Mogelijk sjabloon activiteiten voorbereiding van gewoon kleuteronderwijs

Student(e): Lucia Derammelaere School: BO Ter Leie

Datum (data): 14/12/2017 Mentor: Evy Polfliet
PE: PE2 (aantal kinderen: 6 )
Uur: van 13u25 tot 14u40 Ander lokaal dan de klas: /

Activiteit: Crea-activiteit
Onderwerp: Werken op de tablet (Fingerpaint Magic en Finger Paint)

Dominant ontwikkelingsdomein:
Ervaringssituatie / Ontwikkelingsaspect / Ontwikkelingslijn // ontwikkelingsdoelen / Activiteitendoelen:

Ontwikkelingsdoelen:
- De leerling exploreert (met alle zintuigen) allerlei voorwerpen en materialen in zijn omgeving.
- De leerling experimenteert met verschillende materialen en technieken om tot beeldend werk te komen.
- De leerling is bereid tot medewerking en samenwerking met zijn verzorger/begeleider.
- De leerling toont concentratie.

Lesdoelen:
- De leerling is bereid tot het aanraken van het scherm van de tablet.
- De leerling raakt het scherm aan tot er voldoende resultaat is.
- De leerling toont concentratie door te kijken naar het werk dat hij/zij maakt.
- De leerling voert de actie uit, samen met de begeleider zonder weerstand.

Algemene beginsituatie:
De leerlingen van de klas hebben elke week op donderdagnamiddag een crea-activiteit. Dit jaar proberen we zoveel mogelijk sensopathisch te werken zodat de
leerlingen zoveel mogelijk zelf kunnen doen. De afgelopen weken zijn we vaak bezig geweest met het kerstcadeautje te maken vo or de ouders. Daarbij lag de
focus meer op het samen doen met de begeleider.

De kinderen hebben nog nooit zelf gewerkt met een tablet. Sommige kinderen kennen dit materiaal wel van thuis of van in de le efgroep, maar vooral om naar te
kijken en niet om zelf mee te werken.

1/9
Mogelijk sjabloon activiteiten voorbereiding van gewoon kleuteronderwijs

Organisatie:
De kinderen zitten op hun vaste stoel en vaste plaats aan de tafel. De leerlingen worden zoveel mogelijk individueel begeleid. Ondertussen beleven de andere
leerlingen de activiteit. Ze zitten mee aan de tafel en kunnen kijken naar de acties van de andere leerlingen. Indien dit niet haalbaar is omwille van gedrag, krijgen
de leerlingen de kans om met iets te spelen. Dit is een klein speeltje waarmee ze aan tafel kunnen spelen. Zo beleven ze nog mee de activiteit, maar hebben ze
toch iets om handen.
Nv

Sa Na

D Se

Beginsituatie van (de) individuele Differentiatievorm Concrete differentiatie Terugblik

kleuter(s)
Na:
- diep verstandelijke beperking
- verminderd zicht
- kan zeer veel onrust ervaren, gaat
dan dikwijls bonken met het hoofd
- komt zelf tot grijpen van voorwerpen
0 materiaal - Na mag zelf experimenteren op de - Na is onmiddellijk
0 instructie tablet. Ze zal wellicht onwillekeurige geïnteresseerd wanneer ik de
x begeleiding bewegingen maken met haar tablet voor haar op de tafel leg.
0 moeilijkheidsgraad
handen op het scherm. - Na maakt in eerste instantie
0 groepsgrootte
- Wanneer ze hier niet zelf toe komt, onwillekeurige bewegingen
0 tempo
eerst enkele keren een beweging met de handen waardoor er
0…
samen met haar maken over de wel resultaat ontstaat op de
tablet. tablet. Het is voor mij
onduidelijk of Na de link tussen
haar acties en het resultaat op

2/9
Mogelijk sjabloon activiteiten voorbereiding van gewoon kleuteronderwijs
Se
- veelal enthousiast om mee te werken
aan opdrachten
- begrijpt bepaalde verbale instructies
- kan bepaalde acties voltooien dmv
imitatie
- hemiplegie, gebruikt linkerkant
(linkerhand) niet.
- fijne motoriek: kan stukjes voedsel
opnemen met een pincetgreep, een
penseel vasthouden doet ze met een
vuistgreep.
- motivatie is soms snel over  extra
0 materiaal Begeleiding:
x instructie - Se zelf laten proberen
x begeleiding - Stimuleren om de actie uit te
0 moeilijkheidsgraad
voeren met 1 of 2 vingers.
0 groepsgrootte
- aanmoedigen wanneer Se dreigt
0 tempo
‘stil’ te vallen
0…
Instructie:
- voortonen wat we gaan met met
verbale instructie erbij.
- wanneer Se bezig is: verbaal
ondersteunen (bv. ‘probeer maar
nog eens, doe maar nog’).
de tablet door had. Wanneer
we met de andere app (met
muziek) bezig waren, was dit
wel zeer duidelijk. Wanneer ze
met haar handen de tablet
aanraakte, begon ze vaak te
lachen.
- Na kijkt vaak zeer gericht
naar het scherm om te zien
wat er gebeurt. Er is een
duidelijk verschil te zien tussen
wanneer de tablet vlak op de
tafel staat, buiten dat hij wat
schuin staat. Wanneer hij
schuin staat, bevordert dit
sterk de betrokkenheid van
Na.
- Se is meteen zeer
enthousiast om mee te
werken!
- Se werkt vaak met haal
vlakke hand. Ze legt haar
volledige hand op de tablet en
gaat die veelal niet bewegen.
Ook nadat ik dit enkele malen
samen met haar deed, kwam
ze zelf niet tot deze manier
van werken. Ze vindt het wel
zeer fijn en laat het wel goed
toe wanneer ik samen met
3/9
Mogelijk sjabloon activiteiten voorbereiding van gewoon kleuteronderwijs
aanmoediging nodig.
M 0 materiaal
- grijpt naar materialen in zijn
omgeving en kan hier destructief mee
handelen
- draagt armspalken  de tablet
voldoende ver aanbieden zodat M er
voldoende goed aan kan.
- leert voornamelijk door het samen
doen met begeleider (en veel
herhaling)
- vindt zelf moeilijk een focus, kan
soms helpen door zijn hoofd heel even
in de juiste richting te draaien.
D 0 materiaal
- houdt niet van fysiek contact met
- Eerst enkele keren samen met M
0 instructie de handeling uitvoeren
x begeleiding - Daarna mag M zelf proberen. De
0 moeilijkheidsgraad
begeleider houdt steeds de tablet
0 groepsgrootte
vast (M zou dit op de grond durven
0 tempo
gooien).
0…
- M aanmoedigen om focus te
bewaren.
- duur van de activiteit niet te lang
0 instructie maken om frustratie te vermijden.
haar enkel haar vingers
gebruik.
- Bij de app met muziek laat
Se duidelijk merken dat ze
beseft dat wat zij doet zorgt
voor resultaat. Wanneer ze
met haar hand over het
scherm heeft bewogen, kijkt ze
mijn richting uit en begint te
lachen. Op die manier vraagt
ze om bevestiging dat wat ze
deed goed was.
- M kijkt enige tijd zeer
geconcentreerd naar wat hij
aan het doen is. Hij is rustig en
zijn ogen focussen duidelijk op
het scherm.
- Uit zichzelf maakt hij weinig
bewegingen, de begeleider
manipuleert zijn hand om
resultaat te creëren op de
tablet. Dit laat hij wel goed toe.
- Wanneer de begeleider enkel
de tablet vasthoudt en hij het
zelf mag doen, maakt hij enkel
onwillekeurige bewegingen
waardoor hij ook zijn focus niet
op het scherm kan leggen.
- D is meteen geïnteresseerd
in deze activiteit en beweegt
4/9
Mogelijk sjabloon activiteiten voorbereiding van gewoon kleuteronderwijs
begeleider
- zeer korte aandachtspanne
- kan bij onrust kwaad worden/bonken
met het hoofd
- leert voornamelijk door het samen
doen met begeleider (en veel
herhaling)
- enkel vuistgreep (geen pincetgreep)
- kan destructief omgaan met
materialen
Sa
- heeft autistiforme kenmerken. Dit uit
zich voornamelijk in nieuwe/
onverwachte situaties. Zaken die voor
hem nieuw of onduidelijk zijn, zorgen
voor angst. Dit uit zich in gedrag zoals
met de vuisten tegen het hoofd slaan,
wenen, roepen/brommen.
- is op vele vlakken zeer zelfstandig,
maar zijn gedrag houdt hem soms
tegen. Uitdagend en/of storend gedrag
wordt consequent aangepakt
(vastzetten in tripp trapp, eventueel
even afzonderen van de groep).
- wanneer hem iets wordt voorgedaan,
kan hij dit heel vaak adhv imitatie
x begeleiding - begeleider houdt steeds de tablet
0 moeilijkheidsgraad vast (D zou hier destructief mee
0 groepsgrootte kunnen omgaan)
0 tempo
- D mag zelf experimenteren. Indien
0…
ze niet tot het gewenste gedrag
komt, kan dit eerst even samen met
een begeleider gedaan worden
(daarbij zoeken naar miniem fysiek
contact, bv. enkel haar hand
vasthouden).
0 materiaal Begeleiding:
x instructie - nadat ik het eens voortoonde, mag geïnteresseerd toe wanneer M
x begeleiding Sa zelf aan de slag
0 moeilijkheidsgraad - bij ongewenst gedrag, onmiddellijk duidelijk zeer enthousiast
0 groepsgrootte
stoppen
0 tempo
- aansporen om de actie met 1 of 2
0…
vingers uit te voeren (indien hij er
niet zelf toe komt, eerst enkele keren het werken met 1 vinger. Bij de
samen met hem doen).
Instructie:
- voortonen wat we gaan met met
verbale instructie erbij.
- wanneer Sa bezig is: verbaal
ondersteunen (bv. ‘probeer maar
nog eens, doe maar nog’).
haar hand ook spontaan over
het oppervlak van de tablet.
- Ze is wel sterk geneigd om
de tablet in haar handen te
nemen. Dit mag ze echter niet
doen.
- Ze kijkt uit zichzelf gericht
naar het scherm van de tablet.
- De activiteit mag voor haar
niet te lang duren. Nadat ze dit
een drietal keer gedaan heeft,
is het voor haar genoeg. Ze
geeft dit aan door boos te
worden en zich op te spannen.
- Sa kijkt reeds zeer
dit aan het doen is. Hij is
wanneer hij het zelf mag doen.
- Hij werkt voornamelijk met
zijn volle hand, komt niet tot
app met de muziek doet hij dit
wel.
- Sa maakt voornamelijk
stereotiepe bewegingen (bv.
voortdurend rondjes maken
met zijn vinger).
5/9
Mogelijk sjabloon activiteiten voorbereiding van gewoon kleuteronderwijs
zelfstandig verderzetten.
- grijpt naar materialen in zijn
omgeving en kan hier destructief mee
handelen
- vindt crea-activiteiten veelal zeer
leuk, begint vaak spontaan te lachen
bij het zien van het tafelkleed.
- goede fijne motoriek.
Nv
- is nieuw in de klas, pas onlangs
toegekomen
- heeft autistiforme kenmerken
- verslag vorige school!!!
0 materiaal - Nv toonde eerst weinig
0 instructie interesse, leek niet goed te
0 begeleiding begrijpen wat dit was of wat hij
0 moeilijkheidsgraad
moest doen. Hij kwam niet zelf
0 groepsgrootte
aan het scherm en ik voelde
0 tempo
weerstand wanneer ik zijn
0…
hand wou manipuleren naar
het scherm toe.
- Daarna toonde ik het hem
even voor. Nadien probeerde
hij heel voorzichtig eens aan
het scherm te komen, maar
het was nog steeds moeilijk.
- Onder begeleiding liet hij het
wel goed toe om de
bewegingen samen uit te
voeren.
- Tijdens de uitvoering
wisselden momentel van focus
op het scherm zich af met
concentratieloze momenten
dat Nv rond zat te kijken.
6/9
Mogelijk sjabloon activiteiten voorbereiding van gewoon kleuteronderwijs

Wanneer ik dan even zijn hand

los liet en enkele tellen later
opnieuw vast nam om verder
te doen, kon hij zijn focus
opnieuw op het scherm
richten.

7/9
Mogelijk sjabloon activiteiten voorbereiding van gewoon kleuteronderwijs

Opbouw van de activiteit

timing Inhoud – Werkvorm - groeperingsvorm Ruimtelijke organisatie en
speelleermiddelen
5’ à 10’ Overgang Ruimtelijke organisatie:
De kinderen worden door de leefgroep naar de klas gebracht. Ze nemen plaats op de klasbank in de gang De leerlingen zijn elk op hun persoonlijke
(bank tegenover de klas). Wanneer (bijna) alle leerlingen er zijn, gaan we naar binnen. stoel rond de tafel (zie schema hierboven).

Speelleermiddelen:
- Sa: gaat met begeleider naar de kapstok, doet zelf zijn jas en boekentas uit, hangt deze aan de kapstok en /
gaat op zijn tripp trapp zitten
- Se: wordt de klas binnen gebracht, blijft in haar rolstoel zitten
- Na: wordt de klas binnen gebracht, eventueel jas uitdoen, wordt daarna uit haar vlonder gehaald en op haar
tripp trapp aan de tafel gezet
- D: stapt de klas binnen, stapt mee naar de kapstok, wacht daar tot haar jas en haar boekentas aan de
kapstok hangen, gaat dan in haar blokstoel zitten.
- M: stapt de klas binnen, stapt mee naar de kapstok, wacht daar tot zijn jas aan de kapstok hangt, gaat dan in
zijn blokstoel zitten.
- Nv: gaat met begeleider naar de kapstok, helpt om zijn jas en boekentas uit te doen en aan de kapstok te
hangen, gaat daarna op zijn tripp trapp zitten (kan dit zelfstandig).

Inleiding Ruimtelijke organisatie:

7’ De leerlingen zitten allemaal op hun stoel rond de tafel. Ze gaan per drie wat dichter bij elkaar zitten zodat ze Per drie rond een hoek van de tafel
de tablet kunnen zien.
Op de tablet laat ik een tweetal filmpjes afspelen over de app die we voornamelijk zullen gebruiken. Zo maken Sa Nv Na
de leerlingen reeds op een passieve manier kennis met de app.
Het eerste filmpje toont enkel het resultaat. Het tweede filmpje toont ook specifiek de handeling.
Tablet 1

https://www.youtube.com/watch?v=9XvkGdjdU34&t=62s (1min30 – 3min30)

https://www.youtube.com/watch?v=UK2XV 5hqs e4

Tablet 2

D M Se

Speelleermiddelen:

8/9
Mogelijk sjabloon activiteiten voorbereiding van gewoon kleuteronderwijs

2 tablets

48’ Midden Ruimtelijke organisatie:

(ong. 8’ De leerlingen gaan nu zelf aan de slag. Wie mag beginnen, zal op het moment zelf afhangen van hun gedrag. De leerlingen gaan opnieuw op hun vaste
per ll) Differentiatie en begeleiding: zie individuele beginsituatie. plaats rond de tafel zitten (zie eerste
schema).
De resultaten van deze les worden nadien gebruikt om een collage te maken en nadien het kerstcadeautje
mee in te pakken. Speelleermiddelen:
Ev. speelgoed voor de leerlingen die niet
actief bezig zijn.
Slot
2’ Het materiaal (de tablets) en eventueel het speelgoed wordt opgeruimd. We vertellen de leerlingen dat het tijd
is voor de speeltijd (tonen hun jas en speeljasje).

10’ Overgang
De leerlingen maken zich klaar voor de speeltijd, jassen en speeljasjes worden aangedaan.
De leerlingen nemen plaats op de klasbank in de gang.
De leerlingen worden naar de juiste speelplaats gebracht.
*Sa: jas aandoen op kleutermethode + speeljasje aandoen (speelplaats speelhuisjes of motorisch lokaal)
*M: jas + speeljasje aandoen (aparte speelplaats of motorisch lokaal)
*Se: geen jas (binnen in gang nieuwbouw)
*D: geen jas, wel helm en noodtasje!! (gang nieuwbouw)
*Na: geen jas (binnen in gang nieuwbouw)
*Nv: jas + speeljasje aandoen (speelplaats speelhuisjes of motorisch lokaal)

9/9