Scribd Logo
Upload

Welcome to Scribd!

  • Rezidba Jabuka

    Uploaded by

    Aleksandar Saric
    99 views15 pages
    Rezidba jabuka

    Original Title

    Rezidba jabuka

    Copyright

    © © All Rights Reserved

    Available Formats

    DOC, PDF or read online from Scribd

    Did you find this document useful?

    Is this content inappropriate?

    Report this Document
    Rezidba jabuka

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as DOC, PDF or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content
    99 views15 pages

    Rezidba Jabuka

    Uploaded by

    Aleksandar Saric
    Rezidba jabuka

    Copyright:

    © All Rights Reserved
    Download as DOC, PDF or read online from Scribd
    Flag for inappropriate content
    of 15
    Osnovni oblici jabuke i njihova upotreba PROSTORNO STABLO ‘Ono nema nikakve potrebe za porpor- njem da bi dréalo svoje grane. Sastoji se od debla koje je manje-vise visoko: 1,80 do 2 metra za stablo; 1,20 do 1,50 za polustablo; 0,30 do 0,70 za nisko stablo. - Ti oblici odgovaraju sortama velike snage, kao sto su Melrose , B (franc. Belle de Boskoop) ili Kanada (franc. Reinette grise du Canada). Vaza, s kratkim deblom (30 do 50 cm), takoder je prostorni oblik, ali je formiran nna podlozi manje bujnosti. On trazi redovitu rezidbu za rod, suprotno od ostalih prostornih oblika. Ovdje, dakle, govorimo o usmjerenom prostornom obliku. Skeletna grana JEDNOSTRUKI 1 DYOSTRUKI KORDONAC Okomito deblo jabuke zakrivljeno je pod pravim kutom na visini 40 do 80 em od dla. Kada postoje dvije, onda su one zakrivijene u suprotnim stranama u obliku slova T, Kor- donac dobro odgovara sortama slabe do srednje bujnosti kao sto su Kraljica reneta (franc, Reine des Reinettes), Reneta iz Mansa (franc. Reinette du Mans) ili Royal Gala Sitiiacgnie (frane. Royal Gala), x Krotha rodne grontico MALA PALMETA Palmeta u obliku slova U (jednostruki U oblik) jest najéesi oblik. Ona odgovara sortama slabe i srednje bujnosti, kao sto su Kraljica reneta, Reneta iz Mansa ili RoyalGala. Stablo se sastoji od dviju skeleinih grana iste veligine. Kratka rdna' granéica VELIKA PALMETA Palmeta u obliku dvostrukoga slova U (dvostruki U oblik): Ovaj se oblik sastoji od dviju kratkih skeletnih grana koje su podijeljene na jos dvije u osnovi. Sastoji se od éctiriju skeletnih grana iste bujnosti. Odgovara sortama slabe i srednje bujnosti, kao sto su Kraljica reneta, Reneta iz Mansa i Royal Gala. Verrierova palmeta: Ovaj se oblik takoder sastoji od éetiri skelemne grane iste velicine koje su usadene jedna u drugu. Ovaj oblik odgovara sortama slabe i srednje bujnosti, kao sto su Skeletne Kraljica renera, Reneta iz Mansa ili Royal Gala. ‘grone Nalazimo i palmete kosih grana gdje su grane usmjerene oko stedisnje osi u obliku riblje kosti na 45°, a mnogo rjede nalazimo vodorayne palmete gdje su grane okomite na sredisnju os i koje je teze orezivati. ‘Kada i kako orezivati plo&gno oblikovanu jabuku Plosho oblikovane jabuke zauzimaju malo mjesta u vrtu jer se naslanjaju uza zid ili sluze kao bordura (jabuka kordonac). Takoder im je prednost da stvaraju plodove na dohvat ruke i da su grane lakse dostupne za sve postupke odrzavanja (rezidba, njega ...). Redovito stvaranje plodova iz godine w godinu zahtijeva redavita-godiénju rezidbu. Oblikovanje plosno vezane jabuke od mlade biljke (jednogodisnje sadnice) vrlo je tesko ako to ielite udiniti sami, ali éesto mozemo naci u prodaji jabuke koje su veé oblikovane te stare dvije godine i vise. One trebaju samo blagu rezidbu kod sadnje. Korponct P* __ emedu studenoga i ozujka odresite na 20 em od pregiba vodoramnu granu ili vedoravne grane. Orezujte uvijek iznad pupa koji »gleda« prema lu, Odstranite proi pup sa svake strane kordonca. Ako ste kupili sadnicu s golim korijenjem, odresite njegove vrhove xa nekolike centimetara. PALMETA U OBUIKU sLovA U Prije sodnje palmete u obiiku lova U, Iemedu studenoga i o2njika Ee polmete, trebate aresite orhove skelesnih grana postaviti armaturu (potporanj) za 25 do 30 cm tako da budu Cle secon 2 iste visine, rezuti iznad pupa Fe ae ene ee haji fe smjeiten nasuprot vise Trepere Enetulstupova vama ili, u najgorem slucaju, za kontrafpalire ili no kukice st strane, Oblik s dvoserukim U oresuje se na isti naéin, ponavljajudi postupak na svakome od dea U, koji su oblikovani jedan do drugoga. _skeletnih grana plosnih oblika. Gdje se stvaraju plodovi ? Produlinica Pade se 7 seat HajaRhN . tania broth Skeletne grane jesit najdeblje grane na fe eee (rezidba: potab uti grananje) stablii, one mu zapravo daju oblik, ali ne nose plodove. # Plodovi su proizvodi koji nastaju na kratkim grangicama i maloga promjera, koje rastu iz skeletnih grana > —ato su kratke rodne grandice. # Rezidba ima cilj da potakne razvoj takvih grana, kratkih rodnih grandica (otprilike dvadeset na metar skeletne grane), i da tako potakne i nastajanje evjetova na njima, a poslije i plodova. One trebaju biti so krace. Podrutje pro- mene kratkih rodnih granéic (rezidba : pote uti zametani evjetnih pupov Podrugie rade nia plodova # Stare¢i (nakon otprilike pet godina), kratke rodne grancice prestaju swvarati plodove. Rezidba dakle treba stalno poticati stvaranje novih kratkih rodnih grancica. REZIDBA ZA ROD: VAZNI PRINCIPI Svrha rezidbe ploino oblikovane jabuke jest uravnoteiiti razvoj stabla te stvaranja evjetova i plodova. Sastoji se od odabira drvnih granéica (tj. nerodnih) i nastojanja da postanu rodne. Bilo kakav da je oblik odabrane jabuke, principi rezidbe su isti. Pognite s prikradivanjem skeletnih grana rezuei ianad pupa (oka) smjeitenoga nasuprot vama ili s vanjske strane grane. Pustite da se produlje za 25 do 30 cm godisnje, prema bujnosti stabla. Zatim se pozabavite kratkim rodnim grandicama, U idealnom sluéaju, koji vam ovdje predstavljamo, potrebno je tri godine da se drvna granéica pretvori u rodnu grancicu. Prye godine Druge godine Oddretite dronu grancicu iznad tretega Grana je evoluirala: pup na vrlu proiveo je drumog dobro formiranog, dakle nerodiu grancicus pup tocno ispod njega proizveo je dobro vidljivog pupa. hopliastu rediu grancien (trljak), a najblizé osnovi nije proizveo nitta. Za ovoga posljednjeg —_, bie kazemo da je latentni. Odresire nerodinu grancicn (dronu ganéicu) iznad prooga dobro iia formiranog (dakle, dobro vidljivog) S pupa, pocersi od 1.dobro osnove, formirani pup Lotentni Treée_gad - z Kopliosto rodno Pup na vrhu stvorio je nerodnu grancicu (dronu Z grantica (srjok) grancicu) ; kopljasta rodna grancica (srljak) we preobruzila se u cvatni pup. a drugi pup preobrazi se u hopljastu voduu grancion (strljak). Odresite grancicu iznad cyjetnoga pops: Kopliasta JO 0 Rezidba za rod obovija se zimi,tjekom reailobs raneen grandica, jo mirovanja Sa _znati od prosinca do Giriok) Cvatni pup Cetvrte godine Promjena se nastavija. Coami pup je pro godine i nabubrio u bazi: postao je plodnjak. Kopljasta rodna ‘grantica (trhjah) u bazi prea Bracila sew eval pare, co plod prethodne Odrezite granu iznad cvarnoga pupa. Guat if pup Plodnjak Sljedeée godine Coatni pup postaje plodnjak u baci, zadebliao nakon proizvodnje svoga proog ploda. Rezidlba ove kratke rodne grancice sada je nepotrebna. Ie godine u godinu stwarat ée se novi plodnjak i nosit ée rodne elemente: kopljastu rodmu grancicu (serljak) ili coami pup. ‘Nakon pet gorina posrebno je odrezati kratku rode grancicu pri osnovi jer prestaje radati plo- dovima. Latentni pup u njenoj basi moze nastaviti razvoj tako da potjera novo grananje. Plodniak Kako prepoznati organe jabuke Jabuka ima grane koje ée dati plodove ~rodne element, iostale koji €e osigurati rast stabla — nerodne elemente. Rezidba se so- stoji od odravanja ravnotede izmedu tih dvaju tipova organa da bi se stoblu osiguralo dug Zivot. NERODNI ORGANI Dryna grangica naraste 20 25 do 60 em u jed- 1noj sezoni te nosi, sa svake strane i na vrhu, Siljate i male pupove (drvne pupove) iz kojih ce narasti druge drvne, granéice. Ako ih se pomno orezuje, mogu- ée ih je potaknuti da proizvedu rodne pupove. Ako je grana vrlo snaina i ako moze narasti 1 m godinje, onda se radi o vodopifi. Kada je ono vrlo tanka i slaba te duga izmedu 15 do 20cm, onda se zove vitka redne granéica (stopka). RODNI ORGANI Cvatni pup ili rodni pup jest pup koji ¢e, kao sto kaze njegovo ime, cvjetati i dati plod. On je okrugao, nabubren, zaobljen i giljat, a okruten je prstenom od Sest listiéa ili vige. Sve grantice koje nose te pupove ne treba orezivati. ‘Tanka i slaba grantica moze zavrsavati takvim pupom, onda govorimo 0 okrunjenoj vitkoj rodnoj granéici (rodnoj stapci). Plodnjak je mesnata masa koja se javija no granéici nakon berbe, na totki adie je rasla peteljka ploda. On nosielemente koji su spo- sobni dati plodove, kao sto su rodna granéica ili kopliasta rodno graneica (str- jak), 0 éak éesto nosi i cvatni pup. Kopljasta rodna grantica (Strljak) je éiljata, priliéno Siroka pri ‘osnovi i okruzena rozetom od dva do tri listiéa. Njen razvoj ovisi o costvarenoj rezidbi; moze se pretvoriti u cvatni pup ili proizvesti Cvotni pup grancici (rodnoj stapci), ostavite je netaknutom, Savijanje grana u obliku luka Na jabukama kordoncima moguée je primijeniti postupak stvaranja svinute grane. U ofujku je dovoljno umjetno izvesti savijanje w obliku luka na dugim granama, veouéi ih uadut yodoravneakeletne gran ¢ Ishrana biljnim sokom kod razlititih pupova ovisi o njihovu polozaju na grani. sto je pup vise, dobivat ée vise biljnoga soka i bit ce snazniji pa ce stvoriti drvne grancice. U obrnu- tom slucaju, sto je pup nize, manje ¢e biti hranjen i imac ¢e vise sklonosti da se pretvori u kopljastu rodau grangicu (strljak) ili u cvatni pup. Drvna 7 Wa jos grantico Kopliaste (stork rodna grancica Galo. Cyetni pup Na taj nagin, da tie oreaujemo stablo, mozemo potaknuti razyo} drvnih granéica u rodne grancice. Takva svinuta grana rodit ée sljedece dvije godine. Poslije éete je morati odtezati pri osnovi i zamijeniti drugim svinutim granama, MALA PALMETA Palmeta u obliku slova U (jednostruki U oblik) jest najéesei oblik. Ona odgovara sortama slabe i srednje bujnosti, kao sto reneta, Reneta iz Mansa ili RoyalGala. Stablo se sastoji od dviju skeletnih grana iste veli¢ine. ‘VELIKA PALMETA Palmeta u obliku dvostrukoga slova U (dvostruki U oblik): Ovaj se oblik sastoji od dviju kratkih skeletnih grana koje su podijeljene na jos dvije u osnovi. Sastoji se od etiriju skeletnih grana iste bujnosti. Odgovara sortama slabe i srednje bujnosti, kao sto su Kraljica reneta, Reneta iz Mansa i Royal Gala. Verrierova palmeta: Ovaj se oblik takoder sastoji od éetiri skeletne grane iste velidine koje sti usadene jedna u drugu. Ovaj oblik odgovara sortama slabe i srednje bujnosti, kao sto su Kraljica reneta, Reneta iz Mansa ili Royal Gala. Nalazimo i palmete kosih grana gdje su grane usmjerene oko sredianje osi u obliku riblje kosti na 45°, a mnogo rjede nalazimo vodoravne palmete gdje su grane okomite na sredisnju os i koje je teie orezivati. ‘Kada i kako orezivati plo&no oblikovenu jabuku Ploino oblikovane jabuke zauzimaju malo mjesta u vetu jer se naslanjaju ura 2id ill slute kao bordura (jabuka kordonac). Takoder im je prednost da stvaraju plodove na dohvat ruke i da su grane lakée dostupne za sve postupke odrzavanja (rezidba, njega ...). Redovito sevaranje plodova iz godine u godinu zahrijeva redovitu godiinju rezidbu. Oblikovanje ploino vezane jabuke od mlade biljke (jednogodisnje sadnice) vrlo je teiko ako to ‘elite uciniti sami, ali Cesto mozemo nadi u prodaji jabuke koje su vee oblikovane te stare dvije godine i vise. One trebaju samo blagu rezidbu kod sadnje. Korponct Temedu studenoga i ozujha odresite na 20 em od pregiba vodoravnu granu ili vodoravne grane, Orczujte uvijek iznad pupa koji »gledax prema thu. Oditranite prvi pup sa svake strane hordonca. Ako ste kupili sadnicu s golim korijenjem, odrezite njegove urhove za nekoliko centimetara. { if, $-— PAIMETA U ORLIKU SLOvA U q Tamedu studenoga icéujka = _ a oresite vrhove skelemib grana 2 2 2a 25 do 30 0m tak da budue iy iste visine, resuti iznad pupa koji je smijeiten nasuprot ama ili, u najgorem slucaju, sa srare, Oblik s dvostrukim U orezuje se na isti natin, ponavljajuci -— postupak na svakome od deve U, koji su oblikovani jedan do drugoga. i i i? | eae Gdije se stvaraju plodovi ? ne a oe # Skeletne grane jest najdeblje grane na ren thi stablu, one mu zapravo daju oblik, ali (rezidba: potoh ne nose plodove. uti gronanje) ° Plodovi su proizvodi koji nastaju na Tsou peor kratkim grancicama i maloga mmjene kratch promjera, koje rastu iz skeletnih grana >) pas —a to su kratke rodne grancice. uti zometanie evjetnih pups # Rezidba ima cilj da potakne razvoj takvih grana, kratkih rodnih grancica (otprilike dvadeset na metar skelemne grane), ida tako potaksne i nastajanje evjetova na njima, a poslije i plodova. One trebaju biti sto krace. Podrutje rade nia plodova # Stareéi (nakon otprilike pet godina), kratke rodne grancice prestaju stvarati plodove. Rezidba dakle treba stalno poticati stvaranje novih kratkih rodnih grancica, REZIDBA ZA ROD: VAZNI PRINCIPI Svtha rezidbe plosno oblikovane jabuke jest uravnotediti razvoj stabla te stvaranja cyjetova i plodova. Sastoji se od odabira drvnih grancica (tj. nerodnih) i nastojanja da postanu rodne. Bilo kakav da je oblik odabrane jabuke, principi rezidbe su isti. Pocnite s prikracivanjem skelecnih sgrana re2uci iznad pupa (oka) smjestenoga nasuprot vama ili s vanjske strane grane. Pustite da se produlje za 25 do 30 cm godisnje, prema bujnosti stabla. Zatim se pozabavite kratkim rodnim grancicama, U idealnom slucaju, koji vam ovdje predstavljamo, potrebno je tri godine da se drvna grancica pretvori u rodnu grancicu. Prve godine Odrezite dronu grancicu iznad treéega dronog dobro formiranog, dakle dobro vidljiveg pupa. ‘Orvna srontico 3. dobro formiron pup Treée godine Pip weirdo sooria je needa grtncion (deve grancicu) ; hophjasta rodna grantica (idjak) provbracila se n coatni pp, a drugi pup porobiatl se w kopljastu rodau grancicu (tri). ‘Oiivie graniton dona eaeonape pupa. Koplosto ‘edna Cvatni pup Druge godine Grana je evoluirata: pup na vrhu proizveo je neradnu grancicu: pup taéno ispod njega proizueo je opliastu rode grancicn (strbjak), a najblizi osnovi nije proizveo nista. Za ovoga posliednjeg hazemo da je latentni. Odrezite nerodnu grancicu (dren gancicu) iznad prooga dobro {formiranog (dakle, dobro vidkivog) pupa, pocersi od osnove. dobro Cetvrte godine Promjena se nastavlja. Coatni pup je proizveo plod prethodne godine i nabubrio u bazi: posta je plodnjak. Kopliasta rodua grantica (strljak) u bazi preobrazila se w cvatni pup. Odresite granu iznad coatnoga pupa. Gtni 7 pup | 3 Plodniak Sljedece godine Cuatni pup postaje plodnjak bazi, zadebljao nakon pratzvednje svoga prong plod Residba ove krathe rodne g@uncice sada je nepotrebna, Ie godine w godinu stearate se novi plodnjak i nes ée rodne clemente: hopljastu rodiu grancicu (dtrljak) ili coatni pup. ‘Nakon pet godina porrebno je adrezati kratku rodnu grancicu pri osnovi jer prestaje radati plo- dovima. Latentni pup u njenoj bazi moze nastaviti razvoj tako da potjera novo grananje. Plodriok Kako prepoznati organe jabuke Jabuka ima grane koje ¢e dati plodove - rodne elemente, i ostale koji €e osigurati rast stable — nerodne elemente. Rezidba se so- stoji od odréavonja ravnoteze izmedu tih dvaiu tipova organa da bi se stoblu osiguralo dug Zivot. NERODNI ORGANI Drvna grangica narasteza 25 do 60.cmu jed- ‘noj sezoni te nosi, sa svake strane i na yrhu, Siljate i male pupove (drvne pupove) iz kojih ée narasti druge drvne grantice. Ako ih se pomno orezuje, mogu- €e ih je potoknuti da proizvedu rodne pupove. Ako je grana vrlo snaina i ako moze narasti | m godignje, onda se radi o vodopifji Kada je ono vrlo tanka i slaba te duga izmedu 15 do 20 cm, onda se zove vitka rodna gran¢ica (stapka). RODNI ORGANI Cvatni pup ili rodni pup jest pup koji

    You might also like