‫ﻧﺮماﻓﺰار ﭼﻨﺪ رﺳﺎﻧﻪاي آﻣﻮزش رﻟﻪﻫﺎي ﺣﻔﺎﻇﺘﻲ‬

‫رﻟﻪ اﺿﺎﻓﻪﺑﺎر‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻫﺮ ﻣﺼﺮفﻛﻨﻨﺪه اﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻲ داراي ﺗﻮان ﻣﺸﺨﺺ و ﻧﺎﻣﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺳﺎزﻧﺪه ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲﮔﺮدد‪ .‬در‬
‫ﺻﻮرﺗﻲ ﻛﻪ ﺗﻮان ﻣﺼﺮﻓﻲ ﻳﻚ ﻣﺼﺮفﻛﻨﻨﺪه ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﺗﻮان ﻧﺎﻣﻲ آن ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﺻﻄﻼﺣﺎ دﭼﺎر اﺿﺎﻓﻪﺑﺎر ﻳﺎ‬
‫‪ Overload‬ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬در اﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ دﺳﺘﮕﺎه ﺟﺮﻳﺎﻧﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﺟﺮﻳﺎن ﻧﺎﻣﻲ ﺧﻮد از ﺷﺒﻜﻪ ﻣﻲﻛﺸﺪ ﻛﻪ اﻳﻦ اﻣﺮ‬
‫ﺑﺎﻋﺚ ﮔﺮم ﺷﺪن ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ آن ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﻮﻧﻪ در ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎي آﺳﻨﻜﺮون ﻛﻪ ﺑﻴﺶ از ‪ 90‬درﺻﺪ‬
‫ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﺻﻨﺎﻳﻊ را ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲدﻫﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺮ ﻃﺒﻖ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺟﺮﻳﺎن – ﺳﺮﻋﺖ آنﻫﺎ‪ ،‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺑﺮ اﺛﺮ‬
‫اﺿﺎﻓﻪ ﺑﺎر ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ دور ﻣﻮﺗﻮر ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﺑﺪ‪ ،‬ﺟﺮﻳﺎن اﺳﺘﺎﺗﻮر اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ و ﺣﺘﻲ ﺗﺎ ﭼﻨﺪ ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﺮﻳﺎن اﺳﻤﻲ‬

‫)‪Protection Relay Training Courses (PRTC‬‬

‫)‪COMPUTER BASED TRAINING (CBT‬‬
‫ﻣﻮﺗﻮر ﻧﻴﺰ ﻣﻲرﺳﺪ‪ .‬از اﻳﻦ رو ﺷﺮاﻳﻂ اﺿﺎﻓﻪ ﺑﺎر ﺑﺮاي ﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎر ﺧﻄﺮﻧﺎك ﺑﻮده و ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﮔﺮم‬
‫ﺷﺪن ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ ﺳﻴﻢﭘﻴﭻ اﺳﺘﺎﺗﻮر و روﺗﻮر و در ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺳﻮﺧﺘﻦ آنﻫﺎ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺗﺠﻬﻴﺰات ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺎﻧﻨﺪ ژﻧﺮاﺗﻮرﻫﺎ‪ ،‬ﺗﺮاﻧﺴﻔﻮرﻣﺎﺗﻮرﻫﺎ و ﺑﻪ وﻳﮋه اﻟﻜﺘﺮوﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ را ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺗﻮﺳﻂ رﻟﻪﻫﺎي‬
‫‪ Overload‬ﻛﻪ در اﺳﺘﺎﻧﺪارد ‪ ANSI‬ﺑﺎ ﻛﺪ ﺷﻤﺎره ‪ 49‬ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﺣﻔﺎﻇﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺣﺮارت اﻳﺠﺎد‬
‫ﺷﺪه در ﺗﺠﻬﻴﺰات ﺑﻪ ﻣﻴﺰان ﺟﺮﻳﺎن ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد و از ﻃﺮﻓﻲ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺟﺮﻳﺎن اﺿﺎﻓﻪ ﺑﺎر ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ اﻟﻜﺘﺮوﻣﻮﺗﻮر‬
‫زودﺗﺮ آﺳﻴﺐ ﻣﻲﺑﻴﻨﺪ‪ .‬از اﻳﻦ رو ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺟﺮﻳﺎن‪-‬زﻣﺎن رﻟﻪﻫﺎي ‪ ،Overload‬از ﻧﻮع ﻣﻌﻜﻮس ﺑﻮده ﺗﺎ‬
‫در ﺟﺮﻳﺎن ﻫﺎي ﺑﻴﺸﺘﺮ زودﺗﺮ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﻮده و ﻋﻤﻼ از اﻳﺠﺎد ﮔﺮﻣﺎي زﻳﺎد در دﺳﺘﮕﺎه ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻨﺤﻨﻲ‬
‫ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺑﺎﻳﺪ داراي ﻣﺸﺨﺼﺎت زﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫‪ -1‬ﺟﺮﻳﺎن ﻧﺎﻣﻲ دﺳﺘﮕﺎه در ﻗﺴﻤﺖ ﺳﻤﺖ ﭼﭗ ﺧﻂ ﻣﺠﺎﻧﺐ ﻋﻤﻮدي اﻳﻦ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد زﻳﺮا در ﻏﻴﺮ‬
‫اﻳﻨﺼﻮرت رﻟﻪ در ﺷﺮاﻳﻂ ﻛﺎر ﻋﺎدي دﺳﺘﮕﺎه ﻧﻴﺰ ﻋﻤﻞ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد‪.‬‬
‫‪ -2‬در ﻣﻮرد اﻟﻜﺘﺮوﻣﻮﺗﻮرﻫﺎ‪ ،‬ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﺟﺎزه راه اﻧﺪازي اﻟﻜﺘﺮو ﻣﻮﺗﻮر را ﺑﺪﻫﺪ‪ .‬ﻳﻌﻨﻲ زﻣﺎن‬
‫ﻋﻤﻠﻜﺮد رﻟﻪ ﺑﺮاﺳﺎس ﺟﺮﻳﺎن راه اﻧﺪازي اﻟﻜﺘﺮوﻣﻮﺗﻮر از زﻣﺎن اﺳﺘﺎرت ﻣﻮﺗﻮر ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل‬
‫ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ اﻟﻜﺘﺮوﻣﻮﺗﻮري در ﻫﻨﮕﺎم راه اﻧﺪازي ‪ 6‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﺮﻳﺎن ﻧﺎﻣﻲ را ﺑﺮاي ﻣﺪت ‪ 4‬ﺛﺎﻧﻴﻪ از ﺷﺒﻜﻪ ﻣﻲﮔﻴﺮد‪ ،‬در‬
‫ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد رﻟﻪ ﺣﻔﺎﻇﺘﻲ‪ ،‬زﻣﺎن ﻣﻌﺎدل ‪ 6‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﺮﻳﺎن ﻧﺎﻣﻲ از ‪ 4‬ﺛﺎﻧﻴﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻻً رﻟﻪ ﻫﺎي ‪ Overload‬ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪاي اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ در ﺟﺮﻳﺎﻧﻲ ﺣﺪود ‪ %110‬ﺟﺮﻳﺎن ﺗﻨﻈﻴﻤﻲ‬
‫ﺷﺮوع ﺑﻪ زﻣﺎن ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻳﺎ ‪ Pick Up‬ﻛﻨﺪ‪ .‬در ﻣﻮارد ﺧﺎص ﻛﻪ اﻟﻜﺘﺮوﻣﻮﺗﻮر داراي ﺟﺮﻳﺎن اﺳﺘﺎرت زﻳﺎد ﻳﺎ‬
‫زﻣﺎن راهاﻧﺪازي ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ از رﻟﻪ ﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﻨﺤﻨﻲﻫﺎي ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺧﺎص اﺳﺘﻔﺎده ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪١٠‬‬
 ‫ﻧﺮماﻓﺰار ﭼﻨﺪ رﺳﺎﻧﻪاي آﻣﻮزش رﻟﻪﻫﺎي ﺣﻔﺎﻇﺘﻲ‬

‫در رﻟﻪ ﻫﺎي ‪ Overload‬اوﻟﻴﻪ از ﻳﻚ ﻧﻮار ﺑﻲﻣﺘﺎل اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪه ﻛﻪ اﻳﻦ ﻧﻮار در اﺛﺮ ﺣﺮارت ﺧﻢ ﺷﺪه و ﺑﺎﻋﺚ‬
‫ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻛﻨﺘﺎﻛﺖﻫﺎي ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻋﻤﻠﻜﺮد اﻳﻦ ﻛﻨﺘﺎﻛﺖﻫﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﻇﻬﻮر آﻻرم و ﻳﺎ اﻋﻤﺎل ﺗﺮﻳﭗ ﺑﻪ ﻣﻮﺗﻮر‬
‫ﻳﺎ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻣﻲﮔﺮدد‪ .‬اﻣﺮوزه رﻟﻪ ﻫﺎي ‪ Overload‬را ﺑﺎ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻣﻌﻜﻮس از ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺪارﻫﺎي‬
‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻳﺎ ‪ Plc‬ﺷﺒﻴﻪﺳﺎزي ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ‪ .‬اﻳﻦ رﻟﻪ ﻫﺎ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اراﺋﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﻨﺤﻨﻲ را داﺷﺘﻪ و ﻛﺎرﺑﺮ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺸﺨﺼﻪ دﺳﺘﮕﺎه ﻣﻮرد ﺣﻔﺎﻇﺖ‪ ،‬ﻗﺎدر ﺑﻪ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻫﺎ را ﻣﻨﺤﻨﻲﻫﺎي ﻫﻢ‬
‫ﺧﺎﻧﻮاده ﻳﺎ ‪ Family Curves‬ﻣﻲﻧﺎﻣﻨﺪ و ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺨﺘﺼﺎت ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ‪ 6‬ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﺮﻳﺎن ﻧﺎﻣﻲ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻣﺸﺨﺺ و ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻨﻈﻴﻢ زﻣﺎن ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻲﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫)‪Protection Relay Training Courses (PRTC‬‬

‫)‪COMPUTER BASED TRAINING (CBT‬‬

‫‪١١‬‬