25.08.2018 Cumhur yet Gazetes - Ç ğdem Toker: "İlk yılın Gar-ant faturası: 16.

5 m lyon TL"

Son Yazısı Tüm Yazıları

İlk yılın Gar-ant faturası: 16.5 m lyon TL

Bunlarla da lg leneb l rs n z
Ankara YHT ç n ver len garant ler
Yoksulluğa bağlanan köprüler
Büyük vurgun

Facebook'ta paylaş WhatsApp

Tumblr E-posta

Kaydet Kaydett kler m Zaman Tünel

06 Haz ran 2018 Çarşamba

Ankara YHT (Yüksek Hızlı Tren) garının nşası sırasında, övgü n tel ğ nde sıkça “Havaalanı
g b ” benzetmes yapıldı. Bugün de gar b nasından lk kez g ren hemen herkes aynı duyguyu
h ssed yor. Bu h s ve teşb h boşuna değ l.
Yap-İşlet-Devret (YİD) model ne dayalı Türk ye’dek lk gar olan Ankara YHT’n n havaalanına
benzet lmes ne yol açan sebep tam da bu: Model .
YİD model , yatırımı f nanse etmes karşılığında, devletten ş rkete yıllar t barıyla döv z
c ns nden verd ğ yolcu sayısı garant s , t car alanların gel rler g b ayrıcalıklar sağlanması
demek.
Bu da günün sonunda, yan 20-25 yıl b t p de ş rket n projey devlete devrett ğ saatte yapılan
yatırımın kat kat çıkarılması, ş rket kasasına m lyarlar aktarılması anlamına gel yor.
Dünkü yazıda Ankara YHT ç n TCDD’n n yolcu başına 1.5 dolar artı KDV üzer nden verd ğ ve
14 yılı kapsayan yolcu garant sayılarını aktarmıştım.
Bugün de 29 Ek m 2016 tar h nde h zmete g ren Ankara YHT ç n, b r yıllık net yolcu sayısı ve
ş rketle mzalanan sözleşme kapsamında, L mak-Kol n- Ceng z ortaklığına aktarılacak kaynağı
rdeleyeceğ z.
Aktaracağım rakamlar TCDD kaynaklı.
Garın h zmete açılışının ertes günü 30 Ek m 2016-30 Ek m 2017 dönem nde, İstanbul,
Esk şeh r ve Konya yönüne toplam 2 m lyon 207 b n 230 yolcu seyahat etm ş.
İlk yıl ç n, yolcu başına 1.5 dolar artı KDV’den garant ed len toplam yolcu sayısı 2 m lyon.
Sayı 2 m lyonun üzer ne çıkarsa, 50 sent garant öden yor.
İlk yılın 3 m lyon dolara karşılık gelen garant tutarı, mayıs ayı dolar kurunu ortalama 4.5 TL
aldığınızda 13.5 m lyon TL. KDV’s yle b rl kte yaklaşık 16 m lyon TL. 2 m lyonun üzer ne çıkan
207 b n 230 yolcu sayısı da 50 sent üzer nden KDV’s yle b rl kte yaklaşık 550 b n TL.

http://www.cumhur yet.com.tr/koseyaz s /989929/ lk_y l n_Gar-ant _faturas __16.5_m lyon_TL.html 1/2

25.08.2018 Cumhur yet Gazetes - Ç ğdem Toker: "İlk yılın Gar-ant faturası: 16.5 m lyon TL"

Bu ver ler altında, TCDD’n n lk yıl ç n L mak-Ceng z-Kol n’e yaklaşık 16.5 m lyon TL
öded ğ n söylemek mümkün.
Sözleşmeye göre yıllar lerled kçe yolcu garant sayısı 5 m lyon, 8 m lyon, 10 m lyon d ye
g decek.
Garant süres 14 yıl. Yan sadece Ankara YHT ç n L mak-Kol n-Ceng z’e 2030’a kadar
bütçeden kaynak aktarılacak. Bugünün kuruyla 2030 yılında 10 m lyon yolcu garant s
karşılığında devletten 69 m lyon TL ödenecek. Bu sayıya KDV tutarı ve 10 m lyonun üzer ne
çıkacak yolcu sayısı dah l değ l. Otel, motel, lokanta, kapalı-açık otopark gel rler h ç dah l
değ l. K , asıl kazanç alanları orada. Dün sosyal medyada “Devlet n tapusu adeta üç ş rkete
çıkarılmış” yorumları okudum.
Onlarca YİD sözleşmes yle küçük b r grup müteahh de sağlanacak Haz ne kaynaklarının
altından kalkmak sanıldığından daha zor.
Ş rketler n, YİD projeler n yapmak ç n yurtdışından get rd kler kred borçlarını olası b r
temerrüt hal nde Haz ne’n n ayrıca üstlend ğ n de hatırlamakta fayda var.

Karayolları İstat st k G zl yor

Karayolları Genel Müdürlüğü, her yıl per yod k olarak b r stat st k yayımlıyor.
“Traf k ve Ulaşım B lg ler ” adlı stat st k, memleket n dört b r yanındak yollardan geçen araç
sayıları hakkında b lg ver r. Otoyollar ve devlet yollarının yıllık ortalama günlük traf k değerler
ayrıntılı b ç mde yer alır.
Geçen gün 2017 yılı stat st ğ yayımlandı. Fakat o da ne? Bütün ama bütün yollardak traf k
b lg ler n n yer aldığı har ta ve l stede, 3. köprü, Osmangaz Köprüsü, Avrasya Tünel ’ne da r
b lg ler yok! Gel nen noktada YİD model yle yaptırılan altyapı proje sözleşmeler n “t car
sır” d ye açıklamayan z hn yet, bu yollardan geçen araç sayılarını dah açıklayamıyor.
Yoksa, 2017 boyunca 3. köprü, Osmangaz ve Avrasya’dan geçen araçlar, döv z kuru
üzer nden ver lm ş traf k garant ler n n altında mıydı?

Ç ğdem Toker - Son yazıları Tümü

http://www.cumhur yet.com.tr/koseyaz s /989929/ lk_y l n_Gar-ant _faturas __16.5_m lyon_TL.html 2/2