ok DYGASINSKI Adolf
1839-1902
y 0 fe-
1996
EA. Urodzony 7 marca 1839 w Niegostawicach koto
Miechowa; syn Jana, oficjalisty dworskiego, i Kata-
rzyny z Janiszewskich. Poczatkowo uczyt si¢ u ksi¢-
dza Augusta Bieleckiego w Zielenicach, nastepnie
ukoficzyt czteroklasowa szkote w Pificzowie, w
1858-60 uczeszczat do szkoty realnej w Kielcach.
Zarabiai na utrzymanie jako kancelista, murarz i
korepetytor. Od 1862 studiowat jezykoznawstwo
oraz przyrode i geografie w Szkole Gl6wnej. Aresz-
towany za udziat w powstaniu styczniowym, prze-
a bywat pdt roku w wiezieniu w Olkuszu. Od 1864
kontynuowat studia w Szkole Gi6wnej. Przerwat
a je, bedac na trzecim kursie, i wyjechai na dalsze
-. Studia do Pragi, kt6rq musiat wkrétce opuScié z po-
wodu trudnosci materialnych. Pracowat jako gu-
, werner w domach ziemiafiskich, m.in. w Wielgiem
1 koto Radomia, gdzie uczy! Wactawa Karczewskiego
_ i Jacka Malczewskiego. W 1871 zamieszkat w Kra-
kowie i zalozyt pensjonat dla uczniéw. W 1872
ozenil sig z Natalig Wyszkowska. W tymze roku
przejat ksiegarnie Franciszka Trzecieskiego i odtad
inicjowal oraz finansowat wiele przedsiewzie€ wy-
dawniczych, jak Biblioteka Umiejetnosci Prayrod-
niczych, Wydawnictwo Dziet Tanich i Pozytecz-
nych, czasopismo Szkice Spoteczne i Literackie
(wraz z Kazimierzem Bartoszewiczem — tu Za-
miescit ,,Listy 0 naszym wychowaniu” 1875 nr 36-
-38, 1876 nr 1/2-7). W 1877, w wyniku bankruc-
twa, przekazal ksiegarnie K. Bartoszewiczowi, a
sam przenidst sig do Warszawy. Zarobkowal jako
publicysta, piszac artykuly do Ateneum (od 1877),
lerNiwy (1877-81), Nowin (1878-82), Wedrowca
(od 1878), oraz rozpoczat wspétprace z Przeglq-
dem Tygodniowym (1878-91), gdzie umieszczat
swe felietony (m.in. w rubryce ,,.Echa warszaw-
skie”), oglaszat liczne wypowiedzi programowe
(,My i nasze sztandary”, 1882 nr 42, 44, 46) oraz
artykut krytyeznoliteracki ,,Bolestaw Prus (A. Gto-
wacki) i jego utwory” (1886 nr 21, 23, 26). Opr6cz
publicystyki zajmowat si¢ praca nauczycielska, wy-
ktadajac na pensjach prywatnych oraz w szkole
Hermana Benniego, zamkni¢tej przez wladze w
1885 wiaSnie z powodu jego lekeji prowadzonych
w jezyku polskim. Zostat wowczas pozbawiony na
zawsze prawa nauczania w szkotach. Zainicjowat i
w 1882-86 redagowat Przeglqd Pedagogiczny. Byt
zapalonym popularyzatorem pedagogiki Johanna
Heinricha Pestalozziego, Friedricha Wilhelma
Frobla i innych 6wezesnych teorii nauczania i wy-
chowania oraz filozofii, socjologii i lingwistyki. Wy-
glosif na ten temat wiele odezyt6w i przetozyt kilka
prac, m.in. Johna Stuarta Milla, Samuela Smilesa,
Paula Bérta, Charlesa Seignobosa, George’a Hen-
ry'ego Lewesa. Wydawat tez podreczniki i prace
metodyczne, dotyczace zwiaszcza nauczania po-
czatkowego. W 1883 debiutowat jako beletrysta,
ogtaszajac w Przeglqadzie Tygodniowym utwor ,,Za
krowe. Opowiadanie z zycia ludu”. W 1884 utwo-
ry! wraz z Antonim Sygietyfiskim i Stanistawem
Witkiewiczem nowy zespot redakcyjny Wedrowca,
przeksztatcajgc to pismo w czotowy organ pol-
skiego naturalizmu. Ogtosit tu m.in. programowy
artykul ,.MySli luZne 0 konserwatyzmie i postepie”
(1886 nr 3-14). Z Wedrowcem wsp6tpracowat do
1902. W 1886 wszedt w sktad redakeji Gfosu (pisy-
wat tu do 1898), a w 1887-88 redagowat miesi¢cz-
nik etnograficzny Wista. Artykuly i utwory beletrys-
tyczne ogtaszat takze m.in. w Kurierze Codzien-
nym (od 1883), Kurierze Warszawskim (od 1884),
Tygodniku Ilustrowanym (od 1888). W 1890 jako
wyslannik Kuriera Warszawskiego wyjechat do
Brazylii, skad przysytat reportaze o zyciu emigran-
tow polskich. Po powrocie w 1891 do kraju praco-
wat jako nauczyciel prywatny w domach ziemian-
skich. W 1900 odbyt podr6z po krajach potudnio-
wej Europy. Pod koniec zycia osiadt w Warszawie i
dom jego staf sie miejscem spotkafi literackich.
Zmart 3 czerwca 1902 w Grodzisku Mazowieckim;
pochowany na Cmentarzu Powazkowskim w
Warszawie; w 1904 wzniesiono mu pomnik.
TWORCZOSC
1, Na pafiskim dworze. Wwa 1884 (pt. Pafiski
dw6r). Wyd. nast. w poz. 52 t. 9, 54t. 4.
Przeki.: niem. 1885, wegier. 1886.
Pierwsze ogniwo cyklu powieSciowego; nastepne: Von Mol-
ken, Gt6d i mifos¢, Na warszawskim bruku. Por. poz. 4, 5,
6, Wyd. wspOlnie pt. Na warszawskim bruku. Wwa 1959.
DYGASINSKI
2. Nowele. Seria 1. Wwa 1884.
Tu: Wilk, psy i ludzie (wyd. osob. m.in.: wyd. 5 Wwa
1985; wyd. [9] Wwa 1995. Przekt: czes. 1911, ros
1909); Co si¢ dzieje w gniazdach (przekt.: niem. 1959,
ros, 1902); Za krowe.
3. Nowele. Seria 2. Wwa 1885.
Tu: Niezdara; Jarmark na $w. Onufry.
4. Von Molken. Wwa 1885. Wyd. nast. w poz.
50t. 1, 51t. 4,52 ¢. 12.
Przekt. ros. 1886.
5. Nowele. Seria 3. Wwa 1885.
Tu: Dni i nocy w kantorze; Gi6d i mitosé (wyd. osob
Paryz 1946. Przekt. czes, 1894).
6. Na warszawskim bruku. Romans i Powiesé
1886 nr 286-309. Wyd. w poz. 50 t. 2, 52. 19.
7. Z ogniw zycia. Nowele. T. 1-2. Wwa 1886.
T. 1: Kult $wiatta; Swiat i Slepa dziewczyna; Filozof i pra-
czka; Wojtusiowe nieszcz¢scia.
T. 2: Wér6d wody; Prometeusz. Mit grecki; Podpalaczka;
Ze stajni; O groch przy drodze; Po co taka rodzina. Z nie-
wydanej powiesci; Walka z dziurami; Targaj; Ze wsi do
WSL.
PoszczegoIne nowele ttum. na czes., ros., rum., serb-
-chorw.
8. Nowe tajemnice Warszawy. Romans w trzech
tomach. Wwa 1887.
T. 1: Spod ciemnej gwiazdy.
T. 2: Uposledzeni i wybrani.
T. 3: Co lepsi marniejq.
9. W niewoli u czlowieka. [PowieSé]. Dod.
Mies. Przegl. Tyg. 1887 t. 2 s. 293-313, 409-420;
1888 t. 1 s. 22-40, 162-179, 339-415. Wyd. osob.
pt. Nedzarze zycia. Wwa 1898.
Pierwotny tyt. zmien. na skutek interwencji cenzury.
10. WtaSciciele. Powiesé. Wwa 1887. Wyd. nast.
w poz. 50 t. 6, 51 t. 10, 52 t. 7, 54. 1, 55.
11. Z si6t, p6l i las6w. Zbidr nowel. T. 1-2.
Wwa 1887.
T, 1: Jazda ze Ziurdanka; Na zwiokach zwierzecia; Zerty
chtop; Podwérzowe dramata; Na niebie i na ziemi;
Ztodziej lesny; Demon.
T. 2 m.in.; W puszczy. P6t fantazji na tle wspomnien (do
1970 pieé wyd. osob.); Od Switu do Switu; Co kto lubi.
Epizod z zycia koniarza.
Poszczeg6lne nowele ttum. na czes., franc.
12. Beldonek. [Powiesé]. Wwa 1888. Wyd.
nast. m.in.: wyd. 3 oprac. W. Wolert. L6dz [1926];
wyd. 4 oprac. Z. i W. Wolertowie. Wwa 1934
[1933]; w poz. 52 t. 1, 54. 2, 55.
Dalszy ciag pt. Zywot Beldonka. Zob. poz. 37.
Skr6t dla dzieci pt. Ucieszne przygody dziada Florka i
chtopca Beldonka w drodze do Czestochowy. Wwa
1889.
Przekt. ros. 1961.
13. Nowele. T. 1-2. Wwa 1888.
T. 1 m.in.: Psia dola; Krzyz i ogien; O cioci¢ Frani¢; Biaty
wrobelek.
‘T, 2 m.in.: Na trzecim pietrze; Z niedoli kobiety; Smier-
telne koszule; W wielkiej wlasnosci; Jeszeze jeden niez-
dara.
Poszczegolne nowele ttum. na esper., ros., serb.-chorw. 2514. Kuba Gasior. Opowiadanie prawdziwe
Gtos 1889 nr 1-8 i odb
Przerdébka sceniczna zob. poz. 21
15. Z zagona i bruku. Zbidr nowel. Wwa 1889
Tu: Przy koSciele; Humoreska przez tzy; Z psiarni, pola i
knici; W gorze i u dotu; W obronie dzieci (przekt. serb.-
-chonw. 1951); Liczne przygody krotkie} podrozy; Walko-
we zaloty; Labedzie; Dwa diably; Maz z krukiem,; Ajent
ubezpieczen; Dwie upadiosci
16. Matgorzatka, pieszczoszka matusina. Obra-
zek z zycia ludowego. Wwa 1890. Wyd. nast. z ry-
sunkami J. Chetmofskiego. Wwa 1912 oraz w
poz. 52 t. 23.
17. Pan Jedrzej Piszczalski. Opowies¢ z nie-
dawnej przesztosci. T. 1-2. Wwa 1890. Wyd. nast.
m.in.: w poz. 50 t. 7-8, 51 t. 14-15, 52 t. 10-11;
Wwa 1961.
18. Listy z Brazylii specjalnego delegata ,,Kurie-
ra Warszawskiego”. Wwa 1891. Wyd. nast. w poz.
52 t. 24.
19. Narzeczona z Ojcowa. Komedia ludowa.
Wyst. Wwa 1891. Wyd. Wwa 1896.
20. Przygody mlodziefica, czyli Robinson pol-
ski. Dla mtodziezy napisat... Wwa 1891. Wyd.
nast.: w poz. 52 t. 2; wyd. [5] Wwa 1957.
21. Szwagrowie. Sztuka w 6 obrazach wg po-
wieSci Kuba Gasior. Wyst. Wwa 1891.
22. Opowiadanie Kuby Cieluchowskiego o
emigracji do Brazylii. Wwa 1892.
23. Garstka. Zbi6r nowel, obrazkéw i studiéw.
Wwa 1893.
Tu m.in.; Klawiszewski i R6zia; Modus in rebus. Obrazek
Z zy wiejskicgo; Ziodzicje; Praki; W niewoli u dzikich.
Rachunek zycia; Aktorka: RycerskoS¢ chiopska; Jaki pan,
taki stuga: Narzeczeni, matzonkowie, rodzice i dzieci¢.
Szkic obyczajowo-psychologiczny.
24. Krafcowy. Nowele. Wwa 1893.
Tu: Kraficowy; Autobiografia osla (przeki. ros. 1949);
Hrabia; MiloS¢ bez gniazda (przeki.: bulg. 1921, esper.
1931); Wedrowny ptaszek; Et haec olim; Cud na roli.
25. Na zlamanie karku. PowieSé. Wwa 1893.
Wyd_ nast. w poz. 50 t. 9a-9b, 51. 5.
26. Bracia Tatary. Nowele. Wwa 1894.
Tu: Bracia Tatary (prackt.: niem. 1959, ros. 1900, wegier.
1953); Jarmark na $w. Onufry; Przed rautem; Lis; Osobli-
wy konkurent; Z dzicjow milosci; Wielka apoteoza.
27. Gorzatka. Powies¢. T. 1-4. Wwa 1894. Wyd.
nast. w poz. 50 t. 10,51 t. 20-21, 52 t. 14-15.
28. Wint. Wyjatek z pamietnikéw winciarza.
Wwa 1894. Wyd. nast. w poz. 52 t. 23.
29. Gwait na Turka w Kielcach uczyniony i Bog
wie co za przygody poczciwych rycerskich ludzi.
Powst. 1895. Wyd. z rkpsu, oprac. i wstep H. Wol-
ny. Kielce 1991.
30. Przyjaciel koni. Powiastka. Wwa 1895.
31. Wywezasy mlynowskie. Nowele. Wwa 1895.
Tu: Zasady i mi¢so; Rogieluk; Monolog starego stangre-
ta; Kwiatek. Nienaturalna historia psa; Zeus i Eugienes.
260 Nowela grecka; On i Psyche.
32. As. Powiesé. Wwa 1896. Wyd. nast. m.in.: w
poz. 50 t. 15, 51 t. 24, 52 t. 17; Wwa 1970 [tu:
Zajac, Gody zycia}; Wwa 1984.
33. Cudowne bajki. Wwa 1896. Wyd. [5] Wwa
1984.
34. Dramaty lubadzkie. Powiesé. Wwa 1897.
Wyd. nast. w poz. 50 t. 16.
35. Pidro. Powiesé. Wwa 1897. Wyd. nast. w
poz. 52 t. 19.
36. Ziamane Zycie. Powies¢. Tyg. Mod i Powies-
ci 1897 nr 1-26 i odb. Wwa 1898.
Przeki. stowac. 1929.
37. Zywot Beldonka. Cz. 2. Wwa 1898. Wyd.
nast. w poz. 51 ¢t. 23, 52 t. 1.
38. Szelagi kieleckie. T. 1-2. Kielce 1898.
T. 1: Szymek Ziarno; Chtop o letnikach; Dziedzic i ktu-
sownik. Nowela.
T. 2: Cwieki w glowie; Alegant. Powiastka; Dzien letnika.
39. Muchy. Szkic z natury. — Sen. Fantazja.
Wwa 1899.
40. W Kielcach. Opowiadania i uwagi 0 czasach
szkolnych. Wwa 1899. Wyd. nast. w poz. 51 t. 30,
S2;t15:
41. W Swojczy, czyli zywot poczciwego wios-
cianina. Powiesé. Wwa 1899. Wyd. nast. m.in.:
wyd. 5 Wwa 1925; w poz. 52 t. 13.
Przekt. stowac, 1929.
42. Kukuicze. Powiastka. Wwa 1900. Wyd. nast.
w poz. 52 t. 23,54t.5.
43. Z naszej niwy. Nowele. Wwa 1900.
Tu: Maciek Futa; Znajdka; Giéd i sumienie; Wroble. Sie-
lanka; Zel. Bajka z czasGw poganskich; Pan referent; W
parafii Sw. Huberta.
44. Zajac. Powiesé. Wwa 1900. Wyd. nast.
m.in.: oprac. J. Wisniewski. Brody 1909 Arcydzie-
ta Pol. i Obcych Pisarzy t. 70-71; w poz. 50 t. 19,
51 t. 29, 52 t. 3, 54 t. 3, 55; oprac. i wstep
J.Z. Jakubowski. Wr. 1958; Wwa 1974 [tu: As,
Gody zycia].
Przeki.: ang. 1939/40, czes. 1950, ros. 1961.
45. tabedzia Woda. [Opowiadanie]. Wwa
1901.
46. Margiela i Margielka. PowieSé. Wwa 1901.
Wyd. nast.: wstep J.Z. Jakubowski. Wwa 1952;
w poz. 52 t. 17, 54t. 2,55.
Przeki. ros. 1961.
47. Wielkie towy. Przygody mySliwskie. Wwa
1901. Wyd. 4 £6dz 1927.
Przekt. czes. 1921.
48. Gody zycia. Opowiesé. Wwa 1902. Wyd.
nast. m.in.: wyd. 4 oprac. W. Wolert. Wwa 1927,
wyd. 5 jw. Wwa [1936]; w poz. 52 t. 4; Wwa 1974
[tu: As, Zajac]; wyd. 13 Wwa 1983.
Tyt. pierwotny: Mysikr6lik, czyli Gody zycia.
Przeki.: ang. 1945, bug. 1922, czes. 1911, franc. 1937,
niem. 1903, serb.-chorw, 1928, wtos. 1927.
49. Na odlocie. Nowele. Wwa 1907. Wyd. 2
oprac, Z. Wolertowa. Wwa 1934.Tu: Na odlocie; Skowronek; Wigilia w Superagui; Bek-
warek; Bocian; Reiczka; Deby. Ulomek z nicukoficzone-
go poematu; Z przyjazni; Kuropatwy; Doczekatem sig;
Sielanka jesienna.
Wyd. posmiertne.
Wydania zbiorowe i wybory
50. Dzieta. Pierwsze wyd. zbior. tanie. Oprac.
W. Wolert. Z przedmowg A. Brucknera oraz Z Zy-
ciorysem napisanym przez c6rke autora [Z. Wo-
lertowa]. Wwa [1926-27] Bibl. Groszowa nr 82,
94, 95, 152, 156-157, 170-171, 172, 173, 206.
T. 1, 2, 6, 7-8, 9a—9b, 10, 15, 16, 19. Wiecej toméw nie
ukazalo sie z powodu bankructwa firmy.
51. Pisma. Pierwsze wyd. zbior. Oprac. W. Wo-
lert. Przedmowy: A. Grzymata-Siedlecki, S. Ko-
taczkowski, K. Simm. Wwa [1939].
T. 4, 5, 10, 14-15, 20-21, 23, 24, 28, 29, 30.
Wydawn. przerwata wojna.
52. Pisma wybrane. Pod red. B. Horodyskiego.
T. 1-24. Wwa 1949-53.
53. Wybér nowel. Wybér i wstep J.Z. Jakubow-
ski. Wwa 1951. Wyd. 4 popr. Wwa 1954.
54. Dzieta wybrane. Red. J.Z. Jakubowski,
B. Horodyski, M. Zmigrodzka. Wstep J.Z. Jaku-
bowski. T. 1-5. Wwa 1954.
55. Nowele i powieSci. Wyb6r i wstep J.Z. Jaku-
bowski. Wwa 1956.
56. Pisma pedagogiczne. Wyd. i wstep W. Da-
nek. Wr. 1957.
Tu takze bibliogr. tworczosci pedag.
57. Wybér nowel. Posfowie D. Knysz-Rudzka.
Wwa 1974.
Wybory tw6rczoSsci w przektadach
58. Zvirata a lidé. Praha 1950 (czes.).
59. Margiela i Margielka. Powiesti i rasskazy.
Moskwa 1961 (ros.).
Listy
60. Listy. Wstep J.Z. Jakubowski, komentarze
biogr. A. Gérski; przygotowanie tekst6w i red.
T. Nuckowski. Wr. 1972.
OPRACOWANIA
NK 13 (1970); LP
[2 Chmielowski] P Chm. Wielka enc. powsz. ilustr.
17 (1896). — A. GRUSZECKI: A.D. Sylwetka literacka.
Przegl. Tyg. 1896 nr 20-21. — J. NOWINSKI: D. jako be-
letrysta. Ateneum 1897 t. 2 s. 532-560. — A. SYGIETYN-
SKI: Porachunki, Egzotyzm w powieSci. Rudyard Kipling
a D. Kur. Warsz. 1900 nr 136-137, 184, 293, 339,
345-346, 357-358, — A. SZYCOWNA: A.D, jako peda-
gog, Szkola 1903 nr 26-30, — Z. WASILEWSKI: A.D. W:
Wspotezesni. Charakterystyka pisarzy i dziel. Wwa
{1924] s, 164-197, — F, BIELAK: Antynomia D. Pam. Lit.
1935 z. 1/2 i odb. — B. NAWROCZYNSKI: Trze} przedsta-
wiciele pedagogiki pozytywnej w Polsce. Kultura i Wych.
DYGASINSKI
1935/36 s. 166-169. — J.E. PLOMIENSKI- Zagadnienie
ludu w tw6rczosci A.D. Przegl. Powsz. 1937 ar 5. —
Z. SEWEYKOWSKI: Dramat D, Wwa 1938. — K. CZA-
CHOWSKI: A.D. W setna rocznice urodzin. 1839-1939.
Wwa [1939]. — Mlodzi idq 1939 nr 2 (30) ([poswigcony
A.D.]. — W WOLERT. Pol. stowntk biogr. 6 (1948). —
W. DANEK: Poglady pedagogiczne A.D. Wr. 1954. — B. HO-
RODYSKI: Bibliografia prac D. i literarury o nim. W: A. Dy-
gasifiski: Pisma wybrane. T. 24. Wwa 1954 s. 293-498. —
D. BRZOZOWSKA: A.D. Wwa 1957. — A. GORSKI: Cztow-
ick z redzin. Opowics¢ o D. Wwa 1958. — TENZE: Klerk
wedrujacy. OpowieSé 0 A.D. Cz. 2. Wwa 1960. — J.Z. JA-
KUBOWSKI: Zapomniane ogniwo. Studium o A.D. Wwa
1967; wyd. 2 Wwa 1978. — J. NOWAK-DLUZEWSKI: A_D.
kielecki pisarz regionalny. W: Z historii polskie; literatu-
ry i kultury. Wwa 1967. — S. KOLACZKOWSKI: O A.D. W:
Portrety i zarysy literackie. Wwa 1968. — D. BRZO-
ZOWSKA: Wok6t probleméw ludowosci. Konopnicka i
D. Konopnicka i wspotcz. jej Swiat lit. Wwa 1969. —
TAZ. Obraz lit. pol. S. 4 t. 4 (1971), — S. SMAK: Reko-
nesans brazylijski. A.D. Zesz. Nauk. WSP w Opolu 1973
z. 11. — B. DYDUCHOWA: Narracja w utworach no-
welistyeznych A.D. Wr. 1974. — J. DETKO: Warszawskie
utwory D. Prace Polon. 32 (1976). — 1. SARNOWSKA:
Nazewnictwo w wybranych utworach. A.D. Onomastica
1977 s. 201-232. — O A.D. Mater. z sesji nauk w 75
rocznice Smierci pisarza. Pod red. H. Wolny. Kielce
1979. — L. BEDNARSKA: Konstrukeja narratora w ,.Zajq-
cu” A.D. Kieleckie Studia Filol. 1 (1980). — B. MAZAN:
D. w Lodzi. Lit. t jez. Lodzi. L6dz 1980. — E. STACHUR-
SKI: Stylizacja j¢zyka postaci w komedii ludowej AD.
»Narzeczona z Ojcowa”. Rocz. Nauk.-Dydakt. 1980
s. 173-185. — TENZE: Fleksja A.D. na tle polszezyzny dru-
gic] potowy XIX w. Wr. 1980. — A. WYSOKINSKA: Nowe-
listyka chtopska A.D. Stupsk 1980. — W. BOROWY: Stu-
dia i szkice literackie. Wwa 1983 [tu m.in.;: O ,Godach
zycia” A.D. Jedna z legend krytyki literackiej; O .Panu Je-
drzeju Piszczalskim” D.; O ,,Asie” D. W jego potwiecze}.
— Z. PIASECKI: Witkiewicz i D. Rys do portretu artystow.
Zesz. Nauk. WSP w Opolu. Filol. Pol. 1984 z. 23. —
H. WOLNY: Problematyka religijna w prozie A-D. na tle
zatozen naturalizmu. Rocz. Hum. 35 (1987) ar 1. —
A. WYSOKINSKA: ,,Beldonek” — powies¢ o chlopskim
wedrowaniu. Zesz. Nauk. Wydz. Hum. UG. Prace Hist.-
-Lit. 1987 nr 12/13. — J.Z. JAKUBOWSKI: Trwate przy-
mierza. (A.D., S. Zeromski). W: Trwate przymierza. Wwa
1988. — G. LESZCZYNSKI: Mtodopolska lekeja fantazji.
Wwa 1990 [dot. ,.Cudownych bajek”]. — O tworczosci i
Zyciu A.D. Mater. z sesji nauk. w 150 rocznice urodzin
pisarza. Pod red. H. Wolny. Kielce 1990. — E. LOCH:
Problemy natury w warstwie dyskursywnej i fabularnej
nowel chtopskich A.D. W: Mie¢dzy autorem — narratorem
— bohaterem a czytelnikiem. Lubl. 1991. — H. WOLNY:
Literacka twércezosé A.D. Studia. Kielce 1991. — J. DET-
KO: A.D. i tajemnice Warszawy. Warszawa pozytywis-
tow. Wwa 1992. — E. PACZOSKA: A.D. — drogi i bezdro-
za naturalizmu, Naturalizm i naturalisci w Polsce. Wwa
1992. — W. KUPISZEWSKI: Szkota w powieSci A.D. WW
Kielcach” w Swietle faktow jezykowych. Prace Filol. 38
(1993). — E. STACHURSKI: Rozw6j i zroznicowanie
stownictwa pisarza. Na podstawie prob tekstowych z u-
twor6w A.D. Kr. 1993 Prace Monogr. WSP w Kr. ar 163.
— G. GROCHOWSKI: ,,Gody zycia” A.D. Od narturalizmu
do mfodopolskiej ornamentyki. Pam. Lit. 1994 z. 2. —D
W. KUPISZEWSKI: Swiat bog6w w ,,Godach zycia” A.D.
Zesz. Nauk. UG. Prace Jezykozn. 1994 nr 19/20. — TEN-
ZE: Z zagadnien frazeologii w powieSci A.D. ,W Kiel-
cach”. Prace Filol. 40 (1995). — J. SZTACHELSKA: ,,Re-
porteryje” i reportaze. Dokumentarne tradycje polskiej
prozy w drugiej potowie XIX i na poczatku XX w. (Prus,
Konopnicka, D., Reymont). Biatystok 1997.
W.A.-Sz.