Ş. M. MUSTAFA KARABÖRK FEN LİSESİ 12. SINIFLAR T.C. İNK. TARİHİ I. DÖNEM I.

YAZIL ÇALIŞMA NOTLARI

1. Mustafa Kemal’in doğduğu ve çocukluk yıllarını geçirdiği demografik yapısı için neler söylenebilir
Selanik’te nüfusun çoğunluğunu oluşturan Türklerin yanında Rum, Bulgar, Sırp, Ermeni, Yahudi gibi farklı milletler bir
arada yaşıyordu. Bu durum, zengin ve çok kültürlü bir ortamın oluşmasını sağlamıştı.

2. Mustafa Kemal’in eğitim-öğretim gördüğü okulların bulundukları şehirler ve isimleri nelerdir?

Mahalle Mektebi (Selanik), Şemsi Efendi İlkokulu (Selanik), Selanik Mülkiye Rüştiyesi (birinci sınıftayken ayrılmıştır),
Selanik Askeri Rüştiyesi, Manastır Askeri İdadisi, İstanbul Harp Okulu ve İstanbul Harp Akademisi.

3. Mustafa Kemal’in Fikirlerinin oluşmasına katkı yapan yerli ve yabancı düşünürler kimlerdir?
Ömer Naci, Mustafa Kemal’in edebiyata ilgisinin artmasında, Ali Fethi birçok Türk ve Avrupalı yazarın eserleriyle
tanışmasında, Namık Kemal vatanseverlik ve bağımsızlık, Mehmet Emin (Yurdakul) milliyetçilik, Tevfik Fikret ise
inkılapçı bir ruhla yetişmesinde etkili olmuştur. Jean Jacques Rousseau, Voltaire, Montesquieu gibi Avrupalı yazarların
eserlerini de okuyan Mustafa Kemal, Rousseau’nun "Toplumsal Sözleşme", Montesquieu’nun "Kanunların Ruhu
Üzerine" kitaplarından çok etkilenmiştir.

4. Mustafa Kemal’in Üstlendiği Başlıca Askeri Görevler ve Bulunduğu Şehirler Hangileridir?

Mustafa Kemal askerlik görevine 1905 yılında 5. Ordunun merkezi olan Şam’da başlamış, 1907’de 3. Ordu’ya (Merkezi
Manastır) atanmıştır. Bu görevi sürdürürken 13 Nisan 1909’da İstanbul’da çıkan bir ayaklanmayı (31 Mart Vakası)
bastırmak için Selanik’te oluşturulan Hareket Ordusu’nda görev alarak İstanbul’a gelmiştir. Yine 3. Ordu’da görevliyken
İtalyanların Trablusgarp’ı işgal etmesini engellemek için gönüllü olarak oraya gitmiş arkasından II. Balkan Savaşı’nda
Gelibolu Yarımadası’nda görev yapmıştır. 1913 yılında Sofya’ya askeri ateşe olarak atanmıştır. I. Dünya Savaşı sırasında
ise başta Çanakkale Cephesi olmak üzere, Kafkas, Suriye ve Filistin cephelerinde görev almıştır.

5. Osmanlı Devleti’nin yıkılmasını önlemek için ortaya atılan başlıca fikir akımları nelerdir?
Osmanlıcılık, İslamcılık, Türkçülük ve Batıcılık

6. Osmanlı Devleti Trablusgarp savaşını yaparken O’nun Rumeli’deki topraklarını paylaşmak için Balkan Savaşlarını
başlatan devletler hangileridir?
Sırbistan, Bulgaristan, Yunanistan ve Karadağ

7. II. Balkan Savaşı sonunda Osmanlı Devleti Bulgaristan ve Yunanistan ile hangi anlaşmaları yapmıştır ve şartları
nelerdir?
Osmanlı Devleti Bulgaristan ile İstanbul Antlaşması'nı imzaladı (29 Eylül 1913). Bu antlaşma ile Meriç Nehri sınır kabul
edildi. Edirne, Dimetoka, Kırklareli Osmanlılarda kaldı. Yunanistan ile 14 Kasım 1913'te imzalanan Atina Antlaşması'na
göre Batı Trakya, Yanya, Girit ve Selanik Yunanistan’a bırakılarak Meriç Nehri iki ülke sınırı kabul edildi. Gökçeada,
Bozcaada ve Meis Adaları dışındaki Ege Adaları Yunanistan’a bırakıldı.

8. Üçlü İttifak ve Üçlü İtilaf Devletleri ne zaman kurulmuştur ve hangi devletlerden oluşmaktadır?
Üçlü İttifak Devletleri 1882 yılında Almanya’nın öncülüğünde Avusturya-Macaristan İmparatorluğu ve İtalya
tarafından; Üçlü İtilaf Devletleri ise 1907 yılında İngiltere’nin öncülüğünde Fransa ve Rusya tarafından kurulmuştur.

9. I. Dünya Savaşında Osmanlı Devleti’nin savaştığı cepler nasıl gruplandırılabilir?

I. Dünya Savaşında Osmanlı Devleti Kafkas ve Kanal Cephelerini taarruz için; Çanakkale, Filistin-Suriye, Hicaz-Yemen ve
Irak cephelerini savunma için; Makedonya, Romanya ve Galiçya Cephelerini ise müttefiklerine yardım için açmıştır.

10. Wilson İlkeleri ne zaman kim tarafından yayınlanmıştır. Başlıca prensipleri nelerdir?
Wilson İlkeleri ABD Başkanı Wilson tarafından 8 Ocak 1918’de yayınlanmıştır. Buna göre: Uluslararası antlaşmalar açık
yapılacak, galip devletler mağlup devletlerden toprak ya da tazminat almayacaktı. Devletler arası barışı sağlamak için
Milletler Cemiyeti kurulacaktı. Osmanlı Devleti’nde Türklerin yoğun olduğu bölgelerin bağımsızlığı sağlanacak,
Boğazlar bütün devletlerin gemilerine açık olacaktı.
11. Mondros Ateşkes Antlaşması ne zaman, nerede, niçin ve kimler arasında imzalanmıştır?
Mondros Ateşkes Antlaşması 30 Ekim 1918 tarihinde Yunanistan’ın Limni Adası, Mondros Limanında Osmanlı Devleti
açısından I. Dünya Savaşı’nı bitirmek için Bahriye Nazırı Rauf Orbay ile İngiliz Amiral Calthorpe arasında imzalanmıştır.

12. Mondros Ateşkes Anlaşmasının en tehlikeli maddesi hangisiydi niçin?

Mondros Ateşkes Anlaşmasının en tehlikeli maddesi 7. Maddesiydi. Çünkü 7. Maddeye göre: İtilaf Devletleri, kendi
güvenliklerini tehdit edecek bir durum ortaya çıkarsa herhangi bir stratejik noktayı işgal edebilecekti. Anlaşmanın bu
maddesi bütün Anadolu’yu işgale açık hale getiriyordu.

13. Paris Barış Konferansı ne zaman ve niçin toplanmıştır?

Paris Barış Konferansı İtilaf Devletlerinin galip devletlerin mağlup devletlere imzalattıracakları anlaşmaların şartlarını
belirlemek için 18 Ocak 1919’da toplanmıştır.

14. Paris Barış Konferansı sonrasında mağlup devletlerle hangi anlaşmalar imzalanmıştır?
Almanya ile Versailles Antlaşması, Avusturya ile Saint Germain Antlaşması, Bulgaristan ile Neuilly Antlaşması,
Macaristan’la Trianon Antlaşması ve Osmanlı Devleti ile de Sevr Antlaşması imzalanmıştır.

15. Mondros Ateşkes Anlaşması sonucu kurulan Milli Cemiyetler hangileridir?

Trakya Paşaeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti, İzmir Müdâfaa-i Hukuk-u Osmaniye Cemiyeti, Redd-i İlhak Heyet-i Millîyesi,
Trabzon Muhâfaza-i Hukuk-u Milliye Cemiyeti, Kilikyalılar Cemiyeti, Millî Kongre Cemiyeti, Doğu Anadolu Müdâfaa-i
Hukuk Cemiyeti, Kars İslam Şurası ve Anadolu Kadınları Müdâfaa-i Vatan Cemiyeti’dir.

15. Mondros Ateşkes Anlaşması sonucu kurulan Milli Varlığa Düşman Cemiyetler hangileridir?
Hürriyet ve İtilaf Fırkası, İngiliz Muhipleri Cemiyeti, Sulh ve Selamet-i Osmaniye Fırkası, Teâlî-i İslam Cemiyeti, Kürt
Teâlî-i Cemiyeti ve Wilson Prensipleri Cemiyeti’dir.

15. Mondros Ateşkes Anlaşması sonucu azınlıklar tarafından kurulan Cemiyetler hangileridir?
Rumlar tarafından, Mavri Mira, Etniki Eterya ve Pontus Rum Cemiyetleri kurulmuştur. Ermeniler tarafından Hınçak ve
Taşnaksutyun Cemiyetleri, Yahudiler tarafından da Alyans İsrailit ve Makabi Cemiyetleri kurulmuştur.
16. Mustafa Kemal Paşa Samsun’a çıkarken resmi sıfatı ve görevi neydi?

Mustafa Kemal Paşa, Samsun bölgesinde artan çetecilik faaliyetlerinin önüne geçmek, Mondros Ateşkes Anlaşmasının
hükümlerinin tam olarak uygulanmasını sağlamak görevi ve 9. Ordu Müfettişi sıfatıyla 19 Mayıs 1919’da Samsun’a
çıkmıştır?

17. Mustafa Kemal Paşa Havza Genelgesini ne zaman ve niçin yayınlamıştır.

Mustafa Kemal Paşa, İzmir’in işgalini mitingler ve itilaf devletlerine çekilecek telgraflar vasıtasıyla protesto ettirmek
için 28 Mayıs 1919 tarihinde Havza Genelgesini yayınlamıştır?

18. Amasya Genelgesi ne zaman ve niçin yayınlanmıştır?

Amasya Genelgesi 22 Haziran 1919 tarihinde Kurtuluş Savaşı’nın amacını, yöntemini ve gerekçesini duyurmak
amacıyla Mustafa Kemal Paşa, Rauf Orbay, Ali Fuat Cebesoy ve Refet Bele tarafından yayınlanmıştır.

20. Erzurum Kongresi toplanış şekli ve amacı ile aldığı kararlar bakımından nasıl değerlendirilebilir?
Erzurum Kongresi toplanış şekli ve amacı bakımından bölgeseldir. Çünkü Doğu Anadolu ile Doğu Karadeniz’in kaderini
konuşmak için toplanmıştır. Aldığı kararlar bakımından millidir. Çünkü söz konusu kararlar bütün memleketi
ilgilendirmektedir.

21. Sivas Kongresi ne zaman toplanmıştır. Sonuçları nelerdir?

Sivas Kongresi 4-11 Eylül 919 tarihleri arasında toplanmış olup Erzurum kongresinde alınan karalar aynen kabul
edilmiştir. Ayrıca Anadolu ve Trakya’da faaliyet gösteren bütün cemiyetler “Anadolu ve Rumeli Müdafai Hukuk
Cemiyeti” adı altında birleştirilmiştir. Millî Mücadelenin sesi olmak üzere “İrade-i Milliye” gazetesi çıkarılmaya
başlanmıştır.