ENCI IJMUIDEN

7 december 2007

“In eerste instantie

ben je zelf
verantwoordelijk voor
je eigen veiligheid. Stel
dus alles in het werk
om je dagtaak in de
grootste veiligheid te
kunnen uitvoeren”,
zegt Teamchef
Onderhoud Productie
Cees van Neste.



Veilig werken bij ENCI IJmuiden


Michel Baas

Taaknummer 2 • VaPro B • 7 december 2007

1 Michel Baas • e-mail: michelbaas@gmail.com • VaPro B

ENCI IJMUIDEN 7 december 2007
Opdracht
In deze opdracht was het aan mij de taak om verslag te
doen omtrent de veiligheid bij ENCI IJmuiden. Ik heb
zoals aan mij is gevraagd specifiek verslag gedaan over
de volgende onderwerpen:


• Hoe de organisatie met betrekking tot veiligheid

binnen ENCI IJmuiden geregeld is
• Welke persoonlijke beschermingsmiddelen er bij
ENCI IJmuiden beschikbaar zijn
• Met welke veiligheidsvoorschriften je in de functie als
Technisch Operator te maken hebt
• Wat de rol van de man in de centrale
bedieningsruimte is tijdens een calamiteit
• Waar je werkvoorschriften met veiligheidsinstructies
kunt vinden.
“Safety first” is al
jarenlang het devies
bij ENCI. Ook tijdens
een revisie want de
medewerkers die
hieraan werken,
moeten aan het einde

van de dag natuurlijk

allemaal weer veilig
en gezond naar huis
kunnen gaan. Bij een
revisie wordt er
nadrukkelijk gelet op
het gebruik van
PBM’s, beveiliging
van de installaties en
orde en netheid.

2 Michel Baas • e-mail: michelbaas@gmail.com • VaPro B

 Hoe is de veiligheid geregeld?
Veilig aan het werk bij ENCI IJmuiden 4





Persoonlijke beschermingsmiddelen
Waarom? 5





Opzet van de BHV organisatie
Doelstelling en taken 6





De veiligheidsfunctie van het CBR
Wat gebeurt er? 7





Werkvoorschriften
Stap-voor-stap veilig werken 8

3 Michel Baas • e-mail: michelbaas@gmail.com • VaPro B

ENCI IJMUIDEN 7 december 2007
Hoe is de veiligheid geregeld?
Veilig aan het werk bij ENCI IJmuiden
Veiligheid eerst!
Veilig en gezond werk is een verantwoordelijkheid van ons
allemaal en is binnen de visie van HC Benelux een top-
prioriteit. Dit betekent dat alle medewerkers binnen ENCI
IJmuiden zich inzetten om ervoor te zorgen dat de kans op
ongevallen zo klein mogelijk is en ziekte door werk
voorkomen wordt.
Opleidingen
De medewerkers van ENCI IJmuiden moeten hun kennis
van de veiligheidsregels laten toetsen. Daartoe leggen zij bij
de KAM-functionaris een veiligheidstoets af. Een groot deel
van de medewerkers is op dit moment bezig met de cursus:
Veiligheid Voor Industrie; VVI. Ook aan buitenfirma’s stelt
ENCI IJmuiden eisen op dit gebied.
Binnen de vijf-ploegendienst zitten er op iedere ploeg twee
bedrijfshulpverleners; BHV’ers. Dit om er voor te zorgen dat
er ten allen tijde een BHV’er aanwezig is. Deze medewerkers
verlenen eerste hulp bij ongevallen, werken mee aan de eerste Bij sprake van een (zwaar) ongeval of brand dient men het
bestrijding van brand en helpen mee bij het evacueren van
medewerkers in noodsituaties.
Risico's zijn nooit volledig uit te bannen. Eigenlijk moet je
altijd rekening houden met de mogelijkheid van een ongeval.
Om de effecten daarvan zowel binnen als buiten het
bedrijfsterrein zo klein mogelijk te houden, is een groot
aantal (effectenbeperkende) maatregelen getroffen om zeer
snel en adequaat op mogelijke calamiteiten te kunnen
reageren. Zo zijn er verspreid over het gehele bedrijfsterrein
allerlei brandbeveiligingen aangebracht: automatische
brandmeldingsinstallaties in onbemande ruimtes of
gebouwen, voorzieningen om uitbreiding van brand tegen te
gaan, enzovoort.
Speciaal hiervoor is op het bedrijfsterrein een waterleidingnet
voor bluswater voor de brandweer. Verder is op het
bedrijfsterrein van Corus een dependance van het Rode
Kruisziekenhuis gevestigd van waaruit verpleegkundigen
ingezet worden bij ongevallen.
alarmnummer: 8555 of 55555 van de Corus alarmcentrale te
bellen en de telefoniste de opkomstplaats te melden.

Sinds 2006 is er in de centrale besturingsruimte een Bij ongevallen met licht lichamelijk letsel moet contact
Automatische Externe Defibrillator (AED) aanwezig. Daarom worden opgenomen met de bedrijfshulpverlener.
heeft de bedrijfshulpverleningsorganisatie een cursus Telefoonnummers: intern 28614 / 8612 of 06-29098614.
levensreddende handelingen en de AED gedaan, en hebben
zij geleerd om op een juiste manier het slachtoffer te Werkvergunningen

waarnemen (je moet immers weten of je wel of niet moet Bij ENCI IJmuiden wordt gewerkt met een
reanimeren), het gebruik van de AED, handmatige werkvergunningsprocedure. Dit betekent onder andere dat
reanimatie. alle buitenfirma’s die werkzaamheden op het terrein of in de
fabrieksgebouwen verrichten volgens deze procedure moeten
Veiligheidsvoorschriften werken. Ook is het in- en uitschrijven in het logboek in de
Voor routinematige werkzaamheden waarbij de veiligheid in centrale besturingsruimte verplicht.
het geding kan komen, zijn werkvoorschriften opgesteld om
veilig te werken. Deze 'stap voor stap' voorschriften worden Verplichtingen
steeds aangepast aan praktische gebruikservaringen. Deze Het is bij werkzaamheden binnen in onze fabriek en op het
werkvoorschriften zijn te vinden in de intranet-applicatie: fabrieksterrein verplicht om veiligheidsschoenen en een
pi-@ttenci. veiligheidshelm te dragen. En waar nodig beschermende
kleding, handschoenen en in geval van draaiende machines is
Bij werkzaamheden met een verhoogd risico voor de het dragen van gehoorbescherming verplicht.
betrokkenen of de omgeving, mag men alleen na schriftelijke
toestemming (werkvergunning) aan de slag.
 Verder is het je plicht om gevaren te vermijden. Machines,

 gereedschappen, transportmiddelen en gevaarlijke stoffen op
Volgens vaste programma’s worden diverse controles, vooral de juiste manier te gebruiken. Je werkplek opruimen en
ten aanzien van milieu en veiligheid, uitgevoerd. Deze schoonhouden. Tijdens onderhoud aan installaties, machines
controles en inspecties vinden plaats tijdens de normale en apparaten de werkschakelaar te blokkeren en hiermee de
productie van bestaande installaties. Daarnaast zijn er de werkspanning uit te zetten. Persoonlijke beschermings-
terugkerende veiligheidsrondes en controle van brandblussers middelen gebruikt en onderhoudt. Je Gevaarlijke situaties
. meldt. Als medewerker heb je de bevoegdheid om bij
dreigend gevaar de werkzaamheden te onderbreken. Je dient
Maatregelen in zo’n geval direct je chef te informeren.
Tot de (risicobeperkende) maatregelen behoren natuurlijk
ook de voorschriften en controles van instanties zoals de
Provincie Noord-Holland, Rijkswaterstaat, de
Arbeidsinspectie, de brandweer, enzovoort.

4 Michel Baas • e-mail: michelbaas@gmail.com • VaPro B

ENCI IJMUIDEN 7 december 2007
Persoonlijke
beschermingsmiddelen “Wij blijven streven naar
Waarom? een nul-risico van
ongevallen, letsel en
De Arbowet stelt niet alleen eisen aan beroepsziekte door de
de werkgever, maar ook aan de nadruk te leggen op
werknemers. Voor een deel ben je preventie.”
namelijk zelf verantwoordelijk voor je
eigen veiligheid en gezondheid. De Het Management Team
werkgever moet ervoor zorgen dat
iedereen persoonlijke beschermings-
middelen heeft. Als werknemer moet je
persoonlijke beschermingsmiddelen
gebruiken en goed onderhouden. In de
fabriek hangen gebodsborden op
plaatsen waar je een veiligheidshelm op
moet hebben en gehoorbescherming
moet gebruiken. Hieronder een
overzicht van de standaard persoonlijke
beschermingsmiddelen die je bij ENCI
IJmuiden krijgt, en waarom je die krijgt.

Werkkleding beschermt je kleding en

lichaam tegen vuil en werkt vlam-

 

vertragend. Werkkleding moet goed
Handschoenen gebruik je vaak, omdat Als je gaat lassen, loop je een aantal
passen, De broekspijpen en mouwen
je de meeste werkzaamheden met je risico’s. Om geen vonken en lasspatten
moeten dus de juiste maat hebben.

handen uitvoert. Met handschoenen in je ogen te krijgen, kun je het beste


kun je hand- of vingerletsel voorkomen. een lasbril of laskap dragen. Zo’n
Veiligheidsschoenen zijn stevige
Als je bijvoorbeeld met hoge en lage donkere veiligheidsbril helpt ook tegen
werkschoenen. Je moet veiligheids-
temperaturen werkt, beschermen hand- het felle licht. Je kleding moet je
schoenen dragen als je voetletsel op
schoenen tegen blaren. Ook moet je beschermen met speciale kleding, zoals
kunt lopen. Dit kan bijvoorbeeld door
handschoenen gebruiken als je met een voorschoot, lasmouwen en
vallende voorwerpen, als je je stoot of scherpe voorwerpen werkt. Zo kun je beenkappen. Ook is het verstandig
in scherpe voorwerpen trapt.

snijwonden voorkomen.
 speciale handschoenen aan te doen. Zo



 voorkom je dat je je brandt.
Een veiligheidshelm moet je gebruiken
Gehoorbescherming gebruik je 

als er voorwerpen kunnen vallen en als
natuurlijk als er veel lawaai is. Als je gaat werken op hoogte, loop je
je bij je werk je hoofd kunt stoten.

Voorbeelden van gehoorbescherming grote risico’s. Daarom laten we indien


zijn otoplastieken en oorkappen. Je bent nodig een steiger opbouwen. Als er een
Een veiligheidsbril is een grote stevige
wettelijk verplicht vanaf 90 kans aanwezig is dat je valt, moet je
bril die je ogen beschermt tegen
dB(A)gehoorbescherming te dragen. valbeschermende middelen gebruiken.
opwaaiend stof en rondvliegende
Maar je kunt ze beter al vanaf 80 dB(A)
voorwerpen. 
 gebruiken.


de werkzaamheden; de soort stoffen die

Ademhalings- in de lucht voorkomen; de aanwezigheid
bescherming van voldoende zuurstof; de concentratie
Waarom? en de giftigheid van de gevaarlijke stof; de
Om te kunnen leven heb je onder andere lichamelijke inspanning bij de
werkzaamheden die je moet uitvoeren; de
zuurstof nodig. Deze zuurstof komt uit
bewegingsvrijheid die het apparaat je
de lucht. In lucht zit ongeveer 21%
toelaat; andere gevaren, bijvoorbeeld
zuurstof. Tijdens een werkdag adem je
abnormale temperaturen, het gevaar voor
ongeveer 8000 liter lucht in. Deze lucht
moet wel vrij zijn van schadelijke stoffen, brand of explosies. Het snuitje is bij
anders lijdt je gezondheid eronder. ENCI het meest gebruikt, en kan
Bij ENCI zijn zowel afhankelijke- als gebruikt worden in concentraties van
Stofmasker 3M 9332, categorie FFP3S vaste deeltjes, aerosols op waterbasis, en
onafhankelijke ademhalings-
beschemingsmiddelen te verkrijgen. Het niet vluchtige op vloeistof gebaseerde
Bij correct gebruik van dit masker zal de
limiet van 50 maal de maximaal aanvaarde
concentratie (MAC/BG waarde) niet worden aerosolen.
soort ademhalingsbeschermingsmiddel
overschreden.
dat je kiest is afhankelijk van de aard van

5 Michel Baas • e-mail: michelbaas@gmail.com • VaPro B

ENCI IJMUIDEN 7 december 2007
Opzet van de BHV organisatie
Doelstelling en taken
De bedrijfshulpverlening is bedoeld om tijdens De BHV-organisatie van ENCI functioneert
situaties die gevaar opleveren voor de veiligheid en volgens een vaste hiërarchie:
de gezondheid van de medewerkers en derden,
schade en letsel zoveel mogelijk te voorkomen en
te beperken. De bedrijfshulpverlening komt voort
uit de Arbowet. In deze wet staan alle eisen
beschreven waaraan het verlenen van deskundige
bijstand op het gebied van bedrijfshulpverlening
moet voldoen. Medewerkers die deze deskundige
bijstand binnen een bedrijf of instelling verlenen,
worden bedrijfshulpverleners (BHV'ers) genoemd.
Alle bedrijfshulpverleners van een bedrijf of
instelling vormen samen de BHV-organisatie. 



In principe kan elke medewerker
bedrijfshulpverlener worden. Belangrijke
kenmerken van een bedrijfshulpverlener zijn:
aanwezigheid: een bedrijfshulpverlener moet zo
snel mogelijk (binnen enkele minuten) ter plaatse
kunnen zijn; persoonlijkheid: doortastendheid, • Hoofd Productie/BHV, geeft leiding aan de
improvisatietalent en stressbestendigheid zijn van BHV-organisatie;
groot belang. Het is de menselijke factor die mede • Hoofd geconsigneerde, vervangt Hoofd BHV bij
afwezigheid, zoals buiten kantoortijden;
bepaalt of de bedrijfshulpverlening aan het doel
voldoet. Om deze redenen en dat er ten allen tijde • Coördinator BHV, zorgt voor een goed
tijdens werktijd (volcontinu) een BHV’er aanwezig georganiseerde en getrainde BHV-organisatie,
dient te zijn, zijn de meeste medewerkers binnen waaronder opleidingen, diploma's, materiaal
de BHV organisatie werkzaam binnen de vijf- (geldigheid), oefeningen, calamiteiten- en
ploegendienst. Zowel de Team-coördinator als de evacuatieplan, etc.;
Hoofd-procesregelaar van een ploeg zijn BHV’er. 
 • Teamcoördinator, leidt tijdens een calamiteit een

 ploeg van BHV'ers en ontruimers;
De taak van een bedrijfshulpverlener is: • BHV'er; verleent eerste hulp, blust beginnende
• het verlenen van eerste hulp bij ongevallen branden;
(EHBO); • Ontruimer, ontruimt een (deel)verdieping,
• het beperken en het bestrijden van brand en het controleert op achterblijvers, en meldt deze bij het
beperken van de gevolgen van ongevallen; Hoofd BHV.
• het in noodsituaties alarmeren en evacueren van
alle werknemers en andere personen in het
bedrijf of de inrichting;
• het samenwerken met externe
hulpverleningsorganisaties, zoals die van Corus
of regionale brandweer en de ambulance. Dit is
van belang voor noodsituaties waarin de
deskundigheid en hulpmiddelen van de BHV’ers
niet toereikend zijn, zoals bij een grote brand of
een reanimatie.

6 Michel Baas • e-mail: michelbaas@gmail.com • VaPro B

ENCI IJMUIDEN 7 december 2007
“Het is de verantwoordelijkheid en plicht
van ieder persoon om zorg te dragen voor
gezondheid & veiligheid, om alle relevante
regels, richtlijnen en werkinstructies op te
volgen en om gebruik te maken van de
juiste persoonlijke beschermingsmiddelen.”
Teamchef Productie, Bart van Roon.

De veiligheidsfunctie van het CBR

Wat gebeurt er?
In de centrale besturingsruimte (CBR) in IJmuiden van gebeurt centraal middels een stopknop. Dit omdat mensen
waaruit de installaties worden aangestuurd is er ook een rol dan binnen in het gebouw moeten blijven.

weggelegd met betrekking tot veiligheid op de vestiging.
 

Bij calamiteiten moet de man in het CBR het hek open
Een adequate branddetectie kan de rampzalige en zetten, dit vanwege de toegang voor de opgeroepen
verwoestende gevolgen van een brand voor mens, materiaal hulpdiensten en in geval van een mogelijke ontruiming.

en milieu vaak voorkomen. Voor een vroegtijdige en 

betrouwbare detectie en de daaropvolgende alarmering is Bij sprake van een ongeval kan het zo zijn dat er direct
goede detectie-apparatuur van essentieel belang. Bij ENCI contact wordt opgenomen met het CBR. Afhankelijk van wie
IJmuiden wordt gebruik gemaakt van een snel, hooggevoelige hij informatie krijgt zal hij verder actie moeten ondernemen.

rookmeldsysteem. Het indicatie- en bedieningspaneel van dit 

brandmeldsysteem bevindt zich in de centrale Ook is het in- en uitschrijven in het logboek in de centrale
besturingsruimte.
 besturingsruimte voor buitenfirma’s verplicht. Dit om te

 weten wie waar aan het werk zijn.
In geval van brand in ‘e-ruimtes’ dient de man in het CBR de
elektrische voeding van de schakelruimtes uit te schakelen. Wanneer de vestiging ontruimt moet worden zal de man in
Dit gebeurt middels een stopknop op het centraal paneel.
 het CBR het ontruimingssignaal, het ‘slow woop’ alarm

 inschakelen. Het slow woop alarm is een van laag naar hoog
Bij een melding van ‘giftige gassen van buitenaf ’ moet de oplopende toon afgewisseld met tekst. Zodra men dit hoort
man in het CBR de luchtventilatie stop zetten. Ook dit moet men direct de vestiging verlaten.

7 Michel Baas • e-mail: michelbaas@gmail.com • VaPro B

ENCI IJMUIDEN 7 december 2007
Werkvoorschriften
Stap-voor-stap veilig werken
Voor bepaalde werkzaamheden waarbij de
veiligheid in het geding kan komen, zijn
werkvoorschriften opgesteld om veilig te werken.
Deze 'stap voor stap' voorschriften zijn te vinden in
de intranet-applicatie: pi-@ttenci. In een
werkvoorschrift wordt uitleg gedaan over wat de
risico’s zijn, wat verboden is, welke verplichtingen
er zijn en worden er aanbevelingen gedaan.
Zo zijn er onder andere werkvoorschriften
opgesteld voor het veilig werken in/aan een
molenlichaam, in een silo, in besloten/bijzondere
ruimtes (algemeen). Aan ontstoffings-installaties, en
transportbanden. En zijn er werk-vloerinstructies
met betrekking tot de stoffen waar een
medewerker op de werkvloer mee in aanraking
kan komen, zoals slak, klinker, anhydriet, het
maalhulpmiddel: XEU, en de toeslagstoffen;
ferrosulfaat en vliegas.
Twee bijzondere omstandigheden zijn het
werken aan/in molens en silo’s. Als je gaat werken
in besloten ruimtes, zoals silo’s, bunkers en
molenlichamen, loop je verschillende risico’s,
bijvoorbeeld verstikking.
 grote hoogte > 2,5 meter. Getroffen en/of
Een kogelmolen bestaat uit een cilindervormige
trommel die op oliegekoelde glijlagers draait. Een
molen bestaat uit een of meerdere
compartimenten dat met ± 33% gevuld is met
stalen kogels. Molen 9 bestaat uit één
compartiment. Een molen is een besloten ruimte
en dient als zodanig benadert te worden. Risico’s
bij werkzaamheden in of aan een kogelmolen zijn:
Verbranden, de temperatuur van het molen-
lichaam en de kogelvulling kan oplopen tot een
hoge temperatuur (> 100 °C). Slechte lucht-
kwaliteit, verhoogde stofconcentratie, laag
Verplichting
Werkzaamheden in
molenlichamen en
silo’s moet je met
tenminste drie
personen uitvoeren,
waarvan er één als
veiligheidswacht
functioneert.
8 Michel Baas • e-mail: michelbaas@gmail.com • VaPro B
zuurstofgehalte welke bedwelming kan
veroorzaken. Vallen van grote hoogte > 2,5 meter.
Uitglijden, struikelen of stoten. Bij werkzaam-
heden aan of in de molen is men o.a. verplicht om
de molen veilig te stellen door middel van het
afsluiten van alle energievoorzieningen (water,
lucht en elektriciteit) en toe- en afvoerapparatuur..
De 6 kV schakelaar uit te rijden. De molen te
blokkeren en de werkschakelaar af te sluiten. Alle
werkzaamheden in de molen uit te voeren volgens
de werkvoorschriften ‘besloten/bijzondere ruimtes’
en ‘werken aan/in molens’.
Een silo is een gesloten ruimte bestemd voor de
opslag van los gestort korrel- of poedervormig
materiaal, zoals cement, klinkermeel, slakmeel en
vliegas. Risico’s bij werkzaamheden in een silo
zijn: Het bedolven raken, wegzakken, verstikken
in/of onder het stortgoed in de silo. Hoge
temperaturen en onvoldoende luchtverversing in
de silo. Vergiftiging. Slechte lucht-kwaliteit,
verhoogde stofconcentratie, laag zuurstofgehalte
welke bedwelming kan veroorzaken. Vallen van
bedolven worden door vallend materiaal dat
loslaat van de eventueel aanwezige aanzet van het
stortgoed aan de wand of het plafond. Voor
aanvang van het betreden van de silo is men o.a.
verplicht om het aan- en afvoer-transport van de
silo veilig te stellen. Blowers, compressoren en
stoffilters te beveiligen. Indien noodzakelijk
doeltreffende ventilatie aan te brengen. Alle
werkzaamheden in de silo uit te voeren volgens de
werkvoorschriften ‘besloten/bijzondere ruimtes’ en
‘werken in silo’s’.