You are on page 1of 59

LI NI U

V s pht trin mnh m ca nn kinh t th gii, cc mi quan h kinh t trn mi


lnh vc ca mt quc gia ngy cng c m rng ra cc nc, do vn thanh
ton, nh gi, so snh, phn tch, nh gi v mt gi tr v hiu qu tr nn phc tp
hn nhiu. n v thanh ton khng ch cn b hp tin t trong nc m cn phi s
dng cc loi ngoi t khc nhau lin quan n vic trao i tin t ca nc khc. Tin
ca mi nc c quy nh theo php lut c nc v c im ring ca n, v
vy pht sinh nhu cu tt yu l phi so snh gi tr, sc mua ca ng tin trong nc
vi ngoi t v gia cc ngoi t vi nhau. Hot ng chuyn i ng ti ny thnh
ng tin khc trong qutrnh quan h gia cc nc nhm nc vi nhau lm ny
sinh phm tr t gi hi oi. T gi hi oi l mt phm tr kinh t nhy cm v rt
phc tp. Kinh t th trng thng xuyn vn ng th t gi hi oi cng nh nhng
hin tng kinh t khc bin ng l l tt nhin, l hp vi quy lut vn ng ca s
vt, ca hin tng. Tuy nhin nhng din bin c tnh bt thng, khc l ca hin
tng kinh t tt phi do nhng nguyn nhn, hoc do nhng trc trc no lm cho
hin tng kinh t din ra chch hng the logic bnh thng. iu lm chng
ta phi thn trng xem xt cc nguyn nhn t mi pha, mt cch ton din c nhn
thc, quan im ng n, lm c s tin cy cho vic iu chnh cc hot ng thc
tin.
L mt nc lng ging Trung Quc c kh nhiu im tng ng v nn kinh t
Di y l mt s tm hiu v nghin v chnh sch iu hnh t gi ca Trung Quc
v t a ra nhn xt nh gi cng nh a ra kinh nhim cho chnh sch iu
hnh t gi ca Vit Nam

1
MC LC
LI NI U................................................................................................................ 1
DANH MC T VIT TT.........................................................................................3
CHNG 1: CHNH SCH IU HNH T GI CA TRUNG QUC..................4
1. Chnh sch t gi hi oi ca Trung Quc.................................................................4
1.1. Chnh sch t gi hi oi ca Trung Quc trong thi gian qua..............................4
1.1.1. Giai on trc chuyn i nn kinh t - nm 1979.............................................4
1.1.2. Giai on sau chuyn i nn kinh t n u nhng nm 1990 (1979-1993).....5
1.1.3. Giai on 1994 1997.........................................................................................6
1.1.4. Giai on trong v sau cuc khng hong ti chnh tin t chu (cui 1997
2005).............................................................................................................................. 8
1.1.5. Giai on t 07/2005 n nay.............................................................................11
1.2. Tc ng ca Chnh sch t gi hi oi Trung quc............................................11
1.2.1. Ti Trung Quc...................................................................................................11
1.2.2. Ti th gii.........................................................................................................14
2. Chnh sch t gi hi oi ca Vit Nam..................................................................16
2.1. Chnh sch hi oi ca Vit Nam.........................................................................16
2.1.1. Giai on trc 1988.........................................................................................16
2.1.2. Thi k t gi c ni lng (1989 1992)........................................................16
2.1.3. Thi k t gi c nh (1992 1996) (y cng c coi l thi k trc khng
hong ti chnh tin t).................................................................................................18
2.1.4. Thi k xy ra khng hong (1997 1998)........................................................19
2.1.5. C ch t gi th ni c qun l t 1999 n nay...........................................21
2.2. Tc ng................................................................................................................23
3. Kinh nhim cho Vit Nam........................................................................................26
3.1. Bi hc rt ra t chnh sch hi oi ca Trung Quc..........................................26
3.2. Hng i chnh sch hi oi ca Vit Nam..........................................................30
3.2.1. C nh hay th ni............................................................................................30
3.2.2. Ph gi hay nng gi VND.................................................................................36
3.2.2.1. Ph gi VND...................................................................................................36
3.2.2.2. Nng gi VND.................................................................................................38
CHNG 2: C CH IU HNH T GI CA TRUNG QUC..........................40
1. Tng quan v t gi hi oi v chnh sch iu hnh t gi hi oi......................40
1.1 T gi hi oi........................................................................................................40
1.1.1. Khi nim...........................................................................................................40
1.1.2. Xc nh t gi hi oi......................................................................................41
1.1.3. Nhn t tc ng.................................................................................................44
1.1.3.1. Mc gi c tng i.......................................................................................44
1.1.3.2. Chnh lch v li sut:.....................................................................................45
1.1.3.3. Chnh lch v lm pht....................................................................................45

2
1.2. Chnh sch t gi hi oi.....................................................................................45
1.2.1. Khi nim...........................................................................................................45
1.2.2. Phn loi............................................................................................................46
1.3. Mi quan h ca chnh sch t gi hi oi v thng mi quc t......................47
1.3.1. Cc tc ng ca thng mi quc t n t gi hi oi nhn t gc cn cn
thanh ton..................................................................................................................... 47
1.3..2. Cc tc ng ca t gi hi oi v chnh sch t gi hi oi n thng mi
quc t, th hin cn cn thanh ton.........................................................................48
2. Trung Quc v chnh sch ph gi ng ni t.........................................................50
2.2. Tc ng ca thay i t gi ng NDT n dng FDI.........................................51
2.3. Kh nng ln gi ng NDT v tc ng ca n...................................................51
3. Bi hc kinh nghim trong iu hnh t gi hi oi Vit Nam...........................53
3.1. Khi qut v chnh sch t gi hi oi Vit Nam v cc tc ng n thng
mi................................................................................................................................ 53
KT LUN..................................................................................................................59
TI LIU THAM KHO..59

3
DANH MC T VIT TT

ADB : Ngn hng pht trin chu .


ASEA : Hip hi cc quc gia ng Nam .
N
BOJ : Ngn hng trung ng Nht Bn
CCTM : Cn cn thng mi
CPI : Ch s gi tiu dng.
EC : Cng ng chu u.
EMS : H thng tin t chu u.
EU : Khi lin minh chu u.
FDI : u t trc tip nc ngoi
FED : Cc d tr lin bang M.
GDP : Tng sn phm quc ni.
GNP : Tng sn phm quc dn.
IMF : Qu tin t quc t
JPY : ng Yn ca Nht Bn.
NDT : ng nhn dn t ca Trung Quc.
NHTW : Ngn hng trung ng.
ODA : H tr pht trin chnh thc.
OPEC : T chc ca nhng quc gia xut khu du la
TGH : T gi hi oi
USD : ng la M.
VND : Vit Nam ng
WTO : T chc thng mi th gii.

4
CHNG 1: CHNH SCH IU HNH T GI CA TRUNG QUC
1. Chnh sch t gi hi oi ca Trung Quc

1.1. Chnh sch t gi hi oi ca Trung Quc trong thi gian qua

1.1.1. Giai on trc chuyn i nn kinh t - nm 1979


Cng nh cc nc khc trong h thng XHCN, trc thi im chuyn i kinh
t, Trung Quc xy dng v p dng chnh sch t gi c nh v a t gi nhng khng
tun theo hon ton ng nhng nguyn tc ca ch t gi c nh. Nhng t gi
c n nh khc nhau tu theo tng quan h kinh t i ngoi v tho thun trong
quan h hai bn hay nhiu bn c tnh cht ni b h thng, xoay quanh gi tr ca
ng Ruble (RUR) c n nh ngang bng vi gi tr ca ng la. Trn thc t,
giao dch ngoi thng gia cc nc XHCN trong thi gian ny l trao i thng
mi trc tip (hng i lu) v t gi hi oi n nh ch c s dng vo thanh ton
s d cui k cc hip nh thng mi hoc cui k k ton.Thc cht ca ch t
gi c nh v a t gi trong giai on ny cc nc XHCN ni chung v Trung
Quc ni ring xo nho nhng tn hiu ca th trng - ng lc kinh doanh i
vi cc n v kinh t. Cc yu t th trng nh quan h cung - cu i vi ngoi t,
nhng nhn t tc ng n t gi v th trng ngoi hi, th trng ti sn ch tn
ti c tnh cht hnh thc hoc khng tn ti ch khng phi l cng c c lc ca nn
kinh t th trng, khng c tc dng l nhng n by thc y nn kinh t pht trin.
Cc n v kinh t ni chung, cc n v v cc t chc tham gia xut nhp khu ni
ring tr thnh nhng n v th ng thc thi cc k hoch tp trung, ch quan ca
Nh nc bao qut tt c mi khu ca qu trnh sn xut, t vic cung cp cc yu t
u vo, n vic sn xut ci g, sn xut nh th no, bi ai v bn cho ai, bao nhiu,
u C ch nay thc s tc ot quyn ch ng trong kinh t, khng gn kt
li ch ca cc ch th kinh t vi hot ng kinh doanh ca chnh h. Do , lm cho
cc n v kinh t khng quan tm n hiu qu ca qu trnh sn xut - kinh doanh,
hon ton li vo s sp t ca Nh nc. Chnh c ch ny gp phn a nn

5
kinh t ca cc nc XHCN, trong c Trung Quc ri vo thi k suy thoi v
khng hong kinh t su sc (nhng nm 70 - 80).
Qu trnh chuyn i nn kinh t ca Trung Quc din ra t cui nhng nm 70,
chnh xc l t nm 1979. Cng vi qu trnh ny, ch v chnh sch t gi hi oi
cng c chuyn i cho ph hp vi nhng yu cu ca nn kinh t pht trin da
trn c ch th trng c s iu tit ca nh nc theo nh hng XHCN.

1.1.2. Giai on sau chuyn i nn kinh t n u nhng nm 1990 (1979-1993)


Trc ht, Trung Quc cho t gi n nh trc y linh ng theo st vi
nhng din bin ca t gi trn th trng. y gn nh l bc tt yu a yu t
th trng vo trong c ch xc nh t gi i vi hu ht cc nc tin hnh chuyn
i c ch qun l nn kinh t t k hoch ho tp trung sang c ch th trng c s
iu tit v nh hng ca nh nc.
Trn thc t, Trung Quc tin hnh iu chnh lin tc t gi hi oi danh
ngha bin ng theo hng gim gi tr ng ni t cho ph hp vi sc mua ca n
trong sut thi k u ca qu trnh ci cch cho n u nhng nm 90, v ng nhn
dn t b nh gi cao trong sut thi gian trc y (bng 1.1).
Bng 1.1: Din bin ca t gi hi oi gia ng nhn dn t v ng la thi
k 1978 1990.
Ch tiu 1978 1980 1982 1984 1986 1988 1990
T gi cui nm 1.577 1.530 1.922 2.975 3.722 3.722 5.222
USD/NDT
T gi trung bnh 1.683 1.498 1.892 2.320 3.453 3.722 4.783
nm(USD/NDT)

Sau nhng iu chnh trn, t gi phn nh tng i st vi nhng tn hiu ca th


trng v sc mua thc t ca ng Nhn dn t. Trong nhng nm u ca thp k
90, t gi danh ngha ca ng Nhn dn t vi ng la M c duy tr tng i
n nh mc 5,2 n 5,8 NDT = 1 USD (xem bng xx), l mc dao ng c

6
iu chnh phn nh nhng tc ng ca lm pht ca Trung Quc v M l 10,92%
(27,52% - 16,60% thi k 1990 - 1993) trn 11,06% l mc iu chnh t gi thi k
90 - 93, cao hn mc lm pht (0,14%) (bng 1.2).
Bng 1.2: Bin ng t gi danh ngha USD/NDT u nhng nm 1990.
Ch tiu 1990 1991 1992 1993
T gi cui nm 5.222 5.434 5.752 5.800
(USD/NDT)
T gi trung bnh nm 4.783 5.323 5.515 5.762
(USD/NDT)
Lm pht Trung Quc 3.06 3.52 6.34 14.58
(%/nm)

1.1.3. Giai on 1994 1997


Trn lm pht bt u tng nhanh t giai on trc, d on c t l lm
pht s cn tip tc dng cao nu khng c s iu chnh kp thi. Hn na, nhn thy
trong tnh hnh lm pht ny nu vn duy tr t gi hi oi theo hng c nh tng
i th s c nhng tc ng xu n mc tiu tng cng m ca v thc y xut
khu ca nn kinh t do ng Nhn dn t c kh nng tr li tnh trng b nh gi cao
so vi sc mua thc t. Chnh ph Trung Quc ra mt quyt nh c ngha bc
ngot cho nn kinh t Trung Quc.
Ngy 1.1.1994, ng Nhn dn t chnh thc b tuyn b ph gi mnh t 5.8
NDT/USD xung 8.7 NDT/USD, tng ng vi t l ph gi 50% (2.9/5.8). Kt hp
vi t l ng Nhn dn t b nh gi thp 0.14% giai on 1990 1993 th t l ph
gi thc t l 50.14%. Nh vy, c th thy hnh ng trn ca chnh ph Trung Quc
khng n thun l nhm iu chnh ng Nhn dn t phn nh ng sc mua ca
n, m y r rng l mt ch trong chnh sch t gi hi oi ca Trung Quc
nh tt rt mnh ng ni t nhm thc y cao xut khu hng ho ra nc ngoi
v to thng d trong cn cn thng mi.

7
ng thi vi vic ph gi mnh ng ni t, Trung Quc hu b ch t gi
n nh c ca Nh nc chuyn sang khong t gi c dao ng quanh mc t gi
va b nh tt trn. gim bt nhng tc ng ca chnh sch t gi ny ln th
trng tin t, Trung Quc ban hnh hng lot cc quy nh h tr nh: thc hin
ch ngn hng kt ni, xo b s ghm gi v tng gi ngoi hi ca cc cng ty,
xy dng th trng giao dch ngoi t lin ngn hng, ci tin c ch hnh thnh t gi
hi oi; ci tin v hon thin qun l thu chi, kt ton ngoi hi, xo b k hoch
mang tnh mnh lnh i vi thu chi ngoi hi...kt hp vi vic kim sot cht ch ca
ngn hng trung ng i vi cc hot ng ngoi hi ca cc ngn hng thng mi
bng cch quy nh ngn hng no c php chuyn i v vi s lng l bao nhiu.
Cc ngn hng ny c ton quyn hot ng trong th trng ngoi hi. i vi cc
cng ty nc ngoi,Trung Quc yu cu phi c bng cn i ngoi t hng nm. i
vi cc doanh nghip lin doanh phi c giy php i ngoi t mnh sang Nhn dn
t. Cn i vi cc doanh nghip nh nc th c yu cu phi np 100% ngoi t
thu c thay v 50% nh trc y. Nhng mt khc, nh nc cho php cc cng ty
xut khu tng t l gi ngoi t mnh, cc cng ty nc ngoi c tng bc giao
dch, mua bn cc loi ngoi t mnh, to iu kin ng Nhn dn t xm nhp
nhanh hn vo th trng tin t th gii.
Nhn chung, so vi giai on 1990 1993, cc chnh sch t gi hi oi ca
Trung Quc linh ng v mm do hn rt nhiu. Ngy 1.1.1996, ng Nhn dn t
Trung Quc chnh thc c Qu tin t Quc t (IMF) cng nhn l ng tin
chuyn i t do cc ti khon vng lai (cc ti khon c lin quan n cc khon
thanh ton v mu dch hng ho dch v cng nh cc khon li nhun cc cng ty
nc ngoi chuyn v nc).

Ch tiu 1994 1995 1996 1997


Lm pht (% nm) 24,24 16,90 8,32 2,80
T gi hi oi (trung bnh NDT/USD) 8,6187 8,3514 8,3142 8,2898

8
Tc tng trng (% nm) 12,70 10,50 9,50 8,80

Kt qu ca mt lot nhng iu chnh kt hp th lng v xit cht tng b phn trong


chnh sch t gi v tin t vo thi im ny c tc ng tch cc nhanh chng khi
phc li tng trng trong xut nhp khu v nn kinh t Trung Quc

1.1.4. Giai on trong v sau cuc khng hong ti chnh tin t chu (cui 1997
2005)
Nu trc thi im khng hong Trung Quc vn duy tr n nh t gi ng
Nhn dn t th nh hng ca khng hong i vi nn kinh t s t nghim trng hn.
Trn thc t l ng Nhn dn t b lao ao, c bit l trong thi gian din ra cuc
khng hong nm 1997, mt l do ln l do s th ni ng ni t trong giai on 1993
1996 nh nghin cu trn.

Nm 1998, bo v ng Nhn dn t trc ln sng tn cng ca cuc


khng hong ti chnh tin t khu vc, mt ln na Trung Quc la quay li kim sot
cht ch th trng ngoi hi, gim nguy c u c v nhng d kin v ph gi ng
Nhn dn t. ng thi, gim bt sc p i vi xut khu v s tng trng ca
nn kinh t, chnh ph Trung Quc phi hp vi cc chnh sch tin t ni lng v
kch cu. Trong nm 1998, Trung Quc lin tip 3 ln h li sut tin cho vay v tin
gi ng Nhn dn t, ng thi gim c li sut tin gi ngoi t. Thm vo l cc
chnh sch: h thp t l d tr bt buc, h tr vn doanh nghip, kch thch tiu dng
cc tng lp dn c.

Bng 1.3: Tnh hnh li sut trn th trng tin t trong nm 1998
Ch tiu 20/03/1998 01/07/1998 06/12/1998
Li sut tin cho vay NDT gim(%) 1.6 0.49 0.27
Li sut tin gi NDT gim (%) 0.6 1.12 0.55

9
Li sut tin gi USD gim (%) 4.875 4.250 3.755

Ngy 11/12/2001, Trung Quc tr thnh thnh vin chnh thc ca T chc
thng mi th gii (WTO).Vi nhng thch thc t ra i vi nn kinh t sau khi gia
nhp WTO, Trung Quc vn tip tc thc hin c ch t gi th ni c qun l. Tuy
nhin, vn quan trng l chnh sch t gi ca Trung Quc cn c thc thi sao cho
m bo hi ho c vi mc tiu h nhit nn kinh t ca quc gia khng l ny
trong giai on ny.Tc tng trng GDP bnh qun ca Trung Quc t sau khi gia
nhp WTO c xu hng ngy cng cao mc kh kim sot, trong khong 8-9%/nm.
Trc tnh hnh ny, ngy 28/10/2004, ngn hng trung ng Trung Quc quyt
nh tng t l li sut huy ng tin gi bng ng nhn dn t k hn mt nm t
1,98% ln 2,25% v tng li sut cho vay t 5,31% ln 5,58%. Bin php ny ph hp
vi xu th tng li sut trn phm vi ton cu trong nm 2004, ng thi cng l du
hiu u tin cho thy nc ny ang bt u thc hin ci cch chnh sch tin t. Ln
tng li sut u tin k t thng 7 nm 1995 ny ca ngn hng trung ng Trung
Quc nhm mc ch duy tr nhng kt qu iu tit v m m h t c trong
giai on va qua, ng thi gp phn h nhit, to nn s pht trin lnh mnh v bn
vng ca nn kinh t.
Cc lung vn khng l chy vo Trung Quc gy p lc tng gi ln ng Nhn
dn t. kim sot gi ng Nhn dn t, ngn hng trung ng phi mua vo ngoi
t, tng kh nng thanh khon cho h thng ngn hng. Kt qu l d tr ngoi hi ca
Trung Quc tng hn 40% t u nm ln n 540 t USD tnh n cui thng 10 nm
2004. Vi con s ny, Trung Quc tr thnh nc c lng d tr ngoi t ln th hai
trn th gii, ch sau Nht Bn (820 t USD). Trn c s xy dng th trng ngoi hi
thng nht, Chnh ph Trung Quc cng tng bc ni lng bin giao dch ca
ng Nhn dn t so vi ng USD, t mc 3% hin nay tin ti 4-5%.
Nhng bin php trn ca Chnh ph Trung Quc khng nhng gip hn
ch s tng gi ca ng Nhn dn t, m cn khin ng tin ny duy tr mc gi

10
thp trong thi gian di, khuyn khch xut khu Trung Quc. Tuy nhin, gi vng
mc t gi hin hnh (8,26 - 8,28 NDT/USD) cng khng phi l iu d thc hin.
Theo nh gi, c nhng thi im ngn hng trung ng Trung Quc phi b Nhn
dn t ra mua ti 600 triu USD mi ngy. Bin php can thip ny khng th duy
tr lin tc ko di. Do vy, Trung Quc thc hin mt s bin php lm du sc
p i vi ng Nhn dn t, c th l :
- Th im t 1/11/2003 cho php 14 tnh, khu vc c u t ra nc ngoi nhiu
hn, mc trn t 1 triu USD ln 3 triu USD.
- Thc hin mt s bin php phi hp nh: gim bt mc khuyn khch xut
khu, xit cht hn nhng quy nh v vic cho cc nh u t bt ng sn vay tin v
hn ch hn ngch u t ca cc ngn hng nc ngoi vo th trng tri phiu cng
nh cc th trng chng khon Trung Quc.
Thng 10 nm 2004, trong cuc hp cp cao ca nhm 7 nc cng nghip hng u
th gii (G7) ti Washington, Trung Quc xc nhn s tin ti linh hot t gi ng
Nhn dn t. Mc d khng a ra mt lch trnh c th no cho cam kt v linh hot t
gi, nhng Chnh ph Trung Quc a ra mt s bin php nhm ci cch chnh
sch tin t.
Nh cc n lc iu chnh trn ca chnh ph, ng Nhn dn t ng vng trong
thi gian ny v c mt khong thi gian di v sau. Tnh cho n nm 2005, t gi
ngoi t ca Trung Quc c n nh vi la M ti mc 8.28 NDT i ly 1 USD,
vi bin dao ng kh rng +/- 0.3% mi ngy.

1.1.5. Giai on t 07/2005 n nay


Vo ngy 22.07.2005, Trung Quc chnh thc thng bo hng lot nhng bin
php nh sau:
ng Nhn dn t c iu chnh mc va phi: tng gi 2.1% tc l t mc
8.11 NDT/USD . Mt s thay i quan trng hn: ng Nhn dn t s khng tip tc,
b n nh vi USD na, m thay vo s c xc nh da trn mt s cc ng

11
tin mnh nht nh nh US$, , , K. Won, etc.(quyt nh ny c U ban nh
nc thng qua vo 21.07.2005). Mc d bin dao ng t gi trong ngy kh ln
(+/- 3% i vi USD +/-5% i vi Euro, etc.), th v mt l thuyt, s bin ng hng
ngy ny vn c tnh n. V th, v d nh USD c th b nh gi cao khong 6%
mt thng, th c quan chc nng s dng bin ti a 3% p dng cho USD.
Nhng bin php trn th hin mt bc chuyn ln v tin t ca Trung Quc, t
chnh sch t gi hu nh l c nh sang mt c ch t gi th ni theo cung cu th
trng c s iu tit ca nh nc. Theo Trung Quc, iu ny ph hp vi bi cnh
thc t ca s pht trin khu vc ngoi nc ca Trung Quc.
T thi im chuyn i chnh sch trn cho ti hin nay, Trung Quc khng c nhng
s chuyn i chnh sch tin t ng k m ch c nhng iu chnh h tr bnh n
ti chnh tin t trong nc. V nhn ton cnh th nhng n lc v chnh sch t gi hi
oi ca Trung Quc kh thnh cng.
C th v nhng tc ng ca nhng chnh sch ny trong tng giai on s c phn
tch phn tip theo.

1.2. Tc ng ca Chnh sch t gi hi oi Trung quc

1.2.1. Ti Trung Quc

Trc ht xem xt trn kha cnh tch cc ca vic ph gi ng NDT (t nm


1979 n nm 1994) xt trong ngn hn s lm nng cao sc cnh tranh ca quc gia
v c xu hng lm tng xut khu rng. Nguyn nhn y l do lng hng xut
khu s r i mt cch tng i trn th trng quc t, cn lng hng nhp khu t
ln tng i ti th trng ni a. Chnh sch t gi trong thi k ny khng ch gip
Trung Quc y mnh xut khu, chim lnh nhiu th phn quan trng trn quc t m
cn to c s gim thiu nhng ri ro hi oi v to mi trng hp dn thu ht u
t mnh t cc ngun u t nc ngoi vo Trung Quc vn ln ng u cc
nc ang pht trin v mc thu ht u t nc ngoi c trc tip v gin tip.

12
y cng l c s to ra kh nng gp phn gim sc cho nn kinh t Trung Quc
trc tc ng ca cuc khng hong ti chnh - tin t khu vc ng Nam .
Bng 1.4 : Mt s ch s pht trin kinh t ca Trung Quc thi k 1980 - 1990.
Ch tiu 1985 1986 1987 1988 1989 1990
GDP (gi 1990) 1254,5 1365,7 1527,7 1695,4 1764,3 1832,0
Tc tng trng (% nm) 16,2 8,9 11,9 11,0 4,1 3,8
Cn cn xut nhp khu - 36,7 - 25,5 1,1 15,1 - 18,6 51,0
D tr ngoi t (triu USD) 15,236 17,548 17,022 28,594

Tuy vy, n cng nh hng khng nh ti quan h mua bn ngoi thng nh trong
vic duy tr cc hp ng c trn c s t gi c l kh, t dn n vic t chc m
rng sn xut b thu hp trong ngn hn.
Xt trn kha cnh tiu cc th Trung Quc cng phi chp nhn tr gi bng mt
mc lm pht cao khng mong mun nm 1994 l 24,24%, cao hn nm 1993 24,24/
14,58 = 66,25%, ln hn mc nh hng thng thng ca t gi hi oi n mc gi
c hng ho - dch v ca mt nc (Theo thng k ca cc nh kinh t l <50%).
Thc t ny c th c gii thch do s cng hng ca cc tc ng ca chnh sch
tin t trc (xem bng 1.5).

Bng 1.5 : Tnh hnh din bin ca chnh sch tin t giai on 1990 - 1997.
Ch tiu 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997

Li sut ngn 7,92 7,20 7,20 10,08 10,98 10,44 9,00 8,55
hng (%nm)
Mc cung tin 701,0 898,8 1171,4 1676,1 2154,0 2597,0 3066,3 3834

13
(M1)
T l tng 20,15 28,22 30,33 43,08 28,51 20,57 18,07 25,00
trng ca M1
(%)
Tc tng 3,80 9,20 14,20 13,50 12,70 10,50 9,50 8,80
trng (%
nm)

Bng 1.6 : Tnh hnh lm pht ca M v Trung Quc 1994 - 1997


T l lm pht 1994 1995 1996 1997
M (%) 2,60 3,00 2,70 2,30
Trung Quc (% nm) 24,24 16,90 8,32 2,80

Nhng s tr gi ny ch c tnh cht ngn hn v c Chnh ph Trung Quc


kp thi iu chnh bng chnh cch tht cht tin t, nm sau lm pht gim xung
v nhanh chng tr li n nh. (xem bng 1.6).
Th hai, xem xt n vic nng gi ng NDT khi Trung Quc quyt nh s nng t
gi NDT/USD thm 2% (t mc 8.3 NDT n 1 USD ln 8.11 NDT n 1 USD vo ngy
21/07/2005. Trung Quc hon thin hn cuc ci cch c ch hnh thnh t gi ng
tin v lm du bt tnh trng mt cn bng mu dch i ngoi, gim p lc cuc chin
tranh gia Trung Quc trong vic m ca th trng ti chnh v th trng vn trong
cn cn thanh ton quc t khi gia nhp t chc thng mi th gii (WTO) v cc
nc pht trin c bit l M khi s mt cn i kp ca nn kinh t nc ny vn
cha c gii php no gii quyt hu hiu. Nng cao sc cnh tranh ca Doanh nghip
trong nc do vic gim bt c cc chi ph cho my mc, thit b v nguyn liu
nhp khu.
Tuy nhin xt trn mt hn ch th vic nh gi li ng NDT cng s gy ra nhng
nh hng tri ngc i vi nhiu vn x hi, nhiu ngnh sn xut, ngi tiu
dng v cc doanh nghip ca Trung Quc. N hn ch vic Trung Quc xut khu

14
hng ra th trng nc ngoi, tng gi cc sn phm xut khu v vy lm gim sc
cnh tranh ca cc doanh nghip Trung Quc trn th trng quc t, iu ny chc
chn s gim thng d thng mi (vn l nhn t quan trng to ra tc tng trng
thn k ca Trung Quc by lu nay) ng thi khuyn khch vic nhp khu hng t
bn ngoi vo Trung Quc v ng NDT tng 2,1% so vi ng USD. Gi s trong tr
gi 711 t USD ngoi t d tr ca Trung Quc c ti 500 t lu tr bng ng USD
(s cn li c th c lu tr bng vng, ng Yen ca Nht, ng Euro..) th s tin
m Trung Quc mt khng do nng gi ng NDT l 10 t USD. Tuy nhin, nu Trung
Quc khng nng gi ng NDT ng thi li ko di cnh thng d hin nay th bn
thn Trung Quc c th gy ra cnh lm pht ko di, cc ngn hng th cho vay ba
bi v vic ci t cc x nghip quc doanh c th s b chm li.

1.2.2. Ti th gii

Ngy 1/12/1996, ng NDT Trung Quc chnh thc c Qu tin t Quc t


(IMF) cng nhn l ng tin chuyn i t do cc ti khon vng lai, tc c lin
quan n cc khon thanh ton v mu dch hng ho - dch v cng nh cc khon li
nhun cc cng ty nc ngoi chuyn v nc.
Nhn li vic duy tr mt t gi n nh NDT/USD ca Trung Quc trong cuc khng
hong ti chnh - tin t khu vc ng Nam t nm 1997, th phn no nhn thy
Trung Quc gim bt tc ng ca n ti chnh nn kinh t nc mnh v cng nh
nn kinh t th gii bng cch duy tr mt cch n nh gi tr ca ng NDT so vi
vic mc cho ng NDT b ph gi trc ln sng tn cng ca cc khng hong,
kt hp vi vic gim thu i vi cc cng ty xut khu lm cho hng ho gim xung
theo gi tr ng USD. Vic ny phn no lm cc ng tin chu tip tc n nh,
ng USD gim chm chp so vi cc ng tin Chu khc cng nh vi ng tin
mi xut hin l ng Euro.
Vic tng gi ng NDT c coi nh s kin phc hi ng tin ca khu vc Chu .
Nu xt trn gc ny th ASEAN l khu vc c hng th t ng thi chuyn

15
dch ng ni t ca nn kinh t ln ny. Cc ng Chu mnh ln lm gim p lc
tng li sut i vi cc quc gia ng thi gip gim chi ph nhp khu cho nhng
nc ny. Nhng nc c tim nng c li ln nht trong trt t mi ny l
Indonesia, Singapore, Thi Lan v Malaysia. Tuy nhin, nu xt t gc tng quan
li th thng mi th p lc tng gi i vi cc ng tin ASEAN tr nn mnh hn
cng ng ngha vi vic cc nc ASEAN s b thua thit trong cnh tranh xut
khu.
Bn cnh vic Trung Quc nng gi ng bn t v ci tin ch t gi linh hot
hn cng l mt tn hiu mng i vi M v cc nc phng Ty. Nht Bn th nh
gi y l bc khi u ca Trung Quc trong vic quc t ho ng NDT v lm cho
hot ng thng mi bnh ng hn.Theo M v cc nc phng Ty vic Trung
Quc lin tc neo gi t gi ng NDT mc c nh 1USD = 8,28 NDT trong hn 10
nm tr li y khin cho ng tin ny c nh gi thp hn gi tr thc ca n
ti 40%, do mang li li th bt bnh ng to ln v gi cho hng xut khu ca
Trung Quc. iu cng l nguyn nhn gy ra tnh trng tht nghip v thm ht
cn cn thng mi mc khng l ca M, trong thm ht vi Trung Quc chim
t trng ln nht.

2. Chnh sch t gi hi oi ca Vit Nam

2.1. Chnh sch hi oi ca Vit Nam

2.1.1. Giai on trc 1988


Trc thi k i mi nn kinh t Vit Nam mang tnh k hoch ha tp trung
theo m hnh ca Lin X c, nh nc can thip su vo cc hot ng, cc lnh vc
kinh t, x hiTrn th trng, quan h cung cu, cc yu t nh hng n khng
c xem xt. Trong giai on ny Vit Nam p dng chnh sch t gi c nh v a
t gi. Vit Nam hu nh khng c mi quan h thng mi vi cc nc khng theo
con ng ch ngha x hi do vy ch yu xc lp t gi gia VN v ng Rp, cn
vi cc ngoi t khc c xc lp khng chnh thc.

16
Khi Vit Nam bt u chuyn sang c ch th trng, ch t gi c nh v a t gi
khng nhng khng p ng c nhng i hi ca th trng m cn km hm
nhng ng lc pht trin kinh t, lm cho nn kinh t sa st v i vo suy thoi.
Sau i hi ng ton quc ln th VI, nn kinh t Vit Nam chuyn sang c ch th
trng nh hng x hi ch ngha. V theo c s chuyn i trong chnh sch t
gi hi oi ca nc ta. Qu trnh chuyn i din ra theo nhiu giai on. Cng
ging nh Trung Quc v mt s nc khc, trc ht cho t gi th ni theo st
nhng din bin ca th trng trong nhng nm u ca qu trnh chuyn i (1989
1992). Sau th nh nc can thip v duy tr t gi xung quanh mt bin nht
nh.

2.1.2. Thi k t gi c ni lng (1989 1992)


18/10/1988 Hi ng B trng ny l Chnh ph ban hnh ngh nh 161/HBT
v iu l qun l ngoi hi nhm bo v c lp v ch quyn v tin t v pht
trin nn kinh t quc dn, gp phn m rng quan h v kinh t, chnh tr v vn ho
vi nc ngoi. Theo ngh nh ny Nh nc Cng ho x hi ch ngha Vit Nam
thng qua Ngn hng Nh nc Vit Nam thc hin thng nht qun l Nh nc v
ngoi hi v kinh doanh ngoi hi. T 10/1998 t gi ng VN vi khu vc ngoi t
chuyn i s c xc lp cho ph hp vi th trng v dao ng trong bin t
20% - 30% so vi t gi th trng.
15/3/1989 Ngn hng Nh nc ra thng t s 33/NH/TT hng dn thi hnh iu l
qun l ngoi hi. T gi c iu chnh t 3000 VN/USD ln 3900 VN/USD v
t gi chnh thc cng c iu chnh lin tc tng trong cc nm 1990 1992.
Chnh s iu chnh ny gip cho kh nng xut khu v thu ht u t trc tip nc
ngoi vo Vit nam gia tng mnh.
Nh vy t 3/1989 Vit Nam p dng ch 1 t gi, t gi ny do Ngn
hng Nh nc cng b trn c s tng hp cc yu t nh lm pht, cn cn thanh
ton quc t, li sutHay ni mt cch khc l Ngn hng Nh nc da vo quan

17
h cung cu trn th trng xc lp t gi. y l ng thi nh du bc ngot khi
Vit Nam chuyn sang nn kinh t th trng c s iu tit ca Nh nc.
Bng 2.1: Bo co thng k, tng kt t 1989 1999 ca Ngn hng Ngoi Thng
Vit Nam
Thi gian T gi chnh T gi t do Chnh lch
thc Gi tr T l %
1988 3000 5000 2000 66.6
1989 3900 4100 200 5.1
6/1990 5000 5500 500 10
12/1990 6500 700 500 7.69
6/1991 8100 8780 680 8.39
11/1991 14194 14420 226 8.39
6/1992 11138 11380 242 2.42
12/1992 10407 10520 50 0.47

16/8/1991 Ngn hng Nh nc Vit Nam ra quyt nh 107/ N Q thnh lp 2


trung tm giao dch ngoi t ti H Ni v thnh ph H Ch Minh. Vic thnh lp 2
trung tm ny gip linh hot hn trong vic iu chnh t gi hi oi theo th
trng. Theo quy nh t gi mua vo khng c vt qu 0.5% so vi t gi n nh
ti phin giao dch trc.

2.1.3. Thi k t gi c nh (1992 1996) (y cng c coi l thi k trc


khng hong ti chnh tin t)
Sau ci cch cho n nhng nm 1992, t gi c ni lng, s tng gi mnh
ng USD trong thi k ny a n mt s h qu khng tt, dn n hin tng
Vit Nam nhp siu lin tc do nhu cu pht trin trong nc, nhp khu cc trang thit
b y chnh l l do Vit Nam p dng sang chnh sch t gi c nh. Nh nc
c nhng can thip vo t gi ngoi t, t gi danh ngha gn nh l c nh. Ngn
hng Nh nc cng b t gi mi ngy v xc nh r bin dao ng chnh lch
gia t gi chnh thc v t gi th trng t do. Trong giai on trc mc chnh lch

18
cn mc cao, song giai on ny c Ngn hng Nh nc iu chnh mc
cha y 1%
Nh vy sau nm 1992, chnh sch t gi hi oi c chuyn t th ni linh hot c
kim sot sang ch t gi c nh c iu chnh. Nh nc can thip vo th
trng ngoi hi bng cch mua bn ngoi t, c cc bin php tng cng kim sot
ngoi t tri ni nhm n nh t gi.
20/9/1994 th trng ngoi t lin ngn hng c thnh lp nhm mc ch hnh thnh
th trng mua bn ngoi t c t chc gia cc Ngn hng thng mi c php kinh
doanh ngoi t. Thng qua th trng ngoi t lin ngn hng, Nh nc s dng qu
iu ha ngoi t vi t cch l ngi mua, ngi bn cui cng can thip th
trng mt cch c hiu qu nhm thc hin chnh sch tin t, chnh sch t gi ca
Nh nc.

Bng 2.1: Bo co thng k, Ngn hng Nh nc Vit Nam


12/1992 12/1993 12/1994 12/1995 12/1996
T gi hi 10720 10841 11004 11021 11040
oi danh
ngha
CPI Vit 100 105.2 120.3 135.6 141.7
Nam
CPI M 100 102.6 104.9 107.6 109.8
T gi hi 10720 10992 12294 13510 13834
oi (PPP)

Nh vy c th thy vic duy tr t gi hi oi c nh qu lu lm cho ng


VN ngy cng c xu hng b nh gi cao hn thc t, ng VN b ln gi i
ngoi. Nu da theo phng php tnh PPP, gi s ly 12/1992 l thi im gc, tnh
n 12/1996 t gi hi oi s l 13834 VN/USD nhng trn thc t ch l 11040
VN/USD

19
Chnh vic ng VN b nh gi cao gy tn hi n nng lc cnh tranh trong
thng mi quc t ca hng ha - dch v Vit Nam, lm km hm xut khu v y
mnh nhp khu, to sc p ln vi cc ngnh sn xut trong nc.

2.1.4. Thi k xy ra khng hong (1997 1998)


Trc khi xy ra cuc khng hong, vo thng 2/1997 Nh nc iu chnh
tng t gi danh ngha hn ch s nhp siu qu ln. Vo thng 7/2997 cuc khng
hong ti chnh tin t Chu n ra, c nh hng n nn kinh t ca nhiu quc gia
trong c Vit Nam. Mt lot cc ng tin ca cc nc bn hng b mt gi so vi
USD. Trong chnh sch t gi c nh thi k trc ng VN ang b nh gi cao
th nay li cng tng gi hn.
gim gi ng VN, nh nc tip tc iu chnh tng gi t gi thm 3 ln
trong nm 1997, 1998 nhm khuyn khch xut khu v u t nc ngoi. Ln iu
chnh u tin l vo 13/10/1997, Ngn hng Nh nc ni lng bin t gi mua
bn ngoi t ln 10% so vi t gi chnh thc. Bin dao ng c a ln 10%
gip cho t gi bin ng mt cch linh hot hn, phn nh ng mc hn nhng yu
t thc t nh hng ti.
Bng 2.3 :Bo co thng nin ca Ngn hng Nh nc Vit Nam, 1997
Thng T gi chnh thc T gi th trng t do
Mua Bn
1/1997 11080 11250 11340
2/1997 11090 11400 11460
3/1997 11101 11620 11650
4/1997 11105 11740 11770
5/1997 11110 11640 11660
6/1997 11119 11640 11660
7/1997 11129 11864 11710
8/1997 11144 11770 11800
9/1997 11164 12770 11800
10/1997 11175 12350 11450
11/1997 11175 12970 13030
12/1997 11175 12850 13000

20
Sang nm 1998 t gi tip tc c iu chnh tng ln. Vo thng 8/1998 t gi chnh
thc mc 12998 tng 10% so vi u nm 1998 v bin giao dch ngoi t thu hp
xung ch cn l 7%

Bng 2.4: Bo co thng nin ca Ngn hng Nh nc Vit Nam, 1998


Thng T gi chnh thc T gi th trng t do
Mua Bn
1/1998 11175 13115 13197
2/1998 11800 13254 13383
3/1998 11802 13048 13122
4/1998 11806 12987 13010
5/1998 11804 12980 13002
6/1998 11805 13030 13065
7/1998 11808 13022 13050
8/1998 12998 13877 13999
9/1998 12998 14416 14510
10/1998 12998 14041 14089
11/1998 12990 13987 13899
12/1998 12956 13890 13940

2.1.5. C ch t gi th ni c qun l t 1999 n nay.


Qua nm 1999, nn kinh t cc nc bt u phc hi sau cuc khng hong kinh
t Chu 1997. Chnh sch t gi ca Vit Nam c iu chnh thnh chnh sch th
ni c qun l.
25/2/1999 Ngn hng Nh nc ban hnh 2 quyt nh quan trng l 64/1999/Q
NHNN cng b t gi hi oi ca ng VN vi cc ngoi t v 65/1999/Q
NHNN quy nh nguyn tc xc nh t gi mua bn ngoi t ca cc t chc tn dng
c php kinh doanh ngoi t.

21
Bt u t 26/2/1999 Vit Nam thi hnh mt c ch iu hnh t gi mi: thay cho
vic cng b t gi chnh thc, hng ngy Ngn hng nh nc s cng b t gi giao
dch bnh qun trn th trng ngoi t lin ngn hng (hay gi l t gi giao dch bnh
qun lin ngn hng) ca VN/USD. Cn c theo t gi ny m cc Tng gim c,
gim c cc t chc tn dng c php kinh doanh ngoi t xc nh t gi mua bn
ngoi t theo nguyn tc ti a khng qu 0.1% i vi USD, cn i vi cc ngoi t
khc th c php t xc nh. n 10/7/2002 theo Q 679/2002/Q NHNN th i
vi USD cc t chc tn dng c php kinh doanh ngoi t s xc nh t gi mi
mc giao ng l +/- 0.25%. Nh vy chnh sch ny iu tit t gi trn c s th
trng, phn nh cc mt quan h cung - cu ca th trng.
26/3/1999 thng c Ngn hng nh nc k Q 101/1999/Q NHNN ban hnh
quy ch t chc v hot ng ca th trng ngoi t lin ngn hng nu r Ngn hng
Nh nc l ngi t chc, gim st v iu hnh hnh thnh nn mt th trng
mua bn ngoi t c t chc gia cc t chc tn dng l thnh vin ca th trng.
Ngn hng Nh nc s tin hnh mua bn mt lng ngoi t trn th trng lin ngn
hng iu tit t gi mt cch khch quan, ph hp vi xu hng t do ha thay v
tc ng ti th gi th trng qua t gi chnh thc mt cch ch quan nh trc na.
Vi c ch t gi th ni c qun l m Vit Nam p dng t 1999 n nay c mt
s im ni bt nh:
Thay i c ch iu hnh t gi to quyn ch ng cho cc Ngn hng thng mi
trong vic t quy nh t gi gia VN v cc ngoi t khc khng phi l USD
T gi c cng b l t gi bnh qun lin ngn hng, phn nh t gi ca ng
VN c hnh thnh da trn cc giao dch ca th trng v phn nh tng i
khch quan sc mua ca VN so vi ngoi t, to iu kin cho cc doanh nghip ch
ng trong kinh doanh, m bo vai tr gim st ca nh nc. Chnh nhu cu ca cc
doanh nghip l c s xc nh t gi v ti cung, cu ngoi t ca doanh nghip
c tha mn. Vic hnh thnh t gi theo c ch ny lm cho t gi c iu chnh

22
mt cch mm do hn, linh hot hn v ph hp vi thng l quc t, tng s ha
nhp th trng.
Gi l c ch th ni do th nht c qu tin t th gii IMF cng nhn. Th
hai l do Ngn hng nh nc khng cng b t gi chnh thc m ch thng bo t gi
giao dch bnh qun lin ngn hng. Th ba l trn c s t gi giao dch bnh qun lin
ngn hng m Ngn hng Nh nc thng bo, cc Ngn hng thng mi s t xc
nh t gi ca t chc mnh trong bin giao ng cho php i vi USD v t
quyn vi cc ngoi t khc,
C ch c iu tit th hin th nht l cc Ngn hng thng mi t xc nh t gi
nhng phi da trn t gi giao dch bnh qun lin ngn hng vi mt bin dao
ng cho php. Th hai l t gi bnh qun lin ngn hng l c nh theo ngy.
V th ba l t gi bnh qun lin ngn hng khng c t do thay i theo quan h
cung cu trn th trng lin ngn hng m trong gii hn +/- 0.25% so vi ngy giao
dch trc.
V vy m chnh sch t gi ca Vit Nam sau 1999 c gi l c ch th ni c
iu kin.

2.2. Tc ng
Nn kinh t ca mi thnh vin trong x hi. Nu xt trn li ch quc gia trong
nn kinh t th trng m ca v hi nhp, khi thng mi v dng vn quc t gia
tng mnh m, th t Trong nn kinh t th trng gi c l yu t quan trng tc ng
n li ch kinh gi l yu t quan trng tc ng n li ch ca mi quc gia trong
giao lu kinh t quc t. T gi thay i s lm thay i cn cn thng mi, nh
hng n s di chuyn ca dng vn quc t v qua nh hng n li ch ca
quc gia.
Trc ht l tc ng ca chnh sch hi oi ln lm pht, du hiu u tin nhn
thy mt nn kinh t pht trin nng. T cui nm 2007, lm pht tng cao l du hiu
ca nn kinh t Vit Nam bt u tng trng nng. Trong khi nhng bin php km

23
ch lm pht hin nay nh cng c li sut, v nghip v th trng m khng cn
pht huy c hiu qu th chnh sch v t gi hi oi c coi l cng c hu hiu
nht.
Thc hin s ch o ca Chnh ph, Ngn hng Nh nc thc hin chnh
sch duy tr mt t gi hi oi n nh nhm gim nhp siu, h tr xut khu, gip
iu chnh cung cu trong nc. Chnh sch ny ca Ngn hng nh nc em li
mt s kt qu nht nh. Tuy nhin, vic neo gi tin ng vo USD khin cho sc
mua ca VND gim mnh khi USD mt gi do nn kinh t M ang c nhiu bin
ng. iu ny gy ra tng gi tiu dng trong nc, mt phn y lm pht tng ln
cao hn. Do , theo cc chuyn gia kinh t, Chnh ph cn xem xt s cn thit phi
linh hot hn trong trong t gi hi oi. T gi ca tin ng so vi USD cn c phn
ng nhanh hn trc s ln xung ca ng USD, khng nn gi t gi hi oi c
nh bt chp nhng p lc ca ln xung gi ngoi t. Vit Nam cn phi mt s
nhng p lc bn ngoi c phn nh trong t gi hi oi ca tin ng nh cc
nc lng ging lm. iu ny s to nn hai tc ng, lm gim mc lm pht,
v gim yu cu i vi Ngn hng Nh nc trong vic mua mt lng ln tin mt,
khin m rng cung tin.
Sau khi gia nhp WTO, ngun vn u t nc ngoi ang t vo Vit
Nam. Nm 2007, tng vn FDI u t vo Vit Nam t 20,3 t USD, vt xa khi
nhng d on d bo v lng vn ny. Nm 2008, lng vn FDI c tnh t hn
40 t USD. Do s tng nhanh ca lung vn t bn ngoi cng thm nhp siu qu ln
khin nhu cu ngoi t tng cao, Chnh ph chn gii php trnh s ln gi ca ca
ng ni t so vi la M bng vic pht hnh ng ni t mua la M, tng d
tr ngoi hi. Chnh sch trung ha ha khng thc s hiu qu v mt lng tin ln
c a vo lu thng l mt phn nguyn nhn gy ra lm pht. Tng phng
tin thanh ton v tn dng t h thng ngn hng gia tng nhanh chng, y gi c
hng tiu dng ln cao hn.

24
Mt khc, trong 8 thng u nm 2008, Chnh ph tri qua 3 ln iu chnh
li sut, ng thi vn p dng cc cng c chnh sch tht cht tin t ( tht cht cung
tin, tht cht tn dng), p t li sut trn mang tnh hnh chnh tuy c mang li mt
s hiu qu nht nh nhng khng phi l bin php hu hiu trong vic iu chnh
chnh sch hi oi. Do b p t cc bin php hnh chnh, cc Ngn Hng Thng
Mi thiu thanh khon, nguy c khng hong thanh khon xy ra, Ngn hng Nh
nc xoa du th trng bng cch bm li tin vo nn kinh t , y lng cung tin
tng ln khin lm pht li bng n cao hn.
Hot ng xut nhp khu v cn cn thng mi cng chu tc ng rt ln t t gi
hi oi v nhng chnh sch iu chnh t gi hi oi. Theo thng k ca B Cng
thng, mc nhp siu ca 7 thng va qua ca nm 2008 ln ti 15,01 t USD chim
hn 40% kim ngch xut nhp khu, gp 2,4 ln so vi cng k nm trc. Trong tnh
hnh nhp siu nh hin nay, vic iu hnh linh hot t gi hi oi c tc ng khng
nh ti hot ng xut khu ca cc doanh nghip. V nguyn l, bin ng t gi hi
oi c tc dng hai mt, l nu tch cc s thc y xut khu. Chnh v vy, cn c
s iu tit hp l i vi t gi c c ngun vn u t nc ngoi v khuyn
khch xut khu.
Trong thi gian qua, Ngn hng Nh nc s dng mt s cng c iu tit t
gi thng qua quy nh v d tr bt buc hay nghip v th trng m nhng nhiu
kin cho rng, vic s dng liu lng cc chnh sch ny, cng nh hiu qu thu c
t cc chnh sch khng nh mong i. Do vy, thm ht thng mi trong thi gian
qua l kh trnh khi v ang mc bo ng. Xem xt cc d liu thng qua vic
phn tch t gi hi oi danh ngha v t gi hi oi thc, V Chin lc pht trin,
Ngn hng Nh nc ch ra rng, thc cht tin ng khng h tng gi so vi ng
USD k t nm 2000. Bi, nu ly nm 2000 lm gc th t gi VND/USD danh ngha
tng khong 13,7%, c ngha l ng Vit Nam gim gi 13,7%. Trong khi t gi
hi oi thc cho thy, ng Vit Nam li ang tng gi khong 6,1% so vi ng
USD. Mc d t gi danh ngha tng nhng lm pht ca nc ta t nm 2004 n nay

25
lun tng cao hn tc lm pht ca M. iu ny cho thy xut khu ca Vit Nam
vo th trng M l bt li, mc d tng v kim ngch nhng li gim v li nhun
xut khu. Trong khi , theo cc chuyn gia ti chnh, nu tnh trong mt r tin t
gm 19 loi ng tin, k c ng USD, t gi hi oi danh ngha ng Vit Nam tng
2%, t gi thc hiu qu tng 11,9%, tc l ng Vit Nam ang mt gi 11,9% so vi
r tin t. iu cho thy, t gi hi oi hin nay ang c li cho xut khu hn l
nhp khu. Kt lun ny c v nh ngc vi kt qu thc t hin nay khi thm ht
thng mi ang tng. C th l gii vn ny bng hai cch: Hoc l xut khu ca
Vit Nam ch yu thanh ton bng USD, trong ri ro hi oi hon ton do pha
doanh nghip Vit Nam chu nn co gin t gi nhp khu vi gi hi oi rt thp.
Hoc l do ngun vn u t nc ngoi, bao gm c u t gin tip, trc tip, kiu
hi, v ngun vn ODA vo qu ln lm tng cung tin dn n tng nhu cu nhp
khu, c bit i vi hng tiu dng, trong khi hng ro thu quan cc nc gim
ng k.
Mc tiu xut khu ca nc ta trong nm 2008 l t khong 58,6 t USD, tng 10 t
USD so vi nm 2007. Trong bi cnh t gi ng VND/USD v li sut huy ng c
chiu hng tng cao gy bt li cho xut khu. kp thi chia s vi cc doanh
nghip nhm khuyn khch sn xut, y nhanh xut khu, bn cnh cc bin php nh
tit gim chi ph sn xut - kinh doanh xut khu, nng cao hiu qu xc tin u t
xut khu, vic iu hnh linh hot cc chnh sch t gi s gp phn thc hin thnh
cng mc tiu ny. .

3. Kinh nhim cho Vit Nam

3.1. Bi hc rt ra t chnh sch hi oi ca Trung Quc

S thnh cng ca Trung Quc trong cng cuc ci t v chuyn i nn kinh t trong
20 nm qua c phn ng gp quan trng ca cch iu hnh linh hot v ch ng
chnh sch t gi hi oi ca Chnh ph Trung Quc. Mc d Trung Quc cha phi
l mt nc c nn kinh t th trng pht trin hon thin, nhng thc tin iu hnh

26
chnh sch t gi ca Trung Quc trong nhng nm qua th hin s phn tch su
sc nhng bi hc ca nn kinh t th trng t cc nc pht trin v vn dng mt
cch linh hot vo hon cnh thc t ca Trung Quc.
Do tnh cht v nhiu iu kin tng ng trong qu trnh pht trin ca nn kinh t
Trung Quc v Vit Nam; nhng kinh nghim ca Trung Quc s l nhng bi hc
thc s c ngha i vi Vit Nam tip tc y nhanh qu trnh tng trng bn
vng.
T thc tin ca Trung Quc c th rt ra mt s bi hc kinh nghim cho Vit Nam
trong iu hnh chnh sch t gi hi oi nh sau:
- Chnh sch t gi l 1 b phn ca chnh sch tin t v nm trong mi quan h ca
h thng cc chnh sch kinh t, do ch c th t c nhng mc tiu ca mnh
khi qu trnh iu hnh c t ra trong mi quan h ca h thng cc chnh sch kinh
t. C ch iu hnh t gi hi oi cn phi hng n thc hin tt cc mc tiu kinh
t v m ca t nc, ci thin cn cn thanh ton quc t v tng d tr ngoi t,
hng ti pht trin kinh t bn vng. Kinh nghim ca Trung Quc cho thy chnh
sch t gi lun gn lin vi chnh sch qun l ngoi hi: Nh nc qun l ngoi hi
cht ch, kt hp vi qun l d tr ngoi hi v ngoi t ca quc gia m bo s
dng cc ngun ngoi t c hiu qu, gp phn n nh t gi v thc hin cn i cn
cn thanh ton quc t trong cc thi k khc nhau.
i vi Vit Nam, chnh sch t gi phi c phi hp ng b vi cc chnh sch
kinh t v m khc. C th:
+ Hon chnh c ch qun l giao dch ngoi hi v c s php l cho vic iu hnh
th trng ngoi t.
+ Phi hp cht ch, ng b vi cc chnh sch v gii php b phn trong lnh vc
tin t (nh li sut, cung ng vn) nhm tc ng c hiu qu vo ni t t nhiu gc
.
+ a dn cc cng c qun l tin t trn th gii vo p dng thc tin. Bn cnh ,
vic hin i ha h thng cc t chc ti chnh cn xc tin vi mc tiu pht trin th

27
trng ti chnh ni chung nng cao nng lc, m rng phm vi iu chnh v m
ca Nh nc.
+ Phi hp hiu qu vi cc chnh sch v m khc nh ngoi thng, cn cn ngn
sch, thu, tn dng, thu nhp ngi lao ng.
Ngoi ra, cn xy dng chnh sch t gi trn c s hi nhp th trng tin t trong
nc vi quc t nhm s dng hiu qu cc ngun ti chnh hn ch v trnh nguy c
tt hu.
- C ch iu hnh t gi hi oi phi m bo hng n mc tiu h tr tt nht cho
chnh sch khuyn khch xut khu, t ci thin cn cn thanh ton, tng d tr
ngoi t. Mt thnh cng ln trong iu hnh t gi Trung Quc l cc bin php ci
cch t gi hi oi to ra mt c ch bo v li ch cho nh xut khu.
- Tuy nhin, cn ch l, mc tiu ca chnh sch t gi v cc chnh sch kinh t
khc, trong phi tnh n mc tiu ca chnh sch tin t, trong ngn hn thng c
s mu thun vi nhau. Mt s phi hp cht ch v linh hot trong iu hnh cc
chnh sch c th em li hiu qu cao hn cho chnh sch t gi gim thiu c
nhng hu qu ri ro i vi nn kinh t m n c th gy ra. iu hnh t gi xut
pht t li ch chung ca nn kinh t; c ngha ti mt thi im phi xc nh r yu
t no cn u tin v yu t no c th hy sinh t li ch tng th ti a.
V d, quyt nh tng gi ni t gim nh sc p tr n nc ngoi ca doanh
nghip (Chnh ph) v chp nhn s suy gim tm thi i vi xut khu nu iu ny
t to kh khn hn cho nn kinh t.
- i vi Trung Quc, ci cch t gi hi oi l iu kin tin quyt ci cch
thng mi, c bit trong iu kin m ca v hi nhp quc t. Nu khng c ci
cch t gi hi oi th ci cch thng mi s khng hiu qu.
- Vic n nh v nng cao uy tn ng tin quc gia s c tc dng khuyn khch cc
nh u t trong v ngoi nc u t pht trin sn xut kinh doanh. Nh phn tch
kinh nghim Trung Quc, s n nh ca mi trng kinh t v m cng nh uy tn ca
ng tin quc gia trn th trng quc t s khin cc nh u t nc ngoi yn tm

28
u t vn ln vo cc d n ca quc gia . Mi trng hi oi n nh s gip
quc gia thu ht c cc ngun vn xut khu trn th gii.
Nm vng bi hc , chng ta cn khng ngng nng cao uy tn ca ng Vit Nam
trn c s duy tr s tng quan hp l gia gi tr i ni v i ngoi ca ni t,
hng dn ti mc tiu ng Vit Nam c kh nng chuyn i. Mt ng tin mt uy
tn tt yu lm thng tn n tch ly, u t ni a, tng nguy c lm pht, to iu
kin cho hi chng ngoi t ha.
- Ngoi ra, s thnh cng trong iu hnh chnh sch hi oi ca Trung Quc cng
cho chng ta mt s gi :
+ Thi im v mc iu chnh t gi l nhng vn c tnh cht quyt nh i vi
hiu qu ca chnh sch t gi.
+ Hm lng ca cc yu t th trng (nh: Quan h cung - cu v ngoi hi, s thch,
chnh sch, lm pht, li tc ca cc ti sn ni ngoi t..) phn nh trong t gi cng
cao th kh nng c mt chnh sch t gi c hiu qu cao v chng c vi cc c
sc i vi nn kinh t cng ln.
+ Chnh sch t gi c kh nng d kin nhng din bin ca t gi cao s to kh nng
n nh tng i di hn v gim thiu c nhng ri ro hi oi, y mnh thu ht
u t nc ngoi - mt vn c ngha ht sc quan trng i vi cc nc ang
pht trin trong qu trnh cng nghip ho.
+ Chnh sch ph gi ng ni t cc nc ang pht trin c th mang li nhiu li
ch hn v phi tr gi t hn, xt c v ngn hn v di hn (to li th so snh mi,
tng sc cnh tranh quc t, m rng nhanh quan h ngoi thng, quan h kinh t i
ngoi, thu ht u t c hiu qu v thc y nn kinh t tng trng nhanh).
Tnh nhy cm v kh nng phn ng ca cc nh iu hnh chnh sch lun l yu t
hng u quyt nh s thnh bi ca chnh sch t gi - mt loi chnh sch kinh t
phc tp, chu nh hng ca nhiu yu t d kin v ri ro trong qu trnh bin ng,
c bit l s lin quan cht ch ca n vi nhng yu tt ri ro c tnh cht chnh tr.
V vy, kinh nghim vn lun lun ch l kinh nghim, n ch thc s c gi tr khi

29
nhng ngi phn tch v khai thc kinh nghim tm c li i ring trong iu kin
c th ca mnh.

3.2. Hng i chnh sch hi oi ca Vit Nam


Vit Nam tri qua siu lm pht vo nhng nm 80, v gn y lm pht c xu
hng tr li t nm 2004 do nhiu nhn t trong v ngoi nc. kim sot lm
pht, Vit Nam c nh ng ni t ca mnh vi ng tin ca 1 quc gia ln v c
t l lm pht thp l Hoa K. Liu c phi l 1 la chn ng n?
Mt t gi hi oi hp l l ht sc cn thit i vi s n nh v tng trng kinh t
cc quc gia ang pht trin, c bit i vi Vit Nam-t nc vn ang trn
ng ci cch kinh t v tng tc ha nhp vo nn kinh t th gii. Phn di y s
bn lun tm ra mt ch t gi ph hp cho Vit Nam.

3.2.1. C nh hay th ni
T gi hi oi l tng quan sc mua ng tin ni t v ng tin ngoi t. N
va phn nh sc mua ca ng ni t, va l biu hin cung cu ngoi hi. T gi hi
oi l cng c, l n by iu tit cung cu ngoi t, tc ng mnh n xut nhp
khu v tnh hnh sn xut kinh doanh trong nc. Chnh sch t gi tc ng mt cch
nhy bn n tnh hnh sn xut, xut nhp khu hng ho, tnh trng ti chnh, tin t,
cn cn thanh ton quc t, thu ht vn u t, d tr ca t nc. nhiu nc, c
bit l nc c nn kinh t ang chuyn i, t gi hi oi l cng c quan trng cho
chnh sch tin t
Ch t gi hi oi mi nc v mi thi k c th khc nhau, song v c bn
l ch t gi th ni theo th trng quy nh nhng bin ng ca t gi hi
oi, hoc ngc li hon ton l ch t gi c nh theo nh nc s can thip
t gi hi oi gia ng tin ca nc mnh v ng tin ca ( cc ) nc khc
khng i, hoc l mt ch nm gia hai ch th ni v c nh .

30
Trong ch t gi hi oi th ni, gi tr ca mt ng tin c php giao ng
trn th trng ngoi hi, t gi t do bin ng hng ngy cng vi nhng bin ng
ca th trng gp phn lm cn cn thanh ton lin tc trng thi cn bng. Ni
chung cc nh kinh t u cho rng trong phn ln cc trng hp ch t gi th ni
tt hn ch t gi c nh bi n nhy vi th trng ngoi hi. iu ny cho php
lm du tc ng ca cc c sc v chu k kinh doanh nc ngoi. Thm vo n
khng bp mo cc hot ng kinh t.
Cn trong ch t gi c nh hay cn gi l t gi hi oi neo th gi tr ca
mt ng tin c gn vi gi tr ca mt ng tin khc hay vi mt r cc ng tin
khc, hoc mt thc o gi tr khc nh vng chng hn. Khi gi tr tham kho tng
hoc gim, gi tr ca ng tin neo vo cng tng hoc gim. ng tin s dng trong
ch t gi hi oi c nh c gi l ng tin c nh.
Ch t gi th ni c iu tit l mt ch t gi nm gia hai ch th ni
v c nh. Mc d l thuyt ni ch t gi hi oi th ni tt hn nhng trong
thc t khng c ng tin no uc th ni hon ton v n qu bt n. Mt khc tuy
ch t gi hi oi c nh to ra s n nh song vic thc hin cc chnh sch
nhm gi t gi hi oi c nh li kh khn v tn km, v trn ht l ch t gi
ny lm cho chnh sch tin t tr nn v hiu lc. Chnh v th nn hu ht cc ng
tin trn th gii c s dng ch t gi hi oi th ni trong c s can thip
ca chnh ph t gi khng hon ton phn ng vi th trng.
tr li cho cu hi la chn ch t gi hi oi no v mc linh hot
ca ch t gi ti u, nh kinh t hc Frankel cho rng: Khng c mt ch
tin t duy nht no l ng cho tt c cc quc gia mi thi im. Vic la chn mt
ch t gi nn da vo nhng trng hp c th m cc quc gia ang phi i
mt.
Xt n Vit Nam, trong thi gian gn y nn kinh t c nhiu hn ch, bt cp
v thch thc khng nh.Lm pht chnh l vn ni cm nht hin nay, d bo lm
pht trong nm 2008 tip tc mc cao v c th ln ti 20%.Bn cnh cng

31
nghip tng trng chm li, nhp siu ln ( mc nhp siu 5 thng u nm 2008 l
14,4 t USD chim 61,6% kim ngch xut khu), chi ph sn xut cng nh gi thnh
cc dch v tng ln do chu nh hng ca gi c nguyn liu th gii tng, v thin
tai dch bnh din bin phc tp lm gim tc tng trng ca nn kinh t. Tuy
nhin, nn kinh t cng c nhng im ni bt ng lu . Kim ngch xut khu 5
thng u nm t 23,4 t USD tng 27% so vi cng k, trong c 8 nhm hng t
gi tr xut khu trn 1 t USD bao gm du th, than , hng dt may, g, giy
dp, thu sn, go v c ph.Hot ng thng mi cng din ra si ni trn khp c
nc vi tng mc lu chuyn bn l hng ho v dch v tiu dng x hi tng ti
29,5% so vi cng k nm trc.Ni bt nht l u t nc ngoi (FDI) t mc 14,7
t USD, gp hn 2,6 ln cng k nm trc. iu chng t bt chp nhng kh
khn ca nn kinh t, Vit Nam vn l mt im n u t hp dn.
Vi iu kin hin ti v kinh t- x hi ca Vit Nam th kim sot lm pht
hin nay ang l mc tiu cp bch hng u ca chnh ph. Ngoi cc nguyn nhn
nh thin tai dch bnh, u t khng hiu qu, gi yu t sn xut tng cn c mt
nguyn nhn quan trng tc ng n tnh hnh lm pht hin nay l Vit Nam cn
bt cp trong cc chnh sch i ng vi cc c sc t bn ngoi trong c chnh sch
t gi. nh hng chnh sch t gi khng ph hp vi bin ng ca kinh t th gii
dn n kt qu l lng cung tin tng t bin, chi ph cho sn xut trong nc tng
cao. y l hai nguyn nhn dn n lm pht cao ti Vit Nam. Thm vo , xt v
thc trng ti chnh th tnh trng thm ht ngn sch vn cn nghim trng v kh suy
gim trong tng lai gn do nhu cu chi ngn sch ngy mt tng. H thng ngn hng
nhn chung cn yu km v ngun d tr ngoi hi - mt cng c can thip vo t gi
cn thp.Khi cn cn thng mi cn tnh trng nhp siu th mc d tr ngoi t
kh c th ci thin r rt vo nhng nm ti..Ngoi ra cc gii php iu tit kinh t
thiu tnh ng b, cng vi h thng thng tin d bo lc hu, thiu tnh khoa hc
hn ch phm vi tc ng ca chnh sch kinh t v m n t gi.

32
Trong bi cnh , mt ch t gi hi oi c nh s khng h tr cho mt
nn kinh t l thuc nhiu vo xut khu nh Vit Nam. Thc trng ti chnh va i
hi mt ch t gi th ni va ng h mt ch t gi c nh.Vic thc hin mt
c ch t gi linh hot c s kim sot ca nh nc l s la chn ph hp.Trong thc
t, Vit Nam n nh c ng VND so vi ng USD bng cch p dng chnh
sch t gi hi oi gii hn bin giao ng, theo VND c php giao ng
trong mt bin hp. Ta c th thy bin giao ng ny di bng sau:

Bng3.1 : Bin giao ng ca t gi trong thi gian qua


Nm M rng bin Bin mi
01/07/2002 0,15% 0,25%
31/12/2006 0,25% 0,50%
24/12/2007 0,25% 0,75%
07/03/2008 0,25% 1,00%

Vic tng cng linh hot t gi v tng gi Vit Nam ng thi im hin nay l ph
hp do mt s nguyn nhn sau:

- T gi linh hot gip hn ch tng cung tin, tc nhn gy lm pht trong thi gian
va qua:
Khi Vit Nam gia nhp WTO, cc chnh sch c b sung sa i cho ph hp vi
nhng hip nh k kt, nn kinh t m ca hn khin lng vn u t vo nc
ngoi tng t bin. Cung ngoi t tng, v nguyn tc, VND s ln gi to im cn
bng.Tuy nhin Ngn hng nh nc Vit Nam mua li lng ngoi t ny vi mc
ch km gi ca VND vi ng USD thp hn im cn bng nhm nng cao tnh
cnh tranh ca ca hng xut khu v mt gi c.Gi VND yu l mt hnh thc tr gi
cho hng xut khu, tuy nhin mt tri ca chnh sch ny l do phi tung VND ra mua
khi lng ngoi t ln nn lng cung tin ca Vit Nam t nm 2005 n nay tng
135%.y l tc nhn quan trng i vi lm pht trong thi gian va qua.Nu linh

33
hot t gi th khi t gi th trng thch hp Ngn hng nh nc s quyt nh mua
USD v s c li khi b ra s lng VND t hn mua USD b sung vo qu d
tr ngoi hi quc gia.

- T gi linh hot gip VND theo kp phn ng ca th trng khi USD ang mt gi
mnh trn ton cu:
Thi gian gn y ng USD mt gi ng k ( trung bnh khong 15%) so vi cc
ng ngoi t mnh khc nh EURO, JPY, GBP, CNY.Tuy nhin Vit Nam, t gi
VND hu nh khng bin i nhiu so vi USD( tnh bnh qun nm 2008 so vi nm
2007 t gi hi oi tng khong 0,6%).Qua vic neo t gi, VND cng mt gi
khong 15% so vi cc ngoi t mnh khc.Mt khc, sn xut ti Vit Nam hin nay
ph thuc rt ln vo
nguyn vt liu nhp khu nh xng du, xi mng, st thp, my mc, do s mt
gi ca USD trn th gii hay ni cch khc l s tng gi thnh ca cc mt hng nhp
khu thit yu cho sn xut tnh bng USD l nguyn nhn ch yu dn n tng gi
thnh sn xut, ko theo gi c hng ho tng cao Vit Nam.Chnh sch VND yu
mc d c th thc y xut khu nhng li lm tng gi thnh ca hng nhp khu,
khin chi ph sn xut trong nc tng v cn cn thng mi thm ht ln.Do vy, nu
t gi hi oi linh hot hn v VND mnh hn s phn nh ng hng bin ng ca
th trng th gii.
- Chnh sch t gi linh hot, tng gi VND gip sang lc ngun vn u t gin
tip nc ngoi trong bi cnh nn kinh t cha hp thu hiu qu ngun vn vo:
Nh ni trn, VND b neo cng nhc vi USD ang mt gi ton din trn th
gii l mt trong nhng nguyn nhn chnh gy ra chi ph nhp khu u vo cao.Nu
linh hot t gi hn na th VND s ln gi, va chng lm pht, va c nhiu tc dng
tch cc khc.Nhng nh u t nc ngoi ang gi vn bng VND ln gi s khng
c nh rt vn ra khi Vit Nam.Mt khac, trong iu kin nn kinh t Vit Nam
cha hp thu hiu qu dng vn u t t nc ngoi vo, VND tng gi s c th lm

34
gim lng ngoi t chy vo Vit Nam.N c tc dng chn lc ngun u t lu di
thc s c hiu qu cao, hn ch c nhng ngun ngn hn mang tnh u c ri ro
ln.Tt nhin v di hn, Vit Nam s c chnh sch ph hp thu ht vn u t
nc ngoi khi kinh t v m n nh v lm pht nm trong tm kim sot.
- Chnh sch t gi linh hot hn na to c hi pht trin cc nghip v phi
sinh nhm phng nga ri ro khi giao dch thanh ton quc t v u t nc ngoi.
Hin nay trn th gii cc nghip v phi sinh rt ph bin nh Forward ( giao dch k
hn), Swap (giao dch hon i ngoi t), Option (giao dch quyn chn tin t), Future
(giao dch tng lai).Tuy nhin Vit Nam, do duy tr chnh sch t gi neo kh lu
nn th trng cc nghip v phi sinh khng c c hi pht trin. Hu qu l doanh
nghip khng c s dng nhng sn phm c th bo him ri ro trong cc hp ng
lm n, trong c ri ro v t gi.V vy cn thc thi chnh sch t gi linh hot hn
na, cho php cc nh u t c c hi s dng nhng cng c phng nga ri ro
ngoi hi, gim thiu tc ng tiu cc do bin ng ca t gi hi oi, thc y m
rng u t nc ngoi, pht trin v nng cao cht lng cc nghip v kinh doanh v
bo him t gi.
- Cng vi vic gia nhp WTO, Vit Nam ang m ca v hi nhp nn kinh t
th gii.S lng cc i tc thng mi tng ln v s c lp ln nhau gia cc i
tc thng mi cng c tng cng. p dng ch t gi hi oi linh hot hn s
l mt tm nm m cho nn kinh t trc nhng c sc i ngoi
T gi hi oi cng l mt loi gi c nn v nguyn tc cng chu s tc ng
ca quan h cung cu trn th trng.Nh nc nn linh hot ch t gi hi oi
nhng cng cha nn cho t gi hi oi hon ton b chi phi bi quan h ny
chng no m kinh t trong nc v kinh t th gii cn tn ti nhiu thnh phn kinh
t khc nhau v mc chnh lch v tim lc kinh t ca mi quc gia, mi doanh
nghip cn c s cch bit ln. Vic thc hin mt c ch t gi hi oi linh hot c
s kim sot ca nh nc cn c th cn ko di trong mt thi gian na khi m Vit
Nam c tim lc kinh t mnh, c lng d tr ngoi hi ln c th can thip

35
vo th trng khi cn thit nhm n nh sc mua ca ng tin quc gia, n nh
c gi c hng ho - dch v trn th trng.Bn cnh , cng s rt hu ch nu tn
ti song song cc cng c hnh chnh vi mc ch can thip kp thi n bin giao
ng ca t gi, phc v cc mc tiu kinh t ln tng thi k.

3.2.2. Ph gi hay nng gi VND

3.2.2.1. Ph gi VND
Ph gi c hiu l s nh tt sc mua ca tin t nc mnh so vi ngoi t,
lm cho tin c sc mua thp hn so vi sc mua thc t ca n.
Mt nc s ph gi tin t phc v cho mc ch kinh t-chnh tr ca mnh:
Khuyn khch xut khu hng ho v hng ho xut khu ra nc ngoi ca nc c
ng tin b ph gi s r hn gi hng ca cc nc khc;
Hn ch nhp khu v gi sn phm nhp khu t hn gi sn phm sn xut trong
nc;
Khuyn khch du lch vo trong nc v ngoi t ca khch du lch khi i ra ni t ca
nc ph gi s c nhiu hn;
Hn ch du lch ra nc ngoi v cn nhiu ni t hn i ly mt n v ngoi t;
Khuyn khch nhp khu vn, kiu hi v hn ch xut khu vn ra bn ngoi cng
nh chuyn tin ra ngoi nc, do c tc dng lm tng kh nng cung ngoi hi,
gim nhu cu v ngoi hi, nh t gi hi oi s gim xung.
Vic ph gi VND mang n cho Vit Nam nhng li ch nh:
Nng cao sc cnh tranh t thc y xut khu i vi hng ha ca Vit Nam.
Tuy nhin, vic ph gi t ngt VND c th gy xo trn ln, c khng t bt li cho
nn kinh t:
Vic ph gi VND t ra mt nguy c c th dn ti tnh trng lm pht nht l khi tc
lm pht ca Vit Nam vn mc cao nh hin nay. Vic ph gi bng cch tung
ni t (iu tit qua th trng) hay "ch quan" (iu tit qua cc cng c hnh chnh)

36
th ty cc quc gia c th p dng. Lm pht c th xy ra ngay c khi NHTW khng
tung ni t ra nn kinh t.
Mt cch l gii n gin nht l khi ph gi, nhp khu tr ln t hn. Khi , gi
thnh sn xut (do nhp khu u vo sn xut) tng, gi sn phm tng, lm pht xy
ra. T gi danh ngha tng l mt li th cho hng xut khu nhng cha th bo m
kh nng cnh tranh v chng ta cn vp phi hng ro phi thu quan (tiu chun v
kim dch, cht lng sn phm, hm lng k thut cao trong sn phm, tm l tiu
dng, thng hiu ). Trong lc , cn cn mu dch hin ang tnh trng nhp
siu. Mt khi u ra cha m bo th vic ph gi s lm trm trng hn s thm ht
cn cn mu dch.
Mt khc, cc cng c iu tit th trng tin t nh nghip v th trng m, li
sut ti chit khu cha pht huy tnh u vit.
Mt vn khc cng cn c quan tm l hin nay Vit Nam vay n nc ngoi
bng ngoi t kh ln, nu ph gi VND th v hnh chung ta li t tng n nc ngoi.
Th nn, vic ph gi mnh VND rt c th dn n nhng c sc kinh t nm
ngoi tm kim sot ca Chnh ph. Xu hng ph gi ni t l mt nh hng ng
nhng cn tin hnh thn trng nhm trnh gy sc cho nn kinh t.
D th trng hin nay ang chu nhiu p lc nhng cn cn thanh ton tng th ca
Vit Nam vn c thng d khong 1 t USD trong 05 thng u nm 2008. Hin
nay bin giao ng t gi do ngn hng nh nc cng b mi khong 1%, thp
hn mc d kin 2% cho nm 2008. Trn c s cn cn thanh ton hin ti v tnh
trng kinh t tng th hin nay, Chnh ph cho rng khng thy c l do g ph gi
ng Vit Nam v Vit Nam s khng ph gi ng ni t trong thi im ny. T gi
trn th trng t do khng phn nh ng cung- cu thc s ca VND v USD, m
ch yu do tin n tht thit, v hot ng u c trc li . Trn th trng nc ngoi
VND cng ang c d on s ph gi t 20-40% nhng iu ny hon ton khng
c cn c.

37
3.2.2.2. Nng gi VND
Nng gi tin t c hiu l vic nng sc mua ca tin t nc mnh so vi
ngoi t, cao hn sc mua thc t ca n.
Mt quc gia nng gi tin t do cc l do sau: Di p lc ca nc khc; trnh
phi tip nhn nhng ng tin chy vo nc mnh; h nhit nn kinh t qu nng
(do gim xut khu, gim u t vo trong nc); xy dng s nh hng ca nc
mnh ra bn ngoi (tng cng u t v xut khu vn ra bn ngoi).
Theo l thuyt kinh t quc t, nu t gi hi oi c th ni hon ton, trng hp
mt nc c cn cn thanh ton thng d hoc thm ht, dn n tng hoc gim d
tr ngoi t, th c ch th trng s iu tit lp li cn bng. Mt nc c d tr
ngoi t ln th ng tin quc gia s c xu hng tng gi tng i so vi cc ng
tin khc (quy lut cung cu), cung ngoi t tng, cu ni t s tng tng ng. Khi gi
ni t tng dn, gi hng xut khu s tng (tnh bng ngoi t), gi hng nhp khu s
gim (tnh bng ni t), nhp khu tng v xut khu gim, v do thng d cn cn
thanh ton quc t s gim, dng ngoi t thu vo gim, v d tr ngoi t s gim
tng ng. Qu trnh ny s bin thin c hai chiu cui cng t gi hi oi giao
ng n nh xung quanh mt "gi tr cn bng" thc phn nh cung cu ca th
trng.
T ngy 7/11/2006 Vit Nam chnh thc l thnh vin T chc Thng mi Th
gii - WTO. Cng t thi im n nay Vit Nam hi nhp kinh t quc t vi tc
nhanh hn, mc ln hn. Song cng trong gn 1 nm qua, mt vn Vit Nam
ang phi i mt l x l cc ngun vn ngoi t chuyn vo Vit Nam vi khi
lng rt ln. Bn cnh mc d kim ngch xut khu gim nhng nn kinh t Vit
Nam ang tng trng nng nn chng thc y VND tng gi. Vi nhng l do trn
th vic tng gi ng ni t l mt nhu cu tt yu, song tng nh th no li l vn .
Hin nay, Vit Nam ang thc hin nhng chnh sch y mnh xut khu, vic tng
gi ng ni t s tc ng xu ti tnh hnh xut khu, lm tng thm ht mu dch,
y tnh trng nhp siu ln mt mc cao hn.

38
Trong bi cnh nn kinh t ca ta nhp khu nguyn liu chim t trng ln th
vic nng gi VND so vi USD l iu cn thit:
USD mt gi qu cao nn nhp khu tnh bng USD nh du, nguyn liu t cc nc
EU, Nht cng b tnh gi cao, iu nh hng n sn xut. iu ny thc y
cho cc cng ty xut khu phi nng cao nng sut, i mi thit b cng ngh tng
tnh cnh tranh hn, t thc y sn xut pht trin trn c s gi tr cao hn.
Bn cnh , VND nng gi so vi USD c lm gim mt phn tnh cnh tranh,
nhng iu ny ch ng khi cnh tranh trc tip vi cc cng ty ca M v bn hng
M, cn vi cc nc cng xut khu th h s khng c li th hn, i th chnh ca
xut khu Vit Nam l Trung Quc v cc nc thuc khi ASEAN nhng hin nay
cc ng tin ny cng ang tng gi so vi USD nn VND c tng nh th sc cnh
tranh vn ngang nhau, tr da giy v may mc th nhng ngnh khc khng nh hng
nhiu khi VND tng gi: V d nh du th (v n ph thuc vo gi du th gii v
hin nay gi du tng k lc); lng thc (gi lng thc trn th gii tng 10%)
Ngoi ra khi tng gi VND s khin cho cc nh u c thi nm gi hng dn ti
gi cn gim xung do cung nhiu hn cu, gi thnh nhp khu hng ha s gim th
mc tng gi th trng ni a s khng cao.
Mt vn na v chnh tr VND ln gi chng t nn kinh t ca ta ngy cng mnh,
ngi dn cng c hng thnh qu lao ng v x hi pht trin.
Tuy nhin bn cnh phng php ny cng bc l khng t nhc im:
Hin nay Vit Nam ang thc hin chnh sch tin t tht cht nhm kim sot lm
pht nu chp nhn nng gi VND s gy tr ngi cho hot ng kinh doanh ca cc
doanh nghip v s tng trng cho th trng chng khon. Mt phn ln trong cu
trc lng USD vo Vit Nam hin nay l u t vo th trng chng khon, s
tin ny s c cc doanh nghip u t vo vic m rng sn xut kinh doanh, mong
rng em li li nhun cao v gi c phiu s tip tc tng. Nh vy c th khin dng
u t o ngc v lc Vit Nam s phi i gii quyt bi ton dng vn o
ngc. Th trng ti chnh Vit Nam cn qu non tr c th vn hnh trong mt

39
nn kinh t ton cu ha m di chuyn dng vn c th gy ra tc hi khng km g
lm pht.
l cha tnh n vic VND tng gi so vi USD, sc cnh tranh ca hng Vit
Nam s gim, nh hng n tng trng chung ca cc doanh nghip xut khu.
Nng gi hay ph gi ng ni t l mt cu hi t ra vi vic nh hng cho
chnh sch tin t ca Vit Nam.
Tm li, bin giao ng t gi USD/VND nn c iu chnh linh hot theo c
hai chiu, vi bin v bc i hp l. Vic gi VND mc t gi song hnh vi
ng USD s gip cc cng ty xut khu Vit Nam bn hng m khng chu ri ro do
s dao ng v t gi. Vic ni lng bin dao ng t gi l mt nhu cu thit thc
a cng tc iu chnh t gi tin gn ti cc quy lut th trng hn, hay cng
ng ngha vi vic t do ha dn cc giao dch ngoi t. Vic ph gi VND theo tng
bc cng l mt c ch ng n tuy nhin n cha thch hp vi tnh trng hin nay
ca Vit Nam, ch nn c p dng khi cn cn mu dch c nhng thay i tch cc
hn v lm pht b y li.

CHNG 2: C CH IU HNH T GI CA TRUNG QUC


1. Tng quan v t gi hi oi v chnh sch iu hnh t gi hi oi

1.1 T gi hi oi

1.1.1. Khi nim.


T gi hi oi (thng c gi tt l t gi) l t l trao i gia hai ng tin ca
hai nc. Cng c th gi t gi hi oi l gi ca mt ng tin ny tnh bng mt
ng tin khc.
Thng thng t gi hi oi c biu din thng qua t l bao nhiu n v ng
tin nc ny (nhiu hn mt n v) bng mt n v ng tin ca nc kia. V d:
t gi hi oi gia ng Vit Nam v Dollar M l 16045VND/USD hay gia Yen

40
Nht v Dollar M l 116,729 JPY/USD hay gia Dollar M v Euro l 1,28262
USD/Euro. ng tin s lng mt n v trong cc t l nh nhng v d trn
gi l ng tin nh danh hay ng tin c s. V th, khi cn th hin mt cch
nghim ngt v chnh xc, ngi ta thng ni: "T gi hi oi gia ng Vit Nam
v Dollar M trn th trng ngoi hi nh danh bng Dollar M l 16015 ng bng
1 Dollar". V bn cht t gi hi oi l mt loi gi c. Do cng ging nh cc loi
gi c khc trong nn kinh t, t gi c xc nh bi quan h cung cu ngoi t trn
th trng m ngoi hi c trao i, mua bn, qua t gi hi oi c xc
nh v c gi l th trng ngoi hi. Cc tc nhn hot ng ch yu trn th
trng ngoi hi l ngn hng trung ng, cc ngn hng thng mi, cc nh ch ti
chnh phi ngn hng v cc cng ty. Trn thc t vi s pht trin v hi nhp ngy
cng su ca nn kinh t ton cu, hnh thnh mt mng li th trng ngoi hi
trn phm vi ton cu.

1.1.2. Xc nh t gi hi oi
C s hnh thnh t gi hi oi cc nc trn th gii gn lin vi lch s pht
trin ca cc ch tin t v c th chia ra cc thi k sau:
- T gi hi oi thi k thc thi ch bn v vng (trc chin tranh th gii ln
th nht nm 1914):
Thi k ny t gi c xc nh trn c s ng gi vng, tc l so snh hm lng
vng ca hai ng tin khi xc nh t gi. Bin ng ca t gi lun nm trong gii
hn nht nh l chi ph vn chuyn vng v n khng vt qu im vng. Li th
ca t gi hi oi trong ch bn v vng l 5 bin bin thin ca t gi nh nn
quan h mua bn quc t cng nh hoch nh u t thun li d dng gia cc nc.
- T gi hi oi trong ch tin t Bretton Woods:
Trong thi k ny, ng USD ca M c cc nc chp nhn chung trong thanh ton
quc t v c IMF xc nh tiu chun gi c vi 1 USD = 0,888671 gam vng. T
hnh thnh t gi c nh gia USD vi ng tin cc nc trong IMF. gi vng

41
t gi c nh vi USD, cc nc trong IMF ch c mua bn ngoi t theo t gi
trong phm vi bin 1% so vi t gi chnh thc. gi vng t gi vng IMF cn
quy nh gi vng l 35 USD/ounce vng. Vi ch tin t ny, cc nc duy tr
c t gi c nh trong thi gian tng i di cho n nm 1960.
- T gi hi oi sau khi ch tin t Bretton Woods sp (1973) n nay:
Sau khi ch bn v USD sp n nay, cc nc trn th gii ch yu lu
thng tin giy khng chuyn i ra vng c, hm lng vng ch mang tnh cht
tng trng, gi tr tin t lun thay i, t gi bin ng khng ngng nn vic xc
nh t gi khng da trn ng gi vng m trn c s so snh sc mua ca hai ng
tin, bao gm sc mua trong nc v sc mua quc t gi l ngang gi sc mua.
xc nh ngang gi sc mua ty theo quy nh ca mi nc ngi ta s dng cc ch
tiu sau y:
Ch s gi c hng ha: So snh bin ng gi c mt s mt hng nht nh theo hai
ng tin.
H thng gi vng: Ly nm th trng vng ln nht hin nay l London, Paris,
Newyork, Tokyo v Frankfurt.
H thng gi ngoi hi: Kho st mt s ngoi t, so snh bin ng t gi ngoi hi
theo loi tin. Trn thc t t gi hi oi c xc nh hon ton do quan h cung
cu ngoi hi trn th trng ti mi thi im nht nh mi th trng khc nhau
trn th gii.
Cung ngoi t ca mt nc ph thuc vo nhu cu t pha nc ngoi v hng ho,
dch v v cc ti sn ca nc s ti (nc c ng ni t ang nghin cu). Chng
hn nh, khi mt ngi nc ngoi du lch ti mt nc no , chi tiu v sinh
hot ngi phi bn ngoi t trn th trng ngoi hi v i ly mt lt ng
thanh ton cho nhu cu v hng ha v dch v ca mnh. Chnh hnh vi ny cung
cp cho nc s timt lng ngoi t nht nh. Tng t nh vy, hnh vi mua ti
sn (tri phiu, c phiu, u t trc tip) ca cc nh u t nc ngoi ti mt

42
nc no cng l hnh vi lm tng cung ngoi t trn th trng ngoi hi ti nc
s ti.
Mc cung ngoi t mt thi im nht nh lun c xc nh ng vi mt t
gi c th. Khi t gi thay i mc cung ngoi t trn th trng cng thay i theo. V
khi cung ngoi t thay i s lm cho t gi thay i.Hng thay i ca cung ngoi t
trn th trng ngoi hi c tng quan t l thun vi gi, v cng nh hng ha khc,
ngi nm gi ngoi t sn sang bn ngoi t khi c gi cao. Chnh mi quan h ny
c th ni rng ng cung ngoi t c dng hnh dc i ln.
Cu ngoi t ca mt nc ph thuc vo nhu cu ca nc (nhu cu ca chnh
ph, cc hng v cc c nhn) v hng ha, dch v v ti sn nc ngoi. Bi khi
mun mua hng ha nc ngoi, ngi mua phi cn mt lng ngoi t tr cho s
hng ha . Do vy, h cn i ng ni t sang ng ngoi t, chnh nhng iu ny
xc nh cu ngoi t ca mt nc. Khi t gi hi oi tng ln gi hng ha nhp
khu trn th trng ni a t ln tng i, do nhu cu v hng nhp khu ca
nc s gim, v khi mc cu v ngoi t cng gim theo. Ngc li vi mc t
gi thp hn, gi ca hng ha nhp khu trn th trng ni a s tng i r hn
lm cho nhu cu hng ngoi s c xu hng tng ln, ko theo mc cu ngoi t tng.
Nh vy, gia mc cu ngoi t v t gi hi oi c quan h t l nghch,
ng cu c hnh dc i xung.
ng vi mt t gi hi oi c th trn th trng ngoi hi l nhng mc cung cu
ngoi t khc nhau. Giao im ca ng cung v cu ngoi t ch ra mc t gi hi
oi cn bng. Ti , mc cung ngoi t bng mc cu ngoi t. y l kt qu ca s
tc ng qua li gia hai nhn t cung cu trn th trng ngoi hi.
Trn th 1.1 th Eo l im cn bng. Nu t gi pha trn Eo (E1) th mc cu
ngoi t gim xung, ng thi mc cung ngoi t tng ln, khi xy ra d tha cung
ngoi t. S cnh tranh gia cc nhn t cung ng s ko t gi gim xung v v v tr
cn bng. Khi t gi mc E2 th xy ra tnh trng thiu cung hay d tha cu.

43
1.1.3. Nhn t tc ng

Tng tc cung cu trn th trng ngoi hi l nhn t c bn, nhn t ni sinh xc


nh t gi hi oi cn bng. Tuy nhin, im cn bng trn th trng ngoi hi ch l
im hng ti th trng ch khng phi l im lun lun t c, song t gi hi
oi lun xoay quanh im t gi hi oi cn bng. Bt c nhn t no lm thay i
cung cu ngoi t u lm thay i tgi hi oi cn bng.
Nghin cu thc tin ca nhiu cng trnh cho thy, xt v di hn nhng bin ng
ca t gi l tng i u u v c tnh chu k, phn nh tnh chu k ca qu trnh
tng trng (t gi bin ng theo hng tng gi tr ng tin khi nn kinh t nc
giai on tng trng v bin ng theo hng gim gi tr ng ni t khi nn kinh
t trong giai on suy thoi). Song v ngn hn t gi li c s bin ng thng xuyn
v c tnh t bin. C nhng bin ng bi v, t gi hi oi cn l mt loi gi
c bit, phn nh tnh hnh kinh t ca mt nc trong tng quan vi cc nc khc
v c lin quan nhiu n tnh hnh kinh t v m. Chnh v vy bn cnh nhng quan
h v cung cu ngoi t, t gi hi oi cn b chi phi bi rt nhiu cc nhn t nh:
mi tng quan kinh t gia cc nc, cc chnh sch kinh t m cc nc ch trng
la chn, iu kin kinh t ca mi quc gia, hot ng ca Ngn hng Trung ng,
tnh hnh lm pht mi nc, s di chuyn vn gia cc khu vc v s vn ng ca
cc dng vn trn th trng bt ng sn .

1.1.3.1. Mc gi c tng i
Theo thuyt PPP, khi gi hng ho Vit Nam tng (gi hng ngoi gi yn) th
cu v hng Vit Nam gim xung v ng VND c xu hng gim gi cho hng
VN vn c th bn c tt. V lu di, mt s tng ln mc gi ca mt nc (tng
i so vi mc gi nc ngoi) lm cho ng tin ca ncn gim gi, trong khi
mt s gim xung ca mc gi tng i ca mt nc lm cho ng tin ca nc
tng gi.

44
1.1.3.2. Chnh lch v li sut:
Nc no c li sut tin gi ngn hn cao hn li sut tin gi ca cc nc khc
th vn ngn hn s chy vo nhm thu phn chnh lch do tin li to ra, do s lm
cho cung ngoi t tng ln, TGH s gim xung.

1.1.3.3. Chnh lch v lm pht

Gi s trong iu kin cnh tranh lnh mnh, nng sut lao ng ca hai nc
tng ng nh nhau, c ch qun l ngoi hi t do, khi t gi bin ng ph
thuc vo mc chnh lch lm pht ca hai ng tin. Nc no c mc lm pht
ln hn th ng tin ca nc b mt gi so vi ng tin cc nc cn li.
Chnh lch lm pht da vo thuyt ngang gi sc mua ca ng tin. Theo thuyt
ny, mc gi ca mt nc tng ln tng i so vi mc tng gi ca nc khc trong
di hn s lm cho ng tin ca nc gim gi v ngc li. Nh vy, yu t chnh
lch lm pht ch c nh hng n bin ng ca t gi trong di hn.
Ngoi nhng yu t nu trn TGH cn chu nh hng ca cc yu t khc,
chng hn nh yu t tm l (a thch hng ngoi), chnh sch ca chnh ph, nng
sut lao ng, uy tn ca ng tin

1.2. Chnh sch t gi hi oi.

1.2.1. Khi nim.

Mi mt nc trn th gii khi bt u mi quan h kinh t v thng mi hoc cc


mi quan h khc vi mt quc gia no u phi thit lp mi quan h gia ng
tin ca nc mnh vi ng tin ca nc . T hnh thnh nn chnh sch t gi
hi oi. Chnh sch t gi hi oi l mt b phn hu c v quan trng c bit trong
chnh sch qun l ngoi hi v chnh sch qun l kinh t v m.
Chnh sch t gi hi oi l chnh sch ca mi nc la chn loi hnh t gi hi
oi ca nc , tc l cch tnh t gi ng tin nc mnh so vi ng tin ca

45
nc khc v cc bin php qun l n. Chnh sch t gi hi oi l nhng hot ng
ca Chnh ph thng qua mt ch t gi nht nh (hay c ch iu hnh t gi) v
h thng cc cng c can thip nhm duy tr mt mc t gi c nh hay tc ng t
gi bin ng n mt mc cn thit ph hp vi mc tiu chnh sch tin t quc gia.
Thc t c nhiu loi hnh t gi hi oi khc nhau nh: t gi hi oi c nh, t
gi hi oi tri ni, t gi hi oi linh hot.
Chnh sch t gi hi oi l mt h thng cc cng c dng tc ng vo cung
cu ngoi t trn th trng t gip iu chnh t gi hi oi nhm t ti nhng
mc tiu cn thit. V c bn, chnh sch t gi hi oi tp trung ch trng vo hai
vn ln: vn la chn ch t gi hi oi (c ch vn ng ca t gi hi oi)
v vn iu chnh t gi hi oi.
Mc d c nhng c th ring, song chnh sch t gi hi oi c v tr nh mt
b phn quan trng ca chnh sch tin t v m rng hn na l chnh sch ti chnh
Quc gia. V vy, vic nh hng iu chnh ca chnh sch t gi c nh hng n
cc kha cnh kinh t v m khc nh: ngoi thng, n nc ngoi, lm pht, sn
lng quc gia, chiu hng vn ngca cc dng vn, cng n vic lm. Do , h
thng mc tiu v ni dung ca chnh sch t gi phi xut pht t nh hng ph hp
vi cc mc tiu v ni dung c bn ca chnh sch tin t tng giai on.
n giai on hin nay a s cc nc c chnh sch t gi hi oi linh hot. Tuy
nhin vic la chn cc ch t gi hi oi khc nhau u khng mt i s can thip
ca Chnh ph trn th trng ngoi hi. Phn ln cc chnh sch ca Chnh ph u
tc ng n t gi hi oi. ng thi thng qua vic tc ng n t gi hi oi,
Chnh ph can thip vo th trng ngoi hi gi cho nn kinh t pht trin nhanh
v ng tin nc mnh c n nh theo nh hng ra.

1.2.2. Phn loi


C 3 ch t gi hi oi m cc nc ,ang p dng :

46
1.3. Mi quan h ca chnh sch t gi hi oi v thng mi quc t

1.3.1. Cc tc ng ca thng mi quc t n t gi hi oi nhn t gc cn


cn thanh ton
Cn cn thanh ton l nhng ghi chp v cc giao dch m dn c v chnh ph mt
nc thc hin vi th gii bn ngoi trong mt khong thi gian nht nh, thng l
mt nm. Cn cn thanh ton bao gm cc khon mc ch yu lin quan v tc ng
n nhng thay i ca t gi. l ti khon vng lai, ti khon vn v ti khon d
tr chnh thc. Chnh trng thi khng cn bng trong cc khon mc ca cn cn
thanh ton l nguyn nhn dn n nhng thay i trong t gi hi oi.
*Tc ng ca ti khon vng lai n t gi hi oi:
Ti khon vng lai ghi chp cc hot ng mua bn hng ha dch v, thu
nhp t u t v cc khon chuyn giao c lin quan n tin t ca mt nc vi
nc khc. Trong , cn cn thng mi l ni dung quan trng nht ca ti khon
vng lai. Nhng thay i trong cn cn thng mi c tc ng trc tip v quan trng
n t gi hi oi. Do vy, nhng yu t c kh nng tc ng lm thay i tnh hnh
xut nhp khu u l nhng nhn t tc ng n t gi hi oi. Cch tip cn xc
nh t gi hi oi di hn ch r nhng nhn t lm thay i cung cu ngoi t c
lin quan trc tip n s thay i ca cn cn thng mi chnh l: mc gi tng i,
chnh sch bo h, nng sut lao ng Mi s bin i ca cc nhn t ny u lm
thay i v cu xut nhp khu. Nu nhng nhn t lm cho cn cn thng mi thng
d (xut khu tng nhanh hn nhp khu) nc c kh nng tng d tr ngoi t,
gim t gi hi oi v tng gi ng ni t. Ngc li, nhng thay i v cu xut
nhp khu lm tng thm ht cn cn thng mi s lm gim d tr ngoi t, dn n
t gi hi oi tng, ng ni t gim gi.
*Tc ng ca ti khon vn n t gi hi oi:
Ti khon vn ghi chp cc giao dch lin quan n vic mua bn ti sn ca mt
nc vi nc ngoi, bao gm s di chuyn ca cc ngun vn vay v cc ngun vn

47
u t trc tip. Mi ngun vn chy vo mt nc s lm tng ti sn ngoi t ca
nc v bt c lng vn no t nc c chuyn ra nc ngoi cng u lm
suy gim ti sn ngoi t ca nc . Chnh v vy cc nhn t lm thay i lung di
chuyn ca dng vn, lm thay i cn cn ti khon vn u c tc ng lm thay i
quan h cung cu trn thtrng ti sn. Tip theo, quan h cung cu ti sn n lt n
s lm thay i t gi hi oi v gi tr ca cc ng tin.

1.3..2. Cc tc ng ca t gi hi oi v chnh sch t gi hi oi n thng mi


quc t, th hin cn cn thanh ton.
Chnh sch t gi hi oi tc ng lm thay i cn cn thanh ton s dn ti
nhng bin ng trong ngoi thng. T s c tc dng thc y hay km hm s
pht trin ca thng mi quc t. Do vy, cn cn thanh ton thay i tt hay xu th
hin r nt khi t gi hi oi v chnh sch t gi hi oi thay i, v c biu hin
tp trung trc ht l i vi cn cn thng mi ni dung ch yu nht ca ti khon
vng lai.
T gi v s bin ng ca t gi c nh hng trc tip n mc gi c ca hng
ha dch v xut nhp khu ca mt nc. Khi t gi thay i theo hng gim sc
mua ng ni t th gi c hng ha dch v ca nc s tng i r so vi hng
ha dch v ca nc ngoi trn th trng trong nc v quc t. Hng ha v dch
v ca nc c kh nng cnh tranh tt hn, dn n cu v xut khu hng ha
dch v ca nc s tng, cu v nhp khu hng ha dch v nc ngoi ca nc
s gim v cn cn thng mi s chuyn v pha thng d. Ngc li, khi t gi
hi oi thay i theo hng tng gi ng ni t s lm cho gi hng ha dch v ca
nc tng tng i so vi hng ha dch v nc ngoi, v khi s dn ti gim
xut khu, tng nhp khu v cn cn thng mi chuyn sang pha thm ht.
T gi hi oi v chnh sch t gi hi oi cn tc ng mt cch gin tip n
ngoi thng ca mt nc thng qua s tc ng lm thay i cn cn ti khon vn.
Mt s thay i v t gi theo hng tng gi ng ni t c tc ng thc y v to

48
iu kin cho cc nh u t nc y mnh u t ra nc ngoi. Bi v khi
mt ng ni t khi tng gi s i c mt lng ngoi t nhiu hn so vi trc khi
tng gi.
Ch t gi c nh c tc ng tch cc n ngoi thng v thc y thng
mi quc t pht trin. V xt gc l mt loi gi, mt khi t gi c duy tr n
nh th n c th gim thiu c nhng ri ro t gi c trn th trng hng ha
dch v v do gp phn duy tr c trng thi cn bng tng i trong cn cn
thng mi ca mt nc thng qua vic n nh xut nhp khu. Tuy nhin, ch v
chnh sch t gi hi oi c nh cng khng cho php mt nc c th thng qua c
ch gi lm tng li ch t thng mi quc t cho mnh khi c c hi. Hn na, quy
lut ni ti thc y nn kinh t th trng pht trin vn khng nm trong nhng mi
quan h cng bng m nm trong nhng mi quan h ngoi trng thi cn bng v c
xu hng vn ng v im cn bng.
Tri ngc vi ch v chnh sch t gi c nh, ch v chnh sch t gi th
ni, biu hin s bin i thng xuyn theo quan h cung cu trn th trng, c tc
ng lm tng nhng ri ro v yu t gi c i vi cc hot ng ngoi thng v c
hot ng ti chnh quc t. Do , xt gc gi c, t gi th ni s c nhng tc
ng tiu cc n ngoi thng ni ring v cn cn thanh ton ni chung. Nhng t
gi th ni bng nhng thay i thng xuyn, li c kh nng phn nh c tng
quan v li ch thng mi lun thay i gia cc nc to ra ng lc chuyn
dch ngoi thng n v tr cn bng mi, cao hn. Ch v chnh sch t gi th
ni cn c th cho php mt nc trnh c nhng c sc t bn ngoi hoc t ra
cng to cho nc mt c hi gim sc. T gi th ni cng to c ch mt
nc c th khai thc ti a cc ngun li ca nc v th gii thng qua ngoi
thng. C ch v chnh sch t gi c nh v th ni u c rt nhiu u nhc
im tri ngc nhau. Chnh thc t ny gi rng mt ch v chnh sch t gi
kt hp hai cc c nh v th ni c th mang li nhiu li ch hn cho ngoi thng
ni ring v kinh t ni chung cII. Thc tin iu hnh t gi hi oi mt s nc:

49
Phn I a ra mt ci nhn tng qut v t gi hi oi v chnh sch t gi hi
oi cng vi mc tiu, tc ng v mi quan h vi thng mi quc t. V vy trong
phn II, chng ta s tm hiu thc t th gii v vic iu hnh chnh sch t gi hi
oi v tc ng ca n n thng mi. im li kinh nghim iu hnh chnh sch t
gi hi oi ca cc nc trn th gii, mt s nc th la chn chnh sch ph gi
tin t, ngha l mt ng ni t yu pht trin kinh t x hi; mt s nc khc th
li theo ui chnh sch nng gi tin t trong qu trnh pht trin nn kinh t. mi
nc gt hi c nhng thnh cng nht nh v cng c nc khng thnh cng
khi s dng chnh sch n lc t c nhng mc tiu kinh t, chnh tr v x hi
ca mnh. in hnh nht l Nht Bn vi vic iu hnh chnh sch nng gi tin t
ht sc thnh cng, em li cho Nht Bn nhng thnh qu tuyt vi trong vic pht
trin c v kinh t v x hi. Thm vo , nhiu chuyn gia kinh t nhn nh rng
Trung Quc v Vit Nam c nt tng ng trong vic nh hng pht trin kinh t x
hi. V vy, chng ta s cp v Trung Quc, tnh hnh kinh t Trung Quc vi chnh
sch ph gi tin t, t rt ra nhng bi hc kinh nghim cho Vit Nam .

2. Trung Quc v chnh sch ph gi ng ni t


Thay i chnh sch t gi hi oi Trung Quc v tc ng t ph Kinh nghim
ph gi ng nhn dn t thc y xut khu. Trong trng hp ca Nht Bn, s
t ph gn vi vic tng gi ng Yn. Cn trong trng hp ca Trung Quc, s t
ph gn vi vic ph gi ng Nhn Dn T (NDT).
T nm 19879 n nm 1993, Trung Quc iu chnh mng t gi hi oi ti 7
ln. Xu hng iu chnh l ph gi mnh ng NDT. Nm 1993, mc iu chnh t
gi (ph gi) so vi nm 1985 l gn 70%. Nhng mc d ph gi lin tc v vi
bin ln nh vy, tn tht xut khu do t gi (nh gi cao ng NDT) gy ra vn
rt ln (Bng A). L do l v t gi NDT/USD c mt bng xut pht ph gi qu
thp nn d ph gi mnh nh vy, mc t gi vn cha t n im ha vn cho
cc doanh nghip xut khu.

50
2.1 Ngoi thng
Vic ph gi ng NDT vi quy m 50% dn ti kt qu tc th: cn cn thng
mi t ch thm ht 12,2 t USD nm 1993 chuyn thnh cn cn thng d 5,4 t USD
nm 1994. K t nkhi Trung Quc gia nhp WTO (2001), xu hng ny lun
c gi mc thng thng mi cao n nh. Bng s liu di y cho thy tht
s c mt c nhy vt t bin trong nn kinh t Trung Quc t nm 1994, tc l khi
ng NDT c ph gi 50%.

2.2. Tc ng ca thay i t gi ng NDT n dng FDI


Cc cng ty nc ngoi hot ng Trung Quc pht hin ra nhng sc hp dn
mi ca t nc ny vi t cch l mt c im sn xut: chi ph thp, sc cnh
tranh cao. Gi thnh sn phm thp Trung Quc ng ngha vi mt thng ip u
t hp dn Trung Quc. Sc mnh ca thng ip c nhn ln nh quyt tm v
hnh ng lin tc ph gi mnh ng NDT vo nm 2003, 2004 ca Chnh ph Trung
Quc lm cho sc cnh tranh v gi ca hng xut khu t Trung Quc vt qua
gii hn thng thng tr thnh mt s t ph mnh, khin dng FDI vo lp
tc tng mnh. Nm 1993, lng FDI thc hin tng 250% so vi nm 1992; cn nm
1994 tng 23% so vi nm 1993. n nm 1998, mc tng so vi nm 1993 l
200%. V bc sang th k mi, Trung Quc tr thnh mt trong nhng nn kinh tthu
ht nhiu FDI nht trn th gii, vi lng FDI vo hng nm t mc 55-70 t
USD

2.3. Kh nng ln gi ng NDT v tc ng ca n


Hin nay, tnh trng thm ht mu dch vi Trung Quc ca hu nh tt c cc nn
kinh t pht trin tr nn ngy cng gay gt v ng chm n nhiu nhm li ch
x hi, lm tn thng uy tn quc gia, t trc Chnh ph nhiu nc, c bit
l M v EU yu cu cp bch phi nhanh chng gim thm ht thng mi, lp li cn
bng trong cc cn cn ti khon vn v ti khon vng lai vi Trung Quc. t

51
mc tiu , ging nh vi Nht Bn trc y, M v cc nc G7 khc ang gy p
lc rt mnh buc Trung Quc phi tng gi ng NDT ln 20-40% trong mt thi
gian ngn. C p lc i ng NDT ln gi ln qu trnh ln gi ca ng tin ny u
ang din ra trn thc t. p lc th ngy cng gia tng; cn Chnh ph Trung Quc
th c gng tr hon s tng gi tip tc thc y xut khu, nng cao tim lc ti
chnh v trnh gy sc trong nn kinh t v x hi. V vy, qu trnh ln gi ca ng
NDT ang din ra nhng vi tc chm v c Chnh ph Trung Quc kim sot
cht ch.
Vi gii php ln gi ng Yn do chnh th gii p t, Nht Bn tng bt th
gii chu nn ch khng phi Nht Bn l "nn nhn. Vy th liu th gii c phi
chu mt tc ng tng t mt khi ng NDT tng gi? V nn kinh t Trung Quc s
nh th no khi iu xy ra - li mt c t ph mnh na chng?
Trc ht, theo nguyn l truyn thng, ng NDT ln gi s lm cho sn phm
ca Trung Quc tr nn km cnh tranh hn v gi trn th trng quc t. Nh , cc
nn kinh t nhp khu t Trung Quc s c kh nng gim c tnh trng nhp siu;
cn cc i th cnh tranh xut khu vi Trung Quc cng s c c hi tng xut khu
cc mt hng cnh tranh vi hng ha Trung Quc Nhng ch l mt mt ca vn
. D nhn thy rng b li nhng bt li v tn tht (tim nng) do ng NDT ln
gi, chnh iu ny li to ra cho Trung Quc nhng c hi thu li khng nhng c hi
thu li khng nh .
V di hn, s ln gi ca ng NDT s gip Trung Quc thu cnhiu li ch.
Nhng li ch bt ngun t ch: Khi ng NDT ln gi, gi sn phm u vo nhp
khu ca Trung Quc, tnh ra NDT, s r i tng ng. iu ny s lm gim ng k
tc ng tiu cc do gi thnh sn phm xut khu tng ln gy ra. V di hn, nn
kinh t Trung Quc s phi ti ccu li thch ng vi xu hng ln gi ca ng
NDT. Xu hng c bn ca qu trnh ti c cu ny l dch chuyn cc qu trnh sn
xut ln cc nc thang cng ngh cao hn.

52
C th khng nh vic tng gi NDT khng mang li tc ng tch cc mt chiu
nh nhiu nc ang k vng. Ngay c i vi cc nn kinh t nhp siu t Trung
Quc cng vy.

3. Bi hc kinh nghim trong iu hnh t gi hi oi Vit Nam

3.1. Khi qut v chnh sch t gi hi oi Vit Nam v cc tc ng n thng


mi
Thi k 1989 1998 l thi k i mi trong c ch iu hnh chnh sch t gi
ca chnh ph, xo b ch c nh a t gi gm t gi chnhthc v t gi kt ton
ni b khng cn ph hp vi thc t; Vit Nam chuyn sang mt thi k mi vi
nhng thay i linh hot hn trong c ch t gi, t gi th ni t 1989 n 1991 v t
gi c nh vi nhng thay i trong bin giao dch kt hp vi s iu tit khng
thng xuyn ca ngn hang nh nc trong giai on 1992 1998. K t thng
2/1999, t gi hi oi chnh thc c ngn hng nh nc cng b hng ngy, c
xc nh trn c s t gi bnh qun mua bn thc t trn th trng ngoi t lin ngn
hang ca ngy giao dch gn nht. y l mt bc tin quan trng, mt bc ngot
lch s trong chnh sch iu hnh t gi - chuyn t mt ch t gi hi oi c nh
vi nhng cng c iu hnh ch yu mang tnh hnh chnh sang ch t gi mi
linh hot hn v mang tnh th trng, ch t gi hi oi th ni c qun l.
Cng c iu hnh t gi v chnh sch qun l ngoi hi ng n cng vi vic
Vit Nam gia nhp WTO vo nm 2007 c tc ng tch cc khin lng kiu hi
lin tc tng cao qua cc nm, t 400 triu USD nm 1997 ln 2,6 t USD nm 2003;
3,8 t USD nm 2005 v gn y nht l 5,5t USD trong nm 2007.
Sang nm 1999, khi m cuc khng hong ti chnh ng Nam v
hu qu ca n ht, nn kinh t nhiu nc b ri vo khng hong bt u c
du hiu phc hi. ng thi, cn cn thng mi ca Vit Nam cng c ci thin
(nm 1999 thm ht thng mi l 200,7 thp hn nhiu so vi nm 1998 l 2134 triu
USD c th hin trong bng 3.8 v 3.10). Tuy nhin, sau nm 1999, thm ht cn

53
cn thng mi ngy cng gia tng, c xut khu v nhp khu u tng mnh qua cc
nm nhng tc tng ca nhp khu vn ln hn. K t nm 2000, thm ht cn cn
thng mi nm trong khong t 1.200 triu USD n 5.500 triu USD, c bit nm
2007, thm ht thng mi tng ln ti 12.450 triu USD, gp gn 3 ln nm 2006 .
Bi hc quan trng th hai cho Vit nam rt ra t Trung Quc l vic tng gi ng tin
phi c tin hnh theo l trnh, khng th gp gp . Cho n nay, cc nh kinh t
a ra nhiu nhn nh v Trung Quc c th lm bi hc cho Vit Nam nh sau:
- Th nht, vic nng gi ng ni t c th khng nh hng qu ln n nn kinh t
Trung Quc hay Vit Nam. Hn na, v di hn, Trung Quc li thu c kh nhiu li
ch nh xut khu vn ra nc ngoi, i mi c cu kinh t v c bit l nng cao
v th ca ng NDT trn trng quc t.
- Th hai, khi ng ni t ln gi, n s kim ch bt s tng trng qu nng ca nn
kinh t Trung Quc hay Vit Nam, to mi trng cnh tranh lnh mnh xu hng tt
yu pht trin khu vc doanh nghip v ti c cu nn kinh t mt cch hp l. Mi
trng cnh tranh lnh mnh hn khin cc doanh nghip trong nc phi n lc hn
na tng sc cnh tranh ca hang ho mnh so vi i th, nhp khu u vo tng
i r gip cc doanh nghip trong nc sn xut vi chi ph thp hn. Do vy, ng
ni t ln gi khng phi lc no cng ng ngha vi vic xut khu gim v nhp
khu tng, n c th tng sc cnh tranh, khin hng ho cht lng tt hn v xut
khu cng khng gp kh khn nu nhp khu u vo r v nh nc c nhng chnh
sch hp l dnh cho cc doanh nghip sn xut ni a.
- Th ba, nng gi tin t c th khuyn khch xut khu t bn ta nc ngoi. Trung
Quc c th xut khu t bn ra nc ngoi mt cch hiu qu vi khi lng khng
l. Chnh sch nng gi ni t c l l mt hng i tt yu ca Trung Quc, nh
chnh ph c th khuyn khch u t ra nc ngoi mc hp l v c l th
trng cc nc trong khu vc s l nhng im n u tin ca cc lung t bn t
Trung Quc. l nhng th trng vi ngun nhn cng r, ti nguyn thin nhin
phong ph v v tr a l thun li.

54
Tm li, t thc tin kinh nghim qu bu trong vic iu hnh chnh sch t gi hi
oi ca cc nc, chng ti xut mt s gii php c bn nhm hon thin chnh
sch TGH Vit Nam nh sau: Mt l: Thng xuyn phn tch tnh hnh kinh t th
gii, khu vc v trong nc ra c chnh sch TGH ph hp cho tng giai
on.
Hai l: Hon thin cng tc qun l ngoi hi Vit Nam.
- Qun l tt d tr ngoi hi, tng tch ly ngoi t: xy dng chnh schpht trin
xut khu v hn ch nhp khu. Tit kim chi ngoi t, ch nhn nhng hng ha cn
thit cho nhu cu sn xut v nhng mt hng thit yu 30 trong nc cha sn xut
c. Ngoi t d tr khi a vo can thip trn th trng phi c hiu qa. La chn
phng n ph hp cho vic d tr c cu ngoi t. Trong thi gian trc mt vn xem
ng USD c v tr quan trngtrong d tr ngoi t ca mnh nhng cng cn a dng
ha ngoi t d tr phng trnh ri ro khi USD b mt gi.
- Ni lng tin ti t do ha trong qun l ngoi hi, hot ng ny bao gm vic gim
dn , tin n loi b s can thip trc tip ca Ngn hng Nh nc trong vic xc
nh t gi, xa b cc qui nh mang tnh hnh chnh trong kim sot ngoi hi, thit
lp tnh chuyn i cho ng tin Vit Nam, s dng linh hot v hiu qu cc cng c
qun l t gi, nng cao tnh ch ng trong kinh doanh tin t ca cc ngn hng
thng mi
Ba l: Hon thin th trng ngoi hi Vit Nam to iu kin cho vic thc hin
chnh sch ngoi hi c hiu qa bng cch m rng th trng ngoi hi cc doanh
nghip, cc nh ch ti chnh phi ngn hng tham gia th trng ngy mt nhiu, to
th trng hon ho hn, nht l th trng k hn v th trng hon chuyn cc
i tng kinh doanh c lin quan n ngoi t t bo v mnh.
Bn l: Hon chnh th trng ngoi t lin ngn hng, iu kin cn thit qua
nh nc c th nm c mi quan h cung cu v ngoi t, ng hi qua thc
hin bin php can thip ca nh nc khi cn thit. Trc mt cn c nhng bin php
thc y cc ngn hng c kinh doanh ngoi t tham gia vo th trng ngoi t lin

55
ngn hng , song song phi cng c v pht trin th trng ni t lin ngn hng
vi y cc nghip v hot ng ca n, to iu kin cho NHNN phi hp, iu
ha gia hai khu vc th trng ngoi t v th trng ni t mt cch thng thong.
Nm l: Hon thin c ch iu chnh TGH Vit Nam. m bo cho t gi phn
nh ng quan h cung cu ngoi t trn th trng nn tng bc loi b dn vic qui
nh khung t gi vi bin qu cht ca Ngn hng nh nc i vi cc giao dch
ca cc NHTM v cc giao dch quc t (Hin nay bin ny l +/- 0.25%). Ngn
hng Nh nc ch iu chnh t gi trn cc phin giao dch ngoi t lin ngn hng
v theo hng c tng c gim kch thch th trng lun si ng v trnh hin
tng gm gi la.
Su l: Thc hin chnh sch a ngoi t. Chng ta nn la chn nhng ngoi t mnh
thanh ton v d tr, bao gm mt s ng tin ca nhng nc m chng ta c
quan h thanh ton, thng mi v c quan h i ngoi cht ch nht lm c s cho
vic iu chnh t gi ca VND v d nh ng EURO, yn Nht v hin nay EU, Nht
l nhng th trng xut khu ln nht ca Vit Nam. Ch t gi gn vi mt r
ngoi t nh vy s lm tng tnh n nh ca TGH danh ngha.
By l: Nng cao v th ng tin Vit Nam. Nng cao sc mnh cho ng tin Vit
Nam bng cc gii php kch thch nn kinh t nh: hin i ho nn sn xut trong
nc, y mnh tc c phn ha doanh nghip quc doanh lm n thua l, tng
cng thu ht vn u t trong v ngoi nc, xy dng chnh sch thch hp pht
trin nng nghip, khuyn khch xut khu, bi tr tham nhng To kh nng
chuyn i tng phn cho ng tin Vit Nam: ng tin chuyn i c s tc ng
tch cc n hot ng thu ht vn u t , hn ch tnh trng lu thng nhiu ng
tin trong mt quc gia. Hin tng la ha nn kinh t c hn ch. Vic huy ng
cc ngun lc trong nn kinh t tr nn thun li hn, hot ng xut nhp khu ca
quc gia nng ng hn.
Tm l: S dng c hiu qu cng c li sut tc ng n t gi, chnh ph phi
tin hnh tng bc t do ha li sut, lm cho li sut thc s l mt loi gi c c

56
quyt nh bi chnh s cn bng gia cung v cu ca chnh ng tin trong th
trng ch khng phi bi nhng quyt nh can thip hnh chnh ca Chnh ph.
Chn l: Phi hp cc chnh sch kinh t v m hot ng can thip vo t
gi t hiu qu cao. i vi chnh sch ti chnh tin t, tng cng s dng ngun
vn trong nc b p thiu ht ngn sch, phng n tt nht thc hin b p
thm ht ngn sch nh nc l bng vn vay trong nc, hn ch ti a vic vay
n nc ngoi.
Mi l: Xem ph gi nh nh l mt bin php kch thch xut khu, gim
thm ht cn cn thng mi. Trong iu kin hin nay, mt chnh sch gim gi nh
ng Vit Nam s c th tc ng tch cc trong vic ci thin ng thi c cn bng
bn trong v cn bng bn ngoi: khuyn khch xut khu, hn ch nhp khu, s dng
y hn cc ngun lc hin c, lm tng vic lm, sn lng v thu nhp ca
nn kinh t, trong khi vn km ch c lm pht mc thp.
Mi mt: Vn dng d bo t gi phng nga v hn ch ri ro. Hot ng d bo
c mt tm quan trng rt ln trong vic phng nga ri ro hoc u c. NHTW c th
s dng cc nhn t c bn nh thuyt PPP, hiu ng Fisher quc t d bo. Ngoi
ra, NHTW cn theo di, phn tch din bin th trng ti chnh quc t mt cch c h
thng c nhng c s vng chc cho nh gi, d bo s vn ng ca cc ng
tin ch cht.
Mi hai: Nhanh chng thc hin cc cng c phng nga ri ro. Trong iu kin t
gi hin nay tim tng nhiu nhn t bt n chng ta cn phi gp rt trin khai cc
cng c phng nga ri ro. Chnh ph cho php cc NHTM thc hin cc cng c
phng nga ri ro t gi nh hp ng k hn, hp ng tng lai, quyn chn tin t.
Vn l cc NHTM v doanh nghip nht l cc doanh nghip xut nhp khu v
nhng doanh nghip c thu, chi bng ngoi t phi nhanh chng s dng cc cng c
ny phng nga ri ro t gi. Chng ti cho rng chnh sch TGH Vit Nam trong
thi gian ti phi c phi hp ng b vi cc chnh sch qun l v m khc mi
em li hiu qu cao cho nn kinh t. t c mc tiu ca chnh sch ng,

57
Chnh ph Vit Nam cn phi c nhng bc i ph hp.Chng ti hy vng rng trong
thi gian ti vic qun l ngoi hi Vit Nam s c nhng bc ci tin ng k p
ng yu cu hi nhp kinh t quc t.

KT LUN
Ngy nay, ti chnh tin t lun l mt vn nng bng ca tt c cc nh phn tch
ti chnh kinh t quc t v ng vai tr ht sc quan trng trong nn kinh t ca mi
quc gia. Chnh sch t gi hi oi l mt cng c ca chnh sch tin t v l mt
trong nhng chnh sch v cng cn thit gip chnh ph cc nc t c nhng
mc tiu kinh t chnh tr v x hi. N c tm nh hng rt ln, l mt trong nhng
nhn t quyt nh hng pht trin ca quc gia. Do vy, iu hnh t gi hi oi
lun l vn va mang tnh quc gia li va mang tnh quc t, n rt phc tp nn
mi nc, trong nhng iu kin kinh t x hi nht nh cn la chn nhng
phng php iu hnh t gi mt cch c th, ph hp vi quc gia mnh. V vy, cn
phi iu hnh t gi hi oi mt cch hiu qu v cht ch, ng thi t n trong
mi quan h vi cc cng c iu tit, qun l nn kinh t khc. Trong qu trnh hi
nhp kinh t quc t, gia nhp WTO, Vit Nam cng cn linh hot hn trong vic iu
hnh chnh sch t gi hi oi. Thc tin ca mt s cc quc gia trong vn t gi
mang li cho Vit Nam nhng bi hc v cng qu gi nhm iu hnh chnh sch tt
hn, hc tp nhng im tt v phng nga nhng ri ro, tc ng tiu cc do chnh
sch t gi gy ra. Vi ng li lnh o ng n ca ng v Nh nc, Vit Nam
hon ton c c s tin vo mt chnh sch t gi hp l, ph hp vi tin trnh hi
nhp kinh t quc t hin nay, em li cho Vit Nam mt tng lai ti sng v tt p
hn, vn ln mt tm cao mi, ng vng trn trng quc t
TI LIU THAM KHO
[1] Gio trnh Kinh t quc t, Phn 1 - PGS.TS. c Bnh, 2010
[2] Gio trnh Kinh t quc t, GS. TS. c Bnh & PGS. TS. Nguyn Thng
Lng, 2012.

58
59

You might also like