You are on page 1of 7

IKARMA VE STFA DURUMLARINDA

KANUNU LGL MADDELER


SREL FESH

Madde 17 - Belirsiz sreli i szlemelerinin feshinden nce durumun dier tarafa


bildirilmesi gerekir.

szlemeleri;

a) i alt aydan az srm olan ii iin, bildirimin dier tarafa yaplmasndan


balayarak iki hafta sonra,

b) i alt aydan birbuuk yla kadar srm olan ii iin, bildirimin dier tarafa
yaplmasndan balayarak drt hafta sonra,

c) i birbuuk yldan yla kadar srm olan ii iin, bildirimin dier tarafa
yaplmasndan balayarak alt hafta sonra,

d) i yldan fazla srm ii iin, bildirim yaplmasndan balayarak sekiz hafta


sonra,

Feshedilmi saylr.

Bu sreler asgari olup szlemeler ile artrlabilir.

Bildirim artna uymayan taraf, bildirim sresine ilikin cret tutarnda tazminat
demek zorundadr.

veren bildirim sresine ait creti pein vermek suretiyle i szlemesini feshedebilir.

verenin bildirim artna uymamas veya bildirim sresine ait creti pein deyerek
szlemeyi feshetmesi, bu Kanunun 18, 19, 20 ve 21 inci maddesi hkmlerinin
uygulanmasna engel olmaz. 18 inci maddenin birinci fkras uyarnca bu Kanunun
18, 19, 20 ve 21 inci maddelerinin uygulanma alan dnda kalan iilerin i
szlemesinin, fesih hakknn ktye kullanlarak sona erdirildii durumlarda iiye
bildirim sresinin kat tutarnda tazminat denir. Fesih iin bildirim artna da
uyulmamas ayrca drdnc fkra uyarnca tazminat denmesini gerektirir.

Bu maddeye gre denecek tazminatlar ile bildirim srelerine ait pein denecek
cretin hesabnda 32 nci maddenin birinci fkrasnda yazlan crete ek olarak iiye
salanm para veya para ile llmesi mmkn szleme ve Kanundan doan
menfaatler de gz nnde tutulur.

FESHN GEERL SEBEBE DAYANDIRILMASI

Madde 18 - Otuz veya daha fazla ii altran iyerlerinde en az alt aylk kdemi
olan iinin belirsiz sreli i szlemesini fesheden iveren, iinin yeterliliinden
veya davranlarndan ya da iletmenin, iyerinin veya iin gereklerinden
kaynaklanan geerli bir sebebe dayanmak zorundadr.

Alt aylk kdem hesabnda bu Kanunun 66 nc maddesindeki sreler dikkate alnr.

zellikle aadaki hususlar fesih iin geerli bir sebep oluturmaz:

a) Sendika yelii veya alma saatleri dnda veya iverenin rzas ile alma
saatleri iinde sendikal faaliyetlere katlmak.

b) yeri sendika temsilcilii yapmak.

c) Mevzuattan veya szlemeden doan haklarn takip (Ek ibare: 18/02/2009-5838


S.K./32.mad) veya ykmllklerini yerine getirmek

iin iveren aleyhine idari veya adli makamlara bavurmak veya bu hususta
balatlm srece katlmak.

d) Irk, renk, cinsiyet, medeni hal, aile ykmllkleri, hamilelik, doum, din, siyasi
gr ve benzeri nedenler.

e) 74 nc maddede ngrlen ve kadn iilerin altrlmasnn yasak olduu


srelerde ie gelmemek.

f) Hastalk veya kaza nedeniyle 25 inci maddenin (I) numaral bendinin (b) alt
bendinde ngrlen bekleme sresinde ie geici devamszlk.

inin alt aylk kdemi, ayn iverenin bir veya deiik iyerlerinde geen sreler
birletirilerek hesap edilir. verenin ayn ikolunda birden fazla iyerinin bulunmas
halinde, iyerinde alan ii says, bu iyerlerinde alan toplam ii saysna gre
belirlenir.

letmenin btnn sevk ve idare eden iveren vekili ve yardmclar ile iyerinin
btnn sevk ve idare eden ve iiyi ie alma ve iten karma yetkisi bulunan
iveren vekilleri hakknda bu madde, 19 ve 21 inci maddeler ile 25 inci maddenin son
fkras uygulanmaz.

SZLEMENN FESHNDE USUL

Madde 19 - veren fesih bildirimini yazl olarak yapmak ve fesih sebebini ak ve


kesin bir ekilde belirtmek zorundadr.

Hakkndaki iddialara kar savunmasn almadan bir iinin belirsiz sreli i


szlemesi, o iinin davran veya verimi ile ilgili nedenlerle feshedilemez. Ancak,
iverenin 25 inci maddenin (II) numaral bendi artlarna uygun fesih hakk sakldr.

FESH BLDRMNE TRAZ VE USUL

Madde 20 - szlemesi feshedilen ii, fesih bildiriminde sebep gsterilmedii veya


gsterilen sebebin geerli bir sebep olmad iddias ile fesih bildiriminin teblii
tarihinden itibaren bir ay iinde i mahkemesinde dava aabilir. (ptal ibare: Anayasa
Mah.nin 19/10/2005 tarihli ve E. 2003/66, K. 2005/72 sayl Karar ile.) * ... taraflar
anlarlarsa uyumazlk ayn srede zel hakeme gtrlr.

Feshin geerli bir sebebe dayandn ispat ykmll iverene aittir. i, feshin
baka bir sebebe dayandn iddia ettii takdirde, bu iddiasn ispatla ykmldr.

Dava seri muhakeme usulne gre iki ay iinde sonulandrlr. Mahkemece verilen
kararn temyizi halinde, Yargtay bir ay iinde kesin olarak karar verir.

(ptal fkra : Anayasa Mah.nin 19/10/2005 tarihli ve E. 2003/66, K. 2005/72 sayl


Karar ile.)

GEERSZ SEBEPLE YAPILAN FESHN SONULARI

Madde 21 - verence geerli sebep gsterilmedii veya gsterilen sebebin geerli


olmad mahkemece veya zel hakem tarafndan tespit edilerek feshin
geersizliine karar verildiinde, iveren, iiyi bir ay iinde ie balatmak zorundadr.
iyi bavurusu zerine iveren bir ay iinde ie balatmaz ise, iiye en az drt
aylk ve en ok sekiz aylk creti tutarnda tazminat demekle ykml olur.

Mahkeme veya zel hakem feshin geersizliine karar verdiinde, iinin ie


balatlmamas halinde denecek tazminat miktarn da belirler.

Kararn kesinlemesine kadar altrlmad sre iin iiye en ok drt aya kadar
domu bulunan cret ve dier haklar denir.

i ie balatlrsa, pein olarak denen bildirim sresine ait cret ile kdem
tazminat, yukardaki fkra hkmlerine gre yaplacak demeden mahsup edilir. e
balatlmayan iiye bildirim sresi verilmemi veya bildirim sresine ait cret pein
denmemise, bu srelere ait cret tutar ayrca denir.

i kesinleen mahkeme veya zel hakem kararnn tebliinden itibaren on ign


iinde ie balamak iin iverene bavuruda bulunmak zorundadr. i bu sre iinde
bavuruda bulunmaz ise, iverence yaplm olan fesih geerli bir fesih saylr ve
iveren sadece bunun hukuki sonular ile sorumlu olur.

Bu maddenin birinci, ikinci ve nc fkra hkmleri szlemeler ile hibir suretle


deitirilemez; aksi ynde szleme hkmleri geersizdir.

ALIMA KOULLARINDA DEKLK VE SZLEMESNN FESH

Madde 22 - veren, i szlemesiyle veya i szlemesinin eki niteliindeki personel


ynetmelii ve benzeri kaynaklar ya da iyeri uygulamasyla oluan alma
koullarnda esasl bir deiiklii ancak durumu iiye yazl olarak bildirmek suretiyle
yapabilir. Bu ekle uygun olarak yaplmayan ve ii tarafndan alt ign iinde yazl
olarak kabul edilmeyen deiiklikler iiyi balamaz. i deiiklik nerisini bu sre
iinde kabul etmezse, iveren deiikliin geerli bir nedene dayandn veya fesih
iin baka bir geerli nedenin bulunduunu yazl olarak aklamak ve bildirim
sresine uymak suretiyle i szlemesini feshedebilir. i bu durumda 17 ila 21 inci
madde hkmlerine gre dava aabilir.

Taraflar aralarnda anlaarak alma koullarn her zaman deitirebilir. alma


koullarnda deiiklik gemie etkili olarak yrrle konulamaz.

YEN VERENN SORUMLULUU

Madde 23 - Sresi belirli olan veya olmayan srekli i szlemesi ile bir iverenin
iine girmi olan ii, szleme sresinin bitmesinden nce yahut bildirim sresine
uymakszn iini brakp baka bir iverenin iine girerse szlemenin bu suretle
feshinden tr, iinin sorumluluu yannda, ayrca yeni iveren de aadaki
hallerde birlikte sorumludur:

a) inin bu davranna, yeni ie girdii iveren sebep olmusa.

b) Yeni iveren, iinin bu davrann bilerek onu ie almsa.

c) Yeni iveren iinin bu davrann rendikten sonra dahi onu altrmaya devam
ederse

NN HAKLI NEDENLE DERHAL FESH HAKKI

Madde 24 - Sresi belirli olsun veya olmasn ii, aada yazl hallerde i
szlemesini srenin bitiminden nce veya bildirim sresini beklemeksizin
feshedebilir:

I. Salk sebepleri:

a) szlemesinin konusu olan iin yaplmas iin niteliinden doan bir sebeple
iinin sal veya yaay iin tehlikeli olursa.

b) inin srekli olarak yakndan ve dorudan buluup grt iveren yahut


baka bir ii bulac veya iinin ii ile badamayan bir hastala tutulursa.

II. Ahlak ve iyiniyet kurallarna uymayan haller ve benzerleri:

a) veren i szlemesi yapld srada bu szlemenin esasl noktalarndan biri


hakknda yanl vasflar veya artlar gstermek yahut geree uygun olmayan bilgiler
vermek veya szler sylemek suretiyle iiyi yanltrsa.

b) veren iinin veya ailesi yelerinden birinin eref ve namusuna dokunacak


ekilde szler syler, davranlarda bulunursa veya iiye cinsel tacizde bulunursa.

c) veren iiye veya ailesi yelerinden birine kar satamada bulunur veya gzda
verirse, yahut iiyi veya ailesi yelerinden birini kanuna kar davrana zendirir,
kkrtr, srkler, yahut iiye ve ailesi yelerinden birine kar hapsi gerektiren bir
su ilerse yahut ii hakknda eref ve haysiyet krc aslsz ar isnad veya
ithamlarda bulunursa.
d) inin dier bir ii veya nc kiiler tarafndan iyerinde cinsel tacize uramas
ve bu durumu iverene bildirmesine ramen gerekli nlemler alnmazsa.

e) veren tarafndan iinin creti kanun hkmleri veya szleme artlarna uygun
olarak hesap edilmez veya denmezse,

f) cretin para bana veya i tutar zerinden denmesi kararlatrlp da iveren


tarafndan iiye yapabilecei say ve tutardan az i verildii hallerde, aradaki cret
fark zaman esasna gre denerek iinin eksik ald cret karlanmazsa, yahut
alma artlar uygulanmazsa.

III. Zorlayc sebepler:

inin alt iyerinde bir haftadan fazla sre ile iin durmasn gerektirecek
zorlayc sebepler ortaya karsa.

VERENN HAKLI NEDENLE DERHAL FESH HAKKI

Madde 25 - Sresi belirli olsun veya olmasn iveren, aada yazl hallerde i
szlemesini srenin bitiminden nce veya bildirim sresini beklemeksizin
feshedebilir:

I- Salk sebepleri:

a) inin kendi kastndan veya derli toplu olmayan yaayndan yahut ikiye
dknlnden doacak bir hastala veya sakatla uramas halinde, bu sebeple
doacak devamszln ard ardna i gn veya bir ayda be i gnnden fazla
srmesi.

b) inin tutulduu hastaln tedavi edilemeyecek nitelikte olduu ve iyerinde


almasnda saknca bulunduunun Salk Kurulunca saptanmas durumunda.

(a) alt bendinde saylan sebepler dnda iinin hastalk, kaza, doum ve gebelik gibi
hallerde iveren iin i szlemesini bildirimsiz fesih hakk; belirtilen hallerin iinin
iyerindeki alma sresine gre 17 nci maddedeki bildirim srelerini alt hafta
amasndan sonra doar. Doum ve gebelik hallerinde bu sre 74 nc maddedeki
srenin bitiminde balar. Ancak iinin i szlemesinin askda kalmas nedeniyle
iine gidemedii sreler iin cret ilemez.

II- Ahlak ve iyi niyet kurallarna uymayan haller ve benzerleri:

a) szlemesi yapld srada bu szlemenin esasl noktalarndan biri iin gerekli


vasflar veya artlar kendisinde bulunmad halde bunlarn kendisinde bulunduunu
ileri srerek, yahut geree uygun olmayan bilgiler veya szler syleyerek iinin
ivereni yanltmas.

b) inin, iveren yahut bunlarn aile yelerinden birinin eref ve namusuna


dokunacak szler sarfetmesi veya davranlarda bulunmas, yahut iveren hakknda
eref ve haysiyet krc aslsz ihbar ve isnadlarda bulunmas.
c) inin iverenin baka bir iisine cinsel tacizde bulunmas.

d) inin iverene yahut onun ailesi yelerinden birine yahut iverenin baka iisine
satamas veya 84 nc maddeye aykr hareket etmesi.

e) inin, iverenin gvenini ktye kullanmak, hrszlk yapmak, iverenin meslek


srlarn ortaya atmak gibi doruluk ve balla uymayan davranlarda bulunmas.

f) inin, iyerinde, yedi gnden fazla hapisle cezalandrlan ve cezas ertelenmeyen


bir su ilemesi.

g) inin iverenden izin almakszn veya hakl bir sebebe dayanmakszn ard
ardna iki ign veya bir ay iinde iki defa herhangi bir tatil gnnden sonraki i
gn, yahut bir ayda ign iine devam etmemesi.

h) inin yapmakla devli bulunduu grevleri kendisine hatrlatld halde


yapmamakta srar etmesi.

) inin kendi istei veya savsamas yznden iin gvenliini tehlikeye drmesi,
iyerinin mal olan veya mal olmayp da eli altnda bulunan makineleri, tesisat veya
baka eya ve maddeleri otuz gnlk cretinin tutaryla deyemeyecek derecede
hasara ve kayba uratmas.

III- Zorlayc sebepler:

iyi iyerinde bir haftadan fazla sre ile almaktan alkoyan zorlayc bir sebebin
ortaya kmas.

IV- inin gzaltna alnmas veya tutuklanmas halinde devamszln 17 nci


maddedeki bildirim sresini amas.

i feshin yukardaki bentlerde ngrlen sebeplere uygun olmad iddias ile 18, 20
ve 21 inci madde hkmleri erevesinde yarg yoluna bavurabilir.

DERHAL FESH HAKKINI KULLANMA SRES

Madde 26 - 24 ve 25 inci maddelerde gsterilen ahlak ve iyiniyet kurallarna uymayan


hallere dayanarak ii veya iveren iin tannm olan szlemeyi fesih yetkisi, iki
taraftan birinin bu eit davranlarda bulunduunu dier tarafn rendii gnden
balayarak alt i gn getikten ve her halde fiilin gereklemesinden itibaren bir yl
sonra kullanlamaz. Ancak iinin olayda maddi kar salamas halinde bir yllk sre
uygulanmaz.

Bu haller sebebiyle ii yahut iverenden i szlemesini yukardaki fkrada


ngrlen sre iinde feshedenlerin dier taraftan tazminat haklar sakldr.

YEN ARAMA ZN

Madde 27 - Bildirim sreleri iinde iveren, iiye yeni bir i bulmas iin gerekli olan
i arama iznini i saatleri iinde ve cret kesintisi yapmadan vermeye mecburdur.
arama izninin sresi gnde iki saatten az olamaz ve ii isterse i arama izin
saatlerini birletirerek toplu kullanabilir. Ancak i arama iznini toplu kullanmak isteyen
ii, bunu iten ayrlaca gnden evvelki gnlere rastlatmak ve bu durumu iverene
bildirmek zorundadr.

veren yeni i arama iznini vermez veya eksik kullandrrsa o sreye ilikin cret
iiye denir.

veren, i arama izni esnasnda iiyi altrr ise iinin izin kullanarak bir alma
karl olmakszn alaca crete ilaveten, altrd srenin cretini yzde yz
zaml der.

You might also like