DR. MAHATHIR DAN DASAR LUAR MALAYSIA: KAJIAN KEPIMPINANNYA DALAM MENGURUS ISU-ISU HUBUNGAN MALAYSIA-SINGAPURA Oleh AB WAHAB BIN CHE MAT BEc (Honours), Malaya 1983, Laporan Penyelidikan Ini Dikemukakan Kepada Fakulti Ekonomi Dan Pentadbiran Universiti Malaya Perpustakaan Universiti Malaya CANTON ~< 857474 Sebagai Memenuhi Sebahagian Daripada Syarat Untuk mendapatkan Ijazah Sarjana Pentadbiran Awam Dimikrofiskan pads. No. Mik Sesi 1997/98 Jumtah mi HAMSIAH BT. MOI 1D ZAHARI UNIT REPACERAFI PERPUSTAKAAN UTAMA UNIVERSITI MALAYASINOPSIS Koon ini dilakukan untuk meneliti perkembangan dan dinamika dasar luar Malaysia selama 14 tahun semenjak Dr. Mahathir Mohamad menjadi Perdana Menteri, Kajian mendapati bahawa Dr. Mahathir sentiasa memainkan peranan yang penting dan memberi pengaruh yang besar terhadap pengurusan isu-isu utama dalam hubungan dua hala Malaysia-Singapura. Di samping mengkaji dan membincangkan perkara-perkara yang berkaitan yang lebih umum sifatnya kajian memberi perhatian khas terhadap perkembangan (perubahan) gaya kepimpinan , dan sikap politik Dr. Mahathir terutama yang memberi kesan dan pengaruh terhadap dasar luar Malaysia, khususnya yang berhubungkait ke atas hubungan Malaysia-Singapura, Kajian juga mendapati bahawa terdapat persamaan yang ketara antara perkembangan sikap Dr. Mahathir terhadap hubungan Malaysia-Singapura dengan perkembangan sikap dan gaya pendekatannya terhadap masalah orang-orang Cina di Malaysia. Kedua-dua proses dan perkembangan sikap yang mempunyai persamaan itu dilandasi oleh kecenderungan pragmatismenya dan kesediaan bertolak ansur. Dengan sikap yang pragmatik dan kemahiran seorang “political strategist", Dr. Mahathir telah memilih pendekatan “berlembut” dan “flexible” dalam hubungan Malaysia-Singepura walaupun di pentas dunia beliau terkenal sebagai tokoh Dunia Ketiga yang lantang dan bersikap keras. iiPENGHARGAAN Hema dengan izin Allah serta dibantu oleh ramai individu dari pelbagai profesyen, maka saya dapat menyelesaikan kajian ini. Pertama-tama saya sangat berterima kasih kepada penyelia saya, Professor Firdaus Haji Abdullah, Dekan Fakulti Ekonomi dan Pentadbiran Universiti Malaya di atas panduan, bimbingan, tunjuk ajar dalam membuat kajian dan ketelitian beliau dalam mengkritik dan memperbaiki deraf laporan saya di sepanjang tempoh pengajian. Saya juga sangat berterima kasih kepada kerajaan Malaysia khasnya Bahagian Latihan Jabatan Perkhidmatan Awam, Malaysia yang membiayai pengajian serta meluluskan cuti bergaji penuh kepada saya untuk melanjutkan pelajaran di peringkat Sarjana di Universiti Malaya. Kepada Zasliza Abu Samah isteri, pengkritik, teman dan kawan yang sungguh istimewa dan anak-anak Muhammad Ashraf, Nor Aqeela dan Muhammad Adli saya ucapkan terima kasih. Mereka semua adalah sumber kekuatan semangat saya untuk menempuh pelbagai halangan dan cabaran dalam perjuangan intelektual pilihan saya yang suci dan saya tidak tahu bila penghujungnya. 32, Jalan SR 8/9,Taman Putra Indah, Serdang Raya, Selangor Darul Ehsan, 9 Februari 1998.Sinopsis Penghargaan Kandungan KANDUNGAN BAB I: PENGENALAN rd 13 14 15 16 Pemnyataan Masalah dan Rasional Kajian Skop Kajian Kepentingan Kajian Metodologi Susunan Bab BAB II: TINJAUAN BAHAN-BAHAN BERTULIS 21 Kesimpulan BAB III; KEPIMPINAN DR. MAHATHIR MOHAMAD 31 3.2 33 34 35 3.6 37 38 Definisi Kepimpinan Domestik 3.2.1 Ciri-ciri Kepimpinan Dr. Mahathir 3.2.2 DrMahathir Sebagai Presiden UMNO Isu-isu Kepimpinan Yang Utama Isu Politik Wang Dalam UMNO Isu Memperjelaskan Batasan Peranan Raja-raja Melayu Memperbetulkan Badan Kehakiman Dr. Mahathir Sebagai Pengerusi Barisan Nasional-BN Kepimpinan Dunia Ketiga 3.8.1 Faktor-faktor Yang Membolehkan Dr. Mahathir Dianggap Pemimpin Dunia Ketiga 38.2 Keupayaan Mentransformasikan Ekonomi Malaysia 3.8.3 Kestabilan Politik Domestik 3.84 Keberanian Memperjuangkan Nasib Negara-negara Miskin Halaman wa nw ao 19 21 21 21 22 27 28 33 38 40 42 47 47 48 49 4939 Saiz Hutang Negara Yang Relatif Kecil Kefasihan Dr. Mahathir Berbahasa Inggeris Kesimpulan BAB IV: DASAR LUAR MALAYSIA DI BAWAH DR. MAHATHIR 41 4.2 43 44 45 46 47 48 49 4.11 Pengenalan Definisi Konsep-konsep Utama Dasar Luar 43.1 Sumber-sumber Dasar Luar Politik Keselamatan Gaya Dr. Mahathir Menangani Dasar Luar Malaysia Menteri Luar dan Keberkesanan Dasar Luar Era Dr. Mahathir Dasar Luar Malaysia Dalam Manifesto Pilihanraya Umum Dasar Luar Malaysia Dalam Ucapan Perhimpunan ‘Agung UMNO Tema-tema Utama Dasar Luar Dr. Mahathir Mohamad 4.10.1 Negara-Negara ASEAN 4.10.2 Persidangan Negara-negara Islam 4.10.3 Pergerakan Negara-negara Berkecuali 4.10.4 Negara-negara Komanwel 4.10.5 Dasar Pandang Ke Timur 4.10.6 Isu Antartika Kesimpulan BAB V: SEJARAH HUBUNGAN MALAYSIA-SINGAPURA SA 5.2 53 54 Pengenalan Hubungan Awal Tanah Melayu/ Malaya! Malaysia-Singapura ‘Hubungan 1963-1965: Pembentukan Malaysia Hubungan Selepas Perpisahan 1965 61 62 65 68 69 a 72 7B 4 75 75 78 78 719 80 85VI vir 55 $4.1 Era Tunku Abdul Rahman 54.2 Era Tun Abdul Razak 54.3 Era Tun Hussein Onn Kesimpulan EVOLUSI PERUBAHAN SIKAP DR. MAHATHIR TERHADAP SINGAPURA. 6.1 62 63 64 Pendahuluan Sikap Awal Dr. Mahathir Terhadap Kaum Cina dan Singapura 6.2.1 Ekonomi 622 Politik 6.2.3 Isu-isu Sosial Sikap Dr. Mahathir Terhadap Kaum Cina dan Singapura Setelah Berkuasa 63.1 Isu-isu Ekonomi 63.2 isu Politik Isu-isu Politik Terbaru Isu Percantuman Semula Malaysia-Singapura 6.3.2.1.2 Isu Penghinaan Lee Kuan Yew Ke atas Johor 63.3 Isu-isu Sosial Kesimpulan ISU-ISU UTAMA DALAM HUBUNGAN MALAYSIA- SINGAPURA 1981-1995 WW 12 73 Pengenalan Isu-isu Politik 7.2.1 Lawatan Ketua Kerajaan 7.2.2 Hubungan UMNO-PAP 7.2.3 Ada Persamaan Nilai 7.2.4 Dasar Ekonomi Lebih Liberal 7.2.5 Lawatan Presiden Israel ke Singapura 7.2.6 Isu Melayu 7.2.7, Tuntutan Pulau Batu Putih Isu-isu Ekonomi 7.3.1 Segitiga Pertumbuhan Singapura, Johor dan Riau-SUORI 7.3.2 Kerjasama Pelaburan di Negara Ketiga vi 85 87 88 89 90 91 92 93 100 101 102 105 107 107 109 M4 114 119 119 120 120 123 125 129 130 133 135 138 139 1417.3.3. Ekonomi Saling Bergantung 7.4 Isu-isu Pertahanan 7.41 Dasar Pertahanan 742 Pencerobohan Tentera Singapura 743 Kerjasama Pertahanan Bilateral 7.44 — Kerjasama Pertahanan Pelbagaihala 7.5 Isuisu Sosial 7.5.1 Isu Pekerja Malaysia di Singapura 75.2 Isu Bekalan Air Ke Singapura 7.6 Kesimpulan Vill ANALISIS DAN KESIMPULAN, 8.1 Persoalan Pokok 8.2. Penemuan Analisis 8.2.1 Kepimpinan Dr. Mahathir 82.2 Tema-tema Utama Dasar Luar Malaysia 8.2.3 Gaya Kepimpinan Dr. Mahathir dan Hubungan Malaysia-Singapura 8.24 — Kesan Faktor Sejarah Ke Atas Pengurusan Hubungan Melaysia-Singapura 8.2.5 Isu-isu Utama Dalam Hubungan Malaysia-Singapura 8.2.6 Kesan Gaya Kepimpinan Dr. Mahathir dalam Pengurusan Hubungan Malaysia -Singapura 83 Kesimpulan BIBLIOGRAFI vii 141 144 145 147 150 151 152 152 154 156 161 161 162 162 164 167 170 im 178 180 183