Buka: Koliko esto se Ombudsmani susreu sa albama u oblasti radnog prava?

Koliko je sluajeva
diskriminacije zabiljeeno u 2015. i 2016. godini?

Ombudsman: Ombudsmeni za ljudska prava Bosne i Hercegovine se vrlo esto susreu sa albama u
oblasti radnog prava, a koje se razmatraju u okviru dva odjela u instituciji Ombudsmena i to Odjela za
ekonomska, socijalna i kulturna prava i Odjela za eliminaciju svih oblika diskriminacije.

U toku 2015. godine institucija Ombudsmena razmatrala je 288 albi iz oblasti radnih prava, u vezi sa
im je izdato 40 preporuka, a u toku 2016,godine u oblasti rada, prema dosadanjim podacima,
zaprimljeno je 315 albi.

U toku 2015.godine institucija Ombudsmena razmatrala je 155 albi iz oblasti diskriminacije, od ega
se 38 albi odnosilo na mobing, odnosno uzmeniravanje na radnom mjestu. U toku 2016. godine
zaprimljeno je 147 albi koje se odnose na diskriminaciju, od ega su se 52 albe odnosile na mobing.
Upravo su albe u ovoj oblasti te u kojima se prepliu povrede iz radnog odnosa i diskriminacija, kroz
razliito postupanje prema uposlenicima na radnom mjestu i uznemiravanje i krenje prava iz radnog
odnosa prema pojedinim uposlenicima.

Na ta se albe u ovoj oblasti odnose? Koje grupe stanovnitva su posebno esti podnosioci albi?

Ombudsman: albe iz oblasti radnog prava koje razmatraju Ombudsmeni se odnose kako na sam
pristup radu i nepravilnosti prilikom zapoljavanja, na nain da se graani ale na zapoljavanje bez
raspisivanja javnih oglasa to je prisutno u javnom sektoru, kao i na povrede prava iz radnog odnosa,
te u konanici i albe koje osim na sve prethodno navedeno ukazuju na krenje odredaba Zakona o
zabrani diskriminacije BiH, odnosno uskraivanje navedenih prava na temelju zakonom zabranjenih
osnova.

Ombudsmeni BiH su o ovome u Izvjetaju za 2015.godinu ukazali na sljedee:

najei razlozi obraanja graana ombudsmenima u 2015.godini su nepravilnosti prilikom

provoenja konkursne procedure, neprijavljivanje radnika na zavode/fondove za penzijsko i
invalidsko osiguranje, ukljuujui i neuplaivanje doprinosa za penzijsko, socijalno, zdravstveno
osiguranje i osiguranje za sluaj nezaposlenosti, neplaanje prekovremenog rada, nemogunost
izmirenja potraivanja radnika nakon okonanja steajnih postupaka, nemogunost izvrenja
pravosnanih sudskih odluka u radnim sporovima (isplate zaostalih plata i potraivanja, povrat na
posao) radi likvidacije preduzea.
Ombudsmeni ukazuju na to da je neophodno unaprijediti kvalitet i efikasnost postojeih
institucionalnih mehanizama (inspekcijskih organa) kako bi se osigurala zatita prava po osnovu rada i
zatite na radu.

Kada je u pitanju diskriminacija u vezi sa pravima iz radnog odnosa, moe se konstatovati da je stalno
prisutan visok broj albi zbog mobinga.

U vezi sa pitanjem koje se odnosi na grupe graana koji se obraaju instituciji Ombudsmena, moe se
rei da se najee radi o individualnim, a ne grupnim obraanjima, te da je profil graana koji se
obraaju instituciji Ombudsmena razliit i da se za zatitu svojih prava, kako iz radnih odnosa, tako i
za zatitu od diskriminacije, u veoj mjeri obraaju niekvalifikovani radnici od visokopozicioniranih
dravnih slubenika.

Takoe, moe se rei da se instituciji vrlo esto obraaju i nezaposlena lica, koja su u potrazi za
poslom i koja su uesnici razliitih konkursnih procedura.

U toku 2015. godine su izdate 324 preporuke u vezi sa razliitom povredama prava, od ega u vezi sa
diskriminacijom 49, a u vezi sa radnim odnosima 40, iz ega proizilazi zakljuak da upravo od ukupnog
broja izdatih preporuka za izvjetajni period u kojima je utvreno krenje prava, veliki procent
preporuka 36% je upravo u podrujima radnih odnosa i diskriminacije.

Analizom izdatih preporuka i naina njihove realizacije moe se utvrditi da odgovorni organi ispotuju
preporuku u cijelosti, djelimino realizuju, uspostave odreeni oblik saradnje sa institucijom
Ombudsmena, ne postupe po preporuci uz izriito navoenje razloga za nepostupanje, ili uopte ne
dostave povratnu informaciju instituciji Ombudsmena.

Od ukupnog broja izdatih preporuka u 2015.godini, djelimino realizovano je 14, nije bilo odgovora u
48, nije realizovano 69, ostvarena je saradnja u 90, dok su realizovane 103 preporuke.

Kada je u pitanju saradnja sa organima vlasti u predmetima koji se odnose na diskriminaciju, moe se
rei da nema bitnih odstupanja u odnosu na ukupnu statistiku.