BSH. Ta8 Kole] (=a cet ere) (3 BIOLOGJIA ME ZGJEDHJE Pér klasén e dymbédhjeté, gjimnaz TEKST | DIGJITALIZUAR http://mediaprint.al/libridigjital Pérktheu dhe pérshtati: Prof. Dr. Ethem Ruka‘Tituli: Biologjia me zgjedhje 12 1 ‘Titullij original: AQA Biology A Level/Oxford University Press Autoré: Susan Toole, Glenn Toole © Glenn & Susan Toole 2015 AQA Biology A Level was originally published in English in 2015, This translation is published by | arrangement with Oxford University Press. Biologia me zgjedhje 12 ésheé botuar filimisht né giuhén angleze né vitin 2015. Ky tekst i pérkthyer botohet pér heré té paré né giuhén shgipe né marréveshje me Oxford University Press. Pérktheu dhe pérshtati: Prof. Dr. Ethem Ruka Drejtuese botimi: Anila Bisha t Redaktore shkencore: Prof. Dr. Tefta Rexha, Redaktore teknike: Laureta Shkoza Redaktore gjuhésore: Elona Qose Tlustrimet: Oxford University Press Dizajni pér botimin shqip: Rudina Memaga Shtépia Botuese Mediaprint ISBN: 978-9928-08-343-2 Botimi i paré, 2018 Shtypi: Sheypshkronja Mediaprint © Te gjitha té drejtat jané té rezervuara_ im Te githa dre east hur me keté bot jan ebskunivisht te otéruara/rezerara. nga Shia Bourse “Mesiapin” sp. Nalbet do prohi ipohim, shi, ie, shpemdare, pj, otokopfim, pki, pasa, fhuapétioge,chytérim dhe/ose go formé ele qa gar, dbegdo vepri cénues me eared oj Inj ap apo forme, pjséisht che/ore resist, pa miratmin paraprak me shim nga Shpia Bouse “Mediapen” sh pl Ky bri, ei dhe /ose pj dloet i ransmetohet dhe /ane pchapet no oem ose ret leon, mekani,regjstues dhe /oxe get ret, deporte ose pow tere ka und autor pa miaimin paraprak me shim nga ShpiaBotuese “Mediaprint” sh. tae t auto pagel pre spas lian cfg Kontaktet wwwmediaprintal Shtépia Botuese Sektori Shpérndarjes dhe Matketingut: Shiypshkronja: Katia Posare 7457 -Tirané Tel: 08 4500605 ‘Tel: OF 4500605 Te: 04 2251614 Cal: 069 40.46 441 Cal 069 4950380 Cel 06940 4 443 Cal: 069 4020 201 Gel 969 2079021 botime@mediaprincal ddstibutor@mediaprintal prin@emediaprintalSi Bshté krijuar teksti Pjesae paré Molekulat biologjike Kapitulli 1 Molekulat biologjike 1.1 Hyrje né molekulat biologjike 2 1.2 Shegernat (karbohidratet) - monosakaridet 6 1.3. Sheqernat - disakaridet dhe polisakaridet @ 1.4 Niseshteja, glikogjeni dhe celuloza it 1.5. Yndyrat, lipidet 14 1.6 Proteinat 17 1.7 Roliienzimave at 1.8 Faktorét qé ndikojné né aktivitetin e enzimave 24 Kapitulli 2 Acidet nukleike 2.1 Ndértimii ADN-sé dhe ARN-sé 28 2.2. Oyfishimi (replikimi) i ADN-sé 34 2.3. Energiiae AIP-sé 38 2.4 Ujidhe funksionet e tij 40 Pjesae dyté Qeliza Kapitulli 3 Ndértimi i qelizés 3.1 Teoria qelizore 42 3.2 Ndértimii gelizave eukariote 45 3.3 Specializimi dhe organizimi igelizave 54 3.4 Qeliza prokariote dhe viruset 53 3.5 Mitoza 55 3.6 Cikliqelizor 58 Kapitull 4 Transporti pérmes membranés gelizore 4.4. Ndértimii membranés gelizore 60 4.2. Difuzioni, shpérhapja 63 vill 43° Osmoza 65 4.4. Transporti aktiv 69 4.5 Kotransporti (bashkétransporti) dhe pérthithja e glukozés nézorrénehollé 71 Kapitulli § Njohja qelizore dhe sistemi imunitar 5.1. Mekanizmat mbrojtés 74 5.2 Fagocitoza 76 5,3 Limfocitet T dhe pérgjigia gelizore 78 5.4 Limfocitet B dhe imuniteti humoral 81 5.5 Antitrupat 83 5.6 Vaksinimi 85 Shkémbimi | gazeve né organizmat e gjallé Kapitulll 6 Shkémbimi 6.4. Shkémbimii gazeve né organizmat njégelizoré dhe insektet 88 6.2 Shkémbimi gazeve te peshqit 90 6.3 Shkémbimii gazeve te gjethet ebiméve 92 6.4 Ndértimii sistemit té shkémbimit té gazeve 94 6.5 Mekanizmii shkémbimit té gazeve né mushkéri 96 6.6 | Shkémbimi i gazeve né mushkéri 98 Kapitulli 7 Sistemet e transportit te kafshat dhe bimét 24 Hemoglobina 101 2.2 _ Transportii oksigjenit me ané té hemoglobinés 103 2.3 Sistemii qarkullimit te gjitarét 108 74 Ndértimi zemrés 110 25 Cikliizemrés 112