You are on page 1of 32

2017

ΓΕΩΜΕΤΡΙΑ Α΄Λ
ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ

ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ
ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ
ΘΕΜΑ 3ο
SOS ΘΕΜΑΤΑ ΘΕΩΡΙΑΣ Να αποδείξετε ότι αν δύο τόξα ενός κύκλου
είναι ίσα, τότε και οι χορδές τους είναι ίσες.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Έστω ΑΒ και ΓΔ δύο ίσα τόξα ενός κύκλου
(Ο,ρ) . Τότε είναι ΑÔΒ = ΓÔΔ (1)
ΘΕΜΑ 1ο Τα τρίγωνα ΟΑΒ και ΟΓΔ
Αποδείξτε ότι σε κάθε ισοσκελές τρίγωνο: έχουν :
• Οι προσκείμενες στη βάση γωνίες είναι ίσες.  ΟΑ = ΟΓ = ρ (ακτίνες
• Η διχοτόμος της γωνίας της κορυφής είναι κύκλου (Ο,ρ) )
διάμεσος και ύψος.  ΟΒ = ΟΔ= ρ (ακτίνες
ΑΠΑΝΤΗΣΗ κύκλου (Ο,ρ) ) και
Έστω ισοσκελές τρίγωνο ΑΒΓ (με ΑΒ=ΑΓ).  ΑÔΒ=ΓÔΔ (λόγω (1) )
Φέρουμε τη διχοτόμο του ΑΔ. επομένως από Π-Γ-Π τα τρίγωνα ΟΑΒ και
Τα τρίγωνα ΑΔΒ και ΑΔΓ έχουν ΟΓΔ είναι ίσα, οπότε ΑΒ = ΓΔ. Άρα και οι
 ΑΒ=ΑΓ (υπόθεση) χορδές είναι ίσες.
 ΑΔ=ΑΔ (κοινή) και
 A1 = A2 (διότι ΑΔ ΘΕΜΑ 4ο
διχοτόμος ) Να αποδείξετε ότι η διάμεσος ισοσκελούς
Άρα από Π-Γ-Π, Τα τριγώνου, που αντιστοιχεί στη βάση του, είναι
τρίγωνα ΑΔΒ και ΑΔΓ διχοτόμος και ύψος.
είναι ίσα, οπότε B = Γ.
Από την ίδια ισότητα τριγώνων προκύπτει ότι ΑΠΑΝΤΗΣΗ
ΒΔ = ΔΓ, οπότε η ΑΔ είναι διάμεσος Έστω ισοσκελές τρίγωνο ΑΒΓ με ΑΒ=ΑΓ και ΑΔ
και Δ1 = Δ2. η διάμεσός του .
Από την τελευταία ισότητα και επειδή Τα τρίγωνα ΑΒΔ και
Δ1+Δ2=180° προκύπτει ότι Δ1 = Δ2= 90°, οπότε ΑΓΔ έχουν :
συμπεραίνουμε ότι το ΑΔ είναι ύψος του  ΑΒ=ΑΓ (υπόθεση)
τριγώνου.  ΑΔ=ΑΔ (κοινή) και
 ΒΔ=ΔΓ (διότι ΑΔ
διάμεσος )
άρα από ΠΠΠ τα
τρίγωνα ΑΒΔ και ΑΓΔ
είναι ίσα, οπότε A1 = A2, και Δ1 = Δ2 και αφού
ΘΕΜΑ 2ο Δ1+Δ2=180° προκύπτει αντίστοιχα ότι η ΑΔ είναι
Να αποδείξετε ότι κάθε σημείο της διχοτόμος και ύψος.
μεσοκαθέτου ενός ευθύγραμμου τμήματος
ισαπέχει από τα άκρα του.
ΘΕΜΑ 5ο
ΑΠΑΝΤΗΣΗ Να αποδείξετε ότι κάθε σημείο πού ισαπέχει
Έστω ε η μεσοκάθετος από τα άκρα ενός τμήματος ανήκει στη
ενός τμήματος ΑΒ και μεσοκάθετό του.
Μ ένα σημείο της.
Τα τρίγωνα ΜΚΑ και ΑΠΑΝΤΗΣΗ
ΜΚΒ έχουν : Έστω ευθύγραμμο τμήμα
 ΚΑ=ΚΒ (αφού ε ΑΒ , Μ ένα σημείο, ώστε
μεσοκάθετος από ΜΑ = ΜΒ και Κ το μέσο
υπόθεση) του ΑΒ.
 ΜΚ=ΜΚ (κοινή) και Τότε το τρίγωνο ΑΜΒ
 Κ1 = Κ2 = 90° (αφού ε μεσοκάθετος από είναι ισοσκελές και η
υπόθεση) ΜΚ διάμεσός του, οπότε
Από Π-Γ-Π τα τρίγωνα ΜΚΑ και ΜΚΒ είναι ίσα, σύμφωνα με το
οπότε ΜΑ= ΜΒ. προηγούμενο πόρισμα, η ΜΚ θα είναι και ύψος
δηλαδή η ΜΚ είναι μεσοκάθετος του ΑΒ.

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 2 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


ΑΠΑΝΤΗΣΗ
ΘΕΜΑ 6ο
Ας θεωρήσουμε έναν
Να αποδείξετε ότι αν οι χορδές δύο τόξων ενός
κύκλο (Ο,ρ), μια
κύκλου, μικρότερων του ημικυκλίου, είναι
χορδή του ΑΒ και την
ίσες, τότε και τα τόξα είναι ίσα και ότι οι
κάθετη ΟΚ της ΑΒ,
χορδές δύο τόξων ενός κύκλου μεγαλύτερων
που τέμνει τον κύκλο
του ημικυκλίου είναι ίσες, τότε και τα τόξα
στο σημείο Μ. Επειδή
είναι ίσα.
το τμήμα ΟΚ είναι
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ύψος στο ισοσκελές
Έστω δύο τόξα ΑΒ και ΓΔ ενός κύκλου (Ο,ρ) τρίγωνο ΟΑΒ (ΟΑ= ΟΒ = ρ), σύμφωνα με το
μικρότερα του ημικυκλίου, με ΑΒ = ΓΔ. προηγούμενο πόρισμα είναι διάμεσος και
Τότε τα τρίγωνα ΟΑΒ και διχοτόμος, δηλαδή το Κ είναι μέσο του ΑΒ και
ΟΓΔ έχουν: Ô1 = Ô2. Αφού Ô1 = Ô2 προκύπτει ότι ΑΜ = ΜΒ .
 ΟΑ= ΟΓ = ρ (ακτίνες
κύκλου (Ο,ρ) )
 ΟΒ = ΟΔ = ρ (ακτίνες
κύκλου (Ο,ρ) ) και
 ΑΒ = ΓΔ (υπόθεση)
ΘΕΜΑ 9ο
άρα από ΠΠΠ τα τρίγωνα ΟΑΒ και ΟΓΔ είναι
Να διατυπώσετε όλες τις περιπτώσεις
ίσα. Επομένως, = , οπότε και τα τόξα ισότητας ορθογωνίων τριγώνων.
ΑΒ = ΓΔ τότε και τα τόξα ΑΔΒ = ΓΒΔ είναι ίσα
αφού βρίσκονται στον ίδιο κύκλο ως διαφορές ΑΠΑΝΤΗΣΗ
ίσων τόξων . Όλες οι περιπτώσεις ισότητας ορθογώνιων
τριγώνων διατυπώνονται συνοπτικά ως εξής:
Δύο ορθογώνια τρίγωνα είναι ίσα, όταν έχουν:
ΘΕΜΑ 7ο  Δύο ομόλογες πλευρές τους ίσες μία
Να αποδείξετε ότι το ύψος ισοσκελούς προς μία.
τριγώνου που αντιστοιχεί στη βάση είναι
 Μία πλευρά και την προσκείμενη σε
διάμεσος και διχοτόμος της γωνίας της αυτή οξεία γωνία αντίστοιχα ίσες μία
κορυφής. προς μία.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Συγκρίνω τα ΑΒΔ και ΑΔΓ τρίγωνα αυτά έχουν :
 ΑΒ=ΑΓ (από
υπόθεση αφού ΘΕΜΑ 10ο
ΑΒΓ τρίγωνο Να αποδείξετε ότι δύο χορδές ενός κύκλου είναι
ισοσκελές) ίσες αν και μόνο αν τα αποστήματά τους είναι
 ΑΔ=ΑΔ (κοινή ίσα.
πλευρά) ΑΠΑΝΤΗΣΗ
 Δ1=Δ2=90ο Ορθό. 'Εστω οι
(αφού ΑΔ ύψος ίσες χορδές ΑΒ και
από υπόθεση) ΓΔ ενός κύκλου
Άρα από κριτήριο ισότητας ορθογωνίων τριγώνων (Ο,ρ) και ΟΚ, ΟΛ
τα τρίγωνα είναι ίσα (αφού έχουν δύο πλευρές τα αποστήματά
ίσες μία προς μια ) άρα ΒΔ=ΔΓ άρα Δ μέσο του τους αντίστοιχα .
ΒΓ άρα ΑΔ διάμεσος και αφού πάλι από την Τα τρίγωνα ΚΟΑ
ισότητα τριγώνων Α1=Α2 άρα ΑΔ διχοτόμος της και ΛΟΓ, έχουν:
γωνίας Α.  Κ = Λ = 90°
(αφού ΟΚ, ΟΛ αποστήματα)
ΘΕΜΑ 8ο  ΟΑ = ΟΓ = ρ (ακτίνες κύκλου (Ο,ρ) ) και
Να αποδείξετε ότι η κάθετος που φέρεται από  ΑΚ = ΓΛ ( ως μισά των ίσων χορδών
το κέντρο ενός κύκλου προς μια χορδή του ΑΒ = ΓΔ ).
διχοτομεί τη χορδή και το αντίστοιχο τόξο της. Επομένως τα ορθογώνια τρίγωνα ΚΟΑ και ΛΟΓ
είναι ίσα, οπότε ΟΚ = ΟΛ.

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 3 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


Αντίστροφα. Έστω Οι μέχρι τώρα γνωστοί γ.τ. είναι :
ότι τα αποστήματα • ο κύκλος είναι ένας γεωμετρικός τόπος, αφού
ΟΚ και ΟΛ είναι ίσα. όλα τα σημεία του
Τότε τα τρίγωνα ΚΟΑ και μόνον αυτά έχουν
και ΛΟΓ έχουν την ιδιότητα να
 Κ = Λ = 90° απέχουν μια ορισμένη
(αφού ΟΚ, ΟΛ απόσταση από ένα
αποστήματα) σταθερό σημείο.
 ΟΑ = ΟΓ= ρ (ακτίνες κύκλου (Ο,ρ) ) και • η μεσοκάθετος ενός
 ΟΚ = ΟΛ (υπόθεση ) τμήματος είναι επίσης
επομένως τα ορθογώνια τρίγωνα ΚΟΑ και ΛΟΓ ένας γεωμετρικός
ΑΒ ΓΔ τόπος, αφού όλα τα
είναι ίσα, οπότε: AK = ΓΛ   σημεία της και μόνον
2 2
 ΑΒ = ΓΔ. αυτά έχουν την
ιδιότητα να ισαπέχουν
από τα άκρα του
ΘΕΜΑ 11ο τμήματος.
Να αποδείξετε ότι κάθε σημείο της διχοτόμου • η διχοτόμος μιας
μιας γωνίας ισαπέχει από τις πλευρές της και γωνίας είναι ένας
αντίστροφα κάθε εσωτερικό σημείο της γωνίας άλλος γεωμετρικός
που ισαπέχει από τις πλευρές είναι σημείο της τόπος, αφού όλα τα
διχοτόμου. σημεία της και μόνον
ΑΠΑΝΤΗΣΗ αυτά (από τα σημεία
Ορθό. Έστω μια γωνία xOy και Μ ένα σημείο της γωνίας) ισαπέχουν
από τις πλευρές της
της διχοτόμου της Οδ (1) γωνίας.
Φέρουμε MA⊥Ox και MB⊥Oy (2)
Τότε τα ορθογώνια τρίγωνα ΑΟΜ και ΒΟΜ
έχουν : ΘΕΜΑ 13ο
 A = B = 90° (λόγω (2) ) Τι καλούνται εφαπτόμενα τμήματα από ένα
 ΟΜ=ΟΜ (κοινή) και σημείο Ρ εκτός κύκλου (Ο,ρ) και τι
 ΜÔΑ=ΜÔΒ (λόγω (2) ) διακεντρική ;
επομένως τα ορθογώνια ΑΠΑΝΤΗΣΗ
τρίγωνα ΑΟΜ και ΒΟΜ Έστω ένας
είναι ίσα άρα ΜΑ = ΜΒ. κύκλος (Ο, ρ) και
Αντίστροφα. Έστω Μ ένα εσωτερικό σημείο της ένα εξωτερικό
γωνίας. Φέρουμε MA⊥Ox και MB⊥Oy (3) και του σημείο Ρ,
υποθέτουμε ότι ΜΑ = ΜΒ (4) από το Ρ
Τότε τα τρίγωνα ΑΟΜ και ΒΟΜ έχουν : φέρονται δύο
 A = B = 90°(λόγω (3) ) εφαπτόμενες του
 ΟΜ=ΟΜ (κοινή) και κύκλου.
 ΜΑ=ΜΒ (λόγω (4) ) Αν Α, Β είναι τα σημεία επαφής αυτών με τον
επομένως τα ορθογώνια τρίγωνα ΑΟΜ και κύκλο , τότε τα τμήματα ΡΑ και ΡΒ
ΒΟΜ είναι ίσα άρα ΜÔΑ = ΜÔΒ, οπότε το Μ λέγονται εφαπτόμενα τμήματα του κύκλου από
είναι σημείο της διχοτόμου Οδ. το σημείο Ρ και η ευθεία ΡΟ διακεντρική
ευθεία του σημείου Ρ.
ΘΕΜΑ 12ο
Τι καλείται γεωμετρικός τόπος και ποιους ΘΕΜΑ 14ο
γεωμετρικούς τόπους γνωρίζετε; Να αποδείξετε ότι τα εφαπτόμενα τμήματα
κύκλου, που άγονται από σημείο εκτός αυτού
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
είναι ίσα μεταξύ τους και κατόπιν να
Γεωμετρικός τόπος λέγεται το σύνολο όλων
αναφέρετε τα πορίσματα που προκύπτουν από
των σημείων, που έχουν μια (κοινή)
το θεώρημα αυτό.
χαρακτηριστική ιδιότητα.

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 4 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


ΑΠΑΝΤΗΣΗ βρίσκεται στο εσωτερικό του (Κ, R), αν
Τα τρίγωνα ΑΟΡ και μόνο αν δ = R - ρ (σχ.β).
και ΒΟΡ έχουν : (ii) Οι κύκλοι εφάπτονται εξωτερικά, δηλαδή
 A=Β= 90° έχουν ένα κοινό σημείο και ο ένας βρίσκεται
(αφού ΡΑ και ΡΒ στο εξωτερικό του άλλου, αν και μόνο αν
είναι εφαπτόμενα δ = R + ρ (σχ.δ).
τμήματα ), Το κοινό σημείο δύο εφαπτόμενων κύκλων
 ΟΡ=ΟΡ (κοινή) και λέγεται σημείο επαφής και είναι σημείο της
 ΟΑ = ΟΒ = ρ (ακτίνες κύκλου (Ο,ρ)) διακέντρου.
Άρα τα τρίγωνα ΑΟΡ και ΒΟΡ είναι ίσα, οπότε
ΡΑ = ΡΒ.  Τεμνόμενοι κύκλοι
Τα πορίσματα που προκύπτουν είναι :
Αν Ρ είναι ένα εξωτερικό σημείο ενός κύκλου, Οι κύκλοι τέμνονται , δηλαδή έχουν δύο
τότε η διακεντρική ευθεία του: κοινά σημεία, αν και μόνο αν R–ρ < δ < R + ρ
(i) είναι μεσοκάθετος της χορδής του κύκλου με (σχ.γ).
άκρα τα σημεία επαφής, Το ευθύγραμμο τμήμα ΑΒ που ενώνει τα κοινά
(ii) διχοτομεί τη γωνία των εφαπτόμενων σημεία λέγεται κοινή χορδή των δύο κύκλων.
τμημάτων και τη γωνία των ακτίνων που
καταλήγουν στα σημεία επαφής.
ΘΕΜΑ 16ο
ΘΕΜΑ 15ο Να αποδείξετε ότι η διάκεντρος δύο
Ποιες είναι οι σχετικές θέσεις δύο κύκλων από τεμνόμενων κύκλων είναι μεσοκάθετος της
τι εξαρτώνται; Να διακρίνετε περιπτώσεις. κοινής χορδής τους.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Οι σχετικές θέσεις Έστω οι κύκλοι (KR)
δύο κύκλων και (Λ,ρ) του και Α, Β
εξαρτώνται από τη τα σημεία τομής τους.
σχέση της Επειδή ΚΑ = ΚΒ = R,
διακέντρου με το το σημείο Κ είναι
άθροισμα ή τη σημείο της μεσοκαθέτου
διαφορά των του ΑΒ. Όμοια από την ΛΑ = ΛΒ = ρ προκύπτει
ακτίνων τους. ότι και το Λ είναι σημείο της μεσοκαθέτου του
Διακρίνουμε τις ΑΒ. Άρα, η ΚΛ είναι μεσοκάθετος της κοινής
παρακάτω περι- χορδής ΑΒ του κύκλου.
πτώσεις
ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ
 Κύκλοι χωρίς Στην περίπτωση
κοινά σημεία που οι τεμνόμενοι
κύκλοι (Κ, R) και
(i) Ο κύκλος (Λ, ρ) (Λ, ρ) είναι ίσοι,
βρίσκεται δηλαδή έχουν R =
στο εσωτερικό του ρ, τότε και η κοινή
(Κ, R), αν και χορδή είναι
μόνο αν δ < R – ρ μεσοκάθετος της
(σχ.α). διακέντρου.
(ii) Οι κύκλοι Πράγματι, επειδή R = ρ, θα είναι ΑΚ = ΑΛ και
(Κ, R) και (Λ, ρ) ΒΚ = ΒΛ. Άρα τα Α και Β είναι σημεία της
βρίσκεται ο ένας στο εξωτερικό του άλλου, αν μεσοκαθέτου του ΚΑ και επομένως η κοινή χορδή
και μόνο αν δ > R + ρ (σχ.ε). ΑΒ είναι μεσοκάθετος της διακέντρου ΚΛ.

 Εφαπόμενοι κύκλοι ΘΕΜΑ 17ο


Πως ορίζεται η κοινή εξωτερική εφαπτομένη
(i) Οι κύκλοι εφάπτονται εσωτερικά, δηλαδή και πως η κοινή εσωτερική εφαπτομένη;
έχουν ένα κοινό σημείο και ο κύκλος (Λ, ρ)

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 5 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


ΑΠΑΝΤΗΣΗ
ΘΕΜΑ 20ο
Η ευθεία ε του διπλανού σχήματος, που εφάπτεται
Να διατυπώσετε και να αποδείξετε τα
και στους δύο
πορίσματα που προκύπτουν από το θεώρημα :
κύκλους και τους
Το άθροισμα των γωνιών κάθε τριγώνου είναι
αφήνει προς το ίδιο
2 ορθές
μέρος της λέγεται
κοινή εξωτερική ΑΠΑΝΤΗΣΗ
εφαπτομένη, ενώ η Τα πορίσματα είναι :
ευθεία ζ που έχει i) Κάθε εξωτερική γωνία τριγώνου είναι ίση με
τους κύκλους το άθροισμα των δυο απέναντι εσωτερικών
στους οποίους εφάπτεται εκατέρωθεν αυτής γωνιών του τριγώνου.
λέγεται κοινή εσωτερική εφαπτομένη. ii) Αν δυο τρίγωνα έχουν δυο γωνίες ίσες, μία
προς μία, έχουν και τις τρίτες γωνίες τους ίσες.
iii) Οι οξείες γωνίες ενός ορθογώνιου τριγώνου
ΘΕΜΑ 18ο
είναι συμπληρωματικές.
Έστω ε1 και ε2 δυο παράλληλες που τέμνονται
iv) Κάθε γωνία ισόπλευρου τριγώνου είναι
από ευθεία ε. Να αποδειχθεί ότι
60°.
(i) Οι διχοτόμοι δυο εντός εναλλάξ γωνιών είναι
Απόδειξη
παράλληλες.
i) Έχουμε
(ii) Οι διχοτόμοι δυο εντός και επί τα αυτά
+ + = 2∟και
μέρη γωνιών είναι κάθετες.
εξ + = 2∟,
ΑΠΑΝΤΗΣΗ οπότε
i) Έστω Αx, By οι διχοτόμοι των γωνιών ΔΑΒ + + = εξ +
και ΑΒΓ αντίστοιχα. άρα εξ = +
ΔΑΒ ii) - iv) Προφανή.
Τότε ω  και
2
ΑΒΓ
φ ΘΕΜΑ 21ο
2
Να δοθεί ο ορισμός του παραλληλογράμμου .
Αλλά ΑΒΓ  ΔΑΒ
(ως εντός εναλλάξ). ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Από τα παραπάνω προκύπτει ότι ω  φ . Οι ω και  Παραλληλόγραμμο λέγεται το τετράπλευρο
που έχει τις απέναντι πλευρές του
φ όμως είναι εντός εναλλάξ γωνίες των ευθειών παράλληλες.
Αx και By με τέμνουσα την ΑΒ. Άρα Αx//By.
(ii) Αν Αz διχοτόμος της ΜAΒ, τότε Αz ⊥ Αx (ως
διχοτόμοι εφεξής και παραπληρωματικών
γωνιών). Αφού Αx//By, θα είναι και Az ⊥ By.

ΘΕΜΑ 19ο
Να αποδείξετε ότι το άθροισμα των γωνιών
κάθε τριγώνου είναι 2 ορθές.  Δηλαδή το τετράπλευρο ΑΒΓΔ είναι
παραλληλόγραμμο, όταν ΑΒ//ΓΔ και ΑΔ//ΒΓ.
Απόδειξη
Από την κορυφή Α,
φέρουμε ευθεία xy//BΓ. ΘΕΜΑ 22ο
Τότε = (1) και Να διατυπωθούν και να αποδειχθούν οι
= (2), ως εντός και ιδιότητες του παραλληλογράμμου
εναλλάξ των παραλ- ΑΠΑΝΤΗΣΗ
λήλων xy και ΒΓ με Σε κάθε παραλληλόγραμμο ισχύουν οι παρακάτω
τέμνουσες ΑΒ και ΑΓ αντίστοιχα. ιδιότητες:
Αλλά + + = 2∟ (3).
(i) Οι απέναντι πλευρές του είναι ίσες.
Από τις (1), (2) και (3) προκύπτει ότι :
(ii) Οι απέναντι γωνίες του είναι ίσες.
+ + = 2∟
(iii) Οι διαγωνιοί του διχοτομούνται.

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 6 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


Απόδειξη Απόδειξη
i), ii) Συγκρίνουμε τα τρίγωνα ΑΒΔ, ΒΓΔ αυτά Θεωρούμε τετράπλευρο ΑΒΓΔ. Για να
έχουν : αποδείξουμε τα κριτήρια, θα πρέπει σύμφωνα με
 1= 1= (εντός εναλλάξ). τον ορισμό να αποδείξουμε ότι σε κάθε
 ΒΔ=ΒΔ (κοινή πλευρά) και περίπτωση, οι απέναντι πλευρές του
 2= 2= (εντός εναλλάξ). τετραπλεύρου είναι παράλληλες.
Άρα τα τρίγωνα ΑΒΔ, ΒΓΔ είναι ίσα, οπότε
ΑΒ = ΓΔ και (i) Έστω ΑΒ = ΓΔ
ΑΔ = ΒΓ. και ΑΔ = ΒΓ. Αν
Επίσης = και φέρουμε τη
= = + . διαγώνιο ΒΔ, τότε
σχηματίζονται τα
iii) Συγκρίνουμε τρίγωνα ΑΒΔ και
τα τρίγωνα ΟΑΒ ΒΓΔ που είναι ίσα,
και ΟΓΔ αυτά γιατί :
έχουν :  ΑΒ = ΓΔ,
 ΑΒ = ΓΔ ( λόγω (i) )  ΑΔ = ΒΓ και
 (εντός εναλλάξ).  ΒΔ = ΒΔ κοινή πλευρά.
1= 1=
 = = (εντός εναλλάξ). Άρα 1 = 1 = και 2 = 2 = , οπότε ΑΒ//ΓΔ
1 1
Άρα, τα τρίγωνα ΟΑΒ, ΟΓΔ είναι ίσα, οπότε και ΑΔ//ΒΓ, δηλαδή το ΑΒΓΔ είναι
ΟΑ = ΟΓ και ΟΒ = ΟΔ. παραλληλόγραμμο.

(ii) Έστω ΑΒ// = ΓΔ. Τα τρίγωνα ΑΒΔ και ΒΓΔ


ΘΕΜΑ 23ο είναι ίσα, γιατί :
Ποια πορίσματα προκύπτουν από τον ορισμό  ΑΒ = ΓΔ,
και τις ιδιότητες του παραλληλογράμμου ;  1= 1= και
ΑΠΑΝΤΗΣΗ  ΒΔ=ΒΔ κοινή πλευρά.
 ΠΟΡΙΣΜΑ Ι : Το Επομένως, όμοια με το (i), το ΑΒΓΔ είναι
σημείο τομής των παραλληλόγραμμο.
διαγωνίων παραλ-
ληλογράμμου είναι (iii) Αν = = και = = η
κέντρο συμμετρίας σχέση + + + =
του. 4 ∟ γράφεται
 Για το λόγο αυτό 2 + 2 = 4∟
λέγεται κέντρο του παραλληλογράμμου Ή + = 2∟.
 ΠΟΡΙΣΜΑ ΙΙ : Παράλληλα τμήματα που Επομένως, έχουμε ότι
έχουν τα άκρα τους σε δυο παράλληλες + = 2∟, οπότε ΑΒ
ευθείες είναι ίσα . // ΓΔ και
+ = 2∟, οπότε ΑΔ
ΘΕΜΑ 24ο // ΒΓ, δηλαδή το ΑΒΓΔ είναι παραλληλόγραμμο.
Να διατυπωθούν και να αποδειχθούν τα
κριτήρια για τα παραλληλόγραμμα δηλαδή (iv) Έστω ΑΟ = ΟΓ
πότε ένα τετράπλευρο είναι παραλληλό- και ΟΒ = ΟΔ . Τα
γραμμο ; τρίγωνα ΑΟΒ και
ΓΟΔ, καθώς και τα
ΑΠΑΝΤΗΣΗ τρίγωνα ΑΟΔ και ΒΟΓ
Ένα τετράπλευρο είναι παραλληλόγραμμο αν είναι ίσα (διότι έχουν
ισχύει μια από τις παρακάτω προτάσεις: δύο πλευρές ίσες μία
(i) Οι απέναντι πλευρές ανά δυο είναι ίσες. προς μία και τις
(ii) Δυο απέναντι πλευρές του είναι ίσες και περιεχόμενες γωνίες τους ίσες ως κατά κορυφήν )
παράλληλες. Επομένως , όμοια με το (i) θα είναι ΑΒ//ΓΔ και
(iii) Οι απέναντι γωνίες ανά δυο είναι ίσες. ΑΔ//ΒΓ δηλαδή το ΑΒΓΔ είναι παραλ-
(iv) Οι διαγωνιοί του διχοτομούνται ληλόγραμμο.

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 7 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


ΘΕΜΑ 25ο ΘΕΜΑ 28ο
Ποια είναι τα είδη των παραλληλογράμμων ; Να διατυπωθούν και να αποδειχθούν τα
κριτήρια για να είναι ένα τετράπλευρο
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
ορθογώνιο.
Διακρίνουμε τρία είδη
παραλληλογράμμων: ΑΠΑΝΤΗΣΗ
το ορθογώνιο, Ένα τετράπλευρο είναι ορθογώνιο, αν ισχύει
το ρόμβο και μια από τις παρακάτω προτάσεις:
το τετράγωνο. (i) Είναι παραλληλόγραμμο και έχει μία ορθή
γωνία.
(ii) Είναι παραλληλόγραμμο και οι διαγώνιοί
του είναι ίσες.
(iii) Έχει τρεις γωνίες ορθές.
(iv) Όλες οι γωνίες του είναι ίσες.
Απόδειξη
(i) Προκύπτει άμεσα από τον ορισμό του
παραλληλογράμμου.
(ii) Έστω ΑΒΓΔ παραλληλόγραμμο με ΑΓ = ΒΔ.
ΘΕΜΑ 26ο Τότε τα τρίγωνα ΑΒΔ
Πως ορίζεται το ορθογώνιο και τι προκύπτει και ΑΔΓ είναι ίσα
άμεσα από τον ορισμό αυτό ; (ΑΒ = ΔΓ, ΑΓ = ΒΔ,
ΑΠΑΝΤΗΣΗ ως απέναντι πλευρές
 Ορισμός : Ορθογώνιο λέγεται το παρ/μου και ΑΔ
παραλληλόγραμμο που έχει μία γωνία κοινή), οπότε = .
ορθή. Αλλά + =2∟,
 Επειδή στο οπότε = =1∟.
παραλληλόγραμμο Επομένως, το ΑΒΓΔ
οι απέναντι γωνίες είναι ορθογώνιο.
του είναι ίσες, ενώ (iii) Αν έχει τρεις ορθές γωνίες θα είναι και η
δύο διαδοχικές άλλη ορθή, αφού το άθροισμα των γωνιών κάθε
γωνίες του είναι τετραπλεύρου είναι 4∟.
παραπληρωματικές (iv) Αν όλες οι γωνίες είναι ίσες, προφανώς όλες
(ως εντός και επί τα είναι ορθές.
αυτά μέρη), προκύπτει ότι όλες οι γωνίες
του ορθογωνίου είναι ορθές.
ΘΕΜΑ 29ο
Πως ορίζεται ο ρόμβος και τι προκύπτει άμεσα
ΘΕΜΑ 27ο από τον ορισμό αυτό ;
Να διατυπωθεί και να αποδειχθεί η ιδιότητα ΑΠΑΝΤΗΣΗ
του ορθογωνίου.  Ορισμός : Ρόμβος λέγεται το
ΑΠΑΝΤΗΣΗ παραλληλόγραμμο που έχει δύο διαδοχικές
Οι διαγώνιοι του ορθογωνίου είναι ίσες. πλευρές ίσες.
Απόδειξη  Επειδή στο
Έστω ΑΒΓΔ ορθογώνιο. παραλληλόγραμ-
Θα αποδείξουμε ότι οι μο οι απέναντι
διαγώνιοι ΑΓ και ΒΔ πλευρές του είναι
είναι ίσες .Τα τρίγωνα ίσες προκύπτει
ΑΒΔ και ΑΔΓ είναι ίσα ότι όλες οι
( διότι = = 90°, ΑΔ πλευρές του
κοινή, ΑΒ = ΔΓ ως ρόμβου είναι
απέναντι πλευρές παρ/μου ), οπότε ΑΓ = ΒΔ . ίσες.

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 8 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


ΘΕΜΑ 30ο ΘΕΜΑ 32ο
Να διατυπωθούν και να αποδειχθούν οι Πως ορίζεται το τετράγωνο ;
ιδιότητες του ρόμβου.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Ορισμός :Τετράγωνο
• Ιδιότητες του ρόμβου λέγεται το παραλ-
(i) Οι διαγώνιοι του ληλόγραμμο που είναι
ρόμβου τέμνονται ορθογώνιο και ρόμβος.
κάθετα.
(ii) Οι διαγώνιοι του
ρόμβου διχοτομούν τις
ΘΕΜΑ 33ο
γωνίες του.
Να διατυπωθούν οι ιδιότητες του τετραγώνου ;
Απόδειξη
Έστω ΑΒΓΔ ρόμβος. ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Επειδή το τρίγωνο ΑΒΔ Από τον ορισμό
είναι ισοσκελές, η προκύπτει ότι το
διάμεσος του ΑΟ είναι ύψος του και διχοτόμος τετράγωνο έχει όλες
της γωνίας A. Επομένως ΑΓ ⊥ ΒΔ και η ΑΓ τις ιδιότητες του
διχοτομεί την A. Όμοια η ΑΓ διχοτομεί τη Γ και η ορθογωνίου και όλες
ΒΔ τις Β και Δ. τις ιδιότητες του
ρόμβου. Επομένως,
σε κάθε τετράγωνο:
ΘΕΜΑ 31ο
(i) Οι απέναντι πλευρές του είναι παράλληλες.
Να διατυπωθούν και να αποδειχθούν τα
(ii) Όλες οι πλευρές του είναι ίσες.
κριτήρια για να είναι ένα τετράπλευρο ρόμβος.
(iii) Όλες οι γωνίες του είναι ορθές.
ΑΠΑΝΤΗΣΗ (iv) Οι διαγώνιοί του είναι ίσες, τέμνονται
Ένα τετράπλευρο είναι ρόμβος, αν ισχύει μια κάθετα, διχοτομούνται και διχοτομούν τις
από τις παρακάτω προτάσεις: γωνίες του.
(i) Έχει όλες τις πλευρές του ίσες.
(ii) Είναι παραλληλόγραμμο και δυο διαδοχικές
ΘΕΜΑ 34ο
πλευρές του είναι ίσες.
Να διατυπωθούν και να αποδειχθούν τα
(iii) Είναι παραλληλόγραμμο και οι διαγώνιοί
κριτήρια για να είναι ένα τετράπλευρο
του τέμνονται κάθετα.
τετράγωνο.
(iv) Είναι παραλληλόγραμμο και μία διαγώνιός
του διχοτομεί μία γωνία του. ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Απόδειξη Για να αποδείξουμε
(i) και (ii) Προκύπτουν άμεσα από τον ορισμό του ότι ένα τετράπλευρο
ρόμβου. είναι τετράγωνο,
(iii) Έστω ΑΒΓΔ αρκεί να αποδείξουμε
παραλληλόγραμμο με ότι είναι ορθογώνιο
ΑΓ ⊥ ΒΔ. Στο τρίγωνο και ρόμβος.
ΑΒΔ η ΑΟ είναι Αποδεικνύεται ότι
διάμεσος, αφού οι ένα παραλληλόγραμμο είναι τετράγωνο, αν
διαγώνιοι του ισχύει μία από τις παρακάτω προτάσεις:
παραλληλογράμμου (i) Μία γωνία του είναι ορθή και δύο
διχοτομούνται. Επίσης, διαδοχικές πλευρές του είναι ίσες.
η ΑΟ είναι και ύψος, (ii) Μία γωνία του είναι ορθή και μία διαγώνιός
επειδή ΑΓ ⊥ ΒΔ. του διχοτομεί μία γωνία του.
Άρα το τρίγωνο ΑΒΔ (iii) Μία γωνία του είναι ορθή και οι διαγώνιοί
είναι ισοσκελές, οπότε ΑΒ = ΑΔ. Επομένως το του κάθετες.
ΑΒΓΔ είναι ρόμβος. (iv) Οι διαγώνιοί του είναι ίσες και δύο
(iv) Έστω ΑΒΓΔ παραλληλόγραμμο και ΑΓ διαδοχικές πλευρές του είναι ίσες.
διχοτόμος της . Τότε πάλι το τρίγωνο ΑΒΔ είναι (v) Οι διαγώνιοί του είναι ίσες και η μία
ισοσκελές (αφού ΑΟ διχοτόμος και διάμεσος), διχοτομεί μία γωνία του.
οπότε το ΑΒΓΔ είναι ρόμβος. (vi) Οι διαγώνιοί του είναι ίσες και κάθετες.

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 9 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


ΘΕΜΑ 35ο ΘΕΜΑ 37ο
Να διατυπωθεί και να αποδειχθεί το θεώρημα Να διατυπωθεί και να αποδειχθεί το θεώρημα
το οποίο αναφέρεται στην ένωση των μέσων που αναφέρεται στις τρεις παράλληλες ευθείες
δύο πλευρών ενός τριγώνου που ορίζουν ίσα τμήματα σε κάθε άλλη ευθεία
που τις τέμνει ;
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Θεώρημα : Το ευθύγραμμο τμήμα που ενώνει ΑΠΑΝΤΗΣΗ
τα μέσα των δύο πλευρών τριγώνου είναι Θεώρημα : Αν τρεις (τουλάχιστον) παράλληλες
παράλληλο προς την τρίτη πλευρά και ίσο με ευθείες ορίζουν σε μία ευθεία ίσα τμήματα, θα
το μισό της. ορίζουν ίσα τμήματα και σε κάθε άλλη ευθεία
Απόδειξη που τις τέμνει .
Θεωρούμε τρίγωνο Απόδειξη
ΑΒΓ και τα μέσα Θεωρούμε τις παράλληλες ευθείες ε1, ε2, ε3 οι
Δ, Ε των ΑΒ, ΑΓ οποίες τέμνουν την
αντίστοιχα . Θα δ1 στα σημεία Α, Β,
αποδείξουμε ότι Γ και ορίζουν σε
ΒΓ αυτή τα ίσα
ΔΕ 
2 ευθύγραμμα τμήματα
Προεκτείνουμε τη ΑΒ, ΒΓ .
ΔΕ κατά τμήμα EZ = ΔΕ. Το τετράπλευρο ΑΔΓΖ Αν μια άλλη ευθεία
είναι παραλληλόγραμμο, αφού οι διαγώνιοί του δ2 τέμνει τις ε1, ε2,
διχοτομούνται. ε3 στα σημεία Δ, Ε,
Άρα ΑΔ = // ΓΖ, οπότε ΔΒ = // ΓΖ, Ζ αντίστοιχα, θα αποδείξουμε ότι ΔΕ = ΕΖ.
αφού ΑΔ = ΔΒ. Φέρουμε ΑΚ // ΔΖ. Τότε τα τετράπλευρα ΑΔΕΗ
Έτσι το τετράπλευρο ΔΖΓΒ είναι παραλληλό- και ΕΖΚΗ είναι παραλληλόγραμμα, οπότε
γραμμο, οπότε: (i) ΔΖ // ΒΓ άρα ΔΕ // ΒΓ και ΑΗ = ΔΕ (1) και ΗΚ = ΕΖ (2).
ΒΓ Στο τρίγωνο ΑΚΓ το Β είναι το μέσο της ΑΓ και
(ii) ΔΖ // ΒΓ ή 2ΔΕ = ΒΓ ή ΔΕ  ΒΗ // ΓΚ.
2
Άρα το Η είναι μέσο της ΑΚ , δηλαδή
ΑΗ = ΗΚ (3) .
ΘΕΜΑ 36ο Από τις (1), (2) και (3) προκύπτει ότι ΔΕ = ΕΖ.
Να διατυπωθεί και να αποδειχθεί το θεώρημα
το οποίο αναφέρεται στην ευθεία που φέρεται
από το μέσο μιας πλευράς τριγώνου ΘΕΜΑ 38ο
παράλληλης προς μία πλευρά της. Να αποδειχθεί ότι τα μέσα των πλευρών ενός
τετραπλεύρου είναι κορυφές
ΑΠΑΝΤΗΣΗ παραλληλογράμμου
Θεώρημα : Αν από το μέσο μιας πλευράς ενός
τριγώνου φέρουμε ευθεία παράλληλη προς μια ΑΠΑΝΤΗΣΗ
άλλη πλευρά του, τότε η ευθεία αυτή διέρχεται Θεωρούμε τετράπλευρο ΑΒΓΔ και τα μέσα Ε, Ζ,
από το μέσο της τρίτης πλευράς του. Η, Θ των ΑΒ, ΒΓ, ΓΔ, ΔΑ αντίστοιχα. Θα από-
Απόδειξη δείξουμε ότι το ΕΖΗΘ είναι παραλληλόγραμμο.
Ας θεωρήσουμε ένα Φέρουμε τη διαγώνιο ΒΔ.
τρίγωνο ΑΒΓ και ας Παρατηρούμε ότι τα Ε και
φέρουμε από το μέσο Θ είναι τα μέσα δύο
Δ της ΑΒ την πλευρών του τριγώνου
παράλληλη προς την ΑΒΔ, οπότε ΕΘ  ΒΔ (1)
ΒΓ που τέμνει την ΑΓ 2
στο Ε . Όμοια από το τρίγωνο ΒΓΔ
Θα αποδείξουμε ότι το Ε είναι το μέσο της ΑΓ. προκύπτει ότι ΖΗ  ΒΔ (2)
Έστω ότι το Ε δεν είναι μέσο της ΑΓ. Αν Z είναι 2
το μέσο της ΑΓ, το τμήμα ΔΖ ενώνει τα μέσα των Από τις (1) και (2) έχουμε
πλευρών ΑΒ και ΑΓ, οπότε σύμφωνα με το ότι ΕΘ=//ΖΗ, οπότε το
προηγούμενο θεώρημα ΔΖ // ΒΓ. Έτσι, όμως, ΕΖΗΘ είναι παρ/μο.
έχουμε από το Δ δύο παράλληλες προς τη ΒΓ, που ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Ανάλογο
είναι άτοπο. Άρα το Ε είναι μέσο της ΑΓ. συμπέρασμα ισχύει και σε μη κυρτό τετράπλευρο.

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 10 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


ΘΕΜΑ 39ο
Απόδειξη
Να διατυπωθούν και να αποδειχθούν τα
Θεωρούμε ορθογώνιο τρίγωνο ΑΒΓ (Α = 90°)
θεωρήματα που αφορούν στην διάμεσο ενός
ορθογωνίου τριγώνου. με Β=30° .Θα δ.ο. ΑΓ  ΒΓ
2
ΑΠΑΝΤΗΣΗ Επειδή Β=30°,είναι Γ=90°-
Θεώρημα : Η διάμεσος ορθογώνιου τριγώνου 30° = 60°. Φέρουμε τη
που φέρουμε από την κορυφή της ορθής γωνίας διάμεσο ΑΜ και είναι
είναι ίση με το μισό της υποτείνουσας. Έτσι 2 = = 60°, οπότε το
Απόδειξη τρίγωνο ΑΜΓ είναι
Θεωρούμε ορθογώνιο ισόπλευρο.
τρίγωνο ΑΒΓ (Α = 90°) Επομένως ΑΓ  ΜΓ  ΒΓ .
και τη διάμεσό του ΑΜ . 2
Θα δ.ο. ΑΜ  ΒΓ Αντίστροφο, αν στο
2 ορθογώνιο τρίγωνο ΑΒΓ
Φέρουμε τη διάμεσο είναι ΑΓ  ΒΓ , θα αποδείξουμε ότι Β = 30°.
ΜΔ του τριγώνου ΑΜΓ. 2
Το ΜΔ συνδέει τα μέσα Απόδειξη
δύο πλευρών του Φέρουμε τη διάμεσο ΑΜ, οπότε
τριγώνου ΑΒΓ, οπότε ΜΔ // ΑΒ. Αλλά ΑΒ ⊥ ΑΓ, ΒΓ ΒΓ ). Άρα το
ΑΜ   ΜΓ  ΑΓ (αφού ΑΓ 
επομένως και ΜΔ ⊥ ΑΓ. Άρα, το ΜΔ είναι ύψος 2 2
και διάμεσος στο τρίγωνο ΑΜΓ, άρα ΑΜΓ τρίγωνο ΑΜΓ είναι ισόπλευρο, οπότε = 60°.
ισοσκελές οπότε ΑΜ = ΜΓ, δηλαδή ΑΜ  ΒΓ . Επομένως = 90° - 60° = 30°.
2
και αντίστροφα
Θεώρημα : Αν η διάμεσος ενός τριγώνου ΘΕΜΑ 41ο
ισούται με το μισό της πλευράς στην οποία Να δοθεί ο ορισμός του τραπεζίου. Τι καλούμε
αντιστοιχεί, τότε το τρίγωνο είναι ορθογώνιο βάσεις ; Τι ύψος και τι διάμεσο του τραπεζίου ;
με υποτείνουσα την πλευρά αυτή. ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Απόδειξη Ορισμός : Τραπέζιο λέγεται το κυρτό
Θεωρούμε τρίγωνο τετράπλευρο που έχει μόνο δύο πλευρές
ΑΒΓ και τη διάμεσό παράλληλες.
του ΑΜ .  Οι παράλληλες πλευρές ΑΒ και ΓΔ του
Αν ΑΜ  ΒΓ θα τραπεζίου ΑΒΓΔ
2 λέγονται βάσεις τ
αποδείξουμε ότι η ου τραπεζίου.
γωνία Α είναι ορθή.
 Κάθε ευθύγραμμο
Επειδή έχουμε
τμήμα κάθετο
ΑΜ = ΜΓ,
στις βάσεις του
οπότε Α1 = Γ (1) τραπεζίου με τα
και ΑΜ = ΜΒ, οπότε Α2 = Β (2). άκρα του στους
Από τις (1) και (2) προκύπτει ότι Α1 + Α2 = Β + Γ, φορείς των βάσεων λέγεται ύψος του
δηλαδή Α = Β + Γ . Αλλά Α + Β + Γ = 2∟ , τραπεζίου.
οπότε 2Α = 2∟ ή Α = 1∟.  Το ευθύγραμμο τμήμα ΕΖ που ενώνει τα μέσα
των μη παράλληλων πλευρών του λέγεται
ΘΕΜΑ 40ο διάμεσος του τραπεζίου.
Να διατυπωθεί και να αποδειχθεί το πόρισμα
για το ορθογώνιο τρίγωνο των 30ο – 60ο ΘΕΜΑ 42ο
ΑΠΑΝΤΗΣΗ Να διατυπωθεί και να αποδειχθεί το θεώρημα
ΠΟΡΙΣΜΑ: Αν σε ορθογώνιο τρίγωνο μια της διάμεσου του τραπεζίου ;
γωνία του ισούται με 30°, τότε η απέναντι ΑΠΑΝΤΗΣΗ
πλευρά του είναι το μισό της υποτείνουσας και Θεώρημα : Η διάμεσος του τραπεζίου είναι
αντίστροφα. παράλληλη προς τις βάσεις του και ίση με το
ημιάθροισμά τους.
https://vavgerinos.blogspot.gr/ 11 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ
Απόδειξη
ΘΕΜΑ 44ο
Δηλαδή, αν ΕΖ διάμεσος του τραπεζίου ΑΒΓΔ,
Να δοθεί ο ορισμός του ισοσκελούς τραπεζίου ;
τότε: i) ΕΖ // ΑΒ, ΓΔ και EΖ = (1). ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Απόδειξη Ορισμός : Ισοσκελές
Θεωρούμε τρα- τραπέζιο λέγεται το
πέζιο ΑΒΓΔ (με τραπέζιο του οποίου οι μη
ΑΒ // ΓΔ) , τη παράλληλες πλευρές είναι
διαγώνιο του ΒΔ ίσες
και Ε το μέσο της
ΑΔ. Από το Ε
φέρουμε ευθεία ε
ΘΕΜΑ 45ο
παράλληλη των
Να διατυπωθούν και να αποδειχθούν οι
ΑΒ και ΓΔ που
ιδιότητες του ισοσκελούς τραπεζίου
τέμνει τις ΒΔ και ΒΓ στα Κ και Ζ αντίστοιχα.
Τότε: Στο τρίγωνο ΑΒΔ το Ε είναι μέσο της ΑΔ ΑΠΑΝΤΗΣΗ
και ΕΚ//ΑΒ, οπότε το Κ είναι το μέσο της ΒΔ και Αν ένα τραπέζιο είναι ισοσκελές, τότε:
(i) Οι γωνίες που πρόσκεινται σε μια βάση είναι
EΚ = (1). ίσες.
Επίσης στο τρίγωνο ΒΔΓ το Κ είναι μέσο της ΒΔ (ii) Οι διαγώνιοί του είναι ίσες.
και ΚΖ//ΓΔ, οπότε το Ζ είναι το μέσο της ΒΓ και Απόδειξη
ΚΖ = (2). (i) Έστω ΑΒΓΔ
Επομένως η ΕΖ είναι διάμεσος του τραπεζίου και ισοσκελές τραπέζιο
i) ΕΖ // ΑΒ, ΓΔ (από κατασκευή). (ΑΒ//ΓΔ και ΑΔ=ΒΓ).
ii) Από τις (1) και (2) προκύπτει ότι Φέρουμε τα ύψη ΑΗ και
ΕK + KZ = + ή EΖ = ΒΚ. Τα τρίγωνα ΑΔΗ
και ΒΚΓ είναι ίσα
( = = 90°, ΑΔ = ΒΓ
ΘΕΜΑ 43ο και ΑΗ = ΒΚ = υ), οπότε = .
Να διατυπωθεί και να αποδειχθεί το πόρισμα Επειδή + = 180° και + = 180° (ως εντός
για τα μέσα των διαγωνίων ενός τραπεζίου. και επί τα αυτά μέρη), έχουμε και = .
ΑΠΑΝΤΗΣΗ
ΠΟΡΙΣΜΑ :Η διάμεσος ΕΖ τραπεζίου ΑΒΓΔ (ii) Τα τρίγωνα
ΑΔΓ και ΒΔΓ
διέρχεται από τα μέσα Κ και Λ των διαγωνίων
είναι ίσα ( αφού
του και το τμήμα ΚΛ είναι παράλληλο με τις
ΑΔ = ΒΓ, ΓΔ=ΓΔ
βάσεις του και ίσο με την ημιδιαφορά των
κοινή πλευρά και
βάσεών του
Απόδειξη = ), οπότε
Αποδείξαμε ότι το ΑΓ = ΒΔ.
Κ είναι μέσο της
ΒΔ . Όμοια, αν
φέρουμε την ΑΓ , ΘΕΜΑ 46ο
στο τρίγωνο ΑΔΓ Να διατυπωθούν τα κριτήρια για να είναι ένα
το Ε είναι μέσο της τραπέζιο ισοσκελές.
ΑΔ και
ΕΛ // ΓΔ, οπότε το ΑΠΑΝΤΗΣΗ
Ένα τραπέζιο είναι
Λ είναι μέσο της ΑΓ και ΕΛ = (3). Επομένως, ισοσκελές, αν
η διάμεσος ΕΖ του τραπεζίου διέρχεται από τα ισχύει μια από τις
μέσα Κ, Λ των διαγωνίων του και προφανώς ΚΛ παρακάτω
// ΑΒ // ΓΔ. Επίσης από τις (1) και (3) προκύπτει προτάσεις.
ότι: (i) Οι γωνίες που πρόσκεινται σε μια βάση του
είναι ίσες.
ΕΛ-ΕΚ= - ή ΚΛ = (με ΓΔ > ΑΒ). (ii) Οι διαγώνιοί του είναι ίσες.

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 12 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


ΛΥΣΗ
SOS ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΩΝ α) i) Στο τρίγωνο ΑΒΕ
έχουμε την ΑΔ να είναι
διάμεσος και ύψος, οπότε
ΑΣΚΗΣΗ 1
το τρίγωνο ΑΒΕ είναι
Στο τρίγωνο ΑΒΓ του παρακάτω σχήματος, η
ισοσκελές.
κάθετη από το μέσο Μ της ΒΓ τέμνει την
ii) Επειδή το τρίγωνο
προέκταση της διχοτόμου ΑΔ στο σημείο Ε. Αν
ΑΒΕ είναι ισοσκελές,
Θ, Ζ είναι οι προβολές του Ε στις ΑΒ, ΑΓ, να  
αποδείξετε ότι : τότε:     500
α) Το τρίγωνο ΕΒΓ είναι ισοσκελές. Οπότε θα ισχύει :
β) Τα τρίγωνα ΘΒΕ και ΖΓΕ είναι ίσα.    

 
  1800       1800  500  500  800
γ) ΑΓΕ  ΑΒΕ  1800 
Άρα θα έχουμε   900  800  100

β) Στο τρίγωνο ΖΓΕ ισχύει :


 
    500 1 (ως κατακορυφήν)
Επίσης θα ισχύει
   1  
  1800       1800  900  500    400
.
ΛΥΣΗ
α) Επειδή στο τρίγωνο ΒΕΓ η ΜΕ αποτελεί την
διάμεσο και το ύψος του τριγώνου, τότε ΑΣΚΗΣΗ 3
συμπεραίνουμε ότι το τρίγωνο ΒΕΓ είναι Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ (ΑΒ < ΑΓ) και η
ισοσκελές. διχοτόμος ΑΔ. Φέρουμε από το Β κάθετη στην
β) Για τε τρίγωνα ΘΒΕ και ΖΓΕ ισχύει : ΑΔ που τέμνει την ΑΔ στο Ε και την πλευρά
   ΑΓ στο Η. Αν Μ είναι το μέσο της πλευράς ΒΓ
     : έ  
  να αποδείξετε ότι: α) Το τρίγωνο ΑΒΗ είναι

 
   
    90 0
     ισοσκελές β) ΕΜ // ΗΓ γ)  
2
     : ί o.   

 ΛΥΣΗ

α) Στο τρίγωνο
γ) Αφού αποδείξαμε ότι    τότε θα ΑΒΗ η AE είναι
  ύψος και διχοτόμος,
ισχύει    1 επομένως είναι
    
ισοσκελές
Άρα          1800 .
β) Στο ισοσκελές
ΆΣΚΗΣΗ 2 τρίγωνο ABH η AE
Δίνεται ορθογώνιο τρίγωνο ΑΒΓ ( =90ο) με είναι και διάμεσος,
 άρα το  είναι και μέσο της πλευράς BH . Στο
Β  500 , το ύψος του ΑΔ και σημείο Ε στην ΔΓ
τρίγωνο ΒΗΓ τα σημεία Ε και Μ είναι μέσα των
ώστε ΔΕ = ΒΔ. Το σημείο Ζ είναι η προβολή πλευρών του επομένως είναι ΕΜ // ΗΓ
του Γ στην ΑΕ. γ) Στο τρίγωνο ΗΒΓ είναι
α) Να αποδείξετε ότι : i) Το τρίγωνο ΑΒΕ       
είναι ισοσκελές. ii) =10ο     ,
2 2 2
β) Να υπολογίσετε τις γωνίες του τριγώνου αφού είναι ΑΗ = ΑΒ εφόσον το τρίγωνο ABH
ΖΓΕ. είναι ισοσκελές από το πρώτο ερώτημα.

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 13 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


ΑΣΚΗΣΗ 4 ΑΣΚΗΣΗ 5
ˆ και δύο ομόκεντροι
Δίνεται οξεία γωνία xOy Έστω ισοσκελές τρίγωνο ΑΒΓ με ΑΒ  ΑΓ και
κύκλοι (Ο, ρ1) και (Ο, ρ2) με ρ1 < ρ2, που Μ το μέσο της ΒΓ. Φέρουμε ΓΔ  ΒΓ με
τέμνουν την Οx στα σημεία Κ, Α και την Οy ΓΔ  ΑΒ (Α, Δ εκατέρωθεν της ΒΓ).
στα Λ, Β αντίστοιχα. Να αποδείξετε ότι: Να αποδείξετε ότι:
α) ΑΛ = ΒΚ. α) ΑΜ║ΓΔ
β) Το τρίγωνο ΑΡΒ είναι ισοσκελές, όπου Ρ το ˆ .
β) η ΑΔ είναι διχοτόμος της γωνίας MΑΓ
σημείο τομής των ΑΛ και ΒΚ. γ) ΔΑΓ  45  Β
ˆ .
γ) Η ΟΡ διχοτομεί την γωνία xOy 2
δ) ΑΔ  2ΑΒ
ΛΥΣΗ
α) Τα τρίγωνα ΛΥΣΗ
α) Στο ισοσκελές
ΟΚΒ και ΟΑΛ
τρίγωνο ΑΒΓ, η
έχουν,
διάμεσος ΑΜ που
- ΟΑ = ΟΛ = ρ1
αντιστοιχεί στην βάση
ως ακτίνες του
του είναι και ύψος,
ιδίου κύκλου,
- ΟΒ = ΟΑ = ρ2 άρα AM  ΒΓ . Όμως
ως ακτίνες του και ΓΔ  ΒΓ από
ίδιου κύκλου δεδομένα, οπότε
και την γωνία ΑΜ║ΓΔ.
β) ΓΔ  ΑΒ  ΑΓ  ΓΔ  ΑΓ
- = κοινή γωνία. Επομένως είναι ίσα, τότε θα
, άρα το τρίγωνο ΑΓΔ
είναι και ΑΛ = ΒΚ.
είναι ισοσκελές και
β) Τα τρίγωνα ΚΑΡ και ΡΒΛ έχουν, ΑΚ = ΒΛ ως
διαφορά των ακτινών ρ1 και ρ2 των κύκλων, έτσι ΓΑΔ  ΓΔΑ (1)

ˆ  ˆ , από την ισότητα των τριγώνων ΟΑΛ και Επίσης, MAΔ  ΓΑΔ (2) ως εντός εναλλάξ
ΟΚΒ του προηγουμένου ερωτήματος. Επιπλέον των παραλλήλων ΑΜ, ΓΔ με τέμνουσα την
σε κάθε ένα από τα τρίγωνα ΚΑΡ και ΡΒΛ ΑΔ.
ισχύουν οι σχέσεις: Από (1) και (2) έχουμε ότι MAΔ  ΓΑΔ , άρα
ˆ Pˆ  K
 1
ˆ  ˆ  Pˆ  
1 2 1
ˆ  180o (εφόσον σε κάθε η ΑΔ είναι διχοτόμος της γωνίας ΜΑΓ
τρίγωνο το άθροισμα των γωνιών του είναι 180ο)
ΜΑΓ στο ΑΜΓ 90  Γ ΒΓ 90  Β
β)
Β
είναι ακόμη Pˆ1  Pˆ2 (ως κατά κορυφή) και 
ˆ  ˆ γ) ΔΑΓ     45 
2 2 2 2
οπότε από την παραπάνω σχέση προκύπτει ότι δ) Στο τρίγωνο ΑΓΔ από την τριγωνική
Kˆ ˆ .Με βάση τα παραπάνω τα τρίγωνα ΚΑΡ ανισότητα έχουμε:
1 1
ΓΔ  ΑΒ ΑΓ
και ΡΒΛ είναι ίσα οπότε ΡΑ = ΡΒ, δηλαδή το ΑΔ  ΑΓ  ΓΔ  ΑΔ  2ΑΒ
τρίγωνο ΑΡΒ είναι ισοσκελές.
ΑΣΚΗΣΗ 6
γ) Τα τρίγωνα ΟΑΡ και ΟΒΡ έχουν,
  
 ΟΒ = ΟΑ = ρ2, Σε τρίγωνο ΑΒΓ ισχύει Α  Γ  2Β(1) και έστω ΑΔ
 ΡΑ = ΡΒ αφού από το προηγούμενο ύψος και ΒΕ διχοτόμος του τριγώνου που τέμνονται
ερώτημα το τρίγωνο ΑΡΒ είναι ισοσκελές 
στο Ζ. α) Να αποδείξετε ότι : i) Β  600 και ΑΖ  ΒΖ
και η πλευρά
3
 ΟΡ=ΟΡ είναι κοινή, ii) ΑΔ  ΒΖ και β) Αν είναι γνωστό ότι το
2
άρα τα τρίγωνα είναι ίσα, επομένως θα είναι
τρίγωνο ΑΖΕ είναι ισόπλευρο, να υπολογίσετε τις
KOPˆ  PO ˆ  , επομένως είναι η ΟΡ διχοτόμος της
άλλες γωνίες του τριγώνου ΑΒΓ.
ˆ .
γωνίας xOy

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 14 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


ΛΥΣΗ τραπέζιο. Επίσης έχουμε ότι ΟΟ΄//ΑΑ΄//ΓΓ΄ και το
α) i) Έχουμε ότι
   1   
    1800  2  1800  600
Στο ορθογώνιο τρίγωνο ΑΒΔ έχουμε ότι :
   
  900 1800   600  900 1800    300

Επίσης,

 σημείο Ο είναι το μέσο του ΑΓ (σημείο τομής των
   300
2 διαγώνιων του ΑΒΓΔ).
Άρα η ΟΟ΄ είναι η διάμεσος του παραπάνω τραπεζίου,
οπότε:
Άρα ΄  ΄ 3  5
΄    ΄  4
  2 2
     : έ    ii) Όμοια το τετράπλευρο ΒΒ΄Δ΄Δ είναι τραπέζιο και η
ii) Στο ορθογώνιο τρίγωνο ΒΖΔ έχουμε ότι: ΟΟ΄ είναι η διάμεσος του, οπότε θα ισχύει:
 ΄  ΄
  ΄   ΄  2΄  ΄  2  4  2  ΄  6 .
   300    2
2 2
1 3
Άρα            .
2 2
β) Επειδή το τρίγωνο ΑΖΕ είναι ισόπλευρο, τότε

  600 , οπότε
  
     300  600  900 .
 
Από την 1  900    2  600    300 .
 
β) Συγκρίνοντας τα ΄ και ΄ έχουμε:
   ί έ   

ΑΣΚΗΣΗ 7  
  
΄ ΄  όά  ΄/ / ΄  ΄ ΄  ΄ ΄
Θεωρούμε παραλληλόγραμμο ΑΒΓΔ και τις ορθές   
προβολές Α΄, Β΄, Γ΄, Δ΄ των κορυφών του Α, Β, Γ, Δ ΄ ΄  ή  
αντίστοιχα, σε μια ευθεία ε.  

α) Αν η ευθεία ε αφήνει τις κορυφές του .Όμοια για τα ΄ και ΄ έχουμε ότι:
 
παραλληλογράμμου στο ίδιο ημιεπίπεδο και είναι ΄  ΄  ΄  ΄ .
ΑΑ΄= 3, ΒΒ΄= 2 και ΓΓ΄= 5, τότε:
i) Να αποδείξετε ότι η απόσταση του
κέντρου του παραλληλογράμμου από την ε είναι ίση
ΑΣΚΗΣΗ 8
με 4.
Δίνεται τραπέζιο ΑΒΓΔ με A ˆ 
ˆ  90o ,
ii) Να βρείτε την απόσταση ΔΔ΄.
β) Αν η ευθεία διέρχεται από το κέντρο του ΔΓ = 2ΑΒ και B ˆ  3ˆ . Από το Β φέρνουμε την
παραλληλογράμμου και είναι παράλληλη προς δύο κάθετη στη ΓΔ που τέμνει την ΑΓ στο σημείο
απέναντι πλευρές του, τι παρατηρείτε για τις Κ και την ΓΔ στο Ε. Επίσης φέρνουμε την ΑΕ
αποστάσεις ΑΑ΄, ΒΒ΄, ΓΓ΄, ΔΔ΄; Να αιτιολογήσετε που τέμνει την ΒΔ στο σημείο Λ.
την απάντηση σας.
Να αποδείξετε ότι: α) ˆ  45o β) B  AE
ΛΥΣΗ 1
α) i) Στο τετράπλευρο ΑΑ΄Γ΄Γ έχουμε ότι ΑΑ΄//ΓΓ΄ γ) K  
4
(κάθετες στην ευθεία ε). Άρα το ΑΑ΄Γ΄Γ είναι

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 15 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


ΛΥΣΗ επομένως και το τετράπλευρο ΔΕΒΖ είναι επίσης
α) Αφού είναι ΑΒ // ΒΓ, τότε παραλληλόγραμμο.
ˆ 3ˆ
B
ˆ  ˆ  180o  3ˆ  ˆ  180o  4ˆ  180o  ˆ  45o
B
β) Αφού είναι ΑΒ // ΓΔ τότε
ˆ 
AE ˆ (1) ( ως εντός εναλλάξ ) και

ˆ ˆ
β) Αφού είναι ΒΕ  ΓΔ και A    90 το από το παρ/μο ΔΕΒΖ είναι ΔΕ // ΒΖ επομένως
o

τετράπλευρο ΑΒΕΔ έχει τρεις ορθές γωνίες, έχουμε  ˆ


ˆ  BZ (2)
συνεπώς είναι ορθογώνιο και οι διαγώνιες του Από τις σχέσεις (1) και (2) προκύπτει ότι
είναι ίσες, δηλαδή ΒΔ = ΑΕ AEˆ   BZ
ˆ

γ) Αν ονομάσουμε ΑΒ = α , τότε ΓΔ = 2ΑΒ = 2α γ) Τα τρίγωνα ΑΕΜ και ΖΝΓ έχουν: ΑΕ = ΖΓ ως


και από το ορθογώνιο ΑΒΕΔ έχουμε ότι ΔΕ = ΑΒ μισά των ίσων πλευρών του παραλληλογράμμου
= α, επομένως θα είναι ΕΓ = α.. Το τετράπλευρο ΑΒΓΔ, AE ˆ   BZ
ˆ  από το β ερώτημα και
ΑΒΓΕ έχει ΑΒ = // ΓΕ συνεπώς είναι ˆ  NZ ˆ  ως εντός εναλλάξ των παραλλήλων
AEM
παραλληλόγραμμο, και το σημείο Κ είναι το
ΑΒ και ΓΔ που τέμνονται από την διαγώνιο ΑΓ.
κέντρο του άρα το Κ είναι το μέσο της ΑΓ, ακόμα
Άρα τα τρίγωνα είναι ίσα από όπου προκύπτει ότι
το σημείο Λ είναι το μέσο της ΑΕ εφόσον και το
ΑΜ = ΝΓ (1)
Λ είναι το κέντρο του ορθογωνίου ΑΒΕΔ.
Επιπλέον στο τρίγωνο ΑΒΝ το σημείο Ε είναι το
Δηλαδή τα σημεία Λ, Κ στο τρίγωνο ΕΑΓ
μέσο της ΑΒ και ΕΜ // ΒΝ από το
συνδέουν τα μέσα των πλευρών του ΑΕ και ΑΓ,
παραλληλόγραμμο ΔΕΒΖ άρα και το σημείο Μ
1
τότε K   . είναι το μέσο του ΑΝ, δηλαδή ΑΜ = ΜΝ (2).
4
Τέλος από τις σχέσεις (1) και (2) προκύπτει
ΑΜ = ΜΝ = ΝΓ, δηλαδή oι ΔΕ και ΒΖ
ΑΣΚΗΣΗ 9 διχοτομούν τη διαγώνιο ΑΓ του παρ/μου ΑΒΓΔ.
Έστω παραλληλόγραμμο ΑΒΓΔ. Αν τα σημεία
Ε και Ζ είναι τα μέσα των πλευρών του ΑΒ και
ΓΔ αντίστοιχα, να αποδείξετε ότι:
ΑΣΚΗΣΗ 10
α) Το τετράπλευρο ΔΕΒΖ είναι παραλληλό-
Δίνεται τραπέζιο ΑΒΓΔ (ΑΒ // ΓΔ) με τη γωνία
γραμμο
Γ ίση με 30ο και έστω Κ, Λ τα μέσα των
ˆ   BZ
β) AE ˆ
διαγώνιων του. Οι μη παράλληλες πλευρές του
γ) Οι ΔΕ και ΒΖ διχοτομούν τη διαγώνιο ΑΓ ΔΑ και ΓΒ προεκτεινόμενες τέμνονται κάθετα
του παραλληλογράμμου ΑΒΓΔ στο σημείο Ε. Να αποδείξετε ότι:
ΛΥΣΗ α) ΑΒ = 2ΑΕ
α) Το τετράπλευρο ΑΒΓΔ είναι β) ΚΛ = ΑΔ
παραλληλόγραμμο και τα σημεία Ε και Ζ είναι τα γ) Σε ποια περίπτωση το ΑΒΛΚ είναι
μέσα των δύο παραλλήλων πλευρών του, παραλληλόγραμμο; Να αιτιολογήσετε την
επομένως έχουμε: απάντησή σας.
AB 
AB  / /   //    / / 
2 2

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 16 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


ΛΥΣΗ
α) Επειδή AB / / θα είναι EBA  ˆ  300 ,
τότε στο ορθογώνιο τρίγωνο ΕΑΒ θα είναι

AE     2AB .
2

ΛΥΣΗ
α) Στο τρίγωνο ΑΒΓ είναι Δ, Ε μέσα των ΑΒ και
ΑΓ αντίστοιχα, οπότε     
(1), άρα το τετράπλευρο ΔΕΖΗ είναι
τραπέζιο.
Στο τρίγωνο ΑΒΓ είναι Ζ, Ε μέσα των ΒΓ και

β) Στο ορθογώνιο τρίγωνο ΑΕΓ είναι ˆ  30o , ΑΓ αντίστοιχα, οπότε   (2)
2
τότε
Στο ορθογώνιο τρίγωνο ΑΒΗ (ΑΗ ύψος στο

     2E ΑΒΓ) η διάμεσος ΔΗ αντιστοιχεί στην
2

Στο τραπέζιο ΑΒΓΔ είναι τα σημεία Κ και Λ μέσα υποτείνουσα ΑΒ, άρα είναι   (3)
2
των διαγώνιων του, επομένως έχουμε:
Λόγω των (2) και (3) το τραπέζιο ΔΕΖΗ είναι
  AB 2  2
K         ισοσκελές.
2 2
β) Στο τρίγωνο ΑΒΓ είναι Δ, Ζ μέσα των ΑΒ και

γ) Το τετράπλευρο ΑΒΛΚ είναι ΒΓ αντίστοιχα, οπότε   (4)
2
παραλληλόγραμμο αν είναι ΑΒ = // ΚΛ. Όμως
Στο ορθογώνιο τρίγωνο ΑΓΗ (ΑΗ ύψος στο
είναι σε κάθε περίπτωση ΑΒ // ΚΛ, επομένως
ΑΒΓ) η διάμεσος ΗΕ αντιστοιχεί στην
αρκεί να είναι ΚΛ = ΑΒ. Από τα προηγούμενα

ερωτήματα αρκεί να είναι ΑΔ = ΑΒ, δηλαδή για υποτείνουσα ΑΓ, άρα είναι E  (5)
2
να είναι το τετράπλευρο ΑΒΛΚ
Τα τρίγωνα ΔΗΖ και ΕΗΖ είναι ίσα λόγω
παραλληλόγραμμο αρκεί η μια βάση του
κριτηρίου Π-Π-Π, καθώς έχουν: 1) ΗΖ
τραπεζίου να είναι ίση με μια μη παράλληλη
κοινή πλευρά 2)    λόγω των σχέσεων
πλευρά του.
(2) και (3)
3)    λόγω των σχέσεων (4) και (5)
Συνεπώς, θα έχουν ίσα και όλα τα υπόλοιπα

ΑΣΚΗΣΗ 11 κύρια στοιχεία τους, άρα H  HE (6).


Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ με    και το ύψος γ) Λόγω του ισοσκελούς τραπεζίου ΔΕΖΗ, οι
του ΑΗ. Αν Δ, Ε και Ζ είναι τα μέσα των προσκείμενες στη βάση ΔΕ γωνίες είναι ίσες,
ΑΒ,ΑΓ και ΒΓ αντίστοιχα. Να αποδείξετε ότι: δηλαδή    (8).
α) το τετράπλευρο ΔΕΖΗ είναι ισοσκελές Τότε, από (6) και (8), ισχύει ότι E  E
τραπέζιο. (ως διαφορά ίσων γωνιών) και επειδή
β) οι γωνίες ΗΔΖ και ΗΕΖ είναι ίσες.
EH  E (ως εντός εναλλάξ των
γ) οι γωνίες ΕΔΖ και ΕΗΖ είναι ίσες .
  με τέμνουσα την ΕΗ) θα είναι και
E  EH .

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 17 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


ΑΣΚΗΣΗ 12 (ΠΡΟΣΟΧΗ αν   ) .
Δίνεται οξυγώνιο τρίγωνο ΑΒΓ με    . γ) Σύμφωνα με θεώρημα, η διάμεσος του
Από το Β φέρουμε κάθετη στην διχοτόμο ΑΜ τραπεζίου ΗΒΖΘ είναι ίση με
ΓΔ
της γωνίας Α, η οποία τέμνει την ΑΜ στο Η και ΗΘ  ΒΖ (4),(2) 2
 ΑΒ
ΓΔ  2ΑΒ  ΓΔ  ΑΒ  ΑΒ (2)  ΓΔ  ΑΔ   ΑΒ AΓ  ΑΒ
    
την ΑΓ στο Δ. Στην προέκταση της ΑΗ 2 2 4 4 4 4

θεωρούμε σημείο Ζ τέτοιο ώστε    και


Δείτε μια παρατήρηση από το μαθηματικό forum
έστω Θ το μέσο της πλευράς ΒΓ.
mathematica
Να αποδείξετε ότι:
α) το τετράπλευρο ΑΒΖΔ είναι ρόμβος.
β) το τετράπλευρο ΗΒΖΘ είναι τραπέζιο.
γ) η διάμεσος του τραπεζίου ΗΒΖΘ είναι ίση
AB  
με .
4
ΛΥΣΗ
α) Το τρίγωνο ΑΒΔ είναι ισοσκελές, αφού από

ΑΣΚΗΣΗ 13
Δίνεται παραλληλόγραμμο ΑΒΓΔ με ΑΒ > ΑΔ
και οι διχοτόμοι των γωνιών του ΑΡ, ΒΕ, ΓΣ και
ΔΤ (όπου Ρ, Ε στην ΔΓ και Σ, Τ στην ΑΒ)
τέμνονται στα σημεία Κ, Λ, M και N όπως
φαίνεται στο παρακάτω σχήμα.
Να αποδείξετε ότι:
α) το τετράπλευρο ΔΕΒΤ είναι παρ/μο.
β) το τετράπλευρο ΚΛΜΝ είναι ορθογώνιο.
δεδομένα γνωρίζουμε ότι ΑΗ είναι διχοτόμος
γ)  
και ύψος.
δ)    – 
Επομένως ισχύει ότι AB   (1) και
BH  H (2), καθώς ΑΗ είναι επιπλέον και ΛΥΣΗ
διάμεσος. α) Τα τρίγωνα ΑΔΤ και ΒΓΕ είναι ίσα λόγω του
Από δεδομένα ισχύει ότι AH  HZ και λόγω κριτηρίου Γ-Π-Γ, καθώς έχουν:
της (2) συμπεραίνουμε ότι το τετράπλευρο
ΑΒΖΔ είναι παραλληλόγραμμο, το οποίο
λόγω της (1) έχει δύο διαδοχικές πλευρές
ίσες, και έτσι καθίσταται ρόμβος (ή διότι οι
διαγώνιοί του τέμνονται κάθετα ή μία
διαγώνιός του, η ΑΖ, διχοτομεί μία γωνία του,
την Α).Από το τελευταίο έχουμε και ότι:
     (2) και BZ A (3)
β) Στο τρίγωνο ΒΓΔ, Η και Θ είναι τα μέσα των 1) A   (απέναντι πλευρές παρ/μου
 ΑΒΓΔ)
ΒΔ και ΒΓ αντίστοιχα. Άρα H  (4)
2 2)    (απέναντι γωνίες παρ/μου ΑΒΓΔ)
Από (4) προκύπτει ότι H A και σε
3)    (ως μισά των ίσων γωνιών
συνδυασμό με την (3), είναι H  , άρα το Β και Δ, ως απέναντι γωνίες παρ/μου
τετράπλευρο ΗΒΖΘ είναι τραπέζιο ΑΒΓΔ)

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 18 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


Επομένως τα δύο τρίγωνα θα έχουν ίσα και
ΑΣΚΗΣΗ 14
όλα τα υπόλοιπα κύρια στοιχεία τους, άρα και
Δίνεται κύκλος (Ο, ρ) και σημείο Μ εξωτερικό
A   (1)
του. Από το Μ φέρουμε τα εφαπτόμενα
Επειδή    , ως απέναντι πλευρές
τμήματα ΜΑ και ΜΒ του κύκλου και έστω ότι
παραλληλογράμμου ΑΒΓΔ, λόγω της (1)
το σημείο Γ είναι το συμμετρικό του Ο ως προς
έχουμε    (2).
την ευθεία ΜΒ.
Αλλά και      (3)
α) Να αποδείξετε ότι το τετράπλευρο ΑΜΒΟ
Από (2) και (3) προκύπτει ότι    , άρα είναι εγγράψιμο σε κύκλο.
το τετράπλευρο ΔΕΒΤ είναι παρ/μο. β) Να προσδιορίσετε το κέντρο Λ του
β) Στο τρίγωνο ΓΜΔ είναι: περιγεγραμμένου κύκλου του τετράπλευρου
  ΑΜΒΟ και να αιτιολογήσετε την απάντησή
  180  (  )  180    
2 2 σας.
 
γ) Να αποδείξετε ότι ΒΛ // ΜΓ.
  180 
 180    180     90
 2   2 
ΛΥΣΗ
 
Ομοίως, αποδεικνύεται και για άλλες δυο
γωνίες, π.χ. τις ΑΜΒ και ΑΝΔ (άρα και
ΜΝΚ), οπότε το τετράπλευρο ΚΛΜΝ είναι
ορθογώνιο.
γ) Στο τρίγωνο ΑΔΤ, το ΑΝ είναι ύψος και
διχοτόμος.

α) Τα MA, MB είναι εφαπτόμενα τμήματα στον


κύκλο και είναι κάθετα στις ακτίνες OA, OB
αντίστοιχα, οπότε MAOˆ  MBO
ˆ  90o  90o  180o ,
συνεπώς το τετράπλευρο AMBO είναι εγγράψιμο
σε κύκλο.
Από εφαρμογή, τότε, το τρίγωνο θα είναι β) Φέρνουμε τη MO. Επειδή είναι
ισοσκελές και το ΑΝ διάμεσος, άρα ˆ  MBO
MAO ˆ  90 η MO είναι διάμετρος του
o

 περιγεγραμμένου κύκλου του τετράπλευρου


  (4).
2 AMBO, Το ζητούμενο κέντρο Λ του
Ομοίως, από το τρίγωνο ΒΓΕ, έχουμε ότι ΓΛ περιγγεγραμμένου κύκλου είναι το μέσο της
 διαμέτρου ΜΟ γιατί είναι ΛΟ = ΛΜ = ΛΒ = ΛΑ,
διάμεσος, άρα   (5)
2 δηλαδή γιατί το Λ ισαπέχει από τις κορυφές του
Όμως, από α), το ΔΕΒΤ είναι τετράπλευρου ΑΜΒΟ.
παραλληλόγραμμο, οπότε   (6) γ) Στο τρίγωνο ΜΟΓ έχουμε ότι το B είναι το
Από (4), (5) και (6) έχουμε ότι    , μέσο του  επειδή το Γ είναι το συμμετρικό
άρα το τετράπλευρο ΒΛΝΤ είναι του Ο ως προς το Β και το  είναι το μέσο του
παραλληλόγραμμο και συνεπώς MO αφού η ΟΜ διάμετρος του περιγγεγραμμένου
     κύκλου στο τετράπλευρο ΑΜΒΟ, οπότε είναι
) 
δ)      –    –  , λόγω του  / / ή ΒΛ / / ΜΓ
2
ισοσκελούς τριγώνου ΑΔΤ.

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 19 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


υπό ίσες γωνίες άρα το ΑΗΓΚ είναι εγγράψιμο
ΑΣΚΗΣΗ 15
οπότε η πλευρά ΗΓ φαίνεται από τις απέναντι
Δίνεται οξυγώνιο τρίγωνο ΑΒΓ και στο
κορυφές υπό ίσες γωνίες. Έτσι λοιπόν
εξωτερικό του σχηματίζονται τα τετράγωνα
ΑΒΔΕ και ΑΓΖΗ.     90 άρα η ΕΓ είναι κάθετη στη
Να αποδείξετε ότι: ΒΗ.

α)     


β) ΕΓ = ΒΗ
γ) Η ΕΓ είναι κάθετη στη ΒΗ

Λύση

α) Είναι   360      

 360  90    90 


  180   1

Στο τρίγωνο ΑΒΓ είναι

      180 


    180   (2)

Από (1) και (2) έχουμε     


β) Συγκρίνουμε τα τρίγωνα ΕΑΓ και ΒΑΗ
 ΕΑ=ΑΒ (πλευρές του τετραγώνου ΑΕΔΒ)
 ΑΓ=ΑΗ (πλευρές του τετραγώνου ΑΓΖΗ)

     90  


 
Από Π-Γ-Π είναι     άρα ΕΓ=ΒΗ
γ) Έστω ότι ΕΓ, ΒΗ τέμνονται στο σημείο Κ
 
Αφού     είναι    δηλαδή

   οπότε στο τετράπλευρο ΑΗΓΚ η


πλευρά ΑΚ φαίνεται από τις απέναντι κορυφές

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 20 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΑ 12. Να δείξετε ότι αν σε ένα ορθογώνιο τρίγωνο
ΘΕΜΑΤΑ ΓΕΩΜΕΤΡΙΑΣ μία οξεία γωνία είναι 30o , τότε η απέναντι
κάθετη πλευρά ισούται με το μισό της
Α΄ΛΥΚΕΙΟΥ υποτείνουσας.
13. Να δείξετε ότι σε κάθε ισοσκελές τρίγωνο η
διχοτόμος της γωνίας της κορυφής είναι
διάμεσος και ύψος.
ΘΕΜΑ Α΄ 14. Να δείξετε ότι οι απέναντι πλευρές
παραλληλογράμμου είναι ίσες.
15. Να αποδείξετε ότι κάθε σημείο της διχοτόμου
μιας γωνίας ισαπέχει από τις πλευρές της.

ΑΠΟΔΕΙΞΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ

1. Να δείξετε ότι το ευθύγραμμο τμήμα που έχει ΟΡΙΣΜΟΙ


άκρα τα μέσα δύο πλευρών τριγώνου είναι ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
παράλληλο και ίσο με το μισό της τρίτης
πλευράς.
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
2. Να αποδείξετε ότι οι διαγώνιοι ενός
ορθογωνίου είναι ίσες.
1. Να δώσετε τον ορισμό του βαρύκεντρου και
3. Να δείξετε ότι ίσες χορδές ενός κύκλου έχουν
του περίκεντρου.
και ίσα αποστήματα και αντίστροφα.
2. Να δώσετε τον ορισμό του ρόμβου.
4. Να δείξετε ότι η διάμεσος ορθογωνίου
3. Να δώσετε τον ορισμό του
τριγώνου που άγεται από την κορυφή της
παραλληλογράμμου.
ορθής γωνίας ισούται με το μισό της
4. Να γράψετε τα κριτήρια του ρόμβου.
υποτείνουσας.
5. Πότε ένα τετράπλευρο λέγεται εγγράψιμο;
5. Να δείξετε ότι οι προσκείμενες στην βάση
6. Τι ονομάζεται τραπέζιο και τι διάμεσος
γωνίες ισοσκελούς τριγώνου είναι ίσες.
τραπεζίου;
6. Να δείξετε ότι οι διαγώνιοι ισοσκελούς
7. Ποιο είναι το χαρακτηριστικό των σημείων
τραπεζίου είναι ίσες.
της μεσοκαθέτου ενός ευθύγραμμου
7. Να δείξετε ότι οι προσκείμενες σε κάθε βάση
τμήματος;
γωνίες ισοσκελούς τραπεζίου είναι ίσες.
8. Να γράψετε τα κριτήρια του
8. Να αποδείξετε ότι αν ένα τετράπλευρο έχει τις
παραλληλογράμμου.
απέναντι πλευρές του ίσες τότε είναι
9. Να δώσετε τον ορισμό του έγκεντρου.
παραλληλόγραμμο.
10. Να δώσετε τον ορισμό του τετραγώνου.
9. Να δείξετε ότι η διάμεσος τραπεζίου είναι
11. Να δώσετε τον ορισμό του ορθόκεντρου.
παράλληλη στις βάσεις και ίση με το
12. Πότε δύο ευθείες λέγονται παράλληλες;
ημιάθροισμά τους.
13. Να γράψετε τις ιδιότητες του
10. Να αποδείξετε ότι το άθροισμα των γωνιών
παραλληλογράμμου.
ενός τριγώνου είναι 180o .
14. Πότε μια γωνία λέγεται εγγεγραμμένη;
11. Να δείξετε ότι αν σε ένα ορθογώνιο τρίγωνο
15. Τι ονομάζεται διάμεσος και τι ύψος
μία κάθετη πλευρά του ισούται με το μισό της
τριγώνου;
υποτείνουσας, τότε η απέναντι σε αυτήν την
16. Ποια ιδιότητα έχουν τα σημεία της
πλευρά οξεία γωνία ισούται με 30o . διχοτόμου μιας γωνίας;

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 21 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΤΥΠΟΥ 21. Αν ένα κυρτό τετράπλευρο έχει ίσες
«Σ - Λ» διαγώνιες, τότε είναι ορθογώνιο.
22. Ένα κυρτό τετράπλευρο είναι ορθογώνιο αν
έχει όλες τις γωνίες του ίσες.
23. Το σημείο τομής των διαμέσων ενός
1. Δύο ορθογώνια τρίγωνα είναι ίσα αν έχουν
τριγώνου ονομάζεται ορθόκεντρο.
δύο πλευρές τους ίσες μία προς μία.
24. Αν μία οξεία γωνία ορθογωνίου τριγώνου
2. Τα εφαπτόμενα τμήματα που άγονται από
σημείο εκτός κύκλου είναι ίσα. είναι 30o , τότε η απέναντι κάθετη πλευρά
3. Η διάκεντρος δύο κύκλων ισούται με το ισούται με το μισό της υποτείνουσας.
άθροισμα των ακτίνων τους. 25. Αν δύο τρίγωνα έχουν μία πλευρά ίση και
4. Γωνίες με πλευρές κάθετες είναι ίσες. δύο ίσες γωνίες μία προς μία, τότε αυτά είναι
5. Το κυρτό τετράπλευρο που έχει τις πλευρές ίσα.
του ίσες είναι ρόμβος. 26. Η διχοτόμος γωνίας είναι ο γεωμετρικός
6. Κάθε σημείο που ισαπέχει από τα άκρα ενός τόπος των σημείων του επιπέδου που
ευθύγραμμου τμήματος ανήκει στην ισαπέχουν από τις πλευρές της γωνίας.
μεσοκάθετο του τμήματος. 27. Οι διάμεσοι τριγώνου διέρχονται από το ίδιο
7. Σε κάθε τρίγωνο το ύψος είναι και διάμεσος σημείο που λέγεται βαρύκεντρο ή κέντρο
και διχοτόμος. βάρους.
8. Η διαγώνιος παραλληλογράμμου είναι 28. Οι διαγώνιοι του ισοσκελούς τραπεζίου
μεγαλύτερη από το άθροισμα δύο διχοτομούνται.
διαδοχικών πλευρών του. 29. Το κυρτό τετράπλευρο με κάθετες διαγώνιες
9. Δύο διαδοχικές γωνίες ορθογωνίου είναι είναι ρόμβος.
οξείες. 30. Ένας ρόμβος που έχει μία ορθή γωνία είναι
10. Ένα τετράπλευρο είναι παραλληλόγραμμο τετράγωνο.
όταν δύο διαδοχικές γωνίες του είναι ίσες. 31. Το παραλληλόγραμμο που έχει μία ορθή
11. Αν δύο τρίγωνα έχουν δύο πλευρές ίσες μία γωνία είναι ρόμβος.
προς μία και μία γωνία ίση, τότε είναι ίσα. 32. Αν η διάκεντρος δύο κύκλων ισούται με το
12. Το μοναδικό σημείο που ισαπέχει από τα άθροισμα των ακτινών τους, τότε οι κύκλοι
άκρα ενός ευθύγραμμου τμήματος είναι το εφάπτονται εξωτερικά.
μέσο του. 33. Κάθε τετράγωνο είναι ρόμβος.
13. Σε κάθε αμβλυγώνιο τρίγωνο το βαρύκεντρο 34. Η κοινή χορδή δύο τεμνόμενων κύκλων είναι
βρίσκεται εξωτερικά του τριγώνου. μεσοκάθετος της διακέντρου.
14. Το άθροισμα των γωνιών κυρτού ν-γώνου 35. Το τετράπλευρο που έχει ίσες διαγώνιες
ισούται με 2ν-4 ορθές. είναι ορθογώνιο.
15. Κάθε επίκεντρη γωνία ισούται με το μισό 36. Οι διαγώνιοι του ρόμβου διχοτομούν τις
της εγγεγραμμένης που βαίνει στο ίδιο τόξο. γωνίες του.
16. Οι εντός και επί τα αυτά μέρη γωνίες είναι 37. Οι απέναντι γωνίες ενός εγγεγραμμένου
ίσες. τετραπλεύρου είναι παραπληρωματικές.
17. Ένας ρόμβος με ίσες διαγώνιες είναι 38. Σε ορθογώνιο μία διαγώνιος διχοτομεί μία
τετράγωνο. γωνία του.
18. Αν η διάκεντρος δύο κύκλων είναι 39. Ο ρόμβος έχει ίσες διαγώνιες.
μεγαλύτερη από το άθροισμα των ακτινών 40. Το τετράγωνο έχει ίσες διαγώνιες.
τους, τότε οι κύκλοι εφάπτονται εξωτερικά. 41. Το έγκεντρο είναι το σημείο τομής των
19. Γωνίες με πλευρές παράλληλες είναι ίσες. μεσοκαθέτων ενός τριγώνου.
20. Ίσες χορδές ενός κύκλου έχουν ίσα 42. Αν ένα τρίγωνο έχει μία οξεία γωνία τότε
αποστήματα και αντίστροφα. αυτό είναι οξυγώνιο.

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 22 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


43. Δύο παράλληλες ευθείες που τέμνονται από ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
μία τρίτη ευθεία σχηματίζουν τις εντός και
επί τα αυτά μέρη γωνίες ίσες.
ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ
44. Σε ένα ισόπλευρο τρίγωνο το βαρύκεντρο ΕΠΙΛΟΓΗΣ
και το ορθόκεντρο συμπίπτουν.
45. Το ευθύγραμμο τμήμα που έχει άκρα τα 1. Αν δ η διάκεντρος δύο τεμνόμενων κύκλων
μέσα δύο πλευρών τριγώνου είναι ίσο με το με ακτίνες R,r και R>r, τότε ισχύει:
μισό της τρίτης πλευράς. Α. δ  R  r Β. δ  R  r Γ.
46. Αν σε ένα τρίγωνο μία διάμεσος είναι το R r  δ  R r Δ. δ  R  r
μισό της πλευράς στην οποία αντιστοιχεί, 2. Ένα τετράπλευρο είναι τετράγωνο αν :
τότε το τρίγωνο είναι ορθογώνιο με Α. είναι παραλληλόγραμμο με μία ορθή
υποτείνουσα την πλευρά αυτή. γωνία
47. Το κάθετο τμήμα από το κέντρο ενός κύκλου Β. έχει ίσες διαγώνιες
σε μία χορδή του, διχοτομεί την χορδή και το Γ. είναι ορθογώνιο και ρόμβος
αντίστοιχο τόξο της. Δ. είναι ορθογώνιο και έχει ίσες διαγώνιες.
3. Αν ω και φ είναι αντίστοιχα η εγγεγραμμένη
και η επίκεντρη γωνία που βαίνουν στο ίδιο
τόξο ενός κύκλου, τότε:
Α. φ=ω Β. φ=2ω Γ. ω=2φ Δ. φ= 90o  ω
4. Κάθε εγγεγραμμένη γωνία που βαίνει σε
ημικύκλιο είναι :
Α. ορθή Β. οξεία Γ. αμβλεία
ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 5. Σε ισοσκελές τρίγωνο δύο γωνίες είναι
ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗΣ συμπληρωματικές. Τότε το τρίγωνο είναι:
ΚΕΝΩΝ Α. ορθογώνιο
Γ. οξυγώνιο
Β. αμβλυγώνιο
Δ. ισόπλευρο
6. Δίνονται δύο κύκλοι (Κ, ρ) και (Λ, 2ρ) όπου
ΚΛ =ρ. Τότε:
1. Σε κάθε ισοσκελές τρίγωνο η διάμεσος
Α. οι κύκλοι εφάπτονται εξωτερικά
που αντιστοιχεί στην βάση του είναι
Β. οι κύκλοι δεν έχουν κοινό σημείο
________________________________.
Γ. ο κύκλος (Κ,ρ) εφάπτεται εσωτερικά
2. Ένα σημείο Μ ανήκει στην μεσοκάθετο
του κύκλου (Λ, 2ρ)
ενός τμήματος ΑΒ όταν _________.
Δ. ο κύκλος (Κ,ρ) βρίσκεται στο
3. Η ευθεία που απέχει από το κέντρο ενός
εσωτερικό του κύκλου (Λ, 2ρ)
κύκλου απόσταση ίση με την ακτίνα του
7. Αν σε τρίγωνο ΑΒΓ το ορθόκεντρο, το
κύκλου ονομάζεται ______________.
βαρύκεντρο και το έγκεντρο συμπίπτουν,
4. Ένα παραλληλόγραμμο με μία γωνία ορθή
τότε το τρίγωνο είναι:
είναι _________________.
Α. ορθογώνιο Β. ισοσκελές
5. Αν μία κάθετη πλευρά ορθογωνίου
Γ. ισόπλευρο Δ. σκαληνό
τριγώνου ισούται με το μισό της
8. Οι διαγώνιοι του ρόμβου χωρίζουν το ρόμβο
υποτείνουσας τότε _________________.
σε τέσσερα τρίγωνα:
6. Αν ένα παραλληλόγραμμο έχει ίσες
Α. ισοσκελή Β. ορθογώνια
διαγώνιες τότε _____________.
Γ. ισόπλευρα Δ. οξυγώνια

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 23 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


ΘΕΜΑ Β΄ 7. Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ , ΒΚ διάμεσος και Ζ το
μέσο της πλευράς ΒΓ. Αν Λ το μέσο του ΒΖ
1. Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ με ΑΒ>ΑΓ και Μ το και ΕΛ//ΚΖ, να δείξετε ότι:
μέσο της πλευράς ΒΓ. Επί της ΑΓ παίρνουμε ΚΖ
I. ΛΕ / / 
σημείο Ε, τέτοιο, ώστε ΑΒ=ΑΕ. Αν επιπλέον 2
ΑΔ το ύψος του τριγώνου ΑΒΕ, να δείξετε II. ΛΕ / /ΑΒ
ότι:
ΑΓ  ΑΒ 8. Δίνεται τραπέζιο ΑΒΓΔ με ΑΒ//ΓΔ και
I. ΔΜ  ΑΒ<ΓΔ. Αν η μεσοκάθετος της ΒΓ τέμνει την
2
ΓΔ στο Ε και την ΑΒ στο Ζ, να δείξετε ότι το
Α
II. ΒΔΜ  90ο  ΕΒΖΓ είναι ρόμβος.
2
2. Δίνεται οξεία γωνία xOy και σημείο Α της 9. Δίνεται ισοσκελές τρίγωνο ΑΒΓ (ΑΒ=ΑΓ) και
διχοτόμου της. Αν η παράλληλη από το Α η διάμεσος ΑΜ. Φέρουμε ημιευθεία Γx  ΒΓ
προς την Ox τέμνει την Oy στο σημείο Β, να και θεωρούμε σημείο Δ επί της Γx τέτοιο,
αποδείξετε ότι το τρίγωνο ΟΑΒ είναι ώστε ΓΔ=ΑΒ. Να δείξετε ότι :
ισοσκελές. I. Γx//ΑΜ
II. ΑΔ διχοτόμος της ΜΑΓ .
3. Δίνεται τετράγωνο ΑΒΓΔ και σημεία Η και Ε
ΒΑΓ
στις προεκτάσεις των ΓΒ και ΔΓ αντίστοιχα, III. Δ
4
τέτοια, ώστε ΒΗ=ΔΕ. Να αποδείξετε ότι:
I. Τα τρίγωνα ΑΒΗ και ΑΔΕ είναι
10. Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ με ΑΒ<ΑΓ και ΑΜ
ίσα.
διχοτόμος. Φέρουμε ΒΖ  ΑΜ που τέμνει την
II. Το τρίγωνο ΑΗΕ είναι ορθογώνιο
ΑΓ στο Ε. Να αποδείξετε ότι:
και ισοσκελές.
I. Το τρίγωνο ΑΒΕ είναι ισοσκελές
II. ΑΜ διχοτόμος της ΒΜΕ
4. Δίνεται οξυγώνιο τρίγωνο ΑΒΓ και ευθεία ε
παράλληλη προς την ΒΓ που διέρχεται από
11. Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ και ΒΔ, ΓΕ ύψη του. Αν
την κορυφή Α. Έστω Δ τυχαίο σημείο της ΒΓ.
Μ το μέσο της ΒΓ, να αποδείξετε ότι το
Φέρνουμε ΔΚ//ΑΓ και ΔΛ//ΑΒ όπου Κ, Λ
τρίγωνο ΜΕΔ είναι ισοσκελές.
σημεία της ε. Να αποδείξετε ότι τα τρίγωνα
ΑΒΓ και ΔΚΛ είναι ίσα.
12. Σε ορθογώνιο παραλληλόγραμμο ΑΒΓΔ είναι
Ε,Ζ τα μέσα των πλευρών ΑΔ και ΒΓ
5. Δίνεται παραλληλόγραμμο ΑΒΓΔ και Ε, Ζ τα
αντίστοιχα. Αν ΑΖ, ΒΕ τέμνονται στο Θ και
μέσα των ΑΒ και ΓΔ αντίστοιχα.
ΔΖ, ΓΕ τέμνονται στο Η, να αποδείξετε ότι
I. Να αποδείξετε ότι το ΕΒΖΔ είναι
ΕΘΖΗ είναι ρόμβος.
παραλληλόγραμμο.
II. Αν η ΑΓ τέμνει τις ΕΔ και ΒΖ στα
13. Δίνεται παραλληλόγραμμο ΑΒΓΔ και Ε το
Κ,Λ αντίστοιχα, να δείξετε ότι
μέσο της ΒΓ. Αν η ΑΕ τέμνει την ΔΓ στο Ζ,
ΑΚ=ΚΛ=ΛΓ.
να δείξετε ότι ΔΓ=ΓΖ.
6. Δίνεται ισοσκελές τρίγωνο ΑΒΓ (ΑΒ=ΑΓ) και
14. Σε κυρτό τετράπλευρο ΑΒΓΔ είναι ΓΟ, ΔΟ
οι διχοτόμοι των γωνιών Β και Γ αντίστοιχα
διχοτόμοι και ε//ΓΔ που διέρχεται από το Ο.
τέμνονται στο Ι. Να αποδείξετε ότι:
Να αποδείξετε ότι:
I. Το τρίγωνο ΒΙΓ είναι ισοσκελές.
II. Τα τρίγωνα ΑΙΒ και ΑΙΓ είναι ίσα. ΑΒ
I. ΓΟΔ 
III. ΑΙ διχοτόμος. 2

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 24 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


II. Τα τρίγωνα ΔΟΚ και ΓΟΛ είναι 20. Δίνεται παραλληλόγραμμο ΑΒΓΔ και το ύψος
ισοσκελή του ΑΕ. Αν Κ, Λ τα μέσα των ΑΔ και ΒΓ
III. ΚΛ=ΔΚ+ΓΛ. αντίστοιχα, να αποδείξετε ότι το ΚΛΓΕ είναι
ισοσκελές τραπέζιο.
15. Δίνεται ισοσκελές τρίγωνο ΑΒΓ (ΑΒ=ΑΓ)
και Δ το μέσο της ΒΓ. Στις προεκτάσεις των 21. Σε ισοσκελές τρίγωνο ΑΒΓ(ΑΒ=ΑΓ)
πλευρών ΒΑ, ΓΑ θεωρούμε σημεία Μ και Ν θεωρούμε σημεία Δ, Ε επί της ΒΓ, τέτοια,
αντίστοιχα, τέτοια, ώστε ΑΜ=ΑΝ. Να δείξετε ώστε ΒΔ=ΓΕ και από τις κορυφές Β, Γ
ότι: φέρουμε ΒΘ  ΑΔ , ΓΖ  ΑΕ . Να αποδείξετε
I. Το τρίγωνο ΔΜΝ είναι ισοσκελές. ότι:
II. ΜΝ//ΒΓ I. ΑΔ=ΑΕ
III. ΑΔ  ΜΝ II. ΒΘ=ΓΖ
16.
I. Σε τραπέζιο ΑΒΓΔ είναι ΕΖ διάμεσος και 22. Δίνεται γωνία xOy και Οδ η διχοτόμος της.
Κ,Λ τα σημεία στα οποία αυτή τέμνει τις
I. Αν Μ τυχαίο σημείο της Οδ και Α,
διαγώνιες ΔΒ και ΑΓ αντίστοιχα. Αν
Β σημεία επί των πλευρών Οx, Oy
ΑΒ=6 και ΓΔ=14, να υπολογίσετε τα
αντίστοιχα, τέτοια, ώστε ΟΑ=ΟΒ,
μήκη των ΕΖ και ΚΛ.
να δείξετε ότι ΜΑ=ΜΒ.
II. Σε ορθογώνιο ΑΒΓΔ είναι Μ το μέσο της
II. Αν η ΑΜ τέμνει την Oy στο Γ και
ΔΓ, Ο το κέντρο του και Ε το σημείο που
η ΒΜ τέμνει την Οx στο Δ, να
η ΑΜ τέμνει την ΔΒ. Αν ΑΓ=10, να
αποδείξετε ότι ΑΓ=ΔΒ.
υπολογίσετε τα μήκη των ΒΟ, ΟΕ και ΔΕ.
III. Να δείξετε ότι ΟΓ=ΟΔ.
III. Αν y εγγεγραμμένη σε κύκλο γωνία με
αντίστοιχο τόξο 4x και 2x, 3x τα άλλα
23. Από την κορυφή Α τριγώνου ΑΒΓ φέρουμε
δύο τόξα του κύκλου, να υπολογίσετε τα
ευθεία ε παράλληλη στην ΒΓ. Από τυχαίο
x και y.
σημείο Δ του ΒΓ φέρουμε ευθείες παράλληλες
προς τις πλευρές ΑΒ και ΑΓ που τέμνουν την
17. Δίνεται ισοσκελές τρίγωνο ΑΒΓ και Δ τυχαίο
ε στα σημεία Ε και Ζ αντίστοιχα. Να
σημείο της ΑΒ. Από το Δ φέρουμε παράλληλη
αποδείξετε ότι τα τρίγωνα ΑΒΓ και ΔΕΖ είναι
στην ΑΓ που τέμνει την ΒΓ στο Ζ και στην
ίσα.
προέκταση της ΑΓ παίρνουμε τμήμα ΓΕ= ΒΔ.
Να αποδείξετε ότι:
24. Δίνεται ορθογώνιο ΑΒΓΔ. Αν είναι ΑΕ  ΒΔ
I. ΑΓΒ  ΔΖΒ και Κ, Λ τα μέσα των ΑΒ, ΑΔ αντίστοιχα, να
II. ΔΓΕΖ παραλληλόγραμμο αποδείξετε:
I. ΚΕΛ  90ο
18. Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ, ΒΔ και ΓΕ διχοτόμοι
και ευθεία παράλληλη στην ΒΓ που διέρχεται ΑΓ
II. ΚΛ 
από το Α και τέμνει τις προεκτάσεις των 2
διχοτόμων στα Κ,Λ αντίστοιχα. Να
αποδείξετε ότι ΚΛ=ΑΒ+ΑΓ. 25. Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ , ΑΖ διχοτόμος και
ΒΔ  ΑΖ που τέμνει την ΑΖ στο Ε. Να
αποδείξετε ότι:
19. Δίνεται γωνία xOy και ΟΖ η διχοτόμος της.
I. Το τρίγωνο ΑΒΔ είναι ισοσκελές.
Από σημείο Δ της ΟΖ φέρουμε παράλληλες
Α
στις Ox και Oy που τέμνουν τις Oy και Ox II. ΒΔΓ  90ο 
2
στα σημεία Κ και Λ αντίστοιχα. Να
αποδείξετε ότι: ΒΓ
III. ΔΒΓ 
I. Το ΟΚΔΛ είναι ρόμβος 2
II. OΔ  ΚΛ
https://vavgerinos.blogspot.gr/ 25 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ
Να αποδείξετε ότι το ΒΖΓΕ είναι
ΘΕΜΑ Γ΄ τετράγωνο.

6. Δίνεται ισοσκελές τρίγωνο ΑΒΓ (ΑΒ=ΑΓ)


1. Σε ισοσκελές τραπέζιο ΑΒΓΔ (ΑΒ//ΓΔ) το ύψος του ΒΔ και τυχαίο σημείο Μ της
δίνονται ΑΒ=30, ΒΓ=ΑΔ=20 και ΔΓ=50. ΒΓ. Από το Μ φέρουμε ΜΚ κάθετη στην
Φέρνουμε τα ύψη ΑΕ και ΒΖ. ΑΒ, ΜΛ κάθετη στην ΑΓ και ΜΕ κάθετη
I. Να δείξετε ότι τα τρίγωνα ΑΕΔ και στην ΒΔ. Να αποδείξετε ότι:
ΒΖΓ είναι ίσα. I. ΜΕΔΛ ορθογώνιο
II. Να υπολογίσετε τα μήκη των II. Τα τρίγωνα ΜΕΒ και ΒΚΜ είναι
τμημάτων ΔΕ και ΖΓ. ίσα
III. Να υπολογίσετε τις γωνίες του III. ΒΔ=ΜΚ+ΜΛ
τραπεζίου.
7. Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ όπου   3 και
2. Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ. Στις προεκτάσεις ΔΚ μεσοκάθετος του ΒΓ. Να αποδείξετε
των διαμέσων ΒΔ και ΓΕ παίρνουμε ότι:
σημεία Η και Ζ αντίστοιχα, τέτοια, ώστε I. Το τρίγωνο ΒΔΓ είναι ισοσκελές
ΔΗ=ΒΔ και ΕΖ=ΓΕ. Να αποδείξετε ότι: II. Το τρίγωνο ΑΔΓ είναι ισοσκελές
I. Τα τετράπλευρα ΒΓΗΑ και ΒΓΑΖ
είναι παραλληλόγραμμα. 8. Δίνεται ορθογώνιο ΑΒΓΔ, Μ μέσο της ΑΒ
II. ΑΗ=ΑΖ και Ν μέσο της ΓΔ. Αν η ΔΜ τέμνει την
III. Τα σημεία Ζ,Α και Η είναι ΑΓ στο Ρ και η ΒΝ τέμνει την ΑΓ στο Σ,
συνευθειακά. να αποδείξετε ότι:
I. ΜΔ//ΝΒ
3. Δίνεται ισοσκελές τραπέζιο ΑΒΓΔ με II. ΑΡ=ΡΣ=ΣΓ
ΑΒ//ΓΔ και ΑΔ=ΒΓ στο οποίο   2 , III. ΔΡ=2ΡΜ
ΑΔ=4 και ΑΒ=6. Φέρουμε τα ύψη ΑΚ και
ΒΛ και την διάμεσο ΜΝ. 9. Δίνεται οξυγώνιο τρίγωνο ΑΒΓ, το ύψος
I. Να υπολογίσετε τις γωνίες του του ΑΗ και τα μέσα Δ, Ε και Ζ των
τραπεζίου. πλευρών ΑΒ, ΑΓ και ΒΓ αντίστοιχα. Να
II. Να υπολογίσετε το μήκος της αποδείξετε ότι:
πλευράς ΓΔ. 
I.  
III. Να υπολογίσετε τα μήκη των 2
διαμέσων ΜΝ και ΜΚ. II. ΔΕΖΗ ισοσκελές τραπέζιο
IV. Να δείξετε ότι το ΜΝΛΚ είναι III. ΗΖ=ΔΕ-ΒΗ
ισοσκελές τραπέζιο. 10. Δίνεται ισοσκελές τρίγωνο ΑΒΓ, Μ τυχαίο
σημείο της ΒΓ και από αυτό φέρουμε
4. Δίνεται κύκλος διαμέτρου ΑΒ. Έστω ΑΓ ΜΕ//ΑΓ και ΜΖ//ΑΒ. Να αποδείξετε ότι:
και ΒΔ χορδές του κύκλου με ΑΓ//ΒΔ. Να I. ΑΕΜΖ παραλληλόγραμμο
αποδείξετε ότι: II. Το τρίγωνο ΒΜΕ είναι ισοσκελές
I. ΑΓ=ΒΔ III. ΜΖ + ΜΕ = ΑΒ
II. ΑΓΒΔ ορθογώνιο
11. Δίνεται τραπέζιο ΑΒΓΔ με     90 ,
III. ΓΔ διάμετρος του κύκλου
5. Δίνεται ισοσκελές τραπέζιο ΑΒΓΔ ΑΒ=2α, ΒΓ=4α και   120 . Από το Β
(ΑΒ//ΓΔ), Κ, Λ τα μέσα των ΑΔ και ΒΓ φέρουμε κάθετη στην ΓΔ που την τέμνει
στο Ε. να αποδείξετε ότι:
αντίστοιχα και     135 και
I. ΑΒΕΔ ορθογώνιο
    45 . Από το Λ φέρουμε 
παράλληλη στην ΑΔ η οποία τέμνει τις II.  
2
ΑΒ και ΔΓ στα σημεία Ε και Ζ αντίστοιχα. III. Η διάμεσος του τραπεζίου ισούται
με 3α.

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 26 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


12. Δίνεται ορθ. τρίγωνο ΑΒΓ (   90 ) και 19. Έστω παραλληλόγραμμο ΑΒΓΔ τα μέσα
ΒΔ διχοτόμος του. Από το Δ φέρουμε Ε, Κ των πλευρών ΑΔ και ΒΓ αντίστοιχα
κάθετη στην ΒΓ που τέμνει την ΒΓ στο Ε και ΑΗ κάθετη στην ΓΔ. Να αποδείξετε
και την προέκταση της ΑΒ στο Ζ. Να ότι:
αποδείξετε ότι: I. ΕΚΓΔ παραλληλόγραμμο
I. ΑΖ=ΕΓ II. ΕΗΓΚ ισοσκελές τραπέζιο
II. Το τρίγωνο ΖΒΓ είναι ισοσκελές
20. Δίνεται ορθογώνιο τρίγωνο ΑΒΓ με
13. Δίνεται ισοσκελές τρίγωνο ΑΒΓ   30 . Αν Μ το μέσο της ΒΓ και η
(ΑΒ=ΑΓ). Αν Κ, Λ τα μέσα των ΑΓ, ΑΒ κάθετη στην ΒΓ στο σημείο Μ τέμνει την
αντίστοιχα και οι εξωτερικές διχοτόμοι ΑΒ στο Δ, να αποδείξετε ότι:
των γωνιών Β και Γ τέμνονται στο Μ, να I. ΑΔ=ΔΜ
αποδείξετε ότι: II. ΑΒ=3ΜΔ
I. Το τρίγωνο ΒΜΓ είναι ισοσκελές
II. ΚΜ=ΛΜ 21. Δίνεται τετράγωνο ΑΒΓΔ και Ε, Κ τα
μέσα των ΒΓ και ΔΓ αντίστοιχα. Αν
14. Δίνεται τετράγωνο ΑΒΓΔ. Να σχεδιάσετε επιπλέον Λ μέσο του ΑΕ και Ζ το σημείο
τα ισόπλευρα τρίγωνα ΑΒΕ, ΒΓΖ, ΓΔΗ, τομής της ΑΕ με την ΔΓ, να αποδείξετε
ΔΑΘ και να αποδείξετε ότι το ΕΖΗΘ είναι ότι:
τετράγωνο. I. ΑΒΖΓ παραλληλόγραμμο
II. ΛΚ//ΑΔ
15. Δίνεται τραπέζιο ΑΒΓΔ, Ε μέσο της ΑΒ, Ζ 3
III.   
μέσο της ΒΓ, Η μέσο του ΔΕ και 4
3
   . Να αποδείξετε ότι:
2 22. Σε παραλληλόγραμο ΑΒΓΔ προεκτείνουμε
I. ΑΗΖΒ παραλληλόγραμμο την ΔΓ κατά ίσο τμήμα ΓΕ. Αν Ν το μέσο
II. Η μέσο του ΑΘ της ΑΓ και Μ το σημείο τομής της ΑΕ με
III. ΔΘ=ΑΒ/2 την ΒΓ, να αποδείξετε ότι:
I. ΑΕ και ΒΓ διχοτομούνται
16. Δίνεται τετράγωνο ΑΒΕΔ, και στην II. 2ΜΝ=ΓΔ
προέκταση της ΔΕ θεωρούμε σημείο Γ
τέτοιο, ώστε ΔΓ=2ΑΒ και   3 . Να 23. Έστω τρίγωνο ΑΒΓ και το ύψος του ΑΗ.
αποδείξετε ότι: Αν Δ, Ε, Ζ τα μέσα των πλευρών του ΑΒ,
I. Το τρίγωνο ΒΕΓ είναι ισοσκελές ΑΓ και ΒΓ αντίστοιχα, να αποδείξετε ότι:
II. Η ΑΓ διέρχεται από το μέσο του I. ΔΕ//ΒΓ
ΒΕ II. ΔΕΖΗ ισοσκελές τραπέζιο
III. ΑΕ κάθετη στην ΒΔ
17. Δίνεται παραλληλόγραμμο ΑΒΓΔ με 24. Δίνεται ισοσκελές τραπέζιο ΑΒΓΔ
ΑΒ=2ΒΓ και Μ μέσο του ΑΒ. Να (ΑΒ//ΓΔ) με ΓΔ=3ΑΒ. Αν Μ, Ν τα μέσα
αποδείξετε ότι : των διαγωνίων του ΑΓ, ΒΔ αντίστοιχα, να
I. ΔΜ διχοτόμος της γωνίας Δ. αποδείξετε ότι:
II. ΔΜΓ γωνία =90ο I. ΜΝΓΔ ισοσκελές τραπέζιο
II. ΜΝ=ΑΒ
18. Δίνεται οξυγώνιο τρίγωνο ΑΒΓ με III. ΜΝΒΑ ορθογώνιο
ΑΒ<ΑΓ και ΑΗ ύψος. Έστω Δ, Ε και Ζ τα
μέσα των πλευρών ΑΒ, ΑΓ και ΒΓ 25. Από τυχαίο σημείο Δ της βάσης ΒΓ
αντίστοιχα. Να αποδείξετε ότι: ισοσκελούς τριγώνου ΑΒΓ φέρουμε ΔΕ
I. ΔΕΖΒ παραλληλόγραμμο κάθετη στην ΑΓ. Να αποδείξετε ότι
II. ΔΗΖΕ ισοσκελές τραπέζιο   2 .

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 27 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


26. Σε ισοσκελές τραπέζιο ΑΒΓΔ(ΑΒ//ΓΔ) II. Αν η ΜΕ τέμνει την ΒΓ στο Ζ, να
είναι     120 .Αν ΑΒ=3 και ΒΓ=4, δείξετε ότι ΒΖ=ΖΓ
να υπολογίσετε:   
III. Να αποδείξετε ότι  
I. Την πλευρά ΓΔ 2
II. Το μήκος της διαμέσου του 5. Σε τραπέζιο ΑΒΓΔ(ΑΒ//ΓΔ) είναι
τραπεζίου ΑΒ=2ΓΔ. Αν Ε είναι το σημείο τομής των
ΑΔ και ΒΓ και Μ το μέσο του ΑΒ, να
27. Δίνεται ορθογώνιο τρίγωνο ΑΒΓ με δείξετε ότι:
 I. ΔΓΜΑ παραλληλόγραμμο
Α=90ο και   . II. ΕΓ=ΓΒ
2
I. Να υπολογίσετε τις γωνίες Β και Γ III. ΕΜ και ΓΔ διχοτομούνται
του τριγώνου
II. Αν Γx εξωτερική διχοτόμος και ΑΕ 6. Δίνεται τετράγωνο ΑΒΓΔ επί των
κάθετη στην Γx στο σημείο Ζ, να πλευρών ΑΒ, ΑΔ παίρνουμε σημεία Ε και
δείξετε ότι: Ζ αντίστοιχα ώστε ΑΕ=ΔΖ. Να αποδείξετε
i. ΑΓ=ΓΕ ότι:
ii. ΑΒ=ΑΕ I. ΓΖ=ΔΕ
II.   

7. Από την κορυφή Α τριγώνου ΑΒΓ


ΘΕΜΑ Δ΄ φέρουμε καθέτους ΑΚ και ΑΛ στις
διχοτόμους της εσωτερικής και της
εξωτερικής γωνίας Β του τριγώνου
1. Έστω ΑΒΓΔ παραλληλόγραμμο. Στην αντίστοιχα. Να αποδείξετε ότι:
προέκταση της ΑΒ παίρνουμε τμήμα ΒΕ = I. Το τετράπλευρο ΑΚΒΛ είναι
ΑΒ. Αν η ΕΓ τέμνει την ΑΔ στο Ζ και η ορθογώνιο
ΟΕ την ΒΓ στο Μ, να δείξετε ότι: II. Η ευθεία ΛΚ διέρχεται από το
I. ΖΓ =ΓΕ μέσο της ΑΒ
II. ΜΓ=3ΒΜ III. Η ευθεία ΛΚ είναι παράλληλη
στην ΒΓ
2. Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ, η διάμεσος ΒΜ το IV. Η ευθεία ΛΚ διέρχεται από το
ύψος ΓΔ και Ρ το σημείο τομής τους. Α ν μέσο της ΑΓ.
είναι ΒΜ=ΓΔ και    , να 8. Δίνεται ορθ. τρίγωνο ΑΒΓ (   90 ) και
αποδείξετε ότι: το ύψος του ΑΔ.
 I. Αν Ε και Ζ είναι τα μέσα των ΑΒ
I.  
2 και ΑΓ αντίστοιχα, να αποδείξετε
II.   30 
ότι:   90 και  
III. ΒΡ=2ΡΔ 2
II. Αν Μ το μέσο της ΕΖ, να
3. Δίνεται τετράγωνο ΑΒΓΔ και τα μέσα Μ, 
αποδείξετε ότι  
Ε των ΑΒ, ΔΓ αντίστοιχα. Αν οι ΔΜ, ΒΕ 4
τέμνουν την ΑΓ στα Ρ, Ζ αντίστοιχα, να 9. Έστω ισοσκελές τρίγωνο ΑΒΓ και ΑΜ το
δείξετε ότι : ύψος του. Προεκτείνουμε την ΒΓ κατά ίσο
I. ΔΜ//ΒΕ τμήμα ΓΔ και έστω Κ το μέσο της ΑΔ. Να
II. ΑΡ=ΡΖ=ΖΓ δείξετε ότι:
III. ΔΡ=2ΜΡ I. ΓΚ//ΑΒ
II. ΒΕΓΚ παραλληλόγραμμο
4. Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ με ΑΒ<ΑΓ, ΑΔ 
διχοτόμος, Μ μέσο της ΑΒ και    . III.  
2
I. Να δείξετε ότι ΜΕ//ΑΓ

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 28 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


10. Δίνεται οξυγώνιο τρίγωνο ΑΒΓ και έστω II. Να υπολογίσετε την ΕΛ
ΑΔ, ΒΕ και ΓΖ τα ύψη του που τέμνονται συναρτήσει του α
στο Η. Να δείξετε ότι:
I. ΒΖΗΔ εγγράψιμο 17. Δίνεται τετράγωνο ΑΒΓΔ. Προεκτείνουμε
II. ΔΗΕΓ εγγράψιμο την ΒΑ κατά τμήμα ΑΕ και την πλευρά
III. ΑΒΔΕ εγγράψιμο ΓΒ κατά τμήμα ΒΖ , έτσι, ώστε ΑΕ=ΒΖ.
IV.    I. Να δείξετε ότι ΕΔ=ΑΖ
II. Αν η προέκταση της ΖΑ τέμνει την
11. Δίνεται οξυγώνιο τρίγωνο ΑΒΓ ΕΔ στο Μ, να δείξετε ότι
εγγεγραμμένο σε κύκλο (Ο, R) . Έστω ΑΔ,   
ΒΕ τα ύψη του και ε η εφαπτομένη του
κύκλου στο σημείο Γ. Να αποδείξετε ότι 18. Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ και ΒΔ, ΓΕ
ΔΕ//ε. διάμεσοι. Προεκτείνουμε την ΒΔ κατά ίσο
τμήμα ΔΗ και την ΓΕ κατά ίσο τμήμα ΕΖ.
12. Δίνεται ορθογώνιο ΑΒΓΔ,    , Κ Να αποδείξετε ότι:
μέσο του ΑΒ και Λ μέσο του ΑΔ. Να I. ΑΗ//ΒΓ
αποδείξετε ότι : II. ΖΑ=ΒΓ
III. Ζ, Α, Η συνευθειακά
I.   90

II.   19. Δίνεται σκαληνό οξυγώνιο τρίγωνο ΑΒΓ
2 (ΑΒ<ΑΓ), το ύψος του ΑΗ και Ε, Δ, Ζ τα
III. Αν   30 τότε ΚΛ=ΒΓ μέσα των ΑΒ, ΑΓ και ΒΓ αντίστοιχα. Να
αποδείξετε ότι:
13. Δίνεται τετράγωνο ΑΒΓΔ και επί των I. ΕΒΖΔ παραλληλόγραμμο
πλευρών ΑΒ, ΑΔ θεωρούμε σημεία Ε και II. ΕΗΖΔ ισοσκελές τραπέζιο
Ζ αντίστοιχα, τέτοια, ώστε ΑΕ=ΔΖ. Να
αποδείξετε ότι : 20. Δίνεται ισοσκελές τραπέζιο ΑΒΓΔ και τα
I. ΓΖ=ΔΕ μέσα Κ, Λ, Μ, Ν των πλευρών ΑΒ, ΒΓ,
II.    ΓΔ και ΔΑ αντίστοιχα.
I. Να δείξετε ότι ΚΛΜΝ ρόμβος
14. Δίνεται ορθογώνιο ΑΒΓΔ, το μέσον Μ της II. Αν ΔΓ=2ΑΒ και Ο το σημείο
ΑΒ και Ν το μέσον της ΓΔ. Αν η ΔΜ τομής των ΔΑ, ΓΒ, να δείξετε ότι
τέμνει την ΑΓ στο Ρ και η ΒΝ τέμνει την το Α είναι μέσον της ΟΔ και Β
ΑΓ στο Σ, να αποδείξετε ότι: μέσον της ΟΓ.
I. ΜΔ//ΝΒ
II. ΑΡ=ΡΣ=ΣΓ 21. Δίνεται ισόπλευρο τρίγωνο ΑΒΓ πλευράς
III. ΔΡ=2ΡΜ α και σημεία Δ, Ε, Ζ επί των πλευρών ΑΒ,
ΒΓ και ΑΓ αντίστοιχα, τέτοια, ώστε
15. Δίνεται τραπέζιο ΑΒΓΔ(ΑΒ//ΓΔ) με 
      και Μ το μέσον του
ΑΒ=2ΓΔ και Μ το μέσον της ΑΒ. Αν Ε το 3
σημείο τομής των ΑΔ, ΒΓ, να δείξετε ότι: ΑΖ.
I. ΔΓΜΑ παραλληλόγραμμο I. Να δείξετε ότι:
II. Γ μέσον της ΕΒ a. Τα τρίγωνα ΑΔΖ, ΒΔΕ και ΓΕΖ είναι ίσα
III. ΕΜ, ΔΓ διχοτομούνται και το τρίγωνο ΔΕΖ είναι ισόπλευρο.
b. Το τρίγωνο ΑΜΔ είναι ισόπλευρο
16. Δίνεται τραπέζιο ΑΒΓΔ με ΑΒ=ΑΔ=α, II. Να αποδείξετε ότι:
ΓΔ=3α και ΕΖ διάμεσος. Αν οι διαγώνιοι a. Το τρίγωνο ΑΔΖ είναι ορθογώνιο
ΑΓ και ΒΔ τέμνουν την ΕΖ στα σημεία Κ b. Το ΒΔΜΓ είναι ισοσκελές τραπέζιο
και Λ:
I. Να αποδείξετε ότι ΒΔ διχοτόμος 22. Δίνεται ορθογώνιο τρίγωνο ΑΒΓ με
της    90 ,   30 , Μ μέσον της ΑΒ,

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 29 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


   και η ΜΔ τέμνει την προέκταση 28. Δίνεται ορθ. τρίγωνο ΑΒΓ (   90 ) με
της ΑΓ στο σημείο Ε. Να αποδείξετε ότι:
I. ΜΔ=ΑΔ   30 , Μ μέσο της ΒΓ και    .
Να δείξετε ότι:
II.   30 I. ΔΒ=ΔΓ
III. ΑΓ=2ΓΕ II. ΑΔ=ΜΔ
III. ΒΔ=2ΑΔ
23. Δίνεται οξυγώνιο τρίγωνο ΑΒΓ, ΒΔ και
ΓΕ τα ύψη του που τέμνονται στο Η και
έστω Μ το μέσο του ΑΗ. Αν επιπλέον
  60 , να αποδείξετε ότι:
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ
I. Το τρίγωνο ΜΕΔ είναι ισοσκελές
II.
1
        
ΘΕΜΑΤΑ
2
ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ
24. Δίνονται δύο κύκλοι (Ο, R) ,(Κ, ρ) που
τέμνονται στα σημεία Α και Β.
I. Να δείξετε ότι ΟΚ είναι
μεσοκάθετος του ΑΒ.
II. Από το Α φέρουμε ευθεία που
τέμνει τον (Ο, R) στο Γ και τον (Κ,
ρ) στο Ε και από το Β φέρουμε
ευθεία που τέμνει τον (Ο, R) στο Δ
και τον (Κ, ρ) στο Ζ. Να δείξετε
ότι ΓΔ//ΕΖ.
25. Έστω ΑΒ διάμετρος κύκλου (Ο, R) και ε
εφαπτομένη του κύκλου στο σημείο Β.
Φέρουμε ΑΓ και ΑΚ μη ίσες χορδές
εκατέρωθεν της ΑΒ. Οι προεκτάσεις των
χορδών ΑΓ και ΑΚ τέμνουν την ε στα
σημεία Δ και Λ αντίστοιχα. Να δείξετε
ότι:
I.   
II. ΓΚΛΔ εγγράψιμο τετράπλευρο

26. Δίνεται τραπέζιο ΑΒΓΔ εγγεγραμμένο σε


κύκλο (Ο, R) και η πλευρά ΓΔ είναι
διάμετρος του κύκλου. Φέρουμε διαγώνιες
ΑΓ, ΒΔ και ακτίνα ΟΒ που τέμνει την ΑΓ
στο Ε. Να δείξετε ότι:
I. ΑΓ=ΒΔ
II.   3

27. Δίνεται παραλληλόγραμμο ΑΒΓΔ με


ΑΒ=2ΒΓ, Ζ, Η τα μέσα των ΑΒ και ΔΓ
αντίστοιχα και    . Να δείξετε ότι:
I. ΖΒΓΗ ρόμβος
II. ΖΕ=ΖΒ
III. ΖΕΓΗ ισοσκελές τραπέζιο

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 30 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ


https://vavgerinos.blogspot.gr/ 31 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

ΜΕΡΟΣ 1ο
Θα ήθελα να SOS ΘΕΜΑΤΑ ΘΕΩΡΙΑΣ
ευχαριστήσω θερμά ΣΕΛΙΔΕΣ 1-11
την Μαρία
ΜΕΡΟΣ 2ο
Παπαδομανωλάκη η SOS ΘΕΜΑΤΑ ΑΣΚΗΣΕΩΝ
οποία συγκέντρωσε ΣΕΛΙΔΕΣ 12-19
τα ενδοσχολικά ΜΕΡΟΣ 3ο
θέματα. ΕΝΔΟΣΧΟΛΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
ΣΕΛΙΔΕΣ 20-28

Βασίλης Αυγερινός ΜΕΡΟΣ 4ο


ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ
ΣΕΛΙΔΕΣ 29-30

https://vavgerinos.blogspot.gr/ 32 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ : ΑΥΓΕΡΙΝΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ

You might also like