A B

Alipin – nasa pinakamababang antas ay ang Bihag – mga nahuli mula sa digmaan o
mga alipin na pinangkat sa dalawang uri. pananalakay.

Ayuey – mga naglilingkod sa tahanan ng Bullo Kautusan – nakapaloob sa kautusan ang

kanilang panginoon. hangganan kung saan maaaring maggalugad
ang bawat isa.
Animismo – ang tawag sa gintong paniniwala
na pinaparangalan ang mga kabundukan, Buwis – na gagamitin ng kaharian para sa
malaking puno, bato o halaman. pang military at panlipunang kapakinabangan.

Arkitektura – ang karaniwang tahanan ng mga Barangay – ang tawag sa pangkaraniwang

Pilipino sa baybayin at kapatagan ay ang mga yunit ng pamamahala sa pilipinas bago pa
bahay o balay. man dumating ang mga espanyol.

Arsobispo Manuel Rofo – na noon ay

pamantalang gobernador-heneral ng pilipinas
dahil sa pagkamatay ni gobernador heneral
Pedro de Arandia.

C D
Compass Rose – ay pigura na nagpapakita ng Datu – ay nakatatanggap ng mga pribilehiyo
mga direksyon. kapalit ng kaniyang pamumuno.

Dimatology – ay pag-aaral na nakatuon sa Datu Bankaw – kaniyang anak na babaylan na

pagsusuri sa kalagayan ng klima. si pagaliay hinimok nila ang mga taga-
Carigara na muling bumalik sa paniniwala ng
Cesarea Caroli – bilang parangal kay haring kanilang mga pinuno.
Carlos I.
Diego delos Rios – pinakahuli noong 1848.
Creoles – mga espanyol na ipinanganak sa
ibang kolonya g Espanyol katulad ng Amerika
at namalagi sa pilipinas.

Chinos – mga tsino na namalagi sa pilipinas

bilang mga mangangalakal.

Cigarillo – nadaragdagan ang mga kawani at

inspektoro.
 E F
Eskala – nagpapakita ng katumbas ng tunay Ferdinand VII – ang hari ng Espanya.
na sukat ng isang lugar sa kalupaan sa sukat
nito sa mapa. Francisco Dagohoy – lumikas siya at kaniyang
mga kapanalig mula sa bayan patungo sa
Ekwador – ang layo sa pagitan ng hilagang looban ng bohol kung saan lamang sila sa
polo at timog polo. kaalaman ng lugar.

Elcano – ay nagtagumpay na malalakbay Fruit Dove – ang nangitlog sa makalayon

paikot ang mundo. lugar.

Encomienda – Inatasan ni haring Felipe II si Fossil Skallcop – taong tabon na

Migel Lopez de Legazpi na hatiin ang lupain nagtagumpay na may mga tao.
ng Pilipinas, na tinawag na encomiendas.

G H
Globo – modelo ng mundo na kahufisnito. Heograpiya – ay pag-aaral sa katangiang
pisikal ng mindo, klima at pagkakahati ng mga
Grid – mga patayo at pahigang guhit sa mapa lugar at iba pa.
at globo.
Haishui – anak ng isang biniling alipin.
Ginlubus – anak ng dalawang ayuey.
Hajj – ang paglalakbay patungong mecca
Ginogatan – paboritong tagapagsilbi na may upang sumamba.
sariling silid at pinalalaya kapag namamatay
ang kaniyang panginoon. Haring Felipe II – sa kaniyang ama na si
Carlos I bilang hari ng Espanya ay pinag-utos
Gintobo – sila ay naglilingkod at nagbibigay ng niya ang pagsakop sa Pilipinas.
serbisyo sa mga gawaing pandigma.

Gonzalo Gamez de Espinosa – ay naglakbay

sa karagatang pasipiko patungong panama na
kolonya ng Espanya.
 I J
Insular – sistemang pagtukoy sa isang lugar Juan Carvallo – ang mga barkong Trinidad at
sa pamamagitan ng pag-alam nakapalibot na Victoria ay nakarating sa Palawan, Borneo at
anyong-tubig dito. Sulu.

Islas Felipinas – buong kapuluan. Juan Antonio Martinez – sa Maynila kasama

ang mga opisyal na militar mula sa Espanya.
Insulares – mga Espanyol na ipinanganak sa
Pilipinas mula sa parehong Espanyol na
magulang.

Indios – mga katutubong Pilipino na

ipinanganak sa Pilipinas kabilang na ang mga
magsasaka, mangagawa at mangingisda.

Indio – sa ibang pulo tulad ng Cebuong

Negros na makiisa sa kanilang
pakikipaglaban.

K L
Kadatuan – ang mga kabilang sa antas na ito Las Islas Felipinas – buong kapuluan.
ay kaanak ng datu na pangkahalatang pinuno
ng kanilang pamayanan. Lupig – oripan na hinuli dahil sa
pagkakautang.
Kasuotan – ang kalalakihan at kababaihan
noon ay gumagamit ng tela na maaaring yari
sa abaka o kaya ay aseda.

Key – ang bahagi kung saan matatagpuan ang

kahulugan ng mga simbolo na makikita sa
mapa.

Kristiyanismo – Isa sa mga layunin ng

pananakop ng Espanya ay ang
pagpapalaganap.
 N M
Nicholas Loney – Kansul ng Inglatera nang Mapa – ay patag na representasyon ng isang
magsagawa siya ng mekanisasyon sa lugar.
produkson ng asukal noong 1856.
Martin de Gaiti – ang patungo sa Maynila at
Napoleon Bonaparte – Laban sa pamahalaan. doon ay sinalubong siya ni Lakandala.

O Meridian – Na ginamit bilang batayan ng mga

lugar sa mundo.
Oripun – mga karaniwang tao na may
tungkuling pagsilbihan ang mga nasa antas ng Maharlika – siyang panggitnang uri ng
kadatuan at timawa. mamamayan.

Mestizos – mga anak ng mga kakaibang lahi

tulad ng Indios, Tsinos, at Espanyol.

P
Pamagat – tinutukoy ang uri o klase ng
PROJECT mapang binuo.

Prime Meridian – ang ginagamit dahil hinahati

SA nito ang mundo sa dalawang panig.

A.P. Pagpapamilya – ang mga sinaunang Pilipino

ay may mga sinusunod na kaugalian sa
pagpapamilya.

Poloy Servicios – Ang kahulugan sa lakas

Ipinasa ni: Brent Babera H. paggawa ang dahil kung bakit ipinatupad ang
prestacion.

Peninsulares – mga espanyol na ipinanganak

Ipinasa kay: Ms. Diane sa espanya at namalagi sa pilipinas.

Principales – mga katutubong may

katungkulan sa pilipinas.
 R S
Rajah Humabon – ang mga Espanyol sa isang Sipot – oripun na hindi makapabayad ng
piging upang doon sila paslangin. multa.

Rajah Tupas – Doon itinatag nila ang isang Shahada – ang aral na nagpapahayag na
pamayanan na pinangalanang Vila del san walang ibang diyos kung hindi si Allah at si
Miguel. Muhammad ang kaniyang propeta.

Reduccion – upang maging maayos ang Salah – ang pagdarasal ng limang beses sa
pamahala at pagpapalaganap ng isang araw na nakaharap si direksyon ng
Kristiyanismo, minarapat ng mga Espanyol na mecca.
ipatupad ang reduccion.
Sawn – pag-aayuno sa panahon ng Ramadan.
Real Audienca – sa pamamagitan ng Atas ng
Hari noong ika-15 ng Mayo 1583. Santiago – Pagtakas ng mga tripulante ng
barkong pabalik ng Espanya.
Residencia – Hayag na pagsisiyasat.
Sebastian Elcano – nagtagumpay na
Rajah Baguinda – Ang niya aysi Prinsisa malalakbay paikot ang mundo.
Paramijuli.

T V
Topograpiya – artipisyal na katangin ng isang Vice Real Patron – may kapangyarihan siyang
lugar sa bansa. mag talaga ng mga pari at mamuno sa
pagpapalaganap ng katuruang katoliko sa
Tropical Zone – ay rehiyon ng mundo na bansa.
sumasaklaw mula sa ekwador hanggang sa
tropiko. Visitacion – isang lihim na padalaw ng
visitador real na ipinadala ng hari ng espanya
Timawa – ay ang mga karaniwang tao sa o ng viceroy ng mexico.
isang barangay.

Tuey – mag-asawang ayuey na may sariling Z

tahanan galling sa kanilang panginoon.
Zakat – ang pagtulong sa mga
Tumarampo – mga oripun na nagsisilbi sa nangangailangan.
panginoon tuwing ikaapat na araw.

Timataban – mga oripon na naglilingkod

tuwing may pagdiriwang ang kanilang.
 PROJECT
SA
A.P.

Ipinasa ni: Brent Babera H.

Ipinasa kay: Ms. Diane

 Isaac Newton (1642-1727)
Sir Isaac Newton, considered by many to be the greatest scientist of all time.
There aren't many subjects that Newton didn't have a huge impact in — he
was one of the inventors of calculus, built the first reflecting telescopeand
helped establish the field of classical mechanics with his seminal work,
"Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica." He was the first
to decompose white light into its component colors and gave us the three
laws of motion, now known as Newton's laws. (You might remember the first
one from school: "Objects at rest tend to stay at rest and objects in motion
tend to stay in motion unless acted upon by an external force.")

We would live in a very different world had Sir Isaac Newton not been born.
Other scientists would probably have worked out most of his ideas
eventually, but there is no telling how long it would have taken and how far
behind we might have fallen from our current technological trajectory.
 Carl Gauss (1777-1855)
Isaac Newton is a hard act to follow, but if anyone can pull it off, it's Carl
Gauss. If Newton is considered the greatest scientist of all time, Gauss could
easily be called the greatest mathematician ever. Carl Friedrich Gauss was
born to a poor family in Germany in 1777 and quickly showed himself to be
a brilliant mathematician. He published "Arithmetical Investigations," a
foundational textbook that laid out the tenets of number theory (the study of
whole numbers). Without number theory, you could kiss computers goodbye.
Computers operate, on a the most basic level, using just two digits — 1 and
0, and many of the advancements that we've made in using computers to
solve problems are solved using number theory. Gauss was prolific, and his
work on number theory was just a small part of his contribution to math; you
can find his influence throughout algebra, statistics, geometry, optics,
astronomy and many other subjects that underlie our modern world.
 John von Neumann (1903-1957)
John von Neumann was born János Neumann in Budapest a few years after
the start of the 20th century, a well-timed birth for all of us, for he went on to
design the architecture underlying nearly every single computer built on the
planet today. Right now, whatever device or computer that you are reading
this on, be it phone or computer, is cycling through a series of basic steps
billions of times over each second; steps that allow it to do things like render
Internet articles and play videos and music, steps that were first thought up
by John von Neumann.

Von Neumann received his Ph.D in mathematics at the age of 22 while also
earning a degree in chemical engineering to appease his father, who was
keen on his son having a good marketable skill. Thankfully for all of us, he
stuck with math. In 1930, he went to work at Princeton University with Albert
Einstein at the Institute of Advanced Study. Before his death in 1957, von
Neumann made important discoveries in set theory, geometry, quantum
mechanics, game theory, statistics, computer science and was a vital
member of the Manhattan Project.
 Alan Turing (1912-1954)
Alan Turing a British mathematician who has been call the father of computer
science. During World War II, Turing bent his brain to the problem of breaking
Nazi crypto-code and was the one to finally unravel messages protected by
the infamous Enigma machine. Being able to break Nazi codes gave the
Allies an enormous advantage and was later credited by Winston
Churchill as one of the main reasons the Allies won the war.

Alan Turing's career and life ended tragically when he was arrested and
prosecuted for being gay. He was found guilty and sentenced to undergo
hormone treatment to reduce his libido, losing his security clearance as well.
On June, 8, 1954, Alan Turing was found dead of apparent suicide by his
cleaning lady.

Turing's contributions to computer science can be summed up by the fact

that his name now adorns the field's top award. The Turing Award is to
computer science what the Nobel Prize is to chemistry or the Fields Medal
is to mathematics. In 2009, then British Prime Minister Gordon Brown
apologized for how his government treated Turing, but stopped short of
issuing an official pardon.
 Benoit Mandelbrot (1924-2010)
Benoit Mandelbrot landed on this list thanks to his discovery of fractal
geometry. Fractals, often-fantastical and complex shapes built on simple,
self-replicable formulas, are fundamental to computer graphics and
animation. Without fractals, it's safe to say that we would be decades behind
where we are now in the field of computer-generated images. Fractal
formulas are also used to design cellphone antennas and computer chips,
which takes advantage of the fractal's natural ability to minimize wasted
space.

Mandelbrot was born in Poland in 1924 and had to flee to France with his
family in 1936 to avoid Nazi persecution. After studying in Paris, he moved
to the U.S. where he found a home as an IBM Fellow. Working at IBM meant
that he had access to cutting-edge technology, which allowed him to apply
the number-crunching abilities of electrical computer to his projects and
problems. In 1979, Mandelbrot discovered a set of numbers, now called the
described by science-fiction writer Arthur C. Clarke as Mandelbrot set, that
were "one of the most beautiful and astonishing discoveries in the entire
history of mathematics." (To learn more about the technical steps behind
drawing the Mandelbrot set, click over to the infographic I made last year for
a class that I'm taking.)
MATHEMATICIAN

Submitted by: Brent Babera H.

Submitted to: Sir Nikko J. Casaul