ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΟΣ ΑΞΟΝΑΣ ΠΑΘΕ/Π

Ο σιδηροδρομικός άξονας Πάτρα – Αθήνα – Θεσσαλονίκη – Ειδομένη / Προμαχώνας

(ΠΑΘΕ/Π) είναι τμήμα του κεντρικού διευρωπαϊκού διαδρόμου Ανατολής / Ανατολικής
Μεσογείου (ΟΕΜ Corridor)
και λόγω της θέσης του
αποτελεί τη ραχοκοκαλιά
του ελληνικού
σιδηροδρομικού δικτύου,
αναβαθμίζοντας τη
σιδηροδρομική σύνδεση με
τις απολήξεις προς τα
βόρεια σύνορα και
συνδέοντας τα βασικά
λιμάνια και αστικά κέντρα
της χώρας.
Κεντρικό τμήμα του είναι η
διπλή γραμμή Αθήνας –
Θεσσαλονίκης της οποίας ο
εκσυγχρονισμός αποτελεί
βασική προτεραιότητα του
Επενδυτικού Προγράμματος
του ΟΣΕ από τα τέλη της
δεκαετίας του 1980 με στόχο
τη δημιουργία ενός
σιδηροδρομικού άξονα
υψηλών ταχυτήτων και
αυξημένης χωρητικότητας,
εξοπλισμένου με σύγχρονα
συστήματα σηματοδότησης, τηλεδιοίκησης, τηλεπικοινωνιών και ηλεκτροκίνησης, τα οποία
θα ικανοποιούν τις απαιτήσεις της διαλειτουργικότητας των ευρωπαϊκών σιδηροδρόμων, ενώ
παράλληλα θα εξασφαλίζουν άνεση και ασφάλεια στις επιβατικές και εμπορευματικές
μεταφορές.

Το έργο αυτό ολοκληρώθηκε μετά από προσπάθειες που ξεκίνησαν την δεκαετία του 1980.
Από τον Μάιο 2019 όλος ο άξονας Αθήνας-Θεσσαλονίκης, μήκους 510 χλμ., αποτελείται από
διπλή ηλεκτροκινούμενη γραμμή, η οποία εναρμονίζεται πλήρως με τους κανόνες
διαλειτουργικότητας.

1
athenstransport.com
Έτσι, από σήμερα μπορούν να πραγματοποιούνται δρομολόγια με ηλεκτροκίνητους
συρμούς από τον Πειραιά και την Αθήνα έως τη Θεσσαλονίκη και ακολούθως ως το
συνοριακό σταθμό της Ειδομένης.

Τα δρομολόγια θα γίνονται χωρίς αλλαγές μηχανών, θα είναι ακριβέστερα, και θα

διαρκούν λιγότερο από 4 ώρες.

2
athenstransport.com
 ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ
ΒΟΡΕΙΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ

ΑΛΒΑΝΙΑ

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑΣ

ΚΑΛΑΜΠΑΚΑ
ΛΑΡΙΣΑ

ΒΟΛΟΣ

ΠΑΛΑΙΟΦΑΡΣΑΛΟΣ

ΔΟΜΟΚΟΣ

ΛΙΑΝΟΚΛΑΔΙ

ΤΙΘΟΡΕΑ

ΟΙΝΟΗ ΚΡΥΟΝΕΡΙ

ΑΘΗΝΑ

3
athenstransport.com
ΕΡΓΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΣΗΣ ΕΚΣΥΓΧΡΟΝΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΚΕΝΤΡΙΚΟΥ
ΑΞΟΝΑ ΑΘΗΝΑ - ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

Τα κυριότερα έργα εκσυγχρονισμού του σιδηροδρομικού άξονα που έχουν ήδη ολοκληρωθεί
και επίσης αυτά για τα οποία έχουν τεθεί οι βάσεις ολοκλήρωσης στο πλαίσιο της τρέχουσας
Προγραμματικής Περιόδου 2014-2020 είναι, ανά τμήμα, τα εξής:

Τμήμα Πειραιάς – Αθήνα – Σιδηροδρομικό Κέντρο Αχαρνών (ΣΚΑ)

 Από τον Ιανουάριο 2018
ολοκληρώθηκε και τέθηκε
σε λειτουργία η
αναβαθμισμένη διπλή
ηλεκτροκινούμενη
σιδηροδρομική γραμμή στο
τμήμα Σ.Σ. Πειραιά – Σ.Σ.
Αθηνών. Η γραμμή αυτή
χρησιμοποιείται τόσο για
υπεραστικές όσο και
προαστιακές διαδρομές.
 Ολοκληρώθηκε το 2017 η Α’ φάση εκσυγχρονισμού του μητροπολιτικού σταθμού της
Αθήνας με κατασκευή σύγχρονων αποβαθρών, ηλεκτροκινούμενων γραμμών και
αναβάθμιση των προσβάσεων σε αυτόν.

4
athenstransport.com
 Ανατέθηκε τον Νοέμβριο του 2018 το έργο της κατασκευής του τετραπλού
σιδηροδρομικού διαδρόμου στο τμήμα από την έξοδο του Σιδηροδρομικού Σταθμού
Αθηνών έως τις Τρείς Γέφυρες με υπογειοποίηση της γραμμής στην περιοχή
Σεπολίων, παρέμβαση που αποτελούσε πάγιο αίτημα των κατοίκων της περιοχής.
Η κατασκευή του υπόγειου διαδρόμου θα άρει την όχληση από την επίγεια διέλευση της
γραμμής, θα εξαλείψει τις ισόπεδες διαβάσεις αποκαθιστώντας τη συνέχεια του οδικού
ιστού, ενώ παράλληλα ο χώρος που καταλαμβάνει σήμερα η επίγεια γραμμή θα
διαμορφωθεί σε χώρο πρασίνου με αθλοπαιδιές.
 Προετοιμάζεται για δημοπράτηση εντός του Ιουλίου του 2019 η Β’ φάση
εκσυγχρονισμού του Σ.Σ. Αθηνών με την οποία κατασκευάζονται οι υπόλοιπες γραμμές
και αποβάθρες του σταθμού, επεκτείνονται οι υπόγειες διαβάσεις για την επικοινωνία του
συνόλου των αποβαθρών του σιδηροδρομικού σταθμού αλλά και γίνεται η σύνδεσή του
με του Σταθμού «Λαρίσης» με το Μετρό. Επίσης το έργο περιλαμβάνει εργασίες στη
νότια είσοδο του Σταθμού Αγίου Ιωάννη Ρέντη.

5
athenstransport.com
 6
athenstransport.com
Τμήμα ΣΚΑ – Τιθορέα

 Το 2018 ολοκληρώθηκε η ανάταξη της ηλεκτροκίνησης στο σύνολο του τμήματος.

Έτσι, αποκαταστάθηκε ένα έργο σε μήκος 145 χλμ. που λόγω βανδαλισμών δεν
μπόρεσε να χρησιμοποιηθεί μέχρι σήμερα.

7
athenstransport.com
 Βρίσκεται σήμερα σε εξέλιξη η εκπόνηση μελετών αναβάθμισης της υφιστάμενης διπλής
γραμμής στο τμήμα ΣΚΑ – Οινόη, το οποίο συνιστά εξαιρετικής σημασίας τμήμα του
άξονα. Η εν λόγω αναβάθμιση αποσκοπεί στη βελτίωση της υποδομής για την επίτευξη
παραμέτρων διαλειτουργικότητας (δημιουργία γραμμών υπέρβασης εμπορικών
αμαξοστοιχιών, βελτίωση περιτυπώματος γραμμής) και άρση των υφιστάμενων
βραδυποριών που έχουν επέλθει ως αποτέλεσμα του μη εκσυγχρονισμού της από τον
χρόνο κατασκευής της (δεκαετία ’80). Η ολοκλήρωση των μελετών εκτιμάται το β’
τρίμηνο του 2020 και θα ακολουθήσει η δημοπράτηση και κατασκευή των έργων.

 Για την κατασκευή νέας στάσης στο Κρυονέρι Αττικής έχει επιτευχθεί πλήρης
μελετητική ωριμότητα και προγραμματίζεται άμεσα η δημοπράτηση του έργου. Έτσι, μια
μεγάλη
περιοχή στα
προάστια
της Αθήνας
θα έχει
καλύτερη
συγκοινωνια
κή
εξυπηρέτησ
η με μέσο
σταθερής
τροχιάς.

8
athenstransport.com
 Έχει ολοκληρωθεί η εκπόνηση μελετών της νέας διπλής σιδηροδρομικής γραμμής για τη
σύνδεση του Κέντρου Αχαρνών (ΣΚΑ) με την κύρια γραμμή του ΟΣΕ προς Β. Ελλάδα με
παράκαμψη του Δήμου Αχαρνών στην οποία περιλαμβάνεται η σήραγγα Αχαρνών
μήκους 800 μ. περίπου. Ένα μικρό τμήμα των μελετών που απομένει, θα ολοκληρωθεί
τον Σεπτέμβριο του 2019. Μετά την ένταξη του έργου σε πρόγραμμα χρηματοδότησης
θα προκηρυχθεί άμεσα η κατασκευή του.
Με την κατασκευή του έργου θα επιτευχθεί μείωση της όχλησης στον οικιστικό ιστό του
Δήμου Αχαρνών από τη δρομολόγηση εμπορευματικών συρμών, αύξηση της
χωρητικότητας της γραμμής και δυνατότητα απευθείας σύνδεσης της σιδηροδρομικής
γραμμής Πελοποννήσου και του Θριασίου Πεδίου με τη Θεσσαλονίκη και τη Βόρεια
Ελλάδα. Να σημειωθεί πως η μελέτη παραλήφθηκε το 2015 χωρίς χρηματοδότηση και
εντάχθηκε το 2017 στο ΠΔΕ. Επίσης το έργο είχε απενταχθεί το 2014 από το Στρατηγικό
Σχεδιασμό Μεταφορών και επανεντάχθηκε.
 Στο τμήμα Οινόη – Χαλκίδα που σήμερα λειτουργεί μονή γραμμή με ηλεκτροκίνηση
έχουν δρομολογηθεί οι αναγκαίες εργασίες ολοκλήρωσης των συστημάτων
σηματοδότησης με εκτιμώμενη περαίωση τους επόμενους 4 μήνες.

9
athenstransport.com
Τμήμα Τιθορέα – Δομοκός
 Κατασκευή νέας διπλής γραμμής με σηματοδότηση, τηλεδιοίκηση, ETCS level 1,
τηλεπικοινωνίες και ηλεκτροκίνηση στο τμήμα Τιθορέα-Δομοκός, μήκους 106 χλμ. σε
αντικατάσταση της
παλαιάς μονής
γραμμής, φτωχών
γεωμετρικών
χαρακτηριστικών,
μήκους 122
χιλιομέτρων.
Πρόκειται για το
κυριότερο έργο στον
σιδηροδρομικό άξονα
Αθήνα-Θεσσαλονίκη.

Στο τμήμα περιλαμβάνονται οι σήραγγες Καλλιδρόμου, η μεγαλύτερη σιδηροδρομική

σήραγγα των Βαλκανίων
(δίδυμη σήραγγα μήκους 9
χλμ), και Όθρυος (δίδυμη
σήραγγα μήκους 6 χλμ), 12
μικρότερες σήραγγες
συνολικού μήκους 8,6 χλμ.,
49 σιδηροδρομικές γέφυρες
συνολικού μήκους 6 χλμ.,
32 ανισόπεδες διαβάσεις
και πλήθος λοιπών
τεχνικών μικρότερης
έκτασης. Για την επιδομή της
γραμμής στις δύο μεγάλες
σήραγγες, Καλλιδρόμου και
Όθρυος, έχει εφαρμοστεί η
μέθοδος της σταθερής
επιδομής (slab track), η
οποία υπερτερεί στην άνεση
και έχει χαμηλότερο κόστος
συντήρησης.

10
athenstransport.com
Ξεχωρίζει επίσης η σιδηροδρομική γέφυρα στην Εκκάρα Δομοκού, συνολικού μήκους
404,80 m, η οποία αποτελεί σύμμικτη τοξωτή κατασκευή, εξαιρετικής τεχνικής
πολυπλοκότητας και μεγέθους, με ιδιαίτερες μελετητικές και κατασκευαστικές
απαιτήσεις. Για την κατασκευή της εφαρμόστηκε – για πρώτη φορά σε σιδηροδρομικό
έργο – η μέθοδος σταδιακής προώθησης μόνο του καταστρώματος.
Το έργο παραδόθηκε σταδιακά στην κυκλοφορία, αρχικά με ντηζελοκίνητους συρμούς
από τον Ιανουάριο του 2018 και σήμερα ολοκληρώνεται η απόδοσή του ως πλήρως
λειτουργικό τμήμα γραμμής με ηλεκτροκίνηση.

11
athenstransport.com
 Συνοδά έργα στο τμήμα
της νέας διπλής γραμμής
Τιθορέα – Δομοκός
εξελίσσονται και
ολοκληρώνονται μέχρι το
καλοκαίρι του 2020, με
κυριότερα:
 έργα φυτεύσεων για
περιβαλλοντική
αποκατάσταση και
προστασία κατά μήκος
της γραμμής
 έργα για την
προστασία της
πανίδας της περιοχής
όπως κατασκευή νέας
ανισόπεδης διάβασης
στο Λιανοκλάδι
 έργα αντιπλημμυρικής
προστασίας στον
ποταμό Σπερχειό.
Ιδιαιτέρως τονίζεται ότι
αυτό το έργο θα έχει ευεργετικές συνέπειες για την περιοχή και για τον λόγο αυτό η
Περιφέρεια και οι τοπικές κοινωνίες συνεργάστηκαν στενά με την ΕΡΓΟΣΕ για την
υλοποίησή του. Σήμερα, έχει υπογραφεί η σύμβαση με τον Ανάδοχο του έργου ο
οποίος θα το ολοκληρώσει έως το τέλος 2019.
 έργα σήμανσης στους νέους σταθμούς και στάσεις του τμήματος.
 Ιδιαίτερη μνεία αξίζει το έργο εγκατάστασης συστήματος ενόργανης
παρακολούθησης των 14 μεγάλων σιδηροδρομικών γεφυρών στο τμήμα
Λιανοκλάδι – Δομοκός, με στόχο τη διασφάλιση συνθηκών ασφαλούς κυκλοφορίας
της γραμμής, λαμβάνοντας υπόψη την υψηλή σεισμικότητα της περιοχής. Με το
σύστημα αυτό θα καταγράφονται και εν συνεχεία θα επεξεργάζονται τα σχετικά με τη
συμπεριφορά των γεφυρών δεδομένα. Η σχετική σύμβαση υπεγράφη τον Απρίλιο
του 2019.

12
athenstransport.com
Τμήμα Δομοκός – Θεσσαλονίκη
 Μέσα στο καλοκαίρι δημοπρατείται η κατασκευή της νέας σιδηροδρομικής στάσης
στον Ν. Παντελεήμονα Πιερίας στη θέση της υφιστάμενης Άνω Διάβασης Πεζών στην
περιοχή της εξόδου της Σήραγγας Πλαταμώνα, με την οποία επιτυγχάνεται καλύτερη
πρόσβαση του επιβατικού κοινού στην παραλιακή ζώνη της περιοχής.
 Εντός Μαΐου 2019 υπογράφεται η σύμβαση για την κατασκευή νέας γέφυρας στον
Γαλλικό ποταμό για την αντικατάσταση παλαιάς υφιστάμενης μεταλλικής.
 Προγραμματίζεται η αξιοποίηση μέσω ανάπλασης των κτιρίων του παλαιού Σ.Σ.
Πλαταμώνα και η διαμόρφωση του διαδρόμου μίας εκ των γραμμών του σε οδό ήπιας
κυκλοφορίας με ένταξή του στον κυκλοφοριακό σχεδιασμό της περιοχή και η συνολική
ανάπλαση της παλαιάς γραμμής προς όφελος της τοπικής κοινωνίας.
 Για την αντιμετώπιση των θεμάτων ασφαλούς κυκλοφορίας που προκύπτουν
στην πόλη της Λάρισας και συγκεκριμένα στην περιοχή από Σ.Σ. Λάρισας μέχρι την
ανισόπεδη διασταύρωση με ΝΕΟ Αθηνών – Θεσσαλονίκης, όπου η ηλεκτροκινούμενη
σιδηροδρομική γραμμή διασταυρώνεται ισόπεδα με τρεις κύριες οδικές αρτηρίες της
πόλης, έχει δρομολογηθεί, η εκπόνηση ειδικής μελέτης σκοπιμότητας για τη διερεύνηση
εναλλακτικών σεναρίων για τη διέλευση της σιδηροδρομικής γραμμής από την πόλη
στην οποία θα ληφθούν υπ’ όψιν τόσο οι ανάγκες της τοπικής κοινωνίας όσο και οι
περιορισμοί που προκύπτουν λόγω της ανάγκης αδιάλειπτης λειτουργίας των
σιδηροδρομικών γραμμών. Επίσης μελετάται η μετεγκατάσταση του σταθμού διαλογής
Λάρισας και η αξιοποίηση της περιοχής ιδιοκτησίας ΟΣΕ στο Σ.Σ. Λάρισας.

13
athenstransport.com
Περιοχή της Θεσσαλονίκης
 Τον Νοέμβριο 2018 ολοκληρώθηκε και αποδόθηκε σε χρήση η κάτω διάβαση
σιδηροδρομικών γραμμών της οδού Αγ. Παρασκευής - Ν. Μενεμένη
Θεσσαλονίκης για την κατάργηση της υφιστάμενης ισόπεδης διάβασης. Επιτυγχάνεται
έτσι η απρόσκοπτη κυκλοφορία των σιδηροδρομικών συρμών και η ασφαλής σύνδεση
(οδική και
πεζών) αφ'
ενός των
δύο
εκατέρωθεν
των
σιδηροδρομι
κών
γραμμών
του Δήμου
Μενεμένης
και αφ' ετέρου του βορείου και κεντρικού τμήματος του Δήμου με το κύριο οδικό δίκτυο
προς νότο. Με το έργο εξασφαλίζεται η απρόσκοπτη και ασφαλής διεξαγωγή, τόσο της
σιδηροδρομικής, όσο και της οδικής κυκλοφορίας των οχημάτων και των πεζών,
ταυτοχρόνως δε αποκαθιστά την συνέχεια του αστικού ιστού στην ευρύτερη περιοχή.

14
athenstransport.com
 Σε φάση
προετοιμασί
ας για
δημοπράτησ
η βρίσκεται
εργολαβία
για την
εγκατάστασ
η σύγχρονης
αυτόματης
σηματοδότη
σης στη
μονή
γραμμή Θεσσαλονίκη – Ειδομένη, μέσω της νέας παραλλαγής που ολοκληρώνεται εντός
του 2019 στο τμήμα Πολύκαστρο – Ειδομένη.

15
athenstransport.com
Επίσης, στην περιοχή της Θεσσαλονίκης προγραμματίζονται τα εξής νέα έργα για τα οποία οι
μελέτες ωρίμανσης έχουν δημοπρατηθεί και αναμένεται να ανατεθούν εντός του 2019:
 κατασκευή νέας Σιδηροδρομικής
Σύνδεσης με τον 6ο προβλήτα
Λιμένα Θεσσαλονίκης.
Πρόκειται για τη δυτική
σιδηροδρομική σύνδεση του 6ου
προβλήτα με το υφιστάμενο
σιδηροδρομικό δίκτυο με μονή
σιδηροδρομική γραμμή συνολικού
μήκους 3 χλμ. από τα οποία το 1 χλμ.
σε ενιαία γέφυρα, προκειμένου να
αποφευχθούν οι ισόπεδες διασταυρώσεις με το υφιστάμενο οδικό και σιδηροδρομικό
δίκτυο. Περιλαμβάνεται επίσης και επιλιμένιος σταθμός, στη βάση του 6ου προβλήτα.
Στόχος του έργου είναι η αναβάθμιση της σιδηροδρομικής σύνδεσης του λιμένα
Θεσσαλονίκης, προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστική του θέση και να είναι σε θέση
να διαχειριστεί την προβλεπόμενη αυξημένη εμπορευματική κίνηση.

 Ανάπτυξη του Προαστιακού Δυτικής Θεσσαλονίκης.

Ανάπτυξη δικτύου προαστιακού σιδηροδρόμου στη Δυτική Θεσσαλονίκη επί
υφιστάμενων σιδηροδρομικών γραμμών ή/και νέων τμημάτων γραμμών που θα
προκύψουν από τη σχετική μελέτη. Το δίκτυο θα έχει γενική μορφή «Χ» δηλαδή δύο
κύριες διασταυρούμενες γραμμές. Η μία γραμμή θα έχει δυτικό τερματικό σταθμό στη
Σίνδο και ανατολικό τον κεντρικό Επιβατικό Σιδηροδρομικό Σταθμό. Η άλλη γραμμή θα
έχει το δυτικό άκρο στα Διαβατά και ανατολικό στην περιοχή του Λιμένα. Κάθε γραμμή
έχει στο σύνολό της επτά στάσεις. Στο κοινό κεντρικό τμήμα των δύο γραμμών θα
υπάρχει δυνατότητα μετεπιβίβασης.

16
athenstransport.com
Περιφερειακοί κλάδοι του κύριου άξονα
 Σε φάση δημοπράτησης με
αναμενόμενη ανάθεση
εντός του καλοκαιριού του
2019 η εργολαβία για την
εγκατάσταση
ηλεκτροκίνησης,
σηματοδότησης και
συστήματος αυτόματης
προστασίας συρμών (ETCS
– Level 1) στην υφιστάμενη
μονή γραμμή
Παλαιοφάρσαλος –
Καλαμπάκα. Επίσης θα
κατασκευασθεί μία
παρακαμπτήριος στον Σ.Σ. Σοφάδων και μια νέα αποβάθρα.

 Προγραμματίζεται άμεσα η δημοπράτηση αντίστοιχης εργολαβίας για την υφιστάμενη

μονή γραμμή Λάρισα
– Βόλος με
κατασκευή νέας
παραλλαγής στο
τμήμα από την είσοδο
του Σ.Σ. Λατομείου
έως την είσοδο στο
Σ.Σ. Βόλου προς
αντικατάσταση της
υπάρχουσας μη
λειτουργούσας
γραμμής στο ίδιο
τμήμα. Θα
ανακαινισθούν οι σταθμοί & στάσεις του τμήματος, ενώ θα κατασκευασθεί και μία νέα
επιβατική στάση στη ΒΙΠΕ Βόλου προς εξυπηρέτηση των εργαζομένων.

Τα έργα αυτά θα βελτιώσουν τις συνδέσεις προς τα αστικά κέντρα στις διαδρομές προς
Καλαμπάκα και Βόλο μέσω των απευθείας ηλεκτροκίνητων δρομολογίων, χωρίς να
χρειάζεται αλλαγή συρμού.

17
athenstransport.com
 Σε φάση προετοιμασίας για δημοπράτηση βρίσκεται η εργολαβία για την εγκατάσταση
ηλεκτροκίνησης στην υφιστάμενη μονή γραμμή Πλατύ – Βέροια – Έδεσσα με
παράλληλη αναβάθμισή της. Η μελέτη έχει γίνει in House από την ΕΡΓΟΣΕ.
 Σε φάση ένταξης σε χρηματοδοτικό πρόγραμμα βρίσκεται η μελέτη για τη νέα γραμμή
σύνδεσης των Γιαννιτσών.

18
athenstransport.com
Οριζόντιες Δράσεις στον άξονα
 Εγκατάσταση συστημάτων αυτόματης προστασίας συρμών και ραδιοκάλυψης
(ΕRTMS)
Στον σιδηροδρομικό άξονα ΠΑΘΕ/Π βρίσκεται σε εξέλιξη η εγκατάσταση σύγχρονων
σιδηροδρομικών συστημάτων τηλεδιοίκησης, ήτοι:
1. Εγκατάσταση συστήματος ETCS (Αυτόματης Προστασίας Συρμών) που
αποτελείται από δύο υποσυστήματα, το επί συρμού και το επί γραμμής, τα οποία
εξασφαλίζουν τη σωστή λειτουργία του συστήματος σηματοδότησης. Η
ολοκλήρωση του συνόλου των εργασιών για το σύστημα επί συρμού έχει
ολοκληρωθεί τον Ιούλιο του 2018. Για την ολοκλήρωση του συστήματος επί
γραμμής βρίσκονται σε εξέλιξη οι απαραίτητες εργασίες για την ανάταξη και
αναβάθμιση του υφιστάμενου συστήματος συμβατικής σηματοδότησης-
τηλεδιοίκησης εντοπισμένων τμημάτων γραμμής καθώς και οι εργασίες
εγκατάστασης του συστήματος συστήματος έλεγχου-χειρισμού σηματοδότησης
ETCS level, με εξαίρεση το τμήμα Τιθορέα-Δομοκός όπου η εγκατάσταση έχει
γίνει παράλληλα με την κατασκευή της νέας γραμμής. Το σύστημα εκτιμάται ότι
θα μπορεί να αποδοθεί σε πλήρη λειτουργία το 2020.
2. Σύστημα ραδιοκάλυψης GSM-R
Ολοκληρώθηκε στα τέλη του 2017 η εγκατάσταση συστήματος GSM-R στον
κύριο άξονα, με εξαίρεση το τμήμα Τιθορέα-Δομοκός όπου θα εγκατασταθεί με
νέα σύμβαση.

19
athenstransport.com
Διασύνδεση του Ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου με τις χώρες της Βαλκανικής και
την Ευρώπη

Ιδιαίτερη μνεία πρέπει να γίνει στο σχεδιασμό βάσει του οποίου θα εξασφαλίζεται η
διασύνδεση του Ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου με τις χώρες της Βαλκανικής και την
Ευρώπη:
 Ο άξονας Orient-East Med (OEM) ενώνει την Ελλάδα με την Γερμανία μέσω Βουλγαρίας
(μέσω του συνοριακού σταθμού του Προμαχώνα). Ο άξονας αποτελεί πρώτη
προτεραιότητα για την Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ελλάδα συμμετέχει ανελλιπώς στον
συντονισμό ολοκλήρωσης του μεγάλου αυτού έργου.
 Ο άξονας που διασυνδέει την Ελλάδα με τα Δυτικά Βαλκάνια και συνεχίζει προς Ευρώπη
αρχίζει στην Θεσσαλονίκη και συνεχίζει προς Βόρεια Μακεδονία και Σερβία, μέσω του
συνοριακού σταθμού της Ειδομένης. Ο άξονας αυτός είναι ο παραδοσιακός άξονας Χ και
πάντοτε αποτελούσε την βασική σύνδεση της χώρας μας με τις χώρες της Κεντρικής και
Δυτικής Ευρώπης. Και ο άξονας αυτός αποτελεί προτεραιότητα στον σχεδιασμό της
Ευρωπαϊκής Ένωσης.
 Η σύνδεση του Ελληνικού σιδηροδρομικού δικτύου με την Αλβανία ήταν ζητούμενο από
την δεκαετία του 1980. Σήμερα, εκπονείται ειδική μελέτη σκοπιμότητας για την
σιδηροδρομική σύνδεση Ελλάδας – Αλβανίας μέσω της σιδηροδρομικής γραμμής
Φλώρινα – Κρυσταλλοπηγή - Πόγραδετς και σύνδεση της γραμμής με το αεροδρόμιο της
Καστοριάς. Το έργο χρηματοδοτείται από το πρόγραμμα INTERREG IPA II CROSS-
BORDER COOPERATION PROGRAM και συμμετέχουν ο ΟΣΕ, το Υπουργείο
Μεταφορών και Υποδομών της Αλβανίας και η ΕΡΓΟΣΕ που έχει οριστεί επικεφαλής
εταίρος. Οι μελέτες που θα ολοκληρωθούν σε 12 μήνες θα ωριμάσουν το έργο, ώστε να
μπορέσουμε τα επόμενα χρόνια να κατασκευάσουμε τον ελλείποντα κρίκο (missing link),
αφού Ελλάδα και Αλβανία είναι μοναδικό παράδειγμα γειτονικών χωρών χωρίς
σιδηροδρομική επικοινωνία.
 Τέλος, αναφέρεται το μεγάλο έργο της διασύνδεσης των ελληνικών λιμανιών του Αιγαίου
με τα λιμάνια του Ευξείνου Πόντου και του Δούναβη: Σιδηροδρομική γραμμή
«Θεσσαλονίκη-Καβάλα-Αλεξανδρούπολη-Μπουργκάς-Βάρνα-Ρούσε».

Τον Σεπτέμβριο 2017 η Ελλάδα και η Βουλγαρία υπέγραψαν στην Καβάλα Μνημόνιο
Συνεργασίας με στόχο να υλοποιήσουν από κοινού ένα μεγάλο αναπτυξιακό σχέδιο που
θα έχει σωρευτικές θετικές επιπτώσεις στην οικονομία και το κοινωνικό σύνολο όχι μόνο
της Βόρειας Ελλάδας, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Νοτιοανατολικής Μεσογείου.

Επίσης, στις 2 Νοεμβρίου 2018, στην Βάρνα, οι δύο Πρωθυπουργοί Ελλάδος και
Βουλγαρίας υπέγραψαν Κοινή Δήλωση (Joint Declaration) για την προώθηση του έργου.

20
athenstransport.com
Το Έργο στο οποίο συμφώνησαν Ελλάδα και Βουλγαρία αναφέρεται στην ανάπτυξη του
Μεταφορικού Διαδρόμου «Θεσσαλονίκη-Καβάλα-Αλεξανδρούπολη-Μπουργκάς-Βάρνα-
Ρούσε» ο οποίος θα δώσει μια εντελώς νέα προοπτική στις εμπορευματικές κυρίως
μεταφορές που σήμερα διακινούνται μεταξύ Μεσογείου Θαλάσσης και Ευξείνου Πόντου,
αποκλειστικά μέσω των στενών των Δαρδανελλίων.

Το Έργο αποτελείται από επιμέρους σιδηροδρομικά έργα υποδομής, αλλά και

επενδύσεις στα λιμάνια Θεσσαλονίκης, Καβάλας και Αλεξανδρούπολης, που πρόκειται να
αναδείξουν μια νέα Βόρεια Ελλάδα, με τα συγκριτικά πλεονεκτήματα που της προσδίδει
η προνομιακή γεωγραφική της θέση και συνακόλουθα οφέλη την αναβάθμιση της
οικονομίας και τη δημιουργία σημαντικών νέων εμπορικών προοπτικών.

Η μελέτη σκοπιμότητας που εκπονήθηκε από κοινού από την Ελλάδα και την Βουλγαρία
προσβλέπει σε κοινή εκμετάλλευση του συνολικού Έργου μέσω συντονισμένων
δράσεων.

Το Σχέδιο προωθείται σήμερα εντατικά από τις δύο χώρες, και έχει παρουσιασθεί με
θετικά αποτελέσματα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και σε διεθνείς οικονομικούς κύκλους,
καθώς οι δείκτες βιωσιμότητας που έχουν ευρεθεί είναι εξαιρετικά ευνοϊκοί για τις
επενδύσεις. Έχει συνταχθεί Σχέδιο Διακρατικής Συμφωνίας (Intergovernmental
Framework Agreement - IFA) για την δημιουργία ειδικού φορέα/ Εταιρίας που θα
συνδράμει στην υλοποίηση του έργου. Η Διακρατική Συμφωνία θα κυρωθεί από τα δύο
Κοινοβούλια, Ελλάδος και Βουλγαρίας.

21
athenstransport.com
ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ ΕΡΓΩΝ
Οι ανωτέρω παρεμβάσεις χρηματοδοτούνται για την Προγραμματική Περίοδο 2014-2020
από κοινοτικούς πόρους στο πλαίσιο των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων «Υποδομές
Μεταφορών, Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη» (Υ.ΜΕ.ΠΕΡ.Α.Α.), του Περιφερειακού
«Θεσσαλία» και του Χρηματοδοτικού Μηχανισμού «Συνδέοντας την Ευρώπη» - CEF 2014-
2020.

Με τις προαναφερθείσες δράσεις η διάρκεια του express δρομολογίου Αθήνα – Θεσσαλονίκη

θα διαρκεί 3:30 λεπτά. Με τις παρεμβάσεις αυτές, ο σιδηρόδρομος καθίσταται πλήρως
ανταγωνιστικός με τα άλλα μέσα μεταφοράς (ΚΤΕΛ, ιδιωτικά αυτοκίνητα και αεροπλάνα)
εξασφαλίζοντας στους επιβάτες άνεση και ασφάλεια μεταφοράς και εξαιρετικά θετικές
συνέπειες για το περιβάλλον.

22
athenstransport.com