® | tadieta | ~ XY nNaprawde dziata! opisuje lydzien po lygoaniu Swojq walke 0 wymarzong sylwetke Przepisy, porady, motywacja ¢ wszystko. eo: OF RGN PULPECIESpis tresci Zegnaj, pulpecie....... 2... eee 5 We2 sie w garstki.......... cc cece eee e ene eeee eee 12 Dieta hit . 16 CIS TNs 3 saisiaemoneenes earn ayes ties os 4 26 Brygadla kryZys i awicicican ivealens aeabaoicd wate wea v 31 EWRE MOB ec. ives Use Be coer thiGr sreasslisal 35 SUPER BISIVCIN CIE eivce eiscamerte sermerasee eoreeveneie 4l Wiewatadhul sles Gmsuas cunecy vacuene uesacanan 54 Nezakupathys os scien snwaea yan re ia cooey « 58 Zywnoéé typu light........... cece eee Cata prawda 0 laniu wody .......... Herbata nie odchudza ...........:6c0:eeeeee eee 97 Sol = ukryiyzabG}oaies. wisn sonews aariee ues 103 PEPER ccsccoe scr eonce lS: gavclerhier Breve a Ret 109 SPis MUSHACH 0... erersneewenaeeean census ces 128Katarzyna Bosacka ~ dziennikarka prasowa i telewizyina jutorka programu ,Wiem, co jemi wiem, co kupuje” icyklu pod tym samym tytulem w ,Dziery Dobry TVN Mama Jaéka, Maryst i Zosi..Zwolenniczka zdrowych ksztattow i zdrawej diety. Uwielbia dobrze zjesc w dobrym towarzystwie. Ma meza Marcina, dla ktorego od lat namietnie gotuje; i brazowego nieszarica, ktéry bierze do pyska wylacznie zdrowe jedzenie. Innym gardai Nazywam sig Katal yna Bosacka ijestem Anonimowym Zartokiem. Kacham jes¢, gotowaé, piec smakowac, podjadac i probowac Tak sie jako$ zlozyto, 2e mi-clut przybylo, wiec przyszta kryska na Matyska, zeby w tynk, idena diet ciqze lle lat mozna thimaczyé nadwage przebytymi ciqzami? lle razy Mozna usprawiedliwia¢ wilezy apetyt trwajacym w sumie przeszio dwa lata sta- nem blogostawionym i prawie trzyletnim karmieniem piersia? Was sypiq cy Sig U mlodego dzentelmena, ktory do niedawna byl malutkim syn: kiem, kr2yk sredniej corki: ,Mamo, mamo, twoje buty sq na mnie prawie dobre!” i dwie cudne dziury po gérnych jedynkach najmtodszej - to wszystko nieuchronnie przypomina: potwory rosna wawy2, a ty wszerz. Niestety. Taka prawda. przeciez ja nic nie jem Najlepiej ja sobie w buty wlozyé, te ciut jeszcze za duze na twoja corke. Wystarczy wzia¢ zeszyt (tak zrobilam) i zanotowa¢ w nim przecigtny dzien z zycia jamochtona. Rano kaady sig trzyma, bo Polacy, jak wiadomo, jedza sniadanie na obiad, a obiad na kolacje, Zapisujesz wiec z godnoscia: wie tekturki chleba posmarowane pasta rybna, plasterki pomidora, ka:waz mlekiem. Potem robi sig gorece). Niedojedzona przez dzieci butka Zmiodem, hot dog z sosem tysiqca wysp na stagji benzynowej Orlen (ich paréwki zawieraja najwiecej miesa, a ekipa, z ktora pracujesz, nie miata czasu na lepszy positek), Kilka paluszkow czosnkowych iz drugiej flanki szes¢ orzechow w czekoladzie (czestowali, Boze, jakie byty pyszne!). Kréwka wydiubana w napadzie glodu z dna torebki, lekko zgnieciona i wytarmoszona, ale migiem rozplynela sig w buzi inawet nie pozalowa~ fas, ze odjelas ja dzieciom od ust. Kanapka z szynka i majonezem po po- wrocie do domu, w koricu kolacja, kt6rq gotujesz dia rodziny, prawdziwe danie na ciepto, makaron z kurczakiem w sosie z sera plesniowego, do te go salata. Duzo nie bylo, ale za to z kieliszkiem wina, trzy... dobra, szese kawalkow sera zjedzonych do alkoholu, spora dawka wapnia, chyba do- brze? W objecia Morfeusza, jak co wiecz6r, padasz swiecle przekonana, Ze przeciez caly dzief nic nie jadtas, Zero. Nul. Ani kruszynki geny Zia przemiana materii, sklonnos¢ do tycia, dziedziczne obciazenie cukrzy- ca, otytoscia, miazdzyca, Podejrzenie rozrequlowania tarczycy. Gen cho- mika jako efekt przypadkowe mutaqj jeszcze w Zyciu plodowym, obciq- Zajacy cle sktonnoscia do nadmiernego gromadzenia tkanki tuszczowe) Zez odwrotny obrécony powodujacy, Ze nie widzisz podwojnie — tzn wydaje ci sie, ze jesz pojedynczo, a tu figa. Wspomnienie wujka Tadka, ktéry tez Swietnie gotowal, te? mial wilezy apetyt, tez kachal jedzenie jak ty, awszyscy ci mawia, 2e 2 Tadziem, gdyby 2yt ~a zmarl, szkoda chtopa, cholera, podczas balonikowania Zoladka — wygladalibyscie jak dwie kro- ple wody. Z ciocia Krysiq nie masz wiele wspélnego, bo futruje jak pulk we Co ied & z ~~ a aN wojska, a chuda jak patyczek. A ty? Z przemiana materli posuwajaca sie w tempie budowy pol- skich autostrad? Zadnych szans na skuteczne odchudzanie. nie stac mnie na to Te celebrytki to albo ida pod néz, albo na odsysanie, albo katering sobie zamawiajq z lososiem i rukola, albo wlewke dojelitowa robia za pierdylion zlotych (swoja droga, zwykla lewatywe to chyba w kazdym szpitalu da sig zrobie taniej). Mozna yé? Mozna. Ale kogo na to staé. Gwiazdy Hollywoodu weinaja stoiczki dla dzieci (bj sig Boga, 26 zt za kilogram jablek ze stoiczka; te owoce to chyba ze zlotal), Gesslerowa zywi sig surowa ryba, popija sokiem z limonki i prosze, jaka szczupta, a polowa tych z telewizji przeszta na diete Dukana. Ale ty nie moiesz, bo a2 tak nie kochasz migsa. Poza tym chude jest drogie, a jesli do tego doliczyé karnet na sitownie, masaze na obwisajaca skére, bo przecie? jak sig chudnie, to wisi jak u Marysi, wszystko... | jeszcze suple- menty, Zeby ci wlosy nie wychodzity garsciami, a pryszcze nie wyskoczy- ty na dekolcie. No i trzeba kupi¢ nowa wage, bo stara nie dowaza, co do tej pory ci odpowiadalo. .. Policz sama: witaminy, odzywi, kosmetyki ujedrniajace, badania lekar- skie, herbaty zielone, strdj na fitness, bo jak sig ludziom pokazesz w T- -shircie z Hofflandu? Razem: idzie w setki zlotych, Dzieki. Wole byé gruba. nie mam czasu Gwiczyé mam codziennie? A czy ja mam na nazwisko Kowalczyk, na imig Justyna? Jak ktos jest swirniety, to niech wstaje o piatej ipo ulicy lata. A kto sig dzieémi zajmie, do szkoly wyprawi, drugie sniadanie przygotuie, kolacie poda? Wsta¢ rano, przed praca, na trening isé na czczo? Mj arganizm tego nie zniesie. Ja musze spac co najmniej osiem godzin na dobe, bo inacze} mam tiki nerwowe, mroczki przed oczami i trudnosci z méwieniem. Nie- -ma-mo-wy. O positki do pracy tez sie trudno zatroszezye, kiedy w domu rejwach. Pies szczeka, dzieci cos wylaly na stole, telefon dzwoni, nalesnik sie przypala. Trzeba uwazaé, by psa nie adwied¢ do przedszkola, meza dopralni, dzieci do magia, a bielizny nie wyprowadzi¢ na spacer. Jak tu byé jeszcze na diecie? Co innego singiel, ktory ma az za duzo czasu, koze by sobie kupit i czyms sig zajal. A tu jeszcze wizytacja tesciowej sie zbliza, Antek ma w piatek urodziny i ciasto trzeba upiec. Gwiczyé? Przeciez ostatnio na wu efie bylaé w liceum. Chyba moana zglosié niedyspozycje, prawdla?NIE CZAS SIE MAZAC, ZOLNIERZU! A teraz wed dlugopis i z zimna krwia wypetnij krétka ankiete. Postaw plus lub minus przy kazdej odpowiedzi. Czy kochasz jedzenie pod kazda postacia? Traktujesz je jako hobby, przyjemnosé, sposéb na zabicie nudy, usmierzenie bélu, odprezenie po dtugim dniu? Masz nadwage wigksza niz 5 kilogramow? Prébowatag wielu diet i zawsze lub prawie zawsze konezyty sie fiaskiem? Zroku na rok jest coraz gorzej, przybierasz na wadze, w sta- wach strzyka, kregostup siada, uda sie obcieraja, fatdy wyle- waja, stanik nie dopina? Na badaniach to ostatnio bytas ho, ho, a moze i dawniej? Jesli na wszystkie lub prawie wszystkie pytania odpowiedziatas ,tak”, ado tego wymowki opisane powyzej nie sq ci obce, witaj w Klubie Anonimowych Zartokéw. Ja tez tak mam. Przylqcz sie do mnie. Razem mozemy wigcej. Nie czas si¢ maza¢, Zofnierzu, pora dziatac! Od czego zaczat (mB Pociejmij decyzje: Powiedz sobie: chee i zrobig to. Jesli jestes ambitna, jo odchudzania jak do projektu zawodovrega: musze tego doko na¢ (rozlicea mnie: redzina, szef, przyjaciele, kolezanki, narod. odgjde @@ Opowiedz o tym swiatu (zeby ci potem bylo glupio, jak cle ktos nakry: le na pochlanianiu karmelkow). Zal6z blog, pochwal sie kolezankom (ir wigksza grupa, tym lepie)), wpisz deklaracie i prosbe o wsparcie na portalu ayers prezie, sasiadom, gtosno i dobitnie. Zal6z sie z kims, Ze ci sie uda. Jak juz raz sie dziobem ktapnie, trudne go bedzie zatkae ciasteczkami. lecznosciowym, oznajmij rodzinie na imieninach pray stole, znajor 2 prayjaciéike lub przyjaciela w niedoli, Pulpeta z motywacja, upierdliwego typa, ktéry bed: cig 2 162ka na marszobiegi alba z wieczorne| za @ dzwoni¢ o szoste} rano, by wyclagnac przedtelewizorowo- -kanapowe) na sitawnig czy choéby na dlugi spacer z psem, W takie) roll su tnie sprawdzaja sig tez suche wydry, milosniczki fitnessu, ktore nie odpuszeza, poki wolami nie zactagna cig na ewiczenia. @@ Przygotu; rodzine, blizsza i dalszq. Zadnych ciastek w Czasie diety, kupowania slodyczy i chipsow. Jesli chca jes¢ co8 stodkiego i tuczacego, to nie na twoich oczach, 0 ile to modliwe, popros o dyspense od garaw Gotowanie, przyprawianie, smakowanie to nie najlepszy pomyst dla pul pe na diecie, WB 7Zal67, ile tyg Pamietaj, Ze w zaleznosci od wieku i intensywnosei wysilku fizycznego lub miesigcy potrzebujesz na zreucenie nadwag) bedziesz chudna¢ od pot kilograma do kilograma tygodniowo. Pomysi, czy chcesz to robié powoli, czy szybko, zwiekszajac nate nie ewiczen (ja wybralam wariant ekspresowy, wale przez trzy miesiace wstawaé ano i potem o tym zapomnie¢, niz robi¢ to przez pot roku i diuizej cierpie¢) mB 2:64) bac. jadaé mo ie dobry powed, by wreszcie sprawdzi¢ n >t poziom hormondw? Kiedy ostatnio je robilag? orfologig, @@B Zmierzi zapisz obwody ciaia. Za kilka miesiecy preyjemnie bedzie je porownae. HB dé do diet U nie} katering, np. na tydzien tub dwa, by zobaczye, czym cig karmi, jakie ki. Wybierz najlapszq w miescie. Jesli cle stac, zamowduze nie. Pe juz gotowa do fobienia positkow samodziel- nie w domu. je, co ci wolna jese, a czego tygodniach bedziesz mm Spozy. bialko (serek wie vaj pie¢ pastkéw dziennie — w kaa dy! iodtluszczony albo tuficzyk w sesie wlasnym, albo piers 2 kur czaka lub indyka}, weglowodany peinoziar- niste (platki owsiane, najrozniejsze kasze, chieb peinoziarnisty), warzywa, owoce (ty! ko rano, lepie) kwasne). Takie zalecenia usly- szysz od kazdego rozsadnego leka dietetyka. Zob. rozdziat Dieta hit. mm edz co try godziny: To bardzo waine Nie podjadaj miedzy posilkami, twa dokladnie tzy godziny, Najpie my weglowodany, pod koniec — thuszcze. Kaz- dy kes wlozony do u na sie'ad ne ‘awienie powoduje, 2 ten pr zal va i do trawienia tuszezu wogdle nie dochod mp Pj jak najwiece) wody. Ja wypijan tow dziennie. Nie wymyslifa! De chudz sobie tego sama. Anna Lewitt, do ktérej trafitam (2 od Me zescigj siegamy ia zrabila doktorat w Akade dycznej), przekonuje, ze im c po wode, tym mnie) zalewany nia organize 3, mysli magazynuje. Jesli jest jej za auwaga, susza’ i gramadzi plyn w przestrze nigdzykomorkowych, a wtedy two i i cellulit, Picie hektolitrow niach 2a sig obrze wody to podobno dzania sportowcaw {na sitowni wypijam 15-2 litrow), Natewar kizkranu iwzbogacam odzywk ralna tak, skladnikéw minerainych ‘oda odchu: ra jasobie do b eby nie wypluk dzie przecayt dao laniu wody MB 20162, 26 na éwiczeniach jestes jaker kanapy codziennie, ai tak zawsze raz w tygodniu.cos mi scie). Ja powiedzialam so- bie, Ze rus: 10 inie magiam byé na sitowni. Niestety, jak twie wype Izi pan od wu efu, Marcin Domariski, czyli trener, ktéry pomagat mi w zrzuce mow, najlepsze efekty przynosza éwiezenia zmienne, z 52q odbywae sig rano, kiedy zapas glikogenu ~ cukru zapasowego w watrobie ~ szybko sie kurczy 1 organizm plynnie preechodzi do spala nia tkanki tluszczowe). Jesli sqdz 0 piatej czy sz6stej i pedzi¢ na sitownig lub zajecia w terenie, mylisz sie, enia dajg energig na cd tego preyzwycz ze nie dasz rady codziennie wstawat Poranne éwi ja (po trzeciej, c2wartej dobie je nbrze). Paza tym towarzy aca ci mysl, Ze nie warto siegaé wieczorem po slodycze, skoto 2 siddme poty, jest bezcenna, Wie ale Cierp I mlot. > ewe zrywasz sie © piate) | wycis! czeniach praeczytasz w rozd mm Pamigtaj, Ze odchudzanie nie jest krétkim procesém, ale zmian na cale Zycie, Latwo zrobi¢ szpagat, ale trudno sie podniese. Jesti uda ci m wysitkiem bedzie utrzymanie efek w. Ruch i racjonaina dieta pawinny towarzyszye ci juz z sie zrzuci¢ zbed! kilogramy, wsze, Amen HB Wydaj na oichudzanie troche pieniedzy. Warto, Pomyél o tym jak co inwestycji we wlasne zdrowie: Ona zawsze sie optaca.Cztery tygodnie, pie¢ kilo w dot Na poczatku idzie szybko, ale powiedzmy sobie szczerze - pozbywasz sig gléwnie wody. Wszyscy jué wiedza, 2e odmawiasz kremowek, sosow i pieczeni, wiec sig zaczyna, Figjologicznie: @@ Nie wolno plé wody ir joniewaz wydzielaja'sie st zy posilkami, aszne gazy. Egzystengalnie: fam | poco tak sier NV aja genety Dietetycznie; me Ty iko gr k, konieeznie zie ologicz poludnie d Awieczorem zjem cale wiadro. Ito nie tylko groszku. Ech, odkad jestem na diecie, rosnie wok6l mnie armia Ciotek Pierwsza Pomoc i Wujkow Dobra Rada, Matko Boska Dietetycz: na, czego to ja nie slyszatam: ze Stachurski 2ywi sig enere wyglada jal sloneczng i to padobno dziata, bo sucharek (poprosze 0 czarter na Ma jorke); Ze najlepsze, najmniej kaloryczne jest biatko owadzie, ktore zaleca Unia Europejska (niech sobie to bialko je, bon apetit); ze powinnam zywié sie wylacznie lodami, bo organizm musi sig nameczye, by je podgrzaé i spala wiecej kaloril (tak, a potem stang przed telewidzami i czytelnikami, powiem: ,Zamiast schudnaé, utylam 20 kilo” (tadam!], i wezme udziat w programie ,Jak oni tyja”|; Ze mam grupe krwi 0, wiec moje ideaine menu to chleb esseriski i Ezekiela, rodymenia i kelp, podczas gdy wy- strzega€ sig musze ogmiornicy, oleju bawetnianeao, destylowanych likie~ réw i suma [summa summarum to proste, kelp jest przeciez w kazdej Biedronce, a rodymenia w Lidlu); 2e aminokwasy ze sproszkowanych by- caych jader pobudzaja przemiang materii na potege (dzigki, z wolowiny jadam tylko penisy);ze nieodzowne sa gacie azbestowe czy tamneopre- nowe wysysajace tluszcz; ze powinnam kupi¢ niebieskie okulary hamu- Jace apetyt, kolczyki uciskajace punkty laknienia, kremy wyszczuplajace, kawe ultrastim, perfumy odstraszajace od lodéwki, kropelki homeopa tyczne blokujace osrodek glodu, uff... Zdaje sig, ze z tych wszystkich cudownosci wierze tylko w jedno: plastry odchudzajace rzeczywiscie powstrzymujg od jedzenia, tylko dlaczego na ulotce napisano: ,Naklejac na newralgiczne miejsca, tj. uda, biodra, wateczki w talii’, a nie na dziéb? Bycze jadra nie pomoga Ani jadra, ani krasnorosty, ani nawet chlebek Ezekiela nie dadza rady, jesli nie bedziemy sig podczas divty odchudzajace) odzywiaé, a nie 2ywie Humaczy mi jak krowie ra rowde moja dietetyczka, doktor Anna Lewitt. Przekonuje, Ze kluczen do sukcosu jest pigé positkéw dziennie. Latwozapamigtaé: pie€ posilkéw jak pigé palcow. Kazdy positek sktada sie z trzech garstek — biatkowej, weglowodanowej | warzywno- -owocowe). Pulpet na diecie odchudza sig wedlug wielkosei garstki, jaka ma. Kobiety beda potrzebowaty mnie), mezczyzni wiece}, bo w ich dioniach miesci sie wigce). Doktor Lewitt twierdzi, ze zdrowa dieta ,garstkowa” jest nie tylko odchudzajaca, ale tez odzyweza i odmladzajaca jednoczesnie., Niezte hasto, tylko co to znaczy? Jesti bedziemy jesé drastycznie za malo (patr2 glodéwki), orga nizm zje sam siebie, tzn. sktadniki odzywcze pobierze z migsni. | Najpierw strawi weglowodany, a skoro ich nie znajdzie, to biat- ka. Thuszcz, skubaniec, pozostanie nietkniety. Jezeli z kolei be- dziemy dostarcza¢ za duzo biatka (jak w diecie Dukana, zob. roz- dzial Strzez sig tych diet), zakwasimy organizm. Przytioczony miesem nielotow, kopa jaj, gora odtluszczonych serow i jogurtéw, zacznie pobie- ra waph, s6d, potas lub magnez ze wszystkich mozliwych organow cla fa orazz kosci, by zich pomaca zneutralizowa¢ i usungé kwasy. Toksyny, 2 ktérymi sobie nie poradzi, upchnie w tkance tluszczowej, stawach, a na- wet kosciach. Efekt? Wiele osdb po diecie wysokobiatkowej wyglada jak smieré odgrzana w garnku - zapadniete policzki, ziemista cera, matowe wlosy, nieswiezy oddech. Owszem, schudli, ale postarzeli sig o kilka lat. Zreszta cialo daje im sygnaly, ze dzieje sie cos zlego. Pieczenie w ustach, zgaga, niestrawnosé, lekkie zawroty glowy, uporczywe zaparcia~ czy to nie typowe dla gluchych na krytyke dukanistow? To dlatego doktor Anna Lewitt poleca diete, ktora nie zniszczy niczym tajfun naszego organizmu. Prawidiowe proporcje miedzy skladnikami odzywezymi gwarantuja, ze chudnie sie powoli, czyli zdrowo. W dodatku jesli wlaczymy éwiczenia, co jest - nie mam dobrej wiadomosci dla wow kanapowych ~ bardzo wskazane, bedziemy spalac thanke tuszczowa, a budowae miesniowa, Dzieki temu skora nie obwisnie, oczodoly nie za- padna sie i nie bedziemy wyglada¢ jak ofiara sataty i wacikow. Ciato sta- nie sig zwarte i mocniejsze, skéra pozostanie napieta, bedziemy mieé wrazenie, de ,wsysamy sie” do sradka, Typowa reakcja po schudnigciu powinno byé nie tylko: , Ale schudias", lecz takze: , Ale odmtodnialas”, albo jeszcze lepiej: ,Slicznie wygladasz!” Pulpecie, cierpliwosci Kiedy doktor Lewitt ujrzala mnie po raz pierwszy | dowiedziala sig, ze chee schudnaé co naimniej 15 kilograméw, oznajmila: To pani zajmie od szesciu do osmiu miesiecy. Bylam na skraju rozpaczy. Szesé miesiecy w dobie fast foodow, swiatko wodow, zup blyskawicznych i szybkiego Internetu brzmialo jak podty Zart, Cay nie da sie zrzucié zbednych kilogramow ekspresowo, mailowo, eksternistycznie, po prostu zaocznie? Pani doktor jednak byla uparta: —Nie nalezy zbyt szybko tracié na wadze, tempo od pét kilograma do jed- nego kilograma tygodniowo to maksimum. Dlaczego? Zanim organizm przyzwyczai sig do nowego sposobu odzy wiania, mina co najmniej dwa miesiace. Jesli schudniemy za szybko, nie zapamigta nowych nawyk6w i natychmiast zawota: ,Jeeesé, dajcie mi czekolady i frytek!”. A potem wréci do dawnych upodoban, Efekt jo-jo murowany. Wniosek? Chcesz sig, pulpecie, adchudzaé, zmiet nawyki, przebuduj swoje przyzwyczajenia i naucz sig cierpliwosci. Dieta musi trwaé minimum dwa miesiace, a tych, ktorzy na oktadkach kolorowych pisemek wypisuja ,schudnij 10 kilograméw w pieé dni” nalezaloby izolo- wag, i to niezwlocznie, jako szkodliwych spotecznie. W dwa miesiace spokojnie odzwyczaimy sig od cukru, soli, tlustych po- traw, batonéw i frytek. Poza tym nabierzemy pewnosci, Ze predzej czy pdéniej uda nam sie schudnaé. Po uplywie osmiu tygodni bedziemy wie- dzie¢, 2e z organizmu ucieka nie tylko woda, ale i thuszcz. Przekonamy sie tez, Ze spodnie wpijajace sie do tej pory w poiladki zrobily sie cudownie luéne, Ze stanik nie obciera, obraczka nie wpija sie w palec serdeczny, 2e bardziej podobamy sig sobie na zdjeciach, ze Roman jakos tak inacze) na nas zerka... Catery tygodnie pulpeta na diecie to 180 kilometréw na biezni, 150 zje dzonych positkéw, 150 litrow wypite] wody, 5 kilograméw mnie). Warto bylo sie meczye. Anonimowy Zarioku, preylacz sie do mnie, razem zz cimy wigce}!= “se Prosta, tania, skuteczna Nie ma w niej nic odkrywezego, powalajacego, zaskakujacego, zadnego lat", 0262 ty!” ani nawet ,no co ty?". Dieta doktor Anny Lewitt jest dose nuda, zmudna i trudna, w zadnym razie nie sposdb je) okresli¢ jako die- ty cud, za to z pewnoscia jako diete hit. Dlaczego? - ~ jest absolutnie bezpieczna dla zdrowia, aw niekto y dietetykiem -wrecz ziom cukry, insuliny | cholesterolu we krwi. vat chotzy na cukrzyce, miazdlzyce, nadcisnienie rych przypadkach — po konsultacji z lekarze z gdyz reguluje p Moga ja spokaj tetnicze i wszyscy, ktorzy chea Zywic sie zgiawa, gubiac przy tym kilka czy nawet kilkadziesiat kilogramow, Odpowiednio uzupelnion dukty mleczne nadaje sig dla kobiet w clazy, matek karmiacych oraz star ych lud yiko leczy i odchudza, ate rowniez cdmladza U 056b 2zaburzeniami jedzenia wprowadza ryt i harmonie w spozywa niu positkow. Ma zbawienny wplyw na psychik rie ste Ta dieta nie = jest superzdrow najzdrowszych, ale dostepnych w na: zego? Opiera sig na produktach ych sklepach. Nalezy jes¢ duzo nnie ryby, pigé razy dzien pelnego ziarna bogate chudego migsa, glownie drobiu, dwa razy dzi jo w dobre nie warzywa lub owoce, spora ik weglowod: Do ny | potrzebne naszemu organizmowi skladniki mineralne. yacane| w peiny zestaw minera ego kanieczne jest picie wody wzbo amo zdrowie. tow. om - dlatych, ktérzy nie maja ktopotéw 2 zotadkiem Itrawié. niem produktéw petnoziarnistych, to dieta lekkostrawna wedet 20, uczucia cigzkosc| na Zoladku, zgagi, uporczywego re- fluksus, bolow watroby, skretow kiszek, Nie kat karmowego zasmazkami, potrawami sr dnych opuch go.ukladu po Wemyy nas: onymi, tluszezem, cukrem ant sosarn| om ta dieta jest tania. Produkty sq jproste, lokalne, niewy myslne, sezonowe, dostepne w kazdym niemal sklapie, Nie trzeba biegaé po trawe cytrynowa i wodorosty do eleganckiego supermarketu czy po ole} sezamowy do jedynego sklepu w miescie oferujacego produkty kuchni azjatyckie). Wystarczy wejs¢ do spozywea kasze, chleb razowy, jajka, kawatek chudego migsa, bialy serek, troche warzyw i mieé zakupy z glowy. Kiedy$ obliczytam, ze calodzienne wyzy < zaledwie 6 ztotych dziennie! 30 za rogiem, kupic wienie moze k osztowi = - dieta zmienia nawyki Zywieniowe. Jest tylko wytizymamy na niej miesiac lub dwa, prawdopodobnie na zawsze pozegnamy sie 2 czekolada i karmelkami. Skutecznie osiabia apetyt na stodycze, ale tez »a biale pieczywo czy frytki, Cheesz, pulpec niszezajac organizmu, a jednoczesnie odmlodzi¢ sie i wzmocnie? Cheesz wyrobic nowe nawyki zywieniowe, a po schudnigciu unikna¢ efektu jo jo? Ta dieta jest dla ciebiel ale chudnaé zdrowo, nie wy: Z diety trzeba wyeliminowaé cukier. To - jak mawia klasyk - oczywi- sta oczywistosé, ale wiele oséb popelnia blad, rezygnujac w ogéle zweglowodanéw. Tymczasem trzeba jesé sporo weglowodanéw zto- zonych, bo to one rozpedzaja przemiang materii, przyczyniaja sie do szybszego spalania tkanki tuszczowej, daja nam energie po- trzebna do éwiczen i pracy przez caly dzief, dostarczajq witamin z grupy B i potrzebnych w czasie odchudzania sktadnikéw mineral- nych, Bez nich ani rusz, drogi pulpe Od czego zaczac? Od talerza. Wyjmij z szafki maly talerz (taki do przystawek), podziel go na trzy czeéci, Na jednej napisz ,B” jak biatko ~ tu bedziesz wkladaé w za- le2nosci od upodoban i potrzeb produkty bialkowe. W drugiej komérce umies¢ litery ,WWZ" jak weglowodany zlozone, a w trzeciej WO", czyli warzywa i owoce, W kazde) komorce zmieszcza sie dwie lub trzy lyzki pokarmu,Zalozenia diety Nalezy zjes¢ pieé matych positkow dziennie, kazdy sktada sie z trzech gar stek: bialkowej, weglowodanowe) i owocowo-warzywnej, ktére umiesz czamy w osobnych przegrédkach na talerzu. GARSTKA 1 Bialko - organizm musi sig namgczyé, by je strawi¢; po zjedzeniu petnowartosciowego biatka dtugo nie jestesmy glodni. Wazne, aby nie miato zbyt wiele ttuszczu, ktéry mamy przeciez spalaé, anie do- starcza¢ wraz z positkiem. Najbardziej wartosciowe Zrédta biatka: jajka, ryby w sosie wlasnym lub pieczone w piekarniku, dréb, chuda wedlina, ser bialy odtuszczony, biatko roslinne, np. fasola, ciecior- ka, groszek. GARSTKA 2 Najzdrowsze weglowodany zlozone: chleb pelnoziarnisty razowy, kasza gryczana, jeczmienna, jaglana, peczak (im grubsza, tym lep- sza), ptatki owsiane cale, tzw. gérskie, makaron razowy, ryz brazo- wy lub dziki. Garstka to: 2-3 tyzki kaszy, ry2u lub ptatkéw, kromka chlebaz petnego ziarna. GARSTKA 3. Owoce -raczej kwasne i tylko przed potudniem, czylido pierwszego rugiego sniadania, bo zawieraja wiecej cukréw prostych pobu- dzajacych apetyt niz warzywa. Jesli najdzie cig ochota na, powiedz- my, banana - jeden raz na jakis czas to nie koniec swiata, byle nie czesciej. Warzywa ~ gtownie kapustne, kiszone, a takze pomidory, ogérki, marchew, seler, buraki, do wyboru, do koloru. Uwazaj na straczko- we - fasola, groch, cieciorka naleza bardziej do ,,B" jak biatko niz , WO", bo sq wysokokaloryczne i nie maja tyle blonnika co inne warzywa. Przyktadowe menu Sniadanie biatko - serek biaty (np. wiejski lub twardg chudy z jogurtem naturalnym, cynamon) weglowodany zlozone — ptatki owsiane z pestkami dyni, stonecznika, siemieniem Inianym jodrobina rodzynek owoc ~ 1/2 duzego jabtka Drugie sniadanie Lunch Obiad Kolacja jajko na twardo kromka chleba pelnoziarnisteqo bez masta rzodkiewka, ogérek, pomidor kurczak pieczony w ziolach bez skory i tluszczu 23 lyaki kaszy gryczane} ugotowanej bez tuszczu kapusta kiszona maly katlet mielony 2 indyka ugotowany w niewielkiej ilosci wody 2-3 lyzki kaszy jecemienne} buraczki 2 yzki tunczyka z puszki w sosie wlasnym 2 lyzki makaronu pelnoziarnistego brokuly z czosnkiemDlaczego pieé positkow dziennie? Diatego, 2e czeste jedzenie napedza apetyt. Wszyscy mamy wtedy przed oczami osoby, ktore sprawiaja wraze- nie, jakby jadly non stop, a sa szczuple. Jak to mozliwe? Dzieki odpowiedniemu doborowi biatka, weglowodanow, ttusz- cz6w i blonnika mozemy sterowaé przemiana materii. Bialko bedzie ja napedzac, weglowodany sa potrzebne do spalania tluszezu, a blonnik do pobudzania pracy jelit. Czy thuszczu trzeba zupetnie unikac? sO smalcu zapomnij, nie jedz masta, tluszcz to two] wrég” ~takie rady stysza nie tylko osoby na diecie, O ile cukier jest zupeinie bezwartoscio- wy, 0 tyle z tuszezu nie nalezy calkowicie rezyghowac. To wazny sktadnik diety - magazyn energii, ktéry chroni narzady wewnetrzne i wspomaga produkcje hormonow. Zawiera niezhedne nienasycone kwasy tuszczo- we (NNKT) i witaminy rozpuszczaine w tluszczach (A, D, K, E). Jednak 0 za tlusto, to niezdrowe. Na co dzien zwykle jemy o wiele za duzo tlusz- zu zwierzecego (bogatego w niezdrowe nasycone kwasy tluszczowel, a wigc masta, kielbasy, paréwek, kaszanek i kotletow. Za mato w naszej decie jest natomiast Huszezu roslinnego (obfitujacego w zdrowe tluszcze nienasycone), To niedobrze, bo tluszcze nasycone powoduja nie tylko nadwage, ale przede wszystkim wzrost cholesterolu we krwi, aco sig ztym wiaze - miazdzyce i choroby serca. Tuszez ma pokrywae 30 pro: cent dziennego zapotrzebowania na energig. Z tych 30 procent 20 po winny stanowié tluszcze roglinne, a tylko 10 — zwierzece. Podezas diety hit korzystaj z tuszczu zawartego w rybach, migsie, serze czy mleku. To wystarczy organizmowi. Jesli czujesz taka potrzebe, mozesz dodac odro- bing oliwy z oliwek lub olaju rzepakowego, ale naprawde clut! Zero cukru? Niestety, tak. Cukier to produkt przemy- slowy, nie sposéb go zrobié w domu. Midd, syrop klonowy, ksylitol, czyli cukier brzozowy ~ to co innego. Cukier produkuje sie w wielkich fabrykach z burakéw cukrowych albo trzciny cukrowej. Melasa, gruboziamista, lepka substan- ja, ktora powstaje jako produkt uboczny, zawiera wiele cennych witamin i soli minerainych, Pod- daje sig ja oczyszczaniu, krysta- lizacjiifiltrac)i, pozbawiajqc w ten sposéb wartosciowych sktadni- kow odzywezych. Dlatego cukier niczego nam nie dostarcza oprécz kaloriii energii. Czy brazowy jest zdrow- s2y? Nic z tego - jego barwa pochodai zdodawanej do cukru niewielkie| ilosci mela sy, ktora nadaje mu tylko smak oraz kolor/ nie ma wplywu na wartosct odzyweze Istnieje przypuszczenie, ze Mona Lisa z obrazu Leonarda da Vinci usmiecha sig tak tajemniczo, poniewaz podobnie jak wszyscy w tamtych czasach miata zepsute zeby, ktorych nie chciata pokazywa¢. Wedlug biclogow ewolucjonistow dwa wynalazki popsuly nam zeby: maka oczyszczona (weglowodany) i... cukier. Udowodniono, ze pobudza on apetyt, sprzyja cukrzycy, miaédzycy, otytosci, nowatworom, poza tym uzaleznia. Nagla tezygnacja z niego wywoluje symptomy odwykowe, takie jakzmeczenie, znuzenie, rozdraznienie, To cukier, a nie thuszcz, uwazany jest przez die. tetykaw za najwazniejsza przyczyne otylosci na swiecie.Czemu ciagle mam jes¢ kasze? »Pokarmu dla kanarkow nie jadam” —zdarzylo misig nieraz ustysze¢, gdy na stole Iadowata misa dymiacej kaszy. Prosta, przasna, oldskulowa po- wali znika z naszych stoléw, wypierana przez makaron, ryz i frytki. Szko- da, bo choé nie nalezy do produktéw, na ktérych widok linka naplywa nam do ust, jest niebywale zdrowa, Produkuje sie ja z ziaren 2béz, ktore najpierw sq oczyszczane, pozbawiane zewnetrznych ostonek nasien- nych, a potem (w zaleznosci od rodzaju) polerowane, krojone, mielone, Jamane, prazone. im mniej kasza jest oczyszczona i rozdrobniona, tym bogatsza w cenne skladniki odzywecze: witaminy E iz grupy B (B;, B,, PP, 8,, kwas foliowy). Ma takze sporo potasu, ktéry obniza cisnienie krwi, zelaza zapobiegajacego niedokrwistosci oraz magnezu korzystnie dzia- Jajacego na uktad nerwouvy i prace miesni (w tym miesnia sercowego). Jedzenie grubych kasz przeciwdziala tworzeniu sie polipéw w jelicie gru- bym, a co siez tym wiaze — powstawaniu nowotwordw, Kasza jest wskazana zwiaszcza dla: mB os0) wagledu na zawartose potasu i niewielk ilos¢ sodui (0 ile jej sie nie sal znadcisnieniem oraz chorobami serca i uktadu krazenia MB os6b zagrozonych anem kwas foliowy i witami jaglana i gryezana zawieraja ajace niedokrwistosci: MB osdb zylacych znajdujace w ziarnach witaminy z grupy B fagedza objawy stresu wspomagaja prace uklad nasttdj iB cliabetykow — dostarc: ikozy iit aliny we kr @B dzieci, kobiet w ciazy i karmiacych, ludzi starszych, rekonwalescentow wane na sypko lub rozklejan strawne Do kaszy powinni sig tez przekona¢ wszyscy, ktorzy chea zrzucié zbedne kilo gramy ~ zawarta w niej skrobia rozklada sie powoli, zapewniajac na dlugo uczucie sytosci. To dlatego ci, ktorzy jedza kasze, chudna na potege! Nie jest ona produktem tuczacym (sucha ma okolo 360 kcal/100 g), ale pod- czas gotowania zwieksza swoja objetosé prawie traykrotnie | ta sama porcja zawiera zaledwie 120 kcal. Slowem: a od kaszy czlowiek zdrow! Czy musze rezygnowaé z chleba? Nie. Petnoziarnisty (2 petnego ziarna, niepozbawionego lusek), razowy (zmaki raz mielonej, grubej) jest podczas diety wrecz wskazany. Czy mozna pié kawe i herbate? W umiarkowanych ilosciach. Jedna kawa ijedna herbata dziennie nikomu nie zaszkodza,Porady praktyczne mW Na czas diety zaopatrz sie w trojdzielne plastikowe pudeta, ktére mogna kupi¢ przez Internet, albo wykorzystaj trdjdzieine talerzyki niemow- lece, Inny sposdb to pakowanie poszczegdlnych czesci posilku w osobne pojemniki. Wybdr nalezy do ciebie. Najwagniejsze jestjecinak to, ze od mo- mentu rozpoczecia diety nie ruszase sie 2 damu bez walawki czylijedzenia zrobionego wlasnorgcznie wieczorem poprzedniego daia. @@@ Positki najlepiej zaczyna€ o dziewiatej rano, wtedy tatwiej liczye uptywajacy czas. Nastepne wypadaja o dwunastej, pietnastel, osiemna- ste) | dwudaieste) pierwszej, Jesli wstajesz wezesnie do pracy, usiadé do Sniadania juz 0 sz6stej i zakoricz dzien kolacja o asiemnastej. Godzina pierwszego positku zalezy wylacznie od ciebie. Wazne jednak sq regu- larne trzygodzinne odstepy { piinowanie rytmu. Jesli w poniedziatek jesz pierwszy positek o sz6stej, a ostatni o osiemnastej, postaraj sie za~ chowaé ten sam rozklad przez caly czas trwania diety. Po kilku tygo: dniach zegarek stanie sie niepotrzebny, Gidd bedzie pojawial sie doklad- nie co trzy gadziny. Jedzenia jest naprawde duzo, Niektorzy twierdza 2e w 2yciu tyle nie pataszowali MB Upraszczaj gotowanie, jak mozesz, Szykuj takie same zestawy na dwa dni, Coz tego, 22 bedziesz jesé we wtorek i srodg tylko Kasze gryczana, skoro na cawartek i pigtek ugotujesz sobie peczak? Mieso i ryby piecz w folii w piekarniku — bedzie szybcie). Chrup jak najwiece) surowych wa- r2yw, nie musisz ich przecies gotawac. Jajko na twardo jest pyszne, serek ‘wiejski ziarnisty, odtluszczony ~ super, turiczyk w sosie wlasnym z puszki — ekstra, buraczki ze sloika bez dadatkow i kenserwantow za 1,60 zlotych (naprawde takie kupitam w jednym z dyskontow, duzy stoik!) - super, a kapusta kiszona ~ mniam. Im prosciej jesz, tym lepie}. No i masz wiece} czasu, zwlaszcza gdy w domu czeka mndstwo roboty i dzieci GB Jeli cig ssie, zjedz troche wezesnie), Ale pomiedzy posilkami ABSO LUTNIE nic nie dojadaj. Cukierek, paluszek slony, ciasteczko ~ wykluczo: ne. Cala machine trawienns rusza i wysilek, ktory miat wyrequlowaé miang materi, bierze w teb prze mB Za\sze mie} przy sobie co najmmniej 1,5 litra wody. Idac do’ pracy na caly dzian, zabieraj 3 litry, Jesli zapomnisz, mozesz pié herbate owo wa lub zielona, ale bez cukru, ewentualnie kup butelke wody - ko- jecznie mineralne]. Jaka wode najlepiej pic, przeczytasz w rozdziale Cala prawda o faniu wody. mp Za chow) cierpliwose - chudniecie to proces dlugofalowy. Nie da sie zrobié tego blyskawicznie. O tym sposabie adchudzania trzeba raczej pomy$le¢ jako © powrocie do zdrowia, naprawianiu szkéd w organizmie, ktore spowodowala nadwaga czy otylosc. Szybkose chudniecia bedzie zalezala od tego, ile masz lat, jak intensywnie bedziesz éwiczye i jak duzo masz nadprogramowych kilogramow. Pamietaj, ze potrzeba co najmniej caterech tygodni, by zmieni¢ upodobania i tempo przemiany materi. W tym czasie powinno sig schudniac 2-4 kilogramy, | to caly czas jedzac zdrowo i wykonujac éwiezenia fizyczne.I MROT Siedem kilo w osiem tygod: Kolejne éwiczenia: 38, 39, 40... ~ nie pajacykow, krazen przedramionami czy fiknigé nozka, C2terdziesci walnigé dziewigciokilogramowym miotem Ww opone od tira! W czterech seriach z przerwami co 2 minuty, Trening trwa 1,5 godziny lub 1 godzine i 40 minut plus rozgrzewka ~ 10 minut na rowerku, Tak wygladaja moje éwiczenia z trenerem osobistym Marci- nem Domariskim, pieszczotliwie nazywanym przeze mnie Katem, ktory kaze mi skaka¢, déwiga¢ wory, rzucaé pitkami lekarskimi, uprawia¢ sprin- ty z interwatami i biega¢ ze spadochronem (Pudzian to przy mnie mate miki). | nawet po tym calym sponiewieraniu hukna¢ go nie moge, bo jak tu przylozyé facetowi, ktéry ma 185 centymetrow wzrostu i 90 kilo 2ywej wagi? W dodatku jest bylym rugbysta, dzié fizjoterapeuta kadry Polski jajowatych, ktory przygotowuje kaskaderdwy i aktoréw do filméw? Tylko ym sobie reke zwichnela, wiec grzecznie éwicze. Z trenerem mam zajecia dwa razy w tygodniu, zwykle w weekend. Pol- foragodzinny trening wyglada jak haréwka w hucie: mlot, przerzucanie ore y= 60-kilogramowych wordw, pod noszenie cigzaréw. Teksariska ma- sakra pila mechaniczna, Kilka go: dzin po zajeciach trudno mi ruszyé noga, Najczesciej po prostu ide spac. Trener jest twardy, wymaga- Jacy, ostatnio powiedziatam mu, We ze powinien mieé na wizytéwce na- pis: Marcin Domariski, meczenie na- rodu. Gdy pyta mnie pod koniec za- je¢, kiedy sie zobaczymy, rzucam spode Iba: , Nigdy!”, Jednak ma, sku bany, jedna wazna zalete: skutecz- nos¢. Po weekendzie w hucie jestem 0 kilogram, czasem nawet dwa ciez- sza,ale to normalne, organizm po pro: stu wpompowuje wode w migsnie po to, by je zregenerowae, wiec waza wiecej. Po dwéch kolejnych dniach wa- ga spada z nawiazka, Grubas tv Wtygodniu jestem na sitowni kilka razy, Wstaje 0 piatej rano, by 30 minut péénie) zaczaé éwiczenia proste jak mlot: 20 minut na biezni (w tempir coraz szybszym), 20 minut na latajacym ginekologu (tak nazywam orbi treka) i zndw 20 minut na biezni. W sumie godzina. Kiedy zaczynalam diete, bylam w szoku, ze do zrzucania wagi wystarczy szybki marsz, byl w dobrym tempie iz taw. interwatami, czyli np. na przemian 2 minuty ciezko pod gére, kolejne w tempie spacerowym. Trener Kat-Domariski tlumaczy, 2¢ zmienne tempo treningu przyspiesza spalanie thuszczu, Mu sze mu wierzyé¢, nie mam wyjécia, za duzy jest iza silny... Swiat naprawde wyglada inaczej z porannej perspektywy. Przez pierwsze 20 minut w zasadzie jeszcze spie, wiec trening mija szybko, szczegdlnie gdy oglada sig telewizje. Nie macie pojgcia, co nadajq o tej porze Na zmiane 201.1202. odcinek przesympatycznej ,Mai w agrodzie”. Dajg slowo, chyba majq w realizatorce tylko dwa, wiec doktadnie wiem, kiedy bedzie o kocankach wtochatych, a kiedy 0 Zurawce drzaczkowatej i za wsze na jej widok wpadam w dygot. Znam te odcinki na pamigé. Na ka nale informacyinym politycy tez mowiq wylacznie o odchudzaniuy, alebudzetu, zadluzenia, wydatkow, i jeszcze o spadku wagi zlotego. Na ko- leinym najpierw sa wiadomosci bardzo aktualne z dnia poprzedniego, a potem program o fitnessie, w ktorym rzeska, przypudrowana, szczupla w taliii zupelnie niespacona pani informuje 0 korzysciach wynikajacych Zruchu. Wszystko to jest przeplatane reklamami cudownych srodkow odchudzajacych na dzief, na noc, dla kobiet, mezczyzn, wysokich, ni- skich, dla praworecznych i mankutow. A tu tlusty cziowiek whasnie zdy- cha na bieznit Bieg po zdrowie Wiele os6b pyta mnie wprost, po co mito wszystko, ten wysilek, wstawa- nie z kurami, mtot i spadochron, Odpowied2 brzmi: po zdrowie. Na po- czatku diety zrabilam badania, Okazalo sig, 2¢ mam wysoki poziom cuk- TU insuliny ~ 99, a norma wynosi do 100. Przestraszytam sie. Jeszeze kilka lat beztroskiego jamochtoristwa i cukrzyca gotowa. Do tego docho- dzq powazne obciazenia dziedziczne. Wielu czlonkéw mojgj rodziny cho- rowalo albo choruje na cukrzyce dietozaleéna, O zastrzykach z insuliny, niedocukrzeniu, zapasciach, stopach cukrzycowych, zrostach i glukome- trach wiem bardzo wiele, ale dziekuje, nie chce poglebiaé tej wiedzy, ~ Musi pani zredukowaé mase ciala co najmniej 0 10-15 procent — usty- szatam wytok od lekarza. No to sig staram. Na zajecia poswigcam okoto szesciu godzin ty: godniowo, z dojazdami ~ 10. Ktas powie: ,Sitownia kosz- tule, buty tez, zajecia z treneram podabnie, nie staé mnie’. Trzeba jednak mysle¢ o tym, 2e kazdy grosz wydany na sport to inwestycja w 2drowie. Poza tym wyméwki typu »Nie staé mnie", ,Nie mam czasu’ sa przykrywka dla smutnej prawdy, ktora brzmi: .Nie chce mi sie i juz". Moge fundna€ sobie tre- nera, silownie czy karnet na basen, ale najwazniejsza jest chgé. Nikt przeciez, ale to nikt, nie wstanie za mnie © piatej ranoi nie bedzie za suwal w pocie czola. Poza tym éwiczyé mozna i bez ka- sy, 0 kazdej porze iwszedzie, zwlaszcza wiosna, gdy coraz ladniej za oknem. Sala treningowa biegacza, milosnika fitnessu czy chodziarza jest caly éwiat, wystarczy wlozyc buty. Cwicze juz osiem tygodni i czuje sie mtodziej. Zakupy i plecaki dzieciakow déwigam lekia raczka, bez zadyszki wchodze po schodach, skora mi nie wisi, wigc nie trzeba jej wiazac na supe! jak u odchudzajacej sie baby w znanym kawale, Ktorejs niedzieli podczas biegow 0 siddmej rano w Lasku Bielariskim trener nawet ze dwa razy zostal w tyle, Pochwalit mo: ja kondycje i powiedzial, ze wymysii dla mnie nagrode. | wymyslit. Zamo- wit dla mnie cigzszy mlot. Pietnastokilogramowy. NIE RDZEWIEJ! Sport dziala jak botoks: skéra staje sie zwarta, bardziej napieta, zmarszczki sq mnie) widoczne. Ruch pobudza wydzielanie odmta- dzajacego hormonu wzrostu, ktérego poziom spada wraz z wie- kiem. Po éwiezeniach masz nizsze ciénienie, wigksza gestos¢ kosci co chroni przed osteoporoza, mocniejsze naczynia krwionosne i przede wszystkim serce. Poziom ztego cholesterolu obniza sie, a widmo zawalu czy udaru przestaje ci zagrazaé. Sport jest jak su- perzdrowy zastrzyk - poprawia dotlenienie i ukrwienie wszystkich organéw wewnetrznych, tkanek i miesni, zwi¢ksza odpornosé. To takze - jak spiewali Starsi Panowie — ,klinek na splinek”. Wysilek wypedza hormony stresu (adrenaling i kortyzol), pobudza wytwa- rzanie hormonéw szczescia (endorfin). Od czego zacza¢ wysitek fizyczny? Weale nie treba od razu biega¢ po 10 kilometréw czy skaka¢ o tyczce. Wystarczy trucht, spacer, plywanie albo jazda na rowerze. Tempo powin- no byé dosé intensywne, ale niewyczerpujace; tetne okoto 130-140 ude- refi na sekunde, wtedy najefektywniej spala sie thuszcz Poczatki sq trudne, wiec nie warto porywae sie 2 motyka na slonice. Wy. starczy marsz. W poniedziatck potgodzinny, we wtarek dludszy, az doj- dziesz do 45 minut. To minimalny trening, cho¢ lepiej, by trwal co naj- mniej godzine, a nawet poltore), Przekonasz sig, ze z dnia na dzieh zaczniesz odczuwat poprawe. Sprobuj wytrzymac tydzien lub dwa regu. larnego wysilku, Mozese erobie sied# wtedy na kanapie, tylko zamiast biegae, id2 z psem na duzszy spa sobie odpoczynek w weekend, ale niecer albo wsiadz na rower. Po kilku tygodniach systematycznego wysitku wiele osdb tapie bakcyla i uzaleznia sie od ruchu na tyle, ze zaczyna im 90 brakowa¢. Wtedy najlepie) cwiczyé minimum godzine, przynajmnie) trzy razy w tygodniu. Jeden czy dwa razy to stanowczo za malo, aby schudna¢ Najlepsze efekty przynoszq ewiczenia poranne na czczo. Zapasy glikoge- nu (cukru 2gromadzonego w watrobie) sa wtedy bardzo male, wiec szyb- ko dochoci do spalania tkanki tluszczowej. Wiele osob skarzy sie, ze nie moze 2wlec sie z 162ka. Spdjremy na to z innej strony. No dobra, chadze nie po biezni czy jazda na rowerku sa czesto nuzace. Ale podczas manew- row 0 Swicie czas plynie szybko, bo éwiczysz... i nadal spisz. Ciao musi sig rozbuja¢ i wejs< na petne obroty, by w oqdle zauwaryé, ze sig rusza Poza tym rano organizm najszybciej i najskuteczniej gubi tuszcz, a ty nabierasz sit na caly dzien. No i oszczedzasz czas, bo wieczorem nie mu- sisz sie juz katowac. Cwiczenia sprawia, ze bedziesz budowae mase migsniowa, a traci¢ tusz- ow Swiadeza o zwolnieniui metaboli- zmu. Organizm zaczyna wysylac any »® nam alarmujace SMS-y: ,Jestem im nieszezesliwy, niedopieszczony, . zadbaj 6 mnie, zmien cos szyb | 4 ko, prosze’. Osiot, nie waga Cowitedy zrobié? Usigé¢ i plakaé? Dok- tor Lewitt przekonuje, ze warto po- szuka¢ dobrych stron tej sytuagji, Po mysle¢ sobie: oho, telepie mna, to znaczy, 2e zara? zaczne chudna¢, albo: Jestem zmeczona, to normaine. Zwtasz~ cza ze zast6j moze pojawié sie jeszcze kilka razy podezas odchudzania. Marcin Domarski, trener osobisty, kto- ry widzial juz niejedna gruba babe sto- jacq na wadze, radzi, by usias¢ i zasta~ nowié sie nad swoim wysitkiem. Czy AL A Sf ostatnio nie przesadzilismy z treninga- mi? Czy przypadkiem organizm nie miat kiedy odpocza¢é? Przekonuje, ze brak od- dechu moze skoniczyé sie kontuzjq lub choroba, bo wycienczony ztapie byle wirusa. A moze bylo adwrotnie, troche za malo sig praykladalismy? Za dlugo spaligmy, odpusciligmy zbyt wiele treningéw? Albo éwiczenia byly zbyt monotonne? Radzi, by zmieni¢ wysitek. Najlepie] minimalnie go zwiekszyé, np. i8¢ wieczorem na spacer. Czy jest jakis déwig, ktory ruszy moja wage z miejsca? Specjalisci twier dza, ze dawigi sa trzy. Jesli masz.za mato ruchu, dolé2 godzing lub dwie tygodniowo (wmoim przypadku odpada, trener na mnie krzyczy, ze éwicze za duzo i zajezdéam organizm). Ogranicz liczbe kalorii (odpada, chudtam do tej pory przepiso: wo, moja dieta na poziomie 1500 kcal jest w sam raz przy mojej pracy i duzym wysitku fizyeznym: jesli przesadze, heda mnie neka¢ napady wilezego glodu i efekt ja-jo qotowy). Daj sobie czas i oddech, zjedz porcjg lodowy, 2rb cos przyjem nego, odpocznij, zapomni), znajdé chwilg na relaks. Cay ktog ma w ogdle watpliwosci, z ktérego punktu skarzystalam? Gruszki zserem plesniowym i orzechami wloskimi, grzanki z pesto, oliwkami i su- szonymi pomidorami, miska salaty z sosem balsamicznym oraz kilka kie~ liszkow czerwonego wina w towarzystwie najlepszych przyjaciélek podzia Jaly jak balsam, Nastepnego dia weszlam na uparta jak osiot wage i co’ drgn¢lo! To stojace od dwoch tygodni bydle wskazato 1,5 kilograma mniej!Jak przejs¢ przez plaskowyz? @@ Zmodyfikuj diete. Jednego dnia zdecyduj sie na obfitsze sniadanie czy obiad, innego zrezygnuj zczesci positku. Stataj sie nadal jeg przyjaz nie dla Zolacka — dietetycznie i lekkostrawnie, Weglowodany alozone tacz Z bialkiem i warzywami lub owocami. Zwieksz ilose biatka, ktdre najsilr przyspiesza przemiane materi fm Positki jedz bardzo reguiarnie. To napedza metabolizm. Nie rezy. gnuj z kolacjit esti nie masz achoty, przygotuj mniejszq porcje. Kolacja jest waznym pasitkiem i treba ja zjesc dwie lub trey godziny przed snem Glodowanie obniza tempo chudnigcia, organizm magazynuje wtedy kaz da kalorie izjada sam siebie, czyli wlasne miesnie. i Pij wiece) wody. Odwodnienie spowalnia przemiane materil {@® Zrob sobie przyjemnoéé. Maly skok w bok dieterycznego wysilku, pod warunkiem jadnak se bedzie to grzech jedno- razowy. Stata sig, Zeby to bylo cos pysznego, ale lekkostrawnego, Jest je stes nieziomna I nie u weczy twojega jesz odstepstw od diety, sprobuj zorganizowaé sobie przyjemnos¢, np. dzien pitamowy spedzony w ldzku, zabieg w spa, kino, spacer, To wszystko pomoze ci przajsé smukla stopa przez plaskowyz. (@® Zwieksz lub zmniejsz wysitek fizycany. Zien tempo i rodzaj Cw cer, licebe powtérzen, dodaj jeden t ing. Zamiast wali¢ mlotem dzie wigciokilogramowym po 30 razy w czterech seriach, wal mlotem szeécio kilogramowym po 50 razy w trzech seriach, Albo zamiast biegaé 10 minut iedpoczywae 3, liegaj 20 minut i adpoczywaj 5. Jesli chadzisz na sitow nig, porad? sig trenera (@m@ Daj czas odpoczac i sobie, i wadze. Pomys! 0 czymé innym. Wylu zu}. Zwaz sie po kilku dniach, Z mokrymi wlosami, aco! DOBRZE Dlaczego nie warto wazyé sie nago i w futrze, bosoiw ostrogach No i zdechla. Nie, nie chodzi o Bao Bao, 34-letniq pandg z berlifiskiego 200, dar wtadz Chiriskie) Republiki Ludowej dla 6wezesnego kanclerza RFN Helmuta Schmidta, ani o krélewne 2 popularnego powiedzonka, ktora sig zaémiata, by za chwile wyziona¢ ducha, Waga mi zdechla. Zaje- chatam ja, zadeptatam, zatupatam, zadreczytam. Bo ile razy dziennie moina sig wazye? Rano i wieczorem, na czczo i po obéarstwie, przed siusianiem iz pustym pecherzem, z mokrymi wlosami ina sucho, nago iw futrze, boso i w ostrogach... Nie pomogla wymiana baterii, przesta- wianie jej w rézne miejsca, grzeczne prosby ani niegrzeczne grozby. Wa- g@ po prostu szlag trafit od tego mojego odchudzania. ,Puknij sie w te" ~ oznajmita i zdechla. Mniej wigce] to samo powiedziala mi doktor Anna Lewitt: ~ Nie powinno sig wazyé czescie) niz raz w miesiqcu, Dlaczego? Czasem mimo éwiczen, wyrzeczef | éciste) diety waga stoi jak zakleta albo nawet pokazuje wigce), Po co psué sobie humor? Po co sig zniechecaé? Waga po- trzebuje czasu i cierpliwosci, by ruszy¢ w del. Dajmy i je) i sobie ten kom- fort. Zawsze powtarzam pacjentom: waga to najlepie| spada ze schodow. To znaczy, 2¢ w ogéle nie powinnam sie z nia liczyé? - Co to, to nie ~ odpowiada pani doktor. - Ten, kto sig nie odchudza, powinien na nia wejs¢ raz w tygodniu, by kontrolowac mas¢ ciala, ale ten, kto podjat decyzje 0 odchudzaniu, zrobi najlepiej,jesli zamknie ja w sza- e efie na miesiqc. Raz w tygodniu warto za to mierzy¢ obwody ciata, Najwazniejszy wymiar to ten na poziomie pepka, bo jest najbardzie) miarodajny, Pepek sie nie rusza, wiec zawsze pomiar wychodzi prawidlowo. Coz ta waga? Jakie moga byé przyczyny tego, 2e mimo wy. sitkow waga stoi jak zaczarowana albo nagle wazymy wiece]? Weamy chocby dzieit cyklu. Czy przed men: struacja nie czujemy sie jak wieloryby, ktore 2a chwilg Greenpeace bedzie spycha¢ do oce- anu, bo same nie maja sity sie ruszyé? Tuz przed menstruacja mamy wiece| estro genow w organizmie, a ich dziatanie sprzyja gromadzeniu plynow i ciato staje sie obrzek- niete ~ thumaczy doktor Lewitt. - Wtedy mo: zemy waay¢ nawet 2-3 kilogramy wiece) Inny prayktad. Wariacki dzien w pracy, zadnych plynéw poza morzem kawy, stone paluszki, orzeszki i jeszcze pizza na kolacje. Rano stajesz na wadze, a tu 2 kilogramy wigcej, cho¢ prze. ciez prawie nic nie zjadtas! Winna jest sol, ktéra na potege zatrzymuje wode w organizmie, pod oczami pojawiaja sie wory jak po trzydnio. wym piciu, stopy robia sie cigzkie, nogi stonio- wate, puchniesz jak foka, a w Zoladku nadal pusto. Whiosek? Cheesz by¢ szczupta, zamknij solniczke (razem z waga) w szafie i unikaj sio- nych produktow, zwlaszcza przetworzonych Duza ilos¢ soli zawieraja kostki rosolowe, 2upki z kubka, przekaski, ale takze ciastka, ptatki Sniadaniowe, a nawet batony. Za produkt bez pieczny niskosodowy uznaje sie taki, ktory ma nie wiece| niz 0,1 grama sodu na 100 gramow produktu (mozna to sprawdzi¢ w tabelkach na ‘opakowaniach). Dietetycy przekonuja, ze rady kalne zmniejszenie ilosci soli w diecie przynosi natychmiastowy skutek — w ciqgu tygodnia do dwéch obniza sie cisnienie krwi, znikaja obrzeki, a waga spada nawet o 2 kilogramy. Wigcej na temat soli znajdziesz w rozdziale Saf ukryty zabojca. Kolejna przyczyng wyzszej wagi jest inten- sywny wysitek fizyczny. Jesli miatas praco- wity weekend, przeprowadzke, remont mieszkania, slowem, czujesz sie tak, jakby kto$ przejechal cig walcem, twoje ciato jest cigzsze, Dlaczego? MieSnie, broniac sig przed zapascia izakwasami, wpompowuja w siebie wade, ktora, jak wiadomo, wazy. Litr mniej wigcej kilogram. Z doswiadcze- nia wien, ze po wyczerpujacym treningu jestem cigzsza nawet o 2 kilogramy. Do- piero po kilku dniach, o ile przestrzegam diety, waga spada, i to z nawigzka Poza tym w odchudzaniu nie licza sig tak naprawde kilogramy, ale obwody, zwlasz- cza.qdy sporo éwiczymy, Moze sig zdarzyé, ze organizm zamienia wiasnie tkanke tluszezowa na mieéniowa, Nie tracisz wte dyna wadze, ale na objetosci ciata, i to jak! Dlatego tak wazne jest sprawdzanie wy- miarow. Mozna sobie bowiem wyobrazi¢ kobiete, ktéra dzieki diecie bogatej w biat ko budujace migsnie oraz éwiczeniom ze szczuplala optycznie 0 caly rezmiar, a wa- gowo tylko o kilogram. Sprytne, prawda? Dluga podréz, lot samolotem, wyprawa samochadem na wakace, praca siedzaca ~ to wszystko takze powoduje obrzeki. Kie dy dlugo siedzimy w jednej pozyg)i, Kraze: nie pogarsza sie na tyle, 22 moze powstac opuchlizna wokol kostek i stop. Problemem jest rowniez zbyt male spozy cle wody. Doktor Lewitt tumaczy, 2e trzeba jej wypijaé co najmniej 3-4 litry dziennie. Jesli wody w organizmie brakuje, zaczyna on wtedy gromadz y, co sprzyja *uczuciu cie2kosci nég, a take powsta 8 waniu cellulitu. W przestrzeniach mie- dzykomérkowych tworza sie mikrozbior xy niki, ciate lekko puchnie, nabrzmiewa Wystarezy wtedy dobrze je nawadniac ¥ A matymi tykamico kilkanascie minut, za to regularnie. Zalewane woda, pozbywa sie zapasow, zaczynamy czesciej chodzié do toalety iw efekcie chudna¢. Skoro waga jest taka wredna i niemiarodaj- na, to moze w ogéle ja wyrzuci¢ i mie¢ problem z glowy? Nie. Doktor Lewitt jest stanoweza: Nie chodzi o to, Zeby by¢ lakierowanym wieszakiem, ale miescié sie Ww normie, nawet w gérnych granicach normy. Mieé duzo miesni, bo one sprawiaja, Ze sylwetka wysmukla siei wygladamy mtodziej, a malo tusz. zu, ktory nas nadmuchuje i postarza. Waga powinna byé dla nas jedynie Pomoca, dobrym policjantem, ktéry pojawia sie od czasu do czasu, zeby sprawdzi¢, czy wszystko w porzadku, zwlaszcza wtedy, gdy spodnie zro- bity sie niebezpiecznie obciste w tali Racja. Po wycieczce all inclusive czy zakrapianym grillu trudniej pogodzie si¢z je) wskazaniami, bo to trudny zwiazek. Kocham ja, qdy odnotowuje spadek, i nienawidze, kiedy odczytuje nie to, co trzeba. Wezoraj kupitam nowa. Po wakacjach pokazuje 2,5 kilograma wiecej. No, zeby zdechta! Na co uwaza¢, kupujac wage W sklepach zasadniczo sq dwa rodzaje wag tazienkowych: @@@ mechaniczne z6wee, ktéra przechyla orawedlzi¢ ruchomej wska ie W prawo, gdy w. duzo; wagi mech picz ie tak doklad tronic e tizebaa je wyzero a pomoca specjalnego pokretia; trudniej je kupic, bo uwazane sq za archaicene; przewaanie pe daja pomiar z dokladnoscig od 1 kilegrarna do 500 gramow; M@™® elektroniczne — dzi jalnemu ukladowi wskazujacemu, naj ciej cyfrowemu, precyzyjnie ok funke sazone w dod, s pomiar tkanki tuszczowej, masy miesnic wej, zawartosci wody; niektére z nich ,zapamietuja® odezyty, ktare potem mona porovinywac; waza z doktadnoscia od 500 do 50 gramaw. PRAWDZIC, KUPUJAC WAGI imainy imaksymalny zakres pomiaru. Wigksz0$é wag lazienko- wych nie zwazy obiektu Izejszego niz 2-5 kilograméw. Maksymalny zakres pomiaru waha sie w réznych urzadzeniach od 120 do nawet 250 kilograméw. Zasilanie. Wazne, ile baterii i o jakiej mocy bedziemy potrzebowa¢, by waga dzialata, To wplywa na koszt eksploatacji. Zapytaj sprze- dawce, czy baterie sq w opakowaniu, czy trzeba je dodatkowo kupi Niektére urzadzenia wyposazone sq we wskadnik zuzycia baterii, przypominajacy 0 koniecznosci ich wymiany. Uwaga, takie na ,re- zerwie paliwa” moga dawa¢ btedny odczyt. Materiat, z ktorego jest wykonana. Waga przede wszystkim powin- na byé wytrzymata i stabilna, co ma szczegéIne znaczenie, gdy spo- ro wazysz. Wagi mechaniczne, najtarisze, saz plastiku. Niestety, nie jest to trwaty materiat, zwtaszcza przy duzym obciazeniu. Elektro- niczne, produkowane ze szkta hartowanego, sq dos¢ ciezkie, ale za to wytrzymale. Wybierz wage z obramowaniem stalowym — nie zbije sie, nie ukru- szy i bedzie ci dtuzej stuzyé, Jesli jestes naprawde duzym pulpetem, kup najbardziej wytrzymata wage stalowa. Przydatna bedzie tez warstwa antyposlizgowa ~ gumowa lub szklana perforowana - zwlaszcza gdy urzadzenie ma staé w tazience. Ksztalt i estetyka. Maja mniejsze znaczenie. Osoby 0 duzych sto- pach powinny wybraé wage wieksza, dla bezpieczenstwa i wygody. Okno wyswietlania pomiaru. Niezaleznie od typu urzadzenie po- winno byé na tyle duze, by mozna byto spokojnie odczyta¢ wynik bez koniecznoéci uzycia lupy. Zwréé uwage na wielkosé cyfr — waz- ne, aby byty czytelne. Pamietaj, ze na wage patrzysz z pewnej od- legtosci. Automatyczny wtacznik-wytacznik. Przydatna funkcja, ktora spra- wia, Ze waga reaguje na ruch (lub obciazenie) i wtacza sie automa- tycznie. Niewzywana po kilku sekundach wytacza sie, dzieki czemu oszczedzasz energie. Wyswietlacz. Moze byé ciektokrystaliczny (LCD) lub diodowy (LED). Wyswietlacz LED zuzywa mniej energii niz LCD, jednak wazniejsze jest to, aby byt podéwietlany. Dzieki temu mozesz zwazyé sie wie- czorem bez koniecznosci zapalania Swiatta.Funkcje dodatkowe. Nowoczesne wagi elektroniczne badaja po- ziom tkanki tluszczowej i wody w organizmie, mierza mase kostna, zapotrzebowanie na kalorie, okreslaja prawidtowa dla wieku mas¢ ciata. Jak to robia? Urzadzenie wysyta impuls elektryczny, ktory Przeswietla ciato. Substancje zawarte w organizmie stawiaja rézny op6r elektryczny. Dzieki temu waga moze poda¢ procentowy udziat wody i tkanek (z doktadnoscia do 0,1 procent). Niektore modele przedstawiaja wyniki za pomoca wykresow i grafik— taka analiza jest czytelniejsza dla uzytkownika. Zapamietywanie uzytkownika. Dzieki tej funkcjiz wagi moze korzy- sta¢ wiele oséb, a urzadzenie zapamieta histori wazenia, przeana- lizuje tez wahania masy ciata czy poziomu tkanki thuszczowej. Moiliwos¢ podiaczenia do komputera. Pozwala na wydrukowanie analizy wagi ciata lub wykresu procentowego zawartoéci poszcze- golnych tkanek w organizmie. 2rédlo: www. jakkupowac.pl ia, a Jak to byto z Winfrey? Kiedy ped koniec 1996 roku, w czasie choroby szalonych krow, powie- daziata, ze nie tknie juz nigdy hamburgera, nastepnego dnia ceny wolo- winy spadly 0 11 procent, a hodowcy bydia stracili miliony dolaréw. Ze wszystkich os6b w mediach ona najbardziej wplywa na dorostych Amerykanéw. Jest dla nich niczym religia” ~ mawia amerykariska pisarka Fran Lebowitz. Od prawie 30 lat Ameryka chudnie wiec i tyje ze swoja idolka Oprah Winfrey - gwiazda najpopularniejszego w Stanach Zjedno- czonych talk-show nadawanego nieprzerwanie od 1984 roku, przyciaga jacego codziennie ponad 7 milionéw telewidz6w (okolo 12 milionow, li caac powtorki), bizneswoman, producentka, aktorka, popularyzatorka czytania, filantropka, zaciekla oredowniczka wyboru Baracka Obamy na prezydenta, najbogatsza Afroamerykanka (wediug dwutygodnika sForbes") i jedna z najbardziej wplywowych kobiet swiata (wedlug CNN i tygodnika ,Time"), mistrzynia wagi cie?kie}, ktéra co kilka lat padejmu je mordercza walke o puchar w wadze pidrkowej; krdlowa efektu jo-jo — wahania jej wagi sledzone sq w mediach niemal rownie uwaznie jak wahania Dow Jones; wielokrotna recydywistka zywieniowa, ktora najpierw kurczy sie do rozmiaréw cieniutkiego spaghetti, by w cia gu kilku miesigcy osiqgnaé wielkos¢ poteznej lasagne. 1988 rok — 30 kilogramow mnie) Catery lata po telewizyjnym debiucie ,The Oprah Winfrey Show’, w listopadzie 1988 roku, chudziutka, whita w dzinsy o rozmiatze 10 (europejskie 40) 34-letnia Oprah pojawita sig w swoim showy, triumfalnie weiagajac na plan czerwony wo zek wypeiniony 30 kilogramami swirtskieqo tluszezu. Pray wzroscie 172 centymetrow wazyla wtedy najmniej wswym dorostym zyciu ~ 64 kilogramy, To bylo je) najwieksze zwy:‘Wigcej na: www.ebookdall.pl cigstwo w walce z nadwaga, z wizerunkiem tluste] Murzynki z prowincjo- nalnego Kosciusko, w stanie Missisipi, w koficu nad sama soba i zamio: waniem do kompulsywnego jedzenia. Ci, ktorzy pamietali ja w roll poteznie zbudewanej Sofi w Kolorze purpury Stevena Spielberga z 1985 roku (nominacje do Ztotego Globu i Oscara), przecierali oczy, nie mogac uwierzyé, Ze patrza na te sama osobe. Trzydziesci kilogramow — tyle zrzu- Gila dzieki diecie Optifast, koktajlom w proszku, ktore pila przez dlugie catery miesiace, nie biorac do ust ani grama normalnego jedzenia Gdyby Oprah urodzita sie nie w 1954 roku, ale 20 lat wezesniej, bytaby podobnie jak Marilyn Monroe czy Elizabeth Taylor na populamnej w latach szestdziesiatych hollywoodzkiej diecie. Przez tydzier\ jadtaby tylko owo- ce, zagryzajac je warzywami, chudym migsem, rybami i mala iloscia pro- duktéw zbozowych. Po planowych 21 dniach diety niezawierajgcej tlusz- (2U, Uznawanego owezesnie za gldwnego wroga szczuplej sylwetki, stracitaby okoto 6 kilogramow. Gdyby jej wezesna dorostosé przypadia na lata siedemdziesiate XX wie ku, zapewne stosowataby diete wysokottuszczowa doktora Roberta C. Atkinsa, ktéra od poczatku miala zaréwno zagorzalych zwolennikow, Jak | przeciwnikow, Kiedy w 1972 roku niepokorny 2ywieniowiec z Michi gan opublikowat swoja slynng ksiazke Dr. Atkins’ Diet Revolution, probujac udowadniaé, ze schabowe i golonka sa lepsze dla grubaséw od ryzu i owocéw, swiat medyczny kipiatz oburzenia, Dzig, po 40 latach, w epoce epidemii otylosci, gdy ilos¢ tluszczow w diecie Amerykanow zmalala o 10 procent, a weglowodanéw znacznie wzrosta, widaé, ze doktor Atkins miat wiele racji. Uznat bowiem, ze to weale nie tluszcze, ale biale pieczywo i cukier przyczyniaja sig do wzrostu apetytu i wagi Jednak koniec lat siedemdziesiatych i cate lata osiemdziesiate XX wieku to era jedzenia w ,technostylu’. Internista Sanford Siegal z Florydy mieszat w laboratorium aminckwasy, witaminy i mineraty, produ- kujac specjalnie spreparowane chemicznie ciastka ostabiajace apetyt. Dieta ciasteczkowa okazata sie megasukcesem. Siegal po kilku latach miat juz 24 kliniki, ktore leczyly otylos¢ przy uzy- clu zastepnikow prawdziwego jedzenia ~ ciastek, a potem zu- pek | koktajli. W 1975 roku japoniska firma JVC wyprodukowala pierwszq kasete VHS, niedlugo potem pojawit sie komputer Atari. Lata osiemdziesiate byly czasem upowszechnienia na wielka skale nowych wynalazkow. Mikrofalowka stala juz wkazdym amerykariskim domu, panowata moda na przyjecia zelektrycznym fondue, swiatiami dyskotekowymi i muzyka 2 syntezatorow, a matki z trwala ondulacja podawaly nie mowletom mleko w proszku zamiast piersi. Oprah Winfrey przez 120 dni pita ohydne chemiczne koktajle, by dwie godziny po programie zaczaé jese, Swigtujac zwyciestwo, a juz tydzien 6% nie) ~ przybra¢ ponad 4 kilogramy ina zawsze zapomnie¢ o din sach z epoki triumfu 1992 rok — 42 kilogramy wiece} a Nigdy wiecej nie bede na diecie ~ deklaruje Oprah na po- czatku lat dziewieédziesiqtych XX wieku, mimo Ze znowu sie- ga wagowego dna. — Od 15 lat nigustannie sie odchudzam i wiem, Ze diety po prostu nie dziataja", Cztery lata po chemicz no-koktajlowym sukcesie wazy najwiecej w swoim doroslym. 2yciu ~ 107 kilogramow. Na je) ,czerwonym wozku" przybyly 42 kilogramy. Dzis wiadomo, ze najzdrowiej jest chudna¢ od pat kilo- grama do kilograma tygodniowe, Dostarczajaca niewiele kalorii, ale bogata w cukier dieta koktajlowa powodowala cierpienia gtadowe idrenaz kieszeni oraz wyhamowywala niemal do zera przemiane materi, powodujac gigantyczny efekt jo-jo. Jednak w wypadku Oprah zawinita nie tylko dieta, gdyz gwiazda sama przyznala po latach, ze po prostu ru- Gila sig na jedzenie, Preestala sig rusza¢, a ,2yczliwi” szybko doniesli me diom, ze w je] biurze na stole ciggle leza chipsy, a w eleganckiej restaura gi Eccentric, ktéra otworzyla w Chicago, objada sie limonkowym ciastem. Wiel sekretnym dzienniku wpis6w takich jak ten z 3 stycznia 1989 roku kiedy to zamiast rozpocza¢ diete, ,usmazyta sobie kotlety wieprzowe i wszystkie od razu zjadla” — jest cale mndstwo. Stopniowo miliony widzow w Ameryce, zajadajac chipsy przed telewizo- rem, oddychaty 2 ulga, obsérwujac, jak ich coraz wieksza przyjaciétka, ktéra ma doktadnie takie same wady jak oni, znowu staje sie soba, Bede starala sig znalez¢ sposdb na zycie w swiecie pelnym jedzenia bez odda- nia mu kontroli nad soba. Moim najwiekszym bledem byto wmawianie sobie, ze problemy z waga dotycza wylacznie moje] wagi, a tak nie jest. Dotycza tego, Ze nie potrafie powiedzie¢ »nie«. Nie potrafig poradzi¢ so- bie ze stresem. Wykorzystywaniem seksualnym. Z tym wszystkim, Co u innych ludzi powoduje uzaleznienie od alkoholu czy narkotykow” mowita, A przeciez nigdy nie byta ani grubym dzieckiem, ani otyig nastolatka. W wieku 18 lat wygrata nawet wybory Czamoskérej Miss Tennessee. Przyznala, ze dopiero kiedy skoniczyla 19 lat i jako piekielnie zdotna stu dentka komunikacji spoleczne) na uniwersytecie w Nashville zostala pierwszq czama prezenterky wiadomosci w lokalnej stagji telewizyjnei,»zaczela walczyé ze stresem, jes¢ kompulsywnie i tye", W dziecinstwie w jej licznych domach ~ mieszkala z dziadkami w Kosciusko, potem zmatka w Milwaukee, w koficu z ojcem i macocha w Nashville - czasem brakowalo jedzenia, ale przede wszystkim milosci. Jak sama wyznaje, byla owocem ,jednodniowego romansu pod roztozystym debem" mie- dzy nastoletnig robotnica w przedzalni baweiny a zolnierzem na prze- pustce, Wkrdtce po urodzeniu cérki, ktorej przez pomylke urzednika nada- ho dziwaczne imie Oprah zamiast biblijnego Orpah, matka zostawita ja tha sze8¢ lat z dziadkami i pojechala szuka¢ pracy w dalekim Milwaukee, w stanie Wisconsin. Nigdy nie bedzie wazna w jej zycit W 1988 roku Oprah powie roztizesiona: ,Zaprositam moja mame w Dzien Matki do mojego show i nie moglam jej przytuli¢. Oprah Winfrey, ktora tuli wszystkich, nie moze przytulié wtasne] matki! Ale my nigdy sie nie przytulalysmy, nigdy nie méwilysmy »kocham ciew. Pogodzilyémy sie z tym, wybaczylysmy sobie, ale nadal uwazam, 2e jajniki i jajowody nie cayniq cig matka’. Innym razem przyzna: ,,o, kim dzisiaj jestem, zawdzie- czam babci’, mimo ze babka — surowa i wymagajaca — bita wnuczke za byle przewinienia, Jednoczesnie jednak pilnie uczyla ja czyta¢ | pisac Mala tak rozkochata sie w nauce, 2e do szkoly poszta od razu do pierwsze] Klasy (zamiast do zeréwki), a potem do trzeciej. Zostala zapalong lektorka w pobliskim kosciele baptystycznym, a Bibli¢ czytata na glos nawet wi- niom w chlewiku. Zreszta karmienie swin i krow, noszenie wody do domu oraz opréinianie wspélnego nocnika to byly glowne obowigzki, jakie wy- konywata, W domu panowala bieda, wiec chodzita bez butéw i w ubra- niach, ktére babka szyta jej 2 workéw po ziemniakach, przez co dzieciaki z sasiedztwa czesto wolaly na nia ,worek". Dzis »worek” ma w Kosciusko ulice nazwana swoim imieniem, Kiedy w wieku szesciu lat Oprah przeprowadzita sie do Milwaukee, do matki samotnie wychowujacej trdjke dzieci, bylo juz tylko gorzej. Uczyta sie co prawda swiet- nie, dostawata stypendium w szkole, w ktdrej byla je- dyna czarng uczennica, jednak jej zycie rodzinne przy- pominato koszmar, Jako dziewigciolatka zostata zgwalcona przez swojego 19-letniego kuzyna, potem wykorzystywali ja seksualnie ini czlonkowie rodziny, Jako nastolatka uprawiala seks z kim popadnie. ,Seks tak jak jedzenie tagodzit w tamtych latach samot Nose, ssanie uczuciowej pustki’ ~ méwi dzisiaj. Skort czylo sie to dramatem, 14-letnia Oprah zaszla w cia 2@ ze swoim wujem i urodzita chlopca, ktory zmart dwa tygodnie po przyjsciu na swiat 1994 rok — 39 kilogramow mrniej Kilka miesiecy po deklaracj: ,Nigdy wigcej diet” Oprah stro zabrata sie do zrzucania wagi. Tym razem pla now i profesjonalnie. Zatrudnita Rosie Daley, pry watna szefowa kuchni, ktéra, liczac kazda kalarie, gotowala wykwintne positki dla niej i jej wieloletnie- go partnera Stedmana Grahama, pisarza, profesora na Uniwersytecie w Chicago. Ksiazka W kuchniz Rosie, firmowana przez Oprah, sprzeda sie potem w nakla- dzie 6 milionéw eqzemplarzy. Gwiazda wyrzucita 2 do- mu stodycze, smieciowe jedzenie i napoje gazowane. Nie tykala ryzu, maki, alkoholu ani ziemniakow, zjadala najwy- 26) dwa niskokalorycane owoce dziennie. Plan éwiczen ukta- dala z psychologiem i prywatnym trenerem fitness w jednej osobie ~ Bobem Greenem, ktory od tej pory nie odstepowal je na krok, a sam stal sie populamny w Ameryce. »Sensowne jedzenie, restrykcyjne, codzienne cwiczenia, zmiana mysle- nia” - oto przepis Greena na zdrowe chudnigcie. Bob powtarzat je), by nie tylko myslata o tym, co {ile je, ale przede wszystkim — dlaczego. Co jest przyezyna - zwyczajny glod, zmeczenie, znudzenie, smutek, a moie zlosé? Uczyi mowié nie’, aby nigdy wiecej nie twierdzita, ze je- dzenie jest dla niej ,komfortem, przyjemnoscia, przyjacielem, kochan- kiem, wszystkim’. Przekonywal, ze nadmiermy apetyt ma u wszystkich ludzi podebny mechanizm. Kiuczem do zrozumienia, dlaczego sig obja- damy, $9 problemy emocjonaine. ,m wigcej masz kompleksow, im bar dziej nienawidzisz siebie, im mocniej cos uktywasz, tym trudniej ci schud- naé. Zanim zaczniesz chudnaé, najpierw musisz uporzadkowac siebie" —mowil.,Jesli jestes zla, musisz sig ze zloscia uporaé, a nie w zamian za to pochtonaé paczke ruffles’ ~ powie potem Oprah Bob namowil ja, by na nowo zaczela pisac dziennik. Tlumaczyl, ze wy- starcaa skrotowe zapiski dwa razy dziennie, rano i wieezorem. ,Uwierzy- Jam mu, kiedy powiedzial: »jesli ograniczysz jedzenie i bedziesz ewiczyé tyleityle dziennie, qwarantuje, ze schudniesz«. Pokachalam to slowo »gwarantujes, po raz pierwszy w Zyciu uznalam, ze to plan, ktéry moge zrealizowa¢, bo w niego wierze’ ~ przyznala Oprah i gladko weszla w re- dim diety i éwiczen. Dzien zaczynata o sz6stej rano od 45 minut gimnastykiz Bobem, potem godzina biegania nabrzezem jeziora Michigan w Chicago, w ktorym mieszka i ma swojq firme Harpo Productions (Harpo to Oprah wspak). Bieganie jest najszybszym sposobem na zgubienie kilogramow ~ twierzi Green. ~ Ludzkie cialo podlega prawom fizyki:im wigcej zrzucasz, tym szybciej biegasz. Im szybciej biegasz, tym wigcej zrzucasz". A na zarzut, Ze miliarderce tatwiej schudna¢, bo nie wszystkich staé na zatrudnienie Prywatnego trenera, odpowiada: ,Trener nie bedzie za ciebie biegal co- dziennie przez godzine i Cwiczyt przez kolejna, Musisz to zrobié sam’. Po osmiu miesiacach programu Rosie i Greena prasa rozpisywata sie, Ze sam biust Oprah zmniejszyl sig z razmiaru 44 DD do 36 C, a nasza bo- haterka w tym czasie pray okrzykach wiwatujacego na je) czesé tlumu przebiegta trase najstynniejszego maratonu Marine Corps w Waszyngto- nie. Na mecie zameldowata sig z niezlym, jak na 40-letnia amatorke, cza- sem 4 godzin | 29 minut oraz waga 68 kilogramow. 2008 rok - 22 kilogramy do przodu Praez nastepne lata wskazowka na wadze Oprah albo nie ruszala sie Zmiejsca, albo wahala sig ,najwyze}" 0 10-12 kilogramow, Wtedy zwykle gwiazda rzucala sig na nowa diete i kilka razy udato jej sig schudnaé Z dia na dzien jednak zauwazata, Ze staje sie coraz bardziej ociezala, ma Klopoty ze snem, puchna jej nog), w trakcie ewiczen dostaje palpitacj serca. W 2005 roku zdiagnozowano u nie niedoczynnosé tarceycy, ktéra Powloduje spowolnienie funkeji Zyciowych, w tym przemiany materii, Wowczas na dobre odstawila diety, ,Wydawato sie, 2e bitwa z tuszczem, kt6rq prowadzitam przez cate moje doroste zycie, zostala przegrana. Pod daje sie. Thuszez wygral”. W czerwcu 2008 roku zlamata sie jednak znowu. W jej programie jeden Zlekarzy wspornnial o tabletkach odchudzajacych na bazie jaqéd brazylijskich acai, ktore dzis w Stanach Zjednoczonych sq prze- bojem na liscie cudownych srodkéw wspomagajacych utrate wagi. Podczas trzytygodniowej oczyszczajacej diety wegar\- skiej Oprah nie wzieta do ust adnego pokarmu odzwierze- ego. Wspotpracujaca z nia dietetyczka Susan Levin méwita: »W tym miesiacu wydarzyla sig jedna z najwspanialszych zeczy dla zdrowia milionéw Amerykanéw — Oprah Win- frey przeszia na diete wegariska. Jesli ktokolwiek moze zainspirowa¢ pozytywna zmiane w Ameryce, to tylko ktos tak potezny jak Oprah’, Gazety | telewizje znow mialy temat na wiele tygodni, bo nikt dzis nie jest w stanie okresli¢, gdzie koriczy sie pry- watnosé gwiazdy, a zaczyna mediainy show. Trudno tez iejzarzucie, 2e z premedytacja sprzedaje prasie i telewizji swoje zmagania z waga, by podnies¢ ogladalnos¢, bo najwieksza - zapewnia ona sama. Poza tym miliarderka Oprah lubi pieniadze zarabia¢, ale potrafi tez sig nimi dzielié. W 2011 roku na projekty edukacyjne dla dzieci oraz walke z przemoca wobec kobiet przeznaczyla ponad 50 miliondw dolarow i zna- lazta sie na pierwszym miejscu najbardziej hojnych ce: lebrytéw w Ameryce. W 2005 roku z okazji 19. rocznicy emisji swojego show kazdemu gosciowi na widowni po- darowala pontiaca G6 0 wartosci okolo 28 tysiecy dolarow (rozdala ich 276). W stowniku biznesowym popularny jest tez termin ,efekt Oprah”, bo qwiazda slynie z tego, iz wszyst ko, ezego dotknie, zamienia w zloto. Do swoich programéw lub pism (wydaje magazyn dla kobiet io urzadzaniu wnetrz) wy- biera male firmy prowadzone przez kobiety lub rodziny. Kiedy ich produkty ,pokazuja sig u Oprah’, skrzynkie-mailowe natychmiast zapy- chaja sie zaméwieniami. W grudniui 2008 roku nasza bohaterka po odcinkuz udziatem wiecznie mtodych Tiny Turner i Cher, nagrywanym w Las Vegas, prayznata, Ze ,czu- la sig jak gruba krowa, nie miala ochoty wy}é¢ na sceng, a kiedy juz sie tam pojawila, chciala zniknaé”. Podobne uczucia towarzyszyly je) pod- czas wyboru kreacji na inaugurace prezydentury Baracka Qbamy. Wska: zéowka na wadze Oprah przekroczyla 90 kilogramow, 2012 rok — 80 kilograrnow, waga stoi Na okladce magazynu ,0" (jak Oprah, na okladce co miesiac ta sama twarz) ze stycznia 2009 roku znalazly sig dwie Winfrey ~ chuda z 2005 roku i gruba 2 2009 - obwiazane tytulem Jak mogiam do tego znowu dopuscié i zapowiadajace kolejna batalie qwiazdy. Nawiazujac do wyboréw prezy denckich w 2008 roku, w ktérych wygrat Barack Obama, Oprah napisala w czasopiémie: ,To rok nadziei, Moim celem jest byé znowu zdrowa i moc- na’. Wiedzae, ze nie ma inne} drogi jak rozsadna dieta i regulary ruch, ponownie zatrudnila Boba Greena, zaczela zdrowo jes, biegac i cwiczyé. Sytuacja sig powtarza: Oprah zr2uca kilka kilograméw, tyje, ponownie zrzuca, Ostatnio, od polowy 2012 roku, udato jej sie pozbyé nawet kilku nastu. Od lat wskagnik na jej wadze przechyla sig to w prawo, to w lewo. -Ewidentnie mam problem z wielkim brazowym stoniem, ito nie podle- ga zadnej dyskusji, Jestem zazenowana i wéciekla na siebie” ~ przyznaje bez skrepowania. A internaucl pacieszajq: ,Nie martw sie, Oprah, ja mamproblem z wielkim bialym stoniem, w dodatku piegowatym. Zresztq wszyscy w Ameryce mamy to samo", Sama moge podpisaé sig pod tymi stowami. Obojetnie, czy w Polsce, czy w Ameryce, to nie dieta jest winna, nie okolicznosci, niekompetencja tre. nerow, zaniedbania dietetykow, indolencja kucharzy, Jedng z najwiek szych barier okazuje sig samodyscyplina. Ta chyba najtrudniejsze w die ie. Nalezqca do grona najbogatszych Amerykanek, najlepiej zarabiajaca gwiazda Holly woodu, nie ma przeciez problemow 2 finansowaniem do- skonalych specjalistow, ale 2 sama soba, Nie potrafi zmobilizowa¢ sig raz na Zawsze i nie jest wierna jedne] skutecznej diecie, rzuca sie na kolejne. Tym bardziej Ze Internet od nich peka, kolorowe pisma dla kobiet prze scigaja sie w publikacjach, celebryci w wywiadach opowiadaja o nich w najdrobniejszych seczegélach, W archiwum Ameryka‘iskiaj Agencji ds. Zywnosci i Lekow jest 35 tysiecy diet, a ich liczba nadal rosnie. Ktore Znich sa najglupsze? Gtodéwka Muzyk prezy swoje nowe odchudzone | pieknie opalone cialo na plazy wEgipcie" — pisat swego czasu jeden z tabloidéwo znanym piosenkarzu, zwolenniku odzywiania za pomoca energii stonecznej, przekonujac, ze czlowiek zamiast miesem, nabiatem, warzywami i owocami mode 2y wi¢ sie... Swiatlem. Dziennikarzow! i panu piosenkarzowi zycze wszyst kiego najlepszeqo, majac nadzieje, 2e moze kiedyé ktoé rozsadiny ich w tej kwestii oswieci. Glodéwka, czyli ,odzywianie sie” Swiatlem czy powietrzem, nie jest ani bezpieczna, ani na dluzsza mete skuteczna. Nie oczyszcza te? organizmu, bo przeciez w nim samym istnieje cala masa ukladow i narzadéw, ktére to zapewniaja (uktad limfatyczny, watroba, nerki, uktad moczowy, skéra). Glodéwki moga powodowa€ zaburzenia rytmu biologicznego. Organizm pozbawiony zywnoéci Przystepuje do spalania wlasnych tkanek. | wca- le nie zaczyna od tego, co zbedne. Po dwoch, tzech dniach spada tempo przemiany materi, poniewaz gtodzony chomikuje kazda kalorie. Pojawiajq sie uczucie zmeczenia i sennos¢. Ob- niza sig takze poziom witamin, bo organizm nie umie ich magazynowa¢ i musi codziennie dostarcza¢ je z pozywieniem, Niedobory éle wplywajq na skore, wlosy i paznokcie, Po zakonczeniv ,oczyszczania” czlowiek rzuca sig na jedze nie ze zdwojona sila — kon z kopytami to malo, a efekt jo-jo gwarantowany, Dobraczynne efekty glodéwek przypisuje sie poprzedzajacym je przy gotowaniom. Co najmniej dwa tygadnie wezesnie} nalezy wykluczyé Z diety alkohol, migso, nabiat, jasne pieczywo, zwiekszy¢ spozycie wa- rzyw i owocéw, pic swieze soki warzywne. Dla wlasnego zdrowia na tym powinno sig poprzestaé Dieta lodowa Albo wolowa, serowa, butkowa, pieczarkowa (niepo trzebne skresli¢, a jeszcze inne dopisac). Jak kazda dieta monotematyczna przekonuje, ze schudniemy, jecizac wylacznie lody (albo wotowing, ser, butki, pie czarki czy cos innego), bo wapr\ (bialko, pszenica, weglowodany itd.) odgrywa znaczaca role w spala niu tuszczu. Klopot w tym, Ze w badaniach, ktore przytaczaja zwolennicy tej diety, mowa trzech porcjach niskottuszczowego nabialu dziennie, Lo dy niskotluszczowym nabialem? Polskie na pewno nie, Szklanka mlecznych te 280 kcal, smietanko- wych juz 400 kcal, bakaliowych ~ 540 kcal, cze koladowych i kakaowych — po 580 keal. Po kilku dniach stosowania diety monotematycznej orga- nizm zaczyna coraz mocniej domagaé sig innych skladnikéw i odrzucaé te, ktére sq obecne w die cle. Efekt? Jemy coraz mnie}, czyli nie dostarcza my wszystkich niezbednych skladnikéw, co pro- waddzi do wyniszczenia (patrz glodowka). Pod kolor oczu Jedna z diet magiczno-alternatywnych. Bez cienia naukowego sensu do- pasowuje artykuly zywnosciowe do koloru oczu, Wedtug niej osoby o oczach np. ciemnoniebieskich sq spokojne, ze sktonnoéciq do leniucho wania. Maja jes¢: melony, jezyny, brzoskwinie, brukselke, kalarepe. Mala dawka slodyczy doda sity i energii, Zalecane produkty bogate w weglo wodany: ryz, makaron, ziemniaki. Oczy zielone swiadcza o ciekawoscizycia. Co jese? Ostre, rozgrzewajace przyprawy, np. chili. Duzo cieplych, aw zimie takze tlustych positkow. Hm, to moze oczom brazowym warto zaproponowat czekolade i kakao? Z pewnoscia przyczynia sie do zrzu- cenia zbednych kilogramow... Dieta nietaczenia Taka jest np. dieta Andersona. Oparta na przekonaniu, Ze inaczej trawimy bialko, tluszcze czy weglowodany, Jesli wiec spozywamy te skladniki w jed- nym positku, to efektywnose trawienia i spalania spadaja. Nietaczenie pro- duktéw nie ma jednak naukowego uzasadnienia, bo enzymy w sokach trawiennych wydzielajq sie jednoczesnie. Poza tym do skuteczniejszego spalania tluszcz6w potrzebna jest mala liczba weglowodandw zlozonych. W dodatku najwigkszy positek wecHug diety Andersona przypada miedzy godzing szesnasta a dwudziesta, kiedy to przemiana materli macno zwal nia, co nie wrdzy dobrze naszym biodrom | brzuchom. Dieta Diamondéw Do godziny dwunastej tylko owace i swieze soki owocowe. Zakazuje ze stawiania biatek z weglowodanami, co — jak wiemy z diety nielgczenia ~ nie ma naukowego uzasadnienia. Efekt? Przedpoludniowy post moze wywo- fac ostabienie, gorszq koncentracje, zawroty glowy. Niedobrze, bo przeciez wtedy jestesmy najbardziej aktywni i w domu (trzeba wsta¢, przygotawa¢ rodzinie porzadne Sniada nie, pamietac o tym io tamtym, zawiezé dzieci do szkoly, przedszkola), i w pracy. Poranek to najwigkszy pozeracz energii, wowczas tez przemiana materi jest najszybsza. Wymaga to.od organizmu ogromnego wysitku i na- wet po solidnym sniadaniu bardzo cze- sto juz okolo dwunastej zjedlibysmy koniaz kopytami. Dieta Diamondow sprawia, Ze rano cztowiek chodzi gtodny, a potem ru- ca si¢ na obiad 2tozony z... weglowo- dandw. Powoduje to wzrost poziomu glukozy we krwi iw efekcie wilezy ape yt. Czeka sie wiec z utesknieniem na kolacje sktadajaca sie glownie z biatek, z ktérej trawieniem organizm bedzie sig meczyl do pééna (bo biatka trawimy najdluzej). Dieta chronometryczna (ksiezycowa) Modna spozywae wszystko, ale nie o kazdej porze. Ogéina zasada jest poprawna: to, co zjemy rano, zdazymy spali¢ w dzien, To, co zjemy wie- czorem, przez noc odtozy sie w biodrach. Jednak i tak trudno uwierzyé wschudniecie na diecie, kt6ra zezwala na pochlanianie bez ograniczen tlustego miesa, wedlin, bialego pieczywa, suszonych owocéw, orzechow i pestek. Nawet jesti tylko do godziny czteraste) Dieta witariariska Restrykcyjna, zblizona do glodéwki, Obejmuje wytacznie produkty rostin- ne w postaci surowej. Je) najbardziej radykalna wersja to frutarianizm (je sie tylko to, co spadnie z drzewa). Moze powodowaé wadecia, niestraw- nosé, biegunki, Zbyt duza ilosé btonnika przeczyszcza i wplywa na zabu- reenia pracy jelit. Przy dlugim stosowaniu dieta witariafiska moze dopro- wadzié do niedoboréw minerainych, anemii, ktuchosci kosci, kurczow migsni, wypadania wlosow. W bialku zwierzecym sq aminokwasy nieobec- ne w roslinnym, wiec wegetarianie musza stosowa¢ suplementy. Dieta kapusciana, zwana tez prezydencka Podstawa jest zupa warzywna 2 kapusty, selera naciowe- go, papryki, cebuli, pomidoraw. Moczopedne sktad niki odwadniaja i moga przyczyni¢ sig do utraty soli mineralnych, Dieta pozwala schudna¢é rekla- mowane 4 kilogramy, tyle Ze nalezy to przypi- sa¢ glownie utracie wody, a nie tkanki thusz- czowe), Po zakoriczeniu kuracji komorki tluszczowe z powrotem pecznieja i waga wraca. Minusy ~ prawdopodobne wzdecia, zaburzenia pracy jelit, efekt jo-jo.Z pewno- ~ $ciq rzucimy sig na jedzenie, poniewaz pod- czas diety caly czas jest sig glodaymDieta Atkinsa/optymalna/Kwasniewskiego Migso, boczek, jaja, smalec, kaszanki, podroby — jemy tego, ile cheemy. Dieta opiera sie na przekonaniu, ze to nie thuszcz, ale cukier jest naj- wigkszym wrogiem bioder. Z menu wypadaja wiec cukier, weglowo- dany, makaron, mleko, slodycze, warzywa zawierajace skrobie, np. ziemniaki, Pod praykrywka ,naukowosci” mamy kolejna klasycznq monodiete, ktéra maze doprowadzi¢ do chordb serca i watroby. Osta: bia prace mézgu i ukladu nerwowego, poniewaz wyklucza weglowo- dany, Sieda pamie¢, koncentracja, organizm zaczyna wysylac sygnaly oniedoborach skladnikow mineralnych. Bez sensu. Dieta Stilmanna Jedna z bardziej restrykeyjnych (inne to: pszeniczna, ry2owa, kaszowa), Przez tydzien nic poza miesem izielona herbata {trudno'sie dziwi¢, ze w kolejnych dniach ma sig coraz mniejszy apetyt), Dludsze stosowa- nie prowadzi do zaburzet\ ze strony przewodu pokarmowego, ostabia- Jace] apetyt kwasicy (nagromadzenie we kewi iw tkankach produktow przemiany materii o odezynie kwasnym) oraz niedoboru witamin, Dieta kopenhaska Kawa, jajka na twardo, satata, stek — kto nie zna tej diety? Trwa zaled- wie 13 dni i nawet osoby, kt6re ja polecaja, podkreslaja, ze mozna ja stosowa¢ tylko raz na dwa lata, by nie wyniszczye organizmu. Bedac na diecie kopenhaskiej, dziennie dostarezamy organizmowi nie wiece) niz 800 kcal, podczas gdy kobieta do normainego funkcjonowania potrzebuje okoto 2000 kcal, a mezczyzna okoto 2500 kcal. W sumie wigc wynis7¢za, odwadnia, a tluszcz pozostaje nietknigty. Monotonna, bardzo trudna, wyczerpujaca. Irytacja, dekoncentracja, zawroty glowy, ssacy gldd to jej wierni towarzysze, Spowalnia metabolizm, a po je) Zakoriczeni kilogramy i tak szybko wracaja. Dieta zgodna z grupa krwi Autor diety ~ Peter J. D'Adamo — twierdzi, ze ka?dej grupie krwi powi- nien odpowiada¢ inny sposob zywienia, Dzieli produkty na trzy pod- stawowe kategorie: bardzo zdrowe, neutraliie ite, ktorych nalezy unika¢ Zaleca, by po produkty pierwszej i drugie) grupy siggac bez ograniczen. Problem w tym, 2e sq one tak wymysine, ze w elekcie wybor jest maly, wiec faktycznie jemy niewiele, Teoria D’Adamo nie zostala potwierdzona zad. nymi badaniami niezaleznymi od tych, ktorymi dysponuje sam autor. Dieta biatkowa Dukana Ostatnio Swiat na jej punkcie oszalal. Wszyscy biegaja 2 pudelkami pet- nymi miesa, jajek i nabialu. Minusem diety bialkowej jest jej restrykcy) nog i Monotonia, szczegélnie w pierwszej fazie, ale 2a to cztowiek nie chodzi glodny, bo bialka mozna jesé do woli. Diecie towarzysza jednak uczucie ostabienia i zmeczenia, uciazliwe zaparcia, przykry zapach z ust, sennosé, wrazenie pieczenia sk6ry. Zbyt duza ilog¢ bialka obciaza nerki, nasila procesy gnilne. Trawienie biatek wiaze sie bowiem z wydalaniem Z organizmu toksycznych produktow przemiany materil. Biedy jest tez mézg, ktory do prawidlowego funkcjonowania potrzebuje odpowiednie) ilosci glukozy z weglowodanéw zabronionych w wielu fazach diety. Biat- kowy jadlospis podnosi w organizmie poziom homocysteiny, a ten zwia- zek przyezynia sig do rozwoju chordb ukladu krazenia. Niedobdr wita- min, mineratow, blonnika to kolejne stabe punkty. Efekt? Podobnie jak przy glodéwce zjadamy samych siebie,2OLADKU} SIE Jak przetrwa¢ na imprezach Strusiow/ ani Swieta, ani imieniny u cioci nie sq straszne. Naje sie, za prze- proszeniem, gastrolitow, ima wszystko w nosie, a raczej w dziobie. Ga- strolity to kamienie o érednicy nawet 10 centymetrow, ktore strus, sku- baniec, celowo polyka. Siedzq one sobie w zoladku i dzieki skurczom tego organu rozcieraja jedzenie na tatwostrawna papke. Stad tez mamy w polszczyénie wyrazenie ,strusi Zoladek’, czyli taki, ktory wessie, prze- robi i strawi wszystko. Kazda ilos¢ pokarmu przyjmie z godnoscia | ka- miennym spokojem, Przemiele, rozetrze i przepcha. Ech, gdyby tak czto- wiek mogt cho¢by raz w roku, na swieta albo na imieniny cioci Geni, zamienié sie ze strusiem na zoladek... Talerz bez dna Profesor Brian Wansink, amerykariski psycho- log, wykladowea Cornell University, nazywany Sherlockiem Holmesem zachowan zywienio- wych, znany jest z dziwnych eksperymentow, ktore przeprowadza na zwyklych zjadaczach chleba, Za wymyslenie talerza bez dna otrzy- mat w 2007 roku cenng nagrode Antynobla. Ten humorystyczny odpowiednik prawdzi- wych Nobli prayznaje sie za prace naukowe, ktore .najpierw smiesza, a potem sktaniaja do myslenia’, Profesor Wansink pokazat grupie 60 studentow pollitrowy talerz z2upa pomi dorowa i zadat im pytanie: ,Gdybyscie dosta- litaka zupe na obiad, kiedy przestalibyscie ja jes@?", A281 procent badanych stwierdzilo, e w momencie, w ktorym talerz okazalby sig pusty, a 19 procent - wtedy, gdy poczuliby sie naje dzeni. Zeby to sprawdzi¢, profesor posadzit stu dentow przy talerzach bez dna. Oczywiscie nie mieli oni pojecia o eksperymencie, znajdowali sie w zwyktej szkolnej stotdwee. Naczynia byly przy- } mocowane do stolu, a w dnie miaty ukryta rurke, wniezauwazalny sposéb podajaca zupe do talerzy. Efekt? Badani, ktérzy korzystali z normalnych naczyf\ (takich tez uzywano podezas doswiadczenia), zjedli sred- rio 310 mililitr6w zupy, czyli odrobine mniej niz wynosi przeciet- na porcja, a proszeni o oszacowanie kalorycznosci potrawy, odpowiada 1i 123 keal (w rzeczywistosci byto 155 kcal). Ci, ktorzy zasiedli do talerzy bez dna, jedli, jedli... izjedli Srednio 525 mililitrow zupy, kalorycanose szacujacna 127 keal (przy faktycanych 268 kcal). Byli i tacy, ktorzy pochto- reli ponad litr pomidorwki | nadal czuli niedosyt! Wniosek? Czlowiek moze zjeé¢ tyle, ile potozy mu sig na talerzu, a nawet wigce). W dodatku ma problemy z ocena kalorycznosci positku. Swigta racja,ilez to razy slyszeligmy od os6b z duza nadwaga stwierdze nia typu: , Nie wiem, dlaczego tak wygladam, przeciez nic nie jem’. Ale ady poprosi sie o konsekwentne, drobiazgowe zapisywanie wszystkiego, co wkladaja do ust, okazuje sie, ze to mnie) wigce) potowa spizarni, po chlonieta przez nieuwage, w biegu, szczegdInie gdy w domu panuje przedéwigteczne czy przedimieninowe szaleristwo Rady konwencjonalne Teraz, jak w kazdym szanujacym sig tekécie poradnikowym, powinna na stapi¢ seria zalecen, jak uniknaé przejedzenia w swigta czy podczas im prezy. Ale jak tu poscié w Wigilig? Sq tacy, ktérzy przez caly dzien nie wktadajg nic do ust, po to by objes¢ si¢ podezas kolagji Blad, prosze pul peta. To moze wypi¢ dwie szklanki wody przed megakolacja? Banalny banat mB Jeli przygotowujemy wieczerze, odchudémy potrawy - mnie) masta w barszczu, mnie] cukru i ja) rniku, jogurt zamiast smietany w ZU: pie grzybowey, mp Posilek zacznijmy od dan, ktdre maja najmnie} Uuszczu i kalorii: wa , barszczu, kapusty z gizybami, chudych ryb. Unikajmy ryb mazonych, w panierce, z sosam|, czyli Klasyki qatunkNie zjada¢ je do ostatnie @B Pijmy duz0 wody, herbaty, kompote 2SuszZu ~ma on wtasciwosei prz objawy przejedzenia MB | Moja Ulubiona rada — nie spieszmy woll, Ci, ktorzy pochtaniaja pasitki w tempie zaby polykajace] muchy, wiece] jed. ybciej tyia. No dobra, latwo méwi, trudniej zrobi¢, szczegéInie wtedy, gdy na stole stoi 12 wysmienitych, wyczekiwanych przez caty rok, przyrzadzonych domowym sposabem dan Albo gdy ciocia Genia na imieninach jak co ro- ku przygetowala przepyszne zimne nézki i ciepla golonke. lest mily na strdj, wino blyszczy w kieliszkach, a dookola siedza bliscy, nareszcie zre- laksowani i wypoczeci, Jak mowi profesor Wansink, im wigcej os6b pray stole, tym wigce| jesz. Cos w tym musi byé, bo jak uméwie sie z kolezan kana lunch, zamawiam salatke, a gdy spozywam positek w duzej grupie, Pochlaniam wigcej. Dlaczego? Bo wredy znika poczucie wstydu (panuje taki chaos, e nie wiadomo, kto co i ile zjadi), a moi wspéibiesiadnicy na- Kladajg wigksze porcje, Czy sa jakies rady mniej konwencjonaine? Sposoby Wansinka Zoladek jest blisko serca, Chociaz wedlug profesora Wansinka powinien by blizej rozumu. Dlaczego? Bo bezmysinos¢ i beztroska przy stole to Jedne z najwaaniejszych pryczyn otylosci. Czesto ,jemy oczam\", warto je wiec tworcz0 i rozsadnie wykorzystaé. ede wszystkim nalezy szacoy hig} niz wiece). Najlepie) I zdwunasto kutkowala tym, iz badani spozyli o 22 procent lu lub ocalié swoj asy, nie usuwaj iz vie li nie planujesz zjesé z m Kor Usiad? do pos niejszei osoby przy stole. | najclekawsze: n pierws: Strug pochtania okoto 3,5 kilograma pokarmu dziennia, Zywi sie gtownie roslinami, nie gardzi owocami, nasionami, orzechami. Zdarza mu sig tak- 2e potknaé owady, np. szararicze, oraz resztki pozostawiane przez mic sozernych drapiezcow. Jelita strusia maja 14 metrow dlugosci, dzieki czemu moga trawit pokarm nieprzyswajalny przez inne 2wierzeta. Celowiek jak strus, wszystko weiagnie, ale, niestety, nie ma tak pojemnego i doskonalego zoladka, 0 czym warto pamietaé. | jeszcze jedno: wytom w diecie raz na dwa, trzy tygodnie to nic zdrozne- go, pod warunkiem ze na- stepnego dnia grzecznie wracamy do dziobania ka szy ijarzynek.ZAKUPACH Czego nie tykaé Zmiana diety oznacza tez zmiang na liScie zakupéw, i to w formie 3D. Dia- metralna, Dlugofalowa, Definitywna. Czy to oznacza calkowite zrezygno- wanie 2 chipsow i karmelkéw w czekoladzie? W zasadzie tak, a przynaj mnie| do momentu uzyskania upragnione| wagi. Kiedys moj czteroletni syn, strasznie zmeczony plazowaniem, podszedt do mnie i zapytat: Mamo, sa jagodzianki? ~ Nie ma ~ odpowiedziatam, przeszukawszy toboiki plazowe. =A ciasteczka? — nie ustepowal. —Nie ma, ~ A cukierki? —Niema — No to jak mam 2yé?2? ~ zawyt izalal sig izami. Praysiggam, gdybym wtedy miata mozliwose podarowania mu polowy sklepu cukiemiczego, zrobilabym to natychmiast. Podobnie jest z dieta Kiedy dopada nas tesknota i Zal nicutulony za jagodzianka, karmelkiem czy orzechem w czekoladzie, najlepiej ich po prostu nie mie¢ ani w tobolku plazowym, ani w kuchenngj szafce. Najwaaniejsze zalozenie brami: nie tykam nicze- 99, co zabronione na czas diety, potem w fa- zie obrony przed efektem jo-jo funduje sobie cos mitego, stodkiego, smacznie tlustego, pysznie kalorycznego i cu- downie wchodzacego w biodra, ale... raz w tygodniu. Maksymainie. Jezeli zbyt cz@sto pozwolisz sobie na wylom W diecie, gwarantuje, #e natychmiast zerwiesz sig ze smyczy. Poza tym udo- wodniono, 2e cukier pobudza apetyt Dlatego im czescie) bedziesz siegac po slodycze, tym silniejsza poczujesz nanie cheé. Podobnie jest z alkoholem ~ jezeli lampka wina stanie sig wieczornym rytualem, zaczniesz wigce) jese. ; Wsklepie nalezy szerokim tukiem omija¢ dzialy 2 2ywnoscia przetworzo na, stodyczami, chipsami, napojami gazowanymi i sokami. W dziale pie karniczym interesuje nas tylko chleby razowy na prawdziwym zakwasie. Dziat wedlin? Ewentualnie piers z kurczaka czy indyka, Zawsze jednak trzeba prosi¢ 0 podanie sktadu, bo moze sie okazaé, 2e kielbaska drobio- wa ulepiona jest z wiekszej ilosci tluszczu i cukru niz batonik mlecno- -miodowy z dzialu cukierniczego. Dzial migsny? Kurczak, indyk, bardzo chuda wotowina, kaczka, ostatecznie potgeski. Makaron tylko razowy, kasza 2 petnego ziarna, a nie famana, Pierwsze zakupy beda trudne, ale co tam, dasz rade. PULPET NA DIECIE POTRZEBUWJE TRZECH RODZAJOW PRODUK * petnoziarnistych - zrédta weglowodanéw zlozonych, # odzwierzecych i czesciowo roslinnych - 2rédta biatek, * warzyw | owocéw ~ 2rédta blonnika, witamin i sktadnikew mineralnych. Jak kupowa¢ i wybiera¢ wartosciowe produkty petnoziarniste CHLEB GB Dziennie mozna zjes¢ jedng grubsza kromke lub dwie cienkie. j lub re ty, cigzki 'yto ma twarde owe) maki zytnie} jamo, z wieksza iloscia wysmu- tebszych warstw glel .|nacze| sprawa wyglada Pszenica ma migk! gleboko, wiec czerpie skladniki miner Chlebzytnidtugoz eéti pozbawi sie jg ostonek — tract prawie caly bloni te2 mnie] witamin i mineralow niz zyto. Chleba pszennego ni zeba zue, niemal rozply ach, jednak szybciej wehodzi w bio: aby sie nasyelé, trzeba go zjeseMB Kupujac chleb, musisz zarnienié sie w det ektywa, Warto wiedziec, ze w krajach Uni Europejskie) pieka- ize maja obowiazek podawag jed) rodzaj (pszenny, 2ytai lub ynie jego nazwe, tnio-pszenny) oraz date produkgji, Nie muszg natomiast ujawnia¢ skladu, Nie ‘ktotzy jednak (ewlaszcza ci piekacy dabry chleb] poda- ja go. Jesli na bochenku ana sz liste skladnikow, preeczytaj ja uwaenie. Im wyzszy numer przy oznaczeniu maki, tym bedzie ona bogatsza w blonnik, witaminy i mi neraly, a wie i zdrowsza. MB S2Uk2) pieczywa ma Jacego w skladzie tylko make, wode, zakwas / S61. Jesli zawiera cos wiece), ip. zakwaszacz (E322, £330), ulepszacz (E471, E300), to oznac: 2e kupuijes2 chemiczna podrobke. MB Dobry chieb razowy (czyliz maki mielone| tylko faz z peinym ziarnem) jest cigzki, nienadmuchany, lekko mokry w Srodku, dose twardy, a po przekroje niu powinien sie ciagnaé, niemat lepié do noza. Ma specyficzny kwaskowy zapach, Nie plesnieje ani za~ nadto nie wysycha w ciagu 5-6 dni; ten najlapsze jakosci zachowuje swiezosé nawet 10 dni : mB Paw datku maki sojowe), tzwv. naturalnego ulep: za, ktd- ry wplywa na wybielenie maki i pozwala dodaé do ciasta wiece) wody, co 2wigksza objetaée orz kos€ pieczywa miek mB 0 mace pszenne) wysako oczyszczone| dietetycy méwig: ,Bezcennymi otrebami kar swinie, dia ludzi pozostaja odpadki’. Najzdrowsze sq graham, wa iz pelnego przemiatu. Numer pi maki swiadezy o zawartosci tzw, popiolu, nych’skladnikow mineraliyych. lm jest on wyészy, tym ley - tortowa — 450, igh — poznariska, wroctawiska, krupezatka - 500, ~ luksusowa — 550, makaronowa — 650, 2ytnia chlebowa (pytlowa) ~ 720, pszenna chlebowa ~ 750 lub 850, itkowa ~ 1400, ~grahem — 1850, —razowa — 2000, z petnego przemiatu - 3000. mB Skorka chleba ma najwigee} przeciwutle niaczy, chraniacych przed nowotworami i starzeniem, oraz blonnika, W chlebie oszukaricu jest jednolita i cienka. Jesli bochenek ma wy rudy kolor (wiewldrki albo czekolady), to znaczy, Ze dodano do niego karmelu lub slodu, by udawal zdrowsze pieczywo ciemme. Uwaga, cza semm’sa na nim przykiejone ziama, bysmy mysleli, 2e to chleb petnoziar nisty, i nie zauwazyli, 2e kupujemy gniot. Jednak po przekrojeniu - ziaren ani sladu, Wdobrym jakosciowo chlebie skérka powinna by¢ dogé gruba, twarda, ladnie przypieczona, blyszczaca, 0 zlocistym lub clemnobrazo wym kolorze. Jej powierzchnia moze peka¢ w charakterystyczne ramby, Dokladnie tak, jek ziemia podezas upatow. raznie @@@ Konsystencja - chleb oszukaniec jest jak gabka, ma pustke w srodku Gdy go zagnieciesz, nie wrdci do stanu pierwotnego. tatwo sie kruszy, trud no kroi, podezas smarowanie mastem powstaja w nim dziury. Natomiast ory, zdrowy chleb jest lekko gliniasty i latwo go pokroié na kromki. pernikie! @@® Oprdcz petnoziarnistego razowca Warto kupowa€ p ze Sruty Zytniej. MB Zaleca sie rowniez graham — pieczywo 2 maki pszennaj z petnego przemiatu, delikatnie} ve zytnie iz te] racji wskazane dla osob, dla ktorych petnaziarnisty bochenek jest zhyt ciezkostrawny. sze niz raz mp Czytajetykiety: nazwy ,tradycyiny’, ko wtedy, gdy na naler dobry’, ,staropaiski", ,wiejski” maja znaczenie ty! vymieniono ani jednego chemicznego nie make Zytnia, naturalny zakwas, wode i sol; skladinika, a jedyni _pasteryzowany’ - nie wiadomo, co to znaczy; pasteryzuje sie przecie? ileko, a nie chleb; prawdopodobnie producent w ten sposdb jeszcze ji wydluza Zycie pieczywa; ~ ,bez konserwantéw” ~ prawdziwy chleb nigdy ich nie ma; chieb ,fit’, .wysmuklajacy’, light” — nie daj sie nabraé, chleb nie moze zie kaloryczny. bard nas odchudzi¢, nic 2 tego ~ zawsze beKASZA MB Mozna zjes 2-3 lyzki 2-3 razy deiennie, MB Gryczana ~ jedina z najzdrowszych. Pecznieje w brzuchu, hamujac apetyt. Najwiece] wartosel odzywezych ma kasza gry ¢zana niepalona ~ przewyésza pod tym wzgledem palona (pra 20n@j), ktéra podczas podgt yania traci spore witamin. MB Jaglana — wytwarza sie ja 2 nasion prosa, Wyréénia sie najwy2szq zawartoscia witamin z grupy B: 8, {tlaminy), B, (ryboflawiny) iB, (pirydok syny) oraz zelaza i miedzi, Zawiera lecytyne i - uwagal ~ bardzo radko wystepujaca w produktach spozywezych krzemionke, maiaca zbawienny wplyw na stawy. Jest lekkostrawna j nie uczula, Zaleca sie ja podezas chordb wirusowych I przezigbien, bo oczyszcza i wspomaga usuwanie wituséw z organizmu. Kiedy kupujesz kasze jaglana, przyjrzyj sie ziar nom, bo przechowywana w zlych warunkach szybko jetczeje. (BJ gczmienna ~ peczak, gruba, srednia, drobna oraz perlowa, Wszystkie odmiany stanowig dobre drédio witaminy PP, czyli kwasu nikotynowego (niacyny), ktéra obniza poziom ztego cholesterolu we krwii poprawia wy glad skéry (pomage przy ktopotach z cera). Ma duzo rezpuszczainego btonnika - zapobiega zaparciom, wadeciom i bétom braucha, MB Krakowska ~ rozdrobniona i wypolerawana kasza gryczaia. Zawiera mnie] skiadnikéw odzywczych nié tradycyjna, HB Je4Ii kupujesz kasze w torebkach, musisz pamietaé, ze gotujesz pla Stik (smacznego!). Poza tym tracisz kantrole nad przyrzadzang kasza, Torebke wrzuca sie do wody io niej zapomina, Wylawia sie potem rozgo: towang papke, pozbawiong wartosci odzywezych. Najadrowsza kasza to ta uugatowana jak makaron ~ na poltwardo, al dente. Mi Kasza porcjowana w plastikowych torebkach zawsze jest drozsza niz ta W opakowaniach kilogramowych, @m@ Kasze warto kupowaé w sklepach ekolagicz: nych, bo produkty zbozowe naleza de tej grupy darow natury, ktére w najwiekszym stopniu chong zanieczyszczenia ze Srodowiska, Ekoka: sza kosztuje kilka zlotych wiece) od tradycyjne} PLATKI SNIADANIOWE (MB Codziennie mozesz zjese 2-3 ly2ki BB Najzdrowsze inajlepsze dla pulpeta na diecie sa platki owsiane, zwy- Kle lub gérskie, Jaka jest miedzy nimi roznica? Piatki owsiane otrzymuje sie z oczyszczonego ziarna owsa, poddanego zabiegom hydrotermicz nym, obluskiwanit,, ewentuainie krojeniy i ptatkowaniu, Sposdb obrébki ziama decydluje 0 rodzaju platkow owsianych: - 2wykle ~ otrzymane z calego ziarna, gorskie ~ otrzymane z pokrojonego ziarna, ~ blyskawicane ~ otrzymar specjaine] obrbnce hydrotermiczne z pokrojonego ziama | poddane EB Najlepsze sa te pierwsze, bo najinniej przetworzone Pozostate piatki nas nig interesuja. Dlaczego? Maja zbyt ma: to blonnika, ktéry wspomaga prace jelit, niczym szezotka oczyszeza jez toksyn i pobudza trawienie. Kré cukier i Inne jego postaci ~ syrop glukozowo-fruktozowy, karmel, stéd itp. Niedawno w 32 krajach na pigciy konty. nentach czasopisma j organizacje konsumenckie skontro- lowaly ptatki Sniadaniowe, W tescie brat udzial rowniez nasz_,Swiat Konsumenta’, ktory wytypowat osiem pro duktéw z polskich sklepow. Piatki najgorze) wypadly w badaniu na zawartose cuktu - mialy go 20-34 procent! C2e8¢ 2 nich zawierala tez za malo blonnika, preedluza: jacego uczucie sytosci jew nich @@ Do platkow przemystowych ~ kuleczek, podusze- czek, koleczek - dodawane sa takze inne catkowicie zbedne substancje: tluszcze trans, 561, mleko w proszku (tluszcz i cholesterol), kanserwanty, emulgatory, sztuczne barwniki | aromaty. BB Kilogram slodkich piatkéw moze koszto) czas gdy platki owsiane sq Smiesznie tanie ¢ nawet 40 zlotych, pod- BL wyazaj na hasta fit’, light” - zazwyczaj z tysunkiem smuklej sylfidy na opa- kowaniu i dopiskiem lekki posilek” ~to tylko chwyt reklamowy; sprze daz platkaw sniadaniowych w opakowaniach sugerujacych ich wplyw na szczupta sylwetke rognie w Polsce jak szalona; wystarczy jednak fitnes:‘Wigcej na: www.ebookdall.pl sprawdzi¢ kalorycznos¢ na torebce: takie produkty maja tyle sa me kaloril (albo nawet wiecej: 360-415 kcal), co podobne artykuty bez magicznegpo . fit” w nazwie (zob. rozdzial Zywnos typu tight); ~ ,wzbogacone wapniem” — nie ma to Zadnego znaczenia, gdy?, po pierwsze, wapn wehtania sie najlepiej z mleka, a po drugie, do opa- kowania platkow producent dosypat pot kilograma cukru; = , moc owocdw’ - jesli sq to suszone rodzynki czy Stivwki, to dobrze; je- 2eli kandyzowane owoce — gorzej, bo zawieraja duzo pustych kalorii; wwypadku truskawek, breoskwifi czy wisni przemystowe mycie, suszenie, krojenie i podbarwianie sprawia, ze traca prawie wszyst kie wartosci odzyweze; — ,ptatki | mleko" —to hasto na stodkich batenach oznacza, ze sa w nich weglowodany, cukier i mleko w proszku, ktére, jak wiadomo, ma wiele tHuszczu i duzo mniej wartosci edzywezych niz normalne mleko. MAKARON MB Codziennie mozesz zjese 2-3 ty2ki fm W poiskich sklepach znajdziesz: makaron twardy ~ produkowany wylaczniez maki i wody: maka pocho- dzize specjainego gatunku pszenicy durum o bardzo twardym ziarnie, readzie) z2yta, orkiszu cay gryki: Wiosi znaja okolo 300 rodzajaw twarde| pasty, najpopulamiejsze to spaghetti, rigatoni {rurki), farfalle {kokardki), fusili (éiderki), tagliatelle (wstazki), conchiglie (muszelkil, tortellini (pie rozki), ravioli (poduszeczki); makaron miekki ~ produkowany z maki pszennej o miekkim ziarnie, wo- dy i jajek; najezesciej to makaron typu nitka, krajanka, fazanka, falbanka; makaron petnoziamisty, bezjajeczny ~ najzdrowszy (jedynie taki nas interesuje), zawiera nie tylko wigce| witamin z grupy B (niacyny i folacyny) oraz mineralow (fosforu, zelaza, cynku i magnezu), ale i mniej kaloril (oko- 40330 keal/100 g suchego i okolo 95 keal po ugotowaniu), poniewaz znaj dluje sie w nim nierozpuszczalay blonnik (celuloza), odporny na dziatanie enzymow trawiennych i drobnoustrojow, dzigki czemu organizm go nie przyswaja ~ makaron gryczany, razowy z otrebami (mozna kupié w sklepach ze z2drow Zywnoscia} - idealny dla os6b odchudzajacych sie i cierpigcych na zaparcia. (8 Wybierz makaton z semoliny, maki uzyskanej z odmiany pszehicy twardej (durum), ktora rosnie w cieplym klimacie, Ma charakterystycz- ny zlotozolty kolor, Po krotkim gotowaniu pozostaje twardy, sprezysty izwarty ~ dlatego mnie) tuczy. 8 Makaron typu ,polskiego”, czesto z dodatkiem jajek, produkuje sie zpszenicy miekkiej uprawiane) w chlodniejszych krajach. Ma jasny kolor. Nawet krotko gotowany rozgotowuie sig, szybko pecznieje i staje sig kle- isty. Z powodu jajek zawiera tez wiecej kalorii (sprawdzaj kalarycznosé na opakowaniul} @B Makaron dobre) jakosci nie moze kosztowac zlotowki. qm W makaronie Sita Serca znajduje sie maka z nasion amarantusa, ktéra ‘opéénia proces starzenia sie Komorek, a takze jest doskonalym elementem diety dla 056b prowadzacych aktywny tryb Zycia. Produkt powstal we wspolpracy z Grupa Gospodarcza Fundacii Rozwoju Kardiochirurgii Jest w nim duzo blonnika, skrobi, biatka, 2elaza i magnezu - wszystkie te skladniki maja zbawienny wplyw na przyspieszenie przemiany materi BB waza) na hasta: ez konserwantéw’ - zaden suchy makaron ich nie ma; bez sztucznych barwnikéw” nie mozna ich uzywa¢ w produkei ma- karonu: snaturalne éwieze jaja” ~ mogg je stosowat (takze w proszku wszyscy producenci, wiec po co sie tym chwatic: — ,jakose I" ~ Polska Norma, na kt6rq powoluja sie wytworey, nie przewi- duje podzialu na klasy jakoseiJak kupowaé produkty biatkowe MIESO (BB Mozna zjesé wie porce (po 50-80.q) dziennie, {mB W swiezym miesie po nacisnieciu paicem powstaje male walebienie, ktore wraca do pierwotnego ksztaltu po krotkim czasie. Star aze migso ma wiece| tkanki lgcznej, dlatega jest twardsze i mnie] delikatne w smaku, Nie- przyjemna albo stodkawa won, nietypowe barwy, zbyt miekka lub sliska powierzchnia, wyciekajacy plyn - te wlasciwoscl dyskwatifikujg zakup. Jesli mieso pach- nie metalicznie, chemicznie badg ma zmieniony kolor, nie nadaje sie do spozycia. Byé moze ,odéwiegano je” wnapojach typu cola lub nad manganianie potasu GBB Mieso warto kupowae w sprawdzonym miejscu, raczej w malych sklepach niz wwielkich supermarketach. Diac caw niedudym sklepie wie, z go? Poniewai spraedaw jezeli weignie nam stary gnat, to wiece} do niego nie przyjdziemy. Warto go poprosi¢, by pokazal kawatek miesa Z kazdej strony. GB Nalezy zwracac uwagg na termin przydatnosel do spozycia. Okresta sig go wyrazeniem ,naledy spozyé do...", ktére oznacza, 2e po danym iniu produkt absolutnie nie nadaje sie juz do jedzenia. MB Ku pujge kurczaka czy indyka sprzedawanego na tackach, sprawdé, czy nie wylewa sig 2 niego woda, Gabczasta podscistha, ktorej lezy migso, nie bez powodu jest nazywana pampersem. Potrafi wchiona¢ nawet szklankg wody, Jesli wiec woda wylewa sie z tacki, byé moze mieso ma jej spora dolewke. Poza tym w wodzie szybciej namnazaja sie bakterie BB Lwvazaj na mieso mielone. W hipermarketach czesto pakuje sie je ktadac na wierzch warstwe Swiezego miesa, ktora ukrywa starszq zawar tose. Lepie) kupowae mieso w kawalku i mled dopiero w demu. Ma nie porownanie lepszy smak. lB C2y wiesz, Ze paczkowane migso mielone jest coraz czescie) konser wowane? Czym? Na przyklad E202 —sorbinianem potasu, dzlalajacym antyplesniowo i antybakteryinie, £250 - azotynem sedu, ktéry, co praw- da, hamuje rozw6j bakterii szkodliwych dla zdrowia, ale spozyty w du- 2ych ilogciach utrudnia transportowanie tlenu przez krew. Jest to szcze- golnie niebezpieczne w przypadku niemowlet. Podczas odgrzewania peklowanych przetworow migsnych (w temperaturze powyzej 150°C) azotyn sodu wehodzi w reakcje z ezasteczkami bialka, w wyniku czego moga wytwarza¢ sie rakatworeze nitrozoaminy. Jesti wiec kupujesz mig- so na kotlety mielone, sprawdé, czy nie zawiera ono zadnych dedatkow. EB Niskokalorycznym, bardzo zdrowym miesem, o ktorym czesto zapo: minamy, jest dziczyzna, Nie zawiera antybiotykow ani hormonéw wzro- stu, bo przecie? dziki czy jelenie karmia sig same, calkowicie naturainie. Daiczyzne ma tez mnie zlego cholesterolu, a wigce| mikroelementow, RYBY GB Mozna zjes¢ dwie porcje (po 50-80 g) dziennie. MB Fy ba niedawne ziowiona ma swiezy, a nie mocno ,rybi" zapach {naj lepigj kupuj w dni dostawy), Jej skéra jest gladka i wilgetna (tuski rowno do niej przylegaja), mieso - sprezyste | zwarte (pe nacisnieciu nie pozo- staje watebienie), brzuch - niewzdety, ogon i pletwy sa wilgotne i giet- kie, oczy - jasne, a skrzela -rozowe lub czerwone. iB Najlepiej zzopatrywat sig w Swieze ryby i przy rzqdza¢ je w domu. W konserwach, pastach i sa fatkach maja wigce) thuszezu juz nie tylko ome- ga-3) i kalorii, mnie} sktadnikew odzywezych, duzo cukru, stodzikow oraz sztucznych dodatkow - konserwantéw i chem nych sromatow. MB Zciarza sie, Ze ryby mrozone w glazurze zawierajq mnéstwo.wpompawane}” wody, nawet do 50 procent Producent lub sprzecawca’sq zobewiqzani po- informowaé, ze jest to ryba mrozona w glazurze i poda€ itosciowa zawartosé glazury lub ryby w tym produkele fmm Pzy rybach zywych, swiezych, schodzenych, mrozonych, suszonych, wedzonych, solonych hub Ww solankach ofaz pray skorupiakach i mieczakach musza znajdowa¢ sig informacje a handlowym eznaczeniu gatunku tnazwy polska i taciiiskal, me todzie produkgji (zlowione w morzu, wodach srod ladowych lub wyhodewane}, obszarze polows (np, Morze Baltyckie, a w praypadku wed srodladowye! i hodowli takze nazwa paristwa, np. zlowione lub wyhedowane w Polsce} MB Festi zdecydujesz sig na konserwe, wybierz rybi W sosie wlasnym (a nie w oleju, bo bedzie w ni mnostwo kaloril), w duzych kawalkach (6 nie r drobniona, bo ta poszatkowana zawiera mnie} wartoscl adzywezych}. 5 skladniki, czasem jedna puszka z tunczykiem mo ze mieé 20 granéw bial wdzaj i porownuj a, a inna ~ tylko 12, @B Nie kupuj gotowych paluszkow, katletaw rybnych ani ryb w panierce ~ znajduje si wiecej maki, soli, ulepszaczy smaku i szkodli wych tluszez6w trans anizeli wartosciowych sktadnikow. wich BB Zdarza sig pasta rybha z Huszezem roslinnym na pierw! , satatka ze 2wycz ym miejscu w skiad: weenie zlota {pk de i cebule}, losos w megadpakowaniu, aw srodk 5 dekagramow ryby! Jesii siegasz po gotowe pr caytaj etykiety, bo na pétkachz praetworami rybnymi isz ghownie z nych sledizi nie yiko dukty, zawsze anuje praw wolnoamerykankal slbicleli ryb wedzonych. O ile nie sq kupione najomego rybaka, ktory ma domowa wedzarnie, istnieje prawdopo- sotidnie) posolone, anurzone w roztworze mB 7/5 wiadomose dia w! adz dobienstwo, ze zostaly naj ierw przemyslowo (czyta} to znaczy a potem przemystowo uw chemicznym nadajacym smal wedzenia MB Najzdrowsze, ale niestéty inajdrozsze ryby z lowisk ekologicznych niaja certyfikat nadawany przez niezalezng organi Rade Zareadza nia Zasobami Morskimi (The Marine Stewardship Council). Swiatawy Fur dusz na recz Dzikiej Przyrady (World Wide Fund for Nature) apeluje, by nie kupowaé I nie jest w testauracjach: dorsza, halibuta atlanty Jososia baltyckiego, ktére nie pochodza z hodowli, oraz rekina, soll, gorza, Tym gatunkom grozi wyginiecie z powodu nadmiernych potowow albo sposéb ich wylawiania zagraza Ssrodowisku. JAJKA HB Mozna zjes kilka wt BB Kolor skorupki nie ma zadnego znaczenia. Najwazniejszy jest... mer. Kazde jajko powinno mieé stempel, a na nim najpierw cyfre (0-3), potem symbol paristwa (PL) i weterynaryjny numer fermy (jajek mozna nie sternplowaé, ale tylko wtedy, gdy jest sig wlascicielem stadka liczace go do 50 kur i sprzedaje na targu). Gyfra na stemplu mawi o tym, wjakich warunkach Zyje kura, ktéra zniosta jajko, a to ma znaczenie i dla naszego zdrowia, ila sumienia. (mB fra 3 oznacza chow klatkowy. Nioski spedzaja cale zycie zamknie te w klatkach (stojacych jedna na drugie)). Sa tak stioczone, ze czasem nie maja nawet mozliwosci obracenia sie, dziobig sig, choruja, gubia pidra, sclizysku, sztuicenie, zdarza sig dosypywanie harmo ranig lapki. Celem takiej hodowli jest maksymatizacia wydajnos Zwierzeta karmi sig wylacznienow wzrostu oraz antybiotykow, by rosty i nie chorowaly. W efekcie produkuja wiece) hormonéw stresu. Kura 2yjaca w srodawisku natural- nym znosi okolo 200 jajek rocznie, podczas gdy ta na fermie nawet 350! Od stycznia 2012 roku w krajach Unii Europejskiej obowiqauje zakaz ho dowania kur niosek w klatkach starego typu. Wasciciele ferm musza wymienié klatki i zapewnic 2wierzetom lepsze warunki, MB Gyfra 2 okresla chow scidlkowy. Kura spedza cale zycie w zamknie- lym pomieszczeniu, jest karmiona pasza, ale przynajmnie| moze sie swo- bodnie ruszaé. iB Cyfra 1 oznacza hodawls wolnowybiegowa, W ciagu dnia kura cho- dzi po pocwérku, zjada trawe, dzdzownice, a na noc zamyka sie ja wklat- ce. Jajka, ktére znosi, sa nie tylko smaczniejsze, ale i zdrowsze — maja np. wiecej elaza. (@B Cy fra 0 to chow ekologiczny. Kura biega wolno i wraca do kurnika, kiedy chee. Zimg karini sie jq pasza z certyfikatem ekologicenym. iB Na opakowaniu jajek jest jeszcze napis oznaczajacy klase: A (jajka przeznaczone do handlu), Bi C (do uzytku przemystowego), Powinna znajdowa¢ sig rownied informacja o rozmiarze. XL, L, M, 5 to kategorie wagowe, ktore okreslajq wielkosc jajka: XL ~ bardzo duge (powyzej 73g), L- duze (63-73 g), M -srednie (53-63 g), S - maie (ponizej 53 g). Pozasta~ te napisy nie maja znaczenia dla kupujacego. iB Najzcrowsze jajka znoszq kurki zielonondzki, ktére kochaja wolnos¢, jedzq duzo trawy, a w 2a- mknigciu zdychaja, diatego hodowane sa wytacz nie w gospodarstwach ekologicznych. Takie jajka - sq smaczniejsze, lepsze jakosciowo i zdrowsze. Maja wieksze 26ttka fo jedna trzecia mniej chole- sterolu, a ponadie rzadziej uczulaja alergikéw. (BD LU wazaj na hasia: jajka ze wsi", ,2 naszej zagrody’, ,prosto od baby’, ,z ekologicanych pluc Polski’, ,spod strze- chy" itd. te ,cuda natury" zwykle majq stempal z trojke na poczatku, ktéra wyjawia, Ze kura wy. FG, chowala siena fermie, nie widzac ani trawy, ani e stonica; = jajka ,odlotowe", ,kasmiczne", .2 moca", moc zy" — to zwykly chwyt reklamowy: - jajka .omega-3", czyli z bardzo zdrowymi kwasa mi tluszezowymi zapobiegajacymi wielu roznym chorobom; uwaga, te pochadzace od kur z ferm j zawieraja 20 razy mniej omega-3 ni jajka kur wie)- skich biegajacych po podwerku, najlepie] wee za- opatrywa€ sie w sklepach ze zdrowa #ywnoscia, bo tam otrzymamy nabiat od kur, ktore dostaja co- dziennie specjaing karme 2 dodatkiem siemienia inianego albo wodorostow bogatych w ten kwas (takie jajko ma lekko rybi zapach). BB J ajka 0 jaskrawych 26Htopomarariczowych Zditkach bardzo czesto barwione sq karotenem. Wiel wiascicieli zwyklych hodowli Klatkowych karmi kury paszami z dadatkiem karotenu ktory sprawia, ze 26ttka wy- Gladaja tak zdrowo i smacznie, jak te od kur karmionych naturalnie, Jajka 0 dwéch zéltkach nie sa wynikiem genetycznych manipulacji, ale natury. Jendencje do znoszenia takich jaj maja mlode kurki NABIAL {mB Mozna zjese kilka pore)i dziennie mleka, jagurtu naturalnego, kefiru, maglanki, sera lub serka biatego. Oczywiscie, o niskie] zawartosci thiszczu. (8B Kipuj jogurty naturaine o jak najmnie}szej zawartosci Huszczu, ale nie 0 procent, bo takie nie maja witamin A, DiK rozpuszczainych w thisz- czach, W prawdziwym jogurcie naturalnym powinny byé tyiko dwa skiad- niki -mleko i bakterie. Zadnego cukru, zadnych zagestnikow | zapycha- czy. Tylko czyste, zywe, lekko sfermentowane micko, MB Niestety, w Polsce pray2wyczailismy sia, Ze jogurt musi by slodki, kremowy, aksamitny, gesty i zwarty. A to blad, bo prawdziwy jogurt po- winien mieé oddzielona faze wodna od state), Jednak, aby preypodobae sig klientom, producenci dodaja do jogurtu naturalnego 2agestniki: 2e- latyne, poktyny, skrobie kukurydziana | (przede wszystkim) mleko w proszku. Efekt? Klasycany jogurt naturalny ma jakies 50 kcal (w 100.9}, natomiast ten zageszczony mlekiem w proszku nawet 80 kcal! | po co? iB Nie daj sie 2wiese hasiom; ,jogurt naturalny 0 procent’, ,light’, fit", adietetyczny’ —w preypadku jogurtu, tak jak i mleka, .0 procent” rowna sigzero sensu; mleko w jogurcie powinno mieé okolo 2 procent tluszczu, gora 3 procent, by pozostaly w nim witaminy rozpuszczaine w tluszczach (nie moze te? miec go za duzo) e si Uwagal Niektore jogurty smietankowe lub kremowe zawierajq nawet 12 procent thiszczu! lB Czy jogurt o takim skladzie: mleko pasteryzo- wane, wsad owocowy (truskawki 2 procent, cukier, skrobia kukurydziana modyfikowana, zagestnik E440, requ- latory kwasowosci: £330, £331, £333, £524, aromaty, barwniki naturaine: koncentraty rosiinne, £141), cukier, odtluszczone mleko w proszku, bak terie jogurtowe ~ to jeszcze jogurt? @® .Deser mleczny — pyszny i odaywezy posilek’, ,deser jogurtowy’ - to nie to samo, co jogurt. Produkty te maja tylko dodatek jogurtu, ktory Ginie w mnéstwie innych sktadnikw (najwigcej w nich cukeu i tuszczu). MB Jogurt truskawkowy" to nie to samo, co ,jogurt o smaku truskaw- kowym". Diaczego? W pierwszym sa prawdziwe owace, drugi nawet nie stal bok truskawek! Zawiera za to morze chemi, Uwaga na jogurty po ziomkowe ~ zawsze sa tylko z chemicznym zapachem. 8 Podiczas kupowania jogurtow, czy to naturalnych, czy smakowych, obowiazuje podstawowa zasada —im krétsza lista sktadnikow, tym lepie). Jednak warto ja preeczytac, bo czasami mozna tam znalezé wiele cieka- wych informagi, np, wyciag z czarnej marchwi, burakéw lub papryki w jo- gurcie truskawkowym albo wyciagz winagron i aronii w jogurcie z owo- cow lesnych. Czy to zle? Trudne powiedzie¢, ale wolelibysmy, Zeby w jogurcie owocowym byly owoce, a nie barwniki @ Jogurt pitay ma mnie] zagestnikew od tego wkubeczku, iB Jogurt smictankowy zawiera znacznie wie- ce) tluszczu (nawet 12 procent) anizeli tradycyjny (2-3 procent) Bio” wnazwie jogurtu nie oznacza probio- tycenosci, ale to, i2 pochodzi on z gospodarstwa ekologicznego. Ekojogurt powinien mieé tez certyfikat jednego z ostod. kéw atestujacych — Agrobiotestu, Ecolandu czy Eccocertu: MB Airy przedtiyé trwalosé jogurtu, poddaje sie go czasem ogrzewaniu (termizacji), Zabija to szkodliwe, ale i dobroczynne bakterie. Informacja © termizacji powinna znajdowac sie na opakowaniu. @@B Jes|i denko pojemnikaz kefirem jest wypukte, nie oznacza to, 2e za- wartosé sie zepsula, Wiecz przeciwnie. Kefir ma niewiele mnie] wapnia hiz jogurt, za to wiece) kwasu wytwarzanego pod wplywem grzybkow kefirowych i drozczy. Powodula one fermentade aikoholowa, podczas ktdrej powstaja kwas mlekowy, alkohol etylowy i dwutlenek wegla. Kefir pobudza trawienie | apetyt MB Maslanka jest zdrowa i niskokalorycena. Zawiera mato tluszczu ityle samo wapnia, co kefir. Powstaje podczas produkeji masta, zapobiega za parciom i chroni jelita przed namnazaniem szkodliwych drobnoustrojow, 8B U waza} na hasto ,bez konserwantow" - zaden prawdziwy jogurt, kefir cay maslanka nie powinny ich mieé. mB Podstawowym sktadnikiem dobrego sera, nie uwzgledniajac bakte- fii przypraw, jest mleko. Ten, ktéry zawiera tuszcze roslinne, mleko w proszku, lecytyne sojowa czy skrobig pszenna, powinien bye wyraznie oznakowany jako produkt seropodebny. Niestety, nie zawsze tak jest. @@ Wybieraj produkty, ktore nie maja w skladzie zapychaczy i chemicz nych dodatkéw, c2yli: oleju palmowego, zagestnikow (np. karagenu), bialka sojowego, regulatorow kwasowosci, sztucznych aromatéw i barw- nikow, Niektére sery kanapkowe sq spulchniane azotem, HB Seri’ dla dzieci niekoniecenie sq najzdrowsze., Zwy- kle zawieraja duzo cukru, a do tego czekoladg, ko- jorowe groszki, karmel. Tymezasem brytyjscy naukowey udowodnili, ze maluchy, ktore je- dzq stodycze bogate w sztuczne barwniki i konserwanty, sq bardziej pobudzone. HB Najlepszy dla os6b na diecie jest twarog (ser bialy) chudy lub sevek wiejski odtluszezony,Jak kupowac owoce i warzywa Owoce 8 keal/100.q 1/100 «WARZYWA ry Spore porcje warzyw dziennie BB Najwiece| nawozow pre: wajaja: szczypiorek, salata, rzodkiewki, bu: aki czerwone, kapusta pekiriska, szpinak oraz kalare iB Warzywa powinny bye jedme, pachnace, niezwiedni 2am i sladow plesni,2 cebula iczosnek nie moga kietkowac. BD Jeéij sq ciemnigjszego kolory, ‘liskie i miekkie (np. pory, ogérki) prawdopodobnie zostaly przymrozone podczas transportu i nie nadaja sie do jedzenia @M@ Staraj sie nie kupowac warzyw w paczkach czy w na wage. Sq Swiedsze i nigpryskane konserwantami. BB Unikaj gigantyeznych okaz6w - z pewnoscig zostaly potraktowane nawozami MB Zamiast stodkich, kalorycznych i napeda cowych wybieraj soki warzywne, ych apetyt sokéw owo GBB ARC warzywniaka: Baktazan (21 kcal/100-g) — mona go j ' zamiast imiesa, jest pozywny y. Zawiera spore blonnika, wapnia, z ache witamin Ai B,. Chroni pir kokalory: fosforu, pota 1, duzo witaminy C oraz 1 chorobami erca i nowotworam| Brokuty (27 kcal/100 9) ~ superzdrowe, n psze Zrécio witaminy C oraz go (ezyli witaminy B,,,folacyny) jinnych witaminz qrupy B. wym, cynkiem, wap 2a zielona i zélta). Po ibajgcym 0 wygh forem oraz potasem ca sie ja osoborn cer piacym na anem 4 skory, wlosow i paznokch. Pietruszka (38 kcal/100 g) a, Kwas wiera Mndstwo witaminy C, zZe- foliowego i prowitaminy A. Karzeni ma moczopedne zczajace, wiele witamin i sktadnik: ale Zrduilo potasu, obnizajacego «i Pomidor (15 kcal/100 g) ~ znajduje sie w nim mineralnych. Stanowi doskor nienie “== Wiele kobiet, siegajac po niewinne w ich przekonaniu zidtka, nie zdaje sobie na wet sprawy z tego, co pije. Czesto nie sprawdzaja, czy w sktadzie hetbatki od chudzajacej znajduja sie silne ziota przeczyszezajace, ktore producenci ra- dzq stosowaé gtownie przy zaparciach, dodajac jednak wyragne sugestie: ,a tak- 2e pomocniczo padezas odchudzania” czy sleczenia nadwagi”. Jednak, jak czytamy wopracowaniu Farmakoterapia otylosci, przy- gotowanym przez naukowcéw z Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, wspomaganie odchu- dzania ziolowymi éradkami przeczyszczajacymi nie ma sensu. Ich dzialanie w redukeji masy ciala uwaza sie za watp- liwe: Ze wagledu na niebezpieczne przy dlugotrwalym stosowaniu dzia- Jania niepozadane nie powinny by¢ polecane jako srodki wspomagajace odchudzanie. |ch skutecznos¢ w redukgji masy ciala nie zostala potwier- dzona badaniami klinicznymi’.| pisza to naukowcy! Rynek rosnie, jelito sie rozleniwia Badania pokazuja, ze Polacy 2 roku na rok pija coraz wiecej taw. herbat funkcjonalnych (odchudzajacych, uspokajajqcych, rozgrzewajacych). :WV zeszlym roku ich sprzedaz wzrosla 0 12,4 procent, w tym roku ma byé podobnie. A to za sprawa coraz bardziej zroznicowanej oferty produkto- ‘wei, ktéra w coraz wigkszym stopniu zaspokaja potrzeby konsumentow" — informowat w 2011 roku magazyn branzowy ,Hurt i Detal”. Liderem na rynku herbat odchudzajacych jest Heroapol Lublin, ktéry ma 50 pro- cent rynku. O reszte walcza pozostale firmy, m.in. Bio-Active, Vitax, Posti. Internautka Coco8s zwierza sie: ,Kiedys uzywatam tych herbatek regu- lamie i nie polecam ich nikomu! Pierwsza historia z herbatka zaczela sie wnocy po wypiciu szklanki z jednej torebki. Wygladalo to mniej wiece| tak, 2e przez godzing nie moglam zejs¢ z toalety! Z czasem méj organizm przyzwyczajal sig | musialam stosowa¢ coraz wieksze dawki herbatek. Wypijatam nawet pigé dziennie, a potem cierpiaiam z powodu leniwego jelita, Od tamtej pory herbatek nie stosuje. Byé moze dzieki herbatkom mozna schudna¢ lub utrzyma€ wage, ale jakim kosztem?”.CO. ODCHUDZI TY: O NASZ PORTFEL? * Kawa odchudzajaca - nie ma Zadnych badan potwierdzajacych, ie picie jakiejkolwiek kawy, nawet tej mocno reklamowanej jako odchudzajaca, pozytywnie wplywa na nasze biodra. * Gacie neoprenowe, obciskajace, masujace, wyszczuplajace ~ dzia- faja, ale doraznie, éciskajac fatdki i oponki. Tkanki ttuszczowej nie redukuja. * Okulary odchudzajace ~ producent obiecuje, iz niebieskie szkta hamuja apetyt, ina obietnicy sie konczy. * Tabletki, koktajle, pastylki, batony odchudzajace bez recepty - wiekszoé¢ z nich to typowe nabijanie ludzi w butelke. Jedynie chrom wykazuje stabe dziatanie hamujace apetyt na stodycze. * Kremy, mydla, balsamy i zele odchudzajace - przynosza efekty wytacznie w wyobraéni producentow. © Zabiegi odchudzajace - pomagaja doraznie, ale ich cena jest nie- wspétmierna do rezultatéw. Najczesciej jedrnosé ciata i zmniejsze- nie obwodéw uzyskuje sig dzieki usunieciu wody zalegajacej wtkankach, Po jakims czasie od zabiegow wszystko wraca do po- przedniego stanu. Amerykariskie zasolenie Mamo, niedobre to kakao, Daiesiecioletni Jasiek krzywi sig nad kubkiem, Dziwne. Zwykle nie wy- brzydza. ~Te| samej firmy co w Polsce~ méwie ~ Mamo, ale to jest stone! Rzeczywiscie, Stone jak diabli. Kiedy mieszkalismy w Ameryce, non stop musialam prowadzi¢ sledztwo Zywieniowe. Stone byly tam jogurty owocowe, masto, maka wy- mieszana z proszkiem do pie czenia (upieklam z niej nawet pyszne jak salatka Sledziowa ciasto), Stone byly batony, ciast- ka, czekolada, nawet lody! Nic wigc dziwnego, ze przecietny Amerykanin ~ starzec czy nie mowlak ~ zjada dwie tyzeczki soli dziennie, choé powinien naj wyzej pal. Tymezasem z raportu na temat spozycia soli praygoto wanego przez niezalezne amery kariskie Center for Science in the Public Interest (Centrum Nauki w Interesie Publicznym, CSPI) wy- nika, Ze stona dieta sono Amery- kanéw kosztuje. Sol jest bowiem nie tylko jedna z przyczyn ich mon-strualne) otylosci i choréb sercowo-naczy- niowych, ale ponad wszelka watpliwose ~ 4 gléwnym powodem nadcisnienia, ktore t zabija rocznie 150 tysiecy Amerykandw. ~ Jak to modliwe, Ze co roku wydajemy po- nad 15 miliardéw dolaréw na leki na nadcis- nienie, a rzad nie robi kompletnie nic, by ograni- czyé spazycie soli?! — grzmiat podezas ogtoszenia raportu Michael F, Jacobson, szef CSPI. Kierowana przez niego instytucja od lat walczy z FDA (Food and Drug Administration) - agencja rzqdowa regulujgca rynek lekow, 2ywnoscl i ko- smetykOw —o uznanie soli za niebezpieczny skiadnik, ktérego nie mozna ot tak sobie sypa¢ do jedzenia, To niewatpliwie odwiodtoby producentow Zywnosci od bezmysinego solenia wszystkiego, co popadnie. Brytyjezyk soli i tyje Wojna o zbyt wysoki poziom soli w produktach spozywezych trwa w Ka nadzie, gdzie kilkadziesiat organizacji pozarzadowych propagujacych zdrowy tryb zycia zlozylo protest w tej sprawie, Jednak najbardzie} spek- takulama wojne wypowiedzieli soli Brytyjczycy, najgrubszy naréd w Eu- ropie. Niedawno opiniotérczy ,The Times" donosil w wielkim artykule na pierw- szej stronie, e po 15 latach badan naukowcy sq pewni, izzmniejszenie ilosci soli w diecie moze uchronié nie tylko przed nadwaga i otytoscia, ale przed zawatem setca i udarem. Zespét profesor Nancy Cook z Harvard Schoo! of Medicine, przebadawszy przeszto 3000 achotnik6w, u ktérych rozpoznano poczatki nadcisnienia, udowodnit, ze redukcja ilosci soli w diecie o jedna trzecia powoduje obnizenie cignienia krwi i zmniejsza ryzyko chord serca (wyniki badari opublikowat tez prestizowy ,British Medical Journal"). Tymcezasem przecietny Brytyjczyk zjada dziesie< s \ razy wiecej soli, niZ jest to konieczne, czyli okolo 4 10. gramow dziennie — jeszcze wigcej niz Amery kanin, Do tego tyje w tempie przerazajacym W ciagu 10 lat az trzykrotnie wzrosta w Wielkie} Brytanii liczba otylych dzieci | nastolatkéw, w ¢ia- gu 20 lat ~ potroita sig liczba doroslych z tym pto- blemem. Niedawno rzad wspdlpracujacy z Agen- , ja Standaryzagi Zywnoici za priorytet zdrowotny przyjal program zmniejszenia do 2010 roku spozycia soli przez Brytyjczykow do 6 graméw dziennie. Dzigki niemu udalo sig zmusié gigantw 2ywnosciowych (Kraft Foods Group, Nestlé, Unilever, KFC, McDonald's, McCain czy Heinz) do obnizenia ilosci soli w 3500 produktéw. Dodatkowo wssklepach pojawily sie kolorowe oznaczenia prey cenach: czerwone kotko - uwazaj, wysoki paziom soli, jedz okazjonalnie; zolte ~ OK, mozesz jese; zielone ~ zdrowy wybor, jedz jak najczesciej. Projekt karelski Brytyjczycy nie byli jednak pierwsi. Przez 20 lat w finskiej Karelii — pro- wingj o najnizszym statusie spoteczno-ekonomicznym i najgorszych wskaznikach zdrowotnych ~ prowadzono tzw. projekt polnocnokarelski. Propagowal on wérdd 28 tysiecy mieszkaricow zdrowy tryb Zycia, w tym min. diete niskosodowa. Wyniki przedstawione w 1997 roku byly impo- Nujace. U os6b po szesédziesiatym piatym roku Zycia udato sie o polowe obnizyé umieralnos¢ z powodu choréb krazenia, o 80 procent zmniejszyé ryzyko udaréw i zawalow serca, o ponad szes¢ lat wzrosta dlugos¢ Zycial Projekt karelski jest dzié jak w2orzec metra w Sevres dla naukowcw z ca- tego Swiata, ktorzy walcza z nadcisnieniem.Polak soli i umiera A jak solimy w Polsce? ~ Na potege ~ mowi doktor Malgorzata Kozlowska Wojciechowska, prze- wodniczaca Rady Promogi Zdrowego Zywienia Czlowieka. ~ Tradycyjna polska kuchnia to przecie? nic innego jak ziemniaki, wieprzowina i s6l.No imamy w Palsce katastrofe. Nadcisnienie urosto nam do rozmiaru choroby spolecznej. Co trzeci dorosty Polak ma nieprawidtowe cignienie tetnicze, przeszlo 8 milionaw choruje na nadcisnienie, drugie tyle jest nim zagrozo. ne. Wieksz0S¢ nadcignieniowcow bierze leki, a prosze pamietaé, ze jesli zacznie sig je bra¢, to trzeba to robi¢ do konica zycia, Wielu nie zdaje sobie sprawy 2 choroby, bo nadecisnienie w fazie poczatkowej nie daje zadnych objawow, dlatego tak wazne jest, by mierzyé ciénienie co najmniej dwa razy w roku ~ podsumowuje doktor Koztowska- Wojciechowska. Z badan wynika, ze przecigtny Polak zjada beczke soli rocznie, czyli pra~ wie dwie i pdt tyzeczki dziennie — jeszcze wiece| niz Amerykanin czy Bry- tyjczyk! Solimy ogérki i pomidory, uwielbiamy stone sledzie, grillujemy ina stono, Jednak sol z domowych solniczek to pestka. Najwiecej ukrywa sie je| (a Scislej méwiac, szkodliwego sodu lub poprawiacza smaku - glu- taminianu sodu) w produktach gotowych: zupach w proszku, daniach fast food, wedlinach, pieezywie oraz kostkach rosotowych (te ostatnie niemal w 90 procentach sktadaja sie z soli). Amerykanie 2jadaja je) w prze- lworzonych produktach az 80 procent, Brytyjczycy ~ 70, Polacy - na razie okolo 60 procent. Jednak to w naszym kraju 2 powodu nadcisnienia i je- go powiklan umiera najwigce) osdb ~ blisko 170 tysiecy rocznie. To tak, jakby 2 mapy Polski znikato miasto wielkosci Olsztyna. Stone statystyki Liczba Liczbaos6b | Rocznaliczba zgonéw Kraj ludnosci_ | znadcisnieniem | zpowodu nadcisnienia Stany 314mIn 65min 150 tys. Zjednoczone Wielka 62min 18min 160 tys. Brytania Polska 38min ponad 8 min io tys, Tyle samo sodu maja: mm 2 dag chipsow i ponad 3 kg ziemniake aes szkaw 1 2,5 dag solonych orzeszk6w ziemaych mB 5 kg Ewiezych warzyw i 3,5 dag konserwowych f@m@ kes hamburgera | 13,5 dag niesolonego steku HB 125 dag Swieze} ryby i 0,4 dag stedzia Jeden gram wystarczy Nie wyobrazam sobie gotowania bez soli, lu- bie éledzie i stone paluszki, ale kakao mojego syna bez mrugnigcia okiem wylatam do zlewu. Mimo Zena opakowaniu roilo sie od zapewnien, ze produkt zawiera 0 25 procent cukru mnie), a oprécz tego waph pomagajacy w budewie mocnych kosci, Ze nie ma w nim syropu kukurydzianego (Amerykanie boja sig go jak ognia, bo sprzyja tyciu), to 0 soli nie byto na etykiecie ani slowa, choé na liécie sktadnikow stata jak wat. Tymezasem dietetycy podkresla ja. 2e nie nalezy przyzwyczajac dzieci do smaku, ktéry w przyszlosci mo- 2e zrujnowa¢ im zdrowie. Wedlug WHO dziennie powinnismy spozywa¢ nie wiecej niz 6 gramow soli (lyZeczka od herbaty), By nasz organizm pracowal prawidiowo, wy starczy zaledwie gram. Gdy miesigcami jemy jej dwa, trzy razy za duzo, nasze clalo zaczyna zatrzymywa¢ wode, nogi staja sie ciezkie, powigksza sig br2uch, u kobiet nasila sie napigcie przedmiesiaczkowe, Zniszczenia pojawiaja sie lawinowo: rognie ilos¢ wapnia wydalanego z moczem (osta bienie kosci), podnosi sie cignienie krwi, ktére obciaza serce i nerki, wert sta ryzyko zawalu i udaru, Na szczescie z badati wynika, ze czlowiek potrzebuje tylko 48-72 godzin, by odzwyczai€ sie od stonego smaku, a przynajmniej dostrzec stonosé potraw, podczas gdy odzwyczajenie sie od cukru zajmuje az trzy miesia ce. Zmniejszenie ilosci soli w diecie skutkuje natychmiast. W ciagu dwoch tygodni spada cisnienie krwi,a takze waga - od 1,5 kilograma do 2 kilo- graméw. Wniosek? Dieta odchudzajaca powinna by¢ jednoczesnie nisko- sodowa, Przepis na szczupta sylwetke? Carrie Bradshaw, bohaterka kultowego w Stanach Zjedno- czonych serialu Seks w wielkim miescie, uzywa piekamika jako szafki na buty. Pewna reklama prasowa pokazuje mloda, zadowolong kobiete na tle otwartych szafek kuchennych zapetnionych ubraniami, torebkami i bu tami. Podpis brzmi: ,Nie gotuje, wige zamienitam kuchnig we wspaniata garderobe Ameryka juz dawno przestala gotowa¢, powoli prze stajemy i my. Kubelek frytek polanych szklanka plynnego z6iteqo sera to przysmak na tamtejszych jarmarkach, Sa tez inne smazone w glebokim thusz- zu specjaly: pizza, czekoladowe ciastka, snickersy. Najpierw trzeba je tylko zamoczyé w masle z maka, a potem usmazyé. Amerykanie panieruja wszystko, nawet frytki, Restauracje serwujace kuchnie lokaina na wschodnim wybrzezu, nie wspominajac o fast foodach, nie znaja pojecia ziemniakow z wody, ryby zorilla, ryzu bez tluszczu, Salate lodowa przykrywa sie gruba warstwa tartego Zéltego sera i oblewa so- sem majonezowym. Zawsze ten sam wybor warzyw na cieplo: brokuly z mastem albo zielona fasolka z be konem. Spore knajpek podaje wylacznie stodkie napo. i: je gazowane, Mimo ze w Stanach Zjednoczonych liczba sklepéw ze zdrowa zywnoscia i restauracii etnicanych jest imponujaca, trudno tu utrzymaé linie, zwlaszcza gdy — jak wiekszos¢ Amerykandw — nie gotuje sie w domu. e Kulinarni analfabeci »Nie umiata robié przetwordw, a teraz juz potrafil” - krzyczy tytul na okladce dedatku 0 jedzeniu w Washington Post”, Artykul opowiada hi storie pisarki Leslie Pietrzyk, ktora zapragnela zrobi¢ domowe konfitury.Dlugo szukata pomocne dloni wired przyjaciol i znajomych. Nie znala- zha, Pomogla jej dopiero szefowa jednej z restauragji. Jak stwierdzita Trish Hall, dziennikarka ,New York Timesa’: ,W ciagu ostat- nich dziesigciu lat gotowanie w domu stato sie w Ameryce rodzajem hobby jak narty czy szachy”. Sw) glosny artykul Hall zatytulowala Stra- cona generacja kulinarnych analfabetow. Pisala o rosnacej liczbie swoich rodakow, ktérzy nie znaja ani smaku, ani zapachu domowego jedzenia. Dzis na pytanie: ,Cay gotujesz regulamie szesé, siedem razy w tygodniu cokolwiek w domu?" az 60 procent Amerykanéw edpowiada przeczaco. Pichceniem w ogéle nie zajmuje sie 10 procent kobiet i 30 procent mez- czyzn, Spada ranga domowej kolac, ktora do niedawna byta w Ameryce uznawana za najwazniejszy positek dnia. Dzis tylko jedna trzecia amery- kariskich rodzin spotyka sig kazdego wieczoru przy stole, podczas gdy jeszcze 15 lat temu — prawie polowa. Za to okolo 60 procent Ameryka~ now przynajmniej raz w tygodniu stoluje sie w fast foodach. A jak pod- kreslaja socjolodzy, zwyczaje rodzinne przechodza z pokolenia na poko- lenie: niegotujacy rodzice wychowuja niegotujace dzieci Madre kobiety nie gotuja Krélowa domowej kuchni, Stodki dom, Radosé gotowania — przed woina amerykariskie go- spodynie mogly przebierac w ksiazkach ver kucharskich, ktore gotowanie poréwny- oo eee waty do pisania wierszy czy malowa- nia obraz6w. ,Lekarze glosza, #e na- sze poglady na swiat, zdolnos¢ do pracy, a nawet jakos¢ zycia zalezq od tego, co i w jakiej postaci wkla- damy do Zoladka" ~ pisaty w 1928 roku Margaret Allen i Ida Hutton, autorki Wspaniale) sztuki domowe- go gotowania, Nie mogly jednak przewidzie¢, co stanie sig z domo- wa kuchnia, kiedy kabiety zaczna pracowac, Od lat dwudziestych XX stulecia stopniowo rds! w Ameryce procent pracujacych matek i zon. W roku 1950 blisko jedna trzecia Amerykanek ws byta zatrudniona, dzié ~ ponad dwie trzecie, Do obowiazkow domowych nie garneli sie mezczyani, wiec pdjécie kobiet do pracy stworzyto obszar do zagospodarowania dla producentow 2ywnosci, firm sprzatajacych, opiekunek do dzieci. Od lat pigédziesiatych — eisenhowerowskie} epoki gloryfikacji technologii, w ktérej krolowaly hasta: ,Ku lepszemu zyciu poprzez chemie” czy ,Nasz przyjaciel atom” ~ pasteryzowane, mrozone, odwodnione i liofilizowane przemystowo jedzenie stawato sig coraz ta- twiej dostepne i coraz latwiejsze do przechowywania »Przez lata producenci 2ywnosci przekonywali kobiety, Ze lepiej kupi¢ cos taniego gotowego, niz zawraca¢ sobie glowe staniem przy kuchni. Wma- wiano im, 2e madre kobiety nie gotuja, Wiec przestaty! Domowe jedzenie powoli stawato sig bezwartosciowe” ~ tlumaczy profesor Joan Dye Gus- sow, dietetyczka 2 Uniwersytetu Columbia, W okresie powojennym trzy czwarte pieniedzy wydawanych w amery- kariskich rodzinach na jedzenie przeznaczano na zakup produktow po- trzebnych do przygotowania positkow w domu. Dzis przeszlo polowe tych kosztéw pochlania stolowanie sig na miescie. Kiedy pod koniec lat szesédziesiqtych Ameryka wstrzasneta fala ruchu feministycznego, kobiety zadaly nie tylko zrownania z mezczyznami Ww pracy —w prawach i zarobkach - ale i rownosci przy praniu, sprzataniu i garach. Udato im sie wywalczyé wiele: zakaz okreslania pci w oglosze- niach 0 prace, 2niesienie zakazu zatrudniania matek z malymi dzieémi, wyrownanie szans w edukacji. Jedno nie udato sie na pewno: zmuszenie mezczyzn do rownego podzialu prac domo- wych, Sytuacja poprawia sie, gdy2 mlodzi Amerykanie pomagaja Zonom bardziej niz ich ojcowie, ale nadal 80 procent obowiazkdw 2wiqzanych 2 Zywieniem spada na kobiety.Projekt M.O.M. Brian Wansink, szef Centrum Zywnosci i Zy- wienia w amerykaniskim departamencie zdrowia, od lat obserwuje ludzkie zacho- wania przy stole. W wydanej niedawno tak- ze w Polsce bestsellerowej ksigzce Beztro- skie jedzenie. Dlaczego jemy wiecej, nizbysmy chcieli? pokazal, te zdrowe, niskokaloryczne danie wygrywa z fast foodem, gdy ma intrygujaca nazwe, a przesunigcie kasy w jadiodajni z konica na po- czatek powoduje, ze w naszych Zoladkach lqduje mnie] jedzenia, Jedinak problem, wedtug profesora Wansinka, zaczyna sig nie w sklepach spozywezych czy fast foodach, ale przy amerykanskich stolach. Badacz powtarza, 2¢ damowa kuchnia pozwala na najlepszy wybor i kontrole tego, co wkladamy do ust. Dla rodzicow, ktrzy jedza z dzieémi zdrowe, domowe, roznorodne positki, Wansink ma duzo wigcej sympatii niz dla tych, ktorzy uznaja swoje pociechy za ,istoty z innej planety” i pozwalaja im Zywi sig wylacznie frytkami, pizza i cola. Autor ksiazki, szczuply blondyn w okularach, chodzi do pracy na piechote, aw Srodku dia wpada do domu na lunch przygotowany przez zone, to: ra ukonezyla prestizowa szkote kulinarna Cordon Bleu. Jak mowi o sobie, pracuje w Centrum Zywnosci i Zywienia po to, ,by przekona¢ kazdego w USA, 2eby jadi zdrowigj”. Zjego badatt wynika, e 2a ponad 70 procent codziennych positkow domownikéw odpowiada jedna osoba ~ straznik lodowki. Zwykle sq to mamy, choc moga by¢ te? ojcowie, dziadkowie czy inni krewni, o ile mieszkaja razem. Dlaczego zajmuja sig tym najezesciej kobiety? ,Bo to one glownie robia zakupy, planuja posilki, pakuja lunch” ~ przekenuje profesor Wansink. Do nich wigc przede wszystkim adresowany jest obmySlony na wiele lat tzadowy projekt MOM. (Mothers & Others & My Pyramid, czyli .mamy, inni czlonkowie rodziny i moja piramida zywienia’), ktéry ma zmienié zwyczaje 2ywieniowe w Stanach Zjednoczonych. A poniewaz Ameryka- nie lubig wszystko planawaé, na stronie www.mypyramid.org/plan.php mamy maga ulozyé tygodniowe positki dla swoich rodzin, w zaleznosci od potrzeb bardziej lub mniej dietetyczne Przed profesorem Wansinkiem trudne zadanie ~ prawie 70 procent Ame- rykanow zmaga sie z otyloscia lub nadwaga, W latach pieédziesiatych KX wieku na cztery szklanki mleka, ktére wypijaly amerykariskie dzieci, przy padala jedna ze slodkim napojem gazowanym. Dzis jest odwrotnie. W przedszkolach maluchy karmi sie ciasteczkami, w szkolnych stolow: kach kréluja kurczak w panierce | frytki, a na sasiedzkich grillach — ham= burger z mrozonk\ | bulka jak gabka do czyszczenia butow. Czy projekt M.O.M. spowoduje, i Amerykanie zdejma pajeczyny z garnkow, a boha~ terka Seksu w wielkim miescie wyimie z piekarnika buty i przyrzadzi w nim lososia ze szparagami? Nie wiadomo. Jedno natomiast jest pewne: w do- mu kontrolujemy to, co wkladamy do garnka. Wiemy, czy dadalismy lyz- ke wazowa czy stolowa tluszczu, czy migso byto tluste czy chude. | to nie tylko wtedy, gdy sie odchudzamy. Zatem do dzieta. Przyktadowe przepisy Wtym rozdziale pulpet na diecie znajdzie przepisy na dania od najprost- szych przez te, ktore mozna zabra¢ do pracy, przyrzadzi¢ i podac wylacz- nie w domu po wykwintne i skomplikowane Pamietaj o teorii garstek, czyli zasadzie, ze w kazdym posilku powinny si¢ znalezé 2-3 lyzki kazdego ze sktadnikew ~ weglowodandw, bialka i wa- rzyw lub owocow. Przygotuj miarki, ty2ki, pudetka i wage kuchenna. Kup pedzle | kroplo- mierze. Zaczynamy szkole dietetycznego gotowanialSNIADANIA To najlepsze sniadanie wedtug doktor Anny Lewitt. Skladniki na ptatki: 2ka stiszonych owe i morele, 2utawina, sliwki, wedlug upodobar}) @ jy2eczka siemienia Inianego Sktadniki na twarozek: @ 3 lyAi sera chudega 7 2 Iy2ki joqurtu raturalnego octlusz slo syropu 1/3 kcal mnie} ‘ur insuliny do krwi) wego (wszystkie majq mnie] wk uukioy, poweduja wolnie} Przygotowanie: Platki owsiane polgczy¢ z nasionami i suszonymi owocami, zalaé wrzatkiem do poziomu przygotowane) mieszanki, Warto ja przyrzadzié wieczorem, by przez noc nasiona i owoce napecznialy woda, Ser twarogowy rozgniesé widelcem z jogurtem, doda¢ odrobine miodu (cukru brzozowego lub syro- pu klonowego) i cynamon. Podawaé z owocem, np. catym kiwi, 1/2 jablka, 1/2 grejpfruta, 1/2 duzej pomarariczy, 2 malymi mandarynkami lub 1 duza. Zalety: smaczne, pozywne, lekkie Sniadanie, ktére mozna przygotowae na dwa dni i zabra¢ do pracy. Dostarcza wszystkiego, czego potrzebujemy rano: weglowadandw i bialka (beda wolno trawione i zapewniag energie przez kolejne trzy godziny), witamin oraz sktadnik6w mineralnych, Wady: nie nadaje sie dla migsozercow i pozeraczy konkretow, a takze dla tych, ktérzy lubia ciepte éniadania. WB Jajko na twardo lub miekko, kromka chleba peinaziarnistego posma- rowana serkiem odtluszczonym bialym, 1/2 ogrka we2a lub Sredni po- midor (310 kcal). Wm 2 plasterki wedliny drobiowej, 1/2 ogérka weza albo caly kiszony, 1/2 papryki lub Sredni pomidor (85 kcal). (@@ Szklanka koktajlu z maslanki z 1/2 duzego banana, kilkoma truskaw- kami lub malinami (w sezonie), podane z cienka kromka razowego chleba posmarowana serkiem i kilkoma kroplami miodu (385 kcal) (@ Serek wiejski odtluszczony wymieszany z pokrojonym w kostke ma- tym pomidorem, kawatkiem ogérka i szezypiorkiem (albo klasycznie ~ 2 rodkiewka i szczypiorkiem), mata kromka chleba razowego (214 kcal) fi 2 plastry chudego biatego sera, 1/2 czerwonej papryki, szczypiorek, 1/2 grahamki (220 kcal Zalety: szybkie, arcypraste, mozna je zrobi¢ w biegu, w pracy, zabierajac z domi tylko poszczegélne sktaciniki, Doskonate wartosciowe sniadanie, awlaszcza drugie Wady: prostota moze sig przejes¢; czasem warto przygotowa¢ Sniadanie nieco bardziej skomplikowane. (@® Kromka razowego chleba z pasta jajeczna; 2 jajka na twardo wymie sza€ z lyz2ka jogurtu odtluszczonego i V2 lyzeczki majonezu oraz szczy- piorkiem (348 kcal), (@® Pasta z makreli posypana grzankami razowymi: 1/2 ryby obrac i wy- mieszaé 2 ly2kq jogurtu odtluszezonego i 1/2 ty2eczki majonezu oraz szczypiorkiem; pokrojona w kostke kromke chleba podsmazy¢ na matym ‘ogniu na patelni bez thuszezu (268 kcal), (@¥ Jajecznica z 2 jajek na warzywach: cebule podsmazy¢ na 1/2 tyzeczki oleju rzepakowego, doda¢ pokrojonego sredniego pomidora i szczypio- rek lub ulubione ziota (swietna jest Swieza bazylia, oregano czy kolendra;moga byé tez suiszone}, whic jajka. Jese z kromka chleba pelnoziarnistego lub posypana grzankami razowymi bez thuszezu (329 kcal). Zalety: smaczne, proste dania, gotowe w kilka minut, Skladniki mozna kupié w kazdym sklepie. Pasty warto przygotowa€ poprzedniego dnia, sa idealne jako prowiant do pracy. Wady; smakoszom i weekendowym kucharzom takie propozycje moga nie wystarezyé, Warto wigc od czasu do czasu spedzié troche wigce] czasu w kuchni, a domownicy beda zachwyceni, Sktadniki: kow owsianych tek dyni abo slonecztike ub mieszanki) fm |yzka suszonych owocdw wwlyz su jabthowego we 2 lyzki maki pszenne) Se eynamon 8 odrobina miadu (cukru tr ilbo syrapu klonowegs) Przygotowanie: Platki owsiane polaczyé z nasionami | suszonymi owocami, zalat wrzat- kiem do poziomu przygotowane] mieszanki. Warto ja przyrzadzié wie- czorem, by przez noc nasiona i owoce napecznialy woda. Tuz przed sma- deniem dodaé pozostate sktadniki i wymieszae. Smazy¢ bezttuszczowo na patelnilub piec w piekamniku, Do przygotowania plackow mozna tez wykorzysta¢ gofrownice. fe garse rukoli zony pomnidar odsac a -ypcie soli, pieprzu, qatkI muszkatolowe yoeczki mat @@ yizanki azowe | podsmazone nka chleba pokrojonego w kostke eztluszczowo na patelni) Przygotowanie: Jajka wbié do miski, wymieszaé z przyprawami, Na patelni rozgrzaé na malym ogniu masto, wla¢ jajka. Podsmaza¢ na nieco wiekszym plo- mieniu, odchylajac brzegi omletu, by zlaé plynne jeszcze jajka na brze- gach pateini. Przewrécié delikatnie na druga strone. Omlet posypa¢ ru- kola, grzankami i pokrojonym w paseczki suszonym pomidorem. Sktadi @® kromka chieba peinaziamistego 5 pomidor @®B Kilka Mmatych kuleczek lub 2-4 MB Kika kr oliwy, mab @ liicie bazyiii perry z szypulkam) ienkié'plastry mozzarell bek robina miodu Przygotowanie: Chleb podpiec bezttuszczowo na matym ogniu na patelni. Pomidorki po- smarowat za pomoca pedzla mieszanka sporzadzona z odrobiny miodu, oliwy i utartego zabka czosnku. Podpiec 15 minut w piekarniku w temp. 160°C. Grzanke posmarowaé reszta mieszanki oliwno-czosnkowe), nalozye mozzarelle i przekrojone na pot pomnidorki, Udekorowaé bazylia.Sktadniki: @@ 1/2 graharnki @ 2 lyzki bia'ego ser yartosci thu! olami (© jak najmnielszel ma swiera liga em kali list ow rukal Praygotowanit Grahame przekroié w poprzek na kilka czesci. Podpiec beztluszczowo na malym ogniu na pateini. Posmarowaé grubo serkiem ziolowym, ude- korowa€ éwiartkami figi i rukola, ‘Sktadi 8 jajko WB suszony pomidor odsaezony zzalewy {@® cienki plasterek wealiny drobiowe} b chude) szynk’ wiepreowej 1/2 swiexer = poridora ‘Jka qatazek rukoli lub ulubionych swieeych 26, np. bazylil fa ty 2ka serka bialego odtluseczonego ze tez byt ziolowy abo kozi) Przygotowani Suszony pomidor i wedling pokroi¢ w paski, Swiezy pomidor w kostke. Wszklance (najlepiej takie) do whisky) ulozyé na dnie ,trawke" z rukoli, posmarowac ja serkiem i posypa¢ swiezym pomidorem. Dodaé gorace jako posadzone na patelni, udekorowa¢ paskami wedliny, suszonyin po- midorem oraz gatazka rukoli albo ziotami. E Po r \ vate ‘Sktadniki: @® Kromka chle = ame er Koz) a razowego zem wisniowy lub sliwkowy (@m Swie2y tymianek lub kolendra @@ pomidor Przygotowanie: Chleb podpiec beztiuszczowo na matym ogniu na patelni, Posmarowac cienka warstwa dzemu. Z sera koziego uformowa¢ mate kulki i obtoczyé je w pokrojonych drobno ziotach. Ulozyé na grzance, udekorowa¢ po- dzielonym na ésemki pomidorem:Sktadniki (na 4 porcjel: M4009 iny @@ 15 suszonych sliwek fap ly2ka rodzynek tp 2 marchewski BK laurowy em 56), pigprz zictowy s posiekane) natki pietiuszki rin, ke surwka ze za qryezana, peeqo ogdtka |rzadkiewki Przygotowanie: Sliwki i rodzynki namoczy¢ w wodzie. Migso umyé, przyprawié sola i pie- przem, wlozy¢ do rondla, podla¢, doda¢ umyta, obrana i pokrojona w plasterki marchew. Sliwki odsaczyé, pokroié w plastry i wrzucié z ro- dzynkami do miesa. Dusié pod przykryciem 20-30 minut z lisciem lauro~ wym, Podawa¢ posypane natka pietruszki, 2 kaszq gryczana, suréwka z ogorkaiirzodkiewki. me Kawatek piersi kurczaka (wielkosci garstki) podsmazony na odrobinie oleju rzepakowego, podany z buraczkami ze sloika iw skladzie powinny by tylko buraki) i 2-3 lyzkami ugotowanej kaszy gryczanej (331 kcal). §@ Fyba (wielkosci dloni) pieczona w folii w ulubionyeh ziotach, serwowa, naz kiszona kapusta i 2-3 lyzkami ugotowane) kaszy jaglane) (282 kcal), (@ Indyk (porcja wielkosci garstki) gotowany w sosie curry (woda, sol i curry), podawany 2 2-3 lyzkami brazowego ryzu i salatka z duzego po- midora i 1/4 cebuli (310 kcal). (8 Turtczyk w sosie wlasnym {z puszki) wymieszany z 2-3 ty2kami maka- ronu razowego i duzym, pokrojonym ogérkiem kiszonym (270 kcal), (@® Pieczone szaszlyki wolowe (80 g migsa) z kawatkami papryki, cebuli, kilkoma matymi pieczarkami i 2-3 lyzkami peczaku (313 kcal). Sktadniki: 4 porridory = 4 lyaki s aK zorege do wania pleczywa @@ g1z0nki razowe 8561, piepre Przygotowanie: Pomidory sparzyé, abraé ze skorki, pokroic w kostke, gotowaé na malym ogniu, az sig rozpadna, Zmikso- waéz serkiem, doprawié. Podawa¢ z grzankami razo- wymi. Porcja to szklanka 2upy i gars¢ grzanek. Podobny krem moina zrobi¢ z cebuli, brokutéw lub cukinii, Zupe przyrzadza sie te2 w wersji z kawalkiem ugotowanego kurczaka (195 kcal).Sktadnil f@ s-klanika mastanki (© jak najmnie) @@ | 2 lyzki koncentratu buraczaneg @® j3)ko na twardo - ziglonego agatka s @B Kika rzodkiewek @s 5 galazek koperku @ szczypta stewii lub cukru brzozowego (@@ Gtzanki azowe Przygotowanie: Maslanke wymiesza¢ z koncentratem (uwaga: bardzo czesto zawieraja juz sO). Wraucié obrany, pokrojony w kastke ogérek, umyte, drobno pokrojo- ne rodkiewki | posiekany koperek. Doprawié do smaku odrobing stewii ub cukru brzozowego. Udekorowa€ pokrojonym jajkiem i grzankami. Sktadniki: @® papryka czerwona 8 serck wigiski odtluszezony ms suszone lub Swieze oregano 3190 Ziols prowansalskie’ mB 23 ly2ki makaronu razowegor Przygotowanie: Papryke umyé, usuna¢ gniazdo nasienne, pokroic w lodeczki. Nastepnie wypeini¢ serkiem, posypa¢ ziolami., Zapiekac 30 mi- nut w piekarniku w temp. 160°C, Poda- wa 2 makaronem razowym ugotowa nym al dente. Sktadniki @@ 1009 piersi kurezaka im lyzeceka oct balsartiicanego WB 1/2 tyzeczki miodu eso) BP kilka kropli cliwy z aliwek @® saiata ziela na mieszana @@ sok zeytryny (in iy 2eczka serka wigjskiego 9 Kilka rodzynek lub 2 suszone sli peczak 8 do podania: 2-3 yak Przygotowanie: Ocet potaczyé z miodem i sola, Powstala marynata posmarowac kureza~ ka. Smazyé na maleskim ogniui na patelni posmarowanej oliwa. Salate skropié sokiem z cytryny, wymiesza€ z serkiem i rodzynkami lub sliwka- mi, Podawa¢ z peczakiem. @B 100 g fososia @®odrobina miodu WB Sok Zcytryny mess! WB Kika rozyczek brokulu @@ Kika ktopll ollwy 2 oliwek ae 8 clo podania: 23 lyzki bigzowego 1y2u oki ezosrikuPrzygotowanie: Lososia posolié, posmarowaé miodem, skropié obficie sokiem z cytryny, zawinac w folig, Piec 30 minut w piekarniku nagrzanym do temp. 160°C, Rozyczki brokulu umyé, podsmazyé na malym ogniu na patelni posma- rowanej oliwa z oliwek. Gdy zmiekna, wrzuci¢ posiekany czosnek. Poda- wag z brazowym ryzem. Sktadniki: @@ 100.9 piers Indyka @w Kilks listkw szpinakes BK Ika suszoryeh porti 2 oleju i pokrajonych w @ Kikanas we 6, pi @B io pedania: 2 andi wdsqezonych ki miidorkdw chery y2ki kasay jecamienne| perlos Przygotowanie: Piers indyka pokroié w podluane, dosé grube paski. Rozbié na cienkie kotlety’. Doprawié sola i pieprzem, ulozyé na nich ligcie szpinaku i paski suszonych pomidoréw. Zawinae, spiqé wykalaczka, owina€ w folie. Piec bez tluszezu 30 minut w piekarniku nagrzanym do temp. 160°C. Po kwa- dransie dolozyé na blaszke pomidorki cherry (powinny piec sie mniej wigce) 15 minut), Podawa¢ z kasza jeczmienna. Sktadnil tyzki makatonu razowego oe B50 g lososia wed: Kha 075% ego 2k broxute 2-3 lyzki setke odtluszezonego do smarowania pieczywia Przygotowanie: Makaron i brokuly ugotowaé al dente z odrabina soli. Serek wymieszac wgarnuszku na malym ogniu z tososiem, dodaé makaron i brokuly. Sktadniki: @@ 100 g piers! kurczaka @@ 1/2 papryki 26ite} 1 1/2 papryki czerwone} GB Gwieda kolendra @® odrobina cliwy z oliwek @@ sokz cyttyoy 8 1/2 dure| tort petnoziamiste] 501 Przygotowanie: Obie papryki umyé, pokroié w paski. Tek samo pokroi¢ kurczaka, dopra~ wie sola, skropi¢ sokiem 2 cytryny, smazyé na oliwie. Pod koniec dadaé papryke i kolendre, krotko podsmazyé. Farsz rozlozyé na cleplej tortilli (podgrzanej w piekamiku lub kuchence mikrofalowe)). “a a _— >Sktadniki: @ sora nézka kurczake @@ 1/2 sredniej cukinit @ > ly’ki makaronu razowego @® zicia prowansalskic 8B ly2ka fery odttuszczone| ae scl Przygotowanie: Nézke kurczaka ze skora natrze¢ ziofami prowansalskimi. Piec 30 minut w temp. 160°C, tak by tluszcz sie wytopil, Makaron ugotowa¢ al dente z odrobing soli. Cukinie pokroi¢ w plasterki, oprdszyé ziotami i podsma: zy¢ bez tluszczu na patelni grillowej, Posypa¢ rozdrobniong feta. Poda- wa zmakaronem razowym. Sktadniki: GW 20 nitek spaghetti razowego 8 ly2a migsa mielonege zindyka 8 mala cebula (@B cdrabina oliwy z cliwek 3ty2k! koncentratu pomide yowrego fp zabex czosnku 8561, pieprz 8 do podiania; zielona solata Przygotowanie: Spaghetti ugotowac al dente z odrobina soli, Cebule obraé, posiekaé podsmazyé na odrobinie oliwy. Dodaé migso i podlewac woda, by sie nie przypalilo, Gdy zmigknie, dolozy¢ koncentrat pomidorowy. Doprawic do smaku sola i pieprzem, na koniec weisnaé zabek czosnku. Sos natozyé na makaron. Podawat z zielona satata, Sktadniki @@ 4 plasiry baklazana 3 ly ki migsa mieloneae z indyka @® ala cebula @ spora lyzka koncentratu ¢ midorowego @Blyzka olwy @@ 2 zabki czosnku Przygotowanie: Plastry baktazana posolié i odstawié na 15 minut, by puscit sok i uwolnit gorycz. Wytrze¢ recznikiem papierowym, posmarowa¢ odrobina oliwy (pedzlem z obu stron) | podsmazyé na pa- telni grillowe), Ulozy¢ na lekko posmarowa- nej oliwa blaszce. Cebule obraé, pokroié w kostke, podsmazyé na pozostatej oliwie, dodaé migso mielone. Przelozyé do garnka, podlaé woda, dotozyé koncentrat pomidoro- wy. Dusié, az migso bedzie miekkie, pod ko- niec dorzucié czosnek. Baklazana przykryé miesem i posypa¢ feta. Zapiekaé 20 minut w temp. 180°C.