Ν 4512-18 Ωράριο Σταυρός

E
Signature Not
Verified
Digitally signed by
VARVARA ZACHARAKI
Date: 2018.01.17 23:47:48
EET
Reason: Signed PDF
(embedded)
23
Location: Athens, Ethniko
Typografio
ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α
ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ∆ΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
17 Ιανουαρίου 2018 ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 5
NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘΜ. 4512 ουργία και τήρηση ψηφιακών γεωχωρικών δεδομένων
στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του.
Ρυθμίσεις για την εφαρμογή των Διαρθρωτικών
3. Η ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «ΕΘΝΙΚΟ ΚΤΗ-
Μεταρρυθμίσεων του Προγράμματος Οικονομικής
ΜΑΤΟΛΟΓΙΟ ΚΑΙ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗ Ανώνυμη Εταιρεία», η
Προσαρμογής και άλλες διατάξεις.
οποία συστάθηκε με την υπ΄ αρίθμ. 81706/6085/1995
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας, Οικονο-
ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ μικών και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων
Έργων (Β΄872), που εκδόθηκε κατ’ εξουσιοδότηση της
Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:
παρ.1 του άρθρου 14 του ν. 2308/1995 (Α΄114) και μετο-
ΤΜΗΜΑ Α΄ νομάστηκε ως άνω με το δεύτερο εδάφιο της παρ.1 του
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ άρθρου 1 του ν. 4164/2013 (Α΄156), καταργείται χωρίς
ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ να τεθεί σε εκκαθάριση και διαγράφεται από το Γενικό
Εμπορικό Μητρώο (Γ.Ε.ΜΗ.) του ν. 3419/2005 (Α΄ 297).
ΜΕΡΟΣ Α΄ 4. Ο Φορέας υπεισέρχεται ως καθολικός διάδοχος στη
ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ Ν.Π.Δ.Δ. θέση της ΕΚΧΑ Α.Ε. και αυτοδικαίως στο σύνολο των πά-
«ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ» σης φύσεως αρμοδιοτήτων, δικαιωμάτων, υποχρεώσε-
ων και λοιπών εννόμων σχέσεων της ΕΚΧΑ Α.Ε. Οι κάθε
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
είδους, τύπου, φύσεως και περιεχομένου δικαιοπραξίες
ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ Ν.Π.Δ.Δ
που έχουν συναφθεί ή προκηρυχθεί μέχρι την έναρξη
«ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΤΗΜΑΤΟΛΟΓΙΟ» -
ΣΚΟΠΟΣ - ΟΡΓΑΝΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ - ΠΟΡΟΙ ισχύος του παρόντος νόμου και ευρίσκονται σε ισχύ, στις
οποίες το μοναδικό ή ένα από τα συμβαλλόμενα μέρη
Άρθρο 1 είναι η ΕΚΧΑ Α.Ε. συνεχίζονται από και στο όνομα του
Σύσταση - Σκοπός - Κατάργηση της ΕΚΧΑ Α.Ε. Φορέα, χωρίς ο Φορέας ή άλλο συμβαλλόμενο μέρος ή
και των Υποθηκοφυλακείων - Αρμοδιότητες τρίτος να δικαιούται να ζητήσει για το λόγο αυτό τη λύση
1. Συστήνεται νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου των ανωτέρω δικαιοπραξιών ή τη μη εκπλήρωση των
(Ν.Π.Δ.Δ.) με την επωνυμία «Ελληνικό Κτηματολόγιο εφε- υποχρεώσεων που απορρέουν από αυτές. Οι εκκρεμείς
ξής «Φορέας»), με έδρα την Αθήνα, το οποίο εποπτεύεται δίκες της Ε.Κ.Χ.Α. Α.Ε. συνεχίζονται από και στο όνομα
από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας. Για τις του Φορέα, χωρίς να επέρχεται βίαιη διακοπή τους και
σχέσεις του με την αλλοδαπή, ο Φορέας χρησιμοποιεί χωρίς να απαιτείται οποιαδήποτε ειδικότερη, δικαστική
την επωνυμία «HELLENIC CADASTRE». ή εξώδικη, ενέργεια για την συνέχισή τους.
2. Σκοπός του Φορέα είναι η διασφάλιση της αξιοπι- 5. Τα έμμισθα και τα άμισθα Υποθηκοφυλακεία της
στίας, δημοσιότητας και διαθεσιμότητας των χωρικών Χώρας, τα Κτηματολογικά Γραφεία Ρόδου και Κω - Λέρου,
και νομικών δεδομένων που αφορούν την ακίνητη ιδιο- καθώς και τα Κτηματολογικά Γραφεία Θεσσαλονίκης και
κτησία και η διασφάλιση της δημόσιας πίστης και ασφά- Πειραιά καταργούνται, όπως ορίζεται στην παράγραφο
λειας των συναλλαγών, σε σχέση με τα δεδομένα αυτά. 7. Οι υφιστάμενες κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος,
Ο σκοπός του Φορέα επιτυγχάνεται με την καταχώριση οργανικές θέσεις του προσωπικού των εμμίσθων Υποθη-
νομικών και τεχνικών πληροφοριών, για τον ακριβή κα- κοφυλακείων, των Κτηματολογικών Γραφείων Ρόδου και
θορισμό της θέσης και των ορίων των ακινήτων και τη Κω - Λέρου, των Κτηματολογικών Γραφείων Θεσσαλονί-
δημοσιότητα των εγγραπτέων δικαιωμάτων και βαρών κης και Πειραιά και οι θέσεις των αμίσθων Υποθηκοφυ-
μέσω της σύνταξης, τήρησης, ενημέρωσης και λειτουρ- λάκων της Χώρας, καταργούνται με τη δημοσίευση της
γίας του Εθνικού Κτηματολογίου, όπως αυτό ορίζεται στο απόφασης που προβλέπεται στην παράγραφο 7.
πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 2664/1998 6. α) Οι αρμοδιότητες των καταργούμενων Υποθηκο-
(Α΄ 275). Στο σκοπό του Φορέα περιλαμβάνεται η γεω- φυλακείων, των Κτηματολογικών Γραφείων Ρόδου και
δαιτική και χαρτογραφική κάλυψη της χώρας και η δημι- Κω-Λέρου και των Κτηματολογικών Γραφείων Θεσσαλο-
24 ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α TΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ Τεύχος Α’ 5/17.01.2018
νίκης και Πειραιά, περιέρχονται από την κατάργησή τους 2 του άρθρου 8 του ν. 510/1974 (Α΄298), στις περιοχές
στο Φορέα και ασκούνται από τα Κτηματολογικά Γραφεία στις οποίες δεν έχει επεκταθεί η λειτουργία του Εθνικού
και τα Υποκαταστήματά τους, όπως προβλέπεται στο Kτηματολογίου και έως την ολοκλήρωση της κτηματο-
άρθρο 15 του παρόντος νόμου. γράφησης του συνόλου της χώρας.
β) Οι αρμοδιότητες του Γραφείου Κτηματολογίου Πρω- γ) Την τήρηση και διαχείριση των αρχείων του συστή-
τευούσης που έχει συσταθεί σε εφαρμογή των διατάξε- ματος Μεταγραφών και Υποθηκών.
ων του ν.δ. της 5/22.9.1923, ασκούνται από την έναρξη δ) Την τήρηση, ενημέρωση και λειτουργία του συστή-
ισχύος του παρόντος νόμου, από το Φορέα. Με κοινή ματος ενεχύρων σε κινητά χωρίς παράδοση, άλλων συμ-
απόφαση των Υπουργών Διοικητικής Ανασυγκρότησης βάσεων παροχής ασφάλειας επί κινητών, καθώς και της
και Περιβάλλοντος και Ενέργειας μετατάσσεται ύστερα ενεχύρασης ή εκχώρησης επιχειρηματικών απαιτήσεων
από αίτησή του το μόνιμο προσωπικό και το προσωπι- ή άλλων δικαιωμάτων, σύμφωνα με όσα ορίζονται στα
κό με σχέση ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, που Κεφάλαια Α΄, Β΄ και Γ΄ του ν. 2844/2000 (Α΄220), μέχρι την
υπηρετεί κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου έκδοση του προεδρικού διατάγματος που προβλέπεται
στο Γραφείο Κτηματολογίου Πρωτευούσης, σε κενές ορ- στην παράγραφο 1 του άρθρου 19 του ίδιου νόμου.
γανικές θέσεις του Φορέα, και αν δεν υπάρχουν σε προ- ε) Τη σύνταξη, ενημέρωση, τήρηση και αναθεώρηση
σωποπαγείς που συνιστώνται με την πράξη μετάταξης βασικών και παράγωγων τοπογραφικών χαρτών και το-
και ρυθμίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια. Με απόφαση πογραφικών διαγραμμάτων, καθώς και άλλων χαρτών και
του Φορέα μπορεί να κατανέμονται οι αρμοδιότητες που διαγραμμάτων που εμπίπτουν στο πεδίο του σκοπού του.
μεταφέρονται στις Κεντρικές ή Περιφερειακές υπηρεσίες στ) Το σχεδιασμό, την ανάπτυξη, την οργάνωση, τη
του Φορέα και καθορίζεται ο τρόπος άσκησής τους. λειτουργία και τη διαχείριση συστημάτων αναγκαίων
7. Για την, σύμφωνα με την παράγραφο 5, κατάργηση για τη δημιουργία και διαχείριση γεωδαιτικού υλικού
των Υποθηκοφυλακείων, των Κτηματολογικών Γραφείων που σχετίζονται με το σκοπό του.
και των θέσεων, εκδίδονται σταδιακά εντός είκοσι τεσσά- ζ) Τον προγραμματισμό, την εκτέλεση και τον έλεγχο
ρων (24) μηνών, κατ΄ ανώτατο όριο, από την ημερομη- φωτογραμμετρικών και τηλεπισκοπικών εργασιών από
νία δημοσίευσης του παρόντος νόμου στην Εφημερίδα τη λήψη αεροφωτογραφιών και δορυφορικών εικόνων
της Κυβερνήσεως, αντίστοιχες αποφάσεις του Δ.Σ. του έως και την τελική απόδοση, για την κάλυψη των ανα-
Φορέα, κατόπιν εισήγησης του Γενικού Διευθυντή. Κατά γκών του Φορέα, του Ελληνικού Δημοσίου, των οργανι-
το διάστημα του προηγούμενου εδαφίου, οι Προϊστά- σμών τοπικής αυτοδιοίκησης και των νομικών προσώ-
μενοι των έμμισθων Υποθηκοφυλακείων και οι άμισθοι πων δημόσιου δικαίου.
Υποθηκοφύλακες υποχρεούνται να χορηγούν προς το η) Την οργάνωση και τήρηση βάσεων ψηφιακών γεω-
Φορέα όλα τα απαραίτητα στοιχεία για τη μεταφορά χωρικών δεδομένων.
της άσκησης αρμοδιότητας, όπως ενδεικτικά τα στοι- 9. Ο Φορέας:
χεία που αφορούν το προσωπικό, τον εξοπλισμό και τις α) Διαχειρίζεται τις κτηματολογικές βάσεις δεδομέ-
μισθώσεις ακινήτων, κατόπιν αιτήματος του Φορέα και νων ηλεκτρονικής ή αναλογικής μορφής και συγκροτεί
εντός εύλογης προθεσμίας που ορίζεται με το σχετικό αρχείο των προϊόντων του, τα οποία διαθέτει σε κάθε
αίτημα. Με ίδιο αίτημα ο Φορέας δύναται να ζητά τη ενδιαφερόμενο, β) συνεργάζεται με άλλους φορείς για
διενέργεια προπαρασκευαστικών εργασιών τις οποίες τη σύνταξη, ενημέρωση και διάθεση πάσης φύσεως συ-
υποχρεούται να εκτελέσει ο υπηρετών Προϊστάμενος νόλων γεωχωρικών δεδομένων και χαρτών, γ) μπορεί
του έμμισθου Υποθηκοφυλακείου ή ο άμισθος Υποθη- να παρέχει υπηρεσίες και να μεταφέρει τεχνογνωσία σε
κοφύλακας για την έγκαιρη έκδοση της απόφασης του τρίτους στους τομείς στους οποίους δραστηριοποιείται,
πρώτου εδαφίου. Οι αποφάσεις του πρώτου εδαφίου όπως στους τομείς γεωδαισίας, τοπογραφίας, χαρτογρα-
δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Για φίας, κτηματολογίου και γεωγραφικών συστημάτων πλη-
την ημερομηνία κατάργησης των Υποθηκοφυλακείων ροφοριών και δ) μπορεί να αναθέτει σε τρίτους υπηρεσί-
και των Κτηματολογικών Γραφείων του πρώτου εδαφί- ες, μελέτες και έργα για την υλοποίηση του σκοπού του
ου της παραγράφου 5 και έναρξης της λειτουργίας των και την άσκηση των αρμοδιοτήτων του.
Κτηματολογικών Γραφείων και των Υποκαταστημάτων 10. Ο Φορέας μεριμνά για την ανάπτυξη της έρευνας,
τους του άρθρου 15, αναρτάται ανακοίνωση του Φορέα της τεχνολογίας και της πληροφορικής σε θέματα σχετι-
στην ιστοσελίδα του. κά με το σκοπό του και μπορεί να συνεργάζεται γι` αυτό
8. Ο Φορέας είναι αρμόδιος για: με άλλους φορείς και να συμμετέχει σε εθνικά και διεθνή
α) Τη σύνταξη, τήρηση, ενημέρωση και λειτουργία προγράμματα ή προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
του Εθνικού Κτηματολογίου, σύμφωνα με όσα ορίζονται 11. Ο Φορέας απολαύει όλων των ουσιαστικών, οικονο-
στους νόμους 2308/1995 και 2664/1998. μικών και δικονομικών προνομίων του Ελληνικού Δημο-
β) Την τήρηση, ενημέρωση και λειτουργία του συστή- σίου. Οι ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις του εισπράττονται με
ματος Μεταγραφών και Υποθηκών σύμφωνα με όσα ορί- την εφαρμογή των διατάξεων του ΚΕΔΕ (ν. 356/1974, Α΄90).
ζονται στο κ.δ. 19/23.7.1941 (Α΄244), όπως τροποποιήθη-
κε με το ν.δ. 811/19.1.1971 (Α΄9), καθώς και την τήρηση, Άρθρο 2
ενημέρωση και λειτουργία των Κτηματολογίων Ρόδου Όργανα διοίκησης
και Κω-Λέρου σύμφωνα με όσα ορίζονται στο κ.δ. 132 Όργανα διοίκησης του Φορέα είναι το Διοικητικό Συμ-
της 1ης Σεπτεμβρίου 1929, όπως ισχύει, και στην παρ. βούλιο (Δ.Σ.) και ο Γενικός Διευθυντής (Γ.Δ.)
Τεύχος Α’ 5/17.01.2018 ΕΦΗΜΕΡΙ∆Α TΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ 25
Άρθρο 3 Άρθρο 4
Διοικητικό Συμβούλιο Αρμοδιότητες Προέδρου και Δ.Σ. -
Επιλογή - Διορισμός - Κωλύματα διορισμού Λειτουργία Δ.Σ.
Ασυμβίβαστα - Κωλύματα συμφερόντων - 1. Ο Πρόεδρος του Φορέα εκπροσωπεί δικαστικά και
Υποχρεώσεις - Έκπτωση εξώδικα το Φορέα και ασκεί τις αρμοδιότητες που προ-
1. Το Διοικητικό Συμβούλιο (Δ.Σ.) αποτελείται από επτά βλέπονται στον παρόντα νόμο, καθώς και αυτές που του
μέλη. Με την επιφύλαξη του επόμενου εδαφίου όσον ανατίθενται με απόφαση του Δ.Σ. Τον Πρόεδρο του Δ.Σ.,
αφορά την επιλογή, τα μέλη του Δ.Σ. επιλέγονται και όταν απουσιάζει ή κωλύεται, αναπληρώνει το μέλος του
διορίζονται με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος Δ.Σ. που ορίζεται από αυτό ως Αντιπρόεδρος.
και Ενέργειας. Τρία από τα μέλη του Δ.Σ., στα οποία δεν 2. Το Δ.Σ. είναι αρμόδιο για την έγκριση του επιχει-
περιλαμβάνεται ο Πρόεδρος, επιλέγονται και υποδει- ρησιακού προγράμματος, του προγράμματος στρατη-
κνύονται για διορισμό στον Υπουργό Περιβάλλοντος γικού σχεδιασμού και του επενδυτικού προγράμματος
και Ενέργειας από τον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφά- του Φορέα, στο πλαίσιο της πολιτικής που χαράσσεται
νειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Στις συνεδριάσεις από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και για
του Δ.Σ. παρίσταται και ο Γενικός Διευθυντής του Φορέα την παρακολούθηση της εκτέλεσής των προγραμμάτων
χωρίς δικαίωμα ψήφου. Η θητεία των μελών του Δ.Σ. αυτών, την έγκριση του Κανονισμού Εσωτερικού Ελέγχου
είναι τετραετής και μπορεί να ανανεώνεται μία φορά, κατόπιν εισήγησης του Γενικού Διευθυντή, την υποβο-
με απόφαση του αρμόδιου για τον διορισμό Υπουργού. λή προς έγκριση από τον Υπουργό Περιβάλλοντος και
2. Η επιλογή και ο διορισμός των μελών του Διοικη- Ενέργειας του ετήσιου προϋπολογισμού σύμφωνα με την
τικού Συμβουλίου, πραγματοποιείται κατ΄ εφαρμογή παράγραφο 4, τη διενέργεια ελέγχου του έργου όλων των
των διατάξεων του άρθρου 8 του ν. 4369/2016 (Α΄33), οργάνων διοίκησης του Φορέα στο τέλος κάθε διαχειρι-
ύστερα από κοινή πρόσκληση των Υπουργών Περιβάλ- στικής χρήσης, καθώς και για τον απολογισμό του έργου
λοντος και Ενέργειας και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και του Γενικού Διευθυντή και των Αναπληρωτών Γενικών
Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η επιλογή ενός τουλάχιστον Διευθυντών του Φορέα. Το Δ.Σ. δύναται να εισηγείται
μέλους από κάθε μία από τις ειδικότητες ΠΕ Αγρονό- αιτιολογημένα στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέρ-
μων - Τοπογράφων Μηχανικών, ΠΕ Οικονομολόγων, ΠΕ γειας την παύση ή την αναστολή καθηκόντων του Γενικού
Πληροφορικής και ΠΕ Νομικής, είναι υποχρεωτική. Δεν Διευθυντή ή των Αναπληρωτών Γενικών Διευθυντών, για
επιτρέπεται να διοριστεί μέλος του Δ.Σ. όποιος έχει κώ- λόγους πλημμελούς εκπλήρωσης καθηκόντων, κατόπιν
λυμα διορισμού δημοσίου υπαλλήλου. Ως προς τις υπο- του απολογισμού του έργου τους. Το εγκεκριμένο επι-
χρεώσεις των μελών του Δ.Σ. κατά τη διάρκεια και μετά χειρησιακό πρόγραμμα, ο ετήσιος προϋπολογισμός, η
τη λήξη της θητείας τους, τα ασυμβίβαστα άσκησης των ετήσια έκθεση και ο εγκεκριμένος ισολογισμός του Φο-
καθηκόντων τους και τα κωλύματα λόγω σύγκρουσης ρέα δημοσιεύονται στο δικτυακό του τόπο.
συμφερόντων, ισχύουν τα οριζόμενα στις διατάξεις των 3. Ειδικότερα, το Δ.Σ., ύστερα από εισήγηση του Γενι-
άρθρων 20 έως και 23 του ν. 4440/2016 (Α΄224). Τα μέλη κού Διευθυντή του Φορέα:
του Δ.Σ. του Φορέα παύονται από τα καθήκοντά τους α) Αποφασίζει για τις προμήθειες, τις συμβάσεις, τις
πριν από τη λήξη της θητείας τους, με απόφαση του αρ- δαπάνες και τη διάθεση των πόρων του Φορέα, εφόσον
μοδίου για το διορισμό τους Υπουργού, αν συντρέξουν αυτές υπερβαίνουν το ποσό των εκατόν τριάντα πέντε
οι προϋποθέσεις των περιπτώσεων α΄ έως δ΄ της παρ. χιλιάδων ευρώ (135.000).
2 του άρθρου 2 του ν. 4369/2016. Τα μέλη του Δ.Σ. του β) Εισηγείται στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέρ-
Φορέα παύονται πριν από τη λήξη της θητείας τους, με γειας για κάθε θέμα της αρμοδιότητάς του, που αφορά
απόφαση του αρμόδιου για το διορισμό τους Υπουργού, το Φορέα.
που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως γ) Υποβάλλει προς τον Υπουργό Περιβάλλοντος και
και: α) λόγω αδυναμίας εκτέλεσης των καθηκόντων τους Ενέργειας προτάσεις νομοθετικών βελτιώσεων για τα
συνεπεία σωματικής ή πνευματικής αναπηρίας ή νόσου θέματα αρμοδιότητάς του.
που διαρκεί για περισσότερους από τρεις συνεχόμενους δ) Υποβάλλει στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέρ-
μήνες, β) για σπουδαίο λόγο που αφορά στην εκτέλεση γειας, στο τέλος κάθε έτους, απολογισμό, ισολογισμό και
των καθηκόντων τους. Από την ιδιότητα του μέλους εκ- ετήσια έκθεση πεπραγμένων.
πίπτει αυτοδίκαια και το μέλος του Δ.Σ., που απουσιάζει ε) Ασκεί την πειθαρχική εξουσία που προβλέπεται στα
από τρεις συνεχόμενες συνεδριάσεις αδικαιολόγητα και άρθρα 116 επ. του Υπαλληλικού Κώδικα (ν. 3528/2007,
χωρίς προηγούμενη γνωστοποίηση του κωλύματός του Α΄ 26), όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο δεύτερο του
στον Πρόεδρο του Δ.Σ. Το μέλος του Δ.Σ. που εκπίπτει, ν. 4057/2012 (Α΄54).
σύμφωνα με τα οριζόμενα στα προηγούμενα εδάφια, στ) Μεταβάλλει εντός του νομού Αττικής, την έδρα
αντικαθίσταται για πλήρη θητεία. του Φορέα.
3. Τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου μπορεί να είναι ζ) Εκδίδει Οδηγό Εξυπηρέτησης Πολιτών.
και καθηγητές ΑΕΙ, πλήρους ή μερικής απασχόλησης, κατά η) Ασκεί κάθε άλλη αρμοδιότητα, εφόσον αυτή δεν
παρέκκλιση του άρθρου 24 του ν. 4009/2011 (Α΄ 195). έχει ανατεθεί με τον παρόντα νόμο στον Πρόεδρο του
4. Ο γραμματέας του Δ.Σ. και ο αναπληρωτής του ορί- Φορέα ή στο Γενικό Διευθυντή.
ζονται με απόφαση του Δ.Σ. μεταξύ των υπαλλήλων του 4. Το Δ.Σ., ύστερα από εισήγηση του Γενικού Διευθυ-
Φορέα. ντή, αποφασίζει για τον προϋπολογισμό του Φορέα, τον
οποίο υποβάλλει προς έγκριση στον Υπουργό Περιβάλ- Άρθρο 5

λοντος και Ενέργειας. Γενικός Διευθυντής και Αναπληρωτές
5. Αρμοδιότητες του Διοικητικού Συμβουλίου που Γενικοί Διευθυντές του Φορέα
αφορούν κατηγορίες πράξεων ή συγκεκριμένες πράξεις Επιλογή - Διορισμός - Αρμοδιότητες
μπορεί να μεταβιβάζονται σε άλλα όργανα του Φορέα, 1. Στο Φορέα συστήνεται θέση Γενικού Διευθυντή πλή-
με απόφαση του Δ.Σ. ρους και αποκλειστικής απασχόλησης, με σχέση εργα-
6. Στα μέλη και στον γραμματέα του Διοικητικού Συμ- σίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου, για θητεία
βουλίου καταβάλλεται αποζημίωση ανά συνεδρίαση, το πέντε ετών. Η θητεία του Γενικού Διευθυντή μπορεί να
ύψος της οποίας καθορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις ανανεώνεται μία μόνο φορά, εφόσον επιτεύχθηκαν οι
της παρ. 3 του άρθρου 22 του ν. 4354/2015 (Α΄176). ποιοτικοί και ποσοτικοί στόχοι της συμφωνίας δέσμευ-
7. Στον Πρόεδρο καταβάλλεται αμοιβή, που καθορίζε- σης που προβλέπεται στην παρ. 2 του άρθρου 9 του
ται με απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Περι- ν. 4369/2016 (Α΄33) ή εφόσον η απόκλιση από τους στό-
βάλλοντος και Ενέργειας, σύμφωνα με τις διατάξεις της χους αυτούς δεν οφείλεται σε υπαιτιότητά του.
παρ. 3 του άρθρου 22 του ν. 4354/2015. 2. Ο Γενικός Διευθυντής επιλέγεται ύστερα από δη-
8. Το Δ.Σ. συνεδριάζει στην έδρα του Φορέα, ύστερα μοσίευση πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος του
από έγγραφη πρόσκληση του Προέδρου του και βρί-
Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, σύμφωνα με
σκεται σε απαρτία, όταν παρίστανται τέσσερα μέλη του.
τη διαδικασία επιλογής που προβλέπεται στις παραγρά-
Στην πρόσκληση ορίζονται η ημέρα, η ώρα, καθώς και
φους 2 και 3 του άρθρου 8 του ν. 4369/2016. Ο διορισμός
τα θέματα της ημερήσιας διάταξης. Οι συνεδριάσεις διε-
του Γενικού Διευθυντή γίνεται με απόφαση του Υπουρ-
νεργούνται τακτικά μία φορά το μήνα και εκτάκτως όταν
γού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
προκύψουν θέματα προς συζήτηση. Η έκτακτη σύγκλη-
3. Για το διορισμό στη θέση του Γενικού Διευθυντή
ση του Δ.Σ. είναι υποχρεωτική, εφόσον τη ζητήσουν με
απαιτούνται τουλάχιστον τα ακόλουθα προσόντα:
αίτησή τους προς τον Πρόεδρο του Δ.Σ., τέσσερα του-
α) Πτυχίο ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος της
λάχιστον μέλη του ή ο Γενικός Διευθυντής του Φορέα.
ημεδαπής ή ισότιμο της αλλοδαπής και μεταπτυχιακός
9. Ο Πρόεδρος μπορεί να αναθέτει σε μέλος του Δ.Σ.
τίτλος ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος της ημεδαπής
την ειδικότερη μελέτη και εισήγηση σε συγκεκριμένο
προς συζήτηση θέμα. ή ισότιμου της αλλοδαπής, σε συναφές αντικείμενο με τις
10. Στις συνεδριάσεις του Δ.Σ. παρίστανται μόνο τα απαιτήσεις της προς πλήρωση θέσης, όπως εξειδικεύεται
μέλη, ο Γενικός Διευθυντής, ο γραμματέας, ο εισηγητής στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος.
και, εφόσον κληθούν, ένα ή περισσότερα υπηρεσιακά β) Άριστη γνώση της αγγλικής γλώσσας, σύμφωνα με
στελέχη του Φορέα. Ο Πρόεδρος μπορεί να καλεί στις όσα ορίζονται στο άρθρο 28 του π.δ. 50/2001 (Α΄39).
συνεδριάσεις για παροχή πληροφοριών ή την προσκο- γ) Επαγγελματική εμπειρία τουλάχιστον πέντε ετών σε
μιδή στοιχείων, και τρίτα πρόσωπα, όπως εκπροσώπους θέσεις ευθύνης, καθώς και στην κατάρτιση και εκτέλεση
Υπουργείων ή άλλων δημόσιων φορέων, εφόσον συζη- προγραμμάτων ή σχεδίων στρατηγικού σχεδιασμού, σε
τούνται θέματα συναρμοδιότητάς τους, καθώς και εκ- υπηρεσίες ή οργανισμούς ή επιχειρήσεις του δημόσιου
προσώπους επιστημονικών και επαγγελματικών ενώσε- ή του ιδιωτικού τομέα της ημεδαπής ή της αλλοδαπής.
ων ή εξειδικευμένους επιστήμονες, για την παρουσίαση 4. Ο Γενικός Διευθυντής έχει τις ακόλουθες αρμοδι-
και ανάλυση θεμάτων τεχνικής φύσεως. ότητες:
11. Ο Πρόεδρος κηρύσσει την έναρξη και τη λήξη των α) Προΐσταται των Αναπληρωτών Γενικών Διευθυντών,
συνεδριάσεων, διευθύνει τις εργασίες, προεδρεύει των Υπηρεσιών του Φορέα και του προσωπικού που υπη-
συνεδριάσεων, φροντίζει για την εύρυθμη λειτουργία ρετεί σε αυτές, εποπτεύει και συντονίζει τη λειτουργία
του Δ.Σ. και ασκεί κάθε άλλη αρμοδιότητα που του ανα- των υπηρεσιών και είναι υπεύθυνος έναντι του Δ.Σ. για
τίθεται με απόφαση του Δ.Σ. την εύρυθμη λειτουργία τους. Ειδικότερα είναι αρμό-
12. Οι αποφάσεις του Δ.Σ. λαμβάνονται με φανερή ψη- διος για: αα) τον προγραμματισμό των δραστηριοτή-
φοφορία και με την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων των, την οργάνωση της λειτουργίας των υπηρεσιών και
μελών. Το μέλος που απέχει από την ψηφοφορία ή δίνει τη σύγκληση τακτικών συσκέψεων με τους αρμοδίους
λευκή ψήφο θεωρείται απόν. Προϊσταμένους, για την εύρυθμη λειτουργία του Φορέα,
13. Για τις συζητήσεις και αποφάσεις του Δ.Σ. τηρού- ββ) την προώθηση της συνεργασίας μεταξύ των υπηρεσι-
νται πρακτικά που καταχωρίζονται σε ειδικό βιβλίο. Τα ών του Φορέα, για την καλύτερη λειτουργία τους και γγ)
πρακτικά υπογράφονται από τον Πρόεδρο, τα μέλη και την αξιολόγηση του έργου των υπηρεσιακών μονάδων
τον γραμματέα. Σε περίπτωση απουσίας μέλους γίνε- του Φορέα και την υποβολή σχετικών εκθέσεων στο Δ.Σ.
ται ειδική μνεία του λόγου απουσίας του. Στα πρακτικά β) Προετοιμάζει και εισηγείται τα θέματα στο Δ.Σ.
καταχωρίζονται και οι γνώμες αυτών που διαφωνούν. γ) Εισηγείται στο Δ.Σ. το επιχειρησιακό πρόγραμμα, το
14. Αντίγραφα ή αποσπάσματα των πρακτικών χορη- πρόγραμμα στρατηγικού σχεδιασμού και το επενδυτικό
γούνται σε κάθε ενδιαφερόμενο, εφόσον έχει έννομο πρόγραμμα του Φορέα.
συμφέρον, ύστερα από σχετική αίτηση του,, εντός προ- δ) Εξειδικεύει και εφαρμόζει το εγκεκριμένο επιχει-
θεσμίας 30 ημερών. ρησιακό πρόγραμμα του Φορέα, με βάση τις γενικές
15. Κατά τα λοιπά, για τη λειτουργία του Δ.Σ., εφαρμό- κατευθύνσεις του Δ.Σ.
ζονται οι διατάξεις του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας ε) Επιβλέπει και είναι υπεύθυνος για την εκτέλεση των
(ν. 2690/1999, Α΄ 45). αποφάσεων του Δ.Σ.
στ) Είναι υπεύθυνος για το σχεδιασμό επιστημονικών κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Περι-
και διοικητικών προγραμμάτων, σύμφωνα με το σκοπό βάλλοντος και Ενέργειας.
και το εγκεκριμένο επιχειρησιακό σχέδιο του Φορέα και 8. Στο Φορέα συστήνονται τρεις θέσεις Αναπληρωτών
μεριμνά για την πραγματοποίησή τους. Γενικών Διευθυντών, πλήρους και αποκλειστικής απασχό-
ζ) Είναι υπεύθυνος για την εκτέλεση λειτουργικών δα- λησης, με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου
πανών στο πλαίσιο του εγκεκριμένου από το Δ.Σ. ετήσι- χρόνου, διάρκειας πέντε ετών. Η σύμβαση εργασίας μπο-
ου προϋπολογισμού. ρεί να ανανεώνεται μία μόνο φορά. Οι Αναπληρωτές Γενι-
η) Εισηγείται στο Δ.Σ. τον Κανονισμό Εσωτερικού Ελέγ- κοί Διευθυντές επιλέγονται ύστερα από δημοσίευση πρό-
χου, ο οποίος διαμορφώνεται σύμφωνα με την κείμενη σκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος του Δ.Σ. του Φορέα,
νομοθεσία για την λειτουργία των δημοσίων επιχειρή- σύμφωνα με τη διαδικασία επιλογής που προβλέπεται
σεων και των ορκωτών ελεγκτών, τα διεθνή πρότυπα στις παραγράφους 2 και 3 του άρθρου 8 του ν. 4369/2016.
εσωτερικού ελέγχου και τα πρότυπα και τις μεθοδολογίες 9. Για το διορισμό στις θέσεις των Αναπληρωτών Γενι-
συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου της Γενικής Γραμ- κών Διευθυντών απαιτούνται τουλάχιστον τα ακόλουθα
ματείας Δημοσίων Εσόδων και υποβάλλει στο Δ.Σ., ανά προσόντα:
εξάμηνο, λεπτομερή έκθεση για τη δραστηριότητα του α) Πτυχίο ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος της
Φορέα και προτείνει τα αναγκαία μέτρα για την αποτε- ημεδαπής ή ισότιμο της αλλοδαπής και μεταπτυχιακός
λεσματικότερη λειτουργία του. τίτλος ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος της ημεδαπής
θ) Υποβάλλει στο Δ.Σ. σχέδιο προϋπολογισμού, ισο- ή ισότιμου της αλλοδαπής, σε συναφές αντικείμενο με τις
λογισμού και ετήσιας έκθεσης. απαιτήσεις της προς πλήρωση θέσης, όπως εξειδικεύεται
ι) Συνάπτει συμβάσεις για λογαριασμό του Φορέα μέ- στην πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος.
χρι το ποσό των εκατόν τριάντα πέντε χιλιάδων ευρώ β) Άριστη γνώση της αγγλικής γλώσσας, σύμφωνα με
(135.000). όσα ορίζονται στο άρθρο 28 του π.δ. 50/2001 (Α΄39).
ια) Είναι πειθαρχικός προϊστάμενος όλων των υπαλλή- γ) Επαγγελματική εμπειρία τουλάχιστον τριών ετών σε
λων του Φορέα, κατ΄ ανάλογη εφαρμογή της περίπτωσης θέσεις ευθύνης, καθώς και στην εκτέλεση προγραμμά-
α΄ της παρ. 3 του άρθρου 117 του Υπαλληλικού Κώδικα των ή σχεδίων στρατηγικού σχεδιασμού, σε υπηρεσίες
και ασκεί την αρμοδιότητα που προβλέπεται στην περί- ή οργανισμούς ή επιχειρήσεις του δημόσιου ή του ιδιω-
πτωση δ΄ της παρ. 1 του άρθρου 118 του ίδιου Κώδικα, τικού τομέα της ημεδαπής ή της αλλοδαπής.
όπως οι ανωτέρω διατάξεις αντικαταστάθηκαν με το 10. α) Οι αρμοδιότητες των τριών Αναπληρωτών Γενι-
άρθρο δεύτερο του ν. 4057/2012 (Α΄54). κών Διευθυντών προσδιορίζονται ως εξής:
ιβ) Εισηγείται στο Δ.Σ. την εκχώρηση επί μέρους αρ- αα) Ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής Έργων έχει
μοδιοτήτων του στους Αναπληρωτές Γενικούς Διευθυ- αρμοδιότητα την διοίκηση και τον συντονισμό κυρίως
ντές, στους Προϊσταμένους Διευθύνσεων, Τμημάτων ή των έργων κτηματογράφησης για το σύνολο της έκτασης
Γραφείων του Φορέα. της χώρας, των υποστηρικτικών έργων της κτηματογρά-
ιγ) Αποφασίζει για τη συγκρότηση μονίμων και εκτά- φησης, καθώς και κάθε έργου του Φορέα στο πλαίσιο του
κτων επιτροπών και ομάδων εργασίας, για την εξέταση σκοπού και των αρμοδιοτήτων του όπως αυτά ορίζονται
θεμάτων ειδικού ενδιαφέροντος, που συνάπτονται με με τις διατάξεις του άρθρου 1 του παρόντος.
το σκοπό του Φορέα και τη δράση του. Στις επιτροπές ββ) Ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής Κτηματολογί-
και ομάδες εργασίας μπορούν να μετέχουν και πρόσω- ου έχει αρμοδιότητα τη διοίκηση και τον συντονισμό της
πα που δεν είναι μέλη του Δ.Σ. ή δεν ανήκουν στο προ- Διεύθυνσης Κτηματολογίου της Κεντρικής Υπηρεσίας
σωπικό του Φορέα. Το έργο των εκτάκτων επιτροπών ή και των Περιφερειακών Υπηρεσιών του Φορέα για τη
ομάδων εργασίας εποπτεύεται από μέλη του Δ.Σ. ή από λειτουργία του κτηματολογίου και, γενικότερα, την επί-
τον Γενικό Διευθυντή του Φορέα. τευξη του σκοπού του Φορέα όπως αυτός ορίζεται στην
ιδ) Ασκεί κάθε άλλη αρμοδιότητα που του ανατίθεται παράγραφο 2 του άρθρου 1 του παρόντος.
από το Δ.Σ. γγ) Ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής Υποστηρικτι-
5. Με την απόφαση που προβλέπεται στην παράγρα- κών Υπηρεσιών έχει αρμοδιότητα τη διοίκηση και τον
φο 3 του άρθρου 40, μπορεί να ανατίθενται και άλλες συντονισμό των Διευθύνσεων Πληροφορικής, Διοικητι-
αρμοδιότητες στον Γενικό Διευθυντή και να αναπροσ- κών Υπηρεσιών και Ανθρώπινου Δυναμικού, Οικονομι-
διορίζονται οι αρμοδιότητες του Γενικού Διευθυντή και κών Υπηρεσιών, Νομικής και Προϊόντων και Υπηρεσιών
του Δ.Σ., που προβλέπονται στον παρόντα νόμο. για την σταδιακή υλοποίηση της συγχώνευσης των κα-
6. Οι αρμοδιότητες του Γενικού Διευθυντή, όταν αυ- ταργούμενων Υποθηκοφυλακείων και διαμόρφωσης της
τός ελλείπει, απουσιάζει ή κωλύεται, ασκούνται από τον δομής των Περιφερειακών Υπηρεσιών του Φορέα, όπως
Πρόεδρο του Δ.Σ. αυτές περιγράφονται στα άρθρα 15 και 16 του παρόντος.
7. Οι αποδοχές του Γενικού Διευθυντή, και των Αναπλη- β) Οι αρμοδιότητες των Αναπληρωτών Γενικών Διευ-
ρωτών Γενικών Διευθυντών της επόμενης παραγράφου, θυντών εξειδικεύονται με την πρόσκληση εκδήλωσης
καθορίζονται σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 22 του ενδιαφέροντος. Με την πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέ-
ν. 4354/2015. Στην περίπτωση επίτευξης των ποιοτικών ροντος καθορίζεται και η σύνθεση της Επιτροπής Επιλο-
και ποσοτικών στόχων της συμφωνίας δέσμευσης που γής των Αναπληρωτών Γενικών Διευθυντών, στην οποία
προβλέπεται στην παρ. 2 του άρθρου 9 του ν. 4369/2016, μετέχει ο Γενικός Διευθυντής του Φορέα. Ο καθορισμός
καταβάλλεται επιπλέον αμοιβή, η οποία καθορίζεται με των αποδοχών των Αναπληρωτών Γενικών Διευθυντών
γίνεται με αναλογική εφαρμογή της παρ. 3 του άρθρου β) Ως «πράξη», νοείται κάθε δικαιοπραξία, δικαστική
22 του ν. 4354/2015. απόφαση, διοικητική πράξη, δικόγραφο, διαδικαστική
11. Ο Γενικός Διευθυντής και οι τρεις Αναπληρωτές πράξη ή δημοσίευση, η οποία προβλέπεται από τις ισχύ-
Γενικοί Διευθυντές συνιστούν την Εκτελεστική Ομάδα ουσες κάθε φορά διατάξεις να εγγράφεται στα βιβλία.
Διοίκησης του Φορέα. γ) Ως «εγγραφή», νοείται η μεταγραφή, η καταχώριση,
η σημείωση, η εξάλειψη, η τροπή, η άρση ή η διαγραφή
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
πράξης στα βιβλία.
ΕΣΟΔΑ ΤΟΥ ΦΟΡΕΑ
4. Με την επιφύλαξη ειδικότερων διατάξεων, για την
Άρθρο 6 εγγραφή κάθε πράξης στα βιβλία καταβάλλεται πάγιο
Πάγια και αναλογικά τέλη τέλος δώδεκα (12), ευρώ με εξαίρεση τις πράξεις της
για την εγγραφή πράξεων επομένης παραγράφου.
1. Τα πάγια και αναλογικά τέλη και τα δικαιώματα ή 5. Για την εγγραφή σε βιβλία των πράξεων:
πρόστιμα που προβλέπεται να καταβάλλονται υπέρ της α) αγοραπωλησίας, β) ανταλλαγής, γ) διανομής, δ) ει-
ΕΚΧΑ Α.Ε. ή του ΟΚΧΕ ή του Ελληνικού Δημοσίου, σύμ- σφοράς ακινήτου σε εταιρεία, ε) περίληψης κατακυρω-
φωνα με τις παραγράφους 8 και 10 του άρθρου 2 του ν. τικής έκθεσης, στ) δικαστικής απόφασης με την οποία
2308/1995 (Α΄114), το άρθρο 1 του ν. 3481/2006 (Α΄162), αναγνωρίζεται η κυριότητα λόγω έκτακτης χρησικτησί-
την παράγραφο 2 του άρθρου 4, τις παραγράφους 1 και ας, ζ) μίσθωσης κατά το άρθρο 618 ΑΚ, χρονομεριστικής
4 του άρθρου 14, την παράγραφο 2 του άρθρου 22 και μίσθωσης και χρηματοδοτικής μίσθωσης, καταβάλλεται
την περίπτωση δ΄ της παραγράφου 5 του άρθρου 23, του πάγιο τέλος τριών (3) ευρώ.
ν. 2664/1998, όπως αντικαταστάθηκαν με τις διατάξεις 6. Για την εγγραφή των παρακάτω πράξεων στα βιβλία
του άρθρου 2 του ν. 3481/2006 και των άρθρων 2 και 3 καταβάλλεται τέλος, ως εξής:
του ν. 4164/2013 (Α΄156), αποτελούν έσοδα του Φορέα α) Αναλογικό τέλος ίσο με ποσοστό πέντε χιλιοστά
και καταβάλλονται υπέρ αυτού. (5 ‰) επί της αξίας του ακινήτου ή του δικαιώματος ή
2. Τα πάγια και αναλογικά τέλη και δικαιώματα που του ύψους του μισθώματος, για την εγγραφή των πρά-
προβλέπεται να καταβάλλονται υπέρ του Ελληνικού Δη- ξεων: αα) αγοραπωλησίας, ββ) ανταλλαγής, γγ) διανο-
μοσίου, των αμίσθων Υποθηκοφυλάκων, των εμμίσθων μής, δδ) εισφοράς ακινήτου σε εταιρεία, εε) περίληψης
Υποθηκοφυλακείων, των εκτελούντων ή αναπληρού- κατακυρωτικής έκθεσης, στστ) δικαστικής απόφασης
ντων στα έργα Υποθηκοφύλακα, Συμβολαιογράφων ή με την οποία αναγνωρίζεται η κυριότητα λόγω έκτακτης
Ειρηνοδικών και του ΤΑ.ΧΔ.Ι.Κ., με τις διατάξεις: α) του χρησικτησίας, ζζ) μίσθωσης κατ΄ άρθρο 618 ΑΚ, χρονο-
ν. 325/1976 (Α΄125), όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύ- μεριστικής μίσθωσης και χρηματοδοτικής μίσθωσης.
ει, και των κατ΄ εξουσιοδότησή του εκδοθεισών κα- β) Αναλογικό τέλος ίσο με ποσοστό οκτώ χιλιοστά
νονιστικών αποφάσεων, β) της παρ. 5 του άρθρου 19 (8 ‰) επί της αξίας του ακινήτου ή του δικαιώματος,
του ν. 2844/2000 (Α΄220), η οποία προστέθηκε με την για την εγγραφή των πράξεων: αα) προικοσυμφώνου ή
παρ. 6 του ν. 2915/2001 (Α΄109), γ) του άρθρου 17 του γονικής παροχής, ββ) δωρεάς εν ζωή ή αιτία θανάτου,
ν. 3226/2004 (Α΄24) και δ) του άρθρου 20 του ν. 2145/1993 γγ) σύστασης πραγματικής δουλείας, δδ) υποθήκης,
(Α΄88), καταργούνται και αντικαθίστανται από τα τέλη εε) προσημείωσης υποθήκης, στστ) κατάσχεσης ανα-
υπέρ του Φορέα και τις αποδόσεις υπέρ του ΤΑ.ΧΔ.Ι.Κ., γκαστικής ή συντηρητικής ή με επιταγή, ζζ) αναγγελίας
που καθορίζονται με τις επόμενες διατάξεις του παρό- απαίτησης που επέχει θέση κατάσχεσης, ηη) δήλωσης
ντος Κεφαλαίου. συνέχισης πλειστηριασμού, θθ) δικαστικής μεσεγγύη-
3. Για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος Κε- σης, ιι) έκθεσης περιγραφής και εκτίμησης ακινήτου, ιαια)
φαλαίου οι παρακάτω όροι έχουν τις αντίστοιχες έννοιες: δημοσίευσης του ν. 2844/2000 (Α΄ 220).
α) Ως «βιβλίο» ή «βιβλία», νοούνται τα βιβλία που γ) Πάγιο τέλος είκοσι (20) ευρώ, για την εγγραφή κάθε
προβλέπονται από τις κείμενες διατάξεις και τις διατά- πράξης από τις αναφερόμενες στις περιπτώσεις α΄ και
ξεις του παρόντος νόμου να τηρούνται, σε αναλογική ή β΄ της παρούσας παραγράφου.
ηλεκτρονική μορφή, στα Κτηματολογικά Γραφεία και τα δ) Για τις εγγραφές που διενεργούνται στο κτηματο-
Υποκαταστήματά τους, για: αα) την τήρηση, ενημέρωση λογικό βιβλίο του άρθρου 10 του ν. 2664/1998, το ποσο-
και λειτουργία του Eθνικού Kτηματολογίου, σύμφωνα με στό που ορίζεται για τον προσδιορισμό του αναλογικού
όσα ορίζονται στους νόμους 2308/1995 και 2664/1998, τέλους στις περιπτώσεις α΄ και β΄, της παρούσας παρα-
ββ) την τήρηση, ενημέρωση και λειτουργία του συστή- γράφου προσαυξάνεται κατά ποσοστό ενός χιλιοστού
ματος Μεταγραφών και Υποθηκών, σύμφωνα με όσα (1‰) επί της αξίας του ακινήτου ή του δικαιώματος ή
ορίζονται στο κ.δ. 19/23.7.1941, όπως τροποποιήθηκε με του μισθώματος, αντίστοιχα.
το ν.δ. 811/19.1.1971, γγ) την τήρηση και διαχείριση των
αρχείων του συστήματος Μεταγραφών και Υποθηκών Άρθρο 7
και δδ) την τήρηση, ενημέρωση και λειτουργία του συ- Τέλη για την έκδοση και χορήγηση αντιγράφων,
στήματος ενεχύρων σε κινητά χωρίς παράδοση, άλλων πιστοποιητικών και διαγραμμάτων
συμβάσεων παροχής ασφάλειας επί κινητών, καθώς και 1. Για τη χορήγηση πιστοποιητικού από τα βιβλία, κα-
της ενεχύρασης ή εκχώρησης επιχειρηματικών απαιτή- ταβάλλεται πάγιο τέλος εννέα ευρώ και πενήντα λεπτών
σεων ή άλλων δικαιωμάτων, σύμφωνα με όσα ορίζονται (9,50). Όταν με την ίδια αίτηση χορηγούνται περισσότερα
στα Κεφάλαια Α΄, Β΄ και Γ΄ του ν. 2844/2000. του ενός πιστοποιητικά για τον ίδιο τίτλο, καταβάλλεται
πάγιο τέλος έξι ευρώ και πενήντα λεπτών (6,50) για κάθε, Ρόδου και Κω - Λέρου, πριν από την έναρξη ισχύος του
επιπλέον του ενός, πιστοποιητικό. Όταν το πιστοποιητικό παρόντος νόμου, και αντιστοιχούν σε ποσοστό:
χορηγείται με την υποβολή αίτησης για εγγραφή πράξης, α) 20% επί των αναλογικών τελών για τις εγγραφές
καταβάλλεται πάγιο τέλος έξι ευρώ και πενήντα λεπτών πράξεων, σύμφωνα με την περίπτωση α΄ της παραγρά-
(6,50), για κάθε πιστοποιητικό. φου 7 του άρθρου 6 και
2. Για τη χορήγηση αντιγράφου στοιχείου από το β) 12,5% επί των αναλογικών τελών για τις εγγραφές
αρχείο του Κτηματολογικού Γραφείου ή του Υποκατα- πράξεων, σύμφωνα με την περίπτωση β΄ της παραγρά-
στήματός του, καταβάλλεται πάγιο τέλος εννέα ευρώ φου 7 του άρθρου 6.
και πενήντα λεπτών (9,50). Το τέλος του προηγούμενου
εδαφίου προσαυξάνεται κατά τέσσερα ευρώ και πενή- Άρθρο 9
ντα λεπτά (4,50) για κάθε, επιπλέον του ενός, φύλλο του Βιβλία Κτηματολογικών Γραφείων και
χορηγούμενου αντιγράφου. Το τέλος του πρώτου εδα- Υποκαταστημάτων
φίου προσαυξάνεται κατά έξι ευρώ και πενήντα λεπτά 1. Τα Κτηματολογικά Γραφεία και τα Υποκαταστήματά
(6,50), όταν χορηγείται αντίγραφο πράξης από τα βιβλία τους τηρούν:
μεταγραφών. α) Το «Ημερολόγιο Εισερχομένων Πράξεων», το «Βι-
3. Για τη χορήγηση αποσπάσματος κτηματολογικού βλίο Αιτήσεων για την έκδοση και χορήγηση πιστοποι-
διαγράμματος και κτηματογραφικού διαγράμματος, κα- ητικών, αντιγράφων και αποσπασμάτων» και τα λοιπά
ταβάλλεται πάγιο τέλος δεκαπέντε (15) ευρώ ή τριάντα κτηματολογικά βιβλία και διαγράμματα που προβλέ-
τρία (33) ευρώ, αντίστοιχα. πεται να τηρούνται ηλεκτρονικά στα Κτηματολογικά
Γραφεία, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 3 του
Άρθρο 8 ν. 2664/ 1998, για τις κτηματογραφημένες περιοχές της
Τρόπος πληρωμής των τελών κατά τόπον αρμοδιότητάς τους.
Αποδόσεις του Φορέα στο ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. β) Τα βιβλία που προβλέπεται από τις ισχύουσες διατά-
1. Τα τέλη των άρθρων 6 και 7 δεν επιβαρύνονται με ξεις να τηρούνται από τα Υποθηκοφυλακεία του Κράτους
Φ.Π.Α. και τα Κτηματολογικά Γραφεία Ρόδου και Κω-Λέρου, για
2. Η πληρωμή των παγίων και αναλογικών τελών του την άσκηση των αρμοδιοτήτων της περίπτωσης β΄ της
νόμου αυτού στο Φορέα, διενεργείται όπως καθορίζεται παραγράφου 3 του άρθρου 15, για τις περιοχές της αρμο-
με την απόφαση που εκδίδεται κατ΄ εξουσιοδότηση της διότητάς τους στις οποίες δεν έχει οριστεί η ημερομηνία
παραγράφου 1 του άρθρου 40. Μέχρι την έναρξη ισχύος έναρξης ισχύος του Κτηματολογίου. Μετά την έναρξη
της απόφασης του προηγουμένου εδαφίου η πληρωμή ισχύος του Κτηματολογίου τα βιβλία του προηγουμένου
διενεργείται είτε α) με μετρητά και εφόσον το προς κα- εδαφίου αντικαθίστανται από αυτά που προβλέπονται
ταβολή ποσό υπερβαίνει συνολικά τα διακόσια ευρώ, με στην προηγούμενη περίπτωση.
κατάθεση επιταγής, είτε β) σύμφωνα με τις προβλέψεις Με απόφαση του Δ.Σ. του Φορέα που δημοσιεύεται
της παραγράφου 1 του άρθρου 35 του παρόντος. στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, μπορεί να καταρ-
3. Ο Φορέας αποδίδει στο Ταμείο Χρηματοδοτήσεως γούνται βιβλία του πρώτου εδαφίου της παρούσας πε-
Δικαστικών Κτιρίων (ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ.), ως επιχορήγηση, για την ρίπτωσης, που δεν αφορούν τη διασφάλιση της τάξης
επίτευξη των σκοπών του: και της δημοσιότητας των εγγραφών και τη διασφάλιση
Α. Ποσά ίσα με τα πάγια τέλη, που εισπράχθηκαν κατά της δημόσιας πίστης στις εγγραφές.
μήνα και αντιστοιχούν σε ποσοστό: 2. Από τα Κτηματολογικά Γραφεία του Φορέα και
α) 25% επί των πάγιων τελών για την εγγραφή πράξε- τα Υποκαταστήματά τους, τηρείται ηλεκτρονικά και
ων, σύμφωνα με την παράγραφο 5 του άρθρου 6, το «Πρωτόκολλο Καταχώρισης Δημοσιεύσεων» του
β) 100% επί των παγίων τελών για την εγγραφή πράξε- ν. 2844/2000. Ο τρόπος ηλεκτρονικής τήρησης και οι
ων, σύμφωνα με την παράγραφο 6 του άρθρου 6, αναγκαίες λεπτομέρειες ρυθμίζονται με την απόφαση
γ) 53% επί των παγίων τελών για τη χορήγηση πιστο- της παραγράφου 9 του άρθρου 40.
ποιητικών, σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο της παραγρά- 3. Η εγγραφή των αιτήσεων στα βιβλία των παραγρά-
φου 1 του άρθρου 7, φων 1 και 2, γίνεται αυθημερόν, κατά τη σειρά υποβολής
δ) 31% επί των παγίων τελών για τη χορήγηση πιστο- τους, και συμπληρώνονται υποχρεωτικά τα πεδία που
ποιητικών, σύμφωνα με τα δεύτερο και τρίτο εδάφια της καθορίζονται με την απόφαση που εκδίδεται κατ’ εξου-
παραγράφου 1 του άρθρου 7, σιοδότηση της παραγράφου 9 του άρθρου 40, μεταξύ
ε) 53% επί των παγίων τελών για τη χορήγηση αντιγρά- των οποίων και η πιστοποίηση καταβολής των τελών του
φων, σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 2 παρόντος Κεφαλαίου.
του άρθρου 7, 4. Αν δεν είναι τεχνικά εφικτή η ηλεκτρονική τήρηση
στ) 31% επί των παγίων τελών για τη χορήγηση αντι- των βιβλίων των παραγράφων 1 και 2, μέχρι την έκδοση
γράφων, σύμφωνα με το τρίτο εδάφιο της παραγράφου της απόφασης της παραγράφου 9 του άρθρου 40, η εγ-
2 του άρθρου 7. γραφή των αιτήσεων γίνεται σε έντυπα φύλλα.
Β. Ποσά ίσα με τα αναλογικά τέλη που εισπράττο- 5. Στο «Ημερολόγιο Εισερχομένων Πράξεων» και στο
νται για τις εγγραφές που αφορούν ακίνητα τα οποία «Βιβλίο Αιτήσεων για την έκδοση και χορήγηση πιστο-
ενέπιπταν στην κατά τόπο αρμοδιότητα των εμμίσθων ποιητικών, αντιγράφων και αποσπασμάτων» περιέχονται
Υποθηκοφυλακείων και των Κτηματολογικών Γραφείων και συμπληρώνονται υποχρεωτικά τα πεδία που καθορί-
ζονται με την απόφαση που εκδίδεται κατ΄ εξουσιοδό- υπάγεται στον Πρόεδρο του Φορέα και είναι αρμόδιο
τηση της παραγράφου 9 του άρθρου 40. για τη διοικητική υποστήριξη του Προέδρου και του Δ.Σ.
του Φορέα.
Άρθρο 10 β) Το Γραφείο Γενικού Διευθυντή, το οποίο λειτουργεί
Απαλλαγές από την καταβολή τελών - σε επίπεδο Τμήματος, υπάγεται στο Γενικό Διευθυντή και
Μειωμένα τέλη είναι αρμόδιο για τη διοικητική υποστήριξή του.
1. Οι φορείς της κεντρικής διοίκησης, όπως ορίζε- γ) Η Αυτοτελής Μονάδα Εσωτερικού Ελέγχου, λειτουρ-
ται στην περίπτωση στ΄ της παρ. 1 του άρθρου 14 του γεί σε επίπεδο Τμήματος, υπάγεται στον Πρόεδρο του
ν. 4270/2014 (Α΄143) απαλλάσσονται από την καταβολή Διοικητικού Συμβουλίου και ασκεί τις αρμοδιότητες που
τελών του παρόντος Κεφαλαίου. ανάγονται σε όλα τα θέματα εσωτερικού ελέγχου και
2. Ειδικότερες διατάξεις για την απαλλαγή από την ιδίως:
καταβολή, ή την καταβολή μειωμένων, παγίων και ανα- 1) Στη σύνταξη σχεδίου στρατηγικής και σχεδιασμού
λογικών τελών διατηρούνται σε ισχύ. ελέγχων που υποβάλλεται προς έγκριση στον Πρόεδρο
Άρθρο 11 του Φορέα και επικαιροποιείται με τη σύνταξη ετήσιου
Πόροι του Φορέα προγράμματος ελέγχων.
2) Στον έλεγχο επάρκειας του συστήματος εσωτερικού
Ο Φορέας είναι αυτοχρηματοδοτούμενος. Πόροι του ελέγχου διοικητικών και οικονομικών λειτουργιών του
Φορέα είναι: Φορέα και στην εισήγηση των σχετικών βελτιωτικών
α) Τα πάγια και αναλογικά τέλη που εισπράττονται προτάσεων.
σύμφωνα με τις διατάξεις των προηγουμένων άρθρων 3) Στον έλεγχο εφαρμογής των κανόνων δικαίου, των
του παρόντος Κεφαλαίου. εγκυκλίων, των οδηγιών και αποφάσεων της Διοίκησης
β) Τα έσοδα από την εκμετάλλευση του αρχείου και των Διευθύνσεων του Φορέα από το προσωπικό.
προϊόντων του. 4) Στην αξιολόγηση της οικονομίας, της αποδοτικό-
γ) Τα έσοδα από την παροχή υπηρεσιών και τη μετα- τητας και της αποτελεσματικότητας των διοικητικο-οι-
φορά τεχνογνωσίας σε τρίτους στους τομείς της γεω- κονομικών λειτουργιών του Φορέα βάσει της αρχής της
δαισίας, τοπογραφίας, χαρτογραφίας, κτηματολογίου, δημοσιονομικής διαχείρισης.
γεωγραφικών συστημάτων πληροφοριών κ.λπ. 5) Στην μέτρηση και αξιολόγηση της αποδοτικότητας
δ) Τόκοι και λοιπά έσοδα από τη διαχείριση των κε- και αποτελεσματικότητας του Φορέα, καθώς και του
φαλαίων του. προγραμματισμού, του σχεδιασμού και της εκτέλεσης
ε) Έκτακτη κρατική επιχορήγηση, εφόσον παρίσταται των διοικητικών και οικονομικών του λειτουργιών και
ανάγκη, η οποία εγγράφεται στον προϋπολογισμό του σχετικών διαδικασιών και στη σύνταξη και αναθεώρηση
Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και αποδίδεται των διαδικασιών αυτών.
στο Φορέα με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος 6) Στον έλεγχο της ορθής διενέργειας των δαπανών,
και Ενέργειας. της ορθής είσπραξης και εμφάνισης των εσόδων, της
στ) Χρηματοδότηση μέσω συλλογικής απόφασης έρ- διαχείρισης κινδύνων, όπως και της διαχείρισης της πε-
γου (ΣΑΕ) του Υπουργείου Ανάπτυξης και Ανταγωνιστι- ριουσίας του Φορέα με την εξακρίβωση του ενεργητι-
κότητας για τη συμμετοχή του Φορέα στο Πρόγραμμα κού και παθητικού και του μισθολογικού κόστους, για
Δημοσίων Επενδύσεων και σε ευρωπαϊκά ή συγχρημα- τον εντοπισμό τυχόν φαινομένων κακοδιοίκησης και
τοδοτούμενα προγράμματα, της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή κακοδιαχείρισης, κατάχρησης, σπατάλης, απάτης ή δια-
άλλων διεθνών οργανισμών. φθοράς και την αποτροπή τους στο μέλλον.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ 7) Στον έλεγχο πληροφοριακών συστημάτων των διοι-
ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΔΙΑΡΘΡΩΣΗ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ κητικο-οικονομικών λειτουργιών προκειμένου να διαπι-
ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ-ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΕΣ στωθεί κατά πόσον επιτυγχάνουν τους σκοπούς τους και
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ- ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΩΝ εάν έχουν ενσωματωθεί σε αυτά επαρκείς ασφαλιστικές
δικλείδες και μηχανισμοί ελέγχου.
Άρθρο 12 8) Στη διαβεβαίωση της ακρίβειας, της αξιοπιστίας και
Διάρθρωση Φορέα της έγκαιρης προετοιμασίας των χρηματοοικονομικών
1. Ο Φορέας διαρθρώνεται σε Κεντρική και Περιφε- αναφορών.
ρειακές Υπηρεσίες. 9) Στη διενέργεια ερευνών κατόπιν εντολής του Προ-
2. Η Κεντρική Υπηρεσία (Κ.Υ.) αποτελείται από τις αυ- έδρου.
τοτελείς Μονάδες της παραγράφου 3, τις Διευθύνσεις 10) Στην παροχή διαβεβαίωσης για την επάρκεια των
και τα Τμήματα που προβλέπονται στο επόμενο άρθρο συστημάτων διαχείρισης και ελέγχου των διοικητικών
και διατηρεί Παράρτημα στη Θεσσαλονίκη. Με απόφαση και οικονομικών λειτουργιών του Φορέα.
του Φορέα μπορούν να συστήνονται Παραρτήματα της 11) Στη σύνταξη ετησίων εκθέσεων απολογιστικού
Κεντρικής Υπηρεσίας. χαρακτήρα στο τέλος του έτους, σχετικά με τις εργασίες
3. Οι αυτοτελείς Μονάδες και οι αρμοδιότητές τους του Τμήματος.
ορίζονται ως ακολούθως: 12) Στην ενημέρωση του Δ.Σ. για τα πορίσματα των
α) Το Γραφείο Προέδρου και Υποστήριξης του Δ.Σ. ελέγχων και στην εισήγηση για τη λήψη των αναγκαίων
του Φορέα, το οποίο λειτουργεί σε επίπεδο Τμήματος, μέτρων.
13) Στον έλεγχο των πληροφοριακών συστημάτων του 6. Διεύθυνση Προϊόντων και Υπηρεσιών,
Φορέα προκειμένου να διαπιστωθεί κατά πόσον επιτυγ- 7. Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών,
χάνουν τους σκοπούς τους και εάν έχουν ενσωματωθεί 8. Διεύθυνση Διοικητικών Υπηρεσιών και Ανθρωπίνου
σε αυτά επαρκείς ασφαλιστικές δικλείδες και μηχανισμοί Δυναμικού,
ελέγχου. 9. Διεύθυνση Πληροφορικής,
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και 10. Νομική Διεύθυνση.
Περιβάλλοντος και Ενέργειας συστήνεται Επιτροπή
Ελέγχου, η οποία αποτελείται από τρία μέλη του Δ.Σ. Άρθρο 14
του Φορέα, εκ των οποίων το ένα διαθέτει επαρκή γνώ- Διάρθρωση και Αρμοδιότητες
ση σε θέματα λογιστικής και ελεγκτικής, κατ΄ ανάλογη των Διευθύνσεων της Κ.Υ. του Φορέα
εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 5 του άρθρου 4 του 1. Η Διεύθυνση Προγραμματισμού συγκροτείται από
ν. 3429/2005. Η Επιτροπή Ελέγχου είναι αρμόδια κυρίως: τα Τμήματα: ι) Σχεδιασμού, ιι) Παρακολούθησης Έργου
α) Για την παρακολούθηση της διαδικασίας της χρη- και ιιι) Διαχείρισης Αλλαγών και Κινδύνων.
ματοοικονομικής πληροφόρησης, και 1.1. Η Διεύθυνση Προγραμματισμού είναι αρμόδια
β) την παρακολούθηση της αποτελεσματικής λει- ιδίως για την σύνταξη, παρακολούθηση και αξιολόγη-
τουργίας του συστήματος εσωτερικού ελέγχου και του ση υλοποίησης του μακροπρόθεσμου, μεσοπρόθεσμου
συστήματος διαχείρισης κινδύνων, καθώς και την παρα- και βραχυπρόθεσμου σχεδιασμού δράσης του Φορέα,
κολούθηση της ορθής λειτουργίας της Αυτοτελούς Μο- για την διαχείριση επενδυτικών ή άλλων προγραμμά-
νάδας Εσωτερικού Ελέγχου της παρούσας παραγράφου. των, καθώς και για τη διαχείριση αλλαγών, κινδύνων και
Οι αρμοδιότητες της Επιτροπής Ελέγχου εξειδικεύονται κρίσεων.
περαιτέρω με τον Κανονισμό Εσωτερικού Ελέγχου. 1.2. Οι αρμοδιότητες των Τμημάτων της Διεύθυνσης
γ) Το Γραφείο Δημοσίων Σχέσεων, το οποίο λειτουργεί Προγραμματισμού ορίζονται ως ακολούθως:
σε επίπεδο Τμήματος, είναι αρμόδιο για τις δημόσιες 1.2.1. Το Τμήμα Σχεδιασμού είναι αρμόδιο για τη σύ-
σχέσεις και την υλοποίηση του επικοινωνιακού προγράμ- νταξη και εισήγηση του μακροπρόθεσμου, μεσοπρό-
ματος του Φορέα, με σκοπό την προώθηση και προβολή θεσμου και βραχυπρόθεσμου σχεδιασμού δράσης του
του έργου και του σκοπού του, και υπάγεται στο Γενικό Φορέα, την πρόταση για νέα έργα που βελτιώνουν τη
Διευθυντή. σύνταξη και λειτουργία του Κτηματολογίου, των γεωδαι-
4. Στο Φορέα συστήνεται τριμελές Επιστημονικό Συμ- τικών, χαρτογραφικών και λοιπών δράσεων του Φορέα,
βούλιο. Το Συμβούλιο συγκροτείται με απόφαση του Δ.Σ. καθώς και την εισήγηση για τη σύναψη συνεργασιών του
του Φορέα, για θητεία δύο ετών, που μπορεί να ανανε- Φορέα με φορείς του Δημοσίου και τρίτους.
ώνεται. Ως μέλη του Επιστημονικού Συμβουλίου ορίζο- 1.2.2. Το Τμήμα Παρακολούθησης Έργου είναι αρμόδιο
νται υπάλληλοι του Φορέα, μπορεί δε να ορίζονται και για την παρακολούθηση της υλοποίησης του συνολικού
πρόσωπα από τον ευρύτερο δημόσιο ή ιδιωτικό τομέα, έργου του Φορέα, το συντονισμό δράσεων διαφορετι-
τα οποία πρέπει να διαθέτουν μεταπτυχιακό τίτλο της κών Διευθύνσεων που έχουν αλληλεξαρτήσεις, την υπο-
ημεδαπής ή της αλλοδαπής σε αντικείμενο συναφές με στήριξη της διοίκησης των έργων του Φορέα καθώς και
αυτό του Φορέα και αποδεδειγμένη εμπειρία σε τομείς τη σύνταξη αναφορών για την πορεία των δραστηριο-
στους οποίους δραστηριοποιείται ο Φορέας. Το Επιστη- τήτων του Φορέα προς τη Διοίκηση.
μονικό Συμβούλιο είναι αρμόδιο για την υποστήριξη του 1.2.3. Το Τμήμα Διαχείρισης Αλλαγών και Κινδύνων
Δ.Σ. και των οργανικών μονάδων του Φορέα, ιδίως με την είναι αρμόδιο για την αναγνώριση, καταγραφή, την
παροχή γνωμοδοτήσεων και την εκπόνηση μελετών και παρακολούθηση, αποτίμηση και την εισήγηση για την
ερευνών, σε ζητήματα που συνάπτονται με την άσκηση αποσόβηση ή τη μετρίαση των κινδύνων που υφίστανται
των αρμοδιοτήτων του Φορέα και του ανατίθενται με στο πλαίσιο των βασικών δραστηριοτήτων του Φορέα.
απόφαση του Δ.Σ. ή του Γενικού Διευθυντή. Στο μέλος
Επιπλέον, το Τμήμα αυτό είναι αρμόδιο για το σχεδιασμό
του Επιστημονικού Συμβουλίου που δεν προέρχεται από
και την παρακολούθηση της διαχείρισης αλλαγών σε
το Φορέα καταβάλλεται, για τη συμμετοχή του στο Επι-
οργανωτικό και σε λειτουργικό επίπεδο.
στημονικό Συμβούλιο, αποζημίωση, η οποία καθορίζεται
2. Η Διεύθυνση Κτηματολογίου συγκροτείται από τις
σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 1 του άρθρου 21
ακόλουθες οργανικές μονάδες:
του ν. 4354/2015 (Α΄176).
α) την Υποδιεύθυνση Περιφερειακών Υπηρεσιών Κτη-
Άρθρο 13 ματολογίου που αποτελείται από τα Τμήματα: ι) Σχεδια-
Κεντρική Υπηρεσία του Φορέα σμού της Οργάνωσης και Εγκατάστασης, ιι) Συντονισμού
Η Κεντρική Υπηρεσία (Κ.Υ.) του Φορέα διαρθρώνεται Λειτουργίας και Εποπτείας των Περιφερειακών Υπηρε-
σε οργανικές μονάδες επιπέδου Διεύθυνσης, ως εξής: σιών, ιιι) Υποστήριξης των Χρηστών Εφαρμογών και ιv)
1. Διεύθυνση Προγραμματισμού, Ψηφιοποίησης Ηλεκτρονικών Υπηρεσιών και Αρχείου.
2. Διεύθυνση Κτηματολογίου, β) την Υποδιεύθυνση Διαχείρισης Χωρικών Δεδομέ-
3. Διεύθυνση Έργων, νων που αποτελείται από τα Τμήματα: ι) Ενημέρωσης
4. Διεύθυνση Δασικών Χαρτών και Χαρτογράφησης Χωρικών Δεδομένων, ιι) Συντονισμού Περιφερειακών
Φυσικού Περιβάλλοντος, Τεχνικών Υπηρεσιών και ιιι) Ανάπτυξης και Τεχνικής
5. Διεύθυνση Γεωχωρικών Πληροφοριών, Υποστήριξης.
2.1. Η Διεύθυνση Κτηματολογίου είναι αρμόδια ιδίως τολογικών διαγραμμάτων και την καταχώριση διοικητικών
για τη διασφάλιση της εύρυθμης και ομοιογενούς λει- πράξεων και εκτεταμένων χωρικών μεταβολών που δεν
τουργίας των Κτηματολογικών Γραφείων ως προς την μπορούν να γίνουν από τα Κτηματολογικά Γραφεία, για
τήρηση των συστημάτων δημοσιότητας εμπραγμάτων την επικοινωνία με τοπικούς τεχνικούς φορείς, καθώς και
δικαιωμάτων Κτηματολογίου και Υποθηκών και Μετα- για την σύνταξη τεχνικών προδιαγραφών του έργου του.
γραφών, το σχεδιασμό της οργάνωσης και εγκατάστασης 2.2.2.2. Το Τμήμα Συντονισμού Περιφερειακών Τεχνι-
των περιφερειακών υπηρεσιών του Φορέα, το συντονι- κών Υπηρεσιών είναι αρμόδιο για την παρακολούθηση
σμό, την υποστήριξη και την εποπτεία των διοικητικών και τον έλεγχο των χωρικών καταχωρίσεων που γίνονται
και τεχνικών λειτουργιών των Κτηματολογικών Γραφείων από τους τεχνικούς των Κτηματολογικών Γραφείων και
και των Υποκαταστημάτων τους, συμπεριλαμβανομένης τους διαπιστευμένους μηχανικούς, την παροχή οδηγιών
της χρήσης των πληροφοριακών εφαρμογών που χρη- με στόχο την ομοιογενή επεξεργασία και καταχώριση
σιμοποιούνται από αυτά, την ορθή τήρηση της βάσης στη χωρική βάση δεδομένων του κτηματολογίου και την
δεδομένων του Εθνικού Κτηματολογίου και την υλο- ομοιογενή λειτουργία όλων των τεχνικών περιφερειακών
ποίηση χωρικών μεταβολών μεγάλης κλίμακας που δεν υπηρεσιών του Φορέα.
διαχειρίζονται τα Κτηματολογικά Γραφεία. 2.2.2.3. Το Τμήμα Ανάπτυξης και Τεχνικής Υποστήριξης
2.2. Οι αρμοδιότητες των Υποδιευθύνσεων και Τμη- είναι αρμόδιο για την παροχή τεχνικής υποστήριξης σε
μάτων της Διεύθυνσης Κτηματολογίου ορίζονται ως θέματα διαπίστευσης μηχανικών, κατά την έννοια της
ακολούθως: παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 2664/1998, ανάπτυξης νέων
2.2.1. Η Υποδιεύθυνση Περιφερειακών Υπηρεσιών εφαρμογών και λειτουργιών (διαπίστωση ανάγκης,
Κτηματολογίου είναι αρμόδια για τη μετάβαση στη λει- ανάλυση απαιτήσεων, έλεγχος) και στις διαδικασίες
τουργία του Εθνικού Κτηματολογίου στο σύνολο της επαναπροσδιορισμού χωρικών δεδομένων (συλλογή
χώρας, για την εύρυθμη και ομοιογενή λειτουργία των και αξιολόγηση στοιχείων, σύνταξη τεχνικών εκθέσεων,
Περιφερειακών Υπηρεσιών του Φορέα και για τη λει- αυτοψίες), καθώς και στη σύνταξη τεχνικών προδιαγρα-
τουργία του Συστήματος Πληροφορικής του Εθνικού φών των έργων που διαχειρίζεται η Υποδιεύθυνση Δια-
Κτηματολογίου (ΣΠΕΚ). χείρισης Χωρικών Δεδομένων.
2.2.2.4. Το Γραφείο Κτηματολογίου των Δήμων Καλ-
2.2.1.1. Το Τμήμα Σχεδιασμού της Οργάνωσης και
λιθέας και Παλαιού Φαλήρου του Νομού Αττικής, που
Εγκατάστασης είναι αρμόδιο για τον σχεδιασμό της ορ-
υπήχθη στο Υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και
γάνωσης και για την εγκατάσταση των Περιφερειακών
Κλιματικής Αλλαγής με τις διατάξεις της παρ. 8 του άρ-
Υπηρεσιών του Φορέα.
θρου 1 του ν. 4164/2013, όπως αντικαταστάθηκε με την
2.2.1.2. Το Τμήμα Συντονισμού, Λειτουργίας και Επο-
παρ. 2 του άρθρου 9 του ν. 4198/2013, από την έναρξη
πτείας των Περιφερειακών Υπηρεσιών είναι αρμόδιο για
ισχύος του παρόντος ανήκει μαζί με τον εξοπλισμό του,
τον συντονισμό, τον έλεγχο και την ομογενοποίηση της
τα αρχεία του και τις βάσεις δεδομένων, στο Φορέα και
λειτουργίας των Περιφερειακών Υπηρεσιών, με την έκ- λειτουργεί ως αυτοτελές Γραφείο της Δ/νσης Κτηματο-
δοση οδηγιών λειτουργίας, εγκυκλίων και τη διασφάλιση λογίου του Φορέα. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλ-
εφαρμογής τους. λοντος και Ενέργειας μπορεί να ρυθμίζεται κάθε ζήτημα
2.2.1.3. Το Τμήμα Υποστήριξης Χρηστών Εφαρμογών σχετικό με τη μεταφορά στον Οργανισμό του τεχνικού
είναι αρμόδιο για την παροχή τηλεφωνικής ή άλλης υπο- εξοπλισμού, των αρχείων και των βάσεων δεδομένων
στήριξης των χειριστών εφαρμογών πληροφορικής των του Γραφείου.
Περιφερειακών Υπηρεσιών του Κτηματολογίου, τη δια- 3. Η Διεύθυνση Έργων συγκροτείται από τις ακόλουθες
πίστωση αναγκών βελτίωσής τους και την υλοποίηση οργανικές μονάδες:
νέων λειτουργικοτήτων (ανάλυση απαιτήσεων, έλεγχος, α) Την Υποδιεύθυνση Σχεδιασμού, Διαγωνισμών και
αποδοχή, ενημέρωση χειριστών). Υποστήριξης Έργων που αποτελείται από τα Τμήματα:
2.2.1.4. Το Τμήμα Ψηφιοποίησης Ηλεκτρονικών Υπηρε- ι) Σχεδιασμού, Προδιαγραφών και Διαγωνισμών Έργων,
σιών και Αρχείου είναι αρμόδιο για τον συντονισμό και ιι) Εφαρμογών και Τεχνικής Υποστήριξης Έργων.
την εποπτεία του έργου ψηφιοποίησης του αναλογικού β) Την Υποδιεύθυνση Διοίκησης Έργων, που αποτελεί-
αρχείου του συστήματος Μεταγραφών και Υποθηκών ται από τα Τμήματα: ι) Διαχείρισης Έργων και ιι) Ελέγχων
και, την παρακολούθηση, τήρηση και υποστήριξη πρό- Ποιότητας Έργων.
σβασης στο σύνολο του αρχείου. 3.1. Η Διεύθυνση Έργων είναι αρμόδια ιδίως για τον
2.2.2. Η Υποδιεύθυνση Διαχείρισης Χωρικών Δεδομέ- σχεδιασμό και τη διοίκηση των έργων κτηματογράφη-
νων είναι αρμόδια για την ενημέρωση και βελτίωση της σης και λοιπών έργων που αφορούν το Εθνικό Κτημα-
χωρικής βάσης δεδομένων του Φορέα, για την έκδοση τολόγιο, για την προετοιμασία και τη διενέργεια των
σχετικών οδηγιών και προδιαγραφών, για την εξασφά- διαγωνισμών ανάθεσης των σχετικών συμβάσεων από
λιση της εύρυθμης λειτουργίας ως προς την ομοιογενή το Φορέα σε αναδόχους, για τον σχεδιασμό και έλεγχο
τήρηση της χωρικής πληροφορίας από τα Κτηματολο- εφαρμογών πληροφορικής και τον σχεδιασμό και υλο-
γικά Γραφεία, για την διαπίστευση μηχανικών και για ποίηση των εσωτερικών έργων και εφαρμογών, για τον
την αναβάθμιση και τον σχεδιασμό νέων εφαρμογών έλεγχο ποιότητας των έργων και για τον σχεδιασμό και
πληροφορικής για τα χωρικά δεδομένα κτηματολογίου. την υλοποίηση του πλαισίου παρακολούθησής τους.
2.2.2.1. Το Τμήμα Ενημέρωσης Χωρικών Δεδομένων εί- 3.2. Οι αρμοδιότητες των Υποδιευθύνσεων και Τμη-
ναι αρμόδιο για την ενημέρωση και βελτίωση των κτημα- μάτων της Διεύθυνσης Έργων ορίζονται ως ακολούθως:
3.2.1. Η Υποδιεύθυνση Σχεδιασμού, Διαγωνισμών και και για την υποστήριξη της ανάρτησης και της διαδι-
Υποστήριξης Έργων είναι αρμόδια ιδίως για τον σχεδι- κασίας έως την κύρωση των δασικών χαρτών, αλλά και
ασμό, την σύνταξη τεχνικών προδιαγραφών, την διε- ειδικών έργων, που αποσκοπούν είτε στην υλοποίηση
νέργεια διαγωνισμών για ανάθεση συμβάσεων έργων των συμβάσεων δασικών χαρτών είτε στην χαρτογράφη-
κτηματογράφησης και λοιπών έργων που αφορούν το ση του φυσικού περιβάλλοντος και για την προκήρυξη,
Εθνικό Κτηματολόγιο, για την τεκμηρίωση των διαδικα- ανάθεση και εκτέλεση αυτών σύμφωνα με τις ισχύουσες
σιών, την ανάπτυξη εργαλείων και τεχνικών διοίκησης κάθε φορά διατάξεις.
των έργων, για την διαχείριση γνώσης, καθώς και για 4.2. Οι αρμοδιότητες των Τμημάτων της Διεύθυνσης
τον σχεδιασμό και έλεγχο εφαρμογών πληροφορικής Δασικών Χαρτών και Χαρτογράφησης Φυσικού Περιβάλ-
και το σχεδιασμό και υλοποίηση εσωτερικών έργων με λοντος ορίζονται ως ακολούθως:
πόρους της εταιρείας και την υποστήριξη της διοίκησης 4.2.1. Το Τμήμα Διοίκησης και Υλοποίησης Μελετών
των έργων. Δασικών Χαρτών και Φυσικού Περιβάλλοντος είναι αρ-
3.2.1.1. Το Τμήμα Σχεδιασμού, Προδιαγραφών και Δια- μόδιο για την επίβλεψη, παρακολούθηση και υλοποίηση
γωνισμών Έργων είναι αρμόδιο ιδίως για τον σχεδιασμό των συμβάσεων και ειδικών προγραμμάτων και δράσεων
και την διενέργεια των διαγωνισμών για την ανάθεση σε της Διεύθυνσης, που αποσκοπούν είτε στην κατάρτιση
αναδόχους συμβάσεων έργων κτηματογράφησης και δασικών χαρτών είτε στην χαρτογράφηση των δασών
λοιπών έργων που αφορούν το Εθνικό Κτηματολόγιο, και του φυσικού περιβάλλοντος ή στην παρατήρηση γης.
τον σχεδιασμό έργων και τη σύνταξη τεχνικών προδια- 4.2.2. Το Τμήμα Τεχνικής Υποστήριξης και Ελέγχου Ποι-
γραφών, την τεκμηρίωση των διαδικασιών και την ανά- ότητας Δασικών Χαρτών είναι αρμόδιο για την τεχνική
πτυξη εργαλείων και τεχνικών διοίκησης των έργων και υποστήριξη όλων των συμβάσεων και ειδικών προγραμ-
των συμβάσεων και την υποστήριξη της Διεύθυνσης σε μάτων και δράσεων της Διεύθυνσης, καθώς και για τον
συμβατικά θέματα. έλεγχο ποιότητας όλων των παραδοτέων που υποβάλ-
3.2.1.2. Το Τμήμα Σχεδιασμού Εφαρμογών και Τεχνικής λονται στα πλαίσια των συμβάσεων και προγραμμάτων
Υποστήριξης είναι αρμόδιο ιδίως για την υποστήριξη που διαχειρίζεται η Διεύθυνση, καθορίζει τα πρότυπα
σε θέματα τήρησης των υποχρεώσεων της Διεύθυνσης για όλες τις ελεγχόμενες μεταβλητές και διαδικασίες και
στο πλαίσιο των υλοποιούμενων έργων κυρίως όσον συντάσσει προδιαγραφές διασφάλισης ποιότητας.
αφορά την υποστήριξη της επίβλεψης των έργων, τον 4.2.3. Το Τμήμα Τεκμηρίωσης και Περιβαλλοντικής
σχεδιασμό και έλεγχο εφαρμογών πληροφορικής και Πληροφορίας είναι αρμόδιο για τη συγκέντρωση και
την παροχή στοιχείων, οδηγιών κ.λπ. σε αναδόχους με- τήρηση των δεδομένων των συμβάσεων και ειδικών
λετών κτηματογράφησης, καθώς και για την υλοποίηση προγραμμάτων και δράσεων που υλοποιεί η Διεύθυν-
εσωτερικών έργων. ση, για την ανάπτυξη και τήρηση Συστήματος Γεωγρα-
3.2.2. Η Υποδιεύθυνση Διοίκησης Έργων είναι αρμόδια φικών Πληροφοριών για τα δάση, τη γη και τις χερσαίες
για την διοίκηση των έργων κτηματογράφησης και λοι- προστατευόμενες περιοχές του Δικτύου Natura 2000
πών έργων που αφορούν το Εθνικό Κτηματολόγιο, για και την τεκμηρίωση περιβαλλοντικής πληροφορίας και
την διαχείριση των συμβάσεων που ανατίθενται από το χορήγησης δεδομένων προς τρίτους.
Φορέα σε αναδόχους, για τον σχεδιασμό και την υλοποί- 5. Η Διεύθυνση Γεωχωρικών Πληροφοριών συγκρο-
ηση των τεχνικών ελέγχων ποιότητας των ως άνω έργων τείται από τα Τμήματα: ι) Γεωδαισίας, ιι) Χαρτογραφίας
και για τον συντονισμό των εμπλεκόμενων φορέων. και ιιι) Γεωπληροφορίας.
3.2.2.1. Το Τμήμα Διαχείρισης Έργων είναι αρμόδιο 5.1. Η Διεύθυνση Γεωχωρικών Πληροφοριών είναι αρ-
ιδίως για την διοίκηση των έργων κτηματογράφησης μόδια ιδίως για τη διαχείριση θεμάτων της γεωδαιτικής
και λοιπών έργων που αφορούν το Εθνικό Κτηματολόγιο υποδομής της χώρας, συμπεριλαμβανόμενης και της
και την διαχείριση των σχετικών συμβάσεων έργων που διαχείρισης και λειτουργίας του ελληνικού συστήματος
ανατίθενται από το Φορέα σε αναδόχους. εντοπισμού (HEPOS), για τη σύνταξη βασικών και παρα-
3.2.2.2. Το Τμήμα Ελέγχων Ποιότητας Έργων είναι αρ- γώγων χαρτών, καθώς και για την τήρηση, ενημέρωση
μόδιο ιδίως για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των και αναθεώρησή τους, για την οργάνωση και τήρηση του
τεχνικών ελέγχων ποιότητας έργων και μελετών και, κυ- θεματικού περιεχομένου των γεωχωρικών δεδομένων
ρίως, των μελετών κτηματογράφησης και μελετών για αρμοδιότητας του Φορέα, για τη συνεργασία με άλλους
τη σύνταξη υποβάθρων. αρμόδιους δημόσιους φορείς για την οργάνωση, ενημέ-
4. Η Διεύθυνση Δασικών Χαρτών και Χαρτογράφησης ρωση και ανταλλαγή συνόλων γεωχωρικών δεδομένων
Φυσικού Περιβάλλοντος συγκροτείται από τα Τμήματα: και χαρτών για την εξυπηρέτηση των σκοπών τους.
ι) Διοίκησης και Υλοποίησης Μελετών Δασικών Χαρτών 5.2. Οι αρμοδιότητες των Τμημάτων της Διεύθυνσης
και Φυσικού Περιβάλλοντος, ιι) Τεχνικής Υποστήριξης και Γεωχωρικών Πληροφοριών ορίζονται ως ακολούθως:
Ελέγχου Ποιότητας Δασικών Χαρτών και ιιι) Τεκμηρίωσης 5.2.1. Το Τμήμα Γεωδαισίας είναι αρμόδιο για τη ρύθμι-
και Περιβαλλοντικής Πληροφορίας. ση και τη διαχείριση της βασικής γεωδαιτικής υποδομής
4.1. Η Διεύθυνση Δασικών Χαρτών και Χαρτογράφη- της χώρας σε συνεργασία με την Γεωγραφική Υπηρεσία
σης Φυσικού Περιβάλλοντος είναι αρμόδια ιδίως για το Στρατού (Γ.Υ.Σ) και τη διαχείριση και λειτουργία του Ελ-
σχεδιασμό, το συντονισμό, τη διαχείριση, την υλοποίηση ληνικού Συστήματος Εντοπισμού (HEPOS). Επίσης, είναι
και την επίβλεψη των συμβάσεων μελετών κατάρτισης, αρμόδιο για την παρακολούθηση των διεθνών τάσεων
συμπλήρωσης και διόρθωσης δασικών χαρτών, καθώς και εξελίξεων στο συγκεκριμένο τομέα, καθώς και για τη
σύναψη επαφών και συνεργασιών με άλλους συναφείς στη Διοίκηση για την κατάσταση και τις προοπτικές του
φορείς και οργανισμούς της Χώρας και του εξωτερικού κάθε τομέα προϊόντων και υπηρεσιών του Φορέα σε
αναφορικά με θέματα που αφορούν στη γεωδαιτική περιοδική βάση.
υποδομή. 6.2.2. Το Τμήμα Προώθησης Προϊόντων και Υπηρεσιών
5.2.2. Το Τμήμα Χαρτογραφίας στο πλαίσιο των αρ- είναι αρμόδιο για την ανάπτυξη και υποστήριξη των δρά-
μοδιοτήτων του Φορέα αρμόδιο για την ανάπτυξη και σεων που αποσκοπούν στην προώθηση προϊόντων και
διαχείριση της βασικής χαρτογραφικής υποδομής της υπηρεσιών του Φορέα στους ενδιαφερόμενους. Παραλαμ-
χώρας, για κλίμακες 1:5.000 ή μικρότερες, συμπεριλαμ- βάνει τα αιτήματα για προϊόντα ή υπηρεσίες και διασφα-
βανομένης της σύνταξης, ενημέρωσης, και αναβάθμισης λίζει την έγκαιρη και αποτελεσματική ικανοποίησής τους.
των βασικών τοπογραφικών και άλλων χαρτογραφικών 6.2.3. Το Τμήμα Υποστήριξης Χρηστών και Εξυπηρέ-
υποβάθρων, τη δημιουργία και διαχείριση υψομετρικών τησης Πολιτών είναι αρμόδιο για την παροχή οδηγιών
υποβάθρων της Χώρας, τη δημιουργία και διαχείριση και πληροφοριών προς τους χρήστες αναφορικά με τα
των υπόλοιπων χαρτογραφικών υποβάθρων, την πα- προϊόντα και τις υπηρεσίες του Φορέα που αυτοί έχουν
ρακολούθηση των διεθνών τάσεων και εξελίξεων στον αποκτήσει ή χρησιμοποιούν και για τη βέλτιστη διαχεί-
τομέα της Χαρτογραφίας, καθώς και την ανάπτυξη σχέ- ριση των ερωτημάτων ή αναφορών παραπόνων των
σεων και συνεργασιών με συναφείς φορείς τόσο του χρηστών και των πολιτών με την παροχή κατάλληλης
εσωτερικού όσο και του εξωτερικού. και αποτελεσματικής πληροφόρησης και υποστήριξης
5.2.3. Το Τμήμα Γεωπληροφορίας είναι αρμόδιο για τη για όλα τα προϊόντα και τις υπηρεσίες του Φορέα. Είναι
δημιουργία και διαχείριση της γεωχωρικής πληροφο- επίσης αρμόδιο για την εξυπηρέτηση των πολιτών ανα-
ρίας που δημιουργεί και κατέχει ο Φορέας στο πλαίσιο φορικά με ζητήματα που ανακύπτουν από την υλοποίη-
των αρμοδιοτήτων του ή που του ανατίθεται από την ση του έργου, παρέχοντας τις απαραίτητες πληροφορίες
Πολιτεία να τηρεί και να διαχειρίζεται. Επίσης, παρακο- και κατευθύνσεις για την επίλυσή τους.
λουθεί τις διεθνείς τάσεις και εξελίξεις στον τομέα της 6.2.4. Το Τμήμα Αρχείου Προϊόντων είναι αρμόδιο για
γεωπληροφορίας, και αναπτύσσει και συνάπτει σχέσεις την παραλαβή, οργάνωση, αποθήκευση και φύλαξη αε-
και συνεργασίες με φορείς του εσωτερικού και του εξω- ροφωτογραφιών και τυποποιημένων γεωδαιτικών, χαρ-
τερικού που δραστηριοποιούνται στον εν λόγω τομέα. τογραφικών, κτηματολογικών και άλλων προϊόντων που
6. Η Διεύθυνση Προϊόντων και Υπηρεσιών συγκροτεί- παράγονται από τις αρμόδιες μονάδες του Φορέα, για
ται από τα Τμήματα: ι) Ανάλυσης και Έρευνας Αναγκών την κάλυψη αναγκών των ενδιαφερομένων. Επίσης, είναι
Χρηστών, ιι) Προώθησης Προϊόντων και Υπηρεσιών, αρμόδιο για την ανάκτησή τους, κατά παραγγελία, από
ιιι) Υποστήριξης Χρηστών και Εξυπηρέτησης Πολιτών τους χώρους αποθήκευσής τους και την αποστολή τους
και ιv) Αρχείου Προϊόντων. στους ενδιαφερόμενους αποδέκτες.
6.1. Η Διεύθυνση Προϊόντων και Υπηρεσιών είναι αρ- 7. Η Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών είναι αρμόδια
μόδια ιδίως για τη συγκρότηση αρχείου προϊόντων γε- για τη συγκέντρωση και επεξεργασία των αναγκαίων
ωχωρικής πληροφορίας, κτηματολογίου και χαρτογρα- στοιχείων για την κατάρτιση, τροποποίηση και παρακο-
φίας του Φορέα, για την παρακολούθηση των διεθνών λούθηση εκτέλεσης του προϋπολογισμού του Φορέα,
τάσεων σε θέματα διάθεσης δεδομένων και παροχής του απολογισμού και κάθε οικονομικής κατάστασης,
υπηρεσιών κτηματολογίου, για τον σχεδιασμό πολιτικής τον έλεγχο, εκκαθάριση και εντολή πληρωμής όλων
διάθεσης δεδομένων και υπηρεσιών και για τη διάθεσή των δαπανών του Φορέα. Η Διεύθυνση Οικονομικών
τους σε κάθε ενδιαφερόμενο. Υπηρεσιών είναι, επίσης, αρμόδια για την καταγραφή,
6.2. Οι αρμοδιότητες των Τμημάτων της Διεύθυνσης αξιοποίηση και προστασία της περιουσίας του Φορέα,
Προϊόντων και Υπηρεσιών ορίζονται ως ακολούθως: την αξιοποίηση όλων των δυνατοτήτων δημιουργίας και
6.2.1. Το Τμήμα Ανάλυσης και Έρευνας Αναγκών Χρη- απόκτησης εσόδων, την πληρωμή κάθε είδους δαπάνης
στών είναι αρμόδιο για την έρευνα και μελέτη των ανα- και τη λογιστική και ταμειακή διαχείριση, την εκκαθάριση
γκών των χρηστών όσον αφορά στα γεωδαιτικά, χαρτο- της μισθοδοσίας και των πάσης φύσεως αποδοχών του
γραφικά, κτηματολογικά, ή άλλα συναφή προϊόντα και προσωπικού, την διενέργεια των διαγωνισμών ανάθεσης
υπηρεσίες που ανάγονται στο σκοπό του Φορέα, για τη συμβάσεων, υπηρεσιών / προμηθειών / έργων / μισθώ-
συνεχή παρακολούθηση των αλλαγών και τάσεων που σεων ακινήτων όλων των υπηρεσιακών μονάδων του
λαμβάνουν χώρα στους τομείς αρμοδιότητας του Φο- Φορέα, καθώς και την τήρηση των απαιτούμενων αρ-
ρέα, τόσο σε εθνικό όσο και διεθνές επίπεδο και για τον χείων, βιβλίων και στοιχείων. Η Διεύθυνση Οικονομικών
προσδιορισμό των χαρακτηριστικών και προδιαγραφών Υπηρεσιών είναι αρμόδια για τη χρηστή δημοσιονομική
του περιεχομένου των προϊόντων και υπηρεσιών του διαχείριση του Φορέα και για την ομαλή λειτουργία των
Φορέα. Συντάσσει ολοκληρωμένα σχέδια προώθησης, οικονομικών υπηρεσιών, την κατάρτιση και την εκτέλεση
καθώς και όλο του υποστηρικτικό υλικό (φυλλάδια, κα- του προϋπολογισμού και τη λογιστική αποτύπωση των
μπάνιες κ.λπ.), για τη βέλτιστη και πλέον αποτελεσματική δραστηριοτήτων του Φορέα, σύμφωνα με τα προβλε-
παραγωγή, τοποθέτηση και προώθηση προϊόντων και πόμενα στο ν. 4308/2014 (Α΄251), τη σχετική κείμενη
υπηρεσιών του Φορέα στο κοινό. Είναι επίσης αρμόδιο νομοθεσία και τις οδηγίες του Γ.Λ.Κ.
για την παρακολούθηση και ανάλυση των σχετικών δει- Ειδικότερα, είναι αρμόδια για:
κτών που μετρούν την αποδοτικότητα του Φορέα προ- α. Την παροχή έγκαιρων και αξιόπιστων στοιχείων για
κειμένου να παρέχονται, μέσω αναφορών, πληροφορίες τον προϋπολογισμό του Φορέα στο Υπουργείο Περι-
βάλλοντος και Ενέργειας, στο Γ.Λ.Κ. και στον Υπουργό 7.2.1.1. Το Τμήμα Λογιστηρίου και Οικονομικής Δια-
Οικονομικών. χείρισης είναι αρμόδιο για:
β. Την πιστή τήρηση των στόχων του ισοζυγίου, των i) Την εφαρμογή των αναγκαίων κανόνων λογιστικής
ανωτάτων ορίων του προϋπολογισμού και του Μ.Π.Δ.Σ. τυποποίησης και την τήρηση των προβλεπόμενων Λο-
του Φορέα, τη μη συσσώρευση ληξιπρόθεσμων οφειλών, γιστικών Βιβλίων και Στοιχείων του Φορέα και αρχείων
καθώς και τη διενέργεια δαπανών μόνον εφόσον υπάρχει σύμφωνα με το ν. 4308/2014.
αντίστοιχη πίστωση στον οικείο προϋπολογισμό και υπό ii) Την υλοποίηση όλου του φάσματος των λογιστικών
αντίστοιχους κωδικούς. εργασιών και λογιστικής αποτύπωσης των εν γένει δα-
γ. Την υποστήριξη και την εισήγηση στο Δ.Σ. του Φο- πανών, υπηρεσιών, πάγιου εξοπλισμού κ.λπ. του Φορέα
ρέα, με σκοπό τη βέλτιστη κατανομή των πόρων του που προκύπτουν από τις δραστηριότητές του.
Φορέα. iii) Την οργάνωση και Σύνταξη του Ισολογισμού και
δ. Την είσπραξη των εσόδων του Φορέα. των συναφών Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων, κα-
ε. Τη σύσταση και την εφαρμογή εσωτερικών δικλεί- θώς και των προβλεπόμενων οικονομικών αναφορών
δων στη δημοσιονομική διαχείριση, αναφορικά τόσο με προς τους δημόσιους φορείς που απαιτούνται.
τις δαπάνες όσο και με τα έσοδα και iv) Την έκδοση των αναγκαίων κάθε φορά παραστατι-
στ. Τη σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων του κών για την διάθεση προϊόντων και υπηρεσιών της εται-
Φορέα. ρείας καθώς και την υποβολή των αναγκαίων δηλώσεων
Κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων της, η Διεύθυνση προς τις φορολογικές αρχές.
Οικονομικών Υπηρεσιών υποχρεούται να εφαρμόζει τις v) Την προστασία και διαχείριση της περιουσίας του
οδηγίες οικονομικής διαχείρισης που εκδίδονται από το Φορέα και την τήρηση του Μητρώου Παγίων.
Γ.Λ.Κ. και το εποπτεύον Υπουργείο και μπορεί να ειση- vi) Τη διενέργεια συμψηφισμών και την απόδοση στο
γείται την εξειδίκευσή τους. Δημόσιο και στα οικεία ασφαλιστικά ταμεία των οφει-
Όλες οι υπηρεσίες του Φορέα υποχρεούνται να παρέ- λών των δικαιούχων που αναγράφονται στις σχετικές
χουν έγκαιρα στη Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών βεβαιώσεις φορολογικών και ασφαλιστικών οφειλών.
όλες τις πληροφορίες και τα στοιχεία που είναι απαραί- 7.2.1.2. Το Τμήμα Μισθοδοσίας είναι αρμόδιο για:
τητα για την εκτέλεση των αρμοδιοτήτων της. i) Την εκκαθάριση της μισθοδοσίας των πάσης φύσεως
7.1. Η Διεύθυνση Οικονομικών Υπηρεσιών συγκροτεί- αποδοχών και των εξόδων κίνησης του προσωπικού του
ται από τις ακόλουθες οργανικές μονάδες: Φορέα, καθώς και την υποβολή δήλωσης στη μηχανο-
α) Την Υποδιεύθυνση Οικονομικής Διαχείρισης και γραφική εφαρμογή της Ενιαίας Αρχής Πληρωμών των
Μισθοδοσίας, η οποία αποτελείται από : ι) το Τμήμα σχετικών χρηματικών ενταλμάτων των πάσης φύσεως
Λογιστηρίου και Οικονομικής Διαχείρισης, ιι) το Τμήμα αποδοχών.
Μισθοδοσίας και ιιι) το Τμήμα Ταμειακής Διαχείρισης. ii) Την απόδοση των ασφαλιστικών κρατήσεων, την
τήρηση των σχετικών αρχείων, την έκδοση των βεβαι-
β) Την Υποδιεύθυνση Προσόδων και Προμηθειών, η
ώσεων μισθοδοσίας και μισθοδοτικών καταστάσεων και
οποία αποτελείται από: ι) το Τμήμα Παρακολούθησης
την έκδοση των δικαιολογητικών συνταξιοδότησης.
Είσπραξης Τελών και Προσόδων, ιι) το Τμήμα Προμη-
iii) Τον έλεγχο των κρατήσεων - εισφορών και την
θειών και ιιι) το Τμήμα Τεχνικής Υπηρεσίας.
έγκαιρη απόδοση τους προς τις αρμόδιες Υπηρεσίες.
γ) Το Τμήμα Προϋπολογισμού και Χρηματοοικονομι-
7.2.1.3. Το Τμήμα Ταμειακής Διαχείρισης είναι αρμόδιο
κού Προγραμματισμού.
για:
δ) την Υπηρεσία Δημοσιονομικού Ελέγχου και Επο-
i) Τη διεξαγωγή όλων των συναφών με τη ταμειακή
πτείας.
διαχείριση υποθέσεων και ιδίως τη διενέργεια των πλη-
7.2. Οι αρμοδιότητες των Υποδιευθύνσεων και Τμημά-
ρωμών και της εξόφλησης των χρηματικών ενταλμά-
των της Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών ορίζονται
των πληρωμής για κάθε είδους δαπάνη και αφορούν
ως ακολούθως:
το Φορέα.
7.2.1. Η Υποδιεύθυνση Οικονομικής Διαχείρισης και ii) Τη διεκπεραίωση των χρηματοοικονομικών συναλ-
Μισθοδοσίας είναι αρμόδια για την υλοποίηση όλου του λαγών του Φορέα με τραπεζικούς φορείς, προμηθευτές,
φάσματος των λογιστικών εργασιών, τη διεκπεραίωση πιστωτές, συνεργάτες και άλλους φορείς.
των χρηματοοικονομικών συναλλαγών, εκκαθάριση και iii) Τη διαχείριση και τήρηση του φυσικού ταμείου της
εντολή πληρωμής όλων των δαπανών, τη λογιστική απο- εταιρείας.
τύπωση των δραστηριοτήτων του Φορέα, σύμφωνα με iv) Την ενημέρωση των δικαιούχων για την έκδοση
το ν. 4308/2014 και τις οδηγίες του Γ.Λ.Κ.,τη Σύνταξη του χρηματικών ενταλμάτων και την πληρωμή τους.
Ισολογισμού και των Χρηματοοικονομικών Καταστάσε- 7.2.2. H Υποδιεύθυνση Προσόδων και Προμηθειών εί-
ων, την οργάνωση, σύνταξη και υποβολή των λογιστικών, ναι αρμόδια για την παρακολούθηση και τον έλεγχο των
οικονομικών καταστάσεων και αναφορών, απολογισμού εσόδων που προέρχονται από εισπραττόμενα αναλογικά
δαπανών - εσόδων, την εκκαθάριση της μισθοδοσίας και και πάγια τέλη, την διαχείριση των θεμάτων προμηθειών
των πάσης φύσεως αποδοχών του προσωπικού, υπολο- με τον σχεδιασμό και διενέργεια των σχετικών διαγωνι-
γισμό των εν γένει αμοιβών και εξόδων του συνεργατών σμών ανάθεσης συμβάσεων υπηρεσιών/προμηθειών/
και τρίτων, και την τήρηση των απαιτούμενων αρχείων, έργων όλων των υπηρεσιακών μονάδων του Ο.Ε.Κ., κα-
βιβλίων και στοιχείων. Ειδικότερα: θώς και την διενέργεια διαγωνισμών για τη μίσθωση των
ακινήτων για την κάλυψη αναγκών των κεντρικών και και τους λοιπούς αρμόδιους φορείς (εθνικοί πόροι και
των περιφερειακών οργανωτικών μονάδων. Ειδικότερα: συγχρηματοδοτούμενα).
7.2.2.1. Το Τμήμα Παρακολούθησης Είσπραξης Τελών iii) Τη μεταβίβαση πιστώσεων στις περιφερειακές
και Προσόδων είναι αρμόδιο για: οργανικές μονάδες του Φορέα ως ξεχωριστά κέντρα
i) Την παρακολούθηση και τον έλεγχο των εισπραττό- κόστους στον κεντρικό προϋπολογισμό, κατά κωδικό
μενων αναλογικών και πάγιων τελών από την εγγραφή αριθμό εξόδων, σύμφωνα με τον εκάστοτε εγκεκριμένο
πράξεων, από την έκδοση και χορήγηση αντιγράφων και προϋπολογισμό.
πιστοποιητικών από τα τέλη κτηματογράφησης και την iv) Την αποτελεσματική διαχείριση και το συντονισμό
άσκηση αντιρρήσεων κατά του περιεχομένου αναρτη- των ενεργειών που αφορούν και έχουν επίπτωση στην
μένων δασικών χαρτών καθώς και κάθε άλλου σχετικού κατάρτιση, αναθεώρηση και υλοποίηση του Μεσοπρό-
τέλους. θεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ)
ii) Τη διαγραφή και επιστροφή εσόδων. που περιλαμβάνει τις ετήσιες και μεσοπρόθεσμες δημο-
iii) Την ανάπτυξη, διαχείριση και λειτουργία του Συστή- σιονομικές προβλέψεις, την παρακολούθηση των οικο-
ματος Τελών Εθνικού Κτηματολογίου («ΣΤΕΚ»). νομικών εξελίξεων και την τήρηση όλων των οδηγιών
7.2.2.2 Το Τμήμα Προμηθειών είναι αρμόδιο για: του Υπουργείου Οικονομικών και του Γ.Λ.Κ. σχετικά με
i) Την διενέργεια όλων των διαδικασιών σύναψης συμ- την κατάρτιση και αναθεώρηση του ΜΠΔΣ και του Προ-
βάσεων προμηθειών, υπηρεσιών και μίσθωσης Ακινή- ϋπολογισμού σε οποιαδήποτε χρονική στιγμή κατά τη
των, από τον σχεδιασμό, την κατάρτιση τευχών και την διάρκεια του έτους.
διενέργεια της διαδικασίας ανάθεσης έως και την σύνα- v) Την παρακολούθηση και εποπτεία των οικονομικών
ψη της σύμβασης. μεγεθών από όλες τις πηγές χρηματοδότησης.
ii) Τις προμήθειες υλικών και τον εφοδιασμό του Φο- vi) Την παρακολούθηση των διαθεσίμων κεφαλαίων
ρέα, με γραφική ύλη, χαρτί, αναλώσιμα. της Εταιρίας και την κατάρτιση σχετικών αναφορών προς
iii) Την καταχώρηση και την ευθύνη της διενέργειας τον Διευθυντή της Διεύθυνσης και προς την Διοίκηση
των ηλεκτρονικών διαγωνισμών μέσω ΕΣΗΔΗΣ, καθώς του Φορέα.
και την τεχνική υποστήριξης των Επιτροπών Αξιολόγη- vii) Τη μηνιαία συμφωνία όλων των λογαριασμών
σης. που τηρεί η εταιρεία σε όλα τα νομίμως λειτουργούντα
iv) Tη συγκέντρωση, τον έλεγχο των δικαιολογητικών πιστωτικά ιδρύματα και την παραγωγή των σχετικών
που απαιτούνται, και την προώθηση τους στο Τμήμα αναφορών προς τους ορκωτούς.
Ταμειακής Διαχείρισης, για την διεκπεραίωση της εξό- 7.2.4 Η Υπηρεσία Δημοσιονομικού Ελέγχου και Επο-
φλησης των προμηθευτών, κ.λπ. πτείας είναι αρμόδια ιδίως για τον έλεγχο και εκκαθάριση
v) Την εκποίηση άχρηστων και ακατάλληλων υλικών δαπανών, τον έλεγχο των αναφορών προς τα Υπουργεία
και εξοπλισμού, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. καθώς και τον έλεγχο για τη νομιμότητα και την κανο-
7.2.2.3. Το Τμήμα Τεχνικής Υπηρεσίας είναι αρμόδιο νικότητα των επιμέρους δαπανών. Ειδικότερα, είναι αρ-
για: μόδια για:
i) Το σχεδιασμό, την κατάρτιση των εγγράφων, την δι- i) Τον έλεγχο και εκκαθάριση δαπανών με βάσει τα
εξαγωγή της διαδικασίας σύναψης, την εποπτεία και την πλήρη και νόμιμα δικαιολογητικά αυτών, που της απο-
επίβλεψη των συμβάσεων έργου, κατά την έννοια της στέλλονται από το αρμόδιο Τμήμα Λογιστηρίου.
παρ. 6 του άρθρου 2 του ν. 4412/2016 (Α΄ 147). ii) Την υποστήριξη του Διευθυντή Οικονομικής Διεύ-
ii) Την τήρηση των φακέλων των συμβάσεων έργων και θυνσης, αναφορικά με την υιοθέτηση βέλτιστων πρακτι-
την καταχώριση των στοιχείων σε ηλεκτρονικές βάσεις κών και διαδικασιών χρηστής οικονομικής διαχείρισης.
δεδομένων οι οποίες τηρούνται στην Γενική Γραμματεία 8. Η Διεύθυνση Διοικητικών Υπηρεσιών και Ανθρώπι-
Υποδομών του Υπουργείου Υποδομών, Μεταφορών και νου Δυναμικού συγκροτείται από τα Τμήματα: i) Διαχείρι-
Δικτύων. σης Ανθρώπινου Δυναμικού, ii) Ανάπτυξης Ανθρώπινου
iii) Την κατάρτιση και τήρηση των σχετικών με το «Κε- Δυναμικού, iii) Διοικητικής Υποστήριξης και iv) Διοικη-
ντρικό Ηλεκτρονικό Σύστημα Κληρώσεων» καταλόγων τικής Μέριμνας.
ανά κατηγορία έργου. 8.1. Η Διεύθυνση Διοικητικών Υπηρεσιών και Ανθρώπι-
iv) Την παρακολούθηση τον έλεγχο και την διοίκηση νου Δυναμικού είναι αρμόδια ιδίως για θέματα εσωτερι-
των έργων με σκοπό την καλή και έγκαιρη εκτέλεση κής λειτουργίας του Φορέα τόσο σε κεντρικό όσο και σε
αυτών. περιφερειακό επίπεδο, για θέματα διοικητικής υποστή-
7.2.3. Το Τμήμα Προϋπολογισμού και Χρηματοοικο- ριξης, καθώς και για θέματα διαχείρισης και ανάπτυξης
νομικού Προγραμματισμού είναι αρμόδιο ιδίως για τη του ανθρώπινου δυναμικού που ανήκει στο Φορέα.
σύνταξη και την παρακολούθηση του ετήσιου προϋ- 8.2. Οι αρμοδιότητες των Τμημάτων της Διεύθυνσης
πολογισμού και ΜΠΔΣ των εσόδων και των δαπανών Διοικητικών Υπηρεσιών και Ανθρώπινου Δυναμικού ορί-
και του ΠΔΕ, τον χρηματοοικονομικό προγραμματισμό. ζονται ως ακολούθως:
Ειδικότερα: 8.2.1. Το Τμήμα Διαχείρισης Ανθρώπινου Δυναμικού
i) Την κατάρτιση, τροποποίηση και την παρακολού- είναι αρμόδιο ιδίως για την παρακολούθηση και εφαρ-
θηση της εκτέλεσης του Προϋπολογισμού του Φορέα. μογή της κείμενης νομοθεσίας που αφορά τα εργασια-
ii) Τη συμπλήρωση και αποστολή των χρηματοοικο- κά θέματα του προσωπικού (μισθολογικά, προσλήψεις,
νομικών στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας προαγωγές, διαδικασίες εσωτερικών μετακινήσεων,
μετατάξεων, αποσπάσεων, πειθαρχικές διαδικασίες, πρότυπα, την υλοποίηση την λειτουργία και την συντή-
σύναψης συμβάσεων συνεργασίας κ.λπ.), καθώς και για ρηση του συνόλου της πληροφοριακής υποδομής του
την κατάρτιση καταστάσεων κατάταξης (μισθολογικής - Φορέα (υλικό και λογισμικά) συμπεριλαμβανομένων
βαθμολογικής) και απογραφής του προσωπικού, βάσει της σύνταξης και υλοποίησης των κανόνων ασφαλείας
της κείμενης νομοθεσίας. Καταρτίζει, αξιολογεί και ανα- πληροφοριακών υποδομών με βάση τα διεθνή πρότυπα
θεωρεί τα περιγράμματα καθηκόντων και προσόντων καθώς και των δικτύων, του κέντρου δεδομένων, του
των θέσεων εργασίας, υποβάλλει πάσης φύσεως κατα- κέντρου δεδομένων ανάκαμψης από καταστροφή. Επι-
στάσεις σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή, διαχειρίζεται πλέον είναι υπεύθυνο για όλες τις τεχνικές προδιαγραφές
και τηρεί αρχείο υπηρεσιακών φακέλων προσωπικού, που περιλαμβάνονται σε συμβάσεις σχετικές με το αντι-
διαχειρίζεται και τηρεί στοιχεία ωρομέτρησης, αδειών, κείμενό του καθώς επίσης και για την τεχνική επίβλεψη
απουσιών, υπερωριών, εκτέλεσης εκτός έδρας υπη- και παραλαβή οποιασδήποτε σχετικής σύμβασης.
ρεσιών και υπηρεσιακών ταξιδιών για το σύνολο του 9.2.2. Το Τμήμα Ανάπτυξης Εφαρμογών είναι αρμόδιο
προσωπικού του Φορέα, μεριμνά για την εφαρμογή της για την ανάλυση, τις προδιαγραφές, τον σχεδιασμό και
νομοθεσίας περί υγείας και ασφάλειας των εργαζομένων την υλοποίηση του συνόλου των εφαρμογών και λογι-
και εποπτεύει την υγιεινή των χώρων εργασίας. σμικού, μη γεωχωρικού αντικειμένου, που αναπτύσσε-
8.2.2. Το Τμήμα Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού ται στο Φορέα, συμπεριλαμβανομένων των ψηφιακών
είναι αρμόδιο ιδίως για τη διάγνωση και ανάλυση των βάσεων Λειτουργούντος Κτηματολογίου και Κτηματο-
εκπαιδευτικών αναγκών, το σχεδιασμό, υλοποίηση και γράφησης καθώς και κάθε άλλης ψηφιακής βάσης, μη
αξιολόγηση των προγραμμάτων εκπαίδευσης, με σκοπό γεωχωρικού αντικειμένου, του Φορέα. Επιπλέον είναι
τη βελτίωση της απόδοσης του ανθρώπινου δυναμικού, υπεύθυνο για όλες τις τεχνικές προδιαγραφές που περι-
για τη σύνταξη του ετήσιου σχεδίου εκπαίδευσης και λαμβάνονται σε συμβάσεις σχετικές με το αντικείμενό
του αντίστοιχου προϋπολογισμού, για την ανάπτυξη και του καθώς επίσης και για την τεχνική επίβλεψη και πα-
διαχείριση του συστήματος αξιολόγησης του προσωπι- ραλαβή οποιασδήποτε σχετικής σύμβασης.
κού βάσει της κείμενης νομοθεσίας, για την εφαρμογή 9.2.3. Το Τμήμα Ανάπτυξης Χωρικών Εφαρμογών είναι
μεθόδων εξ αποστάσεως εκπαίδευσης με την τεχνολογία αρμόδιο για την ανάλυση, τον σχεδιασμό, τις προδιαγρα-
της τηλεεκπαίδευσης, καθώς και για ενέργειες ανάπτυξης φές, τα πρότυπα, την ανάπτυξη και την λειτουργία του
και προώθησης καινοτόμων ιδεών και προτάσεων του συνόλου των εφαρμογών και λογισμικών με γεωχωρι-
προσωπικού. κό αντικείμενο του Φορέα, συμπεριλαμβανομένων και
8.2.3. Το Τμήμα Διοικητικής Υποστήριξης είναι αρ- των χωρικών βάσεων Λειτουργούντος Κτηματολογίου,
μόδιο ιδίως για την παροχή υπηρεσιών γραμματειακής κτηματογράφησης και κάθε άλλης γεωχωρικής βάσης
υποστήριξης και την εκτέλεση διοικητικών εργασιών για του Φορέα. Επιπλέον είναι υπεύθυνο για όλες τις τεχνι-
τις ανάγκες των Διευθύνσεων και των άλλων οργανικών κές προδιαγραφές που περιλαμβάνονται σε συμβάσεις
μονάδων, για τη λειτουργία της υπηρεσίας πρωτοκόλλου σχετικές με το αντικείμενό του, καθώς επίσης και για την
του Φορέα και την τήρηση αναλογικού και ψηφιακού τεχνική επίβλεψη και παραλαβή οποιασδήποτε σχετικής
αρχείου εισερχομένων - εξερχόμενων εγγράφων και την σύμβασης.
τήρηση συστήματος αρχειοθέτησης του εν γένει αρχείου 9.2.4. Το Τμήμα Υποστήριξης Εφαρμογών είναι αρμό-
του Φορέα. διο για την υποστήριξη της διαδικασίας ανάπτυξης του
8.2.4. Το Τμήμα Διοικητικής Μέριμνας είναι αρμόδιο συνόλου των εφαρμογών της Διεύθυνσης συμμετέχο-
ιδίως για την συντήρηση και την καθαριότητα των εγκα- ντας στον σχεδιασμό, αποσφαλμάτωση και υποστήρι-
ταστάσεων του Φορέα, τον έλεγχο και τη τήρηση των ξη λειτουργίας τους και υποστηρίζει την ασφάλεια του
αποθεμάτων ασφαλείας υλικών για τη λειτουργία του συστήματος πληροφορικής του Φορέα.
Φορέα, για την τήρηση των διαδικασιών αποθήκευσης 10. Η Νομική Διεύθυνση συγκροτείται από τα Τμήμα-
όλων των αναλωσίμων και των παγίων αγαθών, για την τα: i) Νομικής Υποστήριξης Εσωτερικής Λειτουργίας,
τήρηση αρχείων αποθήκης και τη διενέργεια απογρα- ii) Νομικής Υποστήριξης Κτηματολογίου και iii) Νομικής
φών, για τη διαχείριση του εξοπλισμού και των μέσων Υποστήριξης Κτηματογράφησης.
εργασίας του προσωπικού, καθώς και για τη μέριμνα 10.1. Η Νομική Διεύθυνση είναι αρμόδια ιδίως για
κίνησης των οχημάτων του Φορέα. την υποστήριξη του Διοικητικού Συμβουλίου και της
9. Η Διεύθυνση Πληροφορικής συγκροτείται από τα εσωτερικής λειτουργίας του Φορέα, για ζητήματα που
Τμήματα: ι) Υποστήριξης Συστημάτων και Δικτύων, αφορούν τις σχέσεις του Φορέα με τρίτους, για την νο-
ιι) Ανάπτυξης Εφαρμογών, ιιι) Ανάπτυξης Χωρικών Εφαρ- μική υποστήριξη της λειτουργίας του Εθνικού Κτημα-
μογών και ιv) Υποστήριξης Εφαρμογών. τολογίου και, ειδικότερα, της λειτουργίας των Κτημα-
9.1. Η Διεύθυνση Πληροφορικής είναι αρμόδια ιδίως τολογικών Γραφείων και των Υποκαταστημάτων τους,
για τον συντονισμό και την παρακολούθηση των δράσε- για την νομική υποστήριξη των έργων που υλοποιεί ο
ων των τμημάτων της, καθώς και για τη διασφάλιση της Φορέας, καθώς και για κάθε άλλη δραστηριότητα που
ασφάλειας των πληροφοριών του Φορέα. προσιδιάζει στις αρμοδιότητές της. Στην αρμοδιότητα
9.2. Οι αρμοδιότητες των Τμημάτων της Διεύθυνσης της Νομικής Διεύθυνσης ανήκουν επίσης η δικαστική εκ-
Πληροφορικής ορίζονται ως ακολούθως: προσώπηση και η νομική υποστήριξη των δικαιωμάτων
9.2.1. Το Τμήμα Υποστήριξης Συστημάτων και Δικτύων και συμφερόντων του Φορέα, καθώς και η επεξεργασία
είναι αρμόδιο για τον σχεδιασμό, τις προδιαγραφές, τα και υποβολή προτάσεων τροποποίησης της νομοθεσίας
που διέπει την εν γένει λειτουργία του Φορέα, η προε- 11. Κτηματολογικό Γραφείο Πειραιώς και Νήσων, με
τοιμασία σχεδίων κανονιστικών πράξεων που εκδίδονται έδρα τον Πειραιά.
κατ΄ εξουσιοδότηση της ίδιας νομοθεσίας και η σύνταξη 12. Κτηματολογικό Γραφείο Πελοποννήσου, με έδρα
ερμηνευτικών οδηγιών και εγκυκλίων για την εφαρμο- την Τρίπολη.
γή τους. Οι υπηρετούντες στη Διεύθυνση δικηγόροι με 13. Κτηματολογικό Γραφείο Βορείου Αιγαίου, με έδρα
έμμισθη εντολή κατανέμονται στα Τμήματα των επόμε- τη Μυτιλήνη.
νων περιπτώσεων, ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες του 14. Κτηματολογικό Γραφείο Κυκλάδων, με έδρα την
Φορέα, με απόφαση του Δ.Σ., ύστερα από εισήγηση του Ερμούπολη.
Προϊσταμένου της Διεύθυνσης. 15. Κτηματολογικό Γραφείο Κρήτης, με έδρα το Ηρά-
10.2. Οι αρμοδιότητες των Τμημάτων της Νομικής κλειο
Διεύθυνσης ορίζονται ως ακολούθως: 16. Κτηματολογικό Γραφείο Δωδεκανήσου, με έδρα
10.2.1. Το Τμήμα Νομικής Υποστήριξης Εσωτερικής τη Ρόδο.
Λειτουργίας είναι αρμόδιο ιδίως για την παροχή νομικής 17. Κτηματολογικό Γραφείο Ιονίων Νήσων, με έδρα
συνδρομής και υποστήριξης του Διοικητικού Συμβουλί- την Κέρκυρα.
ου, καθώς και για όλα τα θέματα εσωτερικής λειτουργίας Η έναρξη λειτουργίας έκαστου Κτηματολογικού Γραφεί-
του Φορέα, όπως για ζητήματα διενέργειας διαγωνισμών ου, εκκινεί από τη δημοσίευση της απόφασης της παρ.7
και σύναψης συμβάσεων με τρίτους, εργατικής, ασφαλι- του άρθρου 1 με την οποία καταργείται το αντίστοιχο Υπο-
στικής, φορολογικής και λοιπής νομοθεσίας, καθώς και θηκοφυλακείο της έδρας, με εξαίρεση το Κτηματολογικό
άλλα ζητήματα σχετιζόμενα με την καθημερινή λειτουρ- Γραφείο Κεντρικής Μακεδονίας η έναρξη λειτουργίας του
γία του Φορέα και τις σχέσεις του με τρίτους. οποίου διαπιστώνεται με απόφαση του Φορέα.
10.2.2. Το Τμήμα Νομικής Υποστήριξης Κτηματολογίου 2. Εντός είκοσι τεσσάρων (24) μηνών από την έναρξη
είναι αρμόδιο ιδίως για την εν γένει νομική υποστήριξη του ισχύος του παρόντος, σε κάθε Κτηματολογικό Γραφείο
Φορέα, των Κτηματολογικών Γραφείων και των Υποκατα- συστήνονται με την απόφαση της παρ. 7 του άρθρου 1,
στημάτων τους, σε ζητήματα ερμηνείας και εφαρμογής της Υποκαταστήματα, ως εξής:
νομοθεσίας για τη λειτουργία του Εθνικού Κτηματολογίου α) Στο Κτηματολογικό Γραφείο Ανατ. Μακεδονίας και
και του συστήματος Μεταγραφών και Υποθηκών. Θράκης, τα Υποκαταστήματα Αλεξανδρούπολης, Ορε-
10.2.3. Το Τμήμα Νομικής Υποστήριξης Έργων είναι στιάδας, Δράμας, Καβάλας, Ξάνθης (5).
αρμόδιο ιδίως για την εν γένει νομική υποστήριξη των β) Στο Κτηματολογικό Γραφείο Θεσσαλονίκης, τα Υπο-
έργων κτηματογράφησης και δασικών χαρτών της χώ- καταστήματα Καλαμαριάς, Λαγκαδά και (2).
ρας και κάθε άλλου έργου του Φορέα, καθώς και των γ) Στο Κτηματολογικό Γραφείο Κεντρικής Μακεδονίας,
σχετικών διαγωνισμών, τη νομική παρακολούθηση των τα Υποκαταστήματα Βέροιας, Κιλκίς, Έδεσσας, Γιαννι-
συμβάσεων, καθώς και την εν γένει νομική υποστήριξη τσών, Κατερίνης, Σερρών, Πολυγύρου, (7).
του Φορέα σε ζητήματα συναφούς νομοθεσίας με την δ) Στο Κτηματολογικό Γραφείο Δυτικής Μακεδονίας,
αρμοδιότητα του Τμήματος. τα Υποκαταστήματα Γρεβενών, Καστοριάς, Φλώρινας
και Εορδαίας (4).
Άρθρο 15 ε) Στο Κτηματολογικό Γραφείο Ηπείρου, τα Υποκατα-
Σύσταση και τοπική και υλική αρμοδιότητα στήματα Άρτας, Ηγουμενίτσας, Πρέβεζας, (3).
Κτηματολογικών Γραφείων και Υποκαταστημάτων στ) Στο Κτηματολογικό Γραφείο Θεσσαλίας, τα Υπο-
Κτηματολογικών Γραφείων του Φορέα καταστήματα Τυρνάβου, Καρδίτσας, Βόλου, Σκιάθου,
1. Συστήνονται Κτηματολογικά Γραφεία του Φορέα Τρικάλων (5).
ως εξής: ζ) Στο Κτηματολογικό Γραφείο Δυτικής Ελλάδας, τα
1. Κτηματολογικό Γραφείο Ανατ. Μακεδονίας και Θρά- Υποκαταστήματα Αιγιαλείας Αιγίου, Μεσολογγίου, Αγρι-
κης, με έδρα την Κομοτηνή. νίου, Πύργου, Αμαλιάδας (5).
2. Κτηματολογικό Γραφείο Θεσσαλονίκης, με έδρα τη η) Στο Κτηματολογικό Γραφείο Στερεάς Ελλάδας, τα
Θεσσαλονίκη. Υποκαταστήματα Λιβαδειάς, Θήβας, Χαλκίδας, Καρπε-
3. Κτηματολογικό Γραφείο Κεντρικής Μακεδονίας, με νησίου, Άμφισσας (5).
έδρα τη Θεσσαλονίκη. θ) Στο Κτηματολογικό Γραφείο Αθηνών, τα Υποκατα-
4. Κτηματολογικό Γραφείο Δυτικής Μακεδονίας, με στήματα Χαλανδρίου, Περιστερίου, Ηλιουπόλεως, Καλ-
έδρα την Κοζάνη. λιθέας (4).
5. Κτηματολογικό Γραφείο Ηπείρου, με έδρα τα Ιωάννινα. ι) Στο Κτηματολογικό Γραφείο Αττικής, τα Υποκατα-
6. Κτηματολογικό Γραφείο Θεσσαλίας, με έδρα τη Λά- στήματα Αμαρουσίου, Κηφισιάς, Αχαρνών, Νέας Ιωνίας,
ρισα. Ελευσίνας, Μαραθώνα, (6).
7. Κτηματολογικό Γραφείο Δυτικής Ελλάδας, με έδρα ια) Στο Κτηματολογικό Γραφείο Πειραιώς και Νήσων,
την Πάτρα. τα Υποκαταστήματα Γλυφάδας, Παλαιού Φαλήρου (2).
8. Κτηματολογικό Γραφείο Στερεάς Ελλάδας, με έδρα ιβ) Στο Κτηματολογικό Γραφείο Πελοποννήσου, τα
τη Λαμία. Υποκαταστήματα, Ναυπλίου, Κορίνθου, Σπάρτης, Κα-
9. Κτηματολογικό Γραφείο Αθηνών, με έδρα την Αθήνα. λαμάτας, Κυπαρισσίας (5).
10. Κτηματολογικό Γραφείο Αττικής, με έδρα το Κο- ιγ) Στο Κτηματολογικό Γραφείο Βορείου Αιγαίου, τα
ρωπί. Υποκαταστήματα Χίου, Ικαρίας, Σάμου, και Λήμνου (4).
ιδ) Στο Κτηματολογικό Γραφείο Κυκλάδων, τα Υποκα- 4. Οι αρμοδιότητες των Κτηματολογικών Γραφείων,
ταστήματα Άνδρου, Θήρας, Τήνου, Μήλου, Μυκόνου, οι οποίες ορίζονται στην περίπτ. α΄ της προηγούμενης
Νάξου και Πάρου (7). παραγράφου ασκούνται: α) στην περιοχή της τοπικής αρ-
ιε) Στο Κτηματολογικό Γραφείο Κρήτης, τα Υποκαταστή- μοδιότητας του αντίστοιχου Κτηματολογικού Γραφείου ή
ματα Ρεθύμνου, Χανίων, Αγίου Νικολάου Λασιθίου, (3). Υποθηκοφυλακείου της έδρας τους που καταργείται με
ιστ) Στο Κτηματολογικό Γραφείο Δωδεκανήσου, τα την παράγραφο 7 του άρθρου 1, β) στην περιοχή τοπικής
Υποκαταστήματα Καλύμνου, Πάτμου, Καρπάθου, Κώ, αρμοδιότητας εκάστου Υποκαταστήματος που υπάγεται
Λέρου (5). σε αυτό σύμφωνα με την παρ. 2 του παρόντος, όπως θα
ιζ) Στο Κτηματολογικό Γραφείο Ιονίων Νήσων, τα Υπο- ορισθεί με την απόφαση της παρ. 7 του άρθρου 1, και
καταστήματα Λευκάδας, Ζακύνθου και Κεφαλληνίας- γ) στην περιοχή τοπικής αρμοδιότητας των καταργού-
Ιθάκης (3). μενων Υποθηκοφυλακείων των οποίων η αρμοδιότητα
Με την απόφαση της παρ. 7 του άρθρου 1 καθορίζο- μεταφέρεται απευθείας στο Κτηματολογικό Γραφείο με
νται η έδρα και τα όρια της τοπικής αρμοδιότητας εκά- τη δημοσίευση της απόφασης της παρ. 7 του άρθρου 1.
στου Υποκαταστήματος. Με την ίδια απόφαση κατανέ- Οι αρμοδιότητες των Κτηματολογικών Γραφείων οι
μονται οι θέσεις του προσωπικού και ρυθμίζεται κάθε οποίες ορίζονται στην περίπτωση β΄ της προηγούμενης
αναγκαίο ζήτημα για τη σύσταση του Υποκαταστήματος παραγράφου ασκούνται: α) στην περιοχή της τοπικής αρ-
και την άσκηση των αρμοδιοτήτων της παραγράφου 3 μοδιότητας του αντίστοιχου Κτηματολογικού Γραφείου
από το Κτηματολογικό Γραφείο ή το Υποκατάστημα που ή Υποθηκοφυλακείου της έδρας τους που καταργείται
ορίζεται στην προηγούμενη παράγραφο. με την παράγραφο 7 του άρθρου 1 και β) στην περιοχή
H σύσταση των Υποκαταστημάτων γίνεται σταδιακά, τοπικής αρμοδιότητας των καταργούμενων Υποθηκοφυ-
και κατ΄ ανώτατο όριο εντός του χρόνου του α΄ εδαφίου, λακείων των οποίων η αρμοδιότητα μεταφέρεται απευ-
σε συνάρτηση με την εξέλιξη της κτηματογράφησης, της θείας στο Κτηματολογικό Γραφείο με τη δημοσίευση της
ψηφιοποίησης των αρχείων των προς κατάργηση Υποθη- απόφασης της παρ. 7 του άρθρου 1.
κοφυλακείων, τον αριθμό των πράξεων που ήδη διενερ- Για το Κτηματολογικό Γραφείο Πελοποννήσου ως
γούνται ηλεκτρονικά, και λαμβάνοντας υπόψη οικονομικά αντίστοιχο Υποθηκοφυλακείο της έδρας του για την
και λειτουργικά στοιχεία των προς κατάργηση δομών. εφαρμογή του προηγουμένου εδαφίου, νοείται το Υπο-
3. Τα Κτηματολογικά Γραφεία είναι καθ΄ύλην αρμόδια θηκοφυλακείο Τριπόλεως Βορείου Πλευράς. Το Κτημα-
για: τολογικό Γραφείο Κεντρικής Μακεδονίας δεν ασκεί τις
α) Την άσκηση κάθε αρμοδιότητας που αφορά τη λει- αρμοδιότητες της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 3.
τουργία και τήρηση του Εθνικού Κτηματολογίου, σύμ- Άρθρο 16
φωνα με τις διατάξεις των νόμων 2308/1995, 2664/1998 Διάρθρωση των Κτηματολογικών Γραφείων
και 3889/2010 (Α΄182), όπως έχουν τροποποιηθεί και και των Υποκαταστημάτων τους
ισχύουν και των κατ΄ εξουσιοδότηση των νόμων αυτών
1. Κάθε Κτηματολογικό Γραφείο οργανώνεται και λει-
εκδιδόμενων κάθε φορά κανονιστικών πράξεων.
τουργεί σε επίπεδο Διεύθυνσης και διαρθρώνεται σε
β) αα) Την τήρηση, ενημέρωση και λειτουργία του συ-
Τμήματα ως εξής: α) Νομικό Τμήμα, β) Τεχνικό Τμήμα
στήματος Μεταγραφών και Υποθηκών σύμφωνα με όσα
και γ) Τμήμα Διοικητικής και Οικονομικής Υποστήριξης,
ορίζονται στο κ.δ. 19/23.7.1941, όπως τροποποιήθηκε
δ) Υποκαταστήματα.
με το ν.δ. 811/19.1.1971, μέχρι την έναρξη ισχύος του 2. Το Νομικό Τμήμα είναι αρμόδιο για τον έλεγχο των
Εθνικού Κτηματολογίου, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα τυπικών προϋποθέσεων και της νομιμότητας των αιτήσε-
στην παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 2664/1998. ων εγγραφής ή διόρθωσης πράξεων που δημιουργούν,
ββ) Την τήρηση, διαχείριση και ψηφιοποίηση των αρ- μεταβιβάζουν ή αλλοιώνουν καθ΄ οιονδήποτε τρόπο
χείων του συστήματος Μεταγραφών και Υποθηκών, και εμπράγματα δικαιώματα επί ακινήτων, την υποβολή
γγ) Την τήρηση, ενημέρωση και λειτουργία του συ- σχετικών εισηγήσεων στον Προϊστάμενο και την υπο-
στήματος ενεχύρων σε κινητά χωρίς παράδοση, άλλων στήριξη και καθοδήγηση των ενδιαφερομένων σχετικά
συμβάσεων παροχής ασφάλειας επί κινητών, καθώς και με την εγγραφή και διόρθωση πράξεων στα επιμέρους
της ενεχυρίασης ή εκχώρησης επιχειρηματικών απαιτή- συστήματα δημοσιότητας που τηρεί το Κτηματολογικό
σεων ή άλλων δικαιωμάτων, σύμφωνα με όσα ορίζονται Γραφείο. Συνεργάζεται με τη Διεύθυνση Κτηματολογίου
στα Κεφάλαια Α΄, Β΄ και Γ΄ του ν. 2844/2000 (Α΄220), μέχρι του Φορέα για την ομοιογενή αντιμετώπιση ζητημάτων
την έκδοση του προεδρικού διατάγματος που προβλέπε- αρμοδιότητας του Κτηματολογικού Γραφείου και παρέχει
ται στην παράγραφο 1 του άρθρου 19 του ίδιου νόμου. κάθε απαραίτητη υποστήριξη στα ζητήματα του πρώτου
Τα Υποκαταστήματα ασκούν τις αρμοδιότητες της πε- εδαφίου στον Προϊστάμενο του Κτηματολογικού Γραφεί-
ρίπτωσης β΄ στις περιοχές της κατά τόπον αρμοδιότητάς ου και στους Προϊσταμένους των Υποκαταστημάτων του.
τους και μέχρι την έναρξη ισχύος του Κτηματολογίου, 3. Το Τεχνικό Τμήμα είναι αρμόδιο για την ενημέρωση
σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην παρ. 3 του άρθρου των κτηματολογικών διαγραμμάτων που τηρούνται στο
1 του ν. 2664/1998. Ο Προϊστάμενος του Κτηματολογικού Κτηματολογικό Γραφείο, με βάση τις αιτήσεις που υπο-
Γραφείου μπορεί να εκχωρεί την άσκηση των αρμοδιο- βάλλονται για την καταχώριση ή διόρθωση εγγραπτέων
τήτων της περίπτωσης α΄ προς τους Προϊσταμένους των πράξεων και τη διόρθωση σφαλμάτων στα υφιστάμενα
Υποκαταστημάτων του. κτηματολογικά διαγράμματα. Ενημερώνει τα κτηματολο-
γικά διαγράμματα με νέες διοικητικές πράξεις σε συνερ- και δώδεκα [12] θέσεις με σχέση έμμισθης εντολής, που
γασία με τοπικούς φορείς και αποκαθιστά εκτεταμένες κατατάσσονται, ανά κατηγορία και ειδικότητα, ως εξής:
αστοχίες στα κτηματολογικά διαγράμματα. Επιβλέπει τις α) Κατηγορία Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΠΕ), θέ-
εργασίες διαπιστευμένων μηχανικών που έχουν ανατεθεί σεις διακόσιες σαράντα επτά [247] θέσεις:
από τον Φορέα στην περιοχή αρμοδιότητας του Κτημα- αα) Κλάδου Διοικητικού, θέσεις σαράντα [40].
τολογικού Γραφείου και διεκπεραιώνει τις αιτήσεις για ββ) Κλάδου Οικονομικού, θέσεις δεκαοκτώ [18].
έκδοση προδικαστικών τεχνικών εισηγήσεων σε αγωγές γγ) Κλάδου Νομικών, θέσεις πενήντα μία [51].
που επιφέρουν γεωμετρικές μεταβολές στα κτηματολο- δδ) Κλάδου Μηχανικών, θέσεις δεκατέσσερις [14].
γικά διαγράμματα. Συνεργάζεται με τη Διεύθυνση Κτη- εε) Κλάδου Μηχανικών με ειδικότητα Αγρονόμων -
ματολογίου του Φορέα για την ομοιογενή αντιμετώπιση Τοπογράφων Μηχανικών, θέσεις εβδομήντα επτά [77].
ζητημάτων αρμοδιότητας του Κτηματολογικού Γραφείου στστ) Κλάδου Πληροφορικής, θέσεις δεκαοκτώ [18].
και παρέχει κάθε απαραίτητη τεχνική υποστήριξη στο ζζ) Κλάδου Γεωτεχνικών, θέσεις τέσσερις [4].
Κτηματολογικό Γραφείο και τα Υποκαταστήματά του. ηη) Κλάδου Γεωτεχνικών με ειδικότητα Δασολόγων,
4. Το Τμήμα Διοικητικής και Οικονομικής Υποστήριξης, θέσεις επτά [7].
είναι αρμόδιο για την εξυπηρέτηση των ενδιαφερομέ- θθ) Κλάδου Περιβάλλοντος, θέσεις έξι [6].
νων, την παραλαβή και πρωτοκόλληση των αιτήσεων, ιι) Δικηγόρων με έμμισθη εντολή, θέσεις δώδεκα [12].
τον υπολογισμό και την είσπραξη των αναλογούντων β) Κατηγορία Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (ΤΕ), τριάντα
τελών και την εν γένει οικονομική διαχείριση, τη διε- τρείς [33] θέσεις:
νέργεια εγγραφών και καταχωρίσεων στα βιβλία των αα) Κλάδου Διοικητικού, θέσεις δέκα [10]
επιμέρους συστημάτων δημοσιότητας που τηρεί το Κτη- ββ) Κλάδου Λογιστικού, θέσεις δέκα [10].
ματολογικό Γραφείο και την έκδοση πιστοποιητικών από γγ) Κλάδου Πληροφορικής, θέσεις δύο [2].
αυτά, την ψηφιοποίηση των εισερχόμενων εγγράφων, τη δδ) Κλάδου Τεχνολογικών Εφαρμογών, θέσεις πέντε
λειτουργία και τη διασφάλιση της καλής κατάστασης και [5].
της ασφάλειας των κτιριακών και των πληροφοριακών εε) Κλάδου Τεχνολογικών Εφαρμογών με ειδικότητα
εφαρμογών και την παροχή κάθε είδους διοικητικής Μηχανικών Τοπογραφίας και Γεωπληροφορικής, θέσεις
υποστήριξης στο Κτηματολογικό Γραφείο και τα Υπο- έξι [6].
καταστήματά του. γ) Κατηγορία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΔΕ), [100]
5. Κάθε Υποκατάστημα Κτηματολογικού Γραφείου θέσεις:
οργανώνεται και λειτουργεί σε επίπεδο Τμήματος του αα) Κλάδου Διοικητικών Γραμματέων, θέσεις ογδόντα
οικείου Κτηματολογικού Γραφείου. οκτώ [88].
6. Οι Προϊστάμενοι των Κτηματολογικών Γραφείων ββ) Κλάδου Διοικητικών Γραμματέων, με ειδικότητα
ασκούν τις αποφασιστικές αρμοδιότητες της παρ. 3 του λογιστική θέσεις τέσσερις [4].
άρθρου 15, και οι Προϊστάμενοι των Υποκαταστημάτων γγ) Κλάδου Τεχνικών, θέσεις τρεις [3].
τις αποφασιστικές αρμοδιότητες της περίπτωσης β΄ της δδ) Κλάδου Προσωπικού Η/Υ, θέσεις τέσσερις [4].
παρ. 3 του άρθρου 15, και ζητούν, κατά την κρίση τους, εε) Κλάδου Οδηγών, θέση [1].
εισήγηση του Νομικού Τμήματος, είναι υπεύθυνοι για 2. Στις Περιφερειακές Υπηρεσίες του Φορέα (Κτηματο-
την έγκαιρη, έγκυρη και νόμιμη διεκπεραίωση των συ- λογικά Γραφεία και Υποκαταστήματά τους) συστήνονται
ναλλαγών στα επιμέρους συστήματα δημοσιότητας που πεντακόσιες ογδόντα δύο [582] ενιαίες θέσεις προσω-
τηρεί το Κτηματολογικό Γραφείο και τα Υποκαταστήματά πικού με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου
του σύμφωνα με το ισχύον νομοθετικό και κανονιστικό χρόνου, για την εκτέλεση καθηκόντων επιστημονικού,
πλαίσιο, για την τήρηση του νομίμου ωραρίου λειτουρ- τεχνικού και βοηθητικού χαρακτήρα, οι οποίες κατατάσ-
γίας και τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας των σονται, ανά κατηγορία, κλάδο και ειδικότητα, ως εξής:
υπηρεσιών τους, για την ασφαλή και ορθή χρήση του α) Κατηγορία Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΠΕ),
[316] θέσεις:
εξοπλισμού και των κτιριακών και πληροφοριακών υπο-
αα) Κλάδου Νομικών, [120] θέσεις.
δομών τους, για την ασφάλεια του προσωπικού και των
ββ) Κλάδου Μηχανικών με ειδικότητα Αγρονόμων-Το-
συναλλασσομένων και για τη διασφάλιση των τηρούμε-
πογράφων Μηχανικών, θέσεις ογδόντα τέσσερις [84].
νων κτηματολογικών δεδομένων και αρχείων από κάθε
γγ) Κλάδου Πληροφορικής, θέσεις δεκαεπτά [17].
ενδεχόμενο κίνδυνο.
δδ) κλάδου Διοικητικού, θέσεις ογδόντα δύο [82].
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄ εε) Κλάδου Οικονομικού, θέσεις δεκαεπτά [17].
ΠΡΟΣΩΠΙΚΟ ΤΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ β) Κατηγορία Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (ΤΕ), θέσεις
εκατόν οκτώ [108]:
Άρθρο 17 αα) Κλάδου Διοικητικού - Λογιστικού, θέσεις σαράντα
Σύσταση οργανικών θέσεων προσωπικού [40].
στην Κεντρική και στις Περιφερειακές ββ) Κλάδου Τεχνολογικών Εφαρμογών με ειδικότητα
Υπηρεσίες του Φορέα Μηχανικών Τοπογραφίας και Γεωπληροφορικής, θέσεις
1. Στην Κεντρική Υπηρεσία του Φορέα συνιστώνται τριάντα τέσσερις [34].
τριακόσιες εξήντα οκτώ [368] θέσεις προσωπικού με γγ) Κλάδου Πληροφορικής, θέσεις τριάντα τέσσερις
σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου [34].
γ) Κατηγορία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΔΕ), θέ- από τους νόμιμους αναπληρωτές τους, των καταργού-
σεις εκατόν πενήντα τέσσερις [154], του κλάδου Διοικη- μενων εμμίσθων Υποθηκοφυλακείων, εφόσον δεν έχουν
τικών Γραμματέων. υποβάλει αίτηση μετάταξης κατά τα οριζόμενα στην πα-
3. Προσόντα για την πρόσληψη στις θέσεις των ανω- ράγραφο 4 του άρθρου 20, και
τέρω κλάδων είναι όσα ορίζονται στις διατάξεις του π.δ. β) από τους ειδικούς άμισθους Υποθηκοφύλακες
50/2001 (Α΄ 39). εφόσον υποβάλουν στο Φορέα σχετική αίτηση εντός
4. Οι θέσεις της παραγράφου 2 του παρόντος άρθρου αποκλειστικής προθεσμίας ενός (1) μηνός από την πρό-
πληρούνται εφόσον, μετά την κατάργηση των θέσεων σκληση του επόμενου εδαφίου. Ο Φορέας αποστέλλει,
της παραγράφου 2 του άρθρου 19 και των παραγράφων εντός προθεσμίας ενός (1) μηνός από τη δημοσίευση του
1 και 5 του άρθρου 20, το προσωπικό που υπηρετεί στη παρόντος, προς τους υπηρετούντες άμισθους Υποθηκο-
Κεντρική και τις Περιφερειακές υπηρεσίες του Φορέα, φύλακες, πρόσκληση προς υποβολή αίτησης μεταφοράς
υπολείπεται των θέσεων που συστήνονται με τις δια- και ένταξης στο Φορέα. Η ένταξη των ειδικών άμισθων
τάξεις του παρόντος άρθρου και κατά τον αντίστοιχο Υποθηκοφυλάκων σε υπαλληλικό βαθμό διενεργείται με
αριθμό. Από τον περιορισμό του προηγούμενου εδαφί- απόφαση του Δ.Σ. του Φορέα, σύμφωνα με τα προβλε-
ου εξαιρούνται οι θέσεις των υποπεριπτώσεων ββ΄, γγ΄ πόμενα στις διατάξεις των άρθρων 80 και 82 του Κώδικα
και εε΄ της περίπτωσης α΄ και οι υποπεριπτώσεις ββ΄ και Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Υπαλλήλων και Υπαλ-
γγ΄ της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 2. Οι θέσεις του λήλων Ν.Π.Δ.Δ. (ν. 3528/2007, όπως ισχύει). Η υπηρεσία
παρόντος άρθρου κατανέμονται και ανακατανέμονται των ανωτέρω στις θέσεις αμίσθων Υποθηκοφυλάκων
στις οργανικές μονάδες της Κεντρικής Υπηρεσίας και των θεωρείται ως πραγματική δημόσια υπηρεσία για κάθε
Περιφερειακών Υπηρεσιών του Φορέα, με απόφαση του νόμιμη συνέπεια.
Γενικού Διευθυντή του Φορέα. Στις θέσεις της παραγράφου 1 τοποθετείται, με τη δη-
μοσίευση της απόφασης της παραγράφου 7 του άρθρου
Άρθρο 18 1, όποιο από τα πρόσωπα των περιπτώσεων α΄ και β΄
Σύσταση Kλάδου και θέσεων Προϊσταμένων του πρώτου εδαφίου της παρούσας παραγράφου υπη-
Κτηματολογικών Γραφείων - ρετούσε στο καταργούμενο, έμμισθο ή άμισθο, υποθη-
Προσόντα διορισμού κοφυλακείο της έδρας του Κτηματολογικού Γραφείου ή
1. Στο Φορέα συνιστώνται ενενήντα δύο (92) οργα- του Υποκαταστήματος.
νικές θέσεις Προϊσταμένων Κτηματολογικών Γραφείων Όσοι από τους Υποθηκοφύλακες δεν υποβάλλουν
και Υποκαταστημάτων τους, κατηγορίας ΠΕ, με σχέση αίτηση διορισμού στις θέσεις της παραγράφου 1, επα-
εργασίας δημοσίου δικαίου. Οι θέσεις κατανέμονται ανά ναδιορίζονται ως δικηγόροι στο Πρωτοδικείο στο οποίο
μία σε κάθε Κτηματολογικό Γραφείο και Υποκατάστημα ήταν δικηγόροι πριν από το διορισμό τους ως Υποθηκο-
Κτηματολογικού Γραφείου, όπως αυτά προβλέπονται φύλακες ή διορίζονται ως συμβολαιογράφοι, σε κενή
στην παράγραφο 2 του άρθρου 15, και εντάσσονται σε θέση στην έδρα του ειρηνοδικείου της περιφέρειας του
ειδικό κλάδο Προϊσταμένων Κτηματολογικών Γραφείων εφετείου όπου υπηρετούσαν, εφόσον είχαν καταλάβει
και Υποκαταστημάτων Κτηματολογικών Γραφείων που θέση υποθηκοφύλακα κατόπιν επιτυχίας τους σε σχετικό
συστήνεται με τον παρόντα νόμο στο Φορέα. διαγωνισμό.
2. Με την επιφύλαξη όσων ορίζονται στην παράγραφο Όσοι από τα πρόσωπα των περιπτώσεων α΄ και β΄ της
4 του παρόντος άρθρου, οι θέσεις της προηγούμενης παρούσας παραγράφου υποβάλουν αίτηση μεταφοράς
παραγράφου καλύπτονται με διορισμό, για θητεία πέντε και ένταξης και δεν διοριστούν στις θέσεις της παρ. 1,
ετών, με δυνατότητα ανανέωσης, ύστερα από προκή- εντάσσονται σε προσωποπαγή θέση Αναπληρωτή Προ-
ρυξη και ειδικό διαγωνισμό, με ανάλογη εφαρμογή των ϊσταμένου Κτηματολογικού Γραφείου ή Υποκαταστήμα-
διατάξεων των άρθρων 15, 16 και 17 του ν. 2190/1994 τος με σχέση εργασίας δημοσίου δικαίου.
(Α΄28), όπως ισχύει. Κατά τη διάρκεια της θητείας του Με απόφαση του Δ.Σ. του Φορέα, που δημοσιεύεται
προηγούμενου εδαφίου αναστέλλεται η άσκηση του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθορίζονται τα
δικηγορικού ή συμβολαιογραφικού λειτουργήματος. ειδικότερα καθήκοντα που ασκούνται από τους ανα-
3. Για την επιλογή και τοποθέτηση στις θέσεις ευθύνης πληρωτές Προϊσταμένους Κτηματολογικών Γραφείων
της παραγράφου 1 απαιτούνται σωρευτικά τα ακόλουθα ή Υποκαταστημάτων της παρούσας παραγράφου.
προσόντα: 5. Τα καθήκοντα της θέσης Προϊσταμένου Κτηματολο-
α) Τίτλος σπουδών Τμήματος Νομικής. γικού Γραφείου ή Υποκαταστήματος η οποία δεν καλύ-
β) Καλή γνώση μίας τουλάχιστον εκ των γλωσσών αγ- πτεται κατά την προηγούμενη παράγραφο ή κενώνεται
γλικής, γαλλικής ή γερμανικής, σύμφωνα με όσα ορίζο- για οποιονδήποτε λόγο, μπορεί να ασκούνται από τον
νται στο άρθρο 28 του π.δ. 50/2001 (Α΄39). Προϊστάμενο άλλου Κτηματολογικού Γραφείου ή Υποκα-
γ) Άσκηση δικηγορικού ή συμβολαιογραφικού λει- ταστήματος, ο οποίος ορίζεται με απόφαση του Γενικού
τουργήματος, ή προϋπηρεσία στη νομική διεύθυνση ή Διευθυντή του Φορέα.
σε νομικό τμήμα Κτηματολογικού Γραφείου του Φορέα, 6. Αν καταργηθεί Υποκατάστημα Κτηματολογικού Γρα-
για δεκαπέντε έτη συνολικά. φείου, ο Προϊστάμενός του τοποθετείται σε αντίστοιχη
4. Κατά την πρώτη εφαρμογή του παρόντος νόμου, οι κενή θέση Προϊσταμένου εντός της περιφερειακής ενό-
θέσεις της παραγράφου 1, καλύπτονται ως εξής: τητας στην οποία υπηρετούσε και η θέση που κατείχε
α) από τους Προϊσταμένους και, όπου αυτοί ελλείπουν, καταργείται. Αν δεν υπάρχει κενή θέση εντός της ίδιας
περιφερειακής ενότητας, ο υπάλληλος της προηγού- εδάφια της προηγούμενης παραγράφου εφαρμόζονται
μενου εδαφίου τοποθετείται σε προσωποπαγή θέση η και για το προσωπικό της παρούσας παραγράφου.
οποία συστήνεται και κατανέμεται εντός της ίδιας περι- 3. α) Δικηγόροι με έμμισθη εντολή της ΕΚΧΑ Α.Ε. με-
φερειακής ενότητας με απόφαση του Γενικού Διευθυντή ταφέρονται στις θέσεις της υποπερίπτωσης ιι΄ της πε-
του Φορέα σε Κτηματολογικό Γραφείο ή Υποκατάστημα ρίπτωσης α΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 17 θέσεις,
Κτηματολογικού Γραφείου. και ασκεί καθήκοντα αναπλη- κατόπιν συνεκτίμησης των ετών προϋπηρεσίας στην
ρωτή Προϊσταμένου στο Κτηματολογικό Γραφείο ή στο ΕΚΧΑ Α.Ε. και τα νομικά πρόσωπα τα οποία διαδέχθηκε,
Υποκατάστημα που τοποθετείται. Ο ανωτέρω καταλαμ- του αριθμού παραστάσεων ως πληρεξούσιοι της ΕΚΧΑ
βάνει την πρώτη θέση Προϊσταμένου Κτηματολογικού Α.Ε. και των νομικών προσώπων τα οποία διαδέχθηκε
Γραφείου ή Υποκαταστήματος εντός της ίδιας περιφε- και συνέντευξης από το Δ.Σ.
ρειακής ενότητας που θα κενωθεί, κατόπιν αίτησής του Για την τελική μοριοδότηση ο συνολικός αριθμός των
προς τον Φορέα. μορίων κάθε κριτηρίου πολλαπλασιάζεται με τον εξής
7. Με απόφαση του Δ.Σ. του Φορέα μπορεί να ανατί- συντελεστή:
θενται τα καθήκοντα Προϊσταμένου του Υποκαταστή- αα) 40% για τα έτη προϋπηρεσίας,
ματος Ικαρίας του Κτηματολογικού Γραφείου Βορείου ββ) 40% για τον αριθμό παραστάσεων,
Αιγαίου σε Συμβολαιογράφο που έχει την έδρα του στο γγ) 20% για τη συνέντευξη.
νησί, για χρονικό διάστημα από δύο (2) έως τέσσερα (4) Τα ως άνω κριτήρια αξιολογούνται ως ακολούθως:
έτη. Αν στο νησί έχουν την έδρα τους περισσότεροι του ααα) για κάθε έτος προϋπηρεσίας 25 μόρια, με ανώ-
ενός Συμβολαιογράφοι, πριν την από την ανάθεση και τατο όριο τα 500 μόρια,
την κατάρτιση της σύμβασης δημοσιεύεται πρόσκληση βββ) για 1-15 παραστάσεις 100 μόρια, για 16-30 πα-
εκδήλωσης ενδιαφέροντος και μεταξύ περισσοτέρων ραστάσεις 200 μόρια, για 31-45 παραστάσεις 300 μόρια,
ενδιαφερομένων, επιλέγεται ο αρχαιότερος υποψήφιος. για 46-60 παραστάσεις 400 μόρια, για 61 παραστάσεις
Με απόφαση του Δ.Σ. του Φορέα που δημοσιεύεται στην και άνω 500 μόρια,
Εφημερίδα της Κυβερνήσεως καθορίζονται τα ειδικό- γγγ) για τη συνέντευξη κατ΄ ανώτατο όριο 500 μόρια.
τερα καθήκοντα του Συμβολαιογράφου, η ενιαία βάση Το σύνολο των μορίων που μπορεί να λάβει ένας υποψή-
προσδιορισμού της αμοιβής ανάλογα με τον αριθμό των φιος από κάθε μέλος του Δ.Σ. δεν μπορεί να υπερβαίνει
μεταγραφομένων πράξεων και των χορηγουμένων αντι- τα 500 μόρια. Η τελική μοριοδότηση της συνέντευξης
γράφων, το ύψος της και κάθε αναγκαίο ζήτημα για την κάθε υποψηφίου προκύπτει από το μέσο όρο των βαθ-
εφαρμογή της παρούσας παραγράφου. μών των μελών του Δ.Σ.
Άρθρο 19 Για τη μεταφορά εκδίδεται απόφαση του Δ.Σ. εντός
Μεταβατικές διατάξεις για το προσωπικό προθεσμίας ενός μήνα από τη δημοσίευση του παρό-
του Φορέα που υπηρετούσε στην ΕΚΧΑ Α.Ε. ντος.
1. Στις θέσεις της παραγράφου 1 του άρθρου 17 με- β) Δικηγόροι με έμμισθη εντολή της ΕΚΧΑ Α.Ε. οι οποί-
ταφέρεται, με τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, το οι δεν μεταφέρονται στις θέσεις της υποπερίπτ. ιι΄ της
προσωπικό ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου που υπη- περίπτωσης α΄ της παρ. 1 του άρθρου 17 θέσεις μετα-
ρετεί στην ΕΚΧΑ Α.Ε. κατά τη δημοσίευσή του, εφόσον φέρονται αυτοδίκαια στις συνιστώμενες με την υποπε-
κατέχει τα τυπικά προσόντα πρόσληψης του κλάδου, ρίπτωση γγ΄ της περίπτωσης α΄, της παραγράφου 1 του
της εκπαιδευτικής βαθμίδας και της ειδικότητας των ίδιου άρθρου θέσεις, εκτός εάν εντός προθεσμίας δέκα
αντίστοιχων θέσεων. Για τη μεταφορά του προηγούμε- ημερών από το πέρας της προθεσμίας του τελευταίου
νου εδαφίου δεν απαιτείται το πρόσθετο προσόν διορι- εδαφίου της περίπτωσης α΄ της παρούσας παραγράφου
σμού της παρ. 1 του άρθρου 27 του π.δ. 50/2001. Για την δηλώσουν, με αίτηση τους προς το Φορέα, ότι δεν επι-
ένταξη του προσωπικού του πρώτου εδαφίου εκδίδεται θυμούν τη μεταφορά, οπότε καταβάλλεται η αποζημίω-
διαπιστωτική απόφαση του Δ.Σ. του Φορέα, με την οποία ση που προβλέπεται στις διατάξεις του άρθρου 46 του
γίνεται και η κατάταξή του σε βαθμούς, σύμφωνα με τα ν. 4194/2013 (Α΄208). Σε περίπτωση μη υποβολής της
προβλεπόμενα στις διατάξεις των άρθρων 80 και 82 του αίτησης του προηγούμενου εδαφίου, ως ημερομηνία
Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών ανάληψης καθηκόντων θεωρείται η ημερομηνία δημο-
Υπαλλήλων και Υπαλλήλων Ν.Π.Δ.Δ. που κυρώθηκε με το σίευσης του παρόντος.
άρθρο πρώτο του ν. 3528/2007, όπως τροποποιήθηκαν 4. Προσωπικό της ΕΚΧΑ Α.Ε. με σχέση εργασίας ορι-
από την παρ. 2 του άρθρου 25 του ν. 4369/2016. Για την σμένου χρόνου εντάσσεται σε συνιστώμενες στο Φορέα
κατάταξη λαμβάνεται υπόψη ο χρόνος υπηρεσίας του προσωποπαγείς θέσεις με την ίδια σχέση και για τον ίδιο
προσωπικού όπως έχει αναγνωριστεί από την ΕΚΧΑ Α.Ε. χρόνο. Για την ένταξη εκδίδεται απόφαση του Δ.Σ.
2. Το προσωπικό ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου 5. Απασχολούμενοι με συμβάσεις έργου, συνεχίζουν
που τυχόν δεν εντάσσεται στις θέσεις της παραγράφου 1 την απασχόλησή τους στο Φορέα, σύμφωνα με τα προ-
του άρθρου 17, κατατάσσεται με απόφαση του Δ.Σ. του βλεπόμενα στη σύμβασή τους και μέχρι την ολοκλήρω-
Φορέα σε προσωποπαγείς θέσεις με σχέση ιδιωτικού ση του έργου για το οποίο έχει συναφθεί η σύμβαση.
δικαίου αορίστου χρόνου, οι οποίες συνιστώνται με την 6. Προσωπικό αποσπασμένο στην ΕΚΧΑ Α.Ε. κατά τη
ίδια απόφαση και καταργούνται με την αποχώρηση όσων δημοσίευση του παρόντος, μεταφέρεται στο Φορέα για
τις κατέχουν με οποιονδήποτε τρόπο. Τα δύο τελευταία το υπόλοιπο της διάρκειας της απόσπασής του.
Άρθρο 20 στα άρθρα 83 και 84 του Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων

Μεταβατικές διατάξεις για το προσωπικό (ν. 2812/2000), εφόσον διαθέτουν τα προβλεπόμενα τυ-
των καταργούμενων Υποθηκοφυλακείων πικά προσόντα. Η μετάταξη διενεργείται με απόφαση
και Κτηματολογικών Γραφείων του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων
1. Στο Φορέα συνιστάται προσωρινός Κλάδος μονίμων Δικαιωμάτων, που εκδίδεται ύστερα από σύμφωνη γνώ-
υπαλλήλων πρώην Υποθηκοφυλακείων, κατηγοριών ΠΕ, μη του αρμόδιου υπηρεσιακού συμβουλίου δικαστικών
ΤΕ, ΔΕ και ΥΕ, με εκατόν ογδόντα εννέα (189) οργανικές υπαλλήλων, σε κενή θέση ή, αν δεν υπάρχει κενή θέση,
θέσεις ως εξής: σε προσωποπαγή, η οποία συνιστάται για το σκοπό αυτό
α) Κατηγορία Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΠΕ): ενε- με την πράξη μετάταξης και καταργείται με την καθ΄ οι-
νήντα τέσσερις (94) θέσεις. ονδήποτε τρόπο αποχώρηση του υπαλλήλου από την
β) Κατηγορία Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (ΤΕ): δέκα υπηρεσία. Η ισχύς της πράξης μετάταξης αναστέλλεται
(10) θέσεις. έως τη δημοσίευση της απόφασης της παραγράφου 7
γ) Κατηγορία Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (ΔΕ): του άρθρου 1 ή την παρέλευση του χρονικού διαστήμα-
ογδόντα μία (81) θέσεις. τος που προβλέπεται στο τελευταίο εδάφιο της παρα-
δ) Κατηγορία Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης (ΥΕ): τέσ- γράφου 5 του ίδιου άρθρου. Στο ίδιο χρονικό διάστημα
σερις (4) θέσεις. αναστέλλεται η κατάργηση της θέσης που προβλέπεται
Με απόφαση του Δ.Σ. του Φορέα το προσωπικό που στην παράγραφο 5 του άρθρου 1 και ο υπάλληλος θεω-
εντάσσεται στον προσωρινό Κλάδο της παρούσας πα- ρείται αποσπασμένος στο Φορέα και ασκεί τα καθήκοντα
ραγράφου κατατάσσεται οριστικά σε κλάδους και ειδι- που του αναθέτει ο Προϊστάμενος του Κτηματολογικού
κότητες, σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ. 50/2001 και Γραφείου ή του Υποκαταστήματος.
καταλαμβάνει προσωποπαγείς θέσεις με σχέση εργασίας 5. Στο Φορέα συνιστάται προσωρινός Κλάδος υπαλ-
δημοσίου δικαίου του αντίστοιχου κλάδου και ειδικότη- λήλων Κτηματολογικών Γραφείων και Υποκαταστημά-
τας. Ο προσωρινός κλάδος και οι θέσεις της παρούσας των Κτηματολογικών Γραφείων, ο οποίος περιλαμβάνει
παραγράφου καταργούνται με την καθ΄ οιονδήποτε τρό- επτακόσιες τριάντα οκτώ (738) προσωποπαγείς θέσεις
πο αποχώρηση όσων υπηρετούν στον Κλάδο. με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου,
2. Οι θέσεις της παραγράφου 1 κατανέμονται με την ως εξής: α) Κατηγορίας ΠΕ: θέσεις εκατόν εβδομήντα
απόφαση που προβλέπεται στην παράγραφο 7 του τέσσερις (174), β) Κατηγορίας ΤΕ: θέσεις ογδόντα (80)
άρθρου 1,ανά κατηγορία, ειδικότητα και αριθμό στα γ) Κατηγορίας ΔΕ: θέσεις τετρακόσιες εβδομήντα οκτώ
Κτηματολογικά Γραφεία Αθηνών, Πειραιώς και Νήσων, (478) και δ) Κατηγορίας ΥΕ: θέσεις έξι (6). Οι θέσεις κατα-
Θεσσαλονίκης, Ηπείρου, Κρήτης, Δυτικής Ελλάδας και νέμονται με απόφαση του Δ.Σ. του Φορέα στα Κτηματο-
Δωδεκανήσου και στα Υποκαταστήματα Χαλανδρίου, λογικά Γραφεία και τα Υποκαταστήματά τους.
Σαλαμίνος, Κατερίνης, Άρτας, Χανίων, Ναυπλίου, Χίου, Σά- 6. Στις θέσεις του προσωρινού Κλάδου της προηγούμε-
μου, Κώ, Λέρου των οικείων Κτηματολογικών Γραφείων. νης παραγράφου εντάσσεται αυτοδίκαια με τη δημοσί-
3. Στις θέσεις της παραγράφου 1, όπως κατανέμονται ευση της απόφασης της παραγράφου 7 του άρθρου 1 ή
σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 2 του παρόντος, με- με την πάροδο είκοσι τεσσάρων μηνών από τη δημοσί-
ταφέρεται και εντάσσεται αυτοδικαίως με τη δημοσίευση ευση του παρόντος νόμου: α) το προσωπικό με σχέση ερ-
της απόφασης της παραγράφου 7 του άρθρου 1 ή με την γασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου των Υποθη-
πάροδο είκοσι τεσσάρων μηνών από τη δημοσίευση του κοφυλακείων που μετατράπηκαν σε έμμισθα σύμφωνα
παρόντος νόμου, σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παρά- με τη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 32 του ν. 4456/2017
γραφο 5 του άρθρου 1, το προσωπικό που υπηρετεί, με (Α΄ 24) και β) το προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού
σχέση εργασίας δημοσίου δικαίου, σε θέσεις υπαλλήλων δικαίου αορίστου χρόνου των καταργούμενων ειδικών
εμμίσθων Υποθηκοφυλακείων, οι οποίες καταργούνται άμισθων Υποθηκοφυλακείων, εφόσον η πρόσληψη του
σύμφωνα με τις παραγράφους 5 και 7 του άρθρου 1, τελευταίου διενεργήθηκε πριν από την πρώτη Ιανουαρί-
εφόσον δεν έχει υποβάλει αίτηση μετάταξης κατά τα ου 2015, κατ΄ εφαρμογή των διατάξεων της παραγράφου
οριζόμενα στην επόμενη παράγραφο. 5 του άρθρου 56 του κ.δ. της 19/23.7.1941 όπως ίσχυαν
4. Το προσωπικό της προηγουμένης παραγράφου και κάθε φορά ή της παρ. 5 του άρθρου 23 του ν. 2664/1998,
το προσωπικό που προβλέπεται στην περίπτωση α΄ της όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 11 του άρθρου 2 του
παραγράφου 4 του άρθρου 18 μπορεί, με αίτηση που ν. 3127/2003 (Α΄67). Το κόστος της μισθοδοσίας καλύ-
υποβάλλεται στη Διεύθυνση Διοικητικού του Υπουργεί- πτεται από τα εισπραττόμενα τέλη.
ου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμά- 7. Για την ένταξη της προηγουμένης παραγράφου,
των και στο Δ.Σ. του Φορέα μέσα σε προθεσμία ενός (1) εκδίδεται διαπιστωτική απόφαση του Δ.Σ. του Φορέα,
μηνός από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, να με την οποία γίνεται και η κατάταξή του προσωπικού
μετατάσσεται σε κλάδο δικαστικών υπαλλήλων ή υπαλ- σε βαθμούς, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις δια-
λήλων της Κεντρικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Δικαι- τάξεις των άρθρων 80 και 82 του Κώδικα Κατάστασης
οσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ή Δημοσίων Πολιτικών Διοικητικών Υπαλλήλων και Υπαλ-
υπηρεσίας αρμοδιότητας του Υπουργείου Δικαιοσύνης, λήλων Ν.Π.Δ.Δ. που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του
Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ή Ν.Π.Δ.Δ. που ν. 3528/2007, όπως τροποποιήθηκαν από την παράγρα-
εποπτεύονται από το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφά- φο 2 του άρθρου 25 του ν. 4369/2016. Για την κατάταξη
νειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, κατά τα οριζόμενα λαμβάνεται υπόψη ο χρόνος υπηρεσίας του προσωπικού
που διανύθηκε στο καταργούμενο Υποθηκοφυλακείο. Ο ασφαλιστικών εισφορών, εξόδων κίνησης και λοιπών
ανωτέρω προσωρινός Κλάδος και οι αντίστοιχες προσω- αποζημιώσεων στον Πρόεδρο και τα μέλη του Δ.Σ., το
ποπαγείς θέσεις καταργούνται με την καθ΄ οιονδήποτε Γενικό Διευθυντή και το προσωπικό που υπηρετεί στο
τρόπο αποχώρηση όσων τις κατέχουν. Φορέα.
β) Την πληρωμή των συμβάσεων κτηματογράφησης
Άρθρο 21 και των λοιπών πάσης φύσεως συμβάσεων του Φορέα.
Ένταξη του προσωπικού σε μισθολογικά
γ) Την πληρωμή μισθωμάτων και κοινοχρήστων ακινή-
κλιμάκια
των ή κινητών που μισθώνει ο Φορέας με κοινή ή χρη-
1. Για τις αποδοχές και την ένταξη σε μισθολογικά ματοδοτική μίσθωση, καθώς και την ασφάλιση κτιρίων,
κλιμάκια του προσωπικού του Φορέα που εντάσσεται λειτουργικών και πληροφοριακών συστημάτων, επίπλων
στις θέσεις που προβλέπονται στα άρθρα 18, 19 και 20 κ.λπ.
του παρόντος νόμου, εφαρμόζονται οι διατάξεις των δ) Την κάλυψη των κάθε είδους λειτουργικών εξόδων
άρθρων 7 έως και 34 του ν. 4354/2015 (Α΄176). Για την (προμήθεια γραφικής ύλης, φωτισμός, θέρμανση, τη-
κατάταξη του προσωπικού του άρθρου 19 λαμβάνεται λεφωνικά, ταχυδρομικά και τηλεγραφικά έξοδα, λοιπές
υπόψη ο χρόνος υπηρεσίας του προσωπικού όπως έχει προμήθειες αναλώσιμων υλικών κ.λπ.).
αναγνωριστεί από την ΕΚΧΑ Α.Ε. Για το προσωπικό της ε) Την αγορά κτιρίων ή γηπέδων για την ανέγερση
παρ. 3 του άρθρου 19, το οποίο μεταφέρεται στις θέσεις κτιρίων ή επέκταση υφιστάμενων εγκαταστάσεων και
της υποπερίπτωσης γγ΄ της περίπτωσης α΄ της παρ. 1 του
εξυπηρέτηση συναφών δανείων.
άρθρου 17, ως χρόνος υπηρεσίας θεωρείται ο χρόνος
στ) Την εκπαίδευση και επιμόρφωση του προσωπικού.
από την πρόσληψη με έμμισθη εντολή στην ΕΚΧΑ Α.Ε.
ζ) Την επισκευή και συντήρηση κτιρίων, εγκαταστάσε-
Ειδικά για το προσωπικό με σχέση εργασίας ιδιωτικού
ων, επίπλων, μηχανημάτων, οργάνων και σκευών.
δικαίου αορίστου χρόνου των καταργούμενων ειδικών
η) Την εκπόνηση μελετών, πραγματοποίηση ερευνών
αμίσθων Υποθηκοφυλακείων δεν εφαρμόζονται οι δια-
τάξεις του άρθρου 27 του ν. 4354/2015. και τη λήψη κάθε είδους υπηρεσιών από τρίτους, ανα-
2. Οι αποδοχές των δικηγόρων που παρέχουν τις υπη- γκαίων για την εκπλήρωση του σκοπού του.
ρεσίες τους στο Φορέα με σχέση έμμισθης εντολής κα- θ) Την προμήθεια ηλεκτρονικού εξοπλισμού και λογι-
θορίζονται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 10 του σμικού, καθώς και την προσαρμογή, αναβάθμιση, βελ-
άρθρου 9 του ν. 4354/2015 (Α΄ 176). τίωση και επέκταση αυτών.
ι) Την προμήθεια επίπλων, σκευών και λοιπών ειδών
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄ εξοπλισμού.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΦΟΡΕΑ ια) Την έκδοση εντύπων.
ιβ) Τη δημοσίευση ανακοινώσεων σε έντυπο και ηλε-
Άρθρο 22
κτρονικό τύπο.
Οικονομικό Έτος - Όργανο διοίκησης και
ιγ) Τις δημόσιες σχέσεις που συνάπτονται με την εξυ-
διαχείρισης των πόρων - Προϋπολογισμός -
Έσοδα πηρέτηση του σκοπού του.
ιδ) Συνδέσεις και συνδρομές σε εταιρείες παρακο-
1. Οικονομικό έτος είναι η χρονική περίοδος η οποία λούθησης αγορών και τράπεζες πληροφοριών, καθώς
περιλαμβάνει τις διοικητικές πράξεις και τα γεγονότα, τα και εισφορές σε διεθνείς οργανισμούς στους οποίους
οποία σχετίζονται με τη διαχείριση των πιστώσεων και συμμετέχει.
την εκτέλεση των δαπανών του Φορέα. ιε) Κάθε άλλη δαπάνη που προβλέπεται από διάτα-
2. Το οικονομικό έτος αρχίζει την 1η Ιανουαρίου και λή-
ξη νόμου ή εξυπηρετεί και προάγει τους σκοπούς του
γει την 31η Δεκεμβρίου του ίδιου ημερολογιακού έτους.
Φορέα.
3. Η διοίκηση και διαχείριση των πόρων του Φορέα
2. Για την εκτέλεση οποιασδήποτε δαπάνης, απαιτείται
ασκείται από το Δ.Σ.
έγκριση του Προέδρου του Δ.Σ. ή των εξουσιοδοτημέ-
4. Με απόφαση του Δ.Σ. είναι δυνατή η παροχή εξου-
νων από αυτόν οργάνων καθώς και η ύπαρξη σχετικού
σιοδότησης σε άλλα όργανα του Φορέα να υπογράφουν
«με εντολή Προέδρου» έγγραφα ή άλλες πράξεις δια- κονδυλίου στον εγκεκριμένο προϋπολογισμό.
χείρισης. 3. Ο Πρόεδρος δύναται, με απόφασή του, να μεταβι-
5. Οι αναγκαίες για τη λειτουργία του Φορέα και την βάζει την αρμοδιότητα έγκρισης δαπανών στον Γενικό
εκπλήρωση της αποστολής του, πιστώσεις, εγγράφονται Διευθυντή του Φορέα.
στον ετήσιο προϋπολογισμό του. 4. Η έγκριση παρέχεται με ιδιαίτερο έγγραφο που συ-
6. Οι εισπράξεις των εσόδων ενεργούνται από τις Τρά- ντάσσεται σε δύο αντίτυπα από τη Διεύθυνση Οικονο-
πεζες με τις οποίες συνεργάζεται ο Φορέας. Οι εισπρά- μικών Υπηρεσιών και υπογράφεται από τον Πρόεδρο ή
ξεις των εσόδων και οι πληρωμές των πάσης φύσεως από το όργανο που έχει την αρμοδιότητα αυτή.
δαπανών, διενεργούνται από τις Τράπεζες στις οποίες 5. Μετά από την έγκριση της δαπάνης, το αρμόδιο όργα-
τηρούνται ειδικοί λογαριασμοί του Φορέα. νο προβαίνει στις νόμιμες ενέργειες για την εκτέλεσή της.
6. Οι εγκρίσεις δαπανών, που βαρύνουν εξ ολοκλήρου
Άρθρο 23 ή τμηματικά τα επόμενα οικονομικά έτη, παρακολουθού-
Δαπάνες - Διαδικασία έγκρισης νται μέχρι την ολοσχερή εξόφλησή τους.
1. Οι δαπάνες του Φορέα αφορούν ιδίως: 7. Οι καταρτιζόμενες συμβάσεις για λογαριασμό του
α) Την καταβολή αποδοχών, πρόσθετων αμοιβών, Φορέα περιλαμβάνουν απαραίτητα τον αριθμό και τη
χρονολογία της απόφασης του αρμόδιου οργάνου που 4. Στα χρηματικά εντάλματα προπληρωμής, εκτός από
εγκρίνει τη δαπάνη. τα ανωτέρω στοιχεία, αναγράφεται και η προθεσμία από-
8. Προκειμένου περί διορισμών, εντάξεων και μετατά- δοσης λογαριασμού.
ξεων του προσωπικού, βεβαιώνεται από τον Προϊστά- 5. Στα τιμολόγια ή αποδείξεις των πιστωτών του Φο-
μενο του αρμόδιου Τμήματος η ύπαρξη της αναγκαίας ρέα επί των οποίων στηρίζεται η έκδοση του Ε.Π. ή Τ.Π.,
για την αντιμετώπιση της δαπάνης πίστωσης, για μεν σημειώνεται με ειδική σφραγίδα ότι εξοφλήθη.
τους διορισμούς στη σχετική προκήρυξη ή στην πράξη 6. Τα Ε.Π. ή Τ.Π. συντάσσονται σε δύο αντίτυπα. Από
διορισμού, εφόσον ο διορισμός ενεργείται κατά νόμο αυτά το πρώτο φέρει την ένδειξη «ΠΡΩΤΟΤΥΠΟ», το
χωρίς διαγωνισμό, για δε τις εντάξεις και μετατάξεις επί δεύτερο «ΣΤΕΛΕΧΟΣ». Στο στέλεχος του Ε.Π. ή Τ.Π. υπό
των οικείων πράξεων. την ένδειξη «συνημμένο» σημειώνονται περιληπτικά τα
δικαιολογητικά που στηρίζουν την έκδοσή του.
Άρθρο 24 7. Τα Ε.Π. ή Τ.Π. δεν επιτρέπεται να φέρουν ξέσματα,
Διαδικασία εκκαθάρισης εξόδων προσθήκες, αλλοιώσεις, διαγραφές ή παρεγγραφές.
1. Η εκκαθάριση των εξόδων, δηλαδή ο προσδιορι- 8. Επιτρέπεται η έκδοση Ε.Π. ή Τ.Π. βάσει δικαιολογη-
σμός των δικαιωμάτων των πιστωτών του Φορέα, ενερ- τικών συνημμένων σε άλλο Ε.Π. ή Τ.Π. Στην περίπτωση
γείται από το αρμόδιο Τμήμα, με πράξη που εμφανίζει αυτή, επί του αντιγράφου και του στελέχους αυτού γί-
ολογράφως και αριθμητικώς το εκκαθαριζόμενο χρη- νεται σημείωση παραπομπής στο Χ.Ε. στο οποίο έχουν
ματικό ποσό. επισυναφθεί τα δικαιολογητικά.
2. Η κατά την προηγούμενη παράγραφο πράξη μονο- 9. Τα εντάλματα πληρωμής ή οι τίτλοι πληρωμής αρ-
γράφεται από τα υπηρεσιακά όργανα που συμπράττουν χειοθετούνται ημερολογιακά και κατά αριθμό.
στον έλεγχο των δικαιολογητικών, υπογράφεται δε από
το αρμοδίως εξουσιοδοτημένο από το Δ.Σ. υπηρεσιακό Άρθρο 26
όργανο. Τρόπος πληρωμής των δαπανών- Προπληρωμές
3. Επί ενιαίας εκκαθάρισης περισσότερων απαιτή- 1. Όλες οι δαπάνες του Φορέα πληρώνονται με επι-
σεων ενός ή περισσότερων δικαιούχων επισυνάπτεται ταγές και σε βάρος των τηρούμενων λογαριασμών σε
στα δικαιολογητικά και συγκεντρωτική κατάσταση των Τράπεζες ή άλλο πιστωτικό ίδρυμα. Επιτρέπεται, επίσης,
επιμέρους ποσών. Στην κατάσταση αυτή συντάσσεται η η πληρωμή των οφειλών και με εντολή μεταφοράς με τη
προβλεπόμενη πράξη εκκαθάρισης της δαπάνης. μεσολάβηση της Τράπεζας που ασκεί τη διαχείριση σε
4. Στα δικαιολογητικά των δαπανών δεν επιτρέπονται πίστωση λογαριασμού των δικαιούχων που τηρούνται
ξέσματα ή αλλοιώσεις. Σε περίπτωση διόρθωσης στην σε πιστωτικό ίδρυμα ή Τράπεζα.
πράξη εκκαθάρισης της δαπάνης, εκδίδεται καινούριο 2. Οι πληρωμές για δαπάνες αποδοχών του προσωπι-
παραστατικό. κού του Φορέα διενεργούνται μέσω ΕΑΠ.
5. Όταν, κατά την άσκηση ελέγχου, διαπιστώνονται 3. Οι επιταγές και οι εντολές μεταφοράς υπογράφονται
ελλείψεις ή ατέλειες των δικαιολογητικών, αυτά επιστρέ- από τα εξουσιοδοτημένα από το Δ.Σ. αρμόδια όργανα
φονται προς συμπλήρωση στην αρμόδια υπηρεσία. και μέχρι το ύψος του ποσού που το ίδιο έχει ορίσει.
4. Επιτρέπεται η προπληρωμή προς αντιμετώπιση δα-
Άρθρο 25 πανών για τις οποίες είναι, λόγω της φύσης τους ή της
Εντάλματα και Τίτλοι Πληρωμής επείγουσας υπηρεσιακής ανάγκης, δυσχερής η τήρηση
1. Οι εκκαθαριζόμενες από την αρμόδια υπηρεσία δα- των διατυπώσεων, που προβλέπονται από τις ισχύουσες
πάνες πληρώνονται βάσει εντολών πληρωμής ή τίτλου διατάξεις.
πληρωμής (Ε.Π. ή Τ.Π. ), σε βάρος της οικείας πίστωσης
του προϋπολογισμού και πάντοτε εντός των προβλέψε- Άρθρο 27
ων αυτού και των εκάστοτε υπολοίπων του λογαριασμού Ταμειακή διαχείριση
ταμειακής διαχείρισης του Φορέα. 1. Η Ταμειακή Διαχείριση του Φορέα διενεργείται από
2. Στα εν λόγω Ε.Π. ή Τ.Π. αναγράφονται: α) ο τίτλος τις Τράπεζες στις οποίες έχουν ανοιχθεί λογαριασμοί του
του Φορέα, β) το οικονομικό έτος, γ) το παραστατικό Φορέα.
βάσει του οποίου καταλογίζεται η δαπάνη, δ) ο αύξων 2. Η κάθε Τράπεζα, κατά την εξόφληση της επιταγής,
αριθμός του εντάλματος και ο σχετικός αριθμός πρω- τηρεί την τραπεζική διαδικασία. Τα σχετικά δικαιολογη-
τοκόλλου του συνοδεύοντος τα δικαιολογητικά εγγρά- τικά της διαδικασίας αυτής και οι εξοφλητικές αποδείξεις
φου, ε) το πληρωτέο ποσό ολογράφως και αριθμητικώς, των δικαιούχων, παραμένουν στην Τράπεζα.
στ) το ονοματεπώνυμο του δικαιούχου και κάθε άλλο 3. Δικαιολογητικό της πληρωμής αποτελεί το Ε.Π. ή Τ.Π.
στοιχείο προσδιοριστικό της ταυτότητάς του, προκειμέ- και η εμφάνιση της συναλλαγής στις κινήσεις που απο-
νου δε περί νομικού προσώπου, ο ακριβής τίτλος και η στέλλει η κάθε Τράπεζα για τη χρέωση του λογαριασμού
έδρα του, ζ) η Τράπεζα που θα ενεργήσει την πληρωμή, του Φορέα και την εκτέλεση κάθε εντολής πληρωμής
η) ο τόπος και ο χρόνος έκδοσης και θ) οι υπογραφές των δικαιούχων.
των αρμόδιων προσώπων, κατά την παράγραφο 2 του 4. Αν οι πληρωμές ενεργούνται με εντολές μεταφοράς,
προηγουμένου άρθρου. δεν απαιτείται η προσκόμιση δικαιολογητικών νομιμο-
3. Στα ανωτέρω Ε.Π. ή Τ.Π. παρατίθεται ανάλυση, στην ποίησης, ούτε εξοφλητική απόδειξη του δικαιούχου. Η
οποία αναγράφεται το πληρωτέο στο δικαιούχο ποσό απόδειξη εκτέλεσης της εντολής μεταφοράς ή χρέωσης
και οι τυχόν υπέρ του Δημοσίου και τρίτων κρατήσεις. του λογαριασμού του Φορέα, με πίστωση του δικαιού-
χου, αποτελεί στην περίπτωση αυτή δικαιολογητικό της 2. Σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, ο Φορέας υπο-
πληρωμής που διενεργήθηκε. χρεούται να προβαίνει στην απόδοση των υπέρ του Δη-
5. Η οικονομική και λογιστική διαχείριση για την εκπλή- μοσίου και τρίτων κρατήσεων επί των δικαιολογητικών
ρωση του σκοπού του Φορέα πραγματοποιείται κατά τα που εξοφλούνται είτε με επιταγή εκδιδόμενη είτε με
οριζόμενα στο ν. 4308/2014 (Α΄251). Ο Φορέας εξαιρεί- εντολή μεταφοράς.
ται από την εφαρμογή των διατάξεων του ν.δ. 496/1974
(Α΄ 204), των άρθρων 65, 66, 67, 68, 69Α, 69Β, 69Γ, 69Δ Άρθρο 30
και 69Ε και του Κεφαλαίου Δ΄ του ν. 4270/2014, καθώς Βιβλία οικονομικής διαχείρισης
και των διατάξεων του π.δ. 80/2016 (Α΄145). Ομοίως για 1. Το Τμήμα Λογιστηρίου και Ταμειακής Διαχείρισης
το Φορέα δεν έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παρ. 2 της Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών τηρεί τα προ-
του άρθρου 64 του ν. 4172/2013 (Α΄ 167). βλεπόμενα από σχετικές διατάξεις που καταλαμβάνουν
6. Ο Φορέας απαλλάσσεται από κάθε δημόσιο, κοινο- το Φορέα Βιβλία και Στοιχεία, μέσω μηχανογραφικού
τικό, λιμενικό ή δικαστικό τέλος ή άλλο φόρο, άμεσο ή συστήματος.
έμμεσο, εισφορά υπέρ τρίτου, δικαίωμα και κράτηση και 2. Επιτρέπεται η χρήση μηχανογραφικών μέσων και
συμπαρομαρτούντες φόρους και τέλη. συστημάτων πληροφορικής βάσει ειδικών κατά περί-
πτωση προγραμμάτων, για την κατάρτιση και εκτέλεση
Άρθρο 28 του Ισολογισμού και του Προϋπολογισμού.
Εξόφληση Χρηματικών Ενταλμάτων
1. Η εξόφληση των Ε.Π. η Τ.Π. ενεργείται είτε με υπο- Άρθρο 31
γραφή του δικαιούχου ή του νόμιμου αντιπροσώπου του Ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις
επί του Ε.Π. ή Τ.Π, είτε με ιδιαίτερη εξοφλητική απόδειξη. 1. Ο Φορέας συντάσσει και τις ακόλουθες ετήσιες οι-
Σε κάθε περίπτωση, δίπλα στην υπογραφή του δικαιού- κονομικές καταστάσεις, οι οποίες υποβάλλονται στον
χου σημειώνονται ο αριθμός της επιταγής, τα στοιχεία Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας και τον Υπουργό
της αστυνομικής ταυτότητας ή του κατά νόμο πιστο- Οικονομικών:
ποιητικού ή εγγράφου που αποδεικνύει την ταυτότητα α) Τον Ισολογισμό ή Κατάσταση Χρηματοοικονομικής
του εξοφλούντος, καθώς και η διεύθυνση της κατοικίας Θέσης (Πίνακας),
του. Σε περίπτωση διενέργειας πληρωμής οφειλών του β) Την Κατάσταση Αποτελεσμάτων (Πίνακας),
Οργανισμού με εντολή μεταφοράς, το αρμόδιο για την γ) Την Κατάσταση Μεταβολών Καθαρής Θέσης
εξόφληση όργανο αναγράφει επί του εξοφλούμενου (Πίνακας),
τίτλου, ότι αυτός εξοφλήθηκε με εντολή μεταφοράς δ) Την Κατάσταση Χρηματοροών (Πίνακας),
και σημειώνει συγχρόνως τον αύξοντα αριθμό και την ε) Το Προσάρτημα (Σημειώσεις).
ημερομηνία της, καθώς και τον αριθμό της σχετικής 2. Οι καταστάσεις αυτές καταρτίζονται σύμφωνα με
απόδειξης της Τράπεζας για την εκτέλεση της εντολής τα οριζόμενα στο ν. 4308/2014 και υποβάλλονται στα
μεταφοράς και θέτει την υπογραφή του. αρμόδια ελεγκτικά όργανα.
2. Ο φορέας μπορεί να διατηρεί και να διαχειρίζεται
Άρθρο 32
λογαριασμούς σε ιδιωτικά πιστωτικά ιδρύματα, τα οποία
Αποδόσεις στον Κρατικό Προϋπολογισμό
υποστηρίζουν αφενός την έκδοση μηχανογραφημένων
επιταγών για τη διασφάλιση της πλήρους μηχανογραφι- 1. Στην περίπτωση που από την οικονομική διαχείρι-
κής διαχείρισης των οικονομικών του φορέα, και αφε- ση του Φορέα κάθε έτους, μετά την αφαίρεση ποσού
τέρου τη δυνατότητα χρήσης σύγχρονων χρηματοοι- που προκύπτει από το άθροισμα: (α) των κάθε φορά
κονομικών προϊόντων για την είσπραξη των τελών από επίδικων απαιτήσεων κατά του Φορέα, (β) των πάσης
τους δικαιούχους. φύσεως προβλέψεων, ιδίως επισφαλών ή και ανεπίδε-
3. Οι Τράπεζες μέσω των οποίων ασκείται η ταμειακή κτων εισπράξεως απαιτήσεων από υπόχρεους καταβο-
διαχείριση του Φορέα αναγράφουν τόσο επί του τηρού- λής τελών ή προστίμων (γ) των αποδοτέων στο ΤΑΧΔΙΚ
μενου σε αυτές λογαριασμών του Φορέα, όσο και επί των ποσών της παραγράφου 3 του άρθρου 8 του παρόντος
αποστελλόμενων σε αυτές αντιγράφων των λογαριασμών και (δ) των εισπραχθέντων παγίων και αναλογικών τε-
και των αναγγελιών χρέωσης τούτων, τους αριθμούς των λών κτηματογράφησης, προκύπτει θετικό οικονομικό
εξοφλουμένων επιταγών και εντολών μεταφοράς. αποτέλεσμα (καθαρό αποτέλεσμα χρήσης - έσοδα μείον
4. Η εξόφληση των δικαιούχων πρέπει να στηρίζεται σε έξοδα), ποσοστό του αποτελέσματος αυτού αποδίδεται
πρωτότυπα παραστατικά, για τον έλεγχο της γνησιότη- στον Κρατικό Προϋπολογισμό, ως δημόσιο έσοδο.
τας των οποίων ευθύνεται προσωπικά έναντι του Φορέα 2. Το ποσοστό της προηγουμένης παραγράφου καθο-
το εντεταλμένο για το σκοπό αυτό όργανο. ρίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών
και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ύστερα από γνώμη του
Άρθρο 29 Δ.Σ. του Φορέα και δεν μπορεί να υπερβαίνει το 80%,
Απόδοση των υπέρ του Δημοσίου του θετικού αποτελέσματος. Η απόδοση του ποσοστού
και τρίτων κρατήσεων γίνεται εντός του επομένου μηνός από την έγκριση του
1. Οι επί των δικαιολογητικών αναγραφόμενες κρα- ισολογισμού από το Φορέα και την υπογραφή των οι-
τήσεις πληρώνονται με επιταγές ή εντολές μεταφοράς κονομικών καταστάσεων από τους ορκωτούς λογιστές.
ή μέσω ενιαίας Αρχής. Με την απόφαση του πρώτου εδαφίου της παραγράφου
αυτής καθορίζεται κάθε θέμα σχετικό με την ανωτέρω εργασίας στο Φορέα και λειτουργούν σύμφωνα με τις
απόδοση. ισχύουσες κάθε φορά διατάξεις που αφορούν τη σύνα-
3. Από 1.1.2019, και κατά το μεθεπόμενο οικονομικό ψη δημοσίων συμβάσεων και επικουρικά του Κώδικα
έτος κάθε διαχειριστικής χρήσης, το τυχόν αδιάθετο Διοικητικής Διαδικασίας (ν. 2690/1999).
ποσό του αποθεματικού, το οποίο έχει παραμείνει στο 5. Στις επιτροπές του παρόντος άρθρου είναι δυνατή
Φορέα, αποδίδεται στον Κρατικό Προϋπολογισμό, με η συμμετοχή ειδικών εμπειρογνωμόνων, εφόσον απαι-
κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Περι- τούνται εξειδικευμένες γνώσεις.
βάλλοντος και Ενέργειας, ύστερα από γνώμη του Δ.Σ.
του Φορέα. Άρθρο 35
Έλεγχος Εσόδων
Άρθρο 33 1. Η καταβολή των πάγιων και αναλογικών ανταποδο-
Έλεγχος οικονομικής διαχείρισης τικών τελών και προστίμων σχετικών με τους σκοπούς
1. Ο τακτικός έλεγχος της οικονομικής διαχείρισης των και την λειτουργία του Φορέα, γίνεται είτε σε λογαρια-
πόρων του Φορέα και ο έλεγχος των ετήσιων χρηματοοι- σμό του Φορέα που τηρείται σε οποιοδήποτε νομίμως
κονομικών καταστάσεων γίνεται από δύο (2) ορκωτούς λειτουργούν πιστωτικό ίδρυμα είτε με χρήση πιστωτικής
ελεγκτές - λογιστές που ορίζονται με απόφαση του Δ.Σ. κάρτας είτε με οποιονδήποτε άλλο αναγνωρισμένο στις
του Φορέα. Οι δαπάνες του ελέγχου βαρύνουν το Φορέα. συναλλαγές ασφαλή τρόπο, και σε κάθε περίπτωση κά-
2. Το διαχειριστικό έτος συμπίπτει με το οικονομικό νοντας χρήση των βέλτιστων πρακτικών που παρέχονται
έτος. από το Τραπεζικό Σύστημα.
3. Οι ορκωτοί ελεγκτές-λογιστές που ασκούν τον τα- 2. Ο έλεγχος των εισπράξεων διενεργείται καθημερινά
κτικό διαχειριστικό έλεγχο, υποβάλλουν μέχρι την 30ή μέσω ηλεκτρονικών αρχείων που παραλαμβάνει ο Φο-
Απριλίου κάθε έτους, έκθεση για τη διαχείριση και τον ρέας από την «ΔΙΑΣ ΑΕ» ή από την αναφορά συναλλα-
απολογισμό του διαχειριστικού έτους που έληξε. Οι εκ- γών που παρέχει στο on line διαχειριστικό περιβάλλον
θέσεις υποβάλλονται στον Υπουργό Περιβάλλοντος και το Πιστωτικό ίδρυμα με το οποίο συνεργάζεται για την
Ενέργειας, στον Υπουργό Οικονομικών και στο Ελεγκτικό χρήση της πιστωτικής κάρτας.
Συνέδριο. Οι Υπουργοί Περιβάλλοντος και Ενέργειας και 3. Περιοδικός έλεγχος διενεργείται με τη χρήση της
Οικονομικών και το Ελεγκτικό Συνέδριο μπορούν να ζη- «εφαρμογής ταμείου / ΣΠΕΚ» και του «ΣΤΕΚ», αλλά και
τήσουν οποτεδήποτε τη διενέργεια εκτάκτων ελέγχων με επιτόπιες επισκέψεις στις οργανικές περιφερειακές
της οικονομικής διαχείρισης του Φορέα. μονάδες.
Άρθρο 34 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ΄
Προμήθειες - Αναθέσεις εκτέλεσης έργων και ΠΡΟΣΦΥΓΕΣ ΚΑΤΑ ΠΡΑΞΕΩΝ ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΩΝ -
παροχής υπηρεσιών - Μισθώσεις - Εκμισθώσεις - ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΞΟΥΣΙΟΔΟΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ -
Αγορές - Εκποιήσεις Ακινήτων ΚΑΤΑΡΓΟΥΜΕΝΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ - ΕΝΑΡΞΗ ΙΣΧΥΟΣ
1. Οι κάθε είδους προμήθειες αγαθών, καθώς και οι
αναθέσεις εκτέλεσης έργων και παροχής υπηρεσιών του Άρθρο 36
Φορέα, διενεργούνται με απόφαση του Δ.Σ. του Φορέα ή Προσφυγές κατά πράξεων Προϊσταμένων
του εξουσιοδοτημένου από αυτό οργάνου, ύστερα από Κτηματολογικών Γραφείων και
αιτιολογημένη πρόταση των αρμόδιων υπηρεσιακών Υποκαταστημάτων
μονάδων, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις. 1. Σε κάθε Κτηματολογικό Γραφείο συστήνεται τριμε-
Για τις εκμισθώσεις, εκποιήσεις και αγορές ακινήτων από λής Επιτροπή Επίλυσης Αμφισβητήσεων. Η Επιτροπή συ-
το Φορέα εφαρμόζονται οι διατάξεις του π.δ. 715/1979 γκροτείται στην αρχή κάθε δεύτερου έτους, με απόφαση
(Α΄ 212), όπως κάθε φορά ισχύει. Για τις μισθώσεις ακι- του Δ.Σ. του Φορέα, για θητεία δύο (2) ετών που μπορεί
νήτων από το Φορέα εκδίδεται με απόφαση του Δ.Σ., να ανανεώνεται και αποτελείται από: α) τον Προϊστάμενο
Κανονισμός Μισθώσεων του Φορέα, ο οποίος εγκρίνε- του Κτηματολογικού Γραφείου, με αναπληρωτή Προϊ-
ται με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος στάμενο άλλου Κτηματολογικού Γραφείου, ως Πρόεδρο,
και Ενέργειας και Οικονομικών, που δημοσιεύεται στην β) έναν υπάλληλο του Φορέα του κλάδου Μηχανικών
Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. κατηγορίας ΠΕ, με ειδικότητα Αγρονόμων - Τοπογρά-
2. Η αξιολόγηση των αποτελεσμάτων των διαγωνι- φων Μηχανικών και γ) έναν υπάλληλο του Φορέα του
σμών και η διαδικασία διαπραγμάτευσης γίνεται από Κλάδου Νομικών ή ένα δικηγόρο με έμμισθη εντολή στο
επιτροπές, η σύνθεση και η θητεία των μελών των οποί- Φορέα, με τον αναπληρωτή του. Γραμματέας της Επιτρο-
ων καθορίζονται με απόφαση του Δ.Σ. ή του εξουσιοδο- πής ορίζεται υπάλληλος του Κτηματολογικού Γραφείου
τημένου από αυτό οργάνου. Κατηγορίας ΠΕ. Δεν αποτελεί κώλυμα για τον Προϊστά-
3. Η παραλαβή και η πιστοποίηση καλής εκτέλεσης βε- μενο του Κτηματολογικού Γραφείου η συμμετοχή του σε
βαιώνεται από τριμελή επιτροπή παραλαβής, η σύνθεση συνεδρίαση κατά την οποία συζητείται προσφυγή κατά
και η θητεία των μελών της οποίας καθορίζονται με από- πράξεως Προϊσταμένου Υποκαταστήματος του Κτημα-
φαση του Δ.Σ. ή του εξουσιοδοτημένου από αυτό οργάνου. τολογικού Γραφείου.
4. Οι παραπάνω επιτροπές, συγκροτούνται από 2. Κατά πράξεων του Προϊσταμένου Κτηματολογικού
υπαλλήλους που υπηρετούν με οποιασδήποτε σχέση Γραφείου ή Υποκαταστήματος Κτηματολογικού Γραφείου
του Φορέα οι οποίες εκδίδονται κατ΄ εφαρμογή των δια- 5. Οι δύο Αντιπρόεδροι του Δ.Σ. της ΕΚΧΑ Α.Ε. υπηρε-
τάξεων των άρθρων 16, 17, 18 και 19 του ν. 2664/1998, τούν ως εκτελεστικά μέλη του Δ.Σ. και ασκούν τις αρμο-
ασκείται, μέσα σε προθεσμία δέκα (10) ημερών από την διότητες που τους ανατίθενται με απόφαση του Δ.Σ. κατ΄
επίδοση της πράξεως ή την άπρακτη παρέλευση των αναλογία με τις αρμοδιότητες των Αναπληρωτών Γενι-
προβλεπόμενων από τις διατάξεις αυτές προθεσμιών κών Διευθυντών Έργων και Κτηματολογίου αντίστοιχα,
προς έκδοση πράξης, ενδικοφανής προσφυγή ενώπιον μέχρι τον διορισμό των τελευταίων, κατά τα οριζόμενα
της Επιτροπής της παραγράφου 1. στην παράγραφο 8 του άρθρου 5.
Η προσφυγή καταχωρίζεται στο κτηματολογικό φύλλο 6. Ο Γενικός Διευθυντής της ΕΚΧΑ Α.Ε. ασκεί καθήκο-
του ακινήτου. ντα Αναπληρωτή Γενικού Διευθυντή Υποστηρικτικών
Αν δεν εκδοθεί απόφαση επί της προσφυγής μέσα σε Υπηρεσιών, μέχρι τον διορισμό του τελευταίου κατά τα
προθεσμία τριάντα (30) ημερών, θεωρείται ότι η από- οριζόμενα στην παράγραφο 8 του άρθρου 5.
φαση είναι απορριπτική. Μετά την παρέλευση της προ- 7. Η κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου Δι-
θεσμίας του προηγούμενου εδαφίου δεν επιτρέπεται η ευθύνουσα Σύμβουλος της ΕΚΧΑ Α.Ε. ασκεί καθήκοντα
έκδοση απόφασης. Γενικού Διευθυντή του Φορέα και τις αρμοδιότητες που
Η άσκηση της προσφυγής διακόπτει την προθεσμία για προβλέπονται στο άρθρο 5, μέχρι τον διορισμό Γενικού
την άσκηση των ένδικων βοηθημάτων της παραγράφου 3. Διευθυντή, σύμφωνα με τις διατάξεις του ίδιου άρθρου.
3. Κατά της απόφασης της Επιτροπής Επίλυσης Αμ- 8. Για τις αποζημιώσεις των μελών του μεταβατικού Δ.Σ.
φισβητήσεων που εκδίδεται σύμφωνα με την παρ. 2, της παρ. 4 εφαρμόζεται η υπ΄ αρίθμ. 2/36349/11.5.2016
ασκούνται τα ένδικα βοηθήματα που προβλέπονται στις απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλο-
διατάξεις των άρθρων 16, 17, 18 και 19 του ν. 2664/1998 ντος και Ενέργειας (ΥΟΔΔ΄ 254).
και στο άρθρο 791 Κ.Πολ.Δ. 9. Μέχρι την έκδοση της απόφασης της παρ. 1 του
4. Με απόφαση του Δ.Σ. του Φορέα που δημοσιεύ- άρθρου 40, διατηρείται σε ισχύ η απόφαση 53256/
εται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως καθορίζονται 19.12.2007 των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών
η ειδικότερη διαδικασία, ο τρόπος καταχώρισης των και Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων
προσφυγών και δημοσιότητας των αποφάσεων της πα- «Περί καθορισμού του τρόπου και της διαδικασίας εί-
ραγράφου 2, καθώς και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα για σπραξης των υπέρ του Φορέα Κτηματολογίου και Χαρ-
τη λειτουργία της. Στα μέλη της Επιτροπής της παρ. 1 τογραφήσεων Ελλάδος (Ο.Κ.Χ.Ε) πάγιων και ανταπο-
καταβάλλεται αμοιβή, της οποίας το ύψος και οι ειδικό- δοτικών τελών κτηματογράφησης της παρ. 10 περ. α΄
τερες προϋποθέσεις καταβολής, καθορίζονται με κοινή υποπερ. αα΄ και γ΄ του άρθρου 2 του ν. 2308/1995 όπως
απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλο- τροποποιήθηκε και ισχύει» (Β΄ 2452).
ντος και Ενέργειας, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 10. Στο Φορέα συστήνονται εντός προθεσμίας τριών
21 του ν. 4354/2015. μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου υπηρε-
σιακά και πειθαρχικά συμβούλια, σύμφωνα με τα άρθρα
Άρθρο 37 146Β και 159 του ν. 3528/2007 (Α΄ 26).
Μεταβατικές διατάξεις 11. Μέχρι την έκδοση των αποφάσεων των παρ. 1 και
1. Ο Φορέας παραμένει χωρίς καταβολή ανταλλάγ- 8 του άρθρου 40, κανονιστικές πράξεις έχουν εκδοθεί
ματος στη χρήση ακινήτων κυριότητας του Δημοσίου ή κατά τις εξουσιοδοτικές διατάξεις των νόμων 2308/1995
άλλου Ν.Π.Δ.Δ., στα οποία στεγάζονται υπηρεσίες των και 2664/1998, διατηρούν την ισχύ τους.
Υποθηκοφυλακείων που καταργούνται με την παρ. 5 12. Τις αρμοδιότητες των Τεχνικών Τμημάτων των
του άρθρου 1. Κτηματολογικών Γραφείων όπως προβλέπονται με
2. Οι βεβαιωμένες υπέρ ΕΚΧΑ Α.Ε. οφειλές στις Δ.Ο.Υ. την παράγραφο 3 του άρθρου 16 του παρόντος, ανα-
εισπράττονται και αποδίδονται στο Φορέα. λαμβάνει μέχρι την έναρξη λειτουργίας τους το Τμήμα
3. Όπου στην ισχύουσα νομοθεσία ή σε έγγραφα, δη- Συντονισμού Περιφερειακών Τεχνικών Υπηρεσιών της
μόσια ή ιδιωτικά, αναγράφεται η λέξη ΕΚΧΑ Α.Ε., εφεξής παραγράφου 2.2.2.2. του άρθρου 14 του παρόντος.
νοείται ο Φορέας. 13. Ο Φορέας, δύναται, προκειμένου να καλυφθούν
4. Ο κατά την έναρξη του παρόντος νόμου Πρόεδρος πρόσκαιρες και επείγουσες ανάγκες των έργων της κτη-
και τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΧΑ Α.Ε., ματογράφησης, και μέχρι την ολοκλήρωση των έργων
προσαυξημένα κατά δύο, αποτελούν το Δ.Σ. του Φορέα αυτών, να προσλαμβάνει προσωπικό με συμβάσεις μί-
και ασκούν τις αρμοδιότητες που προβλέπονται στις δι- σθωσης έργου, κατ΄ ανάλογη εφαρμογή των διατάξεων
ατάξεις των άρθρων 2, 3 και 4 του Κεφαλαίου Α΄, μέχρι του άρθρου 162 του ν. 4483/2017 (Α΄107).
το διορισμό του Προέδρου και των μελών του Δ.Σ. του
Φορέα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στις διατάξεις της Άρθρο 38
παραγράφου 2 του άρθρου 3. Τα προβλεπόμενα στο Παράδοση και παραλαβή αρχείων έμμισθων
προηγούμενο εδάφιο δύο νέα μέλη υποδεικνύονται για και άμισθων υποθηκοφυλακείων
διορισμό στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας 1. Οι Προϊστάμενοι των έμμισθων Υποθηκοφυλακεί-
από τον Υπουργό Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρω- ων, οι άμισθοι Υποθηκοφύλακες και οι εκτελούντες ή
πίνων Δικαιωμάτων. Μέχρι τον κατά το προηγούμενο αναπληρούντες στα έργα Υποθηκοφύλακα, Συμβολαι-
εδάφιο διορισμό, το Δ.Σ του Φορέα θεωρείται ότι έχει ογράφοι ή Ειρηνοδίκες, των Υποθηκοφυλακείων που
νόμιμη συγκρότηση. καταργούνται με την παράγραφο 5 του άρθρου 1, πα-
ραδίδουν στο Φορέα με την πάροδο ενός μηνός από την 5. Με απόφαση του Γενικού Διευθυντή του Φορέα κα-
έγγραφη προειδοποίησή τους: ταρτίζεται για την απεικόνιση όλων των περιουσιακών
α) Τα βιβλία υποθηκών, μεταγραφών, κατασχέσεων και στοιχείων (απαιτήσεων, υποχρεώσεων, καθαρής θέσης,
διεκδικήσεων, τα γενικά αλφαβητικά ευρετήρια υποθη- αποτελεσμάτων) της καταργούμενης δια του παρόντος
κών, μεταγραφών, κατασχέσεων και διεκδικήσεων, το νόμου ΕΚΧΑ Α.Ε., αναλυτικό ισοζύγιο - απογραφή το
βιβλίο εισαγωγής εγγράφων και εισπράξεως τελών και οποίο προκύπτει από τα λογιστικά αρχεία της εταιρεί-
δικαιωμάτων, τους βιβλιοδετημένους τόμους αα) των ας. Βάσει του Ισοζυγίου - Απογραφής του προηγούμε-
περιλήψεων και αιτήσεων εξαλείψεων, άρσεων κ.λπ., νου εδαφίου συντάσσεται με βάση τις διατάξεις του
μετά των σχετικών εγγράφων, ββ) των διεκδικητικών ν. 4308/2014 ο Μεταβατικός Ισολογισμός (Χρηματοοι-
αγωγών, γγ) των μεταγραφομένων συμβολαίων και κονομικές Καταστάσεις) με ημερομηνία την ημερομηνία
δδ) των αντιγράφων των κατασχετηρίων εκθέσεων, κα- κατάργησης της ΕΚΧΑ Α.Ε., ο οποίος ελέγχεται από οριζό-
θώς και όλα εν γένει τα βιβλία και αρχεία που τηρούνταν μενους για το σκοπό αυτό Ορκωτούς Ελεγκτές Λογιστές.
από τα άμισθα Υποθηκοφυλακεία, σύμφωνα με τις κάθε Το αναλυτικό ισοζύγιο-απογραφή και ο μεταβατικός ισο-
φορά ισχύουσες διατάξεις. Εφόσον τα ανωτέρω τηρού- λογισμός εγκρίνονται από το Δ.Σ. του Φορέα, και διαβι-
νται και ηλεκτρονικά, παραδίδεται και η ψηφιακή βάση βάζονται, μαζί με την έκθεση ελέγχου, στον Υπουργό
δεδομένων τους, συνοδευόμενη από αντίγραφο του Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
απαραίτητου λογισμικού. Άρθρο 39
β) Τις εκκρεμείς αιτήσεις για την έκδοση αντιγράφων, Ρύθμιση μισθωτικών σχέσεων
βεβαιώσεων ή πιστοποιητικών.
γ) Τα έπιπλα, σκεύη, μηχανήματα και όλο εν γένει τον 1.α) Για τη στέγαση των Κτηματολογικών Γραφείων
εξοπλισμό των αμίσθων υποθηκοφυλακείων, με την επι- και των Υποκαταστημάτων τους, που συστήνονται με
τις διατάξεις του παρόντος νόμου, ο Φορέας, με την
φύλαξη όσων ορίζονται στο τελευταίο εδάφιο της παρα-
επιφύλαξη της περίπτωσης β΄, υπεισέρχεται αυτοδικαί-
γράφου 3 του άρθρου 39, καθώς και τα εγκατεστημένα
ως, ως μισθωτής, στις, ισχύουσες κατά την ημερομηνία
προγράμματα ηλεκτρονικών εφαρμογών, καθώς και τον
κατάργησης των Κτηματολογικών Γραφείων και Υπο-
εξοπλισμό που αποκτήθηκε σύμφωνα με την περίπτωση
θηκοφυλακείων σύμφωνα με την παραγράφου 7 του
γ΄ της παρ. 6 του άρθρου 23 του ν. 2664/1998.
άρθρου 1, μισθώσεις ακινήτων, που έχουν συναφθεί από
2. Για την παράδοση και παραλαβή συντάσσεται εις
το Ελληνικό Δημόσιο ή από τους άμισθους Υποθηκοφύ-
πενταπλούν πρωτόκολλο που υπογράφεται από τον
λακες, για τη στέγαση των εμμίσθων ή αμίσθων Υποθη-
Υποθηκοφύλακα ή από τον εκτελούντα ή αναπληρού-
κοφυλακείων ή Κτηματολογικών Γραφείων, αντίστοιχα.
ντα στα έργα Υποθηκοφύλακα, Συμβολαιογράφο ή Ει- Ο Φορέας δικαιούται, μέσα σε προθεσμία ενός έτους από
ρηνοδίκη των Υποθηκοφυλακείων που καταργούνται την υπεισέλευσή του στη θέση του μισθωτή, σύμφωνα
σύμφωνα με την παράγραφο 5 του άρθρου 1, και από με το προηγούμενο εδάφιο, να καταγγείλει αζημίως τις
τον υπάλληλο που εξουσιοδοτείται για το σκοπό αυτόν μισθώσεις της παρούσας παραγράφου.
από το Δ.Σ. του Φορέα. Ένα αντίγραφο αρχειοθετείται β) Σε περίπτωση κατά την οποία, οι υπηρετούντες
στο Κτηματολογικό Γραφείο ή στο Υποκατάστημα του κατά την ημερομηνία δημοσίευσης του παρόντος νόμου,
Κτηματολογικού Γραφείου, ένα λαμβάνει αυτός που πα- άμισθοι υποθηκοφύλακες επιθυμούν τη συνέχιση της
ραδίδει, και από ένα αντίγραφο διαβιβάζεται από τον μισθωτικής σχέσης στο πρόσωπο τους για άλλη χρήση,
υπάλληλο του Φορέα που υπογράφει το πρωτόκολλο, οφείλουν να το δηλώσουν στο Φορέα ταυτόχρονα με την
στο Φορέα, στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και αποδοχή ή μη της πρόσκλησης του δεύτερου εδαφίου
Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και στον κατ’ άρθρο 35 του της παραγράφου 4 του άρθρου 18.
κ.δ. 19/23.7.1941 Εισαγγελέα Πρωτοδικών. 2. Στις περιπτώσεις κατά τις οποίες άμισθο Υποθηκοφυ-
3. Στο πρωτόκολλο παράδοσης - παραλαβής της προ- λακείο που καταργείται με τις διατάξεις της παραγράφου
ηγουμένης παραγράφου, καταγράφονται κατ΄ ελάχιστον: 5 άρθρου 1, στεγάζεται, κατά την ημερομηνία κατάργη-
η ημερομηνία παράδοσης - παραλαβής, η επωνυμία του σής του σύμφωνα με την παράγραφο 7 του άρθρου 1, σε
Υποθηκοφυλακείου το αρχείο του οποίου παραδίδεται, ακίνητο για το οποίο δεν έχει συναφθεί σύμβαση μίσθω-
και η επωνυμία του Κτηματολογικού Γραφείου που πα- σης, ο Φορέας παραμένει αυτοδικαίως στη χρήση του
ραλαμβάνει, το ονοματεπώνυμο αυτού που παραδίδει ακινήτου, για χρονικό διάστημα μέχρι έξι μήνες από την
και αυτού που παραλαμβάνει, ο αριθμός και το είδος ημερομηνία κατάργησης του Υποθηκοφυλακείου. Για τη,
των βιβλίων και αρχείων που παραδίδονται, μαζί με ενη- σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο, χρήση, καταβάλλε-
μέρωση για τυχόν προβλήματα στην κατάστασή τους, ται από το Φορέα στον κύριο ή επικαρπωτή του ακινήτου
καθώς και τα έπιπλα, σκεύη, μηχανήματα και ο λοιπός εύλογη αποζημίωση, το ύψος της οποίας συμφωνείται με
εν γένει εξοπλισμός που προβλέπεται στην περίπτωση διαπραγμάτευση μεταξύ των συμβαλλομένων.
γ΄ της παραγράφου 1. 3. Τα έπιπλα, σκεύη, μηχανήματα και όλος εν γένει ο
4. Μέσα σε δέκα ημέρες από την υπογραφή του πρω- εξοπλισμός των καταργουμένων αμίσθων Υποθηκο-
τοκόλλου παράδοσης - παραλαβής, αποδίδονται από φυλακείων περιέρχονται στην κυριότητα του Φορέα,
τον πρώην άμισθο Υποθηκοφύλακα ή τον εκτελούντα ή εκτός αν αποδεικνύεται αποκλειστικά με έγγραφα ότι
αναπληρούντα στα έργα Υποθηκοφύλακα, Συμβολαιο- αυτά αποκτήθηκαν πριν από την ημερομηνία έναρξης
γράφο ή Ειρηνοδίκη των Υποθηκοφυλακείων, τα τυχόν ισχύος της διατάξεως της παρ. 5 του άρθρου 20 του
οφειλόμενα στο Δημόσιο, στο ΤΑΧΔΙΚ ή στο Φορέα, τέλη. ν. 2145/1993 (Α΄ 88).
Άρθρο 40 των αιτήσεων στα βιβλία του άρθρου 9 και κάθε θέμα
Εξουσιοδοτήσεις τεχνικού ή λεπτομερειακού χαρακτήρα σχετικό με τα
1. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, ανωτέρω ζητήματα.
Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων 10. Με απόφαση του Δ.Σ. του Φορέα μπορεί να ανατί-
και Περιβάλλοντος και Ενέργειας που εκδίδεται ύστερα θενται στα Κτηματολογικά Γραφεία και αρμοδιότητες του
από πρόταση του Δ.Σ. του Φορέα, ρυθμίζεται ο ειδικότε- τομέα γεωχωρικών πληροφοριών και χαρτογραφήσεων
ρος τρόπος καταβολής και πιστοποίησης της πληρωμής που αφορούν την περιοχή της κατά τόπον αρμοδιότητάς
των τελών. Με όμοια απόφαση τα πάγια και αναλογικά τους.
τέλη όπως καθορίζονται στα άρθρα 6 και 7, επιτρέπεται 11. Με απόφαση του Γενικού Διευθυντή συστήνονται
να αναπροσαρμόζονται και να καθορίζονται και άλλες έως έξι (6) προσωρινές θέσεις Τομεάρχη Διαχείρισης
πράξεις για τις οποίες καταβάλλεται αναλογικό τέλος. Έργων υπό το Τμήμα Διαχείρισης Έργων της Διεύθυν-
2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος σης Έργων ανάλογα με τον αριθμό των διαχειριζόμενων
και Ενέργειας, Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων συμβάσεων και μέχρι την ολοκλήρωση των έργων Κτη-
ματογράφησης, με αρμοδιότητα το συντονισμό ομάδας
Δικαιωμάτων και Οικονομικών, που εκδίδεται ύστερα
επιβλεπόντων έργων οι οποίοι αναφέρονται σε αυτόν.
από γνώμη του Δ.Σ. του Φορέα, μπορεί να αναπροσαρ-
Στις προσωρινές αυτές θέσεις ευθύνης καταβάλλεται μη-
μόζεται το ύψος του αποδιδόμενου στο ΤΑΧΔΙΚ ποσο-
νιαίο επίδομα θέσης ίσο με τα 2/3 του επιδόματος θέσης
στού και να ρυθμίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για
επιπέδου προϊσταμένου τμήματος όπως αυτό ορίζεται
τον τρόπο και τη διαδικασία απόδοσής του.
στην παρ. 1 αζ) του άρθρου 16 του ν. 4354/2016.
3. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Διοικητικής Ανα-
συγκρότησης, Οικονομικών και Περιβάλλοντος και Ενέρ- Άρθρο 41
γειας που εκδίδεται ύστερα από εισήγηση του Δ.Σ. μπορεί Καταργούμενες διατάξεις
να τροποποιείται η οργανωτική διάρθρωση της Κεντρικής 1. Οι διατάξεις:
και των Περιφερειακών Υπηρεσιών του Φορέα που προ- α) των άρθρων 1 έως και 14, 16, και 19 έως και 22 του
βλέπεται στο Κεφάλαιο Γ΄ και να ανακατανέμονται οι θέ- ν. 325/1976,
σεις του προσωπικού που προβλέπονται στο Κεφάλαιο Δ΄. β) της παρ. 4 του άρθρου 10 του κ.δ. 19/23 Ιουλίου
4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και 1941 (Α΄244), όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 6
Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που εκδίδεται ύστερα από του α.ν. 305/1945 (Α΄ 110) και
εισήγηση του Δ.Σ. του Φορέα, μπορεί να τροποποιούνται γ) του άρθρου 1 του ν.δ. 4201/1961 (Α΄ 175), καθώς και
οι διατάξεις του Κεφαλαίου Ε΄ και να ρυθμίζεται κάθε ανα- οι κανονιστικές αποφάσεις που εκδόθηκαν κατ΄ εξου-
γκαίο ζήτημα για την οικονομική διαχείριση του Φορέα. σιοδότησή τους, καταργούνται.
5. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και 2. Οι διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 13 και η παρ. 7
Ενέργειας, που εκδίδεται ύστερα από εισήγηση του Φο- του άρθρου 14 του ν. 2308/1995, όπως αντικαταστάθηκε
ρέα με βάση τις ισχύουσες προδιαγραφές, εγκρίνεται Κα- με την παρ. 26 του άρθρου 3 του ν. 4164/2013 (Α΄ 156),
νονισμός Προεκτιμώμενων Αμοιβών, κατά παρέκκλιση καταργείται.
της περίπτωσης δ΄ της παρ. 8 του ν. 4412/2016 (Α΄ 147), 3. Οι διατάξεις των δευτέρου και τρίτου εδαφίων της
με την επιφύλαξη των διατάξεων του ενωσιακού δικαίου. παρ. 1 του άρθρου 5 του ν. 2664/1998 καταργούνται.
6. Με απόφαση του Δ.Σ. του Φορέα, που δημοσιεύε- 4. Κάθε διάταξη που ρυθμίζει με διαφορετικό τρόπο
ται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως καθορίζονται τα ζητήματα που ρυθμίζονται με το νόμο αυτόν καταργείται.
προσόντα που απαιτούνται για την κατάληψη θέσεων
Προϊσταμένων Διευθύνσεων και Τμημάτων και ρυθμί- Άρθρο 42
ζεται κάθε άλλο αναγκαίο οργανωτικό ζήτημα για τη Έναρξη ισχύος
λειτουργία του Φορέα. 1. Η ισχύς των διατάξεων του Κεφαλαίου Β΄ και της πα-
7. Με απόφαση του Δ.Σ. του Φορέα, που δημοσιεύε- ραγράφου 1 του άρθρου 41 αρχίζει για κάθε Κτηματολο-
ται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθορίζονται το γικό Γραφείο από τη δημοσίευση της αντίστοιχης απόφα-
περιεχόμενο των κτηματολογικών διαγραμμάτων και οι σης που προβλέπεται στην παράγραφο 7 του άρθρου 1.
τεχνικές προδιαγραφές κτηματογράφησης, καθώς και 2. Η ισχύς των διατάξεων του παρόντος Μέρους αρχί-
των υποστηρικτικών έργων. ζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερ-
8. Με απόφαση του Δ.Σ. του Φορέα μπορούν να κα- νήσεως, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στις επιμέρους
ταργούνται τα Υποκαταστήματα του άρθρου 15 και να διατάξεις του.
συγχωνεύεται η τοπική τους αρμοδιότητα στο οικείο ΜΕΡΟΣ Β΄
Κτηματολογικό Γραφείο. ΈΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗ ΛΑΤΟΜΙΚΩΝ
9. Με απόφαση του Δ.Σ. του Φορέα καθορίζεται α) ο ΟΡΥΚΤΩΝ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
τρόπος υποβολής και το περιεχόμενο των αιτήσεων για
την εγγραφή πράξεων, την χορήγηση αντιγράφων και Άρθρο 43
πιστοποιητικών, β) οι προϋποθέσεις και η διαδικασία Πεδίο εφαρμογής - ορισμοί
επιστροφής των τελών που καταβλήθηκαν αχρεώστη- 1. Οι διατάξεις του παρόντος νόμου εφαρμόζονται
τα, γ) το ειδικότερο περιεχόμενο και τα πεδία που συ- κατά την έρευνα και εκμετάλλευση των λατομικών ορυ-
μπληρώνονται υποχρεωτικά κατά την ψηφιακή εγγραφή κτών.
2. Λατομικά ορυκτά ονομάζονται τα ορυκτά της παρ. 3 Ινστιτούτου Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών
τα οποία δεν ανήκουν στην κατηγορία των μεταλλευμά- (Ι.Γ.Μ.Ε.).
των ή μεταλλευτικών ορυκτών, σύμφωνα με τις διατάξεις 5. Λατομικοί χώροι ή λατομεία είναι οι ενιαίοι χώροι για
του Μεταλλευτικού Κώδικα (ν.δ. 210/1973, Α΄ 277). τους οποίους έχουν χορηγηθεί και βρίσκονται σε ισχύ οι
3. Τα λατομικά ορυκτά διακρίνονται στις εξής κατη- προβλεπόμενες από την κείμενη νομοθεσία εγκρίσεις ή
γορίες: γνωστοποιήσεις: α) διενέργειας ερευνητικών εργασιών
α. μάρμαρα και φυσικοί λίθοι ή β) εκμετάλλευσης λατομικών ορυκτών.
αα. Στην κατηγορία των μαρμάρων ανήκουν διάφο- Δημόσια λατομεία είναι οι λατομικοί χώροι επί δημό-
ρα πετρώματα, ποικίλων χρωμάτων, εξορυσσόμενα σιων εκτάσεων και ιδιωτικά ή δημοτικά λατομεία είναι
σε όγκους, επιδεκτικά κοπής σε πλάκες, λείανσης και οι λατομικοί χώροι επί ιδιωτικών ή δημοτικών εκτάσεων,
στίλβωσης, καθώς και ο πωρόλιθος, το αλάβαστρο και αντίστοιχα.
ο όνυχας. 6. Λατομικές περιοχές αδρανών υλικών είναι οι εκτά-
ββ. Στην κατηγορία των φυσικών λίθων ανήκουν οι λα- σεις εντός των οποίων χωροθετούνται ένας ή περισσό-
ξευτοί δομικοί λίθοι, οι σχιστολιθικές και ασβεστολιθικές τεροι λατομικοί χώροι εκμετάλλευσης αδρανών υλικών
πλάκες και τα διακοσμητικά πετρώματα. και οι οποίες καθορίζονται με τη διαδικασία και τα κρι-
β. αδρανή υλικά τήρια των άρθρων 46,47 και 48. Στις λατομικές περιοχές
Στην κατηγορία των αδρανών υλικών ανήκουν περιλαμβάνονται και οι θέσεις συγκέντρωσης λατομικών
αα) τα υλικά διαφόρων διαστάσεων, που προέρχονται επιχειρήσεων αδρανών υλικών στην Περιφέρεια Αττικής,
από την εξόρυξη και θραύση πετρωμάτων ή την από- σύμφωνα με το άρθρο 15 του ν. 1515/1985 (Α΄ 18), που
ληψη φυσικών αποθέσεων θραυσμάτων τους και είναι διατηρήθηκε σε ισχύ με το άρθρο 41 του ν. 4277/2014
κατάλληλα να χρησιμοποιηθούν όπως έχουν ή ύστερα (Α΄ 156).
από θραύση ή λειοτρίβηση ή ταξινόμηση για την παρα- 7. Πάγια είναι τα μισθώματα που καταβάλλονται από
σκευή σκυροδεμάτων ή κονιαμάτων ή με μορφή σκύρων την έναρξη ισχύος της σύμβασης μίσθωσης και το ύψος
ή μεγαλύτερων τεμαχίων στην οδοποιία ή λοιπά τεχνικά τους είναι ανεξάρτητο από τις ποσότητες των παραγόμε-
έργα ή οικοδομές, ββ) τα υλικά που προέρχονται από νων προϊόντων ή παραπροϊόντων του λατομείου. Ανα-
την εξόρυξη ασβεστολιθικών πετρωμάτων και χρησι- λογικά είναι τα μισθώματα που καταβάλλονται μετά την
μοποιούνται για την παραγωγή ασβέστου ή υδραυλικών έναρξη της παραγωγικής διαδικασίας του λατομείου και
κονιών ή συλλιπασμάτων μεταλλουργίας, γγ) η μαρμα- συναρτώνται με το μέγεθος παραγωγής αυτού.
ρόσκονη και η μαρμαροψηφίδα όταν εξορύσσονται από 8. Με την επιφύλαξη της παρ. 6 του άρθρου 59, στις
λατομικούς χώρους, στους οποίους, παρά το γεγονός ότι διατάξεις του παρόντος νόμου δεν εμπίπτουν οι αμμο-
το περικλειόμενο πέτρωμα είναι επιδεκτικό κοπής σε ληψίες φυσικών αποθέσεων θραυσμάτων από τις κοίτες
πλάκες, λείανσης και στίλβωσης, εντούτοις δεν μπορεί και εκβολές ποταμών, χειμάρρων και από τις θαλάσσιες
να εξορυχθούν μάρμαρα σε όγκους λόγω τεκτονισμού και λιμναίες ακτές. Τα θέματα για τις αμμοληψίες αυτές
του πετρώματος. ρυθμίζονται από τον α.ν. 1219/1938 (Α΄ 191).
Δεν εμπίπτουν στις διατάξεις του παρόντος αδρανή
υλικά, τα οποία προέρχονται από την επεξεργασία και Άρθρο 44
ανακύκλωση αποβλήτων από εκσκαφές, κατασκευές Δικαίωμα έρευνας και εκμετάλλευσης
και κατεδαφίσεις (ΑΕΚΚ) ή «τεχνητά» αδρανή, τα οποία 1. Το δικαίωμα έρευνας και επιφανειακής ή/και υπό-
παράγονται από βιομηχανική επεξεργασία αποβλήτων, γειας εκμετάλλευσης των λατομικών ορυκτών ανήκει
παραπροϊόντων και υπολειμμάτων. στον ιδιοκτήτη της εδαφικής έκτασης, μέσα στην οποία
γ. βιομηχανικά ορυκτά υπάρχουν ή σε όποιον ο ιδιοκτήτης παραχώρησε το δι-
Στην κατηγορία των βιομηχανικών ορυκτών ανήκουν καίωμα αυτό.
όσα λατομικά ορυκτά δεν υπάγονται στις κατηγορίες α΄ Το δικαίωμα της εκμετάλλευσης εκτείνεται σε όλα τα
και β΄ της παρούσας παραγράφου και ιδίως ο καολίνης, ο παραγόμενα υποπροϊόντα, καθώς και στην αξιοποίηση
μπεντονίτης, η κιμωλία, ο γύψος, ο περλίτης, η κίσσηρις, των εξορυκτικών αποβλήτων κατά τη διαχείρισή τους,
η θηραϊκή γη, ο χαλαζίας, η χαλαζιακή άμμος, οι ποζο- που προέρχονται από την εξόρυξη και την επεξεργασία
λάνες, οι ζεόλιθοι, καθώς και οι άργιλοι και μάργες που των λατομικών ορυκτών.
χρησιμοποιούνται στη βιομηχανία. 2. Η παραχώρηση του δικαιώματος έρευνας και εκμε-
Επίσης, στην κατηγορία των βιομηχανικών ορυκτών τάλλευσης σε ιδιωτικές εκτάσεις γίνεται και αποδεικνύ-
κατατάσσεται και το ανθρακικό ασβέστιο, εφόσον τεκ- εται με συμβολαιογραφική πράξη μίσθωσης της έκτα-
μηριώνεται, στην τεχνική μελέτη εκμετάλλευσης, ότι το σης, η οποία συνοδεύεται από τα σχετικά έγγραφα και
εξορυσσόμενο πέτρωμα διαθέτει την κατάλληλη ορυ- πιστοποιητικά, όπως νόμιμοι τίτλοι ιδιοκτησίας έγγραφα
κτολογική και χημική σύσταση και υπάρχει η δυνατότητα μεταγραφής στο οικείο υποθηκοφυλακείο, κτηματολο-
διάθεσής του για βιομηχανική χρήση. γικό φύλλο και διάγραμμα καθώς και από πρόσφατο
4. Για κάθε αμφιβολία ή αμφισβήτηση ως προς την τοπογραφικό σχεδιάγραμμα κατάλληλης κλίμακας. Το
υπαγωγή ορυκτού ή πετρώματος σε κατηγορία της τοπογραφικό σχεδιάγραμμα απεικονίζει οριζοντιογρα-
παρ. 3, κατά το στάδιο έγκρισης της τεχνικής μελέτης φικά και υψομετρικά τα όρια της έκτασης και όλα τα
αποφαίνεται ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στοιχεία του ανάγλυφου εντός και εκτός αυτής, εξαρτη-
μετά από γνωμοδότηση της Κεντρικής Υπηρεσίας του μένα από το Εθνικό Τριγωνομετρικό Δίκτυο στο Ελληνικό
Γεωδαιτικό Σύστημα Αναφοράς 1987 (Ε.Γ.Σ.Α. ΄87) και Στις περιπτώσεις αυτές, δεν απαιτείται σύμφωνη γνώμη
συντάσσεται σύμφωνα με τις ισχύουσες προδιαγραφές. της μειοψηφίας των ιδιωτών για την έρευνα λατομικών
3. Η παραχώρηση του δικαιώματος έρευνας σε εκτά- ορυκτών.
σεις των πρωτοβάθμιων ΟΤΑ γίνεται και αποδεικνύεται 9. Αρμόδιος για την εκμίσθωση λατομείων εντός εκτά-
με απόφαση του οικείου δημοτικού συμβουλίου και του σεων, η διαχείριση των οποίων ανήκει στο Υπουργείο
δικαιώματος εκμετάλλευσης των εκτάσεων αυτών με Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, είναι ο Συντονιστής
συμβολαιογραφική πράξη μίσθωσης σύμφωνα με το της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης όπου ευρίσκεται
άρθρο 54. το ακίνητο, εφαρμοζόμενων των διατάξεων του παρό-
4. Η παραχώρηση του δικαιώματος έρευνας σε εκτά- ντος νόμου.
σεις του Δημοσίου γίνεται και αποδεικνύεται με απόφαση
του Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης Άρθρο 45
ενώ η παραχώρηση του δικαιώματος εκμετάλλευσης των Παραχώρηση του δικαιώματος εκμετάλλευσης-
εκτάσεων αυτών με συμβολαιογραφική πράξη μίσθωσης Πάγια και Αναλογικά Μισθώματα
σύμφωνα με το άρθρο 53. 1. Συμβάσεις μίσθωσης δημοσίων, δημοτικών και
Στις αποφάσεις των παραγράφων 3 και 4 αναφέρο- ιδιωτικών εκτάσεων για την εκμετάλλευση λατομείων
νται υποχρεωτικά τα όρια του λατομικού χώρου με τα οποιασδήποτε κατηγορίας ορυκτών καταρτίζονται εγκύ-
στοιχεία του τοπογραφικού σχεδιαγράμματος της πα- ρως με συμβολαιογραφικό έγγραφο συνοδευόμενο από
ραγράφου 2. τοπογραφικό σχεδιάγραμμα και συνομολογούνται για
5. Το δικαίωμα έρευνας και εκμετάλλευσης των λατο- διάρκεια είκοσι (20) ετών, με δυνατότητα παράτασης
μικών ορυκτών, που βρίσκονται σε δημόσιες δασικού εν σύμφωνα με τις επόμενες παραγράφους.
γένει χαρακτήρα εκτάσεις ή δημόσιες χορτολιβαδικές, Ειδικά για τα λατομεία αδρανών υλικών που λειτουρ-
ανήκει στο Δημόσιο. γούν για την εκτέλεση δημοσίων έργων της περίπτωσης
Η αμφισβήτηση του δικαιώματος κυριότητας του γ της παρ. 2 του άρθρου 52, καθώς και για τα λατομεία
Δημοσίου επί των εκτάσεων αυτών δεν εμποδίζει την της παρ. 4 του άρθρου 51, η χρονική διάρκεια της μίσθω-
εκμετάλλευση λατομείων. Οι εκτάσεις αυτές θεωρούνται σης καθορίζεται από τον απαιτούμενο χρόνο εξόρυξης
δημόσιες μέχρι την οριστική επίλυση του ιδιοκτησιακού της αναγκαίας ποσότητας υλικών για την εκτέλεση του
τους καθεστώτος. Μέχρι την επίλυση του ιδιοκτησιακού έργου και από το επιπλέον χρονικό διάστημα που, σύμ-
καθεστώτος αποδίδονται στο Δημόσιο τα οφειλόμενα φωνα με τους εγκεκριμένους περιβαλλοντικούς όρους,
μισθώματα και το προβλεπόμενο από τη δασική νομο- απαιτείται για την ολοκλήρωση της αποκατάστασης του
θεσία αντάλλαγμα χρήσης και τηρούνται οι λοιπές απορ- περιβάλλοντος του λατομικού χώρου. Κατά το στάδιο
ρέουσες από τις οικείες διατάξεις υποχρεώσεις. της αποκατάστασης και μέχρι την ολοκλήρωσή της δεν
Σε περίπτωση αναγνώρισης της κυριότητας των εκτά- επιτρέπεται η διενέργεια εξορυκτικών εργασιών.
σεων υπέρ φυσικού ή νομικού προσώπου, τα καταβλη- 2. Η διάρκεια των είκοσι (20) ετών των συμβάσεων
θέντα υπέρ του Δημοσίου μισθώματα επιστρέφονται της προηγούμενης παραγράφου για δημόσια και δη-
στον ιδιοκτήτη, ως αχρεωστήτως καταβληθέντα. Επίσης μοτικά λατομεία μπορεί να παρατείνεται, ύστερα από
επιστρέφεται το αντάλλαγμα χρήσης κατά ποσοστό 20% συμφωνία των μερών, με συμβολαιογραφικό έγγραφο
λόγω της διαφοράς του ποσοστού αυτού από το αντάλ- για μια ακόμη εικοσαετία, εφόσον ο μισθωτής έχει εκ-
λαγμα χρήσης δημόσιας δασικής έκτασης, σε σχέση με πληρώσει όλους τους όρους της ισχύουσας σύμβασης.
αυτό της χρήσης ιδιωτικής. Σε κάθε περίπτωση ο ιδιοκτήτης του χώρου διατηρεί το
6. Στις περιπτώσεις των διακατεχόμενων δασικού δικαίωμα καταγγελίας της σύμβασης, αν δεν τηρούνται
χαρακτήρα εκτάσεων, οι οποίες ανήκουν κατά πλήρες οι όροι αυτής.
δικαίωμα κυριότητας στο Δημόσιο, ο διακάτοχος δεν Για τα ιδιωτικά λατομεία, η παράταση της ισχύος της
μπορεί να εμποδίσει την εκμετάλλευση των εκτάσεων σύμβασης μίσθωσης για μια ακόμη εικοσαετία μπορεί
αυτών σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος. να πραγματοποιείται μονομερώς από το μισθωτή με
7. Συμβάσεις μίσθωσης λατομείων εκτάσεων δημό- συμβολαιογραφική πράξη.
σιων ή δημοτικών ή ιδιωτικών εξακολουθούν να είναι 3. Για τα λατομεία του πρώτου εδαφίου της παρ.1 στα
έγκυρες και ισχυρές και μετά την τυχόν αναγνώριση οποία υφίστανται ακόμη εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα,
διοικητικώς ή δικαστικώς ως ιδιοκτήτη του εδάφους των η διάρκεια ισχύος των συμβάσεων μίσθωσης μπορεί
λατομείων τρίτου προσώπου. Οι συμβάσεις αυτές εξακο- να παρατείνεται και πέραν των σαράντα (40) ετών ανά
λουθούν να ισχύουν με τους ίδιους όρους και συμφωνίες, δεκαετία, με την επιφύλαξη της παρ. 6 του άρθρου 68
στη θέση δε του εκμισθωτή υπεισέρχεται ο τρίτος που και ανάλογη εφαρμογή της παρ. 2, μέχρι να ολοκληρω-
έχει αναγνωρισθεί ως ιδιοκτήτης. θεί η μέγιστη δυνατή απόληψη των κοιτασμάτων των
8. Η διαχείριση της εκμετάλλευσης των λατομικών χώ- υπό εκμετάλλευση ορυκτών, σύμφωνα με την εκάστοτε
ρων, των οποίων το Δημόσιο ή ο Δήμος είναι εξ αδιαιρέ- εγκεκριμένη σχετική τεχνική μελέτη και την εγκεκριμένη
του συνιδιοκτήτης σε ποσοστό που υπερβαίνει το 50%, μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων, και πάντως όχι πέ-
ασκείται από το Δημόσιο ή το Δήμο, το οποίο αποδίδει ραν των εβδομήντα (70) ετών, συνολικά από την έναρξη
σε καθέναν από τους λοιπούς συνιδιοκτήτες το μερίδιο της μίσθωσης.
από τα εισπραττόμενα μισθώματα, που τους αναλογεί, 4. Ο μισθωτής δημόσιου, δημοτικού και ιδιωτικού
κατά το επί τοις εκατό ποσοστό της συνιδιοκτησίας του. λατομείου υποχρεούται να καταβάλει ετήσιο μίσθωμα
στον ιδιοκτήτη του. Το μίσθωμα αναλύεται σε πάγιο Λατομείου, όπως προκύπτει από τις μέγιστες τιμές των
και αναλογικό. Η υποχρέωση καταβολής του πάγιου συντελεστών της μαθηματικής σχέσης.
μισθώματος υφίσταται από την ημερομηνία έναρξης β. Αναλογικό μίσθωμα.
ισχύος της σύμβασης μίσθωσης, ενώ η αντίστοιχη υπο- αα. Για τα λατομεία μαρμάρων και φυσικών λίθων της
χρέωση για το αναλογικό μίσθωμα από την ημερομη- περίπτωσης α΄ της παραγράφου 3 του άρθρου 43 ορίζε-
νία έναρξης της παραγωγικής διαδικασίας. Σε όλες τις ται ανώτατο όριο αναλογικού μισθώματος ποσοστό 8%
κατηγορίες λατομικών ορυκτών, εκτός της κατηγορί- επί της τιμής πώλησης των εξορυσσομένων ογκομαρμά-
ας των αδρανών υλικών στην οποία δεν εφαρμόζεται ρων και φυσικών λίθων, 10% επί εκείνης των ξοφαριών
συμψηφισμός, το ετήσιο πάγιο μίσθωμα συμψηφίζεται και ακατέργαστων παραπροϊόντων και 5% επί εκείνης
με το αντίστοιχο ετήσιο αναλογικό μίσθωμα της ίδιας των επεξεργασμένων παραπροϊόντων στο δάπεδο του
δωδεκάμηνης χρονικής περιόδου. Για τις κατηγορίες λατομείου.
λατομικών ορυκτών στις οποίες γίνεται συμψηφισμός ββ. Για τα λατομεία αδρανών υλικών της περίπτωσης β΄
του πάγιου και αναλογικού μισθώματος, αν το πάγιο της παραγράφου 3 του άρθρου 43 δεν ορίζεται ανώτατο
μίσθωμα είναι μεγαλύτερο του αντίστοιχου αναλογι- όριο αναλογικού μισθώματος.
κού, η υποχρέωση του εκμεταλλευτή εξαντλείται με την Το αναλογικό μίσθωμα των λατομείων αδρανών υλι-
καταβολή του πάγιου μισθώματος. Επιστροφή πάγιου κών, δεν μπορεί να ορίζεται σε ποσοστό μικρότερο του
μισθώματος δεν χωρεί. πέντε επί τοις εκατό (5%) επί της τιμολογηθείσας αξίας
α. Πάγιο Μίσθωμα. πώλησης, είτε πρόκειται για απευθείας μισθώσεις είτε για
Το ύψος του πάγιου μισθώματος σε ευρώ, για όλες τις μισθώσεις που συνάπτονται ύστερα από δημοπρασία.
κατηγορίες λατομικών ορυκτών του παρόντος, εκτός Για δημόσια και δημοτικά λατομεία το ύψος του πάγιου
από τις περιπτώσεις δημοπρασιών για λατομεία αδρα- μισθώματος, το μέγεθος της ελάχιστης ετήσιας παραγω-
νών υλικών, καθορίζεται από την παρακάτω μαθηματική γής, το ποσοστό αναλογικού μισθώματος και το ελάχι-
σχέση: στο ετήσιο αναλογικό μίσθωμα αποτελούν αντικείμενα
ΣΠΜΛ=Σ1ΠΜ + Σ2ΠΜ όπου, πλειοδοτικής δημοπρασίας, οι όροι της οποίας καθορί-
ΣΠΜΛ= Συνολικό Πάγιο Μίσθωμα Λατομείου ζονται στην παρ. 7 του άρθρου 53. Το ετήσιο μίσθωμα
Σ1ΠΜ= Σύνολο 1 Πάγιου Μισθώματος (για έκταση δεν επιτρέπεται να είναι μικρότερο από το ελάχιστο συμ-
λατομικού χώρου μικρότερη ή ίση με 100 στρέμματα) βατικό ετήσιο μίσθωμα, όπως αυτό προσδιορίζεται από
Σ2ΠΜ= Σύνολο 2 Πάγιου Μισθώματος (για την έκταση τους όρους της σύμβασης και προκύπτει σύμφωνα με
του λατομικού χώρου πάνω από τα 100 στρέμματα). την περίπτωση β΄ της παρ. 7 του άρθρου 53. Αν από τον
Σ1ΠΜ= Ε1x κ x α x β x γ x δ x ε όπου, υπολογισμό του συνολικού ετήσιου μισθώματος προ-
Ε1= Η έκταση του λατομικού χώρου μέχρι και 100 κύπτει ποσό μικρότερο από το ανωτέρω ελάχιστο, τότε
στρέμματα, βεβαιώνεται το ελάχιστο ετήσιο συμβατικό μίσθωμα.
κ= 10 γγ. Για τα λατομεία βιομηχανικών ορυκτών της περί-
α=1 ή 1,3 για λατομεία σε απραξία ή για ενεργά αντί- πτωσης γ΄ της παρ. 3 του άρθρου 43 ορίζεται ανώτατο
στοιχα, όριο αναλογικού μισθώματος ποσοστό 8% επί της τι-
β= 1,4 ή 1 ή 2 για λατομεία της κατηγορίας της παρ. μής πώλησης των εξορυσσομένων προϊόντων, 10% επί
3α ή 3β ή 3γ του άρθρου 43 του παρόντος αντίστοιχα, εκείνης των ακατέργαστων παραπροϊόντων και 5% επί
γ=1 ή 2 ή 4, για λατομεία μέχρι και το 5ο έτος ή πάνω της τιμής πώλησης των εντός του λατομείου επεξεργα-
από το 5ο και μέχρι το 10ο έτος ή πάνω από το 10ο έτος, σμένων προϊόντων ή παραπροϊόντων στο δάπεδο του
αντίστοιχα, λατομείου.
δ= 1 ή 0,9 για λατομεία των οποίων το πλησιέστερο 5. Τα αναλογικά μισθώματα προσδιορίζονται με βάση
όριο του λατομικού χώρου σε ασφαλτοστρωμένο οδι- τις ποσότητες των υλικών που πωλούνται κάθε έτος και
κό δίκτυο είναι μέχρι και 1000 μέτρα ή πάνω από 1000 υπολογίζονται από τα τιμολόγια πώλησης που υποβάλ-
μέτρα αντίστοιχα, από την έναρξη ισχύος της αρχικής λει ο μισθωτής μαζί με συγκεντρωτική κατάσταση με τα
έγκρισης για εκμετάλλευση, στοιχεία πωλήσεων (ποσότητες-τιμές) σε συνδυασμό
ε= 1 ή 0,9 για λατομεία στα οποία έχουν ήδη πραγμα- με τοπογραφική επιμέτρηση των ποσοτήτων του εξο-
τοποιηθεί δαπάνες για έρευνα του λατομικού ορυκτού ρυχθέντος πετρώματος ή με άλλη πρόσφορη μέθοδο,
στην αρχική φάση διαπίστωσης των ποσοτικών και ποι- εφόσον κριθεί αναγκαίο, όπως έλεγχο των βιβλίων της
οτικών στοιχείων του έως και 50.000 ευρώ ή πάνω από επιχείρησης και διασταύρωση των υποβαλλόμενων στοι-
50.000 ευρώ αντίστοιχα, χείων με τα υποβαλλόμενα στους πρωτοβάθμιους ΟΤΑ
Σ2ΠΜ= Ε2xΣ1ΠΜ/200 όπου, στοιχεία για την καταβολή του ειδικού τέλους της παρ.
Ε2= Τα επιπλέον στρέμματα του λατομικού χώρου 2 του άρθρου 62.
πέραν των 100 στρεμμάτων, για λατομικούς χώρους Σε περίπτωση ιδιοχρησιμοποίησης ποσοτήτων για την
μεγαλύτερους από 100 στρέμματα. τροφοδοσία εγκαταστάσεων του μισθωτή, η τιμή πώ-
Οι τιμές των ανωτέρω συντελεστών κ, α, β, γ, δ και ε λησης για τον υπολογισμό του αναλογικού μισθώματος
μπορεί να αναπροσαρμόζονται με κοινή απόφαση των προσδιορίζεται με βάση είτε προγενέστερα τιμολόγια
Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλοντος και Ενέρ- του ιδίου λατομείου είτε με βάση την τιμή εξορυσσό-
γειας. Η αναπροσαρμογή μπορεί να φτάσει ως το τε- μενων προϊόντων αντίστοιχης ποιότητας προϊόντων
τραπλάσιο του ΣΠΜΛ= Συνολικού Πάγιου Μισθώματος γειτονικών λατομείων, ενώ αν ελλείπουν και τα στοιχεία
αυτά, λαμβάνεται υπόψη το κόστος εξόρυξης, η θέση όταν το μάρμαρο ή βιομηχανικό ορυκτό που εξορύσσεται
και η προσπελασιμότητα του λατομείου, η ποιότητα του είναι το ορυκτό με το μεγαλύτερο ποσοστό συμμετοχής
κοιτάσματος και οι συνθήκες εκμετάλλευσης, το επιχει- επί της αξίας των προϊόντων, αμφότερων υπολογισμένων
ρηματικό κέρδος και λοιπά στοιχεία που συνεκτιμώνται στο δάπεδο του λατομείου. Επίσης, στην τεχνική μελέτη
από την αρμόδια υπηρεσία. πρέπει να προσδιορίζεται επακριβώς η ορυκτολογική
6. Ποσοστό πενήντα τοις εκατό (50%) του συνολικού σύσταση ή το μέγεθος τεμαχίων, όπως καθορισμός κοκ-
ποσού των μισθωμάτων, πάγιων και αναλογικών, των κομετρίας ή διάστασης ακατάλληλων όγκων ή άλλη ιδιό-
δημοσίων λατομείων μαρμάρων, φυσικών λίθων και τητα των τυχόν παραγόμενων παραπροϊόντων, ώστε να
βιομηχανικών ορυκτών καταβάλλεται στον πρωτοβάθ- τεκμηριώνεται ο λόγος που τα καθιστά ακατάλληλα για την
μιο ΟΤΑ στην περιφέρεια του οποίου λειτουργεί το λα- κύρια χρήση για την οποία έχει αδειοδοτηθεί το λατομείο.
τομείο και το υπόλοιπο πενήντα τοις εκατό (50%) αποδί- 9. Η υπομίσθωση της εκμετάλλευσης λατομείων απα-
δεται στο Δημόσιο, σύμφωνα με τον Κώδικα Είσπραξης γορεύεται. Επιτρέπεται η μεταβίβαση των δικαιωμάτων
Δημοσίων Εσόδων (Κ.Ε.Δ.Ε). που απορρέουν από τη σύμβαση μίσθωσης, ύστερα από
Από το συνολικό ποσό των πάγιων και αναλογικών έγκριση του εκμισθωτή. Η μεταβίβαση πραγματοποιείται
μισθωμάτων των δημόσιων λατομείων αδρανών υλικών, με συμβολαιογραφικό έγγραφο, αντίγραφο του οποίου
ποσοστό εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) αυτού απο- υποβάλλεται στον εκμισθωτή μέσα σε προθεσμία ενός
δίδεται στο Δημόσιο, σύμφωνα με τον Κ.Ε.Δ.Ε., ποσοστό (1) μήνα από την απόφαση έγκρισης της μεταβίβασης.
πέντε τοις εκατό (5%) αποδίδεται στο Δημόσιο, και εγ- Μετά την έγκριση της μεταβίβασης και τη συνομολό-
γράφεται ως πίστωση σε ειδικό κωδικό (ΚΑΕ), που συ- γηση της σχετικής συμβολαιογραφικής πράξης, η σύμ-
νιστάται στον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου βαση μίσθωσης εξακολουθεί να ισχύει με τους ίδιους
Περιβάλλοντος και Ενέργειας, για την κάλυψη δαπανών όρους και στη θέση του μισθωτή υπεισέρχεται αυτός
της Γενικής Δ/νσης Ορυκτών Πρώτων Υλών (ΓΔΟΠΥ) του στον οποίο μεταβιβάζονται τα μισθωτικά δικαιώματα, ο
Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που σχετί- οποίος αναλαμβάνει τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις
ζονται με δράσεις για την ορθολογική αξιοποίηση και του αρχικού μισθωτή.
βιωσιμότητα της εκμετάλλευσης των ορυκτών πρώτων
υλών και είκοσι τοις εκατό (20%) αποδίδεται στην οι- Άρθρο 46
κεία Περιφέρεια και διατίθεται αποκλειστικά για έργα Λατομικές Περιοχές εκμετάλλευσης
που αποτελούν αντιστάθμισμα των περιβαλλοντικών αδρανών υλικών
επιπτώσεων και οχλήσεων, των σχετιζομένων με τη λατο- 1. Ως λατομικές περιοχές για την εκμετάλλευση αδρα-
μική δραστηριότητα στην Περιφερειακή Ενότητα, στην νών υλικών μπορεί να χαρακτηριστούν δημόσιες, δημο-
περιφέρεια της οποίας λειτουργεί το λατομείο. τικές ή ιδιωτικές εκτάσεις, οι οποίες κρίνονται κατάλλη-
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και λες τόσο ως προς την ποιότητα των πετρωμάτων όσο
Περιβάλλοντος και Ενέργειας ρυθμίζεται ο τρόπος, ο και ως προς τις επιπτώσεις της αναπτυσσόμενης μέσα
χρόνος και η διαδικασία απόδοσης των ανωτέρω πο- σε αυτές λατομικής δραστηριότητας στο φυσικό και αν-
σών καθώς και κάθε άλλο ειδικότερο θέμα, σχετικό με θρωπογενές περιβάλλον.
την εφαρμογή της παραγράφου αυτής. 2. Λατομικές περιοχές καθορίζονται σε επίπεδο Περι-
7. Με την επιφύλαξη του επόμενου εδαφίου, τα αδρα- φερειακής Ενότητας, αν τα γεωγραφικά της όρια ταυτίζο-
νή υλικά που εξορύσσονται ως παραπροϊόντα κατά την νται με αυτά του νομού, με την επιφύλαξη της παρ. 4 του
εκμετάλλευση οποιασδήποτε κατηγορίας ορυκτών, πλην άρθρου 47. Όταν δεν υφίσταται ταύτιση των γεωγραφι-
των περιπτώσεων των παρ. 5 του άρθρου 51 και 2β του κών ορίων νομού και Περιφερειακής Ενότητας και ο νο-
άρθρου 52, διατίθενται ελεύθερα, εφόσον πληρούν τις μός περιλαμβάνει περισσότερες από μία Περιφερειακές
προϋποθέσεις ποιότητας της παρ. 10 του άρθρου 59. Ενότητες, ο καθορισμός λατομικών περιοχών γίνεται για
Ο εκμεταλλευτής υποχρεούται να καταβάλει το ειδικό τέ- το σύνολο των Περιφερειακών Ενοτήτων μέσα στα όρια
λος υπέρ ΟΤΑ του άρθρου 62 και το αναλογικό μίσθωμα, του αντίστοιχου νομού, με την επιφύλαξη του τελευταίου
το οποίο ανέρχεται σε ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) εδαφίου της παρούσας παραγράφου.
στην τιμή πώλησης ακατέργαστων υλικών ή πέντε τοις Λατομικές περιοχές καθορίζονται όταν η παραγωγή
εκατό (5%) στην τιμή πώλησης επεξεργασμένων υλικών των λειτουργούντων λατομείων σε ήδη καθορισμένες
στο δάπεδο του λατομείου. λατομικές περιοχές του νομού και η εκμετάλλευση των
8. Η ποσότητα των αδρανών υλικών της προηγούμενης απολήψιμων αποθεμάτων των κοιτασμάτων τους δεν
παραγράφου που μπορεί να διατεθεί ελεύθερα είναι η επαρκούν για την κάλυψη των αναγκών του νομού με
τυχόν εναπομείνασα πέραν της απαιτούμενης για την απο- κίνδυνο τη διατάραξη της ομαλής λειτουργίας της αγο-
κατάσταση του λατομικού χώρου και πρέπει να προσδιο- ράς και τη στρέβλωση του ανταγωνισμού. Για τον υπο-
ρίζεται στις μελέτες (τεχνική και περιβαλλοντικών επιπτώ- λογισμό των απολήψιμων αποθεμάτων αδρανών υλικών,
σεων), οι οποίες εγκρίνονται αρμοδίως. Στην περίπτωση με σκοπό την κάλυψη των εκτιμώμενων αναγκών για
των λατομείων μαρμάρων, φυσικών λίθων και βιομηχανι- περίοδο τουλάχιστον σαράντα (40) ετών, λαμβάνονται
κών ορυκτών πρέπει να τεκμηριώνεται από τα στοιχεία της υπόψη και τα κοιτάσματα τυχόν αδιάθετων λατομικών
τεχνικής μελέτης, ότι η εκμετάλλευσή τους αποτελεί την χώρων εντός των ήδη καθορισμένων λατομικών περιο-
κύρια δραστηριότητα. Η εκμετάλλευση μαρμάρου ή βι- χών καθώς και τα τυχόν παραγόμενα αδρανή υλικά από
ομηχανικού ορυκτού αποτελεί την κύρια δραστηριότητα δραστηριότητες ανακύκλωσης (ΑΕΚΚ).
Σε εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί να καθορίζονται 6. Σύμφωνα με το άρθρο 15 του ν. 1515/1985 (Α΄ 18),
λατομικές περιοχές στα γεωγραφικά όρια των τέως επαρ- που διατηρήθηκε σε ισχύ με το άρθρο 41 του ν. 4277/
χιών ή σε νησιά στα οποία δεν υπάρχουν καθορισμένες 2014 (Α΄ 156), ειδικώς στην Περιφέρεια Αττικής, μπορεί
λατομικές περιοχές, εφόσον διαπιστωθεί ότι αυτό είναι με τις προϋποθέσεις των παρ. 2 και 3 και τη σύμφωνη
απαραίτητο για την εξορθολογισμό της κατανομής των γνώμη της παρ. 5 του παρόντος άρθρου, ύστερα από
λατομικών περιοχών ως προς τα κέντρα κατανάλωσης. εισήγηση του αρμόδιου Περιφερειάρχη και γνώμη του
3. Κατά τον καθορισμό μιας λατομικής περιοχής λαμ- Συμβουλίου του Μητροπολιτικού Σχεδιασμού, να κα-
βάνονται υπόψη τα εξής: θορίζονται θέσεις συγκέντρωσης λατομικών επιχειρή-
α. η καταλληλότητα του πετρώματος και η επάρκεια σεων εκμετάλλευσης αδρανών υλικών με απόφαση του
υλικών ώστε να εξασφαλίζεται η ομαλή τροφοδοσία της Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
αγοράς,
Άρθρο 47
β. χωροταξικά κριτήρια, όπως την Εθνική Χωρική
Διαδικασία καθορισμού λατομικών περιοχών
Στρατηγική, τα Ειδικά Χωροταξικά Πλαίσια και τα Περι-
φερειακά Χωροταξικά Πλαίσια χωροταξικού σχεδιασμού 1. Αν, μετά την τήρηση της διαδικασίας της παρ. 4 του
και αειφόρου ανάπτυξης, η απόσταση και η ορθολογική άρθρου 46, πρέπει να καθορισθεί λατομική περιοχή, με
κατανομή ως προς τα κέντρα κατανάλωσης, απόφαση του Περιφερειάρχη που δημοσιεύεται στην
γ. περιβαλλοντικά κριτήρια, όπως η μικρότερη δυνα- Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, συνιστάται στην έδρα της
τή όχληση ή βλάβη στο περιβάλλον, η υπαγωγή ή μη Περιφέρειας Επιτροπή Καθορισμού Λατομικών Περιο-
των υποψήφιων εκτάσεων στο Εθνικό Σύστημα Προ- χών. Η επιτροπή αποτελείται από οκτώ τακτικά μέλη με
στατευόμενων Περιοχών, τα λοιπά ευαίσθητα στοιχεία τους αναπληρωτές τους ως εξής:
του περιβάλλοντος, η δυνατότητα επέκτασης των ήδη α) έναν υπάλληλο του Υπουργείου Περιβάλλοντος
υφιστάμενων λατομικών περιοχών, η δυνατότητα δημι- και Ενέργειας, με ειδικότητα μηχανικού μεταλλείων ή
ουργίας λατομικής περιοχής σε θέσεις ήδη λειτουργού- μηχανικού ορυκτών πόρων ή διπλωματούχου μηχανι-
κού άλλης ισότιμης και αντίστοιχης με τις παραπάνω
ντων λατομείων, καθώς και τυχόν εναλλακτικές λύσεις,
ειδικότητες, με τον αναπληρωτή του,
δ. κριτήρια ασφαλούς και ορθολογικής λειτουργίας,
β) έναν υπάλληλο της Διεύθυνσης Δασών της οικείας
όπως η ασφάλεια εργαζομένων και περιοίκων, η ορθο-
Αποκεντρωμένης Διοίκησης, με τον αναπληρωτή του,
λογική εκμετάλλευση, η οικονομία και βιωσιμότητα των
γ) έναν υπάλληλο της Διεύθυνσης Τεχνικών Έργων της
κοιτασμάτων,
οικείας Περιφερειακής Ενότητας, με ειδικότητα πολιτι-
ε. κριτήρια προστασίας αρχαιοτήτων και πολιτιστικού
κού μηχανικού ή τοπογράφου μηχανικού ή αρχιτέκτονα
περιβάλλοντος. μηχανικού, με τον αναπληρωτή του,
4. Για τον καθορισμό των λατομικών περιοχών, ο οι- δ) έναν υπάλληλο της τεχνικής Υπηρεσίας του δήμου
κείος Περιφερειάρχης διερευνά ανά πενταετία την επάρ- της έδρας του οικείου νομού, με ειδικότητα τοπογρά-
κεια των υλικών από τις ήδη καθορισμένες λατομικές φου μηχανικού ή πολιτικού μηχανικού. Αν δεν υπηρε-
περιοχές σε κάθε νομό της Περιφέρειας. Σε περίπτωση τεί υπάλληλος της συγκεκριμένης ειδικότητας ορίζεται
επάρκειας εκδίδει αιτιολογημένη διαπιστωτική πράξη. υπάλληλος προερχόμενος από την Τεχνική Υπηρεσία
Στην αντίθετη περίπτωση, ο Περιφερειάρχης, ύστερα άλλου δήμου εντός των γεωγραφικών ορίων του νομού,
από αιτιολογημένη γνώμη του Περιφερειακού Συμβου- με τον αναπληρωτή του,
λίου για τα ζητήματα που αναφέρονται στις παρ. 2 και ε) έναν υπάλληλο του Υπουργείου Πολιτισμού και
3, η οποία παρέχεται μέσα σε αποκλειστική προθεσμία Αθλητισμού, με τον αναπληρωτή του,
δύο (2) μηνών, υποβάλλει εισήγηση προς τον Συντονι- στ) έναν υπάλληλο της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και
στή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης για τον κα- Χωρικού Σχεδιασμού της οικείας Περιφέρειας, ειδικότη-
θορισμό νέων λατομικών περιοχών. Ο Συντονιστής της τας μηχανικού, κατά προτίμηση πολεοδόμου χωροτά-
Αποκεντρωμένης Διοίκησης εκδίδει σχετική εγκριτική κτη, με τον αναπληρωτή του,
απόφαση, η οποία δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της ζ) έναν υπάλληλο του Ινστιτούτου Γεωλογικών και
Κυβερνήσεως. Μεταλλευτικών Ερευνών και Μελετών (Ι.Γ.Μ.Ε.), με ειδι-
5. Οι λατομικές περιοχές για την εκμετάλλευση αδρα- κότητα γεωλόγου ή μηχανικού μεταλλείων ή μηχανικού
νών υλικών καθορίζονται, ύστερα από σύμφωνη γνώμη ορυκτών πόρων ή διπλωματούχου μηχανικού άλλης ισό-
της επιτροπής της παρ. 1 του άρθρου 47, με απόφαση τιμης και αντίστοιχης με τις παραπάνω ειδικότητας, με
του Περιφερειάρχη, η οποία δημοσιεύεται στην Εφημε- τον αναπληρωτή του,
ρίδα της Κυβερνήσεως. Η επιτροπή εξετάζει τις προϋ- η) ένα δημοτικό υπάλληλο, από δήμο που ορίζει η
ποθέσεις των παρ. 1, 2 και 3 και του άρθρου 47, καθώς Περιφερειακή Ένωση Δήμων (ΠΕΔ) της οικείας Περιφέ-
και αν υπάρχουν οι απαγορευτικοί λόγοι του άρθρου ρειας, με τον αναπληρωτή του.
49 και διατυπώνει αιτιολογημένα τη γνώμη της. Η από- Αν μέσα στον νομό, στα όρια του οποίου καθορίζονται
φαση καθορισμού λατομικών περιοχών εκμετάλλευσης λατομικές περιοχές, περιλαμβάνονται περισσότερες από
αδρανών υλικών εκδίδεται μέσα σε πέντε (5) έτη από μία Περιφερειακές Ενότητες, οι ανωτέρω εκπρόσωποι
τη δημοσίευση της απόφασης της παρ. 4 του παρόντος ορίζονται από τις αντίστοιχες ως άνω υπηρεσίες της
άρθρου του Συντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης έδρας του οικείου νομού, ενώ αν δεν υπηρετούν σε αυ-
στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. τές υπάλληλοι των προβλεπόμενων ειδικοτήτων, από
αντίστοιχη υπηρεσία εντός των γεωγραφικών ορίων του Πολιτισμού και Αθλητισμού, η οποία χορηγείται σύμφω-
οικείου νομού. να με το άρθρο 10 του ν. 3028/2002 (Α΄ 153). Η έγκριση
Οι δαπάνες μετακίνησης εκτός έδρας των μελών της αυτή δεν ζητείται αν η αρχή αυτή έχει γνωμοδοτήσει
Επιτροπής για τη συμμετοχή τους στις Επιτροπές Καθο- προηγουμένως στο στάδιο της Σ.Π.Ε.
ρισμού Λατομικών Περιοχών, βαρύνουν τον προϋπολο- Για τη σύνταξη της γνώμης της η Επιτροπή μπορεί να
γισμό του εκάστοτε φορέα προέλευσής τους. ζητήσει εγγράφως τη γνώμη ή τη συνδρομή οποιασ-
Κατά τα λοιπά, εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις δήποτε άλλης υπηρεσίας ή φορέα, κατά την κρίση της.
του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας. 7. Μετά τον καθορισμό κάθε λατομικής περιοχής που
2. Σε περίπτωση καθορισμού χώρου συγκέντρωσης ή περιλαμβάνει δημόσιες ή δημοτικές εκτάσεις, ομάδα ερ-
λατομικής περιοχής στην Περιφέρεια Αττικής, σύμφωνα γασίας που αποτελείται από τα μέλη της επιτροπής της
με το άρθρο 15 του ν. 1515/1985 (Α΄ 18), που διατηρή- παρ.1 του παρόντος άρθρου που εκπροσωπούν: α) το
θηκε σε ισχύ με το άρθρο 41 του ν. 4277/2014 (Α΄ 156) Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, β) τη Διεύθυν-
στην Επιτροπή της παρ. 1 του παρόντος άρθρου συμμε- ση Τεχνικών Έργων ή τις Τεχνικές Υπηρεσίες των δήμων,
τέχει ως ένατο μέλος και εκπρόσωπος της Διεύθυνσης όταν πρόκειται για δημόσιες ή δημοτικές εκτάσεις αντί-
Σχεδιασμού Μητροπολιτικών Αστικών και Περιαστικών στοιχα, και γ) το Ι.Γ.Μ.Ε. προβαίνει σε κατανομή (χωροτα-
Περιοχών (Δ/νση Σ.Μ.Α.Π.Π.) του Υπουργείου Περιβάλ- ξική) των λατομικών χώρων μέσα στη λατομική περιοχή.
λοντος και Ενέργειας. Η ανωτέρω κατανομή ολοκληρώνεται μέσα σε δύο
3. Πρόεδρος της επιτροπής ορίζεται ο υπάλληλος του (2) μήνες από την έναρξη ισχύος της απόφασης καθο-
Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας της περίπτ. α ρισμού της λατομικής περιοχής. Η σχετική εισήγηση της
της παρ. 1 του παρόντος άρθρου. Η Επιτροπή βρίσκεται ανωτέρω ομάδας εργασίας της επιτροπής εγκρίνεται με
σε απαρτία εφόσον παρίστανται πέντε (5) μέλη. Οι απο- απόφαση του αρμόδιου Περιφερειάρχη.
φάσεις της λαμβάνονται με πλειοψηφία των παρόντων 8. Η Επιτροπή της παρ. 1 μπορεί, κατ΄ εξαίρεση, να
μελών. Σε περίπτωση ισοψηφίας υπερισχύει η ψήφος συνιστάται από τον αρμόδιο Περιφερειάρχη ύστερα από
του Προέδρου. αίτηση ενδιαφερομένου για τον καθορισμό περιοχής
4. Αν από τη σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής της παρ. προσφερόμενης ως λατομικής, με τις προϋποθέσεις και
1 προκύπτει ότι δεν καθίσταται δυνατός ο καθορισμός τη διαδικασία των άρθρων 46 και 47. Η αίτηση πρέπει, επί
λατομικών περιοχών εντός των γεωγραφικών ορίων ενός ποινή απαραδέκτου να συνοδεύεται από: αα) παράβο-
νομού, ο οικείος Περιφερειάρχης, για την κάλυψη των λο πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ το οποίο καταβάλλεται
αναγκών του συγκεκριμένου νομού σε αδρανή υλικά, υπέρ της οικείας Περιφέρειας, αναπροσαρμοζόμενο με
αναθέτει με απόφασή του τον καθορισμό λατομικών απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας
περιοχών ή την επέκταση των ήδη υφισταμένων σε επι- και ββ) στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ο αιτών έχει το
τροπή όμορου νομού της Περιφέρειας δικαιοδοσίας του. δικαίωμα εκμετάλλευσης αδρανών υλικών στην έκταση,
Στην περίπτωση αυτή η τεκμηρίωση για την ορθολογική στην οποία αναφέρεται η αίτησή του ή έχει προβεί σε
χωροταξική κατανομή των λατομείων αναφέρεται στην ενέργειες για τη δέσμευση της έκτασης, όπως προσύμ-
ευρύτερη περιοχή. φωνο αγοράς ή μίσθωσης της περιοχής για την συγκε-
5. Τα σχέδια καθορισμού των λατομικών περιοχών, κριμένη χρήση με σκοπό την απόκτηση του δικαιώματος
για τα οποία γνωμοδοτεί θετικά η Επιτροπή της παρ. 1 εκμετάλλευσης. Τα έξοδα εκπόνησης μελέτης Π.Π. και τα
υποβάλλονται σε διαδικασία Περιβαλλοντικού Προελέγ- σχετικά με τη διαδικασία Σ.Π.Ε. της παρ. 5, όπου αυτή
χου (ΠΠ), ώστε να διακριβωθεί αν αναμένονται σημαντι- απαιτείται, επιβαρύνουν τον ενδιαφερόμενο.
κές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Σε θετική περίπτωση
εφαρμόζεται η διαδικασία Στρατηγικής Περιβαλλοντικής Άρθρο 48
Εκτίμησης (Σ.Π.Ε.) σύμφωνα με την ΥΠΕΧΩΔΕ/ΕΥΠΕ/οικ. Χωροθέτηση, τροποποίηση και
107017/28.8.2006 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικο- αποχαρακτηρισμός λατομικών περιοχών
νομίας και Οικονομικών, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας 1. Οι λατομικές περιοχές χωροθετούνται, σε απόσταση
και Δημοσίας Έργων και του Υφυπουργού Εσωτερικών, τουλάχιστον χιλίων (1.000) μέτρων από εγκεκριμένα σχέ-
Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης (Β΄1225), σε δια πόλεως και εγκεκριμένες περιοχές οικιστικών επεκτά-
συμμόρφωση με την Οδηγία 2001/42/ΕΚ. Τα σχέδια λα- σεων ή εγκεκριμένα όρια ή οικισμών προϋφισταμένων
τομικών περιοχών που βρίσκονται στο σύνολό τους ή του έτους 1923, τα όρια των οποίων έχουν εγκριθεί με
μερικώς μέσα στις περιοχές του Ευρωπαϊκού Οικολογι- διοικητικές πράξεις και εγκεκριμένες περιοχές οικιστι-
κού δικτύου NATURA 2000, υποβάλλονται υποχρεωτικά κών επεκτάσεων ή εγκεκριμένα όρια, σύμφωνα με τα
στη διαδικασία Σ.Π.Ε. από 21.11.1979 «Περί καθορισμού των ορίων των προ
Αν το αποτέλεσμα της Σ.Π.Ε. διαφοροποιείται από την της 16.8.1923 υφισταμένων οικισμών, των στερουμένων
εισηγητική έκθεση της Επιτροπής της παρ. 1 του παρό- εγκεκριμένου ρυμοτομικού σχεδίου (Δ΄693), 2.3.1981
ντος άρθρου, το αποτέλεσμα αυτό τίθεται υπόψη της εν «Περί των ληπτέων υπόψη στοιχείων και του τρόπου
λόγω Επιτροπής, για να διαμορφώσει εκ νέου τη γνώμη καθορισμού των ορίων των προ της 16.8.1923 υφιστα-
της, συμμορφούμενη με τα αποτελέσματα της Σ.Π.Ε. μένων οικισμών των στερουμένων εγκεκριμένου ρυ-
6. Μετά τη συγκρότηση της Επιτροπής και πριν από την μοτομικού σχεδίου ως και καθορισμού των όρων και
έκδοση της απόφασης του καθορισμού λατομικής περι- περιορισμών δομήσεως των οικοπέδων αυτών» (Δ΄ 138)
οχής, ο Περιφερειάρχης ζητεί την έγκριση του Υπουργού και 24.4.1985 «Τρόπος καθορισμού ορίων οικισμών της
χώρας μέχρι 2000 κατοίκους, κατηγορίες αυτών και κα- Η εφαρμογή των διατάξεων της παρούσας παραγρά-
θορισμός όρων και περιορισμών δόμησής τους» (Δ΄181) φου, καθώς και της παρ. 1 ανατίθεται στα οικεία πολεο-
προεδρικά διατάγματα. Αν πρόκειται να χωροθετηθεί δομικά όργανα του ν. 4067/2012 (Α΄79).
λατομική περιοχή πλησίον οικισμού που έχει οριοθετη- Τα δασοτεχνικά έργα των άρθρων 15 και 16 του ν. 998/
θεί με νομαρχιακή απόφαση, πριν τον καθορισμό της 1979 εκτελούνται ανεξαρτήτως της απόστασής τους από
λατομικής περιοχής, πρέπει να γίνει αναδημοσίευση των το όριο της λατομικής περιοχής.
ορίων του οικισμού με προεδρικό διάταγμα. 3. Σε νησιωτικές περιοχές, αν δεν υφίσταται η δυνα-
Μέσα στις λατομικές περιοχές, καθώς και σε απόσταση τότητα τήρησης της απόστασης των χιλίων μέτρων της
τουλάχιστον χιλίων μέτρων έξω από την οριογραμμή παρ. 1 ή σε παραμεθόριες περιοχές, στις οποίες υφίστα-
τους απαγορεύεται η επέκταση του σχεδίου πόλεως ή η ται επιτακτική ανάγκη εξασφάλισης αδρανών υλικών για
δημιουργία ανεξάρτητου ρυμοτομικού σχεδίου ή η ανέ- την ομαλή λειτουργία της αγοράς και την εκτέλεση δημό-
γερση οποιουδήποτε κτίσματος, με εξαίρεση εκείνα που σιων έργων, είναι δυνατός ο περιορισμός της απόστασης
έχουν άμεση σχέση με τη λατομική δραστηριότητα και αυτής, από μέρος ή το σύνολο των ορίων της λατομικής
ειδικότερα εγκαταστάσεις επεξεργασίας των προϊόντων περιοχής, με τη σχετική απόφαση καθορισμού της.
εξόρυξης και λοιπών κατεργασιών καθετοποίησης της Για τον περιορισμό της ανωτέρω απόστασης, η Επιτροπή
εξορυκτικής δραστηριότητας. της παρ. 1 του άρθρου 47 συνεκτιμά την έκταση της λατο-
2. Το όριο των χιλίων μέτρων της παρ. 1 δεν ισχύει για μικής περιοχής, τη μορφολογία και το ανάγλυφο του εδά-
την ανέγερση κτιρίων και μηχανολογικών εγκαταστάσε- φους, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του πετρώματος που
ων για την άσκηση δραστηριοτήτων, όπως αυτές ορίζο- πρόκειται να εξορυχθεί και τον τρόπο εξόρυξής του, καθώς
νται στις παρ. 1 έως 5 του άρθρου 17 του ν. 3982/2011 και το μέγεθος και το είδος του γειτνιάζοντος ρυμοτομικού
(Α΄143), για τις μονάδες των περιπτώσεων γ΄ και ζ΄ της σχεδίου και των κτισμάτων, με σκοπό την ασφάλεια και
παρ. 3 του άρθρου 18 του ιδίου νόμου και για τις εγκα- την υγεία των εργαζομένων, των περιοίκων και των διερ-
ταστάσεις έργων Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (Α.Π.Ε.). χόμενων, καθώς και την προστασία του περιβάλλοντος.
Στις περιπτώσεις αυτές η χωροθέτηση πραγματοποιείται Σε κάθε περίπτωση, ο περιορισμός της ανωτέρω από-
σε αποστάσεις μεγαλύτερες των πεντακοσίων μέτρων στασης και των αποστάσεων που προβλέπονται στις
από τα όρια των λατομικών περιοχών. Επίσης, κατά τη διατάξεις των παραγράφων 2, 3, 4 του άρθρου 85 του
χωροθέτηση πλησίον λατομικών περιοχών Επιχειρηματι- Κανονισμού Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργασιών
κών Πάρκων όπως αυτά περιγράφονται στο τρίτο μέρος (Δ7/Α/οικ. 12050/2223/23.5.2011) απόφαση του Υπουρ-
του ν. 3982/2011, κάτω από το όριο των χιλίων και σε γού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (Β΄ 1227)
απόσταση όχι μικρότερη των πεντακοσίων μέτρων επι- από τα όρια της λατομικής περιοχής, δεν επιτρέπεται να
τρέπεται μόνο η ανέγερση κτιρίων και μηχανολογικών είναι μικρότερος από τις ελάχιστες προβλεπόμενες από
εγκαταστάσεων για την άσκηση δραστηριοτήτων όπως το συγκεκριμένο κανονισμό για τη χωροθέτηση των εξο-
ρυκτικών εργασιών αν γίνεται χρήση εκρηκτικών υλών.
ορίζονται στις παρ. 1 έως 5 του άρθρου 59 και για τις μο-
4. Με τα κριτήρια της παρ. 3 του παρόντος άρθρου
νάδες των περιπτώσεων γ΄ και ζ΄ της παρ. 3 του άρθρου
είναι δυνατός ο περιορισμός του εύρους της ζώνης προ-
18 του ν. 3982/2011.
στασίας λατομικής περιοχής, με τη σχετική απόφαση
Η ελάχιστη απόσταση χωροθέτησης από τα όρια της
καθορισμού της, κάτω των χιλίων (1000) μέτρων από
λατομικής περιοχής, όταν πρόκειται για πυλώνες ανεμο-
τμήμα των ορίων της στις περιπτώσεις εγκαταλελειμ-
γεννητριών, ορίζεται στα εκατόν πενήντα (150) μέτρα.
μένων, μικρών και φθινόντων οικισμών. Ο ανωτέρω πε-
Ομοίως, το όριο των χιλίων μέτρων δεν ισχύει για την ριορισμός εφαρμόζεται εφόσον η λατομική περιοχή πε-
ανέγερση κτιρίων που προορίζονται για γεωργοκτη- ρικλείει κατάλληλα πετρώματα για την παραγωγή καλής
νοτροφικές και υδατοκαλλιεργητικές εγκαταστάσεις, ποιότητας υλικών και συμβάλλει στην πλέον ορθολογική
στέγαστρα σφαγής, γεωργικές αποθήκες, δεξαμενές χωροταξική κατανομή των λατομείων, στη στήριξη της
και θερμοκήπια, όπως αυτά περιγράφονται στο άρθρο τοπικής οικονομίας και στην παραμονή του πληθυσμού
163 του Κώδικα Βασικής Πολεοδομικής Νομοθεσίας στους οικισμούς αυτούς.
(π.δ. 14.7.1999, Δ΄ 580), τα οποία χωροθετούνται σε απο- Ύστερα από αίτημα ενός δήμου και αιτιολογημέ-
στάσεις μεγαλύτερες των πεντακοσίων μέτρων από τα νη γνώμη του οικείου περιφερειακού συμβουλίου για
όρια της λατομικής περιοχής. Ειδικώς για τις πτηνοτροφι- τη συνδρομή των προϋποθέσεων του προηγουμένου
κές και κτηνοτροφικές μονάδες απαιτείται προηγούμενη εδαφίου, είναι δυνατός ο περιορισμός, κάτω των χιλίων
θετική γνώμη της Επιτροπής Ελέγχου Σταυλισμού του (1000) μέτρων, του εύρους της ζώνης προστασίας λατο-
άρθρου 4 του ν. 4056/2012 (Α΄ 52). μικής περιοχής που έχει ήδη καθοριστεί. Ο περιορισμός
Οι ανωτέρω αποστάσεις μπορεί να περιορίζονται, κατά του εύρους αυτού γίνεται με απόφαση του Υπουργού
περίπτωση, με αιτιολογημένη απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ύστερα από εισήγηση της
Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ύστερα από εισήγηση Επιτροπής της παρ. 1 του άρθρου 47, η οποία καθορίζει
του αρμόδιου Τμήματος Επιθεώρησης Μεταλλείων της την επιτρεπτή απόσταση με βάση τα κριτήρια του προ-
Ειδικής Γραμματείας του Σώματος Επιθεωρητών και Ελε- ηγούμενου εδαφίου, το σχετικό αίτημα του δήμου και
γκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τη γνωμοδότηση του Περιφερειακού Συμβουλίου, που
εφόσον το ανάγλυφο της περιοχής και οι συγκεκριμένες διαβιβάζεται σ΄ αυτήν από την αρμόδια υπηρεσία της
συνθήκες το επιτρέπουν. οικείας Περιφέρειας.
Η εφαρμογή των διατάξεων της παρούσας παραγρά- θίγονται από την κήρυξη της αναδάσωσης. Αποφάσεις
φου ανατίθεται στα οικεία πολεοδομικά όργανα του κήρυξης αναδάσωσης, πρωτόκολλα διοικητικής αποβο-
ν. 4067/2012 (Α΄79). λής, διοικητικές ποινές προστίμων ή ειδικής αποζημίω-
5. Η εκμετάλλευση των λατομείων αδρανών υλικών σης που έχουν εκδοθεί σε βάρος λατομικών περιοχών
εντός των λατομικών περιοχών χαρακτηρίζεται ως δη- του προηγούμενου εδαφίου ανακαλούνται υποχρεωτικά
μόσιας ωφέλειας. Στις περιοχές αυτές το δικαίωμα εκμε- με πράξη του αρμοδίου οργάνου.
τάλλευσης των αδρανών υλικών υπερισχύει καταρχάς 9. Με διαδικασία ανάλογη εκείνης του καθορισμού
του δικαιώματος εκμετάλλευσης οποιασδήποτε κατηγο- της είναι δυνατή η τροποποίηση, επέκταση ή περιορι-
ρίας ορυκτών. Κατ΄ εξαίρεση, αν υπάρχουν κοιτάσματα σμός των ορίων ενεργοποιημένης λατομικής περιοχής
μεταλλευμάτων, βιομηχανικών ορυκτών ή μαρμάρων ή της χωροταξικής κατανομής εντός αυτής, ύστερα από
σε σημαντικές ποσότητες και έχουν ουσιώδη σημασία αίτηση που συνοδεύεται από παράβολο τριών χιλιάδων
για την εθνική οικονομία, το δικαίωμα εκμετάλλευσης (3.000) ευρώ το οποίο καταβάλλεται υπέρ της οικείας
των ορυκτών αυτών υπερισχύει. Στην περίπτωση αυτή, Περιφέρειας, και αναπροσαρμόζεται με απόφαση του
εκδίδεται απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Ενέργειας, ύστερα από γνωμοδότηση του ΙΓΜΕ, που 10. Τα έργα υποδομής που απαιτούνται για τα λατομεία
δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Στη που χωροθετούνται εντός λατομικών περιοχών, όπως
συνέχεια, για τα λατομικά ορυκτά ακολουθείται η διαδι- η κατασκευή πρόσθετου οδικού δικτύου εξωτερικής
κασία τροποποίησης της σχετικής σύμβασης μίσθωσης, προσπέλασης μέχρι των ορίων των λατομικών χώρων
σύμφωνα με την παρ. 11 του άρθρου 53, καθώς και των και οι επεκτάσεις κεντρικών δικτύων ηλεκτρικού ρεύ-
σχετικών εγκρίσεων ή γνωστοποιήσεων. ματος, υδροδότησης και επικοινωνιών, εκτελούνται από
Οι λατομικές περιοχές, μετά τον καθορισμό τους, κα- τους εκμεταλλευτές και αποδίδονται σε κοινή χρήση. Η
θώς και οι ήδη καθορισθείσες στο σύνολο ή σε μέρος εντός της λατομικής περιοχής οδοποιία που εξυπηρε-
αυτών, δεν μεταβάλλουν τον χαρακτήρα τους με μεταγε- τεί την επικοινωνία των λατομικών χώρων χρησιμοποι-
νέστερες του καθορισμού τους πολεοδομικές, χωροταξι- είται ακωλύτως από τη δασική και την πυροσβεστική
κές, δασικές ή άλλες διατάξεις, μέχρι τη μέγιστη δυνατή υπηρεσία κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους.
αξιοποίηση των αποθεμάτων των κοιτασμάτων τους. Η δαπάνη των έργων υποδομής που τυχόν εξυπηρετούν
6. Οι λατομικές περιοχές ενεργοποιούνται με την κατα- περισσότερους από έναν λατομικούς χώρους της παρ.
κύρωση ενός διαγωνισμού μίσθωσης τουλάχιστον ενός 9 του παρόντος άρθρου αναλαμβάνεται από τους αντί-
λατομικού χώρου μέσα σε αυτήν. Μη ενεργοποιημένες στοιχους μισθωτές των λατομικών χώρων κατ΄ αναλογία,
λατομικές περιοχές μπορούν να αποχαρακτηρίζονται, που καθορίζεται με απόφαση του αρμόδιου Περιφερει-
ολικά ή μερικά με απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη, άρχη ύστερα από εισήγηση της αρμόδιας υπηρεσίας
ύστερα από σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής της παρ. 1 της περιφέρειας.
του άρθρου 47, για λόγους που τυχόν δεν έχουν ληφθεί Για δημόσια ή δημοτικά λατομεία εντός λατομικών
υπόψη κατά τον καθορισμό τους ή για λόγους που προ- περιοχών, η πραγματική δαπάνη των έργων υποδομής
έκυψαν μετά τον καθορισμό τους και επιβάλλουν τον συμψηφίζεται μετά την έναρξη παραγωγικής λειτουρ-
αποχαρακτηρισμό τους. Σε κάθε περίπτωση, εφόσον οι γίας του λατομείου με το αναλογικό μίσθωμα της παρ.
περιοχές αυτές δεν έχουν ενεργοποιηθεί μέσα σε πέντε 4 του άρθρου 45. Για την έναρξη της διαδικασίας συμ-
(5) έτη από το χαρακτηρισμό τους, αποχαρακτηρίζονται ψηφισμού απαιτείται αίτηση του μισθωτή, η οποία υπο-
με απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη που δημοσι- βάλλεται στην αρμόδια υπηρεσία της Αποκεντρωμένης
εύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Το χρονικό Διοίκησης όταν ολοκληρωθεί συνολικά η εκτέλεσή των
διάστημα της πενταετίας μπορεί να παραταθεί για μία έργων υποδομής ή εκτελεστεί ολοκληρωμένο τμήμα
ακόμα διετία με απόφαση του Συντονιστή της οικείας αυτών. Η διενέργεια και το ύψος των δαπανών των έρ-
Αποκεντρωμένης Διοίκησης ύστερα από αιτιολογημένη γων υποδομής εκτιμάται από τριμελή επιτροπή τεχνι-
πρόταση του οικείου Περιφερειάρχη. κών υπαλλήλων που συγκροτείται για τον λόγο αυτόν με
7. Λατομικές περιοχές που έχουν ενεργοποιηθεί στο απόφαση του Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης
παρελθόν και έχουν περιέλθει σε αδράνεια πλέον της Διοίκησης. Το πρακτικό της επιτροπής κοινοποιείται με
δεκαετίας αποχαρακτηρίζονται, ολικά ή μερικά με από- κάθε πρόσφορο τρόπο στον μισθωτή, ο οποίος διατυ-
φαση του οικείου Περιφερειάρχη εφόσον κριθεί ότι δεν πώνει στην επιτροπή αντιρρήσεις εντός αποκλειστικής
συντρέχει πλέον λόγος διατήρησής τους. Η απόφαση προθεσμίας ενός (1) μήνα. Αν διατυπωθούν αντιρρή-
αυτή του Περιφερειάρχη, που δημοσιεύεται στην Εφημε- σεις, η επιτροπή συνεδριάζει εκ νέου εντός ενός (1) μήνα,
ρίδα της Κυβερνήσεως, εκδίδεται ύστερα από εισήγηση προκειμένου να εξετάσει τις αντιρρήσεις του μισθωτή,
της αρμόδιας Υπηρεσίας της οικείας Περιφέρειας και τις οποίες είτε λαμβάνει υπόψη και τροποποιεί το αρ-
αιτιολογημένη γνώμη του περιφερειακού συμβουλίου. χικό πρακτικό της είτε τις απορρίπτει αιτιολογημένα.
8. Σε περίπτωση απώλειας της δασικής βλάστησης λα- Η διαδικασία του συμψηφισμού ολοκληρώνεται μέσα
τομικών περιοχών που έχουν καθοριστεί μέσα σε δάση σε έξι μήνες από την υποβολή της αίτησης του μισθωτή,
ή δασικές εκτάσεις, λόγω πυρκαγιάς, παράνομης υλο- με την έκδοση απόφασης του Συντονιστή της οικείας
τομίας ή άλλης αιτίας, που επισυνέβη μετά την έκδοση Αποκεντρωμένης Διοίκησης περί καθορισμού των προς
της απόφασης καθορισμού τους, ο καθορισμός της λα- συμψηφισμό δαπανών ή περί απόρριψης της αίτησης
τομικής περιοχής και η εκμετάλλευση του λατομείου δεν συμψηφισμού.
Άρθρο 49 τικών εργασιών ή της μίσθωσης του λατομικού χώρου ή

Απαγορεύσεις εκμετάλλευσης λατομείων της περιβαλλοντικής αδειοδότησης και δεν έχει παρέλθει
1. Απαγορεύεται η εκμετάλλευση λατομείων, αν από χρονικό διάστημα μεγαλύτερο των τριών ετών από την
αυτήν δημιουργούνται: έκδοση των εν λόγω γνωμοδοτήσεων.
α) κίνδυνοι για την ασφάλεια της ζωής ή για την υγεία Για τα λατομεία που χωροθετούνται μέσα σε λατομι-
των εργαζομένων, των περιοίκων και των διερχομένων, κές περιοχές δεν απαιτείται η γνωμοδότηση των ως άνω
καθώς και βλάβες σε έργα δημόσιας ωφέλειας, υπηρεσιών.
β) άμεση ή έμμεση βλάβη σε αρχαιολογικούς χώρους, 4. Η ίδρυση λατομείου μέσα σε περιοχές του Εθνικού
μνημεία ή ιστορικούς τόπους ή τουριστικές εγκαταστά- Συστήματος Προστατευόμενων Περιοχών του άρθρου
σεις, 3 του ν. 3937/2011 (Α΄ 60), είναι δυνατή μόνο στις ζώνες
γ) σοβαρές αλλοιώσεις του φυσικού και πολιτιστικού ή περιοχές εκείνες, στις οποίες επιτρέπεται η λατομική
περιβάλλοντος, που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν δραστηριότητα είτε από τον νόμο, είτε από τα διατάγ-
με τη λήψη ανάλογων μέτρων και με κόστος οικονομικά ματα και τις υπουργικές ή άλλες αποφάσεις προστασίας
αποδεκτό. και διαχείρισης των περιοχών αυτών, και σύμφωνα με τις
Απαιτείται η συνδρομή, σωρευτικά, των εξής προϋ- περαιτέρω εξειδικεύσεις ή περιορισμούς που τίθενται
ποθέσεων: στις πράξεις αυτές.
αα) σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου Τμήματος Επι-
Άρθρο 50
θεώρησης Μεταλλείων της Ειδικής Γραμματείας του
Έρευνα λατομικών ορυκτών
Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου
Περιβάλλοντος και Ενέργειας για λόγους ασφάλειας και 1. Η διενέργεια ερευνητικών εργασιών για τη διαπί-
ορθολογικής εκμετάλλευσης, στωση κοιτασμάτων βιομηχανικών ορυκτών, μαρμά-
ββ) έγκριση του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητι- ρων, φυσικών λίθων καθώς και αδρανών υλικών ειδικών
σμού, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στο άρθρο 10 χρήσεων, πλην της μαρμαρόσκονης, μαρμαροψηφίδας
του ν. 3028/2002 (Α΄153), εάν δεν έχει χορηγηθεί σε προ- και των ασβεστολιθικών αντιολισθηρών πραγματοποι-
γενέστερο στάδιο, είται με τις προϋποθέσεις των άρθρων 58 και 59 του
γγ) έγκριση μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ν. 4442/2016 (Α΄ 230).
όπως προβλέπεται στο ν. 4014/2011 (Α΄209), 2. Δεν επιτρέπεται η διενέργεια ερευνητικών εργασιών
δ) έγκριση τεχνικής μελέτης εκμετάλλευσης από την στις περιπτώσεις που υφίστανται, για τις εργασίες αυτές
οποία προκύπτει ότι είναι εφικτός ο σχεδιασμός ορθο- ή τις ενδεχόμενες μελλοντικές εργασίες εκμετάλλευσης,
λογικής εκμετάλλευσης, σύμφωνα όσα προβλέπονται οι απαγορευτικοί λόγοι του άρθρου 49. Ειδικότερα, για
στον Κανονισμό Μεταλλευτικών και Λατομικών Εργα- τις δημόσιες εκτάσεις δεν επιτρέπεται η διενέργεια ερευ-
σιών (ΚΜΛΕ). νητικών εργασιών, αν πρόκειται για χώρο ως προς τον
2. Εκτός από τις περιπτώσεις α΄, β΄ και γ΄ της παρ. 1 του οποίο συντρέχει τουλάχιστον μία από τις παρακάτω
παρόντος άρθρου, δεν επιτρέπεται επίσης η εκμετάλλευ- προϋποθέσεις:
ση λατομείων όταν κατά την αξιολόγηση της τεχνικής με- α) κατά το χρόνο υποβολής της αίτησης για τη χορήγη-
λέτης εκμετάλλευσης κριθεί ότι η αιτούμενη έκταση δεν ση έγκρισης ερευνητικών εργασιών έχει εκδοθεί οποια-
επαρκεί για την εξασφάλιση ορθολογικής και ασφαλούς δήποτε πράξη δημόσιας αρχής από την οποία συνάγε-
εκμετάλλευσης, σύμφωνα με τις διατάξεις του ΚΜΛΕ. ται ο προγραμματισμός του Δημοσίου να διενεργήσει
3. Αν για τη χωροθέτηση του λατομείου απαιτείται η έρευνα στο συγκεκριμένο χώρο ή χορηγείται έγκριση
διερεύνηση και ειδικότερων απαγορευτικών λόγων, κατά για χρηματοδότηση ή ένταξη του χώρου σε χρηματο-
το στάδιο έγκρισης της τεχνικής μελέτης εκμετάλλευσης δοτούμενο πρόγραμμα ερευνών,
συνυποβάλλεται κατά περίπτωση, γνωμοδότηση των β) για χώρο στον οποίο, κατά το χρόνο υποβολής της
εξής υπηρεσιών: ανωτέρω αίτησης, το ίδιο το Δημόσιο ασκεί το δικαίωμά
α) της αρμόδιας υπηρεσίας για το ιδιοκτησιακό καθε- του για έρευνα,
στώς του λατομικού χώρου, γ) για χώρο στον οποίο είχε διενεργηθεί έρευνα από το
β) του Διαχειριστή του Ελληνικού Δικτύου Διανομής Δημόσιο, από την οποία έχουν διαπιστωθεί κοιτάσματα,
Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ Α.Ε.), δ) για χώρο στον οποίο είχε παρασχεθεί δικαίωμα
γ) του Διαχειριστή Εθνικού Συστήματος Φυσικού Αε- εκμετάλλευσης οποιουδήποτε λατομικού ορυκτού και
ρίου ΑΕ (Δ.Ε.Σ.Φ.Α. ΑΕ), δεν έχει παρέλθει χρονικό διάστημα της μεγαλύτερο της
δ) της αρχής ή του φορέα διαχείρισης αγωγών μεταφο- πενταετίας από τη λήξη, παύση ή ανάκλησή του. Στο
ράς ή διανομής ή αποθήκευσης (υπέργειων ή υπόγειων χρονικό αυτό διάστημα που μεσολαβεί είναι δυνατή η
εγκαταστάσεων) υδρογονανθράκων και παραγώγων δημοπράτηση του χώρου σύμφωνα με την παρ. 6 του
αυτών. άρθρου 53.
Για την αναγκαιότητα ή μη των γνωμοδοτήσεων των 3. Η έρευνα σε δημόσιες και δημοτικές εκτάσεις δι-
περιπτώσεων β΄, γ΄ και δ΄ υποβάλλεται υπεύθυνη δή- ενεργείται σε ορισμένη ενιαία έκταση μέχρι τριακόσια
λωση του υπογράφοντος τη σχετική μελέτη μηχανικού. (300) στρέμματα. Εκτάσεις, οι οποίες διασχίζονται από
Δεν απαιτείται η εκ νέου γνωμοδότηση των ως άνω αγροτικό ή δασικό δρόμο θεωρούνται ενιαίες. Αν μετά
υπηρεσιών ή οργανισμών, εφόσον αυτές έχουν γνωμο- την έρευνα επακολουθήσει εκμετάλλευση, ο εκμεταλ-
δοτήσει κατά το στάδιο χορήγησης της έγκρισης ερευνη- λευτής υποχρεούται να μεταθέσει τους ανωτέρω δρό-
μους με δικές του δαπάνες εκτός του λατομικού χώρου. Ι.Γ.Μ.Ε. πριν από τη λήξη της κανονικής διάρκειας του
Ειδικά για την μετάθεση δασικού δρόμου ακολουθούνται ερευνητικού προγράμματος.
οι προδιαγραφές της δασικής οδοποιίας στη σύνταξη Μέσα σε έξι (6) μήνες από τη λήξη της έγκρισης ερευ-
της σχετικής μελέτης, η οποία εγκρίνεται από τη δασική νητικών εργασιών, το Ι.Γ.Μ.Ε. υποχρεούται να υποβάλει
αρχή. στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, αναλυτική
4. Ο συνολικός όγκος του λατομικού ορυκτού που και πλήρη έκθεση με τα αποτελέσματα των ερευνών.
μπορεί να ληφθεί και να αξιοποιηθεί για τις ανάγκες Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέρ-
της έρευνας θα καθορίζεται κάθε φορά από τη Δήλωση γειας εγκρίνονται, ύστερα από αξιολόγηση, τα αποτε-
Συμμόρφωσης με Τεχνικές Προδιαγραφές Ερευνητικών λέσματα των ερευνών. Ακολούθως, ο Συντονιστής της
Εργασιών Λατομείου, ανάλογα με το είδος, τις ιδιαιτε- οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, εκδίδει μέσα σε
ρότητες του ορυκτού και την εφαρμοζόμενη μέθοδο τρεις (3) μήνες απόφαση με την οποία ο ερευνηθείς χώ-
έρευνας. Η ποσότητα αυτή δεν μπορεί να υπερβαίνει ρος ή τμήματα αυτού, διατίθενται είτε προς μίσθωση με
τα 0,5 κυβικά μέτρα (κ.μ.) ανά στρέμμα, ενώ το σύνολο προκήρυξη δημοπρασίας, είτε καθίστανται ελεύθερα,
του όγκου της εκσκαφής δεν μπορεί να υπερβαίνει το ανάλογα με τα αποτελέσματα των ερευνών.
δεκαπλάσιο της προαναφερθείσας ποσότητας. Αν ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας αποφασί-
5. Η άσκηση του δικαιώματος του Δημοσίου για έρευ- σει ότι το πρόγραμμα δεν εκτελέστηκε ή διακόπηκε χωρίς
να και αναζήτηση λατομικών ορυκτών στις εκτάσεις ιδι- αποτελέσματα, ο Συντονιστής της οικείας Αποκεντρω-
οκτησίας του γίνεται σε καθορισμένη κάθε φορά έκταση μένης Διοίκησης, εκδίδει εντός τριών μηνών απόφαση
κάθε φορά, ύστερα από αίτηση του Ι.Γ.Μ.Ε. στο Συντο- με την οποία ο ερευνηθείς χώρος καθίσταται ελεύθερος.
νιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης ή κοινο- 6. Μετά την ολοκλήρωση των ερευνητικών εργασιών
ποίηση στο Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης σε δημόσιες και δημοτικές εκτάσεις τα σχετικά με τις
Διοίκησης πράξης δημόσιας αρχής από τις οριζόμενες ερευνητικές εργασίες δεδομένα και αποτελέσματα κα-
στην περίπτωση α΄ της παρ. 2 του παρόντος άρθρου. Με τατίθενται σε ηλεκτρονική και έντυπη μορφή στο Ι.Γ.Μ.Ε.,
την αίτηση ή την κοινοποίηση το Ι.Γ.Μ.Ε. αποκτά προτε- όπου και φυλάσσονται για πέντε (5) έτη. Τα αποτελέσμα-
ραιότητα για έρευνα του χώρου αυτού. τα αυτά δεν γνωστοποιούνται και το Ι.Γ.Μ.Ε. δεν μπορεί
Για το σκοπό αυτόν το Ι.Γ.Μ.Ε. συντάσσει και υποβάλλει να τα χρησιμοποιήσει μέσα στην προθεσμία αυτήν, με
προς έγκριση στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέρ- την επιφύλαξη των διατάξεων περί βιομηχανικής και
γειας πρόγραμμα, στο οποίο θα καθορίζονται: πνευματικής ιδιοκτησίας. Η παραβίαση των υποχρεώ-
α) τα προς έρευνα λατομικά ορυκτά και η ερευνητέα σεων του πρώτου εδαφίου αποτελεί λόγο κατάπτωσης
έκταση, μη υπερβαίνουσα τα τρεις χιλιάδες στρέμματα, της εγγυητικής επιστολής της περίπτωσης β΄ της παρ. 3
τα όρια της οποίας θα προσδιορίζονται με συντεταγμέ- του άρθρου 59 του ν. 4442/2016.
νες εξαρτημένες από το Ελληνικό Γεωδαιτικό Σύστημα
Αναφοράς του 1987, Άρθρο 51
β) γεωλογικά στοιχεία και γεωλογική χαρτογράφηση Εκμετάλλευση λατομείων βιομηχανικών ορυκτών,
του χώρου, οι μέθοδοι της έρευνας που θα εφαρμο- μαρμάρων και φυσικών λίθων
σθούν, οι απαιτούμενοι δρόμοι προσπέλασης, η ακρι- 1. Η εκμετάλλευση των λατομείων των περιπτώσεων α΄
βής θέση των ερευνητικών εργασιών, η περιγραφή του και γ΄ της παρ. 3 του άρθρου 43 πραγματοποιείται με τις
μηχανικού εξοπλισμού, το απαιτούμενο προσωπικό, τα προϋποθέσεις των άρθρων 60, 61 και 64 του ν. 4442/2016.
μέτρα για το μεγαλύτερο δυνατό περιορισμό των επι- 2. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και
πτώσεων στο περιβάλλον, τα μέτρα για την υγεία των Ενέργειας μπορεί, ύστερα από αίτηση των ενδιαφερο-
εργαζομένων και την ασφάλεια εργασιών, εργαζομένων μένων, να καθορίζονται ως αποθεματικά δημόσια ή δη-
και περίοικων και το χρονοδιάγραμμα διεξαγωγής της μοτικά λατομεία βιομηχανικών ορυκτών ή μαρμάρων,
έρευνας, για τα οποία έχουν συναφθεί μισθώσεις. Η έκταση των
γ) η δαπάνη που απαιτείται και ο φορέας χρηματοδό- αποθεματικών λατομείων δεν μπορεί να υπερβαίνει την
τησης του προγράμματος. αντίστοιχη των λειτουργούντων. Βασική προϋπόθεση
Μετά την έγκριση του ως άνω προγράμματος από τον για τον καθορισμό λατομείων ως αποθεματικών είναι
Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο Συντονιστής η ύπαρξη ή η δημιουργία βιομηχανικής μονάδας. Επι-
της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης χορηγεί την πλέον λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες τροφοδοσίας της
έγκριση διενέργειας ερευνητικών εργασιών. μονάδας αυτής, η σπουδαιότητά της, το μέγεθος των
Για την έγκριση διενέργειας ερευνητικών εργασιών, αποθεμάτων και οι θέσεις των λατομείων, τα οποία μπο-
απαιτούνται μόνο τα δικαιολογητικά των περιπτ. α΄ της ρεί να βρίσκονται σε μη συνεχόμενους χώρους, στην
παρ. 3 του άρθρου 59 του Κεφαλαίου Ι του ν. 4442/2016. περιοχή του ίδιου ή γειτονικού νομού. Οι εκμεταλλευτές
Η έγκριση αυτή χορηγείται για χρονικό διάστημα μέχρι αποθεματικών λατομείων καταβάλλουν πάγιο μίσθωμα
τρία (3) έτη, με δυνατότητα παράτασης για ένα (1) έτος διπλάσιο αυτού που ορίζεται στο άρθρο 45 και απαλλάσ-
ακόμη, εφόσον αυτό είναι αναγκαίο για την πληρέστερη σονται από την υποχρέωση να αναγγείλουν την έναρξη
έρευνα. Η παράταση αυτή χορηγείται από το Συντονι- των εργασιών, μέσα σε ένα (1) έτος από τη σύναψη της
στή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης ύστερα από μίσθωσης.
έγκριση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, 3. Η αναγκαία προσωρινή διακοπή των εργασιών εκ-
στον οποίο υποβάλλεται αιτιολογημένη εισήγηση του μετάλλευσης λατομείου για να διενεργηθούν αρχαιολο-
γικές έρευνες ή για λόγους μη υπαιτιότητάς του εκμεταλ- α) Αν αποκλειστεί, με τη διαδικασία των άρθρων 46 έως
λευτή παρέχει δικαίωμα παράτασης της δυνατότητας και 48, η δημιουργία λατομικής περιοχής σε συγκεκρι-
εκμετάλλευσης, για όσο χρόνο διαρκεί η διακοπή αυτή. μένη περιφερειακή ενότητα, στα γεωγραφικά όρια τέως
Ο εκμεταλλευτής του λατομείου πρέπει να αποδείξει τη επαρχίας ή σε νήσο, αφού ληφθεί υπόψη και η δυνατό-
διάρκεια διακοπής της εκμετάλλευσης με έγγραφο δη- τητα της παρ. 4 του άρθρου 47. Στην περίπτωση αυτή
μόσιας αρχής, προκειμένου να παραταθεί η σύμβαση εκδίδεται απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη, ύστερα
μίσθωσης. Για το χρόνο της αναγκαίας αυτής διακοπής από αιτιολογημένη γνώμη του οικείου περιφερειακού
των εργασιών εκμετάλλευσης ο εκμεταλλευτής του λα- συμβουλίου, η οποία δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της
τομείου δεν καταβάλλει μισθώματα. Κυβερνήσεως και επικαιροποιείται ανά δέκα έτη.
4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος Αν μεταγενεστέρως καταστεί δυνατός ο καθορισμός
και Ενέργειας και Πολιτισμού και Αθλητισμού επιτρέπε- λατομικής περιοχής σε συγκεκριμένη περιφερειακή ενό-
ται, κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων, η εκμε- τητα, τέως επαρχία ή νήσο όπου υφίσταται εκμετάλλευση
τάλλευση λατομείων μικρής παραγωγής, χωρίς εμπο- λατομείων αδρανών υλικών στο πλαίσιο του πρώτου εδα-
ρικούς σκοπούς, των οποίων τα εξορυσσόμενα υλικά φίου της παρούσας περίπτωσης, οι εκμεταλλευτές των
προορίζονται αποκλειστικά για την αποκατάσταση και λατομείων αυτών συνεχίζουν τη λειτουργία τους μέχρι τη
ανάδειξη μνημείων και αρχαιολογικών χώρων για τα λήξη του δικαιώματος εκμετάλλευσης το οποίο κατέχουν.
οποία σύμφωνα με τις διεθνείς αρχές και συμβάσεις απαι- Σε κάθε περίπτωση η συνέχιση της λειτουργίας τους δεν
τείται η χρήση υλικών ίδιας ή συμβατής προέλευσης της μπορεί να υπερβεί τα πέντε (5) έτη. Οι εκμεταλλευτές των
αρχικής κατασκευής. Προϋπόθεση για την εκμετάλλευση λατομείων αυτών υποχρεούνται μέσα σε έξι (6) μήνες από
των ανωτέρω λατομείων είναι να μην καθίσταται εφικτή τον καθορισμό της λατομικής περιοχής να υποβάλουν
η κάλυψη των αναγκαίων υλικών από υφιστάμενα λα- για έγκριση τροποποιητικό προσάρτημα της τεχνικής με-
τομεία της ευρύτερης περιοχής. Η εκμετάλλευση και η λέτης εκμετάλλευσης και της μελέτης περιβαλλοντικών
περιβαλλοντική αποκατάσταση των ανωτέρω λατομείων επιπτώσεων για την πλήρη αποκατάσταση του λατομικού
γίνεται σύμφωνα με ειδική μελέτη. χώρου εντός του εναπομείναντος χρονικού διαστήματος.
Με την κοινή απόφαση του πρώτου εδαφίου καθορί- β) Αν στον αιτούμενο χώρο περικλείονται πετρώματα
ζονται το είδος των υλικών, ο χρόνος λειτουργίας του κατάλληλα για ειδικές χρήσεις και ιδίως για την παραγω-
λατομείου, τα μέτρα ασφαλείας και προστασίας περιβάλ- γή αντιολισθηρών υλικών, αποκλειστικά μαρμαρόσκο-
λοντος, τα μέτρα για την αποκατάσταση του χώρου του νης και μαρμαροψηφίδας ή για την παραγωγή τσιμέντου,
λατομείου, καθώς και το ύψος της εγγυητικής επιστολής ασβέστου ή συλλιπασμάτων μεταλλουργίας, υπό την
εκπλήρωσης των υποχρεώσεων που απορρέουν από τη προϋπόθεση ότι η εκμετάλλευση λατομείων που τρο-
νομοθεσία για την προστασία του περιβάλλοντος. Για φοδοτούν τσιμεντοβιομηχανίες, ασβεστοποιίες ή μεταλ-
την έκδοση και κατάπτωση της εγγυητικής επιστολής λουργίες πραγματοποιείται από επιχειρήσεις παραγωγής
εφαρμόζονται οι διατάξεις του άρθρου 55. τσιμέντου ή ασβέστου ή μεταλλουργικές και συνδέεται
Η εκμίσθωση δημόσιων λατομείων που εξυπηρετούν άμεσα με τον τόπο λειτουργίας των εγκαταστάσεών τους.
τα ως άνω έργα γίνεται με απευθείας σύμβαση στον Για τη συνδρομή των προϋποθέσεων αυτών εκδίδεται
ανάδοχο των έργων αυτών, με όρους και μίσθωμα που απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας,
καθορίζονται στην ανωτέρω απόφαση. ύστερα από γνωμοδότηση του Ι.Γ.Μ.Ε.
Κατά τα λοιπά η λειτουργία των λατομείων της παρού- Ειδικότερα, για τις επιχειρήσεις παραγωγής ασβέστου
σας παραγράφου διέπεται από τις διατάξεις του ΚΜΛΕ. ή τους συνεταιρισμούς ασβεστοποιών, εφαρμόζεται
5. Τα λατομεία του βιομηχανικού ορυκτού ανθρακικού εφόσον οι ποσοτικές και ποιοτικές ανάγκες τους δεν
ασβεστίου, δεν επιτρέπεται να διαθέτουν στην αγορά καλύπτονται από τις λατομικές περιοχές ή τα λειτουργού-
τυχόν συμπαραγόμενα αδρανή υλικά. Σε περίπτωση ντα λατομεία της περιοχής τους. Στην περίπτωση αυτή
παράβασης του προηγούμενου εδαφίου επιβάλλονται η γνωμοδότηση της Κεντρικής Υπηρεσίας του Ι.Γ.Μ.Ε.
οι κυρώσεις της παρ. 6 του άρθρου 59 και με απόφαση αναφέρεται τόσο στη δυνατότητα κάλυψης των αναγκών
του Προϊσταμένου του αρμόδιου Σώματος Επιθεώρη- της ασβεστοποιίας από τις λατομικές περιοχές ή τα λει-
σης της Ειδικής Γραμματείας Σώματος Επιθεωρητών και τουργούντα λατομεία της περιοχής τους, όσο και στην
Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας καταλληλότητα του υλικού για τη συγκεκριμένη χρήση.
παύει η εκμετάλλευση του λατομείου. Με την επιφύλαξη του επόμενου εδαφίου τα λατο-
μεία αυτά που τροφοδοτούν τσιμεντοβιομηχανίες, με-
Άρθρο 52 ταλλουργίες ή ασβεστοποιίες μπορεί να διαθέτουν την
Εκμετάλλευση λατομείων αδρανών υλικών πλεονάζουσα παραγωγή τους, δηλαδή την ποσότητα
1. Η εκμετάλλευση των λατομείων της περίπτωσης β΄ των αδρανών υλικών, τα οποία συνεξορύσσονται ή
της παρ. 3 του άρθρου 43 πραγματοποιείται με τις προ- συμπαράγονται με τα κύρια υλικά τροφοδοσίας της
ϋποθέσεις των άρθρων 62, 63 και 64 του ν. 4442/2016. ασβεστοποιίας, της τσιμεντοβιομηχανίας ή της μεταλ-
2. Η εκμετάλλευση λατομείων αδρανών υλικών σε όλη λουργίας και λόγω της ποιότητας ή της κοκκομετρίας
τη χώρα, διενεργείται μέσα στις λατομικές περιοχές, που τους δεν είναι κατάλληλα για την τροφοδοσία αυτή. Η
καθορίζονται σύμφωνα με τα άρθρα 46, 47 και 48. Εκτός συνεξορυσσόμενη πλεονάζουσα παραγωγή θα υπολογί-
λατομικών περιοχών, η εκμετάλλευση λατομείων αδρα- ζεται στην εγκεκριμένη τεχνική μελέτη που θα συνοδεύ-
νών υλικών επιτρέπεται, στις εξής περιπτώσεις: εται από επικαιροποιημένη τοπογραφική αποτύπωση.
Σε περιπτώσεις λατομείων αντιολισθηρών υλικών, αν 2. Με απευθείας σύμβαση εκμισθώνονται δημόσιες

η ορυκτολογική σύσταση του πετρώματος προκαλεί εκτάσεις για την εκμετάλλευση λατομικών ορυκτών, σε
αμφιβολίες για την παρουσία ή μη αμιάντου, το Ι.Γ.Μ.Ε. όσους έχει χορηγηθεί η έγκριση διενέργειας ερευνητικών
πραγματοποιεί σχετικούς ελέγχους και συμπεριλαμβάνει εργασιών του άρθρου 59 του ν. 4442/2016, με την προ-
τα αποτελέσματά τους στη γνωμοδότησή του. Ειδικά, τα ϋπόθεση ότι μέχρι τη λήξη των ερευνών εντοπισθούν
μέτωπα των λατομείων αδρανών υλικών ειδικών χρή- εκμεταλλεύσιμα κοιτάσματα. Το αργότερο εντός έξι (6)
σεων που εξορύσσουν οφιολιθικά πετρώματα (βασικά μηνών από τη λήξη της έγκρισης διενέργειας ερευνητι-
και υπερβασικά), εξετάζονται ύστερα από εισήγηση κών εργασιών, υποβάλλεται στην αρμόδια αρχή αίτη-
της κατά τόπο αρμόδιας Επιθεώρησης του Σ.Ε.Π.Δ.Ε.Μ., ση μίσθωσης με απευθείας σύμβαση της ερευνηθείσας
για τη διερεύνηση της ύπαρξης ινωδών ορυκτών, από έκτασης, συνοδευόμενη από αποδεικτικό κατάθεσης
τριμελή επιτροπή, που συγκροτείται με απόφαση του προς έγκριση, μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων.
Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας και αποτελείται Μετά την έκδοση της ΑΕΠΟ ακολουθεί η κατάθεση προς
από υπάλληλους της εν λόγω υπηρεσίας και του Ι.Γ.Μ.Ε. έγκριση τεχνικής μελέτης εκμετάλλευσης.
Οι σχετικές δαπάνες για τις μελέτες του Ι.Γ.Μ.Ε. των Στην τεχνική μελέτη εκμετάλλευσης πρέπει να αποδει-
ανωτέρω εδαφίων, βαρύνουν τους αιτούντες, ή/και τους κνύεται ο εντοπισμός εκμεταλλεύσιμου κοιτάσματος από
εκμεταλλευτές. την έρευνα που διενεργήθηκε, σύμφωνα με τα στοιχεία
Η πλεονάζουσα παραγωγή αδρανών υλικών από τα της παρ. 1 του άρθρου 101 του ΚΜΛΕ. Σε αντίθετη περί-
ανωτέρω λατομεία διατίθενται ύστερα από καταβολή πτωση, ο διενεργήσας την έρευνα χάνει οριστικά κάθε
αναλογικού μισθώματος και ειδικού τέλους υπέρ ΟΤΑ, δικαίωμα επί του παραχωρηθέντος για έρευνα χώρου.
όπως αυτά ορίζονται αντιστοίχως στην παρ. 7 του άρ- Αν ακολουθήσει μίσθωση, ως αναλογικό μίσθωμα ορί-
θρου 45 και στην παρ. 2 του άρθρου 62. ζεται το ανώτατο της παρ. 4 του άρθρου 45.
Τα λατομεία αδρανών υλικών ειδικών χρήσεων μαρ- Κατ΄ εξαίρεση, επιτρέπεται η εκμίσθωση στον ανάδοχο
μαρόσκονης και μαρμαροψηφίδας δεν επιτρέπεται να του έργου με απευθείας σύμβαση δημόσιων εκτάσεων
για τη λειτουργία λατομείων αδρανών υλικών της περί-
διαθέτουν στην αγορά τυχόν συμπαραγόμενα αδρανή
πτωσης γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 52 και των λατομείων
υλικά. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης με τα ανωτέρω,
της παρ. 4 του άρθρου 51.
επιπλέον των διοικητικών κυρώσεων της παραγράφου
3. Για τη συμπλήρωση του φακέλου της αίτησης
6 του άρθρου 59, παύει η εκμετάλλευση.
του δευτέρου εδαφίου της παρ. 2 απαιτούνται τα εξής
γ) για την εκτέλεση δημόσιων, εθνικών ή περιφερεια-
δικαιολογητικά:
κών έργων, που χαρακτηρίζονται ως εθνικής σημασίας.
α) απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ),
Για την ίδρυση λατομείου των περιπτώσεων α΄, β΄ και σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία,
γ΄ ισχύουν οι περιορισμοί και απαγορεύσεις του άρθρου β) έγκριση τεχνικής μελέτης εκμετάλλευσης, σύμφωνα
85 του ΚΜΛΕ σε συνδυασμό με το άρθρο 49. με τα προβλεπόμενα από τον ΚΜΛΕ,
3. Για την έρευνα και την εκμίσθωση των λατομείων ει- γ) εγγυητική επιστολή, σύμφωνα με την παρ. 2 του
δικών χρήσεων της περίπτωσης β΄ της παρ. 2, εφαρμόζο- άρθρου 55,
νται οι διατάξεις των λατομείων βιομηχανικών ορυκτών δ) εγγυητική επιστολή καλής εκτέλεσης των όρων της
και μαρμάρων, με εξαίρεση τα λατομεία μαρμαρόσκονης σύμβασης μίσθωσης.
και μαρμαροψηφίδας καθώς και τα λατομεία αντιολισθη- 4. Ο Συντονιστής της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκη-
ρών ασβεστολιθικών αδρανών υλικών, τα οποία μισθώ- σης υποχρεούται, μέσα σε είκοσι (20) ημέρες από τη συ-
νονται με τη διαδικασία της δημοπρασίας. Για τον υπολο- μπλήρωση του σχετικού φακέλου, να εκδώσει απόφαση
γισμό των μισθωμάτων των λατομείων της περίπτωσης έγκρισης της απευθείας μίσθωσης της δημόσιας έκτα-
β΄ της παρ. 2, που μισθώνονται ύστερα από έρευνα στους σης, καθορίζοντας τους οικονομικούς όρους για την προ-
έχοντες το σχετικό δικαίωμα, ισχύουν όσα ορίζονται για στασία των συμφερόντων του Δημοσίου, όπως ύψος μι-
τα λατομεία βιομηχανικών ορυκτών στην υποπερίπτωση σθωμάτων, ύψος απαιτούμενων εγγυητικών επιστολών,
γγ΄ της περίπτωσης β΄ της παρ. 4 του άρθρου 45. διαδικασία παράδοσης και παραλαβής του μισθίου, και
4. Οι παράγραφοι 3 και 4 του άρθρου 51 έχουν εφαρ- καλεί τον ενδιαφερόμενο για την υπογραφή της σχετικής
μογή και για τα λατομεία αδρανών υλικών. σύμβασης μίσθωσης μέσα σε είκοσι (20) ημέρες. Για την
5. Τα εξορυσσόμενα αδρανή υλικά, που προέρχονται έκδοση απόφασης έγκρισης της μίσθωσης απαιτείται η
από την εκτέλεση δημοσίων, εθνικών ή περιφερειακών καταβολή του παραβόλου που προβλέπεται στο άρθρο
έργων απαγορεύεται να διατίθενται προς εμπορία. Σε 62. Ακολουθεί η κατάρτιση της συμβολαιογραφικής πρά-
περίπτωση μη συμμόρφωσης εφαρμόζεται η παρ. 6 του ξης μίσθωσης, η οποία επέχει θέση έγκρισης του άρθρου
άρθρου 59. 7 του ν. 4442/2016, αντίγραφο της οποίας κοινοποιείται
αμέσως σε όλες τις συναρμόδιες υπηρεσίες.
Άρθρο 53 5. Με δημοπρασία εκμισθώνονται, ύστερα από αίτηση
Εκμίσθωση των δημόσιων λατομείων ενδιαφερομένου, δημόσιες εκτάσεις για την εκμετάλλευ-
1. Η εκμίσθωση των λατομείων, που ανήκουν στην ση λατομικών ορυκτών, αν δεν συντρέχουν οι προϋποθέ-
κυριότητα του Δημοσίου, πραγματοποιείται από τον σεις για εκμίσθωση με απευθείας σύμβαση. Η υπηρεσία
Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης με ενημερώνει σχετικά τον ενδιαφερόμενο και διενεργεί
απευθείας σύμβαση ή με πλειοδοτική δημοπρασία με πλειοδοτική δημοπρασία για τη μίσθωση του αιτούμενου
σφραγισμένες προσφορές. χώρου, σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παράγραφο 7.
Μετά την έκδοση απόφασης για την έγκριση του απο- επί τοις εκατό) επί την καθοριζόμενη στην σχετική δια-
τελέσματος της δημοπρασίας, ακολουθείται από το Συ- κήρυξη τιμή πώλησης επί την προσφερόμενη ελάχιστη
ντονιστή της Αποκεντρωμένης Διοίκησης η διαδικασία ετήσια παραγωγή. Το ποσοστό του προσφερόμενου
των παραγράφων 3 και 4. αναλογικού μισθώματος, δεν μπορεί να είναι μικρότερο
6. Σε περίπτωση δημόσιων εκτάσεων για τις οποίες του πέντε επί τοις εκατό (5%). Το προσφερόμενο πάγιο
δεν έχει υποβληθεί αίτηση από ενδιαφερόμενο αλλά μίσθωμα δεν μπορεί να είναι μικρότερο του μισθώματος
συντρέχουν οι προϋποθέσεις εκμίσθωσης με πλειοδο- που υπολογίζεται και εξάγεται σύμφωνα με τον τύπο της
τική δημοπρασία, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στην περ. α΄ της παρ. 4 του άρθρου 45.
παράγραφο 2 του άρθρου 50 και εφόσον τα κοιτασμα- Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέρ-
τολογικά και οικονομικά στοιχεία οδηγούν σε πρόβλεψη γειας καθορίζεται η τιμή πώλησης θραυστού υλικού
για ύπαρξη αξιόλογου ενδιαφέροντος για αξιοποίηση στο δάπεδο του λατομείου, η οποία μπορεί να αναπρο-
του κοιτάσματος, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέρ- σαρμόζεται. Μέχρι την έκδοση της εν λόγω απόφασης
γειας, ύστερα από σχετική αξιολόγηση των ανωτέρω ορίζεται η τιμή των 5 ευρώ ανά τόνο, ως τιμή πώλησης
στοιχείων, μπορεί να προκηρύσσει δημόσια πρόσκλη- θραυστού υλικού λατομείου.
ση εκδήλωσης σχετικού ενδιαφέροντος στο σύνολο ή Σε περίπτωση προσφοράς του ίδιου ελάχιστου ετή-
τμήμα της έκτασης. σιου μισθώματος από περισσότερους του ενός συμ-
Μετά την ολοκλήρωση της ανωτέρω διαδικασίας και μετέχοντες, αξιολογείται ως καλύτερη για το Δημόσιο
εφόσον εκδηλωθεί ενδιαφέρον από έναν τουλάχιστον η προσφορά που προβλέπει το μεγαλύτερο ποσό για
υποψήφιο, ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας επενδύσεις μηχανολογικού εξοπλισμού (εξόρυξης, μετα-
διαβιβάζει το σχετικό φάκελο στην αρμόδια υπηρεσία φοράς και επεξεργασίας) εντός της πρώτης πενταετίας
και στη συνέχεια ακολουθείται η διαδικασία της πλειο- από την έναρξη της μίσθωσης. Σε περίπτωση ισοδύνα-
δοτικής δημοπρασίας. μων προσφορών ως προς αμφότερα τα ως άνω κριτή-
Αν δεν εκδηλωθεί ενδιαφέρον σε δύο διαδοχικές ρια, συνεκτιμώνται ο κύκλος εργασιών της τελευταίας
προσκλήσεις ενδιαφέροντος που απέχουν μεταξύ τους τριετίας, η εμπειρία και η δυνατότητα του προσφέροντος
τουλάχιστον έξι (6) μήνες, ενημερώνεται ο Συντονιστής να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει με
της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, ο οποίος μέσα την προσφορά του.
σε είκοσι (20) ημέρες εκδίδει απόφαση για ελευθέρωση 8. Για τη συμμετοχή στις δημοπρασίες της παραγρά-
του ερευνηθέντος χώρου ή τμήματος αυτού. φου 7 απαιτείται η κατάθεση εγγυητικής επιστολής πο-
7. Αντικείμενο της πλειοδοτικής δημοπρασίας είναι: σού πενήντα (50) ευρώ ανά στρέμμα της προς εκμίσθω-
α) Αν πρόκειται για λατομείο μαρμάρων, φυσικών λί- σης έκτασης.
θων ή βιομηχανικών ορυκτών των περιπτώσεων α΄ και Σε περίπτωση παραίτησης ή έκπτωσης του αρχικού
γ΄ της παρ. 3 του άρθρου 43 ή λατομείο ειδικών χρήσεων πλειοδότη από κάθε δικαίωμά του που απορρέει από
της περίπτωσης β΄ της παρ. 2 του άρθρου 52, το προ- την κατακύρωση υπέρ αυτού του αποτελέσματος της
σφερόμενο αναλογικό μίσθωμα, το οποίο δεν μπορεί να δημοπρασίας, ο Συντονιστής της οικείας Αποκεντρω-
είναι κατώτερο του πέντε επί τοις εκατό (5%) αλλά ούτε μένης Διοίκησης μπορεί να εκμισθώσει το χώρο στον
ανώτερο του καθοριζόμενου, στην παρ. 4 του άρθρου αμέσως επόμενο πλειοδότη.
45, ανώτατου θεμιτού. Σε περίπτωση προσφοράς του Ο υποψήφιος μισθωτής υποχρεούται να υποβάλει για
ίδιου αναλογικού μισθώματος από περισσότερους του έγκριση στο Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμένης
ενός συμμετέχοντες τότε αξιολογείται ως καλύτερη για Διοίκησης χρονοδιάγραμμα εργασιών, για την ενεργο-
το δημόσιο η προσφορά που προβλέπει το μεγαλύτερο ποίηση του λατομικού χώρου πριν από την υπογραφή
ποσό επένδυσης για μηχανολογικό εξοπλισμό που θα της σύμβασης μίσθωσης και μέσα στην προθεσμία που
χρησιμοποιηθεί για τις ανάγκες του λατομείου, συμπε- ορίζεται στη διακήρυξη. Σε περίπτωση παρέκκλισης από
ριλαμβανομένου του εξοπλισμού που αφορά εξόρυξη, το χρονοδιάγραμμα εργασιών ο Συντονιστής της οικεί-
μεταφορά και επεξεργασία εντός της πρώτης πενταετίας ας Αποκεντρωμένης Διοίκησης μπορεί να καταγγείλει
από την έναρξη της μίσθωσης. Σε περίπτωση ισοδύνα- αμέσως τη σύμβαση μίσθωσης και να παραχωρήσει το
μων προσφορών ως προς αμφότερα τα ως άνω κριτήρια, χώρο του λατομείου στον αμέσως επόμενο πλειοδότη.
συνεκτιμώνται ο κύκλος εργασιών της τελευταίας τριε- 9. Σε περίπτωση μίσθωσης κατατίθενται στον Συντο-
τίας, η εμπειρία και η δυνατότητα του προσφέροντος νιστή της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης εγγυητική
να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει με επιστολή για την εκπλήρωση των όρων της σύμβασης,
την προσφορά του. που καταπίπτει προς όφελος του Δημοσίου σε περίπτω-
β) Αν πρόκειται για λατομείο αδρανών υλικών, το ση μη συμμόρφωσης καθώς και η εγγυητική επιστολή
ελάχιστο προσφερόμενο συνολικό ετήσιο μίσθωμα της παρ. 2 του άρθρου 55. Οι εγγυητικές αυτές επιστολές,
(άθροισμα παγίου και αναλογικού μισθώματος). Το επιστρέφονται αν διαπιστωθεί ότι έχουν εκπληρωθεί οι
ετήσιο πάγιο προσφερόμενο μίσθωμα προκύπτει από υποχρεώσεις για τις οποίες εκδόθηκαν, ενώ στην αντί-
το γινόμενο του προσφερόμενου πάγιου μισθώματος θετη περίπτωση καταπίπτουν αρμοδίως.
(σε ευρώ ανά στρέμμα) επί την έκταση του λατομικού Επί δημοσίων λατομείων, αν για οποιοδήποτε λόγο
χώρου (σε στρέμματα). Το προσφερόμενο ελάχιστο ετή- λυθεί η σύμβαση μίσθωσης, παύει η εκμετάλλευση και
σιο αναλογικό μίσθωμα προκύπτει από το γινόμενο του εκδίδεται σχετική απόφαση από την αρμόδια υπηρεσία
προσφερόμενου αναλογικού μισθώματος (ποσοστού της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Για την τυχόν
μετά τη λύση της σύμβασης μίσθωσης ή την πράξη παύ- Επιθεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλ-
σης συνέχιση της εκμετάλλευσης εφαρμόζεται η παρ. 6 λοντος και Ενέργειας και της αρμόδιας Υπηρεσίας του
του άρθρου 59. Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, εφόσον προ-
10. Η εκμίσθωση λατομείων εντός λατομικών περιοχών κύπτει ουσιώδης αλλαγή του τρόπου εκμετάλλευσης,
πραγματοποιείται για τους ενιαίους χώρους που έχουν όπως χρήση εκρηκτικών υλών.
χωροθετηθεί εντός αυτών με την διαδικασία της παρ. 7 Η αρμόδια υπηρεσία εξετάζει τη συνδρομή των ως
του άρθρου 47. Αν εντοπίζονται νησίδες δημοσίων εκτά- άνω προϋποθέσεων και κρίνει αν πρέπει να απορριφθεί
σεων εντός ενιαίων χωροθετημένων λατομικών χώρων, οι η αίτηση ή να τροποποιηθεί η σύμβαση μίσθωσης του
οποίοι κατά το μεγαλύτερο ποσοστό τους αποτελούνται χώρου σύμφωνα με την αίτηση.
από δημοτικές, κοινοτικές ή ιδιωτικές εκτάσεις ή εκτάσεις Ο Συντονιστής της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκη-
Ν.Π.Δ.Δ., η εκμίσθωσή τους πραγματοποιείται με απευ- σης υποχρεούται εντός είκοσι (20) ημερών να εκδώσει
θείας σύμβαση. Η διάρκεια της μίσθωσης των ανωτέρω απόφαση έγκρισης της τροποποίησης μίσθωσης της
νησίδων δεν μπορεί να υπερβαίνει αυτή του υφιστάμενου δημόσιας έκτασης με την οποία καθορίζει συγχρόνως
λατομείου και για τις παρατάσεις εφαρμόζονται αναλό- τους οικονομικούς όρους για την προστασία των συμ-
γως οι σχετικές διατάξεις του παρόντος νόμου. φερόντων του Δημοσίου, ιδίως το ύψος των μισθωμά-
Εφόσον υφιστάμενα λατομεία ενταχθούν στο σύνολό των ανάλογα με την νέα κατηγορία ορυκτού, το ύψος
τους ή κατά ένα μέρος τους σε λατομικές περιοχές και η των απαιτούμενων εγγυητικών επιστολών και καλεί τον
έκτασή τους αποτελεί τμήμα ενιαίου χωροθετηθέντος ενδιαφερόμενο για την υπογραφή της σχετικής τροπο-
χώρου εντός της λατομικής περιοχής, η εκμίσθωση του ποίησης της σύμβασης μίσθωσης μέσα σε είκοσι (20)
υπολοίπου τμήματος του ίδιου χωροθετηθέντος χώρου ημέρες. Αντίγραφο της σύμβασης κοινοποιείται αμέσως
στους εκμεταλλευτές των λατομείων αυτών γίνεται ως σε όλες τις συναρμόδιες υπηρεσίες.
εξής, με την προϋπόθεση ότι από τη χωροταξική κα- Η τροποποίηση της μίσθωσης από το Συντονιστή
τανομή προκύπτει ένας τουλάχιστον επιπλέον χώρος της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης ισχύει για τον
προς διάθεση: υπολειπόμενο χρόνο μέχρι τη λήξη της προϋπάρχουσας
α. με απευθείας σύμβαση για δημόσιες εκτάσεις, σύμβασης μίσθωσης που είχε συναφθεί.
β. για δημοτικές εκτάσεις σύμφωνα με τις ρυθμίσεις
12. Αιτήσεις για την παράταση της ισχύος των συμ-
της υπ΄ αριθμ. 19690/ 19.4.1995 κοινής απόφασης
βάσεων μίσθωσης υποβάλλονται τουλάχιστον 24 μήνες
των Υπουργών Εσωτερικών και Βιομηχανίας, Έρευνας
πριν από τη λήξη τους. Αν παρέλθει η ανωτέρω προθε-
και Τεχνολογίας (Β΄402) όπως συμπληρώθηκε με την
σμία, εξετάζονται ως εμπρόθεσμες, εφόσον δεν έχει λή-
υπ΄ αριθμ. 19661/6.6.2001 (Β΄775) απόφαση,
ξει η ισχύς της σύμβασης και ύστερα από την κατάθεση
γ. η διάρκεια της μίσθωσης των λατομείων των περιπτ.
παραβόλου, που ανέρχεται στο δεκαπλάσιο του αντί-
α΄ και β΄ δεν μπορεί να υπερβαίνει αυτήν του υφιστάμε-
στοιχου προβλεπομένου για την έκδοση απόφασης για
νου ήδη αδειοδοτηθέντος λατομείου.
την έγκριση μίσθωσης, σύμφωνα με την 1264/19.1.2012
11. Αν κατά την πρόοδο της εκμετάλλευσης, σε λατο-
μείο που λειτουργεί επί δημόσιας έκτασης, διαπιστω- κοινή απόφαση του Αναπληρωτή Υπουργού Οικονομι-
θεί από τον ίδιο τον εκμεταλλευτή ότι δεν υφίστανται κών και του Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και
πλέον κατάλληλα πετρώματα για την παραγωγή της συ- Κλιματικής Αλλαγής (Β΄230). Οι σχετικές αιτήσεις συνο-
γκεκριμένης κατηγορίας ορυκτού, για την οποία έγινε δεύονται, επί ποινή απαραδέκτου, από επικαιροποιημέ-
η μίσθωση, αλλά υπάρχει δυνατότητα εκμετάλλευσης νο τοπογραφικό διάγραμμα του λατομικού χώρου σε έξι
άλλης κατηγορίας ορυκτών, τότε ύστερα από αίτησή (6) τουλάχιστον αντίγραφα κλίμακας 1:5.000 και αποδει-
του στην αρμόδια αρχή είναι δυνατή η τροποποίηση της κτικό κατάθεσης προς έγκριση στην αρμόδια αρχή επι-
υφιστάμενης σύμβασης μίσθωσης ως προς το είδος του καιροποιημένης μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων
εξορυσσόμενου ορυκτού. και τεχνικής μελέτης εκμετάλλευσης.
Η ανωτέρω τροποποίηση επιτρέπεται μόνον εφόσον Ο Συντονιστής της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκη-
υπάρχει η δυνατότητα εκμετάλλευσης ορυκτών που ανή- σης, αφού ελέγξει την εκπλήρωση των όρων της σύμβα-
κουν στην κατηγορία των βιομηχανικών ορυκτών ή των σης, παρατείνει τη σύμβαση της μίσθωσης σύμφωνα με
μαρμάρων ή των πετρωμάτων που είναι κατάλληλα για τις παρ. 3 και 4. Σε περίπτωση παράτασης της σύμβασης
ειδικές χρήσεις και αναφέρονται στην περίπτωση β΄ της μίσθωσης μετά τη λήξη της, η παράταση ισχύει αναδρο-
παρ. 2 του άρθρου 52. μικά από τη λήξη της προηγούμενης.
Για την εν λόγω τροποποίηση απαιτείται να προηγη- 13. Η σύμβαση μίσθωσης γίνεται για ενιαία έκταση
θούν: και μπορεί να τροποποιείται ως προς την έκταση της
α) απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργει- εκμετάλλευσης, εφόσον συντρέχουν οι σχετικές προϋπο-
ας, για κατάταξη του πετρώματος του λατομείου στη νέα θέσεις. Αν η τροποποίηση αφορά επέκταση του χώρου
κατηγορία, με τη διαδικασία της παρ. 4 του άρθρου 43, εκμετάλλευσης, σε χώρο για τον οποίο υφίσταται ήδη το
β) τροποποίηση των αποφάσεων έγκρισης περιβαλλο- σχετικό δικαίωμα, η τροποποίηση πραγματοποιείται με
ντικών όρων και τεχνικής μελέτης εκμετάλλευσης που βάση επικαιροποιημένη τεχνική μελέτη εκμετάλλευσης,
θα αφορούν πλέον την νέα κατηγορία ορυκτού, η οποία εκπονείται για το σύνολο του χώρου. Κατάτμηση
γ) γνωμοδότηση του αρμόδιου Τμήματος Επιθεώρη- χώρου, για τον οποίο έχει συναφθεί σύμβαση μίσθωσης
σης Μεταλλείων της Ειδικής Γραμματείας του Σώματος εκμετάλλευσης λατομείου, δεν είναι επιτρεπτή.
Άρθρο 54 7. Όπου στις παραγράφους 2, 3, 4, 7, 8, 9, 11 και 12

Εκμίσθωση δημοτικών λατομείων του άρθρου 53 αναφέρεται το Δημόσιο ή ο Συντονιστής
1. Η εκμίσθωση λατομείων που ανήκουν στην κυριό- Aποκεντρωμένης Διοίκησης, για τα δημοτικά λατομεία
τητα των πρωτοβάθμιων O.T.A. πραγματοποιείται από νοούνται ο οικείος δήμος και ο δήμαρχος αντιστοίχως.
τον οικείο πρωτοβάθμιο Ο.Τ.Α, μετά από απόφαση του Άρθρο 55
δημοτικού συμβουλίου, με απευθείας σύμβαση ή με Προστασία και αποκατάσταση
πλειοδοτική δημοπρασία με ενσφράγιστες προσφορές. περιβάλλοντος λατομείων
2. Με απευθείας σύμβαση εκμισθώνονται εκτάσεις των
1. Οι εκμεταλλευτές των λατομείων οφείλουν να απο-
πρωτοβάθμιων Ο.Τ.Α. για την εκμετάλλευση μαρμάρων,
καταστήσουν τους λατομικούς χώρους στους οποίους
φυσικών λίθων και βιομηχανικών ορυκτών των περιπτώ-
δραστηριοποιούνται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα
σεων α΄ και γ΄ της παρ. 3 του άρθρου 43, καθώς και για
στην εγκεκριμένη για το σκοπό αυτό μελέτη περιβαλ-
την εκμετάλλευση των λατομείων αδρανών υλικών στα
λοντικών επιπτώσεων και τους περιβαλλοντικούς όρους
οποία αναφέρεται η παρ. 3 του άρθρου 52, σε όσους έχει
του εκάστοτε έργου.
χορηγηθεί η έγκριση διενέργειας ερευνητικών εργασιών
Η αποκατάσταση αυτή πραγματοποιείται σταδιακά
του άρθρου 59 του ν. 4442/2016 και με τις προϋποθέσεις
εντός του χρόνου ισχύος της νόμιμης λειτουργίας. Ειδι-
και τη διαδικασία που ορίζονται στις παρ. 2, 3, 4 και 9
κώς, για τα λατομεία αδρανών υλικών που λειτουργούν
του άρθρου 53.
για την εκτέλεση δημοσίων έργων της περίπτωσης γ΄ της
Κατ΄ εξαίρεση εκμισθώνονται με απευθείας σύμβαση
παρ. 2 του άρθρου 52, καθώς και τα λατομεία της παρ. 4
στον ανάδοχο του έργου εκτάσεις των πρωτοβάθμιων
του άρθρου 51, η χρονική διάρκεια της αποκατάστασης
Ο.Τ.Α. για τη δημιουργία λατομείων αδρανών υλικών της
καθορίζεται από τις σχετικές αποφάσεις έγκρισης περι-
περ. γ΄ της παρ. 2 του άρθρου 52 και των λατομείων της
βαλλοντικών όρων, σύμφωνα με το δεύτερο εδάφιο της
παρ. 4 του άρθρου 51.
παρ. 1 του άρθρου 45.
Ύστερα από απόφαση που λαμβάνεται με την απόλυτη
2. Για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων, που απορρέ-
πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των μελών του δη-
ουν από τις αποφάσεις έγκρισης περιβαλλοντικών όρων
μοτικού συμβουλίου, επιτρέπεται, κατ΄ εξαίρεση, η απευ-
(ΑΕΠΟ), απαιτείται η κατάθεση εγγυητικής επιστολής
θείας εκμίσθωση δημοτικών εκτάσεων στις οποίες έχει
αορίστου χρονικής ισχύος από τον ενδιαφερόμενο στην
διενεργηθεί στο παρελθόν έρευνα ή εκμετάλλευση σε οικεία Αποκεντρωμένη Διοίκηση. Το ύψος του ποσού της
συνεταιρισμούς λατόμων οι οποίοι λειτουργούν νόμιμα εγγυητικής επιστολής καθορίζεται με βάση το ποσό που
και όλα τα μέλη τους είναι κάτοικοι του πρωτοβάθμιου αναφέρεται ως δαπάνη αποκατάστασης περιβάλλοντος
Ο.Τ.Α. Για τις προϋποθέσεις και τη διαδικασία που ακο- στις ανωτέρω αποφάσεις. Για τους εκμεταλλευτές λα-
λουθείται ισχύουν τα αναφερόμενα στο πρώτο εδάφιο. τομείων μαρμάρων και φυσικών λίθων, βιομηχανικών
Η με οποιονδήποτε τρόπο παραχώρηση του δικαιώμα- ορυκτών και αδρανών υλικών που έχουν καταβάλει
τος εκμετάλλευσης από το μισθωτή προς τρίτο ή μέλος εγγυητική επιστολή για την αποκατάσταση της έκτα-
του συνεταιρισμού ατομικά, απαγορεύεται και παρέχει σης, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, εφαρμόζε-
το δικαίωμα στον εκμισθωτή να καταγγείλει αμέσως τη ται το τελευταίο εδάφιο της παρ. 8 του άρθρου 45 του
σύμβαση μίσθωσης. ν. 998/1979 (Α΄ 289), όπως ισχύει.
3. Με δημοπρασία εκμισθώνονται δημοτικές εκτάσεις Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης του εκμεταλλευτή
για την εκμετάλλευση λατομικών ορυκτών ύστερα από στις υποχρεώσεις για τις οποίες εκδόθηκε η εγγυητική
αίτηση ενδιαφερόμενου, αν δεν συντρέχουν οι προϋ- επιστολή, ανεξάρτητα από τις προβλεπόμενες κυρώσεις
ποθέσεις για εκμίσθωση με απευθείας σύμβαση. Η υπη- από τις διατάξεις του παρόντος, η εγγυητική επιστολή
ρεσία ενημερώνει σχετικά τον ενδιαφερόμενο και να καταπίπτει υπέρ ειδικού λογαριασμού που δημιουργεί-
διενεργεί πλειοδοτική δημοπρασία για τη μίσθωση του ται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας υπό
αιτούμενου χώρου, σύμφωνα με όσα ορίζονται στις παρ. τη διαχείριση του Πράσινου Ταμείου, ο οποίος αφορά
7, 8 και 9 του άρθρου 53. αποκλειστικά σε έργα αποκατάστασης λατομείων. Αν
4. Για τον υπολογισμό των πάγιων και αναλογικών η εκμετάλλευση πραγματοποιήθηκε σε εκτάσεις που
μισθωμάτων που προέρχονται από την εκμίσθωση δη- προστατεύονται από τη δασική νομοθεσία, το ποσό απο-
μοτικών λατομείων ισχύουν οι παρ. 4 και 5 του άρθρου δίδεται στις δασικές υπηρεσίες, για την αποκατάσταση
45. Τα μισθώματα αυτά, βεβαιώνονται και εισπράττονται του δασογενούς περιβάλλοντος.
από τον οικείο δήμο, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Λύση της σύμβασης μίσθωσης των λειτουργούντων
5. Αν κατά την πρόοδο της εκμετάλλευσης διαπιστωθεί λατομείων συνεπάγεται και την κατάπτωση της εγγυη-
ότι δεν υφίστανται πλέον κατάλληλα πετρώματα για την τικής επιστολής για την αποκατάσταση, κατά το μέρος
παραγωγή της συγκεκριμένης κατηγορίας ορυκτού, για της που αναλογεί στο μη αποκατασταθέν τμήμα.
την οποία έγινε η μίσθωση, αλλά υπάρχει δυνατότητα Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέρ-
εκμετάλλευσης άλλης κατηγορίας ορυκτών, ισχύουν όσα γειας καθορίζεται ο τρόπος υπολογισμού του ύψους της
προβλέπονται στην παρ. 11 του άρθρου 53. εγγυητικής επιστολής, η διαδικασία αντικατάστασης και
6. Οι διατάξεις των παραγράφων 12 και 13 του άρθρου κατάπτωσης της εγγυητικής επιστολής, η διαδικασία
53 έχουν ανάλογη εφαρμογή και στα λατομεία επί δη- απόδοσης στον ειδικό λογαριασμό καθώς και κάθε άλλο
μοτικών εκτάσεων. ειδικότερο θέμα εφαρμογής των ανωτέρω εδαφίων.
3. Η μη πραγματοποίηση της αποκατάστασης λατομεί- του ιδιοκτησιακού καθεστώτος τους, μετά την έκδοση
ων όπως αυτή ορίζεται στους εγκεκριμένους περιβαλ- όλων των απαιτούμενων εγκρίσεων και αδειών, σύμφω-
λοντικούς όρους, συνεπάγεται την επιβολή των κυρώ- να με την ισχύουσα νομοθεσία και για τους σκοπούς του
σεων που προβλέπονται στο άρθρο 30 του ν. 1650/1986 επόμενου εδαφίου. Η εγκατάσταση πραγματοποιείται
(Α΄ 160). Οι περιβαλλοντικές επιθεωρήσεις για τον έλεγ- ύστερα από συναίνεση ή σύμπραξη των εκμεταλλευ-
χο της συμμόρφωσης των λατομείων με τους εγκεκρι- τών των λατομείων αυτών, των οποίων δεν πρέπει να
μένους περιβαλλοντικούς όρους και την κείμενη περι- παρεμποδίζεται η εκμετάλλευση, ούτε να δεσμεύονται
βαλλοντική νομοθεσία διενεργούνται από τις αρμόδιες αποθέματα των κοιτασμάτων.
αρχές, όπως αυτές ορίζονται, σύμφωνα με το άρθρο 20 Τα αδρανή προϊόντα ή τα κατάλοιπα που προκύπτουν
του ν. 4014/2011(Α΄209). από την επεξεργασία των Α.Ε.Κ.Κ., μπορεί να αξιοποι-
4. Η αποκατάσταση του περιβάλλοντος των λατομείων ούνται και για την αποκατάσταση των λατομικών χώ-
που διακόπτουν τη λειτουργία τους χωρίς υπαιτιότητα ρων, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στις εγκεκριμένες
του έχοντος την εκμετάλλευσή τους, πραγματοποιείται μελέτες του λατομείου (τεχνική και περιβαλλοντικών
από τον εκμεταλλευτή σύμφωνα με ειδική μελέτη, οι προ- επιπτώσεων) στις οποίες τεκμηριώνεται και η συνδρομή
διαγραφές και το χρονοδιάγραμμα της οποίας ορίζονται των προϋποθέσεων του προηγουμένου εδαφίου.
Δ10/Φ68/οικ. 4437/1.3.2001 κοινή απόφαση του Υπουρ- 7. O εκμεταλλευτής ενός λατομείου δικαιούται, μέσα
γού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων σε εύλογη προθεσμία, να αποκομίσει από τον πρώην
και των Υφυπουργών Ανάπτυξης και Γεωργίας (Β΄244). λατομικό χώρο του οποίου έχει λήξει η εκμετάλλευση,
Τα λατομεία του ανωτέρω εδαφίου παύουν οριστικά υλικά τα οποία έχουν εξορυχθεί κατά τη διάρκεια της
τη λειτουργία τους μετά το πέρας του οριζόμενου από νόμιμης περιόδου λειτουργίας του λατομείου.
την ειδική μελέτη χρόνου, εντός του οποίου ολοκληρώ-
Προς τούτο απαιτείται σχετική έγκριση από την αρ-
νεται η αποκατάσταση. Ο χρόνος αυτός δεν μπορεί να
μόδια Αποκεντρωμένη Διοίκηση, στην οποία ορίζεται
υπερβαίνει τα πέντε έτη.
η ποσότητα και η ποιότητα των νομίμως εξορυχθέντων
5. Ο έλεγχος της αποκατάστασης γίνεται από τις αρ-
μόδιες Διευθύνσεις Περιβάλλοντος της οικείας Περιφέ- υλικών, η θέση τους, οι όροι καθώς και ο χρόνος για την
ρειας, πλην των δασικών εκτάσεων, τις οποίες σύμφω- αποκομιδή τους, ο οποίος δεν μπορεί να υπερβαίνει τους
να με το ν. 998/1979 (Α΄289) διαχειρίζονται οι δασικές έξι (6) μήνες, από τη λήξη ή με οποιονδήποτε τρόπο παύ-
υπηρεσίες. ση της εκμετάλλευσης, με δυνατότητα ανανέωσης για έξι
Η μη αποκατάσταση λατομικού χώρου, μετά το πέρας (6) επιπλέον μήνες. Κατά το χρόνο αυτό επιτρέπεται η λει-
της εκμετάλλευσης, όπως αυτή ορίζεται στους εγκεκρι- τουργία των εγκαταστάσεων επεξεργασίας του λατομεί-
μένους περιβαλλοντικούς όρους, σε εκτάσεις που προ- ου με τους πλέον πρόσφατους περιβαλλοντικούς όρους
στατεύονται από τις διατάξεις της δασικής νομοθεσίας, που ίσχυαν μέχρι την με οποιονδήποτε τρόπο λήξη της
συνεπάγεται, πέραν των προβλεπόμενων στην παρ. 3, εκμετάλλευσης. Η ανωτέρω έγκριση, συνοδευόμενη από
την υποχρεωτική κήρυξη της έκτασης ως αναδασωτέ- τοπογραφικό σχεδιάγραμμα στο οποίο αποτυπώνονται
ας και την επιβολή σε βάρος του δικαιούχου από την τα ανωτέρω στοιχεία των εν λόγω υλικών, κοινοποιεί-
αρμόδια δασική αρχή των ποινών της παρ. 1 του άρ- ται και στο αρμόδιο Τμήμα Επιθεώρησης Μεταλλείων
θρου 71 του ν. 998/1979. Η δασική έκταση που δεν έχει της Ειδικής Γραμματείας του Σώματος Επιθεωρητών και
αποκατασταθεί από τον υπόχρεο αποκαθίσταται από τη Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
δασική υπηρεσία σύμφωνα με το ύψος της εγγυητικής Κατά το χρονικό διάστημα αποκομιδής των εξορυγμέ-
επιστολής που καταπίπτει υπέρ του ειδικού λογαριασμού νων υλικών, ο εκμεταλλευτής υποχρεούται να καταβά-
της παρ. 2. Οι ιδιοκτήτες ή διακάτοχοι, αν πρόκειται για λει το ειδικό τέλος υπέρ Ο.Τ.Α., όπως αυτό ορίζεται στο
ιδιωτικές ή διακατεχόμενες δασικού χαρακτήρα εκτάσεις άρθρο 62, καθώς και στον ιδιοκτήτη της έκτασης του
αντίστοιχα, υποχρεούνται να εξασφαλίζουν την ακώλυτη χώρου εκμετάλλευσης το αναλογικό μίσθωμα.
διακίνηση των συνεργείων, μηχανημάτων και υλικών, Μετά την παρέλευση του ως άνω χρονικού διαστήμα-
που χρησιμοποιούνται για την αποκατάσταση και να
τος τα εξορυχθέντα υλικά που τυχόν παραμένουν στο
μεριμνούν για τη διατήρηση των εκτελούμενων έργων.
χώρο περιέρχονται στην κυριότητα του ιδιοκτήτη της
Σε αντίθετη περίπτωση υποχρεούνται στην άμεση απο-
έκτασης. Σε περίπτωση λατομείου σε δημόσια έκταση
κατάσταση του έργου.
Αν στην έκταση εντοπιστεί κοίτασμα που μπορεί να εκποιούνται από το Συντονιστή της οικείας Αποκεντρω-
αξιοποιηθεί, αυτή δεν κηρύσσεται ως αναδασωτέα και μένης Διοίκησης. Η περαιτέρω νόμιμη αξιοποίηση των
ο λατομικός χώρος τίθεται σε δημοπρασία. Αν δεν υπάρ- εξορυχθέντων υλικών που παραμένουν στα λατομεία
ξει εκδήλωση ενδιαφέροντος για την εκμετάλλευση του δεν εμπίπτει στις διατάξεις του παρόντος και πραγμα-
χώρου αυτού μέσα σε τρία (3) έτη από την προθεσμία τοποιείται με ευθύνη του ιδιοκτήτη του χώρου.
της παραγράφου 2δ΄ του άρθρου 50, τότε η έκταση του
λατομικού χώρου κηρύσσεται υποχρεωτικά ως αναδα- Άρθρο 56
σωτέα. Εγκατάσταση και λειτουργία
6. Επιτρέπεται η εγκατάσταση μονάδων επεξεργασίας ηλεκτρομηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού
αποβλήτων από εκσκαφές, κατασκευές και κατεδαφίσεις 1.α. Η εγκατάσταση ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλι-
(Α.Ε.Κ.Κ.) εντός λειτουργούντων λατομείων, ανεξαρτήτως σμού εντός λατομικών χώρων, με σκοπό την επεξεργα-
σία (μηχανική, εμπλουτισμού, παραγωγής κονιαμάτων, Άρθρο 57

σκυροδεμάτων, ασφαλτομιγμάτων, ασβέστου και λοιπές Απαλλοτρίωση ξένης ιδιοκτησίας
κατεργασίες) των λατομικών ορυκτών, του απαραίτητου 1. Η εκμετάλλευση των λατομείων μαρμάρων, φυσι-
βοηθητικού εξοπλισμού όπως αντλιών και συστημάτων κών λίθων και βιομηχανικών ορυκτών, αδρανών υλικών
αερισμού υπογείων, καθώς και άδειας κατασκευής των εντός λατομικών περιοχών και των κατ΄ εξαίρεση εκτός
απαιτουμένων για την εγκατάσταση αυτή τεχνικών δο- των περιοχών τούτων λατομείων της παραγράφου 2 του
μικών έργων όπως βάσεων έδρασης, κατασκευών για άρθρου 52, χαρακτηρίζεται ως δημοσίας ωφελείας.
την τροφοδοσία και την αποθήκευση χύδην στερεών 2. Αν για την εκμετάλλευση των λατομείων της προ-
υλικών-σιλό, βάθρων και μεταλλικών ικριωμάτων με ή ηγουμένης παραγράφου είναι αναγκαία η χρησιμοποί-
χωρίς τη χρήση οπλισμένου σκυροδέματος, υπόκειται ηση ξένης ιδιοκτησίας, ο εκμεταλλευτής του λατομείου
σε καθεστώς γνωστοποίησης σύμφωνα με την παρ. 1 υποχρεούται να επιδιώξει τη συναίνεση του ιδιοκτήτη.
του άρθρου 65 του ν. 4442/2016. Η εγκατάσταση του Σε περίπτωση μη παροχής συναίνεσης, επιτρέπεται η
εξοπλισμού μπορεί να αρχίσει μόνο μετά την υποβολή αναγκαστική απαλλοτρίωση του συνόλου ή μέρους της
της γνωστοποίησης στην αρμόδια υπηρεσία. ξένης ιδιοκτησίας για την κατασκευή δρόμων εξωτερι-
Ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις που εγκαθίστα- κής προσπέλασης.
νται και λειτουργούν για την εξυπηρέτηση των αναγκών Ειδικά για τα λατομεία μαρμάρων και βιομηχανικών
λατομείων, τμήμα των οποίων βρίσκεται εντός του λατο- ορυκτών των περιπτώσεων α΄ και γ΄ της παρ. 3 του
μικού χώρου και το υπόλοιπο εκτός αυτού, θεωρούνται άρθρου 43, εκτός των ανωτέρω έργων, επιτρέπεται η
ως ενιαίο σύνολο και αντιμετωπίζονται από την αρμόδια απαλλοτρίωση για επέκταση των κεντρικών δικτύων
αρχή σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις για ηλεκτρικού ρεύματος και επικοινωνιών, ανέγερση εγκα-
το τμήμα αυτό όπου είναι εγκατεστημένο το μεγαλύτερο ταστάσεων επεξεργασίας των εξορυσσομένων ορυκτών
ποσοστό της ισχύος τους. υλών, κατασκευή υποδομών υδροδότησης, αποθηκών
β. Για την εγκατάσταση και λειτουργία εντός λατομικών και λοιπών εγκαταστάσεων που εξυπηρετούν τις ανάγκες
και μεταλλευτικών χώρων αποθηκών εκρηκτικών υλών, εκμετάλλευσης των συγκεκριμένων λατομείων.
απαιτείται άδεια η οποία χορηγείται σύμφωνα με τα άρ- Στις απαλλοτριούμενες εκτάσεις απαγορεύεται η διε-
θρα 105 και 106 του ΚΜΛΕ από την αρμόδια υπηρεσία νέργεια εξορυκτικών εργασιών.
της οικείας περιφέρειας. Οι απαλλοτριώσεις των ανωτέρω παραγράφων γίνο-
γ. Η λειτουργία εγκαταστάσεων, οι οποίες βρίσκονται νται με αίτηση και με δαπάνες του εκμεταλλευτή του
πάνω σε οχήματα μέσα σε λατομικούς χώρους και με- λατομείου και υπέρ του ιδιοκτήτη του λατομείου. Για την
ταλλεία και χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ANFO σκοπιμότητα της απαλλοτρίωσης και τον προσδιορισμό
ή SLURRIES ή γαλακτωμάτων, επιτρέπεται μόνον ύστερα της έκτασης που απαιτείται, αποφαίνεται το αρμόδιο
από άδεια, η οποία χορηγείται από την αρμόδια υπηρε- Τμήμα Επιθεώρησης Μεταλλείων της Ειδικής Γραμματεί-
ας του Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του Υπουρ-
σία της οικείας περιφέρειας σύμφωνα με τα άρθρα 53
γείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
και 107 του ΚΜΛΕ.
Οι απαλλοτριώσεις για μεν τις περιπτώσεις ακινήτων
2. Η λειτουργία των εγκαταστάσεων του ηλεκτρομη-
τα οποία εξυπηρετούν τις ανάγκες εκμετάλλευσης λα-
χανολογικού εξοπλισμού υπόκειται σε καθεστώς γνω-
τομείων μαρμάρων και βιομηχανικών ορυκτών των
στοποίησης, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 65
περιπτώσεων α΄ και γ΄ της παρ. 3 του άρθρου 43 αντί-
του ν. 4442/2016 και μπορεί να αρχίσει μόνο μετά την
στοιχα, κηρύσσονται με απόφαση του Υπουργού Πε-
υποβολή της. ριβάλλοντος και Ενέργειας, για δε τις περιπτώσεις των
3. Η διάρκεια της λειτουργίας των εγκαταστάσεων λατομείων αδρανών υλικών με απόφαση του Συντονιστή
των περιπτώσεων β΄ και γ΄ της παρ. 1, ορίζεται ίση με της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Κατά τα λοιπά
τη διάρκεια ισχύος της εκμετάλλευσης του υφιστάμε- εφαρμόζονται αναλόγως τα άρθρα 128 έως και 138 του
νου λατομείου. Επιτρέπεται η επέκταση και η παράταση ν.δ. 210/1973. Οι απαλλοτριωτικές αποφάσεις δημοσι-
της λειτουργίας των εγκαταστάσεων του προηγούμενου εύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
εδαφίου, με τις προϋποθέσεις που προβλέπονται για την 3. Αν δεν εκτελεστούν τα έργα, για τα οποία έχει πραγ-
αρχική εγκατάσταση και λειτουργία τους. ματοποιηθεί η απαλλοτρίωση, εντός τετραετίας από τη
4 Τα κινητά -μεταθετά μηχανήματα εξόρυξης, φόρτω- συντέλεσή της ή αν η ιδιοκτησία που απαλλοτριώθηκε
σης, μεταφοράς και φωτισμού, καθώς και τα κινητά μηχα- χρησιμοποιηθεί για άλλους σκοπούς, η συντελεσμένη
νήματα επεξεργασίας των λατομικών ορυκτών πρέπει να απαλλοτρίωση ανακαλείται.
είναι εφοδιασμένα με άδεια κυκλοφορίας μηχανήματος Η απαλλοτρίωση ανακαλείται και στην περίπτωση
έργου (Μ.Ε.) και εγκεκριμένο ειδικό κανονισμό ασφαλεί- που διαπιστωθεί ότι στην έκταση που έχει απαλλοτριω-
ας του άρθρου 48 του ΚΜΛΕ. θεί πραγματοποιείται εξόρυξη ή απόληψη λατομικών
5. Η ανέγερση κτιριακών εγκαταστάσεων, που εξυπη- ορυκτών. Στην περίπτωση αυτή, ανεξαρτήτως άλλων
ρετούν τις ανάγκες της εκμετάλλευσης και επεξεργασίας προβλεπόμενων κυρώσεων, επιβάλλεται από την αρμό-
λατομικών ορυκτών, καθώς και η ανέγερση προχείρων δια υπηρεσία και χρηματικό πρόστιμο ίσο με την κατα-
ή κινητών καταλυμάτων της παραγράφου 3 του άρθρου βληθείσα αποζημίωση της απαλλοτριωθείσας έκτασης,
7 του ΚΜΛΕ εντός των ως άνω χώρων διέπονται από υπέρ του ειδικού λογαριασμού της παρ. 2 άρθρου 55,
τις διατάξεις του άρθρου 161 του ν.δ. 210/1973 (Α΄277). ο οποίος δημιουργείται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος
και Ενέργειας υπό τη διαχείριση του Πράσινου Ταμείου Η υποχρέωση υποβολής δελτίου δραστηριότητας ή
με σκοπό την αποκατάστασή της. δήλωσης απραξίας υφίσταται και αν δεν συμπληρώνεται
4. Αν για την εκμετάλλευση λατομείου οποιασδήποτε πλήρες ημερολογιακό έτος εκμετάλλευσης.
κατηγορίας λατομικών ορυκτών κριθεί απαραίτητη η Το δελτίο δραστηριότητας ή η δήλωση απραξίας
χρήση άλλης ιδιοκτησίας, η οποία ανήκει στον ιδιοκτήτη υποβάλλεται ηλεκτρονικά στην αρμόδια υπηρεσία για
του λατομείου, ο εκμεταλλευτής δικαιούται να ζητήσει την τήρηση των συγκεντρωτικών στοιχείων της Γενικής
την παραχώρηση κατά χρήση της έκτασης για όλη τη Διεύθυνσης Ορυκτών Πρώτων Υλών του Υπουργείου Πε-
διάρκεια της εκμετάλλευσης. Για την αναγκαιότητα της ριβάλλοντος και Ενέργειας. Μέχρι την έκδοση της από-
χρήσης της κατά τα άνω ιδιοκτησίας και της απαραίτητης φασης του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας που
έκτασης αποφαίνεται το αρμόδιο Τμήμα Επιθεώρησης προβλέπεται στην παρ. 7, το δελτίο δραστηριότητας ή η
Μεταλλείων της Ειδικής Γραμματείας του Σώματος Επι- δήλωση απραξίας υποβάλλεται σε δύο αντίτυπα, ένα στο
θεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος αρμόδιο Τμήμα Επιθεώρησης Μεταλλείων της Ειδικής
και Ενέργειας. Η αποζημίωση για τη χρήση της ιδιοκτη- Γραμματείας του Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών
σίας αυτής καθορίζεται από το Μονομελές Πρωτοδικείο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και ένα
του τόπου του λατομείου και η χρήση της έκτασης επι- στην ανωτέρω Γενική Διεύθυνση του Υπουργείου. Για
τρέπεται αμέσως μόλις καταβληθεί η αποζημίωση που τα λατομεία που λειτουργούν σε δημόσιες εκτάσεις το
θα καθοριστεί. δελτίο δραστηριότητας ή η δήλωση απραξίας υποβάλ-
5. Δημόσιες εκτάσεις, που κρίνονται αναγκαίες για την λεται και στην αρμόδια για τις μισθώσεις υπηρεσία της
Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
εκμετάλλευση λατομείων οποιασδήποτε κατηγορίας
3. Ο εκμεταλλευτής λατομείου υποχρεούται να υπο-
ορυκτών, κατά τα ανωτέρω, μπορούν να παραχωρού-
βάλλει στο αρμόδιο Τμήμα Επιθεώρησης Μεταλλείων
νται κατά χρήση στους εκμεταλλευτές, σύμφωνα με τη
της Ειδικής Γραμματείας του Σώματος Επιθεωρητών και
διαδικασία της προηγουμένης παραγράφου.
Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας,
Άρθρο 58 για κάθε ημερολογιακό έτος και μέχρι τις 30 Απριλίου
Υποχρεώσεις εκμεταλλευτή του επόμενου έτους, τοπογραφικό σχεδιάγραμμα που
1. Ο εκμεταλλευτής λατομείου υποχρεούται να διε- πληροί τις προδιαγραφές της ισχύουσας νομοθεσίας και
νεργεί την εκμετάλλευση σύμφωνα με τους κανόνες της είναι υπογεγραμμένο από αρμόδιο μηχανικό. Μέχρι την
έκδοση της απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος και
επιστήμης και της τεχνικής και να τηρεί τους όρους των
Ενέργειας που προβλέπεται στην παρ. 7, το τοπογραφικό
εγκρίσεων που έχουν χορηγηθεί, ειδικότερα της από-
σχεδιάγραμμα υποβάλλεται σε έντυπη και σε ηλεκτρο-
φασης για την έγκριση περιβαλλοντικών όρων και της
νική μορφή. Το τοπογραφικό σχεδιάγραμμα πρέπει να
τεχνικής μελέτης, καθώς και τις διατάξεις του παρόντος
είναι σε κλίμακα 1:1000 ή 1:2000, ή άλλη κατάλληλη κλί-
νόμου και του ΚΜΛΕ.
μακα ώστε να εμφανίζονται πλήρως και ευκρινώς όλα τα
2. Ο εκμεταλλευτής λατομείου υποχρεούται να υπο-
συμπεριλαμβανόμενα στοιχεία, να περιλαμβάνει πλήρη
βάλλει για κάθε ημερολογιακό έτος και μέχρι τις 30
υψομετρική και οριζοντιογραφική αποτύπωση όχι παλαι-
Απριλίου του επομένου έτους, δελτίο δραστηριότητας, ότερη των έξι μηνών από την ημερομηνία υποβολής, να
ανάλογα με το εκμεταλλευόμενο ορυκτό. Στο δελτίο είναι εξαρτημένο από το σύστημα αναφοράς ΕΓΣΑ ΄87
δραστηριότητας περιλαμβάνονται περιβαλλοντικής, και να περιλαμβάνει αναλυτικό υπόμνημα. Στο σχεδιά-
οικονομικής και κοινωνικής σημασίας πληροφορίες και γραμμα αποτυπώνονται και σημειώνονται τα όρια του
ιδίως νομιμοποιητικά στοιχεία του λατομείου, στοιχεία λατομικού χώρου, της εγκεκριμένης τεχνικής μελέτης
για το απασχολούμενο προσωπικό, στοιχεία ασφάλειας εκμετάλλευσης, της απόφασης για την έγκριση περιβαλ-
και ατυχημάτων, στοιχεία για τις καταναλώσεις φυσικών λοντικών όρων (ΑΕΠΟ), την έγκριση επέμβασης αν τα
πόρων, πετρελαιοειδών, εκρηκτικών και ενέργειας, τη όρια αυτά είναι διαφορετικά από τα όρια της ΑΕΠΟ, οι
διαχείριση αποβλήτων και τις αποκαταστημένες εκτά- βαθμίδες εξόρυξης, οι εκσκαφές και οι διαμορφώσεις του
σεις, την παραγωγή, επεξεργασία και διακίνηση των προ- λατομικού χώρου, τα κτίρια και οι εγκαταστάσεις μέσα
ϊόντων, τις επενδύσεις, καθώς και κάθε άλλο στοιχείο σε αυτόν, οι εσωτερικοί δρόμοι, κάθε άλλο στοιχείο σχε-
απαραίτητο για την υπηρεσία. τικό με την εκμετάλλευση και την ασφάλεια εργασιών,
Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέρ- καθώς και οι αποθέσεις και επεμβάσεις σε απόσταση
γειας καθορίζεται το ακριβές περιεχόμενο των δελτίων μικρότερη των εκατό (100) μέτρων εκτός των ορίων του
δραστηριότητας καθώς και τα στοιχεία που οι κατά πε- χώρου της τεχνικής μελέτης εκμετάλλευσης. Ειδικά στην
ρίπτωση αρμόδιες υπηρεσίες υποχρεούνται να γνωστο- περίπτωση των υπόγειων έργων, επιπλέον των ανωτέ-
ποιούν στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Περι- ρω, αποτυπώνονται και σημειώνονται όλες οι υπόγειες
βάλλοντος και Ενέργειας. εργασίες, υλοποιημένες και σχεδιαζόμενες, οι ενεργοί
Σε περίπτωση μη εκμετάλλευσης λατομείου ή μη διε- και οι εξοφλημένοι χώροι, οι κύριες στοές, τα φρέατα,
νέργειας ερευνών αντί του ανωτέρω δελτίου υποβάλλε- τα κεκλιμένα, οι έξοδοι και οι διαδρομές διαφυγής, τα
ται μέχρι τις 30 Απριλίου κάθε έτους δήλωση απραξίας, δίκτυα μεταφοράς, τηλεφώνου, φωτισμού και αερισμού,
στην οποία αναφέρονται οι λόγοι της απραξίας. Η δήλω- οι εγκαταστάσεις, οι αποθήκες εκρηκτικών υλών και κα-
ση αυτή συνοδεύεται υποχρεωτικά από τα απαραίτητα ψυλίων, τα καταφύγια και τα σημεία παροχής πρώτων
δικαιολογητικά που αποδεικνύουν τη βασιμότητα των βοηθειών, καθώς και κάθε άλλο στοιχείο σχετικό με την
προβαλλομένων λόγων. εκμετάλλευση και την ασφάλεια εργασιών.
Η υποχρέωση υποβολής τοπογραφικού σχεδιαγράμ- οποιονδήποτε άλλων στοιχείων οφείλει κατά τη λατομική
ματος υφίσταται και αν δεν συμπληρώνεται πλήρες ημε- και μεταλλευτική νομοθεσία να τηρεί ή να υποβάλλει ο
ρολογιακό έτος εκμετάλλευσης. εκμεταλλευτής σε έντυπη ή ψηφιακή μορφή. Με την ίδια
Αν υποβληθεί δήλωση απραξία, ο εκμεταλλευτής δεν απόφαση καθορίζονται οι ηλεκτρονικές υπηρεσίες που
υποχρεούται να υποβάλει τοπογραφικό σχεδιάγραμμα θα προσφέρονται προς τους ενδιαφερόμενους, οι όροι
για το συγκεκριμένο έτος. πρόσβασης στο Πληροφοριακό Σύστημα και τις ηλεκτρο-
4. Στους εκμεταλλευτές που δεν υποβάλλουν τα προ- νικές υπηρεσίες, η διαδικασία καταχώρισης ή υποβολής
βλεπόμενα από το παρόν άρθρο δελτία δραστηριότητας στοιχείων, οι τεχνικές προδιαγραφές των προς υποβολή
ή δηλώσεις απραξίας ή τοπογραφικά σχεδιαγράμματα στοιχείων, καθώς και κάθε άλλο θέμα που σχετίζεται με
μέχρι την προβλεφθείσα ημερομηνία ή υποβάλλουν την ηλεκτρονική εξυπηρέτηση των ενδιαφερομένων.
ανακριβή στοιχεία, καθώς και σε όσους δεν συμπληρώ- Άρθρο 59
νουν, μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από την πρόσκληση Εποπτεία, έλεγχος της εκμετάλλευσης
του αρμόδιου Τμήματος Επιθεώρησης Μεταλλείων της και κυρώσεις
Ειδικής Γραμματείας του Σώματος Επιθεωρητών και Ελε-
1. Η εκμετάλλευση των λατομείων τελεί υπό την επο-
γκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ελ-
πτεία του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
λιπή στοιχεία των δελτίων, δηλώσεων και τοπογραφικών
2. Το αρμόδιο Τμήμα Επιθεώρησης Μεταλλείων της Ει-
σχεδιαγραμμάτων που έχουν υποβληθεί εμπροθέσμως
δικής Γραμματείας Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών
επιβάλλεται πρόστιμο από την αρμόδια υπηρεσία. Προς
του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας ασκεί τον
τούτο συντάσσεται και αποστέλλεται στο Δημόσιο Τα-
έλεγχο των λατομείων, ελέγχει την ορθή εφαρμογή των
μείο τίτλος βεβαίωσης (χρηματικός κατάλογος) για την
διατάξεων του ΚΜΛΕ για την έρευνα και εκμετάλλευση
είσπραξή του, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Εί-
των λατομείων και τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας των
σπραξης Δημοσίων Εσόδων.
προϊόντων τους μέσα στους αντίστοιχους λατομικούς
Το ύψος του προστίμου υπολογίζεται με βάση τη δια-
χώρους. Ελέγχει επίσης την εφαρμογή της εγκεκριμένης
δικασία της παρ. 3 του άρθρου 59.
τεχνικής μελέτης και διατάσσει την τροποποίησή της,
5. Ο εκμεταλλευτής λατομείου, σε κάθε περίπτωση
επιβάλλοντας σε όσους διενεργούν την έρευνα και εκμε-
οριστικής διακοπής της εκμετάλλευσης, πέραν των υπο-
τάλλευση, τα απαιτούμενα συμπληρωματικά μέτρα για
χρεώσεων που απορρέουν από τις διατάξεις του άρθρου
την ορθολογική έρευνα και εκμετάλλευση των λατομεί-
55, υποχρεούται να απομακρύνει από το χώρο του λα-
ων και την ασφάλεια των έργων, της ζωής και της υγείας
τομείου τυχόν προϊόντα, τα πάσης φύσεως υλικά και
των εργαζομένων, των περιοίκων και των διερχομένων.
απορρίμματα, που μπορεί να ρυπαίνουν το περιβάλλον
Ειδικώς, για τα θέματα τήρησης των αποφάσεων για
και να λάβει όλα τα απαραίτητα μέτρα για την ασφά-
την έγκριση περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ), καθώς και
λεια των περιοίκων και των διερχομένων, σύμφωνα με
γενικότερα για θέματα αποκατάστασης του περιβάλλο-
τις διατάξεις του ΚΜΛΕ και τις τυχόν πρόσθετες εντολές
ντος των λατομείων που λειτουργούν και διαχείρισης
του αρμόδιου Τμήματος Επιθεώρησης Μεταλλείων της
των εξορυκτικών αποβλήτων ο έλεγχος ασκείται από
Ειδικής Γραμματείας του Σώματος Επιθεωρητών και Ελε-
τις αρμόδιες αρχές που καθορίζονται στο άρθρο 20 του
γκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
ν. 4014/2011.
Στις δασικού χαρακτήρα ή στις δημόσιες χορτολιβα-
3. Κάθε παράβαση από τον εκμεταλλευτή των διατά-
δικές εκτάσεις ο εκμεταλλευτής υποχρεούται να αποξη-
ξεων του ΚΜΛΕ, των εντολών του Προϊσταμένου του αρ-
λώσει τις πάσης φύσεως εγκαταστάσεις σύμφωνα με τις
μόδιου Σώματος Επιθεώρησης της Ειδικής Γραμματείας
οδηγίες της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας. Αν δεν συμ-
μορφωθεί, καταπίπτει η σχετική προς τούτο εγγυητική Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου
επιστολή υπέρ του ειδικού λογαριασμού της παρ. 2 του Περιβάλλοντος και Ενέργειας, καθώς και κάθε παράβαση
άρθρου 55, ο οποίος δημιουργείται στο Υπουργείο Περι- των παραγράφων 4 και 6 του άρθρου 58 τιμωρείται με
βάλλοντος και Ενέργειας υπό τη διαχείριση του Πράσινου χρηματικό πρόστιμο από τριακόσια (300) έως είκοσι χι-
Ταμείου. λιάδες (20.000) ευρώ, που επιβάλλεται με αιτιολογημένη
6. Απαγορεύεται η μεταφορά εκτός του λατομικού χώ- απόφαση του Προϊσταμένου του αρμόδιου Σώματος
ρου λατομικών προϊόντων με φορτηγά οχήματα, αν δεν Επιθεώρησης της Ειδικής Γραμματείας του Σώματος Επι-
καλύπτεται το φορτίο τους με ειδικό κάλυμμα, σύμφωνα θεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος
με τις διατάξεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. και Ενέργειας, ο οποίος συντάσσει και αποστέλλει στο
Σε εκμεταλλευτές που επιτρέπουν τη μεταφορά λα- Δημόσιο Ταμείο τίτλο βεβαίωσης (χρηματικό κατάλογο)
τομικών προϊόντων, πλην αποκλειστικά ογκομαρμάρων για την είσπραξή του, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώ-
ή ογκολίθων, κατά παράβαση του ανωτέρω εδαφίου, δικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων.
επιβάλλονται οι κυρώσεις της παρ. 3 του άρθρου 59. Το ύψος του προστίμου ανά παράβαση εξαρτάται από
7. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και τρεις συντελεστές: 1) τη σοβαρότητα της παράβασης
Ενέργειας καθορίζεται η υποχρεωτική ηλεκτρονική (σ), 2) την υποτροπή (ε) και 3) τον αριθμό εργαζομένων
καταχώρηση ή η υποβολή, μέσω κατάλληλου Πληρο- του εργοταξίου (α).
φοριακού Συστήματος, εγγράφων, δηλώσεων, αρχείων, Η επιλογή του συντελεστή σ γίνεται κατά την κρίση των
καταστάσεων, κανονισμών, βιβλίων, τοπογραφικών ή Επιθεωρητών Μεταλλείων με τη βοήθεια του Πίνακα 1:
Πίνακας 1 στις οποίες οφείλει να προβεί ο εκμεταλλευτής, καθώς

Σοβαρότητα Συντελεστής σ και συγκεκριμένη χρονική προθεσμία ολοκλήρωσής
τους. Μετά το πέρας της προθεσμίας ελέγχεται με κάθε
Χαμηλή 1 πρόσφορο μέσο από το αρμόδιο Τμήμα Επιθεώρησης
Σημαντική 4 Μεταλλείων της Ειδικής Γραμματείας του Σώματος Επι-
Υψηλή 9 θεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος
και Ενέργειας η συμμόρφωσή του. Για κάθε παράβαση
Η επιλογή του συντελεστή ε γίνεται με τη βοήθεια του για την οποία μετά τον ανωτέρω έλεγχο δεν τεκμηριώ-
Πίνακα 2: νεται πλήρης συμμόρφωση, επιβάλλεται η μέγιστη τιμή
Πίνακας 2 του εύρους προστίμου (π) της κλίμακας του ανωτέρω
Επαναληπτικότητα Συντελεστής ε Πίνακα 4 στην οποία κατατάσσονται τα μόρια (μπ) της
παράβασης.
Η παράβαση δεν έχει επαναληφθεί 1
5. Ο Προϊστάμενος του αρμόδιου Σώματος Επιθεώ-
Η παράβαση έχει επαναληφθεί μία 5
ρησης της Ειδικής Γραμματείας Σώματος Επιθεωρητών
φορά
και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέρ-
Η παράβαση έχει επαναληφθεί περισ- 10 γειας, μπορεί, με πλήρως αιτιολογημένη απόφασή του,
σότερες από μία φορές που κοινοποιείται στον εκμεταλλευτή και στην αρμόδια
Η επιλογή του συντελεστή α γίνεται με τη βοήθεια του Αστυνομική Αρχή, να επιβάλει περιοριστικά μέτρα στην
Πίνακα 3: έρευνα ή εκμετάλλευση του λατομείου, ιδίως δε την προ-
Πίνακας 3 σωρινή ή οριστική διακοπή του συνόλου ή μέρους των
Αριθμός εργαζομένων στο εργοτάξιο Συντελεστής α εργασιών έρευνας ή εκμετάλλευσης, στις περιπτώσεις
παραβάσεων της παρ. 3, κατά τις οποίες τίθεται σε κίνδυ-
0-3 1
νο η ζωή και η υγεία των εργαζομένων, των περιοίκων και
4-20 3 των διερχομένων ή η ασφάλεια κτισμάτων, έργων κοινής
21-50 6 ωφελείας ή διενεργείται ανορθολογική εκμετάλλευση
κατά παράβαση των διατάξεων του ΚΜΛΕ, καθώς και
> 50 9
αν δεν υπάρχουν σε ισχύ εγκεκριμένοι περιβαλλοντικοί
Ο αριθμός εργαζομένων περιλαμβάνει το σύνολο του όροι της εκμετάλλευσης. Στην απόφαση αυτή ορίζονται
προσωπικού που απασχολείται στο εργοτάξιο με οποια- τα συγκεκριμένα περιοριστικά μέτρα, τα μέτρα για την
δήποτε σχέση εργασίας ακόμη και με υπεργολαβία. ασφαλή λειτουργία του λατομείου και οι προθεσμίες
Για τον προσδιορισμό του προστίμου π, υπολογίζονται συμμόρφωσης του εκμεταλλευτή προς τα μέτρα αυτά.
αρχικά τα μόρια της παράβασης (μπ), που προκύπτουν 6. Όποιος εκμεταλλεύεται ή εξορύσσει ή αποκομίζει λα-
ως το γινόμενο των τριών συντελεστών: τομικά ορυκτά χωρίς να έχει τις προϋποθέσεις άσκησης
μπ = σ · ε · α του σχετικού δικαιώματος σύμφωνα με τις διατάξεις του
Στη συνέχεια, με βάση τα υπολογισμένα μόρια της πα- παρόντος, τιμωρείται ποινικώς με φυλάκιση τουλάχιστον
ράβασης μπ, επιλέγεται η κλίμακα προσδιορισμού του τριών (3) μηνών και διοικητικώς με χρηματικό πρόστιμο
προστίμου από τον Πίνακα 4, το ύψος του προς υποβολή από δεκαπέντε χιλιάδες (15.000) ευρώ έως διακόσιες
προστίμου: εβδομήντα χιλιάδες (270.000) ευρώ, που επιβάλλεται
Πίνακας 4 με απόφαση του Προϊστάμενου του αρμόδιου Σώματος
Μόρια παράβασης Ύψος προστίμου Επιθεώρησης της Ειδικής Γραμματείας Σώματος Επιθεω-
Κλίμακα ρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και
μπ π (€)
1 1-5 300 - 1.500 Ενέργειας και βεβαιώνεται και εισπράττεται σύμφωνα με
2 6 - 15 1.501 - 3.000 τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων.
3 16 - 35 3.001 - 5.000 Η ανωτέρω διοικητική κύρωση επιβάλλεται ανεξαρτή-
τως της ενδεχόμενης επιβολής κυρώσεων για τα παρα-
4 36 - 75 5.001 - 8.000
πτώματα του άρθρου 67 του ν. 4442/2016.
5 76 - 155 8.001 - 12.000 Η διαπίστωση των παραβάσεων μπορεί να γίνεται από
6 156 - 315 12.001 - 16.000 το αρμόδιο Τμήμα Επιθεώρησης Μεταλλείων της Ειδικής
7 > 315 16.001 - 20.000 Γραμματείας Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του
4. Κατ’ εξαίρεση, αποκλειστικά στην περίπτωση παρα- Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τις Αστυνομικές
βάσεων χαμηλής σοβαρότητας που δεν έχουν τελεστεί Αρχές, τις δασικές ή άλλες Δημόσιες Υπηρεσίες, οι οποίες
καθ’ υποτροπή (συντελεστής ε = 1), μπορεί ο Προϊστά- είναι υποχρεωμένες να ενημερώνουν αμελλητί στο ως άνω
μενος του αρμόδιου Σώματος Επιθεώρησης της Ειδικής αρμόδιο Τμήμα Επιθεώρησης, παρέχοντας τα στοιχεία του
Γραμματείας Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του παραβάτη, καθώς και πληροφορίες για τα μέσα που χρη-
Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, να επιβάλει σιμοποίησε σύμφωνα με τον παρακάτω Πίνακα 1.
στον εκμεταλλευτή το μέτρο της έγγραφης σύστασης Το ύψος της εν λόγω επιβαλλόμενης διοικητικής κύρω-
προς συμμόρφωση αντί των ανωτέρω χρηματικών προ- σης είναι ανάλογο με την υποτροπή και τη σοβαρότητα
στίμων. Στην έγγραφη σύσταση ορίζονται οι ενέργειες της παράβασης, υπολογίζεται δε ως εξής:
1) Αν πρόκειται για παράβαση που τελείται για πρώτη με τη σύνταξη πρωτοκόλλου καταστροφής, με ευθύνη
φορά, ανάλογα με τα μέσα που χρησιμοποίησε ο παρα- της ανωτέρω επιτροπής. Το τίμημα που προκύπτει από
βάτης επιβάλλεται αρχικό πρόστιμο, σύμφωνα με τον την εκποίηση κατατίθεται υπέρ του ειδικού λογαριασμού
Πίνακα 1. της παρ. 2 του άρθρου 55. Αν η παράνομη εξόρυξη πραγ-
ματοποιήθηκε σε εκτάσεις που προστατεύονται από τη
Ταξινόμηση παράβασης Ύψος προστίμου (€)
δασική νομοθεσία, το ποσό αποδίδεται στις δασικές υπη-
Χειρωνακτικές εργασίες ή χρήση μηχα- ρεσίες για την αποκατάσταση του δασογενούς περιβάλ-
νικού εξοπλισμού εξόρυξης - φόρτω- λοντος. Ως μεσεγγυούχος και υπεύθυνος για τη φύλαξη
σης - μεταφοράς 15.000 ≤πο ≤30.000 των κατασχεμένων υλικών ορίζεται ο Περιφερειάρχης.
Χρήση μηχανικού εξοπλισμού επεξερ- 7. Οι κυρώσεις της παρ. 6 επιβάλλονται και στις περι-
γασίας 20.000 ≤πο ≤60.000 πτώσεις διενέργειας, χωρίς σχετική άδεια, αμμοληψιών
Χρήση εκρηκτικών υλών 30.000 ≤πο ≤90.000 φυσικών αποθέσεων θραυσμάτων από τις κοίτες και
Αν η παράβαση μπορεί να ταξινομηθεί σε περισσότε- εκβολές ποταμών, χειμάρρων και από τις θαλάσσιες και
ρες από μία κατηγορίες του Πίνακα 1, τότε το πρόστιμο λιμναίες ακτές, επιπλέον των προβλεπόμενων κυρώσεων
υπολογίζεται με βάση τη σοβαρότερη από αυτές. της σχετικής νομοθεσίας.
2) Αν πρόκειται για παράβαση που έχει τελεστεί για 8. Τα πρόστιμα που προβλέπονται στην παρ. 3 του
περισσότερες από μία φορές, το πρόστιμο υπολογίζεται άρθρου αυτού, πλην εκείνων που αφορούν δημοτικά
ως η μέγιστη τιμή: 1) του τριπλάσιου του προστίμου που λατομεία, καθώς και στην παρ. 4 του άρθρου 58 αποδί-
είχε επιβληθεί στην αμέσως προηγούμενη παράβαση ή δονται στους πρωτοβάθμιους Ο.Τ.Α., στην Περιφέρεια
2) του μέγιστου ποσού που αντιστοιχεί στην κατηγορία των οποίων λειτουργεί το λατομείο, μετά την αφαίρε-
στην οποία ταξινομείται η τρέχουσα παράβαση με βάση ση των πιστώσεων που προβλέπονται υπέρ των αρμο-
τον Πίνακα 1. δίων Σωμάτων Επιθεώρησης Μεταλλείων της Ειδικής
Τα παρανόμως παραχθέντα λατομικά προϊόντα περι- Γραμματείας Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του
έρχονται στην οικεία Αποκεντρωμένη Διοίκηση, εφόσον Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας στην παρ. 3Α
προέρχονται από δημόσιο χώρο ή στην οικεία Περιφέρεια του άρθρου 30 του ν. 1650/1986 (Α΄160), όπως η παρά-
σε κάθε άλλη περίπτωση. Τα υλικά αυτά, καταρχήν, χρησι- γραφος αυτή προστέθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 51
μοποιούνται για την επαναφορά του αναγλύφου και την του ν. 4409/2016 (Α΄ 136).
αποκατάσταση του χώρου και τα εναπομείναντα εκποιού- Στις περιπτώσεις λατομείων επί δημοτικών εκτάσεων,
νται με πλειοδοτική δημοπρασία από την κατά περίπτωση τα πρόστιμα των παραγράφων 3 και 6, αφαιρούμενων
αρμόδια για τη διαχείρισή τους υπηρεσία, στην οποία των πιστώσεων υπέρ του αρμόδιου Σώματος Επιθεώ-
περιέρχεται το προκύπτον από την εκποίηση τίμημα. ρησης της Ειδικής Γραμματείας του Σώματος Επιθεω-
Σε περίπτωση καθ΄ υποτροπή τέλεσης της παράβασης, ρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και
με την απόφαση επιβολής προστίμου, διατάσσεται και Ενέργειας ως ανωτέρω, αποδίδονται υπέρ του ειδικού
η σφράγιση των τυχόν υπαρχόντων ηλεκτρομηχανολο- λογαριασμού της παρ. 2 του άρθρου 55. Αν η παράνομη
γικών εγκαταστάσεων επεξεργασίας καθώς και η κατά- εξόρυξη πραγματοποιήθηκε σε εκτάσεις που προστα-
σχεση του κινητού εξοπλισμού (εξόρυξης, φόρτωσης και τεύονται από τη δασική νομοθεσία, το ποσό αποδίδεται
μεταφοράς) του διενεργούντος την παράνομη πράξη. στις δασικές Υπηρεσίες, για την αποκατάσταση του δα-
Μετά την απόρριψη της προβλεπόμενης στο άρθρο 61 σογενούς περιβάλλοντος.
ενδικοφανούς προσφυγής ή την παρέλευση άπρακτου 9. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και
του χρονικού διαστήματος για την άσκησή της, η από- Ενέργειας μπορεί να αναπροσαρμόζονται οι κλίμακες
φαση της επιβολής του προστίμου καθίσταται εκτελεστή του Πίνακα 4 της παρ. 3 και του Πίνακα 1 της παρ. 6,
και κοινοποιείται στην αρμόδια Περιφέρεια. Ο αρμόδιος καθώς και το ύψος των προστίμων που προβλέπονται
Περιφερειάρχης εκδίδει αμελλητί απόφαση, με την οποία στις παρ. 3 και 6, έως διπλασιασμού.
συγκροτεί τριμελή επιτροπή, αποτελούμενη από υπαλ- 10. Για τα παραγόμενα από λατομεία αδρανή υλικά
λήλους της Περιφέρειας, η οποία διενεργεί τη σφράγιση ανάλογα με τις χρήσεις για τις οποίες προορίζονται, οι
των εγκαταστάσεων που υπάρχουν και την κατάσχεση χημικές και φυσικομηχανικές προδιαγραφές, καθώς
του κινητού εξοπλισμού. και η διαδικασία δοκιμών και η μέθοδος ανάλυσης και
Η απόφαση για την επιβολή του προστίμου κοινοποι- εκτίμησης των αποτελεσμάτων των δοκιμών αυτών κα-
είται και σε όλες τις αρμόδιες αρχές για τις δικές τους θορίζονται με κοινές υπουργικές αποφάσεις οι οποίες
ενέργειες ιδίως στην αρμόδια Εισαγγελία Πλημμελειοδι- εκδίδονται σύμφωνα με το π.δ. 334/1994 (Α΄176).
κών, στην αρμόδια Αστυνομική Αρχή και στις αρμόδιες Ειδικότερα, οι προδιαγραφές για τα αδρανή τα οποία
δασικές Υπηρεσίες, σε περίπτωση παράνομης εξόρυξης προορίζονται για δομικά έργα πρέπει να πληρούν τις
σε δασικές ή δημόσιες χορτολιβαδικές εκτάσεις. Η από- προδιαγραφές που τίθενται με την κοινή απόφαση
φαση σφράγισης κοινοποιείται και στον πάροχο ηλεκτρι- 5328/122/2007 του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροτα-
κής ενέργειας για τη διακοπή της παροχής ηλεκτρικού ξίας και Δημοσίων Έργων και του Υφυπουργού Ανάπτυ-
ρεύματος στις εγκαταστάσεις αυτές. ξης (Β΄ 386) και τον 305/2011/ΕΕ Ευρωπαϊκό Κανονισμό
Η εκποίηση του εξοπλισμού πραγματοποιείται από για τα Δομικά Προϊόντα (ΕΕ L88 της 4.4.2011).
την οικεία Περιφέρεια. Αν ο εξοπλισμός δεν μπορεί να Αν η αρμόδια αρχή του Υπουργείου Οικονομίας και
εκποιηθεί, διατίθεται στον οικείο δήμο ή καταστρέφεται Ανάπτυξης, η οποία σύμφωνα με το άρθρο 11 του
π.δ. 334/1994 ελέγχει την ορθή χρησιμοποίηση της σή- διαπιστωθεί η συμμόρφωση του εκμεταλλευτή προς
μανσης CE στην αγορά και στους χώρους παραγωγής τους περιβαλλοντικούς όρους, τους όρους της Τεχνικής
και εμπορίας των προϊόντων που φέρουν το σήμα αυτό, Μελέτης ή και τους όρους της σύμβασης μίσθωσης.
διαπιστώσει ότι κατ΄ επανάληψη τίθενται στην κυκλο- Σε κάθε περίπτωση εφαρμόζονται το τέταρτο εδάφιο
φορία, πωλούνται, αναλώνονται και προορίζονται για της παρ. 2 του άρθρου 55 και η παρ. 5 του άρθρου 58.
δομικά έργα αδρανή προϊόντα προερχόμενα από λατο-
μεία χωρίς την απαιτούμενη Σήμανση CE ή προϊόντα με Άρθρο 61
ψευδή ή παραπλανητική Σήμανση CE ή αδρανή υλικά Διοικητικές προσφυγές
τα οποία δεν συμμορφώνονται με τις εθνικές διατάξεις, 1. Κατά των απορριπτικών αποφάσεων του Συντονιστή
ενημερώνει την αρμόδια υπηρεσία, ώστε να ανακαλέ- της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης που αφορούν σε
σει την απόφαση για την έγκριση της τεχνικής μελέτης έγκριση διενέργειας ερευνητικών εργασιών του άρθρου
εκμετάλλευσης. 44 του παρόντος και του άρθρου 59 του ν. 4442/2016
μπορεί να ασκηθεί ενδικοφανής προσφυγή ενώπιον του
Άρθρο 60 Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας εντός αποκλει-
Αναστολή και διακοπή των εργασιών στικής προθεσμίας τριάντα (30) ημερών από την κοινο-
έρευνας και εκμετάλλευσης - ποίησή τους.
Λύση της σύμβασης μίσθωσης 2. Κατά των αποφάσεων του Συντονιστή της οικείας
1. Οι εργασίες έρευνας ή εκμετάλλευσης μπορεί να Αποκεντρωμένης Διοίκησης που εκδίδονται κατ΄ εφαρ-
ανασταλούν ή να διακοπούν με απόφαση του Προϊστα- μογή των διατάξεων του παρόντος και αφορούν σε σύ-
μένου του αρμόδιου Τμήματος Επιθεώρησης Μεταλλεί- ναψη, παράταση, τροποποίηση, καθώς και καταγγελία
ων της Ειδικής Γραμματείας του Σώματος Επιθεωρητών σύμβασης μίσθωσης μπορεί να ασκηθεί ενδικοφανής
και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέρ- προσφυγή ενώπιον του Υπουργού Περιβάλλοντος και
γειας, ύστερα από αιτιολογημένη πρόταση μιας από τις Ενέργειας μέσα σε αποκλειστική προθεσμία τριάντα (30)
αρμόδιες υπηρεσίες της παρ. 1 του άρθρου 49 εφόσον ημερών από την κοινοποίησή τους.
κατά τη διάρκεια της έρευνας ή της εκμετάλλευσης 3. Κατά των αποφάσεων του αρμόδιου Τμήματος
προκύψουν απαγορευτικοί της λατομίας λόγοι, οι οποί- Επιθεώρησης Μεταλλείων της Ειδικής Γραμματείας του
οι δεν υπήρχαν κατά το στάδιο έναρξης της έρευνας ή Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου
εκμετάλλευσης ή για λόγους που αφορούν στο δημόσιο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, με τις οποίες επιβάλλο-
συμφέρον. νται χρηματικά πρόστιμα ή περιοριστικά μέτρα στην
2. Ο Συντονιστής της Αποκεντρωμένης Διοίκησης έρευνα και στην εκμετάλλευση, καθώς και προσωρινή ή
στην περίπτωση λατομείων επί δημοσίων εκτάσεων ή οριστική διακοπή του συνόλου ή μέρους των εργασιών
ο Δήμαρχος στην περίπτωση λατομείων επί δημοτικών έρευνας ή εκμετάλλευσης μπορεί να ασκηθεί ενδικοφα-
εκτάσεων αντίστοιχα, μπορεί να καταγγείλει τη σύμβαση νής προσφυγή ενώπιον του Υπουργού Περιβάλλοντος
μίσθωσης στις εξής περιπτώσεις: και Ενέργειας μέσα σε αποκλειστική προθεσμία τριάντα
α) αν διαπιστωθεί ότι ο εκμεταλλευτής δεν τηρεί τους (30) ημερών από την κοινοποίησή τους αντίστοιχα.
όρους της σύμβασης μίσθωσης, 4. Επί των προσφυγών των παρ. 1 έως 3 ο Υπουργός
β) αν εκδοθεί πράξη με την οποία διακόπτονται ορι- Περιβάλλοντος και Ενέργειας αποφαίνεται μέσα σε τρεις
στικά οι εργασίες εκμετάλλευσης και δεν ασκήθηκαν (3) μήνες από την άσκησή τους. Η προθεσμία άσκησης
τα προβλεπόμενα από τις κείμενες διατάξεις διοικητικά των προσφυγών, καθώς και η άσκησή τους έχει ανασταλ-
βοηθήματα εντός των προβλεπόμενων προθεσμιών ή τικό αποτέλεσμα μόνο αν ασκούνται κατά αποφάσεων
αν αυτά μετά την άσκησή τους απορρίφθηκαν, που απορρίπτουν την παράταση μισθώσεων, καθώς και
3. Η σχετική απόφαση για καταγγελία της σύμβασης, κατά αποφάσεων επιβολής χρηματικών προστίμων.
επιδίδεται στο μισθωτή με απόδειξη και κοινοποιείται 5. Οι αποφάσεις του αρμόδιου Τμήματος Επιθεώρησης
στην αρμόδια κατά τόπον υπηρεσία του Υπουργείου Πε- Μεταλλείων της Ειδικής Γραμματείας του Σώματος Επι-
ριβάλλοντος και Ενέργειας, το αρμόδιο Τμήμα Επιθεώρη- θεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος
σης Μεταλλείων της Ειδικής Γραμματείας του Σώματος και Ενέργειας που επιβάλλουν πρόστιμα, καθώς και κάθε
Επιθεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλο- άλλη διοικητική πράξη στο πλαίσιο της διοικητικής δια-
ντος και Ενέργειας και την αρμόδια Αστυνομική Αρχή. δικασίας επιβολής των προστίμων κοινοποιούνται στον
4. Πριν από την αναστολή ή διακοπή των εργασιών ενδιαφερόμενο μέσω ταχυδρομείου με συστημένη επι-
της έρευνας ή της εκμετάλλευσης και τη καταγγελία στολή ή, αν η κοινοποίηση μέσω ταχυδρομείου αποβεί
της σύμβασης μίσθωσης ο ενδιαφερόμενος καλείται σε άκαρπη, επιδίδονται από τα αρμόδια κατά τόπους αστυ-
ακρόαση. Η κλήση κοινοποιείται στον ενδιαφερόμενο νομικά όργανα. Ειδικώς οι αποφάσεις για την επιβολή
τουλάχιστον πέντε (5) ημέρες πριν από την ημέρα της των μέτρων ασφαλείας των παρ. 2 και 5 και συστάσεων
ακρόασης. συμμόρφωσης της παρ. 4 του άρθρου 59, της παρ. 1
5. Ο εκμεταλλευτής λατομείου μπορεί να παραιτείται του άρθρου 60, καθώς και των πρόσθετων μέτρων της
από την εκμετάλλευση. Σε περίπτωση δημόσιων και παρ. 4 του άρθρου 3 του ΚΜΛΕ επιδίδονται στον ενδια-
δημοτικών εκτάσεων η παραίτηση αυτή καθίσταται φερόμενο μέσω των αρμόδιων Αστυνομικών Τμημάτων.
οριστική μόνο μετά την αποδοχή της από την αρμόδια Αν ο ενδιαφερόμενος ή ο αντίκλητός του δεν βρίσκο-
Αποκεντρωμένη Διοίκηση ή το Δήμο αντίστοιχα αφού νται στη διεύθυνση που έχει γνωστοποιηθεί στην αρ-
μόδια υπηρεσία, η επίδοση γίνεται στο Γραμματέα του σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 7 του άρθρου 45. Το
κατά τόπο αρμόδιου Πρωτοδικείου. ειδικό τέλος ορίζεται σε ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%)
στην τιμή πώλησης ακατέργαστων υλικών ή έξι τοις εκα-
Άρθρο 62 τό (6%) στην τιμή πώλησης επεξεργασμένων υλικών.
Παράβολα και ειδικό τέλος υπέρ β. Ειδικά για αδρανή υλικά, που χρησιμοποιούνται
πρωτοβαθμίων Ο.Τ.Α. ως πρώτη ύλη στην τσιμεντοβιομηχανία, ασβεστοποι-
1. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και ία και μεταλλουργία και εξορύσσονται από λατομεία
Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που δημοσιεύεται στην που εκμεταλλεύονται οι ίδιες επιχειρήσεις, το πιο πάνω
Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθορίζονται τα είδη και ειδικό τέλος υπολογίζεται με απόφαση του αρμόδιου
τα ποσά των παραβόλων που απαιτούνται για τη χορή- Περιφερειάρχη σε 4% επί του κόστους εξόρυξης του πε-
γηση οποιασδήποτε έγκρισης που προβλέπεται από τις τρώματος στο δάπεδο του λατομείου, αυξημένο κατά το
διατάξεις του παρόντος ή γενικότερα τη μεταλλευτική και επιχειρηματικό κέρδος. Για την πλεονάζουσα παραγωγή
λατομική νομοθεσία καθώς και την άσκηση οποιασδή- των πιο πάνω λατομείων ορίζεται ειδικό τέλος δέκα τοις
ποτε προσφυγής ενώπιον του Υπουργού Περιβάλλοντος εκατό (10%) στην τιμή πώλησης ακατέργαστων υλικών ή
και Ενέργειας, τα οποία μπορεί να αναπροσαρμόζονται. έξι τοις εκατό (6%) στην τιμή πώλησης επεξεργασμένων
Ποσοστό των εισπραττόμενων εσόδων από τα ως υλικών.
άνω παράβολα, όπως ορίζεται από την κοινή υπουργική γ. Οι εκμεταλλευτές βιομηχανικών ορυκτών υποχρε-
απόφαση του προηγούμενου εδαφίου, εγγράφεται ως ούνται να καταβάλλουν ετησίως ειδικό τέλος υπέρ των
πίστωση σε ειδικό κωδικό (ΚΑΕ), που συνιστάται στον πρωτοβάθμιων Ο.Τ.Α. στην περιοχή των οποίων λειτουρ-
τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Περιβάλλο- γούν τα λατομεία. Το τέλος αυτό ορίζεται σε ποσοστό
ντος και Ενέργειας, για την κάλυψη δαπανών της Γενικής δύο τοις εκατό (2%) επί της αξίας των ακατέργαστων
Διεύθυνσης Ορυκτών Πρώτων Υλών (ΓΔΟΠΥ) του Υπουρ- λατομικών προϊόντων που διατίθενται προς πώληση
γείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας που σχετίζονται με στο δάπεδο του λατομείου. Ο προσδιορισμός των πο-
δράσεις για την ορθολογική αξιοποίηση και βιωσιμότητα σοτήτων που πωλούνται γίνεται με βάση τα τιμολόγια, σε
της εκμετάλλευσης των ορυκτών πρώτων υλών. συνδυασμό με κάθε άλλη πρόσφορη μέθοδο, σύμφωνα
2.α. Οι εκμεταλλευτές λατομείων αδρανών υλικών υπο-
με την περίπτωση α΄, εφόσον απαιτείται. Σε περίπτωση
χρεούνται να καταβάλλουν ετησίως ειδικό τέλος υπέρ
ιδιοχρησιμοποίησης εφαρμόζεται αναλόγως η περίπτω-
των πρωτοβάθμιων Ο.Τ.Α. στην περιοχή των οποίων λει-
ση α΄.
τουργούν τα λατομεία σε δημόσια ή ιδιωτική έκταση. Το
δ. Τα ποσά που προέρχονται από το ειδικό τέλος της
τέλος αυτό ορίζεται σε ποσοστό οκτώ τοις εκατό (8%)
παρ. αυτής βεβαιώνονται και εισπράττονται σύμφωνα με
στην τιμή πώλησης μη επεξεργασμένων προϊόντων ή
τις διατάξεις που ισχύουν κάθε φορά για βεβαίωση και
τέσσερα τοις εκατό (4%) στην τιμή πώλησης των επε-
ξεργασμένων προϊόντων στο δάπεδο του λατομείου. είσπραξη των εσόδων των πρωτοβάθμιων Ο.Τ.Α.
Ο προσδιορισμός των ποσοτήτων που πωλούνται 3. Όλα τα λατομεία που συνεχίζουν την λειτουργία τους
γίνεται με βάση τα τιμολόγια που υποβάλλει ο εκμεταλ- και μετά τα σαράντα (40) έτη υποχρεούνται να καταβάλ-
λευτής μαζί με συγκεντρωτική κατάσταση με τα στοιχεία λουν «πράσινο τέλους» ύψους ένα τοις εκατό (1%) επί
πωλήσεων (ποσότητες-τιμές) ή κάθε άλλη πρόσφορη της αξίας των πωλούμενων προϊόντων, υπέρ του ειδικού
μέθοδο καταμέτρησης των λατομικών προϊόντων, εφό- λογαριασμού της παρ. 2 του άρθρου 55, ο οποίος δημι-
σον κριθεί αναγκαίο, όπως, τοπογραφική επιμέτρηση ουργείται στο Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας
των ποσοτήτων του εξορυχθέντος πετρώματος, έλεγχο υπό τη διαχείριση του Πράσινου Ταμείου.
των βιβλίων της επιχείρησης, διασταύρωση των υπο- Άρθρο 63
βαλλόμενων στοιχείων με τα υποβαλλόμενα σε άλλες Συγκεντρωτικά στοιχεία
υπηρεσίες στοιχεία για τον υπολογισμό των αναλογικών Ορυκτών Πρώτων Υλών (Ο.Π.Υ.)
μισθωμάτων, όπου αυτό απαιτείται.
Σε περίπτωση ιδιοχρησιμοποίησης ποσοτήτων για την 1. Για τον καθορισμό της στρατηγικής αξιοποίησης των
τροφοδοσία εγκαταστάσεων του μισθωτή η τιμή πώλη- ορυκτών πρώτων υλών της χώρας, η αρμόδια υπηρεσία
σης για τον υπολογισμό του τέλους προσδιορίζεται με του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας συντάσσει
βάση είτε προγενέστερα τιμολόγια του ίδιου λατομείου, και δημοσιοποιεί το δεύτερο εξάμηνο κάθε έτους έκθεση
είτε την τιμή εξορυσσόμενων προϊόντων αντίστοιχης συγκεντρωτικών στοιχείων σχετικά με τη μεταλλευτική
ποιότητας γειτονικών λατομείων, ενώ αν δεν υπάρχουν και λατομική δραστηριότητα του προηγούμενου έτους
και τα στοιχεία αυτά, λαμβάνεται υπόψη το κόστος εξό- η οποία περιλαμβάνει:
ρυξης, η θέση και η προσπελασιμότητα του λατομείου, α. στοιχεία παραγωγής, απασχόλησης, καθώς και λοι-
η ποιότητα του κοιτάσματος και οι συνθήκες εκμετάλ- πά οικονομικά στοιχεία, όπως αυτά προκύπτουν από τα
λευσης, το επιχειρηματικό κέρδος και λοιπά στοιχεία που δελτία δραστηριότητας,
συνεκτιμώνται από την αρμόδια υπηρεσία. β. στοιχεία δημόσιων εσόδων από τη μεταλλευτική
Στην καταβολή ειδικού τέλους υποχρεούνται και οι και λατομική δραστηριότητα, όπως μισθώματα και τέλη,
εκμεταλλευτές που παράγουν αδρανή υλικά, τα οποία όπως προκύπτουν από τις επιμέρους αναφορές των Απο-
εξορύσσονται ως παραπροϊόντα κατά την εκμετάλλευση κεντρωμένων Διοικήσεων και των λοιπών φορέων του
των λατομείων βιομηχανικών ορυκτών και μαρμάρων, Δημοσίου,
γ. στοιχεία σχετικά με τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις και 2016 τα ετήσια δελτία δραστηριότητας ή οι ετήσιες
και δράσεις, όπως αυτά προκύπτουν από τις μεταλλευτι- δηλώσεις απραξίας που προβλέπονται στο άρθρο 118
κές και λατομικές εταιρείες και αξιολογούνται από τους του ν.δ. 210/1973 εκπίπτουν από το δικαίωμα μεταλ-
αρμόδιους δημόσιους φορείς (όπως Δασαρχεία), λειοκτησίας, εφόσον μέσα σε έξι (6) μήνες από την έναρ-
δ. στοιχεία σχετικά με την ασφάλεια και συγκεκριμέ- ξη ισχύος του παρόντος δεν υποβάλουν στην αρμόδια
να τα ατυχήματα που συνέβησαν, τους προληπτικούς Διεύθυνση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας
ελέγχους που έχουν διεξαχθεί, καθώς και τα χρηματικά τα ως άνω δελτία ή δηλώσεις με υπόμνημα στο οποίο
πρόστιμα που επιβλήθηκαν, σύμφωνα με τα στοιχεία του εκτίθενται οι λόγοι της μη εμπρόθεσμης υποβολής, κα-
Τμήματος Επιθεώρησης Μεταλλείων της Ειδικής Γραμ- θώς και οι λόγοι της μη εκμετάλλευσης ή μη διενέργειας
ματείας του Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του μεταλλευτικών ερευνών. Η έκπτωση διαπιστώνεται με
Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. πράξη του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, η
2. Οι Αποκεντρωμένες Διοικήσεις συντάσσουν και δη- οποία εκδίδεται μετά την άπρακτη πάροδο της ως άνω
μοσιοποιούν ανάλογες ετήσιες εκθέσεις για τη μεταλ- εξάμηνης προθεσμίας. Ως ημερομηνία έκπτωσης θεω-
λευτική και λατομική δραστηριότητα της χωρικής τους ρείται η 31η Δεκεμβρίου 2008. Με τη διαπιστωτική πρά-
αρμοδιότητας, οι όποιες κοινοποιούνται εγκαίρως και ξη διατάσσεται και η κατάπτωση εγγυήσεων που έχουν
στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος κατατεθεί σύμφωνα με το άρθρο 47 του ν.δ. 210/1973.
και Ενέργειας. Η διαπιστωτική πράξη κοινοποιείται με απόδειξη στο
Άρθρο 64 μεταλλειοκτήτη και στον τυχόν μισθωτή ή στον έλκοντα
Ρύθμιση μεταλλευτικών και άλλων θεμάτων από αυτούς δικαιώματα. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται
αναλόγως η παρ. 3 του άρθρου 14 και τα άρθρα 124 έως
1. Για τους εκμεταλλευτές μεταλλευτικών ορυκτών
και 127 του ν.δ. 210/1973. Αν μέσα στην εξάμηνη προθε-
εφαρμόζονται οι παρ. 3, 6 και 7 του άρθρου 58 του πα-
σμία του πρώτου εδαφίου υποβληθούν τα αναφερόμενα
ρόντος, και η παρ 4 σε συνδυασμό με το άρθρο 118 του
στο εν λόγω εδάφιο δελτία ή δηλώσεις, εφαρμόζονται
ν.δ. 210/1973 (Α΄277).
αναλόγως τα άρθρα 119 και επόμενα του ν.δ. 210/1973.
Ειδικά για την εφαρμογή της παρ. 3 του άρθρου 58
4. Η διενέργεια ερευνητικών εργασιών για τη διαπί-
του παρόντος, τα τοπογραφικά σχεδιαγράμματα υπο-
στωση κοιτασμάτων μεταλλευτικών ορυκτών, όπως αυτά
βάλλονται στο αρμόδιο Τμήμα Επιθεώρησης Μεταλλεί-
ορίζονται στο άρθρο 2 του ν.δ. 210/1973 πραγματοποι-
ων της Ειδικής Γραμματείας Σώματος Επιθεωρητών και
είται με τις προϋποθέσεις των άρθρων 69, 70 και 74 του
Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας
μέχρι τις 30 Ιουνίου του επομένου έτους, ενώ η υποχρέ- ν. 4442/2016.
ωση υποβολής δεν ισχύει στην περίπτωση υποβολής 5. Το άρθρο 17 του ν.δ. 210/1973 αντικαθίσταται ως
των δηλώσεων απραξίας της παρ. 4 του άρθρου 118 εξής:
του ν.δ. 210/1973. «Ουδείς δύναται να διενεργήσει μεταλλευτικές έρευ-
2. Οι εκμεταλλευτές μεταλλείων οφείλουν να αποκα- νες, σε ιδιόκτητο ή μη έδαφος, εάν προηγουμένως δεν
ταστήσουν τους μεταλλευτικούς χώρους στους οποίους έχει λάβει την προβλεπόμενη στα ακόλουθα άρθρα
δραστηριοποιούνται, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στη άδεια μεταλλευτικών ερευνών. Με την άδεια μεταλλευ-
σχετική απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων. Πριν τικών ερευνών, που εκδίδεται από τον Περιφερειάρχη,
από την έγκριση της τεχνικής μελέτης εκμετάλλευσης στη χωρική αρμοδιότητα του οποίου βρίσκεται ο προς
απαιτείται να καταθέσει ο εκμεταλλευτής στην αρμόδια έρευνα χώρος, χορηγείται το δικαίωμα μεταλλευτικής
για την έγκριση της τεχνικής μελέτης υπηρεσία εγγυητι- έρευνας και εγκρίνεται η διενέργεια ερευνητικών ερ-
κή επιστολή αόριστης χρονικής ισχύος για την εκπλήρω- γασιών.».
ση των όρων και των υποχρεώσεων που απορρέουν από 6. Στο τέλος της παρ. 1 του άρθρου 76 του ν.δ. 210/1973
την απόφαση για την έγκριση περιβαλλοντικών όρων. Το προστίθεται η φράση:
ύψος του ποσού της εγγυητικής επιστολής καθορίζεται «ανατρέχει δε στο χρόνο κατάρτισης των συμβάσεων
με βάση το ποσό που αναφέρεται ως δαπάνη αποκατά- της παρ. 1 του άρθρου 74, εκτός αν τα συμβαλλόμενα
στασης περιβάλλοντος στις εγκεκριμένες ή θεωρημένες μέρη όρισαν διαφορετικά, οπότε η έγκριση ανατρέχει
μελέτες και αντιστοιχεί στο χρονικό διάστημα ισχύος στο χρόνο που όρισαν τα μέρη.».
της απόφασης για την έγκριση περιβαλλοντικών όρων. 7. Το άρθρο 158 του ν.δ. 210/1973 (Α΄ 277), όπως ισχύ-
Αν ο εκμεταλλευτής δεν συμμορφωθεί προς τις ως ει, αντικαθίσταται ως εξής:
άνω υποχρεώσεις, ανεξάρτητα από τις προβλεπόμενες «Η εγκατάσταση εντός μεταλλευτικών χώρων και λει-
κυρώσεις από τις διατάξεις του παρόντος, η εγγυητική τουργία μηχανημάτων πάσης φύσεως που εξυπηρετούν
επιστολή καταπίπτει μερικώς ή ολικώς υπέρ του Πράσι- τις ανάγκες εκμετάλλευσης των μεταλλείων και επεξερ-
νου Ταμείου, ύστερα από έλεγχο της αρμόδιας δασικής γασίας των εκ τούτων παραγομένων μεταλλευμάτων
υπηρεσίας για εκτάσεις που βάσει του ν. 998/1979 δια- δια εφαρμογής μηχανικών, χημικών, θερμικών ή άλλων
χειρίζονται οι δασικές υπηρεσίες ή ύστερα από έλεγχο μεταλλουργικών μεθόδων, περιλαμβανομένων και των
των κατά τόπους αρμόδιων διευθύνσεων περιβάλλοντος απαιτούμενων τεχνικών έργων για την εγκατάσταση αυ-
για τις λοιπές εκτάσεις. τών (βάθρα έδρασης, silos κ.λπ.), πραγματοποιείται με
3. Μεταλλειοκτήτες παραχωρήσεων για τις οποίες τις προϋποθέσεις των άρθρων 71, 72 και 73 του ν. 4442/
δεν έχουν υποβληθεί για κανένα από τα έτη 2007 έως 2016.».
8. Το άρθρο 166 του ν.δ. 210/1973 αντικαθίσταται ως οχών, καθώς και τα στοιχεία που πρέπει να περιλαμβάνει
εξής: η σχετική έκθεση της επιτροπής, με την οποία εισηγείται
«Όποιος πραγματοποιεί έρευνα ή εκμετάλλευση μεταλ- για τον καθορισμό ή την συμπλήρωση του σχεδιασμού
λευτικών ορυκτών σε χώρους για τους οποίους δεν δια- λατομικών περιοχών.
θέτει το σχετικό δικαίωμα και τις προϋποθέσεις άσκησής γ. Η διαδικασία και οι ειδικότεροι όροι εκμίσθωσης,
του, πέραν των τυχόν αστικών και ποινικών συνεπειών, εκμετάλλευσης και διαχείρισης των δημοσίων λατομεί-
τιμωρείται και διοικητικώς σύμφωνα με την παρ. 6 του ων, όπως:
άρθρου 59 του νόμου “ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟ- αα) Οι γενικοί και ειδικοί, κατά περίπτωση, όροι της προ-
ΓΗ ΤΩΝ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟ- κήρυξης και η διαδικασία διεξαγωγής της δημοπρασίας.
ΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ββ) Τα δικαιολογητικά που πρέπει να υποβάλλουν οι
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ”. Τα παρανόμως εξορυχθέντα μεταλλευτικά υποψήφιοι μισθωτές και τις εγγυητικές επιστολές συμμε-
ορυκτά περιέχονται αυτοδίκαια στην κυριότητα του τοχής στις δημοπρασίες και καλής εκτέλεσης των όρων
Δημοσίου. Η κτηματική υπηρεσία του Δημοσίου είναι των συμβάσεων.
αρμόδια για τη διαχείριση των προϊόντων αυτών.». γγ) Οι μελέτες που υποβάλλουν οι μισθωτές και τα
9. Η παρ. 1 του άρθρου 167 του ν.δ. 210/1973 αντικα- στοιχεία αυτών.
θίσταται ως εξής: δδ) Η διαδικασία εκμίσθωσης με απευθείας σύμβαση.
«1. Κάθε παράβαση από τον εκμεταλλευτή των δια- εε) Ο τρόπος παρακολούθησης και ελέγχου της εφαρ-
τάξεων του Κανονισμού Μεταλλευτικών και Λατομικών μογής των όρων των συμβάσεων, τις διαδικασίες κα-
Εργασιών, των εντολών του Επιθεωρητή Μεταλλείων, τάπτωσης των εγγυητικών επιστολών και λύσεως των
των κατ΄ εφαρμογή των άρθρων 31, 32 και 61 τεθέντων συμβάσεων, εφόσον συντρέχουν τέτοιες περιπτώσεις.
όρων, καθώς και των άρθρων 158, 160 και 163 ανεξάρ- στστ) Τεχνικά ζητήματα που αφορούν την εγγυητική
τητα από άλλες αστικές, διοικητικές ή ποινικές συνέπειες, επιστολή που αντιστοιχεί στα τυχόν οφειλόμενα στο
τιμωρείται σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 17 του δημόσιο μισθώματα του άρθρου 64 του ν. 4442/2016.
παρόντος νόμου.». ζζ) Ο υπολογισμός και συμψηφισμός των μισθωμάτων
10. Στο τέλος της παρ. 1 του άρθρου 176 του ν.δ. 210/ με έργα υποδομής που προβλέπονται στην παρ. 10 του
1973, όπως το άρθρο αυτό αντικαταστάθηκε με την παρ. άρθρου 48, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις.
3 του άρθρου 12 του ν. 4203/2013 (Α΄ 235), προστίθεται δ. Η διαδικασία υπολογισμού του ποσού της προβλε-
εδάφιο ως εξής: πόμενης στο άρθρο 55 εγγυητικής επιστολής, καθώς και
«1. Με την ίδια απόφαση καθορίζονται και τα πρόστι- κάθε λεπτομέρεια σχετικά με τη διαδικασία κατάθεσης,
μα που επιβάλλονται σε περίπτωση μη καταβολής του
ανανέωσης και κατάπτωσης αυτής.
τέλους ή μη συμμόρφωσης με τις λοιπές υποχρεώσεις
ε. Το περιεχόμενο, η διαδικασία υποβολής, η επεξεργα-
που προβλέπονται σε αυτή. Σε περίπτωση υποτροπής
σία, η δυνατότητα δημοσιοποίησης καθώς και κάθε άλλο
μπορεί να προβλεφθεί, κατά περίπτωση, έκπτωση από
σχετικό θέμα που αφορά τόσο τα δελτία δραστηριότητας
την παραχώρηση ή ανάκληση της άδειας μεταλλευτι-
ή απραξίας που υποβάλλονται από τους εκμεταλλευτές
κών ερευνών, σύμφωνα με τις σχετικές περί έκπτωσης
λατομείων οποιασδήποτε κατηγορίας ορυκτών, σύμφω-
από παραχώρηση ή ανάκλησης άδειας μεταλλευτικών
να με την παράγραφο 3 του άρθρου 58, όσο και τα στοι-
ερευνών διατάξεις του παρόντος.».
χεία που αποστέλλονται από τις συναρμόδιες υπηρεσίες
11. Οι αποφάσεις του αρμόδιου Τμήματος Επιθεώρησης
σύμφωνα με το άρθρο 63.
Μεταλλείων της Ειδικής Γραμματείας Σώματος Επιθεω-
2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και
ρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και
Ενέργειας της παρ. 3 του άρθρου 164 του ν.δ. 210/1973 επι- Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που δημοσιεύεται στην
δίδονται από τα αρμόδια κατά τόπους αστυνομικά όργανα, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ρυθμίζονται οι ειδικότεροι
σύμφωνα με την παρ. 5 του άρθρου 61 του παρόντος. όροι και η διαδικασία εκμίσθωσης, εκμετάλλευσης και
12. Το άρθρο 32, η παρ. 2 του άρθρου 37, η παρ. 2 διαχείρισης των λατομείων που ανήκουν στην κυριότητα
του άρθρου 41, τα άρθρα 159 και 169 του ν.δ. 210/1973 των πρωτοβάθμιων Ο.Τ.Α.
καταργούνται. 3. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και
Περιβάλλοντος και Ενέργειας, που δημοσιεύεται στην
Άρθρο 65 Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, δύνανται να αναπροσαρ-
Εξουσιοδοτικές διατάξεις μόζονται:
1. Mε απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και α. το ύψος των προβλεπόμενων από τις διατάξεις του
Ενέργειας, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυ- παρόντος νόμου και του ν.δ. 210/1973 (Α΄277) χρημα-
βερνήσεως, καθορίζονται: τικών ποσών που αφορούν ιδίως διοικητικές κυρώσεις,
α. Η διαδικασία και ο χρόνος βεβαίωσης των μισθω- τέλη, μισθώματα,
μάτων που αφορούν τις συμβάσεις μίσθωσης λατομείων β. το ύψος των παραβόλων για αίτηση χορήγησης ή
οποιασδήποτε κατηγορίας ορυκτών καθώς και η διαδι- χορήγηση οποιασδήποτε άδειας ή έγκρισης που προ-
κασία συμψηφισμού τους, όταν συντρέχουν οι ανάλογες βλέπεται από τις διατάξεις του παρόντος νόμου ή γενι-
προϋποθέσεις του συμψηφισμού. κότερα τη μεταλλευτική και λατομική νομοθεσία, καθώς
β. Ο τρόπος λειτουργίας της επιτροπής της παραγρά- και για το παραδεκτό της άσκησης προσφυγής ενώπιον
φου 1 του άρθρου 47 περί καθορισμού λατομικών περι- του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Άρθρο 66 τυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις (ΠΠΔ) σύμφωνα με

1. Μετά το άρθρο 48ΙΒ του ν. 4442/2016, ο τίτλος «ΛΟΙ- όσα προβλέπονται στο ν. 4014/2011 (Α΄ 209) και στην
ΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ» αντικαθίσταται ως εξής: «ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΑ΄ 46294/2013 απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος,
ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ». Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (Β΄ 2001), ύστερα από
2. Το «άρθρο 57» του ν. 4442/2016 αναριθμείται σε την κατάθεση εγγυητικής επιστολής για την εκπλήρωση
«άρθρο 77». των υποχρεώσεων περιβαλλοντικής αποκατάστασης.
3. Μετά το άρθρο 56 του ν. 4442/2016 προστίθεται Το ύψος της εγγυητικής επιστολής ισούται με πενήντα
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΒ΄ που περιέχει τα εξής άρθρα 57 έως 67: ευρώ ανά στρέμμα. Η εγγυητική επιστολή είναι αόρι-
στης χρονικής ισχύος και εκδίδεται υπέρ του φορέα της
«ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΒ΄ οικονομικής δραστηριότητας. Δεν απαιτείται η έκδοση
ΑΠΛΟΥΣΤΕΥΣΗ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΑΣΚΗΣΗΣ εγγυητικής επιστολής αν η διενέργεια ερευνών γίνεται
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ με μεθόδους που δεν συνιστούν ουσιώδη επέμβαση στο
ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΛΑΤΟΜΕΙΩΝ έδαφος, όπως γεωλογικών, γεωφυσικών, γεωχημικών
και γεωτρήσεων. Αν μετά την ολοκλήρωση της έρευνας
Άρθρο 57
ακολουθήσει εκμετάλλευση για το σύνολο ή τμήμα του
Πεδίο εφαρμογής
χώρου έρευνας, η εγγυητική επιστολή αντικαθίσταται
Στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος Κεφαλαίου εμπί- από την αντίστοιχη της παρ. 2 του άρθρου 55, του νόμου
πτουν: α) οι δραστηριότητες με Κωδικούς Αριθμούς Δρα- “ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ
στηριότητας (ΚΑΔ) 8.11, 8.12, 8.99.22.01, 8.99.29 και 9.90, ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙ-
που περιλαμβάνονται στην 2η ομάδα του Παραρτήματος ΚΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ”,
και β) εν γένει οι δραστηριότητες έρευνας και εκμετάλ- γ) σύμφωνη γνώμη του οικείου Τμήματος Επιθεώ-
λευσης των λατομικών ορυκτών. ρησης Μεταλλείων του Σώματος Επιθεώρησης Περι-
Άρθρο 58 βάλλοντος, Δόμησης, Ενέργειας και Μεταλλείων του
Διενέργεια ερευνητικών εργασιών Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ύστερα από
για λατομικά ορυκτά σε ιδιωτική έκταση αποστολή σε αυτό δήλωσης πρότυπων τεχνικών δεσμεύ-
σεων (ΠΤΔ), σύμφωνα με το Παράρτημα Α του νόμου για
1. Η διενέργεια ερευνητικών εργασιών σε ιδιωτική “ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ
έκταση για τη διαπίστωση κοιτασμάτων βιομηχανικών ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙ-
ορυκτών, μαρμάρων και φυσικών λίθων, καθώς και ΚΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ”, για τη σκο-
αδρανών υλικών ειδικών χρήσεων, πλην της μαρμα- πιμότητα και το σχεδιασμό των ερευνητικών εργασιών.
ρόσκονης, μαρμαροψηφίδας και των ασβεστολιθικών 5. Μετά την υποβολή της γνωστοποίησης, ο φορέας
αντιολισθηρών για τα οποία δεν προβλέπεται έρευνα, της οικονομικής δραστηριότητας μπορεί να διενεργεί
υπόκειται σε καθεστώς γνωστοποίησης, σύμφωνα με ερευνητικές εργασίες για τα λατομικά ορυκτά της παρ.
το άρθρο 5. 1 στην ορισμένη ιδιωτική έκταση.
2. Η γνωστοποίηση υποβάλλεται αποκλειστικώς ηλε-
6. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και
κτρονικά από το φορέα της οικονομικής δραστηριότη-
Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και Ενέργειας που εκδί-
τας μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστή-
δεται μέσα σε ένα μήνα από την έναρξη ισχύος του πα-
ματος Άσκησης Δραστηριοτήτων και Ελέγχων (ΟΠΣ-ΑΔΕ)
ρόντος, καθορίζονται το περιεχόμενο και η διαδικασία
του άρθρου 14.
της γνωστοποίησης, τα έγγραφα που τηρούνται στην
3. Μέχρι την ενεργοποίηση του ΟΠΣ-ΑΔΕ για το τμήμα
που αφορά τη γνωστοποίηση των δραστηριοτήτων του έδρα της δραστηριότητας, ο τρόπος γνωστοποίησης των
παρόντος άρθρου, ο φορέας της οικονομικής δραστηρι- στοιχείων σε περίπτωση επικείμενης μεταβολής τους, οι
ότητας πριν από την έναρξη των ερευνητικών εργασιών αρχές στις οποίες κοινοποιείται η γνωστοποίηση για να
υποβάλλει τη γνωστοποίηση στην αρμόδια Διεύθυνση ασκήσουν τις ελεγκτικές τους αρμοδιότητες, η κλιμάκω-
της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, η οποία υπο- ση των επιβαλλόμενων κυρώσεων μέσα στα όρια της
χρεούται να την κοινοποιεί αμελλητί στις αρμόδιες αρχές παρ. 1 του άρθρου 15, η διαδικασία επιβολής τους και
προκειμένου αυτές να ασκήσουν τα ελεγκτικά τους κα- κάθε άλλο σχετικό με τη γνωστοποίηση θέμα, σύμφωνα
θήκοντα. Με τη λειτουργία του ΟΠΣ-ΑΔΕ η ενημέρωση με τα άρθρα 5 και 6.
αυτή θα γίνεται αυτόματα, μέσω του Πληροφοριακού
Άρθρο 59
Συστήματος.
Διενέργεια ερευνητικών εργασιών για
4. Πριν από την υποβολή της γνωστοποίησης ο ενδι-
λατομικά ορυκτά σε δημόσια ή δημοτική έκταση
αφερόμενος απαιτείται να έχει εξασφαλίσει:
α) αποδεικτικό κατοχής του σχετικού δικαιώματος 1. Η διενέργεια ερευνητικών εργασιών σε δημόσια ή
σύμφωνα με το άρθρο 44 του νόμου “ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ δημοτική έκταση για τη διαπίστωση κοιτασμάτων βιομη-
ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ χανικών ορυκτών, μαρμάρων και φυσικών λίθων, καθώς
ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ και αδρανών υλικών ειδικών χρήσεων, πλην της μαρμα-
ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ”, ρόσκονης, μαρμαροψηφίδας και των ασβεστολιθικών
β) απόφαση της αρμόδιας υπηρεσίας της οικείας αντιολισθηρών, για τα οποία δεν απαιτείται έρευνα υπό-
Αποκεντρωμένης Διοίκησης για την υπαγωγή σε Πρό- κειται σε καθεστώς έγκρισης, σύμφωνα με το άρθρο 7.
2. Η έγκριση χορηγείται με απόφαση του Συντονιστή στην οποία περιλαμβάνονται οι ΠΠΔ που οφείλει να
της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, δίδει τη δυνατό- τηρεί ο ενδιαφερόμενος και οι τεχνικές δεσμεύσεις, οι
τητα διενέργειας ερευνητικών εργασιών και επέχει θέση οποίες τίθενται με τη γνωμοδότηση του Τμήματος Επι-
αποδεικτικού παραχώρησης του δικαιώματος έρευνας. θεώρησης Μεταλλείων και πρέπει να τηρούνται από τον
3. Ο ενδιαφερόμενος για τη χορήγηση της έγκρισης ενδιαφερόμενο. Η έγκριση αυτή χορηγείται για χρονική
οφείλει να υποβάλει στην οικεία Αποκεντρωμένη Διοί- διάρκεια δύο (2) ετών και για ενιαία έκταση.
κηση τα εξής: 5. Η έγκριση ερευνητικών εργασιών σε έκταση που
α) αίτηση με τοπογραφικό διάγραμμα υπό κλίμακα 1: ανήκει στο Δημόσιο χορηγείται, ύστερα από διερεύ-
5000 και παράβολο ύψους 3.000 ευρώ της παρ. 2 του νηση από την αρμόδια αρχή, σ΄ εκείνον του οποίου η
άρθρου 66. Η αρμόδια Υπηρεσία της Αποκεντρωμένης αίτηση της παρ. 3 καταχωρίστηκε πρώτη στο πρωτό-
Διοίκησης εξετάζει αν εντός της αιτούμενης έκτασης: κολλό της. Αν ο πρώτος αιτών υποβάλει παραίτηση ή
αα) είχε παρασχεθεί δυνατότητα εκμετάλλευσης απορριφθεί το αίτημά του για αιτίες που δεν εμπίπτουν
οποιουδήποτε λατομικού ορυκτού και δεν έχει παρέλθει στους απαγορευτικούς λόγους του άρθρου 49 του νόμου
χρονικό διάστημα μεγαλύτερο πενταετίας από τη λήξη, “ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ
παύση ή ανάκλησή της, ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙ-
ββ) διενεργείται, ή προγραμματίζεται έρευνα από το ΚΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ”, η έκταση
Δημόσιο (Ι.Γ.Μ.Ε.), ή είχε διενεργηθεί στο παρελθόν και καθίσταται ελεύθερη.
έχουν διαπιστωθεί κοιτάσματα, 6. Η έγκριση ερευνητικών εργασιών σε εκτάσεις που
γγ) προηγείται άλλη αίτηση για διενέργεια ερευνητι- ανήκουν στους πρωτοβάθμιους Ο.Τ.Α. χορηγείται σ΄ εκεί-
κών εργασιών ή μίσθωση. νους, των οποίων η αίτηση για παραχώρηση του δικαιώ-
Αν έχει υποβληθεί άλλη αίτηση, απορρίπτει την αί- ματος έρευνας καταχωρίστηκε πρώτη στο πρωτόκολλο
τηση. Αν δεν έχει υποβληθεί, ενημερώνει αμελλητί τον της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, η οποία οφείλει
ενδιαφερόμενο για την υποβολή των εξής επιπλέον δι- να τη διαβιβάσει στον οικείο Ο.Τ.Α., εφόσον στις εκτάσεις
καιολογητικών: αυτές δεν είχε χορηγηθεί στο παρελθόν η δυνατότητα
β) δήλωση για την υπαγωγή σε ΠΠΔ, μαζί με τα λοι- εκμετάλλευσης ή δεν είχε διενεργηθεί έρευνα από τους
πά δικαιολογητικά που προβλέπονται στο άρθρο 4 της Ο.Τ.Α. Μετά την αποπεράτωση των ερευνητικών εργασι-
46294/14.8.2013 απόφασης του Υπουργού Περιβάλλο- ών οι Ο.Τ.Α. υποχρεούνται να εκμισθώσουν τις εκτάσεις
ντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (Β΄ 2001) και στους κατόχους του δικαιώματος έρευνας με τις προϋπο-
στον ν. 4014/2011 (A΄ 209) με εγγυητική επιστολή για την θέσεις και τη διαδικασία του νόμου “ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ
εκπλήρωση των υποχρεώσεων περιβαλλοντικής αποκα- ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ
τάστασης. Το ύψος της εγγυητικής επιστολής ισούται με ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ
πενήντα ευρώ ανά στρέμμα. Η εγγυητική επιστολή είναι ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ”.
αόριστης χρονικής ισχύος και εκδίδεται υπέρ του φορέα 7. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και
της οικονομικής δραστηριότητας. Δεν απαιτείται η έκδο- Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθορί-
ση εγγυητικής επιστολής αν η διενέργεια ερευνών γίνε- ζονται η ειδικότερη διαδικασία και το περιεχόμενο της
ται με μεθόδους που δεν συνιστούν ουσιώδη επέμβαση έγκρισης, η κλιμάκωση των επιβαλλόμενων κυρώσεων
στο έδαφος όπως γεωλογικών, γεωφυσικών, γεωχημικών μέσα στα όρια της παρ. 2 του άρθρου 15, η διαδικασία
καθώς και γεωτρήσεων. Αν μετά την ολοκλήρωση της επιβολής τους και κάθε άλλο σχετικό με την έγκριση
έρευνας, ακολουθήσει εκμετάλλευση για το σύνολο ή θέμα, σύμφωνα με τα άρθρα 7 και 8.
τμήμα του χώρου έρευνας, η εγγυητική επιστολή αντι-
καθίσταται από την αντίστοιχη της παρ. 2 του άρθρου Άρθρο 60
55, του νόμου “ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙ- Εκμετάλλευση λατομείων βιομηχανικών ορυκτών,
ΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ μαρμάρων και φυσικών λίθων σε ιδιωτική έκταση
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ»”, 1. Η εκμετάλλευση λατομείου βιομηχανικών ορυκτών,
γ) σύμφωνη γνώμη του οικείου Τμήματος Επιθεώ- μαρμάρων και φυσικών λίθων σε ιδιωτική έκταση υπό-
ρησης Μεταλλείων του Σώματος Επιθεώρησης Περι- κειται σε καθεστώς γνωστοποίησης, σύμφωνα με το
βάλλοντος, Δόμησης, Ενέργειας και Μεταλλείων του άρθρο 5.
Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ύστερα από 2. Η γνωστοποίηση υποβάλλεται αποκλειστικώς ηλε-
αποστολή σε αυτό δήλωσης πρότυπων τεχνικών δεσμεύ- κτρονικά από το φορέα της οικονομικής δραστηριότη-
σεων (ΠΤΔ), σύμφωνα με το Παράρτημα Α΄ του νόμου τας μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστή-
“ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ ματος Άσκησης Δραστηριοτήτων και Ελέγχων (ΟΠΣ-ΑΔΕ)
ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙ- του άρθρου 14.
ΚΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ”, 3. Μέχρι την ενεργοποίηση του ΟΠΣ-ΑΔΕ για το τμή-
δ) απόφαση του οικείου Δημοτικού Συμβουλίου για μα που αφορά τη γνωστοποίηση των δραστηριοτήτων
την έγκριση της διενέργειας ερευνητικών εργασιών, αν του παρόντος άρθρου, ο φορέας της οικονομικής δρα-
η έκταση είναι δημοτική. στηριότητας πριν από την έναρξη των εργασιών που
4. Εφόσον τα δικαιολογητικά είναι πλήρη, η Αποκε- καθιστούν δυνατή την εκμετάλλευση του λατομείου
ντρωμένη Διοίκηση χορηγεί, μέσα σε είκοσι (20) ημέρες υποβάλλει τη γνωστοποίηση στην αρμόδια Διεύθυνση
την έγκριση για τη διενέργεια ερευνητικών εργασιών, της οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
4. Η γνωστοποίηση σε ιδιωτική έκταση γίνεται για ενι- Άρθρο 61

αία έκταση και μπορεί να τροποποιείται ως προς την Εκμετάλλευση λατομείων βιομηχανικών ορυκτών,
έκταση της εκμετάλλευσης, εφόσον συντρέχουν οι σχε- μαρμάρων και φυσικών λίθων σε δημόσια
τικές προϋποθέσεις. Αν η τροποποίηση αφορά επέκταση ή δημοτική έκταση
του χώρου εκμετάλλευσης σε χώρο για τον οποίο υφί- 1. Η εκμετάλλευση λατομείου βιομηχανικών ορυκτών,
σταται ήδη το σχετικό δικαίωμα, η τροποποίηση πραγ- μαρμάρων και φυσικών λίθων σε δημόσια ή δημοτική
ματοποιείται με βάση επικαιροποιημένη τεχνική μελέτη έκταση υπόκειται σε καθεστώς έγκρισης, σύμφωνα με
εκμετάλλευσης του άρθρου 64Α του παρόντος, η οποία το άρθρο 7. Η σύμβαση μίσθωσης του λατομικού χώρου
εκπονείται για το σύνολο του χώρου. Κατάτμηση χώρου, που καταρτίζεται σύμφωνα με τα άρθρα 45, 53 και 54
για τον οποίο έχει γίνει γνωστοποίηση εκμετάλλευσης του νόμου “ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙΑΡ-
λατομείου, δεν είναι επιτρεπτή. ΘΡΩΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
5. Η Υπηρεσία, που παραλαμβάνει τη γνωστοποίηση, ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ”
οφείλει να ενημερώσει όλες τις συναρμόδιες Υπηρεσίες, επέχει θέση έγκρισης.
προκειμένου αυτές να ασκήσουν τα ελεγκτικά τους κα- 2. Πριν από την έναρξη οποιασδήποτε εργασίας εντός
θήκοντα. Με τη λειτουργία του ΟΠΣ-ΑΔΕ η ενημέρωση του λατομικού χώρου δημόσιων ή δημοτικών εκτάσεων,
αυτή θα γίνεται αυτόματα, μέσω του Πληροφοριακού ο φορέας οφείλει να αναγγείλει στο αρμόδιου Τμήμα
Συστήματος. Επιθεώρησης Μεταλλείων της Ειδικής Γραμματείας του
6. Πριν από την υποβολή της γνωστοποίησης, απαιτεί- Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου
ται ο ενδιαφερόμενος να έχει εξασφαλίσει: Περιβάλλοντος και Ενέργειας και την οικεία Αρχαιολο-
α) απόφαση για την έγκριση περιβαλλοντικών όρων γική Υπηρεσία την έναρξη των εργασιών. Η αναγγελία
(ΑΕΠΟ), που εκδίδεται από τη Διεύθυνση Περιβαλλοντι- πρέπει να γίνεται μέσα σε ένα (1) έτος από την ημερομη-
κής Αδειοδότησης του Υπουργείου Περιβάλλοντος και νία υπογραφής της σύμβασης. Αν παρέλθει άπρακτη η
Ενέργειας ή από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση, αναλό- προθεσμία που τάσσεται για την έναρξη των εργασιών η
γως με την κατάταξη της δραστηριότητας σε κατηγορία σύμβαση μίσθωσης καταγγέλλεται, εκτός αν, ύστερα από
Α1 ή Α2, σύμφωνα με την υ.α. ΔΙΠΑ/οικ.37674/27.7.2016 αίτηση του ενδιαφερομένου, ο Συντονιστής της Αποκε-
(Β΄ 2471), ντρωμένης Διοίκησης θεωρήσει δικαιολογημένη τη μη
β) έγκριση τεχνικής μελέτης εκμετάλλευσης, σύμφωνα έναρξη των εργασιών εκμετάλλευσης. Στην περίπτωση
με τα προβλεπόμενα από τον Κ.Μ.Λ.Ε., συνοδευόμενη αυτή εκδίδεται απόφαση, με την οποία παρατείνεται η
από τα απαραίτητα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν προθεσμία για την έναρξη των εργασιών.
το δικαίωμα εκμετάλλευσης, σύμφωνα με την παρ. 2 3. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και
του άρθρου 44 του νόμου για την “ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθορί-
ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ζονται η ειδικότερη διαδικασία και το περιεχόμενο της
ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ έγκρισης, τα δικαιολογητικά που καταθέτει ο φορέας,
ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ”, η κλιμάκωση των επιβαλλόμενων κυρώσεων μέσα στα
γ) έγκριση του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλητισμού, όρια της παρ. 2 του άρθρου 15, η διαδικασία επιβολής
σύμφωνα με το άρθρο 10 του ν. 3028/2002 (Α΄153), εφό- τους και κάθε άλλο σχετικό με την έγκριση θέμα, σύμ-
σον αυτή δεν έχει χορηγηθεί κατά τη διαδικασία έγκρι- φωνα με τα άρθρα 7 και 8.
σης της ΑΕΠΟ της δραστηριότητας,
δ) κατάθεση στην αρμόδια υπηρεσία της οικείας Απο- Άρθρο 62
κεντρωμένης Διοίκησης εγγυητικής επιστολής, σύμφωνα Εκμετάλλευση λατομείου αδρανών υλικών
με την παρ. 2 του άρθρου 55, του νόμου “ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ιδιωτικών εκτάσεων
ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕ- 1. Η εκμετάλλευση λατομείου αδρανών υλικών σε ιδι-
ΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟ- ωτική έκταση υπόκειται σε καθεστώς γνωστοποίησης,
ΓΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ”. σύμφωνα με το άρθρο 5 και τις παραγράφους 4 ως 7 του
7. Σε περίπτωση λήξης ή λύσης της σχέσης παραχώ- άρθρου 60. Σε περίπτωση λατομείου σε ιδιωτική έκταση
ρησης της υπό εκμετάλλευση έκτασης, παύει να ισχύει εκτός λατομικής περιοχής εφαρμόζεται το άρθρο 52 του
η δυνατότητα εκμετάλλευσής της. νόμου για την “ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙ-
8. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και ΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ
Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθορίζο- ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ”.
νται το περιεχόμενο και η διαδικασία της γνωστοποίη- 2. Η γνωστοποίηση υποβάλλεται αποκλειστικώς ηλε-
σης, τα έγγραφα που τηρούνται στην έδρα της δραστη- κτρονικά από το φορέα της οικονομικής δραστηριότη-
ριότητας, ο τρόπος γνωστοποίησης των στοιχείων σε τας μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστή-
περίπτωση επικείμενης μεταβολής τους, οι αρχές στις ματος Άσκησης Δραστηριοτήτων και Ελέγχων (ΟΠΣ-ΑΔΕ)
οποίες κοινοποιείται η γνωστοποίηση για να ασκήσουν του άρθρου 14.
τις ελεγκτικές τους αρμοδιότητες, η κλιμάκωση των 3. Μέχρι την ενεργοποίηση του ΟΠΣ-ΑΔΕ για το τμή-
επιβαλλόμενων κυρώσεων μέσα στα όρια της παρ. 1 μα που αφορά τη γνωστοποίηση των δραστηριοτήτων
του άρθρου 15, η διαδικασία επιβολής τους και κάθε του παρόντος άρθρου, η γνωστοποίηση υποβάλλεται
άλλο σχετικό με τη γνωστοποίηση θέμα, σύμφωνα με από το φορέα της οικονομικής δραστηριότητας πριν την
τα άρθρα 5 και 6. έναρξη των εργασιών προς την αρμόδια Διεύθυνση της
οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης, η οποία υποχρε- στην Ελλάδα πιστωτικού ιδρύματος, αορίστου ισχύος
ούται να την κοινοποιεί αμελλητί στις αρμόδιες αρχές. και συντρέχουν οι λοιπές σχετικές προϋποθέσεις.
Η γνωστοποίηση πραγματοποιείται με τη συμπλήρωση 2. Η εκμετάλλευση υπόκειται σε καθεστώς γνωστο-
από τον ενδιαφερόμενο ενός τυποποιημένου εγγράφου ποίησης σύμφωνα με τα άρθρα 5, 60 και 62, μέχρι την
γνωστοποίησης. επίλυση της αμφισβήτησης για το ιδιοκτησιακό καθε-
4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και στώς με την έκδοση αμετάκλητης δικαστικής απόφασης.
Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθορίζο- 3. Πριν από την υποβολή της γνωστοποίησης ο φορέας
νται το περιεχόμενο και η διαδικασία της γνωστοποίη- πρέπει να έχει εξασφαλίσει τα δικαιολογητικά της παρ.
σης, τα έγγραφα που τηρούνται στην έδρα της δραστη- 6 του άρθρου 60 και επιπλέον την εγγυητική επιστολή
ριότητας, ο τρόπος γνωστοποίησης των στοιχείων σε της παραγράφου 1.
περίπτωση επικείμενης μεταβολής τους, οι αρχές στις 4. Το ύψος της εγγυητικής επιστολής καθορίζεται από
οποίες κοινοποιείται η γνωστοποίηση για να ασκήσουν την οικεία Αποκεντρωμένη Διοίκηση και αντιστοιχεί στο
τις ελεγκτικές τους αρμοδιότητες, η κλιμάκωση των επι- ποσό των μέγιστων προβλεπόμενων πάγιων μισθωμά-
βαλλόμενων κυρώσεων μέσα στα όρια της παραγράφου των μίας τριετίας. Αν το ιδιοκτησιακό καθεστώς δεν έχει
1 του άρθρου 15, η διαδικασία επιβολής τους και κάθε επιλυθεί αμετάκλητα μέσα στην πρώτη τριετία, ο εκμε-
άλλο σχετικό με τη γνωστοποίηση θέμα, σύμφωνα με ταλλευτής υποβάλλει αίτηση για την έκδοση νέας από-
τα άρθρα 5 και 6. φασης καθορισμού του ύψους της εγγυητικής επιστολής
τουλάχιστον τρεις (3) μήνες πριν από τη λήξη της τριετί-
Άρθρο 63 ας. Το ύψος της νέας εγγυητικής επιστολής αντιστοιχεί σε
Εκμετάλλευση λατομείου αδρανών υλικών ποσό που περιλαμβάνει το σύνολο των αναμενόμενων
δημόσιων ή δημοτικών εκτάσεων μισθωμάτων, ύστερα από συμψηφισμό πάγιων και ανα-
1. Η εκμετάλλευση λατομείου αδρανών υλικών σε δη- λογικών με βάση τα αποτελέσματα της δραστηριότητας
μόσια ή δημοτική έκταση υπόκειται σε καθεστώς έγκρι- της προηγούμενης τριετίας. Η νέα εγγυητική επιστολή
σης, σύμφωνα με το άρθρο 7 και τις παρ. 1 και 2 του κατατίθεται στην αρμόδια υπηρεσία, προς αντικατάστα-
άρθρου 61. Η σύμβαση μίσθωσης του λατομικού χώρου ση της προηγούμενης, έναν (1) τουλάχιστον μήνα πριν
που καταρτίζεται σύμφωνα με τα άρθρα 45, 53 και 54 από τη λήξη της τριετίας και καλύπτει αθροιστικά τα μι-
του νόμου “ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙΑΡ- σθώματα όλης της προηγούμενης χρονικής περιόδου
ΘΡΩΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ μέχρι τη λήξη της επόμενης τριετίας.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ”, Λατομεία, τα οποία ήδη λειτουργούν με εγγυητική επι-
επέχει θέση έγκρισης. Σε περίπτωση λατομείου σε δημό- στολή της παρ. 1 του παρόντος, συνεχίζουν τη λειτουργία
σια ή δημοτική έκταση εκτός λατομικής περιοχής εφαρ- τους και λογίζεται ως ημερομηνία έναρξης υπολογισμού
μόζεται το άρθρο 52 του νόμου •ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ του ύψους της εγγυητικής επιστολής η ημερομηνία κατά
ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ την οποία ξεκίνησε για πρώτη φορά ο υπολογισμός της.
ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ Λατομεία, τα οποία ήδη λειτουργούν χωρίς εγγυητική
ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ”. επιστολή της παρ. 1 του παρόντος, συνεχίζουν τη λει-
2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και τουργία τους, εφόσον καταθέσουν εγγυητική επιστολή
Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθορί- και λογίζεται ως ημερομηνία έναρξης υπολογισμού του
ζονται η ειδικότερη διαδικασία και το περιεχόμενο της ύψους της εγγυητικής επιστολής η ημερομηνία έναρξης
έγκρισης, τα δικαιολογητικά που καταθέτει ο φορέας, ισχύος του ν. 4409/2016 (Α΄136).
η κλιμάκωση των επιβαλλόμενων κυρώσεων μέσα στα Και για τις δύο περιπτώσεις των προηγούμενων εδα-
όρια της παρ. 2 του άρθρου 15, η διαδικασία επιβολής φίων, ο τρόπος υπολογισμού της εγγυητικής επιστολής,
τους και κάθε άλλο σχετικό με την έγκριση θέμα, σύμ- καθορίζεται σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο.
φωνα με τα άρθρα 7 και 8. 5. Με ανάλογο τρόπο και διαδικασία καθορίζεται το
ύψος της εγγυητικής επιστολής για το πέραν της κάθε
Άρθρο 64 τριετίας χρονικό διάστημα, μέχρι την αμετάκλητη επίλυ-
Εκμετάλλευση λατομείων στις περιοχές του ση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος. Αν ο εκμεταλλευτής
δευτέρου εδαφίου της πρώτης παραγράφου δεν εκπληρώσει τις κατά τις παρ. 1 έως 4 υποχρεώσεις
του άρθρου 62 του ν. 998/1979 του, η αρμόδια υπηρεσία προβαίνει στις απαραίτητες
1. Στις περιοχές του δευτέρου εδαφίου της πρώτης ενέργειες για την αναστολή της εκμετάλλευσης μέχρι
παραγράφου του άρθρου 62 του ν. 998/1979 (Α΄289), για την εκπλήρωση των σχετικών υποχρεώσεων.
τις οποίες το ιδιοκτησιακό καθεστώς δεν έχει επιλυθεί 6. Αν υπάρχουν περισσότερες αιτήσεις για αναγνώ-
οριστικά στο πλαίσιο του άρθρου 10 του ν. 3208/2003 ριση ιδιοκτησίας, το δικαίωμα ασκείται από τον φορέα
(Α΄ 303), η εκμετάλλευση πραγματοποιείται χωρίς να που έχει υποβάλλει την πρώτη χρονικώς αίτηση που έχει
καταρτιστεί σύμβαση μίσθωσης με το Δημόσιο, εφόσον κατατεθεί.
έχει προηγηθεί κατάθεση αγωγής αναγνώρισης κυριότη- 7. Μετά την επίλυση της αμφισβήτησης του ιδιοκτη-
τας ή αίτημα διοικητικής αναγνώρισης κυριότητας του σιακού καθεστώτος:
φερόμενου ιδιοκτήτη και κατατεθεί εγγυητική επιστολή α) αν η έκταση χαρακτηριστεί ως ιδιωτική, η εγγυητική
διασφάλισης των συμφερόντων του Δημοσίου έναντι επιστολή επιστρέφεται, χωρίς καμία άλλη υποχρέωση ή
οφειλόμενων μισθωμάτων, νομίμως λειτουργούντος βάρος του Δημοσίου,
β) αν η έκταση χαρακτηριστεί ως δημόσια, καλείται γείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας πριν από την έναρξη
ο εκμεταλλευτής να συνάψει σύμβαση μίσθωσης με το των εργασιών που προβλέπονται σε αυτή. Το χρονικό
Ελληνικό Δημόσιο, η οποία καλύπτει το υπολειπόμενο διάστημα για την έγκριση της μελέτης από την πιο πάνω
χρονικό διάστημα μίσθωσης μέχρι τη συμπλήρωση του υπηρεσία, δεν μπορεί να ξεπερνάει τις εξήντα μέρες από
μέγιστου χρόνου που προβλέπεται από την ισχύουσα την υποβολή της. Σε περίπτωση, που η μελέτη κριθεί
νομοθεσία. Η αρμόδια υπηρεσία βεβαιώνει ατόκως το ανεπαρκής ή ανακριβής, τότε επιστρέφεται στον εκμε-
συνολικό ποσό των οφειλόμενων μισθωμάτων, το οποίο ταλλευτή που μπορεί να την υποβάλει εκ νέου, αφού
καταβάλλεται από τον εκμεταλλευτή εφάπαξ, μέσα σε προηγουμένως η μελέτη συμπληρωθεί ή διορθωθεί,
δύο (2) μήνες από τη βεβαίωσή του και ακολούθως επι- σύμφωνα με τις οδηγίες της Υπηρεσίας που έχουν εγ-
στρέφεται στον εκμεταλλευτή η σχετική εγγυητική επι- γράφως διατυπωθεί. Η προθεσμία για την έγκριση της
στολή. Για τις εκτάσεις των περιπτώσεων α΄ και β΄ της μελέτης, στην περίπτωση αυτή, περιορίζεται σε τριάντα
παρ. 5 του άρθρου 3 του ν. 998/1979 (Α΄289), ως ημερο- μέρες από την επανυποβολή της.
μηνία έναρξης των οφειλόμενων μισθωμάτων ορίζεται
η 8.8.2014. Εφόσον ο εκμεταλλευτής δεν εκπληρώσει Άρθρο 65
την υποχρέωση καταβολής των μισθωμάτων, η αρμόδια Ηλεκτρομηχανολογικές Εγκαταστάσεις
υπηρεσία παύει την εκμετάλλευση, η εγγυητική επιστολή 1. Η εγκατάσταση ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού
καταπίπτει και, αν το ποσό που αντιστοιχεί στα οφει- εντός λατομικών χώρων των εξορυσσομένων ορυκτών,
λόμενα μισθώματα είναι μεγαλύτερο από το ποσό της υπόκειται σε καθεστώς γνωστοποίησης, σύμφωνα με
εγγυητικής επιστολής, βεβαιώνεται ατόκως το επιπλέον το άρθρο 5.
αυτό ποσό. Σε κάθε άλλη περίπτωση δεν επιστρέφεται Η γνωστοποίηση πραγματοποιείται αποκλειστικά
ποσό για το χρόνο που προηγείται της επίλυσης της μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήμα-
αμφισβήτησης. τος Άσκησης Δραστηριότητας και Ελέγχων (ΟΠΣ - ΑΔΕ)
8. Το Δημόσιο δεν φέρει καμία ευθύνη για τυχόν εκνί- του άρθρου 14. Μέχρι την ενεργοποίηση του ΟΠΣ - ΑΔΕ,
κηση εκ μέρους τρίτων των εκτάσεων της παρ. 1 και οι η γνωστοποίηση υποβάλλεται στην αρμόδια υπηρεσία.
εκτάσεις κρίθηκαν τελεσιδίκως ως μη δημόσιες. Πριν από την υποβολή της γνωστοποίησης ο ενδια-
φερόμενος απαιτείται να κατέχει το δικαίωμα εκμετάλ-
Άρθρο 64Α λευσης, κατά τα άρθρα 60, 61, 62, 63 και 64 και να έχει
Τεχνική Μελέτη εξασφαλίσει:
1. Ο εκμεταλλευτής οφείλει να καταρτίζει και να υπο- α) απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων, εφό-
βάλλει στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Περι- σον δεν προκύπτει από τις υφιστάμενες σε ισχύ άδειες,
βάλλοντος και Ενέργειας, πριν από την έναρξη μεταλλευ- εγκρίσεις κ.λπ.,
τικών ή λατομικών εργασιών εκμετάλλευσης σε νέο έργο β) εγκεκριμένη τεχνική μελέτη στην οποία θα περιέχο-
ή και νέο μέρος του έργου, το οποίο δεν είχε περιληφθεί νται, ως Κεφάλαια, το στοιχείο δ΄ και, εφόσον απαιτείται,
στην αρχική μελέτη, τεχνική μελέτη του έργου ή μέρους το στοιχείο ε΄ της παρ. 1 του άρθρου 103 του Κ.Μ.Λ.Ε.,
του έργου. γ) άδεια χρήσης αιγιαλού και παραλίας ή ζώνης λιμένα,
2. Η τεχνική μελέτη πρέπει να περιέχει τα εξής στοιχεία εφόσον απαιτείται, σύμφωνα με το ν. 2971/2001 (Α΄285)
και κεφάλαια: α) στοιχεία της επιχείρησης, β) στοιχεία και
του έργου, γ) στοιχεία μέρους έργου, δ) αποτελέσματα δ) τις υπεύθυνες δηλώσεις του στοιχείου ιβ΄ του άρ-
πραγματοποιηθεισών ερευνητικών εργασιών, όπου απαι-
θρου 103 του Κ.Μ.Λ.Ε.
τείται ε) κεφάλαιο εργασιών εκμετάλλευσης, στ) υπεύθυ-
Σε περίπτωση δημόσιων και δημοτικών εκτάσεων,
νες δηλώσεις του άρθρου 8 της παρ. 4 του ν. 1599/1986
πριν από την έναρξη των σχετικών εργασιών απαιτείται
για ανάθεση και ανάληψη εκπόνησης της μελέτης, ζ)
να έχει συναφθεί η μίσθωση της έκτασης.
αποδείξεις κατάθεσης των αμοιβών μελετητών, των δι-
2. Η λειτουργία των εγκαταστάσεων του ηλεκτρομη-
καιωμάτων του Δημοσίου και Ταμείων και πάσης φύσεως
τελών, φόρων κ.λπ., σύμφωνα με τη κείμενη νομοθεσία, χανολογικού εξοπλισμού υπόκειται σε καθεστώς γνω-
οι προδιαγραφές των οποίων εξειδικεύονται στο άρθρο στοποίησης, σύμφωνα με το άρθρο 5. Η γνωστοποίηση
101 του ΚΜΛΕ, καθώς και η) οικονομοτεχνική μελέτη της πραγματοποιείται αποκλειστικά μέσω του Ολοκληρωμέ-
εγκατάστασης και θ) στατική μελέτη για συναφή δομικά νου Πληροφοριακού Συστήματος Άσκησης Δραστηριό-
έργα των εγκαταστάσεων, οι προδιαγραφές των οποίων τητας και Ελέγχων (ΟΠΣ - ΑΔΕ) του άρθρου 14. Μέχρι την
εξειδικεύονται στο άρθρο 103 του ΚΜΛΕ. Τα κριτήρια ενεργοποίηση του ΟΠΣ - ΑΔΕ, η γνωστοποίηση υποβάλ-
που γενικά πρέπει να ικανοποιούνται στη τεχνική με- λεται στην αρμόδια υπηρεσία της οικίας περιφέρειας.
λέτη είναι η οικονομία του κοιτάσματος, σε συνδυασμό 3. Πριν από την υποβολή της γνωστοποίησης ο ενδι-
με την ασφάλεια των εργαζομένων, των εργασιών και αφερόμενος απαιτείται να έχει εξασφαλίσει:
των εγκαταστάσεων καθώς και με την προστασία του α) υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986, από τους επι-
περιβάλλοντος και γενικότερα η ελαχιστοποίηση του βλέψαντες, σύμφωνα με το νόμο, την κατασκευή της
κοινωνικού κόστους στα πλαίσια των αρχών της βιώσι- εγκατάστασης, διπλωματούχους ή πτυχιούχους ή αδει-
μης ανάπτυξης. ούχους τεχνικούς, ότι η εγκατάσταση έγινε σύμφωνα
3. Ο εκμεταλλευτής πρέπει να υποβάλει για έγκριση με τους όρους της σχετικής άδειας και ότι αυτή είναι
την τεχνική μελέτη στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουρ- στατικώς επαρκής και μπορεί να λειτουργεί με ασφάλεια,
β) υπεύθυνες δηλώσεις του ν. 1599/1986, για την ανά- χρήσεων, πλην της μαρμαρόσκονης, μαρμαροψηφίδας
θεση και ανάληψη της επίβλεψης καλής λειτουργίας και και των ασβεστολιθικών αντιολισθηρών, σε δημόσιες και
συντήρησης της εγκατάστασης από τους σύμφωνα με δημοτικές εκτάσεις καταβάλλεται μαζί με τη σχετική αί-
το νόμο, διπλωματούχους ή πτυχιούχους ή αδειούχους τηση, επί ποινή απαραδέκτου, παράβολο τριών χιλιάδων
τεχνικούς, (3.000) ευρώ, το οποίο μπορεί να αναπροσαρμόζεται με
γ) πιστοποιητικό πυρασφάλειας, από την αρμόδια Πυ- απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
ροσβεστική Υπηρεσία, σύμφωνα με την κοινή υπουργική Αν μετά την ολοκλήρωση των ερευνητικών εργασιών
απόφαση των Υπουργών Δημόσιας Τάξης και Βιομηχα- ακολουθήσει μίσθωση του χώρου, το ποσό αυτό συμ-
νίας Ενέργειας και Τεχνολογίας, με αριθμό Δ7/Φ1/4817/ ψηφίζεται με τα μισθώματα του πρώτου έτους.
15-3-1990 (Β΄ 188), όπως ισχύει,
δ) προσωρινή ή οριστική άδεια διάθεσης υγρών από- Άρθρο 67
βλητων εφόσον απαιτείται, Κυρώσεις
ε) απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων, εφό- 1. Αν ο φορέας παραλείψει την υποβολή γνωστοποίη-
σον δεν προκύπτει από τις υφιστάμενες σε ισχύ άδειες, σης ή γνωστοποιήσει αναληθή στοιχεία ή παραλείψει την
εγκρίσεις, υποβολή γνωστοποίησης των στοιχείων της οικονομικής
στ) οικοδομικές άδειες, όπου απαιτείται, δραστηριότητας σε περίπτωση επικείμενης μεταβολής,
ζ) πιστοποιητικά ελέγχου καταλληλότητας αναγνω- επιβάλλονται σε βάρος του οι κυρώσεις του άρθρου 15.
ρισμένου και πιστοποιημένου οίκου, σύμφωνα με τις Αρμόδια αρχή για την επιβολή των κυρώσεων είναι η
εθνικές προδιαγραφές πιστοποίησης, για ανυψωτικά οικεία υπηρεσία όπου υποβάλλεται η γνωστοποίηση.
μηχανήματα, δεξαμενές αποθήκευσης καυσίμων, γερα- 2. Αν ο φορέας δεν έχει εξασφαλίσει έγκριση επιβάλλο-
νογέφυρες, αποθέτες υλικών κ.λπ., νται σε βάρος του οι κυρώσεις του άρθρου 15. Αρμόδια
η) υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986, όπως ισχύει, αρχή για την επιβολή των κυρώσεων είναι η οικεία υπη-
του επιβλέψαντα την κατασκευή της αντικεραυνικής ρεσία που χορηγεί την έγκριση.
προστασίας των δεξαμενών αποθήκευσης καυσίμων, 3. Κατά των πράξεων επιβολής κυρώσεων χωρεί η
ότι οι εγκαταστάσεις ανταποκρίνονται πλήρως στα ενδικοφανής προσφυγή ενώπιον του Υπουργού Περι-
αναφερόμενα στην παράγραφο 1θ του άρθρου 103 βάλλοντος και Ενέργειας.
του Κ.Μ.Λ.Ε. και μπορούν να λειτουργούν με ασφάλεια, 4. Τα χρηματικά πρόστιμα των παρ. 1 και 2 επιβάλ-
ι) άδεια χρήσης αιγιαλού και παραλίας ή ζώνης λιμένα, λονται σωρευτικά με τα πρόστιμα και τις κυρώσεις του
εφόσον απαιτείται και έληξε η ισχύς της. άρθρου 59 του νόμου “ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ
4. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και ΤΩΝ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜ-
Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθορίζο- ΜΑΤΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙ-
νται το περιεχόμενο και η διαδικασία της γνωστοποίη- ΑΤΑΞΕΙΣ”.
σης, τα έγγραφα που τηρούνται στην έδρα της δραστη- 5. Σε περίπτωση παραβίασης επιμέρους όρων και προ-
ριότητας, ο τρόπος γνωστοποίησης των στοιχείων σε ϋποθέσεων κατά τη λειτουργία δραστηριοτήτων που
περίπτωση επικείμενης μεταβολής τους, οι αρχές στις υπόκεινται σε γνωστοποίηση ή έγκριση εφαρμόζονται
οποίες κοινοποιείται η γνωστοποίηση προκειμένου να οι κυρώσεις της κείμενης νομοθεσίας από τα αρμόδια
ασκήσουν τις ελεγκτικές τους αρμοδιότητες, η κλιμάκω- όργανα που ορίζονται σε αυτή.».
ση των επιβαλλόμενων κυρώσεων εντός των ορίων της
παραγράφου 1 του άρθρου 15, η διαδικασία επιβολής Άρθρο 67
τους και κάθε άλλο σχετικό με τη γνωστοποίηση θέμα, Μετά το άρθρο 67 του ν. 4442/2016, προστίθεται
σύμφωνα με τα άρθρα 5 και 6. ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΓ΄ που περιέχει τα εξής άρθρα 68 έως 76:
Άρθρο 66 «ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΓ΄
Παράβολο ΑΠΛΟΥΣΤΕΥΣΗ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ
1. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και ΑΣΚΗΣΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ
Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθορίζονται τα είδη και ΜΕΤΑΛΛΕΙΩΝ
τα ποσά των παραβόλων που απαιτούνται για τη γνω-
Άρθρο 68
στοποίηση και για τη χορήγηση έγκρισης των δραστη-
Πεδίο εφαρμογής
ριοτήτων του παρόντος κεφαλαίου, καθώς και για την
άσκηση προσφυγής, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου Στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος Κεφαλαίου εμπί-
67, ενώπιον του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, πτει η διενέργεια των ερευνητικών εργασιών για τη δια-
τα οποία μπορεί να αναπροσαρμόζονται. πίστωση κοιτασμάτων μεταλλευτικών ορυκτών, καθώς
2. Για τη διενέργεια ερευνητικών εργασιών για τη δια- και η εντός του μεταλλευτικού χώρου εγκατάσταση και
πίστωση κοιτασμάτων μαρμάρων, φυσικών λίθων ή βιο- λειτουργία μηχανημάτων πάσης φύσεως που εξυπηρε-
μηχανικών ορυκτών των περιπτώσεων α΄ και γ΄ της παρ. τούν τις ανάγκες εκμετάλλευσης των μεταλλείων και
3 του άρθρου 43 του νόμου, “ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡ- επεξεργασίας των εκ τούτων παραγομένων μεταλλευ-
ΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ΤΟΥ μάτων και ιδίως όσες αντιστοιχίζονται στους Κωδικούς
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΙ Αριθμούς Δραστηριότητας (ΚΑΔ) 07,07.1,07.2, 09.9 της
ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ”, καθώς και αδρανών υλικών ειδικών 2ης ομάδας του Παραρτήματος.
Άρθρο 69 γειας καθορίζονται το περιεχόμενο και η διαδικασία της

Διενέργεια ερευνητικών εργασιών για τη γνωστοποίησης, τα έγγραφα που τηρούνται στην έδρα
διαπίστωση κοιτασμάτων μεταλλευτικών της δραστηριότητας, ο τρόπος γνωστοποίησης των
ορυκτών που υπόκειται σε καθεστώς έγκρισης στοιχείων σε περίπτωση επικείμενης μεταβολής τους,
1. Η διενέργεια ερευνητικών εργασιών για τη διαπί- οι αρχές στις οποίες κοινοποιείται η γνωστοποίηση προ-
στωση κοιτασμάτων μεταλλευτικών ορυκτών του άρ- κειμένου να ασκήσουν τις ελεγκτικές τους αρμοδιότητες,
θρου 2 του ν.δ. 210/1973 (Α΄277) υπόκειται σε καθεστώς η κλιμάκωση των επιβαλλόμενων κυρώσεων εντός των
έγκρισης, σύμφωνα με το άρθρο 7. ορίων της παραγράφου 1 του άρθρου 15, η διαδικασία
2. Η έγκριση χορηγείται σύμφωνα με τα ειδικότερα επιβολής τους και κάθε άλλο σχετικό με τη γνωστοποί-
οριζόμενα στις παρ. 1, 2, 3 και 5 του άρθρου 29 του ηση θέμα, σύμφωνα με τα άρθρα 5 και 6.
ν.δ. 210/1973, όπως οι παράγραφοι αυτοί προστέθηκαν
με την παράγραφο 2 του άρθρου 74 του παρόντος. Άρθρο 71
3. Η αίτηση για τη χορήγηση της έγκρισης υποβάλ- Ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις
λεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά από τον φορέα της υποστηρικτικές της εξόρυξης, βοηθητικές των
οικονομικής δραστηριότητας μέσω του Ολοκληρωμένου μεταλλευτικών εργασιών και απλής μηχανικής
Πληροφοριακού Συστήματος Άσκησης Δραστηριοτήτων επεξεργασίας
και Ελέγχων (ΟΠΣ-ΑΔΕ) του άρθρου 14. 1. H εγκατάσταση εντός μεταλλευτικών χώρων, ηλε-
4. Μέχρι την ενεργοποίηση του ΟΠΣ-ΑΔΕ για το τμήμα κτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων υποστηρικτικών
που αφορά στην έγκριση διενέργειας των ερευνητικών της εξόρυξης (όπως αντλίες, δίκτυα πεπιεσμένου αέρα,
εργασιών, η αίτηση υποβάλλεται, πριν την έναρξη των δεξαμενές υδάτων, εγκαταστάσεις αυτοματισμών, τη-
ερευνητικών εργασιών, από τον φορέα της οικονομικής λεπικοινωνίας-τηλεειδοποιήσεων εργαζομένων, δίκτυα
δραστηριότητας στην κατά τόπο αρμόδια Περιφέρεια ή πυρόσβεσης, δίκτυα αερισμού), εγκαταστάσεων βοηθη-
στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος τικών των μεταλλευτικών εργασιών (όπως εγκαταστά-
και Ενέργειας κατά περίπτωση. σεις χημείου, εγκαταστάσεις συνεργείων, μηχανουργείων
5. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και και ηλεκτροτεχνείων, αποθηκών πάσης φύσεως πλην
Ανάπτυξης και του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέρ- εκρηκτικών υλών) καθώς και εγκαταστάσεων απλής
γειας καθορίζονται η ειδικότερη διαδικασία και το περι- μηχανικής επεξεργασίας του μεταλλεύματος (θραύσης-
εχόμενο της έγκρισης, τα δικαιολογητικά που καταθέτει λειοτρίβησης-ταξινόμησης χωρίς περαιτέρω επεξεργα-
ο φορέας, η κλιμάκωση των επιβαλλόμενων κυρώσεων σία), υπόκειται σε καθεστώς γνωστοποίησης σύμφωνα
εντός των ορίων της παραγράφου 2 του άρθρου 15, η με το άρθρο 5 του παρόντος νόμου.
διαδικασία επιβολής τους και κάθε άλλο σχετικό με την 2. Η γνωστοποίηση πραγματοποιείται αποκλειστικά
έγκριση θέμα, σύμφωνα με τα άρθρα 7 και 8. μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος
Άρθρο 70 Άσκησης Δραστηριότητας και Ελέγχων (ΟΠΣ - ΑΔΕ) του
Διενέργεια ερευνητικών εργασιών για τη άρθρου 14. Μέχρι την ενεργοποίηση του ΟΠΣ - ΑΔΕ, η
διαπίστωση κοιτασμάτων μεταλλευτικών γνωστοποίηση υποβάλλεται στην αρμόδια υπηρεσία.
ορυκτών που υπόκειται σε καθεστώς 3. Πριν από την υποβολή της γνωστοποίησης ο ενδι-
γνωστοποίησης αφερόμενος απαιτείται να έχει εξασφαλίσει:
1. Η διενέργεια ερευνητικών εργασιών για τη διαπί- α) δικαίωμα εδαφοχρησίας,
στωση κοιτασμάτων μεταλλευτικών ορυκτών του άρ- β) απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (εφό-
θρου 2 του ν.δ. 210/1973 υπόκειται σε καθεστώς γνωστο- σον δεν προκύπτει από τις υφιστάμενες σε ισχύ άδειες,
ποίησης, σύμφωνα με το άρθρο 5 του παρόντος νόμου, εγκρίσεις κ.λπ.),
στις περιπτώσεις των παραγράφων 4 και 6 του άρθρου γ) εγκεκριμένη τεχνική μελέτη στην οποία θα περιέχο-
29 του ν.δ. 210/1973 (Α΄277), όπως προστέθηκαν με την νται, ως κεφάλαια, το στοιχείο δ και, εφόσον απαιτείται,
παράγραφο 2 του άρθρου 74 του παρόντος. το στοιχείο ε της παρ. 1 του άρθρου 103 του Κ.Μ.Λ.Ε.,
2. Η γνωστοποίηση γίνεται αποκλειστικά ηλεκτρονικά δ) άδεια χρήσης αιγιαλού και παραλίας ή ζώνης λιμένα,
από τον φορέα της οικονομικής δραστηριότητας μέσω εφόσον απαιτείται, σύμφωνα με το ν. 2971/2001,
του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος 4. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και
Άσκησης Δραστηριότητας και Ελέγχων (ΟΠΣ - ΑΔΕ) του Ανάπτυξης και του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέρ-
άρθρου 14. γειας καθορίζονται το περιεχόμενο και η διαδικασία της
3. Μέχρι την ενεργοποίηση του ΟΠΣ-ΑΔΕ για το τμήμα γνωστοποίησης, τα έγγραφα που τηρούνται στην έδρα
που αφορά στη γνωστοποίηση της διενέργειας των ερευ- της δραστηριότητας, ο τρόπος γνωστοποίησης των
νητικών εργασιών, η γνωστοποίηση υποβάλλεται, πριν στοιχείων σε περίπτωση επικείμενης μεταβολής τους,
την έναρξη των ερευνητικών εργασιών, από το φορέα οι αρχές στις οποίες κοινοποιείται η γνωστοποίηση προ-
της οικονομικής δραστηριότητας στην κατά τόπο αρμό- κειμένου να ασκήσουν τις ελεγκτικές τους αρμοδιότητες,
δια Περιφέρεια ή στην αρμόδια Υπηρεσία του Υπουργεί- η κλιμάκωση των επιβαλλόμενων κυρώσεων εντός των
ου Περιβάλλοντος και Ενέργειας κατά περίπτωση. ορίων της παραγράφου 1 του άρθρου 15, η διαδικασία
4. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και επιβολής τους και κάθε άλλο σχετικό με τη γνωστοποί-
Ανάπτυξης και του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέρ- ηση θέμα, σύμφωνα με τα άρθρα 5 και 6.
Άρθρο 72 6. Όπου στην κείμενη νομοθεσία αναφέρεται άδεια

Εγκατάσταση σύνθετων μονάδων εγκατάστασης ηλεκτρομηχανολογικών εγκαταστάσεων
επεξεργασίας μεταλλευτικών ορυκτών των δραστηριοτήτων της παραγράφου 1, νοείται εφεξής
1. Για την εγκατάσταση, εντός μεταλλευτικών χώρων, η έγκριση εγκατάστασης του παρόντος.
σύνθετων μονάδων που εξυπηρετούν τις ανάγκες εκμε- 7. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και
τάλλευσης των μεταλλείων και επεξεργασίας μεταλλευ- Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθορί-
τικών ορυκτών και συγκεκριμένα: ζονται η ειδικότερη διαδικασία και το περιεχόμενο της
(α) εγκαταστάσεων εμπλουτισμού και πέραν της απλής έγκρισης, τα δικαιολογητικά που καταθέτει ο φορέας, η
θραύσης-λειοτρίβησης-ταξινόμησης, (β) εγκαταστάσεις κλιμάκωση των επιβαλλόμενων κυρώσεων εντός των
καμινείας, (γ) εγκαταστάσεις μεταλλουργικής επεξερ- ορίων της παραγράφου 2 του άρθρου 15, η διαδικασία
γασίας, (δ) εγκαταστάσεις στις οποίες περιλαμβάνονται επιβολής τους και κάθε άλλο σχετικό με την έγκριση
εργασίες χημικής και θερμικής επεξεργασίας και απο- θέμα, σύμφωνα με τα άρθρα 7 και 8.
θήκευσης που σχετίζεται με τις εργασίες αυτές και στις Άρθρο 73
οποίες υπεισέρχονται επικίνδυνες ουσίες όπως ορίζονται Λειτουργία εγκαταστάσεων
στο Παράρτημα Ι της υπ΄ αριθμ. 172058/2016 κοινής του άρθρου 71 και 72
απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών και Διοικητικής
Ανασυγκρότησης, Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρι- 1. Η λειτουργία των εγκαταστάσεων του άρθρου 71
σμού, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής και 72 υπόκειται σε καθεστώς γνωστοποίησης, σύμφωνα
Αλληλεγγύης, Υγείας, Οικονομικών και Περιβάλλοντος με το άρθρο 5.
και Ενέργειας (Β΄ 354), για τις οποίες εφαρμόζονται οι 2. Η γνωστοποίηση πραγματοποιείται αποκλειστικά
ειδικές διατάξεις που ορίζονται στην εν λόγω απόφα- μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος
ση, (ε) χώροι απόθεσης εξορυκτικών αποβλήτων, σύμ- Άσκησης Δραστηριότητας και Ελέγχων (ΟΠΣ - ΑΔΕ) του
φωνα με την υπ΄ αριθμ. 39624/2209/Ε103/2009 κοινή άρθρου 14.
απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Οικονομίας και 3. Μέχρι την ενεργοποίηση του ΟΠΣ - ΑΔΕ, η γνω-
Οικονομικών Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Χωροτα- στοποίηση υποβάλλεται στην αρμόδια υπηρεσία του
ξίας και Δημοσίων Έργων (Β΄ 2076), (στ) εγκαταστάσεις Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
επεξεργασίας υδάτων, (ζ) εγκαταστάσεις ανέλκυσης 4. Πριν από την υποβολή της γνωστοποίησης απαιτεί-
προσωπικού, απαιτείται η έγκριση εγκατάστασης από ται ο φορέας να έχει εξασφαλίσει και να τηρεί στο αρχείο
τον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας. της δραστηριότητας τα κάτωθι:
2. Ο εκμεταλλευτής οφείλει να υποβάλει αίτηση για τη α) υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986, όπως ισχύ-
χορήγηση της έγκρισης συνοδευόμενη από πλήρη φά- ει, από τους επιβλέψαντες, σύμφωνα με το νόμο, την
κελο με το σύνολο των απαιτούμενων δικαιολογητικών κατασκευή της εγκατάστασης, διπλωματούχους ή πτυ-
ή στοιχείων στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Πε- χιούχους ή αδειούχους τεχνικούς, ότι η εγκατάσταση
ριβάλλοντος και Ενέργειας. Το χρονικό διάστημα για την έγινε σύμφωνα με τους όρους της σχετικής άδειας και
έγκριση της εγκατάστασης, δεν μπορεί να ξεπερνάει τους ότι αυτή είναι στατικώς επαρκής και μπορεί να λειτουργεί
έξι (6) μήνες από την προσήκουσα υποβολή της. Σε περί- με ασφάλεια,
πτωση, που η αίτηση ή στοιχεία του φακέλου κριθούν ανε- β) υπεύθυνες δηλώσεις του ν. 1599/1986, όπως ισχύει,
παρκή ή ανακριβή, τότε επιστρέφεται στον εκμεταλλευτή για την ανάθεση και ανάληψη της επίβλεψης καλής λει-
που μπορεί να την υποβάλει εκ νέου, αφού προηγουμένως τουργίας και συντήρησης της εγκατάστασης από τους
συμπληρωθεί ή διορθωθεί, σύμφωνα με τις οδηγίες της σύμφωνα με το νόμο, διπλωματούχους ή πτυχιούχους
υπηρεσίας που έχουν εγγράφως διατυπωθεί. Η προθεσμία ή αδειούχους τεχνικούς,
για την έγκριση, στην περίπτωση αυτή, περιορίζεται σε γ) πιστοποιητικό πυρασφάλειας, από την αρμόδια Πυ-
τρεις (3) μήνες. Τα άρθρα 7 και 8 του παρόντος εφαρμό- ροσβεστική Υπηρεσία, σύμφωνα με την κοινή απόφαση
ζονται για την υποβολή της αίτησης και την έγκρισή της των Υπουργών Δημόσιας Τάξης και Βιομηχανίας Ενέρ-
υπό την επιφύλαξη των ανωτέρω προθεσμιών. γειας και Τεχνολογίας, με αριθμό Δ7/Φ1/4817/15.3.1990
3. Η αίτηση για τη χορήγηση της έγκρισης υποβάλλεται (Β΄ 188), όπως ισχύει και αντίστοιχο για τις επιμέρους
αποκλειστικά ηλεκτρονικά από τον φορέα της οικονο- εγκαταστάσεις της παρ.1 του άρθρου 103 του Κ.Μ.Λ.Ε.,
μικής δραστηριότητας, πριν την έναρξη των εργασιών δ) προσωρινή ή οριστική άδεια διάθεσης υγρών από-
εγκατάστασης, μέσω του Ολοκληρωμένου Πληροφορια- βλητων εφόσον απαιτείται,
κού Συστήματος Άσκησης Δραστηριοτήτων και Ελέγχων ε) απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (εφό-
(ΟΠΣ-ΑΔΕ). σον δεν προκύπτει από τις υφιστάμενες σε ισχύ άδειες,
4. Μέχρι την ενεργοποίηση του τμήματος του ΟΠΣ- εγκρίσεις κ.λπ.),
ΑΔΕ που αφορά στην έγκριση των δραστηριοτήτων στ) οικοδομικές άδειες, όπου απαιτείται,
του παρόντος άρθρου, η αίτηση για τη χορήγηση της ζ) πιστοποιητικά ελέγχου καταλληλότητας αναγνω-
έγκρισης υποβάλλεται από τον φορέα της οικονομι- ρισμένου και πιστοποιημένου οίκου, σύμφωνα με τις
κής δραστηριότητας, προς την αρμόδια υπηρεσία του εθνικές προδιαγραφές πιστοποίησης, για ανυψωτικά
Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας. μηχανήματα, δεξαμενές αποθήκευσης καυσίμων, γερα-
5. Για την χορήγηση της έγκρισης απαιτείται η υποβολή νογέφυρες, αποθέτες υλικών κ.λπ.,
στην αρμόδια υπηρεσία των προβλεπόμενων στο άρθρο η) υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986, όπως ισχύει,
103 του Κ.Μ.Λ.Ε. δικαιολογητικών. του επιβλέψαντα την κατασκευή της αντικεραυνικής
προστασίας των δεξαμενών αποθήκευσης καυσίμων, α) Υποβολή έγγραφης δήλωσης υπογεγραμμένης

ότι οι εγκαταστάσεις ανταποκρίνονται πλήρως στα από αρμόδιο επιστήμονα, για τις περιπτώσεις που οι
αναφερόμενα στην παράγραφο 1θ του άρθρου 103 προβλεπόμενες ερευνητικές εργασίες δεν έχουν καμία
του Κ.Μ.Λ.Ε. και μπορούν να λειτουργούν με ασφάλεια, επέμβαση επί του εδάφους. Για τις περιπτώσεις αυτές
θ) άδεια χρήσης αιγιαλού και παραλίας ή ζώνης λιμένα, δεν απαιτείται η λήψη καμιάς περαιτέρω διοικητικής
εφόσον απαιτείται και έληξε η ισχύς της. άδειας ή πράξης.
5. Ειδικά για τις εγκαταστάσεις του άρθρου 72, εντός β) Προσκόμιση Πρότυπων Περιβαλλοντικών Δε-
τριών μηνών από την ημερομηνία υποβολής της γνωστο- σμεύσεων και εγκεκριμένης προτυποποιημένης τεχνι-
ποίησης από το φορέα, η αρμόδια ελεγκτική υπηρεσία κής μελέτης, σύμφωνα με το Παράρτημα Β΄ του νόμου
προβαίνει σε κατά προτεραιότητα έλεγχο της εγκατάστα- «ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ
σης. Εφόσον ο έλεγχος διαπιστώσει την ορθή λειτουργία ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΟΙΚΟΝΟ-
της εγκατάστασης, η αρμόδια υπηρεσία εκδίδει φύλλο ΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ», σε πε-
ελέγχου, το οποίο φυλάσσεται στο φάκελο της επιχείρη- ριπτώσεις που οι ερευνητικές εργασίες αφορούν πε-
σης. Στην περίπτωση που από τον έλεγχο διαπιστωθεί ριορισμένης έκτασης εκσκαφές (0,5m3 /στρέμμα) και
έλλειψη συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις της κείμενης γενικά περιορισμένη επέμβαση επί του εδάφους (όπως
νομοθεσίας, ικανή να δημιουργήσει σοβαρό και άμεσο μέθοδοι σεισμικής διασκόπισης με χρήση εκρηκτικών
κίνδυνο στην υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων ή υλών), μετά από γνωμοδότηση του αρμόδιου Τμήμα-
στο περιβάλλον, η αρμόδια υπηρεσία αποφασίζει τη τος Επιθεώρησης Μεταλλείων της Ειδικής Γραμματείας
λήψη των ανάλογων μέτρων, όπως την προσωρινή ή Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου
οριστική διακοπή της λειτουργίας της εγκατάστασης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
την επιβολή κυρώσεων ή την παροχή συστάσεων μέχρι γ) Προσκόμιση απόφασης έγκρισης περιβαλλοντι-
τη συμμόρφωσή της.
κών όρων και εγκεκριμένης προτυποποιημένης τεχνι-
6. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και κής μελέτης, σύμφωνα με το Παράρτημα Β΄ του νόμου
Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθορίζο- “ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ
νται το περιεχόμενο και η διαδικασία της γνωστοποίη- ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΟΙΚΟΝΟ-
σης, τα έγγραφα που τηρούνται στην έδρα της δραστη- ΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ” για τις
ριότητας, ο τρόπος γνωστοποίησης των στοιχείων σε περιπτώσεις που η προτεινόμενη έρευνα αφορά την
περίπτωση επικείμενης μεταβολής τους, οι αρχές στις πραγματοποίηση γεωτρήσεων ή την οποιαδήποτε επέμ-
οποίες κοινοποιείται η γνωστοποίηση προκειμένου να βαση σε βάθος επί του εδάφους με την πραγματοποίηση
ασκήσουν τις ελεγκτικές τους αρμοδιότητες, η κλιμάκω- ερευνητικών στοών κ.λπ.
ση των επιβαλλόμενων κυρώσεων εντός των ορίων της 3. Εφόσον τα δικαιολογητικά είναι πλήρη, ο Περιφε-
παραγράφου 1 του άρθρου 15, η διαδικασία επιβολής ρειάρχης, εντός 30 ημερών, εκδίδει εγκριτική πράξη υπό
τους και κάθε άλλο σχετικό με τη γνωστοποίηση θέμα, τον τίτλο «Άδεια Μεταλλευτικών Ερευνών», με την οποία
σύμφωνα με τα άρθρα 5 και 6. χορηγείται το δικαίωμα μεταλλευτικών ερευνών στον
Άρθρο 74 αιτηθέντα χώρο, όπως τυχόν έχει περικοπεί και εγκρί-
Τροποποιούμενες διατάξεις νεται η διενέργεια των ερευνητικών εργασιών, όπως
προκύπτουν από τα προσκομισθέντα στοιχεία της πα-
1. Η παρ. 1 του άρθρου 29 του ν.δ. 210/1973 (Α΄ 277)
ραγράφου 2.
αντικαθίσταται ως εξής:
4. Στην περίπτωση που από τα αποτελέσματα των
«1. Ο Περιφερειάρχης, εφόσον η αίτηση περί χορή-
ερευνών προκύψει η ανάγκη εκτέλεσης εργασιών σε
γησης αδείας μεταλλευτικών ερευνών πληροί τις προ-
άλλη θέση εντός του χώρου της άδειας μεταλλευτικών
βλεπόμενες προϋποθέσεις των άρθρων 20, 21 παρ. 1,
ερευνών ή άλλου είδους από τις εγκεκριμένες με την
22 παρ. 1, και 23 του παρόντος, έπειτα από έλεγχο των
χορηγηθείσα άδεια μεταλλευτικών ερευνών, ο φορέας
ορίων και της εκτάσεως του χώρου προκειμένου να δι-
οφείλει να γνωστοποιήσει στην κατά τόπο αρμόδια Πε-
απιστωθεί ότι ο αιτούμενος χώρος είναι ελεύθερος κατά
ριφέρεια τα αντίστοιχα, προβλεπόμενα στην παράγραφο
τα οριζόμενα στο άρθρο 26 και υπό την επιφύλαξη των
2 δικαιολογητικά, πριν την έναρξη των εργασιών αυτών
διατάξεων του άρθρου 31 του παρόντος, εκδίδει εντός και πάντα εντός του χρόνου ισχύος της αδείας.
προθεσμίας δύο μηνών από την υποβολή του αιτήματος, 5. Οι ερευνητικές εργασίες μετά τη σύσταση της με-
διαπιστωτική πράξη με την οποία διαπιστώνεται η ολο- ταλλειοκτησίας διενεργούνται στις περιπτώσεις β΄ και γ΄
κλήρωση του ελέγχου και καλείται ο ενδιαφερόμενος να της παραγράφου 2 μετά την έγκριση από την αρμόδια
προσδιορίσει, εντός του αιτούμενου χώρου, όπως αυτός υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας
τυχόν έχει περικοπεί μετά τον διενεργηθέντα έλεγχο, προτυποποιημένης τεχνικής μελέτης, σύμφωνα με το
το είδος των εργασιών που προτίθεται να διενεργήσει Παράρτημα Β΄ του νόμου “ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΑΡ-
καθώς και τη θέση αυτών.» ΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ ΤΟΥ
2. Μετά την παρ. 1 του άρθρου 29 του ν.δ. 210/1973 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ΚΑΙ
(Α΄ 277 προστίθενται παράγραφοι 2, 3,4, 5 και 6 ως εξής: ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ”, αφού προσκομιστούν κατά περίπτω-
«2. Ανάλογα με το είδος των ερευνητικών εργασιών ση Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις ή απόφαση
απαιτείται: έγκρισης περιβαλλοντικών όρων. Η έγκριση χορηγείται
μετά από γνωμοδότηση του αρμόδιου Τμήματος Επι- εξακολουθούν να ισχύουν μέχρι τη συμπλήρωση δύο
θεώρησης Μεταλλείων της Ειδικής Γραμματείας του ετών από την έκδοσή τους.
Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών του Υπουργείου Ερευνητικές εργασίες επί δημοτικών και ιδιωτικών
Περιβάλλοντος και Ενέργειας. εκτάσεων που έχουν ξεκινήσει πριν την έναρξη ισχύος
6. Η διενέργεια ερευνητικών εργασιών μετά τη σύστα- του παρόντος, εξακολουθούν μέχρι τη συμπλήρωση δύο
ση της μεταλλειοκτησίας, υπόκειται σε καθεστώς γνω- ετών από την έναρξή τους.
στοποίησης για τις περιπτώσεις που οι προβλεπόμενες 2. Εκκρεμείς αιτήσεις για τη χορήγηση συναίνεσης
ερευνητικές εργασίες δεν έχουν καμία επέμβαση επί του διενέργειας ερευνητικών εργασιών επί δημοσίων και
εδάφους, εφαρμοζομένης αναλόγως της περίπτωσης δημοτικών εκτάσεων, εξετάζονται σύμφωνα με το άρ-
α΄ της παραγράφου 2. Στην περίπτωση αυτή η δήλωση θρο 59 του ν. 4442/2016. Αν για τις αιτήσεις αυτές δεν
υποβάλλεται στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου έχει ήδη καταβληθεί το παράβολο που προβλεπόταν
Περιβάλλοντος και Ενέργειας.». κατά το χρόνο της υποβολής τους, κατατίθεται το πα-
3. Η παρ. 2 του άρθρου 29 του ν.δ. 210/1973 ράβολο που προβλέπεται στην παρ. 2 του άρθρου 66
αναριθμείται σε 7. του ν. 4442/2016 μέσα σε προθεσμία τριών μηνών από
την έναρξη ισχύος του παρόντος. Αν δεν καταβληθεί το
Άρθρο 75 παράβολο, η σχετική αίτηση απορρίπτεται με αιτιολο-
Παράβολο γημένη απόφαση της αρμόδιας υπηρεσίας. Ερευνητικές
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και εργασίες επί ιδιωτικών εκτάσεων που δεν έχουν ξεκινή-
Περιβάλλοντος και Ενέργειας καθορίζονται τα είδη και σει κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος, διενεργούνται
τα ποσά των παραβόλων που απαιτούνται για τη γνω- κατόπιν γνωστοποίησης, σύμφωνα με τις διατάξεις του
στοποίηση και για τη χορήγηση έγκρισης των δραστη- άρθρου 58 του ν. 4442/2016.
ριοτήτων του παρόντος κεφαλαίου, καθώς και για το 3. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργείται
παραδεκτό της άσκησης προσφυγής σύμφωνα με το η άδεια εκμετάλλευσης λατομείων. Η σύμβαση μίσθω-
επόμενο άρθρο ενώπιον του Υπουργού Περιβάλλοντος σης δημόσιων και δημοτικών εκτάσεων, η οποία έχει
και Ενέργειας, τα οποία μπορεί να αναπροσαρμόζονται. συναφθεί με βάση τις προϊσχύουσες διατάξεις επέχει
εφεξής θέση έγκρισης εκμετάλλευσης των εκτάσεων
Άρθρο 76 αυτών σύμφωνα με τα άρθρα 61 και 63 του ν. 4442/2016.
Κυρώσεις 4. Συμβάσεις μίσθωσης λατομείων βιομηχανικών ορυ-
1. Αν ο φορέας παραλείψει την υποβολή γνωστοποίη- κτών, μαρμάρων και φυσικών λίθων που έχουν συναφθεί
σης ή γνωστοποιήσει αναληθή στοιχεία ή παραλείψει την ή έχουν παραταθεί μονομερώς σύμφωνα με την παρ. 1
υποβολή γνωστοποίησης των στοιχείων της οικονομικής του άρθρου 18 του ν. 669/1977 (Α΄241) στο πλαίσιο ισχυ-
δραστηριότητας σε περίπτωση επικείμενης μεταβολής, ουσών αδειών εκμετάλλευσης μπορεί να παρατείνονται
επιβάλλονται σε βάρος του οι κυρώσεις του άρθρου 15. μονομερώς έως τη συμπλήρωση είκοσι (20) ετών από τη
Αρμόδια αρχή για την επιβολή των κυρώσεων είναι η συνομολόγηση της αρχικής σύμβασης.
οικεία υπηρεσία όπου υποβάλλεται η γνωστοποίηση. Οι συμβάσεις που έχουν παραταθεί σύμφωνα με την παρ.
2. Αν ο φορέας δεν έχει εξασφαλίσει έγκριση επιβάλλο- 3 του άρθρου 18 του ν. 669/1977 (Α΄ 241) μπορεί να παρατεί-
νται σε βάρος του οι κυρώσεις του άρθρου 15. Αρμόδια νονται μονομερώς έως τη συμπλήρωση σαράντα (40) ετών
αρχή για την επιβολή των κυρώσεων είναι η οικεία υπη- από τη συνομολόγηση της αρχικής σύμβασης μίσθωσης.
ρεσία που χορηγεί την έγκριση. Συμβάσεις μίσθωσης που έχουν παραταθεί σύμφωνα
3. Κατά των πράξεων επιβολής κυρώσεων χωρεί η με τις παρ. 1 και 2 του άρθρου 183 του ν. 4001/2011
ενδικοφανής προσφυγή ενώπιον του Υπουργού Περι- (Α΄179), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 17 του
βάλλοντος και Ενέργειας. ν. 4203/2013 (Α΄ 235) και τροποποιήθηκε με το άρ-
4. Τα χρηματικά πρόστιμα των παραγράφων 1 και 2 θρο 22 του ν. 4351/2015 (Α΄ 165) και το άρθρο 58 του
επιβάλλονται σωρευτικά με τα πρόστιμα και τις κυρώ- ν. 4508/2017 (Α΄200), και έχουν συμπληρώσει διάρκεια
σεις του άρθρου 59 του νόμου για “ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ισχύος πλέον των σαράντα (40) ετών μπορεί να παρα-
ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΔΙΑΡΘΡΩΤΙΚΩΝ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΕΩΝ τείνονται μονομερώς έως τη συμπλήρωση πενήντα (50)
ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗΣ ετών από τη συνομολόγηση της αρχικής μίσθωσης, πε-
ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ”. ραιτέρω δε εφαρμόζεται η παρ. 3 του άρθρου 45. Αιτή-
5. Σε περίπτωση παραβίασης επιμέρους όρων και προ- ματα παράτασης ισχύος της ΑΕΠΟ, αν δεν έχουν ήδη
ϋποθέσεων κατά τη λειτουργία δραστηριοτήτων που κατατεθεί μπορεί να κατατεθούν μέσα σε έξι (6) μήνες
υπόκεινται σε γνωστοποίηση ή έγκριση εφαρμόζονται από την έναρξη ισχύος του παρόντος. Συμβάσεις μίσθω-
οι κυρώσεις της κείμενης νομοθεσίας από τα αρμόδια σης λατομείων βιομηχανικών ορυκτών και μαρμάρων, οι
όργανα που ορίζονται σε αυτή.». οποίες συνομολογήθηκαν πριν από την έναρξη ισχύος
του ν. 669/1977 (Α΄241), έχουν παραταθεί σύμφωνα με
Άρθρο 68 την παρ. 1 του άρθρου 44 του ν. 669/1977 ή την παρ. 6
Μεταβατικές διατάξεις του άρθρου 7 του ν. 2702/1999 (Α΄70) και ισχύουν, μπο-
1. Αποφάσεις συναίνεσης διενέργειας ερευνητικών ρεί να παρατείνονται μονομερώς μέχρι τη συμπλήρωση
εργασιών επί δημοσίων εκτάσεων που έχουν εκδοθεί πεντηκονταετίας, η οποία έχει ως αφετηρία την έναρξη
κατ΄ εφαρμογή του άρθρου 10 του ν. 669/1977 (Α΄241) ισχύος του ν. 669/1977.
5. Συμβάσεις μίσθωσης λατομείων αδρανών υλικών σύμβαση κατόπιν απόφασης της αρμόδιας υπηρεσίας,
που έχουν συναφθεί είτε επί δημόσιων εκτάσεων είτε εντός έξι μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος.
στο πλαίσιο ισχυουσών αδειών εκμετάλλευσης επί δη- 10. Εκκρεμείς αιτήσεις για την έκδοση άδειας εκμε-
μοτικών ή ιδιωτικών εκτάσεων, μπορεί να παρατείνονται τάλλευσης λατομικών ορυκτών επί ιδιωτικών εκτάσε-
μονομερώς έως τη συμπλήρωση είκοσι (20) ετών από ων, εξετάζονται σύμφωνα με τα άρθρα 60 και 62 του
τη συνομολόγηση της αρχικής μίσθωσης. Συμβάσεις μί- ν. 4442/2016. Εφόσον έχει ήδη εγκριθεί η τεχνική μελέτη
σθωσης, η διάρκεια των οποίων έχει υπερβεί τα είκοσι εκμετάλλευσης και το αίτημα αφορά αρχική άδεια ή επέ-
(20) έτη κατ΄ εφαρμογή του άρθρου 6 του ν. 1428/1984 κταση ήδη υφιστάμενης άδειας εκμετάλλευσης πρέπει
(Α΄43), ή της παρ. 1 του άρθρου 183 του ν. 4001/2011 πριν από τη γνωστοποίηση να υποβληθούν από τον εν-
(Α΄179), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 17 του διαφερόμενο στην αρμόδια για την έγκριση της τεχνικής
ν. 4203/2013 (Α΄235) και το άρθρο 22 του ν. 4351/2015 μελέτης υπηρεσία, απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών
(Α΄165) και το άρθρο 58 του ν. 4508/2017 (Α΄200), μπο- όρων καθώς και τα συμπληρωματικά δικαιολογητικά
ρεί να παρατείνονται μονομερώς έως τη συμπλήρωση (τίτλοι ιδιοκτησίας), σύμφωνα με την παράγραφο 6β του
σαράντα (40) ετών από τη συνομολόγηση της αρχικής άρθρου 60 του ν. 4442/2016 προκειμένου να επικαιρο-
μίσθωσης, εφαρμοζόμενης περαιτέρω της παρ. 3 του ποιηθεί η σχετική έγκριση.
άρθρου 45. Αιτήματα παράτασης ισχύος της ΑΕΠΟ, αν 11. Εκκρεμείς αιτήσεις για την έκδοση άδειας εκμετάλ-
δεν έχουν ήδη κατατεθεί, μπορεί να κατατεθούν μέσα λευσης λατομικών ορυκτών στις περιοχές του δευτέρου
σε έξι (6) μήνες από την έναρξη ισχύος του παρόντος. εδαφίου της πρώτης παραγράφου του άρθρου 62 του
6. Παράταση πέραν των σαράντα (40) ετών της δι- ν. 998/1979 (Α΄289), όπως αντικαταστάθηκε με το άρ-
άρκειας ισχύος των συμβάσεων μίσθωσης ιδιωτικών θρο 37 παρ. 1 του ν. 4280/2014 (Α΄ 159), για τις οποίες
εκτάσεων για λατομεία όλων των κατηγοριών λατομικών το ιδιοκτησιακό καθεστώς δεν έχει επιλυθεί οριστικά
ορυκτών, οι οποίες έχουν συναφθεί πριν από την έναρξη στο πλαίσιο του άρθρου 10 του ν. 3208/2003 (Α΄ 303),
ισχύος του παρόντος, δεν μπορεί να γίνει μονομερώς εξετάζονται σύμφωνα με το άρθρο 64 του ν. 4442/2016.
αλλά απαιτείται η σύναψη νέας σύμβασης για την πρώτη 12. Εκκρεμείς αιτήσεις για παράταση άδειας εκμε-
δεκαετή παράταση. τάλλευσης λατομείων βιομηχανικών ορυκτών και
7. Για τα λατομεία της προηγούμενης παραγράφου μαρμάρων, επί δημόσιων και δημοτικών εκτάσεων, τα
που εμπίπτουν στο τρίτο εδάφιο της παραγράφου 4, η οποία συνεχίζουν να λειτουργούν σύμφωνα με το τε-
παράταση της διάρκειας ισχύος των συμβάσεων μίσθω- λευταίο εδάφιο της παραγράφου 4 του άρθρου 7 του ν.
σης πέραν των πενήντα (50) ετών δεν μπορεί να γίνει 2702/1999 (Α΄70), εξετάζονται σύμφωνα με το άρθρο 61
μονομερώς από τον μισθωτή αλλά απαιτείται η σύναψη του ν. 4442/2016, εφόσον δεν εμπίπτουν στις περιπτώ-
νέας σύμβασης για την επόμενη, πέραν των πενήντα σεις της παραγράφου 4 του παρόντος άρθρου. Οι αιτή-
ετών, δεκαετή παράταση. σεις αυτές θεωρούνται ότι έχουν απορριφθεί, αν μέσα
8. Εντός αποκλειστικής προθεσμίας έξι (6) μηνών από σε ένα (1) έτος από την έναρξη ισχύος του παρόντος
την έναρξη ισχύος του παρόντος, δύνανται οι εκμεταλ- δεν έχει συναφθεί η σχετική παράταση της σύμβασης
λευτές λατομείων αδρανών υλικών ειδικών χρήσεων σε μίσθωσης. Εκκρεμείς αιτήσεις για παράταση άδειας εκ-
δημοτική έκταση, των οποίων τα εξορυσσόμενα υλικά μετάλλευσης λατομείων σε ιδιωτικές εκτάσεις και στις
προορίζονται για χρήση σε οδοτάπητες και έρμα σι- περιοχές του δευτέρου εδαφίου της πρώτης παραγρά-
δηροτροχιών να καταγγείλουν τη σύμβαση μίσθωσης φου του άρθρου 62 του ν. 998/1979 (Α΄289) δεν εξετά-
ή να αιτηθούν την αναπροσαρμογή των όρων αυτής. ζονται περαιτέρω. Για τη συνέχιση της λειτουργίας των
Η καταγγελία ή η αίτηση γίνεται εγγράφως και τα αποτε- λατομείων αυτών, ο φορέας εκμετάλλευσης οφείλει να
λέσματά της επέρχονται από την κοινοποίησή της στον προβεί σε γνωστοποίηση σύμφωνα με το άρθρο 60 του
εκμισθωτή Δήμο. Σε κάθε περίπτωση ο εκμεταλλευτής ν. 4442/2016, μέσα σε ένα (1) έτος από την έναρξη ισχύος
υποχρεούται στην αποκατάσταση του χώρου σύμφωνα του παρόντος.
με το άρθρο 55 καθώς στην εφαρμογή των προβλεπό- 13. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος η άδεια εγκα-
μενων στην παράγραφο 5 του άρθρου 58. Ο εκμισθωτής τάστασης για τις Ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις
ή ο μισθωτής δεν αποκτούν δικαίωμα αποζημιώσεως επεξεργασίας των εξορυσσομένων ορυκτών, οι οποί-
εξαιτίας της καταγγελίας. Από την έναρξη ισχύος του ες βρίσκονται εντός λατομικών χώρων καταργείται ως
παρόντος, προηγούμενες του χρόνου της καταγγελίας διακριτή άδεια ενώ η αντίστοιχη εγκατάσταση υπόκειται
τυχόν αξιώσεις μεταξύ των μερών παραγράφονται αυ- σε καθεστώς γνωστοποίησης. Εκκρεμείς αιτήσεις δεν
τοδικαίως. εξετάζονται περαιτέρω, εφαρμόζεται δε αναλόγως η
9. Εκκρεμείς αιτήσεις για την έκδοση άδειας εκμετάλ- παρ. 1 του άρθρου 65 του ν. 4442/2016.
λευσης λατομικών ορυκτών επί δημοσίων και δημοτικών 14. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος η άδεια λει-
εκτάσεων, εξετάζονται σύμφωνα με τα άρθρα 61 και 63 τουργίας για τις Ηλεκτρομηχανολογικές εγκαταστάσεις
του ν. 4442/2016, εφόσον δεν έχει συναφθεί σχετική επεξεργασίας των εξορυσσομένων ορυκτών, οι οποίες
σύμβαση μίσθωσης. Στην περίπτωση που έχει συναφθεί βρίσκονται εντός λατομικών χώρων, καταργείται και η
σύμβαση μίσθωσης, η σύμβαση αυτή επέχει θέση έγκρι- λειτουργία τους υπόκειται σε καθεστώς γνωστοποίησης.
σης εκμετάλλευσης σύμφωνα με τα άρθρα 61 και 63 του Εκκρεμείς αιτήσεις δεν εξετάζονται περαιτέρω εφαρμό-
ν. 4442/2016, εφόσον πληροί τις σχετικές προϋποθέ- ζονται δε αναλόγως οι παράγραφοι 2 και 3 του άρθρου
σεις. Σε αντίθετη περίπτωση τροποποιείται ή λύεται η 65 του ν. 4442/2016.
15. Υφιστάμενες άδειες εγκατάστασης και λειτουργίας νικών ορυκτών και μαρμάρων, δεν κωλύει τη συνέχιση
Η/Μ εγκαταστάσεων, εντός λατομικών χώρων, εξακο- της λειτουργίας και την παράταση των μισθώσεων των
λουθούν να ισχύουν έως τη λήξη τους. Σε περίπτωση λατομείων αυτών με βάση τις διατάξεις του παρόντος και
τροποποίησης ή ανανέωσης αυτών εφαρμόζεται το άρ- του ν. 4442/2016, εκτός αν με τις νέες διατάξεις ορίζεται
θρο 65 του ν. 4442/2016. διαφορετικά.
16. Λατομεία τα οποία λειτουργούν κατά την έναρξη 20. Πάγια ή αναλογικά μισθώματα που έχουν καθορι-
ισχύος του παρόντος με άδεια εκμετάλλευσης αποκλει- σθεί κατά τρόπο διαφορετικό από τα οριζόμενα στην
στικώς μαρμαρόσκονης ή μαρμαροψηφίδας, υπάγονται παράγραφο 4 του άρθρου 45 με απευθείας συμβάσεις
στο εξής στις διατάξεις της περίπτωσης β΄ της παραγρά- μίσθωσης που έχουν συναφθεί πριν την έναρξη εφαρ-
φου 2 του άρθρου 52. μογής του παρόντος, εξακολουθούν να καταβάλλονται
Τα λατομεία αυτά μπορεί να διαθέτουν τα συμπαρα- όπως προβλέπεται στις συμβάσεις και σε κάθε περίπτω-
γόμενα αδρανή υλικά στην αγορά, κατά τα οριζόμενα ση όχι αργότερα από την 31.12.2025. Δημοτικά λατομεία
στην εγκεκριμένη τεχνική μελέτη και την παρ. 7 του βιομηχανικών ορυκτών, για τα οποία έχουν καθορισθεί
άρθρου 45, μέχρι τη λήξη της υφιστάμενης μίσθωσης υψηλότερα μισθώματα από τα ανώτατα όρια της παρ.
και όχι πέραν των πέντε (5) ετών από την έναρξη ισχύ- 4 του άρθρου 45, συνεχίζουν να καταβάλλουν τα καθο-
ος του παρόντος. Στη συνέχεια μπορεί να λειτουργούν ρισθέντα στις συμβάσεις μισθώματα μέχρι τη λήξη και
σύμφωνα με τους περιορισμούς του τελευταίου εδαφίου των παρατάσεων αυτών.
της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 52. Για τα ανωτέρω δημοτικά λατομεία βιομηχανικών
Το προηγούμενο εδάφιο, αναφορικά με τους περιο- ορυκτών, σε περίπτωση νέων συμβάσεων, το μίσθωμα
ρισμούς διάθεσης συμπαραγομένων προϊόντων εφαρ- καθορίζεται ελεύθερα.
μόζεται αντιστοίχως και για τα λειτουργούντα λατομεία 21. Μέσα σε έξι (6) μήνες από την έναρξη ισχύος του
βιομηχανικού ορυκτού ανθρακικού ασβεστίου. παρόντος ο αρμόδιος κατά περίπτωση Περιφερειάρχης
17. Λατομεία αδρανών υλικών που είχαν στο παρελθόν εκδίδει διαπιστωτική πράξη ελευθέρωσης του χώρου,
ενταχθεί στο καθεστώς αποκατάστασης περιβάλλοντος, σχετικά με τις εκτάσεις των οποίων οι άδειες μεταλλευ-
σύμφωνα με την ειδική μελέτη αποκατάστασης: τικών ερευνών έχουν λήξει κατά την έναρξη ισχύος του
α) της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 1 του άρθρου παρόντος.
7 του ν. 2837/2000 (Α΄ 178) ως εμπίπτοντα στις διατά- 22. Οι εκμεταλλευτές λατομείων αδρανών υλικών που
ξεις των παραγράφων 2, 3 και 4 του άρθρου 20 του λειτουργούν εντός καθορισμένων λατομικών περιοχών,
ν. 2115/1993 (Α΄ 15), β) της περίπτωσης των διατά- καθώς και οι εκμεταλλευτές μεταλλείων υποχρεούνται
ξεων των παραγράφων 5 και 8 του άρθρου 20 του ν. να καταθέσουν στην αρμόδια υπηρεσία της οικείας Απο-
2115/1993 και γ) της παραγράφου 3 του άρθρου 183 του κεντρωμένης Διοίκησης ή στην αρμόδια υπηρεσία του
ν. 4001/2011 (Α΄ 179) όπως αντικαταστάθηκε από την Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας αντίστοιχα,
παράγραφο 17 άρθρου 17 του ν. 4203/2013 (Α΄235) και εγγυητική επιστολή, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.
το άρθρο 22 του ν. 4351/2015 (Α΄ 165), παύουν οριστικά 2 του άρθρου 55, εντός ενός (1) έτους από τη δημο-
τη λειτουργία τους μετά το πέρας του οριζόμενου από σίευση του παρόντος, η οποία ισούται με το 20% του
την ειδική μελέτη χρόνου, εντός του οποίου θα πρέπει προβλεπόμενου ποσού για τη δαπάνη αποκατάστασης
να έχει ολοκληρωθεί η αποκατάσταση. περιβάλλοντος στην ισχύουσα ΑΕΠΟ. Η εγγυητική επι-
18. Σε περιπτώσεις λατομείων που εντάχθηκαν σε λατο- στολή θα προσαυξάνεται κάθε έτος κατά το 20% του
μικές περιοχές πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος προβλεπόμενου ποσού αποκατάστασης, έτσι ώστε πριν
και αδειοδoτήθηκαν μόνο για τμήμα του ενιαίου χωροθε- από τη λήξη της πενταετίας να καλύπτεται το 100 % της
τηθέντος λατομικού χώρου, η εκμίσθωση του υπολοίπου προβλεπόμενης δαπάνης.
τμήματος του ίδιου χωροθετηθέντος χώρου στους εκμε- 23. Νομικά και φυσικά πρόσωπα που εκμεταλλεύονται
ταλλευτές των λατομείων αυτών γίνεται ως εξής: λατομεία σχιστολιθικών πλακών σύμφωνα με τις διατά-
α) αν πρόκειται για δημόσιες εκτάσεις, με απευθείας ξεις του άρθρου 16 του ν. 3851/2010 (Α΄85), όπως έχουν
σύμβαση, αντικατασταθεί με το άρθρο 27 του ν. 4258/2014 (Α΄94),
β) αν πρόκειται για δημοτικές εκτάσεις σύμφωνα και συμπληρωθεί με το άρθρο 62 του ν. 4305/2014
με σύμφωνα με τις ρυθμίσεις της υπ΄ αριθμ. 19690/ (Α΄237), προκειμένου να συνεχίσουν την εκμετάλλευ-
19.4.1995 κοινής απόφασης των Υπουργών Εσωτερι- ση των λατομείων αυτών, οφείλουν, να υποβάλουν τα
κών και Βιομηχανίας, Έρευνας και Τεχνολογίας (Β΄402) απαιτούμενα δικαιολογητικά, σύμφωνα με το άρθρο 64
όπως συμπληρώθηκε με την υπ΄ αριθμ. 19661/6.6.2001 του ν. 4442/2016, μέσα σε ένα (1) έτος από την έναρξη
κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας ισχύος του παρόντος.
Διοίκησης και Αποκέντρωσης και Ανάπτυξης(Β΄775), Για την πρώτη τριετία εφαρμογής των διατάξεων
γ) η διάρκεια της μίσθωσης των λατομείων των πε- αυτών, η εγγυητική επιστολή έναντι τυχόν οφειλόμενων
ριπτώσεων α΄ και β΄ δεν μπορεί να υπερβαίνει αυτήν μισθωμάτων υπολογίζεται στο 50 % των προβλεπόμενων
του υφισταμένου ήδη αδειοδοτηθέντος λατομείου. Για πάγιων σύμφωνα με τον τύπο της παρ. 4 του άρθρο 45.
τις παρατάσεις αυτών των συμβάσεων εφαρμόζεται το Η κατάθεση της εγγυητικής επιστολής της παρ. 2 του
άρθρο 63 του ν. 4442/2016. άρθρου 55 για τη αποκατάσταση του περιβάλλοντος
19. Μεταβολή των χρήσεων γης σε περιοχές που λει- σύμφωνα με την εγκεκριμένη ΑΕΠΟ γίνεται σύμφωνα
τουργούν νομίμως λατομεία αδρανών υλικών, βιομηχα- με τις διατάξεις της παρ. 22 του παρόντος.
24. Μέχρι την έκδοση των κανονιστικών πράξεων που τους, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, απαλλάσσο-
προβλέπονται από τις διατάξεις του παρόντος νόμου, για νται από την υποχρέωση αναδάσωσης ή δάσωσης έκτα-
τα ρυθμιζόμενα από τις κανονιστικές αυτές πράξεις ζητή- σης ίδιου εμβαδού με εκείνη στην οποία εγκρίθηκε η
ματα εφαρμόζονται οι προϊσχύουσες σχετικές διατάξεις, επέμβαση και υποχρεούνται να καταβάλουν αντάλλαγμα
εφόσον δεν αντίκεινται στις διατάξεις του παρόντος. χρήσης ίσο με το 100% της καθοριζόμενης, σύμφωνα με
το άρθρο 6, αξίας της έκτασης τους. Αποφάσεις αναδά-
Άρθρο 69 σωσης ή δάσωσης έκτασης ίδιου εμβαδού που έχουν ήδη
Καταργούμενες διατάξεις εκδοθεί και αφορούν εκμεταλλευτές λατομείων που εμπί-
1. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 24 του άρθρου πτουν στο προηγούμενο εδάφιο ανακαλούνται ύστερα
68, από την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργούνται από αίτηση του ενδιαφερομένου, εφόσον έχει καταβλη-
οι παρακάτω διατάξεις, καθώς και κάθε άλλη διάταξη θεί ως αντάλλαγμα χρήσης το 100% της καθοριζόμενης,
που αντίκειται στις διατάξεις του παρόντος: σύμφωνα με το άρθρο 6, αξίας της έκτασης επέμβασης.».
α. Τα άρθρα 28 και 29 του ν.δ. 4029/1959 (Α΄ 250).
β. Ο ν. 669/1977 (Α΄241) εκτός από τα άρθρα 37 και 51. Άρθρο 71
γ. Ο ν. 1428/1984 (Α΄43) εκτός από τα άρθρα 26 και 28. Προσαρτώνται και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος
δ. Τα άρθρα 1 έως 17, 19 έως 26 και 34 του ν. 2115/1993 του νόμου τα Παραρτήματα 1 και 2.
(Α΄15).
ε. Τα άρθρα 6,7,8 και η παράγραφος 1 του άρθρου 14 Άρθρο 72
του ν. 2702/1999 (Α΄70). Έναρξη ισχύος
στ. Το άρθρο 7 και η παράγραφος 1 (β) του άρθρου 12 Η ισχύς του παρόντος αρχίζει από τη δημοσίευσή του
του ν. 2837/2000 (Α΄178). στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός αν ορίζεται
ζ. Τα άρθρα 13 και 17 του ν. 3335/2005 (Α΄95). διαφορετικά σε επιμέρους διατάξεις του.
η. Το άρθρο 14 του ν. 3438/2006 (Α΄33).
ΜΕΡΟΣ Γ΄
θ. Το άρθρο 16 του ν. 3851/2010 (Α΄85), όπως ισχύει.
ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
ι. Το άρθρο 183 του ν. 4001/2011 (Α΄179).
ια. Τα άρθρα 10 και 11 του ν. 4203/2013 (Α΄235). ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
ιβ. Οι παράγραφοι 1 έως και 6 της υποπαραγράφου στ΄ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΤΟΥ Ν. 4425/2016 (Α΄185)
12 του άρθρου 1 του ν. 4254/2014 (Α΄85).
ιγ. Η παράγραφος 3 του άρθρου 43 του ν. 4262/2014 Άρθρο 73
(Α΄114 ). Το άρθρο 4 του ν. 4425/2016 (Α΄185) αντικαθίσταται
ιδ. Τα άρθρα 41 και 69 του ν. 4409/2016 (Α΄136). ως εξής:
ιε. Η περίπτωση β΄ της παρ. 1 του άρθρου 4, το άρθρο «Σκοπός του παρόντος Κεφαλαίου είναι:
102 και το άρθρο 104 της υπ’ αριθμ. 2223/14.6.2011 από- α) η αναδιοργάνωση της ελληνικής αγοράς ενέργειας,
φασης του Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και σε εφαρμογή της νομοθεσίας για την ολοκλήρωση της
Κλιματικής Αλλαγής (Β΄ 1227) καταργείται. ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και
ιστ. Το άρθρο 104 της αριθμ. 2223/14.6.2011 από- ιδίως των διατάξεων του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009
φασης του Υφυπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της
Κλιματικής Αλλαγής (Β΄ 1227) καταργείται. 13ης Ιουλίου 2009 «σχετικά με τους όρους πρόσβασης
στο δίκτυο για τις διασυνοριακές ανταλλαγές ηλεκτρι-
Άρθρο 70 κής ενέργειας και την κατάργηση του Κανονισμού (ΕΚ)
Λοιπές διατάξεις αριθ. 1228/2003» (L 211/15 της 14.8.2009), καθώς και
1. Τα έργα που περιγράφονται στο στοιχείο 9, του του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 2015/1222 της Επιτροπής της
Παραρτήματος V (Ομάδα 5η) της υπουργικής απόφα- 24ης Ιουλίου 2015 «σχετικά με τον καθορισμό κατευθυ-
σης ΔΙΠΑ/οικ. 37674/27.7.2016 (Β΄ 2471) εντάσσονται ντήριων γραμμών για την κατανομή της δυναμικότη-
στην κατηγορία Β. Αρμόδια υπηρεσία για την υπαγωγή τας και τη διαχείριση της συμφόρησης» (L 197/24 της
σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις των έργων 25.7.2015), του Κανονισμού (ΕΕ) αριθμ. 2016/1719 της
και δραστηριοτήτων της παραγράφου 1 του άρθρου 1 Επιτροπής της 26ης Σεπτεμβρίου 2016 «σχετικά με τον
της υπουργικής απόφασης 46294/2013 (Β΄ 2001) είναι καθορισμό κατευθυντήριας γραμμής για τη μελλοντική
η Διεύθυνση Τεχνικού Ελέγχου της οικείας Αποκεντρω- κατανομή δυναμικότητας» (L 259/42/ της 27.9.2016) και
μένης Διοίκησης. Οι εγκεκριμένες ΑΕΠΟ για τα έργα του του Κανονισμού (ΕΕ) αριθμ. 2017/2195 της Επιτροπής της
προηγούμενου εδαφίου εξακολουθούν να ισχύουν έως 23ης Νοεμβρίου 2017 «σχετικά με τον καθορισμό κατευ-
τη λήξη τους πλην των ερευνητικών γεωτρήσεων για θυντήριας γραμμής για την εξισορρόπηση ηλεκτρικής
ανεύρεση μεταλλευτικών ορυκτών. ενέργειας» (L 312/6/της 28.11.2017) και
2. Στο τέλος της παραγράφου 8 του άρθρου 45 του β) η ολοκλήρωση της ελληνικής αγοράς ενέργειας
ν. 998/1979(Α΄289), όπως ισχύει, προστίθεται εδάφιο, ως αγοράς ενεργειακών προϊόντων χονδρικής κατά
ως εξής: την έννοια του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1227/2011 του
«Εκμεταλλευτές μεταλλείων και λατομείων, οποιασ- Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 25ης
δήποτε κατηγορίας ορυκτού, οι οποίοι έχουν καταβάλει Οκτωβρίου 2011 «για την ακεραιότητα και τη διαφάνεια
εγγυητική επιστολή για την αποκατάσταση της έκτασής στη χονδρική αγορά ενέργειας»» (L 326/1 της 8.12.2011)
ή και συναφών χρηματοπιστωτικών μέσων κατά την έν- ρωσης Φυσικής Παράδοσης) και στην οποία δηλώνονται
νοια του νόμου για την ενσωμάτωση της Οδηγίας MiFID II οι συναλλαγές που διενεργούνται επί Ενεργειακών Χρη-
και του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 600/2014 του Ευρωπαϊκού ματοπιστωτικών Μέσων με φυσική παράδοση.
Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 15ης Μαΐου 2014 η) Ενδοημερήσια Αγορά: Η Αγορά Ηλεκτρικής Ενέργει-
«για τις αγορές χρηματοπιστωτικών μέσων και για την ας, στην οποία πραγματοποιούνται συναλλαγές αγοράς
τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012» και πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας με υποχρέωση φυσι-
(L 173/84 της 12.6.2014).». κής παράδοσης, μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής
εντολών συναλλαγών στην Αγορά Επόμενης Ημέρας και
Άρθρο 74 αφορούν την Ημέρα Εκπλήρωσης Φυσικής Παράδοσης.
Το άρθρο 5 του ν. 4425/2016 αντικαθίσταται ως εξής: θ) Ορισθείς Διαχειριστής Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέρ-
«Για την εφαρμογή του παρόντος νόμου ισχύουν οι γειας (Nominated Electricity Market Operator/NEMO)
ορισμοί των διατάξεων του άρθρου 2 του ν. 4001/2011 (εφεξής ο «ΟΔΑΗΕ»): Το νομικό πρόσωπο που ορίζεται
(Α’ 179), του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 714/2009, του Κανονι- από την ΡΑΕ να εκτελεί καθήκοντα σχετικά με την ενιαία
σμού (ΕΕ) αριθ. 1227/2011, του εκτελεστικού Κανονισμού σύζευξη επόμενης ημέρας ή/και την ενιαία ενδοημερή-
(ΕΕ) αριθ. 1348/2014 της Επιτροπής της 17ης Δεκεμβρί- σια σύζευξη, κατά τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 2015/1222
ου 2014 «σχετικά με την αναφορά δεδομένων για την και τις διατάξεις του παρόντος νόμου.
εφαρμογή των παραγράφων 2 και 6 του άρθρου 8 του ι) Αγορά Εξισορρόπησης: Η Αγορά Ηλεκτρικής Ενέρ-
κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1227/2011 του Ευρωπαϊκού Κοι- γειας, η οποία περιλαμβάνει τις Αγορές Ισχύος Εξισορρό-
νοβουλίου και του Συμβουλίου για την ακεραιότητα και πησης και Ενέργειας Εξισορρόπησης και τη διαδικασία
τη διαφάνεια στη χονδρική αγορά ενέργειας» (L 363/121 εκκαθάρισης αποκλίσεων.
της 18.12.2014) και του Κανονισμού (ΕΕ) 2015/1222. ια) Αγορά Ισχύος Εξισορρόπησης: Η αγορά στην οποία
Πέραν των ανωτέρω ορισμών, για την εφαρμογή του προσφέρεται ισχύς για την κάλυψη των απαιτήσεων εφε-
παρόντος νόμου ισχύουν επίσης οι ακόλουθοι: δρείας του Συστήματος η οποία (ισχύς) διατηρείται από
α) Χρηματιστήριο Ενέργειας: Η ανώνυμη εταιρεία που τους Συμμετέχοντες για προκαθορισμένη χρονική διάρκεια.
διαχειρίζεται μία ή και περισσότερες Αγορές Ενέργειας ή ιβ) Αγορά Ενέργειας Εξισορρόπησης: Η αγορά στην
και Ενεργειακές Χρηματοπιστωτικές Αγορές, σύμφωνα οποία προσφέρεται από τους Συμμετέχοντες ηλεκτρική
με τις διατάξεις του παρόντος νόμου. ενέργεια που χρησιμοποιείται από τον Διαχειριστή του
β) Αγορές Ενέργειας: Οι Αγορές Ηλεκτρικής Ενέργειας, ΕΣΜΗΕ, με σκοπό τη διατήρηση της συχνότητας του Συ-
οι Αγορές Φυσικού Αερίου και οι Περιβαλλοντικές Αγορές. στήματος σε ένα προκαθορισμένο εύρος, καθώς και του
γ) Αγορές Ηλεκτρικής Ενέργειας: Η Αγορά Επόμενης ισοζυγίου παραγωγής και ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας,
Ημέρας, η Ενδοημερήσια Αγορά και η Αγορά Εξισορρό- τηρουμένων των προγραμμάτων ανταλλαγής ηλεκτρι-
πησης που λειτουργούν ως αγορές ενεργειακών προϊό- κής ενέργειας με γειτονικές χώρες.
ντων χονδρικής, κατά την έννοια του Κανονισμού (ΕΕ) ιγ) Αγορές Φυσικού Αερίου: Οι Αγορές Φυσικού Αε-
αριθ. 1227/2011. ρίου, στις οποίες πραγματοποιούνται συναλλαγές επί
δ) Ενεργειακά Χρηματοπιστωτικά Μέσα: Τα χρηματο- συμβολαίων προμήθειας ή μεταφοράς φυσικού αερίου
πιστωτικά μέσα των περιπτώσεων 5-11 του Τμήματος Γ και οι οποίες λειτουργούν ως αγορές ενεργειακών προ-
του Παραρτήματος Ι του νόμου για την ενσωμάτωση της ϊόντων χονδρικής, κατά την έννοια του Κανονισμού (ΕΕ)
Οδηγίας MiFID II που σχετίζονται με εμπορεύματα ενέρ- αριθ. 1227/2011.
γειας, ιδίως ηλεκτρικής ενέργειας ή φυσικού αερίου, ή ιδ) Κατάρτιση Προγράμματος Κατανομής: Η επανα-
και δικαιώματα εκπομπής ρύπων και τα οποία τυγχάνουν λαμβανόμενη διαδικασία με την οποία ο Διαχειριστής
διαπραγμάτευσης σε Ενεργειακή Χρηματοπιστωτική του ΕΣΜΗΕ, λαμβάνοντας υπόψη ιδίως τα τεχνικά χα-
Αγορά σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου. ρακτηριστικά των εγκαταστάσεων των Συμμετεχόντων,
ε) Ενεργειακή Χρηματοπιστωτική Αγορά: Η ρυθμιζό- τους τεχνικούς περιορισμούς του Συστήματος και τις
μενη αγορά, ο πολυμερής μηχανισμός διαπραγμάτευσης προσφορές των Συμμετεχόντων στην Αγορά Εξισορρό-
(ΠΜΔ) ή ο μηχανισμός οργανωμένης διαπραγμάτευσης πησης, επιλύει ένα πρόβλημα συν-βελτιστοποίησης για
(ΜΟΔ) κατά την έννοια του νόμου για την ενσωμάτωση μια συγκεκριμένη χρονική περίοδο, με στόχο τον καθο-
της Οδηγίας MiFID II και του Κανονισμού (ΕΕ) 600/2014, ρισμό ενδεικτικού προγράμματος λειτουργίας για τους
στην οποία τυγχάνουν διαπραγμάτευσης Ενεργειακά Συμμετέχοντες και τις μονάδες παραγωγής, με γνώμονα
Χρηματοπιστωτικά Μέσα και την οποία διαχειρίζεται το την ασφάλεια του Συστήματος. Από το Πρόγραμμα Κατα-
Χρηματιστήριο Ενέργειας, σύμφωνα με τις διατάξεις του νομής είναι δυνατό να προκύπτουν πρόσθετα στοιχεία,
παρόντος νόμου. όπως η Ισχύς Εξισορρόπησης, για κάθε Συμμετέχοντα
στ) Ημέρα Εκπλήρωσης Φυσικής Παράδοσης: Η ημέρα στην Αγορά Εξισορρόπησης.
κατά την οποία παραδίδονται οι ποσότητες ενέργειας ιε) Συμμετέχων στις Αγορές Ενέργειας/Συμμετέχων:
που αποτέλεσαν αντικείμενο συναλλαγής στις Αγορές Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που δικαιούται να πραγ-
Ηλεκτρικής Ενέργειας. ματοποιεί συναλλαγές σε μια ή περισσότερες Αγορές
ζ) Αγορά Επόμενης Ημέρας: Η Αγορά Ηλεκτρικής Ενέρ- Ενέργειας, συμπεριλαμβανομένων και των αυτοπρομη-
γειας, στην οποία πραγματοποιούνται συναλλαγές αγο- θευόμενων πελατών και των φορέων σωρευτικής εκπρο-
ράς και πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας με υποχρέωση σώπησης, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον Κανονι-
φυσικής παράδοσης την επόμενη ημέρα (Ημέρα Εκπλή- σμό του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, όπου νοούνται ως:
1) αυτοπρομηθευόμενος πελάτης: Το φυσικό ή νομικό «7. Η ΡΑΕ και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς συνεργά-
πρόσωπο το οποίο επιλέγει να προμηθεύεται ενέργεια ζονται για την αποτελεσματική άσκηση των εποπτικών
απευθείας από τις Αγορές Ενέργειας προς ιδία αποκλει- αρμοδιοτήτων τους που προβλέπονται στις παραγρά-
στική χρήση και φους 1 και 2 του παρόντος άρθρου, όπως και για την
2) φορέας σωρευτικής εκπροσώπησης (aggregator): εφαρμογή των διατάξεων της κείμενης νομοθεσίας που
Το νομικό πρόσωπο το οποίο συναθροιστικά εκπροσω- αφορά στη λειτουργία, την ακεραιότητα και τη διαφάνεια
πεί στις Αγορές Ηλεκτρικής Ενέργειας έναν ή περισσό- της ενεργειακής αγοράς, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων
τερους παραγωγούς ή καταναλωτές ή δυνητικά Συμμε- τους, με βάση τις προβλέψεις του ενωσιακού δικαίου.».
τέχοντες για ένα ή περισσότερα σημεία σύνδεσης, είτε 5. Εισάγεται νέα παρ. 3 στο άρθρο 6 του ν. 4425/2016
για παραγωγή είτε για ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας και ως εξής:
αναλαμβάνει τις αντίστοιχες υποχρεώσεις και απαιτήσεις «3. Στο πλαίσιο της κατά τα ανωτέρω εποπτείας της
που απορρέουν από τη συμμετοχή τους στις Αγορές αυ- ΡΑΕ τα εντεταλμένα όργανα αυτής μπορούν:
τές. Στην έννοια αυτή συμπεριλαμβάνεται και ο Φορέας α) να έχουν πρόσβαση σε οποιοδήποτε έγγραφο υπό
Εκπροσώπησης (Φο.Σ.Ε.) των παραγράφων 22 και 23 οποιαδήποτε μορφή και να λαμβάνουν αντίγραφό του,
του άρθρου 2 του ν. 4414/2016 (Α΄ 149) εφόσον είναι (β) να ζητούν πληροφορίες από οποιοδήποτε πρό-
νομικό πρόσωπο. σωπο,
ιστ) Φορέας Εκκαθάρισης: Η ανώνυμη εταιρεία που (γ) να έχουν πρόσβαση σε κάθε υπάρχουσα καταγρα-
παρεμβάλλεται μεταξύ αντισυμβαλλομένων στις συναλ- φή τηλεφωνικής συνδιάλεξης ή ανταλλαγής δεδομένων
λαγές στις Αγορές Ενέργειας και αναλαμβάνει το ρόλο και να λαμβάνουν αντίγραφο αυτής.».
αγοραστή έναντι κάθε πωλητή και πωλητή έναντι κάθε 6. Εισάγεται νέα παρ. 4 στο άρθρο 6 του ν. 4425/2016
αγοραστή για τις ανάγκες εκκαθάρισης των σχετικών συ- ως εξής:
ναλλαγών σύμφωνα με τους όρους του παρόντος νόμου. «4. Η ΡΑΕ μπορεί επιπροσθέτως:
ιζ) Ειδική Συμμετοχή: άμεση ή έμμεση συμμετοχή που α) να λαμβάνει πληροφορίες από τους ελεγκτές επο-
αντιπροσωπεύει το 10% τουλάχιστον του κεφαλαίου ή πτευόμενων κατά τα ανωτέρω από την ΡΑΕ φορέων,
των δικαιωμάτων ψήφου του νομικού προσώπου. β) να αναθέτει εξακριβώσεις ή έρευνες σε ορκωτούς
ιη) Περιβαλλοντικές Αγορές: Αγορές στις οποίες λογιστές και άλλους εμπειρογνώμονες.».
πραγματοποιούνται συναλλαγές επί περιβαλλοντικών 7. Εισάγεται νέα παρ. 5 στο άρθρο 6 του ν. 4425/2016
προϊόντων όπως, δικαιωμάτων, ενεργειακών πιστοποι- ως εξής:
ητικών, εγγυήσεων προέλευσης, όπως εξειδικεύονται με «5. Η ΡΑΕ, με απόφασή της, δύναται να καθορίζει τα
απόφαση της ΡΑΕ κατά τους όρους του παρόντος, και οι στοιχεία που πρέπει περιοδικώς να υποβάλλουν οι επο-
οποίες λειτουργούν ως αγορές ενεργειακών προϊόντων πτευόμενοι από την ΡΑΕ φορείς, το χρόνο και τον τρόπο
χονδρικής, κατά την έννοια του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. υποβολής τους, καθώς και κάθε άλλο τεχνικό θέμα και
1227/2011.». αναγκαία λεπτομέρεια.».
8. Εισάγεται νέα παρ. 6 στο άρθρο 6 του ν. 4425/2016
Άρθρο 75 ως εξής:
«6. Για την εποπτεία της εφαρμογής των διατάξεων
1. Ο τίτλος του άρθρου 6 του ν. 4425/2016 τροποποι-
της παρ. 13 του άρθρου 12, και των άρθρων 15 και 16
είται ως εξής: «Εποπτικές Αρμοδιότητες».
αρμόδια είναι η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, όπως ορίζεται
2. Οι περιπτώσεις α΄, β΄ και γ΄ της παρ. 1 του άρθρου
ειδικότερα στις διατάξεις αυτές. Για την άσκηση της ως
6 του ν. 4425/2016 αναριθμούνται σε περιπτώσεις β, γ
άνω εποπτείας, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς έχει τις εξου-
και δ αντίστοιχα. Προστίθεται νέα περίπτωση α΄ ως εξής:
σίες και αρμοδιότητες και επιβάλλει τις κυρώσεις που
α) Είναι αρμόδια για την εποπτεία της εφαρμογής των προβλέπονται στην κείμενη νομοθεσία περί κεφαλαια-
διατάξεων του παρόντος Κεφαλαίου, εκτός των περι- γοράς, όπως κατά περίπτωση καθορίζεται στις διατάξεις
πτώσεων που προβλέπονται στην παρ. 6 του παρόντος. της παρ. 13 του άρθρου 12 και των άρθρων 15 και 16. Η
3. Η παρ.2 του άρθρου 6 του ν. 4425/2016 αντικαθί- Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς εποπτεύει την εφαρμογή των
σταται ως εξής: διατάξεων της περίπτωσης β της παρ. 1 του άρθρου 13
«2. Στο πλαίσιο της εποπτείας που ασκεί σύμφωνα με ως προς τη συμμετοχή ΑΕΠΕΥ ως Εκκαθαριστικών Με-
την παρ. 1, η ΡΑΕ μπορεί, πέραν των προβλεπομένων λών σε Φορέα Εκκαθάρισης σύμφωνα με τις διατάξεις
στην κείμενη νομοθεσία και ιδίως στις διατάξεις του ν. αυτές. Η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και η Τράπεζα της
4001/2011,να εκδίδει οδηγίες και κατευθύνσεις για την Ελλάδος εποπτεύουν επίσης τις ΑΕΠΕΥ και τα πιστωτικά
κατάρτιση των Κανονισμών και Κωδίκων του παρόντος, ιδρύματα, αντίστοιχα, όταν συμμετέχουν στις Αγορές
σύμφωνα με τους όρους του παρόντος νόμου και να Ενέργειας ως Συμμετέχοντες σύμφωνα με τα ειδικότερα
διενεργεί γενικούς ή ειδικούς, επιτόπιους ή μη, ελέγχους προβλεπόμενα στον Κανονισμό του Χρηματιστηρίου
στους φορείς που υπάγονται στην ως άνω εποπτεία της, Ενέργειας αναφορικά με την επάρκεια που θα πρέπει να
ιδίως στις περιπτώσεις που υπάρχουν ενδείξεις παραβα- έχουν για την εκπλήρωση των σχετικών υποχρεώσεών
τικής συμπεριφοράς. Οι παραπάνω έλεγχοι είναι δειγ- τους. Με κοινή απόφαση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς
ματοληπτικοί.» και της Τράπεζας της Ελλάδος καθορίζονται ειδικά κρι-
4. Η παρ. 3 του άρθρου 6 του ν. 4425/2016 αναριθμεί- τήρια για τη συμμετοχή των ΑΕΠΕΥ και των πιστωτικών
ται σε παράγραφο 7 και αντικαθίσταται ως εξής: ιδρυμάτων, αντίστοιχα, στις Αγορές Ενέργειας ως Συμμε-
τεχόντων αναφορικά με την επάρκεια που θα πρέπει να υποχρέωση φυσικής παράδοσης. Οι εντολές πώλησης
έχουν για την εκπλήρωση των σχετικών υποχρεώσεών των Παραγωγών οφείλουν να εξαντλούν το υπόλοιπο
τους.». της διαθέσιμης ισχύος των μονάδων τους, που δεν έχει
9. Εισάγεται νέα παρ. 8 στο άρθρο 6 του ν. 4425/2016 δεσμευτεί μέσω διενέργειας συναλλαγών επί των ως άνω
ως εξής: Ενεργειακών Χρηματοπιστωτικών Μέσων ή και άλλων
«8. Ειδικώς, την εποπτεία ως προς την εφαρμογή των ενεργειακών προϊόντων χονδρικής με υποχρέωση φυ-
διατάξεων της περίπτωσης β) της παρ. 1 του άρθρου σικής παράδοσης.
13 ως προς τη συμμετοχή των πιστωτικών ιδρυμάτων β) Η λειτουργία της Aγοράς Επόμενης Ημέρας, στο
του ν. 4261/2014 ως Εκκαθαριστικών Μελών σε Φορέα πλαίσιο της ενιαίας σύζευξης των ευρωπαϊκών αγορών
Εκκαθάρισης ασκεί η Τράπεζα της Ελλάδος σύμφωνα με ηλεκτρικής ενέργειας, διενεργείται από το Χρηματιστή-
τις διατάξεις αυτές. Η Τράπεζα της Ελλάδος εποπτεύει ριο Ενέργειας, σε συνεργασία με τον Διαχειριστή ΕΣΜΗΕ
τα ως άνω πιστωτικά ιδρύματα όταν συμμετέχουν στις και τους αρμόδιους φορείς, σύμφωνα με τις ρυθμίσεις
Αγορές Ενέργειας ως Συμμετέχοντες σύμφωνα με τα του Κανονισμού του Χρηματιστηρίου Ενέργειας για την
ειδικότερα προβλεπόμενα στον Κανονισμό του Χρημα- Αγορά Επομένης Ημέρας.
τιστηρίου Ενέργειας αναφορικά με την επάρκεια που Β. Ενδοημερήσια Αγορά
θα πρέπει να έχουν για την εκπλήρωση των σχετικών α) Στην Ενδοημερήσια Αγορά οι Συμμετέχοντες δύ-
υποχρεώσεών τους. Με απόφαση της Τράπεζας της Ελ- νανται να υποβάλλουν εντολές συναλλαγών για φυσική
λάδος καθορίζονται ειδικά κριτήρια για τη συμμετοχή παράδοση την Ημέρα Εκπλήρωσης Φυσικής Παράδο-
των πιστωτικών ιδρυμάτων του ν. 4261/2014 στις Αγορές σης, μετά τη λήξη της προθεσμίας υποβολής Εντολών
Ενέργειας ως Συμμετεχόντων. Για τις ανάγκες άσκησης Συναλλαγών στην Αγορά Επόμενης Ημέρας, λαμβάνο-
της εποπτείας της παρούσας παραγράφου η Τράπεζα ντας υπόψη:
της Ελλάδος συνεργάζεται με την ΡΑΕ και την Επιτροπής i) τις ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας που έχουν δε-
Κεφαλαιαγοράς.». σμευτεί μέσω διενέργειας συναλλαγών τους επί Ενερ-
10. Εισάγεται νέα παρ. 9 στο άρθρο 6 του ν. 4425/2016 γειακών Χρηματοπιστωτικών Μέσων ή και άλλων ενερ-
ως εξής: γειακών προϊόντων χονδρικής του Κανονισμού (ΕΕ)
«9. Επιτρέπεται η αμοιβαία ανταλλαγή πληροφοριών 1227/2011 με υποχρέωση φυσικής παράδοσης,
σχετικών με την άσκηση των αρμοδιοτήτων τους σύμ- ii) τα αποτελέσματα της Αγοράς Επόμενης Ημέρας,
φωνα με τον παρόντα νόμο μεταξύ της ΡΑΕ, της Επιτρο- καθώς και
πής Κεφαλαιαγοράς και της Τράπεζας της Ελλάδος.». iii) τυχόν περιορισμούς που έχουν προκύψει από την
Αγορά Εξισορρόπησης.
Άρθρο 76 β) Η λειτουργία της Ενδοημερήσιας Aγοράς, τόσο
Το άρθρο 7 του ν. 4425/2016 καταργείται. κατά το διάστημα πριν όσο και μετά τη θέση σε ισχύ του
πλαισίου της ενιαίας σύζευξης των ευρωπαϊκών αγορών
Άρθρο 77 ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και των συμπληρωματικών
Το άρθρο 8 του ν. 4425/2016 αναριθμείται σε άρθρο ενδοημερήσιων περιφερειακών δημοπρασιών, διενερ-
7 και τροποποιείται ως εξής: γείται από το Χρηματιστήριο Ενέργειας σε συνεργασία
α) Η παρ. 1 αντικαθίσταται ως εξής: με τον Διαχειριστή ΕΣΜΗΕ και τους αρμόδιους φορείς,
«1. Οι συναλλαγές ηλεκτρικής ενέργειας στο Διασυν- σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του Κανονισμού του Χρημα-
δεδεμένο Σύστημα ηλεκτρικής ενέργειας διενεργούνται τιστηρίου Ενέργειας για την Ενδοημερήσια Αγορά.
στις ακόλουθες Αγορές: Αγορά Επόμενης Ημέρας, Ενδο- Γ. Αγορά Εξισορρόπησης
ημερήσια Αγορά, Αγορά Εξισορρόπησης ή και Ενεργεια- α) Η Αγορά Εξισορρόπησης περιλαμβάνει την Αγορά
κή Χρηματοπιστωτική Αγορά που λειτουργεί σύμφωνα Ισχύος Εξισορρόπησης, την Αγορά Ενέργειας Εξισορ-
με τα προβλεπόμενα στα άρθρα 15 και 16. Συναλλαγές ρόπησης καθώς και τη διαδικασία εκκαθάρισης απο-
επί Ενεργειακών Χρηματοπιστωτικών Μέσων είναι δυνα- κλίσεων. Οι Συμμετέχοντες σε αυτήν έχουν υποχρέωση
τό να συνάπτονται και διμερώς, εκτός της Ενεργειακής υποβολής προσφορών με υποχρέωση φυσικής παρά-
Χρηματοπιστωτικής Αγοράς.» δοσης, τόσο στην Αγορά Ενέργειας Εξισορρόπησης όσο
β) Η παρ. 3 αντικαθίσταται ως εξής: και στην Αγορά Ισχύος Εξισορρόπησης βάσει του Κανο-
«3. Οι Αγορές Ηλεκτρικής Ενέργειας έχουν τα ακόλου- νισμού Αγοράς Εξισορρόπησης.».
θα χαρακτηριστικά: β) Η διαχείριση της Αγοράς Εξισορρόπησης είναι αρ-
Α. Αγορά Επόμενης Ημέρας μοδιότητα του Διαχειριστή του ΕΣΜΗΕ, ως υπεύθυνου
α) Στην Αγορά Επόμενης Ημέρας υποβάλλονται από για την εξισορρόπηση του ΕΣΜΗΕ και διενεργείται σύμ-
τους Συμμετέχοντες εντολές συναλλαγών ηλεκτρικής φωνα με τις ρυθμίσεις του Κανονισμού Αγοράς Εξισορ-
ενέργειας με υποχρέωση φυσικής παράδοσης την επό- ρόπησης.».
μενη ημέρα (Ημέρα Εκπλήρωσης Φυσικής Παράδοσης). γ) Η παρ. 3 αντικαθίσταται ως εξής:
Στην Αγορά Επόμενης Ημέρας δηλώνονται και οι ποσό- «3. Για τη λειτουργία των Aγορών Ηλεκτρικής Ενέρ-
τητες ηλεκτρικής ενέργειας που έχουν δεσμευτεί μέσω γειας, το Χρηματιστήριο Ενέργειας και ο Διαχειριστής
διενέργειας συναλλαγών επί Ενεργειακών Χρηματοπι- ΕΣΜΗΕ διαθέτουν κατάλληλα πιστοποιημένα πληροφο-
στωτικών Μέσων ή και άλλων ενεργειακών προϊόντων ριακά συστήματα, τα οποία θα πρέπει να διασφαλίζουν
χονδρικής του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1227/2011 με τη λειτουργική διεπαφή μεταξύ τους και την ομαλή
μεταφορά δεδομένων από τη μία Αγορά Ηλεκτρικής «α) Συνεργάζεται με τυχόν άλλα χρηματιστήρια ενέρ-
Ενέργειας στην άλλη, όπου αυτό απαιτείται, ιδίως στις γειας ή διαχειριστές αγορών και τον Διαχειριστή του
περιπτώσεις όπου τα αποτελέσματα μιας Αγοράς απο- ΕΣΜΗΕ για την απρόσκοπτη λειτουργία των Αγορών
τελούν εισαγόμενα δεδομένα και βάση για την επόμενη Ηλεκτρικής Ενέργειας σύμφωνα με τις ειδικότερες προ-
χρονικά Αγορά.». βλέψεις στον Κανονισμό του Χρηματιστηρίου Ενέργει-
δ) Η παράγραφος 4 αντικαθίσταται ως εξής: ας.».
«4. Με την επιφύλαξη διατάξεων του ενωσιακού δικαί- «δ) Τηρεί τους αναγκαίους λογαριασμούς σύμφωνα με
ου, οι συναλλαγές που τελούνται στο πλαίσιο των ανω- τις ειδικότερες προβλέψεις στον Κανονισμό του Χρημα-
τέρω Aγορών Ηλεκτρικής Ενέργειας, διέπονται από το τιστηρίου Ενέργειας.».
Ελληνικό Δίκαιο.». «στ) Παρακολουθεί και ελέγχει την τήρηση των κα-
νόνων λειτουργίας των Αγορών Ηλεκτρικής Ενέργειας
Άρθρο 78
που διαχειρίζεται.».
Το άρθρο 9 του ν. 4425/2016 καταργείται. ε) το δεύτερο εδάφιο της παρ. 7 αντικαθίσται ως εξής:
Άρθρο 79 «Από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της απόσχισης
του άρθρου 117Β του ν. 4001/2011(Α΄179), όπως ισχύει,
1. Το άρθρο 10 του ν. 4425/2016 αναριθμείται σε άρ-
η ανωτέρω υπουργική απόφαση ισχύει για την εταιρεία
θρο 8 και τροποποιείται ως εξής:
Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε., όπως αυτή υπο-
α) η παρ. 2 αντικαθίσταται ως εξής:
καθίσταται με την απόσχιση στη θέση της ΛΑΓΗΕ Α.Ε.».
«2. Με την επιφύλαξη της παρ. 7 του παρόντος και
της παρ. 4 του άρθρου 117Ε του ν. 4001/2011, ο ΟΔΑΗΕ Άρθρο 80
ορίζεται με απόφαση της ΡΑΕ, σύμφωνα με τα κριτήρια Εισάγεται νέο άρθρο 9 στο ν. 4425/2016 υπό τον τίτλο
που προβλέπονται στον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 2015/1222. «Χρηματιστήριο Ενέργειας», το οποίο έχει ως εξής:
Η ΡΑΕ είναι επίσης αρμόδια για την παρακολούθηση της «1. Το Χρηματιστήριο Ενέργειας λειτουργεί μετά από
συμμόρφωσης με τα κριτήρια ορισμού, την έγκριση των έγκριση της ΡΑΕ. Με την ίδια απόφαση η ΡΑΕ εγκρίνει
τελών του ΟΔΑΗΕ ή της μεθοδολογίας υπολογισμού των τη λειτουργία της Αγοράς Επόμενης Ημέρας και την Εν-
τελών αυτών, την ανάκληση του ΟΔΑΗΕ, καθώς και κάθε δοημερήσια Αγορά, τις οποίες θα διαχειρίζεται το Χρη-
άλλη αρμοδιότητα που ανατίθεται στις εθνικές Ρυθμιστι-
ματιστήριο Ενέργειας καθώς και τον Κανονισμό του που
κές Αρχές, δυνάμει του ανωτέρω Κανονισμού.».
εκδίδεται σύμφωνα με την παρ. 8 του άρθρου 10 του πα-
β) η παρ. αντικαθίσταται ως εξής:
ρόντος νόμου. Η έγκριση χορηγείται εφόσον πληρούνται
«3. Ο ΟΔΑΗΕ ασκεί τις αρμοδιότητες που προσδιορίζο-
οι προϋποθέσεις των διατάξεων του παρόντος άρθρου
νται στις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 2015/1222.
καθώς και των άρθρων 10 και 11 του παρόντος νόμου. Το
Οι αρμοδιότητες εκκαθάρισης ασκούνται σύμφωνα με
Χρηματιστήριο Ενέργειας λειτουργεί με τη μορφή ανώ-
τα άρθρα 12 και 13 του παρόντος νόμου, μη θιγομένων
νυμης εταιρείας και διέπεται από τις διατάξεις της νομο-
των διατάξεων του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 2015/1222.»
θεσίας για τις ανώνυμες εταιρείες και συμπληρωματικώς
γ) η παρ. 4 αντικαθίσταται ως εξής:
από τις διατάξεις του παρόντος νόμου. Με απόφαση της
«4. Για εργασίες ή λειτουργίες που αφορούν στην
ΡΑΕ δύναται να εξειδικεύονται οι προϋποθέσεις και η
άσκηση των αρμοδιοτήτων του, εκτός των προβλεπομέ-
διαδικασία και να καθορίζονται ειδικότεροι όροι για τη
νων στα άρθρα 12 και 13 του παρόντος νόμου, ο ΟΔΑΗΕ
δύναται να: χορήγηση της έγκρισης της παραγράφου αυτής καθώς
α) συστήνει ή να συμμετέχει σε νομικά πρόσωπα με και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.
εξειδικευμένο σκοπό την εκτέλεση εργασιών ή λειτουρ- 2. Σκοπός του Χρηματιστηρίου Ενέργειας είναι η οργά-
γιών που αφορούν στις αρμοδιότητές του ή/και νωση και η διαχείριση των Αγορών Ηλεκτρικής Ενέργειας
β) αναθέτει εργασίες ή λειτουργίες που αφορούν αρ- Επόμενης Ημέρας και Ενδοημερήσιας, Φυσικού Αερίου,
μοδιότητές του σε ένα ή περισσότερα τρίτα μέρη, στην Περιβαλλοντικών Αγορών, σύμφωνα με το άρθρο 19 ή
περίπτωση που το τρίτο μέρος μπορεί να εκτελέσει την και Ενεργειακών Χρηματοπιστωτικών Αγορών σύμφω-
αντίστοιχη λειτουργία τουλάχιστον εξίσου αποδοτικά να με τα άρθρα 15 και 16 του παρόντος νόμου, ως και
με τον ΟΔΑΗΕ. κάθε άλλη συναφής δραστηριότητα. Το Χρηματιστήριο
Για τις ως άνω περιπτώσεις α΄ και β΄ ο ΟΔΑΗΕ παρα- Ενέργειας δύναται να ασκεί όλες τις δραστηριότητες που
μένει αποκλειστικά αρμόδιος για την άρτια και ορθή προβλέπονται στον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 2015/1222,
εκτέλεση των σχετικών εργασιών και λειτουργιών και εκτός της εκκαθάρισης εφόσον αυτή ασκείται από το
για το σκοπό αυτόν διασφαλίζει τη συμμόρφωση κάθε Φορέα Εκκαθάρισης του άρθρου 12 του παρόντος νό-
τρίτου με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τον πα- μου. Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του, το Χρηματι-
ρόντα νόμο, συμπεριλαμβανομένης της διασφάλισης της στήριο Ενέργειας συνεργάζεται με τον Διαχειριστή του
πρόσβασης της ΡΑΕ σε πληροφορίες που απαιτούνται ΕΣΜΗΕ, σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις του
για την άσκηση των αρμοδιοτήτων της. Κανονισμού του Χρηματιστηρίου Ενέργειας ως και του
Στις περιπτώσεις α και β οι επιμέρους όροι και συμ- Κώδικα Διαχείρισης του ΕΣΜΗΕ και του Κανονισμού Αγο-
φωνίες με τρίτα πρόσωπα τελούν υπό την προηγούμενη ράς Εξισορρόπησης.
έγκριση της ΡΑΕ.» 3. Για τον ως άνω σκοπό, το Χρηματιστήριο Ενέργειας
δ) οι περιπτώσεις α΄, δ΄ και στ΄ της παρ. 6 του άρθρου δύναται να προσφέρει συμβουλευτικές υπηρεσίες σε
10 αντικαθίστανται, αντίστοιχα, ως εξής: θέματα της αρμοδιότητάς του σε τρίτους διαχειριστές
ή χρηματιστήρια ενέργειας έναντι αμοιβής, καθώς και ειδικότεροι όροι και τα κριτήρια ελέγχου καταλληλότη-
να συμμετέχει σε ερευνητικά προγράμματα και σε προ- τας των προσώπων που αναφέρονται στην παράγραφο
γράμματα χρηματοδοτούμενα από την Ε.Ε., εφόσον δεν αυτή, όπως ενδεικτικά η αξιοπιστία, η πείρα, η ύπαρξη
παρακωλύεται η άρτια εκτέλεση των καθηκόντων του. τυχόν ποινικής καταδίκης για συγκεκριμένα αδικήματα,
4. Το ελάχιστο μετοχικό κεφάλαιο του Χρηματιστηρί- η ύπαρξη τυχόν κωλυμάτων ή η τυχόν συνδρομή λόγων
ου Ενέργειας ανέρχεται σε ένα εκατομμύριο (1.000.000) σύγκρουσης συμφερόντων καθώς και κάθε άλλη ανα-
ευρώ, το οποίο, προκειμένου για την έγκριση της λει- γκαία λεπτομέρεια.
τουργίας του κατά την παρ. 1 του παρόντος άρθρου, θα 9. Η ΡΑΕ δεν εγκρίνει τις πρωτογενείς αποκτήσεις
πρέπει να έχει κατατεθεί προηγουμένως εξ ολοκλήρου ή μεταβιβάσεις μετοχών της παρ. 7 ή τις αλλαγές των
τοις μετρητοίς σε ειδικό λογαριασμό σε πιστωτικό ίδρυ- προσώπων της παρ. 8 εάν δεν πληρούνται τα κριτήρια
μα που λειτουργεί στην Ελλάδα. καταλληλότητας που αναφέρονται στις αποφάσεις που
5. Οι μετοχές του Χρηματιστηρίου Ενέργειας είναι εκδίδει σύμφωνα με τις παρ. 7 και 11 του παρόντος ή
ονομαστικές. Το Χρηματιστήριο Ενέργειας δημοσιοποιεί εάν κρίνει αιτιολογημένα ότι οι ανωτέρω αποκτήσεις ή
πληροφορίες σχετικά με το ιδιοκτησιακό καθεστώς και μεταβιβάσεις ή αλλαγές αποτελούν απειλή για την εύ-
ιδίως την ταυτότητα και την έκταση των συμφερόντων ρυθμη λειτουργία ή για την ορθή και συνετή διοίκηση
των προσώπων που είναι σε θέση να ασκήσουν ουσια- και διαχείριση των Αγορών Ενέργειας.
στική επιρροή στη διοίκηση και διαχείριση των Αγορών 10. Ο τακτικός και έκτακτος έλεγχος του Χρηματιστη-
Ενέργειας. Το Χρηματιστήριο Ενέργειας δημοσιοποιεί ρίου Ενέργειας, ο οποίος προβλέπεται από τις διατάξεις
με τον ίδιο τρόπο και κάθε αλλαγή στα στοιχεία αυτά. για τις ανώνυμες εταιρείες, ασκείται από δύο (2) ορκω-
6. Με την επιφύλαξη της παρ. 1 του άρθρου 117Β του τούς ελεγκτές. Οι καταχωρίσεις που προβλέπονται από
ν. 4001/2011 οι μετοχές του Χρηματιστηρίου Ενέργειας τις διατάξεις της νομοθεσίας για τις ανώνυμες εταιρείες
μπορεί να εισάγονται προς διαπραγμάτευση, σε ρυθμι- γίνονται στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο.».
ζόμενη αγορά ή πολυμερή μηχανισμό διαπραγμάτευσης
του νόμου για την ενσωμάτωση της Οδηγίας MiFID II. Άρθρο 81
7. Για κάθε πρωτογενή απόκτηση ή και μεταβίβαση Εισάγεται νέο άρθρο 10 στον ν. 4425/2016 με τον τίτλο
μετοχών του Χρηματιστηρίου Ενέργειας συνεπεία της «Οργανωτικές Ρυθμίσεις Χρηματιστηρίου Ενέργειας», το
οποίας το ποσοστό συμμετοχής μετόχου φθάνει ή υπερ- οποίο έχει ως εξής:
βαίνει το 20%, 1/3, το 50% ή 2/3 του μετοχικού κεφαλαί- «1. Το Χρηματιστήριο Ενέργειας διαθέτει επαρκείς ορ-
ου του απαιτείται προηγούμενη έγκριση της ΡΑΕ, με την γανωτικές ρυθμίσεις για την άσκηση των αρμοδιοτήτων
επιφύλαξη εφαρμογής της παρ. 1 του άρθρου 117 Β του του, μη θιγομένων των υποχρεώσεων που αναλαμβάνει
ν. 4001/2011, όπως ισχύει. Για τη χορήγηση της έγκρισης σύμφωνα με την ενωσιακή νομοθεσία.
αυτής, η ΡΑΕ ελέγχει την καταλληλότητα του προσώπου 2. Το Χρηματιστήριο Ενέργειας διαθέτει μηχανισμούς
που αποκτά τις μετοχές. Η απόκτηση μετοχών σύμφω- για το σαφή εντοπισμό και τη διαχείριση των ενδεχό-
να με το προηγούμενο εδάφιο χωρίς την προηγούμενη μενων δυσμενών συνεπειών για τη λειτουργία του και
έγκριση της ΡΑΕ έχει ως συνέπεια τη στέρηση του δι- των Αγορών Ενέργειας αυτού ή για τους Συμμετέχοντες,
καιώματος ψήφου στη γενική συνέλευση. Με απόφαση από κάθε σύγκρουση συμφερόντων μεταξύ αφενός των
της ΡΑΕ δύναται να εξειδικεύονται οι προϋποθέσεις και
Αγορών Ενέργειας, του Χρηματιστηρίου Ενέργειας ή των
η διαδικασία και να καθορίζονται οι ειδικότεροι όροι
προσώπων που συμμετέχουν άμεσα ή έμμεσα στο μετο-
για τη χορήγηση της έγκρισης της παραγράφου αυτής,
χικό του κεφάλαιο και αφετέρου της υγιούς λειτουργίας
όπως ενδεικτικά, η οικονομική φερεγγυότητα, η νόμιμη
των Αγορών Ενέργειας.
και καταστατική δυνατότητα συμμετοχής ή η τυχόν συν-
δρομή λόγων σύγκρουσης συμφερόντων με την ιδιότητα 3. Για τη διαχείριση των κινδύνων στους οποίους εκτί-
μετόχου του Χρηματιστηρίου Ενέργειας καθώς και κάθε θενται οι Αγορές Ενέργειας, το Χρηματιστήριο Ενέργειας
άλλη αναγκαία λεπτομέρεια. διαθέτει κατάλληλα μέσα και εφαρμόζει κατάλληλους
8. Για τη χορήγηση της έγκρισης της παρ. 1, η ΡΑΕ μηχανισμούς και συστήματα για τον εντοπισμό όλων
ελέγχει την καταλληλότητα των μελών του διοικητικού των σημαντικών για τη λειτουργία τους κινδύνων και
συμβουλίου, των προσώπων που πραγματικά διευθύ- λαμβάνει αποτελεσματικά μέτρα για τον περιορισμό
νουν τη δραστηριότητα του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, αυτών των κινδύνων.
που είναι επιφορτισμένα με τη διοίκηση και διαχείριση 4. Το Χρηματιστήριο Ενέργειας διαθέτει επίσης μηχανι-
των Αγορών Ενέργειας ή που είναι σε θέση να ασκήσουν σμούς που επιτρέπουν την ορθή διαχείριση των τεχνικών
άμεσα ή έμμεσα ουσιαστική επιρροή στη διοίκηση και λειτουργιών του συστήματος, και ιδίως αποτελεσματι-
στη διαχείριση των Αγορών Ενέργειας καθώς και των κούς μηχανισμούς έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώ-
προσώπων που κατέχουν ειδική συμμετοχή κατά την πιση των κινδύνων δυσλειτουργίας των συστημάτων.
έννοια της περίπτωσης ιζ του άρθρου 5 του παρόντος 5. Για την εξασφάλιση της δίκαιης και εύρυθμης δι-
νόμου, για τη διασφάλιση της ορθής και συνετής διοί- εξαγωγής των συναλλαγών στις Αγορές Ενέργειας, το
κησης και λειτουργίας τους. Έγκριση της ΡΑΕ απαιτείται Χρηματιστήριο Ενέργειας εφαρμόζει διαφανείς και μη
και για κάθε αλλαγή των προσώπων του προηγουμένου παρέχοντες διακριτική ευχέρεια κανόνες και διαδικασίες
εδαφίου. Με απόφαση της ΡΑΕ δύναται να εξειδικεύονται και διατυπώνει αντικειμενικά κριτήρια για την αποτελε-
οι προϋποθέσεις και η διαδικασία και να καθορίζονται οι σματική εκτέλεση των εντολών συναλλαγών.
6. Το Χρηματιστήριο Ενέργειας διαθέτει αποτελεσματι- Ενδοημερήσιας Αγοράς από τους χρήστες τους μέσω
κούς μηχανισμούς που επιτρέπουν την αποτελεσματική των συστημάτων τους.
και έγκαιρη οριστικοποίηση των συναλλαγών που εκτε- 3. Το Χρηματιστήριο Ενέργειας αναφέρει στη ΡΑΕ τις
λούνται στα πλαίσια των συστημάτων του. σημαντικές παραβάσεις των κανόνων του Κανονισμού
7. Λαμβανομένης υπόψη της φύσης και της κλίμακας του, τις ανώμαλες συνθήκες διαπραγμάτευσης και τις
των συναλλαγών που διενεργούνται στις Αγορές Ενέρ- συμπεριφορές που ενδέχεται να συνιστούν κατάχρηση
γειας, καθώς και του φάσματος και της σοβαρότητας των της αγοράς και διαβιβάζει χωρίς καθυστέρηση στη ΡΑΕ
κινδύνων στους οποίους μπορεί να εκτίθεται, το Χρημα- τις σχετικές πληροφορίες για τη διερεύνηση των περι-
τιστήριο Ενέργειας διαθέτει σε μόνιμη βάση επαρκείς πτώσεων κατάχρησης της αγοράς και παρέχει στη ΡΑΕ
χρηματοπιστωτικούς πόρους για να διασφαλίζεται η κάθε συνδρομή για τη διερεύνηση των περιπτώσεων
εύρυθμη λειτουργία του. κατάχρησης της αγοράς που έχουν επιχειρηθεί στα συ-
8. Το Χρηματιστήριο Ενέργειας διαθέτει Κανονισμό, στήματα του ή μέσω αυτών.
ο οποίος εγκρίνεται με απόφαση της ΡΑΕ, ύστερα από 4. Το Χρηματιστήριο Ενέργειας δημοσιοποιεί τις τρέ-
εισήγηση του Διοικητικού Συμβουλίου του Χρηματι- χουσες τιμές προσφοράς και ζήτησης και το βάθος του
στηρίου Ενέργειας. Με τον ίδιο τρόπο εγκρίνεται και συναλλακτικού ενδιαφέροντος στις τιμές που ανακοι-
κάθε τροποποίηση του Κανονισμού. Ο Κανονισμός πε- νώνονται μέσω των συστημάτων των Αγορών Επόμενης
ριλαμβάνει τους όρους λειτουργίας του Χρηματιστηρίου Ημέρας και Ενδοημερήσιας Αγοράς που διαχειρίζεται,
Ενέργειας καθώς και τους όρους λειτουργίας της Αγοράς σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον Κανονισμό του. Τα
Επόμενης Ημέρας και της Ενδοημερήσιας Αγοράς. Το στοιχεία αυτά πρέπει να τίθενται στη διάθεση του κοινού
ελάχιστο περιεχόμενό του προσδιορίζεται σύμφωνα με υπό εύλογους εμπορικούς όρους και συνεχώς κατά τις
τα προβλεπόμενα στο άρθρο 18. Ο Κανονισμός περιλαμ- κανονικές ώρες συναλλαγών. Με απόφαση της ΡΑΕ μπο-
βάνει διαφανείς και χωρίς διακρίσεις κανόνες, οι οποίοι ρεί να απαλλάσσεται το Χρηματιστήριο Ενέργειας από
βασίζονται σε αντικειμενικά κριτήρια, όσον αφορά την την υποχρέωση να ανακοινώνει δημόσια τα αναφερόμε-
πρόσβαση των Συμμετεχόντων στις Αγορές Ηλεκτρικής να στο πρώτο εδάφιο στοιχεία, ανάλογα με το μοντέλο
Ενέργειας. Οι Συμμετέχοντες και κάθε άλλο πρόσωπο αγοράς ή το είδος και το μέγεθος της εντολής θέτοντας
στο οποίο αφορά ο Κανονισμός οφείλουν να συμμορ- σχετικά κριτήρια για τον καθορισμό τους.
φώνονται προς τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν 5. Το Χρηματιστήριο Ενέργειας δημοσιοποιεί τουλά-
από αυτόν. Με τον Κανονισμό καθορίζονται οι συνέπειες χιστον την τιμή, τον όγκο και το χρόνο των συναλλαγών
που επέρχονται σε περίπτωση παράβασης των κανό- που εκτελούνται στα πλαίσια των συστημάτων των Αγο-
νων του. Οι αποφάσεις της παραγράφου αυτής δημο- ρών Επόμενης Ημέρας και Ενδοημερήσιας Αγοράς. Τα
σιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Από την στοιχεία αυτά δημοσιοποιούνται υπό εύλογους εμπορι-
ημερομηνία έναρξης ισχύος της εγκριτικής απόφασης κούς όρους και, όσο το δυνατόν πλησιέστερα στο χρόνο
της ΡΑΕ ο Κανονισμός και οι τροποποιήσεις του ισχύουν κατάρτισης κάθε συναλλαγής. Η ΡΑΕ μπορεί με απόφασή
έναντι των προσώπων που αναφέρονται στην παρούσα της να επιτρέπει στο Χρηματιστήριο Ενέργειας να με-
παράγραφο. ταθέτει χρονικά τη δημοσιοποίηση των στοιχείων των
9. Με απόφαση της ΡΑΕ δύναται να εξειδικεύονται οι συναλλαγών ανάλογα με τον τύπο ή τον όγκο τους, θέ-
προϋποθέσεις και η διαδικασία και να καθορίζονται ει- τοντας σχετικά κριτήρια για τον καθορισμό τους. Με την
δικότεροι όροι για τη χορήγηση της έγκρισης της παρ. ίδια απόφαση της η ΡΑΕ μπορεί να απαλλάσσει από την
8 του παρόντος.». υποχρέωση δημοσιοποίησης συναλλαγές που καταρ-
τίζονται διμερώς και δηλώνονται στα συστήματα του
Άρθρο 82 Χρηματιστηρίου Ενέργειας, θέτοντας σχετικούς όρους
Το άρθρο 11 του ν. 4425/2016 καταργείται και εισάγε- απαλλαγής. Ο τρόπος μετάθεσης της δημοσιοποίησης
ται νέο άρθρο 11 με τον τίτλο «Συναλλακτικές ρυθμίσεις των στοιχείων των συναλλαγών εγκρίνεται εκ των προ-
Χρηματιστηρίου Ενέργειας», το οποίο έχει ως εξής: τέρων από την ΡΑΕ και ανακοινώνεται στους Συμμετέ-
«1. Το Χρηματιστήριο Ενέργειας διαθέτει επαρκείς χοντες και στο ευρύ κοινό.».
συναλλακτικές ρυθμίσεις για την άσκηση των αρμοδι-
οτήτων του, μη θιγομένων των υποχρεώσεων που ανα- Άρθρο 83
λαμβάνει σύμφωνα με την ενωσιακή νομοθεσία. Εισάγεται νέο άρθρο 12 στο ν. 4425/2016 με τον τίτλο
2. Το Χρηματιστήριο Ενέργειας εφαρμόζει αποτελε- «Εκκαθάριση συναλλαγών στις Αγορές Ηλεκτρικής Ενέρ-
σματικούς μηχανισμούς και διαδικασίες σχετικά με τις γειας», το οποίο έχει ως εξής:
Αγορές Επόμενης Ημέρας και Ενδοημερήσιας Αγοράς «1. Η εκκαθάριση των συναλλαγών στις Αγορές Επό-
που διαχειρίζεται, για την τακτική παρακολούθηση της μενης Ημέρας και Ενδοημερήσιας διενεργείται από το
συμμόρφωσης των Συμμετεχόντων με τους κανόνες Χρηματιστήριο Ενέργειας ή από άλλο Φορέα Εκκαθάρι-
τους που περιλαμβάνονται στον Κανονισμό του. Προ- σης, σύμφωνα με τους παρακάτω όρους ή από κεντρικό
κειμένου να εντοπίζονται οι παραβάσεις των κανόνων αντισυμβαλλόμενο του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012
του Κανονισμού του, οι ανώμαλες συνθήκες διαπραγμά- που έχει λάβει άδεια στην Ελλάδα σύμφωνα με το άρ-
τευσης και οι συμπεριφορές που ενδέχεται να συνιστούν θρο 100 του ν. 4209/2013 (Α΄253), εφαρμοζόμενων σε
κατάχρηση της αγοράς, παρακολουθεί τις συναλλαγές κάθε περίπτωση των προβλέψεων του Κανονισμού (ΕΕ)
που καταρτίζονται στις Αγορές Επόμενης Ημέρας και αριθ. 2015/1222. Η εκκαθάριση των συναλλαγών στην
Αγορά Εξισορρόπησης διενεργείται από τον Διαχειρι- την αξιοπιστία των ως άνω προσώπων. Ο Φορέας Εκ-
στή του ΕΣΜΗΕ. Ο διαχειριστής του ΕΣΜΗΕ μπορεί να καθάρισης δημοσιοποιεί πληροφορίες σχετικά με το
αναθέτει λειτουργίες του που αφορούν την εκκαθάριση ιδιοκτησιακό καθεστώς και ιδίως την ταυτότητα και την
των συναλλαγών στην Αγορά Εξισορρόπησης σε Φορέα έκταση των συμφερόντων των προσώπων που είναι σε
Εκκαθάρισης ή σε κεντρικό αντισυμβαλλόμενο του Κα- θέση να ασκήσουν ουσιαστική επιρροή στη διοίκηση
νονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012 που έχει λάβει άδεια στην και διαχείρισή του. Ο Φορέας Εκκαθάρισης δημοσιοποιεί
Ελλάδα σύμφωνα με το άρθρο 100 του ν. 4209/2013 με τον ίδιο τρόπο και κάθε αλλαγή στα στοιχεία αυτά.
(Α΄253) στο πλαίσιο συμφωνίας εξωτερικής ανάθεσης 8. Για κάθε μεταβίβαση μετοχών του Φορέα Εκκαθά-
(outsourcing). Ο διαχειριστής του ΕΣΜΗΕ υποβάλλει τη ρισης, συνεπεία της οποίας το ποσοστό συμμετοχής
σχετική σύμβαση εξωτερικής ανάθεσης στην ΡΑΕ. Η ΡΑΕ μετόχου φθάνει ή υπερβαίνει το 20%, 1/3, 50% ή 2/3
μπορεί να αντιταχθεί στη χρήση υπηρεσιών εξωτερικής του μετοχικού κεφαλαίου του απαιτείται προηγούμενη
ανάθεσης σε περίπτωση που αυτό κρίνεται αναγκαίο για έγκριση της ΡΑΕ. Για τη χορήγηση της έγκρισης αυτής,
λόγους διαφύλαξης της ομαλής λειτουργίας της ενερ- η ΡΑΕ ελέγχει την καταλληλότητα του προσώπου που
γειακής αγοράς. αποκτά τις μετοχές. Η απόκτηση μετοχών σύμφωνα με το
2. Η εκκαθάριση των συναλλαγών στις Αγορές Ηλε- προηγούμενο εδάφιο χωρίς την προηγούμενη έγκριση
κτρικής Ενέργειας αφορά ιδίως τις εξής λειτουργίες: της ΡΑΕ έχει ως συνέπεια τη στέρηση του δικαιώματος
α) τον υπολογισμό με διαφανή τρόπο των ποσοτήτων ψήφου στη γενική συνέλευση.
πώλησης και αγοράς ενέργειας και ισχύος και των αντί- 9. Η ΡΑΕ ελέγχει την αξιοπιστία και την πείρα των με-
στοιχων θέσεων για τις ποσότητες αυτές, συμπεριλαμβα- λών του διοικητικού συμβουλίου και των προσώπων που
νομένου του υπολογισμού των καθαρών υποχρεώσεων, πραγματικά διευθύνουν τη δραστηριότητα του Φορέα
β) τον υπολογισμό της χρηματικής αξίας των χρεώ- Εκκαθάρισης, που είναι επιφορτισμένα με τις δραστηριό-
σεων και πιστώσεων των Συμμετεχόντων στις Αγορές τητες της εκκαθάρισης ή που είναι σε θέση να ασκήσουν
Ηλεκτρικής Ενέργειας, άμεσα ή έμμεσα ουσιαστική επιρροή στη διοίκηση και
γ) την ανάληψη και διαχείριση του πιστωτικού κινδύ- στη διαχείριση του, καθώς και των προσώπων που κατέ-
νου των συναλλαγών στο πλαίσιο της λειτουργίας των χουν ειδική συμμετοχή κατά την έννοια της περίπτωσης
Αγορών Ηλεκτρικής Ενέργειας και τη διευθέτηση τυχόν ιζ του άρθρου 5, για τη διασφάλιση της ορθής και συνε-
ελλείμματος των συναλλαγών αυτών. τής διοίκησης και λειτουργίας των δραστηριοτήτων της
3. Στις εργασίες που ασκεί το Χρηματιστήριο Ενέργειας εκκαθάρισης. Έγκριση της ΡΑΕ απαιτείται και για κάθε
ή άλλος Φορέας Εκκαθάρισης ή κεντρικός αντισυμβαλ- αλλαγή των προσώπων του προηγουμένου εδαφίου.
λόμενος, ανάλογα με την περίπτωση, περιλαμβάνεται 10. Η ΡΑΕ δεν εγκρίνει τις μεταβιβάσεις μετοχών της
και ο διακανονισμός των συναλλαγών στις Αγορές Ηλε- παρ. 9 του παρόντος άρθρου ή τις αλλαγές των προσώ-
κτρικής Ενέργειας. Ο διακανονισμός αφορά τη διευθέ- πων της παρ. 10 εάν έχει αντικειμενικούς και εξακριβω-
τηση του οικονομικού αποτελέσματος της εκκαθάρισης μένους λόγους να θεωρεί ότι η μεταβίβαση αποτελεί
των ως άνω συναλλαγών και την εκτέλεση τραπεζικών απειλή για την ορθή και συνετή διοίκηση και διαχείριση
πράξεων χρέωσης και πίστωσης του λογαριασμού των του Φορέα Εκκαθάρισης.
Συμμετεχόντων, ως και κάθε άλλη συναφή εργασία. 11. Με απόφασή της η ΡΑΕ μπορεί να εξειδικεύει τις
4. Την ιδιότητα του Φορέα Εκκαθάρισης μπορεί να προϋποθέσεις και τη διαδικασία και να καθορίζει τους
αναλάβει νομικό πρόσωπο που ιδρύεται από το Χρημα- ειδικότερους όρους για τη χορήγηση της έγκρισης της
τιστήριο Ενέργειας ή και από το Διαχειριστή του ΕΣΜΗΕ παρ. 5 του παρόντος, περιλαμβανομένων των όρων για
ή/και από τρίτο πρόσωπο μετά από έγκριση της ΡΑΕ. την έγκριση της καταλληλότητας των μελών του διοικη-
Η έγκριση χορηγείται εφόσον πληρούνται οι προϋπο- τικού συμβουλίου και των προσώπων που πραγματικά
θέσεις των διατάξεων των παραγράφων 2, 3 και 5 έως 7 διευθύνουν τη δραστηριότητα του Φορέα Εκκαθάρισης,
και 9 έως 12 του παρόντος άρθρου και των διατάξεων των προσώπων που ασκούν ουσιαστική επιρροή στη
του άρθρου 13 του παρόντος νόμου. διοίκηση και διαχείριση των δραστηριοτήτων εκκαθάρι-
5. Ο Φορέας Εκκαθάρισης λειτουργεί με τη μορφή σης και των μετόχων του, ως και κάθε άλλο τεχνικό θέμα
ανώνυμης εταιρείας και διέπεται από τις διατάξεις της ή αναγκαία λεπτομέρεια.
νομοθεσίας για τις ανώνυμες εταιρείες, εκτός αν επιμέ- 12. Ο τακτικός και έκτακτος έλεγχος του Φορέα Εκ-
ρους διατάξεις του παρόντος νόμου εισάγουν αποκλίσεις καθάρισης, ο οποίος προβλέπεται από τις διατάξεις για
από αυτές. τις ανώνυμες εταιρείες, ασκείται από δύο (2) ορκωτούς
6. Το ελάχιστο μετοχικό κεφάλαιο του Φορέα Εκκαθά- ελεγκτές. Οι καταχωρίσεις που προβλέπονται από τις
ρισης ανέρχεται σε ένα εκατομμύριο (1.000.000) ευρώ, το διατάξεις της νομοθεσίας για τις ανώνυμες εταιρείες γί-
οποίο, προκειμένου για την έγκριση της λειτουργίας του, νονται στο Γενικό Εμπορικό Μητρώο.
θα πρέπει να έχει κατατεθεί προηγουμένως εξ ολοκλή- 13. Σε περίπτωση ανάθεσης από το Χρηματιστήριο
ρου τοις μετρητοίς σε ειδικό λογαριασμό σε πιστωτικό Ενέργειας της εκκαθάρισης των συναλλαγών στις Αγο-
ίδρυμα που λειτουργεί στην Ελλάδα. ρές Επόμενης Ημέρας και Ενδοημερήσιας σε κεντρικό
7. Οι μετοχές του Φορέα Εκκαθάρισης είναι ονομαστι- αντισυμβαλλόμενο του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012
κές. Μέτοχος του Φορέα Εκκαθάρισης είναι το Χρημα- που έχει λάβει άδεια στην Ελλάδα σύμφωνα με το άρ-
τιστήριο Ενέργειας ή άλλα πρόσωπα μετά από έγκριση θρο 100 του ν. 4209/2013, η εκκαθάριση διενεργείται
της ΡΑΕ. Για τη χορήγηση της έγκρισης η ΡΑΕ ελέγχει σύμφωνα με τις διατάξεις του ως άνω Κανονισμού και
συμπληρωματικώς με τις διατάξεις του παρόντος νόμου. που τις διέπει. Η Τράπεζα της Ελλάδος, προκειμένου για
Για την ανάληψη της εκκαθάρισης από κεντρικό αντι- τα πιστωτικά ιδρύματα και η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς,
συμβαλλόμενο τηρείται η διαδικασία του άρθρου 16 προκειμένου για τις ΑΕΠΕΥ του νόμου για την ενσωμά-
του παρόντος νόμου. Στην περίπτωση αυτή, ο κεντρικός τωση της Οδηγίας MiFID II, θέτουν με αντίστοιχες αποφά-
αντισυμβαλλόμενος διαθέτει Κανονισμό εκκαθάρισης σεις τους ειδικά κριτήρια για την επάρκεια συμμετοχής
που προσδιορίζεται κατ΄ ελάχιστο περιεχόμενο σύμφω- των ως άνω εποπτευόμενων από αυτές προσώπων κα-
να με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 18 τηρουμένων και θορίζοντας και τη διαδικασία εγκρίσεως που θα πρέπει
των απαραίτητων διατάξεων του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. να ακολουθείται για τη συμμετοχή αυτή.
648/2012 και του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 153/2013. Τα γ) να έχει συνάψει τις απαραίτητες συμφωνίες με τον
Εκκαθαριστικά μέλη του κεντρικού αντισυμβαλλομένου Διαχειριστή του ΕΣΜΗΕ για τη διασφάλιση ομαλών και
και κάθε άλλο πρόσωπο στο οποίο αφορά ο Κανονισμός αποτελεσματικών συνθηκών διακανονισμού και φυσι-
εκκαθάρισης οφείλουν να συμμορφώνονται προς τις κής παράδοσης ενέργειας. Τα Εκκαθαριστικά Μέλη οφεί-
υποχρεώσεις τους που απορρέουν από αυτόν. Με τον λουν να συμμορφώνονται με τις ρυθμίσεις του Κώδικα
Κανονισμό καθορίζονται οι συνέπειες που επέρχονται Διαχείρισης ΕΣΜΗΕ και του Κανονισμού Αγοράς Εξισορ-
σε περίπτωση παράβασης των κανόνων του. Το Διοικη- ρόπησης και άλλων συναφών ρυθμίσεων απευθείας ή
τικό Συμβούλιο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, μετά από μέσω των συμμετεχόντων στα συστήματα του εν λόγω
σύμφωνη γνώμη της ΡΑΕ, εγκρίνει τον Κανονισμό του Διαχειριστή
κεντρικού αντισυμβαλλομένου ως προς τη νομιμότητα 2. Ο Φορέας Εκκαθάρισης εκδίδει Κανονισμό που
του, ως και κάθε τροποποίηση αυτού. Οι αποφάσεις της προσδιορίζεται κατ΄ ελάχιστο περιεχόμενο σύμφωνα
παραγράφου αυτής δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 18 του παρόντος νόμου.
Κυβερνήσεως. Από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της Ο Κανονισμός περιλαμβάνει διαφανείς και χωρίς δια-
εγκριτικής απόφασης της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, ο κρίσεις κανόνες, οι οποίοι βασίζονται σε αντικειμενικά
Κανονισμός και οι τροποποιήσεις του ισχύουν έναντι των κριτήρια, όσον αφορά στην πρόσβαση των Εκκαθαριστι-
προσώπων που αναφέρονται στην παρούσα παράγρα- κών Μελών στις διαδικασίες εκκαθάρισης. Τα Εκκαθαρι-
φο. Ο κεντρικός αντισυμβαλλόμενος υποβάλλει στην στικά Μέλη και κάθε άλλο πρόσωπο στο οποίο αφορά
Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και στην ΡΑΕ κάθε εκτελεστι- ο Κανονισμός οφείλουν να συμμορφώνονται προς τις
κή απόφαση που εκδίδει σε εφαρμογή του Κανονισμού υποχρεώσεις τους που απορρέουν από αυτόν. Με τον
του.». Κανονισμό καθορίζονται οι συνέπειες που επέρχονται σε
περίπτωση παράβασης των κανόνων του. Η ΡΑΕ εγκρίνει
Άρθρο 84 τον Κανονισμό του Φορέα Εκκαθάρισης ταυτόχρονα με
Εισάγεται νέο άρθρο 13 στο ν. 4425/2016 με τον τίτλο την έγκριση που παρέχει σύμφωνα με την παρ. 4 του
«Οργανωτικές και λειτουργικές ρυθμίσεις Φορέα Εκκα- άρθρου 12 του παρόντος νόμου για τη λειτουργία του
θάρισης», το οποίο έχει ως εξής: καθώς και κάθε τροποποίησή του. Οι αποφάσεις της πα-
«1. Ο Φορέας Εκκαθάρισης διαθέτει επαρκείς οργα- ραγράφου αυτής δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της
νωτικές ρυθμίσεις για την άσκηση των αρμοδιοτήτων Κυβερνήσεως. Από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της
του, εφαρμοζόμενων αναλογικά των διατάξεων των πα- εγκριτικής απόφασης της ΡΑΕ, ο Κανονισμός και οι τρο-
ραγράφων 1 έως 7 του άρθρου 10 του παρόντος νόμου ποποιήσεις του ισχύουν έναντι των προσώπων στα οποία
και επιπροσθέτως: αφορά σύμφωνα με τα ανωτέρω. Ο Φορέας Εκκαθάρισης
α) διαθέτει τους απαραίτητους μηχανισμούς για την υποβάλλει στην ΡΑΕ κάθε εκτελεστική απόφαση που
αποτροπή συστημικών κινδύνων και τη συμμόρφωσή εκδίδει σε εφαρμογή του Κανονισμού του.
του με τις περί του αμετάκλητου του διακανονισμού δι- 3. Στις περιπτώσεις όπου τις εργασίες της εκκαθάρισης
ατάξεις του ν. 2789/2000 (Α΄ 21), οι οποίες εφαρμόζονται συναλλαγών, σύμφωνα με τις διατάξεις των παρ. 1 έως
αναλογικά. 3 του άρθρου 12, διενεργεί το Χρηματιστήριο Ενέργει-
β) αναφορικά με την άσκηση των δραστηριοτήτων ας, ως Φορέας Εκκαθάρισης νοείται το Χρηματιστήριο
εκκαθάρισης και διακανονισμού των συναλλαγών στο Ενέργειας, εφαρμοζόμενου ως προς αυτό του συνόλου
πλαίσιο λειτουργίας του, λειτουργεί βάσει κανόνων που των σχετικών διατάξεων του παρόντος νόμου εκτός
διασφαλίζουν την ύπαρξη συνθηκών διαφάνειας, την αυτών των παραγράφων 5, 7 και 9 του άρθρου 12 του
ύπαρξη επαρκών και αποτελεσματικών όρων πρόσβα- παρόντος νόμου.
σης των Εκκαθαριστικών Μελών του ως και την ύπαρξη 4. Με απόφαση της ΡΑΕ δύναται να εξειδικεύονται
συνθηκών που επιτρέπουν την άνευ διακρίσεων πρό- οι προϋποθέσεις και τα κριτήρια της παρ. 1 ως και να
σβαση. Ως Εκκαθαριστικά Μέλη πρόσβαση μπορούν να ορίζονται τυχόν πρόσθετα, λαμβάνοντας ιδίως υπόψη
έχουν, πέραν των Συμμετεχόντων στις Αγορές Ενέργειας, τους εγγενείς κινδύνους της εκκαθάρισης και την ανάγκη
πιστωτικά ιδρύματα του ν. 4261/2014 και επιχειρήσεις προστασίας της αγοράς».
επενδύσεων του νόμου για την ενσωμάτωση της Οδη-
γίας MiFID II που λειτουργούν νόμιμα στην Ελλάδα σύμ- Άρθρο 85
φωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις που τίθενται Εισάγεται νέο άρθρο 14 στο ν. 4425/2016 με τον τίτλο
με τον Κανονισμό του Φορέα Εκκαθάρισης. Η πρόσβαση «Ειδικές ρυθμίσεις», το οποίο έχει ως εξής:
των ως άνω πιστωτικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων «1. Ως προς τις εργασίες της εκκαθάρισης συναλλαγών,
επενδύσεων θα πρέπει να επιτρέπεται με βάση το δίκαιο σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 1 έως 3 του
άρθρου 12 που διενεργείται σύμφωνα με τον παρόντα ρίζει στον Κανονισμό του τη διαδικασία βάσει της οποίας
νόμο από Φορέα Εκκαθάρισης ή κεντρικό αντισυμβαλ- υπολογίζει το ύψος των μέγιστων προχρηματοδοτημέ-
λόμενο του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012 που έχει νων χρηματοοικονομικών πόρων του που διαθέτει για
λάβει άδεια στην Ελλάδα, εφαρμόζονται αναλογικά: την κάλυψη ζημιών σύμφωνα με τα ανωτέρω. Εάν την
α) οι διατάξεις του ν. 3301/2004 (Α΄ 263), ως προς τις εκκαθάριση διενεργεί κεντρικός αντισυμβαλλόμενος του
τυχόν ασφάλειες που καταθέτουν οι συμμετέχοντες Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012, ως προς τις ως άνω προ-
στην εκκαθάριση συναλλαγών στις Αγορές Ηλεκτρικής βλέψεις και τις γραμμές άμυνας του κεντρικού αντισυμ-
Ενέργειας, βαλλομένου εφαρμόζονται οι διατάξεις του Κανονισμού
β) οι διατάξεις του ν. 2789/2000 (Α΄ 21), ως προς τη λει- (ΕΕ) αριθ. 648/2012.
τουργία των συστημάτων του Φορέα Εκκαθάρισης ή του γ) Εάν πρόκειται για αθέτηση υποχρεώσεων φυσικής
κεντρικού αντισυμβαλλομένου. Η Τράπεζα της Ελλάδος παράδοσης, επιλαμβάνεται ο Διαχειριστής του ΕΣΜΗΕ
ασκεί τις εξουσίες και αρμοδιότητές της επίβλεψης του για τη διενέργεια των απαραίτητων πράξεων κάλυψης ή
ν. 2789/2000 και ως προς τα συστήματα των ως άνω Φο- εξισορρόπησης του ελλείμματος σύμφωνα με τα ειδικό-
ρέων Εκκαθάρισης και κεντρικών αντισυμβαλλομένων. τερα προβλεπόμενα στο άρθρο 17 και στον Κανονισμό
2. Ο Φορέας Εκκαθάρισης δύναται, για λόγους κάλυ- αυτού, καταλογίζοντας το σχετικό κόστος στο υπερήμε-
ψης κινδύνου ως προς τις δραστηριότητες εκκαθάρισης ρο Εκκαθαριστικό Μέλος. Για την κάλυψη του σχετικού
που ασκεί, να συστήνει κεφάλαιο εκκαθάρισης εφαρ- κόστους ασκούνται από τον Φορέα Εκκαθάρισης ή τον
μοζόμενων αναλογικά των διατάξεων των άρθρων 76 κεντρικό αντισυμβαλλόμενο, κατά περίπτωση, και τον
παράγραφοι 1 έως 5 και 82 του ν. 3606/2007 (Α΄195). Διαχειριστή του ΕΣΜΗΕ τα δικαιώματα των περιπτώσεων
Στην περίπτωση κεντρικού αντισυμβαλλομένου η σύ- α΄ και β΄.
σταση κεφαλαίου εκκαθάρισης γίνεται σύμφωνα με τις 4. Ο Φορέας Εκκαθάρισης μπορεί σε κάθε περίπτωση
διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012 εφαρμο- να υιοθετεί μέτρα και ρυθμίσεις αντίστοιχα με αυτά που
ζόμενων των ως άνω διατάξεων του ν. 3606/2007 συ- προβλέπονται στις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ.
μπληρωματικά. 648/2012. Τα σχετικά μέτρα και ρυθμίσεις θα πρέπει να
3. Σε περίπτωση υπερημερίας Εκκαθαριστικού Μέλους καθορίζονται στον Κανονισμό εκκαθάρισης του Φορέα
ως προς την εκπλήρωση των υποχρεώσεών του εκκαθά- Εκκαθάρισης.
ρισης ή διακανονισμού σε σχέση με τις συναλλαγές στις 5. Σε περίπτωση αφερεγγυότητας Εκκαθαριστικού
Αγορές Ηλεκτρικής Ενέργειας, ισχύουν τα εξής: Μέλους κατά τις διατάξεις του ν. 2789/2000 αναλογικά
α) Εάν πρόκειται για αθέτηση οικονομικών υποχρεώ- εφαρμοζόμενων, έναντι των υποχρεώσεών του προς τον
σεων σχετιζόμενων με τις συναλλαγές που το Εκκαθα- Φορέα Εκκαθάρισης ή τον κεντρικό αντισυμβαλλόμενο
ριστικό Μέλος εκκαθαρίζει, ο Φορέας Εκκαθάρισης ή ο ή τον Διαχειριστή του ΕΣΜΗΕ, οι πράξεις εκκαθάρισης,
κεντρικός αντισυμβαλλόμενος δικαιούται: διακανονισμού, διενέργειας συναλλαγών κάλυψης και
i) να προβαίνει στις απαραίτητες ενέργειες κάλυψης εκκαθαριστικού συμψηφισμού, περιλαμβανομένης και
ή εκκαθαριστικού συμψηφισμού, όπου συντρέχει περί- της παροχής από το Εκκαθαριστικό Μέλος ασφαλειών
πτωση, εφαρμοζομένων αναλογικά των διατάξεων του υπέρ του Φορέα Εκκαθάρισης ή του κεντρικού αντισυμ-
ν. 3301/2004, βαλλομένου, είναι καθ` όλα έγκυρες και αντιτάξιμες ένα-
ii) να προβαίνει σε χρήση ή εκποίηση ή κτήση κυριό- ντι παντός τρίτου, εφόσον αφορούν σε εκκρεμότητες του
τητας των ασφαλειών που έχει λάβει από αυτό κατ΄ ανα- αφερέγγυου προς τον Φορέα Εκκαθάρισης, τον κεντρικό
λογική εφαρμογή των άρθρων 4 έως 6 του ν. 3301/2004 αντισυμβαλλόμενο ή τον Διαχειριστή του ΕΣΜΗΕ από
ως και συναλλαγές που έχουν καταρτιστεί πριν ο Φορέας Εκκα-
iii) να εισπράττει από τη μερίδα του Εκκαθαριστικού θάρισης ή ο κεντρικός αντισυμβαλλόμενος λάβει γνώση
Μέλους στο κεφάλαιο εκκαθάρισης, εφόσον υφίσταται, της έναρξης της διαδικασίας αφερεγγυότητας σύμφωνα
τα απαιτούμενα ποσά για την κάλυψη των εκκρεμών με το ν. 2789/2000.
οφειλών του ή, σε περίπτωση μη επάρκειας της προς 6. Οι παρ. 1 και τα στοιχεία (ii) (iii) της περ. α της παρ. 3
κάλυψη της ζημίας, και από τις μερίδες των υπολοίπων εφαρμόζονται και στον Διαχειριστή του ΕΣΜΗΕ ως προς
Εκκαθαριστικών Μελών κατά τρόπο σύμμετρο (pro rata). την Αγορά Εξισορρόπησης.
β) Στην περίπτωση εκκαθάρισης μέσω κεντρικού αντι- 7. Ο Φορέας Εκκαθάρισης ή ο κεντρικός αντισυμβαλ-
συμβαλλομένου, η άσκηση των δικαιωμάτων του κεντρι- λόμενος κατά περίπτωση και ο Διαχειριστής του ΕΣΜΗΕ,
κού αντισυμβαλλομένου κατά του αθετήσαντος τις σχε- όπου τούτο απαιτείται για την αντιμετώπιση καταστάσε-
τικές οικονομικές υποχρεώσεις Εκκαθαριστικού Μέλους ων υπερημερίας ή αφερεγγυότητας ειδοποιούν αμέσως
γίνεται σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 648/2012 την ΡΑΕ, και εφόσον πρόκειται για κεντρικό αντισυμβαλ-
και συμπληρωματικώς με τις διατάξεις του παρόντος. λόμενο την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, για τις εν λόγω
Ο Φορέας Εκκαθάρισης διατηρεί επαρκείς διαθέσι- καταστάσεις ως και για τα μέτρα που έλαβαν για την
μους προχρηματοδοτημένους χρηματοοικονομικούς αντιμετώπισή τους.».
πόρους για την κάλυψη δυνητικών ζημιών σε περίπτωση
υπερημερίας Εκκαθαριστικού Μέλους, εφόσον οι ζημίες Άρθρο 86
αυτές υπερβαίνουν σε έκταση το σύνολο των εξασφαλί- Εισάγεται νέο άρθρο 15 στο ν. 4425/2016 με τον τίτλο
σεων που λαμβάνει ο Φορέας Εκκαθάρισης σύμφωνα με «Ενεργειακές Χρηματοπιστωτικές Αγορές», το οποίο έχει
τις παραγράφους 1 και 2. Ο Φορέας Εκκαθάρισης καθο- ως εξής:
«1. Το Χρηματιστήριο Ενέργειας δύναται να ενεργεί επί παραγώγων με υποχρεωτική φυσική παράδοση της
ως διαχειριστής αγοράς και να διαχειρίζεται Ενεργειακές ενέργειας την οποία διενεργεί το ίδιο το Χρηματιστήριο
Χρηματοπιστωτικές Αγορές μετά από άδεια της Επιτρο- Ενέργειας σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 15
πής Κεφαλαιαγοράς, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέ- του παρόντος νόμου. Στην περίπτωση αυτή, το Χρημα-
σεις που προβλέπονται στο νόμο για την ενσωμάτωση τιστήριο Ενέργειας καθορίζει τη λειτουργία της εκκαθά-
της Οδηγίας MiFID II, στον Κανονισμό (ΕΕ) 600/2014 ως ρισης των συναλλαγών σε ΜΟΔ επί των ως άνω παρα-
και στις εξουσιοδοτικές αυτών πράξεις που εκδίδονται γώγων στον Κανονισμό του που εκδίδεται και εγκρίνεται
για την εφαρμογή τους. Εφόσον η άδεια αφορά Ενερ- σύμφωνα με την παράγραφο 8 του άρθρου 10.».
γειακά Χρηματοπιστωτικά Μέσα διακανονιζόμενα με
φυσική παράδοση της ενέργειας, η άδεια της Επιτροπής Άρθρο 88
Κεφαλαιαγοράς χορηγείται μετά από εισήγηση της ΡΑΕ. 1. Το άρθρο 12 του ν. 4425/2016 αναριθμείται σε άρ-
2. Κατ΄ εξαίρεση, δεν απαιτείται η χορήγηση άδειας θρο 17 και τροποποιείται ως εξής:
που προβλέπεται στην παρ. 1, εφόσον το Χρηματιστή- α) η περίπτωση ιστ) της παρ. 2 αντικαθίσταται ως εξής:
ριο Ενέργειας αναλαμβάνει να ενεργεί αποκλειστικώς και «ιστ) Διαχειρίζεται την Αγορά Εξισορρόπησης, σύμφω-
μόνο ως μηχανισμός οργανωμένης διαπραγμάτευσης να με τις ειδικότερες διατάξεις του Κανονισμού Αγοράς
(ΜΟΔ) και μόνον επί παραγώγων με υποχρεωτική φυ- Εξισορρόπησης. Οι Συμμετέχοντες σε αυτήν έχουν υπο-
σική παράδοση της ενέργειας κατά τα ειδικότερα προ- χρέωση υποβολής προσφορών με υποχρέωση φυσικής
βλεπόμενα στο νόμο για την ενσωμάτωση της Οδηγίας παράδοσης τόσο στην Αγορά Ενέργειας Εξισορρόπησης
MiFID II και τον κατ΄ εξουσιοδότηση Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. όσο και στην Αγορά Ισχύος Εξισορρόπησης. Η διαχείρι-
2017/565 της Επιτροπής «για τη συμπλήρωση της οδηγίας ση της Αγοράς Εξισορρόπησης είναι αρμοδιότητα του
2014/65/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμ- Διαχειριστή του ΕΣΜΗΕ, ως υπευθύνου για την εξισορ-
βουλίου όσον αφορά τις οργανωτικές απαιτήσεις και τους ρόπηση του ΕΣΜΗΕ. Ο Διαχειριστής του ΕΣΜΗΕ διαθέτει
όρους λειτουργίας των επιχειρήσεων επενδύσεων, καθώς Κανονισμό Αγοράς Εξισορρόπησης που προσδιορίζεται
και τους ορισμούς που ισχύουν για τους σκοπούς της εν κατ΄ ελάχιστο περιεχόμενο σύμφωνα με τα προβλεπόμε-
λόγω οδηγίας». Στην περίπτωση αυτή, το Χρηματιστήριο να στο άρθρο 18. Ο Κανονισμός περιλαμβάνει διαφανείς
Ενέργειας καθορίζει τη λειτουργία του ΜΟΔ επί των ως και χωρίς διακρίσεις κανόνες, οι οποίοι βασίζονται σε
άνω παραγώγων στον Κανονισμό του που εκδίδεται και αντικειμενικά κριτήρια, όσον αφορά την πρόσβαση των
εγκρίνεται σύμφωνα με την παρ. 8 του άρθρου 10.». Συμμετεχόντων στην Αγορά Εξισορρόπησης. Οι Συμ-
μετέχοντες στην Αγορά Εξισορρόπησης και κάθε άλλο
Άρθρο 87 πρόσωπο στο οποίο αφορά ο Κανονισμός οφείλουν να
Εισάγεται νέο άρθρο 16 στο ν. 4425/2016 με τον τίτλο συμμορφώνονται προς τις υποχρεώσεις τους που απορ-
«Εκκαθάριση συναλλαγών Ενεργειακής Χρηματοπιστω- ρέουν από αυτόν. Με τον Κανονισμό καθορίζονται οι
τικής Αγοράς», το οποίο έχει ως εξής: συνέπειες που επέρχονται σε περίπτωση παράβασης
«1. Η εκκαθάριση των συναλλαγών Ενεργειακής Χρη- των κανόνων του. Η ΡΑΕ εγκρίνει τον Κανονισμό Αγο-
ματοπιστωτικής Αγοράς του Χρηματιστηρίου Ενέργειας ράς Εξισορρόπησης καθώς και κάθε τροποποίηση του.
διενεργείται από διαχειριστή συστήματος που έχει λάβει Οι αποφάσεις της παραγράφου αυτής δημοσιεύονται
άδεια από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς σύμφωνα με τα στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Από την ημερομη-
προβλεπόμενα στα άρθρα 72επ. του ν. 3606/2007, εφαρ- νία έναρξης ισχύος της εγκριτικής απόφασης της ΡΑΕ
μοζόμενων, όπου συντρέχει περίπτωση, των διατάξεων ο Κανονισμός και οι τροποποιήσεις του ισχύουν έναντι
του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012. των προσώπων στα οποία αφορά σύμφωνα με τα ανω-
2. Εφόσον η άδεια αφορά Ενεργειακά Χρηματοπιστω- τέρω. Ο Διαχειριστής του ΕΣΜΗΕ υποβάλλει στην ΡΑΕ
τικά Μέσα διακανονιζόμενα με φυσική παράδοση της κάθε εκτελεστική απόφαση που εκδίδει σε εφαρμογή
ενέργειας, για τη χορήγηση της άδειας απαιτείται προη- του Κανονισμού του.
γούμενη σύμφωνη γνώμη της ΡΑΕ, την οποία θα μπορεί «β) η περίπτωση ιζ΄ της παραγράφου 2 αντικαθίσταται
να αρνηθεί εφόσον κρίνει ότι δεν υφίστανται επαρκή ως εξής:
εχέγγυα για τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας «ιζ) Διαχειρίζεται τη συμφόρηση στα σύνορα των
των Αγορών Ηλεκτρικής Ενέργειας και την προστασία ζωνών προσφοράς και προσδιορίζει, σύμφωνα με τις
της από κινδύνους, που αφορούν στην εκπλήρωση των ειδικότερες διατάξεις του Κώδικα Διαχείρισης ΕΣΜΗΕ
συναλλαγών στο πλαίσιο λειτουργίας της Ενεργειακής και τα προβλεπόμενα στους Κανονισμούς (ΕΚ) 714/2009
Χρηματοπιστωτικής Αγοράς, λαμβάνοντας υπόψη την και (ΕΕ) 2015/1222, τα κριτήρια, τους κανόνες, τις διαδι-
ανάγκη συνεργασίας του διαχειριστή Συστήματος με κασίες που εφαρμόζει και τις συναλλαγές που διενεργεί
τους διαχειριστές του ΕΣΜΗΕ και του ΕΔΔΗΕ για τη δι- για τον υπολογισμό και την κατανομή της μακροχρόνιας
ασφάλιση συνθηκών ομαλού διακανονισμού των φυ- και βραχυχρόνιας μεταφορικής ικανότητας στα σύνορα
σικών παραδόσεων ενέργειας, εφαρμοζόμενων όπου των ζωνών προσφοράς στους Συμμετέχοντες.».
συντρέχει περίπτωση και των διατυπώσεων του Κανο- γ) Η περίπτωση ιη) της παρ. 2 αντικαθίσταται ως εξής:
νισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012. «Είναι αρμόδιος για τον υπολογισμό με διαφανή τρόπο
3. Η διαδικασία της παρ. 2 τηρείται και σε κάθε περί- των ποσοτήτων πώλησης και αγοράς ενέργειας και ισχύ-
πτωση μεταβολής ή επέκτασης της άδειας της παρ. 1. ος εξισορρόπησης, των ποσοτήτων αποκλίσεων, καθώς
4. Οι παράγραφοι 1 έως 3 δεν εφαρμόζονται στην πε- και των τιμών αγοραπωλησίας για τις συναλλαγές της
ρίπτωση εκκαθάρισης συναλλαγών σε ΜΟΔ και μόνον Αγοράς Εξισορρόπησης.».
δ) η περίπτωση ιθ΄ της παραγράφου 2 αντικαθίσταται κείμενης και ενωσιακής νομοθεσίας, τηρουμένων των
ως εξής: προβλέψεων στα άρθρα 15 και 16 του παρόντος νόμου.».
«ιθ) Είναι αρμόδιος για την εκκαθάριση και το διακα- β) η παράγραφος 2 καταργείται.
νονισμό των φυσικών παραδόσεων όπως ειδικότερα γ) Η παράγραφος 3 αναριθμείται σε παράγραφο 2 και
εξειδικεύεται στο άρθρο 12 και στον Κανονισμό Αγοράς αντικαθίσταται ως εξής:
Εξισορρόπησης σύμφωνα και με τα ειδικότερα προβλε- «2. Στον Κανονισμό του Χρηματιστηρίου Ενέργειας
πόμενα στην ως άνω ενωσιακή νομοθεσία.». και στον Κανονισμό Αγοράς Εξισορρόπησης καθορίζο-
ε) το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 3 αντικαθίσταται νται οι όροι και οι προϋποθέσεις λειτουργίας της Αγοράς
ως εξής: Επόμενης Ημέρας, Ενδοημερήσιας Αγοράς και Αγοράς
«Ο Διαχειριστής του ΕΣΜΗΕ δύναται να συστήνει ή να Εξισορρόπησης, αντίστοιχα. Οι Κανονισμοί περιλαμβά-
συμμετέχει σε εταιρείες ή να αναθέτει σε ένα ή περισ- νουν διαφανείς και χωρίς διακρίσεις κανόνες, οι οποίοι
σότερα τρίτα μέρη το σύνολο ή μέρος οποιουδήποτε βασίζονται σε αντικειμενικά κριτήρια, όσον αφορά στην
καθήκοντος που του ανατίθεται, στην περίπτωση που πρόσβαση των Συμμετεχόντων στις Αγορές Ηλεκτρικής
το τρίτο μέρος μπορεί να εκτελέσει την αντίστοιχη λει- Ενέργειας. Οι Συμμετέχοντες και κάθε άλλο πρόσωπο
τουργία τουλάχιστον εξίσου αποδοτικά με τον Διαχειρι- στο οποίο αφορούν οι Κανονισμοί οφείλουν να συμμορ-
στή. Ο Διαχειριστής του ΕΣΜΗΕ παραμένει αποκλειστικά φώνονται προς τις υποχρεώσεις τους που απορρέουν
αρμόδιος για την άρτια και ορθή εκτέλεση των σχετικών από αυτούς. Με τους Κανονισμούς καθορίζονται οι συ-
εργασιών και λειτουργιών και για το σκοπό αυτό διασφα- νέπειες που επέρχονται σε περίπτωση παράβασης των
λίζει τη συμμόρφωση κάθε τρίτου με τις υποχρεώσεις κανόνων τους. Ιδίως καθορίζονται τα ακόλουθα:
που απορρέουν από τον παρόντα νόμο, συμπεριλαμ- α) Οι Συμμετέχοντες, οι προϋποθέσεις και η διαδικασία
βανομένης της διασφάλισης της πρόσβασης της ΡΑΕ εγγραφής και συμμετοχής τους, καθώς και ο τύπος και ο
σε πληροφορίες που απαιτούνται για την άσκηση των χρόνος υποβολής των εντολών συναλλαγών.
αρμοδιοτήτων της.». β) Οι υποχρεώσεις και τα δικαιώματα των Συμμετεχό-
στ) η παράγραφος 4 αντικαθίσταται ως εξής: ντων, καθώς και η συνεργασία τους με το Χρηματιστήριο
«4. Ο Διαχειριστής του ΕΣΜΗΕ επιτρέπεται να συνά- Ενέργειας και τον Διαχειριστή του ΕΣΜΗΕ και με σκοπό
πτει, κατόπιν διαγωνισμού ή μέσω συμμετοχής του στις την ομαλή λειτουργία της.
Αγορές Ενέργειας, στο πλαίσιο της λειτουργίας των Αγο- γ) Διατάξεις που αφορούν τις υποχρεώσεις και τη λει-
ρών Ηλεκτρικής Ενέργειας και των Ενεργειακών Χρη- τουργία των Φορέων Σωρευτικής Εκπροσώπησης, όπου
ματοπιστωτικών Αγορών, συμβάσεις αγοραπωλησίας
συντρέχει περίπτωση.
ηλεκτρικής ενέργειας, περιλαμβανομένων συμβάσεων
δ) Τυχόν εξειδίκευση και συμπλήρωση των αρμοδιο-
διαχείρισης της ζήτησης, μόνον εφόσον αυτό απαιτείται
τήτων των Διαχειριστών, όπως καθορίζονται στα άρθρα
για την παροχή των επικουρικών υπηρεσιών, την κάλυψη
9, 10, 11, 12 και 13 του παρόντος νόμου και στις λοιπές
απωλειών του Συστήματος, καθώς και για τις ανάγκες
διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας.
εξισορρόπησης των αποκλίσεων παραγωγής - ζήτησης
ε) Το πλαίσιο συνεργασίας μεταξύ του Χρηματιστηρίου
κατά τη λειτουργία του Συστήματος σε πραγματικό
Ενέργειας και του Διαχειριστή του ΕΣΜΗΕ με λοιπούς
χρόνο, στο πλαίσιο των ρυθμίσεων του Κανονισμού του
φορείς, ιδίως όσον αφορά τις απαιτήσεις ανταλλαγής
Χρηματιστηρίου Ενέργειας καθώς και του Κανονισμού
Αγοράς Εξισορρόπησης.». δεδομένων και τις διεπαφές των σχετικών αγορών.
ζ) η παραράγραφος 5 αντικαθίσταται ως εξής: στ) Ο τρόπος, η διαδικασία και οι όροι συνεργασίας
«5. Ο Διαχειριστής του ΕΣΜΗΕ συνεργάζεται με το Χρη- μεταξύ του Διαχειριστή του ΕΣΜΗΕ και του Χρηματιστη-
ματιστήριο Ενέργειας και το Φορέα Εκκαθάρισης ή και ρίου Ενέργειας για την ομαλή λειτουργία των Αγορών
κεντρικό αντισυμβαλλόμενο, σύμφωνα με τις διατάξεις Ηλεκτρικής Ενέργειας σε συνάρτηση με την αδιάκοπη,
των σχετικών Κανονισμών τους.». αξιόπιστη και οικονομικά αποδοτική λειτουργία του
η) Η παράγραφς 9 καταργείται. ΕΣΜΗΕ.
ζ) Οι κανόνες και οι διαδικασίες διεξαγωγής των συναλ-
Άρθρο 89 λαγών και οι όροι σύνδεσης αυτών με την εκκαθάριση
Το άρθρο 13 του ν. 4425/2016 καταργείται. όπως διενεργείται από το Χρηματιστήριο ή τον Φορέα
Εκκαθάρισης ή τον κεντρικό αντισυμβαλλόμενο ή τον
Άρθρο 90 Διαχειριστή του ΕΣΜΗΕ.
Το άρθρο 14 του ν. 4425/2016 αναριθμείται σε άρθρο η) Η τήρηση των αναγκαίων λογαριασμών για τη λει-
18 και τροποποιείται ως εξής: τουργία των κατά περίπτωση Αγορών και τη διευθέτηση
α) η παράγραφος 1 αντικαθίσταται ως εξής: των συναλλαγών και ο φορέας διαχείρισής τους.
«1. Ο Κανονισμός του Χρηματιστηρίου Ενέργειας, ο θ) Ο τρόπος, η έκταση, οι όροι και οι προϋποθέσεις
Κανονισμός Εκκαθάρισης και ο Κανονισμός Αγοράς Εξι- σύμφωνα με τους οποίους, κατά την κατανομή του
σορρόπησης, όπως εκδίδονται με βάση τον παρόντα φορτίου στις διαθέσιμες εγκαταστάσεις παραγωγής, ο
νόμο, συμμορφώνονται με τις προβλέψεις του ενωσια- Διαχειριστής του ΕΣΜΗΕ δίνει προτεραιότητα:
κού δικαίου. Ως προς τους Κανονισμούς που εκδίδονται αα) Στις εγκαταστάσεις παραγωγής που χρησιμο-
για τη λειτουργία των Ενεργειακών Χρηματοπιστωτικών ποιούν ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, καθώς και στις
Αγορών και την εκκαθάριση των συναλλαγών που διε- εγκαταστάσεις Σ.Η.Θ.Υ.Α., σύμφωνα με το άρθρο 9 του
νεργούνται μέσω αυτών εφαρμόζονται οι διατάξεις της ν. 3468/2006.
ββ) Σε εγκαταστάσεις παραγωγής που χρησιμοποιούν μηχανισμών εικονικών εγκαταστάσεων ηλεκτροπαραγω-

πρωτογενή ενέργεια από εγχώρια ενεργειακά καύσιμα γής, δια των οποίων, είτε καθίσταται διαθέσιμη ορισμένη
μέχρι ποσοστού 15% της συνολικής ποσότητας πρωτο- ποσότητα ηλεκτρικής ενέργειας, είτε παρέχεται πρόσβα-
γενούς ενέργειας, η οποία είναι αναγκαία για την παρα- ση σε τμήμα του παραγωγικού δυναμικού για ορισμένο
γωγή της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται στην χρονικό διάστημα.».
ελληνική επικράτεια κατά τη διάρκεια ενός (1) ημερολο- στ) η παράγραφος 8 αντικαθίσταται ως εξής:
γιακού έτους. «8. Το Χρηματιστήριο Ενέργειας, ο Φορέας Εκκαθά-
ι) Οι διαδικασίες έγκρισης από τη ΡΑΕ και ανάκτησης ρισης και ο Διαχειριστής του ΕΣΜΗΕ δημοσιοποιούν
από το Χρηματιστήριο Ενέργειας και το Διαχειριστή του μέσω της ιστοσελίδας τους κάθε τεχνική απόφαση που
ΕΣΜΗΕ των τελών ή άλλων χρεώσεων για το κόστος λει- εκδίδουν σε εφαρμογή του Κανονισμού τους ως και κάθε
τουργίας των Αγορών Ηλεκτρικής Ενέργειας. διευκρινιστική οδηγία της εφαρμογής.».
ια) Η επιβολή μέτρων και οι συνέπειες που επιφέρει η ζ) η παράγραφος 9 καταργείται.
παραβίαση του Κανονισμού του Χρηματιστηρίου Ενέρ- η) η παράγραφος 10, η οποία αναριθμείται σε παρ. 9,
γειας, ως και του Κανονισμού Αγοράς Εξισορρόπησης. αντικαθίσταται ως εξής.
ιβ) Οι κανόνες για τη διασφάλιση της αδιάλειπτης, «9. Στον Κανονισμό του Χρηματιστηρίου Ενέργειας
απρόσκοπτης και ασφαλούς λειτουργίας των πληρο- καθορίζονται και εξειδικεύονται επιπλέον ως προς την
φοριακών συστημάτων που διαθέτει το Χρηματιστήριο Αγορά Επόμενης Ημέρας ιδίως τα ακόλουθα:».
Ενέργειας και ο Διαχειριστής του ΕΣΜΗΕ. α) Η διαδικασία για την καταχώρηση των ποσοτήτων
ιγ) Ο τρόπος και η διαδικασία δημοσιοποίησης των ενέργειας που έχουν αποτελέσει αντικείμενο συναλλα-
απαραίτητων πληροφοριών για τη λειτουργία των κατά γής σε Ενεργειακά Χρηματοπιστωτικά Μέσα στην Ενερ-
περίπτωση Αγορών Ηλεκτρικής Ενέργειας και τη συμ- γειακή Χρηματοπιστωτική Αγορά του Χρηματιστηρίου
μετοχή σε αυτές. Ενέργειας ή και σε άλλα ενεργειακά προϊόντα χονδρικής
ιδ) Ο τρόπος και η διαδικασία προστασίας των εμπορι- που διενεργήθηκαν εκτός της ως άνω Αγοράς.
κά ευαίσθητων δεδομένων των Συμμετεχόντων. β) Οι διαδικασίες που ακολουθούνται από τον ΟΔΑΗΕ
ιε) Η διαδικασία εξωδικαστικής επίλυσης των διαφο- και τον Διαχειριστή του ΕΣΜΗΕ για την επίτευξη της σύ-
ρών μεταξύ των Συμμετεχόντων και του Χρηματιστηρίου ζευξης της ενιαίας αγοράς επόμενης ημέρας, σύμφωνα
με τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΕ) 2015/1222.
Ενέργειας ή του Διαχειριστή του ΕΣΜΗΕ κατά περίπτωση.
γ) Οι διαδικασίες ελέγχου της τήρησης του ανώτατου
ιστ) Κάθε άλλη ρύθμιση απαραίτητη για την εύρυθμη,
ποσοστού συμμετοχής κάθε συμμετέχοντα σε συναλλα-
διαφανή και αποδοτική λειτουργία κάθε Αγοράς Ηλε-
γές, σύμφωνα με την παρ. 6.».
κτρικής Ενέργειας.
θ) το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 11, η οποία ανα-
δ) εισάγεται νέα παράγραφος 3 ως εξής:
ριθμείται σε παράγραφι 10 αντικαθίσταται ως εξής:
«3. Με τον Κανονισμό Εκκαθάρισης που εκδίδεται σύμ-
«Στον Κανονισμό του Χρηματιστηρίου Ενέργειας κα-
φωνα με τον παρόντα νόμο, ρυθμίζονται ιδίως θέματα
θορίζονται και εξειδικεύονται επιπλέον ως προς την Εν-
σχετικά με τις διαδικασίες εκκαθάρισης ή διακανονισμού δοημερήσια Αγορά ιδίως τα ακόλουθα:».
που εφαρμόζει ο Φορέας Εκκαθάρισης ή ο κεντρικός ι) η παράγραφος 12 αναριθμείται σε παράγραφο 11.
αντισυμβαλλόμενος ανάλογα με την περίπτωση, τους
κανόνες πρόσβασης στην εκκαθάριση, τις υποχρεώσεις Άρθρο 91
των Εκκαθαριστικών μελών, τους κανόνες διαχείρισης 1. Εισάγεται νέο Υποκεφάλαιο Γ΄ στο ν. 4425/2016 με
κινδύνου για τη διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας του τον τίτλο «Οργάνωση της αγοράς φυσικού αερίου και
συστήματος καθώς και την ύπαρξη των εξασφαλίσεων των Περιβαλλοντικών Αγορών.»
που λαμβάνει ο Φορέας Εκκαθάρισης ή ο Κεντρικός αντι- 2. Εισάγεται νέο άρθρο 19 υπό τον τίτλο «Αγορές Φυ-
συμβαλλόμενος κατά περίπτωση για τις ανάγκες της εκ- σικού Αερίου και Περιβαλλοντικές Αγορές», το οποίο
καθάρισης, εφαρμοζόμενων όπου συντρέχει περίπτωση έχει ως εξής:
των προβλέψεων του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 648/2012.» «1. Το Χρηματιστήριο Ενέργειας που λειτουργεί σύμ-
ε) η παράγραφος 5 αντικαθίσταται ως εξής: φωνα με τις διατάξεις του Υποκεφαλαίου Β΄ του παρό-
«5. Πέραν των ρυθμιστικών μέτρων που λαμβάνονται ντος νόμου, δύναται να διαχειρίζεται Αγορές Φυσικού
από τη ΡΑΕ βάσει του άρθρου 23 του ν. 4001/2011, στους Αερίου καθώς και Περιβαλλοντικές Αγορές. Για τη λει-
Κανονισμούς δύναται να προβλέπονται περαιτέρω μέτρα τουργία των Αγορών Φυσικού Αερίου καθώς και των
που αποβλέπουν στην εύρυθμη λειτουργία της αγοράς Περιβαλλοντικών Αγορών απαιτείται έγκριση από την
ηλεκτρικής ενέργειας και στην προώθηση του αποτελε- ΡΑΕ εφαρμοζομένων των διατάξεων των άρθρων 11,
σματικού ανταγωνισμού σε αυτή. Τα μέτρα αυτά είναι 12, 13 και 14 του παρόντος νόμου.
δυνατόν να αφορούν σε ειδικές ρυθμίσεις αντιστάθμισης 2. Με απόφαση της ΡΑΕ μπορεί να εξειδικεύονται οι
τυχόν δεσπόζουσας επιρροής στην αγορά ηλεκτρικής όροι και οι προϋποθέσεις λειτουργίας των Αγορών Φυσι-
ενέργειας, ειδικούς ρυθμιστικούς όρους και κανόνες με κού Αερίου καθώς και των Περιβαλλοντικών Αγορών. Με
αντικείμενο τη διασφάλιση της ισότιμης συμμετοχής σε την ίδια απόφαση δύναται να εξειδικεύονται και οι όροι
αυτή, ρυθμίσεις που αφορούν στη βελτίωση της ρευ- λειτουργίας Αγορών Εξισορρόπησης επί φυσικού αερί-
στότητας των Αγορών, όπως περιορισμοί και κανόνες ου και επί των προϊόντων που διαπραγματεύονται στις
στους οποίους πρέπει να συμμορφώνονται οι εντολές Περιβαλλοντικές Αγορές, στο πλαίσιο των προβλέψεων
συναλλαγών των Συμμετεχόντων, καθώς και τη θέσπιση της κείμενης νομοθεσίας και του ενωσιακού δικαίου.»
Άρθρο 92 βιβαζόμενου κλάδου από την ΛΑΓΗΕ Α.Ε., κατά τα ειδι-

1. Το Υποκεφάλαιο Γ του ν. 4425/2016 υπό τον τίτλο κότερα οριζόμενα στο παρόν άρθρο, καθώς και με την
«Άλλες ρυθμίσεις» αναριθμείται σε Υποκεφάλαιο Δ. καταβολή μετρητών ποσού κατ΄ ελάχιστο ενός εκατομ-
2. Το άρθρο 15 του ν. 4425/2016 αναριθμείται σε άρ- μυρίου (1.000.000) ευρώ από νομικά πρόσωπα. Κατά τη
θρο 20 και η παρ. 9 αυτού αντικαθίσταται ως εξής: σύσταση της «Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.», η
«9. Η ισχύς των ρυθμίσεων της παρ. 8 του παρόντος ΛΑΓΗΕ Α.Ε. δύναται να συμμετάσχει και με καταβολή με-
άρθρου άρχεται με την έναρξη λειτουργίας της Αγοράς τρητών. Τόσο κατά τη σύσταση όσο και καθ΄ όλη τη διάρ-
Εξισορρόπησης και την έκδοση του Κανονισμού Αγοράς κεια λειτουργίας της «Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας
Εξισορρόπησης σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 18 Α.Ε.», η συνολική συμμετοχή σε αυτήν εταιρειών, στις
του ν. 4425/2015 όπως ισχύει». οποίες το Δημόσιο κατέχει το σύνολο ή την πλειοψηφία
των δικαιωμάτων ψήφου, δεν επιτρέπεται να κατέλθει σε
Άρθρο 93 ποσοστό μικρότερο του 35% και να ανέλθει σε ποσοστό
1. Το Υποκεφάλαιο Δ΄ του ν. 4425/2016 υπό τον τίτλο μεγαλύτερο του 49% του μετοχικού κεφαλαίου και των
«Τελικές, Μεταβατικές και Καταργούμενες Διατάξεις « δικαιωμάτων ψήφου της. Ο εισφερόμενος κλάδος πε-
αναριθμείται σε Υποκεφάλαιο Ε΄. ριλαμβάνει, ειδικότερα, τις ακόλουθες δραστηριότητες:
2. Το άρθρο 16 του ν. 4425/2016 αναριθμείται σε άρ- (α) Τη διενέργεια του Ημερήσιου Ενεργειακού Προ-
θρο 2, η παρ. 1 αυτού καταργείται και η παρ. 2 αντικα- γραμματισμού και ειδικότερα:
θίσταται ως εξής: (αα) Τον προγραμματισμό των εγχύσεων ηλεκτρικής
«Ο Διαχειριστής του ΕΣΜΗΕ ασκεί τις αρμοδιότητες ενέργειας στο ΕΣΜΗΕ, καθώς και των απορροφήσεων
του άρθρου 17 μετά την εκκίνηση της Αγοράς Εξισορ- ηλεκτρικής ενέργειας από αυτό, κατά τα προβλεπόμενα
ρόπησης. Οι αρμοδιότητες της παρ. 2 του άρθρου 12 δεν στον Κώδικα Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας.
αφορούν ελλείμματα που δημιουργήθηκαν από τη λει- (ββ) Τον υπολογισμό της Οριακής Τιμής Συστήματος.
τουργία της αγοράς που προβλέπεται στο ν. 4001/2011.». (γγ) Τη διαχείριση πιστωτικού και συναλλακτικού κιν-
δύνου και την εκκαθάριση των συναλλαγών στο πλαίσιο
Άρθρο 94 του Ημερήσιου Ενεργειακού Προγραμματισμού.
Το άρθρο 17 του ν. 4425/2016 καταργείται. (β) Τη συνεργασία με τους Διαχειριστές του ΕΣΜΗΕ,
του ΕΔΔΗΕ και τον ΔΑΑ σύμφωνα με τις ειδικότερες προ-
Άρθρο 95
βλέψεις του Κώδικα Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας
Τα άρθρα 18, 19, 20 και 21 του ν. 4425/2016 αναριθ- και των οικείων Κωδίκων Διαχείρισης.
μούνται σε άρθρα 22, 23, 24 και 25 αντίστοιχα. (γ) Την τήρηση ειδικού Μητρώου Συμμετεχόντων στον
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ Ημερήσιο Ενεργειακό Προγραμματισμό και την εγγραφή
ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΤΟΥ Ν. 4001/2011 (Α΄179) των Συμμετεχόντων, σύμφωνα με τις ειδικότερες δια-
τάξεις του Κώδικα Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας.
Άρθρο 96 (δ) Την οργάνωση και διεξαγωγή δημοπρασιών πώ-
1. Εισάγονται νέα άρθρα 117Α, 117Β, 117Γ, 117Δ και λησης προθεσμιακών προϊόντων ηλεκτρικής ενέργειας
117Ε στο ν. 4001/2011 (Α΄179), τα οποία έχουν ως εξής: με φυσική παράδοση, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο ν.
4389/2016.
«Άρθρο 117Α (ε) Τη συμμετοχή σε κοινές επιχειρήσεις, ιδίως με δι-
Ίδρυση της «Ελληνικό Χρηματιστήριο αχειριστές συστημάτων μεταφοράς, καθώς και χρημα-
Ενέργειας Α.Ε.» τιστήρια ηλεκτρικής ενεργείας και άλλους ανάλογους
Ιδρύεται ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «Ελληνικό φορείς, με στόχο τη δημιουργία περιφερειακών αγορών
Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.» και το διακριτικό τίτλο στο πλαίσιο της εσωτερικής αγοράς ενέργειας.
ΕΧΕ Α.Ε. (στ) Την είσπραξη από τους Συμμετέχοντες τελών ή
άλλων χρεώσεων για τη διαχείριση και λειτουργία της
Άρθρο 117Β Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας και την τήρηση των ανα-
Όροι ίδρυσης και λειτουργίας της γκαίων λογαριασμών, σύμφωνα με τις ειδικότερες προ-
«Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.» βλέψεις του Κώδικα Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας.
1. Η εταιρεία με την επωνυμία «Λειτουργός της Αγοράς (ζ) Την εφαρμογή της μεθοδολογίας κατά τα προβλε-
Ηλεκτρικής Ενέργειας Α.Ε.» και με το διακριτικό τίτλο πόμενα στο άρθρο 23 παρ. 2 εδάφιο ββ΄ ν. 4414/2016
«ΛΑΓΗΕ Α.Ε.» εισφέρει, εντός τριών (3) μηνών από τη αναφορικά με τη χρέωση εκπροσώπων φορτίου.
θέση σε ισχύ του παρόντος άρθρου, τη λειτουργία και (η) Τη συμμετοχή σε ενώσεις, οργανώσεις ή εταιρείες,
διαχείριση του κλάδου που περιλαμβάνει τις δραστηρι- μέλη των οποίων είναι λειτουργοί αγορών ηλεκτρικής
ότητες που περιγράφονται κατωτέρω υπό στοιχεία (α) ενέργειας και χρηματιστήρια ηλεκτρικής ενέργειας, οι
έως και (ια) για τη σύσταση της ανώνυμης εταιρείας με οποίες έχουν σκοπό την επεξεργασία και διαμόρφωση
την επωνυμία «Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.», κανόνων κοινής δράσης που συντείνουν, στο πλαίσιο της
με τη διαδικασία της απόσχισης και εισφοράς κλάδου, κοινοτικής νομοθεσίας, στη δημιουργία ενιαίας εσωτε-
σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος. Το αρχικό με- ρικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας.
τοχικό κεφάλαιο της εταιρείας «Ελληνικό Χρηματιστήριο (θ) Την ανάθεση σε τρίτους, μετά από σύμφωνη γνώμη
Ενέργειας Α.Ε.» καλύπτεται από την εισφορά του μετα- της ΡΑΕ, διαφόρων υπηρεσιών ιδίως αναφορικά με τη
διαχείριση του διακανονισμού χρηματικών συναλλαγών αυτοδικαίως στην «Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας
στο πλαίσιο του Ημερήσιου Ενεργειακού Προγραμμα- Α.Ε.» κατά παρέκκλιση οποιασδήποτε άλλης διάταξης
τισμού. ειδικής ή γενικής.
(ι) Τη διενέργεια διευθέτησης των χρηματικών συναλ- (δ) Η ΛΑΓΗΕ Α.Ε. δεν απαλλάσσεται από οποιαδήποτε
λαγών στο πλαίσιο του Ημερήσιου Ενεργειακού Προ- υποχρέωση έναντι οποιουδήποτε τρίτου, η οποία αφο-
γραμματισμού, σε συνεργασία με τους Διαχειριστές του ρά στις δραστηριότητες του εισφερόμενου κλάδου και
ΕΣΜΗΕ, του ΕΔΔΗΕ και τον ΔΑΑ. δημιουργήθηκε μέχρι την ολοκλήρωση της απόσχισης.
ια) Την παροχή στους Συμμετέχοντες στην Αγορά Ηλε- Οποιοσδήποτε λογιστικός ή φορολογικός χειρισμός δι-
κτρικής Ενέργειας των απαραίτητων πληροφοριών για ενεργήθηκε από την ΛΑΓΗΕ Α.Ε. που αφορά τον κλάδο
τη συμμετοχή τους σε αυτή. και ενέχει μελλοντικά οφέλη ή βάρη, δεν μεταφέρεται
2. Η απόσχιση και εισφορά του ως άνω κλάδου πραγ- συνεπεία της απόσχισης στην «Ελληνικό Χρηματιστήριο
ματοποιείται, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Ενέργειας Α.Ε.» προς όφελος ή βάρος αυτής.
νόμου, των άρθρων 68 έως 79 του κ.ν. 2190/1920, καθώς (ε) Οι εκκρεμείς δίκες και όσες ανακύψουν που αφο-
και των άρθρων 1 έως 5 του ν. 2166/1993 (Α΄ 137), κατά ρούν στις δραστηριότητες του εισφερόμενου κλάδου,
παρέκκλιση της περίπτωσης ε΄ της παρ. 1 του άρθρου καθώς και συνεπεία του Ελλείμματος Συναλλαγών που
1 του νόμου αυτού, και με βάση το σύνολο των περι- θα έχει δημιουργηθεί μέχρι την ολοκλήρωση της από-
ουσιακών στοιχείων της ΛΑΓΗΕ Α.Ε., τα οποία υπάγο- σχισης, διεξάγονται ή συνεχίζονται από τη ΛΑΓΗΕ Α.Ε.,
νται λειτουργικά στις δραστηριότητες του κλάδου και χωρίς να διακόπτονται βιαίως και να απαιτείται, για την
αποτελούν τον εισφερόμενο κλάδο μετά των παγίων έναρξη, τη συνέχιση ή την επανάληψή τους, οποιαδήπο-
που καταλογίζονται σε αυτόν, όπως καταγράφονται τε διατύπωση ή δήλωση εκ μέρους της τελευταίας. Σε
στον ισολογισμό μετασχηματισμού με ημερομηνία την σχέση με τις δίκες αυτές, η ΛΑΓΗΕ Α.Ε. απαλλάσσεται από
30.09.2017. την υποχρέωση καταβολής δικαστικού ενσήμου, από
3. Ειδικότερα, κατά την εισφορά του κλάδου μεταφέ- κρατήσεις και από κάθε άλλο δικαστικό τέλος.
ρονται στην Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.: (στ) Οι πράξεις που διενεργούνται μετά την ημερο-
(α) Τα πάγια της ΛΑΓΗΕ Α.Ε. που αφορούν τον εισφερό- μηνία σύνταξης του ισολογισμού μετασχηματισμού και
μενο κλάδο συμπεριλαμβανομένων των ιστορικών δε- μέχρι την ολοκλήρωση της απόσχισης και αφορούν τον
δομένων και στοιχείων (προσφορών έγχυσης, δηλώσεων εισφερόμενο κλάδο δεν θεωρούνται ως διενεργηθεί-
φορτίου και αποτελεσμάτων) επίλυσης του Ημερήσιου σες για λογαριασμό της νέας εταιρείας, με αποτέλεσμα
Ενεργειακού Προγραμματισμού και να μην προκύπτει υποχρέωση μεταφοράς των ποσών
(β) Τα ειδικά αποθεματικά ή μέρος αυτών του εισφερό- αυτών με συγκεντρωτική εγγραφή στα βιβλία της νέας
μενου Κλάδου που απεικονίζονται στον τελευταίο ισο- εταιρείας. Αντίθετα, οι πράξεις αυτές θεωρούνται πρά-
λογισμό της ΛΑΓΗΕ Α.Ε., τα οποία δεν φορολογούνται ξεις της εισφέρουσας εταιρείας.
κατά τον χρόνο της εισφοράς. 6. Η ΛΑΓΗΕ Α.Ε. συνεχίζει και μετά την ολοκλήρωση
4. Με τη μεταβίβαση του κλάδου η «Ελληνικό Χρηματι- της διαδικασίας της απόσχισης να διαχειρίζεται τα Ελ-
στήριο Ενέργειας Α.Ε» αποκτά πλήρες και αποκλειστικό λείμματα του ΗΕΠ που δημιουργήθηκαν μέχρι την ημε-
δικαίωμα στη λειτουργία, διαχείριση, εκμετάλλευση και ρομηνία της παρ. 4 και να διεκπεραιώνει την αντίστοιχη
ανάπτυξη του κλάδου. Η απόσχιση του ως άνω κλάδου ενημέρωση και τους αντίστοιχους διακανονισμούς με
και η μεταφορά των δραστηριοτήτων στη νέα ανώνυμη τους Εκπροσώπους Φορτίου. Η ως άνω διαχείριση των
εταιρεία, ολοκληρώνεται με την καταχώριση στο Γ.Ε.ΜΗ. Ελλειμμάτων του ΗΕΠ θα διενεργείται από τη ΛΑΓΗΕ Α.Ε.
της σχετικής εγκριτικής απόφασης. σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις του κανονιστικού
5. Η εισφορά του κλάδου πραγματοποιείται με τη δια- πλαισίου κατά την περίοδο δημιουργίας των Ελλειμμά-
δικασία και τους όρους των άρθρων 1 έως 5 του νόμου των αυτών. Η «Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας ΑΕ»
2166/1993, με τις ακόλουθες παρεκκλίσεις: παρέχει κάθε απαραίτητη υπηρεσία για τη διεκπεραίωση
(α) Η μεταφορά των στοιχείων ενεργητικού και παθη- των ανωτέρω από τη ΛΑΓΗΕ Α.Ε., κατά τα προβλεπόμενα
τικού συντελείται αυτοδικαίως, περιλαμβανομένης της στην παρ. 11 του παρόντος και τον Κώδικα Συναλλαγών
μεταβίβασης εμπραγμάτων δικαιωμάτων σε κινητά, με Ηλεκτρικής Ενέργειας.
μόνη την καταχώριση στο Γ.Ε.ΜΗ. της σύμβασης απόσχι- 7. Με την ολοκλήρωση της απόσχισης παραδίδονται
σης και του καταστατικού της «Ελληνικό Χρηματιστήριο στη ΛΑΓΗΕ Α.Ε. οι μετοχικοί τίτλοι της εταιρείας «Ελληνι-
Α.Ε.». κό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε». που αντιστοιχούν στο
(β) Η ΛΑΓΗΕ Α.Ε. και η «Ελληνικό Χρηματιστήριο ποσό συμμετοχής της στην «Ελληνικό Χρηματιστήριο
Ενέργειας Α.Ε». απαλλάσσονται από την υποχρέωση Ενέργειας Α.Ε.».
καταβολής αναλογικών και παγίων συμβολαιογραφικών 8. Αποφάσεις των Διοικητικών Συμβουλίων και των Γε-
δικαιωμάτων για κάθε πράξη που απαιτείται συμβολαι- νικών Συνελεύσεων της εισφέρουσας που λαμβάνονται
ογραφικός τύπος, όπως η σύνταξη και η τροποποίηση προς τον σκοπό της συμμόρφωσης τους με τις υποχρεώ-
καταστατικών και η κατάρτιση της σύμβασης απόσχισης σεις διαχωρισμού και εν συνεχεία εισφοράς του κλάδου
και εισφοράς του κλάδου. καταλαμβάνονται από τις ρυθμίσεις της παρούσας.
(γ) Κάθε μορφής διοικητικές άδειες, εγκρίσεις, παρα- 9. Οι υποχρεώσεις πληροφόρησης των μετόχων, σύμ-
χωρήσεις και επιχορηγήσεις που έχουν δοθεί στη ΛΑΓΗΕ φωνα με τις διατάξεις του κ.ν. 2190/1920 σε καμία περί-
Α.Ε., σχετικά με τον εισφερόμενο κλάδο μεταβιβάζονται πτωση δε δύνανται να συνεπάγονται την κοινοποίηση
εκ μέρους της «Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.» εγκριτικής απόφασης της ΡΑΕ ορίζεται η ημερομηνία
ευαίσθητων πληροφοριών της ΛΑΓΗΕ Α.Ε. και το αντί- έναρξης ισχύος της αντίστοιχης εγκριτικής απόφασής
στροφο. της για τη λειτουργία της Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέρ-
10. Οι δαπάνες και τα πάσης φύσης έξοδα που απαι- γειας Α.Ε. ως Χρηματιστηρίου Ενέργειας, σύμφωνα με τα
τούνται για την ίδρυση και λειτουργία της «Ελληνικό οριζόμενα στην παρ.1.
Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.» ως φορέα διαχείρισης 3. Ταυτόχρονα με τη διαδικασία της παρ. 1 και το
αγορών ενέργειας και ενεργειακών χρηματοπιστωτικών αργότερο εντός τριμήνου από την έναρξη λειτουργίας
αγορών, καθώς και για κάθε αναγκαία προπαρασκευα- της Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε. ως Χρημα-
στική ενέργεια, οι οποίες πραγματοποιούνται έως την τιστηρίου Ενέργειας, σύμφωνα με την παρ. 1, η Ελλη-
καταχώρηση της σύστασής της στο Γ.Ε.ΜΗ., αναλαμβά- νικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε. υποβάλλει αίτηση
νονται από την ίδια εντός τριμήνου από την σύστασή της. στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς για τη χορήγηση άδειας
Η καταβολή οιωνδήποτε εκ των ανωτέρω δαπανών και λειτουργίας ως διαχειριστή αγοράς για τη διαχείριση
εξόδων κατά το ανωτέρω χρονικό διάστημα από τους Ενεργειακών Χρηματοπιστωτικών Αγορών, σύμφωνα
ιδρυτές μετόχους της, αποτελεί νόμιμη υποχρέωση της με το άρθρο 15 του ν. 4425/2016. Οι ως άνω Ενεργειακές
«Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.» απέναντί τους Χρηματοπιστωτικές Αγορές αφορούν, κατ΄ ελάχιστον,
η οποία θα πρέπει να εξοφληθεί εντός του ως άνω τρι- Ενεργειακά Χρηματοπιστωτικά Μέσα με φυσική παρά-
μήνου. δοση, όπως ορίζονται με το ν. 4425/2016. Για τις ανάγκες
11. Η ΛΑΓΗΕ Α.Ε. και η «Ελληνικό Χρηματιστήριο λειτουργίας των ως άνω Ενεργειακών Χρηματοπιστωτι-
Ενέργειας Α.Ε.» δεσμεύονται στα πλαίσια και ειδικότε- κών Αγορών το Χρηματιστήριο Ενέργειας προβαίνει στις
ρων συμφωνιών που θα καταρτιστούν μεταξύ τους και αναγκαίες πράξεις και συνάπτει τις αναγκαίες συμφωνίες
έναντι τυχόν συμφωνηθέντος ανταλλάγματος να παρέ- με το Χρηματιστήριο Αθηνών Α.Ε. και τη θυγατρική αυ-
χουν εκατέρωθεν όλες τις απαιτούμενες υπηρεσίες και τα τού εταιρεία με την επωνυμία Εταιρεία Εκκαθάρισης Συ-
απαραίτητα στοιχεία και δεδομένα για τη διεκπεραίωση ναλλαγών Χρηματιστηρίου Αθηνών Α.Ε. (ΕΤ.ΕΚ.) για την
των εκ του νόμου αρμοδιοτήτων τους. ανάληψη της εκκαθάρισης των συναλλαγών των Ενερ-
12. Αποφάσεις των εταιρικών οργάνων της ΛΑΓΗΕ ΑΕ γειακών Χρηματοπιστωτικών Αγορών από την ΕΤ.ΕΚ.
και της «Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε», οι οποί- ή άλλο συνδεόμενο με το Χρηματιστήριο Αθηνών Α.Ε.
ες έρχονται σε αντίθεση με τις ρυθμίσεις της παρούσας διαχειριστή Συστήματος σύμφωνα με τις προϋποθέσεις
είναι εκ του νόμου άκυρες. Η προβολή της ακυρότητας και τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 16 του
δεν υπόκειται σε προθεσμία, κατά παρέκκλιση των ρυθ- ν. 4425/2016.
μίσεων του άρθρου 35β του κ.ν. 2190/1920. Η ακυρότητα 4. Η λειτουργία των Ενεργειακών Χρηματοπιστωτικών
μπορεί να προβληθεί από τη ΡΑΕ, από κάθε μέτοχο ή Αγορών της προηγούμενης παραγράφου δεν αποκλείει
τρίτο που έχει έννομο συμφέρον. τη δυνατότητα συνεργασίας της Ελληνικό Χρηματιστή-
ριο Ενέργειας Α.Ε. με άλλους διαχειριστές αγοράς του
Άρθρο 117Γ νόμου για την ενσωμάτωση της Οδηγίας MiFID II και
Εγκρίσεις λειτουργίας Χρηματιστηρίου Ενέργειας του Κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 600/2014, που δραστηριο-
σύμφωνα με το ν. 4425/2016 ποιούνται σε παρόμοιες αγορές, στο πλαίσιο ενίσχυσης
1. Από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της απόσχισης των Αγορών Ενέργειας και του τρόπου εκπλήρωσης των
σύμφωνα με το άρθρο 117Β και, το αργότερο, εντός τρι- υποχρεώσεων των Συμμετεχόντων τους σύμφωνα και με
ών μηνών από την ημερομηνία αυτή, η εταιρεία «Ελληνι- τα οριζόμενα στις περιπτώσεις α΄ και β΄ της παρ. 2 του
κό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε». λαμβάνει έγκριση από άρθρου 7 του ν. 4425/2016.
τη ΡΑΕ για τη λειτουργία της ως Χρηματιστηρίου Ενέργει-
ας για τη διαχείριση και λειτουργία της Αγοράς Επόμενης Άρθρο 117Δ
Ημέρας και της Ενδοημερήσιας Αγοράς, σύμφωνα με Εργασιακές σχέσεις
τις διατάξεις των άρθρων 9, 10 και 11 του ν. 4425/2016. 1. Όλα τα υφιστάμενα εργασιακά δικαιώματα και υπο-
2. Ταυτόχρονα με τη διαδικασία της παρ. 1 και προκει- χρεώσεις του προσωπικού που απασχολείται κατά την
μένου για τη λήψη της εγκρίσεως που προβλέπεται σε ημερομηνία απόσχισης, με σύμβαση εξαρτημένης εργα-
αυτή, η «Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.» συστή- σίας ή έμμισθης εντολής στον κλάδο της Αγοράς Ηλε-
νει νέα εταιρεία και καταθέτει στην ΡΑΕ Επιχειρησιακό κτρικής Ενέργειας της ΛΑΓΗΕ Α.Ε., όπως αυτά απορρέουν
Σχέδιο της νέας εταιρείας με το οποίο θα υλοποιείται η από τις ατομικές συμβάσεις εργασίας τους ή έμμισθης
ανάληψη της εκκαθάρισης της Αγοράς Επόμενης Ημέ- εντολής, μεταβιβάζονται, κατά την ημερομηνία απόσχι-
ρας και της Ενδοημερήσιας Αγοράς από αυτή ως Φορέα σης, στην ανώνυμη εταιρεία με την επωνυμία «Ελληνικό
Εκκαθάρισης, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στα άρθρα Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.» σύμφωνα με τις διατάξεις
12 και 13 του ν. 4425/2016. Ειδικότερα, και προς υλοποί- του π.δ. 178/2002 «Μέτρα σχετικά με την προστασία των
ηση αυτού του Σχεδίου, κατατίθεται από την «Ελληνικό δικαιωμάτων των εργαζομένων σε περίπτωση μεταβί-
Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.» στη ΡΑΕ αίτηση για τη βασης επιχειρήσεων, εγκαταστάσεων ή τμημάτων εγκα-
χορήγηση στη νέα εταιρεία έγκρισης λειτουργίας της ταστάσεων ή επιχειρήσεων, σε συμμόρφωση προς την
ως Φορέας Εκκαθάρισης, σύμφωνα με τις παρ. 1 έως Οδηγία 98/50/ΕΚ του Συμβουλίου». Το προσωπικό αυτό
7 και 9 έως 12 του άρθρου 12 και του άρθρου 13 του και μετά την ημερομηνία μεταβίβασης της εργασιακής
ν. 4425/2016. Ως ημερομηνία έναρξης ισχύος της ως άνω του σχέσης εξακολουθεί να ασφαλίζεται στους ίδιους
κλάδους του ΕΦΚΑ στους οποίους ήταν ασφαλισμένο συλλογικής ή ατομικής σύμβασης. Κατά την ένταξη του
κατά την ημερομηνία μεταβίβασης. ως άνω προσωπικού διατηρούνται σε ισχύ και εφαρμό-
2. Το εργασιακό καθεστώς του προσωπικού της «Ελλη- ζονται όπως και στο λοιπό υφιστάμενο προσωπικό της
νικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.», συμπεριλαμβανο- ΛΑΓΗΕ Α.Ε. βάσει των διατάξεων των άρθρων 103 και
μένου του προσωπικού της παρ. 1, καθορίζεται από την 119 του παρόντος νόμου, τα προβλεπόμενα σχετικά με
εργατική νομοθεσία και τον κανονισμό εργασίας που θα τα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα σε νόμο, σε
καταρτιστεί σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. ατομική σύμβαση εργασίας και κατ΄αναλογία σε εφαρ-
3. Το προσωπικό της παρ. 1 μπορεί, εντός μηνός από μοστέες Επιχειρησιακές Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας,
την ημερομηνία πληροφόρησής του, σύμφωνα με τα στον Κανονισμό Κατάστασης Προσωπικού ΔΕΗ (ΚΚΠ/
οριζόμενα στο άρθρο 8 του π.δ. 178/2002, να εναντιωθεί ΔΕΗ), στις εν γένει υφιστάμενες υπηρεσιακές ρυθμίσεις
στην μεταβίβαση της εργασιακής του σχέσης από τη της ΑΔΜΗΕ Α.Ε. Η προϋπηρεσία που έχει αναγνωριστεί
ΛΑΓΗΕ Α.Ε. στην «Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας από την ΑΔΜΗΕ Α.Ε. αναγνωρίζεται πλήρως για όλα τα
Α.Ε.». Η εναντίωση αυτή γίνεται εγγράφως και μπορεί δικαιώματα που απορρέουν από αυτή και δεν επιτρέπε-
να απευθύνεται είτε στη ΛΑΓΗΕ Α.Ε. είτε στην «Ελληνικό ται συνεπεία της παραπάνω μεταφοράς βλαπτική μετα-
Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.». Η άσκηση του δικαιώ- βολή των όρων εργασίας. Το προσωπικό αυτό και μετά
ματος εναντίωσης δεν αποτελεί λόγο καταγγελίας της την ημερομηνία ένταξης εξακολουθεί να ασφαλίζεται
σύμβασης εργασίας του προσωπικού, του οποίου η στους ίδιους κλάδους του ΕΦΚΑ στους οποίους ήταν
απασχόληση συνεχίζεται με τη ΛΑΓΗΕ Α.Ε. σε κατάλλη- ασφαλισμένο κατά την ημερομηνία ένταξης. Σε περίπτω-
λη θέση εργασίας, αναλόγως των προσόντων και της ση μη υποβολής της ανωτέρω δήλωσης, εφαρμόζεται η
εμπειρίας του, ίδιας ιεραρχικής στάθμης. διάταξη του άρθρου 119 παρ. 3 του ν. 4001/2011.
4. Για χρονικό διάστημα δύο (2) ετών από την έναρ- 6. Στην περίπτωση των εργαζομένων της ΑΔΜΗΕ Α.Ε. που
ξη λειτουργίας της «Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας παρέχουν την εργασία τους στον αποσχιζόμενο κλάδο και
Α.Ε.» και για τη διευκόλυνση της πλήρους ανάπτυξης ασκούν το δικαίωμα του εδαφίου α΄ της παρ. 5 εφαρμόζο-
των δικών της Υπηρεσιών, με σύμβαση που συνάπτεται νται τα δικαιώματα των παραγράφων 1 έως 4 του παρόντος.
μεταξύ της «Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.» και 7. Η «Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.» υπο-
της ΛΑΓΗΕ Α.Ε., μπορεί να ρυθμίζονται τα σχετικά με τους καθίσταται αυτοδικαίως και για όσο χρονικό διάστημα
όρους και τις προϋποθέσεις για την απασχόληση από την απομένει μέχρι τη λήξη τους, στις συμβάσεις έργου που
«Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.» προσωπικού έχουν συναφθεί από την ΛΑΓΗΕ Α.Ε. σύμφωνα με το άρ-
της ΛΑΓΗΕ Α.Ε. Για τη διάθεση του προσωπικού αυτού θρο 37 του ν. 4414/2016, και αφορούν σε έργα που σχε-
λαμβάνεται υπόψη η βούλησή του και η προηγούμενη τίζονται με τον αποσχιζόμενο κλάδο.
απασχόλησή του σε εργασίες αντίστοιχες με αυτές που 8. Σε περίπτωση που μισθωτός υπάλληλος που απα-
πρόκειται να απασχοληθεί στην «Ελληνικό Χρηματιστή- σχολείται σε νομικό πρόσωπο, μέτοχο της «Ελληνικό
ριο Ενέργειας Α.Ε.». Η μισθοδοσία και οι ασφαλιστικές Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.», εκλέγεται μέλος του
εισφορές του διατιθέμενου προσωπικού εξακολουθούν Διοικητικού της Συμβουλίου, συνεχίζει να ασφαλίζεται
να καταβάλλονται από τη ΛΑΓΗΕ Α.Ε., η δε «Ελληνικό από την «Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.» στους
Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.» υποχρεούται να αποζη- ασφαλιστικούς φορείς στους οποίους είναι ασφαλισμέ-
μιώνει την ΛΑΓΗΕ Α.Ε. για το κόστος αυτό, σύμφωνα με νος ως μισθωτός του νομικού προσώπου-μετόχου.
τα ειδικότερα οριζόμενα στη μεταξύ τους σύμβαση. Η
απασχόληση του προσωπικού αυτού στην «Ελληνικό Άρθρο 117E
Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.» λογίζεται ως πραγματική Συνέπειες ολοκλήρωσης της απόσχισης
υπηρεσία για όλες τις συνέπειες στη ΛΑΓΗΕ Α.Ε. Με τη 1. Υφιστάμενες, κατά την ημερομηνία ολοκλήρωσης
λήξη της σύμβασης διάθεσης, για οποιονδήποτε λόγο, της απόσχισης, σύμφωνα με τα άρθρα 117Α και 117Β, έν-
το διατιθέμενο προσωπικό επανέρχεται στη ΛΑΓΗΕ Α.Ε. νομες σχέσεις της ΛΑΓΗΕ Α.Ε. με τρίτους που σχετίζονται
και εντάσσεται σε κατάλληλη θέση εργασίας αναλόγως με τον μεταβιβαζόμενο κλάδο, μεταβιβάζονται από και
των προσόντων και της εμπειρίας του, ίδιας ιεραρχικής δια της αποσχίσεως στην εταιρεία «Ελληνικό Χρηματιστή-
στάθμης τουλάχιστον με αυτή που κατείχε προ της δι- ριο Ενέργειας Α.Ε.» και διέπονται από τις διατάξεις στις
άθεσής του. οποίες υπαγόταν κατά το χρόνο της απόσχισης η ΛΑΓΗΕ
5. Εντός αποκλειστικής προθεσμίας ενός μηνός από Α.Ε., ιδίως του παρόντος νόμου και του ν. 4425/2016, με
την έναρξη ισχύος του παρόντος άρθρου, το προσωπικό την επιφύλαξη των περιπτώσεων ε΄ και στ΄ των παραγρά-
της ΑΔΜΗΕ Α.Ε., που έχει διατεθεί στη ΛΑΓΗΕ Α.Ε., σύμ- φων 5 και 6 του άρθρου 117Β του παρόντος.
φωνα με το άρθρο 119 παρ. 3 του ν. 4001/2011, μπορεί 2. Από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της απόσχισης,
να δηλώσει εγγράφως ότι επιθυμεί να ενταχθεί στο προ- σύμφωνα με τα άρθρα 117Α και 117Β, όπου στην κείμενη
σωπικό της ΛΑΓΗΕ Α.Ε., είτε άμεσα είτε κατά την ημερο- νομοθεσία αναφέρεται ο όρος ΛΑΓΗΕ Α.Ε. ή Λειτουργός
μηνία λήξεως ισχύος της σύμβασης διάθεσης κατά τα της Αγοράς νοείται, ως προς το σύνολο των μεταβιβα-
προβλεπόμενα στο άρθρο 119 παρ. 3 του ν. 4001/2011. Η ζόμενων ως άνω εννόμων σχέσεων, καταστάσεων, πε-
ένταξη του προαναφερόμενου προσωπικού στη ΛΑΓΗΕ ριουσιακών στοιχείων και σχετικών αρμοδιοτήτων και
Α.Ε., στη θέση και με τις αρμοδιότητες που κατείχε, γί- εξουσιών, η εταιρεία «Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας
νεται κατά παρέκκλιση κάθε αντίθετης γενικής ή ειδικής Α.Ε.», με την επιφύλαξη της περίπτωσης ε΄ της παρ. 5 και
ρύθμισης νόμου, κανονισμού, διαιτητικής απόφασης, της παρ. 6 του άρθρου 117Β του παρόντος.
3. Η ΛΑΓΗΕ Α.Ε. οφείλει εντός ενός μηνός από την δ) ο τρόπος, η διαδικασία και οι όροι υποβολής Προ-
έναρξη ισχύος του παρόντος άρθρου: α) να καταρτίσει σφορών Έγχυσης για την ποσότητα ενέργειας η οποία
και υποβάλει στη ΡΑΕ τον Κώδικα Συναλλαγών Ηλεκτρι- προβλέπεται ότι θα εγχυθεί στο Σύστημα και στο Δίκτυο
κής Ενέργειας με τις τροποποιήσεις που απαιτούνται για από Φωτοβολταϊκά Στεγών, από μονάδες ΑΠΕ και ΣΗ-
την εφαρμογή του από την Ελληνικό Χρηματιστήριο ΘΥΑ βάσει Συμβάσεων πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας,
Ενέργειας Α.Ε. από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 12 του ν. 3468/2006
απόσχισης, β) να καταρτίσει και υποβάλει στη ΡΑΕ τον (Α’ 129) και στο άρθρο 10 του ν. 4414/2016 (Α΄149),
Κώδικα του Διαχειριστή ΑΠΕ & Εγγυήσεων Προέλευσης ε) ο τρόπος, η διαδικασία και οι όροι εκπροσώπησης
και γ) να καταρτίσει και υποβάλλει στη ΡΑΕ τον Κώδικα στις Αγορές Ηλεκτρικής Ενέργειας ως Φορέας Συλλογι-
Συναλλαγών Δημοπρασιών Προθεσμιακών Προϊόντων κής Εκπροσώπησης (Φο.Σ.Ε.) των παραγωγών που συ-
Ηλεκτρικής Ενέργειας. Η ΡΑΕ με απόφασή της εγκρίνει νάπτουν συμβάσεις λειτουργικής Ενίσχυσης Διαφορικής
τους ανωτέρω Κώδικες πριν από την ημερομηνία ολο- Προσαύξησης του άρθρου 9 του ν. 4414/2016,
κλήρωσης της απόσχισης. στ) ο τρόπος και η διαδικασία υπολογισμού του συνο-
4. Από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της απόσχισης ο λικού μείγματος καυσίμων κάθε Προμηθευτή ηλεκτρικής
Κώδικας Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας, η υπ΄αριθμ. ενέργειας και του υπολειπόμενου μείγματος καυσίμων
ΑΠΕΗΛ/Γ/Φ1/οικ.184866/2015 (Β΄ 2678) υπουργική από- της χώρας καθώς και η διαδικασία του ελέγχου της χρή-
φαση με την οποία ορίστηκε η ΛΑΓΗΕ Α.Ε. ως ΟΔΑΗΕ, σης των Εγγυήσεων Προέλευσης για τον προσδιορισμό
ως και κάθε άλλη κανονιστική απόφαση με την οποία από τους Προμηθευτές στους καταναλωτές της προέ-
ρυθμιζόταν η λειτουργία της ΛΑΓΗΕ Α.Ε. ως Λειτουργού λευσης της ηλεκτρικής ενέργειας,
Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας, ισχύουν για την εταιρεία ζ) ο τρόπος και η διαδικασία δημοσίευσης των απα-
Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε., όπως αυτή υπο- ραίτητων πληροφοριών για τη διαχείριση του Ειδικού
καθιστά με την απόσχιση την ΛΑΓΗΕ Α.Ε. Λογαριασμού ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ και ειδικότερα κάθε εισ-
5. Από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της απόσχισης ροής και εκροής αυτού,
η Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε. είναι η μόνη η) ο τρόπος και η διαδικασία προστασίας των εμπορικά
αρμόδια για την άσκηση των αρμοδιοτήτων του εισφε- ευαίσθητων πληροφοριών σχετικά με τη διαχείριση του
ρόμενου κλάδου, όπως αυτές περιγράφονται στην παρ. Ειδικού Λογαριασμού ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ και ειδικότερα
1 του άρθρου 117Β του παρόντος.». κάθε εισροής και εκροής αυτού,
θ) κάθε άλλη ρύθμιση απαραίτητη για την εύρυθμη,
Άρθρο 97 διαφανή και αποδοτική εκτέλεση των αρμοδιοτήτων του
Μετά το άρθρο 118 εισάγεται νέο άρθρο 118Α στο Διαχειριστή ΑΠΕ & Εγγυήσεων Προέλευσης.».
ν. 4001/2011 με τίτλο «Κώδικας του Διαχειριστή ΑΠΕ &
Εγγυήσεων Προέλευσης» ως εξής: Άρθρο 98
1. Η περίπτωση η΄ της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 4001/
«Άρθρο 118Α 2011 αντικαθίσταται ως εξής:
Κώδικας του Διαχειριστή ΑΠΕ «(η) Ενεργειακή Δραστηριότητα: Η Παραγωγή, Με-
& Εγγυήσεων Προέλευσης ταφορά, Διανομή και Προμήθεια Ηλεκτρικής Ενέργειας
1. Με τον Κώδικα του Διαχειριστή ΑΠΕ & Εγγυήσεων ή Φυσικού Αερίου, η Εμπορία Ηλεκτρικής Ενέργειας, η
Προέλευσης καθορίζονται ιδίως οι οικονομικοί και τε- Εκπροσώπηση δυνητικά Συμμετεχόντων παραγωγών ή
χνικοί κανόνες καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια που καταναλωτών Ηλεκτρικής Ενέργειας για ένα ή περισσό-
αφορούν την εκτέλεση των αρμοδιοτήτων του Διαχει- τερα σημεία σύνδεσης στην αγορά Ηλεκτρικής Ενέργειας
ριστή ΑΠΕ & Εγγυήσεων Προέλευσης. καθώς και η Χρήση Εγκατάστασης Υγροποιημένου Φυ-
2. Ο Κώδικας του Διαχειριστή ΑΠΕ & Εγγυήσεων Προ- σικού Αερίου και η Χρήση Εγκατάστασης Αποθήκευσης
έλευσης εκδίδεται σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου Φυσικού Αερίου.»
117 Ε. Ο Κώδικας τροποποιείται κατόπιν διενέργειας Δη- 2. Στο τέλος της παρ. 2 του άρθρου 13 του ν. 4001/
μόσιας Διαβούλευσης και έγκρισης της ΡΑΕ, είτε με πρω- 2011 προστίθεται εδάφιο ως εξής:
τοβουλία της ΡΑΕ είτε κατόπιν αιτήματος του Διαχειριστή «Ειδικά για την Ενεργειακή Δραστηριότητα της Εκπρο-
ΑΠΕ & Εγγυήσεων Προέλευσης ή τρίτων προσώπων που σώπησης στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας δυνητικά
έχουν έννομο συμφέρον. Συμμετεχόντων παραγωγών ή καταναλωτών Ηλεκτρικής
3. Με τον Κώδικα του Διαχειριστή ΑΠΕ & Εγγυήσεων Ενέργειας, η διαδικασία χορήγησης, τροποποίησης και
Προέλευσης ρυθμίζονται ιδίως: ανάκλησης των αδειών για την άσκηση της δραστηρι-
α) ο τρόπος, η διαδικασία και οι όροι συνεργασίας με ότητας τους καθώς και οι όροι και προϋποθέσεις της
τους Διαχειριστές του ΕΣΜΗΕ, του ΕΔΔΗΕ και το ΔΑΑ, άσκησης της δραστηριότητας αυτής, μέχρι την έκδοση
β) θέματα που αφορούν τη διαχείριση του Ειδικού Λο- σχετικού Κανονισμού, γίνεται, κατά αναλογία, σύμφωνα
γαριασμού ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ και ειδικότερα κάθε εισροής με τα οριζόμενα στον Κανονισμό Άδειας Προμήθειας και
και εκροής αυτού, Εμπορίας Ηλεκτρικής Ενέργειας.».
γ) τα έσοδα από τους αντισυμβαλλόμενους παραγω- 3. Το άρθρο 94 του ν. 4001/2011 καταργείται από την
γούς ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ για την κάλυψη των λειτουργικών έναρξη λειτουργίας της Αγοράς Εξισορρόπησης και την
και επενδυτικών δαπανών του Διαχειριστή ΑΠΕ & Εγγυ- έκδοση του Κανονισμού Αγοράς Εξισορρόπησης σύμ-
ήσεων Προέλευσης, φωνα με την παρ. 2 του άρθρου 18 του ν. 4425/2016.
4. Η παρ. 3 του άρθρου 117 του ν. 4001/2011 καταρ- ε) Δύναται να εκπροσωπεί στις Αγορές Ηλεκτρικής
γείται. Ενέργειας ως Φορέας Συλλογικής Εκπροσώπησης
5. Το άρθρο 118 του ν. 4001/2011 αντικαθίσταται ως (Φο.Σ.Ε.) τους παραγωγούς που συνάπτουν συμβάσεις
εξής: λειτουργικής Ενίσχυσης Διαφορικής Προσαύξησης του
άρθρου 9 του ν. 4414/2016,σύμφωνα με τα προβλεπό-
«Άρθρο 118 μενα στον Κώδικα του Διαχειριστή ΑΠΕ και Εγγυήσεων
Σκοπός και αρμοδιότητες του Διαχειριστή ΑΠΕ & Προέλευσης.
Εγγυήσεων Προέλευσης Α.Ε. στ) Υπολογίζει στο πλαίσιο εφαρμογής του άρθρου
1. Με την ολοκλήρωση της απόσχισης του κλάδου 48 το συνολικό μείγμα καυσίμων κάθε Προμηθευτή ηλε-
της Αγοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας και της μεταφοράς κτρικής ενέργειας και το υπολειπόμενο μείγμα καυσίμων
των δραστηριοτήτων από τη ΛΑΓΗΕ Α.Ε. στην Ελληνικό της χώρας, καθώς και ελέγχει τη χρήση των Εγγυήσεων
Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε., όπως ορίζεται στα άρθρα Προέλευσης για τον προσδιορισμό από τους Προμηθευ-
117Α, 117Β, 117Γ και 117Δ. Η ΛΑΓΗΕ Α.Ε. μετονομάζεται τές στους καταναλωτές της προέλευσης της ηλεκτρικής
σε «Διαχειριστή ΑΠΕ & Εγγυήσεων Προέλευσης Α.Ε.», ενέργειας, κατά τα προβλεπόμενα στον Κώδικα του Δια-
η οποία θα λειτουργεί σύμφωνα τις διατάξεις του πα- χειριστή ΑΠΕ και Εγγυήσεων Προέλευσης.
ρόντος άρθρου, προσαρμόζοντας αντίστοιχα το Κατα- ζ) Συμμετέχει σε ενώσεις, οργανώσεις ή εταιρείες, μέλη
στατικό της. των οποίων είναι Φορείς Έκδοσης Εγγυήσεων Προέλευ-
2. Η εταιρεία «Διαχειριστής ΑΠΕ & Εγγυήσεων Προ- σης, οι οποίες έχουν σκοπό την επεξεργασία και δια-
έλευσης Α.Ε.» με διακριτικό τίτλο ΔΑΠΕΕΠ ΑΕ (πρώην μόρφωση κανόνων κοινής δράσης που συντείνουν, στο
ΛΑΓΗΕ Α.Ε.) ασκεί ιδίως τις ακόλουθες αρμοδιότητες: πλαίσιο της κοινοτικής νομοθεσίας, στην εναρμόνιση
α) Συνεργάζεται με τους Διαχειριστές του ΕΣΜΗΕ, του του συστήματος των Εγγυήσεων Προέλευσης των μελών
ΕΔΔΗΕ και το ΔΑΑ, σύμφωνα με τις ειδικότερες προ- τους και στη δημιουργία ευρωπαϊκής περιβαλλοντικής
βλέψεις του Κώδικα του Διαχειριστή ΑΠΕ & Εγγυήσεων αγοράς με χρήση Εγγυήσεων Προέλευσης.
Προέλευσης. 3. Το Ελληνικό Δημόσιο δύναται να περιορίζει το πο-
σοστό συμμετοχής του στον Διαχειριστή ΑΠΕ και Εγγυ-
β) Συνάπτει Συμβάσεις λειτουργικής Ενίσχυσης κατά τα
ήσεων Προέλευσης. Η διαδικασία διάθεσης και το ύψος
προβλεπόμενα στο ν. 4414/2016 (Α΄ 149) Συμβάσεις πώ-
του εκάστοτε διατιθέμενου ποσοστού ορίζεται με κοινή
λησης ηλεκτρικής ενέργειας κατά τα προβλεπόμενα στο
απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Περιβάλλο-
άρθρο 12 του ν. 3468/2006 (Α΄ 129), εξαιρουμένων των ντος και Ενέργειας.».
σταθμών με Σύμβαση Ενεργειακού Συμψηφισμού και 6. Από την ημερομηνία που προβλέπεται στην παρ. 4
των Φ/Β του Ειδικού Προγράμματος Ανάπτυξης Φωτο- του άρθρου 117Β του ν. 4001/2011, όπως προστίθεται με
βολταϊκών Συστημάτων σε Κτιριακές Εγκαταστάσεις και, τον παρόντα νόμο, όπου στην κείμενη νομοθεσία ανα-
ιδίως, σε δώματα και στέγες Κτιρίων (12323/ΓΓ175/09, Β΄ φέρεται ο όρος ΛΑΓΗΕ Α.Ε. ή ο Λειτουργός της Αγοράς
1079 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Οι- νοείται, ως προς τις δραστηριότητες που δεν μεταφέ-
κονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού και Περιβάλλοντος ρονται με την απόσχιση κλάδου κατά τα άρθρα 117 Α,
και Ενέργειας), που συνάπτουν Συμβάσεις Συμψηφισμού 117 Β, 117Γ και 117Δ, ο Διαχειριστής ΑΠΕ και Εγγυήσεων
με Προμηθευτές, για την ηλεκτρική ενέργεια που παρά- Προέλευσης.
γεται από εγκαταστάσεις Α.Π.Ε. ή Σ.Η.Θ.Υ.Α., εφόσον οι 7. Από την ημερομηνία έναρξης λειτουργίας της Αγο-
εγκαταστάσεις αυτές παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας ράς Επόμενης Ημέρας και της Ενδοημερήσιας Αγοράς,
συνδέονται στο Σύστημα είτε απευθείας είτε μέσω του όπως ορίζεται με τη σχετική εγκριτική απόφαση της
Δικτύου, και καταβάλει τις πληρωμές που προβλέπονται ΡΑΕ που εκδίδεται σύμφωνα με το άρθρο 117Γ του ν.
στις Συμβάσεις αυτές από τον Ειδικό Λογαριασμό Α.Π.Ε. 4001/2011, όπως προστίθεται με τον παρόντα νόμο,
και Σ.Η.Θ.Υ.Α. Επικράτειας κατά τα προβλεπόμενα στο καταργούνται:
άρθρο 143 του παρόντος νόμου. α) οι διατάξεις του άρθρου 120 του ν. 4001/2011 και
γ) Εισπράττει έσοδο από τους αντισυμβαλλόμενους παύει ο Ημερήσιος Ενεργειακός Προγραμματισμός, σύμ-
φωνα με τους όρους της ως άνω εγκριτικής απόφασης,
παραγωγούς της προηγούμενης παραγράφου για την
β) ο Κώδικας Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας πλην
κάλυψη των λειτουργικών και επενδυτικών δαπανών της,
των διατάξεων που αφορούν τη διαχείριση τυχόν Ελλειμ-
σύμφωνα με τις ειδικότερες προβλέψεις του Κώδικα του
μάτων του ΗΕΠ μέχρι την ημερομηνία αυτή και
Διαχειριστή ΑΠΕ και Εγγυήσεων Προέλευσης. γ) κάθε άλλη κανονιστική απόφαση με την οποία ρυθμι-
δ) Υποβάλλει Προσφορές Έγχυσης για την ποσότη- ζόταν η λειτουργία της ΛΑΓΗΕ Α.Ε. ως Λειτουργού Αγοράς
τα ενέργειας η οποία προβλέπεται ότι θα εγχυθεί στο Ηλεκτρικής Ενέργειας, όπως αυτή μεταβιβάστηκε στην
Σύστημα και στο Δδίκτυο από Φωτοβολταϊκά Στεγών, εταιρεία «Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.» με την
από μονάδες ΑΠΕ και ΣΗΘΥΑ βάσει συμβάσεων πώλη- απόσχιση που προβλέπεται στα άρθρα 117Α και 117Β
σης ηλεκτρικής ενέργειας, κατά τα προβλεπόμενα στο του ν. 4001/2011 που εισάγονται με τον παρόντα νόμο.
άρθρο 12 του ν. 3468/2006 (Α` 129) και βάσει συμβά- 8. Στην παρ. 2 του άρθρου 129 του ν. 4001/2011 προ-
σεων λειτουργικής Ενίσχυσης Σταθερής Τιμής κατά τα στίθεται στοιχείο θ΄ ως εξής:
προβλεπόμενα στο άρθρο 10 του ν. 4414/2016, σύμφω- «θ. Εισπράττει έσοδο από τους αντισυμβαλλόμενους
να με τον Κώδικα του Διαχειριστή ΑΠΕ και Εγγυήσεων της προηγούμενης παραγράφου για την κάλυψη των
Προέλευσης. σχετικών με την αρμοδιότητα αυτή λειτουργικών και
επενδυτικών δαπανών της σύμφωνα με τις ειδικότερες γ) η προαγωγή της πληροφόρησης και της επιμόρφω-
προβλέψεις του Κώδικα Μ.Δ.Ν.». σης των καταναλωτών, ώστε να επηρεάζουν σε όφελός
τους τις εξελίξεις στην αγορά,
Άρθρο 99 δ) η υποστήριξη της οργάνωσης των καταναλωτών σε
Έναρξη ισχύος ενώσεις και της ακρόασης αυτών σε θέματα που τους
1. Οι διατάξεις του παρόντος νόμου ισχύουν από τη αφορούν,
δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ε) η διαμόρφωση υγιούς καταναλωτικής συνείδησης
εκτός από τις διατάξεις των άρθρων 73 έως 93 και 95 που και προτύπων ορθής καταναλωτικής συμπεριφοράς.»
ισχύουν από την ημερομηνία ολοκλήρωσης της από- 4. Η παρ. 4 του άρθρου 1 του ν. 2251/1994 αντικαθί-
σχισης, όπως αυτή προβλέπεται στο άρθρο 117Β του ν. σταται ως εξής:
4001/2011, όπως αυτό εισάγεται με τον παρόντα νόμο, «4. Οι διατάξεις του παρόντος εφαρμόζονται σε κάθε
καθώς και του άρθρου 94 που ισχύει από την ημερομη- προμηθευτή, φυσικό ή νομικό πρόσωπο, οποιασδήποτε
νία έναρξης λειτουργίας της Αγοράς Επόμενης Ημέρας μορφής, του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Ειδικό-
και της Ενδοημερήσιας Αγοράς καθώς και της έναρξης τερα, εφαρμόζονται στους εξής τομείς:
της Αγοράς Εξισορρόπησης, όσον αφορά την κατάργηση α) σε συμβάσεις που περιέχουν γενικούς όρους συ-
του άρθρου 94 του ν. 4001/2011. ναλλαγών,
2. Έννομες σχέσεις ή καταστάσεις της «Ελληνικό Χρη- β) σε συμβάσεις πώλησης καταναλωτικών αγαθών και
ματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.» με τρίτους, υφιστάμενες εγγυήσεων,
κατά την ημερομηνία έναρξης λειτουργίας της «Ελληνι- γ) στη διαφήμιση,
κό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.» ως Χρηματιστηρίου δ) σε αθέμιτες εμπορικές πρακτικές των επιχειρήσεων,
Ενέργειας και έναρξης λειτουργίας της Αγοράς Επόμε- ε) σε συμβάσεις πώλησης καταναλωτικών αγαθών και
νης Ημέρας και Ενδοημερήσιας Αγοράς, σύμφωνα με υπηρεσιών από απόσταση, καθώς και εκτός και εντός
το άρθρο 117Γ του ν. 4001/2011, που εισάγεται με τον εμπορικού καταστήματος,
παρόντα νόμο, διέπονται από την ως άνω ημερομηνία στ) σε συμβάσεις εμπορίας χρηματοοικονομικών υπη-
έναρξης λειτουργίας από τις διατάξεις του ν. 4425/2016, ρεσιών από απόσταση.»
όπως τροποποιείται με τα άρθρα 73 έως 95 του παρόντος 5. Μετά το άρθρο 1 του ν. 2251/1994 προστίθεται άρ-
νόμου. Από την ως άνω ημερομηνία, όπου στην κείμενη θρο 1α ως εξής:
νομοθεσία αναφέρεται ο όρος ΛΑΓΗΕ Α.Ε. ή «Ελληνικό
Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.» νοείται, ως προς το σύ- « Άρθρο 1α
νολο των εννόμων σχέσεων, καταστάσεων, περιουσια- Ορισμοί
κών στοιχείων και σχετικών αρμοδιοτήτων και εξουσιών Με την επιφύλαξη ειδικότερων διατάξεων του παρό-
της «Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.», η εταιρεία ντος, νοούνται ως:
«Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας Α.Ε.» υπό την ιδιό- 1. καταναλωτής: κάθε φυσικό πρόσωπο το οποίο ενερ-
τητά της ως Χρηματιστηρίου Ενέργειας, σύμφωνα με γεί για λόγους οι οποίοι δεν εμπίπτουν στην εμπορική,
τις διατάξεις του ν. 4425/2016, όπως τροποποιείται με επιχειρηματική, βιοτεχνική ή ελευθέρια επαγγελματική
τα άρθρα 73 έως 95 του παρόντος νόμου. του δραστηριότητα,
ΤΜΗΜΑ Β΄ 2. προμηθευτής: κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, ανε-
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ξάρτητα από το αν διέπεται από το ιδιωτικό ή δημόσιο
ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ δίκαιο, το οποίο ενεργεί ακόμη και μέσω κάθε άλλου
προσώπου που ενεργεί στο ονόμά του ή για λογαριασμό
ΜΕΡΟΣ Α΄ του, για σκοπούς οι οποίοι σχετίζονται με τις εμπορικές,
ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ Ν. 2251/1994 επιχειρηματικές, βιοτεχνικές ή επαγγελματικές του δρα-
«ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ» στηριότητες,
Άρθρο 100 3. πωλητής: κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο
πωλεί καταναλωτικά αγαθά με σύμβαση που συνάπτει
1. Πριν από το άρθρο 1 του ν. 2251/1994 προστίθεται
κατά την άσκηση της εμπορικής, επιχειρηματικής ή επαγ-
τίτλος ως εξής:
γελματικής του δραστηριότητας,
«ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ 4. παραγωγός: ο κατασκευαστής ενός καταναλωτικού
ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ-ΟΡΙΣΜΟΙ» αγαθού, ο εισαγωγέας του καταναλωτικού αγαθού σε
2. Ο τίτλος του άρθρου 1 του ν. 2251/1994 αντικαθί- κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε), και κάθε
σταται ως εξής: πρόσωπο που παρουσιάζεται ως παραγωγός θέτοντας
επί αυτού το όνομά του, το σήμα του ή άλλο διακριτικό
«Άρθρο 1 σημείο,
Αντικείμενο - Πεδίο Εφαρμογής» 5. αγαθό: κάθε ενσώματο κινητό πράγμα, εκτός από
3. Η παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 2251/1994 αντικαθί- τα πράγματα τα οποία μεταβιβάζονται στο πλαίσιο μέ-
σταται ως εξής: τρων αναγκαστικής εκτέλεσης ή αντίστοιχης νόμιμης
«3. Σκοπός του παρόντος νόμου είναι: διαδικασίας. Το νερό, το φυσικό αέριο και η ηλεκτρική
α) η προάσπιση των δικαιωμάτων των καταναλωτών, ενέργεια θεωρούνται «αγαθά» κατά την έννοια του παρό-
β) η προστασία της υγείας, της ασφάλειας και των οι- ντος, εφόσον διατίθενται προς πώληση σε περιορισμένο
κονομικών συμφερόντων των καταναλωτών, όγκο ή σε καθορισμένη ποσότητα,
6. αγαθό κατασκευασμένο σύμφωνα με τις προδια- ση, επισκευή ή συντήρηση με οποιοδήποτε τρόπο των
γραφές του πελάτη: κάθε αγαθό το οποίο δεν είναι προ- αγαθών αν αυτά δεν ικανοποιούν τις προδιαγραφές ή
κατασκευασμένο και κατασκευάζεται σύμφωνα με την οποιαδήποτε άλλη απαίτηση, οι οποίες αναφέρονται στη
ατομική επιλογή ή απόφαση του πελάτη, δήλωση της εγγύησης ή στη σχετική διαφήμιση και είναι
7. σύμβαση πώλησης: κάθε σύμβαση δυνάμει της διαθέσιμες κατά τη στιγμή ή πριν από τη σύναψη της
οποίας ο προμηθευτής μεταβιβάζει ή αναλαμβάνει να σύμβασης.».
μεταβιβάσει την κυριότητα αγαθών στον καταναλωτή, ο
δε καταναλωτής καταβάλλει ή αναλαμβάνει να καταβά- Άρθρο 101
λει το τίμημα, καθώς και κάθε σύμβαση που έχει ως αντι- 1. Πριν από το άρθρο 2 του ν. 2251/1994, ο τίτλος
κείμενο την παροχή αγαθών και υπηρεσιών ταυτόχρονα, «ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚΟΥ ΔΙΚΑΙΟΥ»
8. σύμβαση παροχής υπηρεσιών: κάθε σύμβαση, εκτός αντικαθίσταται ως εξής:
από τη σύμβαση πώλησης, δυνάμει της οποίας ο προ- «ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ
μηθευτής παρέχει ή αναλαμβάνει να παράσχει υπηρε- ΓΕΝΙΚΟΙ ΟΡΟΙ ΣΥΜΒΑΣΕΩΝ»
σία στον καταναλωτή, ο δε καταναλωτής καταβάλλει ή
αναλαμβάνει να καταβάλει το τίμημα, 2. Η παρ. 10 του άρθρου 2 του ν. 2251/1994 αναριθ-
9. χρηματοοικονομική υπηρεσία: κάθε υπηρεσία τρα- μείται σε παρ. 9 και αντικαθίσταται ως εξής:
πεζικής, πιστωτικής, ασφαλιστικής ή επενδυτικής φύσης «9. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται
ή σχετική με ατομικές συντάξεις, επενδύσεις ή πληρωμές, σε κάθε σύμβαση, ανεξάρτητα από το αν ο αντισυμβαλ-
10. σύμβαση χρηματοοικονομικών υπηρεσιών από λόμενος του προμηθευτή είναι καταναλωτής, όταν πλη-
απόσταση: κάθε σύμβαση που αφορά χρηματοοικονο- ρούνται σωρευτικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:
μικές υπηρεσίες, η οποία συνάπτεται μεταξύ ενός προ- α) η σύμβαση περιλαμβάνει όρους οι οποίοι δεν έχουν
μηθευτή και ενός καταναλωτή χωρίς την ταυτόχρονη αποτελέσει αντικείμενο ατομικής διαπραγμάτευσης με-
φυσική τους παρουσία, στο πλαίσιο συστήματος από ταξύ των μερών,
απόσταση πώλησης ή παροχής υπηρεσιών που οργα- β) ο αντισυμβαλλόμενος του προμηθευτή πληροί τα
νώνεται από τον προμηθευτή, ο οποίος χρησιμοποιεί κριτήρια της πολύ μικρής επιχείρησης, σύμφωνα με την
αποκλειστικά για τη σύμβαση αυτή ένα ή περισσότερα παρ. 2 του άρθρου 2 του ν. 4308/2014 (Α΄ 251), και
μέσα επικοινωνίας από απόσταση, μέχρι και τη στιγμή γ) ο αντισυμβαλλόμενος του προμηθευτή συμβάλλε-
σύναψης της σύμβασης, ται ως τελικός αποδέκτης των παρεχόμενων προϊόντων
11. σταθερό μέσο: κάθε μέσο που επιτρέπει στον κα- ή υπηρεσιών.
ταναλωτή ή στον προμηθευτή να αποθηκεύει πληροφο- Θεωρείται ότι ο όρος δεν αποτέλεσε αντικείμενο ατο-
ρίες που απευθύνονται προσωπικά σε αυτόν κατά τρόπο μικής διαπραγμάτευσης, όταν ο αντισυμβαλλόμενος του
προσπελάσιμο για μελλοντική πρόσβαση για επαρκές προμηθευτή δεν μπόρεσε να επηρεάσει το περιεχόμενό
χρονικό διάστημα σε σχέση με τους σκοπούς που εξυ- του. Το γεγονός ότι για ορισμένα στοιχεία κάποιου όρου
πηρετούν οι πληροφορίες και το οποίο επιτρέπει την ή για ένα μεμονωμένο όρο υπήρξε ατομική διαπραγμά-
ακριβή αναπαραγωγή των αποθηκευμένων πληροφορι- τευση δεν αποκλείει την εφαρμογή του παρόντος άρ-
ών, όπως το χαρτί, τα κλειδιά USB, τα CD-ROM, τα DVD, θρου στο υπόλοιπο της σύμβασης, αν από το σύνολο
οι κάρτες μνήμης ή οι σκληροί δίσκοι υπολογιστών, και των περιστάσεων προκύπτει ότι πρόκειται για σύμβαση
τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, προσχώρησης.
12. μέσο επικοινωνίας από απόσταση : κάθε μέσο το Ο προμηθευτής φέρει το βάρος απόδειξης ότι υπήρξε
ατομική διαπραγμάτευση ενώ ο αντισυμβαλλόμενος του
οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί, χωρίς την αυτοπρόσωπη
προμηθευτή φέρει το βάρος απόδειξης ότι πληροί τις
και ταυτόχρονη παρουσία του προμηθευτή και του κατα-
προϋποθέσεις των περιπτώσεων β΄ και γ΄ που προβλέ-
ναλωτή, για την από απόσταση εμπορία υπηρεσίας μεταξύ
πονται στο πρώτο εδάφιο της παρούσας παραγράφου.».
των μερών αυτών, όπως αναφέρεται στο Μέρος Τρίτο,
13. φορέας ή προμηθευτής μέσου επικοινωνίας από Άρθρο 102
απόσταση: κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, ιδιωτικού ή 1. Πριν από το άρθρο 3 του ν. 2251/1994 προστίθεται
δημόσιου δικαίου, του οποίου η εμπορική ή η επαγγελ- τίτλος ως εξής:
ματική δραστηριότητα συνίσταται στη διάθεση ενός ή
περισσότερων μέσων επικοινωνίας από απόσταση στους «ΜΕΡΟΣ ΤΡΙΤΟ
προμηθευτές, ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΑΠΟ ΑΠΟΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ
14. ψηφιακό περιεχόμενο: δεδομένα που παράγονται ΕΚΤΟΣ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΟΣ»
και παρέχονται σε ψηφιακή μορφή, 2. Τo άρθρο 3 του ν. 2251/1994 αντικαθίσταται ως εξής:
15. νόμιμη εγγύηση: η ευθύνη του πωλητή για πραγ-
ματικά ελαττώματα και έλλειψη συνομολογημένων ιδι- «Άρθρο 3
οτήτων σύμφωνα με το άρθρο 5 του παρόντος και τα Ορισμοί
άρθρα 534 επ. του Αστικού Κώδικα, Για τους σκοπούς των διατάξεων των άρθρων 3 έως 4,
16. εμπορική εγγύηση: κάθε ανάληψη υποχρέωσης ισχύουν οι ακόλουθοι ορισμοί:
από τον πωλητή ή τον παραγωγό (εγγυητή) προς τον 1. σύμβαση από απόσταση: κάθε σύμβαση η οποία
καταναλωτή πλέον της νόμιμης εγγύησης, για επιστρο- συνάπτεται μεταξύ του προμηθευτή και του καταναλωτή
φή του καταβληθέντος τιμήματος ή για αντικατάστα- στο πλαίσιο ενός οργανωμένου συστήματος πωλήσεων
από απόσταση ή παροχής υπηρεσιών χωρίς την ταυτό- νων ιδιοτήτων σύμφωνα με το άρθρο 5 του παρόντος
χρονη φυσική παρουσία του προμηθευτή και του κατα- και τα άρθρα 534 επ. του Αστικού Κώδικα·».
ναλωτή, με αποκλειστική χρήση ενός ή περισσότερων 6. Στην περίπτωση ιδ΄ της παρ. 1 του άρθρου 3β του
μέσων επικοινωνίας από απόσταση, όπως το ηλεκτρο- ν. 2251/1994 οι λέξεις «του ν. 2251/1994» αντικαθίστα-
νικό ταχυδρομείο, το τηλέφωνο, η τηλεομοιοτυπία ή το νται με τις λέξεις «του παρόντος».
διαδίκτυο, μέχρι και τη στιγμή σύναψης της σύμβασης, 7. Στην παρ. 4 του άρθρου 3β του ν. 2251/1994 οι λέ-
2. σύμβαση εκτός εμπορικού καταστήματος: κάθε ξεις «του ν. 2251/1994» αντικαθίστανται με τις λέξεις «του
σύμβαση μεταξύ του προμηθευτή και του καταναλωτή παρόντος».
η οποία πληροί διαζευκτικά τις εξής προϋποθέσεις: 8. Στην περίπτωση α΄ της παρ. 1 του άρθρου 3ζ του
α) συνάπτεται με ταυτόχρονη φυσική παρουσία του ν. 2251/1994 οι λέξεις «του ν. 2251/1994» αντικαθίστα-
προμηθευτή και του καταναλωτή σε χώρο που δεν είναι νται με τις λέξεις «του παρόντος».
το εμπορικό κατάστημα του προμηθευτή, 9. Στην παρ. 3 του άρθρου 3ζ΄ του ν. 2251/1994 οι
β) συνάπτεται κατόπιν προσφοράς από τον κατανα- λέξεις «του ν. 2251/1994» αντικαθίστανται με τις λέξεις
λωτή α΄, «του παρόντος».
γ) συνάπτεται στο εμπορικό κατάστημα του προμηθευ- 10. Η περίπτωση ε΄ της παρ. 1 του άρθρου του
τή ή με χρήση οποιουδήποτε μέσου επικοινωνίας από ν. 2251/1994 αντικαθίσταται ως εξής:
απόσταση αμέσως μετά από προσωπική και ατομική επα- «ε) επιπλέον της υπενθύμισης της ύπαρξης νόμιμης
φή με τον καταναλωτή σε χώρο που δεν είναι το εμπο- εγγύησης, την ύπαρξη τεχνικής εξυπηρέτησης μετά την
ρικό κατάστημα του προμηθευτή, με την ταυτόχρονη πώληση και, κατά περίπτωση, την παροχή εμπορικών
φυσική παρουσία του προμηθευτή και του καταναλωτή, εγγυήσεων μαζί με τις σχετικές προϋποθέσεις·»
δ) συνάπτεται στη διάρκεια εκδρομής που έχει ορ- 11. Στο άρθρο 4ζ του ν. 2251/1994 οι λέξεις «του
γανωθεί από τον προμηθευτή με σκοπό ή αποτέλεσμα ν. 2251/1994» αντικαθίστανται με τις λέξεις «του παρό-
τη διαφήμιση και πώληση αγαθών ή υπηρεσιών στον ντος».
καταναλωτή, 12. Το άρθρο 4θ του ν. 2251/1994 αντικαθίσταται ως
3. εμπορικό κατάστημα: εξής:
α) κάθε ακίνητος χώρος λιανικής πώλησης όπου ο
προμηθευτής πραγματοποιεί τη δραστηριότητά του σε «Άρθρο 4θ
μόνιμη βάση, Εμπορία από απόσταση χρηματοοικονομικών
β) κάθε κινητός χώρος λιανικής πώλησης όπου ο υπηρεσιών
προμηθευτής πραγματοποιεί τη δραστηριότητά του σε 1. Πεδίο εφαρμογής: Όσον αφορά τις συμβάσεις που
συνήθη βάση, αφορούν χρηματοοικονομικές υπηρεσίες, οι οποίες πε-
4. δευτερεύουσα σύμβαση: μια σύμβαση με την οποία ριλαμβάνουν μια αρχική συμφωνία παροχής υπηρεσίας
ο καταναλωτής αποκτά αγαθά ή υπηρεσίες που συνδέ- και ακολούθως διαδοχικές πράξεις ή σειρά διακριτών
ονται με σύμβαση από απόσταση ή με σύμβαση εκτός πράξεων της αυτής φύσεως που κλιμακώνονται χρονι-
εμπορικού καταστήματος και κατά την οποία τα εν λόγω κά, οι διατάξεις αυτού του άρθρου εφαρμόζονται μόνο
αγαθά ή οι υπηρεσίες παρέχονται από τον προμηθευτή στην αρχική συμφωνία. Αν δεν υπάρχει αρχική συμφω-
ή από ένα τρίτο μέρος με βάση μια ρύθμιση μεταξύ του νία παροχής υπηρεσίας αλλά οι διαδοχικές ή διακριτές
εν λόγω τρίτου μέρους και του προμηθευτή, πράξεις της αυτής φύσεως που κλιμακώνονται χρονικά,
5. δημόσιος πλειστηριασμός: μέθοδος πώλησης κατά διενεργούνται μεταξύ των ίδιων συμβαλλομένων μερών,
την οποία τα αγαθά ή οι υπηρεσίες προσφέρονται από οι διατάξεις των παραγράφων 2 και 3 του παρόντος άρ-
τον προμηθευτή σε καταναλωτές, οι οποίοι συμμετέχουν
θρου εφαρμόζονται μόνο κατά τη διενέργεια της πρώτης
ή έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν στον πλειστη-
πράξης. Όταν όμως δεν έχει διενεργηθεί πράξη της ίδιας
ριασμό οι ίδιοι, μέσω διαφανούς ανταγωνιστικής δια-
φύσης για διάστημα άνω του ενός έτους, η διενέργεια
δικασίας προσφορών που διεξάγεται από έναν εκπλει-
της επόμενης πράξης θεωρείται ως η πρώτη μιας νέας
στηριαστή και ο πλειοδότης δεσμεύεται να αγοράσει τα
αγαθά ή τις υπηρεσίες.» σειράς πράξεων και, συνεπώς, εφαρμόζονται οι διατάξεις
3. Η περίπτωση θ΄ της παρ. 3 του άρθρου 3α του των παραγράφων 2 και 3 του παρόντος.
ν. 2251/1994 αντικαθίσταται ως εξής: 2. Πληροφόρηση του καταναλωτή πριν από τη σύ-
«θ) οι οποίες καταρτίζονται με συμβολαιογραφικό έγ- ναψη σύμβασης χρηματοοικονομικών υπηρεσιών από
γραφο, σύμφωνα με τα άρθρα 1 και 5 του Κώδικα Συμ- απόσταση:
βολαιογράφων ν. 2830/2000 (Α΄96)». Α. Πριν από τη σύναψη σύμβασης χρηματοοικονομι-
4. Στην περίπτωση η΄ της παρ. 1 του άρθρου 3β΄ του ν. κών υπηρεσιών από απόσταση ο προμηθευτής πρέπει
2251/1994 οι λέξεις «του ν. 2251/1994 Για την προστασία να ενημερώνει τον καταναλωτή, με τα μέσα επικοινωνίας
των καταναλωτών» αντικαθίστανται με τις λέξεις «του από απόσταση, κατά τρόπο σαφή και κατανοητό, τηρου-
παρόντος». μένων των αρχών της καλής πίστης κατά τις εμπορικές
5. Η περίπτωση ιβ΄ της παρ. 1 του άρθρου 3β΄ του συναλλαγές και των διατάξεων που διέπουν το κύρος
ν. 2251/1994 αντικαθίσταται ως εξής: των δικαιοπραξιών, για τα ακόλουθα στοιχεία, ο εμπο-
«ιβ) υπενθύμιση της ύπαρξης της ευθύνης του πωλητή ρικός σκοπός των οποίων πρέπει να καθίσταται σαφής:
για πραγματικά ελαττώματα και έλλειψη συνομολογημέ- α. Πληροφορίες που αφορούν τον προμηθευτή:
αα. την ταυτότητα και την κύρια δραστηριότητα του και, αν υφίσταται το δικαίωμα αυτό, τη διάρκεια και τις
προμηθευτή, τη διεύθυνση στην οποία είναι εγκατεστη- προϋποθέσεις άσκησής του, συμπεριλαμβανομένων των
μένος ο προμηθευτής, καθώς και κάθε άλλη διεύθυνση πληροφοριών για το ποσό που ενδέχεται να υποχρεωθεί
που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για τις σχέσεις του να πληρώσει ο καταναλωτής σύμφωνα με την περίπτ. β΄
καταναλωτή με τον προμηθευτή, της παρ. 6, καθώς επίσης και τις συνέπειες της μη άσκη-
ββ. την ταυτότητα του αντιπροσώπου του προμηθευτή σης αυτού του δικαιώματος,
που είναι εγκατεστημένος στην Ελλάδα και τη διεύθυν- ββ. την ελάχιστη διάρκεια της σύμβασης χρηματοοι-
ση που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για τις σχέσεις του κονομικών υπηρεσιών από απόσταση, εάν πρόκειται για
καταναλωτή με τον αντιπρόσωπο, όταν υπάρχει αντι- σύμβαση παροχής χρηματοοικονομικών υπηρεσιών σε
πρόσωπος, μόνιμη ή περιοδική βάση,
γγ. αν οι επαγγελματικές επαφές του καταναλωτή έγι- γγ. πληροφορίες σχετικά με τα δικαιώματα που μπο-
ναν με άλλον επαγγελματία πλην του προμηθευτή, την ρεί να έχουν τα μέρη να προκαλέσουν την πρόωρη ή
ταυτότητα του εν λόγω επαγγελματία, την ιδιότητα με μονομερή λύση της σύμβασης χρηματοοικονομικών
την οποία ενεργεί έναντι του καταναλωτή, και τη διεύ- υπηρεσιών από απόσταση σύμφωνα με τους όρους της
θυνση που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη για τις σχέσεις σύμβασης αυτής, συμπεριλαμβανομένων των σχετικών
μεταξύ του καταναλωτή και του επαγγελματία, κυρώσεων που προβλέπονται στις περιπτώσεις αυτές
δδ. όταν ο προμηθευτής είναι καταχωρημένος σε από τη σύμβαση,
εμπορικό ή αντίστοιχο δημόσιο μητρώο, το εμπορικό δδ. πρακτικές οδηγίες για την άσκηση του δικαιώματος
μητρώο στο οποίο είναι εγγεγραμμένος ο προμηθευ- υπαναχώρησης και υπόδειγμα δήλωσης υπαναχώρησης,
τής και τον αριθμό καταχώρισής του ή ισοδύναμο μέσο όπου να αναγράφεται, μεταξύ άλλων, η διεύθυνση στην
αναγνώρισης στο εν λόγω μητρώο, οποία πρέπει να απευθύνεται η δήλωση υπαναχώρησης,
εε. όταν η δραστηριότητα του προμηθευτή υπόκειται εε. το κράτος-μέλος ή τα κράτη-μέλη, στη νομοθεσία
σε καθεστώς έγκρισης, τα στοιχεία της αρμόδιας επο- των οποίων βασίζεται ο προμηθευτής για τη δημιουργία
πτεύουσας αρχής. σχέσεων με τον καταναλωτή πριν από τη σύναψη της
β. Πληροφορίες που αφορούν τη χρηματοοικονομική σύμβασης χρηματοοικονομικών υπηρεσιών από από-
υπηρεσία: σταση,
αα. περιγραφή των κυριότερων χαρακτηριστικών στοι- στστ. οποιαδήποτε συμβατική ρήτρα σχετικά με το
χείων της χρηματοοικονομικής υπηρεσίας, δίκαιο που εφαρμόζεται στη σύμβαση χρηματοοικο-
ββ. το συνολικό τίμημα που πρέπει να πληρώσει ο νομικών υπηρεσιών από απόσταση ή και το αρμόδιο
καταναλωτής στον προμηθευτή για τη χρηματοοικο- δικαστήριο,
νομική υπηρεσία, συμπεριλαμβανομένων όλων των ζζ. τη γλώσσα ή τις γλώσσες στις οποίες διατυπώνονται
συναφών τελών, επιβαρύνσεων και δαπανών και όλων οι όροι της σύμβασης και η αναφερόμενη στην παρού-
των φόρων που εισπράττονται μέσω του προμηθευτή ή, σα παράγραφο εκ των προτέρων πληροφόρηση, καθώς
αν δεν μπορεί να προσδιοριστεί το ακριβές τίμημα, τη και τη γλώσσα ή τις γλώσσες στις οποίες ο προμηθευ-
βάση υπολογισμού του, κατά τρόπο ώστε να μπορεί να τής, σε συμφωνία με τον καταναλωτή, αναλαμβάνει την
το ελέγξει ο καταναλωτής, υποχρέωση να επικοινωνεί κατά τη διάρκεια ισχύος της
γγ. εφόσον συντρέχει περίπτωση, προειδοποίηση η σύμβασης.
οποία αναφέρει ότι η χρηματοοικονομική υπηρεσία συν- δ. Πληροφορίες που αφορούν την προσφυγή:
δέεται με τίτλους που συνεπάγονται ειδικούς κινδύνους αα. την ύπαρξη μηχανισμών εξωδικαστικής επίλυσης
συνδεόμενους με τα ειδικά χαρακτηριστικά ή τις πράξεις διαφορών, όπως ο Συνήγορος του Καταναλωτή, σύμ-
που πρέπει να εκτελεστούν ή των οποίων η τιμή εξαρ- φωνα με την υπ΄ αρ. 70330/2015 (Β΄1421) ΚΥΑ, στους
τάται από τις διακυμάνσεις στις κεφαλαιαγορές επί των οποίους έχει πρόσβαση ο καταναλωτής που είναι συμ-
οποίων ο προμηθευτής δεν έχει καμία επίδραση, καθώς βαλλόμενος στην από απόσταση σύμβαση και τον τρόπο
και ότι οι αποδόσεις του παρελθόντος δεν αποτελούν με τον οποίο έχει πρόσβαση ο καταναλωτής,
δείκτη για τις μελλοντικές αποδόσεις, ββ. την ύπαρξη κεφαλαίων εγγύησης ή άλλων ρυθμί-
δδ. μνεία της ενδεχόμενης ύπαρξης άλλων φόρων σεων για την παροχή αποζημιώσεων, που δεν καλύπτο-
ή/και δαπανών που δεν εισπράττονται μέσω του προ- νται από συστήματα εγγύησης καταθέσεων, σύμφωνα
μηθευτή ούτε χρεώνονται από αυτόν, με το ν. 2832/2000 (Α΄ 141) και αποζημίωσης των επεν-
εε. τους τυχόν χρονικούς περιορισμούς της ισχύος των δυτών, σύμφωνα με τον ν. 2533/1997 (Α΄ 228).
παρεχόμενων πληροφοριών, Β. Στην περίπτωση τηλεφωνικών επικοινωνιών, οι
στστ. τις ρυθμίσεις σχετικά με την πληρωμή και την οποίες ηχογραφούνται υποχρεωτικά σύμφωνα με τις δι-
εκτέλεση, ατάξεις του άρθρου 18 του ν. 3340/2005 (Α΄ 112) και του
ζζ. το τυχόν ειδικό επιπλέον κόστος που συνεπάγεται ν. 3471/2006 (Α΄ 133), πρέπει να δηλώνεται σαφώς, στην
για τον καταναλωτή η χρήση των μέσων επικοινωνίας αρχή οποιασδήποτε συνομιλίας με τον καταναλωτή, ότι
από απόσταση, εάν αυτό το επιπλέον κόστος χρεώνεται. αυτή μαγνητοφωνείται, η ταυτότητα του προμηθευτή και
γ. Πληροφορίες που αφορούν τη σύμβαση χρηματο- ο εμπορικός σκοπός του τηλεφωνήματος.
οικονομικών υπηρεσιών από απόσταση: Επιπρόσθετα, εφόσον συγκατατίθεται ρητά ο κατα-
αα. την ύπαρξη ή μη δικαιώματος υπαναχώρησης, ναλωτής, είναι υποχρεωτική η παροχή σε αυτόν των
όπως προβλέπεται στην παρ. 5 του παρόντος άρθρου ακόλουθων πληροφοριών που αφορούν:
α. στην ταυτότητα του προσώπου που έρχεται σε επα- φέρονται στις υποπαρ. Α΄ και Β΄ της παρ. 2 και στην παρ.
φή με τον καταναλωτή και στη σχέση του με τον προ- 3 του παρόντος άρθρου, εγγράφως ή με άλλο σταθερό
μηθευτή, μέσο στο οποίο έχει πρόσβαση.
β. στην περιγραφή των κυριότερων στοιχείων της χρη- β. Ο προμηθευτής εκπληρώνει την υποχρέωση που
ματοοικονομικής υπηρεσίας, προβλέπεται στην περίπτωση α΄ της παρούσας παρα-
γ. στο συνολικό τίμημα που πρέπει να πληρώσει ο κα- γράφου αμέσως μετά τη σύναψη της σύμβασης από από-
ταναλωτής στον προμηθευτή για τη χρηματοοικονομική σταση, αν αυτή έχει συναφθεί ύστερα από αίτημα του
υπηρεσία, συμπεριλαμβανομένων όλων των φόρων που καταναλωτή με τη χρησιμοποίηση μέσου επικοινωνίας
εισπράττονται μέσω του προμηθευτή ή αν δεν μπορεί από απόσταση το οποίο δεν επιτρέπει να ανακοινωθούν
να προσδιοριστεί το ακριβές τίμημα, στη βάση υπολογι- οι συμβατικοί όροι και οι πληροφορίες σύμφωνα με την
σμού του, κατά τρόπον που επιτρέπει στον καταναλωτή περίπτ. α΄ της παρούσας παραγράφου.
να το ελέγξει, γ. Σε κάθε περίπτωση, συμβατικοί όροι που δεν γνω-
δ. στην ενδεχόμενη ύπαρξη άλλων φόρων ή και δαπα- στοποιήθηκαν κατά τα οριζόμενα στις περίπτ. α΄ και
νών που δεν εισπράττονται μέσω του προμηθευτή ούτε β΄ της παρούσας παραγράφου στον καταναλωτή δεν
χρεώνονται από αυτόν, τον δεσμεύουν, έστω και αν δεν αποτελούν κρίσιμους
ε. στην ύπαρξη ή μη δικαιώματος υπαναχώρησης, παράγοντες για τη διαμόρφωση της δικαιοπρακτικής
όπως προβλέπεται στην παρ. 5 του παρόντος άρθρου, βούλησής του.
και, αν υφίσταται το δικαίωμα αυτό, τη διάρκεια και τις δ. Όσο διαρκεί η συμβατική σχέση, ο καταναλωτής
προϋποθέσεις άσκησής του, συμπεριλαμβανομένων των δικαιούται, ύστερα από αίτημά του, να λαμβάνει τους
πληροφοριών για το ποσό που ενδέχεται να υποχρεωθεί συμβατικούς όρους εγγράφως. Επιπλέον, ο καταναλωτής
να πληρώσει ο καταναλωτής σύμφωνα με την περίπτ. β΄ δικαιούται να αλλάζει το χρησιμοποιούμενο μέσο επικοι-
της παρ. 6 του παρόντος. νωνίας από απόσταση, εκτός αν αυτό είναι ασυμβίβαστο
Ο προμηθευτής οφείλει να πληροφορεί τον καταναλω- με τη συναφθείσα σύμβαση από απόσταση ή με τη φύση
τή ότι, ύστερα από αίτημά του, μπορεί να λάβει και άλλες της παρεχόμενης χρηματοοικονομικής υπηρεσίας.
πληροφορίες, καθώς και να ενημερωθεί για τη φύση των 5. Δικαίωμα υπαναχώρησης:
πληροφοριών αυτών. Σε κάθε περίπτωση, ο προμηθευ- α. Σε κάθε σύμβαση από απόσταση, ο καταναλωτής
τής του παρέχει όλες τις πληροφορίες, όταν εκτελεί τις έχει το δικαίωμα να υπαναχωρήσει μέσα σε δεκατέσσε-
υποχρεώσεις του σύμφωνα με την παρ. 4 του παρόντος. ρις (14) ημερολογιακές ημέρες, χωρίς καμία ποινή και
Γ. Οι πληροφορίες σχετικά με συμβατικές υποχρεώσεις, χωρίς να αναφέρει αιτιολογία.
οι οποίες πρέπει να ανακοινώνονται στον καταναλωτή Η προθεσμία αυτή παρατείνεται σε τριάντα (30) ημε-
κατά την περίοδο πριν από τη σύναψη της σύμβασης, ρολογιακές ημέρες προκειμένου περί συμβάσεων από
πρέπει να είναι σύμφωνες με τις συμβατικές υποχρεώ- απόσταση με αντικείμενο ασφαλίσεις ζωής, όπως αυτές
σεις που θα απέρρεαν από τη νομοθεσία που θα εφαρ- ρυθμίζονται στο άρθρο 5 του ν. 4364/2016 (Α΄ 13), καθώς
μοζόταν κατά τεκμήριο στη σύμβαση από απόσταση, και στις συνταξιοδοτικές ασφαλίσεις.
αν η τελευταία είχε συναφθεί. Για την άσκηση του δικαιώματος αυτού η προθεσμία
Δ. Σύμβαση χρηματοοικονομικών υπηρεσιών από αρχίζει:
απόσταση είναι άκυρη υπέρ του καταναλωτή, αν, πριν αα. είτε από την ημέρα σύναψης της σύμβασης από
από τη σύναψη της, αυτός δεν ενημερώθηκε, με τα μέσα απόσταση, εκτός αν πρόκειται για ασφαλίσεις ζωής, για
και τον τρόπο που προβλέπονται στο παρόν άρθρο για τις οποίες η προθεσμία αρχίζει την ημέρα που ο κατανα-
τα στοιχεία τα οποία ορίζονται στις υποπαρ. A΄ και Β΄ της λωτής πληροφορήθηκε τη σύναψη της σύμβασης από
παρ. 2 του παρόντος άρθρου. απόσταση,
3. Απαιτήσεις εκ των προτέρων πληροφόρησης, πέραν ββ. είτε από την ημέρα που ο καταναλωτής παρέλαβε
αυτών της υποπαρ. Α΄ της παρ. 2 του παρόντος άρθρου, τους συμβατικούς όρους και τις πληροφορίες, σύμφωνα
οι οποίες απορρέουν από ειδικές διατάξεις της ενωσια- με τις περίπτ. α΄ και β΄ της παρ. 4 του παρόντος άρθρου,,
κής νομοθεσίας που διέπουν τις χρηματοοικονομικές εφόσον αυτή η τελευταία ημερομηνία είναι μεταγενέ-
υπηρεσίες, εξακολουθούν να ισχύουν. Η Γενική Γραμμα- στερη από την αναφερόμενη στην υποπερίπτ. αα΄ της
τεία Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή κοινοποιεί παρούσας παραγράφου.
τις εθνικές διατάξεις σχετικά με τις απαιτήσεις εκ των β. Το δικαίωμα υπαναχώρησης δεν ασκείται:
προτέρων πληροφόρησης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. αα. σε χρηματοοικονομικές υπηρεσίες η τιμή των οποί-
Οι προμηθευτές υποχρεούνται να διαβιβάζουν αμελλητί ων εξαρτάται από διακυμάνσεις της κεφαλαιαγοράς επί
στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Κατα- των οποίων ο προμηθευτής δεν έχει καμία επίδραση και
ναλωτή τους σχετικούς τύπους συμβάσεων, περιλαμβα- μπορεί να επέλθουν κατά τη διάρκεια της προθεσμίας
νομένων και των γενικών όρων συναλλαγών. υπαναχώρησης, όπως είναι οι υπηρεσίες που αφορούν
4. Γνωστοποίηση των συμβατικών όρων: πράξεις συναλλάγματος, τίτλους της χρηματαγοράς, δι-
α. Η σύμβαση χρηματοοικονομικών υπηρεσιών από απραγματεύσιμους τίτλους, μερίδια οργανισμών συλλο-
απόσταση είναι άκυρη υπέρ του καταναλωτή, αν αυτός γικών επενδύσεων, προθεσμιακές χρηματοοικονομικές
δεν λάβει εγκαίρως, και, σε κάθε περίπτωση, πριν από τη συμβάσεις (futures), συμπεριλαμβανομένων των ισο-
δέσμευσή του από τη σύμβαση αυτή, όλους τους όρους δύναμων τίτλων που παρέχουν δικαίωμα εκκαθάρισης
της, συμπεριλαμβανομένων των πληροφοριών που ανα- τοις μετρητοίς, προθεσμιακά συμβόλαια επιτοκίου (FRA),
συμβάσεις ανταλλαγής (swaps) με αντικείμενο επιτόκιο κλειστικά, το συντομότερο δυνατόν, το τίμημα για τη
ή συνάλλαγμα ή συνδεόμενες με μετοχές ή με δείκτη χρηματοοικονομική υπηρεσία που του έχει παράσχει ο
μετοχών (equity swaps),προαιρέσεις (options) αγοράς ή προμηθευτής σύμφωνα με τη σύμβαση από απόσταση.
πώλησης οιουδήποτε τίτλου από τους αναφερόμενους Το πληρωτέο ποσό δεν μπορεί:
στην παρούσα περίπτωση, συμπεριλαμβανομένων των αα. να υπερβαίνει ποσό ανάλογο με την έκταση της
ισοδύναμων τίτλων που παρέχουν δικαίωμα εκκαθαρί- υπηρεσίας που ήδη παρασχέθηκε, σε σχέση με το σύ-
σεως τοις μετρητοίς. νολο των παροχών που προβλέπει η σύμβαση από από-
Συμπεριλαμβάνονται, ιδίως, στην κατηγορία αυτή οι σταση,
προαιρέσεις συναλλάγματος και επιτοκίων. ββ. σε καμία περίπτωση να είναι τέτοιο που να μπορεί
ββ. σε ασφαλιστήρια συμβόλαια ταξιδιών και απο- να εκληφθεί ως ποινή.
σκευών ή παρόμοια βραχυπρόθεσμα ασφαλιστήρια γ. Ο προμηθευτής δεν μπορεί να απαιτήσει από τον
συμβόλαια με διάρκεια μικρότερη του ενός (1) μηνός, καταναλωτή να καταβάλει οποιοδήποτε ποσό σύμφωνα
γγ. στις συμβάσεις των οποίων η εκτέλεση έχει ολο- με την περίπτωση β΄ της παρούσας παραγράφου εκτός
κληρωθεί πλήρως και από τα δύο μέρη με ρητή αίτηση αν μπορεί να αποδείξει ότι ο καταναλωτής είχε δεόντως
του καταναλωτή προτού ασκήσει ο καταναλωτής το δι- ενημερωθεί για το πληρωτέο ποσό, σύμφωνα με την
καίωμα υπαναχώρησης. υποπερίπτωσης αα΄ της περίπτωσης γ΄ της υποπαραγρά-
γ. Ο καταναλωτής ασκεί το δικαίωμα υπαναχώρησης φου Α΄ της παρ. 2 του παρόντος άρθρου. Ο προμηθευτής
με σχετική δήλωση του, σύμφωνα με τις πρακτικές οδη- δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να απαιτήσει την πλη-
γίες που του έχουν δοθεί κατά την υποπερίπτωση δδ΄, ρωμή αυτή, αν έχει αρχίσει να εκτελεί τη σύμβαση πριν
της περίπτωση γ΄ της υποπαρ. Α της παρ. 2 του παρόντος από την εκπνοή της προθεσμίας υπαναχώρησης, που
άρθρου, πριν από την εκπνοή της ανωτέρω προθεσμίας ορίζεται στην περίπτ. α΄ της παρ. 6 του παρόντος, χωρίς
που ορίζεται στην περίπτωση α΄ της παρούσας παρα- προηγούμενη σχετική γραπτή δήλωση του καταναλωτή.
γράφου, εγγράφως ή με άλλο σταθερό μέσο το οποίο δ. Ο προμηθευτής υποχρεούται να επιστρέψει στον κα-
τίθεται στη διάθεση του αποδέκτη και στο οποίο αυτός ταναλωτή, το ταχύτερο δυνατόν και το αργότερο εντός
έχει πρόσβαση. τριάντα (30) ημερολογιακών ημερών, οποιοδήποτε ποσό
Η προθεσμία θεωρείται ότι έχει τηρηθεί εφόσον η κοι- έχει λάβει από αυτόν σύμφωνα με τη σύμβαση χρηματο-
νοποίηση της δήλωσης υπαναχώρησης αποσταλεί πριν οικονομικών υπηρεσιών από απόσταση, με εξαίρεση το
από την εκπνοή της προθεσμίας. ποσό που αναφέρεται στην περίπτωση β΄ της παρούσας
δ. Οι περιπτώσεις α΄ έως γ΄ της παρούσας παραγρά- παραγράφου. Η προθεσμία αρχίζει από την ημέρα που ο
φου δεν εφαρμόζονται στις πιστωτικές συμφωνίες που προμηθευτής έλαβε τη δήλωση υπαναχώρησης.
καταγγέλλονται δυνάμει των άρθρων 3ια και 4γ και της ε. Ο καταναλωτής επιστρέφει στον προμηθευτή, το
παρ. 2 του άρθρου 11 της υπ΄ αριθμ. Ζ1-130/11 (Β΄ 295) ταχύτερο δυνατόν και το αργότερο εντός τριάντα (30)
κοινής υπουργικής απόφασης. ημερολογιακών ημερών, οποιοδήποτε χρηματικό ποσό
ε. Αν με τη σύμβαση από απόσταση μίας χρηματο- ή προϊόν έχει λάβει από αυτόν. Η προθεσμία αρχίζει από
οικονομικής υπηρεσίας συνδέεται άλλη σύμβαση από την ημέρα κατά την οποία ο καταναλωτής απέστειλε τη
απόσταση η οποία είναι σχετική με χρηματοοικονομικές δήλωση υπαναχώρησης.
υπηρεσίες που παρέχονται από τον προμηθευτή ή από 7. Μη αιτηθείσες υπηρεσίες:
τρίτο δυνάμει συμφωνίας του τρίτου με τον προμηθευτή, Απαγορεύεται η παροχή στον καταναλωτή χρημα-
η πρόσθετη αυτή σύμβαση καταγγέλλεται από τον κατα- τοοικονομικών υπηρεσιών από απόσταση χωρίς προ-
ναλωτή, αζημίως, όταν αυτός ασκήσει το δικαίωμα υπα- ηγούμενο σχετικό αίτημά του, όταν καλείται να τις απο-
ναχώρησης σύμφωνα με τις προϋποθέσεις που καθορί- κτήσει έναντι άμεσης ή μεταγενέστερης πληρωμής. Αν
ζονται στην περίπτωση α΄ της παρούσας παραγράφου. η παροχή των υπηρεσιών αυτών πραγματοποιηθεί, ο
στ. Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου δεν θίγουν καταναλωτής απαλλάσσεται από κάθε υποχρέωση και
τις ισχύουσες νομοθετικές διατάξεις που διέπουν την δεν οφείλει οποιοδήποτε τίμημα, εκτός αν η παροχή
καταγγελία, τη διακοπή ή το μη εκτελεστό συμβάσεως υπηρεσιών οφείλεται σε προφανές λάθος, οπότε ο κα-
από απόσταση ή το δικαίωμα του καταναλωτή να εκ- ταναλωτής θέτει την υπηρεσία, εφόσον η φύση της το
πληρώσει τις συμβατικές του υποχρεώσεις πριν από την επιτρέπει, για εύλογο χρόνο στη διάθεση του προμη-
ημερομηνία που ορίζεται στη σύμβαση από απόσταση. θευτή. Η μη απάντηση του καταναλωτή δεν συνιστά σε
Οι διατάξεις αυτές ισχύουν ανεξάρτητα από τους όρους καμία περίπτωση συναίνεση του.
και τα νομικά αποτελέσματα της λύσεως της σύμβασης. 8. Αυτόκλητη επικοινωνία:
6. Πληρωμή για υπηρεσία που έχει παρασχεθεί πριν α. Η χρησιμοποίηση των τεχνικών επικοινωνίας πρέπει
από την υπαναχώρηση: να γίνεται κατά τέτοιο τρόπο, ώστε να μην προσβάλλεται
α. Η εκπλήρωση της σύμβασης χρηματοοικονομικών η ιδιωτική ζωή του καταναλωτή.
υπηρεσιών από απόσταση αρχίζει μόνο μετά από γρα- β. Ειδικότερα, για μη ζητηθείσα επικοινωνία εφαρμό-
πτή δήλωση του καταναλωτή, με την οποία παρέχεται ζονται οι διατάξεις του άρθρου 11 του ν. 3471/2006.
η σχετική συναίνεσή του. 9. Κυρώσεις:
β. Αν ο καταναλωτής ασκήσει το δικαίωμα υπαναχώ- Ανεξάρτητα από την επιβολή των κυρώσεων των πα-
ρησης που προβλέπεται στην περίπτωση α΄ της παρ. 5 ραγράφων 2 και 3 του άρθρου 13α του παρόντος νόμου,
του παρόντος άρθρου, υποχρεούται να πληρώσει απο- ο καταναλωτής μπορεί να καταγγείλει τη σύμβαση χρη-
ματοοικονομικών υπηρεσιών από απόσταση οποτεδή- 2. Ο πωλητής ή παραγωγός παρέχει την εγγύηση της
ποτε, χωρίς έξοδα και ποινές, όταν ο προμηθευτής δεν προηγούμενης παραγράφου εγγράφως ή πάνω σε άλλο
τηρεί τις διατάξεις του παρόντος άρθρου. σταθερό μέσο αποτύπωσης το οποίο είναι διαθέσιμο και
10. Αναγκαστικός χαρακτήρας του παρόντος άρθρου: προσιτό στον καταναλωτή. Η εγγύηση περιλαμβάνει, με
Ρήτρες με τις οποίες ο καταναλωτής παραιτείται από απλή, ευανάγνωστη και κατανοητή διατύπωση στην ελλη-
την άσκηση των δικαιωμάτων που προβλέπονται στο νική γλώσσα, τουλάχιστον την επωνυμία και τη διεύθυνση
παρόν άρθρο ή ο προμηθευτής απαλλάσσεται των ευ- του εγγυητή, το αγαθό στο οποίο αναφέρεται η εγγύηση,
θυνών που απορρέουν από το άρθρο αυτό είναι άκυρες. το ακριβές περιεχόμενό της, τη διάρκεια και την έκταση
11. Το βάρος της απόδειξης: της εδαφικής της ισχύος. Στην εγγύηση αυτή δηλώνονται
α. Με την επιφύλαξη της περίπτωσης γ΄ της παρ. 6 με σαφήνεια και πληρότητα τα δικαιώματα του καταναλω-
του παρόντος άρθρου, το βάρος απόδειξης σχετικά με τή και διευκρινίζεται ότι τα δικαιώματα αυτά δεν θίγονται
την τήρηση των υποχρεώσεων πληροφόρησης του κα- από την εμπορική εγγύηση. Η εγγύηση πρέπει να είναι
ταναλωτή από τον προμηθευτή, καθώς και τη γραπτή σύμφωνη με τους κανόνες της καλής πίστης και να μην
δήλωση του καταναλωτή για τη σύναψη της σύμβασης αναιρείται από υπερβολικές ρήτρες εξαιρέσεων.
και, εφόσον συντρέχει περίπτωση, για την εκτέλεση της, 3. Η παράβαση των διατάξεων της προηγούμενης πα-
φέρει ο προμηθευτής. ραγράφου δεν θίγει το κύρος της εγγύησης, την οποία ο
β. Συμβατική ρήτρα η οποία προβλέπει ότι το βάρος καταναλωτής μπορεί να επικαλεστεί και να απαιτήσει την
της απόδειξης για την τήρηση, εκ μέρους του προμηθευ- τήρησή της. Όταν για διαρκή καταναλωτικά αγαθά με εκτι-
τή, του συνόλου ή μέρους των υποχρεώσεων του κατά μώμενη πιθανή διάρκεια ζωής άνω των δύο (2) ετών δεν
τις διατάξεις του παρόντος άρθρου, φέρει ο καταναλω- παρέχεται εμπορική εγγύηση, ο πωλητής το γνωστοποιεί
τής, θεωρείται άκυρη ως καταχρηστική.». στον καταναλωτή με οποιονδήποτε πρόσφορο τρόπο εγ-
γράφως ή πάνω σε σταθερό μέσο πριν από την πώληση
Άρθρο 103
και ταυτόχρονα γνωστοποιεί με τον ίδιο τρόπο ότι σε κάθε
1. Πριν το άρθρο 5 του ν. 2251/1994 προστίθεται τίτλος περίπτωση ισχύουν τα δικαιώματά του καταναλωτή από
ως εξής: τη διετή νόμιμη εγγύηση, όπως αυτά εξειδικεύονται στο
«ΜΕΡΟΣ ΤΕΤΑΡΤΟ άρθρο 5 του παρόντος νόμου και στα άρθρα 534 επ. του
ΠΩΛΗΣΗ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ Αστικού Κώδικα. H πιθανή διάρκεια ζωής του αγαθού είναι
ΚΑΙ ΕΓΓΥΗΣΕΙΣ» ο εύλογα αναμενόμενος χρόνος κατά τον οποίο μπορεί να
χρησιμοποιείται σύμφωνα με τον προορισμό του, έστω
2. Το άρθρο 5 του ν. 2251/1994 αντικαθίσταται ως εξής:
και έπειτα από επισκευή ή αντικατάσταση ανταλλακτικών,
«Άρθρο 5 μέχρις ότου η φθορά από την τακτική χρήση καταστήσει
Ευθύνη κατά την πώληση καταναλωτικών αγαθών το προϊόν άχρηστο ή την περαιτέρω χρήση του οικονομι-
(νόμιμη εγγύηση) κά ασύμφορη. Ο πωλητής φέρει το βάρος απόδειξης ότι
1. Σε κάθε πώληση ο πωλητής υποχρεούται να πα- έλαβε χώρα η ενημέρωση αυτή.
ραδώσει στον καταναλωτή τα αγαθά με τις συνομολο- 4. Σε περίπτωση αντικατάστασης του αγαθού ή ανταλ-
γημένες ιδιότητες και χωρίς πραγματικά ελαττώματα, λακτικού του, η εμπορική εγγύηση αυτόματα ανανεώ-
σύμφωνα με τα άρθρα 534 επ. του Αστικού Κώδικα. νεται για όλη τη διάρκειά της ως προς το νέο αγαθό ή
2. Σε περίπτωση πώλησης μεταχειρισμένων αγαθών, ο ανταλλακτικό, εκτός αν σε αυτή ορίζεται διαφορετικά.
πωλητής και ο καταναλωτής μπορούν να συμφωνήσουν Αν κατά τη διάρκεια ισχύος της εμπορικής εγγύησης,
μικρότερη χρονική περίοδο για την παραγραφή της ευ- η οποία παρέχει επισκευή καταναλωτικού αγαθού, το
θύνης του πωλητή από αυτή που προβλέπεται στο άρθρο αγαθό εμφανίσει κάποιο ελάττωμα και ο απαιτούμενος
554 του Αστικού Κώδικα. Σε κάθε περίπτωση, η περίοδος χρόνος επισκευής του υπερβαίνει τις δεκαπέντε (15)
αυτή δεν μπορεί να είναι μικρότερη του ενός (1) έτους. εργάσιμες ημέρες, ο καταναλωτής δικαιούται να ζητή-
3. Παραίτηση του καταναλωτή από την προστασία του σει την προσωρινή αντικατάστασή του για όσο χρόνο
πριν από την εμφάνιση του ελαττώματος ή της έλλειψης διαρκεί η επισκευή.».
της συνομολογημένης ιδιότητας είναι άκυρη.». 4. Μετά το άρθρο 5α του ν. 2251/1994, όπως αυτό
3. Μετά το άρθρο 5 του ν. 2251/1994 προστίθεται άρ- προστίθεται με την παρ. 3 του παρόντος άρθρου, προ-
θρο 5α ως εξής: στίθεται άρθρο 5β ως εξής:
«Άρθρο 5α «Άρθρο 5β
Εμπορική εγγύηση Οδηγίες χρήσης και τεχνική υποστήριξη
1. Κάθε πωλητής ή παραγωγός μπορεί να παρέχει μετά την πώληση
εμπορική εγγύηση, η οποία συνίσταται στην ανάληψη 1. Ο παραγωγός οφείλει να παρέχει στον καταναλωτή
από μέρους του κάθε μορφής υποχρέωση έναντι του σαφείς και πλήρεις οδηγίες για τη χρήση, τη διατήρη-
καταναλωτή, επιπλέον της νόμιμης εγγύησης, για επι- ση, τη συντήρηση και την πλήρη αξιοποίηση του αγα-
στροφή του καταβληθέντος τιμήματος, αντικατάσταση, θού κατά τη χρήση και τη διατήρησή του. Οι οδηγίες
επισκευή ή φροντίδα με οποιονδήποτε τρόπο του κατα- αυτές πρέπει να παρέχονται στην ελληνική γλώσσα ή
ναλωτικού αγαθού, χωρίς επιπλέον επιβάρυνση, αν αυτό με σύμβολα διεθνώς καθιερωμένα εγγράφως ή πάνω
δεν ανταποκρίνεται στα χαρακτηριστικά που αναφέρο- σε σταθερό μέσο αποτύπωσης, που είναι διαθέσιμο και
νται στη δήλωση εγγύησης ή στη σχετική διαφήμιση. προσιτό στον καταναλωτή. Από την εφαρμογή των προ-
ηγούμενων εδαφίων εξαιρούνται τα προϊόντα που είναι τοποθετείται σε προϊόντα στα οποία δεν προβλέπεται
απλά στην κατασκευή, τη χρήση και τη συντήρησή τους, η επίθεσή της, η αρμόδια αρχή για τη γενική ασφάλεια
εφόσον για τα προϊόντα αυτά δεν παρέχονται από τον προϊόντων, επιβάλλει με απόφασή της την προσωρινή
κατασκευαστή οδηγίες σε οποιαδήποτε γλώσσα. απαγόρευση της διάθεσης του προϊόντος ή την από-
2. Οι παραγωγοί και οι πωλητές καινούργιων διαρκών συρσή του από την αγορά και κυρώσεις σύμφωνα με τις
καταναλωτικών αγαθών εξασφαλίζουν στους καταναλω- διατάξεις του άρθρου 13α. Το προϊόν θα διατεθεί και πάλι
τές τη συνεχή παροχή τεχνικών υπηρεσιών για τη συ- στην αγορά, μόνο αν συμμορφώνεται με την ανωτέρω
ντήρηση και την επισκευή τους, καθώς και την ευχερή νομοθεσία (αφαίρεση της σήμανσης CE).»
προμήθεια ανταλλακτικών και άλλων αγαθών που απαι- 7. Η παρ. 12 του άρθρου 7 του ν. 2251/1994 αντικα-
τούνται για τη χρήση τους σύμφωνα με τον προορισμό θίσταται ως εξής:
τους, για χρονικό διάστημα τουλάχιστον δύο (2) ετών «12. Οι αποφάσεις των παραγράφων 6 και 11α του πα-
από την παράδοση του αγαθού.». ρόντος άρθρου κοινοποιούνται στον ενδιαφερόμενο, με
απόδειξη παραλαβής, με πρόσκληση για απάντηση από
Άρθρο 104 τον ενδιαφερόμενο, με κάθε πρόσφορο τρόπο, συμπερι-
1. Πριν από το άρθρο 7 του ν.2251/1994 προστίθεται λαμβανομένης και της επίδοσης δια του ταχυδρομείου,
τίτλος ως εξής: της τηλεομοιοτυπίας και του ηλεκτρονικού ταχυδρομεί-
ου. Κατά των αποφάσεων αυτών επιτρέπεται η άσκηση
«ΜΕΡΟΣ ΠΕΜΠΤΟ ενδικοφανούς προσφυγής ενώπιον του Υπουργού Οικο-
ΥΓΕΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΩΝ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ νομίας και Ανάπτυξης μέσα σε αποκλειστική προθεσμία
ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΙΚΩΝ ΑΓΑΘΩΝ» τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίηση της απόφα-
2. Η παρ. 1 του άρθρου 7 του ν. 2251/1994 αντικαθί- σης. Ο Υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης αποφαίνεται
σταται ως εξής: επί της προσφυγής μέσα σε αποκλειστική προθεσμία
«1. Για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου ισχύουν εξήντα (60) ημερών από την άσκησή της.».
οι ορισμοί του παραγωγού και του διανομέα όπως αυτοί 8. Η παρ. 13 του άρθρου 7 του ν. 2251/1994 αντικα-
ορίζονται στην υπ΄ αριθμ. Ζ3-2810/2004 (Β΄1885) κοινή θίσταται ως εξής:
υπουργική απόφαση. Οι παραγωγοί υποχρεούνται να «13. Δημόσιες υπηρεσίες και αρχές οι οποίες, κατά
διαθέτουν στην αγορά μόνο ασφαλή προϊόντα.». την εκτέλεση των καθηκόντων τους, διαπιστώνουν την
3. Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 5 του άρθρου 7 του ύπαρξη μη ασφαλών ή επικίνδυνων αγαθών υποχρε-
ν. 2251/1994 η λέξη «προμηθευτές» αντικαθίσταται με ούνται να διαβιβάζουν αμέσως τα σχετικά στοιχεία στη
τη φράση «παραγωγοί και οι διανομείς». Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας του Υπουργείου Οικονο-
4. Η παρ. 9 του άρθρου 7 του ν. 2251/1994 αντικαθί- μίας και Ανάπτυξης.».
σταται ως εξής:
«9. Όταν οι παραγωγοί και διανομείς γνωρίζουν ή Άρθρο 105
οφείλουν να γνωρίζουν, από πληροφορίες που διαθέ- 1. Ο τίτλος του άρθρου 7α του ν. 2251/1994 αντικαθί-
τουν και την επαγγελματική τους πείρα, ότι αγαθό που σταται ως εξής:
έχουν διαθέσει στην αγορά παρουσιάζει κινδύνους για
τον καταναλωτή που είναι ασυμβίβαστοι με τις απαιτή- «Άρθρο 7α
σεις ασφάλειας, οφείλουν να ενημερώνουν αμελλητί τη Ψυχική υγεία των ανήλικων καταναλωτών»
Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας του Υπουργείου Οικο- 2. Η παρ. 1 του άρθρου 7α του ν. 2251/1994 αντικα-
νομίας και Ανάπτυξης και κάθε άλλη αρμόδια αρχή, για θίσταται ως εξής:
την πρόληψη των κινδύνων αυτών.». «1.α) Οι προμηθευτές υποχρεούνται να διαθέτουν
5. Στην παρ. 10 του άρθρου 7 του ν. 2251/1994 η λέξη στην αγορά προϊόντα τα οποία, ως εκ του προορισμού,
«προμηθευτές» αντικαθίσταται με τη φράση «παραγωγοί της χρήσης ή των συνθηκών διάθεσης δεν ενέχουν κιν-
και διανομείς». δύνους για την ψυχική, πνευματική ή ηθική ανάπτυξη
6. Μετά την παρ. 11 του άρθρου 7 του ν. 2251/1994 των ανηλίκων. Για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου,
προστίθεται παρ. 11α ως εξής: προμηθευτής είναι και ο παραγωγός καταναλωτικού
«11α. Οι αρμόδιες αρχές, όπως αυτές ορίζονται στην προϊόντος, κατά την έννοια της παρ. 2 του άρθρου 6
υπ΄ αριθμ. Ζ3-2810/2004 (Β΄ 1885) κοινή υπουργική από- του παρόντος νόμου, ο αντιπρόσωπός του, ο εισαγωγέ-
φαση, ελέγχουν αν τα προϊόντα που διατίθενται στην ας καταναλωτικού προϊόντος σε κράτος-μέλος της Ε.Ε.
αγορά είναι ασφαλή. και κάθε επαγγελματίας που συμμετέχει στην αλυσίδα
α) Οι αρμόδιες αρχές ενεργούν ανάλογα με τη σοβα- εφοδιασμού της αγοράς καταναλωτικού προϊόντος και
ρότητα του κινδύνου, λαμβάνοντας υπόψη την αρχή της μπορεί να επηρεάσει τα χαρακτηριστικά της ασφάλειας
προφύλαξης. του, καθώς και ο διανομέας.
β) Οι γενικές αρχές για την επίθεση της σήμανσης CE β) Οι προμηθευτές οφείλουν να προβάλλουν τα προϊ-
προβλέπονται στις διατάξεις του άρθρου 30 του Κανονι- όντα που απευθύνονται σε ανήλικους με τρόπο ώστε να
σμού 765/2008/ΕΚ. Η σήμανση CE τοποθετείται μόνο σε μη στρεβλώνεται άμεσα ή έμμεσα η εικόνα της παιδικής
προϊόντα για τα οποία προβλέπεται η επίθεσή της. Οι αρ- ηλικίας αλλοιώνοντας τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της
μόδιες αρχές ελέγχουν την ορθή εφαρμογή της επίθεσης και να μην ενισχύεται το αίσθημα του καταναλωτισμού
της σήμανσης CE και λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα με την προβολή της ευδαιμονίας ως αποκλειστικά συνδε-
όταν γίνεται ανάρμοστη χρήση της. Όταν η σήμανση CE όμενης με την απόκτηση των συγκεκριμένων προϊόντων.
γ) Οι προμηθευτές υποχρεούνται να διαθέτουν στην η) έναν εκπρόσωπο της Ελληνικής Συνομοσπονδίας

αγορά προϊόντα, τηρουμένων των διατάξεων για τα προ- Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας,
σωπικά δεδομένα των ανηλίκων.» θ) έναν εκπρόσωπο της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου
3. Η περίπτωση ε΄ της παρ. 2 του άρθρου 7α του και Προστασίας Καταναλωτή.
ν. 2251/1994 αντικαθίσταται ως εξής: Τα μέλη της Επιτροπής, πλην του μέλους ΔΕΠ ή ΕΠΑΕΙ,
«ε) καλλιεργούν διακρίσεις λόγω φυλής, φύλου, θρη- προτείνονται, με τους αναπληρωτές τους, από τους οι-
σκείας, ιθαγένειας, αναπηρίας ή σεξουαλικού προσα- κείους φορείς μέσα σε αποκλειστική προθεσμία τριάντα
νατολισμού.». (30) ημερών από την κοινοποίηση σε αυτούς σχετικής
4. Στην παρ. 2 του άρθρου 7α του ν. 2251/1994 προ- πρόσκλησης του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης.
στίθενται περιπτώσεις ζ΄ και η΄ ως εξής: Το μέλος ΔΕΠ ή ΕΠ ΑΕΙ προτείνεται εντός της ίδιας προθε-
«ζ) εγείρουν άμεσα ή έμμεσα, πρόωρα, τον ερωτισμό σμίας από τον Υπουργό Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευ-
μέσω λεκτικών ή εικονικών αναπαραστάσεων με σεξου- μάτων. Αν οι φορείς ή ο Υπουργός Παιδείας, Έρευνας και
αλικά μηνύματα που δεν συνάδουν με την εικόνα της Θρησκευμάτων δεν προτείνουν τους εκπροσώπους τους
παιδικής ηλικίας και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά αυτής μέσα στην προθεσμία του προηγούμενου εδαφίου, αυτοί
ή αναπαράγουν έμφυλα στερεότυπα, ορίζονται από τον Υπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης.
η) εξοικειώνουν, άμεσα ή έμμεσα, τους ανηλίκους με Τα μέλη της Επιτροπής, με τους αναπληρωτές τους, ο
ανήθικες ή ασεβείς πράξεις.» Πρόεδρος και Αντιπρόεδρος, καθώς και ο γραμματέας
5. Η παρ. 3 του άρθρου 7α του ν. 2251/1994 αναριθ- αυτής ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας
μείται σε παρ. 7 και αντικαθίσταται ως εξής: και Ανάπτυξης, με θητεία δύο (2) ετών. Με απόφαση του
«7. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανά- Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης ρυθμίζονται τα
πτυξης, ύστερα από γνωμοδότηση της Επιτροπής της ειδικότερα θέματα αρμοδιότητας και λειτουργίας της
παρ. 5, επιβάλλονται για την προστασία των ανηλίκων Επιτροπής, καθώς και κάθε σχετικό θέμα».
περιοριστικά και διορθωτικά μέτρα στην κυκλοφορία 7. Η παρ. 5 του άρθρου 7α του ν. 2251/1994 αναριθ-
προϊόντων, βιομηχανικών προϊόντων και ηλεκτρονικών μείται σε παρ. 3 και αντικαθίσταται ως εξής:
προϊόντων, όπως αναφέρονται στην παρ. 3, τα οποία, «3. Οι παραγωγοί ηλεκτρονικών προϊόντων ψυχαγω-
υπό συνήθεις ή ευλόγως προβλέψιμες συνθήκες, ενέ- γίας και απασχόλησης κατά τον ελεύθερο χρόνο, όπως
χουν σοβαρούς κινδύνους για την ψυχική, πνευματική ηλεκτρονικών παιχνιδιών και βιντεοπαιχνιδιών, υποχρε-
ή ηθική ανάπτυξη των ανηλίκων, όπως τροποποίηση ούνται να προβάλλουν τα προϊόντα αυτά ανάλογα με τις
της επισήμανσής τους ή υπαγωγή της εμπορίας τους ηλικιακές ομάδες προς τις οποίες απευθύνονται.».
8. Η παρ. 6 του άρθρου 7α του ν. 2251/1994 αναριθ-
σε όρους. Η απόφαση αυτή υπόκειται στην ενδικοφανή
μείται σε παρ. 4 και αντικαθίσταται ως εξής:
προσφυγή της παρ. 12 του άρθρου 7, που εφαρμόζεται
«4. Επιχειρήσεις που διαθέτουν δωρεάν ή έναντι
αναλόγως».
αμοιβής τη χρήση ηλεκτρονικών παιχνιδιών και λοιπών
6. Η παρ. 4 του άρθρου 7α του ν. 2251/1994 αναριθ-
ψηφιακών εφαρμογών στους καταναλωτές σε χώρους
μείται σε παρ. 5 και αντικαθίσταται ως εξής:
όπου έχουν πρόσβαση και ανήλικοι υποχρεούνται να
«5. Στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας
συμμορφώνονται με τα προβλεπόμενα στην παρ. 3 του
Καταναλωτή του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυ-
παρόντος άρθρου.».
ξης συνιστάται Επιτροπή Προστασίας Ανηλίκων, η οποία
9. Στο άρθρο 7α του ν. 2251/1994 προστίθεται παρ.
αποτελεί συμβουλευτικό και γνωμοδοτικό όργανο του
4α ως εξής:
Γενικού Γραμματέα Εμπορίου και Προστασίας Κατανα-
«4α. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανά-
λωτή για θέματα εφαρμογής του παρόντος. Η Επιτροπή πτυξης εκδίδεται Κώδικας Δεοντολογίας για τις επιχει-
αυτή, η οποία συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού ρήσεις της παρ. 4 του παρόντος άρθρου, ύστερα από
Οικονομίας και Ανάπτυξης, αποτελείται από τα κάτωθι σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής Προστασίας Ανηλίκων
μέλη και ισάριθμα αναπληρωματικά τους: της παρ. 5 του παρόντος.».
α) έναν εκπρόσωπο του Συνηγόρου του Πολίτη, 10. Μετά την παρ. 5 του άρθρου 7α του ν. 2251/1994,
β) έναν εκπρόσωπο του Συνηγόρου Καταναλωτή, όπως αυτή αντικαθίσταται με το παρόν άρθρο, προστί-
γ) έναν εκπρόσωπο του Ινστιτούτου Υγείας του Παι- θεται παρ. 6 ως εξής:
διού, «6. Η Επιτροπή, κατά τη διάρκεια των εργασιών της
δ) ένα μέλος Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού και εφόσον αυτό κρίνεται σκόπιμο ανάλογα με την υπό
(ΔΕΠ) ή Επιστημονικού Προσωπικού (ΕΠ) Ανωτάτου Εκ- εξέταση καταγγελία, ζητά τη συνδρομή ή και τη συμμε-
παιδευτικού Ιδρύματος (ΑΕΙ) με εξειδικευμένες γνώσεις τοχή στις συνεδριάσεις άλλων φορέων ή οργανισμών
σε θέματα παιδοψυχολογίας ή κοινωνιολογίας, των οποίων οι αρμοδιότητες άπτονται ή είναι συναφείς
ε) έναν εκπρόσωπο του Εθνικού Συμβουλίου Αγοράς με την υπό εξέταση υπόθεση.».
και Καταναλωτή που προέρχεται από τις ενώσεις κατα- 10. Η παρ. 7 του άρθρου 7α του ν. 2251/1994 αναριθ-
ναλωτών, μείται σε παρ. 8.
στ) έναν εκπρόσωπο της Κεντρικής Ένωσης των Επι-
μελητηρίων Ελλάδος, Άρθρο 106
ζ) έναν εκπρόσωπο του Συνδέσμου Βιοτεχνών Παι- Πριν το άρθρο 8 του ν. 2251/1994 προστίθεται τίτλος
χνιδιών, ως εξής:
«ΜΕΡΟΣ ΕΚΤΟ «Κάθε καταναλωτής ή ένωση καταναλωτών έχει το δι-

ΠΑΡΟΧΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ» καίωμα, όταν παραβιάζονται οι διατάξεις των άρθρων
9 και 9γ έως 9η, να ζητά την δικαστική παύση κάθε αθέ-
Άρθρο 107 μιτης εμπορικής πρακτικής και την παράλειψή της στο
1. Πριν το άρθρο 9 του ν. 2251/1994 προστίθεται τίτλος μέλλον, καθώς και αποζημίωση για τη ζημία που υπέστη
ως εξής: εξαιτίας της πρακτικής αυτής.».
«ΜΕΡΟΣ ΕΒΔΟΜΟ Άρθρο 108
ΔΙΑΦΗΜΙΣΗ - ΑΘΕΜΙΤΕΣ ΕΜΠΟΡΙΚΕΣ 1. Μετά το άρθρο 9θ του ν. 2251/1994, ο τίτλος «ΜΕΡΟΣ
ΠΡΑΚΤΙΚΕΣ» ΔΕΥΤΕΡΟ: ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ» του ν. 2251/1994
2. Η περίπτωση β΄ της παρ. 1 του άρθρου 9 του ν. αντικαθίσταται ως εξής:
2251/1994 καταργείται και η περίπτωση γ΄ αναριθμεί-
ται σε περίπτωση β΄. «ΜΕΡΟΣ ΟΓΔΟΟ
3. Το τελευταίο εδάφιο της παρ. 6 του άρθρου 9 αντι- ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ»
καθίσταται ως εξής: 2. Στο άρθρο 10 του ν. 2251/1994 προστίθεται τίτλος
«Για την εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου, οι τη- ως εξής:
λεοπτικοί σταθμοί λογίζονται ως προμηθευτές κατά την
«Άρθρο 10
έννοια του άρθρου 1α.».
Ενώσεις καταναλωτών - Συλλογικά μέσα
4. Η παρ. 8 του άρθρου 9 του ν. 2251/1994 καταργείται.
προστασίας»
5. Οι περιπτώσεις α΄ και β΄ του άρθρου 9α του ν.
2251/1994 καταργούνται. Η περίπτωση γ΄ αναριθμείται 3. Στην περίπτωση ε΄ της παρ. 6 του άρθρου 10 του
σε περίπτωση α΄, η περίπτωση δ΄ αναριθμείται σε περί- ν. 2251/1994 μετά τη φράση «διεθνείς ενώσεις κατανα-
πτωση β΄, η περίπτωση ε΄ αναριθμείται σε περίπτωση γ΄, λωτών» προστίθεται η φράση:
η περίπτωση στ΄ αναριθμείται σε περίπτωση δ΄, η περί- «, καθώς και δωρεές, χορηγίες, ενισχύσεις από επιστη-
πτωση ζ΄ αναριθμείται σε περίπτωση ε΄, η περίπτωση μονικούς φορείς, ιδρύματα, νομικά πρόσωπα με κοινω-
η΄ αναριθμείται σε περίπτωση στ΄, η περίπτωση θ΄ ανα- νικό ή κοινωφελή σκοπό.»
ριθμείται σε περίπτωση ζ΄, η περίπτωση ι΄ αναριθμείται 4. Στην περίπτωση ζ΄ της παρ. 6 του άρθρου 10 του
σε περίπτωση η΄, η περίπτωση ια΄ αναριθμείται σεπερί- ν. 2251/1994 μετά τη λέξη «εκδηλώσεων» προστίθεται η
πτωση θ΄, η περίπτωση ιβ΄ αναριθμείται σε περίπτωση ι΄. φράση «σεμιναρίων, ερευνών και εκθέσεων.»
6. Η περίπτωση ιβ΄ του άρθρου 9α του ν. 2251/1994 5. Η παρ. 8 του άρθρου 10 του ν. 2251/1994 αντικα-
όπως αναριθμήθηκε σε περίπτωση ι΄ σύμφωνα με την θίσταται ως εξής:
προηγούμενη παράγραφο, αντικαθίσταται ως εξής: «8. Απαγορεύεται στις ενώσεις καταναλωτών να δέχο-
«ι) νομοθετικώς κατοχυρωμένο επάγγελμα, επαγγελ- νται δωρεές, εισφορές και ενισχύσεις κάθε είδους από
ματική δραστηριότητα ή ομάδα επαγγελματικών δρα- προμηθευτές ή οργανώσεις τους, καθώς και από πολιτικά
στηριοτήτων η πρόσβαση στην οποία ή η άσκησή της ή κόμματα ή άλλες πολιτικές οργανώσεις οποιασδήποτε
ένας από τους τρόπους άσκησής της προϋποθέτει, άμε- μορφής. Στην έννοια του προμηθευτή περιλαμβάνονται
σα ή έμμεσα, ειδικά επαγγελματικά προσόντα σύμφωνα και τα φυσικά πρόσωπα που κατέχουν θέση προέδρου,
με το π.δ. 38/2010 (Α΄ 78), τον ν. 3919/2011 (Α΄ 32), ή διευθύνοντος ή εντεταλμένου συμβούλου ή νόμιμου
ειδικότερα νομοθετήματα.». εκπροσώπου εταιριών. Κατ΄ εξαίρεση, επιτρέπεται στις
7. Στην περίπτωση γ΄ του άρθρου 9 του ν. 2251/1994 η ενώσεις καταναλωτών να δέχονται ενισχύσεις από τις ανα-
φράση «της παραγράφου 6 του άρθρου 4 του παρόντος γνωρισμένες πανελλήνιες και περιφερειακές ενώσεις προ-
νόμου και» καταργείται. μηθευτών, όπως τα επιμελητήρια και οι δευτεροβάθμιες
8. Στην περίπτωση στ΄ του άρθρου 9 του ν. 2251/1994 ή τριτοβάθμιες ενώσεις αυτών (ομοσπονδίες ή συνομο-
η φράση «εκτός αν τα προϊόντα αυτά αποτελούν υπο- σπονδίες, πανελλήνιους ή περιφερειακούς συνδέσμους).».
κατάστατα σύμφωνα με την παράγραφο 5 του άρθρου 6. Η παρ. 9 του άρθρου 10 του ν. 2251/1994 αντικα-
4» αντικαθίσταται με τη φράση «σύμφωνα με τα άρθρα θίσταται ως εξής:
4β και 4ζ, εκτός αν τα προϊόντα αυτά αποτελούν υπο- «9. Οι ενώσεις καταναλωτών οποιουδήποτε βαθμού
κατάστατα». δεν επιτρέπεται να στεγάζονται σε χώρους που χρησιμο-
9. Η παράγραφοι 1, 2, 3, 4 και 5 του άρθρου 9θ του ν. ποιούνται ως κατοικία ή επαγγελματική στέγη νομικών
2251/1994 αναριθμούνται σε παραγράφους 2, 3, 4, 5 και ή φυσικών προσώπων που συμμετέχουν σε αυτές. Οι
6 και προστίθεται παράγραφος 1 ως εξής: ενώσεις καταναλωτών επιτρέπεται να στεγάζονται σε
«Όταν παραβιάζονται οι διατάξεις του παρόντος μέ- χώρους του Δημοσίου ή σε χώρους των Οργανισμών
ρους εφαρμόζονται, συμπληρωματικά με τις κυρώσεις Τοπικής Αυτοδιοίκησης, πρώτου και δεύτερου βαθμού,
του άρθρου 13α του παρόντος νόμου, οι διατάξεις των ή άλλων δημόσιων νομικών προσώπων.».
επόμενων παραγράφων.». 7. Στην παρ. 16 του άρθρου 10 του ν. 2251/1994 προ-
10. Το πρώτο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 9θ΄ του στίθεται περίπτωση λλ΄ ως εξής:
ν. 2251/1994, όπως αυτή αντικαταστάθηκε με την προ- «λλ) του ν. 4438/2016 (Α΄ 220)»
ηγούμενη παράγραφο του παρόντος άρθρου, αντικα- 8. Το δεύτερο και το τρίτο εδάφιο της παρ. 22 του άρ-
θίσταται ως εξής: θρου 10 του ν. 2251/1994 καταργούνται.
9. Η παρ.1 του άρθρου 11 του ν. 2251/1994 αντικαθί- και της Παροχής Υπηρεσιών, σε βάρος των προμηθευ-
σταται ως εξής: τών, πωλητών, παραγωγών ή διανομέων που παραβαί-
«1. Στην έδρα κάθε Περιφερειακής Ενότητας, καθώς και νουν τις διατάξεις του παρόντος νόμου επιβάλλεται, με
στην έδρα κάθε επαρχείου, συστήνεται από τον οικείο απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης,
Αντιπεριφερειάρχη επιτροπή φιλικού διακανονισμού για κατόπιν καταγγελίας ή και αυτεπαγγέλτως, μια ή περισ-
την εξώδικη επίλυση διαφορών ανάμεσα σε προμηθευ- σότερες από τις παρακάτω κυρώσεις:
τές και σε καταναλωτές ή ενώσεις καταναλωτών.» α) σύσταση για συμμόρφωση εντός οριζόμενης προ-
10. Το τελευταίο εδάφιο της περίπτωσης γ΄ της παρ. 2 θεσμίας, άρση της προσβολής και παράλειψή της στο
του άρθρου 11 του ν. 2251/1994 αντικαθίσταται ως εξής: μέλλον ή, αν ο προμηθευτής, πωλητής, παραγωγός ή
«Ο γραμματέας της επιτροπής και ο αναπληρωτής του, διανομέας έχει ήδη συμμορφωθεί πριν από τη σύσταση,
προέρχονται από το τμήμα Εμπορίου της Διεύθυνσης σύσταση παράλειψης της προσβολής στο μέλλον.
Ανάπτυξης της οικείας Περιφερειακής Ενότητας και β) πρόστιμο από χίλια πεντακόσια (1.500) έως ένα εκα-
προτείνονται στον Συνήγορο του Καταναλωτή από τον τομμύριο (1.000.000) ευρώ. Σε περίπτωση που εκδοθούν
οικείο Αντιπεριφερειάρχη.» σε βάρος του ίδιου προμηθευτή, πωλητή, παραγωγού ή
11. Στην παρ. 9 του άρθρου 11 του ν. 2251/1994 η διανομέα περισσότερες από τρεις (3) αποφάσεις επιβολής
λέξη «Ν.Α.» αντικαθίσταται με τις λέξεις «Περιφερειακές προστίμου, το ανώτατο όριο προστίμου διπλασιάζεται.
Ενότητες». γ) προσωρινή διακοπή της λειτουργίας της επιχείρη-
12. Στην παρ. 10 του άρθρου 11 του ν. 2251/1994 η σης ή τμήματός της για χρονικό διάστημα από τρεις (3)
λέξη «Νομάρχη» αντικαθίσταται με τη λέξη «Περιφερει- μήνες έως ένα (1) έτος σε περίπτωση που εκδοθούν σε
άρχη». βάρος του ίδιου προμηθευτή, πωλητή, παραγωγού ή
13. Το τελευταίο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 12 του διανομέα περισσότερες από τρεις (3) αποφάσεις επιβο-
ν. 2251/1994 αντικαθίσταται ως εξής: λής προστίμου.».
«Η θητεία των μελών του Ε.Σ.Κ.Α. λήγει σε περίπτωση 4. Η παρ. 3 του άρθρου 13α του ν. 2251/1994 αντικα-
θανάτου, παραίτησης, διακοπής της συμμετοχής τους θίσταται ως εξής:
στο φορέα που εκπροσωπούν, αποβολής της οικείας «3. Σε βάρος του προμηθευτή, πωλητή, παραγωγού ή
ένωσης καταναλωτών, σύμφωνα με την παρ. 27 του διανομέα, ο οποίος δεν απαντά σε καταγγελίες κατανα-
άρθρου 10, ή αν ο φορέας κοινοποιήσει στον Υπουργό λωτών σύμφωνα με την παρ. 1, ο Υπουργός Οικονομίας
Οικονομίας και Ανάπτυξης έγγραφη δήλωσή του για την και Ανάπτυξης μπορεί να προβεί σε:
αντικατάσταση του τακτικού ή του αναπληρωματικού α) σύσταση για συμμόρφωση εντός οριζόμενης προ-
μέλους που έχει ορίσει και τον ορισμό νέου μέλους στη θεσμίας, άρση της προσβολής και παράλειψή της στο
θέση αυτού.». μέλλον ή, αν ο προμηθευτής, πωλητής, παραγωγός ή
διανομέας έχει ήδη συμμορφωθεί πριν από τη σύστα-
Άρθρο 109 ση, σύσταση παράλειψης της προσβολής στο μέλλον με
1. Πριν το άρθρο 13α του ν. 2251/1994 προστίθεται προειδοποίηση επιβολής προστίμου,
τίτλος ως εξής: β) επιβολή προστίμου από πεντακόσια (500) ευρώ έως
πέντε χιλιάδες (5.000) ευρώ.».
«ΜΕΡΟΣ ΕΝΑΤΟ
5. Στην παράγραφο 5 του άρθρου 13α του ν. 2251/1994
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΚΥΡΩΣΕΙΣ»
η λέξη «προμηθευτές» αντικαθίσταται με τη φράση:
2. Η παρ. 1 του άρθρου 13α του ν. 2251/1994 αντικα- «προμηθευτές, πωλητές, παραγωγούς ή διανομείς».
θίσταται ως εξής: 6. Στο άρθρο 13β του ν. 2251/1994 προστίθεται τίτλος
«1. Οι καταγγελίες των καταναλωτών εναντίον προμη- ως εξής:
θευτή, πωλητή, παραγωγού ή διανομέα που υποβάλλο-
νται στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας «Άρθρο 13β
Καταναλωτή, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος, Διαχείριση καταγγελιών-παραπόνων-
κοινοποιούνται, με απόδειξη παραλαβής, στον προμη- ερωτημάτων καταναλωτών»
θευτή, πωλητή, παραγωγό ή διανομέα με πρόσκληση 7. Το πέμπτο εδάφιο της περίπτωσης γ΄ του άρθρου
για απάντηση, με κάθε πρόσφορο τρόπο, συμπεριλαμ- 13β του ν. 2251/1994 αντικαθίσταται ως εξής:
βανομένης και της επίδοσης δια του ταχυδρομείου, της «Ο Υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης ή ο Γενικός
τηλεομοιοτυπίας και του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. Ο Γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας Καταναλωτή κατά
προμηθευτής, πωλητής, παραγωγός ή διανομέας υπο- το στάδιο διερεύνησης της καταγγελίας μπορεί να ζητή-
χρεούται να απαντά εγγράφως ή με άλλο σταθερό μέσο, σει αιτιολογημένη γνώμη από το Συνήγορο του Κατανα-
στις καταγγελίες μέσα στην προθεσμία που τάσσεται από λωτή, ο οποίος την παρέχει μέσα σε δύο (2) μήνες από
τη Γενική Γραμματεία Εμπορίου και Προστασίας Κατα- την υποβολή του σχετικού ερωτήματος.»
ναλωτή, η οποία αρχίζει από την επίδοση της σχετικής 8. Το έκτο εδάφιο της περίπτωσης γ΄ του άρθρου 13β
πρόσκλησης». του ν. 2251/1994 καταργείται.
3. Η παρ. 2 του άρθρου 13α του ν. 2251/1994 αντικα-
θίσταται ως εξής: Άρθρο 110
«2. Με την επιφύλαξη των διατάξεων του Ποινικού Κώ- 1. Η παρ. 3 του άρθρου 14 του ν. 2251/1994 αντικα-
δικα και των Κανόνων Ρύθμισης της Αγοράς Προϊόντων θίσταται ως εξής:
«3. α) Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρό- Άρθρο 111

ταση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης κωδικο- Μεταβατική διάταξη
ποιούνται, σε ενιαίο κείμενο, οι διατάξεις του παρόντος Τα άρθρα 100 έως 110 (Κεφάλαιο Α΄ του παρόντος
καθώς και όλων των συναφών νόμων, προεδρικών δια- Τμήματος) δεν εφαρμόζονται στις συμβάσεις που έχουν
ταγμάτων και κανονιστικών αποφάσεων που ρυθμίζουν συναφθεί έως την έναρξη ισχύος των άρθρων αυτών,
θέματα προστασίας των καταναλωτών (νομοθετική κω- όπως αυτή προβλέπεται στο άρθρο 126 του παρόντος,
δικοποίηση). Κατά την κωδικοποίηση επιτρέπεται νέα παρά μόνο στις ανανεώσεις των συμβάσεων αυτών.
αρίθμηση των άρθρων και διάρθρωση των διατάξεών
τους, η διαγραφή, η σύμπτυξη ή η διεύρυνση των άρ- ΜΕΡΟΣ Β΄
θρων και του αριθμού τους, καθώς και η μεταγλώττιση ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
και οποιαδήποτε αναγκαία φραστική μεταβολή των κει- ΕΜΠΟΡΙΚΩΝ ΕΚΘΕΣΕΩΝ
μένων, χωρίς αλλοίωση της εννοίας τους. Άρθρο 112
β) Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυ- Ορισμοί
ξης κωδικοποιούνται οι διατάξεις του παρόντος, όπως
1. Για τους σκοπούς του παρόντος Κεφαλαίου νοού-
έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν σε ενιαίο κείμενο (δι-
νται ως:
οικητική κωδικοποίηση).».
α) εκθέτης: κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο το οποίο
2. Το τρίτο και το τέταρτο εδάφιο της παρ. 4 του άρ-
συμμετέχει σε εμπορική έκθεση με σκοπό την επίδειξη
θρου 14 του ν. 2251/1994 καταργούνται.
και προώθηση προϊόντων ή υπηρεσιών.
3. Η παρ. 7 του άρθρου 14 του ν. 2251/1994 αντικα-
β) εμπορικός επισκέπτης: κάθε φυσικό πρόσωπο το
θίσταται ως εξής:
οποίο επισκέπτεται εμπορική έκθεση ως νόμιμος ή
«7. Προκειμένου να εξασφαλιστεί η προστασία της
εξουσιοδοτημένος εκπρόσωπος εταιρίας ή ατομικής
ασφάλειας και των οικονομικών συμφερόντων των κα-
επιχείρησης, με απώτερο σκοπό τη σύναψη εμπορικής
ταναλωτών, η διαφάνεια στη λειτουργία της αγοράς, η
συμφωνίας.
ενίσχυση του ανταγωνισμού και ιδίως η απόδοση του
γ) εκθεσιακός χώρος: η έκταση η οποία διαθέτει μό-
οικονομικού οφέλους από αυτόν στους καταναλωτές,
νιμα στεγασμένο χώρο μικτού εμβαδού τουλάχιστον
καθώς και η διασφάλιση της ενημέρωσης και η ενί-
πεντακοσίων (500) τετραγωνικών μέτρων και άδεια κα-
σχυση της ικανότητας των καταναλωτών για σύγκριση
ταλληλότητας για τη διενέργεια εμπορικών εκθέσεων.
και επιλογή προϊόντων ή υπηρεσιών σύμφωνα με τις
δ) εκθεσιακό κέντρο: η έκταση η οποία διαθέτει μό-
ανάγκες και τις επιθυμίες τους, με κοινή απόφαση των
νιμα στεγασμένο χώρο μικτού εμβαδού τουλάχιστον
Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης και Δικαιοσύνης, δύο χιλιάδων (2.000) τετραγωνικών μέτρων και άδεια
Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και του τυχόν καταλληλότητας για τη διενέργεια εμπορικών εκθέσεων.
κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού καθορίζονται και ε) εμπορική έκθεση: σύντομης διάρκειας εκδήλωση
εξειδικεύονται: κατά την οποία, προϊόντα, υπηρεσίες και πληροφορίες,
α) οι απαιτήσεις ασφάλειας και επισήμανσης των προϊ- εκτός έργων τέχνης, επιδεικνύονται και προωθούνται
όντων που διατίθενται στην αγορά, εκτός των τροφίμων από σημαντικό αριθμό εκθετών σε εμπορικούς επισκέ-
και με την επιφύλαξη κανόνων κοινοτικού δικαίου, πτες και ενδεχομένως στο ευρύ κοινό και διενεργείται
β) οι υποχρεώσεις ενημέρωσης των καταναλωτών αποκλειστικά εντός εκθεσιακού χώρου ή εκθεσιακού
από προμηθευτές, παραγωγούς, πωλητές ή διανομείς κέντρου, ανεξαρτήτως του διακριτικού τίτλου ή της επω-
προς τους καταναλωτές σχετικά με τα χαρακτηριστικά, νυμίας που φέρει.
τις ιδιότητες και την τιμή πώλησης των προσφερόμενων στ) διεθνής εμπορική έκθεση: η εμπορική έκθεση η
προϊόντων ή παρεχόμενων υπηρεσιών, τον τρόπο ανα- οποία λαμβάνει χώρα αποκλειστικά εντός εκθεσιακού
γραφής της τιμής και τη διαμόρφωση αυτής και χώρου ή εκθεσιακού κέντρου και στην οποία συμμετέχει
γ) όροι διαφάνειας στην προώθηση, πώληση ή προ- σημαντικός αριθμός διεθνών εκθετών ή την επισκέπτε-
μήθεια προϊόντων και υπηρεσιών στους καταναλωτές.». ται σημαντικός αριθμός διεθνών εμπορικών επισκεπτών.
3. Το τελευταίο εδάφιο της παρ. 8 του άρθρου 14 του
ν. 2251/1994 καταργείται. Άρθρο 113
4. Η παρ. 9 του άρθρου 14 του ν. 2251/1994 αντικα- Ανακοίνωση λειτουργίας εμπορικών εκθέσεων
θίσταται ως εξής: 1. Προκειμένου να λειτουργήσουν εμπορικές εκθέ-
«9. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυ- σεις απαιτείται ανακοίνωση − γνωστοποίηση στον οικείο
ξης, ρυθμίζονται ο τύπος και οι όροι των συμβάσεων που Δήμο ή στην περίπτωση διεθνών εκθέσεων, στην οικεία
συνάπτουν οι καταναλωτές με επιχειρήσεις αδυνατίσμα- Περιφέρεια.
τος και γυμναστηρίων, και ιδίως το δικαίωμα υπαναχώρη- 2. Η ανακοίνωση της λειτουργίας εμπορικών εκθέσεων
σης, ο τρόπος καταβολής του τιμήματος, οι κυρώσεις που υποβάλλεται από το διοργανωτή στο Δήμο ή στην περί-
επιβάλλονται, σε περίπτωση παράβασης των διατάξεων πτωση διεθνών εμπορικών εκθέσεων, στην Περιφέρεια,
της απόφασης που εκδίδεται κατά την παράγραφο αυτή, στα όρια των οποίων πρόκειται να διεξαχθεί η εμπορική
και κάθε ειδικότερο θέμα και σχετική λεπτομέρεια.» έκθεση.
5. Οι παράγραφοι 12 και 13 του άρθρου 14 του 3. Η ανακοίνωση υποβάλλεται τουλάχιστον ένα (1)
ν. 2251/1994 καταργούνται. μήνα πριν από την προγραμματισμένη ημερομηνία
λειτουργίας της εμπορικής έκθεσης και περιλαμβάνει 4. Οι υπηρεσίες των Δήμων ή των Περιφερειών στις
υποχρεωτικά, τα εξής: οποίες κατατίθεται η ανακοίνωση, αναζητούν υπηρε-
α) τον αριθμό δελτίου αστυνομικής ταυτότητας του σιακώς εντός δεκαπέντε (15) εργάσιμων ημερών αντί-
φυσικού προσώπου που διοργανώνει την εμπορική έκ- γραφο της άδειας καταλληλότητας των εγκαταστάσεων
θεση ή, όταν διοργανώνεται από νομικό πρόσωπο, τον του εκθεσιακού χώρου ή του εκθεσιακού κέντρου στις
αριθμό δελτίου αστυνομικής ταυτότητας του νομίμου οποίες θα λάβει χώρα η εμπορική έκθεση. Σε περίπτωση
εκπροσώπου του, που δεν έχει εκδοθεί η ως άνω άδεια οφείλουν να ενημε-
β) την επωνυμία και το διακριτικό τίτλο, την έδρα, τον ρώσουν τον διοργανωτή αμελλητί, με κάθε πρόσφορο
Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ), την Δημόσια Οι- μέσο, συμπεριλαμβανομένης και της επίδοσης διά του
κονομική Υπηρεσία (ΔΟΥ) και αριθμό Γενικού Εμπορικού ταχυδρομείου, της τηλεομοιοτυπίας και του ηλεκτρο-
Μητρώου (ΓΕΜΗ) της εταιρίας ή της ατομικής επιχείρη- νικού ταχυδρομείου, και με απόδειξη παραλαβής ότι η
σης που διοργανώνει την εμπορική έκθεση, εμπορική έκθεση δεν μπορεί να διοργανωθεί στις συ-
γ) τον διακριτικό τίτλο της εμπορικής έκθεσης και διευ- γκεκριμένες εγκαταστάσεις.
κρίνιση αν απευθύνεται μόνο σε εμπορικούς επισκέπτες 5. Η υπηρεσία, στην οποία κατατίθεται η υπεύθυνη
ή και στο ευρύ κοινό, δήλωση της περίπτωσης ε΄ της παρ. 3 ενεργεί δειγμα-
δ) τον αριθμό πρωτοκόλλου άδειας καταλληλότητας, τοληπτικό έλεγχο, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 3
του άρθρου 114, των εγκαταστάσεων του εκθεσιακού του άρθρου 10 του ν. 3230/2004 (Α΄ 44).
χώρου ή του εκθεσιακού κέντρου όπου θα λάβει χώρα 6. Απαγορεύεται η χρήση των όρων «έκθεση», «εμπο-
η εμπορική έκθεση, ρική έκθεση», «διεθνής έκθεση» και «διεθνής εμπορική
ε) υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 (Α΄ 75) από το έκθεση», καθώς και των αντίστοιχων αγγλικών όρων
φυσικό πρόσωπο διοργανωτή ή στην περίπτωση νομι- «exhibition», «commercial exhibition», «international
κού προσώπου από τον νόμιμο εκπρόσωπό του, όπου exhibition» και «international commercial exhibition»
δηλώνει ότι: στο διακριτικό τίτλο οποιασδήποτε εκδήλωσης λαμβάνει
αα) δεν έχει καταδικαστεί για τα αδικήματα της απά- χώρα εκτός εκθεσιακού κέντρου ή εκθεσιακού χώρου.
της, υπεξαίρεσης, χρεοκοπίας, πλαστογραφίας ή φορο-
διαφυγής, λαθρεμπορίας, παράβασης των νόμων για τα Άρθρο 114
ναρκωτικά και συμμετοχής σε εγκληματική οργάνωση, Διαδικασία χορήγησης άδειας καταλληλότητας
ββ) στην έκθεση θα παρευρίσκεται γενικός ιατρός ή εκθεσιακών κέντρων και χώρων
διπλωματούχος νοσοκόμος, προκειμένου να διασφα- 1. Προκειμένου να διοργανωθούν εμπορικές εκθέσεις
λίζεται η παροχή πρώτων βοηθειών κατά τη διάρκεια απαιτείται άδεια καταλληλότητας εκθεσιακών κέντρων
λειτουργίας της έκθεσης, ή εκθεσιακών χώρων.
γγ) συνεργάζεται με κατάλληλα αδειοδοτημένο συλλέ- 2. Η άδεια καταλληλότητας των εκθεσιακών κέντρων ή
κτη για τα απόβλητα που θα προκύψουν από τη δραστη- εκθεσιακών χώρων χορηγείται από τις αρμόδιες υπηρε-
ριότητα. Εφόσον τα απόβλητα που θα προκύψουν από σίες των Δήμων ύστερα από αίτηση του κυρίου, νομέα
τη διαμόρφωση του εκθεσιακού χώρου ή του εκθεσια- ή κατόχου της εγκατάστασης που πρόκειται να χρη-
κού κέντρου και τη λειτουργία της έκθεσης εμπίπτουν σιμοποιηθεί ως χώρος για τη διοργάνωση εμπορικών
στο ν. 2939/2001 (Α΄ 179), ο διοργανωτής υποχρεούται εκθέσεων.
να διαχειρίζεται τα απόβλητα αυτά μέσω εγκεκριμένων 3. Η αίτηση περιλαμβάνει υποχρεωτικά τα παρακάτω
συστημάτων εναλλακτικής διαχείρισης, στοιχεία και δικαιολογητικά:
δδ) τηρούνται όλα τα μέτρα ασφαλείας που προβλέ- α) Την επωνυμία και το διακριτικό τίτλο, την έδρα, το
πονται από την ισχύουσα νομοθεσία, ΑΦΜ, τη ΔΟΥ και τον αριθμό ΓΕΜΗ της εταιρίας ή της
εε) το πλάτος των διαδρόμων επισκεπτών (εξαιρουμέ- ατομικής επιχείρησης που είναι ο κύριος, νομέας, ή κάτο-
νων των βοηθητικών διαδρόμων) είναι τουλάχιστον δύο χος της εγκατάστασης που πρόκειται να χρησιμοποιηθεί
(2) μέτρα, προκειμένου για εκθέσεις που απευθύνονται ως χώρος για τη διοργάνωση εμπορικών εκθέσεων ή σε
μόνο σε εμπορικούς επισκέπτες ή τουλάχιστον τρία (3) περίπτωση που ο κύριος, νομέας η κάτοχος είναι φυσικό
μέτρα, προκειμένου για εκθέσεις που απευθύνονται και πρόσωπο τον αριθμό δελτίου ταυτότητας, το ΑΦΜ και
στο ευρύ κοινό. τη ΔΟΥ αυτού.
Οι διαστάσεις των διαδρόμων επισκεπτών, θα πρέπει β) Αντίγραφο της οικοδομικής άδειας ή της άδειας δό-
να πληρούν σε κάθε περίπτωση τις ελάχιστες απαιτήσεις μησης, από όπου να προκύπτει ότι επιτρέπεται η χρήση
των πολεοδομικών διατάξεων. του χώρου για τη διοργάνωση εμπορικής έκθεσης, μαζί
ζ) Τον ακριβή καθορισμό του είδους των εκθεμάτων με το εγκεκριμένο τοπογραφικό και διάγραμμα κάλυψης
ή του κλάδου που θα προβληθεί, ή δόμησης που τη συνοδεύει, καθώς και αντίγραφα τυ-
η) το ωράριο λειτουργίας και το ακριβές χρονικό διά- χόν πρόσθετων τακτοποιήσεων χώρων σύμφωνα με την
στημα λειτουργίας της εμπορικής έκθεσης, το οποίο δεν ισχύουσα νομοθεσία περί αυθαιρέτων, συνοδευόμενες
μπορεί να υπερβαίνει τις τριάντα (30) συναπτές ημέρες, από την βεβαίωση χώρου κύριας χρήσης της παρ. 8 του
θ) τον κανονισμό συμμετοχής των εκθετών, ο οποίος άρθρου 107 του ν. 4495/2017 (Α΄ 167), στην οποία βε-
συντάσσεται από τον διοργανωτή και περιγράφει τους βαιώνεται επιπρόσθετα ότι η χρήση του χώρου για την
ειδικότερους όρους συμμετοχής των εκθετών και ενοι- διοργάνωση εμπορικής έκθεσης στο εν λόγω ακίνητο
κίασης και χρήσης του εκθετηρίου χώρου. είναι επιτρεπτή.
γ) Διάγραμμα διάταξης του χώρου που πρόκειται να χώροι στάθμευσης και τα σχετικά αποδεικτικά χρήσης
χρησιμοποιηθεί για τη διενέργεια εμπορικών εκθέσεων, τους και μίσθωσης λεωφορείων υποβάλλονται με την
καθώς και σε κατάλληλη κλίμακα ο κύριος εκθεσιακός, αναγγελία κάθε έκθεσης στον οικείο Δήμο.
αποθηκευτικός και βοηθητικός χώρος, οι έξοδοι κιν- 5. Η άδεια καταλληλότητας των εκθεσιακών κέντρων
δύνου, οι παρεμβάσεις για τη διασφάλιση προσβασι- ή εκθεσιακών χώρων χορηγείται μέσα σε αποκλειστική
μότητας σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, οι χώροι προθεσμία πενήντα (50) ημερολογιακών ημερών από
πυρασφάλειας και οι χώροι υγιεινής. την αίτηση του ενδιαφερομένου. Μετά την άπρακτη πά-
Το σχεδιάγραμμα πρέπει να συνοδεύεται από βεβαί- ροδο της ανωτέρω προθεσμίας η αίτηση για χορήγηση
ωση διπλωματούχου μηχανικού, από την οποία να προ- άδειας καταλληλότητας των εκθεσιακών κέντρων ή εκ-
κύπτει η καταλληλότητα του χώρου για τη διενέργεια θεσιακών χώρων θεωρείται ότι έγινε δεκτή.
εμπορικών εκθέσεων και η τήρηση των διατάξεων της 6. Η άδεια καταλληλότητας των εκθεσιακών κέντρων
κείμενης νομοθεσίας για τη διασφάλιση προσβασιμότη- ή εκθεσιακών χώρων ισχύει για πέντε (5) έτη.
τας ατόμων με ειδικές ανάγκες (ΑΜΕΑ). 7. Η άδεια καταλληλότητας των εκθεσιακών κέντρων
Τα εκθεσιακά κέντρα και οι εκθεσιακοί χώροι πρέπει να ή εκθεσιακών χώρων δύναται να ανανεώνεται για αντί-
πληρούν τις προϋποθέσεις του οικοδομικού κανονισμού στοιχο χρονικό διάστημα, αφού προσκομιστεί από κάθε
και του κτιριοδομικού κανονισμού, όπως εξειδικεύεται ενδιαφερόμενο υπεύθυνη δήλωση του κυρίου, νομέα
σε επιμέρους τεχνικούς κανονισμούς και πρέπει να έχουν ή κατόχου ότι δεν έχουν μεταβληθεί ή παύσει να συ-
ελεύθερο ύψος τουλάχιστον τέσσερα (4) μέτρα σε πο- ντρέχουν οι όροι και προϋποθέσεις δυνάμει των οποίων
σοστό τουλάχιστον εβδομήντα πέντε τοις εκατό (75%) χορηγήθηκε η αρχική άδεια και διενεργηθεί αυτοψία
της συνολικής επιφάνειάς τους. από την αρμόδια υπηρεσία του Δήμου. Η δήλωση υπο-
δ) Στοιχεία του φορέα έκδοσης απόφασης έγκρισης βάλλεται το αργότερο δύο (2) μήνες πριν από την λήξη
περιβαλλοντικών όρων και αριθμό πρωτοκόλλου αυ- ισχύος της άδειας.
τής, ώστε να αναζητηθεί υπηρεσιακά εφόσον απαιτείται 8. Σε περίπτωση που μεταβληθεί το πρόσωπο του κυ-
σύμφωνα με τον ν. 4014/2011 (Α΄ 209). ρίου, νομέα ή κατόχου του εκθεσιακού κέντρου ή εκθε-
ε) Υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 του κυρίου, σιακού χώρου, η άδεια καταλληλότητας ισχύει μέχρι να
νομέα ή κατόχου της εγκατάστασης που πρόκειται να συμπληρωθεί ο χρόνος ισχύος της, με την προϋπόθεση
χρησιμοποιηθεί ως χώρος για τη διοργάνωση εμπορικών ότι η σχετική μεταβολή έχει γνωστοποιηθεί εγγράφως
εκθέσεων όπου να δηλώνεται ότι εξασφαλίζεται η δυνα- στην αρμόδια υπηρεσία του Δήμου και έχει σημειωθεί
τότητα πρόσβασης ή εισόδου φορτηγών και γερανών, στην άδεια.
η ύπαρξη χώρου στάθμευσης φορτηγών και Ι.Χ. αυτοκι-
νήτων, σύμφωνα με την παρ. 4, και η ύπαρξη αποθηκών Άρθρο 115
για υλικά συσκευασίας. Λοιπές ρυθμίσεις
στ) Πιστοποιητικό πυροπροστασίας από την αρμόδια 1. Επιτρέπεται η λιανική πώληση προϊόντων σε δια-
πυροσβεστική Υπηρεσία για το χώρο, όπως αυτός δια- κριτούς χώρους εντός του εκθεσιακού κέντρου ή εκθε-
μορφώνεται σύμφωνα με την περίπτωση γ΄. σιακού χώρου κατά τη διάρκεια λειτουργίας εμπορικών
ζ) Βεβαίωση της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας της οι- εκθέσεων ή διεθνών εκθέσεων που απευθύνονται στο
κείας Περιφέρειας για τη διασφάλιση των κατάλληλων ευρύ κοινό. Ο διοργανωτής της εμπορικής έκθεσης οφεί-
συνθηκών υγιεινής. λει να γνωστοποιεί στην οικεία ΔΟΥ κατάλογο ο οποίος
η) Βεβαίωση ασφαλιστικής εταιρίας ή αντίγραφο θα περιλαμβάνει την επωνυμία και το διακριτικό τίτλο,
ισχύοντος ασφαλιστήριου συμβολαίου, από τα οποία την έδρα, το ΑΦΜ, τη ΔΟΥ και τον αριθμό ΓΕΜΗ των
να αποδεικνύεται η κάλυψη αστικής ευθύνης για τυχόν νομικών προσώπων ή των ατομικών επιχειρήσεων που
ατυχήματα σε τρίτους (θάνατος, σωματική βλάβη ή/και πρόκειται να προβούν σε λιανική πώληση προϊόντων. Η
υλική ζημία) και πυρός. ανωτέρω γνωστοποίηση λαμβάνει χώρα τουλάχιστον
4. Η αναλογία των θέσεων στάθμευσης πρέπει να είναι δύο (2) εργάσιμες ημέρες πριν από την έναρξη της εμπο-
μία (1) θέση ανά τριάντα πέντε (35) τ.μ. επιφάνειας της έκ- ρικής έκθεσης.
θεσης (συνολική επιφάνεια μικτού εκθεσιακού κέντρου ή 2. Μεταβολή της ημερομηνίας ή του εκθεσιακού κέ-
χώρου). Σε κάθε περίπτωση ο ελάχιστος αριθμός θέσεων ντρου ή εκθεσιακού χώρου διεξαγωγής της εμπορικής
στάθμευσης δεν μπορεί να είναι μικρότερος από είκοσι έκθεσης είναι δυνατή, υπό την προϋπόθεση ότι ο διορ-
πέντε (25) θέσεις για εκθεσιακούς χώρους και από εκα- γανωτής υποβάλλει ανακοίνωση προς την αρμόδια Υπη-
τό (100) για εκθεσιακά κέντρα. Εφόσον οι θέσεις στάθ- ρεσία του οικείου Δήμου ή Περιφέρειας κατά περίπτωση,
μευσης εντός του ακινήτου του εκθεσιακού κέντρου ή τουλάχιστον επτά (7) ημερολογιακές ημέρες πριν από
εκθεσιακού χώρου δεν επαρκούν για την κάλυψη των την προγραμματισμένη ημερομηνία έναρξης της εμπο-
αναγκών του, αυτή μπορεί να γίνεται με χρήση νομίμων ρικής έκθεσης. Όταν υποβάλλεται αίτημα μεταβολής του
χωρών στάθμευσης σε απόσταση μέχρι οκτακόσια (800) εκθεσιακού κέντρου ή χώρου διεξαγωγής της εμπορικής
μέτρα από αυτόν. Όταν ο χώρος στάθμευσης βρίσκεται έκθεσης, στην ανακοίνωση επισυνάπτεται συμπληρωμα-
σε μεγαλύτερη απόσταση από την αναφερόμενη στο τικά η άδεια καταλληλότητας του νέου κέντρου ή χώρου.
προηγούμενο εδάφιο, απαιτείται η χρήση λεωφορείων 3. Μεταβολή του είδους των εκθεμάτων ή του κλάδου
αποκλειστικά για την μεταφορά εκθετών επισκεπτών, που προβάλλεται στην εμπορική έκθεση είναι δυνατή,
χωρίς επιβάρυνση για αυτούς. Στην περίπτωση αυτή οι αν ο διοργανωτής υποβάλλει ανακοίνωση προς την αρ-
μόδια Υπηρεσία του οικείου Δήμου ή Περιφέρειας κατά β) δεν χρησιμοποιούνται οι όροι «έκθεση», «εμπορι-
περίπτωση, τουλάχιστον τέσσερις (4) ημερολογιακές κή έκθεση» και «διεθνής εμπορική έκθεση» καθώς και
ημέρες πριν από την προγραμματισμένη ημερομηνία οι αντίστοιχοι αγγλικοί όροι «exhibition», «commercial
έναρξης της εμπορικής έκθεσης. exhibition», «international exhibition» και «international
4. Αν για οποιοδήποτε λόγο, η προγραμματισμένη commercial exhibition» στον διακριτικό τίτλο τέτοιων
εμπορική έκθεση δεν διεξαχθεί, ο διοργανωτής έχει υπο- εκδηλώσεων.
χρέωση να ενημερώσει άμεσα τον αρμόδιο Δήμο ή, στην 10. Επιτρέπεται η διοργάνωση εκθεσιακών δραστηρι-
περίπτωση διεθνών εκθέσεων, την αρμόδια Περιφέρεια. οτήτων σε αμιγώς υπαίθριους ιδιωτικούς χώρους υπό τις
5. Σε εμπορικές εκθέσεις με αντικείμενο εκρηκτικά εξής προϋποθέσεις:
− εύφλεκτα υλικά, οι εκθέτες έχουν υποχρέωση να πα- α) ο οικείος Δήμος εκδίδει Κανονισμό Λειτουργίας του
ρουσιάζουν τα εκθέματά τους με τη μορφή ομοιωμάτων χώρου, ύστερα από αίτημα του διοργανωτή της εκδήλω-
από μη αυθεντικά υλικά ή με γραφικές απεικονίσεις - ει- σης. Ο Κανονισμός Λειτουργίας ρυθμίζει όλα τα σχετικά
κονικές αναπαραστάσεις ως προς το είδος, τη λειτουργία ζητήματα και ιδίως την προσβασιμότητα, την πυροπρο-
και τη χρήση τους ή άλλα παρεμφερή μέσα όπως δια- στασία, την τήρηση των κανόνων υγιεινής και ασφάλειας
φημιστικά έντυπα, βιντεοσκοπημένο υλικό και αφίσες. των επισκεπτών καθώς και την καθαριότητα του χώρου.
6. Οι Δήμοι και οι Περιφέρειες δημοσιεύουν στο διαδι- β) δεν χρησιμοποιούνται οι όροι «έκθεση», «εμπορι-
κτυακό τους τόπο πληροφορίες σχετικά με τις λειτουρ- κή έκθεση» και «διεθνής εμπορική έκθεση» καθώς και
γούσες εμπορικές εκθέσεις και όσες προγραμματίζεται να οι αντίστοιχοι αγγλικοί όροι «exhibition», «commercial
διεξαχθούν, τυχόν μεταβολές στις προγραμματισθείσες exhibition», «international exhibition» και «international
εκθέσεις, σύμφωνα με τις παρ. 2, 3 και 4, καθώς και πλη- commercial exhibition» στο διακριτικό τίτλο τέτοιων εκ-
ροφορίες σχετικά με τον τόπο διεξαγωγής, τον χαρακτή- δηλώσεων.
ρα των εκθέσεων, το χρονικό διάστημα λειτουργίας τους, 11. Στις εκθεσιακές δραστηριότητες των παραγράφων
το είδος των εκθεμάτων και τα στοιχεία των διοργανω- 9 και 10 απαγορεύεται η λιανική πώληση εκθεμάτων.
τών. Οι ίδιες πληροφορίες κοινοποιούνται σε έντυπη ή
ηλεκτρονική μορφή στη Διεύθυνση Θεσμικών Ρυθμίσε- Άρθρο 116
ων της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Κυρώσεις
Καταναλωτή του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης. 1. Αν λειτουργεί εμπορική έκθεση χωρίς να έχει προ-
7. Για την καταγραφή, παρακολούθηση και εποπτεία ηγηθεί η διαδικασία ανακοίνωσης-γνωστοποίησης που
της εκθεσιακής αγοράς, δημιουργείται στην Γενική προβλέπεται στο άρθρο 113, επιβάλλεται, με απόφαση
Γραμματεία Εμπορίου του Υπουργείου Οικονομίας και του οικείου Δημοτικού ή Περιφερειακού Συμβουλίου, σε
Ανάπτυξης ηλεκτρονικό μητρώο όπου καταχωρούνται βάρος του διοργανωτή της έκθεσης χρηματικό πρόστιμο
όλες οι εμπορικές εκθέσεις που διεξάγονται στην Επι- ύψους δεκαπέντε χιλιάδων (15.000) ευρώ.
κράτεια. Στο ίδιο μητρώο καταχωρούνται τα στοιχεία 2. Στους διοργανωτές που χρησιμοποιούν τους όρους
των εκθεσιακών κέντρων ή χώρων της επικράτειας και «έκθεση», «εμπορική έκθεση» και «διεθνής εμπορική έκ-
άλλα δεδομένα που έχουν σχέση με την εκθεσιακή αγο- θεση» κατά παράβαση της παρ. 6 του άρθρου 113 και των
ρά της χώρας. Το σύνολο ή τμήμα των στοιχείων που παραγράφων 9 και 10 του άρθρου 115, επιβάλλεται με από-
καταχωρούνται στο μητρώο είναι προσβάσιμο μέσω φαση του οικείου Δημοτικού ή Περιφερειακού Συμβουλίου,
διαδικτύου για την πληροφόρηση των ελληνικών και χρηματικό πρόστιμο ύψους δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ.
ξένων επιχειρήσεων για τις δυνατότητες προβολής και 3. Στους διοργανωτές που παραβιάζουν τις απαιτήσεις
διάδοσης των προϊόντων τους και την ανάπτυξη των της παρ. 1 του άρθρου 115, επιβάλλεται με απόφαση του
επιχειρηματικών συνεργασιών. οικείου Δημοτικού ή Περιφερειακού Συμβουλίου, χρη-
8. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανά- ματικό πρόστιμο ύψους δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ.
πτυξης ρυθμίζεται η διαδικασία δήλωσης, καταχώρισης 4. Αν διαπιστωθεί ότι ο κύριος, νομέας ή κάτοχος του
και επεξεργασίας των στοιχείων που θα περιλαμβάνει το εκθεσιακού κέντρου ή εκθεσιακού χώρου έχει περιλά-
ηλεκτρονικό μητρώο της παρ. 7 καθώς και τα στοιχεία βει στην αίτηση που υπέβαλε σύμφωνα με οριζόμενα
εκείνα του ηλεκτρονικού μητρώου που θα δημοσιεύο- στην παρ. 3 του άρθρου 114 ανακριβή στοιχεία ή δικαι-
νται μέσω διαδικτύου. ολογητικά, προκειμένου να του χορηγηθεί ή ανανεωθεί
9. Επιτρέπεται η διοργάνωση εκθεσιακών δραστηρι- από την αρμόδια υπηρεσία του οικείου Δήμου σχετική
οτήτων σε αμιγώς υπαίθριους δημόσιους ή δημοτικούς άδεια, τότε επιβάλλεται σε αυτόν με απόφαση του οικεί-
χώρους υπό τις εξής προϋποθέσεις: ου Δημοτικού Συμβουλίου, χρηματικό πρόστιμο ύψους
α) ο διοργανωτής της εκδήλωσης συνάπτει Έγγραφο είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ και η χορηγηθείσα άδεια
Δεσμεύσεων με τον οικείο δήμο για τη διοργάνωση εκ- ανακαλείται προσωρινά. O κύριος, νομέας ή κάτοχος
θεσιακών δραστηριοτήτων σε αμιγώς υπαίθριους δημό- του εκθεσιακού κέντρου ή εκθεσιακού χώρου, δύναται
σιους χώρους. Σε αυτό καθορίζονται με λεπτομέρεια το να διορθώσει τα ανακριβή στοιχεία ή δικαιολογητικά
τυχόν οικονομικό αντάλλαγμα για τη διάθεση του χώρου εντός ενενήντα (90) ημερών από την κοινοποίηση της
και οι όροι λειτουργίας της εκδήλωσης σε σχέση ιδίως με απόφασης του προηγούμενου εδαφίου, οπότε και αίρε-
την προσβασιμότητα, την πυροπροστασία, την υγιεινή ται η ανάκληση. Μετά την παρέλευση της προθεσμίας
και ασφάλεια των επισκεπτών και την καθαριότητα του του προηγούμενου εδαφίου, η χορηγηθείσα άδεια ανα-
χώρου. καλείται οριστικά.
5. Ο έλεγχος για την τήρηση των διατάξεων των άρ- από καταναλωτές ή ενώσεις καταναλωτών, σύμφωνα
θρων 113 και 115 και η διαπίστωση των παραβάσεων με τα οριζόμενα στις παραγράφους 5 και 6 του άρθρου
γίνεται ως εξής: 11 του ν. 2251/1994. Οι επιτροπές υπάγονται στον Συνή-
α) για τις εμπορικές εκθέσεις, από τα όργανα του Δή- γορο του Καταναλωτή, τα δε μέλη τους διορίζονται και
μου, κατά λόγο αρμοδιότητας, στα όρια του οποίου λει- παύονται σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 11 του
τουργούν τα εκθεσιακά κέντρα ή οι εκθεσιακοί χώροι. ν. 2251/1994. Αρμόδιος για την τήρηση των διατάξεων
β) για τις διεθνείς εμπορικές εκθέσεις από τα όργανα του άρθρου 11 του ν. 2251/1994, αναφορικά με τη σύ-
της Περιφέρειας, κατά λόγο αρμοδιότητας, στα όρια της σταση και τη λειτουργία των ως άνω επιτροπών είναι ο
οποίας λειτουργούν τα εκθεσιακά κέντρα ή οι εκθεσιακοί Αντιπεριφερειάρχης στην έδρα του οποίου συστήνονται,
χώροι. ενώ για τον πειθαρχικό έλεγχο σε περίπτωση μη τήρη-
6. Το συνολικό ποσό των επιβληθέντων διοικητικών σης των σχετικών διατάξεων ισχύουν οι διατάξεις του
προστίμων βεβαιώνεται και εισπράττεται σύμφωνα με ν. 3852/2010 (Α΄ 87). Η γραμματειακή υποστήριξη των
τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων επιτροπών αυτών παρέχεται από τις οικείες Περιφερει-
υπέρ του Δήμου ή της Περιφέρειας, τα όργανα του οποί- ακές Ενότητες, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 11
ου επέβαλαν το πρόστιμο. του ν. 2251/1994.».
Μεταβατικές διατάξεις Τροποποίηση του άρθρου 28 του ν. 2843/2000
1. Το άρθρο 4 του ν. 4442/2016 (Α΄ 230) εφαρμόζεται (Α΄ 219)
για τη διαδικασία χορήγησης άδειας καταλληλότητας Η παρ. 10 του άρθρου 28 του ν. 2843/2000 αντικαθί-
εκθεσιακών χώρων και κέντρων. σταται ως εξής:
2. Άδειες καταλληλότητας εκθεσιακών κέντρων ή εκ- «10. Οι ανάγκες της εταιρείας σε προσωπικό μπορούν
θεσιακών χώρων που έχουν εκδοθεί σύμφωνα με τις να καλύπτονται και με απόσπαση υπαλλήλων μόνιμων ή
προϊσχύουσες διατάξεις, ισχύουν μέχρι την ημερομηνία με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου
λήξης τους. Μετά το πέρας της ισχύος τους εκδίδονται που υπηρετούν στο δημόσιο τομέα του άρθρου 1 παρ. 6
εκ νέου, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου. του ν. 1256/1982 (Α΄ 65). Η απόσπαση γίνεται με απόφαση
3. Έως την έκδοση της απόφασης της παρ. 8 του άρ- του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης και του κατά
θρου 115, οι Δήμοι ή οι Περιφέρειες υποχρεούνται να περίπτωση αρμόδιου Υπουργού κατά παρέκκλιση των
γνωστοποιήσουν εγγράφως στις αρμόδιες υπηρεσίες ισχυουσών διατάξεων. Η διάρκεια της απόσπασης ορί-
της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου και Προστασίας Κα- ζεται μέχρι δύο (2) έτη και μπορεί να παραταθεί με κοινή
ταναλωτή του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης απόφαση των Υπουργών του προηγούμενου εδαφίου μία
απολογιστικά στοιχεία, σε ετήσια βάση, σχετικά με τον φορά και για χρονικό διάστημα μέχρι δύο (2) έτη κατά
αριθμό των εκθέσεων, των εκθετών και των επισκεπτών, παρέκκλιση κάθε άλλης αντίθετης διάταξης. Οι αποδο-
καθώς και την ονομασία του χώρου διεξαγωγής τους, χές των αποσπασμένων κατά τα ανωτέρω υπαλλήλων
όπου είναι διαθέσιμα. καθορίζονται στο ύψος των πάσης φύσεως αποδοχών
που ελάμβαναν από το φορέα προέλευσής τους και βα-
ΜΕΡΟΣ Γ΄ ρύνουν την εταιρεία και ο χρόνος υπηρεσίας τους στην
ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ εταιρεία θεωρείται ως χρόνος πραγματικής υπηρεσίας
Άρθρο 118 στην οργανική τους θέση για οποιαδήποτε υπηρεσιακή
συνέπεια. Οι υπάλληλοι αποσπώνται στην εταιρεία με το
1. Η υποπερίπτωση 22 της περίπτωσης γ΄ της παρ.
βαθμό και το μισθολογικό κλιμάκιο το οποίο κατέχουν.».
Ι του άρθρου 75 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων
(ν. 3463/2006, Α΄ 114), καταργείται. Άρθρο 120
2. Στην περίπτωση Δ΄ της παρ. ΙΙ του άρθρου 186 (τομέ- Τροποποίηση του ν. 4412/2016 (Α΄ 147)
ας αρμοδιοτήτων Απασχόλησης-Εμπορίου-Τουρισμού) 1. Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 3 του άρθρου 72 του
του ν. 3852/2010 (Α΄ 87), προστίθεται υποπερίπτωση ν. 4412/2016 μετά τη λέξη «πιστωτικά» προστίθενται οι
22 ως εξής: λέξεις «ή χρηματοδοτικά».
«22. Η σύσταση επιτροπής φιλικού διακανονισμού 2. Η περίπτωση γ΄ της παρ. 5 του άρθρου 200 του
στην έδρα κάθε Περιφερειακής Ενότητας και όπου υφί- ν. 4412/2016 καταργείται.
στανται Επαρχεία στις έδρες αυτών, για την εξώδικη 3. Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 3 του άρθρου 302 του
επίλυση των διαφορών ανάμεσα σε προμηθευτές και ν. 4412/2016 μετά τη λέξη «πιστωτικά» προστίθενται οι
σε καταναλωτές ή ενώσεις καταναλωτών, η τήρηση αρ- λέξεις «ή χρηματοδοτικά».
χείων των πορισμάτων της οικείας επιτροπής καθώς και
η τήρηση μητρώου καταναλωτών». Άρθρο 121
3. Η παρ. 4 του άρθρου 3 του ν. 3297/2004 (Α΄ 259), Τροποποίηση του ν. 4497/2017 (Α΄ 171)
αντικαθίσταται ως εξής: 1. Το άρθρο 18 του ν. 4497/2017 αντικαθίσταται ως
«Οι επιτροπές του άρθρου 11 του ν. 2251/1994 (Α΄ εξής:
191) για την εξώδικη επίλυση των διαφορών μεταξύ «Αρμόδια αρχή έκδοσης και θεώρησης των αδειών
προμηθευτών και καταναλωτών ή ενώσεων καταναλω- επαγγελματιών πωλητών είναι ο δήμος μόνιμης κατοικί-
τών επιλαμβάνονται των αιτήσεων που υποβάλλονται ας του αδειούχου. Για τις επαγγελματικές άδειες πωλητών
λαϊκών αγορών που έχουν εκδοθεί από τους πρώην Οργα- σιμότητας (Π.Υ.Χ) ή ο πληρεξούσιος δικηγόρος του ή ο
νισμούς Λαϊκών Αγορών Αττικής και Θεσσαλονίκης, αρμό- εξουσιοδοτημένος για το σκοπό αυτό πιστοποιημένος
διες αρχές θεώρησης ορίζονται η Περιφέρεια Αττικής και σύμβουλος ευρεσιτεχνίας.
η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας αντίστοιχα. Ειδικά, 10β. Ο Ο.Β.Ι. δύναται να καταρτίζει προγραμματικές
για τις νέες άδειες που εκδίδονται για τη στελέχωση των συμφωνίες με διεθνείς οργανισμούς, ανώτατα εκπαι-
λαϊκών αγορών της Περιφέρειας Αττικής και της Μητρο- δευτικά ιδρύματα της Ελλάδας, με την επιφύλαξη του
πολιτικής Ενότητας Θεσσαλονίκης, αρμόδιες είναι οι Περι- άρθρου 48 του ν. 4485/2017 (Α΄ 114), και του εξωτερι-
φέρειες Αττικής και Κεντρικής Μακεδονίας αντίστοιχα. Για κού ή άλλους φορείς με αντικείμενο την κατάρτιση και
την έκδοση και τη θεώρηση της άδειας ο επαγγελματίας εκπαίδευση των συμβούλων ευρεσιτεχνίας.».
καταθέτει υπέρ της αρμόδιας αρχής παράβολο». 3. Μετά το άρθρο 7 του ν. 1733/1987 προστίθεται άρ-
2. Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 59 του
θρο 7Α ως εξής:
ν. 4497/2017, στη φράση «νέων αδειών υπαιθρίου εμπο-
ρίου» μετά τη λέξη «νέων» προστίθεται η λέξη «επαγ- «Άρθρο 7Α
γελματικών». 1. Από 2.5.2018 η κατάθεση στον Ο.Β.Ι. των αιτήσεων
3. Η παρ. 10 του άρθρου 100 του ν. 4497/2017 αντικα-
για χορήγηση κάθε είδους τίτλων και πιστοποιητικών
θίσταται από τις 13 Νοεμβρίου 2017, ως εξής:
βιομηχανικής ιδιοκτησίας, κατ΄ εφαρμογή των διατάξε-
«10. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου τίθενται σε
ων για τη βιομηχανική ιδιοκτησία γίνεται αποκλειστικά
ισχύ από την έκδοση των αποφάσεων της παρ. 5, οπότε
και καταργείται το άρθρο 40 του ν. 4155/2013 (Α΄ 120). με ηλεκτρονικό τρόπο. Τα σχετικά τέλη καταβάλλονται
Υποθέσεις που κατά την ημερομηνία κατάργησης του αποκλειστικά μέσω ηλεκτρονικών πληρωμών. Με από-
άρθρου 40 του ν. 4155/2013 εκκρεμούν στο ΣΥΚΑΠ με- φαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Ο.Β.Ι., που δη-
ταφέρονται στο ΣΥΚΕΑΑΠ.». μοσιεύεται στην επίσημη ιστοσελίδα του, καθορίζονται
οι διαδικασίες, οι τεχνικές προδιαγραφές και κάθε άλλο
Άρθρο 122 σχετικό με την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου
Τροποποίηση του άρθρου 2 του ν. 3894/2010 θέμα.
(Α΄ 204) 2. Η κατάθεση με ηλεκτρονική αλληλογραφία δεν
Το πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 2 του επιτρέπεται στις περιπτώσεις των εφευρέσεων του
ν. 3894/2010 αντικαθίσταται ως εξής: ν. 4325/1963 (Α΄ 156).
«1. Συνιστάται Διυπουργική Επιτροπή Στρατηγικών 3. Μέχρι την έναρξη εφαρμογής της παρ. 1, η κατάθε-
Επενδύσεων (Δ.Ε.Σ.Ε.), στην οποία μετέχουν ως Πρόε- ση στον Ο.Β.Ι. των αιτήσεων για χορήγηση κάθε είδους
δρος ο Υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης ή ο νόμιμος τίτλων και πιστοποιητικών βιομηχανικής ιδιοκτησίας
αναπληρωτής του και ως μέλη οι Υπουργοί Οικονομικών, δύναται να γίνει με αυτοπρόσωπη παρουσία του νόμι-
Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ο Υπουργός Επικρατείας μου καταθέτη ή με συστημένη επιστολή ή με τη χρήση
με αρμοδιότητα να συνδράμει τον Πρωθυπουργό για το τηλεομοιοτυπίας ή ηλεκτρονικά μέσω διαδικτύου. Τα
συντονισμό, παρακολούθηση και έλεγχο της κυβερνητι-
σχετικά τέλη καταβάλλονται αποκλειστικά μέσω ηλε-
κής πολιτικής που αφορά την προώθηση, επιτάχυνση και
κτρονικών πληρωμών.».
υλοποίηση επενδύσεων, ο Υφυπουργός Οικονομίας και
4. Η παρ. 1 του άρθρου 19 του π.δ. 77/1988 (Α΄33) αντι-
Ανάπτυξης με αρμοδιότητα σε θέματα στρατηγικών και
ιδιωτικών επενδύσεων, καθώς και οι αρμόδιοι κατά περί- καθίσταται ως εξής:
πτωση Υπουργοί, οι οποίοι διατηρούν δικαίωμα ψήφου «1. Κατ’ εφαρμογή του παρόντος προεδρικού διατάγ-
και εισηγούνται προς τον Πρόεδρο της Δ.Ε.Σ.Ε. επί των ματος δικαίωμα παράστασης ή κατάθεσης εγγράφων
θεμάτων αρμοδιότητάς τους, ή οι νόμιμοι αναπληρωτές ενώπιον του Ο.Β.Ι., έχει μόνο όποιος αντλεί δικαιώματα
τους. Σε περίπτωση ισοψηφίας κατισχύει η ψήφος του από ευρωπαϊκή αίτηση ή ευρωπαϊκό δίπλωμα ευρεσιτε-
Προέδρου της Δ.Ε.Σ.Ε.» χνίας ή ο πληρεξούσιος δικηγόρος του ή ο εξουσιοδο-
τημένος για το σκοπό αυτό πιστοποιημένος σύμβουλος
Άρθρο 123 ευρεσιτεχνίας.».
Ρύθμιση θεμάτων 5. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργούνται
Οργανισμού Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας το άρθρο 79 του ν. 4144/2013 (Α΄ 88), η παρ. 1 του άρ-
1. Η παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 1733/1987 (Α΄ 171) θρου 3 της ΥΑ 159/1987 (Β΄ 778) και κάθε άλλη αντίθετη
αντικαθίσταται ως εξής: γενική ή ειδική διάταξη.
«1. Συνιστάται νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου με
την επωνυμία «Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας» Άρθρο 124
(Ο.Β.Ι.) που εδρεύει στην Αθήνα και εποπτεύεται από το Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται εντός έξι (6)
Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης.». μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος και ύστερα
2. Στο άρθρο 7 του ν. 1733/1987 προστίθενται παρά- από πρόταση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης
γραφοι 10α και 10β ως εξής: και Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων, καθορίζονται
«10α. Δικαίωμα παράστασης ή κατάθεσης εγγράφων οι όροι και οι προϋποθέσεις πιστοποίησης των συμβού-
ενώπιον του Οργανισμού Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας λων ευρεσιτεχνίας, ο φορέας κατάρτισης, το περιεχόμε-
(Ο.Β.Ι.) έχει όποιος αντλεί δικαίωμα από αίτηση ευρε- νο των σχετικών προγραμμάτων βασικής εκπαίδευσης,
σιτεχνίας, αίτηση Πιστοποιητικού Υποδείγματος Χρη- κατάρτισης και μετεκπαίδευσης, η διάρκειά τους, η δια-
δικασία πιστοποίησης και έκδοσης των σχετικών διοικη- 4. Η εποπτεία ασκείται στα εξής πεδία:
τικών πράξεων και κάθε άλλη απαραίτητη λεπτομέρεια. α) Ασφάλεια και συμμόρφωση προϊόντων
β) Ασφάλεια τροφίμου
Άρθρο 125 γ) Προστασία καταναλωτή και σύννομη (ή προσήκου-
Καταργούμενες διατάξεις σα) παροχή υπηρεσιών
1. Από την έναρξη ισχύος των άρθρων 100 έως 111 δ) Ασφάλεια υποδομών και κατασκευών
(Κεφάλαιο Α΄ του παρόντος Τμήματος) καταργείται η ε) Δημόσια υγεία
υπ΄ αριθμ. Ζ1-629/2005 κοινή υπουργική απόφαση στ) Ασφάλεια και υγεία εργαζομένων
(Β΄ 720) και η παρ. 4 του άρθρου 14 του ν. 4242/2014 ζ) Προστασία του περιβάλλοντος
(Α΄ 50), που αντικατέστησε την περίπτωση α΄ της παρ. η) Προστασία δημοσίων εσόδων.
14 του άρθρου 4 του ν. 2251/1994.
2. Από τη δημοσίευση του παρόντος καταργούνται Άρθρο 128
τα άρθρα 36, 37 και 38 (Κεφάλαιο Η΄) του ν. 4264/2014 Ορισμοί
(Α΄ 118), η υπ΄ αριθμ. Κ1-3508/2011 κοινή υπουργι- Για την εφαρμογή του παρόντος ισχύουν οι ακόλουθοι
κή απόφαση (Β΄ 3009) και η υπ΄ αριθμ. Κ1-1480/2014 ορισμοί:
υπουργική απόφαση (Β΄ 2330). 1. Οικονομική δραστηριότητα: η δραστηριότητα που
ασκείται από φυσικά ή νομικά πρόσωπα με σκοπό τον
Άρθρο 126
προσπορισμό εισοδήματος και κέρδους στο πλαίσιο λει-
Έναρξη ισχύος
τουργίας της αγοράς, όπως ενδεικτικά η παραγωγή και
Η ισχύς του παρόντος αρχίζει από τη δημοσίευσή του διακίνηση αγαθών, η παροχή υπηρεσιών, η διεξαγωγή
στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός αν ορίζεται εμπορίου και η εκτέλεση έργων.
διαφορετικά στις επιμέρους διατάξεις του και εκτός από 2. Τομέας δραστηριότητας: το σύνολο των οικονομι-
τα άρθρα 100 έως 109 και το άρθρο 111, η ισχύς των κών δραστηριοτήτων που προσδιορίζονται με τετραψή-
οποίων αρχίζει δύο (2) μήνες μετά την δημοσίευσή του φιο Κωδικό Αριθμό Δραστηριότητας (ΚΑΔ).
στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. 3. Οικονομικός φορέας: φυσικό ή νομικό πρόσωπο, το
ΜΕΡΟΣ Δ΄ οποίο ασκεί οικονομική δραστηριότητα στην Ελληνική
ΚΑΘΟΡΙΣΜΟΣ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ ΤΩΝ Επικράτεια.
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΤΗΣ 4. Προϊόν: αντικείμενο που διατίθεται στην αγορά για
ΑΓΟΡΑΣ ΠΡΟΪΌΝΤΩΝ ΚΑΙ ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ διανομή, κατανάλωση ή χρήση στο πλαίσιο εμπορικής
δραστηριότητας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ 5. Εγκατάσταση: ο χώρος όπου ασκείται οικονομική
δραστηριότητα που φέρει έναν ή περισσότερους Κωδι-
Άρθρο 127
κούς Αριθμούς Δραστηριότητας (ΚΑΔ) και η οποία μπο-
Αντικείμενο και πεδίο εφαρμογής
ρεί να ταξινομηθεί ως προς τον κίνδυνο για τη δημόσια
1. Με το παρόν θεσπίζεται το γενικό πλαίσιο και οι υγεία και ασφάλεια, το περιβάλλον ή άλλες πτυχές του
γενικές αρχές για την άσκηση εποπτείας και τη διαδι- δημόσιου συμφέροντος. Στην έννοια της εγκατάστασης
κασία ελέγχου των οικονομικών δραστηριοτήτων και για τους σκοπούς του παρόντος νοείται και το κινητό
των προϊόντων. μέσο, στο οποίο ή μέσω του οποίου ασκείται οικονομική
2. Με τις διατάξεις του παρόντος καθορίζονται:
δραστηριότητα.
α) Οι κοινές αρχές και το πλαίσιο για την άσκηση επο-
6. Εποπτεία: Οι ενέργειες που πραγματοποιούνται από
πτείας στις οικονομικές δραστηριότητες και στα προϊόντα.
δημόσια αρχή προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι οι οικο-
β) Οι γενικοί κανόνες και οι διαδικασίες που ισχύουν
νομικοί φορείς, οι εγκαταστάσεις και τα προϊόντα συμ-
για την άσκηση εποπτείας.
μορφώνονται με την κείμενη νομοθεσία και δεν θέτουν
γ) Η μεθοδολογία και τα εργαλεία άσκησης της επο-
πτείας. σε κίνδυνο την υγεία, την ασφάλεια, το περιβάλλον ή
δ) Οι αρμοδιότητες και υποχρεώσεις των εποπτευ- άλλες πτυχές προστασίας του δημοσίου συμφέροντος.
ουσών αρχών και τα δικαιώματα και υποχρεώσεις των Στην εποπτεία συμπεριλαμβάνονται ο σχεδιασμός,
ελεγχόμενων οικονομικών φορέων. προγραμματισμός και η διενέργεια ελέγχων, η παροχή
ε) Τα μέτρα και οι κυρώσεις στο πλαίσιο της άσκησης κατευθυντήριων οδηγιών και πληροφόρησης, τα μέτρα
εποπτείας. που λαμβάνονται για την εξασφάλιση της συμμόρφωσης
στ) Άλλα ζητήματα σχετικά με τη λειτουργία του συ- και την άμεση προστασία του δημοσίου συμφέροντος,
στήματος άσκησης εποπτείας. καθώς και οι κυρώσεις που επιβάλλονται στην περίπτω-
3. Οι διατάξεις του παρόντος εφαρμόζονται σε όλες ση παραβίασης της ενωσιακής και εθνικής νομοθεσίας.
τις οικονομικές δραστηριότητες και προϊόντα, καθώς και 7. Εποπτεύουσα αρχή: η δημόσια αρχή που έχει αρμο-
σε ό,τι αφορά την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων. διότητα άσκησης εποπτείας στους οικονομικούς φορείς
Από το πεδίο εφαρμογής του παρόντος εξαιρούνται οι και τα προϊόντα. Καθήκοντα εποπτεύουσας αρχής μπο-
φορολογικές, οι τραπεζικές, οι χρηματιστηριακές δρα- ρεί να ασκεί η Αρχή Οργάνωσης Εποπτείας και Συντονι-
στηριότητες, η ασφάλεια της πολιτικής αεροπορίας και σμού και η Αρχή Εφαρμογής Εποπτείας και Διαχείρισης
η τήρηση της εργατικής νομοθεσίας. Ελέγχου του άρθρου 130.
8. Πεδίο εποπτείας: Μια συγκεκριμένη πτυχή του δη- 19. Κατευθυντήριες οδηγίες για τη συμμόρφωση: η
μοσίου συμφέροντος, για την προστασία της οποίας επίσημη πληροφορία της εποπτεύουσας αρχής ή των
απαιτείται εποπτεία ως προς την τήρηση της ενωσιακής ελεγκτών που δίδεται σε συγκεκριμένη περίπτωση προς
και της εθνικής νομοθεσίας. τον οικονομικό φορέα καθώς και οι επεξηγήσεις που
9. Έλεγχος: Κάθε ενέργεια που πραγματοποιείται στο παρέχει η εποπτεύουσα αρχή ή οι ελεγκτές για την ορθή
πλαίσιο της εποπτείας για την αξιολόγηση της συμμόρ- εφαρμογή και συμμόρφωση με τις κείμενες διατάξεις
φωσης μιας οικονομικής δραστηριότητας και περιλαμ- είτε παρέχονται σε συνέχεια του ελέγχου που διενεργή-
βάνει την εξέταση ή αξιολόγηση της συμμόρφωσης θηκε είτε παρέχονται σε ανεξάρτητο χρόνο.
των προϊόντων, υπηρεσιών ή εργασιών με την κείμενη 20. Πληροφόρηση: η επικοινωνία και ανακοίνωση των
νομοθεσία. δεδομένων που παρέχονται από την εποπτεύουσα αρχή
10. Ελεγκτής: α) ο δημόσιος υπάλληλος της εποπτεύ- προς τους οικονομικούς φορείς και το ευρύ κοινό.
ουσας αρχής με αρμοδιότητα την άσκηση εποπτείας,
β) το φυσικό πρόσωπο που έχει εγγραφεί σε μητρώο της Άρθρο 129
εποπτεύουσας αρχής, στο οποίο ανατίθεται η άσκηση Γενικές αρχές για την άσκηση της εποπτείας
εποπτείας. 1. Ο έλεγχος πρέπει να είναι αναλογικός, αποτρεπτικός
11. Εντολή διενέργειας ελέγχου: έγγραφο που περιγρά- και αποτελεσματικός.
φει το περιεχόμενο του ελέγχου που πρέπει να πραγμα- 2. Για τους σκοπούς του παρόντος, η άσκηση της επο-
τοποιηθεί σε συγκεκριμένο οικονομικό φορέα από τον πτείας διέπεται από τις εξής αρχές:
ελεγκτή στον οποίο έχει ανατεθεί. α. Υποστήριξη της συμμόρφωσης από την εποπτεύ-
12. Φύλλο ελέγχου: φύλλο αξιολόγησης της συμμόρ- ουσα αρχή: Οι εποπτεύουσες αρχές και υπάλληλοι πα-
φωσης που περιέχει κατ΄ ελάχιστο τις κύριες απαιτήσεις ρέχουν στους οικονομικούς φορείς τις κατευθυντήριες
ή τις κατηγορίες απαιτήσεων που υποχρεούνται να τη- γραμμές, τις οδηγίες και την πληροφόρηση που απαιτεί-
ρούν οι φορείς οικονομικών δραστηριοτήτων σχετικά ται για να πραγματωθεί η συμμόρφωση, πριν από την
με τα προϊόντα ή τις υπηρεσίες τους. επιβολή των οποιωνδήποτε μέτρων και κυρώσεων.
13. Έκθεση ελέγχου: η αναφορά ή κάθε έγγραφο που Εξαιρούνται οι περιπτώσεις όπου η άμεση επιβολή
συντάσσεται σε συνέχεια του ελέγχου και καταγράφει μέτρων και κυρώσεων είναι αναγκαία για επιτακτικούς
τα αποτελέσματά του. Τα αποτελέσματα του ελέγχου λόγους προστασίας του δημοσίου συμφέροντος.
μπορούν να ενσωματώνονται στο φύλλο ελέγχου και β. Επιλογή ενεργειών για τη μείωση ή αποτροπή του κιν-
να εκδίδεται ενιαίο έγγραφο. δύνου: Οι εποπτεύουσες αρχές και υπάλληλοι τους πρέπει
14. Αρχείο ελέγχου: βάση δεδομένων του πληροφο- να επιλέγουν την πλέον αναλογική και πρόσφορη ενέρ-
ριακού συστήματος διαχείρισης και ελέγχων όπου κα- γεια, προκειμένου να μειωθεί ή να αποτραπεί ο κίνδυνος.
ταχωρούνται οι εκθέσεις ελέγχων. γ. Γνωστοποίηση των υποχρεώσεων του εποπτευόμε-
15. Κίνδυνος: η πιθανή βλάβη που δύναται να προκλη- νου: Οι εποπτεύουσες αρχές δημοσιοποιούν τις απαιτή-
θεί σε μια πτυχή του δημοσίου συμφέροντος, ως αποτέ- σεις συμμόρφωσης που απαιτούνται από την κείμενη
λεσμα οικονομικής δραστηριότητας ή της προοριζόμε- νομοθεσία με τρόπο σαφή και κατανοητό παρέχοντας
νης χρήσης των προϊόντων. Ο κίνδυνος προσδιορίζεται τις απαιτούμενες διευκρινίσεις όπου απαιτείται.
ιδίως από το μέγεθος της πιθανότητας επέλευσης της δ. Αποδοτικότητα: Οι εποπτεύουσες αρχές διασφαλί-
βλάβης, τη σοβαρότητα και το μέγεθος αυτής, καθώς και ζουν την χρηστή διαχείριση των διαθέσιμων πόρων και
από τη συχνότητα επανάληψης της μη συμμορφούμενης την επιλογή ενεργειών που συνεπάγονται το λιγότερο
συμπεριφοράς του οικονομικού φορέα. δυνατό κόστος για τις αρχές και τους εποπτευόμενους.
16. Αξιολόγηση κινδύνου: η διαδικασία αναγνώρισης, ε. Αρωγή και επικουρία μεταξύ των εποπτευουσών
ανάλυσης και εκτίμησης της επικινδυνότητας των οικο- αρχών: Οι εποπτεύουσες αρχές όλων των πεδίων επο-
νομικών δραστηριοτήτων και των προϊόντων, που απο- πτείας συνεργάζονται μεταξύ τους και ανταλλάσσουν
σκοπεί στην οργάνωση και την άσκηση των κατάλληλων πληροφορίες για την υποβοήθηση του έργου τους και
ενεργειών ελέγχου και εποπτείας. για την μείωση του χρόνου και διοικητικού βάρους προς
17. Κριτήρια κατάταξης σε κατηγορία κινδύνου: τα συ- τους εποπτευόμενους.
γκεκριμένα χαρακτηριστικά οικονομικών δραστηριοτή- στ. Θέσπιση κανόνων δεοντολογίας: Οι εποπτεύουσες
των και προϊόντων που χρησιμοποιούνται ως κριτήρια αρχές εκδίδουν Κώδικες Δεοντολογίας σύμφωνα με τους
για την κατάταξη των οικονομικών φορέων σε κατηγο- οποίους διενεργούνται οι δράσεις τους.
ρίες κινδύνου. ζ. Αναλογική επιβολή μέτρων και κυρώσεων: Οι επο-
18. Συλλογή και αξιολόγηση δεδομένων εποπτείας: η πτεύουσες αρχές και οι υπάλληλοι επιβάλουν μέτρα και
οργανωμένη επαλήθευση ή μελέτη ορισμένου τύπου κυρώσεις με σκοπό την επίτευξη στα προβλεπόμενα
κινδύνου που αποσκοπεί στη συλλογή δεδομένων για από την κείμενη νομοθεσία επίπεδα συμμόρφωσης και
την αναγνώριση υφιστάμενων ή δυνητικών προβλημά- προστασίας του δημοσίου συμφέροντος σε σχέση με την
των σε διαφορετικές οικονομικές δραστηριότητες και, αξιολόγηση του κινδύνου και με τη μικρότερη δυνατή
όταν καθίσταται αναγκαίο, στη προετοιμασία στρατη- βλάβη στην οικονομική δραστηριότητα, λαμβάνοντας
γικής με στόχο τη πρόληψη, μείωση ή εξάλειψη συγκε- υπόψη τις επιπτώσεις στην άσκηση της οικονομικής
κριμένου επαπειλούμενου κινδύνου και τη στατιστική δραστηριότητας και ιδίως τα λειτουργικά κόστη, τη βι-
αξιοποίηση αυτών. ωσιμότητα, την ανάπτυξη και την απασχόληση.
η. Μη επικάλυψη αρμοδιοτήτων εποπτείας: Οι επο- Άρθρο 131

πτεύουσες αρχές συντονίζουν τις δράσεις τους με σκοπό Γενικές λειτουργίες εποπτευουσών αρχών
την αποφυγή των αλληλοεπικαλύψεων και τη μη επιβολή 1. Οι εποπτεύουσες αρχές εκτελούν τις εξής γενικές
μέτρων ή ελέγχων για το ίδιο ζήτημα από περισσότερες λειτουργίες:.
από μία κάθε φορά αρχές. α) Προωθούν και ελέγχουν τη συμμόρφωση με την
εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ β) Ενημερώνουν το κοινό για τους πιθανούς κινδύνους.
ΑΡΜΟΔΙΕΣ ΑΡΧΕΣ γ) Καταρτίζουν πρόγραμμα ελέγχων με σκοπό την
Άρθρο 130 επίτευξη των στόχων για μια συγκεκριμένη χρονική πε-
Εποπτεύουσες αρχές ρίοδο και μεριμνούν για την έγκρισή του. Το πρόγραμμα
ελέγχων περιλαμβάνει κατ΄ ελάχιστο τον αριθμό των
1. Οι εποπτεύουσες αρχές διακρίνονται σε Αρχές Ορ-
προγραμματισμένων ελέγχων, τις προτεραιότητες της
γάνωσης Εποπτείας και Συντονισμού και σε Αρχές Εφαρ-
συγκεκριμένης χρονικής περιόδου και τα κριτήρια κιν-
μογής Εποπτείας και Διαχείρισης. δύνου που λαμβάνονται υπόψη.
2. Ως Αρχή Οργάνωσης Εποπτείας και Συντονισμού δ) Καταρτίζουν τα φύλλα ελέγχου και τις κατευθυντή-
ορίζεται η εποπτεύουσα αρχή που είναι αρμόδια για το ριες οδηγίες για τη συμμόρφωση.
σύνολο ενός πεδίου εποπτείας σύμφωνα με την κείμενη ε) Αναλύουν τα αποτελέσματα μεμονωμένων ελέγχων,
νομοθεσία. Η Αρχή Οργάνωσης Εποπτείας και Συντονι- καθώς και όλων των ελέγχων που πραγματοποιούνται
σμού είναι αρμόδια για τον συντονισμό και την οργά- ετησίως και δημοσιοποιούν τα αποτελέσματα της σχε-
νωση των θεμάτων που αφορούν πρωτίστως σε οριζό- τικής ανάλυσης.
ντια ζητήματα υλοποίησης του παρόντος νόμου, όπως: στ) Διεξάγουν αξιολόγηση κινδύνου, αναπτύσσουν
ενέργειες εποπτείας και υποστήριξη συμμόρφωσης, κριτήρια κατάταξης σε κατηγορία κινδύνου και μερι-
κατανομή προϋπολογισμού και προσωπικού, μεθοδο- μνούν για την έγκρισή τους.
λογία σχεδιασμού ενεργειών εποπτείας, αξιολόγηση και ζ) Καταρτίζουν Μοντέλο Ενεργειών Συμμόρφωσης
κατάταξη κινδύνου, σχεδιασμός συστήματος διαχείρισης (ΜΕΣ).
καταγγελιών, κατάρτιση φύλλων ελέγχου. Εάν δικαιο- η) Διοργανώνουν και παρέχουν κατάλληλη εκπαίδευ-
λογείται από τη φύση του πεδίου εποπτείας, μπορεί να ση στους ελεγκτές.
ορίζονται περισσότερες από μία αρχές με τις αρμοδιό- θ) Διεξάγουν έρευνες και μελέτες για την αξιολόγηση
τητες της Αρχής Οργάνωσης Εποπτείας και Συντονισμού νέων κινδύνων ή αλλαγών σε υφιστάμενους κινδύνους.
εφόσον εξειδικεύονται ρητά τα υποπεδία αρμοδιότητάς ι) Συνεργάζονται με άλλες εποπτεύουσες αρχές και
τους. Ως Αρχή Οργάνωσης Εποπτείας και Συντονισμού φορείς της Διοίκησης για τους σκοπούς της δράσης τους.
ια) Συλλέγουν και ενημερώνουν τα δεδομένα ελέγχου
μπορεί να ορίζεται και το εκάστοτε υπουργείο ή φορέας
των οικονομικών φορέων και εγκαταστάσεων και τις πληρο-
που συνιστά εποπτεύουσα αρχή κατά τα οριζόμενα στην
φορίες σχετικά με τον κίνδυνο αυτών για τους σκοπούς της
περίπτωση κδ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 132.
ανταλλαγής πληροφοριών και της αξιολόγησης κινδύνου.
3. Ως Αρχή Εφαρμογής Εποπτείας και Διαχείρισης ορί- ιβ) Προτείνουν τροποποιήσεις της νομοθεσίας που
ζεται η αρχή στην οποία η Αρχή Οργάνωσης Εποπτείας αφορά στις απαιτήσεις συμμόρφωσης.
και Συντονισμού αναθέτει τον έλεγχο συγκεκριμένου ιγ) Συντάσσουν αναφορά για τη δράση και λειτουργία
τομέα οικονομικών δραστηριοτήτων ή υποκατηγορίας τους κατά τα οριζόμενα στο άρθρο.
αυτού για συγκεκριμένο πεδίο εποπτείας σύμφωνα και ιδ) Υποστηρίζουν τη συμμόρφωση, μέσω παροχής
με τα οριζόμενα στην κείμενη νομοθεσία. Η Αρχή Εφαρ- κατευθυντήριων οδηγιών και πληροφόρησης των οι-
μογής Εποπτείας και Διαχείρισης συνεργάζεται με την κονομικών φορέων και κάθε ενδιαφερόμενου.
Αρχή Οργάνωσης Εποπτείας και Συντονισμού για την ιε) Ορίζουν τους ελεγκτές που ασκούν την εποπτεία
απρόσκοπτη υποστήριξη και εφαρμογή του συνόλου των φορέων οικονομικών δραστηριοτήτων και των
των ενεργειών εποπτείας ανά πεδίο εποπτείας. προϊόντων.
4. Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται ύστερα από 2. Οι λειτουργίες της παραγράφου 1 εκτελούνται με
πρόταση του εκάστοτε αρμόδιου Υπουργού και του στόχο τη μείωση του κινδύνου που μπορεί να προκαλεί-
Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης ορίζεται για κάθε ται προς για την ανθρώπινη υγεία, την ασφάλεια, το πε-
ένα από τα πεδία εποπτείας της παραγράφου 4 του άρ- ριβάλλον και για οποιαδήποτε άλλη πτυχή του δημοσίου
θρου 127 η Αρχή ή οι Αρχές Οργάνωσης Εποπτείας και συμφέροντος. Οι λειτουργίες εκτελούνται με τρόπο που
προάγει τη σχέση εμπιστοσύνης με τους οικονομικούς
Συντονισμού καθώς και η Αρχή ή οι Αρχές Εφαρμογής
φορείς και βασίζονται στην ορθή επικοινωνία μεταξύ
Εποπτείας και Διαχείρισης. Με το ίδιο διάταγμα καθο-
τους.
ρίζεται το πεδίο εποπτείας κάθε εποπτεύουσας αρχής,
το αντικείμενο εποπτείας και το σύνολο των ενεργειών Άρθρο 132
εποπτείας επί των οποίων οι αρχές αυτές έχουν αρμοδιό- Υπηρεσίες επιφορτισμένες με την εποπτεία
τητα για την εφαρμογή του παρόντος νόμου. Τα ως άνω 1. Εποπτεύουσες αρχές, για τον έλεγχο των οικονομι-
μπορούν να ορίζονται σε ένα ή σε επιμέρους Προεδρικά κών δραστηριοτήτων και τομέων που εντάσσονται στο
Διατάγματα για κάθε ένα πεδίο εποπτείας. πεδίο εφαρμογής του παρόντος είναι οι εξής:
α) Οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Άρθρο 133

Ανάπτυξης και Τροφίμων. Διεύθυνση Συντονισμού και Παρακολούθησης
β) Ο Ενιαίος Φορέας Ελέγχου Τροφίμων. του κανονιστικού πλαισίου για το
γ) Οι αρμόδιες υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Βι- επιχειρηματικό περιβάλλον
ομηχανίας του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης. 1. Στη Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας του Υπουργείου
δ) Οι αρμόδιες υπηρεσίες της Γενικής Γραμματείας Οικονομίας και Ανάπτυξης συστήνεται Διεύθυνση Συντο-
Καταναλωτή και Εμπορίου του Υπουργείου Οικονομίας νισμού και Παρακολούθησης του κανονιστικού πλαισίου
και Ανάπτυξης. για το επιχειρηματικό περιβάλλον.
ε) Οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Υποδομών Επιχειρησιακός στόχος της Διεύθυνσης είναι:
και Μεταφορών. α. Η παρακολούθηση και ο συντονισμός των μεταρ-
στ) Οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας. ρυθμιστικών ενεργειών για την απλοποίηση της αδειο-
ζ) Οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Εργασίας. δότησης και την αναμόρφωση της άσκησης εποπτείας
η) Το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας, Κοινωνικής Ασφά- στις οικονομικές δραστηριότητες και την αγορά προ-
λισης και Αλληλεγγύης. ϊόντων, καθώς και η αξιολόγηση της εφαρμογής των
θ) Οι αρμόδιες Υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλ- ενεργειών αυτών, προκειμένου να υποστηρίζεται και να
λοντος και Ενέργειας. ενισχύεται η συμμόρφωση των επιχειρήσεων, να εμπε-
ι) Το Σώμα Επιθεώρησης Περιβάλλοντος, Δόμησης, δώνονται σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ του δημόσιου
Ενέργειας και Μεταλλείων. και ιδιωτικού τομέα και να επιτυγχάνεται η βελτίωση του
επιχειρηματικού περιβάλλοντος.
ια) Το Πυροσβεστικό Σώμα Ελλάδος.
β. Ο σχεδιασμός, η οργάνωση, η υποστήριξη και η
ιβ) Η Ελληνική Αστυνομία.
παρακολούθηση της λειτουργίας του Ολοκληρωμένου
ιγ) Οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Εσωτερι-
Πληροφοριακού Συστήματος Άσκησης Δραστηριοτήτων
κών. και Ελέγχων (ΟΠΣ-ΑΔΕ) του άρθρου 14 του ν. 4442/2016,
ιδ) Οι αρμόδιες Υπηρεσίες των κατά τόπο Περιφερειών σε συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές.
και Περιφερειακών Ενοτήτων. 2. Η Διεύθυνση υπάγεται στη Γενική Διεύθυνση Eφαρ-
ιε) Οι αρμόδιες υπηρεσίες των κατά τόπο Δήμων. μογής Κανονισμών, Υποδομών και Ελέγχου και αποτε-
ιστ) Οι Υπηρεσίες του Λιμενικού Σώματος, στη ζώνη λείται από τα ακόλουθα τμήματα:
δικαιοδοσίας τους. α. Τμήμα Απλοποίησης Αδειοδότησης Οικονομικών
ιζ) Οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Τουρισμού Δραστηριοτήτων
ιη) Οι Περιφερειακές Υπηρεσίες Τουρισμού (ΠΥΤ). β. Τμήμα Συντονισμού Εποπτείας Οικονομικών Δρα-
κα) Οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού στηριοτήτων και Προϊόντων
και Αθλητισμού. γ. Τμήμα Υποστήριξης Λειτουργίας Ολοκληρωμένου
κβ) Η Ειδική Γραμματεία Σώματος Δίωξης Οικονομικού Πληροφοριακού Συστήματος Άσκησης Δραστηριοτήτων
Εγκλήματος. και Ελέγχων (ΟΠΣ- ΑΔΕ).
κγ) Το Σώμα Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας (ΣΕΥΠ). 3. Η Διεύθυνση έχει τις ακόλουθες αρμοδιότητες, οι
κδ) Το Υπουργείο ή άλλος φορέας που εποπτεύει τις οποίες κατανέμονται μεταξύ των τμημάτων της ως εξής:
παραπάνω αρχές. α. Τμήμα Απλοποίησης Αδειοδότησης Οικονομικών
κε) κάθε άλλη αρχή που ασκεί εποπτεία κατά τις δια- Δραστηριοτήτων:
τάξεις του παρόντος νόμου. αα. Παρακολουθεί και συντονίζει τις ενέργειες για τη
2. Νέες υπηρεσίες, αρχές ή φορείς που αποκτούν αρ- διασφάλιση της οριζόντιας εφαρμογής των θεσμικών
μοδιότητες εποπτείας ή νέες αρμοδιότητες εποπτείας παρεμβάσεων, καθώς και της συνοχής της μεταρρύθμι-
που κατανέμονται και καθορίζονται σε υφιστάμενες σης σχετικά με την απλοποίηση της αδειοδότησης των
υπηρεσίες, αρχές ή φορείς μετά τη θέση σε ισχύ του οικονομικών φορέων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο
παρόντος νόμου προστίθενται στην παράγραφο 1 με Γενικό Μέρος του ν. 4442/2016.
κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανά- ββ. Διαμορφώνει, σε συνεργασία με τα συναρμόδια
πτυξης και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού Υπουργεία, τη στρατηγική προσέγγιση των μεταρρυθ-
μίσεων σε σχέση με θέματα απλούστευσης της αδειο-
εντός 30 ημερών από την ανάληψη της αρμοδιότητας.
δότησης των οικονομικών φορέων.
3. Η Διεύθυνση Συντονισμού και Παρακολούθησης
γγ. Υποστηρίζει την Ομάδα Διαχείρισης Έργου του
του κανονιστικού πλαισίου για το επιχειρηματικό περι-
άρθρου 16 του ν. 4442/2016.
βάλλον του άρθρου 133 συνεργάζεται με τις αρμόδιες δδ. Σχεδιάζει και προωθεί, σε συνεργασία με τα συναρ-
υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων μόδια Υπουργεία, νομοθετικές και άλλες πρωτοβουλίες
(ΑΑΔΕ) στο πλαίσιο εφαρμογής του παρόντος νόμου. για την περαιτέρω απλοποίηση και βελτίωση των δια-
Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανά- δικασιών αδειοδότησης των οικονομικών δραστηριο-
πτυξης και του Διοικητή της ΑΑΔΕ μπορεί να καθορί- τήτων.
ζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις για την ανταλλαγή εε. Συνεργάζεται με αδειοδοτούσες αρχές και φορείς
πληροφοριών, δεδομένων και στατιστικών στοιχείων εκπροσώπησης των επιχειρήσεων - κοινωνικούς εταί-
και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την συνερ- ρους για τη διαμόρφωση πολιτικών βελτίωσης του επι-
γασία αυτή. χειρηματικού περιβάλλοντος.
στστ. Παρέχει διευκρινίσεις και οδηγίες προς τις αρ- γ. Τμήμα Υποστήριξης Λειτουργίας Ολοκληρωμένου
μόδιες αρχές, σε συνεργασία με τα συναρμόδια Υπουρ- Πληροφοριακού Συστήματος Άσκησης Δραστηριοτήτων
γεία, για τη διασφάλιση της ομοιόμορφης νομοθετικής και Ελέγχων (ΟΠΣ- ΑΔΕ):
ερμηνείας και εφαρμογής των μεταρρυθμιστικών ενερ- αα. Προσδιορίζει τις προδιαγραφές λειτουργίας του
γειών, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο Γενικό Μέρος του ΟΠΣ-ΑΔΕ του άρθρου 14 του ν. 4442/2016, με σκοπό
ν. 4442/2016. την αποτελεσματική εφαρμογή του θεσμικού πλαισίου
ζζ. Αναλύει και αξιολογεί τις επιπτώσεις της εφαρμο- αδειοδότησης και εποπτείας οικονομικών δραστηριοτή-
γής των μεταρρυθμιστικών ενεργειών και λειτουργεί ως των και αγοράς προϊόντων. Στο πλαίσιο αυτό το τμήμα
αποθετήριο τεχνογνωσίας και εμπειρίας, όσον αφορά συνεργάζεται με τις αρμόδιες αρχές αδειόδοτησης και
την αδειοδότηση οικονομικών δραστηριοτήτων. εποπτείας, καθώς και με τη Γενική Δ/νση Ψηφιακής Πολι-
ηη. Συνεργάζεται με τα Τμήματα Β΄ και Γ΄ της Διεύθυν- τικής και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του Υπουργείου
σης με σκοπό την ανατροφοδότηση, ανταλλαγή και επε- Οικονομίας και Ανάπτυξης.
ξεργασία δεδομένων που δύνανται να χρησιμοποιηθούν ββ. Μεριμνά για τη διαχείριση του συστήματος, τη
για βελτιωτικές προτάσεις επί του θεσμικού πλαισίου. διασφάλιση της παραγωγικής του λειτουργίας και των
θθ. Συμβάλλει στη διάχυση των μεταρρυθμιστικών βελτιώσεών του.
ιδεών, την εκπαίδευση του προσωπικού των αρμόδιων γγ. Διασφαλίζει, μέσω του περιεχομένου του ΟΠΣ-
αρχών και προωθεί και διαδίδει τις καλές πρακτικές, στο ΑΔΕ, τη διαθεσιμότητα επικαιροποιημένων δεδομένων,
πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του για την απλοποίηση της στατιστικών στοιχείων, αναφορών, κατευθύνσεων για
αδειοδότησης. την εφαρμογή της μεθοδολογίας εποπτείας, σχετικών
β. Τμήμα Συντονισμού Εποπτείας Οικονομικών Δρα- υποδειγμάτων των χρησιμοποιούμενων εργαλείων και
στηριοτήτων και Προϊόντων: εν γένει πληροφόρησης για την απλοποίηση της αδειο-
αα. Παρακολουθεί και συντονίζει, σε κεντρικό και περι- δότησης και την εποπτεία των οικονομικών δραστηρι-
φερειακό επίπεδο, τις ενέργειες για τη διασφάλιση της ορι- οτήτων και της αγοράς προϊόντων.
ζόντιας εφαρμογής των θεσμικών παρεμβάσεων, καθώς δδ. Επεξεργάζεται τα δεδομένα του ΟΠΣ-ΑΔΕ με στόχο
και της συνοχής της μεταρρύθμισης σχετικά με την επο- την υποστήριξη της παρακολούθησης και αξιολόγησης
πτεία των οικονομικών δραστηριοτήτων και της αγοράς της εφαρμογής των ενεργειών αρμοδιότητας των τμημά-
προϊόντων, σε συνεργασία με τις Αρχές Οργάνωσης Επο- των Α΄ και Β΄ της ίδιας Δ/νσης και γενικότερα με σκοπό
πτείας και Συντονισμού και τις Αρχές Εφαρμογής Εποπτεί- τη διατύπωση βελτιωτικών προτάσεων επί του θεσμικού
ας και Διαχείρισης, όπως αυτές ορίζονται στο άρθρο 130. πλαισίου.
ββ. Υποστηρίζει τις ανωτέρω αρχές για την έκδοση εε. Υποστηρίζει τις αρμόδιες αρχές εφαρμογής και
της δευτερογενούς νομοθεσίας και την αποτελεσματική τις ελεγχόμενες επιχειρήσεις -μέσω λειτουργίας help
εφαρμογή των προτεινόμενων προσεγγίσεων και εργα- desk ή άλλων εργαλείων και λειτουργιών- σχετικά με
λείων του παρόντος νόμου. την αναζήτηση πληροφοριών και οδηγιών για τη χρήση
γγ. Διαμορφώνει σε συνεργασία με τα συναρμόδια του ΟΠΣ-ΑΔΕ.
Υπουργεία και τις εποπτεύουσες αρχές τη στρατηγική 4. Για την επαρκή στελέχωση των τμημάτων της Διεύ-
προσέγγιση των μεταρρυθμίσεων σε σχέση με θέματα θυνσης προβλέπεται η αύξηση των οργανικών θέσεων
εποπτείας των οικονομικών δραστηριοτήτων και της του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης κατά 22 με
αγοράς προϊόντων. τις κάτωθι ειδικότητες:
δδ. Υποστηρίζει την Ομάδα Διαχείρισης Έργου του ΠΕ Μηχανικών (6)
άρθρου 134. ΠΕ Περιβάλλοντος (4)
εε. Παρέχει διευκρινίσεις και οδηγίες προς τις αρμόδιες ΠΕ Γεωτεχνικών (1)
αρχές για τη διασφάλιση της ομοιόμορφης νομοθετικής ΠΕ Διοικητικού Οικονομικού (6)
ερμηνείας και εφαρμογής της μεθοδολογίας και των ερ- ΠΕ Πληροφορικής (2)
γαλείων εποπτείας του παρόντος. ΤΕ Πληροφορικής (1)
στστ. Αναλύει και αξιολογεί τις επιπτώσεις της εφαρ- ΔΕ Διοικητικών Γραμματέων (2)
μογής των μεταρρυθμιστικών ενεργειών και λειτουργεί Οι ως άνω θέσεις προσωπικού μπορούν να καλύπτο-
ως αποθετήριο τεχνογνωσίας και εμπειρίας όσον αφορά νται και με αποσπάσεις ή μετατάξεις μονίμων υπαλλή-
την εποπτεία των οικονομικών δραστηριοτήτων και της λων ή υπαλλήλων με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου
αγοράς προϊόντων. αορίστου χρόνου από φορείς της Γενικής Κυβέρνησης ή
ζζ. Συνεργάζεται με τα τμήματα Α΄ και Γ΄ της Διεύθυν- του ευρύτερου δημόσιου τομέα, κατόπιν δημοσίευσης
σης με σκοπό την ανατροφοδότηση, ανταλλαγή και επε- σχετικής πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος, στην
ξεργασία δεδομένων που δύνανται να χρησιμοποιηθούν οποία μπορεί να καθορίζονται πρόσθετα προσόντα διο-
για βελτιωτικές προτάσεις επί του θεσμικού πλαισίου. ρισμού κατά κατηγορία, κλάδο και ειδικότητα.
ηη. Συμβάλλει στη διάχυση των μεταρρυθμιστικών
ιδεών, την εκπαίδευση του προσωπικού των αρμόδιων Άρθρο 134
αρχών και προωθεί και διαδίδει τις καλές πρακτικές, στο Σύσταση Ομάδας Διαχείρισης Έργου
πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του για την αναμόρφωσης για την εποπτεία (Ο.Δ.Ε.).
της άσκησης εποπτείας στις οικονομικές δραστηριότη- 1. Με πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου συνιστάται
τες και την αγορά προϊόντων. Ομάδα Διαχείρισης Έργου (Ο.Δ.Ε) για την εποπτεία των
οικονομικών δραστηριοτήτων και της αγοράς προϊό- εποπτεία, και τις απαραίτητες δράσεις για την υλοποίηση
ντων, στην οποία μετέχουν: τους.
α) Ο Γενικός Γραμματέας Βιομηχανίας, ως Πρόεδρος γ. Η Ο.Δ.Ε. είναι αρμόδια για την υποβολή προτάσεων
β) Εκπρόσωπος της Γενικής Γραμματείας Πρωθυπουρ- σχετικών με τη χρηματοδότηση των ενεργειών επο-
γού πτείας, και συνεργάζεται προς τούτο με το Υπουργείο
γ) Εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών.
Ανάπτυξης
δ) Ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Αγροτικής Άρθρο 135
Ανάπτυξης και Τροφίμων Κατανομή του προϋπολογισμού και
ε) Ο Πρόεδρος του Ενιαίου Φορέα Ελέγχου Τροφίμων του προσωπικού
στ) Ο Γενικός Γραμματέας Εμπορίου και Προστασίας Οι δαπάνες για την άσκηση της εποπτείας βαρύνουν
Καταναλωτή τον κρατικό προϋπολογισμό. Για το σκοπό αυτό οι επο-
ζ) Ο Γενικός Γραμματέας Υποδομών πτεύουσες αρχές μεριμνούν για την κατανομή και την
η) Ο Γενικός Γραμματέας Μεταφορών εγγραφή των σχετικών πιστώσεων.
θ) Ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Υγείας του Υπουρ- 2. Το ύψος του προϋπολογισμού και ο αριθμός θέσε-
γείου Υγείας ων που κατανέμονται σε συγκεκριμένο ή συγκεκριμένα
ι) Ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εργασίας, πεδία εποπτείας, όπως αυτά προσδιορίζονται στο άρ-
Κοινωνικής Ασφάλισης και Αλληλεγγύης θρο 127, βασίζεται σε ετήσιο ή πολυετές πρόγραμμα
ια) Ο Ειδικός Γραμματέας Σώματος Επιθεώρησης Εργα- εποπτείας. Οι εκτιμώμενες δαπάνες εγγράφονται στον
σίας του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης κρατικό προϋπολογισμό.
και Κοινωνικής Αλληλεγγύης ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄
ιβ) Ο Γενικός Γραμματέας Περιβάλλοντος του Υπουρ- ΕΠΟΠΤΕΙΑ - ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΕΠΟΠΤΕΙΑΣ
γείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας
ιγ) Ο Γενικός Γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού και Άρθρο 136
Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος Ενέργειες που συνιστούν εποπτεία
και Ενέργειας Στις ενέργειες που συνιστούν εποπτεία περιλαμβά-
ιδ) Ο Γενικός Γραμματέας Ενέργειας και Ορυκτών Πρώ- νονται:
των Υλών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας α) Η αξιολόγηση του κινδύνου, για την κατάταξη των
ιε) Ο Ειδικός Γραμματέας Υδάτων του Υπουργείου Πε- οικονομικών δραστηριοτήτων σε βαθμούς επικινδυνό-
ριβάλλοντος και Ενέργειας τητας και ο σχεδιασμός των ελέγχων.
ιστ) Ο Ειδικός Γραμματέας του Σώματος Επιθεωρη- β) Ο καθορισμός της συχνότητας, ο προγραμματισμός
τών και Ελεγκτών του Υπουργείου Περιβάλλοντος και και η διενέργεια ελέγχων.
Ενέργειας γ) Η διαχείριση των καταγγελιών.
ιζ) Ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εσωτερικών. δ) Η ενημέρωση, η πληροφόρηση, η παροχή κατευ-
ιη) Ο Γενικός Γραμματέας Δημόσιας Τάξης του Υπουρ- θυντήριων γραμμών και οδηγιών και η διενέργεια προ-
γείου Προστασίας του Πολίτη/Εσωτερικών ληπτικών δράσεων, με στόχο την συμμόρφωση και τον
ιθ) Ο Αρχηγός της Ελληνικής Αστυνομίας περιορισμό ή τη μείωση των κινδύνων.
κ) Ο Αρχηγός του Πυροσβεστικού Σώματος ε) Η έκδοση απόφασης για επιβολή μέτρων και κυ-
κα) Ο Αρχηγός του Λιμενικού Σώματος ρώσεων.
κβ) Ο Γενικός Γραμματέας Τουριστικής Πολιτικής και στ) Η αξιολόγηση των πληροφοριών και δεδομένων
Ανάπτυξης που συλλέγονται και αφορούν τις οικονομικές δραστη-
κγ) Ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού ριότητες, τους οικονομικούς φορείς και τα προϊόντα,
και Αθλητισμού καθώς και η διενέργεια παρακολούθησης και μελετών,
κδ) Ο Ειδικός Γραμματέας του Σώματος Δίωξης Οικο- όπου απαιτείται, για την εκτίμηση νέων κινδύνων ή πι-
νομικού Εγκλήματος θανών αλλαγών σε υφιστάμενους κινδύνους.
2. α. Η Ο.Δ.Ε. για την εποπτεία προγραμματίζει, πα- ζ) Η αξιολόγηση από την εποπτεύουσα αρχή του
ρακολουθεί, συντονίζει και προωθεί τις απαραίτητες ασκούμενου ελεγκτικού έργου από τους ελεγκτές.
δράσεις για την εφαρμογή του παρόντος. Η ΟΔΕ απο-
τελεί γνωμοδοτικό, επιτελικό και συμβουλευτικό όργανο Άρθρο 137
προς τους αρμόδιους υπουργούς για τον στρατηγικό Αξιολόγηση κινδύνου και κατάταξη των
σχεδιασμό και τη συντονισμένη χάραξη της εθνικής οικονομικών δραστηριοτήτων σε βαθμούς
πολιτικής για την εποπτεία των οικονομικών δραστηρι- επικινδυνότητας
οτήτων και της αγοράς προϊόντων ως προς το σύνολο 1. Οι έλεγχοι σχεδιάζονται κατόπιν αξιολόγησης του
των πεδίων εποπτείας που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρ- κινδύνου, βάσει της οποίας οι ελεγχόμενες οικονομικές
μογής του παρόντος, την παρακολούθηση της ενιαίας δραστηριότητες κατατάσσονται σε βαθμό επικινδυνότη-
εφαρμογής του καθώς και για κάθε θέμα σχετικό με την τας ως προς την προστασία του δημοσίου συμφέροντος.
βελτίωσή του. Με βάση την κατάταξη αυτή καταρτίζεται το πρόγραμμα
β. Η Ο.Δ.Ε. προσδιορίζει τους βραχυπρόθεσμους, με- ελέγχων.
σοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους για την 2. Η αξιολόγηση κινδύνου γίνεται ως εξής:
α) Η εποπτεύουσα αρχή διεξάγει αξιολογήσεις κινδύ- Άρθρο 138

νου με βάση το επίπεδο πιθανότητας επέλευσης αυτού Συχνότητα ελέγχων
σε σχέση με το εύρος της επίπτωσης που μπορεί να 1. Η εποπτεύουσα αρχή καθορίζει τη συχνότητα των
προκαλούν οι δραστηριότητες και η λειτουργία των ελέγχων κατ΄ ελάχιστον από τα εξής κριτήρια:
οικονομικών φορέων και εγκαταστάσεων και η διάθεση α) τον βαθμό κινδύνου.
των προϊόντων στην υγεία, ασφάλεια, το περιβάλλον β) την αναμενόμενη διάρκεια ελέγχου στην εκάστοτε
και σε οποιαδήποτε άλλη πτυχή του δημοσίου συμ- κατηγορία κινδύνου.
φέροντος. γ) την διαθεσιμότητα ανθρώπινων πόρων.
β) Η εποπτεύουσα αρχή σχεδιάζει και εφαρμόζει με- δ) την υποχρεωτική προτεραιότητα ελέγχου δραστη-
θοδολογία βαθμολόγησης για την κατάταξη σε βαθμό ριοτήτων υψηλού κινδύνου.
επικινδυνότητας. Η βαθμολόγηση έχει τη μορφή πυρα- 2. Η εποπτεύουσα αρχή μπορεί να προσαρμόζει τη συ-
μίδας, με κατάταξη της επικινδυνότητας από τον υψη- χνότητα των ελέγχων σε σχέση με τις υπάρχουσες συν-
λότερο στον χαμηλότερο βαθμό. θήκες και να πραγματοποιεί δειγματοληπτικούς ελέγχους
3. Η κατάταξη των οικονομικών φορέων, των εγκατα- σε χαμηλού ρίσκου δραστηριότητες, καθώς και άλλους
στάσεων και των προϊόντων σε βαθμούς επικινδυνότη- ελέγχους που ανεξαρτήτως της κατηγοριοποίησης κιν-
τας ως προς την προστασία του δημοσίου συμφέροντος, δύνου προκύπτουν στο πλαίσιο άμεσης αντιμετώπισης
γίνεται με τα εξής, κατά περίπτωση, κριτήρια: και διαχείρισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης.
α) την εγγενή επικινδυνότητα των δραστηριοτήτων Άρθρο 139
και των διαδικασιών τους, και των προϊόντων Πρόγραμμα ελέγχων
β) το μέγεθος της οικονομικής δραστηριότητας της
1. Οι έλεγχοι διεξάγονται σύμφωνα με το πρόγραμμα
εγκατάστασης ελέγχων που καταρτίζεται από την εποπτεύουσα αρχή.
γ) την ομάδα και τον αριθμό των καταναλωτών για 2. Το πρόγραμμα ελέγχων είναι ετήσιο ή πολυετές και
τους οποίους προορίζεται το προϊόν καταρτίζεται με βάση πληροφορίες που συλλέγονται
δ) το ιστορικό συμμόρφωσης του οικονομικού φορέα κατά τη διαδικασία αδειοδότησης, έγκρισης ή γνωστο-
ή της εγκατάστασης. ποίησης της οικονομικής δραστηριότητας, πληροφορίες
δ) το προφίλ επικινδυνότητας του οικονομικού φορέα, που περιλαμβάνονται σε μητρώα ή συλλέγονται μέσω
της εγκατάστασης και του προϊόντος, βάσει των φύλλων των ελέγχων από την αρμόδια εποπτεύουσα αρχή ή προ-
ελέγχου και των τυχόν αναθεωρημένων χαρακτηριστι- κύπτουν μέσω καταγγελιών ή άλλων στοιχείων εφόσον
κών που προέκυψαν κατόπιν ελέγχου κρίνονται επαρκώς αξιόπιστα και προκύπτει άμεσος κίν-
ε) την ύπαρξη αξιόπιστου συστήματος διαχείρισης και δυνος σημαντικής βλάβης του δημοσίου συμφέροντος.
λειτουργίας. Τα πολυετή προγράμματα ελέγχων κοινοποιούνται στην
στ) τις συστάσεις που έχουν γίνει, τα μέτρα και τις κυ- Ομάδα Διαχείρισης Έργου (Ο.Δ.Ε) του άρθρου 134.
ρώσεις που έχουν επιβληθεί στον οικονομικό φορέα. 3. Το πρόγραμμα ελέγχων περιλαμβάνει:
4. Η κατάταξη των οικονομικών φορέων και των εγκα- α) τις ενέργειες εποπτείας που πρέπει να διενεργηθούν
ταστάσεων σε βαθμό επικινδυνότητας σύμφωνα με τα εντός της διάρκειάς του,
παραπάνω κριτήρια, γίνεται σε τρεις κατηγορίες κινδύ- β) τους στόχους που πρέπει να επιτευχθούν,
νου: α) χαμηλού, β) μεσαίου και γ) υψηλού. γ) τα γενικά χαρακτηριστικά των οικονομικών φορέων
5. Με κοινή απόφαση του κατά περίπτωση αρμόδιου που υπόκεινται σε εποπτεία,
Υπουργού και του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυ- δ) τους ειδικούς στόχους και τους σχετικούς δείκτες
ξης, ύστερα από εισήγηση της εποπτεύουσας αρχής, ανά πεδίο εποπτείας,
ε) πρόβλεψη για τη διενέργεια κοινών ελέγχων με άλ-
εξειδικεύονται τα κριτήρια αξιολόγησης του κινδύνου
λες εποπτεύουσες αρχές.
και η κατάταξη σε βαθμό επικινδυνότητας. Με την ίδια
4. Για την καλύτερη εκτέλεσή του, το πρόγραμμα ελέγ-
απόφαση μπορεί να καθορίζονται περισσότερα κριτήρια
χων μπορεί να υλοποιείται με επιμέρους σχεδιασμό κάθε
και να ρυθμίζονται οι λεπτομέρειες για την κατάταξη των
εποπτεύουσας αρχής ώστε να καλύπτει μικρότερα χρο-
δραστηριοτήτων. Τα κριτήρια και η κατάταξη αναθεω- νικά διαστήματα.
ρούνται κάθε πέντε (5) έτη το ανώτερο. 5. Το πρόγραμμα ελέγχων μπορεί να τροποποιείται και
6. Αν δικαιολογείται από το αντικείμενο μιας οικονο- να προσαρμόζεται καταλλήλως εφόσον κατά την εκτέ-
μικής δραστηριότητας, στην απόφαση της προηγού- λεσή του προκύπτουν νέα στοιχεία είτε από συλλογή
μενης παραγράφου μπορεί να ορίζεται μόνο η γενική πληροφοριών είτε από τη διεξαγωγή ελέγχων.
προσέγγιση της ανάπτυξης των κριτηρίων και του τρό- 6. Η μεθοδολογία κατάρτισης του προγράμματος ελέγ-
που κατάταξης. χων των εγκαταστάσεων βασίζεται στο συνδυασμό του
7. Πληροφορίες για τον βαθμό επικινδυνότητας των μεγέθους της εγκατάστασης και της πιθανότητας επέ-
δραστηριοτήτων καταχωρίζονται και αναρτώνται στο λευσης κινδύνου από τη λειτουργία της και βασίζεται
Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Άσκησης Δρα- ιδίως σε τέσσερα κριτήρια:
στηριοτήτων και Ελέγχων (ΟΠΣ-ΑΔΕ) από την αρμόδια α) το βαθμό κινδύνου κάθε οικονομικής δραστηριότητας.
εποπτεύουσα αρχή και είναι διαθέσιμες προς όλες τις β) το μέγεθος της οικονομικής δραστηριότητας του
εποπτεύουσες αρχές και τους οικονομικούς φορείς. φορέα ή της εγκατάστασης.
γ) το ιστορικό συμμόρφωσης του οικονομικού φορέα θ) τη συνεκτίμηση των αποτελεσμάτων εξέτασης προ-
ή της εγκατάστασης. σκομισθέντος δείγματος.
δ) την ύπαρξη συστήματος διαχείρισης κινδύνων ή ι) την αξιοπιστία τους όταν προέρχονται από επανει-
την έλλειψη αυτού. λημμένη υποβολή τους από τον ίδιο καταγγέλλοντα
7. H μεθοδολογία κατάρτισης του προγράμματος ελέγ- χωρίς να αποδεικνύεται σε προγενέστερους ελέγχους
χων των προϊόντων βασίζεται στο συνδυασμό της πιθανό- η ακρίβειά τους.
τητας επέλευσης και της σοβαρότητας της βλάβης που το 3. Μετά την αξιολόγηση της προηγούμενης παραγρά-
προϊόν μπορεί να επιφέρει στη δημόσια υγεία και ασφά- φου και ανάλογα με τη σοβαρότητα της καταγγελίας η
λεια, στο περιβάλλον και κάθε άλλη πτυχή του δημοσίου εποπτεύουσα αρχή προβαίνει σε μία ή περισσότερες
συμφέροντος και περιλαμβάνει ιδίως δύο κριτήρια: από τις παρακάτω ενέργειες: α) αρχειοθέτηση της καταγ-
α) τον βαθμό κινδύνου του προϊόντος ο οποίος προσδι- γελίας, β) καταγραφή της καταγγελίας για την εν λόγω
ορίζεται με βάση την περιγραφή, τα χαρακτηριστικά και τη δραστηριότητα που ενδεχομένως να εξετασθεί στο
σκοπούμενη χρήση του, το συνολικό χρόνο ζωής του και πλαίσιο του ευρύτερου προγραμματισμού ελέγχων, γ)
την ύπαρξη ή μη προειδοποιητικών ετικετών και επιση- άμεση διερεύνηση κατά προτεραιότητα η οποία μπορεί
μάνσεων, στο προϊόν. Για τον προσδιορισμό του βαθμού να περιλαμβάνει και τη διεξαγωγή επιτόπιου ελέγχου και
κινδύνου λαμβάνονται υπόψη πληροφορίες από την αξιο- δ) ενημέρωση της αρμόδιας αρχής εάν πρόκειται για
λόγηση της συμμόρφωσης για παρόμοια προϊόντα μέσω καταγγελία που υποβλήθηκε αναρμοδίως.
των ενωσιακών μηχανισμών ανταλλαγής πληροφοριών. 4. Οι εποπτεύουσες αρχές δεν υποχρεούνται να απα-
β) την ομάδα και τον αριθμό των καταναλωτών για ντούν μεμονωμένα ή να διεξάγουν επιτόπιο έλεγχο μετά
τους οποίους προορίζεται το προϊόν. Ιδίως εξετάζεται από κάθε καταγγελία και να κοινοποιούν απάντηση προς
εάν το προϊόν χρησιμοποιείται ή όχι από ευάλωτες ομά- τον καταγγέλλοντα, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στην
δες καταναλωτών. κείμενη νομοθεσία για κάποιο πεδίο εποπτείας.
8. Με κοινή απόφαση του κατά περίπτωση αρμόδιου 6. Η εποπτεύουσα αρχή παρέχει τους απαραίτητους
υπουργού και του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης ανθρώπινους και υλικούς πόρους για τη διαχείριση και
εξειδικεύεται η μεθοδολογία σχεδιασμού των ενεργειών την αξιολόγηση των καταγγελιών που σχετίζονται με τη
εποπτείας που περιλαμβάνει την γενική διαδικασία προ- δραστηριότητα των οικονομικών φορέων. Η εποπτεύου-
γραμματισμού, την μεθοδολογία για την παρακολούθη- σα αρχή παρέχει κατάλληλη εκπαίδευση στο προσωπικό
ση μετά τη διενέργεια του ελέγχου, τον προσδιορισμό που διενεργεί την αξιολόγηση των καταγγελιών.
των περιπτώσεων για τις οποίες απαιτείται επανάληψη 7. Η εποπτεύουσα αρχή μπορεί να αξιολογεί αυτεπαγ-
του επιτόπιου ελέγχου και των περιπτώσεων στις οποίες γέλτως και άλλες πληροφορίες που τίθενται σε γνώση
οι εποπτεύουσες αρχές μπορούν να χρησιμοποιούν τις της, όπως δημοσιεύσεις στα μέσα μαζικής ενημέρω-
πληροφορίες που παρασχέθηκαν από τον οικονομικό σης, στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή σε άλλο μέσο,
φορέα και ρυθμίζεται κάθε άλλη απαραίτητη λεπτομέ- η διαχείριση των οποίων πραγματοποιείται αναλογικά
ρεια. με τον τρόπο που η εποπτεύουσα αρχή αξιολογεί τις
καταγγελίες.
Άρθρο 140 8. Με απόφαση του προϊσταμένου της αρμόδιας
Διαχείριση καταγγελιών εποπτεύουσας αρχής καθορίζονται οι διαδικασίες και
1. Καταγγελίες σχετικά με τη δραστηριότητα οικονομι- τα ειδικότερα κριτήρια, πλέον αυτών της παρ. 2, και ο
κού φορέα ή εγκατάστασης μπορεί να υποβληθούν από συνδυασμός αυτών για την αξιολόγηση της καταγγελί-
οποιοδήποτε φυσικό ή νομικό πρόσωπο προς την αρ- ας και για την παραπομπή της, εφ΄ όσον αυτό κρίνεται
μόδια εποπτεύουσα αρχή με κάθε πρόσφορο μέσο επι- απαραίτητο, στο επόμενο στάδιο διαχείρισης και κάθε
κοινωνίας (ηλεκτρονικά, εγγράφως, τηλεφωνικώς κ.λπ.) άλλο σχετικό θέμα.
2. Οι καταγγελίες αξιολογούνται με τα εξής κριτήρια:
α) τη συμβατότητα με το πεδίο αρμοδιότητας της επο- Άρθρο 141
πτεύουσας αρχής. Κατευθυντήριες οδηγίες
β) το προφανώς αβάσιμο και αστήρικτο του περιεχο- για την υποστήριξη της συμμόρφωσης
μένου τους. 1. Οι εποπτεύουσες αρχές παρέχουν κατευθυντήριες
γ) την κατάθεση των απαραίτητων στοιχείων που επι- οδηγίες για την κατανόηση και εφαρμογή των κείμενων
τρέπουν τη διεξαγωγή επιτόπιου ελέγχου ή έρευνας διατάξεων από τους ελεγχόμενους με σκοπό τη συμ-
δ) την κατ΄ αρχήν εκτίμηση ότι η αναφορά στοιχειο- μόρφωσή τους.
θετεί παράβαση νομοθεσίας. 2. Η υποστήριξη της συμμόρφωσης μέσω των κα-
ε) την επαναληψιμότητα του περιστατικού. τευθυντήριων οδηγιών πραγματοποιείται με κάθε πρό-
στ) τον χρόνο που έχει παρέλθει από την διαπίστωση σφορο μέσο, όπως μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
του προβλήματος. (email), με ηλεκτρονικές αναρτήσεις (online), με ανταλ-
ζ) την εκτίμηση του βαθμού επικινδυνότητας ως προς λαγή επιστολών ή με τηλεφωνική επικοινωνία καθώς
τις άμεσες ή έμμεσες επιδράσεις στο κοινό ή σε άλλη και με επιτόπου επίσκεψη του χώρου δραστηριότητας.
πτυχή δημοσίου συμφέροντος. 3. Οι κατευθυντήριες οδηγίες είναι δεσμευτικές για τον
η) την ομάδα καταναλωτών που εκτίθενται σε κίνδυνο ελεγχόμενο οικονομικό φορέα. Αν κριθούν μη επαρκείς
και την τυχόν χρήση από ευαίσθητες ομάδες. σε μεταγενέστερο έλεγχο μπορούν να παρασχεθούν νέες
κατευθυντήριες οδηγίες, σύμφωνα με τις οποίες ο ελεγ- προγραμματισμού, επί τη βάσει του κινδύνου, μέχρι την
χόμενος θα πρέπει να συμμορφωθεί, ωστόσο, εφόσον ο καταγραφή των αποτελεσμάτων με τη χρήση των φύλ-
ελεγχόμενος ενήργησε σύμφωνα με τις κατευθυντήριες λων ελέγχου.
γραμμές και οδηγίες που του παρασχέθηκαν κατά τον 3. Η χρήση του ΠΣ-ΔΕ είναι υποχρεωτική για όλες τις
πρώτο έλεγχο, δεν επιβάλλονται μέτρα και κυρώσεις. εποπτεύουσες αρχές. Στο ΠΣ-ΔΕ καταγράφονται όλα τα
δεδομένα σχετικά με τον προγραμματισμό των ελέγχων
Άρθρο 142 καθώς και τα αποτελέσματα αυτών. Σε περίπτωση που
Πληροφόρηση εποπτεύουσα αρχή χρησιμοποιεί δικό της πληροφορι-
1. Οι Αρχές Οργάνωσης Εποπτείας και Συντονισμού ακό σύστημα, το σύστημα αυτό διασυνδέεται ή ενσω-
πληροφορούν το κοινό για θέματα που εμπίπτουν στο ματώνεται υποχρεωτικά με το ΠΣ-ΔΕ.
πεδίο εποπτείας τους, εκδίδοντας γενικές οδηγίες οι
οποίες είναι κατανοητές και προσβάσιμες σε όλους τους Άρθρο 144
ενδιαφερόμενους. Αξιολόγηση της απόδοσης
2. Οι αρχές πληροφορούν για τα εξής: 1. Η εποπτεύουσα αρχή συντάσσει αναφορές αυτο-αξι-
α) τις απαιτήσεις του νόμου για συμμόρφωση και τον ολόγησης σχετικά με τις δράσεις και λειτουργίες της, οι
τρόπο ερμηνείας τους οποίες υποβάλλονται στον καθ΄ ύλην αρμόδιο υπουργό.
β) τις διαδικασίες συμμόρφωσης και αξιολόγησης κιν- 2. Για την αξιολόγηση χρησιμοποιούνται δείκτες από-
δύνου, συμπεριλαμβανομένων των πληροφοριών και δοσης που αντικατοπτρίζουν την επίτευξη των στόχων
των κατευθυντήριων οδηγιών για τη συμμόρφωση που των εποπτευουσών αρχών όπως αυτές περιγράφονται
αφορούν τις νόμιμες υποχρεώσεις των ελεγχόμενων, στο άρθρο και κατά συνέπεια το επίπεδο συμμόρφω-
γ) τα μέσα και τις διαδικασίες επικοινωνίας με τις αρχές, σης, αποτροπής κινδύνου και διασφάλισης του δημο-
δ) την παροχή πληροφοριών και κατευθυντήριων οδη- σίου συμφέροντος. Τα δεδομένα που συλλέγονται για
γιών από τις αρχές για συμμόρφωση, το σκοπό αυτό πρέπει να είναι αξιόπιστα, αντικειμενικά
ε) τη διεξαγωγή των ελέγχων, συμπεριλαμβανομένων και ακριβή.
των προγραμμάτων τους, των ειδών του ελέγχου, των 3. Τα κριτήρια περιλαμβάνουν κατ΄ ελάχιστον:
λιστών ελέγχου και της διαδικασίας, α) Πληροφορίες σχετικά με την εφαρμογή των ενερ-
στ) τις ενέργειες σε περίπτωση διαπίστωσης παρα- γειών εποπτείας της εποπτεύουσας αρχής όπως αυτές
βάσεων, ορίζονται στο άρθρο 130.
ζ) τη διαδικασία καταγγελιών, β) Τα αποτελέσματα σχετικά με τη συμμόρφωση των
η) τα ένδικα μέσα που μπορεί να ασκήσει ο ελεγχό- οικονομικών φορέων και εγκαταστάσεων
μενος. γ) Τα αποτελέσματα σχετικά με την επίτευξη των στό-
3. Η πληροφόρηση και η παροχή οριζόντιων κατευ- χων ως προς τη σταδιακή μείωση του επιπέδου κινδύνου
θυντήριων οδηγιών για τη συμμόρφωση μπορούν να και τη βελτίωση δεικτών ασφάλειας στο συγκεκριμένο
πραγματοποιούνται με έναν ή περισσότερους από τους πεδίο εποπτείας.
παρακάτω τρόπους: 4. Η συχνότητα των ελέγχων, ο αριθμός και το ύψος
α) την πρόβλεψη κοινής πληροφόρησης για συγκε- των κυρώσεων καθώς και άλλοι δείκτες που σχετίζονται
κριμένα ζητήματα με την επιβολή κυρώσεων σε οικονομικούς φορείς δεν
β) την επεξεργασία και δημοσιοποίηση οδηγών ορθής αποτελούν κριτήρια για την αξιολόγηση της απόδοσης
πρακτικής και άλλων εγγράφων παροχής κατευθυντήρι- και της αποτελεσματικότητας των εποπτευουσών αρχών
ων οδηγιών για τη συμμόρφωση που επεξηγούν στους και των ελεγκτών τους.
φορείς με ποιους τρόπους μπορούν να συμμορφώνονται 5. Στο τέλος του έτους, κάθε εποπτεύουσα αρχή προε-
με τις κείμενες διατάξεις σε κάθε κλάδο, τοιμάζει και υποβάλλει στον καθ΄ ύλην αρμόδιο υπουργό
γ) την οργάνωση εκπαιδευτικών σεμιναρίων, ετήσια έκθεση δραστηριοτήτων, η οποία δημοσιεύεται
δ) την πρόβλεψη συστάσεων και παροχής κατευθυντή- στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα Άσκησης
ριων οδηγιών για τη συμμόρφωση για το πώς επιτυγχά- Δραστηριοτήτων και Ελέγχων (ΟΠΣ-ΑΔΕ) και περιλαμ-
νεται η συμμόρφωση και για την μείωση και αποφυγή βάνει τουλάχιστον τα ακόλουθα στοιχεία:
παραβάσεων κατά τη διάρκεια του ελέγχου. α) Πληροφορίες και λεπτομέρειες σχετικά με τις ασκη-
θείσες δραστηριότητες εποπτείας, συμπεριλαμβανομένου
Άρθρο 143 του κόστους των δραστηριοτήτων αυτών, καθώς και προ-
Πληροφοριακό Σύστημα Διαχείρισης Ελέγχου τάσεις για αναγκαίες αλλαγές εντός του επόμενου έτους,
1. Η ηλεκτρονική υποστήριξη των διαδικασιών επο- β) αριθμό, είδος και διάρκεια των ελέγχων που διενερ-
πτείας του παρόντος πραγματοποιείται μέσω του Πλη- γήθηκαν εντός του έτους,
ροφοριακού Συστήματος Διαχείρισης Ελέγχων (ΠΣ-ΔΕ), γ) αξιολόγηση του κινδύνου και του επιπέδου της
το οποίο συνιστά το Υποσύστημα Διαχείρισης Ελέγχων ασφάλειας και άλλων δημοσίων αγαθών εντός του πε-
της περίπτωσης γ΄ της παρ. 3 του Ολοκληρωμένου Πλη- δίου εποπτείας για το οποίο είναι αρμόδια η εποπτεύ-
ροφοριακού Συστήματος Άσκησης Δραστηριοτήτων και ουσα αρχή,
Ελέγχων (ΟΠΣ-ΑΔΕ) του άρθρου 14 του ν. 4442/2016. δ) τις πιο σημαντικές παραβάσεις που διαπιστώθηκαν
2. Το ΠΣ-ΔΕ συνιστά ολοκληρωμένη πλατφόρμα και και τις βλάβες που προκλήθηκαν ή που θα μπορούσαν
σε αυτό καταχωρούνται όλοι οι έλεγχοι, από το στάδιο να προκληθούν καθώς και την έκτασή τους,
ε) προτάσεις για τη βελτίωση του επιχειρηματικού κλάδος, δραστηριότητα, κατηγορία προϊόντων) εάν κά-
περιβάλλοντος, την τροποποίηση της νομοθεσίας, την ποιο αντικείμενο ελέγχου απαιτεί διαφορετικό φύλλο
εξάλειψη επικαλύψεων, τη μείωση του διοικητικού φόρ- ελέγχου για να καταστεί αποτελεσματικότερη η εποπτεία
του για τους οικονομικούς φορείς και για τη βελτίωση ή εάν διαφορετικά αντικείμενα ελέγχου ανήκουν στην
της οργάνωσης, του συντονισμού, της αποδοτικότητας εποπτεία που ασκείται από άλλη αρχή.
και της αποτελεσματικότητας της εποπτείας, 3. Τα φύλλα ελέγχου περιλαμβάνουν τα στοιχεία που
στ) πληροφορίες σχετικά με τις δραστηριότητες επο- προβλέπονται στις κείμενες διατάξεις και αποσκοπούν
πτείας που επηρέασαν σημαντικά τους δείκτες των απο- στην αποτροπή ή μείωση του κινδύνου για την ανθρώ-
τελεσμάτων. πινη υγεία και ασφάλεια, το περιβάλλον και κάθε άλλη
6. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και πτυχή του δημοσίου συμφέροντος σε σχέση με την
Ανάπτυξης και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουρ- ελεγχόμενη δραστηριότητα και το συγκεκριμένο είδος
γού, ορίζονται οι μακροπρόθεσμοι και ετήσιοι στόχοι και ελέγχου. Τα φύλλα ελέγχου καταρτίζονται προκειμένου
εξειδικεύονται οι δείκτες απόδοσης και τα κριτήρια με τα να ελεγχθούν τα στοιχεία, υλικά, πρακτικές και συστή-
οποία αξιολογείται η απόδοση των εποπτευουσών αρχών ματα διαχείρισης που είναι άμεσα συνδεδεμένα με τους
και η επίτευξη των στόχων και κάθε άλλο σχετικό ζήτημα. ως άνω κινδύνους.
Άρθρο 145 4. Κατά τη διαδικασία του ελέγχου εξετάζεται η συμ-
Μηχανισμός Ανατροφοδότησης μόρφωση με τις απαιτήσεις ή τις κατηγορίες απαιτήσεων
1. Οι εποπτεύουσες αρχές, για την άσκηση εποπτείας του νόμου που περιλαμβάνονται στο φύλλο ελέγχου. Εάν
και προγραμματισμού λαμβάνουν υπόψη πληροφορίες διαπιστώνεται μη συμμόρφωση με απαιτήσεις που δεν
και σχόλια από τους εκπροσώπους των οικονομικών και περιλαμβάνονται στο φύλλο ελέγχου, και μόνον εφόσον
των δημόσιων φορέων. εμπίπτουν στο πεδίο εποπτείας του ελεγκτή ο ελεγκτής
2. Οι πληροφορίες μπορεί να προκύπτουν και από την σημειώνει τη μη συμμόρφωση με τις απαιτήσεις αυτές
αξιολόγηση των καταγγελιών του άρθρου 140. στην έκθεση ελέγχου και ακολούθως παρέχονται συστά-
σεις για συμμόρφωση εντός συγκεκριμένης προθεσμίας.
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄ 5. Με απόφαση του αρμόδιου υπουργού ή με πράξη
ΕΛΕΓΧΟΙ του ανώτατου ιεραρχικά προϊστάμενου ή διοικητικού
οργάνου της αρμόδιας εποπτεύουσας αρχής καθορίζο-
Άρθρο 146
Προετοιμασία του ελέγχου νται τα ειδικότερα στοιχεία που πρέπει να αναγράφονται
στα φύλλα ελέγχου.
1. Οι έλεγχοι διενεργούνται ύστερα από απόφαση της
εποπτεύουσας αρχής, η οποία αναφέρει κατ΄ ελάχιστον Άρθρο 148
τον εποπτευόμενο οικονομικό φορέα, το προϊόν, την Διαδικασία διενέργειας ελέγχου
εγκατάσταση, το αντικείμενο του ελέγχου, την ημερο- 1. Κατά την έναρξη του ελέγχου, ο ελεγκτής επιδεικνύει τα
μηνία του ελέγχου, τα ονόματα των ελεγκτών, τα φύλλα έγγραφα ταυτοποίησής του ως εντεταλμένος της αρμόδιας
ελέγχου που θα χρησιμοποιηθούν και τα δικαιώματα και εποπτεύουσας αρχής, την εντολή ελέγχου ή άλλα διοικητι-
τις υποχρεώσεις του εποπτευόμενου φορέα. κά έγγραφα που αποδεικνύουν την σχετική εντολή διεξα-
2. Αντίγραφο της απόφασης κοινοποιείται στον επο- γωγής ελέγχου. Εξαιρούνται οι περιπτώσεις για τις οποίες
πτευόμενο φορέα πριν από τη διενέργεια του ελέγχου, προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία η διεξαγωγή ελέγ-
εφόσον κατά την κρίση της εποπτεύουσας αρχής η κοι-
χου χωρίς την αποκάλυψη των στοιχείων των ελεγκτών.
νοποίηση δεν ματαιώνει τον σκοπό του ελέγχου.
2. Κατά την έναρξη του ελέγχου ο ελεγκτής ενημερώνει
3. Πριν από τη διενέργεια του ελέγχου σχηματίζεται
τον οικονομικό φορέα για τα κύρια σημεία του επικεί-
φάκελος που περιλαμβάνει πληροφορίες για τον οικο-
μενου ελέγχου. Μετά το πέρας του ελέγχου ενημερώνει
νομικό φορέα, την εγκατάσταση και το προϊόν με βάση
τα δεδομένα που συλλέγονται από το Ολοκληρωμένο για τα αποτελέσματα του ελέγχου και παρέχει κατευ-
Πληροφοριακό Σύστημα Άσκησης Δραστηριοτήτων και θυντήριες γραμμές, οδηγίες και πληροφόρηση για την
Ελέγχων (ΟΠΣ-ΑΔΕ) του άρθρου 14 του ν. 4442/2016. συμμόρφωση με τις απαιτήσεις του νόμου.
Μέχρι την ολοκλήρωση του ΟΠΣ-ΑΔΕ τα δεδομένα συλ- 3. Ο έλεγχος διενεργείται με τη χρήση του σχετικού
λέγονται από το ηλεκτρονικό πληροφοριακό σύστημα φύλλου ελέγχου. Το φύλλο ελέγχου υπογράφεται από
της εκάστοτε αρχής ή άλλα διαθέσιμα αρχεία. όλα τα μέρη στο τέλος του ελέγχου. Σε περίπτωση άρνη-
σης του εποπτευόμενου να υπογράψει το φύλλο ελέγχου
Άρθρο 147 ο ελεγκτής καταχωρίζει σχετική επισήμανση στο φύλλο
Φύλλα ελέγχου ή στην έκθεση ελέγχου. Το φύλλο ελέγχου έχει ηλεκτρο-
1. Ο έλεγχος διενεργείται υποχρεωτικά με τη χρήση νική μορφή εφόσον αυτό είναι εφικτό.
του φύλλου ελέγχου. 4. Ο εποπτευόμενος οικονομικός φορέας θέτει στη
2. Τα φύλλα ελέγχου εκδίδονται από τις αρμόδιες Αρ- διάθεση του ελεγκτή τα στοιχεία που σχετίζονται με το
χές Οργάνωσης, Εποπτείας και Συντονισμού για το πεδίο αντικείμενο του ελέγχου και παρέχει γραπτή ή προφο-
ή τα πεδία της εποπτείας τους και είναι διαθέσιμα στην ρική εξήγηση για τα ζητήματα που ανακύπτουν κατά
επίσημη ιστοσελίδα της αρχής και προσβάσιμα σε κάθε τον έλεγχο. Σε περίπτωση παράδοσης πρωτότυπων εγ-
ενδιαφερόμενο. Οι εποπτεύουσες αρχές μπορούν να γράφων στον ελεγκτή, αυτά επιστρέφονται στον φορέα
εκδίδουν φύλλα ελέγχου ανά αντικείμενο (π.χ. τομέας, μετά το πέρας του ελέγχου.
5. Οι έλεγχοι διενεργούνται κατά τις εργάσιμες ημέρες α) τη διασφάλιση της νομιμότητας των αποφάσεων
και ώρες του ελεγχόμενου οικονομικού φορέα εκτός κι μέσω της έκδοσής τους αποκλειστικά επί τη βάσει των
αν συντρέχουν ειδικοί λόγοι που σχετίζονται με το σκοπό τεθειμένων κριτηρίων κινδύνου.
του ελέγχου, τα ειδικά χαρακτηριστικά του ελεγχόμενου β) τον καθορισμό πλαισίου διαφάνειας κατά τη λήψη
οικονομικού φορέα ή την επικινδυνότητα των προϊόντων των αποφάσεων προκειμένου να είναι εφικτός ο έλεγχος
και δικαιολογούν τυχόν παρέκκλιση. Ο διενεργούμενος της διαδικασίας που ακολουθήθηκε για τη λήψη τους.
έλεγχος θα πρέπει, κατά το δυνατόν, να μην παρακωλύει γ) την παροχή καθοδήγησης προς τους ελεγκτές κατά
ή επιβαρύνει την συνήθη λειτουργία του ελεγχόμενου την διαδικασία επιβολής μέτρων και κυρώσεων, όπως
οικονομικού φορέα. ορίζονται στην παρ. 5 του άρθρου 151 και στην κείμενη
6. Ο ελεγκτής μπορεί να ελέγχει κάθε χώρο της εγκα- νομοθεσία, παρέχοντας κριτήρια και ενδείξεις για την
τάστασης και κάθε όχημα που εξυπηρετεί τις λειτουργίες επιλογή του ορθότερου και αναλογικότερου μέτρου.
της, να λαμβάνει πληροφορίες και δείγματα και να φω- δ) την προώθηση καλών πρακτικών.
τογραφίζει τους χώρους και τα προϊόντα. 3. Η λήψη αποφάσεων μετά την ολοκλήρωση του ελέγ-
7. Οι δαπάνες για τη διενέργεια ελέγχου, τη δειγματο- χου γίνεται με τα εξής κριτήρια:
ληψία και τη δειγματοληπτική εξέταση βαρύνουν την α) τη μείωση των πιθανών κινδύνων και την αποτρο-
εποπτεύουσα αρχή εκτός αν ορίζεται διαφορετικά σε πή ή μείωση των παραβάσεων και των παρατυπιών ή
ειδικότερες διατάξεις. Οι δαπάνες για τον εργαστηρια- την άρση τους, χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα μέσα,
κό έλεγχο βαρύνουν τον ελεγχόμενο οικονομικό φορέα προθεσμίες για την παροχή κατευθυντήριων γραμμών,
μόνο στην περίπτωση που αποδειχθεί μη συμμόρφωση, οδηγιών και πληροφόρησης για τη συμμόρφωση.
άλλως βαρύνουν την εποπτεύουσα αρχή. β) τη συμπεριφορά και το βαθμό συνεργασίας του
8. Με απόφαση του κατά περίπτωση αρμόδιου ανά ελεγχόμενου οικονομικού φορέα
πεδίο εποπτείας Υπουργού μπορεί να ορίζονται οι δια- 4. Η απόφαση επί του ελέγχου στηρίζεται στα συμπε-
δικασίες λήψης δείγματος, εργαστηριακής ή άλλης εξέ- ράσματα του ελέγχου, τα έγγραφα που εξετάσθηκαν, τα
τασής του, η διαδικασία και τα δικαιώματα προσφυγής ή αποτελέσματα του φύλλου ελέγχου, και την ανάλυση
ένστασης του ελεγχομένου και κάθε άλλο σχετικό θέμα. που έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια ή μετά το πέρας του
9. Η άρνηση του οικονομικού φορέα να επιτρέψει την ελέγχου. Η απόφαση περιλαμβάνει τα δικαιώματα και τις
πρόσβαση στους διάφορους χώρους της εγκατάστασης, υποχρεώσεις του ελεγχόμενου και καθορίζει τις διοικη-
στα οχήματα που εξυπηρετούν λειτουργίες της εγκα- τικές διαδικασίες προστασίας του ελεγχόμενου.
τάστασης και στις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά 5. Τα αποτελέσματα του ελέγχου, οι επιβληθείσες δι-
με την εγκατάσταση και τα ελεγχόμενα προϊόντα ή η οικητικές κυρώσεις και τα χρηματικά πρόστιμα καταχω-
άρνηση του οικονομικού φορέα για λήψη εκ μέρους ρίζονται στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα
του ελεγκτή δειγμάτων ή άλλων τεχνικών μέσων όπως Άσκησης Δραστηριοτήτων και Ελέγχων (ΟΠΣ-ΑΔΕ). Μέ-
φωτογραφιών, εφόσον αυτά κρίνονται δικαιολογημένα χρι την ολοκλήρωση του ΟΠΣ-ΑΔΕ τα αποτελέσματα
και απαραίτητα, επισημαίνεται στις παρατηρήσεις ή το καταχωρίζονται στα ηλεκτρονικά πληροφοριακά συστή-
αντίστοιχο τμήμα της έκθεσης του ελέγχου.
ματα της εκάστοτε αρχής ή σε άλλα διαθέσιμα αρχεία.
10. Εάν κατά τη διάρκεια του ελέγχου υποπέσει στην
6. Όταν από τον έλεγχο διαπιστώνεται σοβαρός κίνδυ-
αντίληψη του ελεγκτή γεγονός που μπορεί να συνιστά
νος, η εποπτεύουσα αρχή μεριμνά για την άμεση ενημέ-
παράβαση αρμοδιότητας άλλης εποπτεύουσας αρχής
ρωση και προειδοποίηση του κοινού, λαμβάνοντας υπό-
ενημερώνεται χωρίς καθυστέρηση η αρμόδια εποπτεύ-
ψη τη φύση της παράβασης, τις ανάγκες ενημέρωσης
ουσα αρχή.
του κοινού και τα νόμιμα δικαιώματα του ελεγχόμενου.
Διαδικασία ενεργειών συμμόρφωσης - Διεξαγωγή κοινών ελέγχων
Μοντέλο Ενεργειών Συμμόρφωσης (ΜΕΣ)
1. Οι εποπτεύουσες αρχές μπορούν να αποφασίζουν
1. Κάθε Αρχή Οργάνωσης Εποπτείας και Συντονισμού, τη διεξαγωγή κοινών ελέγχων.
όπως αυτή ορίζεται στην παράγραφο 2 του άρθρου 130, 2. Ο κοινός έλεγχος διεξάγεται σε μέρος ή στο σύνολο
καταρτίζει Μοντέλο Ενεργειών Συμμόρφωσης («ΜΕΣ») της εγκατάστασης προκειμένου να εκτιμηθεί η συμμόρ-
που περιλαμβάνει τις διαδικασίες και τις οδηγίες για την φωση του ελεγχόμενου φορέα με τις κείμενες διατάξεις
καθοδήγηση των ενεργειών και των αποφάσεων των και να αντιμετωπιστούν θέματα που αφορούν περισσό-
ελεγκτών που λαμβάνονται σε συνέχεια του ελέγχου. Το τερα από ένα πεδία εποπτείας ιδίως για τις οικονομικές
ΜΕΣ υιοθετείται με απόφαση της εποπτεύουσας αρχής δραστηριότητες και τα προϊόντα υψηλού κινδύνου για
και δημοσιεύεται στον ηλεκτρονικό της ιστότοπο. την ανθρώπινη υγεία και ασφάλεια και το περιβάλλον.
2. Το ΜΕΣ καταρτίζεται με τρόπο που προάγει την ορθή
εφαρμογή της νομοθεσίας και το ενιαίο της αντιμετώπι- Άρθρο 151
σης των ελέγχων και λοιπών δραστηριοτήτων εποπτείας Κοινά μέτρα και κυρώσεις
θέτοντας τα βασικά στοιχεία και τις παραμέτρους για 1. Όταν σε συνέχεια ελέγχου διαπιστώνεται απειλή ή
την λήψη αποφάσεων. Η κατάρτιση του ΜΕΣ γίνεται με βλάβη για το δημόσιο συμφέρον, ο αρμόδιος ελεγκτής
τα εξής κριτήρια: επιβάλλει τα αναγκαία μέτρα και κυρώσεις.
2. Εάν η έλλειψη συμμόρφωσης είναι ασήμαντη ή δεν 7. Αν η έλλειψη συμμόρφωσης δεν μπορεί να αρθεί
δημιουργεί κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία και ασφά- άμεσα, τίθεται προθεσμία για επανέλεγχο λαμβάνοντας
λεια, για το περιβάλλον ή για οποιαδήποτε άλλη πτυχή υπόψη τις πραγματικές συνθήκες και τη φύση της πα-
του δημοσίου συμφέροντος ο ελεγκτής μπορεί να παρά- ράβασης.
σχει κατευθυντήριες γραμμές, οδηγίες και πληροφόρηση 8. Με απόφαση του καθ΄ ύλην αρμόδιου Υπουργού
για τη συμμόρφωση του οικονομικού φορέα. και του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης εξειδικεύ-
3. Τα μέτρα και οι κυρώσεις που επιβάλλονται συνο- ονται και προσαρμόζονται τα μέτρα και οι κυρώσεις που
δεύονται από πράξη (απόφαση) που εκδίδεται από την προβλέπονται στην κείμενη νομοθεσία σύμφωνα με τις
εποπτεύουσα αρχή, η οποία επικυρώνει την επιβολή επιταγές του παρόντος άρθρου, ορίζονται οι διαδικασίες
τους. Από την υποχρέωση του προηγούμενου εδαφίου επιβολής μέτρων ή κυρώσεων, ορίζονται τα πρόσθετα
εξαιρούνται οι προειδοποιήσεις προς συμμόρφωση. μέτρα που δεν προβλέπονται στην κείμενη νομοθεσία και
4. Τα μέτρα και οι κυρώσεις που επιβάλλονται πρέπει οι όροι επιβολής τους καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα.
να είναι αναλογικά και εύλογα και να στηρίζονται στην
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄
αξιολόγηση του κινδύνου που η παράβαση επιφέρει
ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΤΩΝ
στην προστασία του δημοσίου συμφέροντος. Ο ελεγκτής
ΕΛΕΓΚΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΕΠΟΠΤΕΥΟΜΕΝΩΝ
δίνει προτεραιότητα και βαρύτητα στην παροχή ορθής
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΦΟΡΕΩΝ
πληροφόρησης και οδηγιών τάσσοντας προθεσμία για
τη συμμόρφωση του οικονομικού φορέα. Αν μετά την Άρθρο 152
παρέλευση της προθεσμίας ο οικονομικός φορέας δεν Ελεγκτές
συμμορφώνεται τότε προχωρά στην επιβολή των κα- 1. Οι ελεγκτές ορίζονται από την αρμόδια εποπτεύ-
τάλληλων μέτρων και κυρώσεων. Η διαδικασία αυτή δεν ουσα αρχή.
εφαρμόζεται όταν η παράβαση ενέχει κίνδυνο για το 2. Καθήκοντα εποπτείας ανατίθενται σε ελεγκτές που
δημόσιο συμφέρον που δεν μπορεί να αποτραπεί χωρίς διαθέτουν τις απαραίτητες γνώσεις και δεξιότητες και
άμεση ενέργεια εκ μέρους του ελεγκτή. επαρκή εμπειρία στη διεξαγωγή του ελέγχου ή επαρκή
5. Τα μέτρα και οι κυρώσεις είναι τα ακόλουθα: εμπειρία στο αντικείμενο εποπτείας της συγκεκριμένης
α) Γραπτή σύσταση για συμμόρφωση εντός προθε- οικονομικής δραστηριότητας ή ομάδων οικονομικών
σμίας, επανέλεγχος εντός προθεσμίας, προειδοποίηση δραστηριοτήτων ή προϊόντων.
επιβολής κυρώσεων όπου προβλέπεται. 3. Οι ελεγκτές ασκούν τις ενέργειες εποπτείας που
β) Προσωρινή ή οριστική διακοπή λειτουργίας, όπου εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της εποπτεύουσας αρχής
προβλέπεται από την κείμενη νομοθεσία. την οποία αντιπροσωπεύουν. Σε περίπτωση που, κατά τη
γ) Κατάσχεση, δέσμευση, σφράγιση, απόσυρση, ανά- διενέργεια του ελέγχου, αντιληφθούν στοιχεία χρήσιμα
κληση, περιορισμός και απαγόρευση της κυκλοφορίας για άλλη αρμόδια εποπτεύουσα αρχή, ενημερώνουν χω-
και της διαθεσιμότητας στην αγορά ή καταστροφή των ρίς καθυστέρηση την αρχή αυτή. Στην περίπτωση αυτή
προϊόντων που προκαλούν κίνδυνο στην ανθρώπινη διεξάγονται κοινοί έλεγχοι, σύμφωνα με το άρθρο 140,
υγεία και ασφάλεια και στο περιβάλλον ή διατίθενται εφόσον αυτό είναι εφικτό.
χωρίς να πληρούν τις απαιτούμενες προϋποθέσεις, όπου 4. Όλοι οι ελεγκτές με καθήκοντα εποπτείας παρακο-
προβλέπεται από την εκάστοτε ισχύουσα νομοθεσία. λουθούν επιμορφωτικά σεμινάρια σχετικά με συγκεκρι-
δ) Επιβολή προστίμου όπου προβλέπεται από την εκά- μένες διαδικασίες ελέγχου και ζητήματα επαγγελματικής
στοτε ισχύουσα νομοθεσία. δεοντολογίας.
ε) Αναφορά στην Εισαγγελική Αρχή, εφόσον από τις Η Διεύθυνση Συντονισμού Κανονιστικού Πλαισίου και
κείμενες διατάξεις προβλέπεται ποινική κύρωση για τη Εποπτείας Οικονομικών Δραστηριοτήτων και Προϊόντων
συγκεκριμένη παράβαση. σε συνεργασία με τις εποπτεύουσες αρχές διοργανώνει
στ) Διοικητικά μέτρα και κυρώσεις που προβλέπονται τακτικά επιμορφωτικά σεμινάρια για την βελτίωση των
από ειδικότερες διατάξεις. δεξιοτήτων και γνώσεων των ελεγκτών τους. Οι εποπτεύ-
6. Τα μέτρα των περιπτώσεων β΄ και γ΄ της παραγρά- ουσες αρχές μεριμνούν για τη διοργάνωση εξειδικευμέ-
φου 5 επιβάλλονται εφόσον κρίνονται αναγκαία για νων σεμιναρίων για ελεγκτές, σε περιπτώσεις αλλαγών
την άρση σοβαρού κινδύνου για το δημόσιο συμφέρον της κείμενης νομοθεσίας και των προβλεπόμενων δια-
και κανένα άλλο μέτρο δεν επαρκεί για την αποτροπή δικασιών του αντικειμένου αρμοδιότητάς τους.
του. Η επιβολή των μέτρων του προηγούμενου εδαφί- 5. Νέοι ελεγκτές, για περίοδο έξι (6) μηνών από την
ου μπορεί να αφορά μόνο το τμήμα της επιχείρησης ή ανάθεση των καθηκόντων τους διεξάγουν ελέγχους υπό
το μέρος των προϊόντων που παρουσιάζουν έλλειψη την επίβλεψη ελεγκτών με μεγαλύτερη εμπειρία.
συμμόρφωση. Όπου η κείμενη νομοθεσία προβλέπει 6. Οι εποπτεύουσες αρχές είναι υπεύθυνες για την ποι-
την άμεση επιβολή των μέτρων των περιπτώσεων β΄ ότητα της εργασίας των ελεγκτών τους, παρακολουθούν
και γ΄, εκδίδεται πράξη του οργάνου ή του ανώτερου το έργο τους και παρέχουν συστάσεις για βελτίωση με
ιεραρχικώς οργάνου που επικυρώνει την επιβολή τους βάση την αποτελεσματικότητα και την αποδοτικότητα
αμελλητί. Μέσα σε εύλογο χρόνο από την επιβολή του της εργασίας.
μέτρου η εποπτεύουσα αρχή εξετάζει εάν εξακολουθεί 7. H αξιολόγηση της απόδοσης των ελεγκτών οδηγεί
να υφίσταται η έλλειψη συμμόρφωσης, προκειμένου να στη διατύπωση συστάσεων σχετικά με την επιμόρφωση
αποφασιστεί η άρση ή όχι του μέτρου που επιβλήθηκε. ή καθοδήγησή τους.
Άρθρο 153 θ. έχουν την αποκλειστική ευθύνη του ελέγχου και της
Δικαιώματα των ελεγκτών καταγραφής των αποτελεσμάτων του, το περιεχόμενο
Κατά την άσκηση εποπτείας οι ελεγκτές: των εγγράφων που συντάσσουν, και την ορθότητα των
α. έχουν ελεύθερη πρόσβαση, κατά περίπτωση και αποδεικτικών στοιχείων, και γνωστοποιούν τα αποτελέ-
εφόσον σχετίζεται με το αντικείμενο εποπτείας, στα σματα του ελέγχου στην αρμόδια εποπτεύουσα αρχή.
κτίρια, εγκαταστάσεις, γραφεία, εξοπλισμό, προϊόντα, Η εποπτεύουσα αρχή μεριμνά για την κοινοποίηση των
βιβλία, έγγραφα, και άλλα στοιχεία, αποτελεσμάτων του ελέγχου και κάθε σχετικής απόφα-
β. έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες που είναι απα- σης στον οικονομικό φορέα ή το νόμιμο εκπρόσωπό του,
ραίτητες για την διεξαγωγή του ελέγχου, σε έλεγχο των εντός της εκάστοτε προβλεπόμενης νόμιμης προθεσμίας.
βιβλίων και των εγγράφων του οικονομικού φορέα και ι. τηρούν την αρχή της αναλογικότητας στις κυρώσεις
σε χορήγηση αντιγράφων και τα μέτρα που επιβάλλουν, λαμβάνοντας υπόψη τα
γ. λαμβάνουν γραπτές εξηγήσεις από τον ελεγχόμενο στοιχεία του ελέγχου, και τα στοιχεία που τηρεί και υπο-
οικονομικό φορέα ή το νόμιμο εκπρόσωπό του. βάλει ο οικονομικός φορέας,
δ. λαμβάνουν δείγματα των ελεγχόμενων προϊόντων ια. συντάσσουν έκθεση ελέγχου ή αναφοράς.
και άλλων υλικών της συγκεκριμένης παραγωγής, της
Άρθρο 155
υπηρεσίας ή του εμπορίου για ανάλυση, πραγματοποί-
Δικαιώματα των εποπτευόμενων
ηση δοκιμών και διεξαγωγή μετρήσεων, σύμφωνα με τα
οικονομικών φορέων
προβλεπόμενα στην κείμενη νομοθεσία.
ε. λαμβάνουν φωτογραφίες για την τεκμηρίωση πα- Κατά τη διενέργεια εποπτείας ο οικονομικός φορέας,
ραβάσεων που διαπιστώνουν, με την προϋπόθεση ότι ο νόμιμος εκπρόσωπός του και κάθε άλλο πρόσωπο που
είναι σε γνώση του ελεγχόμενου και καταγράφεται στην έχει έννομο συμφέρον μπορεί :
έκθεση ελέγχου. α. να λαμβάνει γνώση των προτύπων των φύλλων
ελέγχου, τα οποία δημοσιεύονται και είναι προσβάσιμα
Άρθρο 154 στους οικονομικούς φορείς, σύμφωνα με την παράγρα-
Καθήκοντα ελεγκτών φο 2 του άρθρου 147.
Κατά την άσκηση του έργου τους οι ελεγκτές έχουν β. να αρνείται την υποβολή του σε έλεγχο ή σε τμήμα
τα εξής καθήκοντα και περιορίζονται από τις εξής απα- του ελέγχου, αν ο ελεγκτής υπερβαίνει το πεδίο εποπτεί-
γορεύσεις: ας ή το πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του. Στην περίπτωση
α. ασκούν εποπτεία, μόνο μετά από υπηρεσιακή, έγ- αυτή, ο ελεγκτής καταγράφει στην έκθεση ελέγχου την
γραφη ή προφορική, εντολή και ανάθεση διεξαγωγής άρνηση αυτή, την οποία υπογράφει ο ελεγχόμενος,
ελέγχου, γ. να συμμετέχει ο ίδιος ή ο εκπρόσωπός του σε όλες τις
β. ασκούν τα καθήκοντά τους, στο πλαίσιο των αρμο- διαδικασίες εποπτείας και να παρέχει εξηγήσεις σχετικά
διοτήτων τους, χωρίς να επηρεάζονται από τρίτους, και με τις δραστηριότητες που καλύπτονται από τον έλεγχο,
τηρούν τους κανόνες δεοντολογίας, δ. να υποβάλει συμπληρωματικές πληροφορίες, να
γ. προτείνουν την εξαίρεσή τους από τη συμμετοχή παρέχει εξηγήσεις και να εκφράζει τη γνώμη του σε ζη-
σε άσκηση εποπτείας οικονομικού φορέα, αν υπάρχουν τήματα που προκύπτουν κατά τη διάρκεια του ελέγχου,
γεγονότα που εγείρουν εύλογη αμφιβολία για την αμε- ε. να αρνείται να συμμορφωθεί σε αίτημα ελεγκτή
ροληψία τους λόγω της σχέσης τους με τον οικονομικό σχετικά με την επίδειξη εγγράφων και υλικών, αν αυτά
φορέα, ή άλλων περιστάσεων που μπορεί να οδηγήσουν δεν σχετίζονται με τον έλεγχο ή αν ο ελεγκτής δεν έχει
σε σύγκρουση ιδιωτικού και δημοσίου συμφέροντος, δικαίωμα να ελέγξει τα έγγραφα αυτά,
δ. σέβονται το έννομο συμφέρον και τη φήμη του οικο- στ. να απαιτεί την τήρηση εχεμύθειας για πληροφορίες
νομικού φορέα και τηρούν εχεμύθεια για τα εμπιστευτικά εμπιστευτικού χαρακτήρα, στις οποίες ο ελεγκτής έχει
στοιχεία που περιέρχονται σε γνώση τους κατά την άσκη- πρόσβαση κατά τη διάρκεια του ελέγχου,
ση της εποπτείας, εκτός αν άλλως προβλέπεται ρητά, ζ. να προβαίνει σε καταγγελία, σύμφωνα με την παρ. 9
ε. μεριμνούν για την ελάχιστη δυνατή παρεμπόδιση του άρθρου 157, αν ο ελεγκτής υποδεικνύει ανάρμοστη
της οικονομικής δραστηριότητας, σε περιπτώσεις που ή παράνομη συμπεριφορά, ή αν προκύπτει σύγκρουση
ο κίνδυνος για την ασφάλεια, τη δημόσια υγεία και το ιδιωτικού και δημοσίου συμφέροντος,
περιβάλλον είναι μικρός, η. να αιτείται την εξαίρεση του ελεγκτή, αν υπάρχει εύλο-
στ. πληροφορούν τον εποπτευόμενο οικονομικό γη και αιτιολογημένη αμφιβολία για την αμεροληψία του,
φορέα για τα δικαιώματά του σχετικά με τη διαδικασία θ. να λαμβάνει γνώση και αντίγραφα όλων των εγγρά-
εποπτείας και τις έννομες συνέπειες των πράξεων ή πα- φων και αποτελεσμάτων του ελέγχου, να διατυπώνει
ραλείψεών του σε σχέση με τη διαδικασία, απόψεις, να υποβάλει εξηγήσεις ή ενστάσεις, ακόμα και
ζ. διεξάγουν τον έλεγχο με βάση το φύλλο ελέγχου, κατά τη διενέργεια του ελέγχου.
όπου αυτό απαιτείται, και να καταγράφουν τα αποτε-
λέσματα του ελέγχου τηρώντας σχετικές διατάξεις και Άρθρο 156
οδηγίες, Υποχρεώσεις εποπτευόμενων
η. παρέχουν στον οικονομικό φορέα ή στους υπαλλή- οικονομικών φορέων
λους του κατευθυντήριες οδηγίες για την απαιτούμενη Κατά την άσκηση της εποπτείας, ο εποπτευόμενος οι-
συμμόρφωση, κονομικός φορέας ή ο εκπρόσωπός του, υποχρεούται :
α. να συμμορφώνεται με το σύνολο της κείμενης νομο- (Α΄ 143) με την επιφύλαξη του άρθρου 20 του ν. 3982/
θεσίας που διέπει την οικονομική του δραστηριότητα, να 2011.
διαθέτει εσωτερικές διαδικασίες για την ενημέρωση και 2. Δεν απαιτείται έγκριση εγκατάστασης για τις δρα-
την εκπαίδευση της διοίκησης και των εργαζομένων και στηριότητες της παρ. 1 του άρθρου 19 του ν. 3982/2011,
για την πρόληψη και αποκατάσταση των παραβάσεων, οι οποίες υπάγονται στο καθεστώς γνωστοποίησης του
β. να διευκολύνει και να μην παρακωλύει με οποιοδήπο- άρθρου 6.
τε τρόπο τους ελεγκτές κατά την άσκηση της εποπτείας,
γ. να χορηγεί, εάν απαιτείται από τον έλεγχο, τα απαι- Άρθρο 48Β
τούμενα έγγραφα και υλικά, και να παρέχει την αναγκαία Έγκριση εγκατάστασης
πρόσβαση σε οχήματα, εμπορικές περιοχές, αποθήκες, 1. Ως έγκριση εγκατάστασης νοείται η έγκριση για
χώρους παραγωγής, επεξεργασίας και άλλους χώρους την εγκατάσταση της δραστηριότητας σε συγκεκριμέ-
και εγκαταστάσεις, νη θέση βάσει του προσδιορισμού του είδους της δρα-
δ. να διευκολύνει τη διεξαγωγή του ελέγχου, τη λήψη στηριότητας και της κατάταξής της σε βαθμό όχλησης,
δειγμάτων, φωτογραφιών από τους ελεγκτές και κάθε σύμφωνα με τις ισχύουσες κάθε φορά χρήσεις γης και
άλλη ενέργεια στο πλαίσιο της εποπτείας, τους λοιπούς χωρικούς περιορισμούς. Λοιποί περιορι-
ε. να παρέχει γραπτές ή προφορικές εξηγήσεις επί σμοί που αφορούν στις προϋποθέσεις λειτουργίας της
θεμάτων σχετικών με τον έλεγχο μετά από αίτημα των δραστηριότητας δεν εξετάζονται κατά το στάδιο της
ελεγκτών, έγκρισης εγκατάστασης.
στ. να υποδεικνύει το επίπεδο εμπιστευτικότητας των 2. Όπου στην κείμενη νομοθεσία, που αφορά στην
πληροφοριών που συλλέγονται κατά τη διάρκεια του αδειοδότηση μεταποιητικών και συναφών δραστηρι-
ελέγχου, οτήτων, γίνεται λόγος για άδεια εγκατάστασης νοείται
ζ. να συμμορφώνεται με τις συστάσεις των ελεγκτών εφεξής η έγκριση εγκατάστασης.
σχετικά με την παύση παράνομων ενεργειών, να λαμβά-
νει τα σχετικά μέτρα και να αναφέρει τα αποτελέσματα Άρθρο 48Γ
της λήψης μέτρων εντός της προκαθορισμένης προθε- Τροποποίηση διατάξεων του ν. 3982/2011
σμίας. (Α΄ 143)
1. α) Η παράγραφος 11 του άρθρου 17 του ν. 3982/
Άρθρο 157
2011 αντικαθίσταται ως εξής:
Καταγγελία που αφορά τη συμπεριφορά
«11. Δραστηριότητες υψηλής, μέσης ή χαμηλής
ελεγκτή
όχλησης είναι αυτές που αναφέρονται στην οικ.
1. Οικονομικός φορέας ή εκπρόσωπός του ή άλλο 3137/191/Φ.15/2012 (Β΄ 1048) κ.υ.α.».
πρόσωπο, που εμπλέκεται στο πλαίσιο της εποπτείας, β) Μετά την παράγραφο 11 του άρθρου 17 του
μπορεί να υποβάλει καταγγελία για τη συμπεριφορά ν. 3982/2011 προστίθεται παράγραφος 11Α ως εξής:
του ελεγκτή. Η καταγγελία υποβάλλεται στην αρμόδια «11Α. Έγκριση εγκατάστασης είναι η έγκριση κατά την
εποπτεύουσα αρχή με κάθε πρόσφορο μέσο επικοινω- έννοια των διατάξεων του Κεφαλαίου Θ΄ του ν. 4442/
νίας, ηλεκτρονικά, μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, 2016 (Α΄ 230), που χορηγεί η αδειοδοτούσα αρχή σε οι-
με επιστολή ή και τηλεφωνικώς. κονομικό φορέα για την εγκατάσταση συγκεκριμένης
2. Η εποπτεύουσα αρχή διαβιβάζει αρμοδίως την κα- δραστηριότητας και αφορά ολόκληρο τον βαθμό όχλη-
ταγγελία στην εισαγγελική αρχή εφόσον πιθανολογείται σης στον οποίο εμπίπτει η δραστηριότητα. Η έγκριση
τέλεση αξιόποινων πράξεων και στα πειθαρχικά όργανα χορηγείται για συγκεκριμένη τιμή του κριτηρίου όχλησης
του ν. 3528/2007 (Α΄26). που χρησιμοποιείται για την κατάταξη της δραστηριότη-
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ΄ τας, σύμφωνα με το αίτημα του φορέα, με δυνατότητα
ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ μεταβολών αυτής της τιμής εντός των ορίων του βαθ-
μού όχλησης, χωρίς να απαιτείται νέα έγκριση. Έγκριση
ΥΠΟΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ εγκατάστασης απαιτείται:
ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑΠΟΙΗ- α) στην ίδρυση συγκεκριμένης δραστηριότητας,
ΤΙΚΩΝ ΚΑΙ ΣΥΝΑΦΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ β) στην επέκταση/εκσυγχρονισμό δραστηριότητας
Άρθρο 158 που συνίσταται σε αλλαγή ή προσθήκη δραστηριότητας,
γ) στις λοιπές περιπτώσεις επέκτασης/εκσυγχρονισμού
Μετά το άρθρο 48 του ν. 4442/2016 προστίθεται Κε- δραστηριότητας που οδηγούν σε μετάπτωση της δρα-
φάλαιο Θ΄ ως εξής: στηριότητας σε διαφορετικό βαθμό όχλησης,
«ΚΕΦΑΛΑΙΟ Θ΄ δ) σε κάθε περίπτωση επέκτασης/εκσυγχρονισμού
ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑΠΟΙΗΤΙΚΩΝ ΚΑΙ δραστηριότητας μετά τη λήξη χορηγηθείσας έγκρισης
ΣΥΝΑΦΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ εγκατάστασης.».
2. α) Η παράγραφος 1 του άρθρου 19 του ν. 3982/2011
Άρθρο 48Α αντικαθίσταται ως εξής:
1. Στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος Κεφαλαί- «1. Απαλλάσσονται από την υποχρέωση έγκρισης
ου εμπίπτουν οι δραστηριότητες που διέπονται από εγκατάστασης και άδειας λειτουργίας τα επαγγελματικά
τις διατάξεις των άρθρων 17 έως 40 του ν. 3982/2011 εργαστήρια, οι μηχανολογικές εγκαταστάσεις παροχής
υπηρεσιών χαμηλής όχλησης και οι αποθήκες χαμηλής β) έως τη συμπλήρωση δέκα (10) ετών από την ημερο-
όχλησης, εφόσον η κινητήρια ή η θερμική ισχύς του μη- μηνία χορήγησης της έγκρισης εγκατάστασης, εφόσον
χανολογικού εξοπλισμού τους δεν υπερβαίνει τα όρια πρόκειται για εγκατάσταση εκτός περιοχής με καθορι-
που καθορίζονται στην περ. α΄ της παραγράφου 2 του σμένες χρήσεις γης.
άρθρου 17. 6Β. Η έγκριση χορηγείται για το ανώτατο όριο της κα-
Για την εγκατάσταση των δραστηριοτήτων υποβάλλε- τηγορίας όχλησης, στην οποία εμπίπτει η δραστηριό-
ται γνωστοποίηση εγκατάστασης σύμφωνα με το άρθρο τητα. Για τυχόν μεταβολές της δραστηριότητας κατά τη
6 του ν. 4442/2016 (Α΄ 230) και για την έναρξη λειτουρ- διάρκεια ισχύος της έγκρισης, δεν απαιτείται ενέργεια
γίας υποβάλλεται στην αδειοδοτούσα αρχή υπεύθυνη του φορέα, εφόσον οι μεταβολές αυτές δεν επιφέρουν
δήλωση, η οποία συνοδεύεται από τις απαραίτητες εγκρί- μετάπτωση της δραστηριότητας σε διαφορετικό βαθ-
σεις και δικαιολογητικά. Η κατάθεση της δήλωσης βεβαι- μό όχλησης από αυτόν που αναγράφεται στην έγκριση
ώνεται σε αντίγραφό της από την αδειοδοτούσα αρχή, το εγκατάστασης. Εφόσον η αδειοδοτούσα αρχή, μετά την
οποίο υποχρεούται να τηρεί ο φορέας. Η αδειοδοτούσα παρέλευση των χρονικών ορίων της παραγράφου 6, δι-
αρχή δύναται να διενεργεί εκ των υστέρων κατά περίπτω- απιστώσει ότι η δραστηριότητα κατατάσσεται σε χαμη-
ση επιτόπιο έλεγχο σχετικά με τη γνωστοποίηση εγκατά- λότερο βαθμό όχλησης σε σχέση με τον αναφερόμενο
στασης προ ή μετά την έναρξη λειτουργίας και σχετικά με στη χορηγηθείσα έγκριση εγκατάστασης, η τελευταία
την ορθότητα του περιεχομένου της ως άνω υπεύθυνης τροποποιείται αναλόγως.
δήλωσης μετά την έναρξη λειτουργίας. Ο έλεγχος αφορά 6Γ. Εντός των προθεσμιών της παρ. 6Α η δραστηριότη-
τη θέση, τη δραστηριότητα, την ισχύ της εγκατάστασης τα προστατεύεται από τυχόν αλλαγές των χρήσεων γης.
και την τήρηση των περιβαλλοντικών όρων.». 6Δ. Μετά τη λήξη της προθεσμίας της παρ. 6Α δεν
β) Η παράγραφος 8 του άρθρου 19 του ν. 3982/2011 έχουν εφαρμογή οι διατάξεις των παρ. 6Β και 6Γ. Για την
αντικαθίσταται ως εξής: επέκταση ή τον εκσυγχρονισμό της δραστηριότητας
«8. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανά- μετά τη λήξη των προθεσμιών αυτών, απαιτείται νέα
πτυξης καθορίζεται ο τύπος και το περιεχόμενο των έγκριση εγκατάστασης.
υπεύθυνων δηλώσεων των παραγράφων 1 και 3, ο τύπος 6Ε. Διακοπή λειτουργίας της δραστηριότητας που δεν
και το περιεχόμενο της έγκρισης εγκατάστασης, καθώς υπερβαίνει τα τρία (3) έτη και που πραγματοποιείται
και της γνωστοποίησης εγκατάστασης για τις περιπτώ- εντός των προθεσμιών της παραγράφου 6Α, ανεξαρ-
σεις της παραγράφου 1, της άδειας λειτουργίας, της τήτως αν η διακοπή αφορά την παραγωγική λειτουργία
απόφασης χορήγησης προθεσμίας για μεταφορά ή για ή τη διακοπή των εργασιών ενώπιον της φορολογικής
τεχνική ανασυγκρότηση, ο τύπος και το περιεχόμενο αρχής, δεν θίγει τα οριζόμενα στις προηγούμενες πα-
των τροποποιήσεων και ανανεώσεων των αποφάσεων ραγράφους.»
αυτών, τα δικαιολογητικά που τις συνοδεύουν και η δι- 4.α) Μετά την παράγραφο 1 του άρθρου 25 του
αδικασία που πρέπει να τηρείται. Με την ίδια απόφαση ν. 3982/2011 προστίθεται παράγραφος 1Α ως εξής:
καθορίζονται το ύψος της εγγυητικής επιστολής, που «1Α. Ειδικά αν η αίτηση αφορά σε χορήγηση έγκρισης
προβλέπεται στην παράγραφο 4 και οι περιπτώσεις κα- εγκατάστασης δραστηριότητας χαμηλής ή μέσης όχλη-
τάπτωσής της, τα κριτήρια, η διαδικασία και η συχνότητα σης σε περιοχή με καθορισμένες χρήσεις γης και εντός
διενέργειας επιθεωρήσεων των όρων εγκατάστασης και σχεδίου πόλεως, η έγκριση χορηγείται εντός τριάντα
λειτουργίας των μεταποιητικών και συναφών δραστηρι- (30) ημερών από την κατάθεση πλήρους φακέλου. Αν η
οτήτων από την αδειοδοτούσα αρχή.». προθεσμία παρέλθει άπρακτη, τεκμαίρεται η χορήγηση
3. α) Το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 6 του άρθρου της έγκρισης και ο αιτών μπορεί να προβεί στην εγκατά-
20 του ν. 3982/2011 αντικαθίσταται ως εξής: σταση της δραστηριότητας, εφόσον επιτρέπεται βάσει
«Η άδεια εγκατάστασης ισχύει για πέντε (5) χρόνια και των χρήσεων γης. Αν ο φάκελος είναι ελλιπής η αδειο-
μπορεί να παραταθεί μέχρι τη συμπλήρωση μίας δεκα- δοτούσα αρχή ενημερώνει εγγράφως τον αιτούντα για
ετίας.». την προσκόμιση των απαιτούμενων δικαιολογητικών.»
β) Μετά την παράγραφο 6 του άρθρου 20 του ν. 3982/ Στην περίπτωση αυτή η προθεσμία διακόπτεται έως την
2011 προστίθενται παράγραφοι 6Α έως 6Ε ως εξής: προσκόμιση των δικαιολογητικών.».
«6Α. Μετά την έναρξη λειτουργίας, που τεκμαίρεται β) Η παράγραφος 3 του άρθρου 25 του ν. 3982/2011
με τη χορήγηση της άδειας ή έγκρισης λειτουργίας ή τη αντικαθίσταται ως εξής:
γνωστοποίηση λειτουργίας ή την υποβολή υπεύθυνης «3. Οι συναρμόδιες υπηρεσίες εκδίδουν τις απαιτού-
δήλωσης ή την ενημέρωση της αδειοδοτούσας αρχής, μενες εγκρίσεις για την εγκατάσταση και λειτουργία των
αναλόγως του καθεστώτος που διέπει τη δραστηριότη- δραστηριοτήτων των παραγράφων 1, 2, 3, 4 και 5 του
τα, η οποία πρέπει να έχει πραγματοποιηθεί εντός των άρθρου 17 μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών και
προθεσμιών της παραγράφου 6, η διάρκεια της έγκρισης για τις περιπτώσεις της παραγράφου 1Α μέσα σε προ-
εγκατάστασης καθορίζεται, χωρίς να απαιτείται νέα δι- θεσμία δεκαπέντε (15) ημερών, εφόσον είναι διαθέσι-
οικητική πράξη, ως εξής: μα τα απαιτούμενα για τις εγκρίσεις δικαιολογητικά. Οι
α) έως τη συμπλήρωση είκοσι (20) ετών από την υπηρεσίες και φορείς, των οποίων ζητείται η γνώμη για
ημερομηνία χορήγησης της έγκρισης εγκατάστασης, τη χορήγηση των εγκρίσεων, γνωμοδοτούν προς την αρ-
εφόσον πρόκειται για εγκατάσταση εντός περιοχής με μόδια υπηρεσία, το αργότερο εντός τριάντα (30) ημερών
καθορισμένες χρήσεις γης, και εντός δεκαπέντε (15) ημερών για τις περιπτώσεις της
παραγράφου 1Α από τη λήψη του σχετικού ερωτήματος. δοση της αρχικής άδειας εγκατάστασης και η έγκριση
Σε περίπτωση άπρακτης παρέλευσης της προθεσμίας εγκατάστασης που εκδίδεται ισχύει:
τεκμαίρεται θετική γνωμοδότηση και η αρμόδια υπηρε- α) μέχρι τη συμπλήρωση των προθεσμιών της παρ. 6
σία εξετάζει το αίτημα για τη χορήγηση της έγκρισης.». του άρθρου 20 από την αρχική έκδοση της άδειας εγκα-
5. Η παράγραφος 2 του άρθρου 26 του ν. 3982/2011 τάστασης ή από τη χορήγηση παράτασης αντίστοιχα και
αντικαθίσταται ως εξής: β) μέχρι τη συμπλήρωση των προθεσμιών των πα-
«2. Η αδειοδοτούσα αρχή διενεργεί δειγματοληπτικές ραγράφων 6Α έως 6Ε του άρθρου 20 από την αρχική
επιθεωρήσεις βάσει ετήσιου προγράμματος ή ύστερα έκδοση της άδειας εγκατάστασης.».
από καταγγελία με βάση κριτήρια κινδύνου και συντάσ-
ΥΠΟΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
σει εκθέσεις σχετικά με την τήρηση των όρων λειτουρ-
ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΦΟΔΙΑΣΤΙΚΗ
γίας των μεταποιητικών και συναφών δραστηριοτήτων.
Όταν η Αρχή κρίνει ότι η καταγγελία είναι ανυπόστατη, Άρθρο 159
αόριστη ή προδήλως αβάσιμη, την αρχειοθετεί χωρίς να Μετά το άρθρο 50 του ν. 4442/2016, προστίθενται
διενεργήσει επιθεώρηση.». άρθρα 50Α και 50Β ως εξής:
6. Το β.δ. της 15/21.10.1922 (Α΄ 208) καταργείται.
«Άρθρο 50Α
Άρθρο 48Δ Κυκλοφοριακή σύνδεση / Είσοδος - έξοδος
Εξουσιοδοτική διάταξη οχημάτων
Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυξης 1. Για τη λειτουργία των οικονομικών δραστηριοτή-
καθορίζονται ο τύπος και το περιεχόμενο της αίτησης των που περιλαμβάνονται στο Παράρτημα απαιτείται
για τη χορήγηση έγκρισης εγκατάστασης, ο τύπος και υπεύθυνη δήλωση αρμόδιου μηχανικού ότι η κυκλοφο-
το περιεχόμενο της γνωστοποίησης εγκατάστασης, τα ριακή σύνδεση ή η είσοδος - έξοδος της εγκατάστασης
δικαιολογητικά που τις συνοδεύουν, τα τυχόν έγγραφα υλοποιήθηκε σύμφωνα με τα εγκεκριμένα σχέδια αυτής.
που τηρούνται στην έδρα της δραστηριότητας, ο τρόπος 2. Οι φορείς των ανωτέρω δραστηριοτήτων υποχρε-
γνωστοποίησης των στοιχείων σε περίπτωση επικείμε- ούνται να τηρούν τους όρους και προϋποθέσεις που
νης μεταβολής τους, οι αρχές στις οποίες κοινοποιείται περιγράφονται στην κείμενη νομοθεσία για την οδική
η γνωστοποίηση προκειμένου να ασκήσουν τις ελεγκτι- ασφάλεια.
κές τους αρμοδιότητες και η διαδικασία που πρέπει να 3. Οι αρμόδιες αρχές για τη συντήρηση της οδού, μόλις
τηρείται, ο τρόπος επιβολής των κυρώσεων εντός των λάβουν γνώση των στοιχείων της οικονομικής δραστη-
ορίων του άρθρου 15, η διαδικασία επιβολής τους και ριότητας, μπορούν να προβούν σε σχετικό έλεγχο.
κάθε άλλο σχετικό με τη γνωστοποίηση ή έγκριση θέμα. 4. Όπου στην κείμενη νομοθεσία απαιτείται βεβαίωση
Άρθρο 48Ε της υπηρεσίας που έχει την ευθύνη για τη συντήρηση της
Μεταβατικές διατάξεις οδού ότι η κυκλοφοριακή σύνδεση ή η είσοδος-έξοδος
εκτελέσθηκε καλώς, προσκομίζεται εφεξής υπεύθυνη
1. Αιτήσεις για χορήγηση άδειας εγκατάστασης που δήλωση αρμόδιου μηχανικού.
κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου είναι σε
εκκρεμότητα, διεκπεραιώνονται σύμφωνα με τις διατά- Άρθρο 50Β
ξεις του παρόντος. Τροποποίηση διατάξεων του β.δ. 465/1970
2. Οι άδειες εγκατάστασης που είναι σε ισχύ κατά την (Α΄ 150)
έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου διατηρούν το πε- 1. α) Η παράγραφος 2 του άρθρου 30 του β.δ. 465/1970
ριεχόμενό τους και η διάρκειά τους παρατείνεται μέχρι αντικαθίσταται ως εξής:
τη συμπλήρωση πέντε (5) ετών από την έκδοσή τους. «2. Η Τεχνική Υπηρεσία που έχει την ευθύνη κατασκευ-
Στην περίπτωση που έχει χορηγηθεί παράταση σύμφω- ής ή συντήρησης της οδού μπορεί να πραγματοποιεί
να με τις προϊσχύουσες διατάξεις, αυτή ισχύει μέχρι τη επιτόπια εξέταση προτού διαβιβάσει τα θεωρημένα σχέ-
συμπλήρωση πέντε (5) ετών. δια με τις παρατηρήσεις της για έγκριση στην αρμόδια
Εκκρεμείς αιτήσεις για παράταση των αδειών εγκατά- υπηρεσία, σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 6.».
στασης που έχουν υποβληθεί σύμφωνα με την παρ. 6 β) Η παράγραφος 5 του άρθρου 30 του β.δ. 465/1970
του άρθρου 20 του ν. 3982/2011, δεν εξετάζονται και η αντικαθίσταται ως εξής:
άδεια εγκατάστασης παρατείνεται σύμφωνα με το προ- «5. Η έγκριση κυκλοφοριακής σύνδεσης ή η έγκριση
ηγούμενο εδάφιο. Αιτήματα για παράταση των αδειών εισόδου-εξόδου οχημάτων των εγκαταστάσεων του άρ-
εγκατάστασης που υποβάλλονται μετά τη δημοσίευση θρου 24 ισχύει για τέσσερα (4) έτη και για το είδος της
του παρόντος νόμου εξετάζονται αφού υποβληθεί το αί- εγκατάστασης που αναφέρεται σε αυτήν. Κατ’ εξαίρεση
τημα της επόμενης παραγράφου με σκοπό την υπαγωγή η έγκριση κυκλοφοριακής σύνδεσης ή η έγκριση εισό-
στο καθεστώς έγκρισης εγκατάστασης. δου - εξόδου οχημάτων ισχύει για έξι (6) έτη για εγκατα-
3. Δραστηριότητες που διαθέτουν άδεια εγκατάστα- στάσεις του άρθρου 24 που αφορούν κτίρια συνολικής
σης μπορούν να υπαχθούν στο καθεστώς έγκρισης εγκα- επιφάνειας μεγαλύτερης των πέντε χιλιάδων (5.000)
τάστασης, μετά από σχετικό αίτημα του φορέα τους στην τετραγωνικών μέτρων.
αδειοδοτούσα αρχή. Το αίτημα εξετάζεται με βάση τα Αν μετά την παρέλευση των τεσσάρων (4) ετών από την
στοιχεία που έχουν υποβληθεί από το φορέα για την έκ- έγκριση δεν έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες κατασκευής
της εγκεκριμένης κυκλοφοριακής σύνδεσης ή της εισό- α) Δραστηριότητες χονδρικού εμπορίου με Κωδικούς
δου - εξόδου οχημάτων, χορηγείται εφάπαξ παράταση Αριθμούς Δραστηριότητας (ΚΑΔ) 45 και 46 (6η ομάδα
για τέσσερα (4) επιπλέον έτη μετά από αίτηση που υπο- του Παραρτήματος) και δραστηριότητες αποθήκευσης
βάλλεται πριν από τη λήξη της αρχικής προθεσμίας και με ΚΑΔ 52.10 (7η ομάδα του Παραρτήματος), που ασκού-
εφόσον δεν έχουν αλλάξει οι κυκλοφοριακές συνθήκες νται εντός Κέντρων Αποθήκευσης και Διανομής του ν.
της οδού. Αν οι κυκλοφοριακές συνθήκες της οδού έχουν 4302/2014 (Α΄ 225). Εξαιρούνται δραστηριότητες με ΚΑΔ
μεταβληθεί απαιτείται νέα έγκριση. Για μετατροπή του 46.71 και 46.77 (της 6ης ομάδας του Παραρτήματος).
είδους της εγκατάστασης ή επέκταση αυτής ή προσθήκης β) Δραστηριότητες πλυντηρίων-λιπαντηρίων και
νέων εγκαταστάσεων, ο ενδιαφερόμενος ενημερώνει την συνεργείων οχημάτων με ΚΑΔ 45.20, εφόσον αυτές
αρμόδια για τη συντήρηση της οδού υπηρεσία.» ασκούνται προς εξυπηρέτηση των οχημάτων εντός των
2. Το άρθρο 32 του β.δ. 465/1970 αντικαθίσταται ως εξής: Κέντρων Αποθήκευσης και Διανομής του ν. 4302/2014.
γ) Κέντρα Διανομής Τσιμέντου του άρθρου 1, υποπα-
« Άρθρο 32 ράγραφος ΣΤ.10 του ν. 4254/2014 (Α΄ 85).
Άδεια λειτουργίας εγκαταστάσεων δ) Αστικά Κέντρα Ενοποίησης Εμπορευμάτων του άρ-
1. Για τη λειτουργία των εγκαταστάσεων εκτός των θρου 4 του ν. 4302/2014.
προβλεπομένων από άλλες διατάξεις εγκρίσεων αρμό-
διων υπηρεσιών, απαιτείται υπεύθυνη δήλωση αρμόδιου Άρθρο 48Ζ
μηχανικού ότι η κυκλοφοριακή σύνδεση υλοποιήθηκε Εγκατάσταση και λειτουργία Κέντρων
σύμφωνα με τα εγκεκριμένα σχέδια αυτής. Αποθήκευσης και Διανομής
2. Η υπεύθυνη δήλωση της προηγούμενης παραγράφου 1. Για την εγκατάσταση Κέντρων Αποθήκευσης και Δια-
υποβάλλεται στην αρμόδια υπηρεσία και αποτελεί προ- νομής, που, ανεξάρτητα από την ύπαρξη μηχανολογικού
ϋπόθεση για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας της εγκα- εξοπλισμού, κατατάσσονται στις υποκατηγορίες Α1 και
τάστασης. Οι αδειοδοτούσες υπηρεσίες κοινοποιούν την Α2 του άρθρου 1 του ν. 4014/2011 (Α΄ 209) και των κατ`
άδεια λειτουργίας της εγκατάστασης στην αρμόδια για τη εξουσιοδότηση αυτού κανονιστικών πράξεων, απαιτείται
συντήρηση της οδού υπηρεσία, προκειμένου αυτή να λά- έγκριση εγκατάστασης κατά τα οριζόμενα στο Κεφάλαιο
βει γνώση για την έναρξη λειτουργίας της εγκατάστασης.». Θ΄ του παρόντος. Για τη λειτουργία των Κέντρων αυτών,
3. Το άρθρο 34 του β.δ. 465/1970 αντικαθίσταται ως εξής: απαιτείται γνωστοποίηση σύμφωνα με το άρθρο 6.
«Άρθρο 34 2. Τα Κέντρα Αποθήκευσης και Διανομής που, ανε-
Έγκριση κυκλοφοριακής σύνδεσης ξάρτητα από την ύπαρξη μηχανολογικού εξοπλισμού,
κατά παρέκκλιση δεν κατατάσσονται στις κατηγορίες Α1 και Α2 του άρ-
θρου 1 του ν. 4014/2011 και των κατ΄ εξουσιοδότηση
1. Σε εγκαταστάσεις που λειτουργούν με εγκεκριμένη κυ- αυτού κανονιστικών πράξεων, απαλλάσσονται από την
κλοφοριακή σύνδεση κατά παρέκκλιση των κείμενων διατά- υποχρέωση άδειας ή έγκρισης, εφόσον η εγκατάσταση
ξεων, επιτρέπονται νέες προσθήκες και αλλαγή της χρήσης βρίσκεται εντός περιοχών που καθορίζονται από εγκε-
μόνον εφόσον, κατόπιν μελέτης κυκλοφοριακών επιπτώσε- κριμένα χωρικά σχέδια (ΓΠΣ, ΣΧΟΟΑΠ, ΤΧΣ, ΖΟΕ) με τη
ων, αποδειχθεί ότι η νέα χρήση δεν επιφέρει αύξηση του κυ- γενική κατηγορία χρήσης των άρθρων 5, 6 και 7 του
κλοφοριακού φόρτου σε σχέση με την προηγούμενη χρήση. π.δ. 23.2/6.3.1987 (Δ΄ 166). Για τη λειτουργία των Κέ-
2. Επιτρέπεται η έγκριση κυκλοφοριακής σύνδεσης κατά ντρων αυτών απαιτείται γνωστοποίηση σύμφωνα με το
παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων μόνον εφόσον, εξαι- άρθρο 6.
τίας των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του οικοπέδου της 3. Τα Κέντρα Αποθήκευσης και Διανομής που, ανεξάρ-
εγκατάστασης, δεν είναι εφικτή η τήρηση των προϋποθέ- τητα από την ύπαρξη μηχανολογικού εξοπλισμού, δεν κα-
σεων του παρόντος. Στην περίπτωση αυτή πρέπει να υπο- τατάσσονται στις κατηγορίες Α και Β του άρθρου 1 του ν.
βληθεί μελέτη από μηχανικό που τεκμηριώνει ότι η διαφο- 4014/2011 και των κατ΄ εξουσιοδότηση αυτού κανονιστι-
ροποίηση στην κατασκευή της κυκλοφοριακής σύνδεσης κών πράξεων, απαλλάσσονται από την υποχρέωση άδειας
εξασφαλίζει την οδική ασφάλεια, προκειμένου να εγκριθεί ή έγκρισης εγκατάστασης. Για τη λειτουργία των Κέντρων
από την αρμόδια για τη συντήρηση της οδού υπηρεσία.» αυτών απαιτείται γνωστοποίηση σύμφωνα με το άρθρο 6.
Άρθρο 160 4. Για την επέκταση ή τον εκσυγχρονισμό Κέντρου
Αποθήκευσης και Διανομής που δεν κατατάσσεται στην
Μετά το άρθρο 48Ε του ν. 4442/2016 προστίθεται Κε-
κατηγορία Α του άρθρου 1 του ν. 4014/2011 και των κατ`
φάλαιο Ι΄ ως εξής:
εξουσιοδότηση αυτού κανονιστικών πράξεων, απαιτείται
«ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι΄ έγκριση εγκατάστασης, εφόσον η επικείμενη επέκταση ή
ΑΠΛΟΥΣΤΕΥΣΗ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΑΣΚΗΣΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙ- ο εκσυγχρονισμός επιφέρει κατάταξη του Κέντρου Απο-
ΟΤΗΤΩΝ ΕΝΤΟΣ ΚΕΝΤΡΩΝ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΚΑΙ θήκευσης και Διανομής στην κατηγορία Α.
ΔΙΑΝΟΜΗΣ 5. Αν, εκτός της κύριας δραστηριότητας, στο Κέντρο
Αποθήκευσης και Διανομής ασκείται και δευτερεύου-
Άρθρο 48ΣΤ σα συμπληρωματική δραστηριότητα κατά την έννοια
Πεδίο εφαρμογής των διατάξεων της περίπτωσης β΄ του άρθρου 1 του ν.
Στο πεδίο εφαρμογής του παρόντος Κεφαλαίου εμπί- 4302/2014 (Α΄ 225), η οποία δεν κατατάσσεται στην κα-
πτουν: τηγορία Α του άρθρου 1 του ν. 4014/2011 και των κατ`
εξουσιοδότηση αυτού κανονιστικών πράξεων, απαιτεί- Άρθρο 48Ι

ται μόνο γνωστοποίηση της μεταβολής που επέρχεται Αναλογική εφαρμογή του ν. 3982/2011 (Α΄ 143)
με την προσθήκη της δευτερεύουσας δραστηριότητας. 1. Οι προϋποθέσεις και η διαδικασία για τη χορήγηση
6. Απαλλάσσονται από την υποχρέωση άδειας ή έγκρι- έγκρισης εγκατάστασης Κέντρου Αποθήκευσης και Δι-
σης εγκατάστασης τα Κέντρα Αποθήκευσης και Διανομής ανομής, καθώς και η διενέργεια ελέγχων και επιθεωρή-
που εγκαθίστανται σε ΒΙ.ΠΕ., οι όποιες έχουν οργανωθεί σεων διέπεται από τα άρθρα 19, 20, 22 και 24 έως 28 του
σύμφωνα με το ν. 4458/1965 (Α΄ 33), σε Βιομηχανικές και ν. 3982/2011, που εφαρμόζονται αναλόγως.
Επιχειρηματικές Περιοχές που έχουν οργανωθεί σύμφωνα 2. Αν το Κέντρο Αποθήκευσης και Διανομής λειτουρ-
με το ν. 2545/1997 (Α΄ 254) και σε Επιχειρηματικά Πάρκα γεί κατά παράβαση των διατάξεων του παρόντος Κε-
που οργανώνονται σύμφωνα με το ν. 3982/2011 (Α΄ 143). φαλαίου, επιβάλλονται οι κυρώσεις του άρθρου 29 του
7. Η γνωστοποίηση υποβάλλεται ηλεκτρονικά και ν. 3982/2011, που εφαρμόζεται αναλόγως.
αποτελεί προϋπόθεση για τη νόμιμη άσκηση της δρα-
στηριότητας. Μετά τη γνωστοποίηση ο ενδιαφερόμενος Άρθρο 48ΙΑ
μπορεί να ξεκινήσει τη λειτουργία της δραστηριότητας. Εξουσιοδότηση
Τα απαιτούμενα από την κείμενη νομοθεσία δικαιολογη- Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Οι-
τικά τηρούνται στις εγκαταστάσεις της επιχείρησης. Οι κονομίας και Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος και Ενέργειας,
έλεγχοι από τις αρμόδιες αρχές διενεργούνται μετά τη Υποδομών και Μεταφορών καθορίζονται ο τύπος και το
γνωστοποίηση ή από το χρόνο που υπήρχε υποχρέωση περιεχόμενο της έγκρισης εγκατάστασης Κέντρων Απο-
για την υποβολή της. θήκευσης και Διανομής, ο τύπος και το περιεχόμενο των
8. Η αλλαγή του φορέα Κέντρου Αποθήκευσης και Δια- τροποποιήσεων και ανανεώσεών της και τα δικαιολογη-
νομής πραγματοποιείται κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 9.
τικά που συνοδεύουν την αίτηση για τη χορήγησή της.
9. Για την έγκριση εγκατάστασης απαιτείται η καταβο-
Με την ίδια απόφαση καθορίζεται το περιεχόμενο και η
λή παραβόλου της περίπτωης Α΄ της παρ. 2 του άρθρου 1
διαδικασία της γνωστοποίησης για τα Κέντρα Αποθήκευ-
της οικ. 14684/914/Φ15/2012 κ.υ.α. (Β΄ 3533). Για τη γνω-
σης και Διανομής και τις λοιπές εγκαταστάσεις που πρό-
στοποίηση απαιτείται η καταβολή παραβόλου, σύμφωνα
κειται να λειτουργήσουν εντός αυτών, τα έγγραφα που
με την την υποπερ. i της περ. Β΄ της παρ. 2 του άρθρου
τηρούνται στην έδρα της δραστηριότητας, η διαδικασία
1 της κοινής υπουργικής απόφασης του προηγούμενου
και τα δικαιολογητικά για την έγκριση της μελέτης και τη
εδαφίου.
χορήγηση πιστοποιητικού ενεργητικής πυροπροστασίας
Άρθρο 48Η και ο τρόπος γνωστοποίησης των στοιχείων σε περίπτω-
Εγκαταστάσεις πλυντηρίων, λιπαντηρίων ση μεταβολής τους, οι αρχές στις οποίες κοινοποιείται
και συνεργείων οχημάτων η γνωστοποίηση, η διαδικασία επιβολής των κυρώσεων
εντός των Κέντρων Αποθήκευσης και Διανομής εντός των ορίων της παραγράφου 1 του άρθρου 15 και
1. Για τη λειτουργία των εγκαταστάσεων πλυντηρί- κάθε άλλο σχετικό με τη γνωστοποίηση θέμα, σύμφωνα
ων, λιπαντηρίων και συνεργείων οχημάτων εντός των με τα άρθρα 5 και 6.
Κέντρων Αποθήκευσης και Διανομής δεν απαιτείται η Άρθρο 48ΙΒ
βεβαίωση νόμιμης λειτουργίας που προβλέπεται στην
Τροποποίηση διατάξεων του ν. 4302/2014 (Α΄ 225)
οικ. 81590/1446/Φ/42/2015 (Β΄ 3002) κ.υ.α.
2. Οι εγκαταστάσεις πλυντηρίων, λιπαντηρίων και 1. Η περ. ε΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 2 του
συνεργείων επισκευής οχημάτων εντός των Κέντρων ν. 4302/2014 καταργείται.
Αποθήκευσης και Διανομής λειτουργούν νόμιμα μετά 2. Ο τίτλος του άρθρου 4 του ν. 4302/2014 αντικαθί-
τη γνωστοποίηση του άρθρου 6 για τα Κέντρα Αποθή- σταται ως εξής:
κευσης και Διανομής. «Αστικά Κέντρα Ενοποίησης Εμπορευμάτων».
3. Το άρθρο 5 του ν. 4302/2014 αντικαθίσταται ως εξής:
Άρθρο 48Θ
Πιστοποιητικό ενεργητικής πυροπροστασίας «Άρθρο 5
Κέντρου Αποθήκευσης και Διανομής Πράσινη Εφοδιαστική
1. Εφόσον για τις επιμέρους δραστηριότητες από τις 1. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Περιβάλλοντος
κείμενες διατάξεις απαιτείται η σύνταξη μελέτης ενεργη- και Ενέργειας και Υποδομών και Μεταφορών καθορίζο-
τικής πυροπροστασίας, οι φορείς των Κέντρων Αποθή- νται οι όροι λειτουργίας του συστήματος καταγραφής
κευσης και Διανομής συντάσσουν ενιαία μελέτη για το των περιβαλλοντικών επιδόσεων των επιχειρήσεων που
σύνολο της εγκατάστασης, συμπεριλαμβανομένων των δραστηριοποιούνται στην Εφοδιαστική, στους οποίους
κύριων, δευτερευουσών και λοιπών δραστηριοτήτων συμπεριλαμβάνεται το αποτύπωμα άνθρακα και οι τρό-
που ασκούνται στο Κέντρο Αποθήκευσης και Διανομής, ποι γνωστοποίησης στην αγορά και στο ευρύ κοινό των
πλην των πρατηρίων καυσίμων. Η ενιαία μελέτη αφορά επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην Εφοδιαστι-
κάθε επιμέρους δραστηριότητα και χρήση, καθώς και τα κή, οι οποίες διατηρούν ή επαυξάνουν τις περιβαλλοντι-
αντίστοιχα μέτρα και μέσα πυροπροστασίας. κές τους επιδόσεις ή εφαρμόζουν σύστημα περιβαλλο-
2. Το πιστοποιητικό ενεργητικής πυροπροστασίας ντικής διαχείρισης πιστοποιημένο από αρμόδιο φορέα.
εκδίδεται για το σύνολο της εγκατάστασης, πλην των 2. Στο Υπουργείο Υποδομών και Μεταφορών δημιουρ-
πρατηρίων καυσίμων, και ισχύει για πέντε (5) έτη. γείται κεντρική βάση δεδομένων όπου καταγράφονται οι
περιβαλλοντικές επιδόσεις των επιχειρήσεων που δρα- Επιμελητηρίου, στην περιφέρεια του οποίου υπάγεται
στηριοποιούνται στην Εφοδιαστική. Με απόφαση του η υπό ίδρυση αποθήκη.
Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών καθορίζονται η 2. Με την απόφαση της προηγούμενης παραγράφου
διαδικασία δημιουργίας και τήρησης της βάσης, οι όροι ορίζονται:
επεξεργασίας και δημοσιότητας των δεδομένων, καθώς α) το ακριβές σημείο στο οποία ιδρύεται η γενική απο-
και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.». θήκη,
3. Το άρθρο 8 του ν. 4302/2014 αντικαθίσταται ως εξής: β) η χρονική διάρκεια της άδειας,
γ) οι κατηγορίες εμπορευμάτων που θα αποθηκεύο-
«Άρθρο 8
νται στην γενική αποθήκη,
Εγκατάσταση και Λειτουργία Κέντρων
δ) το ποσό και το είδος της εγγύησης, καθώς και ο
Αποθήκευσης και Διανομής
τρόπος καταβολής της μετά από γνώμη της Τράπεζας
Η εγκατάσταση και λειτουργία Κέντρων Αποθήκευσης της Ελλάδος,
και Διανομής πραγματοποιείται σύμφωνα με τα οριζόμε- ε) κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.».
να στο Κεφάλαιο Θ΄ του ν. 4442/2016 (Α΄ 230).». 2. Το άρθρο 4 του ν.δ. 3077/1954 αντικαθίσταται ως
4. Στο άρθρο 9 του ν. 4302/2014 προστίθεται παρά- εξής:
γραφος 5 ως εξής:
«5. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και «Άρθρο 4
Ανάπτυξης, Υποδομών και Μεταφορών και Περιβάλλο- Για την ίδρυση και λειτουργία γενικής αποθήκης υπο-
ντος και Ενέργειας, οι δραστηριότητες που ασκούνται βάλλεται αίτηση στη Γενική Γραμματεία Εμπορίου του
στα Κέντρα Αποθήκευσης και Διανομής κατατάσσονται Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, στην οποία ανα-
σε κατηγορίες ανάλογα με το βαθμό όχλησης, με βάση τα φέρονται οι κατηγορίες εμπορευμάτων που μπορούν να
κριτήρια και τις κατευθύνσεις της απόφασης 11508/2009 εναποτίθενται στη γενική αποθήκη, η ημερομηνία για
(ΑΑΠ 151) του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας την οποία ζητείται η έναρξη λειτουργίας και η χρονική
και Δημόσιων Έργων.». διάρκεια λειτουργίας της γενικής αποθήκης, καθώς και
5. Το άρθρο 11 του ν. 4302/2014 αντικαθίσταται ως οι εγγυήσεις που θα δοθούν στο Δημόσιο, τους αποθέτες
εξής: και σε όσους έλκουν δικαιώματα από αυτούς και το είδος
«Άρθρο 11 αυτών. Η αίτηση συνοδεύεται από τα εξής:
Λοιπές εγκαταστάσεις Κέντρου α) Αρχιτεκτονικά σχεδιαγράμματα των κτιρίων με περι-
Αποθήκευσης και Διανομής γραφή των αποθηκευτικών χώρων, τις στεγασμένες και
μη στεγασμένες επιφάνειες και των δικαιωμάτων επί των
Σε κάθε Κέντρο Αποθήκευσης και Διανομής μπορεί να
κτιρίων αυτών. Εάν ο αιτών είναι μισθωτής των κτιρίων
λειτουργούν και εγκαταστάσεις αμιγών ή μικτών πρα-
συνυποβάλλει αντίγραφο του συμφωνητικού μίσθωσης.
τηρίων πεπιεσμένου ή υγροποιημένου φυσικού αερίου
β) Υπόμνημα που αναφέρει τον τόπο, τον εξοπλισμό
(CNG ή LNG), υγρών καυσίμων και υγραερίου (LPG) υπό
και τα μέσα πρόσβασης στις εγκαταστάσεις της γενικής
οποιονδήποτε συνδυασμό αυτών, πλυντηρίων, λιπαντη-
αποθήκης.
ρίων και κεκλιμένων επίπεδων επιθεώρησης, συνεργείων
επισκευής οχημάτων, καθώς και μικρής κλίμακας κτιρια- γ) Κανονισμό που καθορίζει τις σχέσεις μεταξύ της
κές εγκαταστάσεις διανυκτέρευσης οδηγών φορτηγών γενικής αποθήκης και των πελατών της.
αυτοκινήτων, εφόσον εξασφαλίζεται για καθεμία από δ) Προκειμένου περί νομικού προσώπου, αντίγραφο
αυτές τις εγκαταστάσεις ο σχετικός χώρος, πέραν της του καταστατικού και πίνακα των μετόχων ή των εταίρων
οριζόμενης ελάχιστης συνολικής ωφέλιμης επιφάνειας που κατέχουν άνω του 10% του εταιρικού κεφαλαίου.
των κτιριακών εγκαταστάσεων και των χώρων στάθμευ- ε) Αιτιολογημένη έκθεση επιτροπής που απαρτίζεται
σης και ελιγμών, και εφόσον τηρούνται οι διατάξεις της από τρεις (3) μηχανικούς, η οποία εξετάζει με δαπάνη του
κείμενης νομοθεσίας για την εγκατάσταση και λειτουργία αιτούντος τα κτίρια και αποφαίνεται περί της στατικής
των λοιπών αυτών εγκαταστάσεων.». επάρκειας και της ανέγερσης των κτιρίων σύμφωνα με τα
6. Τα άρθρα 12 και 13 του ν. 4302/2014 και οι παρά- υποβληθέντα σχεδιαγράμματα. Η επιτροπή συστήνεται
γραφοι 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 του άρθρου 50 του ν. κάθε φορά με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και
4442/2016 καταργούνται.». Μεταφορών. Ένα από τα μέλη της επιτροπής μπορεί να
υποδεικνύεται από τον αιτούντα στην αίτησή του.
Άρθρο 161 στ) Αντίγραφο δελτίου αστυνομικής ταυτότητας ή δι-
Τροποποίηση διατάξεων του ν.δ. 3077/1954 αβατηρίου του αιτούντος φυσικού προσώπου.».
(Α΄ 243) 3. Τα άρθρα 6, 8 και το πρώτο και δεύτερο εδάφιο του
1. Το άρθρο 3 του ν.δ. 3077/1954 αντικαθίσταται ως άρθρου 12 του ν.δ. 3077/1954 καταργούνται.
εξής: 4. Το άρθρο 14 του ν.δ. 3077/1954 αντικαθίσταται ως
εξής:
«Άρθρο 3
1. Η άδεια ίδρυσης γενικής αποθήκης χορηγείται σε «Άρθρο 14
φυσικά ή νομικά πρόσωπα με απόφαση του Υπουργού Για την επέκταση των εγκαταστάσεων υφιστάμενης
Οικονομίας και Ανάπτυξης μετά από γνώμη της Τράπε- Γενικής Αποθήκης ή για την επέκταση της άδειας και σε
ζας της Ελλάδος και του Εμπορικού και Βιομηχανικού άλλα εμπορεύματα απαιτείται απόφαση του Υπουργού
Οικονομίας και Ανάπτυξης. Η απόφαση εκδίδεται μετά ΣΤ. 10 της παραγράφου ΣΤ του άρθρου πρώτου του
από αίτηση που συνοδεύεται από αρχιτεκτονικό σχεδιά- ν. 4254/2014 καταργούνται.
γραμμα, στο οποίο αποτυπώνονται οι νέοι χώροι στους 6. Η περίπτωση 6 της υποπαραγράφου ΣΤ.10 της πα-
οποίους θα επεκταθεί η εγκατάσταση.» ραγράφου ΣΤ του άρθρου πρώτου του ν. 4254/2014
5. Οι παράγραφοι 2 και 3 του άρθρου 18 του ν.δ. 3077/ αντικαθίσταται ως εξής:
1954 αντικαθίστανται ως εξής: «6. Υφιστάμενα Κέντρα Διανομής Τσιμέντων που κατά
«2. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανά- τη δημοσίευση του παρόντος νόμου λειτουργούν νόμιμα
πτυξης, κατόπιν αίτησης του ενδιαφερόμενου μπορεί να οφείλουν, έως την 31η Ιανουαρίου 2019, να προσαρ-
παρατείνεται η διάρκεια λειτουργίας της γενικής αποθή- μόσουν τη λειτουργία τους σύμφωνα με τις απαιτήσεις
κης και να καθορίζεται διαφορετικό ποσό εγγύησης από των διατάξεων του παρόντος και να εφοδιαστούν με το
το αρχικώς ορισθέν.». Πιστοποιητικό Κέντρου Διανομής Τσιμέντων της παρού-
σας υποπαραγράφου.».
Άρθρο 162
Τροποποίηση διατάξεων του ν. 4254/2014
Άρθρο 163
(Α΄ 85) - Κέντρα Διανομής Τσιμέντου
Ρυθμίσεις για υφιστάμενα Κέντρα
1. Η υποπερ. γ΄ της περ. 2 της υποπαραγράφου ΣΤ. 10 Αποθήκευσης και Διανομής
της παραγράφου ΣΤ του άρθρου πρώτου του ν. 4254/
2014 (Α΄ 85) αντικαθίσταται ως εξής: 1. Οι υφισταμένες εγκαταστάσεις που αποτελούν Κέ-
«γ. Η συμμόρφωση των Κέντρων Διανομής Τσιμέ- ντρα Αποθήκευσης και Διανομής κατά την έννοια του
ντων με τις απαιτήσεις της παρ. 9 του προτύπου ΕΛΟΤ παρόντος Κεφαλαίου και έχουν αδειοδοτηθεί σύμφωνα
ΕΝ 197-2 και τις διατάξεις της παρούσας υποπαραγρά- με τις διατάξεις των άρθρων 9 επ. του π.δ. 79/2004 (Α΄ 62)
φου βεβαιώνεται με τη χορήγηση πιστοποιητικού από ή τις διατάξεις του ν. 3982/2011 (Α΄ 143) θεωρείται ότι
Φορέα Πιστοποίησης, ο οποίος έχει εγκριθεί για το πε- συμμορφώνονται με τον παρόντα νόμο. Για την επέκτα-
δίο δραστηριότητας του Κανονισμού 305/2011 και του ση ή τον εκσυγχρονισμό τους εφαρμόζονται οι διατάξεις
π.δ 334/1994 και για το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ 1971, σύμ- του παρόντος νόμου.
φωνα με τη διαδικασία της υπουργικής απόφασης οικ. 2. Σε υφισταμένες εγκαταστάσεις που αποτελούν
3354/91/8.2.2001 (Β΄ 149). Ο παραπάνω Φορέας Πι- Κέντρα Αποθήκευσης και Διανομής κατά την έννοια
στοποίησης διενεργεί τους απαιτούμενους ελέγχους του παρόντος Κεφαλαίου και δεν είναι εφοδιασμένες
και δοκιμές σύμφωνα με το σύστημα αξιολόγησης της με άδεια εγκατάστασης ή λειτουργίας, σύμφωνα με τις
συμμόρφωσης των τσιμέντων με το πρότυπο ΕΛΟΤ ΕΝ διατάξεις των άρθρων 9 επ. του π.δ. 79/2004 (Α’ 62)
1972, όπως εκάστοτε ισχύει.». ή τις διατάξεις του ν. 3982/2011, χορηγείται έγκριση
2. Η υποπερίπτωση δ΄ της περίπτωσης 2 της υποπαρα- εγκατάστασης, όπου απαιτείται. Εφόσον ο φορέας της
γράφου ΣΤ. 10 της παραγράφου ΣΤ του άρθρου πρώτου εγκατάστασης υποβάλει στην αδειοδοτούσα αρχή όλα
του ν. 4254/2014 αντικαθίσταται ως εξής: τα νόμιμα δικαιολογητικά σε προθεσμία δύο (2) ετών
«δ. Το Πιστοποιητικό της παραπάνω υποπερίπτωσης γ΄ από την έναρξη ισχύος της απόφασης του άρθρου
μπορεί να ανακληθεί εφόσον διαπιστωθεί από το Φορέα 48ΙΑ, η έγκριση εγκατάστασης χορηγείται χωρίς την
Πιστοποίησης ότι δεν εφαρμόζονται από το ελεγχόμενο επιβολή προστίμου. Μετά την έγκριση εγκατάστασης,
Κέντρο Διανομής Τσιμέντων τα απαιτούμενα μέτρα, οι ο φορέας υποχρεούται στην υποβολή της γνωστο-
σχετικές διαδικασίες ελέγχου και γενικότερα δεν τηρού- ποίησης.
νται οι απαιτήσεις της σχετικής νομοθεσίας. Ο Φορέας 3. Η παρ. 1 του άρθρου 75 του ν. 3982/2011 εφαρμό-
Πιστοποίησης κοινοποιεί την απόφαση ανάκλησης στη ζεται και για τις δραστηριότητες που αποτελούν Κέντρα
Γενική Γραμματεία Βιομηχανίας του Υπουργείου Οικονο- Αποθήκευσης και Διανομής κατά την έννοια του παρό-
μίας και Ανάπτυξης εντός προθεσμίας πέντε (5) ημερών ντος νόμου.
από την έκδοσή της.».
3. Η υποπερίπτωση γ΄ της περίπτωσης 3 της υποπαρα- Άρθρο 164
γράφου ΣΤ. 10 της παραγράφου ΣΤ του άρθρου πρώτου Μεταβατικές διατάξεις
του ν. 4254/2014 καταργείται και οι υποπεριπτώσεις δ΄
και ε΄ αναριθμούνται σε γ΄ και δ΄ αντίστοιχα. 1. Αιτήσεις για τη χορήγηση άδειας εγκατάστασης
4. Η υποπερίπτωση δ΄ της περίπτωσης 3 της υποπαρα- Κέντρων Αποθήκευσης και Διανομής κατά τις διατάξεις
γράφου ΣΤ. 10 της παραγράφου ΣΤ του άρθρου πρώτου του ν. 4302/2014, άδειας εγκατάστασης ή λειτουργίας
του ν. 4254/2014, που μετά την αναρίθμηση της προη- κατά τις διατάξεις του ν. 3982/2011 ή τις διατάξεις του
γούμενης παραγράφου έγινε υποπερίπτωση γ΄, αντικα- π.δ. 79/2004 που αφορούν τους Σταθμούς Φορτηγών
θίσταται ως εξής: Αυτοκινήτων ή Εμπορευματικούς Σταθμούς Τύπου Β,
«γ. Το Πιστοποιητικό της υποπερίπτωσης γ΄ της περί- οι οποίες είναι εκκρεμείς κατά την έναρξη ισχύος του
πτωσης 2 της παρούσας υποπαραγράφου ΣΤ.10 αποτε- παρόντος, εξετάζονται σύμφωνα με τις διατάξεις του
λεί δικαιολογητικό για τη λειτουργία, κατά τις ανωτέρω άρθρου 48Ε του ν. 4442/2016.
διατάξεις, Κέντρου Διανομής Τσιμέντων.». 2. Μέχρι την έκδοση της κοινής υπουργικής απόφασης
5. Το τρίτο εδάφιο της υποπερίπτωσης β΄ και η υπο- του άρθρου 48ΙΑ του ν. 4442/2016 εφαρμόζεται η οικ.
περίπτωση γ΄ της περίπτωσης 5 της υποπαραγράφου 53346/645/Φ.61/2017 ΚΥΑ (Β΄ 1668).
ΥΠΟΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ Άρθρο 166

ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΠΥΡΟΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΚΑΙ Τροποποίηση διατάξεων του ν. 3982/2011
ΠΥΡΑΣΦΑΛΕΙΑΣ (Α΄143)
Άρθρο 165 1. Στην παρ. 1 του άρθρου 41 του ν. 3982/2011 προ-
Ρυθμίσεις πυροπροστασίας και πυρασφάλειας στίθεται περίπτωση ζ΄ ως εξής:
«ζ. Επιχειρηματικό Πάρκο Μεμονωμένης Μεγάλης
1. Η κοινή υπουργική απόφαση της παραγράφου 3 του Μονάδας (ΕΠΜΜΜ): ως Επιχειρηματικό Πάρκο Μεμο-
άρθρου 24 του ν. 4442/2016 εκδίδεται μέσα σε δύο (2) νωμένης Μεγάλης Μονάδας νοείται το Επιχειρηματικό
μήνες από την έναρξη ισχύος του παρόντος. Πάρκο που καθορίζεται, οριοθετείται και οργανώνεται
2. Στο άρθρο 49 του ν. 4442/2016 προστίθενται παρά- σε περιοχή όπου υπάρχει ή πρόκειται να ιδρυθεί μεμο-
γραφοι 5, 6 και 7 ως εξής: νωμένη μεγάλη μονάδα, για την οποία δεν απαιτείται πο-
«5. Απαλλάσσονται από την υποχρέωση εφοδιασμού λεοδόμηση. Για τη δημιουργία του προβλέπονται ειδικοί
με μελέτη ενεργητικής πυροπροστασίας και πιστοποι- όροι προσαρμοσμένοι στα χαρακτηριστικά του, οι οποίοι
ητικό ενεργητικής πυροπροστασίας οι εγκαταστάσεις στοχεύουν κυρίως στη βελτιστοποίηση της σχέσης του
συνεργείων οχημάτων με επιφάνεια μικρότερη των με τον περιβάλλοντα ευρύτερο χώρο, ήτοι τη μείωση
2.500 τ.μ. και οι εγκαταστάσεις πλυντηρίων, λιπαντηρί- των αρνητικών επιπτώσεων, περιβαλλοντικού ή άλλου
ων οχημάτων που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής α) χαρακτήρα όχλησης από τη λειτουργία της μονάδας.»
της οικ. 81590/1446/Φ.4.2. (Β΄ 3002) ΚΥΑ και β) της οικ. 2. Η παράγραφος 1 του άρθρου 44 του ν. 3982/2011
16085/Φ.700.1. (Β΄ 770) ΚΥΑ. αντικαθίσταται ως εξής:
6.α. Το δεύτερο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 14 του «1. Τα Επιχειρηματικά Πάρκα των περιπτώσεων α΄ έως
β.δ. 465/1970 (Α΄ 150) αντικαθίσταται ως εξής: δ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 41 αναπτύσσονται σε
«Η διάρκεια ισχύος του πιστοποιητικού πυροπροστα- χώρους υποδοχής επιχειρήσεων, όπως ορίζονται στην
σίας είναι πέντε (5) χρόνια.» παράγραφο 3 του άρθρου 41. Κατά τη διαδικασία εκ-
β. Το δεύτερο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 14 του πόνησης, τροποποίησης και αναθεώρησης των Γενικών
π.δ. 1224/1981 (Α΄ 303) αντικαθίσταται ως εξής: Πολεοδομικών Σχεδίων (ΓΠΣ) και Σχεδίων Οικιστικής
«Η διάρκεια ισχύος του πιστοποιητικού πυροπροστα- Οργάνωσης Ανοιχτής Πόλης (ΣΧΟΟΑΠ) δεν μπορούν
σίας είναι πέντε (5) χρόνια.». να τροποποιηθούν τα όρια, οι χρήσεις γης και οι όροι
γ. Η περίπτωση 4.5 της παρ. 4 του άρθρου 4 του δόμησης των εγκεκριμένων Οργανωμένων Υποδοχείων
ν. 2801/2000 (Α΄ 46) αντικαθίσταται ως εξής: Μεταποιητικών και Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων
«Το πιστοποιητικό πυρασφάλειας για τους σταθμούς (ΟΥΜΕΔ), χωρίς την σύμφωνη γνώμη του φορέα ανά-
και τα πρατήρια ανανεώνεται κάθε πέντε (5) έτη και πτυξης ή διαχείρισης του ΟΥΜΕΔ και των αρμόδιων
κατατίθεται στην αρμόδια Υπηρεσία Μεταφορών και υπηρεσιών που ενέκριναν την ανάπτυξη του ΟΥΜΕΔ.»
Επικοινωνιών. Σε περίπτωση μη έγκαιρης προσκόμισης 3. Η παρ. 3 του άρθρου 47 του ν. 3982/2011 αντικα-
του πιστοποιητικού, η αρμόδια υπηρεσία προχωρεί θίσταται ως εξής:
αυτεπάγγελτα στην προσωρινή ανάκληση της άδειας «3. Σε κάθε περίπτωση η κοινή υπουργική απόφαση
λειτουργίας της εγκατάστασης. της παρ. 1 εκδίδεται, ύστερα από κοινή σύσκεψη των
Τα ως άνω μέτρα των περιπτώσεων 4.1 έως και 4.5 αρμόδιων υπηρεσιών του Υπουργείου Οικονομίας και
οφείλουν να λάβουν και οι σταθμοί αυτοκινήτων με Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, και σύντα-
αντλίες καυσίμων, αμιγείς ως προς τη χρήση, δηλαδή ξη σχετικού πρακτικού μέσα σε προθεσμία εβδομήντα
σταθμοί που στεγάζονται σε κτίρια των οποίων όλοι οι πέντε (75) ημερών από την υποβολή της αίτησης στην
όροφοι χρησιμοποιούνται είτε ως χώροι στάθμευσης αρμόδια Διεύθυνση της Γενικής Γραμματείας Βιομηχανίας
είτε για εξυπηρέτηση του σταθμού (π.χ. αποθήκες, πλυ- του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, αν ο φάκελος
ντήρια, λιπαντήρια).» είναι πλήρης, άλλως από την ημέρα που θα καταστεί ο
δ. Το έκτο εδάφιο της παραγράφου 5 του άρθρου 4 φάκελος πλήρης με την προσκόμιση των ελλειπόντων
του ν. 2801/2000 αντικαθίσταται ως εξής: δικαιολογητικών. Αν η θέση ανάπτυξης του Επιχειρημα-
«Η διάρκεια ισχύος του Πιστοποιητικού Πυροπροστα- τικού Πάρκου προβλέπεται ρητά σε ΓΠΣ, ΣΧΟΟΑΠ, ΖΟΕ,
σίας είναι πενταετής.» ΤΧΣ, ΕΧΣ ως χώρος υποδοχής των σχετικών δραστηριο-
ε. Το δεύτερο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 9 της οικ. τήτων, η αρμόδια Διεύθυνση του Υπουργείου Περιβάλ-
13935/930/2014 (Β΄ 674) απόφασης του Υπουργού Υπο- λοντος και Ενέργειας συμμετέχει στην κοινή σύσκεψη
δομών, Μεταφορών και Δικτύων αντικαθίσταται ως εξής: χωρίς να απαιτείται η έκδοση γνωμοδότησης.
«Η διάρκεια ισχύος του πιστοποιητικού πυροπροστα- 4.α. Στην παρ. 2 του άρθρου 52 του ν. 3982/2011 προ-
σίας είναι πέντε (5) χρόνια.» στίθενται περιπτώσεις δ΄ και ε΄ ως εξής:
7. Το πιστοποιητικό ενεργητικής πυροπροστασίας που «δ. Σε περίπτωση αδυναμίας υλοποίησης όλων των
χορηγείται σε πρατήρια καυσίμων ανεξαρτήτως του εί- απαιτούμενων θέσεων στάθμευσης, είναι δυνατή η
δους ή του τύπου του πρατηρίου, έχει διάρκεια ισχύος μείωση αυτών έως και 50%, μετά από σύμφωνη γνώμη
πέντε (5) ετών.» του φορέα διαχείρισης του επιχειρηματικού πάρκου, ο
οποίος γνωμοδοτεί λαμβάνοντας υπόψη τη δραστηρι-
ΥΠΟΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄ ότητα που πρόκειται να εγκατασταθεί, τον αριθμό των
ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΠΑΡΚΑ εργαζομένων καθώς και την πιθανή προσέλευση πρό-
σθετων οχημάτων για εξυπηρέτηση της εγκατάστασης. εκατόν πενήντα (150) στρέμματα για δραστηριότητες
Η μείωση των θέσεων στάθμευσης εγκρίνεται από τον υψηλής όχλησης και εκατό (100) στρέμματα για δρα-
Γενικό Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης εντός στηριότητες μέσης όχλησης.
τριάντα (30) ημερών από την κοινοποίηση σε αυτόν της Η διαδικασία καθορισμού, οριοθέτησης και οργάνω-
σύμφωνης γνώμης του φορέα διαχείρισης του πάρκου. σης, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, ο τρόπος λειτουρ-
ε. Κατ’ εξαίρεση, είναι δυνατή η καθ’ ύψος υπέρβα- γίας και διαχείρισης αυτής της κατηγορίας των Επιχειρη-
ση για την ανέγερση αποθηκών κατακόρυφου τύπου ματικών Πάρκων, καθορίζεται με κοινή απόφαση των
(SILOS) συναρμολογούμενων (βιδωτών), δεξαμενών Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος
υγρών καυσίμων, καθώς και καμινάδων βιομηχανικών και Ενέργειας.»
εγκαταστάσεων. Το ύψος αυτό δεν δύναται να υπερβαί- 7. Η απόφαση της παραγράφου 13 του άρθρου 56 του
νει τα τριάντα δύο (32) μέτρα.» ν. 3982/2011, όπως η παρ. αυτή προστίθεται με την παρ.
β. Η περίπτωση γ΄ της παρ. 3 του άρθρου 52 του 6 του παρόντος άρθρου, εκδίδεται εντός έξι (6) μηνών
ν. 3982/2011 αντικαθίσταται ως εξής: από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου.
«γ) Με την επιφύλαξη της παραγράφου 9, η εγκεκρι-
ΥΠΟΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄
μένη πράξη εφαρμογής κοινοποιείται από την ΕΑΝΕΠ
ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΡΤΟΠΟΙΕΙΑ
στην αρμόδια Διεύθυνση της Γενικής Γραμματείας Βι-
ομηχανίας μέσα σε δύο (2) έτη από τη δημοσίευση της Άρθρο 167
απόφασης της παραγράφου 1 του άρθρου 47. Παράταση Τροποποίηση διατάξεων του ν. 3526/2007 (Α΄ 24)
της προθεσμίας αυτής χορηγείται με κοινή απόφαση των 1. Η παρ. 5 του άρθρου 2 του ν. 3526/2007 (Α΄ 24) αντι-
Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος καθίσταται ως εξής:
και Ενέργειας και για χρονικό διάστημα που δεν ξεπερνά «5. α) Το κτίριο ή το τμήμα αυτού στα οποία εγκαθίστα-
τα δύο (2) έτη. Με όμοια απόφαση χορηγείται παράταση νται και λειτουργούν δραστηριότητες των περιπτώσεων
για χρονικό διάστημα που δεν ξεπερνά τα δύο (2) έτη και β΄, στ΄, ι΄ και ια΄ του άρθρου 1, υπάγονται στην κατηγορία
στις περιπτώσεις που δεν έχει εκδοθεί η διαπιστωτική «Βιομηχανία - Βιοτεχνία.», σύμφωνα με το άρθρο 3 του
πράξη της παραγράφου 1 του άρθρου 61.» Κτιριοδομικού Κανονισμού (ΥΑ 304/1989, Δ΄ 59). Απαγο-
5. Η παρ. 3 του άρθρου 53 του ν. 3892/2011 αντικα- ρεύεται η εγκατάσταση των ως άνω δραστηριοτήτων σε
θίσταται ως εξής: χώρους κτιρίων, οι οποίοι χαρακτηρίζονται στην οικο-
«3. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανά- δομική άδεια ως βοηθητικοί ή κοινόχρηστοι.
πτυξης ύστερα από επιτόπιο έλεγχο οργάνου και σύντα- β) Εντός του ενιαίου χώρου του κτιρίου, όπως προσ-
ξη της έκθεσης ελέγχου της προηγούμενης παραγράφου, διορίζεται στις περιπτώσεις β΄ και στ΄ του άρθρου 1,
διαπιστώνεται η ολοκλήρωση των έργων υποδομής. περιλαμβάνονται τα εξής διαμερίσματα και χώροι: ζυ-
Η απόφαση αυτή αποτελεί την άδεια λειτουργίας του μωτήριο, πρατήριο άρτου ή αποθήκη άρτου, αποθήκη
Επιχειρηματικού Πάρκου. Επιτρέπεται η τμηματική δια- αλεύρων, κλίβανος παραγωγής προϊόντων αρτοποιίας
πίστωση ολοκλήρωσης των έργων υποδομής, εφόσον και θερμοθάλαμος με χώρο εκκλιβάνισης, αποθήκη
αυτό είναι δυνατό από τεχνική άποψη. Αν η συνολική στερεών καυσίμων, όπου απαιτείται, αποδυτήριο, απο-
έκταση του Επιχειρηματικού Πάρκου υπερβαίνει τα χίλια χωρητήριο, και λουτρό εργαζομένων. Τα διαμερίσματα
(1.000) στρέμματα, η υλοποίηση της ανάπτυξης και λει- και οι χώροι του ζυμωτηρίου, του πρατηρίου άρτου ή
τουργίας αυτού μπορεί να γίνεται σε δύο φάσεις, σε δύο της αποθήκης άρτου και του κλιβάνου παραγωγής προ-
διακριτά τμήματα αυτού, σύμφωνα με το Επιχειρηματικό ϊόντων αρτοποιίας και θερμοθαλάμου με χώρο εκκλι-
Σχέδιο, η υλοποίηση όμως της πρώτης φάσης του Επιχει- βάνισης, δεν επιτρέπεται να αποτελούν διαμερίσματα
ρηματικού Σχεδίου λαμβάνει χώρα στις προθεσμίες της ή χώρους υπογείου. Η αποθήκη αλεύρων μπορεί να
παραγράφου 4. Η τμηματική διαπίστωση ολοκλήρωσης βρίσκεται και σε υπόγειο χώρο, εφόσον υφίστανται μη-
των έργων υποδομής, εφόσον αυτό είναι δυνατό από χανικά μέσα ανυψώσεως αλεύρων. Αν τα διαμερίσματα
τεχνική άποψη, εφαρμόζεται και στους Οργανωμένους του ζυμωτηρίου και της αποθήκης αλεύρων βρίσκονται
Υποδοχείς Μεταποιητικών και Επιχειρηματικών Δραστη- σε διαφορετικούς ορόφους, απαιτείται η εγκατάσταση
ριοτήτων, των οποίων οι κοινές υπουργικές αποφάσεις αναβατορίου, ανελκυστήρα φορτίων ή άλλων μηχανικών
έχουν εκδοθεί κατ΄ εξουσιοδότηση των διατάξεων της μέσων για τη μεταφορά των αλεύρων. Ο κλίβανος πα-
παρ. 1 του άρθρου 5 του ν.2545/1997 (Α΄ 254) και για τις ραγωγής προϊόντων αρτοποιίας - θερμοθάλαμος με το
οποίες δεν έχει εκδοθεί διαπιστωτική απόφαση ανάκλη- χώρο εκκλιβάνισης μπορεί να αποτελούν συνέχεια του
σης της παρ. 4 του άρθρου 5 του ίδιου νόμου.» διαμερίσματος του ζυμωτηρίου. Στην περίπτωση αυτή,
6. Στο άρθρο 56 του ν. 3982/2011 προστίθεται παρ. ο χώρος που καταλαμβάνει ο θερμοθάλαμος αποτελεί
13 ως εξής: χώρο του ζυμωτηρίου.
«13. Στις περιοχές όπου υπάρχουν ή πρόκειται να ιδρυ- γ) Η ελάχιστη συνολική επιφάνεια των διαμερισμά-
θούν μεμονωμένες μεγάλες μονάδες, μπορεί να ιδρυθεί των και των χώρων της προηγούμενης περίπτωσης, για
Επιχειρηματικό Πάρκο Μεμονωμένης Μεγάλης Μονάδας δυναμικότητα κλιβάνου παραγωγής προϊόντων αρτο-
(ΕΠΜΜΜ). Ως μεμονωμένες μεγάλες μονάδες που υπά- ποιίας μέχρι και τρεις χιλιάδες (3.000) χιλιόγραμμα ανά
γονται στην παρούσα περίπτωση θεωρούνται αυτές που εικοσιτετράωρο, ορίζεται σε εβδομήντα (70) τετραγω-
ασκούν δραστηριότητες υπαγόμενες στο Δεύτερο Μέ- νικά μέτρα. Η ελάχιστη επιφάνεια και οι προδιαγραφές
ρος του παρόντος νόμου και έχουν έκταση τουλάχιστον για το αποχωρητήριο, με τον προθάλαμο και το λουτρό
εργαζομένων, είναι αυτές που ορίζει ο Κτιριοδομικός ρια παραγωγής ζύμης, καθώς και τα αρτοποιεία που λει-
Κανονισμός και οι υγειονομικές διατάξεις. Το ελάχιστο τουργούν νόμιμα κατά τη δημοσίευση του παρόντος,
ύψος των διαμερισμάτων του ζυμωτηρίου, του πρατη- οφείλουν να συμμορφωθούν με τις διατάξεις του πα-
ρίου άρτου και του χώρου εκκλιβάνισης ορίζεται σε δύο ρόντος νόμου εντός ενός (1) έτους από τη δημοσίευσή
μέτρα και ογδόντα εκατοστά (2,80). Το ελάχιστο ύψος του. Μέχρι την πάροδο τού διαστήματος αυτού εξακο-
των λοιπών διαμερισμάτων και χώρων καθορίζεται, κατά λουθούν να λειτουργούν νόμιμα και διέπονται από τους
περίπτωση, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κτιριοδομικού όρους της άδειας εγκατάστασης και λειτουργίας τους
Κανονισμού και τις υγειονομικές διατάξεις. κατά περίπτωση.»
δ) Για δυναμικότητα κλιβάνου παραγωγής προϊόντων 2. Στο τέλος της παρ. 2 του άρθρου 18 του ν. 3526/2007
αρτοποιίας από τρεις χιλιάδες (3.000) μέχρι πέντε χιλιά- προστίθεται τέταρτο εδάφιο ως εξής:
δες (5.000) χιλιόγραμμα ανά εικοσιτετράωρο, η ελάχιστη «Ειδικά για την περίπτωση πώλησης διατηρημένων
επιφάνεια των διαμερισμάτων και χώρων της περίπτω- προϊόντων αρτοποιίας και άρτου από ενδιάμεσα προϊό-
σης γ` αυξάνεται κατά είκοσι επί τοις εκατό (20%) και το ντα αρτοποιίας κατά παράβαση των διατάξεων περί της
ελάχιστο ύψος των διαμερισμάτων και χώρων ορίζεται διάθεσής τους, επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο 5.000
σε τρία μέτρα (3,00). ευρώ.»
ε) Για δυναμικότητα κλιβάνου παραγωγής προϊόντων
ΥΠΟΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ΄
αρτοποιίας από πέντε χιλιάδες (5.000) μέχρι οκτώ χιλιά-
ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΕΣ
δες (8.000) χιλιόγραμμα ανά εικοσιτετράωρο, η ελάχιστη
ΑΠΑΛΛΟΤΡΙΩΣΕΙΣ
επιφάνεια των διαμερισμάτων και χώρων της περίπτω-
σης γ` αυξάνεται κατά τριάντα επί τοις εκατό (30%) και Άρθρο 168
το ελάχιστο ύψος των διαμερισμάτων και χώρων του Το άρθρο 1 του ν. 2882/2001 (Α΄17) αντικαθίσταται
ζυμωτηρίου, του πρατηρίου του άρτου και του χώρου ως εξής:
εκκλιβάνισης ορίζεται σε τέσσερα (4) μέτρα. Το ελάχιστο
ύψος των λοιπών διαμερισμάτων και χώρων ορίζεται, «Άρθρο 1
κατά περίπτωση, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κτιριοδο- Τρόπος κήρυξης αναγκαστικής απαλλοτρίωσης
μικού Κανονισμού και τις κείμενες υγειονομικές διατάξεις. 1. Η αναγκαστική απαλλοτρίωση ακινήτου, καθώς και
στ) Για δυναμικότητα κλιβάνου παραγωγής προϊόντων η σύσταση εμπράγματου δικαιώματος σε βάρος αυτού
αρτοποιίας πάνω από οκτώ χιλιάδες (8.000) χιλιόγραμ- για δημόσια ωφέλεια, εφόσον επιτρέπεται από το νόμο,
μα ανά εικοσιτετράωρο, οι ελάχιστες επιφάνειες που κηρύσσεται : α. Με απόφαση του αρμοδίου Υπουργού,
ορίζονται στην περίπτωση ε΄, αυξάνονται κατά επτά ανάλογα με το σκοπό της απαλλοτρίωσης, β. με από-
επί τοις εκατό (7%) ανά χίλια χιλιόγραμμα πρόσθετης φαση του Περιφερειακού Συμβουλίου για έργα αρμο-
δυναμικότητας παραγωγής προϊόντων αρτοποιίας. Σε διότητας της οικείας Περιφέρειας, πλην της περίπτωσης
περίπτωση επέκτασης και εκσυγχρονισμού των αρτοποι- κατά την οποία η απαλλοτριούμενη έκταση βρίσκεται
είων και των βιομηχανικών - βιοτεχνικών εγκαταστάσε- εκτός σχεδίου πόλεως και είναι μικρότερη των 15.000
ων παραγωγής προϊόντων αρτοποιίας που αναφέρονται τετραγωνικών μέτρων για το σύνολο των απαιτήσεων
στις περιπτώσεις γ΄ και δ΄, που συνεπάγονται αύξηση του έργου σε χώρο, οπότε κηρύσσεται με απόφαση του
της δυναμικότητας του κλιβάνου παραγωγής προϊόντων Περιφερειάρχη, γ. με κοινή απόφαση του εποπτεύοντα
αρτοποιίας, ισχύουν για την περίπτωση γ΄ τα ελάχιστα Υπουργού και του Υπουργού Οικονομικών, όταν κηρύσ-
όρια επιφάνειας που ορίζονται για την περίπτωση δ΄ και σεται υπέρ νομικού προσωπικού είτε του Δημοσίου είτε
για την περίπτωση δ΄ τα ελάχιστα όρια επιφάνειας που ιδιωτικού ή η δαπάνη της απαλλοτρίωσης βαρύνει τις
ορίζονται για την περίπτωση ε΄. πιστώσεις του Τακτικού Προϋπολογισμού.
ζ) Σε περίπτωση που τα αρτοποιεία χρησιμοποιούν 2. Τα παραπάνω όργανα, μπορούν, λόγω ιδιαιτερο-
υγρά καύσιμα ή υγραέριο ή φυσικό αέριο, εφαρμόζονται τήτων του έργου, να εισηγούνται αιτιολογημένα τη συ-
ο Κτιριοδομικός Κανονισμός, καθώς και οι διατάξεις των ναρμοδιότητα του Υπουργού Οικονομικών εφόσον η
κοινών υπουργικών αποφάσεων με αριθμούς: α) Φ15/ απαλλοτρίωση αφορά σε έργα της Κεντρικής Διοίκησης
οίκ. 1589/104/2006 (Β΄90) και η από 29.7.1991 (Β΄578), ή του Υπουργού Εσωτερικών και του Υπουργού Οικονο-
β) Δ3/14858/1993 (Β΄477) και γ) Δ3/Α/11346/2003 (Β΄ 963) μικών εφόσον αφορά έργα της Περιφέρειας.
ή Δ3/5286/1997 (Β΄ 236). 3. Τα κατά περίπτωση αρμόδια, για τη κήρυξη της
η) Κατά τους υπολογισμούς των ανωτέρω διαστάσεων απαλλοτρίωσης, όργανα της παραγράφου 1 αποστέλ-
(επιφανειών και ύψους) για καθεμία από τις ως άνω κατη- λουν στο Υπουργείο Οικονομικών, εντός δεκαπέντε (15)
γορίες αρτοποιείου, εφόσον προκύπτει απόκλιση, γίνεται ημερών από τη δημοσίευση της απόφασης κήρυξης,
αποδεκτή, υπό την προϋπόθεση ότι δεν ξεπερνά το 10% δύο (2) αντίτυπα του οικείου κτηματολογικού πίνακα
της απαιτούμενης διάστασης και σε κάθε περίπτωση δεν και του διαγράμματος σε αναλογική μορφή και ένα (1)
είναι μικρότερο του κατώτερου ύψους που προβλέπεται σε ηλεκτρονική μορφή. Επίσης, από ένα (1) αντίτυπο
στον Κτιριοδομικό Κανονισμό. αναλογικού και ηλεκτρονικού αρχείου των κτηματολογι-
θ) Η δυναμικότητα όλων των κλιβάνων υπολογίζεται κών στοιχείων, αποστέλλεται εντός της ίδιας προθεσμίας
σύμφωνα με την υ.α. 4730/209/Φ17.1.2008 (Β΄ 1519). από το αρμόδιο όργανο της παραγράφου 1 στην οικεία
ι) Τα πρατήρια άρτου, οι βιομηχανικές-βιοτεχνικές Κτηματική Υπηρεσία της Γενικής Γραμματείας Δημόσιας
εγκαταστάσεις αρτοποιίας, τα επαγγελματικά εργαστή- Περιουσίας του Υπουργείου Οικονομικών προς γνώση
της για τη σύνταξη έκθεσης, εάν υπάρχουν καταγεγραμ- ξη της απαλλοτρίωσης, άλλως η απαλλοτρίωση αίρεται
μένα δικαιώματα του Δημοσίου ή του Παλαιού Εκκλησι- αυτοδίκαια.».
αστικού Ταμείου (ΠΕΤ) επί της απαλλοτριούμενης ζώνης,
με την επιφύλαξη των διατάξεων του άρθρου 32 του ν. Άρθρο 170
1473/1984 (Α΄ 127) και στην οικεία Δασική Υπηρεσία Στο τέλος του άρθρου 15 του ν. 2882/2001 προστίθεται
για σύνταξη έκθεσης εάν υπάρχουν δικαιώματα του παράγραφος 8 ως εξής:
Δημοσίου επί ακινήτων που φέρονται ως ιδιωτικά ή δι- «8. Όλα τα εκτιμητικά όργανα του παρόντος, καθώς και
εκδικούνται από ιδιώτες, ενώ εμπίπτουν στο καθεστώς εκείνα που προβλέπονται από τις ειδικές διατάξεις του
προστασίας του ν. 3208/2003 (Α΄303), με βάση τα στοι- τέταρτου άρθρου του ν. 3555/07 (Α΄81) και του άρθρου
χεία που τηρεί. Αμφότερες οι υπηρεσίες του προηγού- 12 του ν. 3894/10 (Α΄ 204) των οποίων οι εκθέσεις απο-
μενου εδαφίου διαβιβάζουν τις εκθέσεις τους στην Αρχή τελούν στοιχείο προδικασίας, αποφαίνονται επί της μεί-
που κήρυξε την απαλλοτρίωση και στον βαρυνόμενο ωσης αξίας των απομενόντων ακινήτων μετά την απαλ-
με τη δαπάνη αυτής, εντός τριμήνου από την υποβολή λοτρίωση, κατ’ άρθρο 13 παράγραφος 4 του παρόντος
του σχετικού αιτήματος. Οι εκθέσεις αυτές δύναται να ή της άρσης της ωφέλειας των παρόδιων ιδιοκτητών
συντάσσονται και πριν τη κήρυξη της απαλλοτρίωσης κατ’ άρθρο 33 του ν. 2971/01 (Α΄285), μόνο ύστερα από
ύστερα από την υποβολή σχετικού αιτήματος του αρ- αίτημα κάθε ενδιαφερόμενου θιγομένου.»
μόδιου για την κήρυξη της απαλλοτρίωσης οργάνου της Άρθρο 171
παραγράφου 1 κατά τη σύνταξη του κτηματολογικού
Η παρ. 4 του άρθρου 19 του ν. 2882/2001 αντικαθί-
πίνακα και διαγράμματος, εφόσον έχει οριστικοποιηθεί
σταται ως εξής:
το εύρος της απαλλοτριούμενης ζώνης.
«4. Όταν εκείνοι που φέρονται ως ιδιοκτήτες στον
4. Η απόφαση κήρυξης της αναγκαστικής απαλλο-
κτηματολογικό πίνακα υπερβαίνουν τους πενήντα
τρίωσης ακινήτου δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της
(50), η κλήτευσή τους γίνεται κατά τα οριζόμενα στα
Κυβερνήσεως και θεωρείται ότι κηρύχθηκε από τη δη-
επόμενα εδάφια της παρούσας. Η αίτηση, μαζί με την
μοσίευσή της.»
πράξη προσδιορισμού της δικασίμου, τοιχοκολλάται,
Άρθρο 169 δεκαπέντε (15) τουλάχιστον πλήρεις ημέρες πριν από
Η παρ. 1 του άρθρου 3 του ν. 2882/2001 αντικαθίστα- τη δικάσιμο, στο κατάστημα του δικαστηρίου στο οποίο
ται ως εξής: απευθύνεται και στο κατάστημα του δήμου ή της κοινό-
«1. Για την έκδοση απόφασης κήρυξης αναγκαστικής τητας, στην περιφέρεια των οποίων βρίσκονται τα απαλ-
απαλλοτρίωσης απαιτούνται: α) κτηματολογικό διά- λοτριούμενα. Η τοιχοκόλληση πιστοποιείται με έκθεση
που συντάσσεται από το γραμματέα του δικαστηρίου και
γραμμα, στο οποίο απεικονίζονται η απαλλοτριούμενη
το γραμματέα του δήμου ή της κοινότητας, αντιστοίχως.
έκταση και οι ιδιοκτησίες που περιλαμβάνονται σε αυτήν,
Η ειδοποίηση, στην οποία μνημονεύονται το δικαστήριο
β) κτηματολογικός πίνακας ο οποίος να εμφανίζει τους
στο οποίο απευθύνεται η αίτηση, η τοιχοκόλληση αυτής,
εικαζόμενους ιδιοκτήτες των απαλλοτριούμενων ακι-
η δικάσιμος, περίληψη του αιτήματος και περίληψη της
νήτων, το εμβαδόν κάθε ιδιοκτησίας, καθώς και όλα τα
απαλλοτριωτικής πράξης, δημοσιεύεται δεκαπέντε του-
κύρια προσδιοριστικά στοιχεία των κατασκευών και λοι-
λάχιστον πλήρεις ημέρες πριν από τη δικάσιμο, σε τρεις
πών συστατικών που τυχόν υπάρχουν σε κάθε ιδιοκτησία
(3) ημερήσιες εφημερίδες που εκδίδονται στην Αθήνα
και γ) τήρηση των διαδικασιών για την περιβαλλοντική
ή σε δύο που εκδίδονται στην Αθήνα και σε μία (1) που
αδειοδότηση του έργου ή της δραστηριότητας σύμφωνα
εκδίδεται στη Θεσσαλονίκη, όταν η απαλλοτριούμενη
με τις διατάξεις του ν. 4014/2011 (Α΄209) και των κατ’
έκταση ή το μεγαλύτερο τμήμα αυτής βρίσκεται στα όρια
εξουσιοδότηση αυτού εκδιδόμενων κανονιστικών πρά-
αρμοδιότητας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακε-
ξεων, όπως ισχύουν κάθε φορά, εφόσον το έργο για το
δονίας Θράκης, καθώς και σε μία (1) εφημερίδα που εκ-
οποίο θα κηρυχθεί απαλλοτρίωση περιλαμβάνεται με-
δίδεται στην πρωτεύουσα του νομού στην περιφέρεια
ταξύ των αναφερομένων στις διατάξεις αυτές. Η τήρηση του οποίου βρίσκεται η απαλλοτριούμενη έκταση ή το
των διαδικασιών αυτών μπορεί να παραλείπεται όταν η μεγαλύτερο μέρος αυτής. Εάν η συζήτηση αναβληθεί
συγκεκριμένη θέση του έργου έχει ήδη ειδικά προβλε- για σοβαρό λόγο κατά την παράγραφο 6, δεν απαιτεί-
φθεί σε κείμενο ευρύτερου χωροταξικού ή πολεοδομι- ται η επανάληψη της ανωτέρω διαδικασίας, εκτός αν ο
κού σχεδιασμού. Σε επείγουσες περιπτώσεις, οι οποίες λόγος της αναβολής συνίσταται στην πλημμελή, ατελή
αιτιολογούνται επαρκώς από τον φορέα εκτέλεσης του ή εκπρόθεσμη πραγματοποίηση των παραπάνω δημο-
έργου, η απαλλοτρίωση μπορεί να κηρύσσεται με απλό σιεύσεων.».
διάγραμμα οριζοντιογραφίας, κλίμακας ανάλογης προς
την πυκνότητα των ακινήτων, επί του οποίου δέον να Άρθρο 172
εμφαίνεται, ευκρινώς και με σχετική ακρίβεια, το όριο Το άρθρο 24 του ν. 2882/01 αντικαθίσταται ως εξής:
της απαλλοτρίωσης και να έχει υπολογισθεί το συνολικό
εμβαδό της απαλλοτριούμενης έκτασης. Στην περίπτω- «Άρθρο 24
ση αυτή, το κτηματολογικό διάγραμμα και ο πίνακας ιδι- 1. Η προσωρινά καθορισμένη αποζημίωση αποδίδε-
οκτησιών πρέπει να συντάσσονται και εγκρίνονται από ται ελεύθερα σε ποσοστό 70%. Το υπόλοιπο μπορεί να
την αρμόδια Υπηρεσία που πρότεινε την κήρυξη της αποδοθεί ύστερα από προσκόμιση ισόποσης εγγυητικής
απαλλοτρίωσης, εντός εννέα (9) μηνών από την κήρυ- επιστολής πιστωτικού ιδρύματος της ημεδαπής ή της
αλλοδαπής που λειτουργεί νόμιμα στην Ελλάδα, χωρίς 173, καταργούνται οι διατάξεις που αντιτίθενται στις
καμία άλλη διατύπωση. Ο δικαιούχος της αποζημίωσης διατάξεις των Κεφαλαίων Α΄ έως και Ε ΄του παρόντος.
μπορεί να ζητήσει από το δικαστήριο προσωρινού καθο- 3. Με απόφαση του αρμόδιου ανά πεδίο εποπτείας
ρισμού ή αναγνώρισης των δικαιούχων, τη μείωση ή την υπουργού, καταργούνται οι διατάξεις της κείμενης νο-
αντικατάσταση της εγγυητικής επιστολής με άλλο είδος μοθεσίας που αντίκεινται στα Κεφάλαια Α΄ έως και Ε΄, αν
εγγύησης και στην περίπτωση αυτή ορίζεται το μέγεθος παρέλθουν άπρακτες οι προθεσμίες του άρθρου 173.
και ο τρόπος εγγυοδοσίας. Οι διατάξεις του παρόντος 4. Μέχρι την έκδοση του προεδρικού διατάγματος της
εφαρμόζονται αναλογικά και για τις καταβαλλόμενες παραγράφου 4 του άρθρου 130 ως εποπτεύουσες αρχές
δικηγορικές αμοιβές των πληρεξούσιων Δικηγόρων. νοούνται όλες οι αρχές που κατά τις κείμενες διατάξεις
2. Κατά το μέρος που επήλθε η περίπτωση για την ασκούν εποπτεία.
οποία δόθηκε η εγγύηση, αυτή καταπίπτει υπέρ εκείνου 5. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας ορίζεται η
προς χάρη του οποίου δόθηκε, αλλιώς αποδίδεται, μετά έναρξη λειτουργίας του ΠΣ-ΑΔ και κάθε σχετικό θέμα για
τον οριστικό προσδιορισμό της αποζημίωσης σε εκείνον την εφαρμογή των διατάξεων των Κεφαλαίων Α΄ έως και
που την έδωσε ή παύει να ισχύει εφεξής. Κάθε διαφορά Ε΄ του παρόντος.
σχετική με την κατάπτωση ή την απόδοση εγγύησης λύ- 6. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργούνται
εται οριστικά από το δικαστήριο της παρ. 2 του άρθρου οι περιπτώσεις α΄, β΄ της παρ. 1, η περίπτωση δ΄ της πα-
26 του ν. 2882/2001 κατά τη διαδικασία των άρθρων 683 ραγράφου 2 και περίπτωση δ΄ της παραγράφου 3 του
επ. του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.». άρθρου 50 του π.δ. 147/2017 (Α΄ 192).
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ΄ Άρθρο 175

ΕΦΑΡΜΟΣΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΤΕΛΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ Έναρξη ισχύος
Η ισχύς του παρόντος Τμήματος αρχίζει από τη δημο-
Άρθρο 173
σίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός αν
Προθεσμίες έκδοσης δευτερογενούς νομοθεσίας
άλλως ορίζεται σε επιμέρους διατάξεις.
1. Το προεδρικό διάταγμα της παραγράφου 4 του άρ-
θρου 130 εκδίδεται εντός είκοσι τεσσάρων (24) μηνών ΤΜΗΜΑ Γ΄
από την έναρξη ισχύος του παρόντος. ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ,
2. Η απόφαση της παραγράφου 5 του άρθρου 137 ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ
εκδίδεται εντός δεκαοκτώ (18) μηνών από την έναρξη ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
ισχύος του παρόντος.
3. Η απόφαση της παραγράφου 8 του άρθρου 139 εκ- Άρθρο 176
δίδεται εντός δώδεκα (12) μηνών από την έναρξη ισχύος Τροποποιήσεις Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας
του παρόντος. για την κατάταξη των πιστωτών
4. Η απόφαση της παραγράφου 8 του άρθρου 140 εκ- 1. Μετά το άρθρο 977 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομί-
δίδεται εντός δώδεκα (12) μηνών από την έναρξη ισχύος ας προστίθεται νέο άρθρο 977A με τίτλο «Σειρά κατάτα-
του παρόντος. ξης υπερπρονομιούχων, προνομιούχων και μη», ως εξής:
5. Η απόφαση της παραγράφου 6 του άρθρου 144
εκδίδεται εντός δεκαοκτώ (18) μηνών από την έναρξη «Άρθρο 977Α
ισχύος του παρόντος. Σειρά κατάταξης υπερπρονομιούχων,
6. Η απόφαση της παραγράφου 5 του άρθρου 147 προνομιούχων και μη
εκδίδεται εντός είκοσι τεσσάρων (24) μηνών από την 1. Αν μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος άρθρου
έναρξη ισχύος του παρόντος. γεννηθούν εξ ολοκλήρου απαιτήσεις και συσταθεί για
7. Η απόφαση της παραγράφου 8 του άρθρου 148 εκ- την εξασφάλισή τους ενέχυρο επί μη βεβαρημένου κατά
δίδεται εντός δώδεκα (12) μηνών από την έναρξη ισχύος την ανωτέρω ημερομηνία πράγματος, αυτές κατατάσ-
του παρόντος. σονται, με την επιφύλαξη της παραγράφου 2 και αφού
8. Η απόφαση της παραγράφου 1 του άρθρου 149 εκ- αφαιρεθούν τα έξοδα της εκτέλεσης, με την εξής σειρά:
δίδεται εντός δώδεκα (12) μηνών από την έναρξη ισχύος α) απαιτήσεις του άρθρου 976 αριθμ. 1 και 2
του παρόντος. β) απαιτήσεις του άρθρου 975 και απαιτήσεις του άρ-
9. Η απόφαση της παραγράφου 8 του άρθρου 150 θρου 976 αριθμ. 3
εκδίδεται εντός είκοσι τεσσάρων (24) μηνών από την γ) μη προνομιούχες απαιτήσεις.
έναρξη ισχύος του παρόντος. 2. Απαιτήσεις οι οποίες προέκυψαν πριν από την
ημερομηνία ορισμού του πρώτου πλειστηριασμού και
Άρθρο 174 αφορούν μη καταβληθέντες μισθούς έως έξι (6) μηνών
Μεταβατικές και τελικές διατάξεις από παροχή εξαρτημένης εργασίας και έως του ποσού
1. Οι διατάξεις των Κεφαλαίων Α΄ έως και Ε΄ δεν εφαρ- το οποίο ισούται ανά μήνα οφειλόμενου μισθού και ανά
μόζονται εφόσον η εντολή ελέγχου έχει εκδοθεί πριν από εργαζόμενο με το νόμιμο κατώτατο μισθό υπαλλήλου
την έναρξη ισχύος τους. άνω των είκοσι πέντε (25) ετών επί 275% ικανοποιούνται
2. Mε την έκδοση της δευτερογενούς νομοθεσίας και προνομιακά πριν από κάθε άλλη απαίτηση (υπερ-προνό-
των υπουργικών αποφάσεων, σύμφωνα με το άρθρο μιο) και μετά την αφαίρεση των εξόδων της εκτέλεσης.
3. Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων βεβαρημέ- Άρθρο 177

νων πραγμάτων, οι απαιτήσεις της παραγράφου 2 του Τροποποίηση του Πτωχευτικού Κώδικα
παρόντος, εφόσον έχουν αναγγελθεί, ικανοποιούνται (ν. 3588/2007, Α΄153) για τη συρροή
από το ποσό των πλειστηριασμάτων που πρέπει να υπερπρονομιούχων, προνομιούχων και μη
διανεμηθούν στους πιστωτές ως εξής: α) συμμέτρως, 1. Μετά το άρθρο 156 του του Πτωχευτικού Κώδικα
εφόσον οι πλειστηριασμοί διενεργήθηκαν ταυτοχρόνως (ν. 3588/2007, Α΄153) προστίθεται νέο άρθρο 156A με
ή β) κατά τη σειρά διενέργειας των πλειστηριασμών και τίτλο «Συρροή υπερπρονομιούχων, προνομιούχων και
έως την ολοσχερή εξόφλησή τους, εφόσον οι πλειστη- μη», ως εξής:
ριασμοί διενεργήθηκαν διαδοχικώς. Στην περίπτωση
β΄ του προηγούμενου εδαφίου, οι ειδικοί προνομιούχοι «Άρθρο 156Α
πιστωτές σε βάρος των οποίων ικανοποιήθηκαν εν όλω Συρροή υπερπρονομιούχων, προνομιούχων και μη
ή εν μέρει οι απαιτήσεις αυτές, υποκαθίστανται για το 1. Αν μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος άρθρου
επιπλέον της αναλογίας τους στο πλειστηρίασμα από γεννηθούν εξ ολοκλήρου απαιτήσεις και συσταθεί για
τον πλειστηριασμό των υπόλοιπων πραγμάτων. την εξασφάλισή τους ενέχυρο ή υποθήκη επί μη βεβαρη-
4. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 2 του παρόντος, μένου κατά την ανωτέρω ημερομηνία πράγματος, αυτές
αν υπάρχουν περισσότερες απαιτήσεις από αυτές που κατατάσσονται, με την επιφύλαξη της παραγράφου 2 και
αναφέρονται στα άρθρα 975 ή 976, η απαίτηση της προ- μετά την αφαίρεση των δικαστικών εξόδων, των εξόδων
ηγούμενης τάξης προτιμάται από την απαίτηση της επό- της διοίκησης της πτωχευτικής περιουσίας, στα οποία
μενης τάξης και αν είναι της ίδιας τάξης ικανοποιούνται περιλαμβάνεται και η προσωρινή και οριστική αντιμισθία
συμμέτρως. Αν συντρέχουν περισσότερες απαιτήσεις του διαχειριστή αφερεγγυότητας και των τυχόν ομαδι-
από εκείνες που αναφέρονται στο άρθρο 976 αριθμ. 2, κών πιστωμάτων, με την εξής σειρά:
ακολουθείται η κατά το ουσιαστικό δίκαιο σειρά. α) απαιτήσεις της περίπτωσης α΄ του άρθρου 154,
5. Μετά την ικανοποίηση των απαιτήσεων που έχουν β) απαιτήσεις των περιπτώσεων α΄ και β΄ της παρα-
προνόμιο, σύμφωνα με τις προηγούμενες παραγράφους, γράφου 1 του άρθρου 155,
οι μη προνομιούχοι πιστωτές ικανοποιούνται συμμέτρως γ) λοιπές απαιτήσεις του άρθρου 154 και της περίπτω-
από το υπόλοιπο του ποσού του πλειστηριάσματος που σης γ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 155,
πρέπει να διανεμηθεί στους πιστωτές.» δ) μη προνομιούχες απαιτήσεις.
2. Η παράγραφος 1 του άρθρου 1007 του Κώδικα Πο- 2. Απαιτήσεις οι οποίες προέκυψαν πριν από την ημε-
λιτικής Δικονομίας τροποποιείται ως εξής: ρομηνία κήρυξης της πτώχευσης και αφορούν μη κατα-
«1. Για την κατάταξη των δανειστών εφαρμόζονται τα βληθέντες μισθούς έως έξι (6) μηνών από παροχή εξαρ-
άρθρα 975 έως 978, εκτός από την διάταξη του άρθρου τημένης εργασίας και έως του ποσού το οποίο ισούται
976 αρ. 3. Τη θέση των απαιτήσεων του άρθρου 976 αρ. ανά μήνα οφειλόμενου μισθού και ανά εργαζόμενο με το
2 και της παραγράφου 1 του άρθρου 977Α, παίρνουν οι νόμιμο κατώτατο μισθό υπαλλήλου άνω των είκοσι πέντε
ενυπόθηκες απαιτήσεις. Η απαίτηση υπέρ της οποίας έχει (25) ετών επί 275% ικανοποιούνται προνομιακά πριν από
εγγραφεί προσημείωση κατατάσσεται τυχαίως.» κάθε άλλη απαίτηση (υπερ-προνόμιο) και μετά την αφαί-
3. Το άρθρο 1018 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας ρεση των δικαστικών εξόδων, των εξόδων της διοίκησης
τροποποιείται ως εξής: της πτωχευτικής περιουσίας, στα οποία περιλαμβάνεται
«Σε περίπτωση που ο πλειστηριασμός ακυρώθηκε και η προσωρινή και οριστική αντιμισθία του διαχειριστή
και διενεργηθεί νέος, η απαίτηση του υπερθεματιστή αφερεγγυότητας και των τυχόν ομαδικών πιστωμάτων.
του πλειστηριασμού που ακυρώθηκε να αναλάβει το 3. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 2 του παρόντος
πλειστηρίασμα που διανεμήθηκε κατατάσσεται μετά τα άρθρου, αν υπάρχουν περισσότερες απαιτήσεις από αυ-
έξοδα της εκτέλεσης του νέου πλειστηριασμού και πριν τές που αναφέρονται στα άρθρα 154 ή 155, η απαίτηση
από τις απαιτήσεις των άρθρων 975, 976, 977Α, 1007, της προηγούμενης τάξης προτιμάται από την απαίτηση
1012 παράγραφος 3 και 1015 παράγραφος 3. Για να ικα- της επόμενης τάξης και αν είναι της ίδιας τάξης ικανοποι-
νοποιηθεί αυτή η απαίτηση, ο υπερθεματιστής μπορεί ούνται συμμέτρως. Αν συντρέχουν περισσότερες απαι-
να επισπεύσει πλειστηριασμό με βάση την απόφαση που τήσεις από εκείνες που αναφέρονται στην περίπτωση
ακύρωσε την εκτέλεση και πιστοποίηση του υπαλλήλου β΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 155, ακολουθείται η
του πλειστηριασμού ότι το πλειστηρίασμα έχει καταβλη- κατά το ουσιαστικό δίκαιο σειρά.
θεί και διανεμηθεί.» 4. Μετά την ικανοποίηση των απαιτήσεων που έχουν
4. Η παράγραφος 3 του άρθρου 1030 του Κώδικα Πο- προνόμιο, σύμφωνα με τις προηγούμενες παραγράφους,
λιτικής Δικονομίας τροποποιείται ως εξής: ικανοποιούνται οι μη προνομιούχοι πιστωτές συμμέτρως
«3. Αν υπάρχουν και άλλοι δανειστές, αναγγέλλονται με από το υπόλοιπο του προϊόντος της πτωχευτικής εκποί-
έγγραφη δήλωση που επιδίδεται στο διαχειριστή και σε ησης που πρέπει να διανεμηθεί στους πιστωτές.
εκείνον κατά του οποίου έγινε η εκτέλεση. Ο διαχειριστής 5. Με σκοπό την κατά το δυνατό ταχύτερη ικανοποίηση
κάθε τρίμηνο συντάσσει πίνακα διανομής. Η κατάταξη των απαιτήσεων της παραγράφου 2 του παρόντος, ο δια-
των δανειστών γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις των χειριστής αφερεγγυότητας οφείλει, πριν από την εκποίη-
άρθρων 975, 977 παράγραφοι 2 και 3, 977Α και 1024 ση των βεβαρημένων πραγμάτων, να προβαίνει αμελλητί
παράγραφος 2. Για την κατάταξη των απαιτήσεων του σε κάθε πρόσφορη ενέργεια, όπως ιδίως στην καταβολή
άρθρου 975, αντί της ημέρας του πλειστηριασμού λαμ- χρημάτων και τη διανομή χρημάτων από την εκποίηση
βάνεται υπόψη η ημέρα που άρχισε η διαχείριση.» μη βεβαρημένων κινητών ή ακινήτων πραγμάτων.
6. Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων βεβαρημέ- νει συνήθως σε κράτος-μέλος διαφορετικό από εκείνο
νων πραγμάτων, οι απαιτήσεις της παραγράφου 2 του οποιουδήποτε άλλου μέρους κατά την ημερομηνία στην
παρόντος, εφόσον έχουν επαληθευτεί στα χρέη της πτώ- οποία:
χευσης, ικανοποιούνται ως εξής: α) συμμέτρως, εφόσον α) τα μέρη συμφωνούν να προσφύγουν σε διαδικασία
οι εκποιήσεις διενεργήθηκαν ταυτοχρόνως ή β) κατά τη διαμεσολάβησης, αφότου ανέκυψε η διαφορά,
σειρά πραγματοποίησης των εκποιήσεων και έως την β) έχει διαταχθεί η διαμεσολάβηση από δικαστήριο
ολοσχερή εξόφλησή τους, εφόσον οι εκποιήσεις πραγ- κράτους-μέλους,
ματοποιήθηκαν διαδοχικώς. Στην περίπτωση β΄ του προ- γ) κατατίθεται ένδικο βοήθημα, για το παραδεκτό της
ηγούμενου εδαφίου, οι ειδικοί προνομιούχοι πιστωτές σε συζήτησης του οποίου υφίσταται υποχρέωση διαμεσο-
βάρος των οποίων ικανοποιήθηκαν εν όλω ή εν μέρει οι λάβησης δυνάμει του εθνικού δικαίου ή
απαιτήσεις αυτές, υποκαθίστανται για το επιπλέον της δ) κληθούν τα μέρη από αρμόδιο δικαστήριο.
αναλογίας τους στο προϊόν εκποίησης των υπόλοιπων Για τους σκοπούς του παρόντος Κεφαλαίου, ως διασυ-
πραγμάτων.». νοριακή διαφορά νοείται και εκείνη για την οποία αρχί-
ζουν δικαστικές διαδικασίες ή διαιτησία ύστερα από δι-
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
αμεσολάβηση μεταξύ των μερών σε κράτος-μέλος άλλο
ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΜΕ ΤΟ ΘΕΣΜΟ
από εκείνο της μόνιμης κατοικίας ή συνήθους διαμονής
ΤΗΣ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΣΗΣ
των μερών, κατά την ημερομηνία που προβλέπεται στις
ΥΠΟΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ περιπτώσεις α΄, β΄ ή γ΄ της παρούσας παραγράφου.

Σκοπός Υπαγόμενες διαφορές
Το Κεφάλαιο αυτό έχει σκοπό τη ρύθμιση του θεσμού Στη διαδικασία της διαμεσολάβησης, εκτός από τις
της διαμεσολάβησης σε αστικές και εμπορικές υποθέ- διαφορές που αναφέρονται στο άρθρο 182 του παρό-
σεις, καθώς και την περαιτέρω εναρμόνιση της Ελληνικής ντος, μπορούν να υπαχθούν και οι αστικές και εμπορικές
Νομοθεσίας προς τις διατάξεις της Οδηγίας 2008/52/ διαφορές ιδιωτικού δικαίου, υφιστάμενες ή μέλλουσες,
ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου μετά από έγγραφη συμφωνία των μερών, αν αυτά έχουν
της 21ης Μαΐου 2008 για θέματα διαμεσολάβησης σε την εξουσία να διαθέτουν το αντικείμενο της διαφοράς,
αστικές και εμπορικές υποθέσεις ως και σε υποθέσεις σύμφωνα με τις διατάξεις του ουσιαστικού δικαίου. Η
διασυνοριακών διαφορών. συμφωνία υπαγωγής της διαφοράς στη διαμεσολάβηση
Οι διατάξεις του παρόντος Κεφαλαίου δεν εφαρμόζο- πρέπει να περιληφθεί στα πρακτικά του δικαστηρίου
νται στη δικαστική μεσολάβηση, όπως αυτή ρυθμίζεται στην περίπτωση της παραγράφου 2 του άρθρου 181 του
στον Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. παρόντος. Η συμφωνία των μερών για υπαγωγή της δια-
φοράς τους στη διαδικασία της διαμεσολάβησης πρέπει
Άρθρο 179 να περιγράφει το αντικείμενο αυτής και διέπεται από τις
Ορισμοί διατάξεις του ουσιαστικού δικαίου για τις συμβάσεις.
Για τους σκοπούς του παρόντος Κεφαλαίου ισχύουν
οι ακόλουθοι ορισμοί: Άρθρο 181
1. Ως ιδιωτική διαφορά καλείται η αμφισβήτηση για Προσφυγή στη διαμεσολάβηση
την ύπαρξη, την έκταση, το περιεχόμενο ή τα υποκείμε- 1. Προσφυγή στη διαμεσολάβηση χωρεί:
να ιδιωτικού δικαιώματος και ως ιδιωτικά δικαιώματα α) αν τα μέρη συμφωνήσουν να προσφύγουν στη δι-
θεωρούνται όσα αναγνωρίζονται από το ιδιωτικό δίκαιο. αδικασία της διαμεσολάβησης και πληρούνται οι προϋ-
2. Ως διαμεσολάβηση νοείται μια διαρθρωμένη διαδι- ποθέσεις των άρθρων 179 και 180,
κασία ανεξαρτήτως ονομασίας και με βασικά χαρακτηρι- β) αν τα μέρη κληθούν να προσφύγουν στη διαμεσο-
στικά την εμπιστευτικότητα, την ιδιωτική αυτονομία, την λάβηση και συναινούν σε αυτή, σύμφωνα με την παρά-
ουδετερότητα και αμεροληψία του διαμεσολαβητή, στην γραφο 2 του παρόντος άρθρου,
οποία δύο ή περισσότερα μέρη επιχειρούν εκουσίως με γ) αν η υπαγωγή συγκεκριμένης διαφοράς στη δια-
καλόπιστη συμπεριφορά και συναλλακτική ευθύτητα να μεσολάβηση διαταχθεί από δικαστική αρχή άλλου κρά-
επιλύσουν με συμφωνία μία διαφορά τους με τη βοήθεια τους- μέλους και η σχετική υπαγωγή δεν προσβάλλει τα
διαμεσολαβητή. χρηστά ήθη και την ελληνική δημόσια τάξη,
3. Ως διαμεσολαβητής νοείται τρίτο πρόσωπο σε σχέ- δ) αν η υπαγωγή της διαφοράς στη διαδικασία της
ση με τους διαδίκους και τη διαφορά, που αναλαμβάνει διαμεσολάβησης επιβάλλεται από το νόμο.
να διαμεσολαβήσει με κατάλληλο, αποτελεσματικό και 2. Το Δικαστήριο ενώπιον του οποίου εκκρεμεί ιδιω-
αμερόληπτο τρόπο, διευκολύνοντας τα συμμετέχοντα τική διαφορά που είναι δυνατόν να υπαχθεί στη διαδι-
μέρη να βρουν μια κοινά αποδεκτή λύση της διαφοράς κασία της διαμεσολάβησης σύμφωνα με τις προϋποθέ-
τους. Ο διαμεσολαβητής πρέπει να είναι νόμιμα διαπι- σεις του άρθρου 180, μπορεί, σε κάθε στάση της δίκης,
στευμένος στην Ελλάδα ή σε άλλο κράτος-μέλος της ανάλογα με την περίπτωση και λαμβάνοντας υπόψη,
Ευρωπαϊκής Ένωσης. κατά την ελεύθερη κρίση του, όλες τις περιστάσεις της
4. Ως διασυνοριακή διαφορά νοείται εκείνη στην οποία κρινόμενης υπόθεσης, να καλεί τα μέρη να προσφύγουν
τουλάχιστον ένα από τα μέρη κατοικεί μονίμως ή διαμέ- στη διαδικασία της διαμεσολάβησης για να επιλύσουν
τη διαφορά. Εφόσον τα μέρη συμφωνούν, η σχετική στ) Οι διαφορές που δημιουργούνται από την προ-
έγγραφη συμφωνία συμπεριλαμβάνεται στα πρακτικά σβολή εμπορικών σημάτων, διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας,
του Δικαστηρίου. Στην περίπτωση αυτή το Δικαστήριο βιομηχανικών σχεδίων ή υποδειγμάτων.
αναβάλλει υποχρεωτικά τη συζήτηση της υπόθεσης σε ζ) Οι διαφορές από χρηματιστηριακές συμβάσεις.
δικάσιμο μετά την πάροδο τριμήνου και όχι πέραν του 2.Α. Εξαιρούνται από την υποχρεωτική υπαγωγή σε
εξαμήνου, μη συνυπολογιζόμενου του χρονικού δια- διαμεσολάβηση της αμέσως προηγούμενης παραγρά-
στήματος των δικαστικών διακοπών. Εφόσον τα διάδικα φου 1Α:
μέρη ή ένα εξ αυτών παρίστανται ενώπιον του Δικαστη- α) η κύρια παρέμβαση που ασκείται σε συνάφεια με
ρίου διά πληρεξουσίου δικηγόρου, η πληρεξουσιότητα το αντικείμενο των διαφορών αυτών,
αυτή καλύπτει και τη συμφωνία περί υπαγωγής της δια- β) οι διαφορές στις οποίες διάδικο μέρος είναι το Δη-
φοράς στη διαμεσολάβηση. μόσιο ή Ο.Τ.Α. ή Ν.Π.Δ.Δ.,
3. Η υπαγωγή μιας διαφοράς ιδιωτικού δικαίου στη γ) οι διάδικοι που δικαιούνται νομικής βοήθειας κατά
διαδικασία της διαμεσολάβησης δεν αποκλείει τη λήψη το ν. 3226/2004, όπως ισχύει, ή στους οποίους παρέχεται
ασφαλιστικών μέτρων για αυτήν, σύμφωνα με τις διατά- το ευεργέτημα της πενίας κατά τα άρθρα 194 και 195 του
ξεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας,
4. Ο Εισαγγελέας Πρωτοδικών, στα πλαίσια της άσκη- δ) οι δίκες οι σχετικές με την εκτέλεση,
σης των καθηκόντων του σύμφωνα με την περίπτωση ε) η ανακοπή των άρθρων 632 και 633 παρ. 2 ΚΠολΔ,
α΄ της παρ. 4 του άρθρου 25 του ν. 1756/1988 (Α΄ 35), στ) κάθε άλλη περίπτωση στην οποία δεν προβλέπε-
δικαιούται να συστήνει σε όσους φιλονικούν, να προσπα- ται αναστολή εκτέλεσης κατά τις κείμενες διατάξεις του
θήσουν να επιλύσουν τη διαφορά τους διά του θεσμού νόμου,
της διαμεσολάβησης, όπου αυτό είναι δυνατόν. ζ) οι διαφορές του ν. 3869/2010,
Άρθρο 182 η) οι διαταγές πληρωμής,
Υποχρεωτικότητα Β. Δικαιώματα ή αξιώσεις των μερών της εν γένει δια-
φοράς, που δεν περιλαμβάνονται στις προαναφερόμενες
Η υποχρεωτική υπαγωγή ιδιωτικών διαφορών στη δι- περιπτώσεις, δεν υπάγονται στην, επί ποινή απαραδέ-
αδικασία της διαμεσολάβησης, καθώς και η υποχρέωση κτου της συζήτησης του ενδίκου βοηθήματος, διαδικα-
ενημέρωσης από τον πληρεξούσιο δικηγόρο για αυτές, σία της διαμεσολάβησης.
ρυθμίζεται ως εξής:
Άμα το ανεπιτυχές πέρας της διαδικασίας διαμεσολά-
1. Διαφορές που υπάγονται υποχρεωτικά στη διαδι-
βησης και της σύνταξης του σχετικού πρακτικού, κάθε
κασία διαμεσολάβησης.
μέρος της διαφοράς προσκομίζει αυτό στο δικαστήριο,
Επί ποινή απαραδέκτου της συζήτησης του ενδίκου
επί ποινή απαραδέκτου της συζήτησης. Το ίδιο δικαίω-
βοηθήματος, οι παρακάτω ιδιωτικές διαφορές υπάγονται
μα έχει κάθε μέρος της διαφοράς για κάθε κεφάλαιο των
στη διαδικασία της διαμεσολάβησης:
απαιτήσεών του το οποίο δεν συζητήθηκε στη διαδικασία
α) Οι διαφορές ανάμεσα στους ιδιοκτήτες ορόφων
της διαμεσολάβησης από υπαιτιότητα του άλλου μέρους,
ή διαμερισμάτων από τη σχέση οροφοκτησίας, οι δια-
φορές από τη λειτουργία απλής και σύνθετης κάθετης καίτοι αυτό υπαγόταν υποχρεωτικά στη διαδικασία της
ιδιοκτησίας, οι διαφορές αφενός ανάμεσα στους διαχει- διαμεσολάβησης ανεξαρτήτως του αποτελέσματος αυτής.
ριστές ιδιοκτησίας κατ’ ορόφους και κάθετης ιδιοκτησίας Αν το ένα μέρος της διαφοράς δεν προσέρχεται στη διαδι-
και αφετέρου στους ιδιοκτήτες ορόφων, διαμερισμάτων κασία της διαμεσολάβησης, παρότι έχει κληθεί προς τούτο
και κάθετων ιδιοκτησιών, καθώς επίσης και διαφορές με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο ή τηλεομοιοτυπία (φαξ) ή
που εμπίπτουν στο ρυθμιστικό πεδίο των άρθρων 1003 συστημένη επιστολή, ο διαμεσολαβητής συντάσσει πρα-
έως 1031 του ΑΚ. κτικό και το άλλο μέρος προσκομίζει αυτό στο Δικαστήριο
β) Οι διαφορές που αφορούν απαιτήσεις αποζημίω- κατά τη συζήτηση της αγωγής ή άλλου ένδικου βοηθή-
σης οποιασδήποτε μορφής για ζημίες από αυτοκίνητο, ματος. Στην τελευταία περίπτωση, με την απόφαση του
ανάμεσα στους δικαιούχους ή τους διαδόχους τους και Δικαστηρίου που επιλαμβάνεται της διαφοράς, δύναται
εκείνους που έχουν υποχρέωση για αποζημίωση ή τους να επιβληθεί στο διάδικο μέρος που δεν προσήλθε στη
διαδόχους τους, όπως και απαιτήσεις από σύμβαση διαδικασία της διαμεσολάβησης, αν και κλήθηκε προς
ασφάλισης αυτοκινήτου, ανάμεσα στις ασφαλιστικές τούτο, όπως ανωτέρω, χρηματική ποινή, η οποία δεν μπο-
εταιρείες και τους ασφαλισμένους ή τους διαδόχους ρεί να είναι κατώτερη από εκατόν είκοσι (120) ευρώ και
τους, εκτός αν από το ζημιογόνο συμβάν επήλθε θάνα- μεγαλύτερη από τριακόσια (300) ευρώ, συνεκτιμωμένης
τος ή σωματική βλάβη. της εν γένει συμπεριφοράς του στη μη προσέλευση στη
γ) Οι διαφορές από αμοιβές του άρθρου 622Α του διαδικασία της διαμεσολάβησης και επιπλέον χρηματική
ΚΠολΔ. ποινή μέχρι ποσοστού 0,2% επί του αντικειμένου της δι-
δ) Οι οικογενειακές διαφορές, εκτός από αυτές της αφοράς ανάλογα με την έκταση της ήττας αυτού. Οι χρη-
παραγράφου 1 περιπτώσεις α΄, β΄ και γ΄ και της παρα- ματικές ποινές του προηγούμενου εδαφίου περιέρχονται
γράφου 2 του άρθρου 592 ΚΠολΔ. στο ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. στο οποίο κοινοποιείται με επιμέλεια του
ε) Οι διαφορές που αφορούν σε απαιτήσεις αποζημί- γραμματέα του Δικαστηρίου αντίγραφο της απόφασης.
ωσης ασθενών ή των οικείων τους σε βάρος ιατρών, οι Γ. Για τη διαδικασία προσφυγής στη διαμεσολάβηση
οποίες ανακύπτουν κατά την άσκηση της επαγγελματι- εφαρμόζονται οι ρυθμίσεις της παραγράφου 4 του πα-
κής δραστηριότητας των τελευταίων. ρόντος άρθρου.
3. Υποχρέωση ενημέρωσης από τον δικηγόρο. Η διαδικασία της τηλεδιάσκεψης μπορεί να πραγμα-
Πριν από την προσφυγή στο δικαστήριο, ο πληρεξού- τοποιηθεί και μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας, η οποία
σιος δικηγόρος οφείλει να ενημερώσει τον εντολέα του εγκρίνεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας
εγγράφως, για τη δυνατότητα απόπειρας διαμεσολαβη- και Ανάπτυξης, Οικονομικών και Δικαιοσύνης, Διαφά-
τικής διευθέτησης της διαφοράς, εφόσον πληρούνται οι νειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και ρυθμίζει κάθε
προϋποθέσεις προσφυγής σε διαμεσολάβηση, καθώς αναγκαία τεχνική, διοικητική ή άλλη λεπτομέρεια.
και για την τυχόν υποχρεωτική υπαγωγή της διαφοράς Γ. Αν κατά την αρχική συνεδρία της διαμεσολάβησης
ή μέρους αυτής στη διαδικασία της διαμεσολάβησης επί τα μέρη της διαφοράς δεν συμφωνήσουν να προχωρή-
ποινή απαραδέκτου της συζήτησης του ενδίκου βοηθή- σουν σε διαδικασία διαμεσολάβησης, τότε θεωρείται ότι
ματος. Το ενημερωτικό έγγραφο, το οποίο συντάσσεται έχει πληρωθεί η υποχρέωση του παρόντος άρθρου και
από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης μετά την συντάσσεται πρακτικό.
σύσταση και έναρξη λειτουργίας της, συμπληρώνεται 5. Η υποχρεωτική υπαγωγή στη διαδικασία της δια-
και υπογράφεται από τον εντολέα και τον πληρεξούσιο μεσολάβησης δεν εφαρμόζεται όταν η πρόσκληση για
δικηγόρο του και κατατίθεται με το εισαγωγικό δικόγρα- προσφυγή σε αυτή περιλαμβάνει πρόσωπο ή πρόσωπα
φο της αγωγής ή άλλου ένδικου βοηθήματος επί ποινή αγνώστου διαμονής.
απαράδεκτου της συζήτησής του. 6. Σε κάθε περίπτωση, η διαδικασία της διαμεσολά-
4. Διαδικασία Προσφυγής στη Διαμεσολάβηση. βησης δεν μπορεί να υπερβαίνει συνολικά τις είκοσι
Α. Για τις διαφορές της παραγράφου 1 του παρόντος τέσσερις (24) ώρες, εκτός εάν τα μέρη συμφωνήσουν
άρθρου, ο δικηγόρος του αιτούμενου δικαστική προστα- διαφορετικά.
σία υποχρεούται, ανεξάρτητα από την αξία του ένδικου 7. Αν συναφθεί συμφωνία υπαγωγής στη διαμεσολά-
αντικειμένου, να υποβάλλει σε διαμεσολαβητή από τη βηση, σύμφωνα με τις ρυθμίσεις του παρόντος νόμου,
λίστα διαπιστευμένων διαμεσολαβητών του Υπουργείου ακολουθείται η διαδικασία της παραγράφου 3 του πα-
Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, ρόντος άρθρου.
αίτημα προσφυγής στη διαδικασία της διαμεσολάβησης, Άρθρο 183
παραδίδοντάς του συμπληρωμένο ενημερωτικό έντυ- Διαδικασία διαμεσολάβησης
πο, το οποίο συντάσσεται από την Κεντρική Επιτροπή
1. Στη διαδικασία διαμεσολάβησης τα μέρη παρίστα-
Διαμεσολάβησης μετά τη σύσταση και έναρξη λειτουρ-
νται μετά του πληρεξουσίου δικηγόρου τους.
γίας της. Ο διαμεσολαβητής γνωστοποιεί στο άλλο ή
2. Ο διαμεσολαβητής ορίζεται από τα μέρη ή από
στα άλλα μέρη το κατά τα ανωτέρω αίτημα προσφυγής
τρίτο πρόσωπο της κοινής τους επιλογής. Ο διαμεσο-
στη διαδικασία της διαμεσολάβησης και συνεννοείται με
λαβητής είναι ένας (1), εκτός αν τα μέρη συμφωνήσουν
αυτά για την ημερομηνία και τον τόπο διεξαγωγής της
εγγράφως ότι οι διαμεσολαβητές θα είναι περισσότε-
συνεδρίας διαμεσολάβησης. Η γνωστοποίηση μπορεί να ροι. Αν δεν επιτευχθεί συμφωνία ως προς το πρόσωπο
γίνει εγγράφως με συστημένη επιστολή ή ηλεκτρονικά του διαμεσολαβητή και τον τόπο διεξαγωγής της δια-
ή με κάθε άλλο νόμιμο τρόπο, αρκεί να αποδεικνύεται μεσολάβησης αυτοί ορίζονται, κατά αποκλειστικότητα
το περιεχόμενό της και η ημερομηνία της. Η συνεδρία μετά από αίτηση οποιουδήποτε από τα μέρη, από την
λαμβάνει χώρα το αργότερο εντός δεκαπέντε (15) ημε- Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης του άρθρου 186,
ρών από την επομένη της γνωστοποίησης της αίτησης με αιτιολογημένη απόφασή της. Η Κεντρική Επιτροπή
του προσφεύγοντος στο άλλο ή τα άλλα μέρη, ενώ η δι- Διαμεσολάβησης λαμβάνει υπόψη της το είδος της δι-
αμεσολάβηση θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί εντός των αφοράς που άγεται προς διαμεσολάβηση, τις διατάξεις
επομένων τριάντα (30) ημερών, που εκκινούν από την του ΚΠολΔ για την κατά τόπο αρμοδιότητα , τις ειδικές
επομένη της λήξης της ανωτέρω προθεσμίας. Τα μέρη δεξιότητες του διαμεσολαβητή, όπως αυτές περιγράφο-
δύνανται να συμφωνούν παράταση της προθεσμίας των νται στην παράγραφο 4 του άρθρου 203 και τον αριθμό
τριάντα (30) ημερών για χρονικό διάστημα που δεν υπερ- των διαμεσολαβήσεων που έχει διεξάγει, όπως αυτός
βαίνει τις τριάντα (30) ημέρες. Το χρονικό διάστημα από προκύπτει σύμφωνα με το άρθρο 197.
1 έως 31 Αυγούστου δεν υπολογίζεται στις παραπάνω 3. Ο χρόνος, τόπος και λοιπές διαδικαστικές λεπτομέ-
προθεσμίες. Τα μέρη παρίστανται υποχρεωτικά, μετά ρειες της διεξαγωγής της διαμεσολάβησης καθορίζονται
των πληρεξούσιων δικηγόρων τους πλην των περιπτώ- από το διαμεσολαβητή σε συμφωνία με τα μέρη. Αν δεν
σεων των καταναλωτικών διαφορών και μικροδιαφορών. επιτευχθεί συμφωνία των μερών για τα παραπάνω, ο
Β. Αν δεν είναι δυνατή η φυσική παρουσία αμφοτέ- διαμεσολαβητής δύναται να διεξάγει τη διαμεσολάβηση
ρων των μερών και του διαμεσολαβητή στον ίδιο τόπο με τον τρόπο που κρίνει προσφορότερο, λαμβανομένων
και χρόνο, η συνεδρία της διαμεσολάβησης μπορεί να υπόψη των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών της διαφοράς.
πραγματοποιηθεί με τη διαδικασία της τηλεδιάσκεψης 4. Η διαδικασία της διαμεσολάβησης έχει εμπιστευτικό
μέσω ηλεκτρονικού υπολογιστή ή άλλου συστήματος χαρακτήρα και δεν τηρούνται πρακτικά εκτός αν τα μέρη
τηλεδιάσκεψης, στο οποίο έχει πρόσβαση το άλλο ή τα συμφωνήσουν διαφορετικά. Ο διαμεσολαβητής μπορεί,
άλλα μέρη της διαφοράς. Η διαδικασία τηλεδιάσκεψης κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του, να επικοινωνεί
μπορεί να πραγματοποιείται και μέσω γραφείου άλλου και να συναντά καθένα από τα μέρη είτε χωριστά είτε από
διαπιστευμένου διαμεσολαβητή που εδρεύει στον τόπο κοινού. Πληροφορίες που αντλεί ο διαμεσολαβητής κατά
της κατοικίας, εγκατάστασης ή έδρας του άλλου ή των τις χωριστές επικοινωνίες του με το ένα μέρος δεν κοι-
άλλων μερών της διαφοράς. νολογούνται στο άλλο μέρος χωρίς τη σύμφωνη γνώμη
του άλλου μέρους. Οι ενέργειες του διαμεσολαβητή και στ) τη συμφωνία στην οποία κατέληξαν τα μέρη κατά
των μερών για την επίτευξη συμβιβαστικής επίλυσης της τη διαμεσολάβηση ή τη διαπίστωση της αποτυχίας της
μεταξύ τους διαφοράς διέπονται από τις αρχές της καλής διαμεσολάβησης.
πίστης και ειλικρίνειας και της διαρκούς αμεροληψίας του 2. Μετά το πέρας της διαδικασίας διαμεσολάβησης, το
διαμεσολαβητή έναντι αυτών. Τα μέρη μπορούν, σε κάθε πρακτικό υπογράφεται από τον διαμεσολαβητή, τα μέρη
περίπτωση, να συμφωνήσουν ως διαδικασία διαμεσολά- και τους πληρεξουσίους δικηγόρους τους και κάθε μέρος
βησης τη διαδικασία και τους ειδικότερους κανόνες που δικαιούται να παραλάβει από ένα ισόκυρο πρακτικό, το
προβλέπουν κέντρα και οργανισμοί διαμεσολάβησης. οποίο και δύναται να καταθέσει οποτεδήποτε στη γραμ-
5. Πριν από την έναρξη της διαδικασίας όλοι οι συμ- ματεία του Μονομελούς Πρωτοδικείου του τόπου που
μετέχοντες συμφωνούν εγγράφως περί του εμπιστευτι- είναι αρμόδιο για την εκδίκαση της υπόθεσης για την
κού ή μη χαρακτήρα της διαδικασίας. Η συμφωνία αυτή οποία έλαβε χώρα η διαμεσολάβηση. Κατά την κατάθεση
διέπεται από τις διατάξεις του ουσιαστικού δικαίου. Τα υποβάλλεται παράβολο ποσού πενήντα (50) ευρώ, το
μέρη δύνανται να συμφωνήσουν ότι θα τηρήσουν εμπι- ύψος του οποίου μπορεί να αναπροσαρμόζεται με κοινή
στευτικό και το περιεχόμενο της συμφωνίας, στην οποία απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης,
ενδέχεται να καταλήξουν από τη διαδικασία της διαμε- Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Η δαπάνη για
σολάβησης, εκτός αν η κοινολόγηση του περιεχομένου το παράβολο βαρύνει τον καταθέτη, εκτός αν τα μέρη
της είναι απαραίτητη για την εκτέλεσή της ή αυτό επι- συμφωνήσουν διαφορετικά.
βάλλεται για λόγους δημόσιας τάξης. 3. Σε περίπτωση αποτυχίας της διαμεσολάβησης, το
6. Οι διαμεσολαβητές, τα μέρη, οι πληρεξούσιοι αυτών
πρακτικό μπορεί να υπογράφεται μόνο από το διαμεσο-
και όσοι συμμετείχαν με οποιονδήποτε τρόπο στη διαδι-
λαβητή, ο οποίος οφείλει να μνημονεύσει ότι τα μέρη
κασία της διαμεσολάβησης δεν εξετάζονται ως μάρτυρες
δεν κατέληξαν σε συμφωνία.
ενώπιον των Δικαστηρίων ή σε διαιτητικές διαδικασίες,
εκτός αν αυτό επιβάλλεται για λόγους δημόσιας τάξης, 4. Από την κατάθεση στη γραμματεία του Μονομελούς
για την προστασία της ανηλικότητας ή της σωματικής Πρωτοδικείου, το πρακτικό διαμεσολάβησης, εφόσον
ακεραιότητας και ψυχικής υγείας φυσικού προσώπου. περιέχει συμφωνία των μερών για ύπαρξη αξίωσης
7. Με την επιφύλαξη των αρμοδιοτήτων των ποινικών που μπορεί να εκτελεστεί αναγκαστικά, αποτελεί τίτλο
Δικαστηρίων, των Ανακριτών και των Εισαγγελέων, κα- εκτελεστό σύμφωνα με την περίπτωση γ΄ της παρ. 2 του
θώς και της αντίθετης και ρητής συμφωνίας των μερών, άρθρου 904 του ΚΠολΔ. Το απόγραφο για την εκτέλε-
οι συζητήσεις και οι προτάσεις που εκφράστηκαν από τα ση εκδίδεται, σύμφωνα με τα άρθρα 915 έως 918 του
μέρη κατά τη διαδικασία της διαμεσολάβησης, οι από- ΚΠολΔ, από τον Δικαστή του Μονομελούς Πρωτοδικεί-
ψεις του διαμεσολαβητή προς τα μέρη για την επίτευξη ου, στη γραμματεία του οποίου κατετέθη το πρακτικό
συμβιβαστικής επίλυσης της διαφοράς, η εκφρασθείσα διαμεσολάβησης, χωρίς να επιβάλλονται άλλα έξοδα
βούληση των μερών, καθώς και όποιες δηλώσεις των υπέρ του Δημοσίου στον επισπεύδοντα διάδικο.
μερών στο πλαίσιο της διαδικασίας διαμεσολάβησης, 5. Αν η συμφωνία που περιέχεται στο πρακτικό δι-
δεν μπορούν να αποτελέσουν αποδεικτικά μέσα ενώπιον αμεσολάβησης περιλαμβάνει και διατάξεις που αφο-
πολιτικού δικαστηρίου ή διαιτητικού δικαστηρίου σε ρούν δικαιοπραξίες οι οποίες υπόκεινται εκ του νόμου
περίπτωση αποτυχίας της διαδικασίας διαμεσολάβησης. σε συμβολαιογραφικό τύπο, οι διατάξεις αυτές πρέπει
Η παραπάνω απαγόρευση δεν εφαρμόζεται στις περι- να περιβληθούν το συμβολαιογραφικό τύπο. Στην πε-
πτώσεις της προηγουμένης παραγράφου. ρίπτωση αυτή εφαρμόζονται οι ρυθμίσεις που διέπουν
8. Ο διαμεσολαβητής δεν υποχρεούται να αποδεχθεί τη σύνταξη τέτοιων συμβολαιογραφικών εγγράφων και
το διορισμό του και κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τη μεταγραφή τους.
του ευθύνεται μόνο για δόλο ή βαρεία αμέλεια, ανεξαρ-
τήτως της τυχόν πειθαρχικής ή ποινικής ευθύνης του. Άρθρο 185
Αποτελέσματα της διαμεσολάβησης στην
Άρθρο 184
παραγραφή και τις αποσβεστικές προθεσμίες
Εκτελεστότητα των συμφωνιών
που προκύπτουν από τη διαμεσολάβηση Η γνωστοποίηση του αιτήματος του προσφεύγοντος
στο άλλο ή τα άλλα μέρη, σύμφωνα με τις διατάξεις του
1. Ο διαμεσολαβητής συντάσσει πρακτικό διαμεσολά-
βησης που πρέπει να περιέχει: άρθρου 182 παράγραφος 4Α του παρόντος, αναστέλλει
α) το ονοματεπώνυμο, τον αριθμό φορολογικού μη- την παραγραφή και την αποσβεστική προθεσμία άσκη-
τρώου και τον αριθμό μητρώου κοινωνικής ασφάλισης σης των αξιώσεων και δικαιωμάτων, εφόσον αυτές έχουν
του διαμεσολαβητή, αρχίσει σύμφωνα με τις διατάξεις του ουσιαστικού δικαί-
β) τον τόπο και το χρόνο της διαμεσολάβησης, ου, καθώς και τις δικονομικές προθεσμίες, καθ’ όλη τη
γ) τα πλήρη στοιχεία των μερών που προσέφυγαν στη διάρκεια της διαδικασίας της διαμεσολάβησης. Με την
διαμεσολάβηση και τα ονόματα των πληρεξούσιων δι- επιφύλαξη των διατάξεων των άρθρων 261, 262 και 263
κηγόρων τους, του ΑΚ, η παραγραφή και η αποσβεστική προθεσμία που
δ) τη συμφωνία με την οποία τα μέρη προσέφυγαν ανεστάλησαν, αρχίζουν και πάλι έξι (6) μήνες μετά τη
στη διαμεσολάβηση, σύνταξη του πρακτικού αποτυχίας της διαμεσολάβησης
ε) τα πλήρη στοιχεία τυχόν άλλων προσώπων που ή από την επίδοση δήλωσης αποχώρησης από τη διαμε-
μετείχαν με οποιονδήποτε τρόπο στη διαδικασία της σολάβηση από το ένα μέρος στο άλλο και τον διαμεσο-
διαμεσολάβησης, λαβητή ή από την με οποιοδήποτε τρόπο ολοκλήρωση
ή κατάργηση της διαμεσολάβησης. Αν η συμφωνία που αντικαθίστανται αν απολέσουν την ιδιότητα με την οποία
περιέχεται στο πρακτικό διαμεσολάβησης περιλαμβάνει διορίσθηκαν σε αυτήν.
αιρέσεις ή προθεσμίες (άρθρα 201, 202, 210 ΑΚ) ή οποια- 6. Χρέη Γραμματέα της Κεντρικής Επιτροπής Διαμε-
δήποτε άλλη προϋπόθεση ισχύος της, η παραγραφή και σολάβησης εκτελεί ένας ή περισσότεροι υπάλληλοι της
η αποσβεστική προθεσμία που ανεστάλησαν, εκκινούν Κεντρικής Υπηρεσίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Δι-
και πάλι τρεις (3) μήνες μετά την πλήρωση της αιρέσεως αφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ή των Δικαστη-
ή την παρέλευση της προθεσμίας ή της προϋπόθεσης. ρίων ή άλλης Δημόσιας Υπηρεσίας ή ΝΠΔΔ, οι οποίοι
διατίθενται με πλήρη και αποκλειστική απασχόληση από
Άρθρο 186 την Υπηρεσία τους στην Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολά-
Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης βησης. Για τη διάθεση εκδίδεται Υπουργική Απόφαση
1. Η Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης αποτελείται κατά παρέκκλιση κάθε άλλης διάταξης περί απόσπασης
από τα παρακάτω μέλη, που ορίζονται με απόφαση του ή διάθεσης και με τη σύμφωνη γνώμη του Προέδρου της
Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Κεντρικής Επιτροπής Διαμεσολάβησης.
Δικαιωμάτων, ως εξής:
α) Πέντε δικαστικούς ή εισαγγελικούς λειτουργούς Άρθρο 187
της πολιτικής και ποινικής δικαιοσύνης, εκ των οποίων Αρμοδιότητες Κεντρικής Επιτροπής
ένας με βαθμό Αρεοπαγίτη ή Αντεισαγγελέα του Αρείου Διαμεσολάβησης
Πάγου και οι λοιποί με βαθμό τουλάχιστον Προέδρου 1. Η Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης είναι αρμό-
Πρωτοδικών ή Εισαγγελέα Πρωτοδικών με εμπειρία ή δια να επιλαμβάνεται κάθε ζητήματος που αφορά την
εξειδίκευση στη διαμεσολάβηση, μετά από γνώμη του εφαρμογή του θεσμού της διαμεσολάβησης, ακόμη και
Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου. αν αυτό δεν αναφέρεται ρητά στον παρόντα νόμο.
β) Δύο καθηγητές, εν ενεργεία ή ομότιμους, ανωτάτων 2. Η Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης δύναται
εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, με εμπειρία στη διαμεσολάβη- να συστήνει, κατά την κρίση της, υποεπιτροπές για την
ση, προερχόμενους από περισσότερα του ενός εκπαιδευ- ταχεία επίλυση ζητημάτων που προκύπτουν από την
τικά ιδρύματα, τουλάχιστον δε ένας από Νομική Σχολή. εφαρμογή του παρόντος νόμου. Οι ανωτέρω υποεπι-
γ) Δύο εκπροσώπους της ολομέλειας των δικηγορικών τροπές απαρτίζονται από μέλη της Κεντρικής Επιτροπής
συλλόγων της χώρας, μετά από σύμφωνη γνώμη της εν Διαμεσολάβησης, εκτός αν στον παρόντα νόμο ορίζεται
λόγω ολομέλειας. διαφορετικά, χωρίς να υφίσταται ο περιορισμός συμμε-
δ) Τρεις εκπροσώπους του Υπουργείου Δικαιοσύνης, τοχής κάποιου μέλους σε παραπάνω από μία υποεπι-
Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων από τους τροπή. Οι υποεπιτροπές αυτές εξουσιοδοτούνται ρητά
υπηρετούντες στην Κεντρική Υπηρεσία ή στο πολιτικό από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης για την
γραφείο του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Αν- οριστική διευθέτηση των ζητημάτων που επιλαμβάνο-
θρωπίνων Δικαιωμάτων ως ειδικό επιστημονικό προσω- νται, εκτός αν ειδικότερα ορίζεται στον παρόντα νόμο
πικό ή ως ειδικοί συνεργάτες. ότι αρμόδια είναι η Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης
ε) Έναν διαμεσολαβητή εκπρόσωπο επαγγελματικών σε ολομέλεια.
φορέων της χώρας, μετά από πρόσκληση ενδιαφέροντος 3. Σε κάθε περίπτωση, η Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολά-
που αναρτάται στον ιστότοπο του Υπουργείου Δικαιοσύ- βησης συγκροτεί υποχρεωτικά τέσσερις (4) βασικές υπο-
νης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. επιτροπές, η θητεία των οποίων είναι διετής, εκτός αν άλ-
στ) Δύο διαμεσολαβητές, μετά από πρόσκληση ενδια- λως ορίζεται ειδικότερα, με τις ακόλουθες αρμοδιότητες:
φέροντος που αναρτάται στον ιστότοπο του Υπουργείου α) «Επιτροπή Μητρώου Διαμεσολαβητών», η οποία
Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. είναι αρμόδια για την τήρηση του Μητρώου των Διαμε-
2. Πρόεδρος της Κεντρικής Επιτροπής Διαμεσολάβη- σολαβητών, για κάθε σχετικό ζήτημα ή έκδοση πράξης
σης ορίζεται ο αρχαιότερος από τους δικαστικούς και που αφορά το τηρούμενο Μητρώο και για τη συγκέντρω-
εισαγγελικούς λειτουργούς. ση των ετήσιων Εκθέσεων Πεπραγμένων, σύμφωνα με
3. Για κάθε τακτικό μέλος της Κεντρικής Επιτροπής το άρθρο 192.
Διαμεσολάβησης ορίζεται και ένα αναπληρωματικό με β) «Επιτροπή Δεοντολογίας και Πειθαρχικού Ελέγχου»,
την ίδια διαδικασία. η οποία είναι αρμόδια για τη συμμόρφωση των διαμε-
4. Τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής Διαμεσολάβησης, σολαβητών με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τον
καθώς και τρίτα πρόσωπα που διορίζονται ως μέλη στην παρόντα νόμο και για την εφαρμογή του Πειθαρχικού
Επιτροπή του άρθρου 187 παράγραφος 3 περίπτωση δ’, Δικαίου και την επιβολή πειθαρχικών ποινών. Η σύνθεση
απαγορεύεται να διατηρούν ή να διατηρούσαν, τουλάχι- της υποεπιτροπής αυτής γίνεται σύμφωνα με την παρά-
στον τους τελευταίους δώδεκα (12) μήνες, οποιαδήποτε γραφο Ε.1. του άρθρου 193.
σχέση συνεργασίας με φορείς εκπαίδευσης του παρό- γ) «Επιτροπή Ελέγχου Φορέων Εκπαίδευσης», η οποία
ντος νόμου ή να συνάπτουν με αυτούς οποιαδήποτε συ- είναι αρμόδια για κάθε ζήτημα που αφορά τους Φορείς
νεργασία έξι (6) μήνες μετά την αποχώρησή τους από Κατάρτισης Διαμεσολαβητών.
την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης. δ) «Επιτροπή Εξετάσεων», η οποία είναι αρμόδια και
5. Η θητεία του Προέδρου και των μελών είναι τριε- έχει την ευθύνη για τη διεξαγωγή των γραπτών και προ-
τής και μπορεί να ανανεώνεται άπαξ. Ο Πρόεδρος και φορικών εξετάσεων και τη βαθμολόγηση των εξεταζόμε-
τα μέλη της Κεντρικής Επιτροπής Διαμεσολάβησης δεν νων προς τον σκοπό της διαπίστευσης των υποψήφιων
διαμεσολαβητών. Η Επιτροπή Εξετάσεων απαρτίζεται Άρθρο 189

από τρία (3) μέλη, τα οποία προέρχονται από την Κεντρι- Αμεροληψία - Ουδετερότητα
κή Επιτροπή Διαμεσολάβησης, με ισάριθμους αναπλη- 1. Ο διαμεσολαβητής υποχρεούται να ενεργεί έναντι
ρωτές, από τα οποία ένα, τουλάχιστον, είναι δικαστικός των μερών κατά τρόπο απαλλαγμένο από προσωπικές
λειτουργός που προεδρεύει της επιτροπής. Η Επιτροπή προτιμήσεις, πεποιθήσεις και προκαταλήψεις και να με-
Εξετάσεων δύναται, ανάλογα με τον εκάστοτε συνολικό ριμνά για την ισότιμη συμμετοχή και διευκόλυνση όλων
αριθμό των εξεταζόμενων, να ορίζει δύο (2) επιπλέον των μερών στο πλαίσιο της διαμεσολάβησης.
μέλη, χωρίς αναπληρωτές, τα οποία πρέπει να έχουν την Ο διαμεσολαβητής υποχρεούται να μην αναλαμβάνει
ιδιότητα του διαπιστευμένου διαμεσολαβητή. τη διενέργεια διαμεσολάβησης και, εάν έχει ήδη αναλά-
4. Η διαδικασία συμμετοχής των μελών και των νόμι- βει, να μην την συνεχίσει, προτού γνωστοποιήσει στα
μων αναπληρωτών τους στις παραπάνω υποεπιτροπές μέρη περιστάσεις που ενδέχεται να επηρεάσουν ή να
και ο αριθμός των μελών που τις απαρτίζουν καθορίζεται δώσουν την εντύπωση ότι επηρεάζουν την αμεροληψία
ελεύθερα από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης, του. Σε τέτοια περίπτωση ο διαμεσολαβητής επιτρέπεται
εκτός αν άλλως καθορίζεται ειδικότερα. Για τη συμμετο- να αναλάβει καθήκοντα διαμεσολάβησης ή να εξακο-
χή των ανωτέρω μελών στις υποεπιτροπές λαμβάνονται λουθεί να τα ασκεί μόνο με τη ρητή συγκατάθεση των
υπόψη, μεταξύ άλλων, ζητήματα που άπτονται της σύ- μερών και εφόσον είναι βέβαιος ότι είναι σε θέση να
γκρουσης συμφερόντων και αρμοδιοτήτων των μελών διεξαγάγει τη διαμεσολάβηση με πλήρη αμεροληψία.
αυτών με άλλες ισχύουσες διατάξεις και κανονισμούς 2. Ο διαμεσολαβητής είναι υποχρεωμένος να παραμέ-
του κύριου επαγγέλματός τους. νει ουδέτερος ως προς το αποτέλεσμα της διαμεσολά-
5. Όπου στον παρόντα νόμο αναφέρεται η Κεντρική βησης και δεν επιτρέπεται να κατευθύνει τα μέρη και να
Επιτροπή Διαμεσολάβησης, ενώ έχει συσταθεί ειδικότε- τους επιβάλλει τη λύση που ο ίδιος προκρίνει. Δύναται να
ρη υποεπιτροπή και έχει εξουσιοδοτηθεί από την πρώτη διατυπώνει την προσωπική του άποψη, η οποία δεν είναι
για τη διευθέτηση ζητημάτων του παρόντος νόμου, αρ- δεσμευτική, μόνο εφόσον όλα τα μέρη το επιθυμούν.
μόδια κρίνεται η υποεπιτροπή, εκτός αν λόγω ειδικότε-
ρης περίπτωσης αρμόδια κρίνεται η πρώτη σε ολομέλεια. Άρθρο 190
Ανεξαρτησία - Σύγκρουση συμφερόντων
ΠΡΟΣΟΝΤΑ ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΩΝ - ΚΩΔΙΚΑΣ 1. Ο διαμεσολαβητής δεν επιτρέπεται να αναλαμβά-
ΔΕΟΝΤΟΛΟΓΙΑΣ - ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ νει τη διενέργεια διαμεσολάβησης και, εάν την έχει ήδη
αναλάβει δεν επιτρέπεται να τη συνεχίσει, προτού γνω-
Άρθρο 188 στοποιήσεις τυχόν περιστάσεις που ενδέχεται να επηρε-
Προσόντα διαμεσολαβητών άσουν ή να δώσουν την εντύπωση ότι επηρεάζουν την
1. Οι διαμεσολαβητές πρέπει να είναι: α) απόφοιτοι τρι- ανεξαρτησία του.
τοβάθμιας εκπαίδευσης ή κάτοχοι ισοδύναμου πτυχίου 2. Ο διαμεσολαβητής υποχρεούται να μην αναλαμβά-
της αλλοδαπής, β) εκπαιδευμένοι από Φορέα εκπαίδευ- νει καθήκοντα και, εάν έχει ήδη αναλάβει, να μην εξα-
σης διαμεσολαβητών αναγνωρισμένο από την Κεντρική κολουθήσει να τα ασκεί, σε περίπτωση σύγκρουσης των
Επιτροπή Διαμεσολάβησης ή κάτοχοι τίτλου διαπίστευ- συμφερόντων του με τη διαμεσολάβηση.
σης από άλλο κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Σύγκρουση συμφερόντων υπάρχει, ιδίως, στις περι-
γ) διαπιστευμένοι από αυτήν και εγγεγραμμένοι στο πτώσεις:
Μητρώο Διαμεσολαβητών που τηρείται στο Υπουργείο α) προσωπικής ή επαγγελματικής σχέσης του διαμε-
Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. σολαβητή με ένα από τα μέρη ή τους δικηγόρους τους
Αν απόφοιτος τριτοβάθμιας εκπαίδευσης ή κάτοχος ισο- ή λήψης αμοιβής στο παρελθόν για παροχή υπηρεσιών
δύναμου πτυχίου της αλλοδαπής είναι και κάτοχος μετα- σε οποιοδήποτε από τα μέρη,
πτυχιακού ή διδακτορικού τίτλου ΑΕΙ ή ισοδυνάμου τίτ- β) οποιουδήποτε οικονομικού ή άλλου συμφέροντος,
λου της αλλοδαπής με αντικείμενο την διαμεσολάβηση, άμεσου ή έμμεσου, από την έκβαση της διαμεσολάβησης,
δεν απαιτείται, προκειμένου να διαπιστευθεί, περαιτέρω γ) ανάμιξης του διαμεσολαβητή, κατά οποιοδήποτε
εκπαίδευσή του από Φορέα εκπαίδευσης διαμεσολαβη- τρόπο, στο αντικείμενο της διαφοράς,
τών, ούτε συμμετοχή του στις εξετάσεις. Αποκλείονται δ) ενέργειας, κατά το παρελθόν, του ίδιου του διαμε-
της άσκησης του επαγγέλματος του διαμεσολαβητή όσοι σολαβητή ή συνεργάτη του ή άλλου στελέχους της εται-
έχουν διατελέσει δικαστικοί λειτουργοί. ρίας για την οποία εργάζεται, για κάποιο από τα μέρη, με
2. Ο διαμεσολαβητής αναλαμβάνει καθήκοντα μόνο ιδιότητα άλλη πλην του διαμεσολαβητή,
εφόσον κατά την κρίση του, μπορεί να ανταποκριθεί ε) οποιασδήποτε μορφής επαγγελματικής συνεργα-
στις απαιτήσεις της συγκεκριμένης διαμεσολάβησης σίας του διαμεσολαβητή με φυσικά ή νομικά πρόσωπα
σύμφωνα με την κατάλληλη επαγγελματική κατάρτιση, που εμπλέκονται στην παροχή συμβουλών σε ένα από
την πρακτική εξάσκηση και τις δεξιότητες που κατέχει. τα συμμετέχοντα μέρη για θέματα που αφορούν το αντι-
3. Ο διαμεσολαβητής διεξάγει τη διαμεσολάβηση τη- κείμενο της διαμεσολάβησης.
ρώντας τον κώδικα δεοντολογίας. 3. Ο διαμεσολαβητής υποχρεούται πριν από την ανά-
4. Ο διαμεσολαβητής δύναται να προβάλλει τις υπηρε- ληψη των καθηκόντων του να γνωστοποιήσει στα μέρη
σίες που προσφέρει, υπό τον όρο ότι ενεργεί κατά τρόπο εάν συντρέχει περίπτωση σύγκρουσης συμφερόντων.
επαγγελματικό, ειλικρινή και αξιοπρεπή. Την ίδια υποχρέωση έχει και εάν αναφανεί τέτοια περί-
πτωση μετά την ανάληψη των καθηκόντων του και κατά διαμεσολάβηση, εκτός αν υποχρεούται να πράξει δια-
τη διεξαγωγή της διαμεσολάβησης. φορετικά από διάταξη νόμου ή για λόγους δημόσιας
4. Σε περίπτωση σύγκρουσης συμφερόντων ο διαμε- τάξης ή τα μέρη συναινούν ρητά στην αποκάλυψη των
σολαβητής επιτρέπεται κατ’ εξαίρεση να αναλάβει καθή- πληροφοριών.
κοντα και, εάν τα έχει ήδη αναλάβει να εξακολουθήσει 2. Ο διαμεσολαβητής διέπεται από επαγγελματικό
να τα ασκεί, μόνο με τη ρητή συγκατάθεση των μερών απόρρητο.
και εφόσον είναι βέβαιος ότι είναι σε θέση να διεξαγάγει
Άρθρο 193
τη διαμεσολάβηση με τρόπο που να μην υπονομεύει την
Πειθαρχικό Δίκαιο
ακεραιότητα της διαδικασίας.
5. Μετά την περάτωση της διαμεσολάβησης και ανε- Α. ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ
ξάρτητα από το αποτέλεσμά της, δεν επιτρέπεται στο 1. Η πειθαρχική διαδικασία είναι αυτοτελής και ανε-
διαμεσολαβητή να επιληφθεί υπό άλλη επαγγελματική ξάρτητη από κάθε άλλη.
ιδιότητα για τη συγκεκριμένη υπόθεση, στην οποία άσκη- 2. Οι πειθαρχικές ποινές επιβάλλονται από την Επιτρο-
πή Δεοντολογίας και Πειθαρχικού Ελέγχου ή και από την
σε καθήκοντα διαμεσολαβητή, μεταξύ των ίδιων μερών.
Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης.
Άρθρο 191 3. Κανένας δεν διώκεται για δεύτερη φορά για το ίδιο
Αρχή της ελεύθερης βούλησης των μερών - πειθαρχικό παράπτωμα, για το οποίο επιβάλλεται μόνο
Διαδικασία μία πειθαρχική ποινή. Νέα πειθαρχική δίωξη για το ίδιο
παράπτωμα είναι απαράδεκτη.
1. Ο διαμεσολαβητής υποχρεούται να διεξάγει τη δια-
4. Η με οποιονδήποτε τρόπο άρση του ποινικά κολάσι-
μεσολάβηση με βάση την αρχή της ιδιωτικής αυτονομίας μου της πράξης ή η ολική ή μερική άρση των συνεπειών
των μερών. Ο διαμεσολαβητής μεριμνά ώστε τα μέρη της ποινικής καταδίκης, δεν αίρουν το πειθαρχικά κολά-
να κατανοούν τα χαρακτηριστικά της διαδικασίας που σιμο της πράξης.
πρόκειται να ακολουθηθεί, καθώς και τον ρόλο αυτού και Β. ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΑ ΠΑΡΑΠΤΩΜΑΤΑ
όλων των συμμετεχόντων και να ενημερώνει τα μέρη ότι 1. Πειθαρχικό παράπτωμα μπορεί να τελεσθεί με πρά-
είναι ελεύθερα ανά πάσα στιγμή να αποχωρήσουν από ξη ή παράλειψη του διαμεσολαβητή στο πλαίσιο της δι-
τη διαδικασία χωρίς αιτιολογία ή ποινή. αμεσολάβησης που είναι αντίθετη προς τις υποχρεώσεις
2. Ο διαμεσολαβητής βεβαιώνεται, ιδίως, ότι πριν από του που απορρέουν από τον νόμο και συνδέονται άρ-
την έναρξη της διαμεσολάβησης τα μέρη έχουν κατανο- ρηκτα με τη διαμεσολάβηση καθώς και από τον κώδικα
ήσει και συμφωνήσει ρητώς τους όρους και τις προϋπο- δεοντολογίας διαμεσολαβητών.
θέσεις της συμφωνίας για υπαγωγή της διαφοράς τους 2. Πειθαρχικά παραπτώματα του διαμεσολαβητή απο-
στη διαμεσολάβηση, συμπεριλαμβανομένων ιδίως των τελούν, ιδίως η χρησιμοποίηση της ιδιότητας του για την
διατάξεων που ενδεχομένως διέπουν τις υποχρεώσεις επιδίωξη παράνομων σκοπών και η εν γένει αναξιοπρε-
εχεμύθειας που βαρύνουν το διαμεσολαβητή και τα μέρη. πής ή απρεπής συμπεριφορά του.
3. Ο διαμεσολαβητής μεριμνά για την προσήκουσα 3. Κάθε κακούργημα που τελείται από διαμεσολαβητή
διεξαγωγή της διαδικασίας και διασφαλίζει ότι τα μέρη ως και κάθε εκ δόλου πλημμέλημα ασυμβίβαστο με την
έχουν επαρκή δυνατότητα συμμετοχής σε αυτή. ιδιότητα του διαμεσολαβητή είναι και αυτοτελές πειθαρ-
4. Ο διαμεσολαβητής μπορεί να περατώσει τη διαμε- χικό παράπτωμα.
σολάβηση, μετά από αιτιολογημένη ενημέρωση των 4. Η μη τήρηση της αρχής της αμεροληψίας από μέ-
ρους του διαμεσολαβητή συνιστά σοβαρό πειθαρχικό
μερών, εφόσον:
παράπτωμα.
α) επέρχεται διευθέτηση της διαφοράς που είναι αντί-
Γ. ΠΑΡΑΓΡΑΦΗ
θετη προς τα χρηστά ήθη ή τη δημόσια τάξη, ή 1. Τα πειθαρχικά παραπτώματα παραγράφονται δύο
β) θεωρεί ότι η συνέχιση της διαμεσολάβησης είναι (2) έτη μετά την τέλεσή τους.
απίθανο να οδηγήσει στη διευθέτηση της διαφοράς. 2. Ο χρόνος της παραγραφής αναστέλλεται με την
5. Ο διαμεσολαβητής λαμβάνει κάθε πρόσφορο μέτρο υποβολή της αναφοράς, για χρονικό διάστημα που δεν
προκειμένου να διασφαλισθεί ότι η διευθέτηση που θα μπορεί να υπερβαίνει τους τρεις (3) μήνες.
εξευρεθεί για την επίλυση της διαφοράς είναι προϊόν Δ. ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΕΣ ΠΟΙΝΕΣ
γνώσης και εμπεριστατωμένης συναίνεσης όλων των 1. Οι πειθαρχικές ποινές είναι:
μερών, καθώς επίσης και ότι όλα τα μέρη κατανοούν α) η σύσταση,
τους όρους της συμφωνίας. β) η έγγραφη επίπληξη,
6. Ο διαμεσολαβητής οφείλει να ενημερώνει τα μέρη γ) η προσωρινή ανάκληση της διαπίστευσης έως και
για τον τρόπο που μπορούν να καταστήσουν τη μεταξύ ένα (1) έτος,
τους συμφωνία εκτελεστή, όπου αυτό είναι δυνατό. δ) η οριστική ανάκληση της διαπίστευσης.
2. Η ποινή της οριστικής ανάκλησης της διαπίστευ-
Άρθρο 192 σης επιβάλλεται μόνο σε ιδιαίτερα βαριές περιπτώσεις
Εχεμύθεια πειθαρχικών παραπτωμάτων. Τέτοιες προϋποθέσεις συ-
1. Ο διαμεσολαβητής υποχρεούται να τηρεί απόρρητες ντρέχουν αν ο διαμεσολαβητής:
τις πληροφορίες που έχουν προκύψει από τη διαμεσολά- α) καταδικάστηκε αμετάκλητα για κακούργημα ή για
βηση ή σε σχέση με αυτήν, συμπεριλαμβανομένου του οποιοδήποτε εκ δόλου πλημμέλημα, ασυμβίβαστο με
γεγονότος ότι πρόκειται να διεξαχθεί ή έχει διεξαχθεί τον θεσμό της διαμεσολάβησης,
β) τιμωρήθηκε ήδη με ποινή προσωρινής παύσης του- β) Για απασχόληση από δύο (2) ώρες και πάνω η ελάχι-
λάχιστον έξι (6) μηνών την τελευταία τριετία για άλλη, στη ωριαία αμοιβή ορίζεται στα εκατό (100) ευρώ.
χρονικά προηγούμενη πράξη. Τα ποσά των περιπτώσεων α΄ και β΄ μπορούν να ανα-
3. Όταν πρόκειται για παράπτωμα που οφείλεται σε προσαρμόζονται με απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύ-
ελαφρά αμέλεια, η Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης νης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
μπορεί να μην επιβάλει ποινή, εκτιμώντας τις συνθήκες 3. α) Αν η διαφορά της περίπτωσης δ΄ της παρ. 1Α του
κάτω από τις οποίες έχει τελεστεί. άρθρου 182 αφορά διατροφή, ο υπόχρεος της διατρο-
Δ. ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΠΑΥΣΗΣ φής καταβάλλει στον διαμεσολαβητή ελάχιστη αμοιβή
1. Ο διαμεσολαβητής, στον οποίο έχει επιβληθεί ανά- ποσού εκατόν εβδομήντα (170) ευρώ. Τυχόν επιπλέον
κληση διαπίστευσης και παύση από τα καθήκοντα δια- αμοιβή καταβάλλεται με ελεύθερη συμφωνία των μερών.
μεσολαβητή, οριστική ή προσωρινή, για όσο χρόνο αυτή β) Στις διαφορές του άρθρου 466 και στις ειδικές δια-
διαρκεί, δεν επιτρέπεται να ενεργεί ως διαμεσολαβητής. δικασίες ΚΠολΔ η ελάχιστη αμοιβή του διαμεσολαβητή
2. Το κύρος της επιτυχούς έκβασης της διαμεσολάβη- ορίζεται στο ποσό των πενήντα (50) ευρώ.
σης και του συμφωνητικού που καταρτίστηκε δεν θίγεται Αν στις περιπτώσεις α΄ και β΄ η διαφορά αχθεί ενώ-
από την ποινή που του επιβλήθηκε. πιον του δικαστηρίου και εφόσον ο υπόχρεος νικήσει
3. Η αρμόδια για την κατάρτιση του μητρώου διαμε- εν όλω ή εν μέρει, το καταβληθέν ποσό της ελάχιστης
σολαβητών Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης οφεί- αμοιβής, αναζητείται κατά τις διατάξεις των άρθρων 176
λει να ενημερώνει το μητρώο διαμεσολαβητών για την επ. ΚΠολΔ., λογιζόμενο ως δικαστικό έξοδο.
επιβληθείσα προσωρινή ή οριστική ανάκληση της δια- 4. Ο διαμεσολαβητής οφείλει να παρέχει στα μέρη
πίστευσης του διαμεσολαβητή από τα καθήκοντά του. πλήρη ενημέρωση για τον τρόπο αμοιβής του.
Ε. ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΑ ΟΡΓΑΝΑ
1. Η Επιτροπή Δεοντολογίας και Πειθαρχικού Ελέγχου Άρθρο 195
διακρίνεται σε πρωτοβάθμια μονομελούς σύνθεσης Κωδικός Αριθμός Δραστηριότητας (ΚΑΔ)
και δευτεροβάθμια τριμελούς σύνθεσης, με ισάριθμα Επιτρέπεται η άσκηση αποκλειστικά και μόνο του
αναπληρωματικά μέλη, και ορίζεται από την Κεντρική επαγγέλματος του διαμεσολαβητή. Με απόφαση του
Επιτροπή Διαμεσολάβησης. Η θητεία των μελών της Υπουργού Οικονομικών ρυθμίζεται η δημιουργία Κωδι-
είναι διετής και μπορεί να ανανεώνεται. Μέλος της δευ- κού Αριθμού Δραστηριότητος (ΚΑΔ) για το επάγγελμα
τεροβάθμιας επιτροπής δεν μπορεί να είναι το μέλος του διαπιστευμένου διαμεσολαβητή για όσους επιθυ-
που εξέδωσε την πρωτοβάθμια πειθαρχική απόφαση. μούν να το ασκήσουν και δεν διαθέτουν άλλον.
Αν τα ανωτέρω όργανα κρίνουν ότι πρέπει να επιβληθεί
η ποινή της οριστικής ανάκλησης της άδειας του διαμε- Άρθρο 196
σολαβητή, τότε αρμόδια προς τούτο είναι η Κεντρική Παροχή υπηρεσιών διαμεσολάβησης
Επιτροπή Διαμεσολάβησης σε ολομέλεια. Ενώσεις προσώπων πιστοποιημένων διαμεσολαβη-
2. Οι διατάξεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας για τών με σκοπό την παροχή υπηρεσιών διαμεσολάβησης
δηλώσεις αποχής και εξαίρεσης των δικαστών ισχύουν συνιστώνται και λειτουργούν με τη συμμετοχή διαμεσο-
αναλογικά. λαβητών, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις.
3. Αίτηση εξαίρεσης είναι απαράδεκτη όταν αφορά
Άρθρο 197
τόσα μέλη του πειθαρχικού οργάνου ώστε να καθίσταται
Υποχρέωση ετήσιας έκθεσης
αδύνατη η νόμιμη συγκρότησή του.
4. Για τη διαδικασία σε κάθε θέμα του πειθαρχικού Κάθε διαπιστευμένος διαμεσολαβητής υποχρεούται
ελέγχου αποφασίζει η Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολά- μέσα στο πρώτο δεκαπενθήμερο του μηνός Ιουλίου κάθε
βησης, οι τελεσίδικες αποφάσεις της οποίας εκτελούνται έτους να ενημερώνει για τα πεπραγμένα του αμέσως
με επιμέλεια του Προέδρου της ή του μέλους της που προηγούμενου χρονικού διαστήματος την Κεντρική Επι-
ορίσθηκε από αυτόν. τροπή Διαμεσολάβησης, η οποία προβαίνει στον έλεγ-
5. Για την υποβολή αναφοράς κατά διαμεσολαβητή, χό τους. Η ενημέρωση πραγματοποιείται αποκλειστικά
απαιτείται επί ποινή απαραδέκτου η κατάθεση παρά- μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, με την αποστολή
βολου, ποσού πενήντα (50) ευρώ, το ύψος του οποίου ανωνυμοποιημένης Έκθεσης Πεπραγμένων, όπως αυτή
αναπροσαρμόζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών διαμορφώνεται από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσο-
Οικονομικών και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρω- λάβησης και αναρτάται στον ηλεκτρονικό ιστότοπο του
πίνων Δικαιωμάτων. Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων
Δικαιωμάτων. Η Έκθεση Πεπραγμένων περιλαμβάνει,
Άρθρο 194 κατ΄ ελάχιστο, τον αριθμό των διαμεσολαβήσεων που
Αμοιβή πραγματοποίησε ο διαμεσολαβητής, το αποτέλεσμα και
1. Η αμοιβή του διαμεσολαβητή ορίζεται ελεύθερα με τη διάρκεια κάθε διαμεσολάβησης, τη φύση της υπόθε-
γραπτή συμφωνία των μερών. σης και την κατάθεση ή μη πρακτικού στο Πρωτοδικείο.
2. Εάν δεν υπάρχει γραπτή συμφωνία, η αμοιβή ορί- Η υποχρέωση αποστολής της Έκθεσης Πεπραγμένων
ζεται ως εξής: είναι προσωποπαγής και αποστέλλεται από κάθε εγγε-
α) Για απασχόληση έως δύο (2) ωρών η ελάχιστη αμοι- γραμμένο στο Μητρώο διαμεσολαβητή, ανεξαρτήτως
βή ορίζεται στα εκατόν εβδομήντα (170) ευρώ, αν έχει διεξάγει διαμεσολαβήσεις ή όχι.
ΥΠΟΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ ή επιστημών οικονομίας ή διοίκησης, ή κοινωνικών επι-

ΦΟΡΕΙΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ - ΔΙΑΠΙΣΤΕΥΣΗ στημών, ή τεχνολογίας και κατασκευών) και να έχει του-
ΔΙΑΜΕΣΟΛΑΒΗΤΩΝ λάχιστον ογδόντα (80) ώρες εκπαίδευσης επιπλέον της
βασικής εκπαίδευσης στη διαμεσολάβηση ή,
Άρθρο 198 γ) να διαθέτει εμπειρία στη διαμεσολάβηση, η οποία
Φορείς κατάρτισης προκύπτει είτε λόγω συμμετοχής στην εκπαίδευση δι-
1. Φορέας κατάρτισης διαμεσολαβητών (εφεξής «Φο- αμεσολαβητών, είτε λόγω συμμετοχής σε διαδικασίες
ρέας»), που λειτουργεί με άδεια που χορηγείται κατόπιν διαμεσολάβησης ως διαμεσολαβητής ή βοηθός διαμε-
ειδικής και αιτιολογημένης απόφασης της Κεντρικής σολαβητή ή νομικός παραστάτης, είτε λόγω συμμετο-
Επιτροπής Διαμεσολάβησης, είναι: χών σε συνέδρια, σεμινάρια, ερευνητικά προγράμματα
Α. Αστική εταιρία μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, δι- συναφή με τη διαμεσολάβηση.
καίωμα σύστασης της οποίας έχουν: δ) Σε δικαστικούς ή εισαγγελικούς λειτουργούς με
α) ένας δικηγορικός σύλλογος ή περισσότεροι από τουλάχιστον οκταετή υπηρεσία και εφόσον αυτοί έχουν
κοινού της αυτής Εφετειακής Περιφέρειας, δικαστική εμπειρία ή επιστημονική εξειδίκευση στη δι-
β) ένας ή περισσότεροι δικηγορικοί σύλλογοι της αυ- αμεσολάβηση, μπορούν να ανατίθενται καθήκοντα εκ-
τής εφετειακής περιφέρειας, σε σύμπραξη με επιστη- παίδευσης υποψηφίων διαμεσολαβητών και δικαστικών
μονικούς, εκπαιδευτικούς ή επαγγελματικούς φορείς ή μεσολαβητών, αποκλειστικά και μόνον σε Κέντρα Επι-
επιμελητήρια. μόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης (Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ.) των ΑΕΙ.
Στις περιπτώσεις α΄ και β΄ είναι δυνατή η σύμπραξη Τα καθήκοντα αυτά λογίζονται ως δικαστικά, εφαρμοζό-
και με φορέα κατάρτισης της αλλοδαπής εγνωσμένου μενης αναλόγως της διατάξεως του πρώτου εδαφίου της
κύρους και διεθνούς αναγνώρισης και εμπειρία στην παραγράφου 3 του άρθρου 41 του ν. 1756/1988, όπως
παροχή εκπαίδευσης διαμεσολάβησης και γενικότερα κάθε φορά ισχύει, μη εμπίπτοντα σε καμία περίπτωση
στις εναλλακτικές μεθόδους επίλυσης διαφορών ή στη στα ασυμβίβαστα του άρθρου αυτού.
διενέργεια διαμεσολαβήσεων. 7. Ο αριθμός των υποψήφιων διαμεσολαβητών που
Οι ανωτέρω φορείς θα ασκούν τη λειτουργία τους συμμετέχουν σε κάθε εκπαιδευτικό κύκλο στα προγράμ-
εντός της περιφέρειας της εφετειακής έδρας τους. ματα βασικής εκπαίδευσης δεν μπορεί να υπερβαίνει
Β. Κέντρο Επιμόρφωσης και Διά Βίου Μάθησης (Κ.Ε.ΔΙ. τους είκοσι ένα (21). Οι εκπαιδευτές δεν δύνανται να
ΒΙ.Μ.) ΑΕΙ, το οποίο παρέχει σχετικό πρόγραμμα, η δε είναι λιγότεροι από δύο (2) για κάθε εκπαιδευτικό κύκλο.
λειτουργία του διέπεται αποκλειστικά από τις οικείες
Άρθρο 199
διατάξεις περί λειτουργίας των ΑΕΙ.
Αδειοδότηση Φορέων κατάρτισης
2. Ο Φορέας έχει διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια,
εκτός των Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ. 1. Ο ενδιαφερόμενος Φορέας, προκειμένου να λάβει
3. Ο Φορέας υποχρεούται να απασχολεί κατ’ ελάχιστον άδεια λειτουργίας, υποβάλλει στην Κεντρική Επιτροπή
το ακόλουθο διευθυντικό προσωπικό: α) έναν (1) Διευ- Διαμεσολάβησης φάκελο που περιλαμβάνει:
θυντή του Φορέα και β) έναν (1) Διευθυντή Κατάρτισης. α) την αίτησή του για αδειοδότηση,
Οι ανωτέρω πρέπει να κατέχουν τίτλο σπουδών τριτο- β) επικυρωμένο αντίγραφο του καταστατικού του, από
βάθμιας εκπαίδευσης της ημεδαπής ή αντίστοιχο τίτλο το οποίο προκύπτει με σαφήνεια ο σκοπός αυτού,
σπουδών σχολής της αλλοδαπής. γ) θεωρημένο αντίγραφο βεβαίωσης έναρξης εργασι-
4. Ο Φορέας υποχρεούται να απασχολεί διοικητικό ών του από την αρμόδια ΔΟΥ. Η υποχρέωση αυτή δεν
προσωπικό για γραμματειακή υποστήριξη. υφίσταται για τα Κέντρα Επιμόρφωσης και Δια Βίου Μά-
5. O σκοπός του Φορέα είναι: θησης (Κ.Ε.ΔΙ.ΒΙ.Μ.) ΑΕΙ.
α) ο σχεδιασμός προγραμμάτων και η παροχή υπηρε- δ) κατάλογο με το εκπαιδευτικό προσωπικό, με πλήρη
σιών βασικής εκπαίδευσης κατ΄ ελάχιστο ογδόντα (80) βιογραφικά αυτών, καθώς και το λοιπό προσωπικό,
ωρών, ως και, ε) οποιοδήποτε νόμιμο δικαιολογητικό που αποδεικνύει
β) ο σχεδιασμός προγραμμάτων μετεκπαίδευσης πέ- νομή, κατοχή, χρήση ή κυριότητα του χώρου εκπαίδευσης,
ραν των ογδόντα (80) ωρών της βασικής εκπαίδευσης στ) διάγραμμα κάτοψης του χώρου εκπαίδευσης
των υποψηφίων διαμεσολαβητών, για την περαιτέρω υπογεγραμμένο από πολιτικό μηχανικό ή τοπογράφο
απόκτηση γνώσεων, δεξιοτήτων και επιμόρφωσης αυ- μηχανικό ή αρχιτέκτονα μηχανικό, στο οποίο εμφαί-
τών, αναγκαίων για την άσκηση της διαμεσολάβησης. νεται ότι ο εν λόγω χώρος διαθέτει τουλάχιστον τρεις
6. Ο Φορέας Κατάρτισης υποχρεούται να συνεργάζεται χωριστές αίθουσες διδασκαλίας και ειδικότερα δύο αί-
με ικανό αριθμό εκπαιδευτών προκειμένου να παρέχει θουσες κατάλληλες για τη διεξαγωγή των μαθημάτων
ποιοτική εκπαίδευση. Οι εκπαιδευτές πρέπει να είναι δι- και προσομοιώσεων και μία αίθουσα διαλέξεων, καθώς
απιστευμένοι διαμεσολαβητές. Ο εκπαιδευτής πρέπει και κατάλογο του αναγκαίου υλικοτεχνικού εξοπλισμού,
να έχει τετραετή επαγγελματική εμπειρία στο γνωστικό ζ) υπεύθυνη δήλωση του ν. 1599/1986 υπογεγραμμένη
του αντικείμενο και από τον νόμιμο εκπρόσωπό του, στην οποία βεβαιώνεται
α) να κατέχει μεταπτυχιακό ή διδακτορικό τίτλο στον ότι οι αίθουσες διδασκαλίας έχουν επαρκή υλικοτεχνική
τομέα της εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών ή, υποδομή και είναι κατάλληλες για το σκοπό της εκπαί-
β) να κατέχει μεταπτυχιακό ή διδακτορικό τίτλο σε δευσης και πληρούν τους ισχύοντες κάθε φορά όρους
συναφή επιστημονικό κλάδο (ιδίως νομικής επιστήμης, ασφαλείας.
η) παράβολο χιλίων πεντακοσίων (1.500) ευρώ, το 9. Σε περίπτωση μη τήρησης των νόμιμων υποχρε-
οποίο μπορεί να αναπροσαρμόζεται με κοινή απόφαση ώσεων του Φορέα κατά το στάδιο λειτουργίας του και
των Υπουργών Οικονομικών και Δικαιοσύνης, Διαφάνει- μετά από προηγούμενη ακρόασή του η Κεντρική Επι-
ας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. τροπή Διαμεσολάβησης, δύναται να επιβάλλει για κάθε
θ) Οι ήδη αδειοδοτημένοι Φορείς θεωρούνται ότι παράβαση, ανάλογα με τη βαρύτητα της παράβασης,
πληρούν τις προϋποθέσεις του παρόντος νόμου και η το βαθμό υπαιτιότητας των οργάνων του και την τυχόν
αδειοδότησή τους εξακολουθεί να ισχύει. Δύναται όμως υποτροπή, μία από τις παρακάτω κυρώσεις:
η Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης να ζητήσει από α) σύσταση προς συμμόρφωση,
αυτούς συμπληρωματικά στοιχεία της λειτουργίας τους β) προσωρινή ανάκληση της άδειας του Φορέα από
και να τους καλέσει να συμμορφωθούν εντός εύλογης ένα (1) μήνα έως και έξι (6) μήνες ή/και,
προθεσμίας αν κρίνει ότι υπάρχουν ελλείψεις που επη- γ) οριστική ανάκληση της άδειας του Φορέα.
ρεάζουν δυσμενώς αυτή. Οι ανωτέρω διοικητικές κυρώσεις επιβάλλονται με
2. Η Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης εντός δύο αιτιολογημένη απόφαση μετά από έγγραφη κλήτευση
(2) μηνών από την κατάθεση πλήρους φακέλου, ελέγχει του Φορέα για παροχή εξηγήσεων.
την πληρότητά του. Σε περίπτωση που τα δικαιολογητι-
κά είναι ελλιπή, ζητείται εγγράφως από τον αντίστοιχο Άρθρο 200
Φορέα να αποστείλει, εντός τριάντα (30) ημερολογιακών Υποψήφιοι διαμεσολαβητές
ημερών από τη γνωστοποίηση, τα απαιτούμενα δικαιο- Οι υποψήφιοι διαμεσολαβητές υποβάλλουν αίτηση
λογητικά δεόντως συμπληρωμένα. Μετά την παραλαβή, στον Φορέα για τη συμμετοχή τους σε προγράμματα βα-
τα δικαιολογητικά εξετάζονται εκ νέου και η Κεντρική σικής εκπαίδευσης, εφόσον προσκομίσουν τίτλο σπου-
Επιτροπή Διαμεσολάβησης αποφαίνεται για την πληρό- δών ανώτατου εκπαιδευτικού ιδρύματος της ημεδαπής
τητα και συμβατότητά τους. ή αντίστοιχου τίτλου σπουδών σχολών της αλλοδαπής,
3. Σε περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος Φορέας είτε νόμιμα αναγνωρισμένου στην ημεδαπή και απόσπασμα
δεν προσκομίσει τα δικαιολογητικά εντός της ανωτέρω ποινικού μητρώου που αποδεικνύει ότι δεν συντρέχουν
προθεσμίας των τριάντα (30) ημερολογιακών ημερών, τα κωλύματα του άρθρου 8 του ν. 3528/2007 (Α΄ 26).
είτε αυτά που προσκομίζει δεν είναι πλήρη, σύμφωνα
με τα οριζόμενα στην παράγραφο 1, η αίτηση χαρα- Άρθρο 201
κτηρίζεται ελλιπής και απορρίπτεται με αιτιολογημένη Πρόγραμμα σπουδών
απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής Διαμεσολάβησης. Α. Το ελάχιστο περιεχόμενο του βασικού εκπαιδευτι-
Ο ενδιαφερόμενος Φορέας του οποίου απορρίφθηκε κού προγράμματος σπουδών και της εξεταστέας ύλης
η σχετική αίτηση δύναται να επανέλθει με νέα αίτηση. υποψηφίων διαμεσολαβητών, απαιτεί τουλάχιστον ογδό-
4. Ο ενδιαφερόμενος Φορέας, του οποίου ο φάκελος ντα (80) ώρες διδασκαλίας και έχει ως εξής:
κρίνεται πλήρης υπόκειται στη συνέχεια σε αξιολόγηση. • Η διαμεσολάβηση και λοιπές μορφές εναλλακτικής
5. Η αξιολόγηση του ενδιαφερόμενου Φορέα γίνεται επίλυσης διαφορών. Η εξέλιξη του θεσμού διεθνώς.
με απόφαση της Κεντρικής Επιτροπής Διαμεσολάβησης, • Η Οδηγία 2008/52/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
βάσει των ακόλουθων τεσσάρων κριτηρίων: και του Συμβουλίου της 21ης Μαΐου 2008 για ορισμέ-
α) Οργάνωση, Λειτουργία
να θέματα διαμεσολάβησης σε αστικές και εμπορικές
β) Επιστημονικό και λοιπό Προσωπικό
υποθέσεις.
γ) Υλικοτεχνική Υποδομή
• Θεμελιώδη χαρακτηριστικά, βασικές έννοιες και αρ-
δ) Εκπαιδευτικό πρόγραμμα
χές, ως και ορισμός του θεσμού της διαμεσολάβησης
ε) Επιθεώρηση του χώρου εκπαίδευσης.
κατά το ελληνικό και ευρωπαϊκό δίκαιο.
6. Εφόσον πληρούνται οι κατά τα ανωτέρω όροι και
προϋποθέσεις, χορηγείται στον ενδιαφερόμενο Φορέα • Θεμελιώδεις έννοιες Ιδιωτικού Δικαίου.
άδεια λειτουργίας, διαφορετικά, η αίτησή του απορρί- • Πεδίο εφαρμογής - Προϋποθέσεις υπαγωγής διαφο-
πτεται με ειδικά αιτιολογημένη απόφαση της Κεντρικής ρών στη διαμεσολάβηση.
Επιτροπής Διαμεσολάβησης. Ο ενδιαφερόμενος Φορέας, • Τρόποι προσφυγής στη διαμεσολάβηση - Συμφωνία
μπορεί να επανέλθει με νέα αίτηση. υπαγωγής στη διαμεσολάβηση - Συνέπειες.
7. Οι Φορείς ανά έτος και εντός του πρώτου δεκαπεν- • Διαδικασία διεξαγωγής της διαμεσολάβησης. Στάδια.
θημέρου του Ιουλίου, υποβάλλουν στην Κεντρική Επι- Νομικοί παραστάτες και άλλα πρόσωπα.
τροπή Διαμεσολάβησης αναλυτική έκθεση αναφορικά • Πρακτικό διαμεσολάβησης - Εκτελεστότητα.
με την λειτουργία τους, η οποία προβαίνει σε έλεγχο και • Διαμεσολαβητής - Ρόλος - Ευθύνη διαμεσολαβητή.
αξιολόγηση της κατάστασης, σύμφωνα με τα οριζόμενα • Κώδικας Πειθαρχικός και Δεοντολογίας.
στο παρόν και σε περίπτωση ανεπάρκειας επιβάλλει τις • Δεξιότητες και τεχνικές διαμεσολάβησης - Τεχνικές
ποινές της παραγράφου 9. Διαπραγμάτευσης και Επικοινωνίας - Βασικές έννοιες της
8. Αν διαπιστωθεί ότι, προκειμένου να επιτευχθεί η ψυχολογίας στη διαμεσολάβηση.
αδειοδότηση και λειτουργία του Φορέα, δηλώθηκαν ή • Προσομοιώσεις διαμεσολάβησης. Πρακτική Εφαρ-
κατατέθηκαν στοιχεία ανακριβή, η Κεντρική Επιτροπή μογή αυτών.
Διαμεσολάβησης ανακαλεί οριστικά την άδεια λειτουρ- • Γενικό Εμπορικό Δίκαιο, Εταιρείες, Αξιόγραφα.
γίας του Φορέα. Β. Μετεκπαίδευση διαμεσολαβητών:
Η μετεκπαίδευση των διαπιστευμένων διαμεσολαβη- Η Επιτροπή Εξετάσεων ορίζει τους τρόπους υποβολής
τών συνίσταται στην τακτική προαγωγή και διατήρηση της αίτησης καθώς και των συνοδευτικών εγγράφων. Σε
των γνώσεων και δεξιοτήτων τους ανά τριετία και με κάθε περίπτωση η αίτηση συνοδεύεται από παράβολο
ελάχιστο αριθμό εκπαίδευσης είκοσι (20) ωρών, η οποία εκατό (100) ευρώ υπέρ του Δημοσίου, το οποίο μπορεί
παρέχεται από αδειοδοτημένους φορείς ή από αναγνω- να αναπροσαρμόζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών
ρισμένους φορείς της αλλοδαπής ή με διεξαγωγή από Οικονομικών και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπί-
αυτούς τουλάχιστον πέντε (5) διαμεσολαβήσεων στο νων Δικαιωμάτων.
παραπάνω χρονικό διάστημα. Η μη συμμόρφωση προς 3. Στις γραπτές εξετάσεις οι υποψήφιοι διαγωνίζονται
αυτή την υποχρέωση συνεπάγεται αναστολή της ιδιότη- σε εβδομήντα (70) ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής και
τας του διαμεσολαβητή μέχρι την ενημέρωση της Κεντρι- δύο (2) ερωτήσεις με απαντήσεις σύντομης ανάπτυξης
κής Επιτροπής Διαμεσολάβησης για την ικανοποίηση της έως εκατό πενήντα (150) λέξεων η κάθε μία. Η βαθμολό-
υποχρέωσης αυτής. Η παρακολούθηση της παραπάνω γηση γίνεται σε κλίμακα των εκατό (100) μονάδων. Κάθε
υποχρέωσης ανήκει στην αρμοδιότητα της Κεντρικής σωστή απάντηση στις ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής
Επιτροπής Διαμεσολάβησης, η οποία δύναται να κρίνει αντιστοιχεί σε μία μονάδα. Τα αποτελέσματα των γρα-
ως επαρκείς και άλλες επιστημονικές δραστηριότητες πτών εξετάσεων ανακοινώνονται υποχρεωτικά εντός
και εκπαιδεύσεις, ιδία δε επιμορφώσεις με συμμετοχή σε τριάντα ημερών από το πέρας τους.
σεμινάρια της ημεδαπής ή της αλλοδαπής, συγγραφικό 4. Αν ένας από τους υποψήφιους δεν είναι παρών στην
έργο ή δημοσιεύσεις σε επιστημονικά περιοδικά. αίθουσα κατά την στιγμή της έναρξης εκφώνησης των
θεμάτων αποκλείεται από τις εξετάσεις. Οι υποψήφιοι
Άρθρο 202 γράφουν σε ομοιόμορφο χαρτί, που τους χορηγείται από
Διαπίστευση διαμεσολαβητών την Επιτροπή Εξετάσεων και φέρει τη μονογραφή ενός εκ
1. Η διαπίστευση των διαμεσολαβητών και η εγγραφή των μελών της Επιτροπής. Το γραπτό δεν πρέπει να φέρει
τους στο οικείο Μητρώο της παρ. 2 του άρθρου 203, γίνε- στο σώμα αυτού υπογραφή ή άλλο διακριτικό γνώρισμα
ται από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης κατόπιν πλην των ατομικών στοιχείων του υποψηφίου στο πάνω
εξετάσεων, πλην της περίπτωσης του δεύτερου εδαφίου αριστερό μέρος της πρώτης σελίδας του γραπτού. Αφού
της παραγράφου 1 του άρθρου 188, οπότε δεν απαιτείται γίνει η παραβολή με επίδειξη του δελτίου αστυνομικής
συμμετοχή στις εξετάσεις και των ήδη διαπιστευμένων, ταυτότητας ή άλλου αποδεικτικού ταυτοπροσωπίας,
κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, διαμεσο- οι ενδείξεις των ατομικών στοιχείων του καλύπτονται
λαβητών, οι οποίοι διατηρούν τη διαπίστευσή τους. με αδιαφανή ταινία, η οποία αφαιρείται μόνο μετά την
2. Οι εξετάσεις των υποψηφίων διαμεσολαβητών διε- οριστικοποίηση της βαθμολογίας παρουσία όλων των
νεργούνται από την Επιτροπή Εξετάσεων όπως αυτή έχει μελών της Εξεταστικής Επιτροπής.
ορισθεί από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης, 5. Μετά την ολοκλήρωση των γραπτών εξετάσεων
κατά την κρίση της, τουλάχιστον όμως δύο φορές το κατά τα οριζόμενα στις προηγούμενες παραγράφους,
χρόνο. Οι εξετάσεις είναι γραπτές και προφορικές και οι επιτυχόντες σε αυτές υποψήφιοι καλούνται εντός πέ-
συμπεριλαμβάνεται αξιολόγηση σε προσομοιώσεις. ντε εργασίμων ημερών σε προφορικές εξετάσεις ενώ-
Α. Εξετάσεις - Γραμματειακή υποστήριξη πιον της Επιτροπής Εξετάσεων προς διαπίστωση της
1. Η Επιτροπή Εξετάσεων συνεδριάζει κατά την πε- επάρκειας των γνώσεων και δεξιοτήτων για διεξαγωγή
ρίοδο των εξετάσεων. Χρέη Γραμματέα της Επιτροπής διαμεσολάβησης. Οι προφορικές εξετάσεις συνίστανται
εκτελεί ένας ή περισσότεροι υπάλληλοι της Κεντρικής στην εξέταση από τουλάχιστον δύο μέλη της Επιτρο-
Υπηρεσίας του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και πής Εξετάσεων επί των τεχνικών της διαμεσολάβησης
Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ή των Δικαστηρίων ή άλλης με χρησιμοποίηση ρόλων και προσομοιώσεων κατά τα
δημόσιας υπηρεσίας ή Ν.Π.Δ.Δ., οι οποίοι διατίθενται συνήθη πρότυπα που εφαρμόζονται διεθνώς. Η επίδοση
από την Υπηρεσία τους στην Επιτροπή Εξετάσεων μετά των υποψηφίων στις προφορικές εξετάσεις αξιολογείται
από σχετικό αίτημά της. Η Γραμματεία μεριμνά για όλα με βάση συγκεκριμένα κριτήρια αξιολόγησης, τα οποία
τα καθήκοντα που της αναθέτει η Επιτροπή Εξετάσεων. ορίζονται από την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης
Β. Τρόπος, κριτήρια, προϋποθέσεις και όροι εξετάσεων μετά την σύσταση και έναρξη λειτουργίας της. Επάρκεια
ενώπιον της Επιτροπής Εξετάσεων συντρέχει, όταν ο υποψήφιος διαμεσολαβητής έχει αντα-
1. Ο τόπος, ο χρόνος και ο τρόπος διεξαγωγής των εξε- ποκριθεί επιτυχώς σε περισσότερες από τις μισές απαι-
τάσεων καθορίζονται με απόφαση της Επιτροπής Εξετά- τούμενες διαμεσολαβητικές ικανότητες και δεξιότητες
σεων, η οποία κοινοποιείται στους αδειοδοτημένους φο- βάσει των κριτηρίων αξιολόγησης και δεν έχει επιδείξει
ρείς κατάρτισης και αναρτάται στην οικεία ιστοσελίδα του κάποια μορφή απαγορευμένης συμπεριφοράς σύμφωνα
Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων με την βαθμολόγηση των εξεταστών.
Δικαιωμάτων τουλάχιστον πριν από τριάντα (30) ημέρες. 6. Επιτυχόντες είναι εκείνοι που έχουν επιτύχει μέσο
2. Προϋπόθεση για τη συμμετοχή των υποψηφίων στις όρο των δύο εξετάσεων, γραπτών και προφορικών, του-
εξετάσεις είναι η υποβολή στην Επιτροπή Εξετάσεων λάχιστον 70%. Οι προφορικές και οι γραπτές εξετάσεις
αίτησης, η οποία πρέπει να συνοδεύεται από πιστοποι- ολοκληρώνονται σε μία περίοδο.
ητικό του φορέα κατάρτισης, στο οποίο βεβαιώνεται ότι 7. Η απόφαση της Επιτροπής Εξετάσεων γνωστοποι-
οι υποψήφιοι διαμεσολαβητές έχουν λάβει τη βασική εκ- είται στην Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης, η οποία
παίδευση και κατάρτιση, κατά τα οριζόμενα στον νόμο. διαπιστεύει τους οριστικούς επιτυχόντες.
8. Ο υποψήφιος διαμεσολαβητής που απέτυχε σε τρεις καιολογητικών εγγράφων που πιστοποιούν αυτή του την
(3) εξεταστικές περιόδους, οφείλει να προσκομίσει νέο πι- ιδιότητα και θα πραγματοποιείται η εγγραφή του έπειτα
στοποιητικό εκπαίδευσης από φορέα κατάρτισης, προκει- από έλεγχο αυτών και έγκριση της Κεντρικής Επιτροπής
μένου να έχει εκ νέου δικαίωμα συμμετοχής στις εξετάσεις. Διαμεσολάβησης. Η τελευταία εξετάζει τη νομιμότητα
9. Μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων και εντός των εγγράφων που προσκόμισε ο ενδιαφερόμενος, κά-
15 ημερών, η Επιτροπή Εξετάσεων ορίζει ημερομηνία νοντας κατά την κρίση της χρήση οποιουδήποτε πρό-
κατά την οποία οι αποτυχόντες υποψήφιοι δύναται να σφορου, προς τούτο, μέσου και τρόπου.
λάβουν γνώση των γραπτών τους και της προφορικής
τους βαθμολογίας, χωρίς να έχουν δικαίωμα αναβαθμο- Άρθρο 204
λόγησης. Μετά την πάροδο της ανωτέρω προθεσμίας τα Εκούσια παραίτηση - Αναστολή άσκησης
γραπτά και οι προφορικές βαθμολογίες καταστρέφονται. καθηκόντων διαμεσολάβησης
10. Για την επίλυση οποιουδήποτε ζητήματος ανακύ- 1. Κάθε διαμεσολαβητής έχει το δικαίωμα παραίτησης
πτει σχετικά με την εφαρμογή ή ερμηνεία του παρόντος από την ιδιότητα αυτή. Η αίτηση παραίτησης υποβάλλε-
άρθρου αρμόδια είναι η Κεντρική Επιτροπή Διαμεσο- ται με ηλεκτρονικό τρόπο προς την Κεντρική Επιτροπή
λάβησης. Διαμεσολάβησης, η οποία επικυρώνει την βούληση του
διαμεσολαβητή και τον διαγράφει από το σχετικό Μη-
Άρθρο 203 τρώο. Για το χρονικό διάστημα ισχύος της παραίτησης
Ενημέρωση κοινού - Μητρώο του διαμεσολαβητή, το οποίο ξεκινά από την ημερομη-
1. Το Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρω- νία κατάθεσης της σχετικής αίτησης, επέρχεται αυτοδι-
πίνων Δικαιωμάτων σε συνεργασία με την Κεντρική Επι- καίως και η αναστολή των υποχρεώσεών του, με εξαίρε-
τροπή Διαμεσολάβησης παρέχει πληροφόρηση στο ευρύ ση την υποχρέωση για υποβολή Έκθεσης Πεπραγμένων
κοινό σχετικά με τον θεσμό της διαμεσολάβησης και τον για το χρονικό διάστημα που ασκούσε τα καθήκοντά
τρόπο πρόσβασης στις υπηρεσίες των διαμεσολαβητών. του και με την επιφύλαξη τυχόν έναρξης πειθαρχικής
2. Η Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης καταρτίζει διαδικασίας σε βάρος του.
και τηρεί Μητρώο Διαμεσολαβητών, σε ηλεκτρονική 2. Διαμεσολαβητής που παραιτήθηκε από τα καθήκο-
μορφή, στο οποίο εγγράφονται όλοι οι διαπιστευμένοι ντά του δύναται να επανεγγραφεί στο Μητρώο, εφόσον
διαμεσολαβητές κατ΄ απόλυτη αλφαβητική σειρά και δεν έχουν παρέλθει τέσσερα (4) χρόνια από την παραί-
το οποίο αναρτάται στον ιστότοπο του Υπουργείου Δι- τησή του ή και μετά την πάροδο της τετραετίας, υπό την
καιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. προϋπόθεση ότι ασκούσε καθήκοντα συναφή με τη βα-
3. Σε κάθε διαπιστευμένο διαμεσολαβητή αποδίδεται σική του επαγγελματική δραστηριότητα. Για την επανεγ-
ένας μοναδικός αριθμός μητρώου. γραφή του υποχρεούται να υποβάλλει με ηλεκτρονικό
4. Το Μητρώο Διαμεσολαβητών περιέχει υποχρεωτικά τρόπο αίτηση προς την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολά-
και κατ’ ελάχιστο τις ακόλουθες πληροφορίες του διαπι- βησης και να συμπληρώσει τον ελάχιστο απαιτούμενο
στευμένου διαμεσολαβητή: χρόνο μετεκπαίδευσης, όπως ορίζεται ανωτέρω.
α) τα προσωπικά στοιχεία της ταυτότητας του, την ηλε- 3. Δεν επιτρέπεται επανεγγραφή διαμεσολαβητή που
κτρονική διεύθυνση και τα λοιπά στοιχεία επικοινωνίας απώλεσε την ιδιότητα, αν του έχει επιβληθεί ποινή ορι-
του, τον αριθμό μητρώου του και τον ΚΑΔ, εφόσον έχει στικής ανάκλησης της διαπίστευσης κατά την πειθαρχική
και ασκεί το επάγγελμα του διαμεσολαβητή, διαδικασία.
β) το είδος της βασικής επαγγελματικής του δραστηρι- 4. Οι διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του παρόντος
ότητας, τον τίτλο των βασικών σπουδών και τους τυχόν άρθρου ισχύουν και στην περίπτωση που διαμεσολα-
μεταπτυχιακούς τίτλους του, βητής επιθυμεί να προβεί σε μερική αναστολή των κα-
γ) τον Φορέα εκπαίδευσης διαμεσολαβητών το εκπαι- θηκόντων του.
δευτικό πρόγραμμα σπουδών του οποίου ολοκλήρωσε 5. Για τις παραπάνω περιπτώσεις δεν απαιτείται έκδο-
και τις ώρες διδασκαλίας του προγράμματος αυτού, ση απόφασης επί της αποδοχής παραίτησης, αναστολής
δ) τυχόν μετεκπαιδεύσεις και άλλες επιστημονικές καθηκόντων ή επαναδιορισμού από τον Υπουργό Δικαι-
δραστηριότητες του, συναφείς με την διαμεσολάβηση. οσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και
5. Ο διαμεσολαβητής είναι υποχρεωμένος να ενημε- αρκεί η διαγραφή ή η επανεγγραφή του διαμεσολαβητή
ρώνει άμεσα την Κεντρική Επιτροπή Διαμεσολάβησης στο Μητρώο διαμεσολαβητών που τηρείται στον επίση-
για κάθε αλλαγή των κατά τα ανωτέρω στοιχείων του, η μο ιστότοπο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, Διαφάνειας
οποία ελέγχει αυτά και δύναται να καλεί τον διαμεσολα- και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
βητή σε διευκρινίσεις. 6. Σε περίπτωση διαγραφής διαπιστευμένου διαμεσο-
6. Διαμεσολαβητής, ο οποίος έχει διαπιστευθεί σε άλλο λαβητή από το Μητρώο λόγω θανάτου, δεν προκαλείται
κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τηρώντας τις δι- αντίστοιχη έκδοση υπουργικής απόφασης.
ατάξεις που προβλέπονται στο κράτος-μέλος ώστε νομί-
μως να ασκεί το επάγγελμα του διαμεσολαβητή, δύναται Άρθρο 205
να εγγραφεί στο Μητρώο Διαμεσολαβητών που τηρείται Από την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργείται κάθε
στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπί- αντίθετη διάταξη που ρυθμίζει διαφορετικά θέματα σχε-
νων Δικαιωμάτων, ύστερα από αίτησή του. Η αίτηση θα τικά με τη διαμεσολάβηση. Οι διατάξεις του άρθρου 1
συνοδεύεται από την προσκόμιση των απαραίτητων δι- του ν. 3898/2010 διατηρούνται σε ισχύ.
Άρθρο 206 λόγο, δεν είναι δυνατό να ορισθεί συμβολαιογράφος του

Έναρξη ισχύος τόπου όπου βρίσκονται τα κινητά, ως υπάλληλος του
Η ισχύς του παρόντος Κεφαλαίου Β΄ αρχίζει από τη πλειστηριασμού μπορεί να οριστεί συμβολαιογράφος
δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, διορισμένος στην περιφέρεια του συμβολαιογραφικού
πλην του άρθρου 182 που τίθεται σε ισχύ εννέα (9) μήνες συλλόγου του τόπου εκτέλεσης ή, αν και αυτό δεν είναι
από τη δημοσίευσή του και καταλαμβάνει τα εισαγωγικά δυνατό, του συμβολαιογραφικού συλλόγου της πρωτεύ-
της δίκης δικόγραφα στον πρώτο βαθμό, τα οποία κα- ουσας του κράτους. Ο πλειστηριασμός δεν μπορεί να
τατίθενται μετά την παρέλευση του ανωτέρω χρονικού οριστεί πριν περάσουν δέκα (10) ημέρες αφότου προ-
διαστήματος των εννέα (9) μηνών. σκληθεί εγγράφως εκείνος κατά του οποίου στρέφεται η
εκτέλεση να παραλάβει τα πράγματα. Το πλειστηρίασμα
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ κατατίθεται δημόσια, αφού αφαιρεθούν τα έξοδα.».
4. Οι παράγραφοι 2 και 4 του άρθρου 954 του Κώδικα
Άρθρο 207
Πολιτικής Δικονομίας αντικαθίσταται ως εξής:
1. Το άρθρο 927 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας «2. Η κατασχετήρια έκθεση πρέπει να περιέχει, εκτός
αντικαθίσταται ως εξής: από τα ουσιώδη που απαιτούνται από το άρθρο 117 και
«Άρθρο 927 α) ακριβή περιγραφή του κατασχεμένου πράγματος,
ώστε να μη γεννιέται αμφιβολία για την ταυτότητά του,
Η αναγκαστική εκτέλεση γίνεται με επιμέλεια εκεί- β) αναφορά της εκτίμησης του κατασχεμένου που έκανε
νου που έχει δικαίωμα να την ενεργήσει, ο οποίος δίνει, ο δικαστικός επιμελητής ή ο πραγματογνώμονας, γ) τιμή
επάνω στο απόγραφο, τη σχετική εντολή σε ορισμένο πρώτης προσφοράς που πρέπει να είναι τουλάχιστον
δικαστικό επιμελητή και ορίζει τον τρόπο και αν είναι τα δύο τρίτα της αξίας, στην οποία εκτιμήθηκε το κα-
δυνατό και τα αντικείμενα επάνω στα οποία θα γίνει η τασχεμένο κινητό πράγμα, δ) αναφορά του εκτελεστού
εκτέλεση. Αν πρόκειται για κατάσχεση κινητού ή ακινή- τίτλου στον οποίο βασίζεται η εκτέλεση, της επιταγής
του, ορίζει ως υπάλληλο, ενώπιον του οποίου θα διενερ- που επιδόθηκε στον οφειλέτη και του ποσού για το
γηθεί ηλεκτρονικά ο πλειστηριασμός, συμβολαιογράφο οποίο γίνεται η κατάσχεση, ε) αναφορά της ημέρας του
της περιφέρειας του τόπου όπου θα γίνει η κατάσχεση. πλειστηριασμού, η οποία ορίζεται υποχρεωτικά επτά (7)
Εάν, για οποιονδήποτε λόγο, δεν είναι δυνατό να ορι- μήνες από την ημέρα περάτωσης της κατάσχεσης και όχι
σθεί συμβολαιογράφος του τόπου εκτέλεσης, τότε ο πάντως μετά την παρέλευση οκτώ (8) μηνών από την
επισπεύδων περιλαμβάνει στην εντολή τη δήλωση να ημέρα αυτή, του τόπου του πλειστηριασμού, καθώς και
οριστεί συμβολαιογράφος διορισμένος στην περιφέρεια του ονόματος του υπαλλήλου του πλειστηριασμού. Στην
του συμβολαιογραφικού συλλόγου του τόπου εκτέλεσης έκθεση αναφέρονται επίσης οι όροι που τυχόν έθεσε,
ή, αν και αυτό δεν είναι δυνατό, του συμβολαιογραφι- σχετικά με τον πλειστηριασμό, ο υπέρ ου η εκτέλεση με
κού συλλόγου της πρωτεύουσας του κράτους. Η εντο- την κατά το άρθρο 927 εντολή, καθώς επίσης και η τυχόν
λή πρέπει να χρονολογείται και να υπογράφεται από το διενέργειά του ενώπιον συμβολαιογράφου διορισμένου
δικαιούχο ή τον πληρεξούσιο του και δίνει την εξουσία στην περιφέρεια του συμβολαιογραφικού συλλόγου του
να ενεργηθούν όλες οι πράξεις της εκτέλεσης, εκτός αν τόπου εκτέλεσης ή του συμβολαιογραφικού συλλόγου
ορίζεται διαφορετικά σε αυτήν.» της πρωτεύουσας του κράτους. Ο δικαστικός επιμελητής
2. Η παρ. 3 του άρθρου 933 του Κώδικα Πολιτικής Δι- βεβαιώνει στην κατασχετήρια έκθεση το λόγο της αδυ-
κονομίας αντικαθίσταται ως εξής: ναμίας ορισμού συμβολαιογράφου του τόπου εκτέλεσης
«3. Αρμόδιο κατά τόπο είναι πάντοτε το δικαστήριο της ή της περιφέρειας του συμβολαιογραφικού συλλόγου
περιφέρειας του τόπου της εκτέλεσης εφόσον μετά την του τόπου εκτέλεσης.».
επίδοση της επιταγής ακολούθησαν και άλλες πράξεις «4. Ύστερα από ανακοπή του επισπεύδοντος ή του
της εκτελεστικής διαδικασίας, αλλιώς αρμόδιο είναι το καθ’ ου η εκτέλεση ή οποιουδήποτε άλλου έχει έννομο
δικαστήριο του άρθρου 584. Αν πρόκειται για εκτέλεση συμφέρον, το αρμόδιο κατά το άρθρο 933 δικαστήριο,
για την ικανοποίηση χρηματικών απαιτήσεων, τόπος δικάζοντας κατά τη διαδικασία των άρθρων 686 επ.,
εκτέλεσης είναι ο τόπος κατάσχεσης, ακόμη και εάν έχει μπορεί να διατάξει τη διόρθωση της έκθεσης, ιδίως ως
οριστεί υπάλληλος του πλειστηριασμού συμβολαιογρά- προς την περιγραφή του κατασχεθέντος, την εκτίμηση
φος που έχει την έδρα του σε άλλη περιφέρεια.». και την τιμή πρώτης προσφοράς. Η ανακοπή είναι απα-
3. Η παρ. 3 του άρθρου 943 του Κώδικα Πολιτικής Δι- ράδεκτη αν δεν κατατεθεί το αργότερο δεκαπέντε (15)
κονομίας αντικαθίσταται ως εξής: εργάσιμες ημέρες πριν από την ημέρα του πλειστηρια-
«3. Αν δεν υπάρχουν τα πρόσωπα της παραγράφου σμού. Η απόφαση πρέπει να δημοσιεύεται έως τις 12:00
2 ή αν αρνούνται να παραλάβουν τα κινητά πράγματα, το μεσημέρι της όγδοης πριν από τον πλειστηριασμό
ο δικαστικός επιμελητής τα παραδίδει σε μεσεγγυούχο ημέρας και αναρτάται την ίδια ημέρα με επιμέλεια της
τον οποίο διορίζει ο ίδιος και, ύστερα από άδεια του ει- γραμματείας στην ιστοσελίδα δημοσιεύσεων πλειστη-
ρηνοδίκη της περιφέρειας του τόπου της εκτέλεσης που ριασμών του Δελτίου Δικαστικών Δημοσιεύσεων του
δικάζει κατά τις διατάξεις των άρθρων 686 επ. πλειστη- Τομέα Ασφάλισης Νομικών του Ενιαίου Ταμείου Ανε-
ριάζει τα κινητά πράγματα. Ο ειρηνοδίκης που δίνει την ξάρτητα Απασχολουμένων.».
άδεια ορίζει συνάμα τον τόπο, τον υπάλληλο, την ημέ- 5. Από το δεύτερο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 955
ρα και ώρα του πλειστηριασμού. Εάν, για οποιονδήποτε του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας διαγράφεται η φράση
«και την τυχόν διενέργεια αυτού με ηλεκτρονικά μέσα, σθείσα ημέρα του πλειστηριασμού, διαφορετικά αντί-
σύμφωνα με την εντολή για εκτέλεση του άρθρου 927». κλητος θεωρείται ο γραμματέας του πρωτοδικείου του
Στην παρ. 2 του άρθρου 955 του ΚΠολΔ προστίθεται τόπου της εκτέλεσης. Το τελευταίο εδάφιο εφαρμόζεται,
τρίτο εδάφιο ως εξής: ακόμη και όταν ο πλειστηριασμός διενεργείται ενώπιον
«Στο απόσπασμα περιλαμβάνεται και η τυχόν βεβαί- συμβολαιογράφου διορισμένου στην περιφέρεια του
ωση του δικαστικού επιμελητή σχετικά με τη αδυναμία συμβολαιογραφικού συλλόγου του τόπου εκτέλεσης ή
ορισμού συμβολαιογράφου του τόπου εκτέλεσης ή της του συμβολαιογραφικού συλλόγου της πρωτεύουσας
περιφέρειας του συμβολαιογραφικού συλλόγου του τό- του κράτους.
που εκτέλεσης.». 6. Ο υπάλληλος του ηλεκτρονικού πλειστηριασμού
6. Το άρθρο 959 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας μετά το πέρας της προθεσμίας της προηγούμενης πα-
αντικαθίσταται ως εξής: ραγράφου ελέγχει τα υποβαλλόμενα αρχεία διαπιστώνει
με πράξη του, μέχρι ώρα 17:00 της προηγούμενης του
«Άρθρο 959 ηλεκτρονικού πλειστηριασμού ημέρας, την τήρηση των
1. Τα κατασχεμένα πράγματα πλειστηριάζονται με διατυπώσεων που ορίζονται στις προηγούμενες παρα-
ηλεκτρονικά μέσα ενώπιον συμβολαιογράφου της πε- γράφους και υποβάλλει στα ηλεκτρονικά συστήματα
ριφέρειας του τόπου όπου έγινε η κατάσχεση. Εάν, για πλειστηριασμού κατάλογο των υποψήφιων πλειοδοτών
οποιονδήποτε λόγο, δεν είναι δυνατό να ορισθεί συμ- που δικαιούνται να λάβουν μέρος.
βολαιογράφος του τόπου εκτέλεσης (κατάσχεσης), τα 7. Αν τα κατασχεμένα πράγματα βρίσκονται στην περι-
κατασχεμένα πράγματα πλειστηριάζονται ενώπιον συμ- φέρεια περισσότερων ειρηνοδικείων, ο πλειστηριασμός
βολαιογράφου της περιφέρειας του συμβολαιογραφικού διενεργείται, κατ’ επιλογή του επισπεύδοντος, στην πε-
συλλόγου του τόπου εκτέλεσης ή, αν και αυτό δεν είναι ριφέρεια οποιουδήποτε εκ των άνω ειρηνοδικείων. Εάν
δυνατό, του συμβολαιογραφικού συλλόγου της πρωτεύ- ο πλειστηριασμός μπορεί να γίνει ηλεκτρονικά σε μία
ουσας του κράτους. Ο πλειστηριασμός των κατασχεμέ- μόνο από αυτές, επιλέγεται υποχρεωτικά η περιφέρεια
νων διενεργείται μέσω των ηλεκτρονικών συστημάτων του συγκεκριμένου ειρηνοδικείου και αν, για οποιον-
πλειστηριασμού από τον πιστοποιημένο, για το σκοπό δήποτε λόγο, δεν μπορεί να διενεργηθεί σε καμία από
αυτόν, υπάλληλο του ηλεκτρονικού πλειστηριασμού. Ο αυτές, επιλέγεται η περιφέρεια του συμβολαιογραφικού
πλειστηριασμός διενεργείται ενώπιον του ίδιου συμβο- συλλόγου της πρωτεύουσας του κράτους. Αρμόδιο για
λαιογράφου που ορίστηκε αρχικά και στην περίπτωση την επίλυση των διαφορών που αναφύονται από τη δι-
πολλαπλών κατασχέσεων. ενέργεια του πλειστηριασμού είναι το δικαστήριο του
2. Η κυριότητα, διοίκηση και διαχείριση των ηλεκτρο- τόπου εκτέλεσης.
νικών συστημάτων πλειστηριασμού ανήκει στους κατά 8. Οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί διενεργούνται μόνο
τόπον αρμοδίους συμβολαιογραφικούς συλλόγους. εργάσιμη ημέρα Τετάρτη ή Πέμπτη ή Παρασκευή, από
3. Τα ηλεκτρονικά συστήματα πλειστηριασμού περιέ- τις 10:00 π.μ. έως τις 14:00 ή από τις 14:00 έως τις 18:00.
χουν όλα τα πληροφοριακά στοιχεία τα οποία περιλαμ- Σε περίπτωση υποβολής προσφοράς κατά το τελευταίο
βάνονται στο απόσπασμα της κατασχετήριας έκθεσης. λεπτό του ηλεκτρονικού πλειστηριασμού, ήτοι από ώρα
4. Στον ηλεκτρονικό πλειστηριασμό λαμβάνουν μέρος 13:59:00 έως 13:59:59 ή από ώρα 17:59:00 έως 17:59:59
υποψήφιοι πλειοδότες που έχουν προηγουμένως πιστο- δίδεται αυτόματη παράταση πέντε (5) λεπτών. Για κάθε
ποιηθεί στα ηλεκτρονικά συστήματα πλειστηριασμών. προσφορά που υποβάλλεται κατά το τελευταίο λεπτό
Πλειοδοσία περισσότερων από κοινού δεν είναι δυνατή. της παράτασης, δίδεται νέα αυτόματη παράταση πέντε
5. Κάθε υποψήφιος πλειοδότης δηλώνει τη συμμετο- (5) λεπτών, εφόσον υποβληθεί μεγαλύτερη προσφορά.
χή του σε συγκεκριμένο πλειστηριασμό, σύμφωνα με Οι παρατάσεις μπορούν να συνεχισθούν για χρονικό δι-
τους όρους αυτού, αφού έχει καταβάλει την εγγύηση άστημα όχι μεγαλύτερο των δύο (2) ωρών από την ορι-
της παραγράφου 1 του άρθρου 965 και έχει υποβάλει σθείσα ώρα λήξης του ηλεκτρονικού πλειστηριασμού,
ηλεκτρονικά το πληρεξούσιο της παραγράφου 2 του οπότε ολοκληρώνεται η διαδικασία υποβολής προσφο-
άρθρου 1003, μέχρι ώρα 15:00, δύο (2) εργάσιμες ημέ- ρών. Ηλεκτρονικός πλειστηριασμός δεν μπορεί να γίνει
ρες πριν την ορισθείσα ημέρα του πλειστηριασμού. Οι από 1η Αυγούστου έως 31 Αυγούστου, καθώς και την
προσφορές, με ποινή ακυρότητας, δεν πρέπει να περι- προηγούμενη και την επομένη εβδομάδα της ημέρας
λαμβάνουν αίρεση ή όρο, και είναι ανέκκλητες. Το τέλος των εκλογών για την ανάδειξη βουλευτών, αντιπροσώ-
χρήσης των συστημάτων για τη διενέργεια του ηλεκτρο- πων στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και Οργάνων Τοπικής
νικού πλειστηριασμού καταβάλλεται από τον υπερθε- Αυτοδιοίκησης. Η απαγόρευση αυτή ισχύει και για τις
ματιστή. Η κατάθεση της εγγύησης, του τέλους χρήσης επαναληπτικές εκλογές και μόνο για τις περιφέρειες που
των ηλεκτρονικών συστημάτων πλειστηριασμών και του διεξάγονται τέτοιες, εκτός αν πρόκειται για πλοία, αε-
πλειστηριάσματος γίνεται αποκλειστικά σε ειδικό ακα- ροσκάφη και για πράγματα που μπορούν να υποστούν
τάσχετο επαγγελματικό λογαριασμό που θα διατηρείται φθορά.
σε ελληνικό τραπεζικό ίδρυμα από τον υπάλληλο του 9. Ο ηλεκτρονικός πλειστηριασμός είναι ανοικτού πλει-
πλειστηριασμού. Κάθε υποψήφιος πλειοδότης διορίζει οδοτικού τύπου κατά τον οποίο υποβάλλονται διαδοχι-
με ηλεκτρονική δήλωση αντίκλητο που κατοικεί στην κές προσφορές. Οι συμμετέχοντες υποβάλλουν συνεχώς
περιφέρεια του πρωτοδικείου του τόπου της εκτέλεσης προσφορά μεγαλύτερη από την εκάστοτε μέγιστη έως
μέχρι ώρα 15:00 δύο (2) εργάσιμες ημέρες πριν την ορι- το χρόνο λήξης της υποβολής προσφορών. Στα ηλεκτρο-
νικά συστήματα καταγράφονται όλες οι υποβληθείσες τέλους χρήσης και του μέρους αυτού που αποδίδεται στο
κατά τα ανωτέρω προσφορές. ΤΑ.Χ.ΔΙΚ., καθώς και κάθε σχετική λεπτομέρεια.».
10. Με την υποβολή της προσφοράς, οι υποψήφιοι 7. Το άρθρο 959Α του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας
πλειοδότες ενημερώνονται αμέσως από τα συστήμα- καταργείται.
τα για το ποσό της προσφοράς τους, τον ακριβή χρόνο 8. Το άρθρο 964 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας
υποβολής της, καθώς και ότι αυτή έχει καταγραφεί. Ο αντικαθίσταται ως εξής:
υποψήφιος πλειοδότης ενημερώνεται για την εκάστοτε «Εκείνος κατά του οποίου στρέφεται η εκτέλεση, ορίζει
μέγιστη υποβληθείσα προσφορά. εγγράφως, εφόσον το επιθυμεί, προς τον υπάλληλο του
11. Όλοι οι υποψήφιοι πλειοδότες που λαμβάνουν μέ- πλειστηριασμού, τη σειρά με την οποία θα κατακυρώ-
ρος στον ηλεκτρονικό πλειστηριασμό ενημερώνονται νονται τα κατασχεμένα πράγματα, το αργότερο δύο (2)
αμέσως από τα συστήματα για τυχόν αναστολή, ματαί- ημέρες πριν τη διενέργεια του ηλεκτρονικού πλειστη-
ωση ή διακοπή του πλειστηριασμού, καθώς και για το ριασμού. Ο υπάλληλος του πλειστηριασμού δύναται να
λόγο αυτής. ορίσει ο ίδιος σε περίπτωση μη έγγραφης ειδοποιήσεως
12. Μετά τη λήξη της διαδικασίας υποβολής των πλειο- του καθ’ ου η εκτέλεση την σειρά κατακύρωσης. Ο υπάλ-
δοτικών προσφορών, ανακοινώνεται το αποτέλεσμα του ληλος του πλειστηριασμού ενημερώνει τα ηλεκτρονικά
πλειστηριασμού μέσω των ηλεκτρονικών συστημάτων. συστήματα για τη σειρά κατακύρωσης των κατασχεμέ-
Όσοι έχουν λάβει μέρος στον ηλεκτρονικό πλειστηρια- νων πραγμάτων. Από τη στιγμή που το πλειστηρίασμα
σμό ενημερώνονται αμελλητί για το αποτέλεσμά του. Ο καλύψει το ποσό της απαίτησης εκείνου υπέρ του οποίου
υπάλληλος του ηλεκτρονικού πλειστηριασμού συντάσ- έγινε η εκτέλεση και των δανειστών που αναγγέλθηκαν,
σει την έκθεση της παρ. 2 του άρθρου 965, κατακυρώ- καθώς και τα έξοδα της εκτέλεσης, δεν γίνεται κατακύ-
νοντας τα πράγματα στον πλειοδότη. ρωση για τα λοιπά κατασχεθέντα και δεν συντάσσεται ως
13. Στον ηλεκτρονικό πλειστηριασμό κινητών, ο υπερ- προς αυτά έκθεση πλειστηριασμού και κατακύρωσης.».
θεματιστής έχει υποχρέωση να καταβάλει στον ειδικό 9. Το άρθρο 965 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας
τραπεζικό επαγγελματικό λογαριασμό του υπαλλήλου αντικαθίσταται ως εξής:
του πλειστηριασμού το πλειστηρίασμα και το τέλος
χρήσης το αργότερο την τρίτη εργάσιμη ημέρα από τον «Άρθρο 965
πλειστηριασμό. Με την καταβολή του πλειστηριάσματος 1. Η πλειοδοσία αρχίζει με βάση την τιμή της πρώτης
και του τέλους χρήσης, το κατακυρωμένο πράγμα πα- προσφοράς. Δεν μπορούν να πλειοδοτήσουν ο οφει-
ραδίδεται στον υπερθεματιστή. Η παράδοση του πράγ- λέτης, ο υπάλληλος του πλειστηριασμού και οι υπάλ-
ματος στον υπερθεματιστή δεν μπορεί να γίνει πριν την ληλοί του και περισσότεροι πλειοδότες από κοινού. Ο
καταβολή του πλειστηριάσματος και του τέλους χρή- υπάλληλος του πλειστηριασμού οφείλει, αν προβληθεί
σης. Ο υπάλληλος του ηλεκτρονικού πλειστηριασμού εγγράφως πριν την έναρξη της διαδικασίας αντίρρη-
οφείλει, το αργότερο την πέμπτη εργάσιμη ημέρα από ση από τον επισπεύδοντα ή τον καθ’ ου η εκτέλεση ή
τον πλειστηριασμό, να καταθέσει το πλειστηρίασμα στο από οποιονδήποτε πλειοδότη να αποκλείσει από την
Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Η κατάθεση του πλειοδοσία κάθε πρόσωπο εις βάρος του οποίου επι-
πλειστηριάσματος είναι ακατάσχετη, δεν εμπίπτει στην σπεύδεται αναπλειστηριασμός, εφόσον το γεγονός αυτό
πτωχευτική περιουσία και δεν υπόκειται στις δεσμεύσεις προκύπτει από δημόσιο έγγραφο ή ομολογείται. Κάθε
που επιβάλλει το Δημόσιο για τη διασφάλιση των συμφε- πλειοδότης οφείλει να καταθέτει, σε μετρητά ή με μετα-
ρόντων του. Εντός της επόμενης εργάσιμης ημέρας από φορά πίστωσης στον ειδικό τραπεζικό επαγγελματικό
την παρέλευση της ανωτέρω προθεσμίας, ο υπάλληλος λογαριασμό του υπαλλήλου του πλειστηριασμού ή με εγ-
του πλειστηριασμού αποδίδει το τέλος χρήσης στον οι- γυητική επιστολή τράπεζας, διάρκειας τουλάχιστον ενός
κείο συμβολαιογραφικό σύλλογο του οποίου αυτός είναι (1) μήνα ή με επιταγή που έχει εκδοθεί από τράπεζα ή
μέλος. Εντός τριών (3) εργασίμων ημερών, μέρος του άλλο πιστωτικό ίδρυμα, εγγυοδοσία ίση προς το τριάντα
ανωτέρω ποσού, το οποίο καθορίζεται με την απόφα- τοις εκατό (30%) της τιμής της πρώτης προσφοράς. Αν
ση της παραγράφου 14 του παρόντος, αποδίδεται από υπερθεματιστής αναδείχθηκε άλλος ή αν η κατακύρω-
τον οικείο συμβολαιογραφικό σύλλογο στο ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. ση ματαιώθηκε από οποιονδήποτε λόγο, η εγγυοδοσία
Οι ειδικότεροι όροι της τήρησης των επαγγελματικών επιστρέφεται σε εκείνον που την είχε καταθέσει αμέσως
τραπεζικών λογαριασμών των υπαλλήλων των πλειστη- μετά το πέρας του πλειστηριασμού.
ριασμών ορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών 2. Τα πράγματα που πλειστηριάζονται κατακυρώνο-
Οικονομικών και Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρω- νται στον πλειοδότη που προσφέρει τη μεγαλύτερη τιμή.
πίνων Δικαιωμάτων. Ο υπάλληλος του πλειστηριασμού πρέπει να καταχωρίζει
14. Με αποφάσεις του Υπουργού Δικαιοσύνης, Διαφά- στην έκθεσή του όλες τις προσφορές που έγιναν.
νειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων καθορίζονται οι ειδι- 3. Ο υπερθεματιστής έχει υποχρέωση να καταβάλει
κότεροι όροι λειτουργίας των ηλεκτρονικών συστημάτων στον υπάλληλο του πλειστηριασμού το πλειστηρίασμα
πλειστηριασμού, οι λεπτομέρειες υποβολής των πλει- σε μετρητά ή με μεταφορά πίστωσης στον ειδικό τρα-
οδοτικών προσφορών, η διαδικασία πιστοποίησης και πεζικό επαγγελματικό λογαριασμό του υπαλλήλου του
εγγραφής χρηστών στα συστήματα, το ύψος και ο τρόπος πλειστηριασμού ή με επιταγή έκδοσης τράπεζας που
καθορισμού, επιμερισμού, είσπραξης και απόδοσης του λειτουργεί νόμιμα στην Ελλάδα, την τρίτη εργάσιμη
τέλους χρήσης των συστημάτων, αναπροσαρμογής του μέρα από τον πλειστηριασμό και αμέσως μετά του πα-
ραδίδεται το κατακυρωμένο πράγμα. Η παράδοση του Ιστοσελίδα Δημοσιεύσεων Πλειστηριασμών του Δελτίου
πράγματος στον υπερθεματιστή δεν μπορεί να γίνει πριν Δικαστικών Δημοσιεύσεων του Τομέα Ασφάλισης Νομι-
αυτός καταβάλει το πλειστηρίασμα και το τέλος χρήσης. κών του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολουμένων.
4. Ο υπάλληλος του πλειστηριασμού οφείλει, το αρ- Η διάταξη του άρθρου 959 παράγραφος 8 εφαρμόζεται
γότερο την πέμπτη εργάσιμη ημέρα από τον πλειστη- αναλόγως και η σχετική προθεσμία υπολογίζεται αφότου
ριασμό, να καταθέσει εντόκως το πλειστηρίασμα στο συνταχθεί η πράξη. Ο αρχικός υπερθεματιστής, που δεν
Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Οι αναλογούντες κατέβαλε το πλειστηρίασμα, δεν μπορεί να πλειοδοτή-
επί του πλειστηριάσματος τόκοι υπολογίζονται από το σει, δικαιούται όμως, έως ότου αρχίσει η πλειοδοσία, να
Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και αποδίδονται καταβάλει το οφειλόμενο πλειστηρίασμα, με τον τόκο
από κοινού με το πλειστηρίασμα με εντολή του επί του υπερημερίας, καθώς και τα έξοδα του αναπλειστηρια-
πλειστηριασμού υπαλλήλου, σύμφωνα με την κείμενη σμού και να ζητήσει να του κατακυρωθεί το πράγμα.
νομοθεσία. Με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου 6. Αν κατά τον αναπλειστηριασμό δεν επιτευχθεί το
του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων που δημοσι- ίδιο πλειστηρίασμα, ο πρώτος υπερθεματιστής, που δεν
εύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, καθορίζονται κατέβαλε, ευθύνεται για τη διαφορά εντόκως, με το επι-
οι όροι και η διαδικασία και οι αναγκαίες λεπτομέρειες τόκιο υπερημερίας. Η εγγυοδοσία που είχε καταθέσει, με
που αφορούν στην απόδοση του πλειστηριάσματος τους τυχόν τόκους της, καταλογίζεται στη διαφορά για
στους δικαιούχος, καθώς και άλλο σχετικό ζήτημα. Η την οποία ευθύνεται. Αν απομένει επιπλέον διαφορά, η
κατάθεση είναι ακατάσχετη, δεν εμπίπτει στην πτωχευ- έκθεση του αναπλειστηριασμού αποτελεί εναντίον του
τική περιουσία και δεν υπόκειται στις δεσμεύσεις που τίτλο εκτελεστό για τη συμπλήρωση. Αν έγιναν περισσό-
επιβάλλει το Δημόσιο για τη διασφάλιση των συμφε- τεροι αναπλειστηριασμοί, όλοι οι προηγούμενοι διαδοχι-
ρόντων του. κοί υπερθεματιστές, που δεν κατέβαλαν, εξακολουθούν
5. Αν ο υπερθεματιστής δεν καταβάλει εμπροθέσμως να ευθύνονται εις ολόκληρον για την τυχόν διαφορά με-
το πλειστηρίασμα και το τέλος χρήσης, ο υπάλληλος του ταξύ του αρχικού πλειστηριάσματος και του πλειστηριά-
πλειστηριασμού οφείλει μέσα στις επόμενες δύο (2) ερ- σματος που τελικά επιτεύχθηκε και καταβλήθηκε, χωρίς
γάσιμες ημέρες να τον οχλήσει με εξώδικη πρόσκληση όμως η ευθύνη του καθενός να υπερβαίνει το ποσόν της
που επιδίδεται με δικαστικό επιμελητή. διαφοράς από τη δίκη του οφειλή. Οι εγγυοδοσίες που
Αν ο υπερθεματιστής δεν καταβάλει το πλειστηρίασμα είχαν κατατεθεί από τους προηγούμενους διαδοχικούς
μέσα στις επόμενες από την όχληση πέντε (5) εργάσιμες υπερθεματιστές δεν επιστρέφονται έως ότου καταβλη-
ημέρες, η κατακύρωση σε αυτόν ανατρέπεται, η εγγυ- θεί το πλειστηρίασμα από τον τελικό υπερθεματιστή,
οδοσία που έχει καταθέσει καταπίπτει, καλούνται δε οι προκειμένου να γίνει ο ως άνω καταλογισμός στην τυ-
επόμενοι πλειοδότες, η προσφορά των οποίων, αθροι- χόν διαφορά. Ο υπερθεματιστής που δεν κατέβαλε δεν
ζομένη με το ποσό της εγγυοδοσίας που κατέπεσε, είναι δικαιούται, αν κατά τον αναπλειστηριασμό επιτεύχθηκε
ίση με το πλειστηρίασμα, να καταβάλουν σε τακτή ημέρα μεγαλύτερο πλειστηρίασμα, να απαιτήσει το επιπλέον.
που ορίζεται στην πρόσκληση, το ποσό που είχαν προ- 7. Ο υπάλληλος του πλειστηριασμού μπορεί, αν κρίνει
σφέρει. Η πρόσκληση επιδίδεται με δικαστικό επιμελητή. ότι υπάρχει ανάγκη, να ζητεί κατά τη διεξαγωγή του πλει-
Αν εμφανισθούν περισσότεροι ενδιαφερόμενοι συντάσ- στηριασμού την επιβαλλόμενη από τις περιστάσεις συν-
σεται σχετική έκθεση από τον συμβολαιογράφο και η δρομή και προστασία αστυνομικού οργάνου, στο οποίο
κατακύρωση γίνεται σε εκείνον που είχε προσφέρει κατά παρέχει τις αναγκαίες οδηγίες και υποβάλλει αιτήματα
τον πλειστηριασμό το μεγαλύτερο ποσόν. Το πλειστηρί- για την τήρηση της τάξης και την αποκατάσταση της
ασμα συνίσταται στο άθροισμα του ποσού που καταβλή- ομαλής διενέργειας και συνέχισης του πλειστηριασμού.».
θηκε και της εγγυοδοσίας του αρχικού υπερθεματιστή 10. Το άρθρο 966 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας
που κατέπεσε. Αν, κατά την ελεύθερη κρίση του υπαλλή- αντικαθίσταται ως εξής:
λου του πλειστηριασμού, η κατά τα προηγούμενα εδάφια
πρόσκληση των επόμενων πλειοδοτών είναι αδύνατη ή «Άρθρο 966
ιδιαίτερα δυσχερής για λόγους που εκτίθενται σε σχετική 1. Αν δεν παρουσιαστούν πλειοδότες ή δεν υποβλη-
έκθεση, καθώς και σε κάθε περίπτωση που η διαδικασία θούν προσφορές, το πράγμα που πλειστηριάζεται κατα-
αυτή δεν τελεσφόρησε, γίνεται αναπλειστηριασμός κατά κυρώνεται στην τιμή της πρώτης προσφοράς σε εκείνον
τις διατάξεις των επόμενων εδαφίων. Η επίσπευση του υπέρ του οποίου έγινε η εκτέλεση, αν το ζητήσει. Αν δεν
αναπλειστηριασμού γίνεται είτε με επιμέλεια του υπαλ- υποβληθεί αίτηση, γίνεται νέος πλειστηριασμός μέσα σε
λήλου του πλειστηριασμού είτε από τον υπέρ ου ή από σαράντα ημέρες.
τον καθ’ ου η εκτέλεση ή από κάθε δανειστή που έχει 2. Αν στο νέο πλειστηριασμό δεν γίνει κατακύρωση,
αναγγελθεί με τίτλο εκτελεστό. Ο αναπλειστηριασμός το αρμόδιο δικαστήριο του άρθρου 933 που δικάζει
επισπεύδεται με πράξη του υπαλλήλου του πλειστηρι- κατά τη διαδικασία των άρθρων 686 επ., ύστερα από
ασμού ή με δήλωση προς τον υπάλληλο του πλειστη- αίτηση οποιουδήποτε έχει έννομο συμφέρον, μπορεί να
ριασμού του υπέρ ου ή του καθ’ ου ή του δανειστή, για διατάξει να γίνει νέος πλειστηριασμός μέσα σε τριάντα
την οποία συντάσσεται πράξη. Περίληψη της πράξης, η ημέρες, με την ίδια ή κατώτερη τιμή πρώτης προσφοράς
οποία περιέχει και όσα πρέπει να περιλαμβάνονται στο ή να επιτρέψει μέσα στην ίδια προθεσμία να πωληθεί
απόσπασμα της κατασχετήριας έκθεσης, δημοσιεύεται ελεύθερα το πράγμα από τον υπάλληλο του πλειστη-
με επιμέλεια του υπαλλήλου του πλειστηριασμού στην ριασμού σε εκείνον υπέρ του οποίου έγινε η εκτέλεση
ή σε τρίτον, με τίμημα που ορίζεται από το δικαστήριο, τε λόγο, δεν είναι δυνατό να ορισθεί συμβολαιογράφος
το οποίο μπορεί να ορίσει και να πληρωθεί με δόσεις του τόπου εκτέλεσης (κατάσχεσης), το κατασχεμένο
μέρος του τιμήματος. ακίνητο πλειστηριάζεται ενώπιον συμβολαιογράφου
3. Αν και ο νέος πλειστηριασμός έμεινε χωρίς αποτέ- διορισμένου στην περιφέρεια του συμβολαιογραφικού
λεσμα ή δεν κατέστη δυνατή η ελεύθερη εκποίηση, το συλλόγου του τόπου εκτέλεσης ή, αν και αυτό δεν είναι
αρμόδιο δικαστήριο του άρθρου 933, που δικάζει κατά δυνατό, του συμβολαιογραφικού συλλόγου της πρωτεύ-
τη διαδικασία των άρθρων 686 επ., ύστερα από αίτηση ουσας του κράτους. Το άρθρο 959 εφαρμόζεται και στον
οποιουδήποτε έχει έννομο συμφέρον μπορεί να άρει πλειστηριασμό ακινήτων.
την κατάσχεση ή να διατάξει να γίνει αργότερα νέος 2. Ο πλειστηριασμός δεν μπορεί να γίνει από την 1η
πλειστηριασμός με την ίδια ή κατώτερη τιμή πρώτης έως και τις 31 Αυγούστου, καθώς και την προηγουμένη
προσφοράς. και την επομένη εβδομάδα της ημέρας των εκλογών για
4. Αν καταστεί ανέφικτη ή διακοπεί η διενέργεια του
την ανάδειξη βουλευτών, αντιπροσώπων στο Ευρωπαϊκό
πλειστηριασμού, για λόγους τεχνικής αδυναμίας λειτουρ-
Κοινοβούλιο και Οργάνων Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Η
γίας των ηλεκτρονικών συστημάτων διενέργειας αυτού,
απαγόρευση αυτή ισχύει και για τις επαναληπτικές εκλο-
η διαδικασία θεωρείται ότι παραμένει σε εκκρεμότητα
και συνεχίζεται με εντολή του επισπεύδοντος, κατόπιν γές και μόνο για τις περιφέρειες που διεξάγονται τέτοιες.
ανάρτησης αναγγελίας από τον υπάλληλο του πλειστη- 3. Η διάταξη της προηγούμενης παραγράφου σχετικά
ριασμού στο ηλεκτρονικό σύστημα δέκα (10) εργάσιμες με την απαγόρευση πλειστηριασμού από την 1η έως και
ημέρες πριν την ημερομηνία συνέχισης. Τυχόν προσφο- τις 31 Αυγούστου δεν εφαρμόζεται, όταν πρόκειται για
ρές πλειοδοτών που είχαν υποβληθεί πριν τη διακοπή πλοία και αεροσκάφη.
της διαδικασίας παραμένουν ισχυρές.». 4. Αν τα κατασχεμένα πράγματα βρίσκονται στην περι-
11. Στην παρ. 2 του άρθρου 969 του Κώδικα Πολιτικής φέρεια περισσότερων ειρηνοδικείων, ο πλειστηριασμός
Δικονομίας μετά τη λέξη «αναγγέλθηκαν» προστίθεται διενεργείται, κατ’ επιλογή του επισπεύδοντος, στην περι-
η φράση «καθώς και το τέλος χρήσης του ηλεκτρονικού φέρεια οποιουδήποτε εκ των άνω ειρηνοδικείων. Εάν ο
συστήματος πλειστηριασμού». πλειστηριασμός μπορεί να γίνει ηλεκτρονικά σε μία μόνο
12. Στην περίπτωση β΄ της παρ. 1 του άρθρου 972 του από αυτές, επιλέγεται υποχρεωτικά η περιφέρεια του
Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας η φράση «πέντε ημέρες συγκεκριμένου ειρηνοδικείου, και, αν για οποιονδήποτε
(5) πριν από τον πλειστηριασμό» αντικαθίσταται από λόγο, δεν μπορεί να διενεργηθεί σε καμία από αυτές,
τη φράση «δέκα πέντε (15) ημέρες μετά τον πλειστη- τότε επιλέγεται η περιφέρεια του συμβολαιογραφικού
ριασμό». συλλόγου της πρωτεύουσας του κράτους. Αρμόδιο για
13. Στο άρθρο 988 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομί- την επίλυση των διαφορών που αναφύονται από τη δι-
ας προστίθεται στην μεν παράγραφο 1 προτελευταίο ενέργεια του πλειστηριασμού είναι το δικαστήριο του
εδάφιο στη δε παράγραφο 2 τελευταίο εδάφιο, ως εξής: τόπου εκτέλεσης.
«Εάν, για οποιονδήποτε λόγο, δεν είναι δυνατό να ορι- 5. Ύστερα από αίτηση οποιουδήποτε έχει έννομο συμ-
σθεί συμβολαιογράφος του τόπου εκτέλεσης, αρμόδιος φέρον, το δικαστήριο του άρθρου 933, δικάζοντας κατά
για τη διανομή μπορεί να οριστεί και συμβολαιογράφος τη διαδικασία των άρθρων 686 επ., μπορεί να διατάξει
διορισμένος στην περιφέρεια του συμβολαιογραφικού
να γίνει ταυτόχρονα η πώληση του κατασχεμένου ακι-
συλλόγου του τόπου εκτέλεσης ή, αν και αυτό δεν είναι
νήτου, ολόκληρου ή τμηματικά, με βάση σχεδιάγραμμα
δυνατό, του συμβολαιογραφικού συλλόγου της πρωτεύ-
ή σχέδιο μηχανικού ή γεωμέτρηση, που υποβάλλεται
ουσας του κράτους.».
μαζί με την αίτηση. Στην περίπτωση αυτή η κατακύρωση
14. Από το μεν δεύτερο εδάφιο της παρ. 4 του άρ-
θρου 995 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας διαγράφεται τότε μόνο γίνεται τμηματικά σε όποιους πλειοδοτούν
η φράση «και την τυχόν διενέργεια αυτού με ηλεκτρονικά τμηματικά, όταν το σύνολο των προσφορών τους είναι
μέσα», η δε παράγραφος 6 του άρθρου 995 του Κώδικα μεγαλύτερο από την τιμή που προσφέρεται για να πω-
Πολιτικής Δικονομίας καταργείται. ληθεί συνολικά.
Στην παρ. 4 του άρθρου 995 του ΚΠολΔ προστίθεται 6. Μετά από αίτηση του οφειλέτη, το δικαστήριο του
τρίτο εδάφιο ως εξής: άρθρου 933, το οποίο δικάζει κατά τη διαδικασία των
«Στο απόσπασμα περιλαμβάνεται και η τυχόν βεβαίω- άρθρων 686 επ., μπορεί να επιτρέψει να πωληθεί ελεύ-
ση του δικαστικού επιμελητή, σχετικά με την αδυναμία θερα το ακίνητο με τίμημα το οποίο ορίζεται από το
ορισμού συμβολαιογράφου του τόπου εκτέλεσης ή της δικαστήριο. Η πώληση αυτή γίνεται από τον υπάλληλο
περιφέρειας του συμβολαιογραφικού συλλόγου του τό- του πλειστηριασμού το αργότερο δέκα (10) ημέρες πριν
που εκτέλεσης.» από τον πλειστηριασμό με ταυτόχρονη εξόφληση του
15. Το άρθρο 998 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας τιμήματος. Αν η πώληση δεν πραγματοποιηθεί κατά το
αντικαθίσταται ως εξής: προηγούμενο εδάφιο, ο πλειστηριασμός διεξάγεται κατά
την ορισθείσα ημερομηνία.».
«Άρθρο 998 16. Το άρθρο 998Α του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας
1. Το κατασχεμένο ακίνητο πλειστηριάζεται με ηλε- καταργείται.
κτρονικά μέσα ενώπιον του συμβολαιογράφου της περι- 17. Το άρθρο 1001 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας
φέρειας όπου βρίσκεται το ακίνητο. Εάν, για οποιονδήπο- αντικαθίσταται ως εξής:
«Άρθρο 1001 πλειστηριασμός γίνεται ενώπιον συμβολαιογράφου δι-

Αν με την ίδια έκθεση κατασχέθηκαν περισσότερα ακί- ορισμένου στην περιφέρεια του συμβολαιογραφικού
νητα που βρίσκονται στην ίδια περιφέρεια, αυτά πλει- συλλόγου του τόπου εκτέλεσης ή, αν και αυτό δεν είναι
στηριάζονται χωριστά την ίδια ημέρα. Εκείνος κατά του δυνατό, του συμβολαιογραφικού συλλόγου της πρωτεύ-
οποίου στρέφεται η εκτέλεση, εφόσον το επιθυμεί, ορίζει ουσας του κράτους.».
εγγράφως προς τον υπάλληλο του πλειστηριασμού τη 21. Στην παρ. 1 του άρθρου 1015 του Κώδικα Πολιτικής
σειρά με την οποία θα κατακυρώνονται τα κατασχεμένα Δικονομίας προστίθεται τελευταίο εδάφιο ως εξής:
πράγματα, το αργότερο δύο (2) ημέρες πριν τη διενέργεια «Εάν για οποιονδήποτε λόγο δεν είναι δυνατό να ορι-
του πλειστηριασμού. Ο υπάλληλος του πλειστηριασμού στεί συμβολαιογράφος του τόπου της κατάσχεσης, ο
δύναται να ορίσει ο ίδιος, σε περίπτωση μη έγγραφης πλειστηριασμός γίνεται ενώπιον συμβολαιογράφου δι-
ειδοποιήσεως του καθ’ ου η εκτέλεση, τη σειρά κατακύ- ορισμένου στην περιφέρεια του συμβολαιογραφικού
ρωσης. Από τη στιγμή που το πλειστηρίασμα καλύψει συλλόγου του τόπου εκτέλεσης ή, αν και αυτό δεν είναι
το ποσό της απαίτησης εκείνου υπέρ του οποίου έγινε η δυνατό, του συμβολαιογραφικού συλλόγου της πρωτεύ-
εκτέλεση και των δανειστών που αναγγέλθηκαν, καθώς ουσας του κράτους.».
και τα έξοδα της εκτέλεσης, δεν γίνεται κατακύρωση για 22. Το άρθρο 1021 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας
τα λοιπά κατασχεθέντα ακίνητα και δεν συντάσσεται ως αντικαθίσταται ως εξής:
προς αυτά έκθεση πλειστηριασμού και κατακύρωσης.». «Όταν σύμφωνα με διάταξη νόμου ή με δικαστική
18. Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 1002 απόφαση ή με συμφωνία των μερών γίνεται εκούσιος
του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας μετά τη λέξη «έξοδα» πλειστηριασμός ενώπιον συμβολαιογράφου, η διαδικα-
προστίθεται η φράση «και το τέλος χρήσης του ηλεκτρο- σία αρχίζει με έκθεση περιγραφής, η οποία συντάσσε-
νικού συστήματος πλειστηριασμού.» ται από δικαστικό επιμελητή και περιέχει όσα ορίζονται
19. Το άρθρο 1004 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας στην παράγραφο 1 του άρθρου 955, αν πρόκειται για
αντικαθίσταται ως εξής: κινητό, ή του άρθρου 995, αν πρόκειται για ακίνητο. Ο
«1. Στον πλειστηριασμό ακινήτων ο υπερθεματιστής εκούσιος πλειστηριασμός πραγματοποιείται με τη διαδι-
έχει υποχρέωση να καταβάλει στον ειδικό τραπεζικό κασία είτε του άρθρου 959, αν πρόκειται για κινητό, είτε
επαγγελματικό λογαριασμό του υπαλλήλου του πλει- του άρθρου 998, αν πρόκειται για ακίνητο. Περαιτέρω,
στηριασμού το πλειστηρίασμα και το τέλος χρήσης το εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις των άρθρων 954
αργότερο τη δέκατη εργάσιμη ημέρα από τον πλειστη- παράγραφος 4, 955 παράγραφοι 1 και 2 εδάφιο β΄, 965,
ριασμό. Ο υπάλληλος του ηλεκτρονικού πλειστηριασμού 966, 967, 969 παράγραφος 1, 995 παράγραφος 4 εδάφιο
οφείλει, το αργότερο τη δωδέκατη εργάσιμη ημέρα από β΄, 1002, 1003 παράγραφοι 1, 2 και 4, 1004, 1005 παρά-
τον πλειστηριασμό, να καταθέσει το πλειστηρίασμα στο γραφοι 1 και 2 και 1010. Ο εκούσιος πλειστηριασμός γί-
Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων. Η κατάθεση του νεται ενώπιον συμβολαιογράφου της περιφέρειας όπου
πλειστηριάσματος είναι ακατάσχετη, δεν εμπίπτει στην βρίσκεται το κινητό ή το ακίνητο. Εάν για οποιονδήποτε
πτωχευτική περιουσία και δεν υπόκειται στις δεσμεύσεις λόγο δεν είναι δυνατό να οριστεί συμβολαιογράφος της
που επιβάλλει το Δημόσιο για τη διασφάλιση των συμφε- περιφέρειας όπου βρίσκεται το κινητό ή το ακίνητο, ο
ρόντων του. Εντός της επόμενης εργάσιμης ημέρας από πλειστηριασμός γίνεται ενώπιον συμβολαιογράφου δι-
την παρέλευση της ανωτέρω προθεσμίας, ο υπάλληλος ορισμένου στην περιφέρεια του συμβολαιογραφικού
του πλειστηριασμού αποδίδει το τέλος χρήσης στον οι- συλλόγου του τόπου εκτέλεσης ή, αν και αυτό δεν είναι
κείο συμβολαιογραφικό σύλλογο του οποίου αυτός είναι δυνατό, του συμβολαιογραφικού συλλόγου της πρωτεύ-
μέλος. Εντός τριών (3) εργασίμων ημερών, μέρος του ουσας του κράτους. Σε περίπτωση διενέργειας εκούσιου
ανωτέρω ποσού, το οποίο καθορίζεται με την απόφαση πλειστηριασμού με τη διαδικασία του άρθρου 959, με
της παραγράφου 14 του άρθρου 959, αποδίδεται από συμφωνία των μερών ή με απόφαση του ειρηνοδικείου
τον Συμβολαιογραφικό Σύλλογο στο ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. της περιφέρειας όπου βρίσκεται το πράγμα ή το ακίνητο,
2. Αν ο υπερθεματιστής είναι ενυπόθηκος δανειστής, η οποία εκδίδεται κατά τη διαδικασία των άρθρων 686
ο υπάλληλος του πλειστηριασμού μπορεί να επιτρέψει επ., μπορεί, αν το ζητήσει οποιοσδήποτε έχει έννομο
να μην καταβάλει το ποσό του πλειστηριάσματος που συμφέρον, να οριστεί άλλος τόπος πλειστηριασμού.»
αναλογεί στην ενυπόθηκη απαίτησή του ή μέρος του
ποσού αυτού, ώσπου να γίνει η οριστική κατάταξη, με Άρθρο 208
εγγύηση ή και χωρίς εγγύηση. Κατά τα λοιπά και σε ό,τι 1. Το άρθρο 60 του ν. 4472/2017 αντικαθίσταται ως
αφορά την κατάθεση του πλειστηριάσματος στο Τα- ακολούθως:
μείο Παρακαταθηκών και Δανείων και τον υπολογισμό
της τοκοδοσίας εφαρμόζεται αναλογικά το άρθρο 965 «Άρθρο 60
παράγραφος 4, με εξαίρεση όσα ρυθμίζονται ειδικά στην Διεξαγωγή του πλειστηριασμού με ηλεκτρονικά
παρούσα διάταξη.». μέσα σε εκκρεμείς διαδικασίες αναγκαστικής
20. Στην παρ. 1 του άρθρου 1012 του Κώδικα Πολιτικής εκτέλεσης
Δικονομίας μετά το πρώτο εδάφιο προστίθεται εδάφιο 1. Από τις 21.2.2018 οι πλειστηριασμοί διεξάγονται
ως εξής: αποκλειστικά και μόνο με ηλεκτρονικά μέσα, ανεξάρτητα
«Εάν για οποιονδήποτε λόγο δεν είναι δυνατό να ορι- από τον χρόνο επίδοσης της επιταγής και επιβολής της
στεί συμβολαιογράφος του τόπου της κατάσχεσης, ο κατάσχεσης.
2. Για τους πλειστηριασμούς που έχει ήδη οριστεί να 6. Μεταβολή είναι δυνατή ακόμη και εάν κατά την
πραγματοποιηθούν με φυσικό τρόπο οποτεδήποτε μετά έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου έχει ασκηθεί η ανα-
τις 21.2.2018 και έχει ήδη συντελεστεί η σχετική προ- κοπή των άρθρων 933, 954 παράγραφος 4 ή η αίτηση
δικασία του πλειστηριασμού, αυτοί διενεργούνται με αναστολής του πλειστηριασμού κατά το άρθρο 1000.
ηλεκτρονικά μέσα, από τις 14:00 έως τις 18:00, εφόσον 7. Ο επισπεύδων δανειστής, καθώς και κάθε άλλος δα-
δεν αλλάζει η ημερομηνία διενέργειας και ο υπάλληλος νειστής που επισπεύδει εκ νέου τον πλειστηριασμό κατά
του πλειστηριασμού. 0 πλειστηριασμός διενεργείται κα- το άρθρο 973, μπορεί να ζητήσει την αντικατάσταση του
τόπιν ανάρτησης αναγγελίας από τον συμβολαιογράφο συμβολαιογράφου που είχε οριστεί αρχικά ως υπάλλη-
στο ηλεκτρονικό σύστημα δέκα (10) εργάσιμες ημέρες λος του πλειστηριασμού, εφόσον ο τελευταίος δεν έχει
πριν την ημερομηνία διενέργειας του πλειστηριασμού, πιστοποιηθεί ή δεν μπορεί να ασκήσει τα καθήκοντά
χωρίς άλλη διατύπωση. Εφόσον αλλάζει η ημερομηνία του για οποιονδήποτε λόγο. Με την ως άνω δήλωσή του,
διενέργειας ή ο υπάλληλος του πλειστηριασμού κατά ο επισπεύδων μπορεί να επιλέξει πιστοποιημένο συμ-
την παράγραφο 3 του παρόντος άρθρου, ο επισπεύδων βολαιογράφο του συμβολαιογραφικού συλλόγου του
είναι υποχρεωμένος να γνωστοποιήσει τη μεταβολή του τόπου εκτέλεσης ή, αν αυτό δεν είναι δυνατό, του συμβο-
τρόπου και του χρόνου διενέργειάς τους με σχετική εντο- λαιογραφικού συλλόγου της πρωτεύουσας του κράτους.
λή προς τον δικαστικό επιμελητή για την έκδοση νέου Η αντικατάσταση πραγματοποιείται με τη δήλωση του
αποσπάσματος της κατασχετήριας έκθεσης. Στο νέο άρθρου 973 παράγραφοι 2 και 3, η οποία επιδίδεται με
απόσπασμα γίνεται μνεία μόνον της αρχικής κατασχε- δικαστικό επιμελητή του τόπου εκτέλεσης στον αρχικά
τήριας έκθεσης και της μεταβολής του τρόπου και του ορισθέντα υπάλληλο του πλειστηριασμό και υποβάλλε-
χρόνου διενέργειας του πλειστηριασμού. Ο δικαστικός ται στον αντικαταστάτη του, ο οποίος συντάσσει σχετι-
επιμελητής επαναλαμβάνει την προδικασία της αναγκα- κή πράξη. Αν ο πλειστηριασμός επισπεύδεται από άλλο
στικής εκτέλεσης κατά τα άρθρα 955 και 995 μόνο ως δανειστή, πλην του επισπεύδοντος, η σχετική δήλωση
προς τις επιδόσεις και δημοσιεύσεις του νέου αποσπά- επιδίδεται εντός τριών (3) ημερών από τη δήλωση στον
σματος της κατασχετήριας έκθεσης. Αν έχουν επιβληθεί αρχικό επισπεύδοντα. Ο νέος υπάλληλος του πλειστηρι-
περισσότερες κατασχέσεις ή έχουν κατατεθεί αναγγελίες, ασμού μεριμνά ώστε να αναρτηθεί η γνωστοποίηση της
ο επισπεύδων δανειστής οφείλει να γνωστοποιήσει τη δήλωσης και η ημέρα του ηλεκτρονικού πλειστηριασμού
μεταβολή του τρόπου και του χρόνου διενέργειας του στην ιστοσελίδα δημοσιεύσεων πλειστηριασμών του
πλειστηριασμού στους λοιπούς κατασχόντες ή απλώς Δελτίου Δικαστικών Δημοσιεύσεων του Τομέα Ασφάλι-
αναγγελθέντες δανειστές. Ο ως άνω πλειστηριασμός εί- σης Νομικών του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχο-
ναι άκυρος, αν δεν τηρηθούν οι διατυπώσεις των προη- λουμένων. Εάν εμφανιστούν ταυτόχρονα περισσότεροι
γούμενων εδαφίων, το αργότερο δέκα (10) ή είκοσι (20) δανειστές που επιθυμούν να επισπεύσουν την εκτέλεση,
εργάσιμες ημέρες, κατά τις προεκτεθείσες διακρίσεις θα εφαρμοστεί η παράγραφος 5 του άρθρου 973.
πριν από την ορισθείσα αρχικά ημερομηνία διενέργειας 8. Εφόσον αντικατασταθεί, ο αρχικά ορισθείς συμβο-
του φυσικού πλειστηριασμού.
λαιογράφος αυτός υποχρεούται να παραδώσει αμέσως
3. Στην εντολή του επισπεύδοντος κατά την παράγρα-
και χωρίς υπαίτια καθυστέρηση στον αντικαταστάτη του
φο 2 μπορεί να περιλαμβάνεται και δήλωσή του για την
ή σε νόμιμα εξουσιοδοτημένο από αυτόν πρόσωπο τα
αντικατάσταση του συμβολαιογράφου που είχε οριστεί
έγγραφα που αναφέρονται στα άρθρα 955 παράγραφος
αρχικά ως υπάλληλος του πλειστηριασμού, εφόσον ο
2 και 995 παράγραφος 4, καθώς και κάθε άλλο έγγραφο
τελευταίος δεν έχει πιστοποιηθεί ή δεν μπορεί να ασκή-
που σχετίζεται με την εκκρεμή διαδικασία αναγκαστικής
σει τα καθήκοντά του για οποιονδήποτε λόγο. Με την
ως άνω δήλωσή του, ο επισπεύδων μπορεί να επιλέξει εκτέλεσης, περιλαμβανομένων των αναγγελιών που έχουν
πιστοποιημένο συμβολαιογράφο του συμβολαιογραφι- καταθέσει άλλοι δανειστές του καθ’ ου η εκτέλεση. Η μη
κού συλλόγου του τόπου εκτέλεσης ή, αν αυτό δεν είναι παράδοση των παραπάνω εγγράφων αποτελεί για τον αρ-
δυνατό, του συμβολαιογραφικού συλλόγου της πρωτεύ- χικό υπάλληλο του πλειστηριασμού πειθαρχικό παράπτω-
ουσας του κράτους. Η σχετική εντολή του επισπεύδο- μα, χωρίς να αποκλείεται ευθύνη με βάση άλλες διατάξεις.
ντος μνημονεύεται υποχρεωτικά στο νέο απόσπασμα 9. Οι ηλεκτρονικοί πλειστηριασμοί που είχαν οριστεί
της κατασχετήριας έκθεσης που εκδίδει ο δικαστικός να διεξαχθούν πριν την έναρξη ισχύος του παρόντος νό-
επιμελητής του τόπου εκτέλεσης. μου διενεργούνται σύμφωνα με τους όρους τους, χωρίς
4. Η ανακοπή του άρθρου 954 παράγραφος 4 κατα- οποιαδήποτε μεταβολή.
τίθεται, με ποινή απαραδέκτου, δεκαπέντε (15) τουλά- 10. Με ηλεκτρονικά μέσα διεξάγεται ο εκούσιος πλει-
χιστον εργάσιμες ημέρες πριν από την ημέρα του πλει- στηριασμός του άρθρου 1021, εφαρμοζομένων ανα-
στηριασμού. Η απόφαση εκδίδεται υποχρεωτικά έως λόγως των άρθρων 959 και 998 του Κώδικα Πολιτικής
τις 12:00 το μεσημέρι της προηγούμενης ημέρας του Δικονομίας.
πλειστηριασμού. 11. Πλειστηριασμοί και συναφείς δικαστικές και εξώ-
5. Ο πλειστηριασμός διεξάγεται αποκλειστικά με ηλε- δικες πράξεις που θα διενεργηθούν μέχρι 21.2.2018
κτρονικά μέσα και σε κάθε άλλη περίπτωση κατάθεσης διέπονται από τις προϊσχύσασες καταργούμενες ή τρο-
δήλωσης συνέχισης ή υποκατάστασης κατά το άρθρο ποποιούμενες διατάξεις με βάση το προηγούμενο άρθρο
973 ή ορισμού νέας ημερομηνίας πλειστηριασμού, κατά του παρόντος νόμου.
το άρθρο 966 παράγραφοι 3 και 4 και στον αναπλειστη- 12. Οι καταργούμενες ή τροποποιούμενες διατάξεις
ριασμό κατά το άρθρο 965 παράγραφος 5. με το άρθρο 207 του παρόντος, αναφορικά με την κύρια
διαδικασία των φυσικών πλειστηριασμών, διατηρούνται οφείλεται σε δόλο του εργοδότη ή του προστεθέντος
σε ισχύ ειδικά για τους διενεργούμενους κατά ΚΕΔΕ φυ- από αυτόν προσώπου, είτε ως προς το αποτέλεσμα του
σικούς πλειστηριασμούς έως 30.4.2018.». ατυχήματος καθεαυτό είτε ως προς τη μη τήρηση δια-
2. Η κατά την παρ. 2 του άρθρου 60 του ν. 4472/2017 τάξεων νόμων, διαταγμάτων ή κανονισμών, που ορίζουν
προδικασία μπορεί να διενεργηθεί αμέσως μετά την μέτρα προστασίας της ασφάλειας και της υγείας στην
έναρξη ισχύος του παρόντος. Η προθεσμία της κατά την εργασία, εάν το ατύχημα συνδέεται αιτιωδώς με παρα-
παράγραφο 2 του ίδιου άρθρου προδικασίας εφαρμό- βάσεις των διατάξεων αυτών.
ζεται και στις εκκρεμείς, κατά το χρόνο έναρξης ισχύος
του παρόντος, διαδικασίες μετατροπής του φυσικού Άρθρο 213
πλειστηριασμού σε ηλεκτρονικό, καθώς επίσης και σε Τροποποίηση του π.δ. 246/2006 (Α΄ 261)
ματαιωθέντες για οποιονδήποτε λόγο πλειστηριασμούς. 1. Το άρθρο 27 του π.δ. 246/2006 (Α΄ 261) αντικαθί-
Μετά την έναρξη ισχύος του παρόντος, η προδικασία και σταται ως εξής:
η κύρια διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης διέπο- «1. Με αποφάσεις των Διοικητικών Συμβουλίων ή
νται από τις διατάξεις του παρόντος. άλλων εντεταλμένων οργάνων εκάστου ΚΤΕΛ καταρτί-
ζονται, αναρτώνται, εφαρμόζονται, υποβάλλονται αρ-
Άρθρο 209 μοδίως και ελέγχονται τα από τις ισχύουσες διατάξεις
Η παρ. 1 του άρθρου 4 του ν. 2830/2000 (Κώδικας Συμ- προβλεπόμενα στοιχεία, για τον προγραμματισμό και
βολαιογράφων), ως εξής: την παροχή εργασίας του προσωπικού εκάστου ΚΤΕΛ.
«1. Ο συμβολαιογράφος ασκεί τα καθήκοντά του σε 2. Ο Πρόεδρος του ΚΤΕΛ ή ο εντεταλμένος από το Δ.Σ.
όλη την περιφέρεια του ειρηνοδικείου στην οποία είναι αυτού υπάλληλος, υποχρεούται να καταχωρεί σε πληρο-
διορισμένος, όπως κάθε φορά η περιφέρεια του ειρηνο- φοριακό σύστημα του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής
δικείου ορίζεται, με την επιφύλαξη τυχόν ειδικότερων Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης τις υπερωρίες
διατάξεων που διέπουν τη διενέργεια αναγκαστικού ή του προσωπικού, μηνιαίο πίνακα εβδομαδιαίων αναπαύ-
εκούσιου πλειστηριασμού, σύμφωνα με τις διατάξεις της σεων του προσωπικού κίνησης και τα ημερήσια στοιχεία
κείμενης νομοθεσίας.». προσωπικού και δρομολογίων για κάθε λεωφορείο.
3. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής
ΤΜΗΜΑ Δ΄
Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίζεται η
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ,
διαδικασία καταχώρισης, τα στοιχεία που γνωστοποιού-
ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ
νται και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρ-
ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
μογή του παρόντος άρθρου.
Άρθρο 210 4. Η ισχύς του παρόντος άρθρου αρχίζει από τη δημο-
O Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (Ε.Φ.Κ.Α.) σίευση της απόφασης της παραγράφου 3 στην Εφημε-
δεν χορηγεί δάνειο ή οποιαδήποτε οικονομική βοήθεια ρίδα της Κυβερνήσεως.»
συμπεριλαμβανομένης οποιασδήποτε μορφής εγγύησης 2. α) Οι ιδιοκτήτες των Τουριστικών Λεωφορείων ή
ή ασφάλειας σε Φορείς ιδιωτικού δικαίου με ή χωρίς νο- οι νόμιμοι εκπρόσωποί τους υποχρεούνται, για κάθε
μική προσωπικότητα. τουριστικό λεωφορείο, να καταχωρούν σε πληροφο-
ριακό σύστημα του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής
Άρθρο 211 Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης τα στοιχεία που
Ποσοστό απαρτίας για συζήτηση και προβλέπονται στην υ.α. 51266/2955/1975 (Β΄ 1458) και
λήψη απόφασης κήρυξης απεργίας στις ισχύουσες διατάξεις.
Μετά το τρίτο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 8 του β) Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής
ν. 1264/1982 (Α΄ 79) προστίθεται εδάφιο ως εξής: Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίζεται η
«Ειδικά για τη συζήτηση και τη λήψη απόφασης κή- διαδικασία καταχώρισης, τα στοιχεία που γνωστοποιού-
ρυξης απεργίας απαιτείται η παρουσία τουλάχιστον του νται και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρ-
ενός δευτέρου (½) των οικονομικά τακτοποιημένων με- μογή της παρούσας παραγράφου.
λών.». γ) Η ισχύς της παρούσας παραγράφου αρχίζει από
τη δημοσίευση της απόφασης της περίπτωσης β΄ στην
Άρθρο 212 Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Αυθεντική ερμηνεία της παρ. 2 του άρθρου 34
του α.ν. 1846/1951 (Α΄ 179) Άρθρο 214
Η αληθής έννοια της παρ. 2 του άρθρου 34 του α.ν. 1. Θεσπίζεται επίδομα παιδιού, το οποίο αντικαθιστά
1846/1951 (Α΄ 179) είναι ότι ο εργοδότης υποχρεούται τα καταργούμενα με την παράγραφο 15 επιδόματα.
να καταβάλλει τη δαπάνη που προβλέπεται στην περί- 2. Το επίδομα παιδιού καταβάλλεται λαμβάνοντας
πτωση α΄ της παραγράφου 2 και τη διαφορά μεταξύ του υπόψη τον αριθμό των εξαρτώμενων τέκνων, το ισοδύ-
ποσού της, κατά τον Αστικό Κώδικα, αποζημίωσης και ναμο οικογενειακό εισόδημα και την κατηγορία ισοδύ-
των χορηγητέων ασφαλιστικών παροχών που προβλέ- ναμου οικογενειακού εισοδήματος.
πεται στην περίπτωση β΄ της παραγράφου 2, εφόσον, 3. Ως ισοδύναμο οικογενειακό εισόδημα ορίζεται το
με δικαστική απόφαση, διαπιστώνεται ότι το ατύχημα, συνολικό, πραγματικό ή τεκμαρτό, εισόδημα από κάθε
κατά την εκτέλεση της εργασίας ή εξ αφορμής αυτής, πηγή ημεδαπής και αλλοδαπής προέλευσης προ φόρων,
μετά την αφαίρεση των εισφορών για κοινωνική ασφάλι- των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑ.Λ.), καθώς και σε Ιν-
ση, εξαιρουμένων των επιδομάτων που δεν προσμετρώ- στιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.), το επίδομα
νται στο φορολογητέο εισόδημα, όλων των μελών της καταβάλλεται κατά τη διάρκεια φοίτησής τους και σε
οικογένειας, διαιρούμενο με την κλίμακα ισοδυναμίας. καμία περίπτωση μετά τη συμπλήρωση του 24ου έτους
4. Η κλίμακα ισοδυναμίας, για τους σκοπούς του παρό- της ηλικίας τους. Επιπλέον, ως εξαρτώμενα τέκνα, για
ντος άρθρου, προκύπτει από το σταθμισμένο άθροισμα θεμελίωση του δικαιώματος λήψης του επιδόματος,
των μελών της οικογένειας, σύμφωνα με την ακόλουθη λαμβάνονται υπόψη τα τέκνα με ποσοστό αναπηρίας
στάθμιση: 67% και άνω, καθώς και το ορφανό τέκνο ή τα ορφανά
α) πρώτος γονέας: στάθμιση 1, τέκνα, που αποτελούν ιδία οικογένεια όταν έχει επέλθει
β) δεύτερος γονέας: στάθμιση 1/2, θάνατος και των δύο γονέων.
γ) κάθε εξαρτώμενο τέκνο: στάθμιση 1/4. 9. Σε περίπτωση θανάτου του δικαιούχου γονέα ή
Ειδικά για τις μονογονεϊκές οικογένειες, το πρώτο υπαίτιας εγκατάλειψης των τέκνων του και οριστικής
εξαρτώμενο τέκνο έχει στάθμιση 1/2 και κάθε επόμενο διακοπής της συγκατοίκησης ή διαζυγίου, το επίδομα
εξαρτώμενο τέκνο 1/4. καταβάλλεται σε όποιον έχει ανατεθεί με δικαστική από-
5. Για τον καθορισμό των δικαιούχων οικογενειών φαση η άσκηση της επιμέλειας των τέκνων, προκειμένου
προσδιορίζονται τρεις κατηγορίες ισοδύναμου οικογε- δε για ενήλικα τέκνα, σε όποιον έχει την κύρια ευθύνη
νειακού εισοδήματος, ως εξής: διατροφής. Μέχρι την έκδοση δικαστικής απόφασης
α) πρώτη κατηγορία: έως έξι χιλιάδες (6.000) ευρώ, επιμέλειας, το επίδομα χορηγείται στο γονέα που έχει
β) δεύτερη κατηγορία: από έξι χιλιάδες και ένα (6.001) την κύρια ευθύνη διατροφής, όπως αυτό προκύπτει από
ευρώ έως δέκα χιλιάδες (10.000) ευρώ, κοινή υπεύθυνη δήλωση των γονέων.
γ) τρίτη κατηγορία: από δέκα χιλιάδες και ένα (10.001) 10. Το επίδομα παιδιού χορηγείται από τον Οργανισμό
ευρώ έως δεκαπέντε χιλιάδες 15.000) ευρώ. Γεωργικών Ασφαλίσεων κατόπιν αίτησης και το δικαίωμα
6. Το ποσό του επιδόματος, ανάλογα με τον αριθμό αναγνωρίζεται: α) από την 1η Ιανουαρίου του έτους υπο-
των εξαρτώμενων τέκνων και την κατηγορία ισοδύναμου βολής της αίτησης, για τέκνα γεννημένα μέχρι 31η Δεκεμ-
οικογενειακού εισοδήματος, προσδιορίζεται ως εξής: βρίου του προηγούμενου έτους υποβολής της αίτησης, β)
Για την πρώτη κατηγορία: από την 1η του επόμενου μήνα εκείνου της γέννησής τους
α) εβδομήντα (70) ευρώ ανά μήνα για το πρώτο εξαρ- για τέκνα γεννημένα εντός του έτους υποβολής της αίτη-
τώμενο τέκνο, σης, γ) από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους εγγρα-
β) επιπλέον εβδομήντα (70) ευρώ ανά μήνα για το δεύ- φής τους σε σχολή της παραγράφου 8 του παρόντος, για
τερο εξαρτώμενο τέκνο, φοιτητές ή σπουδαστές. Για τη διακοπή του επιδόματος,
γ) επιπλέον εκατόν σαράντα (140) ευρώ ανά μήνα για λόγω συμπλήρωσης των οριζομένων στην παράγραφο 8,
το τρίτο και κάθε εξαρτώμενο τέκνο πέραν του τρίτου. κατά περίπτωση, ορίων, ως ημέρα γέννησης των τέκνων
Για τη δεύτερη κατηγορία: θεωρείται η 31η Δεκεμβρίου τους έτους γέννησής τους
α) σαράντα δύο (42) ευρώ ανά μήνα για το πρώτο και, προκειμένου περί φοιτητών ή σπουδαστών, η λήξη
εξαρτώμενο τέκνο, του ακαδημαϊκού ή σπουδαστικού έτους.
β) επιπλέον σαράντα δύο (42) ευρώ ανά μήνα για το 11. Το επίδομα παιδιού χορηγείται στις ακόλουθες κατη-
δεύτερο εξαρτώμενο τέκνο, γορίες προσώπων εφόσον διαμένουν νόμιμα και μόνιμα
γ) επιπλέον ογδόντα τέσσερα (84) ευρώ ανά μήνα για στην ελληνική επικράτεια τα τελευταία πέντε (5) έτη πριν
το τρίτο και κάθε εξαρτώμενο τέκνο πέραν του τρίτου. από το έτος υποβολής της αίτησης, όπως αυτό προκύπτει
Για την τρίτη κατηγορία: από την υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος
α) είκοσι οκτώ (28) ευρώ ανά μήνα για το πρώτο εξαρ- των ιδίων ή των συζύγων τους ή των γονέων τους (εφόσον
τώμενο τέκνο, οι ίδιοι δεν ήταν υπόχρεοι φορολογικής δήλωσης) και τα
β) επιπλέον είκοσι οκτώ (28) ευρώ ανά μήνα για το εξαρτώμενα τέκνα τους βρίσκονται στην Ελλάδα:
δεύτερο εξαρτώμενο τέκνο, α) Έλληνες πολίτες που διαμένουν μόνιμα στην Ελ-
γ) επιπλέον πενήντα έξι (56) ευρώ ανά μήνα για το τρί- λάδα,
το και κάθε εξαρτώμενο τέκνο πέραν του τρίτου. β) ομογενείς αλλοδαπούς που διαμένουν μόνιμα στην
7. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη χορήγηση του επι- Ελλάδα και διαθέτουν δελτίο ομογενούς,
δόματος είναι η υποβολή δήλωσης φορολογίας εισο- γ) πολίτες κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που
δήματος κάθε έτος. Για τον υπολογισμό της κατηγορίας διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα,
ισοδύναμου οικογενειακού εισοδήματος λαμβάνεται δ) πολίτες των χωρών που ανήκουν στον Ευρωπαϊκό
υπόψη το εισόδημα που αναφέρεται στο εκκαθαριστικό Οικονομικό Χώρο (Νορβηγία, Ισλανδία και Λιχτενστάιν)
του τρέχοντος οικονομικού έτους. και Ελβετούς πολίτες που διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα,
8. Ως εξαρτώμενα τέκνα για την καταβολή του επι- ε) αναγνωρισμένους πρόσφυγες που διαμένουν μόνι-
δόματος παιδιού νοούνται τα τέκνα προερχόμενα από μα στην Ελλάδα, των οποίων το καθεστώς παραμονής
γάμο, φυσικά, θετά ή αναγνωρισμένα, εφόσον είναι άγα- στην Ελλάδα διέπεται από τις διατάξεις της Σύμβασης του
μα και δεν υπερβαίνουν το 18ο έτος της ηλικίας τους, ή 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων (ν.δ. 3989/1959,
το 19ο έτος, αν φοιτούν στη μέση εκπαίδευση. Ειδικά Α΄ 201), όπως τροποποιήθηκε από το Πρωτόκολλο της
για τα τέκνα που φοιτούν στην ανώτερη ή ανώτατη εκ- Νέας Υόρκης του 1967 για το Καθεστώς των Προσφύγων
παίδευση, στο «Μεταλυκειακό έτος - Τάξη Μαθητείας» (α.ν. 389/1968, Α΄ 125),
στ) ανιθαγενείς, των οποίων το καθεστώς παραμονής Ασφαλίσεων. Οι αναγκαίες πιστώσεις μεταφέρονται από
στην Ελλάδα διέπεται από τις διατάξεις της Σύμβασης τον προϋπολογισμό του Υπουργείου Εσωτερικών στον
του 1954 για το Καθεστώς των Ανιθαγενών (ν. 139/1975, προϋπολογισμό του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής
Α΄ 176), Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και για τον
ζ) δικαιούχους του ανθρωπιστικού καθεστώτος, σκοπό αυτόν επιχορηγείται ο Οργανισμός Γεωργικών
η) πολίτες άλλων κρατών που διαμένουν νόμιμα και Ασφαλίσεων.
μόνιμα στην Ελλάδα. 4. Με κοινές αποφάσεις των Υπουργών Οικονομικών,
12. Το επίδομα παιδιού απαλλάσσεται από κάθε φόρο, Εσωτερικών, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοι-
τέλος, εισφορά ή κράτηση υπέρ του Δημοσίου ή τρίτου, νωνικής Αλληλεγγύης και κάθε συναρμόδιου Υπουργού
συμπεριλαμβανομένης και της ειδικής εισφοράς αλλη- ρυθμίζονται η διαδικασία ηλεκτρονικής υποβολής, δια-
λεγγύης του άρθρου 29 του ν. 3986/2011 (Α΄152) και δεν βίβασης και αξιολόγησης της αίτησης, ο τρόπος συνυπο-
προσμετράται στο συνολικό, πραγματικό ή τεκμαρτό, βολής δικαιολογητικών εφόσον προβλέπονται από την
οικογενειακό εισόδημα παρά μόνον εάν ρητά προβλέπε- κείμενη νομοθεσία, οι αρμόδιες υπηρεσίες υλοποίησης
ται από το νομοθετικό πλαίσιο οικονομικών ενισχύσεων της διαδικασίας και οι αρμοδιότητές τους, τα Κέντρα Πι-
κοινωνικής προστασίας. στοποίησης Αναπηρίας που συμμετέχουν, η διαδικασία
13. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών εντός των Κέντρων Πιστοποίησης Αναπηρίας, για την
και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής εκτίμηση της δυνατότητας των ατόμων με αναπηρία να
Αλληλεγγύης ρυθμίζονται τα θέματα διαδικασίας χο- φέρουν σε πέρας δραστηριότητες σε διάφορους τομείς
ρήγησης και καταβολής του επιδόματος, οι αρμόδιες της καθημερινής τους ζωής, ο χρόνος και ο τρόπος κα-
υπηρεσίες και κάθε άλλο θέμα σχετικό με την εφαρμογή ταβολής των παροχών σε χρήμα καθώς και κάθε άλλο
του παρόντος. ζήτημα λεπτομερειακού ή τεχνικού χαρακτήρα του πα-
14. Οι σχετικές πιστώσεις εγγράφονται στον προϋπο- ρόντος.
λογισμό του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλι- 5. Συνίσταται στην Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοι-
σης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και για το σκοπό αυτόν νωνικής Ασφάλισης Α.Ε. (Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε.) του ν. 3607/2007
επιχορηγείται ο Οργανισμός Γεωργικών Ασφαλίσεων. (Α΄245) και λειτουργεί στον Οργανισμό Γεωργικών Ασφα-
15. Οι διατάξεις της παραγράφου ΙΑ, υποπαράγρα- λίσεων πληροφοριακό σύστημα διαχείρισης και απονο-
φος ΙΑ2 του ν. 4093/2012 (Α΄222) και το άρθρο 40 του μής προνοιακών παροχών το οποίο διασυνδέεται με τα
ν. 4141/2013 (Α΄81) παύουν να ισχύουν από την έναρξη Κέντρα Κοινότητας του άρθρου 4 του ν. 4445/2016 και τα
ισχύος του παρόντος, όσον αφορά στη χορήγηση και Κέντρα Πιστοποίησης Αναπηρίας του ν. 3863/2010. Επι-
καταβολή των προϋφιστάμενων επιδομάτων. Οι κατ’ διωκόμενος σκοπός είναι η βελτίωση της πρόσβασης και
εξουσιοδότηση των ανωτέρω υπουργικές αποφάσεις και της εξυπηρέτησης ατόμων με αναπηρία στις προνοιακές
κάθε άλλη απόφαση με την οποία ρυθμίζεται η καταβο- υπηρεσίες με ηλεκτρονικά μέσα και η αναβάθμιση των
λή των επιδομάτων που αντικαθίστανται με το επίδομα παρεχόμενων υπηρεσιών κοινωνικής φροντίδας, Ως υπεύ-
παιδιού του παρόντος, καταργούνται με τη δημοσίευση θυνος επεξεργασίας για την τήρηση και επεξεργασία των
στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της κοινής υπουργι- δεδομένων του πληροφοριακού συστήματος ορίζεται ο
κής απόφασης της παραγράφου 13. Πρόεδρος ΔΣ και Διοικητής του Οργανισμού Γεωργικών
16. Το επίδομα παιδιού καταβάλλεται από την 1.1.2018. Ασφαλίσεων ο οποίος ορίζει ειδικώς εξουσιοδοτημένο
προσωπικό για τη διαχείριση των δεδομένων αυτών.
Άρθρο 215
6. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής
1. Τίθεται σε εφαρμογή εντός του Φεβρουαρίου 2018 Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης καθορίζονται:
πιλοτική διαδικασία απονομής προνοιακών παροχών σε α. οι τεχνικές και λειτουργικές απαιτήσεις του πληρο-
χρήμα για τα άτομα με αναπηρία από τον Οργανισμό Γε- φοριακού συστήματος, β. ζητήματα διασύνδεσης και
ωργικών Ασφαλίσεων και τα Κέντρα Πιστοποίησης Ανα- διαλειτουργικότητας του πληροφοριακού συστήματος
πηρίας, μέσω ηλεκτρονικής διαδικασίας αξιολόγησης με άλλα πληροφοριακά συστήματα, γ. οργανωτικά και
της αναπηρίας και απονομής της προνοιακής παροχής, τεχνικά θέματα απορρήτου και πολιτικής ασφάλειας της
με παράλληλη προσθήκη, στη σημερινή εκτίμηση της επεξεργασίας των δεδομένων του παρόντος άρθρου,
αναπηρίας, δεδομένων για τις καθημερινές δραστηρι- όπως δικαίωμα πρόσβασης και χρήσης, κρυπτογράφηση
ότητες του ατόμου με αναπηρία. δεδομένων, ασφάλεια επικοινωνιών, εμπιστευτικότητα,
2. Η ανωτέρω πιλοτική διαδικασία υλοποιείται μέχρι και δ. κάθε άλλο θέμα σχετικό με την ανάπτυξη και λει-
την 30ή Ιουνίου 2018, εφαρμόζεται και αφορά σε άτομα τουργία του πληροφοριακού συστήματος.
με αναπηρία που υποβάλλουν για πρώτη φορά αίτηση
για την ένταξή τους στις ως άνω προνοιακές παροχές και ΤΜΗΜΑ Ε΄
διαμένουν μόνιμα στην Περιφέρεια Αττικής. ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ
3. Αρμόδιος φορέας υλοποίησης της διαδικασίας της ΥΠΟΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑΦΟΡΩΝ
παραγράφου 1 είναι ο Οργανισμός Γεωργικών Ασφαλί-
σεων σε συνεργασία με τα κατά τόπον αρμόδια Κέντρα Άρθρο 216
Πιστοποίησης Αναπηρίας του ν. 3863/2010. Η καταβολή Τροποποίηση του ν. 3651/2008 (Α΄ 44)
των προνοιακών παροχών σε χρήμα για τα άτομα με 1. Το άρθρο 1 του ν. 3651/2008 αντικαθίσταται ως
αναπηρία διενεργείται από τον Οργανισμό Γεωργικών ακολούθως:
«Άρθρο 1 6. Συνεργάτης οδικής βοήθειας οχημάτων είναι η

Ορισμοί επιχείρηση, η οποία παρέχει οδική βοήθεια οχημάτων
1. Οδική βοήθεια οχημάτων είναι η δραστηριότητα που άνευ συνδρομής είτε ως συμβαλλόμενη με τις λοιπές
περιλαμβάνει τις ακόλουθες εργασίες, οι οποίες εκτελού- επιχειρήσεις οδικής βοήθειας, είτε μετά από κλήση για
νται σε όχημα σε περίπτωση ατυχήματος ή βλάβης που συγκεκριμένο περιστατικό.
το ακινητοποιεί ή δυσχεραίνει την κυκλοφορία του: 7. Επιχείρηση οδικής βοήθειας οχημάτων είναι η επι-
α) Η επί τόπου επισκευή του οχήματος. χείρηση οποιασδήποτε νομικής μορφής, που παρέχει
β) Η μεταφορά του οχήματος, μέχρι τον πλησιέστερο οδική βοήθεια οχημάτων, σύμφωνα με τις διατάξεις του
ή καταλληλότερο τόπο για την επί τόπου επισκευή του. παρόντος νόμου.».
γ) Η μεταφορά του οχήματος σε συνεργείο επισκευ- 2. Το άρθρο 2 του ν. 3651/2008 αντικαθίσταται ως
ής οχημάτων επιλογής του ιδιοκτήτη του, καθώς και η ακολούθως:
μεταφορά του οδηγού και των επιβατών του οχήματος
«Άρθρο 2
μέχρι τον πλησιέστερο τόπο από τον οποίο θα μπορέ-
σουν να επιβιβαστούν σε άλλα μέσα κατά την επιλογή Υποχρεώσεις
του δικαιούχου της παροχής οδικής βοήθειας, σύμφωνα 1. Οι επιχειρήσεις οδικής βοήθειας οχημάτων:
με τις υποχρεώσεις που ανέλαβε η επιχείρηση οδικής α) Βρίσκονται σε διαρκή ετοιμότητα καθ’ όλη τη δι-
βοήθειας και οι οποίες προβλέπονται στη Σύμβαση οδι- άρκεια του εικοσιτετραώρου και όλες τις ημέρες του
κής βοήθειας. χρόνου.
δ) Η μεταφορά του οχήματος, καθώς και του οδηγού β) Παρέχουν άμεση και ποιοτική οδική βοήθεια οχημά-
και των επιβατών του μέχρι την κατοικία τους, το ση- των, δηλαδή ανταπόκριση με το κατάλληλο προσωπικό
μείο εκκίνησης ή τον αρχικό προορισμό τους εντός της και όχημα εντός μίας (1) ώρας από την κλήση.
Ελλάδας, σύμφωνα με τις υποχρεώσεις που ανέλαβε η γ) Διαθέτουν τηλεφωνικό κέντρο εικοσιτετράωρης
επιχείρηση οδικής βοήθειας. λειτουργίας με καταγραφή κλήσεων.
Οδική βοήθεια δύναται να προσφερθεί και στους δ) Διαθέτουν ασφάλιση επαγγελματικής ευθύνης. Η
σταθμούς παραμονής και μεταφόρτωσης που ορίζονται επιχείρηση έχει ατομική ή ομαδική ασφάλιση επαγγελ-
στην παράγραφο 6 του άρθρου 2 του παρόντος. ματικής ευθύνης έναντι των πελατών της για σωματικές
Οδική βοήθεια οχημάτων θεωρείται και η παροχή βο- βλάβες και υλικές ζημιές από την παροχή υπηρεσιών
ήθειας σε δίκυκλα ή τρίκυκλα οχήματα. οδικής βοήθειας οχημάτων. Η ασφάλιση επαγγελματι-
2. Μέσα οδικής βοήθειας οχημάτων είναι ο υλικός και κής ευθύνης καλύπτει την επιχείρηση, τις εγκαταστά-
μηχανολογικός εξοπλισμός, το ανθρώπινο δυναμικό σεις της καθώς και το προσωπικό και τον εξοπλισμό που
και τα αναλώσιμα υλικά που χρησιμοποιούνται από την χρησιμοποιεί. Το ελάχιστο ποσό κάλυψης ανά ατύχημα
επιχείρηση για την παροχή οδικής βοήθειας οχημάτων. ορίζεται ίσο με το ποσό κάλυψης ευθύνης από αυτοκι-
3. Σύμβαση οδικής βοήθειας οχημάτων είναι η συμφω- νητιστικό ατύχημα που ισχύει σύμφωνα με το άρθρο 6
νία για την παροχή οδικής βοήθειας από την επιχείρηση του π.δ. 237/1986 (Α΄ 110). Η συνδρομή της ανωτέρω
προς τον δικαιούχο και αποδεικνύεται με έγγραφο που προϋπόθεσης αποδεικνύεται με βεβαίωση ασφαλιστικής
εκδίδεται από την επιχείρηση. Δικαιούχος οδικής βοή- κάλυψης από την ασφαλιστική εταιρεία από την οποία
θειας είναι το φυσικό ή νομικό πρόσωπο που συνάπτει προκύπτουν τα στοιχεία του ασφαλιστηρίου συμβολαί-
με την επιχείρηση οδικής βοήθειας σύμβαση οδικής ου, οι ασφαλιζόμενοι κίνδυνοι, η διάρκεια και τα ποσά
βοήθειας. κάλυψης. Η προϋπόθεση δεν καταλαμβάνει τις ασφαλι-
4. Ποσό καλύψεως για την παροχή της οδικής βοή- στικές επιχειρήσεις οδικής βοήθειας.
θειας είναι: 2. Οι επιχειρήσεις οδικής βοήθειας διαθέτουν τουλά-
α) Το ασφάλιστρο που καταβάλλεται στην ασφαλιστι- χιστον ένα (1) φορτηγό όχημα (πλατφόρμα, γερανοφό-
κή εταιρία για την παροχή της οδικής βοήθειας. ρο) το οποίο έχει εγκαταστημένο σύστημα γεωχωρικού
β) Η συνδρομή που καταβάλλεται στις μη ασφαλιστι- εντοπισμού (GPS), κατά νομό δραστηριότητας, μικτού
κές επιχειρήσεις οδικής βοήθειας. βάρους άνω των τεσσάρων (4) τόνων.
γ) Το εφάπαξ ποσό που καταβάλλεται σε επιχείρηση Εάν η επιχείρηση οδικής βοήθειας δραστηριοποιείται
οδικής βοήθειας ή συνεργάτη για την εξυπηρέτηση μη σε ηπειρωτικούς νομούς στους οποίους υπάγονται και
συνδρομητή για συγκεκριμένο περιστατικό. νησιά, υποχρεούται να διαθέτει ένα επιπλέον όχημα σε
δ) Το εφάπαξ ποσό που καταβάλλεται σε επιχείρηση κάθε νησί που δραστηριοποιείται.
γερανών δημοσίας χρήσεως για συγκεκριμένο περιστα- Εκτός των ανωτέρω ελαχίστων υποχρεωτικών οχημά-
τικό και αφορά μόνο την ανέλκυση ή ρυμούλκηση ή με- των, οι επιχειρήσεις δικαιούνται να διαθέτουν απεριόρι-
ταφορά του ακινητοποιηθέντος οχήματος. στο αριθμό παντός είδους οχημάτων (όπως αυτοκίνητα,
5. Σταθμοί παραμονής και μεταφόρτωσης είναι οι κα- φορτηγά ή δίκυκλα), που κυκλοφορούν στην Ευρωπαϊκή
τάλληλα διαμορφωμένοι χώροι, τους οποίους διαθέτουν, Ένωση.
με ίδια μέσα ή με σύμβαση συνεργασίας, οι επιχειρήσεις Όχημα οδικής βοήθειας θεωρείται και ο γεωργικός
οδικής βοήθειας και στους οποίους επιχειρούν την απο- ελκυστήρας (τρακτέρ), καθώς και τα ειδικοποιημένα ερ-
κατάσταση της βλάβης με ασφάλεια και άνετες συνθήκες πυστριοφόρα οχήματα προς αντιμετώπιση χιονιού, πά-
για τους επιβάτες του οχήματος που υπέστη βλάβη. γου, λάσπης, άμμου, κατά τις επιλογές της επιχείρησης.
Τα οχήματα είναι δυνατόν να εξοπλίζονται με μηχανή- της ηπειρωτικής Ελλάδας, καθώς και στα νησιά που δρα-
ματα ανέλκυσης, ρυμούλκησης και να φέρουν διάφορα στηριοποιούνται.
εργαλεία και ανταλλακτικά πρώτης ανάγκης. Οι Σταθμοί παραμονής και μεταφόρτωσης πρέπει να
3. Τα οχήματα οδικής βοήθειας: διαθέτουν:
α) Ανήκουν στις επιχειρήσεις κατά πλήρη κυριότητα α) ισόγειο χώρο, για γραφείο και αίθουσα αναμονής,
ή κατέχονται με παρακράτηση της κυριότητας ή δυνά- ικανού εμβαδού για την υποδοχή των επιβατών των
μει σύμβασης μίσθωσης ή χρηματοδοτικής μίσθωσης ή οχημάτων, με
άλλης έννομης σχέσης. β) τουλάχιστον ένα (1) WC,
β) Χρησιμοποιούνται για τη μεταφορά του οδηγού και γ) τουλάχιστον μία τηλεφωνική σύνδεση,
των επιβατών του ακινητοποιηθέντος οχήματος, ανάλο- δ) ηλεκτρονικό υπολογιστή,
γα με τις θέσεις καθήμενων που διαθέτει το όχημα της ε) συσκευή ασύρματης επικοινωνίας με τα οχήματα
επιχείρησης. της οδικής βοήθειας,
γ) Μπορούν να κυκλοφορούν σε όλη την Ελληνική στ) στεγασμένο ισόγειο χώρο ικανού εμβαδού, με τά-
Επικράτεια. φρο επιθεώρησης ή ανυψωτικό μηχάνημα,
4. Οι επιχειρήσεις υποχρεούνται να απασχολούν τεχνι- ζ) χώρο στάθμευσης για τα οχήματα της επιχείρησης.
κό προσωπικό ως ακολούθως: 7. Οι ασφαλιστικές εταιρίες μπορούν να παρέχουν την
α) Έναν τουλάχιστον διευθυντή τεχνικού τμήματος, οδική βοήθεια σε είδος ή και σε χρήμα, ενώ οι μη ασφα-
μηχανολόγο - μηχανικό, πτυχιούχο ανωτέρας ή ανωτά- λιστικές επιχειρήσεις οδικής βοήθειας μόνο σε είδος.
της σχολής, ο οποίος παρέχει τις υπηρεσίες του κυρίως 8. Οι επιχειρήσεις οδικής βοήθειας και οι συνεργάτες
στην έδρα της επιχείρησης. μπορούν να παρέχουν οδική βοήθεια σε μη συνδρομη-
β) Σε κάθε ηπειρωτικό νομό, στους νομούς της Κρή- τή κατόπιν κλήσης για συγκεκριμένο περιστατικό εφό-
της, αλλά και στα νησιά Εύβοια, Ρόδο, Κέρκυρα, Λέσβο, σον αποκτήσουν άδεια άσκησης επαγγέλματος οδικού
Ζάκυνθο, Κεφαλονιά, Χίο, Κω, που δραστηριοποιούνται μεταφορέα σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού
τουλάχιστον τέσσερις (4) εργαζόμενους εκ των οποίων (ΕΚ)1071/2009 και διαθέτουν φορτηγά δημόσιας χρή-
το 50% τουλάχιστον να είναι ειδικότητας μηχανοτεχνι- σης.».
τών ή ηλεκτροτεχνιτών οδηγών και το υπόλοιπο οδηγών. 3. Το άρθρο 3 του ν. 3651/2008 αντικαθίσταται ως
γ) Οι επιχειρήσεις που προσφέρουν οδική βοήθεια ακολούθως:
και σε άλλα νησιά, εκτός των προαναφερομένων, του-
λάχιστον δύο (2) εργαζόμενους εκ των οποίων το 50% «Άρθρο 3
τουλάχιστον να είναι ειδικότητας μηχανοτεχνιτών ή ηλε- Επιχειρήσεις οδικής βοήθειας οχημάτων
κτροτεχνιτών οδηγών και οι υπόλοιποι οδηγών. 1. Οι επιχειρήσεις οδικής βοήθειας δραστηριοποιού-
δ) Έναν (1) μηχανοτεχνίτη ή ηλεκτροτεχνίτη οδηγό νται είτε με ίδια μέσα είτε με συνεργάτες.
στους σταθμούς παραμονής και μεταφόρτωσης που 2. Σε όσους νομούς δραστηριοποιείται η επιχείρηση
διαθέτουν. οδικής βοήθειας και δεν υπάρχει σύμβαση συνεργασίας
Στα παραπάνω πρόσωπα της παραγράφου αυτής, με συνεργάτη, η υποψήφια επιχείρηση οδικής βοήθει-
μπορούν να συμπεριληφθούν και να προσμετρηθούν ας υποχρεούται να καλύψει τις περιοχές αυτές με δικά
ο ιδιοκτήτης ή οι ιδιοκτήτες της επιχείρησης, εφόσον της μέσα και να δραστηριοποιείται η ίδια στους νομούς
διαθέτουν τα ανάλογα προσόντα που αναφέρονται στην αυτούς.
επόμενη παράγραφο του παρόντος άρθρου. 3. Η επιχείρηση οδικής βοήθειας υποβάλλει στην
5. Οι μηχανοτεχνίτες ή ηλεκτροτεχνίτες οδηγοί: αρμόδια Υπηρεσία Μεταφορών και Επικοινωνιών της
α) Δύναται να έχουν οποιασδήποτε μορφής σχέση Περιφέρειας ή στην Τράπεζα της Ελλάδος εφόσον εί-
εργασίας με την επιχείρηση. ναι ασφαλιστική, αναγγελία έναρξης λειτουργίας συ-
β) Συνάπτουν συμβάσεις πλήρους ή μερικής απασχό- νοδευόμενη από τα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν
λησης κατά τρόπο, ώστε να μη διαταράσσεται η συνεχής τη συνδρομή των νομίμων προϋποθέσεων λειτουργίας
επί 24ώρου βάσεως ετοιμότητα της επιχείρησης. της. Η επιχείρηση εκδίδει τις άδειες κυκλοφορίας των
γ) Διαθέτουν τουλάχιστον τα εξής προσόντα: φορτηγών της στο όνομά της πριν την πάροδο τριμήνου
αα) Κατέχουν άδεια οδήγησης, ανάλογης κατηγορίας, από την αναγγελία, αλλιώς η αρμόδια αρχή απαγορεύει
σύμφωνα με το είδος του οχήματος που οδηγούν. την άσκηση της δραστηριότητας και ενημερώνει την
ββ) Διετή τουλάχιστον αποδεδειγμένη προϋπηρεσία αρμόδια αρχή των συνεργατών.
σε συνεργείο αυτοκινήτων ως μηχανοτεχνίτες ή ηλε- 4. Τα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν τη νόμιμη λει-
κτροτεχνίτες αυτοκινήτων. τουργία της επιχείρησης οδικής βοήθειας είναι τα εξής:
Σε περίπτωση που διαθέτουν πτυχίο κατώτερης τεχνι- α) Για την επιχείρηση:
κής σχολής, πρέπει να έχουν προϋπηρεσία τουλάχιστον αα) Φωτοαντίγραφο Αστυνομικής ταυτότητας του ιδι-
ενός (1) έτους. οκτήτη ή καταστατικό και έγγραφο διορισμού νομίμου
Σε περίπτωση που διαθέτουν πτυχίο ανώτερης τεχνι- εκπροσώπου της επιχείρησης, προκειμένου για νομικό
κής σχολής δεν απαιτείται προϋπηρεσία. πρόσωπο.
6. Οι επιχειρήσεις υποχρεούνται να διαθέτουν, με ίδια ββ) Απόσπασμα ποινικού μητρώου γενικής χρήσης
μέσα ή με σύμβαση συνεργασίας, τουλάχιστον έναν (1) του φυσικού προσώπου ή του νομίμου εκπροσώπου
Σταθμό παραμονής και μεταφόρτωσης σε κάθε νομό από το οποίο να προκύπτει ότι δεν έχει καταδικαστεί
αμετάκλητα για τα εγκλήματα που αναφέρονται στην με την προϋπόθεση ότι δεν θα μένουν άλλες περιοχές με
παράγραφο 1 του άρθρου 11. λιγότερα οχήματα ή προσωπικό από ό,τι προβλέπεται με
γγ) Βεβαίωση ασφαλιστικής κάλυψης από την ασφα- τις διατάξεις του παρόντος νόμου.
λιστική εταιρεία από την οποία προκύπτουν τα στοιχεία Σε περίπτωση εκτάκτων αναγκών ή βλαβών οχημά-
της περίπτωσης γ της παραγράφου 1 του άρθρου 2. των των συνεργατών, η επιχείρηση δύναται να διαθέτει
δδ) Αντίγραφο της σύμβασης οδικής βοήθειας που προσωρινά δικά της οχήματα προς τους συνεργάτες.
τυχόν έχει συνάψει η επιχείρηση με ασφαλιστική εται- 8. Οι ημεδαπές και αλλοδαπές ασφαλιστικές επιχειρή-
ρεία και με την οποία έχει αναλάβει την παροχή οδικής σεις ζημιών, οι οποίες δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα
βοήθειας στους ασφαλισμένους της. και στον κλάδο 18 Βοήθεια, μπορούν να προσφέρουν
εε) Αντίγραφο της σύμβασης οδικής βοήθειας που η οδική βοήθεια οχημάτων, σύμφωνα με το ν.δ. 400/1970
επιχείρηση παραδίδει στους συνδρομητές. (Α΄ 10) και με τον παρόντα νόμο.
στστ) Αντίγραφο της σύμβασης συνεργασίας με τους 9. Οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις δύνανται να προσφέ-
συνεργάτες. ρουν οδική βοήθεια είτε οι ίδιες ως επιχειρήσεις οδικής
ζζ) Κατάσταση των συνεργατών της επιχείρησης με βοήθειας οχημάτων, σύμφωνα με τις διατάξεις του πα-
συνημμένη για κάθε συνεργάτη τη βεβαίωση νόμιμης ρόντος είτε χρησιμοποιώντας άλλες επιχειρήσεις οδικής
λειτουργίας. βοήθειας οχημάτων, ασφαλιστικές ή μη.
β) Για το Προσωπικό: 10. Η ασφαλιστική εταιρία υποχρεούται να παραδίδει
αα) Αντίγραφο ισχύουσας κατάστασης προσωπικού ασφαλιστήριο οδικής βοήθειας στον ασφαλισμένο, στο
νομίμως κατατεθειμένης. οποίο περιέχονται όλες οι υποχρεώσεις της και τα στοι-
ββ) Πίνακας με κατανομή προσωπικού ανά περιοχή χεία του άρθρου 9 του παρόντος.
δραστηριοποίησης της επιχείρησης. Εφόσον η ασφαλιστική εταιρία δεν διαθέτει η ίδια τα
γ) Για κάθε σταθμό παραμονής και μεταφόρτωσης: μέσα, αλλά συνεργάζεται με άλλη επιχείρηση οδικής
βοήθειας οχημάτων, στο ασφαλιστήριο αναγράφονται,
αα) Συμφωνητικό μίσθωσης ή χρησιδανείου του χώ-
εκτός των στοιχείων που προβλέπονται από το άρθρο
ρου ή συμβόλαιο ιδιοκτησίας.
10 και όλα τα στοιχεία της επιχείρησης οδικής βοήθειας
ββ) Τοπογραφικό διάγραμμα υπογεγραμμένο και
οχημάτων που την εξυπηρετεί.
σφραγισμένο από αρμόδιο μηχανικό.
Εφόσον η ασφαλιστική εταιρία δεν διαθέτει ίδια μέσα,
γγ) Κάτοψη των χώρων υπογεγραμμένη και σφραγι-
στο ασφαλιστήριο αναγράφονται και τα στοιχεία των
σμένη από αρμόδιο μηχανικό.
συνεργατών της, σύμφωνα με το άρθρο 4 του παρόντος,
δδ) Κατάσταση με τις ακριβείς διευθύνσεις και τα τη- οι οποίοι θα προσφέρουν τις υπηρεσίες οδικής βοήθειας.
λέφωνα των σταθμών παραμονής και μεταφόρτωσης 11. Οι ασφαλιστικές εταιρίες που δεν προσφέρουν με
που διαθέτει η επιχείρηση. δικά τους μέσα οδική βοήθεια οχημάτων και έχουν συ-
δ) Για τα οχήματα: νάψει συμβάσεις αλληλοεξυπηρέτησης με επιχειρήσεις
αα) Αντίγραφα των αδειών κυκλοφορίας των οχημά- άλλων κρατών για εξυπηρέτηση των οχημάτων των πε-
των μικτού βάρους άνω των 4 τόνων που διαθέτει. λατών τους, εφόσον έχει υποστεί βλάβη στον ελληνικό
ββ) Πίνακας με τους αριθμούς πλαισίου ή τους αριθ- χώρο όχημα πελάτη της ξένης εταιρίας, μπορούν να
μούς κυκλοφορίας των οχημάτων άνω των τεσσάρων εξυπηρετούν τα οχήματα αυτά με τη συνεργαζόμενη
(4) τόνων κατανεμημένα κατά περιοχή και υπεύθυνη επιχείρηση οδικής βοήθειας οχημάτων που έχουν συνά-
δήλωση ότι η ελάχιστη προβλεπόμενη κατανομή των ψει σύμβαση, αποζημιώνοντας την κατά περιστατικό ή
οχημάτων είναι συνεχής και σύμφωνη προς τις διατάξεις χρησιμοποιώντας γερανούς Δημοσίας Χρήσεως.»
του παρόντος νόμου. 4. Τα άρθρα 4 και 5 του ν. 3651/2008 καταργούνται.
5. Σε περίπτωση που υπάρχουν μεταβολές στα ανω- 5. Το άρθρο 6 του ν. 3651/2008, αναριθμείται σε 4, και
τέρω δικαιολογητικά, εντός του μηνός Νοεμβρίου κάθε αντικαθίσταται ως ακολούθως:
έτους υποβάλλεται υπεύθυνη δήλωση από το φυσικό
πρόσωπο ή το νόμιμο εκπρόσωπο του νομικού προσώ- «Άρθρο 4
που με την οποία δηλώνονται οι όποιες μεταβολές. Συνεργάτες οδικής βοήθειας οχημάτων
6. Η σύμβαση οδικής βοήθειας προς τους συνδρομη- 1. Οι συνεργάτες οδικής βοήθειας οχημάτων υποχρε-
τές συνάπτεται αποκλειστικά με την επιχείρηση οδικής ούνται να διαθέτουν οι ίδιοι στους νομούς όπου δρα-
βοήθειας και όχι με τον συνεργάτη και παραδίδεται το στηριοποιούνται την οργάνωση, τον εξοπλισμό και το
αποδεικτικό της έγγραφο το αργότερο εντός δέκα (10) προσωπικό του άρθρου 2. Ο έλεγχος της λειτουργίας των
εργάσιμων ημερών στον δικαιούχο από την επιχείρηση, συνεργατών, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος,
που εισέπραξε τα χρήματα της συνδρομής. ασκείται από τις κατά τόπους Διευθύνσεις Μεταφορών
7. Σε περίπτωση εκτάκτων καταστάσεων, εξαιτίας και Επικοινωνιών των Περιφερειών.
καιρικών συνθηκών, σεισμών, αυξημένης κίνησης κατά 2. Ο συνεργάτης οδικής βοήθειας υποβάλλει στην αρ-
την τουριστική περίοδο και γενικά σε περιστάσεις που μόδια Υπηρεσία Μεταφορών και Επικοινωνιών της Περι-
απαιτείται η ενίσχυση του δυναμικού ορισμένων περι- φέρειας αναγγελία έναρξης λειτουργίας συνοδευόμενη
οχών της χώρας, οι επιχειρήσεις οδικής βοήθειας και από τα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν τη συνδρομή
οι συνεργάτες τους, δύνανται να μετακινούν οχήματα των νόμιμων προϋποθέσεων λειτουργίας του. Ο συνερ-
και προσωπικό, προκειμένου να εξυπηρετηθούν όσο το γάτης εκδίδει τις άδειες κυκλοφορίας των φορτηγών
δυνατόν καλύτερα οι έχοντες ανάγκη την οδική βοήθεια, του στο όνομά του πριν την πάροδο τριμήνου από την
αναγγελία, αλλιώς η Υπηρεσία απαγορεύει την άσκηση «Άρθρο 5

της δραστηριότητας και ενημερώνει την αρμόδια αρχή Επιχειρήσεις οδικής βοήθειας βαρέων οχημάτων
της επιχείρησης οδικής βοήθειας. 1. Οι επιχειρήσεις οδικής βοήθειας βαρέων οχημάτων
3. Τα δικαιολογητικά που αποδεικνύουν τη νόμιμη λει- ασφαλιστικές ή μη ασφαλιστικές, υποχρεούνται να δια-
τουργία του συνεργάτη οδικής βοήθειας είναι τα εξής: θέτουν την οργάνωση που προβλέπεται στο άρθρο 2,
α) Για την επιχείρηση: εκτός από τα οχήματα της παραγράφου 2 αντί των οποί-
αα) Φωτοαντίγραφο Αστυνομικής ταυτότητας του ων πρέπει να διαθέτουν τουλάχιστον ένα (1) φορτηγό
ιδιοκτήτη όταν η επιχείρηση είναι φυσικό πρόσωπο ή αυτοκίνητο άνω των δεκαεννέα (19) τόνων (πλατφόρμα,
καταστατικό και έγγραφο διορισμού νομίμου εκπροσώ- γερανοφόρο).
που της επιχείρησης, προκειμένου για νομικό πρόσωπο. 2. Σε περίπτωση που το έργο της επιχείρησης δεν πε-
ββ) Απόσπασμα ποινικού μητρώου γενικής χρήσης ριορίζεται μόνο στην παροχή οδικής βοήθειας βαρέων
του φυσικού προσώπου ή του νομίμου εκπροσώπου οχημάτων, εφαρμόζονται οι λοιπές διατάξεις του παρό-
από το οποίο να προκύπτει ότι δεν έχει καταδικαστεί ντος νόμου ανάλογα με το είδος της επιχείρησης.»
αμετάκλητα για τα εγκλήματα που αναφέρονται στην 7. Στην παρ. 5 του άρθρου 8 του ν. 3651/2008, διαγρά-
παράγραφο 1 του άρθρου 12, φονται όλα τα εδάφια πλην των δύο τελευταίων.
γγ) Αντίγραφο της σύμβασης συνεργασίας που έχει 8. Στο άρθρο 11 του ν. 3651/2008, διαγράφεται η πα-
συνάψει με επιχειρήσεις οδικής βοήθειας. ράγραφος 2 και οι παράγραφοι 3 και 4 αναριθμούνται
β) Για το Προσωπικό: σε 2 και 3 αντίστοιχα.
αα) Αντίγραφο ισχύουσας κατάστασης προσωπικού 9. Στον τίτλο του άρθρου 13 του ν. 3651/2008, η λέξη
νομίμως κατατεθειμένης. «χορήγηση αδειών» αντικαθίσταται από τις λέξεις «όροι
ββ) Πίνακας με κατανομή προσωπικού ανά περιοχή λειτουργίας».
δραστηριοποίησης της επιχείρησης. 10. Στην παρ. 1 του άρθρου 13 του ν. 3651/2008, οι
γ) Για τους σταθμούς παραμονής και μεταφόρτωσης: λέξεις «Οι άδειες οδικής βοήθειας, που προβλέπονται από
αα) Συμφωνητικό μίσθωσης ή χρησιδανείου του χώ- τον παρόντα νόμο, δεν χορηγούνται» αντικαθίσταται από
ρου ή συμβόλαιο ιδιοκτησίας. τις λέξεις «Απαγορεύεται η λειτουργία επιχείρησης οδικής
ββ) Τοπογραφικό διάγραμμα υπογεγραμμένο και βοήθειας ή συνεργάτη οδικής βοήθειας» και προστίθεται
σφραγισμένο από αρμόδιο μηχανικό. εδάφιο στο τέλος της παραγράφου 1 ως εξής «Με απόφα-
γγ) Κάτοψη των χώρων υπογεγραμμένη και σφραγι- ση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών καθορίζε-
σμένη από αρμόδιο μηχανικό. ται η διαδικασία διακοπής της λειτουργίας σε περίπτωση
δδ) Κατάσταση με τις ακριβείς διευθύνσεις και τα τη- συνδρομής της προϋπόθεσης του παραπάνω εδαφίου.».
λέφωνα των σταθμών παραμονής και μεταφόρτωσης 11. Στην παρ. 2 του άρθρου 13 του ν. 3651/2008, οι
που διαθέτει η επιχείρηση. λέξεις «νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων» αντικαθίσταται
δ) Για τα οχήματα: από τις λέξεις «Περιφερειακών Ενοτήτων».
αα) Αντίγραφα των αδειών κυκλοφορίας των οχημά- 12. Τα άρθρα 8, 9, 10, 11, 12 και 13 του ν. 3651/2008,
των μικτού βάρους άνω των 4 τόνων που διαθέτει αναριθμούνται σε 6, 7, 8, 9, 10 και 11 αντίστοιχα.
ββ) Πίνακας με τους αριθμούς πλαισίου ή τους αριθ- 13. Το άρθρο 14 του ν. 3651/2008, αναριθμείται σε 12
και αντικαθίσταται ως ακολούθως:
μούς κυκλοφορίας των οχημάτων άνω των τεσσάρων
(4) τόνων που διαθέτει κατανεμημένα κατά περιοχή και «Άρθρο 12
υπεύθυνη δήλωση ότι η ελάχιστη προβλεπόμενη κατα- Κυρώσεις
νομή των οχημάτων είναι συνεχής και σύμφωνη προς 1. Τιμωρούνται με διοικητικό πρόστιμο φυσικά ή νο-
τις διατάξεις του παρόντος νόμου. μικά πρόσωπα:
4. Σε περίπτωση που υπάρχουν μεταβολές στα ανω- α) από δέκα χιλιάδες (10.000) έως πενήντα χιλιάδες
τέρω δικαιολογητικά, εντός του μηνός Νοεμβρίου κάθε (50.000) ευρώ, που προσφέρουν οδική βοήθεια οχημά-
έτους υποβάλλεται υπεύθυνη δήλωση από το φυσικό των χωρίς τη σχετική βεβαίωση νόμιμης λειτουργίας,
πρόσωπο ή τον νόμιμο εκπρόσωπο του νομικού προ- β) από πέντε χιλιάδες (5.000) έως δέκα χιλιάδες
σώπου με την οποία δηλώνονται οι όποιες μεταβολές. (10.000) ευρώ, που δηλώνουν ψευδή στοιχεία στις αρ-
5. Οι συνεργάτες υποχρεούνται να χρησιμοποιούν στα μόδιες υπηρεσίες,
οχήματα οδικής βοήθειας και στους σταθμούς παραμο- γ) από δύο χιλιάδες (2.000) έως πέντε χιλιάδες (5.000)
νής και μεταφόρτωσης το διακριτικό τίτλο και τα σήματα ευρώ οι συνεργάτες της παραγράφου 6 του άρθρου 1,
που κατέχουν οι επιχειρήσεις οδικής βοήθειας, με τις που δηλώνουν ψευδή στοιχεία προς την επιχείρηση οδι-
οποίες συνεργάζονται, σύμφωνα με τη σύμβαση που κής βοήθειας με την οποία έχουν συμβληθεί,
έχει υπογραφεί μεταξύ τους. δ) από πέντε χιλιάδες (5.000) έως είκοσι χιλιάδες
6. Η παροχή οδικής βοήθειας από συνεργάτη επιτρέπε- (20.000) ευρώ και οριστική αφαίρεση της άδειας κυκλο-
ται είτε για λογαριασμό της επιχείρησης οδικής βοήθειας φορίας του οχήματος για κάθε παράβαση της παραγρά-
σύμφωνα με τη σύμβαση που έχει υπογραφεί μεταξύ τους, φου 4 του άρθρου 1,
είτε μετά από κλήση για συγκεκριμένο περιστατικό.» ε) από πέντε χιλιάδες (5.000) έως είκοσι χιλιάδες
6. Το άρθρο 7 του ν. 3651/2008, αναριθμείται σε 5 και (20.000) ευρώ για κάθε παράβαση των διατάξεων του
αντικαθίσταται ως ακολούθως: άρθρου 8,
στ) από πέντε χιλιάδες (5.000) έως είκοσι χιλιάδες γ. Για τους σκοπούς του παρόντος ως «δημόσιο έργο»,
(20.000) ευρώ, οι επιχειρήσεις οδικής βοήθειας οιαδήπο- «ιδιωτικό έργο», και «έργο παραχώρησης» νοείται το δη-
τε μορφής, καθώς και οι τυχόν συνεργάτες τους, εφόσον μόσιο και ιδιωτικό έργο και το έργο παραχώρησης κατά
δεν εκπληρώνουν τις κατά νόμο υποχρεώσεις τους ή τις τους ορισμούς της παρ.1 του άρθρου 118 του ν. 4472/
εκπληρώνουν κατά τρόπο πλημμελή. 2017 (Α΄ 74).
2. Σε περίπτωση υποτροπής τα πρόστιμα της παρα- δ. Από τις διατάξεις του παρόντος εξαιρούνται:
γράφου 1 διπλασιάζονται. A) Οι δημόσιες συμβάσεις που εμπίπτουν στους τομείς
3. Τα διοικητικά πρόστιμα αποτελούν έσοδα του της Άμυνας και της Ασφάλειας του Μέρους Δεύτερου
κρατικού προϋπολογισμού και εισπράττονται κατά τις του ν. 3978/2011 (Α΄ 137) και οι δημόσιες συμβάσεις
διατάξεις του ΚΕΔΕ (ν.δ. 356/1974, Α΄ 90). Με κοινή από- στις οποίες δεν εφαρμόζεται το Μέρος Δεύτερο του ν.
φαση των Υπουργών Οικονομικών και Υποδομών και 3978/2011 (Α΄137), σύμφωνα με το άρθρο 17 και το άρ-
Μεταφορών μπορεί να καθορίζονται λεπτομέρειες της θρο 24 του εν λόγω νόμου.
διαδικασίας για την διαπίστωση των παραβάσεων, τον Β) Οι συμβάσεις του άρθρου 346 της Συνθήκης για τη
καταλογισμό, την επιβολή και είσπραξη των διοικητικών Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Σ.Λ.Ε.Ε.), συμπερι-
προστίμων και την απόδοσή τους στον κρατικό προϋπο- λαμβανομένων και των συμβάσεων που συνάπτονται
λογισμό, καθώς και μπορούν να καθορίζονται και άλλα από τις Αρχές Εξωτερικής Υπηρεσίας του Υπουργείου
αρμόδια όργανα για τη διαπίστωση των παραβάσεων. Εξωτερικών και από την Κεντρική Υπηρεσία του Υπουρ-
4. Αρμόδιο όργανο για τη διαπίστωση και την επιβολή γείου Εξωτερικών και χαρακτηρίζονται ως απόρρητες
των παραπάνω διοικητικών κυρώσεων είναι ο οικείος ή η σύναψη και εκτέλεσή τους πρέπει να συνοδεύονται
Περιφερειάρχης ή η Τράπεζα της Ελλάδος προκειμένου από ιδιαίτερα μέτρα ασφαλείας.
για ασφαλιστική εταιρεία.» 2. α. Στο Κ.Η.Σ.ΠΑ.Τ.Ε. καταχωρούνται σε ηλεκτρονι-
14. Το άρθρο 15 του ν. 3651/2008, αναριθμείται σε 13. κή διαδικτυακή φόρμα για κάθε δημόσιο και ιδιωτικό
15. Το άρθρο 16 του ν. 3651/2008, αναριθμείται σε 14. έργο όλα τα επιμέρους στοιχεία που το προσδιορίζουν
16. Από τη δημοσίευση του παρόντος καταργούνται σε τεχνικό και οικονομικό επίπεδο από το σχετικό αί-
οι υπουργικές αποφάσεις Α7/οικ. 42961/3496/2008 (Β΄ τημα προγραμματισμού μέχρι και την οριστική παρα-
1632) και Α7/οικ. 69835/ 5832/2008 (Β΄ 2592). Οι επιχει- λαβή του για το δημόσιο έργο ή την ηλεκτροδότησή
ρήσεις που ήδη λειτουργούν οφείλουν να προσαρμο- του για το ιδιωτικό έργο. Η καταχώρηση των στοιχείων
στούν στις διατάξεις του παρόντος εντός προθεσμίας στο Κ.Η.Σ.Π.Α.Τ.Ε. γίνεται είτε αυτομάτως μέσω της ηλε-
έξι (6) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος. κτρονικής διασύνδεσης των ηλεκτρονικών συστημάτων
της παρ. 3 είτε με την ηλεκτρονική μεταφόρτωση του
Άρθρο 217 εγγράφου, που αντικαθιστά τη τήρηση της έγγραφης
Κεντρικό Ηλεκτρονικό Σύστημα διοικητικής διαδικασίας ή την υποχρέωση του πολίτη
Παρακολούθησης Τεχνικών Έργων να προσέλθει στην αρμόδια διοικητική αρχή για τη δι-
(Κ.Η.Σ.ΠΑ.Τ.Ε.) εκπεραίωση της υπόθεσής του.
1.α. Συνιστάται στη Γενική Γραμματεία Υποδομών β. Ενδεικτικά, καταχωρούνται μέσω της ηλεκτρονικής
(Γ.Γ.Υ.) του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών Κε- διασύνδεσης των ηλεκτρονικών συστημάτων της παρα-
ντρικό Ηλεκτρονικό Σύστημα Παρακολούθησης Τεχνι- γράφου 3: ο κύριος του έργου, ο φορέας υλοποίησης,
κών Έργων (Κ.Η.Σ.ΠΑ.Τ.Ε.) του συνόλου των ιδιωτικών και οι αναθέτουσες αρχές ή φορείς, ο αναθέτων ιδιώτης, η
δημοσίων έργων. Σκοπός του παρόντος είναι η θέσπιση ομάδα μελέτης, το αντικείμενο και ο χρόνος απασχό-
νομοθετικού πλαισίου εκσυγχρονισμού της λειτουργί- λησης του κάθε μέλους της ομάδας μελέτης, η ομάδα
ας της δημόσιας διοίκησης μέσω της δημιουργίας ηλε- επίβλεψης, το αντικείμενο και ο χρόνος απασχόλησης
κτρονικού συστήματος παρακολούθησης της παραγω- του κάθε μέλους της ομάδας επίβλεψης, η ομάδα τεχνι-
γής έργων, με σκοπό τη διαφάνεια, την επιτάχυνση των κού συμβούλου, το αντικείμενο και ο χρόνος απασχόλη-
διοικητικών διαδικασιών, την εξοικονόμηση δημοσίων σης του κάθε μέλους της ομάδας τεχνικού συμβούλου,
πόρων και τον εξορθολογισμό του κόστους παραγωγής οι συντελεστές παραγωγής του έργου (ανάδοχοι, κα-
δημοσίων και ιδιωτικών έργων. Οι, κατά τις κείμενες δι- τασκευαστές, υπεργολάβοι, προμηθευτές, συνεργεία,
ατάξεις, διοικητικές διαδικασίες συνεχίζουν να ισχύουν, μηχανήματα), οι συντελεστές διοίκησης του έργου (επι-
όπως προβλέπονται σε αυτές, χωρίς να δημιουργούν βλέποντες, διευθύνουσα υπηρεσία, προϊσταμένη αρχή
περαιτέρω διοικητικό βάρος και νέες υποχρεώσεις ιδιω- κ.λπ.), η κατηγορία του, ο τίτλος, το φυσικό αντικείμενο
τών ή δημοσίου, απλώς επαναδιοργανώνουν μέσω του (κατηγορία έργου και βασικά χαρακτηριστικά), ο χρονι-
παρόντος ηλεκτρονικού συστήματος τη διαδικασία. κός προγραμματισμός υλοποίησής του, το ιδιοκτησιακό
β. Οι διατάξεις του παρόντος εφαρμόζονται: α) στα καθεστώς, ο προϋπολογισμός του, η σύμβαση ανάθε-
δημόσια και ιδιωτικά έργα, που ανατίθενται από αναθέ- σης του έργου, τα εγκεκριμένα στοιχεία της μελέτης,
τουσες αρχές και φορείς του Βιβλίου Ι και ΙΙ του ν. 4412/ συμπεριλαμβανομένης και της μελέτης εφαρμογής και
2016 (Α΄ 147), από λοιπούς φορείς του δημοσίου τομέα οποιαδήποτε τροποποίηση αυτών, οι εγκεκριμένοι λο-
της παραγράφου 1 α του άρθρου 14 του Κεφαλαίου Α΄ γαριασμοί (πιστοποιήσεις) και οι πληρωμές, αποφάσεις
του Μέρους Β΄ του ν. 4270/2014 (Α΄ 143) και από ιδιώτες, της διευθύνουσας υπηρεσίας και προϊσταμένης αρχής
φυσικά ή νομικά πρόσωπα και β) στα έργα παραχώρησης (εγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, παρατάσεις, εγκρίσεις
του ν. 4413/2016 (Α΄148). επιμετρήσεων, πρωτόκολλα αφανών εργασιών, πρω-
τόκολλα κανονισμού τιμών μονάδων νέων εργασιών - γίνεται με την ηλεκτρονική μεταφόρτωση του εγγράφου
Π.Κ.Τ.Μ.Ν.Ε., των Ανακεφαλαιωτικών Πινάκων, συμπλη- που αντικαθιστά την τήρηση της έγγραφης διοικητικής
ρωματικών συμβάσεων, αποφάσεις έκπτωσης κ.λπ.), οι διαδικασίας ή την υποχρέωση του πολίτη να προσέλθει
διοικητικές πράξεις ελέγχου, οι διακοπές εργασιών και στην αρμόδια διοικητική αρχή για τη διεκπεραίωση της
εν γένει όλα τα στοιχεία των περιπτ. α΄ έως και ζ΄ της υπόθεσής του.
παρ. 3 του άρθρου 45 του ν. 4412/2016. Η ηλεκτρονική 5. Τα στοιχεία της εφαρμογής παραμετροποιούνται
βάση δεδομένων της παραγράφου 6 του άρθρου 45 του κατά τρόπο ώστε να είναι διαχειρίσιμα σε διάφορες
ν. 4412/2016, εμπεριέχεται στην ηλεκτρονική εφαρμογή κλίμακες εθνικού, περιφερειακού, ή τοπικού επιπέδου,
του παρόντος. Οι χρήστες του συστήματος έχουν δικαίω- καθώς και με κριτήρια τεχνικού αντικειμένου, γεωγρα-
μα πρόσβασης σε συγκεκριμένα δεδομένα του συστήμα- φικού προσδιορισμού, αναδόχου, αναθέτουσας αρχής
τος, που αφορούν στο έργο, τα οποία τους διευκολύνουν ή φορέα, προϋπολογισμού ή οποιασδήποτε άλλης πα-
στην παρακολούθηση της εξέλιξης της όλης διαδικασίας ραμέτρου αναζήτησης.
και τους ενημερώνουν για τυχόν αλλαγές αυτής, που 6. Μέσα σε διάστημα έξι (6) μηνών από την έναρξη
καθορίζεται με την παράγραφο 7 του παρόντος. λειτουργίας του Κ.Η.Σ.ΠΑ.Τ.Ε. καταχωρούνται, κατά προ-
γ. Στο ηλεκτρονικό σύστημα ο ανάδοχος δημοσίου τεραιότητα, τα εν εξελίξει δημόσια έργα για τα οποία δεν
έργου αναρτά τις τριμηνιαίες συνοπτικές ανακεφαλαιω- έχει συντελεσθεί η οριστική παραλαβή και τα ιδιωτικά
τικές εκθέσεις του για την πορεία του έργου της παρ. 15 για τα οποία δεν έχει γίνει η ηλεκτροδότηση.
του άρθρου 138 του ν. 4412/2016, το περιεχόμενο των 7. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Υποδομών και
οποίων είναι ανάλογο των αντίστοιχων εκθέσεων της Μεταφορών και των κατά περίπτωση αρμοδίων Υπουρ-
διευθύνουσας Υπηρεσίας της παρ. 8 του άρθρου 136 του γών, που εκδίδεται εντός δώδεκα (12) μηνών από την
ν. 4412/2016, καθώς επίσης τηρεί και το ημερολόγιο του έναρξη ισχύος του παρόντος, ρυθμίζονται τα ειδικότε-
έργου κατά το άρθρο 146 του ν. 4412/2016. ρα τεχνικά ζητήματα που αφορούν στη λειτουργία και
δ. Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μετα- διαχείριση του Κ.Η.Σ.ΠΑ.Τ.Ε. και συγκεκριμένα οι όροι
φορών, που εκδίδεται εντός εννέα (9) μηνών από την και τεχνικές λεπτομέρειες διασύνδεσής του με άλλες
έναρξη ισχύος του παρόντος, προσδιορίζονται οι τεχνι- εφαρμογές, οι όροι και προϋποθέσεις πρόσβασης και
κές λεπτομέρειες και τα ειδικότερα στοιχεία των προη- χρήσης των πληροφοριών, οι παραμετροποιήσεις της
γούμενων εδαφίων που εντάσσονται στο Κ.Η.Σ.ΠΑ.Τ.Ε. παραγράφου 5, καθώς και κάθε άλλο θέμα συναφές με
3. Το Κ.Η.Σ.ΠΑ.Τ.Ε. για την αποτελεσματικότερη πα- τα ανωτέρω.
ρακολούθηση των τεχνικών έργων, σε όλα τα στάδια 8. Στις διαδικτυακές πύλες του συστήματος του παρό-
προγραμματισμού και υλοποίησής τους, διασυνδέεται ντος, τα θέματα ασφαλείας και προστασίας των προσω-
λειτουργικά ιδίως: α) με την ηλεκτρονική εφαρμογή του πικών δεδομένων αντιμετωπίζονται, σύμφωνα με τα ορι-
τρόπου έκδοσης οικοδομικών αδειών του ν. 4495/2017 ζόμενα στις παραγράφους 11 και 13 του Παραρτήματος
(Α΄ 167), από την οποία αντλούνται τα απαραίτητα στοι- Ι της ΥΑΠ/Φ.40.4/989/2012 (Β΄ 1301) «Κύρωση Πλαισίου
χεία για τα κτιριακά έργα, δημόσια και ιδιωτικά, β) με το Παροχής Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης» στην
Εθνικό Σύστημα Ηλεκτρονικών Δημοσίων Συμβάσεων οποία περιλαμβάνεται και η ασφαλής αποθήκευση του αρ-
(Ε.Σ.Η.ΔΗ.Σ.) και με το Κεντρικό Ηλεκτρονικό Μητρώο χειακού υλικού σε τουλάχιστον δύο διαφορετικά σημεία
Δημοσίων Συμβάσεων (Κ.Η.Μ.Δ.Η.Σ.) των άρθρων 37 και με τα οριζόμενα στο π.δ. 25/2014 (Α΄ 44) «ηλεκτρονικό
και 38 του ν. 4412/2016 (Α΄ 147), γ) με την εφαρμογή αρχείο και ψηφιοποίηση εγγράφων», ενώ διασφαλίζεται η
της Ηλεκτρονικής Ταυτότητας Κτιρίου του ν. 4495/2017 προσβασιμότητα σε αυτά των ατόμων με ειδικές ανάγκες
(Α΄ 167), δ) με την εφαρμογή Ηλεκτρονικoύ Συστήματος κατά τις διατάξεις του ν. 3979/2011 (Α΄ 138) «Για την ηλε-
Καταγραφής, Λειτουργίας και Συντήρησης Δημοσίων κτρονική διακυβέρνηση και λοιπές διατάξεις».
και Ιδιωτικών Έργων κατά τις κείμενες διατάξεις, ε) με
την εφαρμογή Κεντρικού Ηλεκτρονικού Συστήματος Άρθρο 218
Αδειοδοτήσεων κατά τις κείμενες διατάξεις, στ) με την Σώμα Ειδικών Επιμετρητών δημοσίων και
εφαρμογή του Ηλεκτρονικού μητρώου συντελεστών ιδιωτικών έργων
παραγωγής δημοσίων και ιδιωτικών τεχνικών έργων 1. Συνιστάται Σώμα Ειδικών Επιμετρητών δημοσίων
(ΜΗ.Τ.Ε.) του άρθρου 118 του ν. 4472/2017 (A΄ 74), ζ) με και ιδιωτικών έργων για την επιβοήθηση διενέργειας των
το σύστημα αμοιβών και το μητρώο μελών του Τ.Ε.Ε., η) απαραίτητων κατά τις κείμενες διατάξεις επιμετρήσεων
με το πρόγραμμα Διαύγεια, θ) με το Μητρώο Δεσμεύσε- και συναφών προς αυτές υπηρεσιών δημοσίων έργων,
ων, ι) με τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστη- καθώς και της προαιρετικής επιμέτρησης ιδιωτικού έρ-
μάτων και τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων του γου, εφόσον το επιθυμεί ο αναθέτων.
Υπουργείου Οικονομικών (σύστημα TAXIS) και ια) με τα 2. Οι Ειδικοί Επιμετρητές Δημοσίων και Ιδιωτικών έρ-
συστήματα των φορέων που τα μέλη τους εγγράφονται γων εγγράφονται σε καταλόγους Σώματος Ειδικών Επι-
στα μητρώα του άρθρου 118 του ν. 4472/2017 (Α΄ 74). μετρητών δημοσίων και ιδιωτικών έργων που τηρούνται
4. Η άντληση των στοιχείων μέσω των ηλεκτρονικών στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας (Τ.Ε.Ε.) και στο Γεω-
συστημάτων της προηγούμενης, γίνεται για τα δημόσια τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, κατόπιν αδειοδότησής
έργα με ευθύνη των αρμοδίων οργάνων της αναθέτου- τους, που πραγματοποιείται μετά την παρακολούθηση
σας αρχής. Σε περίπτωση που δεν είναι εφικτή η δια- σχετικών σεμιναρίων και επιτυχούς συμμετοχής σε εξε-
λειτουργικότητα για τεχνικούς λόγους, η καταχώρηση τάσεις που διενεργούνται στο Τ.Ε.Ε.
3. Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μετα- Άρθρο 219Β

φορών, μετά από γνώμη των νομικών προσώπων της Τροποποίηση του άρθρου δεύτερου του
παραγράφου 2, που εκδίδεται εντός προθεσμίας τριών ν. 4388/2016 (Α΄ 93)
(3) μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος, καθορίζο- Μετά το τέλος της παραγράφου 13 του άρθρου δεύτε-
νται τα απαραίτητα προσόντα, όπως ιδίως η απαιτού- ρου του ν. 4388/2016 (Α΄ 93) προστίθεται παράγραφος
μενη εμπειρία, οι κανόνες και οι αρχές που διέπουν το 14 ως ακολούθως:
έργο τους, η διάρκεια των απαραίτητων σεμιναρίων της «14. Η συσταθείσα με το π.δ. 123/2017 «Οργανισμός
παραγράφου 2, ο τρόπος και η διαδικασία αξιολόγησής του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών» (Α΄ 210)
τους, τα κριτήρια κατηγοριοποίησής τους για την επιλο- Ειδική Υπηρεσία Δημοσίων Έργων Κατασκευής Συγκοι-
γή τους μέσω ηλεκτρονικής κλήρωσης, οι ιδιότητες που νωνιακών Έργων με Σύμβαση Παραχώρησης (ΕΥΔΕ/
είναι ασυμβίβαστες με το έργο τους, τα όργανα επιβολής ΚΣΕΣΠ), ασκεί τα καθήκοντα και υποχρεώσεις της Ανα-
κυρώσεων σε περίπτωση μη εφαρμογής των σχετικών θέτουσας Αρχής έως την κατακύρωση και υπογραφή
με το έργο τους διατάξεων, η αμοιβή για την παροχή των της υπό δημοπράτηση σύμβασης για την εγκατάσταση
υπηρεσιών τους η οποία βαρύνει την αναθέτουσα αρχή, πλήρους ηλεκτρονικού συστήματος αναλογικής χρέω-
το είδος της σύμβασης μεταξύ των Ειδικών Επιμετρητών σης διοδίων τελών, δορυφορικής τεχνολογίας με οπτική
αναγνώριση, καθώς και σε κάθε άλλη συναφθείσα ή προς
και της αναθέτουσας αρχής, καθώς και κάθε άλλο θέμα
σύναψη σύμβαση αναγκαίας υποστηρικτικής δράσης
σχετικό με τα ανωτέρω. Εντός προθεσμίας τριών (3) μη-
στα πλαίσια της υπόψη δημοπράτησης και για το ίδιο
νών μετά από την έκδοση της Υπουργικής απόφασης,
χρονικό διάστημα.».
τα νομικά πρόσωπα της παραγράφου 2 συγκροτούν το
Σώμα Ειδικών Επιμετρητών. ΤΜΗΜΑ ΣΤ΄
4. Ειδικά για συγχρηματοδοτούμενα από το ΕΣΠΑ έργα ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ,
ύδρευσης, αποχέτευσης και επεξεργασίας λυμάτων και ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ
διαχείρισης στερεών αποβλήτων, όταν η αξία σύμβασης ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗ ΙΔΙΩΤΙΚΩΝ ΡΑΔΙΟΦΩΝΙΚΩΝ
είναι ανώτερη του ποσού των πεντακοσίων χιλιάδων ΣΤΑΘΜΩΝ ΕΠΙΓΕΙΑΣ ΨΗΦΙΑΚΗΣ
(500.000) ευρώ, και αναθέτουσα αρχή ή αναθέτων φορέ- ΕΥΡΥΕΚΠΟΜΠΗΣ ΕΛΕΥΘΕΡΗΣ ΛΗΨΗΣ
ας είναι δήμος με πληθυσμό έως δέκα χιλιάδες (10.000) Άρθρο 220
κατοίκους ή νομικό πρόσωπο αυτού, με αρμοδιότητα Έννοια και λειτουργία ιδιωτικών ραδιοφωνικών
υλοποίησης έργων των ανωτέρω κατηγοριών η επιλογή σταθμών επίγειας ψηφιακής ευρυεκπομπής
ειδικού επιμετρητή είναι υποχρεωτική. Η επιλογή ειδικού ελεύθερης λήψης
επιμετρητή είναι υποχρεωτική και για τα έργα του προη- 1. Η λειτουργία των ιδιωτικών ραδιοφωνικών σταθμών
γούμενου εδαφίου που κατά την έναρξη λειτουργίας του που μεταδίδουν το πρόγραμμά τους σε ελεύθερη λήψη
Σώματος έχουν ανεκτέλεστο τμήμα σύμβασης ανώτερο μέσω επίγειας ψηφιακής ευρυεκπομπής, υπόκειται σε
των πεντακοσίων χιλιάδων (500.000) ευρώ. αδειοδότηση, η οποία γίνεται κατόπιν διαγωνιστικής
Άρθρο 219 διαδικασίας μέσω δημοπρασίας. Η διαδικασία αδειο-
δότησης διενεργείται από το Ε.Σ.Ρ., το οποίο εκδίδει τη
Η προθεσμία του άρθρου 31 του ν. 4474/2017 (Α΄ σχετική προκήρυξη.
80) περί προσαρμογής της ελληνικής νομοθεσίας στις 2. Oι άδειες διακρίνονται σε εθνικής και περιφερειακής
διατάξεις της Οδηγίας (ΕΕ) 2015/2376 και άλλες διατά- εμβέλειας. Εθνικής εμβέλειας είναι οι άδειες που καλύ-
ξεις, παρατείνεται έως την 30ή Απριλίου 2018 και στους πτουν πληθυσμιακά την επικράτεια και περιφερειακής
υπαλλήλους- εξεταστές υποψηφίων οδηγών και οδη- εμβέλειας οι άδειες που καλύπτουν πληθυσμιακά τις Πε-
γών θα καταβάλλεται μηνιαία αποζημίωση, όπως αυτή ριοχές Απονομής, όπως καθορίζονται με τον εκάστοτε
έχει καθορισθεί στην κ.υ.α. 75186/10428/15.11.2016 ισχύοντα Χάρτη Συχνοτήτων επίγειας ψηφιακής ραδιο-
(Β΄4080). φωνικής ευρυεκπομπής.
3. Οι ιδιωτικοί ραδιοφωνικοί σταθμοί επίγειας ψη-
Άρθρο 219Α
φιακής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης διακρίνονται
Επιτρέπεται στα τουριστικά γραφεία και στα γρα- αναλόγως του χαρακτήρα του προγράμματός τους σε
φεία ενοικιάσεως αυτοκινήτων, όπως ορίζονται στις ενημερωτικούς και μη ενημερωτικούς και βάσει αυτού
περιπτώσεις γ΄ και δ΄ της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. αδειοδοτούνται αντιστοίχως.
4276/2014 (Α΄ 155), και σε εταιρείες και συνεταιρισμούς
Επιβατηγών Δημόσιας Χρήσης Αυτοκινήτων, που έχουν Άρθρο 221
συσταθεί σύμφωνα με το άρθρο 6 του ν. 3109/2003 (Α` Πλαίσιο διαδικασίας αδειοδότησης
38) και το άρθρο 87 του ν. 4070/2012 (Α΄ 82), η ολική 1. Η διενέργεια και η ολοκλήρωση της διαδικασίας
εκμίσθωση με οδηγό μέσω προκρατήσεως με αντί- αδειοδότησης του παρόντος νόμου γίνεται σύμφωνα
στοιχη σύμβαση ελαχίστου διάρκειας τριών (3) ωρών, με τον εκάστοτε ισχύοντα Χάρτη Συχνοτήτων επίγειας
Επιβατηγών Ιδιωτικής Χρήσης (Ε.Ι.Χ.) Αυτοκινήτων απα- ψηφιακής ραδιοφωνικής ευρυεκπομπής.
γορευομένης της μεταφοράς επιβατών με κόμιστρο με 2. Ο Χάρτης Συχνοτήτων επίγειας ψηφιακής ραδιο-
τα αυτοκίνητα αυτά. φωνικής ευρυεκπομπής της παραγράφου 1 εκδίδεται
σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 9 και 10 του εταιρικό σκοπό την λειτουργία ιδιωτικού ραδιοφωνικού
άρθρου 13 του ν. 3592/2007 (Α΄ 61), όπως ισχύει. σταθμού επίγειας ψηφιακής ευρυεκπομπής ελεύθερης
3. Για τη χορήγηση δικαιωμάτων χρήσης ραδιοσυχνο- λήψης. Το κοινοπρακτικό έγγραφο σύστασης κατατίθεται
τήτων επίγειας ψηφιακής ραδιοφωνικής ευρυεκπομπής κατά την υποβολή της υποψηφιότητας. Σε περίπτωση
ισχύουν οι διατάξεις των παραγράφων 1 και 2 του άρ- που χορηγηθεί άδεια ιδιωτικού ραδιοφωνικού σταθμού
θρου 13 του ν. 3592/ 2007 (Α΄ 61). επίγειας ψηφιακής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης σε
4. Με απόφαση του Υπουργού Ψηφιακής Πολιτικής, κοινοπραξία, τα μέλη της οφείλουν, μετά την ανάδειξή της
Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, μετά από σύμφωνη ως αδειούχου, να συστήσουν εταιρία, να την υποβάλουν
γνώμη του Ε.Σ.Ρ. και δημόσια διαβούλευση, καθορίζεται στις προβλεπόμενες κατά νόμο διατυπώσεις δημοσιότη-
ο αριθμός των δημοπρατούμενων αδειών ιδιωτικών ρα- τας και να καταθέσουν τα σχετικά έγγραφα, εντός προ-
διοφωνικών σταθμών επίγειας ψηφιακής ευρυεκπομπής θεσμίας τριών (3) μηνών από την χορήγηση της άδειας
ελεύθερης λήψης ανά κατηγορία εμβέλειας (εθνικής και λειτουργίας. Εταίροι της συσταθησόμενης, από τα μέλη
περιφερειακής) και προγράμματος (ενημερωτικού ή μη της κοινοπραξίας, εταιρίας μπορούν να είναι μόνο όσοι
ενημερωτικού). συμμετείχαν στην υποψηφιότητα, κατά την υποβολή της.
5. H τιμή εκκίνησης των δημοπρατούμενων αδειών 2. Οι υποψήφιοι οφείλουν, με την αίτηση συμμετοχής
ανά κατηγορία εμβέλειας και προγράμματος, καθώς και τους, να συνυποβάλουν τα προβλεπόμενα νομιμοποιη-
ανά Περιοχή Απονομής, καθορίζεται με κοινή απόφαση τικά έγγραφα που αποδεικνύουν τη σύσταση της εται-
του Υπουργού Οικονομικών και του Υπουργού Ψηφιακής ρίας ή της κοινοπραξίας και των μελών αυτής, καθώς
Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, μετά από και κάθε άλλο σχετικό έγγραφο που καθορίζεται με την
σύμφωνη γνώμη του Ε.Σ.Ρ. προκήρυξη του Ε.Σ.Ρ.
6. Η χρονική διάρκεια των αδειών ιδιωτικών ραδιο- Άρθρο 223
φωνικών σταθμών επίγειας ψηφιακής ευρυεκπομπής Εταιρικό κεφάλαιο υποψηφίων
ελεύθερης λήψης είναι δέκα (10) έτη από την ημερομη-
νία της έκδοσής τους. 1. Το ελάχιστο καταβεβλημένο εταιρικό κεφάλαιο
7. Η διαδικασία της αδειοδότησης μέσω δημοπρασί- των υποψηφίων για τη χορήγηση άδειας ιδιωτικού ρα-
ας διεξάγεται με την έκδοση προκήρυξης από το Ε.Σ.Ρ., διοφωνικού σταθμού επίγειας ψηφιακής ευρυεκπομπής
σύμφωνα με τους όρους του παρόντος. Προκηρύξεις ελεύθερης λήψης, καθορίζεται με κοινή απόφαση του
Υπουργού Οικονομικών και του Υπουργού Ψηφιακής
από το Ε.Σ.Ρ. είναι δυνατό να εκδίδονται ξεχωριστά ανά
Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης ανάλογα
κατηγορία αδειών.
με την κατηγορία εμβέλειας και προγράμματος, μετά
8. Οι υποψήφιοι για τη χορήγηση άδειας ιδιωτικού ρα-
από σύμφωνη γνώμη του Ε.Σ.Ρ.
διοφωνικού σταθμού επίγειας ψηφιακής ευρυεκπομπής
2. Οι υποψήφιοι των οποίων το καταβεβλημένο κε-
ελεύθερης λήψης υποχρεούνται να δηλώσουν με την
φάλαιο, στο σύνολο του ή μερικώς, δεν αντιστοιχεί στο
κατατεθείσα αίτηση συμμετοχής τους στη διαδικασία
ελάχιστο απαιτούμενο κατά τα ως άνω κεφάλαιο, υπο-
αδειοδότησης την εμβέλεια για την οποία ζητούν να τους
χρεούνται να προσκομίσουν με την υποψηφιότητά τους
χορηγηθεί η άδεια (εθνική ή περιφερειακή) και το είδος
εγγυητική επιστολή για το συνολικό ή το υπολειπόμενο
προγράμματος (ενημερωτικού ή μη ενημερωτικού).
ποσό, η οποία προέρχεται από αναγνωρισμένο τραπε-
Άρθρο 222 ζικό ή πιστωτικό ίδρυμα ή άλλο νομικό πρόσωπο, που
Προϋποθέσεις συμμετοχής - λειτουργεί νόμιμα στην Ελλάδα ή σε άλλο κράτος - μέλος
Νομική μορφή υποψηφίων της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ε.Ο.Χ. και έχει το δικαί-
ωμα έκδοσης εγγυητικών επιστολών, σύμφωνα με τη
1. Δικαίωμα συμμετοχής στη διαδικασία αδειοδότησης
νομοθεσία των κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης
που διεξάγεται μέσω δημοπρασίας έχουν:
ή του Ε.Ο.Χ. Με την προκήρυξη του Ε.Σ.Ρ. καθορίζονται
α) Κεφαλαιουχικές εταιρίες οποιασδήποτε μορφής της
οι λεπτομέρειες έκδοσης, τύπου, διάρκειας, υποβολής,
ημεδαπής ή κράτους - μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης
επιστροφής και κατάπτωσης της ως άνω εγγυητικής
και του Ε.Ο.Χ., οι οποίες δραστηριοποιούνται στον τομέα
επιστολής.
των μέσων ενημέρωσης και έχουν ως εταιρικό σκοπό την
3. Οι υποψήφιοι οφείλουν, με την αίτηση συμμετοχής
λειτουργία ιδιωτικού ραδιοφωνικού σταθμού επίγειας
τους, να συνυποβάλουν τα κατά νόμο έγγραφα που πι-
ψηφιακής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης. στοποιούν την καταβολή του εταιρικού κεφαλαίου σε
β) Οι επιχειρήσεις των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοί- μετρητά καθώς και κάθε άλλο σχετικό έγγραφο που κα-
κησης (Ο.Τ.Α.), με ειδικό σκοπό την λειτουργία ιδιωτικού θορίζεται με την προκήρυξη του Ε.Σ.Ρ.
ραδιοφωνικού σταθμού επίγειας ψηφιακής ευρυεκπο-
μπής ελεύθερης λήψης και έδρα εντός της Περιοχής Απο- Άρθρο 224
νομής, για την οποία προκηρύσσονται οι αντίστοιχες Ιδιοκτησιακό καθεστώς υποψηφίων
άδειες. Για τη σύσταση, την οργάνωση και τη λειτουργία 1. Οι εταιρίες που υποβάλλουν αίτηση είτε αυτοτελώς
των επιχειρήσεων αυτών εφαρμόζονται οι διατάξεις του είτε ως μέλη κοινοπραξίας για χορήγηση άδειας ιδιωτι-
ν. 3463/2006 (Α΄ 114), όπως ισχύει, τηρουμένων των δι- κού ραδιοφωνικού σταθμού επίγειας ψηφιακής ευρυεκ-
ατάξεων του ν. 3852/2010 (Α΄ 87). πομπής ελεύθερης λήψης, καθώς και οι συμμετέχουσες
γ) Κοινοπραξίες, που δραστηριοποιούνται αποκλει- σε αυτές εταιρίες, ανήκουν σε τελικό βαθμό σε φυσικά
στικά στον τομέα των μέσων ενημέρωσης και έχουν ως πρόσωπα. Εφόσον οι ανωτέρω εταιρίες είναι ανώνυμες,
οι μετοχές τους είναι ονομαστικές στο σύνολό τους μέχρι του ν. 3592/2007, τηρουμένων των ενωσιακών κανόνων
φυσικού προσώπου. για την ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων και την
2. Οι υποψήφιοι οφείλουν, με την αίτηση συμμετοχής ελευθερία εγκατάστασης και παροχής υπηρεσιών. Οι
τους, να συνυποβάλουν έγγραφα που αποδεικνύουν τη εν λόγω εταίροι ή μέτοχοι πρέπει να είναι πραγματικοί
σύνθεση του εταιρικού ή μετοχικού κεφαλαίου τους και το δικαιούχοι των οικονομικών μέσων που διέθεσαν για τη
ποσοστό συμμετοχής του κάθε εταίρου ή μετόχου μέχρι συμμετοχή τους στο κεφάλαιο της υποψήφιας εταιρίας,
φυσικού προσώπου, καθώς και κάθε άλλο έγγραφο που συμπεριλαμβανομένων και των δανείων που αποκτήθη-
σχετίζεται με το ιδιοκτησιακό καθεστώς των υποψηφίων καν από αναγνωρισμένους χρηματοπιστωτικούς οργα-
και την τήρηση των ως άνω προϋποθέσεων, όπως καθο- νισμούς. Τα οικονομικά μέσα που διέθεσαν οι μέτοχοι ή
ρίζεται με την προκήρυξη του Ε.Σ.Ρ. Στην περίπτωση ανω- οι εταίροι για τη συμμετοχή τους στο κεφάλαιο της υπο-
νύμων εταιριών που δεν προβλέπεται υποχρέωση ονο- ψήφιας εταιρίας δεν επιτρέπεται να αποτελούν προϊόν
μαστικοποίησης των μετοχών κατά το δίκαιο της χώρας εγκληματικής δραστηριότητας, κατά την έννοια της πα-
στην οποία έχουν την έδρα τους, προσκομίζεται σχετική ραγράφου 1, που διαπιστώνεται με δικαστική απόφαση
βεβαίωση από αρμόδια αρχή της χώρας αυτής, εφόσον που έχει ισχύ δεδικασμένου, σύμφωνα με τη διάταξη της
υπάρχει σχετική πρόβλεψη, διαφορετικά προσκομίζεται παραγράφου 4 του άρθρου 3 του ν. 3414/2005 (Α΄ 279).
υπεύθυνη δήλωση του υποψηφίου. Η υποχρέωση ονομα- 4. Η αίτηση για τη χορήγηση άδειας συνοδεύεται από
στικοποίησης μέχρι φυσικού προσώπου δεν ισχύει για τις στοιχεία, τα οποία αποδεικνύουν τον τρόπο απόκτησης
μετοχές των εισηγμένων στα Χρηματιστήρια των κρατών - των οικονομικών μέσων που διατέθηκαν ή προγραμ-
μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Οργανισμού Οικο- ματίζεται να διατεθούν για τη λειτουργία του ιδιωτικού
νομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (Ο.Ο.Σ.Α.) εταιριών. ραδιοφωνικού σταθμού από την υποψήφια εταιρία και
Άρθρο 225 τους εταίρους ή μετόχους της. Τα απαιτούμενα δικαιο-
Αρνητικές προϋποθέσεις - Ασυμβίβαστες λογητικά για τον ανωτέρω έλεγχο προσδιορίζονται με
ιδιότητες - Πόθεν έσχες υποψηφίων την προκήρυξη του Ε.Σ.Ρ.
1. Οι εταίροι ή οι μέτοχοι, οι νόμιμοι εκπρόσωποι των Άρθρο 226
εταιριών που συμμετέχουν στη διαδικασία αδειοδότησης Τεχνολογικός εξοπλισμός
καθώς και τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου σε περί- 1. Οι υποψήφιοι προς αδειοδότηση οφείλουν να δι-
πτωση που η αίτηση υποβάλλεται από ανώνυμη εταιρία, αθέτουν κατάλληλο τεχνολογικό εξοπλισμό που τους
πρέπει να μην έχουν καταδικαστεί με τελεσίδικη δικαστι- εξασφαλίζει την άρτια και υψηλή τεχνική εκπομπή του
κή απόφαση για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση,
προγράμματός τους και τη μεταφορά του σήματός τους
για δωροδοκία, απάτη, τρομοκρατικά εγκλήματα ή εγκλή-
στις εγκαταστάσεις του παρόχου δικτύου.
ματα συνδεόμενα με τρομοκρατικές δραστηριότητες, νο-
2. Για το σύνολο του εγκατεστημένου τεχνολογικού
μιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες ή
εξοπλισμού οι υποψήφιοι υποχρεούνται να τηρούν τους
χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, κατά την έννοια του
εκάστοτε ισχύοντες κανονισμούς ηλεκτρομαγνητικής
άρθρου 57 παρ. 1 της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ, όπως ισχύει
και η οποία έχει ενσωματωθεί στο εσωτερικό δίκαιο με το συμβατότητας της Διεθνούς Ένωσης Τηλεπικοινωνιών
άρθρο 73 του ν. 4412/2016. Επίσης δεν θα πρέπει να έχουν (International Telecommunication Union - ITU) και τους
καταδικαστεί με αμετάκλητη δικαστική απόφαση για κα- σχετικούς κανόνες ασφάλειας του προσωπικού.
κούργημα και σε οποιαδήποτε ποινή για υπεξαίρεση, εκβί- 3. Οι υποψήφιοι προς αδειοδότηση υποχρεούνται να
αση, πλαστογραφία, ψευδορκία και δόλια χρεωκοπία. Το υποβάλουν υπεύθυνη δήλωση με την οποία βεβαιώ-
Ε.Σ.Ρ. στο πλαίσιο της διαδικασίας αδειοδότησης οφείλει νουν ότι εντός χρονικού διαστήματος έξι (6) μηνών από
να ζητά και να λαμβάνει αντίγραφα ποινικού μητρώου για τη χορήγηση της άδειας θα διαθέτουν τον τεχνολογικό
τα πρόσωπα που έχουν τις ως άνω ιδιότητες είτε από τους εξοπλισμό της παραγράφου 1.
υποψηφίους είτε από τις αρμόδιες αρχές. Άρθρο 227
2. Απαγορεύεται η καθ’ οιονδήποτε τρόπο συμμετοχή Περιεχόμενο μεταδιδόμενου προγράμματος
των άνω προσώπων σε επιχειρήσεις ερευνών της ρα-
διοτηλεοπτικής αγοράς και σε διαφημιστικές επιχειρή- 1. Η διάρκεια του προγράμματος που υποχρεούται να
σεις, τα πρόσωπα δε αυτά οφείλουν, προκειμένου να μεταδίδει ημερησίως ο υποψήφιος προς αδειοδότηση
αποδείξουν τη συνδρομή της προϋπόθεσης αυτής, να ραδιοφωνικός σταθμός πρέπει να καλύπτει το σύνολο
προσκομίσουν αντίστοιχες υπεύθυνες δηλώσεις, με θε- του εικοσιτετραώρου.
ωρημένο το γνήσιο της υπογραφής τους ή των νομίμων 2. Η κύρια γλώσσα μετάδοσης είναι η ελληνική.
εκπροσώπων τους από αρμόδια αρχή, όπως καθορίζεται 3. Το ελάχιστο περιεχόμενο του προγράμματος ενη-
ειδικότερα με την προκήρυξη του Ε.Σ.Ρ. Οι υποβληθείσες μερωτικού σταθμού, περιλαμβάνει:
δηλώσεις θα ελέγχονται μέσω των στοιχείων του Μητρώ- α) Καθημερινά τακτά πρωτότυπα δελτία ειδήσεων, συ-
ου Διαφάνειας που τηρεί το Ε.Σ.Ρ. νολικής ημερήσιας διάρκειας τουλάχιστον εξήντα (60)
3. Οι εταιρίες και οι μέτοχοι ή οι εταίροι των εταιριών λεπτών, εκ της οποίας, ως προς τους σταθμούς περιφε-
που συμμετέχουν στη διαδικασία αδειοδότησης, υπό- ρειακής εμβέλειας, ποσοστό τουλάχιστον πενήντα τοις
κεινται σε έλεγχο για τη διαφάνεια του ιδιοκτησιακού εκατό (50%) αφορά σε θέματα τοπικού ενδιαφέροντος,
καθεστώτος των επιχειρήσεων Μ.Μ.Ε. που λειτουργούν που αφορούν το σύνολο των γεωγραφικών και διοικη-
στην ημεδαπή, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 5 τικών ενοτήτων που καλύπτει ο σταθμός.
β) Είκοσι πέντε (25) τουλάχιστον ώρες εβδομαδιαίως 2. Οι υποψήφιοι προς αδειοδότηση, οι εταίροι ή μέ-
ενημερωτικών εκπομπών και σχολιασμού της πολιτικής, τοχοι των υποψηφίων και οι νόμιμοι εκπρόσωποι των
κοινωνικής και οικονομικής επικαιρότητας (ελληνικής υποψηφίων, κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτη-
και διεθνούς), εκ των οποίων, ως προς τους σταθμούς σής τους, πρέπει να είναι ασφαλιστικά, φορολογικά και
περιφερειακής εμβέλειας, ποσοστό τουλάχιστον πενή- τραπεζικά ενήμεροι.
ντα τοις εκατό (50%) αφορά σε θέματα τοπικού ενδιαφέ- 3. Οι υποψήφιοι προς αδειοδότηση δεν πρέπει να
ροντος, που αφορούν το σύνολο των γεωγραφικών και εμπίπτουν στην απαγόρευση συγκέντρωσης ελέγχου
διοικητικών ενοτήτων που καλύπτει ο σταθμός. που προβλέπεται στα άρθρα 3 και 5 του ν. 3592/2007.
4. Το ελάχιστο περιεχόμενο του προγράμματος μη 4. Με την προκήρυξη του Ε.Σ.Ρ. καθορίζονται όλα τα
ενημερωτικού σταθμού, περιλαμβάνει θεματολογία του δικαιολογητικά έγγραφα που πρέπει να προσκομίσουν
ειδικού προσανατολισμού του σταθμού. οι υποψήφιοι προς αδειοδότηση, προκειμένου να απο-
5. Με την προκήρυξη του Ε.Σ.Ρ. καθορίζονται τα απαιτού- δείξουν τη συνδρομή των ανωτέρω οριζομένων στις
μενα δικαιολογητικά έγγραφα που υποχρεούνται να υπο- παραγράφους 1 έως 3, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία
βάλουν οι υποψήφιοι προς απόδειξη των ανωτέρω προ- λεπτομέρεια για την εφαρμογή των άρθρων αυτών.
ϋποθέσεων ανά κατηγορία εμβέλειας και προγράμματος. 5. Οι υποψήφιοι προς αδειοδότηση οφείλουν να κα-
6. Οι υποψήφιοι προς αδειοδότηση υποχρεούνται να ταβάλουν για την εξέταση της υποψηφιότητάς τους πα-
υποβάλουν υπεύθυνη δήλωση με την οποία βεβαιώνουν ράβολο του Ελληνικού Δημοσίου, το ποσό του οποίου
ότι εντός χρονικού διαστήματος έξι (6) μηνών από τη χο- καθορίζεται με την προκήρυξη. Σε περίπτωση που δεν
ρήγηση της άδειας θα μεταδίδουν το κατά τις ανωτέρω υποβληθεί το σχετικό παράβολο η αίτηση συμμετοχής
διακρίσεις πρόγραμμα. του υποψηφίου δεν γίνεται δεκτή.
6. Οι υποψήφιοι προς αδειοδότηση, με την υποβολή
Άρθρο 228 αίτησης συμμετοχής τους στη διαδικασία, αποδέχονται
Οικονομική βιωσιμότητα ανεπιφύλακτα όλους τους όρους της προκήρυξης και
1. Οι υποψήφιοι προς αδειοδότηση πρέπει να είναι οι- δηλώνουν ότι αποδέχονται όλους τους όρους της δημο-
κονομικά βιώσιμοι, ώστε να μπορούν να ανταποκριθούν πρασίας και της άδειας που θα τους χορηγηθεί.
στην εκ του άρθρου 15 παράγραφος 2 του Συντάγματος
αποστολή για την παροχή υψηλού επιπέδου ραδιοφω- Άρθρο 230
νικών υπηρεσιών, διασφαλίζοντας την ποιότητα, την Όροι Προκήρυξης Ε.Σ.Ρ.
πολυφωνία και την αντικειμενικότητα στην ενημέρωση. 1. Η διαδικασία αδειοδότησης των ιδιωτικών ραδιο-
2. Η οικονομική βιωσιμότητα των υποψηφίων προς φωνικών σταθμών επίγειας ψηφιακής ευρυεκπομπής
αδειοδότηση αποδεικνύεται από το επιχειρησιακό τους ελεύθερης λήψης αρχίζει με τη δημοσίευση της σχετικής
σχέδιο, με βάση την οικονομοτεχνική μελέτη βιωσιμότη- προκήρυξης από το Ε.Σ.Ρ.
τας της επιχείρησής τους για τα έτη της χρονικής διάρ- 2. Στην προκήρυξη καθορίζονται οι όροι και η διαδικα-
κειας ισχύος της άδειας, που αξιολογείται ως προς την σία χορήγησης των αδειών και ειδικότερα κατ’ ελάχιστον
αξιοπιστία του και την αποδοτικότητα της σχεδιαζόμε- τα εξής:
νης επένδυσης. Η οικονομοτεχνική μελέτη βιωσιμότητας α) Ο αριθμός των προκηρυσσόμενων αδειών ανά κα-
περιλαμβάνει την προσδοκώμενη ακροαματικότητα, τις τηγορία εμβέλειας.
προβλεπόμενες λειτουργικές δαπάνες, τα προσδοκώμε- β) Η κατηγορία του προγράμματος που αφορούν οι
να έσοδα, την προβλεπόμενη κερδοφορία, την αποδο- προκηρυσσόμενες άδειες.
τικότητα των ιδίων κεφαλαίων και τις ταμειακές ροές. γ) Η χρονική διάρκεια της άδειας.
3. Με την προκήρυξη του Ε.Σ.Ρ. εξειδικεύονται τα κρι- δ) Η προθεσμία υποβολής των αιτήσεων.
τήρια και οι παράμετροι, βάσει των οποίων αξιολογείται ε) Το χρονοδιάγραμμα, τα στάδια και ο τρόπος διε-
η βιωσιμότητα των υποψηφίων, η αποδοτικότητα και η νέργειας της διαδικασίας χορήγησης των αδειών μέσω
αξιοπιστία της σχεδιαζόμενης επένδυσης, καθορίζονται της δημοπρασίας.
όλα τα σχετικά δικαιολογητικά έγγραφα που πρέπει να στ) Η τιμή εκκίνησης των δημοπρατούμενων αδειών.
προσκομίσουν οι υποψήφιοι προς αδειοδότηση, κάθε ζ) Οι προϋποθέσεις συμμετοχής των υποψηφίων στη
άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή του πα- διαδικασία τόσο της προεπιλογής όσο και της τελικής
ρόντος άρθρου. φάσης της δημοπρασίας και η διαδικασία ελέγχου της
συνδρομής αυτών.
Άρθρο 229 η) Τα έγγραφα που απαιτείται να υποβάλλουν οι υπο-
Λοιποί όροι συμμετοχής ψήφιοι προκειμένου να αποδείξουν τη συνδρομή των
1. Οι υποψήφιοι προς αδειοδότηση και οι εταίροι ή μέ- προβλεπόμενων από τον παρόντα νόμο θετικών και
τοχοι των υποψηφίων δεν πρέπει να τελούν υπό πτώχευ- αρνητικών προϋποθέσεων, βάσει των οποίων θα γίνει
ση ή πτωχευτικό συμβιβασμό ή να έχουν υπαχθεί στην η προεπιλογή τους για να αποκτήσουν το δικαίωμα συμ-
προπτωχευτική διαδικασία του άρθρου 99 του Πτωχευ- μετοχής στην τελική φάση της δημοπρασίας.
τικού Κώδικα ή ανάλογη διαδικασία προβλεπόμενη από θ) Ο τρόπος ανακήρυξης των αδειούχων και οι υπο-
το δίκαιο της χώρας στην οποία έχουν την έδρα τους, χρεώσεις αυτών.
ούτε να τελούν υπό εκκαθάριση και υπό αναγκαστική 3. Προκηρύξεις από το Ε.Σ.Ρ. είναι δυνατόν να εκδίδο-
διαχείριση. νται ξεχωριστά ανά κατηγορία αδειών, καθώς και ανά
Περιοχή Απονομής. Το πλήρες κείμενο της προκήρυ- χίζει από την ημερομηνία εκκίνησής της και ολοκληρώ-
ξης στην ελληνική και στην αγγλική γλώσσα αναρτάται νεται την ημερομηνία ανακήρυξης των υπερθεματιστών
στην ιστοσελίδα του Ε.Σ.Ρ. και της Γενικής Γραμματείας αδειούχων. Η διάρκεια του κάθε γύρου, ο καθορισμός
Ενημέρωσης και Επικοινωνίας και δημοσιεύεται στην της προσαύξησης της τιμής προσφοράς ανά γύρο, οι
Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. υποχρεώσεις των συμμετεχόντων, ο τρόπος υποβολής
4. Η συμμετοχή στη διαδικασία χορήγησης αδειών των προσφορών από τους συμμετέχοντες, η ανακήρυξη
ιδιωτικών ραδιοφωνικών σταθμών επίγειας ψηφιακής των υπερθεματιστών, ο τρόπος καταβολής του τιμήμα-
ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης συνεπάγεται πλήρη τος και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για τη διεξα-
αποδοχή των όρων της σχετικής προκήρυξης και δεν γωγή της καθορίζονται από την προκήρυξη του Ε.Σ.Ρ.
είναι επιτρεπτή η συμμετοχή με επιφύλαξη ή υπό αίρε- 2. Πριν την ανακήρυξη των υπερθεματιστών για κάθε
ση. Όλα τα στοιχεία, που υποβάλλονται στο πλαίσιο της δημοπρατούμενη άδεια διεξάγεται από το Ε.Σ.Ρ., ως προς
διαδικασίας χορήγησης αδειών, θεωρούνται δεσμευτικά την υψηλότερη υποβληθείσα προσφορά, έλεγχος της
για τους υποψήφιους καθ΄ όλη τη διάρκεια της διαγωνι- προέλευσης και του τρόπου απόκτησης των οικονομι-
στικής διαδικασίας μέχρι την ανακήρυξη υπερθεματιστή κών μέσων που θα διαθέσει ο υποψήφιος για την κατα-
συμπεριλαμβανομένων των υποβαλλόμενων οικονομι- βολή της. Ο έλεγχος διενεργείται με βάση τα στοιχεία που
κών προσφορών. περιλαμβάνονται στο φάκελο που ήδη έχει καταθέσει ο
υποψήφιος με την αίτησή του. Σε περίπτωση που το Ε.Σ.Ρ.
Άρθρο 231 κρίνει ότι από τα στοιχεία αυτά δεν δικαιολογείται ο τρό-
Προεπιλογή αιτήσεων συμμετοχής πος απόκτησης των οικονομικών μέσων του υποψηφίου,
1. Το Ε.Σ.Ρ. εξετάζει στο στάδιο της προεπιλογής τις υποχρεούται να ζητήσει από τον υποψήφιο πρόσθετα
αιτήσεις συμμετοχής των υποψηφίων και τα δικαιολογη- δικαιολογητικά. Με την προκήρυξη καθορίζεται κάθε
τικά έγγραφα που τις συνοδεύουν προκειμένου να δια- σχετική λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παρούσας
πιστώσει τη συνδρομή των θετικών και των αρνητικών παραγράφου, καθώς και ο χρόνος ολοκλήρωσης του ως
προϋποθέσεων του δικαιώματος συμμετοχής στη δημο- άνω ελέγχου, ο οποίος δεν μπορεί να υπερβεί τις σαρά-
πρασία (ανά κατηγορία εμβέλειας και προγράμματος), ντα πέντε (45) ημέρες από την υποβολή της προσφοράς.
όπως αυτές ορίζονται στις διατάξεις των άρθρων 222 Σε περίπτωση που δεν δικαιολογείται η υποβληθείσα
έως και 229. Ακολούθως το Ε.Σ.Ρ. συντάσσει κατάλογο οικονομική προσφορά, ο ως άνω υποψήφιος δεν ανα-
των υποψηφίων που πληρούν τις νόμιμες προϋποθέσεις κηρύσσεται υπερθεματιστής και τη θέση του λαμβάνει
συμμετοχής στην κάθε δημοπρασία, καθώς και εκείνων ο επόμενος πλειοδότης, κατόπιν του προβλεπόμενου
οι οποίοι αποκλείονται της περαιτέρω συμμετοχής τους ελέγχου του προηγούμενου εδαφίου.
στη διαδικασία αυτή. Οι κατάλογοι αυτοί αναρτώνται 3. Το τίμημα κάθε άδειας καταβάλλεται από τον υπερ-
στην ιστοσελίδα του Ε.Σ.Ρ. και ταυτόχρονα ενημερώνο- θεματιστή σε τρεις (3) ισόποσες δόσεις, με ισάριθμες
νται και οι υποψήφιοι με συστημένη επιστολή. τραπεζικές επιταγές που εκδίδονται σε διαταγή του Ελ-
2. Το Ε.Σ.Ρ. μπορεί να καλέσει τους υποψήφιους να ληνικού Δημοσίου, εντός των κατωτέρω προθεσμιών:
υποβάλουν συμπληρωματικές πληροφορίες ή διευκρι- α. Η πρώτη δόση εντός δέκα πέντε (15) ημερών από
νίσεις σχετικά με τα ήδη υποβληθέντα δικαιολογητικά την ανακήρυξή του σύμφωνα με την προηγούμενη πα-
έγγραφα. ράγραφο, β. η δεύτερη δόση εντός δώδεκα (12) μηνών
3. Κατόπιν της κοινοποίησης του καταλόγου των προε- από την ημερομηνία χορήγησης της άδειας και γ. η τρίτη
πιλεγέντων που συμμετέχουν στην κάθε δημοπρασία, το δόση εντός είκοσι τεσσάρων (24) μηνών από την ημε-
Ε.Σ.Ρ. αποστέλλει προς καθένα από αυτούς δελτίο συμ- ρομηνία χορήγησης της άδειας. Σε περίπτωση που ο
μετοχής στη δημοπρασία, με το οποίο τους γνωστοποιεί υπερθεματιστής δεν καταβάλλει την πρώτη δόση του τι-
την ημερομηνία και τον τόπο διεξαγωγής της δημοπρα- μήματος εντός της ανωτέρω οριζόμενης προθεσμίας, εκ-
σίας, καθώς και το σχετικό πρόγραμμά της. πίπτει και τη θέση του λαμβάνει ο επόμενος πλειοδότης.
4. Συμμετέχοντες οι οποίοι αποκλείονται από την προ- Σε περίπτωση μη εμπρόθεσμης καταβολής οιασδήποτε
επιλογή έχουν δικαίωμα υποβολής ένστασης στο Ε.Σ.Ρ. εκ των επόμενων δόσεων του τιμήματος, ανακαλείται
Η προθεσμία υποβολής ένστασης καθώς και η προθε- αυτοδικαίως η χορηγηθείσα άδεια.
σμία εντός της οποίας το Ε.Σ.Ρ. υποχρεούται να κρίνει 4. Μέρος του καταβαλλόμενου τιμήματος αδείας κατά
επ΄ αυτής, καθορίζονται με την προκήρυξη. τη διαδικασία του παρόντος νόμου αποδίδεται μέσω
5. Εφόσον ο αριθμός των προεπιλεγέντων είναι ίσος ή του Κρατικού Προϋπολογισμού στο Ε.Σ.Ρ. Για κάθε άδεια
μικρότερος του αριθμού των προκηρυσσόμενων αδειών, αποδίδεται ποσοστό 1,5 επί τοις εκατό (1,5%) του κατα-
το τίμημα που καταβάλουν οι υπερθεματιστές ισούται βαλλόμενου τιμήματος.
με την τιμή εκκίνησης. 5. Μετά τη λήξη της διαδικασίας ανακοινώνονται στην
ιστοσελίδα του Ε.Σ.Ρ. οι υπερθεματιστές στην κάθε δη-
Άρθρο 232 μοπρασία ανά κατηγορία εμβέλειας και προγράμματος,
Διαδικασία δημοπρασίας στους οποίους χορηγείται η αντίστοιχη άδεια.
1. Η διεξαγωγή της δημοπρασίας γίνεται μέσω διαδι- 6. Η μη υποβολή ή μη προεπιλογή υποψηφιότητας για
κασίας πολλαπλών γύρων με αυξανόμενο τίμημα επί της, τη συμμετοχή σε κάθε δημοπρασία ή η υποβολή λιγότε-
σύμφωνα με το άρθρο 221 παράγραφος 4, καθοριζόμε- ρων υποψηφιοτήτων σε σχέση με τις προκηρυσσόμενες
νης τιμής εκκίνησης. Η διεξαγωγή της δημοπρασίας αρ- άδειες συνεπάγεται την εν όλω ή εν μέρει ματαίωση της
αντίστοιχης διαδικασίας αδειοδότησης από το Ε.Σ.Ρ. για προγράμματός τους προς τον πάροχο δικτύου. Κάθε δι-
τις συγκεκριμένες άδειες και την επαναπροκήρυξή τους. ακοπή του προγράμματός τους που γίνεται με ευθύνη
Σε κάθε περίπτωση το Ε.Σ.Ρ. μπορεί να ματαιώσει τη δια- του αδειούχου ραδιοφωνικού σταθμού πέραν της μίας
γωνιστική διαδικασία αναφέροντας τους λόγους ματαί- ώρας εντός ενός εικοσιτετραώρου πρέπει να αιτιολογεί-
ωσης, χωρίς το γεγονός αυτό να επιφέρει οποιαδήποτε ται επαρκώς με την υποβολή σχετικής έκθεσης στο Ε.Σ.Ρ.
απαίτηση των υποψηφίων. εντός είκοσι τεσσάρων (24) ωρών.
7. Οι υποψήφιοι δεν δικαιούνται αποζημίωσης για δα- 4. Οι αδειούχοι ραδιοφωνικοί σταθμοί δεν μπορούν
πάνες σχετικές με τη σύνταξη και υποβολή των στοιχείων να αναθέτουν τη διαχείριση ή την εκμετάλλευση του
που απαιτούνται για τη συμμετοχή τους σε κάθε στάδιο ραδιοφωνικού σταθμού ή της επιχείρησης σε τρίτους,
της διαδικασίας αδειοδότησης. μπορούν όμως να αναθέτουν την παραγωγή του προ-
8. Οι διαφορές που αναφύονται κατά τη διενέργεια της γράμματός τους σε εταιρίες του ίδιου ομίλου, κατά την
διαγωνιστικής διαδικασίας διέπονται από τις διατάξεις έννοια της παρ. 11 του άρθρου 5 του ν. 3592/2007. Επι-
του ν. 4412/2016 (Α΄ 147), οι οποίες εφαρμόζονται ανα- τρέπεται επίσης η ανάθεση παραγωγής συγκεκριμένων
λογικά. Οι προβλεπόμενες από το ν. 4412/2016 προδικα- προγραμμάτων σε επιχειρήσεις παραγωγής προγράμ-
στικές προσφυγές των υποψηφίων ασκούνται ενώπιον ματος, καθώς και η ανάθεση παραγωγής εκπομπών σε
του Ε.Σ.Ρ. Η αποκλειστική αρμοδιότητα για την εκδίκαση ανεξάρτητους παραγωγούς.
όλων των διαφορών που αναφύονται κατά τη διαγωνι- 5. Οι ραδιοφωνικοί σταθμοί υποχρεούνται:
στική διαδικασία ανήκει στο Συμβούλιο της Επικρατείας. α. να τηρούν τις γενικές αρχές ραδιοφωνικών μετα-
Άρθρο 233 δόσεων και να συμμορφώνονται προς τις διατάξεις
Όροι χορηγούμενων αδειών του παρόντος νόμου, του άρθρου 8 του ν. 2328/1995
(Α΄ 159), του π.δ. 109/2010 (Α΄ 190) και τους ισχύοντες
1. Οι αποφάσεις με τις οποίες χορηγούνται άδειες,
κώδικες δημοσιογραφικής δεοντολογίας, δεοντολογίας
σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος, καταχωρούνται
προγραμμάτων και διαφημίσεων, καθώς και κάθε άλλης
κατά χρονολογική σειρά έκδοσης σε ειδικό βιβλίο που
διάταξης της κείμενης ραδιοτηλεοπτικής νομοθεσίας,
τηρείται στο Ε.Σ.Ρ., στο οποίο τηρούνται τα πρωτότυπα
β. να τηρούν τις υφιστάμενες υποχρεώσεις τους που
στελέχη αυτών. Αντίγραφα των αδειών αποστέλλονται
απορρέουν από την ευρωπαϊκή και ημεδαπή νομοθεσία
στην Ε.Ε.Τ.Τ. και στην αρμόδια Περιφέρεια κάθε αδειού-
για την πνευματική ιδιοκτησία και τα συγγενικά δικαι-
χου εταιρίας.
ώματα, ιδίως ως προς τη σύναψη συμβάσεων με τους
2. Στις άδειες πρέπει να αναγράφονται τουλάχιστον
τα κάτωθι: οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης και προστασίας
α. ο φορέας της άδειας, των δικαιωμάτων αυτών,
β. ο καθορισμός της υπηρεσίας, γ. να καταθέτουν, κατά την έναρξη της ραδιοφωνικής
γ. ο διακριτικός τίτλος του σταθμού και το λογότυπό του, περιόδου στο Ε.Σ.Ρ. περίληψη των κατηγοριών των προ-
δ. η χρονική διάρκεια της άδειας, γραμμάτων που θα μεταδίδουν την εκάστοτε τρέχουσα
ε. η κατηγορία της άδειας και η εμβέλειά της, περίοδο.
στ. η ελάχιστη διάρκεια του εκπεμπόμενου προγράμ- 6. Επιτρέπεται η δικτύωση παρόχων περιεχομένου
ματος. περιφερειακής εμβέλειας με όχι περισσότερους από
3. Η άδεια τελεί υπό τους ακόλουθους όρους: τρεις παρόχους περιεχομένου περιφερειακής εμβέλειας,
α) Απαγορεύεται η αλλαγή της χρήσης της άδειας, κα- μετά από ειδική άδεια του Ε.Σ.Ρ., στο οποίο υποβάλλε-
θώς και η μεταβίβαση της. Η μεταβίβαση της επιχείρησης ται αντίγραφο της συμφωνίας δικτύωσης. Δεν μπορεί
που κατέχει άδεια ραδιοφωνικού σταθμού ή των μετο- να αποτελέσει αντικείμενο συμφωνίας δικτύωσης πρό-
χών ή εταιρικών μεριδίων αυτής γνωστοποιείται μέσα γραμμα, το οποίο ο πάροχος περιεχομένου αναμεταδί-
σε δέκα (10) ημέρες στο Ε.Σ.Ρ. με κατάθεση αντιγράφου δει μέσω δικτύωσης από έτερο πάροχο περιεχομένου
της σχετικής σύμβασης και πρέπει να περιβάλλεται το περιφερειακής εμβέλειας. Οι πάροχοι περιεχομένου που
συμβολαιογραφικό τύπο. δικτυώνονται μπορούν να μεταδίδουν το πρόγραμμα
β) Ο αδειούχος ραδιοφωνικός σταθμός υποχρεούται του παρόχου ή των παρόχων με τους οποίους τελούν σε
να συμβληθεί εντός τριών (3) μηνών από την ημερομη- δικτύωση, για πέντε (5) ώρες ημερησίως κατ’ ανώτατο
νία χορήγησης της άδειας με πάροχο δικτύου, ο οποίος όριο και υπό την προϋπόθεση ότι κατά το χρόνο της
αναλαμβάνει την υποχρέωση να καλύπτει πληθυσμιακά δικτύωσης θα αναφέρεται ανά μισή ώρα εκπομπής ο
την Περιοχή Απονομής για την οποία χορηγείται η άδεια διακριτικός τίτλος του παρόχου περιεχομένου με τον
σε ποσοστό που καθορίζεται με τον εκάστοτε ισχύοντα οποίο υπάρχει δικτύωση και εφόσον δεν αναιρείται ο
Χάρτη Συχνοτήτων. χαρακτήρας του προγράμματος.
γ) Ο αδειούχος ραδιοφωνικός σταθμός υποχρεούται 7. Οι ραδιοφωνικοί σταθμοί υποχρεούνται καθ’ όλη
να παραδίδει τεχνικά άρτια το ψηφιακό σήμα του στις τη διάρκεια της άδειάς τους να διατηρούν εγκατάσταση
εγκαταστάσεις του παρόχου δικτύου και σύμφωνα με τα στην ελληνική επικράτεια ή σε άλλο κράτος - μέλος της
τεχνικά χαρακτηριστικά που καθορίζονται στον ισχύο- Ευρωπαϊκής Ένωσης ή του Ε.Ο.Χ. Υποχρεούνται, επίσης,
ντα Χάρτη Συχνοτήτων. να δηλώνουν αντίκλητο εγκατεστημένο στην ελληνική
δ) Οι αδειούχοι ραδιοφωνικοί σταθμοί πρέπει να δια- επικράτεια για την κοινοποίηση των, απευθυνόμενων
σφαλίζουν την αδιάλειπτη μετάδοση και μεταφορά του στο ραδιοφωνικό σταθμό, εγγράφων.
8. Τροποποίηση των όρων της άδειας απαγορεύεται. από σύμφωνη γνώμη του Ε.Σ.Ρ., διακόπτεται η αναλογική
9. Η παράβαση των όρων της άδειας ελέγχεται από το εκπομπή των ιδιωτικών ραδιοφωνικών σταθμών.
Ε.Σ.Ρ. σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 4 παρ. 1 του
ν. 2863/2000 (Α΄ 262). Άρθρο 236
Καταργούμενες διατάξεις
Άρθρο 234 Καταργούνται οι παράγραφοι 4, 5 και 6 του άρθρου 13
Λόγοι ανάκλησης αδειών του ν. 3592/2007 και οι παράγραφοι 7, 8, 9 του άρθρου
1. Ανάκληση της άδειας των ραδιοφωνικών σταθμών 13 αναριθμούνται σε 4, 5 και 6 αντίστοιχα.
χωρεί υποχρεωτικά με απόφαση του Ε.Σ.Ρ. στις ακόλου-
θες περιπτώσεις: Άρθρο 237
α) Μη εμπρόθεσμη υποβολή των απαιτούμενων κατ’ Καταργείται η παρ. 14 του άρθρου 8 του ν. 3592/2007
άρθρο 222 παράγραφος 1 δικαιολογητικών σύστασης (Α΄ 161).
των υποψηφίων εταιριών ή κοινοπραξιών. Άρθρο 238
β) Μείωση του ελάχιστου καταβεβλημένου εταιρικού Έναρξη ισχύος
κεφαλαίου κάτω από τα προβλεπόμενα από τη διάταξη
της παραγράφου 1 του άρθρου 223 όρια. Η ισχύς του παρόντος Τμήματος αρχίζει από τη δημο-
γ) Τροποποίηση της χρήσης της χορηγηθείσας άδειας σίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
κατά παράβαση της διάταξης της περίπτωσης α΄ της πα- ΤΜΗΜΑ Ζ΄
ραγράφου 3 του άρθρου 233. ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ
δ) Μη εμπρόθεσμη σύναψη σύμβασης με πάροχο δι- ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ
κτύου, όπως προβλέπεται από τη διάταξη της περίπτω-
σης β΄ της παραγράφου 3 του άρθρου 233. Άρθρο 239
2. Με απόφαση του Ε.Σ.Ρ. ανακαλείται η άδεια σε περί- Στο τέλος της περίπτωσης δ΄ των παραγράφων 7 και
πτωση μη εμπρόθεσμης συμμόρφωσης με τις υποχρε- 8 του άρθρου 86 του ν. 3528/2007 (A΄ 26), προστίθεται
ώσεις, που ανέλαβαν οι υποψήφιοι δια των υπευθύνων εδάφιο ως εξής:
δηλώσεων, που προβλέπονται στις διατάξεις της παρα- «Σε κάθε περίπτωση, η διαδικασία επιλογής και το-
γράφου 3 του άρθρου 226 και της παραγράφου 6 του ποθέτησης ολοκληρώνεται εντός τριών (3) μηνών από
άρθρου 227. την έναρξη της προθεσμίας υποβολής των αιτήσεων.».
3. Σε περίπτωση ανάκλησης άδειας κατά τα ανωτέρω,
το Ε.Σ.Ρ. δύναται να την επαναπροκηρύξει. Άρθρο 240
1. Το τέταρτο, πέμπτο, έκτο και έβδομο εδάφιο της
Άρθρο 235 παρ. 1 του άρθρου 13 του ν. 4369/2016 (Α΄ 33) αντικα-
Μετάβαση στην επίγεια ψηφιακή ευρυεκπομπή θίστανται ως εξής:
1. Με απόφαση του Υπουργού Ψηφιακής Πολιτικής, «Έως τις 30.6.2018 ολοκληρώνεται η πλήρωση όλων
Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, μετά από σύμφωνη των θέσεων της παραγράφου 1 του άρθρου 6, καθώς και
γνώμη της Ε.Ε.Τ.Τ. και δημόσια διαβούλευση, καθορίζεται η πλήρωση όλων των θέσεων των Τομεακών και Ειδικών
η διαδικασία μετάβασης στην ψηφιακή ραδιοφωνική Τομεακών Γραμματέων της παραγράφου 2 του άρθρου
ευρυεκπομπή. Ειδικότερα καθορίζονται τα στάδια μετά- 6, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος.».
βασης, η έναρξη και ολοκλήρωσή καθενός από αυτά, τα 2. Η παρ. 1Α του άρθρου 13 του ν. 4369/2016 αντικα-
κριτήρια υλοποίησης κάθε σταδίου βάσει της επίτευξης θίσταται ως εξής:
συγκεκριμένων ποσοστώσεων υλοποίησης του δικτύου «1Α. Οι κατά το χρόνο δημοσίευσης του παρόντος
του ψηφιακού παρόχου, πληθυσμιακής και γεωγραφικής υπηρετούντες Γενικοί Γραμματείς Υπουργείων, Αναπλη-
κάλυψης και διείσδυσης του ψηφιακού ραδιοφώνου στο ρωτές Γενικοί Γραμματείς Υπουργείων, Γενικοί και Ειδικοί
κοινό, καθώς και οι απαιτούμενες σε κάθε στάδιο ενέρ- Γραμματείς, προϊστάμενοι Γενικών και Ειδικών Γραμμα-
γειες προς υλοποίηση. τειών, εκτελούν κανονικά τα καθήκοντά τους μέχρι την
2. Μετά από σύμφωνη γνώμη του Ε.Σ.Ρ. και δημόσια δι- παύση τους με απόφαση του Πρωθυπουργού, η οποία
αβούλευση, με απόφαση του Υπουργού Ψηφιακής Πολι- πρέπει να έχει εκδοθεί εντός τριμήνου από την τοποθέ-
τικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης ρυθμίζονται τα τηση των επιλεγμένων στις θέσεις των παραγράφων 1
θέματα που αφορούν στη λειτουργία των ραδιοφωνικών και 2 του άρθρου 6 εκτός και αν οι θέσεις αυτές έχουν
σταθμών κατά τη διαδικασία μετάβασης στην ψηφιακή ήδη καταργηθεί κατά την αναμόρφωση της νομοθεσίας
ραδιοφωνική ευρυεκπομπή, κατά τα οριζόμενα στην περί Κυβέρνησης και κυβερνητικών οργάνων. Σε περί-
παράγραφο 1. πτωση κένωσης με οποιονδήποτε τρόπο θέσης Γενικού
3. Μετά την ολοκλήρωση από το Ε.Σ.Ρ. της αδειοδοτι- Γραμματέα Υπουργείου, Αναπληρωτή Γενικού Γραμματέα
κής διαδικασίας των ιδιωτικών ραδιοφωνικών σταθμών Υπουργείου, Γενικού ή Ειδικού Γραμματέα, προϊσταμένου
επίγειας ψηφιακής ευρυεκπομπής ελεύθερης λήψης και Γενικής ή Ειδικής Γραμματείας, πριν την ολοκλήρωση της
την πιστοποίηση από την Ε.Ε.Τ.Τ. της ολοκλήρωσης του διαδικασίας επιλογής και διορισμού κατά τα οριζόμενα
τελικού σταδίου της μετάβασης στην ψηφιακή ραδιοφω- στο άρθρο 7 του παρόντος, αυτή πληρούται σύμφωνα
νική ευρυεκπομπή, με απόφαση του Υπουργού Ψηφια- με τις κείμενες διατάξεις, όπως αυτές ίσχυαν μέχρι τη
κής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, μετά δημοσίευση του παρόντος νόμου και οι τοποθετούμενοι
σε αυτές εκτελούν κανονικά τα καθήκοντά τους μέχρι β) κάλυψης οργανικών θέσεων μόνιμου προσωπικού
την παύση τους ή την κατάργηση της θέσης τους σύμ- ή προσωπικού με σύμβαση ιδιωτικού δικαίου αορίστου
φωνα με το προηγούμενο εδάφιο. Σε περίπτωση που οι χρόνου που συστήνονται σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύ-
θητείες των επιλεγμένων στις θέσεις των παραγράφων ουσες διατάξεις και με ταυτόχρονη αναπροσαρμογή
1 και 2 του άρθρου 6 συμπέσουν χρονικά με τις θητείες του μέσου όρου της παραγράφου 1 του άρθρου 241,
των Γενικών Γραμματέων Υπουργείων, Αναπληρωτών μπορούν να διενεργούνται αρκούσης της τήρησης των
Γενικών Γραμματέων Υπουργείων, Γενικών και Ειδικών ορίων δαπανών για μισθούς και συντάξεις που προβλέ-
Γραμματέων, προϊσταμένων Γενικών και Ειδικών Γραμ- πονται στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής
ματειών, οι αρμοδιότητες των τελευταίων συνίστανται Στρατηγικής (ΜΠΔΣ) 2018-2021 (ν. 4472/2017, Α΄ 74). Για
στην εξασφάλιση του πολιτικού συντονισμού και στην την τήρηση της προϋπόθεσης αυτής αναπροσαρμόζεται
αποτελεσματική υιοθέτηση της κυβερνητικής πολιτι- ανάλογα ο μέσος όρος της παραγράφου 1 του άρθρου
κής, όπως αυτή καθορίζεται από την Κυβέρνηση και τα 241 με κοινή απόφαση των Υπουργών Διοικητικής Ανα-
όργανά της.». συγκρότησης και Οικονομικών, κατόπιν έκθεσης που
3. Προστίθεται παρ. 5 στο άρθρο 13 του ν. 4369/2016, συντάσσεται από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.
ως εξής: 2. Απαγορεύεται η μετατροπή των εργασιακών σχέσε-
«5. Από τις διατάξεις του Μέρους Α΄ του παρόντος ων του έκτακτου προσωπικού που προσλαμβάνεται με
εξαιρούνται κατά περίπτωση Γενικοί και Αναπληρωτές οιαδήποτε σχέση ορισμένης διάρκειας που καταρτίζεται
Γενικοί Γραμματείς καθώς και οι γενικές και κατά περί- κατά τους κανόνες του ιδιωτικού δικαίου σε συμβάσεις
πτωση ειδικές γραμματείες και οι προϊστάμενοι αυτών αόριστης διάρκειας. Οι προσλήψεις αυτές διενεργούνται
των Υπουργείων Εξωτερικών, Εθνικής Άμυνας και του με διαφανή και αξιοκρατική διαδικασία τηρουμένων των
πρώην Υπουργείου Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του ισχυόντων κανόνων για τις προκηρύξεις και τις διαγω-
Πολίτη (τομέας Δημοσίας Τάξης και Προστασίας του Πο- νιστικές διαδικασίες του δημοσίου, περιλαμβανομένου
λίτη του Υπουργείου Εσωτερικών)». του ν. 2190/1994 (Α΄ 28).

1. Για το έτος 2018, ο μέσος όρος του έκτακτου προσω- Η περίπτωση β΄ της παρ. 1 του άρθρου 2 του ν. 4369/
πικού με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου 2016 (Α΄ 33) αντικαθίσταται ως εξής:
χρόνου, μίσθωσης έργου και ωριαίας αποζημίωσης, που «β. Καθηγητές όλων των βαθμίδων και λέκτορες Πα-
απασχολείται στους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης της νεπιστημίων και μέλη ΕΠ Τ.Ε.Ι., καθώς και μέλη Ε.ΔΙ.Π.
παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (A΄ 143), πλην και Ε.Ε.Π. των Πανεπιστημίων και Τ.Ε.Ι. της ημεδαπής ή
των φορέων που υπάγονται στο Κεφάλαιο Α΄ του ν. 3429/ μέλη ΔΕΠ και ΕΠ ομοταγών Ιδρυμάτων της αλλοδαπής,
2005 (Α΄ 314), και η μισθοδοσία του οποίου επιβαρύνει εφόσον κατέχουν άριστη γνώση της ελληνικής γλώσσας,
τον Τακτικό Προϋπολογισμό του Κράτους, όπως αποτυ- καθώς και οι ερευνητές και οι ειδικοί λειτουργικοί επιστή-
πώνεται στο Μητρώο Ανθρώπινου Δυναμικού Ελληνικού μονες του άρθρου 18 του ν. 4310/2014 των Ερευνητικών
Δημοσίου, δεν μπορεί να υπερβαίνει τα οριζόμενα στον Κέντρων και Ινστιτούτων, καθώς και των Ερευνητικών
ακόλουθο πίνακα: Κέντρων της Ακαδημίας Αθηνών.».
2016 2018 2018 ΤΜΗΜΑ Η΄
Μέσος Μέσος ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ,
όρος όρος ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ
έτους Μάρτιος Ιούνιος έτους
Άρθρο 244
Συμβάσεις έκτακτου Ρύθμιση θεμάτων για την άσκηση των
προσωπικού 47584 48598 48126 45922 επαγγελμάτων του κομμωτή - κουρέα και
2. Από τον περιορισμό της παραγράφου 1 εξαιρούνται τεχνίτη περιποίησης χεριών - ποδιών
και δεν συνυπολογίζονται οι προσλήψεις έκτακτου προ- Το άρθρο 239 του ν. 4281/2014 (Α΄160), όπως αντικα-
σωπικού για την κάλυψη απρόβλεπτων αναγκών, όπως ταστάθηκε με την παρ. 9 του άρθρου 42 του ν. 4386/2016
ιδίως οι ανάγκες που απορρέουν από τις προσφυγικές (Α΄83) και τροποποιήθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 42
και μεταναστευτικές ροές ή την αντιμετώπιση φυσικών του ν. 4403/2016 (Α΄ 125), αντικαθίσταται ως εξής:
καταστροφών. Ο αριθμός του προσωπικού που υπάγε-
ται στο προηγούμενο εδάφιο αποτυπώνεται ειδικά στο «Άρθρο 239
Μητρώο Ανθρώπινου Δυναμικού Ελληνικού Δημοσίου. Προσόντα και διαδικασία για την άσκηση
επαγγέλματος
Άρθρο 242 1. Για την άσκηση των επαγγελμάτων του κομμωτή-
1. Οι διορισμοί και οι προσλήψεις προσωπικού στους κουρέα και τεχνίτη περιποίησης χεριών - ποδιών απαι-
φορείς της Γενικής Κυβέρνησης της παρ. 1 του άρθρου τείται η κατοχή ενός από τους κατωτέρω τίτλους εκπαί-
14 του ν. 4270/2014 (A΄ 143), σε περιπτώσεις: δευσης και κατάρτισης.
α) συμμόρφωσης σε δικαστικές αποφάσεις, με τις 2. Για Κομμωτή - Κουρέα:
οποίες αναγνωρίζεται η ορισμένης διάρκειας εργασιακή α) Πτυχίο επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης
σχέση του υπαλλήλου ως αορίστου χρόνου, ή επιπέδου 2 του ν. 2009/1992 ειδικότητας Τεχνικής Επαγ-
γελματικής Σχολής «Κομμώσεων και Βαφής Μαλλιών» Αισθητικός Ποδολογίας - Καλλωπισμού Νυχιών και Ονυ-
ή Πτυχίο επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης χοπλαστικής» ή ισότιμος τίτλος σπουδών της αλλοδαπής.
επιπέδου 2 του ν. 2009/1992 ειδικότητας Τ.Ε.Ε. Α΄ Κύκλου γ) Βεβαίωση επάρκειας του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. μετά από πα-
σπουδών «Κομμωτικής Τέχνης» ή ισότιμος τίτλος σπου- ρακολούθηση προγράμματος συνεχιζόμενης επαγγελ-
δών και εννέα (9) μήνες προϋπηρεσία. ματικής κατάρτισης διάρκειας τουλάχιστον εξακοσίων
β) Πτυχίο επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (600) ωρών σε πιστοποιημένο Κέντρο Δια Βίου Μάθησης
επιπέδου 3 του ν. 2009/1992 ειδικότητας Τ.Ε.Ε. Β΄ Κύκλου (Κ.Δ.Β.Μ.), συμβατό με το εκάστοτε ισχύον επαγγελματικό
σπουδών «Κομμωτικής Τέχνης» ή ισότιμος τίτλος σπου- περίγραμμα και το οποίο συνοδεύεται από αποδεδειγμέ-
δών και έξι (6) μήνες προϋπηρεσία. νη προϋπηρεσία είκοσι τεσσάρων (24) μηνών στο οικείο
γ) Πτυχίο επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτι- επάγγελμα, η οποία αποκτήθηκε πριν ή μετά από την απο-
σης του ν. 3475/2006 ειδικότητας ΕΠΑ.Σ. «Κομμωτικής φοίτηση ή και κατά τη διάρκεια της φοίτησης, και πιστο-
Τέχνης» ή ισότιμος τίτλος σπουδών αλλοδαπής και έξι ποίηση από τον Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. Επιτρέπεται η συμμετοχή στις
(6) μήνες προϋπηρεσία. παραπάνω εξετάσεις πιστοποίησης στους μη έχοντες τίτλο
δ) Πτυχίο επαγγελματικής ειδικότητας εκπαίδευσης σπουδών εμπειροτεχνίτες, οι οποίοι έως τις 31.12.2017
και κατάρτισης, επιπέδου 3, που χορηγείται στους απο- θα έχουν προϋπηρεσία τριών (3) ετών και άνω ή εννιακό-
φοίτους των Σχολών Επαγγελματικής Κατάρτισης (Σ.Ε.Κ.) σια (900) ημερομίσθια, με εξαρτημένη ή μη εργασία, σε
μετά από πιστοποίηση της ειδικότητας «Τεχνίτης Κομμω- κομμωτήριο ή κουρείο ή προσκομίζουν πιστοποιητικό
τικής Τέχνης» ή ισότιμος τίτλος σπουδών της αλλοδαπής. προϋπηρεσίας από Οργανισμό Τοπικής Αυτοδιοίκησης.».
ε) Πτυχίο επαγγελματικής ειδικότητας, εκπαίδευσης
και κατάρτισης, «Κομμωτικής Τέχνης», επιπέδου 4 που Άρθρο 245
χορηγείται στους αποφοίτους της Γ΄ τάξης των Επαγ- Η παρ. 8 του άρθρου 13 του ν. 1566/1985 (Α΄ 167) αντι-
γελματικών Λυκείων (ΕΠΑ.Λ.) μετά από ενδοσχολικές καθίσταται ως εξής:
εξετάσεις και Απολυτήριο Γενικού ή Επαγγελματικού «8. Oι εκπαιδευτικοί των σχολείων της πρωτοβάθμιας
Λυκείου, επιπέδου 4 που χορηγείται στους αποφοίτους και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης παραμένουν υποχρε-
της Γ΄ Τάξης των Λυκείων και έξι (6) μήνες προϋπηρεσία. ωτικά στο σχολείο τους στις εργάσιμες ημέρες, πέρα από
στ) Πτυχίο επαγγελματικής ειδικότητας, εκπαίδευσης τις ώρες διδασκαλίας, όχι όμως πέρα από έξι (6) ώρες
και κατάρτισης, επιπέδου 5 που χορηγείται στους απο- την ημέρα ή τριάντα (30) ώρες την εβδομάδα και με την
φοίτους του «Μεταλυκειακού έτους - Τάξης Μαθητείας» επιφύλαξη της παραγράφου 2 του Κεφαλαίου ΣΤ΄ του
των ΕΠΑ.Λ. μετά από πιστοποίηση ή δίπλωμα επαγγελ- άρθρου 11, για την προσφορά και άλλων υπηρεσιών που
ματικής ειδικότητας εκπαίδευσης και κατάρτισης, επιπέ- ανατίθενται από τα όργανα διοίκησης του σχολείου και
δου 5 που χορηγείται στους αποφοίτους Ι.Ε.Κ. μετά από συνδέονται με το γενικότερο εκπαιδευτικό έργο, όπως η
πιστοποίηση ή ισότιμος τίτλος σπουδών της αλλοδαπής. προετοιμασία του εποπτικού εκπαιδευτικού υλικού και
ζ) Βεβαίωση επάρκειας του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. μετά από πα- των εργαστηριακών ασκήσεων, η διόρθωση εργασιών
ρακολούθηση προγράμματος συνεχιζόμενης επαγγελ- και διαγωνισμάτων, η καταχώρηση-ενημέρωση της αξιο-
ματικής κατάρτισης διάρκειας τουλάχιστον εξακοσίων λόγησης των μαθητών, η συμμετοχή στην προετοιμασία
(600) ωρών σε πιστοποιημένο Κέντρο Διά Βίου Μάθησης και την πραγματοποίηση εορταστικών, αθλητικών και
(Κ.Δ.Β.Μ.), συμβατό με το εκάστοτε ισχύον επαγγελμα- πολιτιστικών εκδηλώσεων, ο προγραμματισμός και η
τικό περίγραμμα και το οποίο συνοδεύεται από αποδε- αποτίμηση του εκπαιδευτικού έργου, η επικοινωνία με
δειγμένη προϋπηρεσία είκοσι τεσσάρων (24) μηνών στο δομές υποστήριξης του εκπαιδευτικού έργου, η συνερ-
οικείο επάγγελμα, η οποία αποκτήθηκε πριν ή μετά από γασία με εκπαιδευτικούς που διδάσκουν στο ίδιο τμήμα
την αποφοίτηση ή και κατά τη διάρκεια της φοίτησης, ή που διδάσκουν τα ίδια γνωστικά αντικείμενα, οι παι-
και πιστοποίηση από τον Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. Επιτρέπεται η συμ- δαγωγικές συναντήσεις για την κατάρτιση ομαδικών ή
μετοχή στις ανωτέρω εξετάσεις πιστοποίησης στους μη εξατομικευμένων προγραμμάτων υποστήριξης συγκε-
έχοντες τίτλο σπουδών εμπειροτεχνίτες, οι οποίοι έως κριμένων μαθητικών ομάδων ή μαθητών, η επίβλεψη
τις 31.12.2017 θα έχουν προϋπηρεσία τριών (3) ετών και σχολικών γευμάτων, η ενημέρωση των γονέων και κη-
άνω ή εννιακόσια (900) ημερομίσθια, με εξαρτημένη ή δεμόνων, η τήρηση βιβλίων του σχολείου και η εκτέλεση
μη εργασία, σε κομμωτήριο ή κουρείο ή προσκομίζουν διοικητικών εργασιών. Με την επιφύλαξη της περίπτω-
πιστοποιητικό προϋπηρεσίας από Οργανισμό Τοπικής σης α΄ της παρ. 2 του άρθρου 53 του ν. 2721/1999 (Α΄
Αυτοδιοίκησης. 112), από τις πρόσθετες αυτές υπηρεσίες απαλλάσσεται
3. Για Τεχνίτη περιποίησης χεριών και ποδιών: ο γονέας παιδιού μέχρι δύο ετών.».
α) Πτυχίο επαγγελματικής ειδικότητας εκπαίδευσης και
κατάρτισης επιπέδου 3, ειδικότητας Σ.Ε.Κ., «Τεχνίτης Αι- Άρθρο 246
σθητικός Ποδολογίας - Καλλωπισμού νυχιών και Ονυχο- 1. Στο άρθρο 11 του ν. 1966/1991 (Α΄ 147) προστίθεται
πλαστικής» ή ισότιμος τίτλος σπουδών της αλλοδαπής. παρ. 6 ως εξής:
β) Δίπλωμα Επαγγελματικής Κατάρτισης, επιπέδου «6. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 5, οι υπουργι-
Μεταδευτεροβάθμιας Επαγγελματικής Κατάρτισης, ειδι- κές αποφάσεις των παραγράφων 2 και 4 που αφορούν
κότητας Ι.Ε.Κ. «Αισθητικός Ποδολογίας και καλλωπισμού συγχωνεύσεις σχολικών μονάδων εκδίδονται ύστερα
νυχιών» ή Δίπλωμα Επαγγελματικής Ειδικότητας Εκπαίδευ- από γνώμη των Περιφερειακών Διευθυντών Εκπαί-
σης και Κατάρτισης επιπέδου 5, ειδικότητας Ι.Ε.Κ. «Τεχνικός δευσης, η οποία υποβάλλεται στον Υπουργό Παιδείας,
Έρευνας και Θρησκευμάτων έως το τέλος Νοεμβρίου β) Την αναθεώρηση του Καταλόγου Αποζημιούμενων
κάθε έτους, ύστερα από εισήγηση των Διευθυντών Εκ- Φαρμάκων του ως άνω άρθρου.
παίδευσης, η οποία εκδίδεται έως το τέλος Οκτωβρίου Ο Υπουργός Υγείας μπορεί να αποφασίζει διαφορετι-
και η οποία λαμβάνει υπόψη τα ακόλουθα κριτήρια, βε- κά από τη γνώμη της Επιτροπής Αξιολόγησης, με ειδική
βαιώνοντας και τα αντίστοιχα πραγματικά δεδομένα: αιτιολογία, που εδράζεται στα κριτήρια του άρθρου 249.
α) την οργανικότητα, προκειμένου για σχολικές μο- 3. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας, που δημοσι-
νάδες της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης σύμφωνα με τα εύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εγκρίνεται
οριζόμενα στο ν. 1566/1985 (άρθρο 4, παράγραφος 6) ο Κανονισμός Λειτουργίας της Επιτροπής με τον οποίο
β) το υφιστάμενο μαθητικό δυναμικό, καθώς και το ρυθμίζονται τα ειδικότερα ζητήματα και οι τεχνικές λε-
προβλεπόμενο για τα επόμενα σχολικά έτη, πτομέρειες της διαδικασίας της αξιολόγησης, της με-
γ) τον αριθμό των μαθητών της σχολικής μονάδας που θοδολογίας εφαρμογής τους, του τρόπου λειτουργίας
θα προκύψει από τη συγχώνευση, της, των ειδικών υποχρεώσεων των μελών και κάθε άλλη
δ) τη συστέγαση στο ίδιο κτήριο ή συγκρότημα κτηρί- αναγκαία λεπτομέρεια για την άσκηση του έργου της.
ων σχολικών μονάδων ίδιου τύπου και βαθμίδας,
ε) τη δυνατότητα στέγασης της σχολικής μονάδας που Άρθρο 248
θα προκύψει από τη συγχώνευση, Σύνθεση, Ορισμός και Παύση των μελών
στ) τον αριθμό των μεταφερόμενων μαθητών, της Επιτροπής
ζ) τις δυνατότητες μεταφοράς των μαθητών, με βάση 1. Η Επιτροπή Αξιολόγησης αποτελείται από έντεκα
τη χιλιομετρική απόσταση της μεταφοράς, καθώς και τις (11) τακτικά μέλη, μεταξύ των οποίων ο Πρόεδρος και ο
ιδιαίτερες γεωγραφικές και κλιματολογικές συνθήκες και Αντιπρόεδρος. Ανάμεσά τους ευρίσκονται πρόσωπα με
η) τις ιδιαίτερες κοινωνικές και δημογραφικές επιπτώσεις, αποδεδειγμένη επιστημονική εξειδίκευση ή αποδεδειγ-
θ) το χρόνο μετακίνησης και την ύπαρξη ή πρόβλεψη μένη επαγγελματική εμπειρία σε τουλάχιστον έναν από
μέσων μεταφοράς από και προς τις σχολικές μονάδες τους κάτωθι τομείς: α) φαρμακολογία, β) κλινική φαρ-
δεδομένου ότι κατά κανόνα ο μέγιστος χρόνος της κάθε μακολογία, γ) φαρμακοεπιδημιολογία, δ) αξιολόγηση
μετακίνησης δεν θα πρέπει να υπερβαίνει τα τριάντα κλινικών μελετών ή αναλύσεων κόστους/αποτελεσμα-
(30) λεπτά. τικότητας στην Τεχνολογία της Υγείας, ε) φαρμακοοικο-
Οι ανωτέρω υπουργικές αποφάσεις εκδίδονται έως το νομία, και στ) κατάρτιση θεραπευτικών πρωτοκόλλων
τέλος Δεκεμβρίου κάθε έτους και ισχύουν από το επό- ή μητρώου παθήσεων. Κατά τον καθορισμό των μελών
μενο σχολικό έτος.». της Επιτροπής διασφαλίζεται η επαρκής αναλογία με-
2. Κατά την πρώτη εφαρμογή της παρούσας παραγρά- ταξύ των ειδικοτήτων που προβλέπονται αφενός στις
φου, οι προθεσμίες που προβλέπονται στην προηγούμε- περιπτώσεις α΄, β΄, γ΄ και αφετέρου στις περιπτώσεις δ΄,
νη περίπτωση καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού ε΄ και στ΄. Στις συνεδριάσεις της Επιτροπής δύναται να
Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων που θα δημοσιευ- συμμετέχει το εκάστοτε τακτικό μέλος της Επιτροπής
τεί δύο μήνες μετά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου. Φαρμάκων για Ανθρώπινη Χρήση που έχει διορίσει η Ελ-
λάδα στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (European
ΤΜΗΜΑ Θ΄ Medicines Agency), χωρίς δικαίωμα ψήφου, καθώς και
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΥΓΕΙΑΣ ένας εκπρόσωπος από την Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση
ΜΕΡΟΣ Α΄ Κοινωνικής Ασφάλισης Α.Ε. (Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε.).χωρίς δικαίω-
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΚΑΙ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΗ ΦΑΡΜΑΚΩΝ μα ψήφου, επί ζητημάτων ζήτημα τεχνικής υποστήριξης.
ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΧΡΗΣΗΣ 2. Η Επιτροπή Αξιολόγησης υποστηρίζεται γραμματει-
ακά από δέκα (10) Γραμματείς, οι οποίοι είναι πρόσωπα
Άρθρο 247 που διαθέτουν επιστημονική εξειδίκευση ή επαγγελμα-
Σύσταση και Έργο της Επιτροπής Αξιολόγησης τική εμπειρία σε κάποιους από τους τομείς της παραγρά-
1. Συστήνεται στο Υπουργείο Υγείας Επιτροπή Αξιολό- φου 1, εργάζονται σε καθεστώς πλήρους και αποκλειστι-
γησης και Αποζημίωσης Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης κής απασχόλησης σε αυτήν και είτε τοποθετούνται για
(Επιτροπή Αξιολόγησης), όπως αυτά ορίζονται στο άρ- τον σκοπό αυτό από τους υπαλλήλους του Υπουργείου
θρο 2 της υπ΄ αριθμ. Δ.ΥΓ3α/Γ.Π.32221/2013 απόφασης Υγείας, είτε προσλαμβάνονται ειδικά για τον σκοπό αυτό
του Υπουργού Υγείας (Β΄ 1049) η οποία συγκροτείται με από το Υπουργείο Υγείας, με διαδικασία που υπάγεται
απόφαση του Υπουργού Υγείας, έχει έδρα στον Εθνικό στον έλεγχο του Ανώτατου Συμβουλίου Επιλογής Προ-
Οργανισμό Φαρμάκων (Ε.Ο.Φ), και υπάγεται στον Υπουρ- σωπικού (Α.Σ.Ε.Π.),είτε αποσπώνται για τον σκοπό αυτό
γό Υγείας. από οποιοδήποτε νομικό πρόσωπο υπάγεται στην Επο-
2. Έργο της Επιτροπής Αξιολόγησης είναι η έκδοση πτεία του Υπουργείου Υγείας, ύστερα από πρόσκληση
γνωμοδότησης στον Υπουργό Υγείας, κατόπιν αξιολό- εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Με απόφαση του Υπουργού
γησης των φαρμάκων, τα οποία έχουν λάβει άδεια κυ- Υγείας καθορίζονται οι προϋποθέσεις, η διαδικασία και
κλοφορίας και κυκλοφορούν στην Ελλάδα, όταν αυτός τα κριτήρια αξιολόγησης για την τοποθέτηση, πρόσλη-
αποφασίζει σχετικά με: ψη ή απόσπαση των υπαλλήλων αυτών, καθώς και κάθε
α) Την ένταξη ή απένταξη φαρμάκων από τον Θετικό άλλη σχετική λεπτομέρεια.
Κατάλογο του άρθρου 12 του ν. 3816/2010 (Α΄6) (Κατά- 3. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας συγκροτείται η
λογος Αποζημιούμενων Φαρμάκων) και Επιτροπή Αξιολόγησης και η Γραμματεία της Επιτροπής.
Ο Υπουργός Υγείας επιλέγει τα μέλη της ανωτέρω Επιτρο- στο οποίο συντρέχει μία από τις κάτωθι περιπτώσεις:
πής ύστερα από πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος, α) παράβαση των διατάξεων περί αρχής αμεροληψίας,
η οποία δημοσιεύεται στην ιστοσελίδα του Υπουργείου ασυμβίβαστου μελών και καθήκοντος εχεμύθειας, ή β)
Υγείας και οι ενδιαφερόμενοι υποβάλουν αιτήσεις εντός απουσία σε περισσότερες από έξι (6) συνεδριάσεις εντός
προθεσμίας δέκα (10) ημερών από την ανωτέρω δημοσί- εξαμήνου, ανεξαρτήτως αιτιολογίας.
ευση. Για την επιλογή των υποψηφίων συστήνεται Επιτρο-
πή Επιλογής με απόφαση του Υπουργού Υγείας η οποία Άρθρο 249
αποτελείται από έναν Καθηγητή που ορίζεται από την Σύ- Κριτήρια και Μεθοδολογία Αξιολόγησης
γκλητο της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (Ε.Σ.Δ.Υ.), τον 1. Τα βασικά κριτήρια που χρησιμοποιούνται από την
Πρόεδρο του Ε.Ο.Φ. και τον Πρόεδρο του Κεντρικού Συμ- Επιτροπή για την αξιολόγηση των φαρμάκων είναι: α)
βουλίου Υγείας (ΚΕ.Σ.Υ.). Η Επιτροπή του προηγούμενου το κλινικό όφελος όπως αυτό αποτιμάται λαμβάνοντας
εδαφίου δεν αποζημιώνεται, και έργο της είναι η σύντα- υπόψη την σοβαρότητα και το φορτίο της νόσου, την επί-
ξη πίνακα κατάταξης με τους τρεις (3) επικρατέστερους δραση πάνω στους δείκτες θνητότητας και νοσηρότητας,
υποψήφιους από κάθε τομέα της παραγράφου 1, ήτοι καθώς και τα δεδομένα ασφάλειας και ανεκτικότητας,
συνολικά δεκαοκτώ (18) επικρατέστερους υποψήφιους. β) η σύγκριση με τις ήδη διαθέσιμες αποζημιούμενες
Σε περίπτωση που σε κάποιον από τους τομείς οι υποψή- θεραπείες φαρμάκων, γ) ο βαθμός αξιοπιστίας των δε-
φιοι είναι λιγότεροι από τρεις (3), ή στην περίπτωση που δομένων των κλινικών μελετών, δ) ο λόγος κόστους /
συνολικά οι υποψήφιοι είναι λιγότεροι από δεκαοκτώ (18), αποτελεσματικότητας και ε) η επίπτωση στον προϋπο-
η Επιτροπή υποβάλλει πρακτικό επιλογής - κατάταξης λογισμό. Η γνώμη της Επιτροπής Αξιολόγησης προς τον
προς τον Υπουργό Υγείας με λιγότερους επικρατέστερους Υπουργό Υγείας για ένταξη ενός φαρμάκου στον Κα-
υποψήφιους κατά περίπτωση, εφόσον συγκεντρώνουν τάλογο Αποζημιούμενων Φαρμάκων περιλαμβάνει την
τα εκ του νόμου και της σχετικής πρόσκλησης προσόντα. συγκεκριμένη θεραπευτική ένδειξη ή τις συγκεκριμένες
Με απόφαση του Υπουργού Υγείας καθορίζονται η διαδι- θεραπευτικές ενδείξεις για την οποία ή τις οποίες θα απο-
κασία, οι προϋποθέσεις και τα κριτήρια αξιολόγησης και ζημιώνεται, τις φαρμακευτικές μορφές, τις δοσολογίες
επιλογής των μελών της Επιτροπής Αξιολόγησης καθώς και τις περιεκτικότητες. Μαζί με κάθε θεραπευτική ένδει-
και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια. ξη αναφέρονται υποχρεωτικά τα κλινικά χαρακτηριστικά
4. Η Επιτροπή Αξιολόγησης επικουρείται στο έργο των ασθενών για τους οποίους το φάρμακο προτείνεται
της από εξωτερικούς εμπειρογνώμονες - αξιολογητές, να αποζημιώνεται, το στάδιο της θεραπευτικής γραμμής
οι οποίοι επιλέγονται μεταξύ των καταχωρημένων σε ει- (του θεραπευτικού αλγορίθμου) για το οποίο το φάρμα-
δικό κατάλογο που τηρείται στον Ε.Ο.Φ., ως πιστοποιημέ- κο προτείνεται να αποζημιώνεται, καθώς επίσης και το
νοι σε σχέση με την επιστημονική εξειδίκευσή τους. Στο μέγεθος του πληθυσμού, στο οποίο είναι δυνατόν να
πλαίσιο κάθε ενεργούμενης αξιολόγησης, οι εξωτερικοί εφαρμοστεί η θεραπεία για να αξιολογηθεί η επίπτωση
αξιολογητές επιλέγονται με κριτήριο την επιστημονική στον προϋπολογισμό.
ειδίκευσή τους και τις αποδεδειγμένες επιστημονικές 2. Tα φάρμακα που τελούν σε περίοδο προστασίας των
ικανότητες τους στη θεραπευτική κατηγορία στην οποία δεδομένων τους και έχουν πάρει άδεια κυκλοφορίας,
ανήκει το υπό αξιολόγηση φάρμακο. Η Επιτροπή Αξιο- σύμφωνα με την εθνική διαδικασία ή την αποκεντρωμέ-
λόγησης μπορεί να αναθέσει την προεισήγηση για την νη διαδικασία ή την διαδικασία αμοιβαίας αναγνώρισης
αξιολόγηση του φαρμάκου και σε πανεπιστημιακούς ή ή την κεντρική διαδικασία του Κανονισμού 726/2004/ΕΚ
ερευνητικούς φορείς. (EE L 136), υπάγονται σε αξιολόγηση και εντάσσονται
5. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Υγείας και Οικο- στην Κατάλογο Αποζημιούμενων Φαρμάκων, μόνον εφό-
νομικών καθορίζεται η αποζημίωση των τακτικών μελών σον αποζημιώνονται τουλάχιστον στα δύο τρίτα (2/3)
της Επιτροπής Αξιολόγησης σύμφωνα με όσα ισχύουν των κρατών - μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που κυ-
στον ν. 4354/2015 (Α΄ 176) και στις κείμενες διατάξεις κλοφορούν, τα κράτη στα οποία κυκλοφορούν δεν μπο-
περί ενιαίου μισθολογίου στο δημόσιο τομέα. Με την ίδια ρεί να είναι λιγότερα από εννέα (9) και από τα ανωτέρω
απόφαση καθορίζεται και η αμοιβή των αξιολογητών. κράτη που αποζημιώνουν το φάρμακο, τουλάχιστον τα
6. Τα μέλη της Επιτροπής έχουν τριετή θητεία. Με από- μισά περιλαμβάνονται στα κάτωθι ειδικώς αναφερόμενα
φαση του Υπουργού Υγείας η θητεία των μελών δύναται κράτη - μέλη που διαθέτουν μηχανισμό Αξιολόγησης Τε-
να ανανεωθεί άπαξ ύστερα από γνώμη της Επιτροπής χνολογιών Υγείας για τα φάρμακα ανθρώπινης χρήσης,
της παραγράφου 3, η οποία υποβάλει πρακτικό αξιολό- ήτοι: η Αυστρία, το Βέλγιο, η Μεγάλη Βρετανία, η Γαλλία,
γησης των εν ενεργεία μελών σε σχέση με νέους υπο- η Ισπανία, η Ολλανδία, η Πορτογαλία, η Σουηδία και η
ψηφίους. Στην αξιολόγηση αυτή λαμβάνονται υπόψη Φινλανδία. Από την εφαρμογή της παρούσας παραγρά-
τα προσόντα της παραγράφου 1, καθώς και η κτηθείσα φου εξαιρούνται: α) τα φάρμακα που έχουν λάβει άδεια
εμπειρία και η απόδοση των μελών κατά την άσκηση κυκλοφορίας ως ορφανά, μόνο εφόσον καλύπτονται από
των καθηκόντων τους. διεθνή πρωτόκολλα, β) τα φάρμακα της μεσογειακής
7. Ο Υπουργός Υγείας παύει πρόωρα και αντικαθιστά αναιμίας, γ) τα εμβόλια που αναφέρονται στην παρ. 5
τα μέλη της Επιτροπής Αξιολόγησης για σπουδαίο λόγο του άρθρου 2 της υπ΄ αριθμ. Δ.ΥΓ3α/ Γ.Π.32221/2013
που σχετίζεται με την άσκηση των καθηκόντων τους. (Β΄1049) κ.υ.α., δ) τα φάρμακα με βάση το ανθρώπινο
Ο Υπουργός Υγείας οφείλει να παύσει πρόωρα και να αίμα ή το πλάσμα του αίματος, όπως ορίζονται στην παρ.
αντικαταστήσει το μέλος της Επιτροπής Αξιολόγησης, 11 του άρθρου 2 της υπ΄ αριθμ. Δ.ΥΓ3α/Γ.Π.32221/2013
(Β΄1049) κ.υ.α., ε) τα φάρμακα συνδυασμών γνωστών των υπαλλήλων της γραμματείας και εν γένει των εξόδων
δραστικών ουσιών, που ορίζονται ως φάρμακα τα οποία λειτουργίας της Επιτροπής Αξιολόγησης και της Επιτρο-
συνδυάζουν δραστικές ουσίες, ως προς τις οποίες έχει πής Διαπραγμάτευσης του παρόντος νόμου.
παρέλθει το χρονικό διάστημα προστασία των δεδομέ- 2. Για την εκτίμηση της επίπτωσης στον προϋπολογι-
νων τους, εφόσον η τιμή αποζημίωσης τους είναι χαμη- σμό από την ένταξη ενός φαρμάκου στον Κατάλογο Απο-
λότερη από τις τιμές αποζημίωσης των φαρμάκων που ζημιούμενων Φαρμάκων, η Επιτροπή Αξιολόγησης, πα-
εμπεριέχουν τις επιμέρους δραστικές ουσίες αθροιστικά, ραπέμπει υποχρεωτικά όλες τις αιτήσεις, οι οποίες έχουν
στ) τα φάρμακα-«κλώνοι», που ορίζονται ως φάρμακα με λάβει καταρχάς θετικής αξιολόγηση βάσει των κριτηρίων
διαφορετική εμπορική ονομασία, ίδια φαρμακοτεχνική α΄ έως γ΄ της παραγράφου 1 του προηγούμενου άρθρου,
μορφή, ίδια ποιοτική και ποσοτική σύνθεση τόσο σε δρα- προς την Επιτροπή Διαπραγμάτευσης του άρθρου 254.
στική ουσία όσο και σε έκδοχα και τα οποία έλαβαν άδεια Η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης εκκινεί και ολοκληρώνει
κυκλοφορίας με την ίδια φαρμακοχημική, προκλινική την διαδικασία διαπραγμάτευσης του φαρμάκου και γνω-
και κλινική τεκμηρίωση σε σχέση με φάρμακα τα οποία μοδοτεί αιτιολογημένα, βάσει του αποτελέσματος της
περιλαμβάνονται ήδη στον Κατάλογο Αποζημιούμενων διαδικασίας διαπραγμάτευσης σχετικά με την επίπτωση
Φαρμάκων και ζ) τα «βιο-ομοειδή» φάρμακα, δηλαδή στον προϋπολογισμό από την ένταξη ή την διατήρηση
τα φάρμακα βιολογικής προέλευσης τα οποία έχουν ενός φαρμάκου στον Κατάλογο Αποζημιούμενων Φαρ-
εγκριθεί σύμφωνα με το άρθρο 10 παρ. 4 της Οδηγίας μάκων. Σε οποιαδήποτε αναθεώρηση του καταλόγου, η
2001/83/ΕΚ, με αναφορά σε φάρμακα βιολογικής προέ- επίπτωση στον προϋπολογισμό ή οι τιμές αποζημίωσης
λευσης, τα οποία περιλαμβάνονται ήδη στον Κατάλογο φαρμάκων δεν μπορούν να αυξηθούν. Σε κάθε περίπτω-
Αποζημιούμενων Φαρμάκων. ση, η Επιτροπή Αξιολόγησης λαμβάνει υπόψη αιτιολογη-
3. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας, που εκδίδε- μένη εισήγηση της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης, ως προς
ται μετά την 1.6.2018, μετά από γνώμη της Επιτροπής την επίπτωση στον προϋπολογισμό της αποζημίωσης
Αξιολόγησης, η οποία δημοσιεύεται στην Εφημερίδα των φαρμάκων είτε βάσει επιτυχούς ολοκλήρωσης της
της Κυβερνήσεως, και αναρτάται στην ιστοσελίδα του διαπραγμάτευσης, είτε βάσει της μη έναρξης ή της μη
Ε.Ο.Φ., δύναται να αναθεωρείται ο προαναφερόμενος ολοκλήρωσης της διαδικασίας διαπραγμάτευσης, για την
κατάλογος των χωρών της Ε.Ε. που διαθέτουν μηχανι- τελική της γνώμη προς τον Υπουργό Υγείας σχετικά με
σμό Αξιολόγησης Τεχνολογιών Υγείας. Η απόφαση του την ένταξη ή απένταξη φαρμάκων και την αναθεώρηση
προηγούμενου εδαφίου δεν μπορεί να τροποποιηθεί του Καταλόγου Αποζημιούμενων Φαρμάκων.
πριν την παρέλευση έτους από την έναρξη ισχύος της. 3. Σε περίπτωση απόφασης απόρριψης αίτησης ένταξη
4. Τα μέλη της Επιτροπής Αξιολόγησης και οι εξωτερι- ενός φαρμάκου στον Κατάλογο Αποζημιούμενων Φαρ-
κοί εμπειρογνώμονες - αξιολογητές έχουν πρόσβαση σε μάκων, ο Κάτοχος Άδειας Κυκλοφορίας μπορεί να υποβά-
κάθε πληροφορία που διαθέτει ο Ε.Ο.Φ., ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και λει νέα αίτηση μόνο μετά την παρέλευση εξαμήνου από
η Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε. σχετικά με το υπό αξιολόγηση και ένταξη την έκδοση της ως άνω απόφασης, και μόνον εφόσον
φάρμακο, και γενικώς, σχετικά με κάθε φάρμακο. συνυποβάλει πληροφοριακά στοιχεία και έγγραφα κλινι-
5. Η Επιτροπή Αξιολόγησης μπορεί να λαμβάνει υπόψη κής και οικονομικής τεκμηρίωσης που δικαιολογούν νέα
της τις αξιολογήσεις και τις αποφάσεις οργανισμών αξιο- ουσιαστική αξιολόγηση του φαρμάκου με τα κριτήρια
λόγησης τεχνολογιών υγείας άλλων ευρωπαϊκών χωρών, αξιολόγησης τεχνολογιών υγείας του παρόντος.
ενώ λαμβάνει υποχρεωτικά υπόψη τις αξιολογήσεις που 4. Η Επιτροπή Αξιολόγησης, στο πλαίσιο του έργου
διενεργούνται στο πλαίσιο του δικτύου Αξιολόγησης Τε- της, υποχρεωτικά αξιολογεί και γνωμοδοτεί στον Υπουρ-
χνολογιών Υγείας της Ευρωπαϊκής Ένωσης (EUnetHTA). γό Υγείας, σχετικά με την διατήρηση της ένταξης ή την
απένταξη: α) όλων των φαρμάκων που βρίσκονται σε
Άρθρο 250
περίοδο προστασίας των δεδομένων τους και έχουν
Διαδικασία Αξιολόγησης
ενταχθεί στον Κατάλογο Αποζημιούμενων Φαρμάκων
1. Για την αξιολόγηση ενός φαρμάκου από την Επι- εντός της τελευταίας τριετίας πριν την έκδοση της πρώ-
τροπή Αξιολόγησης και την ένταξή του στον κατάλογο της Υπουργικής Απόφασης συγκρότησης της Επιτροπής.
της του άρθρου 12 του ν. 3816/2010, ο Κάτοχος Άδειας Η αξιολόγηση αυτή ολοκληρώνεται εντός δύο ετών από
Κυκλοφορίας (ΚΑΚ): α) υποβάλλει στην Επιτροπή Αξι- την έκδοση της ως άνω απόφασης. Η ανωτέρω διαδι-
ολόγησης σχετική αίτηση, συνοδευόμενη από πλήρη κασία αξιολόγησης πρέπει να εκκινείται κάθε τρία χρό-
φάκελο με τα πληροφοριακά στοιχεία και τα έγγραφα νια από την λήξη της προηγούμενης αξιολόγησης και
και β) καταβάλλει εφάπαξ τέλος αξιολόγησης, το οποίο να περαιώνεται εντός χρονικού διαστήματος ενός (1)
καθορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονο- έτους για όλα τα φάρμακα που βρίσκονται σε περίοδο
μικών και Υγείας. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας προστασίας των δεδομένων τους και έχουν ενταχθεί
εξειδικεύονται ο τύπος της αίτησης, τα πληροφοριακά στον Κατάλογο Αποζημιούμενων Φαρμάκων από την
στοιχεία και τα έγγραφα που υποβάλλονται από τους λήξη της προηγούμενης αξιολόγησης και β) όλων των
ΚΑΚ. Το καταβαλλόμενο ως άνω τέλος αποτελεί δημόσιο φαρμάκων που βρίσκονται ήδη στον Κατάλογο Αποζη-
έσοδο, που αποδίδεται με κοινή απόφαση των Υπουρ- μιούμενων Φαρμάκων και είναι θεραπευτικά ισοδύνα-
γών Υγείας και Οικονομικών στο Υπουργείο Υγείας, οι μα με τα φάρμακα, για τα οποία έχει υποβληθεί αίτηση
πιστώσεις του οποίου βαρύνονται με τις δαπάνες της ένταξης. Η Επιτροπή Αξιολόγησης μπορεί να προβαίνει
αποζημίωσης των μελών, των εξωτερικών αξιολογητών, σε επαναξιολόγηση όλων των φαρμάκων του Καταλόγου
Αποζημιούμενων Φαρμάκων και να γνωμοδοτεί προς παραλείψεών του, η σχετική αίτηση απορρίπτεται με
τον Υπουργό Υγείας, για να λάβει απόφαση σχετικά με απόφαση του Υπουργού Υγείας, ύστερα από γνώμη της
την αναθεώρηση του καταλόγου και την διατήρηση της Επιτροπής Αξιολόγησης.
ένταξης ή την απένταξή τους. 4. Όλες οι αποφάσεις του Υπουργού Υγείας, που λαμ-
5. Με απόφαση της Επιτροπής Αξιολόγησης ορίζεται βάνονται ύστερα από γνώμη της Επιτροπής Αξιολόγησης
ένα από τα μέλη της, πλην του Προέδρου, ως Εισηγητής αναρτώνται υποχρεωτικά στο διαδίκτυο, όπως προβλέ-
του φακέλου αξιολόγησης, καθώς και τουλάχιστον δύο πεται στο ν. 3861/2010 (Α΄ 112) και στην ιστοσελίδα του
(2) εξωτερικοί αξιολογητές, από τα μητρώα εξωτερικών Υπουργείου Υγείας και ισχύουν από την ημερομηνία
αξιολογητών. ανάρτησής τους σύμφωνα με τον ανωτέρω νόμο, εκτός
6. Περίληψη των γνωμοδοτήσεων της Επιτροπής Αξι- εάν ορίζεται διαφορετικά στην απόφαση. Δεν δημοσι-
ολόγησης, που γίνονται αποδεκτές από τον Υπουργό εύεται το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης.
Υγείας, που περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστο το σκεπτικό 5. Οι πράξεις του παρόντος άρθρου προσβάλλονται με
τους, δημοσιοποιούνται στην ιστοσελίδα του Ε.Ο.Φ. αίτηση ακύρωσης ενώπιον του Τριμελούς Διοικητικού
αφού έχουν απαλειφθεί πληροφορίες που αφορούν: α) Εφετείου, στην περιφέρεια του οποίου έχει την έδρα του
το εμπορικό απόρρητο και β) προσωπικά δεδομένα. Στον ο αιτών ΚΑΚ, σύμφωνα με τις διατάξεις του π.δ. 18/1989
Κανονισμό Λειτουργίας της Επιτροπής περιλαμβάνεται (Α΄8) και του ν. 702/1977 (Α΄268). Τα προβλεπόμενα έν-
σχετικό πρότυπο έγγραφο. δικα βοηθήματα και η προθεσμία άσκησης αυτών ανα-
7. Η Επιτροπή Αξιολόγησης μπορεί να καλεί εκπροσώ- γράφονται υποχρεωτικά στην σχετική απόφαση του
πους συλλόγων ασθενών και επιστημονικών σωματείων Υπουργού Υγείας.
ή εταιρειών ιατρικών ειδικοτήτων για να εκφράσουν τις 6. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας, μετά από πρό-
απόψεις τους. ταση της Επιτροπής του άρθρου 15 της υ.α. οικ.3457/
2014 (Β΄ 64), η οποία υποχρεωτικά ενσωματώνει τους
Άρθρο 251 συνταγογραφικούς περιορισμούς της Επιτροπής Αξι-
Αναθεώρηση και Κατάρτιση του Καταλόγου ολόγησης, για μεμονωμένα φάρμακα ή ομάδες φαρ-
Αποζημιούμενων Φαρμάκων μάκων, εκδίδονται πρωτόκολλα συνταγογράφησης, η
1. Οι γνωμοδοτήσεις της Επιτροπής Αξιολόγησης, τήρηση των οποίων καθίσταται υποχρεωτική για την
που λαμβάνουν υπόψη τις εισηγήσεις της Επιτροπής αποζημίωση των φαρμακευτικών αυτών προϊόντων
Διαπραγμάτευσης, αποστέλλονται προς τον Υπουργό και ενσωματώνονται στο σύστημα της Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε. Η
Υγείας, ο οποίος με απόφασή του εντάσσει ή απεντάσ- ως άνω επιτροπή για την ανάπτυξη των πρωτοκόλλων
σει ένα φάρμακο από τον Κατάλογο Αποζημιούμενων συνταγογράφησης λαμβάνει υπόψη της επιστημονικά
Φαρμάκων και αναθεωρεί τον κατάλογο. Σύμφωνα με κριτήρια, συμπεριλαμβανομένων στοιχείων επιδημιολο-
την ανωτέρω απόφαση, συντάσσεται ο αναθεωρημέ- γικής συχνότητας (επιπολασμός και επίπτωση) και ανα-
νος Κατάλογος Αποζημιούμενων Φαρμάκων από την γκών κάλυψης σε νόσους και νοσηλείες, καθώς επίσης
αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Υγείας και αναρτάται και οικονομικά κριτήρια, στα οποία συμπεριλαμβάνεται
στην ιστοσελίδα του Ε.Ο.Φ., μόνο για τη διόρθωση λα- η επίπτωση στον προϋπολογισμό της αποζημίωσης του
θών για χρονικό διάστημα τριών (3) ημερών. Ο Κάτοχος φαρμάκου βάσει της τιμής αποζημίωσης, όπως εκάστοτε
Άδειας Κυκλοφορίας υποβάλει έγγραφη αναφορά για καθορίζεται. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας καθο-
τα τυχόν υφιστάμενα λάθη, και η διόρθωση των λαθών ρίζονται οι λεπτομέρειες της διαδικασίας ενσωμάτωσης
γίνεται από τη Γραμματεία της Επιτροπής, η οποία και των συνταγογραφικών περιορισμών και των πρωτοκόλ-
αποστέλλει τις διορθώσεις προς την αρμόδια υπηρεσία λων συνταγογράφησης των προηγούμενων εδαφίων στο
του Υπουργείου Υγείας, προκειμένου να εκδοθεί αναθε- σύστημα της Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε.
ωρημένη απόφαση του Υπουργού Υγείας. Άρθρο 252
2. Η απόφαση του Υπουργού Υγείας περί ένταξης ή μη, Αρχή Αμεροληψίας - Ασυμβίβαστα Μελών
ενός φαρμάκου στον Κατάλογο Αποζημιούμενων Φαρ-
μάκων, εκδίδεται και κοινοποιείται με κάθε πρόσφορο 1. Κατά την άσκηση του έργου τους τα τακτικά μέλη και
μέσο προς τον αιτούντα Κάτοχο Άδειας Κυκλοφορίας, η Γραμματεία της Επιτροπής Αξιολόγησης δεσμεύονται
που τον αφορά, εντός αποκλειστικής προθεσμίας εκατόν από τις αρχές της αντικειμενικότητας και της αμερολη-
ογδόντα (180) ημερών από την κατάθεση της αίτησης ψίας, κατ’ εφαρμογή του άρθρου 7 του ν. 2690/1999 και
του. Η ανάρτηση στο διαδίκτυο λογίζεται ως πρόσφορος του άρθρου 36 του ν. 3528/2007 (Α΄26).
τρόπος κοινοποίησης προς τον αιτούντα. Σε περίπτωση 2. Σε κάθε περίπτωση, τα μέλη της Επιτροπής Αξιο-
παρέλευσης της ανωτέρω προθεσμίας, η αίτηση θεωρεί- λόγησης απαγορεύεται να έχουν οι ίδιοι ή οι συγγενείς
ται ότι έχει απορριφθεί σιωπηρώς. τους έως δεύτερο βαθμό εξ’ αίματος ή εξ’ αγχιστείας
3. Η προθεσμία της προηγούμενης παραγράφου ανα- τουλάχιστον δύο (2) έτη πριν τον διορισμό τους, κατά
στέλλεται για όσο χρονικό διάστημα ο Κάτοχος Άδειας το διορισμό τους και καθ’ όλη τη διάρκεια της άσκησης
Κυκλοφορίας: α) δεν καταβάλει το τέλος αξιολόγησης των καθηκόντων τους άμεσο οικονομικό συμφέρον με
της παραγράφου 1 του άρθρου 250 ή β) δεν προσκομίζει επιχείρηση που είναι Κάτοχος Άδειας Κυκλοφορίας (ΚΑΚ)
τα πληροφοριακά στοιχεία και τα έγγραφα που προβλέ- ή παραγωγού ή χονδρικής πώλησης φαρμάκων. Ως άμε-
πονται από τον Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας της σο οικονομικό συμφέρον νοείται: α) οποιαδήποτε σχέση
Επιτροπής. Μετά την παρέλευση εξήντα (60) ημερών από εξαρτημένης εργασίας ή έργου ή παροχής ανεξαρτήτων
την έγγραφη γνωστοποίηση προς τον ΚΑΚ των ανωτέρω υπηρεσιών, β) οποιαδήποτε σχέση παροχής συμβουλών,
γ) οικονομικά δικαιώματα επί των επιχειρήσεων, όπως 2. Τα μέλη της Επιτροπής Αξιολόγησης δεν ευθύνο-
κατοχή κεφαλαίου, μετοχών και μεριδίων, ομολόγων, νται αστικά έναντι τρίτων, πλην του Ελληνικού Δημοσίου
δικαιωμάτων προαίρεσης αγοράς μετοχών, αποζημιώ- και του Ε.Ο.Π.Υ.Υ., για ενέργειες ή παραλείψεις κατά την
σεις, δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας, δ) ιδιότητα άσκηση των καθηκόντων τους, σύμφωνα με το άρθρο 3
μέλους Διοικητικού Συμβουλίου ή νομίμου εκπροσώπου του ν. 4208/2013, εκτός αν ενήργησαν με δόλο ή βαριά
των προαναφερόμενων επιχειρήσεων. Καθ’ όλη τη διάρ- αμέλεια ή παραβίασαν το απόρρητο των πληροφοριών
κεια της άσκησης των καθηκόντων τους τα ίδια ως άνω και στοιχείων, που περιήλθαν σε γνώση τους κατά την
πρόσωπα απαγορεύεται να έχουν οποιαδήποτε άλλα άσκηση των καθηκόντων τους, ή παρέβησαν το καθήκον
συμφέροντα σχετιζόμενα με τον ΚΑΚ, του οποίου η αί- εχεμύθειας του άρθρου 26 του ν. 3528/2007. Οι διατάξεις
τηση αξιολογείται. των άρθρων 26 και 27 του ν. 3528/2007 εφαρμόζονται
3. Τα μέλη της Επιτροπής Αξιολόγησης δεν μπορούν σε όλα τα παραπάνω πρόσωπα.
να έχουν οποιαδήποτε έννομη σχέση με φαρμακευτικές 3. Η παρ. 9 του άρθρου 30 του ν. 2324/1995 (Α΄ 146)
επιχειρήσεις, προϊόντα των οποίων έχουν αξιολογηθεί εφαρμόζεται για τα μέλη της Επιτροπής Αξιολόγησης,
από την Επιτροπή, για χρονικό διάστημα τουλάχιστον κατά την άσκηση των καθηκόντων τους.
ενός (1) έτους μετά την λήξη καθ’ οιονδήποτε τρόπο της 4. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας εξειδικεύεται το
θητείας τους. πρότυπο της έντυπης δήλωσης εμπιστευτικότητας της
4. Τα μέλη της Επιτροπής Αξιολόγησης υποχρεούνται παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου.
να δηλώνουν εγγράφως, κατά την υποβολή της αίτησης 5. Το παρόν άρθρο εφαρμόζεται στους εξωτερικούς
για το διορισμό τους και κατά τη διάρκεια της θητείας ή εσωτερικούς αξιολογητές, στα μέλη της Γραμματείας
τους και εντός χρονικού διαστήματος πέντε (5) ημερών της Επιτροπής Αξιολόγησης καθώς και στα μέλη της Επι-
τροπής Διαπραγμάτευσης.
από την ημερομηνία που έλαβαν γνώση, συμφέροντα ή
ασυμβίβαστα σύμφωνα με το παρόν άρθρο και οι σχετι- Άρθρο 254
κές έγγραφες δηλώσεις τους καταχωρούνται σε αρχείο Επιτροπή Διαπραγμάτευσης Τιμών Φαρμάκων
που τηρείται ειδικά για το σκοπό αυτό στη Γραμματεία 1. Συστήνεται Επιτροπή Διαπραγμάτευσης Τιμών Φαρ-
της Επιτροπής. μάκων (Επιτροπή Διαπραγμάτευσης), η οποία έχει έδρα
5. Στον υπαίτιο της παράβασης των παραγράφων 1, στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και υπάγεται στον Υπουργό Υγείας.
2 ή 3, επιβάλλεται ποινή φυλάκισης τουλάχιστον τριών 2. Η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης έχει την αρμοδιότη-
μηνών και χρηματικό πρόστιμο 5.000 ευρώ. Στον υπαίτιο τα να διαπραγματεύεται τις τιμές ή τις εκπτώσεις των
της παράβασης της παραγράφων 4 επιβάλλεται ποινή φαρμάκων, τα οποία αποζημιώνονται από τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ.
φυλάκισης έως ένα (1) έτος και χρηματικό πρόστιμο ή προμηθεύονται τα δημόσια νοσοκομεία, να συνάπτει
1.000 ευρώ. συμφωνίες με τους ΚΑΚ που συμμετέχουν στην σχετι-
6. Το αξιόποινο της πράξης των παραγράφων 1 ή 2 κή διαδικασία διαπραγμάτευσης ως προς το ανωτέρω
αίρεται στην περίπτωση που υποβληθεί η δήλωση της αντικείμενο της διαπραγμάτευσης και να εισηγείται στην
παραγράφου 4 και το μέλος υποβάλει ταυτόχρονα δή- Επιτροπή Αξιολόγησης σχετικά με την επίπτωση στον
λωση παραίτησης και απέχει περαιτέρω από την άσκηση προϋπολογισμό της αποζημίωσης των φαρμάκων. Οι
των καθηκόντων του. συμφωνίες που συνάπτονται μεταξύ της Επιτροπής Απο-
7. Το παρόν άρθρο εφαρμόζεται στους εξωτερικούς ζημίωσης και των ΚΑΚ καθίστανται δεσμευτικές για τον
ή εσωτερικούς αξιολογητές, στα μέλη της Γραμματείας Ε.Ο.Π.Υ.Υ., τους ΚΑΚ και τα δημόσια νοσοκομεία μετά
της Επιτροπής Αξιολόγησης, καθώς και στα μέλη της την έναρξη ισχύος της απόφασης του Υπουργού Υγείας
Επιτροπής Διαπραγμάτευσης. περί ένταξης ή απένταξης ή αναθεώρησης του Καταλό-
8. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας εξειδικεύονται γου Αποζημιούμενων Φαρμάκων, εφόσον στην σχετική
τα λοιπά, μη άμεσα οικονομικά συμφέροντα, της παρα- απόφαση ο Υπουργός Υγείας αποδέχεται την γνώμη της
γράφου 2 και η έγγραφη δήλωση της παραγράφου 4. Επιτροπής Αξιολόγησης που ενσωματώνει την ανωτέρω
εισήγηση της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης.
Άρθρο 253 3. Η Επιτροπή Διαπραγμάτευσης είναι εννεαμελής
Καθήκον Εχεμύθειας - Ευθύνη Μελών συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Υγείας και
1. Τα μέλη της Επιτροπής, οι εισηγητές, τα μέλη της αποτελείται από πέντε (5) μέλη, εκ των οποίων τρία
Γραμματείας και όσοι παρίστανται στις συνεδριάσεις της (3) με ειδίκευση ή εμπειρία στη φαρμακοοικονομία ή
Επιτροπής έχουν την υποχρέωση να τηρούν εχεμύθεια φαρμακευτική αγορά ή φαρμακευτική νομοθεσία,έναν
για πληροφορίες των οποίων λαμβάνουν γνώση κατά την (1) νοσοκομειακό φαρμακοποιό και έναν (1) Διοικητή
άσκηση των καθηκόντων τους, ιδίως αυτών που άπτονται ή Υποδιοικητή Υγειονομικής Περιφέρειας (Υ.ΠΕ.), που
του εμπορικού και βιομηχανικού απορρήτου, και δεσμεύ- ορίζονται από τον Υπουργό Υγείας, δύο (2) μέλη που
ονται με την υπογραφή και υποβολή έγγραφης δήλωσης ορίζονται από τον ΕΟΠΠΥ, ένα (1) μέλος που ορίζεται από
εμπιστευτικότητας πριν από την ανάληψη των καθηκό- τον Ε.Ο.Φ. και ένα (1) μέλος που ορίζεται από τον ΙΦΕΤ ΑΕ.
ντων τους ή την έναρξη της συνεδρίασης στην οποία Τα μέλη ορίζονται με τριετή θητεία, η οποία μπορεί να
μετέχουν αντιστοίχως. Η υποχρέωση δεσμεύει τους ανανεωθεί μία φορά με απόφαση του Υπουργού Υγείας.
ανωτέρω και μετά την παύση των καθηκόντων τους για Κατά τη λήξη της πρώτης θητείας και με απόφαση του
οποιονδήποτε λόγο από το ανωτέρω συλλογικό όργανο. Υπουργού Υγείας, υποχρεωτικά ανανεώνεται η θητεία
τουλάχιστον τριών (3) τακτικών μελών της Επιτροπής αρμοδιότητες της Επιτροπής Θετικού Καταλόγου του
Διαπραγμάτευσης Τιμών Φαρμάκων. άρθρου 12 του ν. 3816/2010 (Α΄6), έστω κι αν δεν κατονο-
4. Τα μέλη της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης Τιμών μάζονται ρητά στο παρόν, περιέρχονται στην Επιτροπή
Φαρμάκων δεν ευθύνονται αστικά έναντι τρίτων, πλην Αξιολόγησης Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης του παρό-
του Ελληνικού Δημοσίου και του Ε.Ο.Π.Υ.Υ., για ενέργειες ντος νόμου, εισπράττεται μόνο το προβλεπόμενο τέλος
ή παραλείψεις κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, της παραγράφου 1 του άρθρου 250 για την εισαγωγή
σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος, εκτός αν ενήρ- των νέων φαρμάκων στον Κατάλογο Αποζημιούμενων
γησαν με δόλο ή βαριά αμέλεια ή παραβίασαν το απόρ- Φαρμάκων και οι αναφορές των κείμενων διατάξεων
ρητο των πληροφοριών και στοιχείων, που περιήλθαν σε στην Επιτροπή Θετικού Καταλόγου του άρθρου 12 του
γνώση τους κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, ή ν. 3816/2010, θεωρούνται ότι γίνονται στην Επιτροπή
παρέβησαν το καθήκον εχεμύθειας του άρθρου 26 του Αξιολόγησης του παρόντος νόμου.
ν. 3528/2007 (Α΄26). Οι διατάξεις των άρθρων 26, 27 και 3. Έως την έκδοση της υπουργικής απόφασης της
36 του ν. 3528/2007 εφαρμόζονται αναλογικά σε όλα τα παραγράφου 3 του άρθρου 254, η προβλεπόμενη εκ
παραπάνω πρόσωπα. του άρθρου 29 του ν. 3918/2011 (Α΄31) Επιτροπή Δια-
5. Η παρ. 9 του άρθρου 30 του ν. 2324/1995 (Α΄ 146) πραγμάτευσης στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. εξακολουθεί να ασκεί τα
εφαρμόζεται για τα μέλη, τακτικά και αναπληρωματικά, προβλεπόμενα εκ του νόμου καθήκοντά της, καθώς και
της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης, κατά την άσκηση των όσα καθήκοντα προβλέπονται από τον παρόντα νόμο
καθηκόντων τους. για την Επιτροπή Διαπραγμάτευσης του άρθρου 254.
6. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας καθορίζεται ο τρό- 4. Μετά την έκδοση της υπουργικής απόφασης της
πος και η διαδικασία της διαπραγμάτευσης και της λειτουρ- παραγράφου 3 του άρθρου 254 του παρόντος νόμου,
γίας της Επιτροπής Διαπραγμάτευσης, ο τρόπος σύναψης όλες οι εκ του νόμου αρμοδιότητες της Επιτροπής Δια-
των συμφωνιών με τους ΚΑΚ και ο Κανονισμός Λειτουργίας πραγμάτευσης του άρθρου 29 του ν. 3918/2011 (Α΄31),
της, καθώς και ο τρόπος ορισμού των τιμών αναφοράς οι οποίες αφορούν στη διαπραγμάτευση τιμών φαρμά-
(ΤΑ), που αποτελούν ασφαλιστικές τιμές αποζημίωσης για κων, έστω κι αν δεν κατονομάζονται ρητά στο παρόν,
τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης (ΦΚΑ) και τον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. περιέρχονται στην Επιτροπή Διαπραγμάτευσης Τιμών
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγεί- Φαρμάκων του παρόντος νόμου και οι αναφορές των
ας καθορίζεται η αποζημίωση των μελών της Επιτροπής κείμενων διατάξεων στην Επιτροπή Διαπραγμάτευσης
Διαπραγμάτευσης που βαρύνει τον προϋπολογισμό του του άρθρου 29 του ν. 3918/2011 (Α΄31), ως προς τη δια-
Υπουργείου, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια πραγμάτευση τιμών φαρμάκων, θεωρούνται ότι γίνονται
για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου. στην Επιτροπή Διαπραγμάτευσης του άρθρου 254.
Άρθρο 255 ΜΕΡΟΣ Β΄

Επιτροπή Διαπραγμάτευσης Ε.Ο.Π.Υ.Υ. ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ
ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ
Η παράγραφος 4 του άρθρου 29 του ν. 3918/2011
(Α΄31), αντικαθίσταται ως εξής: Άρθρο 257
«4. Συστήνεται στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. Επιτροπή Διαπραγμά- Ωράριο Λειτουργίας Φαρμακείων
τευσης Αμοιβών και Τιμών Ιατροτεχνολογικών Προϊό- 1. Το άρθρο 9 του ν.1963/1991 (Α΄138), πλην της παρα-
ντων, προκειμένου να διαπραγματεύεται με όλους τους γράφου 3, η οποία διατηρείται σε ισχύ και αναριθμείται
συμβαλλόμενους παρόχους τις αμοιβές τους, τους όρους σε παρ. 8 του άρθρου 9, αντικαθίσταται ως εξής:
των συμβάσεων του Οργανισμού, και τις τιμές των ιατρο-
τεχνολογικών υλικών, καθώς και να εισηγείται στο Δ.Σ. «Άρθρο 9
του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. τη διατήρηση ή την τροποποίηση όλων των Ωράριο Λειτουργίας Φαρμακείων
ανωτέρω. Στα μέλη της Επιτροπής δεν καταβάλλεται απο- 1.Τα φαρμακεία λειτουργούν υποχρεωτικά κατ’ ελά-
ζημίωση. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Υγείας καθο- χιστον σαράντα (40) ώρες εβδομαδιαίως. Με απόφαση
ρίζεται η σύνθεση, η συγκρότηση, ο τρόπος, η διαδικασία του αρμόδιου κατά τόπον Περιφερειάρχη που εκδίδεται
λειτουργίας της Επιτροπής, εγκρίνεται ο Κανονισμός Λει- ύστερα από την σύμφωνη γνώμη του οικείου φαρμακευ-
τουργίας της, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια τικού συλλόγου, κατανέμονται, ανάλογα με τις ανάγκες
για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου.». του τοπικού πληθυσμού, οι ως άνω 40 ώρες εντός της
εβδομάδας, οι οποίες δεν θα μπορούν να υπερβαίνουν
Άρθρο 256 τα κάτωθι ανώτατα χρονικά όρια, τα οποία πρέπει να
Μεταβατικές - Καταργούμενες διατάξεις συντρέχουν σωρευτικά: α) από Δευτέρα έως Παρασκευή
1. Έως την έκδοση της υπουργικής απόφασης της παρ. εντός της εβδομάδας και β) από τις 08:00 π.μ. έως τις
3 του άρθρου 248, η προβλεπόμενη εκ του άρθρου 12 21:00 μ.μ. εντός της ημέρας. Επίσης τα φαρμακεία δεν
του ν. 3816/2010 (Α΄6) Επιτροπή Θετικού Καταλόγου είναι υποχρεωτικό να λειτουργούν στις κάτωθι αργίες
εξακολουθεί να ασκεί τα προβλεπόμενα εκ του νόμου εκάστου έτους: την 25η Μαρτίου, την Μεγάλη Παρα-
καθήκοντά της και εισπράττεται μόνον το τέλος της πα- σκευή, τη Δευτέρα του Πάσχα, την 15η Αυγούστου, την
ραγράφου 4 του άρθρου αυτού. 25η και την 26η Δεκεμβρίου, την 1η Ιανουαρίου, την 6η
2. Μετά την έκδοση της υπουργικής απόφασης της Ιανουαρίου, την Καθαρά Δευτέρα, την 1η Μαΐου, την
παραγράφου 3 του άρθρου 248, όλες οι εκ του νόμου 28η Οκτωβρίου και του Αγίου Πνεύματος, την ημέρα
εορτής του Πολιούχου Αγίου της πόλης και την ημέρα ντοτε εγγράφως. Σε περίπτωση λειτουργίας φαρμακεί-
Απελευθέρωσης της πόλης. ου, πέραν των χρονικών ορίων της παραγράφου 1, κατά
2. Όλα τα φαρμακεία συμμετέχουν υποχρεωτικά στις παράλειψη της δήλωσης των προηγούμενων εδαφίων ή
καθοριζόμενες σύμφωνα με το παρόν διημερεύσεις και καθ’ υπέρβαση των δηλωθέντων χρονικών ορίων αυτής,
διανυκτερεύσεις. Η διημέρευση διαρκεί από τις 08:00 επιβάλλεται με Απόφαση του κατά τόπον αρμόδιου Περι-
π.μ. έως τις 21:00 μ.μ. και η διανυκτέρευση από τις 21:00 φερειάρχη, πρόστιμο έως 3.000 ευρώ. Ο κατά τόπον αρ-
μ.μ. έως τις 08:00 π.μ. κάθε ημέρας. Με απόφαση του μόδιος φαρμακευτικός σύλλογος καταρτίζει διμηνιαίους
κατά τόπον αρμόδιου Περιφερειάρχη κατόπιν σύμφωνης χωριστούς πίνακες φαρμακείων που λειτουργούν πέραν
γνώμης του οικείου φαρμακευτικού συλλόγου, καθορί- του κατ΄ ελάχιστον υποχρεωτικού ωραρίου, σύμφωνα με
ζεται ανά περιφερειακή ενότητα ή ανά δήμο, ο αριθμός την παρούσα παράγραφο, οι οποίοι αναρτώνται επί των
των φαρμακείων που διημερεύουν και διανυκτερεύουν προσόψεων των φαρμακείων κατά τις ημέρες και ώρες
κάθε έτος και η σειρά διημέρευσης και διανυκτέρευσης που αυτά παραμένουν κλειστά, καθώς και στις ιστοσε-
αυτών. Σύμφωνα με αυτή την απόφαση συντάσσονται λίδες, εφόσον υφίστανται, των αρμόδιων Περιφερειών
από τον κατά τόπον αρμόδιο φαρμακευτικό σύλλογο και Φαρμακευτικών Συλλόγων. Στο επάνω τμήμα των
σχετικοί πίνακες διημέρευσης και διανυκτέρευσης, οι πινάκων αυτών, θα αναγράφεται ευκρινώς και με κεφα-
οποίοι ισχύουν για ένα έτος και είναι υποχρεωτικοί για τα λαία γράμματα η πρόταση: «ΤΑ ΕΝΤΟΣ ΤΟΥ ΠΑΡΟΝΤΟΣ
μέλη τους. Για τον ως άνω καθορισμό των φαρμακείων ΠΙΝΑΚΑ ΦΑΡΜΑΚΕΙΑ ΔΕΝ ΕΧΟΥΝ ΕΚ ΤΟΥ ΝΟΜΟΥ ΥΠΟ-
που διημερεύουν ή διανυκτερεύουν πρέπει να λαμβάνο- ΧΡΕΩΣΗ ΝΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝ ΚΑΤΑ ΤΙΣ ΑΝΑΓΡΑΦΟΜΕΝΕΣ
νται υπόψη ως κριτήρια: α) η ισόρροπη γεωγραφική κα- ΩΡΕΣ ΚΑΙ ΗΜΕΡΕΣ.»
τανομή όλων των διημερευόντων και διανυκτερευόντων 4. Με απόφαση του κατά τόπον αρμόδιου Περιφε-
φαρμακείων, ώστε να καλύπτονται εύκολα οι ανάγκες ρειάρχη, δύνανται να απαλλάσσονται της υποχρέωσης
πρόσβασης των πολιτών στο φάρμακο ανά δήμο όλο το διημερεύσεων ή διανυκτερεύσεων φαρμακεία, μόνον
24ωρο, β) η ισομερής συμμετοχή όλων των φαρμακείων για τους εξής λόγους: α) για σοβαρούς λόγους υγείας
στις διανυκτερεύσεις και τις διημερεύσεις. Οι πίνακες που αφορούν στο πρόσωπο του λειτουργούντος το
διημερεύσεως και διανυκτερεύσεως των φαρμακείων φαρμακείο φαρμακοποιού, οι οποίοι αποδεικνύεται με
συντάσσονται με ευθύνη και φροντίδα του οικείου φαρ- γνωμάτευση από αρμόδια υγειονομική επιτροπή, ή β)
μακευτικού συλλόγου, αναρτώνται επί των προσόψεων για σοβαρούς οικονομικούς λόγους, ύστερα από γνώμη
των φαρμακείων κατά τις ημέρες και ώρες που αυτά πα- του κατά τόπον αρμόδιου φαρμακευτικού συλλόγου, οι
ραμένουν κλειστά, με ευθύνη του φαρμακοποιού, καθώς οποίοι πρέπει να αποδεικνύονται εγγράφως, βάσει των
και στις ιστοσελίδες, εφόσον υφίστανται, των αρμόδιων οποίων είναι αδύνατος ο εφοδιασμός του φαρμακείου με
Περιφερειών ή Περιφερειακών Ενοτήτων και Φαρμα- το απαραίτητο φαρμακευτικό υλικό για την ανταπόκρισή
κευτικών Συλλόγων. Το προσωπικό των φαρμακείων, του στις ανάγκες της εφημερίας ή της διανυκτέρευσης.
που εργάζονται κατά το χρόνο διημέρευσης η διανυκτέ- Με απόφαση του Υπουργού Υγείας εξειδικεύονται ει-
ρευσης, τουλάχιστον επί πέντε ώρες, δικαιούται πλήρη
δικότερα, τα ανωτέρω κριτήρια απαλλαγής καθώς και
ανάπαυση την επόμενη ημέρα. Το τμήμα του χρόνου
καθορίζεται ή συγκροτείται η υγειονομική επιτροπή η
εργασίας που παρέχεται σε διημέρευση ή διανυκτέρευ-
οποία θα αποφαίνεται επ’ αυτών. Έως την δημοσίευση
ση και που δεν συμψηφίζεται με το χρόνο ανάπαυσης
της υπουργικής απόφασης της παρούσας παραγράφου,
του προηγούμενου εδαφίου θεωρείται ως υπερωριακή
με απόφαση του οικείου Περιφερειάρχη, ύστερα από
εργασία και εφαρμόζονται για αυτό οι ισχύουσες διατά-
γνώμη του οικείου Φαρμακευτικού Συλλόγου, απαλλάσ-
ξεις για την αμοιβή υπερωριακής εργασίας.
3. Κάθε επιχείρηση νόμιμου φαρμακείου, διά του νο- σονται της υποχρέωσης διημερεύσεων και διανυκτερεύ-
μίμου εκπροσώπου της, δύναται να επιλέξει ωράριο σεων προσκαίρως ή οριστικώς, οι φαρμακοποιοί, για
λειτουργίας του φαρμακείου του, καθ’ υπέρβαση των τους οποίους συντρέχουν σοβαροί λόγοι υγείας, αποδει-
χρονικών ορίων της παραγράφου 1, πλην της Κυριακής, κνυόμενοι με πιστοποιητικό νοσηλευτικών ιδρυμάτων ή
με την επιφύλαξη των παραγράφων 5 και 6 του άρθρου άλλοι σοβαροί λόγοι, για τους οποίους θα εκφέρει γνώμη
22 του ν. 1483/1984 (Α’ 153) που παραμένουν σε ισχύ. Η ο οικείος φαρμακευτικός σύλλογος. Μετά τη δημοσίευση
επιχείρηση φαρμακείου που επιλέγει το κατά το προη- του υπουργικής απόφασης της παρούσας παραγράφου,
γούμενο εδάφιο διευρυμένο ωράριο εξακολουθεί να έχει επανεξετάζονται όλες οι περιπτώσεις της απαλλαγής από
τις υποχρεώσεις που συνεπάγονται οι παράγραφοι 1 και τις διημερεύσεις και τις διανυκτερεύσεις σύμφωνα με τα
2 του παρόντος. Ο νόμιμος εκπρόσωπος της επιχείρησης προβλεπόμενα στην απόφαση αυτή.
υποχρεωτικά δηλώνει ανά δίμηνο κάθε έτος και τουλά- 5. Σε φαρμακοποιούς ή φαρμακεία, που δηλώνουν ότι
χιστον ένα μήνα πριν την έναρξη του διμήνου αυτού, θα τηρήσουν σύμφωνα με την παράγραφο 3 της παρού-
τις ώρες και ημέρες σε εβδομαδιαίο προγραμματισμό, σας διευρυμένο πέραν του υποχρεωτικού ωραρίου, δεν
που επιλέγει σύμφωνα με την παρούσα παράγραφο να επιτρέπεται η χορήγηση απαλλαγής από την υποχρέωση:
λειτουργήσει πέραν του υποχρεωτικού ωραρίου, στους α) διημέρευσης, εφόσον το διευρυμένο ωράριο δηλώθη-
κατά τόπον αρμόδιους φαρμακευτικούς συλλόγους και κε για το χρονικό πλαίσιο της εφημερίας από 08:00 π.μ.
στον κατά τόπον αρμόδιο Περιφερειάρχη. Η δήλωση έως 20:00 μ.μ. και για όσο χρόνο τηρεί το ωράριο αυτό,
μπορεί να γίνει με οποιονδήποτε πρόσφορο τρόπο, ήτοι και β) διανυκτερεύσεων, εφόσον διευρυμένο ωράριο
ακόμη και μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, αλλά πά- δηλώθηκε για το χρονικό πλαίσιο της διανυκτέρευσης
από 20:00 μ.μ. έως 08:00 π.μ. και για όσο χρόνο τηρεί το ίδρυσης φαρμακείου αν στο φαρμακείο συνυπηρετεί
ωράριο αυτό. βοηθός φαρμακείου.».
6. Οι νόμιμοι εκπρόσωποι και οι υπεύθυνοι φαρμακο- 2. Η περίπτωση 35 της παρ. ΙΙ του άρθρου 75 του ν.
ποιοί των επιχειρήσεων φαρμακείων που παραβιάζουν 3463/2006 (Α΄ 114), αντικαθίσταται ως εξής:
τις διατάξεις των περί διημερεύσεων και διανυκτερεύσε- «3. Η λήψη απόφασης σχετικά με τον καθορισμό των
ων τιμωρούνται: α) με φυλάκιση έως έξι (6) μηνών και β) ωρών ανοίγματος, μεσημβρινής διακοπής και κλεισίμα-
με απόφαση του αρμόδιου Περιφερειάρχη με χρηματικό τος των φαρμακαποθηκών.».
πρόστιμο από τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ έως είκοσι χι- 4. Η υποπαράγραφος 3 της παρ. 7 του άρθρου 95 του
λιάδες (20.000) ευρώ, και σε περίπτωση υποτροπής με ν. 4172/2013 (Α΄167) αντικαθίσταται ως εξής:
πρόσκαιρο κλείσιμο του φαρμακείου από δύο (2) έως «Τα φαρμακεία λειτουργούν υπό τη διαρκή παρουσία
έξι (6) μήνες. και επίβλεψη αδειούχου φαρμακοποιού. Εφόσον, κατό-
7. Με απόφαση του αρμόδιου Περιφερειάρχη μετά πιν ελέγχου των αρμόδιων ελεγκτικών οργάνων, διαπι-
από έλεγχο από το Σώμα Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγεί- στωθεί ότι φαρμακείο δεν λειτουργεί υπό την παρουσία
ας, ή από την αρμόδια Διεύθυνση της Περιφέρειας, στις και επίβλεψη αδειούχου φαρμακοποιού, επιβάλλεται
επιχειρήσεις φαρμακείων οι οποίοι από υπαιτιότητα τους στον κάτοχο της άδειας ίδρυσης και λειτουργίας του
δεν τηρούν το υποχρεωτικό ωράριο που ορίζεται με την φαρμακείου χρηματικό πρόστιμο πέντε χιλιάδες (5.000)
Απόφαση του Περιφερειάρχη επιβάλλεται χρηματικό ευρώ έως τριάντα χιλιάδες (30.000) ευρώ, με απόφαση
πρόστιμο από τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ έως είκοσι του Δ.Σ του Ε.Ο.Φ., ανάλογα με τη σοβαρότητα και τη
χιλιάδες (20.000) ευρώ και σε περίπτωση υποτροπής με συχνότητα της παράβασης.».
πρόσκαιρο κλείσιμο του φαρμακείου από δύο (2) έως
έξι (6) μήνες.». Άρθρο 258
2. Το άρθρο 11 του ν. 5607/1932 (Α΄ 300), αντικαθί- Χρήση Πράσινου Σταυρού και Φαρμακείου
σταται ως εξής: 1. Η καθ’ οιονδήποτε τρόπο χρήση και εμπορική εκμε-
τάλλευση. α) της λέξεως «φαρμακείο» (αυτούσια ή των
«Άρθρο 11 παραγώγων της) σε οποιαδήποτε γλώσσα, και β) του
Προσωρινό Κλείσιμο Φαρμακείου σταυρού πρασίνου χρώματος, σε οποιαδήποτε μορφή,
1. Φαρμακείο που βρίσκεται σε λειτουργία δε μπορεί επιτρέπεται αποκλειστικά και μόνο στα νομίμως λειτουρ-
να μείνει κλειστό, χωρίς άδεια του αρμόδιου Περιφερει- γούντα φαρμακεία.
άρχη. Άδεια για προσωρινό κλείσιμο του φαρμακείου 2. Οι παραβάτες της προηγούμενης παραγράφου τι-
χορηγείται: α) Για χρονικό διάστημα μέχρι έξι (6) μήνες μωρούνται με χρηματικό πρόστιμο δεκαπέντε χιλιάδες
μόνον στις κάτωθι περιπτώσεις: αα) Για μεταφορά ή (15.000) ευρώ και σε περίπτωση υποτροπής τριάντα
ανακαίνιση του φαρμακείου, ή ββ) για λόγους υγείας χιλιάδες (30.000) ευρώ με απόφαση του Δ.Σ. του Ε.Ο.Φ.
του φαρμακοποιού, ή γγ) για οικονομικούς ή άλλους Οι ανωτέρω ποινές επιβάλλονται σωρευτικά με οποια-
σοβαρούς λόγους, αν κατά την κρίση της αρμόδιας δήποτε άλλη προβλεπόμενη ποινή.
Αρχής είναι αδύνατη για το φαρμακοποιό η ανεύρεση
αντικαταστάτη. β) Για χρονικό διάστημα μέχρι ένα μήνα Άρθρο 259
το χρόνο, χωρίς ειδική αιτιολογία, μετά από γνώμη του Κατάργηση Επιτροπής Τιμών Φαρμάκων
αρμόδιου Φαρμακευτικού Συλλόγου. Επίσης κατάστημα 1. Οι παράγραφοι 1, 2 και 3 του άρθρου 17 του ν.δ. 96/
φαρμακείου δεν μπορεί να αλλάξει τη χρήση του για όσο 1973 (Α΄ 172) αντικαθίστανται ως εξής:
χρονικό διάστημα λειτουργεί ως φαρμακείο. «1. Οι ανώτατες τιμές λιανικής, χονδρικής, νοσοκομεια-
2. Με απόφαση του αρμόδιου Περιφερειάρχη, οι πα- κής πώλησης, οι τιμές παραγωγού (ex-factory) και οι τιμές
ραβάτες των διατάξεων της προηγούμενης παραγρά- κάθε άλλης ειδικής πώλησης φαρμάκων, πλην των Μη
φου τιμωρούνται με πρόστιμο μέχρι 5.000 ευρώ που Συνταγογραφούμενων Φαρμάκων (ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ.), καθορί-
εισπράττεται σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου που ζονται με Δελτία Τιμών, που εκδίδει ο Υπουργός Υγείας,
ισχύει για τη είσπραξη δημοσίων εσόδων. Σε περίπτωση ύστερα από γνώμη του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων
παύσης της λειτουργίας του φαρμακείου χωρίς άδεια (Ε.Ο.Φ.). Τα Δελτία Τιμών τίθενται σε ισχύ την επόμενη της
του αρμόδιου Περιφερειάρχη, για περισσότερο από ανάρτησής τους στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Υγεί-
τρεος (3) μήνες, ή αλλαγής χρήσης του καταστήματος ας, εκτός αν στο Δελτίο Τιμών ορίζεται μεταγενέστερα η
που στεγάζει φαρμακείο, ανακαλείται η άδεια ίδρυσης έναρξη ισχύος τους, η οποία δεν μπορεί να υπερβαίνει τις
και λειτουργίας του φαρμακείου με απόφαση του κατά σαράντα πέντε (45) πλήρεις ημέρες μετά την ανάρτηση.
τόπον αρμόδιου Περιφερειάρχη. 2. Ο Ε.Ο.Φ. πριν την διατύπωση της γνώμης του προς
3. Κωφάλαλοι πτυχιούχοι φαρμακοποιοί, που έχουν τον Υπουργό Υγείας, σύμφωνα με την παράγραφο 1,
άδεια άσκησης επαγγέλματος φαρμακοποιού, μπορούν αναρτά το Δελτίο Τιμών στην ιστοσελίδα του, επί του
να πάρουν την άδεια ίδρυσης φαρμακείου εάν έχουν οποίου υποβάλλονται παρατηρήσεις μόνον επί προδή-
ικανοποιητική δυνατότητα χειλεανάγνωσης και σχετική λου σφάλματος του Δελτίου εντός τριών (3) εργασίμων
ικανότητα ομιλίας, βεβαιούμενες από Κρατικό Νοσοκο- ημερών από επόμενη ημέρα της ανάρτησης, από οποιον-
μείο. Αν οι φαρμακοποιοί που περιγράφονται στην παρά- δήποτε έχει έννομο συμφέρον. Ο Ε.Ο.Φ. αποδέχεται ή
γραφο αυτή δεν έχουν τις ουσιαστικές δυνατότητες για απορρίπτει τις παρατηρήσεις και τελικώς διαμορφώνει
την εξυπηρέτηση του κοινού, τότε παίρνουν την άδεια και υποβάλει την γνώμη του προς τον Υπουργό Υγείας.
3. Οποιοσδήποτε έχει έννομο συμφέρον μπορεί να αποτελούν απαραίτητη προϋπόθεση για την έναρξη της
υποβάλει ενώπιον του Υπουργού Υγείας ένσταση κατά διαδικασίας αδειοδότησης της μεταμόσχευσης. Η Επι-
της απόφασης της παραγράφου 1 του παρόντος άρθρου, τροπή συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Υγείας
εντός αποκλειστικής προθεσμίας πέντε (5) ημερών, η και έχει τριετή θητεία. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας
οποία αρχίζει από την επόμενη της ανάρτησης στην ιστο- μπορεί να ρυθμίζονται οι λεπτομέρειες εφαρμογής της
σελίδα του Υπουργείου Υγείας. Η ένσταση υποβάλλεται παρούσας διάταξης.».
ηλεκτρονικά στον Ε.Ο.Φ. Μόνο σε περίπτωση ανωτέρας 2. Η παρ. 2 του άρθρου 9 του ν.3984/2011 (Α΄ 150),
βίας, η ένσταση του προηγούμενου εδαφίου υποβάλλε- αντικαθίσταται ως εξής:
ται εγγράφως στον Ε.Ο.Φ. Με απόφαση του Υπουργού «2. Η αφαίρεση ενός ή περισσότερων οργάνων, ιστών
Υγείας, ύστερα από γνώμη του Ε.Ο.Φ., απορρίπτονται ή και κυττάρων από ενήλικο, θανόν πρόσωπο πραγματο-
γίνονται δεκτές οι ενστάσεις και εκδίδεται τροποποιημέ- ποιείται: α) με τη σύμφωνη γνώμη της οικογένειας εφό-
νο Δελτίο Τιμών, το οποίο αναρτάται στην ιστοσελίδα του σον, όσο ζούσε, δεν είχε εκφράσει την αντίθεσή του, β) με
Υπουργείου Υγείας και ισχύει από την ημερομηνία της την κάρτα δότη, η οποία εκφράζει την ελεύθερη δήλωση
ανάρτησής του, κατά το μέρος της τροποποίησης. Με βούλησης του προσώπου εν ζωή για την δωρεά ενός ή
απόφαση του Υπουργού Υγείας ρυθμίζεται κάθε άλλο περισσοτέρων οργάνων, ιστών και κυττάρων, χωρίς να
σχετικό θέμα σχετικά με την διαδικασία τιμολόγησης απαιτείται στην περίπτωση αυτή η συναίνεση της οικο-
των φαρμάκων.». γένειας. Η κάρτα δότη μπορεί να καταργηθεί ανά πάσα
2. Εκκρεμείς διαδικασίες τιμολόγησης φαρμάκων, πλην στιγμή με την έγγραφη συναίνεση του δότη. Στην περί-
των ΜΗ.ΣΥ.ΦΑ., συνεχίζονται σύμφωνα με τις κείμενες πτωση που ο θανών έχει ενταχθεί στο Μητρώο Αρνητών
διατάξεις πριν την έναρξη ισχύος του παρόντος. που τηρεί ο Ε.Ο.Μ., δεν πραγματοποιείται δωρεά οργά-
νων, ιστών και κυττάρων. Με απόφαση του Υπουργού
ΜΕΡΟΣ Γ΄
Υγείας καθορίζεται και εξειδικεύεται ο τρόπος και κάθε
ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΥΓΕΙΑΣ
τεχνική λεπτομέρεια σχετικά με τις ανωτέρω εκδηλώσεις
Άρθρο 260 θετικής ή αρνητικής δήλωσης του κάθε ατόμου και ο
Συναισθηματικός Δότης - Κάρτα Δότη Ε.Ο.Μ. τρόπος συγκέντρωσης αυτών από τον Ε.Ο.Μ.».
1. Η περίπτωση ε΄ της παρ. 1 του άρθρου 8 του ν. 3984/ Άρθρο 261
2011 (Α΄150) αντικαθίσταται ως εξής: Ιοντίζουσες Ακτινοβολίες
«ε) σε πρόσωπο με το οποίο έχει προσωπική σχέση και
1. Τα δύο τελευταία εδάφια της περίπτωσης α΄ της παρ.
συνδέεται συναισθηματικά. Για τη μεταμόσχευση απαι-
2 του άρθρου 4 του ν.δ. 181/1974 (Α΄347), αντικαθίστα-
τείται άδεια από τον Εθνικό Οργανισμό Μεταμοσχεύ-
νται ως εξής:
σεων (Ε.Ο.Μ.) ύστερα από σύμφωνη γνώμη μη αμειβό-
«Με απόφαση του Υπουργού Υγείας μπορεί να καθορί-
μενης Επιτροπής που αποτελείται από έναν πρωτοδίκη,
ζονται πρόσθετα κριτήρια, όπως κοινωνικά, χωροταξικά,
που ορίζεται από τον Πρόεδρο του Τριμελούς Συμβουλί-
συμπεριλαμβανομένου του κριτηρίου πληθυσμιακής
ου Διοίκησης του κατά τόπον αρμόδιου Πρωτοδικείου,
κάλυψης, υγειονομικά και οικονομικά και να ρυθμίζεται
στην περιφέρεια του οποίου κατοικεί ο λήπτης, έναν εκ-
κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για την έκδοση της άδειας
πρόσωπο του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων σκοπιμότητας. Ως πληθυσμιακή κάλυψη ορίζεται ο πλη-
(Ε.Ο.Μ.), έναν ψυχίατρο και έναν κοινωνικό λειτουργό. Η θυσμός στον οποίο αντιστοιχεί κάθε είδος συστήματος.
Επιτροπή στα πλαίσια της γνωμοδοτικής της αρμοδιότη- Ως πληθυσμιακή μονάδα μπορούν να θεωρούνται είτε
τας συντάσσει τεκμηριωμένη έκθεση περί της ύπαρξης οι Δήμοι είτε οι Περιφερειακές Ενότητες είτε οι Περι-
προσωπικής σχέσης και συναισθηματικού συνδέσμου, φέρειες, είτε συνδυασμός των ανωτέρω κατά περίπτω-
που δικαιολογεί το αίτημα για μεταμόσχευση. Τα μέλη ση, που ειδικώς θα ορίζεται στην ανωτέρω απόφαση
της Επιτροπής έχουν το δικαίωμα, από κοινού ή χωριστά, του Υπουργού Υγείας. Εκκρεμείς αιτήσεις για νέα άδεια
με την έγγραφη συγκατάθεση του δωρητή και λήπτη να σκοπιμότητας, σε οποιοδήποτε στάδιο, κατά την ημέ-
προβαίνουν σε επεξεργασία, κατά την έννοια του άρ- ρα δημοσίευσης της προαναφερόμενης απόφασης του
θρου 2 του ν. 2472/1997 (Α΄50) και σε πλήρη έλεγχο και Υπουργού Υγείας, επανεξετάζονται ως νέες αιτήσεις,
αξιολόγηση κάθε είδους προσωπικών δεδομένων του σύμφωνα με τα οριζόμενα στην απόφαση αυτή.»
δωρητή και λήπτη, όπως των συνθηκών της καθημερι- 2. Η απόφαση της παραγράφου 1 του παρόντος, εκ-
νής διαβίωσής τους, των κοινωνικών σχέσεων και της δίδεται εντός δύο (2) μηνών από τη δημοσίευση του
εργασίας τους και του ιατρικού φακέλου τους, καθώς και παρόντος.
πληροφορίες οποιασδήποτε διαβάθμισης που λαμβά-
νονται από το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη για το Άρθρο 262
εάν συντρέχουν λόγοι δημόσιας τάξης και ασφάλειας ως Μεταβατικές διατάξεις Μονάδων
προς τα ανωτέρω πρόσωπα, που μπορεί να σχετίζονται Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής
με την αιτηθείσα μεταμόσχευση, λαμβάνοντας υπόψη Στο άρθρο 16 του π.δ. 10/2016 (Α΄20) προστίθεται πα-
κάθε αποδεικτικό μέσο, όπως αυτοψία, έγγραφα ιδιωτικά ράγραφος 5, η οποία έχει ως εξής:
ή δημόσια και καταθέσεις ατόμων του οικογενειακού, «5. Οι Μ.Ι.Υ.Α. οι οποίες λειτουργούσαν σε δημόσια
φιλικού, κοινωνικού ή εργασιακού περιβάλλοντός τους. νοσοκομεία κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος προ-
Η ανωτέρω έγγραφη συγκατάθεση για την επεξεργα- εδρικού διατάγματος, μπορούν να υποβάλλουν αίτηση
σία των προσωπικών δεδομένων του δωρητή και λήπτη για τη χορήγηση άδειας ίδρυσης και λειτουργίας, που
εξετάζεται σύμφωνα με την παράγραφο 4 του παρό- εξαίρεση, για νόσους ή παθολογικές καταστάσεις, άμεσα
ντος άρθρου, εντός έξι (6) μηνών από την δημοσίευση απειλητικές για τη ζωή ή ικανές να προκαλέσουν ανήκε-
του παρόντος νόμου. Οι μονάδες αυτές θεωρούνται ότι στο βλάβη στην υγεία.
λειτουργούν σύννομα έως τη έκδοση απόφασης της πα- ε) Φάρμακα πρώιμης πρόσβασης που δεν χορηγού-
ραγράφου 4 του παρόντος άρθρου.». νται δωρεάν από τον ΚΑΚ ή τον τοπικό αντιπρόσωπο και
για τα οποία ζητείται η χορήγηση προσωρινής ατομικής
Άρθρο 263 άδειας από τον Ε.Ο.Φ.
Καταργούμενες διατάξεις 2. Η υποβολή αιτημάτων στο Σ.Η.Π. και η επεξεργασία
1. Από τη δημοσίευση της υπουργικής απόφασης της αυτών εντάσσεται στα πλαίσια της επεξεργασίας ειδι-
παρ.3 του άρθρου 248 του παρόντος νόμου, καταργού- κών κατηγοριών δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, η
νται οι διατάξεις: α) της παραγράφου 4 και των περι- οποία είναι απαραίτητη για λόγους δημόσιου συμφέρο-
πτώσεων β΄, γ΄, δ΄, ε΄, η΄, θ΄ και ι΄ της παραγράφου 1 και ντος στον τομέα της Δημόσιας Κοινωνικής Ασφάλισης,
του άρθρου 12 του ν. 3816/2010 και β) της υπ’ αριθμ. χωρίς τη συναίνεση του υποκειμένου των δεδομένων. Η
ΔΥΓ3(α)/ οικ.104744/25-10-2012 απόφασης του Υπουρ- εν λόγω επεξεργασία υπόκειται σε κατάλληλα και ειδικά
γού Υγείας (Β΄ 2912). μέτρα για την προστασία των δικαιωμάτων και ελευθερι-
2. Από τη δημοσίευση του παρόντος καταργούνται: ών των φυσικών προσώπων. Απαγορεύεται αυστηρά η
α) Η παρ. 2α) και 2β) του άρθρου 36 του ν. 3918/2011 επεξεργασία των ανωτέρω δεδομένων που σχετίζονται
(Α΄31), με την υγεία για λόγους δημόσιου συμφέροντος να έχει
β) το άρθρο 22 του ν.1483/1984 (Α΄153), πλην των πα- ως αποτέλεσμα την επεξεργασία δεδομένων προσωπι-
ραγράφων 5 και 6 που παραμένουν σε ισχύ, κού χαρακτήρα για άλλους σκοπούς από οποιονδήποτε
γ) η περίπτωση ζ΄ της παρ. 5 του άρθρου 17 του τρίτο πλην του Οργανισμού. Οι υπεύθυνοι επεξεργασίας
ν.δ. 96/1973, ή εκτελούντες την επεξεργασία υπέχουν υποχρέωση τή-
δ) η παρ. 6 και 6α του άρθρου 39 του ν. 3918/2011 ρησης του επαγγελματικού απορρήτου.
(Α΄3).
Άρθρο 266
Άρθρο 264 Κατάλογος γνωμοδοτούντων ιατρών
Θεραπεία με φάρμακα που δεν κυκλοφορούν 1. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας εκδίδεται κατά-
στην Ελλάδα και φάρμακα υψηλού κόστους λογος γνωμοδοτούντων ιατρών, ο οποίος ανανεώνεται
ειδικών παθήσεων κάθε δύο χρόνια και περιλαμβάνει τουλάχιστον πέντε
Για την αναγκαιότητα θεραπείας με φάρμακα που δεν ιατρούς από κάθε μία από τις κάτωθι ειδικότητες:
κυκλοφορούν στην Ελλάδα και με φάρμακα υψηλού α) Αιματολογία
κόστους ειδικών παθήσεων της παρ. 2 του άρθρου 12 β) Ακτινοθεραπευτική/Ογκολογική
του ν. 3816/2010 (Α΄ 6) και για την αποζημίωση αυτών γ) Αναισθησιολογία
αποφασίζει το ΔΣ του Εθνικού Οργανισμού Παροχής δ) Γαστρεντερολογία
Υπηρεσιών Υγείας (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.), μετά από γνώμη τριών (3) ε) Γυναικολογία
ιατρών ειδικότητας σχετικής με τη νόσο για την οποία στ) Δερματολογία
συνταγογραφείται το φάρμακο και σύμφωνα με τη δια- ζ) Ενδοκρινολογία
δικασία που προβλέπεται στα επόμενα άρθρα. Τα ανω- η) Καρδιολογία
τέρω φάρμακα παρέχονται μόνο από τα φαρμακεία του θ ) Νευρολογία
Οργανισμού ή των κρατικών νοσοκομείων. ι) Νεφρολογία
ια) Παθολογική Ογκολογία
Άρθρο 265
ιβ) Ορθοπαιδική
Σύστημα Ηλεκτρονικής Προέγκρισης (Σ.Η.Π.)
ιγ) Ουρολογία
1. Δημιουργείται στον Ε.Ο.Π.Υ.Υ. ενιαίο Σύστημα Ηλε- ιδ) Οφθαλμολογία
κτρονικής Προέγκρισης (Σ.Η.Π.), μέσω του οποίου θα ιε) Παθολογία
γίνεται η ηλεκτρονική διαχείριση και η εξέταση των ιστ) Παιδιατρική
αιτημάτων σχετικά με την αναγκαιότητα αποζημίωσης ιζ) Πνευμονολογία
φαρμάκων για τις οποίες λαμβάνει απόφαση ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ. ιη) Ρευματολογία
σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις και που ανήκουν στις ιθ) Ψυχιατρική.
παρακάτω κατηγορίες: Με απόφαση του Υπουργού Υγείας θα καθορίζονται
α) Φάρμακα υψηλού κόστους ειδικών παθήσεων της τα κριτήρια επιλογής των ιατρών, οι οποίοι θα επιλέγο-
παρ. 2 του άρθρου 12 του ν. 3816/2010 (Α΄ 6). νται μετά από πρόταση των Διοικητών Υ.ΠΕ. Για τους
β) Φάρμακα που δεν κυκλοφορούν στην Ελλάδα (εξω- γνωμοδοτούντες ιατρούς ισχύουν τα ασυμβίβαστα που
τερικού) και θα χορηγηθούν μέσω έκτακτων εισαγωγών προβλέπονται για τα μέλη της Επιτροπής Αξιολόγησης
ή ατομικών αιτημάτων. και Αποζημίωσης Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης.
γ) Φάρμακα που χορηγούνται εκτός εγκεκριμένων 2. Η συμμετοχή των ιατρών είναι υποχρεωτική και η
ενδείξεων. έγκαιρη εκτέλεση των καθηκόντων τους εντός των προ-
δ) Φάρμακα που δεν περιλαμβάνονται στον κατά- θεσμιών του παρόντος συνιστά προσήκουσα εκπλήρω-
λογο αποζημιούμενων φαρμάκων (θετικό κατάλογο), ση υπηρεσιακού καθήκοντος, η παράβαση του οποίου
δεν έχουν αξιολογηθεί και ζητείται να χορηγηθούν κατ’ συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα.
Άρθρο 267 της αποζημίωση αυτού. Μετά τη λήψη της ηλεκτρονικής

Πιστοποίηση στο Σ.Η.Π. ενημέρωσης από τον Ε.Ο.Φ., το αίτημα μαζί με το ενημε-
1. Οι γνωμοδοτούντες ιατροί, οι οποίοι περιλαμβάνο- ρωτικό σημείωμα του Ε.Ο.Φ. διαβιβάζονται άμεσα από το
νται στον σχετικό κατάλογο, καθώς και κάθε θεράπων ια- διαχειριστή του Σ.Η.Π. σε τρεις (3) ιατρούς ειδικότητας
τρός που προωθεί αιτήματα έγκρισης αποζημίωσης φαρ- σχετικής με τη νόσο, οι οποίοι επιλέγονται τυχαία και
μάκων για τις περιπτώσεις που αναφέρονται ανωτέρω που γνωμοδοτούν μέσα σε πέντε (5) ημέρες, λαμβάνο-
εγγράφονται ηλεκτρονικά και πιστοποιούνται στο Σ.Η.Π., ντας υπόψη το θεραπευτικό πρωτόκολλο, σχετικά με την
σύμφωνα με τις οδηγίες που εκδίδονται με απόφαση του έγκριση ή την απόρριψη του αιτήματος και αποστέλλουν
Διοικητικού Συμβουλίου του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. Τα ελάχιστα πεδία τη γνώμη τους προς το Δ.Σ. του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. προκειμένου
που θα πρέπει να προβλέπονται για την ηλεκτρονική να λάβει την τελική του απόφαση.
εγγραφή και την πιστοποίηση των ιατρών είναι το ονο- 4. Σε περιπτώσεις κατεπείγουσας αιτιολογημένης
ματεπώνυμο, πατρώνυμο, μητρώνυμο, τα στοιχεία διεύ- ανάγκης (άμεσος κίνδυνος για τη ζωή ή για πρόκληση
θυνσης εργασίας και επικοινωνίας, ο αριθμός μητρώου ανήκεστης βλάβης στην υγεία του ασθενή) χορήγησης
ΕΤΑΑ (ΤΣΑΥ), ο ΑΜΚΑ, η ιατρική ειδικότητα/εξειδίκευση σε νοσηλευόμενους ασθενείς φαρμάκων που δεν κυ-
και η ηλεκτρονική διεύθυνση κάθε ιατρού. κλοφορούν στην Ελλάδα, ο πιστοποιημένος θεράπων
2. Επίσης εγγράφονται ηλεκτρονικά και πιστοποιού- ιατρός υποβάλλει το αίτημα με ένδειξη «Κατεπείγουσα
νται στο Σ.Η.Π. δύο υπάλληλοι του Ε.Ο.Φ., που ορίζονται χορήγηση», η οποία θα περιλαμβάνεται στο Σ.Η.Π., κα-
από τον Πρόεδρο του Οργανισμού και δύο τουλάχιστον θώς και τη συναίνεση του ασθενή, όποτε αυτή είναι δυ-
Γραμματείς της Επιτροπής Αξιολόγησης και Αποζημίω- νατό να δοθεί ότι αποδέχεται την περίπτωση το αίτημα
σης Φαρμάκων Ανθρώπινης Χρήσης, οι οποίοι ορίζο- για αποζημίωση να απορριφθεί. Το φάρμακο χορηγείται
νται με απόφαση της ίδιας Επιτροπής, καθώς και ειδικώς άμεσα από το φαρμακείο του νοσηλευτικού ιδρύματος
εντεταλμένοι υπάλληλοι του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. που ορίζονται και το σχετικό αίτημα εγκρίνεται ή απορρίπτεσαι εκ των
με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. υστέρων κατά την προπεριγραφείσα διαδικασία και σε
περίπτωση απόρριψης του αιτήματος το φάρμακο δεν
Άρθρο 268 αποζημιώνεται από τον Ε.Ο.Π.Π.Υ.
Διαδικασία υποβολής, διαχείρισης και 5. Τα αιτήματα που αφορούν σε φάρμακα που χορηγού-
εξέτασης αιτημάτων νται εκτός εγκεκριμένων ενδείξεων διαβιβάζονται άμεσα
1. Οι θεράποντες ιατροί, μετά την ολοκλήρωση της από το διαχειριστή του Σ.Η.Π. ηλεκτρονικά σε αρμόδιο
διαδικασίας πιστοποίησης, υποβάλλουν ηλεκτρονικά υπάλληλο του Ε.Ο.Φ. Ο Ε.Ο.Φ. ενημερώνει ηλεκτρονικά
αίτηση. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας εξειδικεύ- μέσα σε πέντε ημέρες σχετικά με την άδεια κυκλοφορίας
ονται τα στοιχεία που πρέπει κατ’ ελάχιστον να περι- και τις εγκεκριμένες ενδείξεις του συγκεκριμένου φαρμά-
λαμβάνονται στα πεδία υποχρεωτικής συμπλήρωσης, κου. Μετά τη λήψη της ενημέρωσης το αίτημα μαζί με το
καθώς και τα στοιχεία της αναγκαίας αιτιολογίας στην ενημερωτικό σημείωμα του Ε.Ο.Φ. διαβιβάζονται άμεσα
αίτηση του ιατρού. Κατά την υποβολή των αιτημάτων από το διαχειριστή του Σ.Η.Π. σε τρεις ιατρούς ειδικότη-
από τους θεράποντες ιατρούς θα πρέπει να αναφέρεται, τας σχετικής με τη νόσο, οι οποίοι επιλέγονται τυχαία,
εκτός από την ιατρική αναγκαιότητα, το τεκμηριωμένο προκειμένου να γνωμοδοτήσουν εντός πέντε ημερών,
όφελος για τον ασθενή, η εξάντληση όλων των διαθεσί- λαμβάνοντας υπόψη το θεραπευτικό πρωτόκολλο, σχε-
μων αποζημιούμενων θεραπειών, καθώς και κάθε άλλο τικά με την έγκριση ή την απόρριψη του αιτήματος και
πρόσφορο στοιχείο. Τα επιμέρους πρότυπα γνωμάτευ- αποστέλλουν τη γνώμη τους προς το ΔΣ του Ε.Ο.Π.Υ.Υ.
σης ανά νόσο- φάρμακο εγκρίνονται με απόφαση του προκειμένου να λάβει την τελική του απόφαση.
Διοικητικού Συμβουλίου του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. 6. Τα αιτήματα που αφορούν σε φάρμακα που δεν πε-
2. Τα αιτήματα που αφορούν σε φάρμακα υψηλού κό- ριλαμβάνονται στον κατάλογο αποζημιούμενων φαρ-
στους ειδικών παθήσεων διαβιβάζονται άμεσα από το μάκων και θα χορηγηθούν κατ’ εξαίρεση διαβιβάζονται
διαχειριστή του Σ.Η.Π. σε τρεις ιατρούς ειδικότητας σχε- άμεσα από το διαχειριστή του Σ.Η.Π. ηλεκτρονικά προς
τικής με τη νόσο, οι οποίοι επιλέγονται τυχαία από τον ως την Επιτροπή Αξιολόγησης και Αποζημίωσης Φαρμάκων
άνω κατάλογο και γνωμοδοτούν μέσα σε πέντε ημέρες Ανθρώπινης Χρήσης για την έκφραση αιτιολογημένης
σχετικά με την έγκριση ή την απόρριψη του αιτήματος, γνώμης. Η γνώμη της Επιτροπής αποστέλλεται ηλεκτρο-
λαμβάνοντας υπόψη το θεραπευτικό πρωτόκολλο, και νικά εντός αποκλειστικής προθεσμίας πέντε ημερών. Σε
αποστέλλουν τη γνώμη τους προς το ΔΣ του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. περίπτωση άπρακτης παρέλευσης της προθεσμίας του
προκειμένου να λάβει την τελική του απόφαση. προηγούμενου εδαφίου τεκμαίρεται η αρνητική γνώμη
3. Τα αιτήματα που αφορούν σε φάρμακα που δεν της Επιτροπής. Στη συνέχεια το αίτημα μαζί με τη γνώμη
κυκλοφορούν στην Ελλάδα (εξωτερικού) και θα χο- της Επιτροπή Αξιολόγησης αποστέλλεται άμεσα προς το
ρηγηθούν μέσω έκτακτων εισαγωγών ή ατομικών αι- ΔΣ του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. προκειμένου να λάβει την τελική του
τημάτων διαβιβάζονται άμεσα από το διαχειριστή του απόφαση. Για το αίτημα της παρούσας περίπτωσης η
Σ.Η.Π. ηλεκτρονικά στον αρμόδιο υπάλληλο του Ε.Ο.Φ. απόφαση του ΔΣ του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. πρέπει να αποστέλλεται
Ο Ε.Ο.Φ. ενημερώνει ηλεκτρονικά μέσα σε πέντε ημέρες στον αιτούντα θεράποντα ιατρό μέσα σε δέκα (10) ημέ-
σχετικά με την άδεια κυκλοφορίας και αν επιτρέπει τη ρες από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης.
διακίνηση του συγκεκριμένου φαρμάκου, προκειμένου 7. Τα αιτήματα που αφορούν σε φάρμακα πρώιμης πρό-
στη συνέχεια ο Ε.Ο.Π.Υ.Υ. να προχωρήσει σε έγκριση ή μη σβασης που δεν χορηγούνται δωρεάν από τον ΚΑΚ ή τον
τοπικό αντιπρόσωπο και για τα οποία ζητείται η χορήγηση χαρακτήρα, με έδρα την Αθήνα. Αποτελεί το κεντρικό
προσωρινής ατομικής άδειας από τον Ε.Ο.Φ. διαβιβάζο- συντονιστικό όργανο και την εποπτεύουσα οργάνωση
νται άμεσα από το διαχειριστή του Σ.Η.Π. ηλεκτρονικά σε όλων των Ιατρικών Συλλόγων και των ιατρών της χώρας.
αρμόδιο εντεταλμένο προς τούτο υπάλληλο του Ε.Ο.Φ. Αποτελεί το ανώτατο θεσμικό όργανο των ιατρών και
Ο Ε.Ο.Φ. ενημερώνει ηλεκτρονικά μέσα σε πέντε ημέρες συμβουλευτικό όργανο της πολιτείας για θέματα υγείας
σχετικά με την άδεια κυκλοφορίας, τη συνταγογράφηση και κοινωνικής ασφάλισης.
εντός ή εκτός εγκεκριμένων ενδείξεων και την ύπαρξη ή 2. Ο Π.Ι.Σ. έχει σκοπό τη διαχείριση ζητημάτων υγείας
μη σχετικού προγράμματος δωρεάν χορήγησης του συ- στην επικράτεια. Ιδίως δε έχει ως σκοπούς:
γκεκριμένου φαρμάκου. Στη συνέχεια το αίτημα μαζί με το α) Το να επικουρεί τον Υπουργό Υγείας στη διαχείριση
ενημερωτικό σημείωμα του Ε.Ο.Φ. διαβιβάζονται άμεσα των ζητημάτων υγείας, στην εξασφάλιση καλής ιατρικής
από το διαχειριστή του Σ.Η.Π. σε τρεις (3) ιατρούς ειδικό- περίθαλψης του πληθυσμού και διαφύλαξη και προαγω-
τητας σχετικής με τη νόσο, οι οποίοι επιλέγονται τυχαία γή της δημόσιας υγείας με διαρκή ανταλλαγή γνώσης
και γνωμοδοτούν σχετικά με την έγκριση ή την απόρριψη και εμπειρίας μεταξύ των Ιατρικών Συλλόγων και τον
του αιτήματος, λαμβάνοντας υπόψη το θεραπευτικό πρω- αντίστοιχο συντονισμό των σκοπών και δραστηριοτή-
τόκολλο και αποστέλλουν τη γνώμη τους προς το ΔΣ του των τους.
Ε.Ο.Π.Υ.Υ. προκειμένου να λάβει την τελική του απόφαση. β) Την προστασία των εννόμων συμφερόντων όλων
των ιατρών που είναι εγγεγραμμένοι στους Ιατρικούς
Άρθρο 269
Συλλόγους, μέλη του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου,
Ολοκλήρωση διαδικασίας
και παροχή συμβουλών, ενημέρωσης και συνεχιζόμενης
1. Το Δ.Σ. του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. συνεδριάζει μία κατ’ ελάχιστον ιατρικής εκπαίδευσης σε σημαντικούς τομείς που αφο-
φορά την εβδομάδα για να αποφασίσει σχετικά με την ρούν τον ιατρό, τους χώρους υγειονομικής περίθαλψης
έγκριση ή απόρριψη αιτημάτων. αλλά και τον κοινωνικό βίο.
2. Η απόφαση του Δ.Σ. του Ε.Ο.Π.Υ.Υ., η οποία δέχεται γ) Τη συνεργασία με τις πανεπιστημιακές αρχές και τα
ή απορρίπτει το κάθε αίτημα, δυνάμει και των γνωμο- θεσμικά όργανα του κράτους για τον αριθμό εισακτέων
δοτήσεων των τριών ιατρών, επικυρώνεται αυθημερόν στις ιατρικές σχολές, των μεταγραφών, την αναγνώριση
και σε κάθε περίπτωση μέσα σε δύο (2) ημέρες, διαβι- πανεπιστημιακών τίτλων και σπουδών στην αλλοδαπή,
βάζεται ηλεκτρονικά μέσω του Σ.Η.Π. στον θεράποντα καθώς και τη διαμόρφωση προγραμμάτων σπουδών.
ιατρό που υπέβαλλε το αίτημα. Σε περίπτωση απόρριψης δ) Τη συνεργασία για τη θέσπιση μιας κατά το δυνατόν
του αιτήματος, νέο αίτημα μπορεί να υποβληθεί μόνο σε ενιαίας νομοθετικής ρύθμισης με προτάσεις προς την
περίπτωση ουσιώδους μεταβολής των περιστάσεων, με πολιτική ηγεσία σχετικά με τα δικαιώματα και τις υπο-
ειδική προς τούτο αιτιολογία του θεράποντος ιατρού.
χρεώσεις των ιατρών και τις βασικές αρχές που πρέπει
3. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας καθορίζεται ο τρό-
να διέπουν την άσκηση του ιατρικού επαγγέλματος σε
πος και οι λεπτομέρειες της ηλεκτρονικής καταχώρισης
όλους τους τομείς.
των φαρμάκων για τα οποία τα αιτήματα έχουν εγκριθεί.
ε) Τη διασφάλιση των επαγγελματικών εννόμων συμ-
Άρθρο 270 φερόντων των ιατρών σε όλους τους τομείς, την προά-
Μεταβατικές - Καταργούμενες διατάξεις σπιση και διασφάλιση της αξιοπρεπούς επαγγελματικής
1. Μέχρι την έκδοση της υπουργικής απόφασης με και επιστημονικής άσκησης του ιατρικού λειτουργήμα-
την οποία εκδίδεται ο κατάλογος των γνωμοδοτούντων τος-επαγγέλματος σε κάθε ιδιωτική ή δημόσια σχέση
ιατρών, οι επιτροπές που έχουν συγκροτηθεί και λειτουρ- εργασίας, τη συλλογική εκπροσώπηση ιατρών για σύ-
γούν δυνάμει της περίπτωσης γ΄ της παρ. 3 του άρθρου ναψη συμβάσεων με οργανισμούς ή άλλους φορείς για
30 του ν. 3918/2011 (Α΄ 31) εξακολουθούν να ασκούν τα παροχή ιατρικών υπηρεσιών και τη σύναψη των συμ-
προβλεπόμενα εκ του νόμου καθήκοντά τους. βάσεων αυτών.
2. Από την έκδοση της υπουργικής απόφασης της με στ) Την εκπροσώπηση και υποστήριξη των θέσεων της
την οποία εκδίδεται ο κατάλογος των γνωμοδοτούντων ιατρικής κοινότητας σε ζητήματα ιατρικά και πολιτικής
ιατρών καταργείται η διάταξη της περίπτωσης γ΄ της παρ. υγείας.
3 του άρθρου 30 του ν. 3918/2011, καθώς και κάθε γενική ζ) Την εξασφάλιση των προϋποθέσεων για τη διά βίου
ή ειδική διάταξη που είναι αντίθετη στις διατάξεις του συνεχιζόμενη ιατρική εκπαίδευση, καθώς και τη συνεχι-
παρόντος ή ρυθμίζει τα θέματα αυτά με άλλο τρόπο. ζόμενη επαγγελματική κατάρτιση.
η) Τη διασφάλιση της ποιότητας των παρεχόμενων
ΜΕΡΟΣ Δ΄ ιατρικών υπηρεσιών.
ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ θ) Την ανάπτυξη σχέσεων με δημόσιους και ιδιωτικούς
ΠΕΡΙ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΣΥΛΛΟΓΩΝ φορείς της ιατρικής επιστήμης και με Εθνικούς Ιατρικούς
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ Συλλόγους της αλλοδαπής.
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΣ ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ι) Την επεξεργασία και πρόταση κωδίκων ιατρικής
δεοντολογίας και άσκησης του ιατρικού επαγγέλματος
Άρθρο 271 καθώς και τη μετάφραση στην ελληνική γλώσσα ευρω-
Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος (Π.Ι.Σ.) παϊκών και διεθνών κωδίκων και διακηρύξεων ιατρικής
1. Ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος (Π.Ι.Σ.) αποτε- ηθικής και δεοντολογίας του Παγκόσμιου Ιατρικού Συλ-
λεί νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου σωματειακού λόγου και της Μόνιμης Επιτροπής Ευρωπαίων Ιατρών.
ια) Τη ρύθμιση ζητημάτων συνεχιζόμενης ιατρικής εκ- ιε) Η εκπροσώπηση των ιατρών προς προάσπιση των
παίδευσης καθώς και της αξιολόγησης με κριτήρια που εννόμων συμφερόντων τους ενώπιον των πολιτικών, ποι-
προτείνονται από τον Π.Ι.Σ., που αφορούν το περιεχόμε- νικών και διοικητικών δικαστηρίων και κάθε αρχής της
νο, τη διάρκεια και τους σκοπούς της μετεκπαίδευσης χώρας και της αλλοδαπής, ιδίως του Ευρωπαϊκού Δικα-
και των ιατρικών ειδικοτήτων. στηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Για τον ίδιο λόγο εκ-
Μέσα για την πραγματοποίηση των ως άνω σκοπών προσωπεί τα έννομα συμφέροντα των πολιτών ενώπιον
είναι ιδίως: κάθε αρμόδιου δικαστηρίου και αρχής όσον αφορά στην
α) Ο συντονισμός των επί γενικών θεμάτων ενεργει- προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος.
ών των Ιατρικών Συλλόγων και η συνεργασία με αυτούς ιστ) Η άσκηση εποπτείας και συντονισμού βάσει των
προς διευκόλυνση της κανονικής και νόμιμης λειτουρ- σκοπών του ως ανώτατο επιστημονικό και θεσμικό όρ-
γίας τους. γανο, σύμφωνα με τους σκοπούς του, των Ιατρικών Συλ-
β) Η εποπτεία της τήρησης των κανόνων της ιατρικής λόγων, των ιατρικών εταιρειών και των επαγγελματικών
δεοντολογίας και της προαγωγής των ηθικών και δεο- ενώσεων των ειδικευμένων ιατρών, ιδίως αυτών που εκ-
ντολογικών κανόνων του ιατρικού επαγγέλματος. προσωπούνται στην Ευρωπαϊκή Ένωση Ειδικευμένων Ια-
γ) Η προβολή θέσεων και απόψεων επί ζητημάτων τρών (U.E.M.S.) ή στέλνουν εκπρόσωπο ή εκπροσώπους
που αφορούν στη δημόσια υγεία, το περιβάλλον, την στην Ευρωπαϊκή Ένωση Ειδικευμένων Ιατρών (U.E.M.S.)
εκπαίδευση, τη συνεχιζόμενη ιατρική εκπαίδευση, την μετά από έγκριση του Δ.Σ. του Π.Ι.Σ.
επαγγελματική κατάρτιση των ιατρών και την ιατρική ιζ) Η παρακολούθηση, ο συντονισμός και η άσκηση
δεοντολογία. εποπτείας επί των ιατρικών συνεδρίων και εκδηλώσε-
δ) Η έκφραση γνώμης επί νομοσχεδίων, σχεδίων ων ή μαθημάτων συνεχιζόμενης ιατρικής εκπαίδευσης,
προεδρικών διαταγμάτων και κανονιστικών διατάξεων, καθώς και επί των συναφών δραστηριοτήτων Ιατρικών
σχετικών με την δημόσια υγεία ή το ιατρικό επάγγελμα. Συλλόγων, επιστημονικών εταιρειών και άλλων ιδιωτικών
ε) Η παρακολούθηση της ποιότητας παροχής περίθαλ- φορέων.
ψης σε επίπεδο πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας ή τριτο- ιη) Η ίδρυση επιστημονικών επιτροπών για ζητήματα
βάθμιας φροντίδας υγείας στο δημόσιο και ιδιωτικό τομέα. υγείας ή ζητήματα εννόμων συμφερόντων των ιατρών.
στ) Η μελέτη υγειονομικών θεμάτων και οργάνωση ιθ) Η ίδρυση Ινστιτούτων με σκοπό τη μελέτη ζητη-
επιστημονικών ιατρικών συνεδρίων με επιτροπές εμπει- μάτων προαγωγής υγείας και συνεχιζόμενης ιατρικής
ρογνωμόνων. εκπαίδευσης.
ζ) Η έκδοση περιοδικών δελτίων και η τήρηση διαδι- 3. Τα Διοικητικά Συμβούλια των Ιατρικών Συλλόγων
κτυακών ιστοσελίδων και ιστοτόπων με επιστημονικό ή οφείλουν να συμμορφώνονται με τις αποφάσεις της Γε-
συνδικαλιστικό περιεχόμενο προς πληρέστερη επιστη- νικής Συνέλευσης και του Διοικητικού Συμβουλίου του
μονική και επαγγελματική ενημέρωση των ιατρών και Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου.
επικοινωνία με τους Ιατρικούς Συλλόγους.
η) Η εκπροσώπηση των ιατρών της χώρας ή η πρόταση Άρθρο 272
εκπροσώπων σε όλους τους διεθνείς και ευρωπαϊκούς Σφραγίδα - Αλληλογραφία
οργανισμούς, φορείς και οργανώσεις για την προάσπιση 1. Η σφραγίδα του Π.Ι.Σ. αποτελείται από τρεις (3)
και αναβάθμιση του ιατρικού επαγγέλματος, στους οποί- επάλληλους και ομόκεντρους κύκλους, ο εξωτερικός
ους συμμετέχουν εκπρόσωποι ιατρών από κάθε χώρα, των οποίων έχει διάμετρο τέσσερα εκατοστά του μέτρου,
και ιδίως στον Παγκόσμιο Ιατρικό Σύλλογο (WMA), τη στο κέντρο αυτών φέρεται το έμβλημα της Ελληνικής
Μόνιμη Επιτροπή των Ευρωπαίων Ιατρών (CPME) και Δημοκρατίας, γύρω από αυτό κυκλικά στο άνω μέρος
την Ευρωπαϊκή Ένωση Ειδικευμένων Ιατρών (UEMS/ αναγράφονται οι λέξεις «Υπουργείο Υγείας», στο κάτω μέ-
EACCME), καθώς και όλες τις άλλες διεθνείς οργανώ- ρος οι λέξεις «Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος» και στον
σεις που θα κρίνει εκάστοτε το Διοικητικό Συμβούλιο εξωτερικό κύκλο οι λέξεις «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ».
του Π.Ι.Σ. 2. Ο Π.Ι.Σ. αλληλογραφεί απευθείας με όλες τις αρχές.
θ) Η πρόταση εκπροσώπων στον Παγκόσμιο Οργα- Τα έγγραφα υπογράφονται από τον Πρόεδρο και τον Γενι-
νισμό Υγείας. κό Γραμματέα του και σφραγίζονται με τη σφραγίδα του.
ι) Η συμμετοχή σε συμβούλια και επιτροπές υγείας που
αφορούν ζητήματα ιατρών και δημόσιας υγείας, όταν Άρθρο 273
προβλέπεται σε ειδικότερες διατάξεις. Οργανισμός και Εσωτερικός Κανονισμός
ια) Ο ορισμός επιστημονικών επιτροπών για επεξερ- Ο οργανισμός και ο εσωτερικός κανονισμός του Π.Ι.Σ.
γασία ζητημάτων που αφορούν τους ιατρούς και ζητη- προτείνεται από το Διοικητικό Συμβούλιο και εγκρίνεται
μάτων δημόσιας υγείας. από τη Γενική Συνέλευση.
ιβ) Η συμμετοχή με εκπρόσωπο που ορίζεται από το Δι-
οικητικό Συμβούλιο του Π.Ι.Σ. στα Διοικητικά Συμβούλια Άρθρο 274
του Ε.Ο.Π.Υ.Υ. και όλων των ασφαλιστικών οργανισμών. Πιστοποιητικό ορθής άσκησης
ιγ) Η χορήγηση των αδειών ή βεβαιώσεων, κατά περί- του ιατρικού επαγγέλματος
πτωση, άσκησης του ιατρικού επαγγέλματος. 1. Το πιστοποιητικό ορθής άσκησης του ιατρικού επαγ-
ιδ) Η χορήγηση των αδειών ή βεβαιώσεων, κατά περί- γέλματος, το οποίο εκδίδεται από τον Π.Ι.Σ., σύμφωνα με
πτωση, χρησιμοποίησης τίτλου ειδικότητας. τη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 51 του ν. 4461/2017
(Α΄38), πιστοποιεί ότι ο ιατρός έχει συμπεριφερθεί και β) Σύλλογοι που αριθμούν μέχρι διακόσια (200) μέλη,
συμπεριφέρεται σύμφωνα με τους εκάστοτε ισχύοντες εκλέγουν δύο (2) εκπροσώπους.
κανόνες της νομοθεσίας, της ιατρικής επιστήμης και της γ) Σύλλογοι που αριθμούν μέχρι πεντακόσια (500)
ιατρικής δεοντολογίας. μέλη, εκλέγουν τέσσερις (4) εκπροσώπους.
2. Τα δικαιολογητικά που απαιτούνται για την έκδοση δ) Σύλλογοι που αριθμούν μέχρι χίλια (1.000) μέλη,
του πιστοποιητικού ορθής άσκησης του ιατρικού επαγ- εκλέγουν έξι (6) εκπροσώπους.
γέλματος είναι τα ακόλουθα: ε) Σύλλογοι που αριθμούν μέχρι δύο χιλιάδες (2.000)
α) αίτηση του ιατρού σε έντυπο του Π.Ι.Σ., μέλη, εκλέγουν δέκα (10) εκπροσώπους.
β) βεβαίωση του Ιατρικού Συλλόγου του οποίου ο στ) Σύλλογοι που αριθμούν μέχρι τρεις χιλιάδες (3.000)
ιατρός είναι μέλος, για την εγγραφή του στο μητρώο μέλη, εκλέγουν δεκαπέντε (15) εκπροσώπους.
μελών αυτού, τις μεταβολές και τις τυχόν πειθαρχικές ζ) Σύλλογοι που αριθμούν άνω των τριών χιλιάδων
καταδίκες του, καθώς και αντίστοιχη βεβαίωση των άλ- (3.000) μελών, εκλέγουν έναν (1) επί πλέον εκπρόσωπο
λων Ιατρικών Συλλόγων, στο ειδικό μητρώο των οποίων για κάθε χίλια (1.000) πέραν των τριών χιλιάδων (3.000),
είναι εγγεγραμμένος ο ιατρός, μέλη.
γ) αντίγραφο πτυχίου, καθώς και επίσημη μετάφρασή Στις γενικές συνελεύσεις του Πανελληνίου Ιατρικού
του αν πρόκειται για πανεπιστημιακό ίδρυμα της αλλο- Συλλόγου συμμετέχουν επίσης και οι πρόεδροι όλων των
δαπής, Ιατρικών Συλλόγων της χώρας ή οι νόμιμοι αναπληρωτές
δ) αντίγραφο αναγνώρισης πτυχίου ΔΟΑΤΑΠ ή ΔΙΚΑΤ- τους, μετά ψήφου.
ΣΑ, αν πρόκειται για πανεπιστημιακό ίδρυμα της αλλο-
δαπής, Άρθρο 277
ε) αντίγραφο άδειας ή βεβαίωσης άσκησης επαγγέλ- Γενική Συνέλευση - Αρμοδιότητα
ματος, Η Γενική Συνέλευση του Π.Ι.Σ. αποφασίζει για κάθε
στ) αντίγραφο λήψης τίτλου ειδικότητας (αν υπάρχει) και θέμα που άπτεται των σκοπών του και ιδίως εκλέγει τα
ζ) αντίγραφο αστυνομικής ταυτότητας. μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Π.Ι.Σ., καθώς και
Τα ως άνω απαιτούμενα δικαιολογητικά υποβάλλο- τον Πρόεδρο, τον Αντιπρόεδρο, και τα μέλη του Ανώτα-
νται στον οικείο Ιατρικό Σύλλογο και μέσω αυτού δια- του Πειθαρχικού Συμβουλίου Ιατρών (Α.Π.Σ.Ι.) με τους
βιβάζονται στον Π.Ι.Σ., πρέπει δε να είναι επικυρωμένα αναπληρωτές τους, με διαδικασία που προβλέπεται σε
σύμφωνα με την εκάστοτε νομοθεσία. Δεν απαιτείται η επόμενα άρθρα, ελέγχει τις πράξεις του Διοικητικού
επανυποβολή δικαιολογητικών που ήδη διαθέτει στο Συμβουλίου και εγκρίνει τον ετήσιο προϋπολογισμό
αρχείο του ο οικείος Ιατρικός Σύλλογος, εφόσον δεν είναι και απολογισμό του Π.Ι.Σ., τον οργανισμό για την ορ-
αναγκαία η επικαιροποίησή τους. γάνωση και λειτουργία των υπηρεσιών του καθώς και
3. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας, μετά από γνώμη τους εσωτερικούς κανονισμούς λειτουργίας της Γενικής
του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου, μπορεί να αυξά- Συνέλευσης, του Διοικητικού Συμβουλίου, της Ολομέλει-
νεται ή να μειώνεται ο αριθμός των απαιτούμενων δι- ας των Προέδρων και της εν γένει λειτουργίας του Π.Ι.Σ.
καιολογητικών για τη χορήγηση πιστοποιητικού ορθής
άσκησης ιατρικού επαγγέλματος. Άρθρο 278
4. Κάθε Ιατρικός Σύλλογος είναι υποχρεωμένος να απο- Γενική Συνέλευση - Συνεδριάσεις
στέλλει αμελλητί προς τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο 1. Η Γενική Συνέλευση βρίσκεται σε απαρτία, όταν
κάθε καταδικαστική απόφαση και μεταβολή στο μητρώο παρίστανται τα μισά πλέον ενός των μελών αυτής. Σε
κάθε ιατρού. Κάθε τελεσίδικη πειθαρχική απόφαση του περίπτωση μη επίτευξης απαρτίας, η Γενική Συνέλευση
Ιατρικού Συλλόγου, που εγγράφεται στο μητρώο του ια- αναβάλλεται για την επόμενη ημέρα, οπότε θεωρείται
τρού, βεβαιώνεται και στο πιστοποιητικό ορθής άσκησης ότι βρίσκεται σε απαρτία οποιοσδήποτε και αν είναι ο
ιατρικού επαγγέλματος. αριθμός των παρόντων μελών αυτής.
2. Η Γενική Συνέλευση συνέρχεται τακτικά μία φορά
Άρθρο 275 κάθε έτος, εκτάκτως δε εφόσον κρίνει τούτο αναγκαίο
Όργανα του Π.Ι.Σ. το Διοικητικό Συμβούλιο ή ζητηθεί από το ένα τρίτο (1/3)
Όργανα του Π.Ι.Σ. είναι η Γενική Συνέλευση, το Διοι- των μελών αυτής με έγγραφη αίτηση, που υποβάλλεται
κητικό Συμβούλιο, η Ολομέλεια των Προέδρων με το στο Διοικητικό Συμβούλιο και στην οποία αναγράφονται
Διοικητικό Συμβούλιο του Π.Ι.Σ., το Ανώτατο Πειθαρχικό ο λόγος της έκτακτης σύγκλησης της Γενικής Συνέλευ-
Συμβούλιο Ιατρών (Α.Π.Σ.Ι.) και η Εξελεγκτική Επιτροπή. σης, καθώς και τα θέματα που πρέπει να συζητηθούν.
3. Τη σύγκληση της Γενικής Συνέλευσης αποφασίζει το
Άρθρο 276 Διοικητικό Συμβούλιο, τα μέλη δε αυτής καλούνται από
Γενική Συνέλευση - Μέλη τον Πρόεδρο του Π.Ι.Σ. με ατομικές προσκλήσεις ή προ-
Η Γενική Συνέλευση του Π.Ι.Σ. αποτελείται από εκπρο- σκλήσεις που απευθύνονται προς τους Ιατρικούς Συλ-
σώπους που εκλέγονται από τις Γενικές Συνελεύσεις των λόγους, οι οποίες αποστέλλονται τουλάχιστον πριν από
Ιατρικών Συλλόγων, με βάση τον αριθμό των μελών τους δεκαπέντε (15) ημερολογιακές ημέρες, ταχυδρομικά, με
κατά την ακόλουθη αναλογία: απόδειξη αποστολής, μπορούν δε να σταλούν τηλεομοι-
α) Σύλλογοι που αριθμούν μέχρι πενήντα (50) μέλη, οτυπικά (φαξ) ή με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
εκλέγουν έναν (1) εκπρόσωπο. (email), εφόσον αποδεικνύεται η αποστολή και βεβαιώ-
νεται η ημέρα και χρονολογία αυτής και η υπογραφή του 12. Η εξαίρεση μέλους αποφασίζεται από τη Γενική Συ-
προσώπου που έκανε την πρόσκληση. Στις προσκλήσεις νέλευση με απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων μελών.
ορίζεται ο τόπος και ο χρόνος της συνεδρίασης και τα 13. Τα οριζόμενα στις προηγούμενες παραγράφους
προς συζήτηση θέματα. Πέρα από τα αναγραφόμενα δεν εφαρμόζονται σε περίπτωση που δηλώνεται αποχή ή
στην πρόσκληση θέματα, μπορεί να συζητηθεί και άλλο ζητείται η εξαίρεση τόσων μελών της Γενικής Συνέλευσης
θέμα, εφόσον αυτό προταθεί και γίνει δεκτό προς συ- ώστε τα απομένοντα να μη σχηματίζουν την προβλεπό-
ζήτηση από την πλειοψηφία των παρισταμένων μελών. μενη απαρτία.
4. Των συνεδριάσεων της Γενικής Συνέλευσης προε- 14. Μέλη της Γενικής Συνέλευσης που απουσιάζουν
δρεύει ο Πρόεδρος του Π.Ι.Σ. Όταν κωλύεται ο Πρόεδρος, αδικαιολόγητα από τρεις συνεχείς τακτικές ή έκτακτες
αναπληρώνεται από τον Α΄ Αντιπρόεδρο και, όταν κωλύ- Γενικές Συνελεύσεις εκπίπτουν αυτοδικαίως και αντικα-
εται και αυτός, αναπληρώνεται από τον Β΄ Αντιπρόεδρο. θίστανται από τον πρώτο επιλαχόντα του ψηφοδελτίου,
5. Οι αποφάσεις στη Γενική Συνέλευση του Π.Ι.Σ. λαμ- με το οποίο είχαν εκλεγεί.
βάνονται κατ΄ αρχήν με ανάταση της χειρός. Για τα γε- Άρθρο 279
νικά και σοβαρά ζητήματα, οι αποφάσεις λαμβάνονται Εκλογή εκπροσώπων στη Γενική Συνέλευση
με φανερή ψηφοφορία κατόπιν ονομαστικής κλήσης, του Π.Ι.Σ.
εφόσον υποβληθεί σχετική έγγραφη ή προφορική -με
ανάταση της χειρός- πρόταση από το ένα τρίτο (1/3) των 1. Η εκλογή των εκπροσώπων των Ιατρικών Συλλόγων
παρόντων μελών. Όταν πρόκειται για εκλογή προσώπων στη Γενική Συνέλευση του Π.Ι.Σ. γίνεται ανά τετραετία
ή προσωπικά ζητήματα, καθώς και όταν κρίνει αυτό ανα- συγχρόνως με την εκλογή των μελών των Διοικητικών
γκαίο η Γενική Συνέλευση, οι αποφάσεις λαμβάνονται με και Πειθαρχικών τους Συμβουλίων. Όσοι επιθυμούν να
μυστική ψηφοφορία μέσω ψηφοδελτίων. ανακηρυχθούν για τις θέσεις εκπροσώπων υποβάλλουν
6. Οι αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης λαμβάνονται σχετική αίτηση στον Ιατρικό Σύλλογο, του οποίου είναι
με την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων μελών. Αν μέλη.
υπάρχει ισοψηφία επί περισσοτέρων προτάσεων, γίνε- 2. Οι υποψήφιοι εκπρόσωποι πρέπει να έχουν διατε-
ται νέα ψηφοφορία, κατά την οποία οι μειοψηφούσες λέσει μέλη σε Ιατρικό Σύλλογο για έναν (1) τουλάχιστον
προτάσεις απορρίπτονται και σε ψηφοφορία τίθενται χρόνο πριν την υποβολή της υποψηφιότητάς τους και
οι δύο επικρατέστερες. να έχουν εκπληρώσει τις οικονομικές υποχρεώσεις τους
7. Κατά τη συνεδρίαση της Γενικής Συνέλευσης τηρού- στον οικείο Ιατρικό Σύλλογο.
νται πρακτικά, τα οποία υπογράφονται από τον Πρόεδρο 3. Δεν επιτρέπεται υποψήφιο μέλος του Διοικητικού
και τον Γενικό Γραμματέα και στα οποία μνημονεύονται, Συμβουλίου του Π.Ι.Σ. να είναι ταυτοχρόνως και υπο-
ιδίως, τα ονόματα και η ιδιότητα των παρισταμένων με- ψήφιο μέλος του Ανωτάτου Πειθαρχικού Συμβουλίου
λών και αυτών που έλαβαν το λόγο, ο τόπος και ο χρόνος Ιατρών (Α.Π.Σ.Ι.) ή της Εξελεγκτικής Επιτροπής.
της συνεδρίασης, τα θέματα που συζητήθηκαν με συνο- 4. Δεν έχουν δικαίωμα να θέσουν υποψηφιότητα για
πτική, αλλά περιεκτική αναφορά στο περιεχόμενό τους, να εκλεγούν εκπρόσωποι του Π.Ι.Σ. οι βουλευτές και οι
η μορφή και τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας και οι ευρωβουλευτές.
αποφάσεις που ελήφθησαν. Στο πρακτικό καταχωρίζο- 5. Οι υποψήφιοι για θέσεις εκπροσώπων στον Π.Ι.Σ.
νται οι γνώμες των μελών που μειοψήφησαν, σε περί- αναγράφονται σε ξεχωριστά ψηφοδέλτια είτε εντασσό-
πτωση δε φανερής ψηφοφορίας και τα ονόματα αυτών. μενοι σε συνδυασμούς είτε ως μεμονωμένοι υποψήφιοι.
8. Η Γενική Συνέλευση μπορεί να λειτουργήσει, όχι 6. Για την προθεσμία υποβολής των αιτήσεων υπο-
όμως πέρα από ένα τρίμηνο, αν το ήμισυ (½) των με- ψηφιότητας, την ανακήρυξη υποψηφίων, τα εκλογικά
λών της εκλείψει ή αποχωρήσει για οποιονδήποτε λόγο τμήματα, την ψηφοφορία και διαλογή ψήφων και την
ή αν τα μέλη απωλέσουν την ιδιότητα βάσει της οποίας εν γένει διαδικασία εκλογής, το εκλογικό σύστημα, την
εκλέχθηκαν και δεν αναπληρωθούν, εφόσον κατά τις συ- κρίση των ενστάσεων και κάθε άλλο σχετικό θέμα, εφαρ-
νεδριάσεις της τα λοιπά μέλη επαρκούν ώστε να υπάρχει μόζονται οι διατάξεις των άρθρων 305 επ. του παρόντος
απαρτία κατά την παράγραφο 1 του παρόντος. για την εκλογή των μελών των Διοικητικών και Πειθαρ-
9. Η τυχόν κατά παράνομο τρόπο κτήση της ιδιότητας, χικών Συμβουλίων των Ιατρικών Συλλόγων.
με την οποία κάποιος ορίστηκε μέλος της Γενικής Συνέ- 7. Οι εκπρόσωποι στον Π.Ι.Σ. υποχρεούνται να παρευ-
λευσης, δεν επηρεάζει τη νομιμότητα της συγκρότησης ρίσκονται στις συνεδριάσεις του Διοικητικού Συμβου-
του οργάνου. λίου του Ιατρικού Συλλόγου, όταν καλούνται για ενη-
10. Το μέλος της Γενικής Συνέλευσης, εφόσον κρίνει μέρωσή τους.
ότι συντρέχει στο πρόσωπό του λόγος που επιβάλλει την 8. Ο Ιατρικός Σύλλογος δεν δικαιούται να συμμετέχει
αποχή του, οφείλει να το δηλώσει αμέσως στο Διοικητι- με εκπροσώπους στον στη Γενική Συνέλευση του Π.Ι.Σ.,
κό Συμβούλιο του Π.Ι.Σ. και να απέχει από οποιαδήποτε αν, τριάντα (30) ημέρες πριν τις αρχαιρεσίες, δεν είναι
ενέργεια. Στις περιπτώσεις αυτές το Διοικητικό Συμβού- οικονομικά τακτοποιημένος.
λιο αποφαίνεται το ταχύτερο δυνατόν.
11. Αίτηση εξαίρεσης μέλους της Γενικής Συνέλευσης Άρθρο 280
του Π.Ι.Σ. μπορούν να υποβάλουν οι ενδιαφερόμενοι σε Εκλογή Διοικητικού Συμβουλίου
όλα τα στάδια της διαδικασίας. Η αίτηση υποβάλλεται και Ανώτατου Πειθαρχικού Συμβουλίου Ιατρών
στο Διοικητικό Συμβούλιο του Π.Ι.Σ., το οποίο την εισάγει 1. Το Διοικητικό Συμβούλιο (Δ.Σ.) του Π.Ι.Σ. απαρτίζεται
στη Γενική Συνέλευση για λήψη απόφασης. από δεκαπέντε (15) μέλη που εκλέγονται από τη Γενική
Συνέλευση μεταξύ των μελών της με το σύστημα της δαπάνη του Π.Ι.Σ., ο οποίος φροντίζει και για την προ-
απλής αναλογικής. Τα μέλη του Δ.Σ. του Π.Ι.Σ. απαγο- μήθεια ικανού αριθμού φακέλων.
ρεύεται να κατέχουν: α) οποιαδήποτε κυβερνητική θέση, 6. Οι συνδυασμοί υποβάλλονται με έγγραφη δήλω-
συμπεριλαμβανομένων και των θέσεων των συμβούλων ση, η οποία υπογράφεται από όλους τους υποψηφίους
των μελών της κυβέρνησης και των γενικών και ειδικών που αποτελούν τον συνδυασμό και κατατίθεται στον
γραμματέων των υπουργείων, β) τη θέση των γενικών Πρόεδρο του Π.Ι.Σ. δύο (2) τουλάχιστον ημερολογιακές
γραμματέων της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, των αι- ημέρες πριν την εκλογή. Κατά τον ίδιο χρόνο πρέπει να
ρετών περιφερειαρχών, των δημάρχων, και των γενικών κατατεθούν και οι έγγραφες δηλώσεις των μεμονωμένων
γραμματέων των δήμων, γ) έμμισθες θέσεις σε διεθνείς υποψηφίων.
οργανισμούς ή υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 7. Κατά την ημέρα της ψηφοφορίας ο εκλογέας, προ-
δ) θέση προέδρων, αντιπροέδρων ή διοικητών σε οργα- σερχόμενος στην αίθουσα διεξαγωγής της ψηφοφορίας,
νισμούς και νομικά πρόσωπα του ευρύτερου δημόσιου αφού επιβεβαιωθούν τα στοιχεία της ταυτότητάς του από
τομέα, ανεξάρτητα από την ιδιότητα ή τον αντίστοιχο τα μέλη της εφορευτικής επιτροπής, παραλαμβάνει από
χαρακτηρισμό της θέσης τους, και ε) σε κάθε άλλη πε- την εφορευτική επιτροπή δύο φακέλους σφραγισμένους
ρίπτωση που προβλέπεται από ειδική διάταξη τυπικού με τη σφραγίδα του Π.Ι.Σ. (έναν για το Διοικητικό Συμ-
νόμου ή του Κανονισμού της Βουλής. βούλιο και έναν για το Α.Π.Σ.Ι.) και σειρά ψηφοδελτίων,
2. Εντός μηνός από την επικύρωση από τους οικείους στα οποία περιλαμβάνονται και λευκά ψηφοδέλτια, και
Περιφερειάρχες των αρχαιρεσιών προς ανάδειξη Διοικη- αποσύρεται σε ιδιαίτερο χώρο, ώστε να εξασφαλίζεται
τικών Συμβουλίων των Ιατρικών Συλλόγων και εκλογή το απόρρητο της ψηφοφορίας. Η υπέρ των υποψηφίων
των εκπροσώπων αυτών στον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλ- προτίμηση εκφράζεται με σταυρούς, που τίθενται δίπλα
λογο, ο Πρόεδρος του Π.Ι.Σ. συγκαλεί Γενική Συνέλευση στο όνομα του υποψηφίου για το Διοικητικό Συμβούλιο
για την εκλογή Διοικητικού Συμβουλίου και Ανωτάτου ή το Α.Π.Σ.Ι. Σταυροί τίθενται τόσοι, κατ’ ανώτατο όριο,
Πειθαρχικού Συμβουλίου Ιατρών (Α.Π.Σ.Ι.). όσα είναι τα μέλη που προβλέπονται για κάθε όργανο.
3. Οι προσκλήσεις για την εκλογή του Διοικητικού Μπορούν να εκλέγονται και οι Πρόεδροι ή Αντιπρόεδροι
Συμβουλίου του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου και ψηφοδελτίων των μειοψηφησάντων συνδυασμών. Αν
του Ανωτάτου Πειθαρχικού Συμβουλίου Ιατρών (Α.Π.Σ.Ι.) δεν τεθούν σταυροί προτίμησης, το ψηφοδέλτιο προ-
αποστέλλονται στους ενδιαφερομένους τουλάχιστον σμετράται υπέρ του συνδυασμού ή του μεμονωμένου
δεκαπέντε (15) ημερολογιακές ημέρες πριν τη Γενική υποψηφίου. Οι υποψήφιοι των συνδυασμών για τη θέση
Συνέλευση ταχυδρομικά με απόδειξη αποστολής, μπο- Προέδρου και Αντιπροέδρου του Α.Π.Σ.Ι. δεν χρειάζονται
ρούν δε να σταλούν και με μήνυμα ηλεκτρονικού τα- σταυρό προτίμησης και θεωρείται ότι έλαβαν το σύνο-
χυδρομείου (email) ή τηλεομοιοτυπικά (φαξ), εφόσον λο των ψηφοδελτίων του συνδυασμού που ανήκουν.
αποδεικνύεται η αποστολή και βεβαιώνεται η ημέρα και Σε περίπτωση που λάβουν σταυρό, το ψηφοδέλτιο δεν
χρονολογία αυτής και η υπογραφή του προσώπου που θεωρείται άκυρο για το λόγο αυτόν. Ακολούθως, τα ψη-
έκανε την πρόσκληση. φοδέλτια εγκλείονται στους οικείους φακέλους, οι οποίοι
4. Τα μέλη της Γενικής Συνέλευσης που επιθυμούν να ρίχνονται στις τοποθετημένες ψηφοδόχους ιδιοχείρως
εκλεγούν στο Διοικητικό Συμβούλιο και το Α.Π.Σ.Ι., εκτί- από τον εκλογέα. Πριν αποχωρήσει ο εκλογέας, υπογρά-
θενται σε ψηφοφορία με τη συμμετοχή τους σε συνδυ- φει ως ψηφίσας στον εκλογικό κατάλογο και διαγράφεται
ασμούς ή ως μεμονωμένοι υποψήφιοι. Ο αριθμός των από την εφορευτική επιτροπή.
υποψηφίων κάθε συνδυασμού δεν μπορεί να υπερβαίνει 8. Η ώρα έναρξης και λήξης της ψηφοφορίας ορίζεται
τον αριθμό των εκλεγομένων συν πέντε (5) για το Διοικη- με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Π.Ι.Σ. που
τικό Συμβούλιο και συν δύο (2) για το Α.Π.Σ.Ι. Τα ονόματα γνωστοποιείται κατάλληλα. Με απόφαση της Εφορευ-
των υποψηφίων για το Διοικητικό Συμβούλιο αναγράφο- τικής Επιτροπής, η οποία λαμβάνεται πριν την έναρξη
νται σε ξεχωριστό για κάθε συνδυασμό ψηφοδέλτιο κατ’ της ψηφοφορίας ή κατά τη διάρκεια αυτής, μπορεί να
αλφαβητική σειρά. Ξεχωριστό είναι το ψηφοδέλτιο κάθε παρατείνεται η ώρα λήξης της ψηφοφορίας, εφόσον
μεμονωμένου υποψηφίου. Τα ψηφοδέλτια για το Α.Π.Σ.Ι., αιτιολογείται ειδικά η παράταση αυτή.
είτε συνδυασμών είτε μεμονωμένων υποψηφίων, είναι 9. Μετά τη λήξη της ψηφοφορίας γίνεται η διαλογή των
ξεχωριστά από τα ψηφοδέλτια για το Διοικητικό Συμβού- ψηφοδελτίων, τα οποία αριθμούνται και μονογράφονται
λιο. Στο κάθε ψηφοδέλτιο αναγράφονται τα ονόματα των από τα μέλη της εφορευτικής επιτροπής. Τα λευκά και
υποψηφίων του συνδυασμού ή οι μεμονωμένοι υποψή- τα άκυρα ψηφοδέλτια λαμβάνουν δική τους αρίθμηση.
φιοι. Στα ψηφοδέλτια των συνδυασμών προτάσσονται 10. Άκυρα είναι τα ψηφοδέλτια που: α) δεν είναι έντυπα
τα ονόματα των υποψηφίων για τις θέσεις του Προέδρου και με μελανή γραμματοσειρά, β) φέρουν διαγραφές, προ-
και του Αντιπροέδρου του Α.Π.Σ.Ι., οι οποίες και σημειώ- σθήκες ονομάτων υποψηφίων από άλλους συνδυασμούς
νονται δίπλα ή κάτω από το όνομά τους, και ακολουθούν, και εν γένει αλλοιώσεις στο περιεχόμενό τους, γ) φέρουν
κατ΄ αλφαβητική σειρά, τα ονόματα των υποψηφίων για λέξεις, φράσεις, υπογραμμίσεις, στίγματα ή άλλα σημεία,
τις θέσεις των μελών. Μεμονωμένοι υποψήφιοι μπορούν εφόσον δύνανται να θεωρηθούν διακριτικά γνωρίσματα,
να είναι υποψήφιοι για τη θέση είτε του Προέδρου είτε που παραβιάζουν το απόρρητο της ψηφοφορίας, δ) ο
του Αντιπροέδρου είτε μέλους του Α.Π.Σ.Ι. φάκελος, στον οποίο περιέχονται, δεν φέρει τη σφραγίδα
5. Τα ψηφοδέλτια είναι έντυπα, φέρουν γραμματοσει- του Π.Ι.Σ., ε) εκτυπώθηκαν σε χαρτί, το οποίο ολοφάνερα
ρά μελανού χρώματος και τυπώνονται με μέριμνα και διαφέρει στο χρώμα από αυτό που χορήγησε ο Π.Ι.Σ. ή με
τυπογραφικά στοιχεία πρόδηλα διαφορετικά, στ) έχουν ενώπιον τριμελούς Εφορευτικής Επιτροπής, τα μέλη της
σχήμα ή διαστάσεις διαφορετικά από αυτά που χορηγή- οποίας ορίζονται με απόφαση του Διοικητικού Συμβου-
θηκαν από τον Π.Ι.Σ., ζ) βρίσκονται στον ίδιο φάκελο με λίου με ισάριθμα αναπληρωματικά τους μέλη κατά την
άλλα ψηφοδέλτια του ίδιου ή άλλου συνδυασμού. τελευταία, πριν τις αρχαιρεσίες, συνεδρίαση αυτού. Κατά
11. Τα λευκά και άκυρα ψηφοδέλτια δεν προσμετρώ- την εκλογή, η Εφορευτική Επιτροπή αποφασίζει κατά
νται στα έγκυρα. πλειοψηφία για τις κατ’ αυτήν υποβαλλόμενες ενστάσεις,
12. Από κάθε συνδυασμό εκλέγονται κατά σειρά αυτοί καθώς και για κάθε ζήτημα που προκύπτει.
που έλαβαν τους περισσότερους σταυρούς προτίμησης 2. Για την έναρξη και λήξη της ψηφοφορίας, καθώς και
και σε περίπτωση ισοσταυρίας ενεργείται κλήρωση από για τη διαλογή των ψήφων, συντάσσεται από την Εφο-
την Εφορευτική Επιτροπή. Για το σκοπό αυτόν ο συνολι- ρευτική Επιτροπή πρακτικό, στο οποίο αποτυπώνονται
κός αριθμός των έγκυρων ψηφοδελτίων διαιρείται με τον τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας.
αριθμό των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου και του
Ανωτάτου Πειθαρχικού Συμβουλίου Ιατρών. Το πηλίκο Άρθρο 282
που προκύπτει από την κάθε διαίρεση (αφαιρουμένων Διοικητικό Συμβούλιο - Συγκρότηση σε σώμα
των δεκαδικών ψηφίων) είναι το εκλογικό μέτρο και όσες Εντός οκτώ (8) ημερολογιακών ημερών από την εκλο-
φορές χωράει αυτό στον αριθμό των ψηφοδελτίων που γή των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του Π.Ι.Σ., ο
έλαβε ο κάθε συνδυασμός για κάθε όργανο, τόσους υπο- πλειοψηφών εκλεγείς από το ψηφοδέλτιο που έλαβε τις
ψηφίους του και εκλέγει. Μεμονωμένος υποψήφιος, που περισσότερες ψήφους καλεί τους εκλεγέντες συμβού-
έλαβε αριθμό ψήφων ίσο με το εκλογικό μέτρο ή μεγα- λους προς εκλογή Προέδρου, Α΄ και Β΄ Αντιπροέδρων, Γε-
λύτερο από αυτό, εκλέγεται μόνος. Αν από την πρώτη νικού Γραμματέα και Ταμία. Αυτοί εκλέγονται με μυστική
κατανομή παραμείνουν αδιάθετες θέσεις για το Διοι- ψηφοφορία διά ψηφοδελτίων με την απόλυτη πλειοψη-
κητικό Συμβούλιο και το Α.Π.Σ.Ι., τότε για την πλήρωση φία των μελών του Δ.Σ., στις δύο πρώτες συνεδριάσεις.
των θέσεων αυτών ακολουθεί δεύτερη κατανομή, που Σε περίπτωση που δεν επιτευχθεί απόλυτη πλειοψηφία,
γίνεται με τη χρησιμοποίηση των υπολοίπων που έχουν η εκλογή επαναλαμβάνεται σε τρίτη συνεδρίαση, στην
οι συνδυασμοί που μετείχαν στην πρώτη κατανομή και οποία ο Πρόεδρος εκλέγεται με σχετική πλειοψηφία
των ψηφοδελτίων που συγκέντρωσαν οι συνδυασμοί και μεταξύ των δύο πλειοψηφησάντων. Η ίδια διαδικασία
οι μεμονωμένοι υποψήφιοι που δεν έλαβαν θέση από εφαρμόζεται και για τις υπόλοιπες θέσεις.
την πρώτη κατανομή. Για το λόγο αυτόν αθροίζονται
Άρθρο 283
όλα αυτά και το άθροισμά τους διαιρείται με τον αριθμό
Διοικητικό Συμβούλιο - Σύγκληση,
των αδιάθετων θέσεων. Το πηλίκο δίνει το νέο εκλογικό
Αρμοδιότητες, Λειτουργία
μέτρο και όσες φορές χωράει αυτό στο σύνολο των υπο-
λοίπων κάθε συνδυασμού που πήρε θέση από την πρώτη 1. Το Διοικητικό Συμβούλιο συγκαλείται από τον Πρό-
κατανομή ή στο σύνολο των ψηφοδελτίων που έλαβαν οι εδρο αυτού. Τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου κα-
συνδυασμοί ή μεμονωμένοι υποψήφιοι που δεν πήραν λούνται από τον Πρόεδρο με ατομικές προσκλήσεις, οι
θέση από την πρώτη κατανομή, τόσες θέσεις δίνονται οποίες αποστέλλονται πριν από τουλάχιστον δεκαπέντε
σε αυτόν. Στη δεύτερη κατανομή συμμετέχουν όλοι οι (15) ημερολογιακές ημέρες ταχυδρομικά με απόδειξη
συνδυασμοί και οι μεμονωμένοι υποψήφιοι που δεν αποστολής, μπορούν δε να σταλούν και τηλεομοιοτυ-
έχουν εκλεγεί από την πρώτη κατανομή. Αν και μετά τη πικά (φαξ) ή με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου
δεύτερη κατανομή παραμείνουν αδιάθετες θέσεις ή κα- (email), εφόσον αποδεικνύεται η αποστολή και βεβαι-
νείς συνδυασμός ή μεμονωμένος υποψήφιος δεν πάρει ώνεται η ημέρα και χρονολογία αυτής και η υπογραφή
θέση, γίνεται τρίτη κατανομή. Σε αυτή λαμβάνουν μέρος του προσώπου που έκανε την πρόσκληση. Στις προσκλή-
όλοι οι συνδυασμοί και οι μεμονωμένοι υποψήφιοι που σεις ορίζεται ο τόπος και ο χρόνος της συνεδρίασης και
πήραν μέρος στις εκλογές. Την αδιάθετη ή αδιάθετες θέ- τα προς συζήτηση θέματα. Πέραν των αναγραφομένων
σεις παίρνουν οι συνδυασμοί ή μεμονωμένοι υποψήφιοι, στην πρόσκληση θεμάτων, μπορεί να συζητηθεί και άλλο
των οποίων ο αριθμός των υπόλοιπων ψηφοδελτίων για θέμα, εφόσον προταθεί αυτό και γίνει δεκτό προς συζή-
τους συνδυασμούς που πήραν έδρα από την πρώτη ή τηση από την πλειοψηφία των παρισταμένων μελών.
δεύτερη κατανομή και το σύνολο των ψηφοδελτίων για 2. Ο Πρόεδρος υποχρεούται να συγκαλέσει το Διοικη-
τους συνδυασμούς που δεν πήραν έδρα στην πρώτη και τικό Συμβούλιο εντός οκτώ (8) ημερολογιακών ημερών,
δεύτερη κατανομή και για τους μεμονωμένους, είναι πιο εφόσον ζητηθεί τούτο εγγράφως τουλάχιστον από πέντε
κοντά στο μέτρο της πρώτης κατανομής, με τη σειρά, (5) μέλη αυτού.
μέχρι να διατεθεί και η τελευταία θέση. 3. Το Διοικητικό Συμβούλιο βρίσκεται σε απαρτία, όταν
13. Ο Υπουργός Υγείας επικυρώνει τα αποτελέσματα των παρίστανται οκτώ (8) τουλάχιστον μέλη αυτού, λαμβάνει
αρχαιρεσιών του Διοικητικού Συμβουλίου και του Α.Π.Σ.Ι. δε αποφάσεις με την πλειοψηφία των παρόντων. Σε περί-
του Π.Ι.Σ. κατόπιν διαβίβασης σε αυτόν των σχετικών εγ- πτωση μη επίτευξης απαρτίας, το Διοικητικό Συμβούλιο
γράφων και καταστάσεων της εκλογικής διαδικασίας. αναβάλλεται και συγκαλείται με νέα πρόσκληση. Σε πε-
ρίπτωση ισοψηφίας υπερισχύει η ψήφος του Προέδρου.
Άρθρο 281 4. Το Διοικητικό Συμβούλιο αποφασίζει για κάθε θέμα
Εφορευτική Επιτροπή του Π.Ι.Σ., εκτελεί τις αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης
1. Η εκλογή του Διοικητικού Συμβουλίου του Πανελ- και αποφασίζει για κάθε θέμα που ανατίθεται σε αυτό
ληνίου Ιατρικού Συλλόγου και του Α.Π.Σ.Ι. ενεργείται από τη Γενική Συνέλευση.
5. Η ψηφοφορία είναι φανερή, εκτός αν ζητηθεί να ακριβή απολογισμό κατά το τέλος κάθε οικονομικού
γίνει μυστική ψηφοφορία μέσω ψηφοδελτίων από την έτους. Κάθε είσπραξη στο όνομα και για λογαριασμό
πλειοψηφία των παρισταμένων μελών. του Π.Ι.Σ. ενεργείται από τον Ταμία ή τον εντεταλμένο
6. Κατά τη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου υπάλληλο του Π.Ι.Σ. Κάθε πληρωμή ενεργείται μετά από
τηρούνται πρακτικά, που υπογράφονται από όλους τους έγγραφη εντολή του Προέδρου και του Γενικού Γραμμα-
παρισταμένους και στα οποία μνημονεύονται, ιδίως, τα τέα. Σε περίπτωση κωλύματος ο Ταμίας αναπληρώνεται
ονόματα και η ιδιότητα των παρισταμένων μελών και αυ- από άλλο μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, που υπο-
τών που έλαβαν το λόγο, ο τόπος και ο χρόνος της συνε- δεικνύεται από αυτό. Αν τα εισπραττόμενα υπερβαίνουν
δρίασης, τα θέματα που συζητήθηκαν, με συνοπτική αλλά τα συνήθη μηνιαία έξοδα του Π.Ι.Σ., υποχρεούται ο Ταμί-
περιεκτική αναφορά στο περιεχόμενό τους, η μορφή και ας να καταθέσει το επιπλέον ποσό στην Τράπεζα της Ελ-
τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας και οι αποφάσεις που λάδος ή σε άλλη τράπεζα αναγνωρισμένη στην Ελλάδα,
λήφθηκαν, οι εκατέρωθεν απόψεις και η διαλογική συζή- που υποδεικνύεται από το Διοικητικό Συμβούλιο.
τηση που έλαβε χώρα. Στο πρακτικό καταχωρίζονται οι 16. Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Π.Ι.Σ. που
γνώμες των μελών που μειοψήφησαν, σε περίπτωση δε απουσιάζει αδικαιολόγητα για τρεις (3) συνεχείς τακτικές
φανερής ψηφοφορίας και τα ονόματα αυτών. συνεδριάσεις εκπίπτει αυτοδίκαια. Η έκπτωση επικυρώ-
7. Το Διοικητικό Συμβούλιο μπορεί να λειτουργήσει, νεται με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου.
όχι όμως πέρα από ένα τρίμηνο, αν κάποια από τα μέλη 17. Το Διοικητικό Συμβούλιο του Π.Ι.Σ. αποφασίζει για
του εκλείψουν ή αποχωρήσουν για οποιονδήποτε λόγο τη διεξαγωγή των εκλογών στους Ιατρικούς Συλλόγους,
ή απωλέσουν την ιδιότητα βάσει της οποίας ορίστηκαν, οι οποίες διενεργούνται σε κοινή τακτή ημερομηνία σε
εφόσον κατά τις συνεδριάσεις του τα λοιπά μέλη επαρ- πανελλήνια κλίμακα. Το ίδιο ισχύει και σε περίπτωση ανα-
κούν ώστε να υπάρχει απαρτία. στολής των εκλογών με απόφαση του Υπουργού Υγείας
8. Η τυχόν κατά παράνομο τρόπο κτήση της ιδιότητας κατόπιν πρότασης του Π.Ι.Σ.
υπό την οποία κάποιος ορίστηκε μέλος του Διοικητικού
Συμβουλίου δεν επηρεάζει τη νομιμότητα της συγκρό- Άρθρο 284
τησης του οργάνου. Πρόεδρος του Π.Ι.Σ.
9. Το μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, εφόσον κρίνει 1. Ο Πρόεδρος του Π.Ι.Σ. εκπροσωπεί αυτόν ενώπιον
ότι συντρέχει στο πρόσωπό του λόγος που επιβάλλει την κάθε Δικαστικής ή Διοικητικής Αρχής.
αποχή του, οφείλει να το δηλώσει αμέσως στον Πρόεδρο 2. Ο Πρόεδρος του Π.Ι.Σ. δεν μπορεί να είναι συγχρό-
του Π.Ι.Σ. και να απέχει από οποιαδήποτε ενέργεια. Στις νως Πρόεδρος τοπικού Ιατρικού Συλλόγου ή συνδικαλι-
περιπτώσεις αυτές το Διοικητικό Συμβούλιο αποφαίνεται στικού οργάνου ούτε να κατέχει τις θέσεις που αναφέ-
το ταχύτερο δυνατόν, χωρίς να συμμετέχει στην εν λόγω ρονται στην παράγραφο 1 του άρθρου 280.
συνεδρίαση το μέλος που αιτείται να εξαιρεθεί. 3. Εφόσον ο εκλεγείς Πρόεδρος του Π.Ι.Σ. τυγχάνει
10. Αίτηση εξαίρεσης μέλους του Διοικητικού Συμβου- Πρόεδρος τοπικού Ιατρικού Συλλόγου ή συνδικαλιστι-
λίου του Π.Ι.Σ. μπορούν να υποβάλουν οι ενδιαφερόμενοι κού οργάνου ή κατέχει θέσεις που αναφέρονται στην
σε όλα τα στάδια της διαδικασίας. Η αίτηση υποβάλλεται παράγραφο 1 του άρθρου 280, επιλέγει εντός τριών (3)
στον Πρόεδρο του Π.Ι.Σ. Κατά τα λοιπά, εφαρμόζονται ημερολογιακών ημερών το αξίωμα ή τη θέση, την οποία
και στην περίπτωση αυτή, τα οριζόμενα στην τελευταία επιθυμεί να διατηρήσει. Εάν η προθεσμία αυτή παρέλθει
περίοδο της προηγούμενης παραγράφου. άπρακτη, θεωρείται ως παραιτηθείς του αξιώματος του
11. Η εξαίρεση μπορεί να διατάσσεται και αυτεπαγγέλ- Προέδρου του Π.Ι.Σ.
τως από το Διοικητικό Συμβούλιο του Π.Ι.Σ.
12. Τα οριζόμενα στις προηγούμενες παραγράφους Άρθρο 285
δεν εφαρμόζονται σε περίπτωση που δηλώνεται απο- Έξοδα μετακίνησης
χή ή ζητείται η εξαίρεση τόσων μελών του Διοικητικού 1. Τα μέλη της Γενικής Συνέλευσης και του Διοικητι-
Συμβουλίου του Π.Ι.Σ. ώστε τα απομένοντα μέλη να μη κού Συμβουλίου του Π.Ι. Σ. που δεν κατοικούν στην πε-
σχηματίζουν την προβλεπόμενη απαρτία. ριφέρεια Αττικής δικαιούνται εξόδων μετακίνησης και
13. Όταν κωλύεται ο Πρόεδρος αναπληρώνεται από ημερήσιας αποζημίωσης για τη συμμετοχή τους στις
τον Α΄ Αντιπρόεδρο, όταν κωλύεται ο τελευταίος ανα- συνεδριάσεις. Τα σχετικά ποσά ορίζονται με απόφαση
πληρώνεται από τον Β΄ Αντιπρόεδρο, όταν κωλύεται και της Γενικής Συνέλευσης του Πανελληνίου Ιατρικού Συλ-
αυτός αναπληρώνεται από άλλο μέλος του Διοικητικού λόγου και καταβάλλονται από αυτόν.
Συμβουλίου που ορίζεται με απόφασή του. 2. Με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Π.Ι.Σ. μπο-
14. Ο Γενικός Γραμματέας έχει την εποπτεία και την ευ- ρεί να παρέχεται αποζημίωση για κάθε συνεδρίαση και
θύνη της ομαλής λειτουργίας των Υπηρεσιών του Π.Ι.Σ., στα λοιπά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου του Π.Ι.Σ.,
καθώς και της τήρησης των πρακτικών της Γενικής Συ- της Γενικής Συνέλευσης, καθώς και στα μέλη του Ανω-
νέλευσης και του Διοικητικού Συμβουλίου. τάτου Πειθαρχικού Συμβουλίου Ιατρών, η οποία κατα-
15. Ο Ταμίας φυλάσσει τη χρηματική και κάθε άλλη βάλλεται από τον Π.Ι.Σ.
περιουσία του Π.Ι.Σ., παραλαμβάνει τις εισφορές των
Συλλόγων, τηρεί βιβλίο απογραφής της περιουσίας του Άρθρο 286
Συλλόγου και τα τακτικά βιβλία εσόδων και εξόδων, των Άδειες των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου
οποίων οφείλει να υποβάλει κατάσταση, εφόσον ζητηθεί Με απόφαση του Υπουργού Υγείας ορίζονται οι άδειες
από τον Πρόεδρο ή το Διοικητικό Συμβούλιο, και δίνει των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του Π.Ι.Σ.
Άρθρο 287 του Π.Ι.Σ., συνέρχεται στα γραφεία του Συλλόγου και
Ολομέλεια των Προέδρων και Διοικητικού εκλέγει τον Πρόεδρο από τα μέλη της. Ο Πρόεδρος καλεί
Συμβουλίου του Π.Ι.Σ. τα μέλη της Εξελεγκτικής Επιτροπής, η οποία προβαίνει
Οι Πρόεδροι των Ιατρικών Συλλόγων της χώρας ή οι σε έλεγχο της διαχείρισης του Συλλόγου, όταν το κρίνει
νόμιμοι αναπληρωτές τους και το Διοικητικό Συμβούλιο αυτό αναγκαίο. Η σχετική έκθεση υποβάλλεται κατά τα
του Π.Ι.Σ. συγκροτούν την Ολομέλεια των Προέδρων και οριζόμενα στην παράγραφο 1.
Διοικητικού Συμβουλίου του Π.Ι.Σ. Η Ολομέλεια συγκα- 3. Ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου υποχρε-
λείται μετά από πρόσκληση του Προέδρου του Π.Ι.Σ. και ούται να υποβάλλει την έκθεση αυτή εντός δεκαπέντε
λαμβάνει αποφάσεις επί των θεμάτων της ημερήσιας (15) ημερολογιακών ημερών και στη Γενική Συνέλευση
διάταξης, όπως αυτά καθορίζονται από το Διοικητικό του Π.Ι.Σ. και να παρέχει αντίγραφο σε κάθε αιτούντα. Η
Συμβούλιο του Π.Ι.Σ. έκθεση αναγιγνώσκεται ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης
Άρθρο 288 του Π.Ι.Σ. κατά την ετήσια λογοδοσία του Διοικητικού
Ανώτατο Πειθαρχικό Συμβούλιο Ιατρών Συμβουλίου του.
(Α.Π.Σ.Ι.)
Άρθρο 290
1. Το Ανώτατο Πειθαρχικό Συμβούλιο Ιατρών (Α.Π.Σ.I.),
Περιουσιακή αυτοτέλεια Π.Ι.Σ. και Ιατρικών
το οποίο εδρεύει στην Αθήνα, είναι αρμόδιο να εκδικά-
Συλλόγων
ζει τις εφέσεις κατά αποφάσεων των Πειθαρχικών Συμ-
βουλίων των Ιατρικών Συλλόγων κατά τις διατάξεις του 1. Ο Π.Ι.Σ. και οι Ιατρικοί Σύλλογοι δεν υπάγονται στους
παρόντος, καθώς και την εκδίκαση σε πρώτο βαθμό των φορείς Γενικής Κυβέρνησης και δεν χρηματοδοτούνται
πειθαρχικών αδικημάτων των μελών του Διοικητικού από τον Κρατικό Προϋπολογισμό. Έχουν δική τους περι-
Συμβουλίου του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου (Π.Ι.Σ.). ουσία, οικονομική, διοικητική και διαχειριστική αυτοτέ-
2. Το Α.Π.Σ.Ι. είναι πενταμελές. Αποτελείται από τον λεια. Τα έσοδά τους προέρχονται από τις εισφορές των
Πρόεδρο, τον Αντιπρόεδρο και τρία (3) μέλη, με τους μελών τους, τη διαχείριση της περιουσίας τους και κάθε
νόμιμους αναπληρωτές τους. Όλοι είναι μέλη της Γενικής άλλο νόμιμο πόρο.
Συνέλευσης του Π.Ι.Σ. και εκλέγονται από αυτήν μαζί με 2. Η διαχείριση των οικονομικών και της περιουσίας
τις αρχαιρεσίες για την ανάδειξη των μελών του Διοικητι- του Π.Ι.Σ. και των Ιατρικών Συλλόγων υπόκειται στον
κού Συμβουλίου του Π.Ι.Σ. Ο Πρόεδρος, ο Αντιπρόεδρος έλεγχο του Διοικητικού Συμβουλίου τους και της Γενικής
και τα μέλη του Α.Π.Σ.Ι. πρέπει, για να καταλάβουν το Συνέλευσής τους που εγκρίνει στην Εκλογοαπολογιστι-
σχετικό αξίωμα, να ασκούν τουλάχιστον είκοσι (20) έτη κή Συνέλευση τα πεπραγμένα και ασκεί τον οικονομικό
το ιατρικό επάγγελμα.
έλεγχο μέσω και της Εξελεγκτικής Επιτροπής.
3. Τον Πρόεδρο του Α.Π.Σ.I., όταν κωλύεται, αναπλη-
3. Ο Υπουργός εποπτεύει τον Π.Ι.Σ. και τους Ιατρικούς
ρώνει ο Αντιπρόεδρος, ενώ τα λοιπά μέλη, όταν κωλύ-
Συλλόγους ως Ν.Π.Δ.Δ.
ονται, αναπληρώνονται από τα αναπληρωματικά μέλη
που εκλέχθηκαν από τη Γενική Συνέλευση μαζί με τα ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
τακτικά κατά τη σειρά της εκλογής. ΙΑΤΡΙΚΟΙ ΣΥΛΛΟΓΟΙ
4. Χρέη Γραμματέα του Α.Π.Σ.Ι. εκτελεί ο Γραμματέας
του Π.Ι.Σ. Άρθρο 291
5. Όταν κωλύεται ο Γραμματέας, αναπληρώνεται μέλος Ιατρικοί Σύλλογοι
του Δ.Σ. το οποίο οφείλει να υποδείξει εγγράφως, άλλως Έδρα - Επωνυμία
αναπληρώνεται από το νεότερο σε θητεία μέλος του Δ.Σ. 1. Οι Ιατρικοί Σύλλογοι είναι νομικά πρόσωπα δημο-
του Π.Ι.Σ. Σε περίπτωση που υπάρχουν περισσότερα του σίου δικαίου σωματειακού χαρακτήρα.
ενός νέα μέλη του Δ.Σ. τότε διενεργείται κλήρωση. 2. Ο Ιατρικός Σύλλογος εδρεύει στην έδρα της αυτο-
Άρθρο 289 διοικητικής περιφερειακής ενότητας και λαμβάνει την
Εξελεγκτική Επιτροπή επωνυμία του από αυτήν την περιφερειακή. Μπορεί σε
μία περιφερειακή ενότητα να υπάρχουν πλέον του ενός
1. Η Γενική Συνέλευση του Π.Ι.Σ. εκλέγει ταυτόχρονα με
τις αρχαιρεσίες για την ανάδειξη των μελών του Διοικη- Ιατρικοί Σύλλογοι, από τους οποίους ο σύλλογος που δεν
τικού Συμβουλίου και του Πειθαρχικού Συμβουλίου και εδρεύει στην έδρα της περιφερειακής ενότητας λαμβάνει
τρεις (3) ελεγκτές εκ των μελών του Συλλόγου, καθώς και την επωνυμία του από την πόλη, που αποτελεί έδρα του
ισάριθμους αναπληρωματικούς, οι οποίοι αποτελούν την δήμου, στον οποίο εδρεύει.
Εξελεγκτική Επιτροπή που ελέγχει τα βιβλία και την εν 3. Κατ’ εξαίρεση των οριζομένων στην παράγραφο 2:
γένει οικονομική διαχείριση του Διοικητικού Συμβουλίου α) Στο Δήμο Αγρινίου της περιφερειακής ενότητας
και υποβάλλει την έκθεσή της στον Πρόεδρο του Π.Ι.Σ. Αιτωλοακαρνανίας της περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας
δεκαπέντε (15) ημερολογιακές ημέρες τουλάχιστον πριν εδρεύει ο Ιατρικός Σύλλογος, με την επωνυμία «Ιατρικός
τη Συνέλευση, στην οποία θα λογοδοτήσει το Διοικητικό Σύλλογος Αγρινίου»,
Συμβούλιο. β) στο Δήμο Αθηναίων της περιφερειακής ενότητας
2. Η Εξελεγκτική Επιτροπή, συγκαλείται από τον Πρό- του Κεντρικού Τομέα της περιφέρειας Αττικής εδρεύει ο
εδρο του Διοικητικού Συμβουλίου του Π.Ι.Σ. μετά την Ιατρικός Σύλλογος, με την επωνυμία «Ιατρικός Σύλλογος
επικύρωση των αρχαιρεσιών για την ανάδειξη οργάνων Αθηνών»,
γ) στο Δήμο Σύρου της περιφερειακής ενότητας Σύρου η) Της μέριμνας για την αρτιότερη επιστημονική μόρ-
της περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου εδρεύει ο Ιατρικός Σύλ- φωση των ιατρών.
λογος, με την επωνυμία «Ιατρικός Σύλλογος Κυκλάδων», θ) Της περιφρούρησης της αξιοπρέπειας των μελών
δ) στο Δήμο Λεβαδέων της περιφερειακής ενότητας αυτών και της άσκησης πειθαρχικής εξουσίας επί εκείνων
Βοιωτίας της περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας εδρεύει ο που συμπεριφέρονται τυχόν μη σύννομα.
Ιατρικός Σύλλογος, με την επωνυμία «Ιατρικός Σύλλογος ι) Της δημιουργίας κοινού συναδελφικού πνεύματος
Λειβαδιάς», και ομαλών σχέσεων μεταξύ των ιατρών, με σκοπό την
ε) στο Δήμο Πατρέων της περιφερειακής ενότητας εξυπηρέτηση των ασθενών και της δημόσιας υγείας.
Αχαΐας της περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας εδρεύει ο Ια- 3. Οι αποφάσεις των Ιατρικών Συλλόγων είναι υπο-
τρικός Σύλλογος, με την επωνυμία «Ιατρικός Σύλλογος χρεωτικές για τα μέλη τους, κάθε δε παράβαση αυτών
Πατρών». αποτελεί πειθαρχικό παράπτωμα.
4. Η τοπική αρμοδιότητα κάθε Ιατρικού Συλλόγου κα- 4. Οι φορείς και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδι-
θορίζεται με απόφαση της Γενικής Συνέλευσης του Π.Ι.Σ., ωτικού δικαίου που προτίθενται να πραγματοποιήσουν
που επικυρώνεται με απόφαση του Υπουργού Υγείας. συνέδρια ή εκδηλώσεις ιατρικού ενδιαφέροντος ενημε-
ρώνουν, πριν την οποιαδήποτε αναγγελία της πραγμα-
Άρθρο 292 τοποίησής τους, τον οικείο Ιατρικό Σύλλογο.
Σκοπός 5. Οι Ιατρικοί Σύλλογοι συνεργάζονται με τους αρμό-
1. Σκοπός των Ιατρικών Συλλόγων είναι η μέριμνα για διους φορείς για το σχεδιασμό της κάλυψης των υγειο-
τη διατήρηση του ιατρικού σώματος ικανού από επιστη- νομικών αναγκών της περιφέρειάς τους.
μονικής και ηθικής απόψεως να εξυπηρετεί με προθυμία Άρθρο 293
και αυταπάρνηση τη δημόσια υγεία και τους ασθενείς Μέλη
καθώς και η εναρμόνιση των αντικρουόμενων συμφε-
1. Κάθε ιατρός που ασκεί το ιατρικό επάγγελμα στην
ρόντων μεταξύ των μελών τους και όλα αυτά προς το
ελληνική επικράτεια υποχρεούται να είναι εγγεγραμμέ-
γενικότερο συμφέρον της κοινωνίας.
νος ως μέλος σε έναν Ιατρικό Σύλλογο. Ειδικότερα οι
2. Οι σκοποί αυτοί επιδιώκονται ιδιαίτερα μέσω:
ιατροί, οι οποίοι είναι επαγγελματικώς εγκατεστημένοι
α) Της εποπτείας της τήρησης των κανόνων της ιατρι-
σε υπηρεσίες δημόσιας υγείας, δηλαδή οι ιατροί Ε.Σ.Υ.,
κής δεοντολογίας και της προαγωγής των ηθικών και
νοσοκομειακοί ή πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, οι
δεοντολογικών κανόνων του ιατρικού επαγγέλματος
ιατροί υπηρεσίας υπαίθρου, οι πανεπιστημιακοί ιατροί,
στην περιφέρειά τους.
οι στρατιωτικοί ιατροί, οι ιατροί σταθερών δομών του
β) Της προβολής θέσεων και απόψεων επί ζητημάτων
Ε.Ο.Π.Υ.Υ. ή ασφαλιστικών οργανισμών, εγγράφονται
που αφορούν στη δημόσια υγεία, το περιβάλλον, την υποχρεωτικά στον Ιατρικό Σύλλογο, όπου ασκούν το
εκπαίδευση, τη συνεχιζόμενη ιατρική εκπαίδευση, την επάγγελμά τους και βρίσκεται η υπηρεσία τους. Απαγο-
επαγγελματική κατάρτιση των ιατρών και την ιατρική ρεύεται η απασχόληση ιατρών που δεν έχουν την ιδιότη-
δεοντολογία στην περιοχή της ευθύνης τους. τα μέλους Ιατρικού Συλλόγου ή δεν είναι εγγεγραμμένοι
γ) Της παρακολούθησης της ποιότητας παροχής περί- στα ειδικά μητρώα, είτε σε μονάδες Πρωτοβάθμιας είτε
θαλψης σε επίπεδο πρωτοβάθμιας, δευτεροβάθμιας ή Δευτεροβάθμιας είτε Τριτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας.
τριτοβάθμιας φροντίδας υγείας στο δημόσιο και ιδιωτικό 2. Ιατροί που ασκούν το επάγγελμα σε περιφέρεια άλ-
τομέα στην περιφέρειά τους. λου Ιατρικού Συλλόγου από αυτόν που είναι εγγεγραμ-
δ) Της μελέτης υγειονομικών θεμάτων και οργάνω- μένοι υποχρεούνται:
σης επιστημονικών ιατρικών συνεδρίων με επιτροπές α) να εγγράφονται στο ειδικό μητρώο μελών του ανω-
εμπειρογνωμόνων, καθώς και της υποβολής προτάσεων, τέρω Ιατρικού Συλλόγου, καταβάλλοντας σε αυτόν ποσό
εισηγήσεων και γνωμών που αφορούν στην αποτελε- που καθορίζεται εκάστοτε με απόφαση του Διοικητικού
σματικότητα ή τη βελτίωση των μέτρων αυτών και της Συμβουλίου του, το οποίο δεν μπορεί να είναι κατώτερο
υγειονομικής εν γένει νομοθεσίας. της εισφοράς που καταβάλλουν τα τακτικά μέλη, και
ε) Της έκδοσης περιοδικού δελτίου και διατήρησης β) να λαμβάνουν βεβαίωση ή άδεια λειτουργίας φορέα
διαδικτυακών ιστοσελίδων και ιστοτόπων με επιστημο- παροχής Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας στον Ιατρικό
νικό ή συνδικαλιστικό περιεχόμενο προς πληρέστερη Σύλλογο, στην περιφέρεια του οποίου ασκούν παράλλη-
επιστημονική και επαγγελματική ενημέρωση των ιατρών λα το ιατρικό επάγγελμα.
και επικοινωνία με τους άλλους Συλλόγους και τον Π.Ι.Σ. Μέρος του ποσού της περίπτωσης α΄, ανάλογο εκείνου
στ) Της εκπροσώπησης των ιατρών προς προάσπιση που καταβάλλεται για τους ιδιώτες ιατρούς-τακτικά μέλη,
των εννόμων συμφερόντων τους ενώπιον των πολιτικών, καταβάλλεται από τον Ιατρικό Σύλλογο στον Π.Ι.Σ.
ποινικών και διοικητικών δικαστηρίων και κάθε αρχής Τα μέλη που εγγράφονται στο ειδικό μητρώο δεν
της χώρας και της αλλοδαπής. έχουν δικαίωμα εκλέγειν και εκλέγεσθαι.
ζ) Της σύναψης συμβάσεων, για λογαριασμό μελών 3. Απαγορεύεται η πλανοδιακή παροχή υπηρεσιών
τους συλλογικά, με την Πολιτεία και με οργανισμούς σε Πρωτοβάθμιες ή Δευτεροβάθμιες δομές υγείας. Επι-
ή άλλα νομικά πρόσωπα, έναντι των οποίων υπάρχει τρέπεται μόνο υπό τις προϋποθέσεις της παραγράφου
δέσμευση ενός ή περισσοτέρων ιατρών περί παροχής 2 του παρόντος άρθρου. Οι Ιατρικοί Σύλλογοι μπορούν
ιατρικών υπηρεσιών. να παρέχουν άδεια ή βεβαίωση λειτουργίας για χρονικό
διάστημα τουλάχιστον δώδεκα (12) μηνών, σε νομικά και χής υπηρεσιών σε ιδιωτική κλινική ή εταιρεία παροχής
φυσικά πρόσωπα. Παράβαση του ιατρού σχετιζόμενη ιατρικών υπηρεσιών αποτελεί πειθαρχικό παράπτωμα.
με την άδεια ή βεβαίωση που του έχει παρασχεθεί από Η παράλειψη εγγραφής κλινικής ή εταιρείας παροχής
τον Ιατρικό Σύλλογο, και ιδίως παράβαση ως προς το ιατρικών υπηρεσιών στα ειδικά μητρώα του Ιατρικού
χρόνο διάρκειάς της, αποτελεί πειθαρχικό παράπτωμα Συλλόγου επισύρει ποινή προστίμου χιλίων (1.000) έως
αυτού. Ταυτοχρόνως, ο Ιατρικός Σύλλογος μπορεί, λόγω δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ που εισπράττονται από
της παράβασης, να ανακαλέσει την άδεια ή βεβαίωση αυτόν κατά τις διατάξεις του ΚΕΔΕ και αποδίδονται στον
λειτουργίας και να αρνηθεί τη χορήγηση νέας. Ιατρικό Σύλλογο.
4. Ιατροί του δημοσίου, που απασχολούνται με από- Τα γραφεία προσωπικού των δημοσίων δομών υγεί-
σπαση στην περιφέρεια άλλου Ιατρικού Συλλόγου, πρέ- ας καθώς και τα γραφεία προσωπικού ή οι εργοδότες
πει να εγγραφούν στα ειδικά μητρώα του Ιατρικού Συλ- των ιδιωτικών δομών υγείας υποχρεούνται να ζητούν
λόγου, στην περιφέρεια του οποίου έχουν αποσπασθεί από τον ιατρό, πριν την ανάληψη υπηρεσίας από αυτόν,
χωρίς υποχρέωση καταβολής εισφοράς. βεβαίωση εγγραφής του στον οικείο Ιατρικό Σύλλογο.
Άρθρο 294 3. Στο μητρώο του Ιατρικού Συλλόγου εγγράφεται ο ια-
Μέλη - Αλλοδαποί τρός, με αίτησή του, εντός ανατρεπτικής προθεσμίας δύο
Αλλοδαποί που δικαιούνται, κατά τις κείμενες διατά- (2) μηνών από την κοινοποίηση της βεβαίωσης άσκησης
ξεις, να ασκούν την ιατρική στην Ελλάδα, ανεξαρτήτως ιατρικού επαγγέλματος. Πριν την εγγραφή στον οικείο
ιθαγένειας και εθνικότητας, εγγράφονται υποχρεωτικά Ιατρικό Σύλλογο απαγορεύεται η από τον ιατρό άσκηση
ως μέλη των Ιατρικών Συλλόγων και έχουν τα ίδια με τα του επαγγέλματος αυτού. Η ίδια απαγόρευση ισχύει και
λοιπά μέλη δικαιώματα και υποχρεώσεις, καθώς επίσης για τους ιατρούς που εγγράφονται στο ειδικό μητρώο
και το δικαίωμα εκλέγειν και εκλέγεσθαι. μελών, καθώς και για τις ιατρικές εταιρείες και ιδιωτικές
κλινικές που εγγράφονται στο αντίστοιχο μητρώο.
Άρθρο 295 4. Για την εγγραφή απαιτείται:
Μητρώα Ιατρικού Συλλόγου - Εγγραφή α) αίτηση του ιατρού σε έντυπο του οικείου Ιατρικού
1. Ο Ιατρικός Σύλλογος τηρεί: Συλλόγου,
α) μητρώο των μελών αυτού με βάση τον ΑΜΚΑ, το β) υπεύθυνη δήλωση αυτού ότι δεν είναι μέλος άλλου
οποίο κάθε μήνα επικαιροποιείται και κοινοποιείται προς Ιατρικού Συλλόγου ή υπεύθυνη δήλωση ότι δεν είναι
τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο με όλες τις μεταβολές, εγγεγραμμένος στο ειδικό μητρώο άλλων Ιατρικών Συλ-
ιδίως νέες εγγραφές, μετεγγραφές, πειθαρχικά παρα- λόγων ή, σε περίπτωση μετεγγραφής, υπεύθυνη δήλωση
πτώματα ιατρών, έως ότου λειτουργήσει σύστημα ηλε- σε ποια ειδικά μητρώα άλλων Ιατρικών Συλλόγων είναι
κτρονικής απευθείας (online) διασύνδεσης με τον Π.Ι.Σ., εγγεγραμμένος, καθώς και επίσημη βεβαίωση εγγραφής
στο οποίο υποχρεωτικά θα ενταχθούν όλοι οι Ιατρικοί και μεταβολών του προηγούμενου Ιατρικού Συλλόγου,
Σύλλογοι,
στον οποίον ήταν εγγεγραμμένος, στην οποία θα ανα-
β) ειδικό μητρώο μελών για τα μέλη που είναι εγγε-
φέρονται και πιθανές ποινικές ή πειθαρχικές καταδίκες,
γραμμένα σε άλλους Ιατρικούς Συλλόγους,
γ) επικυρωμένο αντίγραφο πτυχίου καθώς και επίσημη
γ) μητρώο εταιρειών που παρέχουν ιατρικές υπηρε-
μετάφρασή του αν πρόκειται για πανεπιστημιακό ίδρυμα
σίες και
δ) μητρώο ιδιωτικών κλινικών. της αλλοδαπής,
Ακριβή αντίγραφα των μητρώων των περιπτώσεων β΄, δ) επικυρωμένο αντίγραφο αναγνώρισης πτυχίου
γ΄ και δ΄ υποχρεούται ο Ιατρικός Σύλλογος να υποβάλει Δ.Ο.Α.Τ.Α.Π. ή ΔΙΚΑΤΣΑ, αν πρόκειται για πανεπιστημι-
στον Π.Ι.Σ. και να τα επικαιροποιεί με τις επερχόμενες ακό ίδρυμα της αλλοδαπής,
εκάστοτε μεταβολές στο τέλος κάθε εξαμήνου (Ιούνιος- ε) επικυρωμένο αντίγραφο άδειας ή βεβαίωσης άσκη-
Δεκέμβριος). Η μη εμπρόθεσμη υποβολή των μητρώων σης επαγγέλματος,
και αμελλητί των επερχόμενων μεταβολών στους τιθέ- στ) επικυρωμένο αντίγραφο λήψης τίτλου ειδικότητας,
μενους χρόνους θεωρείται πειθαρχικό παράπτωμα του αν υπάρχει,
Προέδρου και του Γραμματέα του Ιατρικού Συλλόγου ζ) αντίγραφο αστυνομικής ταυτότητας,
και τιμωρείται πειθαρχικά. Με την εγγραφή στα ειδικά η) βιογραφικό συνοδευόμενο από τίτλους ειδίκευσης
μητρώα κλινικών ή εταιρειών παροχής ιατρικών υπηρε- και εξειδίκευσης, μεταπτυχιακών σπουδών και κάθε άλ-
σιών, υπάρχει υποχρέωση καταβολής εισφοράς για κάθε λης επιστημονικής εμπειρίας και κατάρτισης στην Ελλά-
έτος προς τον Ιατρικό Σύλλογο και αναλογικά προς τον δα ή στο εξωτερικό,
Π.Ι.Σ., ανάλογα με τον αριθμό των ιατρών που απασχο- θ) υπεύθυνη δήλωση του αιτούντος ότι: θα) δεν έχει
λούν. Η εισφορά αυτή ορίζεται από τον οικείο Ιατρικό υποστεί στέρηση πολιτικών δικαιωμάτων, θβ) δεν έχει
Σύλλογο. Οι εταιρείες που παρέχουν ιατρικές υπηρεσίες ανακληθεί ή ανασταλεί για οποιοδήποτε λόγο η άδεια
και εγγράφονται στα μητρώα των περιπτώσεων γ΄ και ή βεβαίωση άσκησης του ιατρικού επαγγέλματος, θγ)
δ΄υπόκεινται σε όλες τις κείμενες διατάξεις της ιατρικής δεν έχει καταδικαστεί τελεσίδικα σε ατιμωτικό αδίκημα
δεοντολογίας και νομοθεσίας, για την ορθή εφαρμογή σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις της ποι-
των οποίων ελέγχονται από το Υπουργείο Υγείας. νικής νομοθεσίας,
2. Η μη εγγραφή σε Ιατρικό Σύλλογο ή στα ειδικά μη- ι) βεβαίωση του επίσημου ασφαλιστικού οργανισμού
τρώα Ιατρικού Συλλόγου ή η παράλειψη δήλωσης παρο- ότι κατεβλήθη το ποσό εγγραφής του σε αυτόν:
ια) διεύθυνση της επαγγελματικής εγκατάστασης του χείων του εντός δέκα (10) ημερολογιακών ημερών από
ιατρού, η οποία θα πληροί τις εκάστοτε διατάξεις που την ημέρα της μεταβολής.
ισχύουν για τις μονάδες πρωτοβάθμιας φροντίδας υγεί- 4. Το Διοικητικό Συμβούλιο κάθε Ιατρικού Συλλόγου,
ας, αν πρόκειται για ελεύθερο επαγγελματία ιατρό, ή το με αιτιολογημένη απόφασή του, μπορεί να διαγράφει
νοσοκομείο ή κέντρο υγείας ή άλλη μονάδα δευτερο- από το μητρώο του τους ιατρούς, οι οποίοι, παρά τις
βάθμιας ή τριτοβάθμιας φροντίδας υγείας, αν παρέχει επανειλημμένες υπομνήσεις του Συλλόγου, δεν υπέ-
εξαρτημένες υπηρεσίες σε τέτοιες μονάδες, και βαλαν τη δήλωση της παραγράφου 1 και την εισφορά
ιβ) παράβολο που ορίζεται εκάστοτε με απόφαση του τους. Επίσης, μπορεί να προβαίνει σε όλες τις νόμιμες
Διοικητικού Συμβουλίου του Ιατρικού Συλλόγου, στον ενέργειες, εξωδικαστικές και δικαστικές, προκειμένου
οποίο ο ιατρός αιτείται την εγγραφή. Το παράβολο, με να εισπράξει τις οφειλόμενες εισφορές, με τις εκάστοτε
κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών και Υγείας, νόμιμες προσαυξήσεις.
μπορεί, να είναι ηλεκτρονικό. Η ανωτέρω διαγραφή του ιατρού από το μητρώο του
5. Σε περίπτωση μετεγγραφής, η εγγραφή στο νέο Σύλ- κύριου Ιατρικού Συλλόγου, στον οποίο είναι εγγεγραμμέ-
λογο γίνεται ταυτόχρονα με τη διαγραφή του ιατρού από νος, επιφέρει την άμεση ανάκληση της άδειας άσκησης
τον προηγούμενο, ηλεκτρονικά. Ο ιατρός υποχρεούται του επαγγέλματός του από το Διοικητικό Συμβούλιο του
εντός δεκαπέντε (15) ημερολογιακών ημερών να προ- Π.Ι.Σ.
σέλθει αυτοπροσώπως για να επιβεβαιώσει τη μετεγγρα- 5. Η δήλωση της παραγράφου 1 επισυνάπτεται στο
φή του. Σε διαφορετική περίπτωση, διαγράφεται μετά μητρώο του Συλλόγου και καταχωρείται στον ατομικό
από απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου. φάκελο που τηρείται για κάθε ιατρό-μέλος του Συλλόγου.
6. Σε αυτούς που υποβάλλουν εμπροθέσμως πλήρη
Άρθρο 296 δήλωση χορηγείται δελτίο ταυτότητας ιατρού, το οποίο
Ετήσια Δήλωση ισχύει μέχρι τέλους Φεβρουαρίου του επομένου της
1. Ο ιατρός, ο εγγεγραμμένος στα μητρώα του Ιατρικού έκδοσης έτους, καθώς και οποιοδήποτε άλλο έγγραφο
Συλλόγου, υποχρεούται κάθε έτος και μέχρι τέλους Φε- μπορεί να τους εξυπηρετεί στην άσκηση του λειτουργή-
βρουαρίου να υποβάλει στο Σύλλογο, του οποίου είναι ματός τους. Το δελτίο υπογράφεται από τον Πρόεδρο και
μέλος, δήλωση, η οποία περιέχει τα εξής στοιχεία: το Γραμματέα του Ιατρικού Συλλόγου και τον κάτοχο και
α) όνομα, επώνυμο, όνομα πατρός, όνομα μητρός, σφραγίζεται με τη σφραγίδα του Συλλόγου, ενώ η ισχύς
τόπο γέννησης, ιθαγένεια, διεύθυνση κατοικίας και του του ανανεώνεται κάθε έτος.
ιατρείου και την ιατρική ειδικότητα που ασκεί νομίμως, 7. Σε περίπτωση απώλειας του ανωτέρω δελτίου,
β) βεβαίωση ότι αυτός ασκεί πράγματι το λειτούργημα μπορεί το Διοικητικό Συμβούλιο του οικείου Ιατρικού
του ιατρού, διατηρώντας προσωπικό ιατρείο ή από κοι- Συλλόγου να επιτρέψει τη χορήγηση νέου δελτίου, που
νού με άλλον ιατρό, του οποίου πρέπει να αναφέρει το ισχύει μέχρι τέλους Φεβρουαρίου του επομένου της έκ-
ονοματεπώνυμο, ή άλλο ιδιωτικό φορέα παροχής Πρω- δοσης έτους.
τοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, καθώς και αν παρέχει τις 8. Η εκπρόθεσμη υποβολή δήλωσης, η δήλωση που
υπηρεσίες του σε φυσικό ή νομικό πρόσωπο με πάγια δεν πληροί όλους τους όρους του παρόντος καθώς και
αντιμισθία ή κατ΄ αποκοπήν ή ανά επίσκεψη, δηλώνο- η υποβολή ανειλικρινούς δήλωσης αποτελεί πειθαρχικό
ντας και το ονοματεπώνυμο ή την επωνυμία του φυσικού παράπτωμα κατά άρθρο 319. Ο παραβάτης απαλλάσσε-
ή νομικού προσώπου, τη διεύθυνση αυτού και το ποσό ται στην περίπτωση συνδρομής λόγων ανωτέρας βίας.
της αντιμισθίας ή αμοιβής ανά επίσκεψη, όπως, επίσης,
αν λαμβάνει κάποια σύνταξη, τον ασφαλιστικό φορέα Άρθρο 297
και το ποσό αυτής, Μητρώο Μελών - Διαγραφή
γ) βεβαίωση σε ποιους άλλους Ιατρικούς Συλλόγους 1. Ο Ιατρικός Σύλλογος υποχρεούται να διαγράψει τους
παρέχει υπηρεσίες είτε Πρωτοβάθμιας είτε Δευτεροβάθ- εντός του έτους παραιτούμενους ιατρούς, τους μετατι-
μιας Φροντίδας Υγείας, θέμενους ή μετοικούντες, τους θανόντες, τους λαμβάνο-
δ) βεβαίωση ότι ο δηλών δεν υπάγεται σε κάποιο από ντες σύνταξη γήρατος ή πρόσκαιρης ανικανότητας από
τα κατά νόμο κωλύματα και ασυμβίβαστα και ότι έχει δι- τον επίσημο ασφαλιστικό τους οργανισμό, αυτούς που
καίωμα άσκησης της ιατρικής με βάση πτυχία και τίτλους τελεσιδίκως τους επεβλήθη η ποινή της οριστικής παύ-
ελληνικών ιατρικών σχολών ή κατά νόμο αναγνωρισμέ- σης και αυτούς που με οποιονδήποτε τρόπο απέβαλαν
νων αλλοδαπών, την ιδιότητα του ιατρού. Οι Εισαγγελείς των Δικαστηρίων
ε) βεβαίωση ότι δεν βρίσκεται σε αναστολή ιατρικού και οι Ληξίαρχοι, καθώς και ο επίσημος ασφαλιστικός ορ-
επαγγέλματος λόγω πειθαρχικών ποινών, όπως προβλέ- γανισμός τους, υποχρεούνται να αποστέλλουν αμελλητί
πονται στο άρθρο 322, και δεν έχει στερηθεί της άδειας στον οικείο Ιατρικό Σύλλογο αντίγραφα των καταδικα-
λόγω μη καταβολής εισφορών, όπως προβλέπεται στο στικών αποφάσεων κατά των ιατρών, των ληξιαρχικών
άρθρο 315 παράγραφος 2. πράξεων αυτών, καθώς και της συνταξιοδότησής τους,
2. Η δήλωση δεν γίνεται δεκτή εφόσον δεν συνοδεύεται ολικής ή μερικής.
από απλό αντίγραφο της απόδειξης περί καταβολής της 2. Οι ιατροί που επιθυμούν να μετοικήσουν στην αλ-
οφειλομένης στον Ιατρικό Σύλλογο ετήσιας εισφοράς. λοδαπή ή να διαγραφούν, υποχρεούνται να υποβάλ-
3. Ο ιατρός είναι υποχρεωμένος να ανακοινώνει προς λουν σχετική αίτηση προς τον οικείο Ιατρικό Σύλλογο,
τον Ιατρικό Σύλλογο οποιαδήποτε μεταβολή των στοι- ο οποίος αποδέχεται τη μετοίκηση ή τη διαγραφή μόνον
εφόσον οι αιτούντες έχουν καταβάλλει το σύνολο των τρεις (3) ημερολογιακές ημέρες για τις έκτακτες Γενικές
εισφορών με τις τυχόν νόμιμες προσαυξήσεις. Το ίδιο Συνελεύσεις, ταχυδρομικά με απόδειξη αποστολής ή
ισχύει και για τη διαγραφή από το ειδικό μητρώο Ιατρι- τηλεομοιοτυπικά (φαξ) ή με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυ-
κού Συλλόγου, καθώς και για όσους επιθυμούν να τεθούν δρομείου (email) ή με προσωπικό μήνυμα (SMS), εφόσον
σε αναστολή ιδιότητας ιατρού. αποδεικνύεται η αποστολή και βεβαιώνεται η ημέρα και
Η επαγγελματική ιδιότητα του ιατρού δύναται να ανα- χρονολογία αυτής και η υπογραφή του προσώπου που
σταλεί κατόπιν αίτησής του, με απόφαση του Δ.Σ. του έκανε την πρόσκληση, είτε με γενική πρόσκληση που
Ιατρικού Συλλόγου. Ο τελών σε αναστολή δεν υποχρε- δημοσιεύεται σε μία ή δύο ημερήσιες τοπικές εφημερί-
ούνται σε καταβολή εισφοράς του άρθρου 315. δες και τοιχοκολλάται στην έδρα του Ιατρικού Συλλόγου.
β) Στην πρόσκληση ορίζονται ο τόπος και ο χρόνος
Άρθρο 298
της συνεδρίασης καθώς και τα προς συζήτηση θέματα.
Αλληλογραφία
Πέραν των αναγραφομένων στην πρόσκληση θεμάτων,
1. Οι Ιατρικοί Σύλλογοι αλληλογραφούν απευθείας με μπορεί να συζητηθεί και άλλο θέμα, εφόσον προταθεί
όλες τις τοπικές και κεντρικές Αρχές για ζητήματα της τούτο και γίνει δεκτό προς συζήτηση από την πλειο-
περιφέρειάς τους και τους ιδιώτες. Όταν αλληλογραφούν ψηφία των παρισταμένων μελών. Στην έκτακτη Γενική
με τις κεντρικές αρχές για ζητήματα γενικής φύσης, υπο- Συνέλευση κατόπιν αιτήματος μελών δεν μπορεί να συ-
χρεούνται σε ταυτόχρονη γραπτή ενημέρωση του Π.Ι.Σ. ζητηθεί κανένα άλλο ζήτημα εκτός από το θέμα για το
2. Τα έγγραφα υπογράφονται από τον Πρόεδρο και οποίο συνεκλήθη.
το Γραμματέα και σφραγίζονται με τη σφραγίδα του Ια-
γ) Τα προσερχόμενα στη συνεδρίαση της Γενικής Συ-
τρικού Συλλόγου.
νέλευσης μέλη υπογράφουν το ειδικό βιβλίο πρακτικών
Άρθρο 299 Γενικών Συνελεύσεων.
Συνεργασία με Δημόσιες Αρχές 3. α) Για τη συγκρότηση νόμιμης απαρτίας της Γενικής
Οι Δημόσιες Αρχές οφείλουν να παρέχουν στους Ιατρι- Συνέλευσης απαιτείται επί αριθμού μελών που έχουν
κούς Συλλόγους κάθε δυνατή ενίσχυση, καθώς και κάθε δικαίωμα ψήφου και είναι ταμειακά τακτοποιημένα: αα)
πληροφορία αναγκαία για την εκπλήρωση των σκοπών μέχρι εκατό (100) να παρίσταται το ήμισυ πλέον ενός,
τους, ιδίως δε όταν αφορούν παραβατικές συμπεριφορές ββ) μέχρι πεντακόσια (500) να παρίσταται τουλάχιστον
κατά την άσκηση της ιατρικής, ελεγχόμενες πράξεις, διώ- το ένα τρίτο (1/3) και γγ) άνω των πεντακοσίων (500) να
ξεις ή επιβληθείσες κυρώσεις από άλλα αρμόδια όργανα. παρίσταται το ένα τέταρτο (1/4) των εγγεγραμμένων και
εχόντων δικαίωμα ψήφου μελών.
Άρθρο 300 β) Αν ματαιωθεί η συνεδρίαση λόγω έλλειψης απαρτί-
Όργανα ας, η Γενική Συνέλευση καλείται εκ νέου σε πρώτη επανα-
Όργανα διοίκησης του Ιατρικού Συλλόγου είναι η ληπτική συνεδρίαση το αργότερο εντός είκοσι τεσσάρων
Γενική Συνέλευση, η οποία είναι τακτική, έκτακτη και (24) ωρών, οπότε βρίσκεται σε απαρτία, εάν παρίσταται
εκλογοαπολογιστική, το Διοικητικό Συμβούλιο και η το ήμισυ τουλάχιστον του αριθμού των μελών που ορί-
Εξελεγκτική Επιτροπή. ζεται στην περίπτωση α΄.
γ) Αν δεν επιτυγχάνεται απαρτία στην πρώτη επαναλη-
Άρθρο 301
πτική συνεδρίαση, καλείται δεύτερη επαναληπτική συνε-
Τακτική -Έκτακτη Γενική Συνέλευση
δρίαση, η οποία λαμβάνει χώρα εντός 24 ωρών από τη
1. Η Γενική Συνέλευση του Ιατρικού Συλλόγου συνέρχε- ματαίωση της πρώτης, και η Γενική Συνέλευση βρίσκεται
ται τακτικά εντός διμήνου από τη λήξη του οικονομικού πλέον σε απαρτία όταν παρίσταται το ένα τέταρτο (1/4)
έτους, εκτάκτως δε όταν αποφασίζει τούτο το Διοικητικό του αριθμού των μελών που ορίζεται στην περίπτωση α΄.
Συμβούλιο ή μετά από έγγραφη αίτηση, η οποία αναγρά-
Για την απαιτούμενη απαρτία της Γενικής Συνέλευσης
φει και το λόγο της σύγκλησης, μελών του Συλλόγου με
πρέπει να γίνεται μνεία στην πρόσκληση και τα πρακτικά.
την ακόλουθη αναλογία: σε Συλλόγους που αριθμούν:
4. Οι αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης, με εξαίρεση
α) μέχρι εκατό (100) μέλη, το ήμισυ πλέον ενός, β) μέχρι
τις αρχαιρεσίες, λαμβάνονται με την πλειοψηφία των
πεντακόσια (500) μέλη, το ένα τρίτο (1/3), γ) μέχρι χίλια
(1000) μέλη, το ένα τέταρτο (1/4) και δ) άνω των χιλίων παρόντων, ανακοινώνονται δε όλες στον Πανελλήνιο
ενός (1001) μελών, το ένα όγδοο (1/8). Ιατρικό Σύλλογο. Σε περίπτωση ισοψηφίας η πρόταση
Η έγγραφη αίτηση υποβάλλεται προς τον Πρόεδρο απορρίπτεται και μπορεί να επανασυζητηθεί μία φορά
του Ιατρικού Συλλόγου, ο οποίος υποχρεούται να κα- και κατά την ίδια ακόμα συνεδρίαση, εφόσον υποστεί
λέσει τη Συνέλευση εντός μηνός από την υποβολή της. τροποποιήσεις. Αν δεν καθίσταται δυνατός ο σχηματι-
Οι αιτούντες πρέπει να είναι ταμειακώς τακτοποιημένοι σμός της πλειοψηφίας αυτής, η ψηφοφορία επαναλαμ-
κατά την ημερομηνία υποβολής της αίτησης και να έχουν βάνεται ωσότου σχηματιστεί απόλυτη πλειοψηφία με την
δικαίωμα ψήφου. υποχρεωτική προσχώρηση, κάθε φορά εκείνων ή εκείνου
2. α) Ο Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου καλεί τα που διατυπώνει την ασθενέστερη γνώμη, σε μία από τις
μέλη του είτε με προσωπικές ατομικές προσκλήσεις, στις επικρατέστερες. Αν και πάλι υπάρξει ισοψηφία, υπερισχύ-
οποίες αναγράφονται κατά σειρά και τα προς συζήτηση ει η ψήφος του Προέδρου, εκτός αν η ψηφοφορία είναι
θέματα και οι οποίες αποστέλλονται, τουλάχιστον πριν μυστική, οπότε αυτή επαναλαμβάνεται για μία ακόμη
δέκα (10) ημερολογιακές ημέρες για τις τακτικές και πριν φορά, η τυχόν δε νέα ισοψηφία ισοδυναμεί με απόρριψη.
5. α) Των συνεδριάσεων της Γενικής Συνέλευσης προε- γραμματέα, τον ταμία και ένα σύμβουλο, όταν ο αριθ-
δρεύει ο Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου και, αν αυτός μός των μελών του Συλλόγου είναι μέχρι πενήντα (50),
κωλύεται, ο Αντιπρόεδρος. τρεις (3) συμβούλους όταν ο αριθμός των μελών είναι
β) Οι αποφάσεις στη Γενική Συνέλευση των Ιατρικών μέχρι εκατόν πενήντα (150), πέντε (5) συμβούλους όταν
Συλλόγων λαμβάνονται κατ΄ αρχήν με ανάταση της ο αριθμός των μελών είναι μέχρι διακόσια πενήντα (250),
χειρός. Λαμβάνονται με φανερή ψηφοφορία κατόπιν επτά (7) συμβούλους όταν ο αριθμός των μελών είναι
ονομαστικής κλήσης για τα γενικά και σοβαρά ζητήμα- μέχρι χίλια (1.000), εννέα (9) συμβούλους όταν ο αριθ-
τα, εφόσον υποβλήθηκε σχετική έγγραφη ή προφορική μός των μελών είναι μέχρι τρεις χιλιάδες (3.000), έντεκα
πρόταση του ενός τετάρτου (1/4) των παρόντων μελών, (11) συμβούλους όταν ο αριθμός των μελών είναι μέχρι
και με μυστική ψηφοφορία μέσω ψηφοδελτίων, όταν δέκα χιλιάδες (10.000) και δεκατρείς (13) συμβούλους
πρόκειται για εκλογή προσώπων ή προσωπικά ζητήματα όταν ο αριθμός των μελών υπερβαίνει τα δέκα χιλιάδες
και όταν κρίνει αυτό αναγκαίο το Διοικητικό Συμβούλιο ένα (10.001) μέλη.
μετά από αιτιολογημένη απόφασή του. β) Ο αριθμός των κατά την περίπτωση α΄ εκλεκτέων
γ) Κατά τη συνεδρίαση της Συνέλευσης τηρούνται πρα- μελών του Διοικητικού Συμβουλίου υπολογίζεται με
κτικά, τα οποία υπογράφονται από τον Πρόεδρο και το βάση τον αριθμό των εγγεγραμμένων μελών στο μη-
Γραμματέα και στα οποία μνημονεύονται, ιδίως, ο τόπος και τρώο του Συλλόγου, όπως έχει αυτό τρεις (3) μήνες πριν
ο χρόνος της συνεδρίασης, τα θέματα που συζητήθηκαν, τις αρχαιρεσίες. Δικαίωμα να ψηφίσουν στις αρχαιρε-
με συνοπτική αλλά περιεκτική αναφορά στο περιεχόμενό σίες για εκλογή του Διοικητικού Συμβουλίου έχουν οι
τους, τα ονόματα και η ιδιότητα των μελών που έλαβαν το εγγεγραμμένοι στο μητρώο ιατροί που δεν διατελούν σε
λόγο, η μορφή και τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας και προσωρινή παύση και έχουν ανανεώσει το ετήσιο δελτίο
οι αποφάσεις που λήφθηκαν. Στο πρακτικό καταχωρίζονται ταυτότητας. Προς βεβαίωση των ανωτέρω καταρτίζεται
οι γνώμες των μελών που μειοψήφησαν, σε περίπτωση δε από το Διοικητικό Συμβούλιο και εκτίθεται στα γραφεία
φανερής ψηφοφορίας και τα ονόματα τούτων. του Συλλόγου δεκαπέντε (15) τουλάχιστον ημερολογια-
6. Στην ετήσια Γενική Συνέλευση συζητούνται υπο- κές ημέρες πριν την ημέρα των αρχαιρεσιών, κατάλογος
χρεωτικά: των εχόντων δικαίωμα ψήφου μελών, ο οποίος υπόκειται
α) ο απολογισμός πεπραγμένων του Διοικητικού Συμ- στον έλεγχο κάθε μέλους του Συλλόγου και διορθώνεται
βουλίου, από το Διοικητικό Συμβούλιο μετά από αιτιολογημένη
β) ο οικονομικός απολογισμός του προηγουμένου έτους, και τεκμηριωμένη αίτηση μέλους ή οποιουδήποτε δικαι-
γ) ο προϋπολογισμός του τρέχοντος έτους, ολογεί ειδικό έννομο συμφέρον. Η αίτηση για διόρθωση
δ) η έκθεση της Εξελεγκτικής Επιτροπής, του πίνακα υποβάλλεται στο Διοικητικό Συμβούλιο του
ε) κάθε άλλο θέμα της ημερήσιας διάταξης που ανά- Συλλόγου πέντε (5) τουλάχιστον ημερολογιακές ημέρες
γεται στους σκοπούς του Συλλόγου. πριν την ημερομηνία των αρχαιρεσιών.
2. α) Δικαίωμα του εκλέγειν έχουν τα μέλη που είναι
Άρθρο 302 οικονομικώς τακτοποιημένα στον Ιατρικό Σύλλογο οκτώ
Εκλογοαπολογιστική Γενική Συνέλευση (8) ημερολογιακές μέρες πριν τις αρχαιρεσίες. Δικαίω-
Η εκλογοαπολογιστική Γενική Συνέλευση συγκαλείται μα του εκλέγεσθαι στα όργανα των Ιατρικών Συλλόγων
κάθε τέσσερα (4) χρόνια, δύο (2) τουλάχιστον μήνες πριν έχουν τα μέλη που είναι οικονομικώς τακτοποιημένα
από τις αρχαιρεσίες κάθε Ιατρικού Συλλόγου. Η ημερή- στον Ιατρικό Σύλλογο τριάντα (30) ημερολογιακές ημέ-
σια διάταξη περιέχει τουλάχιστον τον απολογισμό του ρες πριν τις αρχαιρεσίες και δεν έχουν τιμωρηθεί τελε-
Διοικητικού Συμβουλίου της προηγούμενης τετραετίας σίδικα με την ποινή της προσωρινής παύσης άσκησης
αλλά και κάθε θέμα που αφορά στις αρχαιρεσίες που του επαγγέλματος.
έχουν ορισθεί με απόφαση του Π.Ι.Σ. β) Όσοι έχουν τιμωρηθεί από πρωτοβάθμιο ή δευτε-
ροβάθμιο πειθαρχικό όργανο του Ιατρικού Συλλόγου
Άρθρο 303 (εκτός από την ποινή της επίπληξης) ή άλλο αρμόδιο
Εσωτερικός κανονισμός όργανο ή με βάση τις διατάξεις των άρθρων 63 και 67
Οι Ιατρικοί Σύλλογοι μπορούν να έχουν εσωτερικό κα- Π.Κ. στερούνται του δικαιώματος του εκλέγεσθαι για μια
νονισμό, στον οποίο ρυθμίζονται οι λεπτομέρειες της πενταετία από την τιμωρία τους. Σε περίπτωση που τε-
διεξαγωγής των εργασιών της Γενικής Συνέλευσης και λεσίδικα αθωωθούν νωρίτερα, αυτοδίκαια επανακτούν
του Διοικητικού Συμβουλίου, ο αριθμός και οι θέσεις του το δικαίωμα αυτό.
απαιτούμενου προσωπικού και κάθε άλλο θέμα σχετικό γ) Στερούνται των δικαιωμάτων του εκλέγειν και εκλέ-
με την καλή λειτουργία του Συλλόγου. Ο κανονισμός αυ- γεσθαι όσοι έχουν τιμωρηθεί τελεσίδικα από οποιοδή-
τός καταρτίζεται από το Διοικητικό Συμβούλιο και εγκρί- ποτε όργανο με την ποινή της παύσης άσκησης του
νεται από τη Γενική Συνέλευση του Ιατρικού Συλλόγου ιατρικού επαγγέλματος.
και, εν συνεχεία, από το Διοικητικό Συμβούλιο του Π.Ι.Σ. δ) Στερούνται του δικαιώματος του εκλέγεσθαι όσοι
έχουν εκκρεμή υπόθεση για ατιμωτικό αδίκημα κατά
Άρθρο 304 τον Ποινικό Κώδικα ή κακούργημα. Αποκτούν και πάλι
Διοικητικό Συμβούλιο το δικαίωμα του εκλέγεσθαι εφόσον κοινοποιηθεί στο
1. α) Το Διοικητικό Συμβούλιο του Ιατρικού Συλλό- Ιατρικό Σύλλογο, και με επιμέλεια του ίδιου του ιατρού,
γου αποτελείται από τον πρόεδρο, τον αντιπρόεδρο, το τελεσίδικη αθωωτική απόφαση.
Άρθρο 305 που έκανε την πρόσκληση. Στις προσκλήσεις σημειώνε-

Ανακήρυξη υποψηφίων ται η ημέρα και η ώρα της έναρξης της συνεδρίασης, το
1. Οι υποψήφιοι για τη θέση μέλους Διοικητικού κατάστημα της ψηφοφορίας ή τα εκλογικά τμήματα, αν
Συμβουλίου, Πειθαρχικού Συμβουλίου, Εξελεγκτικής υπάρχουν περισσότερα, και ο αριθμός των εκλεκτέων
Επιτροπής και εκπροσώπου στον Π.Ι.Σ. αναγράφονται μελών του Διοικητικού και Πειθαρχικού Συμβουλίου, της
σε ξεχωριστά ψηφοδέλτια είτε εντασσόμενοι σε συν- Εξελεγκτικής Επιτροπής, καθώς και των εκπροσώπων
δυασμούς είτε ως μεμονωμένοι υποψήφιοι. Ο αριθμός στον Π.Ι.Σ.
των υποψηφίων κάθε συνδυασμού δεν μπορεί να υπερ- 3. Η εκλογή, με την επιφύλαξη των διατάξεων του
βαίνει το διπλάσιο του αριθμού των εκλεγομένων για εσωτερικού κανονισμού, γίνεται με ευθύνη, μέριμνα
το Διοικητικό Συμβούλιο, το Πειθαρχικό Συμβούλιο και και δαπάνη του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιατρικού
τους εκπροσώπους στον Π.Ι.Σ. Yποψήφιο μέλος του Δι- Συλλόγου (εκλογικοί κατάλογοι, προετοιμασία χώρων,
οικητικού Συμβουλίου δεν μπορεί να είναι ταυτόχρονα καλπών, ψηφοδελτίων, φακέλων κ.λπ.). Για τη διενέργεια
και υποψήφιο μέλος του Πειθαρχικού Συμβουλίου ή της των αρχαιρεσιών αρμόδια είναι τριμελής Εφορευτική
Εξελεγκτικής Επιτροπής. Επιτροπή, η οποία αποτελείται από έναν εκπρόσωπο
2. Η ανακήρυξη υποψηφίων του Διοικητικού Συμβου- της οικείας Περιφέρειας, με το νόμιμο αναπληρωτή του,
λίου, του Πειθαρχικού Συμβουλίου, της Εξελεγκτικής Επι- ως πρόεδρο και δύο (2) μέλη, μη υποψηφίους, τα οποία
τροπής και εκπροσώπων στον Π.Ι.Σ. ενεργείται κατόπιν ορίζονται με ισάριθμα αναπληρωματικά, με κλήρωση
αίτησης των συνδυασμών ή μεμονωμένων υποψηφίων από τα μέλη του Ιατρικού Συλλόγου που έχουν δικαίωμα
υποβαλλόμενης στον Πρόεδρο του Ιατρικού Συλλόγου ψήφου. Η κλήρωση διενεργείται από το Διοικητικό Συμ-
τριάντα (30) ημερολογιακές ημέρες πριν την ημέρα της βούλιο πέντε (5) ημερολογιακές ημέρες πριν τις εκλογές
διεξαγωγής των αρχαιρεσιών. Όσον αφορά στους συν- σε ειδική συνεδρίαση, με την επιφύλαξη των διατάξεων
δυασμούς, η αίτηση υπογράφεται από όλους τους υπο- του εσωτερικού κανονισμού.
ψηφίους του συνδυασμού. Εντός τριών (3) ημερών από Στους Ιατρικούς Συλλόγους, στους οποίους η εκλογή
την εκπνοή της προθεσμίας αυτής, το Διοικητικό Συμ- ενεργείται κατά τμήματα, συγκροτείται με απόφαση του
βούλιο του Ιατρικού Συλλόγου ανακηρύσσει με έγγραφη Διοικητικού Συμβουλίου του Ιατρικού Συλλόγου, Κεντρι-
ανακοίνωση, η οποία τοιχοκολλάται στο κατάστημα του κή Εφορευτική Επιτροπή που απαρτίζεται από έναν (1)
Συλλόγου και αναρτάται στην ιστοσελίδα του Συλλόγου εκπρόσωπο της οικείας Περιφέρειας, ο οποίος προΐστα-
στο διαδίκτυο, αν υπάρχει, τους συνδυασμούς και τους ται διεύθυνσης ή τμήματος αυτής, ως πρόεδρο, με το
μεμονωμένους υποψηφίους, για τους οποίους υπεβλή- νόμιμο αναπληρωτή του, και από τέσσερα (4) μέλη του
θησαν οι σχετικές αιτήσεις. Ιατρικού Συλλόγου. Τα μέλη-ιατροί των εφορευτικών επι-
3. Η αίτηση είναι απαράδεκτη αν δεν συνοδεύεται από τροπών ορίζονται, με ισάριθμα αναπληρωματικά τους,
βεβαίωση του Συλλόγου σχετικά με την εγγραφή σε αυ- από το Διοικητικό Συμβούλιο του Ιατρικού Συλλόγου με
τόν και την οικονομική τακτοποίηση όλων των υποψηφί- κλήρο, από τα μη υποψήφια μέλη.
ων των συνδυασμών και των μεμονωμένων υποψηφίων. Ζητήματα εγκυρότητας ψηφοδελτίων καθώς και κάθε
άλλο ζήτημα που αφορά τη διαδικασία των αρχαιρεσιών
Άρθρο 306 κρίνονται από τα μέλη της Εφορευτικής Επιτροπής.
Αρχαιρεσίες - Διαδικασία 4. Η εκλογή των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου,
1. Η εκλογή των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, του Πειθαρχικού Συμβουλίου, της Εξελεγκτικής Επιτρο-
του Πειθαρχικού Συμβουλίου και της Εξελεγκτικής Επι- πής και των εκπροσώπων στον Π.Ι.Σ. γίνεται με μυστική
τροπής, καθώς και των εκπροσώπων στον Π.Ι.Σ., ενεργεί- ψηφοφορία με χωριστά για κάθε όργανο ψηφοδέλτια
ται κάθε τετραετία, σε τακτή ημερομηνία, ημέρα Κυριακή και φακέλους με το ίδιο χρώμα κατά περίπτωση, με το
και μήνα Μάιο, με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου σύστημα της απλής αναλογικής. Τα ψηφοδέλτια είναι
του Π.Ι.Σ. που λαμβάνει υπόψη και τις αιτήσεις και ανά- έντυπα, φέρουν μελανό χρώμα γραμματοσειράς και κα-
γκες των Ιατρικών Συλλόγων. Για Ιατρικούς Συλλόγους τασκευάζονται με μέριμνα του Διοικητικού Συμβουλίου
που αριθμούν πάνω από χίλια (1.000) μέλη, η ψηφοφορία και δαπάνη του Ιατρικού Συλλόγου, κατά τα ανωτέρω.
μπορεί να γίνεται δύο (2) συνεχόμενες ημέρες, Κυριακή 5. Ο κάθε συνδυασμός και μεμονωμένος υποψήφιος
και Δευτέρα. Η απόφαση αυτή τοιχοκολλάται στο κα- ορίζει έναν (1) αντιπρόσωπο, με έναν (1) αναπληρωτή,
τάστημα του Συλλόγου και αναρτάται στην ιστοσελίδα από τους ιατρούς που έχουν δικαίωμα ψήφου, ο οποίος
του Συλλόγου στο διαδίκτυο, αν υπάρχει, σαράντα (40) παρίσταται στο χώρο της ψηφοφορίας.
τουλάχιστον ημερολογιακές ημέρες πριν την ημέρα της 6. Κατά την ημέρα της ψηφοφορίας ο εκλογέας που
εκλογής. Σε αυτήν την απόφαση ορίζεται και ο αριθμός έχει δικαίωμα ψήφου προσερχόμενος στην αίθουσα
των εκλεκτέων μελών. διεξαγωγής της ψηφοφορίας, αφού επιβεβαιωθούν τα
2. Τα μέλη καλούνται με ατομικές προσκλήσεις, οι στοιχεία της ταυτότητάς του από τα μέλη της Εφορευτι-
οποίες αποστέλλονται τουλάχιστον προ τριάντα (30) κής Επιτροπής, παραλαμβάνει από αυτήν τέσσερις φα-
ημερολογιακών ημερών ταχυδρομικά με απόδειξη απο- κέλους σφραγισμένους με τη σφραγίδα του Συλλόγου
στολής, μπορούν δε να σταλούν τηλεομοιοτυπικά (φαξ) (ένα για το Διοικητικό Συμβούλιο, ένα για το Πειθαρχικό
ή με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email), εφό- Συμβούλιο, ένα για την Εξελεγκτική Επιτροπή και ένα για
σον αποδεικνύεται η αποστολή και βεβαιώνεται η ημέρα τους εκπροσώπους στον Π.Ι.Σ.) και σειρά ψηφοδελτίων,
και χρονολογία αυτής και η υπογραφή του προσώπου στα οποία περιλαμβάνονται και λευκά ψηφοδέλτια, και
αποσύρεται σε ιδιαίτερο χώρο, ώστε να εξασφαλίζεται βρίσκονται στον ίδιο φάκελο με άλλα έγκυρα ή άκυρα
το απόρρητο της ψηφοφορίας. Η υπέρ των υποψηφί- ψηφοδέλτια του ίδιου ή άλλου συνδυασμού.
ων προτίμηση εκφράζεται με σταυρό που τίθεται δίπλα 11. Τα λευκά και άκυρα ψηφοδέλτια δεν προσμετρού-
στο όνομα του υποψηφίου για το Διοικητικό Συμβούλιο, νται στα έγκυρα.
την Εξελεγκτική Επιτροπή, το Πειθαρχικό Συμβούλιο και 12. Επιτυχόντες του συνδυασμού ή μεμονωμένου ψη-
ως εκπροσώπου στον Π.Ι.Σ. Ο κάθε εκλογέας μπορεί να φοδελτίου θεωρούνται αυτοί που έλαβαν τους περισσό-
προτιμήσει κατ΄ ανώτατο όριο τόσους υποψηφίους και τερους σταυρούς. Σε περίπτωση ισοσταυρίας διενεργεί-
να θέσει τόσους σταυρούς όσος και ο αριθμός των εκλε- ται κλήρωση από την Εφορευτική Επιτροπή.
γόμενων μελών στο καθένα από τα παραπάνω όργανα. 13. Ο κάθε συνδυασμός παίρνει τόσες έδρες όσες ανα-
Περισσότεροι σταυροί δεν λαμβάνονται υπόψη και το λογούν στον αριθμό των ψήφων που έλαβε. Για το σκοπό
ψηφοδέλτιο προσμετράται υπέρ του συνδυασμού. Αν αυτό, ο συνολικός αριθμός των έγκυρων ψηφοδελτίων
δεν τεθούν σταυροί προτίμησης, το ψηφοδέλτιο προ- διαιρείται με τον αριθμό των μελών του Διοικητικού Συμ-
σμετράται υπέρ του συνδυασμού ή του μεμονωμένου βουλίου, του Πειθαρχικού Συμβουλίου, της Εξελεγκτικής
υποψηφίου. Οι υποψήφιοι Πρόεδροι του Πειθαρχικού Επιτροπής και των εκπροσώπων στον Π.Ι.Σ. Το πηλίκο
Συμβουλίου του Ιατρικού Συλλόγου δεν χρειάζονται που προκύπτει από την κάθε διαίρεση, παραλειπομένου
σταυρό προτίμησης και θεωρείται ότι έλαβαν το σύνολο του τυχόν κλάσματος, είναι το εκλογικό μέτρο και όσες
των ψηφοδελτίων του συνδυασμού που ανήκουν. Εάν φορές διαιρεί αυτό τον αριθμό των ψηφοδελτίων που
λάβουν σταυρό, το ψηφοδέλτιο δεν θεωρείται άκυρο για έλαβε ο κάθε συνδυασμός για κάθε όργανο, τόσες έδρες
το λόγο αυτό. Ακολούθως, τα ψηφοδέλτια εγκλείονται και εκλέγει αυτός. Μεμονωμένος υποψήφιος, που έλαβε
στους οικείους φακέλους, οι οποίοι ρίχνονται στις προς αριθμό ψήφων ίσο με το εκλογικό μέτρο ή μεγαλύτερο
τούτο τοποθετημένες ψηφοδόχους ιδιοχείρως από τον από αυτόν, εκλέγεται μόνος.
εκλογέα. Πριν αποχωρήσει ο εκλογέας, υπογράφει ως Αν από την πρώτη κατανομή παραμείνουν αδιάθετες
ψηφίσας στον εκλογικό κατάλογο και διαγράφεται από έδρες (θέσεις για το Διοικητικό Συμβούλιο, το Πειθαρχικό
την Εφορευτική Επιτροπή. Συμβούλιο, την Εξελεγκτική Επιτροπή και εκπροσώπων
7. Κατά το χρόνο της ψηφοφορίας απαγορεύεται στην στον Π.Ι.Σ.), ακολουθεί δεύτερη κατανομή, που γίνεται
αίθουσα ψηφοφορίας η παραμονή άλλων προσώπων με τη χρησιμοποίηση των υπολοίπων που έχουν οι συν-
εκτός από τα μέλη της Εφορευτικής Επιτροπής, των αντι- δυασμοί που μετείχαν στην πρώτη κατανομή και των
προσώπων των συνδυασμών ή των μεμονωμένων υπο- ψηφοδελτίων που συγκέντρωσαν οι συνδυασμοί και οι
ψηφίων και αυτών που ασκούν το εκλογικό τους δικαίω- μεμονωμένοι υποψήφιοι που δεν πήραν έδρα από την
μα σύμφωνα με τις εντολές της Εφορευτικής Επιτροπής. πρώτη κατανομή. Το άθροισμά τους διαιρείται με τον
8. Η ψηφοφορία λήγει με την δύση του ηλίου, εκτός αν αριθμό των αδιάθετων εδρών. Το νέο πηλίκο, παραλειπο-
η Εφορευτική Επιτροπή αποφασίσει διαφορετικά, λόγω μένου του τυχόν κλάσματος, δίνει το νέο εκλογικό μέτρο
του ότι έχουν ψηφίσει όλοι οι εγγεγραμμένοι. Παράτα- και όσες φορές διαιρεί αυτό στο σύνολο των υπολοίπων
ση της ψηφοφορίας πέρα από τη λήξης της μπορεί να κάθε συνδυασμού που πήρε θέση από την πρώτη κα-
τανομή ή στο σύνολο των ψηφοδελτίων που πήραν οι
υπάρξει με προηγούμενη απόφαση της Εφορευτικής
συνδυασμοί ή μεμονωμένοι υποψήφιοι που δεν πήραν
Επιτροπής ειδικά αιτιολογημένη.
έδρα από την πρώτη κατανομή, τόσες έδρες και είναι ο
9. Μετά τη λήξη της ψηφοφορίας αρχίζει η διαλογή
αριθμός των εδρών που δίνονται σε αυτόν.
των ψηφοδελτίων, τα οποία αριθμούνται και μονογράφο-
Αν και μετά τη δεύτερη κατανομή παραμείνουν αδι-
νται από τα μέλη της Εφορευτικής Επιτροπής και συντάσ-
άθετες έδρες ή κανένας συνδυασμός ή μεμονωμένος
σεται πίνακας, στον οποίο αναγράφονται τα ονόματα υποψήφιος δεν πάρει έδρα, γίνεται τρίτη κατανομή. Σ΄
των ψηφισθέντων και ο αριθμός των ψήφων που έλαβε αυτήν παίρνουν μέρος όλοι οι συνδυασμοί και οι μεμο-
ο καθένας. Τα λευκά και τα άκυρα ψηφοδέλτια λαμβά- νωμένοι υποψήφιοι που πήραν μέρος στις εκλογές. Την
νουν δική τους αρίθμηση. Για τη διαλογή συντάσσεται αδιάθετη ή τις αδιάθετες έδρες παίρνουν οι συνδυασμοί
ιδιαίτερο πρακτικό, το οποίο υπογράφεται από τα μέλη ή μεμονωμένοι υποψήφιοι, των οποίων ο αριθμός των
της Εφορευτικής Επιτροπής. υπόλοιπων ψηφοδελτίων για τους συνδυασμούς και το
10. Άκυρα είναι τα ψηφοδέλτια που: α) δεν είναι έντυπα σύνολο των ψηφοδελτίων για τους συνδυασμούς που
και με μελανή γραμματοσειρά, β) φέρουν διαγραφές, δεν πήραν έδρα στην πρώτη και δεύτερη κατανομή, και
προσθήκες ονομάτων υποψηφίων από άλλους συνδυ- για τους μεμονωμένους, είναι πιο κοντά στο μέτρο της
ασμούς και εν γένει αλλοιώσεις στο περιεχόμενό τους, πρώτης κατανομής, με τη σειρά, μέχρι να διατεθεί και η
γ) φέρουν λέξεις, φράσεις, υπογραμμίσεις, στίγματα ή τελευταία έδρα.
άλλα σημεία, εφόσον δύνανται να θεωρηθούν διακριτικά 14. Οι ενστάσεις κατά του κύρους των αρχαιρεσιών
γνωρίσματα που παραβιάζουν το απόρρητο της ψηφο- υποβάλλονται στον Ιατρικό Σύλλογο εντός προθεσμίας
φορίας, δ) ο φάκελος στον οποίο περιέχονται δεν φέρει οκτώ (8) ημερών που αρχίζει την επομένη της ημέρα
τη σφραγίδα του Συλλόγου, ε) εκτυπώθηκαν σε χαρτί, διενέργειας των αρχαιρεσιών.
το οποίο ολοφάνερα διαφέρει στο χρώμα από αυτό που 15. Ο αρμόδιος Συντονιστής Αποκεντρωμένης Διοί-
χορήγησε ο Σύλλογος ή με τυπογραφικά στοιχεία πρό- κησης, στον οποίο υποβάλλονται όλα τα έγγραφα των
δηλα διαφορετικά, στ) έχουν σχήμα ή διαστάσεις διαφο- αρχαιρεσιών, εκδίδει εντός μηνός απόφαση επικύρωσης
ρετικά από αυτά που χορηγήθηκαν από το Σύλλογο, ζ) των αποτελεσμάτων.
16. Σε περίπτωση μερικής ή ολικής ακύρωσης εκλο- 15 του άρθρου 306, ο πρώτος σε σταυρούς εκλεγείς από
γής ο οικείος Ιατρικός Σύλλογος διενεργεί νέα εκλογή το το ψηφοδέλτιο που έλαβε τις περισσότερες ψήφους,
αργότερο σε δύο (2) μήνες, τηρουμένης της διαδικασίας καλεί τους εκλεγέντες συμβούλους προς εκλογή Προέ-
του παρόντος. δρου, Αντιπροέδρων, Γενικού Γραμματέα και Ταμία. Αυτοί
εκλέγονται με μυστική ψηφοφορία διά ψηφοδελτίων με
Άρθρο 307 την απόλυτη πλειοψηφία των μελών του Διοικητικού
Αρχαιρεσίες - Διαδικασία σε Εκλογικά Τμήματα Συμβουλίου, στις δύο (2) πρώτες συνεδριάσεις. Εάν δεν
1. Στους Συλλόγους στους οποίους υπάρχουν εγγε- επιτευχθεί απόλυτη πλειοψηφία, εφαρμόζονται τα ορι-
γραμμένα στο μητρώο περισσότερα από πεντακόσια ζόμενα στο άρθρο 282.
(500) μέλη με δικαίωμα ψήφου, η εκλογή μπορεί να 2. Η θητεία των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου,
ενεργηθεί κατά τμήματα, τα οποία ορίζονται με απόφα- της Εξελεγκτικής Επιτροπής και του Πειθαρχικού Συμ-
ση του Διοικητικού Συμβουλίου του οικείου Ιατρικού βουλίου είναι τετραετής. Τα μέλη του Διοικητικού Συμ-
Συλλόγου, καθένα δε από αυτά πρέπει να περιλαμβάνει βουλίου, της Εξελεγκτικής Επιτροπής και του Πειθαρχι-
μέχρι πεντακόσιους (500) εκλογείς κατά σειρά του αύ- κού Συμβουλίου είναι επανεκλέξιμα.
ξοντος αριθμού του εκλογικού καταλόγου. Υπόλοιπο 3. Εντός οκτώ (8) ημερολογιακών ημερών από τη συ-
εκλογέων, εάν μεν υπερβαίνει τους διακόσιους πενήντα γκρότηση σε σώμα του Διοικητικού Συμβουλίου υποβάλ-
(250), αποτελεί ιδιαίτερο τμήμα, αλλιώς ενσωματώνεται λεται στον Π.Ι.Σ. η σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου
στο προηγούμενο. καθώς και δείγμα υπογραφής όλων των μελών του Διοι-
2. Η εκλογή στα τμήματα της παραγράφου 1 διενερ- κητικού Συμβουλίου και του Πειθαρχικού Συμβουλίου.
γείται με μέριμνα του Διοικητικού Συμβουλίου του οι- 4. Με απόφαση του Υπουργού Υγείας ορίζονται οι
κείου Ιατρικού Συλλόγου και λαμβάνονται μέτρα για τη άδειες των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου των Ια-
διευκόλυνση της ψηφοφορίας και την εξασφάλιση του τρικών Συλλόγων.
απορρήτου και αδιάβλητου αυτής.
3. Ως εκλογικά τμήματα μπορούν να ορίζονται με Άρθρο 309
απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του οικείου Ια- Διοικητικό Συμβούλιο - Αρμοδιότητα
τρικού Συλλόγου και νοσηλευτικά ιδρύματα καθώς και 1. Το Διοικητικό Συμβούλιο του Ιατρικού Συλλόγου:
δημόσια κτίρια, κατάλληλα προς το σκοπό αυτό. Με την α) εκπροσωπεί τον Ιατρικό Σύλλογο και τους ιατρούς
ίδια απόφαση ορίζεται και ο αριθμός των εκλογέων κάθε μέλη του,
τμήματος, οι οποίοι αναγράφονται κατ΄ αλφαβητική σει- β) διοικεί και διαχειρίζεται και αποφασίζει για όλες τις
ρά, καθώς και η διάρκεια της ψηφοφορίας. Η απόφαση εν γένει τις υποθέσεις του Συλλόγου και εκτελεί όλες τις
αυτή του Διοικητικού Συμβουλίου γνωστοποιείται προς διά του παρόντος ανατιθέμενες σε αυτό αρμοδιότητες,
τα μέλη του Ιατρικού Συλλόγου με ανάρτηση σχετικής γ) καταρτίζει δικαιοπραξίες και συνάπτει συμβάσεις
ανακοίνωσης στα γραφεία του Ιατρικού Συλλόγου και για τα μέλη του Συλλόγου που συναινούν,
την ιστοσελίδα του, τουλάχιστον τέσσερις (4) ημερολο- δ) εκτελεί τις αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης του
γιακές ημέρες πριν τις εκλογές. Εκλογικά τμήματα, με Ιατρικού Συλλόγου και της Γενικής Συνέλευσης του Π.Ι.Σ.,
απόφαση Διοικητικού Συμβουλίου, μπορεί να ιδρύονται ε) συμμετέχει, όπου ο νόμος προβλέπει, στις συνεδρι-
και εκτός της έδρας του Ιατρικού Συλλόγου. άσεις του Διοικητικού Συμβουλίου των νοσοκομείων της
4. Το Διοικητικό Συμβούλιο με απόφασή του μπορεί περιφέρειας του Ιατρικού Συλλόγου, με τον Πρόεδρό
να επιτρέψει την επιστολική ή ηλεκτρονική ψήφο, ορί- του ή με εκπρόσωπο που ορίζεται με απόφασή του. Τα
ζοντας τις σχετικές προϋποθέσεις και λεπτομέρειες, και μέλη που ορίζονται στο Διοικητικό Συμβούλιο νοσοκο-
τον απαραίτητο εξοπλισμό, με κριτήριο πάντοτε τη δι- μείων υποχρεούνται να ενημερώνουν άμεσα και κατά
ασφάλιση της αποφυγής νόθευσης του εκλογικού απο- τακτά διαστήματα το Διοικητικό Συμβούλιο του Ιατρικού
τελέσματος. Συλλόγου. Το Διοικητικό Συμβούλιο μπορεί να ανακα-
5. Οι Εφορευτικές Επιτροπές των Τμημάτων, μετά το λέσει τον εκπρόσωπο, με αιτιολογημένη απόφασή του
πέρας της ψηφοφορίας, διαβιβάζουν τα αποτελέσμα- αν αυτός δεν ανταποκρίνεται στα καθήκοντά του, και
τα με τα σχετικά πρακτικά και τις τυχόν υποβληθείσες να ορίσει άλλον.
ενστάσεις στην Κεντρική Εφορευτική Επιτροπή, για να 2. Οι αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου υπόκει-
αποφανθεί σχετικά. νται στον έλεγχο της Γενικής Συνέλευσης του Συλλόγου,
6. Η Κεντρική Εφορευτική Επιτροπή, μετά από έλεγχο του Διοικητικού Συμβουλίου του Π.Ι.Σ. και του Υπουρ-
των αποτελεσμάτων, προβαίνει στην ανακήρυξη των γείου Υγείας.
εκλεγομένων και συντάσσει σχετικό πρακτικό, στο οποίο
εμφαίνονται τα τελικά αποτελέσματα της εκλογής. Άρθρο 310
7. Κατά τα λοιπά ακολουθείται και στα εκλογικά τμή- Διοικητικό Συμβούλιο - Συνεδριάσεις
ματα η διαδικασία του προηγούμενου άρθρου. 1. Το Διοικητικό Συμβούλιο συγκαλεί σε συνεδρίαση
ο Πρόεδρος. Η πρόσκληση των μελών του γίνεται με
Άρθρο 308 ατομικές προσκλήσεις, οι οποίες αποστέλλονται, τουλά-
Διοικητικό Συμβούλιο - Συγκρότηση σε σώμα χιστον προ τεσσάρων (4) ημερολογιακών ημερών από
1. Εντός οκτώ (8) ημερολογιακών ημερών από την επι- την ημέρα της συνεδρίασης, ταχυδρομικά με απόδειξη
κύρωση των αρχαιρεσιών σύμφωνα με την παράγραφο αποστολής, μπορούν δε να σταλούν τηλεομοιοτυπικά
(φαξ) ή με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email) 7. Το Διοικητικό Συμβούλιο μπορεί να λειτουργήσει,

ή και τηλεφωνικά, με βεβαίωση της γραμματείας, ή και όχι όμως πέρα από ένα τρίμηνο, αν κάποια από τα μέλη
με SMS, εφόσον αποδεικνύεται η αποστολή και βεβαιώ- του εκλείψουν ή αποχωρήσουν για οποιονδήποτε λόγο
νεται η ημέρα και χρονολογία αυτής και η υπογραφή του ή απωλέσουν την ιδιότητα βάσει της οποίας ορίστηκαν,
προσώπου που έκανε την πρόσκληση. Στην πρόσκληση εφόσον κατά τις συνεδριάσεις του τα λοιπά μέλη επαρ-
ορίζεται ο τόπος και ο χρόνος της συνεδρίασης και τα κούν ώστε να υπάρχει απαρτία.
προς συζήτηση θέματα. Πέραν των αναγραφομένων 8. Η αντικατάσταση μέλους πριν από τη λήξη της θη-
στην πρόσκληση θεμάτων, στη συνεδρίαση του Διοι- τείας του, εκτός από τα οριζόμενα στην παράγραφο 5,
κητικού Συμβουλίου μπορεί να συζητηθεί και άλλο θέμα, είναι δυνατή μόνο για λόγο αναγόμενο στην άσκηση
εφόσον προταθεί τούτο και γίνει δεκτό προς συζήτηση των καθηκόντων του, ο οποίος πρέπει να βεβαιώνεται
από την πλειοψηφία των μελών που παρίστανται. Για στη σχετική πράξη.
έκτακτα ζητήματα η προθεσμία της πρόσκλησης είναι 9. Η τυχόν κατά παράνομο τρόπο κτήση της ιδιότητας
είκοσι τέσσερις (24) ώρες πριν από τη συνεδρίαση, η με την οποία κάποιος ορίστηκε μέλος του Διοικητικού
οποία στην περίπτωση αυτή μπορεί να γίνει και με τη- Συμβουλίου δεν επηρεάζει τη νομιμότητα της συγκρό-
λεδιάσκεψη. τησης του οργάνου.
2. Ο Πρόεδρος οφείλει να συγκαλεί το Διοικητικό Συμ-
βούλιο εντός δεκαπέντε (15) ημερολογιακών ημερών, Άρθρο 311
όταν ζητηθεί αυτό εγγράφως από το ένα τρίτο (1/3) των Πρόεδρος
μελών. 1. Ο Πρόεδρος διευθύνει τις συνεδριάσεις του Διοικη-
3. Το Διοικητικό Συμβούλιο βρίσκεται σε απαρτία όταν τικού Συμβουλίου και της Γενικής Συνέλευσης και εκπρο-
ο αριθμός των παρισταμένων μελών είναι μεγαλύτερος σωπεί το Διοικητικό Συμβούλιο του Ιατρικού Συλλόγου
των απόντων. Σε περίπτωση μη επίτευξης απαρτίας, το ενώπιον κάθε δικαστικής ή άλλης αρχής και κάθε τρίτου.
Διοικητικό Συμβούλιο αναβάλλεται για την επόμενη ημέ- 2. Τον Πρόεδρο, όταν κωλύεται, αναπληρώνει ο Αντι-
ρα, κατά την οποία θεωρείται ότι βρίσκεται σε απαρτία πρόεδρος και, όταν κωλύεται αυτός, ο αρχαιότερος κατά
οσαδήποτε και αν είναι τα παρόντα μέλη. Οι αποφάσεις την άσκηση του επαγγέλματος από τα μέλη του Διοικη-
λαμβάνονται με φανερή ψηφοφορία κατά πλειοψηφία, τικού Συμβουλίου.
ενώ επί ισοψηφίας υπερισχύει η γνώμη του Προέδρου. Άρθρο 312
Οι αποφάσεις λαμβάνονται με μυστική ψηφοφορία, όταν Γραμματέας
πρόκειται περί προσωπικών ζητημάτων.
1. Ο Γραμματέας συντάσσει τα πρακτικά των συνεδρι-
4. Αν κενωθεί θέση συμβούλου, αυτή καταλαμβάνει ο
άσεων του Διοικητικού Συμβουλίου και της Γενικής Συ-
κατά σειρά επιλαχών από το συνδυασμό με τον οποίο
νέλευσης, τα οποία υπογράφονται και από τον Πρόεδρο
εκλέχθηκε. Αν είναι μεμονωμένος υποψήφιος χωρίς
αυτού, τηρεί δε μητρώο των μελών και τα χρήσιμα για
επιλαχόντα, την έδρα καταλαμβάνει η πλειοψηφούσα
τη λειτουργία του Συλλόγου βιβλία εκτός από αυτά του
παράταξη.
Ταμείου.
5. Όποιο μέλος απέχει αδικαιολόγητα από τις συνεδρι-
2. Σε περίπτωση κωλύματος ο Γραμματέας αναπληρώ-
άσεις του Διοικητικού Συμβουλίου επί τρεις (3) συνεχείς
νεται από άλλο Σύμβουλο, ο οποίος υποδεικνύεται από
συνεδριάσεις, αντικαθίσταται υποχρεωτικά με απόφαση
το Διοικητικό Συμβούλιο.
του Διοικητικού Συμβουλίου, σύμφωνα με την παρά-
γραφο 4. Κατά της απόφασης αυτής χωρεί προσφυγή Άρθρο 313
από τον αντικαθιστάμενο, εντός προθεσμίας οκτώ (8) Ταμίας
ημερολογιακών ημερών από την κοινοποίησή της σ΄ 1. Ο Ταμίας φυλάσσει τη χρηματική και κάθε άλλη
αυτόν, ενώπιον του Διοικητικού Συμβουλίου του Π.Ι.Σ., περιουσία του Ιατρικού Συλλόγου, παραλαμβάνει τις
το οποίο αποφασίζει αμετακλήτως εντός δεκαπέντε (15) εισφορές των μελών, τηρεί βιβλίο απογραφής της περι-
ημερολογιακών ημερών. ουσίας του Συλλόγου και τα τακτικά βιβλία εσόδων και
6. Κατά τη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου εξόδων, των οποίων οφείλει να υποβάλει κατάσταση
τηρούνται πρακτικά, στα οποία μνημονεύονται, ιδίως, όταν ζητηθεί και προς τη Γενική Συνέλευση και το Διοι-
τα ονόματα και η ιδιότητα των παρισταμένων μελών κητικό Συμβούλιο και να δίνει ακριβή απολογισμό κατά
και αυτών που έλαβαν το λόγο, ο τόπος και ο χρόνος το τέλος κάθε οικονομικού έτους.
της συνεδρίασης, τα θέματα που συζητήθηκαν με συνο- 2. Κάθε είσπραξη στο όνομα και για λογαριασμό του
πτική αλλά περιεκτική αναφορά στο περιεχόμενό τους, Ιατρικού Συλλόγου ενεργείται από τον Ταμία ή τον εντε-
η μορφή και τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας και οι ταλμένο από το Διοικητικό Συμβούλιο υπάλληλο του
αποφάσεις που ελήφθησαν, οι εκατέρωθεν απόψεις και Συλλόγου.
η διαλογική συζήτηση που έλαβε χώρα. Στο πρακτικό 3. Τα βιβλία αριθμούνται και μονογράφονται από τον
καταχωρίζονται οι γνώμες των μελών που μειοψήφησαν, Πρόεδρο του Συλλόγου και τον Ταμία.
σε περίπτωση δε φανερής ψηφοφορίας και τα ονόματα 4. Κάθε πληρωμή ενεργείται με έγγραφη εντολή του
τούτων. Η υπογραφή του Προέδρου ή του αναπληρωτή Προέδρου και του Γραμματέα.
του και του Γραμματέα αρκεί για τη νόμιμη υπόσταση 5. Σε περίπτωση κωλύματος ο Ταμίας αναπληρώνε-
κάθε απόφασης και πράξης του Διοικητικού Συμβουλίου. ται από άλλο μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, που
υποδεικνύεται από αυτό. Όταν τα εισπραττόμενα υπερ- απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, μετά από προ-
βαίνουν τα συνήθη μηνιαία έξοδα του Συλλόγου, ο Τα- ηγούμενη ακρόαση του ιατρού. Ανάλογα ισχύουν και για
μίας υποχρεούται να καταθέσει αυτά στην Τράπεζα της ιατρούς εγγεγραμμένους στα Ειδικά Μητρώα Ιατρικών
Ελλάδος ή σε μία από τις αναγνωρισμένες στην Ελλάδα Συλλόγων στους οποίους δεν είναι μέλη.
Τράπεζες, που καθορίζεται από το Διοικητικό Συμβούλιο. 3. Από την εισφορά απαλλάσσονται οι νεοεγγραφέντες
για το πρώτο έτος μετά την εγγραφή, τα μέλη που υπη-
Άρθρο 314 ρετούν τη στρατιωτική τους θητεία και για όσο χρονικό
Εξελεγκτική Επιτροπή διάστημα υπηρετούν τη θητεία τους, ή είναι αποδεδειγ-
1. Η Εξελεγκτική Επιτροπή αποτελείται από τρείς (3) μένως άνεργοι. Για το χρονικό αυτό διάστημα πρώτου
ελεγκτές μέλη του Ιατρικού Συλλόγου, οι οποίοι εκλέ- έτους των νεοεγγραφέντων, θητείας ή ανεργίας δεν πα-
γονται από τη Γενική Συνέλευση ταυτόχρονα με τις ρακρατείται και δεν καταβάλλεται από τους Ιατρικούς
αρχαιρεσίες προς ανάδειξη Διοικητικού Συμβουλίου, Συλλόγους η εισφορά τους προς τον Πανελλήνιο Ιατρικό
Πειθαρχικού Συμβουλίου και εκπροσώπων στον Π.Ι.Σ. Σύλλογο, όπως περιγράφεται στην επόμενη παράγραφο.
Αρμοδιότητα της Εξελεγκτικής Επιτροπής είναι ο έλεγχος 4. Οι Ιατρικοί Σύλλογοι καταβάλλουν στον Πανελλήνιο
των βιβλίων, των στοιχείων και της εν γένει οικονομικής Ιατρικό Σύλλογο, ως υποχρεωτική υπέρ αυτού εισφορά,
διαχείρισης του Διοικητικού Συμβουλίου καθώς και η για τα τακτικά μέλη τους ποσό που προτείνεται με από-
σύνταξη και υποβολή έκθεσης ελέγχου στον Πρόεδρο φαση της Γενικής Συνέλευσης του Πανελληνίου Ιατρι-
του Ιατρικού Συλλόγου δεκαπέντε (15) τουλάχιστον ημε- κού Συλλόγου. Καταβάλλουν επίσης αντίστοιχη εισφορά
ρολογιακές ημέρες πριν τη συνέλευση, στην οποία θα προς τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο για τα μέλη, φυ-
λογοδοτήσει το Διοικητικό Συμβούλιο. σικά και νομικά πρόσωπα, που είναι εγγεγραμμένα στα
2. Η Εξελεγκτική Επιτροπή συγκαλείται από τον Πρό- Ειδικά Μητρώα, όπως ανωτέρω περιγράφονται.
εδρο του Ιατρικού Συλλόγου μετά την έγκριση των αρ- 5. Για την είσπραξη της εισφοράς αυτής είναι υπεύθυ-
χαιρεσιών από την Περιφέρεια, συνεδριάζει στα γραφεία νοι ο Πρόεδρος και ο Ταμίας κάθε Ιατρικού Συλλόγου,
του Συλλόγου και εκλέγει Πρόεδρο από τα μέλη της. οι οποίοι καταβάλλουν αυτή αμελλητί στον Πανελλήνιο
Ο Πρόεδρος της Εξελεγκτικής Επιτροπής συγκαλεί τα Ιατρικό Σύλλογο.
μέλη της σε συνεδρίαση, όποτε απαιτείται. Η Εξελεγκτι- Αδικαιολόγητη καθυστέρηση της καταβολής πέραν
κή Επιτροπή προβαίνει σε έλεγχο της διαχείρισης του του ενός (1) έτους συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα για
Συλλόγου όταν κρίνει αυτό αναγκαίο. Η σχετική έκθεση τον Πρόεδρο και τον Ταμία κάθε Ιατρικού Συλλόγου που
υποβάλλεται κατά τα οριζόμενα στην παράγραφο 1. εκδικάζεται από το Α.Π.Σ.Ι. μετά από παραπομπή από το
3. Ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου υποχρε- Διοικητικό Συμβούλιο του Π.Ι.Σ. Η επιβαλλόμενη πειθαρ-
ούται να υποβάλλει την έκθεση των παραγράφων 1 και χική ποινή είναι αυτή του προστίμου μέχρι έκπτωσης
2 εντός δεκαπέντε (15) ημερολογιακών ημερών από την από το αξίωμα, οφείλεται δε νόμιμος τόκος υπερημερίας.
υποβολή της σε αυτόν από τους ελεγκτές στον Π.Ι.Σ. και 6. Κάθε Ιατρικός Σύλλογος υποχρεούται να υποβάλει
να παρέχει αντίγραφο σε κάθε αιτούντα. Η έκθεση ανα- στον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο την έκθεση των ελε-
γιγνώσκεται ενώπιον της Γενικής Συνέλευσης κατά την γκτών, την ετήσια λογοδοσία του Διοικητικού Συμβου-
ετήσια λογοδοσία του Διοικητικού Συμβουλίου. λίου, καθώς και τον προϋπολογισμό του.
7. Οι Ιατρικοί Σύλλογοι μπορούν να εισπράττουν «δι-
Άρθρο 315
καίωμα εγγραφής» από τα νεοεγγραφόμενα στα μητρώα
Εισφορές - Υποχρεώσεις προς Π.Ι.Σ.
τους μέλη. Το ποσό για το δικαίωμα εγγραφής ορίζεται
1. Τα μέλη του Ιατρικού Συλλόγου υποχρεούνται σε με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Ιατρικού
ετήσια εισφορά, η οποία καθορίζεται κατ΄ έτος από το Συλλόγου.
Διοικητικό Συμβούλιο κάθε Ιατρικού Συλλόγου, κατά
την έναρξη του νέου οικονομικού έτους, ανάλογα με Άρθρο 316
τις τοπικές συνθήκες. Ομοίως υποχρεούνται σε ετήσια Εποπτεία Υπουργού
εισφορά αυτοί που έχουν εγγραφεί στο ειδικό μητρώο Όλοι οι ανά το κράτος Ιατρικοί Σύλλογοι καθώς και ο
άλλου Ιατρικού Συλλόγου από εκείνον στον οποίο είναι Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος υπάγονται στην επο-
εγγεγραμμένα μέλη. Για ιατρικές εταιρείες, ιατρούς μέλη πτεία του Υπουργού Υγείας.
ΔΕΠ μπορεί να προβλέπεται κλιμάκωση των εισφορών.
2. Οι εισφορές της παραγράφου 1 καταβάλλονται μέ- Άρθρο 317
χρι τέλος Φεβρουαρίου του επομένου έτους. Ο ιατρός Αναστολή αρχαιρεσιών
που δεν κατέβαλε εμπρόθεσμα τις εισφορές του υποχρε- Ο Υπουργός Υγείας μπορεί με αιτιολογημένη απόφασή
ούται σε καταβολή εισφοράς προσαυξημένης νομίμως. του, μετά από πρόταση του Π.I.Σ., να αναστέλλει για χρο-
Για καθυστέρηση πέραν των έξι (6) μηνών, ο ιατρός πα- νικό διάστημα, που δεν υπερβαίνει τους έξι (6) μήνες, τη
ραπέμπεται με εισήγηση του Διοικητικού Συμβουλίου διενέργεια αρχαιρεσιών για την ανάδειξη Διοικητικών και
και προσωπική ευθύνη του Ταμία του Ιατρικού Συλλόγου Πειθαρχικών Συμβουλίων, Εξελεγκτικής Επιτροπής, εκ-
στο Πειθαρχικό Συμβούλιο και τιμωρείται με πρόστιμο προσώπων στη Γενική Συνέλευση του Π.Ι.Σ. των Ιατρικών
μέχρι του οφειλόμενου ποσού της εισφοράς του. Ιατρός Συλλόγων καθώς και του Διοικητικού Συμβουλίου, της
που δεν υπέβαλε εισφορά επί τριετία διαγράφεται από Εξελεγκτικής Επιτροπής και του Α.Π.Σ.Ι. του Πανελληνίου
τα μητρώα του Ιατρικού Συλλόγου με αιτιολογημένη Ιατρικού Συλλόγου.
Άρθρο 318 2. Ιατροί διευθύνοντες σύμβουλοι ή νόμιμοι εκπρό-

Δικαστική και εξώδικη εκπροσώπηση Π.Ι.Σ. σωποι ιατρικών ανωνύμων εταιρειών, διαχειριστές εται-
και Ιατρικών Συλλόγων ρειών περιορισμένης ευθύνης, διαχειριστές και εταίροι
Οι Ιατρικοί Σύλλογοι και ο Π.Ι.Σ. δικαιούνται διά των ιδιωτικών κεφαλαιουχικών εταιρειών, ομόρρυθμοι εταί-
Προέδρων τους ή των νομίμων αναπληρωτών τους να ροι ή εν γένει ιδιοκτήτες προσωπικών εταιρειών καθώς
ασκούν στο όνομά τους και για λογαριασμό των ιατρών και ιδιοκτήτες μονοπρόσωπων εταιρειών περιορισμέ-
κάθε ένδικο μέσο και βοήθημα ενώπιον των πολιτικών, νης ευθύνης ευθύνονται ως φυσικά πρόσωπα για κάθε
ποινικών και διοικητικών δικαστηρίων και οποιοδήποτε παράπτωμα της ιατρικής νομοθεσίας και δεοντολογίας
νόμιμο μέσο ενώπιον κάθε αρχής για κάθε παράβαση που διαπράττεται από τις εταιρείες που είναι ιδιοκτήτες
της κείμενης νομοθεσίας, που αφορά στα δικαιώματα ή διευθύνουν, κατά τα ανωτέρω.
και καθήκοντα των ιατρών και συνάδει με τους σκοπούς 3. Ο επιστημονικά υπεύθυνος ιατρός, εταιρείας παρο-
τους, και εν γένει για κάθε προσβολή του ιατρικού επαγ- χής ιατρικών υπηρεσιών, οφείλει να τηρεί τους κανόνες
γέλματος. Ιδιαίτερα οι Ιατρικοί Σύλλογοι και ο Π.Ι.Σ. έχουν ιατρικής δεοντολογίας και είναι πειθαρχικά υπόλογος
έννομο συμφέρον και δικαιούνται να παρίστανται ως με βάση την ισχύουσα νομοθεσία, εξ ονόματος και για
πολιτικώς ενάγοντες σε ποινικές δίκες εναντίον ιατρών λογαριασμό της εταιρείας.
για παραβάσεις της ιατρικής νομοθεσίας ή τρίτων που 4. Ο Υπουργός Υγείας έχει δικαίωμα να ασκήσει πειθαρ-
προσβάλλουν με οποιονδήποτε τρόπο την τιμή και την χική δίωξη στα μέλη Διοικητικού Συμβουλίου του Ιατρι-
υπόληψη των ιατρών και το ιατρικό επάγγελμα εν γένει, κού Συλλόγου και του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου.
ανεξαρτήτως αν οι θιγόμενοι ιατροί έχουν ασκήσει για Άρθρο 320
την ίδια αιτία τα κατά νόμο δικαιώματά τους. Επιπλέον Πειθαρχικά παραπτώματα - Παραγραφή
ο Π.Ι.Σ. και οι Ιατρικοί Σύλλογοι δικαιούνται και νομιμο-
1. Τα πειθαρχικά παραπτώματα που δεν συνιστούν και
ποιούνται ενεργητικά στο όνομά τους ή ασκώντας τα
ποινικά αδικήματα παραγράφονται τρία (3) έτη μετά την
δικαιώματα των ιατρών να εγείρουν απευθείας αιτήσεις
τέλεσή τους, κάθε δε πράξη πειθαρχικής διαδικασίας
ακυρώσεως ή προσφυγές ή αγωγές ή κάθε άλλο ένδικο
παρατείνει την προθεσμία αυτή για τρία (3) ακόμα έτη.
μέσο ή να προβαίνουν σε εξωδικαστικές ενέργειες για
2. Πειθαρχικά παραπτώματα που στοιχειοθετούν και
λογαριασμό των ιατρών-μελών τους κατά του Δημοσί-
πλημμελήματα κατά τον Ποινικό Κώδικα παραγράφο-
ου, Ο.Τ.Α., νοσοκομείων, ασφαλιστικών οργανισμών και
νται πέντε (5) έτη μετά την τέλεσή τους, κάθε δε πράξη
λοιπών Ν.Π.Δ.Δ., καθώς και κάθε άλλου προσώπου, με
πειθαρχικής διαδικασίας παρατείνει την προθεσμία αυτή
τα οποία έχουν συμβληθεί οι ιατροί, ζητώντας την εκ-
για τρία (3) ακόμα έτη.
πλήρωση των συμβατικών τους υποχρεώσεων απέναντι
3. Πειθαρχικά παραπτώματα που στοιχειοθετούν και
στους ιατρούς, καθώς και τη διεκδίκηση των αξιώσεων
κακουργήματα κατά τον Ποινικό Κώδικα δεν παραγρά-
που αφορούν στις αμοιβές των ιατρών, τις οποίες δικαι-
φονται πριν την συμπλήρωση της κατά τον Π.Κ. προβλε-
ούνται για την άσκηση του ιατρικού έργου τους. Επίσης
πομένης παραγραφής.
ο Π.Ι.Σ. και οι Ιατρικοί Σύλλογοι μπορούν να διενεργούν 4. Κάθε πράξη πειθαρχικής διαδικασίας, η υποβολή
διαπραγματεύσεις και να συνάπτουν συμβάσεις για έγκλησης καθώς και κάθε άσκηση ποινικής δίωξης δια-
λογαριασμό των μελών τους συλλογικά. Με απόφαση κόπτει την παραγραφή έως τα όρια που αναφέρονται,
της Γενικής Συνέλευσης, ο Π.Ι.Σ. συνάπτει συμβάσεις εξ κατά περίπτωση, στις παραγράφους 1, 2 και 3. Επίσης,
ονόματος και για λογαριασμό των ιατρών της χώρας. η παραγραφή πειθαρχικού παραπτώματος διακόπτεται
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ με την τέλεση άλλου πειθαρχικού παραπτώματος που
ΠΕΙΘΑΡΧΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ αποσκοπεί στη συγκάλυψη του πρώτου ή στη ματαίωση
έγερσης πειθαρχικής δίωξης για αυτό.
Άρθρο 319 5. Η παραγραφή των πειθαρχικών παραπτωμάτων, που
Πειθαρχικά παραπτώματα δεν συνιστούν και ποινικά αδικήματα, αναστέλλεται για
1. Ως πειθαρχικό παράπτωμα, το οποίο εκδικάζεται και όσο χρόνο διαρκεί η πειθαρχική διαδικασία.
τιμωρείται από τον Πρόεδρο του Ιατρικού Συλλόγου ή 6. Το Διοικητικό Συμβούλιο του Ιατρικού Συλλόγου
το Πειθαρχικό Συμβούλιο αυτού με πειθαρχική ποινή, ή το Πειθαρχικό Συμβούλιο, αν έχει επιληφθεί, μπορεί
ανεξαρτήτως ποινικής ευθύνης ή άλλης συνέπειας κατά να αναστείλει την πειθαρχική δίωξη, έως το πέρας της
την κείμενη νομοθεσία, θεωρείται: ασκηθείσας ποινικής διώξεως. Εάν ανασταλεί η πειθαρ-
α) κάθε παράβαση των καθηκόντων και υποχρεώσεων χική δίωξη λόγω εκκρεμούς ποινικής δίωξης, ο χρόνος
των ιατρών, όπως ορίζονται στο νόμο καθώς και στις της παραγραφής του πειθαρχικού παραπτώματος, δεν
νόμιμες αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου του συμπληρώνεται πριν την πάροδο δύο (2) ετών από την
Συλλόγου και του Διοικητικού Συμβουλίου του Π.Ι.Σ., επίσημη γνωστοποίηση αμετάκλητης απόφασης του
β) διαγωγή που δεν συνάδει με την αξιοπρέπεια του Ποινικού Δικαστηρίου ή αμετάκλητου βουλεύματος
ιατρικού επαγγέλματος, προς τον Ιατρικό Σύλλογο.
γ) διαγωγή που είναι ασυμβίβαστη προς το λειτούρ- 7. Για τις αποφάσεις των ποινικών δικαστηρίων ισχύ-
γημα του ιατρού, ουν οι διατάξεις του άρθρου 5 του Κώδικα Διοικητικής
δ) συμπεριφορά που δεν συνάδει με την ιατρική ηθική, Δικονομίας.
επιστήμη και δεοντολογία ή που μπορεί να κλονίσει την 8. Η χάρη, η αποκατάσταση, καθώς και η με οποιον-
πίστη της κοινωνίας προς το ιατρικό λειτούργημα. δήποτε άλλο τρόπο άρση του ποινικώς κολάσιμου της
πράξης, που αποτελεί και πειθαρχικό παράπτωμα, ή η για τους ασθενείς, να διατάξει, με αιτιολογημένη από-
ολική ή μερική άρση των συνεπειών της ποινικής κατα- φασή του, την προσωρινή αναστολή της άσκησης του
δίκης, δεν αίρουν το πειθαρχικώς κολάσιμο της πράξης. ιατρικού επαγγέλματος-λειτουργήματος του ιατρού. Την
9. Ο αρμόδιος Εισαγγελέας υποχρεούται να ανακοινώ- απόφαση αυτή ο ιατρός μπορεί να προσβάλλει ενώπιον
νει αμελλητί στον Πρόεδρο του οικείου Ιατρικού Συλλό- του Α.Π.Σ.Ι., κατά τα οριζόμενα στις γενικές διατάξεις περί
γου όλα τα βουλεύματα κατά ιατρών και κάθε καταδικα- εφέσεων. Το Πειθαρχικό Συμβούλιο και το Α.Π.Σ.Ι. υπο-
στική ή απαλλακτική απόφαση, καθώς και κάθε άσκηση χρεούνται να ανακαλέσουν την αναστολή, εάν εκδοθεί
ποινικής δίωξης ή έγκλησης κατά ιατρού. τελεσίδικη αθωωτική απόφαση ποινικού δικαστηρίου ή
10. Ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του Ια- τελεσίδικο απαλλακτικό βούλευμα.
τρικού Συλλόγου υποχρεούται να κοινοποιεί αμελλητί 3. Σε περίπτωση ελαφρών παραπτωμάτων οι Πρό-
την απόφαση του Πειθαρχικού Συμβουλίου προς τον εδροι των Ιατρικών Συλλόγων μπορούν οίκοθεν, μετά
Εισαγγελέα Πλημμελειοδικών, εάν ο ιατρός καταδικασθεί από κλήση σε απολογία, να επιβάλουν την ποινή της
από το Πειθαρχικό Συμβούλιο του Ιατρικού Συλλόγου επίπληξης ή του προστίμου μέχρι πέντε χιλιάδες (5.000)
για αδικήματα που στοιχειοθετούν και πλημμελήματα ευρώ. Ένσταση κατά της απόφασης αυτής μπορεί να
ή κακουργήματα κατά το ποινικό δίκαιο.
ασκηθεί ενώπιον του Πειθαρχικού Συμβουλίου μέσα σε
11. Κάθε ιατρός που κατηγορείται για αδίκημα τεκμαί-
προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερολογιακών ημερών από
ρεται ότι είναι αθώος μέχρι της νόμιμης απόδειξης της
την κοινοποίηση της απόφασης.
ενοχής του. Δικαστικές αποφάσεις, αλλά και αποφάσεις
4. Στους Ιατρικούς Συλλόγους που δεν συγκροτήθηκε,
πειθαρχικών οργάνων, που έπονται της τελεσίδικης αθώ-
ωσης διωκόμενου ιατρού δεν πρέπει να την παραβλέ- δεν υφίσταται ή δεν λειτουργεί Πειθαρχικό Συμβούλιο, ή
πουν ηθελημένα, έστω και αναχώρησε λόγω αμφιβολιών. παρουσιάζει δυσχέρειες λειτουργίας ή μέλη του συνδέ-
12. Κανένας δεν διώκεται για το ίδιο αδίκημα δεύτερη ονται με ιδιαίτερη σχέση φιλίας ή έχθρας με τον καταγ-
φορά, επιβάλλεται δε μόνο μία πειθαρχική ποινή. Δια- γέλλοντα ή τον διωκόμενο, καθώς και για τα πειθαρχικά
φορετική νομική υπαγωγή των ίδιων περιστατικών στο παραπτώματα μελών του Διοικητικού Συμβουλίου ή του
πλαίσιο της ίδιας πειθαρχικής διαδικασίας δεν καθιστά Πειθαρχικού Συμβουλίου κάποιου Συλλόγου, το Διοικητι-
την πειθαρχική διαδικασία ή δίωξη νέα. κό Συμβούλιο του Π.Ι.Σ. ορίζει ως αρμόδιο το Πειθαρχικό
Συμβούλιο άλλου Ιατρικού Συλλόγου. Επιπλέον, ο Πανελ-
Άρθρο 321 λήνιος Ιατρικός Σύλλογος μπορεί μετά από απόφαση των
Πειθαρχικά όργανα Διοικητικών Συμβουλίων ή Πειθαρχικών Συμβουλίων των
1. Σε κάθε Ιατρικό Σύλλογο συστήνεται Πειθαρχικό Ιατρικών Συλλόγων και αίτησή τους να αναθέσει την εκδί-
Συμβούλιο για την εκδίκαση και την τιμωρία των πει- καση των παραπτωμάτων σε Πειθαρχικό Συμβούλιο άλλου
θαρχικών παραπτωμάτων των μελών του Συλλόγου. Συλλόγου από αυτόν που ανήκει ο ιατρός, είτε αυτεπαγγέλ-
Σε περίπτωση καταγγελίας για πειθαρχικό παράπτωμα, τως είτε μετά από αίτηση οποιουδήποτε έχει έννομο συμ-
το οποίο έλαβε χώρα σε διαφορετικό Σύλλογο από το φέρον. Ο τιμωρηθείς ιατρός ή και το Διοικητικό Συμβούλιο
Σύλλογο εγγραφής, αρμόδιο για την παραπομπή στο του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου μπορεί να εκκαλέσει
Πειθαρχικό Συμβούλιο, καθώς και για την εκδίκαση και την απόφαση του Πειθαρχικού Συμβουλίου αυτού ενώπιον
την επιβολή ποινής ή την απαλλαγή είναι το Διοικητικό του Ανωτάτου Πειθαρχικού Συμβουλίου Ιατρών (Α.Π.Σ.Ι.),
Συμβούλιο του Ιατρικού Συλλόγου που τελέστηκε το πα- σε περίπτωση μη ομόφωνης απαλλακτικής απόφασης.
ράπτωμα. Τα χρηματικά πρόστιμα εισπράττονται κατά τη 5. Για τα παραπτώματα μελών του Διοικητικού Συμ-
διαδικασία είσπραξης του ΚΕΔΕ από τον Ιατρικό Σύλλογο βουλίου του Π.Ι.Σ. αρμόδιο είναι το Ανώτατο Πειθαρχικό
που επέβαλε την ποινή, ενώ κατά τα λοιπά οι αποφάσεις Συμβούλιο Ιατρών (Α.Π.Σ.Ι.), το οποίο στην περίπτωση
εκτελούνται από τον Ιατρικό Σύλλογο στον οποίο είναι
αυτή δικάζει σε πρώτο βαθμό. Κατά της πρωτοβάθμιας
εγγεγραμμένος ο ιατρός. Η αναστολή ή η παύση ιατρικού
αυτής απόφασης χωρεί έφεση ενώπιον του Υπουργού
επαγγέλματος, ως ποινή, ισχύει για όλη την επικράτεια.
Υγείας, ο οποίος αποφασίζει εντός μηνός.
2. Το Πειθαρχικό Συμβούλιο του Ιατρικού Συλλόγου
έχει δυνατότητα όταν ιατροί καταδικάσθηκαν: α) για 6. Μετά την άσκηση πειθαρχικής δίωξης ο Ιατρικός
κακούργημα και σε οποιαδήποτε ποινή για κλοπή, υπε- Σύλλογος και ο Πανελλήνιος Ιατρικός Σύλλογος καθί-
ξαίρεση (κοινή και στην υπηρεσία), απάτη, εκβίαση, πλα- στανται αυτόματα διάδικοι ενώπιον παντός δικαστηρίου
στογραφία, απιστία, δωροδοκία, δωροληψία, καταπίε- μέχρι την έκδοση αμετάκλητης απόφασης.
ση, απιστία περί την υπηρεσία, παράβαση καθήκοντος, Άρθρο 322
καθ’ υποτροπή συκοφαντική δυσφήμηση, καθώς και για Πειθαρχικές ποινές
οποιοδήποτε έγκλημα κατά της γενετήσιας ελευθερίας
ή έγκλημα οικονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας 1. Οι επιβαλλόμενες στους ιατρούς ποινές είναι:
ζωής, β) έχουν παραπεμφθεί με τελεσίδικο βούλευμα α) Έγγραφη επίπληξη, η οποία καταχωρείται στο μη-
για κακούργημα ή για πλημμέλημα της περίπτωσης α΄, τρώο, όπως και κάθε άλλη ποινή.
έστω και αν το αδίκημα έχει παραγραφεί, γ) λόγω καταδί- β) Πρόστιμο. Το κατώτατο πρόστιμο ορίζεται στο ποσό
κης, έχουν στερηθεί τα πολιτικά τους δικαιώματα και για των εκατόν πενήντα (150) ευρώ και το ανώτατο στο ποσό
όσο χρόνο διαρκεί η στέρηση αυτή, δ) υπάρχει κίνδυνος των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ.
διάπραξης από τον ιατρό νέων αδικημάτων, ε) υπάρχει γ) Προσωρινή παύση άσκησης του ιατρικού επαγγέλ-
κίνδυνος για την δημόσια υγεία και στ) υπάρχει κίνδυνος ματος από ένα (1) μήνα μέχρι τρία (3) έτη.
δ) Οριστική παύση. Η οριστική παύση επιβάλλεται σε ιατρών της Περιφέρειας του Ιατρικού Συλλόγου που
περίπτωση βαρέων πειθαρχικών παραπτωμάτων, που ασκούν το επάγγελμα. Απαιτείται να έχουν ασκήσει το
αποτελούν κατά το ποινικό δίκαιο κακουργήματα ή τε- επάγγελμα για είκοσι (20) τουλάχιστον έτη, στον ίδιο ή
λούμενα καθ΄ υποτροπή πλημμελήματα καθώς και εκεί- σε άλλο ιατρικό σύλλογο.
να που προβλέπονται από την παράγραφο 2 του άρθρου 3. Η εκλογή γίνεται κάθε τέσσερα (4) έτη με μυστική
321, και σε σοβαρά πειθαρχικά αδικήματα, τελούμενα διά ψηφοδελτίων ψηφοφορία, συγχρόνως με την εκλο-
κατ’ επάγγελμα ή καθ’ υποτροπή. γή των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, και με την
2. Τελεσίδικη ποινή που επιβάλλει την προσωρινή παύ- αναγραφή των υποψηφίων σε χωριστό ψηφοδέλτιο. Ο
ση άσκησης του ιατρικού επαγγέλματος συνεπάγεται Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος εκλέγονται από τον πλει-
την έκπτωση του τιμωρηθέντος από όλα τα αξιώματα οψηφήσαντα συνδυασμό. Από τους υπόλοιπους συνδυ-
τόσο του Διοικητικού Συμβουλίου, όσο και του Πειθαρ- ασμούς, εφόσον εκλέγουν έδρα, την πρώτη έδρα από
χικού Συμβουλίου, της Εξελεγκτικής Επιτροπής και του εκείνες που τους αναλογούν καταλαμβάνει ο υποψήφιος
εκπροσώπου στον Π.Ι.Σ. πρόεδρος του συνδυασμού, θεωρώντας ότι έλαβε ως
3. Κάθε τελεσίδικη πειθαρχική τιμωρία επιβαλλόμε- σταυρούς το σύνολο των εγκύρων ψηφοδελτίων. Τις
νη από τα Πειθαρχικά Συμβούλια, πλην της επίπληξης, υπόλοιπες έδρες καταλαμβάνουν τα αμέσως επόμενα
συνεπάγεται την έκπτωση από τη θέση μέλους του Διοι- πλειοψηφήσαντα υποψήφια μέλη του συνδυασμού.
κητικού Συμβουλίου, του Πειθαρχικού Συμβουλίου, της 4. Όταν κωλύεται ο Πρόεδρος του Πειθαρχικού Συμ-
Εξελεγκτικής Επιτροπής και του εκπροσώπου στον Π.Ι.Σ. βουλίου, αναπληρώνεται από τον Αντιπρόεδρο.
Εφόσον αυτός που τελεί υπό πειθαρχική δίωξη άσκησε 5. Καθήκοντα Γραμματέα του Πειθαρχικού Συμβουλίου
νόμιμα ένδικα μέσα, δεν εκπίπτει μεν από τη θέση του, εκτελεί ο Γενικός Γραμματέας του Ιατρικού Συλλόγου
αναπληρώνεται όμως προσωρινά στα καθήκοντά του και εάν αυτός κωλύεται το νεότερο σε θητεία μέλος του
κατά το χρόνο αυτό από τον κατά σειρά επιλαχόντα. Πειθαρχικού Συμβουλίου.
6. Μέλη Πειθαρχικού Συμβουλίου που δεν παρίστα-
Άρθρο 323 νται αδικαιολόγητα σε τρεις (3) συνεχείς συνεδριάσεις
Εξαίρεση μελών Πειθαρχικού Συμβουλίου εκπίπτουν αυτοδικαίως από τη θέση τους.
1. Οι περί εξαίρεσης δικαστών διατάξεις της Διοικητι- 7. Κατά τα λοιπά ισχύουν οι διατάξεις περί συλλογικών
κής Δικονομίας ισχύουν και για τα μέλη του Πειθαρχικού οργάνων του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας (Κ.Δ.Δ.).
Συμβουλίου.
Άρθρο 325
2. Η περί εξαίρεσης αίτηση επιδίδεται στον Πρόεδρο
Συνεδρίαση Πειθαρχικών Συμβουλίων
του Πειθαρχικού Συμβουλίου.
3. Όταν ζητείται η εξαίρεση ολόκληρου του Πειθαρ- 1. Το Πειθαρχικό Συμβούλιο συνεδριάζει με νόμιμη
χικού Συμβουλίου ή τόσων μελών αυτού, ώστε να μην απαρτία κατά τις διατάξεις του Κώδικα Διοικητικής Δι-
καθίσταται εφικτή η συγκρότηση Πειθαρχικού Συμβουλί- αδικασίας και αποφασίζει με απόλυτη πλειοψηφία. Στη
ου, η αίτηση υποβάλλεται στο Διοικητικό Συμβούλιο του συνεδρίαση τηρούνται πρακτικά, τα οποία είναι μυστικά
Π.Ι.Σ. από τον Πρόεδρο του Πειθαρχικού Συμβουλίου, για τους τρίτους μη μετασχόντες στη διαδικασία. Στις συ-
του οποίου ο αιτών ζητεί την εξαίρεση μελών, ενώ το νεδριάσεις του Πειθαρχικού Συμβουλίου μπορεί να συμ-
Πειθαρχικό Συμβούλιο αναστέλλει την ενέργεια αυτού μετέχει χωρίς ψήφο ο Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου.
μέχρι την έκδοση της επί της αίτησης απόφασης. 2. Το Πειθαρχικό Συμβούλιο οφείλει να εκδώσει την
4. Σε περίπτωση παραδοχής αποδοχής της αίτησης, οριστική απόφασή του εντός έξι (6) μηνών σε περίπτωση
αν δεν υπολείπεται επαρκής αριθμός μελών για τη συ- αυτεπάγγελτης έναρξης της πειθαρχικής δίωξης ή οκτώ
γκρότηση του Πειθαρχικού Συμβουλίου, με απόφαση (8) μηνών σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση. Οι προθε-
του Διοικητικού Συμβουλίου του Π.Ι.Σ. παραπέμπεται η σμίες αυτές, σε περίπτωση παραπομπής με απόφαση
υπόθεση στο Πειθαρχικό Συμβούλιο άλλου Συλλόγου. του Διοικητικού Συμβουλίου του Π.Ι.Σ. ή μετά από κοινο-
που ορίζεται από το Διοικητικό Συμβούλιο του Π.Ι.Σ. ποίηση δικαστικής απόφασης ή βουλεύματος, αρχίζουν
5. Ιατρός, που διώκεται πειθαρχικά, μπορεί να ζητήσει από την προς τον Πρόεδρο του Συλλόγου γνωστοποίηση
εξαίρεση μελών του Πειθαρχικού Συμβουλίου μόνο μία της απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου του Π.Ι.Σ. ή
(1) φορά σε κάθε βαθμό δικαιοδοσίας. του Δικαστηρίου.
Συγκρότηση Πειθαρχικών Συμβουλίων Πειθαρχική προδικασία
1. Το Πειθαρχικό Συμβούλιο αποτελείται από τον Πρόε- 1. Ο Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου, αμέσως μετά
δρο αυτού, τον Αντιπρόεδρο και τέσσερα (4) μέλη, με τα την υποβολή στον Ιατρικό Σύλλογο καταγγελίας κατά
αναπληρωματικά τους, εάν ο Ιατρικός Σύλλογος αριθμεί ιατρού ή τη διαπίστωση οποιουδήποτε παραπτώματος,
μέχρι εκατό (100) μέλη, και έξι (6) μέλη, με τα αναπληρω- υποχρεούται να γνωστοποιήσει το γεγονός αυτό στην
ματικά τους, εάν ο Ιατρικός Σύλλογος αριθμεί πάνω από πρώτη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου. Το Δι-
εκατό (100) μέλη. Τα μέλη του Πειθαρχικού Συμβουλίου οικητικό Συμβούλιο αποφαίνεται αιτιολογημένα, με την
πρέπει να είναι μέλη του Ιατρικού Συλλόγου, στην Περι- επιφύλαξη της παραγράφου 4 του άρθρου 327, μέσα σε
φέρεια του οποίου εδρεύει το Πειθαρχικό Συμβούλιο. εύλογο χρόνο, αν θα ασκηθεί πειθαρχική δίωξη ή όχι,
2. Ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος των Πειθαρχικών λαμβάνοντας υπόψη τους όρους παραγραφής και το
Συμβουλίων, καθώς και τα μέλη, εκλέγονται μεταξύ των τυχόν πόρισμα της Ε.Δ.Ε. Στην απόφαση του Διοικητικού
Συμβουλίου αναγράφονται με πληρότητα και σαφήνεια που συγκεντρώθηκαν, στο Διοικητικό Συμβούλιο του
τα συγκεκριμένα αδικήματα βάσει των ενδείξεων και του Ιατρικού Συλλόγου, που διέταξε τη διενέργεια της εξέ-
συλλεγέντος υλικού. τασης. Εφόσον με το πόρισμα διαπιστώνεται η διάπραξη
2. Με την υποβολή κάθε καταγγελίας καταβάλλεται πειθαρχικού παραπτώματος από συγκεκριμένο ιατρό,
υπέρ του οικείου Ιατρικού Συλλόγου ποσό πενήντα (50) το Διοικητικό Συμβούλιο υποχρεούται να παραπέμψει
ευρώ, που μπορεί να αναπροσαρμόζεται με απόφαση την υπόθεση στο Πειθαρχικό Συμβούλιο για την άσκηση
του Υπουργού Υγείας. Σε Ιατρικούς Συλλόγους που αριθ- πειθαρχικής δίωξης.
μούν άνω των δύο χιλιάδων (2.000) μελών, είναι δυνατή, 5. Η Ε.Δ.Ε. είναι μυστική, αλλά ο ιατρός, στον οποίον
μετά από απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου η σύ- αποδίδεται πειθαρχικό παράπτωμα, έχει δικαίωμα σε
σταση μίας ή περισσότερων επιτροπών αποτελούμενων κάθε στάδιο της διαδικασίας να λαμβάνει γνώση όλων
αποκλειστικά από μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου για των εγγράφων και εν γένει στοιχείων που έχουν συγκε-
την εξέταση των καταγγελιών και την υποβολή σχετικής ντρωθεί και να υποβάλει υπομνήματα.
εισήγησης στο Διοικητικό Συμβούλιο για την άσκηση ή 6. Η Ε.Δ.Ε. μπορεί να επεκταθεί στην έρευνα και άλλων
μη πειθαρχικής δίωξης. Σε καταφατική περίπτωση δια- παραπτωμάτων του ίδιου ιατρού, εφόσον προκύπτουν
βιβάζεται ο φάκελος στο Πειθαρχικό Συμβούλιο. Το ίδιο επαρκή στοιχεία. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να
πράττει και το Διοικητικό Συμβούλιο του Π.Ι.Σ. για τις σε δοθεί διαταγή επέκτασης της Ε.Δ.Ε. από το Διοικητικό
αυτό διαβιβαζόμενες καταγγελίες ή εν γένει αναφορές Συμβούλιο που διέταξε αρχικά τη διενέργειά της.
κατά μελών των Διοικητικών ή Πειθαρχικών Συμβουλίων
των Ιατρικών Συλλόγων, τις οποίες διαβιβάζει στο Α.Π.Σ.Ι. Άρθρο 328
3. Το Δ.Σ. ορίζει ένα (1) μέλος του Πειθαρχικού Συμ- Ανακριτικές πράξεις
βουλίου ως εισηγητή, ο οποίος ενεργεί κάθε αναγκαία 1. Το Πειθαρχικό Συμβούλιο μπορεί να διενεργεί πει-
εξέταση και δικαιούται να καλεί και εξετάζει μάρτυρες θαρχική ανάκριση. Αυτή διεξάγεται υποχρεωτικά κατά τη
ενόρκως. διαδικασία ενώπιον του πειθαρχικού συμβουλίου. Κατ΄
εξαίρεση δεν είναι υποχρεωτική η ανάκριση στις ακό-
Άρθρο 327 λουθες περιπτώσεις: α) όταν τα πραγματικά περιστατικά
Ένορκη διοικητική εξέταση που συνιστούν την αντικειμενική υπόσταση του πειθαρ-
1. Ο Ιατρικός Σύλλογος μπορεί να διενεργεί ένορκη χικού παραπτώματος προκύπτουν από το φάκελο κατά
διοικητική εξέταση (Ε.Δ.Ε.) όταν έχει σοβαρές υπόνοιες ή τρόπο αναμφισβήτητο, β) όταν ο ιατρός ομολογεί με την
σαφείς ενδείξεις για τη διάπραξη πειθαρχικού παραπτώ- απολογία του κατά τρόπο μη επιδεχόμενο αμφισβήτηση
ματος. Η εξέταση αυτή αποσκοπεί στη συλλογή στοιχείων ότι διέπραξε το πειθαρχικό παράπτωμα, γ) όταν ο ιατρός
για τη διαπίστωση της τέλεσης πειθαρχικού παραπτώ- συλλαμβάνεται επ΄ αυτοφώρω κατά τη διάπραξη ποινι-
ματος και τον προσδιορισμό των προσώπων που ευθύ- κού αδικήματος που αποτελεί συγχρόνως και πειθαρχικό
νονται, καθώς και στη διερεύνηση των συνθηκών κάτω παράπτωμα, δ) όταν έχει προηγηθεί ανάκριση ή προα-
από τις οποίες αυτό έχει τελεστεί. Η ένορκη διοικητική νάκριση σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Ποινικής
εξέταση δεν συνιστά άσκηση πειθαρχικής δίωξης. Δικονομίας για ποινικό αδίκημα που αποτελεί και πει-
2. Η Ε.Δ.Ε. διατάσσεται με απόφαση του Διοικητικού θαρχικό παράπτωμα, ε) όταν έχει διενεργηθεί, πριν την
Συμβουλίου του Ιατρικού Συλλόγου, που έχει πειθαρ- έκδοση του παραπεμπτηρίου εγγράφου, Ε.Δ.Ε. ή άλλη
χική αρμοδιότητα, και ενεργείται από μέλος του Ιατρι- ένορκη εξέταση κατά την οποία διαπιστώθηκε διάπραξη
κού Συλλόγου, που ορίζεται με την ίδια απόφαση του πειθαρχικού παραπτώματος από συγκεκριμένο ιατρό. Το
Διοικητικού Συμβουλίου. Η ένορκη διοικητική εξέταση ίδιο ισχύει όταν η διάπραξη πειθαρχικού παραπτώματος
περατώνεται εντός δύο (2) μηνών από την ημερομηνία προκύπτει από έκθεση δικαστικού οργάνου ή άλλου ελε-
της ανάθεσής της στο μέλος του Διοικητικού Συμβουλί- γκτικού οργάνου της διοίκησης.
ου. Αυτός που διενεργεί την ένορκη διοικητική εξέταση 2. Η πειθαρχική ανάκριση διεξάγεται από ιατρό που
μπορεί να ζητήσει, με πλήρως αιτιολογημένη αίτησή του, ορίζεται από το Πειθαρχικό Συμβούλιο και δεν αποτελεί
παράταση της προθεσμίας αυτής έως ένα (1) μήνα. μέλος αυτού.
3. Ο ιατρός, στον οποίο αποδίδεται η διάπραξη πειθαρ- 3. Δεν ενεργούν πειθαρχική ανάκριση: α) τα πρόσω-
χικού παραπτώματος, καλείται υποχρεωτικά να εξετα- πα στα οποία αποδίδεται το πειθαρχικό παράπτωμα, β)
στεί ανωμοτί και μπορεί να παρίσταται αυτοπροσώπως οι πειθαρχικώς προϊστάμενοι που έχουν εκδώσει την
ή και με πληρεξούσιο δικηγόρο. Η μη προσέλευσή του πειθαρχική απόφαση η οποία κρίνεται κατ΄’ένσταση, γ)
ή η άρνησή του να εξεταστεί δεν εμποδίζει την πρόοδο τα πρόσωπα που έχουν ενεργήσει ένορκη διοικητική
της εξέτασης. Ο ιατρός, στον οποίο αποδίδεται πειθαρ- εξέταση και δ) τα πρόσωπα που έχουν ασκήσει την πει-
χικό παράπτωμα, έχει δικαίωμα κατά τη διάρκεια της θαρχική δίωξη. Ο καθ’ ου η πειθαρχική ανάκριση μπορεί
ένορκης διοικητικής εξέτασης και μέχρι το πέρας αυτής να ζητήσει με έγγραφη αίτηση μέσα σε τρεις (3) ημέρες
να προτείνει μάρτυρες προς εξέταση και ο διενεργών από την κλήση του για εξέταση την εξαίρεση εκείνου που
την Ε.Δ.Ε. οφείλει να καλέσει τουλάχιστον πέντε (5) εξ διεξάγει την ανάκριση. Στην αίτηση πρέπει να εκτίθενται
αυτών να εξεταστούν. κατά τρόπο σαφή και συγκεκριμένο οι λόγοι της εξαίρε-
4. Η ένορκη διοικητική εξέταση ολοκληρώνεται με την σης και να αναφέρονται τα στοιχεία στα οποία θεμελι-
υποβολή αιτιολογημένου πορίσματος αυτού που τη δι- ώνονται οι προβαλλόμενοι ισχυρισμοί. Για την αίτηση
ενεργεί. Το πόρισμα υποβάλλεται, με όλα τα στοιχεία εξαίρεσης αποφασίζει το πειθαρχικό συμβούλιο χωρίς
τη συμμετοχή εκείνου, του οποίου ζητείται η εξαίρεση, κής ανάκρισης και της ένορκης διοικητικής εξέτασης και
που αναπληρώνεται νομίμως. Αν η αίτηση γίνει δεκτή, οι μέχρι το τέλος της εξέτασής του να ζητήσει εγγράφως
ανακριτικές πράξεις που στο μεταξύ ενεργήθηκαν, είναι την εξέταση μαρτύρων. Ο ανακριτής υποχρεούται να
άκυρες και επαναλαμβάνονται εξαρχής. εξετάσει πέντε τουλάχιστον από τους προτεινόμενους
4. Όποιος διεξάγει ανάκριση δικαιούται να ενεργήσει μάρτυρες. Αν η ένορκη διοικητική εξέταση δεν στρεφό-
ανακριτικές πράξεις και εκτός της έδρας του. Επίσης, δι- ταν κατά συγκεκριμένου προσώπου, το πειθαρχικό συμ-
καιούται να ζητήσει την ενέργεια ανακριτικών πράξεων και βούλιο υποχρεούται να διενεργήσει συμπληρωματική
εκτός της έδρας του από οποιαδήποτε διοικητική αρχή. ανάκριση, προκειμένου να παρασχεθεί η δυνατότητα
5. Η πειθαρχική ανάκριση είναι μυστική. στον διωκόμενο να εξετασθεί ανωμοτί ή να προτείνει την
6. Η πειθαρχική ανάκριση περατώνεται εντός μηνός εξέταση μαρτύρων, εκτός εάν αυτός δηλώσει ενώπιον
από την ημερομηνία κοινοποίησης της σχετικής από- του συμβουλίου ότι δεν επιθυμεί να εξετασθεί ανωμοτί
φασης του πειθαρχικού συμβουλίου στον υπάλληλο, ή να προτείνει την εξέταση μαρτύρων.
που θα τη διενεργήσει, ο οποίος μπορεί να ζητήσει με 13. Πραγματογνωμοσύνη. Ως πραγματογνώμονες
πλήρως αιτιολογημένη αίτησή του, παράταση της προ- ορίζονται ιατροί δημόσιοι υπάλληλοι, άλλοι δημόσιοι
θεσμίας αυτής. Η παράταση αυτή δεν υπερβαίνει τον λειτουργοί, υπάλληλοι νομικών προσώπων δημοσίου
ένα (1) μήνα. δικαίου και Ο.Τ.Α., καθώς και αξιωματικοί των ενόπλων
7. Η πειθαρχική ανάκριση μπορεί να επεκταθεί στην δυνάμεων, των σωμάτων ασφαλείας και του λιμενικού
έρευνα και άλλων παραπτωμάτων του ίδιου προσώπου σώματος. Οι πραγματογνώμονες, πριν από τη διενέργεια
εφόσον προκύπτουν επαρκή στοιχεία. της πραγματογνωμοσύνης, ορκίζονται σύμφωνα με τις
8. Καθήκοντα γραμματέα εκτελεί υπάλληλος ο οποίος διατάξεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας.
ορίζεται από τον ενεργούντα την ανάκριση. 14. Εξέταση διωκομένου. Κατά την πειθαρχική ανά-
9. Ανακριτικές πράξεις είναι: κριση καλείται οπωσδήποτε για εξέταση ο διωκόμενος
α) η αυτοψία, ιατρός. Ο ιατρός εξετάζεται ανωμοτί και μπορεί να πα-
ρίσταται μετά δικηγόρου. Η μη προσέλευση του διωκο-
β) η εξέταση μαρτύρων,
μένου ή η άρνηση του να εξετασθεί, δεν εμποδίζει την
γ) η πραγματογνωμοσύνη,
πρόοδο της ανάκρισης.
δ) η εξέταση του διωκομένου.
10. Δεν μπορεί να αποτελέσει αντικείμενο ανακριτικής Άρθρο 329
πράξης θέμα που κατά το νόμο καλύπτεται: α) από το Απολογία διωκόμενου ιατρού
απόρρητο της υπηρεσίας, εκτός αν συμφωνεί η αρμό- 1. Πειθαρχική ποινή δεν επιβάλλεται, εάν ο διωκόμε-
δια Αρχή, ή β) από το κατά νόμο επαγγελματικό ή άλλο νος ιατρός δεν κληθεί προηγουμένως σε απολογία. Η
απόρρητο. εξέταση του διωκομένου κατά το στάδιο της ένορκης
11. Για την ανακριτική πράξη συντάσσεται έκθεση που διοικητικής εξέτασης ή της πειθαρχικής ανάκρισης δεν
υπογράφεται από όσους συνέπραξαν. Αν κάποιος από αναπληρώνει την κλήση σε απολογία.
τους μάρτυρες είναι αναλφάβητος ή αρνείται να υπο- 2. Στην κλήση σε απολογία καθορίζεται σαφώς το απο-
γράψει ή βρίσκεται σε φυσική αδυναμία να υπογράψει, διδόμενο πειθαρχικό παράπτωμα και τάσσεται εύλογη
γίνεται σχετική μνεία στην έκθεση. προθεσμία για απολογία, η οποία δεν μπορεί να είναι
12. Αυτοψία. Η αυτοψία διενεργείται αυτοπροσώπως μικρότερη από δεκαπέντε (15) ημέρες. Η προθεσμία
από εκείνον που διεξάγει την πειθαρχική ανάκριση με για απολογία μπορεί να παραταθεί μία (1) μόνο φορά
την παρουσία γραμματέα. Η αυτοψία δημόσιων εγγρά- και έως το τριπλάσιο της αρχικής προθεσμίας μετά από
φων ή εγγράφων ιδιωτικών που έχουν κατατεθεί σε δη- αιτιολογημένη έγγραφη αίτηση του διωκομένου. Εκπρό-
μόσια αρχή, διενεργείται στο γραφείο όπου φυλάσσο- θεσμη απολογία λαμβάνεται υποχρεωτικά υπόψη, εφό-
νται. Έγγραφα που κατέχονται από ιδιώτη, παραδίδονται σον υποβάλλεται πριν από την έκδοση της απόφασης.
στον ανακριτή και επιστρέφονται υποχρεωτικώς μετά το Η παράλειψη της κλήσης σε απολογία καλύπτεται από
τέλος της πειθαρχικής διαδικασίας. Ο ανακριτής, ύστερα την υποβολή έγγραφης απολογίας.
από αίτηση του ιδιώτη, υποχρεούται να χορηγεί ατελώς 3. Όταν μετά την κλήση του διωκομένου σε απολογία
απόδειξη παραλαβής και επίσημο αντίγραφο των εγ- ακολουθεί παραπομπή στο Πειθαρχικό Συμβούλιο, δεν
γράφων που παραλήφθηκαν. Κατ’ εξαίρεση η αυτοψία απαιτείται νέα κλήση σε απολογία.
ιδιωτικών εγγράφων, τα οποία είναι απολύτως αναγκαία 4. Η απολογία υποβάλλεται εγγράφως. Ενώπιον συλλο-
για τη διεκπεραίωση τρέχουσας υπόθεσης του κατόχου γικού πειθαρχικού οργάνου επιτρέπεται στον διωκόμενο
τους ή άλλου προσώπου, διενεργείται από τον ανακριτή και η προφορική συμπληρωματική απολογία.
στον τόπο όπου βρίσκονται. 5. Η απολογία παραδίδεται με απόδειξη στο όργανο το
13. Μάρτυρες. Οι μάρτυρες εξετάζονται ενόρκως σύμ- οποίο καλεί σε απολογία. Μπορεί όμως και να αποσταλεί
φωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. Η ταχυδρομικώς με συστημένη επιστολή. Στην περίπτωση
μη εμφάνιση ή η άρνηση κατάθεσης του μάρτυρα χωρίς του προηγούμενου εδαφίου το εμπρόθεσμο της υποβο-
εύλογη αιτία αποτελεί πλημμέλημα και αν είναι υπάλλη- λής της κρίνεται από το χρόνο της ταχυδρόμησης.
λος και πειθαρχικό παράπτωμα. Εύλογη αιτία θεωρείται 6. Πριν από την απολογία ο διωκόμενος έχει δικαίωμα
και η συγγένεια του διωκομένου με το μάρτυρα σε ευθεία να λάβει γνώση και αντίγραφα, με δαπάνες του, του φα-
γραμμή ή έως και το δεύτερο βαθμό σε πλάγια γραμμή. κέλου της πειθαρχικής υπόθεσης. Το γεγονός ότι έλαβε
Ο διωκόμενος δικαιούται κατά τη διάρκεια της πειθαρχι- γνώση αποδεικνύεται με πράξη η οποία υπογράφεται
από τον υπάλληλο, ο οποίος τηρεί το φάκελο και τον 8. Η κλήση σε απολογία και κάθε πρόσκληση ή ειδο-
διωκόμενο ή μόνο από τον πρώτο, αν ο δεύτερος αρνη- ποίηση του διωκομένου επιδίδονται με δικαστικό επι-
θεί να υπογράψει. Αν ο διωκόμενος ιατρός δεν υπηρετεί μελητή ή άλλο δημόσιο όργανο στον ίδιο προσωπικά ή
στην έδρα του οργάνου που τον καλεί σε απολογία, του στην κατοικία, που έχει δηλώσει στην υπηρεσία του, σε
χορηγείται σχετική άδεια. πρόσωπο με το οποίο συνοικεί. Για την επίδοση αυτή
7. Με την απολογία του ο ιατρός έχει δικαίωμα να ζητή- συντάσσεται αποδεικτικό. Εάν δεν καταστεί δυνατή η
σει εύλογη προθεσμία για να υποβάλει έγγραφα στοιχεία. επίδοση για οποιοδήποτε λόγο, συμπεριλαμβανομένης
Η παροχή της προθεσμίας και η διάρκεια της εναπόκειται και της περιπτώσεως αγνώστου διαμονής του διωκο-
στην κρίση του οργάνου το οποίο τον καλεί σε απολογία. μένου, το έγγραφο τοιχοκολλάται στο κατάστημα της
υπηρεσίας του υπαλλήλου και συντάσσεται πρωτόκολ-
Άρθρο 330
λο που υπογράφεται από έναν μάρτυρα. Σε περίπτωση
Διαδικασία ενώπιον του Πειθαρχικού
άρνησης παραλαβής, αυτός που διενεργεί την επίδοση
Συμβουλίου
συντάσσει πράξη στην οποία βεβαιώνεται η άρνηση.
1. Μετά την υποβολή της απολογίας ή την παρέλευση 9. Το πειθαρχικό όργανο εκτιμά ελευθέρως τις απο-
της προθεσμίας υποβολής της, ο πρόεδρος του πειθαρ- δείξεις. Για να μορφώσει την κρίση του, μπορεί να λάβει
χικού συμβουλίου προσδιορίζει με πράξη του την ημέρα υπόψη του και αποδεικτικά στοιχεία που δεν προκύπτουν
κατά την οποία θα συζητηθεί η υπόθεση. Η ημέρα, η ώρα από την πειθαρχική διαδικασία αλλά από άλλη νόμιμη
και ο τόπος της συνεδρίασης κοινοποιούνται με δικαστι- διαδικασία, εφόσον έλαβε γνώση τους ο διωκόμενος.
κό όργανο ή άλλο δημόσιο υπάλληλο στον διωκόμενο 10. Συναφή πειθαρχικά παραπτώματα, τα οποία διαπι-
πριν από δέκα (10) τουλάχιστον πλήρεις ημέρες. στώνονται κατά την εκτίμηση των αποδείξεων, μπορούν
2. Ο διωκόμενος ιατρός έχει δικαίωμα να παραστεί να αποτελέσουν αντικείμενο της ίδιας πειθαρχικής κρί-
είτε αυτοπροσώπως είτε διά ή μετά πληρεξουσίου δι- σης μόνον εφόσον ο διωκόμενος κληθεί σε απολογία
κηγόρου ενώπιον των πειθαρχικών συμβουλίων. Η μη και για αυτά.
προσέλευση του διωκομένου δεν εμποδίζει την πρόοδο 11. Η κρίση πρέπει να στηρίζεται σε αποδεδειγμένα
της διαδικασίας.
πραγματικά γεγονότα και να είναι ειδικώς αιτιολογημένη.
3. Αν το πειθαρχικό συμβούλιο κρίνει ανεπαρκή τα
αποδεικτικά στοιχεία, αναβάλλει την κρίση της υπόθεσης Άρθρο 331
και διατάσσει συμπληρωματική ανάκριση. Η πειθαρχική απόφαση
4. Η υπηρεσία του διωκομένου υποχρεούται να του 1. Η πειθαρχική απόφαση διατυπώνεται εγγράφως.
χορηγεί ανάλογη άδεια για να προσέλθει ενώπιον συλ- 2. Κατά την επιμέτρηση της ποινής το Πειθαρχικό Συμ-
λογικού πειθαρχικού οργάνου κατά την κρίση της υπό- βούλιο λαμβάνει υπόψη:
θεσής του. α) τη βαρύτητα του αδικήματος και κυρίως τη βλάβη
5. Μέλη του πειθαρχικού συμβουλίου, που δεν δι- που προκάλεσε το αδίκημα, τη φύση, το είδος και το αντι-
καιούνται να διεξάγουν πειθαρχική ανάκριση ή έχουν
κείμενο του αδικήματος, τις περιστάσεις υπό τις οποίες
διενεργήσει πειθαρχική ανάκριση στην κρινόμενη υπό-
διαπράχθηκε αυτό, την ένταση του δόλου ή το βαθμό
θεση, κωλύονται να μετάσχουν στη σύνθεσή του κατά
αμέλειας του διωκόμενου,
την κρίση της υπόθεσης αυτής.
β) την προσωπικότητα του ιατρού, την πείρα του, τις
6. Ο διωκόμενος μπορεί με έγγραφη αίτησή του να ζη-
ατομικές, κοινωνικές περιστάσεις και την προηγούμενη
τήσει την εξαίρεση μελών του πειθαρχικού συμβουλίου
με την προϋπόθεση ότι με τα υπόλοιπα μέλη, τακτικά και πορεία του, καθώς και τη διαγωγή του μετά την πράξη,
αναπληρωματικά, υπάρχει απαρτία. Η αίτηση αυτή που τη μετάνοια που επέδειξε και την προθυμία να επανορ-
υποβάλλεται δύο (2) τουλάχιστον ημέρες πριν από τη θώσει τις συνέπειες αυτής.
συζήτηση της υπόθεσης, πρέπει να περιέχει κατά τρό- 3. Στην απόφαση μνημονεύονται:
πο σαφή και συγκεκριμένο τους λόγους της εξαίρεσης α) ο τόπος και ο χρόνος έκδοσής της,
και να συνοδεύεται από τα στοιχεία με τα οποία αυτοί β) το ονοματεπώνυμο, η ιδιότητα και ο βαθμός του
αποδεικνύονται. Για την αίτηση εξαίρεσης το πειθαρχικό μονομελούς πειθαρχικού οργάνου ή των μελών του συλ-
συμβούλιο αποφασίζει αιτιολογημένα με συμμετοχή των λογικού πειθαρχικού οργάνου,
νόμιμων αναπληρωτών των μελών των οποίων ζητείται γ) το ονοματεπώνυμο, η ιδιότητα και ο βαθμός του
η εξαίρεση. Τα μέλη που εξαιρούνται αντικαθίστανται κρινόμενου,
από τα αναπληρωματικά τους. Αν εξαιρεθεί το τακτικό δ) τα πραγματικά περιστατικά και στοιχεία που συ-
και το αναπληρωματικό του μέλος, το συμβούλιο συνε- νιστούν την αντικειμενική και υποκειμενική υπόσταση
δριάζει με τα υπόλοιπα μέλη του εφόσον έχει απαρτία. του πειθαρχικού παραπτώματος, προσδιορισμένα κατά
Η εξαίρεση αναπληρωματικού μέλους μπορεί να ζητηθεί τόπο και χρόνο,
και την ημέρα της συνεδρίασης. Στην περίπτωση αυτή ε) η υποβολή ή όχι απολογίας,
το συμβούλιο αποφασίζει αμέσως επί της αιτήσεως εξαι- στ) η αιτιολογία της απόφασης,
ρέσεως με τα υπόλοιπα μέλη του. ζ) η γνώμη των μελών του συλλογικού οργάνου που
7. Στην περίπτωση που έχει υπάρξει και πειθαρχική μειοψήφησαν και
προδικασία, αποκλείεται να μετάσχει στο πειθαρχικό η) η απαλλαγή του κρινόμενου ή η ποινή που του
συμβούλιο ο ανακριτής ή αυτός που συμμετείχε στο επιβάλλεται. Αν η πειθαρχική απόφαση περί της ενοχής
πειθαρχικό συμβούλιο κατά την πρώτη κρίση. του διωκομένου λαμβάνεται κατά πλειοψηφία, όλα τα
μέλη του πειθαρχικού συμβουλίου ψηφίζουν για την 3. Το Πειθαρχικό Συμβούλιο που εκδίδει την καταδι-
επιβλητέα ποινή. Λευκή ψήφος ή αποχή από την ψη- καστική απόφαση αποφαίνεται και για το αν η προθε-
φοφορία δεν επιτρέπεται. Η παράλειψη των στοιχείων σμία της έφεσης και η άσκησή της έχουν ανασταλτικό
που αναφέρονται στις περιπτώσεις α΄, β΄ και γ΄, εκτός αποτέλεσμα. Κατ’ εξαίρεση, ανάλογα με τη σοβαρότητα
του ονοματεπώνυμου του κρινόμενου, δεν συνεπάγεται του παραπτώματος, το Πειθαρχικό Συμβούλιο μπορεί να
ακυρότητα της απόφασης, εφόσον αυτά προκύπτουν κρίνει, όταν πρόκειται για πειθαρχικά παραπτώματα που
από το φάκελο της υπόθεσης. αποτελούν και πλημμελήματα ή κακουργήματα κατά τον
4. Η πειθαρχική απόφαση υπογράφεται από το όργανο Ποινικό Κώδικα, με πλήρως αιτιολογημένη απόφασή του,
που την εκδίδει. Όταν αυτή εκδίδεται από συλλογικό όρ- ότι η απόφαση είναι προσωρινώς εκτελεστή.
γανο, υπογράφεται από τον πρόεδρο και τον γραμματέα. 4. Η έφεση συνοδεύεται από καταβολή προς τη γραμ-
5. Η πειθαρχική απόφαση κοινοποιείται σε αντίγρα- ματεία του εκδόσαντος την απόφαση Ιατρικού Συλλόγου
φο με τη φροντίδα της υπηρεσίας στον ιατρό και γνω- παραβόλου εκατό (100) ευρώ, εκτός εάν ο εκκαλών τυγ-
στοποιείται στα όργανα που δικαιούνται να ασκήσουν χάνει να είναι ο Ιατρικός Σύλλογος. Η καταβολή του ως
ένδικα μέσα. Η κοινοποίηση της απόφασης στον ιατρό άνω ποσού εκδίδεται υπέρ του Ιατρικού Συλλόγου και
ενεργείται από τον Πρόεδρο του Ιατρικού Συλλόγου στον αποδίδεται στον εκκαλούντα σε περίπτωση αποδοχής
οποίο είναι εγγεγραμμένος. Στον ιατρό γνωστοποιείται της έφεσης.
επίσης η τυχόν δυνατότητα ασκήσεως ενδίκων μέσων
Άρθρο 333
και η σχετική προθεσμία ασκήσεώς τους.
Α.Π.Σ.Ι. - Εκδίκαση έφεσης
6. Η πειθαρχική απόφαση δεν ανακαλείται.
7. Ο Ιατρικός Σύλλογος εισπράττει τα πρόστιμα κατά 1. Το Ανώτατο Πειθαρχικό Συμβούλιο Ιατρών, όταν
τις διατάξεις του ΚΕΔΕ. Οι αποφάσεις που επιβάλλουν δικάζει σε δεύτερο βαθμό, δικαιούται να διατάξει νέα
οριστική ή προσωρινή παύση γνωστοποιούνται στον Ε.Δ.Ε. ή ανάκριση, η οποία ενεργείται σύμφωνα με τις
Υπουργό Υγείας. διατάξεις των άρθρων 326 και 327 επ. Καλεί τον τιμωρη-
8. Ο ιατρός που τιμωρήθηκε οφείλει μέσα σε προθε- θέντα ιατρό να απολογηθεί με τη διαδικασία που ισχύει
σμία πέντε (5) ημερολογιακών ημερών από τη γνωστο- για τα Πειθαρχικά Συμβούλια των Ιατρικών Συλλόγων.
ποίηση σε αυτόν της τελεσίδικης καταδικαστικής από- Δύναται να μεταρρυθμίζει και να εξαφανίζει την εκκα-
φασης και εφόσον του επιβλήθηκε ποινή οριστικής ή λούμενη απόφαση.
προσωρινής παύσης να προσέλθει στα γραφεία του Συλ- 2. Το Ανώτατο Πειθαρχικό Συμβούλιο Ιατρών συνεδρι-
άζει με νόμιμη απαρτία κατά τις διατάξεις του Κώδικα
λόγου, στον οποίο ανήκει, και να παραδώσει το δελτίο
Διοικητικής Διαδικασίας και αποφασίζει με απόλυτη
της ιατρικής του ταυτότητας. Από την επόμενη ημέρα της
πλειοψηφία. Στη συνεδρίαση τηρούνται πρακτικά, τα
παράδοσης του δελτίου αρχίζει η έκτιση της ποινής. Αν
οποία είναι μυστικά. Στις συνεδριάσεις του μπορεί να
δεν έχει εφοδιασθεί με δελτίο ταυτότητας, τότε καταθέτει
μετέχει χωρίς ψήφο ο Πρόεδρος του Π.Ι.Σ. Μπορεί στη
σχετική υπεύθυνη δήλωση και από την επόμενη ημέρα
συνεδρίαση να μετέχει και ο νομικός ή τεχνικός σύμβου-
της κατάθεσης της δήλωσης αυτής, αρχίζει η έκτιση της
λος, ο οποίος αποχωρεί κατά την ψηφοφορία.
ποινής. Αν δεν κατατεθεί το δελτίο της ταυτότητάς του ή
3. Το Ανώτατο Πειθαρχικό Συμβούλιο Ιατρών αποφασίζει
η υπεύθυνη δήλωση, η έκτιση της ποινής αρχίζει με την τελεσίδικα και εκδίδει την απόφασή του το αργότερο εντός
παρέλευση της κατά τα άνω πενθήμερης προθεσμίας τριών (3) μηνών από την εισαγωγή της σχετικής πειθαρχι-
από τη γνωστοποίηση της τελεσίδικης καταδικαστικής κής δικογραφίας, η δε απόφαση αυτού διαβιβάζεται προς
απόφασης. Αν ο ιατρός τιμωρηθεί τελεσίδικα με την τον Πρόεδρο του οικείου Ιατρικού Συλλόγου, ο οποίος
ποινή της οριστικής παύσης, αποβάλλει αυτοδίκαια την οφείλει αμελλητί να κοινοποιήσει αυτήν στον τιμωρηθέντα.
ιδιότητα του ιατρού.
9. Αν η απόφαση για την οριστική παύση εξαφανισθεί Άρθρο 334
με απόφαση του Α.Π.Σ.Ι. ή με δικαστική απόφαση, οι ια- Εκτέλεση - Δημοσίευση αποφάσεων
τρικοί σύλλογοι οφείλουν να συμμορφωθούν αμέσως. 1. Οι τελεσίδικες αποφάσεις εκτελούνται από τον Πρό-
εδρο του Ιατρικού Συλλόγου.
Άρθρο 332
2. Η επίπληξη ανακοινώνεται εγγράφως προς τον τι-
Έφεση
μωρηθέντα από τον Πρόεδρο του Συλλόγου.
1. Ο τιμωρηθείς ιατρός, ο ασκήσας τη δίωξη Ιατρικός 3. Το Ανώτατο Πειθαρχικό Συμβούλιο Ιατρών μπορεί
Σύλλογος ή ο αιτήσας αυτήν (ιατρός ή ιδιώτης) δικαι- να αποφασίσει τη δημοσιοποίηση των αποφάσεών του:
ούται εντός δέκα (10) ημερολογιακών ημερών από την α) αν ιατροί καταδικάσθηκαν για κακούργημα και σε
επίδοση της απόφασης να εκκαλέσει αυτήν ενώπιον του οποιαδήποτε ποινή για κλοπή, υπεξαίρεση (κοινή και
Ανωτάτου Πειθαρχικού Συμβουλίου Ιατρών. στην υπηρεσία), απάτη, εκβίαση, πλαστογραφία, απι-
2. Η έφεση κατατίθεται ενώπιον του Γραμματέα του στία, δωροδοκία, δωροληψία, καταπίεση, απιστία περί
Πειθαρχικού Συμβουλίου που εξέδωσε την απόφαση, και την υπηρεσία, παράβαση καθήκοντος, καθ’ υποτροπή
συντάσσεται σχετική έκθεση που υπογράφεται από τον συκοφαντική δυσφήμηση, καθώς και για οποιοδήποτε
εκκαλούντα και το Γραμματέα. Ο Γραμματέας υποχρεού- έγκλημα κατά της γενετήσιας ελευθερίας ή έγκλημα οι-
ται εντός δέκα (10) ημερών να διαβιβάσει αυτή μαζί με κονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής, β) έχει
όλα τα σχετικά έγγραφα στη Γραμματεία του Διοικητικού υπάρξει κίνδυνος για την δημόσια υγεία και γ) έχει υπάρ-
Συμβουλίου του Π.Ι.Σ. ξει κίνδυνος για τους ασθενείς.
4. Οι τελεσίδικες αποφάσεις των Πειθαρχικών Συμ- στο οποίο ασκούσε το ιατρικό επάγγελμα, δεν έχει το
βουλίων εκτελούνται κατά το μέρος που αφορούν σε δικαίωμα να εγγραφεί σε Ιατρικό Σύλλογο της ημεδα-
πρόστιμα και τα έξοδα της διαδικασίας κατά τις διατάξεις πής μέχρι να εκτίσει το σύνολο της ποινής που του έχει
του ΚΕΔΕ με επιμέλεια του Προέδρου του Ιατρικού Συλ- επιβληθεί. Ο Πρόεδρος του Π.Ι.Σ. οφείλει αμελλητί και
λόγου, όπου εδρεύει το Πειθαρχικό Συμβούλιο. Τα ίδια το αργότερο εντός τριών (3) εργασίμων ημερών από τη
ισχύουν και για τις αποφάσεις του Α.Π.Σ.Ι. Τα έσοδα από γνωστοποίησή της στον Π.Ι.Σ. να κοινοποιεί σε όλους του
τα πρόστιμα αποδίδονται στον οικείο Ιατρικό Σύλλογο. Ιατρικούς Συλλόγους κάθε απόφαση επιβολής πειθαρ-
χικής ποινής, που επιβάλλεται σε ιατρό από πειθαρχικό
Άρθρο 335
όργανο κράτους-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Εφαρμογή κανόνων και αρχών ποινικού
3. Αν η πειθαρχική ποινή έχει επιβληθεί από Ιατρικό
δικαίου και ποινικής δικονομίας
Σύλλογο κράτους εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου ο ια-
στο πειθαρχικό δίκαιο
τρός ασκούσε τα καθήκοντά του, η εκτέλεση της ποινής
Κανόνες και αρχές του ποινικού δικαίου και της ποινι- και το δικαίωμα της εγγραφής αυτού σε Ιατρικό Σύλλογο
κής δικονομίας εφαρμόζονται και στο πειθαρχικό δίκαιο, της χώρας αποφασίζεται από το Ανώτατο Πειθαρχικό
εφόσον δεν αντίκεινται στις ρυθμίσεις του παρόντος και Συμβούλιο Ιατρών (Α.Π.Σ.Ι.), το οποίο κρίνει με βάση το αν
συνάδουν με τη φύση και στο σκοπό της πειθαρχικής δι- η πράξη ή η παράλειψη για την οποία επιβλήθηκε η ποινή
αδικασίας. Εφαρμόζονται ιδίως οι κανόνες και αρχές που τιμωρείται σύμφωνα με το ελληνικό πειθαρχικό δίκαιο.
αφορούν: α) τους λόγους αποκλεισμού της υπαιτιότητας
και της ικανότητας προς καταλογισμό, β) τις ελαφρυντι- Άρθρο 338
κές ή επιβαρυντικές περιστάσεις για την επιμέτρηση της Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας
πειθαρχικής ποινής, γ) την έμπρακτη μετάνοια, δ) το δι- Οποιαδήποτε απόφαση αντίθετη με τις διατάξεις
καίωμα σιγής του πειθαρχικώς διωκόμενου, ε) την πραγ- του ν. 3418/2005 (Α΄287) είναι άκυρη. Αν στη λήψη των
ματική και νομική πλάνη, στ) το τεκμήριο της αθωότητας αποφάσεων αυτών έχουν συμμετάσχει ιατροί, υπέχουν
του διωκόμενου, ζ) την επιείκεια υπέρ του πειθαρχικώς πειθαρχικές ευθύνες.
διωκόμενου, η) την προστασία των δικαιολογημένων
συμφερόντων ως λόγο που αίρει τον πειθαρχικό χαρα- ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄
κτήρα δυσμενών κρίσεων, εκφράσεων και εκδηλώσε-
Άρθρο 339
ων, εκτός εάν συνιστούν το πειθαρχικό παράπτωμα της
Αντιποίηση ιατρικού λειτουργήματος
αναξιοπρεπούς ή ασυμβίβαστης προς το λειτούργημα
του ιατρού διαγωγής και θ) τα δικαιώματα εμφάνισης, 1. Με φυλάκιση μέχρις ενός (1) έτους και με χρηματι-
εκπροσώπησης και υπεράσπισης του διωκόμενου. κή ποινή μέχρι είκοσι χιλιάδες (20.000) ευρώ τιμωρείται
όποιος με σκοπό την αποκόμιση παράνομου περιουσι-
Άρθρο 336 ακού οφέλους χρησιμοποιεί τον τίτλο του ιατρού χωρίς
Γενικές διατάξεις για την πειθαρχική διαδικασία να έχει πτυχίο ιατρικής σχολής ημεδαπού πανεπιστημίου
1. Την ιδιότητα του διωκόμενου αποκτά εκείνος εναντί- ή αναγνωρισμένο πτυχίο αλλοδαπού πανεπιστημίου.
ον του οποίου έχει ασκηθεί πειθαρχική δίωξη, και εκείνος 2. Κάθε πρόσωπο, το οποίο, χωρίς να διαθέτει τα
στον οποίο, σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας, προβλεπόμενα προσόντα προς άσκηση της ιατρικής,
αποδίδεται πειθαρχικό αδίκημα. με σκοπό να αποκομίσει παράνομο περιουσιακό όφελος
2. Ο διωκόμενος και ο καταγγέλλων έχουν το δικαίωμα είτε του ιδίου είτε τρίτου επιλαμβάνεται έστω και με την
σε οποιοδήποτε στάδιο της πειθαρχικής διαδικασίας να παρουσία ιατρού της διάγνωσης ή θεραπείας ασθενών
αντιπροσωπεύονται ή να συμπαρίστανται με πληρεξού- είτε με προσωπικές ενέργειες είτε με προφορικές ή γρα-
σιο δικηγόρο. Κατά τη συζήτηση στο Πειθαρχικό Συμ- πτές συμβουλές είτε με αλληλογραφία, τοιχοκόλληση
βούλιο, αν η μία πλευρά προσέλθει χωρίς πληρεξούσιο αγγελιών ή πάσης φύσεως δημοσιεύσεις θεωρείται ότι
δικηγόρο, αυτό δεν αφαιρεί από την άλλη πλευρά το ασκεί παρανόμως την ιατρική και τιμωρείται με τις ποινές
δικαίωμα να εκπροσωπείται ή να συμπαρίσταται με πλη- της παραγράφου 1.
ρεξούσιο δικηγόρο. 2. Θεωρείται ως θεραπευτική επέμβαση και τιμωρείται
με τις ίδιες ποινές της παρ. 1 κάθε πράξη, η οποία τελείται
Άρθρο 337 για αισθητικούς λόγους, όταν για αυτή χρησιμοποιούνται
Πειθαρχικά παραπτώματα ιατρών στην χειρουργικά μέσα ή μηχανήματα, τα οποία με φυσικούς
αλλοδαπή ή χημικούς παράγοντες μπορούν να συντελέσουν στον
1. Τα Πειθαρχικά Συμβούλια των Ιατρικών Συλλόγων καθορισμό διαγνώσεως ή εφαρμογή θεραπείας.
είναι αρμόδια και για την εκδίκαση παραπτωμάτων, τα 3. Με φυλάκιση μέχρις έξι (6) εβδομάδων και χρημα-
οποία τέλεσε ο ιατρός στην αλλοδαπή, εάν στοιχειοθε- τική ποινή μέχρι πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ τιμωρείται
τούν πειθαρχικά αδικήματα κατά την ελληνική ιατρική εκείνος, ο οποίος, ενώ είναι πτυχιούχος ιατρικής σχολής
νομοθεσία, εάν δεν έχει επιβληθεί στον ιατρό από αλ- ημεδαπού Πανεπιστημίου ή άλλης ισότιμης Πανεπιστη-
λοδαπό Ιατρικό Σύλλογο ποινή για τις συγκεκριμένες μιακής Σχολής αλλοδαπού πανεπιστημίου, ασκεί την
πράξεις και παραλείψεις και εάν δεν έχουν παραγραφεί. ιατρική χωρίς την απαιτούμενη κατά τις διατάξεις του
2. Ιατρός, ο οποίος, λόγω πειθαρχικής ποινής, καταδι- νόμου βεβαίωση ή ασκεί την ιατρική, ενώ η χορηγηθείσα
κάζεται σε προσωρινή ή οριστική παύση άσκησης επαγ- σε αυτόν βεβαίωση ανακλήθηκε ή βρίσκεται υπό ανα-
γέλματος σε ένα κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στολή ή αυτός είναι συνταξιούχος.
Άρθρο 340 ριλαμβανομένης και διαδικασίας υποβολής ενστάσεων,

Μεταβατικές διατάξεις οι τεχνικές λεπτομέρειες λειτουργίας και ασφάλειας της
Οι εσωτερικοί κανονισμοί των Ιατρικών Συλλόγων ηλεκτρονικής βάσης δεδομένων και της σχετικής διαδι-
προσαρμόζονται με τις διατάξεις του παρόντος μέσα κτυακής εφαρμογής και ρυθμίζεται κάθε άλλο σχετικό
σε προθεσμία δώδεκα (12) μηνών από την έναρξη ισχύος θέμα.
του. 3. Από την έναρξη ισχύος της απόφασης της προη-
γούμενης παραγράφου ξεκινά η εγγραφή μελών στο
Άρθρο 341 μητρώο.
Καταργούμενες διατάξεις 4. Από την 1.1.2020 η πρόσληψη προσωπικού με
Από την έναρξη ισχύος του παρόντος καταργούνται ο σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρό-
α.ν. 1565/1939 (Α΄16), το β.δ. 11.10/7.11.1957 (Α΄228), το νου απασχολούμενου σε αρχαιολογικά έργα που εκτε-
ν.δ. 4111/1960 (Α΄ 163) και ο ν. 727/1977 (Α΄308). λούνται από υπηρεσίες του υπουργείου Πολιτισμού και
Αθλητισμού συμπεριλαμβανομένων των πάσης φύσεως
Άρθρο 342 αρχαιολογικών εργασιών που εκτελούνται στο πλαίσιο
Έναρξη ισχύος έργων τρίτων διενεργείται αποκλειστικά μέσω του μη-
Η ισχύς του παρόντος αρχίζει από τη δημοσίευσή του τρώου του παρόντος.
στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Άρθρο 345
ΤΜΗΜΑ Ι΄ Έκθεση Αναλυτικής Αρχαιολογικής Τεκμηρίωσης
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ 1. Κατά την φάση εκπόνησης του Προκαταρκτικού
Προσδιορισμού Περιβαλλοντικών Απαιτήσεων (ΠΠΠΑ),
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
όταν προβλέπεται, και της Μελέτης Περιβαλλοντικών
ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΕΣ
Επιπτώσεων (Μ.Π.Ε.), για τα δημόσια έργα με εκτιμώμενη
ΕΡΕΥΝΕΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΕΣ
αξία σύμβασης μεγαλύτερη των 20.000.000 Ευρώ, καθώς
Άρθρο 343 και για εκείνα των οποίων το σύνολο ή μέρος της περι-
Στο άρθρο 19 του ν. 3028/2002 (Α΄153) προστίθεται οχής μελέτης, όπως προκύπτει από την αναγνωριστική
παράγραφος 11 ως ακολούθως: μελέτη ή την προκαταρκτική μελέτη ή την προμελέτη
«11. Με απόφαση του Υπουργού Πολιτισμού και Αθλη- κατά περίπτωση, χωροθετείται σε περιοχές των άρθρων
τισμού, κατόπιν αιτιολογημένης εισήγησης του Τμήματος 12 έως 17 του ν. 3028/2002 (Α΄153), εκπονείται Έκθεση
Απαλλοτριώσεων, Απόκτησης Ακινήτων και Αποζημι- Αναλυτικής Αρχαιολογικής Τεκμηρίωσης (Ε.Α.Α.Τ.) από
ώσεων του υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, το Τμήμα Συντονισμού και Παρακολούθησης Αρχαιο-
δύναται να διαπιστώνεται ότι συντρέχει η περίπτωση λογικών Ερευνών και Εργασιών στο Πλαίσιο των Μεγά-
καταβολής αποζημίωσης κατά τις παραγράφους 1 έως 5 λων Δημόσιων Έργων της Διεύθυνσης Προϊστορικών και
και να ορίζεται ότι το ύψος αυτής θα εκτιμάται από ανε- Κλασικών Αρχαιοτήτων του Υπουργείου Πολιτισμού και
ξάρτητο και πιστοποιημένο εκτιμητή του ν. 4152/2013». Αθλητισμού με την συνεργασία της κατά τόπο αρμόδιας
Εφορείας Αρχαιοτήτων. Εάν το ζητήσει ο κύριος του έρ-
Άρθρο 344 γου, Ε.Α.Α.Τ. εκπονείται και για έργα που δεν εμπίπτουν
Μητρώο Προσωπικού στις ανωτέρω περιπτώσεις.
Αρχαιολογικών Εργασιών 2. Με κοινή απόφαση των υπουργών Πολιτισμού και
1. Ιδρύεται Μητρώο Προσωπικού Αρχαιολογικών Ερ- Αθλητισμού και Υποδομών και Μεταφορών που εκδί-
γασιών (Μ.Π.Α.Ε.) με σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαί- δεται εντός τριών (3) μηνών από την έναρξη ισχύος του
ου ορισμένου χρόνου απασχολούμενου σε αρχαιολογικά παρόντος ορίζονται τα επίπεδα εξειδίκευσης της Ε.Α.Α.Τ.,
έργα που εκτελούνται από υπηρεσίες του υπουργείου ο χρόνος και η προθεσμία για την σύνταξη αυτών και
Πολιτισμού και Αθλητισμού με την μέθοδο της αυτε- κάθε άλλο σχετικό θέμα. Η απόφαση του προηγούμενου
πιστασίας, συμπεριλαμβανομένων των πάσης φύσεως εδαφίου εφαρμόζεται και για την Ε.Α.Α.Τ. που προβλέπε-
αρχαιολογικών εργασιών που εκτελούνται στο πλαίσιο ται στην παράγραφο 2 του άρθρου 31 του ν. 2160/1993
έργων τρίτων. Για την υποστήριξη της λειτουργίας του (Α΄118), για την δημιουργία μαρίνων.
μητρώου και της διαδικασίας προσλήψεων μέσω αυτού, ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
δημιουργείται ηλεκτρονική βάση δεδομένων.
2. Με απόφαση του υπουργού Πολιτισμού και Αθλη- Άρθρο 346
τισμού που εκδίδεται εντός τριών (3) μηνών από την Η παρ. 8 του άρθρου 10 του ν. 4481/2017 (Α΄ 100) τρο-
έναρξη ισχύος του παρόντος ορίζονται οι ειδικότητες, ποποιείται ως εξής:
οι κλάδοι και οι κατηγορίες εκπαίδευσης των μελών, «8. Στις ανεξάρτητες οντότητες του άρθρου 50 τα μέλη
τα απαιτούμενα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα και η του εποπτικού συμβουλίου είναι εννέα (9) και εκλέγονται
σχετική μοριοδότηση αυτών, τα τηρούμενα στοιχεία, η από τη γενική συνέλευση σύμφωνα με την περίπτωση ε΄
αρμόδια για την κατάρτιση, τήρηση και επικαιροποίησή της παραγράφου 9 του άρθρου 9. Η διάρκεια της θητείας
του υπηρεσία, η διαδικασία εγγραφής στο μητρώο και του εποπτικού συμβουλίου είναι τρία (3) έτη, με εξαίρεση
επικαιροποίησης των σχετικών στοιχείων, η διαδικασία τη θητεία του πρώτου εποπτικού συμβουλίου η οποία
επιλογής προσωπικού με χρήση του μητρώου, συμπε- δεν μπορεί να υπερβαίνει τα δύο (2) έτη.
Κατ’ εξαίρεση στην υφιστάμενη, κατά την έναρξη ισχύος τους οποίους ο Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου
του παρόντος, ανεξάρτητη οντότητα του άρθρου 50, τα συγκαλεί σε γενική συνέλευση για το σκοπό αυτόν και
μέλη του πρώτου εποπτικού συμβουλίου καθώς και η διάρ- ένα (1) μέλος είναι εκπρόσωπος περιβαλλοντικού ή κοι-
κεια της θητείας τους ορίζονται με απόφαση του Υπουργού νωνικού φορέα της περιοχής, κάτοχος πτυχίου Α.Ε.Ι. της
Πολιτισμού και Αθλητισμού, μετά από έγγραφη εισήγηση ημεδαπής ή ισότιμου τίτλου της αλλοδαπής, με αποδε-
προς αυτόν των μελών της ανεξάρτητης οντότητας του δειγμένη εμπειρία ή γνώσεις συναφείς με το αντικείμενο
άρθρου 50, εφόσον αυτή υποβληθεί μέσα σε δέκα (10) της επιχείρησης. Ο καθορισμός του περιβαλλοντικού
εργάσιμες ημέρες από την έναρξη ισχύος του παρόντος.». ή κοινωνικού φορέα του προηγούμενου εδαφίου και
η διαπίστωση της συνδρομής των προϋποθέσεων στο
Άρθρο 347
πρόσωπο του προτεινόμενου από αυτόν μέλους, γίνεται
1. Οι παρακάτω διατάξεις καταργούνται: με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου. Τα ανεξάρτη-
α) η υποπερίπτωση 6, της περίπτωσης α΄ της παρ. 1 του τα μέλη, εφόσον στον οικείο Οργανισμό προβλέπονται
άρθρου 4 του ν. 1158/1981 (Α΄ 127), καθώς και το δεύ- περισσότερα από επτά, είναι δημότες ή μόνιμοι κάτοι-
τερο εδάφιο της παρ. 4 του άρθρου 9 του ν. 1158/1981. κοι του οικείου Δήμου, με αποδεδειγμένη εμπειρία ή
β) η περίπτωση α΄ της παρ. 1 του άρθρου 1 του π.δ. 370/ γνώσεις συναφείς με το αντικείμενο της επιχείρησης
1983 (Α΄ 130). και ορίζονται σύμφωνα με τη διαδικασία της επόμενης
γ) η περίπτωση α΄, της παρ. 1 του άρθρου 1 του π.δ. 372/ παραγράφου. Στην περίπτωση των αιρετών μελών, ένα
1983 (Α΄ 131). (1) τουλάχιστον μέλος υποδεικνύεται από τη μειοψηφία.
δ) η περίπτωση α΄ της παρ. 1 του άρθρου 1 του π.δ. 64/ Με την ίδια απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ορί-
2009 (Α΄ 85). ζεται ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος του Διοικητικού
ε) η υποπερίπτωση 6 της περίπτωσης α΄ της παραγρά- Συμβουλίου της επιχείρησης.
φου 1 του άρθρου 2 και η περίπτωση δ΄ του άρθρου 3 2. Για την πλήρωση της θέσης των ανεξαρτήτων μελών
του π.δ. 457/1983 (Α΄174) του Διοικητικού Συμβουλίου δημοσιεύεται πρόσκληση
2. Επίσης καταργούνται : εκδήλωσης ενδιαφέροντος, η οποία αναρτάται στην
α) η υποχρέωση υποβολής των υπ΄ αριθμ. 2 και 4 ιστοσελίδα του οικείου Δήμου ή όλων των Δήμων, σε
δικαιολογητικών του Παραρτήματος της κ.υ.α. ΥΠ- περίπτωση συμμετοχής στην επιχείρηση περισσότερων
ΠΟΤ/107291/9.11.2011(Β΄ 2664) όταν ο αιτών είναι φυ- του ενός Δήμων, καθώς και στην ιστοσελίδα του Ανωτά-
σικό πρόσωπο ή Ν.Π.Ι.Δ., αντίστοιχα του Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (Α.Σ.Ε.Π) για χρο-
β) η υποχρέωση υποβολής των υπ΄αριθμ. 2 και 4 δικαι- νικό διάστημα τουλάχιστον δέκα (10) ημερών. Το οικείο
ολογητικών του Παραρτήματος της κοινής υπουργικής Δημοτικό Συμβούλιο ή το Δημοτικό Συμβούλιο του Δή-
απόφασης ΥΠΠΟΤ/107296/9.11.2011(Β΄ 2665) όταν ο μου της έδρας της επιχείρησης διαπιστώνει τη συνδρομή
αιτών είναι φυσικό πρόσωπο ή Ν.Π.Ι.Δ., αντίστοιχα. σε όλους τους υποψηφίους της ιδιότητας του δημότη ή
ΤΜΗΜΑ ΙΑ΄ του μόνιμου κατοίκου, καθώς και της αποδεδειγμένης
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ εμπειρίας ή γνώσης συναφούς με το αντικείμενο της
επιχείρησης. Το Ειδικό Συμβούλιο Επιλογής Διοικήσε-
Άρθρο 348 ων (Ε.Σ.Ε.Δ) του άρθρου 10 του ν. 4369/2016 αξιολογεί
Διατάξεις σχετικές με τις Δημοτικές Επιχειρήσεις τα προσόντα των υποψηφίων ανεξαρτήτων μελών και
Ύδρευσης Αποχέτευσης (Δ.Ε.Υ.Α.) υποβάλλει στο οικείο Δημοτικό Συμβούλιο εισήγηση με
1. Στο άρθρο 1 του ν. 1069/1980 (A΄ 191), προστίθεται τους τρεις (3) επικρατέστερους υποψηφίους. Το Δημοτι-
παράγραφος 5, ως εξής: κό Συμβούλιο ή το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου της
«5. Οι διατάξεις του νόμου αυτού δεν εφαρμόζονται έδρας της επιχείρησης επιλέγει υποχρεωτικά έναν εκ των
εντός της περιοχής δραστηριότητας της Ε.Υ.Δ.Α.Π., όπως υποψηφίων που περιλαμβάνονται στην εισήγηση του
αυτή καθορίζεται στο άρθρο 8 παρ. 1 του ν. 2744/1999 Ε.Σ.Ε.Δ και η απόφαση αυτή αναρτάται στο πρόγραμμα
(Α΄222), όπως ισχύει, ούτε εντός περιοχής δραστηριότη- «ΔΙΑΥΓΕΙΑ». Για την επιλογή των τριών (3) επικρατέστε-
τας της ΕΥΑΘ, όπως αυτή καθορίζεται στο άρθρο 26 του ρων υποψηφίων, το Ε.Σ.Ε.Δ. λαμβάνει υπόψη του τα βιο-
ν. 2937/2001 (Α΄ 169), όπως ισχύει». γραφικά στοιχεία των υποψηφίων και, κυρίως, τα τυπικά
2. Το άρθρο 3 του ν. 1069/1980 (Α΄ 191) αντικαθίσταται τους προσόντα, το εν γένει επιστημονικό και ερευνητικό
ως εξής: έργο τους σε συνάφεια με την προκηρυσσόμενη θέση
«Διοικητικό Συμβούλιο της Επιχείρησης και την πρότερη συνολικά διοικητική εμπειρία τους. Το
1. Η Δ.Ε.Υ.Α. που συνιστάται από ένα μόνο Δήμο διοι- Ε.Σ.Ε.Δ. συνεκτιμά την εν γένει προσωπικότητα των υπο-
κείται από Διοικητικό Συμβούλιο που αποτελείται από ψηφίων, κατόπιν διενέργειας δομημένης συνέντευξης,
επτά (7) έως ένδεκα (11) μέλη, τα οποία ορίζονται με στην οποία καλούνται υποχρεωτικά, εφόσον υπάρχουν,
απόφαση του οικείου Δημοτικού Συμβουλίου. Από τα τουλάχιστον τρεις (3) υποψήφιοι. Για τη συνέντευξη τη-
μέλη αυτά, πέντε (5) τουλάχιστον μέλη, είναι αιρετοί εκ- ρείται σχετικό πρακτικό, το οποίο συνυποβάλλεται με
πρόσωποι του Δήμου, ένα (1) μέλος είναι εκπρόσωπος την εισήγηση του Ε.Σ.Ε.Δ. στο Δημοτικό Συμβούλιο. Η
των εργαζομένων στην επιχείρηση, οριζόμενος από την ως άνω διαδικασία ακολουθείται και αν οι υποψήφιοι
πλέον αντιπροσωπευτική συνδικαλιστική οργάνωση των είναι λιγότεροι από τρεις (3). Οι παράγραφοι 3 έως 5 του
εργαζομένων στην επιχείρηση ή, εφόσον ελλείπει τέ- άρθρου 7 του ν. 4369/2016 εφαρμόζονται κατ’ αναλογία
τοια, από το σύνολο των εργαζομένων στην επιχείρηση, και για τα ανεξάρτητα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου.
3. Σε περίπτωση συμμετοχής στην επιχείρηση πε- εκατό (50%), του ποσού της αντιμισθίας του Δημάρχου,
ρισσότερων του ενός Δήμων, τα μέλη του Διοικητικού σύμφωνα με το άρθρο 92 του ν. 3852/2010. Σε περίπτω-
Συμβουλίου προσαυξάνονται ανάλογα, με την υπόδειξη, ση απουσίας του Πρόεδρου, λόγω ασθένειας ή άδειας,
σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο, τριών (3) πέραν του μηνός, η αποζημίωση αυτή καταβάλλεται εξ’
αιρετών εκπροσώπων από κάθε Δημοτικό Συμβούλιο ημισείας σε αυτόν και στον αναπληρωτή του.
και, σε περίπτωση, που προκύπτει άρτιος συνολικός 11. Η αποζημίωση του Προέδρου, των μελών και του
αριθμός μελών του Διοικητικού Συμβουλίου, το Δημο- γραμματέα του Διοικητικού Συμβουλίου της επιχείρησης
τικό Συμβούλιο του Δήμου της έδρας της επιχείρησης για τη συμμετοχή τους στις συνεδριάσεις, καθορίζεται
υποδεικνύει έναν επιπλέον αιρετό εκπρόσωπο. Στην με απόφαση του Συντονιστή της οικείας Αποκεντρωμέ-
περίπτωση διαδημοτικών επιχειρήσεων, ο Πρόεδρος νης Διοίκησης, ύστερα από πρόταση του Διοικητικού
του Διοικητικού Συμβουλίου, ο περιβαλλοντικός ή κοι- Συμβουλίου και δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των
νωνικός φορέας που υποδεικνύει εκπρόσωπό του και τα πενήντα (50) ευρώ ανά συνεδρίαση. Με όμοια απόφαση,
ανεξάρτητα μέλη που επιλέγονται με τη διαδικασία της που εκδίδεται μετά από εισήγηση του Διοικητικού Συμ-
προηγούμενης παραγράφου ορίζονται από το Δημοτικό βουλίου, μπορεί να ορίζεται ότι ένα από τα μέλη αυτού
Συμβούλιο του Δήμου της έδρας της επιχείρησης και ο παρέχει πλήρη απασχόληση με αμοιβή στην επιχείρηση
Αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου ορίζεται από και να καθορίζονται οι αρμοδιότητες και το ύψος της
το Δημοτικό Συμβούλιο του μεγαλύτερου σε πληθυσμό αμοιβής, το οποίο πρέπει να είναι ανάλογο των τυπικών
Δήμου που συμμετέχει στην επιχείρηση, πλην του Δήμου του προσόντων και δεν μπορεί να υπερβαίνει το ύψος
της έδρας της επιχείρησης. της αποζημίωσης του Προέδρου της επιχείρησης.»
4. Η θητεία του Διοικητικού Συμβουλίου ακολουθεί τη 3. Η περίπτωση β΄ της παρ. 2 του άρθρου 5 του ν. 1069/
θητεία του Δημοτικού Συμβουλίου και, σε κάθε περίπτω- 1980 (Α΄ 191) αντικαθίσταται ως εξής:
ση, λήγει το αργότερο τρεις (3) μήνες μετά τη συγκρότη- «β) διορίζει το Γενικό Διευθυντή, σύμφωνα με το άρ-
ση του Δημοτικού Συμβουλίου. θρο 6.»
5. Τα αιρετά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου είναι 4. Το άρθρο 6 του ν. 1069/1980 (Α΄ 191) αντικαθίσταται
δυνατόν να αντικαθίστανται κατά τη διάρκεια της θη- ως εξής:
τείας τους, με αιτιολογημένη απόφαση του Δημοτικού «Γενικός Διευθυντής
Συμβουλίου που τα όρισε, η οποία λαμβάνεται με από- 1. Των υπηρεσιών της επιχείρησης προΐσταται Γενικός
λυτη πλειοψηφία του αριθμού των μελών του. Για την Διευθυντής.
αντικατάσταση του εκπροσώπου των εργαζομένων και 2. Ο Γενικός Διευθυντής πρέπει:
του περιβαλλοντικού ή κοινωνικού φορέα της περιο- α) να πληροί τουλάχιστον μία από τις προϋποθέσεις για
χής, απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του οργάνου που τους την εγγραφή στο Εθνικό Μητρώο Επιτελικών Στελεχών
υπέδειξε. Η αντικατάσταση των ανεξαρτήτων μελών του Δημόσιας Διοίκησης, όπως αυτές ορίζονται στην παρ. 1
Διοικητικού Συμβουλίου, δημοτών ή μονίμων κατοίκων του άρθρου 2 του νόμου 4369/2016 (Α΄ 33), όπως εκά-
του οικείου Δήμου, γίνεται σύμφωνα με τις διατάξεις της στοτε ισχύει ή, σε περίπτωση που δεν απασχολείται στο
παραγράφου 2. δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, να έχει τουλάχι-
6. Στο Διοικητικό Συμβούλιο της επιχείρησης μετέχει, στον υπηρεσία πέντε (5) ετών στον τομέα των υδάτων.
χωρίς δικαίωμα ψήφου, ως εισηγητής θεμάτων προς συ- β) να είναι κάτοχος πτυχίου ανώτατης σχολής της ημε-
ζήτηση, ο Γενικός Διευθυντής της επιχείρησης. δαπής ή της αλλοδαπής με ειδικότητα Πολιτικού Μηχανι-
7. Καθήκοντα γραμματέα του Διοικητικού Συμβουλίου κού, Χημικού Μηχανικού, Οικονομολόγου, Τοπογράφου
ασκεί υπάλληλος της επιχείρησης, που ορίζεται από τον Μηχανικού ή Μηχανολόγου.
Πρόεδρο αυτού. γ) να έχει τουλάχιστον προϋπηρεσία πέντε (5) ετών σε
8. Για τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου που είναι θέση ευθύνης στο δημόσιο, ευρύτερο δημόσιο ή ιδιω-
αιρετοί εκπρόσωποι Δημοτικών Συμβουλίων, ισχύουν οι τικό τομέα.
διατάξεις του Δημοτικού Κώδικα περί μη εκλογιμότητας δ) να κατέχει άριστα τουλάχιστον μία ξένη γλώσσα.
και ασυμβίβαστων. 3. Όσοι δεν δύνανται να εγγραφούν στο Εθνικό Μη-
9. Μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου δεν μπορεί να τρώο Επιτελικών Στελεχών Δημόσιας Διοίκησης, σύμφω-
είναι συγγενείς μεταξύ τους εξ αίματος ή εξ αγχιστείας να με την παρ. 2 του άρθρου 2 του νόμου 4369/2016, δεν
μέχρι και τρίτου βαθμού, καθώς και οι με οποιαδήπο- μπορούν να οριστούν στη θέση του Γενικού Διευθυντή.
τε μορφή εργολάβοι ή προμηθευτές της επιχείρησης ή 4. Ο Γενικός Διευθυντής ορίζεται μετά από πρόσκληση
μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου ή υπάλληλοι ομοει- εκδήλωσης ενδιαφέροντος σύμφωνα με τη διαδικασία
δούς επιχείρησης. των παραγράφων 5 και 6.
10. Στον Πρόεδρο του Διοικητικού Συμβουλίου, αν δεν 5. Για την πλήρωση της θέσης του Γενικού Διευθυντή
είναι Δήμαρχος, μπορεί να καταβάλλεται, για τις παρεχό- το Διοικητικό Συμβούλιο δημοσιεύει πρόσκληση εκδή-
μενες στην επιχείρηση υπηρεσίες του, αποζημίωση που λωσης ενδιαφέροντος, η οποία αναρτάται στην ιστοσε-
καθορίζεται με απόφαση του Συντονιστή της οικείας λίδα του αντίστοιχου Δήμου ή όλων των Δήμων, σε περί-
Αποκεντρωμένης Διοίκησης, ύστερα από πρόταση του πτωση συμμετοχής στην επιχείρηση περισσότερων του
Διοικητικού Συμβουλίου της επιχείρησης. Η αποζημίωση ενός Δήμων, καθώς και στην ιστοσελίδα του Ανωτάτου
αυτή δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσοστό πενήντα τοις Συμβουλίου Επιλογής Προσωπικού (Α.Σ.Ε.Π) για χρονι-
κό διάστημα τουλάχιστον δέκα (10) ημερών. Το Ειδικό στον ετήσιο προϋπολογισμό εσόδων και εξόδων της επι-
Συμβούλιο Επιλογής Διοικήσεων (Ε.Σ.Ε.Δ) του άρθρου 10 χείρησης,
του νόμου 4369/2016 αξιολογεί τα προσόντα των υπο- η) τη σύνταξη του ετήσιου απολογισμού της επιχείρη-
ψηφίων Γενικών Διευθυντών και υποβάλλει στο Δ.Σ ει- σης, εντός τριών (3) μηνών από την υποβολή των φορο-
σήγηση με τους τρεις επικρατέστερους υποψηφίους. Το λογικών δηλώσεων και των οικονομικών καταστάσεων
Δ.Σ. επιλέγει υποχρεωτικά έναν εκ των υποψηφίων που της επιχείρησης.
περιλαμβάνονται στην εισήγηση του Ε.Σ.Ε.Δ και η από- 9. Ο Γενικός Διευθυντής συμμετέχει στις συνεδριάσεις
φαση αυτή αναρτάται στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ». Για του Διοικητικού Συμβουλίου, χωρίς δικαίωμα ψήφου και
την επιλογή των τριών (3) επικρατέστερων υποψηφίων, εισηγείται προς το Διοικητικό Συμβούλιο για:
το Ε.Σ.Ε.Δ. λαμβάνει υπόψη του τα βιογραφικά στοιχεία α) την ανάθεση μελετών, εκτέλεση έργων και προμη-
των υποψηφίων και, κυρίως, τα τυπικά τους προσόντα, θειών, σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες διατάξεις,
το εν γένει επιστημονικό και ερευνητικό έργο τους σε συ- β) κάθε εκποίηση ή εκμίσθωση ακινήτων ή κινητών
νάφεια με την προκηρυσσόμενη θέση και την πρότερη πραγμάτων που ανήκουν στην επιχείρηση,
συνολικά διοικητική εμπειρία τους. Το Ε.Σ.Ε.Δ. συνεκτιμά γ) την άσκηση ένδικων βοηθημάτων ή μέσων, την πα-
την εν γένει προσωπικότητα των υποψηφίων, κατόπιν ραίτηση από αυτά και κάθε δικαστικό ή εξωδικαστικό
διενέργειας δομημένης συνέντευξης, στην οποία κα- συμβιβασμό,
λούνται υποχρεωτικά, εφόσον υπάρχουν, τουλάχιστον δ) τη σύναψη δανείων,
τρεις (3) υποψήφιοι. Για τη συνέντευξη τηρείται σχετικό ε) τη συμμετοχή φυσικών ή νομικών προσώπων ή Ορ-
πρακτικό, το οποίο συνυποβάλλεται με την εισήγηση του γανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή επιχειρήσεων κοινής
Ε.Σ.Ε.Δ. στο Δ.Σ. Η ως άνω διαδικασία ακολουθείται και ωφέλειας στη δαπάνη κατασκευής έργων τα οποία επι-
αν οι υποψήφιοι είναι λιγότεροι από τρεις (3). θυμούν να κατασκευάσει η επιχείρηση κατά προτεραι-
6. Οι παράγραφοι 3 έως 5 του άρθρου 7 του ν. 4369/ ότητα, καθώς και για τους όρους αυτής της συμμετοχής.
2016 εφαρμόζονται κατ΄ αναλογία και για τις υφιστάμε- 10. Ο Γενικός Διευθυντής αποφασίζει για:
νες θέσεις Γενικών Διευθυντών. α) την εκτέλεση προμηθειών και ανάληψη υποχρεώ-
7. Όσοι επιλέγονται για την πλήρωση της θέσης του σεων, εφόσον η ολική δαπάνη δεν υπερβαίνει το ποσό
Γενικού Διευθυντή διορίζονται με θητεία τεσσάρων (4) των έξι χιλιάδων (6.000) ευρώ. Το χρηματικό αυτό όριο
ετών, με δικαίωμα ανανέωσης για μία φορά. Σε κάθε μπορεί να αυξομειώνεται, με απόφαση του Διοικητικού
περίπτωση η συνολική θητεία στις ανωτέρω θέσεις δεν Συμβουλίου της επιχείρησης,
μπορεί να υπερβαίνει τα οκτώ (8) έτη. β) την τοποθέτηση του προσωπικού στις προβλεπόμε-
8. Ο Γενικός Διευθυντής ελέγχει την καθημερινή εργα- νες από τον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας θέσεις,
σία της επιχείρησης, ασκεί εποπτεία στη διεξαγωγή των καθώς και για τη χορήγηση αδειών σε αυτό.
εργασιών κάθε υπηρεσίας ασκώντας τη διοίκηση του 11. Ο Γενικός Διευθυντής ασκεί τις λοιπές αρμοδιότη-
προσωπικού της, είναι υπεύθυνος για την εκτέλεση των τες που παρέχονται σε αυτόν από τον Οργανισμό Εσω-
αποφάσεων του Διοικητικού Συμβουλίου και των επιτρο- τερικής Υπηρεσίας.
πών της παραγράφου 3 του άρθρου 5 και μεριμνά για: 12. Αν δεν έχει διοριστεί Γενικός Διευθυντής ή αν αυτός
α) την εκτέλεση του σκοπού για τον οποίο ιδρύθηκε κωλύεται, τα καθήκοντα αυτού ασκεί, με απόφαση του
η επιχείρηση, Διοικητικού Συμβουλίου της επιχείρησης, ο ανώτερος σε
β) την εκπόνηση και την υποβολή στο Διοικητικό Συμ- βαθμό και, επί ισόβαθμων, ο αρχαιότερος υπάλληλος.».
βούλιο της επιχείρησης του πενταετούς επιχειρησιακού
προγράμματος δράσης, που προβλέπεται στο εδάφιο γ΄ Άρθρο 349
της παραγράφου 2 του άρθρου 5, Τροποποίηση του άρθρου 32 του ν. 4483/2017
γ) την εκπόνηση και την υποβολή στο Διοικητικό Συμ- Το άρθρο 32 του ν. 4483/2017 (Α΄ 107) αντικαθίσταται
βούλιο του ετήσιου προγράμματος έργων, που προβλέ- ως εξής:
πεται στο εδάφιο δ΄ της παραγράφου 2 του άρθρου 5,
δ) τη σύνταξη, τουλάχιστον δύο (2) μήνες πριν από την «Άρθρο 32
έναρξη κάθε οικονομικού έτους, του προϋπολογισμού Παροχή κινήτρων σε εργαζομένους από Ο.Τ.Α.
εσόδων και εξόδων της επιχείρησης, ορεινών και νησιωτικών περιοχών
ε) την εκπόνηση και την υποβολή στο Διοικητικό Συμ- 1. Οι ορεινοί δήμοι του άρθρου 1 του ν. 3852/2010
βούλιο της επιχείρησης της μελέτης κόστους -οφέλους, (Α΄87), οι δήμοι με πληθυσμό έως 30.000 κατοίκους, των
που προβλέπεται στο εδάφιο ε΄ της παραγράφου 2 του οποίων τουλάχιστον το πενήντα τοις εκατό (50%) των
άρθρου 5, δημοτικών ή κοινοτικών ενοτήτων χαρακτηρίζονται ως
στ) την κατάρτιση και την υποβολή στο Διοικητικό ορεινές στο Μητρώο Δήμων, Κοινοτήτων και Οικισμών
Συμβούλιο της επιχείρησης του ετήσιου προγράμμα- της ΕΛΣΤΑΤ, οι νησιωτικοί δήμοι με πληθυσμό μικρότερο
τος επενδύσεων για το επόμενο οικονομικό έτος, υπο- των 18.000 κατοίκων, καθώς και τα Ν.Π.Δ.Δ. των δήμων
δεικνύοντας τις εγκεκριμένες ή προτεινόμενες πηγές αυτών, μπορούν να παρέχουν δωρεάν σίτιση και κατάλ-
χρηματοδότησης αυτού, ληλο κατάλυμα διαμονής στους ιατρούς και νοσηλευτές
ζ) την κατάρτιση και υποβολή στο Διοικητικό Συμβού- του Κέντρου Υγείας και των δημόσιων νοσοκομείων, το
λιο της επιχείρησης των αναγκαίων αναμορφώσεων και προσωπικό της Ελληνικής Αστυνομίας, του Λιμενικού
τροποποιήσεων στο πρόγραμμα κατασκευής έργων και Σώματος, της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, του Ε.Κ.Α.Β. και
τους αναπληρωτές εκπαιδευτικούς. Ο υπολογισμός του λιμένα Αλίμου έχουν εφαρμογή στο σύνολό τους οι δι-
πληθυσμού γίνεται σύμφωνα με τα στοιχεία πραγματι- ατάξεις των άρθρων 29 έως 34 του ν. 2160/1993 (Α΄118),
κού πληθυσμού της τελευταίας απογραφής της ΕΛΣΤΑΤ. όπως ισχύουν.
2. Για τις ανωτέρω παροχές λαμβάνεται απόφαση από
το οικείο Δημοτικό ή Διοικητικό Συμβούλιο, με την οποία Άρθρο 352
εξειδικεύονται οι κατά περίπτωση παροχές και το χρονικό 1. Η περίπτωση γ΄ της παρ. 8 του άρθρου 58 του ν. 4075/
διάστημα ισχύος αυτών, κατόπιν βεβαίωσης της ύπαρξης 2012 (Α΄ 89), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 16 του
ανάλογων πόρων από την οικονομική υπηρεσία του Ο.Τ.Α. ν. 4455/2017 (Α΄ 22), αντικαθίσταται ως εξής:
3. Τα ανωτέρω δεν ισχύουν για τους κατοίκους των πε- «γ. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών το Ελ-
ριοχών αυτών ή τους συζύγους τους ή τα ανήλικα τέκνα ληνικό Δημόσιο δύναται να χορηγεί χρηματικές προκα-
αυτών που έχουν την πλήρη κυριότητα ή την επικαρπία ταβολές σε προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας έναντι
κατοικίας στην περιοχή υπηρέτησης. των συνολικών ετήσιων υποχρεώσεων της εκάστοτε
4. Οι παροχές της παραγράφου 1 μπορούν να χορη- τρέχουσας χρήσης για δαπάνη εξόφλησης λογαριασμών
γούνται υπό τις ίδιες προϋποθέσεις, και από νησιωτικούς ηλεκτρικού ρεύματος των φορέων της Γενικής Κυβέρ-
δήμους με πληθυσμό μεγαλύτερο των 18.000 κατοίκων, νησης και μέχρι του ύψους της αντίστοιχης συνολικής
εφόσον αφορούν αποκλειστικά εργαζομένους που υπη- δαπάνης του προηγούμενου οικονομικού έτους. Οι προ-
ρετούν σε αυτοτελή νησιά που συνιστούν τοπικές κοι- καταβολές αυτές επιστρέφονται μετά την εξόφληση των
νότητες αυτών. υποχρεώσεων από τους φορείς, με κατάθεση σε ειδικό
5. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και λογαριασμό, σύμφωνα με την απόφαση του τελευταίου
Οικονομικών καθορίζεται σύστημα παρακολούθησης εδαφίου του παρόντος άρθρου.».
των οικονομικών αποτελεσμάτων της εφαρμογής του 2. Στο τέλος της παρ. 8 του άρθρου 58 του ν. 4075/
άρθρου αυτού.». 2012, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 16 του ν.
4455/2017, προστίθενται περιπτώσεις ε΄ και στ΄ και
ΤΜΗΜΑ ΙΒ΄ εδάφιο ως εξής:
ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ «ε. Οι κάθε είδους μεταβιβάσεις, συμπεριλαμβανο-
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ μένων των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων των Οργανι-
σμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α΄ και Β΄ βαθμού, από τον
Άρθρο 350 κρατικό προϋπολογισμό προς τους φορείς της Γενικής
Το δικαίωμα είσπραξης μερίσματος του Ελληνικού Δη- Κυβέρνησης, μειώνονται κατά το ποσό της έκπτωσης
μοσίου λόγω της συμμετοχής του στο μετοχικό κεφάλαιο που επιτυγχάνεται λόγω της χορήγησης των ανωτέρω
της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «Οργανισμός προκαταβολών σε προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας.
Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος Α.Ε.» (Ο.Τ.Ε. Α.Ε.) μεταβιβάζεται στ. Εάν φορέας της Γενικής Κυβέρνησης καθυστερεί
στην Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε. την εξόφληση λογαριασμού ηλεκτρικής ενέργειας πέραν
των δύο (2) μηνών από την ημερομηνία λήξης πληρωμής
Άρθρο 351 αυτού, η εξόφληση μπορεί να πραγματοποιηθεί από το
Διατάξεις για τον τουριστικό λιμένα Αλίμου Υπουργείο Οικονομικών σε βάρος πιστώσεων που μετα-
1. Τα πλωτά στοιχεία, οι θαλάσσιες, χερσαίες, κτιρια- φέρονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, χωρίς
κές και άλλες λιμενικές εγκαταστάσεις και τα έργα εντός τη σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου διατάκτη, σε ειδικό
της χερσαίας και της θαλάσσιας ζώνης του τουριστικού Κωδικό Αριθμό Εξόδου του ειδικού φορέα του προϋπο-
λιμένα Αλίμου, όπως αποτυπώνονται εντός του χερσαί- λογισμού του Υπουργείου Οικονομικών «Γενικές Κρατικές
ου και θαλάσσιου χώρου με τα περιμετρικά στοιχεία Δαπάνες». Η μεταφορά των πιστώσεων γίνεται από τον
Θ1, Θ2-Χ12, Χ13, Χ14, X14.1, Χ15, Χ16, Χ17, Χ18, Χ19, προϋπολογισμό του φορέα της Κεντρικής Διοίκησης που
Χ20, Χ21, Χ22, Χ23, Χ24, Χ25, Χ26, Χ27, Χ28, Χ29, Χ30, καθυστερεί την πληρωμή ή εποπτεύει τον φορέα της
Χ31, Χ32, Χ33, Χ34, Χ35, Χ36, Χ37, Χ38, Χ39, Χ40, Χ41, Γενικής Κυβέρνησης που καθυστερεί την πληρωμή.
Χ42, Χ43, Χ44-Θ21, Θ22, Θ23, Θ1 στο από Δεκεμβρί- Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών καθορίζο-
ου 2015 τοπογραφικό διάγραμμα (Αρ. Σχεδίου 109.02 νται τα δικαιολογητικά πληρωμής των δαπανών αυτών
κλίμακας 1:1250) της Διεύθυνσης Τεχνικών Υπηρεσιών σε βάρος του ειδικού φορέα του προϋπολογισμού του
και της Διεύθυνσης Εκμετάλλευσης (Τμήμα Διαχείρισης Υπουργείου Οικονομικών «Γενικές Κρατικές Δαπάνες»,
Επιχειρηματικών Μονάδων) της ανώνυμης εταιρείας καθώς και κάθε άλλο τεχνικό ή λεπτομερειακό ζήτημα
με την επωνυμία «Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε.», για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου, όπως
που συντάχθηκε από την τοπογράφο μηχανικό Χρύσα ιδίως ο χρόνος, ο τρόπος και η διαδικασία επιστροφής
Βασιλοπούλου, θεωρήθηκε από τους προϊσταμένους των προκαταβολών της περίπτωσης γ΄.»
των παραπάνω Διευθύνσεων πολιτικό μηχανικό Ιωάννη
Φιλίππου και Δρ. αρχιτέκτονα μηχανικό Κωνσταντίνο Άρθρο 353
Πλουμάκη, αντιστοίχως, και προσαρτάται στον παρόντα Τροποποιήσεις διατάξεων Κώδικα Φορολογίας
νόμο (Παράρτημα 3), χαρακτηρίζονται στο σύνολό τους Εισοδήματος - Φορολογικά κίνητρα
νομίμως υφιστάμενα. 1. Μετά το άρθρο 71 του ν. 4172/2013 (Α΄ 167) προ-
2. Για τη λειτουργία, την τροποποίηση, τη συμπλήρωση στίθεται ο τίτλος «ΜΕΡΟΣ ΕΒΔΟΜΟ - ΦΟΡΟΛΟΓΙΚΑ ΚΙ-
ή την επέκταση των εγκαταστάσεων του τουριστικού ΝΗΤΡΑ» και τίθενται άρθρα 71Α, 71Β και 71Γ, ως εξής:
«Άρθρο 71Α δότηση του άρθρου 71 του ν. 3842/2010 εξακολουθούν

Κίνητρα Ευρεσιτεχνίας να ισχύουν έως την τυχόν έκδοση νέων αποφάσεων των
1. Τα κέρδη της επιχείρησης από την πώληση προϊό- παραγράφων 2 και 5 του παρόντος.
ντων παραγωγής της, για την οποία παραγωγή χρησι- Άρθρο 71Β
μοποιήθηκε ευρεσιτεχνία διεθνώς αναγνωρισμένη στο Κεφαλαιοποίηση αφορολόγητων αποθεματικών
όνομα της ίδιας επιχείρησης που αναπτύχθηκε από την εισηγμένων εταιρειών
ίδια, απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος για
τρεις συνεχόμενες χρήσεις, αρχής γενομένης από τη 1. Ανώνυμες εταιρείες, των οποίων οι μετοχές είναι
χρήση μέσα στην οποία πραγματοποιήθηκαν για πρώτη εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών, μπορούν να
φορά έσοδα από την πώληση των πιο πάνω προϊόντων. κεφαλαιοποιήσουν, ολικώς ή μερικώς, τα αφορολόγητα
Η απαλλαγή χορηγείται και όταν τα προϊόντα παράγονται αποθεματικά διαφόρων αναπτυξιακών νόμων, με εξαί-
σε εγκαταστάσεις τρίτων. Επίσης, καταλαμβάνει και τα ρεση τα αποθεματικά του άρθρου 18 του α.ν. 942/1949
κέρδη που προέρχονται από παροχή υπηρεσιών, όταν (Α΄96).
αυτή αφορά σε εκμετάλλευση ευρεσιτεχνίας, επίσης δι- 2. Τα αποθεματικά που κεφαλαιοποιούνται φορολο-
εθνώς αναγνωρισμένης. γούνται με συντελεστή πέντε τοις εκατό (5%), χωρίς κα-
2. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και Ανάπτυ- μιά άλλη επιβάρυνση. Ο φόρος που οφείλεται αποδίδεται
ξης, εγκρίνεται η επιχείρηση που υπάγεται στις διατάξεις στο Δημόσιο με δήλωση, η οποία πρέπει να υποβληθεί
του άρθρου αυτού για το συγκεκριμένο προϊόν ή είδος μέσα σ΄ ένα μήνα από την καταχώρηση στο ΓΕ.Μ.Η. της
υπηρεσίας, που παράγει ή παρέχει κατά περίπτωση, μετά αύξησης του μετοχικού κεφαλαίου και καταβάλλεται σε
από αίτηση που υποβάλλει στην αρμόδια υπηρεσία του τέσσερις (4) ίσες τριμηνιαίες δόσεις, από τις οποίες η
πιο πάνω Υπουργείου. πρώτη με την υποβολή της εμπρόθεσμης δήλωσης.
3. Τα απαλλασσόμενα κέρδη εμφανίζονται σε ειδικό 3. Ο φόρος αυτός βαρύνει την εταιρεία και δεν εκπί-
λογαριασμό αποθεματικού και υπολογίζονται με βάση πτει από τα ακαθάριστα έσοδά της κατά τον υπολογισμό
τα καθαρά κέρδη που δηλώνονται με βάση την εμπρόθε- των φορολογητέων κερδών ούτε συμψηφίζεται με το
σμη δήλωση φορολογίας εισοδήματος, προκύπτουν από φόρο εισοδήματος που οφείλεται από την εταιρεία ή
τα τηρούμενα βιβλία και εμφανίζονται στον ισολογισμό τους μετόχους.
και τα οποία προέρχονται από το σύνολο των δραστηρι- 4. Με την καταβολή του φόρου που οφείλεται σύμ-
οτήτων της επιχείρησης, μετά την αφαίρεση των κερδών φωνα με τις διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου,
που απαλλάσσονται της φορολογίας εισοδήματος και εξαντλείται κάθε φορολογική υποχρέωση από τον φόρο
των κερδών από συμμετοχή σε άλλες επιχειρήσεις, των εισοδήματος της εταιρείας και των μετόχων της για τα
κρατήσεων για το σχηματισμό τακτικού αποθεματικού αποθεματικά που κεφαλαιοποιήθηκαν.
και των κερδών της χρήσης που διανέμονται πραγματικά 5. Σε περίπτωση που πριν από την πάροδο δέκα (10)
ή αναλαμβάνονται από τους εταίρους ή τον επιχειρημα- ετών από την κεφαλαιοποίηση των αποθεματικών δι-
τία, καθώς και των αφορολόγητων εκπτώσεων επενδύ- αλυθεί η ανώνυμη εταιρεία ή μειωθεί το μετοχικό της
σεων αναπτυξιακών νόμων. Προκειμένου για ανώνυμη κεφάλαιο με σκοπό επιστροφής των αποθεματικών
εταιρεία και εταιρεία περιορισμένης ευθύνης, το τακτικό στους μετόχους, τα κεφαλαιοποιηθέντα αποθεματικά
αποθεματικό και τα διανεμόμενα κέρδη ανάγονται σε δε λογίζονται φορολογικώς ως μετοχικό κεφάλαιο που
μικτό ποσό με την προσθήκη του αναλογούντος σε αυτά έχει καταβληθεί και φορολογούνται με τις διατάξεις που
φόρου. Για τις επιχειρήσεις που τηρούν απλογραφικά βι- ισχύουν κάθε φορά για τη φορολογία εισοδήματος κατά
βλία, το αποθεματικό σχηματίζεται από τα καθαρά κέρδη τον χρόνο της διάλυσης της εταιρείας ή μείωσης του
που δηλώνονται με την αρχική δήλωση, αφού αφαιρε- μετοχικού κεφαλαίου μετά την αφαίρεση του φόρου που
θούν οι απολήψεις. Όταν η επιχείρηση πραγματοποιεί καταβλήθηκε σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου
έσοδα που δεν εμπίπτουν στις διατάξεις του παρόντος, 2 του παρόντος άρθρου.
ως κέρδη που απαλλάσσονται της φορολογίας είναι το Η διάταξη της παραγράφου αυτής δεν εφαρμόζεται
μέρος των πιο πάνω κερδών που αντιστοιχεί στα έσο- αν η εταιρεία διαλυθεί με σκοπό τη συγχώνευσή της με
δα από την πώληση των προϊόντων ή από την παροχή άλλη επιχείρηση και ίδρυση νέας ανώνυμης εταιρείας ή
υπηρεσιών της παραγράφου 1. σε περίπτωση εξαγοράς ή απορρόφησής της από άλλη
4. Το ειδικό αποθεματικό που σχηματίζεται σύμφωνα ανώνυμη εταιρεία.
με την προηγούμενη παράγραφο υπόκειται σε φορολογία 6. Ανώνυμες εταιρείες, με μετοχές εισηγμένες ή μη,
με τις γενικές διατάξεις του Κ.Φ.Ε., κατά το μέρος που δι- που έχουν σχηματίσει αποθεματικά είτε από υπεραξία
ανέμεται, κεφαλαιοποιείται ή αναλαμβάνεται κάθε φορά. μετοχών που προέρχεται από απόσχιση κλάδου ή από
5. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και συγχώνευση εταιρειών στις οποίες συμμετέχει είτε από
Ανάπτυξης, του Υπουργού Οικονομικών και του Διοικητή την αύξηση της αξίας των συμμετοχών της εταιρείας ή
της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων καθορίζονται από διανομή μετοχών με βάση τις διατάξεις του άρθρου
οι φορείς πιστοποίησης της ευρεσιτεχνίας, οι προϋποθέ- 1 του α.ν. 148/1967, του ν. 542/1977, του ν. 1249/1982
σεις, οι όροι, η διαδικασία και κάθε άλλο αναγκαίο θέμα και του ν. 1839/1989 κατόπιν κεφαλαιοποιήσεως της
για την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου αυτού. υπεραξίας που προέκυψε από την αναπροσαρμογή
6. Το άρθρο 71 του ν. 3842/2010 (Α΄ 58) καταργείται. πάγιων περιουσιακών στοιχείων θυγατρικής εταιρείας
υπουργικές αποφάσεις που έχουν εκδοθεί κατ΄ εξουσιο- ή άλλης εταιρείας στην οποία συμμετέχουν, μπορούν
να προβούν σε κεφαλαιοποίηση των αποθεματικών αυ- το χρόνο της διάλυσης ή μείωσης του μετοχικού κεφα-
τών με σκοπό διανομής νέων μετοχών στους μετόχους λαίου μετά την αφαίρεση του φόρου που καταβλήθηκε
τους. Η κεφαλαιοποίηση αυτή δεν υπόκειται σε φόρο σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του πα-
εισοδήματος. ρόντος άρθρου. Η διάταξη της παραγράφου αυτής δεν
7. Οι διατάξεις της παραγράφου 5 του παρόντος άρ- εφαρμόζεται σε περίπτωση διάλυσης της εταιρείας με
θρου έχουν ανάλογη εφαρμογή και επί των κεφαλαιο- σκοπό συγχώνευσής της με άλλη επιχείρηση και ίδρυση
ποιούμενων αποθεματικών της προηγούμενης παρα- νέας ανώνυμης εταιρείας ή σε περίπτωση διάλυσης της
γράφου. εταιρείας με σκοπό συγχώνευσής της με άλλη επιχείρηση
8. Οι διατάξεις του παρόντος ισχύουν για αποθεματικά και ίδρυση νέας ανώνυμης εταιρείας ή σε περίπτωση εξα-
που κεφαλαιοποιούνται μέχρι και τις 31.12.2020. Ειδικά γοράς ή απορρόφησής της από άλλη ανώνυμη εταιρεία.
για αποθεματικά που κεφαλαιοποιούνται από 1.1.2019 5. Προκειμένου για εταιρεία περιορισμένης ευθύνης
μέχρι και 31.12.2019 ο συντελεστής της παραγράφου στην περίπτωση κατά την οποία πριν από την πάροδο
2 ορίζεται σε δέκα τοις εκατό (10%) και για αποθεμα- δέκα (10) ετών από την κεφαλαιοποίηση των αποθεμα-
τικά που κεφαλαιοποιούνται από 1.1.2020 μέχρι και τις τικών διαλυθεί η εταιρεία αυτή ή μειωθεί το εταιρικό της
31.12.2020 σε είκοσι τοις εκατό (20%). κεφάλαιο με σκοπό την επιστροφή των αποθεματικών
9. Οι διατάξεις των παραγράφων 1 έως και 9 του άρ- στους εταίρους, τα κεφαλαιοποιηθέντα αποθεματικά προ-
θρου 101 του ν. 1892/1990 (Α΄ 101) καταργούνται. στίθενται στα κέρδη της εταιρείας που πραγματοποιεί στο
χρόνο της διάλυσης ή μείωσης του κεφαλαίου και φορο-
Άρθρο 71Γ λογούνται με τις διατάξεις φορολογίας εισοδήματος που
Κεφαλαιοποίηση αφορολόγητων αποθεματικών ισχύουν κατά τον χρόνο διάλυσης της εταιρείας ή μείωσης
μη εισηγμένων εταιρειών και Ε.Π.Ε. του εταιρικού της κεφαλαίου μετά την αφαίρεση του φό-
1. Οι ανώνυμες εταιρείες, των οποίων οι μετοχές δεν εί- ρου που καταβλήθηκε σύμφωνα με τις διατάξεις της πα-
ναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών, καθώς και οι ραγράφου 2 του παρόντος άρθρου. Η διάταξη της παρα-
εταιρείες περιορισμένης ευθύνης, μπορούν να κεφαλαιο- γράφου αυτής δεν εφαρμόζεται σε περίπτωση διάλυσης
ποιήσουν ολικά ή μερικά, τα αφορολόγητα αποθεματικά της εταιρείας με σκοπό μετατροπής ή συγχώνευσής της
διαφόρων αναπτυξιακών νόμων, με εξαίρεση το αποθε- με άλλη επιχείρηση για την ίδρυση ανώνυμης εταιρείας ή
ματικό του άρθρου 18 του α.ν. 942/1949 (Α΄ 96) και με την άλλης εταιρείας περιορισμένης ευθύνης ή σε περίπτωση
προϋπόθεση ότι κατά τη διαχειριστική χρήση στην οποία εξαγοράς ή απορρόφησης της από ανώνυμη εταιρεία.
συντελείται η κεφαλαιοποίηση θα αυξηθεί το μετοχικό 6. Οι διατάξεις του άρθρου αυτού ισχύουν για αποθε-
ή εταιρικό τους κεφάλαιο κατά το ίδιο ποσό σε μετρητά ματικά που κεφαλαιοποιούνται μέχρι και τις 31.12.2020.
από τους παλαιούς ή νέους μετόχους ή εταίρους. Στην Ειδικά για αποθεματικά που κεφαλαιοποιούνται από
περίπτωση αυτή εκδίδονται νέες μετοχές ή εταιρικά με- 1.1.2020 μέχρι και τις 31.12.2020 ο συντελεστής της πα-
ρίδια, για τους δικαιούχους μετόχους ή εταίρους. ραγράφου 2 ορίζεται σε είκοσι τοις εκατό (20%).
2. Τα αποθεματικά που κεφαλαιοποιούνται φορολο- 7. Οι διατάξεις του άρθρου 13 του ν.1473/1984 (Α΄127)
γούνται με συντελεστή δέκα τοις εκατό (10%), χωρίς καταργούνται.»
καμιά άλλη επιβάρυνση. Ο φόρος που οφείλεται αποδί- 2. Πριν το άρθρο 72 του ίδιου νόμου τίθεται ο τίτλος
δεται στο Δημόσιο με δήλωση, η οποία πρέπει να υπο- «ΜΕΡΟΣ ΟΓΔΟΟ - ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ».
βληθεί σ΄ έναν μήνα από την καταχώρηση στο ΓΕ.Μ.Η.
της αύξησης του μετοχικού/εταιρικού κεφαλαίου και Άρθρο 354
καταβάλλεται σε τέσσερις (4) ίσες εξαμηνιαίες δόσεις, Τροποποιήσεις λοιπών διατάξεων
από τις οποίες η πρώτη με την υποβολή της εμπρό- φορολογικών κινήτρων
θεσμης δήλωσης. Ο φόρος αυτός δεν εκπίπτει από τα 1. Το άρθρο 10 του ν. 3887/2010 (Α’ 174) αντικαθίστα-
ακαθάριστα έσοδα της εταιρείας, κατά τον υπολογισμό ται ως εξής:
των φορολογητέων κερδών, ούτε συμψηφίζεται με το «Φ.Δ.Χ. αυτοκίνητα κάθε κατηγορίας που κυκλοφό-
φόρο εισοδήματος που οφείλεται από την εταιρεία ή ρησαν πριν την έναρξη εφαρμογής του ν. 3887/2010,
τους μετόχους ή εταίρους της. επιτρέπεται να μεταβιβάζονται δια πράξεως εν ζωή ή
3. Με την καταβολή του φόρου που οφείλεται σύμ- με κληρονομικό δικαίωμα με την άδειά τους σε όλες τις
φωνα με τις διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου μεταφορικές επιχειρήσεις, οι οποίες πληρούν τις διατά-
εξαντλείται κάθε φορολογική υποχρέωση από τον φόρο ξεις του Κανονισμού 1071/2009.»
εισοδήματος της εταιρείας, των μετόχων ή εταίρων της 2. Οι διατάξεις του άρθρου 25 του ν.2520/1997 (Α΄173)
για τα αποθεματικά που κεφαλαιοποιήθηκαν. καταργούνται.
4. Σε περίπτωση που πριν από την πάροδο δέκα (10) 3.α. Οι διατάξεις της παραγράφου 8 του άρθρου 3 του
ετών από την κεφαλαιοποίηση των αποθεματικών δι- ν. 2963/2001 (Α΄ 268) καταργούνται για μερίσματα που
αλυθεί η ανώνυμη εταιρεία ή μειωθεί το μετοχικό κε- καταβάλλονται από την 1.1.2017 και μετά.
φάλαιό της με σκοπό επιστροφής των αποθεματικών β. Η παρ. 9 του άρθρου 3 του ν. 2963/2001 αντικαθί-
στους μετόχους, τα κεφαλαιοποιηθέντα αποθεματικά σταται ως εξής:
δε λογίζονται φορολογικώς ως μετοχικό κεφάλαιο που «9. Οι διατάξεις της παρ. 7 εφαρμόζονται και σε ανώνυ-
έχει καταβληθεί και φορολογούνται με τις διατάξεις που μες εταιρίες, που συνιστώνται από μετόχους των Κ.Τ.Ε.Λ.
ισχύουν κάθε φορά για τη φορολογία εισοδήματος κατά που δεν μετατρέπονται σε Α.Ε.».
γ. Η παράγραφος 11 του άρθρου 3 του ν. 2963/2001 τητα που πρόκειται να καταστεί υπόχρεο σε καταβολή
αντικαθίσταται ως εξής: ή παρακράτηση φόρου, σύμφωνα με τη φορολογική
«11. Με την πλειοψηφία και εντός των προθεσμιών νομοθεσία ή σε υποβολή οποιασδήποτε δήλωσης που
της παραγράφου 1, δύο (2) ή περισσότερα Κ.Τ.Ε.Λ. δύ- εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του Κώδικα υποβάλλει
νανται να συστήσουν μία ανώνυμη εταιρία σύμφωνα με δήλωση εγγραφής στο φορολογικό μητρώο.
τις διατάξεις της παραγράφου 2, εφαρμοζομένων των Στη δήλωση εγγραφής περιλαμβάνονται τα προσω-
διατάξεων της παραγράφου 7.». πικά στοιχεία του φορολογούμενου, σε περίπτωση φυ-
4. Οι διατάξεις του άρθρου 4 του ν. 3201/2003 (Α΄ 282) σικού προσώπου, καθώς και η επωνυμία, ο διακριτικός
καταργούνται. τίτλος και η έδρα, σε περίπτωση νομικού προσώπου ή
5.α. Η παράγραφος Α΄ και η υποπαράγραφος 1 της νομικής οντότητας.
παραγράφου Β΄ του άρθρου 43 και οι παράγραφος Α, οι Προκειμένου για νομικά πρόσωπα και νομικές οντό-
υποπαράγραφοι 1 και 3 της παραγράφου Β΄ του άρθρου τητες, η δήλωση εγγραφής υποβάλλεται εντός τριάντα
44 του ν. 4030/2011 (Α΄ 249) καταργούνται. (30) ημερών από τη νόμιμη σύσταση αυτών.
β. Η υποπαράγραφος 2 της παρ. Β του άρθρου 43 του β. Κάθε πρόσωπο, φυσικό ή νομικό, ή νομική οντότητα,
ν. 4030/2011, αντικαθίσταται ως εξής: που πρόκειται να ασκήσει δραστηριότητες επιχειρημα-
«2. Για μία πενταετία από τον φόρο εισοδήματος των τικού περιεχομένου υποβάλλει δήλωση έναρξης στο
επιχειρήσεων τριτογενούς τομέα (σύμφωνα με τα οριζό- φορολογικό μητρώο. Η δήλωση έναρξης υποβάλλεται
μενα στην παράγραφο Δ΄) που εγκαθίστανται σε κτίρια πριν την πραγματοποίηση της πρώτης συναλλαγής στο
στην περιοχή «Γεράνι», η οποία ορίζεται από τις οδούς πλαίσιο άσκησης της επιχειρηματικής δραστηριότητας.
Πειραιώς, Επικούρου, Ευρυπίδου, Αθηνάς του Ιστορι- Εάν δεν έχει προηγηθεί δήλωση εγγραφής, αυτή γίνε-
κού Κέντρου της Αθήνας εκπίπτει ετησίως ποσό ίσο με ται ταυτόχρονα με τη δήλωση έναρξης.
το διπλάσιο του μισθώματος που καταβάλλεται για τη Προκειμένου για νομικά πρόσωπα και νομικές οντό-
χρήση του ακινήτου.» τητες που πρόκειται να ασκήσουν δραστηριότητες επι-
γ. Η υποπαράγραφος 2 της παρ. Β΄ του άρθρου 44 του χειρηματικού περιεχομένου, ως χρόνος έναρξης θεωρεί-
ν. 4030/2011, αντικαθίσταται ως εξής: ται ο χρόνος της νόμιμης σύστασης αυτών. Η δήλωση
«2. Για μία πενταετία από το φόρο εισοδήματος των έναρξης υποβάλλεται εντός τριάντα (30) ημερών από
επιχειρήσεων τριτογενούς τομέα (σύμφωνα με τα οριζό- τη νόμιμη σύσταση.
μενα στην παράγραφο Δ΄) που εγκαθίστανται σε κτίρια Στη δήλωση έναρξης περιλαμβάνονται ο τόπος άσκη-
εντός της περιοχής «Μεταξουργείο» το οποίο ορίζεται σης της επιχειρηματικής δραστηριότητας, σε περίπτωση
από τους οδικούς άξονες Κωνσταντινουπόλεως, Αχιλ- φυσικού προσώπου, τυχόν υποκαταστήματα, το αντικεί-
λέως, Αγίου Κωνσταντίνου, Πειραιώς, Ιερά Οδός του μενο των εργασιών, το τηρούμενο λογιστικό σύστημα
Ιστορικού Κέντρου της Αθήνας εκπίπτει ετησίως ποσό καθώς και το καθεστώς φόρου προστιθέμενης αξίας στο
ίσο με το διπλάσιο του μισθώματος που καταβάλλεται οποίο υπάγεται ο φορολογούμενος.
για τη χρήση του ακινήτου.» γ. Με απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής
6. α. Το τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 4 του άρ- Δημοσίων Εσόδων ορίζονται ο τρόπος, ο χρόνος, η δια-
θρου 14 του ν. 2601/1998 (Α΄ 81) αντικαθίσταται ως εξής: δικασία υποβολής της δήλωσης εγγραφής και έναρξης
«Οι διατάξεις των άρθρων 1, 2, 3 και 6 του ν. 1775/ 1988 στο φορολογικό μητρώο, καθώς και κάθε άλλο αναγκαίο
«Εταιρείες παροχής επιχειρηματικού κεφαλαίου και άλ- θέμα για την εφαρμογή των παραγράφων 1α και 1β του
λες διατάξεις» (Α΄ 101), όπως αυτές τροποποιήθηκαν και παρόντος. Με όμοια απόφαση μπορεί να ορίζονται άλλες
συμπληρώθηκαν μεταγενέστερα, που κωδικοποιήθηκαν κατηγορίες προσώπων για τις οποίες απαιτείται εγγραφή
με τα άρθρα 23ε, 23στ, 23ζ και 23ι που περιλαμβάνονται στο φορολογικό μητρώο καθώς και επιπλέον στοιχεία τα
στο άρθρο 1 του π.δ. 456/1995, συνεχίζουν να ισχύουν.». οποία πρέπει να δηλώνονται από τον φορολογούμενο
β. Οι διατάξεις των άρθρων 4 και 5 του ν. 1775/1988 με τη δήλωση εγγραφής και έναρξης, πέραν των αναφε-
«Εταιρείες παροχής επιχειρηματικού κεφαλαίου και άλ- ρόμενων στις παραγράφους 1α και 1β.
λες διατάξεις» (Α΄101), όπως αυτές τροποποιήθηκαν και Με την εγγραφή η Φορολογική Διοίκηση αποδίδει
συμπληρώθηκαν μεταγενέστερα, που κωδικοποιήθηκαν μοναδικό Αριθμό Φορολογικού Μητρώου σε κάθε φο-
με τα άρθρα 23ε έως και 23i που περιλαμβάνονται στο ρολογούμενο κατά τα οριζόμενα στο επόμενο άρθρο.
άρθρο 1 του π.δ. 456/1995, καταργούνται. δ. Η Φορολογική Διοίκηση δύναται να απαιτήσει εγ-
γύηση από οποιοδήποτε νομικό πρόσωπο ή νομική
Άρθρο 355 οντότητα υποβάλλει δήλωση εγγραφής στο φορολογικό
Τροποποίηση των άρθρων 10 και 11 μητρώο, εάν μέτοχος ή εταίρος του νομικού προσώπου ή
του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας της νομικής οντότητας που υποβάλλει τη δήλωση υπήρ-
(ν. 4174/2013, Α΄ 170) ξε κατά τα τελευταία πέντε (5), πριν από την υποβολή
1. Το άρθρο 10 του ν. 4174/2013 (Α΄170) αντικαθίστα- της, έτη, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου, ή νόμιμος
ται ως εξής: εκπρόσωπος άλλου νομικού προσώπου ή νομικής οντό-
τητας ή ήταν «συνδεδεμένο πρόσωπο» κατά το άρθρο 2
«Άρθρο 10 του Κ.Φ.Ε. με άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική
Εγγραφή στο φορολογικό μητρώο οντότητα, που πτώχευσαν ή κατέστησαν αφερέγγυα και
1.α. Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντό- η πτώχευση ή αφερεγγυότητα είχε ως αποτέλεσμα τη μη
είσπραξη ή διακινδύνευση είσπραξης από τη Φορολο- προβλέπεται διαφορετικά από τις διατάξεις του Κώδικα
γική Διοίκηση ληξιπρόθεσμων φορολογικών οφειλών ΦΠΑ (ν. 2859/2000).
τουλάχιστον δεκαπέντε χιλιάδων (15.000) ευρώ. Η υποχρέωση ενημέρωσης για μεταβολές στα στοιχεία
ε. Η εγγύηση, σύμφωνα με την περίπτωση δ, απαιτείται φορολογούμενου φυσικού προσώπου, που δεν αφορούν
μόνο μετά από αιτιολογημένη έκθεση της Φορολογικής την επιχειρηματική δραστηριότητά του, δεν υπόκειται
Διοίκησης, από την οποία προκύπτει, ότι οι εργασίες του σε προθεσμία.
νομικού προσώπου ή της νομικής οντότητας που υπο- Ο φορολογούμενος δεν μπορεί να επικαλείται έναντι
βάλλει τη δήλωση εγγραφής θέτουν άμεσο κίνδυνο πρό- της Φορολογικής Διοίκησης τις μεταβολές των στοιχείων
κλησης ζημίας από τη μη είσπραξη μελλοντικών φόρων. του μέχρι τον χρόνο ενημέρωσής της.
Η Φορολογική Διοίκηση οφείλει, εντός «δεκατεσσάρων» β. Ο φορολογούμενος που είναι υποκείμενος στον
«(14)» ημερών από την παραλαβή της δήλωσης, να κοι- φόρο προστιθέμενης αξίας και πρόκειται να πραγμα-
νοποιεί στο νομικό πρόσωπο ή στη νομική οντότητα που τοποιήσει ενδοκοινοτικές συναλλαγές, υποβάλλει δή-
υποβάλλει τη δήλωση, την απαίτηση για παροχή εγγύη- λωση μεταβολών στο φορολογικό μητρώο για τη διε-
σης μαζί με τη σχετική έκθεση. Στην περίπτωση αυτή η νέργεια ενδοκοινοτικών συναλλαγών. Ειδικά για τους
εγγραφή στο φορολογικό μητρώο ολοκληρώνεται μόνο φορολογούμενους των οποίων ο Αριθμός Φορολογικού
μετά την παροχή της αιτηθείσας εγγύησης. Μητρώου έχει ανασταλεί, σύμφωνα με τις διατάξεις της
Με απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής παραγράφου 4α του άρθρου 11 του Κώδικα, η δήλωση
Δημοσίων Εσόδων ορίζονται το είδος, η διάρκεια, το μεταβολών για τη διενέργεια ενδοκοινοτικών συναλλα-
ύψος της εγγύησης και το περιεχόμενο της έκθεσης. γών υποβάλλεται σύμφωνα με τα οριζόμενα στην περί-
2.α. Ο φορολογούμενος, που είναι υποκείμενος στον πτωση β΄ της παραγράφου 4 του άρθρου 11.
φόρο προστιθέμενης αξίας, υποχρεούται να δηλώνει την 4. Ο φορολογούμενος που ασκεί επιχειρηματική δρα-
πραγματοποίηση ενδοκοινοτικών αποκτήσεων αγαθών στηριότητα υποχρεούται να ενημερώνει τη Φορολογική
και την πραγματοποίηση απαλλασσόμενων, σύμφωνα με Διοίκηση για την οριστική παύση των εργασιών του με
τις διατάξεις του άρθρου 28 του Κώδικα ΦΠΑ (ν. 2859/ την υποβολή στο φορολογικό μητρώο δήλωσης διακο-
2000), ενδοκοινοτικών παραδόσεων αγαθών. πής εργασιών.
β. Ο φορολογούμενος, που είναι υποκείμενος στον Η δήλωση αυτή υποβάλλεται για τα φυσικά πρόσωπα
φόρο προστιθέμενης αξίας, υποχρεούται να δηλώνει την εντός τριάντα (30) ημερών από την οριστική παύση των
έναρξη ή την παύση παροχής υπηρεσιών προς υποκεί- εργασιών τους και για τα νομικά πρόσωπα και τις νομικές
μενο στον φόρο εγκατεστημένο σε άλλο κράτος - μέλος, οντότητες εντός τριάντα (30) ημερών από τη λύση τους
για τις οποίες ο τόπος δεν είναι το εσωτερικό της χώρας, ή από τη λήξη των εργασιών της εκκαθάρισης ή από
σύμφωνα με την περίπτωση α΄ της παρ. 2 του άρθρου την ανακοίνωση διαγραφής τους από το Γ.Ε.ΜΗ., κατά
14 του Κώδικα ΦΠΑ (ν. 2859/2000). περίπτωση.
γ. Ο φορολογούμενος, που είναι υποκείμενος στον Σε περίπτωση κληρονομικής διαδοχής επιχείρησης
φόρο προστιθέμενης αξίας, ή το μη υποκείμενο στον ως συνόλου, η δήλωση διακοπής εργασιών υποβάλλεται
φόρο προστιθέμενης αξίας νομικό πρόσωπο ή νομική από τους κληρονόμους, μέσα σε τριάντα (30) ημέρες,
οντότητα που διαθέτει Α.Φ.Μ./Φ.Π.Α. στο εσωτερικό της από την ενεργό ανάμειξή τους στην κληρονομούμενη
χώρας, υποχρεούται να δηλώνει την έναρξη ή παύση επιχείρηση και όχι πέραν των τριάντα (30) ημερών από
λήψης υπηρεσιών από υποκείμενο στον φόρο εγκατε- την λήξη της προθεσμίας αποποίησης, που προβλέπεται
στημένο σε άλλο κράτος-μέλος, για τις οποίες ο τόπος από τις διατάξεις του άρθρου 1847 του Αστικού Κώδικα,
φορολόγησης είναι το εσωτερικό της χώρας, σύμφωνα σε κάθε άλλη περίπτωση.
με την περίπτωση α΄ της παρ. 2 του άρθρου 14 του Κώ- 5. Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος παραλείψει
δικα Φ.Π.Α. (ν. 2859/2000) και ο φορολογούμενος είναι τις δηλωτικές του υποχρεώσεις, δεν απαλλάσσεται από
υπόχρεος στην καταβολή του φόρου. την υποχρέωση καταβολής και παρακράτησης των φό-
δ. H δήλωση για την πραγματοποίηση ενδοκοινοτικών ρων και από τις λοιπές φορολογικές υποχρεώσεις.
συναλλαγών υποβάλλεται πριν την πραγματοποίηση της 6. Με απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής
πρώτης ενδοκοινοτικής συναλλαγής, σύμφωνα με τα Δημοσίων Εσόδων:
οριζόμενα στην περίπτωση β της παραγράφου 3 του α) καθορίζεται ο τρόπος, ο χρόνος ενημέρωσης και
παρόντος άρθρου. κάθε άλλο αναγκαίο θέμα για την εφαρμογή των διατάξε-
3α. Ο φορολογούμενος, φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή ων των παραγράφων 2, 3 και 4 του παρόντος άρθρου και
νομική οντότητα, υποχρεούται να ενημερώνει τη Φορο- β) δύναται να χορηγείται διαφορετική προθεσμία για
λογική Διοίκηση για μεταβολές στα στοιχεία εγγραφής την υποβολή των δηλώσεων του παρόντος άρθρου ή
ή έναρξής του με την υποβολή δήλωσης μεταβολών να παρατείνεται η προθεσμία υποβολής αυτών, σε περι-
στο φορολογικό μητρώο. Η δήλωση αυτή υποβάλλεται πτώσεις ανωτέρας βίας που επηρεάζουν τη Φορολογική
εντός τριάντα (30) ημερών από την πραγματοποίηση Διοίκηση ή σε περιπτώσεις φυσικών καταστροφών ή
της μεταβολής. άλλων αντίστοιχων εξαιρετικών και δυσμενών συμβά-
Ειδικά ο φορολογούμενος, που είναι υποκείμενος στον ντων που επηρεάζουν φορολογούμενους. Η απόφαση
φόρο προστιθέμενης αξίας, για τη μεταβολή καθεστώ- παράτασης υπογράφεται το αργότερο μέχρι τη λήξη της
τος Φ.Π.Α. στο οποίο υπάγεται, υποβάλλει δήλωση με- προβλεπόμενης προθεσμίας και ισχύει από τον χρόνο
τάταξης εντός της ίδιας ανωτέρω προθεσμίας, εκτός αν υπογραφής της.».
2. Το άρθρο 11 του ν. 4174/2013 (Α΄170) αντικαθίστα- τάθεση εγγύησης. Το ύψος της εγγύησης προσδιορίζεται
ται ως εξής: λαμβάνοντας υπόψη το ύψος της φοροδιαφυγής, τον
λόγο της αναστολής, και την τυχόν υποτροπή, με ελάχι-
«Άρθρο 11 στο ποσό εγγύησης τα δεκαπέντε χιλιάδες (15.000) ευρώ.
Αριθμός φορολογικού μητρώου Η εν λόγω εγγύηση καταπίπτει αυτοδικαίως σε περί-
1. Η Φορολογική Διοίκηση αποδίδει μοναδικό Αριθμό πτωση νέας αναστολής χρήσης του Αριθμού Φορολο-
Φορολογικού Μητρώου (Α.Φ.Μ.) σε κάθε φορολογού- γικού Μητρώου.
μενο. Τα ανωτέρω εφαρμόζονται και στην περίπτωση που
2. Ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου, ο οποίος δύνα- νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, που υπόκειται στον
ται να επεκτείνεται κατά ένα πρόθεμα, χρησιμοποιείται φόρο προστιθέμενης αξίας, υποβάλλει δήλωση μετα-
σε όλες τις φορολογίες στις οποίες εφαρμόζεται ο Κώ- βολών για τη διενέργεια ενδοκοινοτικών συναλλαγών
δικας και σε όσες άλλες περιπτώσεις προβλέπονται από στο φορολογικό μητρώο, σύμφωνα με το άρθρο 10 του
την κείμενη νομοθεσία. Κώδικα, και μέτοχος ή εταίρος ή μέλος του Διοικητικού
3. Η Φορολογική Διοίκηση δύναται και χωρίς την υπο- Συμβουλίου του νομικού προσώπου ή της νομικής οντό-
βολή δήλωσης εγγραφής να αποδίδει Αριθμό Φορολο- τητας, που υποβάλλει τη δήλωση,
γικού Μητρώου σε φορολογούμενο ή σε πρόσωπο που i) υπήρξε κατά τα τελευταία πέντε (5), πριν από την
δεν τυγχάνει φορολογούμενος, εφόσον έχει στη διάθεσή υποβολή της δήλωσης, έτη, μέλος του Διοικητικού
της, σε περίπτωση φυσικού προσώπου, τα προσωπικά Συμβουλίου, ή νόμιμος εκπρόσωπος άλλου νομικού
στοιχεία του και σε περίπτωση νομικού προσώπου ή προσώπου ή νομικής οντότητας ή ήταν «συνδεδεμένο
νομικής οντότητας, την επωνυμία και την έδρα, πρόσωπο» κατά το άρθρο 2 του Κ.Φ.Ε. με άλλο φυσικό ή
i) προκειμένου να βεβαιώσει ή και να εισπράξει απαι- νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, του οποίου ο Αριθ-
τήσεις κατά αυτού, μός Φορολογικού Μητρώου είχε ανασταλεί, σύμφωνα με
ii) προκειμένου να πραγματοποιήσει επιστροφές αχρε- τα οριζόμενα στην περίπτωση α΄ της παραγράφου 4, ή
ωστήτως καταβληθέντων ποσών σε μη εγκαταστημέ- ii) άσκησε κατά τα τελευταία πέντε (5), πριν την υπο-
νους υποκείμενους στο φόρο στα πλαίσια της διαχείρι- βολή της δήλωσης, έτη, ως φυσικό πρόσωπο, δραστη-
σης του συστήματος M.O.S.S., ριότητα επιχειρηματικού περιεχομένου και ο Αριθμός
iii) εφόσον τούτο απαιτείται από άλλες διατάξεις νό- Φορολογικού Μητρώου του είχε ανασταλεί, σύμφωνα
μου. Ειδικότερα, η Φορολογική Διοίκηση αποδίδει Αριθ- με τα οριζόμενα στην περίπτωση α΄ της παραγράφου 4,
μό Φορολογικού Μητρώου σε οποιοδήποτε φυσικό ή iii) άσκησε κατά τα τελευταία πέντε (5) πριν την υπο-
νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα, προκειμένου να βολή της, έτη, ως νομικό πρόσωπο, δραστηριότητα επι-
πραγματοποιηθεί οποιαδήποτε οικονομική συναλλαγή χειρηματικού περιεχομένου και ο Αριθμός Φορολογικού
με τους φορείς της Γενικής Κυβέρνησης και τα πιστωτικά Μητρώου του είχε ανασταλεί, σύμφωνα με την ανωτέρω
ιδρύματα και τα ιδρύματα πληρωμών της ημεδαπής. περίπτωση α της παραγράφου 4.
Με απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής 5. Ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου φυσικού προ-
Δημοσίων Εσόδων μπορεί να καθορίζονται και άλλες σώπου που ασκεί δραστηριότητα επιχειρηματικού πε-
περιπτώσεις απόδοσης Αριθμού Φορολογικού Μητρώ- ριεχομένου δεν καταργείται με την οριστική παύση των
ου σε πρόσωπα που δεν τυγχάνουν φορολογούμενοι, εργασιών του.
εξαιρέσεις σε περιπτώσεις συναλλαγών με πιστωτικά 6. O Αριθμός Φορολογικού Μητρώου των νομικών
ιδρύματα και ιδρύματα πληρωμών, καθώς και με φορείς προσώπων και νομικών οντοτήτων δεν καταργείται στο
της Γενικής Κυβέρνησης και κάθε άλλη αναγκαία λεπτο- φορολογικό μητρώο με την αλλαγή της νομικής μορφής
μέρεια για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου. τους. Ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου φορολογούμε-
4.α. Η Φορολογική Διοίκηση δύναται να αναστέλλει τη νου φυσικού προσώπου που απεβίωσε, νομικού προσώ-
χρήση Αριθμού Φορολογικού Μητρώου ή να προβαίνει που ή νομικής οντότητας που λύθηκε ή ολοκλήρωσε τις
σε απενεργοποίηση αυτού, εάν υφίστανται αντικειμενικά εργασίες της εκκαθάρισης ή διαγράφηκε από το Γ.Ε.ΜΗ,
στοιχεία τα οποία υποδηλώνουν ότι ο φορολογούμενος κατά περίπτωση, χρησιμοποιείται για την εκπλήρωση
έχει παύσει να ασκεί οικονομική δραστηριότητα ή ότι δι- των υποχρεώσεων των προσώπων αυτών στη Φορολο-
απράττει φοροδιαφυγή ή ότι έχει δηλώσει ψευδή ή ανα- γική Διοίκηση κατά την κείμενη νομοθεσία καθώς και για
κριβή στοιχεία για την απόκτηση του. Ο φορολογούμενος την επιβολή και βεβαίωση οποιουδήποτε φόρου, τέλους,
έχει σε κάθε περίπτωση το δικαίωμα να αποδείξει ότι δεν εισφοράς ή κυρώσεων και για την είσπραξη αυτών.
συντρέχουν οι προϋποθέσεις του προηγούμενου εδαφίου. 7. Ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου της υπό ίδρυση
β. Για τα φυσικά πρόσωπα, που προβαίνουν σε νέα επιχείρησης παραμένει ο ίδιος για την επιχείρηση και
έναρξη εργασιών ως υποκείμενα στον φόρο προστιθέ- μετά το πέρας των εργασιών της ίδρυσης.
μενης αξίας, και ο Αριθμός Φορολογικού Μητρώου τους 8. Στους υποκείμενους στον Φ.Π.Α. που είναι εγκα-
είχε ανασταλεί, κατά την άσκηση προηγούμενης δραστη- τεστημένοι σε άλλο κράτος - μέλος της Ευρωπαϊκής
ριότητας επιχειρηματικού περιεχομένου, σε εφαρμογή Ένωσης ή εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ο Αριθμός
των οριζομένων στην περίπτωση α της παραγράφου 4 Φορολογικού Μητρώου χoρηγείται με την υποβολή
του παρόντος άρθρου, και υποβάλλουν δήλωση μετα- δήλωσης εγγραφής και έναρξης. Ο αριθμός αυτός δεν
βολών για τη διενέργεια ενδοκοινοτικών συναλλαγών μεταβάλλεται σε περίπτωση ορισμού, αλλαγής ή παύσης
σύμφωνα με το άρθρο 10 του Κώδικα, απαιτείται η κα- φορολογικού αντιπροσώπου.
9. Η Φορολογική Διοίκηση χρησιμοποιεί τον Αριθμό το χρόνο που διαπιστώνεται η συνδρομή των προϋποθέ-
Φορολογικού Μητρώου σε κάθε μορφή επικοινωνίας με σεων για τη φορολόγηση, σύμφωνα με την παράγραφο
τον φορολογούμενο σχετικά με τις φορολογικές υπο- 1 του άρθρου 11,».
χρεώσεις του.
10. Ο Διοικητής της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄
Εσόδων με απόφαση του ορίζει: ΑΔΕΙΟΔΟΤΗΣΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
α) το περιεχόμενο και τον τρόπο χορήγησης του Αριθ- ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΑΖΙΝΟ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
μού Φορολογικού Μητρώου, Άρθρο 357
β) τις περιπτώσεις αναφοράς του Αριθμού Φορολο- Χορήγηση άδειας λειτουργίας καζίνο
γικού Μητρώου στις δηλώσεις, ή τα άλλα έγγραφα που
1. Με την επιφύλαξη των διατάξεων της νομοθεσίας
προβλέπονται κατά την εφαρμογή του Κώδικα,
για τις επιχειρήσεις που διαθέτουν ήδη άδεια καζίνο σύμ-
γ) τις περιπτώσεις γνωστοποίησης του Αριθμού Φορο-
φωνα με τις διατάξεις του ν. 2206/1994 (Α΄ 62) και του ν.
λογικού Μητρώου για σκοπούς πληροφόρησης κατά την
3139/2003 (A΄ 100), για τη λειτουργία καζίνο απαιτείται η
εκπλήρωση φορολογικών υποχρεώσεων,
χορήγηση άδειας λειτουργίας στην οικεία επιχείρηση κατά
δ) περιπτώσεις αναστολής ή απενεργοποίησης Αριθ-
τις διατάξεις του παρόντος νόμου. Η άδεια λειτουργίας χο-
μού Φορολογικού Μητρώου, τις συνέπειες της αναστο-
ρηγείται από τον Υπουργό Οικονομικών, σύμφωνα με τις
λής και της απενεργοποίησης,
διατάξεις του παρόντος νόμου, τηρουμένων των διατάξεων
ε) το είδος, το ύψος, τη διάρκεια και τη διαδικασία
των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 1 του ν. 2206/1994,
κατάθεσης της εγγύησης της περίπτωσης β΄ της παρα-
όπως αυτές τροποποιούνται με τον παρόντα νόμο.
γράφου 4 καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια
2. Η ΕΕΕΠ διαπιστώνει την πλήρωση των προϋποθέ-
για την εφαρμογή των διατάξεων της περίπτωσης αυτής,
σεων για την έναρξη λειτουργίας επιχείρησης καζίνο
στ) τη διαδικασία και όλες τις αναγκαίες λεπτομέρειες
σε υπό ίδρυση ή υφιστάμενη ανώνυμη εταιρία καζίνο
για την εκκαθάριση του φορολογικού μητρώου και
(«ΕΚΑΖ»), κατόπιν αιτήσεως που υποβάλλεται κατά τις
ζ) κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή
διατάξεις του παρόντος νόμου, εφόσον πληρούνται οι
του παρόντος άρθρου.».
προϋποθέσεις των άρθρων 360, 362, 365, 366 και 367.
Άρθρο 356 3. Για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας νέας επιχείρησης
Τροποποίηση του άρθρου 36 του καζίνο απαιτείται η προηγούμενη προκήρυξη της παρα-
Κώδικα Φόρου Προστιθέμενης Αξίας χώρησης νέας άδειας λειτουργίας καζίνο από την ΕΕΕΠ,
(ν. 2859/2000, Α΄ 248) αφού εκδοθεί κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας
και Ανάπτυξης, Οικονομικών, Περιβάλλοντος και Ενέργειας
1.α. Το πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 36 του
και Τουρισμού, με την οποία καθορίζεται η προσδιοριζό-
ν. 2859/2000 (Α΄248) αντικαθίσταται ως εξής: «Ο υποκεί-
μενη βάσει διοικητικών, πολεοδομικών και λοιπών πα-
μενος στο φόρο υποχρεούται να υποβάλλει τις δηλώσεις
ραμέτρων θέση ίδρυσης και λειτουργίας της επιχείρησης
που προβλέπονται στο άρθρο 10 του ν. 4174/2013 (Κώ-
καζίνο, εφόσον έχει γίνει σχετική χωροθέτηση με νόμο ή
δικας Φορολογικής Διαδικασίας, Α΄170).». προεδρικό διάταγμα. Η έγκριση της χρήσης για το ακίνητο
β. Οι περιπτώσεις α΄, β΄, γ΄, δ΄, ε΄, καθώς και τα επόμενα που θα δεχτεί την επένδυση κατά τα λοιπά, υλοποιείται
αυτών εδάφια της παρ. 1 του άρθρου 36 του ν. 2859/ σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 8 «Ειδικά Χωρικά
2000 καταργούνται. Σχέδια» του ν. 4447/2016 (Α΄241), στην περίπτωση που
2.α. Το πρώτο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 36 του ν. αυτή δεν περιλαμβάνεται στις ισχύουσες χρήσεις γης. Η
2859/2000 (Α΄248) αντικαθίσταται ως εξής: «Για κάθε υπο- ΕΕΕΠ προκηρύσσει διεθνή πλειοδοτικό διαγωνισμό για την
κείμενο στον φόρο χρησιμοποιείται ο μοναδικός αριθμός παραχώρηση της άδειας εντός έξι (6) μηνών από την έκδο-
φορολογικού μητρώου (Α.Φ.Μ./Φ.Π.Α.), ο οποίος χορηγεί- ση της εν λόγω κοινής υπουργικής απόφασης, σύμφωνα
ται, σύμφωνα με τα οριζόμενα στον ν. 4174/2013 (Κ.Φ.Δ.).». με τα προβλεπόμενα στα άρθρα 363 και 364.
β. Οι περιπτώσεις α΄, β΄, γ΄, καθώς και τα επόμενα αυτών 4. Οι επιχειρήσεις που διαθέτουν άδεια καζίνο σύμφω-
εδάφια της παραγράφου 2 του άρθρου 36 του ν. 2859/ να με τις διατάξεις του ν. 2206/1994 και του ν. 3139/2003
2000 καταργούνται. εξακολουθούν να λειτουργούν υπό το υφιστάμενο κατά
3. Η παρ. 3 του άρθρου 36 του ν. 2859/2000 καταρ- τη θέση σε ισχύ του παρόντος νόμου καθεστώς και κατά
γείται. τις υφιστάμενες κατά τον ίδιο χρόνο διατάξεις, οι οποίες
4.α. Η περίπτωση α΄ της παρ. 6 του άρθρου 36 του ν. εξακολουθούν να ισχύουν ως προς αυτές τις επιχειρή-
2859/2000 αντικαθίσταται ως εξής: «α) να υποβάλλουν σεις. Οι εν λόγω επιχειρήσεις μπορούν να υπαχθούν στο
τις δηλώσεις που προβλέπονται από την παράγραφο 1 καθεστώς του παρόντος νόμου, εφόσον τους χορηγηθεί
και να λαμβάνουν ΑΦΜ σύμφωνα με τις διατάξεις των άδεια λειτουργίας καζίνο από τον Υπουργό Οικονομικών
άρθρων 10 και 11 του ΚΦΔ (ν. 4174/2013),». σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 369, οπότε εφαρ-
β. Η περίπτωση β΄ της παρ. 6 του άρθρου 36 του ν. μόζονται και σε αυτές οι διατάξεις του παρόντος νόμου.
2859/2000 αντικαθίσταται ως εξής: «β) να υποβάλλουν 5. Με εξαίρεση τις επιχειρήσεις που διαθέτουν άδεια
δήλωση μεταβολών, με την οποία γνωστοποιούν τη δι- λειτουργίας καζίνο βάσει των διατάξεων του ν. 2206/
ενέργεια φορολογητέων ενδοκοινοτικών αποκτήσεων 1994 και του ν. 3139/2003, η λειτουργία καζίνο προϋπο-
αγαθών σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 10 του θέτει τη σύναψη σύμβασης μεταξύ του Ελληνικού Δη-
ΚΦΔ (ν. 4174/2013). Η δήλωση αυτή υποβάλλεται κατά μοσίου, νομίμως εκπροσωπούμενου από τον Υπουργό
Οικονομικών, και του παραχωρησιούχου. Για επιχειρή- 2. Με απόφαση της ΕΕΕΠ καθορίζονται κριτήρια για
σεις που διαθέτουν άδεια λειτουργίας καζίνο βάσει των την υπαγωγή των ΕΚΑΖ στις ανωτέρω κατηγορίες, όπως
διατάξεων του ν. 2206/1994 και του ν. 3139/2003 και το ύψος της επένδυσης, το είδος των εγκαταστάσεων και
υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος νόμου σύμφωνα δραστηριοτήτων, ο αριθμός των τεχνικών μέσων και υλι-
με τα οριζόμενα στην παράγραφο 4, τροποποιούνται η κών που χρησιμοποιούνται για τη διεξαγωγή των παιγνί-
σχετική σύμβαση παραχώρησης μεταξύ του Ελληνικού ων, το μέγεθος και η έκταση των κύριων και επικουρικών
Δημοσίου και της επιχείρησης και, με απόφαση της ΕΕΕΠ, χώρων και εγκαταστάσεων, ο αριθμός και ο τύπος των
η υφιστάμενη άδειά τους, εκδιδομένης νέας αδείας λει- θέσεων εργασίας και άλλα πρόσφορα κριτήρια. Με την
τουργίας κατά τις διατάξεις του παρόντος νόμου. ίδια απόφαση μπορεί να ρυθμίζεται και κάθε άλλο ειδικό
6. Οι άδειες είναι προσωποπαγείς και δεν επιτρέπεται θέμα και αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή των
να μεταβιβαστούν ολικώς ή μερικώς σε άλλο φυσικό ανωτέρω. Για υφιστάμενες επιχειρήσεις, που λαμβάνουν
ή νομικό πρόσωπο. Κάθε άδεια έχει ενιαίο και αδιαίρε- άδεια ΕΚΑΖ σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νό-
το χαρακτήρα και δεν επιτρέπεται η κατάτμησή της σε μου, λαμβάνονται υπόψη το ύψος της υφιστάμενης επέν-
επιμέρους δικαιώματα άσκησης μίας ή περισσότερων δυσης και, εν γένει, της αξίας της επιχείρησης, όπως αυτή
μεμονωμένων δραστηριοτήτων. Απαγορεύεται η με αποτιμάται κατά το χρόνο χορήγησης άδειας λειτουργίας
οποιονδήποτε τρόπο εκμίσθωση ή συνεκμετάλλευση ΕΚΑΖ. Η μέθοδος και οι κανόνες της αποτίμησης, καθώς
της άδειας με τρίτους. και η διαδικασία διενέργειάς της καθορίζονται με κοινή
Άρθρο 358 απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης, Οι-
Νομική μορφή λειτουργίας των επιχειρήσεων κονομικών, και Τουρισμού, ύστερα από γνώμη της ΕΕΕΠ.
καζίνο και καταστατικοί όροι 3. Οι ΕΚΑΖ δύνανται με αίτησή τους να ζητήσουν από
1. Οι επιχειρήσεις που λειτουργούν καζίνο σύμφωνα την ΕΕΕΠ να εγκρίνει με απόφασή της την υπαγωγή τους
με τις διατάξεις του παρόντος νόμου («ΕΚΑΖ») έχουν τη στην ετέρα των ανωτέρω δύο κατηγοριών, εφόσον συ-
μορφή ανώνυμης εταιρίας. ντρέχουν οι σχετικές προϋποθέσεις. Με απόφαση της
2. Οι μετοχές των ΕΚΑΖ είναι ονομαστικές. ΕΕΕΠ δύνανται να ρυθμίζονται ειδικά θέματα για την
3. Κύριος σκοπός των ΕΚΑΖ είναι η λειτουργία επιχεί- εφαρμογή της παρούσας διάταξης, μεταξύ των οποίων
ρησης καζίνο, που περιλαμβάνει, εκτός της διοργάνωσης και ο χρόνος κατά τον οποίο δύνανται να υποβάλουν την
και διεξαγωγής παιγνίων, και την παροχή υπηρεσιών στον αίτηση σε σχέση με τη χορήγηση της άδειας λειτουργίας,
πολιτιστικό τομέα και στον τομέα του τουρισμού, όπως η την τήρηση των όρων προκήρυξης και της σύμβασης
στέγαση και οργάνωση λειτουργιών πολιτισμού, διασκέ- παραχώρησης, τυχόν σκοπιμότητα αλλαγής κατηγορίας
δασης, εστίασης, αναψυχής, η λειτουργία συνεδριακών για σκοπούς δημοσίου συμφέροντος ή διασφάλισης της
κέντρων, χώρων συνάθροισης κοινού και εμπορικών συνέχισης της λειτουργίας της ΕΚΑΖ και άλλα κριτήρια.
καταστημάτων, καθώς και η λειτουργία ξενοδοχείου και 4. Η άδεια λειτουργίας καζίνο ισχύει για συγκεκριμένη
άλλων δραστηριοτήτων συναφών προς τη βιομηχανία γεωγραφική θέση που έχει χωροθετηθεί σύμφωνα με
του ελεύθερου χρόνου των κατοίκων και των επισκεπτών. την κοινή υπουργική απόφαση της παραγράφου 3 του
Τηρουμένων των λοιπών διατάξεων της νομοθεσίας και άρθρου 357 του παρόντος νόμου και είναι ορισμένου
των όρων που περιέχονται στην οικεία άδεια λειτουρ- χρόνου. Η χρονική διάρκεια της άδειας ή το χρονικό εύ-
γίας ή, εφόσον συντρέχει περίπτωση, και στη σύμβαση ρος αυτής καθορίζονται από την ΕΕΕΠ, εντός των ορίων
παραχώρησης, οι ΕΚΑΖ μπορούν να ασκούν και άλλες των παραγράφων 5 και 6 του παρόντος άρθρου, σύμφω-
δραστηριότητες, εφόσον η άσκησή τους δεν θέτει σε να με τους όρους της προκήρυξης του διεθνούς πλειο-
κίνδυνο τη σύμφωνη με το νόμο λειτουργία τους, το κοι- δοτικού διαγωνισμού ή σύμφωνα με τα προβλεπόμενα
νωνικό σύνολο ή το δημόσιο συμφέρον. στο άρθρο 369 του παρόντος νόμου, και συναρτάται
4. Για την τροποποίηση του σκοπού ΕΚΑΖ απαιτεί- κάθε φορά με το ύψος της επένδυσης και τον εκτιμώμε-
ται προηγούμενη άδεια της ΕΕΕΠ, η οποία παρέχεται, νο για την απόσβεση αυτής αναγκαίο χρόνο. Με κοινή
κατόπιν αιτήσεως της ΕΚΑΖ, αφού ληφθούν υπόψη οι
απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης και
υποχρεώσεις που έχει αυτή αναλάβει με την άδεια λει-
Οικονομικών, ύστερα από γνώμη της ΕΕΕΠ, δύνανται να
τουργίας της και τη σχετική σύμβαση παραχώρησης, και
εξειδικεύονται τα κριτήρια του προηγουμένου εδαφίου,
δεν τίθενται σε κίνδυνο σκοποί δημοσίου συμφέροντος.
καθώς και να προστίθενται κριτήρια για τον, κατά περί-
5. Με απόφαση της ΕΕΕΠ δύνανται να ρυθμίζονται
ειδικά και τεχνικά θέματα, λεπτομέρειες και διαδικαστι- πτωση, προσδιορισμό της χρονικής διάρκειας εντός των
κά θέματα ως προς την εφαρμογή των διατάξεων των ορίων των παραγράφων 5 και 6 που συνδέονται με τη
παραγράφων 3 και 4. διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος και την ενίσχυ-
ση της βιωσιμότητας των ΕΚΑΖ.
Άρθρο 359 5. Η χρονική διάρκεια ισχύος της άδειας λειτουργίας
Κατηγορίες αδειών λειτουργίας καζίνο καζίνο απλού τύπου είναι τουλάχιστον δέκα (10) έτη και
και χρονική διάρκεια δεν μπορεί να υπερβαίνει τα δεκαπέντε (15) έτη.
1. Οι άδειες λειτουργίας καζίνο διακρίνονται σε: 6. Η χρονική διάρκεια ισχύος της άδειας επιχείρησης
α) άδεια λειτουργίας καζίνο απλού τύπου και καζίνο ευρέος φάσματος δραστηριοτήτων δεν μπορεί
β) άδεια λειτουργίας καζίνο ευρέος φάσματος δρα- να είναι μικρότερη από είκοσι (20) έτη και μεγαλύτερη
στηριοτήτων. από τριάντα (30) έτη.
Άρθρο 360 λειτουργίας καζίνο από τον Υπουργό Οικονομικών, μετά

Κανόνες εταιρικής οργάνωσης, κεφαλαιακής από εισήγηση της ΕΕΕΠ.
επάρκειας και εποπτείας των ΕΚΑΖ 2. Για τη συμμετοχή σε πλειοδοτικό διαγωνισμό παρα-
1. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και χώρησης άδειας, απαιτείται η καταβολή παραβόλου. Το
Ανάπτυξης, Οικονομικών και Τουρισμού, ύστερα από ύψος του παραβόλου συνδέεται με την κατηγορία της
γνώμη της ΕΕΕΠ, καθορίζεται το ελάχιστο, ολοσχερώς άδειας, τη διάρκεια αυτής, το ύψος της επένδυσης και
καταβεβλημένο μετοχικό κεφάλαιο των ΕΚΑΖ που δι- λοιπά θέματα που καθορίζονται με απόφαση της ΕΕΕΠ.
αθέτουν άδεια λειτουργίας καζίνο απλού τύπου και το 3. Με απόφαση της ΕΕΕΠ, καθορίζονται οι όροι και οι
ελάχιστο, ολοσχερώς καταβεβλημένο μετοχικό κεφά- προϋποθέσεις διεξαγωγής του διαγωνισμού και ιδίως
λαιο των ΕΚΑΖ που διαθέτουν άδεια λειτουργίας καζίνο το ελάχιστο τίμημα της άδειας, τα τέλη λειτουργίας, τα
ευρέος φάσματος δραστηριοτήτων. Το ύψος του ελαχί- οποία μπορούν να ορίζονται είτε ενιαία είτε ανά μέσο και
στου ανά κατηγορία κεφαλαίου καθορίζεται επί τη βάσει υλικό διεξαγωγής παιγνίων, καθώς και να επιμερίζονται
των ελαχίστων ιδίων κεφαλαίων που εκτιμάται ότι είναι ανά έτος ή για μικρότερα του έτους χρονικά διαστήματα,
αναγκαίο να διαθέτει και διατηρεί η ΕΚΑΖ, έτσι ώστε να η σύσταση και συγκρότηση της Επιτροπής Διενέργειας
διασφαλίζεται η σύννομη λειτουργία της, λαμβανομένων του διαγωνισμού, οι όροι διεξαγωγής και οι ειδικότερες
υπόψη των κανόνων οργάνωσης που οφείλει να τηρεί προϋποθέσεις συμμετοχής, οι υποχρεώσεις που υποχρε-
και της έκτασης των δραστηριοτήτων της, αναλόγως της ούνται να αναλάβουν οι συμμετέχοντες στο διαγωνισμό
κατηγορίας στην οποία υπάγεται. για την πλήρωση συγκεκριμένων προϋποθέσεων του
2. Στην περίπτωση του άρθρου 47 του κ.ν. 2190/1920 παρόντος νόμου, εφόσον κατακυρωθεί σ΄ αυτούς ο δι-
(Α΄ 144 και Αναδημ. Α΄ 216), το Διοικητικό Συμβούλιο αγωνισμός, και ο τρόπος διασφάλισης της εκπλήρωσής
της ΕΚΑΖ ανακοινώνει στην ΕΕΕΠ το γεγονός της μείω- τους και ικανοποίησης αυτών μέχρι τη χορήγηση της
σης των ιδίων κεφαλαίων της ΕΚΑΖ, όπως αυτά προσ- άδειας λειτουργίας, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά, οι
διορίζονται για τις ανώνυμες εταιρίες στο υπόδειγμα διασφαλίσεις και εγγυήσεις τεχνικής, επαγγελματικής,
ισολογισμού που προβλέπεται από το άρθρο 16 του ν. οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας των
4308/2014, (Α΄ 251) κάτω του ημίσεως (1/2) του μετο- υποψηφίων, η διαδικασία, η μεθοδολογία και τα κρι-
χικού της κεφαλαίου μέσα σε προθεσμία έξι (6) μηνών τήρια αξιολόγησης των προσφορών, καθώς και κάθε
από τη λήξη της χρήσης, γνωρίζοντας στην ΕΕΕΠ και τα άλλη αναγκαία λεπτομέρεια που αφορά στην εν γένει
μέτρα που έχει λάβει η ΕΚΑΖ σύμφωνα με τη διάταξη διαδικασία, το χρονοδιάγραμμα, τα συμβατικά τεύχη και
του εν λόγω άρθρου. Με απόφασή της η ΕΕΕΠ μπορεί να την κατακύρωση. Κατά τη διαδικασία προετοιμασίας και
καθορίζει εναλλακτικά μέτρα, σε σχέση με τα προβλε- διενέργειας του διαγωνισμού εφαρμόζονται οι διατάξεις
πόμενα στο άρθρο 47 του κ.ν. 2190/1920, τα οποία θα του άρθρου 35 του ν. 4413/2016 (Α΄ 148).
δύναται και οφείλει να λάβει η ΕΚΑΖ προκειμένου τα ίδια 4. Οι συμμετέχοντες στο διαγωνισμό παραθέτουν πλη-
κεφάλαιά της να μην υπολείπονται του ημίσεως (1/2) του ροφορίες ως προς την ανώνυμη εταιρία, που υφίσταται ή
μετοχικού της κεφαλαίου, έτσι ώστε να διασφαλίζεται η που θα ιδρυθεί, εφόσον γίνει η κατακύρωση του διαγω-
σύννομη λειτουργία της ΕΚΑΖ και η επάρκεια των ιδίων νισμού, στην οποία θα παρασχεθεί η άδεια λειτουργίας
κεφαλαίων της, λαμβανομένου υπόψη του εγκεκριμένου ΕΚΑΖ και αναλαμβάνουν την υποχρέωση ότι αυτή, θα
επιχειρηματικού της σχεδίου. Σε περίπτωση μη συμμόρ- πληροί τις προϋποθέσεις που απαιτούν οι διατάξεις του
φωσης της ΕΚΑΖ προς τις υποχρεώσεις της παρούσας νόμου για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας ΕΚΑΖ.
παραγράφου, η ΕΕΕΠ δύναται να επιβάλλει σε αυτήν ή 5. Για τη συμμετοχή στον διεθνή διαγωνισμό απαιτείται
στα μέλη του Διοικητικού της Συμβουλίου τις κυρώσεις κατάθεση εγγυητικής επιστολής από πιστωτικό ίδρυμα
του άρθρου 51 του ν. 4002/2011 (Α΄ 180), όπως ισχύει. που είναι εγκατεστημένο και λειτουργεί νόμιμα στην Ελ-
3. Ο τακτικός και έκτακτος έλεγχος που προβλέπεται λάδα ή σε άλλο κράτος - μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή
από τις διατάξεις για τις ανώνυμες εταιρίες ασκείται στις του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ), το ύψος της
ΕΚΑΖ από ορκωτό ελεγκτή λογιστή. οποίας ορίζεται με απόφαση της ΕΕΕΠ στην προκήρυξη
4. Για την τροποποίηση των περί σκοπού διατάξεων του διαγωνισμού. Με απόφαση της ΕΕΕΠ ορίζονται κρι-
των ΕΚΑΖ απαιτείται προηγούμενη άδεια της ΕΕΕΠ, η τήρια για τον προσδιορισμό του ύψους της εγγυητικής
οποία παρέχεται εφόσον πληρούνται οι όροι της παρα- επιστολής, τη διάρκεια και επιστροφή αυτής και άλλα
γράφου 4 του άρθρου 358. τεχνικά και διαδικαστικά θέματα ως προς την εφαρμογή
5. Οι ΕΚΑΖ γνωστοποιούν στην ΕΕΕΠ τα στοιχεία που της διάταξης της παρούσας παραγράφου.
υποβάλλονται σε δημοσιότητα, σύμφωνα με τις διατά- 6. Η προκήρυξη περιλαμβάνει τουλάχιστον τα ακόλουθα:
ξεις του άρθρου 7α του κ.ν. 2190/1920. α) τον αριθμό των αδειών που προκηρύσσονται,
β) την κατηγορία και τη διάρκεια της άδειας ή το χρο-
Άρθρο 361 νικό εύρος αυτής, καθώς και το εάν με την άδεια αυτή
Διενέργεια πλειοδοτικού διαγωνισμού πρόκειται να παρασχεθεί δικαίωμα αποκλειστικότητας
1. Η επιλογή του παραχωρησιούχου νέας άδειας καζίνο σε συγκεκριμένη περιοχή και υπό ποίους όρους και προ-
γίνεται από τον Υπουργό Οικονομικών κατόπιν διεθνούς ϋποθέσεις,
πλειοδοτικού διαγωνισμού που διεξάγεται από την ΕΕΕΠ. γ) την προθεσμία μέσα στην οποία οι ενδιαφερόμενοι
Εντός ενενήντα (90) ημερών από την επιλογή εκδίδεται μπορούν να ζητήσουν από την Επιτροπή Διενέργειας του
στο όνομα του παραχωρησιούχου άδεια ίδρυσης και Διαγωνισμού τα σχετικά έγγραφα,
δ) το αρμόδιο όργανο για την αποσφράγιση των προ- δδ) αναλυτική επιμέτρηση του κόστους της χρηματο-
σφορών, την ημερομηνία και τον τόπο της αποσφράγι- δότησης, εφόσον πραγματοποιείται με ξένα κεφάλαια,
σης, καθώς και τα πρόσωπα που δικαιούνται να παρί- εε) στοιχεία για τη βιωσιμότητα της επιχείρησης, σύμ-
στανται, φωνα με τα χρηματοοικονομικά της μεγέθη και την εν
ε) τον τύπο, τα ποσοστά, το χρόνο υποβολής των εγ- γένει υλοποίηση της επένδυσης,
γυήσεων συμμετοχής στο διαγωνισμό, καθώς και άλλες στστ) αναλυτική εκτίμηση του άμεσου δημοσιονο-
εξασφαλίσεις που τυχόν ζητούνται, μικού οφέλους που προκύπτει από την επένδυση, του
στ) τα στοιχεία και τα δικαιολογητικά από τα οποία κοινωνικού κόστους / οφέλους που αυτή συνεπάγεται,
προκύπτει ότι τηρούνται τα ελάχιστα όρια των οικονο- καθώς και των ωφελειών που θα προκύψουν για την
μικών και τεχνικών προϋποθέσεων, που τάσσονται με εθνική οικονομία,
την προκήρυξη, ζζ) εκτίμηση των άμεσων θέσεων εργασίας που θα
ζ) την προθεσμία για την παραλαβή των προσφορών δημιουργηθούν, ανά ειδικότητα και επιμέρους επιχει-
και τη διεύθυνση στην οποία πρέπει να κατατεθούν, ρηματική δραστηριότητα, υπολογίζοντας αυτές με ανα-
η) τη διάρκεια ισχύος των προσφορών, λογία θέσης προς Ετήσιες Μονάδες Εργασίας (ΕΜΕ), ένα
θ) τους απαράβατους όρους, απόκλιση από τους οποί- προς ένα (1/1),
ους συνεπάγεται απόρριψη της προσφοράς, ηη) ανάλυση κινδύνων που μπορούν να επηρεάσουν
ι) την ελάχιστη τιμή εκκίνησης του πλειοδοτικού δι- την έγκαιρη ολοκλήρωση της επένδυσης, και
αγωνισμού, θθ) σχέδιο καταστατικού, προκειμένου περί υπό σύ-
ια) τα κριτήρια και τη μεθοδολογία αξιολόγησης των σταση εταιρείας ή καταστατικό της εταιρείας, προκειμέ-
προσφορών, νου περί υφισταμένης.
ιβ) το σχέδιο της άδειας που θα χορηγηθεί, ιστ) Άλλα στοιχεία τα οποία, κατά την αναθέτουσα
ιγ) πληροφόρηση που θα πρέπει να παρασχεθεί για το αρχή, πρέπει να περιλαμβάνονται στην προσφορά των
νομικό πρόσωπο, υπό μορφή ανώνυμης εταιρίας, στο υποψηφίων και
οποίο θα χορηγηθεί η άδεια λειτουργίας σύμφωνα με ιζ) θέματα που αφορούν την οργάνωση και διεξαγωγή
τις διατάξεις του άρθρου 361 του παρόντος νόμου, τη του διαγωνισμού και τη διασφάλιση της συμμόρφωσης
διοίκηση, τους μετόχους και την οργάνωσή της, και ανά- του υποψηφίου στον διαγωνισμό προς τους όρους του
ληψη δέσμευσης ότι η εν λόγω εταιρία, είτε υφίσταται και για την εκπλήρωση από αυτόν και την ανώνυμη εται-
είτε θα συσταθεί, θα πληροί τις προϋποθέσεις του νόμου ρία, στην οποία θα χορηγηθεί η άδεια λειτουργίας, των
και θα εκπληρώσει προσηκόντως τις υποχρεώσεις που υποχρεώσεων που αναλαμβάνουν και των όρων που
αναλαμβάνει ο υποψήφιος στο διαγωνισμό, θα διαλαμβάνει η σύμβαση παραχώρησης, καθώς και
ιδ) πληροφόρηση που θα πρέπει παρασχεθεί για τα κάθε διαδικαστικό θέμα σε σχέση με τη διενέργεια του
οικονομικά και τεχνικά μέσα της ανώνυμης εταιρίας που διαγωνισμού.
θα αναλάβει τη λειτουργία του καζίνο, τα ίδια κεφάλαια 7. Η επιλογή και ποιοτική αξιολόγηση των υποψηφί-
και τις πηγές χρηματοδότησής της, ων διενεργείται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρ-
ιε) το υποχρεωτικό ελάχιστο περιεχόμενο της προσφο- θρο 73 του ν. 4412/2016 (Α΄ 147) και το άρθρο 39 του
ράς του αναδόχου, που πρέπει να περιλαμβάνει όλα τα ν. 4413/2016.
ζητούμενα με την προκήρυξη στοιχεία και ιδίως τα εξής: 8. Θέσεις εργασίας που τυχόν περιλαμβάνονται στις
αα) Πλήρη κατάλογο των δραστηριοτήτων της ΕΚΑΖ, προσφορές των υποψηφίων, υπολογίζονται με αναλογία
με ανάλυση του είδους των δραστηριοτήτων και της ορ- θέσης προς Ετήσιες Μονάδες Εργασίας (ΕΜΕ), ένα προς
ένα (1/1).
γανωτικής δομής της εταιρίας, παράθεση του σχετικού
9. Με απόφαση της ΕΕΕΠ συγκροτείται η Επιτροπή
προγραμματισμού για την προβλεπόμενη διαμόρφωση
Διενέργειας του διαγωνισμού, ρυθμίζονται οι κανόνες
των οικονομικών μεγεθών της για τις δύο (2) προσεχείς
λειτουργίας της, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια για
οικονομικές χρήσεις και γενικώς τα στοιχεία που απαι-
τη διενέργεια του διαγωνισμού, με σκοπό τη διασφάλι-
τούνται για να μορφώσει γνώμη η ΕΕΕΠ ως προς τη συν-
ση της αμεροληψίας και διαφάνειας της διαγωνιστικής
δρομή των προϋποθέσεων των άρθρων 363, 364 και 365, διαδικασίας.
ββ) πλήρες Επιχειρηματικό Σχέδιο (business plan) για 10. Από την ματαίωση του διαγωνισμού δεν προκύπτει
τη λειτουργία της επιχείρησης, τόσο του καζίνο, όσο και δικαίωμα αποζημίωσης όσων έλαβαν μέρος για οποιον-
των λοιπών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων του συνό- δήποτε λόγο.
λου της επένδυσης, σε βάθος πενταετίας, σε συνδυασμό 11. Για την παραχώρηση συνάπτεται σύμβαση μετα-
με τα κύρια χαρακτηριστικά των κτιριακών εγκαταστάσε- ξύ του Ελληνικού Δημοσίου, νομίμως εκπροσωπούμε-
ων και των κύριων και επικουρικών χώρων διοργάνωσης νου από τον Υπουργό Οικονομικών και του πλειοδότη
και διεξαγωγής των παιγνίων, του είδους και του αριθμού εντός τριών (3) μηνών από την κατακύρωση, και σε κάθε
των παιγνίων και των τυχόν λοιπών χώρων, καταστη- περίπτωση πριν την έκδοση της απόφασης της παρα-
μάτων και εγκαταστάσεων, που παρατίθενται γενικά ως γράφου 1, η οποία αποτυπώνει τους όρους λειτουργίας
τμήμα του επιχειρηματικού σχεδίου, ανάλογα με την της επιχείρησης ως ΕΚΑΖ και της επένδυσης που πρέπει
κατηγορία της άδειας λειτουργίας που προκηρύσσεται, να διενεργηθεί, τις υποχρεώσεις που ο πλειοδότης έχει
γγ) εκτιμώμενο αναλυτικό χρονοδιάγραμμα υλοποί- αναλάβει με το διαγωνισμό ή κρίνονται αναγκαίες από
ησης της επένδυσης και των επιμέρους φάσεων αυτής, την αναθέτουσα αρχή προς υλοποίηση της επένδυσης
και, εν γένει, την εκπλήρωση των όρων της. Η σύμβαση 15. Με την επιφύλαξη των θεμάτων τα οποία ρυθμίζο-
παραχώρησης περιλαμβάνει κατ΄ ελάχιστον τους όρους νται με την κοινή υπουργική απόφαση της περίπτωσης
διενέργειας της επένδυσης και μέτρα, τα οποία, κατά την β΄ της παραγράφου 12, με απόφαση της ΕΕΕΠ δύναται
εύλογη κρίση της αναθέτουσας αρχής, διασφαλίζουν να ρυθμίζεται κάθε άλλο ειδικό θέμα και λεπτομέρεια
ικανοποιητικώς, με όρους αγοράς, την προσήκουσα υλο- για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος άρθρου.
ποίηση της επένδυσης σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμά
της και τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει η επιχείρηση. Άρθρο 362
12. Η ΕΕΕΠ εκφέρει γνώμη ως προς τους όρους της Συνδρομή προϋποθέσεων οργάνωσης ΕΚΑΖ
σύμβασης παραχώρησης, πριν από την υπογραφή της, σε 1. Για τη συνδρομή της πλήρωσης των προϋποθέσεων
σχέση με εποπτικά και λειτουργικά θέματα της εταιρίας. των άρθρων 358, 359, 360, 363, 364 και 365, εκδίδεται από
13. Για την υπογραφή της σύμβασης, ασκείται προ- την ΕΕΕΠ απόφαση, κατόπιν υποβολής αιτήσεως σύμφω-
συμβατικός έλεγχος από το Ελεγκτικό Συνέδριο, εφαρ- να με τις παραγράφους 1 έως 3 του άρθρου 367. Η ΕΕΕΠ,
μοζομένων αναλόγως των διατάξεων του άρθρου 35 του προκειμένου να εκδώσει την απόφασή της, ελέγχει αν
ν. 4129/2013 (Α΄ 52). Ο προσυμβατικός έλεγχος μπορεί πληρούνται οι προϋποθέσεις του νόμου και, εφόσον συ-
να ασκείται συνολικά, εφόσον υποβάλλονται στο Ελε- ντρέχει περίπτωση, οι όροι της σύμβασης παραχώρησης.
γκτικό Συνέδριο ο τύπος της σύμβασης και η διαδικασία 2. Η ΕΕΕΠ το αργότερο εντός δύο (2) μηνών από την
εξεύρεσης αντισυμβαλλομένου από την έναρξη της δι- υποβολή πλήρους φακέλου εκδίδει την απόφαση ή δι-
αδικασίας αυτής μέχρι και τον ορισμό των υποψηφίων ατυπώνει τις παρατηρήσεις της σύμφωνα με όσα εκτί-
αντισυμβαλλομένων. Στην περίπτωση αυτή απαιτείται θενται παρακάτω. Τυχόν ελλείψεις του φακέλου γνω-
προσυμβατικός έλεγχος κατ΄ ιδίαν σύμβασης μόνο στο στοποιούνται εγγράφως στον αιτούντα εντός εύλογου
μέτρο που υπάρξει απόκλιση από τον τύπο της σύμ- χρόνου από της υποβολής του. Εφόσον, κατά τη γνώμη
βασης ή από τη διαδικασία που έχουν υποβληθεί στο της ΕΕΕΠ, η αίτηση δεν ικανοποιεί τις απαιτήσεις του νό-
Ελεγκτικό Συνέδριο. Συμβάσεις παραχώρησης άδειας μου ή της σύμβασης παραχώρησης, η ΕΕΕΠ γνωστοποιεί
λειτουργίας ΕΚΑΖ που συνομολογήθηκαν ύστερα από στον αιτούντα με τρόπο συγκεκριμένο, εγγράφως και
προσυμβατικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου θεω- αιτιολογημένα τα κενά, τις ελλείψεις ή άλλους λόγους
ρούνται επωφελείς και συμφέρουσες για το Ελληνικό για τους οποίους δεν προχωρεί στην έκδοση της απόφα-
Δημόσιο, και δεν γεννάται σχετικώς αστική ή ποινική σης και υποδεικνύει με κάθε πρόσφορο μέτρο τις απα-
ευθύνη των εκπροσώπων του Ελληνικού Δημοσίου που ραίτητες διορθώσεις ή συμπληρώσεις που απαιτούνται
τις υπογράφουν ούτε των μελών της ΕΕΕΠ και της Επι- για την έκδοση αυτής. Οριστική απόφαση της ΕΕΕΠ για
τροπής Διενέργειας του Διαγωνισμού σε σχέση με τους απόρριψη της αίτησης προσβάλλεται με προσφυγή, που
όρους της προκήρυξης. πρέπει να κατατεθεί εντός προθεσμίας δύο (2) μηνών
14. Για την προετοιμασία διενέργειας του διαγωνισμού, από κοινοποίησή της στον αιτούντα, ενώπιον του Διοι-
η ΕΕΕΠ μπορεί να αναθέτει σε ημεδαπά ή αλλοδαπά, κητικού Εφετείου Αθηνών. Η προσφυγή εκδικάζεται με
φυσικά ή νομικά πρόσωπα, με προσφυγή σε διαδικασία τη διαδικασία του κατεπείγοντος εντός τριών (3) μηνών
διαπραγμάτευσης, χωρίς δημοσίευση προκήρυξης, με από την κατάθεσή της.
ανάρτηση της πρόσκλησης στον ιστότοπό της και έναντι 3. Η άδεια λειτουργίας μπορεί να παρέχει δικαίωμα
συνολικής αμοιβής μέχρι του ορίου της περίπτωσης β΄ αποκλειστικότητος ως προς τη δραστηριοποίηση στη
του άρθρου 5 του ν. 4412/2016, όπως ισχύει κάθε φορά, γεωγραφική περιοχή που ορίζεται στην άδεια λειτουργί-
υπηρεσίες συμβούλων οποιασδήποτε ειδικότητας, όπως ας, σύμφωνα με τους όρους της προκήρυξης. Η διάρκεια
ιδίως, τεχνικού, νομικού, οικονομικού και συμβούλου της αποκλειστικότητας, τηρουμένων των διατάξεων των
οργάνωσης, επί ειδικών θεμάτων, που απαιτούνται για παραγράφων 5 και 6 του άρθρου 359, συναρτάται με το
τη σύνταξη και κατάρτιση των συμβατικών τευχών, τον ύψος του ανταλλάγματος που θα καταβάλει ο παραχω-
καθορισμό του ελαχίστου κατά περίπτωση τιμήματος, τη ρησιούχος, το ύψος των επενδύσεων που θα αναλάβει να
μεθοδολογία και τα κριτήρια αξιολόγησης των επενδυ- διενεργήσει, οι οποίες θα καθορισθούν στη σχετική σύμ-
τικών σχεδίων, την αποτίμηση περιουσιακών στοιχείων, βαση παραχώρησης της επιχείρησης με την αναθέτουσα
την προσέλκυση δυνητικών επενδυτών, καθώς και κάθε αρχή, την έκταση της περιοχής για την οποία θα ισχύει
άλλο σχετικό θέμα. Οι σύμβουλοι δύνανται να συνδρά- η αποκλειστικότητα και το εκτιμώμενο χρόνο απόσβε-
μουν την Επιτροπή Διενέργειας του διαγωνισμού τόσο σης της επένδυσης. Με κοινή απόφαση των Υπουργών,
κατά την αξιολόγηση των προτάσεων, όσο και κατά την Οικονομίας και Ανάπτυξης, Οικονομικών και Τουρισμού,
παρακολούθηση, επίβλεψη και τον έλεγχο της προόδου ύστερα από γνώμη της ΕΕΕΠ μπορεί να ορίζονται και
υλοποίησης των επενδυτικών σχεδίων, καθώς και των περαιτέρω κριτήρια, έτσι ώστε να διασφαλίζεται εξισορ-
μελετών και έργων που αναλαμβάνουν οι παραχωρη- ρόπηση του ανταλλάγματος με τη διάρκεια της αποκλει-
σιούχοι, μέχρι και την ολοκλήρωσή τους. Οι σχετικές στικότητος, τηρουμένων της αρχής της αναλογικότητος
δαπάνες βαρύνουν τον προϋπολογισμό της ΕΕΕΠ. Η και των αρχών του ενωσιακού δικαίου, λαμβανομένων
ανάθεση καθηκόντων συμβούλου γίνεται με σύμβαση, υπόψη της μορφής και των φορέων χρηματοδότησης
στην οποία ορίζονται οι παρεχόμενες από τον σύμβουλο της νέας επένδυσης, του δημοσιονομικού οφέλους, των
υπηρεσίες, οι όροι και προϋποθέσεις παροχής τους, η θέσεων εργασίας και των εν γένει ωφελειών που αναμέ-
διάρκεια της σύμβασης και κάθε άλλη λεπτομέρεια για νεται να προκύψουν από τη δραστηριοποίηση της ΕΚΑΖ
την εκτέλεσή της. για την Εθνική οικονομία.
4. Για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας ΕΚΑΖ η αιτούσα διεξαγωγής τους, iv) κατάλληλους μηχανισμούς ελέγχου
επιχείρηση καταβάλλει αντάλλαγμα, σύμφωνα με τα ορι- και ασφαλείας στον τομέα της ηλεκτρονικής επεξεργα-
ζόμενα στην προκήρυξη του πλειοδοτικού διαγωνισμού σίας των δεδομένων, v) αποτελεσματικούς μηχανισμούς
και τη σύμβαση παραχώρησης. Με κοινή απόφαση των εσωτερικού ελέγχου και σύστημα λογιστικής καταχώ-
Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης και Οικονομικών, ρισης των διενεργούμενων πράξεων και δεδομένων,
ύστερα από γνώμη της ΕΕΕΠ, ρυθμίζονται ειδικά θέμα- ώστε να είναι ευχερής ο έλεγχος της δραστηριότητας
τα και λεπτομέρειες για την εφαρμογή της παρούσας της ΕΚΑΖ από την ΕΕΕΠ και συμβατός με τα συστήματά
παραγράφου. της και κατάλληλες διαδικασίες για την πρόληψη άσκη-
5. Για τη χορήγηση της άδειας λειτουργίας η ΕΚΑΖ σης επιρροών από τα πρόσωπα της παραγράφου 1 του
προσκομίζει εγγυητική επιστολή αξιόπιστου χρηματο- άρθρου 364 που θα μπορούσαν να αποβούν σε βάρος
πιστωτικού ιδρύματος για την καλή εκτέλεση των όρων της συνετής και χρηστής διαχείρισης της ΕΚΑΖ, καθώς
χορήγησης της άδειας, το ύψος της οποίας, οριζόμενο σε και για την αποτροπή και την επίλυση καταστάσεων σύ-
σχέση με το τίμημα αυτής, καθορίζεται με κοινή απόφα- γκρουσης συμφερόντων μεταξύ των προσώπων αυτών
ση των Υπουργών Οικονομικών, Οικονομίας και Ανάπτυ- και των πελατών της.
ξης, ύστερα από γνώμη της ΕΕΕΠ. Η εγγυητική επιστολή 2. Με απόφαση της ΕΕΕΠ δύνανται: Α) να ορίζονται:
καταπίπτει εάν δεν τηρούνται οι όροι και προϋποθέσεις α) ειδικές υποχρεώσεις και προδιαγραφές των ΕΚΑΖ ως
των αδειών, καθώς και σε όσες περιπτώσεις ορίζονται προς το λογιστικό τους σύστημα, τα λογιστικά αρχεία και
στο νόμο, στον Κανονισμό Παιγνίων της παρ. 3 του άρ- βιβλία τους, την τήρηση και διατήρηση κάθε είδους δε-
θρου 29 του ν. 4002/2011 ή στις σχετικές με τα θέματα δομένου, στοιχείου, αρχείου και μητρώου, το είδος, τον
αυτά αποφάσεις της ΕΕΕΠ. Η εγγυητική επιστολή επι- τύπο, τη μορφή, το περιεχόμενο, τον τρόπο και χρόνο
στρέφεται στον κάτοχο της άδειας έναν (1) χρόνο μετά τη τήρησης και αποθήκευσης των κάθε είδους δεδομένων
λήξη της άδειας και εφόσον δεν υπάρξει λόγος μερικής και πληροφοριών, β) υποχρεώσεις και προδιαγραφές
ή ολικής παρακράτησης ή κατάπτωσής της. Με κοινή σχετικά με χρηματοοικονομικές καταστάσεις που οι
απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης και ΕΚΑΖ οφείλουν να υποβάλλουν στην ΕΕΕΠ, πέραν των
Οικονομικών, ύστερα από γνώμη της ΕΕΕΠ, ρυθμίζονται υποχρεώσεων που αυτές υπέχουν σύμφωνα με τον ν.
ειδικά θέματα και λεπτομέρειες για την εφαρμογή της 4308/2014 (Α΄ 251), καθώς και απαιτήσεις και υποχρε-
παρούσας παραγράφου. ώσεις ελέγχου μέρους ή του συνόλου των καταστάσε-
6. Για τη χορήγηση άδειας ΕΚΑΖ σε επιχείρηση που δια- ων αυτών από ανεξάρτητο εξωτερικό ορκωτό ελεγκτή
θέτει άδεια λειτουργίας καζίνο σύμφωνα με τις διατάξεις λογιστή, που ορίζεται από την ΕΕΕΠ, γ) υποχρεώσεις
του ν. 2206/1994 και του ν. 3139/2003 εφαρμόζεται το για τα μέτρα πρόληψης νομιμοποίησης εσόδων από
άρθρο 369 του παρόντος νόμου. παράνομες δραστηριότητες και χρηματοδότησης της
τρομοκρατίας που οφείλουν να εφαρμόζουν οι ΕΚΑΖ,
Άρθρο 363 δ) υποχρεώσεις και προδιαγραφές για την ανάπτυξη
Οργάνωση και υποδομή της ΕΚΑΖ και εφαρμογή των συστημάτων εσωτερικού ελέγχου
1. Για την έκδοση της απόφασης του άρθρου 362 του των ΕΚΑΖ, ε) κανόνες για την παρακολούθηση θεμάτων
παρόντος νόμου, η ΕΚΑΖ πρέπει να διαθέτει: α) άρτια και οικονομικής και χρηματοπιστωτικής δομής και επάρ-
ορθολογική διοικητική και τεχνικοοικονομική οργάνωση κειας ιδίων κεφαλαίων των ΕΚΑΖ, στ) υποχρεώσεις των
και διάρθρωση, καθώς και τεχνολογική και υλικοτεχνική ΕΚΑΖ σχετικά με τον τύπο, τη μορφή, το περιεχόμενο,
υποδομή, β) κατάλληλο οργανόγραμμα και πρόσφορους τον τρόπο και τον χρόνο υποβολής προς την ΕΕΕΠ της
κανόνες δεοντολογίας της διοίκησης, των στελεχών και δήλωσης απόδοσης και κάθε άλλου δεδομένου, στοιχεί-
εν γένει του προσωπικού της, και γ) Εσωτερικό Κανονι- ου ή πληροφορίας για την είσπραξη της συμμετοχής του
σμό που προβλέπει: Ελληνικού Δημοσίου στα μικτά κέρδη των ΕΚΑΖ, όπως
i) μέτρα έτσι ώστε να ελαχιστοποιείται ο κίνδυνος και κάθε άλλου εσόδου ή απαίτησης προκύπτει υπέρ του
βλάβης των συμφερόντων των παικτών από τυχόν σύ- Ελληνικού Δημοσίου και των φορέων του από τη συμ-
γκρουση συμφερόντων τους με αυτά της ΕΚΑΖ, των μετοχή στη διοργάνωση και διεξαγωγή των παιγνίων, ζ)
στελεχών της, των συνδεδεμένων με αυτή προσώπων υποχρεώσεις και προδιαγραφές των ΕΚΑΖ σχετικά με την
ή άλλων προσώπων που συμμετέχουν σε παίγνια, ii) κα- καθιέρωση διαδικασιών για τη λογιστική καταμέτρηση
νόνες που διασφαλίζουν συνθήκες διαφάνειας ως προς των ταμειακών διαθεσίμων, την πραγματοποίηση των
την λειτουργία και ακεραιότητα της διοργάνωσης της σχετικών συναλλαγών και των κάθε είδους πληρωμών,
διεξαγωγής των παιγνίων, iii) κατάλληλους μηχανισμούς ανεξαρτήτως των μέσων συμμετοχής και πληρωμής, και
για την παρακολούθηση της λειτουργίας των παιγνιο- Β) να ρυθμίζονται άλλα ειδικά θέματα και λεπτομέρειες
μηχανημάτων και των παιγνίων τραπεζιών και για την για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.
αποτροπή της ανάπτυξης απατηλών μεθόδων και, εν 3. Η απόφαση της ΕΕΕΠ της παραγράφου 2 δύναται
γένει, την πρόληψη της απάτης, για την καταστολή του να διαφοροποιεί τις υποχρεώσεις και προδιαγραφές
εγκλήματος και την πρόληψη της νομιμοποίησης εσό- που θέτει στις ΕΚΑΖ βάσει αντικειμενικών κριτηρίων
δων από παράνομες δραστηριότητες, για την προστασία και παραγόντων που προσδιορίζονται στην απόφασή
των ανηλίκων και των καταναλωτών, την εξασφάλιση της, όπως η μορφή και το μέγεθος της ΕΚΑΖ, το μερίδιο
του αδιάβλητου των τυχερών παιγνίων και, εν γένει, της της αγοράς που κατέχουν και ο αριθμός των απασχο-
κανονικής, απρόσκοπτης, ελεγχόμενης και ασφαλούς λουμένων σ΄ αυτές.
Άρθρο 364 4. Κατά την εξέταση της καταλληλότητας των παρα-

Έγκριση της καταλληλότητας των μελών πάνω προσώπων η ΕΕΕΠ δύναται να ζητεί από τα προς
διοίκησης και των διευθυντικών στελεχών έγκριση πρόσωπα, καθώς και από κάθε άλλο φορέα και
της ΕΚΑΖ αρχή του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, της Ελλάδας
1. Για την έκδοση της απόφασης του άρθρου 362 του και του εξωτερικού, οποιοδήποτε στοιχείο, έγγραφο
παρόντος νόμου, τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλί- ή πληροφορία κρίνει σκόπιμο για τη διαμόρφωση της
ου και τα διευθυντικά στελέχη της ΕΚΑΖ, καθώς και τα κρίσης της, όπως ιδίως υπεύθυνες δηλώσεις, ένορκες
πρόσωπα που ασκούν, άμεσα ή έμμεσα, τη διοίκηση βεβαιώσεις, αντίγραφα ποινικού μητρώου, στοιχεία
της ΕΚΑΖ, πρέπει να διαθέτουν την απαιτούμενη για για εκκρεμείς δικαστικές υποθέσεις, εκκρεμείς ποινικές
την αποτελεσματική άσκηση των καθηκόντων εκάστου διώξεις, καθώς και για δικαστικές αποφάσεις, πτυχία,
ακεραιότητα, κατάρτιση, εμπειρία και βαθμό γνώσεων, πιστοποιήσεις ή/και βεβαιώσεις επαγγελματικής εκπαί-
έτσι ώστε να είναι σε θέση να εκπληρώνουν αποτελε- δευσης και κατάρτισης, άδειες άσκησης επαγγέλματος,
σματικά τα καθήκοντά τους, σύμφωνα με τις κείμενες καθώς και κάθε άλλο στοιχείο κρίνει απαραίτητο για την
διατάξεις, και, εν γένει, να είναι κατάλληλα να εξασφα- αξιολόγηση της ικανότητας, της αξιοπιστίας και της ακε-
λίσουν τη συνετή και χρηστή διαχείριση της ΕΚΑΖ και ραιότητας του προσώπου. Σε περίπτωση κατοίκων εξω-
τη σύμφωνη με το νόμο λειτουργία της. Η ΕΚΑΖ πρέ- τερικού η ΕΕΕΠ μπορεί να δέχεται αντίστοιχα έγγραφα
πει να διαθέτει δύο (2) τουλάχιστον έμπειρα διοικητικά και πιστοποιητικά που εκδίδονται σύμφωνα με το δίκαιο
στελέχη πλήρους απασχόλησης, που θα συμμετέχουν της χώρας εγκατάστασης.
στο Διοικητικό Συμβούλιο ως εκτελεστικά του μέλη ή 5. Η ΕΕΕΠ δύναται να καλεί τα μέλη του Διοικητικού
θα κατέχουν κατ΄ ελάχιστο θέση Γενικού Διευθυντή, τα Συμβουλίου, τους γενικούς διευθυντές και τα πρόσωπα
οποία θα είναι επιφορτισμένα με την άσκηση των δρα- που ασκούν πράγματι τη διοίκηση της εταιρίας σε προ-
στηριοτήτων της ΕΚΑΖ και τη σύννομη λειτουργία της. Οι σωπική συνέντευξη, προκειμένου να διαπιστώσει την
προδιαγραφές του πρώτου εδαφίου ισχύουν, αναλόγως, καταλληλότητά τους.
και για τον οικονομικό διευθυντή, τους διευθυντές των 6. Τυχόν αρνητική απόφαση ως προς τα πρόσωπα της
τομέων παιγνίων, τον διευθυντή του τομέα τεχνολογιών, παραγράφου 1 είναι αιτιολογημένη, εφαρμοζομένων
πληροφορικής και επικοινωνιών, τον υπεύθυνο κανονι- αναλόγως των διατάξεων της παραγράφου 2 του άρ-
στικής συμμόρφωσης, τον υπεύθυνο εσωτερικού ελέγ- θρου 362 του παρόντος νόμου.
χου, τον υπεύθυνο ασφαλείας, ελέγχου και επιτήρησης 7. Με απόφαση της ΕΕΕΠ δύνανται να εξειδικεύονται
και εν γένει κάθε πρόσωπο που ασκεί καθήκοντα και ειδικά θέματα που αποτελούν αντικείμενο ρύθμισης του
αρμοδιότητες αντίστοιχα ή ανάλογα με τα παραπάνω. παρόντος άρθρου, να ορίζονται προϋποθέσεις και κα-
2. Η ΕΕΕΠ διαπιστώνει την καταλληλότητα των προσώ- νόνες σε σχέση με την καταλληλότητα προσώπων που
πων της παραγράφου 1 ερευνώντας την ακεραιότητα, απασχολούνται στις ΕΚΑΖ, εφόσον τούτο απαιτείται για
τεχνική και επαγγελματική τους επάρκεια, ανάλογα με τη διασφάλιση της σύννομης λειτουργίας τους, και να
τα καθήκοντα που ασκούν. Επί συλλογικών οργάνων ή ρυθμίζονται τεχνικά θέματα, διαδικασίες και λεπτομέ-
συμπραττόντων στελεχών η συνδρομή επαγγελματικής ρειες για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος
γνώσης, κατάρτισης και εμπειρίας κρίνεται στο πρόσωπο άρθρου.
των μελών του οργάνου ή των συμπραττόντων στελεχών
συνολικώς. Άρθρο 365
3. Η ΕΕΕΠ για να διαπιστώσει την καταλληλότητα των Έγκριση της καταλληλότητας των μετόχων
προσώπων της παραγράφου 1 εξετάζει μεταξύ άλλων: ΕΚΑΖ με ειδική συμμετοχή
α) αν αυτά έχουν καταδικασθεί για κακούργημα ή σε 1. Για την έκδοση της απόφασης του άρθρου 362 του
οποιαδήποτε ποινή για κλοπή, υπεξαίρεση, απάτη, απι- παρόντος νόμου, η ΕΕΕΠ ελέγχει κατά πόσον οι μέτοχοι
στία, αποδοχή και διάθεση προϊόντων εγκλήματος, εκ- που διαθέτουν ειδική συμμετοχή στην ΕΚΑΖ διαθέτουν
βίαση, πλαστογραφία, ενεργητική ή παθητική δωροδο- τα απαιτούμενα εχέγγυα επαγγελματικού ήθους, ώστε
κία, επικίνδυνη ή βαριά σωματική βλάβη, παρασιώπηση να είναι ικανοί να διασφαλίσουν τη χρηστή διαχείριση
εγκλήματος, έγκλημα περί το νόμισμα, κοινώς επικίνδυ- της ΕΚΑΖ, προκειμένου αυτή να λειτουργεί σύμφωνα με
νο έγκλημα, έγκλημα κατά της προσωπικής ελευθερίας, τις διατάξεις της νομοθεσίας.
έγκλημα κατά της γενετήσιας ελευθερίας, έγκλημα οι- 2. Ειδική συμμετοχή διαθέτουν οι μέτοχοι που κατέ-
κονομικής εκμετάλλευσης της γενετήσιας ζωής, έγκλη- χουν, άμεσα ή έμμεσα, ποσοστό μεγαλύτερο του δέκα
μα που προβλέπεται στη νομοθεσία περί ναρκωτικών, τοις εκατό (10%) του μετοχικού κεφαλαίου ή των δικαι-
όπλων, εκρηκτικών υλών και φοροδιαφυγής, εγκλήματα ωμάτων ψήφου της ΕΚΑΖ.
του ευρύτερου χρηματοπιστωτικού τομέα, καθώς και για 3. Ως έμμεση συμμετοχή νοείται η κατοχή και έλεγχος
έγκλημα που προβλέπεται στη νομοθεσία περί τυχερών μετοχών:
παιγνίων, β) αν έχει επιβληθεί εις βάρος τους οποιαδή- α) μέσω συνδεδεμένων επιχειρήσεων,
ποτε διοικητική κύρωση για παραβάσεις της νομοθεσίας β) μέσω τρίτων, όταν υφίσταται συμφωνία, βάσει της
στον ευρύτερο χρηματοπιστωτικό τομέα, καθώς και γ) αν οποίας τα πρόσωπα αυτά υποχρεούνται μέσω συντονι-
υφίσταται οποιαδήποτε εκκρεμής διαδικασία εναντίον σμένης άσκησης των δικαιωμάτων ψήφου που κατέχουν,
τους για παραβάσεις και αδικήματα των περιπτώσεων να υιοθετούν διαρκώς κοινή πολιτική ως προς τη διοί-
α΄ και β΄, είτε στην Ελλάδα είτε στην αλλοδαπή. κηση της ΕΚΑΖ ή μητρικής της εταιρίας, ή όταν, δυνάμει
συμφωνίας, έχει μεταβιβασθεί η άσκηση των δικαιωμά- 11. Με απόφαση της ΕΕΕΠ δύνανται να εξειδικεύονται
των ψήφου μέσω αυτών, και να ρυθμίζονται ειδικά θέματα και λεπτομέρειες για
γ) όταν δικαιώματα ψήφου που ενσωματώνονται σε την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.
μετοχές έχουν παρασχεθεί ως εμπράγματη ασφάλεια
και ασκούνται από τρίτο πρόσωπο ή έχουν παρασχεθεί Άρθρο 366
λόγω επικαρπίας σε τρίτο πρόσωπο, Περιεχόμενο απόφασης έναρξης
δ) όταν τα δικαιώματα ψήφου που κατέχονται ή τα λειτουργίας καζίνο
οποία μπορούν να ασκηθούν κατά την έννοια των στοι- 1. Με την έκδοση της απόφασης του άρθρου 362 του
χείων (α) έως (γ) ασκούνται από επιχείρηση την οποία παρόντος νόμου σε επιχείρηση καζίνο: α) εγκρίνονται οι
ελέγχει τρίτο πρόσωπο, περί σκοπού διατάξεις του Καταστατικού της ΕΚΑΖ, β)
ε) κάθε περίπτωση στην οποία τα δικαιώματα ψήφου απαριθμούνται οι δραστηριότητές της και γ) καθορίζο-
που κατέχει πρόσωπο στο όνομά του, τα ασκεί για λο- νται i) η χρονική διάρκεια της άδειας, ii) η ακριβής θέση
γαριασμό ή σύμφωνα με τις οδηγίες τρίτου προσώπου. στην οποία επιτρέπεται η λειτουργία της επιχείρησης,
4. Η ΕΕΕΠ δικαιούται να ζητεί για τους μετόχους όσα στοι- όπως η θέση αυτή έχει καθοριστεί από την κοινή υπουρ-
χεία θεωρεί απαραίτητα, εφόσον κρίνει ότι είναι δυνατό οι γική απόφαση της παραγράφου 3 του άρθρου 1 και σύμ-
μέτοχοι αυτοί να επηρεάζουν άμεσα ή έμμεσα την διαχείρι- φωνα με τη σύμβαση παραχώρησης ή, προκειμένου περί
ση της εταιρίας, προς διασφάλιση των κατά την παράγρα- επιχειρήσεων που διαθέτουν άδεια, σύμφωνα με τη δι-
φο 1 απαιτούμενων εχέγγυων επαγγελματικού ήθους προς άταξη της παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 2206/1994, όπως
διασφάλιση της χρηστής διαχείρισης της ΕΚΑΖ. αυτή τροποποιείται με τον παρόντα νόμο, τηρουμένων
5. Οι ιδρυτές και οι μέτοχοι της ΕΚΑΖ παρέχουν όλες όσων προβλέπονται στην τυχόν υφιστάμενη σύμβαση
τις πληροφορίες, οι οποίες είναι αναγκαίες για να είναι σε παραχώρησης, iii) το είδος και η κατηγορία των παιγνίων
θέση η ΕΕΕΠ να αξιολογήσει ότι στο πρόσωπό τους συ- στα οποία δικαιούται να δραστηριοποιείται η ΕΚΑΖ, και
ντρέχουν οι απαιτούμενες προϋποθέσεις καταλληλότητας. iv) τυχόν ειδικοί όροι και λοιπές προϋποθέσεις για τη
6. Σε περίπτωση που οι μέτοχοι με ειδική συμμετοχή εί- λειτουργία της, σύμφωνα με τους όρους της προκήρυξης
ναι συνολικώς κύριοι ποσοστού κατώτερου του πενήντα και της σύμβασης παραχώρησης, όπου υφίσταται, όπως
τοις εκατό (50%) του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρίας η εκτέλεση έργων, τα στάδια και το χρονοδιάγραμμα
ή του συνόλου των δικαιωμάτων ψήφου, η ΕΕΕΠ δύναται υλοποίησης αυτών, η τήρηση και εκπλήρωση τυχόν οι-
να απαιτεί την υποβολή των πιο πάνω στοιχείων και από κονομικών της υποχρεώσεων, θέματα πλήρωσης τυχόν
άλλους ιδρυτές ή μετόχους, που καθορίζει με απόφασή αιρέσεων, αναβλητικών ή διαλυτικών, καθώς και θέματα
της ή κατά περίπτωση. διασφάλισης της τήρησης των όρων της προκήρυξης.
7. Εάν μέτοχοι που κατέχουν ειδική συμμετοχή είναι 2. Για την έκδοση της απόφασης του άρθρου 362,
νομικά πρόσωπα, η ΕΕΕΠ ελέγχει τα φυσικά πρόσωπα πέραν όσων ορίζονται στο άρθρο 367, υποβάλλονται
που διοικούν τα παραπάνω νομικά πρόσωπα και τους επίσης στην ΕΕΕΠ προς έλεγχο νομιμότητος:
κύριους μετόχους ή εταίρους αυτών, δυνάμενη να ζητή- α) οι απαιτούμενες για την έναρξη υλοποίησης της
σει στοιχεία που αφορούν την καταλληλότητα και για τη επένδυσης προεγκρίσεις, εγκρίσεις και οικοδομικές
διοίκηση και τους κύριους εταίρους των νομικών προσώ- άδειες, καθώς και εγκρίσεις περιβαλλοντικών όρων,
πων, μέχρι και φυσικού προσώπου, ανάλογα με τη νομική β) κάθε άλλο στοιχείο, δεδομένο ή έγγραφο, που ζη-
μορφή και το είδος του μετόχου, εφόσον θεωρεί τούτο τεί η ΕΕΕΠ να υποβληθεί σε αυτή, προκειμένου να είναι
απαραίτητο για να μορφώσει κρίση ως προς την καταλ- σε θέση να κρίνει τη συνδρομή των προϋποθέσεων της
ληλότητα των μετόχων που κατέχουν ειδική συμμετοχή. παρούσας παραγράφου.
8. Για την εφαρμογή των διατάξεων του παρόντος 3. Η έναρξη λειτουργίας της ΕΚΑΖ προϋποθέτει την έκ-
άρθρου εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις των πα- δοση βεβαιωτικής πράξης από την ΕΕΕΠ η οποία διαπι-
ραγράφων 4 και 5 του άρθρου 364. στώνει την πλήρωση των όρων που τυχόν έχουν τεθεί με
9. Οι διατάξεις της παρ. 2α του άρθρου 40 του ν. τη σύμβαση παραχώρησης ή άλλων προϋποθέσεων που
4002/2011 εφαρμόζονται αναλόγως, συμπληρωματικά τυχόν απαιτούνται με την άδεια λειτουργίας, κατά τα ειδι-
προς τα ανωτέρω οριζόμενα, σε περίπτωση που φυσικό κότερα οριζόμενα στο άρθρο 367 του παρόντος νόμου.
ή νομικό πρόσωπο αποκτήσει την πλειοψηφία των δικαι- 4. Με απόφαση της ΕΕΕΠ δύνανται να ρυθμίζονται
ωμάτων ψήφου της ΕΚΑΖ ή αποκτήσει το δικαίωμα να ειδικά θέματα και λεπτομέρειες για την εφαρμογή της
διορίζει ή να παύει την πλειοψηφία των μελών του Δ.Σ. παρούσας διάταξης, καθώς και κανόνες και η διαδικασία
της ΕΚΑΖ ή αποκτήσει το δικαίωμα να ασκεί κυριαρχική για την τροποποίηση της άδειας λειτουργίας ΕΚΑΖ, περι-
επιρροή στην ΕΚΑΖ είτε βάσει σύμβασης που έχει συ- λαμβανομένης της διαδικασίας που πρέπει να τηρείται
νάψει είτε βάσει πρόβλεψης του καταστατικού της, ή για τη δραστηριοποίηση της ΕΚΑΖ σε νέα παίγνια.
έχει την εξουσία να ασκεί ή πράγματι ασκεί κυριαρχική
επιρροή ή έλεγχο στην ΕΚΑΖ, εφαρμοζομένων αναλόγως Άρθρο 367
της περιπτωσης δ΄ της παρ. 2 και των παραγράφων 3 και Διαδικασία έκδοσης απόφασης έναρξης
4 του άρθρου 32 του ν. 4308/2014 (ΦΕΚ Α΄251). λειτουργίας ΕΚΑΖ
10. Τυχόν αρνητική αξιολόγηση μετόχων είναι αιτιολο- 1. Η αίτηση που υποβάλλει λειτουργούσα ή υπό ίδρυ-
γημένη, εφαρμοζομένων αναλόγως των διατάξεων της ση ανώνυμη εταιρία στην ΕΕΕΠ για τη έκδοση απόφασης
παραγράφου 2 του άρθρου 362 του παρόντος νόμου. έναρξης λειτουργίας ΕΚΑΖ συνοδεύεται από:
α) Πλήρη κατάλογο των δραστηριοτήτων της ΕΚΑΖ, από τις αρχές αυτές οποιαδήποτε πληροφορία κρίνει
με ανάλυση του είδους των δραστηριοτήτων και της ορ- απαραίτητη για να κρίνει αν πληρούνται οι προϋποθέσεις
γανωτικής δομής της εταιρίας, παράθεση του σχετικού έκδοσης απόφασης έναρξης λειτουργίας ΕΚΑΖ κατά τον
προγραμματισμού για την προβλεπόμενη διαμόρφωση παρόντα νόμο και αν υπάρχουν ικανοποιητικά εχέγγυα
των οικονομικών μεγεθών της για τις δύο (2) προσεχείς για τη σύννομη λειτουργίας της.
οικονομικές χρήσεις και γενικώς τα στοιχεία που απαι- 4. Η απόφαση της ΕΕΕΠ για την έναρξη λειτουργίας
τούνται για να μορφώσει γνώμη η ΕΕΕΠ ως προς τη συν- ΕΚΑΖ εκδίδεται κατόπιν ελέγχου της αιτήσεως, εφόσον
δρομή των προϋποθέσεων των άρθρων 363, 364 και 365, πληρούνται οι προϋποθέσεις του νόμου, τηρουμένων
β) πλήρες επιχειρηματικό σχέδιο (business plan) για των διατάξεων του άρθρου 362. Η απόφαση απαριθμεί
τη λειτουργία του καζίνο και την ανάπτυξη της επέν- τις κύριες δραστηριότητες της ΕΚΑΖ, χωρίς να απαιτείται
δυσης σε βάθος πενταετίας, σε συνδυασμό με τις κτι- λεπτομερής απαρίθμηση στην άδεια επιμέρους δραστη-
ριακές εγκαταστάσεις και τα λοιπά θέματα υλοποίησης ριοτήτων, συναφών με τις περιγραφόμενες στην άδεια.
της επένδυσης που τυχόν απαιτείται για τη χορήγηση 5. Η ΕΕΕΠ στην απόφαση έναρξης λειτουργίας δύναται,
της άδειας λειτουργίας, τους κύριους και επικουρικούς εφόσον το κρίνει αναγκαίο, λαμβανομένων υπόψη και
χώρους διοργάνωσης και διεξαγωγής των παιγνίων, το των όρων της σύμβασης παραχώρησης, να καθορίζει
είδος και τον αριθμό των επιτρεπόμενων παιγνίων και ειδικά θέματα που συνδέονται με την εξυπηρέτηση του
άλλα συναφή θέματα, δημοσίου συμφέροντος και την προστασία του κοινωνι-
γ) αναλυτικό χρονοδιάγραμμα υλοποίησης της επέν- κού συνόλου και διασφαλίσεις που πρέπει να αναλάβουν
δυσης, η ΕΚΑΖ ή, κατά περίπτωση, οι βασικοί μέτοχοι αυτής,
δ) τις πηγές και τους φορείς χρηματοδότησης της για την εκπλήρωση και τήρηση των υποχρεώσεων που
επένδυσης και αναλυτική επιμέτρηση του κόστους της, αναλαμβάνονται με τη χορήγηση της άδειας.
ε) αναλυτική εκτίμηση του άμεσου δημοσιονομικού
οφέλους που προκύπτει από την επένδυση, του κοινω- Άρθρο 368
νικού κόστους / οφέλους που αυτή συνεπάγεται, καθώς Προϋποθέσεις έκδοσης απόφασης
και των ωφελειών που θα προκύψουν για την εθνική έναρξης λειτουργίας ΕΚΑΖ
οικονομία, 1. Η έναρξη λειτουργίας του καζίνο προϋποθέτει την
στ) περιγραφή των άμεσων θέσεων εργασίας που θα προσήκουσα πλήρωση τυχόν όρων και αιρέσεων που
δημιουργηθούν, ανά ειδικότητα και επιμέρους επιχειρη- περιλαμβάνονται στην άδεια λειτουργίας ΕΚΑΖ, σύμφω-
ματική δραστηριότητα, να με το περιεχόμενό της, που βεβαιώνεται με απόφαση
ζ) ανάλυση κινδύνων που μπορούν να επηρεάσουν της ΕΕΕΠ.
την έγκαιρη ολοκλήρωση της επένδυσης, 2. Η εκπλήρωση τυχόν υποχρεώσεων και η πλήρω-
η) σχέδιο καταστατικού, προκειμένου περί νεοϊδρυ- ση τυχόν όρων και αιρέσεων που αναλαμβάνει η ΕΚΑΖ
όμενης, ή καταστατικό της εταιρίας, προκειμένου περί με τη σύμβαση παραχώρησης ή την άδεια λειτουργίας,
υφισταμένης και αντιστοίχως, που πρέπει να εκπληρωθούν ή πληρωθούν
θ) άλλα στοιχεία που μπορεί να καθορίζει με απόφασή κατά τη διάρκεια λειτουργίας της, πιστοποιείται προ-
της η ΕΕΕΠ, με την οποία μπορούν να συμπληρώνονται, οδευτικά από την αναθέτουσα αρχή ή, κατά περίπτω-
εξειδικεύονται και τροποποιούνται τα στοιχεία που απαι- ση, την ΕΕΕΠ. Προς το σκοπό αυτόν, η ΕΚΑΖ υποβάλλει
τείται να υποβάλλονται σε αυτή κατά το παρόν άρθρο, η στην αναθέτουσα αρχή ή, κατά περίπτωση, στην ΕΕΕΠ
διαδικασία υποβολής του, και να ρυθμίζεται κάθε άλλο προοδευτικά, σύμφωνα με τους όρους της σύμβασης
ειδικό και τεχνικό θέμα και λεπτομέρεια ως προς θέματα παραχώρησης ή της άδειας λειτουργίας και το οικείο
που αποτελούν περιεχόμενο των διατάξεων του παρό- χρονοδιάγραμμα που περιέχεται σε αυτές: α) πλήρη ανα-
ντος άρθρου. φορά για την ολοκλήρωση της υλοποίησης των επιμέ-
2. Σε περίπτωση παραχωρησιούχου, τα στοιχεία που ρους στοιχείων της επένδυσης ή την εκπλήρωση των
υποβάλλονται στην ΕΕΕΠ πρέπει να συνάδουν με τις υποχρεώσεων που έχει αναλάβει ή των όρων και αιρέ-
υποχρεώσεις που αυτός έχει αναλάβει στο διαγωνισμό σεων που έχουν τεθεί, καθώς και β) στην οριστική τους
που έχει συμμετάσχει. μορφή τις απαιτούμενες τοπογραφικές, αρχιτεκτονικές,
3. Προκειμένου περί εκδόσεως απόφασης άδειας ΕΚΑΖ στατικές, ηλεκτρομηχανολογικές, περιβαλλοντικές και
σε εταιρία, η οποία: λοιπές μελέτες για τα κτίρια και τις εγκαταστάσεις όπου
α) είναι θυγατρική επιχείρησης που λειτουργεί καζί- υλοποιείται η επένδυση, τις προβλεπόμενες οικοδομι-
νο ή ασκεί δραστηριότητα τυχερών παιγνίων σε άλλο κές άδειες, λοιπές απαιτούμενες εγκρίσεις, άδειες και
Κράτος, ή σήματα λειτουργίας, βεβαιώσεις, πιστοποιήσεις, καθώς
β) ελέγχεται από τα ίδια φυσικά ή νομικά πρόσωπα, και κάθε άλλο στοιχείο, δεδομένο ή έγγραφο οφείλει να
τα οποία ελέγχουν επιχείρηση που δραστηριοποιείται προσκομισθεί σύμφωνα με τη σύμβαση παραχώρησης ή
στον χώρο των τυχερών παιγνίων σε άλλο κράτος η την άδεια λειτουργίας, προς ενεργοποίηση τμημάτων της
ΕΕΕΠ, πριν από την έκδοση απόφασης, ζητεί από την επένδυσης ή την έναρξη λειτουργίας τμημάτων του κα-
αιτούσα εταιρία να προσκομίσει βεβαίωση των αρμόδι- ζίνο ή άλλων επιμέρους δραστηριοτήτων, ιδίως εφόσον
ων στη χώρα καταγωγής της εποπτικών αρχών, εφόσον για την έναρξή τους απαιτείται η προσκομιδή εγκρίσεων
υφίστανται, για τη σύννομη λειτουργία της, καθώς και ή αδειών. Εφόσον η επένδυση επιμερίζεται σε τμήματα,
εξουσιοδότηση της εταιρίας στην ΕΕΕΠ να ζητήσει η ίδια αυτά πρέπει να έχουν καταστεί πλήρως λειτουργικά για
να αρχίσουν να λειτουργούν, σύμφωνα με τα οριζόμενα 6. Η νέα άδεια λειτουργίας θα παρέχει όλα τα δικαιώμα-
στην άδεια λειτουργίας. τα και θα περιλαμβάνει τις υποχρεώσεις της ήδη υφιστά-
3. Με απόφαση της ΕΕΕΠ δύνανται να ρυθμίζονται ειδι- μενης, με εξαίρεση τη χρονική διάρκεια της άδειας και
κά θέματα και λεπτομέρειες για την εφαρμογή του παρό- τις οικονομικές υποχρεώσεις, όπως αυτές προβλέπονται
ντος άρθρου ως προς θέματα της αρμοδιότητος της ΕΕΕΠ στο άρθρο 374 του παρόντος νόμου. Με την χορήγηση
σε σχέση με τη χορηγούμενη από αυτή άδεια λειτουργίας. της νέας άδειας λειτουργίας τροποποιείται αυτοδικαίως
ως προς τα θέματα που διαλαμβάνει η άδεια λειτουργί-
Άρθρο 369 ας της ΕΕΕΠ το περιεχόμενο τυχόν υφιστάμενης άδειας
Χορήγηση άδειας ΕΚΑΖ σε επιχειρήσεις παραχώρησης, σύμφωνα και με την αίτηση που έχει υπο-
που διαθέτουν άδεια λειτουργίας καζίνο βάλει η αιτούσα επιχείρηση, επιτρεπομένων και άλλων
1. Επιχείρηση λειτουργίας καζίνο, στην οποία έχει πα- διαφοροποιήσεων που μπορεί να περιληφθούν σε τρο-
ραχωρηθεί άδεια καζίνο πριν από την έναρξη ισχύος ποποίηση της σύμβασης παραχώρησης που μπορεί να
του παρόντος νόμου, δικαιούται, κατόπιν υποβολής καταρτισθεί μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου, νομίμως
σχετικής αίτησης στην ΕΕΕΠ, να ζητήσει τη χορήγηση εκπροσωπούμενου από τον Υπουργό Οικονομικών, και
άδειας λειτουργίας ΕΚΑΖ σύμφωνα με τις διατάξεις του της ΕΚΑΖ, προς τροποποίηση υφιστάμενης σύμβασης.
παρόντος νόμου. 7. Η επιχείρηση μπορεί να ζητήσει δικαίωμα αποκλει-
2. Η αίτηση αναφέρει την κατηγορία της άδειας, της στικής λειτουργίας καζίνο εντός της ζώνης στην οποία
οποίας ζητείται η χορήγηση, και περιλαμβάνει τα στοι- δικαιούται να ασκεί τη δραστηριότητά της ή και άλλης
χεία των περιπτώσεων α΄, ε΄ και στ΄ της παραγράφου 1 περιοχής που θα χωροθετηθεί με κοινή απόφαση των
του άρθρου 367, που εφαρμόζεται αναλόγως, και τυχόν Υπουργών Οικονομίας και Ανάπτυξης, Οικονομικών, Πε-
άλλα στοιχεία που μπορεί να καθορίζει με απόφασή της ριβάλλοντος και Ενέργειας και Τουρισμού, ύστερα από
η ΕΕΕΠ. Στην περίπτωση της παραγράφου 7, η αίτηση γνώμη της ΕΕΕΠ. Η ΕΕΕΠ δύναται να εγκρίνει τη σχετική
περιλαμβάνει επίσης τα στοιχεία των περιπτ. β΄, γ΄, δ΄ αίτηση και να περιλάβει δικαίωμα αποκλειστικής λει-
και ζ΄ της παρ. 1 του άρθρου 367. Η άδεια λειτουργίας τουργίας στην άδεια λειτουργίας ΕΚΑΖ που θα εκδώσει,
χορηγείται, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις του τηρουμένων των διατάξεων του άρθρου 359 του παρό-
πρώτου και τρίτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 362 ντος νόμου, εφόσον η επιχείρηση αναλάβει την υποχρέ-
του παρόντος νόμου, εφαρμοζομένης αναλόγως της ωση διενέργειας νέων επενδύσεων, που θα καθορισθούν
παραγράφου 2 του άρθρου 362. Η ΕΕΕΠ αποφαίνεται στη σχετική σύμβαση παραχώρησης της επιχείρησης με
αιτιολογημένα επί της αιτήσεως εντός δύο (2) μηνών το Ελληνικό Δημόσιο, νομίμως εκπροσωπούμενο από
από της υποβολής πλήρους φακέλου και, εφόσον χο- τον Υπουργό Οικονομικών, και σύμφωνα με τους όρους
ρηγηθεί άδεια λειτουργίας, τροποποιείται αναλόγως, το της παρούσας παραγράφου. Στην περίπτωση αυτή η
αργότερο εντός δύο (2) μηνών, η υφιστάμενη σύμβαση επιχείρηση καταβάλλει αντάλλαγμα υπό μορφή ανάλη-
παραχώρησης μεταξύ του παραχωρησιούχου και του ψης υποχρέωσης ίδιας επένδυσης, όπως θα διαλαμβάνει
Ελληνικού Δημοσίου. η σχετική σύμβαση παραχώρησης που θα υπογράψει
3. Από την ημερομηνία χορήγησης άδειας λειτουργίας με το Ελληνικό Δημόσιο. Το ύψος του ανταλλάγματος
ΕΚΑΖ κατά τις διατάξεις του παρόντος νόμου, παύουν καθορίζεται από Πιστοποιημένο Εκτιμητή, σύμφωνα με
να ισχύουν αυτοδικαίως η προγενέστερη άδεια και οι τις διατάξεις του ν. 4152/2013. Η αποτίμηση γίνεται λαμ-
επιμέρους όροι της, ανεξαρτήτως του αν είναι ευμε- βανομένων υπόψη της χρονικής διάρκειας της άδειας
νέστεροι ή όχι, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στη νέα υπό καθεστώς αποκλειστικότητας, της έκτασης της γεω-
άδεια λειτουργίας ΕΚΑΖ, τηρουμένων των διατάξεων του γραφικής περιοχής στην οποία αυτή θα ισχύει, του εκτι-
παρόντος νόμου, και η ΕΚΑΖ υπάγεται στις διατάξεις του μώμενου χρόνου απόσβεσης της επένδυσης, σε σχέση
παρόντος νόμου. με το ύψος της, και λοιπών κριτηρίων που μπορούν να
4. Η χρονική διάρκεια των αδειών που παραχωρούνται ορισθούν με κοινή Απόφαση των Υπουργών Οικονομι-
κατά τη διαδικασία του παρόντος άρθρου καθορίζεται κών, Οικονομίας και Ανάπτυξης και Τουρισμού, ύστερα
από την ΕΕΕΠ, για κάθε επιχείρηση ξεχωριστά, εντός του από γνώμη της ΕΕΕΠ. Με την ίδια απόφαση μπορούν να
πλαισίου του άρθρου 359 του παρόντος νόμου. Κριτή- ρυθμίζονται η διαδικασία ορισμού του Πιστοποιημένου
ρια για τον καθορισμό της χρονικής διάρκειας της νέας Εκτιμητή, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4152/2013 και
άδειας εντός των ορίων του άρθρου 359 του παρόντος λοιπά θέματα άσκησης του έργου, θέματα μεθοδολογίας
νόμου αποτελούν το ύψος της επένδυσης, ο εκτιμώμενος της αποτίμησης και οποιοδήποτε άλλο ειδικό θέμα. Η
για την απόσβεσή της αναγκαίος χρόνος, η στάθμιση ΕΕΕΠ αποφασίζει για τη χορήγηση δικαιώματος αποκλει-
του οφέλους της επιχείρησης ως εκ της αλλαγής των στικής λειτουργίας καζίνο, τηρουμένων των διατάξεων
υποχρεώσεών της βάσει του άρθρου 374 του παρόντος του άρθρου 359 του παρόντος νόμου, εφόσον κρίνει ότι
νόμου σε σχέση με τις υφιστάμενες, λαμβανομένου υπό- η επένδυση είναι επωφελής και εξυπηρετεί το δημόσιο
ψη του χρόνου της παραχώρησης, καθώς και λοιπά κρι- συμφέρον, λαμβάνοντας υπόψη τη μορφή και τους φο-
τήρια που δύναται να ορίζει με κανονιστική απόφαση ρείς χρηματοδότησης της νέας επένδυσης, το δημοσι-
της ΕΕΕΠ. ονομικό όφελος, τις νέες θέσεις εργασίας και τις εν γένει
5. Η χορηγούμενη σύμφωνα με το παρόν άρθρο άδεια ωφέλειες που αναμένεται να προκύψουν από αυτήν για
λειτουργίας ΕΚΑΖ δύναται να ανανεώνεται σύμφωνα με την εθνική οικονομία. Η καταρτιζόμενη σύμβαση παρα-
τις διατάξεις του άρθρου 370 του παρόντος νόμου. χώρησης διαλαμβάνει τους όρους ανάπτυξης της επέν-
δυσης και περιλαμβάνει μέτρα, τα οποία διασφαλίζουν Άρθρο 371

ευλόγως, με όρους αγοράς, την προσήκουσα υλοποίηση Διαρκείς υποχρεώσεις των ΕΚΑΖ σε θέματα
της επένδυσης σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμά της και οργάνωσης, λειτουργίας και στελέχωσής τους
τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει η επιχείρηση. Οι όροι 1. Προς διασφάλιση της σύννομης λειτουργίας της και
αυτοί αποτυπώνονται καταλλήλως και στην άδεια λει- την αποφυγή συγκρούσεως συμφερόντων ή της ανάπτυ-
τουργίας, κατά την εύλογη κρίση της ΕΕΕΠ. ξης μεθόδων που θα έθεταν σε κίνδυνο τα συμφέροντα
Άρθρο 370 των παικτών και την αγορά παιγνίων, η ΕΚΑΖ πρέπει να
Ανανέωση άδειας λειτουργίας ΕΚΑΖ πληροί καθ΄ όλη τη διάρκεια λειτουργίας της τις προδι-
αγραφές:
1. Με απόφαση της ΕΕΕΠ, ύστερα από αίτηση της α) για την οργάνωση και υποδομή που προβλέπονται
ΕΚΑΖ, η άδεια λειτουργίας επιχείρησης καζίνο που έχει στο άρθρο 363 ως προϋποθέσεις για τη χορήγηση της
χορηγηθεί βάσει του παρόντος νόμου ανανεώνεται, για άδειας λειτουργίας,
μία ή περισσότερες φορές, εφόσον συντρέχουν οι προς β) για τη διοίκηση και τα διευθυντικά στελέχη, σύμ-
τούτο απαιτούμενες προϋποθέσεις του νόμου, για χρο- φωνα με τις διατάξεις του άρθρου 364 για τη χορήγηση
νική διάρκεια που καθορίζεται στην οικεία απόφαση της της άδειας λειτουργίας της, και
ΕΕΕΠ και η οποία για την κατηγορία καζίνο απλού τύπου γ) για την αξιοπιστία και καταλληλότητα των μετόχων
κυμαίνεται μεταξύ πέντε (5) και δέκα (10) ετών και για την με ειδική συμμετοχή, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρ-
κατηγορία καζίνο ευρέος φάσματος δραστηριοτήτων θρου 365.
μεταξύ δέκα (10) και είκοσι (20) ετών. Η σχετική αίτηση Οι ΕΚΑΖ οφείλουν να συμμορφώνονται καθ΄ όλη τη
της ΕΚΑΖ πρέπει να υποβληθεί το αργότερο ένα (1) έτος διάρκεια λειτουργίας τους με τις οργανωτικές και λει-
πριν τη λήξη της ισχύουσας άδειάς της. τουργικές απαιτήσεις του παρόντος άρθρου, με τους κα-
2. Η αίτηση για ανανέωση συνοδεύεται από πλήρη νόνες δεοντολογίας που θεσπίζει η ΕΕΕΠ και διέπουν τις
φάκελο που περιέχει όλα τα στοιχεία των περιπτώσεων σχετικές δραστηριότητες και, εν γένει, με τους κανόνες
α΄, ε΄ και στ΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 367, πλήρες που θέτουν οι ίδιες με τον Εσωτερικό Κανονισμό τους.
επιχειρηματικό σχέδιο για τη λειτουργία του καζίνο κατά 2. Οι ΕΚΑΖ εφαρμόζουν κατάλληλες πολιτικές και δια-
τη διάρκεια της αιτούμενης ανανέωσης και άλλα στοιχεία δικασίες για να εξασφαλίζεται επαρκώς η συμμόρφωσή
που μπορεί να καθορίζει με απόφασή της η ΕΕΕΠ. τους, συμπεριλαμβανομένων των στελεχών, υπαλλήλων
3. Η απόφαση της ΕΕΕΠ για την ανανέωση της άδειας και εν γένει του προσωπικού τους, με τις υποχρεώσεις
λειτουργίας ΕΚΑΖ εκδίδεται κατόπιν ελέγχου της αιτήσε- που υπέχουν από τις διατάξεις του νόμου αυτού, καθώς
ως, εφόσον πληρούνται οι προϋποθέσεις του νόμου για και κανόνες για τη διενέργεια συναλλαγών σε καζίνο.
τη σύννομη λειτουργία ΕΚΑΖ, τηρουμένων των διατάξε- 3. Οι ΕΚΑΖ διαθέτουν και εφαρμόζουν καθ΄ όλη τη
ων του πρώτου και τρίτου εδαφίου της παραγράφου 1 διάρκεια λειτουργίας τους Εσωτερικό Κανονισμό Λει-
και της παραγράφου 2 του άρθρου 362. τουργίας, που περιέχει αποτελεσματικές οργανωτικές
4. Για την ανανέωση της άδειας λειτουργίας η ΕΚΑΖ και διοικητικές ρυθμίσεις, ώστε να ενεργούν όλα τα ευ-
καταβάλλει στο Ελληνικό Δημόσιο αντάλλαγμα για την λόγως πρακτέα προκειμένου να τηρούν τις διατάξεις
παραχώρηση, αναλόγως του χρόνου ανανέωσης της της νομοθεσίας και να μην επηρεάζονται αρνητικά τα
αδείας. Το αντάλλαγμα δύναται να καταβάλλεται και συμφέροντα των παικτών. Οφείλουν επίσης να διαθέ-
υπό μορφή αντισταθμιστικών παροχών για τη διενέργεια τουν υγιείς και αποτελεσματικές διοικητικές και λογι-
επενδύσεων που αναλαμβάνει να διενεργήσει η ΕΚΑΖ, στικές διαδικασίες, μηχανισμούς εσωτερικού ελέγχου,
όπως μπορεί να ορίζεται με κοινή απόφαση των Υπουρ- αποτελεσματικές διαδικασίες εκτίμησης των κινδύνων
γών Οικονομίας και Ανάπτυξης, Οικονομικών και Τουρι- και κατάλληλους μηχανισμούς ελέγχου και ασφάλειας
σμού ύστερα από γνώμη της ΕΕΕΠ. Με την ίδια απόφαση των συστημάτων ηλεκτρονικής επεξεργασίας δεδομέ-
μπορούν να ρυθμίζονται κριτήρια για την αποτίμηση νων και λειτουργίας των παιγνίων. Λαμβάνουν επίσης
του οφέλους της ΕΚΑΖ, λόγω της ανανέωσης της άδειας όλα τα αναγκαία μέτρα για να εξασφαλίζεται η συνεχής
λειτουργίας, από Πιστοποιημένο Εκτιμητή, σύμφωνα με και κανονική εκτέλεση των δραστηριοτήτων τους και
τις διατάξεις του ν. 4152/2013, τον οποίο ορίζει η ΕΕΕΠ, η χρησιμοποιούν για τον σκοπό αυτόν κατάλληλα και ανά-
διαδικασία ορισμού του εν λόγω Πιστοποιημένου Εκτι- λογα συστήματα, μέσα και διαδικασίες, σύμφωνα με τον
μητή και λοιπά θέματα άσκησης του έργου, καθώς και Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας τους.
οποιοδήποτε άλλο σχετικό ειδικό θέμα. Η καταρτιζό- 4. Οι ΕΚΑΖ καταγράφουν όλες τις δραστηριότητές
μενη σύμβαση παραχώρησης διαλαμβάνει τους όρους τους, τις υπηρεσίες που παρέχουν και τις συναλλαγές
ανάπτυξης της επένδυσης και περιλαμβάνει μέτρα, τα που εκτελούν, κατά τρόπο που να επιτρέπει στην ΕΕΕΠ
οποία διασφαλίζουν ευλόγως, με όρους αγοράς, την να ελέγχει τη συμμόρφωσή τους με τις απαιτήσεις του
προσήκουσα υλοποίησή της με το χρονοδιάγραμμά της παρόντος νόμου, περιλαμβανομένων των υποχρεώσεών
και τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει η επιχείρηση. Οι τους έναντι των παικτών ή των εν δυνάμει παικτών.
όροι αυτοί αποτυπώνονται καταλλήλως και στην άδεια 5. Σε περίπτωση αλλαγής μελών του Διοικητικού Συμ-
λειτουργίας, κατά την εύλογη κρίση της ΕΕΕΠ. βουλίου ή άλλων διοικητικών στελεχών της παραγρά-
5. Με την ανανέωση της άδειας λειτουργίας, τυχόν υφι- φου 1 του άρθρου 364, η ΕΚΑΖ γνωστοποιεί στην ΕΕΕΠ
στάμενη στην τρέχουσα άδεια ρήτρα αποκλειστικότητας την αλλαγή και τα στοιχεία των νέων προσώπων που
δεν ανανεώνεται. αναλαμβάνουν και ασκούν τα σχετικά καθήκοντα, με όλα
τα απαιτούμενα για την αξιολόγησή τους δικαιολογητικά Άρθρο 372

και πληροφορίες, αντίστοιχα με εκείνα που παρέχονται Λειτουργία, εποπτεία και έλεγχος των ΕΚΑΖ
σ΄ αυτή κατά τη χορήγηση της άδειας λειτουργίας, εντός 1. Οι ΕΚΑΖ υπόκεινται κατά τη λειτουργία τους στις
δέκα (10) ημερών από την ανάληψη των καθηκόντων διατάξεις της υφιστάμενης νομοθεσίας για τα τυχερά
τους. Η ΕΕΕΠ αξιολογεί τα νέα πρόσωπα, εφαρμοζο- παίγνια, οι οποίες εφαρμόζονται στις επιχειρήσεις που
μένων αναλόγως των διατάξεων του άρθρου 364, και, λειτουργούν καζίνο, εκτός και αν από τις διατάξεις του
εφόσον κρίνει με αιτιολογημένη απόφασή της ότι δεν παρόντος νόμου συνάγεται το αντίθετο. Με απόφαση
συντρέχουν στο πρόσωπό τους οι απαραίτητες προϋπο- της ΕΕΕΠ μπορούν να διευκρινίζονται θέματα ως προς
θέσεις, ζητεί εντός εξήντα (60) ημερών από της γνωστο- την εφαρμογή και στις ΕΚΑΖ εποπτικών διατάξεων της
ποιήσεως σ΄ αυτήν των στοιχείων των νέων προσώπων υφιστάμενης νομοθεσίας για τα τυχερά παίγνια που
την απομάκρυνση και αντικατάστασή τους. Τέτοια από- εφαρμόζονται στις ήδη λειτουργούσες επιχειρήσεις
φαση μπορεί να λάβει η ΕΕΕΠ και σε οποιαδήποτε φάση καζίνο.
λειτουργίας της ΕΚΑΖ ως προς τα πρόσωπα αυτά, εφόσον 2. Η λειτουργία των ΕΚΑΖ εξαιρείται από τις εκάστοτε
περιέλθουν σε γνώση της στοιχεία που θα οδηγούσαν σε ισχύουσες διατάξεις ωραρίων ομοειδών επιχειρήσεων.
μη αποδοχή τους ως μελών του Διοικητικού Συμβουλί- 3. Επί των ακαθαρίστων εσόδων των ΕΚΑΖ και των
ου ή διευθυντικών στελεχών της ΕΚΑΖ σύμφωνα με τις επιχειρήσεων που λειτουργούν εντός αυτών επιβάλλο-
διατάξεις του άρθρου 364, αφού παράσχει στην ΕΚΑΖ νται τέλη υπέρ των Δήμων, μέσα στα διοικητικά όρια
προσηκόντως δικαίωμα προηγούμενης ακροάσεως. των οποίων βρίσκονται οι ΕΚΑΖ, σε ποσοστό δύο τοις
6. Η ΕΕΕΠ με αιτιολογημένη απόφασή της δύναται να εκατό (2%).
ζητήσει από ΕΚΑΖ την απομάκρυνση οποιουδήποτε προ- 4. Κατά την άσκηση των αρμοδιοτήτων της ΕΕΕΠ, ιδίως
σώπου από αυτά που περιγράφονται στην παραγράφου για τη συλλογή στοιχείων προς διενέργεια των ελέγχων
1 του άρθρου 364, εφόσον αυτό, κατά την άσκηση των που απαιτούνται για τη χορήγηση άδειας λειτουργίας και
καθηκόντων του, θέτει σε κίνδυνο την εύρυθμη λειτουρ- τη βεβαίωση εκπλήρωσης των υποχρεώσεων των ΕΚΑΖ
γία της ΕΚΑΖ, αφού παράσχει στην τελευταία προσηκό- σύμφωνα με τα άρθρα 363, 364, 365, 369, 370, 371, 373
ντως δικαίωμα προηγούμενης ακροάσεως. και το παρόν άρθρο, δεν εφαρμόζονται οι περιορισμοί
7. Με τον Κανονισμό Παιγνίων της παρ. 3 του άρθρου της εκάστοτε ισχύουσας νομοθεσίας περί επαγγελματι-
29 του ν. 4002/2011 και, γενικώς, με αποφάσεις της κού απορρήτου. Για την εφαρμογή των διατάξεων του
ΕΕΕΠ, μπορεί να ορίζεται ο τύπος και το περιεχόμενο παρόντος νόμου και την άσκηση των εν γένει εποπτι-
πιστοποίησης της καταλληλότητας των προσώπων της κών της καθηκόντων, η ΕΕΕΠ, μέσω των εντεταλμένων
παραγράφου 3, τα αρμόδια όργανα για την εξέταση των οργάνων της, έχει πλήρη πρόσβαση σε όλα τα στοιχεία
αιτήσεων και γνωστοποιήσεων, τα ακριβή στοιχεία, έγ- που τηρούν οι ΕΚΑΖ. Το προσωπικό, τα εντεταλμένα
γραφα και δικαιολογητικά που πρέπει, κατά περίπτωση, όργανα και τα στελέχη της ΕΕΕΠ, εις γνώση των οποίων
να υποβάλλονται, ο χρόνος υποβολής, οι προθεσμίες περιέρχονται πληροφορίες και στοιχεία κατά την άσκη-
επανεξέτασης και επαναξιολόγησης των αιτήσεων και ση των καθηκόντων τους, υποχρεούνται στην τήρηση
γνωστοποιήσεων, οι θέσεις, τα καθήκοντα και οι αρμο- των διατάξεων περί εχεμύθειας του άρθρου 26 του ν.
διότητες που χρήζουν ελέγχου καταλληλότητας για τα 3528/2007 (Α΄ 26).
πρόσωπα που κατέχουν και ασκούν αυτές, οι διοικητικές 5. Η ΕΕΕΠ δικαιούται να ελέγχει, η ίδια ή μέσω ορκω-
κυρώσεις που επιβάλλονται σε περίπτωση παράβασης τών ελεγκτών λογιστών: α) τα βιβλία και στοιχεία που
των διατάξεων του άρθρου αυτού, καθώς και κάθε άλλο οφείλουν να τηρούν οι ΕΚΑΖ σύμφωνα με τις διατάξεις
ειδικό θέμα. του παρόντος νόμου και των κατ΄ εξουσιοδότηση αυτού
8. Με την έναρξη ισχύος των διατάξεων του Κανονι- εκδιδομένων κανονιστικών πράξεων, καθώς και β) τις
σμού Παιγνίων της παρ. 3 του άρθρου 29 του ν. 4002/ χρηματοοικονομικές τους καταστάσεις. Οι ΕΚΑΖ υπο-
2011 ή των σχετικών με τα θέματα του παρόντος άρθρου χρεούνται να παρέχουν στην ΕΕΕΠ και τα όργανα που
αποφάσεων της ΕΕΕΠ, οι ΕΚΑΖ υποβάλλουν τις, κατά αυτή εντέλλεται για τη διενέργεια του ελέγχου όλα τα
περίπτωση, γνωστοποιήσεις ή αιτήσεις πιστοποίησης στοιχεία που είναι αναγκαία για την άσκησή του, με τον
του άρθρου αυτού με τον τρόπο και στον χρόνο που τρόπο και στον χρόνο που αυτή ορίζει, χωρίς οι ΕΚΑΖ
ορίζει η ΕΕΕΠ. να μπορούν να αντιτάξουν επαγγελματικό απόρρητο.
9. Δελτία καταλληλότητας που έχουν εκδοθεί για
πρόσωπα που απασχολούνται σε επιχειρήσεις καζίνο Άρθρο 373
σύμφωνα με τις νομοθετικές και κανονιστικές διατάξεις Μεταβίβαση μετοχών ΕΚΑΖ
που ίσχυαν κατά το χρόνο έκδοσή τους, εξακολουθούν 1. Μέτοχος ΕΚΑΖ, που προτίθεται να μεταβιβάσει
να ισχύουν και για το προσωπικό που θα απασχολείται μετοχές της, έτσι ώστε με τη μεταβίβαση το ποσοστό
στις ΕΚΑΖ, με την επιφύλαξη όσων δύναται με αποφά- συμμετοχής του στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρίας να
σεις της να ρυθμίζει η ΕΕΕΠ για την επαναξιολόγηση κατέρχεται των ποσοστών 10%, 20%, 33%, 50% ή 66,7%
των προσώπων αυτών στο πλαίσιο των διατάξεων του του μετοχικού της κεφαλαίου ή των μετοχών με δικαίωμα
παρόντος νόμου. ψήφου ή εφόσον η εταιρία παύσει να είναι θυγατρική του
10. Με απόφαση της ΕΕΕΠ μπορούν να εξειδικεύονται μεταβιβάζοντος, υποχρεούται να ενημερώσει την ΕΕΕΠ
οι υποχρεώσεις που προβλέπονται για τις ΕΚΑΖ στο πα- τουλάχιστον ένα (1) μήνα πριν από τη μεταβίβαση των
ρόν άρθρο. μετοχών. Από τη διάταξη αυτή εξαιρείται η μεταβίβαση
μετοχών λόγω γονικής παροχής. Επίσης, μέτοχος ΕΚΑΖ, ρίων (200.000.000) ευρώ, το ποσοστό συμμετοχής του
που προτίθεται να αποκτήσει μετοχές με σύμβαση, έτσι Δημοσίου είναι δεκαπέντε τοις εκατό (15%).
ώστε με τη μεταβίβαση το ποσοστό συμμετοχής του 3. Στο μικτό κέρδος άνω των διακοσίων εκατομμυρίων
στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρίας να ξεπεράσει τα πο- (200.000.000) ευρώ και μέχρι των πεντακοσίων εκατομ-
σοστά 10%, 20%, 33%, 50% ή 66,6% του μετοχικού της μυρίων (500.000.000) ευρώ, το ποσοστό συμμετοχής του
κεφαλαίου ή των μετοχών με δικαίωμα ψήφου ή όταν η Δημοσίου είναι δώδεκα τοις εκατό (12%).
ΕΚΑΖ καθίσταται θυγατρική του υποχρεούται να ενημε- 4. Στο μικτό κέρδος άνω των πεντακόσιων εκατομμυρί-
ρώσει την ΕΕΕΠ τουλάχιστον ένα (1) μήνα πριν από την ων (500.000.000), το ποσοστό συμμετοχής του Δημοσίου
απόκτηση των μετοχών. είναι οκτώ τοις εκατό (8%).
2. Η ΕΕΕΠ εκτιμά την καταλληλότητα του αποκτώντος 5. Οι συντελεστές συμμετοχής του Δημοσίου στο μικτό
για την διασφάλιση της χρηστής διαχείρισης της εταιρίας κέρδος των τυχερών παιγνίων των ΕΚΑΖ των παραγρά-
και δύναται να εναντιωθεί με αιτιολογημένη απόφασή φων 1, 2, 3 και 4 του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται
της στη σκοπούμενη μεταβίβαση αν κρίνει ότι στο πρό- από την 1η Ιανουαρίου του επομένου έτους κατά το
σωπο του αποκτώντος δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις οποίο τους χορηγήθηκε άδεια λειτουργίας ΕΚΑΖ κατά
καταλληλότητας. Οι διατάξεις των παραγράφων 1 έως 9 το άρθρο 369 του παρόντος νόμου, ύστερα από αίτη-
του άρθρου 365 ως προς τα κριτήρια καταλληλότητας σή τους. Εφόσον η αίτηση έχει υποβληθεί μέχρι τις 31
των μετόχων με ειδική συμμετοχή και για έμμεση συμ- Οκτωβρίου ημερολογιακού έτους και η άδεια χορηγηθεί
μετοχή εφαρμόζονται αναλόγως και στο παρόν άρθρο. το πρώτο τρίμηνο του αμέσως επομένου ημερολογιακού
3. Μετοχές που αποκτώνται χωρίς την τήρηση της ως έτους, από την 1η Ιουλίου του έτους αυτού εφαρμόζε-
άνω διαδικασίας ή παρά την εναντίωση της ΕΕΕΠ δεν πα- ται ο ενιαίος συντελεστής της παραγράφου 1 στο μικτό
ρέχουν δικαίωμα ψήφου ούτε δικαιούνται μερίσματος, κέρδος των τυχερών παιγνίων των ΕΚΑΖ και από την 1η
εκτός και αν η ΕΕΕΠ παράσχει σχετική έγκριση μεταβίβα- Ιανουαρίου του επομένου ημερολογιακού έτους εφαρ-
σης κατόπιν ελέγχου καταλληλότητας του αποκτώντος μόζονται οι συντελεστές των παραγράφων 1, 2, 3 και 4
κατά τα ανωτέρω. του παρόντος άρθρου. Για ΕΚΑΖ που λαμβάνουν άδεια
4. Κάθε μεταβίβαση μετοχών ΕΚΑΖ γνωστοποιείται λειτουργίας σύμφωνα με διατάξεις του παρόντος νόμου
στην ΕΕΕΠ από την ΕΚΑΖ μέσα σε προθεσμία δεκαπέ- για τη λειτουργία νέων καζίνο, ύστερα από πλειοδοτικό
ντε (15) ημερών από την καταχώρισή της στα βιβλία διαγωνισμό, οι συντελεστές των παραγράφων 1, 2, 3 και
μετόχων της ΕΚΑΖ. Μέτοχοι ΕΚΑΖ υποχρεούνται να 4 του παρόντος άρθρου αυτοί εφαρμόζονται από την
ανακοινώνουν στην εταιρία χωρίς υπαίτια βραδύτητα έναρξη λειτουργίας τους.
κάθε συμφωνία για μεταβίβαση μετοχών. 6. Οι ΕΚΑΖ καταβάλλουν ειδικό ετήσιο τέλος για την
5. Ως προς τις ΕΚΑΖ, οι μετοχές των οποίων είναι ει- κατοχή άδειας λειτουργίας καζίνο, ίσο με το ένα τοις εκα-
σηγμένες σε οργανωμένη αγορά, αντί των διατάξεων τό (1%) των ακαθάριστων εσόδων (μικτό κέρδος) των
των προηγουμένων παραγράφων, εφαρμόζονται ανα- τυχερών παιγνίων που διεξάγουν.
λόγως οι διατάξεις των παρ. 2 και 2α του άρθρου 40 του 7. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών μπορεί
ν. 4002/2011. να ρυθμίζονται ειδικά θέματα για την εφαρμογή του
6. Με απόφασή της η ΕΕΕΠ μπορεί να εξειδικεύει τα παρόντος άρθρου.
κριτήρια για τη χορήγηση της άδειας της παραγράφου 1
και να ρυθμίζει κάθε ειδικό θέμα, διαδικασία και λεπτο- Άρθρο 375
μέρεια για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου. Ανάκληση και αναστολή άδειας
λειτουργίας ΕΚΑΖ
Άρθρο 374 1. Η ΕΕΕΠ, πέραν των περιπτώσεων που προβλέπονται
Οικονομικές υποχρεώσεις ΕΚΑΖ στους οικείους όρους των συμβάσεων παραχώρησης,
1. Το Ελληνικό Δημόσιο συμμετέχει στο μικτό κέρδος ανακαλεί την άδεια λειτουργίας ΕΚΑΖ και στις εξής πε-
(ακαθάριστα έσοδα) των τυχερών παιγνίων των ΕΚΑΖ, ριπτώσεις:
κατά την έννοια της περίπτωση ιβ΄ του άρθρου 25 του α) εάν η ΕΚΑΖ παραβιάζει διατάξεις της νομοθεσίας σε
ν. 4002/2011, όπως τροποποιείται με την παράγραφο σχέση με τις οργανωτικές υποχρεώσεις και τους κανόνες
9 του άρθρου 379 του παρόντος νόμου, ως τοιούτων δεοντολογίας, τίθενται σε κίνδυνο τα συμφέροντα του
νοουμένων των εταιριών που έχουν λάβει άδεια λει- κοινωνικού συνόλου και, γενικότερα, το δημόσιο συμφέ-
τουργίας σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νό- ρον και με τρόπο ώστε η ΕΕΕΠ να κρίνει ότι συντρέχουν
μου, μέχρι ποσού εκατό εκατομμυρίων (100.000.000) προϋποθέσεις που θα οδηγούσαν σε απόρριψη της αί-
ευρώ με ενιαίο συντελεστή είκοσι τοις εκατό (20%), με τησης χορήγησης άδειας λειτουργίας ΕΚΑΖ, ιδίως όταν
την επιφύλαξη της διατάξεως του επόμενου εδαφίου. η ΕΚΑΖ έχει υποπέσει σε σοβαρές και επανειλημμένες
Ο νέος συντελεστής των επιχειρήσεων που υπάγονται παραβάσεις διατάξεων της νομοθεσίας, που καθιστούν
στον παρόντα νόμο σύμφωνα με το άρθρο 369 θα είναι τη λειτουργία της επικίνδυνη για τους παίκτες και την
σε κάθε περίπτωση κατά τέσσερις μονάδες κατώτερος εύρυθμη λειτουργία της αγοράς παιγνίων,
του συντελεστή που εφαρμόζεται σήμερα στην κάθε β) εάν η ΕΚΑΖ δεν πληροί τις προϋποθέσεις των άρ-
λειτουργούσα επιχείρηση συντελεστή. θρων 359, 361, 363, 365, 371 και 372 του παρόντος
2. Στο μικτό κέρδος άνω των εκατό εκατομμυρίων νόμου και, εν γένει, δεν τηρεί τις υποχρεώσεις της που
(100.000.000) ευρώ και μέχρι των διακοσίων εκατομμυ- προκύπτουν από τις διατάξεις του παρόντος νόμου, του
Κανονισμού Παιγνίων της παρ. 3 του άρθρου 29 του ν. τουργίας της ΕΚΑΖ. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις ή ύστερα
4002/2011 ή των σχετικών με κανόνες λειτουργίας και από αίτηση της ίδιας της ΕΚΑΖ, η αναστολή λειτουργίας
εποπτείας της αποφάσεων της ΕΕΕΠ, περιλαμβανομέ- μπορεί να παραταθεί για άλλες σαράντα πέντε (45) ημέ-
νων εκείνων που εκδίδονται κατ΄ εξουσιοδότηση του ρες κατ΄ ανώτατο όριο μετά τη λήξη του χρόνου ισχύος
παρόντος νόμου, καθώς και τις διατάξεις της νομοθε- της πρώτης αναστολής.
σίας για την πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από
εγκληματικές δραστηριότητες και για τη λειτουργία της Άρθρο 376
αγοράς παιγνίων, και Κυρώσεις
γ) εάν τα ίδια κεφάλαιά της υπολείπονται του ελάχι- 1. Σε περίπτωση παράβασης των διατάξεων του πα-
στου μετοχικού κεφαλαίου που οφείλει να διαθέτει, σύμ- ρόντος νόμου επιβάλλονται οι διοικητικές κυρώσεις του
φωνα με το άρθρο 361 του παρόντος νόμου για χρονικό άρθρου 51 του ν. 4002/2011, δύναται δε η ΕΕΕΠ να επι-
διάστημα μεγαλύτερο των έξι μηνών από την ημερο- βάλει τις κυρώσεις αυτές πέραν της ΕΚΑΖ, και στα μέλη
μηνία έγκρισης από τη γενική συνέλευση των ετήσιων του Διοικητικού της Συμβουλίου και σε λοιπά υπαίτια
οικονομικών καταστάσεων στις οποίες αποτυπώνεται το πρόσωπα, συνδεόμενα καθ΄ οιονδήποτε τρόπο με αυτές,
έλλειμμα ή, εφόσον οι ετήσιες οικονομικές καταστάσεις που παραβιάζουν τις ανωτέρω διατάξεις. Με τον Κανονι-
δεν έχουν εγκριθεί εμπροθέσμως, από την τελευταία σμό Παιγνίων της παρ. 3 του άρθρου 29 του ν.4002/2011
ημέρα στην οποία αυτές έπρεπε να έχουν εγκριθεί από ή τις σχετικές με τα θέματα αυτά αποφάσεις της ΕΕΕΠ,
τη γενική συνέλευση σύμφωνα με τις διατάξεις του κ.ν. καθορίζονται το είδος και το ύψος των επιβαλλόμενων
2190/1920. διοικητικών κυρώσεων, εντός των ορίων που θέτουν
2. Η ανάκληση της άδειας λειτουργίας μπορεί να έχει οι κείμενες διατάξεις, ανά παράβαση ή ανά κατηγορία
ως αντικείμενο και ορισμένες μόνον από τις δραστηρι- παραβάσεων ή ανά τεχνικό μέσο και υλικό και κάθε
ότητες λειτουργίας τυχερών παιγνίων που περιλαμβάνει αναγκαία λεπτομέρεια. Η ΕΕΕΠ κατά την επιβολή της
η άδεια λειτουργίας ΕΚΑΖ. κύρωσης και προς επιμέτρηση του προστίμου λαμβάνει
3. Πριν προχωρήσει στην ανάκληση της άδειας λει- υπόψη τη βαρύτητα και τη σημασία της παράβασης.
τουργίας, η ΕΕΕΠ κοινοποιεί στην ΕΚΑΖ τις διαπιστω- 2. Οι κυρώσεις της παραγράφου 1 επιβάλλονται από
θείσες ελλείψεις ή παραβάσεις και της γνωστοποιεί την την ΕΕΕΠ και σε περίπτωση που η ΕΚΑΖ ή οι μέτοχοι
απόφαση που έχει λάβει να προχωρήσει σε ανάκληση αυτής δεν τηρήσουν υποχρεώσεις που αναλαμβάνουν
της άδειας λειτουργίας, εάν η ΕΚΑΖ δεν λάβει τα κατάλ- και υπέχουν είτε συμβατικώς είτε εκ του νόμου, με τη
ληλα μέτρα εντός προθεσμίας που της τάσσει, η οποία σύμβαση παραχώρησης και σύμφωνα με την άδεια που
δεν μπορεί να είναι μικρότερη από τρεις (3) μήνες από χορηγείται στην ΕΚΑΖ.
την κοινοποίηση της αποφάσεως. Μετά την πάροδο της 3. Η παρακολούθηση, η εποπτεία και ο έλεγχος της τή-
προθεσμίας και αφού λάβει υπόψη της τις θέσεις της ρησης όλων των προβλεπόμενων διαδικασιών και υπο-
ΕΚΑΖ, η ΕΕΕΠ αποφασίζει οριστικώς. Σε περίπτωση που χρεώσεων που απαιτούνται για την ορθή λειτουργία των
επιχείρηση Καζίνο διακόψει για οποιονδήποτε λόγο τη ΕΚΑΖ, ασκούνται από την ΕΕΕΠ, σύμφωνα με τα ειδικώς
λειτουργία της, ο Υπουργός Οικονομικών δύναται να προβλεπόμενα στην άδεια λειτουργίας, στον Κανονισμό
διορίσει προσωρινή διοίκηση με αποκλειστικό σκοπό Παιγνίων της παρ. 3 του άρθρου 29 του ν. 4002/2011 ή
τη συνέχιση της λειτουργίας της έως τη χορήγηση της τις σχετικές με τα θέματα αυτά αποφάσεις της ΕΕΕΠ, στο
άδειας σε νέο παραχωρησιούχο.» άρθρο 18 του ν. 3229/2004 και στις κείμενες διατάξεις.
4. Η ΕΕΕΠ μπορεί με απόφασή της να αναστέλλει
προσωρινά την άδεια λειτουργίας ΕΚΑΖ, εφόσον διαπι- Άρθρο 377
στώνει ότι αυτή παραβιάζει τη νομοθεσία, έτσι ώστε η Καταργούμενες, τροποποιούμενες
λειτουργία της να δημιουργεί σοβαρούς κινδύνους για και μεταβατικές διατάξεις
τους παίκτες και την εύρυθμη λειτουργία της αγοράς 1. Οι περιπτώσεις α΄ έως ια΄ της παρ. 1 του άρθρου 1
τυχερών παιγνίων. Αντικείμενο της απόφασης μπορεί του ν. 2206/1994 αντικαθίσταται ως εξής:
να είναι και η αναστολή της άδειας ασκήσεως συγκεκρι- «1. Για τη χορήγηση νέων αδειών λειτουργίας καζίνο
μένων λειτουργιών και δραστηριοτήτων της ΕΚΑΖ, που απαιτείται η έκδοση κοινής απόφασης των Υπουργών
καθορίζονται στην απόφαση. Η διάρκεια της αναστολής Οικονομικών, Οικονομίας και Ανάπτυξης, Περιβάλλοντος
δεν μπορεί να υπερβαίνει τους δύο (2) μήνες. Στην από- και Ενέργειας και Τουρισμού, κατόπιν γνώμης της ΕΕΕΠ,
φαση αναστολής της άδειας λειτουργίας ΕΚΑΖ μπορεί να για τη χωροθέτηση της άδειας. Κατά τη χωροθέτηση της
τίθεται από την ΕΕΕΠ στην ΕΚΑΖ σύντομη προθεσμία, άδειας δεν θίγονται τυχόν δικαιώματα επιχειρήσεων που
μέσα στην οποία αυτή οφείλει να λάβει τα αναγκαία μέ- διαθέτουν άδεια λειτουργίας καζίνο.»
τρα για την παύση των παραβάσεων ή την άρση των 2. Η παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 2206/1994 καταργείται
συνεπειών τους. και εισάγεται νέα παράγραφος 2 ως εξής:
5. Η απόφαση με την οποία επιβάλλεται προσωρινή Α. Η περίπτ. ιβ΄ της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 2206/
αναστολή είναι αμέσως εκτελεστή και γνωστοποιείται 1994 αναριθμείται ως περίπτωσης α΄ της νέας παρ. 2.
στην ΕΚΑΖ με κάθε πρόσφορο μέσο. Το αργότερο με Β. Στην παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 2206/1994 προστί-
την παρέλευση του χρόνου αναστολής και αφού λάβει θενται νέα περίπτωση β΄ που έχει ως εξής:
υπόψη τις θέσεις της ΕΚΑΖ, η ΕΕΕΠ αποφασίζει είτε την «β. Με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών χορη-
άρση της αναστολής είτε την ανάκληση της άδειας λει- γείται ανά μία άδεια λειτουργίας καζίνο στην Κρήτη, στη
Μύκονο και στη Σαντορίνη, στη γεωγραφική θέση που καζίνο, στις οποίες χορηγήθηκε άδεια σύμφωνα με τις
θα ορισθεί με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονο- διατάξεις του ν. 2206/1994 και του ν. 3139/2003, που
μίας και Ανάπτυξης, Οικονομικών, Περιβάλλοντος και έχουν υποχρέωση επιβολής εισιτηρίου για την είσοδο
Ενέργειας και Τουρισμού.» στους ως άνω χώρους, δύνανται, μετά από αίτησή τους
3. Η παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 2206/1994 αντικαθί- προς την ΕΕΕΠ, να μην το επιβάλουν. Στην περίπτωση
σταται ως εξής: αυτή, από της παύσεως επιβολής εισιτηρίου, εφόσον το
«3. Απαγορεύεται η μεταφορά των καζίνο των επι- ποσό της συμμετοχής του Ελληνικού Δημοσίου επί του
χειρήσεων στις οποίες έχει χορηγηθεί άδεια βάσει του μικτού κέρδους υπολείπεται, κατά ημερολογιακό μήνα,
παρόντος νόμου εκτός των γεωγραφικών θέσεων που του αθροίσματος του ποσού της συμμετοχής του Ελληνι-
ορίζονται στην οικεία άδεια, για όλη τη διάρκεια του χρό- κού Δημοσίου και του εσόδου του Ελληνικού Δημοσίου
νου της άδειας. Ειδικώς για τις παρακάτω επιχειρήσεις, από τα εισιτήρια του αντιστοίχου ημερολογιακού μήνα
το καζίνο μπορεί να μεταφερθεί και εντός των παρακάτω του έτους 2016, οι επιχειρήσεις αυτές υποχρεούνται να
ζωνών ανά επιχείρηση καζίνο, για όλη τη διάρκεια του καταβάλουν στο Ελληνικό Δημόσιο τη διαφορά αυτή,
χρόνου της άδειας: μαζί με το ειδικό ετήσιο τέλος για την κατοχή άδειας
α) Για το καζίνο που λειτουργεί στη θέση του Μον Παρ- λειτουργίας καζίνο. Με απόφαση της Ε.Ε.Ε.Π. καθορίζο-
νές στην Πάρνηθα είτε στη θέση αυτή είτε στην περιο- νται οι αναγκαίες λεπτομέρειες για την εφαρμογή της
χή που έχει χωροθετηθεί σύμφωνα με τις διατάξεις των διάταξης της παραγράφου αυτής.
άρθρων 6 επ. του ν. 4499/2017 (Α΄ 176), υπό τους όρους 6. Ειδικώς για την άδεια του στοιχείου ιβ΄ της παρ. 1 του
και προϋποθέσεις που ορίζονται στις οικείες διατάξεις. άρθρου 1 του ν. 2206/1994, το οποίο αριθμήθηκε ως στοι-
β) Για το καζίνο που λειτουργεί στην κοινότητα Νέου χείο α΄ της νέας παραγράφου 2 του ιδίου άρθρου και το
Ρυσίου Θεσσαλονίκης, εντός του νομού Θεσσαλονίκης πρώτο της εδάφιο αντικαταστάθηκε με την παράγραφο 2
μέσα σε περιμετρική ζώνη δεκαπέντε (15) χιλιομέτρων του παρόντος άρθρου, ο πλειοδοτικός διαγωνισμός για την
από την πλατεία Αριστοτέλους της Θεσσαλονίκης. επιλογή του παραχωρησιούχου νέας άδειας καζίνο διενερ-
γ) Για το καζίνο που λειτουργεί στις εγκαταστάσεις στο γείται από τον Υπουργό Οικονομικών, ο οποίος δύναται να
Δήμο Λουτρακίου - Αγίων Θεοδώρων, θέση Λειβαδάκι αναθέσει τη διενέργεια μέρους ή όλου του πλειοδοτικού
(Ο.Τ.Α. 278, Α279), εντός του Δήμου Λουτρακίου-Περα- διαγωνισμού στην ΕΕΕΠ. Για τη διενέργεια του πλειοδοτι-
χώρας. κού διαγωνισμού εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις
δ) Για το καζίνο που λειτουργεί στην κοινότητα του Ρίο του άρθρου 362. Όπου στο τελευταίο άρθρο γίνεται λόγος
στον νομό Αχαΐας, εντός του νομού Αχαΐας. για την ΕΕΕΠ ως αρχή που διενεργεί τον πλειοδοτικό δι-
ε) Για το καζίνο που προβλέπεται σύμφωνα με το ν. αγωνισμό, για την περίπτωση του διαγωνισμού του στοι-
2206/1994 να λειτουργήσει, εντός του νομού της Φλώ- χείου α΄ της νέας παρ. 2 του άρθρου 1 του ν. 2206/1994
ρινας. ως αναθέτουσα αρχή νοείται ο Υπουργός Οικονομικών.
στ) Για το καζίνο που λειτουργεί στο Δήμο Κέρκυρας, 7. Με την επιφύλαξη του άρθρου 378, διατάξεις της
εντός της νήσου Κέρκυρας. κείμενης νομοθεσίας για τις επιχειρήσεις καζίνο που
ζ) Για το καζίνο που λειτουργεί στο Δήμο Σύρου-Ερ- έρχονται σε αντίθεση με διατάξεις του παρόντος νόμου
μούπολης, εντός της νήσου Σύρου.» για τις ΕΚΑΖ δεν εφαρμόζονται ως προς τις τελευταίες
4. Καταργείται η εξαίρεση που περιέχεται στο πρώτο και εξακολουθούν να ισχύουν για τις επιχειρήσεις που
εδάφιο της περίπτωσης α΄ της παρ. 2 του άρθρου 92 του διαθέτουν ήδη άδεια καζίνο σύμφωνα με τις διατάξεις
ν. 4182/2013 (Α΄ 185) ως προς τον έλεγχο και την επο- του ν. 2206/1994 και του ν. 3139/2003. Διατάξεις της
πτεία των θεμάτων που αφορούν στα αντισταθμιστικά νομοθεσίας για τη ρύθμιση της αγοράς παιγνίων που
οφέλη, τα οποία έχουν συμβατικά αναλάβει να παρέχουν εφαρμόζονται στις επιχειρήσεις καζίνο που λειτουργούν
τα καζίνο, καθώς και το δεύτερο εδάφιο της περίπτωσης σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2206/1994 και του ν.
α΄ της παρ. 2 του άρθρου 92 του ν. 4182/2013. 3139/2003 εφαρμόζονται και στις ΕΚΑΖ, εκτός και αν
5. Οι ΕΚΑΖ που λαμβάνουν άδεια λειτουργίας σύμφω- έρχονται σε αντίθεση με διατάξεις του παρόντος νό-
να με διατάξεις του παρόντος νόμου για τη λειτουργία μου για τις ΕΚΑΖ. Με απόφαση της ΕΕΕΠ μπορούν να
νέων καζίνο, ύστερα από πλειοδοτικό διαγωνισμό, δεν διευκρινίζονται θέματα ως προς την εφαρμογή και στις
υπέχουν υποχρέωση επιβολής εισιτηρίου για την είσοδο ΕΚΑΖ διατάξεων της υφιστάμενης νομοθεσίας για την
στο χώρο των «μηχανημάτων» ή των «τραπεζιών» των εποπτεία των καζίνο και να καθορίζεται επέκταση της
επιχειρήσεων καζίνο κατά την περίπτωση 9, της υποπα- εφαρμογής τους και στις ΕΚΑΖ.
ραγράφων Ε.7. της παρ. Ε., του άρθρου πρώτου του ν. 8. Η περίπτωση ιβ΄ του άρθρου 25 του ν. 4002/2011
4093/2012 (Α΄ 222). Επιχειρήσεις που διαθέτουν άδεια αντικαθίσταται ως εξής:
λειτουργίας καζίνο και λαμβάνουν άδεια λειτουργίας «ιβ) «Μικτό Κέρδος» (Gross Gaming Revenue ή Gross
ΕΚΑΖ σύμφωνα με το άρθρο 369 του παρόντος νόμου Gaming Yield): το χρηματικό ποσό που απομένει εάν από
παύουν να υπέχουν την υποχρέωση επιβολής εισιτηρί- το συνολικό χρηματικό ποσό συμμετοχής των παικτών
ου για την είσοδο στο χώρο των «μηχανημάτων» ή των αφαιρεθούν τα αποδιδόμενα σε αυτούς ποσά. Στην πε-
«τραπεζιών» των επιχειρήσεων καζίνο, κατά την αμέ- ρίπτωση παιγνίων, στα οποία οι παίκτες συμμετέχουν
σως ανωτέρω διάταξη, από την πρώτη ημέρα του δεύ- αγωνιζόμενοι ο ένας εναντίον του άλλου (peer to peer
τερου ημερολογιακού μήνα από τη χορήγηση σε αυτές games), το μικτό κέρδος ισούται με την προμήθεια (γκα-
από την ΕΕΕΠ άδειας λειτουργίας ΕΚΑΖ. Οι επιχειρήσεις νιότα ή rake ή commission), που παρακρατείται από το
πρόσωπο που διοργανώνει ή/και διεξάγει το παίγνιο, σύμφωνα με τα ειδικώς προβλεπόμενα στην απόφαση
ανάλογα με τη συμμετοχή κάθε παίκτη.» του Υπουργού Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, με
την οποία χορηγείται η άδεια, καθώς και στις σχετικές με
Άρθρο 378 τα θέματα αυτά διατάξεις, που ρυθμίζουν την οργάνωση
Γενικές διατάξεις που εφαρμόζονται στις και λειτουργία των καζίνο, του Υπουργείου Ναυτιλίας και
επιχειρήσεις που λειτουργούν καζίνο Νησιωτικής Πολιτικής και των εποπτευόμενων από αυτό
1. Με την επιφύλαξη της διάταξης της παραγράφου φορέων, αρχών και υπηρεσιών. Η εφαρμογή και τήρη-
26 του παρόντος άρθρου, όλες οι επιχειρήσεις που λει- ση των μέτρων που λαμβάνουν τα ανωτέρω καζίνο στο
τουργούν καζίνο, τόσο εκείνες που έχουν λάβει άδεια πλαίσιο της διάταξης της περίπτωσης στ΄ της παρ. 3 του
καζίνο σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 2206/1994 και άρθρου 28 του ν. 4002/2011 ελέγχεται από τα αρμόδια
του ν. 3139/2003, όσο και αυτές που θα λάβουν άδεια λει- όργανα και με τις διαδικασίες που ορίζονται στον Κανο-
τουργίας ΕΚΑΖ σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νισμό Παιγνίων της παραγράφου 3 του άρθρου 29 του
νόμου, οφείλουν να συμμορφώνονται προς τις διατάξεις ίδιου νόμου και στις σχετικές αποφάσεις της ΕΕΕΠ. Για
του παρόντος άρθρου. την παρακολούθηση και τον έλεγχο των καζίνο μπορούν
2. Απαγορεύεται η είσοδος στο καζίνο ατόμων που να συγκροτούνται μικτά κλιμάκια ελέγχου, εφαρμοζό-
δεν έχουν συμπληρώσει το εικοστό πρώτο (21) έτος της μενων αναλόγως των διατάξεων του άρθρου 18 του ν.
ηλικίας τους. 3229/2004, όπως κάθε φορά ισχύει.
3. Οι επιχειρήσεις που λειτουργούν καζίνο υποχρεού- 6. Τα μέσα πληρωμής και τα μέσα συμμετοχής, που επι-
νται να λαμβάνουν μέτρα δέουσας επιμέλειας σύμφωνα τρέπεται να χρησιμοποιούνται για τη διεξαγωγή παιγνί-
με τις κείμενες διατάξεις για την πρόληψη, την καταστολή ων στα καζίνο καθορίζονται με τον Κανονισμό Παιγνίων
και την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από της παρ. 3 του άρθρου 29 του ν. 4002/2011 ή τις σχετικές
εγκληματικές δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση με τα θέματα αυτά αποφάσεις της ΕΕΕΠ.
της τρομοκρατίας και δικαιούνται να απαγορεύουν την 7. Τα παίγνια που επιτρέπεται να διοργανώνονται στα
είσοδο ή να επιβάλουν την αποχώρηση οποιουδήποτε καζίνο πρέπει να διεξάγονται νόμιμα σε τουλάχιστον ένα
προσώπου εμπίπτει στις σχετικές απαγορεύσεις σύμφω- κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις Ηνωμένες
να με τον Κανονισμό Παιγνίων της παρ. 3 του άρθρου Πολιτείες της Αμερικής, στην Αυστραλία, στην Ιαπωνία,
29 του ν. 4002/2011 (Α΄ 180) ή τις σχετικές με τα θέματα στην Κίνα ή σε άλλες χώρες, υπό τις προϋποθέσεις, τους
αυτά αποφάσεις της Ε.Ε.Ε.Π. Για κάθε απαγόρευση εισό- όρους, τις τεχνικές και λοιπές προδιαγραφές που τίθενται
δου ή επιβολή αποχώρησης και την αιτιολογία αυτών κάθε φορά από την ΕΕΕΠ. Με απόφαση της ΕΕΕΠ μπο-
ενημερώνεται αμελλητί η ΕΕΕΠ, καθώς και κάθε άλλη ρεί να καθορίζονται κανόνες για τις προϋποθέσεις, τους
αρμόδια αρχή, εφόσον απαιτείται. Με τον Κανονισμό όρους, τις τεχνικές και λοιπές προδιαγραφές που πρέπει
Παιγνίων της παρ. 3 του άρθρου 29 του ν. 4002/2011 να πληρούν τα παίγνια που επιτρέπεται να διεξάγονται
και τις σχετικές με τα θέματα αυτά αποφάσεις της ΕΕΕΠ στα καζίνο, ανεξάρτητα από το αν διεξάγονται σε άλλα
καθορίζονται τα κατ΄ ελάχιστο στοιχεία ταυτοποίησης, κράτη κατά το προηγούμενο εδάφιο. Κάθε παίγνιο, καθώς
τυχόν πληροφορίες που, κατά περίπτωση, υποχρεούται και τεχνικό μέσο και υλικό διοργάνωσης και διεξαγωγής
να καταχωρεί η επιχείρηση καζίνο για τα πρόσωπα που εντός των καζίνο, πιστοποιείται από την ΕΕΕΠ. Με τον
εισέρχονται σε αυτή, καθώς και οι περιπτώσεις και ειδι- Κανονισμό Παιγνίων της παρ. 3 του άρθρου 29 του ν.
κότεροι όροι και προϋποθέσεις, υπό τη συνδρομή των 4002/2011 ή τις σχετικές με τα θέματα αυτά αποφάσεις
οποίων επιχείρηση που λειτουργεί καζίνο διαμορφώ- της ΕΕΕΠ, καθορίζονται τα παίγνια και τεχνικά μέσα και
νει κρίση για την απαγόρευση εισόδου ή την αποβολή υλικά ανά παίγνιο ή κατηγορία παιγνίων, καθώς επίσης
προσώπων από τους χώρους της, καθώς και κάθε άλλη και τα κύρια και επικουρικά, πληροφορικά ή μη, συστή-
αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της διάταξης ματα και υποσυστήματα διοργάνωσης και διεξαγωγής
αυτής. Ο Κανονισμός Εσωτερικής Λειτουργίας των επι- των παιγνίων που χρήζουν πιστοποίησης, η μορφή και
χειρήσεων που λειτουργούν καζίνο δύναται να θεσπί- το περιεχόμενο της αίτησης, τα δικαιολογητικά του φακέ-
ζει περαιτέρω κανόνες, τηρουμένων των διατάξεων της λου, η διάρκεια εξέτασης της αίτησης το ύψος των προ-
ισχύουσας νομοθεσίας. βλεπόμενων κατά περίπτωση τελών και παραβόλων και
4. Δεν επιτρέπεται σε επιχείρηση που λειτουργεί καζίνο κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια. Η αίτηση πιστοποίησης
να προβαίνει σε έλεγχο εισόδου ούτε σε καταχώριση της υποβάλλεται από πρόσωπα που έχουν εγγραφεί στα οι-
ταυτότητας ή οποιουδήποτε άλλου στοιχείου των μελών κεία μητρώα των κατασκευαστών και εισαγωγέων τυχε-
του Σώματος Ελεγκτών Παιγνίων της ΕΕΕΠ του άρθρου ρών παιγνίων που τηρεί η ΕΕΕΠ σύμφωνα με τις οικείες
18 του ν. 3229/2004, καθώς και των καθ΄ ύλην αρμόδιων διατάξεις του ν. 4002/2011 και περιλαμβάνει στοιχεία,
οργάνων της ΕΕΕΠ, εφόσον τα ανωτέρω μέλη και όργανα δεδομένα και πληροφορίες που αφορούν, κατά περίπτω-
εισέρχονται στον χώρο των καζίνο στο πλαίσιο άσκησης ση, τον τύπο του παιγνίου, τη δομή και την περιγραφή
των καθηκόντων και αρμοδιοτήτων τους. του, την εμπορική ονομασία του, τους κανόνες διεξαγω-
5. H παρακολούθηση, η εποπτεία και ο έλεγχος της γής του, το θεωρητικό ποσοστό απόδοσης, τον πίνακα
τήρησης των διατάξεων της νομοθεσίας για την ορθή πληρωμών, τα μέσα και υλικά διεξαγωγής του, εφόσον
λειτουργία των καζίνο που κατέχουν άδεια σύμφωνα με απαιτείται πρωτότυπο δείγμα του παιγνίου σε κατάλληλο
το δεύτερο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 4 του ν. 2206/ ψηφιακό μέσο, καθώς και κάθε άλλο στοιχείο, έγγραφο,
1994 ασκούνται από τα αρμόδια όργανα που ορίζονται πιστοποιητικό ή πληροφορία απαιτείται από την ΕΕΕΠ
για τη διαμόρφωση της κρίσης της, στον χρόνο και με κτη, οι επιβαλλόμενες κυρώσεις σε περίπτωση παρά-
τον τρόπο που αυτή ορίζει. Η ΕΕΕΠ έχει το δικαίωμα να βασης, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για
απορρίψει την αίτηση πιστοποίησης ή να απαιτήσει την την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου. Εκτός των
αλλαγή ή τροποποίηση, μέρους ή του συνόλου των όρων, ανωτέρω, ειδικότερα θέματα που συναρτώνται με τον
κανόνων και λοιπών προδιαγραφών ή/και προϋποθέσε- Οδηγό Συμμετοχής, δύναται να αποτελούν αντικείμενο,
ων της διεξαγωγής του παιγνίου ή της λειτουργίας των συμπληρωματικής ρύθμισης που περιλαμβάνεται στην
τεχνικών μέσων και υλικών, αιτιολογώντας ειδικώς την εσωτερική πολιτική (house policy) των επιχειρήσεων
απόφασή της αυτή. Κατά τα λοιπά ισχύουν τα προβλε- που λειτουργούν καζίνο.
πόμενα στην παρ. 5 του άρθρου 52Α του ν. 4002/2011. 12. Με απόφαση της ΕΕΕΠ, κατόπιν αίτησης επιχείρη-
8. Για την πιστοποίηση παιγνίων και τεχνικών μέσων σης που λειτουργεί καζίνο, μπορεί να χορηγείται «Ειδική
και υλικών καταβάλλονται: α) παράβολο με την υποβολή άδεια για δοκιμαστική λειτουργία νέων παιγνίων στην
της αίτησης και β) εφάπαξ τέλος πιστοποίησης, το οποίο αγορά», με διάρκεια ισχύος έως δύο (2) μήνες. Στην
καταβάλλεται από κάθε επιχείρηση που χρησιμοποιεί τα ειδική αυτή άδεια περιλαμβάνεται ειδική μνεία για το
πιστοποιημένα παίγνια, τεχνικά μέσα και υλικά. δοκιμαστικό χαρακτήρα του παιγνίου, καθορίζεται η δι-
9. Τα παίγνια που πιστοποιούνται, καταχωρούνται σε αδικασία ενημέρωσης των παικτών και κάθε άλλη ανα-
ειδικό μητρώο παιγνίων καζίνο που τηρεί η ΕΕΕΠ, το γκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της δοκιμαστικής
οποίο αναρτάται στον ιστότοπό της. Η ανάρτηση αυτή εί- λειτουργίας. Με τον Κανονισμό Παιγνίων της παρ. 3 του
ναι επαρκής γνωστοποίηση και απόδειξη της συνδρομής άρθρου 29 του ν. 4002/2011 ή τις σχετικές με τα θέμα-
των, κατά περίπτωση, προβλεπόμενων όρων και προϋ- τα αυτά αποφάσεις της ΕΕΕΠ, καθορίζεται κάθε σχετική
ποθέσεων πιστοποίησης των παιγνίων προς διεξαγωγή. λεπτομέρεια για την χορήγηση της ειδικής άδειας της
παρούσας παραγράφου.
Στο ανωτέρω μητρώο καταχωρούνται υποχρεωτικά και
13. Κάθε επιχείρηση καζίνο υποχρεούται να καταβάλει
όσα παίγνια έχουν λάβει σχετική άδεια καταλληλότητας
αυθημερόν σε κάθε παίκτη, εφόσον αυτός το ζητήσει,
μέχρι την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου.
οποιοδήποτε ποσό κέρδους του ή οποιοδήποτε ποσό
10. Για τη χορήγηση της πιστοποίησης που απαιτείται
αυτός διέθεσε για την αγορά μέσων συμμετοχής στα
από τις κείμενες διατάξεις περί παιγνίων, μπορεί, μέχρι
παίγνια και το οποίο δεν διέθεσε για τη συμμετοχή αυτή.
τη θέσπιση τεχνικών προδιαγραφών από την ΕΕΕΠ, να
Προς διασφάλιση της παραπάνω υποχρέωσης και για την
εφαρμόζεται η διάταξη της παρ. 4 του άρθρου 27 του αντιμετώπιση των αναγκών διεξαγωγής των παιγνίων, η
ν. 4002/2011. επιχείρηση καζίνο οφείλει να διαθέτει, κατά την ημερή-
11. Κάθε επιχείρηση καζίνο εκδίδει για τα παίγνια σια λειτουργία της, χρηματικό απόθεμα ασφαλείας. Για
που διεξάγει Οδηγό Συμμετοχής, ο οποίος περιλαμ- την προσμέτρηση του αποθεματικού είναι δυνατόν να
βάνει κατ΄ ελάχιστον τις γενικές πληροφορίες, τους συνυπολογίζονται τα ποσά που διαθέτει η επιχείρηση
όρους, τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα των παικτών καζίνο σε ξένο νόμισμα. Με τον Κανονισμό Παιγνίων της
και επισκεπτών για την πρόσβαση στο χώρο παιγνίων παρ. 3 του άρθρου 29 του ν. 4002/2011 ή τις σχετικές με
και τη συμμετοχή στα παίγνια, τους κανόνες διεξαγωγής τα θέματα αυτά αποφάσεις της ΕΕΕΠ, ρυθμίζεται ο τρό-
για κάθε παίγνιο που διεξάγεται και πληροφορίες για πος υπολογισμού του ελάχιστου αποθέματος ασφαλείας
την εφαρμογή των αρχών του Υπεύθυνου Παιχνιδιού για κάθε επιχείρηση καζίνο, ο τρόπος ελέγχου τήρησης
(Responsible Gambling). Ο Οδηγός Συμμετοχής επέχει του αποθεματικού και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια.
θέση σύμβασης προσχώρησης στο παίγνιο κατά την έν- 14. Η παρακολούθηση, η εποπτεία και ο έλεγχος της
νοια της περίπτωσης 11 της παρ. 3 του άρθρου 29 του τήρησης όλων των προβλεπόμενων διαδικασιών και
ν. 4002/2011 και είναι διαθέσιμος στους παίκτες και σε υποχρεώσεων που απαιτούνται για την ορθή λειτουρ-
κάθε ενδιαφερόμενο. Για τον σκοπό αυτό η επιχείρηση γία των καζίνο, ασκούνται από την ΕΕΕΠ, σύμφωνα με
καζίνο υποχρεούται να διασφαλίζει την απρόσκοπτη τα ειδικώς προβλεπόμενα στην άδεια λειτουργίας, στη
πρόσβαση των παικτών και επισκεπτών σε κάθε σχετική σύμβαση παραχώρησης, στον Κανονισμό Παιγνίων της
με τον Οδηγό Συμμετοχής, γενική ή ειδική πληροφορία, παρ. 3 του άρθρου 29 του ν. 4002/2011 ή τις σχετικές με
τόσο στον χώρο παιγνίων όσο και στον ιστότοπό της. τα θέματα αυτά αποφάσεις της ΕΕΕΠ, στο άρθρο 18 του
Πριν τη θέση του σε ισχύ, ο Οδηγός γνωστοποιείται στην ν. 3229/2004 και στις κείμενες διατάξεις.
ΕΕΕΠ, η οποία έχει το δικαίωμα να ζητήσει, οποτεδήπο- 15. Τα χρήματα της συμμετοχής του Ελληνικού Δημο-
τε, την αλλαγή ή τροποποίηση, μέρους ή του συνόλου σίου στο μικτό κέρδος των τυχερών παιγνίων, όπως η
των όρων και κανόνων που περιλαμβάνονται σε αυτόν, συμμετοχή αυτή έχει προσδιοριστεί από τις άδειες ίδρυ-
αιτιολογώντας ειδικώς την απόφασή της αυτή. Με τον σης, λειτουργίας και εκμετάλλευσης των επιχειρήσεων
Κανονισμό Παιγνίων της παρ. 3 του άρθρου 29 του ν. καζίνο, από τις συμβάσεις που έχουν υπογραφεί μεταξύ
4002/2011 ή τις σχετικές με τα θέματα αυτά αποφάσεις του Ελληνικού Δημοσίου και των επιχειρήσεων αυτών
της ΕΕΕΠ, καθορίζεται το ελάχιστο περιεχόμενο που και τις κείμενες διατάξεις, καταβάλλονται από τις υπό-
πρέπει να περιλαμβάνουν οι γνωστοποιήσεις εισαγωγής χρεες επιχειρήσεις καθημερινά στην ΕΕΕΠ, με απόφαση
νέου παιγνίου προς διεξαγωγή, ο Οδηγός Συμμετοχής, ο της οποίας ορίζεται ο ακριβής χρόνος της απόδοσης,
τρόπος και ο χρόνος της κατά τα ανωτέρω γνωστοποί- η διαδικασία και τα αναγκαία έγγραφα που τηρούνται.
ησης, η προθεσμία εντός της οποίας η ΕΕΕΠ δύναται να Η ΕΕΕΠ αποδίδει τα χρήματα της συμμετοχής στο Ελ-
απαιτήσει αλλαγές ή τροποποιήσεις, ο τρόπος αποδοχής ληνικό Δημόσιο την τελευταία εργάσιμη ημέρα κάθε
των κανόνων συμμετοχής και διεξαγωγής από τον παί- εβδομάδας.
16. Οι υπόλοιπες οικονομικές υποχρεώσεις των επιχει- 22. Επιχείρηση λειτουργίας καζίνο δύναται να αιτη-
ρήσεων καζίνο προς το Ελληνικό Δημόσιο, τους δικαιού- θεί από την ΕΕΕΠ την έγκριση εποχικής λειτουργίας του
χους φορείς του και τους Ο.Τ.Α., που προβλέπονται από καζίνο για το οποίο έχει λάβει άδεια. Η ΕΕΕΠ εγκρίνει τη
τις άδειες λειτουργίας και τις συμβάσεις, καταβάλλονται σχετική αίτηση, τηρουμένης της διατάξεως της παρ. 17
με τον τρόπο και στον χρόνο που προβλέπεται, η δε κα- του άρθρου 1 του ν. 2206/1994, εφόσον οι επιχειρήσεις
ταβολή τους αποδεικνύεται με την υποβολή, αυθημερόν αναλάβουν την υποχρέωση και καταβάλλουν στους
της καταβολής, των αποδεικτικών πληρωμής στην ΕΕΕΠ. υπαλλήλους τους, για το χρονικό διάστημα που αυτοί δεν
17. Η λειτουργία καζίνο δεν επιτρέπεται, αν δεν έχουν απασχολούνται λόγω της εποχικής λειτουργίας, ποσοστό
καταβληθεί πλήρως και εγκαίρως τα χρήματα της συμ- 70% των τακτικών μηνιαίων αποδοχών τους. Η υποχρέω-
μετοχής του Ελληνικού Δημοσίου, καθώς και των οικο- ση του προηγούμενου εδαφίου δεν αφορά την περίοδο
νομικών υποχρεώσεων των παραγράφων 15 και 16 του μη απασχόλησης που λογίζεται ως αμειβόμενη άδεια των
παρόντος άρθρου. Αν τα χρήματα δεν καταβληθούν, όπως εργαζομένων. Το καταβαλλόμενο κατά την παρ. 17 του
ορίζουν οι διατάξεις των ως άνω παραγράφων, αναστέλ- άρθρου 1 του ν. 2206/1994 τέλος εποχικής λειτουργίας
λεται αυτοδικαίως προσωρινά, από την επόμενη ημέρα υπολογίζεται μηνιαίως επί του μέσου όρου του μικτού
εκείνης κατά την οποία όφειλαν να καταβληθούν τα χρή- κέρδους της επιχείρησης κατά τους τελευταίους οκτώ
ματα, η ισχύς της άδειας και αυτοδικαίως διακόπτεται η μήνες πριν από τη διακοπή λειτουργίας, με βάση τον
λειτουργία του καζίνο, γεγονός που διαπιστώνεται με πρά- συντελεστή που ισχύει κατά το χρονικό διάστημα που
ξη της ΕΕΕΠ. Εφόσον τα οφειλόμενα χρήματα, με τις προ- γεννάται η σχετική υποχρέωση.
βλεπόμενες προσαυξήσεις τους, καταβληθούν, με νεότε- Κατ’ εξαίρεση των διατάξεων του παρόντος νόμου,
ρη πράξη της ΕΕΕΠ διαπιστώνεται η παύση της αναστολής οι ΕΚΑΖ, για τις οποίες προβλέπεται η χορήγηση άδειας
και επανεκκινεί η λειτουργία του καζίνο. Η λειτουργία του λειτουργίας στη Μύκονο και στη Σαντορίνη, θα λειτουρ-
καζίνο κατά παράβαση της αναστολής, επιφέρει οριστική γούν από 1ης Μαρτίου έως 31η Οκτωβρίου εκάστου
αυτοδίκαιη ανάκληση της άδειας, γεγονός που διαπιστώ- έτους και απαλλάσσονται από κάθε υποχρέωση που
νεται με πράξη της ΕΕΕΠ και επιφέρει τις συνέπειες της προκύπτει από τις διατάξεις της παρούσας παραγράφου.
παραγράφου 1 του άρθρου 52 του ν. 4002/2011. 23. Με απόφαση της ΕΕΕΠ επιβάλλεται σταδιακά η
18. Κάθε μη έγκαιρη και πλήρης καταβολή της συμ- εφαρμογή και στις επιχειρήσεις καζίνο, στις οποίες έχει
μετοχής του Ελληνικού Δημοσίου της παραγράφου 15, παραχωρηθεί άδεια λειτουργίας πριν από την έναρξη
και των οικονομικών υποχρεώσεων της παραγράφου 16 ισχύος του παρόντος νόμου και οι οποίες δεν έχουν λάβει
του παρόντος άρθρου, συνιστά αυτοτελή παράβαση, η άδεια ΕΚΑΖ σύμφωνα με το άρθρο 13, των διατάξεων
οποία διαπιστώνεται με την πράξη που εκδίδει η ΕΕΕΠ, με των άρθρων 363, 364, 371, 372, 373, 375 παράγραφος 1
βάση τη διάταξη της παραγράφου 17 του άρθρου αυτού. περίπτωση α΄ και γ΄ και παράγραφοι 2-5 και του άρθρου
Ανεξάρτητα από τις συνέπειες της παραγράφου 17, η 376 του παρόντος νόμου, οι οποίες θα εφαρμόζονται
αναλόγως και σε αυτές, όπως θα ορίζεται στην οικεία
διαπίστωση τριών (3) τέτοιων παραβάσεων, ανά έτος,
απόφαση της ΕΕΕΠ και από του χρονικού σημείου που
καθώς και η άνω των τριάντα (30) ημερών καθυστέρηση
αυτή θα καθορίζει. Όλες οι διατάξεις των άρθρων 363,
καταβολής των οφειλόμενων μισθών του διοικητικού,
364, 371, 372, 373, 375 παράγραφος 1 περιπτώσεις α΄ και
τεχνικού, κύριου ή βοηθητικού προσωπικού, επιφέρει
γ΄ και παράγραφοι 2 έως 5 και του άρθρου 376 του παρό-
προσωρινή ανάκληση της άδειας για δύο (2) μήνες. Προ-
ντος νόμου εφαρμόζονται στις επιχειρήσεις του πρώτου
σωρινή ανάκληση της άδειας, πριν την παρέλευση των εδαφίου το αργότερο από 1.1.2020. Με τις παραπάνω
δύο (2) επόμενων της προηγούμενης ανάκλησης, οικο- εφαρμοστικές αποφάσεις της ΕΕΕΠ δύναται να καθορίζει
νομικών ετών, επιφέρει οριστική ανάκληση της άδειας ειδικά θέματα για την κατάλληλη εφαρμογή των εν λόγω
και καταγγελία της σύμβασης από την ΕΕΕΠ. διατάξεων στις επιχειρήσεις του πρώτου εδαφίου.
19. Η καταβολή των χρημάτων που οφείλονται από 24. Με απόφαση της ΕΕΕΠ μπορούν να διευκρινίζονται
ρυθμίσεις υποχρεώσεων προς το Ελληνικό Δημόσιο και θέματα ως προς την εφαρμογή εποπτικών διατάξεων
τους δικαιούχους φορείς τους, όπως αυτές περιγράφο- της υφιστάμενης νομοθεσίας για τα τυχερά παίγνια και
νται στις παραγράφους 15 και 16 του παρόντος άρθρου, στις επιχειρήσεις καζίνο και να καθορίζεται επέκταση της
αποδεικνύεται με ανάλογη εφαρμογή της διαδικασίας εφαρμογής των διατάξεων αυτών και στις επιχειρήσεις
της παραγράφου 17. Αν η ρύθμιση παύσει να ισχύει που λειτουργούν καζίνο.
εξαιτίας μη εξυπηρέτησής της, σύμφωνα με τα προβλε- 25. Από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, με-
πόμενα από τις σχετικές κείμενες διατάξεις, επέρχονται ταφέρονται στην ΕΕΕΠ οι αρμοδιότητες εποπτείας και
οι συνέπειες των παραγράφων 17 και 18 του άρθρου ελέγχου των θεμάτων που αφορούν στα αντισταθμιστικά
αυτού, εφαρμοζόμενης της ίδιας διαδικασίας. οφέλη, τα οποία συμβατικά αναλαμβάνουν να παρέχουν
20. Οι συνέπειες των παραγράφων 17 και 18 του άρ- οι επιχειρήσεις καζίνο. Για τον έλεγχο και την εποπτεία
θρου αυτού επέρχονται ανεξάρτητα από τις προβλεπό- των θεμάτων που αφορούν στα αντισταθμιστικά οφέλη,
μενες από τις κείμενες διατάξεις διοικητικές κυρώσεις. τα οποία έχουν συμβατικά αναληφθεί από τις επιχειρή-
21. Οι υπάλληλοι των επιχειρήσεων καζίνο που μετέ- σεις καζίνο πριν από την έναρξη ισχύος του παρόντος
χουν καθ΄ οιονδήποτε τρόπο στη διεξαγωγή των παιγνί- νόμου, αρμόδιο είναι το Υπουργείο Τουρισμού. Με από-
ων οφείλουν να φέρουν, καθ΄ όλη τη διάρκεια εισόδου φαση του Υπουργού Τουρισμού ορίζεται η υπηρεσία του
και παραμονής στον χώρο εργασίας τους, δελτίο καταλ- Υπουργείου Τουρισμού που είναι αρμόδια για την άσκη-
ληλότητας που εκδίδεται από την ΕΕΕΠ. ση του ελέγχου και της εποπτείας των θεμάτων αυτών.
26. Κατ’ εξαίρεση της διάταξης του πρώτου εδαφίου της εκάστοτε προβλεπόμενα μέσα συμμετοχής στα παίγνια,
παραγράφου 3 του άρθρου 32 του ν.4002/2011, επιχει- σύμφωνα με την παράγραφο 6 του παρόντος άρθρου.
ρήσεις καζίνο που κατέχουν άδεια λειτουργίας της παρα- στ. Δεν επιτρέπεται η μεταβίβαση των ανωτέρω μέσων
γράφου 1 του άρθρου 3 του παρόντος νόμου, επιτρέπεται χρηματοδότησης της συμμετοχής σε άλλους πελάτες
να παρέχουν στους πελάτες τους μέσα χρηματοδότησης ούτε η ανταλλαγή των μέσων αυτών με μετρητά.
της συμμετοχής στα παίγνια που διεξάγουν, αξίας άνω ζ. Δεν επιτρέπεται η παροχή των ανωτέρω μέσων χρη-
των πενήντα χιλιάδων (50.000) ευρώ, χωρίς να απαιτεί- ματοδότησης της συμμετοχής σε πελάτη, εφόσον το σύ-
ται η άμεση καταβολή του αντίστοιχου ποσού από τον νολο του ποσού που αντιστοιχεί στην αξία μέσων που
πελάτη, υπό τους παρακάτω όρους και προϋποθέσεις: έχουν ήδη παρασχεθεί στον πελάτη αυτόν, με βάση προ-
α. Ο πελάτης υποβάλλει στην επιχείρηση καζίνο σχετι- ηγούμενη αίτησή του, δεν έχει ολοσχερώς εξοφληθεί.
κή αίτηση παροχής των εν λόγω μέσων χρηματοδότησης η. Εντολές πληρωμής του πελάτη επί των ποσών που
της συμμετοχής. Για την έγκριση της αίτησης η επιχείρηση οφείλονται για την αγορά των μέσων χρηματοδότησης
καζίνο δύναται να ζητήσει από τον πελάτη οποιοδήποτε της συμμετοχής που παρέχονται από τις επιχειρήσεις κα-
στοιχείο ή πληροφορία κρίνει απαραίτητα προκειμένου ζίνο σύμφωνα με τις διατάξεις της παρούσας παραγρά-
να αξιολογήσει τη φερεγγυότητα και εν γένει την πιστο- φου, προσμετρώνται ως έσοδα της επιχείρησης καζίνο
ληπτική ικανότητα του αιτούντος, καθώς και την έγγραφη από τη συμμετοχή στα παίγνια και συνυπολογίζονται στα
συναίνεσή του για την αναζήτηση και επαλήθευση των έσοδα του καζίνο που προκύπτουν από τη συμμετοχή
ανωτέρω στοιχείων ή πληροφοριών από τρίτα μέρη. των πελατών του στα παίγνια, κατά την παικτική ημέρα
β. Για την έγκριση της αίτησης, ο πελάτης υπογράφει χρήσης τους, ανεξαρτήτως της κατά περίπτωση οριζό-
σύμβαση με την επιχείρηση καζίνο. γ. Προκειμένου μενης προθεσμίας για την εξόφλησή τους.
η επιχείρηση καζίνο να παράσχει μέρος ή το σύνολο θ. Ο τύπος και το περιεχόμενο της αίτησης παροχής
των ανωτέρω μέσων χρηματοδότησης της συμμετοχής των μέσων χρηματοδότησης της συμμετοχής, η διαδικα-
στον πελάτη, αυτός υπογράφει υποχρεωτικά εντολή σία έγκρισης αυτής, το ελάχιστο περιεχόμενο της σύμβα-
πληρωμής στο όνομα της επιχείρησης καζίνο, χωρίς σης, ο τύπος και το περιεχόμενο της εντολής πληρωμής,
δικαίωμα περαιτέρω διαταγής, για την πληρωμή της οι προθεσμίες πληρωμής ανά ύψος οφειλόμενου ποσού,
χρηματικής αξίας των μέσων που επιθυμεί κάθε φορά τα παίγνια ή και οι κατηγορίες αυτών για τα οποία επι-
να λάβει, εντός της εκάστοτε προβλεπόμενης προθεσμί- τρέπεται η χρήση των μέσων χρηματοδότησης της συμ-
ας. Η εντολή πληρωμής εκδίδεται από την επιχείρηση μετοχής, ο τύπος το περιεχόμενο, ο τρόπος και ο χρόνος
καζίνο με χρέωση του τραπεζικού λογαριασμού του τήρησης των σχετικών αρχείων και μητρώων, καθώς και
πελάτη, τον οποίο αυτός έχει δηλώσει στην αίτηση της κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της
περίπτωσης α ανωτέρω και στον οποίο είναι ο αποκλει- παρούσας παραγράφου, καθορίζονται με τον Κανονι-
στικός δικαιούχος. σμό Παιγνίων της παραγράφου 3 του άρθρου 29 του
δ. Η εξόφληση των ποσών τα οποία αντιστοιχούν στην ν. 4002/2011 (Α 180) ή με τις σχετικές με τα θέματα αυτά
αξία των μέσων χρηματοδότησης της συμμετοχής που αποφάσεις της ΕΕΕΠ.
παρασχέθηκαν στους πελάτες, σύμφωνα με τα προβλε- 27. Κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο, της ημεδαπής
πόμενα στην παρούσα παράγραφο, πραγματοποιείται ή της αλλοδαπής, που συνεργάζεται με την επιχείρηση
το αργότερο εντός σαράντα πέντε (45) ημερών από την καζίνο για την προώθηση της δυνατότητας διεξαγωγής
ημερομηνία παροχής τους. Σε περίπτωση εμπρόθεσμης των παιγνίων και την προσέλκυση πελατών, το οποίο
καταβολής δεν επιτρέπεται η χρέωση τόκων στα ποσά αμείβεται από την επιχείρηση καζίνο με βάση τη συμ-
αυτά. Σε περίπτωση εκπρόθεσμης καταβολής, επί των μετοχή των πελατών που προσελκύουν στα παίγνια που
διεξάγονται, νοείται ως πρόσωπο που διοργανώνει τυ-
ανωτέρω ποσών μπορεί να επιβάλλεται δικαιοπρακτι-
χερά παίγνια κατά την έννοια της περίπτωσης ιη΄ του
κό επιτόκιο και επιτόκιο υπερημερίας, σύμφωνα με τα
άρθρου 25 του ν. 4002/2011 (Α΄ 180), όπως ισχύει και
ειδικώς προβλεπόμενα στη σύμβαση της περίπτωσης δύναται να παρέχει τις υπηρεσίες του στην επιχείρηση
β΄ ανωτέρω και τις κείμενες διατάξεις. καζίνο εφόσον έχει εγγραφεί σε ειδικό μητρώο που τηρεί
ε. Με ευθύνη της επιχείρησης καζίνο, τα μέσα χρημα- η ΕΕΕΠ. Η επιχείρηση καζίνο υποχρεούται να υποβάλλει
τοδότησης της συμμετοχής που παρέχονται σύμφωνα αίτηση συνεργασίας με τα παραπάνω πρόσωπα στην
με την παρούσα παράγραφο: ΕΕΕΠ, προκειμένου αυτά να αξιολογηθούν, ως προς την
αα. Φέρουν υποχρεωτικά ειδική σήμανση και καταχω- καταλληλότητά τους, αναλογικώς εφαρμοζομένων των
ρούνται σε ειδικό μητρώο που τηρεί η επιχείρηση καζίνο. προβλεπομένων στο άρθρο 364, πριν ακόμη την έναρξη
ββ. Καταβάλλονται στον πελάτη, μόνο εντός του χώ- της επιχειρηματικής σχέσης. Με τον Κανονισμό Παιγνίων
ρου παιγνίων του καζίνο και εφόσον προηγουμένως της παρ. 3 του άρθρου 29 του ν. 4002/2011 (Α΄ 180) ή
αυτός έχει πλήρως ταυτοποιηθεί με φυσική παρουσία με τις σχετικές με τα θέματα αυτά αποφάσεις της ΕΕΕΠ,
και υπογράψει τη σύμβαση της περίπτωσης β΄. καθορίζονται ο τύπος και το περιεχόμενο της δήλωσης
γγ. Επέχουν θέση μετρητών, χρησιμοποιούνται από τον των ανωτέρω προσώπων, τα δικαιολογητικά, οι δηλώ-
πελάτη αποκλειστικά για τη συμμετοχή του στα παίγνια σεις, τα πιστοποιητικά και λοιπά έγγραφα και στοιχεία
που διεξάγονται εντός της επιχείρησης καζίνο που τα πα- που προσκομίζονται για την εγγραφή των ανωτέρω προ-
ρέχει και δύναται να ανταλλάσσονται, αποκλειστικά με τα σώπων στο ειδικό μητρώο της παρούσας παραγράφου,
τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις που απορρέουν για Άρθρο 380

τα πρόσωπα αυτά εκ της εγγραφής τους, ο τρόπος και Τροποποιήσεις του ν. 4389/2016 (Α΄94)
η διαδικασία διαγραφής τους και κάθε άλλη αναγκαία για την ΕΕΣΥΠ
λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παραγράφου αυτής. 1. Στο άρθρο 185 του ν. 4389/2016, οι παράγραφοι 2
Με την ίδια απόφαση μπορεί να καθορίζεται η έκταση και 3 αναριθμούνται σε 3 και 4, αντίστοιχα. και προστί-
εφαρμογής συγκεκριμένων διατάξεων του παρόντος θεται νέα παράγραφος 2, ως εξής: «2. Στο πλαίσιο του
νόμου και της κείμενης νομοθεσίας για τη διοργάνωση σκοπού της, η Εταιρεία, κατέχει συμμετοχές του Δημο-
και διεξαγωγή τυχερών παιγνίων, στα πρόσωπα αυτά. σίου σε επιχειρήσεις του ν. 3429/2005, τις οποίες δια-
χειρίζεται επαγγελματικά, επαυξάνει την αξία τους και
ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄
αξιοποιεί σύμφωνα με βέλτιστες διεθνείς πρακτικές και
Άρθρο 379 τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ, όσον αφορά την
Τροποποίηση των άρθρων 14 και 16 εταιρική διακυβέρνηση, την εταιρική συμμόρφωση, την
του ν. 3832/2010 εποπτεία και τη διαφάνεια των διαδικασιών, καθώς και
1. Η υποπαράγραφος ια΄ της παρ. 1 του άρθρου 14 του σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές σε θέματα κοινωνι-
ν. 3832/2010 (Α΄38) αντικαθίσταται ως εξής: κά και περιβαλλοντικά υπεύθυνης επιχειρηματικότητας
«(ια) Καταρτίζει και υποβάλλει τον συνοπτικό προϋ- και διαβούλευσης με τα ενδιαφερόμενα με τις δημόσιες
επιχειρήσεις μέρη. Οι δημόσιες επιχειρήσεις που ελέγχο-
πολογισμό της ΕΛ.ΣΤΑΤ., σύμφωνα με τα οριζόμενα στο
νται, σύμφωνα με το παρόν, από την Εταιρεία: (α) υπόκει-
άρθρο 54 του ν. 4270/2014 (Α΄ 143), υιοθετεί και εγκρί-
νται σε κατάλληλη εποπτεία σύμφωνα με τους κανόνες
νει τον ετήσιο αναλυτικό προϋπολογισμό της ΕΛ.ΣΤΑΤ.,
της εθνικής και ευρωπαϊκής νομοθεσίας, (β) υλοποιούν
κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 63 του ίδιου νόμου και
και υποστηρίζουν τις εφαρμοστέες τομεακές πολιτικές
καταρτίζει τον ισολογισμό και τον απολογισμό αυτής.»
της Κυβέρνησης, (γ) αναλαμβάνουν κατόπιν ανάθεσης
2. Στο άρθρο 14 του ν. 3832/2010 προστίθεται παρά-
την παροχή Υπηρεσιών Γενικού και Γενικού Οικονομικού
γραφος 3 ως εξής:
Συμφέροντος (ΥΓΟΣ), ενδεικτικά μέσω της εκτέλεσης
«3. Με απόφαση του Προέδρου της ΕΛ.ΣΤΑΤ. δύναται
υποχρεώσεων δημόσιας υπηρεσίας σύμφωνα με την
να χρησιμοποιείται το προσωπικό της για τη διενέργεια
ευρωπαϊκή νομοθεσία, και τις κοινές αξίες της Ένωσης
κάθε είδους στατιστικής έρευνας, στατιστικής εργασίας
που περιλαμβάνονται σε αυτήν».
και απογραφής για λογαριασμό άλλων δημοσίων υπη- 2. Το άρθρο 188 του ν. 4389/2016, τροποποιείται ως εξής:
ρεσιών, νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου, οργα- α. ο τίτλος αντικαθίσταται ως εξής: «Άμεσες και Λοι-
νισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, δημοσίων επιχειρήσε- πές Θυγατρικές της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών
ων και οργανισμών, καθώς και ιδιωτικών φορέων, του και Περιουσίας Α.Ε.».
εσωτερικού ή του εξωτερικού. Στην περίπτωση αυτή, β. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 188 διαγράφεται
με απόφαση του Προέδρου της ΕΛ.ΣΤΑΤ., δύναται να η περίπτωση δ΄ και προστίθεται νέο εδάφιο, ως εξής:
καθορίζεται για το ανωτέρω προσωπικό της ΕΛ.ΣΤΑΤ. «Δημόσιες επιχειρήσεις και νομικά πρόσωπα του ν.
κατ΄ αποκοπή αποζημίωση κατά ημέρα ή εβδομάδα ή 3429/ 2005 που το μετοχικό τους κεφάλαιο ή ο έλεγχος
μήνα, κατά περίπτωση, πέραν του κανονικού ή του προ- μεταβιβάζεται στην Εταιρεία σύμφωνα με το άρθρο 197
βλεπομένου υπερωριακού ωραρίου δημοσίων υπηρε- θεωρούνται για τους σκοπούς του παρόντος νόμου λοι-
σιών, η οποία δεν εμπίπτει στα όρια των διατάξεων της πές θυγατρικές (οι «λοιπές θυγατρικές»)».
παρ. 2 του άρθρου 21 του ν. 4354/2015 (Α΄ 176), αλλά γ. Στην παράγραφο 3 του άρθρου 188, το δεύτερο και
υπόκειται στους περιορισμούς της παραγράφου 3 του τρίτο εδάφιο αντικαθίσταται ως εξής:
ίδιου άρθρου, ενώ η σχετική απασχόληση δεν θεωρείται «Εκτός αν προβλέπεται ρητά διαφορετική ρύθμιση
κατοχή δεύτερης θέσης εργασίας ούτε εμπίπτει στον στον παρόντα νόμο, καμία από τις άμεσες θυγατρικές
περιορισμό του ν. 1256/1982 (Α΄65). Η ανωτέρω κατ΄ δεν μπορεί να παρέχει επιδότηση ή άλλη οικονομική ενί-
αποκοπή αποζημίωση και η σχετική δαπάνη βαρύνει σχυση σε άλλη άμεση θυγατρική. Οι συναλλαγές μεταξύ
τον προϋπολογισμό της ΕΛ.ΣΤΑΤ.». της Εταιρείας και των άμεσων θυγατρικών ή μεταξύ των
3. Το δεύτερο εδάφιο της παρ. 2 του άρθρου 16 του λοιπών θυγατρικών της Εταιρείας πραγματοποιούνται με
ν.3832/2010 αντικαθίσταται ως εξής: διαφάνεια και όρους ελεύθερης αγοράς και υπάγονται
«Τον συνοπτικό προϋπολογισμό της ΕΛ.ΣΤΑΤ., ο οποίος στους κανόνες που τίθενται στον Εσωτερικό Κανονισμό
καταρτίζεται σύμφωνα με την διαδικασία του άρθρου 54 του άρθρου 189».
του ν. 4270/2014, υποβάλλει στο Γ.Λ.Κ. ο Πρόεδρος της δ. στο τελευταίο εδάφιο της παραγράφου 3 του άρ-
ΕΛ.ΣΤΑΤ., ο οποίος είναι και διατάκτης των δαπανών της, θρου 188, οι φράσεις « σε οποιαδήποτε άμεση ή έμμεση
ενώ υιοθετεί και εγκρίνει και τον αναλυτικό προϋπολο- θυγατρική» αντικαθίσταται με τις φράσεις: «σε οποιαδή-
γισμό αυτής, σύμφωνα με την διαδικασία του άρθρου ποτε εκ των άμεσων ή λοιπών θυγατρικών».
63 του ν. 4270/2014.» ε. Η παράγραφος 8 καταργείται.
4. Στο τέλος της παρ. 3 του άρθρου 3 της υποπαρ. Δ.9 3. Το άρθρο 189 του ν. 4389/2016 τροποποιείται ως
της παρ. Δ του άρθρου 2 του ν. 4336/2015 (Α΄94) προ- εξής:
στίθεται περίπτωση ε΄ ως εξής: α. Στην περίπτωση ε΄ της παραγράφου 1 διαγράφονται
«ε) του Προέδρου της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής οι φράσεις «, όπως ερμηνεύονται από τη νομολογία του
μέχρι εκατόν ογδόντα (180) ημέρες συνολικά.». Δικαστηρίου της ΕΕ.»
β. Στο τέλος του άρθρου 189 προστίθενται περιπτώ- 7. Η παράγραφος 1 του άρθρου 195 αντικαθίσταται
σεις η΄ και θ΄ ως εξής: ως εξής:
«η) Πολιτική Κανονιστικής Συμμόρφωσης της Εται- «1. Οι ελεγμένες ετήσιες εταιρικές και ενοποιημένες
ρείας, θ) Μηχανισμό Συντονισμού, ο οποίος περιγράφει οικονομικές καταστάσεις και εκθέσεις της Εταιρείας
μεταξύ άλλων και θέματα συνεργασίας μεταξύ των λοι- εγκρίνονται από τη Γενική Συνέλευσή της, η οποία είναι
πών θυγατρικών και του Ελληνικού Δημοσίου σύμφωνα υπεύθυνη και για την απαλλαγή των ελεγκτών από κάθε
με την παραγράφου 6 του άρθρου 197 του παρόντος ευθύνη, σύμφωνα με όσα ορίζονται στον κ.ν. 2190/1920.
νόμου.» Οι εξαμηνιαίες ενδιάμεσες οικονομικές καταστάσεις
γ. Στο τέλος της παραγράφου 3 προστίθεται νέο εδά- εγκρίνονται από το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας
φιο ως εξής: και συνοδεύονται από έκθεση επισκόπησης των ορκω-
«Για τροποποιήσεις του Κανονισμού αναθέσεων και τών ελεγκτών λογιστών.»
προμηθειών της Εταιρείας ή των άμεσων θυγατρικών 8. Ο τίτλος του ΥΠΟΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Γ΄ του ν. 4389/2016,
της απαιτείται η προηγούμενη γνώμη της ΕΑΑΔΗΣΥ.» αντικαθίσταται ως εξής: «Διατάξεις για τις άμεσες και τις
4. Το άρθρο 191 του ν. 4389/2016 (Α΄ 94) τροποποιείται λοιπές θυγατρικές».
ως εξής: 9. Το άρθρο 197 του ν. 4389/2016, αντικαθίσταται ως
α. Στην παράγραφο 4 προστίθεται περίπτωση ιδ΄ ως εξής:
εξής:
«ιδ. Προσυπογράφει την απόφαση του Διοικητικού «Άρθρο 197
Συμβουλίου της Εταιρείας για την απαλλαγή του Υπεύθυ- Ειδικές διατάξεις για τις λοιπές θυγατρικές
νου Κανονιστικής Συμμόρφωσης από τα καθήκοντά του.» 1. Το σύνολο των μετοχών κυριότητας του Ελληνικού
β. Μετά το πρώτο εδάφιο της παραγράφου 5 προστί- Δημοσίου στις δημόσιες επιχειρήσεις που απαριθμού-
θεται νέο εδάφιο ως εξής: νται στα Παραρτήματα Δ΄, Ε΄ και ΣΤ΄, τα οποία αποτελούν
«Το Εποπτικό Συμβούλιο ενημερώνεται για το διορι- αναπόσπαστα μέρη του παρόντος νόμου, μεταβιβάζο-
σμό, καθώς και για την ανάκληση, προ της λήξης της νται αυτοδικαίως και χωρίς αντάλλαγμα στην Εταιρεία.
θητείας τους, του διορισμού των μελών των Διοικητικών 2. Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας ή οποιο-
Συμβουλίων των άμεσων και λοιπών θυγατρικών της δήποτε άλλο εξουσιοδοτημένο από αυτό πρόσωπο
Εταιρείας, σύμφωνα με την περίπτωση ε της παραγρά- διασφαλίζει ότι όλες οι ενέργειες που απαιτούνται για
φου 2 του άρθρου 192.». την ολοκλήρωση των καταχωρίσεων της παραπάνω
5. Το άρθρο 192 του ν. 4389/2016 τροποποιείται, ως εξής: μεταβίβασης πραγματοποιούνται χωρίς αδικαιολόγητη
καθυστέρηση, συμπεριλαμβανομένης της εγγραφής της
«Άρθρο 192 σχετικής μεταβίβασης στο βιβλίο μετόχων κάθε μίας
α. Στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 1, οι λέξεις « έως εκ των μη εισηγμένων εταιριών, οι μετοχές των οποί-
επτά (7)» αντικαθίστανται με τις λέξεις «έως εννέα (9)». ων μεταβιβάζονται σύμφωνα με την παραπάνω παρά-
β. Στην περίπτωση β΄ της παραγράφου 2, διαγράφεται γραφο και στην περίπτωση εταιριών εισηγμένων στο
η τελεία και προστίθεται νέο εδάφιο, ως εξής: Χρηματιστήριο Αθηνών της καταχώρισης της σχετικής
«, διορίζει τον Υπεύθυνο Κανονιστικής Συμμόρφωσης μεταφοράς στο Σύστημα Άυλων Τίτλων. Με απόφαση
και, κατόπιν προηγούμενης προσυπογραφής του Επο- του Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής
πτικού Συμβουλίου, τον απαλλάσσει από τα καθήκοντά καθορίζεται η διαδικασία και τα κριτήρια για τις υπόλοι-
του.» πες δημόσιες επιχειρήσεις που θα μεταφερθούν στην
γ. η περίπτωση ε΄ της παραγράφου 2 αντικαθίσταται Εταιρεία. εφαρμοζομένου αναλόγως του άρθρου 209.
ως εξής: 3. Το καταστατικό των εταιριών, οι μετοχές των οποίων
«ε. Αποφασίζει σχετικά με την άσκηση των δικαιωμά- μεταβιβάζονται δυνάμει του παρόντος άμεσα ή έμμεσα
των ψήφου της Εταιρείας, σύμφωνα με τις διατάξεις του στο σύνολό τους ή εν μέρει στην Εταιρεία, τροποποιείται
Κ.Ν. 2190/1920, συμπεριλαμβανομένων του διορισμού σύμφωνα με τις διατάξεις του κ.ν. 2190/1920.
και της ανάκλησης οργάνων διοίκησης των άμεσων και 4. Τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου των λοιπών
λοιπών θυγατρικών, εκτός του ΤΧΣ, μέσω της Γενικής Συ- θυγατρικών, οι μετοχές των οποίων μεταβιβάζονται εν
νέλευσης αυτών. Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας όλω ή εν μέρει κατά το παρόν άρθρο στην Εταιρεία, αλλά
ενημερώνει γραπτώς το Εποπτικό Συμβούλιο: i) για τα και των θυγατρικών αυτών, εκλέγονται από τη συνέλευ-
κριτήρια επιλογής των υποψηφίων μελών των Διοικητι- ση των μετόχων τους, σύμφωνα με τις διατάξεις του κ.ν.
κών Συμβουλίων των άμεσων και λοιπών θυγατρικών, 2190/1920. Ένα μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου των
για την εξέλιξη της διαδικασίας διορισμού, για την λίστα λοιπών θυγατρικών, προτείνεται προς εκλογή από τον
υποψηφίων καθώς και την τελική επιλογή μελών για κάθε Υπουργό Οικονομικών στην Εταιρεία, η οποία ασκεί τα
μία από τις άμεσες ή λοιπές θυγατρικές, ii) για την ανά- δικαιώματα διορισμού ή ψήφου στη γενική συνέλευση
κληση, προ της λήξης της θητείας τους, του διορισμού των εταιρειών αυτών προς την εκλογή μελών Διοικητικού
των μελών των Διοικητικών Συμβουλίων των άμεσων Συμβουλίου σύμφωνα με τον κ.ν. 2190/1920. Ένα (1) μέ-
και λοιπών θυγατρικών της Εταιρείας.» λος του Διοικητικού Συμβουλίου των Ο.ΣΥ. Α.Ε. και ΣΤΑ.
6. Στο τέλος του πρώτου εδαφίου του άρθρου 193 του ΣΥ. Α.Ε. προτείνεται προς εκλογή από τον Υπουργό Οι-
ν. 4389/2016, προστίθενται οι λέξεις: «σύμφωνα με τις κονομικών στον Ο.Α.Σ.Α., ο οποίος ασκεί τα δικαιώματα
διατάξεις του Κανονισμού αριθμ. 537/2014/Ε.Ε.». διορισμού ή ψήφου στη γενική συνέλευση των εταιρειών
αυτών προς την εκλογή μελών Διοικητικού Συμβουλίου μεταξύ της Εταιρείας, και κάθε δημόσιας επιχείρησης
σύμφωνα με τον κ.ν. 2190/1920. Για τη διευκόλυνση της αφενός, και αφετέρου των δημόσιων αρχών, που εκπρο-
επιλογής των υπολοίπων υποψηφίων μελών για τα Διοι- σωπούνται από μια Επιτροπή που συγκροτείται από τα
κητικά Συμβούλια των λοιπών θυγατρικών: α) Το Διοικη- εποπτεύοντα αρμόδια Υπουργεία.
τικό Συμβούλιο της Εταιρείας θα συστήσει Επιτροπή Ανά- γ) Ειδικότερα, το πλαίσιο ειδικών υποχρεώσεων προ-
δειξης Υποψηφίων, αποτελούμενη από μέλη του, η οποία βλέπει τη συγκρότηση ενός μηχανισμού ο οποίος θα
θα προτείνει προς το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρείας καθορίζει, σε γενικές γραμμές, κατά πόσο είναι αναγκαία
υποψηφιότητες μελών για διορισμό στα Διοικητικά Συμ- η επιβολή ειδικών υποχρεώσεων στη σχετική δημόσια
βούλια των λοιπών θυγατρικών, όπου αυτό απαιτείται. β) επιχείρηση προκειμένου το Κράτος να επιτύχει τους
Ο μέγιστος αριθμός των μελών της Επιτροπής Ανάδειξης στρατηγικούς στόχους του στον τομέα όπου δραστηρι-
Υποψηφίων είναι τα πέντε (5), και περιλαμβάνει τα εκτε- οποιείται η επιχείρηση, ή προκειμένου να εξυπηρετηθεί
λεστικά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Εταιρείας, το γενικό συμφέρον.
και μη εκτελεστικά μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου δ) Κάθε φορά που κρίνεται αναγκαίο να επιβληθούν
με εμπειρία στη διοίκηση Δημόσιων Επιχειρήσεων, ή οι εν λόγω υποχρεώσεις, το πλαίσιο ειδικών υποχρεώ-
εμπειρία σε κλάδους στους οποίους η Εταιρεία έχει πα- σεων περιλαμβάνει μηχανισμούς για τον προσδιορισμό
ρουσία μέσω των λοιπών θυγατρικών της ή εμπειρία σε των αντικειμενικών και λειτουργικών στόχων και των
άλλα θέματα όπως κριθεί απαραίτητο, σε συνάφεια με δεικτών απόδοσης της σχετικής δημόσιας επιχείρησης,
τις προβλέψεις του Εσωτερικού Κανονισμού, γ) Η διαδι- προκειμένου να διευκολυνθεί η επίτευξη των σχετικών
κασία που ακολουθείται από την Επιτροπή Ανάδειξης στρατηγικών στόχων ή να διασφαλισθεί η επαρκής
Υποψηφίων αναλύεται περαιτέρω στον Εσωτερικό Κα- εξυπηρέτηση του γενικού συμφέροντος. Επιπλέον, θα
νονισμό. Κατά τον προσδιορισμό του τρόπου άσκησης υπάρχει πρόβλεψη για την κοστολόγηση και τη χρημα-
του μετοχικού δικαιώματος για το διορισμό των διοικητι- τοδότηση των ειδικών υποχρεώσεων. Τα ως άνω στοιχεία
κών συμβουλίων των λοιπών θυγατρικών, το Διοικητικό θα καθορίζονται στις συμβάσεις απόδοσης και στόχων.
Συμβούλιο της Εταιρείας θα πρέπει να λάβει υπόψη τις ε) Το πλαίσιο ειδικών υποχρεώσεων μπορεί να καθο-
αρχές του Εσωτερικού Κανονισμού σχετικά με το διορι- ρίζει περαιτέρω ειδικές υποχρεώσεις.
σμό μελών διοικητικών συμβουλίων, την καταλληλότητα στ) Καμία δημόσια επιχείρηση δεν θα υποχρεούται να
των υποψηφίων σχετικά με τις απαιτήσεις διοίκησης των αναλάβει δραστηριότητες, τις οποίες διαφορετικά και
λοιπών θυγατρικών (Αποστολή Δημόσιας Επιχείρησης, στο σύνηθες πλαίσιο της επιχειρηματικής της πρακτι-
Δήλωση Δεσμεύσεων, κ.α), την αποφυγή διακρίσεων, κής δεν θα αναλάμβανε, εκτός εάν οι δραστηριότητες
την ανεξαρτησία, και τα επαγγελματικά κριτήρια που αυτές έχουν καθοριστεί σύμφωνα με το πλαίσιο ειδικών
κρίνονται απαραίτητα για την επίτευξη του σκοπού κάθε υποχρεώσεων.
μίας εκ των λοιπών θυγατρικών. 7. Η Εταιρεία μπορεί να θέτει ως στόχο τη βελτίωση της
Οι παρούσες διατάξεις σχετικά με την επιλογή των αποτελεσματικότητας των δημοσίων επιχειρήσεων, τη
μελών των Διοικητικών Συμβουλίων των λοιπών θυ- μείωση λειτουργικών εξόδων μέσω λύσεων που στηρί-
γατρικών, υπερισχύουν οποιασδήποτε άλλης σχετικής ζονται στην αξιοποίηση των τεχνολογιών πληροφορίας
και επικοινωνίας που βασίζεται στην καινοτομία, την αύ-
διάταξης με την μεταφορά των μετοχών των λοιπών
ξηση των εσόδων μέσω της επέκτασης της πελατειακής
θυγατρικών στην Εταιρεία.
βάσης, τη διαφοροποίηση προϊόντων και υπηρεσιών και
5. Η μεταβίβαση των μετοχών των δημοσιών επιχει-
μέσω επενδύσεων σε νέες επιχειρηματικές δραστηριό-
ρήσεων στην Εταιρεία δεν επηρεάζει αφ΄ εαυτής τους
τητες, καθώς και με άλλους τρόπους.
όρους εργασίας των υπαλλήλων των εν λόγω δημοσίων
8. Οποιαδήποτε ρύθμιση δυνάμει της οποίας το Ελλη-
επιχειρήσεων.
νικό Δημόσιο παρέχει οποιασδήποτε μορφής οικονομική
6. α) Ο Εσωτερικός Κανονισμός περιέχει ένα λεπτο-
ενίσχυση σε δημόσια επιχείρηση, η οποία μεταβιβάζεται
μερές πλαίσιο («Μηχανισμός Συντονισμού») σχετικά με στην Εταιρεία ή σε θυγατρικές της, πρέπει να συνάδει με
την διακυβέρνηση των λοιπών θυγατρικών αναφορικά: την ευρωπαϊκή νομοθεσία περί κρατικών ενισχύσεων
αα) με τον προσδιορισμό της αποστολής των δημοσίων και παραμένει σε ισχύ, εκτός εάν άλλως αποφασισθεί
επιχειρήσεων, ββ) με την θέσπιση στόχων για τα Διοι- κατά τη διαδικασία που προβλέπεται στο πλαίσιο της
κητικά Συμβούλια των λοιπών θυγατρικών και γγ) την παραγράφου 10 του παρόντος άρθρου. Προκειμένου να
συμμετοχή των λοιπών θυγατρικών στην αναπτυξιακή συνεχισθεί η παροχή οικονομικής ενίσχυσης με σκοπό
στρατηγική του κράτους. Το πλαίσιο αυτό θα αντανα- την υποστήριξη Υπηρεσιών Γενικού και Γενικού Οικονο-
κλά τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές διακυβέρνησης μικού Συμφέροντος που παρέχονται από τη δημόσια επι-
των δημοσίων επιχειρήσεων. Θα περιλαμβάνει, επίσης, χείρηση, οι εν λόγω υπηρεσίες πρέπει να εξακολουθούν
ένα λεπτομερές πλαίσιο αναφορικά με την άσκηση από να παρέχονται με τους ίδιους ποιοτικούς και ποσοτικούς
τις δημόσιες επιχειρήσεις δραστηριοτήτων που αποτε- όρους και προϋποθέσεις.»
λούν ειδικές υποχρεώσεις, συμπεριλαμβανομένων των 10. Το άρθρο 198 του ν. 4389/2016 τροποποιείται ως
δραστηριοτήτων που συνιστούν υπηρεσίες που εξυπη- εξής:
ρετούν το γενικό συμφέρον («πλαίσιο ειδικών υποχρε-
ώσεων»), συμπεριλαμβανομένων των Υ.Γ.Ο.Σ. «Άρθρο 198
β) Το πλαίσιο ειδικών υποχρεώσεων ρυθμίζει το συντο- α. Η παρ. αντικαθίσταται ως εξής: «1. Μεταβιβάζονται
νισμό, ως προς τα ζητήματα που αναλύονται κατωτέρω, στην Εταιρεία αυτοδικαίως οι συμβάσεις παραχώρησης
των σύμφωνα με τον παρόντα νόμο λοιπών θυγατρι- τις διατάξεις του παρόντος άρθρου και του άρθρου 200,
κών. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών δύνα- εγκρίνεται από την ετήσια τακτική γενική συνέλευση.
ται να μεταβιβάζεται στην Εταιρεία η δυνατότητα να 2. Οι διατάξεις του άρθρου 12 του ν. 3864/2010 και οι
συνάπτει ή να ανανεώνει συμβάσεις παραχώρησης, οι διατάξεις των παραγράφων 14 έως και 18 του άρθρου 2
οποίες σχετίζονται με τις δημόσιες επιχειρήσεις, οι με- του ν. 3986/2011 εξακολουθούν να εφαρμόζονται από το
τοχές των οποίων μεταβιβάζονται σε αυτή. Το Ελληνικό ΤΧΣ και το ΤΑΙΠΕΔ αντίστοιχα, «και το ΤΧΣ θα μεταφέρει
Δημόσιο, με πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου, κατό- τα ποσά απευθείας στο Ελληνικό Δημόσιο».
πιν αιτιολογημένης εισήγησης της Εταιρείας, δύναται να 13. Το άρθρο 200 του ν. 4389/2016 αντικαθίσταται ως
αποφασίζει τη συνυπογραφή εκ μέρους του Ελληνικού εξής:
Δημοσίου ως εκ τρίτου συμβαλλόμενου, συμβάσεων «Άρθρο 200
παραχώρησης περιουσιακών δικαιωμάτων, άυλων δι- Επενδυτική Πολιτική
καιωμάτων, δικαιωμάτων λειτουργίας, συντήρησης και
εκμετάλλευσης υποδομών, μόνο ως προς τα δικαιώματα 1. Ο Εσωτερικός Κανονισμός της Εταιρείας θα πρέπει
και τις υποχρεώσεις που αναλαμβάνει το ίδιο. Με την να περιλαμβάνει κεφάλαιο Επενδυτικής Πολιτικής. Οι
ίδια πράξη ορίζονται και εξουσιοδοτούνται τα αρμόδια επενδυτικές αποφάσεις της Εταιρείας και των άμεσων
όργανα για τη συνυπογραφή των ως άνω συμβάσεων ως θυγατρικών (εκτός του ΤΧΣ) θα πρέπει να πληρούν τις
απαιτήσεις της Επενδυτικής Πολιτικής, σε σχέση με τους
προς τους συγκεκριμένους όρους μετά την ολοκλήρω-
αντίστοιχες κατηγορίες επενδύσεων.
ση του προβλεπόμενου στο άρθρο 201 του παρόντος
2. Ποσά τα οποία διακρατούνται για επενδύσεις που
προσυμβατικού ελέγχου του Ελεγκτικού Συνεδρίου».
θα πραγματοποιηθούν από την Εταιρεία σύμφωνα με
β. Στο πρώτο εδάφιο της παραγράφου 2, οι λέξεις:
τις προβλέψεις του άρθρου 199, παράγραφος 1, περί-
«Από την ημερομηνία καταχώρησης του Καταστατικού
πτωση β΄, υποπερίπτωση ββ΄ και με τις προβλέψεις του
της ΕΔΗΣ στο Γ.Ε.Μ.Η.» διαγράφονται, και η λέξη «ΕΔΗΣ»
αντικαθίσταται από τη λέξη «Εταιρεία».» Εσωτερικού Κανονισμού στο κεφάλαιο της Επενδυτικής
11.α. Στον τίτλο των Παραρτημάτων Δ΄, Ε΄ και του Στ΄ Πολιτικής μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τους ακό-
του ν. 4389/2016, η λέξη «ΕΔΗΣ» αντικαθίσταται από τη λουθους σκοπούς:
λέξη «Εταιρεία». (α) Για επενδύσεις στις λοιπές, ή στις άμεσες θυγατρι-
β. Στο Παράρτημα Δ΄ του ν. 4389/2016 (Α΄ 94), το στοι- κές (εκτός του ΤΧΣ).
χείο 2 («2. ΟΣΕ Α.Ε.») διαγράφεται και στο στοιχείο 3 («3. (β) Για επενδύσεις σε εταιρείες ή περιουσιακά στοιχεία
ΟΑΚΑ») προστίθενται οι λέξεις «εφόσον μετατραπεί σε τα οποία δεν αποτελούν άμεσες ή λοιπές θυγατρικές της
κεφαλαιουχική εταιρεία». Εταιρείας.
γ. Στο Παράρτημα Ε΄ του ν. 4389/2016 (Α΄ 94), τα στοιχεία (γ) Για διακράτηση ως αποθεματικά για μελλοντικές
3, 4 και 5. («3. Κτιριακές Υποδομές Α.Ε. (Κτ.Υπ. Α.Ε.)», «4. επενδύσεις.
ΕΛ.Β.Ο. Α.Ε.» και «5. ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε.») διαγράφονται. Συγκεκριμένες επενδυτικές αποφάσεις σχετικά με
12. Το άρθρο 199 του ν. 4389/2016 αντικαθίσταται ως τα ποσά που διατίθενται στους σκοπούς μπορούν να
εξής: ληφθούν σύμφωνα με τις προβλέψεις της Επενδυτικής
Πολιτικής.
«Άρθρο 199 «3. Ποσά τα οποία αποδίδονται στο Ελληνικό Δημό-
Διανομή κερδών σιο ως μέρισμα σύμφωνα με την υποπερίπτωση αα΄
1. Με την επιφύλαξη της παραγράφου 2, η διανομή της περίπτωσης β΄ της παραγράφου 1 του άρθρου 199,
των κερδών της Εταιρείας πραγματοποιείται σύμφωνα χρησιμοποιούνται από το Ελληνικό Δημόσιο για τη
με τη μερισματική πολιτική, η οποία αποτελεί μέρος του χρηματοδότηση της συμμετοχής του σε επενδύσεις οι
Εσωτερικού Κανονισμού και με την οποία διασφαλίζεται οποίες εκπληρώνουν τις στρατηγικές προτεραιότητες,
η ακόλουθη διανομή: τους κανόνες επιλεξιμότητας και τα κριτήρια επιλογής,
α) ποσοστό 50% των κερδών της Εταιρείας καταβάλ- όπως κάθε φορά διαμορφώνονται και εξειδικεύονται στο
λεται ως μέρισμα στο Ελληνικό Δημόσιο και διατίθεται ισχύον Σύμφωνο Εταιρικής Σχέσης και τα ισχύοντα Επι-
σύμφωνα με το ν. 4336/2015, και χειρησιακά Προγράμματα τα οποία χρηματοδοτούνται
β) σχετικά με τα λοιπά κέρδη θα πρέπει: από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης
αα) Ένα μέρος να αποδίδεται ως μέρισμα στο Ελλη- και το Ταμείο Συνοχής. Οι επενδύσεις αυτές χρηματο-
νικό Δημόσιο και να χρησιμοποιείται από το Ελληνικό δοτούνται από το εθνικό ή το συγχρηματοδοτούμενο
Δημόσιο για επενδύσεις σύμφωνα με την παράγραφο 3 σκέλος του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ)
του άρθρου 200 του παρόντος νόμου, και του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης και με χρή-
ββ) Ένα μέρος θα χρησιμοποιείται από την Εταιρεία για ση ειδικού λογαριασμού που συστήνεται για το σκοπό
Επενδύσεις σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου αυτόν στην Τράπεζα της Ελλάδος. Τα ποσά που διατίθε-
200 του παρόντος νόμου και δύναται επίσης να διακρα- νται για το σκοπό αυτόν ετησίως αποτελούν έσοδο του
τηθεί για να καλυφθούν πιθανές μελλοντικές ζημιές. ΠΔΕ, εγγράφεται δε, ισόποση πρόσθετη πίστωση στο
Τα κέρδη της Εταιρείας υπολογίζονται όπως προ- ΠΔΕ του Υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, η οποία
βλέπεται στον Εσωτερικό Κανονισμό, στο κεφάλαιο « δαπανάται καθ’ υπέρβαση του συνολικού ορίου του ΠΔΕ
Πρότυπα χρηματοοικονομικής αναφοράς και πλαίσιο του έτους κατά το οποίο πραγματοποιείται η διάθεση.
για την προετοιμασία της χρηματοοικονομικής αναφο- Η μεταφορά της εν λόγω πίστωσης στον ανωτέρω ειδι-
ράς». Η διανομή των κερδών της Εταιρείας, σύμφωνα με κό λογαριασμό βαρύνει τον Προϋπολογισμό Δημοσίων
Επενδύσεων του έτους κατά το οποίο πραγματοποιείται της Εταιρείας ή των άμεσων θυγατρικών της, εκτός των
και ενταλματοποιείται έναντι αυτού. Η επιλογή, η παρα- ΤΧΣ και ΤΑΙΠΕΔ, είναι δυνατόν, αντί της αποτίμησης που
κολούθηση και ο έλεγχος των έργων πραγματοποιείται αναφέρεται στο προηγούμενο εδάφιο, να δοθεί αιτιολο-
από τις Διαχειριστικές Αρχές των άρθρων 6, 7 και 62 γημένη γνώμη (fairness opinion) πιστωτικού ιδρύματος
του ν. 4314/2014 (Α΄265) σύμφωνα με το Σύστημα Δι- ή εταιρείας επενδύσεων για το δίκαιο και το εύλογο της
αχείρισης και Ελέγχου του ΕΣΠΑ, το οποίο εφαρμόζεται προτεινόμενης συναλλαγής.»,
αναλόγως. Ο συντονισμός των απαιτούμενων ενεργειών β. Το τέταρτο εδάφιο της παρ. 5 αντικαθίσταται ως
διενεργείται από την Ειδική Υπηρεσία Συντονισμού της εξής:
Εφαρμογής της παρ. 2 του άρθρου 15 του ν. 4314/2014, «Οι διατάξεις του άρθρου 35 του ν. 4129/2013 εφαρ-
η οποία, επιπλέον, υποβάλλει προς το Υπουργείο Οικο- μόζονται αναλόγως για τον προσυμβατικό έλεγχο των
νομικών ετήσια αναλυτική έκθεση προόδου υλοποίησης συμβάσεων που συνάπτονται με σκοπό την αξιοποίηση
και απολογισμού εντός του πρώτου τριμήνου του επόμε- των περιουσιακών στοιχείων της Εταιρείας και των άμε-
νου έτους. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομίας και σων θυγατρικών της (εκτός των ΤΧΣ και ΤΑΙΠΕΔ), εφόσον
Ανάπτυξης δύναται να ρυθμίζεται η διαδικασία, τα δικαι- το τίμημα ή τα έσοδα από την αξιοποίηση υπερβαίνουν
ολογητικά και κάθε ειδικότερο θέμα για την πληρωμή το ποσό των πεντακοσίων χιλιάδων (500.000), ευρώ, με
των έργων αυτών από τον ως άνω ειδικό λογαριασμό.» την εξαίρεση των συμβάσεων των παραγράφων 7 και 8
4. Η Επενδυτική Πολιτική περιλαμβάνει και τη δια- του παρόντος άρθρου.»
δικασία καθορισμού των ποσοστών από τα κέρδη της γ. Στις παρ. 7 και 8 του άρθρου 201, πριν τη λέξη «
Εταιρείας τα οποία θα αποδίδονται σε επενδύσεις σύμ- θυγατρικές» τίθεται η λέξη « άμεσες».
φωνα με τις διατάξεις του άρθρου 199, παράγραφος δ. Η παράγραφος 9 αντικαθίσταται ως εξής:
1, περίπτωση β, υποπερίπτωση ββ καθώς και για τον «Η Εταιρεία, με την επιφύλαξη του προοιμίου του πα-
επιμερισμό των ποσών σε κάθε κατηγορία όπως αυτές ραρτήματος Ε΄ του παρόντος νόμου μπορεί να αποδέχε-
περιγράφονται στην παράγραφο 2. Ο Εσωτερικός Κα- ται δημόσιες προσφορές κινητών αξιών που υποβάλλο-
νονισμός ορίζει περαιτέρω τη διαδικασία επιλογής των νται σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 3461/2006 (Α΄ 106)
επενδύσεων από την Εταιρεία ανά κατηγορία. για τις συμμετοχές που διαθέτει στις λοιπές θυγατρικές.»
5. Η Επενδυτική Πολιτική θα περιλαμβάνει λεπτομέ- ε. Στο πρώτο εδάφιο της παρ. 11 του άρθρου 201 του
ρειες σχετικά με τις ακόλουθες αρχές: ν. 4389/2016 οι λέξεις «να συνάπτει», «να συνομολογεί»,
(α) Απαιτήσεις ως προς την απόδοση των επενδύσεων « να αποδέχεται» αντικαθίσταται με τις λέξεις « να συνά-
της παραγράφου 2, περίπτωση α΄ πτουν», « να συνομολογούν», «να αποδέχονται».
(β) Τις απαιτήσεις για τις επενδύσεις της παραγράφου στ. Στην παράγραφο 12 η φράση «ή των άμεσων θυγα-
2, περίπτωση β΄ σχετικά με: τρικών της» αντικαθίσταται με τη φράση «ή των άμεσων
αα) την απόδοση των επενδύσεων για την Εταιρεία και λοιπών θυγατρικών της».
ββ) τις θετικές επιπτώσεις ως προς την ανάπτυξη για 15. Η παράγραφος 4 του άρθρου 202 του ν. 4389/2016
την Ελληνική Οικονομία. αντικαθίσταται ως εξής:
γγ) τους κλάδους στους οποίους τέτοιες επενδύσεις «4. Όλα τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της Εται-
μπορούν να πραγματοποιηθούν και οι οποίοι θα υποδει- ρείας, τα μέλη των οργάνων διοίκησης των άμεσων θυ-
κνύονται από τον Υπουργό Οικονομικών με την έκδοση γατρικών της, πλην του ΤΧΣ, καθώς και τα ανώτερα στε-
Υπουργικής Απόφασης. λέχη της διοίκησης των ανωτέρω νομικών προσώπων
(γ) Απαιτήσεις για την επένδυση των αποθεματικών υποβάλλουν δήλωση περιουσιακής κατάστασης, όπως
της Εταιρείας, όπως αυτά ορίζονται στην παράγραφο εξειδικεύεται στις διατάξεις του ν. 3213/2003 (Α΄ 309).»
2, περίπτωση γ΄ 16. Το άρθρο 203 του ν. 4389/2016 (Α΄ 94) τροποποι-
6. Τα ρευστά διαθέσιμα της Εταιρείας και των άμεσων είται ως εξής:
θυγατρικών της, πλην του ΤΧΣ και του ΤΑΙΠΕΔ τηρούνται
σε λογαριασμό ταμειακής διαχείρισης στην Τράπεζα της «Άρθρο 203
Ελλάδος, έως τη λειτουργική έναρξη του Ενιαίου Λογα-
ριασμού Θησαυροφυλακίου, μέσω του οποίου θα γίνεται α. Ο τίτλος του άρθρου αντικαθίσταται ως εξής:
η διαχείρισή τους.». «Θέματα προσωπικού της Εταιρείας και Άμεσων θυ-
14. Το άρθρο 201 του ν. 4389/2016 τροποποιείται ως γατρικών της».
εξής: β. Η παράγραφος 3 αντικαθίσταται ως εξής:
«3. Η Εταιρεία και οι άμεσες θυγατρικές της, μπορούν
«Άρθρο 201 να αποφασίσουν τη μεταφορά εργαζομένων από την
α. Το πρώτο και το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου Εταιρεία στις θυγατρικές αυτές ή από μία από τις θυγα-
5 αντικαθίστανται ως εξής: τρικές αυτές σε άλλη ή στην Εταιρεία.»
«Πριν από την αξιοποίηση οποιουδήποτε περιουσια- γ. Στο δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 4 προστίθεται
κού στοιχείου της Εταιρείας ή των άμεσων θυγατρικών εδάφιο ως εξής:
της, πλην των ΤΧΣ και ΤΑΙΠΕΔ, απαιτείται να γίνει τελική «και κατά παρέκκλιση κάθε άλλης γενικής ή ειδικής
αποτίμηση της αξίας του εν λόγω περιουσιακού στοι- διάταξης που ρυθμίζει θέματα αποσπάσεων μεταξύ δη-
χείου σύμφωνα με τα αναφερόμενα στον Εσωτερικό μόσιου τομέα, όπως αυτός ορίζεται με την περίπτωση
Κανονισμό. Με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου α΄ της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (Α΄143.).»
17. Το Αρχικό Καταστατικό της Ελληνικής Εταιρείας σε ισχύ και δύναται να ανανεώνονται, να παρατείνονται
Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε., το οποίο κυρώθηκε ή να χορηγούνται νέες για όσο διάστημα η Εταιρεία συμ-
με το άρθρο 204 του ν. 4389/2016 (Α΄ 94), τροποποιείται μετέχει στο μετοχικό κεφάλαιο των εταιριών αυτών.»
ως εξής: «5. Από τη μεταβίβαση στην Εταιρεία των συμμετοχών
α. Στο Άρθρο 2 προστίθεται παράγραφος 2 ως εξής: του δημοσίου επί των επιχειρήσεων του ν. 3429/ 2005,
«2. Στο πλαίσιο του σκοπού της, η Εταιρεία, κατέχει συμ- σύμφωνα με το άρθρο 197, καταργείται κάθε διάταξη
μετοχές του δημοσίου σε επιχειρήσεις του ν. 3429/2005, που περιλαμβάνεται στον ιδρυτικό νόμο ή τα καταστα-
τις οποίες διαχειρίζεται επαγγελματικά επαυξάνει την τικά των επιχειρήσεων αυτών, και η οποία προβλέπει
αξία τους και αξιοποιεί σύμφωνα με βέλτιστες διεθνείς διαφορετικό τρόπο λειτουργίας ή λήψης αποφάσεων ως
πρακτικές και τις κατευθυντήριες γραμμές του ΟΟΣΑ, προς τα δικαιώματα του μετόχου, την εκλογή μελών Δ.Σ.,
όσον αφορά την εταιρική διακυβέρνηση, την εταιρική και κάθε άλλο ζήτημα σχετικό με τη λειτουργία τους και
συμμόρφωση, την εποπτεία και τη διαφάνεια των διαδι- η οποία έρχεται σε αντίθεση με τις ειδικότερες διατάξεις
κασιών, καθώς και σύμφωνα με τις βέλτιστες πρακτικές του παρόντος νόμου ως προς τα ζητήματα αυτά και του
σε θέματα κοινωνικά και περιβαλλοντικά υπεύθυνης κ.ν. 2190/1920.»
επιχειρηματικότητας και διαβούλευσης με τα ενδιαφε- «7. Η απόκτηση των συμμετοχών του Δημοσίου από
ρόμενα με τις δημόσιες επιχειρήσεις μέρη. Οι δημόσιες την Εταιρεία δυνάμει του παρόντος νόμου δεν γεννά
επιχειρήσεις που ελέγχονται, σύμφωνα με το παρόν, από υποχρέωση υποβολής δημόσιας πρότασης.»
την Εταιρεία: (α) υπόκεινται σε κατάλληλη εποπτεία σύμ- 20. Η έναρξη ισχύος της παρ. 1 του άρθρου 197 αρ-
φωνα με τους κανόνες της εθνικής και ευρωπαϊκής νομο- χίζει την 1.1.2018 και της παρ. 2 του άρθρου 198 του
θεσίας, (β) υλοποιούν και υποστηρίζουν τις εφαρμοστέες ν. 4389/2016 αρχίζει με τη δημοσίευση του παρόντος
τομεακές πολιτικές της Κυβέρνησης, (γ) αναλαμβάνουν νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
κατόπιν ανάθεσης την παροχή Υπηρεσιών Γενικού και 21. Στην παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 3986/2011
Γενικού Οικονομικού Συμφέροντος (ΥΓΟΣ), ενδεικτικά (Α΄152), όπως αυτή τροποποιήθηκε με το άρθρο 213 του
μέσω της εκτέλεσης υποχρεώσεων δημόσιας υπηρεσίας ν. 4389/2016 και την παρ. 4 του άρθρου όγδοου του
σύμφωνα με την ευρωπαϊκή νομοθεσία, και τις κοινές ν. 4393/2016 (Α΄106), διαγράφονται οι λέξεις « εφαρμόζει
αξίες της Ένωσης που περιλαμβάνονται σε αυτήν.», και τις διατάξεις της παραγράφου 5 του άρθρου 202 του νό-
η παράγραφος 2 αναριθμείται ως παράγραφος 3. μου για την ίδρυση της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών
β. Στο άρθρο 9, η παράγραφος 1 αντικαθίσταται ως εξής: και Περιουσίας Α.Ε.».
«1. Το Διοικητικό Συμβούλιο της Εταιρίας αποτελείται
από πέντε (5) έως εννέα (9) μέλη. Η θητεία του Διοικητι- ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄
κού Συμβουλίου ορίζεται σε τέσσερα (4) έτη.» ΣΥΣΤΑΣΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΡΕΥΝΩΝ
γ. Στο άρθρο 10, η παράγραφος 3 αντικαθίσταται ως ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ
εξής: ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ
«3. Η απαιτούμενη απαρτία και πλειοψηφία για τη ΥΠΟΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄
λήψη αποφάσεων από το διοικητικό συμβούλιο ρυθμί- ΣΥΣΤΑΣΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ ΕΡΕΥΝΩΝ
ζονται στο άρθρο 192 του νόμου.» ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΥ ΕΓΚΛΗΜΑΤΟΣ
δ. Στην παράγραφο 1 του άρθρου 11, η περίπτωση α΄
αντικαθίσταται ως εξής: Άρθρο 381
«Εκπροσωπεί την Εταιρία δικαστικά και εξωδικαστικά, Σύσταση Διεύθυνσης Ερευνών Οικονομικού
περιλαμβανομένης της εκπροσώπησης αυτής στις Γενι- Εγκλήματος
κές Συνελεύσεις των θυγατρικών της ψηφίζοντας κατά 1. Στο Υπουργείο Οικονομικών συστήνεται νέα Υπηρε-
τον τρόπο που τον έχει εξουσιοδοτήσει το Διοικητικό σία, επιπέδου Διεύθυνσης με τίτλο «Διεύθυνση Ερευνών
Συμβούλιο.», και στο τέλος της περίπτωσης θ΄ προστί- Οικονομικού Εγκλήματος», υπαγόμενη απευθείας στον
θενται οι λέξεις: «,καθώς και των λοιπών θυγατρικών στις Υπουργό Οικονομικών.
οποίες ασκεί τα απαραίτητα δικαιώματα ψήφου.». 2. Ο Εισαγγελέας Οικονομικού Εγκλήματος (άρθρο
ε. Στο άρθρο 13, η παράγραφος 1 αντικαθίσταται ως 17Α ν. 2523/1997, Α΄ 179), έχει την καθοδήγηση και το
εξής: συντονισμό λειτουργίας της Υπηρεσίας.
«1. Το Εποπτικό Συμβούλιο διορίζεται, λειτουργεί και 3. Η κατά τόπο αρμοδιότητα της Υπηρεσίας εκτείνεται
έχει τις αρμοδιότητες που αναφέρονται στο άρθρο 191 σε όλη την Επικράτεια.
του νόμου.» 4. Όπου στο παρόν Κεφάλαιο γίνεται αναφορά σε
18. Το άρθρο 205 του ν. 4389/2016 (Α΄ 94) καταργείται. «Υπηρεσία», νοείται η «Διεύθυνση Ερευνών Οικονομι-
19. Στο άρθρο 210 του ν. 4389/2016 (Α΄ 94), οι παρά- κού Εγκλήματος».
γραφοι 2, 3, 5 και 7 αντικαθίστανται ως εξής:
«2. Οι διατάξεις της παραγράφου 6β΄ του άρθρου 31 Άρθρο 382
του ν. 4141/2013 εφαρμόζονται αναλόγως για τις λοιπές Αποστολή και Αρμοδιότητες
θυγατρικές του παρόντος νόμου.» 1. Αποστολή της Υπηρεσίας είναι αποκλειστικά η διε-
«3. Εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου που έχουν δο- νέργεια ερευνών, προκαταρκτικής εξέτασης ή προανά-
θεί υπέρ εταιριών που μεταβιβάζονται στην Εταιρεία, κρισης για την εξακρίβωση τέλεσης μείζονος ποινικής
προς την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων παραμένουν απαξίας φορολογικών εγκλημάτων που προβλέπονται
στα άρθρα 66 επ. του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασί- δ) ενεργεί κάθε αναγκαία εξέταση ή έρευνα στην επαγ-
ας (Κ.Φ.Δ., ν. 4174/93, Α΄170) και οποιωνδήποτε άλλων γελματική εγκατάσταση του ελεγχόμενου, στον τόπο πα-
απολύτως συναφών οικονομικών εγκλημάτων, που βλά- ροχής των υπηρεσιών, καθώς και στα μεταφορικά μέσα,
πτουν σοβαρά τα συμφέροντα του ελληνικού δημοσίου ε) ενεργεί έρευνες εγγράφων και λοιπών στοιχείων που
και της ευρωπαϊκής ένωσης, κατόπιν παραγγελίας του δεν ευρίσκονται στο χώρο της επαγγελματικής απασχό-
Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος ή του αναπληρωτή λησης του ελεγχόμενου τηρώντας τα οριζόμενα στις δι-
του ή των εισαγγελικών λειτουργών που τον επικουρούν, ατάξεις του ΚΠΔ,
υπό την εποπτεία του Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλή- στ) λαμβάνει αντίγραφα των βιβλίων και στοιχείων,
ματος. καθώς και λοιπών εγγράφων, για τα οποία ο ελεγχόμενος
2. Η Υπηρεσία είναι αρμόδια για: δηλώνει ότι αντιπροσωπεύουν ακριβή αντίγραφα. Οι
α) την διενέργεια ερευνών, προκαταρκτικής εξέτασης διενεργούντες την έρευνα δύνανται να απαιτούν από
ή προανάκρισης για την εξακρίβωση τέλεσης φορολο- τον ελεγχόμενο ή τον εκπρόσωπο του να παρίσταται
γικών εγκλημάτων και οποιωνδήποτε άλλων συναφών στον τόπο, όπου διενεργείται ο έλεγχος, και να απαντά
οικονομικών εγκλημάτων, σύμφωνα με την κατά την σε ερωτήματα που του τίθενται, ώστε να διευκολύνεται
παράγραφο 1 αποστολή της, αποκλειστικά κατόπιν πα- η διενέργεια της έρευνας. Σε περίπτωση κατά την οποία
ραγγελίας του Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος ή τα βιβλία και στοιχεία τηρούνται σε ηλεκτρονική μορφή,
του αναπληρωτή του ή των εισαγγελικών λειτουργών η υπηρεσία έχει δικαίωμα πρόσβασης σε οποιαδήποτε
που τον επικουρούν, φυλασσόμενα αρχεία, καθώς και στα λογιστικά προγράμ-
β) τη σύνταξη πορισματικών εκθέσεων σε εκτέλεση ματα και τις πληροφορίες που έχουν καταχωριστεί σε
των εισαγγελικών παραγγελιών που της απευθύνονται, αυτά ενώ δικαιούται να λαμβάνει τα ηλεκτρονικά αρχεία
γ) τη διοικητική υποστήριξη και μέριμνα και την εξα- σε αναγνώσιμη ηλεκτρονική ή έντυπη μορφή,
σφάλιση των υλικών και μέσων, που απαιτούνται για την ζ) κατάσχει βιβλία και στοιχεία που τηρούνται ή δια-
εύρυθμη λειτουργία της σε συνεργασία με τις αρμόδιες φυλάσσονται σύμφωνα με τη φορολογική νομοθεσία,
υπηρεσίες, και οποιαδήποτε άλλα ανεπίσημα βιβλία, έγγραφα, αρχεία,
δ) τη συλλογή, τήρηση και διαρκή ενημέρωση του αρ- στοιχεία, ηλεκτρονικά μέσα αποθήκευσης και μεταφο-
ράς δεδομένων προκειμένου να διασφαλιστεί η αποδει-
χείου της σχετικά με την εθνική, ευρωπαϊκή και διεθνή
κτική αξία αυτών,
νομοθεσία που αφορά στην αποκάλυψη και δίωξη φο-
4. Οι ελεγκτές της Υπηρεσίας, στο πλαίσιο εκτέλε-
ρολογικών και οποιωνδήποτε άλλων συναφών οικονομι-
σης παραγγελιών των εισαγγελικών λειτουργών του
κών εγκλημάτων καθώς και τήρηση αρχείου διοικητικής
παρόντος άρθρου, έχουν πρόσβαση στα πληροφορι-
και ποινικής νομολογίας για τα θέματα αυτά.
ακά συστήματα που διαχειρίζεται η Ανεξάρτητη Αρχή
3. Το προσωπικό της Υπηρεσίας κατά την άσκηση
Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.), γνωστοποιώντας στην
των αρμοδιοτήτων του έχει την ιδιότητα των ειδικών
τελευταία την πρόσβαση αυτή, σύμφωνα με τους κα-
ανακριτικών υπαλλήλων και κατόπιν παραγγελίας του
νόνες ιχνηλασιμότητας και πρόσβασης στα συστήματα
Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος ή του αναπληρωτή της Α.Α.Δ.Ε., και λαμβάνουν οποιαδήποτε πληροφορία
του ή των εισαγγελικών λειτουργών που τον επικουρούν: ή στοιχείο που αφορά ή είναι χρήσιμο για τη συγκεκρι-
α) προβαίνει στη διενέργεια ανακριτικών πράξεων, μένη υπόθεση που ερευνούν. Η πρόσβαση αφορά σε
σύμφωνα με τα οριζόμενα στις ισχύουσες κάθε φορά πληροφορίες ή στοιχεία προσδιορισμένων φυσικών και
ειδικές διατάξεις και τις διατάξεις του Κώδικα Ποινικής νομικών προσώπων και κάθε είδους νομικών οντοτήτων
Δικονομίας, για τα αδικήματα που προβλέπονται από τη με εντοπισμένο αριθμό φορολογικού μητρώου. Η προ-
σχετική νομοθεσία και εμπίπτουν στην καθ’ ύλην αρμο- αναφερθείσα πρόσβαση των ελεγκτών της Υπηρεσίας
διότητα του Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος, δεν υπόκειται σε περιορισμούς διατάξεων περί φορο-
β) λαμβάνει γνώση και διενεργεί έρευνες επί φορο- λογικού απορρήτου, υποχρεούνται, όμως, αυτοί στην
λογικών δεδομένων, ήτοι φορολογικών δηλώσεων, φο- τήρηση των διατάξεων περί εχεμύθειας του άρθρου 26
ρολογικών στοιχείων και κάθε άλλου υποχρεωτικού και του Υπαλληλικού Κώδικα,
προαιρετικού βιβλίου και στοιχείου που ορίζεται από τη 5. Οι ελεγκτές της Υπηρεσίας έχουν πρόσβαση στο
φορολογική νομοθεσία. Η πρόσβαση στα συγκεκριμένα «Σύστημα Μητρώων Τραπεζικών Λογαριασμών και Λο-
δεδομένα περιορίζεται σε αυτά που είναι απαραίτητα γαριασμών Πληρωμών» σύμφωνα με τα άρθρα 62 και 63
για την εκτέλεση των εισαγγελικών παραγγελιών που του ν. 4170/2013 (Α΄ 163) και στα λοιπά πληροφοριακά
αναφέρονται στην παράγραφο 1. Ο έλεγχος των βιβλίων συστήματα και τις βάσεις δεδομένων που διαχειρίζονται
και στοιχείων γίνεται στα γραφεία της Υπηρεσίας ή στην άλλες δημόσιες υπηρεσίες σύμφωνα με τις προδιαγρα-
επαγγελματική εγκατάσταση του ελεγχόμενου, φές ασφαλείας του κάθε συστήματος, μη υποκείμενοι σε
γ) καλεί εγγράφως τον ελεγχόμενο ή άλλο πρόσωπο περιορισμούς διατάξεων περί τραπεζικού και επαγγελ-
να δώσει πληροφορίες για τη διευκόλυνση της έρευνας, ματικού απορρήτου και απορρήτου των στοιχείων, υπο-
καθώς και να παρέχει αντίγραφα μέρους των βιβλίων χρεούνται, όμως, αυτοί στην τήρηση των διατάξεων περί
και στοιχείων ή οποιουδήποτε συναφούς εγγράφου, εχεμύθειας του άρθρου 26 του Υπαλληλικού Κώδικα.
συμπεριλαμβανομένων πελατολογίων και καταλόγων 6. Οι αρμοδιότητες της Υπηρεσίας ασκούνται παράλ-
προμηθευτών και αντίγραφα των ηλεκτρονικών αρχείων, ληλα και ανεξάρτητα από λοιπές υπηρεσίες του Υπουρ-
εφόσον αυτά εκδίδονται μηχανογραφικά, γείου Οικονομικών. Το προσωπικό αυτής τελεί σε διαρκή
ετοιμότητα για την ταχεία επέμβασή του, όταν παρίστα- 2. Η Υποδιεύθυνση Ερευνών Οικονομικού Εγκλήματος
ται ανάγκη, και θεωρείται ότι βρίσκεται σε διατεταγμέ- έχει ως προϊστάμενο Υποδιευθυντή και απαρτίζεται από
νη υπηρεσία σε κάθε τόπο και χρόνο, κάθε φορά που τέσσερα (4) Τμήματα (Α΄,Β΄, Γ΄, Δ΄) Ερευνών.
καθίσταται αναγκαία η παρέμβασή του, πάντοτε, όμως, 3. Τα αυτοτελή Τμήματα υπάγονται απευθείας στον
σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, και τις εντολές Προϊστάμενο της Διεύθυνσης και είναι τα εξής:
των προϊσταμένων του και του Εισαγγελέα Οικονομικού α) Τμήμα Διοικητικής και Οικονομικής Υποστήριξης και
Εγκλήματος. β) Τμήμα Νομικής Υποστήριξης.
7. Η Υπηρεσία συνεργάζεται και ανταλλάσσει πληρο-
φορίες και στοιχεία, που έχουν σχέση με το αντικείμενο Άρθρο 384
της αποστολής της, με άλλες αρχές, υπηρεσίες και φο- Στελέχωση
ρείς του εσωτερικού και του εξωτερικού και δύναται να 1. Για τη στελέχωση της Διεύθυνσης συνιστώνται 135
συμμετέχει σε θεσμοθετημένα διϋπηρεσιακά όργανα. θέσεις ελεγκτών. Για τη διοικητική υποστήριξή της, επι-
Με την επιφύλαξη και τους όρους του παρόντος νόμου, τρέπεται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών η κα-
οι αστυνομικές, λιμενικές, στρατιωτικές και λοιπές αρχές τανομή δεκαπέντε οργανικών θέσεων από τις προβλε-
και υπηρεσίες, υποχρεούνται, όταν τους ζητηθεί, να συν- πόμενες στα άρθρα 86 και 87 του π.δ. 142/2017 (Α΄181 ).
δράμουν άμεσα και αποτελεσματικά τους υπαλλήλους 2. Η πλήρωση των οργανικών θέσεων διοικητικού
της Υπηρεσίας καθώς επίσης και να χορηγούν κάθε σχε- προσωπικού της Διεύθυνσης διενεργείται:
τική πληροφορία ή στοιχείο. Η ανταλλαγή πληροφοριών α) με μετακίνηση υπαλλήλων του Υπουργείου Οικο-
με υπηρεσίες και φορείς του εξωτερικού αφορά μόνο νομικών,
στην ποινική διερεύνηση των υποθέσεων που εμπίπτουν β) με μετάταξη ή απόσπαση δημοσίων υπαλλήλων
στην αρμοδιότητα της Υπηρεσίας και δεν σχετίζεται καθ΄ σύμφωνα με τις διατάξεις του Ενιαίου Συστήματος Κι-
οιονδήποτε τρόπο με την αμοιβαία διοικητική συνδρομή νητικότητας (ν. 4440/2016, Α΄224 ),
του άρθρου 29 του Κ.Φ.Δ. γ) με διορισμό σύμφωνα με το ν. 2190/1994 (Α΄28,)
8. Η Υπηρεσία μπορεί να ζητεί από τις αρμόδιες διοι- όπως ισχύει.
κητικές υπηρεσίες και τους εμπλεκόμενους φορείς στατι- 3. Οι θέσεις ελεγκτών καλύπτονται, κατά παρέκκλιση
στικά στοιχεία, καθώς και άλλα στοιχεία και πληροφορίες των διατάξεων για το Ενιαίο Σύστημα Κινητικότητας,
σχετικά με υποθέσεις αρμοδιότητάς της. με αποσπάσεις μονίμου προσωπικού και προσωπικού
9. Η Υπηρεσία μπορεί να ζητεί από τις αρμόδιες δικα- με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου
στικές και εισαγγελικές αρχές στατιστικά στοιχεία, καθώς προσωπικού που υπηρετεί σε φορείς του δημόσιου ή
και πληροφορίες για τη δικονομική πορεία των υποθέ- ευρύτερου δημόσιου τομέα, όπως αυτός ορίζεται από
σεων αρμοδιότητάς της και να λαμβάνει αντίγραφα βου- τις διατάξεις του ν. 1256/1982 (Α΄65), όπως ισχύει, συ-
λευμάτων, δικαστικών αποφάσεων και άλλων πράξεων μπεριλαμβανομένων ενστόλων, καθώς και ειδικού επι-
των δικαστικών και εισαγγελικών αρχών. στημονικού προσωπικού, που θα ανταποκρίνεται στις
10. Με την επιφύλαξη των ειδικότερων ρυθμίσεων της ανάγκες του προανακριτικού έργου. Για τη διενέργεια
παρ. 4, η πρόσβαση της Υπηρεσίας σε πληροφορίες και των ανωτέρω αποσπάσεων εκδίδεται πρόσκληση του
στοιχεία, όπου αναφέρεται στα άρθρα του παρόντος αρμόδιου Υπουργού, ύστερα από εισήγηση του Εισαγγε-
νόμου, επιτρέπεται στο πλαίσιο της εκτέλεσης παραγ- λέα Οικονομικού Εγκλήματος, με την οποία καθορίζονται
γελιών του Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος ή του ο αριθμός των θέσεων που θα καλυφθούν, τα απαιτού-
αναπληρωτή του ή των εισαγγελικών λειτουργών που μενα τυπικά και ουσιαστικά προσόντα των υποψηφίων
τον επικουρούν. Η πρόσβαση αυτή διενεργείται σύμφω- για την κάλυψη των θέσεων αυτών, καθώς και ο χρόνος
να με τις διατυπώσεις του πρώτου εδάφιου της παρ. 8 και ο τρόπος υποβολής αίτησης των ενδιαφερομένων,
του άρθρου 17Α του ν. 2523/1997 και σε κάθε περίπτωση η διαδικασία αξιολόγησης των αιτήσεών τους και κάθε
σύμφωνα με τους ισχύοντες κανόνες ιχνηλασιμότητας. άλλο σχετικό θέμα.
11. Μέχρι την τριακοστή πρώτη Μαρτίου κάθε έτους, η 4. Η απόσπαση των ελεγκτών, σύμφωνα με την παρ.
Υπηρεσία υποβάλλει έκθεση πεπραγμένων της κατά το 3, συμπεριλαμβανομένων και αυτών που αναφέρονται
προηγούμενο έτος στον Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλή- στην περ. α΄ της παρ. 11 του παρόντος άρθρου, διενερ-
ματος και στους Υπουργούς Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και γείται με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών
Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Οικονομικών. Στην έκθε- και του οικείου Υπουργού ή του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε.,
ση αναφέρονται ο αριθμός ερευνών και η διαδικαστική κατόπιν ειδικής πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέρο-
πορεία τους. Η έκθεση αναρτάται στην ιστοσελίδα του ντος, ύστερα από εισήγηση του Εισαγγελέα Οικονομικού
Υπουργείου Οικονομικών στο διαδίκτυο το αργότερο μία Εγκλήματος, χωρίς να απαιτείται γνώμη των οικείων υπη-
(1) εβδομάδα μετά την υποβολή της, όπου και παραμένει ρεσιακών συμβουλίων, με επιφύλαξη όσων ορίζονται
αναρτημένη για πέντε (5) έτη. στο άρθρο 25 του ν. 4389/2016 (Α΄94). Υπάλληλοι της
Α.Α.Δ.Ε., οι οποίοι έχουν υπηρετήσει έως και την έναρξη
Άρθρο 383 ισχύος των διατάξεων του παρόντος, στα αυτοτελή Τμή-
Βασική διάρθρωση ματα Α΄ έως Δ΄ του ΚΕΦΟΜΕΠ, καθώς και οι υπάλληλοι
1. Η Διεύθυνση διαρθρώνεται στην Υποδιεύθυνση που μεταφέρθηκαν από το Σώμα Δίωξης Οικονομικού
Ερευνών Οικονομικού Εγκλήματος και σε δύο αυτοτε- Εγκλήματος στη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων
λή Τμήματα. τυγχάνουν αυξημένης μοριοδότησης κατά τη διαδικασία
της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος της παρού- Υπουργού Οικονομικών και του αρμόδιου Υπουργού,
σας παραγράφου. ύστερα από σχετική ανακοίνωση - πρόσκληση που θα
5. Η διάρκεια της απόσπασης των ελεγκτών ορίζεται εκδοθεί από το Υπουργείο Οικονομικών.
διετής με δυνατότητα ανανέωσης για ένα (1) έτος, σύμ-
φωνα με τη διαδικασία της παραγράφου 4. Άρθρο 385
6. Ο χρόνος της απόσπασης λογίζεται, για κάθε συνέ- Δαπάνες
πεια, ως χρόνος συνεχούς και πραγματικής υπηρεσίας 1. Οι απαιτούμενες πιστώσεις για τη λειτουργία του
στην οργανική θέση του υπαλλήλου. Υπηρεσίας εγγράφονται κάθε έτος σε ειδικό φορέα του
7. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών προϋπολογισμού του Υπουργείου Οικονομικών.
και του οικείου Υπουργού ή του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε., 2. Η δαπάνη μισθοδοσίας των υπαλλήλων που απο-
ύστερα από αιτιολογημένη εισήγηση του Εισαγγελέα σπώνται στην Υπηρεσία βαρύνει το φορέα υποδοχής,
Οικονομικού Εγκλήματος, είναι δυνατόν να διακοπεί σε κάθε δε περίπτωση οι αποδοχές των υπαλλήλων
η απόσπαση υπαλλήλου και πριν από τη λήξη της, για που αποσπώνται δεν υπολείπονται του συνόλου των
σοβαρό λόγο αναγόμενο στην πλημμελή άσκηση των αποδοχών και των λοιπών πρόσθετων αμοιβών που
υπηρεσιακών του καθηκόντων ή μετά από αίτηση του τους καταβάλλονταν από τον φορέα προέλευσης, με
υπαλλήλου, αφού συνεκτιμηθούν οι υπηρεσιακές ανά- τις προϋποθέσεις χορήγησής τους. Ο φορέας υποδοχής
γκες. βαρύνεται επιπλέον με τις δαπάνες οποιασδήποτε τυχόν
8. Για την επιλογή, τοποθέτηση και λήξη της θητείας επιπλέον αμοιβής των υπαλλήλων της Υπηρεσίας.
των προϊσταμένων της Διεύθυνσης και των Τμημάτων
της, εφαρμόζονται οι διατάξεις του ν. 4369/2016 (Α΄33). Άρθρο 386
Οι Προϊστάμενοι της Διεύθυνσης και των Τμημάτων αυ- Ειδικές ρυθμίσεις για την άσκηση των
τής προέρχονται από τους ελεγκτές και το διοικητικό καθηκόντων του προσωπικού της Υπηρεσίας
προσωπικό που υπηρετεί στη Διεύθυνση. 1. Οι ελεγκτές και το λοιπό προσωπικό της Υπηρεσίας
9. Η γραμματειακή και διοικητική υποστήριξη του έρ- δεν εξετάζονται, δεν διώκονται και δεν ενάγονται για γνώ-
γου του Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος, του ανα- μη που διατύπωσαν ή θέση που έλαβαν κατά την άσκηση
πληρωτή του και των εισαγγελέων που τον επικουρούν των καθηκόντων τους. Εξαιρούνται των ανωτέρω η πε-
εξακολουθεί να παρέχεται από το υφιστάμενο αυτοτελές ρίπτωση δόλου, η παραβίαση του απορρήτου των πλη-
Τμήμα Γραμματείας το οποίο λειτουργεί σύμφωνα με την ροφοριών και στοιχείων που περιήλθαν σε γνώση τους
παρ. 9α του άρθρου 17Α του ν. 2523/1997. κατά την άσκηση των καθηκόντων τους και η παράβαση
10. α) Οι υπάλληλοι που υπηρετούν στην Υπηρεσία δι- του καθήκοντος εχεμύθειας, στο οποίο υποχρεούνται οι
ατηρούν κατά το διάστημα που εργάζονται σε αυτή όλες υπηρετούντες στην Υπηρεσία και μετά την αποχώρησή
τις τυχόν επιπλέον του μισθού τακτικές αποδοχές και τα τους από αυτό. Οι ελεγκτές, εφόσον εξετάζονται ή διώ-
κάθε φύσης επιδόματα και απολαβές των λοιπών υπαλ- κονται ενώπιον ποινικών δικαστηρίων για αποδιδόμενες
λήλων της αυτής κατηγορίας, βαθμού και μισθολογικού σε αυτούς πράξεις ή παραλείψεις στις οποίες προέβησαν
κλιμακίου, του κλάδου στον οποίο ανήκουν, σύμφωνα κατά την εκτέλεση των καθηκόντων τους ή ενάγονται
με τις κείμενες διατάξεις. ενώπιον πολιτικών δικαστηρίων για την ίδια αιτία, μπο-
β) Οι υπάλληλοι που αποσπώνται στην Υπηρεσία για ρούν να παρίστανται και να εκπροσωπούνται ενώπιον
το χρονικό διάστημα που υπηρετούν σε αυτή διατηρούν των ποινικών ή πολιτικών δικαστηρίων από μέλος του
το σύνολο των απολαβών της οργανικής τους θέσης. Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, κατόπιν αιτήματος
γ) Για την αποτελεσματική άσκηση των καθηκόντων του Υπουργού Οικονομικών προς το Νομικό Συμβούλιο
των ελεγκτών της Υπηρεσίας είναι δυνατόν να καταβάλ- του Κράτους, το οποίο γίνεται υποχρεωτικά δεκτό.
λεται σε αυτούς επίδομα, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο 2. Οι ελεγκτές τηρούν το απόρρητο των πληροφοριών
άρθρο 17 ν. 4354/2015 (Α΄176). και στοιχείων που περιήλθαν σε γνώση τους, κατά την
11. α) Ειδικά και προς διασφάλιση της άμεσης λειτουρ- άσκηση των καθηκόντων τους. Η υποχρέωση τήρησης
γίας της Υπηρεσίας και προς ολοκλήρωση των εκκρεμών του απορρήτου και του καθήκοντος εχεμύθειας αφορά
ελέγχων, αποσπώνται με την διαδικασία της παρ. 4 του το σύνολο του προσωπικού που υπηρετεί στην Υπηρε-
παρόντος άρθρου και τοποθετούνται σε αυτή κατ΄ ανώ- σία.
τατο όριο εξήντα (60) υπάλληλοι της Α.Α.Δ.Ε. 3. Παραβιάσεις του απορρήτου ή του καθήκοντος εχε-
β) Μόνο για την αρχική λειτουργία της Διεύθυνσης μέ- μύθειας, συνιστούν σοβαρό λόγο για την ανάκληση της
χρι πέντε (5) θέσεις διοικητικού προσωπικού της παρ. 1 απόσπασης του ελεγκτή.
του παρόντος άρθρου μπορούν να καλύπτονται με μονο-
ετείς αποσπάσεις μόνιμου προσωπικού και προσωπικού Άρθρο 387
με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, Διαδικασία σε περιπτώσεις ερευνών
που υπηρετεί στο Δημόσιο ή στον ευρύτερο δημόσιο για την διακρίβωση τέλεσης εγκλημάτων
τομέα, όπως αυτός ορίζεται από το ν. 1256/1982 όπως φοροδιαφυγής
ισχύει, εξαιρουμένης της Α.Α.Δ.Ε., χωρίς δυνατότητα ανα- 1. Ο Εισαγγελέας Οικονομικού Εγκλήματος ή ο ανα-
νέωσης. Οι αποσπάσεις αυτές θα πραγματοποιηθούν πληρωτής του ή οι εισαγγελικοί λειτουργοί που τον συ-
κατά παρέκκλιση από τις διατάξεις του ενιαίου συστήμα- νεπικουρούν, παραγγέλλουν, σύμφωνα με τα οριζόμενα
τος κινητικότητας (ν. 4440/2016), με κοινή απόφαση του στο άρθρο 382 τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης
ή προανάκρισης στους ελεγκτές της Υπηρεσίας για τη 9. Σε περίπτωση μη επαρκούς στοιχειοθέτησης ή μη

διερεύνηση τέλεσης αδικημάτων ποινικά κολάσιμης τήρησης του μορφότυπου της πορισματικής έκθεσης η
φοροδιαφυγής και οποιωνδήποτε άλλων απολύτως Α.Α.Δ.Ε. δύναται να αναπέμψει στην Υπηρεσία αιτιολο-
συναφών οικονομικών εγκλημάτων στο πλαίσιο της γημένα τον φάκελο της υποθέσεως για περαιτέρω έρευ-
αρμοδιότητάς της. να από αυτήν. Ο χρόνος που απαιτείται για την εν λόγω
2. Ο Προϊστάμενος της Διεύθυνσης, μετά την παραγ- διαδικασία δεν προσμετράται στην προθεσμία του ενός
γελία του Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος, εκδίδει (1) μηνός κατά τα αναφερόμενα στην παρ. 1 του άρθρου
εντολές για τη διενέργεια ερευνών αρμοδιότητας της 28Α του Κ.Φ.Δ., για την κοινοποίηση του προσωρινού
Υπηρεσίας. διορθωτικού προσδιορισμού φόρου.
3. Οι ελεγκτές της Υπηρεσίας, διενεργούν έρευνα για 10. Στις περιπτώσεις που μετά την έρευνα που διενερ-
την διαπίστωση τέλεσης εγκλημάτων φοροδιαφυγής γείται από τους ελεγκτές της Υπηρεσίας δεν προκύπτουν
και λοιπών οικονομικών εγκλημάτων. Τα πρόσωπα στα ενδείξεις για την τέλεση αδικήματος ποινικά κολάσιμης
οποία αποδίδεται η τέλεση αξιόποινης πράξης, κατά τη φοροδιαφυγής ή οποιουδήποτε άλλου αδικήματος, η
διάρκεια των ερευνών, έχουν όλα τα δικαιώματα που υπόθεση αρχειοθετείται από τον Εισαγγελέα Οικονο-
προβλέπονται στον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας. μικού Εγκλήματος και πιθανολογούμενες παραβάσεις
4. Μετά την ολοκλήρωση της έρευνας, και μόνο εφό- της φορολογικής νομοθεσίας γνωστοποιούνται στην
σον προκύπτουν ενδείξεις ποινικά κολάσιμης, σύμφωνα Α.Α.Δ.Ε. σύμφωνα με την προβλεπόμενη στο άρθρο 64
με τα άρθρα 66 και επόμενα του ΚΦΔ, φοροδιαφυγής, οι του ν. 4472/2017 (Α΄ 74) διαδικασία.
ελεγκτές της Υπηρεσίας συντάσσουν πορισματική έκθε- Άρθρο 388
ση, η οποία γνωστοποιείται προς τον Εισαγγελέα Οικο- Συντονισμός της Διεύθυνσης Ερευνών
νομικού Εγκλήματος και ακολούθως διαβιβάζεται στην Οικονομικού Εγκλήματος και της Α.Α.Δ.Ε.
Α.Α.Δ.Ε. μαζί με τον φάκελο της υπόθεσης. Η πορισμα-
1. Η Διεύθυνση Ερευνών Οικονομικού Εγκλήματος
τική έκθεση πρέπει να είναι επαρκώς στοιχειοθετημένη
στο πλαίσιο εισαγγελικής παραγγελίας και η Α.Α.Δ.Ε. δι-
και αιτιολογημένη και να έχει συγκεκριμένο μορφότυπο,
ατηρούν αυτοτελώς το δικαίωμα ποινικής έρευνας και
πληρώντας τα ελάχιστα αντικειμενικά κριτήρια ελέγχου
φορολογικού ελέγχου, αντιστοίχως.
που εφαρμόζει η Α.Α.Δ.Ε.
2. Η Α.Α.Δ.Ε. εξακολουθεί να δέχεται καταγγελίες και
5. Σε περιπτώσεις που από την προανάκριση ή την
διατηρεί την αρμοδιότητα φορολογικού ελέγχου των
προκαταρκτική εξέταση προκύψουν ενδείξεις τέλεσης
προσώπων για τα οποία διεξάγεται έρευνα από τη Δι-
και άλλων εγκλημάτων, τα οποία δεν σχετίζονται άμεσα
εύθυνση Ερευνών Οικονομικού Εγκλήματος.
με αυτά των άρθρων 66 επ. του ΚΦΔ, η σχηματισθείσα 3. Προγενέστερες ή εν εξελίξει έρευνες της Α.Α.Δ.Ε.
δικογραφία δύναται να χωρίζεται ως προς αυτά και ακο- ή της Διεύθυνσης Ερευνών Οικονομικού Εγκλήματος
λουθείται η διαδικασία της παρ. 6 του άρθρου 17Α του σε σχέση με τα κατά περίπτωση ελεγχόμενα πρόσωπα
ν. 2523/1997. εκάστου φορέα συνεκτιμώνται κατά την έναρξη ελέγχου.
6. Για τις ως άνω υποθέσεις που διαβιβάζονται στην 4. Με κοινή απόφαση του Υπουργού Δικαιοσύνης, Δι-
Α.Α.Δ.Ε. ακολουθείται η διαδικασία που ορίζεται στο αφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, του Υπουργού
άρθρο 28Α του ΚΦΔ, που προστίθεται με το άρθρο 390 Οικονομικών και του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. συστήνεται
του παρόντος. διϋπηρεσιακό συντονιστικό όργανο καταπολέμησης
7. Κατά την έκδοση της οριστικής πράξης διορθωτικού φορολογικού εγκλήματος που συγκροτείται από: α) τον
προσδιορισμού του φόρου, η Α.Α.Δ.Ε. δύναται είτε να Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος με τον Αναπληρω-
αφίσταται από την πορισματική έκθεση της Υπηρεσί- τή του ή εισαγγελικό λειτουργό, που επικουρεί τον Εισαγ-
ας, είτε να μην εκδίδει την οριστική πράξη διορθωτικού γελέα Οικονομικού Εγκλήματος και ορίζεται με πράξη
προσδιορισμού του φόρου, κατόπιν ειδικής και επαρ- του, ως Πρόεδρο, με τον αναπληρωτή του, β) δύο (2)
κούς αιτιολογίας, ιδίως: α) σε περίπτωση που στην πορι- εκπροσώπους της Α.Α.Δ.Ε., που ορίζονται με πράξη του
σματική έκθεση της Υπηρεσίας δεν έχουν ληφθεί υπόψη Διοικητή, ως μέλη, με τους αναπληρωτές τους, γ) δύο (2)
ή έχουν εφαρμοσθεί εσφαλμένα ερμηνευτικές εγκύκλιοι εκπροσώπους της Διεύθυνσης Ερευνών Οικονομικού
της Α.Α.Δ.Ε. επί των φορολογικών και τελωνειακών δια- Εγκλήματος του Υπουργείου Οικονομικών, που ορίζονται
τάξεων, ή η νομολογία των δικαστηρίων ή οι αποφάσεις με πράξη του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης, ως μέλη,
της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών, β) σε περίπτωση με τους αναπληρωτές τους, δ) δύο (2) εκπροσώπους του
προσκόμισης νέων στοιχείων, γ) σε περίπτωση μη τή- Σώματος Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος, που ορίζο-
ρησης του μορφότυπου της πορισματικής έκθεσης της νται με πράξη του Ειδικού Γραμματέα Σώματος Δίωξης
Α.Α.Δ.Ε., όπως ισχύει ή δύναται να εξειδικεύεται. Οικονομικού Εγκλήματος, με τους αναπληρωτές τους, ε)
8. Σε περίπτωση που ο φορολογούμενος προσκομί- έναν (1) εκπρόσωπο της Διεύθυνσης Οικονομικής Αστυ-
σει νέα στοιχεία στην αρμόδια ελεγκτική υπηρεσία της νομίας, που ορίζεται με πράξη του Διευθυντή της, με τον
Α.Α.Δ.Ε. εντός της προθεσμίας των είκοσι (20) ημερών αναπληρωτή του, και στ) έναν (1) εκπρόσωπο της Αρχής
της παρ. 2 του άρθρου 28Α του Κ.Φ.Δ., η τελευταία δύ- Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκλη-
ναται να τα διαβιβάζει στην Υπηρεσία προς αξιολόγηση, ματικές Δραστηριότητες και της Χρηματοδότησης της
ακολουθώντας τη διαδικασία που ορίζεται στην παρ. Τρομοκρατίας και Ελέγχου των Δηλώσεων Περιουσιακής
4 του άρθρου 28Α του Κ.Φ.Δ., όπως ισχύει κάθε φορά. Κατάστασης, που ορίζεται με πράξη του Προέδρου της,
με τον αναπληρωτή του. Με την ίδια απόφαση ρυθμί- α) η έκδοση προσωρινού διορθωτικού προσδιορισμού
ζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια για τη λειτουργία του φόρου ή β) η έκδοση αιτήματος παροχής πληροφοριών
οργάνου. του άρθρου 14 του Κ.Φ.Δ.
5. Αντικείμενο εργασιών του διϋπηρεσιακού συντονι-
στικού οργάνου είναι: Άρθρο 390
α) η αποφυγή επικαλύψεων του έργου της Υπηρεσίας Θέσπιση άρθρου 28Α του Κώδικα Φορολογικής
με το ελεγκτικό έργο της Α.Α.Δ.Ε. και των διωκτικών σω- Διαδικασίας
μάτων της παραγράφου 4, Μετά το άρθρο 28 του ν. 4174/2013 προστίθεται άρ-
β) η υποβολή μη δεσμευτικών προτάσεων προς τον θρο 28A, ως ακολούθως:
Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος για την προτεραι-
οποίηση των δράσεων της Υπηρεσίας, «Άρθρο 28Α
γ) η παρακολούθηση της πορείας των υποθέσεων 1. Για τις υποθέσεις που διαβιβάζονται στη Φορολογι-
που αφορούν σε μείζονος ποινικής απαξίας φορολογικά κή Διοίκηση από την Διεύθυνση Ερευνών Οικονομικού
εγκλήματα και οποιαδήποτε άλλα συναφή οικονομικά Εγκλήματος (εφεξής «Υπηρεσία»), διενεργείται έλεγχος
εγκλήματα που βλάπτουν σοβαρά τα συμφέροντα του κατ’ απόλυτη προτεραιότητα, κατά παρέκκλιση δε των
Ελληνικού Δημοσίου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ιδί- διατάξεων του άρθρου 28, η Φορολογική Διοίκηση
ως δε η παρακολούθηση της έγκαιρης διαβίβασης των προβαίνει σε προσωρινό και οριστικό προσδιορισμό
πορισματικών εκθέσεων στην Α.Α.Δ.Ε., και της σύνταξης φόρου ως ακολούθως: Εντός μηνός από τη διαβίβαση
των σχετικών μηνυτήριων αναφορών, και της πορισματικής έκθεσης της Υπηρεσίας, των σχετικών
δ) η αμοιβαία ανταλλαγή πληροφοριών, στο μέτρο εγγράφων και των προσκομισθέντων από τον ελεγχόμε-
που αυτή επιτρέπεται με βάση το άρθρο 2 του παρόντος νο στοιχείων, η Φορολογική Διοίκηση κοινοποιεί εγγρά-
νόμου. φως στο φορολογούμενο αντίγραφο αυτής, σημείωμα
6. Ο Πρόεδρος του συντονιστικού οργάνου δύναται, διαπιστώσεων με τα αποτελέσματα της έρευνας και τον
για την διευκόλυνση του έργου του, να δέχεται εισηγή- προσωρινό διορθωτικό προσδιορισμό φόρου, βάσει της
σεις προς εξέταση και να προσκαλεί στις συνεδριάσεις πορισματικής έκθεσης της Υπηρεσίας.
εκπροσώπους από άλλα ελεγκτικά σώματα ή αρχές. 2. Ο φορολογούμενος δύναται να λαμβάνει αντίγρα-
7. Ο Εισαγγελέας Οικονομικού Εγκλήματος εποπτεύει φα των εγγράφων στα οποία βασίζεται ο διορθωτικός
τη λειτουργία του συντονιστικού οργάνου και δύναται προσδιορισμός φόρου και να διατυπώσει εγγράφως
να λαμβάνει υπόψιν τις προτάσεις του για την προτε- τις απόψεις του σχετικά με τον προσωρινό διορθωτικό
ραιοποίηση δράσεων της υπηρεσίας σε υποθέσεις που προσδιορισμό φόρου εντός είκοσι (20) ημερών από την
βλάπτουν σοβαρά τα συμφέροντα του Ελληνικού Δημο- κοινοποίηση της έγγραφης γνωστοποίησης.
σίου και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.» 3 Η Φορολογική Διοίκηση εκδίδει την οριστική πράξη
8. Το συντονιστικό όργανο, κατά την άσκηση των αρ- διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου, εντός τριών (3)
μοδιοτήτων του, δεν επεμβαίνει στις διαδικασίες επιλο- μηνών από την ημερομηνία παραλαβής των απόψεων του
γής υποθέσεων προς έλεγχο της Α.Α.Δ.Ε. φορολογούμενου ή, σε περίπτωση που ο φορολογούμενος
δεν υποβάλει τις απόψεις του, στην εκπνοή της προθε-
ΣΥΝΑΦΕΙΣ ΚΑΙ ΜΕΤΑΒΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ σμίας που ορίζεται στο προηγούμενο εδάφιο. Το εν λόγω
διάστημα δύναται να παρατείνεται αιτιολογημένα για ένα
Άρθρο 389 (1) επιπλέον μήνα ανάλογα με την πολυπλοκότητα της υπό-
Μεταβατικές ρυθμίσεις θεσης, κατόπιν έγγραφης ενημέρωσης προς την Υπηρεσία.
Οι εισαγγελικές παραγγελίες, εντολές ανακριτικών 4. Σε περίπτωση που εντός της προθεσμίας των είκο-
και προανακριτικών πράξεων, περιλαμβανομένων σι (20) ημερών της παραγράφου 2, ο φορολογούμενος
των αιτημάτων και εντολών διενέργειας φορολογικών προσκομίσει νέα στοιχεία στην αρμόδια ελεγκτική υπη-
ελέγχων που έχουν προκύψει από εντολή οιασδήποτε ρεσία της Α.Α.Δ.Ε., η τελευταία δύναται να τα διαβιβάζει
εισαγγελικής και δικαστικής αρχής, οι οποίες εκκρεμούν στην Υπηρεσία προς αξιολόγηση. Η Υπηρεσία υποχρεού-
στην Α.Α.Δ.Ε. (όπως ΚΕΜΕΕΠ, ΚΕΦΟΜΕΠ, Δ.Ο.Υ., ΥΕΕΔΕ, ται να αποστείλει στην αρμόδια ελεγκτική υπηρεσία της
ΔΙΠΑΕΕ, Κεντρικές Υπηρεσίες, εξαιρουμένων των Τελω- Α.Α.Δ.Ε. εγγράφως τις απόψεις της επί των νέων αυτών
νειακών Υπηρεσιών και της Διεύθυνσης Εσωτερικών στοιχείων σε προθεσμία ενός μήνα από την ημερομη-
Υποθέσεων), κατά το χρόνο έναρξης λειτουργίας της νία λήψης του φακέλου. Εφόσον ο φορολογούμενος
Υπηρεσίας, επιστρέφονται από την Α.Α.Δ.Ε. στις κατά προσκομίσει εμπρόθεσμα νέα στοιχεία στην αρμόδια
περίπτωση αρμόδιες εισαγγελικές και δικαστικές Αρχές ελεγκτική υπηρεσία της Α.Α.Δ.Ε., ο χρόνος που απαιτεί-
που έχουν εκδώσει τις σχετικές παραγγελίες, εντολές και ται για την ολοκλήρωση της διαδικασίας που προβλέ-
αιτήματα μέχρι τις 28.2.2018. Κατ’ εξαίρεση του προη- πεται στα δύο προηγούμενα εδάφια δεν προσμετράται
γούμενου εδαφίου η Α.Α.Δ.Ε. διατηρεί κατ΄ ανώτατο όριο στην αναφερόμενη στην παράγραφο 3 προθεσμία των
εκκρεμείς εντολές ελέγχου 1.300 Α.Φ.Μ. για τις χρήσεις τριών (3) μηνών για την έκδοση της οριστικής πράξης
που έχουν προτεραιοποιηθεί, των οποίων ο έλεγχος προσδιορισμού φόρου, η οποία σε καμία περίπτωση δεν
βρίσκεται σε τελικό στάδιο τις 28.2.2018 ή που είναι υπερβαίνει συνολικά τους τέσσερεις ή, κατόπιν αιτιολο-
προτεραιοποιημένες για έλεγχο από την Α.Α.Δ.Ε. κατά γημένης παράτασης, τους πέντε μήνες από τη λήψη των
την ίδια ημερομηνία. Ως τελικό στάδιο ελέγχου νοείται: νέων αυτών στοιχείων από την Α.Α.Δ.Ε.
5. Η οριστική πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του 6. Με κοινή απόφαση του, του Υπουργού Δικαιοσύ-
φόρου εκδίδεται με βάση έκθεση ελέγχου την οποία νης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, του
συντάσσει η Φορολογική Διοίκηση και περιλαμβάνει Υπουργού Οικονομικών και του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε.
εμπεριστατωμένα και αιτιολογημένα τα γεγονότα, τα καθορίζεται ο τρόπος, η διαδικασία και κάθε άλλη ανα-
στοιχεία και τις διατάξεις που έλαβε υπόψη της για τον γκαία λεπτομέρεια για τη μεταφορά των υποθέσεων του
προσδιορισμό του φόρου. Η οριστική πράξη διορθω- άρθρου 389 του παρόντος.
τικού προσδιορισμού του φόρου μαζί με την έκθεση
ελέγχου κοινοποιούνται στο φορολογούμενο. Άρθρο 393
6. Οι διαδικασίες εφαρμογής του παρόντος άρθρου Τροποποίηση του άρθρου 1 του ν. 3213/2003
καθορίζονται με απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. Η περίπτωση λ΄ της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 3213/
2003 (Α΄ 309) αντικαθίσταται ως εξής:
Άρθρο 391 «λ. Τα μέλη όλων των Σωμάτων Επιθεώρησης και Ελέγ-
Τροποποίηση της παρ. 5 του άρθρου 17Α χου του Δημοσίου, οι προϊστάμενοι οργανικών μονάδων
του ν. 2523/1997 οποιασδήποτε Υπηρεσίας Επιθεώρησης, Εσωτερικού
1. Στο τελευταίο εδάφιο της περίπτωσης α΄ της παρ. 5 Ελέγχου ή Εσωτερικών Υποθέσεων του Δημοσίου, των
του άρθρου 17Α του ν. 2523/1997 (Α΄ 179), όπως ισχύει, Ν.Π.Δ.Δ. και των Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού, το προσωπικό
η φράση «έως τις 30.10.2017» αντικαθίσταται από τη της Υπηρεσίας Ερευνών Οικονομικού Εγκλήματος, κα-
φράση «έως την 28.2.2018». θώς και οι υπάλληλοι των μονάδων αυτών που ασκούν
2. Το τελευταίο εδάφιο της περίπτωσης β΄ της παρ. 5 οποιαδήποτε ελεγκτικά καθήκοντα.»
του άρθρου 17Α του ν. 2523/1997, όπως ισχύει, αντικα-
θίσταται ως εξής: Άρθρο 394
«Οι διατάξεις της παρούσας παραγράφου ισχύουν από Έναρξη ισχύος
την 1.3.2018.» Η ισχύς του Κεφαλαίου αυτού αρχίζει από τη δημο-
σίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός
Άρθρο 392 αν ορίζεται διαφορετικά στις επιμέρους διατάξεις του.
Εξουσιοδοτικές διατάξεις
1. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, ύστερα ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄
από εισήγηση του Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος, ΛΟΙΠΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, Άρθρο 395
μπορούν να συνιστώνται, να συγχωνεύονται ή να καταρ- Ρυθμίσεις για τον Ε.Φ.Κ.Α.
γούνται Περιφερειακά Γραφεία της Υπηρεσίας. Στην ίδια
απόφαση δύναται να καθορίζεται η κατά τόπο αρμοδι- 1. Στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (Ε.Φ.Κ.Α.)
ότητα κάθε Περιφερειακού Γραφείου και να ορίζεται ο συνιστάται Διεύθυνση Χορήγησης Συντάξεων Δημόσιου
χρόνος έναρξης λειτουργίας αυτών. Τομέα, υπαγόμενη στη Γενική Διεύθυνση Συντάξεων.
2. Με αποφάσεις του Υπουργού Οικονομικών ύστερα 2. Η Διεύθυνση Χορήγησης Συντάξεων Δημόσιου Το-
από εισήγηση του Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος, μέα διαρθρώνεται ως εξής:
που δημοσιεύονται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, α) Τμήμα Α΄ - Τμήμα Κανονισμού και Εντολής Πληρω-
δύναται να ανακαθορίζεται η κατά τόπο και καθ’ ύλη μής Πολιτικών Συντάξεων,
αρμοδιότητα των οργανικών μονάδων της Υπηρεσίας. β) Τμήμα Β΄ - Τμήμα Κανονισμού και Εντολής Πληρω-
3. Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών ύστερα μής Συντάξεων υπαλλήλων Ο.Τ.Α., Νομικών Προσώπων
από εισήγηση του Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος Δημοσίου Δικαίου και Ειδικών Κατηγοριών,
δύναται: α) να εξειδικεύονται περαιτέρω οι αρμοδιό- γ) Τμήμα Γ΄ - Τμήμα Κανονισμού και Εντολής Πληρω-
τητες της Υπηρεσίας, β) να (ανα)κατανέμονται μεταξύ μής Στρατιωτικών Συντάξεων
των Τμημάτων και Γραφείων, γ) να (ανα)κατανέμονται δ) Τμήμα Δ΄ - Τμήμα Διενέργειας Μεταβολών και δειγ-
οι οργανικές θέσεις προσωπικού στα Τμήματα και στα ματοληπτικών ελέγχων.
Γραφεία, και δ) να συνιστώνται, να συγχωνεύονται ή να 3. α) Στις οργανικές μονάδες της παρ. 2 μεταφέρο-
καταργούνται Τμήματα ή Γραφεία της Υπηρεσίας. νται κατ΄ αντιστοιχία οι αρμοδιότητες των οργανικών
4. Τα δικαιώματα και τα καθήκοντα του παραπάνω μονάδων της Γενικής Διεύθυνσης Χορήγησης Συντάξε-
προσωπικού, καθώς και τα λοιπά θέματα λειτουργίας ων της Γενικής Γραμματείας Δημοσιονομικής Πολιτικής
της Υπηρεσίας, εξειδικεύονται με εσωτερικό κανονισμό του Υπουργείου Οικονομικών, όπως προσδιορίζονται
λειτουργίας που καταρτίζεται με κοινή απόφαση του στα άρθρα 65 έως 70 του π.δ. 142/2017 (Α΄ 181), με την
Υπουργού Οικονομικών και του Υπουργού Δικαιοσύνης επιφύλαξη των οριζομένων στην παρ. 3 του άρθρου 4
αρμόδιου για θέματα διαφθοράς κατόπιν εισηγήσεως του ν. 4387/2016, και σύμφωνα με τα ειδικώς οριζόμενα
του Εισαγγελέα Οικονομικού Εγκλήματος. στην παρ. 1 του άρθρου 100 του ιδίου ως άνω νόμου.
5. Με απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. καθορίζεται β) Ο ακριβής αριθμός των θέσεων που θα συσταθούν
ή δύναται να εξειδικεύεται o μορφότυπος της πορισμα- για τη λειτουργία της Διεύθυνσης της παρ. 2 θα καθορι-
τικής έκθεσης της Υπηρεσίας για τους σκοπούς εφαρμο- σθεί με απόφαση του Διοικητή του Ε.Φ.Κ.Α., σύμφωνα
γής των διατάξεων του παρόντος. Μέχρι την έκδοση της με τις κείμενες διατάξεις, το αργότερο μέχρι 30.4.2018.
σχετικής απόφασης, ακολουθείται ο μορφότυπος που 4. α) Για τις ανάγκες αρχικής στελέχωσης της Διεύθυν-
εφαρμόζεται από τις υπηρεσίες της Α.Α.Δ.Ε. σης Χορήγησης Συντάξεων Δημόσιου Τομέα συνιστώ-
νται στον Ε.Φ.Κ.Α. πενήντα δύο (52) οργανικές θέσεις β) Ο μισθός, οι λοιπές αποδοχές και τα επιδόματα κα-
μόνιμου προσωπικού ως εξής: είκοσι δύο (22) θέσεις κα- ταβάλλονται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις.
τηγορίας ΠΕ, κλάδου Δημοσιονομικών, επτά (7) θέσεις 7. Δικαίωμα υποβολής αίτησης για επιλογή σε θέση
κατηγορίας ΤΕ, κλάδου Δημοσιονομικών και είκοσι τρεις προϊσταμένου για τις οργανικές μονάδες της Διεύθυν-
(23) θέσεις κατηγορίας ΔΕ, κλάδου Δημοσιονομικών. Οι σης Χορήγησης Συντάξεων Δημόσιου Τομέα, έχουν και
θέσεις αυτές καλύπτονται υποχρεωτικά από υπαλλήλους οι αποσπασμένοι στον Ε.Φ.Κ.Α. υπάλληλοι της Γενικής
που έχουν υπηρετήσει στη Γενική Διεύθυνση Χορήγησης Διεύθυνσης Χορήγησης Συντάξεων Δημόσιου Τομέα
Συντάξεων Δημόσιου Τομέα της Γενικής Γραμματείας Δη- της Γενικής Γραμματείας Δημοσιονομικής Πολιτικής του
μοσιονομικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών, Υπουργείου Οικονομικών, οι οποίοι, εφόσον επιλεγούν
οι οποίοι αποσπώνται ή μεταφέρονται σύμφωνα με τη σε θέση προϊσταμένου, με την τοποθέτησή τους μετα-
διαδικασία των επόμενων παραγράφων. Σε κάθε περί- τάσσονται αυτοδικαίως στον Ε.Φ.Κ.Α.
πτωση, για τη λειτουργία της Διεύθυνσης Χορήγησης 8. Η Γενική Διεύθυνση Χορήγησης Συντάξεων Δημόσι-
Συντάξεων Δημόσιου Τομέα πρέπει να καλυφθεί τουλά- ου Τομέα καταργείται ταυτόχρονα με την πλήρωση του
χιστον το ήμισυ των ανωτέρω θέσεων μέχρι 30.4.2018, ημίσεως των θέσεων του εδαφίου α΄ της παρ. 4 και σε
ενώ το υπόλοιπο ήμισυ έως τις 30.9.2018. κάθε περίπτωση όχι αργότερα από τις 30.4.2018. Όπου
β) Πλέον των θέσεων της προηγούμενης παραγράφου, στις κείμενες διατάξεις γίνεται αναφορά στη Γενική Δι-
και μέχρι την πλήρη κάλυψη των θέσεων της Διεύθυν- εύθυνση Χορήγησης Συντάξεων Δημοσίου Τομέα της
σης Χορήγησης Συντάξεων Δημόσιου Τομέα όπως θα Γενικής Γραμματείας Δημοσιονομικής Πολιτικής (ΓΛΚ)
οριστούν με την απόφαση του Διοικητή του Ε.Φ.Κ.Α., νοείται η Διεύθυνση Χορήγησης Συντάξεων Δημοσίου
οι θέσεις θα καλυφθούν από υπαλλήλους του Ε.Φ.Κ.Α. Τομέα του Ε.Φ.Κ.Α.
5. α) Η μεταφορά και η απόσπαση των υπαλλήλων που 9. Με την κατάργηση της Γενικής Διεύθυνσης Χορήγη-
υπηρετούν στη Γενική Διεύθυνση Χορήγησης Συντάξεων σης Συντάξεων Δημοσίου της Γενικής Γραμματείας Δη-
Δημόσιου Τομέα της Γενικής Γραμματείας Δημοσιονο- μοσιονομικής Πολιτικής καταργούνται πενήντα δύο (52)
μικής Πολιτικής του Υπουργείου Οικονομικών για την οργανικές θέσεις και οι υπόλοιπες οργανικές θέσεις με-
κάλυψη των θέσεων της παρ. 4 γίνεται κατόπιν αιτήσεώς ταφέρονται στις λοιπές μονάδες της Γενικής Γραμματείας
τους, με κοινή απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοι- Δημοσιονομικής Πολιτικής, με απόφαση του Υπουργού
νωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και του Οικονομικών. Στις θέσεις αυτές τοποθετούνται οι υπάλ-
Υπουργού Οικονομικών, κατά παρέκκλιση κάθε άλλης ληλοι που υπηρετούν στη Γενική Διεύθυνση Χορήγησης
γενικής ή ειδικής διάταξης. Σε περίπτωση μη υποβολής Συντάξεων Δημόσιου Τομέα της Γενικής Γραμματείας
επαρκών αιτήσεων, οι υπόλοιπες οργανικές θέσεις καλύ- Δημοσιονομικής Πολιτικής.
10. α) Με αποφάσεις του κατά περίπτωση εποπτεύο-
πτονται με υποχρεωτική απόσπαση. Η απόσπαση είναι
ντος υπουργού ρυθμίζεται κάθε αναγκαία λεπτομέρεια
διάρκειας ενός (1) έτους με δυνατότητα ανανέωσης για
ή τεχνικό ζήτημα που ανακύπτει από την εφαρμογή του
ισόχρονο χρονικό διάστημα.
παρόντος άρθρου.
β) Μετά την πάροδο τουλάχιστον ενός έτους, και μέ-
β) Οι διατάξεις του άρθρου αυτού είναι όλως ειδικές
χρι την ολοκλήρωση των διαδικασιών επιλογής προϊ-
και κατισχύουν κάθε άλλης γενικής ή ειδικής διάταξης
σταμένων του ν. 4369/2016 (Α΄ 33), οι υπάλληλοι που
που ορίζει διαφορετικά.
επιστρέφουν τοποθετούνται σε κενή θέση αντίστοιχου
11. Με απόφαση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνι-
ιεραρχικού επιπέδου με αυτή που κατείχαν πριν από την
κής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, μετά από
απόσπασή τους σύμφωνα με τις μεταβατικές διατάξεις πρόταση του Διοικητή του Ε.Φ.Κ.Α., δύνανται να τροπο-
της περίπτωσης γ΄ παρ. 1 του άρθρου 18 του ν. 4492/ ποιούνται οι αρμοδιότητες της Διεύθυνσης Συντάξεων
2017 (Α΄ 156). Δημόσιου Τομέα.
γ) Οι αποσπασμένοι υπάλληλοι της Γενικής Διεύθυνσης 12. Το πληροφοριακό σύστημα και οι βάσεις δεδο-
Χορήγησης Συντάξεων Δημόσιου Τομέα της Γενικής Γραμ- μένων για τη χορήγηση συντάξεων δημοσίου τομέα
ματείας Δημοσιονομικής Πολιτικής του Υπουργείου Οι- εντάσσονται στον Ε.Φ.Κ.Α.
κονομικών δύνανται, οποτεδήποτε και μέχρι τη λήξη της
απόσπασής τους, να αιτηθούν μετάταξη προς τον Ε.Φ.Κ.Α., Άρθρο 396
η οποία γίνεται με κοινή απόφαση του Υπουργού Εργασί- Επιτροπή αξιολόγησης επικίνδυνης
ας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και ανθυγιεινής εργασίας
και του Υπουργού Οικονομικών, μετά από τη σύμφωνη Το άρθρο 18 του ν. 4354/2015 (Α΄ 176) αντικαθίσταται
γνώμη του υπηρεσιακού συμβουλίου του Ε.Φ.Κ.Α. ως εξής:
6. α) Ο χρόνος υπηρεσίας των υπαλλήλων της Γενικής 1. Συστήνεται Επιτροπή αρμόδια για την επεξεργασία
Διεύθυνσης Χορήγησης Συντάξεων Δημόσιου Τομέα και υποβολή πρότασης μεταρρύθμισης του καθεστώ-
της Γενικής Γραμματείας Δημοσιονομικής Πολιτικής του τος χορήγησης επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής
Υπουργείου Οικονομικών που θα αποσπασθούν στον εργασίας, καθώς και για την εκπόνηση από κοινού με
Ε.Φ.Κ.Α. λογίζεται για κάθε συνέπεια ως χρόνος πραγμα- τους συναρμόδιους φορείς βραχυπρόθεσμου, μεσο-
τικής υπηρεσίας που διανύεται στο Υπουργείο Οικονο- πρόθεσμου και μακροπρόθεσμου σχεδίου δράσης για
μικών. Οι υπάλληλοι που αποσπώνται ή μετατάσσονται την πρόληψη των παραγόντων κινδύνου στους χώρους
στον Ε.Φ.Κ.Α. διατηρούν το βαθμολογικό, μισθολογικό εργασίας των φορέων στους οποίους παρατηρούνται
και ασφαλιστικό καθεστώς του φορέα προέλευσής τους. επικίνδυνες και ανθυγιεινές συνθήκες εργασίας.
2. Αναφορικά με το καθεστώς χορήγησης επιδόματος 8. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών,

επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας, έργο της Επιτρο- Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Εργασίας, Κοινωνικής
πής είναι ιδίως: Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Υγείας, η
α) ο προσδιορισμός συγκεκριμένων κριτηρίων που οποία εκδίδεται εντός ενός (1) μήνα από τη δημοσίευση
συνδέονται με την έκθεση των εργαζομένων σε σοβαρό του παρόντος, καθορίζεται η συγκρότηση και επιμέρους
κίνδυνο βλάβης της υγείας τους εξαιτίας των συνθηκών λεπτομέρειες για τον τρόπο λειτουργίας της Επιτροπής.
που επικρατούν στο χώρο εργασίας όπου απασχολού- 9. Η Επιτροπή οφείλει να ολοκληρώσει το έργο που
νται, των ουσιών με τις οποίες έρχονται σε επαφή ή της περιγράφεται στις περιπτώσεις α΄ και β΄ και να υποβάλει
φύσης και του αντικειμένου της απασχόλησής τους, σχετική γνωμοδότηση, συνοδευόμενη από αναλυτική
β) ο προσδιορισμός της μεθοδολογίας, του τρόπου μελέτη σύμφωνα με την ως άνω περιγραφή του έργου
υπολογισμού του ύψους και των κατηγοριών του επι- της, στους συναρμόδιους Υπουργούς έως τις 30.5.2018,
δόματος, καθώς και από προκαταρκτική ποσοτικοποίηση της εκτι-
γ) η υπαγωγή των ειδικοτήτων/κλάδων και χώρων ερ- μώμενης επίπτωσης της εν λόγω γνωμοδότησης. Οι συ-
γασίας στα ανωτέρω κριτήρια, λαμβάνοντας υπόψη τα ναρμόδιοι Υπουργοί επεξεργάζονται τη γνωμοδότηση
περιγράμματα θέσεων εργασίας, όπου αυτά υπάρχουν, και παρέχουν σχετικές οδηγίες. Επί τη βάσει των ανωτέ-
και τον βαθμό και τη συχνότητα έκθεσης στους παράγο- ρω οδηγιών η Επιτροπή οφείλει να ολοκληρώσει το έργο
ντες με τους οποίους συνδέονται τα ανωτέρω κριτήρια. που περιγράφεται στην περίπτωση γ΄ και να υποβάλει
3. Αναφορικά με την πρόληψη και προστασία από τελική γνωμοδότηση στους συναρμόδιους Υπουργούς
παράγοντες κινδύνου στους χώρους εργασίας, η Διεύ- εντός αποκλειστικής προθεσμίας ενός (1) έτους από την
θυνση Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία του Υπουρ- έναρξη ισχύος του παρόντος άρθρου.
γείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής 10. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών,
Αλληλεγγύης, συνεπικουρούμενη από την Επιτροπή Διοικητικής Ανασυγκρότησης, Εργασίας, Κοινωνικής
και το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.Ε.Π.Ε.), εκπονεί Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Υγείας
βραχυπρόθεσμο, μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο προσδιορίζονται οι δικαιούχοι, το ύψος και οι όροι και
σχέδιο για την κατά το δυνατόν άμβλυνση των ανωτέρω προϋποθέσεις καταβολής του επιδόματος επικίνδυνης
παραγόντων κινδύνου και την εγκαθίδρυση και εμπέδω- και ανθυγιεινής εργασίας λαμβάνοντας υπόψη τη γνω-
ση των αναγκαίων συνθηκών πρόληψης και προστασίας μοδότηση της Επιτροπής της παρ. 1. Η απόφαση εκδί-
των εργαζομένων. δεται εντός ενός (1) μήνα από την υποβολή της τελικής
4. Επί τη βάσει του έργου της όπως αυτό περιγράφεται γνωμοδότησης της Επιτροπής της παρ. 1 και σε κάθε
στις παρ. 2 και 3, η Επιτροπή λαμβάνει υπόψη τη σχέση περίπτωση όχι αργότερα από το Φεβρουάριο του 2019.
μεταξύ των προστατευτικών και προληπτικών μέτρων 11. Η Διεύθυνση Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία
για τους εργαζόμενους και του νέου συστήματος χο- του Υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και
ρήγησης του επιδόματος επικίνδυνης και ανθυγιεινής Κοινωνικής Αλληλεγγύης, συνεπικουρούμενη από την
εργασίας και περιλαμβάνει στην πρότασή της ρυθμίσεις Επιτροπή και το Σ.Ε.Π.Ε.:
για τακτικές αναφορές και συμπερίληψη στις σχετικές α) καταρτίζει, έως τις 30.5.2018, βραχυπρόθεσμο σχέδιο,
καταγράφει την υφιστάμενη κατάσταση αναφορικά με
βάσεις δεδομένων των μέτρων προστασίας και πρόλη-
την πρόληψη των παραγόντων κινδύνου στους χώρους
ψης και της τυχόν επίπτωσής τους στο καταβαλλόμενο
εργασίας των φορέων, στους οποίους παρατηρούνται
επίδομα.
επικίνδυνες και ανθυγιεινές συνθήκες εργασίας, και συ-
5. Η Επιτροπή αποτελείται από δεκαεπτά (17) τακτι-
μπεριλαμβάνει τις αναγκαίες πληροφορίες, τυχόν ισχύοντα
κά μέλη και τα αναπληρωματικά αυτών, εκ των οποίων
μέτρα, καθώς και πρόταση για την επεξεργασία περαιτέρω
τέσσερις (4) ιατρούς Ε.Σ.Υ./Δημόσιας Υγείας κατάλλη-
πληροφοριών και μέτρων που μπορούν να ληφθούν άμε-
λων ειδικοτήτων, δύο (2) εκπροσώπους του Υπουργεί- σα προκειμένου να αμβλυνθεί η έκθεση των εργαζομέ-
ου Εσωτερικών, δύο (2) εκπροσώπους του Υπουργείου νων σε επικίνδυνα και ανθυγιεινά περιβάλλοντα εργασίας
Οικονομικών, δύο (2) εκπροσώπους του Υπουργείου και καταχώρισή τους στις σχετικές βάσεις δεδομένων, τα
Διοικητικής Ανασυγκρότησης, έναν (1) εκπρόσωπο του οποία θα εφαρμοστούν έως τον Ιανουάριο του 2019,
Υπουργείου Υγείας, τρεις (3) εκπροσώπους του Υπουρ- β) υποβάλλει στους συναρμόδιους Υπουργούς, έως
γείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής τον Ιανουάριο του 2019, προς υιοθέτηση και εφαρμογή
Αλληλεγγύης, εκ των οποίων οι δύο (2) τουλάχιστον από μεσοπρόθεσμο και μακροπρόθεσμο σχέδιο, κατόπιν
τη Διεύθυνση Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία, δύο διαβούλευσης με τους φορείς, στους οποίους παρατη-
(2) Επιθεωρητές Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία ρούνται επικίνδυνες και ανθυγιεινές συνθήκες εργασίας,
του Σώματος Επιθεώρησης Εργασίας (Σ.Ε.Π.Ε.) και έναν γ) αναλαμβάνει συνεχή δράση στους τομείς της προστα-
(1) εκπρόσωπο του Ελληνικού Ινστιτούτου Υγιεινής και σίας και πρόληψης με τη συλλογή και κατηγοριοποίηση
Ασφάλειας της Εργασίας (ΕΛ.ΙΝ.Υ.Α.Ε.). των σχετικών πληροφοριών, την ανάπτυξη καλών πρα-
6. Η Επιτροπή επικουρείται από δύο (2) γραμματείς, κτικών και μηχανισμών παρακολούθησης της εφαρμογής
που προέρχονται από το Υπουργείο Οικονομικών. τους.
7. Η Επιτροπή λειτουργεί σύμφωνα με τις διατάξεις του 12. Μέχρι την έκδοση της απόφασης της παρ. 10 και σε
ν. 2690/1999 (Α΄ 45) και συνεδριάζει τουλάχιστον μία (1) κάθε περίπτωση όχι αργότερα από τον Φεβρουάριο του
φορά την εβδομάδα. 2019, το επίδομα επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας
εξακολουθεί να καταβάλλεται στους ίδιους δικαιούχους, πτώσεων δ΄ και ε΄ δεν διαγράφονται, συμψηφίζονται ή
στο ίδιο ύψος και με τους ίδιους όρους και προϋποθέ- επιστρέφονται.
σεις που ίσχυαν κατά την έναρξη ισχύος των διατάξεων Με απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δη-
του παρόντος. Από 1.3.2019 καταργούνται η παρ. 1 του μοσίων Εσόδων δύναται να καθορίζεται κάθε αναγκαίο
άρθρου 15 του ν. 4024/2011 (Α’ 176), το άρθρο 67 του θέμα για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου.»
ν. 4235/2014 (Α’ 32), το άρθρο 22 του ν. 4368/2016, η 2. Η παρ. 3 του άρθρου 19 του ν. 4174/2013 (Α΄170)
παρ. 8 του άρθρου 2 και η παρ. 17 του άρθρου 11 του ν. αντικαθίσταται ως εξής:
4375/2016 (Α’ 51), το άρθρο 98 του ν. 4483/2017 (Α’ 107), «3.α. Τροποποιητική φορολογική δήλωση υποβάλλε-
καθώς και κάθε άλλη διάταξη που ρυθμίζει κατά τρόπο ται οποτεδήποτε μέχρι την κοινοποίηση του προσωρινού
διαφορετικό το καθεστώς χορήγησης του επιδόματος προσδιορισμού του φόρου από τη Φορολογική Διοίκηση
επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας και κάθε υπουρ- ή μέχρι την παραγραφή του δικαιώματος της Φορολογι-
γική ή κοινή υπουργική απόφαση που εκδόθηκε κατ’ κής Διοίκησης για έλεγχο της αρχικής δήλωσης.
εξουσιοδότηση των ανωτέρω διατάξεων. β. Τροποποιητική φορολογική δήλωση που υποβάλλεται
13. Εντός προθεσμίας δύο (2) μηνών από την έναρξη μέχρι την κοινοποίηση εντολής ελέγχου ή της πρόσκλησης
ισχύος του παρόντος άρθρου οι αρμόδιες Υπηρεσίες παροχής πληροφοριών του άρθρου 14 του παρόντος, έχει
οφείλουν να συμπληρώσουν τα πεδία «κλάδος» και «ει- όλες τις συνέπειες της εκπρόθεσμης δήλωσης.
δικότητα», της Εφαρμογής του Μητρώου Ανθρώπινου γ. Εάν η τροποποιητική φορολογική δήλωση υποβληθεί
Δυναμικού του Ελληνικού Δημοσίου «Απογραφή». Σε πε- μετά την κοινοποίηση εντολής ελέγχου ή της πρόσκλησης
ρίπτωση μη συμπλήρωσης των ως άνω πεδίων, μετά την παροχής πληροφοριών του άρθρου 14 του παρόντος και
παρέλευση τεσσάρων (4) μηνών από την έναρξη ισχύος μέχρι την κοινοποίηση προσωρινού προσδιορισμού του
του παρόντος, αναστέλλεται η καταβολή του επιδόματος φόρου, εφόσον προκύπτει ποσό φόρου προς καταβολή,
επικίνδυνης και ανθυγιεινής εργασίας. επιβάλλεται επί του ποσού αυτού, αντί του προστίμου του
άρθρου 54, πρόστιμο που ισούται με το ποσό του προστί-
Άρθρο 397 μου του άρθρου 58 παρ. 1, 58Α παρ. 2, ή 59 παρ. 2, κατά
Τροποποιήσεις των άρθρων 18 και 19 περίπτωση. Για τον υπολογισμό του ανωτέρω προστίμου,
του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας λαμβάνεται ως βάση υπολογισμού το ποσό της διαφοράς
1. Η παρ. 1 του άρθρου 18 του ν. 4174/2013 (Α΄ 170) μεταξύ του φόρου που προκύπτει με βάση την υποβαλλό-
αντικαθίσταται ως εξής: μενη τροποποιητική φορολογική δήλωση και εκείνου που
«1.α. Ο υπόχρεος σε υποβολή φορολογικών δηλώσεων προκύπτει με βάση την αρχικώς υποβληθείσα δήλωση,
υποβάλλει τις φορολογικές δηλώσεις στη Φορολογική και τις τυχόν τροποποιητικές δηλώσεις που έχουν εν τω
Διοίκηση κατά το χρόνο που προβλέπεται από την οικεία μεταξύ υποβληθεί. Δεν είναι δυνατή η υποβολή δήλωσης
φορολογική νομοθεσία. σύμφωνα με την παρούσα περίπτωση με επιφύλαξη.
β. Εκπρόθεσμη φορολογική δήλωση υποβάλλεται οπο- δ. Εξαιρουμένων των δηλώσεων παρακρατούμενου
τεδήποτε μέχρι την κοινοποίηση του προσωρινού διορ- φόρου μισθωτών υπηρεσιών, εφόσον η προκύπτουσα
θωτικού προσδιορισμού του φόρου από τη Φορολογική οφειλή εξοφληθεί εντός τριάντα (30) ημερών από τον
Διοίκηση ή μέχρι την παραγραφή του δικαιώματος της προσδιορισμό του φόρου, το επιβληθέν σύμφωνα με
Φορολογικής Διοίκησης για έλεγχο της αρχικής δήλωσης. την προηγούμενη περίπτωση πρόστιμο περιορίζεται στο
γ. Εκπρόθεσμη φορολογική δήλωση που υποβάλλεται εξήντα τοις εκατό (60%) του αρχικώς προσδιορισθέντος.
μέχρι την κοινοποίηση εντολής ελέγχου ή της πρόσκλη- ε. Φόροι, πρόστιμα, τέλη, εισφορές και λοιπά ποσά που
σης παροχής πληροφοριών του άρθρου 14 του παρό- προσδιορίζονται κατά τις διατάξεις των περιπτώσεων γ΄
ντος, έχει όλες τις συνέπειες της εκπρόθεσμης δήλωσης. και δ΄ δεν διαγράφονται, συμψηφίζονται ή επιστρέφονται.
δ. Εάν η εκπρόθεσμη φορολογική δήλωση υποβληθεί Με απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δη-
μετά την κοινοποίηση εντολής ελέγχου ή της πρόσκλη- μοσίων Εσόδων δύναται να καθορίζεται κάθε αναγκαίο
σης παροχής πληροφοριών του άρθρου 14 του παρό- θέμα για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου.»
ντος και μέχρι την κοινοποίηση του προσωρινού διορ-
θωτικού προσδιορισμού του φόρου, εφόσον προκύπτει Άρθρο 398
ποσό φόρου προς καταβολή, επιβάλλεται επί του ποσού Τροποποιήσεις του άρθρου 72
αυτού, αντί του προστίμου του άρθρου 54, πρόστιμο που του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας
ισούται με το ποσό του προστίμου των άρθρων 58 παρ. 1. Μετά το πρώτο εδάφιο της παρ. 18 του άρθρου 72
2, 58Α παρ. 2, ή 59 παρ. 1, κατά περίπτωση. Δεν είναι του ν. 4174/2013, όπως ισχύει μετά την αντικατάστασή
δυνατή η υποβολή δήλωσης σύμφωνα με την παρούσα της με το άρθρο 49 παρ. 4 του ν. 4509/2017 (Α΄ 201),
περίπτωση με επιφύλαξη. προστίθενται εδάφια ως εξής:
ε. Εξαιρουμένων των δηλώσεων παρακρατούμενου «Για δηλώσεις που υποβάλλονται μετά την κοινοποίηση
φόρου μισθωτών υπηρεσιών, εφόσον η προκύπτουσα εντολής ελέγχου ή της πρόσκλησης παροχής πληροφο-
οφειλή εξοφληθεί εντός τριάντα (30) ημερών από τον ριών του άρθρου 14 του παρόντος και μέχρι την κοινο-
προσδιορισμό του φόρου, το επιβληθέν σύμφωνα με ποίηση του προσωρινού διορθωτικού προσδιορισμού
την προηγούμενη περίπτωση πρόστιμο περιορίζεται στο του φόρου επιβάλλονται, αντί των ανωτέρω κυρώσεων,
εξήντα τοις εκατό (60%) του αρχικώς προσδιορισθέντος. οι κυρώσεις της παραγράφου 17 του παρόντος, κατά τα
στ. Φόροι, πρόστιμα, τέλη, εισφορές και λοιπά ποσά οριζόμενα στην παράγραφο αυτή. Εφόσον πρόκειται για
που έχουν προσδιορισθεί κατά τις διατάξεις των περι- τροποποιητικές δηλώσεις, για τον υπολογισμό του ποσού
του προστίμου της παραγράφου 17 του παρόντος άρθρου, Άρθρο 399

λαμβάνεται ως βάση υπολογισμού το ποσό της διαφοράς Στο τέλος της παρ. 4 του άρθρου 9 του ν. 3986/2011
μεταξύ του φόρου που προκύπτει με βάση την υποβαλ- (Α΄ 152) προστίθεται εδάφιο ως εξής:
λόμενη τροποποιητική φορολογική δήλωση και εκείνου «Συμβάσεις που συνομολογήθηκαν, σύμφωνα με τον
που προκύπτει με βάση την αρχικώς υποβληθείσα δήλωση προσυμβατικό του Ελεγκτικού Συνεδρίου, θεωρούνται
και τις τυχόν τροποποιητικές δηλώσεις που έχουν εν τω επωφελείς για το Ταμείο και το Ελληνικό Δημόσιο, όσον
μεταξύ υποβληθεί. Δεν είναι δυνατή η υποβολή δηλώσεων αφορά την αστική ή ποινική ευθύνη των μελών του Συμ-
σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο με επιφύλαξη. βουλίου Εμπειρογνωμόνων.»
Εξαιρουμένων των δηλώσεων παρακρατούμενου
φόρου μισθωτών υπηρεσιών, εφόσον η προκύπτου- Άρθρο 400
σα οφειλή εξοφληθεί εντός τριάντα (30) ημερών από Τροποποίηση διατάξεων του ν. 4067/2012 (Α΄ 79)
τον προσδιορισμό του φόρου, το επιβληθέν κατά το Αντικαθίσταται το πέμπτο εδάφιο της παρ. 2 του άρ-
προηγούμενο εδάφιο πρόστιμο ή ο πρόσθετος φόρος θρου 36 του ν. 4067/2012 με τα παρακάτω εδάφια:
περιορίζεται στο εξήντα τοις εκατό (60%) του αρχικώς «Σε περίπτωση ελλείμματος ή πλεονάσματος του ετή-
προσδιορισθέντος. Φόροι, πρόστιμα, τέλη, εισφορές και σιου οικονομικού αποτελέσματος του ειδικού λογαρια-
λοιπά ποσά που προσδιορίζονται κατά τις διατάξεις των σμού ΥΚΩ, οι μοναδιαίες χρεώσεις του ανταλλάγματος
δύο τελευταίων εδαφίων δεν διαγράφονται, συμψηφί- ΥΚΩ της παραγράφου 1α αναπροσαρμόζονται το Δεκέμ-
ζονται ή επιστρέφονται.» βρη έκαστου έτους στο πλαίσιο παρακολούθησης του ει-
2. Μετά την παρ. 49 του άρθρου 72 του ν. 4174/2013, δικού λογαριασμού, μετά από εισήγηση της ΡΑΕ, η οποία
η οποία προστέθηκε με το άρθρο 98 του ν. 4446/2016 εκδίδεται λαμβάνοντας υπόψη την εισήγηση του αρμό-
(Α΄240), προστίθεται παράγραφος 50 ως εξής: διου διαχειριστή, τυχόν σωρευτικά ελλείμματα, σύμφω-
«50. Φορολογούμενος σε βάρος του οποίου: να με την παρ. 10 του άρθρου 55 του ν. 4001/2011, την
α) έχει εκδοθεί και δεν έχει κοινοποιηθεί μέχρι την ανάγκη τήρησης ενός αποθέματος ασφαλείας και τυχόν
έναρξη ισχύος της παρούσας παραγράφου οριστική κάλυψη του κόστους από τον Κρατικό Προϋπολογισμό,
πράξη διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου, ή σύμφωνα με το τελευταίο εδάφιο. Η αναπροσαρμογή
β) θα εκδοθεί οριστική πράξη διορθωτικού προσδι- θα μηδενίζει το προβλεπόμενο έλλειμμα του τρέχοντος
ορισμού του φόρου κατόπιν προσωρινού διορθωτικού έτους, στο οποίο ενσωματώνεται το τυχόν έλλειμμα του
προσδιορισμού που έχει κοινοποιηθεί μέχρι την έναρξη προηγούμενου έτους. Ο αρμόδιος Διαχειριστής απο-
ισχύος της παρούσας παραγράφου, στέλλει τη σχετική εισήγηση στη ΡΑΕ το Σεπτέμβρη
δύναται να αποδεχτεί την οριστική πράξη διορθωτικού έκαστου έτους με στοιχεία και εκτιμήσεις του ετήσιου
προσδιορισμού, με ανέκκλητη και ανεπιφύλακτη δήλω- οικονομικού αποτελέσματος του ειδικού λογαριασμού
σή του, η οποία υποβάλλεται εντός της προθεσμίας για ΥΚΩ του τρέχοντος και του επόμενου έτους. Η ΡΑΕ απο-
άσκηση ενδικοφανούς προσφυγής, στον προϊστάμενο στέλλει το Νοέμβριο έκαστου έτους την εισήγηση στον
της υπηρεσίας που εξέδωσε την πράξη προσδιορισμού Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας.»
του φόρου. Εφόσον ο φορολογούμενος εξοφλήσει την
προκύπτουσα οφειλή εντός της προθεσμίας της παρα- Άρθρο 401
γράφου 3 του άρθρου 41, τα επιβληθέντα πρόστιμα, βά- Τροποποίηση διατάξεων του ν. 4389/2016 (Α΄ 94)
σει των άρθρων 58, 58Α παρ. 2 και 59 ή της παραγράφου Α. Το άρθρο 135 του ν. 4389/2016 τροποποιείται ως
17 του παρόντος ή οι πρόσθετοι φόροι του άρθρου 1 του εξής:
ν. 2523/ 1997 (Α΄ 179), κατά περίπτωση, μειώνονται στο α) Στην παράγραφο 3 οι φράσεις «του πρώτου εξαμήνου
εξήντα τοις εκατό (60%) αυτών. από την παρέλευση του εξαμήνου αναφοράς» και «του
Τα ανωτέρω εφαρμόζονται και για εκκρεμείς υποθέ- εξαμήνου αυτού» αντικαθίστανται αντίστοιχα από τις φρά-
σεις κατά την έναρξη ισχύος της παρούσας παραγράφου, σεις «των επόμενων δύο (2) δημοπρασιών από την έκδοση
εφαρμοζομένης αναλόγως της παρ. 3 του άρθρου 49 του της απόφασής της» και «των δημοπρασιών αυτών».
ν. 4509/2017. Ως εκκρεμείς υποθέσεις νοούνται οι υπο- β) Στο τέλος της παραγράφου 3 προστίθεται εδάφιο
θέσεις που εκκρεμούν ενώπιον της Διεύθυνσης Επίλυσης ως εξής:
Διαφορών ή των τακτικών διοικητικών δικαστηρίων ή του «Η ως άνω απόφαση της ΡΑΕ εκδίδεται εντός μηνός
Συμβουλίου της Επικρατείας κατόπιν άσκησης ενδικοφα- από την παρέλευση του εξαμήνου αναφοράς.»
νούς ή δικαστικής προσφυγής ή τακτικού ενδίκου μέσου γ) Στην παράγραφο 4 οι φράσεις «του πρώτου εξαμή-
ή αίτησης αναίρεσης ή εκείνες για τις οποίες εκκρεμεί η νου από την παρέλευση του εξαμήνου αναφοράς» και
προθεσμία άσκησης ενδικοφανούς ή δικαστικής προσφυ- «του εξαμήνου αυτού» αντικαθίστανται αντίστοιχα από
γής ή τακτικού ενδίκου μέσου ή αίτησης αναίρεσης. Ως τις φράσεις «των επόμενων δύο (2) δημοπρασιών από
εκκρεμείς νοούνται, επίσης, οι υποθέσεις οι οποίες έχουν την έκδοση της απόφασής της» και «των δημοπρασιών
συζητηθεί και δεν έχει εκδοθεί αμετάκλητη απόφαση του αυτών».
δικαστηρίου ή έχει εκδοθεί μη αμετάκλητη απόφαση αλλά δ) Στο τέλος της παραγράφου 4 προστίθεται εδάφιο
δεν έχει κοινοποιηθεί στον φορολογούμενο. ως εξής:
Με απόφαση του Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δη- «Η ως άνω απόφαση της ΡΑΕ εκδίδεται εντός μηνός
μοσίων Εσόδων δύναται να καθορίζονται ζητήματα προ- από την παρέλευση του εξαμήνου αναφοράς.»
θεσμιών, καταβολής, αρμοδιοτήτων και κάθε αναγκαίο Β. Το άρθρο 136 του ν. 4389/2016 αντικαθίσταται ως
θέμα για την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου.» εξής:
«1. Δικαίωμα συμμετοχής στις δημοπρασίες πώλησης στις Δημοπρασίες Προθεσμιακών Προϊόντων, μαζί με
προθεσμιακών προϊόντων κατά τα προβλεπόμενα στο τα παρακάτω:
άρθρο 140 έχουν, με την επιφύλαξη της παραγράφου 2 (α) Κατά το μήνα διενέργειας δημοπρασίας και ειδι-
του παρόντος, οι Προμηθευτές ηλεκτρικής ενέργειας, οι κότερα σε χρονικό διάστημα που ορίζεται στον Κώδικα
οποίοι: (α) είναι κάτοχοι άδειας προμήθειας ηλεκτρικής Συναλλαγών Δημοπρασιών Προθεσμιακών Προϊόντων
ενέργειας και είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Συμμετε- Ηλεκτρικής Ενέργειας και το αργότερο μέχρι τρεις (3)
χόντων του Συστήματος Συναλλαγών Ημερήσιου Ενερ- εργάσιμες ημέρες πριν τη διεξαγωγή της δημοπρασίας,
γειακού Προγραμματισμού («ΣΣΗΕΠ»), το οποίο τηρεί ο Λειτουργός της Αγοράς ελέγχει την πλήρωση των κρι-
ο Λειτουργός της Αγοράς, (β) είναι εγγεγραμμένοι στο τηρίων συμμετοχής των Προμηθευτών.
Μητρώο Επιλέξιμων Προμηθευτών στις Δημοπρασίες (β) Για τον έλεγχο ικανοποίησης του κριτηρίου (γ) της
του Συστήματος Συναλλαγών Δημοπρασιών Προθεσμι- παραγράφου 1 ως προς τη συμμετοχή των Επιλέξιμων
ακών Προϊόντων Ηλεκτρικής Ενέργειας («ΣΣΔΠΠΗΕ»), το Προμηθευτών στις Δημοπρασίες, ο Λειτουργός της Αγο-
οποίο ορίζεται στο άρθρο 140 και τηρεί ο Λειτουργός ράς αποκλειστικά εξετάζει τις υποβληθείσες από αυτούς
της Αγοράς και (γ) διατηρούν ή αναπτύσσουν δραστη- Δηλώσεις Φορτίου για τη δραστηριότητα προμήθειας
ριότητα προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας προς τρίτους ηλεκτρικής ενέργειας στη λιανική αγορά. Ειδικότερα και
στη λιανική αγορά. μόνο για την πρώτη συμμετοχή των Επιλέξιμων Προμη-
2.(α) Οι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Συμμετεχόντων θευτών στις Δημοπρασίες, για τον έλεγχο ικανοποίησης
του ΣΣΗΕΠ Προμηθευτές Ηλεκτρικής Ενέργειας, κατά του κριτηρίου (γ) της παραγράφου 1 για την πρώτη συμ-
την κατάθεση της αίτησης εγγραφής τους στο Μητρώο μετοχή, ο Λειτουργός της Αγοράς αποκλειστικά εξετάζει
Επιλέξιμων Προμηθευτών στις Δημοπρασίες- του Συ- το επιχειρηματικό πλάνο της παραγράφου 2.»
στήματος Συναλλαγών Δημοπρασιών Προθεσμιακών Γ. Η περίπτωση ζ΄της παρ. 3 του άρθρου 140 του
Προϊόντων Ηλεκτρικής Ενέργειας («ΣΣΔΠΠΗΕ»), υποβάλ- ν. 4389/2016 τροποποιείται ως εξής:
λουν στο Λειτουργό της Αγοράς ένα αξιόπιστο επιχειρη- «ζ) Οι ελεγκτικοί μηχανισμοί προς επίτευξη των προβλε-
ματικό πλάνο δραστηριοποίησης και ανάπτυξής τους πόμενων στις παραγράφους 2, 3 και 4 του άρθρου 136.»
στη λιανική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, το οποίο θα
Άρθρο 402
περιλαμβάνει, κατ’ ελάχιστο, ετήσιο σχέδιο διείσδυσης
με τριμηνιαίους στόχους στη λιανική αγορά με χρήση 1. Οι Προμηθευτές Ηλεκτρικής Ενέργειας, οι οποίοι
ποσοτήτων Προθεσμιακών Προϊόντων Ηλεκτρικής Ενέρ- κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος είναι εγγεγραμ-
γειας. Τεχνικές λεπτομέρειες του επιχειρηματικού πλά- μένοι στο Μητρώο Επιλέξιμων Προμηθευτών στις Δη-
νου δύνανται να καθορίζονται στον Κώδικα Συναλλαγών μοπρασίες του Συστήματος Συναλλαγών Δημοπρασι-
Δημοπρασιών Προθεσμιακών Προϊόντων Ηλεκτρικής ών Προθεσμιακών Προϊόντων Ηλεκτρικής Ενέργειας
Ενέργειας. («ΣΣΔΠΠΗΕ»), δύνανται να υποβάλουν στο Λειτουργό
(β) Το ως άνω επιχειρηματικό πλάνο είναι διάφορο του της Αγοράς το επιχειρηματικό πλάνο της παρ. 2 του άρ-
επιχειρηματικού σχεδίου που προβλέπεται στο Μέρος 4 θρου 136 του ν. 4389/2016 μέχρι την 28η Φεβρουαρίου
του Παραρτήματος 1 του ισχύοντος Κανονισμού Αδει- 2018. Ειδικότερα, οι Προμηθευτές Ηλεκτρικής Ενέργειας
ών Προμήθειας και Εμπορίας Ηλεκτρικής Ενέργειας (Β΄ οι οποίοι κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος είναι
2940/2012). εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Επιλέξιμων Προμηθευτών
(γ) Ο Λειτουργός της Αγοράς κοινοποιεί στη ΡΑΕ τα στις Δημοπρασίες του Συστήματος Συναλλαγών Δημο-
υποβληθέντα κατά τις διατάξεις του παρόντος επιχειρη- πρασιών Προθεσμιακών Προϊόντων Ηλεκτρικής Ενέρ-
ματικά πλάνα των Εναλλακτικών Προμηθευτών. γειας («ΣΣΔΠΠΗΕ») και δεν έχουν συμμετάσχει σε καμία
3.(αα) Προστίθεται στο τέλος του δεύτερου εδαφίου Δημοπρασία κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος,
της παραγράφου 2, όπως αναριθμείται σε 3, η φράση οφείλουν να υποβάλουν, στο Λειτουργό της Αγοράς το
«κατά τα οριζόμενα στην παράγραφο 1». επιχειρηματικό πλάνο της παρ. 2 του άρθρου 136 του
(ββ) Προστίθεται τρίτο εδάφιο στην παράγραφο 2, ν. 4389/2016 μέχρι τρεις (3) εργάσιμες ημέρες πριν την
όπως αναριθμείται σε 3, ως εξής: πρώτη Δημοπρασία μετά την έκδοση του παρόντος.
«Η ΡΑΕ και ο Λειτουργός της Αγοράς αναπτύσσουν 2. Ο Λειτουργός της Αγοράς υποβάλλει εντός δύο (2)
και εφαρμόζουν κατάλληλους ελεγκτικούς μηχανισμούς ημερών από την έναρξη ισχύος τού παρόντος στη ΡΑΕ
για τη συμμετοχή των Βιομηχανικών Καταναλωτών στο εισήγηση τροποποίησης του Κώδικα Συναλλαγών Δημο-
ΣΣΔΠΠΗΕ, οι οποίοι προβλέπονται και εξειδικεύονται πρασιών Ηλεκτρικής Ενέργειας, σύμφωνα με τις παραγρά-
στον Κώδικα Συναλλαγών Δημοπρασιών Προθεσμιακών φους 1, 2 και 4 του άρθρου 136 του ν. 4389/2016. Κριτήρια
Προϊόντων Ηλεκτρικής Ενέργειας, προς επίτευξη των ελέγχου και ελεγκτικοί μηχανισμοί που έχουν εισαχθεί
οριζομένων της παρούσης, των παραγράφων 1 και 2 και προ της έκδοσης του παρόντος στον Κώδικα Συναλλα-
τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 135 και προς διασφά- γών Δημοπρασιών Προθεσμιακών Προϊόντων Ηλεκτρι-
λιση του υγιούς ανταγωνισμού στην αγορά ενέργειας.» κής Ενέργειας, τροποποιούνται κατά τα οριζόμενα στις
4. Η ΡΑΕ και ο Λειτουργός της Αγοράς αναπτύσσουν παραγράφους 1, 2 και 4 του άρθρου 136 του ν. 4389/2016.
κατάλληλους ελεγκτικούς μηχανισμούς για τη συμμετο-
χή στο ΣΣΔΠΠΗΕ, προς επίτευξη των οριζόμενων στις Άρθρο 403
ανωτέρω παραγράφους 1 και 2 και την παράγραφο 1 Τροποποίηση του ν. 4270/2014
του άρθρου 135 και προς αποτροπή δημιουργίας στρε- 1. Το τρίτο εδάφιο της παρ. 3 του άρθρου 75 του ν. 4270/
βλώσεων στη λιανική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας και 2014 (Α΄143) καταργείται.
2. Η παρ. 5 του άρθρου 75 του ν. 4270/2014 αντικαθί- (Α.Α.Δ.Ε.) δύναται να καθορίζεται κάθε ειδικότερο θέμα
σταται, από τότε που ίσχυσε, ως εξής: για την εφαρμογή του προηγουμένου εδαφίου.»
«5. Ο Υπουργός Οικονομικών υποβάλλει ετησίως Έκ- 3. Οι παράγραφοι 2 και 3 του άρθρου 21 του ν.δ. 356/
θεση επί των φορολογικών δαπανών, η οποία συνοδεύει 1974 αντικαθίστανται ως εξής:
τον Κρατικό Προϋπολογισμό και περιλαμβάνει τα εξής: «2. Οι διατάξεις της παραγράφου 8 του άρθρου 959 του
α) την καταγραφή των φορολογικών δαπανών, οι Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, όπως εκάστοτε ισχύουν,
οποίες έχουν θεσπιστεί μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου του εφαρμόζονται αναλόγως και στην προκειμένη περίπτω-
εκάστοτε τρέχοντος έτους, ση. Εάν τα κατασχεθέντα πράγματα υπόκεινται σε φθορά
β) την ομαδοποίησή τους ανά κατηγορία φορολογίας κατά την κρίση του επισπεύδοντος προϊσταμένου της
και ομάδα δικαιούχων, αρμόδιας για την επιδίωξη της είσπραξης της οφειλής
γ) την κατανομή τους σε τομείς πολιτικής, υπηρεσίας, πλειστηριάζονται αμέσως ή εντός βραχείας
δ) τη δικαιολογητική τους βάση και τη χρονική διάρ- προθεσμίας, αναλόγως του κινδύνου. Στην περίπτωση
κεια ισχύος τους, αυτή τηρείται υποχρεωτικά η δημοσιότητα της παραγρά-
ε) τον αριθμό των ωφελουμένων, φου 6 του άρθρου 41 του παρόντος μία (1) ημέρα τουλά-
στ) τον προσδιορισμό του κόστους των φορολογικών χιστον πριν από τη διενέργεια του πλειστηριασμού, κατά
δαπανών με βάση την απώλεια φορολογικών εσόδων παρέκκλιση κάθε άλλης αντίθετης διάταξης.
που προκύπτει κατά το προηγούμενο έτος. 3. Υπάλληλος ενώπιον του οποίου διενεργείται ο πλει-
Με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών μπορεί να στηριασμός ορίζεται συμβολαιογράφος στην περιφέρεια
τροποποιείται η ανωτέρω Έκθεση κατά τη δομή και το του οποίου υπάγεται ο ορισθείς τόπος πλειστηριασμού
περιεχόμενό της και να ρυθμίζεται κάθε αναγκαία σχε- και προς τον οποίο αποστέλλονται τα σχετικά έγγραφα
τική λεπτομέρεια.» του πλειστηριασμού τουλάχιστον πέντε (5) ημέρες πριν
3. Η παρ. 27 του άρθρου 34 («Τροποποίηση διατάξεων τη διενέργειά του, εκτός εάν συντρέχει η περίπτωση της
του ν. 4270/2014..») του ν. 4484/2017 (Α΄110) καταργείται προηγούμενης παραγράφου του παρόντος άρθρου,
από τότε που ίσχυσε. οπότε δεν απαιτείται η τήρηση της προθεσμίας αυτής.
Εάν για οποιονδήποτε λόγο δεν είναι δυνατό να ορι-
Άρθρο 404 σθεί συμβολαιογράφος του τόπου εκτέλεσης (κατά-
Τροποποιήσεις διατάξεων του ν.δ. 356/1974 σχεσης), τα κατασχεμένα πράγματα πλειστηριάζονται
(ΚΕΔΕ) ενώπιον συμβολαιογράφου της περιφέρειας του συμβο-
1.α. Στο στοιχείο στ΄ του πρώτου εδαφίου της παρ. 1 λαιογραφικού συλλόγου του τόπου εκτέλεσης ή, αν και
του άρθρου 19 του ν.δ. 356/1974 (Α΄90, ΚΕΔΕ) διαγρά- αυτό δεν είναι δυνατό, του συμβολαιογραφικού συλλό-
φεται η λέξη «και» και προστίθεται κόμμα «,» και μετά το γου της πρωτεύουσας του κράτους.
στοιχείο ζ΄ προστίθεται στοιχείο η΄ ως εξής: Εάν η αξία των κατασχεμένων, κατά την εκτίμηση της
«και η) τη διενέργεια του πλειστηριασμού με ηλεκτρο- έκθεσης κατάσχεσης, δεν υπερβαίνει τις τρεις χιλιάδες
νικά μέσα». (3.000) ευρώ, τον πλειστηριασμό μπορεί να ενεργήσει
β. Στο τέλος του άρθρου 19 του ν.δ. 356/1974 προστί- και οποιοσδήποτε εκ των υπαλλήλων της αρμόδιας για
θεται νέα παράγραφος 5 ως εξής: την επιδίωξη της είσπραξης της οφειλής υπηρεσίας, πα-
«5. 0ι διατάξεις της παραγράφου 6 του άρθρου 41 και ρουσία δημοσίου υπαλλήλου ή δημοτικού ή κοινοτικού
της παρ. 3 του άρθρου 43 του παρόντος εφαρμόζονται συμβούλου ή υπαλλήλου οργανισμού τοπικής αυτοδιοί-
και στον πλειστηριασμό κινητών.» κησης ή αστυνομικού οργάνου. Με απόφαση του Διοικη-
2. Η παρ. 1 του άρθρου 20 του ν.δ. 356/1974 αντικα- τή της Α.Α.Δ.Ε. δύναται να καθορίζεται κάθε ειδικότερο
θίσταται ως εξής: θέμα για την εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου.»
«1. Το πρόγραμμα πλειστηριασμού κοινοποιείται στον 4. Στην παρ. 4 του άρθρου 24 του ν.δ. 356/1974 η λέξη
οφειλέτη τουλάχιστον σαράντα (40) ημέρες πριν από τον «τριών» αντικαθίσταται από τη λέξη «σαράντα».
πλειστηριασμό. Εντός της ίδιας προθεσμίας, περίληψη 5. Στην παρ. 1 του άρθρου 28 του ν.δ. 356/1974 η λέξη
του προγράμματος πλειστηριασμού, η οποία περιλαμβά- «πέντε» αντικαθίσταται από τη λέξη «δεκαπέντε».
νει ιδίως το ονοματεπώνυμο του οφειλέτη, καθώς και τον 6. Στο τέλος της παρ. 7 του άρθρου 39 του ν.δ. 356/1974
αριθμό φορολογικού μητρώου αυτού και, αν πρόκειται προστίθεται εδάφιο ως εξής:
για νομικό πρόσωπο την επωνυμία και τον αριθμό φο- «Για προγράμματα πλειστηριασμών που θα εκδοθούν
ρολογικού του μητρώου, περιγραφή των κατασχεθέντων επί κατασχέσεων που έχουν επιβληθεί πριν από την ημε-
κινητών, την τιμή της πρώτης προσφοράς, το ποσό για το ρομηνία δημοσίευσης της απόφασης της παραγράφου 7
οποίο εκδίδεται το πρόγραμμα, το όνομα του υπαλλήλου του άρθρου 36 του παρόντος, η τιμή πρώτης προσφοράς
του πλειστηριασμού, καθώς και τον τόπο, την ημέρα και επαναπροσδιορίζεται και ορίζεται στην εμπορική αξία
την ώρα του πλειστηριασμού, δημοσιεύεται, αδαπάνως του ακινήτου, όπως αυτή καθορίζεται εφαρμόζοντας ανα-
για το Δημόσιο, επιμελεία του δικαστικού επιμελητή, λογικά τις διατάξεις των παραγράφων 6 και 7 του ιδίου
στην ιστοσελίδα δημοσιεύσεων πλειστηριασμών του άρθρου.»
Δελτίου Δικαστικών Δημοσιεύσεων του Τομέα Ασφάλι- 7.α. Στο τέλος της παρ. 1 του άρθρου 41 του ν.δ. 356/
σης Νομικών του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης. 1974 προστίθεται εδάφιο ως εξής:
Με κοινή απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του «Ο προϊστάμενος της αρμόδιας για την επιδίωξη της
Διοικητή της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων είσπραξης της οφειλής υπηρεσίας δύναται να αναθέσει
τη σύνταξη του προγράμματος πλειστηριασμού σε δι- «3. Ο πλειστηριασμός διενεργείται αδαπάνως για το
καστικό επιμελητή.» Δημόσιο με ηλεκτρονικά μέσα από πιστοποιημένο για το
β. Οι παράγραφοι 4, 5 και 6 του άρθρου 41 του ν.δ. σκοπό αυτόν υπάλληλο του πλειστηριασμού, σύμφωνα
356/1974 αντικαθίστανται ως εξής: με τις διατάξεις των άρθρων 959 και 998, καθώς και των
«4. Περίληψη του προγράμματος πλειστηριασμού, η άρθρων 1001 και επ. του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας,
οποία περιλαμβάνει ιδίως το ονοματεπώνυμο του οφει- όπως εκάστοτε ισχύουν, εφόσον δεν αντίκεινται στις
λέτη, καθώς και τον αριθμό φορολογικού μητρώου αυ- διατάξεις του παρόντος.»
τού και, αν πρόκειται για νομικό πρόσωπο, την επωνυμία 10. Στο τέλος της παρ. 1 του άρθρου 45 του
και τον αριθμό φορολογικού του μητρώου, συνοπτική ν.δ. 356/1974 προστίθεται εδάφιο ως εξής:
περιγραφή του ακινήτου που κατασχέθηκε κατά το είδος, «Ο υπάλληλος του ηλεκτρονικού πλειστηριασμού
τη θέση, τα όρια και την έκτασή του, μνεία των υποθηκών οφείλει, το αργότερο την πέμπτη εργάσιμη ημέρα από
ή προσημειώσεων που υπάρχουν επάνω στο ακίνητο, την κατάθεση του πλειστηριάσματος από τον υπερθε-
την τιμή της πρώτης προσφοράς, το ποσό για το οποίο ματιστή κατά τα ειδικότερα οριζόμενα στα άρθρα 44 και
εκδίδεται το πρόγραμμα, το όνομα του υπαλλήλου του επ. του παρόντος, να καταθέσει το πλειστηρίασμα στο
πλειστηριασμού, καθώς και τον τόπο, την ημέρα και την Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων.»
ώρα του πλειστηριασμού, δημοσιεύεται αδαπάνως για 11.α. Στο τέλος της παρ. 1 του άρθρου 49 και της παρ.
το Δημόσιο, επιμελεία του δικαστικού επιμελητή, στην 1 του άρθρου 52 του ν.δ. 356/1974 προστίθεται εδάφιο
ιστοσελίδα δημοσιεύσεων πλειστηριασμών του Δελτίου ως εξής:
Δικαστικών Δημοσιεύσεων του Τομέα Ασφάλισης Νομι- «Εάν για οποιονδήποτε λόγο δεν είναι δυνατό να ορι-
κών του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης. Με κοινή στεί συμβολαιογράφος του τόπου της κατάσχεσης, ο
απόφαση του Υπουργού Οικονομικών και του Διοικητή πλειστηριασμός γίνεται ενώπιον συμβολαιογράφου δι-
της Α.Α.Δ.Ε. δύναται να καθορίζεται κάθε ειδικότερο ορισμένου στην περιφέρεια του συμβολαιογραφικού
θέμα για την εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου. συλλόγου του τόπου εκτέλεσης ή, αν και αυτό δεν είναι
5. Οι ανωτέρω κοινοποιήσεις και δημοσιεύσεις ενερ- δυνατό, του συμβολαιογραφικού συλλόγου της πρωτεύ-
γούνται τουλάχιστον σαράντα (40) ημέρες πριν από τον ουσας του κράτους.»
πλειστηριασμό.
β. Στην παρ. 2 του άρθρου 49 και στην παρ. 2 του άρ-
6. Η δημοσίευση στοιχείων των περιλήψεων των προ-
θρου 52 του ν.δ. 356/1974 οι λέξεις «24 ώρας» αντικαθί-
γραμμάτων πλειστηριασμού μπορεί να διενεργείται και
στανται από τις λέξεις «τουλάχιστον πέντε (5) ημέρες.»
σε συγκεκριμένο δικτυακό τόπο, τηρούμενης της προ-
12. Το τελευταίο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 55 του
θεσμίας της προηγούμενης παραγράφου. Με απόφαση
ν.δ. 356/1974 αντικαθίσταται ως εξής:
του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. ορίζεται κάθε αναγκαία λεπτο-
«Η προθεσμία προς αναγγελία του Δημοσίου είναι το
μέρεια για την εφαρμογή του προηγούμενου εδαφίου.»
αργότερο δεκαπέντε (15) ημέρες μετά την ημέρα διε-
γ. Η παρ. 7 του άρθρου 41 του ν.δ. 356/1974 καταργεί-
νεργείας του πλειστηριασμού. Ως ημέρα διενέργειας
ται και η παράγραφος 8 του άρθρου αυτού αναριθμείται
σε 7. του πλειστηριασμού θεωρείται η ημέρα κατά την οποία
8. Το άρθρο 42 του ν.δ. 356/1974 αντικαθίσταται ως διενεργήθηκε ο πλειστηριασμός, ανεξάρτητα από την
εξής: ημέρα του πλειστηριασμού που ορίσθηκε αρχικά.»
13. Το άρθρο 61 του ν.δ. 356/1974 αντικαθίσταται ως
«Άρθρο 42 εξής:
Τόπος πλειστηριασμού
«Άρθρο 61
1. Το κατασχεμένο ακίνητο πλειστηριάζεται με ηλε- Κατάταξη του Δημοσίου
κτρονικά μέσα ενώπιον του συμβολαιογράφου της περι-
φέρειας όπου βρίσκεται το ακίνητο. Εάν, για οποιονδήπο- 1. Σε περίπτωση αναγκαστικής εκτέλεσης κινητού ή
τε λόγο, δεν είναι δυνατό να ορισθεί συμβολαιογράφος ακινήτου κατά οφειλέτη του, το Δημόσιο κατατάσσεται
του τόπου εκτέλεσης (κατάσχεσης), το κατασχεμένο για τις μέχρι την ημέρα του πλειστηριασμού απαιτήσεις
ακίνητο πλειστηριάζεται ενώπιον συμβολαιογράφου του από κάθε αιτία, με τις κάθε φύσης προσαυξήσεις,
διορισμένου στην περιφέρεια του συμβολαιογραφικού τόκους και πρόστιμα εκπρόθεσμης καταβολής που επι-
συλλόγου του τόπου εκτέλεσης ή, αν και αυτό δεν είναι βαρύνουν τις απαιτήσεις αυτές, σύμφωνα με τα άρθρα
δυνατό, του συμβολαιογραφικού συλλόγου της πρωτεύ- 975 έως 977Α και 1007 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.
ουσας του κράτους. 2. Ως ημέρα του πλειστηριασμού θεωρείται η ημέρα
2. Οι διατάξεις των παραγράφων 2 έως και 4 του άρ- κατά την οποία διενεργήθηκε ο πλειστηριασμός, ανεξάρ-
θρου 998 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, όπως εκά- τητα από την ημέρα του πλειστηριασμού που ορίσθηκε
στοτε ισχύουν, εφαρμόζονται αναλόγως και στην προ- αρχικά.
κειμένη περίπτωση.» 3. Οι μη ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις, για τις οποίες κα-
9.α. Στην παρ. 1 του άρθρου 43 του ν.δ. 356/1974 οι τατάχθηκε το Δημόσιο, θεωρούνται ληξιπρόθεσμες ως
λέξεις «24 ώρας» αντικαθίστανται από τις λέξεις «πέντε προς τη διανομή του πλειστηριάσματος.
(5) ημέρες», η περίπτωση δ΄διαγράφεται και η περίπτω- 4. Σε περίπτωση πτώχευσης οφειλέτη του, το Δημόσιο
ση ε΄ αναριθμείται σε δ΄. κατατάσσεται, σύμφωνα με τα άρθρα 154 έως 160 του
β. Η παρ. 3 του άρθρου 43 του ν.δ. 356/1974 αντικα- Πτωχευτικού Κώδικα (ν. 3588/2007, Α΄153), για όλες τις
θίσταται ως εξής: απαιτήσεις του που γεννήθηκαν ή ανάγονται σε χρόνο
πριν από την πτώχευση, ανεξαρτήτως του χρόνου βε- 4. Οι διατάξεις του άρθρου 61 του ΚΕΔΕ, όπως αντι-
βαίωσής τους.» καθίστανται με την παραγράφο 13 του προηγούμενου
άρθρου εφαρμόζονται ως εξής:
Άρθρο 405 α. Οι διατάξεις των παραγράφων 1 έως και 3 εφαρ-
Μεταβατικές διατάξεις μόζονται σε διαδικασίες διοικητικής και αναγκαστικής
1. Από την 1.5.2018 οι διενεργούμενοι κατά ΚΕΔΕ πλει- εκτέλεσης, όταν η κατάσχεση ή η επίδοση της επιταγής
στηριασμοί διεξάγονται αποκλειστικά με ηλεκτρονικά προς εκτέλεση αντίστοιχα διενεργείται μετά την 1η Ια-
μέσα, ανεξάρτητα από το χρόνο επιβολής της κατάσχε- νουάριου 2016, με εξαίρεση την παραπομπή στο άρθρο
σης ή το χρόνο έκδοσης προγράμματος πλειστηριασμού. 977Α του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, η οποία εφαρμό-
2. Για τους πλειστηριασμούς που έχει ήδη οριστεί να ζεται σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου αυτού.
πραγματοποιηθούν με φυσικό τρόπο οποτεδήποτε μετά β. Οι διατάξεις της παραγράφου 4 εφαρμόζονται σε
διαδικασίες πτώχευσης που αρχίζουν από 19 Αυγούστου
τις 30.4.2018 και έχει ήδη συντελεστεί σχετική προδι-
2015, με εξαίρεση την παραπομπή στο άρθρο 156Α του
κασία, ο προϊστάμενος της αρμόδιας, για την επιδίωξη
Πτωχευτικού Κώδικα, η οποία εφαρμόζεται σύμφωνα
της είσπραξης της οφειλής, υπηρεσίας υποχρεούται
με την παράγραφο 1 του άρθρου αυτού. Ως έναρξη της
στη γνωστοποίηση της μεταβολής του τρόπου και του διαδικασίας νοείται η κατάθεση αίτησης πτώχευσης.
χρόνου διενέργειας του πλειστηριασμού. Για το σκοπό γ. Στις λοιπές διαδικασίες εξακολουθούν να εφαρμό-
αυτόν εκδίδεται νέα περίληψη του προγράμματος πλει- ζονται οι προϊσχύουσες διατάξεις.
στηριασμού, στην οποία γίνεται μνεία του εκδοθέντος 5. Οι διατάξεις των παραγράφων 1 έως και 11 του
κατά τα ανωτέρω προγράμματος πλειστηριασμού, της προηγούμενου άρθρου, 1 έως και 3 του παρόντος άρ-
μεταβολής του τρόπου και του χρόνου διενέργειας του θρου, καθώς και οι διατάξεις των παραγράφων 6 και 7
πλειστηριασμού, καθώς και της τυχόν αντικατάστασης των άρθρων 36 και της παραγράφου 7 του άρθρου 39
του συμβολαιογράφου που είχε οριστεί αρχικά ως υπάλ- του ΚΕΔΕ εφαρμόζονται αναλόγως και από τους φορείς
ληλος του πλειστηριασμού, εφόσον ο τελευταίος δεν έχει κοινωνικής ασφάλισης, τους οργανισμούς τοπικής αυ-
πιστοποιηθεί ή δεν μπορεί να ασκήσει τα καθήκοντά του τοδιοίκησης και τα λοιπά νομικά πρόσωπα δημοσίου ή
για οποιονδήποτε λόγο. Σε κάθε περίπτωση τηρούνται ιδιωτικού δικαίου, που εφαρμόζουν τον ως άνω Κώδικα
οι διατυπώσεις των άρθρων 20 και 41 του ΚΕΔΕ, όπως για την είσπραξη των απαιτήσεών τους, όπως ειδικότερα
ισχύουν. Ο ως άνω πλειστηριασμός είναι άκυρος, εάν δεν ορίζεται στα οικεία νομοθετήματα.
τηρηθούν οι διατυπώσεις του προηγούμενου εδαφίου ΤΜΗΜΑ ΙΓ΄
το αργότερο είκοσι (20) εργάσιμες ημέρες πριν από την
ημερομηνία διενέργειας του αρχικού πλειστηριασμού. Άρθρο 406
3. Για πλειστηριασμούς κατά ΚΕΔΕ που θα διενεργη- Έναρξη ισχύος
θούν με φυσικό τρόπο μέχρι τις 30.4.2018, εφαρμόζονται Η ισχύς του παρόντος νόμου αρχίζει από τη δημοσί-
οι διατάξεις του ΚΕΔΕ, όπως αυτές ισχύουν μέχρι την ευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, εκτός αν
έναρξη ισχύος του παρόντος. άλλως ορίζεται στις επιμέρους διατάξεις.
Παραγγέλλομε τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και την εκτέλεσή του ως νόμου
του Κράτους.
Αθήνα, 17 Iανουαρίου 2018

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας
ΠΡΟΚΟΠΙΟΣ Β. ΠΑΥΛΟΠΟΥΛΟΣ
Οι Υπουργοί
Αναπληρωτής Υπουργός
Εσωτερικών Εσωτερικών Οικονομίας και Ανάπτυξης
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΣΚΟΥΡΛΕΤΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΤΟΣΚΑΣ ΔΗΜΟΣ ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ
Αναπληρωτής Υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής,

Οικονομίας και Ανάπτυξης Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης Εθνικής Άμυνας
ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΧΑΡΙΤΣΗΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΑΠΠΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΑΜΜΕΝΟΣ
Αναπληρώτρια Υπουργός
Παιδείας, Έρευνας Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης
και Θρησκευμάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης
ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΓΑΒΡΟΓΛΟΥ ΕΥΤΥΧΙΑ ΑΧΤΣΙΟΓΛΟΥ ΘΕΑΝΩ ΦΩΤΙΟΥ
Δικαιοσύνης, Διαφάνειας Δικαιοσύνης, Διαφάνειας
και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Οικονομικών
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΟΝΤΟΝΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΠΑΠΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΣ
Αναπληρωτής Υπουργός Υφυπουργός

Οικονομικών Οικονομικών Υγείας
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΟΥΛΙΑΡΑΚΗΣ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΠΑΠΑΝΑΤΣΙΟΥ ΑΝΔΡΕΑΣ ΞΑΝΘΟΣ
Υγείας Διοικητικής Ανασυγκρότησης Πολιτισμού και Αθλητισμού
ΠΑΥΛΟΣ ΠΟΛΑΚΗΣ ΟΛΓΑ ΓΕΡΟΒΑΣΙΛΗ ΛΥΔΙΑ ΚΟΝΙΟΡΔΟΥ
Περιβάλλοντος και Ενέργειας Περιβάλλοντος και Ενέργειας Υποδομών και Μεταφορών
ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΣΤΑΘΑΚΗΣ ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΦΑΜΕΛΛΟΣ ΧΡΗΣΤΟΣ ΣΠΙΡΤΖΗΣ
Ναυτιλίας Αγροτικής Ανάπτυξης Αγροτικής Ανάπτυξης
και Νησιωτικής Πολιτικής και Τροφίμων και Τροφίμων
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΥΡΟΥΜΠΛΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΙΩΑΝΝΗΣ ΤΣΙΡΩΝΗΣ
Τουρισμού
ΕΛΕΝΑ ΚΟΥΝΤΟΥΡΑ
Θεωρήθηκε και τέθηκε η Μεγάλη Σφραγίδα του Κράτους.
Αθήνα, 17 Ιανουαρίου 2018

Ο επί της Δικαιοσύνης Υπουργός
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΟΝΤΟΝΗΣ
Την ευθύνη για την εκτύπωση, διαχείριση και κυκλοφορία των φύλλων της Εφημερίδας
της Κυβερνήσεως, (ΦΕΚ) στην έντυπη και ηλεκτρονική έκδοση, έχει το Εθνικό Tυπογραφείο
το οποίο αποτελεί δημόσια υπηρεσία η οποία υπάγεται στο Υπουργείο Διοικητικής Ανασυ-
γκρότησης. Το Εθνικό Τυπογραφείο έχει επίσης την ευθύνη για την κάλυψη των εκτυπωτικών
αναγκών του Δημοσίου. (ν. 3469/2006, Α΄ 131).
ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΟΥ ΠΑΡΕΧΕΙ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟ

1. ΦΥΛΛΟ ΤΗΣ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ (ΦΕΚ)
Η ηλεκτρονική μορφή των ΦΕΚ διατίθεται δωρεάν από την ιστοσελίδα www.et.gr. Για
τα ΦΕΚ που δεν έχουν ψηφιοποιηθεί και καταχωρισθεί στην πιο πάνω ιστοσελίδα δίνεται η
δυνατότητα δωρεάν αποστολής με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο, μετά από αίτηση που υποβάλ-
λεται ηλεκτρονικά με τη συμπλήρωση ειδικής φόρμας.
Η έντυπη μορφή των ΦΕΚ διατίθεται για μεμονωμένα φύλλα με το ανάλογο κόστος από
το τμήμα Πωλήσεων απευθείας ή με ταχυδρομική αποστολή μέσω αίτησης παραγγελίας στα
ΚΕΠ, ενώ για ετήσια συνδρομή από το τμήμα Συνδρομητών. Tο κόστος για ασπρόμαυρο ΦΕΚ
από 1 έως 16 σελίδες είναι 1€, προσαυξανόμενο κατά 0,20€ για κάθε επιπλέον οκτασέλιδο ή
μέρος αυτού. Το κόστος για έγχρωμο ΦΕΚ είναι 1,50€ από 1 έως 16 σελίδες, προσαυξανόμενο
κατά 0,30€ για κάθε επιπλέον οκτασέλιδο ή μέρος αυτού.
Τρόπος αποστολής κειμένων προς δημοσίευση
- Τα κείμενα για δημοσίευση στο ΦΕΚ, από όλες τις δημόσιες υπηρεσίες και τους φορείς
του δημόσιου τομέα, αποστέλλονται στην διεύθυνση webmaster.et@et.gr με χρήση
προηγμένης ψηφιακής υπογραφής και χρονοσήμανσης.
- Οι περιλήψεις Διακηρύξεων Δημοσίων Συμβάσεων, αποστέλλονται στην ηλεκτρονική δι-
εύθυνση dds@et.gr με τη χρήση απλού ηλεκτρονικού ταχυδρομείου.
- Κατ’ εξαίρεση, πολίτες οι οποίοι δεν έχουν αποκτήσει προηγμένη ηλεκτρονική υπογρα-
φή, μπορούν να αποστέλλουν ταχυδρομικά ή να καταθέτουν με εκπρόσωπό τους κείμε-
να προς δημοσίευση αποτυπωμένα σε χαρτί, στο Τμήμα Παραλαβής Δημοσιευτέας Ύλης.
Πληροφορίες σχετικά με την αποστολή/κατάθεση εγγράφων προς δημοσίευση, την
πώληση των τευχών και τους ισχύοντες τιμοκαταλόγους για όλες τις υπηρεσίες θα βρείτε
στην ιστοσελίδα μας και στη διαδρομή Εξυπηρέτηση κοινού - τμήμα πωλήσεων ή συν-
δρομητών. Επίσης στην ιστοσελίδα μπορείτε να αναζητήσετε πληροφορίες σχετικά με την
πορεία δημοσίευσης των εγγράφων, εφόσον γνωρίζετε τον Κωδικό Αριθμό Δημοσιεύμα-
τος (ΚΑΔ). Τον ΚΑΔ εκδίδει το Εθνικό Tυπογραφείο για όλα τα κείμενα που πληρούν τις προ-
ϋποθέσεις δημοσίευσης.
2. ΚΑΛΥΨΗ ΕΚΤΥΠΩΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ του Δημοσίου και των φορέων του

Το Εθνικό Τυπογραφείο μετά από αίτημα φορέα του Δημοσίου αναλαμβάνει να σχεδιάσει
και να εκτυπώσει κάρτες, βιβλία, αφίσες, μπλοκ, μηχανογραφικά έντυπα, φακέλους, φακέλους
αλληλογραφίας, κ.ά. Επίσης σχεδιάζει και κατασκευάζει σφραγίδες.
EΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟ

Ταχυδρομική Διεύθυνση: Καποδιστρίου 34, τ.κ. 10432, Αθήνα Ιστοσελίδα: www.et.gr
ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ: 210 5279000 - fax: 210 5279054 Πληροφορίες σχετικά με την λειτουργία
ΤΜΗΜΑΤΑ ΕΞΥΠΗΡΕΤΗΣΗΣ ΚΟΙΝΟΥ της ιστοσελίδας: helpdesk.et@et.gr
Πωλήσεων: (Ισόγειο, τηλ. 210 5279178 - 180) Αποστολή ψηφιακά υπογεγραμμένων
Συνδρομητών: (Ημιόροφος, τηλ. 210 5279136) εγγράφων προς δημοσίευση στο ΦΕΚ:
Πληροφοριών: (Ισόγειο, Γρ. 3 και τηλεφ. κέντρο 210 5279000) webmaster.et@et.gr
Παραλαβής Δημ. Ύλης: (Ισόγειο, τηλ. 210 5279167, 210 5279139) Πληροφορίες για γενικό πρωτόκολλο
Ωράριο για το κοινό: Δευτέρα ως Παρασκευή: 8:00 - 13:30 και αλληλογραφία: grammateia@et.gr
*01000051701180260*

Ν 4512-18 Ωράριο Σταυρός

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ν 4512-18 Ωράριο Σταυρός

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

E

οποίο υποβάλλει προς έγκριση στον Υπουργό Περιβάλ- Άρθρο 5

Άρθρο 20 στα άρθρα 83 και 84 του Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων

Άρθρο 49 τικών εργασιών ή της μίσθωσης του λατομικού χώρου ή

Σε περιπτώσεις λατομείων αντιολισθηρών υλικών, αν 2. Με απευθείας σύμβαση εκμισθώνονται δημόσιες

Άρθρο 54 7. Όπου στις παραγράφους 2, 3, 4, 7, 8, 9, 11 και 12

σία (μηχανική, εμπλουτισμού, παραγωγής κονιαμάτων, Άρθρο 57

Πίνακας 1 στις οποίες οφείλει να προβεί ο εκμεταλλευτής, καθώς

Άρθρο 66 τυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις (ΠΠΔ) σύμφωνα με

4. Η γνωστοποίηση σε ιδιωτική έκταση γίνεται για ενι- Άρθρο 61

Άρθρο 69 γειας καθορίζονται το περιεχόμενο και η διαδικασία της

Άρθρο 72 6. Όπου στην κείμενη νομοθεσία αναφέρεται άδεια

προστασίας των δεξαμενών αποθήκευσης καυσίμων, α) Υποβολή έγγραφης δήλωσης υπογεγραμμένης

ββ) Σε εγκαταστάσεις παραγωγής που χρησιμοποιούν μηχανισμών εικονικών εγκαταστάσεων ηλεκτροπαραγω-

Άρθρο 92 βιβαζόμενου κλάδου από την ΛΑΓΗΕ Α.Ε., κατά τα ειδι-

γ) Οι προμηθευτές υποχρεούνται να διαθέτουν στην η) έναν εκπρόσωπο της Ελληνικής Συνομοσπονδίας

«ΜΕΡΟΣ ΕΚΤΟ «Κάθε καταναλωτής ή ένωση καταναλωτών έχει το δι-

«3. α) Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρό- Άρθρο 111

η. Μη επικάλυψη αρμοδιοτήτων εποπτείας: Οι επο- Άρθρο 131

α) Οι αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Αγροτικής Άρθρο 133

α) Η εποπτεύουσα αρχή διεξάγει αξιολογήσεις κινδύ- Άρθρο 138

εξουσιοδότηση αυτού κανονιστικών πράξεων, απαιτεί- Άρθρο 48Ι

ΥΠΟΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ Άρθρο 166

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ΄ Άρθρο 175

3. Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων βεβαρημέ- Άρθρο 177

Άρθρο 178 Άρθρο 180

διαμεσολαβητών. Η Επιτροπή Εξετάσεων απαρτίζεται Άρθρο 189

ΥΠΟΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ ή επιστημών οικονομίας ή διοίκησης, ή κοινωνικών επι-

Άρθρο 206 λόγο, δεν είναι δυνατό να ορισθεί συμβολαιογράφος του

«Άρθρο 1001 πλειστηριασμός γίνεται ενώπιον συμβολαιογράφου δι-

«Άρθρο 1 6. Συνεργάτης οδικής βοήθειας οχημάτων είναι η

αναγγελία, αλλιώς η Υπηρεσία απαγορεύει την άσκηση «Άρθρο 5

3. Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μετα- Άρθρο 219Β

Άρθρο 241 Άρθρο 243

Άρθρο 255 ΜΕΡΟΣ Β΄

Άρθρο 267 της αποζημίωση αυτού. Μετά τη λήψη της ηλεκτρονικής

Άρθρο 305 που έκανε την πρόσκληση. Στις προσκλήσεις σημειώνε-

(φαξ) ή με μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email) 7. Το Διοικητικό Συμβούλιο μπορεί να λειτουργήσει,

Άρθρο 318 2. Ιατροί διευθύνοντες σύμβουλοι ή νόμιμοι εκπρό-

Άρθρο 340 ριλαμβανομένης και διαδικασίας υποβολής ενστάσεων,

«Άρθρο 71Α δότηση του άρθρου 71 του ν. 3842/2010 εξακολουθούν

Άρθρο 360 λειτουργίας καζίνο από τον Υπουργό Οικονομικών, μετά

Άρθρο 364 4. Κατά την εξέταση της καταλληλότητας των παρα-

δυσης και περιλαμβάνει μέτρα, τα οποία διασφαλίζουν Άρθρο 371

τα απαιτούμενα για την αξιολόγησή τους δικαιολογητικά Άρθρο 372

τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις που απορρέουν για Άρθρο 380

ή προανάκρισης στους ελεγκτές της Υπηρεσίας για τη 9. Σε περίπτωση μη επαρκούς στοιχειοθέτησης ή μη

2. Αναφορικά με το καθεστώς χορήγησης επιδόματος 8. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών,

του προστίμου της παραγράφου 17 του παρόντος άρθρου, Άρθρο 399

Αθήνα, 17 Iανουαρίου 2018

Αναπληρωτής Υπουργός Ψηφιακής Πολιτικής,

Αναπληρωτής Υπουργός Υφυπουργός

Θεωρήθηκε και τέθηκε η Μεγάλη Σφραγίδα του Κράτους.

Αθήνα, 17 Ιανουαρίου 2018

ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΠΟΥ ΠΑΡΕΧΕΙ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟ

2. ΚΑΛΥΨΗ ΕΚΤΥΠΩΤΙΚΩΝ ΑΝΑΓΚΩΝ του Δημοσίου και των φορέων του

EΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΜΕ ΤΟ ΕΘΝΙΚΟ ΤΥΠΟΓΡΑΦΕΙΟ

You might also like