CA C THNG S LA M VIC CU A TRU , HO NG N C CH A CHA Y, LNG, VO I CH A CHA Y

Phu luc V, Nghi inh

79/N-CP ngay 31/7/2014 cua Chin h phu quy inh
cac phng tin thuc
nhom 2 Phng tin cha chay thng dung bao g m:
Voi, ng hut cha chay;

Lng cha chay;

u n i, ba chac, hai chac cha chay, ezect;

Gio loc;

Tru nc, ct l y nc cha chay;

Thang cha chay (thang 3, thang 2, thang hp, thang moc, thang khac);

Bin
h cha chay (xach tay, co banh xe): bin
h bt, bin h khi
h bot, bin

Thng s ky thut va cac thng s lam vic cua cac loai phng tin c nha san xu t ghi tai
catalogue cua mi phng tin, thi t bi trn c s cac quy inh
trong Tiu chu n Vit Nam (TCVN)
v cac loai phng tin nay.

Tru nc cha chay

 Tr nc cha chy

Khai nim: Tru nc cha chay la thi t bi chuyn dung c l p t vao h th ng ng ng c p

nc, dung l y nc phuc vu cha chay.

C u tao va cac thng s ky thu t cua tru nc cha chay.

Tru nc cha chay c chia lam hai loai: Tru cha chay n i (tru n i); Tru cha chay ng m (tru
ng m).

Tru n i: La loai tru nc cha chay ma toan b ph n hong ch t n i trn mt t vi chi u cao
theo quy inh
trong tiu chu n (hin
h 1.2a).

Tru ng m: La loai tru nc cha chay c t ng m toan b di mt t (hin

h 1-2b), khi s
dung l y nc phai s dung ct l y nc.

Ct l y nc cha chay: La thi t bi chuyn dung c trang bi theo xe cha chay, dung n i vi tru
ng m l y nc. Ct l y nc cha chay chi co hai hong ch cho xe cha chay hut nc tr c
ti p qua ct hoc l p vao voi cha chay l y nc vao xe, hoc tr c ti p cha chay (hin
h 1.2c).
Cac thng s ky thut va thng s lam vic c quy inh
trong Tiu chu n Vit Nam TCVN 6379-
1998 Thi t bi cha chay- Tru nc cha chay- Yu c u ky thut. Tru nc cha chay bao g m
cac b phn chin
h nh van, thn tru va hong ch co kic h thc theo tiu chu n

Hinh 1.2. Tru n i, tru ng m va ct l y nc cha chay

a) Tru nc cha b) Tru nc cha c) Ct l y nc cha

chay n i chay ng m chay
1- N p bao v truc
van;
2- Hong va n p hong
nho;
1- Tay m van tru
3- Thn tru; 1- N p y bao v; ng m;
2- Bac ren; 2- Van hong ch;
4- Hong va n p hong
ln; 3- Thn tru; 3- u n i hong ch;

5- Truc van; 4- Canh van; 4- Thn ct;

6- Canh van; 5- L xa nc ong; 5- u n i n i vi

tru ng m.
7- L xa nc ong; 6- Van.

8- Xic h bao v n p
hong;

9- Van.

Cac thng s ky thut c ban cua tru nc cha chay c quy inh
nh sau:

Tru nc phai chiu c ap su t th khng di 1,5 Mpa. Khi th theo i u kin tiu chu n
khng cho phep tru nc co d u hiu nt gay hoc bi n dang d.

Sau khi l p rap tru nc phai am bao: Kin

vi ap su t thuy l c khng di 1 Mpa; L ng nc
ong lai trong tru nc khng ln hn 50cm2. Khi l ng nc ong ln hn, phai c s ng y
cua c quan co th m quy n.

Hong ch cua tru n i phai phu h p vi u n i loai DR.2- 125 (M150I6) i vi hong ln va u
n i loai T.1-77 i vi hong nho theo TCVN 5739:1993.

K t c u va cach c inh
truc van cua tru nc phai am bao ch c ch n va tin cy cua khp
n i, va phai khng xay ra kha nng khp n i bi xoay khi m khoa ct l y nc cha chay.
 Lp sn trn b mt ngoai tru nc khng c bong troc, trong i u kin vn hanh theo quy
inh.
Tru n i phai sn phan quan mau da cam hoc mau vang toan b n p bao v truc van u
tru.

i vi tr ni lp t trn va h, cnh ng giao thng phi m bo iu kin khong cch ti

thiu gia tr nc v tng cc ngi nh khng di 5m v cch mp va h khng qu 2,5m.

Khi lp tr ni trn va h, hng ln ca tr phi quay ra pha lng ng, khong cch t mt t
n nh tr nc l 700mm.

Thng s lm vic ca Tr nc cha chy c quy nh ti bng 1, Tiu chun Vit Nam TCVN
6379-1998

Tr nc cha chy c lp t trn ng ng ca h thng cung cp nc cha chy thnh

ph hoc ca cc khu cng nghip v h thng cp nc ti cc cng trnh. Kt ni tr nc cha
chy vi h thng ng ng c m t trong hnh 1.5

Cc tr nc cha chy hin nay c s dng nhiu chng loi khc nhau, ty thuc vo ngun
vn u t v iu kin xy dng h thng cung cp nc. Tuy nhin cc tr nc cha chy u
phi t cc yu cu v thng s k thut, m bo xe cha chy ly nc, phc v cha chy.

Hnh 1.3. Tr nc cha chy Hnh 1.4. Hnh ct b tr nc

do B quc phng sn xut cha chy

Hnh 1.5. V tr lp t tr nc cha chy trn ng ng

Ct p v lu lng ti tr nc cha chy

Ct p ti tr nc cha chy, ct p c quy nh da trn loi ng ng m tr nc lp t

trn . i vi ng ng p lc cao, ct p ti tr nc cha chy phi m bo p lc dng
cha chy trc tip, vi ng vi s dng c chiu di ti thiu l 150m; i vi ng ng p lc
thp, ct p o c ti tr, theo quy nh khng nh hn 10 m.c.n.

Lu lng ti tr nc cha chy. Ty theo ct p ti tr nc cha chy m c lu lng nc

tng ng.

Hng nc cha chy vch tng

 Hng nc cha chy vch tng

* Khi nim: Hng nc cha chy l mt t hp gm van c lp t trn ng ng ca h

thng cung cp nc cha chy bn trong nh v c trang b u ni,vi cha chy vi lng
cha chy cm tay;

Hng nc cha chy vch tng l im ly nc phc v cha chy cc m chy bn trong
cc ngi nh,c nhiu dng hng nc cha chy vch tng do quy nh cc tiu chun ca cc
quc gia khc nhau

Cc hng cha chy vch tng c b tr trong cc t cha chy, l dng thit b dng hp,
dng cha v bo qun cc thit b k thut s dng trong cha chy. Hp cha chy c th
cha van, kha, lng, vi ca hng cha chy vc tng, hoc cha van, kha, lng, vi ca hng
cha chy vch tng,kt hp cha cc bnh cha chy xch tay, cha cc t hp nt n,n,ci
ca h thng bo chy t ng.

B tr hng nc cha chy vch tng c quy nh trong cc iu 10.18 n 10.20, Tiu chun
Vit Nam TCVN 2622-1995;

Cc hng cha chy bn trong nh phi b tr cnh li ra vo, trn chiu ngh bung thang,
snh, hnh lng v nhng ni d thy, d s dng. Tm ca hng cha chy phi t cao
1,25m so vi mt sn.

-Mi hng cha chy trong nh phi c t van kha,lng phun nc v cun vi mm c di
theo tnh ton.

-Trong mi nh, ng knh ng, chiu di cun vi mm, ng knh lng phi s dng cng loi.

Lu lng v ct p ca hng cha chy vch tng

Lu lng v ct p ca hng cha chy vch tng c quy nh trong Tiu chun Vit Nam
TCVN2622-1995 c th:

-Lu lng i vi cc loi nh cng nghip v dn dng c quy nh trong bng 14, iu 10.14
Tiu chun Vit Nam TCVN2622-1995,mi hng nc cha chy vch tng c lu lng ti thiu
2.5 l/s:

Lu lng i vi mt hng cha chy bn trong cc gara t dng kn c quy nh ti Quy

chun xy dng QC-BXD 08,phn 2,iu 5.4,mi hng cha chy c lu lng cn thit nh sau:

Khi th tch khoang chy t 500 m3 n 5000 m3; 2 hng cha chy phun n mt im trong
gara, mi hng cha chy c lu lng cn thit l 2,5 l/s.

Khi th tch khoang chy ln hn 5000 m3: hai hng cha chy phun n mt im trong gara,
mi hng cha chy c lu lng cn thit l 5 l/s.

Ngoi ra lu lng ca hng cha chy vch tng, ty theo tng trng hp c th tnh ton
m bo cho cha chy cc m chy bn trong nh

Ct p yu cu ca cc hng cha chy bn trong nh phi m bo c tia nc dy c vi chiu

cao cn thit quy nh trong bng 15, iu 10.15 Tiu chun Vit Nam TCVN 2622-1995, c th:

i vi nh , cng trnh cng cng, nh ph c bc chu la I, II, tia nc dy c l 6m;

i vi nh cng trnh cng cng nh ph v nh sn xut c bc chu la I v II trong qu trnh

sn xut c s dng vt liu d chy v d gy ra chy: Chiu cao cn thit c th phun n mt
im cao nht v xa nht ca ngi nh nhng khng c nh hn 6m.
Ct p v lu lng ca hng nc cha chy vch tng khi thit k, cn c tnh ton theo quy
nh trong cc quy chun, tiu chun Vit Nam v ph thuc vo c im ca qu trnh cha chy
cc m chy bn trong nh.

Lng cha chy

Lng cha chy

Khi nim: Lng cha chy l phng tin dng a cht cha chy vo m chy nhm khng
ch v dp tt m chy.

Da vo c im ca tng loi m chy khc nhau, lng cha chy c ch to phun cc

cht cha chy thch hp vo cc m chy, nh: phun nc sch, phun nc c pha ph gia,
phun nc c pha cht to bt..

Lng cha chy c th phn loi nh sau:

Theo quc gia sn xut:

+ Lng cha chy do Vit Nam sn xut;

+ Lng cha chy do Trung Quc sn xut;

+ Lng cha chy do Nga sn xut;

+ Lng cha chy do CHLB c sn xut;

+ Lng cha chy ca mt s nc khc.

Theo cng dng c 2 loi lng c bn nh sau:

+ Lng phun nc cha chy, s dng phun nc cha chy cc m chy cht rn c tnh
cht khng k nc v lm mt cho cn b chin s, chng chy lan;

+ Lng phun bt ha khng kh, s dng phun bt cha chy cc m chy ti cc c s kinh
doanh, ch bin, bo qun v s dng xng du. Thng khng cha chy cc m chy cht
rn.

Theo cu to lng:

Theo c im cu to, lng cha chy c phn loi thnh: lng cha chy cm tay v gi lng
cha chy.

Lng cha chy cm tay l loi lng s dng tay cm v di chuyn d dng, c trang b lc
lng cha chy khi tham gia cm trc tip phun vo m chy. Lng cha chy cm tay c ng
knh ming lng t nh hn 25mm (i vi lng phun nc cha chy)

Lng gi cha chy l loi lng c gn c nh hoc di chuyn c nhng phi c nh lng khi
phun cht cha chy vo m chy. Lng gi cha chy s dng trong trng hp yu cu lu
lng v ct p ln. ng knh ming lng ln hn 25mm (i vi lng phun nc cha chy).

Theo cht liu:

Cc loi cht liu thng c s dng l:

+ ng thau;

+ Gang;

+ Hp kim nhm.

Cu to ca lng phun nc cha chy

D nhn c tia nc c ng nng ln, trong cha chy ta s dng cc loi lng gi hoc lng
cm tay c hnh dng hnh nn ct thu hp.

u lng cha chy c cu to gm hai phn:

Phn hnh cn: C gc cn khong 8 15, cho php gim tn tht nng lng khi bin i ct p
thnh ng nng.
Phn hnh tr trn: C chiu di khong 2/3 3/4 ng knh ca ra ca ming lng (i vi lng
gi) hoc bng ng knh ca ra ca ming lng (i vi lng cm tay) nhm gim s to thnh
mt ct co hp khi dng chy ra khi ming lng.

Thn lng :c cu to hnh cn thu nh, c chiu di t 2545 cm ty thuc vo lng cm tay hay
lng gi.

Dng chy khi ra khi ming lng cha chy hay xy ra hin tng quay trn quanh trc, lm gim
ng k cht lng tia nc. m bo dng tia i thng, cc lng cha chy c lu lng va
v ln (lng A v lng gi) ngi ta lp thm thit b nn dng. Dng chy khi i qua thit b nn
dng ra khi lng cha chy s c nn li, iu cho php loi tr s hnh thnh xoy ph v
loi tr s dn dng t ngt

Kt cu ca lng cha chy nh hng n cht lng tia nc. Mt lng cha chy c kt cu
hon chnh phi to c tia nc i thng sau khi tia nc ra khi ming lng cha chy.

V vy, bin dng ca lng cha chy c tnh theo nguyn tc: Dng chy c vn tc hoc ng
nng tng u dc theo bin dng ca lng, hoc dng chy qua lng khng va p.

Mt s loi lng cha chy khc

Trong lc lng cha chy, hin nay thng s dng cc loi lng cha chy a tc dng. Cc loi
lng ny c cu to khc so vi lng cha chy c trnh ny trn. Khi s dng lng cha chy
a tc dng cho dng tia nc c cu to l dng tia nc c, dng phun phn tn, hoc va
phun tia nc c, va phun phn tn.

Cc loi tia nc dng cho cc mc ch cha chy, cu nn, cu h khc nhau ca lc lng
cha chy nh: dp tt ngn la, lm mt cho cu kin xy dng, b cha xng du, lm mt cho
chin s cha chy.

Dng tia nc ca lng cha chy

L tia nc c phun ra t lng cha chy khng b gii hn bi thnh rn v chuyn ng t do

trong mi trng khng kh (cn gi l tia nc t do).

Cu to tia nc c ca lng cha chy

Dng tia nc cha chy thng l nc sch hoc l nc c pha cht to bt v cht thm t.
Quan st mt tia nc ca lng cha chy ta thy c ba phn r rt.

Phn tia nc c: Trong phn ny tia nc vn gi nguyn hnh dng ca ming lng, dng cht
lng vn l mt mi trng lin tc.

Phn ri rc: Trong phn ny tia nc m rng hn, s lin tc ca cht lng b ph hy.
Phn tia nc tan r: Trong phn ny, dng tia nc tan r thnh nhng ht rt nh nh ma. Hnh
dng dng tia nc b ph hy hon ton. Trong thc t, ta c phn tia nc c m bo
cha chy ngi ta s dng cc loi lng gi, lng xch tay. Nhng khi cn phun ma lm mt
hoc dp tt tn la ngi ta dng nhng thit b chuyn dng nh lng hng sen hoc s dng
phn ri rc v phn tan r ca dng tia nc cha chy.

cao tia nc ca lng cha chy

Xt mt tia nc phun thng ng, mt phn t cht lng ti ming lng c vn tc v, khi vn tc
ca phn t cht lng gim dn n 0, th cao ca phn cht lng t c tnh t ming
lng l H= . chnh l cao l thuyt ca dng tia nc thng ng.

Lng gi cha chy:

Vi mc ch to lu lng ln v p lc cao, cha cc m chy ln hoc phc v cho mc

ch lm mt, trong qu trnh cha chy cn phi s dng cc lng c cng sut ln, cc loi lng
ny goi l lng gi. Nhm m bo s n nh v bn vng ca lng, ngi ta lp lng gi vo cc
cu kin xy dng c nh, gn trn xe cha chy, xe thang phc v cha chy. Khi s dng di
ng th cc loi lng gi cha chy phi c chn lng v b phn iu khin bng tay hoc iu
khin bng in.

Lng gi lp t trong h thng cung cp nc cha chy p lc cao c ng knh ming lng ln
hn 28mm; ct p t do ti u lng cha chy khng nh hn 40 m.c.n. Lng gi cha chy c
nh lp t trong h thng cung cp nc cha chy bn ngoi c th hin trn cc hnh 1.21 a,
b, c;

Vi cha chy
 Vi cha chy

Tiu chun quc gia TCVN 5740:2009 quy nh: Vi cha chy l ng ng dn mm chu p lc
dt t si tng hp bn trong trng cao su dng truyn cht cha chy n m chy.

Vi cha chy l loi vi chu p lc dng truyn nc t cc thit b k thut nh xe, my bm

cha chy n m chy.

Hin nay cun vi cha chy c th c phn loi theo nhiu cch khc nhau, theo nhiu tiu ch
khc nhau:

+ Phn loi theo xut x (quc gia sn xut): Mt s nc sn xut cun vi tiu biu nh: M,
Nht Bn, c, Austalia, Vit Nam, Trung Qucnhng trong trn th trng Vit Nam ch yu
s dng cc loi vi c xut x t c, Hn Quc v Trung Quc.

+ Phn loi theo chiu di: Ty theo yu cu ca qu trnh cha chy hoc theo c s sn xut, c
th c cc loi vi 29m, 30m, 40m;

+ Phn loi theo cht liu lm vi: Ty thuc vo cc tnh nng thit k v vt liu s dng, vi p
lc c chia thnh nhiu loi: Vi trng cao su, vi bt (vi chu p lc), vi c lp ha cht bao
ngoi
Cu trc ca vi cha chy p lc bao gm cc lp sau: lp nh hnh vi, lp chng thm bn
trong v lp bo v bn ngoi. Lp nh hnh c dt t si t nhin (si lanh, bng) hoc si
tng hp (polyester, nylon) lp nh hnh c dt vi cc lp si vung gc (90 ) theo chiu dc
v ngang vi cha chy.

Vi cha chy p lc c mt bn cao, kh nng chng mi mn, chng li tc ng ca nh

sng mt tri, chu c nhit cao v nhit thp. Sc cn vi dng chy cng nh cng tt.
Ngoi ra, vi cha chy cng phi m bo mt s yu cu ca qu trnh cha chy nh c kh
nng di chuyn d dng, kch thc ph hp, c n hi thp.

Thng s k thut vi cha chy p lc loi do Nga sn xut c th hin trong Bng 3.1. Ph lc
3;

Thng s k thut vi cha chy p lc, loi do M sn xut c th hin trong Bng 3.2. Ph lc
3;

Vi cha chy ng knh 77mm hoc hn c s dng trong cha chy truyn ti nc trong
cc ng vi chnh, vi c ng knh 51mm v 66mm-ng vi nhnh.

Cht lng v loi vi cha chy t nhiu nh hng n hiu qu cha chy. Trong qu trnh cha
chy, sc cn ca ng vi lm tng ct p ca my bm cha chy, ng vi cng di, tn tht
cng ln, vi cng c nhiu on un hoc vi b gp, gy cn tr cho chuyn ng ca nc, dn
ti vic khng m bo p lc, lu lng trn u lng cha chy. Tn tht ct p trn ng vi
c tnh theo cng thc:

hd = nv Sv Q2

Trong :

hd :Tn tht ct p dc theo chiu di ng vi (m.c.n.)

nv: S cun vi trn ng vi (cun)

Sv : Sc cn ca 1 cun vi di 20m; (S/l)2.m;

Q: Lu lng nc chy trn ng vi (l/s).

Sc cn (Sv ) ca mt s loi vi cha chy kiu Nga c trnh by trong bng 3.3. ph lc 3.

i vi cc loi vi cha chy khc, c th tnh ton tn tht ct p theo quy nh trong Tiu chun
xy dng Vit Nam TCXDVN 33: 2006, Cp nc-mng li ng ng v cng trnh- Tiu chun
thit k. Tn tht p lc trn 1m di vi cha chy (hd) xc nh theo cng thc:

hd = 0,00385q2 ,m.c.n. (1-5)

Trong : q l lu lng cha chy, l/s.

0,00385 h s sc cn ca 1 mt vi cha chy 66 (S/l)2.m.

Bm dng (ezect) ht nc

i hnh ly nc t ngun c s dng bm dng (ezect) c trin khai trong trng hp xe

cha chy hoc my bm cha chy di ng ht nc khng thun li, do khng tip cn trc tip
vi ngun nc, do chiu cao ht khng m bo hoc do mc nc ti ngun khng m bo
su s dng ng ht v gi lc nc ca xe, my bm cha chy

Trang b theo xe cha chy hoc cc c s c s dng phng tin PCCC v c bn gm 2 loi,
loi theo mu G600A v G600 kiu Nga, c ngun gc xut x Vit Nam hoc Trung Quc sn
xut. Khi s dng loi bm dng ny, cn ch cc c tnh k thut c trnh by trong ph lc
5.