Professional Documents
Culture Documents
302
Eleco 2014 Elektrik – Elektronik – Bilgisayar ve Biyomedikal Mühendisliği Sempozyumu, 27 – 29 Kasım 2014, Bursa
birlikte personel can güvenliğinin sağlandığı yöntemler 2.1. Mesafe Sensörü ve GPS Modülü
teknolojinin gelişimiyle paralel olarak ön plana çıkmıştır [5-
7]. Mayın algılama konusunda kullanılan yöntemler şu şekilde Robot devresinde mikrodenetleyici olarak PIC18F4550
sıralanabilir [2]: kullanılmıştır. Mikrodenetleyici yardımıyla alınan GPS
(Global Positioning System; Küresel Konumlama Sistemi),
1. Akustik/Sismik Yöntem modülünün ve ultrasonik sensörlerin verileri işlenerek anlamlı
2. Yer Etkili Radar (GPR-Ground Penetrating Radar) hale getirilmektedir. Daha sonra bu veriler, mikrodenetleyici
3. Elektromanyetik İndüksiyon Spektroskopisi tarafından XBee RF modülü ile bilgisayar üzerindeki yönetim
4. Kızıl Ötesi Görüntüleme arayüzüne iletilmektedir. Gelen sensör verilerine göre engel
algılandığında robot hareketi durdurulmakta ve ileri yöne
5. Çekirdek Dört-kutup Rezonansı (NQR)
6. Isıl nötron aktivasyonu (Thermal Neutron Activation – gitmesi engellenmektedir. Yaklaşım uyarıları yönetim
TNA) ekranında görsel olarak gösterilerek kullanıcı uyarılmıştır [4].
7. Nötron geri saçılımı
8. X-ışını geri saçılımı GPS verilerinin yönetim ekranında gerekli düzenlemeler
9. Manyetik Anomali Yöntemi (MAD) yapılarak harita üzerinde gösterimi gerçekleştirilmiş ve harita
üzerinde hedef belirtilerek robotun karmaşık olmayan
hedeflere otonom olarak ulaşması sağlanmıştır. Şekil 2'de
Bu çalışmada mayın tespiti ile ilgili yapılan araştırmalar ve
robot için kullanılan GPS ve mesafe modülleri gösterilmiştir.
sahip olunan kaynaklar neticesinde, Manyetik Alan Temelli
Metal Tespiti yöntemi kullanılmıştır.
2. Robotun Donanımı
Robotun gövdesi 25x19 cm ebatında prototip olarak
tasarlanmıştır. Robot üzerine yerleştirilen devreler, piller vb.
donanımlar neticesinde ağırlık artışı söz konusu olmaktadır.
Ağırlık artışının sorun olmaması için torku ve çalışma gerilimi
yüksek motorlar robotun hareketi için tercih edilmiştir.
Robotun paletli olmasından dolayı aynı özellikli iki adet
redüktörlü motor kullanılmıştır. Bu motorlar ve bağlı oldukları
tekerler birbirlerinden bağımsız olarak çalışmaktadır. Bu
sayede robota bağlı bulunan palet sistemi birbirinden
etkilenmeden sağa – sola dönüşler yapabilmektedir. Robot
üzerindeki devrelerin birbirlerinden etkilenmemesi ve
herhangi birisinde değişiklik yapıldığında diğer devreleri
tekrar oluşturmamak için devreler modüler yapıda
tasarlanmıştır [4]. Şekil 1’de robot üzerinde kullanılan
modüller gösterilmiştir.
Şekil 2: Robot üzerindeki GPS ve mesafe modülleri.
303
Eleco 2014 Elektrik – Elektronik – Bilgisayar ve Biyomedikal Mühendisliği Sempozyumu, 27 – 29 Kasım 2014, Bursa
1
= (1)
∙
2
+
304
Eleco 2014 Elektrik – Elektronik – Bilgisayar ve Biyomedikal Mühendisliği Sempozyumu, 27 – 29 Kasım 2014, Bursa
305
Eleco 2014 Elektrik – Elektronik – Bilgisayar ve Biyomedikal Mühendisliği Sempozyumu, 27 – 29 Kasım 2014, Bursa
4. Sonuçlar ve Tartışma
Şekil 8: Mayın algılama robotunun üstten görünümü.
Mayın algılama robotunun hareketi bilgisayar üzerindeki
yönetim ekranından gerçekleştirilmektedir. Yönetim Bu sorunla ilgili olarak bu projede Termal Nötron
ekranından gönderilen komutlar robota ulaşmakta hız ve yön Aktivasyonu uygulanmak istenmiştir ve bu konuda birçok
tayini yapılarak robot hareket etmektedir. Robot üzerindeki araştırma yapılmıştır. Termal Nötron Aktivasyonu yönetimin
mesafe sensörü ve GPS modülünden alınan veriler yönetim uygulanması için daha fazla maliyet ve büyük araç-gereçler
ekranına RF modül yardımı ile gönderilerek bu ekranda gerektiği için bu yöntemden vazgeçilmiştir. Fakat mayın
uzaklık ve GPS bilgileri gösterilmiştir. Ayrıca GPS verileri ile tespiti gibi hassas bir konuda iki yöntemli karar yapısı yanlış
konum bilgisi bir harita üzerinde gösterilmiştir. Yine harita mayın algılama uyarılarını azaltarak daha kesin sonuçlar elde
üzerindeki işaretlenen hedef konumuna robotun gitmesi edilmesinin sağlayacaktır.
sağlanmıştır.
Teşekkür
Mayın algılama devresinden gelen uyarı, yönetim ekranında
ve robot üzerinde görsel olarak gösterilmiştir. Mayın algılama Bu çalışma Tübitak 2209/A Üniversite Öğrencileri Yurt içi
için kullanılacak metal dedektör devresi frekanslar ile çalıştığı Araştırma Projeleri Destek Programı tarafından
için dış etmenlerden kolay etkilenmektedirler. Bu sebeple bu desteklenmiştir.
devrenin dış dünyadan mümkün olduğunca yalıtılması, ayrı bir Kaynaklar
güç kaynağı kullanılması gerekmektedir. Metal devresine
[1] Kalender, O., "Geçmişten Günümüze Mayın Belirleme
bağlı bobininde aynı şekilde yalıtılması ve oluşturulurken
Çalışmaları ve Manyetik Anomali Yöntemi ile Kara
bozulmayacak bir şekilde sarılması gerekmektedir. Çalışmanın
Mayınlarının Belirlenmesi", Politeknik Dergisi, Cilt:11
bitirilmiş haline ait fotoğraflar Şekil 7 ve Şekil 8'de
Sayı: 1 s.1-8, 2008
verilmektedir. Mayın algılanması ile ilgili olarak çoğunlukla
[2] Şensoy, M.G., "Manyetik Karakteristikteki
metal dedektörler kullanılmaktadır. Fakat mayınların plastik,
Malzemelerin Manyetik Alanda Oluşturdukları Anomali
ahşap vb. gibi metal olmayan malzemelerden yapılması metal
İle Belirlenmesi Ve Oluşan Anomaliye Göre
dedektörlerini işlemez hale getirmektedir.
Manyetik Malzemenin Karakterizasyonu",Balıkesir,
Temmuz – 2010
[3] Erol, Y. , 2006, Metal Dedektörü, Bilim ve Teknik, 88 –
89.
[4] Yıldırım, İ, 2014, Mayın Algılama Robotu, Bilecik Şeyh
Edebali Üniversitesi, Bilgisayar Mühendisliği, Bitirme
Tezi, Bilecik.
[5] Mian, A.,Han, X.Y.,Islam, S.,et al., “Fatigue damage
detection in graphite/epoxy composites using sonic
infrared imaging technique”, Composites Science And
Technology, Volume: 64, Issue: 5, (2004), 657.
[6] Vanier PE, Forman L, Hunter SJ, Harris EJ, Smith GC,
“Thermal neutron backscatter imaging”, 2004 IEEE
Nuclear Science Symposium Conference
Record, Vol:1-7, (2004),201.
[7] Bamberger, J.A., Craig, R.A., Colgan, T.Y., Peurrung,
A.J., Schmitt, B.E., Stromswold, D.C., “Timed-Neutron
Detection For Land Mines”, Nuclear Science
Symposiums, Vol: 2, (2003), 1336.
Şekil 7: Mayın algılama robotunun önden görünümü.
306