Të Drejtat e Bashkëshortëve

T drejtat e bashkshortve
Shejkh
Sulejman Er-Ruhajlij
Prgatiti:
1 PerlatMuslimane.com
Me t vrtet falnderimi i takon vetm Allahut. At e falnderojm dhe

vetm prej Tij falje dhe ndihm krkojm. I lutemi Allahut q t na ruaj
nga t kqijat e veteve dhe veprave tona. At q Allahu e ka udhzuar,
nuk ka se kush ta humb, dhe at q Allahu e ka humbur, nuk ka se kush
ta udhzoj.
Dshmoj dhe deklaroj se nuk ka t adhuruar tjetr me t drejt prve

Allahut, i Cili sht i vetm dhe pa shok dhe dshmoj dhe deklaroj se
Muhammedi sht rob dhe i drguari i Allahut.

O ju t cilt keni besuar! Friksojuni Allahut me nj frik t
vrtet, dhe mos vdisni vetmse duke qen musliman!1

O ju njerz! Friksojuni Allahut, i Cili ju krijoi prej nj njeriu t
vetm, dhe prej tij krijoi bashkshorten e tij, dhe prej atyre t dyve
krijoi shum burra e gra. Dhe friksojuni Allahut, me emrin e t
Cilit ju prbetoheni dhe ruani lidhjet tuaja farefisnore. Se me t
vrtet Allahu sht mbi ju Mbikqyrs.2

O ju t cilt keni besuar! Friksojuni Allahut dhe flisni fjal t
drejta. Jua mundson ju Allahu t veproni vepra t mira dhe jua
fal ju gjynahet e juaja. Kush i bindet Allahut dhe t drguarit t
Tij, me t vrtet ka fituar nj fitore t madhe.3
1
3:102
2
4:1
3
33:70-71
Fjala m e mir sht fjala e Allahut dhe udhzimi m i mir sht

udhzimi i Muhammedit (salAllahu alejhi ue selem). Veprat m t kqia
jan risit n fe, do risi sht bidat, do bidat sht humbje dhe do
humbje sht n zjarr.
O ju vllezr t nderuar! Ne jemi mbledhur n kt nat, n natn e

premte n t ciln e lus Allahun e Lartsuar q ta bekoj kt (nat), tì
bekoj ata q po e prjetojn kt (nat) dhe ta bekoj at q ne do t
themi n kt nat.
Ne jemi mbledhur pr nj shtje shum t madhe, dhe si mos t jet e

till kur ajo (shtje) ka lidhje me familjen, e cila (familja) sht nga
shoqria, e cila (familja) sht sikurse zemra pr trupin.
Ashtu sikurse zemra, nse ajo (zemra) sht e shndosh, ather edhe i
gjith trupi do t jet i shndosh dhe nse ajo (zemra) sht e smur,
ather do t smuret edhe pjesa tjetr e trupit. E njjta vlen edhe pr
familjen, nse ajo sht e shndosh, ather edhe e gjith pjesa tjetr e
qytetit do t jet e shndosh, dhe nse ajo (familja) sht e smur,
ather edhe e gjith pjesa tjetr e qytetit sht e smur.
E si mos t jet kjo shtje shum e rndsishme kur ajo lidhet me

qndrueshmrin e njeriut. Nse zemra dhe jeta e njeriut jan t
qndrueshme, ather edhe adhurimi i tij do t jet i till, do t jet i
friksuar n namazin e tij, i zellshm n agjrimin e tij dhe rrugt drejt
adhurimit do t bhen t shndritshme.
E si t mos jet kjo tem e prshtatshme q t flasin pr t nxnsit e

dijes, kur ajo i intereson burrit, gruas, t riut, t rejs, djalit, vajzs. I
interson atyre q sapo jan martuar dhe atyre q po planifikojn q t
martohen.
Me fjal t tjera. Kjo tem i intereson t gjith shoqris, gj e cila sht

prcaktuar n librin e Zotit ton dhe n Sunnetin e t drguarit ton
(salAllahu alejhi ue selem).
Feja jon islame sht fe e mshirs pr t gjith botrat. sht fe e

mirsis, lumturis, knaqsis dhe e drejtsis. Ka sjellur (kjo fe) at q
iu bn dobi njerzve n kt bot dhe n botn tjetr dhe n do koh
dhe vend.
Njerzimi nuk do t gjej lumturi vetm se me fen e njeriut m t mir,

me fen e Muhammedit (salAllahu alejhi ue selem). N do gj q Allahu i
Lartsuar ka urdhruar, vetm se do t gjesh n t dobi, prfitime dhe
gjra t mira t cilat nuk mund t numrohen. Dhe n do gj q ka
ndaluar Allahu, do t gjesh n t lndime dhe gjra t kqia t cilat nuk
mund t numrohen.
Me t vrtet q islami i ka dhn rndsi do aspekti t jets. Nuk ka

asnj aspekt nga aspektet e jets tnde o ti musliman, vetmse islami e
ka shpjeguar dhe qartsuar at. Prej tyre sht, rndsia e madhe q i ka
dhn islami prmisimit dhe bashkimit t shoqris. Prderisa prmisimi i
shoqris sht i lidhur me prmisimin e familjes dhe bashkimi i shoqris
sht rrezultat i bashkimit t familjes, gjithashtu edhe lumturia e familjes
sht e lidhur me martesn, prandaj edhe islami i ka dhn rndsi t
madhe shtjes s martess.
Allahu i Lartsuar ka urdhruar pr martesn n librin e Tij. Ka thn

Allahu i Lartsuar:

Martohuni me ato gra q ju plqejn: me dy, me tri apo me katr
dhe nse friksoheni se nuk do t mbani drejtsi ather
(martohuni) me nj.4
Gjithashtu edhe i dashturi, i besueshmi (salAllahu alejhi ue selem) ka

urdhruar pr martesn duke iu thn t rinjve:
O ju t rinj! Ai i cili ka mundsi prej jush q t martohet, ather

le t martohet, sepse ajo (martesa) e ul shikimin dhe e ruan
organin.5
4
4:3
5
Bukhari (5066) dhe Muslimi (1400)
Martesa sht vetm pozitive
Tek martesa, o ju t dashurit e mi, ka qetsi n shpirt dhe lumturi n

zemr, ruajtje t organit, t nderit dhe ulje t shikimit. N t ka t mira t
shumta pr individin dhe pr shoqrin. N t ka nj cilsi dhe
karakteristik t madhe, e cila sht, shumimi i umetit t Muhammedit
(salAllahu alejhi ue selem) me an t scilit do t realizohet t krenuarit e
t drguarit ton (salAllahu alejhi ue selem) me umetin e Tij prpara
umeteve t tjera n ditn e gjykimit.
Ajo (martesa) sht shkaku i ekzistencs s njerzimit dhe nj rrug pr

miqsi dhe bashkpunim midis individve dhe shoqris. Ajo shton
dashurin midis familjeve dhe bn q zemrat t afrohen dhe distancat t
zvoglohen. Sa e sa familje nuk e njohin njra tjetrn vetm se nga larg,
dhe kur ata martohen midis njri-tjetrit, ather afrohen familjet sikur t
jen nj familje e vetme.
Me pak fjal, martesa sht e gjitha e dobishme dhe shtylla e shoqris

rretullohet rreth saj. Kshtu q erdhi islami me do gj e cila e forcon
dashurin midis bashkshortve. Pra, martesa n islam sht, plqim,
mshir, dashuri, qetsi pr shpirtin, mendje e qet dhe zemr
harmonike.
Martesa n Islam sugjeron dashurin
Martesa n fen ton, o ju t dashurit e mi, nuk sht nj lidhje e

pashpirt midis dy vetave, porse ajo sht nj lidhje t cils muslimani i
jep rndsi dhe e din se ajo far krkohet prej saj sht dhnia e
dashuris, paqja, harmonia dhe gzimi pr t dy palt.
Zoti i jon i Lartsuar thot:

Dhe nj prej shenjave t Tij sht q prej jush krijoi pr ju
bashkshortet tuaja, q t qetsoheni pran tyre, duke br midis
jush dashuri dhe mshir.6
Nse njerzit do tìu prmbaheshin do gjje q solli islami n shtjen e

martess, do t realizohej n mesin e tyre dashuria, gzimi do t
mbulonte shtpit e tyre dhe do gj rreth tyre.
Pr shkak t gjth asaj q u prmend, islami i ka obliguar bashkshortt

me disa t drejta, t cilat i ofrojn atyre nj jet t kndshme, t qet,
t lumtur dhe t qndrueshme, e cila prbhet nga dashuria, ndershmria
dhe sinqeriteti.
6
30:21
Zgjedhja e burrit dhe e gruas
T drejtat e bashkshortve, o ju vllezr dhe o ju t dashur, ka t drejta

para krkess pr martes, ka t drejta gjat krkess pr martes, ka t
drejta gjat brjes s aktit t martess dhe ka t drejta pasi q sht br
akti i martess.
Nj nga t drejtat e bashkshortve para krkess pr martes sht, e

drejta e zgjedhjes, gj e cila duhet t jet e bazuar mbi parimet fetare, n
devotshmri dhe mbi moralin e mir. N kt mnyr burri duhet t
dshiroj q t martohet me nj grua pr shkak t devotshmris, fes dhe
moralit t mir t saj. Sikurse edhe gruaja duhet t dshiroj q t
martohet me nj burr pr shkak t devotshmris, fes dhe moralit t
mir t tij. Sepse kto cilsi jan bazat e mirsis dhe lumturis.
Atij q i mungon feja, i mungon mirsia dhe nuk ka mirsi n at q nuk

ka fe (nuk sht fetar) edhe nse ai zotron t gjitha shkaqet e lumturis.
Prandaj edhe Zoti i jon i Lartsuar ka thn:

Allahu do tì ngrit (n shkall t larta) ata t cilt besuan prej
jush dhe ata t cilve i sht dhn dija.7
Allahu i Lartsuar e mundsoi q arritja e ngritjeve t gradave t arrihet

me an t dijes, nse sht e shoqruar me besim. Sepse e mira nuk
mund t arrihet vetm nse sht e shoqruar me fen.
Nse mungon feja, mungon mirsia edhe nse gjenden tek njeriu shum
shkaqe t lumturis. Bukuria nuk sjell dobi n drejtimin e jets
bashkshortore nse nuk ekziston (n mesin e bashkshortve) feja. As
pasuria nuk bn dobi nse nuk ekziston feja. As prejardhja nuk bn dobi
nse nuk ekziston feja.
7
58:11
sht e domosdoshme q feja t jet e lidhur me moralin e mir. Sepse

rruga e jets bashkshortore sht e gjat, n t ka krkesa dhe
bashkjetes t prhershme. Q t jet jeta martesore e fort dhe e
qndrueshme, ka nevoj q t jet e ndrtuar mbi fe dhe mbi moralin e
mir.
Nj grua e cila t ndihmon pr n xhenet
Martesa o ju vllezr nuk sht rrmuj. Martesa o ju vllezr sht dika

e prhershme. Njeriu n shtpin e tij i heq ato rroba q i kishte veshur
jasht shtpis s tij. Ai jeton me nj grua e cila krkon t drejtat e saj,
dhe ai krkon prej asaj t drejtat e tij. Ata jetojn s bashku nj koh t
gjat.
Kt shtje nuk mund ta gjykosh apo ta bsh t vazhdueshme, korrekte,

t qndrueshme n t ciln t ket dashuri dhe lumturi vetmse me fe
dhe moral t mir.
do gj o ju t dashur zhduket me kalimin e kohs, prve fes dhe

moralit t mir t cilat qndrojn t shndrime duke ia riprtrir
mirsit dhe lumturit bashkshortve.
Pr kt shkak erdhi edhe kshilla e t dashurit dhe t drguarit ton

(salAllahu alejhi ue selem) pr bashkshortt rreth ksaj shtje. Ai tha
duke iu drejtuar burrit:
Martohet gruaja pr katr arsye: pr pasurin e saj, prejardhjen e

saj, bukurin e saj dhe pr fen e saj. Martohu me at fetaren, t
lumshin duart. 8
Profeti (salAllahu alejhi ue selem) e nxit burrin q t martohet me gruan

fetare dhe tha:
Gjithsecili prej jush (duhet t sigurohet q) t ket nj zemr

falnderuese, nj gjuh prkujtuese dhe nj grua besimtare q e
ndihmmon ndonjrin prej jush pr shtjet e bots tjetr. 9
8
9
Tirmidhi (3094), Ahmedi (5/278) dhe Ibn Maxheh (1856). I mir sipas Tirmidhit dhe Ibn Haxherit n el-Imta
fq. 32. Shih es-Sahihah (2176) nga Imam Albani
Nse t jan dhn kto tri gjra, t sht dhn e gjith e mira. Zemr
falnderuese, gjuh prkujtuese dhe nj grua e mir dhe fetare e cila t
ndihmon pr botn tjetr..
Profeti (salAllahu alejhi ue selem) ka thn:
Dynjaja sht knaqsi dhe knaqsia m e mir e saj sht

gruaja e devotshme. 10
Poeti ka thn:
Vajz nuk sht ajo me bukuri apo me pasuri
jo fare, madje as me krenarin e paraardhsve
Vajz sht ajo me dlirsi, pastrti dhe drejtsi
pr bashkshortin dhe pasardhsit e saj
10
Muslimi (1467)
Jepja vajzn atij q i friksohet Allahut
Thot profeti (salAllahu alejhi ue selem) pr t drejtat e gruas. M lart

qartsoi (t drejtat) e burrit. A ka qartsuar profeti (salAllahu alejhi ue
selem) dika rreth t dretjave t gruas? Themi: Po.
Profeti (salAllahu alejhi ue selem) i ka thn kujdestarve t gruas q t

zgjedhin pr gruan burrin fetar dhe me edukat t mir.
Ai (salAllahu alejhi ue selem) ka thn:
Nse iu vjen juve dikush t cilit ia plqeni fen dhe moralin,

ather martojeni (vajzn me t), e nse nuk e bni kt, do t
ket trazira n tok dhe shkatarrim t madh. 11
Pasha Allahun, ka thn t vrtetn i drguari i Allahut (salAllahu alejhi ue

selem) kur ka thn:
e nse nuk e bni kt, do t ket trazira n tok dhe shkatarrim

t madh.
Nse nj burr nuk e marton vajzn e tij me nj burr fetar dhe me moral
do t ndodhin sprova. Pasi ai do ta martoj at vajzn me nj burr i cili
nuk sht fetar dhe i cili nuk ka as moral. far do t bj dhndri me
vajzn? Ai ndoshta e ndshkon at, apo krkon prej saj t bj gjra t
cilat Allahu i ka ndaluar. Babai e ka ruajtur vajzn e tij prej gjrave t
ndaluara dhe m pas ia jep nj burri i cili e bn at q t veproi gjrat t
cilat ia ka ndaluar asaj Allahu i Lartsuar.
11
Tirmidhiu (1084), Ibn Maxheh (1967) dhe t tjert. I mir sipas Shejkh Albanit. Shih es-Sahihah (1022) dhe
el-Irua (1868)
do t ket trazira n tok dhe shkatarrim t madh.
Nse nuk e marton vajzn me nj burr me moral t mir dhe fetar. Nse
babai nuk i zgjedh vajzs nj burr me moral dhe fetar do t ndodhin
sprovat dhe shkatrrim i madh.
Nj burr i tha Hasen Ibn Alij (radijAllahu anhuma): Ma kan krkuar

vajzn time disa veta. Me cilin prej tyre ta martoj? Ai tha:
Martoje me at q i friksohet Allahut. Nse ai do ta doj at, do
ta nderoj dhe nse ai e urren at nuk do tì bj asaj padrejtsi.
12
Ajo do t jet me t n mirsi nse ai do ta doj at. Allahu do t hedh

dashuri n zemrn e burrit ndaj saj dhe ai do ta nderoj dhe respektoj
at. Dhe nse ai do ta urrej at dhe dashuria ndaj saj nuk gjendet n
zemrn e tij, ai nuk do ta nnmoj at, as nuk do ta kthej tek familja e
saj dhe as nuk do tì bj asaj padrejtsi, porse ai do ta trajtoj at n
mnyrn m t mir.
12
Ibn Ebi-Dunja n el-Ajal (1/173)
Shikoje personin me t cilin dshiron t

martohesh
Prej t drejtave t bashkshortve tek propozimi pr martes, kur ai bn

propozimin sht se plqehet q ai ta shikoj at, n mnyr q akti i
nikahut t jet i bazuar n njohuri dhe dije rreth gruas. Kjo sht nj
arsye pr nj dashuri t qndrueshme dhe miqsie midis bashkshortve
nse Allahu ka caktuar q t martohen. Parndaj nse gruaja e di se ky
burr nuk sht qitur para aktit t kryer, por ai e ka par at n mnyr
t lejuar dhe se pr kt i ka propozuar martes me dshirn e tij,
ather bn q zemra e saj t lidhet pr t dhe ta doj m shum. Pr
kt sht transmetuar nga El-Mugire bin Shube (radijAllahu anhu) ka
thn:
Un shkova tek profeti (salAllahu alejhi ue selem) dhe i tregova

n lidhje me nj grua t ciln do ta krkoja pr martes. Ai tha:
Shko dhe shikoje at. Sepse sht mundsia m e madhe q
bashkjetesa juaj t mbetet.
I drguari i Allahut (salAllahu alejhi ue selem) ka thn:
Nse ndonj prej jush dshiron ti propozoj nj gruaje martes,

ai duhet n qoft se mundet q t shoh prej saj at q e trheq
at q t martohet me t ather le ta bj. 13
Nj burr erdhi tek i drguari i Allahut (salAllahu alejhi ue selem) dhe i tha
se ishte martuar me nj grua nga Ensart. I drguari i Allahut (salAllahu
alejhi ue selem) i tha:
A e ke par at?Ai u prgjigj: Jo. Ai (salAllahu alejhi ue selem)

i tha: Shikoje at, sepse n syt e Ensarve ka dika. 14
13
Ebu Davudi (2082) dhe Ahmedi (3/334). I mir sipas Imam Albanit n el-Irua (1791) dhe es-Sahihah (99)
Dmth se syt e Ensarve jan t vegjl. N mnyr q ai ta dinte se me

k po martohej prandaj i tha i drguari i Allahut (salAllahu alejhi ue
selem):
Shikoje at.
14
Muslimi (1424)
Burri i cili krkon gruan pr martes nuk

duhet ta shoh at n vetmi
O ju vllezrit e mi! Q t realizohet shikimi i vajzs me t ciln don t

martohesh sht kusht q t mos ndodh n vetmi (vetm ti dhe ajo), dhe
kjo pr shkak t haditheve t shumta t cilat e ndalojn veimin e nj
burri me nj grua t huaj. Atij nuk i lejohet q ta shoh at nse mahremi
i saj nuk sht prezent dhe nuk ka ndonj argument q e veon kt
gjendje.
Me an t ksaj, ne arrijm t kuptojm gabimin e dy grupeve t

njerzve.
Ka prej njerzve q kur krkuesi (i vajzs) i thot (kujdestarit t vajzs):

Un dua q ta martoj vajzn tnde. Allahu e din se un jam i
sinqert n kt gj (krkes), dhe dua q ta shikoj at. Ai
(kujdestari i vajzs) i prgjigjet: Ne nuk kemi vajza q ato t
shikohen.
Ndrsa grupit tjetr, kur i vjen atyre krkuesi i vajzs, i thon: Ja ku e

ke, merre e dil n shtitje me t, shkoni n restorant, shko me t ku t
duash, ulu me t, flisni, merruni vesh, njihuni me njri tjetrin, studiojini
karakteret e njri tjetrit, kjo sht dhoma uluni n t t vetm dhe flisni
me njri tjetrin!
Q te dy rastet jan t dnueshme. Ndrsa rruga e mesme, sht ajo q

udhzoi pr n profeti (salAllahu alejhi ue selem). Burri e shikon gruan pa
u veuar me t. E shikon at dhe ajo sht me kujdestarin e saj.
Ta shikosh gruan tinza n lidhje me

propozimin e martess
I lejohet atij q ta shikoj at vajzn q don ta martoj tinzisht pa

dijenin e saj. Argument pr kt sht hadithi i Xhabirit (radijAllahu
anhu) i cili ka thn:
Krkova nj grua pr martes. Un u fshihja (q t shikoja) prej

saj, derisa arrita t shikoj prej saj at q m shtyri t martohem
me t, dhe u martova me t. 15
Transmetohet nga Muhammed Ibn Mesleme (radijAllahu anhu) se ka

thn:
Krkova nj grua pr martes. Un u fshihja prej saj n nj nga

palmat e saj derisa e pash at. 16
I than atij: E veprove kt gj dhe ti je shok i t drguarit t

Allahut (salAllahu alejhi ue selem)? U fshihje prej nj gruaje dhe
ajo nuk dinte gj pr ty? Dhe ti je shok i t drguarit t Allahut
(salAllahu alejhi ue selem)?
Ai tha:
E kam dgjuar t drguarin e Allahut (salAllahu alejhi ue selem)

t thot: Nse Allahu e hedh n zemrn e nj robi krkesn
(dshirn) pr martes me nj grua, nuk ka t keqe q ta shikoj
at. 17
15
Ebu Davud (2082). I mir sipas Albanit n el-Irua (1791). Shih es-Sahihah (99)
16
Ibn Maxheh (1864). Autentik sipas Albani n es-Sahihah (98)
17
Ibn Maxheh (1864) dhe Ahmedi (3/493). Shih Albani sht es-Sahihah (98)
Nse dikush prej jush e krkon pr martes nj grua, nuk ka

gjynah pr t q ta shikoj at nse ajo nuk e din dhe ai e shikon
pr martes. 18
Ky sht nj kusht me rndsi o ju vllezr! Ashtu sikurse edhe profeti

(salAllahu alejhi ue selem) tha: dhe ai e shikon pr martes. Pra, ai nuk
duhet ta shikoj at q t argtoj veten e tij, q t fitoj prvoj apo q
t joshet. Porse ai duhet t jet i sinqert n fjalt e tij dhe i vendosur pr
martesn, n t kundrtn, shikimi i tij ndaj saj sht haram edhe nse
thot se dua q t martohem me t.
Kshtu q, o ti musliman! sht kusht q t realizohet ky shikim Allahu

sht Ai i Cili e din se far shikojn syt dhe far fshehin zemrat q t
dish nga zemra jote vrtetsin e dshirs n krkesn pr t martuar
kt grua.
18
Ahmedi (5/424) dhe eTahaviu n Sherh el-Maani Athar (3/3959). Autentik sipas Albanit n es-Sahihah
(97)
Sinqeriteti lidhur me propozimin e martess
Prej t drejtave t bashkshortve n krkesn pr martes sht,

sinqeriteti dhe t sqarojn ato gjra t cilat nevojiten q t sqarohen para
martess.
Profeti i jon (salAllahu alejhi ue selem) ka thn:
Shitsi dhe blersi kan mundsi q t zgjedhin prderisa nuk

jan larguar nga njri-tjetri. Nse ata jan t sinqert dhe i
sqarojn gjrat, ata do t ken bereqet n tregtin e tyre. Ndrsa
nse gnjejn dhe i fshehin gjrat, nuk do t ken bereqet n
tregtin e tyre. 19
Prderisa profeti (salAllahu alejhi ue selem) e thot kt gj n shitblerje,

far mendon tì o rob i Allahut pr martesn e cila sht bashkjetes e
prhershme? Nuk ka dyshim se duhet me qen i sinqert dhe t sqarohen
gjrat para martess. Sepse fshehja e gjrave q kan nevoj q t
sqarohen, qofshin kto gjra q kan lidhje me gruan apo me burrin,
sht tradhti pr njrin nga te dy palt.
20
Ai i cili na mashtron ne, nuk sht prej nesh.
19
Buhari (2079) dhe Muslimi (1532)
20
Tirmidhi (1315) dhe Muslimi (102), me formulimin: Ai q mashtron nuk sht prej meje.
Mehri i martess duhet t jet i pakt
Prej t drejtave t bashkshortve n lidhje me kontratn e martess

sht q gruaja t krkoj pak mehr, pa e tepruar me mehr t shumt,
pa e ngarkuar burrin m shum se ka mundsi. Nj nga faktort q
kontribuojn n lumturin e iftit sht q bashkshorti t mos jet i
mbingarkuar me borxhe dhe ngarkesa nga ana e gruas, t mos e ndiej se
gruaja q jeton me t dhe nn t njejtin ati sht shkaku i shqetsimit t
tij t cilin nuk mund ta bart. Umeri (radijAllahu anhu), t cilit iu dhan
frymzime dhe ishte nj prej kalifve t drejt ka thn:
Mos e teproni me mehr t grave, sepse n qoft se ajo do t

ishte nj lavdi n kt jet dhe devotshmri para Allahut,
Muhammedi (salAllahu alejhi ue selem) do ta kishte br kt
para jush. Ai nuk i dhuroi mehr asnjrs prej grave t tij m
shum se dymbdhjet oka (pesqind monedha argjendi) dhe nuk
u dhurua mehr ma shum se kaq as ndonjrs prej bijave t tij.
Sepse burrit mund ti rndohet mehri i gruas saq ai fillon ta
urrej at dhe thot: mua m ka kushtuar edhe litari i korps. 21
21
Ibn Maxheh (1887), Nesai (3349), Ahmedi (1/40-41), Ebu Davud (1799) dhe Tirmidhi deri tek dymbdhjet
oka. Tirmidhi ka thn: I mir dhe autentik.
Gruas duhet ti ipet i tr mehri
Prej t drejtave t bashkshortve n aktin e martess sht q burri tìa

jap gruas tr mehrin e saj t plot dhe jo t mangt, ashtu sikurse kan
rn dakort bashkshortt.
Allahu i Lartsuar ka thn:

22
Dhe jepuni grave dhuratn e tyre.
Gjithashu i Lartsuari ka thn:

N qoft se dshironi t ndrroni grua, duke e lshuar njrn pr
t marr nj tjetr, asaj q i keni dhn pasuri, mos i merrni nga
ajo (pasuri) asgj. 23
4:4
22
4:20
23
Kushtet martesore duhet t prmbushen
Prej t drejtave t bashkshortve n aktin e martess sht, se kush i

vendos vetes kushte duke qen i lir dhe jo i obliguar, ather obligohet
q tì prmbush kushtet t cilat ajo i vendosi dhe ky i pranoi.
Kushtet q kan m t drejt q t plotsohen jano ato pr t

cilat ju jan br organet t lejuara. 24
sht vrtetuar se nj burr u martua me nj grua dhe i vuri kusht asaj

qndrimin n shtpi, pra, i vendosi kusht asaj q t mos e nxjerr at nga
shtpia e saj dhe ajo i vendosi kusht atij q ajo do t qndroj n
shtpin e saj. Ai e pranoi kushtin. Kur ai u martua me t, dshiroi q
transferoj nga nj shtpi tek tjetra. Grindjen e tyre e parashtruan tek
Umeri (radijAllahu anhu) i cili i tha: Ajo ka t drejt n kushtin e saj.
Pra, obligohesh q tìa prmbushsh kushtin e saj. Burri tha: Ather
na po ndahemi! Umeri (radijAllahu anhu) tha: Kputen t drejtat
tek kushtet. 25
24
25
Bukhari me nj sinxhir t reduktuar, por megjithat, zinxhir i konstatuar. Ky transmetohet me nj zinxhir t
ndrlidhur t transmetimit te Ibn Ebi Shejbeh (16449), Seid bin Mensuri (622) dhe (680) dhe Bejhaki (7/14438)
T dy bashkshortt duhet t duan t

martohen vullnetarisht me njri-tjetrin
Prej t drejtave t bashkshortve n aktin e martess sht, q akti i

martess q bhet me dshirn e te dy palve dhe nuk i lejohet
kujdestarit t vajzs q ta detyroj at, e virgjr apo jo o virgjr qoft
ajo, me asnj form nga format e detyrimit.
Nuk sht aprovim o ju t dashurit e mi q t thot gruaja po n asnj

lloj mnyre edhe nse ajo sht e mrzitur, ashtu sikurse veprojn disa
kujdestar injorant t cilt e godasin vajzn dhe e krcnojn at, se
nse ajo nuk martohet me filan burr, nuk ka pr tu martuar kurr. Ose e
krcnon at se do t ndahet nga nsa e saj nse nuk e pranon at burr,
(i bn kto krcenime) duke menduar se ajo do t pranoj. Mendon
injoranti se ajo me kt lloj pranimi sht e knaqur, porse Allahu e din
q ajo sht e detyruar.
I krkohet leje jetimes pr veten e saj. Nse ajo hesht, heshtja

sht leja e saj dhe nse refuzon nuk lejohet q t martohet.26
Gjithashtu ka thn:
Nuk martohet jo e virgjra derisa tì krkohet leje dhe as e

virgjra pa lejen e saj. I than: O i drguari i Allahut, si sht
leja e saj? Ai tha: Heshtja e saj. 27
26
Ebu Davudi (2093), Tirmidhi (1109), Nesai (3270) dhe Ahmedi (2/259) dhe (2/475). I mir sipas Albanit n el-
Irua (1834)
27
Bukhari (5136), Muslimi (1419) dhe Ebu Davudi (2092) dhe formulimi sht i tij
Transmetohet nga Ibn Abasi (radijAllahu anhuma):
Se nj vajz e virgjr erdhi te profeti (salAllahu alejhi ue selem)

dhe i tha se babai i saj e kishte martuar kundr vullnetit t saj.
Profeti (salAllahu alejhi ue selem) i dha asaj mundsin pr t
zgjedhur. 28
28
Ebu Davudi (2096), Ibn Maxheh (1875) dhe Ahmedi (1/273). Autentik me t gjitha rrugt e tij sipas Albanit n
Sahih Sunnen Ebi Davud (6/1827)
Martesa duhet t publikohet
Prej t drejtave n lidhje me kontratn e martess sht q martesa t

shpallet dhe t publikohet dhe jo t mbahet sekret. Duke u bazuar n
fjaln e profetit (salAllahu alejhi ve selem):
29
Publikoni martesn.
Kjo prfshin shfaqjen e gzimit dhe lumturis nprmjet dasms q nuk e

vn burrin n vshtirsi apo borxhe. Kjo duhet t jet sipas mundsive t
tij pa shpenzime t teprta. Profeti salAllahu alejhi ue selem i tha Abdurr-
Rrahman bin Aufit:
30
B dasm qoft vetm me nj qengj.
Profeti salAllahu alejhi ue selem i cili ishte krijesa e Allahut m e mir dhe
m i devotshm, kishte br dasm. Kur ai u martua Safijjah bint
Huxhaxh ai kishte qull dhe hurme n dasmn e tij. Dasmja e kujt ishte
kjo? Dasmja e t drguarit t Allahut (salAllahu alejhi ue selem). Enes bin
Maliku (radijAllahu anhu) ka thn:
Un nuk e kam par t drguarin e Allahut salAllahu alejhi ue

selem t ket nj dasme pr grat e tij sikurse dasmn q bri pr
Zejneben. 31
29
Ibn Hiban ( 9/4066 ), Hakimi ( 2/2748 ), Ahmedi dhe t tjert. Zinxhiri sht autentik sipas Hakim. Hajthemi
ka thn: Transmetuesit e Ahmedit jan t besueshm. (el-Maxhma (4/531)) . I mir sipas imam Albanit n
Adab-uz -Zafaf faqe. 105
30
31
Dasmja e Zejnebes ishte e madhshtore. Asnj nga grat e tij (salAllahu

alejhi ue selem) nuk e kishte nj martes t till. Si mendon ti se dasmja
ishte? Sa e madhe mendon se ishte? Sa kishte n t? Enesi (radijAllahu
anhua) ka thn:
32
Ai theri nj dele.
Nj dele n dasmen e t drguarit t Allahut (salAllahu alejhi ue selem).
Pra si u cek dasmja duhet t publikohet. Grat dhe vajzat duhet ti bijn
dajrs dhe t kndojn kng t bukura. Er-Rubejji bint Muavvidh
(radijAllahu anhu) ka thn:
I drguari i Allahut (salAllahu alejhi ue selem) hyri tek un n

mngjes pasi u martova. Ai u ul n dyshek tim sikurse ti rri ulur
ktu me mua . Vajzat e vogla i binin dajres dhe kndonin pr etrt
e tyre q vdiqn n betejn e Bedrit derisa ato than: N mesin
ton sht nj Profet q e di se far do t ndodh nesr. Profeti
(salAllahu alejhi ue selem) tha mos thuaj ashtu. Thuaje at q e
the m par. 33
Profeti (salAllahu alejhi ue selem) miratoi pra kngn e saj por e qortoi
ajo tha.
Aishja (radijAllahu anha) ka transmetuar se si ajo e prgatiti nj grua (e

cila kishte qen nj vajz jetime q ka jetuar me t) e cila do t martohet
me nj burr nga Ensart. Profeti (salAllahu alejhi ue selem): A nuk
keni argtim fare ? Ensart e duan argtimin. 34
32
Muslimi (1428)
33
Bukhari (4001)
34
Bukhari (5162)
N nj tjetr formulim thuhet:
A e drguat nj vajz q i bie dajres apo tupanit? Un i thash:

far t kndon ajo? Ai tha: Ne kemi ardhur tek ju, ne kemi
ardhur tek ju. Na prshndetni dhe ne ju prshndesim 35
I drguari i Allahut (salAllahu alejhi ue selem) e msoi at se far t

thot. Profeti salAllahu alejhi ue selem gjithashtu ka thn:
Dallimi n mes t lejuars (martess ligjore) dhe t ndaluars

jan knga dhe defi. 36
35
Taberani n el-Eusat (3/3265) dhe el-Khallal n el-Amr bil-Maruf uen-Nahi an-il-Munker fq. 35. el-
Hajthami ka thn: N zinxhiri sht Rauuad bin el-Xharrah q sht i besueshm , sipas Ahmed bin Hanbelit,
Ibn Mainit dhe Ibn Hibanit. Megjithat, ka dobsi n t. ( el-Mexhma (4/532)). I mir sipas imam Albanit n
Irwa-ul-Ghalil (1995) dhe Tahrim Alat-it-Tarb faqe. 133
36
Tirmidhi (1088), Nesai (3369) , Ibn Maxheh ( 1896 ) dhe Ahmedi ( 3/418 ). I mir sipas Tirmidhiut. Zinxhiri
sht autentik sipas Hakimit (2/2750) dhe Dhehebiu u pajtua. I mir sipas imam Albanit n Adab-uz-Zafaf fq.
111
Jeta bashkshortore sht varka e jets
Ndrsa gjrat m t rndsishme, jan t drejtat e bashkshortve n

shtpin e tyre, n t ciln ato do t jetojn n nj vark n detin e jets.
Jeta sht sikurse deti, n t cilin prplasen dallgt, n t ka val dhe
stuhi. Ajo prbhet nga momente t gzueshme dhe t piklluara. N t
ka zemrim dhe knaqsi, pr kt arsye, varka ka nevoj pr
bashkpunimin e t gjithve q gjenden aty, sikurse dhe t marrin me
vete shkaqet t cilat t shptojn, n mnyr q t lundrojn
bashkshortt n harmoni, lumturi dhe t sigurt derisa t arrijn n
destinacionin e fundit, pr t cilin e lus Allahun e Lartsuar q t jet
xheneti i Zotit t Botrave.
N t cilin do t ribashkohen bashkshortt sikur ishin t bashkuar n

kt bot. Ky sht udhtimi n kt bot, n t ciln kan nevoj
bashkshortt q t dijn t drejtat e njri tjetrit.
T drejtat midis bashkshortve n Islam o ju vllezr, realizohen duke iu

afruar Allahut t Lartsuar. Realizimi i ktyre t drejtave sht nj urdhr,
me an t s cilit njeriu shpreson shprblimin nga Allahu i Lartsuar.
Prandaj gruaja duhet t prmbush t

drejtat e burrit
Gruaja muslimane e adhuron Zotin e saj (Subhanehu ue Te ala) duke

prmbushur t drejtat q ka ndaj burrit. Ajo pret shprblim dhe nj fund
t lavdrueshm prej Zotit (Subhanehu ue Te ala) t saj. Ajo nuk i
prmbush t drejtat e burrit t saj n formn e reciprocitetit; nse ai i jep
asaj, ajo ia kthen atij dhe nse ai nuk i jep asaj as ajo nuk i jep atij. Ajo i
jep atij n baz t fjalve t profetit (salAllahu alejhi ue selem):
Ju nuk jeni prgjegjs pr m shum se me sa jeni obliguar dhe

ato jan vetm prgjegjse pr at me t ciln jan obliguar. 37
Ajo prmbush detyrat e saj sepse ajo e di se Allahu (Azze ue Xhel) nuk i le
veprat e mira t shkojn bosh. Nj grua e mir muslimane e di se t
drejtat e burrit jan t mdha n Islam. Profeti i saj i dashur (salAllahu
alejhi ue selem) ka thn:
Po t kisha obliguar dik q ti bj sexhde dikujt tjetr (pos

Allahut), do ta kisha urdhruar gruan q ti bj sexhde burrit t
saj. Gruaja nuk ka prmbushur t drejtat e burrit t saj para se ai
t dshiron t ket marrdhnie me t kur ajo sht ulur n nj
shal t vogl dhe ajo i prgjigjet atij. 38
Profeti besnik (salAllahu alejhi ue selem) ka thn:
Gruaja nuk do t ndjej mblsin e besimit derisa ajo t mos

prmbush t drejtat e burrit t saj. 39
37
Muslimi (1846)
38
Tabarani (5/5116-5117). Autentik sipas Imam Albanit n es-Sahihah (3366)
39
Hakim (4/7325) i cili tha se hadithi sht autentik sipas kushteve t Bukharit dhe t Muslimit dhe Dhehebiu u
pajtua me kt
Gruaja muslimane pra ndien mblsin e besimit kur ajo i plotson t

drejtn e burrit t saj. Profeti (salAllahu alejhi ue selem) ka thn:
Gruaja nuk e plotson t drejtn e Allahut derisa ajo nuk e

plotson t drejtn e burrit t saj. 40
Gruaja e drejt plotson przemrsisht t drejtn e burrit t saj. Ajo nuk e

rrit asnj nga ato q ia bn burrit t saj. Prse? Sepse ajo e di se profeti
i saj (salAllahu alejhi ue selem) u shpreh n nj mnyr madhshtore
kur ai tha se ka do q t bj gruaja pr burrin e saj kshtu q ai
meriton gjithmon m mir.
Po t kishe qen korrekt q nj njeri ti bj sexhde nj njeriu

tjetr, do ta kisha urdhruar gruan q ti bj sexhde burrit t saj
pr shak se e drejta e tij mbi t sht aq madhshtore. 41
Profeti (salAllahu alejhi ue selem) ka thn gjithashtu:
Sikurse ta dinte gruaja se far t drejta burri i saj ka mbi t, ajo

nuk do t ulej kur dreka e tij dhe darka iu servohet deri sa ai t
ket mbaruar ngrnien e ushqimit. 42
40
Tabarani (4/7325). Zinxhiri i transmetimit sht autentik sipas Mundhirit n et-Targhib (3/2986). el-
Hajthami ka thn: Burrat e tij jan burra autentik prve el-Mughirah bin Muslim q megjithat, sht i
besuehsm. (Mexhma-uz-Zauaid (5/5084)). Autentik sipas Imam Albanit n es-Sahihah (3366) dhe n
Sahih-ut-Targhib uet-Terhib (1942)
41
Ahmedi (3/158), el-Bazzar (13/6452) dhe Nesai (5/9147). Zinxhiri sht i mir sipas el-Mundhirit n et-
Targhib (3/35) i cili tha: Transmetuesit e tij jan t besueshm dhe t njohur. Autentik sipas Imam Albanit
me ndihmn e tjer transmetimeve n Sahih-ut-Targhib uet-Terhib (1936). Shih el-Irua (7/55)
42
Tabarani (20/333) dhe el-Bazar (7/2665)
Kur gruaja e drejt muslimane i plotson t drejtat e burrit, ajo nuk ia

kujton ato atij. Ajo madje e kupton se far merita ai ka mbi t, sepse ajo
vepron prgjat fes s saj dhe merr parasysh fjalt e profetit t saj
(salAllahu alejhi ue selem) pr t cilat Zoti i tij tha:

Juve ju erdhi i drguar nga lloji juaj, atij i vie rnd pr vuajtjet
tuaja, sepse sht lakmues i rrugs s drejt pr ju, sht i
ndijshm dhe i mshirshm pr besimtart. 43
Asaj nuk i intereson pr joshjet e shejtanve xhin dhe njerz, q n

pamjen e jashtme duken si t mshirshm dhe flasin pr t drejtat e
njeriut ndrsa brenda jan nj dnim i qart. Shejtani prdor miqt e tij
n mesin e njerzve dhe xhinve pr t shkatrruar shtpin e gruas.
Gruaja e drejt dhe e bekuar e di se ajo nuk sht nj shrbtore e

nnshtruar n shtpin e saj, por ajo e di se far pozicioni ajo ka n
shtpin e saj. Ajo sht prgjegjse pr shtpin e saj dhe nj nga
prgjegjsit e saj sht se ajo i plotson t drejtat e burrit t saj.
Gruaja sht baresh n shtpin e burrit t saj dhe ajo sht

prgjegjse pr kopen e saj. 44
Nuk ka rob t cilin Allahu e ka br prgjegjs pr kopen e tij

dhe vdes n nj gjendje ku ai e ka tradhtuar kopen e tij vetm se
Allahu ia ndalon xhenetin atij. 45
43
9:128.
44
Bukhari (893) dhe Muslimi (1829).
45
Muslimi (142)
Ne duhet tia msojm grave at q sht transmetuar nga profeti

(salAllahu alejhi ue selem) n lidhje me t drejtat e burrit mbi gruan
kshtu q gruaja mund ta knaq Zotin e saj dhe q lumturia t realizohet
n shtpin e saj.
Gruaja duhet tì bindet burrit t saj
Nga t drejtat e burrit q ka gruaja ndaj tij sht, q ajo duhet tì bindet
atij n ato gjra q nuk jan n kundrshtim me Allahun dhe t mos
arsyetohet me dika q t mos i bindet atij.
sht pyetur i drguari i Allahut (salAllahu alejhi ue selem) pr grat m

t mira dhe ka thn:
46
Ajo e cila i bindet burrit t saj kur ai e urdhron at.
Gruaja e devotshme dhe e bereqetshme i bindet burrit t saj kur ai e

urdhron, n mnyr q t arrij kt dshmi t muar dhe t lart nga i
drguari i Allahut (salAllahu alejhi ue selem). Ajo dshiron q t futet n
xhenetin e Zotit t saj, n t Allahu u ka premtuar robrve t Tij t
devotshm at q syri nuk e ka par, veshi nuk e ka dgjuar dhe q
zemra kurr nuk e kan imagjinuar.
Ajo e din se profeti i saj (salAllahu alejhi ue selem) ka thn:
Nse gruaja i fal pes namazet e saj, e agjron muajin e saj, e

ruan organin e saj dhe i bindet burrit t saj, i thuhet: Hyr n
xhenet nga cila der e xhenetit t dshirosh. 47
46
Nesai (3231), Ahmedi (2/251) dhe el-Hakim (2/2682) i cili e bri hadithin autentik sipas kushteve t Muslimit.
I mir sipas Albanit n es-Sahihah (1838) dhe el-Irua (1786).
47
Ahmedi (1661) dhe Tabarani n el-Eusat (8805) i cili tha: Ky hadith nuk transmetohet nprmjet ktij
zinxhiri prej askujt tjetr pos nga Abdurr-Rrahman bin Aufit. Ibn Laiah sht i vetm n transmetimin e tij. Ai
ka nj transmetim dshmues tek Ibn Hibani n es-Sahih (4163) nga Ebu Hurejra. Albani e ka komentoi at dhe
tha: Ai sht i mir prmes t tjerve. Shih Adab-uz-Zafaf (282) dhe et-Talik er-Raghib (3/73).
Ajo friksohet nga zemrimi dhe dnimi i Zotit t saj nse ajo e
kundrshton burrin e saj. Profeti (salAllahu alejhi ue selem) ka thn:
Njerzit q do t ken dnimin m t rnd n ditn e gjykimit

jan dy: Gruaja e cila e kundrshton burrin e saj dhe imami i cili i
prin nj popull dhe at e urrejn at. 48
Gruaja muslimane i bindet burrit t saj dhe friksohet q t kundrshtoi

at, sepse ajo shreson shprblimin e Allahut dhe i friksohet dnimit t
Tij. Ajo me gjith bindjen ndaj burrit t saj, nuk duhet tì bindet atij (nse
e urdhron) n kundrshtim ndaj Allahut. Nse ai e urdhron at n
kundrshtim ndaj Allahut, ajo nuk duhet tì bindet atij. Nse ai e urdhron
at q ajo ta knaq at n nj form t ndaluar, ajo n kt rast nuk
duhet tì bindet atij. Nse ai e urdhron q ajo t zbukurohet me gjra q
nuk lejohen, p.sh me Nems49 ajo n kt rast nuk i bindet atij.
Disa gra na thrrasin n telefon dhe pyesin duke thn: O Shejkh! Burri
im thot: Vetullat e tua kan nevoj tì heqsh. Kshtu q, hiqi
qimet e ballit. Burri im thot: Flokt e tua kan nevoj q t
zgjaten m shum dhe thot: Vendos paruke pr mua. A tì
bindem atij o Shejkh?
E drejta e burrit sht e madhe, porse le ta dgjojm kt histori, q ta

dijm se nuk i lejohet gruas q tì bindet burrit t saj n kto gjra.
Nj grua erdhi tek i drguari i Allahut (salAllahu alejhi ue selem) dhe i

tregoi se e kishte martuar vajzn e saj dhe se flokt e saj (vajzs) ishin t
ndara dhe tha: Burri i saj m urdhroi mua q tìa zgjas flokt e saj.
48
Tirmidhi (359) dhe Ibn Ebi Shejbeh (1/407) nga Amr bin el-Harith bin el-Mustalik (radijAllahu anhu).
Formulimi sht i Tirmidhiut dhe zinxhiri i tij i transmetimit sht autentik sipas Albani n komentet e tij q ia
bn librit el-Xhami t Tirmidhiut
49
Nems do t thot heqja e qimeve nga fytyra dhe vetullat. Shih Lisan-ul-Arab dhe el-Kamus
Profeti (salAllahu alejhi ue selem) tha:
50
Me t vrtet q jan mallkuar ato t cilat i zgjasin flokt.
Gjithashtu profeti (salAllahu alejhi ue selem) ka thn:
Nuk lejohet q tì bindesh krijess duke e kundrshtuar

Krijuesin. 51
50
51
Ahmedi (4/426), Hakim (3/8570) dhe Tabarani (18/381), dhe formulimi sht i tij. Zinxhiri sht autentik
sipas Hakimit dhe edh-Dhehebiu sht pajtuar. Shih es-Sahihah (179) nga Imam Albani
Gruaja duhet t jet mirnjohse ndaj burrit

t saj
O ju vllezr! Prej t drejtave t burrit nga gruaja e tij sht se ajo duhet
ta falnderoj at pr ato gjra q ai bn pr t dhe t mos jet
mosmirnjohse ndaj tij.
Profeti(salAllahu alajhi ue selem) ka thn:
Allahu nuk e shikon at grua e cila nuk e falnderon burrin e saj,

dhe ajo nuk mund t rri pa t. 52
Gruaja e devotshme dhe e bereqetshme friksohet q t jet

mosmirnjohse ndaj burrit t saj. Ajo e edukon veten e saj dhe e kritikon
veten q t mos jet kurr mosmirnjohse ndaj burrit t saj. Prse?
Sepse profeti (salAllahu alejhi ue selem) ka thn:
E kam par zjarrin dhe kurr deri m sot nuk kam par nj pamje
t till. Dhe pash q shumica e banorve t zjarrit ishin grat. I
than: Pr far shkaku o i drguari i Allahut? Ai tha: Pr shkak
t mohimit t tyre. I than: A e mohojn Allahun? Ai tha: Jan
mosmirnjohse ndaj bashkshortve t tyre dhe mosmirnjohse
ndaj sjelljes s mir me to. Nse gjat gjith jets do t sillesh
mir me ndonjrn prej tyre, dhe m pas ajo shikon dika (q si
plqen asaj) prej teje, do t thot: Nuk kam par prej teje kurr
dika t mir. 53
52
Nesai (5/9135), el-Hakim (2/2771) dhe el-Bazar (6/2349). Zinxhiri sht autentik sipas Hakimit. Hadithi sht
saktsuar nga Albani n es-Sahihah (289)
53
Gruaja nuk duhet t zemrohet n burrin
Prej t drejtave t burrit nga gruaja e tij sht se ajo duhet q t jet e
zellshme q t mos e zemroj at dhe mos t zemrohet me t. Nse ajo
zemrohet prej tij apo zemrohet me t, ajo duhet t kthehet dhe ta
knaq at.
Thot profeti (salAllahu alejhi ue sel-lem):
Grat e juaja nga banoret e xhenetit, jan ato (q jan) t

dashura, q lindin shum dhe q kthehen/pendohen tek burrat e
tyre, pra, ajo e cila e ka mrzitur burrin e saj apo sht mrzitur
nga burri i saj.
Ndrsa n nj transmetim tjetr thot:
Kur ai zemrohet, ajo i vjen dhe e vendos dorn e saj mbi dorn e
tij dhe m pas i thot: Pasha Allahun nuk do t flej derisa ti t
jesh i knaqur. 54
Gruaja e devotshme dhe e bereqetshme friksohet q burri i saj t

zemrohet me t, pasi ajo e din se profeti (salAllahu alejhi ue selem) ka
thn:
Tri grupeve t njerzve lutjet e tyre nuk i kalojn vesht e tyre.

Robi i cili sht arratisur derisa t kthehet, gruaja e cila flen dhe
burri i saj sht zemruar me t dhe imami i cili iu prin disa
njerzve dhe ata e urrejn at. 55
54
Nesai (5/9139) dhe Tabarani (12/12468). Formulimi eshte Nesait
55
Tirmidhi (360) i cili ka thn: I mir dhe i huaj. I mir, sipas Albanit n Sahih-ut-Terghib (487)
Gruaja e bereqetshme kur mrzitet me burrin e saj, nuk e bojkoton at

dhe nuk largohet nga krevati i tij kurr edhe nse sht e mrzitur. Sepse
ajo e din se profeti i saj, i besueshmi dhe i besuari (salAllahu alejhi ue
selem) ka thn:
Nse gruaja flen (n nj vend tjetr) duke e bojkotuar krevatin e

burrit t saj, e mallkojn at melaiket derisa t kthehet. 56
Ku jan grat n lidhje me kt? Ku jan grat e ksaj kohe? Ku jan disa
gra t cilat kur zemrohet ndonjra prej tyre, e merr valixhen e saj dhe
shkon tek prindrit e saj, dhe qndron atje disa dit. Familja e saj e
pengon burrin e saj dhe e ndalojn at nga t drejtat e tij, dhe nuk e
nxisin gruan q t kthehet tek ai. Ata nuk e edukojn dhe as nuk e
msojn at. A nuk sht kjo prej atyre q kan bojkotuar krevatin e
burrit t tyre? Pasha Allahun ajo sht prej tyre, ajo sht larguar nga
krevati i burrit t saj dhe profeti i saj (salAllahu alejhi ue selem) e ka
lajmruar at:
Nse gruaja flen (n nj vend tjetr) duke e bojkotuar krevatin e

burrit t saj, e mallkojn at melaiket derisa t kthehet.
Gjithashtu ai (salAllahu alejhi ue selem) ka thn:
Nse burri e thrret gruan e tij n krevat (dhe ajo nuk shkon) dhe
flen i hidhruar me t, e mallkojn at (gruan) melaiket derisa t
gdhij. 57
56
Bukhariu (5194) dhe Muslimi (1436). Formulimi sht al-Bukharit
57
Bukhari (3238) dhe Muslimi (1436). Formulimi sht al-Bukharit
Gruaja duhet t fitoj dashurin e burrit
Prej t drejtave t burrit nga gruaja e tij sht se ajo duhet ta rifitoj
dashurin e tij, t jet e mshirshme ndaj tij dhe t jet vend ku ai
qetsohet tek ajo.
Allahu (Subhaneu ue Te ala) ka thn:

Dhe prej argumenteve t Tij sht q prej jush krijoi pr ju
bashkshortet tuaja, q t qetsoheni pran tyre, duke vn
ndrmjet jush dashuri dhe mshir. 58
Ndrsa profeti (salAllahu alejhi ue selem) ka thn:
Grat e juaja nga banoret e xhenetit, jan ato (q jan) t

dashura, q lindin shum dhe q kthehen/pendohen tek burrat e
tyre.
Gruaja e bereqetshme duhet ta rifitoj dashurin e burrit t saj me fjalt

dhe t folurn e saj edhe nse ajo ekzagjeron n kt gj apo dhe ta
gnjej pr ato gjra t cilat e gzojn at kur i dgjon.
Profeti (salAllahu alejhi ue selem) ka lehtsuar n kt rast q burri t

flas rreth ksaj teme dhe ta gnjej gruan e tij apo dhe gruaja t flas
rreth ksaj teme dhe ta gnjej burrin e saj.
Nuk ka problem q gruaja ta gnjej burrin e saj, duke i prmendur atij

dashuri e cila nuk gjendet n zemrn e saj, apo duke i thn atij at gj e
cila e gzon kur ai e dgjon prej saj, edhe pse ajo e din q po e gnjen,
pasi kjo gj sht e lejuar.
30:21
58
Gruaja duhet t zbukurohet pr burrin e saj
Gruaja e drejt prpiqet t fitoj dashurin e burrit t saj duke zbukuruar

veten e saj pr t. Profeti (salAllahu alejhi ue selem) u pyet n lidhje me
grat m t mira pr t ciln ai u prgjigj:
Ajo q i bindet burrit t saj kur ai e urdhron at dhe e gzon kur

ai e shikon at. 59
Ajo asnjher nuk thot di q burrit t saj nuk i plqen q ta dgjoj. Ajo
nuk shfaq di q burrin e saj e bezdis. Gruaja e drejt dhe e bekuar
friksohet q ta bezdis burrin e saj me nj fjal t vetme, nj vshtrim t
vetm, nj krkes t vetme, me nj veprim t vetm ose nj pamje t
vetme t keqe. Pse? Pr shkak se ajo e di se profeti (salAllahu alejhi ue
selem) ka thn:
Nuk ka grua q e bezdis burrin e saj n kt jet vetmse gruaja

e tij nga el-Hur el-Ejn thot: Mos e bezdis at, Allahu t vraft! Ai
sht vetm nj mysafir tek ti. S shpejti ai do t braktis ty pr tu
bashkuar me ne. 60
59
Nesai (3231), Ahmedi (2/251) dhe Hakimo (2/2682) i cili e bri hadithin autentik sipas kushteve t Muslimit. I
mir sipas Albanit n es-Sahihah (1838) dhe n el-Irua (1786)
60
Tirmidhi (1174), Ibn Maxheh (2014) dhe Ahmedi (5/242). I mir dhe i huaj sipas Tirmidhiut. Zinxhiri i
transmetimit autentik sipas Albanit n es-Sahihah (173)
Gruaja duhet t ruan nderin e burrit t saj
Prej t drejtave t burrit mbi gruan sht q ajo t ruaj nderin e tij duke e
ruajtur veten dhe at. Me fjal t tjera, ajo nuk duhet ta v at n sprova.
Profeti (salAllahu alejhi ue selem) u pyet n lidhje me grat m t mira
dhe ai u prgjigj:
Ajo q i bindet burrin t saj kur ai e urdhron at, e knaq at kur

ai shikon n t dhe e ruan at me veten e saj dhe pasurin e tij.
Gruaja q zhvesh rrobat n nj shtpi tjetr pos burrit t saj e ka

grisur perden q sht n mes t saj dhe Allahut. 61
E gjith kjo n mnyr q t ruhet nderi i burrit t saj. Gruas nuk i lejohet
t zhvesh rrobat e saj diku tjetr prve n shtpi t burrit t saj ose n
nj vend q ka t njjtin status si pr shembull, q t dy kalojn natn n
nj vend ose kur ajo sht n shtpi me familjen e saj n qoft se ajo
shkon atje me lejen e tij. Prndryshe, ajo ka grisur perden q sht n
mes t saj dhe Allahut.
Mos pyet pr tre persona: Nj njeri q braktis xhematin, bn

mkat ndaj udhheqsit t tij dhe vdes n kt gjendje, nj skllav
i cili ik nga pronari i tij dhe nj grua burri i s cils nuk sht i
pranishm pasi q e ka furnizuar me gjrat q i nevojiten dhe
pastaj veshet n mnyr trheqse dhe bn rrmuj rreth e rrotull
kur ai nuk sht prezent. 62
61
Ebu Davudi (4010), Tirmidhi (2803), Ibn Maxheh (3750) dhe Ahmedi (6/173). Formulimi sht i Ibn Maxhes. I
mir sipas Tirmidhiut dhe autentik sipas Albanit n es-Sahihah (7/2/1296) dhe Adab-uz-Zafaf, faqe. 96
62
Ahmedi (6/96), Bukhari n el-Adab el-Mufred (590), Ibn Hibani (10/4559) dhe tjer. Autentik sipas Albanit
n es-Sahihah (542).
Mos pyet pr ta sepse fundi i tyre sht shum serioz dhe mkati i tyre
sht i madh. Burri i gruas nuk sht i pranishm sepse ai punon. Ai ka
udhtuar n nj vend tjetr pr ta furnizuar at. Kur ai nuk sht prezent,
ajo fillon t vishet n mnyr trheqse dhe e tregon veten e saj para
burrave t huaj dhe bn rrmuj rreth e rotull, ajo ka rn n tradhti
Allahu na ruajt-. Kjo sht nj grua q ka rn n nj mkat shum t
madh. Ajo nuk e ka ruajtur t drejtn e burrit t saj apo nderin.
Gruaja e drejt dhe e bekuar bn do gj pr t ruajtur nderin e burrit t

saj dhe pr ta mos ekspozuar at n nj sprov, qoft n pyetje edhe nj
fjal e vetme.
Nj grua nuk duhet t shfaqet para nj gruaje n at form q ajo

t mos ia prshkruaj at burrit t saj sikurse ai sht duke e
shikuar at. 63
Nse nj gruaje nuk i lejohet t prshkruaj nj grua tjetr pr t ruajtur

nderin e muslimanve dhe nderin e burrit t saj, ather far t themi
pr gruan q fotografon shoqet e saj dhe i v fotot e tyre n shtpi? far
t themi pr gruan q fotografon grat e tjera dhe ia tregon ato burrit t
saj?
N qoft se sht e ndaluar pr nj grua q tia prshkruaj nj tjetr grua

burrit t saj, pa dyshim se sht e ndaluar pr t q t krkoj prej burrit
t saj ndonj gj q ekspozon at n sprova sikurse televizioni, fotografit
dhe revistat. Natyrisht, nj grua nuk krkon nga burri i saj dika q i
ekspozon ata t dy n sprova.
63
Bukhari (5240)
Gruaja nuk duhet t prhap sekretet e burrit

t saj
Prej t drejtave t burrit mbi gruan sht q ajo t ruan sekretet e tij dhe
t hesht n lidhje me at q ndodh prapa dyerve t mbyllura dhe
veanrisht me gjrat intime. Asaj nuk i lejohet q ti tregoj as nns s
saj, motrs apo shoqes t ngusht.
Ndoshta nj grua i tregon grave tjera se far bn burri i saj kur

ai sht i vetm me t. Ndoshta nj burr i tregon t tjerve at q
ai e bn kur ai sht i vetm me gruan e tij. Nj grua u ngrit dhe
tha: Betohem n Allahun se edhe burrat dhe grat e bjn kt.
Ai tha: Mos e bni kt. A tu tregoj se far i ngjan ksaj? Ajo
sht e ngjashme me shejtanin q gjen nj grua shejtane n rrug
dhe fillon t bj marrdhnie seksuale me t ndrsa njerzit e
shikojn. 64
Ndr njerzit q kan pozicionin m t keq tek Allahu n ditn e

gjykimit sht burri q bn marrdhnie me gruan e tij dhe ajo me
t dhe pastaj i prhap fshehtsit e saj. 65
64
El-Kharaiti n Masauil-Akhlak (1/430) me nj zinxhirt t mir t transmetimit ose afr saj, si e ka thn S
hejkh Albani n es-Sahihah (3153). Hadithi sht transmetuar nprmjet rrugve t tjera tek Ebu Davudi
(2176), Ahmedi (2/540-541), el-Bejhaki (7/14497) dhe Ebi Shejbe me domethnie t ngjashme. Prandaj Albani e
bri at autentik n es-Sahihah (7/435) dhe tha n el-Irua (7/73), se ishte i fort me ndihmn e rrugve t
ndryshme
65
Muslimi (1437)
Gruaja duhet t ruaj shtpin e burrit t saj
Prej t drejtave t burrit mbi gruan sht q ajo t ruaj shtpin e tij dhe
t mos i jep leje t hyj n shtpi dikujt q ai nuk e do.
E drejta juaj mbi to sht q ato t mos e lejojn dik q ju e

urreni t mikpritet n shtpin tuaj. 66
Ai (salAllahu alejhi ue selem) gjithashtu ka thn:
Sa i prket t drejtave tuaja mbi grat tuaja, sht q ato nuk

duhet ta mikpresin dhe nuk duhet ti japin leje t hyj n shtpit
tuaja at q ju e urreni. 67
66
Muslimi (1218)
67
Tirmidhi (1163) dhe Ibn Maxheh (1851). I mir dhe autentik sipas Tirmidhiut
Gruaja duhet t ruaj pasurin e burrit t saj
Prej t drejtave t burrit mbi gruan sht q ajo t ruaj pasurin e tij dhe
t mos shpenzojn asgj pa lejen e tij. Ne kemi dgjuar se si profeti
(salAllahu alejhi ue selem) ka thn n lidhje me grat m t mira:
Ajo q i bindet burrit t saj kur ai e urdhron, e gzon kur ai e

shikon dhe e ruan at me veten e tij dhe pasurin e tij.
Profeti (salAllahu alejhi ue selem) gjithashtu ka thn:
Nuk sht e lejuar pr nj grua q t shpenzoj dika nga pasuria

e burrit t saj pa lejen e tij. 68
Nse i jep leje asaj q t shpenzoj dhe ajo shpenzon me mas

shprblehen q t dy.
Nse gruaja shpenzon nga ushqimi i shtpis s saj me mas, ajo

do t shprblehet pr at q ka dhn, ndrsa burri i saj pr at q
ka fituar. 69
68
Et-Tajalisi (1223) dhe prmes zinxhirit t tij t transmetimit Bejhaki (4/8108). Transmetuar edhe nga Ahmedi
(5/267), Ebu Davudi (3565), Tirmidhi (670) dhe Ibn Maxheh (2295) me formulimin:
Gruas nuk i lejohet q t shpenzoj nga shtpia e burrit t saj pa lejen e tij.
Zinxhiri i tarnsmetimit sht nse do Allahu i mir. sht i mir sipas Tirmidhiut dhe Albanit n Sahih-ut-
Targhib (943)
69
Bukhari (2065) dhe Muslimi (1024). Formulimi sht i Bukharit
Nse gruaja jep sadaka nga shtpia e burrit t saj ajo

shprblehet dhe po ashtu edhe burri i saj pa iu mangsuar
shprblimi asnjrit pr shkak t shprblimit t tjetrit. 70
Dijetart thon se gruas i lejohet t shpenzoj nga shtpia e burrit t saj,

ose nga pasuria e burrit t saj, n tri raste:
1. Nse burri i jep gruas s tij nj leje t veant pr t shpenzuar. Me

kt shprblehet edhe ajo edhe ai trsisht dhe shprblimi i asnjrit
nuk reduktohet.
2. Nse burri i jep gruas s tij nj autorizim t prgjithshm pr t
shpenzuar nga pasuria e tij. N kt rast ata ndajn shprblimin.
3. Nse burri nuk i jep leje gruas pr t shpenzuar nga pasuria e tij.
Nse ajo n kt rast jep dika nga pasuria e tij, ai shprblehet
ndrsa ajo mkaton.
70
Ahmedi (6/99), Nesai (2539) dhe Tirmidhi (671) i cili e klasifikoi at si t mir.
Gruaja nuk duhet t agjroj nafile pa lejen

e burrit t saj
Prej t drejtave t burrit mbi gruan sht q ajo t mos agjroj nafile n
pranin e tij pa lejen e tij.
Nuk sht e lejuar pr nj grua t agjroj n pranin e burrit t

saj pa lejen e tij. 71
71
Bukhari (5195) dhe Muslimi
Kshtu sillet gruaja e mir ndaj burrit t saj
Gruaja e drejt, e bekuar dhe e ditur lidhur me t drejtat e burrit t saj, e

toleron burrin e saj kur ai sht i pakujdesshm, i mbyll syt prball
lshimeve t tij, e nderon familjen e tij, e pastron shtpin e tij, pastron
rrobat e tij, gatuan ushqimin e tij. Kur ai afrohet pran, ajo afrohet pran
tij. Ajo kujdeset q t ruaj ndjenjn e t nuhaturit t tij dhe dgjimin; q
ai t ndjej vetm er t mir, t dgjoj vetm at q sht e mir, t
shoh vetm at q sht e bukur. Ajo kujdeset pr orarin e ushqimit e tij,
sht e qet dhe e matur kur ai bie n gjum. Kur ajo e sheh se sht i
zemruar nuk i prsrit fjalt. Ajo vepron sipas fjalve t atij t urtit:
Ki durim me mua, kshtu dashuria ime pr ty do t mbetet gjat
Mos flit kur un jam i zemruar
Mos m grmo sikurse i bjen dajres
Ti nuk e din se far do t thot vetmia
Mos u anko shum e m pas t shkosh me ern
Ruaje zemrn time sepse zemrat ndryshohen
Un kam par se kur dashuria dhe shqetsimi takohen n zemr
Ather dashuria nuk do t rrij por do t shkoj
Gruaja fatkeqe
Kto jan udhzimet e islamit pr gruan n lidhje me burrin e saj dhe t

drejtat e tij. Nse grat do ti kishin prmbushur kto, shtpit e tyre do
t prbheshin nga nj lumturi e plot. Por ka disa gra sot q nuk i dijn
kto t drejta, prandaj jan shpeshtuar divorcet, abuzimet dhe grindjet.
Sot dgjojm pr disa gra, t cilat e kan ln pas dore butsin e tyre, e
kan harruar sekretin dhe feminitetin e tyre, duke u kthyer n tirane dhe
pushtuese ndaj burrave t tyre t dobt. Nse ato u japin burrave t tyre
dika, ato ua kujtojn at, e nse ato u krkojn burrave t tyre dika q
ata nuk mund tua japin, ato i kritikojn ata pr varfri dhe paaftsi. Kur
ai vjen n shtpi, ajo fillon ta fyej dhe t mrrolet, e kur ai del ajo e shtyen
pr qafe. Burri i saj nuk ia mbush syrin e as nuk ia knaq shpirtin. Ajo
shfaqet n do der dhe dritare. Ajo shpalos fytyrn e saj, ose t paktn
nj pjes t saj para burrave t huaj. Nse ajo flet me burrin e saj, i
tregon se si nj burr tjetr i ka dhn gruas s tij kt dhe at dhe ka
br pr t kt dhe at, sa n gjendje t keqe ajo gjendet dhe se si
burra bujar i propozuan martes asaj, por fati sht fat.
Kur ajo sht n shtpi me burrin e saj, ajo e sheh veten si e burgosur,
nuk parfumoset as nuk zbukurohet. Kur burri i saj e shikon at ai bezdiset
prej pamjes s saj, flokt e saj jan t rregulluara, rrobat e saj jan t
pista. Kur sht n shtpi, ajo sht e ndyr dhe sht e rrethuar nga
rrobet sikurse nj kok qepe, por menjher kur t del nga shtpia ajo
parfumoset dhe zbukurohet. Kjo sht gruaja e mjer, e cila m t mirn
e saj e bn pr t tjert, ndrsa m t keqen e l pr burrin e saj.
Kur ajo shkon tek shoqet e saj ajo sht e gzuar dhe e lumtur, flet
bukur, qndron bukur. Fjalt e saj dhe shoqrimi m t nuk jan
mrzitse. Menjher kur t kthehet n shtpi ajo shndrrohet n luan.
Kur ajo flet, flak i del nga goja, kur bn dika bn marre. Burri i saj nuk
prjeton asnj mirsi n t. Vrtet kjo sht nj grua fatkeqe. Si
dshiron q t jet e lumtur kur ajo kundrshton fen e saj, zemron
Zotin e saj dhe hidhron burrin e saj? Ajo duhet t kontrolloj vetveten,
sepse jeta e ka exhelin.
Burri duhet t ket dije lidhur me t drejtat

e gruas
Burri sht kapiteni i timonit dhe drejtues i shtpis. Ashtu sikurse burri
ka t drejta, ai gjithashtu ka edhe detyrime. Burri musliman e adhuron
Allahun duke prmbushur t drejtat e gruas s tij. Ai e furnizion at me t
drejtat e saj pr shkak se ai sht kujdestari i saj.
T gjith ju jeni barinj dhe t gjith ju jeni prgjegjs pr tufn

tuaj. Udhheqsi sht bari mbi kopen e tij dhe ai sht
prgjegjs pr t. Burri sht bari i familjes s tij dhe ai sht
prgjegjs pr t. Gruaja sht baresh dhe ajo sht prgjegjse
pr shtpin e burrit t saj. 72
Burri i drejt e di se ai ka pr detyr q t kujdeset pr gruan e tij dhe se

ai sht prgjegjs pr t. Prandaj ai lufton q tia do t mirn asaj dhe ti
prmbush t drejtat e saj. Sepse ai e di se kjo sht prej devotshmris.
73
Keni frik Allahun n lidhje me grat.
Burri i drejt i prmbush t drejtat q gruaja e tij i ka mbi t. Ai e di se i

drguari i Allahut (salAllahu alejhi ue selem) e ka urdhruar kt dhe
prandaj ka frik q ta neglizhoj urdhrin me t cilin i drguari i tij i
dashur dhe modeli i tij (salAllahu alejhi ue selem) e ka urdhruar at.
72
73
Muslimi (1218)
Profeti yn i dashur (salAllahu alejhi ue selem) ka thn:
74
Kujdesuni mir me grat.
Burri i drejt i prmbush t drejtat q gruaja e tij i ka mbi t, sepse ai e

di se ajo sht prgjegjsi. Para kujt? Prpara Allahut, Zotit t qiejve dhe
t toks.
Keni frik Allahun n lidhje me grat! Ju i keni marr ato me

marrveshje t Allahut 75
Burri i bekuar musliman nuk i prmbush t drejtat e gruas n formn si

shrbim pr shrbim, por ai e bn kt sepse sht prgjegjs pr kt
para Zotit t tij (Subhanehu ue te Ala). Prandaj, ne burrat duhet ti
msojn t drejtat e grave tona, dhe tua msojm ato fmijve tan n
mnyr q ne mund t prmbushim prgjegjsin q bartim mbi supet
tona.
74
75
Ebu Davudi (1905) dhe Ibn Maxheh (3074)
Burri duhet ta furnizoj gruan
Prej t drejtave t gruas mbi burrin e saj jan q ai ta furnizoj at sipas

zakonit. Kur ai ushqehet duhet ta ushqej edhe at, kur ai blen veshje
duhet t blej edhe pr t. Pra prej burrit krkohet q ta furnizoj gruan
dhe ta ushqej at sipas zakonit, pa teprim ose koprraci. Ai nuk duhet t
jet koprrac me at q ai ka dhe t mos i jep asaj. Ai duhet t veproj
sipas zakonit dhe nuk duhet ti jap m shum se ai ka mundsi dhe m
shum se sa thot zakoni.
T drejtat e tyre mbi ju jan q ju ti furnizoni ato me jetes dhe

veshje sikurse duhet.76
76
Muslimi (1218)
Burri duhet ta trajtoj gruan mir
Prej t drejtave t gruas mbi burrin e saj sht q ai ta trajtoj at mir,

n do mnyr q sht e zakonshme, me kusht q trajtimi t mos bie n
kundrshtim me ligjin e Zotit. Profeti (salAllahu alejhi ue selem) ka thn:
77
E drejta e grave mbi ju sht q ju ti trajtoni ato mir.
77
Tirmidhi (1163), Nesai (9123) dhe Ibn Maxheh (1851). I mir dhe autentik sipas Tirmidhiut
Burri nuk duhet ta rrah gruan
Prej t drejtave t gruas mbi burrin e saj sht q ai t mos e rrah at.
Atij i sht dhn e drejta q ta rrah gruan e tij vetm n qoft se ai ka
frik mosbindje nga ana e saj dhe ajo e kundrshton burrin e saj, ku n
kt rast rrahja1 zbatohet vetm si edukim pr t pasi ajo t jet qortuar
dhe bojkotuar pa rezultate. Vetm ather burri mund ta rrah at. Por ai
duhet ta rrah at n formn e nj edukatori dhe jo me hakmarrje. Atij
kurr nuk i lejohet q ta godit n fytyr. sht padrejtsi q ta rrahsh
gruan pr dika q ai nuk ka leje dhe q ta rrah n nj mnyr q nuk i
lejohet atij.
Ai q fishkllon padrejtsisht nj kamxhik, do ti nxirret haku n

ditn e gjykimit. 78
Profeti (salAllahu alejhi ue selem) ka thn gjithashtu kur ai prmendi t

drejtat e gruas mbi burrin e saj:
79
Ai nuk duhet ta godet at n fytyr.
78
Bukhari n el-Adab el-Mufred (186) dhe el-Bazzar (17/9535). Zinxhiri i hadithit sht i mir sipas Imam
Albanit n es-Sahihah (5/467)
79
Ahmedi (4/446-447), Ebu Davudi (2142), Ibn Maxheh (1850), Ibn Hibani (9/4175) dhe el-Hakimi (2/2764).
Zinxhiri i hadithit sht i mir sipas Hakimit dhe edh-Dhehebi u pajtua m kt dhe gjithashtu edhe Imam
Albani n el-Irua (2033)
Allahu (Te ala) ka thn:

E ato q u keni dro kryelartsis s tyre, kshilloni, madje
largohuni nga shtrati (e m n fund), edhe rrahni (leht, nse nuk
ndikojn kshillat as largimi), e nse ju respektojn, ather mos
u sillni keq ndaj tyre. Allahu sht m i larti, m i madhi. 80
Kometatort e Kuranit thon se n qoft se gruaja i bindet burrit t saj

kshtu q ai nuk ka t drejt q ta rrah at ose ta bojkotoj at. Fjalt e
Allahut (Te ala) kah fundi i ajetit:

Allahu sht m i larti, m i madhi.
sht nj krcnim i drejtuar kundr burrave. N qoft se ata sulmojn

grat ata duhet ta dijn se Allahu sht m i Larti, dhe m i Madhi q
sht mbrojts i grave dhe i Cili do t marr hak mbi ata t cilt i shtypin
ato.
Nse ti e sheh se je i fort dhe i aft dhe i mjaftueshm q ta rrahsh

gruan tnde pa nj arsye t vlefshme nga Allahu, ather duhet t jesh i
vetdijshm se ajo ka nj Mbrojts i Cili sht i aft pr do gj dhe Ai
sht m i Larti dhe i Fuqishmi. Un t paralajmroj ty q t mos e
zemrosh Zotin tuaj.
80
4:34
Sa pr t drejtat tuaja mbi grat tuaja, ato nuk duhet t lejojn

dik q ju e urreni q t mikpritet ose t hyj n shtpit tuaja.
Dhe n qoft se ato e veprojn kt ather ju lejohet ti rrahni ato
pa i dmtuar.
Mos i rrahni robreshat e Allahut. Pastaj Umeri tha: N kt

rast, grat do ti sfidojn burrat e tyre. Pas ksaj Profeti
(salAllahu alejhi ue selem) tha: Lejohet ti rrahni ato. 81
Pse profeti (salAllahu alejhi ue selem) lejoi burrin ta rrah gruan? Sepse
kur ai ndaloi burrat q t rrahin grat e tyre filluan plotsisht disa gra t
kundrshtojn burrat e tyre. Si pasoj, shum gra erdhn tek Muhammedi
(salAllahu alejhi ue selem) dhe u ankuan n burrat e tyre pas s cils
profetit (salAllahu alejhi ue selem) tha:
Shum gra kan ardhur tek grat e Muhammedit dhe jan ankuar
n burrat e tyre. Ata burra nuk jan prej m t mirve prej jush.
Ata burra nuk jan prej m t mirve prej jush. 82
Nuk sht mir q ju t rrahni gruan tuaj pa lejen e Allahut (Azze ue

Xhel).
81
Ebu Davudi (2146), Nesai (5/9167), Ibn Maxheh (1985), et-Tabarani (1/270), Ibn Hiban (9/4189) dhe el-Hakim
(2/2765) i cili gjithashtu tha se hadithi sht autentik. Shih Sahih Sunnen Ebi Davud (6/1863) nga Imam Albani
82
Bukhari (5363)
Burri duhet t fitoj dashurin e gruas
Prej t drejtave t gruas mbi burrin e saj jan q ai t fiton dashurin e

saj me fjal e me vepra, edhe nse ai ekzagjeron me fjal, e prshkruan
at n nj mnyr q ajo nuk sht aspak dhe i tregon pr dashurin q ka
pr t e cila sht n t vrtet m pak n zemrn e tij. Profeti (salAllahu
alejhi ue selem) e lejoi burrin q ta gnjej gruan dhe anasjelltas. Pra,
sht n rregull q burri ta gnjej gruan e tij n mnyr q t ken nj
shtpi t lumtur. Atij i lejohet q tia prmend bukurin e saj edhe nse
ajo nuk sht e bukur n at mas. Le ti tregoj asaj se si ai e do at,
edhe pse nuk e do n at mas. Nse ajo krkon dika q ai nuk mund tia
realizoj asaj dhe ka frik se prgjigja do ta degradoj at dhe do ta
shkatrroj jetn, kshtu q ai mund ti thot se ai do ta sjell at gj,
pastaj ti thot se nuk mundi ta gjente apo se ajo ishte shum e shtrenjt
pr momentin. Ky lloj i gnjeshtrs sht i mir n qoft se ajo sjell
lumturin e iftit.
Burri i mir zbukurohet pr gruan e tij ashtu siq i ka hije burrit, sikurse
parfumosja dhe t duket mir.
Allahu (Te ala) ka thn:

83
Ato kan aq t drejta sa kan edhe detyra, sipas arsyes.
Gruaja ka t drejtja ndaj burrit aq sa ka edhe burri ndaj saj.
Komentatori i Kuranit Ibn Abasi (radijAllahu anhu) ka thn:
Un zbukurohem pr gruan sikurse dhe un dua q ajo t

zbukurohet pr mua.
83
2:228
Nj tjetr mnyr pr t fituar dashurin e gruas sht ti ndihmosh asaj

me punt e shtpis. Profeti (salAllahu alejhi ue selem), i cili ishte profet
dhe i drguari i Allahut t cilit ju dha shpallja, e kishte zakon q ti
ndihmoj gruas me punt e shtpis dhe kur thirrte ezani pr namaz, ai
shkonte dhe falej84.
Profeti yn (salAllahu alejhi ue selem) i trajtonte grat e tij mir dhe me

gzim. Ai bnte shaka me to dhe ishte i sjellshm me to. Pasi ai i kishte
mbushur pesdhjet e tre vjet, garoi n vrapim me Aishen (radijAllahu
anha). Aishah (radijAllahu anha) tregoi se si ajo si vajz e re ishte n nj
udhtim me t drguarin e Allahut (salAllahu alejhi ue selem) i cili i tha
shokve t tij q ti ngasin shtazve prpara, t ciln ata e vepruan. Pastaj
ai i tha asaj:
Eja, dhe garojm n vrapim. Ajo tha: Un garova me t dhe e

munda at.
Shiko n bashkjetesn e t drguarit t Allahut (salAllahu alejhi ue

selem). Aishah (radijAllahu anha) ka thn:
M pas ai nuk m krkoi vrapim derisa fitova pesh dhe kisha

harruar garimin e par, un isha prsri me t n udhtim. Ai i tha
shokve t tij t ngasin para, t ciln ata e vepruan. Ai tha: Eja,
t garojm n vrapim. I thash: Si t garoj me ty kur un jam n
kt gjendje? Ai tha: Ti duhet ta bsh kt. Kshtu q fillova
t garoj me t dhe ai m mundi. Ai filloi t qesh dhe tha: Kjo
ishte pr garn e kaluar. 85
Aishah (radijAllahu anha) e kishte harruar ndodhin e mparshme, por

kt nuk e kishte harruar i drguari i Allahut (salAllahu alejhi ue selem).
Ai bri shaka me gruan e tij, fitoi dashurin e saj dhe garoi me t.
Mundsia sht e madhe q kjo t ishte n prfundim t jets s tij
(salAllahu alejhi ue selem).
84
Ibn Ebi Shejbeh (5/272), Ibn Ebi Hatim (2/2196), et-Tabari (4/4768) dhe el-Bejhaki (7/295)
85
Ibn Hibani (10/4691), Nesai (5/8942), Ahmedi (6/39), el-Humejdi (1/128/261) dhe et-Tahavi (5/143). Autentik
sipas Imam Albanit n es-Sahihah (131)
Prej bashkjetess t mir t profetit ton (salAllahu alejhi ue selem)

sht se Aishah (radijAllahu anha) nj dit tha:
Oh koka ime! I drguari i Allahut tha: Jo (koka juaj), por oh

koka ime!86
Aishah (radijAllahu anha) ka thn:
Kam ngrn mish ndrsa kam pasur periudhn time mujore.

Pastaj un ia dhash mishin profetit (salAllahu alejhi ue selem) q
e vendosi gojn e tij n t njjtin vend ku kam pasur gojn time.
Pastaj un pira uj dhe i dhash atij (salAllahu alejhi ue selem) q
t pij dhe ai vendosi gojn e tij n t njjtin vend ku kam pasur
gojn time. 87
Aisha (radijAllahu anha) ka thn:
I drguari i Allahut (salAllahu alejhi ue selem) e kishte zakon t

vendos kokn e tij mbi kofsht e mia dhe recitonte Kuran ndrsa
un e kisha periudhn time mujore. 88
Ai e kishte zakon t kaloj natn me gruan e tij n nj mantel edhe pse

ajo kishte periudhn e saj mujore. Nse ai njollosej nga gjaku i saj, ai
vetm e pastronte at89. Gjithashtu i drguarit i Allahut (salAllahu alejhi
ue selem) e kishte zakon t lahej me gruan e tij nga i njejti legen90.
86
Bukhari (5666)
87
Muslimi (300), Ebu Davudi dhe tjer
88
Bukhari (297), Muslimi (301) dhe Ebu Davudi (260)
89
Ebu Davudi (269), Nesai (284), Ahmedi (6/45) dhe t tjer nga Aisha (radijAllahu anha) e cila tha: Un dhe i
drguari i Allahut (salAllahu alejhi ue selem) e kishim zakon t kalonim natn n nj rrobe ndrsa kisha
periudhn time mujore. Nse ai njollosej nga gjaku im, ai vetm e pastronte at dhe jo m shum se kaq. Pastaj
ai falej me t. Dhe n qoft se ajo njollosej prej tij, ai vetm e pastronte at dhe jo m shum se kaq. Pastaj ai
falej me t. Autentik sipas Imam Albanit n Sahih Sunnen Ebi Davud (269)
90
Bukhari (273) nga Aisha (radijAllahu anha) e cila tha: Un dhe i drguari i Allahut (salAllahu alejhi ue selem)
e kishim zakon t pastrohemi nga nj legen dhe ne ndrroheshim me rradh. Shih: Muslimi (321)
Kjo sht bashkjetesa e profetit ton (salAllahu alejhi ue selem) dhe ai

ishte i drguari i Allahut (salAllahu alejhi ue selem) n t cilin ne e kemi
nj shembull t mir. Disa bashkshort mund t thon se ata jan t
moshuar dhe se tani sht shum von dhe si rezultat ata nuk kan
nevoj pr kt. Por i drguari i Allahut (salAllahu alejhi ue selem) e
kishte barrn t ciln nj milion njerz nuk jan n gjendje ta mbajn. Ai i
mbante shqetsimin e umetit, ishte prgjegjs pr shpalljen dhe kishte
arritur nj mosh t vjetr. Megjithkt, ai garoi kundr gruas s tij dhe
vetm prite rastin e prshtatshm. Sa e bukur sht q burri t merr
gruan e tij n nj vend dhe t bn shaka me t, t garoj me t dhe ta
bj at n humor t mir!
Burri nuk duhet ta fyej gruan e tij
Prej t drejtave t gruas mbi burrin e saj sht q ai t mos e fyej at,
prqesh at ose t thot se pamja apo veprimet e saj jan t shmtuara.
Profeti (salAllahu alejhi ue selem) tha kur ai prmendi t drejtn e gruas
ndaj burrit t saj:
91
dhe q ai t mos i thot asaj se ajo sht e shmtuar.
91
Ebu Davudi (2142), Ibn Maxheh (1850), Ibn Hibani (9/2764), el-Hakim (2/2764) dhe Ahmedi (4/446-447).
Zinxhiri i hadithit sht autentik sipas Hakimit dhe Dhehebi u pajtua dhe gjithashtu Imam Albani n el-Irua
(2033)
Burri nuk duhet ta bojkotoj gruan
T drejtat e gruas mbi burrin e saj sht q ai t mos e bojkotoj at pr

derisa ai nuk ka nj arsye q ta bojkotoj, i cili bhet me nj qllim
edukativ. Kur t bhet e lejuar pr burrin q ta bojkotoj gruan, ather
ai duhet ta bojkotoj at brenda n shtpi dhe jo ta bojkotoj shtpin.
Profeti (salAllahu alejhi ue selem) ka thn kur ai prmendi t drejtat e

gruas mbi burrin e saj:
92
Dhe q ai t mos e bojkotoj prve brenda shtpis.
92
Ebu Davudi (2142), Ibn Maxheh (1850), Ibn Hibani (9/2764), el-Hakim (2/2764) dhe Ahmedi (4/446-447).
Zinxhiri i transmetimit sht i sakt sipas Hakimit dhe Dhehebiu u pajtua me t dhe gjithashtu edhe Imam
Albani n el-Irua (2033)
Burri nuk duhet t zbuloj sekretet e gruas
Prej t drejtave t gruas mbi burrin e saj jan q ai t ai t mos zbuluoj

sekretin e saj dhe q t mos i tregon t tjerve at q ndodh pas dyerve
t mbyllura t tyre. Kjo vlen n veanti pr pjesn intime, e cila sht
prmendur n lidhje me t drejtat e burrit mbi gruan.
Burri nuk duhet ta urrej gruan e tij
Prej t drejtave t gruas mbi burrin e saj jan q ai t mos e urrej gruan e
tij. Ai nuk duhet t shikoj n cilsit e saj t kqija. Ai duhet t shikoj
n cilsit e saj t mira, ti vlersoj ato dhe ti sheh si t vogla cilsit e
saj t kqija. Ai duhet t mundohet n maksimum q t shoh vetm
cilsit e saj t mira.
Burri besimtar nuk duhet ta urrej gruan besimtare. Nse ai e

urren nj nga cilsit e saj, ai do ta do nj tjetr. 93
93
Muslimi (1469)
Burri duhet t jet i lumtur me gruan e tij
Prej t drejtave t gruas mbi burrin e saj sht q ai t merr nga ajo at
q sht m e lehta, dhe t knaqet me at q sht m e leht pr
gruan e tij, duke marr parasysh natyrn e saj.
Silluni mir me grat, ngase gruaja sht krijuar nga briri i

lakuar, dhe pjesa m e lakuar, sht pjesa e siprme e saj. Nse
mundohesh ta drejtosh do ta thyesh at, dhe nse e len t till
ajo do t mbetet e shtrembr. Prandaj sigurohuni q t kujdeseni
mir ndaj grave. 94
Gruaja sht krijuar nga nj brinj dhe ajo kurr nuk do t bhet
si dshiron ti. Nse dshiron t knaqesh me t ather knaqu
shtu si sht e shtrembr, dhe n qoft se dshiron ta drejtosh
at, ather do ta thyesh; thyerja e saj sht ta bsh divorc at.
95
Qllimi i ksaj sht q burri ta dij se si sht gruaja e prirur dhe q ai t

knaqet nga ajo q i jep gruaja e tij duke pasur parasysh natyrshmrin e
saj. Ai nuk duhet ta obligoj at m shum se ka mundsi t veproj. Ai
duhet t ket durim me gabimet e saj, sepse ajo sht krijuar nga briri i
lakuar.
94
Bukhari (3331) dhe Muslimi (1468) formulimi sht i Muslimit
95
Burri duhet tia shfaq gruas karakterin e tij

t mir
Prej t drejtave t gruas mbi burrin e saj sht q ai t sillet me t me

karakterin m t mir, dhe e mira e tij ndaj saj t jet e dukshme. Sepse
disa burra kan karakteret m t mira kur ata jan jasht n treg, me
shokt e tyre dhe me t gjith njerzit e tjer. Sjellja e tyre e mir sht
e dukshme n kt rast. Por, si t hyn n shtpi ata bhen egrsira, nuk
shihet asnj e mir tek ai, por do her sht i zemruar dhe shars.
Kurr nuk dgjohet z i mir nga ai, e as fjal e mir. Ndrkoh q profeti
(salAllahu alejhi ue selem) ka thn:
Besimtart me besim m t plot jan ata me karakterin m t

mir, ndrsa m t mirt prej jush jan ata q sillen m s miri me
familjet e tyre. 96
Nuk ka asnj t mir n ty nse ti i ndihmon shokt e tu dhe i trajton t

tjert mir, prderisa nuk sillesh mir ndaj familjes tnde. Nse ti sillesh
mir ndaj familjes tnde dhe prve ksaj edhe ndaj t gjith njerzve t
tjer, ather prgzohesh, sepse profeti (salAllahu alejhi ue selem) ka
thn:
M i miri prej jush sht ai q sillet m s miri ndaj familjes s tij

dhe un jam ai nga ju q sillet m s miri ndaj familjes s tij. 97
96
Tirmidhi (1162) dhe Ahmedi (2/250 dhe 2/472). Formulimi sht Tirmidhiut cili tha: Hadith sht i mir dhe i
vrtet. N zinxhirin e hadithit sht Muhammed bin Amr bin Alkamah i cili sht i besueshm por bn
gabime, e cila sht prmendur n et-Takrib (6228). Hadith sht sipas rrugve t tij t ndryshme dhe
transmetimeve t dshmuara autentik sipas Imam Albanit n es-Sahihah (284)
97
Darimi (2/2260), Tirmidhi (3895) dhe Ibn Hibani (9/4177). Tirmidhi ka thn: Hadith sht i huaj dhe
autentik. Hadith sht autentik sipas Imam Albanit n es-Sahihah (285) dhe (1174)
Burri duhet ta mbroj gruan nga xhehnemi
Prej t drejtave t gruas mbi burrin e saj jan q ai t jet shkaktar q

ajo t shptoj nga zhehnemi duke e msuar at, duke e urdhruar n t
mir, duke ia ndaluar t keqen dhe duke br durim me t gjitha kto. Ai
duhet ta parandaloj nga gjrat q mund tia shkaktojn hyrjen n
xhehnem.
Allahu (Azze ue Xhel) ka thn:

O ju q besuat, ruajeni veten dhe familjen tuaj prej nj zjarri,
lnd djegse e t cilit jan njerzit dhe gurt. 98
Zoti yn (Subhanehu ue Te ala) gjithashtu ka thn:

Urdhro familjen tnde t fal namaz, e edhe ti vet zbatoje at.
99
66:6
98
20:132
99
Burri duhet t jet xheloz n gruan e tij
Prej t drejtave t gruas mbi burrin e saj jan q ai t jet xheloz n

gruan e tij. Ajo duhet ta shoh se ai sht xheloz pr t. Por ajo duhet t
jet nj xhelozi e logjikshme, e cila sjell vetm gjra t mira dhe q
shmang gjra t kqia.
Ai duhet t jet xheloz n gruan e tij nse ndonj pjes prej trupit t saj
ekspozohet. Ai duhet t jet xheloz n gruan e tij nse ajo shikon n
burrat e huaj. Ai duhet t jet xheloz n gruan e tij nse ajo przihet me
burra t huaj. Ai duhet t jet xheloz n gruan e tij nse ajo pa nevoj flet
me burra t huaj.
Ndrsa xhelozia n kuptimin e dyshimeve dhe hulumtimeve pa patur

ndonj dyshim t bazuar n fakte, ather kjo sht nj xhelozi e ndaluar.
Ka burra q thon se ata jan xheloz dhe fillojn ti kontrollojn grat e
tyre pa pas ndonj dyshim t bazuar, dyshon n t pa patur ndonj
ragument, saq menjher kur t vie n shtpi ai duhet t shikoj n
telefonin e saj celular dhe listn e numrave t cilt i ka thirrur ajo. Nse
dikush e telefonon at ai qndron afr saj pr ta dgjuar se me knd po
flet ajo. Ai kontrollon do gj dhe dyshon n t. Nse ai e dgjon at duke
folur ai e pyet: K e ke pr qllim?
Nse ai dgjon njerz t aludojn dika, ai mendon se ata e kan pr

qllim gruan e tij. Ai dyshon vetm n gruan e tij. Ai thot se sht
xheloz, por nj xhelozi e till sht e ndaluar.
Ekziston nj xhelozi q Allahu e do dhe ekziton nj xhelozi q

sht e urryer nga Allahu. Sa pr xhelozin q Allahu e do, kjo
sht xhelozia kur ka dyshim. Dhe sa i prket xhelozis q Allahu
e urren, ajo sht xhelozi pa patur nj dyshim. 100
100
Ebu Davudi (2659), Nesai (2558), Ibn Hibani (11/4762), Ahmedi (5/445) dhe t tjert. Hadithi sht i mir
sipas Imam Albanit n Sahih Ebi Davud (7/2388). Kontrolluesit e Musnedit t Imam Ahmedit ka thn:
Hadithi sht i mir an t tjera rrugve t transmetimit. (19/156)
Grada e haditheve n librin

Ha-ku ez-Zauxhejni
Ktu pra kemi disa kshilla sheriatike pr t ndrtuar nj familje dhe pr

t prmbushur t drejtat e martess. Nse bashkshortt veprojn sipas
tyre ather q t gjith do t prjetojn nj lumturi t madhe.
Un kam prmendur vetm disa prej t drejtave t iftit. Un nuk kam

prmendur asnj hadith vetmse e kam kontrolluar zinxhirin e tij dhe iu
kam referuar mendimeve t dijetarve n lidhje me t. Me an t ksaj
un kam ardhur n prfundim se hadithi sht mjaft i mir pr t
shrbyer si argument. Un nuk kam prmendur pra edhe vetm nj
hadith e q ai t mos jet t paktn hasen. Hadithet pra jan t sakta dhe
t vlefshme pr t argumentuar me to dhe pr t marr drit prej tyre,
sepse ato jan fjalt e t drguarit ton (salAllahu alejhi ue selem).
Burri i padrejt sht shkaktar i

mosmarrveshjes dhe divorcit
Kshtu sht puna e burrit t mir, ndrsa burri i keq krkon t drejtat e
tij duke mos e njohur asnj t drejt t gruas. Ai sht i keq n lidhje
bashkshortn dhe ndien neveri shpejt. Kur gruaja e tij krkon dika prej
tij, ai menjher bhet kryelart dhe ndien neveri. Kur ajo e prsrit
krkesn e saj ai e rrudh ballin e tij dhe krveshet. Kur ajo kmbngul,
ai rrah dhe thyen. Kur ai sht n shtpi, vishet me rroba jo t bukura.
Kur ai del jasht, ai vesh rrobat e tij t bukura, parfumoset, kreh flokt e
tij dhe e rregullon mjekrn e tij. N shtpi sht sikurse t ishte n vendin
e puns. Nuk ka asnj dyshim q gjra t tilla shpien n mosmarrveshje,
divorc dhe grindje.
Jeta bashkshortore sipas zakonit
Un do t prfundoj fjalimin me nj parim t prgjithshm t t drejtave

t bashkshortve. Bashkjetesa e tyre duhet t jet sipas zakonit t
popullit dhe tradits. Allahu (Te ala) ka thn:

101
oni jet t mir me to.

Edhe atyre (grave) u takon e drejta sikurse edhe prgjegjsia n
bashkshortsi, e burrave u takon nj prparsi ndaj tyre. 102
Dijetart thon se ajetet do t thon se ata duhet t jetojn s bashku

sipas zakonit dhe tradits. Kshtu bashkshortt duhet t jetojn s
bashku. Kjo prfshin q t kshillohen me njri-tjetrin, t respektojn
mendimet e njri-tjetrit dhe t bashkpunojn n do gj q sjell lumturi
dhe gzim. Gruja duhet t konsultohet me burrin e saj lidhur me shtjet
q kan t bjne me t, t merr mendimin e tij dhe ta respektoj at dhe
familjen e tij. Burri duhet t konsultohet me gruan, t merr mendimin e
saj nse ai sht i sakt dhe ta trajtoj familjen e saj mir. N t ajo
duhet t sheh mirsi q sht n prputhje me zakonin.
4:19
101
2:228
102
elsi pr nj jet t lumtur bashkshortore
Un po e prfundoj me nj kshill, q duhet t zbatohet nga t gjith

bashkshortt. Detyra m e madhe pr t ciln duhet bashkpunuar,
sht pr t ndrtuar nj familje fetare dhe ku t gjith t kujdesen pr
fen dhe drejtsin. Secili duhet t ndihmoj tjetrin n fe. Kjo frymzon
harmoni, paqe dhe qetsi n shtpi n nj mnyr q sht e
pashembullt. Harmonia m e madhe q sht n nj shtpi varet n
bashkpunimin e iftit n bindje ndaj Zotit t krijesave.
Allahu e mshiroft burrin i cili zgjohet natn pr tu falur dhe e

zgjon gruan e tij pr tu falur. Dhe n qoft se ajo nuk e bn kt,
ai strpik uj mbi fytyrn e saj (kshtu q ajo t ngritet dhe falet
gjat nats). Allahu e mshiroft gruan e cila zgjohet natn pr tu
falur dhe e zgjon burrin e saj pr tu falur. Dhe n qoft se ai nuk e
bn kt, ajo strpik uj mbi fytyrn e tij (kshtu q ai t ngritet
dhe falet gjat nats). 103
Nse bashkshortt bashkpunojn n fe dhe zbatojn prkujtimin e

Allahut n shtpin e tyre, ather shtpia e tyre do t jet e gjall me
nj jet t mir dhe t qndrueshme.
Nj shtpi n t ciln prmendet Allahu dhe nj shtpi n t ciln

Allahu nuk prmendet sht sikurse i gjalli dhe i vdekuri. 104
103
Ebu Davudi (1307), Nasai (1610), Ibn Maxheh (1336), Ibn Khuzejmeh (2/1148), Ibn Hibani (6/2567), Hakimi
(1/1164) dhe Ahmadi (2/250). Autentik sipas Hakimit sipas kushteve t Muslimit dhe i mir sipas Imam Albanit
n Sahih Ebi Davud (5/1181))
104
Bukhari (6407)
Nse ka ndershmri n nj shtpi, ather duhet t ket edhe lumturi n

t.
Lumturia e njeriut qndron n tre gjra, dhe fatkeqsia e saj

qndron n tre gjra. Prej lumturis s njeriut sht nj grua e
drejt, nj mjet i mir i transportimit dhe nj vendbanim i gjr.
Fatkeqsia e njeriut qndron n tre gjra; nj strehim i keq, nj
grua e keqe dhe nj mjet i keq i transportimit. 105
Prej lumturis s njeriut sht q shtpia e saj sht e ndrtuar mbi

ndershmri. Pra kini frik Allahun, dhe bashkpunoni me grat tuaja n
lidhje me fen dhe ndrtoni shtpit tuaja mbi devtoshmri. N kt
mnyr ka ndonj potencial pr nj jet m t mir:

Kush bn vepr t mir, qoft mashkull ose femr, e duke qen
besimtar, Ne do ti japim atij nj jet t mir (n kt bot), e (n
botn tjetr) do tu japim shprblimin m t mir pr veprat e
tyre. 106
Allahu (Azze ue Xhel) pra garanton burrin dhe gruan nj jet t mir n
qoft se ata bjn vepra t mira dhe besojn. Pra, kini frik Allahun, o
robr t Allahut, dhe bashkpunoni n devotshmri dhe frik ndaj Allahut
dhe jo n mkate dhe armiqsi.
Dhe Allahu e di m s miri. Paqja e Allahut qoft mbi Muhammedin dhe

familjen e tij.
105
Ibn Hibani (9/4033), Hakimi (2/2640), Ahmedi (1/168), et-Tajalisi (1/207) dhe t tjert. Zinxhiri i
transmetimit sht i autentik sipas Hakimit. Hadithi sht autentik sipas Dhehbiut dhe Imam Albanit n es-
Sahihah (282)
106
16:97

Të Drejtat e Bashkëshortëve

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Të Drejtat e Bashkëshortëve

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

T drejtat e bashkshortve

Me t vrtet falnderimi i takon vetm Allahut. At e falnderojm dhe

Dshmoj dhe deklaroj se nuk ka t adhuruar tjetr me t drejt prve

Fjala m e mir sht fjala e Allahut dhe udhzimi m i mir sht

O ju vllezr t nderuar! Ne jemi mbledhur n kt nat, n natn e

Ne jemi mbledhur pr nj shtje shum t madhe, dhe si mos t jet e

E si mos t jet kjo shtje shum e rndsishme kur ajo lidhet me

E si t mos jet kjo tem e prshtatshme q t flasin pr t nxnsit e

Me fjal t tjera. Kjo tem i intereson t gjith shoqris, gj e cila sht

Feja jon islame sht fe e mshirs pr t gjith botrat. sht fe e

Njerzimi nuk do t gjej lumturi vetm se me fen e njeriut m t mir,

Me t vrtet q islami i ka dhn rndsi do aspekti t jets. Nuk ka

Allahu i Lartsuar ka urdhruar pr martesn n librin e Tij. Ka thn

Gjithashtu edhe i dashturi, i besueshmi (salAllahu alejhi ue selem) ka

O ju t rinj! Ai i cili ka mundsi prej jush q t martohet, ather

Martesa sht vetm pozitive

Tek martesa, o ju t dashurit e mi, ka qetsi n shpirt dhe lumturi n

Ajo (martesa) sht shkaku i ekzistencs s njerzimit dhe nj rrug pr

Me pak fjal, martesa sht e gjitha e dobishme dhe shtylla e shoqris

Martesa n Islam sugjeron dashurin

Martesa n fen ton, o ju t dashurit e mi, nuk sht nj lidhje e

Zoti i jon i Lartsuar thot:

Nse njerzit do t`iu prmbaheshin do gjje q solli islami n shtjen e

Pr shkak t gjth asaj q u prmend, islami i ka obliguar bashkshortt

Zgjedhja e burrit dhe e gruas

T drejtat e bashkshortve, o ju vllezr dhe o ju t dashur, ka t drejta

Nj nga t drejtat e bashkshortve para krkess pr martes sht, e

Atij q i mungon feja, i mungon mirsia dhe nuk ka mirsi n at q nuk

Allahu i Lartsuar e mundsoi q arritja e ngritjeve t gradave t arrihet

sht e domosdoshme q feja t jet e lidhur me moralin e mir. Sepse

Nj grua e cila t ndihmon pr n xhenet

Martesa o ju vllezr nuk sht rrmuj. Martesa o ju vllezr sht dika

Kt shtje nuk mund ta gjykosh apo ta bsh t vazhdueshme, korrekte,

do gj o ju t dashur zhduket me kalimin e kohs, prve fes dhe

Pr kt shkak erdhi edhe kshilla e t dashurit dhe t drguarit ton

Martohet gruaja pr katr arsye: pr pasurin e saj, prejardhjen e

Profeti (salAllahu alejhi ue selem) e nxit burrin q t martohet me gruan

Gjithsecili prej jush (duhet t sigurohet q) t ket nj zemr

Profeti (salAllahu alejhi ue selem) ka thn:

Dynjaja sht knaqsi dhe knaqsia m e mir e saj sht

Vajz nuk sht ajo me bukuri apo me pasuri

jo fare, madje as me krenarin e paraardhsve

Vajz sht ajo me dlirsi, pastrti dhe drejtsi

pr bashkshortin dhe pasardhsit e saj

Jepja vajzn atij q i friksohet Allahut

Thot profeti (salAllahu alejhi ue selem) pr t drejtat e gruas. M lart

Profeti (salAllahu alejhi ue selem) i ka thn kujdestarve t gruas q t

Ai (salAllahu alejhi ue selem) ka thn:

Nse iu vjen juve dikush t cilit ia plqeni fen dhe moralin,

Pasha Allahun, ka thn t vrtetn i drguari i Allahut (salAllahu alejhi ue

e nse nuk e bni kt, do t ket trazira n tok dhe shkatarrim

do t ket trazira n tok dhe shkatarrim t madh.

Nj burr i tha Hasen Ibn Alij (radijAllahu anhuma): Ma kan krkuar

Ajo do t jet me t n mirsi nse ai do ta doj at. Allahu do t hedh

Shikoje personin me t cilin dshiron t

Prej t drejtave t bashkshortve tek propozimi pr martes, kur ai bn

Un shkova tek profeti (salAllahu alejhi ue selem) dhe i tregova

I drguari i Allahut (salAllahu alejhi ue selem) ka thn:

Nse ndonj prej jush dshiron ti propozoj nj gruaje martes,

A e ke par at?Ai u prgjigj: Jo. Ai (salAllahu alejhi ue selem)

Dmth se syt e Ensarve jan t vegjl. N mnyr q ai ta dinte se me

Burri i cili krkon gruan pr martes nuk

O ju vllezrit e mi! Q t realizohet shikimi i vajzs me t ciln don t

Me an t ksaj, ne arrijm t kuptojm gabimin e dy grupeve t