You are on page 1of 15

NH GI TC NG MI TRNG

Cu 1. Phn tch mi quan h gia mi trng pht trin nh gi tc ng mi trng.


* Mi trng: Gm yu t t nhin v nhn to c quan h mt thit vi nhau, bao quanh con ngi, nh hng ti i
sng, sn xut, s tn ti, pht trin ca con ngi v thin nhin.
* Pht trin:
- Pht trin l qu trnh nng cao cht lng cuc sng ca con ngi bng cc mi quan h sn xut, VH, XH.
- Pht trin bn vng l s pht trin nhm bo m nhng nhu cu cho th h hin ti nhng khng nh hng ti nhu
cu ca th h tng lai.
* nh gi tc ng mi trng: vit tt l TM (hoc ting Anh l EIA)
- Trn th gii:
+ Theo UNEP: TM l qu trnh nghin cu nhm d bo cc hu qu v mt MT ca 1 d n pht trin.
+ Theo 1 s tc gi: TM l s xc nh v nh gi 1 cch h thng tc ng tim tng ca d n, quy hoch, chng
trnh hoc hnh ng v php l i vi thnh phn ha-l, sinh hc, vn ha, KT-XH ca MT.
- Vit Nam:
+ TM l s nh gi kh nng tc ng tch cc-tiu cc ca mt d n c xut n mi trng trong mi quan
h gia cc kha cnh t nhin, kinh t v x hi.
+ TM l qu trnh phn tch, nh gi, d bo nh hng n mi trng ca cc d n, quy hoch pht trin kinh t -
x hi ca cc c s sn xut, kinh doanh...
* Mi quan h gia mi trng pht trin nh gi tc ng mi trng:
+ TM gip nh hnh cho d n pht trin: thc hin theo quy trnh no, d n pht trin
+ TM phc v cho s pht trin bn vng: v n gp phn la chn d n tt hn thc hin.
+ Mun PTBV cn phi thc hin vic TM v y l cng c hu hiu trong qu trnh pht trin nhm ngn nga cc
tc ng tiu cc v pht huy nhng tc ng tch cc v mt mi trng v x hi ca 1 d n pht trin, gp phn vo
vic qun l, bo v mi trng v PTBV.
Cu 2. Trnh by mc ch, ngha v li ch ca nh gi tc ng mi trng?
* Mc ch:
- H tr vic ra cc quyt sch thng qua vic cung cp 1 qu trnh xem xt tt c cc tc ng c hi n mi trng ca
cc chnh sch, chng trnh, hot ng v cc d n.
- To ra c hi trnh by vi ngi ra quyt nh v tnh ph hp ca chnh sch, chng trnh, hot ng v cc d n v
mt mi trng nhm ra quyt nh c tip tc thc hin khng.
- Gip nh hnh cho d n pht trin bng vic to ra c hi trnh by s phi kt hp cc iu kin c th gim nh tc
hi i mi trng. To ra phng thc cng ng c th ng gp cho qu trnh to ra quyt nh, thng qua ngh
bng vn bn hoc kin gi ti ngi ra quyt nh.
- Phc v cho s PTBV v n gp phn la chn d n tt hn thc hin.
- L cng c phc v pht trin, khuyn khch pht trin tt hn, tr gip tng trng kinh t.
* ngha:
- Khuyn khch cho quy hoch tt hn; Tit kim thi gian, tin ca trong thi hn pht trin lu di
- Gip cho nh nc, c s v cng ng c mi lin h cht ch hn
- H tr pht trin theo hng m bo hiu qu kinh t, bo v mi trng
- Gp phn vo mc tiu PTBV.

1
* Li ch:
- V kinh t:
+ Thng qua tnh ton v chi ph, TM vch ra c nhng li ch no nhn thy c v khng nhn thy c, lng
trc c cc chi ph qu ln dnh cho vic khc phc cc ri ro, s c v mi trng.
+ Mt khc, TM cn y nhanh qu trnh ph duyt d n, gim c chi ph d n.
- V x hi:
+ TM xem xt y tc ng ca d n ti x hi nn a ra c bin php gim thiu bt li
+ Trong qu trnh thc hin TM lun phi c s trao i v tip cn vi cng ng ni chu tc ng ca d n nn s
khin cho cng ng dn c trong vng d n hiu r cc vn v mi trng, tng cng trch nhim ca h trong
bo v ti nguyn mi trng.
+ S tham gia ton din ca cng lun trong qu trnh nh gi s pht hin hoc lm gim bt nhng im cha hp l,
cha cng bng trong chnh sch, cch gii quyt ca cn b thc hin d n, do nu d n c thc hin s p
ng c li ch ngi dn.
- V mi trng:
+ Tr gip cho nh k thut la chn c phng n hp l v bn vng v mt mi trng
+ Trn quan im ca ngi qun l, TM l cng c hu ch gip cc d n tun th tt cc tiu chun mi trng
quc gia, khng ph v, lm tn hi n mi trng.
Cu 3. Cc nguyn tc v yu cu c bn trong nh gi tc ng mi trng?
* Nguyn tc ch o trong TM:
- S tham gia: S tham gia hp l v ng lc ca cc bn hu quan vo qu trnh TM.
- Tnh cng khai: nh gi v c s nh gi cc tc ng cn c cng khai v kt qu nh gi c th c tham kho
mt cch d dng.
- Tnh chc chn: Qu trnh v thi gian biu ca cng tc nh gi c thng qua trc v c cc bn tham gia thc
hin 1 cch y .
- Tnh trch nhim: Nhng ngi ra quyt nh phi c trch nhim vi cc bn hu quan v quyt nh ca mnh tun
theo kt qu ca qu trnh nh gi.
- S tn nhim: S nh gi c bo m v chuyn mn v tnh khch quan.
- Chi ph/hiu qu: Qu trnh nh gi v kt qu ca n phi m bo cho vic BVMT vi chi ph x hi nh nht.
- Tnh linh hot: Quy trnh nh gi phi ph hp to hiu qu v c hiu lc cho mi d n, mi hon cnh.
* Nguyn tc thc hin TM:
- TM c p dng:
+ Cho tt c cc hot ng ca d n pht trin gy ra cc tc ng tiu cc ng k cho mi trng v x hi, hoc
nhng hot ng tch dn.
+ Nh 1 cng c qun l mi trng c bn nhm phng nga, gim thiu tc ng tiu cc ca d n, to iu kin
mi trng t phc hi.
+ Sao cho cng tc thm nh TM nh gi ng bn cht tc ng mi trng do hot ng d n gy ra.
+ Lm c s xc nh ng n vai tr v trch nhim ca cc bn tham gia.
- TM c tin hnh:
+ Trong sut chu trnh d n, c th t khi d n mi hnh thnh.
+ Theo yu cu r rng ch d n thc hin k c vic qun l tc ng.

2
+ Ph hp vi trnh khoa hc v cng ngh gim thiu tc ng mi trng hin ti.
+ Tng xng vi th tc hin ti v k hoch thc hin TM.
+ T vn cho cng ng, cc bn b nh hng trc tip hoc cc bn c hng li t d n nhm gii quyt mu
thun 1 cch n tha.
- TM cn thit v phi ph hp vi:
+ Tt c vn v mi trng, gm tc ng x hi v ri ro v sc khe.
+ Tc ng tch dn, xy ra lu di trn din rng.
+ Vic la chn phng n thit k, v tr trin khai v cng ngh ca d n.
+ S quan tm v tnh bn vng, gm nng sut ti nguyn, kh nng ng ha mi trng, a dng sinh hc.
- TM phi hng ti:
+ Thng tin chnh xc v bn cht tc ng: cng , ngha ca chng, ri ro v hu qu mi trng do d n gy ra.
+ S r rng trong bo co TM, d hiu v ph hp vi vic ra quyt nh, trong c lun c v cht lng, tin
cy v gii hn ca cc d bo tc ng mi trng.
+ Gii quyt vn mi trng din ra trong qu trnh thc hin d n.
- TM to c s :
+ Ra quyt nh c lun c v mi trng.
+ Thit k, lp k hoch v thc hin cc d n pht trin sao cho tha mn cc tiu chun mi trng v mc ch qun
l ti nguyn.
Cu 4. Nhim v cc bn lin quan trong t chc v qun l thc hin nh gi tc ng mi trng.
* C quan ban hnh lut, quy nh v bo v mi trng v TM:
- C quan ny gm: Quc hi, Chnh ph, B, chnh quyn a phng
- Nhim v:
+ Ban hnh lut, quy nh, ngh nh, thng t v bo v mi trng ni chung, TM ni ring.
+ Lp, duyt cc ch trng, ng li, chnh sch bo v mi trng vi quy m ln.
+ Theo di qu trnh thc hin cng tc bo v mi trng, pht trin bn vng.
* C quan qu l ti nguyn thin nhin v mi trng, TM:
- C quan ny gm: Chnh ph, B, Ngnh, Chnh quyn a phng.
- Trch nhim: Qun l ton b ti nguyn thin nhin, mi trng ni chung v TM ni ring.
- i vi TM c chc nng:
+ C th ha cc vn bn hng dn vic thi hnh cc iu lut v TM
+ Duyt, thm nh cc bo co TM hoc bi vit lin quan.
* C quan thc thi TM: Ch d n s thc hin TM, v:
- Ch d n am hiu cc hot ng ca d n
- Nhng kin thc cn thiu, h c th yu cu t chc, c quan c th gip
- H s l ngi thc thi cc bin php gim thiu, x l tc ng mi trng nn gii php a ra s c tnh kh thi cao
- H c th ti thiu ha c chi ph cho TM khi ghp cc hot ng nh gi ny vi hot ng sn xut
- Tnh khch quan ca cng tc TM vn m bo nu c c ch nhn xt, thm nh thch hp

3
* C quan tham gia h tr v nhn xt: Thc hin TM khng thuc v ch d n. Song kin thc s dng trong TM
rt rng nn cn s h tr, t vn, nhn xt, nh gi ca cc chuyn gia thuc t chc ti tr quc t, trng i hc,
vin nghin cu...
* Cng ng:
- D n pht trin u gy ra nhng tc ng n cc cng ng dn c sng trong vng d n, v vy cc cng ng dn
c c quyn c tham gia vo TM ca d n.
- Cng ng y gm ton b dn c sng trong khu vc, ngha l h c kin thc a dng, trnh hiu bit nht nh.
Nhiu ngi trong h l bc s, sinh vin, k s, nh khoa hc... nn h s c nhng nhn thc nht nh v kh nng tc
ng ca d n.
Cu 5. Nu v phn tch nhng vn thng gp trong nh gi tc ng mi trng.
- TM thng b n trnh: TM l cng vic c php lut quy nh, nhng nhiu khi ting ni ca c quan mi trng
km gi tr dn n nhiu d n c tc ng ng k vn khng thc hin TM.
- Thiu ha nhp vi quy hoch: thng xy ra i vi TM cp chng trnh, chnh sch v cp ny kh so snh vi
d n thay th. ha nhp cn c:
+ C ch kim sot th tc: c quan hnh chnh trung ng c th cng b yu cu TM
+ C ch kim sot php l: ta n c quyn xt x do thiu quan tm n TM
+ C ch kim sot nh gi: c quan hnh chnh trung ng c th khuyn ngh ngi c thm quyn ra quyt nh
da trn nh gi d n v TM.
+ C ch kim sot t c quan h tr pht trin: c quan cho vay yu cu c TM.
+ C ch kim sot ngh nghip: c quan lp quy hoch d n c tiu chun v lut l v hnh vi o c, buc TM
cc d n thc hin.
+ C ch kim sot trc tip t cc c quan v cng ng
- Khng m bo vic thc thi nhng d n hp l v mi trng: Kt qu TM gi ti c quan ra quyt nh nhng n
khng trc tip, khng m bo dng cc hot ng ca d n gy tc hi ln ti mi trng.
- Cn hn ch vi cp chng trnh, chnh sch: TM mi c p dng rng ri trong d n c th. n nay, chng
trnh, chnh sch quy hoch vn ang c hon chnh, s c hng dn TM cho cc loi d n ny.
- Cc tc ng tch ly cha c xem xt k trong TM: Tc ng tch ly bi cc hot ng cng loi; Tc ng gy
nn bi nhiu hot ng khc loi; Tc ng tch ly theo thi gian
=> Nu ch c TM cc d n c th th kh tnh n cc kiu tc ng ny. TM chin lc phn no xem xt, nh
gi c cc tc ng ny nhng cha thc hin rng ri.
- Thiu s tham gia ca cng ng:
+ Cha nh gi ng kh nng ng gp ca cng ng => khng to iu kin cng ng tham gia
+ Cha c c ch cng ng tham gia c hiu qu
+ Trnh hiu bit v thc tham gia ca cng ng cha cao.
- Cc gii php gim nh tc ng c hi thng khng c thc thi: Thiu c ch kim tra ca c quan qun l mi
trng, thiu kinh ph, ch d n thiu thc.
- Kim sot, kim ton sau d n t c thc hin
- nh gi ri ro v tc ng x hi i khi b b st
+ Cc quy nh, iu kin lin quan n TM thng nhn mnh tc ng vt l, sinh hc.
+ c trng chun mc nh gi tc ng x hi hoc nguy c ri ro khng r rng, cha c hng dn c th
+ thc trch nhim ca ch d n khng cao, trnh ca ngi nh gi b hn ch.

4
Cu 6. Anh (ch) hy phn tch mi quan h gia nh gi tc ng mi trng v chu trnh d n.
* nh gi tc ng mi trng:
* Chu trnh d n:
- D n l tng th cc hot ng d kin vi cc ngun lc v chi ph cn thit, c b tr theo 1 k hoch cht ch vi
thi gian v a im xc nh nhm to ra kt qu c th thc hin mc tiu nht nh.
- Chu trnh d n l cc giai on m 1 d n phi tri qua t vic xy dng n t chc thc hin v kt thc d n.
* Mi quan h gia TM v chu trnh d n: TM phn chia quy trnh thc hin theo 2 giai on:
- nh gi s b (tng ng vi giai on nghin cu tin kh thi): ch yu to cn c xem xt v quyt nh v a
im ca d n, xut phng hng v bo v mi trng i vi d n, nu thy trin vng tt th tin hnh cc bc
tip theo ca d n.
- nh gi chi tit (tng ng vi giai on nghin cu kh thi): ch yu kim chng li v s ph hp ca a im d
n, trn c s ra bin php c th v mi trng i vi d n.
Cu 7. Nu v phn tch mi quan h gia TM vi cc cng c qun l mi trng.
- Chnh sch, chin lc: cng c chin lc,chnh sch c mqh 2 chiu vs TM. TM cc d n c th phi c thc
hin trong khun kh cc chnh sch chin lc, mt khc chnh sch chin lc l i tng ca GTMT chin lc.
- Cng c php ch: cng c lut php gip cng tc TM tr thnh 1 cng vic bt buc, ng thi cung cp c s
tin hnh cng tc ny thun li hn
- Cng c k hoch ha: TM cc d n c th phi bm st cng tc k hoch, trn c s m c cc nh gi ph
hp. Quy hoch lnh th l i tng ca TM, ngha l phi xem xt s ph hp ca n i vi vic BVMT
vd: nh nh gi tc ng vng c quy hoc cung cp ngun nc sinh hot phi khc vng ko quy hoch
- Cng c thng tin, d liu: C tnh cht quyt nh n s ng n v chnh xc ca cc nhn nh v hin trng ti
nguyn, d bo din bin cc yu t mi trng cng nh tc ng n mi trng ca cc d n , ang v s hot
ng. y l cng c phc v nhiu lnh vc khc nhau v ko th thiu trong TM.
- K ton, mi trng: trong TM vic k ton mi trng gip chng ta s dng c cc ch tiu nh gi kinh t m
rng cho cc tc ng.
- Qun l tai bin mi trng: trong TM, nh gi tai bin c cp nh 1 phn quan trng. vd: khi xd p thy in,
ngh ti kh nng v p do ng t, r r trong a hnh, do ph hoi or do bo dng ko tt.
- Gio dc, o to, nng cao nhn thc ca ngi dn: vic nng cao kin thc cho ng o nhn dn s gip h ng
gp c hiu qu hn vo cng tc TM. Nhng kin ca dn s xc ng hn, c c s khoa hc hn, gip cho ngi
thc hin TM c th iu chnh nhng sai st mc phi trong qu trnh thc thi.
- Nghin cu v trin khai khoa hc, cng ngh:
+ S c kh nng phn tch cc tc ng ca sn xut n mi trng. Trong TM phi nh gi c cng ngh no t
gy tc ng or gy ra nhng tc ng d khc phc.
+ Gii php cng ngh c th m nhn vic xut cc gii php phng trnh, khc phc v x l cc tc gii php
phng trnh, khc phc v x l cc tc trong TM .
- Cng c kinh t. Thng tin thu thp c trong qu trnh TM li c th gip thc hin cc cng c kinh t tt hn, vic
xc nh cc ch tiu kinh t tt hn.
Cu 8. Trnh by tm tt cng on lc duyt trong TM? Cho V d minh ha?
a. Mc ch: Xem xt v quyt nh quy m, mc TM ca 1 d n u t pht trin cn hay khng TM mc
TM nh th no? nh gi s b hay nh gi chi tit.
b. Kt qu: Kt qu ca bc lc duyt s cho chng ta 1 trong 3 loi d n sau:
- Loi 1: D n cn TM chi tit nh gi s b v chi tit.

5
- Loi 2: D n cha r cn TM khng nh gi s b kt lun
- Loi 3: D n khng cn TM
c. Quy trnh lc duyt: Chun b d n => Kim tra danh mc d n cn TM => Kim tra im t d n c nm trong
vng nhy cm khng => Tham kho sch hng dn => Thu thp thng tin cc loi => Lp danh mc cu hi lc duyt
=> Lp vn bn lc duyt
d. Cn c:
- Lc duyt da trn danh mc: Cn c vo Lut Bo v mi trng 2014 v cc ngh nh, thng t km theo.
+ Loi 1: cc d n cn phi thc hin TM ( lp bo co v thm nh). Danh mc cc d n loi ny c trnh by
chi tit trong ph lc 2, N s 18/2015/N-CP, bao gm 113 d n bt buc phi TM.
+ Loi 2: Cc d n cn li, ko cn phi tin hnh TM, ch d n ch cn lpbn ng k t tiu chun mi trng
v trnh np cho c quan qun l nh nc v bo v mi trng.
- Lc duyt da trn b ch tiu: ch tiu ngng, ch tiu v vng c mi trng nhy cm, ch tiu v cc kiu d n.
+ Ch tiu ngng. Vd: v tr ca d n, chi ph cho d n, din tch t.
+ Ch tiu v vng c mi trng nhy cm. Vd: vng t ngp nc, vng kh hn, vng thng xuyn b l lt...
+ Ch tiu v cc kiu d n:
Nhng d n nhm ci thin MT, phn ln ko cn TM. Vd: chm sc sc khe cng ng, quy hoch cnh quan
Nhng d n c kh nng gy nn nhng tc ng tiu cc ng k n mt nhng d dng xc nh cc tc ng
v la chn cc bin php gim thiu.
VD: cng nghip c quy m va v nh, pht trin chn nui, ch bin nng sn, thm canh.
Nhng d n c tc ng MT ln cn thit phi TM chi tit.
VD: thot nc, thy in ln, thy li trn quy m ln, cng nghip nng.
e. C quan, c nhn c trch nhim lc duyt:
- Cc Mi trng, B Ti nguyn v Mi trng
- Cc S Ti nguyn v Mi trng ca cc tnh, thnh ph
- Cc V Khoa hc, Cng ngh v mi trng ca cc B, cc Ngnh
* VD: D n xy dng 1 bi chn lp rc sinh hot vi quy m > 500 h dn
- D n ny cn TM v n tc ng ln n mi trng, c trnh by chi tit trong ph lc 2, N s 18/2015/N-CP
- D n do s TNMT c trch nhim lc duyt
Cu 9. Trnh by bc nhn din ngun tc ng trong cng on phn tch nh gi tc ng mi trng? Cho v
d minh ha?
* Mc ch: Xc nh cc i tng mi trng c th b d n tc ng mt cch ng k. Tc ng mi trng ca mt
d n c hiu l s thay i cc iu kin mi trng hin ti hoc to ra hu qu mi trng c li cng nh c hi.
* Cc dng ti liu cn thu thp:
- Lun chng kinh t k thut ca d n thu thp thng tin v: mc tiu d n, kiu d n, v tr d n, cng sut ca
d n, quy trnh d n.
- c im thng tin v vng d n : iu kin t nhin (v tr, a hnh, th nhng, kh hu, thy vn...), iu kin
kinh t - x hi (dn s, lao ng, c cu kinh t, c cu lao ng)
- V tr ca d n trong quy hoch tng th v quy hoch ngnh
- Chin lc pht trin kinh t - x hi ca vng, khu vc, quc gia
* Cc loi tc ng ca d n:

6
- Da vo c im vng d n:
+ Tc ng kinh t: l tc ng c li v bt li do d n gy ra cho cc iu kin v s hot ng kinh t trong v ngoi
vng d n. VD: tc ng n thu nhp, c cu kinh t vng...
+ Tc ng x hi: l tc ng ca d n n c nhn, nhm ngi, cng ng hoc l s tng tc gia h vi nhau.
Gm: tc ng n nhn khu hc, tc ng n vn ha, tc ng n tm l x hi.
+ Tc ng n sc khe: l s tc ng ca hot ng d n n sc khe con ngi.
VD: d n cung cp nc sch cho nng thn
+ Tc ng sinh hc: l s tc ng ca hot ng d n n ti nguyn sinh vt, nh: lm mt cn bng sinh thi, gim
din tch hot ng ca sinh vt
+ Tc ng vt l-ha hc: l s nh hng ca d n n cc yu t v thnh phn mi trng nh: t, nc, khng
kh... VD: d n s dng phn bn v thuc bo v thc vt trn din rng
+ Tc ng n ti nguyn thin nhin: l tc ng ca d n n ti nguyn khong sn, t, rng...
- Da vo ngun gc:
+ Tc ng trc tip: l s thay i cc yu t v thnh phn mi trng do cc hot ng d n gy ra 1 cch trc tip.
+ Tc ng gin tip: l s thay i cc yu t v cc qu trnh mi trng thng qua cc tc ng trc tip.
+ Tc ng mi trng tch dn: l tp hp cc tc ng mi trng ca nhiu d n trn cng 1 lnh th.
VD: Vic xy dng cc p nc
- nh hng trc tip n ch dng chy hay vic pht thi ca cc nh my nhit in trc tip gy nhim ko kh
- Tc ng gin tip nh thay i h sinh thi ngp nc dc sng,thay i mc nc ngm xung quanh v tr p p,thay i
vic sd.
Cu 10. Anh ch hy nhn din cc hnh ng quan trng v ngun tc ng n mi trng ca d n qui hoch
s dng t chuyn 200 ha t chuyn canh la mu sang nui trng thy sn?
* Hnh ng quan trng:
- o t v dn mt bng - Chun b h nui
- Lm sch thm thc vt - Thit lp h thng cp thot nc
- Xy dng ng giao thng - Nui c: S dng cc phng tin, cc loi thuc tr bnh, x l ao h

Loi tc ng Trc tip Gin tip


-C c bn tng thu nhp ngi dn -Thc y kinh t vng pht trin
Kinh t
- Tng S t NTTS, gim S t trng la - Thay i c cu kinh t
X hi Thay i c s h tng Lm cho b mt ca nng thn c thay i
a dng phong ph hn v thy h rng hn
Sinh hc Thay i v a dng sinh hc
v giu cht dinh dng hn

Vt l ha Lp t mt mu m b o bi => thay i tnh -Thoi ha t


hc cht l ha trong t - Gy nhim MT do nc thi ca h
Cu 11. Trnh by bc phn tch nh gi cc tc ng trong cng on phn tch TM? Cho v d minh ha?
* Phn tch tc ng:
- Mc ch: nhm lm r bn cht tc ng, loi hnh tc ng, quy m tc ng, thi gian, tng sut v ngha ca tc
ng lm c s cho vic d bo quy m v cng tc ng mi trng trong tng lai.
- Ni dung thc hin:
+ Ngun tc ng: hot ng d n gm nhng hot ng g?

7
+ Bn cht tc ng: loi tc ng?
+ Cng tc ng: ln ca tc ng?
+ Quy m v phm vi tc ng
+ Thi gian tc ng
+ Xc sut xy ra tc ng
+ ngha tc ng: ngha n a phng khu vc, ton cu?
* D bo quy m v cng tc ng:
- Mc ch:
+ D bo quy m v cng tc ng thnh phn mi trng chu tc ng mnh nht t hot ng d n a
ra bin php gim thiu
+ L c s cc bn lin quan cng nhau gii quyt vn lin quan n mi trng v sc khe con ngi
- Ni dung thc hin: Cn thu thp s liu:
+ iu kin t nhin, kinh t - x hi: tu thp bc nhn din tc ng b sung thm nu cn thiu
+ Hin trng MT nn: l hin trng v xu th pht trin ca cc thnh phn mi trng ca vng t d n
+ Cc d liu v sinh hc: thu thp cc thng tin nh: cc loi ng, thc vt ca vng d n, s loi thuc dng qu
him, loi nm trong sch ...
+ Cn ch n: ln ca tc ng, xc sut xy ra tc ng, thi gian tc ng
VD: Quy hoch trng sn trn 120 ha dt t b hoang 1 x min ni.
- Ngun tc ng:
+ Khai hoang (h ca cc my mc c gii ln t, xc t, lm t)
+ Trng sn
- Bn cht tc ng:
Loi t Tc ng trc tip Tc ng gin tip
- C sn bn cho nh my => tng thu nhp cho ngi dn - Nng cao cht lng i sng ngi dn
Kinh t
- Tng S t nng nghip - Thay i c cu kinh t a phng
- To cng n vic lm cho ngi dn - Ci thin cht lng i sng ngi dn
X hi - Thay i tp qun canh tc ca ngi dn - Gp phn vo vic pht trin kinh t bn vng
-Tc ng nhn khu hc - n nh x hi
- Lm gim xp t - Kt cu t b thay i
Vt l
- Lm t b chua - Gy thoi ha t
ha hc
- Gim ph t - Mt n nh x hi
- Cng tc ng: tc ng c cng nh
- Quy m v phm vi tc ng : 120ha x min ni
- Tc ng c th hon nguyn
Cu 12. Phn tch bn cht tc ng n mi trng ca d n qui hoch 150 ha t trng sn nguyn liu trn
vng t i ca huyn A, nhm phc v cho nh my ch bin sn vi cng sut trn 10.000 tn/nm. (Cu 11)
Cu 13. Trnh by bc nh gi ngha tc ng trong cng on phn tch TM? Cho V d minh ha?
* Mc ch:
- Xem xt cc tc ng : C th b qua c hay khng? Cn thit phi thc hin cc bin php gim thiu hay khng?
- L c s quyt nh xem c thc hin d n hay khng?
* Cn c nh gi ngha tc ng:
- Da vo php lut v cc tiu chun mi trng
- Tham kho kin ca cc c quan c thm quyn lin quan
- Da vo vng chun mc cho trc, l cc vng c gi tr v kinh t, sinh thi, vn ha, x hi
- Da vo s chp nhn ca cng ng
8
* Cch thc nh gi ngha tc ng: Theo Chng trnh Mi trng LHQ, cch nh gi ngha tc ng c th minh
ha bng hnh v sau:

Cc c trng ca tc ng Tm quan trng ca ngha ca


(cng , quy m, thi gian) X tc ng (gi tr) tc ng

- i vi loi tc ng c tiu chun th tin hnh nh gi ngha tc ng da vo c trng v tm quan trng ca t.


- i vi loi tc ng khng c tiu chun th tin hnh nh gi ngha tc ng da vo tm quan trng ca tc ng.
* Phng php s dng nh gi ngha tc ng:
- Da vo cc tiu chun mi trng:
+ Nu 1 d n, k c khi p dng cc bin php gim thiu m mc nhim mi trng vn cao hn mc cho
php trong QCVN (hoc tiu chun mi trng ca WHO, IEC i vi d n WB) v mi trng, vic cn nhc trin
khai d n phi c tnh ton k cng v thn trng hn.
+ i vi d n c d bo tc ng mi trng thp hn mc cho php trong QCVN (hoc WHO) th vic cn nhc v
mt mi trng l khng cn thit.
- Da vo mc tc hi n sinh thi, kinh t, sc khe:
+ V tc hi sinh thi: vi tng d n c th c th quy c: nu xm phm vo khu bo tn sinh quyn, vn quc gia
(c th quy nh mc no ) th c xem l quy m tc ng ln.
+ V tc hi sc khe: nu d n c tc ng gy mt an ton ln n sc khe (c th quy nh mc no ) th c th
xem l tc ng ln.
+ V tc hi kinh t: nu d n c th gay tc hi ln ln n kinh t (c th quy nh mc no ty theo d n) th c
th xem l tc ng ln.
VD: Vic M ri cht pht quang trong chin tranh vi VN , nu ch xt v quy m v cng th hu qu MT ln nht
l tn ph rng. Lng c t ca cht pht quang cc k nh (nu ch xt v kha cnh cng v quy m) nhng n
gy nhng hu qu mi trng c ngha cc k trm trng lm hng ngn ngi b cht, hng triu ngi b nh
hng. Hu qu nhim c do cht pht quang gy ra khng nhng cho mt th h m cn cho nhiu th h mai sau.
Cu 14. Trnh by cng on bin php gim thiu trong TM? Cho v d minh ha?
* Mc ch: Cung cp cch tip cn, lm th no p dng bin php loi tr nhng tc ng . m bo ngi dn
khng phi chu thit hi mi trng khc ln hn li ch d n mang li.
* Cc ni dung cng tc gim thiu:
- Xem xt v la chn phng n: la chn phng n ti u v mt kinh t - k thut v mi trng bng cch cn nhc,
phn tch, so snh cc kha cnh nh quy m, v tr, nhin vt liu, cng ngh... chn phng n pht huy ti a li ch
v hn ch ti thiu tc ng tiu cc n mi trng.
- Thay i khu quy hoch v thit k: sau khi c kt qu cng tc TM nhiu trng cn thit phi thay i quy hoch
v thit k. Trong trin khai d n cn thit kim tra cc tc ng mi trng ny sinh trong qu trnh xy dng v vn
hnh cng trnh ng thi c phng n x l kp thi.
- xut bin php gim thiu: cc bin php gim thiu phi c a vo bn thit k ca d n, thc thi v vn hnh
cng vi d n.
- Cc bin php ngn nga: mt s tc ng tiu cc ca d n c th phng nga bng cch t chc cc lp tp hun,
chng trnh o to.
- n b thit hi: thc hin cho tc ng mi trng khng th trnh c. C 3 dng n b: Tr li ti nguyn cho c
nhn, t chc b thit hi; To ra ti nguyn, ni c tr tng t vng d n; n b bng tin cho ngi b thit hi
- Ngoi bin php gim thiu trn cn bin php khc nh: o to ngh, to iu kin v sinh mi trng cho dn vng
d n, ci thin c s h tng...

9
- Cng tc gim thiu phi tin hnh trong sut qu trnh TM, khng tp trung vo giai on nht nh. Trong nhiu
trng hp bin php gim thiu tin hnh sau khi c kt qu v nh gi nga tc ng.
VD: Khi thc hin d n thy in, di dn, khai thc rng l c hi bnh st rt pht trin. T chc cc chng trnh
phng chng bnh st rt l bin php phng nga tt nht cho d n ny.
Cu 15. Trnh by vai tr ca cng ng trong nh gi tc ng mi trng?
- S tham gia ca cng ng vo BVMT khng ch to thm ngun lc ti ch cho s nghip BVMT, m cn l lc lng
gim st mi trng nhanh v hiu qu, gip cho cc c quan qun l mi trng gii quyt kp thi s nhim mi
trng ngay t khi mi xut hin
- S tham gia ca cng ng l vic mt cng ng c tham gia t vn kin, t thi v mi quan tm ca h v
mt k hoch pht trin hay mt qui hoch pht trin kinh t vng, khu vc, hoc k hoch s dng ti nguyn
- L c hi ngi dn c th by t kin ca mnh v bng cch h c th lm nh hng n s ra quyt nh ca
cp c thm quyn.
- Nhng nhm ngi thch hp cho tham kho kn
+ Ngi dn a phng v nhng cng ng b nh hng bi DA
+ Nhng ngi hng li ch t DA( ko phi l ngi dn a phng)
+ Nhng t chc (NGOs) hot ng ti a phng
- Mt tham gia: Tham gia or ko tham gia; Tham gia t vn c th; Tham gia mc hi nhp, y thc, kim sot
- Li ch ca tham kho kin cng ng: To c ch trao i thng tin; C th cung cp ngun thng tin v cc gi
tr a phng; Lm tng tin cy ca vic lp quy hoch v nh gi qu trnh.
- Nhng giai on chnh ca qu trnh TM cn s tham kho ca cng ng
+ Lc duyt: Ch DA thu thp thng tin xem th DA ca mnh phi lm TM. Khi lc duyt thng qua b ch
tiu u tham kho kin cng ng
+ Xc nh phm vi
+ Phn tch d bo
+ Cc phng php gim thiu: chn c phng php gim thiu thch hp v phi hp vi thc t, ch DA c kh
nng thc hin dc.
+ Thm nh: nc ngoi c tham gia ca cng ng cn VN th ko
- Mt s yu t nhm thc hin tt k hoch tham kho kin cng ng: Xc nh cc mc tiu tham gia vo cc giai
on thch hp ca qu trnh TM
D kin dc c tc ng c th thu ht vo cc giai on TM, la chn cung cch tham gia thch hp nht nhm tip cn
cc i tng v lin lc dc vi cng ng
- Nguyn tc m bo s tham gia ca cng ng:
+ Cung cp thng tin lin quan; thng tin phi d hiu i vi ngi khng phi l chuyn gia
+ Ngi nhn thng tin phi c thi gian c, tho lun, cn nhc thng tin v iu mun ni
+ Dnh thi gian mi ngi by t kin nhn xt ca mnh
+ Phi tr li cu hi, vn ny sinh v kin ph bnh ca cc bn lin i
+ a im v thi gian cho cc cuc hp mt phi c la chn mi ngi c th trao i kin thoi mi
- Mt s cch thc p dng trn thc t: Hp dn (ly kin ti ch); Cc cuc gp g theo nhm nh khng chnh thc;
Hi tho cung cp thng tin.
Cu 16. Nu v phn tch quy trnh thm nh bo co nh gi tc ng mi trng. Trnh by cng tc t chc
thm nh bo co nh gi tc ng mi trng Vit Nam?

10
* Quy trnh thm nh bo co TM:
- Mc ch: Xem xt kh nng chp thun ca d n v mt MT trn c s a ra quyt nh cp giy php u t.
- Kt qu: chia lm 3 mc : Ph chun DA, Ph chun nhng vi iu kin phi sa cha 1 s im trong bo co
TM, Khng ph chun DA
- H s thm nh gm: n xin thm nh, lun chng kinh t k thut ca d n, bo co TM.
- Thm quyn t chc thm nh bo co TM quy nh nh sau:
+ B.TNMT thm nh bo co TM i vi d n quy nh ti Ph lc III N 18/2015/N-CP, tr d n thuc b mt
quc phng an ninh.
+ B, c quan ngang b t chc thm nh bo co TM i vi d n thuc thm quyn quyt nh, ph duyt u t
ca mnh, tr cc d n thuc Ph lc III Ngh nh s 18/2015/N-CP
+ B QP, B CA t chc thm nh, ph duyt bo co TM ca cc d n thuc b mt quc phng, an ninh v cc d
n thuc thm quyn quyt nh ph duyt u t ca mnh, tr cc d n thuc Ph lc III N 18/2015/N-CP
+ y ban nhn dn cp tnh t chc thm nh i vi d n u t trn a bn ca mnh khng thuc i tng thuc
thm quyn ca B Ti nguyn v mi trng, cc B, c quan ngang B, B Cng an, B Quc phng c quy
nh ti cc khon 1, 2 v 3 iu 23 Lut Bo v mi trng nm 2014, im a, b v c khon 1 iu 14 Ngh nh s
18/2015/N-CP.
- Trnh t thm nh:
+ Trnh bo co
+ Thnh lp hi ng thm nh
+ y vin hi ng phn bin, xem xt bo co
+ Cc nhn xt c gi n th k trc 5 ngy
+ Hi ng thm nh hp nh gi
- Thi gian thm nh: khng qu 45 ngy lm vic t khi nhn y h s hp l i vi d n thuc thm quyn t
chc thm nh ca B.TNMT. Khng qu 30 ngy lm vic t khi nhn y h s hp l i vi d n khng thuc
thm quyn ca B.TNMT.
* Cng tc t chc thm nh bo co TM Vit Nam
- Vic thm nh bo co TM c thc hin thng qua hi ng thm nh hoc t chc dch v thm nh.
- Trch nhim t chc thc hin vic thm nh :
+ B.TNMT: thm nh bo co TM i vi cc d n thuc thm quyn quyt nh, ph duyt ca mnh.
+ Cc B, c quan ngang B, c quan thuc Chnh ph t chc thm nh bo co TM i vi cc d n thuc thm
quyn quyt nh, ph duyt ca mnh
+ B Quc phng, B Cng an t chc thm nh bo co TM DA thuc thm quyn quyt nh, ph duyt ca mnh
+ y ban nhn dn cp tnh t chc thm nh bo co nh gi tc ng mi trng ca d n u t trn a bn
- Thnh phn hi ng thm nh :
+ Thnh phn: Ch tch, trng hp cn thit c thm 1 Ph Ch tch; 1 th k; 2 y vin phn bin v cc y vin.
+ Thnh phn hi ng thm nh phi trn 50% s lng thnh vin c chuyn mn v mi trng, cc lnh vc khc
lin quan n d n.
+ i vi bo co TM ca d n thuc thm quyn thm nh ca cc B, c quan ngang B, c quan thuc Chnh
ph, thnh phn hi ng phi c i din ca S Ti nguyn v Mi trng ni trin khai thc hin d n.
- Trong trng hp cn thit, c quan thm nh c th tin hnh cc hot ng sau y:
+ iu tra kim chng cc thng tin, s liu v hin trng mi trng ti a im thc hin d n v khu vc k cn;

11
+ Ly mu phn tch kim chng;
+ Tham vn kin cng ng dn c ni thc hin d n;
+ Thu cc chuyn gia, t chc x hi, t chc x hi - ngh nghip phn bin cc ni dung ca bo co;
+ T chc cc cuc hp nh gi theo chuyn .
Cu 17. Trnh by bn cht v ng dng ca phng php danh mc trong TM?

Danh mc Bn cht ng dng


n gin Lit k tt c thnh phn mi trng c kh - Xc nh phn tch, d bo t MT.
nng b nh hng t cc hot ng d n
- Dng nh gi trong giai on u ca d n gip
nhng khng a ra mc tc ng ca n
nh gi ban u v t hoc dng nh gi t MT cho
d n khng c kinh ph.
VD: danh mc cc vn cn quan tm khi nh gi cht
lng nc.
M t y l phng php k tha phng php danh - Xc nh phn tch, d bo t MT
mc n gin c cung cp thm thng tin v
- Dng nh gi trong giai on u ca d n gip
hng dn TM nhng cha a c tm
vic nh gi ban u v tc ng
quan trng ca cc tc ng
- p dng cho DA ngun nc, giao thng, pht trin
lnh th...
Cu hi y l phng php k tha phng php danh - Xc nh phn tch, d bo t MT
mc m t nhng cc danh mc c th
- C ch cho ngi nh gi thiu kinh nghim.
hin di dng cu hi xung quanh cc kha
cnh khc nhau ca vn mi trng. Cu hi VD: TM d n pht trin NTTS, d n xy dng KCN...
ny c tr li di 3 dng: c/khng/khng r
Ghi mc y l phng php k tha phng php danh - Xc nh phn tch, d bo t MT
t mc m t nhng c nu ra mc tc ng n
- Dng cho tt c d n v phn nh c th tc ng ca
tng n/t tng nhn t mi trng. Thang mc : nng
tng hot ng d n
MT (++), nh (+), khng t (0)
VD: danh mc ghi mc tc ng n tng nhn t MT
ca d n thy li, d n thy in...
C gi tr y l phng php k tha phng php danh - Xc nh phn tch, d bo t MT
trng s mc c ghi mc tc ng nhng trong vic
- Dng cho tt c d n v phn nh c th tc ng ca
t xy dng thang mc cn phi xy dng trng
tng hot ng d n. VD: danh mc c ghi trng s tc
s cho tng nhn t mi trng chu tc ng
ng ca d n thy li, khai thc vng...
Cu 18. So snh u v nhc im ca cc phng php s dng trong nh gi tc ng mi trng sau y: lit
k s liu mi trng, danh mc, ma trn, s mng li, chp bn mi trng?

Phng php u im Nhc im


Lit k s liu n gin, d s dng, t tn km v khng i - Vic la chn phng n mang tnh ch quan
hi nhiu chuyn gia
- Khng nh gi c trng s ca nhn t MT
Danh mc - R rng, d hiu. - Mang tnh ch quan ca ngi nh gi.
- Phng php c vai tr l mt cng c nhc - Ph thuc vo nhng quy c c tnh cht cm
nh hu ch v phm vi cng nh dng cc tnh v tm quan trng, cc cp, im s quy nh
tc ng. cho tng thng s.
- Gip xc nh cc tc ng v c th gip - Hn ch trong vic tng hp tt c cc tc ng,
ngi thc hin c c hi xc nh tm quan i chiu, so snh cc phng n khc nhau.
trng ca tc ng.
12
- Cc danh mc qu chung chung,khng y .
- Khng ch ra c mi lin h gia nguyn nhn
v hu qu ca cc tc ng.
- Thiu d on cc tc ng trong tng lai.
Ma trn - C gi tr cho vic xc nh tc ng ca d - Khng gii thch c cc nh hng th cp v
n v a ra c hnh thc thng tin tm tt cc nh hng tip theo.
nh gi tc ng.
- Cha xt n din bin theo thi gian ca cc
- n gin, d s dng, khng i hi nhiu hot ng, tc ng nn cha phn bit c tc
s liu mi trng nhng li c th phn tch ng lu di hay tm thi.
tng minh c nhiu hot ng khc nhau
- Khng a ra c nguyn l/ nguyn tc xc
ln mt nhn t.
nh cc s liu v cht lng v s lng.
- Mi quan h gia pht trin v mi trng
- Khng c tiu chun xc nh phm vi v tm
c th hin r rng.
quan trng ca tc ng.
- C th nh gi s b mc tc ng.
S mng li - C th phn tch c nhng tc ng nhiu - Phi lit k ton b cc tc ng trong hot ng
bc v tc ng cui cng, t c th thy ca d n nn phc tp, cu k.
r c cc tc ng c nh hng tt hay
- Mt tc ng c th tc ng n nhiu nhn t
xu nh th no i vi mi trng.
chu tc ng, v mt nhn t chu tc ng c
- Pht huy c nhng hnh ng tch cc, th chu tc ng ca nhiu yu t nn vic xy
hn ch hay phng trnh c nhng tc dng mng li l kh khn v phc tp, iu
ng tiu cc n ti nguyn mi trng. quan trng phi tm ra tc ng chnh, nguyn
nhn chnh, v nhn t chu tc ng chnh.
- Cho bit nguyn nhn v con ng dn ti
hu qu tiu cc i vi ti nguyn MT. - Phng php ny khng phn tch c mt
cch tng minh cc tc ng ca hnh ng ln
- T 1 hot ng ban u hay trung gian c
cc nhn t v khng cho im.
th nhn thy c tc ng bc sau hay
tc ng cui cng. - Cha phn tch c mc nng nh ca tng.
Chp bn mi n gin, r rng, d hu, kt qu xem xt th - Th hin thin nhin v MT 1 cch tnh tai, nn
trng hin trc tip thnh hnh nh, thch hp vi c trng mi trng trn bn thng khi qut
vic nh gi cc phng php s dng t
- Ph thuc nhiu vo ch quan ca ngi nh gi
Cu 19. Phng php ma trn n gin c cho kt qu r rng khng? Th no l tm quan trng v mc ca
tc ng trong phng php ma trn nh lng? Sau khi xy dng ma trn n gin c cn xy dng ma trn
nh lng khng? V sao?
- Ma trn n gin khng cho kt qu r rng v ma trn ny mi ch ra nhng thnh phn f mi trng chu tc ng do
hot ng no gy nn ch cha nu r mc tc ng.
- Tm quan trng v mc cc tc ng trong phng php ma trn nh lng:
+ Trong ma trn nh lng khng ch nh du kh nng tc ng m cn ch ra mc tc ng, loi tc ng v
tm quan trng ca nhn t
+ Thng mi trong ma trn nh cp ch ra tc ng v tm quan trng tc ng
+ H thng nh cp theo thang t 1 n 10 c dng cho tt c mc tc ng v tm quan trng ca tc ng
+ Vi mc tc ng, mc 1 l mc tc ng thp cn 10 l mc tc ng cao nht
+ Mc 1 c tm quan trng thp nht cn mc 10 l quan trng cao nht
- Sau khi xy dng ma trn n gin vn phi xy dng ma trn nh lng, v: ma trn n gin ch cho chng ta kt qu
chung nht, nhn t mi trng no b tc ng bi hot ng no nn ta cha xc nh c cng tc ng v khng
th kt lun cc bin php gim thiu. Khi xy dng thm ma trn nh lng, chng ta mi nhn nh c hot ng
13
no gy ra tc ng mnh hay yu, tc ng nhiu hay t thng qua tm quan trng v mc tc ng ca n. T
ra bin php gim thiu hp l nht, em li hiu qu cao nht.
Cu 20. Trnh by phng php phn tch li ch chi ph m rng trong nh gi tc ng mi trng?
- nh ngha: L phng php phn tch s dng kt qu phn tch tc ng mi trng ca d n, t i su vo mt
kinh t mi trng.
- Mc tiu ca phng php l nh gi hiu qu kinh t ca d n v im no l im c li ca d n
- Bn cht: Ngoi phn tch B/C mang tnh k thut d n mang li cn phn tch B/C bin i v ti nguyn mi trng
do d n to nn.
- ng dng: Phn tch chi ph-li ch m rng da trn nh gi tc ng mi trng v phn tch chi ph, i xa hn v
m rng ra, trong chi ph v li ch phi bao gm cc chi ph v li ch v mi trng v tc ng XH.
- Trong phng php ny, cc chi ph, li ch c lit k, nh: chi ph vn u t ban u, vn c nh, vn lu ng,
chi ph sn xut, doanh thu... => Cc chi ph, li ch ny c tnh bng tin trong tng nm trong sut tui th d n;
trong tnh ton B/C ngi ta c tnh ti chit khu ng tin.
- Cc i lng thng s dng trong phn tch chi ph-li ch:

[ ]
n n
Bt Ct
+ Gi tr hin ti rng NPV: NPV = t
C 0
+ t
t =1 (1+r ) t=1 (1+r )

Trong : Bt: li ch nm th t Ct: chi ph nm th t C0: chi ph nm ban u r: h s chit khu


t: thi gian (nm) n: tui th d n

[ ]
n n
Bt Ct
+ H s hon vn ni ti K: NPV = t
C 0
+ t
=0
t =1 (1+ K ) t=1 (1+ K )

[ ]
n n
Bt Ct
+ Ch sut li ch chi ph B/C: B/C t
/ C 0+ t
t=1 (1+r ) t =1 (1+r )

Vic s dng cc h s nh gi trn mt cch ring bit cha c th tr li d n no hoc phng n no c li


ch kinh t cao, m phi s dng kt hp chng vi nhau.
- Cc bc
+ Nhn dng vn v xc nh cc phng n gii quyt
+ Nhn dng dc li ch v chi ph XH ca DA
+ nh gi li ch chi ph XH ca 1phng n cc thi im khc nhau
+ Lp bng li ch, chi ph hng nm
+ Theo thi gian ng tin trt gi , lm pht phi nhn vi h s chit khu
+ Tnh ton li ch XH rng ca 1 phng n
+ So snh cc phng n theo li ch XH rng
+ Kim tra nh hng ca s thay i trong gi nh v d liu.
- Ni dung phn tch chi ph li ch trong MT
+ B1. Xem xt DA c hot ng no: KT, XH, TN, MT. Chi ph= tiu cc, li ch= tch cc
VD: DA thy in
Chi ph: thit b my mc, thi cng lp t nh my, vn hnh, di dn, ngp nc long h, suy thoi TN do di dn
Li ch: Do pht in kim sot dc l h lu, cung cp nc vo ma kh, to cng n vic lm, giao thng ng
thy, du lch, li ch khc.

14
+ B2. Th hin nhng phn tch vo h thng
Gi tr li nhun hin ti
T sut li ch chi ph
- u im:
+ L c s gip cho nh quyt nh, tnh ton xem c nn thc hin DA hay ko
+ Gip so snh hiu qu ca cc DA kinh t c th thay th nhau trn cng 1 i bn or cc phng n thc thi DA khc
nhau.
+ Chit khu c s dng nh 1 cng c qun l kinh t, DA c tc ng tch cc th hng li sut thp v ngc li.
- Nhc im:
+ S dng trong trng hp ng tin tng i n nh, t l lm pht thp.
+ i hi s hiu bit su sc v DA ln MT sinh thi
+ Gi tr MT nhiu khi khng th tnh ton thnh tin.

15

You might also like