Lêi nãi ®Çu

TCVN 6008 - 1995 thay thÕ cho ch¬ng V - KiÓm tra chÊt lîng
mèi hµn cña QPVN 23-81, cho phÇn V - KiÓm tra mèi hµn vµ cho
ph¸n VI - Thö thñy lùc cña QPVN 2 - 75.
TCVN 6008 - 1995 do Ban kü thuËt tiªu chuÈn TCVN/TC 11 ThiÕt
bÞ ¸p lùc biªn so¹n, tæng côc Tiªu chuÈn - §o lêng - ChÊt lîng ®Ò
nghÞ vµ ®îc Bé Khoa häc, C«ng nghÖ vµ M«i trêng ban hµnh.
THIÕT BÞ ¸P LùC
Mèi HµN
yªu CÇU Kü THUËT Vµ PH¦¥NG PH¸P KIÓM TRA
Pressure equipments
Welds
TECHNICAI requirements - Control methods
Tiªu chuÈn nµy quy ®Þnh c¸c yªu cÇu kü thuËt vÒ hµn, nhiÖt
luyÖn, ph¬ng ph¸p kiÓm tra ®èi vít c¸c mèi hµn cña thiÕt bÞ ¸p
lùc.
Tiªu chuÈn nµy kh«ng ¸p dông cho c¸c mèt hµn vÈy, hµn thiÕc.
1. Quy ®Þnh chung
1.1 Cho phÐp sö dông mäi ph¬ng ph¸p hµn nh hµn h¬i, hµn
®iÖn hå quang, hµn x× ®iÖn, hµn ®iÖn cã khÝ b¶o vÖ v.v...
®Ó hµn c¸c bé phËn chÞu ¸p lùc cña thiÕt bÞ ¸p lùc.
C«ng nghÖ hµn, ph¬ng ph¸p kiÓm tra chÊt lîng mèi hµn ph¶i
quy ®Þnh trong tµi liÖu kü thuËt cña c¬ quan thiÕt kÕ.
2.2 ChØ nh÷ng thî hµn cã giÊy chøng nhËn cho phÐp hµn thiÕt
bÞ ¸p lùc míi ®îc phÐp hµn c¸c bé phËn chÞu ¸p lùc cña thiÕt bÞ
¸p lùc.
1.3 Mçi thî hµn chØ ®îc phÐp tiÕn hµnh c«ng viÖc ghi trong giÊy
phÐp.
1.4 ChØ ®îc phÐp tiÕn hµnh hµn c¸c bé phËn cña thiÕt bÞ ¸p lùc
sau khi ®· kiÓm tra x¸c ®Þnh viÖc gia c«ng vµ g¸ l¾p ®¶m b¶o
yªu cÇu kü thuËt.
1.5 VËt liÖu cña que hµn ®Ýnh vµ que hµn chÝnh thøc ph¶i cïng
mét lo¹i.
2. Yªu cÇu kü thuËt
2.1 Tríc khi hµn ph¶i lµm s¹ch c¸c mÐp mèi hµn vµ phÇn kim lo¹i
n»m kÒ bªn ®Õn khi thÊy ¸nh kim. ChiÒu réng kho¶ng lµm s¹ch
tèi thiÓu lµ 10mm mçi bªn.
2.2 Ph¶i tÈy s¹ch xØ hµn líp tríc míi ®îc hµn líp sau.
2.3 Khi nhiÖt ®é kh«ng khÝ xung quanh díi 00C kh«ng ®îc phÐp
hµn chÕ t¹o bÊt cø bé phËn chÞu ¸p lùc nµo bÊt kÓ chi tiÕt ®ã
chÕ t¹o b»ng lo¹i thÐp g× vµ víi chiÒu dµy bÊt kú.
2.4 Khi hµn gi¸p mÐp c¸c èng thÐp c¸c bon cã ®êng kÝnh kh¸c
nhau cho phÐp nong nguéi èng nhá kh«ng qu¸ 3% ®êng kÝnh
trong cña nã khi ®êng kÝnh èng nhá ®Õn 83mm vµ chiÒu dÇy
thµnh èng ®Õn 6mm.
2.5 Cho phÐp hµn tù ®éng vµ hµn tay trªn cïng mét mèi hµn.
Mèi hµn tù ®éng cã hµn ®¾p thªm b»ng tay kh«ng qu¸ 1 5%
tiÕt diÖn ngang mèi hµn vÉn ®îc coi lµ mèi hµn tù ®éng.
2.6 C«ng nghÖ hµn ph¶i ®¶m b¶o øng suÊt xuÊt hiÖn trong mèi
hµn kh«ng lín h¬n trÞ sè cho phÐp.
2.7 HÖ sè ®é bÒn cña mèi hµn ®iÖn, hµn h¬i do c¬ quan thiÕt
kÕ quy ®Þnh nhng kh«ng ®îc lín h¬n trÞ sè trong b¶ng 1 .
B¶ng 1
C«ng nghÖ vµ ph¬ng ph¸p hµn HÖ sè ®é bÒn mèi
hµn.
1. Hµn b»ng tay
- Mèi hµn gi¸p mÐp mét phÝa kh«ng cã 0,70
miÕng lãt 0,90
- Mèi hµn gi¸p mÐp mét phÝa cã miÕng 0,95
lãt
- Mèi hµn gi¸p mÐp hai phÝa 0,80
2. Hµn tù ®éng 1,00
- Mèi hµn gi¸p mÐp mét phÝa kh«ng cã
miÕng lãt
- Mèi hµn gi¸p mÐp hai phÝa

2.8 Mèi hµn ph¶i ®¶m b¶o:

a) Khi kiÓm tra ®o ®¹c bªn ngoµi kh«ng cã;
- VÕt nøt bÒ mÆt mèi hµn vµ phÇn kim lo¹i nãng ch¶y;
- Chç bíu, lÑm, ch¸y thñng, hµn kh«ng ngÊu vµ nh÷ng khuyÕt
tËt c«ng nghÖ kh¸c;
 - Chç g·y gãc, lÖch mÐp;
- Sai lÖch kÝch thíc, h×nh d¹ng mèi hµn, cïng nh phÇn låi t¨ng
bÒn.
b) Khi kiÓm tra kim t¬ng:
- Kh«ng nøt trong kim lo¹i nãng ch¶y còng nh trong c¸c vïng
chÞu ¶nh hëng nhiÖt cña kim lo¹i c¬ b¶n .
- Kh«ng cã chç hµn kh«ng ngÊu gi÷a c¸c líp hµn víi b×a mÐp;
- Kh«ng cã chç hµn thiÕu ë ch©n mèi hµn qu¸ 15% chiÒu dµy
thµnh hoÆc qu¸ 3mm nÕu thµnh dµy trªn 20mm ®èt víi s¶n
phÈm chØ hµn mét phÝa;
- Kh«ng cã lç xèp vµ ng©m xØ qu¸ 5 vÕt/1cm2 víi kÝch thíc
mçi khuyÕt vËt kh«ng qu¸ 1,5mm vµ tæng cña chóng kh«ng
qu¸ 3mm;
- Kh«ng cã vÕt nót, r¹n phÇn cÊu t¹o lµm gi¶m tÝnh ®µn håi
v¸ tÝnh dÎo cña kim lo¹i.
c) Khi thö thñy lùc:
- Trªn mèi hµn kh«ng cã hiÖn tîng r¹n nøt;
- Kh«ng cã hiÖn tîng rß rØ níc;
- Kh«ng cã hiÖn tîng biÕn d¹ng râ rÖt.
2.9 KÕt qu¶ thö kÐo mèi hµn, b»ng trung b×nh céng cña c¸c
mÉu thö, kh«ng ®îc thÊp h¬n ®é bÒn tèi thiÓu cña thÐp hoÆc
t¬ng øng, trong ®ã kh«ng cã mét mÉu nµo thÊp h¬n 10% ®é
bÒn tèi thiÓu.
2.10 KÕt qu¶ thö uèn mèi hµn ph¶i kh«ng thÊp h¬n trÞ sè ghi
trong b¶ng 2.
§èi víi chi tiÕt chÕ t¹o b»ng c¸c lo¹i vËt liÖu kh¸c kh«ng nªu
trong b¶ng 2, trÞ sè gãc uèn do c¬ quan thiÕt kÕ quy ®Þnh.
B¶ng 2
Gãc uèn cho phÐp nhá nhÊt, ®é
Lo¹i thÐp Hµn ®iÖn, hµn tiÕp xóc, Hµn h¬i khi
hµn xØ ®iÖn chiÒu
khi chiÒu dµy bé phËn dµy thµnh
hµn,mm kh«ng lín
§Õn 20 Lín h¬n 20 h¬n 12mm

- ThÐp cacbon 100 100 70

- ThÐp hîp kim 80 60 50
thÊp mangan vµ
silic-mangan 50 40 30
- ThÐp hîp kim
thÊp crom-
molipden vµ 50 40 30
crom-molipden-
vanadi 100 100 30
- ThÐp hîp kim
cao crom
- ThÐp hîp kim
cao crom-
molipden

2.11 TrÞ sè ®é dai va ®Ëp cña kim lo¹i mèi hµn ph¶i kh«ng cho
phÐp thÊp h¬n trÞ sè quy ®Þnh trong b¶ng 3.
B¶ng 3
TrÞ sè ®é dai va ®Ëp nhá thÊp nhÊt
NhiÖt ®é m«i trêng khi cña mèi hµn, Nm/cm2
thö, 0c Víi tÊt c¶ c¸c lo¹i Víi thÐp ostenit
thÐp trõ thÐp
ostenit
20 49,05 68,67
ThÊp h¬n 0 19,62 29,43

2.12 NhiÖt luyÖn mèi hµn

a) Nh÷ng trêng hîp sau ®©y ph¶i tiÕn hµnh nhiÖt luyÖn sau khi
hµn:
Khi hµn thÐp hîp kim cã chiÒu dµy tõ 10mm trë lªn;
- Khi hµn thÐp cacbon cã hµm lîng cacbon ®Õn 0,27% víi chiÒu
dµy tõ 35mm trë lªn;
- Khi hµn thÐp cacbon cã hµm lîng cacbon trªn 0,27% kh«ng kÓ
chiÒu dµy do ngêi thiÕt kÕ qui ®Þnh.
b) ChÕ ®é nhiÖt luyÖn vµ ph¬ng ph¸p nhiÖt luyÖn do ngêi
thiÕt kÕ qui ®Þnh.
c) Cho phÐp nhiÖt luyÖn riªng tõng mèi hµn hoÆc chung cïng víi
bé phËn chÞu ¸p lùc, nhng cÇn ph¶i nhiÖt luyÖn tríc khi kiÒm tra
chÊt lîng mèi hµn.
3. KiÓm tra chÊt lîng mèi hµn
3.1 Quy ®Þnh chung;
3.1.1 §¬n vÞ chÕ t¹o, l¾p ®Æt, söa ch÷a ph¶i tæ chøc kiÓm tra
chÊt lîng mèi hµn do m×nh tiÕn hµnh ë c¸c bé phËn chÞu ¸p lùc.
3.1.2 ChÊt lîng mèi hµn ph¶i dîc kiÓm tra b»ng mét, mét sè
hoÆc toµn bé c¸c ph¬ng ph¸p sau ®©y phô thuéc vµo lo¹i mèi
hµn vµ th«ng sè lµm viÖc cña thiÕt bÞ:
KiÓm tra bªn ngoµi, ¸p dông cho tÊt c¶ c¸c lo¹i mèi hµn;
Dß khuyÕt tËt b»ng siªu ©m hoÆc chôp tia xuyªn qua;
Thö c¬ tÝnh, kh¶o s¸t kim t¬ng;
Thö thñy lùc ¸p dông cho tÊt c¶ c¸c lo¹i mèi hµn.
3.1.3. Ngoµi c¸c ph¬ng ph¸p quy ®Þnh ë ®iÒu 3.1.2, c¸c mèi
hµn ph¶i ®îc kiÓm tra b»ng c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c nÕu yªu cÇu
kü thuËt chÕ t¹o s¶n phÈm quy ®Þnh.
3.2. KiÓm tra bªn ngoµi
3.2.1 ViÖc kiÓm tra ®o ®¹c bªn ngoµi ph¶i tiÕn hµnh ë hai phÝa
trªn toµn bé chiÒu dµi mèi hµn. Khi kh«ng cã kh¶ n¨ng kiÓm tra
®o ®¹c mÆt trong mèi hµn, cho phÐp chØ kiÓm tra ®o ®¹c bªn
ngoµi.
3.2.2 BÒ mÆt mèi hµn vµ phÇn kim lo¹i s¸t mèi hµn c¶ hai phÝa
ph¶i ®îc lµm s¹ch khi kiÓm tra bªn ngoµi. BÒ réng phÇn kim lo¹i
ph¶i lµm s¹ch lµ 20mm.
3.3 Thö c¬ tÝnh
3.3.1 Thö c¬ tÝnh nh»m x¸c ®Þnh ®é bÒn, ®é dÎo cña mèi hµn
C¸c d¹ng thö c¬ tÝnh b¾t buéc gåm:
Thö kÐo;
Thö uèn (®èi víi èng cã thÓ thay thö uèn b»ng nÐn bÑp);
Thö ®é dai va ®Ëp.
3.3.2 Ngoµi ba d¹ng thö quy ®Þnh ë ®×ªu 3.3.1 , tïy theo yªu
c©u kü thuËt chÕ t¹o vµ vËn hµnh cã thÓ quy ®Þnh bæ sung
c¸c d¹ng thö c¬ tÝnh kh¸c nh thö ®é cøng, ®é c¾t va dËp.
3.3.3 Thö kÐo ph¶i ®îc thùc hiÖn theo tiªu chuÈn TCVN 5403-
1991 .
Thö kÐo kh«ng b¾t buéc ®èi víi nh÷ng mèi hµn ngang ®· ®îc
kiÓm tra 100% b»ng siªu ©m.
3.3.4 Thö uèn (thö nÐn bÑp) ph¶i thùc hiÖn theo yªu cÇu tiªu
chuÈn TCVN 5401-1991.
Cho phÐp thay thÕ thö uèn b»ng thö nÐn bÑp ®èi víi c¸c èng
®êng kÝnh nhá h¬n 100mm vµ chiÒu dµy thµnh nhá h¬n
12mm.
3.3.5 Thö ®é dai va ®Ëp ph¶i thùc hiÖn theo tiªu chuÈn TCVN
5402-1991
3.3.6 KÝch thíc mÉu thö c¬ tÝnh theo tiªu chuÈn TCVN 5400-
1991
3.3.7 Sè lîng mèi hµn kiÓm tra so víi mèi hµn cïng lo¹i do mét thî
hµn tiÕn hµnh lµ:
Mét phÇn tr¨m (1%) ®èi víi thÐp c¸c bon hoÆc thÐp hîp kim
thÊp;
Hai phÇn tr¨m (2%) ®èi víi thÐp hîp kim ostenit nhng kh«ng Ýt
h¬n mét mèi ®èi víi mçi thî hµn.
3.3.8 KÝch thíc c¸c tÊm, èng kiÓm tra ph¶i ®¶m b¶o c¾t ®ñ sè
mÉu cÇn thiÕt cho c¸c phÐp thö.
3.3.9 Tõ mèi hµn s¶n phÈm (hoÆc mÒm' hµn tÊm (èng) kiÓm
tra) ph¶i lÊy ra:
- hai mÉu thö kÐo;
- hai mÉu thö uèn (hoÆc nÐn bÑp);
- ba mÉu thö ®é dai va ®Ëp.
3.3.10 Mèi hµn s¶n phÈm vµ mèi hµn tÊm (èng) kiÕm tra ph¶i do
cïng mét thî hµn tiÕn hµnh trong cïng mét ®iÒu kiÖn nh nhau.
3.3.11 MÉu (s¶n phÈm) hµn coi nh kh«ng ®¹t yªu cÇu nÕu vít
mét d¹ng thö bÊt kú kÕt qu¶ cña mét trong c¸c mÉu thÊp h¬n
chØ tiªu quy ®Þnh vÒ ®é bÒn vµ gãc uèn qu¸ 10%
3.3.12 Khi kÕt qu¶ thö ë mét d¹ng nµo ®ã kh«ng ®¹t yªu cÇu
th× ph¶i tiÕn hµnh thö lÇn thø hai ë d¹ng ®ã víi sè lîng mÉu gÊp
®«i c¾t ra tõ cïng mét tÊm (èng) kiÓm tra vµ cña cïng thî hµn
®ã.
3.3.13 MÉu (s¶n phÈm) hµn bÞ lo¹i bá nÕu mét trong sè c¸c mÉu
thö lÇn thø hai cho kÕt qu¶ kh«ng ®¹t yªu cÇu
3.4 Thö siªu ©m vµ chiÕu tia xuyªn qua (Gama, R¬nghen).
3.4.1 KiÓm tra mèi hµn b»ng siªu ©m hoÆc chiÕu tia xuyªn qua
nh»m ph¸t hiÖn nh÷ng khuyÕt tËt bªn trong mµ m¾t thêng
kh«ng nh×n thÊy ®îc.
3.4.2 ViÖc kiÓm tra b»ng siªu ©m ph¶i thùc hiÖn theo c¸c yªu
cÇu trong tiªu chuÈn TCVN 1548- 1987. KiÓm tra kh«ng ph¸ hñy
mèi hµn - Ph¬ng ph¸p siªu ©m.
3.4.3 ViÖc kiÓm tra b»ng chiÕu tia xuyªn qua ph¶i thùc hiÖn
theo c¸c yªu cÇu trong tiªu chuÈn TCVN 4395-1 986. KiÓm tra
kh«ng ph¸ hñy mèi hµn - KiÓm tra mèi hµn kim lo¹i b»ng tia
r¬nghen vµ gama.
3.4.4 Khèi lîng mèi hµn kiÓm tra b»ng siªu ©m hoÆc chiÕu tia
xuyªn qua kh«ng ®îc nhá h¬n khèi lîng trong b¶ng 4.
B¶ng 4
C«ng dông vµ th«ng sè lµm viÖc TØ lÖ chiÕu dµi cÇn kiÓm tra
cña thiÕt bÞ so víi tæng
chiÒu dµi, hay sè lîng mèi
hµn èng cÇn
kiÓm tra so víi sè lîng mèt
hµn, %
- B¶o qu¶n vËn chuyÓn chÊt næ 1 00
vµ chÊt cã tÝnh ®éc m¹nh
- Lµm viÖc víi ¸p suÊt lín h¬n 50at 1 00
ë nhiÖt ®é lín h¬n 2000C vµ nhá
h¬n -70 0C 50
- Lµm viÖc víi ¸p suÊt ®Õn 50at
vµ trong kho¶ng nhiÖt ®é -700c 25
®Õn +2000C
- Lµm viÖc víi ¸p suÊt ®Õn 16at
vµ nhiÖt ®é thµnh tõ - 400C ®Õn
2000C

3.4.5 Cho phÐp gi¶m khèi lîng kiÓm tra b»ng siªu ©m vµ chiÕu
tia xuyªn qua khi ®îc phÐp cña thanh tra nåi h¬i.
3.4.6 KÕt qu¶ kiÓm tra mèi hµn b»ng siªu ©m ®îc ®¸nh gi¸
theo tiªu chuÈn TCVN 1548-1987; b»ng chiÕu tia xuyªn qua theo
TCVN 4395-1 986.
3.4.7 Cho phÐp thay ph¬ng ph¸p dß khuyÕt tËt b»ng siªu ©m
vµ chiÕu tia xuyªn qua b»ng ph¬ng ph¸p kh«ng ph¸ hñy kh¸c khi
®îc phÐp cña Thanh tra nåi h¬i.
3.5 Kh¶o s¸t kim t¬ng
3.5.1 Kh¶o s¸t kim t¬ng ph¶i tiÕn hµnh trong c¸c trêng hîp sau:
- Mèi hµn ë c¸c bé phËn cã nhiÖt ®é lµm viÖc lín h¬n
4500C vµ ¸p suÊt lín h¬n 40at;
- Mèi hµn ë c¸c bé phËn lµm viÖc ë ¸p suÊt lín h¬n 50at
víi nhiÖt ®é bÊt kú;
- Mèi hµn c¸c èng côt vµo bal«ng, èng gãp (nÕu kh«ng dß
siªu ©m hay chiÕu tia xuyªn qua) ë ¸p suÊt lín h¬n 40 at;
- Mèi hµn cã g©n däc vµ hµn gai vµo èng.
5.5.2 Sè lîng mÉu kh¶o s¸t kim t¬ng lµ: Ýt nhÊt mét mÉu ®èi vít
thÐp c¸c bon; Ýt nhÊt lµ hai mÉu ®èi víi thÐp hîp kim.
3.5.3 C¸ch lÊy; mÉu kÝch thíc, h×nh d¹ng mÉu thö ph¶i chÕ t¹o
theo ®óng c¸c yªu cÇu kü thuËt quy ®Þnh trong c¸c tiªu chuÈn
hiÖn hµnh.
3.5.4 Khi kÕt qu¶ kh¶o s¸t kim t¬ng kh«ng ®¹t yªu cÇu ph¶i thö
l¹i lÇn thø hai trªn hai mÉu c¾t ra tõ mèi hµn s¶n phÈm. Mèi hµn
coi nh kh«ng ®¹t yªu cÇu khi kÕt qu¶ thö lÇn thø hai kh«ng ®¹t.
3.5.5 §èi víi nh÷ng mèi hµn ®¹t yªu cÇu khi kiÓm tra b»ng siªu
©m hoÆc chiÕu tia xuyªn qua nhng cho kÕt qu¶ thö kh«ng ®¹t
khi kh¶o s¸t kim t¬ng th× ph¶i kiÓm tra l¹i 100% mèi hµn s¶n
phÈm b»ng chÝnh nh÷ng ph¬ng ph¸p kh«ng ph¸ hñy ®· sö
dông.
3.6 Thö thñy lùc
3.6.1 Mèi hµn c¸c bé phËn chÞu ¸p lùc cña thiÕt bÞ ¸p lùc ph¶i
®îc thö thñy lùc b»ng níc hoÆc c¸c chÊt láng kh¸c cã tÝnh chÊt
t¬ng ®¬ng.
3.6.2 ¸p suÊt thö thñy lùc ph¶i phï hîp víi c¸c trÞ sè trong b¶ng 5.
3.6.3 Thêi gian duy tr× ë ¸p suÊt thö Ýt nhÊt lµ 5 phót
B¶ng 5
ThiÕt bÞ ¸p suÊt lµm ¸p suÊt thö, kg/cm2
viÖc P,
kg/cm2
B×nh (trõ b×nh P ®Õn 5 2p nhng kh«ng nhá h¬n
®óc), nåi h¬i 2 kg/cm2
" P ®Õn 5 1,5p nhng kh«ng nhá h¬n
1,0 kg/cm2
Bé qu¸ nhiÖt (1) (1) Theo c¸ch tÝnh ¸p suÊt thö
cña
Nåi h¬i
Bé h©m níc (2) (2)
C¸c èng dÉn, èng Kh«ng phô 2p nhng kh«ng nhá h¬n 3
tiÕp nhiÖt khi thö thuéc ¸p suÊt kg/cm2
riªng tõng èng
B×nh ®óc " 1,5p nhng kh«ng nhá h¬n
3 kg/cm2
(1) ¸p suÊt P lµ ¸p suÊt thiÕt kÕ cña nåi h¬i khi ra khái bé qu¸
nhiÖt.
(2) Bé h©m níc ng¾t ®îc: ¸p suÊt P lµ ¸p suÊt thiÕt kÕ cña bé
h©m níc.
Bé h©m níc kh«ng ng¾t ®îc: ¸p suÊt P lµ ¸p suÊt thiÕt kÕ cña
nåi h¬i.