*Giao dịch xác lập do có lừa dối

1. Điều kiện để tuyên bố một giao dịch dân sự vô hiệu do có lừa dối theo BLDS 2005 và BLDS 2015:

. BLDS 2005: Khi một bên tham gia giao dịch dân sự do bị lừa dối hoặc bị đe dọa thì có quyền yêu cầu
Tòa án tuyên bố giao dịch dân sự đó là vô hiệu.

. BLDS 2015: Khi một bên tham giao giao dịch dân sự do bị lừa dối hoặc bị đe dọa, cưỡng ép thì có
quyền yêu cầu Toà án tuyên bố giao dịch dân sự đó là vô hiệu.

2. Đoạn của Quyết định số 521 cho thấy thỏa thuận hoán nhượng đã bị tuyên vô hiệu do có lừa dối:

Việc anh Vinh và người liên quan (ông Trần Bá Toàn, bà Trần Thị Phú Vân – họ hàng của anh Vinh)
không thông báo cho ông Đô, bà Thu biết tình trạng về nhà , đất mà các bên thỏa thuận hoán đổi đã
có quyết định thu hồi, giải tỏa, đền bù (căn nhà da có quyết định tháo dỡ do xây dựng trái phép từ
năm 1998 nên không được bồi thường giá trị căn nhà; còn thửa đất bị thu hồi thì không đủ điều kiện
để mua nhà tái định cư theo Quyết định số 135/QĐ-UB ngày 21/11/2002) là có sự gian dối. Mặt
khác, tại bản “Thỏa thuận hoán nhượng” không có chữ ký của ông Đô (chồng bà Thu) và là người
cùng bà Thu bán căn nhà 115/7E Nguyễn Kiệm, quận Gò Vấp cho bà Phố (mẹ của anh Vinh). Do vậy,
giao dịch “Thỏa thuận hoán nhượng” giữa ông Vinh và bà Thu vô hiệu nên áp dụng Điều 132 BLDS
để giải quyết.

5. Trong quyết định số 210, theo Tòa án, do bà Nhất khởi kiện yêu cầu Tòa án tuyên bố hợp đồng
chuyển nhượng quyền sử dụng đất giữa ông Dưỡng do bà Nhất đứng tên với ông Tài bị vô hiệu. Tòa
án sơ thẩm xác định hợp đồng nêu trên bị vô hiệu do bị lừa dối là không đúng. Bởi lẽ, theo qui định
của Bộ luật dân sự 1995 và Bộ luật dân sự 2005 bà Nhất không phải là một bên tham gia giao dịch
với ông Tài, nên bà Nhất không có quyền khởi kiện yêu cầu tuyên bố hợp đồng chuyển nhượng
quyền sử dụng đất vô hiệu do bị lừa dối. Trường hợp này chỉ có ông Tài mới có quyền khởi kiện yêu
cầu Tòa án tuyên bố hợp đồng vô hiệu do bị lừa dối, nếu ông Tài không biết việc ông Dưỡng giả mạo
chữ ký của bà Nhất khi tiến hành giao kết hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất.

6.