Tingkatan 1

Bab 2

1 (a) P: Animal cell / Sel haiwan

Q: Plant cell / Sel tumbuhan
Ulasan : Bentuk P berubah. P ialah sel haiwan. Bentuk Q adalah tetap. Q ialah sel tumbuhan.

(b) (i) Has nucleus / Mempunyai nukleus

(ii) Has chloroplasts / Mempunyai kloroplas
Ulasan : (i) Mempunyai nukleus / sitoplsma / membran sel
(ii) Mempunyai vakuol / kloroplas / dinding sel
(c) – Cell P does not have chloroplast while cell Q has chloroplasts.
Sel P tidak ada kloroplas sementara sel Q ada kloroplas.
– Cell P does not have cell wall while cell Q has cell wall.
Sel P tidak ada dinding sel sementara sel Q ada dinding sel.

Ulasan :

Sel P
(i) Tiada dinding sel
(ii) Tiada kloroplas
(iii) Tiada vakuol
Sel Q
(i) Bentuk tetap kerana adanya
dinding sel
(ii) Mengandungi kloroplas yang
menyerap tenaga cahaya
(iii) Terdapat vakuol

2. (a) (i) P : Hydra / Hidra

Q : Paramecium / Paramesium
(ii) P : Multicellular organism
Organisma multisel
Q : Unicellular organism
Organisma unisel
(b) P: Spirogyra / Spirogira
Q:Euglena/ Euglena
Ulasan : P ialah Spirogira / Mukor, Q ialah Euglena atau Pleurokokus

3. (a) (i) P : Amoeba / Amoeba

Q : Spirogyra / Spirogira
(ii) P : Unicellular organism / Organisma unisel
Q : Multicellular organism / Organisma multisel
Ulasan : P terdiri daripada banyak sel, Q terdiri daripada satu sel sahaja.
 (b) P : Paramecium / Paramesium
Q : Hydra / Hidra
Ulasan : P ialah mana-mana organism unisel dan Q ialah organisma multisel

Bab 2
1 (a) mass / jisim ; space / ruang
Ulasan: Jirim mempunyai jisim dan memenuhi ruang.
(b) (i) P: Liquid / Cecair
Q: Gas / Gas
Ulasan: Susunan zarah dalam P lebih rapat. P ialah cecair Q ialah gas.
(ii) – P cannot be compressed while Q can be compressed.
P tidak boleh dimampatkan sementara Q boleh dimampatkan.
– P has fixed volume while Q does not have fixed volume.
P mempunyai isi padu yang tetap sementara Q tidak ada isi padu yang tetap.

2 (a) (i) Very far from each other.

Sangat jauh antara satu sama lain.
Ulasan: Zarah-zarah sangat berjauhan.
(ii) Not arranged in a regular pattern.
Tidak tersusun dalam bentuk sekata.
(iii) Small / Kecil
(iv) Vibrate in their fixed position
Bergetar pada kedudukan yang tetap.
Ulasan: Tidak boleh bergerak secara rawak.
(b) (i) Water / Air
Ulasan: Air / Minyak masak / Petrol
(ii) Oxygen / Oksigen
Ulasan: Oksigen / Nitrogen / Karbon dioksida
3 (a) P: Do not have fixed shape.
Tidak ada bentuk yang tetap.
Q: Have a fixed volume.
Mempunyai isi padu yang tetap.
Ulasan: P ialah cecair. Cecair tidak mempunyai bentuk yang tetap.
Q ialah pepejal. Pepejal mempunyai benyuk yang tetap.
(b) P : Liquid / Cecair
Q : Solid / Pepejal
Bab 5
1 (a) (i) – Inhaled air contains more oxygen.
Udara sedutan mengandungi lebih banyak oksigen.
– Exhaled air contains more carbon dioxide.
Udara hembusan mengandungi lebih banyak karbon dioksida.
Ulasan: Peratus oksigen dalam udara sedutan lebih tinggi. Peratus karbon dioksida dalam udara
hembusan lebih tinggi.
(ii) Nitrogen content in both types of air is the same.
Kandungan nitrogen bagi kedua-dua jenis udara adalah sama.
Ulasan: Kedua-dua gas itu mempunyai kandungan nitrogen yang sama.

(b) (i) Light up the glowing wooden splinter.

Menyalakan kayu uji berbara.
Ulasan: Kayu uji berbara itu menyala semula apabila dimasukkan ke dalam oksigen.
(ii) Turn the lime water cloudy.
Mengeruhkan air kapur.
Ulasan: Gas itu mengeruhlan air kapur apabila dialirkan melalui air kapur.
(iii) Turn the cobalt chloride paper from blue to pink
Menukarkan kertas kobalt klorida biru ke merah jambu.
Ulasan: Kertas kobalt klorida biru bertambah ke warna merah jambu.

(c) The nutrient broth with opened cover becomes cloudy due to the growth of microorganisms.
Bubur nutrien dengan penutup terbuka menjadi keruh kerana pertumbuhan mikroorganisma.
Ulasan: Bubur nutrien menjadi keruh apabila mikroorganisma tumbuh di dalamnya.
Mikroorganisma boleh memasuki bubur nutrien jika penutup itu terbuka.
(d) – The glucose is oxidised.
Glukosa dioksidakan di dalam sel.
– To produce energy and carbon dioxide gas.
Untuk menghasilkan tenaga dan gas karbon dioksida.
Ulasan: Pengoksidaan glukosa dalam sel untuk menghasilkan tenaga dan karbon dioksida.
2 (a) – Ozone is molecules consisting of three oxygen atoms.
Ozon adalah molekul yang terdiri daripada tiga atom oksigen.
– The ozone layer blocks harmful ultraviolet ray from reaching directly to the earth surface.
Lapisan ozon menghalang sinaran ultraungu yang berbahaya daripada sampai secara terus ke
permukaan bumi.
Ulasan: Ozon ialah sejenis molejul gas yang mengandungi tiga atom oksigen. Lapisan ozon
menghalang penembusan sinaran ultra.
(b) (i) Thinner
Lebih nipis
Ulasan: Lapisan ozon adalah lebih nipis sekarang.
(ii) – Being exposed to too much ultraviolet rays leads to skin cancer.
Terdedah kepada terlalu banyak cahaya ultraungu mengakibatkan penyakit barah kulit.
– The change of weather patterns reduces the crops yields.
Perubahan cuaca mengurangkan hasil tanaman.
Ulasan: Kes penyakit barah kulit bertambah.
Perubahan cuaca mengurangkan hasil tanaman.
(iii) Chlorofluorocarbon. This substances are released to the atmosphere through the use of aerosol
spray, cooling agent in air conditioners and refrigerators.
Klorofluorokarbon. Bahan ini dibebaskan ke atmosfera melalui penggunaan penyembur aerosol dan
agen penyejuk dalam penyaman udara dan peti sejuk.
Ulasan: Bahan ialah klorofluorokarbon. Sumber-sumber ialah penyembur aerosol, agen penyejuk dalam
penyaman udara dan peti sejuk.
(c) – Reduce the use of aerosol spray.
Mengurangkan penggunaan penyembur aerosol.
– Use refrigerators which are environmentally friendly that use the mixture of propane and
isobutene compared to chlorofluorocarbon.
Menggunakan peti sejuk yang yang mesra alam menggunakan campuran propana dan isobutana
berbanding klorofluorokarbon.
Ulasan: Kurangkan penggunaan aerosol. Gunakan campuran propana dan isobutana untuk
menggantikan klorofluorokarbon. Campuran ini lebih mesra alam.

3 (a) (i) – Greenhouse effect

Kesan rumah hijau
– Carbon dioxide prevents the heat from the sun from releasing into the atmosphere and leads
to global warming.
Karbon dioksida menghalang haba matahari daripada terbebas ke atmosfera dan
mengakibatkan pemanasan global.
Ulasan: Menyebabkan kesan rumah hijau. Suhu dunia meningkat.
(ii) – Open burning releases carbon dioxide into the atmosphere.
Pembakaran terbuka membebaskan karbon dioksida ke atmosfera.
– Deforestation causes trees that use carbon dioxide for photosynthesis to decrease.
Penebangan hutan menyebabkan pokok-pokok yang menggunakan karbon dioksida untuk
menjalankan fotosintesis berkurang.
Ulasan: Pembakaran terbuka, penebangan hutan secara besar-besaran.
(b) (i) – Methane gas / Gas metana
– Nitrogen oxide / Nitrogen oksida
(ii) – Encourage the use of public transport.
Menggalakkan penggunaan kenderaan awam.
– This causes the release of gases into the atmosphere that cause air pollution to be reduced.
Ini menyebabkan gas-gas yang menyebabkan pencemaran udara yang terbebas berkurang.
– Law enforcement.
Penguatkuasaan undang-undang.
 – Legal action should be taken against factories or vehicles which pollute the environment.
Tindakan perlu diambil terhadap kilang atau kenderaan yang mencemarkan alam sekitar.
Ulasan: Menggunakan kenderaan awam. Penguatkuasaan undang-undang untuk mencegah
penebangan hutan secara haram. Mengetatkan kawalan ke atas kilang-kilang atau kenderaan.

Bab 6
1 (a) (i) Heat energy / Tenaga haba
Ulasan: Tenaga haba digunakan untuk mendidihkan air.
(ii) Potential energy / Tenaga keupayaan
Ulasan: Tenaga keupayaan kerana buah itu berada di tempat tinggi.
(iii) Light energy / Tenaga cahaya
Ulasan: Tenaga cahaya membolehkan kita melihat.
(iv) Sound energy / Tenaga bunyi
Ulasan: Bunyi kedengaran apabila jam berdetik.
(b) (i) /
Ulasan: Nasi dan arang batu mengandungi tenaga kimia.
(ii) x
Ulasan: Lilin yang menyala menghasilkan tenaga cahaya dan tenaga haba.

2 (a) (i) Hydroelectric energy / Tenaga hidroelektrik

Ulasan: Air digunakan untuk menjana tenaga hidroelektrik.
(ii) Solar energy / Tenaga suria
Ulasan: Tenaga suria diperolehi daripada matahari.
(iii) Biomass energy / Tenaga biojisim
(iv) Wind energy/Tenaga angin
(b) (i) /
Ulasan: Kapal terbang itu mempunyai tenaga keupayaan dan tenaga kinetik.
(ii) x
Ulasan: Tenaga kimia dalam bahan api bagi kereta api ditukarkan kepada pelbagai bentuk
tenaga yang berlainan.
3 (a) (i) Kinetic energy / Tenaga kinetik
Ulasan: Tenaga kinetik dihasilkan apabila suatu objek bergerak.
(ii) Potential energy / Tenaga keupayaan
Ulasan: Tenaga keupayaan kerana buah itu berada di tempat tinggi.
(iii) Light energy / Tenaga cahaya
Ulasan: Tenaga cahaya membolehkan kita melihat.
(iv) Sound energy / Tenaga bunyi
Ulasan: Bunyi kedengaran apabila jam berdetik.
(b) (i) x
Ulasan: Tenaga haba bergerak dari kawasan panas ke kawasan sejuk.
(ii) /
Ulasan: Getaran menghasilkan bunyi.
Tingkatan 2

Bab 2

1 (a) (i) R, P, Q, S
Ulasan: Laluan makanan melalui salur pencernaan.
Mulut Perut Usus kecil Usus besar
(ii) S or large intestine.
S atau usus besar.
Ulasan: Usus besar menyerap air berlebihan.
(b) Absorption of food
Penyerapan makanan
Ulasan: Usus kecil menyerap makanan tercerna melalui vilus.
(c) – The porridge is softer.
Bubur nasi adalah lebih lembut.
– The size of rice in the porridge is smaller.
Saiz nasi dalam bubur nasi adalah lebih kecil.

2 (a) (i) P, S, Q, T, R
Ulasan: Urutan sistem pencernaan: Mulut Esofagus Perut Usus besar
Rektum
(ii) Turns the food into simpler substances to be absorbed in the small intestine.
Mengubah makanan menjadi bahan yang lebih ringkas supaya dapat diserap di dalam usus kecil.
Ulasan: Makanan diuraikan kepada bahan rngkas supaya bpleh diserap dengan mudah.

(b) P: Small intestine / Usus kecil

Q: Stomach / Perut
R: Large intestine / Usus besar
Ulasan: P ialah usus kecil kerana P mencerna makanan dan menyerap makanan tercerna.
Q ialah perut kerana Q mencernakan makanan. R ialah usus besar kerana R menyerap semula
air.

3 (a) (i) P, Q, T, R, S
Ulasan: Urutan sistem pencernaan: Mulut Esofagus Perut Usus kecil Usus
besar
(ii) Absorbed
Diserap
Ulasan: R ialah usus kecil. R menyerap makanan tercerna.

(b) P – Small intestine / Usus kecil

Q – Stomach/Perut
R – Large intestine/Usus besar
Ulasan: R ialah usus kecil. R menyerap makanan tercerna. Q ialah perut kerana Q mencernakan
makanan. R ialah usus besar kerana R menyerap semula air.

Bab 4

1 (a) (i) P: Competition / Persaingan

Monkeys compete among each other to obtain food.
Monyet-monyet bersaing sesama sendiri untuk mendapatkan makanan.
Q: Commensalism / Komensalisme
The Remora fish obtains food and transport from the shark.
Ikan remora memperoleh pengangkutan dan makanan dari ikan yu.
(ii) – Plants compete to obtain light, in order to carry out photosynthesis.
Tumbuhan bersaing untuk memdapatkan cahaya bagi menjalankan fotosintesis
– Animals compete to obtain food, shelter and mate.
Haiwan bersaing untuk mendapatkan makanan, tempat tinggal dan pasangan.
Ulasan: Tumbuhan bersaing untuk mendapatkan cahaya matahri. Haiwan bersaing untuk mendapatkan
makanan, tempat tinggal dan pasangan.
(iii) Prey-predator / Mangsa dan pemangsa
This interaction is used by human being to control pests without using chemical substances.
Interaksi ini digunakan oleh manusia untuk mengawal perosak tanpa menggunakan bahan kimia.
Ulasan: Manusia menggunakan interaksi mangsa dan pemangsa untuk mengawal populasi perosak
melalui kaedah kawalan biologi.
(b) Pak Samad can rear ladybugs in his orchard. Ladybugs are one of the natural predators of aphids.
Therefore, aphids invading the orchard can be destroyed.
Pak Samad boleh menternak kumbang kura-kura dalam dusunnya. Kumbang kura-kura ialah salah
satu daripada pemangsa semula jadi serangga perosak teritip. Maka, serangga perosak teritip yang
menyerang dusun itu dapat dihapuskan.
Ulasan: Kumbang kura-kura memakan serangga perosak teritip. Bilangan perosak berkurangan.
2 (a) (i) Interaction 1: Parasitism
Interaksi 1: Parasitisme
Interaction 2: Prey-predator
Interaksi 2: Mangsa-pemangsa
(ii) Deer and tiger
Rusa dan harimau
(b) (i) The host is harmed or killed.
Perumah terancam atau mati.
Ulasan: Dalam parasitim, parasit mendapat kebaikan tetapi perumah terancam atau mati.
(ii) The rafflesia obtains nutrient from its host.
Bunga pakma memperoleh nutrien dari perumah.
Eventually, the host is killed due to the loss of nutrients.
Lama-kelamaan, perumah mati kerana kekurangan nutrien.
 Ulasan: Bunga pakma menyerap nutrien dan perumah. Akhirnya, perumah mati kerana
kekurangan nutrien.
(c) – Pak Hamid is using biological control method.
Pak Hamid menggunakan kaedah kawalan biologi.
– Owls are the predator.
Burung hantu adalah pemangsa.
– The rats are the prey.
Tikus adalah pemangsa.
– Owls feed on the rats thus controlling the population of the rats.
Burung hantu memakan tikus itu lalu mengawal populasi tikus.
Ulasan: Burung hantu adalah pemangsa dan memakan tikus-tikus itu. Populasi tikus berkurangan.
3 (a) (i) Prey – predator
Mangsa – pemangsa
Ulasan: X ialah mangsa dan Y ialah pemangsa.
(ii) The number of animal Y increases. More animal X is hunted by animal Y.
Bilangan haiwan Y bertambah. Lebih banyak haiwan X diburu oleh haiwan Y.
Ulasan: X diburu oleh Y. X adalah makanan bagi Y.
(iii) Rat and snake / Tikus dan ular
Ulasan: Tikus dan ular, jejentik dan ikan gapi, rusa dan singa.
(b) (i) Persaingan/Competition
Ulasan: Haiwan Y bersaing sesama mereka untuk makanan (haiwan X).
(ii) – When the number of animal Y increases, the number of animal X will decrease drastically.
Apabila bilangan haiwan Y bertambah, bilangan haiwan X akan berkurang dengan banyaknya.
– Thus, the food source for animal Y becomes limited.
Maka sumber makanan menjadi tidak mencukupi.
– Competition to obtain food source becomes intense.
Persaingan untuk memperoleh sumber makanan menjadi sengit.
– Competition to obtain shelter becomes intense.
Persaingan untuk memperoleh tempat perlindungan menjadi sengit.
Ulasan: Bilangan haiwan X berkurang dengan banyak. Sumber makanan bagi haiwan Y berkurangan.
Persaingan sesama haiwan Y bertambah sengit.
Bab 5
1 (a) – The distance between the particles of water is close while the distance between the particles of
gas is far apart.
Jarak zarah-zarah air adalah rapat, sementara jarak di antara zarah-zarah gas jauh berpisah.
– The particles of water move freely while the particles of gas move randomly at high speed.
Zarah-zarah air bebas bergerak sementara zarah-zarah gas bergerak secara rawak pada kelajuan
yang tinggi.
Ulasan:
Cecair Gas
Jarak antara zarah -zarah Rapat Berjauhan
Pergerakan zarah –zarah Bebas bergerak Bergerak secara
rawak

(b) – Determine whether the boiling point of the water sample is 100 °C.
Tentukan sama ada takat didih sampel air ialah 100 °C.
– Determine whether the freezing point of the water sample is 0 °C.
Tentukan sama ada takat beku sampel air itu ialah 0 °C.
(c) (i) A point where the temperature become constant which is 0 °C and the water started to freeze.
Takat di mana suhu menjadi tetap iaitu 0 °C dan air mula membeku.
Ulasan: Takat di mana air mula membeku dan suhunya menjadi tetap.
(ii) Pure water. The presence of impurities in the water will lower its freezing point.
Air tulen. Kehadiran bendasing di dalam air akan menurunkan takat bekunya.
Ulasan: Air tulen membeku dahulu. Takat beku air tulen adalah lebih tinggi.
2 (a) A process that occurs at the surface of water in which particles move faster at the water surface
will leave the liquid and evaporated.
Proses yang berlaku pada permukaan air di mana zarah-zarah yang bergerak pantas di
permukaan air akan meninggalkan cecair dan tersejat.
Ulasan: Molekul air di permukaan air menerima tenaga yang cukup dan terlepas. Zarah air
bertukar kepada zarah gas.
(b) High temperature of the surrounding, the movement of air and large surface area of liquid will
increase the rate of evaporation.
Suhu tinggi daripada persekitaran, pergerakan udara dan luas permukaan air yang besar akan
meningkatkan kadar penyejatan.
Ulasan: Suhu di sekeliling. Suhu sekeliling yang tinggi meningkatkan kadar penyejatan.
Pergerakan udara meningkatkan kadar penyejatan. Luas permukaan air yang besar
meningkatkan kadar penyejatan. Kelembapan udara yang tinggi merendahkan kadar
penyejatan.
(c) – Boiling occurs at the boiling point while evaporation occurs at any temperature.
Pendidihan berlaku pada takat didih manakala penyejatan berlaku pada sebarang suhu.
– Boiling occurs throughout the liquid while evaporation occurs on the surface of the liquid.
Pendidihan berlaku di seluruh cecair sementara penyejatan hanya berlaku pada permukaan
cecair sahaja.
Ulasan:

Pendidihan Penyejatan
(i) Berlaku pada takat didih Berlaku pada sebarang suhu
sahaja.
(ii) Berlaku di seluruh cecair. Berlaku di permukaan cecair
(iii) Proses cepat Proses perlahan

3 (a) – The colour of the universal indicator turns green.

Warna penunjuk universal bertukar ke hijau.
– This shows that the pure water is neutral.
Ini menunjukkan air tulen bersifat neutral.
Ulasan: Warna penunjuk universal ialah hijau dalam keadaan neutral.

(b) – The diagram shows the apparatus set-up which is used to separate the water molecules into its
elements.
Rajah menunjukkan susunan radas yang diperlukan untuk memisahkan molekul air kepada unsur-
unsurnya.

– The process which separates water molecules into its elements is known as electrolysis.
Proses yang memisahkan molekul air kepada unsur-unsurnya dikenali sebagai elektrolisis.
– During electrolysis, hydrogen gas is collected at cathode or negative electrode.
Semasa elektrolisis, gas hidrogen berkumpul di katod atau elektrod negatif.
– Oxygen gas is collected at anode or positive electrode.
Gas oksigen berkumpul di anod atau elektrod positif.
– The volume of hydrogen gas is twice the volume of oxygen gas.
Isi padu hidrogen adalah dua kali isi padu oksigen.
Ulasan: Elektrolisis digunakan. Elektrolit yang digunakan ialah air dan sedikit asid sulfurik cecair.
Elektrod karbon digunakan. Gas oksigen berkumpul di elektrod positif (anod) dan gas hidrogen
berkumpul di elektrod negatif (katod).
Bab 6

1 (a)

– The particles of gas are far apart from each other.

Zarah-zarah gas adalah berjauhan antara satu sama yang lain.
– There are large spaces between particles of gas.
Terdapat ruang yang sangat besar antara zarah-zarah gas.
– When the piston is pressed, the spaces between the particles in the gas are reduced. Therefore, gas
can be compressed.
Apabila omboh ditekan, jarak antara zarah-zarah dalam gas berkurang. Maka, gas boleh
dimampatkan.
Ulasan: Zarah-zarah gas berjauhan. Ruang yang sangat besar di antara zarah-zarah gas. Apabila daya
dikenakan, jarak diantara zarah-zarah itu dikurangkan dan gas itu dimampatkan.

(b) (i) – When the gas is compressed at high pressure, the distance between the gas particles become
smaller.
Ketika gas dimampatkan pada tekanan yang tinggi, jarak di antara zarah-zarah gas menjadi lebih
kecil.
– The arrangement of the particles continues in become closer.
Susunan zarah-zarah menjadi semakin rapat.
– Finally, when the particles can only move freely but not randomly at all directions, the gas had
been converted into liquid.
Akhirnya, apabila zarah-zarah hanya dapat bergerak bebas tetapi tidak secara rawak dan ke
semua arah, gas telah ditukar kepada cecair.
Ulasan: Apabila suatu gas dimampatkan pada tekanan tinggi dan suhu rendah, gas itu bertukar
kepada cecair.
(ii) The volume of compressed gas can be reduced and kept in smaller container. Therefore, gas in
the form of liquid can be transported easily.
Isi padu gas yang telah dimampatkan dapat dikurangkan dan disimpan dalam bekas yang lebih
kecil. Maka, gas dalam keadaan cecair lebih mudah diangkut.
Ulasan: Lebih banyak gas dalam bentuk cecair boleh disimpan di dalam tangki. Tangki itu meudah
diangkut.
(c) – Do not keep the gas tank in a place with high temperature to avoid the liquid to vapourise.
Tidak menyimpan silinder gas di tempat yang panas untuk mencegah cecair mengewap.
– The gas cylinder must be placed upright to ensure the pressure inside the gas cylinder is balance.
Silinder gas itu sentiasa diletakkan secara tegak untuk memastikan tekanan di dalam silinder gas itu
adalah seimbang.
Ulasan: Simpan tangki gas di tempat yang sejuk. Silinder gas itu diletakkan secara tegak.

2 (a) – The particles of gas are far apart from each other.
Zarah-zarah gas adalah berjauhan antara satu sama yang lain.
– There are large spaces between particles of gas.
Terdapat ruang yang sangat besar antara zarah-zarah gas.
– When the piston is pressed, the spaces between the particles in the gas are reduced.
Therefore, gas can be compressed.
Apabila omboh ditekan, jarak antara zarah-zarah dalam gas berkurang. Maka gas boleh
dimampatkan.
Ulasan: Zarah-zarah gas berjauhan. Ruang yang sangat besar di antara zarah-zarah gas itu.
Apabila gas dimampatkan, jarak dan ruang antara zarah-zarah itu berkurangan.

(b) (i) – When the gas is compressed at high pressure, the distance between the gas particles become
smaller.
Ketika gas dimampatkan pada tekanan yang tinggi, jarak di antara zarah-zarah gas menjadi kecil.
– The arrangement of the particles in continue to become closer.
Susunan zarah-zarah menjadi semakin rapat.
– Finally, when the particles can only move freely but not randomly at all directions, the gas had
been converted into liquid.
Akhirnya, apabila zarah-zarah hanya dapat bergerak bebas tetapi tidak secara rawak dan ke
semua arah, gas telah ditukar kepada cecair.
Ulasan: Apabila gas itu dimampatkanpada tekanan tinggi dan suhu rendah, gas itu bertukar kepada
cecair. Ini adalah kerana jarak antara zarah , ruang antara zarah dan pergerakan zarah berkurangan.
(ii) – Perfume inside a bottle
Minyak wangi dalam botol
– Aerosol tin / Tin aerosol

(iii) – Do not keep the gas tank in a place with high temperature to avoid the liquid to vapourise.
Tidak menyimpan silinder gas di tempat yang panas untuk mencegah cecair mengewap.
– The gas cylinder must be placed upright to ensure the pressure inside the gas cylinder is balance.
Silinder gas itu sentiasa diletakkan secara tegak untuk memastikan tekanan di dalam silinder gas
itu adalah seimbang.
Ulasan: Simpan di tempat yang jauh dari sumber haba. Silinder gas diletakkan secara tegak.
3 (a)

– The particles of gas are far apart from each other.

Zarah-zarah gas adalah berjauhan antara satu sama yang lain.
– There are large spaces between the particles of gas.
Terdapat ruang yang sangat besar antara zarah-zarah gas.
– When the piston is pressed, the spaces between the particles in the gas are reduced. Therefore,
gas can be compressed.
Apabila omboh ditekan, jarak antara zarah-zarah dalam gas berkurang. Maka, gas boleh
dimampatkan.
Ulasan: Zarah-zarah gas berjauhan. Ruang yang sangat besar di antara zarah-zarah gas. Apabila
daya dikenakan, jarak antara zarah-zarah itu dikurangkan dan gas itu dimampatkan.

(b) – When the piston is pulled up, the volume inside the syringe increases while the air pressure inside
the syringe decreases.
Apabila omboh ditarik ke atas, isi padu dalam picagari bertambah manakala tekanan udara dalam
picagari berkurang.
– The atmospheric air which is higher than the air pressure inside the syringe pushes the water to
enter the syringe through the nozzle.
Tekanan udara atmosfera yang lebih tinggi daripada tekanan udara dalam picagari akan menolak air
masuk ke dalam picagari melalui muncung.
Ulasan : Apabila picagari ditarik ke atas, isi padu dalam picagari bertambah tetapi tekanan udara
berkurangan. Tekanan atmosfera di luar yang lebih besar menolak air ke dalam picagari.

(c) (i) – The air pressure inside the glass tube is the same as the pressure of the atmospheric air.
Tekanan udara di dalam tiub kaca adalah sama dengan tekanan atmosfera
– This is because the atmospheric air enters the glass tube through the hole.
Ini disebabkan udara atmosfera masuk ke dalam tiub kaca melalui lubang itu.
(ii) – Cover the hole with the cellophane tape.
Tutup lubang itu dengan pita selofan.
Ulasan : Tekanan udara di dalam penitis adalah sama dengan tekanan atmosfera di luar.
– Cover the hole with the thumb.
Tutup lubang itu dengan ibu jari.
Ulasan : Tutup lubang itu dengan pita selofan atau ibu jari.
Bab 7

1 (a)
Push Pull Both
Tolakan Tarikan Kedua-dua
(i) /
(ii) /
(iii) /
(iv) /
Ulasan: (i) Ibu jari menolak ke bawah.
(ii) Semasa mengepam, kita menolak dan menarik omboh pam itu.
(iii) bila kaki menolak, penutup itu terbuka.
(iv) Kertas tisu ditarik keluar.

(b) push / tolakan ; pull / tarikan

Ulasan: Suatu daya ialah satu tolakan atau satu tarikan yang dikenakan ke atas objek.
2 (a)
Push Pull Both
Tolakan Tarikan Kedua-dua
(i) /
(ii) /
(iii) /
(iv) /
Ulasan: (i) Ibu jari menolak ke bawah.
(ii) Semasa menggunakan pam sedutan, kita menolak dan menarik pemegang pam itu.
(iii) Kertas tisu itu ditarik keluar.
(iv) Untuk memasangkan mangkuk getah itu pada dinding, mangkuk itu ditolak kepada
dinding.
(b) push / tolakan ; pull / tarikan
Ulasan: Suatu daya ialah satu tolakan atau satu tarikan yang dikenakan ke atas objek.

3 (a)
Push Pull Both
Tolakan Tarikan Kedua-dua
(i) /
(ii) /
(iii) /
(iv) /

Ulasan: (i) Semasa menggunakan pam sedutan, kita menolak dan menarik pemegang pam itu.
(ii) Tolak omboh ke bawah dan cecair itu akan disembur keluar.
(iii) Picit atau tolak pada picagari dan cecair itu akan mengalir masuk apabila jari dilepaskan.
(iv) Untuk memasangkan mangkuk getah itu pada dinding, mangkuk itu ditolak kepada dinding.
(b) pull / tarikan ; push/ tolakan
Ulasan: Suatu daya ialah satu tolakan atau satu tarikan yang dikenakan ke atas objek

Bab 9

1 (a) K – K has higher centre of gravity.

K mempunyai pusat graviti yang lebih tinggi.
– The higher the centre of gravity, the less stable the object is.
Semakin tinggi pusat graviti, semakin kurang stabil suatu objek itu.
Ulasan: K kurang stabilkerana pusat graviti K adalah lebih tinggi. Semakin tinggi pusat graviti,
semakin tidak stabil objek itu.

(b) – The weightlifter spread out his legs further and bent lower to become more stable.
Ahli angkat berat membengkokkan lagi dan menambah keluasan bukaan kakinya untuk menjadi
lebih stabil.
– Bending legs will lower the centre of gravity.
Pembengkokkan kaki akan menurunkan pusat graviti.
– Spreading out his legs will increase the base area.
Menambah keluasan bukaan kakinya akan menambahkan luas tapak.
Ulasan: Kestabilannya meningkat kerana pusat graviti bertambah rendah. Luas tapaknya juga turut
bertambah.

2 (a) – P – Because P has smaller base area.

Kerana P mempunyai luas tapak yang lebih kecil.
– The smaller the base area, the less stable the bicycle is.
Semakin kecil luas tapak, semakin kurang stabil basikal itu.
Ulasan: P kurang stabil kerana luas tapaknya lebih kecil.

(b) – The martial arts participant should spreads out their feet and bents their legs to become
more stable.
Peserta seni mempertahankan diri perlu menjauhkan jarak dan membengkokkan kakinya
untuk menjadi lebih stabil.
– The larger the base area, the more stable the martial arts participant is.
Semakin besar luas tapak, semakin stabil peserta seni mempertahankan diri itu.
– Bending legs will lower the martial arts participant’s centre of gravity.
Membengkokkan kaki akan menurunkan pusat graviti peserta seni mempertahankan diri itu.
– The lower the centre of gravity, the more stable the martial arts participant is.
Semakin rendah pusat graviti, semakin stabil peserta seni mempertahan diri.
Ulasan: Menjauhkan jarak antara kakinya untuk menambahkan luas tapaknya. Kaki juga
dibengkokkan untuk menurunkan pusat gravitinya.
3 (a) Q – Q has larger base area.
Q mempunyai luas tapak yang lebih besar.
– Q is more stable to use on an uneven surface.
Q lebih stabil untuk digunakan di atas permukaan yang tidak rata.
Ulasan: Q adalah lebih stabil kerana lua tapak Q adalah lebih besar daripada luas tapak P.

(b) (i)

(ii) – The new stick has larger base area.

Tongkat baru ini mempunyai luas tapak yang lebih besar.
– The larger the base area of the stick, the more stable Nathan’s grandfather is.
Semakin besar luas tapak tongkat, semakin stabil datuk Nathan.
Ulasan: Gunakan tongkat yang mempunyai luas tapak yang lebih besar. Semakin besar luas tapak
tongkat itu, semakin stabil tongkat itu.
Tingkatan 3

Bab 2
1 (a) P: Aorta / Aorta
Q: Pulmonary artery / Arteri pulmonari
(b) (i) The presence of valves in veins which allow the blood to flow only in one direction.
Kehadiran injap di dalam vena yang membolehkan darah mengalir sehala sahaja.
Ulasan: Injap dalam vena memastikan darah mengalir sehala sahaja.
(ii) Arteries have thick, muscular and elastic walls.
Ini disebabkan arteri mempunyai dinding yang tebal, berotot dan elastik.
Ulasan: Dinding arteri adalah tebal, berotot dan elastik.
(c) – The wall of capillary is not muscular.
Dinding kapilari tidak berotot.
– The wall of capillaries is only one cell thick.
Dinding kapilari hanya setebal satu sel sahaja.
Ulasan: Dinding kapilari sangat nipis kerana terdiri daripada satu sel sahaja.

2 (a) R: Aorta / Aorta

S: Pulmonary artery / Arteri pulmonari
(b) R
Ulasan: Aorta membawa darah beroksigen dari jantung ke seluruh badan.
(c) – The left ventricle has thicker walls than the right ventricle.
Ventrikel kiri mempunyai dinding yang lebih tebal daripada dinding ventrikel kanan.
– The left ventricle pumps blood through out the body.
Ventrikel kiri mengepam darah ke seluruh badan.
– The right ventricle only pumps blood to lungs.
Ventrikel kanan mengepam darah ke peparu sahaja.
Ulasan: Ventrikel kiri mempunyai dinding yang paling tebal. Ia mengepam darah ke seluruh badan.
Ventrikel kanan hanya mengepam darah ke peparu sahaja.
3 (a) P: Right ventricle / Ventrikel kanan
R: Left atrium / Atrium kiri
(b) – The wall of Q is thicker compared to the wall of P.
Dinding Q lebih tebal berbanding dengan dinding P.
– The left ventricle Q pumps blood to the whole body while the right ventricle P only pumps
blood to the lungs.
Ventrikel kiri Q mengepam darah ke seluruh badan sementara ventrikel kanan P hanya
mengepam darah ke peparu sahaja.
Ulasan: Dinding Q lebih tebal daripada dinding P. Q mengepam darah ke seluruh badan
sementara P hanya mengepam darah ke peparu sahaja.
(c) The presence of valve the right atrium and the right ventricle and also between the left
atrium and the left ventricle prevent the blood from flowing backwards into the atrium.
 Kehadiran injap di antara atrium kanan dan ventrikel kanan dan juga di antara atrium kiri dan
ventrikel kiri menghalang darah itu mengalir kembali ke atrium.
Ulasan: Kehadiran injap menghalang pengalirah darah balik ke atrium.

Bab 6
1 (a) Mineral is a solid and naturally occurring substance in the Earth’s crust which either found in
pure form or extracted from its mineral ore.
Mineral merupakan bahan pepejal semula jadi yang terdapat dari bumi sama ada dalam
keadaan tulen atau dari bijihnya.
Ulasan: Bahan pepejal semula jadi yang terdapat di kerak bumi.
(b) Scratch the minerals samples with finger nail, then check and compare the scratches formed on
the minerals.
Gores sampel mineral itu dengan kuku jari, seterusnya bandingkan goresan yang terbentuk
pada mineral itu.
Ulasan: Gores dengan kuku jari dan bandingkan goresan yang terbentuk.
(c) (i) Calcium carbonate → calcium oxide + carbon dioxide
Kalsium karbonat → kalsium oksida + karbon dioksida
Ulasan: Apabila dipanaskan, kalsium karbonat terurai kepada kalsium oksida dan membebaskan
gas karbon dioksida.
(ii) Metal sulphide → metal oxide + sulphur dioxide
Logam sulfida → logam oksida + sulfur dioksida
Ulasan: Apabila dipanaskan, logam sulfida terurai kepada logam oksida dan membebaskan gas
sulphur dioksida.
2 (a) Malleability / Ketertempaan
Ulasan: Ketertempaan bermaksud logam itu boleh diketuk kepada pelbagai bentuk.
(b) Sodium and potassium may react with the water vapour in the atmosphere.
Natrium dan kalium mungkin bertindak balas dengan wap air di atmosfera.
Ulasan: Natrium dan kalium adalah sangat reaktif dan mereka bertindak balas dengan wap air di
atmosfera.
(c) (i) Magnesium + oxygen → magnesium oxide
Magnesium + oksigen → magnesium oksida
Ulasan: Natrium dan kalium adalah sangat reaktif dan mereka bertindak balas dengan oksigen
untuk membentuk magnesium oksida.
(ii) Aluminium + sulphur → aluminium sulphide
Aluminium + sulfur → aluminium sulfida
Ulasan: Aluminum bertindak balas dengan sulphur untuk membentuk aluminium sulfida.

3 (a) Corals reef / Batu karang

(b) Slaked lime is formed when water is added to the calcium oxide (quicklime).
Kapur mati terbentuk ketika air dicampurkan ke kalsium oksida (kapur tohor).
Ulasan: Tambahkan air kepada kapur tohor yang panas.
 (c) (i) Activity P / Aktiviti P :

Calcium carbonate Calcium oxide + Carbon dioxide

Kalsium karbonat Heated Kalsium oksida Karbon dioksida
Dipanaskan

Ulasan: Apabila dipanaskan, kalsium karbonat terurai kepada kalsium oksida dan karbon dioksida.

(ii) Activity Q / Aktiviti Q :

Calcium oxide + water calcium hydroxide

Kalsium oksida + air Heated kalsium hidroksida
Dipanaskan
Ulasan: Kalsium oksida (kapur tohor) yang panas bergabung dengan air sejuk untuk membentuk pepejal
kalsium hidroksida (kapur mati).
4 (a) (i) – Exist naturally in the Earth’s crust.
Wujud secara semula jadi dalam kerak bumi.
– Formed from the remains of animals or plants.
Terbentuk daripada bangkai haiwan atau tumbuhan.
Ulasan: Wujud secara semula jadi dalam kerak bumi. Mereka terbentuk daripada pereputan
bangkai haiwan dan tumbuhan yang mati.
(ii) Petroleum / Petroleum
(iii)

– The remains of animals and plants form sediments.

Bangkai haiwan dan tumbuhan membentuk mendapan.
– The sediments are covered by mud and sand over millions of year.
Mendapan itu sentiasa ditimbun oleh lumpur dan pasir selama berjuta-juta tahun.
– The high pressure and temperature changes the sediment into petroleum and natural gas.
Tekanan dan suhu tinggi menukarkan mendakan itu kepada petroleum dan gas asli.
Ulasan: Mendapan yang terdiri daripada bangkai haiwan dan tumbuhan yang mati.
Timbunan lumpur dan pasir terbentuk di atas mendapan selama berjuta-juta tahun.
Tekanan dan suhu tinggi menyebabkan mendapan itu bertukar ke petroleum dan gas asli.
(b) – Supply fuel resources to all kind of transports.
Memberi sumber bahan api kepada pelbagai jenis kenderaan.
– Increase the country’s income by selling and exporting petroleum to other countries.
Meningkatkan pendapatan negara dengan menjual dan mengeksport petroleum ke negara lain.
Ulasan: Sumber bahan api bagi pelbagai jenis kenderaan.
Satu sumber pendapatan negara.

5 (a) (i) – Exist naturally in Earth’s crust.

Wujud secara semula jadi di kerak bumi.
– It is formed from the remains of animals or plants.
Terbentuk dari bangkai haiwan atau tumbuhan.
Ulasan: Wujud secara semula jadi dalam kerak bumi. Mereka terbentuk daripada pereputan bangkai
haiwan dan tumbuhan yang mati.
(ii)

– The remains of animals and plants form sediments.

Bangkai haiwan dan tumbuhan membentuk mendapan.
– The sediments are covered by mud and sand over millions of year
Mendapan itu sentiasa ditimbun oleh lumpur dan pasir selama berjuta-juta tahun.
– The high pressure and temperature changes the sediment into petroleum and natural gas.
 Tekanan dan suhu tinggi menukarkan mendakan itu kepada petroleum dan gas asli.
Ulasan: Mendapan yang terdiri daripada bangkai haiwan dan tumbuhan yang mati. Tumbuhan lumpur
dan pasir terbentuk di atas mendapan selama berjuta-juta tahun.
Tekanan dan suhu tinggi menyebabkan mendapan itu bertukar ke petroleum dan gas asli.

(b) – Use public transport or car pooling.

Menggunakan pengangkutan awam atau berkongsi kereta.
– This save the use of fuel.
Hal ini menjimatkan penggunaan petrol.
– Turn off the engine while waiting in the car to avoid unnecessary burning of fossil fuel even though
the car is stationary.
Mematikan enjin semasa menunggu di dalam kereta untuk mengelakkan pembakaran bahan api
yang tidak berpatutan walaupun kenderaan sedang berhenti.
Ulasan: Menggunakan pengangkutan awam atau berkongsi kereta. Ini menjimatkan penggunaan
petrol. Matikan enjin kereta semasa menunggu di dalam kereta.
6 (a) Fuel resources that exist naturally in the Earth’s crust formed from the remains of animals
or plants.
Sumber bahan api yang wujud secara semula jadi di kerak bumi dan terbentuk dari bangkai
haiwan atau tumbuhan.
Ulasan: Wujud secara semula jadi dalam kerak bumi. Mereka terbentuk daripada pereputan
bangkai haiwan dan tumbuhan yang mati.
(b) (i) Frictional distillation
Penyulingan berperingkat

– Petroleum is heated in a furnace at the temperature 400 °C.

Petroleum dipanaskan dalam relau pada suhu 400 °C.
– The water vapour produced is flown into distillation tower to obtain the petroleum fraction at
different temperatures.
Wap air yang terhasil dialirkan ke dalam menara penyulingan pada suhu yang berbeza.
– Each petroleum fraction has its own boiling point.
Setiap pecahan petroleum mempunyai takat didih yang berlainan.
– The petroleum fraction with lower boiling point has less soot and less viscous.
Pecahan petroleum yang mempunyai takat didih rendah akan mempunyai kurang jelaga dan kurang
likat.
– The petroleum fractions with higher boiling are separated later have more soot, harder to burn and
more viscous.
 Pecahan petroleum yang mempunyai takat didih tinggi diasingkan lebih lambat, lebih jelaga, sukar
membakar dan lebih likat.
Ulasan: Petroleum dipanaskan dalam relau sehingga 400°C. Setiap pecahan petroleum boleh disuling
pada takat didih masing-masing. Pecahan yang mempunyai takat didih yang rendah akan disulingkan
terlebih dahulu.
(c) Tar is a fraction of petroleum.
Tar merupakan salah satu pecahan petroleum.
Tar is dark in colour and difficult to burn.
Tar berwarna hitam dan sukar terbakar.
Ulasan: Tar berwarna hitam dan sukar terbakar kerana takat didihnya tinggi.

Bab 10

1 (a) K: Helps astronomers discover distant objects in outer space.

Membantu ahli-ahli astronomi menemui objek yang terletak jauh di angkasa.
L: Sent to outer space to explore other planets.
Dihantar ke angkasa lepas untuk meneroka planet-planet lain.
(b) – Environmental satellite surveys the world resources.
Satelit alam sekitar menyelidik sumber-sumber di bumi.
– Communication satellites allow us to exchange information via the internet.
Satelit komunikasi membolehkan kita bertukar maklumat melalui internet.
(c) – The space robot can bring back more information from other planets.
Robot angkasa lepas yang boleh membawa lebih maklumat dari planet-planet lain.
– Modern telescope which can record clearer images from the space.
Teleskop moden yang boleh merakam imej yang lebih jelas dari angkasa lepas.

2 (a) (i) P : To transport astronaut to outer space.

Menghantar angkasawan ke angkasa lepas.
Q : Helps astronomers discover distant objects in outer space.
Membantu angkasawan menemui objek di angkasa lepas.
(ii) – To understand more about the universe.
Untuk lebih memahami alam semesta.
– To increase the quality of life.
Untuk meningkatkan kualiti kehidupan.
(b) Space telescope / Teleskop angka lepas
Space probe / Prob angkasa lepas
3 (a) P : To carry astronaut to the outer space to repair the damage satellites.
Membawa angkasawan ke angkasa lepas untuk membaiki satelit yang rosak.
Q : Sent to outer space to explore other planets.
Dihantar ke angkasa lepas untuk menerokai planet lain.
(b) – To understand more about the universe.
Untuk lebih memahami alam semesta.
– To increase the quality of life.
Untuk meningkatkan kualiti kehidupan.
(c) – Space telescope/Teleskop angkasa lepas
– Space probe/Prob angkasa lepas