Ovo je Izbor zadataka koji su namjenjeni buduim studentima za lake pripremanje

prijemnog ispita na Graevinskom fakultetu Univerziteta u Sarajevu.

Izbor je napravljen prema:

1. Zbirka zadataka iz algebre I, II i III (prema programu za srednje kole),

Stjepan Mintakovi, Zavod za izdavanje udbenika Sarajevo;

2. Metodika zbirka zadataka iz algebre i geometrije (za sve srednje kole),

Dr Marcel najder, Dr Stjepan Tomi, Zavod za izdavanje udbenika
Sarajevo,

te na osnovu zadataka koji su postvljeni na klasifikacionom ispitu iz matematike za

upis na Elektrotehniki fakultet, Fiziki fakultet i Fakultet za fiziku hemiju na
Univerzitetu u Beogradu, te na osnovu primjera zadataka za test iz matematike na
Sveuilitu u Zagrebu.

Izbor je napravljen u kratkom vremenu koje je proteklo od prvog prijemnog ispita u

julu ove 2007. godine, u ljetnoj pauzi u avgustu, tako da su mogui propusti.
Molim budue studente, koji uoe billo kakve propuste ili imaju korisne sugestije
kako da se pobolja ovaj tekst, da me na to upozore.

Prof. Dr. Behdet Mesihovi Sarajevo 31. avgust 2007.

Katedra za matematiku, programiranje,...
Graevinski fakultet, Univerziteta u Sarajevu,
e-mail: behdzet_mesihovic@gf.unsa.ba

1
SADRAJ

Razlomci... 3
Algebarski izrazi... 9
Kvadratne jednaine... 15
Jednaine sa apsolutnim vrijednostima... 17

Grafici kvadratne funkcije sa apsolutnim vrijednostima... 19

Logaritamske jednaine i nejednaine... 20

Primjena slinosti... 22

Povrina ravnih figura... 23

Trigonometrija... 25

I Svoenje na prvi kvadrant... 25

II Trigonometrijske funkcije sloenih uglova...26

III Trigonometrijske jednaine... 28

PRIMJERI PRIJEMNOG ISPITA NA RAZNIM FAKULTETIMA... 31

Elektrotehniki fakultet Uiverziteta u Beogradu (sa rezultatima), 2003g,... 31

Fakultet za saobraaj i komunikacije u Sarajevu 09. 07. 2007, Grupa A i B,...33
Elektrotehniki fakultet Uiverziteta u Sarajevu (02. 07. 2007), Grupa A i B,...35
Graevinski fakultet u Sarajevo 02.07.2007,(sa rjeenjimaq)... 37
Malo statistike sa prijemnog ispita na GF u Sarajevo 02.07.2007.,... 40

TESTIRAJTE SE ZA PRIJEMNI ISPIT IZ MATEMATIKE!... 41

PROGRAMI ZA PRIJEMNI ISPIT IZ MATEMATIKE,... 47

2
 Razlomci:

Izraunati vrijednosti numerikih izraza

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

2 15 2 17 2
PRIMJEDBA:Ovdje je mjeoviti broj 3 = + = 3
5 5 5 5 5

3
9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

4
21.

22.

23.

24.

25.

26.

27.

28.

29.

30.

31.

5
32.

34.

36.

6
 Rjeenja

1.

5.

9.

12.

13.

14.

17.

20.

23.

26.

29.

31.

32.

7
33.

34.

8
 Algebarski izrazi

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9
9.

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

10
19.

20.

11
 Rijeenja

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

9.

12
11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

13
18.

14
 Kvadratne jednaine

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

15
 Rjeenja kvadratnih jednaina

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

16
 Jednaine sa apsolutnim vrijednostima

1.

2.

3.

4.
Rjeenja jednaina
1.

2.

3.

17
4.

18
 Grafici kvadratne funkcije sa apsolutnim vrijednostima

1.

3.

Rjeenja

1.

2.

3.

19
 Logaritamske jednaine i nejednaine

1.

2.

3.

4.

6.

20
 Rjeenja logaritamske jednaine i nejednaine

1.

2.

3.

4.

5.

6.

21
 Primjena slinosti

1.

2.

3.

4.

5.

6.

Rjeenja

1.

3.

4.

6.

22
 Povrina ravnih figura

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

12.

13.

14.

23
 Rijeenja

1.

4.

5.
7.
8.
9.
10.
11.

12.

14.

24
Trigonometrija

Rjeenja

25
26
Rjeenja

27
III Trigonometrijske jednaine

28
Rjeenja

29
------------------------------

30
PRIMJER PRIJEMNOG ISPITA

Elektrotehniki fakultet Uiverziteta u Beogradu, 2003

31
32
Fakultet za saobraaj i komunikacije,
Univerziteta u Sarajevu

Zadaci za Prijemni ispit (09. 07. 2007)

Grupa A

Broj zad. Tekst zadatka

Odredite skup svih vrijednosti realnog parametra k za koje kvadratna

jednaina
1.
(k + 1) x 2 + 2 (k + 1) x + k 1 = 0

ima dva rjeenja oba negativna.

Rijeite u skupu realnih brojeva nejednaine:

2. 2x + 3
a) <5 ; b) 3 x 5 > x 1.
x 2

Ako je f ( x ) 2 f (1 x ) = x , rijeite trigonometrijsku jednainu

3.
2 4
f (sin x + cos x) = .
6

U trouglu ABC ije stranice BC, CA, AB imaju redom duine 24 cm, 12 cm, 18 cm
upisana je krunica K. Kroz centar te krunice povuena je prava koja je paralelna sa
stranicom BC zadanog trougla i sijee stranicu AB u taki B1 , a stranicu CA u taki C1 .
4. Izraunajte:
a) poluobim s zadanog trougla ABC i duinu poluprenika krunice K upisane tom
trouglu;
b) povrinu P1 novonastalog trougla AB1C1.

Napomena: - Svaki od zadataka 1. - 4. se vrednuje na isti nain - po maksimalno 10

bodova.

Broj bodova po zadacima Ukupan broj

ifra kandidata
bodova
1 2 3 4

33
Fakultet za saobraaj i komunikacije
Univerziteta u Sarajevu

Zadaci za Prijemni ispit (09. 07. 2007)

Grupa B
Broj zad. Tekst zadatka

Odredite skup svih vrijednosti realnog parametra k za koje kvadratna

jednaina
1.
(k + 1) x 2 + 2 (k + 1) x + k 1 = 0

ima dva rjeenja razliitog znaka.

Rijeite u skupu realnih brojeva nejednaine:

2. 2x + 3
a) >5 ; b) 3 x 5 < x 1.
x 2

Ako je f (1 x ) 2 f ( x ) = 1 x, rijeite trigonometrijsku jednainu

3.
2 4
f (sin x cos x ) = .
6

U trouglu ABC ije stranice BC, CA, AB imaju redom duine 24 cm, 12 cm, 18 cm
upisana je krunica K. Kroz centar te krunice povuena je prava koja je paralelna sa
4. stranicom BC zadanog trougla i sijee stranicu AB u taki B1 , a stranicu CA u taki C1 .
Izraunajte :
a) povrinu P zadanog trougla ABC i duinu njegove visine h na stranicu BC ;
b) obim O1 novonastalog trougla AB1C1.

Napomena:
- Svaki od zadataka 1. - 4. se vrednuje na isti nain - po maksimalno 10

Broj bodova po zadacima Ukupan broj

ifra kandidata
bodova
1 2 3 4

bodova.

Komisija za pripremu, pregled i ocjenu radova

Prijemnog ispita na Fakultetu za saobraaj
i komunikacije Univerziteta u Sarajevu,
akademske 2007/2008. godine

34
Elektrotehniki fakultet
Univerziteta u Sarajevu

PRIJEMNI ISPIT (02. 07. 2007) Grupa A

Broj Tekst zadatka
zad
.

a) Nacrtati grafik funkcije f zadane formulom f (x) = x 5 x + 4. Nakon toga

2

rijeiti svaku od nejednadbi:

x2 5 x + 4 < 0 , x2 5 x + 4 0 , x2 5 x + 4 > 0 , x2 5 x + 4 0 .
1.
b) Odrediti sve vrijednosti realnog parametra k tako da
jednadba kx 2 (k + 2) x + 2k + 1 = 0 ima dva realna i razliita rjeenja koja
2

pripadaju intervalu (0,5).

log 2 ( x 2 + y 2 ) +1 = log 2 130

2. Rijeiti sistem jednadbi:
log10 ( x y ) log10 ( x + y )=log10 2.

Odrediti sve kompleksne brojeve z koji zadovoljavaju uslove:

3. z 12 5 4 z
= , = 1 , gdje je i imaginarna jedinica.
8i z 3 z 8

sin + cos 3
4. Izraunati sve vrijednosti izraza ako je + = i sin = .
tg 5

U trokut ije stranice imaju duine 24 cm, 12 cm i 18 cm upisana je krunica. Kroz

5. centar te krunice povuena je prava paralelna s najduom stranicom. Izraunati
obim novonastalog trokuta.

Napomene:

- Svi zadaci se vrednuju na isti nain - po maksimalno 8 bodova.

- Rezultati prijemnog ispita bit e objavljeni 03. 07. 2007. u 1400, u zgradi
Elektrotehnikog fakulteta, ul. Zmaja od Bosne, bb., KAMPUS.

Ime i prezime Broj bodova po zadacima Ukupan

kandidata broj
1 2 3 4 5 bodova

35
Elektrotehniki fakultet
Univerziteta u Sarajevu

PRIJEMNI ISPIT (02. 07. 2007) Grupa B

roj zad. Tekst zadatka

a) Nacrtati grafik funkcije f zadane formulom f (x) = x 4 x + 3. Nakon

2

toga rijeiti svaku od nejednadbi:

x2 4 x + 3 < 0 , x2 4 x + 3 0 , x 2 4 x + 3 > 0 , x2 4 x + 3 0 .
1.
b) Odrediti sve vrijednosti realnog parametra k tako da jednadba
kx 2 + (k 1) x + k +1 = 0 ima dva realna i razliita rjeenja od kojih tano
jedno pripada intervalu (0, 1).

Rijeiti sistem jednadbi:

2. log10 ( x 2 + y 2 ) +1 = log10 130

log 2 ( x y ) log 2 ( x + y ) = 4log 2 2.

Odrediti sve kompleksne brojeve z koji zadovoljavaju uslove:

3. z 8i 3 z 8
= , = 1 , gdje je i imaginarna jedinica.
z 12 5 z4

3
4. Izraunati sve vrijednosti izraza tg ako je + = i cos = .
5
sin + cos

U trokut ije stranice imaju duine 24 cm, 12 cm i 18 cm upisana je krunica. Kroz

5.
centar te krunice povuena je prava paralelna s najduom stranicom. Izraunati
povrinu novonastalog trokuta

Napomene:

- Svi zadaci se vrednuju na isti nain - po maksimalno 8 bodova.

- Rezultati prijemnog ispita bit e objavljeni 03. 07. 2007. u 1400, u zgradi
Elektrotehnikog fakulteta, ul. Zmaja od Bosne, bb., KAMPUS.

Sarajevu, kolske 2007/2008. godine

Ime i prezime Broj bodova po zadacima Ukupan

kandidata broj
1 2 3 4 5 bodova

36
 1 2 3 4 5 6
GRAEVINSKI FAKULTET, Sarajevo 02-07-2007.

ZADACI ZA KVALIFIKACIONI ISPIT IZ MATEMATIKE.

Svaki zadatak ima eteri ponuena odgovora: a, b, c, d.

OBAVEZNO :

1. rijeite postavljeni zadatak, a zatim

2. zaokruiti SAMO taan rezultat.
SMATRA SE DA NISTE RIJEILI TAJ ZADATAK, ako:

(i) zaokruite netaan rezultat ili vie od jednog ponuenog rezultata (a, b, c, d),
(ii) ne zaokruite nijedan od odgovora (a, b, c, d),
(iii) samo zaokruite taan rezultat a da niste zapisali rjeenje.
(iv)
1. ZADATAK
Nejednaina: (m 1) x + 2mx + m 0 vai za sve realne x, ako je:
2

a) 0 m 1 b) m 0 c) m 1 d) m 1

2. ZADATAK

Neka se na horizontalnom terenu iz take A toranj visok 30m vidi pod uglom od 6 . Da bi se iz iste

take toranj vidio pod uglom od 3 trebao bi biti visok:

a) 60m b) 75m c) 90m d) 60 2

3.ZADATAK
Ako je je hipotenuza c = 4, a za mjerne brojeve otrih uglova vrijedi : = 1 : 3, tada je povrina
pravouglog trougla:

(
a) 2 2 2 1 ; ) b) 2 3 ; c) 5 + 1; d) 2 2 .

4.ZADATAK
Osnovica ravnokrakog trougla je a = 5, a krak b = 10. Tada je poluprenik opisanog kruga oko
trougla:

a) 3 5 ; b)
4 15
3
; c) 2 ( 3 +1 ; ) d)
3 14
2

5. ZADATAK
Izraz:

x 3 + y3
1

x+y
: ( x 2 y2 ) +
2y
2
xy
x + y x y2
+ ( )
2 + 4 + 8 + 16 1 2 2

ima vrijednost:

a) 4; b) xy + 3; c) 2; d) xy+4.

5. ZADATAK
63 7
Ako je: cos 2 = , 0, i cos = , 0, ,
65 2 130 2

37
 tada je + jednako:

a) 450; b) 900 ; c) 600 ; d) 1350.

Korisne formule:

1+ cos 2 1 cos 2
cos = , sin = ,
2 2 .
cos ( x + y) = cos x cos y sin x sin y

a b
U pravouglom trouglu ije su katete a i b, a hipotenuza c: sin = c , cos = c

RJEENJA

1.Zadatak

Kvadratni trinom f(x) = ax2 +2bx + c ne mijenja znak ako je diskriminanta D = b2 ac 0, tj.

( x R ) ( f ( x ) 0 ( D 0 a > 0 ))
(f ( x ) 0 ( D 0 a < 0 ))

Dakle,

( )
(( x R) (m 1) x 2 + 2mx + m 0) D = m2 (m 1) m = m 0 (m 1 < 0)
m 0.

x2
Drugi nain (S. Dolarevi): ( x R)(m 1) x + 2mx + m 0 m
2
m 0.
( x + 1)
2

2.Zadatak

Neka je x = CA i traena visina tornja H = CB, tada je: x = hctg300 =30 3 , H = xtg600= 30 3 3=
30.3= 90 m.

C
C A
A
C
CAB1=300, CAB=60 0
CAB11=30
CAB =300,, CAB=60
0 CAB=6000

3.Zadatak

Iz : = 1 : 3, izlazi = 3 , tako da iz osobine zbira otrih uglova u pravouglom trouglu + = 900,

izlazi 4=900, tj. 2=450.

38
 Katete pravougli trougao ABC su (nacrtati sliku) : a = csin, b = c cos , te je povrina tog
trougla

1 1 1 2 1 2 2
P= ab = csin c cos = c sin 2 = 4 =2 2.
2 2 4 4 2

4.Zadatak

Iz pravouglog trougla BDS ( iji su vrhovi (nacrtati sliku): B vrh na osnovici a =BC ravnokrakog trougla
ABC, D je podnoje visine h = AD, povuene iz vrha A na osnovicu BC, dok je S centar opisanog
1
kruga oko ravnokrakog trougla ABC), ije su katete a i h r , a hipotenuza r, izlazi
2

2
2 a 5 15
h = AD = b = ( r je poluprenik kruga opisanog oko trougla ABC )
2 2

2 2
b 2 4 15
r2 = (h - r)2 +
a
, tj. 2hr = h2 +
2
a

2
( )
= b 2 . Dakle r =
2h
=
3
.

5.Zadatak

Kako je:

x 3 + y3 2y xy ( x + y ) ( x 2 xy + z 2 ) 1 2y ( x y ) xy
A= : (x y ) +
2 2
2 = . +
x+y x+y x y 2
x+y ( x y ( x + y )) ( x y ( x + y ))
x 2 xy + z 2 xy 2y 2 x 2 y2
= + = = 1,
( x y ( x + y)) ( x y ( x + y)) ( x y ( x + y ))

1
2 1 2 1
B= (
2 + 4 + 8 + 16 1 2 2 =

) ( 2 +2+2 2 +4 ) 2
=3 2 ( )
2 +1
2
= 3,

tako da je I = A+B=4.

6.Zadatak

Za otre uglove i izlazi(ispred korjena uzet znak plus zato to je otar ugao):

1 + cos 2 1 63 1
cos = = 1 = ,
2 2 65 65
,
1 cos 2 1 63 8
sin = =, 1 + =
2
2 65 65

72 9
sin = 1 cos 2 = 1 = .
130 130

1 7 8 9 7 72 2
Zato je: cos ( + ) = cos cos sin sin = = =
65 130 65 130 65 2 2

0
tj. + = 135 iz 0, 2 i 0, 2 slijedi + ( 0, ) .

39
MALO STATISTIKE

- Uspjenost rjeavanja pojedinih zadataka (tj. broj kandidata koji su rijeili pojedine
zadatke):
Zadatak 1. 2. 3. 4. 5. 6. Nijedan
br. zad.

Rijilo 18 25 6 13 35 6 80
kand.

--%(0d 12.75 17.73 4.25 9.21 24.82 4.25 56.74

141)

- Uspjenost kandidata po ukupnom broju rjeenih zadataka:

Rjeili ukupno 0 1 2 3 4 5 6
zadataka

kandiddata 80 33 16 10 2 0 0

% (od 141 56.74 23.40 11.35 7.09 1.42 .00 .00

kand.)

Gornje tabele sve kau o nevjerovatno loem predznanju kandidata:

najlaki zadatak br. 5 (operacije sa razlomcima : elementarna algebra i aritmetika) rijeilo je

35 (slovima tridesetpet, tj. samo 25% od 141 kandidata ),
nepoznavanje trigonometrije je jo gore (zadaci 2, 3, 6 ).

Navodim nekoliko rariteta iz radova kandidata koji se ne vide iz priloenih tabela:

1. formule za povrinu trougla koje se koriste u 3. zadatku. :

c + ( + ) c b b a+b
P= , P = a + 2b, P = ,P= ,
2 2 3
2. Pitagorina formula za pravougli trougao c2 = b2 a2, gdje je c hipotenuza i a, b su
katete pravouglog trougla;
3. u 2. zadatku jedan kandidat koristi proporciju H: h = : , te je traena visina tornja
600
H = h = 30 0 = 60;
30
4. biseri iz aritmetike vezani za 5. zadatak: 2 + 4 + 8 + 16 = 2 + 4 + 8 + 16 = 30 , tj. treba
1 2 3 4 10
da je tano x+ y= x+y, ili analogan rezultat: 2 2 + 2 2 + 2 2 + 2 2 = 2 2 ...

40
Testirajte se za prijemni ispit iz matematike!

Za reavanje testa koristite papir i olovku, a zatim unesite reenja zadataka!

Ime: Prezime:

1. Vrednost izraza

2. Za a=30 i b=6 vrednost izraza je:

3. U jednakokrakom trouglu ABC (AC=BC) duina osnovice AB=10, a duina krakova AC i BC

iznosi 13. Zbir duina sve tri visine trougla ABC je:

41
4. Ako je , onda vrednost izraza pripada intervalu:

5. Za svako realno x razlomak je jednak:

6. Sfera S1 poluprenika upisana je u kocku ivice 1, a sfera S2 poluprenika je opisana oko

te kocke. Zbir je:

7. Vrednost izraza je:

42
 -1

nijedan od ponuenih

-i

8. Ako je i , onda je :

19

9. Zbir svih reenja jednaine je:

10. Proizvod svih reenja jednaine je:

12

24

11. Srednja linija trapeza deli trapez na dva dela ije se povrine odnose kao 7:5. Odnos
manje i vee osnovice trapeza je:

43
 1:3

1:5

1:4

1:6

1:2

12. Skup svih vrednosti realnog parametra za koje su reenja kvadratne jednaine

negativna je podskup skupa:

13. Jednaina na segmentu :

ima tano 1 reenje

ima vie od 4 reenja

ima tano 2 reenja

nema reenja

ima 4 reenja

14. Broj reenja jednaine je:

bar 4

15. Zapremina paralelepipeda ije su sve strane rombovi stranice i otrog ugla jednaka
je:

44
16. Rastojanje izmeu tangenti na hiperbolu koje su normalne na pravu
je:

17. Zbir svih vrednosti realnog parametra za koje sistem , ima

jedinstveno reenje je:

-3

-2

18. Ako je i , tada je jednak:

45
19. Osoba A tri stalnom brzinom po krunoj putanji i obie je za 40 sekundi. Osoba B tri u
suprotnom smeru stalnom brzinom i mimoie se sa A svakih 15 sekundi. Za koliko sekundi B
obie putanju?

55

25

12

24

27.5

20. Broj presenih taaka svih dijagonala unutar konveksnog sedmougla ABCDEF kod kojeg se
nikoje tri i vie dijagonala ne seku u jednoj unutranjoj taki tog sedmougla je:

21

28

42

45

35

46
 Programi za prijemni ispit iz Matematike

1. Osnovne logike operacije. Pojam funkcije.

2. Racionalni algebarski izrazi. Polinomi.
3. Linearna funkcija. Linearne jednaine i nejednaine. Sistemi linearnih
jednaina i nejednaina.
4. Kvadratna funkcija. Kvadratne jednaine i nejednaine. Sistemi kvadratnih
jednaina.
5. Algebarske i iracionalne jednaine i nejednaine.
6. Pojam logaritma. Logaritamska i eksponencijalna funkcija. Logaritamske i
eksponencijalne jednaine i nejednaine.
7. Trigonometrijske funkcije. Identiteti, jednaine i nejednaine. Primena
trigonometrije na trougao i mnogougao.
8. Kompleksni brojevi.
9. Analitika geometrija u ravni (prava, krug, elipsa, hiperbola i parabola).
10. Planimetrija (prvenstveno geometrija trougla, etvorougla i kruga).
11. Stereometrija (prizma, piramida, zarubljena piramida, valjak, kupa,
zarubljena kupa, sfera i delovi sfere).
12. Binomna formula. Aritmetika i geometrijska progresija.
13. Pojam granine vrednosti. Izvod i primjena izvoda.

47