ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Π ΡΟΓΡΑΜΜΑ  Σ ΠΟΥΔΩΝ  «Π ΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ » 

ΠΛΗ30: Θεμελιώσεις Επιστήμης Η/Υ 
Ακαδημαϊκό έτος 2018 – 19  
3η Γραπτή Εργασία 
Μη‐ντετερμινιστικά Πεπερασμένα Αυτόματα, Γλώσσες Ανεξάρτητες 
Συμφραζομένων, Αυτόματα Στοίβας, Λήμματα Άντλησης 
Τόμος Γ’, Κεφάλαια 5‐9   
Σκοπός  της  παρούσας  γραπτής  εργασίας  είναι  η  μελέτη  των  μη 
ντετερμινιστικών  πεπερασμένων  αυτομάτων,  η  εξοικείωση  με  τις 
γραμματικές  ανεξάρτητες  συμφραζομένων  και  τα  αυτόματα  στοίβας  και  η 
κατανόηση  των  λημμάτων  άντλησης  για  κανονικές  γλώσσες  και  γλώσσες 
ανεξάρτητες συμφραζομένων. 
Η  εργασία  πρέπει  να  γραφεί  ηλεκτρονικά  και  να  υποβληθεί  στον  Ψηφιακό 
Χώρο  Εκπαίδευσης  του  ΕΑΠ  (study.eap.gr)  σύμφωνα  με  το  Χρονοδιάγραμμα 
Μελέτης  και  Γραπτών  Εργασιών.  Η  προθεσμία  υποβολής  της  γραπτής 
εργασίας  είναι  η  Παρασκευή  22  Φεβρουαρίου  2019.  Η  καταληκτική 
ημερομηνία  υποβολής  στο  study.eap.gr  (συμπεριλαμβανομένης  της 
παράτασης  που  δίνεται  από  τον  κανονισμό  σπουδών)  είναι  η  Τετάρτη  27 
Φεβρουαρίου 2019. 
Οδηγίες προς τους φοιτητές:  
1. Η υποβολή της εργασίας γίνεται αποκλειστικά μέσω του study.eap.gr και εντός των προκαθορισμένων 
ημερομηνιών.  
2. Υποβάλετε τις απαντήσεις σας χρησιμοποιώντας το παρόν αρχείο, σε επεξεργάσιμη μορφή (.docx) ώστε 
να  δίνεται  η  δυνατότητα  στον  Καθηγητή  –  Σύμβουλο  σας  να  επεξεργαστεί  το  αρχείο,  προσθέτοντας 
σχόλια και υποδείξεις στα κατάλληλα σημεία.  
3. Προσθέστε  τις  απαντήσεις  σας  στο  χώρο  κάτω  από  την  εκφώνηση  του  κάθε  ερωτήματος,  εντός  του 
σχετικού πλαισίου. Μην τροποποιείται τη μορφή του αρχείου, προσθέστε μόνο τις απαντήσεις σας στα 
ερωτήματα. Δεν υπάρχει περιορισμός στο χώρο που θα καταλάβει η απάντηση σας, φροντίστε ωστόσο 
να είναι συνοπτική, σαφής και πλήρης.  
4. Για  την  ηλεκτρονική  υποβολή,  για  παράδειγμα  της  3ης  ΓΕ,  μετονομάστε  το  αρχείο  σας  σύμφωνα  με  το 
πρότυπο: Επώνυμο_Όνομα_ΓΕ_3.docx.  

 
1
 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΒΑΘΜΟΛΟΓΙΑΣ 

Ερώτημα  Μέγιστος βαθμός  Βαθμός 

1  9+9+7   

2  10+(3+3+3)+(3+3)   

3  (6+7)+5+7   

4  (7+7)+11   

Συνολικός Βαθμός:  100  0 

 
 
   

 
2
 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Ερώτημα 1 
(Α)  Να  κατασκευάσετε  μη  ντετερμινιστικό  πεπερασμένο  αυτόματο  (χωρίς  ε‐κινήσεις)  το 
οποίο να είναι ισοδύναμο με το παρακάτω μη ντετερμινιστικό πεπερασμένο αυτόματο με 
ε‐κινήσεις, ακολουθώντας τα βήματα της κατασκευής που περιγράφεται στην απόδειξη του 
Θεωρήματος 5.1 (Τόμος Γ’, σελ. 105): 

 
(Β)  Να  κατασκευάσετε  ντετερμινιστικό  πεπερασμένο  αυτόματο  το  οποίο  να  είναι 
ισοδύναμο με το παρακάτω μη ντετερμινιστικό πεπερασμένο αυτόματο, ακολουθώντας τα 
βήματα της κατασκευής που περιγράφεται στην απόδειξη του Θεωρήματος 5.2 (Τόμος Γ’, 
σελ. 109): 

 
(Γ)  Να  κατασκευάσετε  μη  ντετερμινιστικό  πεπερασμένο  αυτόματο  με  ε‐κινήσεις  το  οποίο 
να  αναγνωρίζει  τη  γλώσσα  που  περιγράφεται  από  την  κανονική  έκφραση  ((c  aa)bc* )* , 
ακολουθώντας  τα  βήματα  της  κατασκευής  που  περιγράφεται  στην  απόδειξη  του 
Θεωρήματος 5.3 (Τόμος Γ’, σελ. 111). 

 
3
 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Ερώτημα 2 
(A) Κατασκευάστε μια κανονική γραμματική για την κανονική γλώσσα που αναγνωρίζει το 
παρακάτω  πεπερασμένο  αυτόματο.  Να  χρησιμοποιήσετε  τη  διαδικασία  που  αναφέρεται 
στο Θεώρημα 7.1, σελ. 154 του Γ’ τόμου. 
 

 
(Β)  Γράψτε  γραμματικές  ανεξάρτητες  συμφραζομένων  που  παράγουν  γλώσσες  που 
περιγράφονται από τις παρακάτω εκφράσεις. 
1. { 0 1  |  } 
2. { 0 1  |  } 
3. { 0 1 0  | 𝑗 2𝑖 𝑘 } 

(Γ) Δημιουργήστε γραμματική ανεξάρτητη συμφραζομένων που να παράγει  
1. την συνένωση των γλωσσών των υποερωτημάτων Β1 και Β2. 
2. Αν L1 η γλώσσα του ερωτήματος B1 και L3 η γλώσσα του ερωτήματος Β3, δώστε 
γραμματική που να παράγει τη γλώσσα L1L3*. 
   

 
4
 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Ερώτημα 3 
(A.1) Έστω L1 η γλώσσα των δυαδικών λέξεων όπου το πλήθος των 0 είναι ίσο με το πλήθος 
των  1.  Να  σχεδιάσετε  το  διάγραμμα  καταστάσεων  ενός  ντετερμινιστικού  αυτόματου 
στοίβας το οποίο να αναγνωρίζει τη γλώσσα L1. Για να είναι ντετερμινιστικό το αυτόματο, 
θα πρέπει για κάθε κατάστασή του να ισχύουν και οι δύο ιδιότητες του  Ορισμού 8.4 του 
Τόμου Γ.  
(A.2)  Έστω  L2  η  γλώσσα  των  δυαδικών  λέξεων  όπου  το  πλήθος  των  0  διαφέρει  από  το 
αντίστοιχο  πλήθος  των  1  ακριβώς  κατά  ένα.  Όμοια  να  σχεδιάσετε  το  διάγραμμα 
καταστάσεων  ντετερμινιστικού αυτόματου στοίβας το οποίο να αναγνωρίζει τη γλώσσα L2.  
Υπόδειξη: Το αυτόματο θα πρέπει να χρησιμοποιεί κατάλληλα τις καταστάσεις του και το 
περιεχόμενο της στοίβας του, ώστε να απομνημονεύει τη διαφορά ανάμεσα στα πλήθη των 
εμφανίσεων του 0 και του 1 στο τμήμα της εισόδου που έχει διαβάσει. Στο χρήσιμο υλικό 
θα βρείτε αυτόματο στοίβας για τη γλώσσα που αποτελείται από τις συμβολοσειρές με ίδιο 
πλήθος  από  0  και  1,  το  οποίο  όμως  είναι  μη  ντετερμινιστικό,  καθώς  παραβιάζει  την  2η 
ιδιότητα  του  Ορισμού  8.4.  Χρησιμοποιήστε  το  αυτόματο  αυτό  ως  βάση  για  να 
κατασκευάσετε  ντετερμινιστικά  αυτόματα  στοίβας  που  να  αναγνωρίζουν  τις  δεδομένες 
γλώσσες L1 και L2. 
(Β) Έστω η γλώσσα ανεξάρτητη συμφραζομένων M = { wcwR   | w ∈ {0,1}* } στο αλφάβητο 
Σ={0, 1, c}. Να δώσετε γραμματική που να παράγει την M. 
(Γ)  Με  χρήση  της  γραμματικής  του  υποερωτήματος  (Β),  να  σχεδιάσετε  το  διάγραμμα 
καταστάσεων    για  ένα  μη  ντετερμινιστικό  αυτόματο  στοίβας  που  να  αναγνωρίζει  την  M. 
[Υπόδειξη:  εργαστείτε  σύμφωνα  με  την  κατασκευή  που  δίνεται  στην  απόδειξη  του 
Θεωρήματος 8.2 του Τόμου Γ΄.] 
   

 
5
 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Ερώτημα 4 
(Α)  Έστω  L  η  γλώσσα  στο  αλφάβητο  Σ={a,b}  που  ορίζεται  αναδρομικά  με  τους  παρακάτω 
κανόνες 
 aL 
 αν uL, τότε και baubbL 
 καμία άλλη συμβολοσειρά δεν ανήκει στην L 
(A.1)  Χρησιμοποιήστε  την  τεχνική  των  διακρινόμενων  συμβολοσειρών  για  να  αποδείξετε 
ότι η γλώσσα L δεν είναι κανονική. 
(A.2) Χρησιμοποιήστε το Λήμμα Άντλησης  για κανονικές γλώσσες για να αποδείξετε ότι η 
γλώσσα L δεν είναι κανονική. 
 
(Β) Δίνεται η γλώσσα L={ambna2k|m,n≤k, k≥0 } .  
Να  εξετάσετε  αν  η  γλώσσα  L  είναι  ανεξάρτητη  συμφραζομένων.  Αν  είναι,  να  δώσετε 
Γραμματική ανεξάρτητη συμφραζομένων που την παράγει. Αν πάλι θεωρείτε ότι δεν είναι, 
να δώσετε σχετική απόδειξη.  
 

 
6