Ahmet Önel-Konumlandirmalar-Anlatı PDF

Konumlandrmalar
Ahmet nel
anlat
www.altkitap.com
anlat
Konumlandrmalar
Ahmet nel
altkitap - anlat 6
Konumlandrmalar
Ahmet nel
Kasm 2002
Yayna Hazrlayan: Yekta Kopan

Dzelti: Yekta Kopan
Tasarm: Faruk Ulay
Tasarm Uygulama: Murat Glsoy
Kapaktaki Resim: Leon Spilliaert,
Jeune Homme A LEcharpe Rouge, 1908
2002 altkitap ve Ahmet nel
Yaptn tm yayn haklar sakldr. Tantm iin yaplacak ksa alntlar

dnda yayncnn izni olmakszn hibir yolla oaltlamaz.
www.altkitap.com
editor@altkitap.com
Yazar Hakknda
Ahmet nel 1952 ylnda dodu. 1975 ylnda A.. Siyasal Bilgiler
Fakltesi'ni bitirdi. Ayn yl kurulan AT'de (Ankara ocuk Tiyatrosu)
kurucu ve sanat olarak grev ald. 1980-1987 yllar arasnda
profesyonel reklam metin yazarl yapan yazar halen Ankara'da
yayor ve radyo/tv iin program metinleri yazyor. Ahmet nel bir kz
babas.
Yazn dlleri:
Sabahattin Ali yk dl, "Matinede Mkremin", 1987, Cem Yaynlar
Salihli Belediyesi Oyun Yazma Yarmas 1.lik, "Krmz Balkon"
Milliyet Gazetesi Yazn dl (Tiyatro dalnda) "aylaklar", 1988
Haldun Taner yk dl kincilik, "Srpriz Konuklar", 1998, teki Yaynlar
Nasreddin Hoca Glmece yk dl, 1989
Kltr Bakanl Oyun Yazma Yarmas 1.lik dl, "Erteleme Oyunu",
K.B.Yaynlar
Kadky Belediyesi Oyun Yazma Yarmas, "Baton Ya da Baton", 2000,
Mitos Boyut
Yayn:
Matinede Mkremin, Cem Yay., 1987
Kk Bir Cinayet Giriimi, Cem Yay., 1988
kinci Yaamn Gnl, Glmece ykleri, Cep Yay., 1988
Srpriz Konuklar, teki Yay., 2000
Kimse Kimseyi Kesmiyor, Genda Kltr, 2000
Erteleme Oyunu, Kltr Bak.Yay., 2000
Baton Ya da Baton, Mitos Boyut, 2001
Alabalk ls, Genda Kltr, 2001
Sahnelenen oyunlar:
Hoakal stanbul, aylaklar, Sevgili Tiyatro, Kaif-i Eyvah
Oyunlar:
Baton Ya da Baton, aylaklar, Kaif-i Eyvah, Krmz Balkon, Biraz Mayonez
Ltfen, Sevgili Tiyatro, Genel Prova, Karagz'n Yalnzl, Gecede, Erteleme
Oyunu, Aldatma stne Gldr, Kltrevi, Yzleme Oyunu.
i
nsz - Yekta Kopan
zel Bir Metin

Yekta Kopan
Yalnzln bir gc, bir de yasas var, diye konutu usulca.

Gcn bakalarnda denemeye kalktn an
yasay da inemi oluyorsun!
Konumlandrmalar'dan
Ak. Mutluluk. Uyum. Uyumsuzluk. Ayrlk. hanet. Hzn. Kadn.

Erkek. Saysz edebi metne kaynak, bilimsel incelemeye neden olmu
konular. Karanla iten edebi metinler, karanlkta kalan bilimsel
incelemeler. Ruhu, bys, kimyas bir trl zlemeyen bir konu.
Kadn ve erkek. Belki de sorun, zmek, bilmek, stne sz sylemek
arzusundan kaynaklanyor. Sadece bakmak yetmez mi? Bakmak ve
znel/zel olarak konumlandrmak.
Psikanalist Darian Leader'in bir almas srasndaki ilgin tesbiti:

ki buuk yandaki biri erkek, biri kz iki ocuk geceleri pencerede bir
kurt olduunu dnmekte ve endielenmekte. Kurdun ne yapaca
sorulduunda erkek ocuk kurdun onu yemek iin geldiini syler. Kz
ocuun cevab ise ilgin: "Gidip ona soralm." Belki ayn soruyu
kendimize sormal ve kendi cevabmzdaki "zel"i aramalyz.
talyan sinemac Ettore Scola'nn 1977 tarihli filmi zel Bir Gn

(Una Giornata Particolare) adnn da andraca gibi bir gnde,
gerekten de zel bir gnde geer: 8 Mays 1938 gnnde. Bu gn
Hitler'in Roma'ya gelip Mussolini'yi ziyaret ettii ve talyan faizminin
byk bir heyecanla gvde gsterisi yapmann telanda olduu
gndr. Romallarn heyecan iinde meydanlara kotuu bu gnde,
ii
nsz - Yekta Kopan
btn sakinlerinden "arnan" bir binada, kapc kadn da saymazsak iki

kii kalr: Evli barkl, alt ocuk annesi Antonietta ve pasif bir anti-faist
olan, ecinsel Gabriele. Bu zel gn, bu iki zel insann, kk
dnyalarnda ksa sreliine olsa da yeni bir yaam tanmalarna,
tatmalarna neden olur. Film faizmin ykseliine eletiride
bulunurken, bir yandan da kadn-erkek ilikisindeki buyurganla ve
gce dayanan faist zihniyeti gzler nne serer. Sonuta Hitler-
Mussolini eksenindeki ideolojik faizm tarihin karanlk sayfalarndaki
yerini almtr. Peki ya temelde insan ilikilerindeki ve zelde kadn-
erkek ilikilerindeki faist tavrlar?
Ahmet nel Konumlandrmalar'da ksack metinlerle bir baka

deyile ksa yklerle (short short stories) gndelik skntlara, sradan
yaamlara ve zellikle kadn-erkek ilikilerine mercek tutuyor. Her bir
metin ele alndnda bu mercek gne nlarn odaklayp "yakacak"
younlukta durmuyor, gsterip geiyor. Ama anlatnn btnnde
okurun mercei giderek kendi stnde hissetmesine neden oluyor.
Gitmeler, gelmeler, beklemeler, meraklanmalar, cevapszlklar,
sevmeler, nefret etmeler ve konumalar Ne kadar yabanc ve ne
kadar tandk dedirten ksa metinler. Yazar "Hayatn izdmleri bu
ksa metinler. Dnce krntlar, alg fotoraflar ya da gri yansmalar
belki" diyor Konumlandrmalar'daki metinler iin.
Konumlandrmalar, nice zel duyguyu, cevab, gn gzler nne

seren, okur algsnda yeniden ekillendiren "zel bir metin".
1
Konumlandrmalar
Konumlandrmalar- Ahmet nel 2
1
Ne kadar uzaa gidersem o kadar az ey alrm yanma, dedi
kadn. yle ki, bir daha geri dnmeyeceimi bilsem kendimi bile
gtrmem!
2
Dn! Hemen be alt metre tende sonsuz mavisiyle deniz
uzanyor ve sen bunu asla gremiyorsun. te tutsaklk bu.
Gremiyorsun belki ama farkndasn az tendeki denizin ve
bu sende binlerce deniz tanm iin yepyeni bir serven
balatyor. te airlik bu!
3
phe reti midir?
Bilmem, dedi ocuk. Bu konuda hibir ey okumadm.
4
imizden geldii gibi davranyoruz, diyor kadn. Bkmyoruz
birbirimizden. Hem bksan sylemez misin?
Sylerim, diyor adam. Hatrlasana, bir gn yalnz kalmak
istemi ve
Telefon ap sylemitin binlerce kilometre teden!
5
te bulunduumuz yer, dedi gen adam haritada bir noktay
gstererek. Nereye gidersek gidelim ad konmu bir noktada
olacaz, dedi sonra da. Aradmz ey ise yok olu duygusu
aslnda. Yine de, bu duygu insann kendini aldatmasndan baka
ne olabilir ki?
Belki bir bakasn da, diyor arkada. Yola kmadan nce
haritadaki tm adlarn yerlerini deitirmitim!
6
Yalan sylemediine emin olabilir miyim, dedi kadn.
Hayr, dedi adam. Emin olma! nk sorduun soru drst bir
soru deil.
7
Hi aklmda yoktun. yi oldu byle at kap geldiin. Sevindim
seni tandma. Uzun uzun konutuk, eski gnlerden sz ettik
bir ortaklmz yokken bile. Hesaplamadk, fkelenmedik.
Grtmze sevindik. Sonra gittin. Sra bende. Bir baka
gece ben deneyeceim bir baka kapy tklatma ansm.
htimal, kapy aan sen olmayacaksn. Ama ne fark eder!
8
Seyir defterin hi olmad. Belleine gvendin. Onun, seni
yalanc karmasna izin vermek istemediin iin pekitirdin
corafyan.
Kentin tm yollarn biliyorsun. Bu dar yollarn iki yannda
ykselen terk edilmi binalarn bellee kaydedilmi birer tarihi
var. Kafanda kurduun apayr bir lkenin u beyleri bu yaplar.
Gnlk turlamalarn, zaman getike ta varlklarn yoklamasna
dnyor. Kimsenin bilmedii, fark etmedii bu grevi biraz da
gururla yapyorsun. Gnn birinde eski kentle ilgili olarak kaba
bir yerleim plan gerekirse, duraksamadan stlenebilirsin bu
almay. evrende grdn sahipsizlie bir tepki olsun diye
de yapmyorsun btn bunlar. Tat aldn bir uran
szcklerle dile getirilmesindeki olanakszlk engelleyebilir mi
seni? nsan yzlerinde grdn kaytszlk, sahiplenme
duygusunun kayna olabilir pekala. Sahiplendiim ey zaman,
diyebilirsin gnn birinde. Yrrken kaldrdm tozlarn tarihi
bile kurcalyor aklm ve senin bakp grmediin burlardaki her
sancak, ben flediim iin kprdyor.
Seyir defterin yol allarnla yenileniyor. Her gn daha taze,
daha cokulu oluyor bu yenilenme ve yalnzca senin dtn
tarihler, yine yalnzca senin skebilecein kodlarla yerlerini
alyorlar.
Son sayfan hi olmayacak. Yol aln hep srecek nk.
Kaldrdn tozlarla paylatn bu doru, bu gne kadar hi
yanltmad seni. Evet, yol almann corafyas, yorgunluudur
tarihin.
9
Tm olan biteni anlatyorsun bana. Hibiri inandrc deil.
Ancak inanmalym, anlatan sensin nk. Grp anlattklarn
ise yaadklarm.
10
Gitme zaman, dedi adam. Kadnn yanana kk bir
pck kondurdu.
Srekli terk eden biri olarak hatrlayacam seni, dedi kadn.
En ok bu anlar paylatk nk.
Ne gzel, dedi adam, kilometreleri oktan geride brakan
varlnn g duyulan sesiyle.
Hl paylaacak bir eyimiz var seninle!
11
Nice eski sevgililerimi hatrladm da imdi, dedi yal adam
kitapln hemen yanndan.
Devam et, dedi kars.
Baklarnn tazeliiyle karlatm an, nasl da unuttuum
aklma geliyor cmlesini!
12
Kkken hi baaramadm bir uurtmay adam gibi
uurtmasn, diyorsun.
Uurtma adam gibi uurulmaz, ocuk gibi uurulur, diyorum.
Her neyse, diyorsun. Uuramadktan sonra fark eder mi? Her
seferinde burun st yere!
ocuklarn koturuunu izliyoruz. pler ve uurtmalar birbirine
dolanyor. Yere aklan ey umutlarmz aslnda. Yukarda
kalmay beceren ise ocukluumuzun ta kendisi!
13
Cumartesi akam, glde. Sal stn aydnlatan kk
mealeleri hemen hatrlayacaksnz. Tpk yllar ncesindeki gibi.
Gelirken yannzda bir ihtimal, unutulmu eski bir dostu
getirebilirsiniz. Unutsanz da, ona burada rastlamanz mmkn.
nk btn arllardan istedik bunu, hem eski bir dostunuz
da size haber vermeyi unutmu olabilir!
ki ve mezemiz bol. Giyim zorunluluu yok. Sizi aramzda
grmek bizleri gerekten hznlendirecek. Bu ans verin bize.
Siz de yararlann ltfen. Kendimizden utanmann tam srasdr
diye dnyoruz.
Sizi tanmamz iin bir ey yapn yine de. Yakanza karanfil
takp komik olmayn. Eskisi gibi glmsemeye ne dersiniz?
Akam sekizde. Biz oradayz. Bu kez olsun unutmayn, ltfen!
14
- Yokluumda aradn m beni?
- Yanmdayken aradmdan daha fazla deil.
15
ki kiilik bir sahne oyunu.
Oyun sresince oyunculardan biri hi grnmyor.
Dieri zaten geciken bir karakter.
Oyunu dnmeyi yazyorsun.
Yazmay dnmyorsun.
16
Sessizce doruluyorsun uzandn yerden. ay hazr m,
diyorsun.
Ben ay oktan demledim. Fndkl keki dilimleyip masaya
getirdim bile.
Sen gideceini sylyorsun. Sen srekli deiensin ksack
tarihimde. Hoakal deyiini yarm yamalak duydum. Kapy
yavaa aralayp ktn. Ben senin bu olaandln seviyorum
ite. Sen ise, senden asla vazgemeyen, huysuzluundan pes
etmeyen bana aryorsun. Gidiin de bu yzden. Tahamml
edemiyorsun bana. Aslnda rollerin yanl datldna yemin
edebilirsin.
Pencere nndeyim. Rahat, huzurlu. ayn kartryorum.
Her an kap alabilir.
17
Bir samanyolu seyri iin neler gerkir, diye konuuyor hemen
arkandaki masada oturan kii. Koyu karanlk, diyor biri. yle
ya, gkyz alemdir o sra! Haklsn, diyor sz alan. Kararnda
olmal samanyolu, diye srdryor. Szlmeli bir uurtmann
kuyruu gibi, baknn dedii yerden ufkun tkendii izgiye
doru. O da yetmez, diyor ncs. Grmeyi istemek de
nemli. Yoksa bann hemen stnde akl almaz oyunlar sunan
gkyz elalesi, sen grmek istemedikten sonra tm evrene
yakr bir zeybek oyununa balasa bile fark ettiremez kendisini.
Byle bir konuma gemiyor arkandaki masada. Borsa
stne kurulmu ve kzm bir sohbet, kulana alnan.
Hayr, derdin; btn bunlara ek olarak o hasr iskemlelerden
biri de gerekirdi seyri daha bir kusursuz klmak iin, hani stne
kp baknca daha yakn, daha przsz, daha net ve daha
kimbilir neler neler grebilecein umuduyla!
Samanyolu dura senin inecein bir durak. Bir baka aracn
alp gtrmesine izin vermeyecein, bir de.
18
Herkesin her konuda syleyecek bir sz var, ne garip, dedi
elini yznde gezdirerek.
Kanmca bu olduka can skc bir durum!
19
Neden burada durduk, dedi kadn.
Bunu renmek iin, dedi adam.
20
Bir eskimo kadar sevgi dolusun, dedi fsltyla.
Bu iyi bir ey mi, yoksa kt bir ey mi, dedi yanndaki.
Bir kutup ays kadar temiz, dedi yine fsltyla.
Tek syleyebilecei bu.
21
Aramzda nemli bir fark var. O da senin sen, benim ben
olduum!
Benzerlikleri say, diyorum.
Gerei kadar unutkanz, diyor. Kimi zaman, kimin kim
olduunu hatrlamayacak kadar...
22
Radyonun dmesine dokundun. Barok teslim ald oday.
Kedeki sehpann stnde ypranm bir Cervantes. Arkasnda,
yksn anlatt o koca gvdenin sulardaki zgr yolculuunu
ahapn stnde rneklemeye niyetlenmi efsanevi Beyaz
Balina. ncsn aryorum! Dnyay yorumlamak iin her
zaman iin sacayana gereksinim duyuldu nk, yoksa bu
koca ktleyi nasl ayakta tutabilirsiniz! Hamlet olabilir rnein.
Mann olabilir. Hibiri deil, diyorsun uzun kirpiklerini tam da
yreime hedefleyerek. Dnyay mutlaka koca ciltlerle
yorumlamak zorunda msn? Ya da, henz tamamlanmam bir
kitabn peine dmeye ne dersin peki? Tamamlanmam ya da
kusurlu olmas kaydyla tabii! Aksayan bir ey, ilgi ve zeni hak
etmitir. Dahas korunmaldr da. Ksacas, bizim zavall ve yaral
dnyalarmzn sonu gelmez araylarnn znde nedense
yarm braklm olan, bir trl tamamlanamayan bir beceriksizlik
gizlidir. Kanmca yazlmakta olan bir kitabn son noktasnn
konulaca ann karabasan, belki de sacayan tamamlayan en
mkemmel yapt olacak.
Dnmeye demez mi!
23
Drstlkle ilgili bir sohbet drst bir sohbet midir sence?
Kadna bir sre bakyor adam. Yant vermiyor. Syleyecekleri
belki de tam olarak aklndan geenler olmayacak
24
Derse ara verdik. steyen baheye kabilir. Belki de,
bahedeki grkemli narn altnda srdrmeliyiz dersleri.
Aklmz bahede kalmaz hi deilse. Aacn st dalndaki sere
yeni bir alm salar tarttmz konuya. Yine aatan kopup
yeryzyle bulumak iin yolculua km bir kuru yaprak,
birden aklmz elen o asl soruya dnp rahatsz edebilir
bizleri. Asl soru? Ah, bu drt duvar arasnda ona ne kadar
yaklaabiliriz ki!
25
Rengarenk kalemleri var! tden yeni km kolal katlar!
Herey bir iarete bakyor. Dnyann en lgn, en havai partisi
balayabilir. Ancak, yle olmuyor. Hangi kaleme el atsa sonu
siyah beyaz.
Bu onun kusuru, dahas renksizlii ne yazk ki! inde tm
renkleri ayrtran bir tayf deil de, krk bir cam gizli olmal. Hani
tm renkleri kocaman bir glgeye eviren, actmaya hazr bir
krk cam!
26
kamayz bu karn iinden, dedi src. Avuilerine scak
nefesini fledi ardndan. Bekleyeceiz artk. Bizi kurtarmalarn
bekleyeceiz! Yola karken nasl da en akrakt bu. Yol
umurunda deildi. Zincir, ekme halat gibi gereleri aklna bile
getirmemiti mutlaka. u an iinde bulunduu aresizlik yerini
kolaylkla fkeye brakabilir. Onu yola karanlara, kaderine,
dahas Yaradana sylenebilir. Ya bizler! Kendilerini,
geleceklerini, projelerini.. u srcye emanet eden bizler ne
kadar zavallydk! Evet, o koca ahmak tek seici, tek
belirleyiciydi elbette. Kolayca teslim olmutuk. antalarmzda
ltl dnyalardan izlenimler barndran parlak dosyalar da olsa
durum deimezdi. Bir sonraki admn kararn o verecekti, evet!
Sonunda, kenar izgileri oktan karn altnda kaybolmu olan
yola dizildik. Gzlerimiz uzaktan grlecek olan far aydnlna
kilitlenmiti artk. Parmak ularmz oktan szlamaya balamt.
27
Bir sigara uzat, diyor kadn. Gzleri kzarm. Uykusuz olduu
belli. Tedirgin bir biimde evreyi kolluyor. Bekleyen bir kadn
denebilir ona. Bekleyen ama vaz gemeyen bir kadn. Israrl!
Biliyorum, yeyzne konuk olduu o ilk andan, ilk halkadan beri
glyd kadn. Yaama sk skya sarlrd ve asla
vazgemezdi! Karmdaki u son halka da doruluyor bunu.
Dalan ise ben oluyorum. lk halkadan beri hep zayftm. Her an
dalmaya hazrdm! Biz erkekler danklkla zgrl nasl da
kartrrz zaten!
Sigaray uzatyorum. Kendimi de.
28
Sessizce geldin ve katldn aramza. Sesini ok sonra duyduk.
Gvden daha da sonra dokundu gvdelerimize. Szck
seiminde gsterdiin zen, glndeki belirsizlik, ama en ok
da dncelerindeki aykrlk dikkatimizi ekmiti. Sonra o en
grltc halimizle terk ettik senin yurdunu. imdi yine yalnzsn
belki ama yannda sana sadk bir tedirginle dolayorsun,
eminim.
Rzgarn ise hep aramzda olacak.
29
Her zamanki gibi mi?
Ve her zamanki kadar!
Limonun aromas burnunun klcallarna ulat bile. Uzaklardan
bildik bir mzik. Hemen yanndaki krmz tabureyi sert bir
hareketle eviriyorsun. Krk bir plak, dnen bir tabure ve yakn
gemiten belli belirsiz renkler..
Her zamanki gibi mi?
Belki hibir ey kadar!
30
Yazdklarn okudum ve bize ait eylerden sz etmediini
grdm, dedi kadn.yi ama nasl olur da birlikteliimizden dem
vurduunu syleyebilirsin?
Birlikteliimizden sz etseydim, o artk bize ait bir ey
olmazd, dedi adam. Yazlm, bir kenara iziktirilmi herhangi bir
notla ayn sonu paylar, yani ertelenirdi! Oysa ben tek szck
olsun yazmadm bu konuda ve sen imdi hesap sormak iin
kapmdasn!
Sahi, imdi konumaya ne dersin?
31
Yeni yerler grmek ne gzel, diyor arka koltuktaki. nsann ii
yaam sevinciyle doluyor. Keif duygusu buna benzer bir ey
olmal. Yeni yerler... diyorum alak sesle. Ne var ki, bu getiimiz
blgeyi daha nceden grmtm.
nsann nceden tand bir yerden gemesi ise tam bir d
krkl aslnda!
Sylemiyorum bunlar. Pencereden, giderek seyrekleen
yeile, kirlenen maviye bakyorum.
32
Yeni bir eyler yazmak istiyorum ama hibir ey gelmiyor
aklma, diye konuuyor.
Evet, para veriyor iinde bulunduumuz broya. Apartman
dentisi, elektrik su.. Sahi, ay isek mi! Mutfaa geiyor
sylenerek. Anlalan ge dedii su paras emenin yeniden
akmasn salamam henz. Syleniyor. Hayr, evde
becerebilse byle ikinci bir mekana da gerek yok ama, gelen
gidenler, ocuk alamalar ldrtyor onu. Oysa yazy seviyor.
Dahas, bir din gibi kabullenmi. Ne ki, vecibeleri konusunda
aresiz bir gnahkar u an! rpndn fark ediyorum. Btn
bunlar yaz en iyisi, diyorum. Belki de yazarken yazarken,
aslnda yazmann hibir g tamadn ititraf edersin kendine.
Dahas, yazdklarn kaldrp atarsn bile. Gogol gibi yakmaya
kalkarsn ve.. Glmsyor. Kendisiyle elendiimi dnyor
belki de. Yreklenince dile getiriyor aklndan geenleri. Btn
bunlar ayinin bir paras biliyorsun, diyor. Dzenli bir ev, anlayl
aile bireyleri, akan musluklar ve yolunda giden her ey...
Yazmamak iin bundan daha gzel bir fotoraf olabilir mi?
Yantlamyorum elbette. Ayn gemideyiz ve gemimiz iyi ki su
alyor!
33
Kimi zaman aramaktan yoruluyorum ve buluvermenin
kolayclna teslim ediyorum kendimi. O anlar bilemezsin!
nk bir adres, bir telefon numaras, bir tarif... bir soru iareti
bile deilsin. Bunlar bir kada yazyorum nce, sonra da kad
bir gzel katlayp uurtmaya eviriyorum. Gkyz seni bekliyor.
34
Hayattan soudum, diye konumaya balad kk
masamzn kenarna iliir ilimez. Hayattan souttular daha
dorusu, diye srdrd. e gitmek istemiyorum. Karma
dokunmak, ocuumla konumak, kitap dergi filan kartrmak
istemiyorum.
Hayattan souma hali demek! Henz bilebildiim bir ey deil
bu. Ona dokunuyorum, onunla konuuyorum ve aklndan
geenleri okumaya alyorum. Hzla gzlerini karyor.
35
Bir Eskimo'yla mektuplayorum diye balad sze . lgilendi
karsndaki. Neler yazyorsunuz birbirinize merak ettim
dorusu, dedi. Yazdklarmdan ok yazmayacaklarmdan sz
etmek isterim, diye yantlad gen kz. Scak geen yaz gnlerini
konu edemem rnein. Grmeyen birine Kandinsky'den dem
vurmaya benzer bu. Ancak duygularn bize en yakanndan,
insan scaklndan elbette sz edebilirim. Souun sonsuz
corafyasnda beni anlamaya alan bir yrein varl belki de
blgedeki tm buzullar iin tehdit oluturabilir!
36
Ksa sren dostluumuza ramen ok ey brakmsn bende.
ey demenin kolayclna katm sanrm, ama onlar
sralayabilirim de. Kendimi sevmeyi, tartmay ve fark etmeyi
renmiim en azndan. Ac ekmeyi daha sonra, sen ortadan
kaybolunca renecektim. Evet, ders biter, retmen gider!
ekip gitmen baarl bir renci olmamn dlym anlalan.
37
Zaman geldiinde aarsn, diyor zarf uzatrken. Duraklyor.
Hayr, kararl. Gzlerini asla karmadan bakyor karsndakinin
gzlerine. Adam zarf alyor. Elinde nasl bir arlk. Zaman
geldiinde, yle mi? Beni arayacan, yokluumu gerekten
hissedecein o gn.
Zarfn iinde hibir ey yok, yemin ederim! Bu beraberlikte
sorun denebilecek hibir eyin olmamas gibi tpk.
38
Bu bir soygundur, diye dalyor odaya. Donup kalyoruz.
Tad tabancann, evet her zaman sylendii gibi souk bir
yz var gerekten. Masaya yaklayor. i kuruyemi dolu
ukur tabaa hzla daldrp karyor minik elini. Sonra da k
hzyla svyor. Bunlara istemenin adabn retemedik, diyor
babas. Daha dorusu; istemenin inceliinden ok, elde etmenin
gcyle donanmak istiyorlar.
Kanatlar ardna kadar ak kk pencereden ufka doru
bakyoruz. Hayat koparmaya alan ocuk lklar dolduruyor
oday.
39
- Beni saklar msn sahiden?
- nce susuz olduuna inanmalym.
- Susuz deilim. Yoksa saklanmaya kalkr mydm?
Kadn yant vermiyor. Su, sulu, saklanmak, yasalar,
yakalanmak, rperti, tedirginlik ve karanlk... Belki az ncesine
kadar hibiri yoktu hayatnda. Emin olduu bir ey vard oysa, bu
adam seviyordu evet. u anda yantn renemedii bir ey
daha var ite. Kendisini hi tanmyor!
40
Hayatn kontrolundan km olmas duygusu rahatsz etmez
mi seni?
Elbette, dedi adam. Eder mutlaka, ancak durumun bu noktaya
gelmesine asla izin vermem.
Sz konusu olan senin hayatnsa dediin doru olabilir, dedi
kadn. Ne ki, nemsediin birinin gznn nnde ve gz gre
gre kontroldan kmasna tank olmak cann skmaz m?
Bilmiyor adam. Dnmek istiyor belki de. Gcnn snrlarn
renmek istiyor. En nemlisi de, bu snavla kar karya kalan
hayata bir parmak deimi yakn olma istei! Belki de kontrol
altnda tutamayaca tek g bu olacak.
41
Spermarketin byk kapsnda karlayorlar. Nefret
ediyorum diyor kadn, nndeki tayc arac zensiz itelerken.
Bu marketlere girmekten, rn semekten ve kasa nlerinde
dakikalarca beklemekten nefret ediyorum. Glmsyor sonra.
Yine de zaman zaman holuklar olmuyor deil tabii! rnein u
anda olduu gibi. Yllardr grmediin bir arkadana
rastlyorsun. Sahi, nerelerdesin sen? Bir an ne syleyeceini
bilmiyor dieri. Buralardaym.. diye kekeliyor. On alt yirmi
arasnda drt numaral kasada. Bana ura istersen. Belki bir iki
laf edebiliriz.
Yelkovann akreple sonsuz yar sryor.
42
Yalnz olmay ok mu seviyorsun?
Bilmem, dedi adam. Kitab ters evirdi, sonra da koltukta
geriye doru kaykld. Bir sohbet ncesi. Yapaca her davran
acemice olabilir u an.
Yalnzln nasl bir ey olduunu anlatman isterdim, dedi
birincisi.
Anlatabilirim, dedi adam. Ama bilmem hi konumayan birinin
karsnda saatlerce bekleyebilir misin?
43
Televizyonu ne zaman kapatmay dnyorsun, diye sordu
annesi.
Uzaktan kumandayla hayat deitirebileceim zaman, dedi
ocuk. Zamane.
Zeki, dikkatli ve hazrcevap.
44
Veda gecesinin zerinden tam yedi yl gemi, dedi kadn.
O gnden beri hi grmedik, dedi adam.
Peki imdi naslsn, diye sordu sonra da.
Yedi yl ncesinden daha kt olduum sylenebilir, dedi
kadn.
Belki bir veda gecesi daha gerekiyor, dedi adam. Skntlar,
inatlamalar ve yalnzlklar uurlamak iin.
ok ok zel bir gecenin hemen ncesi.
45
Geceyarsna doru bir kitabn kapan araladn. ansna
ks! Franszca bir kitap bu. Tek szck anlamazsn! Yine de,
alldk hareketlerle yle bir geziniyorsun sayfalarn arasnda.
Son sayfay buluyorsun. Derken, son cmle. Sanki tm kitab
zetleyen bir cmle bu. Bir de anlayabilsen! Sehpann stndeki
saat yeni gnn baladn haber veriyor. Kitab kapatyorsun.
Eski gnn son eyrek saatini dilinden anlamadn bir kitapla
oyalanarak geirdin. Evet, okuyamasan da yordu seni.
Dndrd. Nice sorular at ve pimanlklarna yenilerini
ekledi. Yeni gnn ilk dakikas iin hayli byk bir kazan!
46
Beni asl zenin ne olduunu renmek ister misin, dedi yal
adam yatakta bir yandan dier yana zorlukla dnmeye
alrken. lm hayat deil asl dostluu tketiyor, farkndaym
bunun.
Yatan hemen yanna ilimi olan gen adam bir ey
sylemedi.
47
Baudelaire'in insann iini rperten cmlesini okuyorum:
Anlayabileceim tek siyasal eylem ayaklanmadr.
Ne ekleyebilirim! Kitaptan bam kaldryor ve leke iindeki
duvara bakyorum Her bir sar leke tek zm iddet, tek
kurtulu cinnet diye baryor sanki!
48
Benimle konumak istemezsin...
Bir ey sylemiyorsun!
Benimle sevimek...
pmyorsun bile!
Benimle kavga ediyorsun, en ok bu!
En kolay belki.
Keke yeniden deneseydik, diyor adam. Sylediinin hi bir
anlam yok. Biliyor bunu. Her szc, zaten balamam o
cmlenin en bana kadar gidip gidip geri geliyor...
49
nce iki araba kt biimde arpt. Srcler hmla indiler
aralarndan ve kavga etmeye baldlar. Az tede be kii
toplanmt.Byk bir angrt koptu birden. Bir kamyonet giyim
maazasnn vitrininden ieri girmiti. Srcs kazaya
bakarken dalgaya dm olmalyd. Cam krklar kaplad
ortal. lk kazann aktrleri iin bandaki kadar hrn deillerdi
imdi. Kartvizit dei tokuu yapyorlard. Kamyonetin
paralad bir erkek mankenin kolu uzun sal bir delikanlnn
elindeydi u an. Bir yandan kolu havada dndryor, bir yandan
da yanndaki kzlara bara ara bir eyler anlatmaya
alyordu. inde trafik grevlilerinin bulunduu resmi araba
siren alarak kalabal yard ve olay mahaline geldi.
Grevlilerden gen olan arabadan inmeden nce bir sre
darya bakt. Ne ok i bekliyordu kendilerini. Katlar
karalanacak, telefonlar edilecek, komutlar verilecek, ifadeler
alnacakt...
Saat yedi dakika geiyordu. ocuk meydandaki byk
saate bakt bir sre. lk dersi oktan karmt. kincisini ise
meydandaki kargaann tam ortasnda yakalamt ama bunun
ayrdnda deildi tabii.
50
Uzun yalnzlk gnlerinin balamasna iiyorum, dedi
aynadaki grntsne bakarak. Grnt yantlamad onu.
Elindeki kadehi azna gtrmekle yetindi. Tahamml edilmez
birisin sen... diye bard adam. Duyarsz, skc ve insana
fkenin krk eit tarifini yaptrabilen biri! Uzun yalnzlk gnleri
derken nasl da yanltmt kendisini!
51
tede bir iki gen. Denizin iinde ilerleyen kum tepeciin
balad yerde. Bir tanesi, aktan geen byk gemiyi iaret
ederek bir eyler sylyor dierlerine. Koyu sessizlikte
szckleri dalyor. Belki bir yk kurdu ve onu zetleyiverdi
ayakst. Dnsenize, hep birlikte bir gz krpmas gibi geip
giden u geminin gvertesindeyiz. evremizde gzel, ltl
kzlar dolayor. Uzaktaki sahilin yeil kuana bakp
ocukluumuzun getii o kk kasabay hatrlyoruz. Biri
topuundaki cam kesiini gsteriyor. Nasl olduunu anlatmaya
balyor ardndan. Glyoruz. Rzgar kyor birden.
Aldrmakszn ezlonglarmza uzanyoruz. ok ok uzakta,
denize kafa tutan bir kum tepeciin stne tnemi bir iki gen
bizlere el sallyor.
Ben ise btn bunlar, dleri ve ykleriyle birlikte daha da
uzaktan, bir baka ulalmas zor tepeden izliyorum. Tarada
geen ocukluklar, zlemler, ehvetli kahkahalar ve denize
dalan lklar, kalc bir yer edinmi cam kesiiyle birlikte,
ileride yazacam uzun bir yk iin kat kenarna iziktirilmi
notlara dnyor. Kumlar kaymaya balyor. Serven grltyle
sarslyor. Sonras, topuumda ince bir sz.
52
Efsane, denize alan
gemiyle balad...
Philip Larkin
Snrlar belirle diyor, inat ihtiyar. Snrlarn izebildiince,
hasl hayal edebildiince sana balayacam topram. Evet,
kuzgun baklaryla, kartal burnu ve izgi azyla uzaa, ok
uzaa bakyor. Onlarca yl, milyonlarca kl akrts ve belki
binlerce lm! Btn bunlar bir baka dlemin bedeli olarak
avcunun glgesinde, kavraynn gcnde gizleniyor olmal.
Gen adam bilemiyor ne diyeceini. Ah! Bana kimse btn
bunlarn karlnda ne deyeceimi sylemedi bu gne kadar
diye dnyor. nat ihtiyar her eyi okuyor, bir bilge nk, bu
yzden srarla bakmay srdryor gen adamn gzlerine.
Topran kanyla birlikte byd. Damarlarnda kurtuklar
geziyor ve u gen adam hibir ey bilmiyor! Limanda
demirleyen gemilerde giderek artan bir huzursuzluk. Frtna
kendini ele veriyor.
53
Plaja iniyor, kalabaln iine. Yine de gzlerden rak bir ke
bulmay beceriyor. Kyya ekilmi bir sandaln glgesi. Gzlerini
yumup evresindeki seslere kulak kabartyor. Her zamanki
oyunu oynayacak. Seslerden birinin peine decek ve iyiden
iyiye younlaaca bu sesin sahibine bir yz izecek. Sylei
tarzndan, glme biiminden, szck seiminden ve sesin
yorgunluk derecesinden yola karak gerekletirecek bunu.
Elenceli bir oyun olduunu dnyor. Kendi kendine gelien
tek kiilik masum oyunlardan biri. Yine de, o gn, bu oyunun
srekli kaybeden yarsnda yer aldn fark ediyor. Setii
sesleri dledii yzlerle asla buluturamyor. Dahas, yine o
gn gzlerini atnda, hi konumayan birinin yzn ele
geirmeye hazrlanan ok sayda insann kendisini kuatm
olduunu gryor.
54
Sesler ele geiriyor dnyay, diye szland ihtiyar. Dmemi
hibir kale yok. Nereye gitsek kirlenmi yzlerimizi yansra
tayoruz. Henz ele gememi bir keye snmak
istediimizde bile, heybemizdeki sakl grltden habersizmi
gibi davranacak kadar da yzszz.
Seni rahatlatacak bir eyler sylemek isterdim, dedi kadn,
sigarasn ikinci kez yakmaya alrken. Ne var ki, belki de
sesimde huzurlu bir yan bulamayacak ve den bu son kalenin
hznyle iyiden iyiye yaralanacaksn.
Konumak belki susmak. Asla tersi deil, diye mrldanyor
ihtiyar.
55
- Kantinden alnacak bir ey var m?
- ki kutu souk bira al. Belki patlcan kzartrm.
- Tamam, dedi delikanl. Belki patlcan, mutlaka bira. Kt bir
koku, iyi bir sohbet umudu ve saatte yz kilometre hzla
uzaklama gzellii yalnzlmzdan. Bir kutu da bunun iin.
Scak amanszd!.
56
Bir yazar tanmak, ona dokunmak, onunla konumak ve
insan yanyla yz yze gelmek onu tketmektir, dedin.
Dndm. Neden olmasn! Drt yldr birlikteydik ve artk hibir
kitabmn kapan aralamyordun.
57
- Yalannca ne yapacaksn?
- Belki ok eyden vazgeeceim, dedi adam. htimal spor
yapmay brakacam. Okumay da. Daha az gezeceim. Daha
az ieceim. Daha az uyuyacam. Ancak seni brakmayacam,
dedi sonra da.
Btn bunlar bo szlerdi tabii. Adam, sevdii kadnla
birlikteyken yalanmann olanaksz olduunu iyi biliyordu.
58
Gn bitimi. Kular izliyor. Gnei uurluyorlar. Onu son kez
uurluyorlarm gibi rpnyorlar. Kk beyinliler, diyor adam.
Gnein gerekten geri gelmeyeceini sanyorlar belki de.
Panikleri bundan elbette. Ama, iyi ki ku beyinlilerden deil
miyiz! Belki btn sevgililer gibi. Grnmez kanatlarmz, pr pr
eden yreklerimiz ve o bizi var eden yitirme korkumuzla kk
beyinlerimizi avcumuzun iinde pervaszca gezdiriyoruz.
59
Bir iki gndr evden kmyorum, dedi telefonda. Sokaktan
rkyormu. En ok da hoyrat tavrlardan. Almalsn, diyorum.
Olduu gibi kabullenmelisin dnyay. Gerekirse, bir yere kadar
sen de hoyrat olmalsn. Evet, bunlar da sylyorum kendi
hoyratlma izin verdiim lde. Yantlamyor. rkek bir
konumann ardndan rktc bir sessizlik. Beni korkutan da bu
olmal. Bir iki gn eve dnmemeliyim.
60
Btn blgelerde youn ya var, dedi kadn telefonun sesini
ksarken. Btn blgeler dediine emin misin, dedi adam
kitabndan ban kaldrmadan.
Ban kaldrsayd, dahas yzne baksayd, evet yamur
duasndan umudu kesmi bir ift fersiz gzle karlaacakt.
Doru. Yalar mevzii!
61
Hl seni zlyorum!
ararak syledin bunu.
Ve tadn kararak. stne alndn m bilmem ama, kendime
atm da sylemeliyim. Evet, bu arzunun kaynanda yok
etme gds gizlidir belki. Senden yola karak enkazmn
stnde kendimi bir kez daha kuruyorum.
62
Herey i ie ve anlaml olabilir mi gerekten! Bir yazar, bir
baka yazarn retimiyle ilgili yazd bir deerlendirmede
sylyor bunlar. Hayr, diyor dier yazar. Ben ncelikle her bir
eyin bir dierini dladn gzlemlediim iin yazmaya
baladm. Yazdka anlamda boulup anlam dna ulamann
rahatl ise beni yeni ve baka yazlara itti sonuta.
63
Akta teslimiyet var m, diye sorduunu hatrlyorum.
Dostluumuzun bir hayli ilerlemi olduu gnlerden birindeydi.
Bildiim bir ey, teslimiyette aka yer olmad, demitim. Kolay
kabul gren her model akn lkesini kirletir nk. Kirli bir
am ben, diye glmsemitin bunun zerine. Evet, tartm,
semi, dahas kirlenmeye ramen beraber olmay gze
almtn. Yakn tanydm.
64
- Kendi gereini kurcalar msn bazen?
- Kendi saatimi kurarm daha ok!
- kisi de yanltr, biliyorsun.
- Yanltr, doru. Ancak dn ki, yanlg yeni bir ayar iin
uyarr insan. Kendisinin peine den birine her an ve hi
tereddt etmeden "ite tam zaman" demekten daha iyi bir uyar
olabilir mi!
65
Anlaalm, dedi adam, zor olan yapalm. Daha ok
konualm, daha fazla titizlenmek iin zorlayalm kendimizi.
Anlamann murad hayatta kalmaktr nk diye srdrd.
Aktan geen gemilere bakt. Sigaray sndrd ve elli yllk
tarihini ilkeleriyle birlikte kl tablasnda ezdi.
66
Sava km, diye bararak odaya dald bykbaba.
Haberin dehetinden ok, benzer bir durumun en az altm yl
kadar ncelerde onda yeerttii duygular yaad belli
oluyordu. Sava km! Dnebiliyor musunuz, dnya
irazesinden kt. Bir eyler yapmalyz. Hemen bir eyler
yapmalyz!..
Anlamlar, diye odaya sradan bir giri yapt torun. Sesinde
heyecan, davranlarnda olaanstlk yoktu. Sanki
yeniemeyen iki futbol takmnn penaltlarla ii bitirme
kararndan sz ediyordu. Anlamlar evet, sava imdilik iptal!
O zavall lkeyi de srayla smreceklerdir bundan byle.
Bykbaba koltua ylyor. Rahat bir nefes. Hayr, deil!
Boazna taklan bir ey var ama aklamas ne barla, ne de
nc dnya lkelerinin tuhaf yazgsyla yaplabilir.
67
iirden nefret ederim, dedi kadn, karpuza ataln daldrd.
Ne kadar zarifsiniz, dedi adam. Yani atal tutuunuz, sonra
karpuzun hcrelerinde dolaan tutkulu baklarnz.. bir iir gibi!
Sz oyunu yapyorsunuz, dedi kadn. ataln ucundaki kk
dilimi azna atmaktan vazgemiti birden.
Sizinki daha tehlikeli, dedi adam. iirle askeri bir darbe bildirisi
arasnda gidip gelen bir yaznsal salnca andryorsunuz.
Ayrca, kt bir iirden geriye hibir ey kalmaz, biliyorum
elbette. Talihli olduumu bildiim gibi!
68
Kimi zaman ilikilerimi dnyor ve sekizden sonrasn
saymamaya karar veriyorum.
Yreksizliinden mi?
Matematiimin zayflndandr belki. aka bir yana, akln yol
gstericiliinde rota belirleme kolayclna yenik den her
yrek yaral olmay hak etmitir.
Sekiz rakamna hasar gze alarak ulat o. Yarmlar, krklar,
aldatmalar, fke nbetleri, pimanlklar... Hibir iliki drt ilemle
bulumuyor.
Hibir akn salamas yok bu yzden.
69
Sonra pencereden yar beline kadar uzanyor ve bolua bir
beyaz karanfil brakyorsun.
Kanatlara sahip olduumu o an reniyorum.
70
Yanarda faaliyete geecekmi, dedi gen adam. Yanaklar
pene pene kzarmt. Sylediklerine baklrsa, iinde
bulunduumuz baraka iki saat sonra lavlarn altnda kalacakm.
Ne yapabiliriz, dedim. Bir an nce blgeden uzaklamamz
gerektiini ben de biliyordum elbette ama yine de, ne yapabiliriz
sorusunun, adresi belirlenmi bir yant olmalyd.
Hayr, dedi bir aya aksayan kadn iimden geenleri okumu
olmann bilgeliiyle. Yanma yaklat. u ann, kendimize en
yakn an olduunu biliyoruz mutlaka. Yine de, iimizdeki
volkann o mthi patlamaya elik etmesini sakn beklemeyin
olur mu! Ayrca yok olmann esiz lezzetini yanmzda
gtrmemize asla izin vermeyeceklerdir.
Bunu siz de biliyorsunuz!
71
Mektup kime aittir stad, dedi gen yazar yal adamn
odasndan ieri szlrken. Saygsz olduunu sylemek zor.
Rahat olduunu sylemek ise hi kolay olmayacak.
Mektup yalnzca gnderilen kiinindir, dedi stad. Bu masum
syleinin kendisini nereye srkleyeceini iyi biliyordu.
Akmn herkesin malumu olmasn elbette kabul edemem,
dedi gen yazar. Alayc bir rneklemeyle konuya tehlikeli bir
adm atmt. Srdrd:
Sevgilimin bana yazd pusulalar tarihe teslim edemem.
Aknn tarih olduu noktada farkl dneceksin evlat, dedi
stad. Srdrd:
Bir de pimanlk belki. Keke ekici olduu kadar ho bir
uslubu da olsayd! Gzelliini kalemine kvraklk olarak
yanstabilseydi ve betimlenen olmaktan usanp betimlemenin
snrlarn zorlayabilseydi!
Gen yazar yantlamad. Sevgilisini dnd. Mektuplar.
Sradan tehdit szckleri, bir akn zel tarihi iin bile sradan
szcklerdi yalnzca!
72
Luis Cernuda nasl sylyordu:
Seni seviyorum/ lmle sylemek istiyorum bunu sana/
Sevdadan da te/Unutula sylemek istiyorum bunu sana/
Ben byle istemezdim, dedin, gzlerini utanga
indirirken.Beni sevdiini unutula sylemeni istemezdim.
Unutmak hatrlamay ldrmektir diyorum salarn okarken.
Ben sevgimle gemiten ve lmlerden ok, gelecekten ve yeni
doumlardan sz etmek isterdim.
Bir daha syle yleyse, diyorsun o unutulmaz glnle.
Szckleri dnyorum.
Hayr, hatrlamyorum!
73
Pinokyo! u bizim ahap yaramaz. Bir daha dnyaya gelseydi
ne olmay seerdi dersin?
Hi dnmyor karmdaki. Yine kendisi olacandan o
kadar emin! nk Pinokyo'nun bildii bir gerek var, diye
srdryor.
Kuklayken, kukla olma reddinin gizledii en byk tehlike,
iplerin boazna dmlenmesiyle ilgilidir. Yeniden dnyaya
gelmenin bile deitiremeyecei kalc tehdit!
Susuyorum. Belki de ipleri gzden geirme molas.
74
Yalnzln bir gc, bir de yasas var, diye konutu usulca.
Gcn bakalarnda denemeye kalktn an yasay da
inemi oluyorsun!
75
- Bu geceyi daha nce yaadm. Bu an, bu seni ve bu
tkenii!
- Taksi armayacak msn?
- Bu geceyi yaadm syledim, unuttun mu! lmle bir kez
daha kar karya kalsaydm mutlaka hatrlardm!
76
- Masadasn. Karnda kimse yok. Yine benim iin bir tabak,
bir krmz gl. Salatan taze kekik kokuyor ve yalnzsn!
- Masay eksiksiz saydn. Yoksun ama akln burada demek ki.
- Mmkn olmayan bir beraberlikti bizimki. Bana sorarsan,
en az kendisi kadar mkemmel bir ayrln da mimaryd. Ah, bu
korkuda zaten btn gller kurudu, salatalar bayatlad, araplar
ekidi...
Sevgilim sevgilim!
77
Kolay yazdm bir dnem, dedi gen adam. Masaya
oturuyorum ve arkas kendiliinden geliyor.
Senin iin zlyorum, dedi orta yals. Kolay olan,
kendiliinden kayp giden, en kts de, bedeli tam olarak
denmemi bir yaznn ne kadar ok merakls olur, bilir misin!
78
Seslere kulak kabartt. Yrd ama nasl gvensiz! Kt
eylere tank olabilirim diye geirdi aklndan. Yrtc kpekler
sarabilir evremi. Belki kurtlar... Elindeki uzun aa daln daha
bir sk tutuyor. Derin bir nefes ekiyor iine ve yrmeyi
srryor. Ardnda koca birer harflere dnen ayak izleri kar
beyaz yolu oktan paralamaya balamt bile.
79
airin lmn anlat bana, dedin. Anlatlmaz dedim.
Yazlmayan bir iir okunmaz. Belki aklndan geirebilirsin!
yleyse hibir air yaamad, dedin. Bu yzden ldkleri de
sylenemez.
Bunu da aklndan geirmi olmalsn, dedim toplanp gitmeye
hazrlanrken.
Ben hibir ey duymadm nk.
80
Ar ite alyorum. Bedenim kaldrmyor. Scaklar cabas ve
hayat baa bela bir ey azizim!
Sessizce dinlediler onu. Uzatt byk taba aldlar. Taban
iindeki ayklanp doranm sebzeleri, kzartlm kk et
paralarn, hayatn her ann ve her zerresini asla da
vurmayan ustalnn kimyasn aldlar.
Szlanma yalnzca szcklerin paralayabilecei bir zehirdir.
81
- Adm adm uzaklayorsun benden.
- Usul usul yaklatm bir baka ey vardr mutlaka.
82
Beni uurlaman istemiyorum, dedi kadn. Tek bama yola
kmak istiyorum. Ayrlk fotoraflar tahamml edilmez eyler
artk. Ayrca belleimde yeri olmayacak zaten.
Duygulanmayacam. Trenin hareket etmesiyle birlikte
antamdaki kk defteri karp notlar alacak deilim. fkelerim
olmayacak. Kimseyi sulamayacam bu ayrlkla ilgili. Herkesin
bir hayat var ve gerekten de buna sayg duymak gerekiyor.
Hem yalnzlk bir felaket deil. Belki belki bir ansszlk.
Sonra kp gidiyor kadn. Yan sra ona elik etmeyen bir
adam gtryor. Kendini ele vermeyen fkesini almay ihmal
etmiyor. Alamak aptalcadr diye balayan andn yineliyor.
Kk not defterini de amyor trenin hareketinden sonra.
Yine de, gnler sonra yazacaklar kelimesi kelimesine
aklnda.
83
- Kardan adamm asla yaamyor. Tamamlyorum ve sra
havu burnu yerletirmeye geliyor ki bir bakyorum erimi!
- Yanl zamandasn evlat. Aylardan temmuz ve sen
dlerden beyazda srar ediyorsun...
84
Dnsene, istersen grebilecein daha yzlerce kent var ve
kentlerde kml kml kmldayan milyonlarca bcek! Oysa
eylemsizsin!
Bu tanm sevmediimi sylyorum. Bcekbilimci deilim ben.
nsan seviyorum ve evet, eylemsiz kaldm bu noktada benim
hayatmla kesien bir ka insanda bile o byk okyanusun
serinliini fark edebiliyorum.
nandrc gelmiyor bunlar sana. Srekli devinmekten yanasn.
Her nokta, geride braklm her bir nokta kefi tamamlanm bir
deney, st karalanm bir sayfa! Ya yklerini asla merak
etmediin iin o insanlar iin nele syleyebilirsin?
Yalnzca gitme olasln dnmekten bile byk mutluluk
duyduum o grkemli kentleri dolduran sradan kalabalk,
diyorsun. Bcekbilim devam ediyor. Payma deni alyorum.
Kendi kendine konuan biri iin srr bile kalmam bir aynaym
ben.
Belki bir ayna-bcek!
85
Araba hzla geiyor yanmzdan. Su birikintisini fark etmedik.
Giysilerimiz slak. Svyorsun. Glyorum. Ne bu? Yaanmadk,
bilinmedik bir ey deil. ou kez kar karya kaldmz kk
felaketler zincirinden bir halka. Yine de fkelendiriyor ite.
Hayatn snand anlardan biri, evet. Test edilip olumlandmz,
hayata devam aldmz snavlardan en zararsz belki de. Ara
geer, su damlacklar uuur ve zaman sarslr! fke, alaysama,
yanlg ve ballk bir kez daha snanmtr.
86
Onu ldrebilirdim, diyorum.
Ama yapmadn, diyor elimi tutarak.
Ayrntya girmek istiyorum. ldrtc olduunu bilmiyorsun!
Mutfaa dalp enli ekmek ban kapabilirdim. Eleniyordu
benimle. Yok sayyordu. Aalyor ve srekli eletiriyordu.
Actmann hazz tm bedenini sarm olmal.
Seni ldrebilirdi, diyor. Susuyorum. Evet, elinde enli bir bak
yoktu ama szckleri alabildiine keskindi ve... Ancak lmedim
ite, diyorum tuttuum soluu brakarak. Yeryznde hibir
zaman farkl bir duruum olmayacak belki de. Hibir zaman
ieriden darya bakmay renemeyeceim. Hibir zaman o
srtlan szckler ard ardna sralarken enli bir ba bolua
saplama dncesinden vazgemeyeceim!
87
Kendisiyle konumayan kimseyle konuamaz, diyor Octavio
Paz. Ben kendimle konuuyorum ama kimseyle konumak
istemediim iin yapyorum bunu.
Hibir ey bilmiyorsun, diyorum ardndan. Paz bunu
fsldarken szcklerden fazlasna iaret ediyor. Gnl dili
anlamann br yz nk. Evet, hibir ey bilmiyorsun!
88
Arzulardan dem vurmak isterdim ama o kadar yrekli deilim,
dedi kadn. Votka limonu kartrd. Parman kadehe daldrd
ve emdi ardndan. Bunu anlarm, dedi adam. Seni arzuluyorum
rnein ve her frsatta dile getiriyorum bunu. Ne ki, yrekli
davranmak yalnzca arzuyu besliyor. Belki de istemekten ok,
seni hayata kar kkrtmay denemeliyim!
89
- Grlty duydun mu anne?
- Duydum. Belki de atom bombas attlar.
- Samalama ltfen! Doal gaz patlamas filan olmal...
Anne iine dnyor. Kz elindeki albmde gezinmeyi
srdryor. Sar fotoraflarn gn yla bulumasnn byk
kimyasyd az nceki. Sesin, akln gizli odacklarnda
yanklanmasn ise ikisinden baka kimsecikler duymad. Hayr,
drst deiller!
Gemi insana inkar ettirir!
90
Takrdayp duran/ Gecenin kemikleridir kelimelerim/
Mehmet Taner'den bir sanc. Bir aklama ve bir zr.
Ardndan, kapy trmalayp duran o kelimeleri duymamak iin ne
gerekiyorsa onu yapsn! Daha ok kelime. Daha derin bir uultu.
Daha dip bir gece.
Boulmak, evet setiimiz!
91
Ozann ustaln ne belirler sence?
Kusursuzluu, dedim bilmi bir edayla. Bana ait deildi, bir
yerde okumutum.
Glmsedi. Benim okumakta olduum kitapta ise bir ozann
ustaln belirleyen ltn "huzursuzluu" olduunu yazyor,
dedi. Bunu okumu ve szck oyununu hazrlamt.
iir okurunun ustalyd tank olduum.
92
Kz izliyor btn gn. Evini rendi nce. ini. Arkadalarn.
Sevgilisi yok, emin bundan. dnda nelerle urar, hepsini
biliyor. Eski plak satan dkkanlara gidiyormu rnein. Bir de
nesli tkenen(!) hasr apkalara merakl olduunu rendi
Neden izliyorsun, diye soruyorum. Bizi tanmlyor, diyor. lerde
bir tarihte, belki de ummad kadar yaknnda olacam onun. O
zaman ne renmek isteyeceksin, diye soruyorum bu kez. Yani,
sana ve senin benzerlerini biriktirmeye merakl olduunu
rendiinde cann sklmayacak m?
Atladn bir ey var, diye glmsyor. zlendiinin farknda ve
elinde olmadan benzer eyi yapyor. Evet, beni izliyor ve unu da
rahatlkla syleyebilirim ki, ilerde bir tarihte birbirimizi biriktirerek
oaltmann tad benzersiz olacak!
Doru mu syledii? Arkasndaki belli belirsiz glgeyi iaret
etmekle yetiniyor.
93
Fotoraflarn ektim. Fark etmedin. Doal halinle yakaladm
seni.
Yani gerek bir insanla rtmeyen halimle, dedi kadn.
Resimleri bastn gn, o karelerde hi kimseyi gremeyeceksin.
Sen beni benden habersiz yakalamaya alrken, ihtimal ben
de o an durmu zamann ve bir baka kaan peindeki
grnmezdim.
94
Seni tandm, dedi kadn. Hi deimemisin diyebilirim. Biraz
kilo almsn. Salarn dklm bir de. Yine de gzlerin...
Devam etmedi. Gzlerin zamana kar duruunu szcklere
dkmek zordur. Bilemeyeceimiz, bilsek de anlatmak
istemeyeceimiz bir eydir bu. Gzler her daim yepyeni, taptaze
bakar nk. Yeni ve beyaz bakan biri eskinin, o sar zamann
ok nndedir. Adam glmsyor. Gzleriyle tabii!
Sen de, diyor. Gzlerindeki kvlcm o ilk grdm gnk
gibi, dokunduu her eyi yeniliyor.
95
Daha fazla tayamayacam bu paketleri, dedi kadn. i
azna kadar dolu plastik torbalar parkn nne bir sra dizilmi
banklardan birinin stne brakt. Ardndan, ar ve yal
gvdesini onun hemen yanndaki bankn zerine yerletirdi. Bir
taksi tutmadn, diye sylendi oturur oturmaz. ki admlk yol diye
tutturdun. Yreimize inip uraca ylp kalsak daha m iyi
olacak?
Yant vermiyor yal adam. Kadn bakyor. Kk parka,
torbalara, yoldan elenerek geen ocuklara ve parlak
gkyzne. Bu parkta belki krk yl nce geirdiim bir gnd,
diye geiriyor aklndan. u yaramazlardan biriydim tabii ve
hemen yarm metre temde szlanan yal kadnla onun huysuz
kocasn fark etmemitim bile. Sise gml gemii o grnmez
incecik kollaryla yarmaya alyor.
96
Bir sabah bilmediin bir yerde uyanacaksn. Tanmadn
insanlarn arasnda bulacaksn kendini. Paran da yok iin
kts. Bulunduun o yabanc lkede nasl yaayacana dair
hibir bilgin yok. Yine de, o sabah hastane odas benzeri kk
beyaz odadan dar kyorsun. Seslere, senin iin bir anlam
ifade etmeyen uultulara karyorsun.
Bir karabasan bu, diyorum. Dorusu ancak filmlerde
rastlanabilecek bu durumun kimsenin bana gelmesini
istemem!
Kimsenin bana byle bir ey gelmiyor, diyor. Bir gece
ncesinden bildiimiz, setiimiz bir mekanda sabahlyoruz.
ine kartmz uultunun bizim iin bir anlam var. Bir paras
olduumuz o tandk karabasan hi yadrgamyoruz, evet!
Kimim, nerdeyim, ne yapyorum diye sormak aklmza bile
gelmiyor.
Samalyorsun diyorum, ancak beni duymuyor. Onu ilk
nerede grdm dnmeye balyorum. Sahi, ne
paylayorum bu insanla? Neden bu denli tuhaf dnceler
retiyor? Neyin peinde olabilir?.. Sylediklerini de anlamyorum
zaten. O da beni duymuyor ve sokakta nasl bir uultu!
97
- Piyangoda byk ikramiyenin bana ktn duymu
muydun?
- Hayr, duymamtm! Harika... ok sevindim.
- nce kocaman bir ev alacam. Hep isterdim. Sonra
dlerimdeki o st ak arabay. On gne kadar da Pasifik
adalarna tatile gidiyorum. En byk zlemimdi. Ha, bu arada
sevdiim o kzla, dlerimin prensesiyle evlendim.
- Yine de mutsuz grnyorsun..
- Dlerimi satn aldm, ondandr! Biliyor musun, d
kurmann snrsz hovardal hibir zenginlikle karlatrlamaz.
Bilmeni istedim.
98
Su kaya yapyor biri. Bakmyorsun!
Suyun stnde duran adama bakyorum. leriye dikmi
gzlerini. Kararl. sa'y kskandracak bir fotoraf bu. Bir nokta
olup kayboluyor. Yedeine rzgar alyor ve yitip gidiyor imdi
bir baka bakta bir baka fotoraf, baka arm oda.
Bir de bambaka biricik szckler.
99
Ar soumutu hava. Hayr, konya bitmiti aslnda. yle ya
da byle sonu oraya varyordu ite. Ekonomik tatszlklar, isizlik
ve apolitik insanlar! Konyakszlktand tek szckle! Radyo
oyununu ekti nne. Baz szcklerin altn izdi. Alt izilecek
szcklerdi bunlar ve onlardan nce fark etmi olmann
ayrcalyla bir daha bir daha izdi szckleri. Deyyuslar,
deitirecekler nasl olsa, yoksa ben... Ar scaklar! nsan
scaa alamayan bir hayvandr. Scaa alan hayvan var m
peki? Sorular ve karmaa.
Btn bunlar anlatmyor muydu yazd radyo oyununda?
Aadaki markete inmeye karar verdi. nndeki oyunda da
byle yazyordu zaten. Adam izgi, Allah kahretsin! Yoksa benim
bilmediim biri daha m yayor bu evde? Ayya pezevenk!
imdi iin yoksa... Gld. Son cmlenin altn izdi.
Topuklarna bast ayakkablar aranmaya balad.
100
Geciken gzel gnler, diye mrldanyor. Belki de hepimizi
sersem eden ey budur. Hepimizi mutsuz, dnemine kskn,
denizinden en ufak bir kprt beklemeyen mzmin umutsuzlara
dntren ey budur.
Masal masal olduu iin gzeldir, diyorum. Zaman zaman
bilgeliim tutar, evet. Can skc bir eydir bu. Tabii karmdaki
iin.
nanmyorsun biliyorum, diyor bu kez. Cebinden kk
aynasn karyor. Son yarm saatte ne kadar yalandna
bakacak.
Sen inanyor muydun, diyorum ona. Geciken gzel gnler,
evet gzel bir masal yalnzca. Ve yalnzca bir masal olduu iin
gzel deil midir yoksa?
Aynada grdn benimle paylamyor.
101
Bir tatil beldesi. Hemen yanmzda uu okulu var. Btn gn
o kk uaklar grltyle dolanp duruyor tepemizde. Beldenin
iinde havuz var. Denizi tkettik nk. Havuzda btn gn
mzik. Gece ise canl mzik! aldklar, bir elin parmaklarn
gemeyen, ne ki tekrar tekrar alnp sylenen ucuz piyasa
arklar.
Buras nasl bir dinlenme yeri, diyorum kardeime. O yalnzca
mutfan esenliinden sorumlu u an! Kan ter iinde tavadaki
tavuk paralarn evirmeye alrken yantlyor beni.
Kimsenin szland yok grdn gibi.
Doru bir tesbit bu. Belki de an yeni dinlenme biimi byle
bir ey. Kendi kendileriyle babaa kalma zavallln ortadan
kaldrmak iin en az yz yntem neriyorlar insanlara. Koca
paydas grltyle eitlenen bir denklem. Pay hanesine slk,
boyutsuzluk ve vurdumduymazlk oktan gelip kurulmu bile.
Tavuklar kzaryor. Biralar buz gibi. lk ortam tamamlyor.
Neyse ki, nankrlerin saysnda ciddi bir azalma var.
Sylemiyor kardeim, baklarnn yalancsym.
102
-Btn bunlar neden yazyorsun?
-Belki bu sorunun ardndan gelebilecek pek ok baka soruya
yant bulmak iin.
-Samalk bu! Yazdklarnla hibir sorunun yantn
bulamazsn.
-Nasl gzel bir ans bu yleyse, diyorum.
Yzme bakyor. te ilk soru.
103
Ada'ya knn drdnc gn ilk gne nazaran daha sakin
olduu sylenebilir. Gemiden kurtard deftere de bunlar not
dt. Ben Robenson deilim diye balamt. Korkuyorum
ncelikle. Beceriksizim. Tek bana hibir iin hakkndan
gelemem. Ne ki, oluyordu ite. Hayatta kalmak iin bir yerden
balamak gerekiyordu. O da yle yapt ve korkusunu yenmekle
ie balad.
Sonras kolay oldu, diye anlatmt, o gnden, adaya ayak
bast yl ncesinden beri hi kesmedii -krpmalar dnda-
sakaln uzun uzun kayarak. Gn geldi, Robenson'un ta kendisi
olduumu bile dndm. Cesaretle tanmtm. Becerikli
biriydim ve bir hayatta kalma ustasydm artk. Eve dndm
gn tek korkum yeniden salamam gereken uyumla ilgiliydi.
Sokak, insanlar, iler ve gnler! Evet, kefi tamamlanm bir
adadan ayrlm, yeni bir denizar bilinmeze dmtm.
104
imdi beyaz lkeden yeil lkeye geiyoruz, dedi rehberimiz.
Mavi lkeyi belleinize iyice yerletirdiinizi umuyorum, nk
onu en az bir sar zaman sresince gremeyeceiz.
Alacakaranlk iyiden iyiye inmiti.
105
Skldm, dedi kadn en ask yzyle. Sence bu tatil ok uzun
srmedi mi?
Bilmiyor adam. Takvime bakmyor uzun zamandr. Saat
tamyor. Zaman durduran biriyle dolamann sonular m?
106
-Kavramlar zorlarsan karna hilik mi kar?
-Hilik balbana bir kavramdr. Zorlanan ey zorlama
olmamal bir de. Hilikle bulutuun nokta, sana baka bir
corafyada farkl bir zenginlik sunmuyorsa "hibir" ie yaramaz!
ocuk not alyor. Adam izliyor onu. Gnn birinde kalemin
tersini daha ok kullanacak, evet, belki de tmden silecek bu
yazdklarn.
107
i yam geceden!
Yeil yapraklarda daha yeil bir tazelik. Hayat pc!
Evrenin bir su damlasnn iine gizlenmi hali. Hayatn lgn hali!
i... Sonras mr!
Parmann ucunu bir i damlasna dediriyorsun. Topraa
dp dalyor. Bir byk patlama.
108
le yemeklerinden nce kentin en ilek caddesini bandan
sonuna admlard. Vitrinlerde bir deiiklik varsa hemen fark
ederdi elbette. Dikkatliydi. Drt yol azndaki yerleik/gebe
esnafla akalamay ihmal etmezdi. Piyango bileti satan kadnla
mutlaka selamlard. Gazeteciyle dostluu hayli ilerletmiti bir
de. Caddenin kar kesine seyyar meyva tezgahn yerletiren
adamla fazla aras yoktu. K aylarnda kestanecilik yapan bu
tknaz adamdan ilk grd gnden beri phelenmiti nedense.
Beni gzetliyor olmal, diye dnmt stelik. Elenceli bir
paranoyayd bu. Giderek keyifli bir oyuna dnen bu durumdan
iki taraf da tat karmay beceriyor olmalyd.
Bu gn koltuumun altnda keskin sol bir dergiyle
dolayorum, farkedecek misin bakalm! Zaman iinde, adamn
btn zekasnn tezgahn arkasna den blgedeki rk kays
ya da erikleri byk bir ustalkla kesekadna doldurmakla snrl
olduunu anlamt.
le yemeklerini abucak yerdi. Zaman azalrd nk. le
sonrasnda ilerin temposu artard genellikle. Toplantlar yaplr,
byk szler sylenir, projeler masaya yatrlrd. Eer
arlmlarsa mteriler de konuk olurdu bu toplantlara.
Onlarn gznde gl bir pazarlama irketi olarak yer almak
kanlmaz olurdu bu seanslarda. Gerektii gibi davranmasn iyi
biliyordu. Dosyasnda her zaman iin -son sz sylemeye
hazr- ksa ve zl raporlar bulunurdu. Vurucu cmleler, akl
elen neriler ve kafa kartran yaklamlar.
Sevilen biri deildi. Uzak durulmasnda yarar gzetilen biri.
Grevini i tarifi erevesinde baaryla yerine getiren ve
nedense daha fazlasn istemeyen biri. Kimi zaman i
arkadalarnn kendisine, onun sokaktaki kestaneciye bakt
gibi baktklarn dnrd. Giyimi zenli, temiz ancak arpc
deildi. zel hayatyla ilgili olarak fazla bir ey bilen de yok.
Arkadalar? Temkinli ilikiler erevesinde derin dostluklar
gelimiyor ne yazk ki. Saat altdan sonra herkesin bir program
var ve kimse oda arkadann ne yapacan merak etmiyor.
Ters giden bir eylerin farknda. Yarn le tatilinde yine

caddeye vuracak kendini. Vitrinleri bir bir tefti edecek.
Deiiklikleri annda fark edecek ve kedeki esnafla
selamlaacak. Dnyann en akl zorlayan modeli bu. Adn bir
eit hayat olarak koymak mmkn.
yle mi gerekten? Bunu asla sorgulamyor. Toplantlarda,
dnyann en gereksiz konular zerine saatlerce konuabilir,
tartabilir, hatta lmne savaabilir. Ne ki, forml basit bir
denklemle kk bir kada yazlabilecek bylesi bir hayat, belki
de hi tartlmaz. Kimse bir bakasnn sorusu olarak kalmak
istemiyor nk.Kulland kol saati iin saysz neri
getirebilirler ona. Burnunu sildii kat peete iin de. Ancak
hayatn iinde sessizce akt o koca yata sorgulamak
kimsenin haddine dmez. Bir kesime modeli bu, ille bir
adlandrma gerekiyorsa. Bir teet geme biimi!
Vitrinler deimi. Evet, seyyar meyvacmz kt zekal birini
oynayan usta bir grevli belki de. Caddeyi admlyor. Admlarn
izdmnde sonu belirsiz bir cadde.
Hayatn herhangi bir tarifi.
109
Bu doal bir eydi onun iin. nsan seerim, demiti. Akldan,
duygudan, sezgilerden oluan bir eit lkeyiz her birimiz. Her
geleni snrdan ieri kabul etmemiz doru olabilir mi? Bu
nedenle, bir elin parmaklar kadar nfusumuz var, diyorum.
ikayeti olmadn sylyor. Ya lke bireylerinin durumu?
Memnunlar m bu rejimden? Glyor. Despot bir gl bu.
Kimsenin seim hakk yok demeye getiriyor. Belki bir ak!
Rejime kar sk bir darbe olabilir elbette. Sahi, neden olmasn!
110
Balkonda gryorum onu. Gnn deiik saatlerinde ve
deiik renkli tirtleri srtna geirmi olarak. Krmz, sar, yeil
tirtlerle canl bir bayrak gibi dolanyor. Neden durmakszn
deitiriyor peki? Sk terliyor olabilir. Gndzleri dar kmyor.
Kars ve ocuklar deniz kysna iniyorlar. O ise yalnzca akam
saatlerinde kyor sokaa.
O da, gnei batrmak iin. Sabahn ok erken saatlerinde
yine ayakta olduuna bahse girebilirim. Sonunda sk deien
renkli tirtlerin gerekesini reniyorum. Kydakilere mesaj
iinmi! Krmz tirt, yemek hazr. Sar tirt, banyo suyunuz
stld. Yeil, taze bir akam ayna ne dersiniz!.. Byle olabilir
pekala. Hayat kolaylatran bir uygulama bu. Tirt dilinden
deil, bizzat komumdan sz ediyorum. Tatsz mesajlar iin farkl
renkler ve seenekler yok rnein. Ayrca, hi kimse hayat bu
denli olumlayan bir insandan yine hayata dair tatsz bir alveri
beklemiyor.
Siyah giysi scak toplar!
111
- Hoa kal demek iin uramtm.
- yleyse ho geldin!
112
Gn kararmaz burada. Kuzey lkeleri gibi. Kimliksiz bir
alacakaranlk. Kuytularda oturur ve gnn masn bekleriz.
Korku dinginlii, dinginlik ise sabrl olmay armaan etmitir
bize. Yalnzl saymadm, o bir armaan olamaz nk.
Hayr, diyorum, bana gre bir yer deil buras. imi tamamlar
tamamlamaz kamay yelerim.
Pus basm parkn banklarna dalm belli belirsiz karaltlar
gsteriyor. Hepsi bekliyor, diyor. u tamamlanmasn
beklediiniz i hayatn ta kendisi olmasn sakn!
113
Alkol beni ykyor artk, dedi hemen nndeki barda elinin
tersiyle masann te ucuna doru itelerken. nerdiime oktan
piman olmutum.
nce yazmay brakmt. Sevdiini daha sonra. Karsndan o
gnlerde, yani yazya kst sralarda uzaklatn, ardndan
evini terk ettiini biliyordum. Bu gibi durumlarda alkol iyi bir
snaktr diye dnrz, ancak demek ki ondan da
uzaklamt.
Salk sorunun var m peki, diyorum. Karacierin bymtr
belki...
Tek byyen organm gzlerim, diyor. Daha iyi grdm
syleyebilirim. Yazmay braktm, nk yaamay setim.
Kadn braktm, kendimi sevdim. Evi braktm, soka sevdim.
Alkol brakarak btn bu anlamszlklar lde kurumaya
braktm. Hibirine hayat hakk yok!
Kendini cezalandrmak bu.
Yantlamyor. nsanlarn kendi trajedileriyle bulutuklar o
nokta, kuyunun derinliini merak etmekten vazgetikleri bir nokta
olmal. Tepe st aklmakta olsalar bile!
114
Yazamadn fark edince kentin iine brakyorsun kendini.
yky aryorsun. Tanmadk -ancak her birinin mutlaka seninle
kesien o sorgulayc baklaryla- pek ok yzn, seni bir
zamanlarn modas tilt makinalarnn serseri toplar gibi oradan
oraya arptrarak, eninde sonunda o esiz ykyle yz yze
getireceini sanyorsun. Kimbilir, belki de bu rzgara braklm
arayta, bir baka yk avcsnn anlk baklaryla karlayor
ve yznde yakalad o esiz(1) yknn ilk cmlesine ulam
olmann cokusuyla sana yanstt tedirgin glmsemeye
bilgece karlk veriyorsun. Yzlerin bu sorgulayc gel-gitinde
sen yk konusu bulmu bir bota gezerin sevincini yklerken,
o zaman yitirmeden kt bir ak hava kahvesinde
kahraman asla sen olmadn bir d kaleme almaya balyor.
115
Bu k zor geecek, dedi ihtiyar. Ak ayna bir dilim limon
att ve bir sre izledi bardaktaki artc kimyay. Bir kez daha
zor demek! Ne kadar sradan, ne kadar itinayla seilmi
szckler! Bir mrn zeti. Bir yaanmln izdm ve kolay
olann -o her neyse artk- hayata hi yakmadnn bir kez daha
yinelenmesi belki de.
116
nce duman, sonra bacay, ardndan da seni grdm. Evet,
dnya gerekten yuvarlak olmal. Gln bir vadiden kayp
bana geliyor. Ben ise sana ulamak iin kocaman bir tepeyi
trmanmalym. Seni nemsiyorum nk. nce gzelliini, onra
itenliini, ardndan dostluunu sunuyorsun bana.
117
Evimin eksikleri var, diyor kadn. Damlayan musluklar,
almayan prizler, ilemeyen ekmeceler. Hep bildiin eyler
ite. Bu pazar urarm, diyor adam telefonun br ucundan.
Hepsinin hakkndan gelirim, merak etme. Glmsyor kadn.
Sevinirim, diyor. Zaman ayryorsun bana. Fena m ite, diyor
adam, hem seni grm olurum bylelikle. Yzne al basyor
kadnn. Neyse ki telefonda. Sahi, armken u telefonun da
aresine baktrmal. nsann aklndan geen, ancak sylemeye
ekindii eyleri bir gzel syletiyor, grdn m!
Ah... Bir iki arza olmal insann evinde. Mutlaka olmal!
118
knca iki tek atmaya ne dersin, dedi oda arkadam. Yine
ak oldun, diye fsldadm. Doru mu? Terk edilmi olamaz
mym, diye yantlad sektirmeden. Yine de, bunun bir kutlama
ars olduuna yemin edebilirim, dedim. Yantlamad. nsan
beyaz kutular henz tam olarak karalanmam kocaman bir
bulmacadr. Bir yerde mi okumutum?
119
Eskisi kadar dkn deilsin bana, diyor kadn. iek tardn
nceleri. Masama renkli, kk kutular brakr, ortadan
kaybolurdun. En acs da o scak glnn gemite kalmas.
Btn bunlar esirgemiyor musun sanki benden? Ah, diyor
adam, hibiri sana olan dknlmn azalmasyla ilgili bir
gsterge olamaz. Sorun eskisi gibi kokmayan ieklerde...
Szcklere yeni bir anlam ykleyemiyorum artk. Belki daha ok
beslenmem gerekiyor! Gzel iirler bulmalym, ne dersin?
Glme gelince... Bunun suunu da onu bizden alanlarda
aramal mutlaka!
120
Sokan kesindeki eski bfe hl yerinde. Biz de orada
buluuyoruz zaten. Birer kutu bira ap bahe duvarna
tnyoruz. Yine heyecanl, yine az! Bu kez hayatlarmzdaki
"nclerden" sz ediyoruz ama! Onlar bir sohbete konu
olduklarn asla bilemeyecekler. Biz ise nasl utangacz!
Ayakkablarmz topra eeleyip duruyor. Evet, topra
eelerken dile getirilen bir mutluluk tablosunda bir renk her
zaman eksik olacaktr.
121
Kimi zaman apkandaki kular uurmak yreinin kafesini
aralamaktan ok daha kolaydr. Biliyorsun bunu. Belli belirsiz
glmsyorsun.
Ardndan binlerce kanat gkyzndeki ahengi bozuyor!
122
Sen, nce sevip sonra ldrdm ne ilk ne de son insansn.
Ama biliyor musun ki, her yalnzlk yeni bir cinayetin habercisidir.
123
Param olduunda paraya nem vermeyebilirim, diyorsun.
Varlmz belirleyen biraz da sahiplendiklerimizdir.
Az sonra syleyeceklerin de bunlar olmal.
124
lkbaharn u binlerce ton beton yn arasndan nasl syrlp
kacan merak ediyorum, diyor adam mektubunda. Arjantin'dn
yazyor. Sevgilisine. Hayatnda yalnzca iki ey var adamn.
Umak ve yazmak. Yl 1930. Dokuz yl kadar sonra mthi bir
sava patlayacak. Adam yalnz ve yazyor. Sevgiliden gelen iki
satrn kutsal kitap kadar nemi var. Ardndan romanlar kyor
ortaya. Savan aclar ayr bir yazma gerekesi olmutur
elbette. Sonra sonra Kk Prens merhaba diyor yeryzne.
Sonsuz sevginin, tarifsiz kk mutluluklarn, umann,
sorgulamann ve erdemin bulutuu bir minik kitap. lkbahar
direniyor. O yl da, tonlarca betonu atlatp yeryzyle buluuyor.
Biz insanlar, biz lmller ise phedeyiz. Oyunbozanlk
bekliyoruz. Oysa bu hi gereklemeyecek. Biz ise, bu
tedirginliimizle yaratc olmay srdreceiz. ou gzelliklerin
znde mutsuzluumuz var nk. Daha iyi, daha yaanas bir
dnya beklentisiyle gerekletirdik pek ok buluu. Bulduka,
yeniledike ve zm rettike daha mutsuz, daha ekilmez
olduk, yalan m! Sevgili imdi telefonun hemen teki ucunda
ama eski aklardan ne kadar uzaz! Belki de Kk Prens'e bir
kez daha gz atmann tam sras. Oysa en son dn okumutuk.
lkbahar gelecek, betonlar atlayacak ve ve aklar yeniden
havalanacak kularla birlikte. Sonra o uzak bulutlarn stnden
bir kk uak geip gidecek. Aklnda binbir gzel dnce,
yreinde sevgiyle bir adam, zamanlar ap el sallayacak.
Onunla bizleri buluturan ey yaznn gcnden baka ne
olabilir! Evet, o kk ua bekliyoruz.
Sabrszlkla. Mektup bekler gibi.
125
Akl almaz olan hayatn kendisi deil, ona katlma
biimimizdir. En mantkl, en seilmi davrann uurum
kenarndan iki bilet olmadn kim syleyebilir!
126
Kaosun gerek tanmn buldun gnn birinde. Dnsene,
herkes kendi takvimini kendi yapyor! Zaman dilimlemesini
diledikleri gibi gerekletiriyor insanlar. Ellerindeki tek veri,
zerinde anlatklar balang an. Sonras onlarn bilecei i.
Gn, ay, yl... Tm kavramlar yeniden gzden geirilebilir. Babil
Kulesi'nin yeryzn bir kez daha selamlamas gibi bir ey bu.
Dilin deil, zamann zgrl fkryor imdi kuleden. Topraa
dklen damlacklarn adn kaos koyabilirsin. Kendine ait bir
takvim gnnde dnyorsun bunlar. Kendi takvimin, kaos
kavramnn kk bir paras belki ama uygulanabilirlii yok
henz. Her ileti gibi zaman da paylald kadaryla anlam
kazanyor. Zaman kabulmz d dnyaya uyumumuzu
pekitiriyor. Kent ormannda aalarn yerini saat kulelerinin
almasnda korkulacak bir yan yok. Zaman bizi gzetlemiyor
nk, kulelerin gz deliklerinden bizler bakyoruz. Bo
zamanlarnda gelitirdiin takvimin hkm drt duvarla snrl bu
yzden. Yine de oyunu sonuna kadar gtrmyorsun. Bildiin bir
ey var. Bir tam gnn farkl dilimlere ayrlmas, uygulamadan
yarar beklenmedii srece var edebilir kendini. Aksi durumda bu
zel takvim hkmranln oktan ilan ettiin lkene kaostan
baka ne vaat edebilir?
Sorun da burada bir yerde dmleniyor zaten. Hkmdar
olduun kadar Sezar' da olabiliyor musun lkenin?
127
imden ayrlyorum. Baarl olduumu iyi biliyorum. u an
sizi arttmn da farkndaym. Kendimle bark olma
oyununu brakyorum aslnda. Bunun yz karas bir anlama, bir
sahtekarlk olduunu anlatma gayretim, bilmem tarafnzdan ne
lde anlayla karlanabilir! stifam, belki de u ana kadar
stlendiim roln altnda kalmaya baladmn bir iareti.
Kendim olmay m setim peki? Belki. Ancak, kendim olmay
seme zgrln seiyorum sanrm. Yolun bandaym.
nanlarm, alkanlklarm, yaadm yeri ve bundan sonraki
zamanm yeniden gzden geirmekten yanaym. Sizi ne kadar
anlayla karlyorsam, sizin de beni anlamanz istiyorum. Size
baarlar, kendime unutkanlklar diliyorum. Bunca zaman, iyi
kt tadm her eyi unutma ansm olabilir mi? lk yapacam
ey, sanrm bu soruya yant aramay bile gereksiz klacak kadar
uzaa bir yolculuk olacak. Ho bir ura olacan kabul edin,
ltfen! Dostlukla.
128
Abece yerine notalar retelim inanlara. Sonra da onlarla
konumay deneyelim. ok eyin deitiini greceiz.
Safdillik bu, diyorum ona akyarak.
129
u an zaman durdurdum, dedi evin by. Herkes bann
aresine baksn.
Ksa bir sessizlik oldu. Ya da uzun bir sessizlik! Bu bir iflasn
ilanyd sanki.
Zemberein boalmas ya da.
Sahi, sonra ne oldu, dedi dieri. Meraklanmt. Gld
anlatan.
Unuttun mu?, dedi ardndan. Hem sonra ne olabilir ki!
130
Sylediklerini yineleyebilir misin, dedi baba oluna.
Evet, dedi ocuk. Seni ve annemi hi sevmiyorum.
Neden, dedi baba krk bir sesle.
nk siz birbirinizi sevmiyorsunuz. Bir trafik kazasnda
doduuma yemin edebilirim!
131
inden memnun deil misin?
Yo, beklediimden daha kt deil!
cretinden?
Beklediimden daha iyi diyebilirim.
yleyse sorun ne?
Ne beklediimi bilmiyorum sanrm.
l rengi bir oda. Susan iki adam.
132
Sen, diyor kadn, tanmamzdan nce yoktun hayatmda.
Uzaktan tandm biri bile deildin, nerde kald ki sevgili olmak!
Ben, diyor adam, ayet ayrlrsak gnn birinde, yine
silineceim belleinden.
Ya imdi, diyor kadn. Yazdklarnn hissettiklerimle bylesine
rtmesi nasl aklanabilir!
Fark etmekle, diyor adam. Hissettiklerin sende zaten hep
vard. Belki toprann metrelerce altndayd ama hep vard.
Gnn birinde kaz gerekleti ve daha ilk darbelerde uyand
uykusundan sana ait olan ne varsa!
Sende bulduklarm gibi tpk, diye srdryor adam. Her biri
serseri bir mermiyi andran o nice tehlikeli szcklerin,
sylendike ehlilemesi gibi tpk.
133
-Saat on krkta ynetim kurulu toplantnz var. le
yemeinde iki yabanc konuunuz olacak, biliyorsunuz. On
drtte bankaclar...
-Sra bende!
-Nasl?
-Sra bende dedim. imdi de ben konuacam.
-Nasl isterseniz ama...
-Syle bakalm, sen hi midilliye bindin mi?
-Midilli mi? ey... Belki grmmdr ama...
-Konumuzla ne ilgisi var diye sakn sorma olur mu! zlrm.
-Nasl isterseniz.
-Devam ediyorum yleyse. Bykay'y grmek iin en son ne
zaman aba gsterdiini hatrlyor musun?
-Bykay'y grmek iin? Sanrm...
-ok oldu diyeceksin. Korktuum yant yani.
-Yine de, nasl denir...
-Ynetim kuruluyla bir ilgisi yok, biliyorum. Son soruma yant
vermeyi dene yine de. Belki o zaman tm bu zrvalarn arasnda
bir ba kurmak kolaylar, ne dersin?
-Sylediiniz gibi olsun.
-Dinle yleyse. On alt yanda olmalym. Bir gen kz ilk
ptmde yani. ilek tad yaylmt dudaklarma. Akama
kadar sarho dolatm. Parmak ularma kadar uyumutum.
Sonra.. akam evde anneme btn bu olanlar anlattm.
-Gen kz ve sizin...
-Yok canm! Bir midillinin pei sra komann iten ie
sylenen mthi bir zgrlk arks olduunu ve yine bunu
paylamak iin akam alacasyla birlikte gkyznde beliren
ihtiyar...
-...Bykay'nn tm yldzlaryla size gz krpp durduunu!
-Ne gzel! Devam et.
-Ah! lk pmemi tam olarak hatrlayamyorum ne yazk ki.
Sanrm haar bir kzdm.
-Sonra?
-Sonra... Evet, tarifini vermek gerekirse karanfil kokusu
diyebilirim. Soluk, uuk pembe bir karanfilin yle bir akam
gezintisine km hali diyelim.
-Ya annene neler anlatrdn?
-Sincaplarn kala gz arasnda ceviz aalarna nasl
trmandn anlatrdm. Sanrm bir de sokakta rastladm o
uan baloncuyu. Zavall adam balonlarn hl kendisiyle birlikte
olduunu sanyordu.
-Ne gzel anlayoruz!
-Yine de ben...
-Biliyorum, u toplant. Sahi, antanda hep bulundururdun.
Sigaran var m?
134
Gzel ykler yazardn. Neden braktn?
Grgmden. evremde her eyin nce yapldn, sonra
yaandn grdm.
135
Sabahlar binbir glkle uyanr, yar aralad gzleriyle bo
salona bakar ve panikle frlard yerinden.
Eyvah, derdi. Herkes kalkp gitmi. e yine ge kaldm.
Neden sonra evde yalnz yaad aklna gelir ve aknlnn
yersiz olduunu dnrd. Hznl bir durum. Daha da hzn
uyandran yan, iinin de olmayyd belki.
136
Yaam ne sanyorsun ki, dedi dudak bkerek.
Ahmaklk ve yanlg maddeleriyle dolu koca bir ansiklopedi.
Evet, hepsi bu!
137
Konumak yar dokunmaktr.
Yazmak paylamaktr ama, diyor kadn. Bana syleyeceklerini
bir kada dkp zarfa koy ltfen. nk o, senin beni yeniden
var edecek olan iaretin. Hem ben szcklerin kattaki
servenini seviyorum. Kalemin sonsuz beyazdaki hesapsz yol
aln hibir sese deimem. Ben kanatlarak var olmay
seiyorum senle. Sesin uyarclndan ok yaznn klleniinde
titriyor kalbim.
Adam telefonu kapatyor. Bir kat ekiyor nne. Kalemin
grlts oday dolduruyor.
138
Srekli bir yerlere gitme arzusu, diyor. imde her an kpr kpr
bir duygu. yle kalender de deil hani. Buradan kalknca bir
kykente gitmekle yetinecek gibi deil. Grdm ilk parltl
yldza rnein! Anlaabileceim bir arkadala tabii.
Srtlarmzda ileri tka basa peksimet, meyva suyu ve yakas
almadk nice sohbetlerle dolu srt antalar. Sonra ver elini
kutup yldz.
Srat felakettir, diyorum. Giderken nnze ardnza iyi bakn!
Gktalarndan sz ediyorsan sorun deil, diyor. Cmlesini iyi
tanrm. Zarar gelmez onlardan. Biliyor musun, diye srdryor.
Belki de sen olabilirsin.
Ne olabilirim?
Yol arkada. Bu imdi aklma geldi. yi anlatmz
sylenebilir. Anlattklarm ilgiyle dinliyorsun. Uyumlu bir yann
var.
Sana katlanmak uyumlu olmak m yani, diyorum. Fikrimi
sorma inceliini bile gstermiyorsun.
Yldzlara yolculuk konusunda m?
Evet. O dleri en son sararm Jules Verne kitaplarnda
brakmtm.
Yazk, diyor. yi iirler yazdn dnrdm nedense. Yoksa
o da m bir aldatmaca?
zldm, diyorum. Byle dnmene yani. Belki biraz da
gerekiyimdir!
Glyor ve baka bir ey sylemiyorsun. Son sylediklerim
sohbeti ldrd sanki. Neden bu kadar dayanksz, bu kadar
sabrszm. Hibir d cokulandrmyor artk beni.
Kt bir ey bu. Ksack bir an diliminde yarglyorum kendimi.
Haklsn aslnda, diyorum. ok iyi bir yol arkada olabilirdim
ama, gerek bu deil!
Gerein altn kalnca iziyorum. Sonra bir daha, bir daha!
Bam kaldrp Kutup Yldzna bakamayacak kadar
cesaretsizim bir de. nk o yol arkadam.
139
Neredesin, yani bana gre, dedi adam. Fotoraftan gzlerini
ayrmad.
Tam arkanda, dedi kadn. Kahvesinden bir yudum ald.
Resmine bakyor, sesini duyuyor, scakln hissediyorum,
dedi adam.
Oysa ben seni gryorum, dedi kadn. Zaten daha ou yok.
Biliyorum, dedi adam. Olsayd yz yze durmaz mydk!
140
Bir erkekte en ok ne ararsn, dedi gen kz arkadana.
Amaszlk, dedi teki.
Hak edilmi bir amaszlk yoktur, dedi birincisi. O yzden,
kendini kandrm birinin beni de kandrmasna izin veremem.
141
Dn! Gnn birinde yitip gideceiz. Bir sre arayacaklar
bizi belki. Sonra her ey kald yerden devam edecek. Suya
atlm minik bir tatan ne farkmz var? Yarattmz halkalarn
gcyle hatrlanacaz, hepsi bu.
Tpk bunun gibi yle mi, diyorum elimdeki kk ta durgun
suya frlatrken. Evet, bir yaam zetiydi bu. Baklarmzdaki
matlamadan, dncelerimizdeki glgeden ve zaman
karsndaki zavalllmzdan da izlenebilirdi bu.
Bir ta bizi gzlyor o sra, yeniden dinginlie kavuan suyun
diplerinden. Henz kendini darya vermemi olan halkalara sk
skya sarlmza glmseyerek tank oluyor.
142
Kutsal kitaplar kitaplmda en uzak yere koyduum o gn.
Evet, kendime drst ve en yakn olduum o gn!
143
Btn bir gn hibir ey yapmadm, dedi skntyla. Yitirilmi
bir gn!
Byle dnme, dedim hemen. Belki yarnki araynda
bugn iin yitirdiin eyi bulmann keyfine hazrlanabilirsin
imdiden.
144
Geldim, yine bulamadm. Acaba yok musun? Varln yalnzca
benim bir kuruntum olabilir mi? Ne var ki, telefonlayoruz. Ortak
dostlarmz var. Kimi zaman selam gnderiyoruz bir dierimize.
Gnn birinde doal kabullenebilirsem bu durumu ve bana ait
olduun kadaryla yetinmeyi renirsem hrnlm da terk
ederim. Sen o kadaryla varsn ve gzelsin yaammda. Kaps
zorlanan deil, akl kurcalayan biri olarak kalmalsn. Bu pusula
bile kapya ilitirilmek yerine postayla gnderilmeliydi sana.
htimal, u an benim kapmdasn. Benzeri bir not bulacamdan
eminim. Yarn telefonlaacak ve her eyin yolunda gittiini
greceiz. Bu dnce rahatlatyor beni. u ann samaln
unutacaz en gzeli. u an, zaten benim zel tarihimden oktan
karld.
145
Yeteri kadar itin, diye azarlad kadn adam.
Neye gre yeteri kadar?
Bnyene gre, dedi kadn. Bir yerden sonra tahamml
edemiyorsun.
Neye, dedi adam.
ok eye, dedi kadn.
Sayaym, dedi adam. nce sana tahamml edemiyorum.
Neden beraberiz, bu sorunun yant, her araymda azn biraz
daha aralayan yeni bir soru canavarna dnp rktyor beni.
Baka neye tahamml edemiyorum? Kendime tabii! Neden
deiemiyorum diye. Neden kurtaramyorum kendimi her tr
tutsaklktan. Neden bu kadar zayfm, neden fkelerin hedefi
oluyorum ve neden hibir sorunun yant yok. Sanrm asl
renmek istediim bu ve renmek iin elimden geleni
yapyorum, yani iiyorum, oldu mu?
Kadn susuyor. Evet, bu da bir konumlandrma nk.
146
nerebilecein bir kitap var m?
Birden ok, dedi adam arkadana. Ama hibirinin adn
sylemeyeceim.
Neden, dedi arkada.
nk, dedi adam, severek okuduum pek ok kitapta
aramann keyfi ve gizi dile getiriliyor. Bu gzel oyuna en
bandan katlman istiyorum. Hepsi bu!
147
lmden korkmuyorum, diye konumaya balyor.
Belli belirsiz glmserken srdryor:
nk yaam hi cesaretlendirmiyor beni.
148
Krmz kapakl deftere ykler yazyorum, diyorsun. Yeil
kapakl olan gnlkler iinmi. Mavi kapakl defterde yeni bir
romana balamsn. Sistemli bir alma iin iyi bir yntem,
diyorum. Dpedz kolaylk!
Yalnzca bir oyun bu, diyorsun, kolaylkla ilgili dncelerimi
kapaksz bir deftere geirirken. Kurallarn anlatlanlarla snrl
olduu ocuksu bir oyun yalnzca.
149
Adresimi yitirdiini syledi, kapm ald o gn!
Mektuplarn kesilmesi demek o yzdenmi. Sana gelmi ite,
diye glmsedim birden. Ya da yaznn tkendii bu yere!
150
Yaam gzel anlar toplamdr, diye mrldanyor adam.
Kadnn yanana minik bir pck konduruyor.
Geri kalanlar, yani tm tatsz anlar ise birer lm provas
olmal, yoksa haksz mym?
151
Kyda tahta bir iskemleye oturmusun. reti. Her an ekip
gidebilirsin. Dalar arkanda, deniz ve akam hemen nnde.
Bulutlarn arasnda gemiin kamayor sanki. Yerinden
doruluyorsun. Yzn gne yan. Bir bardak su ierim,
diyorsun. Her eyin
stne mi, diye taklyorum. ylece kalyorsun. Uzun bir gece
olacak, evet.
Birlikte karlayacaz ertesi gn.
152
Syleyeceklerinden rkyorum, dedi adam.
Suskunluumdan cesaret alp sylyorsun bunu, dedi kadn.
Arl bir gemi, sancl bir gelecek. Ah, tam da o an ite. Bir
neter ya da keskin bir karar.
Ne kadar aresiziz, diyor bir tanesi. Hangisi? Ne fark eder!
153
-Sol elimin parmaklar kemann stnde deliler gibi
koturuyor. Niyetim, sanki Paganini'yi kendisiyle yartrmak.
Partisyonun sonlarndaym. Salonu dolduranlar nefeslerini
tutmu, solonun tamamlanmasn bekliyor. Ve birden, inanlr gibi
deil ama salon kararyor! Dnebiliyor musun, klar gidiyor.
Koca salon zifiri karanlk!
-Ne fark eder! Sen karanlkta da alabilirsin.
-Evet. Aslnda onlar da, yani salondakiler de karanlkta
dinleyebilirler, yle deil mi?
-Ancak sylediin gibi olmuyor sanrm.
-Doru. Kprdamalar.. ardndan mrldanmalar balyor.
-Allah bilir, sivri akllnn biri de mumlar yetitirmeye
kalkmtr...
-Ya akmaklarn karp yakanlara ne buyurulur!
-Hangi akla hizmet ettikleri anlalr gibi deil.
-Vestiyere saldr balamtr bu arada.
-Yo! Olup olaca bir d bu. Daha kt eylerin
gereklemesine izin vermem.
-Peki sonra ne yapyorsun?
-Keman indirip l basyorum. Hem de en st perdeden!
-imdi de salonu izleyelim.
-Onlar gremiyorum ama donup kaldklarna eminim.
-Sonra?
-Sonra uyanyorum. Ter iinde olduumu sylemeye gerek
var m?
-Sanrm uykun da kamtr.
-Ah! O ana kadar da uyuduum sylenemezdi.
-Yani... Bu anlattklarn d deil miydi?
-Her ey kadar! u an bile birden silkinip uyanmayacamz
kim iddia edebilir!
-lgnsn!
-Senin kznm. Btn bunlarn bir aklamas var m sence?
-Bilmem..., dedi kadn.
ok ey sylenebilir u an. Ancak o, huzurlu bir uyku gibi
sessiz kalmay yeliyor.
154
Kente yabancym. Sana yabancym. Bu kadar dmanla ba
edemem..
Savamay dene, dedi kadn kapdan kmak zereydi.
Ekledi.
Masada kentin haritasn bulacaksn. Bir de sana
gndermediim mektuplar...
155
Gecenin ilerleyen saatlerinde eski koltua iliir, hemen
yanndaki abajurun kr aydnlnda, gvdesinin arlndan
kurtulmu olmann rahatlyla parmaklarnn oyununu balatrd.
Glge ve devinen parmaklar! Duvardaki saysz ekile bir o
kadar da ykler uydurduu o son gecede tm klar yakt ve
gvdesini aydnln iindeki kamamann gizine brakt.
Glgesinden tek szck alamadlar.
156
stersen vazgeelim, dedi yumuack sesiyle. Denedik,
beceremedik.
Haklsn, dedi adam. Bir de beraberlii deneyelim.
157
Dmde bir kartaln ardndan kouyordum, dedi kadn.
Sonra.., dedi adam.
Sonra fark ettim ki, yrtc olmak yalnzca bir balangm!
158
Nereye braktn onlar?
Ormann en uzak yerine, dedi avc.
Ya geri dnerlerse?
Bizi bulamazlar, dedi avc, bilgece glmsedi.
Bulsalar bile, bizler o eskisi miyiz bakalm!
Ankara, 2002
Sylei - Ahmet nel i
Okur karus olmak deil,

karus'un yksn okumak istiyor bence."
Ahmet nel'le "Konumlandrmalar" zerine bir sylei
altKitap: "Konumlandrmalar"n ksack yklerden oluan bir

szler ve anlar btn olduunu syleyebiliriz. Bu metinleri
olutururken nasl bir dnceden yola ktnz renebilir miyiz?
Ahmet nel: "Konumlandrmalar", belki de yalnzca bir yola k
an! Yolculuun okurun belleinde, imgeleminde, yreinde srmesini
dileyen kk, youn metinler demeti. Metinleri yazdran temel gd
ounlukla bir dnce deil. Bir durum, bir fotoraf ya da anlk bir
trajediyle burun buruna gelme an. Hayatn o youn karmaasnda
gzn seebildii, duygunun fark edebildii "karus'lara" yakn
durabilmekle ilgili bir seim. Kanmca, hayat olduka trajik bir "hal"
nk! Yazyla, izgiyle, renk ve notayla onu bir kez daha oluturma
abamz bu trajik durumu biraz daha belirgin klyor. Demek ki,
yalnzca yazan kiilerin yapt "seim" hayat anlamlandrmak iin
yeterli bir hareket deil. Bende balayp okurda biten yolculuun yar
gizli yar ak servenidir konumlandrlanlar. Ayrntda gizlenen
aclarmz, hzn ve cokularmz "anlk patlamalarla" yanstabiliriz
birbirimize. Kimse uzun trajedilerin merakl okuru/izleyeni olmak
istemiyor gnmzde. Szn ettiim ey yaznsal rnlerle ilgili deil
elbette. Ne ki, iyi kt bulutuumuz duygular ve krk dnceler
hayattan kardmz ortaklklar olarak bizi hem avutuyor, hem de
belirliyor. "Konumlandrmalar" belki de tedavisi mmknsz
"krklklarla" ilgili bir reete bu yzden. Evet; sonunda adresi belirsiz
bir i yolculua ar diyebilirim bu ksa metinler iin. Yazar yalnzca
kkrtandr! Asl yazar, metni kendine evirmeyi becerebilen okurun
"ta kendisi" olamaz m peki?
Sylei - Ahmet nel ii
altKitap: Kitabnzdaki metinler zaman ve mekan bamsz

metinler. Buradan yola karak, genelde insan ilikilerinde ve zelde
de kadn-erkek ilikilerinde, yazarn znelliini sakl tutacak olursak,
"genel"lie doru bir yolculuk olduunu syleyebilir miyiz?
Ahmet nel: Elbette. Yine de, bu metinlerin "Doru Bir Hayatla
lgili Klavuz" olarak alglanmasn istemem. nerim iyice karmaaya
dalmaktan, yolu kaybetmekten yana. Kii kendi seimini biraz da kendi
yaanmlklarndan karmal. Ayrl yaamadan ayrlk acsn
anlatmak pek kolay deil rnein. nsan ilikileri byk ve iddial bir
balk aslnda. Metinler, birer nerme de iermediine gre, bylesi
kapsaml bir grevcilii kaldramaz. lle de bir grevcilikten sz etmek
gerekirse; yrek sesine kulak vermekten, insanoluna biraz daha
duyarl yaklamaktan, ama en nemlisi kendimize tuttuumuz o "dev
aynasndan" uzak durmay nermek mmkn olabilir. Yukarda szn
ettiim karus'un kk rneklemeleriyiz her birimiz. Yeryzne doru
tepe st aklrken son kez olsun sesimizi duyurma, "ben burdaym"
deme abasndayz. Nafile bir aba olduunu bilerek elbette. Herkesin
kendi leinde yaad trajediler baka kulaklarn, baka gzlerin
avclnda nk. Sonuta bir erkein bir kadna -ya da tersi- duyarl
ve anlayl yaklamas bir ayrcalk deil kanmca. Hayat
kolaylatran her eyi elimizin tersiyle itmek daha kolaymza gidiyor
nedense. Sonuta sevgimizi dillendiremiyor, bakasnn mutluluunu
paylaamyoruz. Hayatmz krelten ey ise, amansz
"duyarszlama" abamz. "Konumlandrmalar" bu duruma sust
yapmaya alyor biraz da.
altKitap: "Gri yansmalar" Kitabnzdaki metinlerinizden sz

ederken en sade ekliyle bu tanm kullanyorsunuz. Bu tanm bir
genellemeden mi kaynaklanyor yoksa siyahn ve beyazn birbirinde
eridii bir bak asndan m?
Ahmet nel: Yantlarmda hayatla ilgili olarak bolca "trajedi"
szc kullandm. Bir kez daha yinelemem gerekirse, benim
yaptm, bu trajediyi "parodik" bir dil kullanarak daha yenilir yutulur bir
hale getirme abas belki de. Gzel olan, coku tayan her ne varsa
aldatcdr demek istemiyorum tabii. Yine de yle bir dnelim:
Kendimizi en hafif, en mutlu hissettiimiz anlarda bile "sonrasyla" ilgili
bir kayg tamaz myz? te bu yansma kocaman bir "gri belirsizliktir"
Sylei - Ahmet nel iii
bence. Hibir hayat sonuna kadar ac, ya da keyif nermez. Tabii, asl
ve gerek olan da budur. Kk ayrntlar hayatn "sepya"
fotoraflardr nk. Eski fotoraflarn vaad ettii o byk ykleri gz
ard etmeyelim! Belki de, her birimizin hayatndan geriye yalnzca tek
bir "gri" fotoraf kalacak. Bizleri o "ann" anmsattklaryla
hatrlayacaklar. fkeyi, hzn, heyecan ve sevinleri o "gri" filtrenin
ardndan grmeye alacaz. Unutmayalm ki, okura yklediimiz
gizli grevlerden biri de, bu fotorafn bizzat onun tarafndan
renklendirilmesiyle ilgili! Gri yaratc, batan karc ve ac vericidir.
Yaamsaldr da ama! Siyaha teslim olmamtr. Beyaz kadar "masum"
olmamak ise dpedz bir ayrcalktr!
altKitap: Ksack ykler eksiltmelerle, eretilemelerle, youn

gndermelerle kimi zaman iir gramerine yaklaan yapsyla farkl bir
dil kullanmn da beraberinde getiriyor. "Konumlandrmalar"daki dil
kullanm stne neler sylemek istersiniz?
Ahmet nel: "Konumlandrmalar"da yk dilimin dna ktm
sanmyorum. Yine de, daha ksa, daha "zenli" metinler elbette. ster
istemez daha sk bir iilik gerekletiriyor, daha tasarruflu bir dil
kullanm gayretiyle "daha youn" bir anlatm tutturmaya
alyorsunuz. Satr aras okumalar, gndermeler, alegoriler,
metaforlar setiiniz dilin doal sahipleri oluyor. Bu ise, ister istemez
metinlere iirsel bir kimlik yklyor. Ksa metin her zaman rktcdr!
Okur iin de, yazar iin de geerlidir bu. Demek "yetkin" bir yazarsnz
ki, meselenizi be satrda dile getiriyorsunuz! Demek "zel" bir
okursunuz ki, size sunulan o ksack metinlerle aslnda ne anlatlmak
istendiinin bal gibi farkna varyorsunuz! "Konumlandrmalar"n byle
bir kaygs yok ne gzel ki. Gerekten syleyecek sk bir cmlem
olsayd bunu kocaman bir romanda dile getirmeyi yelerdim. Tpk o
akal cmlede olduu gibi; okurun da hayli zaman olmal ki bu ksa
metinleri devirmeyi gze alabiliyor! Hepsi bir yana, hayatn trajiini
"yaznn" yazgsyla buluturmak doru deil. Okur karus olmak deil,
karus'un yksn okumak istiyor bence.
Sylei - Ahmet nel iv
altKitap: "Konumlandrmalar"n saysal bir kitap olarak

yaynlanmas istei nasl olutu? Saysal yayncln fiziksel
yaynclkla ilikisi ve bir yazar olarak sizin internetle ilikiniz
konusunda neler sylemek istersiniz?
Ahmet nel: ki yl ncesine kadar, u klasik "redcilerden" biriydim
ksacas! Bilgisayara asla bulamyordum ve emektar daktilomla gl
gibi geiniyordum! Sz uzatmak gereksiz. Bilgisayar ve internet
mthi bir olanak. u anda tm dosyalarm bilgisayara ykl ve her
trl yazmay, haberlemeyi, dosya/kitap alveriini net araclyla
yapyorum. Beni bu denli etkileyen bir sistemin ok sayda okur/yazar
tarafndan paylaldn biliyorum ayrca. Sonuta, fiziksel yayncln
biz eskimeye balayan yazarlar tarafndan belirlenen sarslmaz "
kutsall" tartlabilir bir konuma gelmeye balyor. Deiimin ve
dolamn hzna ayak uydurmak bizi daha ok sayda ve belki de daha
yeni okurla buluturuyor. Tpk bir okur olarak, benim de ok sayda
yeni kitap ya da kaynaa "kolayca" ulamam gibi. Yine de, nankrlk
edip daktiloya reva grdm kaderi kitapla buluturmayacam.
Saysal yayncln her trl nimetinin tesinde, bir yaptn kitap
formunda "elimize ve gzmze" dokunmas bambaka bir duygu
elbette! Sonu olarak; "Konumlandrmalar" kendi hayatmdan yola
karak gnmz iin dlm birer kk "dipnot" belki de. Bir
Fransz eletirmen, Proust'un dev yapt iin "yazlmam bir iirin"
dipnotlar tanmn kullanr. ou byk yapt iin kullanlabilir bu
tanm. Sanrm, asl "marifet" hayatmz yapta dntrmekle ilgili
olmal. Kendiliinden akan, iirini iinde saklayan, cokusunun
paylamaya hazr, mutluluk anlarn oaltmaya hazrlkl, sevgiye
bedel bimeyen, ak hak eden ve dipnotlara gereksinim duymadan
yalnzca kendi gvdesini sunabilen hayatlar, belki de
"konumlandrlamayacak" kadar basit, bir o kadar da grkemlidir,
kimbilir! Biz yazya tene olanlar ne kadar da kskancz aslnda!
Szcklerin bysnde aradmz eyin btn bunlardan baka bir
ey olduunu sylemek mmkn m yoksa?

Ahmet Önel-Konumlandirmalar-Anlatı PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ahmet Önel-Konumlandirmalar-Anlatı PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Konumlandrmalar

Yayna Hazrlayan: Yekta Kopan

2002 altkitap ve Ahmet nel

Yaptn tm yayn haklar sakldr. Tantm iin yaplacak ksa alntlar

zel Bir Metin

Yalnzln bir gc, bir de yasas var, diye konutu usulca.

Ak. Mutluluk. Uyum. Uyumsuzluk. Ayrlk. hanet. Hzn. Kadn.

Psikanalist Darian Leader'in bir almas srasndaki ilgin tesbiti:

talyan sinemac Ettore Scola'nn 1977 tarihli filmi zel Bir Gn

btn sakinlerinden "arnan" bir binada, kapc kadn da saymazsak iki

Ahmet nel Konumlandrmalar'da ksack metinlerle bir baka

Konumlandrmalar, nice zel duyguyu, cevab, gn gzler nne

Ters giden bir eylerin farknda. Yarn le tatilinde yine

Okur karus olmak deil,

Ahmet nel'le "Konumlandrmalar" zerine bir sylei

altKitap: "Konumlandrmalar"n ksack yklerden oluan bir

altKitap: Kitabnzdaki metinler zaman ve mekan bamsz

altKitap: "Gri yansmalar" Kitabnzdaki metinlerinizden sz

altKitap: Ksack ykler eksiltmelerle, eretilemelerle, youn

altKitap: "Konumlandrmalar"n saysal bir kitap olarak

You might also like