Διογένης o Κυνικός

Ο Διογένης σστνά κσκλουορούσε την ημέρα με ένα αναμμένο υανό,

όταν τον ρφτούσαν "γιατί κρατάς υανό, ημέρα ;"
αστός απαντούσε "υάτνφ να βρώ τίμιοσς ανθρώποσς"

Σα άιια ζθπιηά δαγθώλνπλ ηνπο ερζξνύο ηνπο. Δγώ δαγθώλσ ηνπο θίινπο κνπ, γηα
λα ηνπο ζώζσ.

(ζηνλ Ισάλλε ΢ηνβαίν, Ανθολόγιον 3.13.44)

Οη θίινη ηνπ Γηνγέλε ζέιεζαλ λα ηνλ ειεπζεξώζνπλ (από δνύιν ηνπ Ξεληάδε) θαη
εθείλνο ηνπο απεθάιεζε αλόεηνπο, γηαηί, όπσο είπε, «ηα ιηνληάξηα δελ είλαη δνύινη
απηώλ πνπ ηα ηξέθνπλ, αιιά απηνί πνπ ηξέθνπλ ηα ιηνληάξηα είλαη δνύινη ησλ
ιηνληαξηώλ, αθνύ ν θόβνο ραξαθηεξίδεη ηνπο δνύινπο, ελώ ηα ζεξία πξνθαινύλ θόβν
ζηνπο αλζξώπνπο».

Μηα κέξα κπήθε ζην πινπζηόζπηην ηνπ Πιάησλα θαη κε ηα μππόιπηα (θαη βξώκηθα)
πόδηα ηνπ παηνύζε ζηα ραιηά ιέγνληαο «παηώ ηνλ ηνπ Πιάησλνο ηύθνλ
(καηαηνδνμία)».

Όηαλ ξσηήζεθε πνηαλνύ δώνπ ην δάγθσκα είλαη ην ρεηξόηεξν, ιέγεηαη πσο απάληεζε:
«Αλάκεζα ζηα άγξηα, ηνπ ζπθνθάληε, θαη αλάκεζα ζηα ήκεξα ηνπ θόιαθα».

Όηαλ είδε έλα κνπζηθό λα ρνξδίδεη ηελ άξπα, ηνπ είπε, «Γελ ληξέπεζαη λα δίλεηο ζην
μύιν ελαξκνληζκέλνπο ήρνπο, ηε ζηηγκή πνπ απέηπρεο λα ελαξκνλίζεηο ηελ ςπρή κε
ηε δσή ζνπ;

΢ηελ αγνξά ηεο Αζήλαο ηνλ έβξηζε έλαο θαιαθξόο. Ο Γηνγέλεο απάληεζε: «Δγώ νπ
ινηδσξώ αιιά ηαο ηξίραο επαηλώ, όηη θξαλίνπ θαθνύ απειιάγεζαλ», δειαδή «Γελ ζα
ζε βξίζσ, αιιά ζα παηλέςσ ηηο ηξίρεο πνπ εγθαηέιεηςαλ έλα ηέηνην θξαλίν».

Σνλ θαηξό πνπ ν Γηνγέλεο δνύζε ζηελ Κόξηλζν, κεζνπξαλνύζε εθεί ε πεξίθεκε
εηαίξα Λαΐο ε Κνξηλζία. Ήηαλ ηόζν όκνξθε πνπ θαηά ηνλ Πξνπέξηην «όιε ε Διιάδα
έιησλε από πόζν κπξνζηά ζηελ πόξηα ηεο» ελώ ν Αξηζηαίλεηνο γξάθεη πσο «ηα
ζηήζηα ηεο ήηαλ ζαλ θπδώληα» θαη θαηά ηνλ Αζήλαην πνιινί δσγξάθνη ηελ είραλ σο
πξόηππν. Γελ ήηαλ όκσο κόλν παλέκνξθε. Ήηαλ πνιύ κνξθσκέλε, θαιιηεξγεκέλε,
θαη πάκπινπηε. Φπζηθά είρε ζρέζεηο κε ηνπο επηθαλέζηεξνπο θαη πινπζηώηεξνπο
Έιιελεο, πνπ ζπλέξξεαλ ζηελ Κόξηλζν γηα λα ηε γλσξίζνπλ (κε ηε βηβιηθή ζεκαζία
ηνπ ξήκαηνο).
Αλάκεζα ζηνπο «πειάηεο» ηεο ήηαλ θαη ν καζεηήο ηνπ ΢σθξάηε Αξίζηηππνο, ηδξπηήο
ηεο εδνληζηηθήο ζρνιήο. Ο Αξίζηηππνο ήηαλ άλζξσπνο ξεαιηζηήο θαη όηαλ θάπνηνη
ηνπ είπαλ πσο ε Λατο δελ ηνλ αγαπάεη, απηόο απάληεζε «Καη ηα ςάξηα θαη ην θξαζί
δε κ΄αγαπάλε αιιά εγώ ηα απνιακβάλσ». Ο Γηνγέλεο ζηελ αξρή δελ έδηλε θακηά
ζεκαζία ζηε Λατδα θαη όηαλ θάπνηνο θίινο ηνπ ηνλ ξώηεζε γηαηί δελ ηελ
επηζθέπηεηαη, απηόο απάληεζε «νπθ σλένκαη εγώ δεθαθηζρηιίσλ κίαλ κεηακέιεηαλ»,
δειαδή δελ αγνξάδσ κε δέθα ρηιηάδεο δξαρκέο θάηη γηα ην νπνίν ζα κεηαλνηώζσ. Η
Λαΐο, καζαίλνληαο ην πεξηζηαηηθό, πεηξάρηεθε θαη απνθάζηζε λα ηηκσξήζεη ηνλ
θηιόζνθν πνπ θαηαθξνλνύζε ηε γνεηεία ηεο. Καηάθεξε λα ηνλ πιεζηάζεη θαη ηνπ
ππνζρέζεθε κηαλ εξσηηθή λύρηα καδί ηεο, δσξεάλ. Ο Γηνγέλεο, ηη είρε λα ράζεη,
ζπκθώλεζε. Η Λαΐο όκσο ηνλ ππνδέρηεθε ζε έλα ζθνηεηλό δσκάηην θαη ζηε ζέζε ηεο
βξηζθόηαλ κηα θαθάζρεκε ππεξέηξηά ηεο, από ηελ νπνία ηειηθά ν θηιόζνθνο δέρηεθε
ηηο ζσπείεο πνπ ηνπ ππνζρέζεθε ε Λαΐο. Σν άιιν πξσί δηαπίζησζε ην πάζεκά ηνπ, ην
νπνίν ε εηαίξα θξόληηζε λα ην κάζεη όιε ε Κόξηλζνο. Ο Γηνγέλεο όκσο απηόεηνο ηεο
αληαπέδσζε ηα ίζα, ιέγνληαο «Λπρλίαο ζβεζζείζεο πάζα γπλή Λαΐο» (δειαδή, ζην
ζθνηάδη όιεο νη γπλαίθεο είλαη ίδηεο).

Ο Γηνγέλεο, θάπνηε, ζηέθνληαλ εκπξόο από έλα άγαικα δεηώληαο...ειεεκνζύλε.

Όηαλ ηνλ ξώηεζαλ γηαηί ην θάλεη απηό, εθείλνο απάληεζε: «κειεηῶ ἀπνηπγράλεηλ»
(κειεηώ ηελ απνηπρία).

Έιεγε ν Γηνγέλεο, πσο, όηαλ πεζάλεη, ζέιεη λα ηνλ ζάςνπλ κπξνύκεηα. Σνλ ξώηεζαλ
γηαηί, θη εθείλνο απάληεζε: «γηαηί ζε ιίγν ζα' ξζνπλ ηα πάλσ-θάησ».

Ο Γηνγέλεο βγήθε κηα κέξα ζηελ αγνξά θαη άξρηζε λα θσλάδεη:«Δ, άλζξσπνη πνπ
είζηε;». ΢αλ καδεύηεθαλ θάκπνζνη, ηόηε άξρηζε λα ηνπο θπλεγά θαη λα ηνπο ρηππά κε
ην ξαβδί ηνπ, ιέγνληάο ηνπο: «Αλζξώπνπο θάιεζα, όρη παιηάλζξσπνπο».

Βιέπνληαο θάπνηε ν Γηνγέλεο κηα ζξεζθόιεπηε γπλαίθα λα ζθύβεη βαζηά ζηα

αγάικαηα ησλ ζεώλ, ηεο είπε «Γε θνβάζαη θαιή κνπ γπλαίθα, κήπσο θαλέλαο ζεόο
από πίζσ ζνπ ζε δεη ζε άζεκλε ζηάζε;»

Όηαλ ν Γηνγέλεο αηρκαισηίζηεθε ζηε κάρε ηηο Χαηξώλεηαο θαη νδεγήζεθε κπξνζηά
ζηνλ Φίιηππν, ξσηήζεθε πνηνο είλαη, θαη απάληεζε, «θαηάζθνπνο ηηο απιεζηίαο
ζνπ».

Κάπνηε όηαλ ηνλ εηξσλεύηεθαλ πσο κπαίλεη ζε αθάζαξηνπο ρώξνπο, ν Γηνγέλεο, ζε

απάληεζε, ηνπο είπε: «Αιιά θαη ήιηνο θαη νπ κηαίλεηαη», δειαδή: «Κη ν ήιηνο κπαίλεη
ζε αθάζαξηνπο ηόπνπο, αιιά δελ κνιύλεηαη από απηνύο».

Βιέπνληαο ν Γηνγέλεο, Μεγαξίηεο λα ρηίδνπλ κεγάια ηείρε, ηνπο είπε «Μελ έρεηε
έγλνηα πόζν κεγάια ζα είλαη ηα ηείρε αιιά πόζν κεγάινη ζα είλαη εθείλνη πνπ ζα
ζηαζνύλ επάλσ ζε απηά».

Ρώηεζαλ θάπνηε ηνλ Γηνγέλε, πηα ζηάζε πξέπεη λα θξαηά θάπνηνο απέλαληη ζηελ
εμνπζία απάληεζε: «Όπνηα θαη απέλαληη ζηελ θσηηά: λα κελ ζηέθεηαη νύηε πνιύ
θνληά, γηα λα κελ θαεί, νύηε πνιύ καθξηά γηα λα κελ μεπαγηάζεη».