Bene Benetan 6º

710382PORTADILLA _ 001-001.
qxd 19/6/03 11:46 Pgina 1
L E H E N H E Z K U N T Z A
Bene-benetan E U S K A R A
Zubia
Santillana
710382AURKIBIDEA _ 002-003.qxd 19/6/03 11:36 Pgina 2
Aurkibidea
Ikasgaia Gaia eta hiztegia Hizkuntz funtzioak Gramatika egiturak
Arrantzaleak Eguneroko gauzak

Ni eta nire mundua IZAN aditza lehenaldian
eta piratak kontatu
4. or.
UKAN aditz singularra

Jokin MacJakin Orain eta lehen Lehenaldiaz hitz egin
lehenaldian
14. or.
Albiste ARI IZAN aditza

Komunikabideak Iritziak eman
xelebreak lehenaldian
24. or.
ZER-NORI-NORK
Artearen eskutik Kultura Esamolde jatorrak erabili aditzak orainaldian
34. or. (hari)
ZER-NORI-NORK
Senideak
Norena ote? Barne egoerak azaldu aditzak orainaldian
eta adiskideak
46. or.
(haiei)
Asmatzaileen SUPERLATIBOA
Zientzia eta teknika Prozesuak azaldu
lehiaketa (rik ena)
56. or.
ZER-NORI-NORK
Mandatuak Dendak eta lanbideak Lehentasunak adierazi aditzak orainaldian
egiten (nik zuri / zuk niri)
66. or.
Iker Kantitateak konparatu UKAN aditz plurala

Europa
eta Dominique lehenaldian
78. or.
Martin Txiki Natura Orientabideak eman ERE partikula

88. or.
Euskal Herriko NON/NONDIK/NORA

Bertsotan Lekuak deskribatu
ohiturak eta jaiak pluralean
98. or.
GRAMATIKA Pausoz pauso

110. or.
710382AURKIBIDEA _ 002-003.qxd 2/7/03 1:27 Pgina 3
Irakurgaiak Jolasak eta kantak

ESKULANA:
Eskolarako ontzia
Eskola munduan
KANTA:
Guk euskaraz
JOLASA:
Aditzen dominoa
Beltzak eta zuriak
KANTA:
Ameriketara joan nintzen
ESKULANA:
Iragarki laburrak 1. Berrikusketa 44. or.
Telebistari buruz
KANTA:
Pasaiako herritik IZAN aditza lehenaldian
UKAN aditza lehenaldian
BERRIKUSKETARAKO JOLASA:
Jakintsuen jolasa ARI IZAN aditza lehenaldian
Munduko ipuinik
Eguneroko gauzak kontatu
laburrena eta luzeena KANTA:
Baga, biga, higa Lehenaldiaz hitz egin
ESKULANA/JOLASA:
Agurtzeko erak Familien jolasa
munduan KANTA:
Aita Periko
ESKULANA/JOLASA:
Antzinako jolas bat 2. Berrikusketa 76. or.
Antzinako denboretan
KANTA:
ZER-NORI-NORK aditzak
Jaiki, jaiki
SUPERLATIBOA
BERRIKUSKETARAKO JOLASA:
Lehentasunak adierazi
Denden jolasa
Lanbide zaharrak Barne egoerak azaldu
KANTA:
Senideen izenak ezagutu
Trapu zaharrak
JOLASA:
Potolus Erroman
Filipides korrikalaria KANTA:
Paristik natorren artista
ESKULANA:
Hostoen mosaikoa 3. Berrikusketa 108. or.
Buruzagiaren gutuna
KANTA:
Goizean argi hastean UKAN aditz plurala lehenaldian
ERE partikula
BERRIKUSKETARAKO JOLASA: NON/NONDIK/NORA pluralean
Gure jaiak Jaien jolasa Kantitateak konparatu
KANTA:
Orientabideak eman
Agur, jaunak
HIZTEGIA Goazen hitzak bilatzera

120. or.
710382UNIDAD01 _ 004-013.qxd 19/6/03 11:42 Pgina 4
1. GAIA
Arrantzaleak eta piratak

Dokumental honetan
euskal arrantzaleen
bizimodua ikusiko dugu.
Kattalin txikitan
oso bihurria zen eta
orain berdin segitzen du.
Gainera, irudimen handia
du eta abentura pila
asmatzen du. Gaur beste
abentura bat asmatu
du eskolan.
Gure arrantzaleak askotan Afri-

kara joaten dira arrain bila.
Bide luzea da eta arrisku asko

daude bidean: haize gogorra,
ekaitza, olatu handiak
Arrantzaleek Afrikako
kostaldean sareak botatzen
dituzte eta
4
Lau
710382UNIDAD01 _ 004-013.qxd 19/6/03 11:42 Pgina 5
eta ordu eta egun asko pasatu eta

gero, beren altxor maitea harrapatzen
dute: atun lodi-lodiak.
Zer pentsatzen ari da

Kattalin orain?
Zertan ari zara, Kattalin? Ea, Piratak!!!

erantzun! Nortzuk joaten dira
Afrikara?
R!
R! KAR KA
!
KA
5
Bost
710382UNIDAD01 _ 004-013.qxd 19/6/03 11:42 Pgina 6
ZU OSO POTOLOA ZINEN!
1 Irakurri eta erantzun
Zertan ari zara, amona?

Argazki zaharrak ikusten ari naiz.
Nolakoa zinen zu txikitan?
Orain zaharra eta itsusia naiz, baina txikitan
oso neskato polita nintzen.
Eta nolakoa zen aitona?
Aitona orain gizon argala da, baina txikitan
oso potoloa zen.
Eta nolakoa nintzen ni?
Zu ere oso potoloa zinen!
Nolakoa zen amona txikitan? Nolakoa zen Kattalin txikitan?

Amona txikitan oso neskato polita zen.
Nolakoa zen aitona txikitan? Kattalin txikitan argala zen?
2 Osatu esaldiak
Gaur
Atzo
ABUZTUA
UZTAILA Astelehena
IZAN aditza orain eta lehen Igandea
1
Lotu pertsonak eta aditzak. 31
NOR ORAIN LEHEN
Gaur astelehena da.
Gu naiz / nintzen Atzo
Haiek zara / zinen Gaur abuztuaren 1a da.
Zuek da / zen Atzo
Ni gara / ginen Gaur laneguna da.
Hura zarete / zineten jaieguna
Zu dira / ziren Galdetu lagunari: Zer egun da gaur?
Zer egun zen atzo?
6
Sei
710382UNIDAD01 _ 004-013.qxd 19/6/03 11:42 Pgina 7
3 Begiratu eta osatu 4 Bete hutsuneak
Zer moduzko dantzariak

zineten zuek txikitan?
Gu orain dantzari onak

gara, baina lehen oso
txarrak
Eta zuek lehen txapeldunak

Amona orain zaharra da, baina lehen gaztea zen. saskibaloian, ezta?
Aitona orain lodia da, baina
Amaren ilea orain horia
Aitaren bizarra
Ez, onenak Lepoluze taldeko

Kattalin mutilak . Gu
bigarren onenak
5 Bete inkesta hau
Ume beldurtia zinen? Ume lotsatia zinen? Emaitzak

Bai, ni beldurtia nintzen. Bai, ni lotsatia nintzen. Baiezko erantzunak:
Ez, ni ez nintzen beldurtia. Ez, ni ez nintzen lotsatia. 0. Zu oso ume jatorra
zinen.
1. Zu ume jatorra zinen.
Ume negartia zinen? Ume txizatia zinen?
2. Zu ume normala zinen.
Bai, ni negartia nintzen. Bai, ni txizatia nintzen. 3. Zu ume petrala zinen.
4. Zu oso ume petrala
Ez, ni ez nintzen negartia. Ez, ni ez nintzen txizatia. zinen.
7
Zazpi
710382UNIDAD01 _ 004-013.qxd 2/7/03 1:28 Pgina 8
EGUNERO-EGUNERO
1 Irakurri testuak eta egin esaldiak 2 Begiratu irudiei eta osatu esaldiak
1 2 3 4
KANADA
igo sartu irten jaitsi
1 Gauero, lapurra eskaileretatik isil-isilik

igotzen da.
Linda Smith 2 Gero, etxera
Linda, egunero, goizeko zazpi
eta erdietan jaikitzen da. Zortzietan
gosaltzen du. Bederatzietan eskolara 3 Ondoren,
heltzen da eta ordu batean eskolan
bazkaltzen du. Arratsaldeko bostetan 4 Azkenean,
etxera itzultzen da eta gaueko
hamarretan ohera joaten da.
SRI LANKA
3 Bete hutsuneak
Linda zazpi eta erdietan jaikitzen
Anil bost eta erdietan gosaltzen
Linda ordu batean bazkaltzen
Anil ez eskolara joaten.
Linda bostetan etxera itzultzen
Anil zortzi eta erdietan lotara joaten
Anil Mahaweli
Anil, egunero, goizeko bostetan jaikitzen
da eta bost eta erdietan gosaltzen du.
Seietan lanean hasten da aitarekin
eta eguerdiko hamabietan bazkaltzen EGUNEROKO GAUZAK KONTATZEKO
du. Arratsaldeko zazpietan etxera itzult-
zen da eta zortzi eta erdietan lotara joa- Idatzi zenbakiak.
ten da.
Egin honelako esaldiak: 1 Ni egunero egia esaten duzu.
Linda goizeko zortzietan jaikitzen Jonek askotan pozik egoten da.

da. Anil, ordea, goizeko bostetan Zuk batzuetan gela garbitzen du.
jaikitzen da.
Ama beti 1 goiz heltzen naiz.
8
Zortzi
710382UNIDAD01 _ 004-013.qxd 19/6/03 11:42 Pgina 9
4 Pentsatu erantzuna 6 Idatzi. Zer egiten duzu zuk egunero?
Langile honek, egunero,

zortzi ordu ematen ditu
lanean eta bazkaltzeko Ni goizeko zortzietan
ordubete dauka. Langile hau jaikitzen naiz.
beti arratsaldeko seietan
irteten da lanetik.
jaiki
Zer ordutan hasten da
langile hau lanean?
Ni
Mendizale hau, igandero,

Gorbeiara igotzen da. Haren
eskolara joan
etxetik tontorrera bost ordu
daude. Bidean ordu erdiko
atsedenaldia hartzen du. Beti
goizeko zazpietan irteten da.
Zer ordutan heltzen da
gora mendizalea?
bazkaldu
5 Irakurri
POTOLO MENDIAN
jolastu
Askotan erortzen dira

mendizaleak?
oheratu
Idatzi: Zer ordutan jaikitzen zara

asteburuetan? Zer ordutan irteten zara
Ez, behin baino ez kalera? Zer gehiago egiten duzu?
dira erortzen!
9
Bederatzi
710382UNIDAD01 _ 004-013.qxd 19/6/03 11:42 Pgina 10
NIRE GELA
1 Begiratu irudiari eta bete hutsuneak
gainean azpian ondoan aurrean atzean
Nire gela gaur hankaz gora dago.
Bizikleta ohearen dago.

Lanparatxoa mahaiaren dago.
Irudia armairuaren dago.
Landarea atearen dago.
Tiraderak armairuaren
Esan: Non dago gauza bakoitza zure gelan?
2 Begiratu eta erantzun 3 Markatu BAI ala EZ

Leihotik begira
ETXEAN LAGUNDU?
BAI EZ
Nik egunero ohea
egiten dut.
Nik beti jostailuak
batzen ditut.
Nik askotan mahaia
Nire gelako leihotik begiratzen ari naiz.
prestatzen dut afaltzeko.
Aurrean etxe handiak ikusten ditut. Etxe
horiek zuriak dira. Etxeen gainetik mendi bat Nik larunbatero hautsa
ikusten dut. Eta mendien gainetik zeru urdina kentzen dut.
ikusten dut. Nik igandero gosaria
prestatzen dut.
Orain zure txanda da: Zer ikusten duzu
zeure gelako leihotik?
10
Hamar
710382UNIDAD01 _ 004-013.qxd 19/6/03 11:42 Pgina 11
4 Konparatu bi irudiak
Lehen Orain
Gela hau lehen oso itsusia zen. Gela hau orain oso polita da.
Hormak lehen moreak
Ohea lehen zaharra
Errezelak lehen laranjak
Irudiak lehen tristeak
5 Ipini zenbakiak
1 sarrera
7
egongela
5
sukaldea
7
logelak
bainugela 4 6
korridorea
1
balkoia
komuna
7
8
3 2
Esan: Zer da gela bakoitza? Zeren ondoan dago sukaldea? Zer dago gela bakoitzean?
11
Hamaika
710382UNIDAD01 _ 004-013.qxd 19/6/03 11:42 Pgina 12
IKUSI ETA IKASI
1 Irakurri
Eskola munduan
Tanzaniako eskolak oso bereziak izaten dira.
Goizetan, umeek irakurtzen eta idazten
ikasten dute maisuarekin. Eta arratsaldeetan,
lurra lantzen eta buztinezko ontziak egiten
ikasten dute herriko gizon zaharrekin.
Tanzaniako umeak benetako artistak dira!
Australia oso lurralde handia da eta familia

asko herrietatik urrun bizi dira. Eta haien
umeak ezin dira eskolara joan, noski.
Horregatik, ume horiek irratiz ikasten dute.
Irakasle batek irratiz esplikatzen ditu gauza
guztiak, eta horrela, umeek etxean ikasten
dute lasai-lasai!
Txinako ume asko eskolara bizikletaz joaten

dira. Batzuek berrogei kilometro egiten dituzte
bizikletaren gainean. Eta eskolara heldu
eta gero, ikasle guztiek gimnastika egiten dute
jolaslekuan. Ikasle txinatarrak oso nekatuta
egoten dira eskola hasi baino lehen!
2 Markatu erantzuna
Tanzanian Australian Txinan
Ikasleak eskolara bizikletaz joaten dira.
Ikasleek lurra lantzen ikasten dute.
Ikasleek kirol pila egiten dute.
Ikasle batzuk ezin dira eskolara joan.
Herriko gizon zaharrak ere maisuak dira.
Ikasleek irratiz ikasten dute.
12
Hamabi
710382UNIDAD01 _ 004-013.qxd 19/6/03 11:42 Pgina 13
3 Egin azterketa hau 4 Ikasi eta kantatu
AZTERKETA LABURRA
MATEMATIKA
1. Zenbat dira berrogei eta hogei?
2. Zein zenbaki falta da?: hamazazpi,

hamazortzi, , hogei.
GEOGRAFIA
3. Zein kontinentetan dago Brasil?
Guk euskaraz
4. Zein da munduko mendirik garaiena? Euskara putzu sakon
eta ilun bat zen. (bis)
INGELESA Eta zuek denok
ur gazi bat
5. Nola esaten da txakurra ingelesez? atera zenuten
handik nekez. (bis)
EUSKARA Guk euskaraz.
Zuk zergatik ez? (bis)
6. Nire aitaren anaia nire da.
URKO
5 Egin eskulan hau
1 Kartoi mehe zuri batean

marraztu kanguru bat. 3 Itsatsi kanguruaren bi zatiak.
Honela:
2 Moztu pospolo kaxaren

goiko aldea.
13
Hamahiru
710382UNIDAD02 _ 014-023.qxd 19/6/03 11:43 Pgina 14
2. GAIA
Jokin MacJakin
n
s ko , Texas herria
la ur te a rak eta
Orain de legerik eta lapur
en etan.
ez zego a gu si ziren kale
k n
gaizkilea
Halako egun batean Baina Jokin MacJakin sheriffak legea ekarri zuen.
Bera gizon txikia eta lasaia zen, baina oso azkarra.
Eman diru guztia! Azkar!
Nagusi! Nagusi! Lapur batzuk Goazen, nagusi! Bestela,

banketxera sartu dira! ihes egingo dute!
Lasai, mutilok! Zuek itxi

herriko kale guztiak.
14
Hamalau
710382UNIDAD02 _ 014-023.qxd 19/6/03 11:43 Pgina 15
Nolakoak ziren lapurrak?
Lapur bat bizarduna zen

eta zapi horia zuen. Beste batek kapela handia
zuen eta betokerra zen.
Beste batek ez zuen ilerik

eta oso lodia zen.
Jokin MacJakinek herriko jende guztia

bildu zuen plazan. Lapurrek hantxe
egon behar zuten.
Nortzuk ziren lapurrak?

Seinalatu irudian.
15
Hamabost
710382UNIDAD02 _ 014-023.qxd 19/6/03 11:43 Pgina 16
LEHEN ETA ORAIN
1 Lotu galderak eta erantzunak
1 Zuk lehen bazenuen etxerik? Bai, nik lehen banuen pottoka polit bat.
Zuk lehen bazenuen autorik? 1 Bai, nik lehen banuen txalet handi bat.
Zuk lehen bazenuen zaldirik? Bai, nik lehen banuen Ferrari luze bat.
Zuk lehen bazenuen arropa Bai, nik lehen banuen frak dotore eta
dotorerik? garesti bat.
Pentsatu: Zer idatzi dute botiletan?
2 Bete hutsuneak 3 Idatzi hitz bakoitzaren lehen letra

Nolakoa da naufragoen uhartea?
Naufragoen uhartea da.
UKAN aditza orain eta lehen

Naufragoak ez zuen txalet handirik, txabola Markatu aditza.
zikin bat baizik. Nik orain dut nuen
Naufragoak ez auto , Zuk lehen duzu zenuen
motor baizik. Hark atzo du zuen
Naufragoak zuen pottokarik,
Guk gaur dugu genuen
zahar bat baizik.
Zuek aurten duzue zenuten
Naufragoak frak dotore ,
Haiek iaz dute zuten
traje
16
Hamasei
710382UNIDAD02 _ 014-023.qxd 19/6/03 11:43 Pgina 17
4 Erantzun 5 Irakurri
Zuk bazenuen triziklorik txikitan?

Zuhaitz gaineko txabola
Bai, nik txikitan banuen triziklo eder bat.
Guk txikitan txabola bat genuen zuhaitz baten
Nire trizikloa horia zen.
gainean. Eta txabolara igotzeko, eskailera bat
Zuk bazenuen panpinarik txikitan? genuen. Txabola hartan denetarik genuen:
mahai txiki bat, aulkiak eta abar. Urte asko
pasatu dira eta gu orain ez gara han jolasten.
Txabola horretan orain txoriek beren habiak
Zuk bazenuen baloirik txikitan? egiten dituzte.

Hitz egin: Txikitan zuek bazenuten horrelako
txabolarik? Zein zen zuen gustuko txokoa?
6 Osatu esaldiak
Orain janari pila dut. Lehen

Orain txabola ederra dut. Lehen ez

nuen etxerik.
Orain denetarik dut.

Orain arkua dut. Lehen
ezer.

Hitz egin: Zure ustez, zer eraman behar da uharte batera? Zertarako? Aipatu hiru gauza.
17
Hamazazpi
710382UNIDAD02 _ 014-023.qxd 19/6/03 11:43 Pgina 18
KAMERAREN AURREAN
1 Markatu erantzun zuzena 2 Begiratu eta erantzun
Mimoak badu biboterik?

Charlot parkean eserita zegoen.
Lehen irudian mimoak ez du biboterik.
Charlotek neska eder bat ikusi zuen.
Bigarren irudian mimoak badu bibotea.
Charlotek bere lagun bat ikusi zuen.
Mimoak badu kapelarik?
Mimoak badu makilarik?
Mimoak badu jakarik?
Charlotek barre egin zuen

.
Charlot etxera joan zen.
Charlotek lore bat moztu
zuen. 3 Idatzi pertsonaia hauen izena
: oihanean bizi da eta animalia

guztien laguna da. Igerian oso ona da.
Charlot neskarekin ezkondu zen. : haren aita Walt Disney da. Bera
Charlotek txakurra jo zuen. itsasoan bizi da eta ez du zangorik.
Charlotek lasterka alde egin zuen. : pertsonaia hau beste mundu
batetik etorri da eta beti Nire etxea! esaten du.
18
Hamazortzi
710382UNIDAD02 _ 014-023.qxd 3/7/03 23:59 Pgina 19
4 Bilatu lau oker irudian 5 Idatzi lehenaldian
Tom Sawyer
Tom Sawyer oso mutiko zuen
bihurria da. Tom orain
etxean dago eta armairu zegoen
batean marmelada ikusi du.
Tomek marmelada guztia jan zen
du eta, gero, kalera joan da.
Baina izeba konturatu da
eta Tom zigortu du.
Adibidez: Eguzkia ez da berdea, horia baizik.
B
E NETAN
Tom Sawyer
LEHENALDIAZ HITZ EGITEKO Tom Sawyer oso mutiko bih
urria
Gogoratu. Tom egun hartan etxean
eta
armairu batean marmelada
Gaur Atzo ikusi
Tomek marmelada guztia jan
Anak esan du. Anak esan zuen.
Anak egin du. Anak egin zuen. eta, gero, kalera joan
Ana etorri da. Ana etorri zen. Baina izeba konturatu

Ana joan da. Ana joan zen. eta Tom zigortu
Gure denboran herrian Zenbat zinema zegoen agurearen herrian?

zinema bakarra zegoen
eta sarrerak hiru zentimo
balio zuen. Orduan, filmak Zenbat balio zuen sarrerak orduan?
mutuak ziren eta irudiak
zuri-beltzean ziren.
Filmek bazuten ahotsik?
Filmek bazuten kolorerik?
Pentsatu: Orain zenbat balio du zinemako sarrerak? Zenbat zinema daude zure herrian?
Askotan joaten zara zinemara? Nolako filmak gustatzen zaizkizu zuri?
19
Hemeretzi
710382UNIDAD02 _ 014-023.qxd 19/6/03 11:43 Pgina 20
GAUZA GALDUEN BILA
1 Begiratu eta erantzun
Egun on, jaun-andreok! Begira, nik atzo operan

Zer galdu duzue? zapata bat galdu nuen.
Nik orain hiru egun mendian

zaldia galdu nuen.
Nik herenegun zesta bat Nik joan den astean kalean

galdu nuen pilotalekuan. neure erratza galdu nuen.
Zer galdu zuen emakumeak? Noiz galdu zuen sorginak erratza?

Emakumeak zapata bat galdu zuen.
Non galdu zuen pilotariak zesta? Nork galdu zuen zaldia?
2 Osatu eta antzeztu elkarrizketa hau 3 Erantzun
Noiz galdu zuk zaldia? Norena da txanoa?

galdu
galdu zenuen, bada? Norenak dira giltzak?
Mendian galdu
Eta nolakoa zen zure zaldia? Norena da pilota?
zaldia zen.
Idatzi: Egin elkarrizketa berbera Norenak dira eskularruak?

beste hiru pertsonaiekin.
20
Hogei
710382UNIDAD02 _ 014-023.qxd 19/6/03 11:43 Pgina 21
4 Irakurri eta erantzun 5 Ikasi eta kantatu

Ni Markinan jaio nintzen
1960. urtean. Txikitan,
herriko pilotalekuan ikasi
nuen zesta-puntan jokatzen.
Gaztetan, hogei urterekin,
Miamira joan nintzen
pilotari. Han partida eta diru
asko irabazi nuen. Hamar
urte geroago, Euskal
Herrira etorri nintzen. Orain
erretiratuta nago.
Zein urtetan jaio zen pilotaria?

Ameriketara joan nintzen
Zein urtetan joan zen Miamira? Ameriketara joan nintzen
xentimorik gabe,
handik etorri nintzen, maitea,
Zein urtetan etorri zen Euskal Herrira? bost milioiren jabe.
Txin-txin, txin-txin,
diruaren hotsa.
Zenbat urte ditu orain? Harexek ematen dit, maitea,
bihotzean poza.
6 Begiratu eta idatzi

Gure pilotaria Miamira joan zen. Baina
berak ez zuen hiria ezagutzen eta buelta
handia egin zuen pilotalekura joateko.
Zure ustez, nondik joan behar zuen?
Lehenik, pilotaria aireportutik Freedom Baina, lehenik, aireportutik

kalera joan zen. Gero, Freedom kaletik Hills . Gero,
kalera joan zen. Azkenean, handik
pilotalekura heldu zen. Azkenean,
21
Hogeita bat
710382UNIDAD02 _ 014-023.qxd 19/6/03 11:43 Pgina 22
ORAIN DELA URTE ASKO
1 Irakurri
Beltzak eta zuriak

Orain dela urte asko, munduko elefante
guztiak beltzak edo zuriak ziren. Eta elefante
beltzak eta zuriak ez ziren lagun onak. Beti
haserre eta beti borrokan ibiltzen ziren.
Horregatik, urte batean gerran hasi ziren. Oso
gerra gogorra eta luzea izan zen, eta elefante
gehienak hil ziren.
Baina, beti bezala, bi taldeetan elefante
batzuk bakezaleak ziren eta ez zuten gerrarik
nahi. Horregatik, basoan ezkutatu ziren gerra
amaitu arte.
Handik urte batzuetara, elefante horiek
basotik irten ziren, baina orduan ez ziren ez
beltzak, ez zuriak, grisak baizik. Eta zoriontsu
bizi izan ziren elkarrekin.
Hala ere, orain elefante grisak haserretzen
hasi dira. Arrazoia hauxe da: batzuek belarri
handiak dituzte, eta besteek, ordea, belarri
txikiak
DAVID McKEE
Beltzak eta zuriak
(laburtua)
2 Idatzi EGIA (E) ala GEZURRA (G) 3 Pentsatu eta idatzi erantzuna
Orain dela urte asko, elefante

guztiak urdinak ziren.
Elefante beltzak eta zuriak
borrokan ibiltzen ziren beti. M. Polo K. Kolon N. Armstrong
Gerra hartan ez zen Txina Amerika Ilargia
elefanterik hil. 1271 1492 1969
Elefante batzuk etxean Marco Polo orain dela zazpiehun urte

ezkutatu ziren. Txinara joan zen.
Urte batzuk geroago, basotik Kristobal Kolon orain dela
elefante grisak irten ziren.
urte Ameriketara joan
Orain elefante grisak lagun
Neil Armstrong
handiak dira.
22
Hogeita bi
710382UNIDAD02 _ 014-023.qxd 19/6/03 11:43 Pgina 23
4 Idatzi 5 Irakurri
POTOLO ZOOAN
ORAIN DELA ZENBAT URTE?
Nire ama orain dela Begira, Potolo! Tximino

urte jaio zen. hori zu bezalakoa da.
Nire aita
Egon isilik. Hori ez da esaten.
Nire gurasoak
urte ezkondu
Eta ni
jaio Lasai, tximinoak
ez daki euskaraz!
6 Jolastu
Nola jolastu
aiz en zu en
1. Lehenik, kartoi mehe in zir du nu du
gu ten
rr n si rtu i zu
zuri batean honelako eto irte ero ha ika
s
es
an
24 fitxa egin.
2. Gero, fitxa horiek
ebaki. te rri
ra en du eto zen an on
za li z an t em zue eg en
3. Gero, alboko
joa
n ibi es nin du gin
lagunarekin dominoan
jolastu. Honela:
si ut si
ero uen id
u an rtud ika uen
a itx em uten ha
li d ze
n ge
n
ibi ze
n
te
en are
ra n a z en
ga iza ten n dir n zin iza
n
i zu
n x
eg
o e irte joa it
zin
23
Hogeita hiru
710382UNIDAD03 _ 024-033.qxd 2/7/03 1:31 Pgina 24
3. GAIA
Albiste xelebreak
Aizu, Jon! Patxi Papagorri aktore ospetsua gure
Jon eta Pilar herrira etorri da. Orain Palace hotelean dago.
kazetari
gazteak atzo Zoaz bertara eta egin elkarrizketa bat berari.
hasi
ziren lanean E
gun on
egunkarian. G Aizu, Pilar! Orain dela gutxi, balea bat igerian
ure
ustez, haien ikusi omen dute portuaren inguruan. Zoaz
lehen
lana benetan bertara eta idatzi artikulu bat.
zaila
izan zen.
Bai, berehalaxe!
Bai, berehalaxe!
EGUN ON
Non utzi ote dut

motorra?
Taxi! Taxi!
Arraioa!
Arraioa!
Zure ustez, zer egin behar du Jonek?

Zure ustez, zer egin behar du Pilarrek?
24
Hogeita lau
710382UNIDAD03 _ 024-033.qxd 19/6/03 11:44 Pgina 25
Barkatu, baina ezin duzu Itxarooonn!!!

Papagorri jauna ikusi.
Ez nago ados.

Baina hurrengo goizean
Atzo aktore ezagun bat etorri Ene! Jainko

zen gure herrira. Guk aktorea maitea!
herriko hotelean ikusi genuen.
Une hartan, aktorea egunkaria
irakurtzen ari zen. Mmmmm

Azaroak 15
Balea gure Aktorea gure

hotelean kostaldean
Atzo balea izugarri Atzo aktore ezagun
bat etorri zen gure bat agertu zen gure
herrira. kostaldean.
Guk balea herriko Guk aktorea portu-
hotelean ikusi genu- aren inguruan ikusi
en. Une hartan, balea genuen. Une hartan,
egunkaria irakur- aktorea igerian ari
tzen ari zen. zen lasai-lasai.
Atzo balea izugarri bat agertu zen
gure kostaldean. Guk balea
portuaren inguruan ikusi genuen. Bi artikuluak nahasita
Une hartan, balea igerian ari zen agertu dira. Zeuk zuzendu.
lasai-lasai. Mmmm
25
Hogeita bost
710382UNIDAD03 _ 024-033.qxd 2/7/03 1:31 Pgina 26
BAI ERREPORTAJE ONA!
Zertan ari zinen portuan, Pilar?

Ni argazkiak egiten ari nintzen.
Eta nola gertatu zen dena? paseatu saltatu salbatu erori
Begira. Neskato hau bere
txakurrarekin paseatzen ari zen. 1 Hemen, neska bere txakurrarekin paseatzen ari zen.
Umetxoa arrantzan ari zen lasai- 2 Hemen, umetxoa
lasai eta, halako batean, uretara
erori zen. 3 Hemen, neska eta txakurra
Baina egin duzu argazkirik? 4 Eta azken argazkian,
Bai. Begiratu.
2 Bete hutsuneak 3 Begiratu eta idatzi
1 Gizonak atea zabalduko du.

2 Gizona atea
3 Gizonak
Zu zertan ari portuan, Irati?
Ni txakurrarekin paseatzen
Umetxoa jolas zen, ezta?

Ez, umetxoa ez jolasten
1 Emakumeak leihoa
Une hartan, bera arrantzan ari
2 Emakumea
Eta uretan, umetxoa igerian ari
3
ala ito ari zen?
Ni ustez, umetxoa ito ari zen. Antzeztu binaka: Zer egingo duzu orain?
Zorionak zuri eta zure txakurrari, Irati! Zer egiten ari zara? Zer egin duzu?
26
Hogeita sei
710382UNIDAD03 _ 024-033.qxd 19/6/03 11:44 Pgina 27

orain Zertan ari da Irati orain? orain
Zertan ari zen Irati lehen?
orain
lehen lehen
Zertan ari da Pilar orain? Zertan ari da txakurra orain?
Zertan ari zen Pilar lehen? Zertan ari zen txakurra lehen?
lehen
Pentsatu: Zertan ari zara orain? Zertan ari zinen atzo goizeko zortzietan? Eta eguerdiko
hamabietan? Eta zertan ari zinen gaueko hamarretan?
5 Irakurri
ARI IZAN aditza orain eta lehen POTOLO AUTOBUSEAN

Lotu aditzak.
Zer? Pasatu ahal
Orain ikasten ari naiz / ari nintzen dut orrialdea?
Lehen jolasten ari zara / ari zinen
Gaur jaten ari da / ari zen
Atzo edaten ari gara / ari ginen
Aurten egiten ari zarete / ari zineten
Ez, kirolak irakurtzen
Iaz ikusten ari dira / ari ziren
ari naiz.
6 Bilatu hutsak
Jonek artikulu honetan bi huts egin ditu.
Gure taldea txapeldun Zeintzuk?
ketako
Atzo, gure taldeak eskubaloi txapel
izan zen.
finala jokatu zuen. Par tida Vitorian Lehen hutsa:
atzen ari eta
Gure jokalariak ez ziren ondo jok
hoak gol bat
21-20 galtzen ari ziren. Baina Ain
sar tu zuen.
egin zen eta Edurnek penalti bat
dun ak!
Penaltiz, baina azkenean txapel Bigarren hutsa:
27
Hogeita zazpi
710382UNIDAD03 _ 024-033.qxd 2/7/03 1:31 Pgina 28
MAHAI INGURUA
Egun on, entzuleok! Gure lau Nire ustez, zooa egitea oso ideia ona
gonbidatuek zooaz hitz egingo da. Horrela, jendeak munduko
dute. Zein da zuen iritzia? animalia guztiak ikusiko ditu.
Nik ez dut zoorik nahi. Animaliak

arriskutsuak dira eta zootik ihes
egin ahal dute.
Ni ez nago ados. Gure herrian ez Zooetan animaliak oso ondo bizi

dugu zoorik behar. Guk parkeak dira, nik uste. Ondo zainduta
behar ditugu umeentzat. daude eta asko jaten dute.
F. Beitia M. C. Garca I. Lasa L. Pozo

Zooaren alde
Zooaren aurka
2 Konparatu animaliak
handia trebea indartsua IRITZIAK EMATEKO
Osatu esaldiak.
elefantea
Bi eta bi
lau dira.
hipopotamoa
lehoia tximinoa
Ez, bost dira.
Nire ustez, katuak arrazoia du.

tigrea Nire ustez, txakurrak ez du arrazoirik.
gorila
Ni ados nago arekin.
Egin honelako esaldiak: Nire ustez, lehoia Ni ez nago ados arekin.
tigrea baino indartsuagoa da.
28
Hogeita zortzi
710382UNIDAD03 _ 024-033.qxd 2/7/03 1:32 Pgina 29
3 Ordenatu esaldiak 4 Egin inkesta hau lagunei
Entzule batek gure irratira

deitu du, bere iritzia emateko.
Zer uste duzu zuk?
Zooetan animaliak triste bizi dira.
ADOS DAUDE: EZ DAUDE ADOS:
Zooetan animaliak seguruago

bizi dira.
Kiroldegiak eta jolas parkeak zooak

Ni / nago. / aurka / zooaren baino beharrezkoagoak dira.
ustez, / Nire / da / beharrezkoa. / ez
Zure ustez, herrian zooa egin
behar da?
kaioletan / asko / Animaliek / dute. / sufritzen
BAI: EZ :
Nire / haiek / ustez, / behar dute. / bizi / libre

Esan: Eta zuk, zer uste duzu? Zooen alde
ala zooen aurka zaude?
5 Markatu erantzuna. Zure ustez, zer gertatuko da?
Nire ustez, aurrelariak Nire ustez, zaldiak beste Nire ustez, laster euria
gola egingo du. mendira salto egingo du. egingo du.
Nire ustez, atezainak Nire ustez, zaldia zulotik Nire ustez, laster eguzkia
baloia geldituko du. eroriko da. irtengo da.
Nire ustez, aurrelariak Nire ustez, zaldia mendi Nire ustez, gaur bero
baloia apurtuko du. ertzean geldituko da. handia egingo du.
29
Hogeita bederatzi
710382UNIDAD03 _ 024-033.qxd 19/6/03 11:44 Pgina 30
HURBILAGO ETA ARINAGO
Ni Samuel Morse zientzialaria Ni Guglielmo Marconi

naiz. XIX. mendean, makina zientzialaria naiz. Joan den
zoragarri bat asmatu nuen, mendean, gailu harrigarri bat
mezuak kablez oso urrunera asmatu nuen, etxetik albisteak
bidaltzeko. eta musika entzuteko.
Ni Graham Bell zientzialaria

naiz. XIX. mendean,
bukaeran, tresna miresgarri
bat asmatu nuen, urruneko
jendearekin hitz egiteko.
Samuel Morse jaunak Graham Bell jaunak G. Marconi jaunak
asmatu zuen. asmatu zuen. asmatu zuen.
2 Osatu mezua 3 Begiratu eta erantzun
zien tzien
museoa
a/ e /i/o/u
Z r m d z, d sk d ?
Bai, nor da?
N d rk n g .

G r b l gt k Nondik deitzen ari zara?
t l gr m sk
Norekin zaude?
b d ltz n d tg

g n r . r ntz n Eta zertan ari zarete?
l st r t ng z n!
30
Hogeita hamar
710382UNIDAD03 _ 024-033.qxd 19/6/03 11:44 Pgina 31
4 Begiratu eta osatu 5 Ikasi eta kantatu

Pasaiako herritik
GIPUZKOA BIZKAIA
Pasaiako herritik
dator notizia
ARABA NAFARROA zezen bat izan dela
jenioz bizia.
Kontatutzera noa
bistan ikusia,
alegratzeko triste
dagoen guztia.
Gutun hau Donostiara doa. Orduan,

Gipuzkoako postontzian sartuko dut.
Beste gutun hau Bilbo . Orduan, Santiago eguna
Pasaian seinale,
postontzian sartuko dut. ailegatu ez denak
Beste hau . Orduan, egin beza galde.
Hasieran jendea
zezenaren alde,
Eta azken gutuna azkenean ez ziren
arrimatuzale.
6 Egin galderak
an dia
Pipergorri Pizzeria, gabon!
h
?
kia
xi
Pizza bat nahi dut, mesedez.

t
?
Pizza txiki bat nahi dut.
?
Hiru lagunentzat da.
?
ia
Ez, ez dut tipularik nahi.
nd
ha
Ederki, bost minutuan etxean
i a
xik
t
edukiko duzu. Gero arte.
Mila esker eta agur.
Eskatu: Beste irudiari begira, egin

telefonozko elkarrizketa hau.
31
Hogeita hamaika
710382UNIDAD03 _ 024-033.qxd 19/6/03 11:44 Pgina 32
TELEBISTARI BEGIRA
1 Irakurri
Telebistari buruz
Telebista gauza handia da. Baina, gauza
guztiek bezala, telebistak ere alde onak
eta alde txarrak ditu. Hona hemen batzuk:
ALDE ONAK
Telebista ikustea oso interesgarria da.
Telebistan urruneko lekuak, jendeak
eta gauzak etxean ikusi ahal ditugu.
Telebista entretenigarria da. Telebistak
denbora pasatzen laguntzen du.
Zuretzat orain Euskal Telebista ikustea oso
komenigarria da. Horrela, zure euskara ondo
pasatzeko erabili ahal duzu.
ALDE TXARRAK K a ix o
Telebista gehiegi ikustea ez da oso egokia.
Azkenean, berak hitz egiten du eta guk isilik
egon behar dugu.
Telebistan kirola ikustea ondo dago, baina
askoz hobeto dago zuk zeuk kirola egitea.
Zappinga gelditu gabe egitea ez da ona.
Azkenean, nekatu eta zoratu egiten zara.
2 Lotu hitzak 3 Pentsatu eta idatzi
kirolak ikusgarriak
NIRE GUSTUKO TELESAIOAK
telesailak barregarriak
Euskaraz hauek gustatzen zaizkit:
dokumentalak entretenigarriak 1
2
mahai inguruak interesgarriak
3
lehiaketak negargarriak Erdaraz hauek gustatzen zaizkit:
iragarkiak aspergarriak 1
2
Egin honelako esaldiak: Nire ustez, 3

dokumentalak interesgarriak dira.
32
Hogeita hamabi
710382UNIDAD03 _ 024-033.qxd 2/7/03 3:40 Pgina 33
4 Idatzi
Egunero zurekin
euskaraz!
LARUNBATA IGANDEA
Asteburu honetan, bai
17:00 Printze urdina 17:00 Simbad marinela
larunbatean eta bai
Telesaila Abenturazko filma
igandean, ordu eta erdi
18:00 Txin-txin 18:00 Espazioko bidaia daukazu telebista
Lehiaketa Marrazki bizidunak ikusteko. Aukeratu zure
18:30 Zarata terdi 18:30 Binan-binan gustuko telesaioak:
Rock kontzertua Lehiaketa
Datorren larunbatean
19:30 Bopy eta bere lagunak 19:00 Afrikako oihanean
Marrazki bizidunak Dokumentala nik
20:00 Teleberri 20:00 Teleberri eta
Eguneko albisteak Eguneko albisteak ikusiko ditut.
20:30 Futbol partida 20:30 Kiroldegitik Datorren igandean
(Eibar-Barakaldo) Kirol albisteak
nik
22:15 Marx anaiak operan 21:00 Guztiak susmagarri
Umorezko filma Misteriozko filma eta
ikusiko ditut.
5 Egin honelako collage bat
Terrier arrazako txakurkumeak Matematika liburua

oparitzen ditut. Nire txakurrak sei galdu nuen atzo.
kume egin ditu eta nik ezin ditut Irakaslea oso haserre
guztiak zaindu. Deitu Patxiri dago nirekin.
Donostiako 740817 telefonora. Lagundu, mesedez.
Nagore naiz eta nire
telefonoa 870429 da.
Mendiko bizikleta
saldu nahi dut. ,
Benetan merkea R I O NAK
ZO
ER
eta ona da. Deitu AND
356228 telefonora.
Idoia dut izena.
33
Hogeita hamahiru
710382UNIDAD04 _ 034-043.qxd 2/7/03 1:38 Pgina 34
4. GAIA
Artearen eskutik
ikasleak
Jolasgura eskolako
egun
Madrilera joan dira
rain El
batzuk pasatzera. O
eo ederra
Prado izeneko mus
ikustera doaz.
Adi guztiok, mesedez! Txartela gizon honi eman

behar diozue. Bera museoko gidaria da eta dena
erakutsiko digu. Beraz, jaramon handia egin
behar diogu berari.
Areto zabal honetan, XVII. mendeko

artearen adibide eder batzuk ikusi Ulertu diozu ezer?
ahal ditugu. Mar, mar, mar
Nik ez diot piperrik

? ere ulertu.
Komuna, mesedez?
Ni ere banoa!
Utzi bakean!
Hemengo areto hau

Hauxe bai gizon hutsik dago.
aspergarria! Goazen!
34
Hogeita hamalau
710382UNIDAD04 _ 034-043.qxd 19/6/03 11:47 Pgina 35
Bai margo-
lan ederra!
Eta bai neska ederra Izan ere, benetakoa

ere! Benetakoa dirudi! naiz eta
Bai, margolanetako pertsonaiak bizirik gaude.

Jendearen aurrean geldirik egon behar dugu,
baina argiak itzali eta gero, dantzan eta jolasean
hasten gara. Etorri neure lagunekin jolastera!
Hiru ordu geroago
Hori gu bion arteko

Zer eman dizu printzesak? sekretua da
Zer eman dio printzesak

mutikoari? Bilatu irudian.
35
Hogeita hamabost
710382UNIDAD04 _ 034-043.qxd 19/6/03 11:47 Pgina 36
TXOTXONGILO PILA BAT!
1 Bete hutsuneak
Zer egin diozu Zer egin

zuk sorginari? zuk sorginari?
Nik sorginari Nik sorginari

egin diot. egin
Zer egin diozue Zer egin

zuek sorginari? zuek sorginari?
Guk sorginari Guk sorginari

egin diogu. egin
2 Erantzun
ZER-NORI-NORK aditzak (hari)

Aukeratu hitzak.
Nork: nik, guk

Nori: aitari, loreari
Zer: oparia, agur
Zer egin dio lehen ikasleak sorginari?
amari ogia ekarri diot.
Zer egin dio bigarren ikasleak sorginari? Zuk dirua eskatu diozu.
Hark umeari eman dio.
Zer egin diote hirugarren ikasleek sorginari? Aneri ordua galdetu diogu.
Zuek ura bota diozue.
Zer egin diote laugarren ikasleek sorginari? Haiek osabari esan diote.
36
Hogeita hamasei
710382UNIDAD04 _ 034-043.qxd 19/6/03 11:47 Pgina 37
3 Osatu esaldiak 4 Begiratu eta idatzi

Nik liburua erosi dut.
haizea / kapela / eraman
Nik lagunari liburua erosi diot.
Zuk txokolatea ekarri duzu. Haizeak txorimaloari
Zuk Koldori kapela eraman dio.
Hark erantzuna eman du.
Hark irakasleari
euria / arropa / busti
Guk bizikleta hartu dugu.
Guk osabari Euriak txorimaloari
Zuek ordua galdetu duzue.

Zuek gizonari
Haiek gutuna idatzi dute.
txoriak / ilea / jan
Haiek amonari

Hitz egin: Nik arkatza hartu dut. Nik Mikeli
arkatza hartu diot.
5 Antzeztu taldeka
1. MAMUA: Fermina! Etorri, mesedez!
SORGINA: Zer nahi duzu, mamu itsusi horrek?
1. MAMUA: Oraintxe, lagunok!
SORGINA: Ai! Ai! Ai! Kendu sare hau gainetik!
Bestela, ikusiko duzue!
2. MAMUA: Orain erratza apurtuko diogu. Krask!
3. MAMUA: Eta sorginari ostiko bat emango
diogu ipurdian. Pum!
1. MAMUA: Eta gaztelua gurea izango da!
1. MAMUA: Nire ustez, erratz magikoa lapurtu

behar diogu sorginari, gazteluan
bakean bizitzeko.
2. MAMUA: Bai, baina nork kenduko dio?
3. MAMUA: Nik ez diot kenduko. Beldur naiz.
1. MAMUA: Tranpa bat egingo diogu. Nik
berari gozoki bat emango diot
eta zuek biok, atzetik etorrita, sare
bat sartuko diozue burutik behera.
2. MAMUA: Bai, eta orduan erratz magikoa
lapurtuko diogu.
3. MAMUA: Goazen, bada.
37
Hogeita hamazazpi
710382UNIDAD04 _ 034-043.qxd 2/7/03 2:03 Pgina 38
KULTUR ETXEA
1 Bilatu esaera egokia
HASIERAKO AGURRAK
Ondo esan beharko. Eta zu, zer moduz?
Hementxe, bada, lan eta lan.
BUKAERAKO AGURRAK
Agur eta ondo segi, lagunok.
Mila esker eta hurrengora arte.
ZORIONAK
Zorionak eta urte askotarako!
Urte askoan txapela kaskoan!
JATEKO ORDUAN
Kaixo, zuzendari!
Eskerrik asko eta berdin. Zer moduz?
Gustu baduzu?
BARKAMENAK
Ondo esan beharko.
Barkatu, jauna, nahi gabe izan da.
Sentitzen dut, jauna, ez dut nahita egin. Eta zu, zer moduz?
AURKEZPENAK
Hauxe da nire azken lana!
Hona hemen nire artelana!
ONGI ETORRIAK
Bai, ongi etorri gure zinemara.
Bai, sartu, sartu beldurrik gabe.
MESEDEAK
Liburu hauek nahi ditut, mesedez.
Eman liburu hauek, faborez.
HARRIDURA
Aitaren eta semearen! Bai sendoa
gure mutila!
Hori da indarra hori!
BAIMENA
Bai, noski.
Hobe ez.
ARRISKUA
Kontuz, gizona! Atea apurtuko duzu eta!
Ibili kontu handiagoz, aizu!
38
Hogeita hamazortzi
710382UNIDAD04 _ 034-043.qxd 19/6/03 11:47 Pgina 39
Sartu ahal naiz,

maisu jauna?
Beste bat! Beste bat!
Hemen da beldurrezko
filma?
On egin!
Ez duzu ikusten ala?
Hogei liburu nahi

dituzu?
Hor konpon,
Mari Anton!
39
Hogeita hemeretzi
710382UNIDAD04 _ 034-043.qxd 19/6/03 11:47 Pgina 40
EUSKAL KULTURAREN INGURUAN
1 Irakurri eta buruz ikasi
Munduko ipuinik laburrena

Bele batek ba omen zuen
hego bat motza
eta bestea luzea.
Hauxe bai kontu luzea!
Munduko ipuinik luzeena

Behin batean hiru gizon suaren inguruan ese-
rita zeuden eta haietako batek ipuin hau kon-
tatu zuen:
Behin batean hiru gizon suaren inguruan
eserita zeuden eta haietako batek ipuin hau
kontatu zuen:
Behin batean hiru gizon suaren inguruan
2 Bete hutsuneak 3 Ikasi eta kantatu
Mari, basoko andrea

Euskal Herriko ipuin zaharretan, Mari animalia Baga, biga, higa
eta pertsona guztien jainkosa . Mari lur Baga, biga, higa,
laga, boga, sega,
azpian bizi , baina kanpora irtetea zai, zoi, bele,
gustatzen . Ipuin batzuetan, Marik arma, tiro, pun!
jendeari mesede asko egiten eta, beste Xirrixti-mirrixti,
gerrena plat,
batzuetan, kalte egiten jendeari. olio-zopa,
kikili-salda hurrup,
Esan: Nolako ilea du Marik? Nolako oinak edan edo klik
ditu? Zeren gainean eserita dago? Ikimilikiliklik!
40
Berrogei
710382UNIDAD04 _ 034-043.qxd 19/6/03 11:47 Pgina 41

irakurle kantari ikusle entzule idazle
Jasono Osorok euskaraz

idazten du. Haren liburuak
jende askok irakurtzen ditu.
Koldobika Jauregi eskultore

ospetsua da. Haren eskulturak
Mikel Urdangarinek euskaraz
jende askok ikusten ditu.
kantatzen du. Haren kantak
jende askok entzuten ditu.
Jasone Osoro euskal idazlea da.

Jasonek irakurle asko ditu.
Koldobika Jauregi euskal
Mikel Urdangarin euskal
5 Idatzi 6 Irakurri
POTOLO MUSEOAN
NIRE AZKEN LIBURUA
Liburuaren izenburua:
Margolanak asko
Idazlearen izena: gustatu zait.
Argitaletxea: Gustatu zaizkit, Potolo!
Pertsonaia nagusiak:
A! Zuri ere bai?
41
Berrogeita bat
710382UNIDAD04 _ 034-043.qxd 19/6/03 11:47 Pgina 42
JAKINTSUEN JOLASA
1 Jolastu binaka Nik orain badut erlojua,

baina lehen ez
Nola jolastu
Jakintsuak izateko, Jakituriaren
Etxera joan behar duzue. Honela:
Bideetako galderak banan-banan
erantzun behar dituzue.
Erantzun zuzena eman behar duzue
beti. Bestela, txanda bat jolastu
gabe.
Bidegurutzera helduta, bide bat Ni orain handia naiz,
aukeratu behar duzue goiko bidea, baina lehen
erdikoa edo behekoa eta handik
Jakituriaren Etxeraino segitu. Zu orain ona zara,
Jolas honetan ez dago irabazlerik. baina lehen
Garrantzitsuena Jakituriaren Etxera
heltzea da!
Nork asmatu zuen

telefonoa?
Nork asmatu zuen

irratia?
Aitona orain zaharra da,

baina lehen
Nork asmatu zuen telegrafoa?
Mirenek orain badu

liburua, baina lehen ez
42
Berrogeita bi
710382UNIDAD04 _ 034-043.qxd 19/6/03 11:47 Pgina 43
Zure ustez, Basajauna Ni orain jaten ari naiz, baina

gaiztoa da? lehen
Gu lehen 7etan jaiki gara. Sartu ahal naiz?

Gu egunero Bai,
Zuek lehen 8etan

a, gosaldu duzue. Gu orain edaten ari gara,
Zuek egunero baina lehen
Amaordea ona da. Kaixo. Zer moduz?

Zuk orain baduzu bizikleta,
baina lehen ez Ados zaude?
On egin!
Zure ustez, nolakoak dira
Prakagorriak?
Haiek lehen 9etan oheratu dira. Zuek orain ikasten ari zarete,
Haiek egunero baina lehen
43
Berrogeita hiru
710382BERRIKUSKE _ 044-045.qxd 2/7/03 3:18 Pgina 44
1. BERRIKUSKETA
Lagunak etxean
1 IZAN aditza lehenaldian. Bete hutsuneak
Aspaldiko irudiak
Julia, Jon, Irune eta Iigo aspaldiko lagunak dira.
Gaur euria ari du eta lau lagunak etxean geratu
dira aspaldiko irudiak ikusten.
Ni orain argala naiz, baina

txikitan
Gu orain ume garbiak ,

baina lehen
Jon orain oso altua ,

baina txikitan
Eta zu, Irune, txikitan Eta zuek guztiok txikitan

negarti hutsa nahiko bihurriak
2 EGUNEROKO GAUZAK KONTATU. Egin esaldiak
Julia goizeko 7,30ean jaikitzen da.

JAIKI: Goizeko 7,30ean
GOSALDU: Goizeko 8etan Jon, ordea, goizeko 8etan jaikitzen da.
BAZKALDU: Eguerdiko 1ean Juliak
AFALDU: Gaueko 9,30ean
OHERATU: Gaueko 10etan Jonek

JAIKI: Goizeko 8etan

GOSALDU: Goizeko 8,15ean
BAZKALDU: Eguerdiko 2etan
AFALDU: Gaueko 10etan
OHERATU: Gaueko 11etan
44
Berrogeita lau
3 UKAN aditza lehenaldian. 4 LEHENALDIAN HITZ EGIN.

Bete hutsuneak Idatzi lehenaldian
Gaur goizean, etxetik geltokira joan naiz.

Han dirua poltsikotik atera dut.
Baina bi txanpon lurrera erori dira
eta buelta-bueltaka hasi dira.
Ni lasterka hasi naiz txanponen atzetik,
IIGO: Nik orain txakur bat , baina biak estoldako zulotik sartu dira.
baina lehen katu bat Azkenean, oinez joan naiz eskolara!
JULIA: Bai, zuk orain txakur bat , Atzo goizean,
baina lehen katu bat
IRUNE: Jonek orain txori bat ,
baina lehen ahate bat
JON: Orain guztiok maskota
bat eta lehen ere guztiok
5 ARI IZAN aditza lehenaldian. Osatu esaldiak

orain Julia orain orain
Julia lehen
orain
lehen lehen
Jon orain Irune orain

Jon lehen lehen Irune lehen
45
Berrogeita bost
710382UNIDAD05 _ 046-055.qxd 19/6/03 11:48 Pgina 46
5. GAIA
Norena ote?
Norena ote da?
Abenduaren
28a da, egun
berezia bromak
egiteko.
Bixente eta Maite
neba-arrebak dira.
Gaur opari xelebre
bat bidali diete etxera.
Ez dakit. Paketean ez
Opari hau zuen
da izenik agertzen.
izenean dator.
Zabaldu azkar!
IXENTE
!
TA B
TE E TE
AI MAI B AI INUZEN
IOK
ZUEK B
Inozentada ederra egin digute!

Nor izan ote da baina?
Begira! Kutxa barruan
ohar bat dago!
Irakurri, faborez!
46
Berrogeita sei
710382UNIDAD05 _ 046-055.qxd 19/6/03 11:48 Pgina 47
Nire ustez, hiru susmagarri

daude: osaba Manuel,
OHARRA Martin gure adiskidea
eta Mertxe lehengusina.
ra,
dakizue, ezta? Ti
Nor ote naiz? Ez
en pista batzuk:
bada. Hona hem
i letra ditu.
1. Nire izenak se
ra ez hasten da.
2. Nire lehen deitu
harragoa naiz.
3. Zuek baino za
asoa ikusten da.
4. Nire etxetik its
Hirurei fitxa bana egingo

diegu pista horiekin.
1. Martin
2. Etxezarreta
1. Mer txe
3. Gu baino zaharragoa da.
2. Etxegarai
eagoa da. 4. Gasteizen bizi da.
3. Gu baino gazt
da.
4. Donostian bizi
1. Manuel
2. Etxaniz
3. Gu baino zaharragoa da.
4. Donostian bizi da.
Asko kostata, baina

azkenean harrapatu Ikusiko du bromazale
egin dugu! horrek datorren urtean!
Nork bidali die pailazoa?

Nola dakizu hori? Eman
lau arrazoiak.
47
Berrogeita zazpi
710382UNIDAD05 _ 046-055.qxd 19/6/03 11:48 Pgina 48
ETXEKOAK
1 Asmatu. Nor hitz egiten ari da?

Aitona-amona hauek orain dela aita
berrogei urte ezkondu ziren. Beren
senideek festa bat prestatu nahi
diete. Orain opariak biltzen ari dira.
semea
ama alabak
AMA : A! Aitona-amonen opariak : Nik irakurtzeko gauza bat

prestatzen ari zarete. Zer erosi diezue, bada? erosi diet.
: Ezetz igarri! Guk musika : Badakit zer den zure oparia.
entzuteko tresna bat erosi diegu. Liburua erosi diezu.
: Badakit. Irratia erosi diezue. : Bada, nik ez diet ezer erosi.
: Eta zuk zer erosi diezu? Ahaztu egin zait!
2 Aldatu esaldiak
ZER-NORI-NORK aditzak (haiei)
Aukeratu hitzak.
Nork: nik, guk

Nori: lagunei, gurasoei
Zer: baloia, atea
Amak aitona-amonentzat margolana erosi du.
Amak aitona-amonei margolana erosi die. gurasoei musu eman diet.
Semeak aitona-amonentzat liburua erosi du. Zuk dirua utzi diezu.
Hark umeei bota die.
Alabek aitona-amonentzat irratia erosi dute. katuei esnea eman diegu.
Zuek egia esan diezue.
Aitak ez du ezer erosi aitona-amonentzat. Haiek neskei itxi diete.
48
Berrogeita zortzi
710382UNIDAD05 _ 046-055.qxd 19/6/03 11:48 Pgina 49
3 Begiratu irudiari eta bete hutsuneak
Telmo Julia Victor Petra

aitona amona aitona amona
Luis Sara Maite Emilio

osaba izeba ama aita
Ana Xabier Bego Jon Josu Iker

lehengusina lehengusua arreba ni anaia anaia
Nik anaia ditut. nire lehengusua da.

Sararen alaba da. nire amaren koinatua da.
Nire arrebak du izena. Nire ez du neba-arrebarik.
Julia Telmoren da. Luis Sararen da.
Emilio Victorren eta Petraren da. Nire ama Xabierren da.
Galdetu lagunari: Zenbat neba-arreba zarete? Zenbat osaba-izeba dituzu?

Eta zenbat lehengusu-lehengusina dituzu? Nola dute izena zure aitona-amonek?
4 Ikasi eta kantatu 5 Idatzi
NIRE SENIDEEN IZENAK
Aitona-amonak:
Gurasoak:
Neba-arrebak:
Aita Periko
Aita Periko, seme Joaniko,
zer daukazu afaltzeko? Osaba-izebak:
Aza-olio goxo-goxoa,
arto beroaz jateko.
49
Berrogeita bederatzi
710382UNIDAD05 _ 046-055.qxd 19/6/03 11:48 Pgina 50
GOSEA ETA NEKEA
1 Aldatu esaldiak
Ni hotz naiz. Ni egarri naiz. Ni beldur naiz. Ni logura naiz. Ni gose naiz.
Nik arropa lodiagoa behar dut.

Nik ez dut aurrera segitu nahi.
Nik zerbait edan nahi dut. Nik zerbait jan behar dut.
Nik lo egin nahi dut.
2 Lotu esaldiak 3 Irakurri eta osatu

tuta
asper
1 Gaur gose naiz zoratuta
2 Arantza beldur da
3 Gaur goizean logura ginen harrituta
nekatuta
4 Patxi egarri zen
5 Hotz zara?
Nik ez dakit zer egin ongi pasatzeko.
Guztiz aspertuta nago.
eta litro bat ur edan du. Atzo guk partida gogorra jokatu genuen
eta berandu jaiki gara. eta gaur oso gaude.
eta txuleta ederra jango dut. Irakasleak daude gurekin.
eta ez du zaldiz ibili nahi. Orain den-dena ikasten dugu.
Zergatik ez duzu jaka janzten? Nire lagunak oinez joan dira Bilbotik
Durangora. daude!
50
Berrogeita hamar
710382UNIDAD05 _ 046-055.qxd 2/7/03 2:15 Pgina 51
4 Bete hutsuneak
BARNE EGOERAK ADIERAZTEKO

Lotu irudiak eta esaldiak.
Koldo Juliarekin doa.

Julia Koldorekin doa.
Koldo eta Julia elkarrekin doaz.
2 Haurra logura da.
Haurra beldur da.
Haurra gose da.
Aitona amonarekin dago.

5 Pentsatu eta erantzun
Amona aitonarekin dago.
Aitona-amonak elkar
Nire ikasgelan berrogeita zortzi begi, hogeita Ni zurekin nator.

lau sudur eta zortzi betaurreko pare daude.
Zu nirekin zatoz.
A, eta neskak hamar dira.
Gu
Zenbat lagun daude ikasgelan? Zenbat
lagunek erabiltzen dituzte betaurrekoak? Esan: Norekin zaude zu orain? Eta nor
Zenbat mutil daude? dago zurekin? Orduan, nola zaudete zuek?
6 Irakurri
POTOLO GOSE DA
Eta zu Jose zara, ezta?
Aizue, eta ni gose naiz!
Lagun hauek Amaia
eta David dira.
Jose ez! NI GOSE NAIZ!

GOSE!!! GOSE!!!
51
Berrogeita hamaika
710382UNIDAD05 _ 046-055.qxd 19/6/03 11:48 Pgina 52
ADISKIDE LEIALAK
1 Irakurri testuak eta osatu laukia
Ardi txakurrak San Bernardo txakurrak Gida txakurrak

San Bernardo txakurrak
bidaiarien adiskide leialak dira.
Txakur hauek jende galdua
bilatzen dute mendian. Eta
beraiek ez dira inoiz ere galtzen!
Ardi txakurrak artzainen Gida txakurrak itsuen

adiskide leialak dira. adiskide leialak dira. Txakur
Txakur hauek ardiak hauek itsuei kalean ibiltzen
zaintzen dituzte. Eta ez laguntzen diete. Bai, gida
zaie ardi bat ere galtzen! txakurrak itsuen begiak dira!
TXAKURRAK NOREN ADISKIDEAK DIRA? ZERTAN LAGUNTZEN DIETE?
Ardi txakurrak Artzainen adiskideak dira.

San Bernardo Jende galdua bilatzen dute.
txakurrak
Gida txakurrak
2 Bete hutsuneak
Suhiltzaileak lanean
Gaur goizean, Gasteizko etxe batean
piztu sute handi bat da. Auzoko
ipini batek ate azpitik sua du eta,
ikusi orduan, suhiltzaileei die.
heldu Suhiltzaileak berehala dira.
deitu Eskailera luze bat dute
sartu hormaren kontra eta leihotik

bota dira. Suhiltzaileek ur asko
itzali dute eta sua berehala dute.
hartu Etxea guztiz erreta da, baina,

geratu
zorionez, suhiltzaileek ez dute minik
.
52
Berrogeita hamabi
710382UNIDAD05 _ 046-055.qxd 19/6/03 11:48 Pgina 53
Udan, Euskal Herriko hondartzetan sorosleak itsasoari begira

egoten dira beti, zein bandera ipini jakiteko. Jendeak, ordea,
ez die beti kasurik egiten eta sorosleek beren bizia arriskuan
jarri behar dute, pertsona horiek salbatzeko.
Itsasoa nahiko zakar dago. Ezin da bainurik hartu.

Itsasoa bare dago. Bainua hartu ahal da.
Itsasoa oso zakar dago. Bainua kontuz hartu behar da.
Itsasoa bare dago.

Bainua kontuz hartu behar da.
4 Aldatu esaldiak 5 Antzeztu binaka
Leirek eta Sergiok elkarrekin ikasten dute. Suhiltzaileak, esan. Zer gertatzen da?
Leire eta Sergio ikaskideak dira. Aizu, etxeko giltza galdu dut.
Non bizi zara, bada?
Manu eta Nerea elkarrekin jolasten dira.
Anboto kaleko 18an, lehen solairuan.
Ondo da. Berehala joango gara.
Rafak eta Anek elkarrekin lan egiten dute.
Eskerrik asko eta azkar etorri, mesedez.
Segi antzezten: Etxeko sukaldea suak

Mutil hauek talde berean jokatzen dute.
hartu du. / Gizon bat etxeko igogailuan
trabatuta geratu da.
53
Berrogeita hamahiru
710382UNIDAD05 _ 046-055.qxd 4/7/03 0:01 Pgina 54
AGUR TERDI
1 Irakurri
Agurtzeko erak munduan

Munduan herri asko daude eta herri horietan
oso ohitura desberdinak daude, noski. Esate
baterako, jendea agurtzeko moduak oso
desberdinak dira lurralde batetik bestera.
Japonian, adibidez, jendeak burua makurtzen
du, adiskideak agurtzeko. Batzuetan, bi
lagunek batera makurtzen dute burua
eta kaskarreko galanta hartzen dute!
Indian, ordea, jendeak eskuak otoitz egiteko
moduan ipintzen ditu, adiskideak agurtzeko.
Agurretan ere Indiako jendea oso lasaia da.
Frantzian, bestalde, jendeak bi musu emateko
ohitura du, adiskideak agurtzeko. Hala ere,
askotan ez dute jakiten non eman lehen
musua: ezkerreko masailan ala eskuinekoan.
Alaskan, eskimalek agur bitxiagoa erabiltzen
dute: bi lagunek sudurrak igurzten dituzte
elkarren kontra. Jakina, han hotz handia
egiten du eta horrela sudurra berotzen dute!
2 Idatzi 3 Irakurri eta osatu
Japonian
Ikusi arte!
NORK: Jendeak
ZER: burua makurtzen du.
Indian
NORK: Zer? Noiz etorriko zara?
ZER: Bihar etorriko naiz.
Frantzian Orduan, bihar arte.
NORK:
ZER: Noiz itzuliko zara etxera?
Alaskan Laster itzuliko naiz.

NORK: Orduan, arte.
ZER: Noiz ekarriko duzu liburua?
Esan: Nola agurtzen dituzu zuk adiskideak?: Arratsaldean ekarriko dut.

Eskua ematen diet; Musu ematen diet; Orduan,
54
Berrogeita hamalau
710382UNIDAD05 _ 046-055.qxd 19/6/03 11:48 Pgina 55
4 Egin eskulan hau eta jolastu

Nola jolastu Nola irabazi
Lehenik, kartak nahasi behar dituzue. Jolas honetan irabazteko, besteek baino
Gero, jokalari bakoitzak 6 karta hartuko familia gehiago osatu behar dituzu.
ditu. Beste karta guztiak mahaiaren erdian utzi.
A jokalariak B jokalariari karta bat Nola eskatu kartak
eskatuko dio. Bi gauza gertatu ahal dira: Kartak honela eskatu behar dira:
1) Lagunak badauka karta hori. Orduan, Badaukazu Txinako amona?
A jokalariak eskatzen segituko du. Bai, badaukat. Hartu.
2) Lagunak ez dauka karta hori. Orduan, Badaukazu Laponiako alaba?
A jokalariak karta bat hartuko du mahai Ez, ez daukat. Orain nire txanda da.
gainetik eta B jokalaria eskatzen hasiko da. Badaukazu?
1 TXINA 1 TXINA 1 TXINA 1 TXINA 1 TXINA

1 TXINA
AITONA AMONA AITA AMA SEMEA ALABA
2 LAPONIA 2 LAPONIA 2 LAPONIA 2 LAPONIA 2 LAPONIA

2 LAPONIA
3 UGANDA 3 UGANDA 3 UGANDA 3 UGANDA 3 UGANDA

3 UGANDA
4 TXILE 4 TXILE 4 TXILE 4 TXILE 4 TXILE 4 TXILE
AMONA AITA AMA SEMEA ALABA

AITONA
55
Berrogeita hamabost
710382UNIDAD06 _ 056-065.qxd 2/7/03 3:03 Pgina 56
6. GAIA
Asmatzaileen lehiaketa
as lehiaketa
mat a ileen
z
Gabon, jaun-andreok! Urtero bezala, hemen
o
New Yorkek welcome! gaude munduko asmakaririk onenak
Jules Vern e bienvenue!
saritzeko. Aurten, hiru lehiakide aurkeztu dira.
benvenuto!
ientzia
Elkarteak z
bienvenidos!
Lehen lehiakidea Japoniatik dator. Aurrera!
ditu, ongi etorri!
ta tek nik a bultzatzen

e at
lehiaketa b
eta urtero, ririk
ntolatz en du, asmaka
a ritzeko.
onenak sa
Nik munduko pilarik Eta pila honek indar berezia

iraunkorrenak asmatu ditut. ematen die jostailuei
Ez dira inoiz ere gastatzen!
Lehenik, jostailua
zabaltzen da, eta gero,
pila sartzen da. Prest!
Nik munduko betaurrekorik

zoragarrienak asmatu ditut.
Finlandian oso eguraldi txarra

Bigarren lehiakidea egoten da beti, baina betaurreko
Finlandiatik dator. hauekin dena alaiago ikusten da.
56
Berrogeita hamasei
710382UNIDAD06 _ 056-065.qxd 19/6/03 11:49 Pgina 57
Hirugarren
lehiakidea
Etiopiatik dator.
Nik hauts magiko batzuk

asmatu ditut, euria ekartzeko.
Euria lortzeko, lehenik, sua piztu behar

da. Gero, hautsak sutara botatzen dira.
Orduan, kea sortzen da eta ke horrek
goian hodeia osatzen du.
Eta laster euria hasten da.
Gure epaileek orain

erabakia hartuko dute. A. Watanabe
JAPONIA
M. Birger
FINLANDIA
H. Abebe
ETIOPIA
Epailea zeu izango zara. Eman 3 puntu

asmatzaile onenari, 2 puntu bigarrenari eta
1 puntu azkenari. Gero, zenbatu gelako lagun
guztien puntuak arbelean, txapelduna
ezagutzeko.
57
Berrogeita hamazazpi
710382UNIDAD06 _ 056-065.qxd 19/6/03 11:49 Pgina 58
LANIK HANDIENAK

Txinako Harresi
Handia oso luzea
da: 6.325 km.
Astronautek ere
ikusten dute
Ilargitik!
Sidney hiriko
zubiak 50 metroko
zabalera du eta 12 bide
ditu autoak, trenak, bizikletak
eta jendea pasatzeko.
Chicagoko Sears
etxe orratzak 110 solairu
Mantxako Kanaleko tunelak Frantzia eta Ingalaterra
ditu eta 443 metroko
lotzen ditu itsasoaren azpitik eta 37 kilometro ditu.
altuera du.
Zein da munduko harresirik luzeena? Zein da munduko tunelik handiena?
Zein da munduko etxe orratzik garaiena? Zein da munduko zubirik zabalena?
2 Aldatu esaldiak
SUPERLATIBOA
(rik ena)
Saharako basamortua beste guztiak baino
Ikasi.
handiagoa da.
Sahara munduko basamorturik handiena da.
Groenlandia uhartea beste uharte guztiak Everest
baino handiagoa da.
Everest mendia beste biak baino
garaiagoa da.
Nilo ibaia beste ibai guztiak baino
luzeagoa da. Munduan ez dago bera baino mendi
garaiagorik.
Asia beste kontinente guztiak baino Hau da: Everest munduko mendirik
zabalagoa da. garaiena da.
58
Berrogeita hamazortzi
710382UNIDAD06 _ 056-065.qxd 2/7/03 3:03 Pgina 59
3 Irakurri testua eta bete hutsuneak

Trenaren historia arina
1825. urtean, lehen trena sortu zaharra
zen. Tren honek ordubete behar garbia erosoa
zuen 25 kilometro egiteko.
1830. urtean, Rocket trena
asmatu zen. Tren honek ordu
batean 56 kilometro egiten zituen.
1868. urtean, Pullman trena
asmatu zen. Tren hartan kafetegia
eta oheak zeuden.
Munduko trenik
1879. urtean, Siemens tren
elektrikoa asmatu zen. Tren 1825. urtekoa da.
honek ia ez zuen kerik botatzen.
1830. urtean, Rocket trena
munduko trenik zen.
1868. urtean, Pullman trena

trenik zen.
1879. urtean, Siemens trena munduko

zen.
4 Erantzun 5 Begiratu eta osatu
Garraiobideak
Non daude piramideak?
Non dago Taj Mahal jauregia?
Garraiobiderik arinena da.

Garraiobiderik motelena da.
Garraiobiderik garestiena da.
Non dago Pisako Dorrea? Garraiobiderik merkeena da.
Esan: Zure ustez, zein da garraiobiderik

seguruena? Eta erosoena?
59
Berrogeita hemeretzi
710382UNIDAD06 _ 056-065.qxd 19/6/03 11:49 Pgina 60
PAPER ARTEAN
1 Bete hutsuneak
Geroago Lehenik
Azkenean Gero
Hauek behar dituzu:

, papera zatitu , paperaren
behar duzu. Zatiak ur epelean eta uraren nahastea irabiatu
paper zaharrak
sartu behar dituzu bi orduz. eta iragazi behar duzu.
ur epela
irabiagailua
iragazkia
saretxoa
, nahastea sarearen , zapia eta pisua
gainean ipini behar duzu. kendu behar dituzu eta orria
zapia Nahastearen gainean zapi bat lehortzen utzi behar duzu.
eta pisua ipini behar dituzu. Baduzu paper berria!
2 Erantzun. Zertarako balio du paperak? 3 Markatu BAI ala EZ
ZURE PAPERAK
paketeak BAI EZ
bildu maketak
edariak egin
gorde Koadernoak amaitu gabe
botatzen ditut.
Orriaren bi aldeetatik
idazten dut beti.
Egunkariak birziklatzera
eskuak eramaten ditut.
lehortu hormak dirua
apaindu egin Kalean paperak lurrera
botatzen ditut.
Egin honelako esaldiak:
Paperak paketeak biltzeko balio du.
60
Hirurogei
710382UNIDAD06 _ 056-065.qxd 19/6/03 11:49 Pgina 61
4 Bete hutsuneak 5 Begiratu eta osatu
forratu zuloa aurkitu partxea ipini

gurpila puztu zuloa garbitu
pape
r den
da
Lehenik, zuloa aurkitu
paperontzia orrialdea behar duzu.
Bota paper horiek paperontzira.

Arkatz hau erosi dut.
Bigarren irakurtzen ari naiz. Gero,
Liburua behar dut.
PROZESUAK AZALTZEKO Geroago,

Lotu.
3 Lehenik, estalkia altxatu behar duzu.

Azkenean,
Gero, pila zaharrak atera behar dituzu.
Geroago, berriak sartu behar dituzu.
Azkenean, estalkia itxi behar duzu.
6 Irakurri
POTOLO ZINEMAN
Zertarako nahi duzu
beste sarrera bat?
Lehengo sarrera ateko

gizon horrek apurtu du eta!
61
Hirurogeita bat
710382UNIDAD06 _ 056-065.qxd 19/6/03 11:49 Pgina 62
SATELITEAK
1 Irakurri eta osatu 2 Ordenatu esaldiak

Italiako satelite gaizto batek errezeta honen
Satelite artifizialak esaldiak nahasi ditu. Zeuk zuzendu behar
dituzu.
Nola heltzen Amerikako irratien
eta telebisten seinaleak Europara?
Urak irakin eta gero, makarroiak lapikora

Lurreko antenetako seinaleak zuzen bota, egosteko.
ateratzen , baina Lurra biribila da Azkenean, makarroiak lapikotik atera

eta tomatearekin eta tipularekin nahasi.
eta seinale horiek airean galtzen .
Lehenik, lapiko batean ura eta gatza bota
Zer egin arazo hau konpon ? eta sutan jarri, berotu arte.
Gero, zartagin batean olioa bota
eta bertan tomatea eta tipula frijitu.
1 Hona hemen nola egin makarroiak.
3 Osatu hitz gurutzatuak
Satelite artifizialak bueltaka ibiltzen

Lurraren inguruan. Orduan,
antena bateko seinaleak hartzen dituzte U Z
eta beste antena batera bidaltzen . Z
I L G
T
T R
Gaur egun, satelite asko dabiltza 1. Planetarik handiena.

2. Lurraren satelitea.
Lurraren inguruan. Laster, zeruan ere
3. Planetarik urrunena.
semaforoak ipini ditugu. 4. Planeta guztiei beroa ematen die.
5. Zeruko argi distiratsuak.
62
Hirurogeita bi
710382UNIDAD06 _ 056-065.qxd 2/7/03 3:03 Pgina 63
4 Begiratu eta erantzun 6 Begiratu eta osatu
ASTRONAUTAK
Eguraldia
N. ARMSTRONG
Satelite artifizialek leku bateko eguraldia
E. ALDRIN
M. COLLINS
ezagutzeko ere balio dute. Beheko mapan
Euskal Herriko gaurko eguraldia daukagu.
oskarbi dago euria ari du
hodeiak daude lainoa dago

Jaun-andreok! Gaurko
eguna historikoa da: haizea dabil elurra ari du
gizakia IIargira heldu da!
Zein urtetan heldu zen gizakia Ilargira?
Zenbat astronauta joan ziren?
Zein zen espazio ontziaren izena?
5 Asmatu eta egin irudia
Zeruan bizi naiz,

gauez irteten naiz
eta itxuraz aldatzen naiz. Bizkaian gaur haizea dabil.
Gipuzkoan
Araban
Nafarroan
Lapurdin eta Nafarroa Beherean
Zeruan gora eta behera,

beti alde batetik bestera. Eta Zuberoan
Baditut buztana eta burua
eta gorputz osoan sua. Hitz egin: Nolako eguraldia dago gaur?
Bero dago? Euria ari du? Haizea dabil?
63
Hirurogeita hiru
710382UNIDAD06 _ 056-065.qxd 19/6/03 11:49 Pgina 64
ANTZINAKO GAUZA BERRIAK
1 Irakurri
Antzinako denboretan
Antzinako denboretan, Lurraren gainean ez
zegoen zubirik, ibaiak pasatzeko. Biderik ere
ez zegoen, mendietara igotzeko. Eta aulkirik
ere ez zegoen, jendea lasai esertzeko.
Antzinako denboretan, jendeak ez zuen
zapatarik, oinetan minik ez hartzeko.
Eta betaurrekorik ere ez zuen, gauzak hobeto
ikusteko. Gainera, umeek ez zuten baloirik,
futbolean jolasteko!
Antzinako denboretan, Lurraren gainean
ez zegoen ez surik, ez lapikorik, makarroiak
berotzeko. Egia esan, denbora haietan
makarroirik ere ez zegoen. Denbora haietan,
ez zegoen ezertxo ere.
Baina antzinako denboretan, gizonak eta
emakumeak bizi ziren Lurrean. Gizonak eta
emakumeak lanean hasi ziren eta gauza pila
asmatu zuten. Hala ere, oraindik gauza asko
asmatu gabe daude. Hasiko gara lanean?
GIANNI RODARI
Telefonozko ipuinak
(laburtua)
2 Markatu erantzun zuzena 3 Ikasi eta kantatu

Non esertzen zen antzinako jendea?
Aulkietan esertzen zen.
Lurrean esertzen zen.
Zutik egoten zen beti.
Nola pasatzen zen jendea ibaiaren alde

batetik bestera?
Zubitik pasatzen zen, noski.
Igerian pasatzen zen. Jaiki, jaiki
Hegaz pasatzen zen. Jaiki, jaiki, euskaldunak,
argia da zabala.
Non bizi ziren antzinako gizon-emakumeak?
Itsasoan ageri da
Kanpadendetan bizi ziren. argi gozo biguna.
Kobazuloetan bizi ziren. Bere aurrean beldurtu
Zuhaitzetan bizi ziren. eta ihes doa iluna.
64
Hirurogeita lau
710382UNIDAD06 _ 056-065.qxd 19/6/03 11:49 Pgina 65
4 Begiratu irudiei eta bete hutsuneak
Nork pintatu ditu Ene! Golfeko

mamut hauek hezurra apurtu duzu!
kobazuloko horman?
pintatu ditu
hauek Golfeko
horman? apurtu duzu!
Noiz bukatuko duzu Oraindik suari begira?

pterodaktilus hori? Guztiok lotara!
Oraindik
bukatuko duzu begira? Guztiok
hori?
5 Egin eskulan hau eta jolastu
Burua nekatu nahi duzu? Txinako Tangram 3. Ondoren, atalak banan-banan ebaki.
jolasa primerakoa da burua nekatzeko. 4. Azkenean, saiatu irudi hauek osatzen!
Honela prestatu behar duzu:
1. Lehenik, kartoi mehe zuri bat hartu
eta lauki handi bat marraztu bertan.
2. Gero, laukiaren barruan zazpi atal
geometriko hauek egin eta margotu.
65
Hirurogeita bost
710382UNIDAD07 _ 066-075.qxd 19/6/03 11:50 Pgina 66
7. GAIA
Mandatuak egiten
Denda honetan debekatuta dago
txakurrak sartzea. Itxarongo
ak
ar-emazte didazu hemen txakurrarekin?
Goitia sen ra joan
o ald e zaharre
he rr ik Baina
e ros ke tak egitera. ait
dira ak beste zerb
a k urr
haien tx
iago du
egin nah
Bai, joan lasai. Hemen

itxarongo dizut.
Pixka bat geroago

Bai argazki politak!
Benetan esaten dizut,
Nongoak ote dira?
Begoa. Puxi beste txakur
baten atzetik joan da.
Goazen
Puxiren bila.
Bien bitartean
IKA
BOT RA
AR
ZAH EA
DENDARIEN KAL RIEN
Txakur arraioak!
KALEA DENDA A
KALE
Ez, nik nahiago dut oinez

Automobilean joan. Horrela, denda
bilatuko dugu? guztietan galdetuko dugu.
66
Hirurogeita sei
710382UNIDAD07 _ 066-075.qxd 19/6/03 11:50 Pgina 67
Ikusi duzu txakur

BISIGU Segitu txakur horiei! beltz handi bat?
KALEA
Bai, eta laranja

guztiak bota ditu!
AZOKA
Ederki, Bizkor! Txuleta ederra ekarri didazu
KALEA eta lagun berria ere ekarri didazu. Bihar
Zuk ordainduko elkarrekin joango zarete erosketak egitera.
didazu txuleta?
BB O
O TT II KK A
A ZZ A
A HH A
ARRR
RAA KK A
A LL EE A
A ITURRIAGA KALEA
DENDARIEN KALEA
BISIGU KALEA
PORRU KALEA
KALE NAGUSIA
LAZ
A
P
LA
BI
RIBI
AA ZZ O
O KK AA KK AA LL EE AA
Markatu bidea eta esan: nondik
nora ibili dira txakurrak?
67
Hirurogeita zazpi
710382UNIDAD07 _ 066-075.qxd 19/6/03 11:50 Pgina 68
DENDARIK DENDA
lo r a de nd
a
da J ANARI D EN D A
den
tzi
jan
K
I
R
O
L
D
LI
E
BU
N RU
DA D DE
N A ND
A DE A
T
F RU
A
GI
N DE
RA
AR
Ok
Non erosiko in d
eg
ia H
didazu pastela? R
A
GO ZOT EGI A
T
E
G
Gozotegian A
I
erosiko dizut.
Non erosiko didazu baloia? Non erosiko didazu alkandora berria?
Non erosiko didazu ogia? Non erosiko didazu txorizoa?
Non erosiko didazu mahatsa? Non erosiko didazu ipuina?
2 Zuzendu okerrak
Bisigua harategian erosi dut. ZER-NORI-NORK aditzak
Bisigua arrandegian erosi dut. (nik zuri / zuk niri)
Fruta denda horretan oso lore ederrak daude. Aukeratu hitzak.
Nork: nik, zuk Nori: zuri, niri

Liburu dendan ez da bizikletarik geratzen.
komikia utziko dizut.
Galtzerdi hauek janari dendan saltzen dira. ipuina utziko didazu.
dirua emango dizut.

Arrandegi horretako oilaskoak oso onak dira. esnea erosiko didazu.
68
Hirurogeita zortzi
710382UNIDAD07 _ 066-075.qxd 19/6/03 11:50 Pgina 69
3 Osatu elkarrizketa 4 Erantzun. Nora doa bakoitza?
Aroztegia
tegia Okinde
Hara gia
Egun on, Felix.

Baita zuri ere, Edurne.
Ipiniko didazu kilo bat arrain, mesedez?
Bai, orain ipiniko
Nolako arraina emango ?
Arrain on-ona emango Okina Harakina Arotza
Ikusiko dugu. Hori bihar esango
Bai, bai, bihar esango Okina
Harakina
Hitz egin binaka: Egin elkarrizketa hau
harategian eta fruta dendan, kilo bat haragi Arotza
eta kilo bat mahats eskatzeko.
5 Osatu elkarrizketak
gidabaimena, faborez? zati bat, mesedez? liburu hori?
3 5
Bai, pozik
etxean daukat eta. oso garestia da eta.
ezin dizut erakutsi emango didazu ez dizut erosiko

erakutsiko didazu emango dizut erosiko didazu
69
Hirurogeita bederatzi
710382UNIDAD07 _ 066-075.qxd 19/6/03 11:50 Pgina 70
MILA LANBIDE
1 Bete inkesta hau
ta NIRE GUSTUKO LANBIDEA

s
nke
I Zer nahiago duzu, buru-lana
egin ala eskulana egin?
Buru-lana egin. Eskulana egin.
Zenbakiak gustatzen zaizkizu Gauzak sortzea gustatzen zaizu

ala letrak nahiago dituzu? ala gauzak konpondu nahiago duzu?
Zenbakiak. Letrak. Gauzak sortzea. Gauzak konpondu.
Zu ingeniaria, Zu idazlea, Zu pintorea, Zu mekanikaria,

ekonomista kazetaria argazkilaria argiketaria
edo arkitektoa edo abokatua edo jostuna edo iturgina
izan ahal zara. izan ahal zara. izan ahal zara. izan ahal zara.
Esan: Zein lanbide atera zaizkizu? Ados zaude lanbide horiekin?

Hiruretatik zein duzu gustukoen? Beste lanbideren bat nahiago duzu?
2 Idatzi
LEHENTASUNAK ADIERAZTEKO
NIRE GURASOEN LANBIDEA Ikasi.
Nire aitak batean

lan egiten du.
Bera da.
Nire amak batean

lan egiten du. Niri musika entzutea gustatzen zait.
Bera da. Nik, ordea, musika jo nahiago dut.
70
Hirurogeita hamar
710382UNIDAD07 _ 066-075.qxd 19/6/03 11:50 Pgina 71
3 Egin esaldiak 4 Bete hutsuneak

pastela jan pastela egin
kirola egin dantza egin
Pastela jatea Niri kirola egitea
erraza da.
gustatzen zait.
Bada, nik dantza egin
irina Baina pastela nahiago dut.

egitea zaila da.
telebista ikusi musika entzun
Zirriborroak egin / Irudi politak egin
Niri telebista ikustea
Liburu bat irakurri / Liburu bat idatzi Bada, nik musika

entzun
mendira joan eguzkia hartu

Futbolean jokatu / Futbolari ona izan
mendira
gustatzen zait.
Automobila gidatu / Automobila konpondu

Bada, eguzkia
5 Aldatu esaldiak
bulegaria sukaldaria
liburuzaina marrazkilaria
Neska honen lana marrazkiak egitea da.

Neska hau marrazkilaria da.
Gizon honek bulego batean lan egiten du.
Emakume honek liburuak zaintzen ditu.
Mutil honen lana janariak prestatzea da.
71
Hirurogeita hamaika
710382UNIDAD07 _ 066-075.qxd 19/6/03 11:50 Pgina 72
LAN ETA LAN
1 Irakurri
Lanbide zaharrak
Ez dakizu zein lanbide aukeratu? Ni gauza
batez ziur nago: olagizona, talaiaria
edo sardinketaria ez zara izango. Jakina,
lanbide horiek aspaldian desagertu ziren eta.
Olagizonek Euskal Herriko mendietako
burdina lantzen zuten. Lehenik, burdina sutan
berotzen zuten eta, gero, mailu handi batez
burdina hori tiriki-tauki, tiriki-tauki moldatzen
zuten. Nolako beroa eta nolako zarata!
Talaiariak mendi baten gainetik itsasora begira
egoten ziren, arrainak nondik agertuko.
Arrainak ikusi eta gero, herrian abisua ematen
zuten eta arrantzaleak itsasora irteten ziren,
arrain haiek harrapatzera.
Sardinketariak arrain saltzaile bereziak ziren.
Arraina buru gainean eramaten zuten, saski
baten barruan, eta herriz herri ibiltzen ziren
arraina saltzen. Eta kale guztietan Sardina
freskueee! oihukatzen zuten.
Zer? Lanbide gogorrak, ezta?
2 Bete fitxa hauek 3 Ikasi eta kantatu

Trapu zaharrak
kalez kale
Trapu, trapu zaharrak!
ibiltzen ziren. Atera, atera
arraina saski trapuak saltzera!
Nik erosten ditut
baten barruan eramaten zuten.
modu onean.
Arditean prakak,
Euskal Herriko kuartuan abarkak,
burdina lantzen zuten. eta burni zaharrak
txanponean.
lanean asko
JOSE M. IPARRAGIRRE
nekatzen ziren.
itsasora begira
egoten ziren.
herrian abisua
ematen zuten.
72
Hirurogeita hamabi
710382UNIDAD07 _ 066-075.qxd 19/6/03 11:50 Pgina 73
4 Idatzi zenbakiak irudian
artzaina lorezaina
erizaina atezaina
udaltzaina ertzaina
Azaldu: Non dago erizaina? Zeren ondoan dago ertzaina?
Zeren aurrean dago udaltzaina? Non daude besteak?
5 Bete hutsuneak 6 Irakurri
POTOLO OSPITALEAN
Zer moduz
zaude gaur?
loreak herria atea
ardiak trafikoa gaixoak
Artzainak ardiak zaintzen ditu.

Udaltzainak zaintzen du.
Lorezainak zaintzen
Ertzainak zaintzen
Erizainak zaintzen Hori zeuk esan
behar didazu niri!
Atezainak zaintzen
73
Hirurogeita hamahiru
710382UNIDAD07 _ 066-075.qxd 19/6/03 11:50 Pgina 74
DENDEN JOLASA
1 Irakurri
Nola jolastu
Jolasteko, dado bat eta fitxa batzuk
behar dituzu. ZUBIA LIBRE DAGO.
JOAN 9. LAUKIRA.
Jolasten hasteko, dadoan 6 zenbakia
atera behar duzu.
Aurrera egiteko, galderaren erantzuna
ondo eman behar duzu. Bestela, txanda
bat jolastu gabe. Zer duzu zure
gurasoen semea?
Galderak honelakoak izango dira:
Senideak
Adibidez: Zer duzu zure aitaren ama?
Amona dut.
Superlatiboa Arraina eskatu
arrandegian.
Adibidez: Asia / zabala
Asia munduko kontinenterik zabalena da.
Dendak
Adibidez: Non erosten dituzu sagarrak?
Sagarrak fruta dendan erosten ditut.
Barne egoerak Jan nahi duzu.
?
Adibidez: Lo egin nahi duzu. Zer esaten Zer esaten duzu
duzu?
Ni logura naiz. GORRIA.
SEMAFORO
JO LASTU
Zer-Nori-Nork aditzak BI TXANDA
G A B E.
Adibidez: Eskatu esnea dendan.
Emango didazu esnea, mesedez?
Nora
joa
ogia e ten zara
roste
ra?
Zer duzu zure

amaren aita? Everest / garaia
74
Hirurogeita hamalau
710382UNIDAD07 _ 066-075.qxd 19/6/03 11:50 Pgina 75
MERKEALDIAK.
JOAN 23. LAUKIRA.
Nora joaten
zara
arropa eroste
ra?
Groenlandia / handia
Zer duzu zure

Pastela eskatu aitaren anaia?
Lo egin nahi duzu.
gozotegian.
Zer esaten duzu?
Haragia eskatu
harategian.
Nilo / luzea
DENDA ITXITA DAGO. Non erosten
HASI BERRIRO. dituzu ipuinak?
Nora joaten zara
arraina erostera?
ba-
zu zure osa
Zer du en alaba?
izeb Ze
rd
u Txinako Harresia / luzea
em zu o
az sa
te ba
a? re
n
Edan nahi duzu.

Zer esaten duzu? Kafea eskatu
janari dendan.
75
Hirurogeita hamabost
2. BERRIKUSKETA
Lagunak kalean
1 ZER-NORI-NORK aditzak. Bete hutsuneak
Lagunak azokan
Lau lagunak orain kalean daude. Herrian eskulangileen
azoka dago eta lau lagunek beren senideei zerbait
erosi nahi diete. Gero, jolastera joango dira. Nik gurasoei saski merke
hori erosiko
Zer erosiko
zuk amonari?
Nik amonari pitxer

hau erosiko
Julia, utziko
diru apur bat? Dirua bihar
itzuliko
2 LEHENTASUNAK ADIERAZI. Osatu esaldiak
1 2 in
1. korrika egin / igeri eg
diak marraztu
2. kromoak trukatu / iru
in
3. kirola ikusi / kirola eg
/ sokasaltoan ibili
4. ezkutaketan jolastu
1. Iigori korrika egitea gustatzen zaio,

baina igeri egin nahiago du.
3 4 2.
3.
4.
76
Hirurogeita hamasei
3 SUPERLATIBOA. 4 BARNE EGOERAK AZALDU.

Konparatu lau lagunak Aldatu esaldiak
Nik ura edan behar dut.
Nik ogitartekoa jan nahi dut.
neskak: argala/lodia
Nik lo egin nahi dut.
Julia
Irune
mutilak: alaia/tristea
Iigo
Jon
lagunak: handia/txikia
Julia
Iigo Nik dutxa bat behar dut.
5 SENIDEAK. Idatzi zenbakiak irudietan

1 izeba
2 amona
Tomas Loli Ramon Benita
3 neba
IA
N IR E F A M IL
4 aita
5 osaba
6 ahizpa Patxi Mertxe Miren Angel
5
7 aitona
8 lehengusua
9 ama Bea Iaki Nora Ni Ibai Iker
10 lehengusina
77
Hirurogeita hamazazpi
710382UNIDAD08 _ 078-087.qxd 19/6/03 11:52 Pgina 78
8. GAIA
Iker eta Dominique

n gero
Gaur egun, Europa Laster, Dominique Paristik etorriko da
jo aten dira
eta ume gehiago gurekin bizitzera. Oso jatorra eta
ra ikastera.
beste herrialde bate atsegina izan behar duzu berarekin.
inique
Esate baterako, Dom
a aurten
frantziarra da, bain
batekin
Hondarribiko familia
biziko da.
Bai, ama. Egon lasai.
Hauxe da Dominique. Hau nire gela da.

Erakutsi etxea berari. Gustatzen zaizu?
Bai, oso polita da.

Gainera, zuk nik baino
Ongi etorri, Dominique! jostailu gehiago dituzu.
Etorri nirekin.
Hara! Nik ere banituen

Eta beste hau zure gela honelako geziak Parisen!
da. Gustatzen zaizu?
Ez, niri ez zaizkit

panpinak gustatzen.
Zure gela hartuko dut. Arkua ere hortxe duzu.
78
Hirurogeita hamazortzi
710382UNIDAD08 _ 078-087.qxd 19/6/03 11:52 Pgina 79
Jolastuko gara indiarretara? Hori berehala

konponduko dut nik.
Bai, baina ez
dut lumarik. Lorategian
Ikusten duzu? Gezirik gabe geratu naiz.

Loroak ihes egin du! Ezin dut loroa harrapatu.
Ibiliko gara futbolean?
Lasai, laster
harrapatuko dut!
Zeeer? Futbolean
ere badakizu?
Beste kristal bat, Iker? Dominique

zintzo-zintzo dago txoriei begira
eta zu, ordea
Zer pentsatzen ari da Iker?

Dominique eta bera lagun onak
izango dira?
79
Hirurogeita hemeretzi
710382UNIDAD08 _ 078-087.qxd 19/6/03 11:52 Pgina 80
EUROPAN ZEHAR

Atzo, Fernando Abrisketa zikloturistarekin
hitz egin genuen. Fernandok Europako
herri gehienak bisitatu ditu
bere bizikletaren gainean.
Noiz hasi zinen Europa bizikletaz ezagutzen?
Orain dela hogei urte. Nik orduan hamabost
urte nituen.
Bakarrik joan zinen?
Ez, aitarekin joan nintzen. Aitak eta biok
oporrak genituen eta hamar egunean
Frantzia ikusi genuen.
Zenbat bidaia egin zenituen iaz?
Iaz Vienara joan nintzen. Bi mila
eta berrehun kilometro egin behar nituen
eta hogeita bost egun besterik ez nuen.
Eta zer moduz moldatzen zara europarrekin?
Lehen arazo handiak nituen haiekin hitz
egiteko, baina orain ingelesa ikasi dut
eta primeran moldatzen naiz.
Zenbat urte zituen Fernandok lehen bidaian? Zenbat kilometro egin behar zituen Vienaraino?
Lehen bidaia hartan bakarrik joan zen? Eta zenbat egunean egin behar zituen?
Zenbat egun zituzten Frantzia ikusteko? Zer moduz moldatzen da europarrekin?
2 Ikasi eta kantatu
UKAN aditz plurala orain eta lehen
Markatu aditza.
Nik orain ditut nituen

Zuk lehen dituzu zenituen Paristik natorren
artista
Hark atzo ditu zituen
Paristik natorren
Guk gaur ditugu genituen artista bat naiz ni.
Zuek aurten dituzue zenituzten Ondo jotzen dut!
Baita guk ere!
Haiek iaz dituzte zituzten Txirula nik jotzen dut:
txiruli, txiruli!
80
Laurogei
710382UNIDAD08 _ 078-087.qxd 19/6/03 11:52 Pgina 81
3 Begiratu irudiei eta bete hutsuneak

3. Hemen hogeita hiru urte
Nik ogitartekoan Alemaniako saltxitxak
4. Hemen hogeita hamaika urte

Gizon hark Suitzako erlojuak
1. Hemen hamabost urte nituen . Aitak

eta biok Frantziako gaztak genituen
eskuetan.
2. Hemen hogei urte . Umeek

eskuetan Holandako tulipak
4 Bete fitxa hau 5 Bete hutsuneak
Astelehenean Barakaldotik Baionara joan

nintzen. 140 km egin nituen.
Asteartean Baionatik Autobus gorriak Londreskoak dira.
egin nituen. Eiffel Dorrea dago.
Asteazkenean eta ostegunean
Kremlin Jauregia dago.
Errotak dira.
Ostiralean eta larunbatean
Partenoia monumentu
zaharra da.
81
Laurogeita bat
710382UNIDAD08 _ 078-087.qxd 2/7/03 3:05 Pgina 82
EUROPAKO KIROL BAT
Korrika eta bultzaka

Jokatu duzu inoiz errugbian? Zaila
da, ezta? Baloia salto-saltoka dabil
eta zuk ezin duzu harrapatu.
Gainera, arin egin behar duzu
korrika, baloia aurrera eramateko,
eta indar handia ere behar duzu,
beste jokalariak gelditzeko.
Errugbian hamabost lagunek
jokatzen dute talde bakoitzean, hau
da, futbolean, eskubaloian eta
saskibaloian baino jokalari gehiago.
Partidan bultzaka ibiltzen dira, baina,
gero, guztiak lagun handiak dira. Hori
da kiroltasuna!
Errugbian zertarako egin behar da korrika? Futbolean baino jokalari gehiago dira?
Errugbian zertarako behar da indar handia? Zure ustez, errugbia kirol gogorra da?
2 Begiratu laukiari eta idatzi
gehiago gutxiago
Bost Nazioen Txapelketa
Ingalaterrak Eskoziak baino partida gehiago
IRABAZI GALDU
irabazi ditu.
Ingalaterra 5 1 Irlandak baino partida gehiago
irabazi ditu.
Frantzia 4 2 Frantziak Galesek partida
gehiago irabazi ditu.
Eskozia 3 3 Irlandak Frantziak baino partida
irabazi ditu.
Irlanda 2 4 baino partida
gehiago irabazi ditu.
Gales 1 5
baino partida
gutxiago irabazi ditu.
82
Laurogeita bi
710382UNIDAD08 _ 078-087.qxd 19/6/03 11:52 Pgina 83
3 Osatu esaldiak
KANTITATEAK KONPARATZEKO
Osatu.
Ni Zu
cLeor Paul Degrisse

John Ma Frank OHara
23 urte 25 urte 27 urte
a 42 partida
Nik baino gozoki gehiago ditut. 16 partid 28 partida
baino gozoki gutxiago
dituzu. URTE GEHIAGO
Frankek Johnek baino urte gehiago ditu.
Paulek Frankek baino
4 Aldatu esaldiak
URTE GUTXIAGO
Johnek Frankek
Frankek
Konparatu: Johnek Frankek baino partida

gutxiago jokatu ditu.
5 Aldatu esaldiak
Baloia bueltak egiten ari da.

John MacLeor Eskoziakoa da.
Baloia bueltaka dabil.
John MacLeor eskoziarra da.
Frank OHara Irlandakoa da.
Frank OHara da. Kangurua saltoak egiten ari da.
Paul Degrisse Frantziakoa da.
Paul Degrisse da.
Gianni Rossi Italiakoa da.
Gianni Rossi da. Umea oihu egiten ari da.
Esan: Zer dira Gasteizkoak? Eta Bilbokoak?

Eta Donostiakoak? Eta zure herrikoak?
83
Laurogeita hiru
710382UNIDAD08 _ 078-087.qxd 2/7/03 3:05 Pgina 84
EUROPAKO UMEAK
1 Egin konparazioak
Orain dela gutxi, inkesta bat egin da Europako
umeen bizimodua eta ohiturak konparatzeko.
Hona hemen emaitzak:
Liburuak Kirola Telebista
hilean astean egunean
Alemania 3 liburu 5 ordu 45 minutu
Austria 2 liburu 6 ordu 60 minutu
Belgika 1 liburu 4 ordu 45 minutu
Suedia 3 liburu 3 ordu 90 minutu
Hilean, ume alemaniarrek ume austriarrek Ume alemaniarrek ume austriarrek

baino liburu irakurtzen ordu pasatzen dituzte kirola
dituzte. egiten.
Hilean, ume austriarrek ume suediarrek Ume ume
baino liburu irakurtzen baino minutu gehiago pasatzen dituzte
telebistaren aurrean.
Astean, ume belgikarrek ume suediarrek Ume ume
ordu pasatzen baino minutu gutxiago pasatzen
dituzte kirola egiten. telebistaren aurrean.
2 Idatzi 3 Asmatu hitzak
NIRE OHITURAK
Nik urtean hilabeteko

oporrak ditut.
Nik hilean
irakurtzen ditut.
liburu Hirurehun eta hirurogeita
bost egun ditu.

Nik astean orduz Hogeita hamar egun ditu.
egiten dut kirola.
Nik egunean orduz

Zazpi egun ditu.
ikusten dut telebista.
Hogeita lau ordu ditu.
Hirurogei minutu ditu.
84
Laurogeita lau
710382UNIDAD08 _ 078-087.qxd 19/6/03 11:52 Pgina 85
Azkenean, Iker eta Dominique lagun

handiak egin dira. Orain goxo-goxo hitz
egiten ari dira etxeko atarian.
Zer ordutan jaikitzen zinen Frantzian?

? Goizeko
Zenbat ikasgai zenituen eskolan?
Eskolan nik ikasgai
Zenbat arrain zenituen etxean?
Etxean nik
Zenbat zuhaitz zenituen lorategian?
Lorategian nik
5 Bete hutsuneak 6 Osatu mezua

Dominique egunkari bat idazten hasi da Hon- Ikerrek mezu hau idatzi dio Dominiqueri,
darribian. biharko plana azaltzeko.
ago kalean
berandu Bihar, goizeko Hendaiako
gehiago askotan joango gara. Han
hartuko dugu eta
Parisen bederatzietan oheratzen nintzen. egingo dugu. Gero,

Hemen, ordea, oheratzen
jango dugu eta, pixka bat jolastu
naiz.
Parisen mendira gutxitan joaten nintzen. eta gero, hartuko
Hemen, ordea, joaten naiz.
dugu eta itzuliko
Parisen arrain gutxi jaten nuen. Hemen,
gara.
ordea, arrain jaten dut.
Parisen etxean jolasten nintzen. Hemen,
Azaldu: Nongo hondartzara joango dira?
ordea, jolasten naiz. Zer egingo dute han? Zer jango dute?
Nola itzuliko dira etxera?
85
Laurogeita bost
710382UNIDAD08 _ 078-087.qxd 19/6/03 11:52 Pgina 86
EUROPA ZAHARRA
1 Irakurri
Filipides korrikalaria
Orain dela 2.500 urte, greziarrak
eta persiarrak gerran ari ziren. Eta borrokarik
gogorrena Maraton herrian izan zuten.
Persiarrek askoz soldadu gehiago zituzten,
baina greziarrak oso gerrari trebeak ziren
eta Maratoneko borroka hura irabazi zuten.
Orduan, Milziades jeneral greziarrak Filipides
soldaduarekin hitz egin zuen:
Filipides, zu oso korrikalari azkarra zara.
Zoaz Atenasera garaipenaren berri ematera.
Maratonetik Atenasera 43 kilometro daude
eta Filipidesek kilometro haiek guztiak korrika
egin zituen. Bide luze hartan mendiak igo
zituen, ibaiak zeharkatu zituen eta guztiz
nekatuta heldu zen Atenasera.
Irabazi dugu! Irabazi dugu! esan zuen
Filipidesek Atenasen eta hilda erori zen.
Gaur egun, Olinpiar Jokoetan 43 kilometroko
lasterketa luzea egiten da Filipidesen omenez.
Lasterketa horrek maratoia du izena.
GREZIAKO KONDAIRA ZAHARRA
2 Markatu erantzun zuzena 3 Irakurri

Nortzuek irabazi zuten Maratoneko
borroka? POTOLUS OLINPOAN
Persiarrek irabazi zuten.

Greziarrek irabazi zuten.
Nortzuek zituzten soldadu gehiago?

Greziarrek.
Persiarrek.
Zertara joan zen Filipides Atenasera?

Garaipenaren berri ematera.
Aspaldiko lagunak ikustera.
Nola heldu zen Filipides Atenasera?

Ez zen heldu; bidean hil zen. Azkar, Potolo! Az-
Oso nekatuta heldu zen. kena zara eta!
86
Laurogeita sei
710382UNIDAD08 _ 078-087.qxd 2/7/03 3:05 Pgina 87
4 Begiratu eta osatu
motela azkarra
laburra indartsua
ahula luzea
Lehen saltoa luzea izan da. Lehen zaldia da. Lehen atleta da.
Beste saltoa izan da. Beste zaldia da. Beste atleta da.
5 Jolastu eta bilatu hutsak
Gaur Potoloren eskolan antzerki klasikoa

egingo dute. Antzeztokia Potolok prestatu du
eta sei huts egin ditu. Bilatuko dituzu?
A
EM
ZIN
Erroman ez zegoen zebrabiderik. Erromatarrek ez zuten hegazkinik.

Erroman Erromatarrek
Erroman Erromatarrek
87
Laurogeita zazpi
710382UNIDAD09 _ 088-097.qxd 19/6/03 11:53 Pgina 88
9. GAIA
Martin Txiki
Ezin dugu honela segitu. Gure jendea
Antzinako denboretan, garia
gosez bizi da. Basajaunen basora joan
Basajaunek bakarrik zuten.
behar dugu garia lapurtzera.
Garia eta ogia ere bai, noski.
Baina herritarrek ez zuten
garirik. Eta ogirik ere ez, noski.
Ipuin honetan garia nola lortu
zuten ikusiko duzue.
Ni ez naiz ausartzen.
Ni ere ez. Ni ere ez.
Kaixo, lagunok! Zer duzue Basajaunek garia dute, baina Lasai egon. Arazo hori
baina? Triste zaudete eta! ez digute guri eman nahi. Eta neuk konponduko dut.
ezin dugu ogirik egin.
Eta pastelik ere ez.
Baina nola konponduko

duzu, Martintxo? Zu oso Esan, nondik joan behar
txikia eta ahula zara eta. dut Basajaunen basora?
Herritik irten eta ezkerretara jo

behar duzu. Gero, ibaia zeharkatu
eta eskuinetara jo. Basajaunen
Baina azkarra ere bai. basoa bertan daukazu.
88
Laurogeita zortzi
710382UNIDAD09 _ 088-097.qxd 19/6/03 11:53 Pgina 89
Geroago
Abiatu baino lehen
Hau ere eramango dut. Nor zara zu, txikito?

Zertara zatoz hona?
Zer sartu du Martin Txikik zakuan? Martin Txiki naiz

eta zuei apustua
egitera nator.
Baietz nik salto luzeagoa Eta Basajaunak salto
egin gari pilen gainetik? luze-luzea egin zuen.
Konforme. Neu hasiko Orain zure txanda

naiz salto egiten. da, gizontxo!
Arraioa! Gure garia

darama!
Kar-kar-kar! Gari piloaren
erdian erori da!
Azaldu nola lapurtu zuen

Martin Txikik Basajaunen garia.
89
Laurogeita bederatzi
710382UNIDAD09 _ 088-097.qxd 19/6/03 11:53 Pgina 90
INGURUKO ANIMALIAK
katua
tximeleta
urtxintxa
enara ahatea
sagua
usoak
arrainak
Enara teilatuan dago. Ahatea urmaelean dago.

Katua ere teilatuan dago.
Usoak espaloian daude. Urtxintxa zuhaitzaren gainean dago.
Sagua
2 Begiratu eta idatzi 3 Irakurri eta asmatu
1 2 3 4
Nire katua lodia da. Nire

Untxia zuri-beltza da.
katuak ile zuria du. Nire
Txakurra ere zuri-beltza da. katuak bibote luzeak ditu.
Untxiak lau hanka ditu. Nire katuak kriskitina du.
Nire katua ere lodia da.

Untxiak belarri luzeak ditu. Nire katuak ere ile zuria
du. Nire katuak ere
Untxiaren buztana laburra da. bibote luzeak ditu. Nire
katuak ez du kriskitinik.
Untxia korrika dabil. Neskaren katua da.

Mutilaren katua da.
90
Laurogeita hamar
710382UNIDAD09 _ 088-097.qxd 19/6/03 11:53 Pgina 91
4 Begiratu eta osatu
ERE partikula
Ikasi.
behia ahuntza
Behiak esnea ematen du.
Zozoak lumak ditu. Ahuntzak ere esnea ematen du.
Usoak ere lumak ditu.
Arranoak ere bai.
Zozoak ez du ilerik.
Usoak ere ez du ilerik.
Arranoak ere ez.
belarra pentsua
Behiak belarra
5 Bete fitxa hau

INGURUKO ANIMALIA TXIKIAK
mendia ukuilua
Behia mendian

Segi lanean: Egin honelako esaldiak

Tximeletak hegoak ditu. behiari eta ardiari buruz.
Erleak ere bai.
Igela saltoka dabil. 6 Irakurri
POTOLOREN ARRAINAK
Erlea horia eta beltza da.
Aldatu diezu
Matxinsaltoa ez da uretan bizi. ura arrainei?
Igelak ez du eztirik egiten.
Ez, oraindik ez dute

dena edan.
91
Laurogeita hamaika
710382UNIDAD09 _ 088-097.qxd 19/6/03 11:53 Pgina 92
NATURA PAUSOZ PAUSO
1 Begiratu planoari eta ordenatu esaldiak
Bakiotik kilometro batera, Goitisoloalde

auzuneko baserriak ikusiko ditugu.
Larrondoatik gora bi kilometro egin
ondoren, bidegurutze batera helduko
gara.
1 Jatamendi Parkerantz igotzeko,
Bakiotik Armintzarantz irten behar
dugu.
Bidegurutzean, eskuinetara jo behar
dugu eta, laster, Jatamendi Parkera
helduko gara.
Han, ezkerretara jo behar dugu,
Larrondoara heldu arte.
2 Begiratu eta erantzun 3 Osatu testua
Zenbat mahai daude Jatamendi Parkean?

Jatamendi Parkean hogeita bi mahai daude.
Zenbat erretegi daude? Bakio eta Bermeo bitartean, kostaldearen
ondo-ondoan, uharte txiki bat ; uharte
Badago iturririk Jatamendi Parkean? , menditxo baten ,
Gaztelugatxeko Donibane ermita ikusten
Badago paperontzirik? . Zubi estu batek kostaldea eta uhartea
lotzen . Ermitara heltzeko, eskailera
Badago begiratokirik? luze bat igo behar . Eskailera honek
berrehun eta hogeita bost maila !
92
Laurogeita hamabi
710382UNIDAD09 _ 088-097.qxd 19/6/03 11:53 Pgina 93
4 Deskribatu irudia 5 Osatu orientabideak
Gaztelua ezkerraldean dago? Eta baserria?

Zer dago gazteluaren aurrean? Zeren
artean dago zubia?
Irene eskolara oinez joaten da. Eta eskola

ORIENTABIDEAK EMATEKO haren etxetik urrun dago. Irene
Markatu.
kalean bizi da.
Bere kaletik joaten da. Handik,
jotzen du Jaizkibel kaletik. Bi
kale aurrerago, ezkerretara du
Igeldo . Gero, berriz ere
Udaletxean, ezkerretara eskuinetara jotzen du eta
hartu behar duzu. kaletik sartzen da. Ireneren eskola kale
Kale Nagusitik zuzen segitu. horretan dago.
Eta gero, ezkerretara eskuinetara jo
behar duzu. Eliza hantxe dago. Hitz egin: Nondik pasatzen zara zu etxetik
eskolara joateko?
6 Pentsatu erantzunak
Ikerren atzean neska bat esertzen da.

Iker Aitorren eta Peruren artean esertzen da.
Bi neskak elkarrekin esertzen dira.
Aitorren atzean Sara dago. Aitor
Iker Karmeleren aurrean dago.
Peruren atzean ez dago inor.
Alberto bakarrik esertzen da.
93
Laurogeita hamahiru
710382UNIDAD09 _ 088-097.qxd 19/6/03 11:53 Pgina 94
BERDEAK ZARETE?
1 Bete inkesta hau
Nolako papera erabiltzen duzu idazteko? Mendian txoriak harrapatzen dituzu?

A Paper B Paper A Bai. B Ez.
arrunta. birziklatua.
Gela batetik irtetean, nola uzten duzu argia?
Nondik idazten duzu? A B Beti itzaltzen
Argia piztuta
A Paperaren B Paperaren uzten dut. dut argia.
alde batetik. bi aldeetatik.
Nola garbitzen duzu zeure burua?
Nola joaten zara mendira? A B
Bainua Dutxa
A Automobilez. B Oinez. hartzen dut. hartzen dut.
Mendian paperak eta hondakinak Nora botatzen dituzu botila zaharrak?

botatzen dituzu? A B Ontzi berdeetan
Zabor poltsan
A Bai. B Ez. sartzen ditut. botatzen ditut.
0 Zu ez zara berdea, zikina baizik.
B erantzunak
1-2 Zu ere ez zara oso berdea.

3-4 Oraindik berdeagoa izan ahal zar
a.
5-6 Zuk nahiko ondo zaintzen duzu
Natura.
7-8 Zuk ederki zaintzen duzu Natura
.
Zorionak!
2 Osatu ibilbide hau

Enara txori migratzailea da, hau da: uda
Europan pasatzen du eta, neguan, Afrikara
joaten da eguraldi beroaren bila. Honela:
lehenik, Europako iparraldetik Europako
jotzen du.
Gero, Europako hegoaldetik Afrikako
jotzen
Eta azkenean, Afrikako
Afrikako jotzen du eguraldi
beroaren
Azaldu: Zein da enararen bueltako bidea?

94
Laurogeita hamalau
710382UNIDAD09 _ 088-097.qxd 19/6/03 11:53 Pgina 95
Europan hartza arriskuan dago?

Bai, Europan hartza arriskuan dago.
Eta zikoina?
Afrikan gorilak arriskuan daude?
Eta errinozeroak?
Asian tigrea arriskuan dago?
Eta panda hartzak?
4 Egin esaldiak 5 Osatu testua
Ongi dago Gaizki dago
Mendian zarata egin
Mendian zarata egitea

gaizki dago.
Mendian hondakinak bildu

Antartika kontinente zuria da. Han hotz
egiten du. Horregatik, bertan
da inor bizi.
Baina Antartikan asko
Mendian zuhaitzak moztu daude: baleak, pinguinoak eta abar.
dela gutxi, herri askotako
gobernuek dokumentu sinatu dute,
Antartika lurrak eta animaliak
Mendian sua itzali zain .
Honela, Antartika kontinente
eta garbia izango da beti.
95
Laurogeita hamabost
710382UNIDAD09 _ 088-097.qxd 19/6/03 11:53 Pgina 96
AMA LURRA
1 Irakurri
Buruzagiaren gutuna
1855. urtean, Seattle buruzagi indiarrak gutun
eder hau idatzi zuen Estatu Batuetako
presidentearentzat:
Washingtongo buruzagi nagusiak gure lurra
erosi nahi du eta guk bere proposamena
onartu behar dugu. Bestela, gizon zuriak
armak hartuko ditu eta gure aurka etorriko da.
Baina nik hauxe galdetzen dut: nola erosi ahal
da lurra? Nola erosi zeruko airea eta ibaiko
ura? Beharbada ni gizon basatia naiz, baina
ez dut ulertzen.
Lur hau sakratua da guretzat. Lurra ez da
gurea. Gu gara lurrarenak.
Eta animaliak ere sakratuak dira guretzat.
Hala ere, gizon zuriak milaka bufalo hil ditu,
trenaren bidea egiteko. Beharbada ni gizon
basatia naiz, baina hori ere ez dut ulertzen.
Bukatzeko, mesede bat eskatuko dizut: guk
bezala maitatu eta zaindu lurra.
SEATTLE BURUZAGIAREN GUTUNA
(moldatua)
2 Markatu. Nork esan du gauza bakoitza? 3 Lotu silabak
a li ta
A Gizon zuri batek B Indiar batek
A Mendi honek asko balio du. kra bi pa sa
Arrainak gure neba-arrebak dira. na

tu be ri
Bai gozoa belarraren usaina!
txi li rro
Zuhaitz horiek ere moztuko
ditugu.
Musika txoriek asmatu zuten. Lehen lorea da.
Bigarren lorea da.
Bide berria basotik pasatuko da. Hirugarren lorea da.
Laugarren lorea da.
96
Laurogeita hamasei
710382UNIDAD09 _ 088-097.qxd 19/6/03 11:53 Pgina 97
4 Idatzi izenak irudietan 5 Ikasi eta kantatu
LURRAREN OPARIAK
marrubiak intxaurrak mahatsa
gereziak madariak muxikak
Goizean argi hastean

marrubiak Goizean argi hastean,
ene leiho hegian
txori bat pausatzen da eta
goratik hasten kantan.
Txori ederra, hain alegera,
entzuten haidanian,
ene bihotzeko tristura
laster duak aidian.
6 Egin eskulan hau
1. Mendian edo parkean era

askotako hostoak hartu.
2. Etxean, hosto bakoitza bi
paperen artean ipini.
3. Gero, liburu lodi baten barruan
sartu. Bi edo hiru astean
hostoak lehor egongo dira.
4. Hosto lehorrak kartoi mehe
batean zure gustura itsatsi.
97
Laurogeita hamazazpi
710382UNIDAD10 _ 098-107.qxd 19/6/03 11:55 Pgina 98
10. GAIA
Bertsotan
Gure herrietako jaietan
bertsolariak egoten dira
beti. Bertsolarien lana
oso zaila da. Norbaitek
gai bat jartzen die eta
haiek, bat-batean,
bertsoak asmatu behar
dituzte gai horri buruz. Andoni eta Amaia bertsolari gazteak
Ikusi nola. bertsotan hasteko prest daude. Lehen
bertsoa Andonik botako du. Eta gaia hauxe
izango da: Amaiak atzo zaku lasterketan
parte hartu zuen.
Gero, lagunak atera ziren,

bera utzita han bertan.
IRTEERA
Amaia ez zen ongi moldatu

zakua sartzen oinetan.
Horrexegatik bukatu zuen
atzo gaueko hamaiketan.
HE
LM
UG
A
Denak joan ziren arin aurrera, Orain kantatu bertso osoa

Amaia astiro benetan. Pello Joxepe doinuan.
98
Laurogeita hamazortzi
710382UNIDAD10 _ 098-107.qxd 2/7/03 3:08 Pgina 99
Eta orain Amaiaren txanda

da. Haren gaia hauxe Gure Andonik lehen pilota
izango da: Andoni gaur bota du nahiko aldrebes.
barraketara joan da.
Barrakeroa haren atzetik

irten da kopeta beltzez.
Bigarren bolaz barrakeroa

kolpatu du modu txarrez.
Gure Andonik lehen pilota

aldre
bes bota du nahiko aldrebes.
Bigarren bolaz barrakeroa
z
txarre kolpatu du modu
Barrakeroa haren atzetik
ordez
irten da kopeta
beltzez Eta Andoni hor ipini du

txotxongiloaren
Amaia urduri dago eta ez du

Eta Andoni hor ipini du hitzen ordena ondo gogoratzen.
txotxongiloaren ordez. Zuek ordenatu bertsoa eta, gero,
kantatu Pello Joxepe doinuan.
99
Laurogeita hemeretzi
710382UNIDAD10 _ 098-107.qxd 19/6/03 11:55 Pgina 100
LANA ETA KIROLA
Euskal kirol batzuk

Euskal kirol gehienetan lanerako tresnak erabiltzen dira.
Arrazoia hauxe da: jarduera horiek, kirola baino lehenago, lana izan ziren.
Segalariek lehen Aizkolariek lehen

segaz zelaietako aizkoraz mendietako
belarra mozten zuhaitzak mozten
zuten. Orain, sega zituzten. Orain, gure
apustuetan, herrietako jaietan,
segalariek belar aizkolariek enbor
pila mozten dute lodiak mozten dituzte
denbora laburrean. denbora laburrean.
Nongo belarra mozten zuten segalariek? Nongo zuhaitzak mozten zituzten aizkolariek?
Orain non mozten dute belarra? Orain non mozten dituzte enborrak?
2 Osatu testua
Non/Nondik/Nora
n
por tu
etara herrieta Lotu irudiak eta esaldiak.
S S S
n estrop
inerueta adeta
tra n
etxean etxetik etxera
P P P
etxeetan etxeetatik etxeetara

Arrantzaleak lehen traineruetan joaten
S Etxean atea zabalik dago.
ziren arrain bila. Eta azkar
Etxeetan ateak zabalik daude.
itzuli behar zuten, arraina ondo saltzeko.
Gizona etxetik irteten ari da.
Gaur egun, gure kostaldeko
Jendea etxeetatik irteten ari da.
estropadak antolatzen dira. Antzinako
Ni etxera noa.
arrantzaleek bezala, gaurko
Umeak etxeetara doaz.
arraunlariek lehenak izan behar dute.
100
Ehun
710382UNIDAD10 _ 098-107.qxd 19/6/03 11:55 Pgina 101
3 Erantzun. Nondik nora joan dira? 4 Idatzi pluralean
Baserriko atea itxita dago.

Baserrietako ateak itxita daude.
Balkoiko leihoa zabalik dago.
Erleak lore lore
joan dira. Baserriko tximiniatik kea irteten ari da.
Tximeletak zuhaitz
zuhaitz joan dira. Atzeko mendian zuhaitzak daude.
Txoriak beheko
goiko joan dira. Alboko zelaian ardiak daude.
5 Osatu elkarrizketak
Harri hau minutu erdian Nik enbor hauek ordu erdian Guk tiraldi honetan erraz
jasoko dut. moztuko ditut. irabaziko dugu.
Ezetz jaso! Ezetz
Baietz jaso!
101
Ehun eta bat
710382UNIDAD10 _ 098-107.qxd 19/6/03 11:55 Pgina 102
GURE HERRIETAKO AUZOLANAK
1 Irakurri
Ekidazu herri txikia da, baina, hala ere, bihotz

handia du. Zer du, bada, Ekidazuk? Gauza
gutxi, baina guztiak polit-politak.
Udaletxearen aurrean plaza ederra dago,
eta plazaren erdian iturri kantari bat, eta haren
inguruan zuhaitz asko.
Beste alde batetik, Ekidazuk baditu pilotaleku
zahar bat, eskola berria, tren geltokia, hamar
taberna, kafetegi bat eta hogeiren bat etxe
handi eta txiki bere kale estuen barruan.
Eta herriaren barrutik, baratze eta zelai berdeen
artetik, erreka bihurri bat pasatzen da.
MIKEL ZARATE
(moldatua)
2 Osatu testua
LEKUAK DESKRIBATZEKO
Lotu kontrako hitzak.
Plaza udaletxearen dago.

Herri handia itsusia Plazaren iturri bat dago eta
Eliza zaharra txikia
haren zuhaitz .
Udaletxe dotorea zikina
Ekidazuko pilotalekua da,
Plaza garbia laburrak
Kale luzeak estuak baina berria da. Hango kaleak
Etxe zabalak berria dira eta kale horietan hogei
daude, gutxi gorabehera.
102
Ehun eta bi
710382UNIDAD10 _ 098-107.qxd 2/7/03 3:08 Pgina 103
3 Irakurri 4 Begiratu eta erantzun
POTOLO LAPURRETAN
Zer, Potolo? Berriz

ere lapurretan?
Zenbat baserri daude mendiaren gainean?

Ez, sagar hau lurrera
Non dago herriko eliza? Zenbat baserri
erori da eta bere lekuan
daude pilotalekuaren inguruan? Anhauzen
ipintzen ari naiz.
badago basorik? Non dago?
Euskal Herrian badago ohitura polit bat: Basoa garbi-garbi

auzolanak. Auzolanetan, auzoko guztiek geratuko da.
elkarrekin egiten dituzte herriko lan batzuk,
dirurik kobratu gabe.
Bide zabala
egiten ari gara.
Teilatua prest dago.
Zertan ari dira auzoko hauek? Zertan ari dira auzoko horiek? Zertan ari dira auzoko haiek?
Hitz egin: Eskolan lanik egiten duzue auzolanean? Adibidez, jolaslekua garbitu, paperak bildu
edo zuhaitzei ura bota? Zer gehiago egin ahal da eskolan auzolanean?
103
Ehun eta hiru
710382UNIDAD10 _ 098-107.qxd 19/6/03 11:55 Pgina 104
JAIETAN
1 Irakurri
Lekeitioko Kaxarranka Zuberoako Maskaradak

Ekainaren 29an, San Pedro
Neguan izaten dira.
egunean, zortzi mutilek
Herritarrek antzinako antzerki
kutxa bat lepoan hartzen
tradizionala egiten dute
dute eta haren gainean
kalean.
dantzari batek dantza
egiten du.
Donostiako Danborrada
Urtarrilaren 19an, San Sebastian
egunaren bezperan, donostiarrak
soldaduz eta sukaldariz janzten
dira eta danborrak jotzen dituzte
hiriko kaleetatik.
Gasteizko Blusak Iturengo

Abuztuaren 5ean, Andre Zanpantzarrak
Mari Zuriaren egunean,
Otsailean, Inauterietan,
gazteek blusa luzea
Iturengo eta Zubietako
janzten dute eta kantuan
gazteek ardi larruak
eta dantzan ibiltzen dira.
janzten dituzte eta herri
batetik bestera joaten dira
joareak jotzen.
2 Bete lauki hau
NORTZUEK? NOIZ? ZER EGITEN DUTE?
Zortzi mutilek
abuztuaren 5ean
danborrak jotzen dituzte.
Herritarrek
104
Ehun eta lau
710382UNIDAD10 _ 098-107.qxd 2/7/03 3:08 Pgina 105
Zenbat eguneko jaiak izango dira

Itsasganan?
Bi eguneko jaiak izango dira.
Zer ordutan botako dute txupinazoa?
Zer egongo da larunbatean,

arratsaldeko 6etan?
Abuztuak 14, larunbata Abuztuak 15, igandea
Eguerdiko 12etan, Goizeko 8,30ean,

txupinazoa udaletxe txistularien kalejira
Nondik ibiliko dira txistulariak?
aurrean. herriko kaleetatik.
Arratsaldeko 6etan, Goizeko 11,15ean,
txotxongiloak antzoki bakailao txapelketa Non egingo da bakailao txapelketa?
berrian. kiroldegian.
Gaueko 10etan, Gaueko 9etan,
bertsolariak herriko rock jaialdia herriko Pentsatu: Lehenik, idatzi zure
plazan. parkean. gustuko jai egitaraua. Gero, irakurri
lagunei.
4 Ikasi eta kantatu 5 Idatzi
NIRE HERRIKO JAIAK
Noiz dira zure herriko jaiak?

Agur, jaunak
Agur, jaunak, Zein santuren omenez ospatzen dira?
jaunak, agur,
agur terdi.
Zenbat eguneko jaiak izaten dira?
Denak Jainkoak
eginak gara,
zuek eta Zer egiten duzu zuk jaietan?
bai gu ere.
Agur, jaunak, agur,
agur terdi,
hemen gara.
Agur, jaunak.
105
Ehun eta bost
710382UNIDAD10 _ 098-107.qxd 19/6/03 11:55 Pgina 106
JAIEN JOLASA
1 Jolastu
Nola jolastu
Jolasteko, dado bat eta fitxa batzuk
behar dituzue.
Jolasten hasteko, dadoan 6 zenbakia
atera behar duzu.
Aurrera egiteko, galderaren
erantzuna ondo eman behar duzu.
Bestela, txanda batez ez zara
Nik / orain / 16 urte jolastuko. Ardia mendira doa.
Nik / lehen / 15 urte Irabazteko, zure lagunak baino Ardiak
lehenago heldu behar duzu 18.
laukira.
Galderak
Pailazoak: Ukan aditza
lehenaldian.
Nik orain 3 liburu.
Nik lehen 4 liburu.
Nire txakurra beltza da. Nik orain hiru liburu ditut, Gure gela handia da.
Zurea berdina da. baina lehen lau nituen. Zuena berdina da.
Buruhandiak: Ere partikula.

Nire zapatak beltzak dira.
Zureak berdinak dira.
Zureak ere beltzak dira.
Pankartak: Pluralean idatzi.

Txakurra txabolan dago.
Txakurrak txaboletan daude.
Txoria habian bizi da. Zuk / orain / 3 arreba
Txoriak Zuk / lehen / 2 arreba
Nik 40 kromo ditut. Nondik joaten da Goiko kalea oso luzea da,
Zuk 30 kromo dituzu. kiroldegira? baina behekoa
106
Ehun eta sei
710382UNIDAD10 _ 098-107.qxd 19/6/03 11:55 Pgina 107
Guk 4 irakasle ditugu. Udaletxea berria da,

Zuek 3 irakasle dituzue. baina eliza
Galderak
Musikariak: Kantitateak
konparatu.
Nik 10 lapitz ditut.
Zuk 8 lapitz dituzu.
Nondik joaten da Nik zuk baino lapitz gehiago Nondik joaten da
herriko plazara? ditut. antzokira?
Planoak: Orientabideak
eman.
Nondik joaten da azokara?
Ezkerretara jo behar duzu.
Herri kirolak: Lekuak
deskribatu.
Plaza hau handia da, baina
beste hori
Ezkerreko etxea polita Amak 40 urte ditu.
da, baina eskuinekoa Baina beste hori txikia da. Aitak 39 urte ditu.
Guk / orain / 3 euro Gaur euria ari du. Artzaina menditik dator.
Guk / lehen / 2 euro Atzo berdin. Artzainak
107
Ehun eta zazpi
3. BERRIKUSKETA
Lagunak oporretan
1 UKAN aditz plurala lehenaldian. Bete hutsuneak
Lagunak hotelean
Lau lagunak kostaldeko herri batera joan dira
oporretan. Oso urduri daude eta maletak berehala
zabaldu dituzte. Baina arropa guztiak nahasi dituzte.
Eta guk arropa guztiak

ederki antolatuta
Zenbat alkandora
zuk?
Guk lau bainujantzi

Eta Jonek bi txano
Nik bost alkandora
2 KANTITATEAK KONPARATU. Osatu esaldiak
GEHIAGO GUTXIAGO
Irunek hiru kanabera / Iigok bi kanabera Juliak kanabera bat / Jonek bi kanabera
Irunek Iigok baino kanabera gehiago ditu. Juliak Jonek baino kanabera gutxiago ditu.
Iigok lau arrain / Irunek bi arrain Jonek bi arrain / Juliak hiru arrain
Irunek bi saski / Iigok saski bat Juliak saski bat / Jonek bi saski
108
Ehun eta zortzi
3 ERE partikula. 4 ORIENTABIDEAK EMAN.

Begiratu eta idatzi Aldatu esaldiak
udaletxea park
ea
zine
ma
gaz
telu
eliza a
Herriko parkera joateko, lau lagunek

ezkerretara jo behar dute eta, gero, zuzen
segitu behar dute. Parkea udaletxearen
ondoan dago.
Eta gaztelura joateko?

Juliak buruan txanoa darama.
Iigok
Jonek bainujantzi horia du.
Irunek
Iigok ez darama betaurrekorik. Eta zinemara joateko?

Juliak
Irunek ez darama surfeko oholik.
Iigok
5 NON / NONDIK / NORA pluralean. Erantzun
ZABUAK TXIRRIS G U R P IL A
TAK K
Non daude lau lagunak? Nondik nora joan dira gero? Nondik nora joan dira geroago?
109
Ehun eta bederatzi
710382GRAMATIKA _ 110-119.qxd 19/6/03 11:40 Pgina 110
GRAMATIKA
Pausoz pauso
BAT/BATZUK ARTIKULUA: -A/-AK
1 2 1 2
katu bat katu batzuk katua katuak

1 Saskian katu bat dago. 1 Katua aulkiaren gainean dago.
2 Saskian katu batzuk daude. 2 Katuak aulkiaren gainean daude.
3 4 3 4
Katu handi bat Katu txiki batzuk katu handia katu txikiak
3 Saskian katu handi bat dago. 3 Katu handia mahaiaren azpian dago.
4 Saskian katu txiki batzuk daude. 4 Katu txikiak mahaiaren azpian daude.
Orain zure txanda. Orain zure txanda.
1 2 1 2
Txori Txori Ardi Ardi
1 Zuhaitzean txori dago. 1 Ardi mendian dago.

2 Zuhaitzean txori daude. 2 Ardi mendian daude.
3 4 3 4
Txori berde Txori beltz Ardi beltz Ardi zuri
3 Kaiolan txori berde dago. 3 Ardi beltz ura edaten ari da.
4 Kaiolan txori beltz daude. 4 Ardi zuri belarra jaten ari dira.
110
Ehun eta hamar
ERAKUSLEAK: HAU, HORI, HURA ERAKUSLEAK: HAUEK, HORIEK, HAIEK
3 Liburu gorri hura

3 Liburu gorri haiek
2 Liburu hori
2 Liburu horiek
1 Liburu hau
1 Liburu hauek
1 Liburu hau zabalik dago. 1 Liburu hauek zabalik daude.

2 Liburu hori itxita dago. 2 Liburu horiek itxita daude.
3 Liburu gorri hura apurtuta dago. 3 Liburu gorri haiek apurtuta daude.
3 Auto eder
3 Auto eder
2 Auto 2 Auto
1 Auto 1 Auto
1 Auto gogorra da. 1 Auto gogorrak dira.

2 Auto txikia da. 2 Auto txikiak dira.
3 Auto eder oso azkarra da. 3 Auto eder oso azkarrak dira.
111
Ehun eta hamaika
ZENBAKIAK: BI, HIRU, LAU ZENBAKIAK + ARTIKULUA
1 1 2
bi mutilak hiru ume txikiak

1 Argazkiko bi mutilak ilehoriak dira.
bi mutil
2 Argazkiko hiru ume txikiak negarrez ari dira.
1 Lehen argazkian bi mutil daude.
ZENBAKIAK + ERAKUSLEAK
2
1 2
bi mutil hauek hiru ume txiki hauek

hiru ume txiki
1 Argazkiko bi mutil hauek lagunak dira.
2 Bigarren argazkian hiru ume txiki daude. 2 Argazkiko hiru ume txiki hauek jaten ari dira.
1 1 2
kirolari gizon lodi

kirolari 1 Irudiko kirolari arraunlariak dira.
1 Lehen irudian kirolari daude. 2 Irudiko gizon lodi plazan daude.
2 1 2
kirolari gizon lodi

gizon lodi 1 Irudiko kirolari Oriokoak dira.
2 Bigarren irudian gizon lodi daude. 2 gizon lodi hizketan ari dira.
112
Ehun eta hamabi
ASKO GUTXI
1 1
lore asko lore gutxi

1 Balkoian lore asko daude. 1 Leihoan lore gutxi daude.
2 2
lore gorri asko lore gorri gutxi

2 Parkean lore gorri asko daude. 2 Lorategian lore gorri gutxi daude.
1 1
zuhaitz zuhaitz
1 Basoan zuhaitz daude. 1 Herrian zuhaitz daude.
2 2
zuhaitz handi zuhaitz handi

2 Parkean zuhaitz handi daude. 2 Lorategian zuhaitz handi daude.
113
Ehun eta hamahiru
BESTE
1 txakur bat 1 beste txakur bat
1 Kalean txakur 1 Kalean beste txakur

bat dago. bat dago.
2 txakurra 2 beste txakurra
2 Kaleko txakurra 2 Kaleko beste

marroia da. txakurra beltza da.
3 txakur hau 3 beste txakur hau
3 Txakur hau 3 Beste txakur hau

handia da. txikia da.
Orain zure txanda.
1 sagu 1 sagu
1 Zuloan sagu 1 Zuloan

dago. sagu dago.
2 sagu 2 sagu
2 Zuloko sagu 2 Zuloko

grisa da. sagu beltza da.
3 sagu 3 sagu
3 Sagu 3 sagu
arina da. ez da arina.
114
Ehun eta hamalau
NORENA NORK
1 2 1 2
umearen baloia umeen baloia umeak umeek

1 Baloia umearena da. 1 Umeak baloia gelditu du.
2 Baloia umeena da. 2 Umeek baloia apurtu dute.
NORENAK NORI
1 2 1 2
umearen baloiak umeen baloiak umeari umeei

1 Baloiak umearenak dira. 1 Atezainak umeari baloia kendu dio.
2 Baloiak umeenak dira. 2 Atezainak umeei baloia kendu die.
1 2 1 2
mutil jolasa mutil jolasa mutil mutil
1 Jolasa mutil da. 1 Mutil eskuan hamsterra du.

2 Jolasa mutil da. 2 Mutil eskuetan liburuak dituzte.
1 2 1 2
mutil jolasak mutil jolasak lagun lagun
1 Jolasak mutil dira. 1 Mutilak lagun jolasa eman dio.

2 Jolasak mutil dira. 2 Mutilak lagun ipuina eman die.
115
Ehun eta hamabost
NONGO NONDIK
1 2 1 2
baserriko atea baserrietako ateak tximiniatik tximinietatik

1 Baserriko atea zabalik dago. 1 Tximiniatik kea irteten ari da.
2 Baserrietako ateak itxita daude. 2 Tximinietatik kea irteten ari da.
NON NORA
1 2 1 2
baserrian baserrietan mendira mendietara

1 Baserrian tximinia dago. 1 Ardia mendira doa.
2 Baserrietan tximiniak daude. 2 Ardiak mendietara doaz.
1 2 1 2
etxe leihoa etxe leihoak etxe etxe
1 Etxe leihoa zabalik dago. 1 Emakumea etxe dator.

2 Etxe leihoak itxita daude. 2 Emakumeak etxe datoz.
1 2 1 2
leiho leiho etxe etxe
1 Leiho txoria dago. 1 Gizona etxe doa.

2 Leiho txoriak daude. 2 Gizonak etxe doaz.
116
Ehun eta hamasei
IZAN aditza orainaldian IZAN aditza lehenaldian
1 2 3
1 2 3
4 5 6 4 5 6
1 Ni orain handia naiz. 1 Ni lehen txikia nintzen.

2 Zu orain handia zara. 2 Zu lehen txikia zinen.
3 Hura orain handia da. 3 Hura lehen txikia zen.
4 Gu orain lodiak gara. 4 Gu lehen argalak ginen.
5 Zuek orain lodiak zarete. 5 Zuek lehen argalak zineten.
6 Haiek orain lodiak dira. 6 Haiek lehen argalak ziren.
INAUT INAUTERIAK
ERIAK
1 2 3 1 2 3
4 6 4 5 6
1 Ni orain astoa 1 Ni lehen lorea

2 Zu orain astoa 2 Zu lehen lorea
3 Hura orain astoa 3 Hura lehen lorea
4 Gu orain printzesak 4 Gu lehen erleak

5 Zuek orain printzesak 5 Zuek lehen erleak
6 Haiek orain printzesak 6 Haiek lehen erleak
117
Ehun eta hamazazpi
UKAN aditz singularra orainaldian UKAN aditz singularra lehenaldian
1 2 3 1 2 3
4 5 6 4 5 6
1 Nik orain katua dut. 1 Nik lehen arraina nuen.

2 Zuk orain katua duzu. 2 Zuk lehen arraina zenuen.
3 Hark orain katua du. 3 Hark lehen arraina zuen.
4 Guk orain jertse laburra dugu. 4 Guk lehen jertse luzea genuen.
5 Zuek orain jertse laburra duzue. 5 Zuek lehen jertse luzea zenuten.
6 Haiek orain jertse laburra dute. 6 Haiek lehen jertse luzea zuten.
1 2 3 1 2 3
4 5 6 4 5 6
1 Nik orain diru asko 1 Nik lehen diru gutxi

2 Zuk orain diru asko 2 Zuk lehen diru gutxi
3 Hark orain diru asko 3 Hark lehen diru gutxi
4 Guk orain autoa 4 Guk lehen bizikleta

5 Zuek orain autoa 5 Zuek lehen bizikleta
6 Haiek orain autoa 6 Haiek lehen bizikleta
118
Ehun eta hamazortzi
UKAN aditz plurala orainaldian UKAN aditz plurala lehenaldian
1 2 3 1 2 3
4 5 6 4 5 6
1 Nik aurten hamabost urte ditut. 1 Nik iaz hamalau urte nituen.
2 Zuk aurten hamabost urte dituzu. 2 Zuk iaz hamalau urte zenituen.
3 Hark aurten hamabost urte ditu. 3 Hark iaz hamalau urte zituen.
4 Guk aurten hamabi urte ditugu. 4 Guk iaz hamaika urte genituen.
5 Zuek aurten hamabi urte dituzue. 5 Zuek iaz hamaika urte zenituzten.
6 Haiek aurten hamabi urte dituzte. 6 Haiek iaz hamaika urte zituzten.
1 2 3 1 2 3
4 5 6 4 5 6
1 Nik aurten zortzi barraskilo 1 Nik iaz bi barraskilo

2 Zuk aurten zortzi barraskilo 2 Zuk iaz bi barraskilo
3 Hark aurten zortzi barraskilo 3 Hark iaz bi barrraskilo
4 Guk aurten bost sari 4 Guk iaz hiru sari

5 Zuek aurten bost sari 5 Zuek iaz hiru sari
6 Haiek aurten bost sari 6 Haiek iaz hiru sari
119
Ehun eta hemeretzi
710382HIZTEGIA _ 120-127.qxd 19/6/03 11:41 Pgina 120
HIZTEGIA
aberats
a armairu
adiskide arotz
afaldu aroztegi
agertu arrain
agure arrandegi
ahate arrano
aho arrantzale
ahul arraun
ahuntz arreba
aireportu arrisku
aitona arrunt
aizkolari artzain
aizkora asmatu
alaba aste
aldapa asteazken
alkandora asteburu
altxor astelehen
amona astiro
anaia asto
antolatu atari
apurtu atera
arazo atezain
ardi atun
argal aulki
argazki aurka
argi auzune
arin azoka
arkatz azterketa
120
Ehun eta hogei
R!
b
bake KA KAR ! berri
KA R!
bakoitz bertsolari
balea betaurrekoak
banketxe bete
baratze bibote
barre egin bidali
basamortu bide
baserri bidegurutze
baso bihotz
bazkaldu bilatu
begiratu biribil
behar izan bizar
belar bizimodu
belarri borroka
beldur bota
beldurti bulegari
bele burdina
berandu buruhandi
berdin buztan
danbor
d dendari
dantzari deskribatu
debekatu diru
deitu dohainik
deitura dorre
denda dotore
121
Ehun eta hogeita bat
edan
e erdi
edari erizain
egarri erle
egia erloju
egongela erori
egunkari erosi
eguraldi erosketa
eguzki erratz
ekaitz erre
eliza errota
elkarrizketa esan
elur eseri
emakume eskailera
emazte eskuin
enara eskularruak
enbor esne
entzule estu
epaile euri
erabili ezker
erakutsi ezkondu
erantzi ezkutatu
faborez
f festa
falta izan film
familia fruta
farmazia fruta denda
122
Ehun eta hogeita bi
gai
g geltoki
gaixorik gerezi
gaizki gertatu
gaizto gezi
galdetu giltza
galdu gizon
galtzerdi gogor
garai gosaldu
garbitu gose
garesti gose izan
gari gozoki
gatz gozotegi
gazta guraso
gaztelu gurpil
gela gutun
habia
h hegazkin
haize hezur
harakin hilabete
harategi hiri
harrapatu hitz egin
harritu hodei
hartz hondartza
haserre horma
hauts hosto
hegaz egin hotz
123
Ehun eta hogeita hiru
ibai
i irudi
igel isilik
igeri egin itsaso
igo itsusi
ilargi iturri
indartsu itxaron
intxaur itxi
irabazi itzali
irrati izeba
jai
j jaso
jaiegun jauregi
jaiki jende
jaitsi jokalari
janari jolastu
janari denda jostailu
jantzi jostun
kafetegi
k kiroldegi
kantari komun
kapela konpondu
kazetari korrika
ke kostalde
kirol kutxa
124
Ehun eta hogeita lau
laino
l lehortu
lanegun liburu
langile lodi
lapiko logela
lapurtu logura
lasterketa lore
lege lorezain
lehengusina lotsati
lehiaketa luma
madari
m marrubi
mahats matxinsalto
mailu mekanikari
maisu mendizale
maitatu merke
makila motel
makurtu motor
mamu moztu
mandatuak musu
nahiago izan
n neba-arrebak
nahiko negarti
natura negu
neba nekatu
125
Ehun eta hogeita bost
ogitarteko
o okindegi
ohar opari
ohe opor
ohitura ordaindu
oihan orri
oin osaba
okin ostiko
pailazo
p piztu
panpina portu
paper potolo
paperontzi pozik
pilotari prest
pixka prestatu
sagar
s senar
sagu senide
saldu sorgin
sare sortu
sari su
saski sudur
saskibaloi suhiltzaile
segalari sukaldari
seme sukalde
126
Ehun eta hogeita sei
talde
t txanda
teilatu txano
telebista txartel
tipula tximeleta
trebe tximinia
tresna tximino
txabola txotxongilo
uda
u untxi
udaberri ur
udaletxe urrun
udaltzain urte
udazken urtxintxa
ume uso
zabaldu
z zelai
zaku zenbaki
zaldi zeru
zango zikin
zapata zubi
zapi zuhaitz
zarama zulo
zarata zutik
zatitu zuzen
127
Ehun eta hogeita zazpi
710382CREDITOS _ 001-001.qxd 2/7/03 3:17 Pgina 1
Lehen Hezkuntzako Seigarren Mailarako BENE-BENETAN liburua Zubia Editoriala, S. A.,

eta Santillana Educacin, S. L.ren Hezkuntza Argitalpenetarako Sailek JAIME MASCARren
eta JOSEBA SANTXOren zuzendaritzapean mamitu, diseinatu eta sorturiko talde lana da.
Lan honen prestaketan ondoko hauek esku hartu dute:
Testuak: Xabier Monasterio, Xabier Bilbao eta Gorane Lasa
Hizkuntza zuzenketa: Iratxe Lpez, Leire Calle, Marta Martn eta Josu Arroyo
Irudiak: Iigo Ordozgoiti
Talde Teknikoa:
Diseinua eta diagramazioa: Estudio Detrs
Prestaketa eta muntaketa: Miren Pellejero,
Maitane Barrena eta Almudena de la Torre
Koordinaketa artistikoa: Pedro Garca
Koordinaketa teknikoa: Miren Pellejero eta Jos Luis Verdasco
Zuzendaritza artistikoa: Jos Crespo
Zuzendaritza teknikoa: Angel Garca
Edizio koordinazioa: Josu Arroyo
Editorea: Jos Luis Alzu eta Ainhoa Basterretxea
2003 by ZUBIA, S. A./Santillana Educacin, S. L.

Legizamon poligonoa. Gipuzkoa kalea, 31
48450 ETXEBARRI (BIZKAIA)
Inprimatzailea:
ISBN: 84-8147-117-8
Lege gordailua:
Debekaturik dago, legeak ezarritako salbuespenak salbu, lan hau inola bikoiztea,
banatzea, jendaurrean jakinaraztea zein eraldatzea, beraren jabetza intelektuala du-
tenen baimenik gabe. Aipatutako eskubideen urratzea jabetza intelektualaren aur-
kako delitua izan daiteke (Kode Penaleko 270. artikulua eta hurrengoak).

Bene Benetan 6º

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Bene Benetan 6º

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

710382PORTADILLA _ 001-001.

qxd 19/6/03 11:46 Pgina 1

Arrantzaleak Eguneroko gauzak

UKAN aditz singularra

Albiste ARI IZAN aditza

Iker Kantitateak konparatu UKAN aditz plurala

Martin Txiki Natura Orientabideak eman ERE partikula

Euskal Herriko NON/NONDIK/NORA

GRAMATIKA Pausoz pauso

Irakurgaiak Jolasak eta kantak

HIZTEGIA Goazen hitzak bilatzera

Arrantzaleak eta piratak

Gure arrantzaleak askotan Afri-

Bide luzea da eta arrisku asko

eta ordu eta egun asko pasatu eta

Zer pentsatzen ari da

Zertan ari zara, Kattalin? Ea, Piratak!!!

ZU OSO POTOLOA ZINEN!

1 Irakurri eta erantzun

Zertan ari zara, amona?

Nolakoa zen amona txikitan? Nolakoa zen Kattalin txikitan?

3 Begiratu eta osatu 4 Bete hutsuneak

Zer moduzko dantzariak

Gu orain dantzari onak

Eta zuek lehen txapeldunak

Amaren ilea orain horia

Ez, onenak Lepoluze taldeko

5 Bete inkesta hau

Ume beldurtia zinen? Ume lotsatia zinen? Emaitzak

igo sartu irten jaitsi

1 Gauero, lapurra eskaileretatik isil-isilik

Linda goizeko zortzietan jaikitzen Jonek askotan pozik egoten da.

4 Pentsatu erantzuna 6 Idatzi. Zer egiten duzu zuk egunero?

Langile honek, egunero,

Mendizale hau, igandero,

Askotan erortzen dira

Idatzi: Zer ordutan jaikitzen zara

1 Begiratu irudiari eta bete hutsuneak

gainean azpian ondoan aurrean atzean

Nire gela gaur hankaz gora dago.

Bizikleta ohearen dago.

2 Begiratu eta erantzun 3 Markatu BAI ala EZ

IKUSI ETA IKASI

Australia oso lurralde handia da eta familia

Txinako ume asko eskolara bizikletaz joaten

3 Egin azterketa hau 4 Ikasi eta kantatu

2. Zein zenbaki falta da?: hamazazpi,

5 Egin eskulan hau

1 Kartoi mehe zuri batean

2 Moztu pospolo kaxaren

Eman diru guztia! Azkar!

Nagusi! Nagusi! Lapur batzuk Goazen, nagusi! Bestela,

Lasai, mutilok! Zuek itxi

Nolakoak ziren lapurrak?

Lapur bat bizarduna zen

Beste batek ez zuen ilerik

Jokin MacJakinek herriko jende guztia

Nortzuk ziren lapurrak?

LEHEN ETA ORAIN

1 Lotu galderak eta erantzunak

Pentsatu: Zer idatzi dute botiletan?

2 Bete hutsuneak 3 Idatzi hitz bakoitzaren lehen letra

Naufragoen uhartea da.