Professional Documents
Culture Documents
2
PAZARLAMA
İLKELERİ
2018-2019
ESRA ÜNSAL
Haftalar İşlenecek Konular/Yapılacak Faaliyetler
1. Hafta Pazarlamanın Tanımı ve Temel Kavramları
2. Hafta Pazarlama Anlayışındaki Gelişmeler ve Pazarlamada Yeni Kavramlar
3. Hafta Pazarlama Stratejisi ve Stratejik Planlama
4. Hafta Pazarlama Kararlarını Etkileyen Çevresel Faktörler
5. Hafta Pazarlama Bilgi Sistemleri ve Pazarlama Araştırmaları
6. Hafta Pazar Türleri ve Satın Alma Davranışları
7. Hafta Pazar Bölümleme-Hedefleme-Konumlandırma
8. Hafta Ürün
9. Hafta Fiyat (Ara Sınav)
10. Hafta Tutundurma
11. Hafta Dağıtım
12. Hafta Pazarlama Ahlakı ve Denetim
13. Hafta Öğrenci sunumları
14. Hafta Öğrenci Sunumları
15. Hafta Final Sınavı 4
• Tanışma
• Dersin tanıtımı( içerik,
notlandırma vb…)
• Beklentiler
• Beklentilerim
• Pazarlamaya giriş
5
Pazarlamanın tanımı ve
Pazarlamanın temel kavramları
• 1.Hafta
Pazarlama
7
Pazarlamada Temel Kavramlar
• İhtiyaç • Takas
• İstek • İlişki
• Talep • Ağ
• Değer • Kanal
• Tatmin • Pazar
• Güven • Pazarlamacı
• Ürün • Müşteri
• Fiyat • Marka
8
Neler Pazarlanabilir?
• Ürünler • Mekanlar
• Hizmetler • Kurumlar
• Fikirler • Bilgi
• Olaylar • Tecrübeler
• Kişiler • Mülkiyet Hakları
9
Pazarlama, zaman , yer ve mülkiyet faydası
yaratan eylemlerdir.
10
İsmet Mucuk,Pazarlama İlkeleri, Türkmen kitabevi,İstanbul 1997 s.7
Pazarlama mal ve hizmetlerin üreticiden
tüketiciye veya kullanıcıya akışını sağlayan tüm
faaliyetlerdir.
11
Richard D. Buskirk, Principles of Marketing,Holt,Rinehart and Winston, Inc.New.York.1970 s.3
Üretime rağmen, karşılanamayan ihtiyaçların farkedilmesi ;
E.Jerome McCarthy, Basic Marketing. A Managerial Approach,5 th Edition, Rishard D Irwin Inc.
Homewood İllinois 1975 s.19 12
AMA (Amerikan Pazarlama Derneği)2013
Prof.Dr.Cemal Yükselen Pazarlama-İlkeler-Yönetim Örnek olaylar 14.Baskı 2017 Detay yayıncılık s.6
13
Bu tanımın önemli özellikleri şu şekilde belirtilebilir:
14
Bu tanıma göre;
• işletme hedeflerine ulaştıracak müşterileri tanımlayacak,
belirleyecek,
• Rakiplerine göre farklılıklar yaratarak müşteriye değer sunacak
• Güven oluşturarak işletme karını arttırmaya katkıda bulunacaktır.
15
Pazarlama,üretim öncesi başlar, satış sonrası sürer
Prof.Dr.Cemal Yükselen Pazarlama-İlkeler-Yönetim Örnek olaylar 14.Baskı 2017 Detay yayıncılık s.5
16
Pazarlamada-Temel Kavramlar
17
Pazarlamada Temel Kavramlar-İhtiyaç(Need)
https://www.nedir.com/ 18
19
Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi
20
Pazarlamada Temel Kavramlar-İstek(Want)
https://www.nedir.com/istek
21
22
Örnek:
Bir Amerikalı yeme ihtiyacı duyar ancak bonfile ve soğuk bir çay
isteyebilir.
Afganistan’da yaşan birisi de yemek ihtiyacı duyar ancak pirinç pilavı
ve kuzu eti yemek isteyebilir.
İstekler yaşadığımız toplum tarafından biçimlendirilir.
http://pazarlamabilgisi.blogspot.com/2014/07/ihtiyac-istek-ve-talep-nedir.html
23
Pazarlamada Temel Kavramlar-
Talep(Reguest)
Bir ürün için talebin; ihtiyaç, istek ve ödeme yeteneğinin bir fonksiyonu
olduğu söylenebilir.
➢ Az talep
➢ Fazla talep
➢ Uygun talep
24
Pazarlamada Temel Kavramlar-Ürün
(Product)
Ürün; bir ihtiyaç ve isteği karşılayan, pazarın dikkatine, kullanımına veya
tüketimine sunulan herhangi bir tekliftir. Bunlar;
25
Pazarlamada Temel Kavramlar-
Tüketici(Consumer)
• Tüketici, son kullanım amacı ile ürün ve hizmetleri satın alan, kullanan veya
tüketen kişi veya örgütsel birimdir.
26
Pazarlamada Temel Kavramlar-Müşteri
(Customer)
Müşteri (alıcı) ise belirli bir mağaza veya işletmeden düzenli alışveriş yapan kişi
olarak tanımlanabilir.
Ticari amaçla ürün ya da hizmetleri satın alan müşterilere ise ticari müşteri
denilebilir.
27
Pazarlamada Temel Kavramlar-Satış
Satış, daha çok siparişin alınması ya da verilmesinden itibaren tahsilat ve
teslimatın yapıldığı ana kadar yapılan faaliyetlerdir.
28
Pazarlamada Temel Kavramlar-Satış
Pazarlama faaliyetleri; ürün üretilmeden çok önce başlamakta ve ürün satıldıktan
sonra da devam etmektedir.
29
Pazarlamada Temel Kavramlar- Değer
Tüketici belli bir gereksinimini karşılamak için birçok ürün arasından
nasıl seçim yapar?
➢ Değer
➢ Fiyat
➢ Tatmin
Değer ; Değer, müşterinin ne aldığı ve bu aldığı şey karşılığında ne
verdiği arasındaki orandır.
Kaynak: pazarlama ile ilgili temel kavramlar | izafet.net
Copyright ©izafet.net
30
Pazarlamada Temel Kavramlar-
Değer(Value)
31
Müşterinin Algıladığı Değer
32
Pazarlamada Temel Kavramlar-
Değer(Value)
33
Bir ürün dört şekilde elde edilebilir:
• Üretme
• Zorlama
• Rica
• Takas
34
Pazarlama Temel Kavramları-Takas
• En az iki grup
• Her grup diğerinin işine yarayacak bir şeylere sahip olmalı
• Dağıtım ve iletişim olanakları
• Sunulan takas teklifinin kabul veya ret edilmesinde özgürlük
• Sunulan şeyin diğer gruba uygun olduğu inancı
35
36
Pazarlamada Temel Kavramlar-
Pazar(Market)
Pazar Tanımları Pazarlama disiplini yönünden;
“Pazar, ihtiyaçlarını gidermek isteyen, harcayacak geliri (satın alma gücü) bulunan
ve bu gelirini harcamaya istekli olan insan, topluluğu” şeklinde tanımlanabilir
“Pazar bir ürün veya hizmetin fiili ve potansiyel alıcılarının oluşturduğu kümedir”.
37
Pazarlamada Temel Kavramlar-
Pazar(Market)
Satın alma amaçlarına göre
Coğrafik boyutlarına göre:
• Ulusal • Tüketici
• Uluslararası • Endüstriyel
• Örgütsel
38
Neden Pazarlama?
• Değişim
• Fonlardaki azalma
• Rakip sayısındaki artış
• Hedefleri gerçekleştirebilme
39
Pazarlamanın Aşamaları
• Kurumsal hedefleri ortaya koyma
• Mevcut durumu değerlendirme
• Pazarlama amaçlarını tanımlama
• Pazarlama araştırmasına başlama
• Pazarlama amaçlarında değişiklik
• Pazarlama stratejilerini oluşturma
• Stratejileri uygulama
• Başarıyı gözlemleme
• Stratejileri gözden geçirme
40
Pazarlamanın Hedefleri
• Kaliteli hizmet
• Süreklilik
• Güven
• Müşteri memnuniyeti
• Pazar payını korumak/artırmak
• En üst düzeyde kâr
41
Pazarlamanın Hedefleri-Satış
• Doğru ürünün
• Doğru yerde
• Doğru zamanda
• Doğru satıcıyla
• Doğru fiyatla
• Doğru mesajla
• Doğru müşteriye
42
Pazarlamanın Hedefleri
Ürün Yer Zaman Satıcı Fiyat Müşteri
Klima Kutuplar Yaz Yetenekli Uygun Varlıklı
Klima Adana Kış Yetenekli Uygun Varlıklı
Klima Adana Yaz Yeteneksiz Uygun Varlıklı
Klima Adana Yaz Yetenekli Pahalı Varlıklı
Klima Adana Yaz Yetenekli Uygun Yoksul
43
Pazarlamanın Toplumsal Faydaları
• Toplumun gereksinim ve isteklerini karşılama hizmeti görür
• Ekonomik sistemin işlerliği için gerekli iletişim ağının kurulmasını
sağlar
• Ekonomik yaşamı geliştirir
• Toplumsal ve ekonomik değişmelere yol açar
44
Pazarlamanın İşletmeler açısında önemi
• Üretim eylemlerinin verimli yürütülmesi
• Üretim işletmeleri ile tüketiciler arasında iletişim kanalı kurması
• Pazar bilgisinin elde edilmesi
45
Pazarlama
• Sosyal bilimler arasında ele alınmakta
• Davranış bilimleriyle olan ilişki
• Bilimsel yöntemleri bilgi toplamak ve varsayımları test etmek için
kullanır
• Kuramsal genellemeler
• Başka bilim dallarında geliştirilen kuramlardan yararlanma
• Kuram geliştirmenin güçlüğü
46
Pazarlamada Kuram Oluşturmak Neden
Zor?
• Alışveriş ilişkisi milyonlarca kişi arasında
• Sürekli değişen pazar ve çevre koşulları
• Sosyo-ekonomik ve teknolojik etkenler
• Pazara ilişkin bilgilerin eksikliği
• Şiddetli rekabet
• Birbirinin hemen hemen tıpkısı ürünler
• Pazarlamanın öteki işletme sistemleri ile olan karmaşık ilişkisi
47
Pazarlama Bilgisi Neyle İlgilenir?
• Tüketicilerin gereksinim ve istekleri nelerdir?
• Bu gereksinim ve istekler nasıl ortaya çıkar ve nelerden etkilenir?
• Tüketiciler gereksinimlerini ve isteklerini doyurmak için ne gibi
davranışlarda bulunurlar?
• Üreticiler ve satıcılar, tüketicilerin gereksinim duydukları ve
istedikleri ürünleri nasıl arz ederler ve tüketici davranışlarını
etkilemek için neler yaparlar?
• Ürünlerin değişimini kolaylaştırmak için hangi kurumlar oluşturulur
ve ne gibi işlevler gerçekleştirilir?
48
Hatırlama
• Pazarlamanın ilk aşaması
A) Mamülün maliyetini ve satışfiyatını saptamak üzere bütçe hazırlamaktır.
B)Pazarda mamülün tanıtımının nasıl yapılacağının belirlenmesidir
C)Mamülün pazarda iyi iş yapıp yapmayacağını sağamaktır.
D)Müşterilerin ihtiyaçlarını anlamak ve analiz etmektir
E)Yeni bir mamülün yatırımının geri dönüş süresini hesaplamaktır.
49
• Bir mağazaya ya da süpermarkete gitmek, pazarlamanın tanımı
olarak kabul edilebilir.
Yanlış
50
• Bir işletme müşterinin ne istediğini araştırmaya başladığında
pazarlama sürecinin doğru noktasından işe başlamış demektir.
Doğru
51
Pazarlamanın Gelişimi
53
Gelişmelerin Dönemleri
54
1950-1960
55
1970’ler
• Çalkantılı dönem.
• Petrol krizi ve ülkeler üzerindeki etkisi.
15 Ekim 1973 tarihinde Petrol İhraç Eden Arap Ülkeleri Birliğinin OPEC Arap-israil
savaşında ABD'nin İsrail ordusuna destek vermesine karşılık olarak ilan ettiği petrol
ambargosudur. OPEC, ABD ve savaşta İsrail’den yana tavır sergileyen ülkelere artık
petrol ihraç etmeyeceğini bildirdi. Bununla beraber OPEC üyesi ülkeler dünya
petrol fiyatlarını yükselterek ülkelerine giren kaynakları artırmaya karar verdiler.
Gelişmiş ülke sanayileri petrole bağımlı durumda olduğu için OPEC ülkelerinin
önde gelen müşterileri durumundadır. 1973 yılında petrol fiyatlarındaki şaşkınlık
verici artış ve 1973- 74 dönemindeki borsanın çöküşü 1929 Krizinden sonra
yaşanan en büyük krizdir.
(https://www.slideshare.net/AlperDurmu/1973-petrol-krizi 10-08-2018)
56
1970’ler
• Stratejik pazarlama
• Makro pazarlama
• Toplumsal pazarlama
57
1980’ler
58
1990’lar
• Küreselleşmenin sonuçları
(gelişmiş ülkeler ,az gelişmiş ülkeler, gelişmekte olan ülkeler arasında
refah düzeyi farkının getirdiği engeller)
• Ülkeler arası takasın yeniden önem kazanması(1993-108 ülke)
(Philip Kotler,Marketing Management, Analysis,Planning,Implementation, and Control,Eleventh Ed.,Prentice Hall,Inc.2003 s.4)
• İnternet ve e-ticaret
59
2000’ler
• Müşteri değeri
• Marka değeri
• İnternetin yaygınlaşması
• Mobil iletişim ve mobil pazarlama
• Sosyal medya ve pazarlamadaki etkisi
• İnovasyon
• 2008 Küresel kriz(Etkileri hala sürmekte, ne kadar süreceği tahmin
edilememektedir.)
• Çevre bilincinin gelişmesi( çevre dostu ürün, doğal ürün vb..)
60
Philip Kotler’in gelişmeleri özeti
Eski Ekonomi Yeni Ekonomi
Mamullere göre organize olma Müşteri bölümlerine göre organize olma
Karlı ilişkilere odaklanma Müşteri yaşam boyu değerine odaklanma
Öncelikle finansal sonuçları izleme Ayrıca pazarlama sonuçlarını izleme
Ortaklara odaklanma Çıkar gruplarına odaklanma
Pazarlamayı pazarlama bölümü yürütür Herkes pazarlamayı yürütür
Reklam yoluyla marka oluşturma Performans yoluyla marka oluşturma
Müşteri kapmaya odaklanma Müşteri tatmini ve müşteri elde tutma oranını ölçme
Daha çok söz verme, daha az sunum Daha az söz verme, daha çok sunum
61
Pazarlamada Yeni Kavramlar
➢ Yeşil Pazarlama(Green Marketing)
➢ Veri Tabanlı Pazarlama(Data-Base Marketing/Network Marketing)
➢ İlişkisel Pazarlama (Relationship Marketing)
➢ İzne Dayalı Pazarlama (Permission Marketing)
➢ Deneyimsel Pazarlama(Experimental Marketing)
➢ Gerilla Pazarlaması( Gerilla Marketing)
➢ Mobile Pazarlama (Mobil Marketing)
➢ Bire Bir Pazarlama (One to one Marketing)
➢ Viral Pazarlama
➢ Nöropazarlama (Neuro Marketing)
➢ Pazarlama 3.0
➢ Pazarlama 4.0
Prof.Dr.Cemal Yükselen Pazarlama-İlkeler-Yönetim Örnek olaylar 14.Baskı 2017 Detay yayıncılık s.6-7-8-9
62
63
Veri Tabanlı Pazarlama
64
İlişkisel Pazarlama
65
İlişkisel pazarlama (Relationship marketing) yeni müşteriler bulmaktan
çok, mevcut müşterileri elde tutma ve onlarla ilişkileri geliştirmektir.
Ticaret hayatında yaşanan gelişmeler, müşteri ihtiyaçları ile şekillenir.
Dünyanın her yerinde ticari faaliyetler, iletişim ile güçlenir ve gelişir
Odak noktaları;
• Satış değil,
• Tüketicilerin sürekliliğidir.
66
İnteraktive Marketing; çalışanların direkt
olarak müşterileri ile kurduğu ilişkidir.
Süreç;
• Tüketicilerin kazanılmasıdır.
• Kazanılan tüketicilerin tatmin edilmesi,
• Kazanılmış tüketicilerin elde tutulması,
• Tüketici memnuniyetinin geliştirilmesidir.
• İlişki ne kadar uzun sürerse, tüketicilerdeki bağlılık da o kadar yoğun
olur.
(http://www.pazarlama30.com/modern-pazarlama-yonetimi-iliskisel-pazarlama/)11-08-2018
67
İzne Dayalı Pazarlama
http://www.buseterim.com.tr/moda/unluler-bu-yaz-en-cok-bu-markayi-giydi/194#bol-paca-pantolonlar 73
Gerilla Pazarlaması
74
75
Sivilce problemi mi
demiştiniz?
Al
t
ya ec o
p
ya J ışt süpe
pı ap ırıc r
gü ştı on ı:
cü rıc
ör ne ısın
ne bi ın
k r 76
Folgers Coffee:
NewYork caddelerdeki
Smart Brabus:Küçük rögar kapaklarına
ama güçlü, mesaj yerleştirilen bu reklam
yerine ulaşmış gibi kahveye benzeyen
görünüyor. görüntüsüyle yoldan
geçen herkesi şaşırtıyor
İnsani yardım
kampanyası:Markette
alışveriş yaparken
Afrika’daki milyonlarca
aç çocuk olduğuna dair
farkındalık kazanmanızı
sağlayabilecek bir
reklam.
77
https://www.idemama.com/blog/tasarimcilar-icin-ilham-kaynaklari/gerilla-pazarlama-ornekleri 11-08-2018
Mobil Pazarlama
Mobil iletişim araçlarıyla alıcı ile iletişim kurulmasını ifade eden bir
kavramdır.
http://kamilmehmetozkan.com/wordpress/2013/12/08/basarili-mobil-
pazarlama-kampanyalari-1/
79
Bire Bir Pazarlama
80
Viral Pazarlama
82
Bu tekniğini daha geniş şekilde ele alacak olursak;
83
Nöropazarlama
84
Nöropazarlama
Elektroensefalografi
deneğin bünyesinde meydana
gelen zevk, heyecan, öfke,
üzüntü içgüdüsel duygulanmaları
takip edilmesine izin
vermektedir. Bu yöntemin
dezavantajı “keyif merkezinin”
bulunduğu beynin derin
kısımlarına ulaşılamamasıdır.
http://www.pazarlamasyon.com/pazarlama/noro-pazarlama-nedir-markalar-tarafindan-nasil-
kullanilir/11-08-2018 85
Pazarlama 3.0
87
Pazarlama 4.0
88
Pazarlama 4.0
89
• http://www.pazarlamasyon.com/pazarlama/pazarlama-4-0a-
yolculuk-hikaye-anlatma/)11-08-2018
90
Pazarlama Anlayışları
97
98
Pazarlamada 4P Kavramı Nedir?
99
Pazarlama Stratejisi
İşletmeler uzun dönemli hedeflerine ulaşmak için strateji
geliştirmelidir.
http://dijitaldonusum.net/pazarlama-stratejisi-nedir-stratejiye-uygun-bir-plan-nasil-hazirlanir/
11-08-2018
100
Başarılı bir pazarlama stratejisinin temel unsurlarından biri var olan
müşterilerin ve potansiyel müşterilerin belirli gruplara veya segmentlere
bölünmesi ve “ihtiyaçlarına” göre karakterize edilmesidir. Bu gruplar ve
ihtiyaçlar pazar araştırması aracılığıyla tanımlanır.
http://www.yeniisfikirleri.net/pazarlama-stratejisi-nasil-olusturulur/11-08-2018
101
Stratejik Planlama
102
103
104
105
Stratejik Yön Belirleme
106
Stratejik Yön Belirleme
Vizyon Misyon
107
Kahve Dünyası
108
Ford Otosan
109
Stratejik Yön Belirleme
Amaç
➢ Pazar payını arttırmak
➢ Pazarda lider olmak
➢ Ulaşılmak istenen sonuç ➢ Müşteri memnuniyetini
arttırmak
➢ Çalışanların refahını yükseltmek
110
Stratejik Yön Belirleme
Hedef
Amaçlar niteliksel özellik taşır.
➢ Varılacak yer, Hedefler ölçülebilir değerler içerir.
➢ Nişan alınacak nokta
➢ Pazar payını %20 arttırmak
➢ Pazarda 1.olmak
https://www.nedir.com/hedef
111
SWOT Analizi
112
SWOT Analizi
Güçlü Zayıf
• Kişisel ve esnek müşteri ilişkileri • Sınırlı finansal kaynaklar
• Ürünlerin avantajları veya özel • Yerleşik itibar eksikliği
özellikleri • Yetersiz muhasebe sistemleri
• Uzman bilgi birikimi veya
becerileri
113
SWOT Analizi
Fırsatlar Tehditler
• Yeni bir rakibin çıkması
• Belirli bir pazar sektöründe • Ürününüzün veya hizmetinizin
artan talep daha sofistike, çekici veya ucuz
• Yeni pazarlara ulaşmak için versiyonu
interneti kullanmak • Maliyetleri arttıran yeni yasalar
• Ürün kalitesini arttırmanızı • Ekonomide gerileme, bütün
sağlayan yeni teknolojiler talebin düşmesi
http://www.yeniisfikirleri.net/pazarlama-stratejisi-nasil-olusturulur/11-08-2018
114
115
Büyüme Stratejilerinin Belirlenmesi
116
Büyüme Stratejilerinin Belirlenmesi
Yoğun Büyüme Stratejisi
117
Rekabetçi Pazarlama Stratejilerinin Belirlenmesi
Prof.Dr.Cemal Yükselen Pazarlama-İlkeler-Yönetim Örnek olaylar 14.Baskı 2017 Detay yayıncılık s.44
118
Pazarlama Planı
• Neredeyiz?
• Nereye gidiyoruz?
• Gitmek istediğimiz yere nasıl gideceğiz?
sorularına cevap arar.
• Girişimci, bu soruları cevaplamak için pazar araştırması yapar.
• Bu tür araştırmalar, birincil ve ikincil veri edinme sürecini içerir.
119
Pazarlama Planı
Pazar araştırması, şu bilgileri sağlamaya yöneliktir:
• Ürün / hizmeti kim satın alacak?
• Potansiyel pazar büyüklüğü ne kadar?
• Hangi fiyattan satılmalı?
• En uygun dağıtım kanalı hangisi?
• Potansiyel müşterilere erişmek ve onları bilgilendirmek için en etkin
tanıtım stratejisi ne olmalı?
120
Pazarlama Planı Neleri İçerir?
✓ Çarpıcı bir giriş, durum özeti
✓ Çevresel faktörler durum analizi
✓ Pazar analizi, Pazar tanımı
• Pazar büyüklüğü
• Pazar segmentasyonu
• Rekabet durumu ve pazar payı
• Rakiplerin güçlü ve zayıf yönleri
• Pazar trendleri
• SWOT analizi
121
Pazarlama Planı Neleri İçerir?
✓ Müşteri Analizi
• Alışveriş kararının doğası
• Katılımcılar
• demografiler
• Alıcı motivasyonları ve beklentileri
• Sadakat segmentleri
✓ Firma Analizi
• Bütçe
• İnsan
• Zaman
• Beceri
122
Pazarlama Planı Neleri İçerir?
• Amaçlar
• Misyon ve vizyon
• Firma amacı
• Finansal amaç
• Pazarlama amacı
• Uzun vadeli amaç
• Durum Analizi
• SWOT
123
Pazarlama Planı Neleri İçerir?
• Pazar Araştırması
• Gerekli bilgiler
• Araştırma metodolojisi
• Araştırma sonuçları
• Pazalama stratejisi
• Ürün
• Fiyat
• Promosyon
• Dağıtım
• Uygulama
• Sonuçların Analizi
https://markamuduru.com/18-adimda-pazarlama-plani-nasil-hazirlanir/5/10/2018 12:07
124
• Uygulanmış bazı örnekleri şu linklerden görebilirsiniz.
• http://www.mplans.com/internet_coffee_shop_marketing_plan/situation_analysis_fc.php
• http://www.bplans.com/coffee_distribution_business_plan/executive_summary_fc.php#.
UGn1G5hmJbw
• http://www.mplans.com/pasta_restaurant_marketing_plan/marketing_strategy_fc.php
125
“Deneyipte başaramayanları değil, yalnızda denemeye bile
kalkışmayanları yargıla.”
Nelson
126