1

skaliranje; rezultati se mogu obraditi

kvantitativno i kvalitativno.
1.Navedi metrijske karakteristike
istraivakog instrumenta. Metrijske
karakteristike o kojima treba voditi rauna
prilikom konstruisanja ili izbora instrumenta 3.Navedi karakteristike intervjua i
su: Validnost (valjanost) karakteristika instrument koji se koristi prilikom
koja mjeri ono to istraiva eli da izmjeri. intervjuisanja. Intervju je unaprijed
Pouzdanostdosljednost, postojanost, pripremljen i planiran tematski razgovor
slaganje instrumenta u dvije razliite izmeu istraivaa i ispitanika. Onaj koji
primjene u mjerenju iste veliine na istim intervjuie (intervjuista) usmeno postavlja
ispitanicima (isti ili dosta slini rezultati); ova pitanja koja su vezana za predmet
karakteristika ukazuje na upotrebljivost istraivanja i vodi ispitanika ka eljenom cilju.
instrumenta u drugim slinim istraivanjima Pitanja u intervjuu se postavljaju u lijevak,
sa pretpostavkom dobijanja relativno znai usmjerena su ka predmetu i cilju
jednakih rezultata. Objektivnosti istraivanja. Intervjuom se prikupljaju
nedvosmislena pitanja i odgovori, injenice koje se odnose na miljenje,
nezavisnost rezultata mjerenja od onog koji stavove, elje, sudove, interesovanja i
mjeri, navedeno uputstvo (ispitaniku) za preferencije onoga ko se intervjuie. Intervju
popunjavanje instrumenta, klju rjeenja moe biti sloboda (skica intervjua) i vezani
instrumenta (potreban samo istraivau) (protokol sa pitanjima), individualni i
Osjetljivost (diskriminativnost) mogunost grupni.Nedostaci: vremenski neracionalan,
mjerenja ak i najmanjih razlika u onom to broj ispitanika neekonomian, mijeanje
se mjeri, dovoljno veliki broj pitanja/zadataka subjektivnog sa objektivnim (zapisivanje
u instrumentu (min. 20) nakon zavrenog intervjua).Instrument
tehnike intervjuisanja je PROTOKOL
2.Definii posmatranje kao istraivaku INTERVJUA
tehniku i navedi instrumente
posmatranja. Posmatranje kao tehnika 4.ta je anketiranje i koji instrument se
istraivanja nije samo prosto gledanje, primjenjuje u ovoj istraivakoj tehnici?
Anketiranje je postupak u kome se
sluajno zapaanje ve se radi o
ispitanicima postavljaju pitanja (u pisanoj
organizovanom i namjernom posmatranju formi) i od njih se trai da na postavljena
neke pojave sa jasno odreenim ciljem. Takvo pitanja odgovore (u pisanoj formi). Najee
posmatranje je organiziovano, koriten instrument u postupku anketiranja
sistematizovano i cjelishodno.LISTA jeste ANKETNI UPITNIK instrument koji se
POSMATRANJA je instrument kojim se sastoji od standardizovanih i smisleno
prikupljaju podaci postupkom posmatranja. povezanih pitanja ili tvrdnji datih u pisanoj
formi radi izazivanja i ispitivanja posebnih
Lista sa prostorom za napomenu unaprijed se
miljenja, opte obavijetenosti ispitanika,
pripremi. Ako su prethodno i listu ucrtane i injenica i stavova.
rubrike za evidentiranje onog to je predmet
posmatranja, a od posmatraa se oekuje da 5.Navedi karakteristike anketnog
samo oznai ono to je uoeno, onda je rije upitnika. Neophodno je voditi rauna o
o ek-listi (snimanje stanja neke pojave tehnikom izgledu upitnika, vremenskom
trajanju ispitivanja (do 20 min.) i spremnosti
ekiranjem); neophodno je da posmatra
ispitanika na saradnju. Anketni upitnika
bude dobro informisan o pojavi koju sastoji se od dva dijela; prvi dio sadri pitanja
posmatra. ANEGDOTSKE BILJEKE opteg i linog karaktera, drugi dio upitnika
cjelovitije, smisaonije zapisivanje/opisivanje odnosi se na predmet istraivanja Svaki
onoga to je predmet posmatranja; pojava se anketni upitnik treba da ima svoj naziv i
biljei kad se javlja (njen poetak, tok i kraj) uputstvo (o razlozima istraivanja i nainu
sa to vie detalja, injenica i tumaenja. popunjavanja), te zahvalnost ispitaniku na
kraju uputstva ili na kraju anketnog upitnika.
DNEVNICI POSMATRANJA vode se kad je
Pitanja u anketnom upitniku mogu i da se
rije o dugotrajnom posmatranju ili o duem itaju, ukoliko to skrauje vrijeme provoenja
posmatranju sa prekidima; dnevnici ankete ili olakava ispitanicima popunjavanje
posmatranja mogu biti opti i tematski; u anketnog upitnika. Anketni upitnik mogu da
svom sastavu mogu imati i liste ine pitanja, zahtjevi ili inventari podataka za
posmatranja.Posmatranje se moe koje ispitanici slobodno ili u predvienom
kombinovati sa razgovorm, anketiranje, roku daju odreene odgovore. Pitanja se
sastoje od jedne upitne reenice, zahtijevaju

1
 2

jedan ili vie odgovora, alternativne ili i nestandardizovani testovi (nizovi zadataka
rangirane odgovore. Prednosti: lako i objektivnog tipa, neformalni testovi)
jednostavno organizovanje, lake je sastaviti
valjane i pouzdane upitnike nego neke druge 8.ta je skaliranje i koje su
instrumente, pogodni su za masovna karakteristike i vrste skala procjene?
ispitivanja, statistika obrada injenica je Skaliranje (procjenjivanje) koristimo u
laka, anketni upitnici se jednostavno pedagokim istraivanjima kada elimo
kombinuju sa ostalim istraivakim utvrditi stepen prisutnosti i ispoljenosti nekog
tehnikama i njihovim instrumentima. svojstva. Instrumenti kojima se ispituje opti
Slabosti: odgovori na postavljena pitanja su odnos prema pojavama i objektima, odnosno
subjektivni iskazi ispitanika, ukoliko nije njihovim svojstvima jesu razliite vrste
anoniman, postoji bojazan u iskrenost SKALA PROCJENE (sudova, stavova). U
odgovaranja, motivisanost ispitanika za skali sudova od ispitanika se trai da svojim
popunjavanje nije uvijek velika odgovorom oznae stepen slaganja sa nekom
tvrdnjom. Ovom tehnikom i instrumentom
6.Nabroj pet razliitih vrsta pitanja ispituju se stavovi, miljenja, ponaanja,
(prema nainu odgovaranja ispitanika) u pogledi, interesovanja, vjetine. Prema
anketnom upitniku i za svaki navedi po nainu unoenja podataka, skale procjene se
dijele na: Grafike skale
jedan primjer. Pitanja (ajtemi) u upitniku
slabo.........prosjeno............iznad
(prema nainu odgovaranja ispitanika) mogu Numerike 1 2 3 4 5
biti: Zatvorenog tipa ispitanik odgovara Deskriptivne opisi u reenicama Odredi
podvlaenjem, zaokruivanjem jednog ili vie ko skala Skala rangova Likertova skala
odgovora. Npr. Doprinos strunih aktiva stavova, tvrdnje stepen slaganja:
ukupnom radu kole je: a) veoma mali b) 3,4,5
mali c) umjereno znaajan d) veoma
znaajanOtvorenog tipa odgovori su
slobodno formulisani, ovakva pitanja navode 9.Navedi primjer jednog ajtema u
se kada se eli saznati to vie pojedinosti. Likertovoj petostepenoj skali procjene.
Npr. Opiite Vau saradnju sa vaspitaem Oplemenjujui prostor u kome ivimo
svog djeteta. _______Kombinovanog tipa oplemenjuje i nas same:...sasvim se slaem,
Npr. Da li je rad uitelja ispunio Vaa uglavnom se slaem,neodluan sam,
oekivanja? a) ne b) da, na koji nain uglavnom se ne slaem,uopte se ne slaem
___________ Alternativno pitanje sa
moguinou dileme Npr. Mislite li da djeca 10.ta je sociometrija i kako se zove
treba da budu ukljuena u kune poslove od instrument kojim provodimo
kad prohodaju? a) da b) ne c) nisam sociometrijsko istraivanje?
siguran Pitanje koje trai rangove Npr. ta ti Sociometrija je postupak kojim prouavamo
najvie smeta u dananjem drutvu? (rangiraj jednu drutvenu grupu i odnose koji u njoj
prema vanosti od 1-4)____ droga ____ vladaju.Instrumenti u sociometrijskim
kriminal ____veze ____nasilje istraivanjima mogu biti SOCIOMETRIJSKI
UPITNIK (SOCIOMETRIJSKI
7.Definii testiranje kao istraivaku TEST).Instrument je nazvan upitnikom jer
tehniku i navedi karakteristike i vrste
testa kao mjernog instrumenta. sadri pitanja na koja ispitanik treba da
Testiranje se provodi u istraivanjima koja odgovori
su usmjerena ka rjeavanju praktinih
pedagokih problema i ka neposrednom 11.Kakva moe biti obrada podataka
mijenjanju i unapreivanju postojeeg dobijenih sociometrijskim upitnikom?
vaspitno-obrazovnog rada. Ova tehnika se
provodi putem instrumena kojeg nazivamo Obrada podataka dobijenih sociometrijskim
TEST. Pomou testa se utvruje stanje neke upitnikom moe biti dvojaka: grafika izrada
pojave (znanja, sposobnosti, vjetine, navike) sociograma i numerika izraunavanje
i rezultati (ishodi, efekti). Najee se
indeksa.
primjenjuje u eksperimentalnim i
deskriptivnim istraivanjima. Vrste testova:
Testovi znanja: znanja, vjetine, sposobnost 12.ta je populacija u pedagokim
primjene znanja Testovi sposobnosti: istraivanjima i ime se definie?
mentalne, psihosenzorne, psihomotorne, Populacija (osnovni skup) skup
motorike, mehanike Testovi linosti: istraivakih jedinica koje, prema
stavovi, interesovanja, emocije, karakterna dogovorenom zakonu vjerovatnoe, podlijeu
svojstva Standardizovani (badareni, pravi) izabranom procesu biranjaPrema veliini,
skup podataka moe biti konaan i zatvoren

2

ili beskonaan i otvoren. Definie se:
pojmovno (sadrinski), prostorno i vremenski
Primjer: Uenici mlaeg kolskog uzrasta
(sadraj) na podruju optine Banja Luka
(prostor) u toku drugog polugodita prole
kolske godine (vrijeme).Ovako definisana
populacija je konana i zatvorena jer je tano
odreena i moe se precizno kvantitativno i
vremenski definisati. Na definisanje i sastav
populacije utie pojava koja se istrauje.
13.ta je uzorak pedagokog
istraivanja? Uzorak konaan dio
osnovnog skupa koji se na odreen nain
izdvaja iz osnovnog skupa radi ispitivanja
nekog obiljeja; to je dio populacije ili
podskup osnovnog skupa; Uzorak omoguava
(statistiki gledano) da se rezultati nekog
mjerenja generalizuju na cijelu populaciju na
koju se dato obiljeje odnosi.
14.ta sve mogu biti jedinice uzorka?
Jedinice uzorka istraivanja mogu biti:
subjekti ili pojedinci, grupe, varijable,
aktivnosti subjekata i grupa, nasavni i drugi
sadraji, vrijeme, izvori,...
15.Kako nazivamo uzorke zasnovane na
teoriji vjerovatnoe i kakvi oni mogu
biti?
Vjerovatnosni uzorci (uzorci zasnovani na
teoriji vjerovatnoe): prosti sluajni,
stratifikovani, sistematski i grupni.
Prosti (jednostavni) sluajni uzorak
lutrijski bubanj, tablica sluajnih brojeva i
kompjuterski; matematika jednaina po kojoj
se biraju jedinice za uzorak izgleda: ako je
OS=1000, a elimo istraivanjem obuhvatiti
5% osnovnog skupa, onda e biti U=50,
odnosno N/n=50, ako je N-osnovni skup
(1000), a n-uzorak (50), uz 5%, u uzorak e
ui svaka 20-a jedinica populacije, to znai
da je interval izbora svaki 20-i.
Stratifikovani uzorak jedinice populacije
se svrstavaju u stratume (grupe, podgrupe),
a dalje se radi kao u sluajnom uzorku
Sistematski uzorak odabir je sistematski
prema unaprijed odreenom intervalu izbora
(npr. svaki trei, peti, osmi, deseti,...) , s tim
to je odabir prvog (od kojeg poinje da se
bira sistematski) sluajan
3
Grupni uzorak u uzorak se uzimaju grupe
subjekata; biranje moe biti jednofazno (svi
lanovi izabranih grupa) ili viefazno (samo
odreene jedinice iz izabranih grupa ulaze u
uzorak).
16.Kako nazivamo uzorke koji nisu
zasnovani na teoriji vjerovatnoe i kakvi
oni mogu biti?
Nevjerovatnosni uzorci (uzorci koji nisu
zasnovani na teoriji vjerovatnoe): namjerni,
prigodni, kvotni,... Namjerni uzorci
istraiva namjerno bira uzorak Prigodni
uzorci u uzorak ulaze jedinice populacije
koje su najdostupnije istraivau Kvotni
uzorci istraiva odreuje i uzima
odreenu kvotu, odreen broj jedinica iz
podgrupa populacije, a kojesu ukljuene u
uzorak, ali ne sluajno; pri tom se vodi raun
o proporcionalnosti veliine podgrupa u
uzorku sa veliinom podgrupa u populaciji)
17.ta obuhvata i konkretizuje
organizacija i tok istraivanja?
Organizacija i tok istraivanja
podrazumijevaju vrijeme trajanja svih
istraivakih aktivnosti. U ovom dijelu
istraivakog projekta sva organizaciona i
tehnika pitanja se konkretizuju. Pod
tehnikim i organizacionim pitanjima
podrazumijevaju se materijalni, kadrovski i
vremenski uslovi za izvoenje istraivanja.
Rad na terenu, odnosno provoenje samog
istraivanja, kao i uloga istraaa posebno se
razrauju.
NAPOMENA: Zadnji zadatak na drugom
kolokviju bie postavljen tako da od studenta
zahtijeva primjenu steenog znanja. Npr. Na
osnovu definisanog problema, postavi
osnovnu i jednu pomonu hipotezu: Na
osnovu definisanog problema, navedi
varijable istraivanja; i sl.
3
 4

Definie se opta namjera

istraivanja, eljeno stanje na koje su
usmjerene istraivake aktivnosti

Ciljem se izraava svrsishodnost

istraivakog projekta

Razlikujemo polazni i posebne ciljeve

Primjeri: Utvrivanje postojanja

povezanosti kolskog uspjeha uenika
i problema u ponaanju;
Eksperimentalno uporeivanje
efekata rada u parovima i frontalnog
oblika rada kao i utvrivanje
didaktikih vrijednosti rada u
parovima koje preferiraju uenici
etvrtog razreda osnovne kole;
Utvrivanje odnosa alkoholizma u
porodici i pojave maloljetnike
delikvencije

Zadaci istraivanja ui, konkretniji,

operativniji od cilja istraivanja; ukazuju na
istraivake hipoteze; to su konkretna pitanja
na koja istraivanje treba da da odgovor:
istraiti, utvrditi, analizirati i interpretirati .....

Primjeri:

- Istraiti da li postoji znaajna razlika izmeu

uspjeha uenika u uenju i problema u
ponaanju;
Predmet istraivanja - Utvrditi da li postoji znaajna razlika
u znanjima uenika kada
Odreuje se ta se istrauje, pojava
koja se istrauje i o kojoj se eli doi je nastava organizovana radom u parovima,
do odreenog saznanja, njena ira odnosno frontalnim radom;
problematika (npr. Problemi u
ponaanju, Nastavni sistemi, - Ispitati povezanost alkioholizma u
Alkoholizam u porodici) porodici sa maloljetnikom
Problem istraivanja delikvencijom
Najee se formulie u obliku pitanja Varijable u istraivanju
i postaje osnovna vodilja u
istraivanju; to je konkretizacija Na osnovu postavljenih hipoteza
onoga to e biti istraivano, pojava utvruju se, klasifikuju i
koja se istrauje (npr. Postoji li operacionalizuju varijable u
povezanost kolskog uspjeha sa istraivanju. Varijabla je
problemima u ponaanju, Koliko je karakteristika (svojstvo, obiljeje)
rad u parovima efikasniji od klasinih koja se mijenja i razvija pod
oblika nastave kod uenika mlaeg odreenim uslovima, kako u
kolskog uzrasta, Koliko alkoholizam pojedinanom sluaju, tako i u masi
u porodici doprinosi pojavi sluajeva. Varijabla je veliina; ona je
maloljetnike delinkvencije) predmet mjerenja, a njena vrijednost
je rezultat mjerenja.Obino se navode
Cilj i karakter istraivanja (prema funkciji) zavisne i nezavisne
varijable. Potrebno je definisati
Problem se najee ne moe istraiti zavisnu varijablu i utvrditi indikatore
u potpunosti, pa se odreivanjem varijabli kao vidljive manifestacije.
cilja ili vie njih preciznije odreuje Osim ove dvije vrste varijabli (koje se
koji e aspekti definisanog problema vezuju za eksperiment), u
biti obuhvaeni istraivanjem istraivanjima se pojavljuju i tzv.
neutralne varijable.

4

Pod pojmom zavisna varijabla
podrazumijeva se promjenjljiva koju
istraiva neposredno ili posredno
posmatra i mjeri da bi odredio prirodu
njenog odnosa sa nezavisnom
promjenjljivom (Gojkov, Krulj,
Kundaina, 2005, str. 357). Zavisna
varijabla je, dakle, ona na koju utiu
druge varijable i uvijek je sadrana u
problemu istraivanja.
Primjeri: Uticaj kolskog uspjeha na
ukljuenost u slobodne aktivnosti uenika
Uticaj entuzijazma nastavnika na
formiranje motivacionog stila uenika
Nezavisna (interveniua)
varijabla podrazumijeva
promjenjljivu kojom istraiva
manipulie ili je mjeri da bi odredio
efekte te promjenjljive na neku drugu
promjenjljivu (ibidem, str. 192). Ova
varijabla, dakle, utie na druge
varijable u istraivanju.
Primjeri: Uticaj kolskog uspjeha na
ukljuenost u slobodne aktivnosti uenika
Uticaj entuzijazma nastavnika na
formiranje motivacionog stila uenika
Neutralna varijabla podrazumijeva
promjenjljivu koja moe doprinijeti, ali ne
utie direktno na ishode istraivanja. U
razliitim istraivanjima, ove varijable mogu
biti zavisne ili nezavisne (to zavisi od
problema i predmeta istraivanja). U ove
varijable, najee uvrtavamo: pol
ispitanika, godine ivota ispitanika, kolski
uspjeh i sl.
Primjeri: Uticaj entuzijazma nastavnika na
formiranje motivacionog stila uenika
nezavisna varijabla
zavisna varijabla
neutralne varijable: pol nastavnika,
pol uenika, godine ivota nastavnika, godine
ivota uenika, radni sta i struna sprema
nastavnika, uspjeh uenika u uenju i
vladanju,
Hipoteze u istraivanju
To su pretpostavke o rjeenjima
odreenih problema. Izvode se iz
postojeih teorija, sprovedenih
istraivanja i iskustava istraivaa.
Obino se postavlja jedna opta
(osnovna, glavna) hipoteza koja
proizilazi iz cilja istraivanja i vie
5
posebnih (pomonih, radnih), koje
proizilaze iz zadataka istraivanja.
Prema Marui i sar. (2000) postoji
pet optih mjerila naune hipoteze:
1. Svrhovitost hipoteza treba biti u
funkciji postizanja definisanog cilja
istraivanja
2. Provjerljivost besmisleno je
postaviti hipotezu za koju ne postoje
postupci koji omoguuju da se ona
provjeri
3. Plodnost hipoteza mora biti
plodotvorna u odnosu na zakljuke
koji iz nje proizilaze
4. Saglasnost kada se postavlja,
hipoteza mora biti utemeljena na
postojeim znanjima o problemu koji
se istrauje
5. Jednostavnost ogleda se u
preciznom i konkretnom formulisanju;
hipoteza mora biti formulisana na
jasan i jednostavan nain
6. Primjeri opte i jedne pomone
hipoteze:
Primjer 1.
Opta hipoteza: Pretpostavljamo da postoji
povezanost kolskog uspjeha uenika u
uenju sa njihovim problemima u ponaanju.
Pomona hipoteza: Oekujemo da uenici iji
je kolski uspjeh loiji imaju i evidentne
probleme u ponaanju.
Primjer 2.
Opta hipoteza: Pretpostavljamo da rad u
parovima ima znaajne didaktike vrijednosti
i da se njime mogu postii bolji efekti uenja
nego u frontalnoj nastavi.
Pomona hipoteza: Pretpostavljamo da
postoji statistika znaajnost razlike izmeu
nastave organizovane frontalnim oblikom
rada i radom u parovima
Primjer 3.
Opta hipoteza: Pretpostavljamo da
alkoholizam u porodici dovodi do pojave
maloljetnike delikvencije
Pomona hipoteza: Oekujemo statistiki
znaajan meuodnos alkoholizma u porodici i
delikventnog ponaanja uenika.
Predmet: Problemi u ponaanju
5
 6

Problem: Postoji li povezanost kolskog BRANIM ODNOSIMA I

uspjeha sa problemima u ponaanju FORMIRANJU PORODICE?

Cilj: Utvrivanje postojanja povezanosti PREDMETOM SE ODREUJE TA

kolskog uspjeha uenika i problema u SE ISTRAUJE, POJAVA U KOJOJ SE
ponaanju ELI DOI DO SAZNANJA

Zadaci: Istraiti da li postoji znaajan Da li bavljenje sportom doprinosi

meuodnos izmeu uspjeha u uenju i razvoju prosocijalnog ponaanja
uenikih problema u ponaanju adolescenata? (problem)

Varijable: Zavisna: problemi u Predmet: Znaaj sporta za socijalni i

ponaanju Neutralne: kolski uspjeh moralni razvoj mladih.
uenika, pol uenika, uzrast uenika
KAKVE SU VREDNOSTI I
Hipoteze: Opta hipoteza: SHVATANJA MLADIH O BRAKU,
Pretpostavljamo da postoji povezanost BRANIM ODNOSIMA I
kolskog uspjeha uenika u uenju sa FORMIRANJU PORODICE?
njihovim problemima u ponaanju. (PROBLEM)

Pomona hipoteza: Oekujemo da Predmet: Stavovi mladih o braku

uenici iji je kolski uspjeh loiji imaju i i porodici
evidentne probleme u ponaanju.
Pokuajte da odredite predmet
2.1. PROBLEM ISTRAIVANJA: na osnovu zadatih problema:
Svako istraivanje poinje Problem 1. Razlikuju li se osobe
postavljanjem problema. razliitog obrazovnog nivoa u
svojim stavovima prema religiji?
Problem je vodilja istraivanja.
Problem 2. Utiu li
Pre definisanja konkretnog socioekonomski uslovi u porodici
problema istraivanja obino se na izraenost vrnjakog nasilja
najpre objanjava ira njihove dece
problematika podruja koje se
eli istraiti i ukazuje se na Primer:
vanost istraivanog podruja
Ako je problem : Da li bavljenje
PROBLEM ISTRAIVANJA SE sportom doprinosi razvoju
NAJEE IZRAAVA KROZ prosocijalnog ponaanja
UPITNU REENICU I PREDSTAVLJA adolescenata?
OSNOVNU VODILJU I
ISTRAIVANJU A predmet: Znaaj sporta za
socijalni i moralni razvoj mladih.
Danas se istiu razliiti efekti
sportskih akivnosti na razvoj Cilj istraivanja je:
mladih. Zbog pravilnog Utvrditi(ispitati, ustanoviti,
organizovanja sportskih istraiti) da li postoji povezanost
aktivnosti i fizikog vaspitanja i u kom smeru se ispoljava
uopte vano je ispitati vezu povezanost izmeu bavljenja
organizovanog sporta i socijalnog sportom i prosocijalnog
ponaanja mladih. U tom smislu, ponaanja adolescenata
problem ovog istraivanja glasi:

Da li bavljenje sportom doprinosi
razvoju prosocijalnog ponaanja ZA POTREBE PEDAGOKOG
adolescenata? ISTRAIVANJA ODREUJE SE
JEDAN CILJ!
Problem: KAKVE SU VREDNOSTI I
SHVATANJA MLADIH O BRAKU, Veza je posebno izraena izmeu
BRANIM ODNOSIMA I problema i cilja.
FORMIRANJU PORODICE?
Iako su povezani problem i cilj
Problem: KAKVE SU VREDNOSTI I imaju razlika, jer ciljem detaljnije
SHVATANJA MLADIH O BRAKU, objanjavamo ta se konkretno u
okviru problema istrauje.

6
 7

Uvek imajte na umu da su

Cilj se ne moe napisati pedageoke pojave sloene i
prepisivanjem problema!!! komplekse

Ako je problem- Kakve su Problem: Da li bavljenje sportom

vrednosti i shvatanja mladih o doprinosi razvoju prosocijalnog
braku, branim odnosima i ponaanja adolescenata?
formiranju porodice
Cilj: Utvrditi da li postoji
A Predmet: Shvatanje braka i povezanost izmeu bavljenja
porodice kao vrednosti kod sportom i prosocijalnog
mladih ponaanja adolescenata.

Onda je cilj: Ispitati vrednosti i Zadaci:

shvatanja mladih ljudi o
pitanjima vezanim za stupanje u 1. Ispitati da li postoji razlika u
brak i formiranju porodice u nivou ispoljavanja prosocijalnog
zavisnosti od pola ispitanika ponaanja izmeu mladia i
devojaka
Problem- Kakva je percepcija
mladih prema patriotizmu? 2. Ustanoviti da li vrsta sporta
kojim se bave utie na nivo
Cilj- Utvrditi postojanje razlika u prosocijalnog ponaanja
shvatanju patriotizma meu adolescenata
mladim osobama (u odnosu na
pol) 3. Ustanoviti da li postoji razlika
izmeu nivoa prosocijalnog
PRIMER: ponaanja adolescenata sportista
i adolescenata koji se ne bave
Problem: Da li su studenti NUBL- sportom
a zadovoljni studijama koje
pohaaju PROBLEM: Koliko su nastavnici
osposobljeni za korienje
Cilj- Ispitati u kojoj meri su interneta u pripremanju nastave
studenti Nubla zadovoljni
uslovima studija, steenim CILJ: Utvrditi nivo
znanjem i studijskim predmetima osposobljenosti nastavnika za
koje pohaaju primenu interneta u pripremanju
nastave i stavljanje tih podataa u
Zadaci istraivanja predstavljaju funkciju unapreivanja njihove
korake kojima se dolazi do cilja. kompetentnosti.

Zadaci:
Kako je cilj istraivanja samo 1. Ispitati miljenej nastavnika o
jedan zadataka ima vie. neophodnosti interneta u
pripremi za nastavu
Oni predstavljaju konkretizaciju
cilja istraivanja. 2. Ustanoviti koliko esto i iz
kojih razloga nastavnici koriste
ZADATKE JE POTREBNO internet
OSTVARITI DA BI PROBLEM 3.Utvrditi znaajnost razlika u
ISTRAIVANJA BIO ISTRAEN. A osposobljenosti u odnosu na pol
CILJ OSTVAREN
4. Utvrditi povezanost
Zadaci uvek proizilaze iz cilja osposobljenosti za primenu
(potrebno je koristiti logiku) interneta u odnosu na godine
radnog staa
Treba ih posmatrati kao korake
koje preduzimamo da bi se Hipoteze su pretpostavke o
ostvario na celokupan cilj reenjima odreenog problema.

Zadacima treba pokriti Hipoteze u PEDAGOKOM

problem i cilj istraivanja istraivanju proizilaze iz
problema, cilja i zadataka
istraivanja.

7
 8

One su zamiljena reenja o PROBLEM: Koliko su nastavnici

problemu koji se istrauje. osposobljeni za korienje
interneta u pripremanju nastave
Istraiva uvek ima zamiljen i
odgovor na problem koji istrauje CILJ: Utvrditi nivo
osposobljenosti nastavnika za
U PEDAGOKOM ISTRAIVANJU primenu interneta u pripremanju
SE POSTAVLJA 1 OPTA HIPOTEZA nastave i stavljanje tih podataka
I VIE POSEBNIH u funkciju unapreivanja njihove
kompetentnosti.
OPTA HIPOTEZA
PROIZILAZI IZ CILJA Zadaci:
1. Ispitati miljenje nastavnika o
POSEBNE HIPOTEZE neophodnosti interneta u
PROIZILAZE IZ ZADATAKA. (koliko pripremi za nastavu
ima zadataka toliko ima posebnih
hipoteza, svaki zadatak odgovara 2. Ustanoviti koliko esto i iz
jednoj posebnoj hipotezi) kojih razloga nastavnici koriste
internet
HIPOTEZE U ISTRAIVANJU SE 3.Utvrditi znaajnost razlika u
POTVRUJU ILI ODBACUJU NA osposobljenosti u odnosu na pol
OSNOVU REZULTATA DO KOJIH SE
DOE. 4. Utvrditi povezanost
Ponekad se desi da se jedan broj osposobljenosti za primenu
posebnih hipoteza potvrdi a interneta u odnosu na godine
drugi odbaci radnog staa

(Cilj: Utvrditi da li postoji Varijabla je karakteristika koja se

povezanost izmeu bavljenja mijenja i razvija pod odreenim
sportom i prosocijalnog uslovima
ponaanja adolescenata)
U istraivanju postoje vie vrsta
OPTA HIPOTEZA GLASI: POSTOJI varijabli
POVEZANOST IZMEU BAVLJENJA
SPORTOM I PROSOCIJALNOG Zavisna ona koja se menja, koja
PONAANJA ADOLESCENATA se meri, KOJA JE PREDMET
OPAANJA -menja se pod
Zadaci: uticajem nezavisne

1. Ispitati da li postoji razlika u Nezavisna- koja utie na zavisnu.

nivou ispoljavanja prosocijalnog Njenim delovanjem menja se
ponaanja izmeu mladia i zavisna varijabla
devojaka POSEBNA H: NE
POSTOJI RAZLIKA IZMEU NIVOA (postavite sebi pitanje: ta utie,
ISPOLJAVANJA PROSOCIJALNOG ta se menja)
PONAANJA MLADIA I DEVOJAKA
Problem: Da li bavljenje sportom
2. Ustanoviti da li vrsta sporta doprinosi razvoju prosocijalnog
kojim se bave utie na nivo ponaanja adolescenata?
prosocijalnog ponaanja
adolescenata. POSEBNA H:
VRSTA SPORTA KOJIM SE BAVE NEZAVISNA VARIJABLA: Sport
ADOLESCENTI NE UTIE NA NIVO (bavljenje sportom)
PROSOCIJALNOG PONAANJA
ZAVISNA: Prosocijalno ponaanje
3. Ustanoviti da li postoji razlika (nivo prosocijalnog ponaanja)
izmeu nivoa prosocijalnog
ponaanja adolescenata sportista ODREDITI ZAVISNU I NEZAVISNU
i adolescenata koji se ne bave VARIJABLU:
sportom. POSEBNA H:
ADOLESCENTI KOJI SE BAVE Problem: KOLIKO KOLSKI
SPORTOM E ISPOLJITI VII NIVO USPEH UENIKA UTIE NA
PROSOCIJALNOG PONAANJA OD UKLJUENOST U Problem: Koliko
ADOLESCENATA KOJI SE NE BAVE su nastavnici osposobljeni za
SPORTOM korienje interneta u
pripremanju za nastavu?

8
 9

Zavisna-
Nezavisna-
SLOBODNE AKTIVNOSTI?
Problem: Da li bavljenje sportom
doprinosi razvoju prosocijalnog
ponaanja adolescenata?
NEZAVISNA VARIJABLA: Sport
ZAVISNA: Prosocijalno ponaanje
(to ce se ispitivati instrumetom)
PRIMER PROJEKTA ISTRAIVANJA
(DO VARIJABLI)-DELIMINO
NAPRAVLJEN PROJEKAT
PROBLEM ISTRAIVANJA:
Kakve su vrednosti i shvatanj
mladih o braku, branim
odnosima i formiranju porodice u
odnosu na pol ispitanika? (treba
dodati iti kontekst i znaaj)

Operacionalizacija Nezavisne- PREDMET ISTRAIVANJA:

Pod sportom podrazumevamo(u Shvatanje braka i porodice kao
konkretnom istraivanju)- vrednosti kod mladih (koja je
trening i amatersko bavljenje disciplina, aktuelnost)
sportom (ta pitanja postavljamo
ispitanicima) CIL ISTRAIVANJA: Ispitati
vrednosti i shvatanja mladih o
Operacionalizacija Zavisne- pitanjima vezanim za stupanje u
spremnost za saradnju sa brak, ivot u braku i formiranju
drugima, briga za drugoga, porodice kao i ispitivanje da li
empatija, postoje razlike u tim vrednostima
u odnosu na pol.
altruistiko ponaanje i
spremnost za pomaganje ZADACI
drugome
: 1. ispitati da li postoje razlike u
Problem: Koliko su nastavnici znaaju koji se razliitim
osposobljeni za korienje vrednostima dodeljuje s obzirom
interneta u pripremanju za na pol ispitanika
nastavu?
2. Ispitati vrednosti i shvatanja
Zavisna-korienje interneta mladih o partnerskim relacijama i
braku uopte u odnosu na pol
Nezavisna- osposobljenost ispitanika
nastavnika
3. Ispitati da li postoje razlike u
spremnosti na brak i formiranje
Operacionalizacija Zavisne- porodice s obzirom na pol
Upotreba interneta, uestalost
primene, posedovanje raunara, 4. Utvrditi da li postoje razlike
izmeu mladia i devojaka u
Operacionalizacija Nezavisne- pogledu motiva za zasnivanjem
kurs za raunare, poznavanje braka
pretraivaa
5. Ispitati da li postoje razlike
Problem: Postoji li povezanost kada je re o uslovima
kolskog uspeha sa problemima neophodnim za odravanje
u ponaanju? brane zajednice u odnosu na pol

Nezavisna varijabla: kolski OPTA HIPOTEZA- Veliki borj

uspeh
operacionalizacija: uspeh
polugositu (ocene), uee na
takmienjima i sekcijama
Zavisna: problemi u ponaanju
mladih visoko vrednuje brak i
na porodicu kao preferirano ivotno
ureenje, odnosno brak i
porodica u sistemu vrednosti
velikog broja mladih, bez obzira
na pol, zauzimaju visoko mesto.

operacionalizacija: ocene iz Posebne

vladanja, ukori, opomene, uee
u tuama, svaama.... H1-Ne postoje statistiki
znaajne razlike u pogledu

9
 10

znaaja koji se razliitim Hipoteze?

vrednostima dodeljuje s obzirom
na pol ispitanika Varijable?

H2- Mladii i devojke podjednako primer

vrednuju brak i partnerske
relacije Problem- Koja znanja su
potrebna nastavniku za
H3-Ne postoji statistiki znaajna prihvatanje i primenu inovacija u
razlika, s obzirom na pol o radu?
pitanju spremnosti za brak i
formiranju porodice Predmet- Kompetencije
nastavnika
H4- Motivi za stupanje u brak se
ne razlikuju kod mladia i Cilj- Sagledati ulogu inovacija i
devojaka identifikovati neophodna
saznanja nastavnika radi
H5- Ne postoji statistiki permanentnog usavravanja i
znaajna razlika o pitanju primene inovacija
neophodnih uslova za odravanje
braka Zadaci:1-Ispitati koja znanja su
neophodna u odnosu na pol
VARIJABLE ISTRAIVANJA: 2. Ispitati koja znanja su
neophodna u odnosu na radni
NEZAVISNA- POL ISPITANIKA sta
3. II u odnosu na kolsku
(Mukarci - ene) spremu
ZAVISNA- VREDNOSTI VEZANE ZA 4. II u odnosu na uspeh tokom
BRAK I PORODICU studija
(vrednosti vezane za brak-
ljubav, novac, karijera, brak,deca Hipoteze?
zdravlje, obrazovni nivo
partnera; vrednosti vezane za Varijable?
porodicu-vreme za partnera,
ravnopravnosti, kvalitetan Primer:
odnos, )
Problem- Da li postoji uticaj
Metode tehnike i instrumenti savremenih ekolokih programa
na razvoj ekoloko-humanistikih
Populacija i uzorak vrednosti

Organizacija i tok ostraivanja Predmet- Ekoloko vaspitanje

PRIMER (Kundaina, Banur,
2007)
Problem: Razlikuju li se deca
predkolskog uzrasta u odnosu
prema ivotnoj sredini?
Predmet: Ekoloke navike dece
predkolskog uzrasta
Cilj:Ispitivanje nivo usvojenosti
ekolokih navika i faktore koji
utiu na usvajanje i uoavanje
razlika izmeu tih nivoa.
Zadaci: 1. Saznati stepen
humanosti dece prema domacim
ivotinjama; 2.Utvrditi odnos
dece prema biljkama 3. Utvrditi
povezanost obrazovnog nivoa
roditelja i razvijenosti ekolokih
navika 4. Razvijenost ekolokih
navika u odnosu na pol.
dece predkolskog uzrasta
Cilj- Ispitati kakav je uticaj i
znaaj savremenog programa
Mi smo zemljani na razvoj
deteta i utvrditi njegov doprinos
na senzibilisanje za ekoloke
vrednosti
Zadaci: 1-utvrditi da li se javljaju
razlike u socio-emocionalnom
razvoju dece koja pohaaju i koja
ne pohaaju program 2- utvrditi
da li postoji razlika u odnosu
prema biljkama kod dece koja
pohaaju i koja ne phaaju
program 3- ustanoviti da li
postoji razlika u uvianju znaaja
ekolokih tema izmeu grupa
Hipoteze-
Varijable-

10
 11

Problem: Koliko su nastavnici rada u parovima koje preferiraju

osposobljeni za korienje uenici etvrtog razreda osnovne
interneta u radu. kole.
Predmet: Stavovi nastavnika o
infomratikoj pismenosti i Zadaci:-Osmisliti eksperimentalni
korisnosti interneta program (pripreme za asove
obrade nastavnog gradiva radom
Cilj- Utvrditi nivo osposobljenosti u parovima); Utvrditi da li
nastavnika za primenu interneta postoji statistiki znaajna
u radu i prirpemi za nastavu razlika u znanjima uenika kada
je nastava organizovana radom u
Zadaci 1. Utrvditi koliko esto i iz parovima, odnosno frontalnim
kojih razloga nastavnici koriste radom; Utvrditi didaktike
internet. vrednosti rada u parovima koje
preferiraju uenici IV razreda
2. Ustanoviti da li postoji razlika osnovne kole.
izmeu pola ispitanika i
osposobljenosti za primenu u Opta hipoteza:
radu.
Rad u parovima ima znaajne
3. Utvrditi da li postoji razlika u didaktike vrednosti i njime se
primeni interneta u odnosu na mogu postii bolji efekti uenja
radni sta. nego u frontalnoj nastavi.

4. Ispitati da li su nastavnici Posebne hipoteze:

pohaali dodatne kurseve vezane
za informatiku pismenost Mogue je nastavnu temu
(odabranu) obraditi radom u
parovima
Rad u parovima u mlaim
razredima osnovne kole Postoje statistiki znaajne
- izvod (prema: Kundaina i razlike kada se nastava
Banur, 2000) - primer organizuje radom u parovima u
odnosu na nastavu organizovanu
Problem istraivanja: Koliko je frontalnim oblikom rada.
rad u parovima u mlaim
razredima osnovne kole Rad u parovima ima odreene
efikasniji u odnosu na klasine didaktike vrednosti koje ga ine
oblike nastave? efikasnijim u odnosu na frontalni
oblik rada.
Cilj istraivanja:
Eksperimentalno uporeivanje
efekata rada u parovima i
frontalnog oblika rada kao i
utvrivanje didaktikih vrednosti

11