PÂDÂP

OSPE
ป 2552 ครั้งที่ 1
By.. P’ ตอม 544
CMU Rx’41

แนวการทําขอสอบนี้ไดเรียบเรียงขึ้นจากประสบการณที่จําไดของตัวผูเรียบเรียงเอง เพื่อหวังวาจะเปนประโยชนตอเพื่อนๆ
นองๆ ทุกคนในการเตรียมตัวสอบ OSPE และหากมีขอขัดแยงหรือขอผิดพลาดประการใดก็ขอใหตรวจเช็คคําตอบตอบที่ถูกตอง
ดวยนะจะ

ขอสอบ OSPE มีทั้งหมด 30 สถานี

- ปฏิบัติ 25 สถานี
- พัก 5 สถานี

Station 1
อธิบายการใช Isoniazid ( INH )
Ans. - เหมือนในคูมือเลยดูเอานะ
- ขนาด และวิธีใชดูจากใบสั่งยาที่มีใหใน Station นะ
- ขอแนะนํา : การทองยาที่มีระยะการรักษาแคบ
คือ จํา Step การทองแลวจําสิ่งเดนๆ ของยาแตละตัว เพราะวาจะคลายกัน
เชน INH ชื่อยา + ขอบงใช = Isoniazid ใชรักษาวัณโรค
ขนาด + วิธีใช + การเก็บรักษา = (ตามที่ใบสั่งยาให) ทานอยางตอเนื่อง
หามหยุดยาเอง (เหมือนกันทุกตัว) ดูบางตัวพิเศษตองดูบางเชน Phenytoin
หามแกะแคปซูล
หากลืมทาน = ทานทันทีที่นึกได โดยไมเพิ่มขนาดยาเอง (เหมือนกันทุกตัว)
ดูบางตัวพิเศษตองดูบางเชน Digoxin
เก็บรักษา = เก็บในภาชนะปดสนิทปองกันแสง ความชื้น และมื้อเด็ก + ที่
อุณหภูมิหอง (เหมือนกันทุกตัว)
SE = ชาตามปลายมือปลายเทา (จํา 2–3 อันที่เดนก็พอ)
ขอควรระวัง = ใหจะหลักๆ ของสิ่งที่ตัวยาแตละตัวเดนไมเหมือนใคร

“ อันนี้เปนหลักจําของเราเองนะ
คือจําเปน Step แลวลองพูดเอาใหตอเนื่อง “
 PÂEÂP

Station 2
จับผิดฉลากยา
Ans. - HCTZ = ใสซองสลับกับ Vit B 1-6-12
- Vit B 1-6-12 = ใสซองสลับกับ HCTZ
- Gilbenclamide = ใสยาผิด ใส Gilpizide มา

Station 3
การจายยา Amoxycillin 125 mg/5 ml. ขวดละ 60 ml. ใหเด็กน้ําหนัก 12 kg. พรอมเขียนฉลากยา
Rx. Amoxycillin 30 mg/kg/day q 8 hr.
Ans.

 Rx

 XXX . .
  .

. 053  12345

 6  2552
  ABC
 Amoxycillin 125 mg/5 ml   2  / 

  



!
" 4.8  /  / #$% / &&.
 3 !
" ()
))

 (    (
)

*( -  # +,   -
+( 
 !"
#$
%&'
()$* +
,%)-

- คํานวณ
30 mg/kg/day ทุก 8 hr. ( 24
= 3 มื้อ )
30 x 12 kg.
8
= = 360 mg/day
= 360
= 120 mg/มื้อ
3
125 mg/ml
= 125 mg ตวง 5 ml.
120 mg ตวง 5 x 120
= 4.8 ml. ( cc. )
125
 PÂFÂP

Station 4
การจายยา Sildenafil ( Viagra® ) + Isosorbide mononitrate มีปญหาอยางไร
Ans. - Sildenafil ( Viagra ) = ยาควบคุมพิเศษ
ฎ

- Side effect (SE) ของ Sildenafil ( Viagra® ) (บอกมา 2 ขอ)

= การมองเห็นผิดไป (มักมองเห็นเปนสีฟา), ความดันโลหิตลดลง (Hypotension)
- ADR ( 4 คะแนน ) เกิดจากอะไร + ผลคืออะไร
= เกิด Drug interaction (DI) กับ Isosorbide mononitrate
= ADR คือ Severe hypotension
- Sildenafil ( Viagra® ) สามารถจายไดในรานยาได / ไม
= ไมสามารถจายในรานยาได

Station 5
มาขอซื้อยารักษาสิว Isotretinoin ที่รานยา มีซองยา + ตัวอยางยามาให ใหซักประวัติ + ขอแนะนํา
Ans. 1. แนะนําตัวเอง (อยาลืมเด็ดขาด)
2. ใชเอง / ไม (อยาลืมเด็ดขาด)
3. กําลังจะแตงงาน / ไม - เพราะวายานี้มีผลตอทารกในครรภ
4. บอกวา = ยานี้เปนยาอะไร + ไมสามารถจาย / ขายในรานยาได เนื่องจากเปนยาที่ตอง
จายโดยแพทยผูเชี่ยวชาญเทานั้น
5. บอก SE = ยานี้มีผลตอการเกิดความผิดปกติของทารกในครรภได ดังนั้นตองมีการแจงให
แพทยทราบเมื่อวางแผนที่จะมีบุตร และเพื่อปองกันผลที่จะเกิดขึ้นจะตองมีการคุมกําเนิดกอน
+ หลังใชยา (Check ระยะเวลาการคุมกําเนิดดวยจําไมได )
6. หากผูปวยตองการจะซื้อยาเพราะสิวอักเสบมา + กําลังจะแตงงาน
= ตองคนหาสาเหตุการเกิดสิวกอน - อาหารการกิน การทําความสะอาดหนา ชวงที่สิว
มาก กิจวัตรประจําวัน จากแพเครื่องสําอาง เปนตน
= หาสาเหตุไดก็สรุปวาสิวนาจะเปนเพราะอะไร และยาที่รานยาสามารถจายรักษาได
คือ ยาแตมสิว + ยาทาสิวลดการอักเสบ และยากินประเภทยาปฏิชีวนะ เชน
Amoxycillin , Clindamycin เปนตน
7. ถามการแพยา (อยาลืมเด็ดขาด)
8. ใหผูปวยเลือกยา - หากเลือกใชยากิน
= จาย Amoxycillin 500 mg. ทาน 2 x 2 pc. (จํางายดีฮา ๆๆๆ)
ตองทานนานติดตอกันนาน 2 – 3 เดือน จึงจะเริ่มเห็นผล
= แนะนําวาการทานยาตานการอักเสบอาจทําใหประสิทธิภาพของยาคุมกําเนิดลดลงได
8. แนะนําการปฏิบัติตัว = การลางหนาใหสะอาด ลดความมันของใบหนา ลดอาหารมัน
ใชผาเช็ดหนาที่สะอาดไมควรใชมือเช็ดหนา เปนตน
9. จบการสนทนา
 PÂGÂP

Station 6
การจายยาถายพยาธิ Niclosamide + Bisacodyl จายอยางไร โดยเขียนฉลากยา
Ans.

 Rx

 XXX . .
  .

. 053  12345

 6  2552
ABC
 Niclosamide ( mg.  )   4  / 
 


1
2



!
" 4  /  / #$% / &&.
 1 !
" ()
))

 (    (
)

*( -  # +,   -

'
3)/ 
- ,
 (  Check
 )
+( 

 Rx

 XXX . .
  .

. 053  12345

 6  2552
  ABC
 Bisacodyl 5 mg.   1  / 





!
" 1  /  / #$% / &&.
 1 !
" ()
))

 (    (
)

*( -  # +,   "%/
0
1
2 2 +-'/
+( 

(  Check
 )
 + -%"%/
0
1
2 2 .

")
-"

")
1) "
% 
 PÂHÂP

Station 7
มาขอซื้อยาแกทองเสีย ใหซักประวัติเพิ่มเติม
Ans. ใหซักประวัติเพิ่มเติมใหมากที่สุดนะไมตองจายยาระวังดวย ซักไปเรื่อยๆ จนไดขอมูลครบก็บอก
สาเหตุของทองเสีย + ปฏิบัติตัวอยางไร
1. แนะนําตัวเอง (อยาลืมเด็ดขาด)
2. ใชเอง / ไม (อยาลืมเด็ดขาด) - ซื้อใหลูก
3. ลูกอายุเทาไร - 5 ขวบ
4. อาการเปนอยางไร (อยาลืมเด็ดขาด) – ถายเหลว
5. ถามแบบเจาะจง = สีกลิ่น ความถี่ในการถายเปนอยางไร เปนนานเทาไร
- ถายพอปประมาณ วันนี้ถาย 2 ครั้ง เปนนาน 2-3 วันแลว
6. ใชยาอะไรอยูหรือไม - ใชยาแกอักเสบ Augmentin® 2-3 วันแลว
7. แพยาอะไร / ไม (อยาลืมเด็ดขาด) - ไมแพยา
8. ทานนมอยู / ไม + กอนหนานี้ทานนมแลวมีอาการทองเสียใฃไหม – ทาน + ไมทองเสีย
สรุป = เด็กใชยา Augmentin® อยูทําใหไปฆาเชื้อประจําถิ่นในลําไสดวยทําใหเกิดอาการ
ทองเสียเนื่องจากยาใกลครบ Dose แลวจึงไมตองหยุดยา + ไมตองหยุดนม แต
ควรจะจิบเกลือแรหรือดื่มน้ําเพื่อทดแทนน้ําที่เสียไป แตเมื่อทานยาหมดแลวอาการ
ยังไมดีขึ้นใหรีบพบแพทย
9. จบการสนทนา

“ อันนี้เปนความคิดของเราเองนะ คิดวานาจะถูก + ตรงประเด็นสุดๆแลว “

Station 8
เปดหนังสือหายา Floxin® otic solution ไมมีขายในไทย ใชอะไรแทน

Ans. Floxin® ไมมีในประเทศไทย

- ตัวยาสําคัญ = Ofloxacin
จากหนังสือ = Drug Informatiom (ใหดูที่ Index ขางหลังนะ)
เลม... ป... หนา... (อันนี้จําไมได)
- ในประเทศไทย คือ ..... (ใหบอกชื่อการคาในไทย)
“ ระวัง ! ใหดีนะเพราะมันคือ otic solution เราตอบผิดมาแลว “
จากหนังสือ = MIMs (ใหดูที่ Index ขางหลังนะกอนเปดดูขางใน)
เลม... ป... หนา... (อันนี้จําไมได)
 PÂIÂP

Station 9
นําคา Lab มาถาม
TC = 260 mg/dl HDL-C = 40 mg/dl
TG = 120 mg/dl

Ans. ใหซักประวัติเพิ่มเติมดวยนะ (เราลืมถามเรื่องน้ําหนัก + สวนสูง เพื่อคํานวณ BMI เฮๆๆ)

คํานวณ LDL-C

TG
LDL − C = TC − HDL −
5
120
LDL − C = 260 − 40 − = 196 mg / dl
5

1. แนะนําตัวเอง (อยาลืมเด็ดขาด)
2. แปลผล Lab แตละตัววาตัวไหนดี ตัวไหนไมดี และตัวไหนสูงกวาคาปกติ
(ไปดูคาปกติมาดวยนะทั้งของคนที่เปนเบาหวาน + ไมเปนเบาหวานรวมดวย)
3. คํานวณคา BMI แลวบอกวาอวน / ไม - BMI > 25 ถือวาอวน
4. การที่ไขมันในเลือดสูงสงผลตอโรคอะไรบาง - โรคหัวใจและหลอดเลือด โรคความดันโลหิตสูง
5. แนะนําวิธีการดูแลตนเอง (ลองดูในคูมือสอบได)
- ลดน้ําหนักในคนที่น้ําหนักเกิน / อวน
- จํากัดการกินอาหารประเภทไขมัน โดยเฉพาะไขมันประเภทอิ่มตัว + คอเลสเตอรอล
เชน ไขมันสัตว เนื้อสัตว ผลิตภัณฑจากนม อาหารทอด เปนตน
- ควรเนนทานอาหารประเภทปลา + ปรุงอาหารโดยการนึ่ง ตม แทน
- ทานอาหารอยางเปนสัดสวนที่เหมาะสม (โปรตีน – คารโบไฮเดรต – ไขมัน)
- ควรเพิ่มอาหารประเภทผัก + ผลไม
- ออกกําลังกายอยางเหมาะเสมอ = เดินเร็วๆ เปนตน โดยใชเวลาอยางนอยครั้งละ
30 นาที 3 ครั้ง/สัปดาห หรือวันเวนวันตอสัปดาห (อาจารย Confirm ! วาพูดงี้
ดีกวา)
6. จบการสนทนา

“ ขอแนะนําหากจําไดก็จะจําในสวนของโรคอื่นได
เพียงไปดูเพิ่มสวนของที่จําเพาะตอโรคเทานั้น “
 PÂJÂP

Station 10
ใหชั่ง Hydrophilic cream base ตามสูตรตํารรับ
Rx KI 0.3 g.
Cream qs 6.0 g.

Ans. จากโจทยตองชั่งครีม = 6.0 – 0.3 = 5.7 g.

การชั่งดวยเครื่องชั่งไฟฟา (Top Loading Balance)
- ปรับสมดุลของเครื่องชั่ง เครื่องชั่งไฟฟาสวนใหญปรับโดยการหมุนสกรูที่ขาซายขวาของ
เครื่องชั่งใหสังเกตฟองอากาศที่เปนตัวบงชี้สมดุลอยูตรงกลางเครื่องหมายวงกลม
หลักการหมุนปรับ คือ การหมุนตามเข็มนาฬิกาเครื่องชั่งจะยกสูงขึ้น การหมุนทวน
เข็ม เครื่องชั่งจะลดต่ําลง (ในขั้นนี้เนื่องจากเวลาจํากัด อาจมีการปรับเครื่องชั่งสมดุลให
แลว ซึ่งจะแจงใหผูสอบทราบ ในกรณีนี้ก็อาจขามขั้นตอนนี้ได )
(ขั้นตอนนี้ใหแคชะโงกดูฟองอากาศก็พอไมตองปรับนะ)
- พับกระดาษชั่ง ใชกระดาษสะอาด ตัดเปนรูปสี่เหลี่ยมผืนผา = พับแบบกระทง
พับริมดานขาง (ดานยาว) เขามาทั้ง 2 ดานๆละ 1 cm. พับดานที่ 3 เขามา 2 cm.
แลวพับกลับออกไป 1 cm. คลี่รอยพับออก จับดานที่ 3 จีบซอนใหเปนมุมกระทง ทํา
ทั้ง 2 มุม แลวพับสวนที่ยาวเกินอยูลงเพื่อใหกระทงแข็งแรงขึ้น (พับกระดาษ =
ชั้นแรกเปนกระดาษ ชั้นที่สองเปนกระดาษมันซึ่งจะสัมผัสกับสาร อันนี้ชั่วๆๆ เลย
อยาลืมนะ)
- เขียนชื่อยาและน้ําหนักที่ตองการชั่ง โดยเขียนลงสวนที่พับไวเพื่อหลีกเลี่ยงสารเคมี
สัมผัสกับที่ใชเขียน
- Tare เครื่องชั่ง (auto-zero) หรือปรับน้ําหนักเครื่องชั่งเปน 0
- อานฉลากขวดยา 3 ครั้ง คือ ครั้งที่ 1 = จากชั้นวาง, ครั้งที่ 2 = กอน
เปดฝา, ครั้งที่ 3 = กอนจะเก็บเขาที่
- หยิบขวดยา เปดฝาขวด วางฝาหงายบนพื้นที่สะอาดหรือบนแผนกระเบื้องวางขวดยา
อานฉลากอีกครั้งใหแนใจ จับชอนดวยมือขางที่ถนัด ลักษณะคว่ําเต็มมือ ใหนิ้วชี้วาง
ทอดคว่ําบนดามชอนเขาตักยาจากขวดยาซึ่งถือในมือขางที่ไมถนัด เคาะนิ้วชี้ (ลักษณะ
คว่ํามือ) ใหผงยาคอยๆลงบนกระดาษ โดยเฉพาะเมื่อใกลถึงน้ําหนักที่
- เมื่อไดปริมาณที่ตองการ ยกกระดาษชั่งยาออกจากจานชั่ง ปรับน้ําหนักเปนศูนย
ตามเดิม ปดฝาขวดยาใหสนิท ทําความสะอาดดวยแปรงปดถามีผงยาหกบริเวณเครื่อง
ชั่ง อานฉลากอีกครั้ง

“ นาจะครบแลวนะเรื่องการอาน การใชเครื่องชั่ง การจับสารในมือ “

 PÂKÂP

Station 11
จากสถานีที่ผานมาใหนํามาบดผสมตามตํารับ
Rx KI 0.3 g.
Cream qs 6.0 g.
Ans. Hydrophilic cream เปน o/w จึงตองใช Glycerin เปน Levigating agent
(หากเปน w/o ใช mineral oil ไปดูพวก Cold cream หรือครีมเบสที่เรียนมาวาเปน วัฏภาค
อะไรดวยนะออกสอบนะ)
การผสมผงยา
- ใชเทคนิค geometric dilution โดยใสผงยาที่มีปริมาณนอยที่สุดกอน จากนั้นเติมสาร
อื่นจํานวนเทากันกับที่มีอยูในโกรง บดผสมจนเขากันเบาๆ (โดยลักษณะการหมุนลูกโกรง
เหมือนการบด) เติมสารที่เหลือในลักษณะเทากับที่มีในโกรงไปเรื่อยๆจนสารหมด
การผสมผงยาจํานวนนอย บางครั้งอาจใช slab & spatula เรียกวา spatulation
- วาง slab ที่ขอบโตะใหสันดานลางยันอยูนอกขอบโตะเพื่อทําให slab วางราบไมเอียง
มือซายถือดาม slab มือขวาถือ spatula การจับ spatula ใหจับในลักษณะคว่ํามือ
นิ้วชี้ทาบไปตามแผน spatula เพื่อใชชวยบังคับให spaula ออนไปตามแรงบดผสม
หมุนวน spatula ในลักษณะวนเปนวงกลมจากในไปนอกแลววนกลับ หรือวนเปนเลข
แปดหรือขดลวดอยางใดอยางหนึ่ง (หมุนเปนวงกลมงายกวานะ) บี้ใหทั่ว ใช spatula
ปาดใหผงยามารวมกันเปนกองเปนครั้งคราวตรงกลาง
การ levigate ผงถานกับ ointment หรือ cream สีขาวบน slab
- การบดผสม (levigation) ใชสําหรับลดขนาดผงยาและบดผสมผงยาเขากับครีมหรือขี้ผึ้ง
โดยใช levigating agent โดยทั่วไปมักใช slab & spatula + เลือกสารชวยบดผสม
ที่เหมาะสม เปนของเหลวหนืดที่ตองไมละลายสารที่บดแตเขากันไดกับครีมหรือขี้ผึ้ง เชน
glycerin, mineral oil
- วาง slab ลงบนโตะใหราบ จับดวยมือซาย เทผงยา (KI) ลงบนกลาง slab ใชมือขวา
จับ spatula บดผงยาเบาๆ ใหละเอียด การจับ spatula ใหจับในลักษณะคว่ํามือ นิ้วชี้
ทาบไปตามแผน spatula เพื่อใชชวยบังคับให spatula ออนไปตามแรงบดผสม
- เติมสารชวยบดผสมประมาณ 2-3 หยด พอทั่ว บดผสมไปมาจนไดเนื้อเนียน (smooth
paste) กวาดใหผงยาอยูตรงกลาง
- กองครีม/ขี้ผึ้งวางบน slab ดานขางๆผงยา ใช spatula ปาดครีมปริมาณใกลเคียงกับผง
ยากอนมาผสมแบบ geometric dilution ทําเชนนี้จนไดครีมหรือขี้ผึ้งเปนเนื้อเดียวกัน
การบดผสมใหหมุนวน spatula ในลักษณะวนเปนวงกลมจากในไปนอกแลววนกลับ/อวน
เปนเลขแปดหรือขดลวดอยางใดอยางหนึ่ง บดใหทั่ว ใช spatula ปาดใหผงยามา
รวมกันเปนกองเปนครั้งคราวตรงกลาง
 PÂLÂP

Station 12
ใหนับเม็ดยา + เขียนฉลากตามใบสั่งยา
Rx FBC (Ferrous fumarate) 1 x 3 pc.
จํานวน 50 เม็ด
Ans.

 Rx

 XXX . .
  .

. 053  12345

 6  2552
  ABC
 FBC (Ferrous fumarate) x mg   50  / 

(*/'%"



!
" 1  /  / #$% / &&.
 2 !
" ()
))

 (    (
)

*( -  # +,   -
+( 
")5)
- 
 %* Tetracycline

นับเม็ดยาดวยถาดนับเม็ดยา
เช็ดถาดดวยสําลีที่สะอาด (เช็ดดวยแอลกอฮอลหากไมแหงใหใชสําลีแหงเช็ดอีกครั้งนะ จะได
Sure…)
แยกถาดนับยาบางชนิดเฉพาะเพื่อปองกันการปนเปอน เชน เพนนิซิลลิน
เมื่อหยิบยา (อยาลืม ! อาน 3 ขั้นตอนเหมือนการชั่งนะ) ที่ตองการไดแลว เทลงในถาด
ดวยจํานวนพอสมควรกับปริมาณยาที่จะนับ โดยยังไมเปดฝาดานชองเทยา เปดฝาชองเทยา ใชที่นับ
ยาที่สะอาดนับยาจากถาดลงในชองเทยา นิยมนับครั้งละ 5 เม็ด จนครบจํานวน หากยาที่เทไวไมพอ
จําจํานวนยาที่นับได ปดฝาชองเทยา แลวจึงเทยาจากขวดลงเพิ่มในถาด เปดฝาชองเทยาใหม นับจน
ครบ เทลงภาชนะที่เตรียมไวพรอมแลว ปดภาชนะใหเรียบรอยทําความสะอาดถาดอีกครั้งหนึ่ง
 P Â DC Â P

Station 13
บอกวิธีการผสม + การใช Insulin
Rx Human Insulin 30/70 15 IU
SC. 1/2 ac.
Ans. ยานี้ อ ยู ใ นรู ป แบบยาฉี ด น้ํา ขุ น ใช สํา หรั บ ฉี ด บริ เ วณใต ผิ ว หนั ง โดยทั่ ว ไปฉี ด ก อ นอาหาร
ประมาณ 30 นาที
การใช อิ น ซู ลิ น
(ดู ใ นคู มื อ ก็ ไ ด – อธิ บ ายการใช อิ น ซู ลิ น เท า นั้ น ไม ต อ งอธิ บ ายการฉี ด ระวั ง ! อ า นโจทย ดี ๆ
นะ)
ตรวจสอบอิ น ซู ลิ น ก อ นการใช ทุ ก ครั้ ง ว า มี ลั ก ษณะผิ ด ปกติ ห รื อ ไม ซึ่ ง อิ น ซู ลิ น ชนิ ด นี้ จ ะต อ ง
มี ลั ก ษณะน้ํา ขุ น สี ข าว สามารถกระจายได ดี เ มื่ อ เขย า และไม มี ก ารเปลี่ ย นสี
1. ล า งมื อ ให ส ะอาด + เช็ ด ให แ ห ง
2. การผสมยาให เ ข า กั น - *เมื่ อ นํา หลอดยาออกจากตู เ ย็ น * คลึ ง หลอดยาอิ น ซู ลิ น ไป
มาบนฝ า มื อ ประมาณ 10 ครั้ ง เพื่ อ ให ย าผสมเข า กั น ดี และมี อุ ณ หภู มิ ใ กล เ คี ย งกั บ
ร า งกาย ซึ่ ง จะช ว ยลดอาการปวดจากการฉี ด ยา
3. เป ด ฝาครองจุ ก ออก (ถ า มี ) เช็ ด จุ ก ยางด ว ยสํา ลี ชุ บ แอลกอฮอล
4. นํา กระบอกฉี ด ยา (ดู ใ ห ดี ๆ นะว า อั น ไหนเป น เข็ ม ฉี ด อิ น ซู ลิ น เพราะอาจารย จ ะให
เลื อ ก) ดู ด อากาศเข า ในกระบอกฉี ด ยาให ป ริ ม าตรเท า กั บ 15 Unit
5. แทงเข็ ม ฉี ด ยาให ท ะลุ จุ ก ยางของขวดยา แล ว ฉี ด อากาศเข า ไปในขวดยา
6. คว่ํา ขวดยาที่ มี เ ข็ ม ป ก ค า งอยู ล ง ค อ ยๆ ดู ด อิ น ซู ลิ น เข า ไปในหลอดฉี ด ยา 15 Unit
7. ตรวจสอบดู ว า มี ฟ องอากาศ / ไม ถ า มี ใ ห ฉี ด ยากลั บ เข า ไปในขวดใหม แล ว ดู ด
อิ น ซู ลิ น กลั บ เช า หลอดฉี ด ยาอี ก ครั้ ง จนได ข นาดที่ ต อ งการ
8. เช็ ด จุ ก ยางด ว ยสํา ลี ชุ บ แอลกอฮอล อี ก ครั้ ง

“ สถานีนี้รูสึกจะใหสาธิตนะไมใหทิ่มเข็มจริงๆ “

Station 14
เปดหนังสือ Acebatalol
(ทําไมทัน + ทําไมไดยากจริงๆๆๆๆ นะ เปดหนังสือหลายเลมแลวหาไมเจองะ)
Ans. จะถามในหัวขอ - จัดอยูใน Cat ใด = Cat…
- จากหนังสืออะไร = ……
เลม... ป... หนา...
- ใชในสตรีตั้งครรภได / ไม = ….
- ขนาดที่ใชในสตรีตั้งครรภ = ….
- ผลขางเคียง = …..
 P Â DD Â P

Station 15
มียา Glucosamine แบบแคปซูล 250 mg. + Viartil-S® ใหเปรียบเทียบใหลูกคาเลือก
สถานีนี้มี MIMS ให
(ทําไมคอยไดนะสถานีนี้เราสติแตก)
Ans. 1. แนะนําตัวเอง (อยาลืมเด็ดขาด)
2. ใชเอง / ไม (อยาลืมเด็ดขาด)
3. ถามวารูไหมวาใชรักษาเพื่ออะไร
4. (สําคัญสุดๆๆๆๆๆๆๆ) ถามกลไลการรักษาโรคของ Glucosamine ตองตอบนะ
= จะไปชวยสรางกระดูกออนของขอ (Check ดูอีกทีนะ)
5. บอกทุกอยางของแตละตัว (ดูเอาใน MIMS)
6. บอกวิธีรับประทาน
- แคปซูล = ทานหลายเม็ดนะจําไมได
- Viartil-S® = ตองชง + บอกวิธีชงดวย
คือ ชงในน้ํา 1 แกว แลวดื่มน้ําตามมากๆ
7. จบการสนทนา

“ นาจะประมาณนี้นะ “

Station 16
คํานวณ Tetracycline ในการเตรียมตํารับ Acne Lotion (ใหแสดงวิธีคํานวณ + คําตอบ)
แลวจดคําตอบไปใชสถานีตอไป
Rx Tetracycline 2%
Propylene glycol 3 ml.
Purify Water qs 25 ml.
Ans. 100 ml. ใช Tetracycline 2 g.
25 ml. ใช Tetracycline = 2 x 25 = 0.5 g. (500 mg.)
100

ยา Tetracycline 250 mg. = 1 เม็ด มียา

ยา Tetracycline 500 mg. = 1 x 500 = 2 เม็ด
250

คําตอบ = 2 เม็ด
 P Â DE Â P

Station 17
พับกระดาษกรองเพื่อใชกรองสารละลายใหใส
Ans. เราตองพับแบบจีบ เพื่อใชกรองสารละลายใหใสเก็บเอา Filtrate
การพับกระดาษกรอง
มี 2 แบบคือ plain filter ใชกับการกรองสําหรับเก็บตะกอน และ plaited filter ใช
กับการกรองเก็บน้ํายาที่กรองได (filtrate) ซึ่งใชในทางเภสัชกรรมเพื่อเตรียมน้ํายาตางๆ
1. Plain Filter (แบบทบ)
- พับทบใหได 60 องศา โดยพับสี่แลวใหเหลื่อมเล็กนอย ฉีกมุมกระดาษกรอง
เล็กนอยเพื่อใหกระดาษกรองแนบกรวย
2. Plaited Filter (แบบจีบ)
- พับแบบจีบใหมีจีบ 16 / 32 จีบเปนอยางนอย (32 จีบจะถูกตองที่สุดนะ หามพับ
16 จีบ) โดยการพับทบไปเรื่อยๆ ควรระวังใหขนาดจีบเทากัน มีลักษณะจีบเขา
ออกสลับกันเพื่อเพิ่มพื้นที่กรองไดสม่ําเสมอ

นํากระดาษกรองมาพับเหมือนพับพัด เริ่มจากพับครึ่ง 1/2 และพับตอไปเรื่อยๆ เปน 1/4, 1/8 และ 1/16 ตามลําดับ โดยคลี่
กระดาษออกเมื่อตองการพับใหไดสวนที่เล็กลง ดังรูปกอนนําไปใชใหพลิกกลับดานในออก

“ จริงๆ จะพับแบบไหนก็ไดขอใหได 32 จีบ

แตอยากรีดตรงปรายกระดาษนะจะโดนหักคะแนนเพราะเวลากรองกระดาษจะทะลุ “
 P Â DF Â P

Station 18
เตรียม Acne Lotion (ใชคําตอบในสถานีที่ 16)
Rx Tetracyclin 2%
Propylene glycol 3 ml. (มีตวงให)
Purify Water qs 25 ml.
คาการละลายของ Tetracyclin = Soluble (5-10 g/100ml at 24 C)
เตรียมตํารับเสร็จนําไปใชสถานีถัดไป
Ans. ตองเตรียมยาในบีกเกอรนะ เพราะยาคอนขาง Soluble
1. เอา Tetracyclin มาจากขวด 2 เม็ด (อยาลืม ! การอาน 3 ครั้งนะ)
2. แกะแคปซูลเอาผงยาใสบีกเกอร แคะยาออกใหมากที่สุด
3. เติม Propylene glycol (เติมกอนเพราะใชเปน Wetting agent)
4. เติมน้ําคนใหละลาย (ระวัง ! อยาใหน้ําเกิน 25 ml. นะ)
5. ปรับปริมาตรใน Cylinder ขนาด 25 ml. โดยใชน้ําจากการ Rinse โกรง
6. เทใสลงในบีกเกอรอันใหมเพื่อจะไดคนใหเขากันเปนเนื้อเดียว

Station 19
กรอง Acne Lotion ที่เตรียมไดในสถานีที่ 18
Ans. การกรอง

1. เลือกขนาดกรวยกรองใหพอเหมาะ กระดาษกรองดังกลาวควรอยูต่ํากวาขอบกรวยประมาณ
0.5 - 1 ซม.
2. วางกระดาษกรองที่พับแลวลงในกรวย นํากรวยกรองไปวางบน supportory funnel
3. ทําใหกระดาษกรองเปยกชื้นดวยของเหลวที่เปนชนิดเดียวกับกระสายยา เชน แอลกอฮอล
น้ํา (สถานีที่ 18 ใช น้ํานะจึงใชน้ํา Rinse ใหเปยก) หยดดวยหลอดหยดพอเปยก
4. ใชบีกเกอรรองรับน้ํายาที่กรอง ปลายกรวยดานแหลมตองแตะที่ผนังบีกเกอรตลอดการกรอง
เทน้ํายาลงในกรวยโดยใชแทงแกวตั้งตรงหรือเอียง 45 องศา นําลงไปดานขางๆ ไมควรเท
โดยตรงลงกลางกรวยเพราะกระดาษกรองอาจจะทะลุ
 P Â DG Â P

Station 20
เติมคําตอบเกี่ยวกับกฎหมายยา (กฎหมายใหเขียนชื่อเต็ม – รูสึกคําสั่งเปนอยางงั้นนะ)
Ans. จายได / ไมในรานยา ยาตามกฎหมาย
CPM 4 mg. จายได ยาอันตราย
Carbamazepine 200 mg. จายได (อันนี้ไมชัวร) ยาอันตราย
Fluoxetin จายได ยาอันตราย
Dipotassium cloralzepate จายไมได วัตถุออกฤทธิ์ฯ 4
ผลขางเคียงของยาตัวใดที่ทําใหงางบาง ( 2 คะแนน )
= CPM, Carbamazepine, Fluoxetin, Dipotassium cloralzepate
(อันนี้ไมชัวรนะแตเรา Check ดูแลวทุกตัวก็งวงเหมือนกันหมด)

“ กฎหมายเอาแมนๆ นะ เพราะใน MCQ ก็มีจะไดไดคะแนนเยอะๆ “

Station 21
บอกรูปแบบยา
Ans. สถานีนี้จะมียาวางใหแลวบอกรูปแบบยา รูปแบบยาที่ออก คือ
1. ยาแคปซูลออน (Soft gelatin capsules)
2. ยาเม็ดฟองฟู (Effervescent tablets)
3. ยาน้ําผสม (Mixtures) – Brown mixture
4. แผนแปะ ( Transdermal patches)
5. ยาอิมัลชัน (Emulsions) / ยาเจล (Gels) = อันนี้ไมรูจริงๆ วาเปนอันไหนแตรูวามันคือ
Diclofenac emulgel® อะ รูจากการดมกลิ่นเอา

“ ตอบเปนภาษาอังกฤษนะ + อยาลืมเติม s ทุกตัวดวยนะเพราะเปนรูปแบบยา “

Station 22
ขอนี้ถามพรบ.ยา จะใหขอความมา แลวถามวาผิดพรบ.ฐานอะไร + มาตราอะไร – จะมีพรบ.ยาให 1 เลม
(จําไมวาขอความอะไร แตประมาณวาโฆษณาสมุนไพรที่สามารถรักษาโรคไตได)
Ans. 1. ผิดฐาน = โฆษณาเกินจริง
มาตรา = มาตรา 88
2. ผิดฐาน = โฆษณาโดยไมไดรับอนุญาต
มาตรา = มาตรา 88 ทวิ

“ นาจะประมาณนี้นะ “
 P Â DH Â P

Station 23
มาขอซื้อยาเหน็บทวาร Glycerin suppository ใหซักประวัติเพิ่มเติม + จายยาใหถูก + แนะนําวิธีใช
Ans. ใหซักประวัติเพิ่มเติม + แนะนําการใชยาเหน็บทวาร
1. แนะนําตัวเอง (อยาลืมเด็ดขาด)
2. ใชเอง / ไม (อยาลืมเด็ดขาด) - ผูใหญ เลือก Adult แตเด็กเลือก Children
3. อาการเปนอยางไร (อยาลืมเด็ดขาด) – ทองผูก (ไมตองถามมากเดี๋ยวไมทัน เพราะเขา
ตองการการอธิบายใชยา)
4. แพยาอะไร / ไม (อยาลืมเด็ดขาด) - ไมแพ
5. แนะนําการใชยา
6. จบการสนทนา
แนะนําการใชยาเหน็บทวาร (Rectal suppositories) (ดูในคูมือได)
1. ลางมือใหสะอาด
2. ถายาเหน็บนิ่มใหแชยาในตูเย็นกอน หรืออาจแชในน้ําเย็นก็ได เพื่อใหยาแข็งตัวจะสอดได
งายขึ้น
3. แกะเม็ดยาออกจากกระดาษหอ
4. นอนตะแคง โดยใหขาลางเหยียดตรง และงอขาบนขึ้นจนหัวเขาจรดกับหนาอก
5. สอดยาเหน็บเขาไปในทวารหนัก เอาดานที่มีปลายแหลมกวาเขาไปกอน โดยใชนิ้วดัน
ยาเขาไปอยางชาๆและเบาๆ พยายามสอดใหลึก เพื่อไมใหแทงยาหลุดออกมา
6. นอนในทาเดิมสักครูหนึ่ง (ประมาณ 15 นาที)
ขอแนะนําอื่นๆ
ถาเปนการเหน็บยาระบายควรนอนในทาเดิมไมต่ํากวา 15-20 นาที จึงลุกไปถายอุจจาระ
แมวาหลังจากสอดยาแลวจะมีความรูสึกอยากถายก็ตองกลั้นอุจจาระไวกอน หากลุกไปถายทันที
หลังจากสอดยาจะทําใหยาหลุดออกมาจากทวารหนักกอนที่จะออกฤทธิ์ไดเต็มที่

Station 24

เติมคําตอบเกี่ยวกับกฎหมายยา มาขอซื้อยาตามจํานวนขายได / ไม

(กฎหมายใหเขียนชื่อเต็ม – รูสึกคําสั่งเปนอยางงั้นนะ)
Ans. ขายได / ไมในรานยา ยาตามกฎหมาย
1. Decolgen 10 แผง
®
ขายได ยาอันตราย
2. ยาแกไอน้ําดํา 60 ml. 5 ขวด ขายไมได ยาสามัญประจําบาน
(นาจะขายไดแค 1 ขวดเพราะมี Opium อันนี้ไมชัวร Check อีกทีนะ)
3. Disento ®
(จํานวนจําไมได) ขายได ยาอันตราย
4. Prednidolone 30 เม็ด ขายไมได ยาควบคุมพิเศษ
5. อีกตัวจําไมได
 P Â DI Â P

Station 25
มาขอซื้อยาหยอดตารูสึกเจ็บจา ใหซักประวัติเพิ่มเติม + จายยาใหถูก
Ans. ใหซักประวัติเพิ่มเติม + แนะนําการใชยาหยอดตา
1. แนะนําตัวเอง (อยาลืมเด็ดขาด)
2. ใชเอง / ไม (อยาลืมเด็ดขาด) - ซื้อใหหลาน
3. อาการเปนอยางไร (อยาลืมเด็ดขาด) – ตาแดง + เคืองตา
4. ถามแบบเจาะจง = มีขี้ตาไหม ปวดไหม เจ็บตากี่ขาง เปนขางทีละขาง / เปน 2 ขาง
พรอมกัน (ถามเพื่อแยกวาจากเชื้อแบคทีเรีย / ไวรัส – หากเปนทีละขางจะเปนไวรัส
หามจายยา Steroid เพราะกลัวอาการลุกลาม )
- มีขี้ตา ปวดนิดหนอย เปน 2 ขาง แตไมรูวาเปนขางทีละขาง / เปน 2
ขางพรอมกัน
5. ถามแบบเจาะจง = กอนหนานี้ไดทํากิจกรรมอะไรที่ทําใหเกิดอาการเจ็บจาไหม หรือไป
ในสถานที่ที่มีควัน / ฝุนละอองมากไหม – ไปเที่ยว + ดุหนังมา (มั้ง ! ถาจําไมผิด)
6. มีอาการแพอะไรกอนหนานี้ไหม - ไมมีแพอะไร
7. แพยาอะไร / ไม (อยาลืมเด็ดขาด) - แพยา Chloramphenicol (ระวังนะ ! มีขวด
ยาหยอดตา Chloramphenicol ดวย)
สรุป = หลานของผูซื้อยามีอาการเจ็บตาโดยสาเหตุอาจเกิดจากเชื้อแบคทีเรีย / ไวรัสก็ได
ดังนั้นควรเลือกจายยาหยอดตาที่ไมมี Steroid เปนสวนผสม
ยามีใหเลือก Chloramphenicol, Hista-Oph®, Dex-Oph®, Poly-Oph®
ใหเลือก Poly-Oph® เพราะไมมี Steroid ผสม สวนตัวอื่นๆ ไมเลือกเพราะ
Chloramphenicol ผูปวยแพยา, Hista-Oph® ผูปวยไมไดเจ็บตาเพราะวาอาการ
แพ, Dex-Oph® มี Steroid ผสม
หยอด 1 – 2 หยด เชา - เย็น
แนะนําการใชยาหยอดตา (ดูในคูมือได)
1. ลางมือใหสะอาด
2. เปดฝาครอบขวดยาออก โดยใหวางฝาหงายขึ้นจากพื้น
3. นอนหรือเงยหนาขึ้น
4. คอยๆ ใชมือขางหนึ่งดึงหนังตาลงมาใหเปนกระพุง และเหลือบตาขึ้นขางบน
5. หยอดยา 1 หยด ลงในดานในของเปลือกตาลาง
ระวัง ! อยาใหปลายหลอดหยดถูกตา มือ หรือสิ่งใดๆ
6. ปลอยมือจากการดึงหนังตา และอยากระพริบตาสักครู (อยางนอย 30 วินาที)
7. ปดฝาหยอดยาใหสนิท
ขอแนะนําอื่นๆ
1. หากตองการหยอดตามากกวา 1 หยด หยดครั้งแรกจนครบขั้นตอน แลวจึงหยอดครั้ง
ตอไปตามขั้นตอนหางกัน 1 – 5 นาที (เราจํา 5 นาทีงายดี)
 P Â DJ Â P

2. หามใชยาหยอดตารวมกับผูอื่น เพราะอาจทําใหติดโรคได
3. อาจทําใหตาพรา แสบตา หรือเคืองตาหลังจากหยอดตาได ดังนั้นไมควรขับรถหรือตอง
ทํางานที่เสี่ยงตออันตราย จนกวาตาจะมองเห็นไดชัดเจนตามปกติ
4. หามลางหลอดหยด
5. ถาลืมหยอดตา ใหหยอดตาทันที่นึกขึ้นได แตถาจวนจะถึงเวลาที่จะหยอดตาครั้งตอไปใหรอ
หยอดตาครั้งตอไปไดเลย
6. ยาหยอดตาขวดที่เปดใชแลว หามใชเกิน 1 เดือน ถามียาเหลือควรทิ้งไป
7. ยาหยอดตาบางชนิดควรเก็บในตูเย็น ฉะนั้นตองอานฉลากใหเขาใจ
8. ยาหยอดตาบางชนิด จะทําใหรูสึกขมได เพราะตาและปากมีทางติดตอถึงกันได อาจกด
หัวตาเบาๆ
9. ผูใชเลนซสัมผัส ควรถอดออกกอนหยอดตา (สําคัญนะ)

Station 26 - 30
สถานีพัก

“ GOOD LUCK ทุกๆๆๆๆๆๆ คน “