Professional Documents
Culture Documents
Πύρρων
Κανείς δεν γνωρίζει τίποτα – κι ούτε αυτό είναι σίγουρο . Δεν πρέπει να θεωρείτε
δεδομένο πως ότι πιστεύετε είναι αληθές. Μπορεί να σφάλλετε. Όλα μπορούν να
επερωτηθούν, όλα μπορούν να αμφισβητηθούν. Η καλύτερη λύση είναι λοιπόν να
είστε ανοιχτόμυαλοι. Μη δεσμεύεστε, και δε θα απογοητευτείτε. Αυτή είναι η βασική
διδασκαλία του σκεπτικισμού, μιας φιλοσοφίας που ήταν δημοφιλής για εκατοντάδες
χρόνια στην αρχαία Ελλάδα και αργότερα στη Ρώμη. Σε αντίθεση με τον Πλάτωνα
και τον Αριστοτέλη, οι πιο ακραίοι σκεπτικιστές δεν ήθελαν να έχουν πάγιες απόψεις
για τίποτα. Ο αρχαίος Έλληνας Πύρρων (περ. 365-270 π.Χ.) ήταν ο διασημότερος
και πιθανόν ο πιο ακραίος σκεπτικιστής όλων των εποχών. […]
Η επιμονή του Σωκράτη πως το μόνο που γνώριζε ήταν πόσο λίγα γνώριζε είναι
επίσης σκεπτικιστική θέση. Όμως ο Πύρρων την πήγε παραπέρα. Πιθανόν την
έφτασε στα άκρα. […] Όπως ο Σωκράτης, δεν έγραψε τίποτα. […]
Ας δούμε την προσέγγισή του στη ζωή. Δεν μπορούμε να εμπιστευτούμε πλήρως τις
αισθήσεις. Συχνά μας παραπλανούν, ο Πύρρων αποφάσισε να μην τις εμπιστεύεται
ποτέ. […]
Έτσι, ενώ οι περισσότεροι άνθρωποι θα έβλεπαν την άκρη ενός βράχου και τον
γκρεμό από κάτω ως ένδειξη ότι θα ήταν ανόητο να συνεχίσουν να περπατούν προς
τα εκεί, ο Πύρρων διαφωνούσε. […] Ο Πύρρων κατόρθωσε με κάποιον τρόπο να
βιώσει αυτήν τη φιλοσοφία της πλήρους αταραξίας και να επιβληθεί σε όλα τα
συνήθη και φυσικά ανθρώπινα συναισθήματα και πρότυπα συμπεριφοράς […]
Όταν ήταν νέος, ο Πύρρων επισκέφτηκε την Ινδία. […] Η Ινδία είχε μεγάλη
παράδοση πνευματικών δασκάλων ή γκουρού, που έβαζαν τον εαυτό τους σε μια
κατάσταση ακραίας και σχεδόν απίστευτης σωματικής στέρησης […] Η
φιλοσοφική προσέγγιση του Πύρρωνα έμοιαζε σίγουρα μ’ εκείνη ενός μυστικιστή.
[…] Η ήρεμη ψυχική του διάθεση εντυπωσίαζε βαθιά όλους τους γύρω του. Ο λόγος
για τον οποίο δεν ήθελε να επεξεργαστεί τίποτα ήταν, κατά τη γνώμη του το ότι όλα
είναι θέμα άποψης. Αν δεν υπάρχει τρόπος να ανακαλύψουμε την αλήθεια, τότε δε
χρειάζεται να ανησυχούμε. Μπορούμε να αποστασιοποιηθούμε απ’ όλες τις πάγιες
πεποιθήσεις, επειδή οι πάγιες πεποιθήσεις ενέχουν πάντα την αυταπάτη.
Πρώτον, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε πως είναι ο κόσμος – αυτό μας υπερβαίνει.
Κανείς ποτέ δεν θα μάθει την έσχατη φύση της πραγματικότητας. Μια τέτοια γνώση
είναι εντελώς αδύνατη για τους ανθρώπους. Επομένως ξεχάσετε το. Αυτή η άποψη
αντιβαίνει εντελώς στην Πλατωνική Θεωρία των Ιδεών και τη δυνατότητα των
φιλοσόφων να τις γνωρίζουν μέσω της αφηρημένης σκέψης.
Αυτά λέει η θεωρία. Έμοιαζε να είχε αποτέλεσμα στον Πύρρωνα, αν και δύσκολα
θα λέγαμε το ίδιο για το μεγαλύτερο τμήμα της ανθρωπότητας […]