ในปี 2015 คณะ3คณะนี้ ได้จดั ประชุมคณะทำงำนเล็กๆขึน ้ เรียกว่ำ

คณะทำงำนกำรสังเกตและสงสัยเยีย่ งผูป ้ ระกอบวิชำชีพ

เพือ
่ หำคำตอบร่วมกันว่ำทำยังไงพวกเขำถึงจะสำมำรถเข้ำใจและประยุกต์ใช้หลักกำรกำรสังเ
กตและสงสัยเยีย่ งผูป ้ โดยในปี 2017
้ ระกอบวิชำชีพได้ดียงิ่ ขึน
คณะทำงำนนี้ก็ได้ตีพม ิ พ์เผยแพร่ รำยงำน
ก้ำวไปยังกำรสังเกตและสงสัยเยีย่ งผูป
้ ระกอบวิชำชีพทีด ้
่ ียงิ่ ขึน
ซึง่ เป็ นสรุปผลลัพธ์จำกกำรหำรือ

เนื่องจำกไอสิง่ นี้ มน
ั เน้นเรือ
่ งกำรสังเกตและสงสัยเยีย่ งผูป
้ ระกอบวิชำชีพ
ทำงIAESBก็เลยเอำควำมพยำยำมกำรประยุกต์ในเรือ ่ งกำรสังเกตและสงสัยเยีย่ งผูป
้ ระกอบวิชำ
ชีพของนักบัญชีไปเป็ นหนึ่งใน กลยุทธ์ปี 2560-2564 และแผนงำนปี 2560-2561
ทำงIAESB ยังจัดตัง้ หน่ วยงำนเฉพำะกิจเพือ ่ มำทำกำรทบทวนวรรณกรรม หรือliterature
reviewอีกด้วย

้ นึงซึง่ มี4ตอนก็ได้ถูกทำขึน
ผลงำนชิน ้ เพือ
่ ครอบคลุมองค์ประกอบสำคัญของกำรทบทวนวรร
ณกรรมนี้
บทควำมทีส่ องเนี่ยจะลงรำยละเอียดไว้วำ่ ต้องทำอย่ำงไรจึงจะมีผู้สงั เกตและสงสัยทีด
่ ี
้ ได้อย่ำงไร
และจะพัฒนำให้ดยี งิ่ ขึน
บทควำมที2
่ what does it take

ตำมทีค
่ ณ
ุ Dunning ได้กล่ำวไว้ปี2560
กำรสังเกตและสงสัยคือกระบวนกำรใช้เหตุผลและกำรคิดเชิงวิพำกษ์ เพือ่ ตัดสินควำมสมเหตุส
มผล
Price-Mitchell กล่ำวไว้ในปี 2555ว่ำ คำว่ำ skeptic มำจำกคำกรีกว่ำ skeptikos ซึง่ แปลว่ำถำม

แล้วทีนี้ทำอย่ำงไรนักบัญชีอำชีพจึงจะเป็ นผูม
้ ีกำรสังเกตและสงสัยล่ะ

คำตอบก็คอ
ื เรำต้องมองหำทำงทีเ่ รำจะพัฒนำควำมสำมำรถนี้ ก็คอ
ื
้ ้อสงสัย และพิจารณาหลักฐานเชิงวิพากษ ์
กำรทำให้ตวั เองมีความรู ้สึกนึ กคิดในการตังข
่ ้องมีข ้อผิด
แต่ไม่จ ้องจับผิด คิดว่าคนอืนต

ตระหนักถึงข ้อจากัดทางเวลา และรู ้ถึงสถานการณ์ปัจจุบน

ั อยูเ่ สมอ
้
นอกจากนี เราก็ ่ ตอ
ยงั ต ้องคานึ งถึงความสาคัญของการศึกษาทีมี ่ การพัฒนาทักษะการคิดเชิงวิ
พากษ ์อีกด ้วย
 ้ อสงสัย และพิจารณาหลักฐานเชิงวิพา
กำรทำให้ตวั เองมีความรู ้สึกนึ กคิดในการตังข้
กษ ์

Dunning ได ้กล่าวไว ้อีกว่า

ี ารทางวิทยาศาสตร ์นั้นเป็ นแกนกลางของ/สาคัญมากต่อกำรสังเกตและสงสัย
วิธก
เพรำะมันคือกำรศึกษำแล้วพิจำรณำหลักฐำนข้อเท็จจริง
มันเป็ นกระบวนกำรค้นหำข้อสรุปทีม ่ ก
ี ำรรองรับ
ไม่ใช่กำรหำเหตุผลมำรองรับข้อสรุปทีต ่ ง้ ั ไว้กอ
่ นหรืออคติไปเอง

กำรเข้ำใจว่ำผูส
้ งั เกตและสงสัยนัน
้ พิจำรณำและยืนยันหลักฐำนก่อนจะสรุปเป็ นข้อสรุปนัน ้ สำคั
ญมำก
ดังนัน
้ กำรพิจำรณำหลักฐำนเชิงวิพำกษ์ นน ้ ั จึงเป็ นปัจจัยทีส่ ำคัญปัจจัยนึงในกำรเป็ นผูส
้ ังเกตแ
ละสงสัยทีด
่ ี
ตำมทีY่ oung พูดไว้ปี2559 กำรสังเกตและสงสัยทีด ่ ี,
กำรตัง้ คำถำมเกีย่ วกับสมมติฐำนทีค ่ ณ
ุ ตัง้ ไว้ในใจและควำมเคลือบแคลงเป็ นประโยชน์ อย่ำงม
ำก กลยุทธ์/หนทำงทีจ่ ะเป็ นผูส
้ งั เกตและสงสัยทีด ่ นี น้ ั ไม่ได้มแ
ี ค่กำรใช้ขอ
้ มูลทีด
่ ีทส
ี่ ด
ุ ทีม
่ อ
ี ยู่ ณ
ขณะนัน ้ แต่ยงั ต้องตระหนักว่ำข้อมูลไหนบ้ำงทีม ่ โี อกำสจะเป็ นเท็จ