You are on page 1of 32

BASAURI GALDAKAO

ZARATAMO ETXEBARRI
ARRIGORRIAGA UGAO
ZEBERIO HEGO URIBE
HERRI KOMUNIKABIDEA
DOAN · #048 · 2019.01.17
GEURIA.EUS

INTERNETERAKO FIKZIOZKO SAILA PATRICIA LOPEZ


Alex 'Welder' Diaz galdakoztarrarekin egin ''EZ DUT HAURTZARO ZORIONTSUA BIZI IZAN
dugu berba. El Himno Mundial websailaren DUEN GAZTERIK EZAGUTU IBAIONDON'' 4 2
lehen denboraldia grabatu dute 4 13

Gurutzaldeko landetan
62 etxebizitza egiteko
prozesua martxan da
ZARATAMO Berrogeita hamar pisu udal etxebizitza tasatuak
izango dira eta gainontzeko hamabiak etxebizitza pribatuak

Enpresek otsailaren 27ra arte dute proiektua aurkezteko epea.


30 urte dira Zaratamon etxebizitza eraikinik egiten ez dela 4 24

Emakumezkoen eskuz binakako


txapelketa Galdakaon hasiko da
GALDAKAO Hego Uribeko bost pilotari ariko dira Eskuz
Binakako Laboral Kutxa Emakume Master Cup txapelketan.
Hilaren 27an jokatuko da lehen kanporaketa Galdakaon 4 12

ARRIGORRIAGA 4 18 UGAO 4 22 ZEBERIO 4 26

EH Itzuliaren bi etapa Emakumeen futbol Finlandiara doaz


hasi eta bukatuko dira taldea aurrerapausoak astebetez Zubialde
Arrigorriagan emateko prest eskolako lau ikasle

BERBAZ 2 · BASAURI 5 · GALDAKAO 12 · ETXEBARRI 16 · ARRIGORRIAGA 18 · BERBAZ 20 · UGAO 22 · ZARATAMO 24 · ZEBERIO 26

BASAURI 4 5

NI EZ NAIZ ISILDUKO
ALDARRIKATU DUTE
Jose María Asensio 3 (Etxebarri), 946 12 18 87
5.000 AHOTSEK
+ Korrika 21 Aritz Millan Pentsiodunak Armando Astarloa Gurasolagun MAZ Basauri Itzulia Olentzero eta Mari Domingi
Berbaz
2 GEURIA #048
PATRICIA LOPEZ
2019.01.17

BASAURI
PATRICIA LOPEZ GIZARTE HEZITZAILEA

“Ibaiondon ezagutu ditut


abandonua, gabeziak
eta tratu txarrak”
Ibaiondo adingabeen zentroko hezitzailea da Patricia Lopez.
Euskal Herrian neurri zorrotzenak eta kasu larrienak dituena da Zumarragakoa

testua SARA LAVADO Zein da zure eginkizuna? eskuratu eta beste ikuspuntu bat eskain-
argazkia KOLDO SAN MARTIN
AIPUAK
Hezitzailea naiz. Egunerokotasunean, tzen dieten helduen presentzia onartzen
bertan dauden adin txikikoei etengabe la- dutenean, geldirik zegoen garapen fisiko
Sakonean ezagutzen ditu Patricia Lope- guntzea da nire zeregina. Nire lana ikus- eta psikologikoa berpiztu egiten da. 
zek (Bilbo, 1974) Ibaiondora heltzen diren ten dena baino harago joatea da, beren jo- “Nire lana izugarri
neska-mutikoen beldurrak, gabeziak eta kaeraren zergatia ulertzea eta hazkuntza gustatzen zait baina Nolakoa da euren egun arrunt bat?
beharrak, eta buru eta bihotz ekin dio eu- prozesuan lagungarri izatea. Heziketaren Aste barruan 08:30ean altxatu, ohea egin
rei laguntzeari.  Argi dauka arazoaren sor- bidez birgizarteratzea da xedea, baina
egia da, psikologikoki eta gosaria hartzen dute. Ondoren talde
burua zein den baina, hainbat arrazoien- hori lortzeko lan gogorra egin beharra batez ere, motxila osoko bilera dago eta, koordinatzailearen
gatik, konponbidea aurkitzea askotan dago. Ibaiondora eraman dituzten moti- pisutsuegia dela” aurrean, denek dute edozein gauza esan
zaila dela aitortu digu. Bilbotarra jaiotzez, bo guztiak aztertzea, lantzea eta, ahal den edo azaltzeko aukera. 10:30etik 14:00eta-
baina hogei urte dira Basaurin bizi dela. neurrian, irtenbideak aurkitzea.  ra klasera doaz eta bazkaldu ondoren, ai-
Bere lana izugarri maite duen arren, ez sialdirako tartetxoa dute. Segidan klasera
du bere burua Zumarragan denbora luzez Zer nolako gazteak heltzen dira berta- “Bertako neska- bueltatzen dira, 17:30ak arte, eta askaria
ikusten.  ra?  hartu eta gero, hezitzaileekin egoteko
Hezitzaileaz gain traumaterapeuta ere mutilek nire bizitzan unea da. Mota askotako tailerrak daude:
Nola heldu zinen Ibaiondora?  banaiz eta argi daukat bertara gazte min- eragina dute, baina osasun heziketa, kirola, igerilekua udan,
Duela hamabi urte baino gehiago heldu duenak eta zaindu gabeenak heltzen di- mahai-ingurua eta abar. Dutxa, afaria eta
nintzen, oso modu bitxian. Aurretik San rela, hots, bizi baldintza gogorrenak bizi
modu negatibo zein lotara joan baino lehen aisialdirako bes-
Frantziskoko (Bilbo) haurreskola batean izan dituztenak, inoren umeak ez dire- positiboan” te tartetxo bat. Une hori aprobetxatu ohi
egin nuen lan, baina nire bokazioa eta nak. Delinkuentzia bizipen horien guz- dugu egunean zehar jazotakoa eurekin
pasioa gizarte hezkuntza zela argi neu- tien emaitza dela uste dut.  komentatzeko. Asteburuan betebeharrak
kan eta, ondorioz, lana utzi eta karrera   antzekoak dira, baina tarte libreak, gehia-
ikasten hasi nintzen. Ikasketak bukatu- Zer behar dute?  “Ibaiondora gazte go. 
takoan, lan mundura bueltatzeko Basau- Batez ere maitasuna behar duten neska- minduenak eta zaindu  
rik martxan jarritako proiektuan hartu mutilak dira, ez dute euren bizitza kon- Zer portzentajetan lortzen da gazte ho-
nuen parte. Egun batean deia jaso nuen, plikatuetan inoren laztanik zein arretarik
gabeenak heltzen riek birgizarteratzea edo euren etorki-
baietz esan eta bertan jarraitzen dut. Ez jaso eta estimua behar-beharrezkoa dute. dira, inoren umeak ez zuna bideratzea?
nuen gazte-justizia batere menperatzen Eguneroko ohikeriaren premia ere badu- direnak” Ez dakit kopuru zehatza zein den, baina
baina nik uste baino gehiago ezagutzen te. Ordenarik gabekoa da euren bizitza eta joaten direnak bueltatzen direnak baino
nituen bertako neska-mutikoen bizi bal- ohiturak ezartzea onuragarria izaten da; askoz gehiago dira eta hori ehuneko ona
dintzak.  hazi eta loditu egiten dira. Segurtasuna da. Egia da askok kartzelan bukatzen du-
GEURIA #048
2019ko urtarrilaren 17a
BERBAZ
PATRICIA LOPEZ 3
tela, egoerak heldutasunean ere delitu onetik aterata daudenean erasoak ger-
egitera behartzen dituela. Halere, birgi- tatzen dira eta une horretan gauza asko
zarteratze portzentajea ona dela uste dut. birplanteatzen dituzu, hausnarketa egin
Orain dela gutxi nire ‘mutikoetako’ bat ohi dugu. Egia da taldearen erantzu-
ikusi nuen saltoki-gune batean lanean, na ona izaten dela eta guztiak lasaitzen
pozik zegoen eta etxebizitza bat eroste- saiatzen dela. Beldurra hasieran sentitu
ko asmoa zuen. Izugarrizko ilusioa egin nuen batez ere, egoeraren nondik no-
zidan! rakoak ezagutzen eta ulertzen ez nitue-
  nean. Belaunek huts egiten zidaten ha-
Familia desegituratuari errua botako sieran, sentsazio hori buruan grabatuta
diote askok. Zein da zure iritzia? daukat. Eskarmentuak, ordea, lasaitasu-
Sorburua da. Pozten nau galdera egiteak, na ematen dizu, baina adi-adi egon behar
gehienek ez dutelako gertaeratik hara- duzu beti. 
go ikusten. Ibaiondoko neska-mutilekin
ezagutu ditut nik abandonua, gabezia Hori guztia ondo ordainduta dago?
eta tratu txarrak. Askok jasotako tratu Ibaiondo zentro gaztea da eta orain hasi
txarrak sekulakoak izan dira eta, gehie- gara gure erantzukizunaren garrantziaz
netan, gertukoenengandik gainera. Ho- ohartzen. Nire lana izugarri gustatzen
rrek ez du esan nahi senideak gaiztoak zait baina egia da, psikologikoki batez
direnik, ziur asko, baldintza bertsuetan ere, motxila pisutsuegia dela. Erritmoa
hazi dira eta. Esperientzia traumatikoek frenetikoa da sarri eta desegituratuta
ondorengoetan izan ohi dute jarraipena. dauden bizitzetan murgilduta egoteak
Nire ustez familia desegituratua da era- desegiturara zaramatza. Ekonomikoki
ginik handiena duena, halako egoera ba- nahiko ondo ordainduta dagoela esan-
tean hazteak infernua izan behar du. Ez go nuke, baina bertako langileak askoz
dut haurtzaro zoriontsua bizi izan duen gehiago zaindu eta mimatu beharko lira-
gaztetxorik ezagutu.  teke. Nahitaezkoa da horrek guztiak sor-
tzen duen zama deskargatzea. Ibaiondo
Ez dut uste guztiek aurrera egiteko ja- fisikoki bakartuta dago gainera, gutxi dira
rrera agertuko dutenik. errealitatearekin dituen zubiak eta gogo-
Heltzen direnean harrapatuta eta gil- rra da. 12 orduko lanaldiak egiten ditugu,
tzaperatuta sentitzen dira eta gurekiko mugikorretan seinalerik ez dugu, herritik
jarrera negatiboa izan ohi da. Modu kau- urrun gaude... bertatik irten beharra dago
telarrean 9 bat hilabete eman ditzake- berriro ere energia hartu ahal izateko. 
te bertan eta denbora horretan zaila da
eurekin sakontzea eta lantzen hastea. Zeintzuk dira bertako langileek eska-
Abokatuak atzetik ibiltzen dira, logikoa tzen dituzuen hobekuntzak?
denez, eta gurekin ez hitz egiteko eska- Eusko Jaurlaritzarekin negoziatzen ari
tzen diete. Horri buelta bat eman beharko gara eta erantzukizun handiagoa aitor-
genioke, egoera konplikatua delako guz- tzea lortu dugu, baita hainbat lan-hobe-
tiontzat. Alde batetik ukapenean mur- kuntza ere: lana eta familia bateratzeko,
gilduta daude, baina bestalde sufritzen txanden ergonomia eta abar. Negozia-
ikusten dituzu, asko gainera. Barruan du- zioak ondo doaz eta etorkizunean erreti-
ten guztia ateratzeko premia nagusitzen roarena negoziatu beharko dugu, ez bai-
den kasuetan prozesu judiziala eta hezi- tut 65 urterekin neure burua Ibaiondon jo
keta bide ezberdinetatik joaten dira. ta ke lanean ikusten.

Zeintzuk dira bertako langileek hartu Laneko kontuak eta arazoak etxera
beharreko segurtasun neurriak (hartu eramango dituzu maiz. Zaila izango da
behar badituzue)?  zure egunerokotasunean bertako isto-
Bai, segurtasunean espezializatua dagoen rioak burutik kentzea.
taldea dago. Guk bilatzaile eta walkie- Niretzat oso zaila da, haurreskolan ere
talkie batekin egiten dugu lan, baina ez gertatzen zitzaidan. Pertsonak dira, nire
dugu euste fisikorik egiten. Bertan dau- etxera joan eta Malen edo Igor burutik
den gazte batzuk ez dira bere indarra kentzea ezinezkoa da, beti daude nirekin.
neurtzeko gai izaten eta, irtenbiderik ez Nire bizitzan eragina dute, baina modu
dagoenean, segurtasunekoei deitzen die- negatibo zein positiboan. Kasua oso kon-
gu. Nik ez dut askotan erabili, baina oso plikatua denean, zail egiten zait desko-
desatsegina da.  nektatzea.
  
Zure segurtasuna kolokan ikusi duzu Ama zara. Horrek sentiberago egiten
noizbait?  zaitu? Edo bihotza hotz mantentzen
Batzuetan bai, kikildu egin naiz. Lanean saiatzen zara?
dugun arazo nagusienetako bat da. Euren Nire alaba nagusia nerabea da eta Ibaion-
don ditugun gazteenek 14 urte dituzte,
beraz, saihetsezina da. Ama izateak gau-
za guztien ikuspuntua aldatzen dizu. Ber-
AIPUAK tako neska-mutilekin ez dut amatasuna
praktikan jartzen, baina bai, ama izanda
beste modu batean ikusten ditut.
“Zentroko langileak Aukera bazenu lanez aldatuko zenuke? 
askoz gehiago zaindu Ikasten jarraitzen dut, orain psikopeda-
eta mimatu beharko gogia ikasketekin hasiko naiz. Ibaiondo-
koa ez da betirako lana, ezinezkoa baita
lirateke” erritmo eta maila horri etengabe eustea.
Gustura nago Zumarragan baina etxetik
gertuago lan egitea gustatuko litzaidake,
hori bai, Ibaiondon bezala pertsonei la-
“Ez dut haurtzaro guntzea xede duen toki batean. Ibaion-
zoriontsua bizi izan dok ikasteko aukera izugarria ematen
dizu, gizarte hezitzaile gisa apartekoa da.
duen gaztetxorik
ezagutu” Zein da zure lanetik gehien gustatzen
zaizuna? Eta gutxien?
Hazteko ematen didan parada da gehien
gustatzen zaidana, bertakoek aurrera
“Ibaiondok ikasteko egiten dutela ikusten duzunean, aurrera-
pausoak ikusgai egiten direnean. Gutxien
aukera izugarria sufrimendua, pertsona bat sufritzen
ematen dizu” ikustea eta ezin laguntzea.
Iritziak
GEURIA #048
IRITZIAK 4
2019.01.17

BIDALI ZURE IRITZIA


info@geuria.eus

IRITZIA HEMEROTEKA

ISKANDAR HAMAWY GEURIA.EUS SILVIA ANDRES


etengabeko ikaslea IRAKURRIENAK Bidebieta | 2018ko martxoaren 14a

Sieg Heil! 1
Basauriko munstroaren lau
hilketen historia 40 urte ostean
S ieg Heil!” alemanezko esaldia da,
“Gora Garaipena!” euskaratu dai-
tekeena. Hirugarren Reich-eko
Alemaniako mugimendu naziaren eki-
Bi ume eta bi nagusi hil zituen Jose Ignacio González García 24
urteko basauriarrak. Bere aitorpenagatik argitu ziren hiru hilketa

1
taldi politiko eta masiboetan sarri era-
biltzen zen. Poltergeist filmeko umeak Bideoa | 5.000 lagun inguruk Ba-
iragartzen zuen moduan...“Itzuli dira!” sauriko kaleak hartu dituzte, sexu 977. urteko Gabonak, zazpi urteko urtean gazte bat errekara botata hil zuen,
esateko garaia dela sumatzen dut. Bai- abusuak salatzeko María Luz Martínez Llanos ume arri- txatarra dela eta edukitako eztabaida baten
na ez, ez naiz ari VOX alderdi ultraes- gorriagarra bortxatu, hil eta lurpera- ostean. Garaian, hilketak ikertzeko tekni-
kuindarraren agerpenaz ezta Francoren 2 tu zuten Zaratamon, mendian. Hilketaren kak eta baliabideak urriak ziren. Gertakari
hilobiaz, edo hainbat europar estatu- egilea neskatoaren aitaren laguna zen eta hura istriputzat jo zen. 1976ko otsailean,
tan kuota politiko nabarmena eskura- Bermeoko psikiatrikoan batera izan ziren: bederatzi urteko mutil bat desagertu zen
tzea lortu duten estilo bereko zenbait José Ignacio González García 24 urteko ba- eskolatik atera eta erreka ingurura jolas-
mugimenduz. Begi-bistako faxismoa sauriarra izan zen hiltzailea eta egun gutxi- tera joan zenean. Denbora luze iraun zu-
urrundik ikusten da. Otsoari atzapa- ra herriko kartzelan sartu zuten. María Luz ten bilatze-lanek, etenik gabe aritu ziren.
rrak ikusten zaizkio atearen zirrikitutik. neskatoarena bere azken hilketa izan zen, Garaiko umeek gogoan dituzte egun haiek:
Hiru txerritxoak bezain inozoak bagara, baina ikerlariek deskubritu zuten lehena. polizia ikastetxean egon zen egun askotan
oraindik erabat eraiki gabeko demokra- Behin giltzapean, José Ignaciok aitortu eta ikusten zuten nola urpekariak errekan
ziaren etxea behera botako digute bi al- Hego Uribe eskualdeko hainbat zuen beste ume bat eta bi nagusi hil zitue- ibili ziren hara eta hona zenbait astez atse-
diz putz eginez. Baina zer gertatzen da dantzarik parte harte du 21. Korri- la, eta beste emakume baten desagerpena- denik gabe, baina ez zuten ezer aurkitu.
faxismo latentearekin? Nork bere bar- kako bideoklipean ren susmagarri izan zen. Ordutik berrogei Egunak joan, egunak etorri, apurka-apur-
nean daukan diktadore txiki horrekin?. urte joan dira ‘Basauriko munstroa’ izenez ka, bilaketa-lanak gutxitu ziren [...]
Duela egun batzuetako albistegian ezaguna izan zen historia agertu zenetik.
entzun nuen gimnasia erritmikoko nes- 3 Arrigorriagan zegoen lixiba lantegi ba- OSORIK IRAKURGAI (GAZTELERAZ):
WWW.BIDEBIETAIRRATIA.COM
ka talde batek kritika latzak jaso zitue- tean egiten zuen lan José Ignaciok. 1975.
la sare sozialetan ustez Holokaustoa
omentzeagatik. Hedabideen irudien
arabera, klub galiziarreko neskek marra
bertikal zilarreztatu eta urdinak zituen
maillotak jantzi zituzten, eta zenbaki-
dun adabaki hori bat bularrean josita.
Entrenatzaileak “La vida es bella" pe-
likulan oinarritutako koreografia bat Pintada matxista bat egin dute
prestatu omen zien. Arduradunaren Arrigorriagako Institutuan
esanetan, ariketaren helburua filmean
islatzen den baikortasuna transmititzea
zen. 4
Hala eta guztiz ere, berehala ager-
tu ziren sare sozialetako guruak, baita
haien jarraitzaile itsuak, galiziar tal-
deari Holokaustoa hutsaltzea eta mezu
politiko bat igortzea leporatzeko. Eta
FarWest- en gertatu bezala, akusatuari
lehen ukabilkada emanda, beti egongo
da kontrolik gabeko saldoaren norbait
soka lepoaren inguruan jartzeko prest. 54 urteko langile bat hil da Etxeba-
Gure buruak engaina ditzakegu eta kri- rriko Arcelor Mittal fabrikan
tika hauek erradikal batzuen komenta-
rio zoroak besterik ez direla pentsatu.
Baina sare sozialen soslaiak aztertuta, 5
artaldean kultura, joera politiko eta gi-
za-maila ezberdinetako lagunak dau-
dela konproba dezakegu. Edonork atera
lezake alde zorrotz hori zirkunstantzia
egokietan edo berarentzat bereziki hun-
kigarria den gai baten inguruan. Beraz,
kezka barik bizi gaitezke hiru txerri-
txoen antzera edo norberaren atzapa- Argazkiak | Galdakaoko San Silbes-
rrak zaindu eta leundu ipuinetik irtete- trea 60 argazkitan
ko.
Basauri
GEURIA #048
BASAURI 5
2019.01.17

LABURREAN

53 milioi euroko kontuak


aurkeztu ditu Basauriko
udal gobernuak 2019rako
EKONOMIA. Udalak 53,5 milioi euroko
aurrekontua aurreikusten du datorren
urterako, 2018an baino %5 gehiago.
Horietako bi milioi inguru auzo ezber-
dinetako irisgarritasuna hobetzeko eta
erabilera publikoko eraikinak moderni-
zatzeko erabiliko dituzte. Halaber, An-
doni Busquet alkateak gogoratu du "diru
sarrerek baxuak izaten" jarraitzen dutela
eta ondorioz Udalaren inbertsio ahalme-
na "mugatua" dela. Hain zuzen ere, au-
rrekontuen %93a gastu finkoetara bide-
ratuko du Udalak, hau da, udal zerbitzu
eta hornidura guztiak ordaintzera.
Aurrekontuen lanketan, 304 basau-
riarrek 682 proposamen bidali dituzte,
eta hauek oinarri hartuta hainbat esku-
Pepe Godoyren senide batzuek eraman zuten manifestazioko pankarta / Geuria hartze iragarri dituzte datorren urterako:
Gaztela eta Iparragirre kaleetako berrur-

5.000 lagun inguruk Basauriko kaleak hartu


banizazioa, 271.672 eurotan aurreikusia;
Musika Eskolako berogailuaren eraberri-
tzea, (106.000); kultur etxeetako, jubi-

dituzte, sexu abusuak salatzeko


latuen etxeko, kiroldegiko eta Euskalte-
giko modernizazioa (134.000).

Oposizioaren emendakinak
Sexu abusuen kontra eta biktimei babesa adierazteko manifestazioa egin zuten hilaren 12an. Ez EH Bilduk osoko emendakin bat eta
340.000 eurotan baloratutako 11 emen-
naiz isilduko herri plataformak deituta 5.000 lagun batu ziren, tartean Pepe Godoy lehen salatzailea dakin partzial aurkeztu ditu. Horien ar-
tean daude, besteak beste: Mercabilbao
testua MAIDER IBAÑEZ elkartasuna ez ezik, gure babes zabalena es- dik eta herritarrengandik jaso duen babesa inguruko “igelaren pasealekua” hobe-
kainiko diegu", adierazi zuten jendaurrean. eskertu zuen, eta biktima guztiak "ausar- tzea, Kareagako haur-jolasak defini-
5.ooo pertsona inguru bildu ziren Basau- Bestalde, adin txikikoei egindako sexu- tak" direla adierazi zuen, "salaketa jarri edo tzeko parte-hartze prozesu bat zabal-
rin urtarrilaren 12an sexu abusuen aurka- abusuak berriro ez gertatzeko "neurriak" ez". Izan ere, "gai izan dira euren bizitza tzea, Arratiako tranbiako bidegorriaren
ko manifestazioan, Sexu-abusuak Basaurin? eskatu zizkieten erakundeei: "Prestakuntza osoan aurrera egiteko, eta hori ez da batere proiektuaren erredakzioa egitea edota 12
Pentsaezina? lemapean. Basauriko zenbait eta kontzientziazio falta dago. Erakundeei erraza", zioen Godoyk. Basauriarrak adiera- eta 18 urte bitarteko gazteentzako aisial-
herritarrek deitu zuten manifestazioa, sortu eskatu nahi diegu biktimentzako eta seni- zi zuen "oso zaila" dela gertaera horiek kon- di aukerak handitzea.
berri duten Ez naiz isilduko herri plataforma- deentzako laguntza psikologiko zerbitzua tatzea, baina "salatu egin behar dela. Ez da Basauri Baik 1,2 milioi euro aldatzeko
ren bitartez, azaroa eta abendua bitartean sor dezaten. Izan ere, hori izango da jasan- beldurrik ez lotsarik izan behar. Beldurra eta emendakinak aurkeztu ditu. Hala nola,
sei basauriarrek sexu abusuengatik jarritako dako trauma gainditzen laguntzeko tres- lotsa erasotzaileek izan behar dute", zioen. enplegu planera 200.000 euro bidera-
salaketei erantzuteko eta biktimei elkarta- narik onena", zioten: "Era berean, haurren Pepe Godoyk bere agerraldia honela bukatu tzea, auzo ezberdinetako kultur etxeetan
suna adierazteko. esparruan lan egiten dutenak prebenitzen zuen: "Ume bat abusuak jasaten ari den sus- hobekuntzak egitea (120.000 euro), Mu-
Adingabeak ziren guztiak sexu abusuak trebatzea; entrenatzaileak, irakasleak, he- moa badaukazue, ez begiratu beste alde ba- sika Eskolako aurrekontu partida hobe-
sufritu zituztenean, duela 30 bat urte, eta zitzaileak edota begiraleak". Halaber, hain- tera. Isiltasuna behingoz apurtu behar dugu. tzea (70.000 euro), auzoetan esku har-
salaketa guztiek preskribatu dute gaurko bat esparrutan koordinazio-protokoloak Umeek ume izateko aukera izan behar dute, tzeak egitea (758.000 euro) edota zarata
egunez. Denuntzia guztiek pertsona bera- ezartzea eskatu zuten herri plataformatik. bizitzeko aukera izan behar dute, ni ez nai- plana martxan jartzea.
ren kontra jo dute. Antolatzaileen esane- Hala nola, Gizarte Zerbitzuetan, Polizian, zelako isilduko!".
tan, “elkartasun masiboa helarazi nahi izan epaitegietan, ikastetxeetan eta osasun sis- Eskola kirolean jasan zituen sexu abu-
diegu biktimei eta erabateko gaitzespena teman. suak Godoyk 8 eta 11 urte artean zituenean.
adierazi tamalez toki askotan gertatzen den 36 urteren ondoren umetan gertatutakoa Baskoniako zubi berria
gaitz horren aurka”. Halaber, umeen aur- Isiltasuna apurtuz bere bikotekideari kontatu zion eta honek
2019aren bukaeran
kako sexu-abusuak ez preskribatzea exijitu Ez naiz isilduko herri plataformaren adieraz- Ertzaintzan salatu eta Garaitza Elkartean
zuten manifestazioan, amaieran irakurri pena eta gero hitza hartu zuen Pepe Godoy laguntza eskatu zuen. Gertaerak Godoyk 28 egongo da trafikora irekita
zuten adierazpenean. "Gaur egungo lege- basauriarrak. Umetan futbol entrenatzai- urte zituela preskribatu zuten. Ustezko era-
diak erasotzailea babesten du. Nola? Delitu learengandik sexu jazarpena jasan zuela sotzaileak umeekin lanean jarraitu du iazko GIZARTEA. Baskoniako zubia berrerai-
horiek hain azkar preskribatuta. Baina gure publikoki salatu zuen lehen basauriarra da urte bukaera arte Baskonia Futbol Eskolan, kitzeko obrak Gabonen ondoren gero
auzokideek kontatu dutena ezin da bere ho- Pepe. Bere mintzaldian bere familiarengan- Godoyren salaketa publiko egin zenera arte. abiaraziko dituztela berri eman zuen
rretan geratu", zioten. Basauriko Udalak azaroa amaieran. Au-
rreikuspenen arabera, obrak bederatzi
Salatzera animatzeko deia hilabetez luzatuko dira, beraz, 2019ko
Basauriko sei gizonek jarri dituzte salake- amaieran bukatuta egongo dira. “Obrek
tak azaroa eta abendua bitartean, herriko dirauten bitartean saiatuko gara zaba-
futbol-entrenatzaile batengandik sexu- lik mantentzen oinezkoentzako bide
abusuak jasan zituztelako umeak zirenean. bat. Ibilgailuentzako trafikoa ere irekita
"Sei basauriar horiek ez dira erasotzailea- egongo da gaur egun dagoen zubitik, bai-
ren biktima bakarrak izan. Ziur gaude beste na denbora tarte jakin batzuetan trafikoa
hainbat herritarrek ere jasan izan dituztela beste bide batetik bideratuko da”, azaldu
sexu abusuak eta oraindik, zoritxarrez, ez du Nerea Renteria Basauriko Udaleko Hi-
dutela salatzeko urratsa eman. Zergatik? rigintza arloko ordezkariak.
Bada, Euskadin umetan 5 pertsonatik batek Ibilgailuetarako gutxienez hiru errei
sexu abusuak jasan dituelako eta are datu izango ditu zubi berriak (bi udalerritik
kezkagarriagoa: kasu horien % 2 baino ez irteteko eta bestea sartzeko), biziklete-
direlako azaleratzen abusuak gertatzen ari tarako beste errei bat eta zubiaren alde
diren unean bertan", azaldu zuten. Biktima bakoitzean oinezkoentzako tarteak.
horiei elkartasuna adierazi eta "hala nahi Azaroan esleitu zuten obren kontratua
izanez gero", abusuak "salatzera" animatu 1.770.216 eurotan (BEZa barne), Bizkaiko
zituzten herri plataformatik: "Laguntza eta 'Ez naiz isilduko' lemapean egin zen manifestazioa / Geuria Foru Aldundiak finantzatua.
6 HERRIAK
BASAURI
GEURIA #048
2019ko urtarrilaren 17a

Pozokoetxe eta erdigunea erdibitzen LABURREAN

dituen horma botako dute aurten Sarratu eta Etxebarri


arteko tren-pasabidean
seinaleak jartzeko
Pozokoetxe auzoko etorkizuneko parkea eraikitzeko lehen fasea abiaraziko du Udalak. eskatu dio Udalak ETSri
Lizitazio prozesua zabaldu du enpresek eskabideak egiteko
GIZARTEA. Etxebarri eta Sarratu lotzen
dituen bidegorria zeharkatzen duen
tren-pasabidearen egoera salatu dute
zenbait herritarrek azken hilabetean.
Hortik zama-tren bat pasa ohi da. Egu-
nero zenbait joan-etorri egiten ditu.
Urtetik urtera bidegorrian gero eta jen-
de gehiago dabil, bai egunez, bai gauez:
korrikalariak musika entzuten, nagu-
siak paseoan, txirrindulariak, umeak
Bizkotxalde edo Etxebarriko parkeeta-
ra bidean, besteak beste.
Semaforoak egon arren, zama-tre-
na inolako seinalizaziorik gabe pasa
ohi da bidegorria gurutzatzen duen
trenbidetik, Arcelor enpresara bidean.
Batzuetan behargin bat jesarrita doa
zama-trenaren aurreko bagoian eta es-
kuan duen zapia astindu egiten du.
Basauriko Udaletik adierazi dute-
nez, azken urteetan hainbat eskaera
egin dizkiete ADIFi eta gaur egun Eusko
Trenbide Sareari (ETS) -trenbidearen
titular berria den unetik- maila bere-
ko pasabidearen egoera hobetu deza-
ten. Zehazki, joan den urriaren 19an
bidali zion ETSri Udalak azken eskae-
ra; eskaera bera abuztuaren 10ean eta
urriaren 2an bidali zion ADIFi. Horiek
Bide berriak irekiko dituzte Pozokoetxetik erdigunera joateko / Geuria horrela, Basauriko Udalak ETSri eska-
tu dio beharrezkoak diren seinaleak
eta dispositiboak jar ditzala bidegorria
testua ERREDAKZIOA te behin behineko bi aparkalekuak, eta Etxebizitza berrien iragarkia erabiltzen duten pertsonen segurtasu-
obrak Pozokoetxe ondoko zatian burutuko San Fausto, Bidebieta eta Pozokoetxe na bermatu dadin.
Pozokoetxe eraberritzeari ekingo dio Ba- dituzte. “Kudeaketa eta itxaronaldi urte eraldatzeko planak urrats berriak eman
sauriko Udalak. Hain zuzen ere, Pozo- luzeak eta gero, azkenean Pozokoetxeko zituen 2018ko azaroan, eta lehiaketa Maila bereko tren pasabideak
koetxe auzoko etorkizuneko parkea erai- trenbide multzoan esku-hartzen hasiko publikoaren bitartez, Basauriko Udalak Eskualdean Basaurik ditu maila bereko
kitzeko lehen fasea abiarazi du Udalak gara. Horma hori botatzea ezinbestekoa Arizgoitiko Maisu-maistren etxea da- pasabide gehien. Hain zuzen ere, sei
urtarrilean. Proiektuaren arabera, Pozo- da; gaur egun oztopo da Pozokoetxeko he- goen lursaila saldu zuen. Batetik, sal- ditu: San Migeleko pausalekua (Ren-
koetxeko bide-horma botatzea, ezpon- rritarrentzako eta hori behin botata ateak menta horri esker Udalak 4.701.000 euro fe), Larrazabal eta Ibaizabal kaleetako
da bat eraikitzea bertan, Erronkari Iba- zabalduko dizkie erdigunera. Gainera, jasoko ditu (BEZa gabe), aurreikusita bidegurutzekoa (Feve) eta Ariz-Urbi-
rra kalean espaloi berria egitea, eta gune herritarrek gune berria izango dute”, dio zegoen baino 1.080.000 euro gehiago. koak, lau (Euskotren). Gainontzekoak
berdeak sortzea da lehenengo fase horren Andoni Busquet Basauriko alkateak. Milioi horrekin Udalak Pozokoetxeko Arrigorriagan (Ollarganen), Etxebarrin
helburua. Era berean, saneamendu-sa- Lehenengo fase honi ekiteko Basau- etorkizuneko parkea eraikitzeko lehen eta Galdakaon daude. Hauen inguruan
re berria eta argiteria jarriko dituzte, eta riko Udalak lizitazio prozesua zabaldu du. fasea finantzatuko du. Bestetik, Maisu- martxan dauden proiektuen inguruko
aparkaleku berriak ipiniko dituzte Erron- Enpresa interesdunek eskabidea aurkez maistren etxearen tokia hartuko duten erreportajea egin zuen GEURIAk.
kari Ibarra kalean, trabes aparkatzeko. dezakete urtarrilaren 17ra bitartean. Au- etxebizitzen iragarkia eraikinean bertan
Esku hartzea Pozokoetxeko trenbi- rreikuspenen arabera, obrak 2019ko lehen eskegi du Grupo Eibar enpresa eraiki-
de multzoa zegoen zati batean izango da. hiruhilekoan hasiko dira eta bederatzi hi- tzaileak. Etxebizitza garaienek solariuma
Hau da, oraingoz mantendu egingo dituz- labetez luzatuko dira. edukiko dutela zehaztu dute.

ARGAZKITIK

2.000 euro lortu dituzte


Basaurin Aiuriren aldeko
kanpaina solidarioan
ONGINTZA. Abenduaren 17tik urtarrilaren
5era bitartean kanpaina solidarioa jarri dute
martxan Basaurin, Nagusia kiroldegian.
Hain zuzen ere, Aiuri bi urteko basauriarra-
ren aldeko kanpaina abiarazi zuten. Besoko
Parasili Obstetikoa du Aiurik jaio zenetik
eta dagoeneko bi ebakuntza egin dizkiote,
hirugarrenaren esperoan dagoela (mar-
txoan hirugarren ebakuntzaren data adie-
raziko diote). Gaitz hori artatzeko Bartze-
lona, Gasteiz eta Gurutzetako Ospitaletara
bidaiatu behar du. Azken urtebetean 7.300
kilometro egin izan ditu Aiurik. Horregatik,
kanpaina solidarioaren helburua izan da ki-
rolaren bitartez dirua biltzea: Nagusia kirol-
BASAURI degian kilometroak (eta dirua) dohaintzan
eman dituzte eta Spinning maratoia egin

AIURIREN ALDE
dute urtarrilaren 5ean. Guztira, 2.000 ki-
lometro egitea lortu dituzte, hau da, 2.000
euro jaso dituzte Aiurirentzako.
GEURIA #048
2019ko urtarrilaren 17a
HERRIAK
BASAURI 7

"Pentsioen sistemak gazte, heldu zein merkatariei


eragiten die, ez guri pentsionistoi bakarrik"
Basauriko Pentsionisten Mugimenduak manifestazioak egingo ditu hilero. Era berean, astelehenero kontzentrazioak egiten
jarraituko dute Basauriko udaletxean. Urtarrilaren 15ean urtebete bete da Bizkaiko pentsionistek protestak hasi zituztenetik
testua MAIDER IBAÑEZ Ariz, Urbi, Basozelai eta San Migel", diote
Basauriko pentsionistek. Otsaileko ma-
Gizarte Segurantza barruan sartzen den nifestazioa hilaren 4an izango da, baina
Pentsioen Sistema Publikoaren alde; Eu- oraindik ibilbidea zein izango den ez dute
ropar Gutun Sozialaren aholkuei jarraituz zehaztu antolakuntzatik. Manifestazioak
gutxienez 1.080 euroko pentsioa genero udaletxetik abiatuko dira hileko lehen
bereizkeriarik gabe; KPI errealaren ara- astelehenetan, 12:00etan. Era berean,
berako igoera legez bermatzea; 1.200 astelehenero elkarretaratzeak egiten ja-
euroko gutxieneko soldata; Jasangarri- rraituko dute, 12:00etan horiek ere, uda-
tasun Faktorea baliogabetu; genero arra- letxe aurrean.
kalarik ez egotea (Hego Euskal Herriko
emakumeek batez beste % 41 gutxiago Oinarri sendoa
kobratzen dute, gizonek baino); edota Basauriko Pentsionisten Mugimendutik
aurretiko jubilazioari zigorrik ez ezartzea diotenez, "pentsio duinen markoan oi-
aldarrikatzen du Pentsionisten Mugi- narri sendoa dago, sozialki zein ekono-
menduak, baita Basaurikoak ere, "zahar- mikoki. Euskadiko Pentsionisten Taldeak
tzaro duina izateko". 600.000 lagun baino gehiago ditu, eta Es-
Dagoeneko urtebete igaro da pentsio- painiakoak 9 milioi baino gehiago", dio-
nistek protestak hasi zituztenetik, eta te: "Aurretiaz egindako lanak beharrezko
oraindik ere mobilizazioekin jarraitzeko aurrezkia ekarri behar zuen, mantenu
asmoa dute, "pentsioak bermatzen di- publikoarekin, pentsionista bakoitzaren
tuztenera arte", diote Basauriko Pen- bizitzako azken etaparako. Modu duinean
tsionisten Mugimendutik. Astelehenero bizitzeko aukera izan behar dugu, estuta-
elkarretaratzeak egiten dituzte udaletxe sunik gabe", diote.
aurrean, eta abendutik aurrera mani- Basauriko Pentsionisten Mugimen-
festazioak hilero egiteko deia zabaldu duak bat egingo du urtarrilaren 19an
dute. "Asmoa izango da Basauriko auzo Bilbon deitu duten manifestazioarekin
ezberdinetara iristea", diote. Abenduan (17:00, Confebasketik (Kale Nagusia, 50)
Kalero auzorantz egin zuten ibilaldia udaletxera): "Han egongo gara Basauri-
eta urtarrilean, Pozokoetxerantz. "Hi- ko herritarrak, pentsionista izan zein ez.
leko lehen astelehenetan egingo ditugu Izan ere, pentsioen sistemak gazte, heldu
manifestazioak eta Basauriko auzo guz- zein merkatariei eragiten die, eta ez gaur
tietara iristeko asmoa dugu: erdigunea, egun pentsionista direnei soilik", diote. Goian, urtarrilean egin zuten manifestazioa; behean, kontzentrazioa udaletxean / BMP + Geuria

Euskarabila elkartearen ibilbidea errepasatzen LABURREAN

duen kartel erakusketa antolatu dute Pozokoetxen Basauriko Emakumeen


Merkatu Solidarioak
20 urte baino gehiagoko EUSKARA. Euskarabila Elkarteak, barneko koen Lehiaketakoak, antolatu dituzten 18.600 euro bildu ditu
jardueraren ondoren hausnarketa egin ondoren, bere ibilbideari
amaiera ematea erabaki zuen 2018ko otsai-
hitzaldi eta irteeretakoak edota kontzer-
tuenak. Erakusketa zabalik egongo da urta- ONGINTZA. Iazko datuak hobetu ditu
ateak itxiko ditu Basauriko laren 23ko ezohiko batzar orokorrean. 1996. rrilaren 25era arte, astelehenetik ostiralera, Basauriko Emakumeen Merkatu Soli-
urtean Basaurin euskara sustatzeko elkar- 11:30etik 13:15era eta 16:30etik 20:15era. darioak. Hain zuzen ere, 18.600 euro
Euskaldunon Elkarteak tea sortu zuten hainbat herritarrek, eta Erakusketaz gain, Basauriko Euskaldu- bildu dituzte aurten, iaz baino 300 euro
horrela eratu zuten Basauriko Euskaldunon non Elkartearen jarduna biltzen duen libu- gehiago. Aurten bi erakunderi emango
Elkartea. Orain, 23 urte ondoren, elkartea- rua kaleratuko dute. Liburua idazteko eta diote dirua: Mugarik Gabeko Medikuak
Euskarabila 1996-2018 kartel ren itxiera ofizialki burutuko dute 2019ko informazioa batzeko Euskal Herriko Uni- erakundeari eta Bularreko Minbiziaren
erakusketa antolatu dute otsailaren 23an, ohiko batzar orokorrean.
Agur bezala, abenduan Euskarabila El-
bertsitateko Ikus-entzunezkoen eta Pu-
blizitate eta Harreman Publikoen bi ikasle
Kontrako Bizkaiko Batzordeari (Acam-
bi). "9.300 euro emango dizkiogu era-
urtarrilaren 25era arte kartearen ibilbidea errepasatzen duen era- ari dira. Euskarabilak bi beka banatu zituen kunde bakoitzari", diote Merkatu So-
kusketa antolatu dute Pozokoetxe Kultur iazko apirilean lan hau egiteko eta Ander lidarioaren Batzordeko emakumeek:
Etxean. Kartel erakusketa bat da eta bi ha- Lopez eta Miren Telletxea ari dira lanean, "Datozen egunotan jakinaraziko dugu
markada hauetan zehar kaleratu dituzten Mari Luz Esteban, Edorta Arana, Txerra Ro- txekeak noiz banatuko ditugun", diote.
kartel onenak erakutsiko dituzte berriro driguez eta Ludi Vigueraren ikuskaritzare- Aurten merkatu solidarioaren zortziga-
jendaurrean. Besteak beste, Ipuin Eroti- kin. rren edizioa izan da.

GOSARI EDERRAK, RAZIOAK ETA GIRO APARTA

BALENDIN
BERRIOTXOA, 1
8 HERRIAK
BASAURI
GEURIA #048
2019ko urtarrilaren 17a

BASAURI

OLENTZERO
KALEJIRAN
KULTURA. Abenduaren 24an arratsaldean
iritsi zen Olentzero Basaurira. Dantzariekin
batera, herriko kaleetan barrena ibili zen.

argazkiak MAIDER IBAÑEZ


bilduma GEURIA.EUS
data 2018.12.24

APIRILAK 26 · 21:30 MAIATZAK 3 · 21:00

CHRISTINA VIVA SUECIA


ROSENVINGE TRIÁNGULO DE AMOR
ANARI BIZARRO
APIRILAK 27 · 21:30 THE OWL PROJECT
TOUNDRA MAIATZAK 4 · 21:30

MURSEGO ISEO & DODOSOUND


WITH THE MOUSEHUNTERS
KALEAN DOAKOAK

12:30 TXIKI MAZ HAKIMA FLISSI


18:00 HAXOTZ × AGIAN × VOLTIUM

Eguneko sarrera

11€ + gastuak Salmenta:


Cajeros Kutxabank, www.kutxabank.es, Social Antzokia
4 egunetako bonoa
Info gehiago
30€ + gastuak www.mazbasauri.com

Bultzatzaileak: Erakunde laguntzailea: Antolatzailea: Laguntzaileak: Komunikabide ofizialak: Komunikabide laguntzaileak:


GEURIA #048
2019ko urtarrilaren 17a
HERRIAK
BASAURI 9

Emakumeak eta euskaldunak, LABURREAN

protagonista nagusiak MAZ jaialdian


Iseo & Dodosound, Viva Suecia, Toundra, Christina Rosenvinge, Triángulo de Amor
Bizarro, Anari, Mursego edota Hakima Flissi igoko dira Social Antzokiko eszenatokira
netarikoa da nazioartean, euren ‘Vortex’
(2018) bosgarren diskoari esker. Bere al-
detik, Christina Rosenvingek (2018ko Es-
painiako musika garaikideen sari nazio-
nala) ‘Un hombre rubio’ lana aurkeztuko
du MAZ Basaurin. Disko honetan hainbat
nortasun maskulinotatik (semea, aita,
amorantea...) abiatuta, gizonaren bakar- Cristian Ganeak
dadea barrutik esploratu nahi izan du.
Lau artista edo taldeoi ondoko propo-
Numantzian jokatuko du
samenak ere batuko zaizkie: Triángulo de denboraldi amaierara arte
Amor Bizarro galiziarrak (‘El gatopardo’
EPa kaleratu berri dute); Anari eta Mur- KIROLA. Numantziak eta Athleticek
sego gipuzkoarrak, euskal musikaren bi akordioa lortu dute eta Cristian Ganeak
izen handi; eta Hakima Flissi bilbotarra, Soriako taldean jokatuko du utzita den-
azken aldian Euskadin etorkizun oparoe- boraldi bukaerara arte, hau da, ekaina-
na eduki dezaketen artisten artean da- ren 30era arte. 2018ko urtarrilean fi-
goena. txatu zuen Athleticek Basaurin hazitako
Cristian Ganea (Bristita, Errumania,
Ezkerretik eskumara, Mursego, Iseo eta Anari / MAZ Basauri Sarrerak salgai 11 eurotan 1992), FC Viitorul Errumaniako taldean
Programazioa Rockein lehiaketaren jokatzen ari zela, baina denboraldia bu-
2018ko edizioko irabazleek osatuko dute: katu arte ez zen Euskal Herrira itzuli.
testua ERREDAKZIOA reggae eta hip-hop nahasketari esker. The Owl Project (sari nagusia), Haxotz Athleticen 2018-2019, 2019-2020 eta
MAZ Basaurikoa 2019an emango duten (tokiko artistarik onena), Agian (euska- 2020-2021 denboraldietarako dauka
Inoiz baino lehenago, hemen da MAZ Ba- lehen kontzertuetako bat izango da, hila- razko talderik onena) eta Voltium (pu- kontratua, denboraldi gehigarriaz luza-
sauriren zortzigarren edizioko programa- bete batzuetan zehar merezitako atsede- blikoaren saria -Kimera izenpean irabazi tzeko aukerarekin.
zioa, apirilaren 26 eta 27ko eta maiatza- na hartu ondoren. Social Antzokian The zuten, orain izena aldatu dute, baina tal- Ganeak ez du Athleticen amestuta-
ren 3 eta 4ko asteburuetan ospatuko dena Mousehuntersek lagunduta izango dira. dekide berberekin jarraitzen dute-). Au- ko hasiera izan. Berizzorekin bi partida
eta, ohi bezala, kalean doakoak eta Social Viva Sueciak ‘Artista espainiar onenari rrerago iragarriko da Txiki MAZ eta Zine jokatu zituen, kopako bat San Mamesen
Antzokian, prezio merkeetan, kontzer- saria’ irabazi berri du 2018ko MTV EMA MAZen programazioa. Huescaren aurka, eta ligako beste bat
tuak uztartuko dituena. Sarrerak salgai sarietan eta orain lan berria grabatzen ari Sarrerak dagoeneko salgai daude: egu- Levanteren aurka. Garitanorekin ez du
daude abenduaren 21az geroztik. da ‘Otros principios fundamentales’ dis- neko sarrerak 11 eurotan (gehi gastuak) aukerarik izan.
MAZ 2019ko izen nagusiak progra- koaren arrakasta eta gero (2017ko indie- eta bonua 30 eurotan (gehi gastuak). Egu- Ganea 11 urterekin heldu zen bere
mazio berriaren estilo aberastasunaren rock lan onenen artean). nean bertan, Social Antzokiko txartelde- familiarekin Basaurira eta bertan hazi
isla dira. Iseo & Dodosoundek nahi beste Toundrarena, gaur egun, rock instru- gian, eguneko sarrerak 14 euroko salneu- zen futbolari bezala, hasieran Basconian
areto bete ditu 2018an zehar, euren dub, mentalaren barnean dagoen izen handie- rria izango du. (kadete mailan) eta ondoren Indartsun
(gazte mailan). Balear Uharteetan joka-
tzen ibili eta gero (RCD Mallorca eta CE
Santanyí) Errumaniako taldeetan izan

28 ikuskizun programatu dituzte Social da orain arte (ASA Trgu Mures -2013,
CSU Craiova -2013-2014-, Sageata Na-

Antzokian, urtarriletik maiatzera bitartean


vodari -2014-, FC Brasov -2015- eta
Viitorul Constanta -2015-2018-). Euskal
Herriko Futbol Selekzioan ere ibili izan
da: 2010eko apirilean 18 urtetik behe-
Euskaraz zazpi egongo dira: helduentzako bi antzezlan eta ume eta gazteentzako bost, rako Euskal Selekzioan izan zen auto-
tartean antzerkia, musika eta pailazoak. Sarrerak dagoeneko salgai daude nomia erkidegoen arteko txapelketan,
Murtzian. Bestsalde, Errumaniako Se-
lekzio absolutuarekin ere badabil iazko
testua MAIDER IBAÑEZ igoko direla Social Antzokiko eszenatoki- ko zinema eta zine-klub programazioa ere ekainetik.
ra: Kiti Manver, Susi Sánchez, Natalia Ver- eskainiko dute, baita MAZ Basauri musika Numantzia Futbol Taldean bi basau-
Zuzeneko 28 ikuskizun programatu di- beke, Miguel Rellán, Fele Martínez, Nuria jaialdia ere. Haurrentzako ikuskizunen ar- riar izango ditu zain Cristian Ganeak.
tuzte Social Antzokian, 2019ko urtarri- González, ELE, Bruce Webber edota Haki- tean, Pirritx, Porrotx eta Marimotots pai- Batetik, Aritz Lopez Garai entrenatzai-
letik maiatzera bitartean: helduentzako ma Flissi. Antzerki eta dantza konpainiei lazoak eta Goazen musikala programatu lea eta bestetik, Unai Medina jokalaria.
19 ikuskizun eta umeentzako 9. Besteak dagokienez nabarmentzekoak dira Ara- dituzte. 2015ean iritsi zen Numantziara Medina,
beste, 14 antzezlan, 10 kontzertu-egun, caladanza (Play), Tartean (Ghero, azken Programatutako ikuskizunetarako sa- Alavesetik pasa ondoren. Bere ibilbidea
opera bat, dantza-emanaldi bat eta bi zir- euskalduna), Txalo (Juntos) edo Markeliñe rrerak dagoeneko salgai daude Social An- Basconian hasi zuen eta Bilbao Athletic,
ku-ikuskizun izango dira. Aipatzekoa da (Julietas (Romeo Circo), zirku-ikuskizuna tzokiko txarteldegian, antzokiko webgu- Barakaldo eta Alaves taldeetatik igaro
izen handiko antzezleak eta abeslariak eskainiko du lehen aldiz). Era berean, ohi- nean edo Kutxabanken. ondoren, Soriako taldean ari da orain.

WEBGUNE BERRIA DUGU

geuria.eus
ALBISTEAK - ARGAZKIAK - BIDEOAK - ELKARRIZKETAK - ERREPORTAJEAK

Balendin Berriotxoa 14 / 946 53 45 31

Artisau-Gozotegia eta Okindegia Ogi berezietan aukera zabala,


Geuria dendan eta enkarguz
10 HERRIAK
BASAURI
GEURIA #048
2019ko urtarrilaren 17a

Europar proiektuak gauzatu dituzte Urbi LABURREAN

Institutuak eta Soloarte ikastetxeak San Migelen alokairu


baxuko 36 etxebizitza
eraikitzeko proiektuak
Urbi Institutuan Beauty is subjective proiektuarekin jarraitu dute eta Soloarte ikastetxeak A aurrera darrai
New Way for New Talents in Teaching proiektuan parte hartu du azken bi ikasturteetan
HIRIGINTZA. San Migel auzoan aldi ba-
terako alokairu baxuko 36 etxebizitza
eraikitzeko proiektuak aurrera darrai.
Oraingo honetan, Eusko Jaurlaritzak,
Ingurumen, Lurralde Plangintza eta
Etxebizitza Sailaren bitartez, 36 zuz-
kidura-bizitoki egiteko exekuzio-
proiektua aurkeztu du Basauriko Uda-
lean, eta proiektua aurrera eramateko
lizentzia eskatu du. Lizentzia Basauri-
ko Udalak berak eman behar du. Ho-
rretarako Udaleko teknikariak Eusko
Jaurlaritzak bidalitako proiektua ari
dira berrikusten. “Asmoa da lizentzia
ahalik eta lasterren ematea, etxebi-
zitzak lehenbailehen eraiki ahal iza-
teko”, diote udal ordezkariek. Udalak
Eusko Jaurlaritzari lursaila lagako dio
eta ondoren, eremuaren urbanizazio
osagarria egiteko eta etxebizitzak erai-
Ezkerrean Urbi Institutuko ikasleak eta eskuman Enara Menoyo Bruselan / Urbi Institutua eta Soloarte ikastetxea kitzeko lanak kontratatuko ditu.

Bost altuera
testua MAIDER IBAÑEZ aukera izango dute", dio Karmele Lopez de dauzkaten haurrengana hurbiltzeko as- Proiektuaren arabera, eraikinak behe-
Abetxuko Urbi Institutuko irakasleak. moarekin. Hain zuzen ere, hori da Eras- ko solairua eta beste bost solairu izan-
Euskal Autonomia Erkidegoko gero eta Mugikortasun programa honetan parte mus+en helburu nagusietako bat: ekitatez- go ditu eta ekialdean, errepidearen
ikastetxe gehiagok ateak zabaltzen dituzte hartzeagatik diplomak banatu zituzten Urbi ko hezkuntza inklusiboa lortzea. ondoan, ekipamendu-erabilerako bes-
Europara begira. Horren adibide dira, bes- Institutuan azaroaren 29an. Era berean, iaz Soloarte ikastetxeak proiektuan parte te eraikin bat eraikiko dute. Etxe be-
teak beste, Basauriko zenbait eskola, tar- Urbi Institutuko 8 ikaslek lortu zuten eT- hartu du eta ExE irakasleen prestakuntza rrian solairu bakoitzeko sei etxebizitza
tean Urbi Institutua eta Soloarte ikastetxea. winning OORE (Olim Omnes Romani Era- planeko bi hautagai jaso ditu: Lara Ares- egongo dira eta bakoitzerako sarbidea
Urbi Institutuari dagokionez, bertako mus; Behin Denak Ginen Erromatarrak) ti eta Enara Menoyo. Parte hartze horren erdialdean egongo da.
Hizkuntza Klasikoen departamentuak ja- proiektuaren sari nazionala ere banatu ondorioz, Soloarte ikastetxea hautatu Eusko Jaurlaritzak eta Basauri-
rraipena eman dio Erasmus+ B.I.S. (Beauty zuten. Conchi Bergera Eusko Jaurlaritzako egin zuten, beste 10 ikastetxeren ar- ko Udalak hitzarmena sinatu zuten
is subjective) proiektuari, 2019ra arte. Eu- Europako Proiektuen Arduraduna, Nora Pe- tean, Bruselara joateko abenduaren 5ean 2016an San Migelen aldi baterako alo-
ropako hiru ikastetxeen arteko kolabora- reda Basauriko zinegotzia eta Koldo Lekun- eta proiektuari itxiera emateko. Euskadi- kairu baxuko 36 etxebizitza eraiki-
zioa bilatzen du proiektuak, "inklusioa eta berri Urbi Institutuko zuzendaria izan ziren ko programaren ikasle guztien ordezkaria tzeko. Aurreikuspenen arabera, bost
hizkuntza-aniztasuna balioztatzeko": Tito sari banaketan. Enara Menoyo arrigorriagarra izan zen, eta urteko alokairuak izango dira, eta
Livio lizeoa (Milan, Italia), Atheneum Pot- bere esperientziaren inguruko hausnarke- lehentasuna izango dute udalerrian
telberg ikastetxea (Kortrijk, Belgika) eta Ekitatezko hezkuntza inklusiboa tak azaldu zituen Bruselan. erroldatutakoek, batez ere gazteek.
Urbi Institutua. Soloarte ikastetxeak bere aldetik, A New "Soloarteko Ikas Komunitatearentzat Gainera, Basauriko Udalak 4 etxebi-
Kolaborazio horri esker, elkartrukea Way for New Talents in Teaching proiektuan esperientzia paregabea izan da nazioarte- zitza gordeko ditu gizarte-beharriza-
egiten dute hiru ikastetxeek. Azaroaren parte hartu du bi ikasturtez, 2016-2017an ko proiektu horretan elkarlanean aritzea, nei erantzuteko (gizarte-bazterkeria
25etik abenduaren 2ra bitartean Milane- eta 2017-2018an. Proiektua Europar Bata- bokaziozko bi irakasle berri horiei babe- arriskuan daudenentzako edota gene-
ko eta Kortrijkeko ikasleak eta irakasleak sunak kofinantzatzen du Erasmus+ pro- sa emateko aukera izan baitu, ez soilik ro-indarkeria pairatu dutenentzako)
etorri ziren Basaurira, jarduera, ekintza eta gramaren bitartez, Teach fot All nazioarte- eskolako haurrentzat helburu hezigarri eta udal hirigintza-jarduketek eragin-
bisita askotan parte hartzeko. Ondoren, ur- ko sarearen barne. Euskadiko Empieza por onenak jorratzeko asmoz, baita Soloar- dako herritarrentzako.
tarrilaren 26tik otsailaren 2ra Belgikara eta Educar (ExE) fundazioa bertako kide da eta te ikastetxean aspaldi erabiltzen diren
maiatzaren 4tik 11ra Italiara joango dira Urbi egun, mundu osoko 46 erakunde dau- jarduera arrakastatsuak eskolaz kanpo-
Institutuko hizkuntza klasikoen ikasleak: de sare horretan. Programaren helburua ko profesionalei helarazteko asmoz ere",
"Bertan proiektuko ekintzekin jarraitzeko da irakasleak prestatzea, aukera gutxien diote Soloarte ikastetxeko ordezkariek.

ARGAZKITIK

Gurasolagun ekimena
pausoak ematen hasi da
Basaurin talde bat eratuta
EUSKARA. Familiarteko harremanetan eus-
kara bultzatzea du helburu Gurasolagunek eta
Hego Uribe eskualdean lehen pausoak ema-
ten dabil. Galdakaon Gurasolagun taldea era-
tu zuten iazko martxoan, 20 partaiderekin (8
familia), eta aurten Basaurin sortu dute lehen
taldea. "Momentuz 5 amek eta euren seme-
alabek eman dute izena", diote Hego Uribeko
Berbalagunetik: "Hala ere, urte osoan zehar
eman daiteke izena". Guraso eta seme-alaben
arteko hizkuntza ohiturak aldatzea da Gura-
solagun ekimenaren xedea. Basauriko lehen
Gurasolagun saioa urtarrilaren 14an egin dute
(abenduan egitekoa zen, baina atzeratu behar
izan zuten) eta familiartean kortxozko itsa-
BASAURI sontziak egin dituzte. Asmoa da hilero elkar-
tzea eta tailer ezberdinak lantzea. "Hurrengo

GURASOLAGUN MARTXAN
hitzordua urtarrilaren 28an egingo dugu eta
elurrezko panpinak sortuko ditugu galtzer-
diekin", diote.
GEURIA #048
2019ko urtarrilaren 17a
HERRIAK
HEGO URIBE 11 HITZ-ERDIKO KONTAKETA

54 kilometro egingo ditu Korrikak Hego Martxan da 2019ko Hitz-


Erdiko Kontaketak ipuin
Uribe eskualdean, apirilaren 10ean lehiaketa berria
Hitz-Erdiko Kontaketak, euskarazko
ipuin laburren lehiaketak, 89 proposa-
21. Korrika apirilaren 10ean, goizean, iritsiko da Hego Uribe eskualdera. Arrankudiagatik men jaso ditu 2018an ospaturiko lehen
edizioan. Dagoeneko martxan dago bi-
sartuko da eta Ugao, Arrigorriaga, Basauri, Etxebarri eta Galdakao zeharkatuko ditu garrena eta martxoaren 14ra arte jasoko
dira kontakizunak. Iazko irailetik aza-
rora bitarteko deialdian, Itxaro Juaristi
abadiñotarra izan da garailea. Bestalde,
Alaitz Diaz gazte bermeotarrak, 12-17
urte bitarteko parte hartzailerik bozka-
tuenak, eskuratu du “Elkar saria”.

KONTAKIZUN ONENA
Itxaro Juaristi Olaechea
Abadiño (Bizkaia)

Maitea zuen hankartean azkenik Luka-


sek. Hainbeste denboran ezkutatutako
hura esan zekiokeen Lolari. Biek zekiten
etsai ugari zituztela alboan, biek zekiten
Eskualdean Basaurin egingo ditu kilometro gehien Korrikak / Geuria etorkizun hurbil batean haien bihotz tau-
padak itzaliko zirela. Lolarenak orduan-
txe itzali ziren, baina Lukasek barruan
testua ERREDAKZIOA sortu du 21. Korrikako “Klika” abestia eta zeukan korapilo hori askatu eta egia
berak hartu du bideoklipa zuzentzeko ar- esan behar zion, bene-benetan sentitzen
21. Korrika aurkeztu dute urtarrilean. Api- dura ere. Abeslari irundarrak Mad Muasel KORRIKA 21 zuena. Halako batean, jasotako ukabil-
rilaren 4tik 14ra bitartean ospatuko da eta eta La Furia abeslarien ahotsak izan ditu HEGO URIBE kadak eragindako zorabiotik suspertu
Garestik (Nafarroa) Gasteizeraino joango lagun. Bideoklipean Hego Uribe eskualde- zen Lukas. Lolaren eskua berriro oratu,
da. Joan den urtarrilaren 9an 21. Korrika- ko hainbat dantzarik parte hartu du: bes- Apirilak 10, asteazkena arnasa hartu eta zera esan zion: “Badakit
ren ibilbide osoaren berri eman zuten: api- teak beste, Bego Meabe, Goizane Quevedo, 09:25 Arrankudiaga barruan daramazun haurra nirea zela,
rilaren 10ean, goizean, helduko da Hego Eneritz Amezketa, Eneko Amezketa, Ne- 09:55 Ugao berdin dit zenbat gizonekin oheratu
Uribe eskualdera. Arrankudiagatik sartuko rea Bahon, Irati Diez, Iraide Mendiola, Ane 10:25 Arrigorriaga zaren gureaz geroztik, nik maite zintu-
da Korrika 1.401 kilometroan eta guztira Zapirain, Ainhoa Etxebarria, Kimo, Gorka 10:38 San Migel dan eta beti maiteko zaitut”. Beilatokian
54 kilometro egingo ditu gurean: Arran- Vlazquez, Ainhize Solaun eta Eva Vallejo 10:53 Basauri zeuden guztiak zur eta lur geratu ziren.
kudiaga, Ugao, Arrigorriaga, San Migel, Basauriko dantza eskolako eta gainon- 11:39 Etxebarri Ezin zitekeen egia izan.
Basauri, Etxebarri, Aperribai, Galdakao eta tzeko herrietako dantzariak agertzen dira 11:59 Aperribai
Usansolo zeharkatuko ditu Korrikak. Ibil- abestiko bideoklipean. Haiekin batera izan 12:12 Galdakao
bidea argitaratu aurretik, bideoklipa aur- dira Kukai Dantza taldea edota Afrodeli- 12:57 Usansolo ELKAR SARIA
keztu zuen Korrikak: Fermin Muguruzak cious taldeko dantzariak. Alaitz Diaz Orbe
Bermeo (Bizkaia)

LABURREAN Maitea zuen hankartean azkenik.


Ametsa egia bihurtu da. Egia hau ordea,
ez dut batere gustuko. Zer gertatuko
da? Umetako lagunak gara, bizi osoa
elkarrekin, ahaztu ezinezko uneak, denak
elkarrekin. Zintzotasunez onartzen dizut
zurekin oheratzeko gogo galanta nuela
aspalditik. Baina zeintzuk izango dira gau
horren ondorioak? Maite zaitut, maite
zoratzeraino, baina maitasuna nahikoa
al da? Bihotza zauriz blai eginda dut
eta segur aski ez da kolpe hau jasateko
gai izango. Ezin nauzu zauritu, zuk ez!
Zu zara egun grisenak kolorez betetzen
dizkidana eta ez nago prest iluntasun
amaiezin batean bizitzeko. Benetan pre-
Fina eta Manu, Iñigoren gurasoak / Geuria miazkoa al da behin gertatutakoagatik
gure nondik norakoak albo batera uztea?
Aldekoa, Ugarteko eta
beste lau ertzain ikertzeko
eskatu du Cabacas auziko "Ezin zitekeen egia izan...". Antolatzai-
leek emandako esaldi hori abiapuntu-
defentsak tzat hartu, eta, gehienez ere, ehun hi-
tzeko kontakizuna idatzi beharko dute
GIZARTEA. Iazko azaroan amaitu zen Caba- lehiaketan parte hartu nahi dutenek.
casen hilketari buruzko epaiketa. Ertzain Bakar-bakarrik onartuko dira euskaraz
ohi bat bi urteko espetxealdira zigortu zu- idatzitako 100 hitz baino gutxiagoko
ten eta abenduaren 14an Jorge Aldekoa Er- testuak. Basauriko Udalaren Gazteria
tzaintzako buruak dimisioa aurkeztu zuen. Zerbitzuaren webgunean (zirtzart.ba-
Aste honetan bertan, Aldekoa, Ugarteko sauri.eus) dago deialdian izena emateko
delakoa eta beste lau ertzain ikertzeko es- plataforma. 12 eta 35 urte bitarteko gaz-
katu du Cabacas auziaren defentsak, herio- teentzako lehiaketa.
tza delitu bat estali dutelakoan eta ardura- Guztira, hiru deialdi izango ditu
gabekeria profesionalaz jokatu dutelakoan. lehiaketak eta deialdi bakoitzean bi kon-
Cabacas auziko epaia salatzeko mani- takizun sarituko dira: «Kontakizun one-
festazio zaratatsua egin zuten abenduaren na», berrehun euroko sariarekin (200
14an, Basaurin. Herriak ez du barkatuko. Iñi- €); eta «Elkar saria» —alegia, gaztee-
go INjustizia lemapean, Fina Lizeranzu eta nen arteko testurik onena—, hirurogei-
Manu Cabacas Iñigoren gurasoak manifes- ta hamabost euroko sariarekin (75 €).
tazioaren buru izan ziren, 200 lagun ingu- Gainera, saritutako kontakizunak Geuria
ruren aurretik. Bi egun ondoren, abendua- komunikabidean argitaratuko dira.
ren 16an, 4.000 lagun inguru batu ziren
Bilbon bertan deitu zuten manifestazioan. INFO GUZTIA ZIRTZART.BASAURI.EUS
Galdakao
GEURIA #048
GALDAKAO 12
2019.01.17

LABURREAN

Mozambiken eskola bat


eraikitzeko 8.600 euro
bildu dituzte Galdakaon
ONGINTZA. Hamar urtetik gora dira
Galdakao eta Mozambike elkartuta
daudela. Bertan, galdakoztarren lagun-
tzaz helburu solidarioak betetzen dira,
eta besteak beste, ‘Galdakao’ Nutrizio
Gunea eraiki ondoren, oraingoan La-
laua herrian haur eta gazteentzako es-
kola bat eraikitzea da asmoa. “Lalaua-
Mozambikeko ume eta gazteek ez dute
eskolarik, eta non ikasi ez badute ezin
dute aurrera egin”, diote proiektuko
sustatzaileek. ‘Construyendo Mozam-
bike-Lalaua eraikiz‘ da proiektuaren
2018ko Lau eta erdiko Emakume Master Cup txapelketako finala, Azkoitian. Irudian Patri Espinar usansolotarra / Emakume Master Cup izena.
Lalauan eskola eraiki ahal izateko

Emakumezkoen binakako txapelketa


helburuarekin hainbat ekintza ezberdin
antolatu dituzte Galdakaon: Mundu Bat
elkartearen eskutik urteroko merkatu

Galdakaon hasiko da hilaren amaieran


txikia jarri dute, Galdakaoko Unitate
Pastoralak Gabonetako loteria saldu du
eta Argizai Eskaut Taldeak ere dirua jaso
du. Guztira, guztien artean 8.600 euro
lortu dituzte.
Hirugarren urtez abiaraziko dute Eskuz Binakako Laboral Kutxa Emakume Master Cup
txapelketa. Aurtengo lehen kanporaketa urtarrilaren 27an izango da, Galdakaon
Torrezabaleko ikasketa
testua MAIDER IBAÑEZ Hego Uribeko bost pilotari daude: Patri
Espinar (Usansolo), Irati Ugalde (Galda-
110 pilotarik hartuko gela zabalik egongo da
Eskuz Binakako Laboral Kutxa Emaku- kao), Maite Jaio (Galdakao), Marian Trigo
dute parte binakako egunero hilaren 27ra arte
me Master Cup txapelketaren hirugarren (Basauri) eta Izaskun Martin (Basauri). txapelketan, tartean
edizioari ekingo diote urtarrilaren 27an, Partehartzaileen artean, nabarmentzea Hego Uribeko bostek GIZARTEA. Gabon osteko azterketen au-
Galdakaon. Oraindik erabakitzeke dago Euskal Herritik kanpokoak ere badaudela, rreko egunetan erabiltzaileek erakutsi-
udalerriko lau frontoietatik zeintzuk era- Katalunatik, Aragoitik, Errioxatik eta Va- tako behar handiari erantzunez, asteko
biliko dituzten. Sailkapen fasea urtarrila lentziatik etorritakoak. Espinar txapeldun buruz burukoan egun guztietan irekiko dute Torrezbal
eta otsaila bitartean izango da Bizkaiko Lehiaketa sistemari dagokionez, aur- Lau eta erdiko azken txapelduna da Pa- Kultur Etxeko ikasketa gela. Zerbitzua
herri ezberdinetan, finalerdiak martxoa- ten berrikuntza bat izango da: lehen mai- tri Espinar usansolotarra. Lehen mailako 09:00etatik 20:30era izango da, aste-
ren 10ean jokatuko dira Errenterian, eta lako txapelketan kanporaketa zuzenak partiduko finalean Olatz Arrizabalaga ger- lehenetik igandera zabalik. Nagusien-
finalak Zumarragan izango dira martxoa- jokatuko dituzte lehen aldiz. Modu horre- nikarra "erraz" gainditu zuen Espinarrek, tzako liburutegia (120 plaza) eta Erakus-
ren 17an. tan, egun berean bi partida jokatu ordez, 22-8 garaituta, Emakume Master Cupe- keta Gela (52 plaza) irekiko dituzte.
Aurreko edizioetan bezala, aurten bakarra jokatuko dute pilotariek. “Ema- ko antolatzaileek diotenez. Iaz ere Eskuz
ere promozio eta lehen mailako partidak kumen esku pilotaren loraldiaren erna- Binakako txapelketan parte hartu zuen
izango dira. “Guztira 110 pilotari izango muina izan zen Emakume Master Cup, Usansoloko pilotariak, Eneritz Arrieta
ditugu jokoan, promozioan 98 eta lehen esperimentu moduko bat bezala jaio zen, azkoitiarra bidelagun izan zuela. Finalera
mailan 12”, dio Iker Amarika txapelke- baina gaur egun finkatuta dagoen egutegi iritsi zen bikotea, baina ezinik, txapeldu-
tako zuzendari teknikoak. Horien artean, bat lortu du”, dio Amarikak. norde titulua lortu zuten.

Argazkia MOMOAK TALDE FEMINISTA ARGAZKITIK

Indartuta itzuli da Momoak


Talde Feminista, M8ko
greba antolatzeko
GIZARTEA. Momoak Talde Feministak aur-
kezpen ofiziala egin du Galdakaon eta da-
tozen hilabeteetako agendaren berri eman
du. Besteak beste, autodefentsa feminista
tailerra (urtarrilak 19), greba feminista,
Sexu Askatasunaren Aldeko Nazioarteko
Eguna eta formakuntza tailerrak antola-
tuko dituzte. Era berean, Galdakaon ger-
tatzen diren eraso sexistak salatu, Galda-
kaoko emakumeak ahaldundu, eztabaida
esparruak eraiki, eta orokorrean, genero
desberdintasunen aurka borrokatuko dute.
2015ean taldea eratu zutenetik hainbat
ekintza antolatu dituzte eta taldea indar-
tu dute. "M8ko greba feminista hurren-
go erronka handienetarikoa izango da eta
iaz bezala Galdakaon erantzun sendo bat
eman behar dugu. Grebarako sortuko di-
ren batzordeetan parte hartzera eskatzen
dugu", diote. Momoak Talde Feminista as-
telehenero biltzen da Indarra Topagunean
19:00etan.
GEURIA #048
2019ko urtarrilaren 17a
HERRIAK
GALDAKAO 13

gidoiarekin, baita ikuslea harrapatu ere.


Gidoia idazteko prozesua oso luzea izan da.
Gidoia idaztea ez da teklatuaren aurrean
esertzea eta ideiak botatzea. Filosofia edo
testua MAIDER IBAÑEZ zerbaiten inguruko iritzia adierazteko me-
trajearen errealizazioan sinisten dut. Gai
Gogorik ez zaio falta Alex ‘Welder’ Diaz baten inguruan hitz egitea, alegia.
(Galdakao, 1994) galdakoztarrari. Websail Adierazi nahi duzun ideia argi izan
bat zuzendu eta idatzi du: El Himno Mun- behar duzu, baita istorioaren inguruan da-
dial. Interneterako ekoizten den fikziozko rabilen elementurik txikiena ere. Eta ho-
saila da eta dagoeneko lehenengo denbo- rrek bere denbora behar du. El Himno Mun-
raldia grabatu du. Oraindik ez dago sarean dial lanaren istorioa idazten lau urte eman
ikusgai, baina nazioarteko jaialdi ezber- ditut. Niretzako gidoilariaren barnekoa
dinetan aurkeztu du. Asmoa lau denbo- erakusten du, publikoari guztiz zabalduko
raldi grabatzea da eta ondoren osorik sa- diozuna. Zure burua gehiago ezagutzen la-
rean zabaltzea, “aurreikuspenen arabera, guntzen dizu.
2020rako”.
El Himno Mundial websailaren filmatze Finantziazioari dagokionez, zaila da
taldeak Estudio Stonewood du izena eta websail bat aurrera eramatea?
gaur egun 12 lagunek osatzen dute: Alex Lehenengo denboraldia gure poltsikoe-
‘Welder’ Diaz bera (Galdakao), Mabel Luna tatik ordaindu dugu eta laguntza ez mo-
(Venezuela/Bilbo), Jie He (Bilbo), Oscar netarioak ere jaso ditugu. Egia da, baita
Alonso (Basauri), Ander Garcia (Bilbo), ere, gero eta jende gehiago dagoela prest
Marcos Crespo (Durango), Aroa Tueros proiektuan laguntzeko. Gero eta gehia-
(Ortuella), Koldo de las Heras (Muskiz), go gara lantaldean eta horrek motibazio
Itxaso Domingo (Bilbo), Miriam Rodriguez gehiago izaten lagundu digu. Zenbait mer-
(Santurtzi), Aitor Fresneda (Arrigorriaga) katari txikik edota erakundek laguntza
eta Daniel Cobo (Kanariak/Arrigorriaga). eman digute proiektu hau aurrera erama-
teko.
Nolatan, bada, websail bat?
El Himno Mundial eleberria izango zelakoan GALDAKAO ALEX 'WELDER' DIAZ GIDOILARIA Websailen eta telesailen arteko diferen-
idazteari ekin nion orain dela bi urte. Gaur tziaz galdetuko banizu...
egun filmatze taldea osatzen duten zenbait Galdera horrek ñabardura askotako eran-

“Txikitasunetik gorenera
lagunek animatu ninduten nobela beneta- tzunak ditu, baina ez nahasteko bi desber-
ko irudien bidez grabatzera, istorioa berez dintasun aipatuko dizkizut. Alde batetik,
oso ikusizkoa baita. Hala ere, eleberriaren kapituluen iraupena. Websail batek gehie-

hel daitekeela uste dut”


korapiloa oso luzea zen film bezala graba- nez 15 minutu irauten ditu, eta telesail
tzeko, eta beraz telesail bezala filmatzeko batek, ordea, iraupen askoz luzeagoa du.
aukera bakarrik genuen. Bestetik, websailek, telesailek ez beza-
la, indie faktorea (ez amateurra) delakoa
Eta horri heldu zenioten. dute: “Nola egin dute hori hain aurrekontu
Bai. Taldekide batek websailak sustatzen txikiarekin?” edo “Filtrorik gabeko autore
dituen Bilboko Seriesland jaialdiaren be- batek eginikoa da obra hau?”, bi adibide
rri eman zigun eta orduan erabaki genuen Websail bat idatzi eta zuzendu du galdakoztarrak. Ondo jartzearren.
kapitulu pilotu batzuk grabatzea. Hasieran
hiru kapitulu grabatu genituen (jaialdira-
bidean, 2020an argitaratuko du El Himno Mundial Qué Vida Más Triste fenomenoa. Fikzioz-
ko aurkez daitekeen gutxienekoa), baina ko lehen websail espainiarra da, non eta
azkenean zortzi filmatu genituen! Hortaz, Hego Uriben sortua, Basaurin.
lehenengo denboraldi osoa grabatuta dugu. arabera, 2020an estreinatuko dugu osorik. mi Web Fest (Estatu Batuak). Aipatzekoa Qué Vida Más Triste maite dut! Zorionez
Guztira lau denboraldi izango ditu websai- Ez dugu arin joan nahi eta websaila goizegi da Koreako jaialdia dagoeneko ospatu dela lantalde horretako batzuekin harremana
lak eta Bilboko jaialdiko esperientzia eta zabaldu. Ez dago inor websailaren zain, eta eta sari bat jaso genuela! dut. Ideia on batekin arrakasta lor deza-
gero, argi dugu denak filmatu nahi ditugu- zain daudenek badakite websailerako one- kezula erakusten duen adibidea da QVMT.
la. Gure asmoa da websail guztia grabatzea na nahi dugula eta dagokion momentuan Zein ikusleri dago zuzenduta websaila? Inguruko norbait bere obrarekin jende as-
eta ondoren osorik sarean zabaltzea. publikatuko dugula. Gazteek eta helduek ikus dezakete El Him- korengana irits daitekeela erakutsi zidan
no Mundial. Norberarengandik ikasten ja- QVMTk. Txikitasunetik handitasunera hel
Zertan datza El Himno Mundial websaila? Hala ere, nazioarteko jaialdietan aurkez- rraitzeko eta bide ezezagunetarantz joa- daitekeela sinetsita nago eta hori inspira-
El Himno Mundial lanak heroiaren kon- tu duzue El Himno Mundial. teko berandu ez dela uste duen edozeinek zio iturri izan da niretzako.
tzeptua du oinarri. Heroiaren definizioa, Bai. Argi dago Seriesland jaialdiak ateak ikus dezake websaila. Gainera 10 urteko El Himno Mundial ahalik eta jende
famaren prezioa, erospena eta sakrifizioa ireki dizkigula nazioartera eta horregatik ume batek ere ikus dezake eta bere uste- gehienarengana iristea nahi dut eta ikus-
biltzen ditu. Road Movie, komedia drama- oso pozik eta eskertuta gaude. Nazioarte- tan interpretatu. Nire iritziz disfrutatzeko leek ikus dezatela kamara atzean egiten
tikoa eta zientzia fikzio soziala generoak ko jaialdi hauetan aukeratu dute gure web- websaioa da. dugun lana eta jartzen dugun pasioa. Zai-
lantzen ditu eta etorkizunean dago koka- saila: Buenos Aires Web Fest (Argentina), la dela? Ba ez dakit, baina saiakerarik egi-
tuta, non egungo teknologia berrabiatu Sicily Web Fest (Italia), Asia Web Awards El Himno Mundial zuzentzeaz gain, gi- ten ez badugu, ez dugu inoiz jakingo! Ikus
eta bere horretan geratu den. Bakea eta la- (Korea), Realist Web Fest (Errusia), TSFM doia ere idatzi duzu. dezakezunez, irrika eta grinarik ez zaigu
saitasuna zapuztuta, gerra eta armatutako (Italia), London Short Series Festival (In- Hala da. Izugarrizko maitasuna eskaini falta, baina oinak lurrean mantendu behar
gatazkak dira nagusi; post-apokalipsia da galaterra), Apulia Web Fest (Italia) eta Mia- diogu gidoiari. Mezu bat bidali nahi dugu ditugu.
nagusi. Mundua leku eder eta izugarria dela
erakutsi nahi dugu, gizakiok egiten duguna
eginda ere. Hori da islatu nahi dugun ideia.

Non egin dituzue lehen filmaketa?


Euskal Herriko eta inguruko lekurik po-
litenen bila aritu ginen, berariazko post-
apokalipsi horretako “edertasun osoa”
Matrikula ZABALIK !! Urtarrilaren 29tik Otsailaren 8ra
erakusteko. Esate baterako, Getxoko portu
zaharra eta bertako auzotarrak atondu ge-
nituen, Nordur izeneko herri zaharra irudi- Egia Auzoa, 11 A - GALDAKAO <<ikastola elkarrekin hezkuntza eraldatzen>>
katzeko (Norduren bizi dira El Himno Mun- 94 456 02 64
dial websaioko protagonistak). Esatea dago galdakao@eguzkibegi.eus
ez dugula herri edo hiri handietan filmatu,
bertako tokiak ez datozelako bat istorioa-
www.eguzkibegi.eus Ate irekiak
rekin. Urtarrilak 20 -11:00etan
0 urtetik 16 ra bitarteko Hezkuntza
Momentuz websaila ez dago sarean.

zatoz !!
Ez. Gure asmoa zen lehenengo denboral-
dia osorik publikatzea Seriesland jaialdian 8Jantokia
aurre-estreinatu eta gero, baina websailak 8Autobusa
izan zuen arrakasta ikusita, erabaki genuen
buru-belarri sartzea istorio osoa filmatze-
8Haur eskola
ko eta behin bukatuta dagoenean, sarean 8Eskolaz kanpoko ekintzak
oso-osorik zabaltzeko. Aurreikuspenen
14 HERRIAK
GALDAKAO
GEURIA #048
2019ko urtarrilaren 17a

Mr Pongo taldea eraberrituta dator eta LABURREAN

disko berria prestatzen ari da Koru-Rock fusioa ekarriko


du Earth Songs Project
Taldekide berrien etorrerarekin batera, kanta berriak sortzen ari da Mr Pongo taldea. ekimenak Galdakaora
Aurreikuspenen arabera, 2019 urte amaierarako kaleratuko dute bigarren diskoa MUSIKA. Rock kontzertua izango da ur-
tarrilaren 19an, larunbatez, Galdakaon.
Hain zuzen ere, Earth Songs Project
kontzertua izango da Torrezabal Kultur
Etxean 19:00etatik aurrera. "Rock in-
dartsuko banda batek eta ahots zurien bi
abesbatzek (Lilura Abesbatza eta Eskuz
Esku Abesbatza) betiko rockaren 15 kantu
klasiko interpretatuko dituzte. Hala nola,
Led Zeppelin, Queen, Pink Floyd, Super-
tramp, Joe Cocker edota Michael Jackson-
en abestirik ezagunenak interpretatuko
dituzte”, dio Rafa Zuloaga Earth Songs
Project-en koordinatzaileak. Guztira, 10
eta 70 urte bitarteko 50 lagun inguru igo-
ko dira eszenatokira. “Espektakulu baka-
rra eta zirraragarria da. Show bat da”, dio
Zuloagak. Telonero bezala Samoah talde
getxoztarra arituko da.
Kontzertua eserita ikustekoa izan-
go da eta 400 sarrera jarri dituzte salgai.
Sarrera orokorra 15 euroan dago salgai,
bazkideek 11,25 euro ordainduko dituzte
eta umeek 4 euro. Kontzertuaren egu-
nean bertan ere sarrerak erosteko aukera
Efe eta Urtzi galdakoztarrak batu dira Mr Pongo taldera / Kanttuenea Ekintzak egongo da, kontzertua hasi baino ordu-
bete lehenago.

testua MAIDER IBAÑEZ “Taldekide berrien etorrerarekin ba- taldeak eta horretarako lanean gogor ari
tera, kanta berriak sortzen gabiltza”, dio dira.
Urte berriarekin batera Mr Pongo taldea Kimok: “Oraingoz bost kanta berri amai- Bihotz handiegia liburua
Zuzenekoak
lanean hasi da eta zenbait berrikuntza ditu
esku artean. Taldekide berriak sartzeaz
tu ditugu. Horietako bi dagoeneko zuze-
nekoetan aurkeztu genituen iazko udan, Disko berria prestatu bitartean, Mr Pon-
aztertuko du Galdakaoko
gain (Efe -saxoa- eta Urtzi -baxu elektri- eta baditugu beste hiruzpalau zirriborro”. go taldea “zuzeneko borobila” prestatzen Irakurle Taldeak otsailean
koa-), taldearen izenak aldaketa txiki bat Adierazitakoaren arabera, taldeak asmoa dabil, “Funky-hop estiloa mantenduz eta
jasan du: “Band abizena galdu egin dugu du 2019ko udan zehar kantu berri hauek gure testuak Estatu eta kapitalari zuzen- LITERATURA. Urteko bigarren hitzordua-
eta aurrerantzean Mr Pongo izango gara”, zuzenekoetan aurkezteko, “probatzea eta duz”, diote. Oraindik ez dute datarik lotu, ren berria eman du Galdakaoko Irakurle
dio Kimok, taldeko Dj-ak. Kimorekin bate- hobekuntzak egitea, eta iraila-urria bitar- baina “gogoz” daudela adierazi dute. “Gure Taldeak. Otsailaren 18an, astelehenez,
ra Mr Pongo osatzen dute: Markelek (aho- tean horiek grabatzea”, dio Kimok: “Dena emanaldia antolatu nahi duena Taupaka elkartuko dira literatur zaleak eta Eider
tsa eta teklatuak), Aranak (gitarra), Bitto- nahi bezala badoa, disko berriak hamar bat Elkartearen bitartez jar daiteke gurekin Rodriguezen 'Bihotz handiegia' liburua
rrek (bateria) eta taldera azkena batutako kanta izango ditu”. 2019 urte amaierarako harremanetan”, diote, "beste artista asko- aztertuko dute. Hitzordua 18:30ean izan-
Efek (saxoa) eta Urtzik (baxu elektrikoa). bigarren diskoa kaleratzea aurreikusten du rekin bezalaxe". go da Galdakaoko Topa tabernan.

GALDAKAO

SAN SILBESTRE
ZAHARRENA
KIROLA. Ohikoa den bezala, abenduaren 31an
Galdakaoko kaleetan San Silbestre lasterketa
burutu zen. Gabon zahar egunean urteari agur
esateko Espainian egiten diren San Silbestre
lasterketen artean zaharrena da Galdakaokoa.
2018koa 49. edizioa izan da.

argazkiak ANDER ARRIETA


bilduma GEURIA.EUS
data 2018.12.31
GEURIA #048
2019ko urtarrilaren 17a
HERRIAK
GALDAKAO 15

GALDAKAO

OLENTZERO ETA
MARI DOMINGI
KULTURA. Olentzero eta Mari Domingiri harrera
egin zieten abenduaren 24an Galdakaon. Kurtzeko
plazatik abiatuta kalejira egin zuten herrian barrena
eta Santi Brouard plazan gabon-mukurra sutara bota
zuten. Txistulariak, trikitilariak, kantariak, dantza-
riak eta hainbat herritar bildu ziren Olentzero eta
Mari Domingiri harrera egitera.

argazkiak MAIDER IBAÑEZ


bilduma GEURIA.EUS
data 2018.12.24

GALDAKAO

ERREGEAK ETA
GABONE IZARRA
KULTURA. Gabone Izarrak gidatuta heldu ziren
Meltxor, Gaspar eta Baltasar Errege Magoak Gal-
dakaora. Udaletxean herritarrak agurtu ondoren,
kabalgata egin zuten Bengoetxeruntz.

argazkiak MAIDER IBAÑEZ


bilduma GEURIA.EUS
data 2019.01.05
Etxebarri
GEURIA #048
ETXEBARRI 16
2019.01.17

WikiEmakume Etxebarri proiektuak LABURREAN

Jaurlaritzaren Elkarlan saria irabazi du 54 urteko langile bat hil


da Etxebarriko Arcelor
Mittal fabrikan
Ikaskuntza-kultura eta gizarte kohesioaren aldeko lanen sailean jaso du saria. WikiEmakume
proiektuak bilatzen du, besteak beste, Wikipedian genero-ikuspegia txertatzea GIZARTEA. 54 urteko langile bat hil da Ar-
celor Mittal lantegian, Etxebarrin, ELA
sindikatuak jakinarazi duenez. “Hilda-
koak ondoeza sentitu zuen eta enpresa-
ko medikuek ospitalera bideratu zuten”,
diote sindikatutik. Hildakoa Basaurikoa
zen eta ELAko afiliatua zen. 2019ko lehen
lan istripu hilgarria izan dela salatu du
ELAk: “Lan istripu ez-traumatiko baten
ondorioz zendu da. Aurreko urteetan ikusi
dugun bezala, lan istripu ez traumatikoek
gorakada itzela izan dute azken urteotan
prekarietate eta lan baldintzen okertzea-
ren ondorioz. Administrazioek eta pre-
bentzioan aritzen diren instituzioek ere
datu larri hauen atzean zer dagoen ikertu
beharko lukete neurri egokiak jartze al-
dera, neurri horiek patronalen interesen
kontrakoak badira ere”, diote ELAtik.
Egoera horien aurrean, “antolatzera eta
mobilizatzera” deitu du ELAk Euskal He-
rriko langileria eta gizarte guztia. Iaz 67
langile hil ziren bere lanpostuetan.

Langabezia-tasak % 0,9
Wikipedian emakumeen papera ikustarazteko lanean dihardu Wikiemakumeak proiektuak / Geuria
egin du behera Etxebarrin
eta % 9,3an kokatu da
testua ERREDAKZIOA Hushe bailarako komunitateetan bizi diren Dagoeneko 23 biografia
pertsonen giza garapen integral eta endoge- ENPLEGUA. Etxebarriko langabezia-ta-
Inurtxi Etxebarriko Emakumeok taldeak noaren alde) edota La Basu -Elena Caballero osatu dituzte eta beste sak beheranzko joera izaten jarraitzen
aurkeztu du WikiEmakume Etxebarri proiek- Villanueva- (rap abeslaria). Dagoeneko 23 10 osatzeko bidean daude du. 2018ari begira, %0,9 egin du behera
tua eta 2018ko Eusko Jaurlaritzaren Elkarlan biografia osatu dituzte eta beste 10 osatzeko langabezia-tasak: 2017ko abenduan %
saria irabazi du horrekin, ikaskuntza-kultura bidean daude. 10,2an zegoen langabezia-indizea eta
eta gizarte kohesioaren aldeko lanen sailean. WikiEmakume proiektuaren helburuak formatu anitzeko tresnetan islatzea (irudiak, 2018ko abenduan % 9,3ra jaitsi da (ur-
Etxebarriko Wikiemakume taldearen lehe- dira, besteak beste, Wikipedian falta diren datuak, bideoak, audioak, aipuak...). teko txikiena). Guztira, biztanleria ak-
nengo kontaktua 2017ko otsailean izan zen emakume euskal herritar aitzindariak bista- Iñurtxi 2012an Etxebarrin sortutako tibotik 556 pertsonek bukatu dute urtea
eta ordutik emakumeen hainbat biografia ratzea, Wikipedian beste hizkuntza batzue- emakumeen elkartea da eta egun 112 bazki- enplegu barik. Langabetu kopuru osotik,
ezberdin eratu dituzte Wikipedian, tartean tan dauden emakumeen biografiak euskara- dek osatzen dute. Emakumeen elkartea den % 45a 25 eta 44 urte bitartekoa da, % 50a
Etxebarriko zenbait herritarrenak: Ariane ra ekartzea, emakume editore euskaldunen arren, antolatzen dituzten ekintza asko gi- 45 urte baino gehiagokoa, eta % 5ak 25
Ochoa Torres (surflaria), Arantza Saez de kopurua handitzea, euskal Wikipedian ge- zonekin batera egiten dituzte. Emakumeen urte baino gutxiago ditu. Genero aldetik,
Lafuente Calvo (artista polifazetikoa), Ku- nero-ikuspegia txertatzea, historian zehar aisialdirako proposamenak antolatzeaz gain, langabetuen % 37a gizonezkoa da eta
kullaga Emakumeen Eskubaloi Taldea, Bal- izandako emakumeen ekarpenak eta ezagu- aholkularitza ere jorratzen dute eta herriko % 63a, berriz, emakumezkoa. Bizkaian
tistan Fundazioa (nazioarteko garapenerako tzak euskal Wikipedian biltzea eta feminis- elkarteekin batera era aktiboan parte har- urte bukaeran langabezia-tasa % 12,2an
gobernuz kanpoko erakundea. Baltistango mo ezberdinen ekarpenak eta protagonistak tzen dute Etxebarriko egunerokoan. izan da eta Euskadin % 11,2an.

ARGAZKITIK

Etxebarri erreferente,
argiteria publikoko
sistema berritzen
GIZARTEA. Etxebarriko Udalak Energiaren
Euskal Erakundearen aitorpena jaso du. Efi-
zientzian abantailak eta ingurumenarekiko
onurak lortzen dituela azpimarratu du Eusko
Jaurlaritzaren Energia Agentziak. Etxeba-
rrin argiteria publikoko sistema berritu dute
eta LED teknologiari esker, kontsumitutako
energiaren % 73a aurreztu dute. "% 73ko kwh
aurrezteak 206 tona CO2murriztea ekarri du;
onura hori 5.291 zuhaitz landatzearen balioki-
dea da. Gainera, oinezkoentzako pasabideek
ETXEBARRI
presentzia-detektagailua izango dute, eta

KALEKO ARGIEN
argiztapena handituko du oinezko bat errepi-
dea gurutzatzera hurbiltzen denean. Ezauga-
rri horrek bide-segurtasuna areagotuko du",
diote Energiaren Euskal Erakundearen ar-

GARRANTZIAZ
Argazkia ETXAHUN GONZALEZ SARRIA
duradunek. Bilbo Handiko (tartean, Basauri,
Etxebarri eta Galdakao), Txorierriko eta Uribe
Kostako udalen konpromisoa ere aitortu du
Energiaren Euskal Erakundeak.
GEURIA #048
2019ko urtarrilaren 17a
HERRIAK
ETXEBARRI 17

Opera herritarrengana hurbiltzeko programan LABURREAN

parte hartzen du Etxebarriko Helduen Eskolak Pozo Septiko eszenara


itzuliko da, Etxebarriko
ABAO-OLBE-ren programa didaktikoan parte hartzen du Etxebarriko Helduen Eskolak. Ehuneko Bat jaialdian
Maiatzera bitartean operaren inguruko ekitaldi ezberdinetara irteerak antolatu dituzte MUSIKA. Ekainaren 28an eta 29an ospa-
tuko da Ehuneko Bat punk-rock jaialdia
KULTURA. Badira lau urte Etxebarriko Hel- didaktikoan. Antolatu ditugun ekintza razi digutenez gogotsu daude hurrengo Bekosolo parkean. Aurtengoa bosga-
duen Eskola elkarlanean dabilela Olbe El- guztiak Etxebarriko herritarrei zabaldu saioetan parte hartzeko", dio Corcuerak. rren edizioa izango da. Oraindik kartel
kartearekin. Olbe Operaren Lagunen Bil- dizkiegu. Besteak beste, hitzaldiak, bisitak osoa zehazteke dute baina urte berria-
boko Elkartea da eta Euskadiko eta estatu Euskalduna Jauregira edota operarako sa- Entsegu orokorra rekin batera lehenengo musika taldea
mailako sektore kulturalean eta nazioar- rrerak banatu ditugu", dio Elena Corcuera Urtarrilaren 17an I Lombardi alla prima cro- iragarri dute: Pozo Septiko. 2007ko
teko oihartzuna du. Elkarteak programa Etxebarriko HHIko koordinatzaileak: "Az- ciata operari buruzko hitzaldia egongo da urrian eman zuen talde basauriarrak
didaktiko bat du bere gain eta opera heldu ken ekitaldira, azkenengo Opera Berrira, Kultur Etxean 17:00etan. Otsailaren 22an azken kontzertua, eta 12 urte ondoren
eta gazteengana hurbiltzeko helburua du. Etxebarriko 42 lagun joan ginen". Azken Euskalduna Jauregia bisitatzeko aukera eszenara itzuliko da. Pozo Septikoren
Abao-Olberen programa didaktikoa duela urteetako hausnarketa eginda, ekitaldie- egongo da, "non Semiramide obraren esze- itzulera “berezia” izango dela diote
25 urte baino gehiago jaio zen. tara herritarrak "oso gustura" doazela dio natokia, atrezzoa, jantziak eta abar ikusiko Etxebarriko jaialdiko arduradunak, Re-
Gaur egun, 180 zentrok baino gehiagok Corcuerak: "Zenbait etxebarritarrek adie- ditugun", dio Corcuerak. Azkenik, maia- kesound Elkarteak: “Bandak hala eska-
hartzen dute parte programan. Hala nola, tzean Bizeten Les Pecheurs de Perles opera- tuta, eta jaialdiaren babesarekin, iktusa
ikastetxeak, eskolak, institutuak, uniber- ren entsegu orokorrera irteera antolatuko ikertzearen alde dirua bilduko dugu”,
tsitate-fakultateak, musika-eskolak, kon- Euskalduna Jauregira bisita dute. diote. Kontzertuagatik kobratuko du-
tserbatorioak eta helduentzako hezkun- antolatu dute otsailean, Iaztik Etxebarriko Gazteria Sailak ere ten diru guztia dohaintzan emango du
tza-guneak. Tartean, Etxebarriko Helduen hartzen du parte Abao-Olbe programan. Pozo Septikok. Era berean, diru gehiago
Eskola. "Duela urte batzuk ere parte hartu Semiramide obra barrutik "Etxebarriko Udalak diru-laguntza ema- biltzeko kanpaina jarriko du martxan
genuen denbora luzez beraien programa ikusteko ten digu", dio Corcuerak. Ehuneko Bat jaialdiak.

ETXEBARRI

OLENTZERO
ETA MARI DOMINGI
KULTURA. Abenduaren 24an, goizez, iritsi ziren
Olentzero eta Mari Domingi Etxebarrira. San
Antoniotik jaitsi ziren galtzagorrien, joaldunen
eta milaka herritarren konpainian. Ondoren
frontoian harrera egin zieten umeei eta opariak
banatu zituzten.

argazkiak MAIDER IBAÑEZ


bilduma GEURIA.EUS
data 2018.12.24
Arrigorriaga
GEURIA #048
ARRIGORRIAGA 18
2019.01.17

Arrigorriagan bukatu eta hasiko dira LABURREAN

Euskal Herriko Itzuliaren bi etapa Otsailaren 15era arte bozka


daiteke herria ordezkatuko
duen eslogana
Apirilaren 8tik 13ra ospatuko da aurtengo Itzulia, Zumarragan hasi eta Eibarren bukatuta.
EUSKARA. Azken txanpan sartu da Arri-
Sei etapetako bi Hego Uribetik igaroko dira, apirilaren 11n eta 12an gorriagako eslogana aukeratzeko pro-
zesua. Azarotik hona egindako bilera
irekietan 150 proposamen baino gehiago
aurkeztu dira eta horietatik zazpi herri-
tarrek aukeratu dituzte eta Udalak beste
hiru. 10 eslogan horien zerrenda ikusgai
da dagoeneko Arrigorriagako Udalaren
webgunean eta herritarrek haien gogo-
koena aukeratu dezakete botoen bidez.
Interneten ez ezik, liburutegietan eta
bestelako udal eraikinetan ere bozkatu
daiteke, bertan jarritako gutunontzien
bidez.
Arrigorriaga ordezkatuko duen eta era
erraz eta sortzailean herriaren identi-
tatea eta baloreak transmitituko dituen
eslogana sortzea da asmoa.

Kudeaketa aurreratuaren
diploma jaso du Abusuko
Arrantza Klubak
KIROLA. Eusko Jaurlaritzaren Euska-
lit programak saritu egin du Abusuko
Goi mailako txirrindularitzak une ederrak utzi ditu gure eskualdean. Argazkian, Espainiako Itzulia Galdakaoko Viveron / Geuria Arrantza Klubaren kudeaketa eredua.
Euskadiko 50 erakunde saritzen ditu
urtero Euskalitek, besteak beste, ho-
testua ETXAHUN GONZALEZ SARRIA laren 11n, Arrigorriaga izango du helmuga nakoak aztertu eta gero: pertsonen
Itzuliaren laugarren etapak. Gasteiztik garapenaren eta integrazioaren alde
Apirilaren 8tik 13ra ospatuko da aurtengo abiatuko dira txirrindulariak eta gurean
EH ITZULIA 2019 egiten duten ekarpena, balore positi-
Euskal Herriko Itzulia. Zumarragan abia- zeharkatuko dute eguneko helmuga. ETAPAK boen transmisioan egindako lana, gi-
tuko da Euskal Herriko txirrindularitza Arrigorriagan ospatuko dira, hortaz, eta- zartearen garapenerako erakutsitako
lasterketa garrantzitsuenaren 59. edizioa, pako sari banaketa eta sailkapen nagusiko Apirilak 8: Zumarraga (erlojupekoa) konpromisoa, epe luzerako aurreikusi-
erlojupeko batekin, eta Eibarren bukatu- mailloten esleitzea ere. Hurrengo egu- Apirilak 9: Zumarraga-Gorraiz tako estregia eta eskainitako zerbitzuak
ko da sei egun geroago. Ibilbidearen aur- nean, apirilaren 12an, Arrigorriagan ekin- Apirilak 10: Sarriguren-Estibaritz gizartearentzat duen interes orokorra.
kezpen ofizialaren faltan, antolatzaileek go diote bosgarren etapari, Eibarko Arrate Horiek guztiak aztertu eta gero, Abu-
aurreratu dute zeintzuk izango diren aur- auzoa jomugan. Estatuko zein nazioarte- Apirilak 11: Gasteiz-Arrigorriaga suko Arrantza Kluba saritzea erabaki du
tengo lasterketaren etapak, eta horietako ko kirol talde eta txirrindulari garrantzi- Apirilak 12: Arrigorriaga-Arrate Jaurlaritzak. Asko dira arrantza taldeak
batzuk bertatik bertara ikusteko aukera tsuak espero dira gurean, baita Euskadi urtean zehar antolatzen dituen ekime-
izango dugu Hego Uribe eskualdean. Hain Basque Country-Murias euskal taldeko Apirilak 13: Eibar-Eibar nak: arrantza txapelketa, ibaia garbitze-
zuzen ere, Arrigorriagan bukatu eta hasi- txirrindulariak ere, tartean Ander Barre- ko elkarretaratzeak, ingurunearekiko
ko dira Itzuliaren sei etapetako bi. Apiri- netxea galdakoztarra. errespetua lantzeko tailerrak...

Arrigorriagako bi ahizpa hogei urtez bizi izan dira


udalaren jabetzakoa den Barsobia baserrian
Jabe ohiak baserria utzi eta 24.420 euroko kalte-ordaina jaso du Udalarengandik. EH Bilduk dio dekretua legez
kanpokoa dela eta gobernu taldeak gogoratu du 1999ko Udalbatzak onartutako txostenak agindutakoa bete dela
testua ETXAHUN GONZALEZ SARRIA Arrigorriagako Udalarena den eraikinean. izan diren herritarrek diru kopuru hori Alkateordearen erantzuna
Baserria utzi eta urte erdira, irailean, in- jasotzea”. Dekretuaren ezeztapena exiji- Carlos Atutxa Gurtubai hirugarren alka-
1995ean Torrontegi II proiektu urbanis- demnizazio eskaera erregistratu zuen bi- tzeaz gain, bide judizialetik jotzea azter- teordeak sinatu du kalte-ordaina agintzeko
tikoak “Barsobia” edo Barzubia izeneko zirik jarraitzen duen ahizpak. Azaroan, tzen ari da EH Bildu, “legea urratu dela- dekretua, Udal idazkariak eta kontu-har-
baserria Udalaren jabetza zela ondorioz- eraikina hutsik zegoela egiaztatu ondoren, koan”. tzailetzak elkarrekin egindako txostenean
tatu zuen. Lau urte geroago, 1999an, ba- Udalak alkate-dekretu bidez onartu zuen “Alkateorde batek sinatu du dekre- oinarrituta. “Txostena 1999ko Udalbatza
serrian jarraitzen zuten bertan bizi ziren 24.419,97 euroko kalteordaina ordain- tua, kalte-ordaina jasoko duen herritarra Osoaren erabaki batean oinarritzen da.
bi bizilagunek. Egoera bideratzeko helbu- tzea, 1999an Konpentsazio Batzordeak eta alkatearen senide zuzena delako eta ho- Erabaki horren bidez, Udalak bere gain
ruarekin, hilabete bateko epean baserria Udalbatzak adostu bezala, garai hartako rrek erabakitik kanpo geratzera behartzen hartu zuen baserria hustean bertako bizi-
uzteko agindua jasotzen zuen ebazpena 4.229.527 pezeta. duelako. Udalbatzak al du honen inguruko lagunei kalte-ordaina ordaintzeko konpro-
onartu zuen Arrigorriagako Udalbatzak. erabakiaren eskumena? Baserria agindu- misoa. Kalte-ordainaren zenbatekoa ordu-
Ordainetan, Torrontegi II proiektuko Kon- EH Bilduren salaketa tako epean ez uzteko erabakiak ez luke in- ko Konpentsazio Batzordeak zehaztu zuen,
pentsazio Batzordeak 4.229.527 pezetako Arrigorriagako EH Bilduk “adar jotzetzat” demnizazio eskubidea bertan behera utzi ez Udalak", dio Atutxak. “Baserria hutsik
(24.420 euro) indemnizazioa adostu zuen hartu du kalte-ordaina agintzen duen al- behar? Ez al du Udalak 19 urtez legez kan- zegoela egiaztatu ondoren eta aipatutako
Barsobia baserrian bizi ziren bi ahizpen- kate dekretua onartzea. Ezker koalizioak po okupatutako jabetzaren kalte-ordaina txostenean oinarrituta, ebazpena ezagu-
tzat. Haiek uko egin zioten eskaintzari salatu du ez dela zilegi “19 urtez udal etxe- eskatzeko eskubidea?", galdetu dute ezker tarazi eta onartu da”, gaineratu du Arrigo-
eta 2018ko martxora arte bizi izan dira bizitza batean doan eta denon lepotik bizi koaliziotik. rriagako hirugarren alkateordeak.
GEURIA #048
2019ko urtarrilaren 17a
HERRIAK
ARRIGORRIAGA 19

Arrigorriaga eta Ugao arteko


tren bidaiaren denbora
murriztuko du ADIFek
Obren ondorioz, asteburutan autobusez egingo da bi herrien
arteko ibilbidea, 11:30-12:30 eta 16:00-17:00 ordu tarteetan

GIZARTEA. Arrigorriaga eta Ugao arteko dea, 11:30etatik 12:30etara eta 16:00etatik
trenbide azpiegitura hobetzeko lanak hasi 17:00etara. Zerbitzu berezia herrien arteko
ditu ADIFek: Burdinbide ondoko horma bi noranzkoetan ezarriko da eta autobusek
zatia sendotuko du Espainiako Trenbide Renferen ohiko ordutegia izango dute.
Sarearen Kudeatzaileak, balizko lur jauziak Besteak beste, trenbide ondoan dau-
edota eror litezkeen bestelako zaborren den zuhaitzetako batzuk moztu, sastrakak
oztopoak ekiditeko helburuarekin. Horma kendu eta egungo euskarri sarea aldatuko
sendotzearekin batera, bi udalerrien artean du ADIFek. Garbiketa egin ostean, altzai-
trenek duten egungo abiadura muga eza- ruzko errefortzuekin sendotuko dute hor-
batuko du ADIFek eta erabiltzaileen bidaia ma eta alanbrezko sare berriarekin estaliko
denbora hobetzea ahalbidetuko du horrek. dute. Obrak zazpi hilabetez luzatuko dira
eta 933.817 euroko kostua izango dute. Es-
Autobus zerbitzu berezia painiako burdinbide sarea mantentzeaz eta
Obren ondorioz, larunbat eta igandetan au- kudeatzeaz arduratzen den enpresa publi-
tobusez egingo da bi herrien arteko ibilbi- koak bere gain hartuko du lanen kostu osoa. Abando-Casetas lineako 237. kilometroan ari dira lanean / ADIF

ARRIGORRIAGA

MARI DOMINGI ETA


OLENTZEROREN BISITA

GABONAK. Abenduaren 24an egun osoko egitaraua izan zuten Olen-


tzerok eta Mari Domingik Arrigorriagan. Goizean Arandiako zaha-
rren egoitzan egin zuten bisita eta arratsaldean kalez kale ibili zi-
ren herrigunean eta Ollarganen. Gainerako egunetan ere giro ederra
bizi izan zuten Arrigorriagan Gabonetako egitarau zabalari esker. 50
ekintzatik gora antolatu zituzten, tartean, Abusuko abesbatzaren
kontzertua, Rockin Bizi jaialdia, haurrentzako parkea, Epifania...

argazkiak ARRIGORRIAGAKO UDALA


data 2018.12.24
20 HERRIAK
BERBAZ
GEURIA #048
2019ko urtarrilaren 17a

ARMANDO ASTARLOA EPIFANIA ARRIGORRIAGA

“Epifaniaren antzezpenak berdintasuna,


elkartasuna eta askatasuna esan nahi du”
50 urte igaro dira Errege
eguneko Epifaniaren lehen
antzezpena egin zenetik

Armando Astarloa
bizilagunak eman zituen
antzezpena martxan
jartzeko lehen urratsak eta
ordutik ehunka herritarrek
hartu dute parte urteroko
hitzorduan

testua ETXAHUN
GONZALEZ SARRIA

Epifaniaren sustatzaile nagusietako bat


da Armando Astarloa (Arrigorriaga, 1948)
idazle, ekonomialari eta abokatu arrigo-
rriagarra. Egun Tenerifen bizi bada ere,
herrigintzan ibili izan da Arrigorriagan Aurtengo Epifaniako argazkia, 50 urte ondoren / Geuria ARMANDO ASTARLOA
urte luzez eta oso ondo gogoratzen ditu Arrigorriagako Epifania
Epifania martxan jarri ahal izateko gain-
ditu behar izan zituzten zailtasunak. Be- Zer nolako oztopoak? izugarria izan zuen, agerian utzi zuelako
rarekin batu gara Epifaniaren hastapenen Sistemak proposatutako ekintzez aparte, herriaren konpromisoa. Epifaniak landa-
inguruan berba egiteko. oso zaila zen beste ezer egitea. Informa- tutako sustraiak uste baino sendoagoak “Epifaniak herriko
zio eta turismo ministerio frankistara jo zirela konturatu ginen eta fruitua berriz eragile gehienak
50 urte pasa dira Arrigorriagako lehen behar izan nuen baimen eske, eta zorte loratu zen. Aurreko urteetako antzezpe-
Epifania antzeztu zenetik. Zelan gogo- handia izan nuen, garai hartako Bizkai- nen fotograma batzuk erabilita, material batzen ditu,
ratzen dituzu antzezlanaren hastape- ko ordezkaria nire unibertsitateko ira- eta eszenografia guztia berreraiki genuen. horrek egiten du
nak? kaslea zelako. Jose Antonio Zarzalejosek Ataku antzerki taldea sortu zen eta belau-
Garai zail eta berezi batean bildutako nire izenean agindu zuen idatzia baimena naldi berrien laguntzaz, atrezzo, apain- antzezpena posible”
ideia, desio eta esperientzien batasunetik emanez, eta dokumentu horrekin Bil- garri eta material guztia berreskuratu ge-
jaio zen Arrigorriagako Epifania. Txikita- boko Polizia Etxe Nagusira jo behar izan nuen.
tik Madrilen eta Bilboko kabalgatan bizi- nuen baimena eskatzera. Hala eta guztiz
takoak eta geroago ekonomia fakultatean ere, Epifaniaren antzezpena Falangearen Boluntariorik gabe, beraz, Epifaniarik tuen, eta ikastetxeko gelak erabiltzen
ikusitakoak eta, batez ere, ezagututako izenean egin behar genuela esan zigu- ez. genituen. Gaur egun erraztasun gehiago
jendeak inspiratu ninduten. Ez zen so- ten eta 50.000 pezeta eskatu zizkiguten. Hala da. Boluntariorik gabe, gaur egun dago Udalak bere baliabideak gure esku
rrera batzarrik egin baina izugarrizko ga- Herrigintzari esker, antzezpena herrita- ezagutzen dugun Epifania ez zen existitu- uzten dituelako. Hala ere, norbanakoen
rrantzia izan zuen herritarren arteko elkar rren izenean egitea lortu genuen eta diru ko. Herritarrak, elkarteak, merkatariak… konpromisoak gakoa izaten jarraitzen du,
ulertzeko eta laguntzeko nahiak. Gazteok eskakizuna Arrigorriagako bizilagunen Epifaniak Arrigorriagako eragile gehienak bakoitzak bere betebeharrak eta kontuak
ekimenarekiko erabateko konpromisoa dohaintzei esker ordaindu genuen. Hori batzen ditu, eta horrek egiten du antzez- dituelako eta zaila delako Epifaniak eska-
adierazi genuen, batez ere garai hartako bai, ezin izan genuen udaletxe atarian pena posible. Elkartasun adierazle izu- tzen dituen ordu guztiak eskaintzea. Be-
diktaduraren oztopoak gainditzeko. inolako bozgorailurik ez apaingarririk garria da Epifania eta horregatik zaindu netan kontuan hartzeko zerbait da hori,
jarri, ez eta udal zerbitzurik erabili ere. behar dugu hain ondo. Belaunaldien ar- guztioi gustatzen zaigulako urtarrilaren
Muntaketa, antolaketa eta garbiketa guz- teko transmisioa, hortaz, ezinbestekoa da 5eko gauean Epifania hor egotea, baina
tia musu-truk egin genuen. antzezpenaren biziraupenerako. denek ez dute argi hor egoteak zer nolako
esfortzua suposatu duen Arrigorriagako
AIPUAK Nola lortu zenituzten jantzi eta apainga- Nola entseatzen da halako antzezpen herritar askorentzat.
rri guztiak? handia?
Herritarrok sortu genuen guztia: disei- Esfortzu eta ahalegin handiarekin. Hasie- Zer eskaintzen dio Epifaniak Arrigorria-
“Belaunaldien nua, jantzia, apaingarriak... Ez zegoen ran, sistema kontran genuenez, zailagoa gari?
arteko transmisioa aurrekonturik, gure ahalegina eta ilusioa zen entseguetarako baliabideak lortzea. Epifaniak berdintasuna, elkartasuna eta
bakarrik, eta hori ez dago neurtzerik. Oso Eskerrak eskola eta maisuak alde geni- askatasuna suposatzen du. Hiru kontzep-
gakoa da Epifaniaren diru gutxirekin ikuskizun ederra antolatu tu hauek Epifaniaren istorioan ikus dai-
biziraupenerako” genuen, herriaren erantzuna erabatekoa tezke, baina batez ere herritarren artean.
izan baitzen. HITZALDIA Berdintasuna, emakumeek eta gizonek
maila berean parte hartzen, laguntzen
1983ko uholdeak mugarria izan ziren. eta erabakitzen dutelako antzezpenean.
“1983ko uholdeen Desastre itzela izan zen. Azken urteetan Hilaren 24an hitzaldia Elkartasuna, argi dago, herritarren ilusio-
erositako, sortutako eta landutako ma- rik gabe ez delako posible Epifania egitea.
ondoren, Epifaniaren terial guztia desagertu zen. Guztia. Horri eskainiko du Astarloak Eta askatasuna, Epifaniaren hastapenari
sustraiak uste baino gehitu behar zaio Epifaniak ez zuela ino- udaletxeko Euskalduna erreparatu behar zaio: bidegabeko legeen
lako babes legalik, eta beraz, ez genuela aurrean altxatu eta herri bezala erabaki
sendoagoak zirela ikusi diru-laguntzak kobratzeko eskubiderik.
Berria aretoan, Bertoko zer eta nola egin nahi dugun, inposiziorik
genuen” Gertaera horrek, ordea, balio sinboliko Ostegunak zikloan gabe.
GEURIA #048
2019ko urtarrilaren 17a
HERRIAK
ARRIGORRIAGA 21

EPIFANIA
ETXAHUN G. SARRIA
Historia apur bat

Herria batzen
duen Epifania
G abonetako ezinbesteko
ikuskizuna bihurtu da Errege
eguneko Epifania Arrigorria-
gan. Urtarrilaren 5ean, arratsaldeko
19:00etan, herriko enparantzan, 200
herritar inguru batzen dira urtero
Gabonetako Epifania antzezteko.
Jesusen jaiotza, Errege Magoen
etorrera, Herodes erregea, artzainak,
herrialde eta kultura ezberdinetako
herritarrak, Egiptora ihesaldia...
Ehunka herritar izan dira errege
gauez herriko plazatik igaro direnak.
Aurtengo edizioan, urritik Gazte-
txean bizi diren migratzaileek ere
Hiru Errege Magoak 1969. urtean / Armando Astarloa hartu dute parte, Baltasar erregea eta
artzainak gorpuztuz. Mimo han-
diarekin landutako antzezpena da
Arrigorriagako Epifania, gure eskual-
dean eta Bizkaia osoan erreferente
bihurtzeraino.

1969-2019, 50 urte
1969an antzeztu zen lehen aldiz Arri-
gorriagako Epifania. Armando As-
tarloa idazle arrigorriagarrak eman
zituen antzezpena martxan jartzeko
lehen pausoak, eta garai hartako dik-
taduraren zentsura gaindituz, lortu
zuten beharrezko jantzi eta material
guztiak biltzea eta herriko plazan
jendaurrean defendatzea. Herriaren
erantzuna, "erabatekoa" izan zen.
Horren adierazlerik argiena, 50 urte
igaro direla ordutik, eta Epifaniak
tente jarraitzen duela hor.
Garai ilunak bizi izan ditu Epi-
faniak, tartean, 1983ko uholdeak.
Urtetan landutako material guztia
suntsitu zuten urak eta lokatzak, bai-
na herritarren erantzunari esker, bi
urteren buruan lortu zuten Epifania
berriz ere martxan jartzea. Udaletxe
berria eraikitzeko obrak egin zire-
nean ere, ez zen Epifaniarik antzeztu.
50 urte hauetan belaunaldi ezber-
dinetako ehunka herritarrek hartu
dute parte ikuskizuna osatzen duten
bederatzi ekitaldiak antzezteko: ba-
Lehenengo Epifaniako boluntarioak / Armando Astarloa Ministerio frankistak agindutako baimena / Armando Astarloa tzuk abeltzainak, beste batzuk herri-
tarrak, danbor-joleak, erromatarrak,
damak, eskribauak, Herodes erre-
gea... Eta, noski, Jesus, Maria, Jose
eta Ekialdeko hiru Errege Magoak ere.
Urterik urtera hutsik egiten ez
duen ikuskizuna prestatzeko hain-
bat herritar dira hilabeteak lanean
pasatzen dituztenak: jantziak, atrez-
zoa, argiak, soinua eta ikuskizuna
egiteko beharrezkoa den logistika
guztia atontzen. Besteak beste, az-
ken urtean antolakuntza lanetan ibili
dira Emakumeen Madalen Elkartea,
ikuskizunaren aurretik jantzi guztiak
garbitu eta lixatzen, Aritz Berri dan-
tza Taldea, ikuskizunaren egunean
jotak dantzatzen, eta herriko mer-
katari zein norbanako ugari. Udalak
ere laguntzen du Epifaniaren antzez-
penean. Aurtengo ikuskizuna egin
ahal izateko 6.500 euro bideratu ditu
Arrigorriagako Udalak eta udalbatzen
aretoa antzezpenaren eguneko alda-
Gaur egun hastapenetan erabilitako jantzi antzekoak erabiltzen dira Arrigorriagan / Geuria gela bihurtzen du.
Ugao
GEURIA #048
UGAO 22
2019.01.17

Emakumeen futbolak sustraiak LABURREAN

sendotu nahi ditu Arandian Ugaoko pentsionistek


udaletxe aurrean
elkartzen jarraituko dute
60 jokalari ari dira egun hiru taldetan banatuta: lurralde mailan, kadetetan eta gaztetxoetan.
GIZARTEA. Urte berriarekin pentsioek
Helburuak: Nagusiekin Euskal Ligara igo, kadeteak federatu eta benjaminen taldea sortu izandako %1,6aren igoera nahikoa ez
dela argi dute pentsionistek eta elka-
rretaratzeak egiten jarraituko dute aste-
lehenero Ugaoko udaletxearen aurrean.
Abenduaren 1ean egin zuten manifes-
tazio arrakastatsua eta gero, aldarrika-
penei eta protestei eustea erabaki dute
Ugaoko pentsionistek, Euskal Herriko
hiriburuek eta gainontzeko herri gehie-
nek egin bezala. "Harro egon behar dugu
geure buruaz, urtebeteko protestei eutsi
diegu eta borroka eredua zabaltzen ari
gara gizartean", diote bozeramaileek.
Aldarrikapenen artean daude egungo eta
etorkizuneko pentsio publikoak berma-
tuko dituen lege sendoa, pentsio priba-
tuen ukapena, 1.080 euroko gutxieneko
pentsioa eta KPIaren araberako igoera.

Ikasle eta familientzako


bokazio-orientazio
saioak antolatu dituzte
Ugaoko hiru taldeetako jokalariak, Arandian / C.D Ugao Femenino HEZKUNTZA. Irtenbide profesionalen
eta ikasketen inguruko zalantzak ar-
gitzeko helburuz, Bokazio-Orientazio
testua ETXAHUN GONZALEZ SARRIA "aurten aukerarik izan ez dutenek aukera Jokalarien konpromisoa programa jarri du martxan Nerbioi-
izan dezaten". Taldeko kapitainek har- Ibaizabal Gaztedi proiektuak Ugaon.
Emakumeen futbolak ilusioa piztu du mailak jendez betetzeko deia luzatu dute: erabatekoa da eta giroa Urtarrilaren 29an eta 30an bi saio an-
Ugaon eta momentua aprobetxatu nahi "Proposatzen dugun jokoa nahiko ikusga- ezin hobea tolatu dituzte. Lehenengo egunean lan
dute beren presentzia handitzeko. 60 jo- rria da. Emakumeok ere irabazteko gaita- eta ikasketa munduak eskatzen dituz-
kalari dituzte aurten hiru taldetan bana- suna eta anbizioa dugu, hainbeste urtez ten konpetentzien inguruko hitzaldia
tuta: nagusienak Lurralde Mailan ari dira itzalean egon ondoren, gose gara orain". kienekin talde berria sortzea da asmoa: eskainiko da, 17:00etan ikasleentzat
jokatzen eta denboraldi hasiera ikusgarria "Ostiraletan 2010 eta 2011. urteetan jaio- eta 19:00etan haren familiarentzat.
izan dute aurtengoa: 13 partidatik 13 irabazi Txikienentzako taldea tako neskei zuzendutako entrenamenduak Hurrengo egunean unibertsitate eta
dituzte eta lehenak dira sailkapenean. Bo- Kadeteen taldea ere gogor ari da lanean. egiten ditugu orain, futbolarekin lehen lan munduaren eskaintza aztertuko da,
lada onari eustea eta Euskal Ligara igotzea Futbol zazpian jokatzen ari dira aurten, hartu emana izan dezaten txikitatik. Da- ordu berean. Interesdunek 946 32 20
da haien helburua. "Ederto ari gara. Talde baina datorren urtean federatu eta fut- torren urtean entrenamenduetatik taldea 14 telefonoan edo gazteinfo.ugao@or-
sendoa dugu, jokalarien konpromisoa era- bol hamaikara salto egitea da helburua: sortzera pasa nahi dugu. Zuzendaritzatik tzadar.es helbide elektronikoan eman
batekoa da eta giroa ezin hobea", dio Juan- "Pixkana ari dira jokalari berriak etortzen Ugao eta inguruko herrietako neska guz- dezakete izena. Ugaoko bizilagunez
mik, taldeko entrenatzaileak. Euskal Liga- eta aurrerapausoa eman dezakegula uste tiak animatu nahi ditugu gure taldera batu aparte, Zeberio eta Arakaldako familiek
ra igotzea lortuko balute, Lurralde Mailako dugu", diote entrenatzaileek. Gaztetxoen daitezen", dio Noemi Valle, futbol taldeko ere parte hartu ahal izango dute progra-
beste talde bat sortzea gustatuko litzaieke, taldea bere horretan mantentzea eta txi- zuzendaritzako kideak. man.

ARGAZKITIK

Olentzero eta Mari Domingi


magia eta dantza artean
iritsi ziren Ugaora
GABONAK. Dantza eta antzerki artean
irudikatu zuten Etorki Dantza Taldeko
dantzariek eta beste hainbat herritarrek
Olentzero eta Mari Domingiren etorrera
Ugaon. 10 urte dira Etorkik Gabonetako
ikuskizun berezi hau egiten duela herriko
plazan eta azken urteetako une onene-
kin osatu dute aurten abenduaren 24ko
antzezpena. 70 pertsona baino gehia-
go batu ziren dantzan Basajaun, Tartalo,
Lamia, Akerra, Mari Domingi, Galtzago-
rriak, Olentzero eta mendietako Mari-
ren istorioak gorpuzteko. Dudarik gabe,
UGAO
Euskal Herriko mitologiaren pertsonaia

70 DANTZARITIK GORA
garrantzitsuenen jatorria modu original
eta ikusgarri batean azaltzeko ikuskizuna
da Ugaokoa, euskaraz eta adin guztietako
herritarrentzat.
argazkia ETXAHUN GONZALEZ SARRIA / bilduma GEURIA.EUS
GEURIA #048
2019ko urtarrilaren 17a
HERRIAK
UGAO 23
AIPUAK

testua ETXAHUN
“Gure kuadrillan
GONZALEZ SARRIA sei herrialdetako
ordezkariak geunden.
Nerbioi Ibaizabal Gaztedi proiektuaren Izugarria izan da”
barruan, Europar mugikortasunerako
programaren zazpi beka esleitu zituzten
udan Hego Uribe eskualdean. Horietako
bat lortu zuen Aritz Millan Ibirika ugaota- “Ikasitako guztia
rrak eta hari esker azken hiru hilabeteak
pasa ditu Paduan (Italia) lanean, irailetik praktikan jartzeko
abendura. “Esperientzia itzela” izan dela irrikan nago. Enpresa
dio Aritzek, “bai eremu profesionalean
baina batez ere arlo pertsonalean”. Pa-
proiektua dut buruan”
duako lanaldia bukatuta, ikasitako guztia
praktikan jarri eta ahal bezain arinen la-
nean hasteko esperantza azaldu du ugao-
tarrak. Paduako egonaldiak utzitakoen Bueltan zaude. Mugikortasun programa
inguruan berba egin dugu berarekin. hau lan mundurako baliagarria izango
zaizula uste duzu?
Zer moduz Paduan? Hori espero dut, kar kar. Bai, ezagutza be-
Oso ondo! Esperientzia itzela izan da, bai rri asko barneratu eta praktikan jartzeko
arlo profesionalean baina batez ere arlo aukera izan dut. Gogo itzelak ditut bultza-
pertsonalean esango nuke. Kultura, hiz- da hau aprobetxatzeko eta hemen ahal be-
kuntza eta jende berria ezagutu dut, be- zain azkarren lan egiten hasteko.
raz, oso pozik nator Euskal Herrira buel-
tan. Zer asmo duzu orain?
Alde batetik, suhiltzaile oposizioak pres-
Jarduera fisikoaren eta kirolaren zien- tatzen nabil. Prozesu luzea izan daiteke,
tzia ikasita joan zinen Italiara. Lan beraz, lanarekin tartekatzea dut helburu.
munduarekin lehenengo hartu-emana Bestetik, nirekin Jarduera Fisikoa eta Ki-
izan duzu Paduakoa? rolaren Zientziak ikasitako lagun batekin
Paduara joan baino lehenago kirol mun- entrenamendu enpresa-proiektu bat dugu
duan lanean ibili naiz, baina hau izan da, buruan. Xehetasun batzuk ixtea falta zaigu
nire ustez, lan esperientziarik aberasga- baina espero dugu ahal bezain arinen mar-
rriena. Izan ere, ezagutza berri asko bar- txan jartzea.
neratu ditut eta praktikan jartzeko aukera
izan dut bertan. Mugikortasun programara bueltatuta.
Nongoak dira egin dituzun lagunak?
Zer ikasi duzu han? Kirol zentro batean Harreman piloa egin dut bertan eta haieta-
aritu zara, ezta?
Centro Sportivo Plebisciton egin dut lan. UGAO
ARITZ MILLAN HERRITARRA ko batzuk benetako lagunak direla esatera
ausartuko nintzateke. Espainiar Estatuko
Oso egoitza handia da eta teniseko pistak, Erasmuseko ikasleek haien Ghettoak egin
igerilekuak, patinatzeko pista, rugby ze- zituzten hasieratik eta gehienak ez ziren

“Beti gomendatzen
laia eta gimnasioak ditu, besteak beste. Europako beste herrialdeetako ikaslee-
Paduan tenisa eta waterpoloa dira bul- kin egoten (bertan esan zidaten Erasmus
tzada handiena duten kirolak eta nik kirol guztietan jarrera hori hartzen zutela), bai-
hauen prestaketa fisikoa antolatzen ibili na Kataluniako bi neska, Madrileko neska

dut atzerrian lan edo


naiz. Batetik, Lantech Plebiscito Padova bat eta ni jatorri desberdineko kuadrilla
taldean aritu naiz, waterpoloko emaku- batean murgildu ginen. Bertan, Alema-
mezkoen lehenengo taldearekin. Italiako nia, Frantzia, Belgika, Hungaria, Suedia

ikasketa esperientzia
txapeldunak izan dira azkenengo lau ur- eta beste herrialdeetako jendea zegoen eta
tetan eta aurten ere helburu berdina dute. komunikatzeko ingelesa erabiltzen ge-
Gainera, jokalari batzuk Rio 2016-ko Joko nuen.
Olinpikoetan zilarrezko domina lortu zu-

izatea”
ten, beraz, errendimendu handiko joka- Berriz elkartzeko planak egingo zenituz-
lariekin lan egin dut. Bestetik, teniseko ten dagoeneko.
jokalarien prestaketa fisikoa eta entre- Noski! Otsailean astebeterako noa Padua-
namendu pertsonalak antolatzen eman ra, baina oraingoan oporretan, lagunak
ditut hiru hilabete hauek. bisitatzera, kar-kar. Hala ere, udan denok
berriz elkartzeko ideia proposatu genuen.
Nola moldatu zara hizkuntzarekin? Ko-
munikatzeko zailtasunak izan dituzu? Nerbioi Ibaizabal Gaztedi programaren mugikortasun beka Bidaiatzeko aukerarik izan duzu?
Hizkuntza erraza dirudien arren, hasie-
ran apur bat galdurik nenbilen. Hala ere,
bati esker Paduan ibili da lanean goi mailako kirolariekin batera Oso ondo moldatu naiz. Aurretik bi urtez
egon nintzen bakarrik bizitzen, beraz, ez
dendetan, tabernetan, kirol zentroan... dut sukaldatzeko arazorik. Noski, bertako
italieraz saiatzen nintzen beti eta asteak pizza eta pasta jan gabe ezin nintzen Eus-
aurrera joan ahala asko hobetu dudala kal Herrira bueltan etorri. Gainera, kafe
esan dezaket! AIPUAK nasio entrenamenduak eta entrenamendu eta ardo oso ona dute Italiako Veneto es-
pertsonalak zuzentzen nituen. Lanaldia kualdean.
Penaz agurtuko zenituen lankideak eta bukatzerakoan, 19:00ak aldera, lagune-
kirolariak. Zer esan dizute? "Aurretik lanean izan kin biltzen nintzen normalean, bueltatxo Mugikortasun programen arazoetako
Bai, lankideekin eta kirolariekin oso ondo bat eman, trago bat hartu edota kanpoan bat izan ohi da diru laguntzek ez dute-
moldatu naiz eta eskerrak eman dizkidate banaiz ere, Paduakoa afaltzeko. la atzerrian bizitzeak suposatzen duen
haiekin egindako lanagatik. Etorkizune- lan esperientzia gastua betetzen.
rako zorte ona opa didate eta laster ni Pa- Nolako da Padua? Hala da, gehienoi berdina pasa izan zaigu.
duara bueltatzea espero dute.
aberasgarriena izan Egia esanda, hara joan aurretik ez nuen Bekak hegazkina, bertako garraioa, pisua
dela esango nuke” Paduari buruz inoiz ezer entzun. Hori dela eta hilabetean 400€ ordaintzen zizki-
Kontatu nolakoa zen zure egunerokoa eta, izugarrizko sorpresa hartu nuen hara dan eta nire poltsikotik 700 bat euro jarri
Paduan. heltzean. Padua oso hiri polita da, ez da behar izan ditut. Aipatzekoa da, oroko-
Goizean bizikleta hartu eta zentrora joa- oso handia, Bilboren antzekoa, eta bizi- rrean Padua eta bere ingurua Euskal Herria
ten nintzen, waterpoloko neskekin gim- kletaz mugitzeko erraztasun piloa ditu. baino garestiagoa dela.
nasio saioa bainuen, 8:30etatik 10:00eta- Bertan, Italiako bigarren unibertsitaterik
ra. Saioa bukatu eta gero nire burua
“Joko Olinpikoetan zaharrena dago (Bolognakoa da zaharre- Aipatu esperientzia honen aldeko puntu
entrenatzen nuen zentroan bertan eta aritutako kirolariak na) eta Europa osoko ikasle askok ikasten nagusiak eta kontrakoren bat.
ondoren bazkaria prestatzera bueltatzen entrenatu ditut” du bertan (60.000 inguru, 1.500 Erasmus). Alde, barneratutako esperientzia eta batez
nintzen etxera. Bazkaldu eta gero zen- Hiri gaztea da, beraz, eta hori eguneroko ere egindako harremanak. Kontran, hasie-
trora buelta eta teniseko jokalarien gim- bizitzan asko nabaritzen da. ran apur bat galdurik zaudela.
Zaratamo
GEURIA #048
ZARATAMO 24
2019.01.17

Gurutzaldeko landetan 62 etxebizitza berri


eraikitzeko prozesua martxan da
Enpresa eraikitzaileek otsailaren 27ra arte dute proposamenak aurkezteko epea. 50 pisu udal etxebizitza tasatuak izango
dira eta gainontzeko hamabiak etxebizitza pribatuak. 30 urte dira Zaratamon pisuen eraikin kolektiborik egiten ez dela
izango den zehazteko ere. Orduantxe za-
balduko du Udalak pisua erosteko intere-
sa duten pertsonen erregistroa: "Lehen-
tasuna Zaratamon erroldatutakoek eta
jaiotakoek izango dute, baita denbora ba-
tez herrian bizi izan direnek ere", azaldu
du alkateak. 30 urte dira Zaratamon etxe-
bizitza kolektiborik eraikitzen ez dela.
Olaganekoak dira etxe berrienak baina
etxebizitza indibidualak dira. Horregatik
"pisuen premia handia dagoela" uste du
Ajuriak: "bizilagun askoren seme-alabek
kanpora joan behar izan dute bizitzera
bertan ez dutelako etxebizitza eskaintza-
rik izan. Itzuli nahi duten horiek aukera
izango dute eraikin berri hauekin", dio

BOEk ezarrita duten


prezio maximoa %1,15ean
gainditu ahal izango dute
gehienez pisu tasatuek
Gurutzaldeko landen %80 Udal jabetzakoa da eta etxebizitza tasatuak eraikiko dituzte lur eremu horretan / Geuria

alkateak.
testua ETXAHUN GONZALEZ SARRIA laren %20 -errepide ondoko eremua- ja- etxebizitzen bloke hauek edonola txer- Ajuriak datuak ditu esku artean, iaz he-
betza pribatukoa da", azaldu du Jon Ajuria tatu. Enpresen erronketako bat izango da rritarrei zuzendutako inkesta pertso-
Gurutzaldeko landan etxebizitzak erai- herriko alkateak. Bost bloketan banatu- inpakto bisual hori nola bigundu", azaldu nalak burutu baitzituzten: "Etxebizitza
kitzeko obren lizitazioa aurkeztu berri ko dira pisu guztiak. Etxebizitza tasatuei du Ajuriak. Proposamen guztiak bilduta, berria erosteko interesa dutenei zuzen-
du Zaratamoko Udalak. Hala, enpresa dagokienez, Babes Ofizialeko Etxeen hilabete bateko epean aurreikusten du dutako galdeketa egin genuen. Horrek
eraikitzaileek otsailaren 27ra arte izan- prezio maximoa %1,15ean gainditu ahal Udalak obrak adjudikatzea. eskariaren errealitatearen argazkia es-
go dute euren proposamenak aurkezteko izango dute gehienez. Proiektuaren kos- kaini digu. Uste dugu pisu gehienak be-
aukera. Udalak 62 etxebizitza eraiki nahi tuaz aparte, Udalak kontuan hartuko ditu Herrikoek lehentasuna teko ditugula. Hala ere, inkesta baino
ditu: 50 etxebizitza tasatuak izango dira enpresa eraikitzaileek aurkezten dituzten Lanak esleitzearekin batera enpresak hi- ez da, ikusiko dugu orain". Aipatutako
eta 12 pisu pribatuak. "Lursailaren %80 proposamen urbanistiko eta paisaijis- labete bat izango du eraikinen zirriborroa lehentasun taldeekin salduko ez balira,
Udalarena da eta bertan kokatuko ditugu tikoak: "Gurutzaldeko landa Elexalde- eta pisuen diseinua aurkeztu eta obrak etxebizitza tasatuen salmenta kanpora
etxebizitza tasatuak. Gainontzeko lursai- ko sarreran dago eta beraz, ezin ditugu hasteko, baita etxebizitzaren prezioa zein zabalduko lukete.

Elexaldeko, Arkotxako eta Moiordineko LABURREAN

txokoak eraberritu ditu Udalak Elexaldeko gimnasioa


goizez irekitzea
aztertzen ari da Udala
Orain arte Moiordinekoak bakarrik zeukan sukalde industriala jarri dute beste bi txokoetan. GIZARTEA. Herritarren eskakizunei
Toki publikoak dira hirurak eta herritarrek Udalaren webgunearen bitartez aloka ditzakete erantzunez, udal kiroldegirako korrika
egiteko zinta berria erosi zuen Udalak
pasa den hilabetean. Matxura baten
testua ETXAHUN GONZALEZ SARRIA ditugu azpiegiturak egoera onean daude- afarietarako eta 10 euro askarietarako. ondorioz, zerbitzuz kanpo izan da ma-
la konprobatu eta konpondu beharrekoak Transferentzia bidez ordaindu behar da kina azkenaldian eta udal gimnasioko
Zaratamok hiru txoko publiko ditu bere konpontzeko", azaldu du Ajuriak. alokairua, erreserba egin eta 72 ordura erabiltzaileak kexu ziren. Bada, ma-
hiru auzo nagusietan. Elexaldekoa eta gehienez. kina berria erosi eta denbora gutxira,
Arkotxakoa Udalak kudeatzen ditu zu- Bizilagunen eskura gimnasioa goizez irekitzeko eskaera
zenean eta Moiordinekoa auzokideen Txokoak Zaratamoko bizilagun guztien Egunero erabilgarri ugari jaso ditu Udalak: "Kultur Etxe-
esku dago. Orain arte Moiordinekoa zen eskura daude bazkariak, askariak eta afa- Egunero alokatu daiteke txokoa: "Aste ko ordutegi berarekin ireki dugu orain
sukalde industriala zeukan bakarra, Ele- riak egiteko. Elexaldeko txokoak 36 per- barruan ohikoagoak izaten dira askarie- arte gimnasioa, 16:30etatik aurrera,
xalden eta Arkotxan gailu domestikoak tsonentzako lekua dauka, Arkotxakoak tarako erreserbak. Asteburuetan, ordea, orain arte ez baitugu goizez irekitzeko
baitzituzten. Udalak 4.000 euro bideratu 26 pertsonentzako eta Moiordinekoak bazkari eta afarietarako erreserbak onar- beharrik eduki. Eskaera kopurua iku-
ditu bi toki horietan ere sukalde indus- 48rentzako. Erreserba egiteko Udalaren tzen dira bakarrik", dio Jon Ajuriak. Izan sita, baliteke hemendik aurrera goizez
trialak jartzeko: "Besteak beste, tresna webgunean dagoen eskaera orria bete, ere, asteburuetan egiten dira erreserba ere irekitzea", diote Udaleko langileek.
industrialekin askoz ere errazago eta eguna eta ordua zehaztu eta heldu baten gehienak. Bazkarirako erreserba egiten Oraindik ez dute argitu zein izango li-
azkarrago garbitu ahal izango dira sukal- nortasun agiria jarri behar da. Gehienez dutenek 11:00etatik 19:00etara erabili ahal tzatekeen ordutegi berria, baina Uda-
deko tresnak, bi-hiru minututan", dio hilabete bateko aurrerapenarekin alokatu izango dute txokoa; 19:00etatik 02:00eta- letik diotenez, baliteke 10:00etatik
alkateak. daitezke txokoak, astelehenetik ostiralera, ra afarian. Arkotxan ordu bete lehenago 13:00etara izatea.
Gailu berriak erosteaz aparte hiru txo- 08:00etatik 13:00etara. itxi behar da txokoa, "etxebizitza artean
koetako hormak margotu ditu Udalak. Prezioari dagokionez, 20 euro or- dagoelako eta auzokideak ez gogaitzeko",
"Lau urterik behin mantentze lanak egiten daindu behar dira taldeko bazkari eta azaldu du alkateak.
GEURIA #048
2019ko urtarrilaren 17a
HERRIAK
ZARATAMO 25

San Bixenti egunaren harira, auzoaren LABURREAN

inguruan egiteko ibilbide osasuntsua Elezkanok eta


Rezustak gertu dute
finalerdietarako txartela
Hilaren 22an Arkotxako zaindariaren eguna ospatzen dute Zaratamon. Aurten asteartea
KIROLA. Binakako txapelketako ligax-
denez, igandera pasa dute jaia, urtarrilaren 27ra. Festaz gain, badago zer ikusi eta zer ibili kako lehen itzulia bukatuta eta biga-
rrenaren lehen partida jokatuta, sail-
KIROLA. Urtero bezala, San Bixenti egunaz kapeneko lehen postuan dago pilotari
gozatzeko aukera izango dute Zaratamon. zaratamarra, zortzi partidatik 6 irabazi
Urtarrilaren 22an ospatzen da Arkotxako ondoren. Rezustarekin batera osatu du
zaindariaren eguna, baldin eta egun hori bikotea eta Olaizolak eta Albisuk beste
igandea bada. Ez bada, aurten gertatuko garaipen lortu dituzte. Lehen partidan
den bezala, ondorengo igandera pasatzen Irribarria eta Zabaleta izan zituzten
dute jaia. Kasu honetan, urtarrilaren 27an aurkari eta 17-22 galdu zuten. Hurrengo
egingo dute meza, luntxa eta txistularien zita Ezkurdia eta Galarzaren kontra izan
kontzertua. San Bizente egunez Arkotxa- zuten eta nabarmen gailendu ziren,
ra hurbiltzeko asmoa duenak jakin beza aurkariak 6-22 mendean hartuta. On-
hankak luzatzeko aukera ere baduzula. dorengo bietan ere gailendu zen Elez-
kano: Altuna eta Martijaren aurka 17-22
Iturriaren plazatik abiatuta gailendu ziren zaratamarra eta Rezusta
Iturriaren plazatik abiatu eta auzoa zehar- eta 13-22 Bengoetxea eta Imazen aur-
katuko dute, Txarrota urtegirako noranz- ka. Olaizolaren eta Albisuren aurka,
koan. Ataka igaro ondoren, basoan sar- ordea, huts egin zuen bikoteak, 22-11.
tuko dira eta Txarrota ibaiaren ertzetik Bigarren itzulia ederto hasi dute, lehen
oinez jarraituko dute. Urtegitik gorantz partidan ez bezala, oraingoan Irribarria
joango dira eta malda erdian, Legargana eta Zabaleta mendean hartuta.
inguruan, Kereixeta puntuan geldituko
dira. Hortik San Bizenti izeneko baserri- Urruti, ia aukerarik gabe
rantz jaisten hasiko dira. Zelai eta basoen Oso bestelako egoera batean dago Mikel
artean, oinez jarraituko dute Akotxatik Urrutikoetxea zaratamarra. Finalerdie-
Elexaldera doan errepidea gurutzatu arte. tarako txartela lortzea ia ezinezkoa dute
Errepidearen beste artean daudela, ez- berak eta Aretxabaletak. Markinarraren
kerrerantz joko dute, San Bizenti auzoko lesioa dela eta, Ibai Zabala eta Larunbe
etxeetarantz. Etxebizitza horien aurrean izan ditu bikote Urrutikoetxeak, eta bi
bidezidor bat dago eta bide hori hartuta garaipen baino ez ditu lortu sei parti-
maldan bera abiatuko dira Iturriaren pla- daren faltan. Miraria beharko du zara-
zara iritsi arte, ibilbidearen hasiera pun- tamarrak finalerdiak jokatzeko. Otsai-
tura. Ibilbideak Txarrotako urtegia, basoak eta zelaiak zeharkatzen ditu / Geuria laren 24an bukatuko da bigarren itzulia.

ZARATAMO

OLENTZERO
ELEXALDEN
argazkiak ETXAHUN GONZALEZ SARRIA/ data 2018.12.24
Zeberio
GEURIA #048
ZEBERIO 26
2019.01.17

Zubialde eskolako seigarren mailako LABURREAN

ikasleak Finlandiara doaz urtarrilean Otsaila erdialdera arte


luzatuko dira errepide
nagusiko obrak
Hilaren 21etik Nivala herriko ikasleekin izango dira Zeberioko lau ikasle eta bi irakasle,
LANAK. Zabalegoiko eta Undurraga au-
astebetez. Gainontzeko ikasleek maiatzean egingo dute elkartrukea Txekiako eskola batekin zoen arteko errepide eremua bukatuta,
Undurraga eta Etxebarri arteko tartean
ingeleseko irakaslea. “Eguneroko hezkun- ari dira orain lanean, BI-3524 Zeberio-
tzari balio erantsia gehitzeko bide bikaina ko errepide nagusian. Obren hasierako
da programa hau: kanpora irten, mundua asmoak aldatu behar izan dituzte eta Al-
ezagutu eta besteek egiten dutenetik ika- dundiko eta Udaleko langileak planning-a
si”, azaldu du zuzendariak. Batzuk Finlan- berregiten ari dira oraindik. Zirriborroa
diara, eta beste batzuk Txekiara. Maiatzean bukatu bezain laster herritarrei jakinara-
Zubialdeko bost ikaslek astebeteko ego- ziko zaiela agindu du Udalak, baina obrak
naldia egingo dute Txekian. otsailerako bukatzea aurreikusten dute.
Bestalde, Udalak barkamena eskatu nahi
die obrengatik eragozpenak izan dituzten
Europatik etorritako herritarrei, baina "errepideen segurtasu-
na hobetzeko" beharrezko lanak direla
ikasle eta irakasleek gogorarazi du.
Errementari museoa eta
Ermitabarriko parrokia
bisitatu zituzten azaroan
Bukatu dituzte San
Segismundo inguruetako
Europarrak azaroan izan ziren Zeberioko eskolan / Zubialde Eskola Txekia, Finlandia, Polonia eta Leto- lan arkeologikoak
niako hemeretzi ikasle eta herrialde ba-
koitzeko bina irakasle izan ziren Zeberion HISTORIA. Arkeologoek bukatu dituzte
testua ETXAHUN GONZALEZ SARRIA bere hizkuntza irakasteko behar dituen azaroaren 5etik 11ra. “Ikasleak eskolako Upo inguruko burdin-hesiko arrastoak
hizkuntza egiturak eta hiztegia prestatzen familien etxeetan izan ziren, 5. eta 6. mai- identifikatu eta berreskuratzeko lanak.
Herrialde ezberdinetako kultura ezagutu, ditu, eta sormenaren bidez lantzen ditu- lako gure ikasleekin batera. Komunitate Gerra Zibileko metrailladore habiak,
metodologia eta hezkuntza sistema des- gu ondoren. Sukaldaritza, zeramika edota osoa elkarrekin aritzeko aukera ederra lubakiak, alanbre hesiak eta parapetoak
berdinak ikasi eta elkarren arteko biziki- material birziklatuarekin egindako esku- izan zen, gurasoek seme-alaben heziketa aurkitu dituzte bertan. Puntu estrate-
detza sustatzeko helburuarekin, Txekia, lanak erabili ditugu ikasbide bezala. Hiz- eta ikasketa prozesua gertutik bizitzeko. gikoak zehaztu eta ingurunearen gar-
Finlandia, Polonia eta Letoniako eskolek, kuntzen aniztasunari gorazarre egiteko Izan ere, proiektu hau aurrera ateratzeko biketari ekin diote: sastrakak moztu,
Zeberioko eskolarekin batera, proiektu ko- eta gure hizkuntza ezagutarazteko aukera ezinbestekoa da gurasoen parte hartzea”, habiak hustu, lurra mugitu... Arkeologo
muna garatzen dute urtero: Eramus+ pro- paregabea dugu”, dio Nuria Korta zuzen- azaldu du Nuria Kortak. profesionalek bukatu dute euren lana
grama. Proiektu honi esker, Zubialde esko- dariak. Halaber, Zubialde eskola osoaren in- eta orain azken esku hartzeak baino ez
lako seigarren mailako bederatzi ikasleek Ikasleekin batera Zubialde eskolako bi plikazioa azpimarratu du zuzendariak: dira falta. Otsailean zehar metrailladore
Europan barrena bidaiatuko dute aurten. irakasle joango dira Finlandiara: tutorea eta “txikienek ongi etorria egiteko kartulinak habietako gotorlekua berreraikiko dute,
Hain zuzen ere, urtarrilaren 21ean Fin- diseinatu zituzten, 2. ziklokoek zenbait diseinu originala errespetatuz, eta ho-
landiara bidean izango dira Zubialde esko- jolas antolatu zituzten europarrekin bate- rretarako hormigoi makinak bertaratuko
lako seigarren mailako lau ikasle, Nivala
Seigarren mailako ikasleek ra egiteko... Zeharka bada ere, aste berezia dituzte San Segismundo inguruetara.
herriko eskolako ikasleekin batera aste bidaiatu arren, Zubialde izan zen guztiontzat”. Eskolaz kanpo ere, Alderdi Nazional Faxistatik babeste-
beteko hezkuntza programa garatzeko. eskola osoak hartzen Zeberioko Errementari museoa eta Ermi- ko burdin-hesiaren 3. sektorearen ba-
Aurtengoan, parte hartzen duten herrial- tabarriko parrokiara ibilaldia, Guggenhei- rruan zegoen Zeberio, Okondo, Laudio,
deetako hizkuntzak lantzea dute helburu,
du parte Erasmus+ mera irteera eta Bermeo, Gaztelugatxe eta Arrankudiaga, Ugao eta Galdakaorekin
eskulanen bitartez: “Herrialde bakoitzak programan Donostia bisitatu zituzten elkarrekin. batera.

ARGAZKITIK

Nazioarteko sokatira
txapelketa ospatu da
Zeberion
KIROLA. Euskal Herriko 13 taldek eta atze-
rriko bik hartu zuten parte hilaren 13an
Zeberion antolatutako sokatira topagu-
nean. Hain zuzen ere, Beti-Gazte, An-
tsoain, Badaiotz, Ibarra, Berriozar, Gazte-
di, Abadiño, Bizindar, Txantrea, Goiherri,
Murueta, Zuraide eta Ñapurrak aritu ziren
Euskal Herritik eta Monikendan holanda-
rrak eta Ayrshire eskoziarrak atzerritik.
Hainbat mailatan lehiatu ziren tal-
deak: mutilak 640kg; neskak 520kg;
mixtoa 600kg eta gazteen txapelketa.
Topagunearen antolakuntzan parte hartu
zuten Zeberioko Udalak, Bizkaiko Foru
Aldundiak, Zeberioko elkarteek, sokati-
ra taldeek eta Bizkaiko eta Euskal Herriko
ZEBERIO
herri-kirol federazioek. Plazako frontoian

SOKATIRA MUNDIALA!
burutu zen lehiaketa eta txosna eta herri-
ko produktoreen azoka-postuez gozatze-
ko aukera izan zen.

argazkia JON VILLAPUN / bilduma GEURIA.EUS


Aisia
GEURIA #048
AISIA 27
2019.01.17

HITZ GEZIDUNAK HITZ GEZIDUNAK


IDAZLE ETA HISTORIALARI BASAURIARRA

Atun Galdu adi-


mota Beldurgabea tzaren oina
Lasaigarri
Ikusten
ari zen *
Izena
Ateak

Itsas
ura

Bularraren
goialde

Sufrea

Einstenioa

Agente Oroimena *
Deitura

Zintzurra Arabako herri


bateko Erbioa

Argudio bi-
dezko teoria
SUDOKUA
Interjekzioa

Añorbeko Kontso-
nantea

Deierriko
kontzejua Ez zakar

Utik! Edo

Non Ale
atzizkia landare

Sasoi Gaizki,
txarto

Ahul,
geldo Ez eme

Oinarrizko
Galderetan edari

Kontso- Kontso-
nantea nantea

Txetxeniako SUDOKUA
Modua hiriburua

v HITZ GURUTZATUAK
Idazle eta historialari basauriarra
HITZ GURUTZATUAK KEKRUZ
1 2 3 4 5 6 7
SUDOKUAK
Ezker-eskuma
Ezker-eskuma
1 Gogoan har ezazu: 1etik 9ra arteko zenbaki guztiek
1.- Jeltzaleen ageri
biltoki. behar dute errenkada, zutabe eta 3x3 lauki guztietan
2.- Nafarroako
1.- Jeltzaleen
udalerri bateko. 3.-biltoki.
Kontuz! 2.- Nafarroako
Musika
udalerri bateko. 3.- Kontuz! Musika nota,
2 Sudoku oso erraza nota, eskalan
eskalan seigarrena.
gorriagako
Sudoku erraza
seigarrena. 4.- Arri-
4.- Arrigorriagako
auzoa, eta Galdakaokoa
Sudoku zaila
auzoa, eta
ere bai. 5.-Galdakaokoa ere bai. 5.- Berro-
Berrogeita hamaika,
geita
zenbakihamaika, zenbaki
erromatarren erromatarren
arabera.
3 Euskal
arabera.irrati-telebista, labur-labur. labur-
Euskal irrati-telebista,
6.- Eskaingai,
labur. oparigai.
6.- Eskaingai, 7.- Algara.
oparigai. 7.- Algara.
4
Goitik behera
Goitik behera
1.- Ez da kontsonante. Potasioa
5 balio du. 2.- MugimenduPotasioa
1.- Ez da kontsonante. motele- balio du.
ko Mugimendu
2.- musika lana. 3.- Tuberkulosi.
moteleko musika lana.
6 Praseodimioa balio du. 4.- Zureak.
3.- Tuberkulosi. Praseodimioa balio du. KeKruz jolasaren azalpena: Errepikatu barik, 1etik
5.- Ogi, hitz elkartzeetan. Letonia-
4.- Zureak. 6.-
ko hiriburua. 5.-Kaleko.
Ogi, hitz elkartzeetan.
7.- Garoa, 8rako zenbakiekin bete hamar laukizuzenak eta,
7 Letoniako hiriburua.
iratzea. 6.- Kaleko. 7.- Garoa,
Lehen bikoitia. aldi berean, lerro horizontalak, bertikalak eta dia-
iratzea. Lehen bikoitia. gonalak. Javier Oruek egindako denborapasa.

Sudoku zaila Sudoku erraza Sudoku oso erraza

O Z N I G R A R E A R A K R A K
baino lehen634 984 615

tzako afariazozketatuko

hiriburua
Basauri) eta bi lagunen-

Modua
Txetxeniako

L U R nantea
A nantea
N U A I L
whatsappera(Zirt Zart

Kontso- Kontso-

edari

B A T Z O K I
zena martxoaren 24a

Galderetan
Oinarrizko
I A G A P O
HITZ GURUTZATUAK

O K E R R
Ez eme A D N I
geldo
Ahul,

txarto
Bidali erantzun zu-

Gaizki, Sasoi

A L A landare
Ale U T atzizkia
Non R A U G B T I E I L
HITZ GEZIDUNAK

Edo Utik!

A R G Ez zakar B E R O Ñ A
kontzejua
Deierriko
EMAITZAK

O D I E T A R
nantea
Kontso- Añorbeko
EROGLIFIKOA

T E S I A
Interjekzioa E K A T R E R R I G A
dezko teoria
Argudio bi-

R R E A L A Erbioa A bateko
Arabako herri E
Zintzurra
SUDOKUA
SUDOKUA

Deitura
* Oroimena Agente A L U S A K
KEKRUZ

A R S Einstenioa A P P

K A S U L A
Sufrea

S A L A G E goialde
Bularraren R A T E I O D
dugu.

ura
Itsas

U S A N E K Z
A G Ateak H *
Izena ari zen
Ikusten
I K O Z T A B

A G I R R E
Lasaigarri
tzaren oina mota
Beldurgabea
Galdu adi- Atun

L I E I T B
iratzea. Lehen bikoitia.
Letoniako hiriburua. 6.- Kaleko. 7.- Garoa, 7
4.- Zureak. 5.- Ogi, hitz elkartzeetan.
3.- Tuberkulosi. Praseodimioa balio du. 6
2.- Mugimendu moteleko musika lana.

O P A G A I
1.- Ez da kontsonante. Potasioa balio du.
5
Goitik behera
4

K A R K A R A
labur. 6.- Eskaingai, oparigai. 7.- Algara.
arabera. Euskal irrati-telebista, labur-
3
geita hamaika, zenbaki erromatarren
Geuriatxiki
GEURIA #046
GEURIA TXIKI 28
2018.11.01
.....................................................................................................................................
Geuria txiki
2019ko urtarrilaren 17a
GEURIA #048

EMAITZAK

Egilea Garbiñe Ubeda (Aiurri)


29

Joko gehiago plazanbazan.eus


Agenda
GEURIA #048
AGENDA 30
2019.01.17

GALDAKAO URTARRILAK 19 | TORREZABAL

KORU-ROCK FUSIOA
ERAKUSKETAK MUSIKA ANABASA TAILERRAK
URT 10 - 24 / BASAURI URT 19 / GALDAKAO URT 17 / ETXEBARRI URT 20 / ETXEBARRI
EUSKARABILA 1996-2018 SAMOAH + EARTH SONGS PROJECT HITZALDIA: OPERA (EPA-ASK) SUKALDARITZA FAMILIARENTZAT:
Pozokoetxe Kultur Etxea 19:00 Torrezabal Kultur Etxea 17:00 Kultur Etxea TXORIPAN ETA LIMOI MOUSSE
18:00-20:00 Talka Gaztegunea
URT 7-OTS 2 / BASAURI URT 22 - MAR 21 / BASAURI URT 18 / ARRIGORRIAGA *15 euro familia bakoitzeko. Bildutako dirua
DURANGALDEKO ARTISTEN ELKARTEAREN ROCKEIN 2019: IZENA EMATEKO HITZALDIA: KURDISTANEN IZANDAKO SMH eta SOS Refugiados elkarteentzako
TALDE-ERAKUSKETA EPEA ZABALIK BRIGADISTA TALDEA
Arizko Dorretxea Info: basauri.net 18:00 Gaztetxea URT 26 / BASAURI
GOMINOLEN TAILERRA (12-17 URTE)
OTS 1 - MAR 31 / BASAURI URT 18 + 21 / ETXEBARRI 18:00-20:00 San Migel Gaztegunea
FESTIBAS 2019: IZENA EMATEKO LEHEN SOROSPEN JARDUNALDIAK
EPEA ZABALIK GURASO ETA FAMILIENTZAKO URT 26 / BASAURI
KIROLA Info: zirtzart.basauri.eus 10:00-12:00 / 17:00-19:00 Zintururi eta VINTAGE KARTELA (SERIGRAFIA)
URT 19 / ETXEBARRI Bekosolo Haurreskolak (12-17 URTE)
UMETXO AURREKOEN ESKUBALOI JARDU- 18:00-20:00 Basozelai Gaztegunea
NALDIA (KUKULLAGA) URT 18 - 31 / UGAO
Goizez, kiroldegian DANTZA/ANTZERKIA OFIMATIKA: LIBREOFFICE OTS 3 / BASAURI
09:00-11:00 KZGunea ARGI GIRNALDAK (12-17 URTE)
URT 20 / ETXEBARRI URT 19 / BASAURI 18:00-20:00 Basozelai gaztegunea
HERRI KIROL TOPAKETA PLAY, ARACALADANZA URT 20 / ARTXANDA
09:00-14:30 Frontoia 19:00 Social Antzokia ORIENTAZIO SAIOA OTS 3 / BASAURI
Info: hegouribe@aek.eus HAMA BEADS TAILERRA (12-17 URTE)
URT 27 / GALDAKAO URT 25 / BASAURI 18:00-20:00 San Migel Gaztegunea
EMAKUME MASTER CUP: ESKUZ BINAKA- 7AK BAT. GAIZTOETAN GAIZTOENAK, URT 27 / ZARATAMO
KO TXAPELKETA. LEHEN KANPORAKETA ATX TEATROA SAN BIXENTI JAIA OTS 3 / ETXEBARRI
Frontoiak erabakitzeke 20:30 Social Antzokia 12:00 Arkotxako eliza SUKALDARITZA FAMILIARENTZAT:
FOCACCIA ETA MUFFINAK
URT 29 - 30 / UGAO 18:00-20:00 Talka Gaztegunea
BOKAZIO-ORIENTAZIO PROGRAMA *15 euro familia bakoitzeko. Bildutako dirua
29-30: 17:00 Jane Jauregia (gazteak) SMH eta SOS Refugiados elkarteentzako
LITERATURA ZIRKUA 29-30: 19:00 Jane Jauregia (gurasoak)
OTS 6 - API 10 / GALDAKAO
URT 14 - MAR 14 / BASAURI OTS 2 / BASAURI URT 31 / GALDAKAO BIODANTZA TAILERRA
HITZ-ERDIKO KONTAKETAK LEHIAKETA JULIETAS (ROMEO CIRCO) ADINEKOENTZAKO JARDUERA-PROGA- (ZAHARTZE AKTIBOKO PROGRAMA)
Info: zirtzart.basauri.eus 19:00 Social Antzokia RAM: IBILALDIA URDULIZEN Torrezabal Kultur Etxea
Info: Galdakaoko Udala

BASAURI OTSAILAK 2 | SOCIAL ANTZOKIA

JULIETAS (ROMEO ZIRKUA)


Komunitatea
GEURIA #048
KOMUNITATEA 31
2019.01.17

LANTALDE BILERAK GEURIA OTSAILA


OTSAILAK 13 ASTEAZKENA. 19:00 AEK Bolintxu - GEURIA #049. Edukiak bidaltzeko epea: urtarrilak 31 ALEAK 20.000 BANAKETA PUNTUAK 332
Solobarria plaza / Arkupeak - Basauri (Bizkaia) Argitaratze eta banaketa eguna: otsailak 7 HARPIDEDUNAK 553 BABESLE-IRAGARLEAK 29

GEURIAKO
BABESLE-IRAGARLEAK

HEGO URIBE
GALDAKAO
ETXEBARRI
ARRIGORRIAGA

Euskadi Kalea,
Galdakao
San Antonio, 25 etorbidea · 944 494 376 · Etxebarri 944568126

Kafe - Bar
Urgoiti s/n, Arrigorriaga· 946 071 401 Jose María Asensio 3 (Etxebarri), 946 12 18 87 Bizkai kalea, 1. Galdakao, 944 57 28 83
BASAURI

Juan Bautista Uriarte, 30


(GALDAKAO)

Severo Otxoa 13 / pinpilinpa@gmail.com


946520761 - 654580197
UGAO

Martiartu II Pol. · 6 Par. Baxua


Arrigorriaga
untzigain.com · museodelbarco.es

Balendin Berriotxoa 14
946 53 45 31 Landako Kalea, 4, Ugao-Miraballes
944 072 768 - 615 172 669
BASAURI

KAFE BAR
HELMUGA
Begoñako Andramari 13, Basauri
ZARATAMO

Balendin Berriotxoa Kalea,


18 Basauri / 944 26 49 28

BAR TXOKO
Arkotxa, 34, Zaratamo
626 01 11 87

Artunduaga Kiroldegia · Basauri


944 26 33 17 · 639 01 94 72 Taberna - Jatexea
www.resturanteartunduaga.es LEHENDAKARI AGIRRE 37, 48970, BASAURI

Moiordin, 35 · Zaratamo URTEAN


946 71 04 62
95 €
Bidearte Hiribidea, 10, Basauri Rotulazioa eta inprimatze digitala
BASAURI

ETA
BIHURTU GEURIAKO
BABESLE-IRAGARLE
Agirre Lehendakari, 48 Basauri ZORTZIKO PLAZA 5, BASAURI, 944 74 44 06

IRAGARKIAK
BANAKETA PUNTU
DESKONTUAK
Uribarri 11, Basauri

Lehendakari Agirre, 47
Bilbondo
DAGOENEKO
(BASAURI) 29 MERKATARI GARA
GEURIA BABESTEN!
GEURIA #048 | KONTRA | 2019ko urtarrilaren 17a 32

IRITZIA

SAIOA HERNANDEZ
sexologa

Abusuen
terminologiari
HEGO URIBEKO HERRI KOMUNIKABIDEA · DOAKO HARPIDETZA · GEURIA.EUS · 2018 URTARRILA #048
buruz
A dingabeen kontrako indarkeria.
Gai honekiko belarriprest gara?
Ahobizi? Indarkeria honi buruz oso
gutxi eta oso maltzurki hitz egin ohi da,
bai ukatuz, bai zalantzak agertuz, portaera
sexuala balitz. Gainera, halako oso kasu
gutxi dira publikoki agertu eta salatzen
direnak.
Umeak babestu eta erasotzaileak gel-
ditu nahiko balira legedian ez zen izango
preskribitzearen kontua, ez hamar urte-
tan, ezta berrogei urtetan ere. Egunotan,
hau da eztabaida: preskribitu behar dute,
bai ala ez?
Nire ustez, abiatu moduan, ez legoke
gaizki, legedian, komunikabideetan, ins-
tituzioetan eta ahalik eta esparru gehie-
netan eraso mota hauetaz hitz egiteko
modua aldatu behar da. Zeinek pentsa
lezake jaietan bost mutilek neska bat bor-
txatzea edo ume batek teorian konfian-
tzazko heldu batengandik intimitatean
erasotua izatean, jarrera horiek “portae-
rak sexualak” direla? Botere indarkeria,
matxismoa eta lizunkeria erabil dezagun,
ez sexualitatea.
Sexologiaren arloan kontzeptuak
argiak dira: alde batetik, eraso sexuala
terminoa darabilgunean neska edo mutila
izateagatik egiten diren erasoak lirateke.
Bestetik, sexualitatea izaera eta afektua
adierazten ditu. Hortaz, arestian aipatu-
tako abusu horiek indarkeri matxistatik
gertuago dauden adierazpenak dira, eta ez
sexualitatearekin lotutakoak.
Esperientzia traumatikoak dira, baina
horiek ere gaindi daitezke: “Ez gara papin
apurtuak, nire kasuan aitaren maltzur-
keriaz jakitun izanda, etxetik alde egitea
eta nire bizitza nirea egiten hasi nintzen”,
esan zuen bere aitaren erasoak jasan
zituen emakume batek. Isiltasuna apur
DANI MAIZ Azal-ilustratua Adingabeen kontrako abusuak dezagun! Nik sinesten zaituztet.

Helbidea: Basozelai kalea 11, -3 · 48970 Basauri (Bizkaia) Koordinatzailea: Jon Villapun - jon@geuria.eus Ale honetan lagun izan ditugu: Dani Maiz, Arkaito, IvanPer, Diseinua: Alejandro Prieto | Maketazioa: Geuria
Bidalketak: 42 Posta Kutxa · 48970 Basauri (Bizkaia) Erredakzioa: Maider Ibañez - maider@geuria.eus Saioa Hernandez, Iskandar Hamawy, Sara Lavado, Patricia Inprenta: BEPSA | Banatzailea: Geuria
Kontaktua: 94 440 66 92 · info@geuria.eus Etxahun Gonzalez Sarria - etxahun@geuria.eus Lopez, Ugaoko Emakumeen Futbol Taldea, Aritz Millan, Argitaratzailea: Ameba Kultur Elkartea
LG: BI-1366-2014 ISSN: 2529-9042 Aleak: 20.000 Publizitatea: German Castañeda - german@biba.eus Armando Astarloa, Ander Arrieta, Mr Pongo, Alex ‘Welder’ Diaz, Edukiak: Creative Commons BY-SA
Administrazioa: Ibai Villapun eta Willy - willy@biba.eus Gurasolagun, Nagusia Kiroldegia, Hego Uribeko Pentsionistak...

Erakunde laguntzaileak Udal erakunde laguntzaileak Hedabidearen bazkidetza

Kultura eta Hizkuntza Politika Sailak Toki Komunikabideen


(Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak) Aldizkari honek Bizkaiko Foru Aldundiaren Arrigorriagako Basauriko Etxebarriko Galdakaoko Ugaoko Zaratamoko Zeberioko Bateragunearen bazkide da
diruz lagundua laguntza jaso du Udala Udala Udala Udala Udala Udala Udala hedabide hau

You might also like