Professional Documents
Culture Documents
ΓΕΩΜΕΤΡΙΑ Α ΛΥΚΕΙΟΥ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο ΤΡΙΓΩΝΑ
ΛΥΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ
ΑΣΚΗΣΗ 1η
Έστω ΑΒΓ ένα ισοσκελές τρίγωνο (ΑΒ = ΑΓ), Δ, Ε σημεία της πλευράς ΒΓ τέτοια, ώστε
ΒΔ = ΔΕ = ΕΓ και Μ, Ρ τα μέσα των πλευρών ΑΒ, ΑΓ αντίστοιχα. Αν Ν είναι το σημείο τομής
των ευθειών ΜΔ και ΡΕ να αποδείξετε ότι:
i) ΜΔ = ΡΕ
ii) ΡΕΑ
ΜΔΑ
iii) ΜΝ = ΡΝ
ΛΥΣΗ
i. Τα τρίγωνα ΜΔΒ και ΡΕΓ έχουν:
ΜΒ = ΡΓ (ως μισά ίσων πλευρών),
Βˆ Γˆ (επειδή το τρίγωνο ΑΒΓ είναι ισοσκελές) και ΒΔ = ΕΓ.
Επομένως τα τρίγωνα ΜΔΒ και ΡΕΓ είναι ίσα (ΠΓΠ).
Οπότε ΜΔ =ΡΕ και ˆ ω̂ .
ΝΕΔ
iii. Επειδή ˆ ω̂ θα είναι και ΝΔΕ , οπότε το τρίγωνο ΝΔΕ
είναι ισοσκελές με βάση τη ΔΕ. Επομένως ΝΔ = ΝΕ και εφόσον ΜΔ
= ΡΕ θα είναι και ΜΝ = ΡΝ.
2
ΑΣΚΗΣΗ 2η
Σε σκαληνό τρίγωνο ΑΒΓ με ΑΒ < ΑΓ φέρνουμε τη διάμεσο ΑΔ και την προεκτείνουμε κατά τμήμα ΑΔ =
ΔΕ. Στη συνέχεια φέρνουμε το ύψος ΑΗ και στην προέκταση του παίρνουμε τμήμα ΗΖ = ΗΑ. Να
αποδείξετε ότι:
ΒΓΖ
ii. ΑΓΒ
iii. Τα τρίγωνα ΒΔΕ και ΑΔΓ είναι ίσα
iv. Αν Ο είναι το σημείο τομής των ΒΕ και ΓΖ, τότε το τρίγωνο ΒΟΓ είναι ισοσκελές.
ΛΥΣΗ
ΑΣΚΗΣΗ 3η
Θεωρούμε ισοσκελές τρίγωνο ΑΒΓ με ΑΒ =ΑΓ και Α 900 . Στα σημεία Β και Γ φέρνουμε τις κάθετες Βχ
και Γψ αντίστοιχα στη ΒΓ. Αν η κάθετη στο Α, προς την πλευρά ΑΓ τέμνει τη Βχ στο σημείο Μ και η
κάθετη στο Α, προς την πλευρά ΑΒ τέμνει τη Γψ στο σημείο Ν, να αποδείξετε ότι ΒΜ = ΓΝ.
ΛΥΣΗ
Διακρίνουμε τις εξής περιπτώσεις:
β) Έστω Α̂ 900 .
Τα τρίγωνα ΜΑΒ και ΝΑΓ έχουν:
ΑΒ=ΑΓ, Α ˆ 900 Α
ˆ Α 900 Β
ˆ και ΑΒΜ (Β
ˆ 900 Γˆ ΑΓΝ ˆ Γˆ λόγω του ισοσκελούς τριγώνου).
1 2
Επομένως τα τρίγωνα ΜΑΒ και ΝΑΓ είναι ίσα (ΓΠΓ) και άρα ΒΜ = ΓΝ
4
ΑΣΚΗΣΗ 4η
Δίνεται ισόπλευρο τρίγωνο ΑΒΓ και θεωρούμε σημεία Κ,Ζ,Λ των πλευρών ΑΒ, ΒΓ, ΑΓ
αντίστοιχα τέτοια ώστε ΑK = ΒΖ = ΓΛ.
Να αποδείξετε ότι το τρίγωνο ΚΛΖ είναι ισόπλευρο
ΛΥΣΗ
Τα τρίγωνα ΑΚΛ και ΒΚΖ έχουν:
ΑΣΚΗΣΗ 5η
Θεωρούμε οξυγώνιο τρίγωνο ΑΒΓ με ̂ > ̂ , ΑΔ το ύψος του και ΑΜ η διάμεσός του.
Προεκτείνουμε την ΑΜ κατά ίσο τμήμα ΜΖ. Αν Ε σημείο του τμήματος ΜΓ τέτοιο ώστε
ΔΕ = ΓΔ - ΔΒ, να δείξετε ότι:
i) To M είναι μέσο της ΔΕ
ii) Ζ ̂ Μ=900.
ΛΥΣΗ
i) H ισότητα ΔΕ = ΓΔ-ΔΒ γράφεται:
ΔΜ + ΜΕ = (ΓΜ + ΜΔ)- ΔΒ ή
ΔΜ + ΜΕ = ΒΜ + ΜΔ – ΔΒ ή ΜΕ = ΒΜ – ΔΒ ή
ΜΕ = ΔΜ , δηλαδή το Μ είναι μέσο της ΔΕ.
ΑΣΚΗΣΗ 6η
ΛΥΣΗ
Τα τρίγωνα AΑ΄Γ και Β´à έχουν:
ΑΣΚΗΣΗ 7η
Έστω τρίγωνο ΑΒΓ, ΑΔ η διχοτόμος της γωνίας Α και ΒΔ<ΓΔ. Στην προέκταση της ΑΔ
παίρνουμε τμήμα ΔΕ=ΑΔ και πάνω στην ΒΓ παίρνουμε τμήμα ΔΖ=ΔΒ. Αν η ΕΖ τέμνει την ΑΓ
στο Η, να δείξετε ότι:
i) Το τρίγωνο ΑΗΕ είναι ισοσκελές
ii) ΑΓ>ΑΒ.
ΛΥΣΗ
i) Τα τρίγωνα ΑΔΒ και ΖΔΕ έχουν:
ΑΔ=ΔΕ (υπόθεση)
ΒΔ=ΔΖ (υπόθεση)
Α ̂ Β=Ζ ̂ Ε ως κατακορυφήν
ΑΣΚΗΣΗ 8η
Δίνεται ισοσκελές τρίγωνο ΑΒΓ με ΑΒ = ΑΓ και ̂ =200. Έστω σημείο Δ της ΑΓ τέτοιο ώστε
ΑΔ = ΒΓ. Να βρεθεί η γωνία Α ̂ Β.
ΛΥΣΗ
Κατασκευάζουμε στο εσωτερικό του τριγώνου ΑΒΓ,
ισόπλευρο τρίγωνο ΒΚΓ.
Λόγω του ισοσκελούς τριγώνου ΑΒΓ έχουμε
ˆ
180 0
̂ = ̂ = = 800, επομένως
2
Α ̂ Κ=Α ̂ Γ-Κ ̂ Γ = 800- 600 = 200 (1).
Τα τρίγωνα ΑΒΚ και ΑΚΓ έχουν τις τρεις πλευρές τους μία
προς μία ίσες άρα είναι ίσα και Α ̂ Β = Α ̂ Γ .
ΑΣΚΗΣΗ 9η
Έστω κύκλος (Ο,R) και Α ένα σημείο εξωτερικό του κύκλου. Κατασκευάζουμε τον κύκλο (Ο, ΟΑ)
και στο σημείο τομής Ε της ΟΑ με τον κύκλο (Ο,R) φέρουμε μια κάθετη ευθεία που τέμνει τον
κύκλο (Ο, ΟΑ) στα σημεία Γ και Δ. Αν Β και Κ είναι το σημεία τομής των ΟΓ και ΟΔ αντίστοιχα
με τον κύκλο (Ο, R), να δείξετε ότι Ο ̂ Α=900 και Ο ̂ Α = 900 (με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να
φέρουμε εφαπτόμενα τμήματα από το εξωτερικό σημείο Α του κύκλου (Ο,R)).
ΛΥΣΗ
Τα τρίγωνα ΑΟΒ και ΓΟΕ έχουν:
ΑΣΚΗΣΗ 10η
Δίνεται τετράγωνο ΑΒΓΔ και σημείο Ε της ΔΓ. Φέρουμε τη διχοτόμο ΑΖ της γωνίας Ε ̂ Β που
τέμνει την ΒΓ στο Ζ. Από το Δ φέρνουμε κάθετη προς την ΑΖ που τέμνει την ΑΕ στο Κ και την
ΑΒ στο Λ. Να δείξετε ότι:
i) Το τρίγωνο ΔΕΚ είναι ισοσκελές.
ii) Τα τρίγωνα ΑΔΛ και ΑΒΖ είναι ίσα.
iii) ΑΕ = ΔΕ + ΒΖ.
ΛΥΣΗ
i) Αφού η ΑΖ είναι διχοτόμος της γωνίας Ε ̂ Β, είναι
Ε ̂ Ζ = Ζ ̂ Β = ω.
Τότε Α ̂ Δ= 900-ω και
Α Δ̂ Λ = ω, οπότε Λ Δ̂ Ε = 900-ω.
Όμως Α Κ̂ Λ = 900-ω και
Δ Κ̂ Ε = 900-ω ως κατακορυφήν με την Α Κ̂ Λ.
ΛΥΣΗ
Το τρίγωνο ΑΒΕ έχει ̂ =900 και ̂ = 450 επομένως είναι
ισοσκελές με ΑΕ = ΒΕ (1).
Ομοίως, το τρίγωνο ΑΓΖ έχει ̂ = 900 και ̂ = 450 , άρα
Α ̂ Ζ = 450.
Έτσι, το τρίγωνο ΓΗΕ έχει ̂ =900 και ̂ =450 επομένως
είναι ισοσκελές με ΗΕ = ΕΓ (2).
ΑΣΚΗΣΗ 12η
Δίνονται τα ορθογώνια τρίγωνα ΑΒΓ και Α΄Β΄Γ΄ με A = A = 900. Αν ισχύουν ΑΒ > Α΄ Β΄ και
ΑΓ > Α΄ Γ΄, να δείξετε ότι ΒΓ > Β΄ Γ΄.
ΛΥΣΗ
Πάνω στις πλευρές ΑΒ και ΑΓ του τριγώνου ΑΒΓ θεωρούμε σημεία Β΄΄ και Γ΄΄ αντίστοιχα, τέτοια
ώστε ΑΒ΄΄ = Α΄Β΄ και ΑΓ΄΄ = Α΄Γ΄.
Τότε τα τρίγωνα Α´ô και ΑΒ΄΄Γ΄΄ είναι ίσα γιατί έχουν ̂ = ̂΄ = 900, ΑΒ΄΄ = Α΄Β΄ και ΑΓ΄΄ =
Α΄Γ΄. Επομένως ô´= Γ΄΄Β΄΄ (1).
Τα πλάγια τμήματα Γ΄΄Β΄΄ και Γ΄΄Β ικανοποιούν τη σχέση Γ΄΄Β΄΄< Γ΄΄Β (2), γιατί οι αποστάσεις των
ιχνών τους Β΄΄ και Β από το ίχνος Α της καθέτου ικανοποιούν τη σχέση ΑΒ΄΄ < ΑΒ.
Ομοίως, για τα πλάγια τμήματα Γ΄΄Β και ΓΒ, ισχύει Γ΄΄Β < ΓΒ (3), γιατί ισχύει αντίστοιχα ΑΓ΄΄ < ΑΓ.
Από τις σχέσεις (2), (3) και τη μεταβατική ιδιότητα, προκύπτει Γ΄΄Β΄΄ < ΓΒ άρα από την (1) έχουμε
ô´< ΓΒ.
11
ΑΣΚΗΣΗ 13η
Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ με A < 450 και ΑΔ, ΒΕ, ΓΖ τα ύψη του. Αν Η το σημείο τομής των υψών του
τριγώνου, να δείξετε ότι ΑΗ > ΒΓ.
ΛΥΣΗ
Το τρίγωνο ΑΒΕ έχει ̂ = 900 και ̂ <450 επομένως
είναι Α ̂ Ε > 450.
Επειδή Α ̂ Ε > ̂ ισχύει ΑΕ > ΒΕ (1).
ΑΣΚΗΣΗ 14η
Δίνεται τρίγωνο ΑΒΓ με ΑΒ < ΑΓ και παίρνουμε τυχαίο σημείο Δ της διχοτόμου ΑΚ. Να αποδείξετε ότι:
ΑΓ – ΑΒ > ΔΓ – ΔΒ.
ΛΥΣΗ
Στην πλευρά ΑΓ παίρνουμε τμήμα ΑΕ =ΑΒ.
Είναι ΕΓ= ΑΓ– ΑΕ , άρα ΕΓ = ΑΓ – ΑΒ (1).
Έστω τρίγωνο ΑΒΓ με Α̂ 900 και Δ, Ε τυχαία σημεία των πλευρών ΑΓ και ΑΒ αντίστοιχα. Να αποδείξετε
ότι:
i. είναι αμβλεία
Η γωνία ΒΔΓ
ii. ΟΒ > ΒΕ, όπου Ο είναι το σημείο τομής των ΒΔ και ΓΕ
iii. ΒΔ + ΓΕ > ΒΕ + ΕΔ + ΓΔ
ΛΥΣΗ
i. Η είναι εξωτερική γωνία του
ΒΔΓ
τριγώνου ΑΒΔ. Άρα ΒΔΓ Α 900 , δηλαδή η
είναι αμβλεία.
ΒΔΓ
Προκύπτει ότι ΟΓ > ΓΔ (1).
ii.
Παρόμοια αποδεικνύουμε ότι και η ΒΕΓ
είναι αμβλεία, επομένως ΟΒ > ΒΕ (2).
ΑΣΚΗΣΗ 16η
Δίνεται οξυγώνιο τρίγωνο ΑΒΓ με B > 45ο και Γ <45ο και ΑΔ το ύψος του. Να αποδείξετε ότι:
α) ΑΔ > ΒΔ
β) ΔΓ >ΑΔ > ΒΔ
ΛΥΣΗ
α) Στο ορθογώνιο τρίγωνο ΑΒΔ έχουμε: B + A 1 =90ο. Αφού είναι B >45ο τότε θα είναι A 1 <45ο
επομένως έχουμε ότι B > A 1 (επειδή σε κάθε τρίγωνο απέναντι από άνισες γωνίες βρίσκονται
ομοιότροπα άνισες πλευρές) τότε είναι ΑΔ >ΒΔ
β) Στο ορθογώνιο τρίγωνο ΑΔΓ έχουμε A 2 + =90.
Αφού είναι <45ο τότε θα είναι A 2 >45ο επομένως έχουμε ότι < A 2 τότε είναι ΔΓ> ΑΔ
και από το (α) ερώτημα έχουμε τελικά ΔΓ >ΑΔ > ΒΔ.
13
Δίνεται ισοσκελές τρίγωνο ΑΒΓ (ΑΒ = ΑΓ). Οι διχοτόμοι των εξωτερικών γωνιών Β και Γ τέμνονται στο
σημείο Μ και Κ, Λ είναι αντίστοιχα τα μέσα των πλευρών ΑΒ και ΑΓ.
α) Να δείξετε ότι το τρίγωνο ΒΜΓ είναι ισοσκελές.
β) Να δείξετε ότι ΜΚ = ΜΛ
ΛΥΣΗ