-2016-

2016

-BİROL YETİMOĞLU-

MİLLİ MÜCADELE
SAVAŞ DÖNEMİ
-2016-

Ayrıntılı çözümleriyle ses getiren özellikle son test

13 farklı hoca, 13 renk…SÜVARİ Tarih
ve son sorularının zorluk derecesi yüksek olan
Denemelerini çözmeden sınava girmeyiniz
KIRMIZI KİTABI çözmeden sınava girmeyiniz…
-2016-
-2016-

SAVAŞ DÖNEMİ

DOĞU CEPHESİ GÜNEY CEPHESİ BATI CEPHESİ LOZAN ANT.

Eskişehir/ Büyük
Gümrü Ant. I.İnönü II.İnönü Sakarya
Kütahya Taarruz
Londra Başkomu-
Batum Ant. Ankara Ant. Mudanya
Konferansı tanlık
Ateşkes
Kanunu
Moskova Ant.
Kars Ant.
Ant Tekalifi
Milliye
Türk-Afgan
Dostluk
Ant.
-2016-

MİLLİ MÜCDELE SAVAŞ DÖNEMİ

DÜZENLİ ORDUNUN KURULMASI

NEDEN: Kuva-i Milliye’nin düzensizliği, yetersizliği, halka baskısı
GEREKÇE: 24 Ekim 1920’de GEDİZ TAARRUZU başarısızlığı.
KURULUŞ: Kasım 1920’de Kuva-i Milliyenin
Gediz Taarruzundan Batı Cephesi
sonra Ali Fuat Paşa Batı
Cephesi Komutanlığından Batı(İsmet Bey) Güney(Refet Bey) Düzenli
alınarak Moskova’ya elçi Ordu
olarak görevlendirilir. Genelkurmay başkanlığı (Fevzi Paşa)
-2016-

MİLLİ MÜCADELEDE CEPHELER

DOĞU GÜNEY BATI

Ermenistan Fransa Yunanistan

Düzenli Halk/Kuvai Düzenli
Ordu Milliye Ordu
Osmanlının artığı İtalya işgal ettiği sahayı TBMM’nin
XV.Kolordu kendi isteği ile boşalttı kurduğu
-2016-
DOĞU CEPHESİ
ERMENİ MESELESİ I.Dünya savaşı Öncesi
 Osmanlı Devleti’nde Milleti Sadıka olarak anılmışlardır.

 1878 Berlin Antlaşması’yla ilk defa uluslararası boyut kazandı.

 1887’de Hınçak, 1890’da Taşnak Cemiyetleri kurulmuş ve Doğu

Anadolu’da Ermenistan Devleti için isyan süreci yoğunlaşmıştır.

 II. Abdülhamit, Ermeni faaliyetlerine karşı aşiretlerden Hamidiye

Alaylarını kurdu.
-2016-
I.Dünya Savaşı’nda
ERMENİ MESELESİ
 Ermeniler I.Dünya Savaşı’nda Kafkas Cephesi’nde Ruslar ile
işbirliği yaptılar.

 Osmanlı Devleti 24 Nisan 1915’te Hınçak-Taşnak

Cemiyetlerini kapattı ve 27 Mayıs 1915’te Tehcir Kanunu çıkarttı

 Wilson İlkeleri’nin azınlıklar ile ilgili maddesi Ermeni

taleplerine dayanak oluşturdu.

 Mondros’un “Vilayet-i Sitte” maddesi Ermeni Devleti’nin

kurulmasına yöneliktir.
-2016-
Mondros sonrası
ERMENİ MESELESİ
 Paris Barış Konferansı’nda Doğu Anadolu’da Ermeni
Devleti’nin kurulması kararlaştırıldı.

 General Harbourd Raporu doğuda Türk nüfusunun

çoğunlukta olduğunu ilan etti.

 Sevr Antlaşması ile Doğu Anadolu’da Ermeni Devleti’nin

kurulması kararlaştırıldı ve Ermeni çetelerinin faaliyetleri arttı.

 Gümrü Antlaşması ile Ermeni Sorunu sona erdi.

-2016-

ERMENİSTAN İLE SAVAŞ

Kazım Karabekir Paşa
Mondros sonrası Ermeni çeteleri faaliyetlerini hızlandırdı.
TBMM Karabekir’i Doğu Cephesi Komutanı olarak atadı.

Harekat
Kazım Karabekir’in 28 Eylül’de başlattığı harekat karşısında
hiçbir varlık gösteremeyen Ermenistan barış istemek zorunda
kaldı.

Gümrü Ant.
3 Aralık 1920’de Gümrü Barış Antlaşması imzalandı.
-2016-
“Şark Fatihi” Kazım
GÜMRÜ BARIŞ ANTLAŞMASI Karabekir imzaladı
(3 Aralık 1920)
 Kars, Sarıkamış, Iğdır Türkiye’ye bırakılacak. Sınır Aras nehri olacak.

 Ermenistan Sevr’i tanımayacak ve düşmanca faaliyetlerde

bulunmayacaktır.

 TBMM, Ermenistan’a istenildiği takdirde askeri ve siyasi açıdan yardım

edecektir.

 Türklere karşı silah kullanmamış Ermeniler, diledikleri takdirde 1 yıl

içerisinde Türkiye’ye geri dönebileceklerdir.

 Nahçıvan Türkiye koruyuculuğunda özerk olacaktır.

-2016-
Doğu cephesi
kapandı birlikler
Bizim için Ermeni batıya kaydırıldı İlk kez TÜRKİYE adı
Meselesi sona erdi kullanıldı

TBMM’yi tanıyan GÜMRÜ TBMM’nin

Misakı Milliyi kabul eden ANT.
ÖNEMİ İlk askeri ve siyasi başarısı
Sevr ant. vazgeçen
İlk antlaşması
İlk devlet ERMENİSTAN
SSCB Ermenistan’ı işgal ettiğinden
yürürlüğe girmemiştir.
-2016-
BATUM ANTLAŞMASI
(23 Şubat 1921)

• Mondros sonrası yaşanan kaos döneminde Gürcistan’ın işgal

ettiği Artvin, Batum ve Ardahan geri alındı.

Türkiye’de ilk
SSCB Gürcistan’ı işgal
büyükelçilik açan
ettiğinden yürürlüğe
devlet Gürcistan
girmemiştir.
-2016-
GÜNEY CEPHESİ
Önce İngiliz İşgali.
Ermeni İntikam Tugaylarıyla
1919’da Fransa. birlikte halka zulmettiler

MARAŞ Direnişi ANTEP Savunması URFA Direnişi

(20 Ocak-12 Şubat (1 Nisan 1920- (9 Şubat-11 Nisan
1921) 8 Şubat 1921) 1920)
Sütçü İmam Ali Şahin Bey
Yüzbaşı Ali Saip
Rıdvan Hoca Kılıç Ali Bey
Fransızlar şehri Fransızlar şehri Fransızlar şehri
terk etti işgal etti terk etti
Sakarya Zaferi’nden sonra 20 Ekim 1921 Ankara
ant. İle Fransa bölgeden çekildi ve cephe kapandı.
-2016-
İSTİKLAL YOLU
İSTİKLAL
ŞEHİR ÜNVAN
MADALYASI

Gaziantep 1921 2008

Kahramanmaraş 1973 1925

Şanlıurfa 1984 ------

İnebolu
1924
-2016-

GÜNEY CEPHESİNDE İTALYA

II. İnönü Zaferi ile

Antalya çekilmeye başladılar
ve Konya Çatışma
yöresini yaşanmadı
işgal etti Sakarya Zaferi ile
tamamen çekildiler
Paris Barış Konferansında İzmir
sorunundan dolayı itilaf
bloğundan kopuş sürecinde…
-2016-
BATI CEPHESİ

MUHAREBELER

Eskişehir- Büyük
I.İnönü II.İnönü Sakarya
Kütahya Taarruz

Savunma Taarruz
Yunan Sevr’i Türklere Ankara’yı işgal ederek
saldırılarının zorla kabul TBMM’yi ve milliyetçileri
temel amacı ettirmek dağıtmaktır.
-2016-
I.İNÖNÜ SAVAŞI (6-10 Ocak 1921)

NEDEN? Yunan
Klasik Yunan amacı (Sevr)

Çerkez Ethem isyanı ile Türk

uğraşan genç ordumuzun
zor durumundan Çerkez
yararlanmak istemeleri Ethem
-2016-
I.İnönü Zaferinin Sonuçları

İç Politik Sonuçlar Dış Politik Sonuçlar

 TBMM’nin kurduğu düzenli  Londra Konferansı toplandı
ordunun ilk zaferidir. Halkın inancı,
güveni arttı. Moskova Antlaşması imzalandı
Albay İsmet Bey, Generalliğe
terfi etti. Türk - Afgan Dostluk
Antlaşması imzalandı
Teşkilat-ı Esasiye kabul edildi
(20 Ocak 1921).

İstiklal Marşı kabul edildi (12

Mart 1921)
-2016-

İSTİKLAL MARŞI (12 Mart 1921)

M.E.Bakanı Marşı Taceddin “Açıksöz” Beste

Hamdullah Dergahında gazetesinde Ali Rıza
Suphi yazdı Mehmet ilk kez Çağatay (1924-
Tanrıöver’in Akif Ersoy yayınlandı 1930 arasında)
düzenlediği Osman Zeki
yarışma “Kahraman Ordumuza” ithaf etti. Üngör (1930
dan
Milletin malıdır diyerek ‘’Safahat’’ günümüze)
Ödül Darül
adlı eserine koymamıştır.
Mesai’ye
bağışlandı
-2016-
LONDRA KONFERANSI
(23 Şubat-12 Mart 1921)

AMAÇ DAVET KRİZİ TEMSİLCİLER

Sevr’de TBMM İst.
lehimize bazı dolaylı Türk Hükümeti:
değişiklikler daveti kabul ulusunun Tevfik Paşa
yaparak etmeyince gerçek TBMM:
temsilcisi
TBMM’ye İtalya kanalı Bekir Sami
TBMM
kabul ile doğrudan temsilcisidir Bey
ettirmek. davet edildi
TBMM, İtilaf Devletlerince İkilik çıkartmak
resmen tanınmış oldu. istiyorlar
-2016-
LONDRA KONFERANSI
(23 Şubat-12 Mart 1921)

SONUÇ TBMM NEDEN KATILDI ÖNEMİ

Misak-i TBMM’nin
TBMM’nin resmen varlığı İtilafça
Milli’yi kabul
tanınmasını sağlamak, resmen
etmemeleri
nedeni ile Misak-ı Milli’yi ve haklılığımızı tanındı
netice Dünya’ya anlatabilmek, Avrupa
alınamadı. kamuoyunun
Türkler barış istemiyor (Frn. ve İtalya)
propagandasının asılsızlığını desteği
ispatlamak. sağlanmıştır.
-2016-

BEKİR SAMİ BEY ANTLAŞMALARI

İNGİLTERE FRANSA İTALYA

Esir takası ant. Barış ant.

İNGİLTERE ile TBMM onaylamadı FRANSA ve İTALYA ile

yapılan EŞİTLİĞE yapılan EKONOMİK
aykırı Bekir Sami Dışişleri BAĞIMSZILIĞA aykırı
bakanlığından alındı
-2016-

TÜRK-AFGAN DOSTLUK ANTLAŞMASI

(1 Mart 1921)

Türk-Afgan Dostluk Antlaşması der ki;

TBMM’yi
İki taraf birbirlerinin bağımsızlığını tanımıştır. tanıyan ilk
Müslüman
Türkiye, Afganistan’a kültürel yardımda
Devlet
bulunmayı, öğretmen ve subay göndermeyi
taahhüt etmiştir. Afganistan

Taraflardan birine emperyalistlerce yapılan

saldırı diğerine de yapılmış kabul edilecektir.
İttifak ant.
-2016-

MOSKOVA ANTLAŞMASI
(16 Mart 1921)

RUSYA Tarafların TBMM

Yakınlaşma
TBMM’nin Kapitalist batıya
karşı mücadele etmesi
Gerekçeleri Milli Mücadeleye dış destek
arayışı
Rusya’nın güvenliği
(Boğazlar ve Anadolu’nun
batılıların eline geçme riski)

Anadolu’ya rejim
(Komünizm) ihraç etme arzusu
-2016-
MOSKOVA ANTLAŞMASI (16 Mart 1921)

Rusya, Ermenistan için

GÖRÜŞME
KRİZ D.Anadolu’dan toprak talep
SÜRECİNDE
eder.

KRİZ AŞILIR ve Ant. İmzalanır

Rusya TBMM’nin I.İnönü Zaferi ile TBMM gücünü ispatlaması

batıyla
yakınlaşmasından
rahatsız olur
TBMM’nin Londra Konferansı’na katılması
-2016-
Moskova Ant. der ki;
 Çarlık Rusya’sı ile Osmanlı Devleti arasında Rusya
imzalanan tüm antlaşmalar geçersiz kabul Sevri
edilecektir. geçersiz
İki yeni devletin kabul etti.
kurulduğunun göstergesidir.

 Taraflardan birisinin tanımadığı antlaşmayı

Rusya
diğeri de tanımayacaktır. Sevri
Uluslararası alanda birlikte geçersiz
hareket etme arzusu. kabul etti.
-2016-
Moskova Ant. der ki;
 Sovyet Rusya, kapitülasyonların kaldırıldığını kabul eder.
kaldırılmasını kabul eden ilk devlet Rusya’dır.

 Sovyet Rusya, Misak-ı Milliyi kabul eder.

tanıyan ilk büyük devlet Rusya’dır.

 Boğazların statüsü düzenlenecek olan konferansla

Karadeniz’e kıyısı olan devletlerce belirlenmelidir.
-2016-
Moskova Ant. der ki;
 Batum Gürcistan’a bırakılmak kaydı ile doğu sınırı Gümrü’de
ki esaslara göre tespit edilmiştir. Türkiye, Batum
Limanı’ndan yararlanabilecektir
Misak-ı Milli’den verilen ilk taviz

 Nahçıvan Azerbaycan’a bağlı özerk statüye sahip olacaktır.

Moskova Antlaşmasıyla Doğu Cephesi tamamen

kapandığı için birlikler Batıya sevk edilmiştir.
-2016-

İlk büyük devlet

TBMM’yi İlk batılı devlet
tanıyan
İlk Avrupa devleti

RUSYA
Moskova
Ant.
Kapitülas- Önemi
yondan Misakı
vazgeçen ilk Milliden ilk
devlet taviz
-2016-
II.İNÖNÜ SAVAŞI (23 Mart-1 Nisan 1921)

NEDEN? METRİSTEPE
Klasik Yunan (İsmet Paşanın
karargahı)
amacı (Sevr)

Londra Türk
Yunan
Konferansı’nın
başarısızlıkla
sonuçlanması
-2016-
II.İnönü Zaferinin Sonuçları

TBMM’ye ve bağımsızlığa olan inanç artmıştır.

 Mustafa Kemal, İsmet Paşa’ya kutlama telgrafı çekti.

“Siz orada yalnız düşmanı değil, bir milletin makus (kötü)

talihini de yendiniz.”
-2016-
II.İnönü Zaferinin Sonuçları
İngiltere Malta esirlerinden bir kısmını serbest
bıraktı.

İtalyanlar işgal ettikleri yerlerden çekilmeye İtilaf Devletleri

başladılar. arasında görüş
ayrılığının
Fransızlar Zonguldak’tan çekilerek Ankara’ya arttığının
elçi gönderdiler ve anlaşma yolları aradılar. göstergesidir.
FAKAT
Fransa ve İtalya, Sakarya Savaşı’nın sonucunu
beklemek için ağırdan alacaktır.
-2016-
ASLIHAN-DUMLUPINAR TAARRUZLARI
(8-15 Nisan 1921)

 II. İnönü Zaferi neticesinde geri çekilen Yunan birlikleri takip

edilerek bir taarruz girişiminde bulunulmuş, fakat Güney
cephesi komutanı Refet Paşa başarısız olmuştur.

-Refet paşa görevden Aslıhan-Dumlupınar

alındı. başarısızlığı Türk
-Batı ve Güney cephesi Ordusu’nun daha
Batı cephesi adı ile taarruz gücüne
birleştirilerek İsmet ulaşamadığının bir
Paşa komutan atandı. göstergesidir.
-2016-
ESKİŞEHİR-KÜTAHYA MUHAREBELERİ
(10-24 Temmuz 1921)
NEDEN? M. Kemal’in emri ile ordu yok
olmamak için geri çekildi
Klasik Yunan
amacı (Sevr)

Türk
ordusunun
taarruz gücüne
ulaşmasını
engellemek 100-150 km bir alan
düşman işgaline terk edildi
-2016-
ESKİŞEHİR-KÜTAHYA
MAĞLUBİYETİNİN SONUÇLARI
Karamsarlık yurdu sardı, TBMM’ye güven sarsıldı.
Nereye götürülüyor ordu? Nereye götürülüyor millet?
Mustafa Kemal’e karşı sert muhalefet yapıldı,

Yeniden Kuva-i Milliye’ye dönülsün, Meclis Kayseri’ye taşınsın

talepleri gündeme geldi.

İşgalden kaçan halk nedeni ile göçmen sorunu ortaya

çıkmıştır.
-2016-
ESKİŞEHİR-KÜTAHYA
MAĞLUBİYETİNİN SONUÇLARI

İsmet Paşa Genelkurmay başkanlığını Fevzi Çakmak Paşa’ya

devretti.

Meclis, Mustafa Kemal’i Başkomutan atadı.

Tekalif-i Milliye emirleri yayınlandı.

-2016-

I.MAARİF KONGRESİ (15-21 Temmuz 1921)

 Açılış konuşmasını M.Kemal yaptı

Savaş
 250 kadın-erkek eğitimci.
ortasında
eğitime
 Cumhuriyet dönemi eğitim
verilen
politikalarının temelleri atıldı.
önem
 Köy öğretmeni yetiştirme öncelikli
hedefler arasında.
-2016-

BAŞKOMUTANLIK KANUNU
(5 Ağustos 1921)

Kaostan çıkış TBMM savunma Amaç, hızlı

yolu. konularındaki karar almak
Sevende yetkisini 3 aylığına ve
sevmeyende geçici olarak M. uygulamaktır.
destekledi Kemal’e devretmiştir.

Yenilginin sorumluluğunu M. Emir kanun niteliğinde.

Kemal’e yıkmak istiyorlar Antidemokratik bir uygulama
-2016-

TEKALİFİ MİLLİYE EMİRLERİ(7/8 Ağustos 1921)

YAYINLAYAN AMAÇ İÇERİK DENETİM

Başkomutan Sakarya Genel İstiklal
M. Kemal Savaşı’na seferberlik. mahkemeleri
hazırlanan
TBMM onayına ordunun
/ kanuna temel
ihtiyaç yoktur.
Yetki
ihtiyaçlarını
Başkomutan’da karşılamak
-2016-
Tekalif-i Milliye Emirleri der ki;

 Her ilçede Tekalif-i Milliye komisyonları kurulacak,

 Her türlü giyecek ve yiyecek maddelerinin %40’ı bedeli daha

sonra ödenmek kaydı ile komisyonlara teslim edilecek,

 Her türlü teknik araç-gereç, binek ve taşıma hayvanlarının

%40’ı komisyonlara teslim edilecek,

 Elinde taşıma aracı bulunan vatandaşlar toplanan

malzemelerin nakliyesi için ayda 100 km görevli olacaklar,
-2016-
Tekalif-i Milliye Emirleri der ki;
• Her türlü silah ve mühimmat komisyonlara teslim edilecek,

• Her hane bir çift çorap, bir takım iç çamaşırı ve çarık

hazırlayarak 3 gün içinde komisyonlara teslim edecek,

• Bütün zanaatkarlar ordu saflarına katılacak,

• Bütün sahipsiz mallara komisyonlar el koyacak,

-2016-
SAKARYA MEYDAN SAVAŞI
(23 Ağustos-13 Eylül 1921)
NEDEN?
Klasik Yunan
amacı (Sevr)

Esk./Kütahya
zaferinden sonra
Yunanlıların
ilerlemeye
devam etmesi. 22 gün, 22 gece savaş
-2016-
DUATEPE
“Hattı müdafaa (Karargahın olduğu yer)
yoktur, sathı müdafaa
vardır. O satıh bütün
vatandır. Vatanın her
karış toprağı
vatandaşın kanı ile
ıslanmadıkça vatan
terk olunamaz…”

Zaferi getiren
taktik emir…
-2016-
Sakarya Zaferinin Sonuçları

İç Politik Sonuçlar Dış Politik Sonuçlar

 Karamsar hava dağıldı ve bağımsızlık Kars Antlaşması (Kafkas devletleri)
inancı arttı.
Ankara Antlaşması (Fransa)
II. Viyana Kuşatması’ndan beri
devam eden tarihi Türk geri çekilişi Ukrayna ile Dostluk Antlaşması
sona erdi.
İtalyanlar Anadolu’yu boşalttı.
Roller değişti, Türkler taarruza geçti.
Gaziler günü İngilizler ile Esir Takası Antlaşması
19 Eylül’de M. Kemal Paşa’ya “Gazi”
unvanı ve “Mareşal” rütbesi verildi. İtilaf Dev. barış teklifinde bulundu
-2016-

KARS ANTLAŞMASI (13 Ekim 1921)

İMZALAYANLAR İÇERİK ÖNEMİ

Türkiye Moskova ant. Doğu sınırları
Ermenistan tekrarı kesinlik
Gürcistan mahiyetinde kazandı
Azerbaycan
Gümrü (ilk)
Batum
Moskova
Kars (kesin)
-2016-

ANKARA ANTLAŞMASI (20 Ekim 1921)

İMZALAYANLAR ÖNEMİ
Türkiye Türkiye’yi tanıyan ilk
Fransa İtilaf devleti Fransa

İtilaf bloğu Misakı Milliden 2. taviz

resmen dağıldı
HATAY

Caber kalesi

Güney cephesi kapandı

-2016-

Ankara Antlaşması der ki;

 Taraflar arasında savaş durumu sona
erecek.
Misakı Milliden verilen 2. taviz
 Hatay ve İskenderun, Fransa
mandasındaki Suriye’ye bırakılacak.
Lakin Hatay’da özel bir yönetim
kurulacak, resmi dil Türkçe olacak ve
kültürel haklar korunacaktır.

 Süleyman Şah’ın mezarının bulunduğu Caber

“Caber Kalesi” Türk toprağı kabul
edilecektir. Türkiye’nin sınırları dışında tek toprağı
-2016-

Sakarya Zaferinin Diğer Dış Politik Sonuçları;

 İngilizler ile Esir Takası Antlaşması (30 Ekim 1921)

Malta sürgünlerinin tamamı kurtarılacaktır.
 Ukrayna ile Dostluk Antlaşması (2 Ocak 1922)
Ankara’da Yusuf Kemal Bey imzaladı
 İtilaf Devletlerinin Barış Önerisi (22 Mart 1922)
Misakı Milli ile bağdaşmadığından kabul edilmedi

Askeri başarılar siyasi

başarı getirmiştir.
-2016-
BÜYÜK TAARRUZ
(26 Ağustos - 9 Eylül 1922)
Albay Reşat Bey
• Türk ordusu son derece (Çiğil tepe) Olayı
gizli taarruz hazırlığı yaptı (27 Ağustos)

• 20 Temmuz 1922’de M.
Kemal’in başkomutanlık
yetkisi süresiz uzatıldı

• Başkomutanın emri ile 26

Ağustos’ta taarruz başladı
-2016-
ALBAY REŞAT (ÇİĞİLTEPE) BEY (1879-1922)
Bizzat Başkomutan M. Kemal tarafından,
Çiğiltepe’yi düşmandan temizlemesi emredildi.

Çatışmanın yoğunlaştığı anda Reşat Bey, 27

Ağustos sabahı M. Kemal’e telefonda kuşattıkları
tepeyi yarım saat sonra alacaklarını bildirdi.

Başaramayınca intihar ederek hayatına son

verdi.

Çiğiltepe, Reşat Bey’in intiharından 45 dakika

sonra düşmandan temizlendi.
-2016-
BAŞKOMUTANLIK MEYDAN SAVAŞI
(30 Ağustos 1922)
Ordular ilk hedefiniz Rum Sındığı Savaşı
Akdeniz’dir. İleri!

KOCATEPE
(Karargahın yeri) Yunan Başkomutanı Trikopis esir alındı.
-2016-

9 Eylül 1922’de
İzmir

18 Eylül 1922’de
Bandırma Ve tüm Batı Anadolu Yunandan temizlenir.
-2016-
Büyük Taarruzun Sonuçları
• Milli Mücadele’nin askeri safhası sona erdi.

• Anadolu’da Yunan işgali sona erdi.

• Başkomutanlık Muharebesine katkısından dolayı M.Kemal’in

önerisi ile Fevzi Çakmak, Mareşal rütbesine layık görüldü.
Türkiye’nin 2. Mareşali
Boğazları kaybetmek
• İngiltere ile Çanakkale Buhranı yaşandı. istemeyen İng. yalnız
kaldığından geri
• Mudanya Ateşkes Ant. imzalandı. adım attı.
-2016-
MUDANYA ATEŞKES ANTLAŞMASI
(11 Ekim 1922)
TARAFLAR

Batı Cephesi Komutanı İngiltere: Gen. Harrington

İsmet Paşa Fransa: Gen. Charpy
İtalya: Gen. Monbelli
Fevzi Çakmak Paşa
ve Refet Paşa’da Yunanistan katılmadı!!!
Mudanya’da hazır
bulunmuşlardır
-2016-
Mudanya Ateşkesi der ki;
• Meriç nehrine kadar Doğu Trakya 15 gün
içerisinde TBMM’ye teslim edilecek.
Refet
Doğu Trakya, İstanbul ve Boğazlar Bele
savaşmadan kurtarılmıştır. İst. ve
Trakya’nın
• İstanbul ve Boğazların idaresi TBMM’ye
yönetimini
bırakılacak, ancak barış yapılıncaya kadar İtilaf TBMM
kuvvetleri İstanbul’da kalacak. adına devir
alır.
İstanbul’un yönetiminin TBMM’ye bırakılması
Osmanlının hukuken yok sayılmasıdır.
-2016-

Kurtuluş
Savaşının
askeri safhası
sona erdi

İng.Başbakanı D.Trakya, İst.

Loyd George Mudanya Ve Boğazlar
istifa etti Ateşkesi kurtarıldı
ile

İsmet Paşa
başarısından Osmanlı yok
dolayı Lozan’da sayıldı
görevlendirildi
-2016-

SALTANATIN KALDIRILMASI
(1 Kasım 1922)
NEDEN
 Lozan Konferansı’na Osmanlı Hükümeti’nin de çağırılması ve
çift başlılığın yaratacağı sıkıntı.
Süreci hızlandıran gerekçe.

 Saltanatın, Milli Mücadele süresince takındığı olumsuz tavır.

 Saltanatın, ulusal egemenlik ilkesi ile bağdaşmaması.

-2016-

24 Nisan 1920 Saltanat Makamı

TBMM
Kararlarından 1 Kasım
alınan yetki 1922
ile Halifelik Makamı

TBMM
Vahdettin 17 Vahdettin
tarafından
Kasım 1922’de Halife olarak
Abdülmecit,
İng. sığınarak göreve
son halife
ülkeyi terk eder devam eder
olarak seçilir.
İng. Halifelik makamını kullanabilir.
-2016-

SALTANATIN KALDIRILMASININ SONUÇLARI

 Osmanlı Devleti resmen tarihe karıştı.

 İki başlılık sona erdi.

 Laikleşme yolunda ilk adım atıldı.

 Ulusal egemenlik önünde önemli bir engel kaldırıldı.

-2016-
Rejimle ilgili, halk
egemenliğinin önü
Cumhuriyetçilik açıldı

Saltanatın
Halifelik ve saltanat
Yönetme ayrıcalığı bir Kaldırılması ve makamı, din ve devlet
ailenin elinden alındı Atatürk İlkeleri birbirinden ayrıldı

Halkçılık Laiklik
-2016-
LOZAN BARIŞ ANTLAŞMASI
(24 Temmuz 1923)

Antlaşmaya Giden Çetin Yol

İng. Londra’yı Tarafsız

Konferansın önerdi İsviçre’nin
toplanacağı yer Lozan
kavgası? Türkiye İzmir’i şehrinde
önerdi uzlaşıldı
Yunanını yaptığı yıkımı zulmü
batının gözüne sokmak isteği
-2016-

Antlaşmaya Giden Çetin Yol

Londra Konferansında da
aynı oyunu denemişlerdi.

Osmanlı
İtilaf Devletleri Hükümeti Birlikte
Lozan davet
Konferansı’na ettiler
TBMM

Saltanatı kaldırarak AMAÇ

tehlikenin önüne geçti İkilik çıkarmak
-2016-

LOZAN KONFERANSI’NIN KATILIMCILARI

TARAFLAR BOĞAZLAR GÖZLEMCİ

İngiltere Türkiye Sovyet ABD
Fransa Rusya
İtalya Bulgaristan
Japonya
Yunanistan Mudanya’daki
Romanya İsmet İnönü (Baş delege) başarısı ve askeri
Yugoslavya Hasan Saka (Delege) başarıları nedeni
Portekiz Rıza Nur (Delege) ile Dışişleri Bakanı
olarak gönderildi
Belçika
-2016-

LOZAN KONFERANSI’NIN ÇÖZMEK M. Kemal’in

ZORUNDA OLDUĞU SORUNLAR Delegasyondan 2 talebi

Sınırlar
Borçlar Ermeni Yurdu Kapitülasyon
Tarihten, Osmanlıdan

Azınlıklar
gelen sorunlar

Yabancı Okullar
Boğazlar TAVİZ VERMEYECEKSİNİZ
Ermeni yurdu
Kapitülasyonlar Siyasi Ekonomik
Tazminat Bağımsızlık Bağımsızlık
Musul
-2016-
İsmet Paşa konuşmasında; “Çok ızdırap
çektik, çok kan akıttık, bütün medeni
milletler gibi hürriyet ve istiklal istiyoruz.”

LOZAN KONFERANSI

I.Lozan Konferansı II.Lozan Konferansı

Konferans
(20 Kasım 1922/ (23 Nisan 1923/
dağıldı
4 Şubat 1923) 24 Temmuz 1923)

Borçlar, Kapitülasyonlar gibi daha İMZALANDI

çok ekonomik konular nedeniyle.
-2016-
LOZAN Der ki;
SINIRLAR

Batı Sınırı Suriye Sınırı Irak Sınırı

Mudanya Ankara Musul nedeni ile
Ateşkesi’nde Antlaşması çözümü sonraya
belirtildiği gibi esas kabul bırakıldı. İngiltere ve
Meriç Nehri edildi. Türkiye sınır tespitini
iki ülke 9 ay içinde yapacak
ararsında sınır Hatay nedeni ile eğer olmaz ise sorun
kabul edildi. Misakı Milli ’ye aykırı Milletler Cemiyeti’ne
bir çözümdür. havale edilecek.
-2016-
LOZAN Der ki;
ADALAR

Ege Adaları Rodos-12 Ada Kıbrıs

Gökçeada,
İtalya’ya ait İngiltere’ye ait
Bozcaada ve Tavşan
olduğu kabul olduğu kabul
Adaları bize ait.
edildi. edildi.
Ege Adaları
Yunanistan’a ait.
Bize yakın olan Osmanlının daha önceki
adaların kayıpları Türkiye
silahsızlandırılması tarafından onaylanmıştır
kabul edildi.
-2016-
LOZAN Der ki;

SAVAŞ TAZMİNATI
Yunanistan’ın Anadolu’da yaptığı tahribata karşılık “Karaağaç
ve Bosnaköy” tazminat olarak bize bırakıldı.
Savaşın sorumluluğunu Yunanistan kabul etmiştir.

KAPİTÜLASYONLAR
Ekonomik bağımsızlık yolunda önemli bir kazanım

Tüm etki ve sonuçları ile beraber tamamen kaldırıldı.

Kademeli bir geçiş öngörüldü, 1929’da tamamen kalktı.
-2016-
LOZAN Der ki; Uygulamada Fransa
ile sorun çıkacak.
Ekonomik bağımsızlık
BORÇLAR yolunda önemli bir kazanım

Düyun-u Umumiye kaldırıldı ve Osmanlı borçları, Osmanlıdan

ayrılan devletler arasında paylaştırıldı.

AZINLIKLAR
Gayr-i Müslimler azınlık kabul edildi. Azınlıklar hukuken Türk
vatandaşı. Eşitlikçi bu yaklaşımla, Avrupalıların
içişlerimize karışmaları tamamen engellendi
-2016-
LOZAN Der ki; Uygulamada Yunanistan ile
sorun (Etabli) çıkacak.
NÜFUS MÜBADELESİ
Batı Trakya (İskece-Gümülcine-Dedeağaç) Türkleri ile İstanbul,
Gökçeada ve Bozcaada Rumları dışında Türkiye’de ve
Yunanistan’da yaşayan Türkler ve Rumlar karşılıklı takas
edilecek.
Uygulamada Fransa
ile sorun çıkacak.
YABANCI OKULLAR
Yabancı okulların Türk kanunlarına uyması kabul edildi.
-2016-
LOZAN Der ki; Misakı Milliye aykırı, egemenliği,
bağımsızlığı zedeleyen bir düzenleme
BOĞAZLAR
Boğazların yönetimi başkanı Türk olan uluslararası bir
komisyonca üstlenilecek,

 Boğazların her iki yakası 20’şer km askersiz ve silahsız olacak,

Ticaret gemilerinin geçişi serbest, savaş gemilerinin geçişi için

ise tonaj ve gün sınırlandırılması getirilecektir.
-2016-
LOZAN Der ki; Amacımıza uygun olarak
sınırlarımız dışına çıkaramadık
PATRİKHANE
Patrikhane Ekümen (Evrensel) olmayacak, yabancı kiliseler ile
irtibatta bulunmayacak ve Türk kanunlarına bağlı olacaktır.

6 Ekim 1923’te boşaltıldı

İSTANBUL’UN BOŞALTILMASI
Antlaşma onaylandıktan sonra İtilaf kuvvetleri İstanbul’u
boşaltacak.
-2016-

Lozan Antlaşması’nın Değerlendirilmesi

 Yeni Türk Devleti’nin bağımsızlığı uluslararası M. Kemal’e
alanda tanındı. Göre Lozan:
“Türk Milleti’ne
 Kurtuluş Savaşı resmen sona erdi.
yüzyıllardan
 I. Dünya Savaşı’ndan sonra imzalanan beri hazırlanmış
antlaşmalar içerisinde geçerliliğini devam ettiren ve Sevr
tek antlaşmadır. Antlaşması ile
tamamlandığı
 Misak-ı Milli büyük ölçüde gerçekleşmiştir. sanılmış büyük
bir suikastın
 İngiltere’nin Orta Doğu planlarını bozan bir çöküşüdür.”
belgedir.
-2016-
Kurtuluş Savaşında:
Batum-Musul-
Hatay-Boğazlar LOZAN ANT. DA DİKKAT

MİSAKI MİLLİYE ALEYHİMİZE DAHA SONRA

ÇÖZÜLEMEYEN
UYGUN ÇÖZÜLEN YENİDEN
TEK KONU
OLMAYAN KONU KONU GÜNDEME GELEN

Musul Musul Hatay Mübadele

Hatay Boğazlar Borçlar
Boğazlar Patrikhane Yabancı Okullar
Adalar Boğazlar
Hatay
Musul
Lozan’dan sonra kesinlik kazanan sınırımız: Suriye ve Irak