UNIVERZITET SINERGIJA

FAKULTET ZA BEZBJEDNOST I ZATITU

BANJA LUKA

Seminarski Rad

Iz predmeta: Organizovani kriminalitet i korupcija

Tema:
Albanska mafija

MENTOR: STUDENT:
Doc. dr Velibor Bajii Obrad Vukovi
1390/11

Banja Luka, jun 2014. godine

 Sadraj:

1. Uvod .............................................................................................................................3

2. Pojam i opis Albanske mafije .......................................................................................4

3. Struktura Albanske mafije ............................................................................................5

4. Podjela Albanske mafije ...............................................................................................7

5. Sukobi klanova ..............................................................................................................9

6. Djelovanje Albanske mafije na podruju Kosova i Metohije ..................................... 10

6.1. Droga ................................................................................................................... 10
6.2.Trafiking..................................................................................................................11
6.3.Trgovina orujem................................................................................................... 11
6.4.verc akciznom robom .......................................................................................... 12

7. Zakljuak ..................................................................................................................... 13
8. Literatura ..................................................................................................................... 14

2
 1. Uvod

Skoro svakodnevno smo svjedoci, ve due vrijeme, uestalih negativnih deavanja na prostorima Kosova i
Metohije uglavnom putem medija. Izvor svih ovih konflikata su dva glavna razloga: jedan oigledan, a to je
stvaranje samostalne drave Kosovo, i drugi koji je vie u pozadini deavanja i koji nije toliko
eksponiran, a to je djelovanje albanskih mafijakih klanova na prostoru pokrajine.Teko je odrediti taan
vremenski period zaetka albanskog organizovanog kriminala na KiM,ali jedno je sigurno: da to nije vrijeme
kada su Albanci poeli da trguju orujem i drogom, nego znatno ranije. Jo u vrijeme turske vladavine
organizovane su grupe u okviru porodica koje su pljakale srpska dobra.Ekspanzija organizovanog
kriminala na KiM je neposredna posljedica teroristikih aktivnosti OVK, iji su pojedini lideri iskoristili autoritet u
ovoj organizaciji da bi uspostavili kontrolu nad ilegalnom trgovinom u zoni svoje (para)vojne nadlenosti. Pored
verca narkotika, organizovane kriminalne grupe sa KiM bave se i ilegalnom trgovinom orujem,cigaretama i
drugom akciznom robom, ukradenim vozilima, te krijumarenjem belog roblja i preprodajom ljudskih
organa.Mafijako drutvo zasnovano na preuzimanju drave od strane kriminalnih elemenata,multimilionski
poduhvat zasnovan na gerilskom iskustvu i pijunskom znanju, je nain na koji se Kosovo i Metohija moe
opisati a puno je prie u mnogim medijskim izvjetajima i lancima.Kao dokaz toga, se navodi na desetine hiljada
nerjeenih sudskih predmeta, mali broj istraga krivinih djela korupcije i obilje benzinskih stanica koje slue kao
fasade za javne kue i pranje novca. Mediji ne tede ni zajednicu NVO, tvrdei da veliki dio od 2400 kosovskih
NVO postoji samo zbog sumnjivih ciljeva.Mogue je da ljudi na prostoru bive Jugoslavije u sretnija vremena
nisu ozbiljno shvatali Albance ali prema svim raspoloivim informacijama organizovani kriminal sa albanskim
nacionalnim predznakom danas je najjaa kriminalna grupa u Evropi. Oni su glavni snabdjevai narkoticima,
prije svega heroinom, travom i dobrim dijelom sintetikim drogama koje sa jugoistoka alju u zapadnu
Evropu, dok u suprotnom pravcu prosljeuju ukradena vozila,naoruanje i eksploziv. Policije
evropskih zemalja, ba kao nekada i policija Jugoslavije,nemone su. Odgovoriti na pitanje zato je to tako nije
pretjerano teko, ali pronai reenje za taj problem gotovo je nemogue.Veoma zastupljeni oblici
organizovanog kriminalnog djelovanja Albanaca jo su i reketiranje,ucjene i nasilnitvo nad pripadnicima
albanske nacionalne zajednice na KiM, kao i nadAlbancima koji su na privremenom radu u inostranstvu, od kojih
se ubiraju tzv. porezi za finansiranje teroristikih grupacija na ovom podruju. Zastraivanje i protjerivanje Srba i
drugog nealbanskog stanovnitva sa prostora KiM, takoe, predstavlja lak izvor zarade, s obzirom da prodajom
naputenih stanova i drugih nekretnina, pojedine porodice stiu ogromne prihode.

3
 2. Pojam i opis Albanske mafije

Albanska mafija ima pola miliona lanova. Izrasla je u jednu od vanih karika svjetskog
podzemlja, jer kontrolie trita SAD, Evrope, Bliskog Istoka i severne Afrike. Njena
specijalnost su ilegalna trgovina narkoticima, orujem i ljudima. Da je Albanija baza
svjetskog kriminala, zakljueno je jo poetkom 2005. godine u amerikom Stejt
departmentu. U vrlo kratkom izvetaju o stanju narko kriminala u svetu amerika vlada je tada
napisala:

- Ova zemlja je tranzitna drava za verc droge, oruja i ilegalnih imigranata i falsifikovane
robe. Pranje novca i dalje predstavlja veliku opasnost za Albaniju ocjenio je ameriki Stejt
department u svom izvetaju o strategiji kontrole meunarodne trgovine narkoticima.

U proljee 2009. godine slinu ocjenu donio je Komitet za organizovani kriminal UN, koji je
u Beu konstantovao da je albanska mafija ostala pri samom vrhu svjetskog podzemlja, u
kome funkcionie aktivno ve 40 godina.
Pipci albanske mafije, koja svoje izvore pored Albanije ima i na Kosmetu, kreu se od
Pakistana i Turske preko srednje Evrope do istonih obala SAD i Kanade. Trenutno
najunosniji posao albanske mafije jeste trgovina ljudima: devojkama, mladim enama, decom
i deijim organima zakljuili su eksperti UN.

Procjenjuje se da je albanska mafija samo tokom 2008. godine prebacila najmanje 70.000
ljudi u Evropu i zaradila 50 miliona dolara. Osim dravljana Albanije i Albanaca sa Kosova i
Metohije, navodi se u izvjetaju, krijumare se migranti iz Turske, Pakistana, ri Lanke, Kine
i drugih zemalja. U mreama vercera ljudi nalaze se i hiljade ena sa Kosova i Metohije koje
su izbegle u Albaniju, ali i Rumunke, Moldavke, Ruskinje, dravljanke Bosne i Hercegovine.
Makroi se esto predstavljaju kao politike izbeglice, a Belgija je sjedite nekoliko nosilaca
ovog kriminalnog posla.
Evropska Kolumbija je drugi uobiajeni naziv koji upuuje na navodnu ulogu Kosova kao velikog snabdjevaa
Evrope drogom. Guardian (Gardjian) govori o Kosovu kao o krijumarskom raju odakle dolazi do 40 procenata
heroina koji se proda u Evropi i Severnoj Americi.Pored medija eljnih naslovnih strana, ozbiljne meunarodne
publikacije takoe su ojaale negativnu sliku o Kosovu. Neki od njih 2007. godine ,npr. Transparency
International (Transparensi Interneenal) je rangirao Kosovo kao etvrtu najkorumpiraniju zemlju u svetu. U
pogledu politikih prava i graanskih sloboda,Freedom House (Fridom Haus) izjednaio je Kosovo sa Sudanom
ili adom. 2007godine ameriki Stejt Department izvetava o Kosovu kao izvoru, tranzitu i destinacijiza
transnacionalnu i lokalnu trgovinu enama i decom u cilju njihove komercijalne seksualne ekspolatacije.

4
 3. Struktura Albanske mafije na KiM

Albanska mafija se strukturalno sastoji od 15 klanova, a svaki od njih ima vrste teritorijalne baze. Strukture u
Albaniji sarauju sa onima na Kosovu, a novac zaraen od verca droge, bijelog roblja i oruja
dijelom se koristi za finansiranje teroristikih organizacija. Najvie klanova djeluje u glavnom gradu
Albanije, Tirani, ali gangsterski establiment dotie idruge gradove - navodi se u izvjetaju pariskog
instituta, koji objedinjava kriminalne strukture iz te zemlje i onih u kojima ive Albanci u termin "albanofonska"
mafija.Da bi se objasnilo funkcionisanje albanske mafije, barem onog dela za koji postoje informacije,treba
razumjeti funkcionisanje albanskog naroda.Bez obzira na dananje zakone, ustave, njihove ili meunarodne,
albanski narod ivi po nekim drugim mjerilima i propisima koji su davno propisani. Oni e moda i potovati
zakone, ali samo ako nisu u suprotnosti sa kanonima Leke Dukainija, napisanim jo u petnaestom vijeku. Ti
kanoni govore o klanovima porodicama, koji su svetinja. Lojalnost klanu posebno se cijeni, a izdaja se kanjava
smru bez milosti. Zakletva klanu i uvanje tajni porodice zove se Besa. S'vremenom besa je dobila i neka
druga znaenja, a u grubom prevodu znai dati rije. U modernom vremenu ljudska rije izgubila je svoju
teinu, obeanja se ee kre nego to se ispunjavaju. Trendovima nisu odoljeli ak ni italijanski mafijai kojima
je njihova zakletva ometa nekada bila svetinja, a sada je tek neto malo vie od folklora. Albanski narod
sauvao je tradiciju ono to je besa predstavljala u 15. veku, predstavlja i danas.Prema
kanonima Leke Dukainija, svaki klan, odnosno porodica, kontrolisala je odreeno podruje, posjed. Po
slinom principu organizovana je i dananja albanska mafija.Mafijaki klanovi kontroliu odreeno
podruje i odreeni posao. Meusobno se pomau ali ne napadaju. Unutar albanskih mafijakih klanova nema
stranaca ve samo Albanci i samo iz jednog klana. Daleko od toga da oni ne koriste i druge
mafijae, ali samo za manje poslove i na ogranienom teritoriju. Upravo to zadaje najveu glavobolju
policiji.Agent FBI Dozef Pistone, alias Doni Brasko, uspio je da se infiltrira u jednu njujorku mafijaku
porodicu sedamdesetih i osamdesetih godina to je dovelo gotovo do sloma te porodice. Taj scenario ne
moe se desiti jednoj albanskoj kriminalnoj grupi.U razradi ove teme ne moemo, a da se ne osvrnemo
i na postojanje Velikoalbanske ideje, koja je i danas izuzetno prisutna, a datira a u tesnoj vezi je sa
postojanjem i aktivnou albanske mafije. Nemogue je otrgnuti se milju da su ove dvije institucije
isprepletane zajednikim interesom-uspostavljanje vlasti zarad interesa. Mo albanske mafije bazira se na
poslunosti niza fisova (bratstava) koji savreno precizno izvravaju povjerene zadatke. Skup fisova od njih
dvadesetak ini jednu mafijaku lozu, iji predvodnik je i politiki lider. Albanska mafija nije piramida, sa
jednim kumom na vrhu, ve nizpiramida sa nizom kumova. Njeni moderni korjeni nastali su u
novoj Jugoslaviji, kada je irokim amnestijama i revizijom prizrenskog procesa dignuta brea i
dozvoljen ulazak u politiki i ekonomski ivot Kosova mnogima koji su imali putera na glavi. Tada je ve
dolo do stvaranja sprege izmeu nekih politikih struktura i ljudi sklonih kriminalu.Nikada ne treba
zaboraviti da su albanske porodice, najee itave zadruge, vrsto rodbinski povezane, u kojima se novac
trpa na gomilu, a tedljivo troi. Upumpavanjem nelegalnog novca u blagajnu potenog fisa novac se pere,
zatire mu se krvavo poreklo i onda se pojavljuje u kupovini imanja. To je javna tajna koju je teko na
Kosovu dokazati u svim sluajevima misterioznih milijardera, jer ni mnogo oiglednije stvari tamo nisu
jasne.Kada se pomene amerika ili italijanska mafija, imena poput Ala Kaponea, Dona Gotija,Lakija
Luijana, Toto Rine ili Karla Gambina, dobro su poznata iroj javnosti. U sluaju albanske mafije, imena
stvarnih bosova uvaju se kao najsvetije tajne. Imena poput Pacolija,Dobroija, Rudaja ili Taija, ekua i
Haradinaja moda se mogu dovoditi u vezu sa organizovanim kriminalom, meutim, dokazi protiv njih su
tanki. Stvarni bosovi, vjerovatno sjede u malim kamenim kuama bez struje i telefona, negdje u nekom selu
na Kosovu gdje donose odluke o multimilionskim poslovima sa heroinom, orujem ili automobilima. Neka
imena, meutim, isplivala su na povrinu, iako nije sasvim jasno da li su i u kojoj mjeri neki od
njih umijeani u kriminalne poslove i. Prvi od njih je Bedet Pacoli, vjerovatno najbogatiji Albanac na
svijetu roen u selu Marevac kod Pritine. Pacoli, svojevremeno oenjen Anom Oksom, italijanskom

5
pjevaicom albanskog porijekla najvei je pojedinani dioniar u naftnoj kompaniji OMV te vlasnik
projektantsko-graevinske firme "Mabateks" sa sjeditem u Luganu. Pacolijeva firma ima 6.000 radnika i
18 filijala irom svijeta.Za razliku od Pacolija za kojeg ne postoje vrsti dokazi da je povezan sa mafijom,
Princ Dobroi je ovjek koji je javno imenovan kao ef albanske krijumarske bande na
Kosovu. Poznat po svojoj brutalnosti Dobroi je kontrolisao sjeverni dio balkanske narko-rute koja ide od
Turske preko Balkana, eke pa do sjeverne Evrope. Dobroi je uhapen u Norvekoj 1993.
godine da bi godinu dana kasnije bio osuen na 14 godina zatvora zbog trgovine heroinom.
Osim u Norvekoj, Dobroi se nalazio i na potjernicama u vedskoj i Danskoj.Potvrujui da su
albanski kriminalci imali kljunu ulogu u organizovanom kriminalu i u mnogim zemljama Evrope, naroito
u vezi sa trgovinom narkoticima, predstavnici Savjeta Evrope su, u svom izvetaju iz 2000. godine,
konstatovali da je organizovani kriminal na KiM povezan sa bivim pripadnicima OVK i
kriminalcima iz severne Albanije. Prema nalazima evropskih zvaninika, pored opisanih kriminalnih
aktivnosti, na KiM su zastupljeni i trgovina ljudima, iznude, pritisci na predstavnike policijskih i pravosudnih
organa, kao i nasilje na nacionalnoj osnovi, pri emu je etniko ienje shvaeno kao unosan biznis. Od 28
ubistava, poinjenih u januaru 2000. godine, 25% je u vezi sa organizovanim kriminalom, a
veoma zabrinjava injenica da je meu izvriocima kriminalnih radnji, ukljuujui i prestupe na etnikoj
osnovi, sve vei broj maloljetnih lica.Kao veliki problem koji postoji na KiM, predstavnici Savjeta Evrope
apostrofirali su i korupciju i njenu vrstu vezu sa organizovanim kriminalnom, pranjem novca, ekonomskim
kriminalom i problemom neefikasnosti finansijskih institucija i poreske politike. Pored toga,
sudovi su neopremljeni, broj sudija i tuilaca je i dalje mali, plate nedovoljne da obezbede njihovu
nezavisnost, a ni bezbednost im ne moe biti garantovana, zbog ega su pod velikim pritiskom,tako da
efikasno mogu da rade samo u sluajevima koji nemaju veze sa etnikim ili politikim pitanjima.Tokom
2000. godine, zapadni mediji su KiM opisivali kao "gangsterski raj", odnosno kaoteritoriju koju evropski
lideri sve ee vide kao bazu organizovanog kriminala, naroito trgovine drogom.

6
 4. Podjela Albanske mafije

Veina kriminalnih djelatnosti na Kosovu i Metohiji vri se unutar porodinih klanova (fisova) koji
kontroliu odreene delove teritorije. Klanovi su povezani i ostvaruju vrstu saradnju sa slinim kriminalnim
grupama iz drugih evropskih drava, prije svega iz Turske, Albanije i Bugarske, s obzirom da teritorije ovih
zemalja predstavljaju glavne pravce preko kojih se odvija krijumarenje.Odnose u okviru porodice odlikuje
stroga unutranja disciplina, koja se postie sistemom kanjavanja za svako odstupanje od internih pravila,
tako da strah garantuje bespogovornu lojalnost klanu, pri emu se pozitivni zakonski propisi tretiraju kao
sekundarni, odnosno nebitni, neobavezujui. S obzirom da se klanovi zasnivaju na krvnoj povezanosti, to je
faktor koji ograniava broj lanova, veze meu njima su veoma vrste, a pristup i infiltriranje drugih lica
gotovo nemogui .Pripadnici drugih nacionalnih zajednica prihvataju se jedino kao izvrioci
odreenih jednokratnih ili sporednih zadataka. Osim toga, albanske mafijake porodice su
organizovane u 3-4 i vie nivoa, to omoguava da se sauva sposobnost djelovanja organizacije i u
sluaju otkrivanja nekog njenog lana ili grupe. Veina pripadnika kriminalnih grupacija na KiM bila je
aktivna u redovima OVK i drugih albanskih teroristikih organizacija, gdje su obueni za oruano
djelovanje. Pored toga, karakterie ih izrazita fleksibilnost pri sklapanju sporazuma sa drugim slinim
organizacijama iz zemlje i inostranstva, vrste veze sa lokalnim politikim predstavnicima i
pripadnicima pojedinih dravnih organa (carinska sluba, KZK i KPS), te spremnost i
sposobnost za izvoenje kompleksnih operacija koje prevazilaze nacionalne okvire,s obzirom da imaju
snanu pomo albanske emigracije, okupljene oko razliitih organizacija i udruenja u Evropi i
SAD.Teritorija Kosova i Metohije, to se organizovanog kriminala tie, podjeljena je na tri glavne interesne
zone: oblast Drenice, Dukaina i Laba, u kojima kriminalnu djelatnost kontroliu pojedini lideri bive
OVK, sada rukovodioci u politikim strukturama, kao i raniji, bliski saradnici OVK, koji su
finansirali njen rad.Podruje Drenice, du stratekih puteva koji povezuju teritoriju Crne Gore sa
Makedonijom,kroz Prizren, Klinu, Istok, prema Kosovskoj Mitrovici, u oblasti alja, predstavlja zonu koju
kontrolie tzv. Drenika grupa, lojalna Haimu Taiju. Ova grupa se bavi ilegalnom trgovinom orujem,
kradenim vozilima, ljudima, akciznom robom, prije svega cigaretama i gorivom.Posredstvom porodinih
veza koje ima na ovom podruju, Tai direktno vri kontrolu nad lokalnim institucijama obezbeujui, na taj
nain, nesmetano obavljanje navedene kriminalne djelatnosti. Porodica Tai povezana je sa albanskom,
makedonskom, bugarskom i ekom mafijom. Na teritoriji optina Pe, Deani i akovica, koje se
nalaze u oblasti Dukain, djeluje tzv.Metohijska grupa, koju predvodi Ramu Haradinaj. Porodica
Haradinaj usmjerena je na ilegalnu trgovinu orujem, drogom, akciznom robom, kradenim vozilima, kao i
reketiranje albanskog stanovnitva na KiM. Krijumarena roba se distribuira u Makedoniju, jug Srbije,
Raku oblast,te u Crnu Goru, korienjem putnog pravca Pe-Kula-Roaje. S ozbirom na bliske veze
Ramua Haradinaja sa borcima bive OVK, koji su, nakon njene demilitarizacije, preli u redove
KZK (Kosovski Zatitni Korpus) i KPS (Kosovske policijske snage), u mogunosti je da indirektno
ostvaruje kontrolu nad granicom prema navedenim podrujima, kao i kriminalnim i teroristikim
aktivnostima na ovom terenu. Na podruju Laba, obuhvatajui optine Gnjilane, Vitina i Kaanik, deluje
grupa lojalna Rustemu Mustafi, zvanom "Remi", jednom od najuticajnijih komandanata OVK i KZK
(Kosovskog zastitnog korpusa). Ovaj klan je usmjeren na aktivnosti vezane za krijumarenje droge i u
bliskoj je vezi sa porodicomHaradinaj. Na prostoru KiM djeluju i druge porodice, ije su aktivnosti
usmerene na ilegalnu trgovinu i krijumarenje, a navedenu djelatnost sprovode u saradnji i pod okriljem
nekog od navedenih rukovodilaca - Taija, Haradinaja ili Mustafe.Porodica Luka povezana je sa albanskom
mafijom i bavi se vercom oruja, droge i akcizne robe (cigarete, benzin). Djeluje pod okriljem Haima
Taija i Ramua Haradinaja, kao i albanske mafije. Porodica Selimi, zajedno sa porodicom Luka, kontrolie
verc oruja, droge i vozila, u oblasti Dukain. Takoe, bave se i nelegalnim oporezivanjem Albanaca, kao i
zastraivanjem politikih protivnika iz Demokratske stranke Kosova. Povezani su sa Haimom
Taijem.Porodica Keljmendi je u bliskoj vezi sa Ramuom Haradinajem i kontrolie verc droge i

7
nafte,trgovinu ljudima, kao i pranje novca na podruju Pei.Porodica Eljani bavi se vercom oruja i
benzina. Kontrolie oblast Vitomirice i povezana je saEkremom Lukom i Yavitom Haljitijem.Porodica Kitaj
je vodea kriminalna grupa koja kontrolie oblast izmeu Kline i Istoka.Umjeana je u verc kradenih vozila
i prodaju eksploziva na KiM.Kriminalni klan Suma deluje na podruju Kaanika. Pored reketiranja i ucjena,
bavi se vercom oruja i droge iz Makedonije na KiM i obrnuto. lanovi klana Suma u vezi su sa grupom
koju predvodi Rustem Mustafa, zvani "Remi", iz Podujeva.Klan Sulja koordinira lancem organizovanog
kriminala koji djeluje na teritoriji KiM i Makedonije, na planu ilegalnog uvoza oruja, municije i druge
opreme.lanovi porodice Agui deluju na podruju Kline. Bave se iznuivanjem novca od Albanaca koji su
prisiljeni da otkupljuju prethodno oteta srpska imanja i imovinu na navedenoj optini,kao i ucjenjivanjem
potencijalnih kupaca.Klan Geci je aktivan na podruju optina Pe, Kosovska Mitrovica, Srbica i Pritina.
Bavi se krijumarenjem benzina i sarauje sa Yavitom Haljitijem i porodicom Selimi.Klan Babaljija, djeluje
na podruju akovice. U saradnji je sa Ramuom Haradinajem i bavi se krijumarenjem benzina iz
Albanije, te ilegalnom trgovinom narkoticima.

8
 5. Sukobi klanova

Uprkos injenici da je izmeu klanova izvrena precizna podjela teritorije, u kojoj svaka porodica
kontrolie odreenu oblast i kriminalnu delatnost na tom podruju, meu pojedinim klanovima
postoji rivalitet, koji je posljedica politikih neslaganja ili nastojanja grupa da ostvare to veu vlast na
odreenom prostoru. Ponekad su ti sukobi toliko snani da poprimaju oblike krvne osvete, koja se prenosi
na sve lanove suprotstavljenih porodica, kao to je, na primer,sluaj sa klanovima Musaj i Haradinaj. Ovaj
sukob, nastao usljed razliite politike opredjeljenosti, kao i pokuaja klana Musaj da od klana
Haradinaj preuzme kontrolu nad trgovinom orujem i drogom, rezultirao je ubistvom Sinana Musaja, a
ubrzo zatim,ranjavanjem Ramua Haradinaja.Brutalnost u obraunima suprotstavljenih mafijakih
klanova potvruje i nedavna likvidacija lanova porodice Keljmendi, u Pei, od
strane pripadnika klana Luka. Tom prilikom je ubijena i jedna ena, to do sada nije bila
uobiajena pojava u sukobima meu albanskim grupama, ukljuujui i krvnu osvetu.Ilegalna
trgovina drogom koja se odvija kroz podruje KiM, poveala se kao dio sveukupnog porasta verca
narkotika na Balkanu. Tome je doprinjelo odsustvo snanih dravnih institucija(policije i
pravosua) koje bi sprijeile prodor i presjekle puteve droge, zatim pravni vakuum nastao u periodu od
dolaska meunarodnih snaga do uspostavljanja nove zakonske regulative od strane UNMIK administracije,
kao i poroznost granica, nepristupani tereni i siromana ekonomija, to sve ukupno teritoriju KiM ini
idealnom oblau za trgovinu drogom..Jedan od kanala, kojim se droga iz Turske prebacuje u Italiju, a zatim
u zapadnu Evropu, ide preko Tropoje i luka Dra i Valona, u Albaniji.Izvjesne koliine heroina i
kokaina se prerauju u albanskim laboratorijama, a odatle transportuju u selo Luane, zatim u Muhovac i
Veliki Trnovac na jugu Srbije, i u Crnu Goru, u Tuzi i Ulcinj, odakle se distribuiraju prema Evropi. Droga
koja nepreraena dolazi iz Albanije, zavrava u okolini Gnjilana i Prizrena, gdje postoje dvije velike
laboratorije za proizvodnju tzv. tekih narkotika.Prenos droge i oruja obavlja se i na zvaninim graninim
prelazima kao to su eneral Jankovi, Jazince, afa Pruit, Morina i Tropoja, zahvaljujui saradnji
kriminalnih grupa sa carinskim slubenicima, te pripadnicima KZK i KPS. Oruje koje dolazi iz Albanije,
najee se prodaje na crnom tritu u Juniku i akovici.Usljed teritorijalne povezanosti kosovsko-
mitrovakog i pekog regiona sa Srbijom i CrnomGorom, ovo podruje predstavlja glavni tranzitni pravac
za ilegalnu trgovinu cigaretama. Jedna od ustaljenih ruta za ovu djelatnost je relacija sjeverni dio Kosovske
Mitrovice - selo Brnjak,optina Zubin Potok - jezero Tabalije - selo Stareevi - Ribarii Novi Pazar -
Kraljevo -Kragujevac Trstenik.Pored navedenih kriminalnih aktivnosti, na teritoriji KiM je razvijena i
ilegalna trgovina naftnim derivatima. Prema pisanju pritinskog lista na albanskom jeziku "Koha Ditore",
svake nedelje se na KiM prokrijumari preko 100 tona benzina sa teritorije Crne Gore.

9
 6. Djelovanje Albanske mafije na podrucju KiM

Ono to albansku mafiju ini posebnom u odnosu na druge sline organizacije jeste polikriminalna
aktivnost. Za albanske kriminalce ne postoje poslovi vieg i nieg ranga. Oni se bave
trgovinom narkoticima, ilegalnim migracijama, orujem, kradenim vozilima,krijumarenjem
cigareta i alkohola. Takoe su posveeni prostituciji, visoko profitabilnim kraama,pranju novca,
falsifikovanju dokumenata...Jednostavno albanski kriminalni gangovi nastali na plemenskim osnovama,
posjeduju nevjerovatnu sposobnost da vode transnacionalne operacije visoke sloenosti.U trgovini heroinom
albanska mafija, prema podacima Evropola, od Turaka pruzima dominantnu poziciju. Oni su postali
najznaajniji element balkanskog puta droge. Na tom putu kljunu ulogu ima albanofonski "Zlatni trougao"
(severna Albanija, juno Kosovo, zapadnaMakedonija i delovi Crne Gore), koji se nalazi u srcu Balkana i
koji nije samo tranzitno podruje, ve i crna taka skladitenja, a od skora i proizvodnje droge.
Albansku mafiju je veoma teko "provaliti", upravo zbog njihovog specifinog etikog kodeksa, koji se
temelji na plemenskim patrijahalnim osnovama i koji se posebno potuje od strane albanskih
kriminalnih porodica. Za njih kazna zatvora zbog krijumarenja droge nije sramota i
ponienje, ve poslovna greka. Veliki broj ovih mafijaa su bivi policajci i uvari
zatvora.Oni imaju veoma dobru saradnju sa drugim inostranim bandama, (posebno rumunskom,
bugarskom,sjeverno-afrikom, srpskom, italijanskom, crnogorskom...)

6.1.Droga:
Prema izvjetajima vie obavjetajnih agencija, Kosovo je distributivni centar u kojem se ukrtaju sve
svjetske transverzale i putevi droge.Ovo je razlog za brigu, prije svega zbog novih puteva verca droge i
ukljuivanja kokaina u spektar proizvoda koji nude grupe aktivne du balkanskog puta droga... Albanska
mafija u posljednje vrijeme preuzima kontrolu nad lukama u Rumuniji, uz ve vrstu mreu u
Albaniji i Crnoj Gori, navedeno je u izvjetaju UN za 2007. godinu. Upozorenje Kancelarije najnovije je
u itavom nizu zabrinjavajuih izvjetaja vie agencija za borbu protiv organizovanog kriminala,
ukljuujui FBI, Interpol i Europol, koji svjedoe da je albanska mafija najozbiljnija kriminalna
organizacija u Evropi, jer kontrolie ogroman dio trgovine heroinom u vie evropskih drava.Prema
procjenama, godinje 100 tona heroina proe kroz jugoistonu Evropu, ija je trina vrednost 25-30
milijardi amerikih dolara. Trgovina drogom je unosan kriminal i smatra se da predstavlja vaan izvor
prihoda organizovanog kriminala na Balkanu. Decenijama je Balkanski pravac bio glavni
krijumarski pravac preko kojeg je snabdjevano evropsko trite. Smatra se da se najvei dio
heroina prenosi preko Bugarske.Geografski posmatrano, Kosovo lei na takozvanom Balkanskom putu
droge koji povezuje Avganistan, gde se proizvodi 90 procenata svetske proizvodnje heroina, sa zapadnom
Evropom,koja je najunosnije trite. Postoje tri glavna pravca koja vode preko Balkana. Severni
pravac prolazi kroz Bugarsku, Rumuniju, Maarsku ili Ukrajinu, Slovaku ili Poljsku, pri
emu suAustrija i Nemaka konano odredite.Centralni pravac vodi iz Bugarske ka Makedoniji ili Srbiji,
preko Bosne i Hercegovine ka Hrvatskoj, prolazi kroz Sloveniju i zavrava se u Italiji. Juni pravac vodi iz
Bugarske ka Makedoniji ili Kosovu i nastavlja preko Albanije za Italiju. Geografska je injenica da
seKosovo nalazi na tranzitnom pravcu za heroin, ali je to sluaj i sa Bugarskom i Austrijom, dvije zemlje
lanice EU i Turskom, zemljom kandidatom.Pomonik direktora Inteprola je 2000. godine svjedoio pred
amerikim Kongresom da albanska mrea kontrolie oko 70 procenata trita heroina u vajcarskoj,
Nemakoj, Austriji i u skandinavskim zemljama. Tvrdi se da su Albanci zamjenili turske mree koje su
ranije dominirale evropskim tritima heroina. Ratovi u Jugoslaviji, dravni kolaps u Albaniji i injenica da
se od Albanije do Italije moe stii u malom amcu, pomogli su da se ojaaju konkurentne prednosti
albanskih kriminalnih grupa. Nedavni izvjetaj UN-a koji je objavila Kancelarija za drogu i
kriminal opisuje albanske dilere heroina kao najozloglaeniji kriminalni fenomen. Savjet Evrope u

10
svom Situacionom izvjetaju iz 2005 godine o organizovanom kriminalu upozorava da etnike albanske
kriminalne grupe sa KiM predstavljaju znaajnu prijetnju EU zbog njihove ukljuenosti u trgovinu drogom.

6.2. Trafiking:
Ovaj izraz nije nita drugo do trgovine bijelim robljem. Trgovina prije svega djece i ena.Trgovina
bijelim robljem zasluuje posebnu paznju, jer ini se da postaje opte prihvaen termin za trgovinu
enama i njene rtve. Prvi put upotrebljen krajem XIX. vijeka, pojam je tada podrazumjevao odvoenje
ena bijele puti iz zemalja Zapadne Evrope u tadanje kolonije u svrhu prisilne prostitucije.
Termin je upotrijebljen i u odreenim zvaninim dokumentima.to se tie podruja KiM, mnogi
izvjetaji meunarodnih ali i domaih agencija ukazuju na ovaj problem, koji je uzeo maha i polako
postaje sinonim za kosovsko drutvo. Ova trgovina je, inae, najunosniji biznis, i ostvaruje
najveu finansijsku dobit. Izvor ilegalne emigracije na Balkanu je Kosovo, pod upravom UN, zbog odsustva
viznog reima i vrlo irokogrudih pravila za ulazak i boravak na Kosovu. Pravila UN su pogodna za
zloupotrebu i ne spreavaju ilegalnu emigraciju. Posljedica toga je da je Kosovo postalo omiljeno ulazno
mjesto i tranzitna lokacija za krijumarenje emigranata, kako iz balkanskih,tako i nebalkanskih zemalja -
pie u izvjetaju koji su Evropol i Fronteks uradili na zahtjev Savjeta EU o marurtama ilegalne emigracije
na zapadnom Balkanu.Zapadni Balkan predstavlja izvor ilegalne emigracije u EU, ali figurira i kao tranzitni
region za emigrante iz drugih djelova svijeta koji ele da stignu do EU. Glavni faktori koji motivitu domae
stanovnitvo da emigriraju u EU su ekonomskog karaktera, visoka nezaposlenost, slaba kupovna mo i
korupcija koja predstavlja najveu prepreku za vee strane investicije - stoji u izvetaju.Europol je napravio
geografske rute kojima putuju moderni robovi, crna radna snaga, koju,takoe, obezbjeuje i albanska mafija.
Centralna balkanska ruta ide iz kavkasnih drava, Azije i jugoistone Evrope preko Moldavije,
Rumunije, Bugarske i Albanije.
Prva vodi preko Albanije i Kosova preko Kukea i graninog prelaza Vrbnica i sela Tropoje ili preko
zelenog dijela granice. Na Kosovu se koristi ruta koja vodi preko Prizrena i Gnjilana uVranje,
odakle se ilegalci transportuju u Ni i Beograd. Druga ruta kree iz Albanije i prekoPrizrena, Pritine vodi u
severni deo Kosova sa veinskim srpskim stanovnitvom u Kosovskoj Mitrovici, Leposaviu, Zveanu i
Zubinom Potoku, a odatle preko Novog Pazara u Beograd. Na tom putu kao neksus take se navode Novi
Pazar, Kosovska Mitrovica i Beograd. Te rute koriste dravljani Kine, Turske, Pakistana, Indije,
Bangladea.U zemlje EU ulazi se preko Italije i Grke. Juna ruta ide iz zapadne Afrike, preko
Alira,Maroka i Gibraltara, do panije i Portugalije. Zapadna ruta ide iz Centralne i June Amerike u EU
preko Iberijskog pouostrva.A Baltika ruta ide iz Rusije i baltikih morskih zemalja, kopnom do obale, a
onda trajektom do skandinavskih zemalja. Centralna ruta iz centralnih evropskih drava u Austriju i sjevernu
Italiju. I sjeverna ruta ide iz Istone Evrope, preko Poljske, Maarska i eke, u Njemaku, a zatim u
Skandinaviju. Ova ruta se koristi i za imigrante koji avionom dolaze sa delekog Istoka, iz afrike i June
Amerike

6.3. Trgovina oruzjem:

U toku protekle decenije, destabilizirajua akumulacija nelegalnog malog oruja i lakog naoruanja
(MOLN) postala je glavna briga meunarodne zajednice, postavljajui kompleksan izazov koji
ukljuuje bezbjednosnu, humanitarnu i razvojnu dimenziju. Kraj hladnog rata doveo je do opadanja kontrole
nad ovim orujem u mnogim delovima sveta,rezultat ega je znaajno poveanje njegove cirkulacije irom
sveta. Ubrzani korak globalizacije u istom periodu olakao je i legalno i nelegalno prebacivanje ovog oruja
preko granica, dok je iznenadni porast meudravnih sukoba doveo do zaprepaujue potranje za njim.
Preventiva, borba i eliminacija nekontrolisanog irenja malog oruja i lakog naoruanja
predstavlja jedan od kljunih zadataka Ujedinjenih nacija pri obavljanju njihove primarne odgovornosti
odravanja meunarodnog mira i bezbjednosti.Iako zvanino ostaje dio Srbije, status Kosova kao teritorije
pod upravom UN-a, spreava njegovo formalno uee u veini nevladinih organizacija, foruma za
odluivanje i meunarodnih sporazuma. U postojeem kontekstu, meunarodni sporazumi i okviri koji
upravljaju procesom prenosa oruzja u najveoj meri ne vae za Kosovo i Metohiju, niti KiM moe pristupiti

11
istima u skladu sa postojeim okolnostima. Djelimian ali znaajan izuzetak jeste meunarodno pravo u
oblasti Odgovornosti da se prui zatita, imajui u vidu da dok Misija Ujedinjenih nacija na Kosovu
(UNMIK) ne posjeduje odgovornosti da primjeni konkretne sporazume ili inicijative za kontrolu oruja, oni
koji upravljaju Kosovom u ime UN-a su odgovorni za svoje radnje u skladu sa meunarodnim pravom.
Crno trite oruja na Kosovu nalazi se u procvatu, a rupe u zakonu i nedjelotvorno provoenje zakona
stvaraju povoljnu klimu za krijumare oruja, tvrdi Balkan insajt, internet publikacija.Pozivajui se na
rezultate istraivanja koje je sproveo UNDP, navodi da se na teritoriji Kosova nalazi oko 400.000 komada
ilegalnog runog oruja, a oruje se, zahvaljujui "poroznim" granicama, krijumari iz Srbije, Makedonije i
Albanije.Prema nalazima UNDP-a, "raireno je uvjerenje, jednako meu kosovskim Albancima i
kosovskim Srbima, da su pripadnici druge etnike grupe dobro naoruani i da je dranje oruja vano da bi
se odrala ravnotea straha. Da bi se rijeio problem krijumarenja oruja, UNMIK je uveo stroge zakone
koji reguliu posjedovanje oruja, pa tako pravo da nose malo runo naoruanje imaju samo
pripadnici NATO-a, policija i odnedavno osiguranje vanih osoba, dok ne postoji kompanija
ili fiziko lice registrovano za uvoz ili prodaju oruja. Neimenovani izvor u kosovskoj policiji
potvrdio je BIRN-u da se na Kosovu nikad nije ni provjeravalo da li je i koliko oruja bilo u
pokrajini pre 1999. godine, istiui da je verc oruja podstican zahvaljujui rupama u zakonu
koji je donio UNMIK.

6.4.verc akciznom robom:

Mada nije toliko unosan kao verc oruja, droga i trafiking, verc akciznom, i prehrambenom robom, kao i
automobilima, je takoe vrijedan pomena jer donosi ne mali profit mafijakim organizacijama na
KiM.Maks Piter Racel, direktor Evropola izjavio je poetkom 2008. da su albanske organizovane
kriminalne grupe najopasnije na Starom kontinentu. Povod je izvjetaj Evropola za 2007. godinu u kome
pie da je glavni problem kontinenta "uvoz organizovanog kriminala Albanaca sa Balkana u EU. Prema
podacima Privredne komore Srbije ukupna vrijednost robe koja je prole godine plasirana na trite KiM
premauje 385 miliona evra, raunajui i robu koja vercerskim kanalima stie na to podruje.
Sivim kanalima na Kosovo stigla roba vredna oko 100 miliona evra i da je uglavnom rije o cigaretama i
naftnim derivatima. Sa srpske strane prema Kosovu idu cigarete, koje su jeftinije otkako fabrike Filip Moris i
Bat imaju svoje pogone u Srbiji. Stoka je takoe traena, ona se prevozi do punkta, a onda seljani, pjeke,
otjeraju grla kroz umu zaKosovo. Njihova zarada je od 20 do 30 evra po grlu, a teko je procjeniti kolika je
zarada onih koji su prvi i poslednji u ovom lancu.

12
 7. Zakljuak

Organizovani kriminal na Kosovu i Metohiji ima prilino vrste i duboke veze sa terorizmom.U vrijeme
zapoinjanja prvih koordiniranih i vjeto planiranih teroristikih napada na Kosovu i Metohiji, a u
organizaciji albanskih ekstremistikih grupa, pa onda takozvane "Oslobodilake vojske Kosova",ne
sluajno, koincidirao je i porast kriminala u reiji albanske mafije u zapadnim zemljama. Naroito je dolo
do poveanja trgovine drogom i orujem. Tako je organizaciono i vojno jaanje OVK bilo u direktnoj
zavisnosti od albanskog organizovanogkriminala. S'obzirom na to da u funkcionisanju albanskog
organizovanog kriminala odluujuu ulogu imaju porodice, odnosno fisovi, onda nije ni udno to je
najsnanija logistika podrka separatistikom pokretu i teroristikoj OVK, dolazila od strane albanske
mafije. Na osnovu mnogih zbivanja na Kosovu i Metohiji, moe se jasno sagledati klasian primer kako
terorizam i organizovani kriminal mogu da ostvare vrstu spregu i pored oigledne razliitosti u
definiciji.Kada se poetkom devedesetih godina albanski organizovani kriminal i terorizam
uspostavili jasne i vrste veze, bilo je oigledno da je tada usaglaen najvei dio zajednikih
interesnih svera. Pored toga to je organizovani kriminal dobio zatitu od strane oruanih formacija a time i
olakan put ka bavljenju kriminalnim poslovima, mnoge voe teroristikih bandi su se aktivno ukljuile u
akcije kriminalnih grupa. vrstom sponom izmeu albanskih terorista i organizovanog kriminala,
uspostavljen je sistem totalitarnosti kojim se vre pritisci na cjelokupno albansko stanovnitvo i pojedine
manje zavisne albanske politike subjekte kako bi ih prisilili na poslunost i ustupke. Dakle, i kriminal i
terorizam zadrali su, ak i uvrstili svoje pozicije na Kosovu i Metohiji, meusobno saraujui,
stvarajui tako jednu klasinu mafijako- politiku formaciju. Izuzetno je dobro poznato i EU
i SAD da je u srcu Evrope stvorena dobro naoruana armija Albanaca, izdano finansijski podravana
od albanskog organizovanog kriminala, koja nikada nee sama sebe raspustiti i razoruati. Ta mafijako-
politika formacija na oigled brojnih meunarodnih snaga smetenih na Kosmetu da srede stanje, nastavlja
nesmetano da diktira pravila igre, ne samo u politici ve i u ekonomiji i drugim sferama ivota.Devedesetih
godina dolazi do ekspanzije albanskog organizovanog kriminala, dok 2000. godine zapadni mediji,
pozivajui se na svoje zvaninike, KiM opisuju kao gangsterski raj, odnosno evropsku bazu
organizovanog kriminala. Albanski kriminalci uspostavili su na Kosmetu tri oblasti- Drenicu,Dukaini i
Lab.Plemenski klanovi ili fisovi u svom sistemu dre poslove vezane za prodaju i trgovinu oruja,narkotike,
prostituciju, nekretnine i trgovinu naftnim derivatima, pie u istraivanju Unmika.Veina ovih poslova
legalizovana je, pa su tako nekadanji verceri nafte postali ponosni vlasnici benzinskih pumpi irom
Kosmeta, dok se prostitucija, za koju tvrde da je trenutnonajunosniji biznis, krije iza lanaca hotela izgraenih
du glavnih magistralnih puteva. Posao sa ukradenim automobilima iz zemalja EU takoe je dobro razraen
biznis, koji se vodi kroz legalne salone automobila. Ovaj posao zasad je izvan kontrole Unmika i Kfora, jer
se i oni plae odmazde iptarskih klanova.Lino je miljenje da je perspektiva po pitanju rjeavanja
problema uticaja mafije sa KiM ni malo nije optimistika, a jo vie je oteana samopriznanjem nezavisnosti
ove pokraine, uz podrku 50-tak zemalja lanica UN-a.

13
 8. Literatura

Knjige:
Marko Lopuina, Albanska mafija-balkanska smrt, Legenda, aak, 2004. godina ISBN86-83525-71-6
Kosovo i Metohija, u Velikoalbanskim planovima 1878-200, Institut za Savremenuistoriju, Beograd, 2001.
godina ISBN 86-7403-071-8
Zloini Albanskih terorista, list Jedinstvo, Panorama, Pritina, januar 1999.

Internet:
Web site:http://www.saferworld.org.uk/images/pubdocs/Kosovo_Serbian_P3.pdf, maj2007.
Web site:http://www.b92.net

14