You are on page 1of 90
MUC LUC KHAI QUAT CHUNG 1, Toan cau héa théng tin ... 1.1 Didu kign hinh thanh toan edu héa théng tin 1.2 Biéu hign cia toin cau héa thong tin 2. Quéc té héa bao chi. hign cua quoc té héa trong linh vyc bao in... ¢ té héa bao chi trong linh vye ‘phat thanh... 2.3 Biéu hign quéc té héa bdo chi trong linh vue truyén hinh 2.4 Bidu hién cia q héa bao chi trong linh vuc thong 2.5 Biéu hién ca quéc té héa bao chi trong linh vuc béo mang 3. Thuong mai héa bao chi.... 3.1 Dieu kign hinh thanh thuong mai héa bao chi 3.2 Biéu hién cia thuong mai héa bao chi 3.3 Anh hudng ctia thuong mai héa véi bao chi 4. Tap trung va de quyén héa bao chi 4.1 Khai nigm 4.2 Qué trinh hinh thanh 4.3 Biéu hign cia tap trung héa, dc quyén héa.. 5. Qua trinh phan héa vi chuyén mén héa 6. Gia ting méi quan hé gitta bao chi va ky thuat 7. Xu huéng da phuong tign 7.1 Khai quat chung..... 7.2. Nguyén nhan bao chi phat trién theo hung da phurong ti 7.3 Biéu hign cia bao chi phat trién theo huéng da phuong tién. 7.4 Truyén thong da phuong tign tai Viet Nam.. 8. Bao chi cong dan. 8.1 Sutra déi ciia “bao chi céng dn” 25 8.2 Ste manh ciia bao chi cng dan.. 8.3 Nhiing han ché eita bao chi cdng dan 9, Tiéu két CHUONG II - XU HUONG CU TE 1. Déi vi bao in... 1.1 Sy thay di trong cdch trinh bay. 1.2 Nhitng thay déi trong céc tin, bai 1.3 Xu hung bio gid ré, bao mién phi, bao doc nhanh.. 2. Bao dign tir . 2.1 Uu diém va han ché cia bao mang 2.2 Xu thé cia bao mang 3. Béo phat thanh 3.1 Phat thanh trong béi canh moi 3.2 Xu hung cia phat thanh hign dai 4, Bao truyén hinh........ 4.1 Thach thite va giai phap cho truyén hinh 4.2 Xu huéng phat trign cia truyén hinh.. CHUONG III - XU HUONG BAO CHi VIET NAM 1. Anh hudng ciia cée xu huéng bao chi thé gidi t6i béo chi Viet Nam 2. Mét vai xu huéng néi bat ciia béo chi Vigt Nam 2.1 Xu huéng thuong mai héa bao chi biéu hign 16 rét . 2.2 Xu hudng hinh thinh tp doan bdo 2.3 Xa hdi héa bdo chi 6 Vigt Nam.. CHUONG IV - KET LUAN...... KHAI QUAT CHUNG Theo ti dién tiéng Viét (Vién khoa hoc xa hoi Viét Nam nm 1992 - trang 1135), “Xu huréng” cb nghia la xu thé thién vé mét chiéu nao dd. Sye thién vé nhimg hoat dong nao dé nhdm mét muc tiéu co ¥ nghia déi v6i ban than trong mét thai gian lau dai. Tu dinh nghia d6, ta cé thé higu Xu hwéng bdo chi dé la xu thé thién vé mot chiéu hong nao dé cia bio chi, cé muc tiéu, § nghia va anh Ineéng trong thoi gian dai. Tac dong dén hé théng bdo chi cia thé gidi. Bao chi tir ngay dau ra doi da lién tuc c6 nhig thay d6i dé tién xa hon. Tir to bdo chi la nhimg ban chép tay rdi dén nhimg ban bao in dau tién va phat trién cho t6i da phuong tign nhu ngay nay, tat cd diéu dé déu 1a két qua cua qué trinh phat trién lau dai voi nhiéu thach thie, Tuy theo diéu kign lich str va xu huéng etia cong ching, hé théng bo chi c6 nhimg bude di riéng cia minh dé dap img lai nhimg diéu 46. Trong béi canh toan cau héa, bao chi ciing chiu phan nao anh huong, Vige nghién ctru cae xu hudng cua bao chi thé gidi sé gop phan hiéu r hon dic diém, thye trang cia nén bio chi toan cdu hién nay. Qua dé ¢6 cdch thite, giai phip cho phi hgp véi tinh hinh chung. Duge giao tim hiéu vé cdc xu u hong phat trign cia bao chi thé gidi, nhom 6 di cy thé vao timg logi hinh bao chi, Trong qué trinh tim hiéu, nhém cé ging ly gidi nguyén nhan va didu kién dan t6i cdc xu huéng do va dy dodn hudng phat trién trong tuong lai. So sanh cdc xu huéng dé v6i thyc tai nén béo chi Viét Nam. Trong qué trinh tim hiéu sé khong tranh khoi nhiing thiéu xét, mong nhan duge sit g6p ¥ clia thay va cée ban CHUONG I - XU HUONG CHUNG CUA BAO CHi THE GIGI 1, Toan cau héa thong tin Toan ctu héa la khdi niém ding dé miéu ta cdc thay déi trong xa héi va trong nén kinh té thé gidi, tao ra boi mdi lién két va trao déi ngay cang tang gitta cdc quéc gia, cdc t6 chirc hay cdc cé nhén 6 géc d6 van hod, kinh té, v.v. trén quy mé toan cau. Toan ciiu héa théng tin dé la qua trinh théng tin & khap moi noi trén thé gigi duge truyén tai lién tue, nhiéu chiéu va dé dang t6i cho céng chiing. Ngay nay, bat ki dau ban cling déu co thé nam bat duge toan bé théng tin cua thé gidi trong ngay qua. Dé 1a két qua cia qua trinh toan cau hoa théng tin. Thong tin tai moi ngéc ngach cua trai d4t duge cac hang truyén thong cung c4p mét cdch nhanh chong va chinh xdc t6i cho méi céng dan. Ban dang ngdi 6 nha va cé thé theo doi tinh hinh dang dign ra 6 Iraq hay & Mi, hay nhw tinh hinh gid xing dau trén thé gidi hign nay... diéu sé anh huéng toi cuge séng cla ban 1.1 Diéu kign hinh thanh toan cdu héa thong tin Nhitng thanh teu cia cudc cach mang khoa hoc ki thudt trong cde link vyc dng tai, in 4n tap chi, bao, su phat trién cdc céng nghé phat thanh truyén hinh va dic biét 1a internet da cho phép nhimg thong tin tir mét quéc gia cé thé duge biét dén trén toan thé giéi. Qué trinh toan cau hoa thong tin duge gin vi nhimg thanh tyu méi nhat trong ky thuat thong tin lién lac va dign tir. Théng tin trong khoanh khic duge truyén tai ttre thei téi cho ngudi xem va ngudi doc. Diéu dé cho phép hang trigu ngudi duge chimg kién va tham gia vao cdc sy kién. Mang internet bao phi toan cau, nh 46 ma ngudi sir dung c6 kha nding nhan duge théng tin can thiét tir cdc hang tin mét céch dé dang. Sy xam nh§p ctia tién bd khoa hoc ki thuat vao cdc hoat déng bdo chi la digu r6 rang va dé nhan thay. Viée ap dung rong rdi ky thuat dign ti, truyén tai dit ligu xuyén bién gidi, vige hinh thanh mang lui théng tin toan cau da gop phan dua tin tire nhanh chong téi cong ching. Dieu do la can thiét cho m6t x4 hdi dang phat trién nhanh, Mét diéu kign thie day qué trinh toan cau héa ntta ld nhu cdu théng tin cha céng ching ngay mét gia ting. Cac co quan bdo chi muén dap tmg nhu cau dé thi can phai day manh viéc khai thic su da dang cia théng tin, khong thé bé hep thong tin trong pham vi mét quéc gia hay mét khu vye. 1.2 Biéu hign cua ton cau héa thong tin Biéu hién 16 nhat 1a viée Ainh thanh rat nhiéu hang thong tan, hang tin chuyén khai thdc tin tir trén khip thé gidi rdi ban lai cho cdc co quan théng tan trén thé gidi. V6i sy chuyén biét nay, c4c co quan bao chi chi can mua lai tin tir cdc hang théng tan 46 1a c6 the co dui tin tite trén thé gidi cung cap cho céng ching ctia minh, Biéu hign thir hai d6 la thong tin & moi noi duge cap nhdt lién tuc va nhiéu chiéu. Néu nhu truéc kia, chi nhimg thong tin quan trong va cé anh huéng Ién méi duge dé cap, thi ngay nay nhiing théng tin vé nhing con ngudi binh thudng 6 moi noi déu c6 thé duge nhac ti, Théng tin vé nhing nhan vat ndi tiéng khong con chi la théng tin riéng cia mt quéc gia ma da tr nén nguén tin néng cho nhimg ngudi quan tam trén thé gidi. Tuy nhién mét van dé dat ra li ligu cdc thong tin duge toan cau héa dé ligu cd trung thyc? Cac chuyén gia da nhfn xét, quée gia no lam chi duge thong tin thi quée gia d6 sé gianh chién thing. Khong ai dim chic nhimg théng tin ma cc hang tin dua ra khong mang mau sic chinh tri, phuc vu cho mét dang phai, mt nén chinh tri nao d6, Digu dé 14 d& higu trong thi dai thong tin c6 vai tro quan trong nhw ngay nay. Cac chinh phi phai diéu tiét cdc dong thong tin trong tam kiém soat cia ho, dua ra nhiing tin tire c6 Igi va theo nhimg muu dé chinh tr} duge tinh toan ki. Khong thé pha nhan nhing thanh tuu cia cong cugc toan cau héa théng tin dem lai. Truyén hinh, phat thanh, internet, béo chi da va dang tac dOng vé tinh cam, tu tuéng ctia cong ching tiép nhan théng tin, bat ké khoang cach tir ho téi nguén thong tin ld bao nhiéu. Sy két hop gitta thong tin toan cau va Igi ich khu vue 1am cho hoat ng cita cdc phwong tién théng tin dai ching tré nén hitu higu hon néu xét tir goe dde hinh thinh va thao ting céng lugn. 2. Quéc té héa bao chi Trong béi canh théng tin toan cau dang phat trién, cdc tap doan truyén thong, cde co quan béo chi déu muén day manh anh huéng cua minh to cdc quéc gia khic. Chinh vi vay ma ho cé ging dua to bao cia minh ra khdi khuén khé ctia mot quéc gia. Quéc té héa bdo chi la hinh thite ma mét te bdo, dn phém bdo chi dugc phat hanh 6 nhiéu quéc gia, hode phdt hanh & quéc gia nay nhung duge ban 6 quéc gia khée. 2.1 Biéu hign cia quéc té héa trong linh vie bao in + Bao chi in An & nude nay, nhung lai duge phat hanh & nhiéu nude trén thé gidi. + Béo chi in n 6 nhiéu nuée cing mét hic (thi dy Nhan dan Nhat bao cia Trung quéc, tap chi Tuyén tap (Readers Digest) + Hai nuée lién két véi nhau xuat ban mét s6 béo + Co quan béo chi mé nhiéu chi nhanh & nude ngoai + Cae tp doan bao chi phat trién nhimg to béo cho khu vyc riéng voi ngén ngit ciia khu vue dé, 2.2 Biéu hign cita quéc té héa bao chi trong linh vue phat thanh + Biéu hign 16n nhat trong linh vue phat thanh dé 1a xu huéng phat séng ra nude ngoai cia cac t6 hgp truyén théng, + C6 téng sé: 80 dai phat thanh ra nude ngoai, phat thanh téi 20.000 gig trong tuan, bang 48 thir tiéng, pho song toan cau. + Mot sé dai tiéu biéu niu : - VOA ciia MY phat 2001 gid/ tuan voi 40 th tiéng - BBC cia Anh phat khodng 120 gid/ ngay vai 38 thir tiéng - Lan séng Dite phat 100 gid/ ngay, voi 40 thir tiéng - Dai CRI (Trung quéc) phat song 680 gid/ngay voi 43 thir tiéng + Nhitng diém cin chit j vé ngi dung: - Dai phat thanh ra nude ngoai cita cée nude khong cé Igi cho nude chi nha vé mat kinh té nhung quan trong vé mat chinh trj nén duge nha nuée quan tim - Vé co cau 16 chite cé nét dic biét (c6 phong PR - nghién ciru nhu cau cong chting, ban day tiéng nue ngoai) - Nhiing ndi dung cdn ch y trong théng tin cla cde nude tu ban qua dai phat thanh: + M6 td cdc nude tu ban gidu cé thanh binh, i mé hinh cia nhiéu nuée von 163 + Khéng dua ra day da nhimg mat trai, mat tiéu cyc cia xh TBCN dé cong ching phé phan * Dong nhat muc tiéu ché d6 tu ban chi nghia voi chi nghia cong san + Phé phan chit nghia Mac , chéng pha cac nuéc XHCN, ting cwong cae chién luge dién bién hda binh 2.3 Biéu hign quéc té héa bao chi trong linh vue truyén hinh + Lgi thé cua théng tin trong linh vue truyén hinh dé [a sit dung hinh anh + Xu thé nhiéu dai truyén hinh trén thé gidi phat cdc chuong trinh truyén hinh déi ngoai + Tang cuéng cdc chuong trinh phat hinh gin véi long tiéng hodc cé chit dich hign trén man hinh + Hinh thinh nhiéu dai truyén hinh eta khu vyc, dai truyén hinh cho chau lye, hodc dai cia cée tp doan bio chi danh riéng cho khu vue. 2.4 Biéu hign cita quéc té héa bao chi trong linh vuc théng tan + Thu thap théng tin nude ngoai day du, chinh xac li nghia vu va trach nhigm cita cdc hang théng tan * Da dang héa cdc loai hinh théng tin: hinh anh, am thanh, ede van ban... + $6 lugng an pham bao anh cang ngay cang phat trién + Lién két cac hang théng tan quéc té 2.5 Biéu hign cia quéc té héa bao chi trong linh vye bao mang 7 + Hinh thinh nhiing trang web ciia cae co quan bao chi. ic phién ban cia bao in duge cp nhft thong tin nhanh chong + Hinh thanh nhing dich vu théng tin méi nhw chat, thy dign tt, dign thoai qua mang + Thong tin nhanh chéng, vugt qua moi trd ngai vé khong gian va thoi gian, + Cn c6 trinh d6 cao dé c6 thé loai bo thong tin nhiéu, thong tin khong c6 46 tin cy, théng tin rac rudi. 3. Thuong mai héa bio chi Khai nigm thuong mai héa bao chi hién nay van con cé nhiéu tranh cdi. Co nhiéu ngudi cho ring khéng nén dimg tir thuong mai héa déi voi bao chi, vi diéu do 6 thé gay hiéu sai ld cdc te bao dang “1a cai hoa” Tuy nhién nhém cing xin ty dua ra cach hiéu cua minh vé “thuong mai hoa bio chi”. Dé [a mét qué trink ma céc co quan bdo chi tim cach téing thu nhép cho minh bang cdc hoat déng kinh té khdc bén canh viée kinh doanh cdc loai hinh bao chi théng thudng. D6 6 thé li cde hoat dgng quang cdo cho cdc san pham, thau tom cae khau trong qué trinh lam béo: in 4n, phat hinh... phat trién thém cae dich vu gid tri gia Ling trén ts bao hode cing cé thé tham gia va cde Tinh vue kinh té khdc. 3.1 Diéu kign hinh thanh thwong mai héa bao chi Sau cuge “cdch mang thuong mai” nhing nim 1830 — 1840, cdc phutong tign théng tin dai ching tré thanh nhimg doanh nghigp tw ban sinh Idi, vi vay ban thin chiing ciing chiu sy tac déng cita tat cd cde quy Iuat ca hoat dng kinh doanh: canh tranh va han ché canh tranh, tap trung hoa, d6c quyén héa va nhiing luat 1é khac. Tat ca nhimg diéu do dé lai dau 4n trong hoat déng bdo chi hing ngay va hoat dong cua nhimg td chite hitu quan. Chinh vi sau “cu$c céch mang thuong mai”, nhimg nguén thu cia bao chi dinh ky chu yéu dén tir quang cdo chit khéng phai tir sé lugng phat hanh nén nhimg t6 chite dat in quang cdo bat dau hudng dén nhimg an pham co sé lugng phat hanh cao nhat, Diu dé lam cho cae nha béo phai thay ddi noi dung va cach trinh bay 4n phim. Trong linh vue kinh té thj trudng va trong béi canh tuong mai héa toan cau, hau nhu moi linh vuc nghé nghiép déu chiu anh hudng ctia Igi ich vé quang cdo va thuong mai, Ho nhfn ra vai tré cua quang cdo trén bao chi déi véi tu duy ctia khdch hang. Bao chi cing nhan ra diéu d6, Nha tai phiét truyén thong nhu Rupert Murdoch da cho ching ta thdy kinh doanh tir cdc loai hinh truyén thong dem lai Igi nhuan khdng 16 nhu thé nao. Hoat dong té chite cia moi phuong tién thong tin dai chang déu nhim dat duge higu qua cao vé phurong dién kinh té - tai chinh, cing nhu cdc phuong ign tu tuéng. Néu chi xét vé phuong dign kinh té cla van dé thi can néu ro rang dé dat duge mite sinh li cao khiu quan ly 6 cde bao va tap chi, cdc dai phat thanh truyén hinh cing phai duge xay dung theo nhimg nguyén tc gidng nhu nhimg nguyén tic trong diéu hanh cdc doanh nghiép. 3.2 Bi ign ctia throng mai héa bao chi Hién nay nhitng nguén thu chi: yéu cia moi an phim déu gom: - Nhiing khodn thu tai chinh tir quang céo - Nhiing khodn thu nhér ban bdo, phat sng = Nhiing khoan thu tir cdc hoat déng thuong mai duéi cae hinh thite khdc - Nhimng khoan tién déng gop tir bén ngoai. Va nén tang cho nhimg khodin thu bang tién nay 1a khoan thu tir quang céo dem lai. Tir khi khai sinh, mye dich thuong mai ciia bao in da rit r5 ring. To Anzeiger (ngudi quang cdo) xudt bin 6 Dresden (Dire) nim 1730, theo nha nghién ctu Anthony Smith, 44 ty cho minh 1a phuc vy tat ca nhimg ai trong hay ngoai thanh phé muén mua ban, cho thué hay di thué, cho vay hay di vay. G6 Mf, trong thai gian thudc dia, thuong mai dé 1a mét yéu té tién quyét ctta béo chi. Nhu cau vé buén ban hang héa tiéu ding, dic biét thong tin vé nhimg tuyén tau ché hang tir bén kia dai duong da dé lai két qua 1a cdc t& bdo ban dau hau hét gin voi tir “ngudi quang cio” (Advertiser) trén vi-nhét. Bat ki m6t to bdo nao, mot tap chi hode mot an pham nién giém nao cing danh vai trang cho quang c4o. Hién chinh quang cdo 1a nguon thu chi yéu cia an pham. Tay thuéc vio diéu kién phat hanh, truyén théng dan t6c va tinh hinh kinh té, & timg nude cée khoan thu tir quang céo ciia cde phurong tign théng tin dai ching cd khac nhau. 6 Tay Ban Nha li khong 80%, & Mj la 75% va 6 Phap li khoang 60% Site ép vé kinh té da bude cdc co quan bdo chi bude vao cudc canh tranh dit doi dé thu hut déc gia, thay déi trong cdch thu hit quang cdo. Nhiéu co quan da tién hanh hang loat chién luge dé thuong mai héa sau xa hon nganh céng nghiép nay, khién cho cae i quan tam thuong mai ngang véi hode quan trong hon chat lugng cla x4 ludn hay tréch nhigm véi xd hOi. Riéng nganh céng nghigp béo in My: thu nhap ting tir 12,2 tay dé la My vio nam 1975 Ién 54,4 ty dé la nm 2000. N6i cach khdc, bao in da thu nhap ting gdp 2,5 lin tir quing céo nam 2000 so voi nim 1950. Trong vong 30 nim qua, lugng noi dung quang cdo trong béo in MY vugt trén 60% (Bao chi & tuyén truyén 6/2006 trang 43) Vi cdc t6 béo hign nay coi trong tin tire thong mai hon va phy thuge vao quang cdo dé ting thu nhp da khién cho 46 tin cAy vao cae tin bai bi giam xudng, su tin cy ea céng ching véi cde nha bao bj tén hai nl Thu tuéng Vajpayee cia An D6, trong cugc phéng van voi BBC nim 2003 da ndi lén méi lo ngai vé su gia ting tinh thong mai va tinh giat gn trong bdo chi. Ong nhdn manh céc loai hinh béo chi phai thé vai trd quan trong cia minh bang tinh cé tw tudng va gid tri: “Néu khong cé ly tuéng, béo chi sé tré thanh hing héa va khong thé tac dong dén suy nghi cia déc gid nita”. O Dai Loan, gido su bdo chi Kuan Chung- Hsiang, Dai hoc Shih Hsin da tién dodn ring trong tuong lai gan cdc loai hinh bao chi Dai Loan sé tiép tue xudng cp vi anh hung ciia cdc nhém Igi ich chinh tri va thuong mai. G Ue, khi cde nha béo méi bj coi li “ngudi kinh doanh nhé higu qua” dang cung cp san pham cua ho cho ngudi dan, nha nghién ciru Katrina Mandy Oakham tin vao su déi thay Ion ma cde nha béo khOng cn 1d ngudi giém sat xd hOi hay cdc thinh vién wu tién cia “quyén lye thir tu” nita ma “ho 1a nhitng doanh nhan san xudt hang héa 10 phuc vu thj tring”. Nha béo Michelle Grattan thim chi cho ring “tinh thuong mai” da ndi lén nhu [a “gid tri cét 106i” cia bao chi. Nhu vay, diéu moi ngudi lo ngai cé thé da thanh hign thyc: b4o chi duge xem nhu 14 hing héa Vai tro ctia nha bao da thay déi sau sac néu chung ta dong y voi y tuéng cua Simon Canning trén té The Autrailian: “Moi thir cé thé sé thay déi va nha bao sé s6m thay cOng viée ciia ho khong chi la phan anh sy kign, ma chinh li phuong tign ma cc nha quang c4o phat tin thong digp cia minh”. Thém chi bo chi va thong mai ludn sat cdnh ké vai, Canning cing chi ra ring quing cdo da kiém duge rat nhiéu loi nhudn bang cach dat cdc thong digp quang cdo cita ho canh tin tite. Nhu thé, cdc nha bao da “bj ép” dé cho ra nhimg tin tire thuong mai gidng nhu thé tro thanh tin tite”. Internet cung cAp mt méi trudng tuyét voi cho nginh quang céo va do dé bao chi dign tir dit mun hay khéng cing bj anh huéng. M6t vi dy ma Canning dua ra 1a phan mém quang cdo cé tén Ia IntelliTXT ctia cong ty quang cdo tryc tuyén Vibrant Media & MY. Khi cdc nha quang cdo str dung hé thong nay, ho cé thé bién hang tram tir trong bai bao cé tiém nang gay thu hut vé sin pham cia ho ma ban doc c6 thé doc sang dang cé két néi dén quang cdo. Va chi can di con chuét téi vi tri tir dé, mot man hinh nho sé hign ngay ra moi goi ngudi dgc nhan vao trang quang cdo chinh thirc. Ung dung nay khién cdc chuyén gia bio chi MY lo ngai vé viéc nha bao chon tir khi viét, boi ho sé huéng téi nhiing tir dé duge chuyén sang két ndi téi trang quang cdo. Sy can thigp kha sau cd vé ni dung va hinh thite nay 16 rang da anh huéng dén tinh chinh xac, sy cong bang va dao dite bao chi. 3.3 Anh hwéng ciia throng mai héa véi bao chi Trong béi canh thuong mai héa bdo chi, Lynette Sheridan Burs cho ring céc nha béo ngay nay luén phai tim cach dung héa gitta canh tranh nghé nghiép, quan tam thuong mai va trach nhiém dao dire lién quan dén viée khai thac théng tin va thé hién théng tin, Ba cho ring “bo chi la mt cong viée phitc tap — cd ging lam hai long tong bign tap — 6ng chit ciia ban, ban than ban va toan bd doc gid” Vica co quan bao chi ld cée doanh nghiép, cae nha béo phai lam hai long éng cha minh va dé lam diéu dé, ho phai tudn thi nhimg nguyén tic riéng ciia phong tin”. Quy tac nay cé thé 1a nha béo phai hiéu co quan minh sé chon cai gi dua tin va cdi gi khéng. Nhimg yéu t6 nay khong thé ndi 1a khong lam khé xit cho ho va ho sé quen véi viée duge bao la lam gi, hon 1a lam diéu minh muén. Tuy nhién & céc nude phuong Tay ho cé mét giai phap, dé la tach biét cdc hoat dng quang cdo véi phan hoat dong bao chi dich thyc. Digu dé gitp cho ban chat cia tin tue sé khéng bj anh hudng, thong tin van chinh xac va dam bao sy trung thyc. G da sé cdc quéc gia, ngudi ta nghiém cdm hinh thie quang cdo lén Lut, nap duéi cdc ban tin, tin tire. MOt vai nude cén dua ra ca lugt Ié cho vige do. Trong bao chi, cing nhu nhimg nganh nghé khdc, théi gian la tién. Cac tong bién tap luén muén cé nhiéu tin hon trong théi gian ngdn hon, Ap lye dat lén nha bao. Hau qua li ho c6 thé tré thanh nhimg cé may duge lap trinh dé hoat déng. Ho thiéu théi gian dé nghién citu, diéu tra, dé tim hét cdc ngée ngich, phuong dign ciia van dé. Nhiéu khi cdc dng téng bién tap muén moi phuong dién ctia mét cau chuyén toi pham i qua ca pham vi gid tri thong tin cu chuyén bai ho cé thé in nhiéu ban hon dé ban. Nguge lai ciing 6 nhimg cau chuyén khéng bao gid duge kham pha béi chi phi én vé vige di lai hoac ching khong gitp ban duge nhiéu bio hdc ciia béo chi hign nay lién quan dén tinh thuong mai Ia bdo chi tri tign cho nguén tin bing cdc tim séc (chequebook journalism). Tuy nhién vin dé nay van con tranh cdi, nhung cho thay bdo chi dimg tién dé mua tin la chuyén binh thuong. Theo Hargreaves, checkbook journalism nghia la bdo chi tra tién cho nguén tin, thm chi la ti pham dang ché xét xi, dé khai théc céc cu chuyén, khéng quan tam téi higu qua cia sy can thiép cia déng tién c6 thé cé déi voi tinh tin cay cia théng tin, Cau hoi dat ra 1a: ligu nha bao sé cé nhiing théng tin trung thye tir nguon tin hay khéng? Néu nguon tin doi tién thi dong co cua ho la gi? Nhung déi voi McClellan, m6t cyu chuyén gia cde van dé thoi su ctia kénh truyén hinh sé 9 va sé 7 ctia Ue, cdc tim séc la vige viée can thiét cho viée thy hinh 12 nghé bao. McClellan cing cho biét tién duge chi 6 Uc chi bang phan nh so voi Anh, My va hau hét tién duge tra 1a nhé hon 10.000 dé la va sé tién lén nhat duge tra cing khéng khac may so véi 20 nim truéc. Hau hét chi phi séc 6 Uc la cho nhimg cau chuyén ca nhan ni bat nhu Delta Goodrem va Belinda Emmett. G Anh hay MY, phi séc ngay cing cao hon va nhiéu hon, Monica Lewinsky duge cho li da bé titi khoang 400.000 bang cho m6t cugc phéng van nam 1999 sau vu scandal voi cyu tong thong My. B6i canh ca cde muse tu ban 14 trong nén kinh té thj truéng, khi mdi co quan bao chi la mét doanh nghiép, no phai nghi trudc tién dén viée lim sao dé song con, rdi méi nghi dén viée truyén tai thong tin dén cho déc gid cia minh, Nghich ly la nhu cau cao vé thing Igi kinh té khé c6 thé dam bao mét nén bao chi cong bang va trach nhiém. Diéu dang lo ngai la quan tam dén Igi ich kinh té da khéng chi li do site ép bén ngoai, ma né cé thé phat sinh tir bén trong, ngay 6 “tim” cua méi co quan bao chi. Vay cai hira hen nén bao chi tét, vi Igi ich x4 hi thye su Iai dt Ién vai cdc nha bio, vi hé théng chinh tri nhan ban va nhan thite riéng, nam trong pham vi dao dite ng! nghiép. Diéu 6, quy dinh dao dire nghé nghigp cuia Higp héi bao chi Uc noi: “Dimg dé quang cdo hay quan tam thuong mai lim tén hai dén tinh chinh x4c, cong bing hay Gc lap cua bao chi”. Quy dinh nay con cé thé coi la loi kéu goi rat c6 ¥ nghia voi ngudi lam bdo hign nay. 4, Tap trung va déc quyén héa bao chi 4.1 Khai nigm Tép trung héa bdo chi Ia qué trinh sdp nhdp gitta cdc co quan bdo chi, hodc thén tinh, thu tém, banh truéng Idn nhau gitta cdc co quan bdo chi dé hinh thanh nén cdc tap doan bdo chi. Dé quyen, trong kinh té hoc, déc quyén la trang thai thj truéng chi co duy nhdt mét nguéi ban va san xudt ra san phdm, khong cé san phdm thay thé gan gii. Tiéng Anh: monopoly cé nguon géc tie tiéng Hy lap monos (nghia la mét) va polein (nghia la bén). Day la mét trong nhiing dang ctia that bai thi trudng, la truéng hop cue doan ctia thi truéng thiéu tinh canh tranh. (vi.wikipedia.org) D6c quyén héa bao chi dé Ia tinh trang ma cde cdc tdp doan bao chi da thau tém toan b6 cdc co quan bdo chi, bién minh tro thanh duy nhat trén thi truéng nham phuc vu muc dich riéng ctia minh, 4.2 Qua trinh hinh thanh Qué trinh tp trung va d6c quyén bao chi bat dau duge hinh thanh tir nam 1892 khi ma Scripps cing voi ngudi ban 1a Macré thanh lap m6t mdi lién két gitta 5 to bao cua ho, O MY ngudi ta da tinh todn rang ke tir nam 1962 “cdc tap doan tai chinh hit quan” hang nam da mua Iai khoang 68 t6 béo doc lap. Nam 1979, s6 Iugng ban phat hanh cia cdc té bao hang ngay thudc sé hitu cia cdc t6 chite déc quyén chiém dén 71% téng sé lugng ban phat hanh ciia tat ca cdc bao. Déng thoi, trong sé 38 té bao hang ngay da truyén vé tay ngudi chi khdc thi trong 7 thang cia nim 1979 da co 34 ta béo tré thanh sé hitu cia chinh cae t6 chite dc quyén. C6 mot digu ding uu ¥ [a chinh nhing tp doan bdo chi hing manh thi lai cang tang cuong su anh huéng ctia minh vé ca sé lugng 4n phim va ca sé Iugng ban phat hanh, Nam 1979 6 Mj, sé lugng cdc 15 chtre dc quyén tir con sé 11 da tang 1én 13 véi téng sé Iugng ban phat hanh méi Lin cia cdc t& bdo déu vuot qua | trigu bin. Két qua li 13 t6 chute d6c quyén 46 kiém soat 42% tong sé cac té bao hing ngay va 50% téng s6 cde tas bao cha nhat. G My tn tai 165 tap doan bao chi, chiém 60% téng sé bao ra hing ngay 6 trong nude. O Thuy Dién, xu hudng tap trung va ddc quyén héa bao chi thé hién qua nhimg chi sO phat trién cia cdc phuong tién théng tin dai ching — loai hinh 4n pham — chuyén sang hé théng “mét thinh phé - mét t& bao”, béi vi sé long cdc diém dan cu 6 nhing t6 béo canh tranh nhau thi khong ngimg gidm sit Su phan bé cdc bdo & Thuy Dién Nam Céc diem dan cur c6 2 ta bao hoke | cg. giém dan cu chi cé mét t bio nhiéu hon 1945 31 2 1950 51 42 1955 39 53 1960 32 56 1965 23 59 1970 2 65 1975 20 64 1980 21 2 1985 24 60 1990 20 63 1995 20 58 Chi thich: Nhiing so liéu dan trén lién quan den ta bdo xuat ban 3-7 lan trong m6t tuan. Su déc quyén théng tin quyét dinh rat nhiéu vé ndi dung thong tin. Bao chi ngay nay 1a céng cy manh mé, nhieu nhanh va linh hoat trong tay giai cap théng tri va bao chi duge giai cép théng tri st: dung mét céch khéo Iéo nhiim mye dich “tiy nio” quan ching, nhim lugn chimg va bign minh cho hanh déng gay tam ly quan phigt, nham bao dim sy ang h6 déi véi duong 146i chinh trj dang duge thi hanh, Vi dy, dai cng ty “Gannett company”. Nam 1966 sé hitu 26 t bao hing ngay va 6 t bao chi nh§t. Trong nhiing nim 1980, né cé anh hudng téi 88 ts bio hing ngiy va 23 té bao tuan, 13 dai phat thanh va 17 dai truyén hinh, Theo sy tinh toan ciia cde chuyén gia MY: 20 tap doan nam trong tay hon mét nita ting s6 cdc to bao trong nude, 4 tap doan kiém soat nganh truyén hinh, 10 tap doan kiém soat nginh phat thanh, 12 tap doan théng tri trong nganh xuat ban sach, 4 tap doan ngy tri trong nganh dign anh. Dau nhimg nim 1980 néu nhu tat ca cdc thinh phé My déu c6 nhiing to bao ngay, thi 98% trong sé do dat dudi quyén kiém soat cia mOt trung tam, trong téng sé 1700 t& bao hing ngay & My cd hon 1000 bao thuge sé hitu “cac mang ludi”. iéu hign cua tap trung héa, dgc quyén hoa - Qué trinh gidm bét sé lrgng cia nhitng t3 bao 4 Ching khé khan gi dé cdc éng trim bao chi déng cita bat ky mét an pham bio chi nao c6 hai cho Igi ich ctia ho. Su tap trung va d6c quyén hoa linh vue bao chi din tdi mOt hé qua 1a thong tin khi duge dua ra d4 chju m6t sy chi phéi tir cde Ong tram truyén thong khién cho théng tin khéng con chan thye va khach quan. C6 nhiéu céch khdc nhau dé téc dng lén cdc co quan bao chi: - Théng qua vige tham gia tai chinh trong co quan bao chi. - Théng quan viéc kiém sodt cdc co quan tuyén truyén ciia chinh pho. - Thong qua viée linh dao tryc tiép cdc t6 chite théng tin — tuyén truyén ctia cae t6 chite kinh doanh Ién va trong viée lanh dao nhiéu td chite x hdi. = Chiém linh cdc vi tri lanh dao trong cdc td chite bao chi lén. - Théng qua quang céo co tra tién 1a hoat dng khong thé thiéu ddi véi su ton tai ciia cdc t& bdo, tap chi, cdc dai phat thanh va truyén hinh vé phuong dién tai chinh, Nam 1999, & MY trong ting sé 1489 to bao hing ngay thi chi cé 269 ta nghia 1a 18% la nhiing ta bao déc lap cén lai thi déu thuge quyén 6 hitu cua cdc tap doan bao chi. Téng sé cdc te bdo hing ngay ciing tiép tuc gidm. Nam 1998 da c6 20 to bao hing ngay déng cita, tinh dén thing 2/1999 chi cdn 1489 t8 bao. Trong 10 nim tré lai day da cé 153 to bao hing ngay cham dut ton tai.M6t trong nhig nguyén nhan dan dén vige nay cing phai ké dén sy thau t6m ciia cdc tap doin bao chi déi véi cdc t bio ge lap. Qua trinh tap trung va ddc quyén hoa dién ra mét cach nhanh chong, nhidu quéc gia 44 néi long luat phap tao diéu kién cho cdc tap doan truyén théng phat trién va tp trung héa. Vige tp trung héa va dc quyén héa gi’ day khong con chi dién ra trong mét quéc gia nita ma no da co sy tap trung xuyén quéc gia. Cac tap doan truyén théng Ion muén nang cao anh huéng ctia minh da vuon xa téi cae quéc gia khac va thau t6m ede co quan bao chi dé phue vu cho Igi ich cita ho. Qué trinh 46 dn t6i hinh thanh mét mang ludi tap doan bao chi Da quéc gia. 16 Ngay nay qué trinh tich ty tu ban va dc quyén héa cée phuong tign thong tin dai ching vin tigp din. Khéng phy thude vao cdc hinh thite sé hiru va céc phuong phap diéu hanh doanh nghiép. Trong diéu kién hién nay sy tap trung va déc quyén hoa cae phuong tign théng tin dai chung dang dién ra theo mt loat dinh huéng. Nhiing té chire d6c quyén dang tén tai thi gia tng sy himg manh cua minh bang céch khéng ngimg giim s6 lugng cée phuong tign théng tin dai ching “d9e lip”, cde phuong tign théng tin dai chiing ting cudng quan hé véi cdc tap doan xuyén quéc gia, cde eo quan chinh phi déng vai trd ngay cang Ién trong dinh huéng va thao ting cde phuong tign théng tin dai ching. Da xudt hign nhimg doanh nghiép thong tin dai chung xuyén quéc gia voi sé tu ban “phan tan”, khi ma trén thyc té khong thé xac dinh duge ching thudc sé hitu quéc gia nao. - Sura ddi cia hang loat céc tip doan bao chi lon Cae céng ty bao chi truyén thong ngay cing banh truéng manh mé bing cich mua lai, sp nh§p, thén tinh cde céng ty nh hon kh6ng dit site canh tranh dé thanh lip nén cdc tp doin bao chi. Véi vige bé ra hing ty dé la, cdc éng chit nay da day nhanh nhing sy tap hyp méi trong linh vyc bdo chi, truyén théng dai ching, tao ra quy mé hoat déng, site manh anh huong vuot ra ngoai bién gidi quéc gia, pham vi khu vue. Diéu nay din dén sy ra ddi cia hang logt cdc tp doan bao chi lon trén toan thé gidi dic biét la & cdc nude TBCN phat trién. Theo s6 ligu cia Cong ty nghién cru thj trudng Dialogic, trong 5 thang dau nam 2007, trén toan thé gidi da ghi nhin 372 ban hop dong sap nhp, mua lai gitta cdc céng ty, tap doan béo chi truyén thong voi tong gid tri én dén 93,8 ty USD. Dang chi y nhat 1a hop déng sap nhap gitta Google va Double Click, tri gid 3,1 ty USD héi thing 4-2007, hgp déng sap nh§p gita Yahoo véi Right Media trj gid 680 trigu USD. (nhém 3) ‘Thé giéi da dang, cdc qua trinh tap trung tu ban va d6c quyén nim git cdc phuong tign théng tin dai chiing céc nude khde nhau dang dién ra theo nhing cich khac nhau, tuy nhién d6 déu dang 1a xu huéng chung cua nén bao chi truyén théng thé gigi. 5. Qua trinh phan héa vA chuyén mon héa Qda trinh phan héa va chuyén mén héa cing 14 mot phin khong kém quan trong ctia bao chi. Dé la mét phwong thite trong dé mét dn phdm bdo chi chi tdp trung vao mét linh vuc cu thé ctia dei song, nham vao mét lugng doi tuong céng ching xéc dinh, cy thé. Trong diéu kién toan cau héa théng tin, cdc phuong tién thong tin dai ching ngay cang thyc hign mgnh hon qué trinh phan héa va chuyén mon héa, tao co hGi cho nhimg t6 chite ay tim duge vi tri x4 hdi cia minh, huéng dén mét tang lop din cu hoan toan xée dink, tic dGng c6 higu qua dén ngudi doc, ngudsi nghe va ngudi xem. Thong thudng ching ta phan cdc té béo cn eit theo quy mé phat hanh thanh cae to bao quéc gia, khu vue, dia phuong, Xét theo tinh chat dinh ky va théi gian 4n hanh thi ngudi ta phan cdc té béo thanh bao hing ngay vi khong ra hing ngay, béo budi sang, bao budi chiéu. Xét theo tinh chat va y nghia x4 hdi thi cdc t& bao duge phan ra thinh cdc t& bao dia ching, cé chit lugng, cdc bao hdn hop. C6 thé phan chia céc tap chi thanh hai nhém Ién: - Cfc tap chi chuyén nganh va cdc tap chi dap tmg duge “Igi ich chung” Nhung cdc tap chi “Igi ich chung”, hay cdc tap chi dai ching lai phan thinh cde tap chi théng tin, tap chi giai tri... - MOt s6 nha nghién citu Igi phan chia toan bé bao chi & phutong Tay ra kim 4 nhém dn phim, Dé li cdc dn phim néng nghigp, thuong mai, chuyén nginh va céc én pham dai ching. Nhimg 4n phim chuyén nganh bao gém nhiéu 4n pham phuc vu tang lép din ching, c6 chung nghé nghiép va cé chung hinh thie lao dng. Méi loai an pham déu c6 nhiing dic diém riéng va nhimg dau higu phan biét. Tuy nhién gitta ching cing cé rat nhiéu diém giéng nhau. Trude hét d6 1a kha nang tac dng mét cach c6 phan biét dén nhimg nhom déc gid khdc nhau. ‘Nhimg n pham chuyén nganh chi yéu tap trung vao nhimg van dé khoa hoc va ky thudt — tap trung vio m6t linh vyc cu thé. CAc tap chi chuyén ngnh khong chi phat 18 hanh trong nude ma con phat ra nude ngoai. Nhiéu 4n pham con c6 chi nhanh & nuée ngoai. Ndi dung ctia céc 4n pham chuyén nganh nay duge tap trung vao mét nganh nghé cu thé do dé khu biét duge déi tugng khan gia. Lgi ich cia qua trinh phan héa va chuyén mén héa: Dé la no cho phép nang cao hiéu qua cia cdc bai vé cua bao chi, dai phat thanh va truyén hinh, str dung phuong tién sin cé véi higu qua cao nhat, Qué trinh phan héa giup thiét lap ra duge cdc dn phdm chuyén sdu vao mét linh vuc, gitp cho céng ching 6 thé Iya chon dé dang 4n pham phi hgp. Trong tuong lai, vie khu biét d6i tugng va Iya chon cho minh mét linh vue dé kinh doanh truyén thong 1a mét xu hudng tat yéu. 6. Gia tang méi quan hé gitra bao chi va ky thuat KY thuat cé mt anh huéng to lén déi véi sy phat trién chung ctia xa hgi, truyén théng ciing li mét linh vye chju sy tac dOng Ién cita khoa hoc ky thuat. Trong qué trinh phat trién cia ede phuong tign thong tin dai ching, ky thudt da va dang sé luén gitt vai tro hang dau. Tir cdc hinh thite truyén théng 1a thong tin truyén miéng tir mot ngudi nay sang ngudi khac cho dén nhimg chit viét 6 dau tién da gop phan trao déi th6ng tin gitta ngudi voi ngudi. Thoi ki dénh dau buée ngoat cia sy phat trién bao chi 6 la sur ra ddi ciia may in, Véi sy ra di ciia may in vio vao nim 1455 do Johan Gutenberg phat minh. Dé duge xem li chim ngdi cho nén céng nghiép gidy bing nd. Su ra déi cia may in da don gian héa di rt nhiéu trong céng doan 1am bdo, gop phan tang long xuAt ban, ting chat long va hinh thanh mt nén céng nghiép bao chi. Phat thanh — truyén hinh ra déi cing phai phy thudc rat nhigu vao yéu t6 ki thuat va dé phat trién chat lugng tin bai phat thanh truyén hinh thi cing déng nghia voi viée nang cao co sé vat chat ki thuat. May tinh cing voi mang internet ra déi da dénh dau su d6t pha véi linh vyc truyén théng. M6t loai hinh phuong tién mdi ra doi cé thé truyén tai théng tin nhanh chong kéo theo sy bung né théng tin, diéu nay da dan dén sy thay d6i hét site trigt dé trong cac phuong tién thong tin dai chang. Vige ap dung khoa hoc ki thuat, cdc cong nghé méi vao cdc phuong tign thong tin dai ching da dan dén nhimg hé qua x4 hdi quan trong. Mot trong nhiing hé qua ay 19 duge giéo su G.V.Giéccdp néu ra trong bo cao khoa hoc ciia minh dé 1a hinh thanh nén “Ky nguyén théng tin” (Information Era). Cac qué trinh théng tin hign dai ciia xa h6i cé mét trinh d6 trang bi ky thuat cho phép con ngudi ngoai cdi thé gidi bao quanh minh — con kién tao cho cai cé nhan minh mét pham vi thé gidi ao dac biét, séng trong thé gidi dy theo céch ma con ngudi ua thich va cd duge mét sy ty do Iya chon gan nhu tuyét déi, digu ma con ngudi chua thyc hién duge. Dé dap img kip nhu cau théng tin cia céng ching, cing nhu thay déi chinh ban thin minh, bao chi can phai biét phat huy nhiing thinh qua ctia khoa hoc céng nghé, d6ng thai cing phai ty nghién ctru cdc ki thuat méi phyc vy cho qué trinh cung cap thong tin. Ta cé thé nhan thay diéu d6 qua cdc loai hinh bao chi doi hdi cong nghé cao: nhu truyén hinh, cdc thiét bi dé sin xudt ra m6t chuong trinh truyén hinh phai dong 6, hign dai... néu nhu mudn cé mét chuong trinh chat Iugng. Céng nghé san xuat may quay phim cho phép ghi lai nhiing hinh anh chan thye va r6 nét nhat. Cong nghé phat song gidp truyén tai hinh anh di nhanh va giit duge chat lugng. Bao chi va k¥ thuat cé méi quan hé chat ché véi nhau, su phat trién cla bdo chi doi hdi ky thuat phai khong ngimg phat trién dé dap img, con sy phat trién clia ky thudt sé gidp cho truyén thong phuc vu cong ching tét hon. 7. Xu huwéng da phuong tign 7.1 Khai quat chung Trong khoang 10 nam tré lai day, sy bing né ctia internet da tac déng manh mé dén doi séng xa hdi chia con ngudi va anh hudng s4u sic dén sy phat trién cia bao chi thé gidi. Truée dé, cdc loai hinh bdo chi truyén théng (bdo in, phat thanh, truyén hinh) phat trién tuong déi déc lap, mdi loai hinh co nhing uu thé riéng khong bj lan at. Nhung internet ra déi kéo theo sy ra déi ctia bao mang, théng tin duge cung cp cho cng ching theo hinh thite da phurong tign sinh déng, hap dan hon va dang la sy Iya chon sé 1 cia lp céng ching tré va tiép tue anh huéng ti lop cong ching ké cin > 20 Tuong lai bao chi thuge vé truyén thong da phuong tién (di cing sy phat trién cia internet) C6 thé hiéu, “multimedia” hay “truyén thing da phuong tién" Ia sue két hop anh, video, dm thanh, thiét ké dé hoa va cde phuong thite twong ctia ngén ngit tic khéc trén trang web nham truyén tai m6t cau chuyén, mét van dé mét céch da dién, moi hinh thite thé hién g6p phan tao nén cau chuyén thuyét phue nhat va day du thong tin nhdt, Déi véi nganh béo chi néi riéng, dic bigt 1A bao dign tur va cdc kénh truyén hinh tre tuyén, phéng sy da phuong tign chinh [a tuong lai cua sy phat trién. Theo hinh thire truyén théng théng thuéng (media), thong tin duge truyén — phat di bing cach nghe, nhin, Vi du mét bin tin duge ding trén bdo in, cong ching khi thé hign ching trén Wedsite, ngoai ban text con dinh kém hinh anh, doan video co lién doc t& bao va tiép nhan thong tin 4y. Nhung cing cing thong tin 4 juan,... Cong ching tiép nhdn thong tin bing nhigu gide quan khde nhau, v6i nhing hinh thi théng tin khée nhau, dé 1a truyén thong da phuong tign. 2 infomercials & Screensavers 2S Fly vide Multimedia Sales any Interactive Market Material for your Serco Programmin ii "Bak analysis eo. ae ered €) cS Eric She ~@. @ lnweractive Presentations au Multimedia = van ban + hinh anh + ging néi + 4m nhac + video...= higu qua truyén thong - www.thecommunicationsgroup.com 7.2 Nguyén nhin bao chi phat trién theo huéng da phuong tign. a. Sw phat trién cia céng nghé truyén thong Céng nghé truyén thong (Media Technology) la nganh bao gém cc Tinh vye nghién citu céng nghé, ky thudt, loai hinh théng tin (béo chi - truyén hinh, radio; truyén sé ligu; internet; di dng; vé tinh...); dénh gid va x4y dung cdc xu hung, chién luge phat trién hé thong thong tin. Trong khoang nhimg nam gan day, cong nghé truyén thong phat trién manh mé& véi nhimg bude dot pha bit nga: intemet x6a nhoa khodng cach thoi gian — khong gian trong viée tiép cn théng tin trén toan thé gidi, hé théng dich vy mang di dong tang nhanh chong, Phuong tién truyén thong ky thuat sé da bat dau phat trién va Jan rOng ra toan cau,... Su phat trién cia céng nghé truyén thong chinh 1a mt mat sy phat trién cua bao chi thé gidi. Khi chua c6 sy ra déi cia internet, céc loai hinh bao chi truyén théng (bao in, phat thanh, truyén hinh) phat trién tong d6i déc lap, mdi loai hinh 6 nhiing uu thé riéng khéng bj lan at. Khi internet ra doi va phat trién cing mét loat tign ich va san pham cOng nghé truyén thong di kém tao nén m6t strc manh méi ma cdc loai hinh truyén thong truyén théng khé canh tranh ndi. Céng nghé da cho phép bao dign tir ra doi va nguge Iai, chinh bao dign tir cing thie day sy phat trién cia cac céng nghé méi. Nhiing trinh duyét phién ban moi lién tue duge cai tién dé cé thé tich hyp cdc tinh nang truyén thong da phuong tién. Dién thoai va nhimg thiét bi di dng hé tro cd nhan nhu PDA ciing duge nang cap dé cé thé truy cap web tign Igi hon va khai thac thong tin trac tuyén. Su phat trién ctia cng nghé truyén théng di tao cho bao chi mét huéng di méi: Tich hop cae phuong tign truyén thong, Cai ma cdc nha truyén thong dang husng téi la Céng nghé Truyén thong Hop nhat (mét qua trinh ma trong do tat cd cc phuong tign truyén thong, cac thiét bi truyén théng va cdc kénh théng tin dai ching duge tich 22 hop lai vi nhau, cho phép ngudi str dung cé thé lién lac voi bat ctr ai, khi ho & bat ctr noi dau, va theo thi gian thyc) b. Nhu cau thong tin cia lép cong chung méi. Trong mét xa hdi hign dai voi su bing né thong tin, cong ching ngay cang co nhing yéu cau cao hon déi véi ndi dung cing nhu chat Iuong thong tin. Mot to bdo in toan chit véi nhing bai viét dai, nhimg chuong trinh phat thanh — truyén hinh bude khén - thinh gia phai ngdi ché dgi... nay da khéng con pha hop. Mét hinh thie truyén thong méi cho phép céng ching thu nhan théng tin bang ca hinh anh, am thanh, van ban [a su Iya chon euia 16p céng ching méi. Nguéi doe bio hém nay dang mgiy cing bj phin tm béi nhiéu hinh thite cung cap théng tin dong, ha , tigp c4n trén to’n bé cde gidc quan, cam quan: doc, nghe, nhin, déi thoai, tham gia truc tigp... trong lai cia béo chi dang thay d4i dit doi boi cae kha nang khac nhau dé chuyén tai thong tin nong dén ngudi doc Xu hung tigu thy thong tin ca ngudi dan da va dang thay déi nhanh chong do kha ning két ndi dé dang vao mang Internet toan cau voi théng tin tran ngap hing ngay, hang trim kénh truyén hinh quéc té qua cap, hang loat kénh truyén thanh tiép can ngudi doc méi ngay, mi gid... Xu hudng rd rang la phi hyp véi xa hi, do vay di theo sy phat trién nay 1a sy Iya chon ding dan ciia cdc nha truyén thong. Da phuong tign sé gitip cho cdng ching dé dang Iya chon hon. 7.3 Biéu hign cia bao chi phat trién theo huéng da phwong tign a. Sy phat trién cia céc t6 chire truyén thong da phwong tign Cae cong ty truyén thong nhu vién thong, truyén hinh cdp va cdc khéi giai tri dang tranh gianh nhau dé cé chan trong “thi truéng” tich hgp céc phuong tién truyén thong méi. Vi du: - Hang Time Warner sat nhap véi hing American Online - Sy lién doanh 46 minh hoa sinh dng cho sy két hop cde phuong tién truyén thong ci va méi: bao mang va bao gidy 23 - Nhimg cong ty phat hanh béo Ién bao gom New York Times Co. ( www.nyt.com) va Tribune Co. nha xuét ban cia t# Chicago Tribune ( www.tribune.com), chuyén tin chu yéu qua mang Internet. - NBC (www.home.nbci.com) cé mét trong nhiéu trang day tham vong trén Internet, va cé nhimg dy dn chung vé truyén hinh va Internet voi hang may tinh khéng 16 Microsoft (www.msnbe.com). Cac hang khac nhu CBS, ESPN, FOX va CNN déu cé nhimg trang chinh trén Internet. "Truyen hinh trén nén Internet sé tro nén pho cap - bang co la nhiéu hang vién théng lon dang gia cé co sé ha tang cho vién canh dé. Ban sé duoc thuéng thite tat ca cde dich vu trén mét nén duy nhdt" - Bill Gates R6 rang céc té chite truyén théng da cé chung mét tam nhin vé tuong lai — két hgp cac phuong tign truyén théng va gidi tri vao mt phuong thitc truyén thong méi c6 kha nang cung cap sy Iya chon tin ture bang vin ban hay bing cdc doan phim va nhimg b6 phim méi nhat bat ki khi nao duge yéu cau. b. Nhirng biéu hign cy thé vé sin pham bao chi da phuong tign - Bao gidy khéng thé thiéu san phim bao dign tir di kem. ~ Che 8 bao cdn cé thé lim dai phat thanh, kénh truyén hinh vi dic bigt 1a bao mobile (giti cdc ban tin cho ban doc qua dign thoai di dgng) = Ding giao thre Internet dé phat chuong trinh phat thanh, truyén hinh (sé héa) Nha bo thoi truyén thong da phuong tign (multimedia journalist) phai c6 ki nang ctia nhiéu loai hinh bao chi, c6 thé tac nghiép nhanh nhay va str dung thanh thao cde san phim céng nghé hé trg nhu laptop, dign thoai di d6ng c6 dinh vj vé tinh, may anh, Camera. 7.4 Truyén théng da phuong tign tai Vigt Nam Trong khi multimedia & cde nuée Chau Au va My dang phat trién manh mé thi 6 Vigt Nam, khdi niém vé truyén thong da phuong tign con kha moi mé. Ngoai bao in, phan I6n cac toa bao 6 Viét Nam da mé thém trang web dé cp nhat thong tin nhanh chéng va phuc vy mét sé lugng déng dao ngudi ding internet. Ho cing da bat dau 24

You might also like