Undang-Undang

Pentadbiran

i
ii
GLUL3113

Undang-Undang
Pentadbiran
Azlin Namili Mohd. Ali @ Ramli
Fariza Romli
Haslinda Mohd. Anuar

Pusat Pendidikan Profesional dan Lanjutan (PACE)

Universiti Utara Malaysia
Sintok 2009

iii
ISBN 983-2479-91-6

Cetakan Pertama, 2004

Cetakan Kedua, 2004
Cetakan Ketiga, 2005
Cetakan Keempat, 2006
Cetakan Kelima, 2007
Cetakan Keenam, 2009
Pusat Pendidikan Profesional dan Lanjutan (PACE)

Hak cipta terpelihara. Tidak dibenarkan mengeluar ulang mana bahagian

artikel, ilustrasi dan isi kandungan buku ini dalam apa juga bentuk dan
dengan cara apa jua sama ada secara elektronik, fotokopi, mekanik,
rakaman atau cara lain sebelum mendapat izin bertulis daripada Pengarah,
Pusat Pendidikan Profesional dan Lanjutan (PACE), Universiti Utara
Malaysia, 06010 UUM Sintok, Kedah Darul Aman.

Siri Modul Kendiri merupakan bentuk bahan pengajaran dan pembelajaran

kendiri di bawah Program Pengajian Luar Kampus, Universiti Utara
Malaysia. Siri Modul Kendiri diterbitkan tanpa melalui proses penilaian.
Mutu Siri Modul Kendiri ini diperbaiki dari semasa ke semasa berdasarkan
maklum balas daripada aktiviti pengajaran. Edaran buku ini terhad dalam
kawasan Universiti Utara Malaysia sahaja.

iv
 KANDUNGAN

Prakata ix
Kata Kunci xi
Objektif Modul xiii

BAB 1 PENGENALAN KEPADA UNDANG-UNDANG

PENTADBIRAN

Objektif Bab 1
1.1 Pengenalan 1
1.2 Faktor-Faktor yang Menyumbang kepada Perkembangan
Undang-Undang Pentadbiran 2
1.3 Definisi Undang-Undang Pentadbiran 8
1.4 Undang-Undang Perlembagaan 11
1.4.1 Definisi Undang-Undang Perlembagaan 13
1.4.2 Undang-Undang Perlembagaan di Malaysia 13
1.4.3 Sistem Kerajaan Malaysia 14
1.5 Ciri-Ciri Perlembagaan di Britain 16
1.6 Kesimpulan 18
Soalan Penilaian Kendiri 18
Jawapan Soalan dalam Teks 18

BAB 2 KUASA-KUASA PENTADBIRAN

Objektif Bab 21
2.1 Pengenalan 21
2.2 Kuasa Perundangan 22
2.3 Kuasa Separa Kehakiman 23
2.4 Kuasa Pentadbiran Tulen 24
2.5 Perbezaan antara Kuasa Pentadbiran dan Kuasa Separa
Kehakiman 25
2.6 Kesimpulan 26
Soalan Penilaian Kendiri 27
Jawapan Soalan dalam Teks 27

BAB 3 DOKTRIN PENGASINGAN KUASA

Objektif Bab 29
3.1 Pengenalan 29
3.2 Definisi Doktrin Pengasingan Kuasa 30

v
3.3 Perbandingan Pemakaian Doktrin di Amerika
Syarikat dan Malaysia 31
3.4 Perkembangan Doktrin di Amerika Syarikat dan Britain 32
3.4.1 Pekembangan Doktrin di Amerika Syarikat 32
3.4.2 Perkembangan Doktrin di Britain 35
3.5 Droit Administratif di Perancis 36
Kesimpulan 37
Soalan Penilaian Kendiri 38
Jawapan Soalan dalam Teks 38

BAB 4 KELUHURAN UNDANG-UNDANG

Objektif Bab 41
4.1 Pengenalan 41
4.2 Definisi Keluhuran Undang-Undang 43
4.3 Keluhuran Undang-Undang Mengikut Dicey 44
4.3.1 Kritikan Terhadap Pendapat Dicey 45
4.4 Pengertian Nilai atau Konsep Keluhuran Undang-
Undang 46
4.5 Pemakaian Doktrin di Malaysia 47
4.6 Kesimpulan 51
Soalan Penilaian Kendiri 52
Jawapan Soalan dalam Teks 52

BAB 5 PERUNDANGAN KECIL/UNDANG-UNDANG

PERWAKILAN

Objektif Bab 55
5.1 Pengenalan 55
5.2 Faktor-Faktor Perkembangan Perundangan Kecil 55
5.3 Kritikan 58
5.4 Penjenisan 59
5.5 Kawalan 61
5.5.1 Kawalan Kehakiman 62
5.5.2 Kawalan Perundangan 70
5.5.3 Kawalan Penerbitan 74
5.5.4 Kawalan Perundingan 76
5.6 Perwakilan Semula Kuasa 78
5.6.1 Delegatus Non Potest Delegare 79
5.6.2 Kedudukan di Malaysia 81
5.7 Kesimpulan 82

vi
Soalan Penilaian Kendiri 82
Jawapan Soalan dalam Teks 83

BAB 6 TRIBUNAL PENTADBIRAN

Objektif Bab 87
6.1 Pengenalan 87
6.2 Sebab-Sebab Kewujudan Tribunal Pentadbiran 87
6.3 Contoh-Contoh Tribunal 89
6.4 Siasatan Awam 94
6.5 Jawatankuasa Frank 95
6.6 Kesimpulan 98
Soalan Penilaian Kendiri 98
Jawapan Soalan dalam Teks 98

BAB 7 KEADILAN ASASI

Objektif Bab 101

7.1 Pengenalan 101
7.2 Perkembangan Penggunaan Prinsip Keadilan Asasi Secara
Umum 102
7.3 Prinsip-Prinsip Keadilan Asasi 113
7.3.1 Perbicaraan Secara Adil atau Munasabah 116
7.3.2 Pilih Kasih (Bias) 120
7.4 Kesan Ketidakpatuhan Prinsip Keadilan Asasi 124
7.5 Kesimpulan 126
Soalan Penilaian Kendiri 127
Jawapan Soalan dalam Teks 128

BAB 8 KUASA BUDI BICARA

Objektif Bab 131

8.1 Pengenalan 131
8.2 Kawalan ke atas Kuasa Budi Bicara di dalam Statut 132
8.3 Kawalan Kehakiman ke atas Kuasa Budi Bicara 133
8.3.1 Alasan Kajian Semula Kehakiman: Doktrin
Ultra Vires 135
8.4 Kesimpulan 144
Soalan Penilaian Kendiri 144
Jawapan Soalan dalam Teks 145

vii
BAB 9 REMEDI

Objektif Bab 147

9.1 Pengenalan 147
9.2 Certiorari dan Prohibition 148
9.2.1 Locus Standi 148
9.2.2 Alasan-Alasan yang Membolehkan Certiorari
dan Prohibition Dipohon 149
9.3 Mandamus 152
9.4 Injunksi (Tegahan) 154
9.4.1 Injunksi Sementara 154
9.4.2 Injunksi Kekal 155
9.4.3 Injunksi Terhadap Kerajaan 155
9.5 Habeas Corpus 157
9.5.1 Keadaan-Keadaan yang Membolehkan
Habeas Corpus Dipohon 157
9.6 Perisytiharan 161
9.7 Quo Warranto 163
9.8 Tindakan Relator 163
9.9 Kesimpulan 164
Soalan Penilaian Kendiri 164
Jawapan Soalan dalam Teks 165

BAB 10 OMBUDSMAN

Objektif Bab 169

10.1 Pengenalan 169
10.2 Tujuan Penubuhan Ombudsman 169
10.3 Sebab-Sebab Ombudsman Diperlukan 170
10.4 Ciri-Ciri Ombudsman 172
10.5 Kebaikan Ombudsman 173
10.6 Ombudsman di Malaysia 175
10.7 Ombudsman di Negara-Negara Komenwel Lain 178
10.7.1 Ombudsman di England 178
10.7.2 Ombudsman di Australia 180
10.7.3 Ombudsman di New Zealand 181
10.8 Kesimpulan 183
Soalan Penilaian Kendiri 183
Jawapan Soalan dalam Teks 183

JAWAPAN SOALAN PENILAIAN KENDIRI 187

BIBLIOGRAFI 207

viii
 PRAKATA

Kursus ini bertujuan untuk memberikan pendekatan dari aspek

Undang-Undang Pentadbiran dengan merujuk kepada keadaan-
keadaan yang wujud di Malaysia dan juga negara-negara luar (barat).
Jentera pentadbiran kini semakin luas kuasanya dan berkembang
pesat dari segi struktur dan fungsinya. Oleh itu, kawalan dari segi
kehakiman dan lain-lain adalah perlu. Kepelbagaian fungsi-fungsi
negara melalui perundangan dan perwakilan kuasa meluaskan kuasa
budibicara pihak eksekutif. Kewujudan Undang-Undang
Pentadbiran adalah bertujuan untuk mengimbangi hak-hak dan
tanggungjawab rakyat dan kerajaan.

Kursus ini membincangkan tentang keperluan kepada Undang-

Undang Pentadbiran dan sebab-sebab perkembangannya; bentuk
dan skop Undang-Undang Pentadbiran; kedaulatan undang-undang
(rule of law); pemisahan kuasa; undang-undang perwakilan dan
sekatan keatasnya; keadilan asasi dan prinsip-prinsipnya; kuasa
budibicara; kuasa undang-undang perwakilan kecil (sub-deligation);
semakan kehakiman; ombudsman Public Complaints Bureau in
Malaysia; dan Undang-Undang Perusahaan Awam Malaysia.

Azlin Namili Mohd. Ali @ Ramli

Fariza Romli
Haslinda Mohd. Anuar

ix
x
 KATA KUNCI

Terdapat beberapa lambang yang akan anda lihat di dalam modul

ini. Lambang tersebut memberi maksud tertentu seperti yang
dinyatakan di bawah. Lambang ini disediakan bagi membimbing
dan melengkapkan proses pengajaran dan pembelajaran anda.

Soalan Dalam Teks (SDT) adalah soalan latihan yang

merujuk kepada perbincangan dalam teks yang
dipelajari. Contoh jawapan disediakan di akhir setiap
bab.
Soalan Penilaian Kendiri (SPK) adalah soalan ulang
kaji yang berkaitan dengan keseluruhan perbincangan
bab. Cadangan jawapan disediakan di akhir modul
kursus.

Anda boleh menyemak jawapan latihan anda dengan

cadangan/skema jawapan yang disediakan di akhir
bab atau modul kursus.

Anda dikehendaki berfikir sejenak tentang situasi di

sekeliling anda atau mengimbas kembali bab yang
lepas. Pelbagai soalan berkaitan dengan bab anda akan
dikemukakan.

xi
xii
 OBJEKTIF MODUL

Di akhir modul kursus ini, anda diharap dapat:

1. Mengetahui tentang kuasa-kuasa yang ada pada badan
perundangan, eksekutif, dan kehakiman.
2. Memahami tentang konsep keluhuran undang-undang dan
keadilan asasi yang diamalkan di Malaysia.
3. Mengetahui tentang penggunaan kuasa budibicara dan
remedi-remedi yang boleh dipohon jika pihak pentadbiran
tidak mematuhi had kuasa yang ada padanya.
4. Mengenal pasti kewujudan tribunal pentadbiran dan
ombudsman serta fungsi-fungsinya.

xiii