Στοιχειώδες σωματίδιο

Κατά τη Σωματιδιακή Φυσική στοιχειώδες σωμα- έτσι τη δομή της ύλης αλλά και ανακαλύπτοντας νέα
τίδιο χαρακτηρίζεται το μικρότερο δομικό σωματί- σωματίδια. Για να επιτυχθεί όμως αυτό, στα επιταχυ-
διο της ύλης που έχει ανακαλυφθεί και που δεν διαι- νόμενα σωματίδια παρέχονται τεράστια ποσά ενέρ-
ρείται περαιτέρω, τουλάχιστον με τα σημερινά δεδο- γειας.
μένα σε ακόμη μικρότερα. Συνεπώς ένα στοιχειώδες
σωματίδιο είναι ένα σωματίδιο που δεν έχει εσωτε-
ρική δομή, δεν αποτελείται δηλαδή από άλλα σωμα-
τίδια. Τα στοιχειώδη σωματίδια αποτελούν τα δομικά
υλικά όλων των άλλων σωμάτιων (υποατομικών).
Τα στοιχειώδη σωματίδια, για τη πληρέστερη μελέτη
τους, κατατάχθηκαν σε δυο κύριες κατηγορίες:

• Τα σωματίδια δομής, τα φερμιόνια, που συμμε-

τέχουν στη δομή της ύλης (αυτά είναι τα κουάρκ
και τα λεπτόνια), και στα
• Τα σωματίδια φορείς, που είναι μποζόνια,
και είναι φορείς των δυνάμεων. Αυτά είναι
το φωτόνιο (ηλεκτρομαγνητική δύναμη), τα W
και Z μποζόνια (ασθενής αλληλεπίδραση), το
γκλουόνιο (ισχυρή αλληλεπίδραση) και το υπο-
θετικό βαρυτόνιο (βαρυτική δύναμη).

Σύμφωνα με τον παραπάνω ορισμό, τα αδρόνια,

(συνδυασμοί κουάρκ), όπως π.χ. το πρωτόνιο, το
νετρόνιο και το πιόνιο, δεν θεωρούνται στοιχειώδη
σωμάτια αφού σήμερα ξέρουμε ότι έχουν δομή και
συγκεκριμένα σύμφωνα με το καθιερωμένο μοντέλο,
αποτελούνται από κουάρκ τα οποία θεωρούνται τα
"πραγματικά" στοιχειώδη σωμάτια, τα έσχατα δη-
λαδή δομικά στοιχεία της ύλης. Καθώς όμως τα
κουάρκ δεν έχουν ελεύθερη κατάσταση, αρκετοί όταν
αναφέρονται σε στοιχειώδη σωμάτια εννοούν και τα
αδρόνια. Όχι με την έννοια ότι δεν έχουν δομή, αλλά
με την έννοια ότι δεν μπορούν να χωριστούν στα συ-
στατικά τους. Αρκετοί διατηρούν έτσι την ιστορική
ονομασία "στοιχειώδη" για τα αδρόνια, σε αναλογία
με τα άτομα: παρόλο που σήμερα γνωρίζουμε ότι τα
άτομα μπορούν να διασπαστούν, αν και για τις χημι-
κές αντιδράσεις ο χαρακτηρισμός "άτομα" είναι επι-
τυχημένος.
Ο κλάδος της φυσικής που ασχολείται με τη θεω-
ρητική αντιμετώπιση των προβλημάτων που αφο-
ρούν τα στοιχειώδη σωματίδια, είναι η Σωματιδιακή
Φυσική. Η πειραματική διαδικασία απαιτεί πολύ-
πλοκα και δαπανηρά συστήματα, που βασίζεται κυ-
ρίως στους επιταχυντές σωματιδίων, όπου με την επι-
τάχυνση διάφορων τύπων σωματιδίων και τη σύ-
γκρουση μεταξύ τους, μπορούμε να τα "διασπά-
σουμε" στα πιο στοιχειώδη τους μέρη, μελετώντας

1
2 1 TEXT AND IMAGE SOURCES, CONTRIBUTORS, AND LICENSES

1 Text and image sources, contributors, and licenses

1.1 Text
• Στοιχειώδες σωματίδιο Πηγή: https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A3%CF%84%CE%BF%CE%B9%CF%87%CE%B5%CE%B9%
CF%8E%CE%B4%CE%B5%CF%82_%CF%83%CF%89%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%AF%CE%B4%CE%B9%CE%BF?
oldid=5331606 Συνεισφέροντες: Suisui, Robbot, Papadopc, Webkid~elwiki, Nakos2208, Lucinos, Diderot~elwiki, Dada, Templar52,
YurikBot, Badseed, Escarbot, Thijs!bot, Amalgam, JAnDbot, VolkovBot, SieBot, Byrialbot, Loveless, Botseed, Alexbot, BodhisattvaBot,
HerculeBot, CarsracBot, SilvonenBot, Luckas-bot, ArthurBot, Yakiv Gluck, Xqbot, Περίεργος, KamikazeBot, EmausBot, ManosHacker,
ZéroBot, WikitanvirBot, HRoestBot, CocuBot, MerlIwBot, Spiros790, Makecat-bot, Addbot και Ανώνυμες συνεισφορές: 3

1.2 Images
• Αρχείο:Question_book-new.svg Πηγή: https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/9/99/Question_book-new.svg Άδεια χρή-
σης: CC-BY-SA-3.0 Συνεισφέροντες: Transferred from en.wikipedia to Commons. Created from scratch in Adobe Illustrator. Based
on Image:Question book.png created by User:Equazcion Αρχικός δημιουργός: Tkgd2007 Original uploader was PeterSymonds at
en.wikipedia

1.3 Content license

• Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0