1

Neovlašćeno umnožavanje i distribucija su strogo zabranjeni!!!

Autorska prava za crnogorske standarde i srodne dokumente pripadaju Institutu za

standardizaciju Crne Gore. Umnožavanje, u cjelini ili djelimično, kao i distribucija
crnogorskih standarda i srodnih dokumenata, dozvoljeni su samo uz saglasnost Instituta
za standardizaciju Crne Gore.

©ISME
Izdaje Institut za standardizaciju Crne Gore

INSTITUT ZA STANDARDIZACIJU CRNE GORE

VII Omladinske br 28
Tel: +382 20 227 108, Fax: +382 20 227 138
e-mail: isme@t-com.me, prodaja@isme.co.me
web:www.isme.me

2
3
Engleska verzija

Upravljanje kapacitetima – Dio 6:

Mjerenje površine i prostora u upravljanju kapacitetima

Ovaj evropski standard usvojio je Evropski odbor za standardizaciju (CEN) 8. jula 2011. godine.
Članovi CEN-a obavezni su da se pridržavaju Unutrašnjih propisa CEN-a/CENELEC-a (Evropskog komiteta za
standardizaciju u oblasti elektrotehnike) kojima se utvrđuju uslovi za davanje statusa nacionalnog standarda
ovom evropskom standardu bez bilo kakvih izmjena. Ažurirane liste i bibliografske reference koje se tiču takvih
nacionalnih standarda mogu se dobiti podnošenjem zahtjeva Centru za upravljanje CEN-CENELEC-a ili bilo
kojem članu CEN-a.
Ovaj evropski standard postoji u tri službene verzije (na engleskom, francuskom i njemačkom jeziku). Verzija
na nekom od ostalih jezika nastala prevođenjem u okviru nadležnosti nekog člana CEN-a na njegov jezik, a o
kojoj je obaviješten Centar za upravljanje CEN-CENELEC-a, ima isti status kao službene verzije.
Članovi CEN-a su tijela nadležna za nacionalne standarde u Austriji, Belgiji, Bugarskoj, Hrvatskoj, Kipru,
Republici Češkoj, Danskoj, Estoniji, Finskoj, Francuskoj, Njemačkoj, Grčkoj, Mađarskoj, Islandu, Irskoj, Italiji,
Letoniji, Litvaniji, Luksemburgu, Malti, Holandiji, Norveškoj, Poljskoj, Portugaliji, Rumuniji, Slovačkoj, Sloveniji,
Španiji, Švedskoj, Švajcarskoj i Velikoj Britaniji.

_____________________________________________________________________________
©2011 CEN Sva prava korišćenja u bilo kojem obliku i na bilo koji način u svijetu zadržavaju nacionalni članovi CEN-a

Djel. Br. EN 15221-6:2011: E

Sadržaj Strana

4
Predgovor ......................................................................................................................................................................3

Jedinstveni uvod u Evropske standarde EN 15221-3, EN 15221-4, EN 15221-5 i EN 15221-6 ...................................4

Uvod u mjerenje površine i prostora u upravljanju kapacitetima ................................................................................6
1 Predmet .......................................................................................................................................................7
2 Normativne reference .................................................................................................................................7
3 Izrazi i definicije ..........................................................................................................................................7
4 Metode i jedinice mjerenja .........................................................................................................................8
4.1 Jedinice .......................................................................................................................................................8
4.2 Razdaljina ....................................................................................................................................................8
4.3 Površina ....................................................................................................................................................13
4.4 Zapremina .................................................................................................................................................13

5 Okvir za mjerenje površine i prostora objekata .....................................................................................13

5.1 Opšte .........................................................................................................................................................13
5.2 Neto površina poda (NFA površina etaže (LA).......................................................................................16
5.3 Nekorisna površina etaže (NLA) ..............................................................................................................18
5.4 Bruto površina poda (GFA)......................................................................................................................19
5.5 Površina pod spoljašnjom konstrukcijom (ECA)...................................................................................21
5.6 Unutrašnja površina poda (IFA) ..............................................................................................................22
5.7 Površina pod unutrašnjom konstrukcijom (ICA) ...................................................................................24
5.8 Neto površina poda (NFA) .......................................................................................................................25
5.9 Površina pod pregradnim zidovima (PWA) ............................................................................................25
5.10 Neto površina prostorija (NRA) ...............................................................................................................25
5.11 Površina tehničkih prostorija (TA) ..........................................................................................................30
5.12 Površina za komunikaciju (CA) ...............................................................................................................32
5.13 Površina sanitarnih prostorija (AA) ........................................................................................................33
5.14 Površina primarne namjene (PA) ............................................................................................................34

6 Mjerenje površine i prostora izvan objekata ..........................................................................................35

6.1 Dodatna terminologija ..............................................................................................................................35
6.2 Klasifikacija ...............................................................................................................................................37
Dodatak A (normativne prirode) Matrica površine ...................................................................................................39
Dodatak B (normativne prirode) Dodatne ilustracije................................................................................................41
B1 Dodatne ilustracije za centralne holove (atrijume) ................................................................................41
B2 Dodatne ilustracije za pokrivene površine i nepokrivene površine .....................................................42
B3 Površina parkinga.....................................................................................................................................43
B4 Dodatne ilustracije za stepeništa i stepenišna okna .............................................................................43
Dodatak B (normativne prirode) Dodatne ilustracije................................................................................................41
B1 Dodatne ilustracije za atrijume ................................................................................................................41
B2 Dodatne ilustracije za pokrivene površine i nepokrivene površine .....................................................42
B3 Površina parkinga.....................................................................................................................................43
B4 Zidovi .........................................................................................................................................................44
Dodatak C (informativne prirode) Primjeri potkategorija površina tehničkih prostorija, površina za
komunikaciju, površina sanitarnih prostorija i površina primarne namjene ............................................................46
Bibliografija ....................................................................................................................................................................49

Predgovor
Ovaj dokument (EN 15522-6:2011) izradio je Tehnički odbor CEN/TC 348 „Facility Management“ („Upravljanje
kapacitetima“), čijim sekretarijatom upravlja Institut za standardizaciju Holandije (NEN).

5
Ovaj evropski standard dobija status nacionalnog standarda, bilo putem objavljivanja identičnog teksta ili
njegovim donošenjem, najkasnije do aprila 2012.godine, a nacionalni standardi koji drukčije propisuju prestaju
da važe najkasnije do aprila 2012.godine.

Skreće se pažnja na mogućnost da pojedini elementi ovog dokumenta mogu podlijegati pravima po osnovu
patenata. CEN [i/ili CENELEC] nijesu odgovorni za identifikaciju takvih prava po osnovu patenata.

Ovaj evropski standard je jedan iz serije EN 15221 „Facility Management“ („Upravljanje kapacitetima“), koja se
sastoji od sljedećih dijelova:

- Dio 1: Izrazi i definicije

- Dio 2: Uputstvo za ugovaranje usluga upravljanja kapacitetima

- Dio 3: Uputstvo za kvalitet u upravljanju kapacitetima

- Dio 4: Taksonomija, klasifikacija i strukture u upravljanju kapacitet

- Dio 5: Uputstvo za procese upravljanja kapacitetima

- Dio 6: Mjerenje površine i prostora u upravljanju kapacitetima

- Dio 7:Utvrđivanje referentnih vrijednosti za potrebe poređenja poslovnih rezultata

Shodno Internim propisima CEN/CENELEC-a, organizacije nadležne za nacionalne standarde zemalja

navedenih dalje u tekstu dužne su da primjenjuju ovaj evropski standard: Austrija, Belgija, Bugarska, Hrvatska,
Kipar, Republika Češka, Danska, Estonija, Finska, Francuska, Njemačka, Grčka, Mađarska, Island, Irska,
Italija, Letonija, Litvanija, Luksemburg, Malta, Holandija, Norveška, Poljska, Portugalija, Rumunija, Slovačka,
Slovenija, Španija, Švedska, Švajcarska i Velika Britanija.

Jedinstveni uvod u evropske standarde EN 15221-3, EN 15221-4, EN 15221-5 i

EN 15221-6

Godine 2002. pokrenuta je inicijativa za uspostavljanje evropskog standarda za potrebe utvrđivanja referentnih
vrijednosti namijenjenih poređenju u upravljanju kapacitetima. Ubrzo je prepoznato da se, kako bi se taj cilj
ostvario, moraju detaljno utvrditi i objaviti preliminarni standardi. Prvi rezultat tog procesa bili su standardi EN
15221-1:2006 i EN 15221-2:2006. Na osnovu razgovora o utvrđivanju ta dva standarda, odlučeno je da se
utvrde četiri nova evropska standarda za kvalitet, taksonomiju, procese i mjerenje.

Nakon realizacije tih šest standarda, bilo je moguće pristupiti utvrđivanju evropskog standarda za utvrđivanje
referentnih vrijednosti namijenjenih poređenju prEN 15221-7.
6
Utvrđeni su, usvojeni i usaglašeni standardi, EN 15221-3, EN 15221-4, EN 15221-5 i EN 15221-6 kao set
principa na kojima se temelji pristup upravljanju kapacitetima u odnosu na EN 15221-1, kako bi se obezbijedila
dosljednost. Oni su ugrađeni u osnovne principe sistema upravljanja zasnovanog na procesima, na kojima se
ovi standardi temelje.

Slijedi prikaz modela upravaljanja kapacitetima EN 15221-1.

Model EN 15221-1:2006

U osnovi ovih standarda su i široko prihvaćeni principi upravljanja, naročito lanac vrijednosti (Porter, M E,
(1885), „Konkurentska prednost - ostvarivanje i očuvanje vrhunskih poslovnih rezultata“ (Competitive
Advantage: creating and sustaining superior performance), Free Press, New York) i kontrola kvaliteta (Planiraj,
uradi, provjeri, djeluj - PDCA (Plan, Do, Check, Act)). Deming, W E (1986), „Kako izaći iz krize“ (Out of the
Crisis), MIT, Cambridge.

Upućivanje na ISO 10014:2006, Upravljanje kvalitetom – Uputstva za ostvarivanje finansijske i ekonomske

koristi (Quality Management – Guidelines for realizing financial and economic benefits).

Principi Demingovog ciklusa (PDCA) podupiru sve standarde ali se, u pogledu obima i dubine, u svakom od
njih različito primjenjuju. Zapravo, postoje različite vrste PDCA ciklusa, zavisno od perioda primjene (npr.
dugoročni, kratkoročni).

Ti standardi spadaju u porodicu standarda za sisteme upravljanja kvalitetom EN ISO 9000 i primjenjuju
konkretna uputstva na pojmove i korišćenje pristupa sistemima upravljanja zasnovanim na procesima u
domenu upravljanja kapacitetima.

Izraz „usluge za kapacitete (objekte)“ koristi se kao generički opis u standardima. Izraz „standardizovani
proizvodi za kapacitete (objekte)“ odnosi se na „standardizovane usluge za kapacitete (objekte)“ definisane i
opisane u EN 15221-4, Upravljanje kapacitetima – Dio 4: Taksonomija, klasifikacija i strukture u upravljanju
kapacitetima.

Nadležni u zemljama mogu da odluče da izraz „proizvod“ zamijene izrazom „usluga“, kada smatraju da je to
bitno radi dobrog prihvatanja i korišćenja standarda u njihovoj zemlji.

Cilj svih standarda jeste da pruže uputstva organizacijama koje se bave upravljanjem kapacitetima u pogledu
razvoja i unapređivanja njihovih procesa u sklopu upravljanja kapaciteta kako bi se podržale primarne
7
djelatnosti. To će pomoći organizacionom razvoju, inovacijama i unapređivanju i stvoriće temelj za dalje
stručno usavršavanje u upravljanju kapacitetima i njegovo napredovanje u Evropi. Stoga, u standardima su,
kao pomoć organizacijama, dati generički primjeri.

Ovim standardima se polažu temelji za posao koji dodatno treba obaviti u razvoju upravljanja kapacitetima, u
pogledu npr. standarda za referentne vrijednosti prEN 15221-7.

8
Uvod u mjerenje površine i prostora u upravljanju kapacitetima
Kako bi se podržao dosljedan evropski pristup upravljanju kapacitetima, ovaj dokument pruža konstruktivni
okvir sa jasnim izrazima, definicijama i principima za mjerenje površina poda i prostora u objektima, što ni iz
daleka nije jedistveni jezik svih aktera u u cjelokupnoj građevinskoj djelatnosti.

Dokaz da postoji potreba za usklađenim evropskim pristupom „mjerenju površine i prostora“ leži u činjenici da
mnoge evropske zemlje koriste različita pravila i definicije za procjenjivanje podnih površina objekata. Kao
posljedica toga, podatke o prostornim mjerenjima iz različitih zemalja teško je tumačiti a poređenja podataka
će najvjerovatnije biti netačna. Upravo ta uporedivost podataka je osobito važna za donosioce odluka
najrazličitijih profila, kao što su planeri i arhitekte, ekonomisti i investitori, vlasnici i zakupci, političari i
administratori, itd.

Nedavno istraživanje Evropskog odbora građevinskih ekonomista (European Committee of Construction

Economists (CEEC)) istaklo je činjenicu da sve evropske zemlje koriste slične elemente za mjerenje podnih
površina u objektima. Međutim, način na koji su te komponente grupisane i kodirane umnogome se razlikuje
od zemlje do zemlje. Usljed toga, poređenja između neto unutrašnje površine nekog objekta u Velikoj Britaniji
koju je izmjerila britanska Kraljevska ustanova ovlašćenih geodeta (RICS) sa neto zatvorenom površinom
nekog objekta u Njemačkoj koji je mjerio Njemački institut za standardizaciju (DIN) ili neto podnom površinom
objekta u Holandiji koju je izmjerio Institut za standardizaciju Holandije (NEN) navode na veoma pogrešne
zaključke budući da se površine poda različito mjere.

Ukratko, to što mjerenje konkretnih podnih površina u jednoj te istoj zgradi koristeći različite nacionalne
standarde dovodi do varijacija i do 30% jasno ukazuje na potrebu za usaglašenim evropskim pristupom
„mjerenju površine i prostora“.

1. Predmet

Ovaj evropski standard utvrđuje jedinstveni osnov za planiranje i projektovanje, upravljanje površinama i
prostorom, finansijsku procjenu, kao i mehanizam za određivanje referentnih vrijednosti u oblasti upravljanja
kapacitetima.

Ovaj standard obuhvata mjerenje površine i prostora za postojeće objekte koji su predmet vlasništva ili
zakupa, kao i objekte u fazi planiranja ili izgradnje.

Ovaj standard predstavlja okvir za mjerenje podnih površina unutar objekata i površina izvan objekata. Osim
toga, sadrži jasne izraze i definicije, kao i metode za mjerenje horizontalnih površina i zapremina u objektima
i/ili dijelovima objekata, bez obzira na njihovu funkciju.

2. Normativne reference

Referentni dokumenti koji slijede su nezamjenljivi za primjenu ovog dokumenta. Tamo gdje reference imaju
datum, primjenjuju se samo naznačena izdanja. Za reference bez datuma, primjenjuje se posljednje izdanje
dokumenta na koji se upućuje (sa svim izmjenama i dopunama).

EN 15221-1:2006, Upravljanje kapacitetima – Dio 1: Izrazi i definicije (Facility Management – Part 1: Terms
and definitions).

3. Izrazi i definicije

9
Za potrebe ovog dokumenta, primjenjuju se izrazi i definicije dati u EN 15221-1:2006 i navedeni dalje u tekstu.

3.1 razdaljina
brojčani izraz jednodimenzionalne figure, mjereno duž najkraće linije koja povezuje dvije tačke

3.2 površina
brojčani izraz dvodimenzinalne površine, izračunat uglavnom kao proizvod dvije mjere za razdaljinu

3.3 zapremina
numerički izraz trodimenzionalnog koncepta, izračunat uglavnom kao proizvod sve tri mjere za
razdaljinu

3.4 prostor
površina ili zapremina koje su stvarno ili teoretski ograničene
[vidi ISO 6707-1]

3.5 pod
uopšteno, donja horizontalna konstrukcija prostorije koja čini granični element objekta ili njegovog
dijela

3.6 plafon
uopšteno, gornja horizontalna površina prostorije

3.7 krov
konstrukcija koja pokriva objekat a koja čini najviši nivo objekta ili njegovog dijela

3.8 zid
uopšteno, vertikalna konstrukcija koja čini granične elemente objekta ili njegovog dijela

NAPOMENA: Razlikujemo konstruktivne i nekonstruktivne zidove, kao i spoljašnje i unutrašnje zidove (vidi
B.5):

A Konstruktivni zidovi podupiru podove ili krovove i/ili obezbjeđuju cjelovitost konstrukcije

B Nekonstruktivni zidovi namijenjeni su isključivo za dijeljenje/odvajanje prostora

1 Spoljašnji zidovi dijele/odvajaju unutrašnjost prostorija od spoljašnjosti

2 Unutrašnji zidovi isključivo dijele/odvajaju unutrašnjost prostorija

Moguće su kombinacije gore navedenog (npr. unutrašnji zidovi mogu biti konstruktivni a spoljašnji zidovi mogu
biti nekonstruktivni).

3.9 prostorija
dio objekta, potpuno ili djelimično ograničen pregradnim elementima a čiji pod i/ili plafon čine dio
konstrukcije objekta, dostupan ljudima

3.10 objekat
nepodijeljeno sklonište koje obuhvata prostor sasvim ili djelimično ograničen konstrukcijama koje ga
zatvaraju, sa konkretnim namjenama za ljude koji tu borave

10
 4. Metode i jedinice mjerenja
4.1 Jedinice

Jedinice mjerenja razlikuju se zavisno od vrste izračunavanja:

- razdaljine su mjere jedne dimenzije i treba ih izražavati u metrima (m);

- površine su mjere dvije dimenzije i treba ih izražavati u metrima kvadratnim (m²);
- zapremine su mjere tri dimenzije i treba ih izražavati u metrima kubnim (m3).

4.2 Razdaljina

Za razdaljine, neophodno je napraviti razliku između dužine, širine i visine. Dužina se mjeri kao linearno
protezanje od jednog do drugog kraja (mjerenje horizontalne razdaljine). Širina se mjeri kao linearno
protezanje od jedne do druge strane (mjerenje horizontalne razdaljine). Visina se mjeri kao linearno pružanje
od vrha do dna (mjerenje vertikalne razdaljine).

NAPOMENA 1: Širina je ista kao dužina ili manja od dužine.

Kod dužina, širina i visina razlikuju se bruto i neto razdaljina:

- bruto dužina / širina se mjeri kao horizontalna razdaljina između spoljašnjih graničnih površina
spoljašnjih zidova ili horizontalna razdaljina između centara unutrašnjih zidova;
- neto dužina / širina se mjeri kao horizontalna razdaljina između unutrašnjih graničnih površina zidova,
pri čemu se ne uzimaju u obzir manje bitne konstruktivne komponente;
- bruto visina se mjeri kao vertikalna razdaljina između vrha finalno obrađenog poda ili terena sa kojim
se graniči i vrha finalno obrađenog poda prostorije koja se nalazi iznad ili vrha krovne konstrukcije;

NAPOMENA 2: Kod najniže etaže u objektu, bruto visina mora se mjeriti do dna poda (do maksimuma
normalnog poda)

- neto visina se mjeri kao vertikalna razdaljina između vrha finalno obrađenog poda ili terena sa kojim
se graniči i dna plafona ili krova koji se nalazi iznad, pri čemu se manje bitne konstruktivne
komponente ne uzimaju u obzir;
- čista visina se mjeri kao vertikalna razdaljina između vrha finalno obrađenog poda ili kote terena i
donje strane spuštenog plafona koji se nalazi iznad, pri čemu se manje bitne konstruktivne
komponente ne uzimaju u obzir.

NAPOMENA 3: Najmanja visina prolaza može biti manja od čiste visine.

- visina konstrukcije je razlika između bruto visine i neto visine.

Primjeri su dati na Slikama 1 i 2.

11
Legenda
1 prostorija 1
2 prostorija 2
3 spoljašnji zid
4 unutrašnji zid
5 pod
6 pod ili krov
7 spušteni plafon
8 plafon
9 podignuti pod
Bg1 bruto širina prostorije 1
bg2 bruto širina prostorije 2
l bruto dužina
lN neto dužina
h bruto visina
hC visina konstrukcije
hp visina prolaza
hN neto visina
hF čista visina
a) – Mjerenje razdaljina u vertikalnom planu

12
Legenda
1 prostorija 1
2 prostorija 2
3 spoljašnji zid
4 unutrašnji zid
b bruto širina
bg1 bruto širina prostorije 1
bg2 bruto širina prostorije 2
bp širina šrolaza
bN1 neto širina 1
bN2 neto širina 2
l bruto dužina
lG1 bruto dužina 1
lG2 bruto dužina 2
lN1 neto dužina 1
lN2 neto dužina 2

b) – Mjerenje razdaljina u horizontalnoj ravni gledano odozgo

Slika 1 – Mjerenje razdaljina

13
Legenda
1 posljednja etaža
2 međusprat
3 najniža etaža
4 zatvorena površina
5 pokrivena površina
6 površina objekta iznad terena
7 kolonada
h bruto visina

Slika 2 – Primjeri mjerenja bruto razdaljina u različitim objektima sa više etaža

14
4.3 Površina

I horizontalne i vertikalne površine mjere se njihovim stvarnim dimenzijama. Nagnute ravne površine poput
rampi mjere se njihovom vertikalnom projekcijom na (zamišljenoj) horizontalnoj ravni, kao što je ilustrovano.
Stepenišni kraci sa visinskom razlikom <1,50 m ilustrovani su na ravni tamo gdje počinju, stepenišni kraci sa
visinskom razlikom ≥1,50 m ilustrovani su na ravni tamo gdje se završavaju (projektovano nagore ka sljedećoj
ravni)

Legenda
b širina
l dužina
Slika 3 – Vertikalna projekcija

Bruto površine se određuju bruto razdaljinama, neto površine se određuju neto razdaljinama.

Površine koje su potrebne isključivo za održavanje i izlazi za vanredne situacije ne uzimaju se u obzir kod
ovog standarda.

4.4 Zapremina

Zapremine se mjere njihovim stvarnim dimenzijama. Nangute ravne površine, bilo da su podovi ili zidovi,
definišu nagnute granice zapremine. Bruto zapremine određuju se bruto razdaljinama, neto zapremine
određuju se neto razdaljinama. Treba imati u vidu da se pojmovi nekorisne površine etaže, kao što su
praznine, ovdje ne primjenjuju. Prilikom mjerenja zapremina, prostor u više nivoa mjeri se kao jedna
jedinstvena zapremina.

15
 5. Okvir za mjerenje površina i prostora objekata
5.1 Opšte

Objekti, prostorije i podovi mjere se u nivou poda (na visinskom nivou gornje površine finalno obrađenog
poda). Svaki nivo poda mjeri se posebno. Površine kod kojih su neto visine različite u okviru istog nivoa poda
mogu se računati posebno.
Površina poda utvrđuje se kao površina vertikalne projekcije na horizontalnu ravan. Zidni otvori na unutrašnjim
i spoljašnjim zidovima takođe se mjere vertikalnom projekcijom na horizontalnu ravan njihovih spoljnih granica
u nivou poda i pripadaju zapremini i površini spoljašnjih i unutrašnjih zidova.

Za više informacija, vidi Dodatak B.

Kod svih kategorija površina razlikuju se:

A prostori koji su potpuno pokriveni i zatvoreni sa svih strana do čiste visine;

B prostori koji su potpuno pokriveni, ali nijesu zatvoreni sa svih strana duž čiste visine (npr. uvučeni
balkoni;
C prostori koji nijesu pokriveni ali pripadaju komponentama (npr. otvoreni balkoni).

Tabela 1 – Hijerarhija podnih površina u objektu

Površina etaže (LA)
Bruto površina poda (GFA)
Unutrašnja površina poda (IFA)
Površina pod spoljašnjom konstrukcijom (ECA)

Neto površina poda (NFA)

Neto površina prostorija (NRA)
Površina pod unutrašnjom konstrukcijom

Površina Površina za Površina

Površina pod pregradnim zidovima (PWA)
Nekorisna površina etaže (NLA)

Površina
tehničkih komunikaciju primarne
sanitarnih
prostorija (TA) (CA) namjene (PA)
prostorija (AA)
primjeri primjeri
primjeri podvrsta,
podvrsta, vidi podvrsta, vidi primjeri podvrsta,
vidi dodatak C
dodatak C dodatak C vidi dodatak C
namjene sa neograničenim
sa ograničenim pristupom
Površina za komunikaciju

Površina za komunikaciju
neograničenim pristupom

neograničenim pristupom
prostorija sa ograničenim

prostorija sa ograničenim
(ICA)

namjene sa ograničenim
Površina sanitarnih

Površina sanitarnih
Površina tehničkih

Površina tehničkih

Površina primarne

Površina primarne
sa neograničenim

pristupom (RAA)
pristupom (UCA)

pristupom (UPA)

pristupom (RPA)
pristupom (RTA)
prostorija sa

prostorija sa
(RCA)

(UAA)
(RTA)

NAPOMENA: Kada se definiše površina poda koja se može izdati pod zakup, ozbiljno se preporučuje da se
koristi jedno od definisanih mjerenja iz gornje tabele.
Primjena okvira datog u Tabeli 1 ilustruje se u sljedećem primjeru.

Dio ovog objekta je dat na Slici 4. Na slikama koje zatim slijede, u svakom od slučajeva, sive površine
pokazuju površinu opisanu ispod slike.

16
Slika 4 – Plan osnove gornje etaže objekta datog kao primjer

17
5.2 Površina etaže (LA)

Površina etaže je izmjerena površina za jednu etažu, uključujući sve površine sadržane unutra i izmjerene do
spoljašnjeg, stalnog, finalno obrađenog površinskoj sloja. To obuhvata stanove na vrhu objekata (penthaus) i
međuspratove (mezanine), podrume i pokrivene pješačke staze i prolaze.

Odvojeni objekti se mjere pojedinačno.

Dalje u tekstu je iscrpna lista elemenata koje obuhvata ovaj izraz:

a) praznine, centralni holovi (atrijumi) i šupljine;

b) debljina obodnih zidova;
c) spoljašnje kolonade i stubovi;
d) konstruktivni zidovi i pregrade;
e) unutrašnje kolonade i stubovi;
f) nekonstruktivni zidovi;
g) fleksibilne i pokretne pregrade;
h) prostorije za mašinske instalacije (npr. liftovske prostorije i kontlarnice, kao i uređaji za grijanje i
hladjenje);
i) prostorije za elektroinstalacije (npr. provodnici i generatori, kao i prostorije za instalacije za mrežne
komunikacije (prenos podataka putem naponskog kabla);
j) prostorije za druge instalacije (npr. instalacije za upravljanje otpadom i magacini za održavanje
kapaciteta);
k) stepenišna okna, liftovska okna i pokretne stepenice
l) hodnici i druge površine za komunikaciju
m) sanitarne prostorije obuhvataju sve sanitarne površine (npr. toalete, tuševe i svlačionice, kao i
prostorije za zaposlene na održavanju čistoće)
n) centralni pomoćni prostori (npr. ulazni holovi i ugostiteljski prostori, kao i prostori za društvene i
rekreativne aktivnosti)
o) lokalni pomoćni prostori (npr. prostori za sastanke, prostor za kartoteku i čuvanje materijala, kao i
površine za štampanje i fotokopiranje)
p) poslovni prostori (npr. odvojene kancelarije, laboratorije, prodajni prostori, prostori za održavanje
nastavnih aktivnosti ili operacione sale)

Primjer površine etaže je prikazan na Slici 5.

18
 Slika 5 – Mjerenje površine etaže
Površina etaže se zatim raščlanjuje na nekorisnu površinu etaže i bruto površinu poda.

19
5.3 Nekorisna površina etaže (NLA)

Nekorisna površina etaže je izmjerena površina, koja obuhvata praznine, atrijume i šupljine.

Primjer nekorisne površine etaže prikazan je na Slici 6.

Legenda
1 atrijum iznad prostorije sa stepenicama na prizemlju
2 atrijum iznad ulazne površine
3 atrijum iznad unutrašnjeg dvorišta
4 praznina iznad površine tehničkih prostorija na prizemlju

Slika 6 – Mjerenje nekorisne površine etaže

20
5.4 Bruto površina poda (GFA)

Bruto površina poda je izračunata površina etaže (LA) od koje se oduzme nekorisna površina etaže (NLA).

LA-NLA=GFA

Da bi se omogućilo razlikovanje ovog izraza, površine koje on obuhvata date su na sljedećoj listi:

a) debljina obodnih zidova;

b) spoljašnje kolonade i stubovi;
c) konstruktivni zidovi i pregrade;
d) unutrašnje kolonade i stubovi;
e) nekonstruktivni zidovi;
f) fleksibilne i pokretne pregrade;
g) prostorije za mašinske instalacije (npr. liftovske prostorije i kontlarnice, kao i uređaji za grijanje i
hladjenje);
h) prostorije za elektroinstalacije (npr. provodnici i generatori, kao i prostorije za instalacije za mrežne
komunikacije (prenos podataka putem naponskog kabla);
i) prostorije za druge instalacije (npr. instalacije za upravljanje otpadom i magacini za održavanje
kapaciteta);
j) stepenišna okna, liftovska okna i pokretne stepenice
k) hodnici i druge površine za komunikaciju
l) sanitarne prostorije obuhvataju sve sanitarne površine (npr. toalete, tuševe i svlačionice, kao i
prostorije za zaposlene na održavanju čistoće)
m) centralni pomoćni prostori (npr. ulazni holovi i ugostiteljski prostori, kao i prostori za društvene
aktivnosti i rekreaciju)
n) lokalni pomoćni prostori (npr. prostori za sastanke, prostor za arhiviranje i čuvanje, kao i površine za
štampanje i fotokopiranje)
o) poslovni prostori (npr. odvojene kancelarije, laboratorije, prodajni prostori, prostori za održavanje
nastavnih aktivnosti ili operacione sale)

Primjer bruto površine poda je prikazan na Slici 7.

21
Legenda
1 atrijum iznad prostorije sa stepenicama na prizemlju
2 atrijum iznad ulazne površine
3 atrijum iznad unutrašnjeg dvorišta

Slika 7 – Mjerenje bruto površine poda

Bruto površina poda se zatim raščlanjuje na površinu pod spoljašnjom konstrukcijom i unutrašnju površinu
poda.

22
5.5 Površina pod spoljašnjom konstrukcijom (ECA)

Površina pod spoljašnjom konstrukcijom je izmjerena površina koja obuhvata spoljašnje zidove finalno
obrađenog ukupnog horizontalnog gabarita objekta. Ovo takođe podrazumijeva dodatno učrvršćivanje
spoljašnjih zidova, npr. potporne stubove i seizmičku potporu.

Primjer površine pod spoljašnjom konstrukcijom prikazan je na Slici 8.

Slika 8 – Mjerenje površine pod spoljašnjom konstrukcijom

23
5.6 Unutrašnja površina poda (IFA)

Unutrašnja površina poda je izračunata površina bruto površine poda (GFA) od koje se oduzme površina
pod spoljašnjom konstrukcijom (ECA).

GFA-ECA=IFA

Za potrebe razlikovanja ovog izraza, površine koje on obuhvata date su na listi koja slijedi:

a) konstruktivni zidovi i pregrade;

b) unutrašnje kolonade i stubovi;
c) nekonstruktivni zidovi;
d) fleksibilne i pokretne pregrade;
e) prostorije za mašinske instalacije (npr. liftovske prostorije i kontlarnice, kao i uređaji za grijanje i
hladjenje);
f) prostorije za elektroinstalacije (npr. provodnici i generatori, kao i prostorije za instalacije za mrežne
komunikacije (prenos podataka putem naponskog kabla);
g) prostorije za druge instalacije (npr. instalacije za upravljanje otpadom i magacini za održavanje
kapaciteta);
h) stepenišna okna, liftovska okna i pokretne stepenice
i) hodnici i druge površine za komunikaciju
j) sanitarne prostorije obuhvataju sve sanitarne površine (npr. toalete, tuševe i svlačionice, kao i
prostorije za zaposlene na održavanju čistoće)
k) centralni pomoćni prostori (npr. ulazni holovi i ugostiteljski prostori, kao i prostori za društvene
aktivnosti i rekreaciju)
l) lokalni pomoćni prostori (npr. prostori za sastanke, prostor za arhiviranje i čuvanje materijala, kao i
površine za štampanje i fotokopiranje)
m) poslovni prostori (npr. odvojene kancelarije, laboratorije, prodajni prostori, prostori za održavanje
nastavnih aktivnosti ili operacione sale)

Primjer unutrašnje površine poda prikazan je na Slici 9.

24
 Slika 9 – Mjerenje unutrašnje površine poda
Unutrašnja površina poda se zatim raščlanjuje na površinu pod unutrašnjom konstrukcijom i neto površinu
poda.

25
5.7 Površina pod unutrašnjom konstrukcijom (ICA)

Površina pod unutrašnjom konstrukcijom je izmjerena površina koja obuhvata unutrašnju konstrukciju objekta
(npr. kolonade i potporni zidovi).

Primjer površine pod unutrašnjom konstrukcijom prikazan je na Slici 10.

Slika 10 – Mjerenje površine pod unutrašnjom konstrukcijom

26
5.8 Neto površina poda (NFA)

Neto površina poda je izračunata površina unutrašnje površine poda (IFA) od koje se oduzme površina pod
unutrašnjom konstrukcijom (ICA).

IFA-ICA=NFA.

Za potrebe razlikovanja ovog izraza, površine koje on obuhvata date su na listi koja slijedi:

a) nekonstruktivni zidovi;
b) fleksibilne i pokretne pregrade;
c) prostorije za mašinske instalacije (npr. liftovske prostorije i kontlarnice, kao i uređaji za grijanje i
hladjenje);
d) prostorije za elektroinstalacije (npr. provodnici i generatori, kao i prostorije za instalacije za mrežne
komunikacije (prenos podataka putem naponskog kabla);
e) prostorije za druge instalacije (npr. instalacije za upravljanje otpadom i magacini za održavanje
kapaciteta);
f) stepenišna okna, liftovska okna i pokretne stepenice
g) hodnici i druge površine za komunikaciju
h) sanitarne prostorije obuhvataju sve sanitarne površine (npr. toalete, tuševe i svlačionice, kao i
prostorije za zaposlene na održavanju čistoće)
i) centralni pomoćni prostori (npr. ulazni holovi i ugostiteljski prostori, kao i prostori za društvene
rekreacione aktivnosti)
j) lokalni pomoćni prostori (npr. prostori za sastanke, prostor za kartoteku i čuvanje materijala, kao i
površine za štampanje i fotokopiranje)
k) poslovni prostori (npr. odvojene kancelarije, laboratorije, prodajni prostori, prostori za održavanje
nastavnih aktivnosti ili operacione sale)

Primjer neto površine poda dat je na Slici 11.

27
 Slika 11 – Mjerenje neto površine poda
Neto površina poda se zatim raščlanjuje na površinu pod pregradnim zidovima i neto površinu prostorija.

28
5.9 Površina pod pregradnim zidovima (PWA)

Površina pod pregradnim zidovima je izmjerena površina koja obuhvata nekonstruktivne zidove, kao i
fleksibilne i pokretne pregrade.
Ukoliko postoji bilo kakva sumnja u kvalitet nekog zida, treba ga uvrstiti u površinu pod unutrašnjom
konstrukcijom.

Primjer površine pod pregradnim zidovima prikazan je na Slici 12.

Slika 12 – Mjerenje površine pod pregradnim zidovima

29
5.10 Neto površina prostorija (NRA)
Neto površina prostorija je zbir površina svih podova izmjerena na unutrašnjoj površini svake prostorije.
Predstavlja izračunatu površinu neto površine poda (NFA) od koje se oduzme površina pod pregradnim
zidovima (PWA).

NFA-PWA=NRA

Za potrebe razlikovanja ovog izraza, površine koje on obuhvata date su na listi koja slijedi:

a) prostorije za mašinske instalacije (npr. liftovske prostorije i kontlarnice, kao i uređaji za grijanje i
hladjenje);
b) prostorije za elektroinstalacije (npr. provodnici i generatori, kao i prostorije za instalacije za mrežne
komunikacije (prenos podataka putem naponskog kabla);
c) prostorije za druge instalacije (npr. instalacije za upravljanje otpadom i magacini za održavanje
kapaciteta);
d) stepenišna okna, liftovska okna i pokretne stepenice
e) hodnici i druge površine za komunikaciju
f) sanitarne prostorije obuhvataju sve sanitarne površine (npr. toalete, tuševe i svlačionice, kao i
prostorije za zaposlene na održavanju čistoće)
g) centralni pomoćni prostori (npr. ulazni holovi i ugostiteljski prostori, kao i prostori za društvene i
rekreativne aktivnosti)
h) lokalni pomoćni prostori (npr. prostori za sastanke, prostor za kartoteku i čuvanje materijala, kao i
površine za štampanje i fotokopiranje)
i) poslovni prostori (npr. odvojene kancelarije, laboratorije, prodajni prostori, prostori za održavanje
nastavnih aktivnosti ili operacione sale)

Primjer neto površine prostorije dat je na Slici 13.

30
Slika 13 – Mjerenje neto površine prostorija

31
Neto površina prostorija se zatim raščlanjuje na sljedeće kategorije:

- Površina tehničkih prostorija (TA)

- Površina za komunikaciju (CA);
- Površina sanitarnih prostorija (AA);
- Površina primarne namjene (PA);

NRA=TA+CA+AA+PA.

Svaka od ovih kategorija može se dodatno dijeliti na površine sa neograničenim i ograničenim pristupom.
Takva ograničenja mogu da proizilaze iz propisa organizacije i/ili države, a koji se tiču funkcionalnih, tehničkih i
ekonomskih ograničenja.

Obavezna minimalna visina od 1,5 m, 1,6 m ili 1,9 m su primjeri pravila koje se često može koristiti. Treba
naglasiti da su površine sa ograničenim pristupom izmjerene površine oduzete od neto površine prostorija
(NRA). Da bi se održala uporedivost u svim organizacijama koje imaju različita pravila o površinama sa
ograničenim pristupom, uvijek mora biti dostupna puna NRA.

ZA stavke pod tačkama 5.11 do 5.14, u slučaju da postoji bilo kakva sumnja vezano za kategorizaciju
prostora, treba izabrati primarnu namjenu prostorije.

5.11 Površina tehničkih prostorija (TA)

Površina tehničkih prostorija je dio neto površine prostorija koju zauzimaju prostorije za sve mašinske
instalacije (uključujući liftovske prostorije i prostorije za postrojenja, ventilaciju, sisteme za hlađenje i grijanje
vazduha, vertikalne kanale za vođenje instalacija i cijevi) i elektroinstalacije (uključujući električne provodnike,
pokretne i ugradne elemente za potrebe rasvjete i strujnog napajanja).

Za listu tipičnih primjera, vidi Dodatak C.

Primjer tehničke površine dat je na Slici 14.

Kao što je navedeno u 5.10, površina tehničkih prostorija može se dodatno podijeliti na površine sa
neograničenim i ograničenim pristupom. Takva ograničenja mogu da proizilaze iz propisa organizacije i/ili
države, a koji se tiču funkcionalnih, tehničkih i ekonomskih ograničenja.

32
Slika 14 – Mjerenje površine tehničkih prostorija

33
5.12 Površina za komunikaciju (CA)

Površina za komunikaciju je dio neto površine prostorija koju zauzima vertikalna i horizontalna komunikacija.
Za listu tipičnih primjera, vidi Dodatak C.

Primjer površine za komunikaciju dat je na Slici 15.

Kao što je navedeno u 5.10, površina za komunikaciju može se dodatno podijeliti na površine sa
neograničenim i ograničenim pristupom. Takva ograničenja mogu da proizilaze iz propisa organizacije i/ili
države, a koji se tiču funkcionalnih, tehničkih i ekonomskih ograničenja.

Slika 15 – Mjerenje površine za komunikaciju

34
5.13 Površina sanitarnih prostorija (AA)

Površina sanitarnih prostorija je dio neto površine prostorija koji zauzimaju sanitarne prostorije.
Za listu tipičnih primjera, vidi Dodatak C.

Primjer površine sanitarnih prostorija dat je na Slici 16.

Kao što je navedeno u 5.10, površina sanitarnih prostorija može se dodatno podijeliti na površine sa
neograničenim i ograničenim pristupom. Takva ograničenja mogu da proizilaze iz propisa organizacije i/ili
države, a koji se tiču funkcionalnih, tehničkih i ekonomskih ograničenja.

Slika 16 – Mjerenje površine sanitarnih prostorija

35
5.14 Površina primarne namjene (PA)

Površina primarne namjene je dio neto površine prostorija koji se koristi kao podrška osnovnim potrebama
posla i procesa rada (uključujući centralne pomoćne prostorije, lokalne pomoćne prostorije i radne stanice).
Za listu tipičnih primjera, vidi Dodatak C.

Primjer površine primarne namjene dat je na Slici 17.

Kao što je navedeno u 5.10, površina primarne namjene može se dodatno podijeliti na površine sa
neograničenim i ograničenim pristupom. Takva ograničenja mogu da proizilaze iz propisa organizacije i/ili
države, a koji se tiču funkcionalnih, tehničkih i ekonomskih ograničenja.

Slika 17 – Mjerenje površine primarne namjene

36
 6. Mjerenje površine i prostora izvan objekata
6.1 Dodatna terminologija

Sve dolje definisane površine mjere se direktno u horizontalnoj ravni ili vertikalnom projekcijom na
horizontalnu ravan.

6.1.1 Površina parcele

površina zemljišta opisana svojim granicama, na koje mogu upućivati nadležni organi (npr. organi
zemljišnih registara, katastra ili lokalne uprave).

NAPOMENA: Slika 18 daje primjer mjerenja površine parcele.

Slika 18 – Primjer površine parcele

6.1.2 Izgrađena površina

dio površine parcele koji je pokriven objektima i iznad i ispod terena.

37
NAPOMENA: Izgrađena površina je jednaka skupu svih ukupnih horizontalnih gabarita objekata (building
envelope) u okviru površine parcele.

6.1.3 Neizgrađena površina

dio površine parcele koji nije klasifikovan kao izgrađena površina

6.1.4 Osnova prizemlja objekta

površina onih dijelova objekta koji se nalaze na koti terena, kada se projektuje na horizontalnu ravan

6.1.5 Površina objekta iznad zemlje

površina onih dijelova objekta koji se nalaze iznad kote terena, kada se projektuje na horizontalnu
ravan

6.1.6 Površina objekta ispod zemlje

površina onih dijelova objekta koji se nalaze ispod kote terena, kada se projektuje na horizontalnu
ravan

6.1.7 Ukupni horizontalni gabarit objekta

površina objekta u njegovoj najvećoj horizontalnoj dimenziji, i iznad i ispod zemlje, kada se projektuje
na horizontalnu ravan.

NAPOMENA: Ukupni horizontalni gabarit objekta je jednak skupu osnove prizemlja objekta i površina
objekta iznad i ispod zemlje.

6.1.8 Spoljašnja površina

dio površine parcele koji nije pokriven objektima u skladu sa njihovim osnovama prizemlja (6.1.4)

NAPOMENA: Slika 19 daje primjer mjerenja spoljašnje površine.

Legenda
38
 1 površina parcele
2 spoljašnja površina
3 osnova prizemlja objekta
4 neizgrađena površina
5 ukupni horizontalni gabarit objekta=izgrađena površina
6 površina objekta ispod zemlje
7 površina objekta iznad zemlje
A prostori koji su sasvim pokriveni i zatvoreni sa svih strana do čiste visine
C prostori koji nijesu zatvoreni ali pripadaju komponentama

Slika 19 – Mjerenje površina izvan objekata

6.2 Klasifikacija

Spoljašnje površine se klasifikuju npr. kao:

a) prirodni pejzaž:
- zelenilo, uključujući pojedinačne biljke;
- zasađene površine;
- prirodna vodena prostranstva;
- ostali prirodni pejzaži (pijesak, kamen);

b) popločane površine:
- ivičnjaci koji su neophodni ili izgrađeni;
- staze za pješake ili bicikliste;
- saobraćajnice za laka i teška vozila;
- parking površine, uključujući interne saobraćajnice;
- sportski tereni i igrališta, uključujući zelenilo za sportske prostore i bazene;
- željezničke konstrukcije;

c) konstrukcione jedinice:
- ograde, zidovi;
- zaštitni sistemi (protiv buke i svjetlosti);
- rampe, stepeništa, stepenici;
- tribine;
- mostovi, pješačke staze na mostovima;
- nadstrešnjice, skloništa od uticaja vremenskih prilika, pergole;
- vodeni baseni, fontane;

d) tehničke jedinice:
- vodovod;
- kanalizacija;
- dovod i skladištenje plina;
- grijanje i hlađenje;
- izmjenjivači toplote - zemlja;
- ostale tehničke jedinice;

39
Dodatak A
(normativne prirode)

Matrica površine
Okvir za mjerenje površine i prostora iz tačke 5 predstavljen je u Tabeli A.1 u vidu matrice.

Tabela A.1 – Matrica za mjerenje površine i prostora

Nekorisna Bruto Površina pod Unutrašnja Površina pod Neto Površina pod Neto Površina Površine Površine
Površina Površina za
Mjerenje prostora površina površina spoljašnjom površina unutrašnjom površina pregradnim površina tehničkih sanitarnih primarne
etaže komunikaciju
etaže poda konstrukcijom poda konstrukcijom poda zidovima prostorija prostorija prostorija namjene
Komponente prostora LA NLA GFA ECA IFA ICA NFA PWA NRA TA CA AA PA
Praznine, atrijumi i
√ √
šupljine
Debljina obodnih zidova √ √ √
Spoljašnje kolonade i
√ √ √
stubovi
Konstruktivni zidovi i
√ √ √ √
pregrade
Unutrašnje kolonade i
√ √ √ √
stubovi
Nekonstruktivni zidovi √ √ √ √ √
Fleksibilne i pokretne
√ √ √ √ √
pregrade
Prostorije za mašinske
instalacije (npr. liftovske
prostorije, kotlarnice, kao
i uređaji za grijanje i √ √ √ √ √ √
hlađenje)

prostorije za
elektroinstalacije (npr.
provodnici i generatori,
kao i prostorije za
instalacije za mrežne √ √ √ √ √ √
komunikacije (prenos
podataka putem
naponskog kabla)

40
Tabela A.1 (nastavak)

Nekorisna Bruto Površina pod Unutrašnja Površina pod Neto Površina pod Neto Površina Površine Površine
Površina Površina za
Mjerenje prostora površina površina spoljašnjom površina unutrašnjom površina pregradnim površina tehničkih sanitarnih primarne
etaže komunikaciju
etaže poda konstrukcijom poda konstrukcijom poda zidovima prostorija prostorija prostorija namjene
Komponente prostora LA NLA GFA ECA IFA ICA NFA PWA NRA TA CA AA PA

prostorije za druge instalacije

(npr. instalacije za
upravljanje otpadom i √ √ √ √ √ √
magacini za održavanje
kapaciteta)

stepenišna okna, liftovska

okna i pokretne stepenice √ √ √ √ √ √

hodnici i druge površine za

√ √ √ √ √ √
komunikaciju

sanitarne prostorije
obuhvataju sve sanitarne
površine (npr. toalete, tuševe
i svlačionice, kao i prostorije
√ √ √ √ √ √
za zaposlene na održavanju
čistoće)

centralni pomoćni prostori

(npr. ulazni holovi i
ugostiteljski prostori, kao i
prostori za društvene i
√ √ √ √ √ √
rekreativne aktivnosti)

lokalni pomoćni prostori (npr.

prostori za sastanke, prostor
za arhiviranje i čuvanje, kao i
površine za štampanje i
√ √ √ √ √ √
fotokopiranje)

poslovni prostori (npr.

odvojene kancelarije,
laboratorije, fabrički pogoni,
prostori za održavanje
√ √ √ √ √ √
nastavnih aktivnosti ili
operacione sale)
41
Dodatak B
(normativne prirode)

Dodatne ilustracije

B.1 Dodatne ilustracije za atrijume

Atrijum je otvoreni prostor, visine nekoliko etaža i pokriven krovom.

Samo najniži nivo atrijuma se računa kao dio bruto površine poda (metri kvadratni poda koji se nalazi ispod
krova atrijuma samo se jednom računaju, kao bruto površina poda).

Primjer površine etaže (LA) i bruto površine poda (GFA) koje uključuju atrijum prikazan je na slici B.1

Legenda
1 bruto površina poda (GFA)
2 površina etaže (LA)

Slika B.1 – Primjer površine etaže i bruto površine poda koje uključuju atrijum

B.2 Dodatne ilustracije za pokrivene površine i nepokrivene površine

Na spoljašnjoj strani objekta, podovi mogu biti dio zgrade, sa drugim podom, krovom ili nadstrešnjicom iznad
njega. Takve površine nazivaju se „pokrivene“ površine. Pokrivena površina je površina terena pokrivena
objektima u stanju nakon finalne obrade. Pokrivena površina utvrđuje se vertikalnom projekcijom spoljašnjih
dimenzija zgrade na teren. Površina je pokrivena površina kada je pokrivena dijelom objekta na sljedećem
nivou iznad nje.

Nepokrivene površine su površine iznad kojih ne postoji pod ili krov.

Nepokriveni balkoni, na primjer, dio su konstrukcije objekta. Ti balkoni stoga čine dio nepokrivene neto
površine poda. Primjeri su dati na Slici B.2.

42
Legenda
1 bruto površina poda
3 neto površina poda, B
4 neto površina poda, C
5 neizgrađena površina
6 neto površina poda, A

NAPOMENA: Indeksi se odnose na napomenu u tački 5.1

Slika B.2 – Primjer balkona

B.3 Površina parkinga za vozila

Bilo da su površine parkinga u sklopu glavnog objekta, bilo da su mu pridružene ili od njega odvojene,
preporučuje se posebno mjerenje tih površina, budući da će one u znatnoj mjeri uticati na pravičnost
poređenja.
U slučaju kada je parking dio objekta, kategoriše se kao površina primarne namjene; gdje nije dio objekta,
kategoriše se kao površina parcele.

B.4 Dodatne ilustracije za stepeništa i stepenišna okna

Stepeništa i stepenišna okna omogućavaju da se dođe od jednog do drugog poda. Kada se visina između
podova razlikuje za manje od 1,50 m, kaže se da ti različiti podovi pripadaju istoj etaži. U slučaju da se podovi
razlikuju po visini za najmanje 1,50 m, onda pripadaju različitim etažama. Mjere treba uzimati kako je
prikazano na Slikama B.3 i B.4.

Dimenzije u metrima. (m)

43
Slika B.3 - Primjeri pripadanja poda etažama

44
 Slika B.4 – Stepenište

Gornja slika prikazuje da stepenište vodi do nivoa koji se nalazi iznad i da stepenišno okno u podu treba
računati kao pod.
Tamo gdje se stepenište pojavljuje kod većih „prazinina“, dio projektovanog stepenišnog okna treba računati
kao površinu poda. Preostali dio praznine je dio nekorisne površine etaže.

B.5 Zidovi

Zidovi unutrašnje konstrukcije su potporni zidovi i zidovi za ojačanje unutrašnje konstrukcije između površine
konstrukcije jednog poda i donje površine konstrukcije drugog, gornjeg poda.

Pregradni zidovi su (nenosivi/nekonstruktivni) unutrašnji zidovi koji odvajaju prostorije, od podne obloge do
gotove donje površine gornjeg plafona ili poda.

Primjeri su dati na Slici B.5.

45
Legenda
1 neto površina prostorije
2 neto površina poda
3 konstruktivni unutrašnji zid
4 nekonstruktivni unutrašnji zid

Slika B.5 – Zidovi

46
Dodatak C
(informativne prirode)

Primjeri potkategorija površina tehničkih prostorija, površina za komunikaciju, površina sanitarnih

prostorija i površina primarne namjene

Primjeri površina tehničkih prostorija prikazani su dolje u Tabeli C.1.

Tabela C.1 – Primjeri podvrsta površine tehničkih prostorija

Površine tehničkih prostorija

Liftovske prostorije i prostorije za postrojenja

Vodovod i otpad
Gasovi i tečnosti
Mašinske
Uređaji za grijanje i hlađenje
Ventilacione jedinice
...............
Električni provodnici i generatori
Pokretni i ugradni elementi za potrebe rasvjete i strujnog
napajanja
Elektro Sistemi fotovoltaičnih, gorivnih ćelija i vjetrogeneratora
Prostorije sa sklopkama za visoki i niski napon
Prostorije za mrežnu komunikaciju
.....
Šahte za snabdijevanje u koje može da uđe čovjek i kanali za
Ostalo
vođenje instalacija, kao i servisni tuneli
Instalacije za upravljanje otpadom, kao što su kolektori za smeće
i mašine za sabijanje otpada

Magacini / radionice za održavanje kapaciteta (objekata)

................

Primjeri površina za komunikaciju prikazani su dolje u Tabeli C.2.

Tabela C.2 – Primjeri podvrsta površine za komunikaciju

Površina za komunikaciju
Glavni hodnici i sporedni hodnici
Ulazni holovi i hol ispred lifta
Horizontalna
Požarni hodnici i pravci za evakuaciju
...............
Stepenišna okna
Liftovska okna i pokretne stepenice
Vertikalna
Rampe i liftovske platforme
................

Primjeri površina sanitarnih prostorija prikazani su dolje u Tabeli C.3.

Tabela C.3 – Primjeri podvrsta površine sanitarnih prostorija

Površina sanitarnih prostorija
Tuševi
Svlačionice
Toaleti
Prostorije za zaposlene na održavanju čistoće
...............

Primjeri površina primarne namjene prikazani su dolje u Tabeli C.4.

Tabela C.4 – Primjeri podvrsta površine primarne namjene

47
 Površina primarne namjene
Recepcije i čekaonice
Restorani i kafeterije
Centralni prostori za sastanke (npr. auditorijumi)
Prostori za društvene i rekreativne aktivnosti (npr. fiskulturne
sale)
Reprografija
Arhivske površine
Prostorije za komunikacionu opremu (npr. telefoni i razvodna
aparatura)
Prostorije za obezbjeđenje objekta (npr. prostorije za video
nadzor)
Lokalne prostorije za sastanke
Površine za kartoteku i čuvanje materijala
Površine za štampanje, fotokopiranje i poštu
Ostave i površine za pauzu tokom radnog vremena
Kancelarije otvorenog plana, prostori za timski rad i
kancelarije sa pregradnim odjeljenjima
Odvojene kancelarije, zajedničke kancelarije i prostorije za
timski rad
Kancelarije Radne kabine (koje nude privatnost za čitanje, proučavanje
materijala, pisanje i sl. za potrebe posla – (study booths)),
radni saloni (work lounges) i kancelarijski prostori/sadržaji za
jednokratno ili privremeno iznajmljivanje (touch downs)
............
Proizvodne hale
Laboratorije
Proizvodnja
Rafinerije
............
Prodajni prostori
Izložbeni prostori
Maloprodaja
Skladišta
............
Površine za nastavnu djelatnost
Biblioteke i čitaonice
Obrazovanje
Izložbene površine
.............
Površine za pružanje medicinskih usluga
Hirurške sale
Bolnice
Prostorije za dijagnostiku
.............
Površine za stanovanje
Hotelske površine
Studentski dom
Stanovanje
Zatvorska ćelija
Dom penzionera
..............

48
Bibliografija

49
50