Professional Documents
Culture Documents
భారతీయ సింప్రదాయిం :
త్ాచీన వైదిక స్థాఞనము,
హందవ్ ధరమ ము,
పౌర్వణిక న్నతి,
సామాజిక న్నరమ తి,
మనుస్మ ృతి
అనే ఐదు కారకాల ఆధారంగా రూపందిన భారతీయ స్ంత్పదాయం ‘వివాహం’ అనే
భావ్నకు అతయ ధిక త్ాధానయ తను ఇచ్చ ంది. చత్తరా ర ణ విధానము, గోత్తము,
విశే్లషణల ఆధారంగా స్ర్ర ు పురుషుల మధయ స్హజీవ్నాన్నకి సామాజిక ఆమోదం
పునాదిగా వివాహాన్ని ఒక పవిత్త కారయ ంగా పరగణించడం జరగంది.
వివాహ రద్ధతులు :
1 కనయ ను అలంకరంచ్ వ్రున్నకి ఇచ్చ జరపంచే వివాహం త్బహమ వివాహం,
2 యజం
ఞ చేయడం కోస్ం రుతిా కుు కు కనయ న్న దక్షిణగా ఇవ్ా డం దైవ్వివాహం,
"వివాహిం"
ధర్వమ ర ీ కామ మోక్షాలనే నాలుగు పురుషార్వీలలో ఒకటైన కామాన్ని , ధరమ బదం
ధ
చేయడాన్నకి పెదలుద , ఋషులు ఎంచుకుని ఏకైక మార గం వివాహం. ధరమ ం
త్ాతిపదికగా, అర ీం-కామం సాధించడాన్నకి భారతీయ హందూ సాంత్పదాయ మూల
ూత్తంగా రూపందించ్న విధానం "వివాహం". వివాహ త్పత్కియతో స్త్స్థ ు పురుషుల
కరవ్య
ు న్నరా హణ మార గం సుగమం చేయబడింది.
ఆడ పెళ్ళవా
ి రిచ్చి వి :
సాధారణంగా ఆడ పెళ్ళవా ి రచేచ వి-విధిగా ఇవాా లిి నవి: సాి తక త్దవాయ లు, వ్రుడి
ధోవ్త్తలు, మధు-పర్వు లు (వ్రుుకి ఇవాా లిి న బట్లు ట ), ఉతుర జంధాయ లు,
భటువు, కాళ్ళిగడిగే పళ్ం
ి -బందెలు, కలయ ణ వేదికపై వ్రుడిన్న కూచోబెటేట చ్ని బల,ి
వివాహంలో వివిధ స్ందర్వా లలో (స్థసాీపాాకం, నాగవ్లి,ి స్దశయ ం, అపప గంపులు,
మేజువాణి లంటివి) వ్రుడికి పెటాటలిి న బట్లు
ట (ధోవ్త్తలు, పటుట బట్లు
ట , ూట్,
ాంట్-షర్ట ట లు లంటివి), వ్రుడివైపు బంధువులకు పెటాటలిి న బట్లు
ట , అపప గంతల
బట్లు
ట , పెళ్ళి న తర్వా త మగ పెళ్ళి వారంట్లి గృహత్పవేశం స్ందరా ంగా-
స్తయ నార్వయణ త్వ్తమపుప ు వ్ధూ-వ్రులకు పెట్వ్ ట లసిన బట్లు
ట , ఆడ బడల
డ కు-
అతుగారకి ఇవ్ా దలుచ కుని లంఛనాలు, పెళ్ళి కూత్తరుకు ఇచేచ సారె (సారె
పెట్టలో
ట పెటాటలిి న వ్సుువులు-ఏభై ఒకు కొబా ర చ్పప లు, ఐదు రవికె గుడలు
డ ,
రెంుంావు కిలోల శనగ-సున్ని పండి, కిలోంబావు పసుపు-అందులో స్గం కుంకుమ,
చీరె-ధోవ్త్తలు, ఐదు రకాల తీప పదార్వీలు) ముఖ్య మైనవి.
మగ పెళ్ళవా
ి రచేచ వి :
సాి తకంలో బావ్మరదికి పెటాటలిి న బట్లు
ట , పెళ్ళి కూత్తరుకు పెటాటలిి న పటుట
చీరెలు-ఇతర చీరెలు, నగలు-ఆభరణాలు, నలపూ ి స్లు, పుస్తు (ఒకటి పుటిం
ట టి వారు,
ఇంకొకటి అతుగారంటి వారు ఇవాా లి), మెట్టలు ట , ముతువుతలి ి (వ్ధువు అమమ మమ )
కిచేచ కట్ి ం, వ్ధువు తలి ి కుపు చీరె-తంత్డికి బట్లు
ట , త్పధానపు వుంగరం లంటివి.
మన హందూ స్ంత్పదాయంలో 1920 వ్రకు 16 రోజుల పెళ్ళి ళ్ళి జరగాయ, తర్వా త
1920 నుండి 1960 వ్రకు 5 రోజుల పెళ్ళి ళ్ళి జరగాయ.. తర్వా త 3 రోజుల పెళ్ళలు
ి ి...
త్పసుుతం 1 రోజు పెళ్ళళ్ళ
ి ి అవుత్తనాి య
ఐదురోజుల పెళ్ళ ి
1 గణపతి పూజ + పునయ వాచము + కొట్ి ం
"స్కా తకిం"
పెళ్ళరో
ి జుకు ఒకరోజు ముందర "సాి తకం" అనే ముఖ్య మైన కారయ త్కమం
జరుపుకోవ్డం ఆచారం. పెళ్ళి కుమారుడి ఇంటిలో గాన్న, కళ్యయ ణ మండపంలో గాన్న
లేదా విడిదిలో గాన్న పురోహత్తలు సాి తక కారయ త్కమాన్ని న్నరా హసాురు. విఘ్ని శా ర
పూజతో మొదలుపెటి,ట అన్ని త్ాయశచ తాు ల కోస్ం, శరీర శుదిద కోస్ం త్బాహమ ణులు
వ్రుడితో గోత్త త్పవ్రలు చేయసాురు. సాి తకం అనే ఈ "స్ంసాు రం", త్పధానంగా,
వ్రుడిన్న "త్బహమ చరయ ం" నుండి "గృహసాీత్శమం" స్థా కరంచడాన్నకి సిదం
ధ చేసుుని
కారయ త్కమం. గురువు (ఇకు డ పురోహత్తు) ఆదేశంతో-అంగీకారంతో "గృహసాీత్శమం"
స్థా కరంచే ఏర్వప టిది. ఆ స్మయంలో గురువు చేయాలిి న హత బోధ
తైతిురీయోపన్నషత్తులోన్న "స్తాయ ని ..." అని ఒక ో
స్థ ి క రూపంలో వుంటుంది.
"స్తయ ం విషయంలోను, ధరమ ం విషయంలోను, తెలివిత్యట్ల విషయంలోను,
పరాటు పడవ్దుద" అని ఆదేశం అది. తలిన్న
ి , తంత్డిన్న, అతిథిన్న దేవుుల
భావించాలన్న చెాురు. స్మాజ త్ేయస్ని ధ్యయ యంగా జీవించమన్న, దానం
చేస్నట్పుప ు త్శదగా
ధ చేయమన్న, తాహత్తకు మించ్ దానం చేయొదన్న ద -ఇంతకంట్ట
ఎకుు వ్ దానం చేయలేకపోత్తని ందుకు సిగుగపుత్తనాి నన్న భావించమన్న
బోధిసాుు పురోహత్తు. పెదవాద ర నుంచ్ ధరమ ూక్షామ లను తెలుసుకొన్న-
వారనుస్రంచ్న మార్వగన్ని ఎంచుకోమన్న అంటూ, "వ్రుడికి శుభం కలుగుగాక" అన్న
ఆశీరా దించ్ గురువు వ్రుడిన్న గృహసాీత్శమాన్నకి సిదం
ధ చేసాుు.
కాశీ యాప్త
కాశీ యాత్త ఘట్ం
ట సాి తకంలో చాల స్రదాగా జరగే కారయ త్కమం. తన ేష జీవితం
ఇక కాశీలో గడాలన్న భావిసుునాి నన్న, దాన్నకి బంధు-మిత్త్తల అనుజ ఞ కావాలన్న
వ్రుు కోరతాు. క్షణికావేశంలో తీసుకుని న్నర ణయం స్రందికాదన్న, గృహసాీత్శమం
స్థా కరంచ్, ధరమ భదం
ధ గా ఇంత్దియ సుఖాలను అనుభవించ్, పరపూర ణమైన వైర్వగయ ం
కలిగన తర్వా తనే భార్వయ స్మేతంగా వానత్పసాీత్శమంలో త్పవేశంచాలిి ందిగా
పురోహత్తు (గురువు) హతవు పలుకుతాు. ఇక పెళ్ళి కూత్తరు వైపునుంచ్ వ్చ్చ న
వారు (బావ్ మరది-మేన మామ-తాత గారు లంటి వారు) "బంగారు ఆభరణాలతో
అలంకరంచబడిన వార "అమామ య" న్నచ్చ వివాహం చేదాదమనుకుంటునాి మన్న,
అగి సాక్షిగా అమెను వివాహమాడమన్న, ముందుగా తమ ఇంటికి వ్చ్చ ఆతిధయ ం
స్థా కరంచమన్న వ్రుడికి నచచ చెపప , కాశీ యాత్త ఆలోచనను విరమింపచేస్న ఘట్ం
ట
ఇది. చాల కోలహలంగా పెళ్ళి కి "తరలి పోయే ముందర" జరగే స్రదా కారయ త్కమం
ఇది. ఇల సాి తకం త్వ్తాన్ని పూర ు చేసుకొన్న, వ్రుడి బంధు-మిత్త్తలందరు వ్ధువు
గృహాన్నకి (వ్స్తి గృహాన్నకి) బయలుదేరుతారు. బయలుదేరే ముందు, మంగళ
సాి నాలు చేయడం, అలంకరంచు కోవ్డం, పలకి ి లంటి వాహనాలు సిదం
ధ
చేసుకోవ్డం మామూలే. బయలుదేరే ముందర, శుభకార్వయ న్నకి
బయలుదేరుత్తనాి మన్న, వెనకుు పలవ్డం – న్నందించడం - దగ గడం, త్తమమ డం
లంటివి లేకుండా వుండాలని అర ీం వ్చేచ మంత్తాన్ని చదువుతారు.
పెళ్ళి కొడుకును-పెళ్ళి కూతురును చ్చయడిం
పెళ్ళి కి ముందర ఒక మంచ్ రోజున గాన్న, సాి తకం-అంకుర్వరప ణల రోజున గాన్న
పెళ్ళి కొుకును-పెళ్ళి కూత్తరును చేయడం ఆచారం. మంగళ సాి నాలతో ఆ
ఉదయం కారయ త్కమం మొదలవుత్తంది. వ్ధూ-వ్రుల ఇళ ిలో, ఉదయం తెల-
తెలవారుత్తండగానే, మంగళ వాయదాయ ల మధయ ఇంటి ముందర మామిడి ఆకులతో
తోరణం కటేట కారయ త్కమం ముందుగా జరుగుత్తంది. వ్ధువుకు, కనాయ దాత
దంపత్తలకు, తోటి పెళ్ళి కూత్తరుకు (వ్ధువు సంత చెల్లలుి గాన్న, వ్రుస్కు చెల్లలు
ి
గాన్న), తెలవా
ి రక ముందే, ముతెదు
త ు వ్లు బొటుట పెటి,ట మాుపై నూనె అది,ద హారతిచ్చ ,
మంగళ సాి నాలకు సిదం
ధ చేసాురు. అలనే వ్రుడికి, తలి-ి తంత్ులకు, తోటి
పెళ్ళి కొుకుకు (వ్రుడి సంత తముమ ు గాన్న, వ్రుస్కు తముమ ు గాన్న) కూడా
జరుగుత్తంది. సాి తకం చేసుకుని నాడే, లంఛనంగా అకు డ కనాయ దాత ఇంట్లి,
వ్ధువున్న "పెళ్ళి కూత్తరు" చేస్న కారయ త్కమం కూడా జరుగుత్తంది. ముందు-వెనుకల
కూడా జరగొచుచ . అంకుర్వరప ణగా పలిచే ఆ వేుకకు కనాయ దాత దగ గర
బంధువులందరూ వ్సాురు. నవ్ ధానాయ లను మటిట మూకుళ ిలో పుట్ ట మనుి లో కలిప
మొలకెత్యు విధంగా అమరచ డాన్ని "అంకుర్వరప ణ" లో చేసాురు.
సాి తకం చేసుకుని రోజునే మగ పెళ్ళవా
ి రు ఆడ పెళ్ళి వార వూరకి తరలి పోతారు.
ఒకోు సార అకు డకు పోయ సాి తకం చేసుకుంటారు.
విడిది మర్యా ద్లు :
మగ పెళ్ళి వారు విడిదికి చేరుకోగానే, అపప టికే వారకొరకు ఎదురు చూసుుని ఆడ
పెళ్ళ ి వారు, "ఎదురు కోలు" పలికే ఆచారం స్రదాగా-స్ందడిగా జరుపుకునే మరో
వేుక. విడిదిలో ఏర్వప ట్న్న
ి ి పూర ు చేసి (స్బ్బా లు, ప్పసుటలు, బకెటుి, త్తంు గుడలు
డ ,
వేడి న్నళ్ళి లంటివి) ముందు (హాలులో) భాగంలో పెదద తివాచీ లంటిది పరచ్
ఎదురు చూసుుంటారు ఆడ పెళ్ళి వారు. మేళ-తాళ్యలతో ఆహాా న్నంచ్ కాబోయే
అతుగారు, మామ గారు, వార స్మీప బంధువులు ఎదురుకోలలో భాగంగా, విడిదిలోకి
త్పవేశంచే ముందర కాళ్ళి కుకోు వ్డాన్నకి మగ పెళ్ళి వారందరకీ న్నళ్ళసా
ి ు రు.
పెళ్ళి కొుకు ఆ పన్నన్న బావ్మరదితో చేయసాురు. ఈ కాళ్ళి కడగడమనేది రెంు-
మూు పర్వయ యాలు జరప్ప వ్య వ్హారం. ఆ తర్వా త అందరకీ కాఫీ-పలహార్వలిచ్చ
మర్వయ దలు చేసి, సాి నాలు ముగంచుకొన్న సిదం
ధ గా వుంటే, భోజనాలకు
తీసుకెళ్యుమంటారు. లేదా అకు డే ఏర్వప టు చేసాురు.
వివాహం ముహూరం ు నాు పెళ్ళకిి ముందు-పెళ్ళి లో-పెళ్న
త ి తర్వా త చేయాలిి న
కారయ త్కమాల్లన్ని వునాి య. తెలుగు వార పెళ్ళి ళ ిలో ఉండే స్ందడి, స్ంతోషం ఎంత
మోతాదులో వుంటుందో ఎవ్రూ చెపప లేరు. స్కుటుంబ పరవార స్మేతంగా, బాా
భజంత్తీల నుమ, స్ంతోషంగా జరగే ఆ కళ్యయ ణ మహోతి వ్ం అందర జీవితాలలో
ఒక మరవ్లేన్న స్ంఘట్న.
మధురరా ిం :
మధువు అంటే త్యనె. కుమారెకుు భరగాు వ్రుడి ఎంపక తరువాత అతను వ్ధువు తలి-ి
తంత్డికి స్ంత్పదాయాని నుస్రంచ్ పుత్త స్మానుడౌతాు. వివాహానంతరం
"మధుపరు ం" అంటే తీయటి ాన్నయం అన్న అర ధం. మధు పర్వు లుగా ఇచ్చ న
నూతన వ్స్త్సాులను ధరంచ్ వ్రుు వివాహ వేదిక మీద జరగాలిి న వేుకకై వేచ్
వుంటాు. వ్రుు ఆ పన్నలో వుని పుప ు, తర్వా త కారయ త్కమం జరపంచడాన్నకి, కనాయ
దాత వ్రుు నాని గారన్న తీసుకొన్న వ్ధువు గౌరీ పూజ చేసుుని చోటుకెళ్యురు.
2 లగి ం
గోప్తిం-ప్రవర :
గౌరీ పూజ జరగే చోట్ ఒకు సార, లంఛనంగా, ఇరు పక్షాల వార గోత్తం-త్పవ్ర చెప్పప
కారయ త్కమం, పురోహత్తల చాత్తర్వయ న్ని బటిట అతయ ంత ఆస్కికరంగా-విన
ు సంపుగా
వుంటుంది. "గోత్తం" అంటే వ్ంశం, "త్పవ్ర" అంటే ఆ వ్ంశం మూల పురుషుల
స్మాచారం. మీ అమామ యన్న, మా అబాా యకి ఇచ్చ వివాహం జరపంచమన్న వ్రుడి
తంత్డి, కనాయ దాతను కోరడమే ఈ వేుక ముఖ్య ఉదేశ
ద ం. "చత్తసాి గర పరయ ంతం గో
త్బాహమ ణేభయ శుు భం భవ్త్త-…. …. …. త్తయారే షయ త్పవ్ర్వన్నా త యజురేా దినే,
తైతిురీయ శాఖాధాయ యనే, ఆపస్ుంబ ూత్తిణే, ….. …. శరమ ణో నస్త్ప్ప,ు …. … శరమ ణ
పౌత్తాయ, … …. శరమ ణ పుత్తాయ, .. … శరమ ణే వ్ర్వయ, భవ్దీయాం కనాయ ం
త్పాస్హతా కరమ భోయ త్వ్ణీమహే" ("మూు ఋషులుని …… గోత్తం కలవాడూ,
యజురేా దాన్ని అభయ సించ్నవాడూ, ఆ వేదం త్పకారం తన ఇంటి కారయ త్కమాలను
నడిపంచేవాడూ, తైతురీయ శాఖ్ను-ఆపస్ుంబ ూత్తాన్ని అభయ సించ్
అనుస్రంచేవాడూ, … మున్నమనుమడూ, …. మనుమడూ, …. పుత్త్తడూ అయన …
అనే వ్రుడికి మీ కూత్తరున్నచ్చ వివాహం చేయమన్న అడగడాన్నకి వ్చాచ ం") అన్న
అుగుతాు. ఇల వ్ంశం వివ్ర్వలు చెపప డం వ్ల ి కనాయ దాత చ్వ్రవ్రకూ
ఆలోచ్ంచుకునే అవ్కాశం వుందింకా.
మహా సింకలప ిం :
మహా స్ంకలప ం విశా స్ా రూాన్ని , ఖ్గోళ స్థసితి
ీ న్న చకు గా వివ్రసుుంది.
భూమండలన్ని పరాలించ్న షోడశ మహార్వజులు, షట్చ త్కవ్రుులు, స్పు దీా ాలు,
నవ్ వ్ర్వషలు, నవ్ ఖ్ండాలు, దశారణాయ లు, యాభై కోట్ ి విస్థుర ణం గల జంబూ దీా పం,
అందులో భరత వ్ర షం-భరత ఖ్ండం, దాన్నలో ఈ కనాయ దానం ఎకు డ చేసుుని ది కనాయ
దాత ప్పరొు ంటాు. అలగే త్బహమ కాలమాన త్పకారం యాభై స్ంవ్తి ర్వలు పూర్వా ర ీం
గడవ్గా, యాభై ఒకట్వ్ స్ంవ్తి రంలో, మొదటి మాస్ంలో, మొదటి పక్షంలో,
మొదటి పగటిలో త్బహమ కు త్ాణాయామ కాలం త్పసుుతం జరుగుత్తని టుి చెపప
తొమిమ ది కలప లలోన్న ేా త వ్ర్వహ కలప ంలో, పదాి లుగు మనా ంతర్వలలో
ఏడవ్దైన వైవ్స్ా త మనా ంతరంలో-శాలివాహన శకంలో-ఇరవై ఎన్నమిదవ్ మహా
యుగంలో-కలియుగంలో-ఫలనా స్ంవ్తి రంలో-ఫలనా మాస్ంలో-ఫలనా తిది
రోజున, ఈ సుముహూర ు స్మయంలో శీ
స్థ ీ లక్ష్మమ నార్వయణ పత్రరీతి కోస్ం స్ర్వా లంకార
భూష్టతైన ఈ కనయ ను దానం చేసుునాి ను అన్న కనాయ దాత చెప్పప స్ంకలప ం ఇది. ఈ
కనాయ దానం వ్ల ి తనకు త్బహమ లోకంలో న్నవ్సించే యోగయ త సిదిం
ధ చాలన్న,
అగి ,స్థసోు మ, వాజప్పయాది యాగాలు చేసిన పుణయ ఫలం లభించాలన్న, తనకు వెనుక-
ముందు పది తర్వల వాళ్ళి త్బహమ లోకంలో న్నవ్సించాలన్న కనాయ దాత స్ంకలప ం
చేసాుు.
కన్యా దానిం :
ఇక ఆ తర్వా త, "కనాయ దానం" తంత్త, అంటే, ముహూరం ు స్మయం
దగ గరపుత్తని దన్న అర ీం. "కనాయ ం కనక స్ంపనాి ం కనకాభరణైరుయ తాం! దాసాా మి
విషవే
ణ త్తభయ ం త్బహమ లోక జగీష్టయా" !! అని వాకాయ లు పురోహత్తడి న్నటి వెంట్
వ్సాుయ. దీన్న అర ధం-"ఈమె బంగారం వ్ంటి మనసుి కలది. కనకం వ్ంటి శరీర చాయ
కలది. శరీరమంతా ఆభరణాలు కలిగనది. నా పత్తాదులు స్ంసారంలో విజయం
పంది శాశా త త్ాపు పందినటుట శృతి వ్లన వినాి ను. నేనూ ఆ శాశా త
త్బహమ లోకత్ాస్థపు పందేందుకు విషుణరూపుడైన న్నకు నా పుత్తికను కనాయ దానం
చేసుునాి ను" అన్న కనాయ దాత అంటారు. ఇంకా ఇల చెాప లి కనాయ దాత: " స్మస్ు
త్పపంచాన్ని , అఖిలండ త్బహామ ండాలను భరంచే శీ
స్థ ీ మహావిషుణవు-పంచభూతాల-
స్రా దేవ్తల సాక్షిగా, పతృదేవ్తలను తరంపచేస్నందుకు, ఈ కనయ ను దానం
చేసుునాి ను. సౌశీలయ ం కలిగ, బ్బదిమ
ధ ంత్తడి వైన న్నకు, ధర్వమ ర ీ కామాలు
సిదిం
ధ చేందుకు, సాలంకృత సాధిా యైన ఈ కనయ ను స్మరప ంచుకుంటునాి ను".
ఇల అంటూ, మామ గారు (కనాయ దాత) (వ్రుడి) చేతిలో న్నళ్ళి పోసి మరో
మాట్ంటారు. "న్నకు దానం చేసినపప టికీ, ఈ కనయ నా కుమారే ు సుమా!" అన్న. ఇల
అంటూనే, "ధరేమ చ, అరే ీచ, కామేచ, ఏషా నాతి చరతవాయ " అన్న త్పతిజ ఞ చేయసాురు
కనాయ దాత వ్రుడితో. దీన్నకి స్మాధానంగా, "నాతి చ ర్వమి" అన్న వ్రుడితో
చెపప ంచాలి. సుముహూరం ు వ్చేచ సుుని దనె దీనర ీం.
మింగలా ధారణ-తలింప్ాలు :
వివాహం అయనపప టి నుంచీ, మహళలు "మంగళ ూత్తం" ధరంచడం భారతీయ
స్ంత్పదాయం-హందువుల ఆచారం. ఈ ఆచారం ఈనాటిది కాదు. పెళ్ళి నాు
వ్రుు వ్ధువుకు తాళ్ళకటేట సాంత్పదాయం అనాదిగా వ్సుుని ది. మంగళ ూత్తం
అనే శబం
ద స్ంస్ృతం నుండి పుటిం
ట ది. స్ంస్ృతంలో 'మంగళ' అంటే ోభాయమానం
అన్న, శుభత్పదం అన్న అర్వధలునాి య. ూత్తం అంటే తాు ఆధారమైందన్న అన్న
అర ీం. సాధారణంగా మంగళూత్తాన్ని స్ని న్న పోగులు, దార్వలు కలిప దాన్నకి పసుపు
ర్వసి తయారు చేసాురు. ఇల కలపబడిన తొమిమ ది లేదా పదకొంు దార్వలతో (లేదా
ఎవ్రెవ్ర ఆచారం త్పకారం వార పదతి
ధ లో) తాళ్ళన్న తయారు చేసాురు. మంగళ ూత్త
ధారణకు ముందు, మేనమామ గారు పెటిన
ట "మధు పరు ం చీరె" ను, వ్ధువుతో
ధరంపచేసాురు. వ్ధూవ్రులు ఇదరూ
ద మధుపరు ధారణతో మంగళ ూత్త ధారణ
కారయ త్కమాన్నకి సిదమ
ధ వ్డం ఆచారం.
స్మస్ు శుభాలకు, మంగళ త్పదమైన కరమ లకు న్నలయమైంది కాబటి,ట దీన్నకి, మంగళ
ూత్తం అన్న ప్పరొచ్చ ంది. మంగళ ూత్తాలకు గౌరీ దేవి అనుషాటన దేవ్త. దీనేి "శత
మానములు" అన్న కూడా అంటారు. బంగారంతో చేయబడాుయవి. రెంు ూత్తాలలో
(శత మానములు) ఒకటి అతిుంటి వారు, ఇంకోటి పుటిం
ట టి వారు చేయంచడం
ఆచారం. మంగళ వాయదాయ లు మారుమోగుత్తంటే, పురోహత్తు ""మాంగలయ ం
తంత్తనానేనా మమజీవ్న హేత్తనా ! కంఠే మిదాి మి సుభగే తా ం జీవ్ శరదాం శతం
!!"" అన్న చదువుత్తంటే, వ్రుడితో మంగళ ూత్తాన్ని , వ్ధువు మెడలో ధారణ
చేయంచుతారు, పురోహత్తు మూు ముళ్ళి వేయమంటారు. మూు ముళ ింటే,
మూు లోకాలకు, త్తిమూరుులకు, స్తా -రజ-తమో గుణాలకు స్ంకేతం. చదివిన
మంత్తాన్నకీ అర ీముంది-"ఓ సుందరీ ! ఈ మంగళ ూత్తాన్ని , న్న మెడలో
కుత్తనాి ను. ఇది సౌభాగాయ న్ని కలిగసుుంది. నా జీవితం దీన్నపైనే ఆధారపడి వుంది.
న్నవు శతాయుర్వధయం కలదాన్నవిగా వుంు" అన్న. మంగళ ూత్త ధారణ అవుతూనే
వేద పండిత్తలు ఆశీరా దించుతారు. "శతమానం భవ్తి, శతాయుుః పురుష !" అనే
మంత్తాన్ని చదువుతారు. అందుకే, వీటికి "శత మానములు" అన్న ప్పరొచ్చ ంది.
పుటిన్న
ట ంటికి, మెటిన్న
ట ంటికి గౌరవ్ మర్వయ దలు-పరువు త్పతిషలు
ట స్త్స్థల
ు వ్లనే
లభిసాుయ. పుటింట ట్లి పెరగ, అతుగారంటికి చేర, బరువు-బాధయ తలు స్థా కరంచ్న స్త్స్థకిు
పుటిలు
ట ి-అతు గారలుి రెంు కళ ి లంటివి. ఉభయ వ్ంశాలకు మంచ్ కీరన్న ు చేకూరచ
పెట్గ
ట లను అన్న తెలియ చేస్నందుకే రెంు ూత్తాలను మహరుషలు న్నర ణయంచారన్న
హందువుల నమమ కం. భర ు సుఖ్ దుుఃఖాలు తనవేనన్న, పుటిం
ట టి-అతిుంటి వార మంచ్-
చెులు తనవేనన్న, ధరమ మోక్షాలు-అర ీ కామాలు తన స్ంబంధం దాా ర్వ భరకు
ు
లభింప చేయనునాి నన్న, స్ంపదకు-స్ంతానాన్నకి తనే కారణమవుతాననే విషయాలు
ఎలవే
ి ళల గురుుండే విధంగా త్పవ్రంచడాన్నకి
ు మంగళ ూత్తాలను వ్ధువు
ధరసుుందన్న హందువుల నమమ కం.
తలింప్ాలు :
మాంగలయ ధారణ అనంతరం అతయ ంత కోలహలంగా-ఇరువైపు బంధుమిత్త్తల మధయ
పోటీలగా జరగే తంత్త వ్ధూ-వ్రులు "తలంత్బాలు" పోసుకోవ్డం. ఎందుకంటే,
వ్ధూవ్రులుతో ాటు, బంధుమిత్త్తలకు కూడా చకు టి విన్నదాన్ని -ఆనందాన్ని
కలిగంచే కారయ త్కమం ఇది. మంగళ ూత్త ధారణ పూరెన
త ు తరువాత తలంత్బాల
అక్షతలు తల మీదుగా పోసుకోవ్డం హందూ సాంత్పదాయం. దీన్నన్న అక్షతా రోహణం
అన్న కూడా అంటారు కొందరు. 'క్షత' అంటే విరుగునది-'అక్షత' అంటే విరగన్నది.
అంటే, "వివాహ బంధం" విడదీయర్వన్న బంధం కావాలన్న భావ్ం. "తలన+త్బాలు"
అంటే తల నుండి త్కిందికి ారేవి అన్న కూడా అర ీం. అర్వీలు ఏవైనా, ఇదొక ఆనంద
త్పదమైన ఆచారం. వ్ధూవ్రుల గృహసాీ త్శమ జీవితం శుభత్పదంగా, మంగళ
త్పదంగా వుండాలన్న "మంగళ త్దవాయ లతో" చేయంచే పవిత్తమైన వైదిక త్పత్కియ ఇది.
పసుపు-బయయ ం-నెయయ -ఆవు ాలు అనే మంగళ త్దవాయ లతో ఈ తంత్త జరపసాురు.
కనయ ను దానం చేసుునాి నన్న పలికేవాు అగి . తథాసుు అనే వాు వాయువు.
దంపత్తలు చాల బాగునాి రన్న అనే వాు చంత్దుు. ఇవ్న్ని న్నజమే అన్న వ్ంత
పలికే వాు-ఆనందించే వాు ూరుయ ు. ఇవ్న్ని అర ీం వ్చేచ రీతిలో పురోహత్తు
చెపుత్తని మంత్తాల మధయ , వ్రుడి చేతితో కొబా ర చ్పప లో తీయంచ్న తలంత్బాలు
వ్ధువు తలపైన మొదలు పోయసాురు. "న్నవ్లన నాకు స్ంతానం అభివ్ృదిధ
చెందుగాక" అన్న వ్రుడితో అన్నపంచుతారు. దాన్నకి వ్ధువు స్మాధానం చెపప కుండా,
అంగీకార ూచకంగా, పురోహత్తు చెపప న పదతి ధ లో, వ్రుడి లగనే తలంత్బాలు
తీసుకొన్న, వ్రుడి శరసుి పై పోసుుంది. మొదటిసార అల పోసుుని పుప ు, "పుట్బో
ట యే
స్ంతానాన్నకి ాల కొరకు" అని అర ీం వ్చేచ రీతిలో, "నా పశు స్ంపద అభివ్ృదిధ
చెందుగాక" అన్న వ్ధువుతో అన్నపంచుతారు. దీన్నకి అంగీకార ూచకంగా వ్రుు
తలంత్బాలు పోయాలి. ఇల మూు పర్వయ యాలు ఇలంటి అర ీూూ స్థరగల ు మంత్తాల
చదువుత్తంటే, వ్ధూవ్రులు తలంత్బాలు పోసుకుంటారు. చ్వ్రకి అదొక పోటీలగా
ఒకర శరసుి పై మరొకరు పోసుకోవ్డం ఇటీవ్లి కాలంలో ఆచారంగా మారంది.
తలంత్బాల పళ్ంి ఎతిు శరసుి పై కుమమ రంచడం కూడా పరాటై పోయంది.
అరుింధతీ నక్షప్తిం :
ముందు అరంధతీ నక్షత్తం కన్న పంచేది ర్వత్తి పూట్ మాత్తమే. తరువాత స్పుఋష్ట
మండలం చెవ్ర వ్శషుటడి వెనకగా కొంచం చ్ని గా కన్నపసుుంది అరుంధతీ నక్షత్తం.
అరుంధతీ దేవి మహా పతిత్వ్త .అగి హోత్త్తు స్పుఋషుల భారయ ల అందాన్నకి
మోహంపపడి క్ష్మణించ్ పోతూ ఉండగా వివ్రం తెలుసుకుని అగి హోత్త్తడి భారయ
స్ా హా దేవి వ్శషుటడి భారయ ఐన అరుధతి తపప మిగతా అందర భారయ ల వెషమూ
వెయయ గలిగంది, కాన్న ఎంత త్పయతిి ంచ్నా అరుంధతీ దేవి వేషం వెయయ లేక
పోయంది. అందుకనే మహా పతిత్వ్త ఐన అరుంధతి కూడా నక్షత్తం ఐ నూతన
వ్దూవ్రులకి స్పుపది ఐన తరువాత చూపంచ పుత్తంది . ఇది అగి హోత్త్తు
,ఆవిడకి ఇచ్చ న వ్రము.పగటి పూట్ నక్షత్తము చూపట్ము మన పురోహత్తల
మూర ఖతా ము తపప మరేమీ లేదు.అస్లు స్పుపది వివాహానంతరము ర్వత్తి పూట్
చేయంచ్ స్థసాుపా ాకం షేష హోమం తరువాత వ్ధూవ్రులకి అరుంధతీ నక్షత్తాన్ని
చూపంచాలి.మనవాళ్ళి ఇపుప ు స్మయాభావ్ం వ్ల ి పగలే అన్ని చెస్నసినక్షత్తాన్ని
కూడా చూపంచడాన్నకి త్పయతిి సుునాి రు.వాళి కి మాత్తం కన్నపసుుందా?
4 గృహ త్పవేశం + సా
స్థ ు లిాకం + స్దస్య ం
స్క
స్థ థ పాకకిం :
సాధారణంగా గౌరీ పూజ జరపంచ్న చోట్న్న, లేకుంటే మరో అనువైన స్
స్థ ల
ీ ంలోన్న,
హోమం ఏర్వప టు చేసి స్థసాీపాాకం వేుక జరపసాుు పురోహత్తు. ఇందులో
భాగంగా హోమం దగ గర అని ం వ్ండించే పన్న
స రర
త ది :
వివాహంలో స్పుపది అతి ముఖ్య మైన ఘట్ం ట . పరమ ావ్న మూర ు అగి హోత్త్తడి
సాక్షిగా, అగి హోత్త్తడి చుటూట, ాణి త్గహణం తర్వా త వ్ధూవ్రులిదరు
ద , వ్ధువు
కుడి కాలి అుగుతో ఆరంభించ్, ఏు అుగులు వేయసాురు. దీన్నన్న స్పుపది అన్న
అంటారు. వ్ధువుతో కలిసి ఏడుగులు వేూు వ్రుు, ఏు కోరకలను వివ్రసాుు.
అనంతరం వ్ధువు తన అంగీకార్వన్ని తెలియ పరుసుుంది. ఇది గృహసాీ త్శమ
స్థా కార్వన్నకి పరమావ్ధి. స్పుపది పూరెన
త ు తర్వా తనే, వ్ధువు గోత్తం-త్పవ్ర-ఇంటి ప్పరు,
వ్రుడి గోత్తం-త్పవ్ర-ఇంటి ప్పరు గా మారుత్తంది. వ్ధూవ్రులు కలిసి అుగులు
వేసుుని పుప ు, భారతీయ-హందూ సాంత్పదాయ వివాహ విధానాన్ని , అందులోన్న
గొపప దనాన్ని విశదపరచే మంత్తాన్ని చదువుతారు. అందులో, "ఓ చ్ని దానా ! న్నవు
ననుి అనుస్రంచ్ నువు. న్నవు నడిచేట్పుప ు స్థశీ ీ మహా విషుణవు, మొదటి అుగులో
అనాి న్ని -ఐశా ర్వయ న్ని , రెండవ్ అుగులో శారీరక-మానసిక బలన్ని , మూడవ్
అుగులో మంచ్ పనులు చేయాలని స్ంకలప న్ని -ఉతుమ కరమ నూ-త్శదనూ ధ ,
నాలుగవ్ అుగులో కరమ ఫలన్ని -సుఖాన్ని -ఆనందాన్ని , ఐదవ్ అుగులో పశు
స్మృదిన్న
ధ -ధన ధానాయ లనూ, ఆరవ్ అుగులో మంచ్ స్ంతానాన్ని , ఏడవ్ అుగులో
ఇదర ద ఆధాయ తిమ క చ్ంతనకు తగు రక్షణను మనకు కలిగంచుగాక" అని అర ీం
సుూ రసుుంది.
వ్ధువును అగి కి తూరుప నకుగాన్న, ఉతురం నకుగాన్న, ఏు మంత్తాలతో, ఏు
అుగులు నడిపంచుత్తని వ్రుడితో జపం-హోమం చేయంచుతారు. ఇకు డే
చెపప న మరో మంత్తందాా ర్వ వ్ధూవ్రులిదరు
ద , ఇకనుంచ్ స్ని హత్తలం అని అర ీం
కూడా వుంటుంది. "మన ఇదర
ద ం స్ని హత్తలం. న్నవు నాతో ఏడుగులు నడవ్డంతో
మన ఉభయులకు మైత్తి కలిగంది. న్న చేతిన్న నేనెపుప డూ విడవ్ను-ననుి న్నవు కూడా
విడవ్వ్దుద. మంచ్ మనసుి తో అన్ని దకాలను స్థా కరంచ్ ఆరోగయ ంగా ఐశా ర్వయ న్ని
అనుభవించుదాం. పరస్ప రం చరచ ంచుకొన్న కుటుంబ పనులను నెరవేరుదాదం.
అనుకూల దంపత్తలమై స్ంసార యాత్త కొనసాగంచుదాం. నువుా భూమివి-నేను
ఆకాశాన్ని . నువుా వాకుు వు-నేను మనసుి ను. నేను చేస్న ధరమ కార్వయ లకు న్న
స్హకారం కావాలి. యోగయ మైన స్ంతానాన్ని -స్ంపదను మనం ఇదర ద ం కలిసి
అనుభవించుదాం" అన్న దానర ీం. " ర్వత్తి గాన్న, పగలు గాన్న, ఎల ి వేళల సుఖ్
స్ంతోషాలతో నువుా ండాలి న్నకు ఎటువ్ంటి ఇబా ందీ కలగర్వదు. సుమంగళ్ళవై-స్త్
స్ంతానంతో గృహలక్షిమ వై, అభివ్ృదిధ చెందాలి" అన్న రక రకాలుగా అనునయంచే
మాట్లివి.
సద్శ్ా ిం :
స్దశయ ంలో త్బాహమ ణులకు కానుకలు, వ్ధూవ్రులకు బట్లుట పెటేట కారయ త్కమం
వుంటుంది. పండిత్తలకు బట్లుట పెటిట వారనుండి ఆశీర్వా దాలు తీసుకుoటారు
స్న్ని కలుితోయం :
పెళ్ళి కూత్తరు చేత "స్న్ని కలుి" ఎందుకు తొకిు సాురు?స్న్ని కలుి పత్తం ఒకటి
ల్లకపత్య రెండోది పన్న చెయయ దు, పెళ్ళి కూత్తర కాలికి మెట్టలు
ట అపుప డే పెటిసా
ట ు రు
వ్రుడి చెత, అల పెటిం
ట చ్ స్పుపది హోమం చుటుట వెయంచ్ ,వ్రుు వ్ధువు
మెడలో నల ి పూస్లు కడతాు,ఒకరకొకరు, స్న్ని కలుి పత్తం ల కలిసి ఉందాలన్న
దీన్న స్ంకేతం.రుబ్బా రొలు పెదగా
ద ఉంటుంది, ఇంకా శవ్ స్ా రూపం , దాన్ని మోసుకు
ర్వవ్ట్ం కషంట కనుక స్న్ని కలుి మీద చెయంచరు మనవాళ్ళి . ఇది కూడా ఒక సాక్షం
గా తీసుకుంటారు, అగి న్న తీసుకుని టుట.
గర్వా ధానం : గర్వా ధానం అనగా స్త్స్థ ు గరా మును పురుషున్నకి దానం చేయుట్. అంటే
పురుషుు తన వీరయ కణ వితునాలు నాటుట్కు స్త్స్థ ు తన మటిట వ్ంటి గరా మును దానం
చేయుట్.గర్వా ధానాన్ని ోభనం అన్న కూడా అంటారు.గర్వా ధానం స్త్స్థ ు యొకు
పుటిం
ట ట్ 3 ర్వత్త్తలు, మెటిన్న
ట ంట్ 3 ర్వత్త్తలు ఉంును. ఈ కారయ ంలో భార్వయ భరలు
ు
శారీకంగా కలుసాురు.గర్వా ధానం వ్లన స్ంతానం కలుగుత్తంది. వివాహం తరువాత
నవ్దంపత్తలు శారీరకంగా ఒకట్యేయ మొద్టి
ర్యప్ి జరప్ప స్ంభోగం, ోభనం అంటారు. ఇది నూతన జంట్కు చాల
మధురమైనది. ఆ ర్వత్తిన్న ోభనర్వత్తి అంటారు.