Professional Documents
Culture Documents
Nedenleri:
Not: Mustafa Kemal tutuklama kararı nedeniyle meclis çalışmalarına katılmadı. Katılanlardan bazı
isteklerde bulundu.
Sonuçları:
Batı Trakya, Arap vilayetleri Batum, Kars ve Ardahan’da halk oylaması yapılacak.
Kapitülasyonlar kaldırılacak
Not: İstanbul’un işgali sonrası Mustafa Kemal, İstanbul ile Anadolu’nun haberleşmesini kesti.
İstanbul’un işgali ve Mebusan Meclisinin dağıtılması, yeni meclisin açılmasına ortam hazırladı.
Üyeleri:
Parti yoktur.
Ayaklanmaların Sebepleri
İstanbul hükümetinin fetvasına karşılık Ankara müftüsü Rıfat Börekçi’den fetva alındı.
İşgaller genişledi.
İtilaf devletleri antlaşma maddelerini İtalya’nın San Remo şehrinde düzenlenen konferansta
hazırladılar.
Fransa’nın başkenti Paris yakınlarında bulunan Sevr kasabasında Osmanlı heyetine imzalattılar.
Hadi Paşa, Damat Ferit Paşa, Rıza Tevfik Paşa, Reşat Halit Bey
Mersin, Adana, Urfa, Antep, Maraş, Sivas, Kayseri, Suriye toprakları Fransa’ya bırakılacak.
İstanbul Osmanlı başkenti olarak kalacak ancak barış şartlarına uyulmazsa alınacak.
Kuvayımilliyenin Gediz Muharebelerinde Yunanlara karşı yenilmesi üzerine Batı cephesinde düzenli
ordu kuruldu. (12 Kasım 1920)
Doğu Cephesi
Ermenilerle savaşıldı.
Osmanlı’dan kalan son düzenli ordu mücadele etti. (Kazım Karabekir - 15. Kolordu)
28 Eylül 1920’de hareket geçen 15. kolordu Ermenileri mağlup etti ve sınır dışına çıkardı.
Antep’te Şahin Bey, Maraş’ta Sütçü İmam, Urfa’da Ali Saip önemli başarılar gösterdi.
Antep --- Gazi, Maraş --- Kahraman, Urfa --- Şanlı unvanı aldı.
Fransa Sakarya Savaşı sonrası imzalanan Ankara Antlaşması ile işgal ettiği yerlerden çekildi. (20
Ekim 1921)
Not: Anadolu’nun güneyini işgal etmesine rağmen İtalya ile savaşılmadı. İtalya II. İnönü Savaşı
sonrasında işgal ettiği yerlerden çekildi.
Batı Cephesi
Birinci İnönü
İkinci İnönü
Eskişehir – Kütahya
Sakarya
Yunanlar Sevr Antlşaması’nı kabul ettirmek ve Büyük Millet Meclisini dağıtmak için saldırıya geçti.
Toplanma Amaçları:
Not: İtilaf devletleri, konferansa İstanbul hükümeti ve TBMM’yi birlikte çağırdılar. Amaç iki görüş
ayrılığı çıkarmaktı.
Rusya-----------------TBMM Hükümeti
Not: Savaş devam ederken Hamdullah Suphi öncülüğünde Maarif Kongresi toplanmıştır.
Başkomutanlık Yasası (5 Ağustos 1921)
Halkın elindeki kıyafet , arpa, buğday, benzin, gaz yağı gibi ürünlerin %40’ını savaştan sonra
ödemek şartıyla istemişlerdir.
Sonuçları:
Hatay özerk olarak Fransa himayesindeki Suriye’ye bırakıldı. (Misak-ı Milli’de ikinci taviz)
Suriye’de Süleyman Şah türbesinin bulunduğu yer Türkiye yönetimine bırakıldı. (Caber Kalesi)
9 Eylül’de İzmir işgalden kurtarıldı, 18 Eylül’de Yunan ordusu Anadolu’dan tamamen çekildi.
İngiltere
İtalya
Antlaşma Maddeleri
İstanbul ve Boğazların TBMM’ye bırakılması ile Osmanlı Devleti hukuken sona erdi.
Nedenleri:
Not: Saltanatın kaldırılmasından sonra son padişah Mehmet Vahdettin ülkeyi terk etti, Abdülmecit
Efendi meclis tarafından halife seçildi.
Lozan Barış Konferansı (20 Kasım 1922 – 4 Şubat 1923) (23 Nisan – 24
Temmuz 1923)
Katılan Devletler: Türkiye, İngiltere, Fransa, İtalya, Yunanistan, Rusya, Bulgaristan, Yugoslavya,
Sırbistan, Romanya, Belçika, Portekiz.
Lozan’da Türkiye’yi Temsil Eden Heyet: İsmet Paşa(Heyet Başkanı), Hasan Bey, Rıza Nur
Kapitülasyonların kaldırılması.
Sınırlar: Irak sınırı dışında diğer sınırlar belirlendi. Irak sınırının daha sonra İngiltere Türkiye
arasında görüşülmesine karar verildi.
Kapitülasyonlar kaldırıldı.
Osmanlı’dan kalan borçlar Türkiye ile Osmanlı’dan ayrılan diğer devletler arasında paylaştırıldı.
Yunanistan’daki Türkler ile Türkiye’deki Rumlar yer değiştirmesine karar verildi. Ancak İstanbul ve
Batı Trakya’da yaşayanlar muaf tutuldu.
Yabancı okullardaki eğitimin Türk hükümetinin düzenleyeceği esaslara göre yapılmasına karar
verildi.
Milli mücadelenin başarısı işgal altında bulunan diğer milletlere örnek oldu.
TÜRK İNKILABI
Atatürk önderliğinde siyasi, sosyal ve ekonomik alanda yapılan yeniliklerle Türk toplumunu
çağdaşlaştırma çabasına Türk İnkılabı denir.
ATATÜRK İLKELERİ
Cumhuriyetçilik
Milliyetçilik
Millet, geçmişte bir arada yaşamış, bugün bir arada yaşayan ve gelecekte de bir arada yaşama
arzusunda olan topluluktur.
Atatürk milliyetçiliği; Türk milletinin refahını, zenginliğini, mutluluğunu arttırmayı ve varlığını
yükseltmeyi amaçlar.
Irkçılığa karşıdır.
Sosyal devlet
Din özgürlüğü
Devletçilik
Özel sektörün yetersiz kaldığı durumlarda ekonomik kalkınmanın devlet eliyle gerçekleşmesidir.
Para Borsa
Finansman Yatırım
Sermaye
İnkılapçılık
Türk milletini geri bırakmış müesseselerin kaldırılarak yerine çağa uygun olanların kurulmasıdır.
Çağdaşlık Modernleşme
Batılılaşma İlerleme
Yenileşme Gelişme
Lozan Antlaşması’na Ankara hükümetinin yanında İstanbul hükümetinin de davet edilmesi üzerine
kaldırıldı.
Not: Saltanatın kaldırılmasından sonra son padişah Mehmet Vahdettin ülkeyi terk etti, Abdülmecit
Efendi meclis tarafından halife seçildi.
Milli mücadelenin buradan yönetilmesi, ulaşımının kolay olması ve güvenli bir yerde bulunması
nedeniyle Ankara başkent seçildi.
Nedenleri
Saltanatın kaldırılması sonucu devlet başkanlığı sorunu yaşanması.
Türkiye’nin
Nedenleri:
Bu kurum kaldırıldı, din işlerine bakması için Diyanet İşleri Başkanlığı kuruldu.
Erkan-ı Harbiye kaldırılarak yerine Milli Savunma Bakanlığı ve Genel Kurmay Başkanlığı kuruldu.
Milli Savunma bakanı millet vekillerinden seçildi, Genel Kurmay Başkanı ordudaki en yüksek rütbeli
komutanlar arasından seçildi.
Anayasa Hareketleri
1921 Anayasasında güçler birliği ilkesi vardı, tüm yetkiler mecliste toplanmıştı.
Kurtuluş Savaşı sona erince yeterli olmamaya başladı ve 1924 Anayasası hazırlandı.
Eğitimi yaygınlaştırmak.
Medreseler kapatıldı.
Azınlık okullarında ve yabancı okullarda dini ve siyasi amaçlı eğitim verilmesine son verildi.
Azınlık okullarında ve yabancı okullarda Türkçe, tarih ve coğrafya derslerinin Türk öğretmenler
tarafından verilmesi kabul edildi.
Tarih alanındaki çalışmalarla Türk tarihinin kökenlerini ve dünya tarihindeki yerini bilimsel
yöntemlerle araştırmak amaçlandı.
Güzel Sanatlar
İlk heykel çalışmaları olarak Ankara Ulus meydanında Zafer Anıtı yapıldı. (1927)
Aynı kanunla şeyh, mürid, derviş, seyyid, dede gibi unvanlar yasaklandı.
1935’te arşın, endaze, okka gibi uzunluk ölçü birimleri yerine metre; okka, kile gibi ağırlık birimleri
yerine kilogram getirildi.
Kişiler, isimlerinin yanında doğdukları yere göre veya çeşitli lakap ve unvanlarla anılıyordu.
1934’te Soyadı Kanunu ile herkesin soyadı alması zorunlu hale getirildi.