PROFESSIONELE BACHELOR IN HET ONDERWIJS:

LAGER ONDERWIJS flexibel traject

UC Leuven Limburg
Departement Lerarenopleiding
Professioneel gerichte bachelor in het
onderwijs- flexibel traject: lager
onderwijs
Campus Heverlee
Hertogstraat 178 - 3001 Heverlee
Tel. 016 37 56 00 Fax 016 37 56 99
LESONTWERP
Naam: Annelies Holemans
Studietrajectbegeleider: Hilde Van Dael
Mentor:
Feedback op lesvoorbereiding
in orde
kleine aanpassingen nodig
te herwerken en opnieuw indienen
Aanvraag materiaal en voortaken: .

Vul de gevraagde informatie in

school : Basisschool Hertog Karel leergebied : WO

klas en leerjaar : 2e leerjaar onderdeel : Mens/maatschappij

wetenschappen/techniek

aantal leerlingen : 17 lesonderwerp : Een donker moment

datum (data) : 7/11/2016 lestijden : van 14u15 tot 14u40 uur

van 14u50 tot 15u40 uur

1. SITUERING IN EINDTERMEN EN/OF LEERPLANNEN

Vink aan.
Gemeenschapsonderwijs (georganiseerd door de Vlaamse Gemeenschap)

EINDTERMEN
- SV 1.2: De leerlingen kunnen in omgang met anderen respect en waardering opbrengen.
LEERPLANDOELEN
- 3.1.1.3: In een niet-conflictgeladen situatie, eigen indrukken, gevoelens, verlangens, gedachten en waarderingen
spontaan uitdrukken.
- 3.1.1.7: Gevoelens als bang, blij, boos of verdrietig zijn bij zichzelf onderkennen en die op een eenvoudige wijze
uitdrukken.
- 3.1.1.8: Gevoelens van bang, blij, boos en verdrietig zijn bij anderen herkennen, dat gevoel verwoorden en
meeleven in dit gevoel.
- 3.1.1.9: In een eenvoudige taal een recent gebeurde situatie waarbij zij betrokken waren in dialoog met een
volwassene, beschrijven en vertellen hoe zij zich daarbij voelden.
- 3.1.1.13: Tonen in hun omgang met anderen respect en waardering.

2. BEGINSITUATIE
Algemene beginsituatie: zie infowijzer
Specifieke beginsituatie:
Relevante voorkennis

De lln hebben eigen ervaringen met licht en donker. OP die ervaringen wordt verder gebouwd om gevoelens aan licht en donker
te koppelen + de lln hebben hun eigen ervaringen met donkere momenten

Individuele beginsituatie van kind(eren) m.b.t. deze les Differentiatievorm

1 tempo
Areina is wat zwakker voor taal omdat ze uit een anderstalig gezin
komt. De lkr gaat na of ze alle woorden begrijpt. begeleiding

instructie

materiaal

moeilijkheidsgraad

3. MATERIAAL
- Via Mundo 2e lj werkschrift thema 3, werkkatern 3, les 1 (p.2-4)
- Rustige muziek (Enya Watermark)
- Geluidsboxjes
Les 14 b: WO: licht aan, licht uit! 2 1/8
 - Verhaal
- Fototoestel
- Kaarsjes + lucifers
- 2 computers (ik breng laptop mee)

4. BRONNEN
Welke handleidingen, naslagwerken, websites, bestaande praktijkvoorbeelden, heb je geraadpleegd om deze les voor te
bereiden? Formuleer volgens de APA-methode.

- Via Mundo 2e lj handleiding, thema 3 (p. 9-19

- Via Mundo 2e lj werkschrift thema 3, werkkatern 3, les 1 (p.2-4)
- Boek: Verzinnen is geen liegen, auteur: Henk Hokke

5. BIJLAGEN

Bijlage 0: online document voor verslaggeving

Bijlage 1:

Les 14 b: WO: licht aan, licht uit! 2 2/8

 4. Bordschema
Welke kernwoorden, schemas, geheugensteuntjes, bied je aan ter visuele ondersteuning?
Welke borden zijn beschikbaar? (krijtbord, magneetbord, )
Indien je een digibord gebruikt, druk je het bordplan af.

Les 14 b: WO: licht aan, licht uit! 2 3/8

 TIJD DOELEN
15
Gevoelens als bang, blij, boos of
verdrietig zijn bij zichzelf onderkennen en
die op een eenvoudige wijze uitdrukken.
intro
20 basisdoel
In een niet-conflictgeladen situatie, eigen
indrukken, gevoelens, verlangens,
gedachten en waarderingen spontaan
uitdrukken.
Rom
Gevoelens van bang, blij, boos en
verdrietig zijn bij anderen herkennen, dat
gevoel verwoorden en meeleven in dit
gevoel.
Tonen in hun omgang met anderen
respect en waardering.
Les 14 b: WO: licht aan, licht uit! 2 4/8
LEERPROCESBEGELEIDING WERKVORM
(lesgang, leerinhoud, instructie, vraagstelling, verwachte antwoorden) MEDIA/MATERIAAL/ORGANISATIE
KLASSCHIKKING
INLEIDING
Werkvorm: kringgesprek
1. Bespreken wat een donker moment is.
Materiaal:
Lkr wijst naar prent van hoe Mie en Mo vechten om Knuffel. - Prenten vorige les
- Hoe voelde Mie zich toen haar lievelingsknuffel stuk was - Via Mundo 2e lj werkschrift thema 3,
getrokken? werkkatern 3, les 1 (p.2)
- Muziek Enya en geluidsboxjes
Voor Mie was het toen donker in haar hart. We hebben allemaal - fototoestel
wel eens een donker moment bv. Als we ruzie hebben, als we
droevig zijn omdat er iemand is gestorven of omdat we eenzaam Organisatie: De lln zitten in kring in de
zijn. zithoek.
Op blz. 2 in onze werkschrift zien jullie Mo staan en hij heeft een
donker moment want hij huilt. We gaan de tekstballonnetjes eens
lezen. Als Jij dat ook al meemaakte, kleur je die tekstballon blauw.
Lkr laat lln tekstballonnetjes voorlezen.
Denk nu even na welk donker moment je zelf al eens hebt
meegemaakt. Dat moment mogen jullie op de lijntjes in de laatste
tekstballon schrijven. Ik ga een muziekje opzetten. Als je klaar
bent, ga je heel stilletjes achteraan in de kring zitten en luister je
naar de muziek tot iedereen in de kring zit.
Nieuwe verslaggevers aanduiden: Paulien, Vincent, Amber
Vorige reporters geven hun geschreven notities aan de lkr en he
fototoestel aan de nieuwe reporters.
KERN Werkvorm:
- Auditief aanbiedend
2. Tekstfragment rond omgaan met verdriet wordt - OLG
voorgelezen
Materiaal:
Lkr leest fragment voor uit boek (Verzinnen is geen liegen van - Boeken
Henk Hokke 2 kinderen vertellen tegen elkaar over hun -
overleden broer en zus. Ze richten een herdenkingsmonument
voor hen op.) Organisatie: De lln zitten in kring in de
zithoek.
- Wat was het donker moment?
- Hoe gaat het personage er mee om?
- Hoe kunnen we iemand troosten of helpen bij verdriet?
o Knuffel geven

differentiatiedoel
23 basisdoel
In een niet-conflictgeladen situatie, eigen
indrukken, gevoelens, verlangens,
gedachten en waarderingen spontaan
uitdrukken.
Gevoelens als bang, blij, boos of
verdrietig zijn bij zichzelf onderkennen en
die op een eenvoudige wijze uitdrukken.
Gevoelens van bang, blij, boos en
verdrietig zijn bij anderen herkennen, dat
Les 14 b: WO: licht aan, licht uit! 2
o Brief sturen
o In dagboek schrijven/verhaal schrijven
o Muziek luisteren
o Eens goed uithuilen
o Gezellig samen zij
- Als iemand overleden is, wat kunnen we dan doen om te
troosten?
o Fotohoekje maken
o Herinneringen ophalen/praten
o Dagboek schrijven
o Graf bezoeken/naar lievelingsplekje gaan
- Is het makkelijk om over een donker moment te vertellen?
Neen want vaak ben je verdrietig. Je wilt niet dat iemand
lacht als je verdrietig bent maar dat ze naar je luisteren en
aandachtig zijn.
Daarom is het belangrijk dat we goed luisteren als iemand
iets vertelt, zeker als het over een droevig moment gaat.
We gaan zeker niet lachen met wat iemand vertelt. Je
moet respect hebben. Je kan wel een vraag stellen vb. en
wat heb je toen gedaan? of je kan zeggen dat je begrijpt
dat die persoon het moeilijk heeft vb. ik kan me
voorstellen dat je toen veel verdriet had.
(Eventueel voordoen bij lln die vertelt over een donker moment
indien tijd over)
Na de speeltijd in groepjes verdelen
SPEELTIJD
3. Groepsgesprek over verdriet Werkvorm: groepswerk per 4 5
De lln worden in groepjes van 4 verdeeld (ook de verslaggevers) Materiaal:
- Strookjes opdrachten (4x)
Vb: - Zelfevaluatiefiche (17x)
Daryan, Liene, Iman, Vincent, Lars S - fototoestel
Paulien, Lars B, Haley, Travis,
Areina, Anna, Roel, Jasper Organisatie: De lln zitten met hun groep rond
Nenad, Jani, Sterre, Amber een bank
Elke groep krijgt een blad met 5 strookjes op. Elk strookje is een
opdracht waar jullie over gaan praten. Jullie lezen n voor een
5/8
 gevoel verwoorden en meeleven in dit
gevoel.
In een eenvoudige taal een recent
gebeurde situatie waarbij zij betrokken
waren in dialoog met een volwassene,
beschrijven en vertellen hoe zij zich
daarbij voelden.
Tonen in hun omgang met anderen
respect en waardering.
differentiatiedoel
25 basisdoel
In een niet-conflictgeladen situatie, eigen
indrukken, gevoelens, verlangens,
gedachten en waarderingen spontaan
uitdrukken.
Gevoelens als bang, blij, boos of
verdrietig zijn bij zichzelf onderkennen en
die op een eenvoudige wijze uitdrukken.
verwerking
Gevoelens van bang, blij, boos en
verdrietig zijn bij anderen herkennen, dat
gevoel verwoorden en meeleven in dit
gevoel.
In een eenvoudige taal een recent
gebeurde situatie waarbij zij betrokken
waren in dialoog met een volwassene,
beschrijven en vertellen hoe zij zich
daarbij voelden.
Tonen in hun omgang met anderen
respect en waardering.
Les 14 b: WO: licht aan, licht uit! 2 6/8
strookje voor en praten er dan over. Vb: Wanneer ben je erg
verdrietig geweest? Wat heb je toen gedaan?
Als je dat heb gelezen ga je vertellen wanneer je het laatst
verdrietig was vb. toen mijn kat was gestorven. Toen heb ik
gehuild en we hebben haar samen begraven en mooie bloemen
uitgezocht. De anderen luisteren aandachtig naar het verhaal
zoals we daarstraks hebben geoefend. Je mag vragen stellen aan
elkaar maar je moet respectvol blijven.
Iedereen komt aan de beurt. Wie klaar is mag ook de vijfde
opdracht doen. Je mag meerdere dingen vertellen maar pas als
iedereen al eens aan de beurt is geweest.
Lkr leest alle opdrachten luidop voor. Dan gaan de groepen elk
rond een bank zitten.
De lkr loopt door de klas om te observeren en geeft (positieve)
feedback.
Laatste minuten: zelfevaluatiefiche invullen
VERWERKING Werkvorm:
- Verbaal aanbiedend
3. Geleerde zaken i.v.m. omgaan met verdriet toepassen in
werkschrift
Materiaal:
Lkr overloopt opdrachten in werkschrift: - Via Mundo 2e lj werkschrift thema 3,
werkkatern 3, les 1 (p.3-4)
- 2 computers (ik breng mijn laptop
- Antwoorden op vragen (individueel, iedereen heeft iets
mee)
anders) lkr leest alles voor
-
- Lkr leest gedicht voor. Probeer zelf nog eens te lezen en
Organisatie: de lln zitten op hun plaats
maak er een tekening bij
Verslaggevers aan de computer
- Iemand overleden die je kende? Schrijf of teken iets voor
die persoon.
- Wat doen mensen bij verdriet? Kruisje zetten wat jij ook
soms doet.
De 6 verslaggevers mogen terwijl hun verslag kort op de computer
uittypen.
 Differentiatie

lesoverg 2 LESOVERGANG
ang
Einde les: lln staan achter hun bank om naar buiten te gaan

Les 14 b: WO: licht aan, licht uit! 2 7/8

Verslaggeving

Namen:
Fotos:

Waar ging de les over?

Wat vonden jullie leuk /minder leuk?
Wat gaan jullie zeker onthouden?

Typ het hier:

Les 14 b: WO: licht aan, licht uit! 2 8/8