mavikale

ÜCRETSİZ SAYI

TÜRKİYE SATRANÇ FEDERASYONU YAYINIDIR OCAK 2017 SAYI:28 ISSN 1309-1166

IM Mert Erdoğdu Türkiye Şampiyonu

Carlsen unvanını korudu
Dünya Okullar’dan üç madalya
Wesley So’dan çifte galibiyet
OCAK 2017 BAŞLARKEN
Gülkız Tulay
gulkiztulay@tsf.org.tr
Yeni Dönemde Nice Başarılara…
Değerli satrançseverler,
Türk satrancı, 7 Kasım 2016 tarihinde, ailemizin birlik ve
beraberliği ile gerçekleşen Genel Kurul toplantımızın ardından
büyük bir azim ve kararlılıkla yoluna devam ediyor.
Her biri birbirinden değerli, özverili, çalışkan ve satranca gö-
nül vermiş bir ekiple hedeflerimize doğru yol alıyoruz. Göreve
gelmemizin ardından yeniden yapılandırdığımız, ekibimizin bel
kemiği olan kurullarımız, il temsilciliklerimiz Türk satrancını
etkili bir şekilde tanıtmak, yaygınlaştırmak için tüm güçleriyle
ve büyük bir şevkle çalışmalarına başladı. Yeni atanan, satrancın
gelişimine yön verme arzusu ve birikimi ile dolu değerli kurul
başkan ve üyelerimize, il temsilcilerimize birlikte ilerleyeceği-
miz bu uzun ve eşsiz yolculukta başarı ve şans diliyorum.
Geçtiğimiz dönemde satranç için emek harcayan, her biri
camiamız ve Federasyonumuz için birbirinden kıymetli olan
ailemizin değerli üyelerine, kurul başkanlarımıza, kurul üyele-
rimize ve il temsilcilerimize ise buradan sonsuz teşekkürlerimi
iletiyorum. Onların son dört yılda büyük bir özveri ile sunduk-
ları hizmet, hedeflerimize ulaşmamız için canla başla verdikleri
mücadele, yakaladığımız onca başarıda ve bugün eriştiğimiz
gurur dolu noktada çok önemli bir paya sahip. Sağ olsunlar, var
olsunlar... Onların tecrübelerine her zaman ihtiyaç duyduğu-
muzu, desteklerini, ilgilerini bizlerden esirgememelerini, daima
satranç ailesi içinde olmalarını rica ediyor ve diliyoruz. Biz bir-
likte bir bütünüz. Biz birlikte çok güçlüyüz. Bir olacağız, bera-
ber olacağız, ekip olacağız, aile olacağız.
Kıymetli dostlarım,
Genel Kurulumuzun hemen ardından en önemli faaliyet-
lerimizden biri olan Türkiye Şampiyonası'nı, önceki yıllarda
da birçok başarılı etkinliği destekleri ile gerçekleştirdiğimiz
ve Türk satrancına kazandırmaktan gurur duyduğumuz Geb-
ze Belediyesinin ev sahipliğinde hayata geçirdik. Birbirinden
kıymetli 14 sporcumuzun hamle yaptığı 13 turluk zorlu mara-
tonun ardından IM Mert Erdoğdu Türkiye şampiyonu olmayı
başardı. Şampiyonumuz IM Erdoğdu'yu ikinci olan IM Mert
Yılmazyerli'yi ve üçüncü olan FM Ege Köksal'ı tebrik ediyor,
yakalayacakları nice başarılarla Türk satrancının gururu olmaya
devam etmelerini diliyorum.
MK
Başkan
Türkiye Şampiyonasının hemen ardından Uluslararası Mo-
hammad Sekkat Kupası'nda yarışan sporcumuz GM Kıvanç
Haznedaroğlu’nun ikinci ile eş puanla üçüncü olması ve Rus-
ya, Sochi’de gerçekleştirilen Dünya Okullar Şampiyonasında
ülkemize üç madalya kazandıran sporcularımızın başarısıyla
övünç duyduk. 24 kıymetli sporcumuzun ülkemizi temsil ettiği
şampiyona sonunda FM Bahadır Özen (17 yaş genel) gümüş
madalya kazanırken, Şevval Doğan (17 yaş kızlar) ve WCM
Çağıl Irmak Arda (15 yaş kızlar) ise bronz madalyaya uzandı.
Ayrıca Elvin Esma Büyük (7 yaş kızlar) 2. ile eş puanla 4., FM
Hüseyin Can Ağdelen (17 yaş genel) 3. ile eş puanla 5., FM
Ömer Faruk Özer (17 yaş genel) ise şampiyonayı 7. sırada ta-
mamladı ve en iyi 2000 doğumlu sporcu ödülünü almayı başar-
dı. Ülkemizi başarıyla temsil eden tüm sporcularımızı kutluyor,
Türk satrancı adına hamle yapan tüm çocuklarımıza teşekkür
ediyorum.
Satranç camiası olarak dev bir organizasyonu daha başlatıyor,
2017 Türkiye Küçükler, Yıldızlar ve Emektarlar Şampiyonala-
rımızı ve Türkiye Kupasını gerçekleştirmek üzere Antalya’da
buluşuyoruz. Her anını adım adım programladığımız şampiyo-
nalarımızda centilmence ve dostça mücadele edecek sporcuları-
mıza başarılar diliyor ve sundukları katkı dolayısıyla Gençlik ve
Spor Bakanlığına, Spor Genel Müdürlüğüne, Ana sponsoru-
muz Türkiye İş Bankası’na, kafile başkanlarımıza, velilerimize,
antrenörlerimize, hakemlerimize, şampiyonalarımızın başarıyla
gerçekleşmesi için aylardır hazırlık yapan Federasyon çalışanla-
rımıza ve emeği geçen herkese şükranlarımı sunuyorum.
Yine festival tadında bir Türkiye buluşması yaşayacağımız
Antalya’da yediden yetmiş yediye kocaman ailemizle bir ve
bütün olmayı, misafirlerimizin güzel vakit geçirebildiği, Türk
satrancına değer katacak, neşe ve keyifle dolu bir hafta olmasını
diliyorum.
Mavikale dergimizin yeni sayısını keyifle okumanızı diliyor,
eşsiz yazıları ile destek olan, emek ve katkıları ile içeriğini zen-
ginleştiren yazarlarımıza teşekkür ediyorum.
Yeni dönemde nice zaferlere ve başarılı çalışmalara birlikte
imza atabilmek dileğiyle tüm camiamıza kucak dolusu sevgile-
rimi sunuyorum.
1
MK SUNUŞ
IA Fatma Yılmaz
Yayın Kurulu Başkanı
fyakademi@gmail.com
Birlikte güzel işler başaracağız… İnanıyorum!
Değerli Mavikale okuyucuları,
Mavikale’nin 28. sayısı 2017’nin ilk ayında buluşuyor siz-
lerle…
Her başlangıç umuttur, bekleyiştir, dilektir... Bu nedenle
yeni bir yıla başladığımız şu günlerde tüm insanlara sevgi,
hoşgörü, barış, sağlık, mutluluk, her şeyden önemlisi insanlı-
ğa yakışır bir yaşam diliyorum. Doğadaki diğer ortaklarımıza
da dengelerinin bozulmadığı bir hayat…
7 Kasım 2016’da yapılan Türkiye Satranç Federasyonu
seçimlerinde TSF Başkanı Gülkız Tulay bir kez daha sat-
ranç kamuoyunun desteğini alarak güven tazeledi. Tulay,
seçim konuşmasında “Daha gidilecek çok yolumuz var, bir-
likte gideriz; daha yapılacak çok hamlemiz var, birlikte yapa-
rız!” diye seslenmişti satranç ailemize… Gidilecek yolda yol
açıklığı, yapılacak hamlelerde başarı diliyorum TSF’nin tüm
kurullarına, çalışanlarına, illerdeki il temsilcilerine, hakemle-
rine; Gençlik ve Spor İl Müdürlüklerinin çeşitli kademele-
rinde satrancın gelişmesi için destek verenlere… Yolları açık
olsun ki satranç daha da gelişsin; yaptıkları hamleler başarıy-
la sonuçlansın ki düşünen, sorgulayan insan sayımız artsın.
Bütün bunlar olmazsa “Nasıl çıkar karanlıklar aydınlığa!”
2008 seçimi sonrasında karar verilmişti, Yayın Kuru-
lu oluşturulup bir dergi çıkarılmasına. İlk Yayın Kurulun-
da Sabri Koçak, Suat Boztepe, Ergin Çiftçi, Yaşar Güngör,
Fahri Karabay ve ben yer almış ve ilk sayıyı 2009’un Ağus-
tos’unda çıkarmıştık.
Yayın Kurulumuza geride bıraktığımız dokuz yıl içerisin-
de epeyce eklenen üyemiz oldu: Nilüfer Çınar Çorlulu, Ali
İpek, Delal Aydın, Mustafa Kavgacı, Özgür Akman, Prof.
Dr. Nurcan Törenli, Hür Yasin, Alper Efe Ataman, Semih
Özden ve Suat Soylu şu anda hatırlayabildiklerim. İyi ki ku-
rulumuza geldiniz iyi ki değerli görüşlerinizi ve emeklerinizi
satranç ailemize sundunuz.
İş yoğunluğu nedeniyle ayrılanlarımız da oldu elbette.
Ama apayrı bir nedenle bir ayrılanımız var ki acısı hala yü-
reklerimizde: Ali İpek…
Mavikale bu sayıyla birlikte 28. sayıya ulaştı. Bu neredey-
se 1800 sayfa demek. Onlarca yazarımızdan yüzlerce yazı…
2
OCAK 2017
Değerli yazarlarımız iyi ki yazdınız, yazmasaydınız dergimiz
bu günlere ulaşmazdı!
Haber koordinatörlerimiz, ilk sayılarda Özgür Akman,
uzunca süre Fatma Koç ve son sayılarda Başak Göktaş…
Elinize, emeğinize sağlık diyorum.
Ve derginin dizgisi… Pek çok arkadaşımızla çalıştık.
Hepsinin ellerine sağlık. Bu çalışmalar sırasında gördük ki
bir satranç dergisinin dizgisi çok zahmetli, incelikli… Bu işi
yapanın dizgi yanında satranç ve edebiyattan da anlaması
gerekiyor. Bu nedenle dizgiye Sabri Koçak imzasıyla devam
ediyoruz.
Yeni dönemde, yeni yılda yeni Yayın Kurulumuza gelin-
ce… Başkanlığımızı yürüten değerli hocam, ağabeyim Dr.
Sabri Koçak, destek sözü vererek, görevi bana devretti. Böyle
bir sorumluluğu kendisinden devralmak ne kadar ağır olsa
da geçmişte Mavikale’nin sorumlu yazı işleri müdürlüğünü
yürütüyor olmamın sağladığı bilgi birikimi ve verdiği gü-
venle bu görevi üstlendim. Asıl güvendiklerimse elbette ya-
zarlarımız ve Yayın Kurulumuzun değerli üyeleri: Prof. Dr.
Ergin Çiftçi ilk oluşumdan bu güne gelen üyemiz, Mavikale,
Mavikale olmuşsa emeği yadsınamaz. FM Tarık Selbes, sat-
rancı edebi eser tadında anlatan, “sen edebiyat dergilerinde
de yazmalısın” dediğim değerli yazarımız, M. Anıl Şengün,
Hür Yasin ve İbrahim Ege Bulduk son sayılarda yazılarıyla
dergimize renk katan satranççılarımız. Aramıza yeni katılan
Müslim Ersoy, Deniz Seyhanoğlu, Deniz Coşgun ve Alper
Aydın satranç sevdalılarımız…
Ve olmazsa olmazımız, Mavikale’nin adeta yapı taşı ha-
ber koordinatörümüz Başak Göktaş.
Ve geleceğe dair…
Geçmişten bu yana yazanlarımız, ara ara destek verenle-
rimiz, daha önce hiç yazmamış olsa da yazmak isteyen sat-
ranç dostlarımız, gençlerimiz, emektarlarımız, yazılarınızı
bekliyoruz. Bizler yazdıkça Mavikale hayat bulacak, bizler
yazdıkça söz uçsa da yazı kalacak!
Birlikte güzel işler başaracağız… İnanıyorum!
OCAK 2017 BU SAYIDA MK
Yayının Adı: Mavikale
38- 9. Mohamed Sekkat
Yıl: 9 Sayı: 28 Ocak 2017 Açık Satranç Turnuvası
ISSN 1309-1166 40- Parlak oyun
42- İlk Kadınlar Dünya Şampi-
Sahibi Türkiye Satranç Federasyonu Adına
Gülkız Tulay
yonu Vera Menchik
Yayın Kurulu Başkanı
IA Fatma Yılmaz

Sorumlu Yazı İşleri Müdürü

Alper Aydın
Haber Koordinatörü 4- IM Mert Erdoğdu Türkiye
Başak Göktaş Şampiyonu
9- Yazışmalı Şampiyonu Aziz
Yayın Kurulu Serhat Kural
IA Fatma Yılmaz
Prof. Dr. Ergin Çiftçi
10- IM Mert Erdoğdu ile söyleşi
Hür Yasin 12- Türkiye Hızlı ve Yıldırım 44- TSF Başkanı Gülkız Tulay ile
Alper Aydın Şampiyonası söyleşi
FM Tarık Selbes
M. Anıl Şengün 14- Mersin Açık 49- Ustaca
İbrahim Ege Bulduk 16- Hayri Özbilen Anı Turnuvası
Deniz Coşkun
Deniz Seyhanoğlu
19- Avrupa Hızlı ve Yıldırım
Müslim Ersoy Şampiyonaları
20- Carlsen unvanını korudu
Yönetim Yeri
Türkiye Satranç Federasyonu
Şehit Yaşar Akansel Sokak
Özgürler İş Merkezi No:3 Kat:6
Ulus-Ankara

50- Yorum: Her çocuk ayrı bir

Telefon: 0 312 309 75 94
Faks: 0 312 310 96 20 dünya
e-mail: mavikale@tsf.org.tr 54- Kurallara dair
56- Satranç ve Sanat
Grafik Tasarım
Dr. M. Sabri Koçak

Baskı: Neyir Matbaacılık

24- Wesley So’dan çifte galibiyet
Telefon: 0 312 395 53 00 28- Dünya Hızlı ve Yıldırım Şam-
piyonaları
Dergimiz Basın Ahlak ilkelerine uyar. Üç 31- Kazancı görme ve
ayda bir periyodik olarak yayımlanır. Yayın
Kurulu dergide yer alan yazıları düzeltme- hesaplama
ye, kısaltmaya ve değiştirmeye yetkilidir. 32- Dünya Okullar'dan 3
madalya
Baskı Türü: Yaygın Süreli
36- Dünya Bireysel Emektarlar 60 - Söyleşe Söyleşe
Şampiyonası (Salih Muratoğlu)

3
MK HABER-ANALİZ OCAK 2017

2016 Türkiye Şampiyonu IM Mert Erdoğdu

FM Selim Çıtak
Sporcu
slmctk@hotmail.com
2016 Türkiye Satranç Şampiyo-
nası 18 Kasım – 1 Aralık tarihlerinde
Gebze’de gerçekleşti. Ön eleme niteli-
ğinde oynanan Türkiye kupasında ba-
şarılı olan sporcularla birlikte kadınlar
ve gençler şampiyonu da finalde yarış-
maya hak kazanmıştı. Bu seneki final
grubu da geçmiş senelerdeki gibi epey
renkli oyunculardan oluşuyordu. Ro-
dosto Şah Turnuvası’nda oldukça iyi bir
performans gösteren Ekaterina Atalık
turnuvanın Türkiye kadınlar şampiyo-
nu, bu turnuvada harika bir performans
sergileyerek IM normu alacak olan Ege
Köksal ise Gençler Şampiyonu olarak
turnuvadaki yerini almıştı.
Türkiye Şampiyonu unvanını defa-
larca kazanma başarısı göstermiş olan
ve son yıllarda yorumculuk yapan IM
Can Arduman şampiyona boyunca
canlı yayınlarıyla turnuvaya renk kattı.
Çoğu zaman yalnız olmasına rağmen
turnuvayı ziyarete gelen konuklarıyla
keyifli ve öğretici yayınlar yaptı. Şimdi
tur tur turnuvada neler yaşandığına göz
atalım.
1-3. tur
Türkiye Gençler Şampiyonu Ege
Köksal turnuvaya hızlı bir başlangıç
yaptı. İlk tur Ekaterina Atalık’ı siyah
taşlarla yenmeyi başardı ve devamında
üst üste galibiyetler alarak turnuvaya
3/3 skoru ile başladı. Turnuvaya iyi baş-
layan bir diğer isim IM Mert Yılmaz-
yerli oldu. 2. turda genç sporcu Tuna
Alp ile oynadığı oyun aynı zamanda
turnuvanın en uzun partilerinden bi-
riydi.
Mert Yılmazyerli - Alp Tuna
2016 Türkiye Satranç Şampiyonası,
Gebze - Kocaeli (2.4)
[Analiz: Selim Çıtak]
XABCDEFGHY
8-+-+-+-+(
7+-tr-+-+k'
6-+Pwq-+p+&
5+-+-+-+p%
4-+-+Q+-+$
3+-+-+-zP-#
2-+R+-zP-+"
1+-+-+-mK-!
xabcdefghy
Yılmazyerli uzun süre konumu ge-
liştirmeyi denedi ancak başarılı ola-
madı. Şimdi ise yeni plan deneyecek: c
piyonunu feda ederek şaha saldırmak!
72.¦c1 ¢g7 73.£e8 ¢h7
Kalenin c piyonunun savunmasın-
dan ayrılamayacağını düşünmek çok
doğal 73...£f6 74.¦e1 ¦f7 75.£e5
£xe5 76.¦xe5 ¦c7 77.¦c5 ¢f6
78.¢g2 ¢e7 79.¢h3 bu final de ka-
zançtır.
74.¦e1! ¦xc6
74. ... h4 ile şans aramak daha iyiydi
ancak konum artık her türlü kayıptır.
75.¦e7+ ¢h6 76.£h8+
76.£f8+ ¢g5 77.¦e5+ £xe5
78.f4+
76...¢g5 77.¦e5+ ¢g4 78.¦e4+
78.¢g2 tehdit f3 mat 78...£f6
(78...£a3 79.¦e4+ ¢g5 80.£g7)
79.£xf6 ¦xf6 80.f3+ ¦xf3 81.¦e4+
¢f5 82.¢xf3
78...¢f5 79.¦d4 £e7 80.¦d5+
¢g4 81.£d4+ ¢h3 82.£d1!
Bu sakin geri çekiliş aynı zamanda
oyunu kazanan tek hamle! Aksi tak-
dirde Siyah aktif şahı sayesinde kur-
tulurdu! 82.£a1? £e2! 83.¦g5 ¦f6
84.£f1+ £xf1+ 85.¢xf1=
82...£f7 83.¦d4 £f3 84.£f1+ 1-0
FM Serkan Sosyal da lideri yarım
puan geriden takip eden bir diğer isim-
di. 3. turun sonundaki bir başka çarpıcı
olay ise IM Demre Kerigan’ın puansız
başlamasaydı.
4-6. tur
4. tur Ege Köksal’ın Volkan Sevgi'ye
yenilmesiyle birlikte turnuvada tam
puan giden sporcu kalmamış oldu.
Bu sonuç aynı zamanda liderliğin el
değiştireceği anlamına da geliyordu.
Turnuvanın ortalarına yaklaşılırken
Yılmazyerli 2,5 puan daha toplayarak
5/6 skoru ile liderliğe tek başına yük-
seliyordu. Serkan Sosyal ise 4.5/6 sko-
ru ile lideri takip eden yegane oyuncu

4
OCAK 2017 HABER-ANALİZ MK
ettirebilmek için Mert Erdoğdu’nun
kazanmaktan başka şansı yoktu. Beyaz
taşlarla adaşını yenmeyi başararak ya-
rışa renk getirdi. Serkan Sosyal , Tuna
Alp ile berabere kalırken , Yasin Sarı’yı
yenen Ege Köksal da tepeye biraz daha
yaklaşmış oldular.
Şampiyonanın 8. turunun başında
tatsız bir haber geldi. Turnuvayı %50
skoru ile götürmekte olan FM Cem
Kaan Gökerkan, dedesinin vefatı do-
layısıyla turnuvayı terk etmek zorunda
kaldı. Kapalı turnuvalarda, eğer turnu-
vayı terk eden bir oyuncu turnuvanın
yarısı tamamlamış ise sıralamada yer
alır ve o ana kadar aldığı puanlar si-
İlk üç: IM Mert Erdoğdu, IM Mert Yılmazyerli, FM Ege Köksal linmez. Kalan maçlarını ise hükmen
yenik sayılmış olur. Bu durum haliyle
durumundaydı. Yazının ana kahramanı doğrudur, istisnaları da yok değildir! zirve mücadelesini de doğrudan etkile-
olması gereken IM Mert Erdoğdu’dan 20...f6? miş oldu. 8. tur aynı zamanda Serkan
hiç bahsetmedik. Şu ana dek adı sadece Soysal’ın liderliği tekrar tek başına ele
yazının başlığında geçti çünkü kendisi Maalesef bu o istinaslardan değil! geçirdiği tur oldu.
turnuvaya iyi bir başlangıç yapamadı, Siyahın 20... ¤f6 dönerek normal ko-
numu kabul etmesi gerekiyordu. Mert Erdoğdu - Mert Yılmazyerli
birkaç beraberlik ve 6. turda Volkan 2016 Türkiye Satranç Şampiyonası
Sevgi’ye karşı aldığı mağlubiyet onu li- 21.fxe4 fxe5 22.exd5 exd4 Kocaeli (7.7)
derin tam 1,5 puan gerisinde bırakmış- [Analiz: Selim Çıtak]
tı ancak işler asıl şimdi renklenmeye 22...exd5 23.¥xe5 ¥xe5 24.¦xe5
£d6 25.¦ae1+-
başlayacaktı. 1.e4 g6 2.d4 ¥g7 3.¤c3 d6 4.¥e3 a6
23.¦xe6 ¥xh2+ 24.¢xh2 £c7+ 5.f4 ¤d7 6.¤f3 b5 7.e5 ¥b7 8.¥d3
Serkan Soysal - Volkan Sevgi
25.d6 c5 9.¥e4 ¥xe4 10.¤xe4 ¤h6 11.dxc5
2016 Türkiye Satranç Şampiyonası
¤g4
Gebze - Kocaeli (5.1) Sanırım varyanta girilirken gözden
[Analiz: Selim Çıtak] kaçan hamle bu olmalı, yoksa Siyah
d5 piyonunu avantajlı bir biçimde geri Taraflar için yenilik niteliği taşı-
XABCDEFGHY alırdı. yan bir hamle, iki sporcu bu konumun
aynısını İş Bankası Ligi’nde birkaç
8r+-+r+k+( 25...£d7 26.¦xe8+ ¦xe8 27.£b3+ yıl önce oynamıştı. O oyun ise 11. ...
¢h8 28.£xb6 dxc3 29.bxc3+- £e6
7+l+-wqpzp-' 30.d7!
de5 12. £e2 şeklinde devam etmiş ve
beraberlikle sonuçlanmıştı.
6pzp-vlp+-zp& Kazanca giden en kısa yol!
5+-+psN-+-% 12.£e2 dxe5 13.0-0-0 £c7
30...£xd7 31.£g6 £c7+ 32.¢h1
4P+-zPn+-+$ e3 filini almak çok cazip duruyor
32.g3 oyunu bir kaç ‘kiş’ evvel biti- ancak Siyah gelişimde geri olduğundan
3+-zPLtRP+P# rirdi. bu seçenek iyi değildir. d hattındaki
2-zPQ+-+PvL" 32...¥xg2+ 33.¢xg2 £b7+ açmaz da çabası. [13...¤xe3 14.£xe3
1tR-+-+-mK-! 34.¢g1 £a7+ 35.¢f1 ¦f8+ 36.¥f5 exf4 15.¤d6+! ¢f8 16.£xf4 exd6
¢g8 37.¦d1 1-0 17.¦xd6 £c8 18.¦hd1 ¤xc5 19.¤g5
xabcdefghy Beyazın atağı çok etkilidir.
7-8. tur
‘Taş istenirken taş istenmez’ de- 14.fxe5 ¤dxe5 15.¥d4 0-0 16.h3
yimini birçoğunuz duymuşsunuzdur, Liderle arasındaki puan farkını ka- ¤xf3 17.¥xg7 ¢xg7 18.hxg4 £f4+
esprili bir yaklaşım da olsa çoğu zaman pamak ve şampiyonluk şansını devam 19.¢b1 ¤g5

5
FM Serkan Soysal
OCAK 2017 HABER-ANALİZ MK
33.£xe3 ¥xe3 34.c5 Beyazın ciddi
karşı oyunu mevcut.
30.¦xg5 ¦xg5+ 31.¢f2 £h3
32.¦xd3 ¦g2+ 33.¢e3
Beyaz şahın yolculuğu böylelikle
başlamış oldu.
33...£h6+ 34.f4 £xh2?!
34...¦a2 35.£d1 £h4 36.¢d4
£f6+ 37.¢e3 £h4 38.¢d4 £f6+
39.¢c5 £e7+ beraberedir.
35.¢d4!
İleri!
35...¦c2 36.£e3 ¦a2 37.¤c3 £b2
38.c5 ¦a3??
IM Mert Yılmazyerli - IM Mert Erdoğdu
Oyundaki hamleye izin vermeyen
44...g6 45.¢c7 Serkan Soysal - Mert Erdoğdu
38. ... ¦a5 mecburiydi. Ancak kim ¢e5 2016 Türkiye Satranç Şampiyonası
gibi bir hamleye izin verdiği için hata 45.¢d7!! Daha cesur şah ilerlemesi
Kocaeli (12.4)
yaptığını düşünebilir? inanılması güç bir şekilde mat tehditleri
[Analiz: Selim Çıtak]
yaratırdı! 45...¦b8 (45...¦f8 46.¥d5
39.¢e5! £b2 47.fxg6 hxg6 48.¦g3 mata çare
yok.) 46.¥d5 £b2 47.¥xf7+ ¢xf7 XABCDEFGHY
Ege Köksal kendisine gelen fırsatı
iyi değerlendiriyor! Beyaz şah tahtadaki
48.fxg6+ hxg6 49.¦f3+ ve devamında 8r+-wq-+ktr(
mat. 7+p+n+p+-'
en güvenli yere gidiyor ve aynı zamanda
geçer piyonlarını destekliyor. 45...a5 46.¤d5 £xd3 47.¤f6+ 6-+p+-vlpzP&
¢f8 48.¤xh7+ ¢g8 49.¤f6+ ¢f8
39...¦e8+ 40.¢d6+- 50.£xd3 ¦xd3 51.¤xe8 ¢xe8 5+-+n+-+-%
51...a4 52.fxg6 a3 53.¥d5 ¦xd5 4-+-zPQ+-+$
XABCDEFGHY 54.exd5 a2 55.b7 a1£ 56.b8£ £a5+ 3zpP+N+-+L#
8-+-+r+k+( 57.£b6
2P+-vL-zP-+"
7+p+-+pzpp' 52.¥c6+ ¢e7 53.b7 ¦b3 54.¥d5
1+-mK-tR-+R!
6pzP-mK-+-+& ¦b5 55.b8£ 1-0
12-13. tur
xabcdefghy
5+-zPL+-+-% Oyunun en kritik yerlerinden bi-
4-+-+PzP-+$ 12. turun en kritik mücadelesi hiç rindeyiz. Buraya kadar çok kuvvetli
şüphesiz Serkan Sosyal – Mert Er- bir oyun göstererek üstün konum elde
3tr-sNRwQ-+-# doğdu mücadelesiydi. Kendini bir kez eden Serkan Soysal ilk hatasını yapıyor:
2-wq-+-+-+" daha kazanmak zorunda bulan Erdoğ-
du bunu çok zor mücadelenin ardından 27.¤e5?
1+-+-+-+-!
siyah taşlarla başarıyordu. Kendisiyle eş 27.¦hg1 ¤f8 28.¦g4! ¦h7 Siya-
xabcdefghy puanda olan Yılmazyerli ve Köksal da ha hamle önermek gerçekten çok güç
40...£b4 41.¥xb7 ¦d8+ 42.¢c6 maçlarını kazanınca son tura 3 sporcu 29.¤e5
¦e8 43.£d4 £b3 44.f5! eş puanda girdi. Unvana bu kadar yakın
olan oyuncular son maçlarından da bir 27...¥xe5
Siyah şah dahi çekemiyor. puanla ayrılınca iş ek maçlara kaldı. 27...¤xe5 28.dxe5 ¥g5! 29.f4

7
MK HABER-ANALİZ OCAK 2017
¥xh6 30.¥e6 ¤e7 31.£c4 Beyazın lemek için tekrar karşı karşı gelen iki
atağı, Siyahın ise fazla piyonu olan be- Mert’in mücadelesi 1-1 sonuçlanınca
lirsiz bir konum satranç tarihimiz adına bir ilk yaşandı:
28.dxe5 ¤c5 29.£c4 b6 30.¥g4 İlk defa unvan bir ani ölüm (Armaged-
30.¦hg1 £e7 31.¢b1 ¢h7 32.¦g3 don ) oyunu ile belirlenecekti. Kurayı
¦he8² kazanan Mert Erdoğdu beyaz taşları
seçti. Turnuvanın Erdoğdu’ya bir cilve-
30...¢h7 31.¢c2 ¦e8 32.f4?
si olacaktı , bu kurayla kendisi 3. kez
Bu hamleden sonra konum tersine
kazanmak zorundaydı ve bunu başar-
donuyor.
dı ve unvanın sahibi oldu. Turnuvada
32...f5!
mücadele eden, bize güzel ve heyecanlı
Siyah konumu kapatma şansını ka-
partiler izleten tüm sporcularımızı teb-
çırmıyor.
rik ediyorum. Mert Erdoğdu’nun zaferi
33.¥f3
33.exf6 £xf6 34.¥c3 ¤xc3 ise bizlere, asla pes etmemenin önemini
35.£xc3 £xc3+ 36.¢xc3 ¤e4+ bir kez daha gösterdi!
FM Ege Köksal
37.¢c2 ¦a5!
44...¦a7! Mert Erdoğdu - Mert Yılmazyerli
33...¤e6
At ideal blokaj konumuna erişti. İp- Çok kuvvetli bir savunma fikri. Si- 2016 Türkiye Satranç Şampiyonası
ler yavaş yavaş Siyahın eline geçiyor. yah 7. sıra ile ilgili sorununu çözüyor, Kocaeli 01.12.2016
34.¢b1 ¦c8 tehdit £c6 1.¤f3 g6 2.c4 ¥g7 3.g3 d6 4.¥g2
34...¤dxf4! 35.¥xf4 b5 36.£c3 45.¦c1 d3 e5 5.¤c3 ¤e7 6.d3 0-0 7.¦b1 h6 8.0-
¤xf4 37.¥xc6 ¦c8³ 45...£b7! 46.¦xc8 £xc8 47.¦c1 0 f5 9.¤d2 ¤d7 10.b4 ¤f6 11.b5 g5
35.¦d1 b5 36.£f1 £d7 37.£f2 £a8! Beyaz tüm zayıflıklarını aynı 12.e3 ¤g6 13.¤d5 ¤xd5 14.cxd5 g4
¦ed8 38.¥a5 ¦g8 anda savunamaz. 15.f4 exf4 16.exf4 h5 17.¥b2 ¥xb2
38...¤exf4 39.¥xd8 ¦xd8 40.¦d2 18.¦xb2 h4 19.¦e1 £f6 20.¤c4 ¥d7
46.£f6?? 21.¦be2 ¦ae8 22.a4 ¦xe2 23.¦xe2
£e6 Siyahın harika kompanzasyonu
vardır. Güç konumda yapılmış bir hata, ¦e8 24.¦xe8+ ¥xe8 25.£e2 ¥f7
39.¥d2 ¦cd8 Beyazın veziri savunmaya dönmesi ge- 26.£e3 b6 27.d4 £e7 28.£d2 £f6
rekiyordu. 29.¤e3 ¤e7 30.£d3 ¢g7 31.¢f2
Maçı kazanmak zorunda olan Er- ¥g6 32.£c4 ¢f7 33.¢e2 £h8
doğdu hamle tekrarına razı olmuyor. 46...¦xc1+ 47.¦xc1 d2 48.¦d1
£c6 49.¦xd2 £e4+ 50.¢c1 ¤d4 34.¢f2 £f6 35.£c3 ¢f8 36.¥f1 £h8
40.¥a5 ¦a8 37.¢g1 £f6 38.¥d3 ¢f7 39.¢f2 ¢f8
51.£h4 £c6+ 52.¢b1 £e4+ 53.¢c1
Aynı fikirle Nf4 alarak kalite ver- ¤e2+ 54.¦xe2 £xe2 55.e6 £e3+ 40.¢e2 ¢f7 41.¢d2 £h8 42.£xc7
mek mümkündü. 56.¢c2 £e4+ 0-1 £xd4 43.¢e2 hxg3 44.hxg3 £c5
41.¥xd5 cxd5 42.¥b4 ¦gc8 45.£d7 ¢f6 46.£e6+
43.¥d6 d4 44.£h4 Eşitlik bozma maçları XABCDEFGHY
XABCDEFGHY Yönerge gereği eşitlik bozma maç- 8-+-+-+-+(
8r+r+-+-+( ları eleme usulü oynanacaktı. 3 spor-
cunun eş puanla bitirdiği durumda ise 7zp-+-sn-+-'
7+-+q+-+k' averajı en yüksek olan oyuncu direkt 6-zp-zpQmkl+&
6-+-vLn+pzP& finale çıkarken diğer 2 sporcu birbirle- 5+PwqP+p+-%
5+p+-zPp+-% riyle karşılaşmak durumundaydı. Mert
Erdoğdu yüksek averajı sayesinde adını 4P+-+-zPp+$
4-+-zp-zP-wQ$ direkt finale yazdırmış oldu. 3+-+LsN-zP-#
3zpP+-+-+-# Ege Köksal ve Mert Yılmazyerli 2-+-+K+-+"
2P+-+-+-+" final için karşılaştılar ve maçı kazanan 1+-+-+-+-!
1+K+R+-+R! taraf 0,5 - 1,5 skoruyla Yılmazyer-
li oldu. Türkiye şampiyonunu belir- xabcdefghy
xabcdefghy 1-0

8
OCAK 2017
Yazışmalı Şampiyonu Aziz Serhat Kural
FT Ali Özen
TSF Eğitim Kurulu Başkanı
aliozen_chess@hotmail.com
2014 – 2015 Türkiye Yazışmalı Sat-
ranç Şampiyonası 15 Aralık 2016 tari-
hinde sona erdi. 15 sporcunun yarıştığı
ve 29 Aralık 2014 tarihinde başlayıp 2
sene boyunca büyük bir heyecan ile de-
vam eden turnuvada şampiyon 10 puan
ile Aziz Serhat Kural oldu. Yine SIM
Dinçer Selen de 10 puan toplayıp ave-
raj ile turnuvayı ikincilikle tamamladı.
Şampiyonanın 2 sene süren en uzun
maçını oynayan Nejdet Esen ve Mete
Ergenekon 9,5 puan ile üçüncülüğü
paylaştı.
Turnuva maçları ve sonuçlarını
ICCF (International Correspondence
Chess Federation) internet sitesinden
görebilirsiniz. Turnuva sayfası: https://
www.iccf.com/event?id=49780
Bilgisayarların Kalbi Yoktur
Günümüzde yazışmalı satranç de-
nildiğinde güçlü açılış kitapları, sani-
yede milyonlarca pozisyon hesaplayan
motorları ve 6 figürlü oyun sonlarının
yüklü olduğu veri tabanlarıyla sanki
bilgisayarlar arasındaki maçlar akla ge-
liyor olabilir. Ancak durum biraz daha
farklı. Bilgisayarların bu hesaplama gü-
cüne, sezgisel yeteneklerinizi ve satranç
kültürünüzü eklemelisiniz. Satrancın
oldukça zaman ve emek isteyen bir ala-
nı.
2014-2015 Türkiye Yazışmalı Sat-
ranç Şampiyonasında oynanan Aziz
Serhat Kural – Muhittin Büker kar-
şılaşmasından sonra, Muhittin Büker
maç hakkında görüşlerini şöyle aktarı-
yor:
- Yazışmalı deyince akla bilgisayar-
lar gelir. Siz hamleyi ekrana girersiniz,
gerisini bilgisayar halleder zannedilir.
Herhalde Matrix, Avatar, Yıldız Savaş-
ları gibi çok kurgu film seyretmeden
HABER MK
kaynaklanmış olsa gerek. Durumun
farklı olduğunu Aziz Serhat Kural ile
maçımı kaybedince daha iyi fark et-
tim. Bilgisayarım i5 dört çekirdekli idi
ve Kural’ın makinasının benimkinden
daha fazla çekirdeği olması durumu-
nu göz önünde bulundurarak makinayı
neredeyse 24 saat çalıştırıyordum. Ba-
zen 40 derinliğe kadar iniyordum. Mo-
tor olarak Stockfish’in son sürümünü
kullanıyordum. Analizler eşit gidiyor-
du, yer yer ona hafif iyi gösteriyordu.
Derken birden bire düşmeye başladım.
Ne olduğunu anlamamıştım. Tahtaya
bakıyor ama neden analizler eksi ola-
rak arttığını anlamıyordum. Oyunu
Bilgisayarın Bulamadığı Fikri Bulun!
kaybedince makinalara bakışım değişti.
Dr. Murat Akdağ ile Dr. Anton
İnceleyerek kaybetmeme neden olan
Copar arasında oynanmış yazışma-
resimdeki konuma ulaştım.
lı satranç maçında 59 hamle sonunda
XHGFEDCBAY yandaki konuma ulaşılmış ve hamle
1-mK-+-+R+! Beyazda.
2+PzPL+-+-" XABCDEFGHY
3-zPNzP-tR-+# 8-+-vl-+nmk(
4+-+-zP-+-$ 7+-+-+-+-'
5l+-+-+-zP% 6-zp-zp-+-zp&
6+-zp-+pzp-& 5zpPzpN+P+-%
7pzp-sn-+-zp' 4P+P+P+-zP$
8+k+r+-tr-( 3+-+-+L+-#
xhgfedcbay 2-+-+-+-+"
1+-+-+-mK-!
Aziz Serhat Kural – Muhittin Büker
25...b5? xabcdefghy
Bilgisayarın en iyi analizi 27 derin- Dr.Murat Akdağ 1-0 Dr.Anton Copar
likte berabere diye gösterdiği b5 ham- (2413) – (2461)
lesidir. b5 hamlesi ise kötüdür. Zira Beyazın bir piyon üstün olmasına
hafif taşlar değişildikten sonra Beyazlar rağmen piyon yapısının şah girişlerine
kaleler ile c6 piyonunu ele geçirir ve izin vermemesi ve ters renkli fillerin bu-
bir piyon fazlası ile oyunu kazanır. b5 lunmasından dolayı bilgisayarın kazanç
hamlesi ise basitçe c6 piyonunu geri bı- fikri bulamadığı diyagramda, sezgileri-
raktığı için oynanmamalıdır. Buradan nizi kullanarak kazanç fikrini bulmaya
da bilgisayarlara her zaman güvenme- çalışın. Cevabı merak edenler https://
mek gerektiği ortaya çıkmaktadır. Ne www.iccf.com/game?id=180951 adre-
de olsa kalpleri yok! sinden maçı izleyebilirler.
9
MK
Başak Göktaş
Basın ve Haber Koordinatörü
basak.goktas@tsf.org.tr
Şampiyonumuza sorularımızı şam-
piyonluğunun hemen ertesinde yönelt-
tik.
Başak Göktaş: Öncelikle sizi teb-
rik ediyoruz. 2016 Türkiye Satranç
Şampiyonusunuz. Neler söylemek
istersiniz?
Mert Erdoğdu: Uzun zamandır
Türkiye Şampiyonaları’nda oynuyo-
rum. Daha önceleri 2. ve 3. olmuştum
ama kimse bunları hatırlamıyor. Şam-
piyon olup ismimin Türkiye Şampi-
yonları arasında yer almasından çok
memnunum.
Şampiyonadaki performansınız
ile ilgili ne düşünüyorsunuz?
Beyazlarla performansım çok iyiy-
di. 5/5 yaptım. Kendimi siyahlarda
pek başarılı bulmuyorum ama sonlara
doğru daha iyi oynadım ve kazanmam
gereken partileri kazanabildim. Bütü-
nüyle bakarsak iyi diyebilirim.
Nefeslerin tutulduğu IM Mert
Yılmaz yerli ile olan final maçınız ile
ilgili paylaşmak istediğiniz bir anek-
dot var mı?
İlk partiyi siyahlarla kazandıktan
sonra çok kolay olacağını düşündüm.
Beyazlarla beraberlik yetiyordu. Ama
açılış tercihim doğru değildi. Detay-
larına hakim olmadığım bir açılış oy-
nadım ve hemen baskı altında kaldım.
1-2 yetersiz hamleden sonra 19 ham-
lede beyaz taslarla kaybetmeyi başar-
dım. Armageddon maçında nispeten
rahattım ama yine hem zamanımı hem
pozisyonumu kötü yapmayı becerdim.
Neyse ki Armageddon iki taraf için de
çok stresli. Mert’e beraberliğin yetiyor
olması aktif oynamasını engelledi sa-
10
SÖYLEŞİ-ANALİZ
Başarının sırrı çalışmak
IM Mert Erdoğdu
nırım. Normal bir oyunda yapacağı ba-
sit hamleleri yapmayıp pasif oynadı ve
sonunda hem zamanı hem pozisyonu
çoktu.
2017 yılı için hedefleriniz neler?
Sizi ne zaman büyükusta göreceğiz?
2009’dan beri tek ihtiyacım olan bir
norm. Ama 2011’den sonra eskisi kadar
oynamamaya başladım. Uzun süre ara
verip turnuvalara katıldığım için turnu-
vaların başında pekiyi oynayamıyorum.
Muhtemelen 2-3 turnuva ard arda oy-
narsam son normumu alabilirim.
Mert Erdoğdu kimlerle nasıl çalı-
şır?
Şu anda sadece öğrencilerimle ça-
lışıyorum. Çoğu kendi yaş gruplarının
en iyilerinden. Onlarla çalıştığım için
bir sürü yeni açılış öğrenmek zorunda
kaldım. Bunları ben de kullanıyorum
ve bu devirde beklenmedik açılışlar
oynamanın benim için daha iyi sonuçlar
getireceğine inanıyorum.  yonlarla oynuyor. Bu hamlenin fikri
Kendim için olan çalışmalara ge-
lince uzun yıllar Türk milli takımında
oynadığım için dünya çapında ünlü pek
çok hoca ile çalıştım. O yüzden satranç
OCAK 2017
bilgim fena değil. Ama profesyonel oy-
namak için oynadığınız konumları çok
iyi bilmelisiniz. Bu açığı az önce söy-
lediğim gibi beklenmedik açılışlar oy-
nayarak kapatmaya çalışıyorum. 2015
senesinde Adrian ile biraz çalıştık ve
çok faydasını gördüm. Ne yazık ki çok
fazla devam edemedik. Ama bu tecrübe
bir hoca ile çalışmanın benim için de
iyi olacağını anlamamı sağladı. Ben de
2016’nın ilk yarısında Bulgar Büyükus-
ta Delchev ile çalıştım. 
Satranca yeni başlayan kardeşleri-
nize ya da yakaladığınız başarıyı elde
etmek isteyenlere tavsiyeleriniz ne-
lerdir?
Genç arkadaşlara tavsiyem bunun
bir spor olduğunu unutmamaları ve her
sporda olduğu gibi başarının sırrının
çalışmak olduğunu bilmeleri. Kendi
gençliğimde gereksiz şeylerle çok za-
man kaybettim. İlerlemek isteyen arka-
daşların da bilmesi gereken en önemli
şey zamanın su gibi akıp gittiği ve geri
gelmediği. O yüzden inatla ve sevgiyle
çalışsınlar.
Son olarak şampiyonada oyna-
dığınız maçlarınızdan seçtiklerinizi
okuyucularımız için analiz eder mi-
siniz?
 Mert Erdoğdu – Demre Kerigan
Türkiye Şampiyonası, Gebze, 2016
[Analiz: Mert Erdoğdu]
1.e4 g6 2.d4 d6 3.¤c3 a6 4.f4 b5
Siyahlar tasları geliştirmek yerine pi-
Beyazlar e5 oynamadan c3 atını ye-
rinden kovmak ve kuvvetli e4 karesine
ulaşmasına izin vermemek.
5.¥d3 ¥b7 6.¤f3 b4 7.¤e2 ¤d7
8.0-0 ¥g7 9.¤g3 c5 10.c3
OCAK 2017
Erken b4 sürmenin sakıncalarından
biri ortaya çıkıyor. Beyazlar c3 sürerek
merkezini tutabiliyor.
10...cxd4 11.cxd4 £b6 12.¥e3
¤gf6 13.h3 d5
13...h5 ya da; 13...0-0 çok daha iyi
olurdu. Beyazlar yine de kuvvetli mer-
kez sayesinde hafif bir üstünlüğe sahip.
Siyahlar ise hiç değilse bütün taslarını
oyuna sokmayı başarabilirdi.
14.e5 ¤e4 15.£e1! f5 16.exf6
¥xf6 17.¤xe4!
Muhtemelen Demre bu hamleyi
kaçırdı. Beyaz gelişim üstünlüğünden
bu taktik numara ile faydalanmak isti-
yor.
17...dxe4 18.d5 £a5 19.¥xe4
¥xd5?!
19...¥xb2 bu hamle oynanabi-
lir gibi gelmişti oyun sırasında. Fakat
20.¦d1 ¤f6 21.¤g5 ¤xe4 22.¤xe4
¥xd5 23.¤d6+ ¢f8 24.f5 ve Beyazla-
rın ciddi bir saldırısı var.
20.¥xd5 £xd5 21.¦d1± £b7
22.¥d4 0-0?
Demre turnuvanın ilk bölümünde
çok formsuzdu ve basit bir taktiği göz-
den kaçırdı.
XABCDEFGHY
8r+-+-trk+(
7+q+nzp-+p'
6p+-+-vlp+&
5+-+-+-+-%
4-zp-vL-zP-+$
3+-+-+N+P#
2PzP-+-+P+"
1+-+RwQRmK-!
xabcdefghy
3.£e6+ ¢h8
23...¦f7 24.¤g5 ¥xg5 25.fxg5
¦af8 26.¦xf7 ¦xf7 27.¦f1+-
24.£xd7 1-0
Mert Yılmazyerli - Mert Erdoğdu
Türkiye Şampiyonası, Gebze, 2016
SÖYLEŞİ-ANALİZ MK
[Analiz: Mert Erdoğdu] 59.¥f3 ¥c8 60.¦e1 d5 61.¢f2
¥b7 62.¥g4 dxe4 63.¢e3!
1.e4 e5 2.¤f3 ¤c6 3.g3 ¤f6 4.d3 10 saniyesi kala muazzam bir sa-
¥c5 5.¥g2 d6 6.¤c3 a6 7.0-0 h6 vunma hamlesi. Şah aktif olarak piyo-
8.¥e3 ¥e6 9.d4 exd4 10.¤xd4 ¥g4?!
nu durdurma görevini üstleniyor. Siyah
10...¥xd4 11.¥xd4 0-0 12.¥e3 şahın da çok parlak olmayan durumu
¦e8² sayesinde bilgisayarlar hala eşit olduğu-
11.f3?! nu düşünüyor bu pozisyonun.
11.¤xc6 bxc6 12.£d3 ¥xe3 63...c4 64.¦d1?
13.e5!! Bilgisayar bu varyanttan dolayı Bu hamle kötüymüş aslında. Kale
Beyazlara üstünlük veriyor.] ile f hattına gelmek Beyazlara yeter-
11...¥d7 12.£d2 0-0 13.¦ad1 li karşı oyun sağlardı. 64.¦f1 £c5+
¦e8 14.¦fe1 ¤e5 65.¢e2 £e7 66.£f8=
Artık Siyahların aktif bir taş oyunu 64...¥c6? [64...£c5+] 65.¦d4
var. £c5 66.¥e2 £a5
15.£e2 £b8! 16.¤b3 ¥xe3+
17.£xe3 ¤c4 18.£c1 b5 19.¢h1
XABCDEFGHY
£b6³ 20.¦e2 b4 21.¤d5 ¤xd5 8-+-+-+-+(
22.¦xd5 f5 23.¦d4 ¥b5 24.¦e1 c5 7+-+-+-zpk'
25.¦dd1 fxe4 26.fxe4 ¦e5?
6-+l+-+-zp&
Beyaz vezirin hemen d2 kare-
sinden oyuna dönmesini istemedim 5wq-+-tr-+P%
ve doğal Ae5 hamlesini oynama- 4-+ptRpwQ-+$
dım. 26...¦f8 27.e5 ¥c6-+ ve Beyaz
şahını zayıflatarak Siyahlara büyük bir
3+-zP-mK-zP-#
üstünlük veriyor; 26...¤e5 27.£d2 2-+-+L+-+"
¦ad8µ 1+-+-+-+-!
27.¤d2 ¦ae8 28.¤xc4 ¥xc4 xabcdefghy
Konum çok sadeleşmiş olmasına 67.¢d2??
rağmen Siyahlar zayıf e4 piyonu saye-
[67.¦xc4]
sinde küçük bir üstünlüğe sahip.
67...e3+ 68.¢e1 £xc3+ 69.¢f1
29.£d2 ¦8e6 30.¦e3 £d8 31.¦de1 £a5 70.¥xc4
£e8 32.¥h3 ¦f6 33.¥g2 £f8 34.¢g1
a5 35.a3 ¥b5 36.axb4 axb4 37.c3 XABCDEFGHY
bxc3 38.bxc3 ¢h8 39.£b2 ¥c4
8-+-+-+-+(
40.£d2 £f7 41.£b2 ¢h7 42.£d2
£e7 43.£b2 £a7 44.¦a1 £e7 7+-+-+-zpk'
45.¦ae1 ¥f7 46.£e2 ¥h5 47.£d2 6-+l+-+-zp&
¥g6
En sonunda zayıf piyona basmaya
5wq-+-tr-+P%
akıl ettim. 4-+LtR-wQ-+$
48.£e2 £e8 49.£d2 £a4 50.h4 3+-+-zp-zP-#
£e8 51.¢h2 £f8 52.¢g1 ¥f7 53.¦f3
¦xf3 54.¥xf3 ¥c4 55.£f4 £e7 2-+-+-+-+"
56.¦a1 ¥d3 57.h5 ¥c4 58.¥g4 ¥e6 1+-+-+K+-!
Fillerin değişilmesi daha güvenli xabcdefghy
şaha sahip olan Siyahların işine geliyor.
Savunma fili e4 piyonu ve şahı çok et- 70...¥b5! 71.¥xb5 £xb5+ 72.¢e1
kili bir şekilde koruyor. e2 73.¦d2 £b1+ 0-1
11
MK
2016 Türkiye Hızlı ve Yıldırım Satranç Şampiyonası
Hızlı da Temizkan, Yıldırım’da Özen şampiyon!
FM Deniz Can Temizkan
Sporcu
denizcantemizkan@hotmail.com
Türkiye Hızlı ve Yıldırım Şampi-
yonası 28 Eylül-2 Ekim 2016 tarihleri
arasında Hatay Arsuz GHSİM Uluçı-
nar Gençlik Kampı Salonunda, 16 yaş
altı ve Açık kategorileri olmak üzere
toplam 91 sporcunun katılımıyla dü-
zenlendi.
Bu turnuva ile ilgili düşüncelerimi
ve turnuvadan analizli maçlarımı siz-
lerle paylaşmak istiyorum:
Çekişmeli ve bir o kadar da
eğlenceli geçen bu turnuva da şampiyon
olmak beni çok mutlu etti. Özellikle
turnuvanın Hatay da yapılması benim
de Hatay’la olan bağlarım nedeniyle
benim bu kupayı almam ayrı bir
mutluluk.
Türkiye Yıldırım Satranç Şampiyo-
nası da Hatay da yapıldı ve 89 sporcu-
muz da orada kıyasıya mücadele etti.
10 Ekim 2016’da yapılan ve tur süren
mücadelenin sonunda Türkiye Yıldırım
Şampiyonu FM Deniz Özen oldu.
Turnuvada emeği geçen herkese te-
şekkür ediyorum.
Analizli maçlarıma gelince:
 Mesut Araboga-
Deniz Can Temizkan
Türkiye Hızlı Satranç Şampiyonası,
Hatay, 2016
1.e4 e5 2.¤f3  ¤c6 3.¥b5 a6
4.¥a4  ¤f6 5.d3 b5 6.¥b3  ¥e7 7.0-
0 0-0 8.c3 d6 9.¦e1  ¤a5 10.¥c2 c5
11.¤bd2 ¤c6 12.¤f1 ¦e8 13.h3 ¥f8
14.¥g5 h6 15.¥h4 ¥e6 16.¤e3
XBu konumda fikir bulmak-
ta çok  zorlandım. h4 karesindeki fil
12
HABER-ANALİZ
2016 Türkiye Hızlı Satranç Şampiyonu
FM Deniz Can Temizkan
hem  vezirimi oynamamı engelliyor
hem de  d5 sürüşümü engelliyor. Bu
yüzden Be7 hamlesini tercih ettim.
¥e7 17.¥g3  £b6 18.£d2  ¦ad8
19.a4 £b8 Bu hamledeki amacım d5
hamlesini yapabilmek için e5’teki piyo-
nu koruma altına almak.
20.d4 cxd4 21.cxd4 exd4
22.¤xd4  ¤xd4 23.£xd4  ¤h5
24.¥h2 ¥f6 25.£b4 ¥e5 Burada Be-
yazlar axb5 alıp  a1’deki kalesine açık
dikey oluşturmalıydı.
26.¤d5?  Hamlesiyle  Beyazlar pi-
yon yapısını bozuyor ve  üstünlüğü
Siyaha veriyor. 26.axb5  £xb5  (26...
axb5 27.¦a5 Beyazlar çok etkili görü-
nüyor.) 27.£xb5 axb5 28.¦a5¦b8]
26...¥xd5 27.exd5 ¤f6 28.f4? Ko-
numu çok zayıflatan bir hamle ve h2’deki
fili oyun dışı bırakıyor. Beyazların  bu
konumda f4 yerine 28.axb5  ¤xd5
29.£b3  ¥xh2+ 30.¢xh2  ¦xe1 31.
¦xe1  £xb5 32.£xb5 axb5 33.¥b3
Beyazlar için daha iyi olabilirdi.
28...£b6+ Burada birçok alterna-
tifim vardı aslında ama zaman sıkış-
masına girmek istemediğimden hep-
OCAK 2017
2016 Türkiye Yıldırım Satranç Şampiyonu
FM Deniz Özen
sini hesaplayamadım ve basitçe veziri
oynadım. [28...¤xd5 29.£d2 £b6+
30.¢h1  £d4 31.£xd4  ¥xd4] [28...
bxa4 29.£xb8  ¥d4+ 30.¢f1  ¦xe1+
31.¢xe1 ¦xb8 32.¦xa4 ¥c5]
29.¢h1  ¥d4 30.¦ed1  ¥c5 31.
£b3 ¦e3 31...¤e4 32.¥xe4 ¦xe4 daha
iyi olabilirdi. 32.¥d3  ¦b8 33.axb5
axb5 34. ¥g1  ¦ee8 35.¥xc5 Beyaz-
ların kötü filini Siyahların iyi filiyle de-
ğişmesi ne kadar iyi olsa da bu konum-
da Siyahların piyon  yapısını düzelttiği
ve d5 piyonunu zayıflattığı için bu de-
ğişim Beyazlar için kötü oluyor.
35...dxc5 36.¥f5 g6 37.¥c2 c4
38.£g3  ¦e3 39.£h4  ¦e2 40.¦ac1  ¢g7
41.f5 g5 42.£d4 £xd4 Zaman sıkışma-
sı  nedeniyle basitçe 42...¦e1+ ham-
lesini görmedim ama  konum yine de
kazanç.
43.¦xd4  ¦d8 44.d6  ¤e8 45.b4  ¦xd6
46.¦e4 ¦dd2 47.¦xe2 ¦xe2 48.¢g1 ¤f6
49.¢f1  ¦d2 50.¥d1  ¤d5 51.¥f3  ¤e3+
52.¢e1 ¦b2 53.¦a1 ¤c2+ 0-1
Bu maçta Beyazlara oyunu kaybet-
tiren hamlenin Ad5 hamlesi olduğunu
düşünüyorum.
OCAK 2017 HABER-ANALİZ MK
Hızlı Satranç Açık Kategori Final Sıralamada İlk On gözümde biraz ilginç bir turnuva
Sıra Unvan Adı Soyadı UHS ELO Şehir Puan oldu çünkü hızlı turnuvaya çok iyi
1 FM Denizcan Temizkan 2097 1982 Hatay 7½ başlayamamıştım ve insanların satranç
2 FM Cankut Emiroğlu 2262 2290 İzmir 7½ sevgisi bana çok ilginç geliyordu. Yaşları
3 FM Deniz Özen 2169 1925 Çanakkale 7
kaç olursa olsun nasıl savaşıldığını çok
iyi gösteriyorlardı.
4 Halis Aslanhan 1794 1751 Bitlis 6
Bu yaşta Türkiye Yıldırım şampi-
5 Kasım Demirçin 2062 1946 İzmir 6
yonu olmak nasıl bir duygu?
6 Yunus Ataş 1761 1764 Bitlis 5½ Gurur verici! Bu nedenle bir maçı-
7 Zafer Gücin 2077 1965 Adana 5½ mı analiz etmek istedim.
8 Veysi Aysoy 1984 1876 Bitlis 5½
Deniz Özen - Cankut Emiroğlu
9 Mehmet Hadi Öztekin 1907 1787 Batman 5½ Türkiye Yıldırım Şampiyonası
10 Vedat Çam 1898 1766 Bitlis 5 Hatay, 2016
Yıldırım Satranç Final Sıralamada İlk On [Analiz: Deniz Özen]
Sıra Unvan Adı Soyadı UHS ELO Şehir Puan
1.e4 c5 2.Nf3 e6 Turnuvanın 7. tu-
runda Cankut Emiroğlu ile oynadığı-
1 FM Özen Deniz 2271 2255 ÇANAKKALE 8
mız maçta Sicilya’da yan varyant oyna-
2 Gücin Zafer 2077 2088 ADANA 7½
maya karar verdim.
3 FM Emiroğlu Cankut 2243 2305 İZMİR 7½ 3.c3 Nf6 4.Bd3?! Çok az tercih
4 Çam Vedat 1898 1766 BİTLİS 7 edilen bu varyantta genellikle kendimi
5 Özmen Halil Nejat 1911 1800 ANTALYA 7 iyi hissettiğim için oynuyorum. Ana
6 FM Temizkan Denizcan 2122 2011 HATAY 6½ varyantlar yerine genelde rakibim ve
7 Altundal Aram 1952 1846 SİİRT 6½
benim bilmediğim konumları tercih
etmeye çalışıyorum.
8 Araboğa Mesut 1766 1728 BİTLİS 6½
4...d5 5.e5 Nfd7 6.0-0 Nc6 7.Bb5
9 Vural Rafet 1515 1530 SİİRT 6½ Qa5 8.Bxc6 bxc6 9.d3 Qc7 10.Re1
10 Çil Batuhan 1876 1792 ESKİŞEHİR 6½ h6 11.h3 Ba6 12.b3 g6 13.Bf4 Bura-
11 Öztekin Mehmet Hadi 1873 1787 BATMAN 6 ya kadar her şey normaldi burada ra-
kibimin g5 devamyolunu oynamasını
Hızlı Satranç 16 Yaş Altı Final Sıralamada İlk On düşünüyordum fakat şüpheli bir hamle
Sıra Adı Soyadı UHS ELO Şehir Puan yaptı.
1 Önder Perçin 2017 1765 Kahramanmaraş 8½ 13...c4?!
2 Aram Altundal 1911 1792 Siirt 7½ 13...g5 14.Bg3 Be7 15.c4 h5÷
3 Barış Perçin 1883 1590 Kahramanmaraş 7 14.dxc4 dxc4 15.Nbd2± Nc5
4 İbrahim Berk Züberoğlu 1618 1520 Hatay 6½ 16.Nxc4 Bxc4 17.bxc4 Bir piyon öne
5 Barış Emre Yılmaz 1623 1512 Kahramanmaraş 6½
geçtim ve konumumun çok iyi olduğu-
nu düşünüyordum.
6 Enes Buğra Arnas 1712 1573 Adana 6½
17...Bg7 18.Qc2 0-0 19.Rad1
7 Hüseyin Temizkan 1532 1465 Hatay 6 Rab8 20.Rd6 Kaleleri –d’de çiftlemek
8 Ahmet Durak 1405 1303 Bitlis 6 istedim.
9 Arda Altundal 1526 1297 Hatay 6 20...Rfc8 21.Red1 Bf8 Burada
10 Ali Berk Ay 1212 1125 Hatay 6 Qd2 hamlesini çok düşündüm fakat
riske girmek istemedim.
Başak Göktaş: Seni Türkiye Yıldı- Hatay'da düzenlendi. Turnuva rahat bir
22.R6d4
rım şampiyonluğundan dolayı kutlu- salonda sporcular açısından hem spor 22.Qd2 Bxd6 23.exd6 Qa5
yoruz. Şampiyona ile ilgili neler söy- hem satranç hem de tatil havasında 24.d7+-
lemek istersin? geçti. Bulunduğumuz ortam bungalov 22...Rb7 23.Qd2 h5 24.Bh6 Be7
Deniz Özen: Bu sene 2016 evlerden oluşuyordu, birbirine çok 25.Bg5 Rcb8 26.Bf6+- Rb1 27.Qh6
Türkiye Hızlı ve Yıldırım Şampiyonası yakın odalar ve güzel bir hava… Benim 1-0

13
MK HABER-ANALİZ OCAK 2017

İbrahim Ege Bulduk

Sporcu/Antrenör Mersin Açık'ta
GM Demchenko zirvede
ibrahimegebulduk@gmail.com

En İyi Türk Sporcu

Sıra Adı Soyadı Puan
1 Mustafa Yılmaz 7
2 Vahap Şanal 6½
3 Kıvanç Haznedaroğlu 6½

En İyi Kadın Sporcu

Sıra Adı Soyadı Puan
1 Nino Khurtsidze 5½
2 Betül Cemre Yıldız 5
3 Ece Alkım Erece 3½
Mersin Spor İl Müdürü Ahmet Tarakçı, Giga Quparadse, Shavana Konstantine, Bachana Morchasvili, Vahap
Şanal, Kıvanç Haznedaroğlu, Ulvi Sadıkov, Djurabek Khamrakulov, En İyi 2001 ≤ Rating ≤ 2200
Sıra Adı Soyadı Puan
Türkiye Satranç Federasyonu tara- met Yıldız, ikinci 7 puanlı Yunus Ataş,
fından, Mersin Yenişehir Belediyesi'nin üçüncü ise 7 puanlı Mücahit Sazlık 1 Ahmet Olçum 5
destekleri ile bu sene ilk defa organi- oldu. 2 Egemen Gülden 5
ze edilen Mersin Yenişehir Belediye-
Yaklaşık 50 bin TL nakdi ödülün 3 Hür Yasin 5
si Cumhuriyet Bayramı Uluslararası
Satranç Turnuvası 23-29 Ekim ta- dağıtıldığı organizasyon turnuvanın ge-
En İyi 1800 ≤ Rating ≤ 2000
rihlerinde oynandı. 29'u unvanlı 170 nel havasının iyi olmasının yanı sıra bu
sporcunun iki kategoride 9 tur boyun- tarihlerde Türkiye’de yapılan en güçlü Sıra Adı Soyadı Puan
ca yarıştığı turnuvanın A kategorisinde turnuva olması, konaklama seçenek- 1 Kaan Kalemler 4½
birinci 7.5 puanlı GM Anton Demc- lerindeki bolluk ve yarışma salonunun
2 Ahmet Ünal Gürel 4
henko (Rusya), ikinci 7 puanlı GM uygunluğu olarak da beğeni aldı. Yeni-
Mustafa Yılmaz, üçüncü ise 6.5 puanlı şehir Belediyesi Atatürk Kültür Mer- 3 Önder Altunbay 4
GM Amirreza Pourramezanali (İran); kezinde düzenlenen turnuvaya ilk yıl
B kategorisinde birinci 8 puanlı Meh- olmasına rağmen katılım yoğundu ve En İyi Yerel

A Kategorisi
Sıra Adı Soyadı Puan
1800 ELO ve Üstü 1 Meilis Annaberdiev 5½
Sıra Unvan Adı Soyadı UKD ELO Fed Puan 2 Ömer Faruk Özer 5
1 GM Anton Demchenko 2629 Rus 7½ 3 Nazmican Doğan 5
2 GM Mustafa Yılmaz 2563 2615 Tur 7 En İyi Yerel Kadın Sporcu
3 GM Amirezza Pourramezanali 2522 Iri 6½ Sıra Adı Soyadı Puan
4 GM Vahap Şanal 2396 2469 Tur 6½ 1 İpek Aslı Yassıbağ 2
5 GM Kıvanç Haznedaroğlu 2470 2482 Tur 6½
özellikle turnuvanın A kategorisinde
6 IM Bachana Morchiashili 2400 Geo 6½ yarışan kaliteli oyuncu havuzuyla da
7 IM Ulvi Sadıkhov 2408 Aze 6½ dikkat çekti. Pek çok çekişmeli maça
8 GM Shanava Konstantine 2545 Geo 6
sahne olan ve zirvede kimin yer alaca-
ğı merakla beklenen A kategorisinde
9 IM Djurabek Khamrakulov 2414 Uzb 6 son turları daha az puan kaybıyla ge-
10 IM Giga Quparadze 2493 Geo 6 çen GM Anton Demchenko kazanmış

14
OCAK 2017
B Kategorisi
1799 ELO ve Altı
Sıra Adı Soyadı
1 Mehmet Yıldız
2 Yunus Ataş
3 Mücahit Sazlık
4 Ufuk Alp Adıgüzel
5 Bayram Gürbüz
6 Evren Atayman
7 Aykhan Safarli
HABER-ANALİZ MK
Vahap Şanal – Shanava Konstantine sadece vezir ve fille mat etmesi zor olsa
Yenişehir Belediyesi Cumhuriyet da eğer Siyahlar doğru savunmayı bula-
Bayramı, Mersin, 2016 mazlarsa taş üstünlüğü avantajını kul-
Puan lanamayabilir.
8 XABCDEFGHY 16... Bb4!+
7½ 8-+-sNr+-mk( Savunmada vezire ihtiyaç var ve
7 7zpp+-wq-+-' bunu yapmanın en hızlı yolu! Siyahlar
7 bir tempo karşılığında filini vermeye
6-+ptR-zp-vl& razı. Tabii ki burada rakip şahın konu-
7
5+-+-+-+p% munun da etkisi büyük.
7
7
4-+-wQ-+pzP$ 17.c3 Qe7 18.Qxh6+ Kg8

8 Özgür Bülent Can Zeybek 6½

3+-zP-+p+-# 19.f4 Qg7 20.Qxe6+ Kh8 21.Qg4
Bc5 22.0-0-0 Be3+ 23.Kb1 Bxf4
9 Sertan Çıblakbaş 6½ 2PzP-+-zPPmK" 24.Qh5+ Qh6 25.Qe2 Nxe5 26.Bc2
10 Yiğit Sarp Çallıoğlu 6½ 1+-+-+-+-! Nec4 27.Rd4 Rae8 28.Qd3 Nd2+
En İyi Yerel
xabcdefghy 29.Ka1 c5 0-1
Sıra Adı Soyadı Puan Şaha ulaşmak için tek engel f piyo-
1 Ufuk Alp Adıgüzel 7 nu.
35.Rxf6! Bg7 36.Rh6!+ Meilis Annaberdiev –
2 Özgür Bülent Can Zeybek 6½ Mustafa Yılmaz
Büyük ihtimalle bu açmaz gözden
3 Yusuf Çağan Türkmen 6 kaçtı. Artık şahın kaçabileceği düzgün Yenişehir Belediyesi Cumhuriyet Bay-
En İyi Yerel Kadın Sporcu hiçbir yer yok. ramı, Mersin, 2016
36...Kg8 37.Qc4+ Kf8 38.Ne6+
Sıra Adı Soyadı Puan XABCDEFGHY
[Kf7 39.Ng5 Kf8 40.Nh7#]1–0
1 Nimet Seray İlkbahar 6 8r+-+k+-tr(
2 Tuana Umay Çıtak 5½
Vahap Şanal – Kıvanç Haznedaroğlu 7+pwql+pzp-'
3 Begüm Aladağ 5
Yenişehir Belediyesi Cumhuriyet 6p+nzppvl-zp&
Bayramı, Mersin, 2016
oldu. B kategorisinde de heyecan son 5+-+-+-+-%
maça kadar sürdü. Son maçta 1. masada XABCDEFGHY 4-+-sNPzP-+$
rakibini mağlup eden Mehmet Yıldız
B kategorisinin galibi oldu.
8r+-wq-tr-mk( 3+-sN-+-+-#
7zppzpnvl-+-' 2PzPPwQ-+PzP"
7 gün süren bu güzel organizasyon,
29 Ekim 2016 tarihinde yine Yenişehir 6-sn-+p+Qzp& 1+K+R+L+R!
Atatürk Kültür Merkezi’nde Vali Yar- 5+-+-zP-+-% xabcdefghy
dımcısı Mahmut Halal, Yenişehir Bele-
diye Başkan Yardımcısı Hayrullah Yü- 4-+-+-+-+$ 13.Ndb5?!
cesoy, Gençlik ve Spor İl Müdür Vekili 3+-+L+-+P# Agresif ve şaşırtıcı bir hamle. Fakat
Ahmet Tarakçı, TSF Mersin İl Tem- gerçekten gerek var mıydı?
silcisi Ömer Faruk Ercan, sporcular 2PzPP+-zPP+" 13... axb5 14.Nxb5 Qb6 15.Qxd6
ve ailelerin de katıldığı, Mersin Valisi 1tR-+-mK-+R! 0-0-0!
Özdemir Çakmak ve Türkiye Satranç
Federasyonu Başkanı Gülkız Tulay’ın xabcdefghy Basit ama tek doğru hamle.
konuşmalarının ardından gerçekleşen Siyahlar 2 alet önde. Buna karşın 16.Qa3 Be7 17.Qc3 Rhg8 18.Be2
ödül töreniyle son buldu. Ayrıca ödül Beyazların şah kanadı üzerinde tehli- Qf2 19.Nd4 Qxf4 20.e5 Bb4! [20...
törenine Vali Çakacak ve TSF Başkanı keli olabilecek bir hücumu var. Beyaz- Qxe5 21.Nxc6 Qxc3 22.Nxe7+]
Tülay'ın yanı sıra Ödül töreni sonrası ların 2 kalesi de henüz oyunda olma-
oluşan sıralamalar aşağıdaki gibidir : dığı ve şahı da merkezde olduğu için 21.Qc4 Qxe5 0-1

15
MK HABER-ANALİZ OCAK 2017

Hayri Özbilen’de
Birincilik Berkay Çelik’in
Rıza Öney
İstanbul Satranç İl Temsilcisi
rizaoney@hotmail.com

Türkiye Satranç Federasyonu eski

başkanlarından Hayri Özbilen vefatı-
nın 3. yıldönümünde Satranç Turnuva-
sıyla anıldı. Türkiye Satranç Federasyo-
nu tarafından organize edilen turnuva
15-19 Ekim 2016 tarihleri arasında
Pendik Bosna Sancak Derneği ev sa-
hipliğinde yapıldı.
88 satranççının katıldığı turnuvaya
Hayri Beyin arkadaşları Salih Mura-
toğlu, İsmet Sancak, Harun Muratoğ-
lu, Hür Yasin ile öğrencisi Kuzey Ba-
yındır katılımcılar arasındaydı.
Turnuva açılış töreninde İl Temsil-
cisi Rıza Öney, Kartal İlçe Temsilcisi
Besim Baş, Hayri Özbilen’in eşi Ayla
Özbilen, oğlu Önder Özbilen Hayri
Özbilen ile ilgili anılarını satrançsever-
lerle paylaştılar.
7 tur 90 dakika+30 saniye düşünme
süresinde ELO Turnuvası olarak dü-
zenlenen turnuvada oldukça çekişmeli
maçlar gerçekleşti. 7 maçta 7 galibi-
yetle genç sporculardan Berkay Çelik
(ELO:1909) şampiyonluğa uzandı.
İkinciliği 6 puanla Berke Güncan
(ELO:2001) kazanırken, üçüncülü-
ğü 5,5 puan kazanan 3 sporcu pay-
laştı. Eşitlik Bozma puanıyla 3. Hür
Yasin (ELO:2038), 4. Ramil Allajov
(ELO:2177) ve 5. Mustafa Erdem Ya-
zıcı (ELO:1893) oldu.
Sevenleri Hayri Özbilen’i satrançla andı.
Dereceye giren sporcular toplam XABCDEFGHY
1.500 TL maddi ödül ve Bosna Sancak
Derneği tarafından tam-yarım-çeyrek 8rsnlwqkvl-tr(
cumhuriyet altını ile ödüllendirildi. 7zppzp-zpp+p'
Ayrıca, turnuvaya katılan 2010 doğum-
lu en küçük sporcu olan Mustafa Emir
6-+-+-+p+&
Mumcu’ya Önder Özbilen hatıra ma- 5+-+n+-+-%
dalyası sundu. 4-+-zP-+-+$
Turnuvadan öne çıkan maçları sizin 3+-sN-+-+-#
için FM Yasin Emrah Yağız analiz etti:
2PzP-+PzPPzP"
1tR-vLQmKLsNR!
xabcdefghy
Kuzey Bayındır - Berkay Çelik
1.d4 ¤f6 2.c4 g6 3.¤c3 d5 4.cxd5 5.¤a4?!
¤xd5 Açılış ilkelerine aykırı duran bu
Grünfeld Savunmasında Siyahlar hamle belli ki Siyahların Axc3 hamle-
önce merkezi Beyazlara bırakır. Son- sinden kaçıyor. Fakat bu fikir için za-
rasında ise Beyazların sağlam olmayan man kaybetmek inandırıcı durmuyor.
merkezine baskı kurmayı amaçlar. 5...¥g7

16
OCAK 2017 HABER-ANALİZ MK

Dereceye giren sporcular ve turnuva yetkilileri bir arada.

5 ..e5 6 dxe5 ¤c6 7 ¤f3 ¥b4+ 8 13...¤b4 14 ¤bd4?? 17.0-0 f5 18 ¤g5? f4! 19 ¤de6
¥d2 £e7 9 a3 ¥xd2+ 10 £xd2 ¤b6 XABCDEFGHY fxe3 20 ¤xf8 ¥xf8?
Siyahlar açılış sorunlarını çözerek oyu-
nu eşitledi.] 8r+-wq-trk+( 20...¦xf8! 21.¦ac1 exf2+ 22.¦xf2
¥d4
6.¤f3 0-0 7.e4 ¤f6 8.¥d3 ¥g4 7+-zp-zppvlp'
21. fxe3 ¥h6
9.¥e3 ¤c6 6-zp-+-+p+&
Beyazlar Aa4’le amaçladığına ulaş- 5zp-+P+-+n% XABCDEFGHY
tı fakat ele geçirdiği merkez yine baskı 4-sn-sNP+l+$ 8r+-+-+k+(
görür halde. Şimdi ise sorunlar çığ gibi 7+-zplzp-+p'
büyüyor. 3+-+-vLN+-#
2PzPL+-zPPzP" 6-zp-wq-+pvl&
10.¥c2 ¤h5
1tR-+QmK-+R! 5zp-+P+-sNn%
10...e5! 11.dxe5 (11 d5 ¤d4) 4-+-+P+-+$
11...¤d7! ile Siyahlar taşlarına enerji xabcdefghy
yükleyebilirdi. 14...¤xc2+
3+P+-zP-+-#
11.¤c5 b6 14...¥xd4! Siyahlar önemli bir
2P+Q+-+PzP"
11...¤xd4!? 12.¤xb7 £d7 taktik fırsatı kaçırıyor. 15.¥xd4 1tR-+-+RmK-!
13.¥xd4 ¥xf3 14.gxf3 £xd4 ¤f4 16.¦g1 ¤xg2+ 17.¦xg2 ¥xf3 xabcdefghy
15.£xd4 ¥xd4 16.0-0-0 ¥xb2+ 18.£xf3 ¤xc2+ 19.¢d1 ¤xd4
22.¤f7??
17.¢xb2 ¦ab8 18.¦d7 ¦xb7+ 19.¥b3 15. £xc2 £d6 16 b3??
ulaşılan konum Siyahlara gülümsüyor 22.h4 £g3 23.£f2 ¥xg5 24.hxg5
olsa bile bu zor devamyolunu düşünüp 16.0-0 Beyazlar ısrarla neden rok £xg5 25.£f7+  Siyahlar kazanç
son konuma güvenmek hiç kolay değil. yapmıyor anlaşılır gibi değil. 16...¥xf3 konumda olsa da bu devamyolu daha
17 ¤xf3 dirençli bir oyun ortaya koyuyor.
12.¤b3 a5 13.d5?
16...¥d7 22...¥xe3+ 23. ¢h1 ¤g3+!! 24.
13.e5 ile d4’e olan baskıyı azaltmak 16...¥xf3! Kaçan başka bir taktik fırsat hxg3 £xg3 25.¤h6+ ¥xh6 26.¦f3
gerekliydi. 17.gxf3 c5! £h4+ 27.¢g1 ¥g4 28.¦c3 ¥f4 29.g3

17
MK HABER-ANALİZ OCAK 2017

Kuzey Bayındır 13 yaşın- 25.f4! exf4 26.£h3 ¤d2+ 27.¢a1

Beyazların tehditleri daha hızlı gelirdi.
da. Hayri Özbilen’in eski
öğrencilerindendir. 7 ya- 25...¤d2+ 26.¢a1 ¥xe2??
şındayken satrancı Hayri Mücadelenin temposuna uymayan
bu hamle Beyazlara önemli bir fırsat
Özbilen’den öğrendi sunuyor! 26...¤xe4! 27.fxe4 ¥xe2 gibi
ve Hayri Özbilen’in ve- güzel bir taktik kaçıyor.
fatından 3 ay öncesine 27.£h1! ¦g8
kadar birlikte satranç
Zorunlu!
çalıştı. Kuzey Bayındır
kendisine satrancı Hayri 28. ¦h7+ ¢f8
Özbilen’in sevdirdiğini XABCDEFGHY
belirtti. 8-+-+-mkr+(
7zp-+-+p+R'
¥xg3 30.£g2 ¥e5 31.¦d3 ¦f8 32.¦f1 almalı. Yoksa kolayca mat olursunuz. 6-+-zp-+p+&
¥h2+ 33.¢h1 ¦xf1+ 15.¥h6 5+-+Nzp-wq-%
Güzel bir son ile Siyahlar galibiyete Bunun nedeni Beyazların saldırı 4-zp-+P+-+$
ulaşıyor. 0-1 şeklinin kolay yönetilir olmasıdır. Ef- 3+-+-+P+-#
İsmet Sancak - Berke Güncan sanevi Dünya Şampiyonu Fischer’in 2PzPPsnl+P+"
dediği gibi h dikeyini aç, feda et, feda
1.e4 c5 2.¤f3 g6
et, mat et! 1mK-+-+-+Q!
Siyahlar Sicilya Savunmasının Hi- xabcdefghy
per Dragon olarak bilinen devamyolu- 15...¤bc4 16. ¥xg7 ¢xg7
nu seçiyor. 17.¥xc4 ¤xc4 18.0-0-0 b5 19.¦h2 29.£g1??
e5 20.¤de2 ¦h8 21. ¦dh1 £g5+
3.d4 cxd4 4.¤xd4 ¥g7 5.¤c3 ¤c6 22.¢b1 ¦xh2 23.¦xh2 b4 24.¤d5 29.£h3! f5 30.¦xa7 Beyazlar en
6.¥e3 d6 7.£d2 ¤f6 8.f3 0-0 9.¥c4 ¥b5? kötü beraberliğe ulaşırdı.
¤d7 10.h4 ¤b6 11.¥b3 ¤a5 12.£d3
¥d7 13.h5 ¦c8 14.hxg6 hxg6 XABCDEFGHY 29...¤xf3! 30 £h1 ¤d4 31 c3
8-+r+-+-+( ¤c2+ 32 ¢b1 ¥d3 33 ¤xb4 ¤xb4+
XABCDEFGHY
8-+rwq-trk+( 7zp-+-+pmk-' XABCDEFGHY
7zpp+lzppvl-' 6-+-zp-+p+& 8-+-+-mkr+(
6-sn-zp-+p+& 5+l+Nzp-wq-% 7zp-+-+p+R'
5sn-+-+-+-% 4-zpn+P+-+$ 6-+-zp-+p+&
4-+-sNP+-+$ 3+-+Q+P+-# 5+-+-zp-wq-%
3+LsNQvLP+-# 2PzPP+N+PtR" 4-sn-+P+-+$
2PzPP+-+P+" 1+K+-+-+-! 3+-zPl+-+-#
1tR-+-mK-+R! xabcdefghy 2PzP-+-+P+"
xabcdefghy İlk ciddi hata Siyahlardan geliyor.
1+K+-+-+Q!
Sicilya Savunmasının Dragon de- 24...a5! Basitçe b4’ü koruyup devam xabcdefghy
vamyolu çok uzun ve zorunlu hamle- etmek gerekliydi. Beyazlar kadar Si- Mattan kurtuluş yok. [33...¤xb4+
lerle doludur. Bu savunmayı oynuyor- yahlar da önemli olanaklara sahip. 34.¢a1 ¤c2+ 35.¢b1 ¤e1+ 36.¢a1
sanız hafızanızda birçok devamyolu yer 25 £d1? £c1#] 0-1

18
OCAK 2017
2016 Avrupa Hızlı ve Yıldırım Şampiyonası
Zafer Riazantsev ve Andreikin’in
Mert Özateş
Sporcu
ozatesmert@gmail.com
2016 Avrupa Hızlı Satranç Şam-
piyonası 15-16 Aralık tarihlerinde
Estonya’nın Talinn şehrinde düzen-
lendi. 1995 ELO ortalamalı 585 oyun-
cunun katıldığı turnuva 11 turlu İsviç-
re Sistemi üzerinden 15’+10’’ zaman
kontrolüyle oynandı. 2759 ELO pu-
anına sahip Dimitri Andreikin’in seri
başı olarak başladığı turnuvayı 11 maç-
ta topladığı 9.5 puanla Alexander Ri-
azantsev kazanırken Maxim Matlakov
eş puanla ikinciliği Vladimir Onischuk
ise 9 puanla üçüncülüğü elde etti.
Turnuvanın ilk turlarında üst ma-
salarda sürpriz yaşanmazken ilk ciddi
sürprizler 3. turda geldi. 2 numaralı se-
ribaşı David Navara’nın (2741), İsrailli
David Finkel (2455)’e kaybetmesinin
yanında 6. masadaki Jimen Cuenca-
Sergei Movsesian oyunu da beraber-
likle sonuçlandı. 4. turda artık yakın
güçte oyuncuların mücadelesi başlar-
ken, yine 2. masada favori olan Sergei
Zhigalko’nun kaybetmesinin yanında
yaşlı kurt Artur Jussupow’un yeni nesil
büyükustalardan Vladimir Onischuk’a
karşı aldığı galibiyet görülmeye değer-
di. 5. turda 1 numaralı seri başı Dimitry
Andreikin de aldığı beraberlikle zirve-
den düşerken Rauf Mamedov ve Ale-
xei Shirov tam puanda kalan isimler
oldular. 6. turda birinci masada Ruslan
Ponomariov’a, 7. turda da Andreikin’e
karşı birinci masada kazanan atak oyun
tarzıyla ünlü, tecrübeli büyükusta Ale-
xei Shirov zirveyi tek başına ele geçi-
rirken 8. turda Rauf Mamedov’a karşı
hızlı bir berabere yaparak liderlikteki
yerini korumaya devam etti. 9. turda bi-
HABER
2016 Avrupa Hızlı’da ilk üç.
rinci masadaki Onischuk-Shirov mü-
cadelesinde beyazlarla oynayan Onisc-
huk rakibini sevdiği tarzda keskin bir
oyunla mağlup ederken, Wojtaszek’e
kazanan Mamedov ve Anton Guijar’a
karşı kazanan Riazantsev de 8 puanla
liderliğe ortak oldu. Son iki tura giri-
lirken heyecan doruktaydı. 10. turda
birinci masada beyaz taşlarla oynayan
Rauf Mamedov 2. masadaki Leko-Ria-
zantsev maçının berabere olmasıyla son
tura yarım puan önde tek başına lider
girdi. Son turda şampiyonu belirleye-
cek mücadelede Mamedov’a karşı be-
yazlarla kazanan Alexander Riazantsev
başından itibaren zirveyi geriden takip
etitği turnuvayı deyim yerindeyse son
düzlükteki atağıyla kazanırken 4000
Euro’luk para ödülünün de sahibi oldu.
Hızlı turnuvanın hemen ardından
aynı yerde 17-18 Aralık tarihlerinde
de Avrupa Bireysel Yıldırım Şampiyo-
nası oynandı. 13 turlu ikili İsviçre sis-
teminde oynanan turnuvada herhangi
bir turda eşleşen oyuncular bir sonraki
turda ters renklerle yeniden mücadele
etti. 3’+2’’ zaman kontrolünde oyna-
nan turnuvaya 525 oyuncu katılırken 7
numaralı seribaşı Dimitry Andreikin,
Hızlıda elde edemediği şampiyonluğu
Yıldırımda 26 maçta topladığı 22 pu-
MK
Avrupa Yıldırım’da ilk üç.
anla elde etmeyi başardı. 2770 ELO
puanıyla turnuvaya birinci seribaşı
olarak başlayan Rauf Mamedov 20.5
puanla ikinciliği elde ederken, Sergei
Zhigalko da turnuvayı 19.5/26 ile 3.
tamamladı.
Hızlı turnuvada olduğu gibi Yıl-
dırımda da ilk iki turda üst masalarda
sürpriz yaşanmazken bu turnuvanın da
ilk ciddi sürprizinin yıldırım turnuvası-
na ikinci seri başı olarak başlayan Da-
vid Navara’nın yine 3. turda kaybetmesi
oldu. Turlar ilerledikçe Rauf Mamedov
bütün maçlarını kazanarak turnuvaya
ağırlığını koyarken 12 tur sonunda tam
puanlı Mamedov’u 11.5 puanlı And-
reikin takip ediyordu. Geriden gelen
Rus oyuncu ikilinin eşleşmesinde önce
13. turda rakibini ilk durduran oyuncu
olurken 14. turda siyah taşlarla Sicilya
Savunmasının Kan Varyantının oynan-
dığı keskin bir oyunda kazanarak raki-
binin yarım puan önünde liderliği ele
geçirdi. Kalan turlarda da mağlubiyet
almayan ve Rauf Mamedov’un 17. tur-
da beyaz taşlarla Yunan büyükusta An-
tonios Pavlidis’e karşı aldığı yenilgiyle
iyice rahatlayan Andreikin, 22 puanla
turnuvayı kazandı ve 2000 Euro’luk
para ödülünün de sahibi oldu.
19
MK HABER-ANALİZ OCAK 2017

Carlsen, unvanını korumayı başardı

New York’ta düzenlenen Dünya Şampiyonluk Maçında eşitlik bozma maçları sonucunda dünya
şampiyonu Magnus Carlsen Rus rakibi Sergey Karjakin karşısında unvanını korumayı başardı.

Mert Tırak
Sporcu
merttirak@hotmail.com

Sergey Karjakin 11-30 Mart 2016

tarihlerinde Moskova’da düzenlenen
Adaylar Turnuvasını, rating sıralama-
sında 7. olsa da ev sahibi avantajını
da iyi kullanarak sürpriz bir şekilde
kazanmasını bildi ve Magnus Carlsen’e
karşı unvan maçına çıkmaya hak kazan-
dı. Dünya Şampiyonluğu Maçı ise 11-
30 Kasım tarihleri arasında ABD’nin
New York kentinde düzenlendi. Büyük
bir heyecan ile geçen maçlarda ağır
parti oyunlarında 6-6 eşitlik olması so-
nucu oynanan eşitlik bozma turlarında
Magnus Carlsen Rus rakibini 3-1 yen-
meyi başararak unvanını korudu.
İki sporcunun akran olması ve çok
genç yaşta yıldızlarının parlaması so-
nucu belki de böyle bir unvan maçı
yıllar öncesinden tahmin edilebilen ve
istenen bir mücadeleydi. Unvan maçı
öncesi ise rakipler toplamda 21 kez ağır
parti mücadelesinde karşı karşıya geldi
ve toplamda 16 mücadele beraberlik ile
sonuçlanırken 4’ünü Magnus Carlsen,
birini ise Sergey Karjakin kazanmasını
bildi. Taraflar en son ise 13-23 Tem-
muz 2016 tarihlerinde düzenlenen 9.
Bilbao Ustalar Turnuvası’nda karşı kar-
şıya geldi Carlsen hem rakibine karşı
bir galibiyet bir beraberlik alarak hem
de turnuvayı 5 puan farkla şampiyon
tamamlayarak rakibine büyük bir göz-
dağı verdi.
2007 yılından Hintli Büyükusta
Vishy Anand’ın dünya şampiyonluğu-
nu kazanmasından sonra 10 senedir
şampiyonluk unvanına hasret kalan
Rusya için bu unvan maçı adeta biçil-
miş kaftandı. Magnus Carlsen ise 2016
senesinde katıldığı 4 büyük turnuvayı
da kazanmayı başararak dünya satran-
cının zirvesinden kolay kolay inme-
yeceğinin sinyallerini veriyordu. Sat-
rançseverler ise bu büyük unvan maçı
öncesi tarafların sekondantlarının kim
olduğu konusunda oldukça meraklıydı.
Maçlar başlamadan yapılan basın top-
lantısında Carlsen rakibini nakavt ola-
na kadar yumruklayacağını belirtirken
Karjakin ise rakibi için “Beni yenmek
için en iyi oyununu oynamak zorunda”
diyerek maçın ne kadar da çekişmeli
geçeceğinin sinyallerini vermiş oldular.
Çekilen renk kurası sonucu ilk
oyuna beyaz taşlarla başlayan Carlsen
rakibine Trompowsky Atak sistemi-
ni kullanırken ilk oyun öncesi ABD
başkanlık seçimlerini kazanan Donald
Trump’a da bir gönderme yapmış oldu.
İki tarafın da dikkatli oyunu ve riske
girmemesi sonucu ilk oyun beraberlik
ile sonuçlandı. İkinci oyunda ise maç
boyunca bol bol göreceğimiz İspanyol
Açılışına girildi. Gene ilk oyun ile
aynı havada geçen mücadele bera-
berlik ile sonuçlandı. Üçüncü oyun
siyahla kaybedilmesi güç olan Berlin
Fotoğraf: Max Avdeev
Savunması’nı seçen Karjakin eşit bir
oyunsonuna gitse de maç boyu rakibini
iyi zorlayan Carlsen piyon öne geçmeyi
başardı ancak maçın son hamlelerinde
yaptığı hatalı hamleler ile beraberlik
ile yetinmek zorunda kaldı. 4. maçta
da siyahlarla oynayan Carlsen oyu-
nortasında hafif bir avantaj elde etse
de tüm bir seri boyunca göreceğimiz
Karjakin’in geçit vermeyen savunması
sonucu avantajını sonuca çeviremedi ve
4 maç sonucunda eşitlik bozulmamış
oldu.
5. oyuna geldiğimizde son iki maçı
elinden kaçıran Carlsen artık bu oyu-
nu kazanmak istiyordu ve öncekilerin
aksine bu oyunda ağır parti mücadele-
lerinde ilk ve son kez göreceğimiz İtal-
yan Açılışını tercih etti. Bu oyunda ön-
cekilerin aksine saldıran taraf Karjakin
idi ancak oyunun sonlarında kazanç
şanslarını kaçıran Karjakin ve masadan
beraberlik ile ayrıldı. 6. ve 7. oyunlarda
siyah taşlarla oynayan Carlsen rakibi-
ne çok fazla şans vermeden 2 maçı da
beraberlik ile sonlandırmayı başardı ve
ateşli geçen 3 maç ardından 2 taraf için

20
OCAK 2017
de nefes alma fırsatı oldu.
8. oyun ise belki de serinin en tra-
jik oyunuydu. Beyazlarla rakibinin e4’e
karşı dirençli savunmalarından sıkılan
Carlsen bu maça d4 ile başladı. Maç-
ta 2 piyon geriye düşse de konumunu
toparlamayı başaran Carlsen maç boyu
rakibini zorlamaktan vazgeçmedi ve en
son çok kritik bir hamle yaparak maçı
kaybetti. Böylece siyahlarla rakibini
yenmeyi başaran Karjakin unvan yo-
lunda çok önemli bir adım atmış oldu.
Maçın sonunda yapılan basın toplantı-
sında Karjakin’i beklemeye dayanama-
yıp salonu terk eden Carlsen ise belki
de maçtan çok günün konusu oldu. 9.
oyunda da rakibinin kazancı kaçırması
sonucu zorlukla berabere çıkaran Carl-
sen için kaybedilen bir maç ve sonra-
sında alınan zor beraberlik sonucunda
iyice moraller çökmüştü ve artık serinin
iyice sonuna gelinmişti. Artık cebinde
ne var ne yoksa gösterme vakti gelmişti
Carlsen cephesi için…
10. maçta artık varını yoğunu ortaya
koyan Carlsen kazanması belki de çok
zor bir oyunortası konumunda adeta
şapkadan tavşan çıkardı ve sonunda
masadan galibiyet ile ayrılan taraf oldu.
Böylece son 2 maça girilirken seride
5-5 eşitlik vardı. 11. maç ise hızlı bir
beraberlik ile sonuçlanırken artık çoğu
satrançsever son maç Carlsen’in zor-
layacağını beklerken Carlsen eşitlik
bozma maçlarına gitmeyi tercih etti
ve yaklaşık 30 dakika süren maç da
Şampiyonluk maçları tarihi boyun-
ca oynanan en kısa oyun olarak tarihe
geçti. Böylece seri de 6-6 eşitlilk ile
sonuçlanarak eşitlik bozma maçlarına
uzadı.
Eşitlik bozma maçlarına geçildiğin-
de ise artık izleyenlerin çoğu daha fazla
oyun seyredebilecekleri için mutluydu
ve eşitlik bozma serisi de izleyenleri
oldukça memnun etti. İlk maçta beyaz
taşlarla oynayan Karjakin ağır parti ha-
vasından çıkmayarak rakibini çok zor-
lamadı ve kolay bir beraberlik aldı. 2.
oyunda ise oyunsonuna avantajlı giren
Carlsen kazanç hamlelerini kaçırdı ve
eşitlik bozmada ilk 2 oyun sonucunda
1-1 eşitlik vardı. 3. oyunda siyahlar-
HABER-ANALİZ MK
la aktif bir şekilde oynayan Carlsen, XABCDEFGHY
oyunsonunda rakibini hataya zorladı
ve masadan galibiyet ile ayrılarak şam- 8-+rtr-+k+(
piyonluk yolunda çok önemli bir adım 7+l+-wqpzpp'
atmış oldu. Artık son maça gelindiğin-
de siyah taşlarla oynayan Karjakin için 6-zp-+p+n+&
iyice ümitler tükenmiş ve Sicilya Sa- 5zp-vl-+-+-%
vunmasını oynayarak 16 maçlık seride
ilk kez atak oyunu tercih etmek zorun-
4-+NsN-+n+$
da kaldı. Ancak Carlsen beyaz taşların 3zPP+-zP-+-#
avantajı ile rakibine geçit vermedi ve 2-vL-+-zPPzP"
tarihe geçecek çok güzel bir vezir feda-
lı bitirişle oyunu ve seriyi kazanmasını 1+-tRRwQLmK-!
bildi. Böylece Carlsen doğum gününe xabcdefghy
gelen bu son günde Rus rakibi karşısın-
da unvanını korumayı başardı. 19.¤b5?!
19.h3 ¤4e5 20.£c3 ¤h4 21.¤xe5
GM Magnus Carlsen –
¥xd4 22.£d2 ¥xb2 23.£xb2 ¦xd1
GM Sergey Karjakin
24.¦xd1 ¥d5=
2016 Dünya Şampiyonluk Maçı (8)
1.d4 ¤f6 2.¤f3 d5 3.e3 e6 4.¥d3 19...¥c6
c5 5.b3 19...£g5!? 20.h3 ¤4e5 21.¤xe5
¤xe5 22.¥xe5 £xe5 23.¦xd8+ ¦xd8
Carlsen bu maç Zukertort Sistemi-
24.b4 axb4 25.axb4 ¥f8³
ni deniyor.
XABCDEFGHY ¥xd4 20.a4 ¥d5 21.¥d4 ¥xc4 22.¦xc4
23.¦dxd4
8rsnlwqkvl-tr( 23.exd4 ¤f6 24.g3 £d7 25.¥g2
7zpp+-+pzpp' ¤e7
6-+-+psn-+&
23...¦xc4 24.bxc4 ¤f6 25.£d2
5+-zpp+-+-% ¦b8 26.g3 ¤e5 27.¥g2 h6 28.f4
4-+-zP-+-+$ ¤ed7 29.¤a7 £a3 30.¤c6 ¦f8 31.h3
31.¦xd7 ¤xd7 32.£xd7 £xe3+
3+P+LzPN+-# 33.¢f1 £c1+ 34.¢f2 £xc4 35.¥f3=
2P+P+-zPPzP" 31...¤c5 32.¢h2 ¤xa4 33.¦d8 g6
1tRNvLQmK-+R! 34.£d4 ¢g7
xabcdefghy XABCDEFGHY
5...¥e7 6.0-0 0-0 7.¥b2 b6 8.dxc5 8-+-tR-tr-+(
8.c4 ¥b7 9.¤c3 ¤bd7 10.£e2 7+-+-+pmk-'
Daha çok oynanan devamyolu.
6-zpN+psnpzp&
8...¥xc5 9.¤bd2 ¥b7 10.£e2 5zp-+-+-+-%
¤bd7 11.c4
11.e4 dxe4 12.¤xe4 ¤xe4 13.¥xe4
4n+PwQ-zP-+$
¥xe4 14.£xe4 ¤f6 Beyazların iste- 3wq-+-zP-zPP#
meyeceği daha sade bir devamyolu. 2-+-+-+LmK"
11...dxc4 12.¤xc4 £e7 13.a3 a5 1+-+-+-+-!
14.¤d4 ¦fd8 15.¦fd1 ¦ac8 16.¦ac1 xabcdefghy
¤f8 17.£e1 ¤g6 18.¥f1 ¤g4 35.c5?
21
MK HABER-ANALİZ OCAK 2017
Belki de Carlsen’e maçı kaybettiren 10.¦e1 ¤g6 11.¤f1 XABCDEFGHY
hamle.
35.¦d7 £b2 36.¦b7 £xd4 37.exd4 6...h6 7.¥h4 ¥e7 8r+-+-trk+(
¤c3 38.¦xb6 ¦a8 39.¦b3 ¤fe4 XABCDEFGHY 7+p+-+-zp-'
40.¦a3= 8r+lwq-trk+(
35...¦xd8 36.¤xd8 ¤xc5 37.£d6
6-+pzppwqnzp&
£d3? 7zppzppvlpzp-' 5zp-+-zp-+-%
37...£a4 38.£xb6 ¤cd7 39.£d6 6-+n+-sn-zp& 4P+-+P+-+$
£b4 40.¤b7 £xd6 41.¤xd6 ¤b6-+
38.¤xe6+! fxe6 39.£e7+ ¢g8
5+L+-zp-+-% 3+-zPPsN-zPn#
40.£xf6 a4 41.e4 £d7 42.£xg6+ 4-+-+P+-vL$ 2-zP-sNQzP-zP"
£g7 43.£e8+ £f8 44.£c6 £d8
45.f5 a3 46.fxe6 ¢g7 47.e7 £xe7
3+-zPP+N+-# 1tR-+-+R+K!
48.£xb6 ¤d3 2PzP-+-zPPzP" xabcdefghy
XABCDEFGHY 1tRN+QmK-+R! 20...d5
8-+-+-+-+( xabcdefghy Karjakin maçı beraberlik ile bi-
tirme şansını kaçırıyor 20...¤xf2+!
7+-+-wq-mk-' 8.0-0
21.¢g1 (21.¢g2 ¤h4+ 22.¢g1 ¤h3+
6-wQ-+-+-zp& 8.¥xc6?! bxc6 9.¤xe5 ¤xe4! 23.¢h1 ¤f2+ 24.¢g1 ¤h3+ Bera-
5+-+-+-+-% 10.¥xe7 £xe7 11.dxe4 £xe5 berlik) 21...¤h3+ 22.¢g2 ¤hf4+
8...d6 9.¤bd2 ¤h5 10.¥xe7 £xe7 23.gxf4 ¤xf4+ 24.¦xf4 exf4 25.¤c2
4-+-+P+-+$ 11.¤c4 ¤f4 12.¤e3 e5 26.£g4³
3zp-+n+-zPP# XABCDEFGHY 21.£h5?! ¤g5
Bir beraberlik şansı daha kaçıyor
2-+-+-+LmK" 8r+l+-trk+( 21...¤xf2+! 22.¢g2 (22.¢g1 £g5
1+-+-+-+-! 7zppzp-wqpzp-' 23.£xg5 ¤h3+ 24.¢g2 ¤xg5³)
xabcdefghy 6-+nzp-+-zp& 22...£f7 23.¢g1 £f6
22.h4 ¤f3 23.¤xf3 £xf3+
49.£a5
5+L+-zp-+-% 24.£xf3 ¦xf3 25.¢g2 ¦f7 26.¦fe1
49.e5 ¤xe5 (49...a2 50.£d4 ¤xe5 4-+-+Psn-+$ 26.¤g4 h5 27.¤h2 ¦af8 28.b4 d4
51.¥d5) 50.¥d5 Beyaza konumu eşit- 29.bxa5 dxc3 30.¦a3²
leme imkanı verirdi 3+-zPPsNN+-# 26...h5 27.¤f1 ¢f8 28.¤d2 ¢e7
2PzP-+-zPPzP" 29.¦e2 ¢d6 30.¤f3 ¦af8 31.¤g5
49...£c5 50.£a6 ¤e5 51.£e6?? ¦e7 32.¦ae1 ¦fe8 33.¤f3 ¤h8 34.d4
51.h4 h5 52.£b7+ ¢f6 53.£a6+ 1tR-+Q+RmK-! exd4 35.¤xd4 g6 36.¦e3 ¤f7 37.e5+
51...h5! 52.h4 a2 0-1
xabcdefghy ¢d7 38.¦f3 ¤h6 39.¦f6±
12...£f6 XABCDEFGHY
53. £xa2 ¤g4+ 54. ¢h3 £g1 (Be-
yazın Nf2 ve Qh2 matlara çaresi yok) 12...f5 13.¥c4+ ¢h7 14.¤xf5 8-+-+r+-+(
GM Magnus Carlsen –
¥xf5 15.exf5 ¦xf5 16.g3 e4 17.gxf4 7+p+ktr-+-'
exf3 18.£xf3=
GM Sergey Karjakin 6-+p+ptRpsn&
2016 Dünya Şampiyonluk Maçı (10) 13.g3 ¤h3+ 14.¢h1 ¤e7 15.¥c4 5zp-+pzP-+p%
c6 16.¥b3 ¤g6 17.£e2 a5 18.a4 ¥e6
1.e4 e5 2.¤f3 ¤c6 3.¥b5 ¤f6 4P+-sN-+-zP$
19.¥xe6
4.d3
19.¤d2 ¦ad8 (19...¥xb3 20.¤xb3 3+-zP-+-zP-#
Carlsen bu seride ilk kez Berlin Sa- ¦fe8 21.¤d2 £d8 22.d4 exd4
vunmasından kaçıyor. 23.cxd4²) 20.¥xe6 fxe6 21.£h5
2-zP-+-zPK+"
4...¥c5 5.c3 0-0 6.¥g5 ¤xf2+ 22.¢g2 ¤f4+ 23.gxf4 ¤xd3 1+-+-tR-+-!
Ana devamyolu şu şekilde: 6.0-0 24.¢h1 ¤xf4² xabcdefghy
d6 7.¤bd2 a6 8.¥a4 ¥a7 9.h3 ¤e7 19...fxe6 20.¤d2 Siyahı zor zamanlar bekliyor.

22
OCAK 2017 HABER-ANALİZ MK
39...¦g7 40.b4 6...d5 7.¥g5 ¥e6 8.¥xf6 gxf6 27.¦d2 £c7
9.exd5 £xd5 10.£xd5 ¥xd5 11.¤c3
40.c4 ¤f5 41.¤b3 ¢c7 42.cxd5 27...¦5a7 28.¥f5 ¤dc5 29.b4 ¤a4
exd5 43.¤xa5 ¦ge7 44.¦xg6 ¦xe5 ¥e6 12.0-0-0 Beyazın daha rahat
oynayacağı bir varyant; 6...a5 Değişik 30.¤xa4 ¦xa4 31.¥xb6
45.¦xe5 ¦xe5 46.¦g5±
bir tuzak 7.c4? ¤xe4! 8.fxe4 £h4+
40...axb4 41.cxb4 ¤g8 42.¦f3 28.¦bd1 ¥f8 29.gxh4±
9.¢d2 a4µ Beyazın atı düştü.
¤h6 43.a5 ¤f5 44.¤b3 ¢c7 45.¤c5
¢b8 46.¦b1 ¢a7 47.¦d3 ¦c7 48.¦a3 7.c4 a5 8.¥e3 a4 9.¤c1 XABCDEFGHY
¤d4 49.¦d1 ¤f5 50.¢h3 ¤h6 51.f3 8r+-+-vlk+(
¦f7 52.¦d4 ¤f5 53.¦d2 ¦h7 54.¦b3 9.¤3d2 £a5 10.¤c3 0-0 11.¥e2
¦ee7 55.¦dd3 ¦h8 56.¦b1 ¦hh7?!57. ¥e6 12.0-0 7+-wqn+pzp-'
b5!+- cxb5 58.¦xb5 d4 59.¦b6 ¦c7 6-zplzpn+-+&
60.¤xe6 ¦c3 61.¤f4 ¦hc7 62.¤d5 9...0-0 10.¤c3 £a5 11.£d2 ¤a6
¦xd3 63.¤xc7 ¢b8 64.¤b5 ¢c8 12.¥e2 ¤c5 13.0-0 ¥d7 14.¦b1 ¦fc8
5tr-+-zp-+-%
65.¦xg6 ¦xf3 66.¢g2 ¦b3 67.¤d6+ 15.b4 axb3 16.axb3 £d8 17.¤d3 4-+P+P+-zP$
¤xd6 68.¦xd6 ¦e3 69.e6 ¢c7 ¤e6 18.¤b4 ¥c6 3+PsN-vLP+L#
70.¦xd4 ¦xe6 71.¦d5 ¦h6 72.¢f3
¢b8 73.¢f4 ¢a7 74.¢g5 ¦h8 75.¢f6 18...¤f4 19.¥xf4 £b6+ 20.¥e3 2-+NtR-wQ-zP"
1-0 £xb4 21.¦fd1 ¦a3 1+-+R+-mK-!
Carlsen bu galibiyet ile son 2 maça 19.¦fd1 h5 xabcdefghy
girilirken seriye ortak oluyor.
XABCDEFGHY Siyahlar için ümitler iyice tükeniyor.
GM Magnus Carlsen –
GM Sergey Karjakin 8r+rwq-+k+( 29...¤f4 30.¥xf4 exf4 31.¥xd7
2016 Dünya Şampiyonluk Maçı (16) 7+p+-vlpzp-' £xd7 32.¤b4 ¦a3 33.¤xc6 £xc6
Siyahlarla kazanmaktan başka çare- 34.¤b5 ¦xb3 35.¤d4 £xc4 36.¤xb3
si olmayan Karjakin için ümitler iyice 6-+lzpnsn-+&
£xb3 37.£e2 ¥e7 38.¢g2 £e6
tükeniyordu ve artık elinde ne varsa 5+-+-zp-+p% 39.h5 ¦a3 40.¦d3 ¦a2 41.¦3d2 ¦a3
gösterme vakti gelmişti... 4-sNP+P+-+$
1.e4 c5 42.¦d3 ¦a7 43.¦d5 ¦c7 44.£d2 £f6
Sicilya Savunması, belki de siyah- 3+PsN-vLP+-# 45.¦f5 £h4 46.¦c1 ¦a7 47.£xf4
larla kazanmak için oynanması gereken 2-+-wQL+PzP" ¦a2+ 48.¢h1 £f2 49.¦c8+! ¢h7
bir açılış. 1+R+R+-mK-! 50.£h6+!!
2.¤f3 d6 3.d4 cxd4 4.¤xd4 ¤f6
5.f3 xabcdefghy Carlsen’den doğum gününde şam-
Beyazlar ile beraberliğe yetinen piyonluğu getiren tarihi hamle.
Carlsen sağlam varyantlar tercih ediyor. Bu hamleden sonra Danimarkalı
5...e5 6.¤b3 ¥e7 gazeteci Søren Plovgaard Twitter’dan XABCDEFGHY
“19...h5 Karjakin’in 2 haftadır oyna-
XABCDEFGHY dığı ilk agresif hamle” diye tepki verdi. 8-+R+-+-+(
8rsnlwqk+-tr( 20.¥f1 h4 21.£f2 ¤d7 22.g3
7+-+-vlpzpk'
7zpp+-vlpzpp' ¦a3?! 6-zp-zp-+-wQ&
6-+-zp-sn-+& 22...¥g5 23.¥xg5 (23.¤c2 ¥xe3
5+-+-+R+P%
5+-+-zp-+-% 24.£xe3 £e7 25.¦d2²) 23...£xg5 4-+-+P+-+$
4-+-+P+-+$ 24.¤c2 hxg3 25.hxg3² 3+-+-+P+-#
3+N+-+P+-# 23.¥h3 ¦ca8 24.¤c2 ¦3a6 2r+-+-wq-zP"
2PzPP+-+PzP" 25.¤b4 ¦a5 26.¤c2 b6 1+-+-+-+K!
1tRNvLQmKL+R! Siyahlar tabii ki de berabereyi kabul xabcdefghy
xabcdefghy edemez. 1-0

23
MK
Wesley So’dan Londra’da çifte galibiyet
Londra’da düzenlenen 2016 London Chess Classic’i kazanmayı başaran Wesley
So, aynı zamanda 2016 Grand Chess Tour serisini lider olarak tamamladı.
Mert Tırak
Sporcu
merttirak@hotmail.com
Londra’da düzenlenen 2016 London
Chess Classic’i kazanmayı başaran Wesley
So, aynı zamanda 2016 Grand Chess Tour
serisini de lider olarak tamamladı.
2016 Grand Chess Tour serisinin
son ayağı olan 8. London Chess Clas-
sic 9-18 Aralık 2016 tarihleri arasında
Londra’da toplam 4 kattan oluşan ve
42.910 m2 alana sahip Olympia Confe-
rence Center’da düzenlendi. Turnuvada
yarışan sporcuların hepsinin dünya sı-
ralamasında ilk 20’de olması ve Mag-
nus Carlsen ile Sergey Karjakin hariç
ilk 10’daki tüm sporcuların yarıştığı bu
turnuva 2785 Elo ortalaması ile bu sene
içinde düzenlenmiş en kuvvetli turnu-
va konumundaydı. Ana turnuva ile eş
zamanlı düzenlenen British Knockout,
Super Rapidplay, FIDE Open, Wee-
kend Open, Weekend U2050, Weekend
U1825, Weekend U1600, Weekday
U2050, Weekday U1750 turnuvaları ile
Londra’da adeta 10 günlük bir satranç
festivali havası esti. Turnuvadan önce-
ki gün düzenlenen ve amatör sporcular
ile profesyonelleri buluşturan Pro-Biz
kupası da büyük ilgi çekti. 3 tur İsviçre
sistemine göre düzenlenen mini turnu-
vada 3 maçını da kazanıp kupanın sa-
hibi olan ikili GM Vishy Anand-Terry
Chapman ikilisi oldu.
41 ülkeden 247 sporcunun yarıştığı
FIDE Open ise gene büyük bir heye-
can ile geçti. 9 tur sonucunda 7,5 puan
toplamayı başaran Fransız GM Eti-
enne Bacrot ile GM Sebastien Maze
birinciliği paylaşırken ülkemiz adına
24
HABER-ANALİZ
Wesley So Londra’dan çifte kupa ile döndü
yarışan genç ve yetenekli sporcumuz
WFM Sıla Çağlar 4,5 puan toplama-
yı başararak turnuvadan +78 Elo ile
ayrıldı. İngiliz büyükustaların buluştu-
ğu British Knockout turnuvasında ise
gülen taraf finalde rakibi GM David
Howell’ı 3,5-2,5 yenmeyi başaran İn-
gilizlerin efsane sporcusu GM Nigel
Short oldu. 45 ülkeden 475 sporcunun
yarıştığı Super Rapidplay turnuvasını
ise sürpriz bir şekilde 10 turda 9 puan
toplamayı başaran GM Valentina Gu-
nina kazanırken ikinciliği 8,5 puan ile
Azeri Büyükusta Eltaj Safarli kazandı.
Ana turnuvaya baktığımızda ise
2016 Grand Chess Tour’un son ayağına
gelinirken en yakın rakibi Hikaru Na-
kamura ile arasında 7 puan olan Wesley
So için ilk üçe girmesi yeterliydi ancak
Nakamura’nın bu turnuvada şampiyon
olmaktan başka şansı yoktu. Amerikan
fedarasyonu adına yarışmaya başladık-
tan sonra 2015-Bilbao Chess Masters
ve 2016-Sinquefield Cup gibi elit tur-
OCAK 2017
nuvaları kazanıp dünya satrancında
önemli bir yer edinen Wesley So’nun
bu turnuvada nasıl bir performans ser-
gileyeceği ise merak konusuydu.
İlk turda siyah taşlarla rakibi Hikaru
Nakamura’yı ve 2. turda ise rakibi Mic-
hael Adams’ı beyaz taşlarla yenme-
yi başaran Wesley So hem turnuvaya
sert bir başlangıç yaparak rakiplerine
gözdağı verdi hem de 2800 rating ba-
rajını geçerek bunu tarihte başarabilen
12.sporcu oldu. Turnuvanın sonunda
ise toplamda 3 galibiyet ve 6 beraberlik
ile 6 puan toplamayı başaran Wesley
So böylece hem 2016 London Chess
Classic şampiyonu hem de 2016 Grand
Chess Tour şampiyonu oldu. Turnuva-
da ikinciliği 5,5 puan ile Fabiano Ca-
ruana alırken üçüncülüğü ise 5 puan ile
Hikaru Nakamura almayı başardı. Tur-
nuvanın belki de en büyük sürprizi ise 9
maçın 6’sını kaybeden Veselin Topalov
oldu. Bulgar büyükusta bu başarısız so-
nuçlara rağmen yalnızca 1 puan ile gir-
diği son turda rakibi Levon Aronian’ı
siyah taşlarla yenmeyi başararak daha
ölmediğini izleyenlere göstermiş oldu.
Bu turnuva sonucu ise 2016 Grand
Chess Tour’da gülen taraf Wesley So
olurken, ikinciliği Hikaru Nakamura
ve üçüncülüğü Fabiano Caruana elde
etmiş oldu. Sonuçlara baktığımız za-
manda dikkat çeken ilk konu ilk üçe
giren bütün sporcuların ABD federas-
yonu adına yarışması. Bu sene aldığı
olimpiyat şampiyonluğundan sonra
2016 London Chess Classic ve 2016
Grand Chess Tour’u adeta domine et-
meyi başaran ABD için satrançta altın
yılını geçirdi diyebiliriz. Bakalım 2017
senesinde de hem ABD hem de Wes-
OCAK 2017 HABER-ANALİZ MK
ley So bu başarılı grafiklerini devam
ettirebilecekler mi?
GM Fabiano Caruana –
GM Hikaru Nakamura
2016 London Chess Classic
1.e4 c5 2.¤f3 d6 3.d4 cxd4 4.¤xd4
¤f6 5.¤c3 a6
Nakamura Sicilya Savunmasının
belki de en keskin devamyollarından
biri olan Najdorf varyantını seçiyor.
6.¥g5 e6 7.f4 h6
Nakamura burada daha önce hiç
oynamadığı h6 hamlesini oynuyor.
8.¥h4 £b6 9.a3 ¥e7
[9...£xb2?? 10.¤a4 Vezir düşüyor Vishy Anand-Terry Chapman
10.¥f2 £c7 11.£f3 ¤bd7 12.0-
Piyon fedasının sebebi ileriki ham- XABCDEFGHY
0-0 b5 13.g4 g5 14.h4 gxf4 15.¥e2 b4
lelerde daha net görülecek.
XABCDEFGHY 8r+lwqk+-tr(
16.axb4 ¤e5 17.£xf4 ¤exg4
8r+l+k+-tr( 18.¥xg4 e5 19.£xf6!
7+-+-+p+-'
7+-wqnvlp+-' Caruana burada hızlı bir şekilde
6p+-zp-vl-zp&
6p+-zppsn-zp& kendi hazırlığı olan vezir fedasını oy- 5+-+Nzp-+-%
5+-+-+-+-% nuyor. 4-zP-sNP+LzP$
4-zp-sNPzpPzP$ 19.¤d5? ¤xd5 20.£f3 ¤xb4 3+-+-+-+-#
21.¥e1 a5 22.¥xb4 axb4 23.¤b3µ 2-zPP+-vL-+"
3zP-sN-+Q+-# Siyahın 15...b4 hamlesinden dolayı
2-zPP+LvL-+" Beyaz bu varyanta giremiyor; 19.£d2 1+-mKR+-+R!
1+-mKR+-+R! ¥xg4 20.¤f5 ¥xf5 21.exf5 ¦c8= xabcdefghy
xabcdefghy 19...¥xf6 20.¤d5 £d8 21.¤f5!!
Caruana maçtan sonra bilgisayarın
Af5 hamlesini görmediğini, hamlenin
sekondantı olan GM Rustam Kasimd-
zhanov tarafından keşfedildiğini ve
bilgisayarın bu tarz konumları pek an-
lamadığını ifade ediyor. Nakamura’nın
ise bilgisayara çok fazla bağlı olduğu
için bu hamleyi gözden kaçırdığını ve
konumun Siyahlar açısından gördüğü
en kötü konum olduğunu ifade ediyor.
21.¤c6 ¥xg4 22.¤xd8 ¥xd8
23.¦d2 Nakamura’nın beklediği nor-
mal varyant bu şekildeydi.
21...¦b8

25
MK HABER-ANALİZ OCAK 2017
Burada 35 dakika düşünen Naka- 2016 London Chess Classic Çapraz Tablo
mura sonunda Bb6 hamlesi engelle-
Sıra Unvan Adı Soyadı Fed. Rating 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
mek için kalesi ile hamle yapıyor ama
Beyazın kombinezonunu kaçırıyor. 1 GM Michael Adams ENG 2748 0 ½ ½ 1 ½ ½ ½ ½ 0

21...¥xf5 22.¥xf5 ¦b8 23.c4! a5 2 GM Wesley So USA 2794 1 ½ ½ 1 ½ ½ ½ 1 ½

24.b5 ¥e7 25.b6± Beyazın rakip üze- 3 GM Anish Giri NED 2771 ½ ½ ½ ½ ½ ½ ½ ½ ½
rindeki baskısı devam ediyor. 4 GM Viswanathan Anand IND 2779 ½ ½ ½ 1 ½ ½ 1 0 ½
22.¤xf6+! £xf6 23.¦xd6 5 GM Veselin Topalov BUL 2760 0 0 ½ 0 0 0 ½ 0 1

Atla almak Beyaz için daha iyi 6 GM Vladimir Kramnik RUS 2809 ½ ½ ½ ½ 1 ½ ½ ½ ½
olabilirdi. 23.¤xd6+! ¢e7 24.¥c5 7 GM Fabiano Caruana USA 2823 ½ ½ ½ ½ 1 ½ ½ 1 ½
£f4+ 25.¢b1 £xg4 26.¤xc8+ 8 GM Maxime Vachier-Lagrave FRA 2804 ½ ½ ½ 0 ½ ½ ½ 0 1
¢e8 27.¤d6+ ¢d7 28.¤xf7+
¢c7 29.¥d6+ ¢b7 30.¥xb8 ¦xb8 9 GM Hikaru Nakamura USA 2779 ½ 0 ½ 1 1 ½ 0 1 ½

31.¤xe5+- 10 GM Levon Aronian ARM 2785 1 ½ ½ ½ 0 ½ ½ 0 ½

23...¥e6 24.¦hd1 0-0 25.h5 GM Levon Aronian – 0-0 9.¦e1

Siyah üzerindeki baskı tam gaz de- GM Veselin Topalov XABCDEFGHY
vam ediyor Bh4 fikri ile 2016 London Chess Classic
8r+lwq-trk+(
25...£g5+ 26.¥e3 £f6 27.¤xh6+ Turnuvanın son turuna sadece 1
puan ile formu düşük giren Topalov
7zpp+-snpvlp'
¢h8 28.¥f5 £e7?
ile bu maçı kazanması halinde Ground 6-+nzpp+p+&
XABCDEFGHY Chess Tour›u üçüncülükle bitirme san- 5+-zp-+-+-%
8-tr-+-tr-mk( sı doğacak olan Aronian karsı karsıya 4-+PzP-+-+$
7+-+-wqp+-' geliyorlar.
3+-sN-zPNzP-#
6p+-tRl+-sN& 1.c4 g6 2.¤c3 c5 3.g3 ¥g7 4.¥g2
2PzP-+-zPLzP"
5+-+-zpL+P% ¤c6
1tR-vLQtR-mK-!
4-zP-+P+-+$ Topalov siyahlarla Simetrik İngiliz
xabcdefghy
3+-+-vL-+-# varyantına girmeyi tercih ediyor.
Burada Beyazlar daha çok b3 ve d5
2-zPP+-+-+" 5.¤f3 d6 6.0-0 e6 7.e3 ¤ge7 8.d4
1+-mKR+-+-!
xabcdefghy
29.b5
29. ¤xf7+ ¥xf7 (29... £xf7 30.
¦xe6) 30. ¦h6+ ¢g8 31. ¦g1+ ¥g6
32.¦gxg6+ ¢f7 33.¦h7+ ¢e8 34.
¦xe7+ ¢xe7 35. ¥c5+ Beyaz için
daha hızlı bir bitiriş olabilirdi
29...£e8 30.¤xf7+ ¦xf7 31.¦xe6
£xb5 32.¦h6+
Bu maç birçok otorite tarafından
turnuvanın en güzel maçı olarak gös-
teriliyor.
1-0 Satrancın devleri bir arada!

26
OCAK 2017 HABER-ANALİZ MK
2016 London Chess Classic Final Sıralama
hamlelerini tercih ederken Aronian
¦e1 hamlesini tercih ediyor. Sıra Unvan Adı Soyadı Fed. Rating Puan Doğum Yılı

9...a6 10.¥d2 ¦b8 11.¦c1 b6 1 GM Wesley So ENG 2748 6 1993

12.¤e2 e5 13.¥c3
2 GM Fabiano Caruana USA 2794 5,5 1992

13.d5?! ¤b4 14.¥xb4 cxb4 Siyah 3 GM Vladimir Kramnik NED 2771 5 1975
çift fil avantajından dolayı inisiyatifi
4 GM Viswanathan Anand IND 2779 5 1969
eline alır.
5 GM Hikaru Nakamura BUL 2760 5 1987
13...h6
6 GM Anish Giri RUS 2809 4,5 1994
Siyahtan güzel bir bekleme hamlesi. 7 GM Maxime Vachier-Lagrave USA 2823 4 1990

14.d5 ¤b4 15.¦a1 b5 8 GM Levon Aronian FRA 2804 4 1982

Siyahtan dengeleri değiştirecek il- 9 GM Michael Adams USA 2779 4 1971

ginç bir taş fedası 15...a5 16.a3 ¤a6 10 GM Veselin Topalov ARM 2785 2 1975
17.¤d2 f5²
16.a3 bxc4 17.axb4 cxb4 18.¥d2 28.¥xa6? ¦a8 29.¥f1 ¤xe4 45.£xe4 £xe4 46.¤xe4 ¦xb3
¤xd5 30.¤xe4 £xe4µ
28...¦fc8 29.¤d2
XABCDEFGHY
XABCDEFGHY 8-tr-+-+k+(
8-trlwq-trk+( XABCDEFGHY 7+-tR-+pvl-'
7+-+-+pvl-' 8-trr+-+k+( 6-+-+-+p+&
6p+-zp-+pzp& 7+-+-+pvl-' 5+-+-+-+-%
5+-+nzp-+-% 6p+-zpl+pzp& 4-+-+N+-zp$
4-zpp+-+-+$ 5+-sn-zp-+-% 3+r+p+-zP-#
3+-+-zPNzP-# 4-wq-+P+-+$ 2-+-+-zP-zP"
2-zP-vLNzPLzP" 3+psN-vL-zP-# 1+-tR-+-mK-!
1tR-+QtR-mK-! 2-wQ-sN-zP-zP" xabcdefghy
xabcdefghy 1tR-tR-+LmK-! 47.gxh4?
Siyahlar alete karsı 3 piyon alarak xabcdefghy Aronian’dan maçı kaybettiren ham-
vezirkanadını karıştırmak istiyor. 29.¥xa6 ¤xa6 30.¦xa6 d5 31.¦a4 le. 47.¦d7 ¥h6 48.¦d1 h3 49.¢f1
19.£c1 c3 20.bxc3 b3 21.£b1 £d6 32.exd5 ¥xd5 33.¤d2² ¦8b4 50.¤c5 ¦b1 51.¦7xd3= eşit bir
¤f6 22.£b2 oyunsonuna giderdi.
29...a5 30.¥xc5 ¦xc5 31.¦a4 £b7
22.c4? b2 23.¦a2 ¥f5 24.£xb2 32.¥c4 £c6 33.¥d5
¦xb2 25.¦xb2-+ 47...¥h6 48.¦f1 ¦3b4 49.f3 ¦b2
33.¥xe6 fxe6 34.¦aa1 ¦c8 50.¤f6+ ¢g7 51.¤g4 d2 52.¦d7 ¦e8
22...£c7 23.c4 £xc4 24.¤c3 ¥e6 35.¤e2 £b5 36.¦xc5 ¦xc5 37.¤c3 53.¤f2 ¦e1
25.¦ec1 ¤d7 £c6 38.£xb3 ¦xc3 39.£xe6+ ¢h7
40.¦xa5= 8 maçın 6’sını kaybeden Topalov bu
25...¦fc8 26.¥e1 £c5 27.¦xa6 maçı kazanmayı başararak neden dün-
¤d7 28.¦aa1 Siyah için daha iyi ola- 33...¥xd5 34.exd5 £d7 35.¦a3 a4 yanın elit büyükustaları arasında oldu-
bilirdi. 36.¤xa4 ¦xd5 37.¤xb3 e4 38.£a2 ğunu izleyenlere göstermiş oldu.
£f5 39.¦e1 ¦db5 40.¦c1 d5 41.¤ac5
26.e4 ¤c5 27.¥f1 £b4 28.¥e3 d4 42.¦a7 d3 43.¦c7 h5 44.£a4 h4 0-1

27
MK HABER OCAK 2017

Dünya Hızlı ve Yıldırım Şampiyonaları

Karjakin ve Muzychuk Yıldırım’da,

Ivanchuk ve Muzychuk Hızlı’da şampiyon
Carlsen, Tie-Break Mağduru!

Mert Özateş
Sporcu
ozatesmert@gmail.com

2016 Dünya Hızlı Satranç Şampi-

yonası ve Dünya Kadınlar Hızlı Satranç
Şampiyonası 26-28 Aralık tarihlerinde
Katar’ın Doha şehrinde düzenlendi.
15’+10’’ temposunda genel kategoride
15, kadınlar kategorisinde de 12 tur
üzerinden oynanan, özellikle de genel
kategoride dünyanın elit oyuncularının
hemen hemen hepsinin katıldığı tur-
nuvada genel kategoride 106, kadınlar
kategorisinde de 34 sporcu yarıştı. 3
oyuncunun 15 maçta topladığı 11 pu-
anla zirveyi paylaştığı genel kategori-
de rakiplerin ELO ortalamasının baz Dünya Hızlı’da ilk üç: Ivanchuk, Grischuk ve Carlsen
alınması sonucunda Vassily Ivanchuk etti. Ülkemizi temsil eden büyükusta söylemek yanlış olmaz, zira ilk turda
şampiyonluğu elde ederken, Alexan- Vahap Şanal ise 7.5 puan ve 44 ELO ilk 4 masada rating favorisi oyuncu-
der Grischuk ikinci, Dünya Şampiyo- artışıyla oldukça başarılı bir turnuva lardan üçünün berabere kalıp birinin
nu Magnus Carlsen ise üçüncü oldu. de kaybetmesinin pek rastlanmayan
geçirdi.
Kadınlar kategorisinde ise turnuvayı bir durum olduğunu söylemek müm-
başından sonuna kadar domine eden Kadınların en “Hızlı”sı Muzychuk kün. Ne kadar sert geçeceği ilk turdan
Anna Muzychuk şampiyonluğa uza- belli olan turnuvanın ikinci turunda,
nırken, Alexander Kosteniuk ikinciliği, Genel kategoride hızlı turnuva- ilk turdaki oyunu beraberlikle nok-
Nana Dzagnidze ise üçüncülüğü elde nın şok eden sonuçlarla başladığını talanan Carlsen’in 2622 ELO puanlı

28
OCAK 2017 HABER MK
Gürcü büyükusta Levan Karjakin, Yıldırım’da
Pantsulaia’ya kaybet- Carlsen’i geride bıraktı.
mesinin satrançseverleri
adeta şoka soktuğunu 3’+2’’ zaman kont-
düşünüyorum. Turnuva- rolüyle 21 turlu İsviçre
ya sürpriz biçimde 0.5/2 Sistemi üzerinden oy-
ile başlayan Carlsen arka nanan,108 oyuncunun
arkaya galibiyetlerle tur- katıldığı Dünya Yıldırım
nuvaya geri dönmeyi Şampiyonasında ise baş-
başarırken 5’te 5 ile baş- tan itibaren adeta nefesler
layan tek oyuncu olan tutuldu. Üst masalardaki
Anton Korobov ilk gü- rating favorisi oyuncu-
nün lideri oldu. 6. turda ların genellikle kazandı-
Korobov’a karşı beyaz ğı ilk iki turun ikisinde
taşlarla kazanan Aroni- de ikinci masada rating
an liderliği ele geçirirken olarak üstün olan Arte-
turnuvanın en ilgi çekici miev ve Nakamura’nın
sonuçlarından biri 7. tur- kaybetmesi dikkat çeki-
da geldi. Geçtiğimiz yıl ci oldu. Hızlı turnuvada
Carlsen’i Dünya Yıldırım Dünya Kadınlar Hızlı’da ilk üç: Muzychuk, Kosteniuk ve Dzagnidze deyim yerindeyse “or-
Şampiyonası’nda mağlup tada gözükmeyen” dünya
etmeyi başaran yaşlı kurt Ivanchuk, puan gerisine düşmesiyle artık Carlsen şampiyonluğu finalisti Sergey Karja-
her ne kadar eski günlerinde olmasa taraftarlarının dahi şampiyonun turnu- kin yıldırım turnuvasına 4’te 4 ile hızlı
da maça iyi odaklandığında dünyada- vayı kazanmasından ümitlerini büyük bir başlangıç yaparken 5. turda unvan
ki herkesi mağlup edebileceğini dünya oranda kestiklerini düşündüğümü söy- maçında karşı karşıya gelen Carlsen ve
şampiyonu Magnus Carlsen’i açılıştan lemeliyim. 12. ve 13. turları kazanarak Karjakin’in karşılaşması tüm dikkatleri
elde ettiği hafif üstünlüğü yavaş yavaş bitime 2 tur kala zirveyle arasındaki üstüne topladı. Carlsen 20.e3?? ham-
arttırarak aldığı şık galibiyetle göster- farkı 1 puana indirirken 14. turda li- lesiyle bir anda kale ya da kaleye kar-
di. 4 maçlık galibiyet serisi Ivanchuk derlik koltuğunda 10 puanla tek başına şı vezir bırakmak durumunda kalarak
tarafından sonlandırılan şampiyon son oturan Nepomniachtchi’ye karşı siyah- kayıp konuma düşerken, kendisinden
3 maçta topladığı 2.5 puanla günü 7 larla Caro-Kan Savunmasında oyunor- beklenildiği üzere sonuna kadar sava-
puanla tamamlarken turnuvadaki per- tasında elde ettiği konuımsal üstünlüğü şan ve oyunu vezire karşı kale finaline
formansını turlar ilerledikçe artıran basitçe kazanca dönüştürerek son tur taşımayı başaran şampiyon karşısında
Ivanchuk 10. turda da hızlı satrançta öncesi dengeleri değiştirmeyi başar- soğukkanlı kalan Karjakin zirvedeki
dünyanın sayılı isimlerinden Shahk- dı. Anand’a karşı kazanan Ivanchuk yerini perçinledi. Turnuvadaki ilk puan
riyar Mamedyarov’u mağlup ederek ve Vachier-Lagrave’ye karşı kazanan kaybını 7. turdaki Danil Dubov bera-
ikinci günün sonunda liderliğe yer- Grischuk’la beraber turu beraberlikle berliği ile yaşayan Karjakin’in Anand
leşti. 3. ve son günün liderinin yarım kapatan Mamedyarov’un da 10 puana ve Yu Yangyi’ye de beraberlik verme-
puan gerisindeki Nepomniachtchi’nin ulaşmasıyla son tura 5 oyuncu 10 puan- siyle galibiyet serisi yakalayan Carlsen
Ivanchuk’u mağlup ederek liderliği ele la girdi. Eşleşmelerin Carlsen-Mamed- liderliğe ortak oldu. 12 turlu ilk gü-
geçirmesiyle ikinci günün ilk turun- yarov, Grischuk- Nepomniachtchi ve nün sonunda 10 puanla zirvede yalnız
dakine benzer bir senaryo yaşandığını Ivanchuk-Melkumyan şeklinde olduğu kalan Carlsen ve Karjakin turnuvayı
söyleyebilirim. Turnuvanın başından son turda kazanan Carlsen, Grischuk domine ederken ikilinin ikinci günkü
itibaren formsuz bir görüntü çizen ve Ivanchuk 15 maçta topladıkları 11 mücadelesi merakla beklenmeye baş-
Carlsen’in 11. turda da beyaz taşlarla puanla tie-break yoluyla ilk 3’te sırala- lanmıştı bile. İkinci günün ilk maçında
Korobov’a keskin bir konumdan kay- nırken para ödülü oyuncular arasında Vachier-Lagrave’ye siyah taşlarla kaza-
bederek bitime 4 tur kala zirvenin 1.5 eşit şekilde paylaşıldı. narak Karjakin’in de berabere kalma-

29
MK HABER OCAK 2017
şüpheli bir piyon fedası yapan rakibine kusta böylece Dünya Hızlı ve Yıldırım
karşı rahat biçimde kazanan Karjakin’i Şampiyonası’nı domine etmiş oldu.
gören Carlsen siyah taşlarla oyundaki
ölü beraberliği bozmak için elinden ge- İki gün arayla önce hızlıda sonra
leni yapsa da piyon kaybetmesi sonun- da yıldırımda tie-break ile şampiyon-
da sürekli şahtan başka çaresi kalmadı luktan olan Carlsen’in sonuçtan hiç
ve turnuvayı 16.5 puanla tamamlayan de mutlu olmadığını ödül törenindeki
iki oyuncudan Karjakin şampiyonlu- tavırlarından anlamak çok da zor ol-
ğu, Carlsen ise ikinciliği elde etti. 14.5 masa gerek. Bu noktada şampiyona hak
puan toplayan genç Danil Dubov ise verdiğimi belirtmeliyim, zira rakiplerin
sürpriz biçimde 3. olmayı başardı. ortalama ratinginin baz alındığı bir sis-
temde açık arayla rating üstünlüğü olan
Muzychuk Yıldırım’da da şampiyon! Carlsen’in dezavantajlı olduğunu dü-
şünüyorum. Bunun yerine 2. tie-break
34 oyuncu ile 17 turlu İsviçre Siste- kriteri olan Bucholz baz alınabilir veya
mi üzerinden oynanan Dünya Kadın- oyuncular arasında Armageddon tarzı
lar Yıldırım Şampiyonası’nda ise hızlı bir tie-break oyunu oynanabilirdi.
turnuvanın kazananı Anna Muzychuk
Karjakin 2016 Dünya Yıldırım şampiyonu
ilk 5 turda kaybettiği 2.5 puanla boca- İki turnuvada da şampiyonu mağlup
layan bir görüntü verse de arka arkaya etmeyi başaran Ivanchuk hızlı turnuva-
sıyla Carlsen tek başına lider olurken,
galibiyetlerle zirveye yeniden yaklaştı yı kazanması ve ödül töreninde de bunu
15. turdaki Karjakin-Nakamura oyu-
ve 14.turda birinci masada Zhongyi unutarak Jobava ile dama oynamasıyla
nunda Nakamura’nın fil+at+piyonuna
Tan’a karşı kazanarak bitime 3 tur kala turnuvaların en dikkat çekici oyuncusu
karşı vezir+piyon ile kazanç konumda
liderliği ele geçirdi. Kalan turlarda da olurken genç oyuncu Danil Dubov’un
olan Karjakin’in vezirini boşa koyarak
kazanarak 4 günde ikinci dünya şam- da ekstra bir tebriği hak ettiğini düşü-
oyunu kaybetmesi turnuvanın en dra-
piyonluğunu kazanan Ukraynalı büyü- nüyorum.
matik olayı oldu diyebilirim. 16. tura
Karjakin’in bir puan önünde giren
Carlsen’i kötü bir sürpriz bekliyordu.
Henüz 3 gün önce hızlı turnuvada
Carlsen’i beyaz taşlarla yenen Vassily
Ivanchuk aynı şeyi bu sefer siyah taş-
larla yaparak bu satırların yazarı gibi
satrançseverlerin bir kez daha hayran-
lığını kazanırken turnuvanın denge-
sini de değiştirmeyi başardı. Son tura
Carlsen’in yarım puan gerisinde giren
Karjakin açısından eşlendirmeler tam
da Rus oyuncunun istediği gibi oldu.
Birinci masada Carlsen siyah taşlarla
Leko’ya karşı oynarken ikinci masada
“ya kazan ya kaybet” oyun tarzıyla bi-
linen Jobava’ya karşı beyaz taşlarla oy-
nayan Karjakin’in kazanıp, Carlsen’in
kazanamamasını beklemekten başka
çaresi yoktu. (Eş puan durumunda
Karjakin’in doğrudan şampiyonluğu
elde ettiğini belirtmeliyim.) Açılışta
Dünya Kadınlar Yıldırım’da ilk üç: Muzychuk, Gunina ve Lagno

30
MK
OCAK 2017 KAZANCI
HABERBULUN OCAK MK
2017

Prof. Dr. Ergin Çiftçi

Sporcu
Kazancı görme ve hesaplama
erginciftci@gmail.com
Bu sayımızda 2016 Türkiye Kupasından seçtiğimiz diyagramlarla çıkıyoruz karşınıza.
Bakalım siz de kazancı görebilecek misiniz?

Mert Tırak - Denizcan Temizkan Ece Özbay - Ersen Molla Sinan Buğdaycı - Servet Usluoğlu
Antalya, 2016 Antalya, 2016 Antalya, 2016
XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY
8-+r+-vl-+( 8-tr-wq-trk+( 8r+l+-wq-+(
7+-+-+-wqk' 7+lsnpzpp+p' 7zppzp-+-vlk'
6p+-zp-wQ-zp& 6-+-+-+p+& 6-+-+Psn-zp&
5+p+-+P+-% 5zpp+-vl-sN-% 5+-zP-zp-+-%
4nzPl+-zP-+$ 4-+-+-wQ-+$ 4-+-+p+-+$
3+-+-+N+P# 3zPLsN-+-+-# 3+-sN-vL-+P#
2-+-+-+P+" 2-zPP+-zPPzP" 2PzP-+-+Q+"
1vL-+-tR-+K! 1+-+RmK-+R! 1+-mKR+-tR-!
xabcdefghy xabcdefghy xabcdefghy
wKh1,Qf6,Nf3,Ba1,Re1,Pb4,f4,f5,g2,h3/bKh7,Qg7,Na4,Bc4,f8,Rc8,Pa6,b5,d6,h6 wKe1,Qf4,Nc3,g5,Bb3,Rd1,h1,Pa3,b2,c2,f2,g2,h2/bKg8,Qd8,Nc7,Bb7,e5,Rb8,f8,Pa5 wKc1,Qg2,Nc3,Be3,Rd1,g1,Pa2,b2,c5,e6,h3/bKh7,Qf8,Nf6,Bc8,g7,Ra8,Pa7,b7,c7,e
,b5,d7,e7,f7,g6,h7 4,e5,h6

Beyaz oynar ve kazanır. Beyaz oynar ve kazanır. Beyaz oynar ve kazanır.

 
        

Okan Acer - Baran Demir Niyazi Bekirhan Alaoğlu - Mehmet Günay Metin Baykalı - Necati Tarhane
Antalya, 2016 Antalya, 2016 Antalya, 2016
XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY
8r+-+-+k+( 8-+-+r+k+( 8-mkr+-+-+(
7zp-+-+q+p' 7zppwq-+p+-' 7trpwq-snp+-'
6-+p+-+-tr& 6-+-+r+p+& 6-tRP+p+-zp&
5+-+l+-+-% 5+-+-+-+-% 5zpQ+pzP-+N%
4-+-wQ-zP-+$ 4-+-+-+-+$ 4Pvl-zP-zPP+$
3+P+-+-zP-# 3vL-vl-+R+-# 3+-+-+-+-#
2P+-+-+-zP" 2P+-+p+PzP" 2-+-+K+N+"
1+-tR-+RmK-! 1+-wQ-tR-mK-! 1+-tR-+-+-!
xabcdefghy xabcdefghy xabcdefghy
wKg1,Qd4,Rc1,f1,Pa2,b3,f4,g3,h2/bKg8,Qf7,Bd5,Ra8,h6,Pa7,c6,h7 wKg1,Qc1,Ba3,Re1,f3,Pa2,g2,h2/bKg8,Qc7,Bc3,Re6,e8,Pa7,b7,e2,f7,g6 wKe2,Qb5,Ng2,h5,Rb6,c1,Pa4,c6,d4,e5,f4,g4/bKb8,Qc7,Ne7,Bb4,Ra7,c8,Pa5,b7,d5
,e6,f7,h6

Siyah oynar ve kazanır. Siyah oynar ve kazanır.


Beyaz oynar ve kazanır.
    
    

31 31
 HABER OCAK 2017

2016 Dünya Okullar Satranç

Şampiyonası’ndan üç madalya ile döndük
FM Yasin Emrah Yağız FM Bahadır Özen
17 yaş genel ikincisi
FIDE Antrenörü
yasinemrahy@gmail.com

Rusya’nın Sochi kentinde 2-12 Ara-

lık 2016 tarihleri arasında düzenlenen
ve büyük bir heyecana sahne olan Dün-
ya Okullar Satranç Şampiyonası’ndan
sporcularımız yüzümüzü güldüren so-
nuçlarla döndüler.
Rusya, Azerbaycan, Ukrayna, Bul-
garistan, Fransa, Almanya, Çin, İsrail,
Slovenya ve Hindistan’ın da aralarında
yer aldığı 28 ülkeden güçlü sporcuların
yarıştığı şampiyonada 60’ı unvanlı 500
sporcu hamle yaptı.
7, 9, 11, 13, 15, 17 yaş genel ve kızlar WCM Çağıl Irmak Arda
kategorilerinde düzenlenen ve 24 spor- 15 yaş kızlar üçüncüsü
cumuzun ülkemizi temsil ettiği şam-
piyonada sporcularımız ülkemize bir
gümüş ve iki bronz madalya kazandırdı,
ayrıca 6 genç sporcumuz şampiyonayı
ilk 10’da tamamlama başarısı gösterdi.
17 yaş genel kategorisinde yarışan
sporcumuz FM Bahadır Özen tur-
nuvayı 2. sırada tamamlayarak gümüş
madalyanın sahibi oldu. 17 yaş kızlar
kategorisinde yarışan sporcumuz Şev-
val Doğan son turu yarım puan ka-
zançla tamamladı ve şampiyonada 3.
olarak bronz madalyaya uzandı. 15 yaş
kızlar kategorisinde yarışan sporcumuz
WCM Çağıl Irmak Arda ise son turda
rakibini yenmeyi başardı ve 3. sırada ta- Elvin Esma Büyük 2. ile eş puanla 4. Ömer Faruk Özer ise şampiyonayı 7.
mamladığı şampiyonada bronz madal- olurken, 17 yaş genel kategorisinde sırada tamamladı ve en iyi 2000 do-
ya almayı başardı. yarışan diğer sporcumuz FM Hüseyin ğumlu sporcu ödülünü almayı başardı.
7 yaş kızlar kategorisinde yarışan ve Can Ağdelen 3. ile eş puanla 5. oldu. Sözü madalya sahibi üç sporcumu-
final turunda aldığı galibiyetle hanesi- 17 yaş genel kategorisinde ülkemiz adı- zun birbirinden güzel oyunlarına bıra-
ne bir puan daha yazdıran sporcumuz na hamle yapan diğer sporcumuz FM kıyorum.

32
OCAK 2017 HABER MK
FM Bahadır Özen (2372) - Şevval Doğan
Victor Vasiesiu (2254) 17 yaş kızlar üçüncüsü

1.d4 g6 2.¤f3 ¥g7 3.c3 d6 4.¥g5

h6 5.¥h4 f5
Siyahlar g5-f4 ile fili sıkıştırmayı
tehdit ediyor.
6.e3 g5 7.¥g3 ¤f6
XABCDEFGHY
8rsnlwqk+-tr(
7zppzp-zp-vl-'
6-+-zp-sn-zp&
5+-+-+pzp-%
4-+-zP-+-+$
3+-zP-zPNvL-# piyonundan vazgeçiyor. baskıyı arttırmaya çalışmalıydı.
2PzP-+-zPPzP" 12.£xb7! 19.fxg3 fxe3 20.¤f3 e5?
1tRN+QmKL+R! FM Bahadır ise açılacak b dikeyin- Siyahların sorunsuzmuş gibi gözü-
xabcdefghy den çok büyük sorunlar yaşamayacağı- ken son piyon hamleleri kendi şahının
8.£b3! na, rakibe merkezden ve de şahkana- zayıflığını daha belirgin hale getirdi.
dından etkili cevaplar verebileceğine
Sıra dışı bir açılış ile başlayan mü- inanarak piyon fedasını kabul ediyor. 21.dxe5 dxe5 22.¦he1
cadelede FM Bahadır, normal gelişim XABCDEFGHY
hamleleri ile devam etmiyor. Bunun 12...¦b8 13.£a6
yerine siyahların ilerlemiş şah kanadı 13.£xc7 f4 sonrası dipsiz bir ku-
8-tr-+-trk+(
piyonlarına karşı uzun rok hazırlığı için yuya inmek gibi olurdu. 14.exf4 ¤d5 7zp-zpl+qvl-'
vezirini zaman kazandıracak çapraza 15.¥g6+ ¢f8
yerleştiriyor. Gerçekten çok yerinde bir
6-+n+-+-zp&
13...0-0 14.¤c4 5+-+nzp-+-%
karar.
Hem e5 hamlesini engellemek için 4-+N+-+-zP$
8...e6 9.¥d3 £e7 10.¤bd2 ¤c6
hem de olası g4 ilerlemesine Nfd2 ola-
11.0-0-0 ¥d7
nağını hazır bulundurmak. 3wQ-zPLzpNzP-#
XABCDEFGHY 14...¤d5 15.£a3 2PzP-+-+PvL"
8r+-+k+-tr( Beyaz vezir hem savunmada hem de 1+-mKRtR-+-!
7zppzplwq-vl-' merkeze baskıda daha etkili bir kareye xabcdefghy
6-+nzppsn-zp& yerleşiyor. Dikkat edilmesi gereken bir
Bu nazik hamleye hiç gerek yoktu.
5+-+-+pzp-% tehdit de Nd6 olanağı.
22.g4 ¤f4 (22.¥xg4 23.£c5) 23.¥xf4
4-+-zP-+-+$ 15...£f7 16.h4 exf4 24.g5 h5 25.£c5 Fazlasıyla zayıf
16.¤xd6 cxd6 17.¥xd6 ¦b7 karesi bulunan Siyahlar zor konumda
3+QzPLzPNvL-# 18.¥xf8 ¥xf8 19.£a6 ¦b6 masa ba- kalırdı.
2PzP-sN-zPPzP" şında güvenilmesi zor bir devamyolu. 22...¤db4!
1+-mKR+-+R! 16...g4 17.¤fd2 f4 18.¥h2 g3 Siyahlar oyunu karıştırırken açığa
xabcdefghy Siyahların şahkanadından oynaması çıkacak böylesi bir taktik fırsatı kollu-
Siyahlar saldırı olanakları için b7 çok tuhaf. Vezirkanadından kurduğu yordu.

33
MK HABER OCAK 2017
23.cxb4 e4 24.¥c2 exf3 25.£d3  gibi taktik bir fırsata sahipti
¥xb2+ 26.¤xb2 f2? Beyazlar. 20...fxg4 21.£f6
26...e2! 27.a3 (27.¦d2? f2!) 27... 20...a5 21.¥b3 ¢g7
exd1£+ 28.¤xd1 £g7 Siyahlara gü-
lümseyen bir konum oluşurdu.
XABCDEFGHY
27.¥b3! ¥e6 28.¥xe6 £xe6
8r+-+r+-+(
29.¦xe3 ¤xb4 30.¦xe6 ¤xd3+ 7+-+-+-mkp'
31.¤xd3 f1£ 32.¦xf1 ¦xf1+ 33.¦e1 6-+-wql+p+&
¦xe1+ 34.¤xe1
5zpp+ptRp+-%
XABCDEFGHY 4-+-zP-+-+$
8-tr-+-+k+( 3+LzP-+Q+-#
7zp-zp-+-+-' 2P+-+-zPPzP"
6-+-+-+-zp& 1+-+-tR-mK-!
5+-+-+-+-% 7 yaş kızlar kategorisinde 2. ile eş puanla 4. olan xabcdefghy
sporcumuz Elvin Esma Büyük
4-+-+-+-zP$ 22.£e2!
3+-+-+-zP-# XABCDEFGHY 22.¥xd5?? hemen alınamazdı
2P+-+-+PvL" 8r+-+-trk+( çünkü Beyazların son yatayı zayıftır.
22...¥xd5 23.£xd5 £xd5 24..¦xd5
1+-mK-sN-+-! 7zpp+q+-zpp' ¦xe1#
xabcdefghy 6-+-vll+-+& 22...¥d7 23.¥xd5 ¦xe5 24.£xe5+
Fırtına dindi ve iki taşa karşı kale 5+-+p+p+-% £xe5 25.¦xe5 ¦e8 26.¦xe8 ¥xe8
mücadelesi konumuna ulaştık. Tabi ki 4-+-zP-+-+$ 27.a3 ¢f6 28.¢f1 ¢e7 29.¢e2
iki taş, kale karşısında daha güçlüdür. ¢d6 30.¥g8 h6 31.¢e3 ¥c6 32.f3
Uzun sürecek dikkatli bir oyun ile FM 3+-zPL+Q+-# g5 33.¥b3 h5 34.¥f7 h4 35.g3 h3
Bahadır önemli bir galibiyete ulaşıyor. 2P+-+-zPPzP" 36.¥g6 ¥d7 37.¥f7 ¥c6 38.¥g6 ¥d7
39.¥h7 ¥e6 40.¥g6 ¢e7 41.¥h5
34...¦e8 35.¢d2 ¦e4 36.¤c2 ¢f7 1tR-vL-tR-mK-!
37.¥g1 a6 38.¥e3 h5 39.¢d3 ¦a4 xabcdefghy 41.f4! g4 42.d5 ¥d7 43.¢d4 fırsa-
40.a3 ¢e6 41.¥d4 ¢d6 42.¢c3 c5 tını değerlendirmek gerekliydi.
43.¥f2 ¦e4 44.¥e3 ¢d5 45.¥f4 ¢c6 “Petroff Savunması” ile başlayan
mücadelede iki taraf içinde açılış ham- 41...¥d5
46.¢d3 ¦a4 47.¥c1 ¢d6 48.¤e3
¦d4+ 49.¢e2 ¢e6 50.¥b2 ¦d7 51. leleri buraya kadar biliniyor. Konumun XABCDEFGHY
g4 hxg4 52.¤xg4 ¦h7 53.g3 ¦b7 kısa bir değerlendirmesini yaparsak 8-+-+-+-+(
54.¥c1 ¦b3 55.¤e3 ¢f6 56.g4 ¢g6 Beyazların c3 geri kalmış piyonuna
57.¤d5 ¢f7 58.h5 ¦h3 59.¤f4 ¦g3 karşılık daha aktif taşlara sahip oldu- 7+-+-mk-+-'
60.¤d3 c4 61.¤e5+ ¢e6 62.¥f4 ğunu söyleyebiliriz. Mücadelenin de- 6-+-+-+-+&
¦xa3 63.g5 ¦h3 64.g6 ¢f6 65.¤g4+ vamında bakalım hangi taraf elindeki 5zpp+l+pzpL%
¢g7 66.¥e5+ ¢g8 67. ¤h6+ 1-0 olanaklarını kullanabilecek.
15.¦b1 a6 16.¥f4 b5 17.¥xd6
4-+-zP-+-+$
Şevval Doğan (1793) - £xd6 18.¦e5! 3zP-zP-mKPzPp#
Agniya Arbynova (1872) İleri karakol karesi taşlarımızın ra- 2-+-+-+-zP"
1.e4 e5 2.¤f3 ¤f6 3.d4 ¤xe4 kip kampa girebilmesi için çok önemli 1+-+-+-+-!
bir üs noktasıdır!
4.¥d3 d5 5.¤xe5 ¤d7 6.¤xd7 ¥xd7 xabcdefghy
7.0-0 ¥d6 8.c4 c6 9.cxd5 cxd5 10. 18...g6 19.¦be1 ¦fe8 20.¥c2
¤c3 ¤xc3 11.bxc3 0-0 12.£h5 f5 42.¢f2
Şevval d5 piyonuna baskıyı art-
13.£f3 ¥e6 14. ¦e1 £d7 tırmak için filinin yerini güncelliyor. Şevval kazanca giden çok farklı bir

34
OCAK 2017 HABER MK

17 yaş genel kategorisinde yarışan diğer sporcumuz

FM Hüseyin Can Ağdelen 3. ile eş puanla 5. oldu.

olanağını keşfediyor; fazla ilerlemiş h 7...e6 8.¥d3 ¥e7 9.£d2 b6 XABCDEFGHY

piyonunu ele geçirmek!
42...¥c6 43.g4 f4 44.¥g6 ¢d6
45.¥d3 ¢c7 46.¥f1 ¢b6 47.¥xh3 b4
48.cxb4 axb4 49.axb4 ¢b5 50.¥f1+
¢xb4 51.h4!
Yarma fikri hızlıca geçer piyon oluş-
turmak için tam zamanında geliyor.
51...gxh4 52.g5 ¢c3 53.¥h3 ¥d5
54.¥g4 ¢xd4 55.¢g2 ¢e5 56.¢h3
¢d6 57.¢xh4 ¢e7 58.¢h5 ¢f7
59.¢h6 ¢g8 60.¢g6 ¢f8 61.¢f5
¥f7 62.¢xf4 ¢g7 63.¢e5 ¢g6 64.f4
¥g8 65.¥e6
Milli Sporcumuz Şevval’den baştan
sona dikkatlice oynanmış hem öğretici
hem de güzel bir oyun.
1–0
WCM Çağıl Irmak Arda (2057) -
Asal Salimova (1841)
1.e4 g6 2.d4 d6 3.¤c3 c6 4.f4 d5
5.e5 h5 6.¤f3 ¤h6 7.¥e3
Siyahların uyguladığı “Modern Sa-
vunma” zor savunmalar arasında yer
alır. Nitekim Siyahlar açılışın bu kıs-
mında beyaz renkli filini piyon yapı-
sının içinde bırakıyor. Daha doğrusu
Fg4 ile fili piyon yapısının dışarısında
tutmaktı.
10.¤e2 ¥a6 11.g3 ¥xd3 12.£xd3
£c8 13.h3 ¤f5 14.¥f2 £a6 15.£xa6
¤xa6 16.0-0-0 0-0-0
XABCDEFGHY
8-+ktr-+-tr(
7zp-+-vlp+-'
6nzpp+p+p+&
5+-+pzPn+p%
4-+-zP-zP-+$
3+-+-+NzPP#
2PzPP+NvL-+"
1+-mKR+-+R!
xabcdefghy
Siyahlar kötü taş sorununu çözebil-
di ve vezirlerin de oyundan çıkmasıyla
erken bir oyunsonu konumuna ulaşıldı.
Fakat piyon yapısı Beyazlara şahkana-
dından oynama fırsatı veriyor.
17.g4! ¤g7 18.¦dg1 ¢b7 19.¥h4
¥xh4 20.¤xh4 ¦h6 21.¤g3 ¦dh8
22.¤f3 h4 23.¤f1 c5 24.¤e3 ¦c8
25.f5! gxf5 26.gxf5 ¤h5 27.¤g5 ¦c7
28.¤g4 ¦h8 29.fxe6 fxe6 30.¤xe6
¦e7 31.¤g5 cxd4 32.¦d1 ¤g3
33.¦he1 ¦f8 34.¤f6 ¤c7 35.¤f3
¤e4?
8-+-+-tr-+(
7zpksn-tr-+-'
6-zp-+-sN-+&
5+-+pzP-+-%
4-+-zpn+-zp$
3+-+-+N+P#
2PzPP+-+-+"
1+-mKRtR-+-!
xabcdefghy
Beyazların baskılı oyunu meyvesi-
ni veriyor ve rakibin direnci kırılıyor.
Daha doğrusu amaç Af5 ile h4 piyonu-
nu korumaktı.
36.¤xh4 ¤xf6 37.¤g6 ¤e4
38.¤xe7 ¦e8 39.¤g6 ¤e6 40.h4 ¢c6
41.h5 ¢c5 42.¦g1 ¤6g5 43.¦df1
¦g8 44.¦f5 ¤h3 45.¦g2 ¦g7 46.e6
¦h7 47.e7 ¤d6 48.¦f8 ¦xh5 49.e8£
¤xe8 50.¦xe8 ¦f5 51.¦f8 ¦xf8
52.¤xf8 ¤f4 53.¦g7 d3 54.¦xa7
dxc2 55.¢xc2 1-0
Kazanmayı daha çok isteyen milli
sporcumuz WCM Çağıl Irmak, baskılı
oyunu ile ipleri elinden bırakmadan ga-
libiyete ulaşan taraf oldu.

35
MK OCAK 2017

2016 Dünya Bireysel Emektarlar Şampiyonası

Vaisser, Bagaturov, Gaprisndashvili, Bogumil şampiyon

Dr. M. Sabri Koçak

IV. Kademe Antrenör
kocaksabri@yahoo.com

Dünya Bireysel Emaktarlar (50+)

ve Kıdemli Emektarlar (65+) şampiyo-
nası eski adıyla Çek Cumhuriyeti yeni
adıyla Çekya’nın, Marianske Lazne ka-
sabasında 18 Kasım – 1 Aralık tarihleri
arasında düzenlendi. Turnuva dört ka-
tegoride gerçekleştirildi: 65+ açık, 50+
açık, 65+ kadınlar ve 50+ kadınlar.
Şampiyonaya rekor düzeyde katı-
lım vardı. Dört kategoride toplam 470
sporcu mücadele etti. En kalabalık grup 65+açıkta ilk üç 50+açıkta ilk üç
265 katılımlı 65+ açık kategorisi oldu.
50+ kategorisine 162 sporcu katıldı.
50+ kadınlara 25 kişi başvurdu. En az
başvuru 65+ kadınlar kategorisi için
oldu. Bu grupta 18 kişi mücadele eti ve
diğerlerinden farklı olarak 9 tur üzerin-
den tamamlandı. Türkiye yarışmaya 6
sporcu ile katıldı. Hür Yasin, Hasan Kı-
lıçarslan ve Bülent Güner 50+ açık ka-
tegorisinde, Salih Muratoğlu, Abdullah
Vatansever ve Metin Kayaman da 65+
açık kategorisinde yarıştı.
50+ kategorisinde şampiyon GM
Giorgi Bagaturov oldu. Bagaturov 11
tur süren yarışmayı en yakın takipçisi-
nin bir puan önünde 9,5 puanla bitirdi. 65+kadınlarda ilk üç 50+kadınlarda ilk üç
İkinci ve üçüncülük eşitlik bozma ile
belirlendi. Ukrayna’dan IM Alexander Bülent Güner de 6 puanla 67. sırada oyuncu eş puanla turnuvayı tamamla-
Reprintsev ikinci, Gürcistandan GM yarışmayı tamamladılar. dı. Sıralamayı eşitlik bozma yöntem-
Zurab Sturua da üçüncü sıraya yerleşti.
Bu kategoride Türkiye’yi temsil eden 65+ açık kategorisi büyük çekişme leri belirledi. Fransa’da GM Anatoly
IM Hasan Kılıçaslan 6,5 puanla 31. sı- içinde geçti. 11 tur bittikten sonra bile Vaisser şampiyonluğa ulaştı. Çekya’dan
rada, Hür Yasin 6,5 puanla 50. sırada oyuncular birbirinden kopmadı ve beş GM Vlastimil Jansa ikinci, Rusya’dan

36
OCAK 2017
Evgeny Sveshnikov da üçüncü oldu.
IM Vladimir Zelnin dördüncülükle,
Alman’yadan sürpriz isim FM Cle-
mens Werner de beşincilikle yetinmek
zorunda kaldı. Bu kategoride Türkiye’yi
temsil eden Salih Muratoğlu 6 puanla
87. sırada, Metin Kayaman 5,5 puanla
115. sırada, Abdullah Vatansever de 5,5
puanla 124. sırada yarışmayı tamamla-
dılar.
50+ kadınlarda Rusya’dan WFM
Tatiana Bogumil, uzun sure yarışmayı
önde götüren Lüksemburg’dan WGM
Elvira Berend’i son turda yakaladı ve
şampiyonluğa uzanan isim oldu. Her
iki yarışmacı da turnuvayı 11 tur so-
nunda 8 puanla bitirdi. Beren, eşitlik
bozmada ikinci sırada kaldı. Rusya’dan
WGM Galina Strutinskaia da 7 puanla
üçüncülüğü kazandı.
65+ kadınların birincisi 9 turda
topladığı 8 puanla Gürcistan’dan GM
Nona Gaprindashvili oldu. İkinciliği
7,5 puanla Rusya’dan WGM Elena Fa-
talibekova, üçüncülüğü de 6,5 puanla
Gürcistan’dan WGM Tamar Khmia-
dashvili kazandı.
Vlastimil Jansa – Zdenek Janda
26th WSCC 2016 Open 65+
Marianske Lazne, 2016
1.e4 g6 2.d4 Bg7 3.Nc3 d6 4.Be3
c6 5.Qd2 b5 6.Bd3 a6
XABCDEFGHY
8rsnlwqk+ntr(
7+-+-zppvlp'
6p+pzp-+p+&
5+p+-+-+-%
4-+-zPP+-+$
3+-sNLvL-+-#
2PzPPwQ-zPPzP"
1tR-+-mK-sNR!
xabcdefghy
7.a4!
MK
Siyahın sağlam gözüken vezir kana- Rc8 21.Qc6+ Ke7 22.Qe4+ Kf7
dı piyonları dağıtılmalı. 23.Qd5+ Ke7 24.Nxd4 Kf8 25.bxc7
Bxa3 26.Rc6 Kg7 27.Ne6+ Kg6
7...b4 8.Nce2 Qa5 9.Nc1 Nd7
28.Nxg5 Qg4 29.Qf7+ 1-0
10.Nb3 Qb6 11.a5 Qb7 12.Nf3 c5
13.0-0 cxd4 14.Bxd4 Ngf6 15.e5!
Hasan Kılıçaslan – Jan Tesar
dxe5 16.Nxe5 0-0 17.Rfe1 Nd5
26th WSCC 2016 Open 50+
18.Nxd7 Qxd7 19.Bxg7 Kxg7
Marianske Lazne, 2016
20.Be4
1.d4 d5 2.Nf3 Nc6 3.c4 Bg4
Beyaz açmaz taktik hücumunu iş-
4.Nc3 Nf6 5.cxd5 Nxd5 6.e4 Bxf3
letmeye başlıyor.
7.gxf3 Nf6
20...e6 21.Nc5 Qb5 22.Qd4+
Siyah 7...Nxc3 ile tempo kaybının
Kg8 23.c4 bxc3 24.bxc3 Rd8 25.c4 e5
önüne geçmeliydi.
26.Qxd5 1-0
8.d5 Nb8
Giorgi Bagaturov – Vasily Malinin
26th WSCC 2016 Open 50+ XABCDEFGHY
Marianske Lazne, 2016
8rsn-wqkvl-tr(
1.c4 e5 2.Nc3 Nf6 3.Nf3 Nc6
4.a3 h6 5.d3 d5 6.cxd5 Nxd5 7.g3
7zppzp-zppzpp'
Be6 8.Bg2 Qd7 9.Bd2 0-0-0 10.b4 6-+-+-sn-+&
f6 11.Rc1 Nxc3 12.Bxc3 g5 13.0-0 5+-+P+-+-%
Bh3?
4-+-+P+-+$
Önce 13...Kb8 gerekiyor 3+-sN-+P+-#
14.Bxh3 Qxh3 15.b5 Nd4 2PzP-+-zP-zP"
16.Bxd4 exd4
1tR-vLQmKL+R!
XABCDEFGHY xabcdefghy
8-+ktr-vl-tr(
9.Qb3!
7zppzp-+-+-'
6-+-+-zp-zp& zançBeyaz oyunun hemen başında ka-
konuma ulaşıyor.
5+P+-+-zp-% 9...e5?
4-+-zp-+-+$ Siyahtan yine kaba hata 9...b6 da
3zP-+P+NzPq# çare değil, 10.Bf4 a6 11.Qa4+ Nfd7
2-+-+PzP-zP" 12.0-0-0+-
1+-tRQ+RmK-! 10.dxe6 fxe6 11.Qxe6+ Be7
xabcdefghy 12.Bc4 Qd7
12...Rf8 konumu savunulur yap-
17.Qa4 mıyor, 13.Rg1 g6 14.e5 Nfd7 15.Be3
İki piyon birden istekte kaldı. Nc6 16.0-0-0+-
13.Qf7+ Kd8 14.Qxg7 Rf8
17...h5?
15.Be3 Bd6 16.Bh6 Qc6 17.0-0-
Siyah piyon kaybını umursamıyor
ama kendi şahı daha çok tehlikeye açık.
0 Nbd7 18.Bb5 Qc5 19.Be3 Qh5
20.Rhg1 c6 21.Rxd6 cxb5 22.Qxf8+
18.Qxa7 Bd6 19.b6 Kd7 20.Qxb7 1-0
37
MK HABER-ANALİZ OCAK 2017

9. Mohamed Sekkat
Açık Satranç Turnuvası
GM Kıvanç Haznedaroğlu
Milli Sporcu
khaznedaroglu@yahoo.com

Fas’ın büyük şehirlerinden biridir

Marakeş. Denize kıyısı olan şehirlere
yakın olmakla birlikte, denize kıyısı
olmayan buna rağmen birçok turisti
ağırlayan bir bölgedir. Tropikal iklim
ağır bassa da yağmurları ve esen rüz-
garı dikkat edilmesini gerektirir. Böyle
güzel bir ülkenin güzel şehirlerinden
birisinde ilk defa bulundum. Gerek
misafirperverlikleri, gerek amatör ruh
ile çalışmaları, aldığım daveti iyi ki ka-
bul etmişim dedirtti. Güzel ilişkilerle
ve yeni davetler alarak ayrıldığım bu
ülkeden, aynı zamanda güzel bir sonuç
elde ederek döndüm.
Mohamed Sekkat Açık Satranç
Turnuvası 16 GM, 5 IM, olmak üzere
toplam 86 katılımcı ile 26 Kasım – 01
Aralık 2016 tarihlerinde Fas’ın Mara-
keş şehrinde gerçekleşti. Kıyasıya mü-
GM Haznedaroğlu, 9. Mohamed Sekkat üçüncüsü
cadelenin olduğu, liderliğin birkaç kez
el değiştirdiği turnuvada son tur lider- mayı da hak ettiğini düşünüyorum. Son zel bir turnuva oldu. Hem ilk defa Fas’ı
liği paylaşan 4 sporcudan sadece biri- tura kadar şampiyonluk mücadelesinin ziyaret etmiş olmam, hem turnuvadan
nin kazanması sonucu tek birinci çıktı. içinde olduğum, son tura birinciliği her anlamda kazançlı çıkmam ve hem
Genel olarak güzel maçların oynandı- paylaşarak girdiğim turnuvada, seri de tekrar davet almam açısından güzel
ğı, turnuvayı kazanmaya aday 6 spor- başı Mısırlı büyükusta Amin Bassem bir deneyim yaşadım. Bu turnuvada en
cunun ön planda olduğu turnuvada ile berabere kalınca ikinciliği payla- kritik maçım 8. tur Brezilyalı büyükus-
şampiyonluğu Rus büyükusta Alexan- şarak üçüncü oldum. Benim açımdan ta Aleksander Fier ile oynadığım maçtı.
der Karpatchev kazandı. Gerek agresif öncelikle oyun olarak, daha sonra Elo Şimdi o maçı analizimle birlikte ince-
oyunuyla, gerek mücadelesiyle kazan- kazanımı ve para ödülü olarak çok gü- leyelim:

38
OCAK 2017
K. Haznedaroğlu – A. Fier
9. Mohamed Sekkat Cup Marakesch,
2016
Turnuvada en önemli maçım 8.tur
oynadığım maçtı. Rakibim Brezilya-
lı yetenekli büyükusta Alexander Fier,
hem teorik bilgisi hem de deneyim ve
pratik gücü açısından son derece güçlü
bir rakipti. Oyunlarına baktığımda ne-
redeyse her ay farklı bir ülkede turnuva
oynamış bir rakiple karşı karşıyaydım.
En sevdiğim rakipler bu tür rakipler
oluyor. Bilgisayarı kapatıp kitap oku-
yarak maça hazırlanıyorum. Çünkü
sürekli oynadığı için her maçında farklı
bir açılış oynuyor. Teoriden çıkarak sa-
dece satranç oynamaya karar verdim ve
kitabımı okumaya başladım. İstediğim
gibi bir maç oldu ve rakibim turnuva
boyunca bir tek bu maçta zaman sıkış-
masına girdi. Çünkü teoriden çıkarak
sadece satranç oynadık.]

İlk sürpriz.

5...Bc5 6.Qg3 g6 7.Nf3 d6 8.d3
Be6 9.h4 h6 10.e3 Nf6 11.Nxf6+
Qxf6 12.Nd2 Bf5 13.Qf3 Qe6
14.Be2 h5 15.Qg3 Qe7 16.b3 0-0-
0 17.Bb2 Rhe8 18.0-0 Bb6 19.Rfe1
Kb8 20.Bc3 Qd7 21.b4 Bg4 22.Bf1
f5 23.Qh2 Rf8 24.c5 axb4 25.axb4
dxc5 26.Nc4 f4 27.b5 Nd4 28.exd4
exd4 29.Nxb6 1-0 (29) Ljubojevic,L
(2571)-Oms Pallisse,J (2444) Linares
2015

Burada teoriden çıktık. Qc3 oynar-
ken taşlarım için ilginç bir şema çiz-
miştim. Biraz sıradışı biraz da agresif
oynamaya karar vererek Qc3 ile pla-
nıma başladım. Siyahın gelişim planı
belliydi ama benim nasıl gelişeceğimi
rakibim tahmin edemedi.


HABER-ANALİZ

Qc3 oynarken kafamda belirledi-
ğim konum oluştu. Bundan sonra şah
kanadı saldırısı ile agresif oynamaya
karar verdim. Siyahın yapabileceği tek
plan şahkanadında savunma yaparak
merkezden tepki vermek olacaktır.


Rakip kanat saldırısı yapıyorsa en
önemli kural merkezden tepki vermek-
tir.
20.cxd5 ¦xd5 21.£c2 e4 22.¦f2
£f5 23.¦h3 £e6 24.¤c3 ¦dd8
Baskı sonucu ilk hata geldi. 24...
Rd3 25.f5 Qd7 26.Kf1 Rh4 fikri ile.
(26.Rh4? Nd4!)
25.f5 £e7 26.¦f4
Maç sırasında Rh4 hamlesine Nd4
geldiğini düşünerek Rf4 oynamıştım.
26.Rh4! Nd4 27.exd4 Bxd4 28.Nxe4
Bxf2+ 29.Kxf2 Rd5 Bu konumda as-
lında bir şey yok. Rakibimin zamanı az
olduğundan çok fazla düşünmek iste-
medim ve bu bana pahalıya patlayabi-
lirdi.
26... ¥xa3 27.¦xe4 £f8 28.¦eh4
h6 29.¥a1 ¥b4 30.¤e4 ¤e5 31.d4
¤f7 32.¥b2 c6 33.¦g4 ¦d5 34.£f2?
34.Rhg3 Be1 (34...Ng5 35.Nxg5
fxg5 36.e4) 35.Rxg7 (35.Rf3) 35...
Bxg3 36.Rxg3
34...¦xe4?
34...Ne5! 35.Rgh4 Nd3 36.Qc2
Nxb2 37.Qxb2 Rxf5
35.¦xe4 ¤g5 36.¦hh4 ¤xe4
37.¦xe4 c5 38.£f3 cxd4 39.¥xd4
£c8 40.g4??
Burada zamanlar çok az ve 40.ham-
leden sonra ekstra zaman ekleme yok.
40.Re8+ Rxe8 41.Rxd5 b5 42.h3
40...£c1+ 41.¢g2 £c2+ 42.¢h3
MK
¦d8??
42...Bd6 43.Qg2 Qxb3
43.g5! ¥d6
Rakibim burada berabere teklif etti.
44.gxf6 £xh2+ 45.¢g4 £g1+
46.¢h4?? ¥g3+!!
46...Qh2+ 47.Qh3 Qc2 (47...
Qf2+ 48.Kh5 Konum Siyah için daha
da zorlaşıyor. Maç sırasında bu konu-
mu gördüğüm için berabereyi kabul
etmemiştim fakat rakibim 46...Bg3!
ile bu sefer beni zor durumda bıraktı.
Hiç beklemediğim bir hamle ile karşı-
laştım).
47.¢g4
47.Qxg3 Qh1+ 48.Kg4 Qxe4+
49.Kh3 Qxf5+
47... ¥e5+ 48.¢h4 ¥g3+
[48...gxf6 49.Bxe5 fxe5-+]
49.¢g4 h5+ 50.¢g5 ¥e1+ 51.¢f4
£h2+ 52.¢g5 £g1+ 53.¢f4 g5+??
Rakibimin berabere teklifini red-
detmem sonucu sinirler gerildi ve ra-
kibim de berabere istemedi. Kazancı
da bulamaması daha da gerdi ve hata
yapmasına neden oldu.
54.fxg6 £xg6 55.£h3!
Artık bundan sonrası benim için
kolay oldu. Yapmam gereken tek şey
aktif taşı olan veziri değişmem ve geçer
piyonlarımla maçı kazanmam.
55... h4 56.£g4 ¢h7 57.¦e7+
¢h6 58.£xg6+ ¢xg6 59.¦g7+ ¢h6
60.¢f5 h3 61.¥e5 ¦d5 62.¦g8 ¦xe5+
63.¢xe5 ¢h7 64.f7 ¥c3+ 65.¢e6 1-0
Maçın sürekli gidip gelmesi bile
başlı başına bir heyecan oluşturdu be-
nim için. Bu galibiyet ile son tura lider-
liği paylaşarak girdim. Son tur berabere
biten maçım sonucu ikinciliği paylaşa-
rak 3. oldum.
39
MK
Rok yapsan bir dert, yapmasan iki...
Şartlanma yok! Tahtada ne yapmak gerekiyorsa o yapılacak, aykırılıkları
yönetmek satrancın en zevkli yanlarından biri
Dr. M. Sabri Koçak
IV. Kademe Antrenör
kocaksabri@yahoo.com
Geçen sayıdaki yazımda üniver-
site yıllarımda Ankara’da bir oyun
arkadaşlarımdan olan o dönemlerde
Ankara’nın güçlü oyuncusu Naci San’ı
anmış ve nüktedan kişiliği ile rok kar-
şıtı söylemlerini parlak oyun sayfama
taşımıştım. Bir de rok yapıp başı derde
giren beyazın oyununu bir parlak oyun
örneği olarak sunmuştum. Tabii ki me-
sele rokun kötü hamle olduğu değildir.
Rok bir şah hamlesidir ve her ham-
le gibi gerektiği yerde ve gerektiği za-
manda yapılmalıdır. Bazı açılışlarda
oyunun roksuz devam ettiğini görürüz.
Buna birçok neden etki etmiş olabilir.
İki kanat da bozuzmuş zayıflamıştır
güvenli değildir ya da kaleler bulun-
dukları kanatta gereklidir vb. Satrançta
genel ilkeler normal koşullarda geçer-
lidir bunu unutmamak gerekir. Ancak
bu oyunun bir güzelliği de aykırılıkları
yönetmektedir. Geçen sayıdaki örneği
bu bakımdan irdelemiştim.
Bu sayıdra da rok yapmaya fırsat
bulamayanların başına gelenleri ele ala-
cağız. Bunun için iki örneğimiz var. Si-
yahla oynayan oyuncu rok yapma fırsatı
bulamıyor ve şahı fena halde hücuma
maruz kalıyor. Oyun Sicilya Savunma-
sıyla başlıyor. Bu açılışın kimi devam-
yollarında Siyahın roku zorunlu olarak
gecikebiliyor, kötünün iyisi tarafa rok
yapılabiliyor ya da şah ortada savunula-
40
PARLAK OYUN OCAK 2017
biliyor. Bu duruma bazen gerekmediği için rakibinin rok atmasına zorluk çı-
halde siyahın zaman kaybetmesi ne- karmak gerekiyor. Bu hamlenin amacı
den oluyorsa o zaman savunmada cid- bu.
di sıkıntılar meydana gelebiliyor. 2016 10...f6
Dünya Kıdemli Emektarlar Şampiyo-
nasında böyle bir oyuna rastladım. Bir-
likte inceleyelim.
XABCDEFGHY
8r+-+kvlntr(
VladimirZhelnin - BorisMaryasin 7+lwqp+-zpp'
26th WSCC 2016 Open 65+ Mari-
anske Lazne 2016 6p+n+pzp-+&
1.e4 c5 2.Nf3 e6 3.Nc3 a6 4.d4 5+p+-+-vL-%
cxd4 5.Nxd4 b5 6.Bd3 Qb6 7.Nf3 4-+-+P+-+$
Qc7 8.0-0 Bb7 3+-sNL+N+-#
XABCDEFGHY 2PzPP+-zPPzP"
8rsn-+kvlntr( 1tR-+QtR-mK-!
7+lwqp+pzpp' xabcdefghy
6p+-+p+-+& Siyah beklenen doğal karşılığı ver-
di. 10...Be7 oynarsa şah atını oyuna
5+p+-+-+-% çıkma sorunu yaşıyor: 11.Qd2 Nf6‘ya
4-+-+P+-+$ 12.e5 sürüşü var. 11...0-0-0 ise 12.a4
3+-sNL+N+-# b4 13.Nd5 Qa5 14.Nxe7+ Ngxe7
15.c3’ten sonra Beyaza güçlü bir ve-
2PzPP+-zPPzP" zir kanadı hücumu veriyor; 10...Nge7
1tR-vLQ+RmK-! oynarsa da feda geliyor: 11.Bxb5 axb5
xabcdefghy 12.Nxb5 Qb8 13.Nd6++-
11.Nd5!
9.Re1! 9. hamlenin hazırladığı hücum baş-
Beyaz rakibinin vezir kanadında ladı.
fazlaca oynayıp oyalanmasından ya- 11...exd5 12.exd5+ Be7 13.dxc6
rarlanmak istiyor. Bu hamle şaha karşı dxc6
düzenlenecek hücum hazırlığının ilk
işareti. Fille ya da vezirle alış da hücumu
durdurmaya yetmiyor çünkü Siyahın
9...Nc6 10.Bg5!
şah kanadı oyuna gelemiyor: 13...Bxc6
Beyazın 9. hamlesinin işe yaraması 14.Bd2 0-0-0 15.a4 Bc5 16.axb5
OCAK 2017 PARLAK OYUN
axb5 17.Qe2 Qb7 18.Ra5+- Kann açılışında savunma kaygısıyla
yanlış tercihlerde bulunup gelişimini
14.Bh4 c5
geçiktiriyor. Bu yüzden de rok yapma
Aksi takdirde beyaz at d4 kare- fırsatı bulamıyor ve şahı hücuma açık
sinden rakip sahaya dalabilecekti: konumda kalıyor. Mücadele yine dünya
14...0-0-0 15.Bg3 Qd7 16.Nd4 Nh6 emektarlar şampiyonasından ama bu
17.Ne6 Rdg8 18.Qh5+- kez 50+ kategorisinden.
15.Bg3 Qd7 16.Qe2
Z. Bartonicek - T. Melkeraen
Siyahın e7’deki zayıflığı nedeniyle 26th WSCC 2016 Open 50+
atını oyuna geliştirmesi iyice zorlaştı ve Marianske Lazne, 2016
şahı saldırıya açık durumda.
1.e4 c6 2.d4 d5 3.Nc3 dxe4 4.Nxe4
16...Rd8 17.Nh4 Qd5 Bf5 5.Ng3 Bg6 6.Nf3 Nf6 7.h4 h6
Nf5’i engellemek için basit bir tu- 8.Ne5 Bh7 9.Bc4 e6 10.c3
zak. Buraya kadar heriki taraf için de iyi.
18.Rad1 Qc6 Açılış teorisine uygun getirildi. Kuşku-
suz daha değişik ve iyi tercihler olabi-
XABCDEFGHY lirdi ama sorun yok.
8-+-trk+ntr(
10,,,Bg8?
7+l+-vl-zpp'
6p+q+-zp-+& XABCDEFGHY
5+pzp-+-+-% 8rsn-wqkvlltr(
4-+-+-+-sN$ 7zpp+-+pzp-'
3+-+L+-vL-# 6-+p+psn-zp&
2PzPP+QzPPzP" 5+-+-sN-+-%
1+-+RtR-mK-! 4-+LzP-+-zP$
xabcdefghy 3+-zP-+-sN-#
2PzP-+-zPP+"
Beyaz Bg6 tehdit ediyordu.
1tR-vLQmK-+R!
19.Bxh7! Rxd1
xabcdefghy
Fil alınamıyor, 19...Rxh7 20.Rxd8+
Kxd8 21.Qd3++- Siyah savunma kaygısıyla gereksiz
zaman kaybediyor. Üstelik etkili yolda
20.Qh5+ g6 21.Qxg6+ Kf8 çalışan bir taşını etkisiz bir konuma
22.Rxd1 Qe6 23.Nf5
taşıyıp diğer taşlarını da sıkıştırıyor.
Atlar hücum edilecek hedefe yak- 10...Nbd7 doğal seyrinde bir hamleydi,
laştıklarında büyük etki yaparlar. 11.Qe2 Nxe5 12.dxe5 Nd5 ve ulaşılan
konumda Siyah için bir sorun yok.
23...Bd5 24.Qg7+ Ke8 25.Bg6+
Kd7 26.Ne3 1-0 11.Qf3 Bd6?
İlk örnekte Siyah Sicilya Savunma- Fil g7’nin savunmasından ayrılma-
sının kendine özgü mücadeleci ruhuna malıydı. 12. hamlenin sonunda verilen
uygun bir karşılık verememiş rakibinin analizde beyaz vezirin g7'yi isteyerek
hücum hazırlığını gerektiği gibi ciddiye etkili hücum yaptığını göreceğiz. 11...
alıp karşılayamamıştı. Şimdi ele alaca- Nbd7 yine verilebilecek en iyi yanıt-
ğımız ikinci örnekte ise Siyah Caro- tı. Devamında 12.0-0 Nxe5 13.dxe5
Nd5 14.h5 Qc7 15.Bf4 0-0-0
16.Rfd1 Bh7 ve oyundaki çekişme kal-
dığı yerden devam eder.
12.0-0 Nbd7
12...Bxe5 olmuyor çünkü 13.dxe5
Nd5 14.Qg4 Kf8 15.Bxd5 cxd5
16.Nh5 g6 17.b3 Qa5 (17...gxh5
18.Ba3+ Ke8 19.Qg7) 18.Nf6 Nc6
19.Be3 Rd8 20.b4+- ve beyaz kazanç
konumda.
13.Re1 Qc7
13...Be7 daha iyi. Siyahın fil ham-
leleri tercihleri ona hep zaman kaybet-
tirdi.
14.Nxd7 Qxd7
XABCDEFGHY
8r+-+k+ltr(
7zpp+q+pzp-'
6-+pvlpsn-zp&
5+-+-+-+-%
4-+LzP-+-zP$
3+-zP-+QsN-#
2PzP-+-zPP+"
1tR-vL-tR-mK-!
xabcdefghy
15.Nf5!
Beyaz g7 piyonuna hücum ediyor ve
siyah çıktığı fili geri yerine almak zo-
runda kalıyor.
15...Bf8 16.Nxh6! Bh7 17.Nxf7!
1-0
Siyah bu konumdan sonra oyuna
devam etmiyor ve yenilgiyi kabul edi-
yor. Çünkü hem materyal geri kalacak
hem de konumu çok kötü. İşte rok ya-
pamamak yüzünden meydana gelen
hızlı bir yenilgi. Geçen sayı ve bu sa-
yıda verilen örneklerden de anlaşılacağı
gibi her hamlede olduğu gibi rok ham-
lesinde de konumun gereğini yapmak
en iyisi. Bunu için de şartlanmadan ko-
numu iyi değerlendirmek gerekir.
41
MK
İlk dünya kadınlar satranç şampiyonu
Vera Menchik
WGM Betül Cemre Yıldız
Milli Sporcu
bcyildiz@hotmail.com
Her satrançsever dünya şampiyon-
larını tanır. Hatta satrançla ilgili çok
fazla bilgisi olmayanlar dahi en azın-
dan Kasparov’un adını duymuştur. Peki
dünya kadınlar satranç şampiyonları
hakkında hiç bilgimiz var mı?
Çoğu kişinin “Elbette var. Mesela
Hou Yifan bu senenin şampiyonu.” de-
diğini duyar gibiyim. Peki ya ilk dünya
kadınlar şampiyonu kimdir?
2016 Dünya Kadınlar Unvan
Maçı’nı daha önceki sayımızda yazmış-
tım. Hou Yifan ile Mariya Muzychuk
arasında gerçekleşen unvan maçında
kazanan taraf Hou Yifan olmuştu. Şu
anda dünyanın en güçlü kadın sporcu-
su olarak kabul edilen Çinli sporcuyu
tanımayan satrançsever yoktur sanırım.
Hou Yifan dışında Mariya Muzy-
chuk 2015 yılında, Anna Ushenina
2012 yılında, Alexandra Kosteniuk
2008-2010 yılları arasında Dünya
Kadınlar Şampiyonluğu tacını takmış
isimler arasında. Bilinen diğer isimler
Antoaneta Stefanova, Zhu Chen, Xie
Jun, Susan Polgar. Bu isimlerin hepsi
satrançla ilgili mesleklerine ve çalışma-
larına devam ediyor. Elbette komşumuz
Gürcistan’dan Nona Gaprindashvili ve
Maia Chiburdanidze’yi de unutmamak
gerekir. Ama benim bu yazıda bahset-
mek istediklerim bu tanınmış güçlü
sporcular değil. Daha az tanınan belki
42
KADIN USTALAR OCAK 2017
çında sadece tek bir kayıp ve dört bera-
berlik almış.
Dönemin en güçlü ikinci kadın sat-
ranç sporcusu sayılan Sonja Graf ile iki
defa unvan maçına çıkmışlar. Maçla-
rından birini inceleyim:
Vera Menchik - Sonja Graf
Wch (Women) Semmering (14),
13.07.1937
1.c4 e6 2.¤c3 d5 3.d4 ¤f6 4.¤f3
¤bd7 5.e3 c6 6.¥d3 ¥e7 7.0-0 0-0
İlk Dünya Kadınlar Satranç Şampiyonu
Vera Menchik Tipik bir konum. belki bu konumu
defalarca görmüşüzdür.
adını dahi duymadığımız ama tarihe
adını yazdırmış olan bir kadın sporcu: 8.e4 dxe4 9.¤xe4 ¤xe4 10.¥xe4
¤f6 11.¥c2 c5 12.dxc5 £a5 13.¥e3
Vera Menchik.
¥xc5 14.¥d2 £c7 15.¥c3 ¥e7
Adını yıllar önce ilk defa Adrian 16.£e2 b6 17.¤g5 g6 18.£f3 ¥b7
Mikhalchishin Hocamızdan duydu- 19.£h3 h5 20.¦ad1 ¤g4
ğumda bir kadın sporcu olarak şaşırdı- XABCDEFGHY
ğımı belirtmeliyim. İlk dünya kadınlar
şampiyonu olan sporcuyu bilmiyordum. 8r+-+-trk+(
Ama kombinezonlar, açılışlar, etütler 7zplwq-vlp+-'
kadar yaptığımız sporun da tarihini bil- 6-zp-+p+p+&
memiz gerektiğini düşünüyorum.
5+-+-+-sNp%
Vera Menchik ilk kadın dünya sat-
ranç şampiyonu unvanını elde eden
4-+P+-+n+$
sporcu. 1927 yılından ölene kadar da 3+-vL-+-+Q#
bu unvanın sahibi olmuş. 1906 Rusya 2PzPL+-zPPzP"
doğumlu Vera, satranç oynamayı do-
kuz yaşındayken babasından öğrenmiş. 1+-+R+RmK-!
1921 yılında ailesiyle İngiltere’ye taşın- xabcdefghy
dıktan sonra Macar satranç sporcusu 21.¦d7!! £xd7 22.£xh5
Geza Marozy ile beraber çalışmaya
başlamış. ve tek hamlede mat
1-0
İlk dünya şampiyonluğunu 1927 yı-
lında elde eden Vera, 1939 yılına kadar Vera Menchik sadece kadınlar ara-
oynadığı 78 dünya şampiyonluğu ma- sında değil, erkek sporcular arasında da
OCAK 2017 KADIN USTALAR MK
nam salmıştır. Max Euwe, Samuel Res-
hevsky gibi güçlü isimleri de yenmiş-
tir. En büyük başarısı ise 1927 yılında
Ramsgate’de Capablanca’nın hemen
ardından Rubinstein ile ikinciliği pay-
laştığı turnuvadır. Vera bu turnuvada
antrenörü Maroczy’i de geçmişti.

Max Euwe - Vera Menchik

Hastings, 1930
46.¢d5

XABCDEFGHY
8-+lmk-+-+(
7+p+-+p+p'
6-+-+-+-+&
5+-zPK+-+-% Vera Menchik, Alexander Alekhine, Geza Maroczy, Sultan Khan.
4-+-+-zP-+$ kıya alınan Unvan Maçları FIDE ta- sporcusu olan Olga Rubsova aynı za-
3+-+-zPL+-# rafından 1950 yılında Moskova’da on manda dünya yazışmalı satranç kadın-
2-+-+-+-+" iki ülkeden on altı kadın sporcu ile lar şampiyonluğu unvanını da almış bir
yapılıyor. Dünya Şampiyonluğu Unva- sporcu.
1+-+-+-+-! nını kazanan ikinci isim Ukrayna asıllı
İki sene sonra tekrar dünya şam-
xabcdefghy Lyudmila Rudenko 1953 yılına kadar
piyonluğu unvanını Rubtsova’dan alan
46...b6! durumu eşitleyen güzel bir unvanını koruyor.
Rudenko bu sefer hepimizin tanıdığı
hamle. 1953 yılında Elisabeth Bykova Un- isim Nona Gaprindashvili’ye karşı kay-
47.c6 vanı Rudenko’nun elinden alsa da üç yıl bediyor. O zamanlar 21 yaşında olan
sonra yine Rus asıllı Olga Rubtsova’ya Nona, kadınlar arasında efsane olmak
47.cxb6 ¥b7+ kaptırıyor. Babası da iyi bir satranç için ilk adımı atıyor.
47...¢c7 48.¢e5 ¥e6 49.f5 ¥b3
50.¢f6 b5 51.¢g7??
51.e4 ¢xc6 52.e5+ ¢c5 53.e6 fxe6
54.fxe6 b4 55.e7 ¥a4 56.¥d1 ¥e8=
51...b4 52.¢xh7 ¥c2 53.¢g7
53.¥d5 ¥xf5+ (53...b3? 54.¥xf7
¥xf5+ 55.¢g7 b2 56.¥a2=) 54.¢g7
¥e6-+
53...b3 54.¥d5 b2 55.¥a2 ¢xc6
56.f6 ¢d6 57.e4 ¥xe4 58.¢xf7 ¥d5+
59.¥xd5 b1£ 60.¢g7 £g1+ 61.¢f8
¢xd5 0-1
1944 yılında vefat eden Vera
Menchik’in kariyeri çok uzun sürmese
de kendisinin onuruna Kadınlar Olim-
piyatı Kupası veriliyor.
İkinci Dünya Savaşı sebebi ile as-
Vera Menchik’in 23 kişi ile yaptığı simultane maç gösterisi sonrası.

43
MK
TSF Başkanı Gülkız Tulay:
"Camiamızla kenetlenerek, daha
büyük başarılara yürüyeceğiz!"
Seda Gök
Gazeteci - Basın Medya İletişim
Kurulu Üyesi
sedaozgok@gmail.com
7 Kasım 2016 tarihinde gerçek-
leşen genel kurul sonrasında ikinci
dönemine devam eden Türkiye Sat-
ranç Federasyonu (TSF) Başkanı
Gülkız Tulay, Türkiye’nin ilk kadın
federasyon başkanı olarak tüm sporcu
kızlarımıza ve kadınlarımıza rol mo-
del…
Tulay ile Federasyonun faaliyetle-
rini, Türk satrancının geldiği noktayı
ve yeni döneme ilişkin hedeflerini ko-
nuştuk…
7 Kasım 2016 tarihinde gerçekle-
şen genel kurulda güven tazelediniz
ve ikinci dönem başkanlık görevinize
devam ediyorsunuz. Geride kalan
dört yılı nasıl değerlendirirsiniz?
Yönetime ilk geldiğimizde temel
hedefimiz satrancı Türkiye geneline
yaymak idi. Çünkü satranç 2005 yılın-
dan itibaren güzel bir gelişme gösterdi.
2005 yılında Milli Eğitim Bakanlığı
protokolü ve Türkiye İş Bankası’nın
ana sponsorumuz olmasıyla güzel
gelişmeler yaşandı. Bir anlamda milat
niteliğinde bir yıldır 2005!
Belli illerimiz o tarihe kadar sat-
rançta ön plana çıkmıştı. İzmir, Denizli
ve Mersin gibi… Ama başta Ankara ve
44
SÖYLEŞİ
İstanbul olmak üzere diğer illerde iste-
diğimiz seviyede değildik. Biz Türkiye
genelinde diğer illerimizin de bu alan-
da gelişimini sağladık. Şimdi ise 81 il
ve 500 ilçede örgütlü bir federasyon ve
yoğun bir turnuva faaliyetinin olduğu
bir spor branşı durumundayız.
2016’da Küçükler ve Yıldızlar Tür-
kiye Şampiyonalarımıza ilk kez 81 il-
den katılım sağladık. Bu örnek teşkil
OCAK 2017
edecek ve tüm kamuoyu tarafından
kabul edilebilecek bir başarıdır. Özel-
likle Doğu ve Güneydoğu Anadolu
Bölgesi’nden katılım sağladık. Satranç
artık Türkiye’yi kapsadı. Turnuvalara
7-18 yaş arasında toplamda 2 bin 236
sporcu katıldı. Bu etkinliği sadece bir
turnuva olarak değil tüm camiamız için
en efektif şekilde değerlendirebileceği-
miz bir organizasyon olarak planladık.
Son derece özel ve alanında uzman
isimleri konuşmacı olarak ağırladık.
Bir hafta boyunca 5 bini aşkın kişi-
yi bir araya getirdik. Bu yıl Antalya’da
gerçekleşecek şampiyonalarımızda yine
kendi rekorumuzu kıracak ve şölen ha-
vasında bir hafta geçireceğiz.
Dört yılda, sporcularımızla birlikte
yürüdüğümüz bu anlamlı yolculukta
sayısız başarılara, zaferlere imza attık.
Sporcularımız ve takımlarımız ulusla-
rarası organizasyonlarda kazandıkları
madalyalarla ve kupalarla bayrağımızı
gururla dalgalandırırken, ülkemize ve
camiamıza görevimizi başarıyla yeri-
ne getirmenin mutluluğunu yaşadık.
Ardı ardına gelen olimpiyat başarıları,
Avrupa ve Dünya şampiyonluklarında
takımlarımızın zaferleri ülkemizin adı-
nı dünyaya duyururken, Türk satrancını
taçlandırdı. Türk satranç tarihine GM
Vahap Şanal ve GM Batuhan Daştan
ile iki Büyükusta daha kazandırmanın
mutluluğunu yaşadık.
Çocuklarımızın satranç sporu
ile tanışması ve satrancın tabana
OCAK 2017
yayılması için çok önemli projelere ve
iş birliklerine imza attık.
Projelerinizden ve ne ölçüde yol
aldığınızdan bahseder misiniz?
En önemli projelerimizden birinin
“Türkiye İş Bankası Satranç Sınıfları”nı
hayata geçirmek olduğunu söyleyebili-
rim. Bugün 17 bini aşkın okulda sat-
ranç sınıfları oluşturulmuş durumda.
Yaklaşık 4 milyon çocuğumuzu satranç
sporu ile tanıştırdık. Bir birey, satranç
ile ne kadar erken tanışır ise o kadar
uzun süre bu spor dalıyla ilgileniyor.
Bu nedenle Spor Toto işbirliği ile
gerçekleştirdiğimiz “Satrançla Büyü-
yorum” projesi ile anasınıflarındaki
çocuklarımızı satrancın büyülü dün-
yası ile buluşturduk. Ayrıca satrancın
üniversitelerde seçmeli ders olarak yer
alması konusunda çalışmalar yaptık ve
bu çalışmaları akademik kapsamda sür-
dürdük, sürdürmeye devam edeceğiz.
Kocaeli’de başlayan, Ordu, Burdur,
Söke, Bozkurt ve Merzifon’da devam
eden “Doğru Hamlede Buluşalım”
projesi ile ilköğretim birinci sınıf öğ-
rencilerini satranç sporu ile buluştur-
duk. Başarıyla uygulanmaya devam
eden projemizi önümüzdeki dönem-
de ülkemizin tamamına yaymak için
belediyeler, kamu kurum ve kuruluşları
ve STK’lar ile görüşmelerimizi sürdü-
rüyoruz.
Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlı-
ğımız ile hayata geçirdiğimiz “Sevgi
Evleri” projesi de satranç ışığını çocuk-
larımızın hayatlarına yaydığımız özel
projelerimiz arasında yer alıyor.
2015 yılında başladığımız ve ar-
tık her yıl organize ettiğimiz “Sokakta
Satranç Var” projesi ile de bir ilke daha
imza atarak, 81 ilde sokaklarda, park-
larda, meydanlarda Türkiye’yi satrançla
buluşturduk. Sokaklarda, meydanlarda,
nehir kenarında, Kaçkar Dağları’nda
Nemrut Dağı’nda satranç oynadık.
Bunu da zorunluluk ile değil keyifle
yapılan bir aktivite haline getirdik. Bu
SÖYLEŞİ
projeye herkes sahip çıktı ve büyük des-
tek gördü.
Satranç sporunu hayatın her anına
taşırken paylaşılan fotoğraflardan yan-
sıyan görüntüler içimizi aydınlattı, yü-
zümüzü gülümsetti. Ailelerin çocukları
ile beraber 365 gün hem spor yapabi-
lecekleri hem de kapalı ortamlardan
çıkarak, açık hava da değerli zamanlar
geçirebilecekleri ortamlar oluşturmak
Başkan Tulay ve yönetim kurulu üyeleri TSF Genel Kurul toplantısında oy kullanırken
MK
için Satranç Parkları oluşturuyoruz.
İlkini Yalova’da gerçekleştirdiğimiz
satranç parklarının sayısı 2017 yılında
artacak ve birçok il ve ilçemizde satranç
parkı açılmasının mutluluğunu yaşaya-
cağız. Satranç parklarını 81 ilimizin ta-
mamına yayacağız.
Ana sponsorumuz Türkiye İş
Bankası’nın desteğiyle Türkiye’nin dört
bir tarafında on binlerce hayata do-
kunduk. 2016 yılında Adalet Bakanlığı
Ceza ve Tevkifevleri Genel Müdür-
lüğü işbirliğiyle ve Türkiye İş Banka-
sı sponsorluğunda “ Yeni Hayata Bir
Hamle” projesini başlattık. Ceza infaz
kurumlarındaki hükümlü ve tutuklu
çocuklarımızın hayatlarında yeni bir
nefes ve umut olacağına inandığımız
projemizin ilk satranç sınıfını ise geçti-
ğimiz günlerde Ankara’da açtık. Burada
açtığımız satranç sınıfı ve eğiteceğimiz
antrenörlerimizin vereceği derslerle
çocuklarımızın hayatında bambaşka bir
dünyanın kapısını aralayacağız.
Hayata geçirdiğimiz projeler;
Türkiye gündeminde, uluslarara-
sı satranç camiasında hatta Avrupa
Parlamentosu’nda dikkat çekti. Bu
projeler sayesinde bugün Türkiye’nin
81 ilinden ulusal ve uluslararası tur-
45
MK SÖYLEŞİ OCAK 2017
nuvalara katılabilecek satranç sporcusu
yetişiyor.
İkinci dönem için hedefleriniz
nedir?
İlk dönem; tabana yayılmada hedefe
ulaştık. Altyapıyı güçlendirdik. Bu spo-
run bir yaşam tarzı olmasını, satrançta
edinilen kazanımların gerek akademik,
gerekse sosyal hayata işlemesini istiyo-
ruz. Örnek sporcularımız var. İki genç
büyük ustamız Vahap Şanal ve Batuhan
Daştan mesela. Vahap, satrançtan burs
aldı ve istediği üniversitede okuyor.
Batuhan, Kocaeli Tıp Fakültesi’nde
okuyor. Akademik anlamda da başarı-
lı olunduğunu bu örneklerle göstermiş
oluyoruz. Satranca harcanan zaman
kaybedilen değil kazanılan zamandır. Başkan Tulay IM Atalık ve WGM Yıldız ile
Öğrenciye zamanı doğru kullanmayı, ilan etmiştik. Yapmak istediğimiz en En büyük hedeflerimizden biri de
plan yapmayı öğretiyor. Bunları uygu- önemli şey satrancı daha görünür hale daha fazla kız çocuğumuzun, kadınımı-
luyor olmanız akademik hayatınızda da getirmek. Satrancın daha fazla payla- zın bu sporun içinde yer almasını sağla-
çok önemli. şıldığı ortamlar hazırlamak istiyoruz. mak ve uluslararası arenada daha büyük
Kasım 2016’da aslında bir dö- Yol aldık ama yeterli değil. Burada sa- başarılara imza atmak! Kadınlarımızın
nem kapanıp, bir dönem açılmadı. 7 dece güzel hikayelerle değil yaptığımız satranca daha fazla dahil olması ve
Kasım’dan önce faaliyet programımızı projelerle de konuşulmak istiyoruz. daha fazla turnuvaya katılmasını sağ-

Başkan Tulay ve Türkiye İş Bankası Yöneticileri A Milli Takım ve Dünya-Avrupa Şampiyonu sporcularla - İstanbul, 2015

46
OCAK 2017 SÖYLEŞİ MK
kiye sevdası için el ele vermek. Bu ca-
mia, bu spor, bu ülke en güzeli, en iyiyi
hak ediyor.
Rusya’ya baktığımızda ‘Satranç
Akademisi’ uygulamasını görüyoruz.
Böylesi bir yapılanmayı bizim ülke-
mizde de uygulamak mümkün mü?
Satranç eğitim merkezlerimiz aslın-
da bu akademinin ön hazırlığını oluştu-
ruyor. Şu anda 200’e yakın merkezimiz
var. Akademik olarak çalışma başlattık.
Satranç Öğretmenliği Bölümü’nün
açılması konusunda Süleyman Demirel
Üniversitesi ile bir protokol imzaladık.
Çalıştaylar başladı ve süreç devam edi-
yor. YÖK ile görüşüyoruz. Ancak bu
bölüm açılırsa ve üniversitelerin bir-
çok bölümünde seçmeli ders olarak
okutulursa satranç akademisinin de
yolu açılmış olur.
Türkiye İş Bankası satranç sınıfı açılışı – İstanbul, 2016
Ülkemizde satranç 30’un üzerinde
lamaya çalışıyoruz. Turnuvalarda ka- bu ülkede daha nice güzelliklere, nice üniversitenin bünyesinde seçmeli ders
dınlar kategorisi var. Bunun için özen- olarak okutuluyor. Başkent Üniversi-
başarılara imza atacak. Tek ihtiyacımız
dirme ödülleri koyuyoruz. Kategorileri tesi gibi birçok vakıf üniversitesi sat-
ayırıyoruz. ise inanmak, çok çalışmak, bir olmak, ranca burs veriyor. Özel okullarda ve
beraber olmak. Satranç sevdası ve Tür- ilkokullarda milli sporcularımıza burs-
Ayrıca Türk büyükustaların sayısı-
nı artırmak ve dünya büyükusta sıra-
lamasında en üstlerde yer almak için
çalışacağız. Altyapıdan gelen güzel
bir grup var. Bunların büyükusta
olması için kamp programları yaptık.
2020 yılına 20 büyük usta ile girmeyi
hedefliyoruz. Şu anda bu grup içinde 3
bayan büyük ustamız var. Kızların baş-
laması çok zor değil. Lisans artış oran-
larında eskiye göre bayanların daha
fazla olduğunu görüyoruz. Daha da
özendireceğiz.
Çok güzel bir ivme yakalayan, büyük
başarılara imza atan Türk satrancını
daha da ileriye taşımak, dünyada “Türk
satrancı” fırtınasını estirmek, başarı ve
gurur dolu bir gelecek için daha çok
çalışmalıyız. Bugün geldiğimiz nokta,
bu günlerin o kadar uzak olmadığını
gösteriyor bizlere.
Biz biliyoruz ki, satranca değen eller Doğru Hamlede Buluşalım Projesi dağıtım töreni – Denizli, Bozkurt

47
MK
lar veriliyor ve bu 2015-2016 dönemin-
de ciddi boyuta ulaştı.
Bugün 720 bini aşkın lisanslı spor-
cumuz var. Bu sayının yüzde 80’i 18 yaş
altında. Yaş arttıkça, insanlar satranç
turnuvalarına fazla vakit ayıramıyor.
Ama alışkanlık haline getirdiğimizde
bu sayıların artacağını düşünüyorum.
Sponsorluk kültürünün geliştiğini
görüyoruz. Bu konuda önümüzdeki
dönemde nasıl bir hedef belirlediniz?
Özellikle büyük ve devamlılık arz
eden Türkiye Şampiyonası gibi etkin-
liklerde kalıcı sponsorlarımız ile yol
alıyoruz. Hem seçici hem de sürdü-
rülebilir olmasını istiyoruz. Özellikle
son üç yılda belediyelerimizden de çok
güzel sponsorluklar aldık. Uluslararası
açık turnuvalarla eşleştirmek istiyoruz.
Belediyelerimizden o ilde yapılabilecek
uluslararası açık satranç turnuvasının
sponsorluğunu yapmalarını talep edi-
yoruz. Sponsorluk şehrin ya da belde-
nin tanıtımı için de çok önemli.
Artık uluslararası bir turnuvaya git-
Tutuklu ve Hükümlü çocuklar için Ankara Sincan'da açılan satranç sınıfı açılışı
48
SÖYLEŞİ
mek için yurtdışına gitmeye gerek yok.
Tam tersi yurtdışından Türkiye’ye tur-
nuvalar için yabancı sporcular geliyor.
Artık sporcuların da tercih ettiği tur-
nuvalar yapmaya başladık. Uluslararası
Çeşme Açık Satranç Turnuvası gibi…
Yabancı sporcular da artık bizim tur-
nuvalarımızı ajandalarına kaydediyor-
lar. Artık turnuvalarda da Anadolu’ya
OCAK 2017
açıldık. 2016 yılında dördüncüsünü
hayata geçirdiğimiz Malatya Altın Ka-
yısı Açık Satranç Turnuvası güzel bir
örnektir. Yine Ordu Büyükşehir Bele-
diyesi ile bu yıl ikincisini gerçekleştir-
diğimiz uluslararası turnuva ve Çorum
Açık Satranç Turnuvası gibi… Biz ar-
tık uluslararası satranç turnuvalarını
Anadolu’ya açtık. Doğu ve Güneydoğu
Anadolu Bölgelerimizde de uluslarara-
sı açık satranç turnuvaları yapacağız.
Peki, dünyanın en iyilerini
buraya getirmek için, daha büyük
ödüllü organizasyonlar mı yapmak
gerekiyor?
Belki rakamlar daha mütevazı ama
10 bin TL’den bugün 50 bin TL ödülün
dağıtıldığı turnuvaları yakaladık. 100
bin TL ödülü olan satranç turnuvaları
yapmak istiyoruz.
Üst düzey bir satranç turnuvası
yapmak da istiyoruz. Birtakım kurum
ve kuruluşlarla görüşme halindeyiz.
Londra Açık, Dubai Açık gibi… Belli
bir ELO üstünde olan sporcuların ka-
tılabileceği bir turnuva olmasını istiyo-
ruz.
Bu gelişim sürecinde sponsorluk-
lar gerçekten ‘sihirli değnek’ miydi?
Satranca sponsor bulmak çok zor-
du. Ama bunu kırdık. Sihirli bir değ-
nek mi, evet öyle… Satranç algısının
yüksek olması gerekiyor ki sponsorluk
bulabilelim. Satranç ile ilgili güzel ör-
nekleri duyurabilirsek, sponsorların da
bakış açısı değişiyor. Destek bulmak
daha kolay oluyor. Eskiden bir bele-
diyeye bunu anlatmak zor iken bugün
onlardan bize talep geliyor. Bu yakala-
dığımız güzel ve önemli bir başarıdır.
Satrancı üç kelime ile özetlemeni-
zi istesem…
Centilmenlik, sevgi ve barış…
Ülkemizin ve dünyanın içinden geçtiği
bu sıkıntılı bir süreçte, çocukların ve
gençlerin bu spora zaman ayırmasını ve
hayatının bir parçası yapmasını önem-
siyorum.
MK USTACA OCAK MK
2017

Fatma Yılmaz Bu sayımızın sorularını, Söyleşe Söyleşe köşemizin konuğu Salih

Uluslararası Hakem ve Antrenör Muratoğlu’nun maçlarından seçtiklerimizle sunuyoruz sizlere. Bakalım
fyakademi@gmail.com sizler de emektar oyuncumuz gibi kazançları görebilecek misiniz?
Soruları çözmeye çalışırken rakibin şah çekebileceği yerleri, kazançları-
nı, kısacası en iyi hamlelerini de göz önünde tutmayı unutmayınız.

Salih Muratoğlu - Ali Haydar Sahin Şükrü Alkan - Salih Muratoğlu Salih Muratoğlu - İbrahim Bapoğlu
Türkiye Emektarlar Satranç Şampiyonası, Antalya, 2016 Türkiye Emektarlar Satranç Şampiyonası, Antalya, 2016 Türkiye Emektarlar Satranç Şampiyonası, Antalya, 2015

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

8-+-tr-trk+( 8-+-wq-trk+( 8-+-+-+-+(
7zpl+-+-+-' 7+-+l+-vl-' 7+-+-+-mkP'
6-zp-zpqzp-tR& 6-+-zp-+-+& 6P+-+-+-+&
5+-+RzpNsn-% 5+p+Pzp-+Q% 5+-mK-+-+-%
4PzPP+P+-+$ 4p+-+P+p+$ 4-+-+-zp-+$
3+-+-wQ-zP-# 3+-zP-+-zP-# 3+-+LtrP+-#
2-+L+KzP-+" 2-zP-+-+-+" 2-+-+-+-+"
1+-+-+-+-! 1tR-+L+NmK-! 1+-+-+-+-!
xabcdefghy xabcdefghy xabcdefghy
wKe2,Qe3,Nf5,Bc2,Rd5,h6,Pa4,b4,c4,e4,f2,g3/bKg8,Qe6,Ng5,Bb7,Rd8,f8,Pa7 wKg1,Qh5,Nf1,Bd1,Ra1,Pb2,c3,d5,e4,g3/bKg8,Qd8,Bd7,g7,Rf8,Pa4,b5,d6,e5,g4 wKc5,Bd3,Pa6,f3,h7/bKg7,Re3,Pf4
,b6,d6,e5,f6
Beyaz oynar, kazanır. Siyah oynar, kazanır. Beyaz oynar, kazanır.

1.£xg5+ fxg5 2.¦xe6 ¥xd5 3.exd5 ¦xf5 4.¥xf5 1-0 1.£b6+ 0-1 1.a7 ¦e8 2.¥e4 1-0

Salih Muratoğlu - Halis Altın Veikko Rantanen - Salih Muratoğlu Salih Muratoğlu - Siracettin Bilyap
Türkiye Emektarlar Satranç Şampiyonası, Antalya, 2015 EU-chT Seniors, Rogaska Slatina, 2012 Türkiye Şampiyonası, 1993

XABCDEFGHY XABCDEFGHY XABCDEFGHY

8-+Rtr-+k+( 8-+-+-tr-mk( 8-+-+-+-+(
7+p+-wqpzpp' 7+p+-+-vl-' 7+R+-+-+p'
6p+-+p+l+& 6p+-+-+Qzp& 6p+-+-mk-+&
5+-+-+-+-% 5zP-+Rwq-zp-% 5+-+r+p+-%
4-+-zPpzPP+$ 4-+-+-+-+$ 4-zP-+-wQPwq$
3zPQ+-zP-+-# 3+-+-zp-+-# 3+-zP-+P+-#
2-zP-sn-+KzP" 2-+-+-+P+" 2-+-+-+K+"
1+-tR-+-+-! 1+-+R+-+K! 1+-+-+-+-!
xabcdefghy xabcdefghy xabcdefghy
wKg2,Qb3,Rc1,c8,Pa3,b2,d4,e3,f4,g4,h2/bKg8,Qe7,Nd2,Bg6,Rd8,Pa6,b7,e4, wKh1,Qg6,Rd1,d5,Pa5,g2/bKh8,Qe5,Bg7,Rf8,Pa6,b7,e3,g5,h6 wKe2,Qe3,Nf5,Bc2,Rd5,h6,Pa4,b4,c4,e4,f2,g3/bKg8,Qe6,Ng5,Bb7,Rd8,f8,Pa7
e6,f7,g7,h7 ,b6,d6,e5,f6
Beyaz oynar, kazanır. Siyah oynar, kazanır. Beyaz oynar, kazanır.

1.£xb7 1-0 1...e2 0-1 1.£e3 1-0

49
MK YORUM OCAK 2017

Her çocuk ayrı bir dünya

Onlardan öğreneceğimiz daha çok şey var…

Psk. Aytaç Kendirci

Psikolog
aytacongun@gmail.com

Üniversiteden mezun olup, hatta

üstüne bir de terapi eğitimi aldıktan
sonra kendimi öyle donanımlı hisse-
diyordum ki, kiminle, nasıl bir sorunla
karşılaşırsam karşılayayım kesinlikle
çözebileceğimden emindim. Kendime
öyle bir güveniyordum ki… Nasıl gü-
venmeyeyim? O dönemin uluslararası
geçerliliğe sahip bir üniversitesinden
diploma almıştım ve hocalarımız sırtı-
mızı sıvazlaya sıvazlaya uğurlamışlardı
bizi okuldan. Eh, üstüne fazladan eği-
timler de almıştım, unvan da…

Aynı yıllarda bir de yeğen sahibi

oldum. O minicik güzel kız büyüyene
kadar elimde denek oldu resmen. Hani
ben bütün kitabi bilgilere sahiptim
ya… Herkes güveniyordu bana, benim
kendime güvendiğim gibi…
Sonrasında benim biricik kızım da
dünyaya geldi. Oh ne güzel, bir dene-
ğim daha vardı bilgilerimi üstünde uy-
gulayabileceğim…
Gerçekten her konuda yeterliliğimi
gördüm mü? Hayır! Tam tersi! Onlar
pek çok şeyi eksik öğrendiğimi, kılgı-
sal yaşamda aslında salt kitabi bilgiler-
le yürünemeyeceğimi öğrettiler bana.
Tabi ki konuyla ilgili bilgi donanımı en
başta geliyordu (ki hala hayretler için-
de bakarım iki kitap okuyup kendini
psikolog sayıp her şeyin üstüne atlayan
cesur yüreklere ). Ancak deneyim
şarttı ve bunu da en iyi, çocukların size
açtıkları yüreklerine kulak vererek ya-
pabiliyordunuz.
Deneyim şart ve bunu da en iyi, ço-
cukların bize açtıkları yüreklerine ku-
lak vererek yapabiliriz.
Yıllarım kendimi geliştirmeye ça-
lışmakla geçti diyebilirim. Yaşadıkça da
bunun sonu yok. Daha geçen aylarda
farkındalığımı arttıran bazı şeyler oldu.
Bundan hiç gocunmadım, “Demek bu
konuda eksiklerim varmış, eğitime de-
vam.” dedim kendi kendime.
Sanırım insanların pek çoğu bunu
yapmayı beceremiyor. Yetişkinler dün-
yasına girdikten sonra öğrenilecek şey-
lerin bittiği düşünülüyor. Hani biz bü-
yüdük ya artık bir dolu deneyimimiz de
var; eh bu saatten sonra yeni bir şeyler
öğrenmek de neyin nesi? Yanlış! Çok
yanlış!
Yıllardır üstün yetenekli çocuklar /
gençlerle de çalışıyorum. Onların dün-
yasına girmem sevgili kızımın özellik-

50
OCAK 2017
Deneyim şart ve bunu da en iyi, çocukların bize açtıkları yüreklerine kulak vererek kazanabiliriz.
lerini fark etmemle başladı. Ardından
Türkiye Satranç Federasyonu ailesine
dahil oldum. Ne iyi etmişler beni ara-
larına davet etmekle, ne iyi etmişim bu
daveti geri çevirmeyerek. Onlarla öyle
güzel etkileşimlerimiz oldu ki… Ço-
cuklarım / sporcularım sayesinde ben
bir şeyler daha öğrendim, o öğrendikle-
rimi ben de anne babalara, çalıştırıcıla-
ra, ailemizin diğer üyelerine aktarmaya
çabaladım. Bu paylaşımlar daha uzun
yıllar artarak sürecek diye umut edi-
yorum. Ne güzel! Ne zengin bir aileyiz
biz TSF olarak!
Sağlıklı bir iletişimle açamayaca-
ğımız kilit yok… Bunun da tek yolu
onları yürekten dinlemek, anlamaya
çalışmak.
TSF’deki ilk deneyimim Türkiye
Yaş Grupları Şampiyonası’ydı. Şam-
piyonada geçirdiğim günlerden sonra
“Sanırım bir daha gitmem böyle yer-
lere.” dediğimi anımsıyorum. Çünkü o
zamanlar işin psikolojik boyutu pek çok
veli ve çalıştırıcı açısından hiç önem-
senmiyordu. Maçını kaybedip de dışarı
çıkan minik sporcuları sakinleştirmeye
YORUM
çalışmak neredeyse asli görevim olmuş-
tu. Çocuğum işiteceği azarlardan kor-
kuyor, hatta son hamleyi ısrarla uzatı-
yor, çalıştırıcı ya da velisinden paparayı
daha geç yeme savaşına giriyordu. Ha-
kem arkadaşlarım turnuva salonunda
beni ağlayan ya da midesindekileri yere
boşaltan çocuklar için çağırıp duruyor-
lardı…
Çok ilginç sahneler de yaşanıyor-
du. Örneğin bir kez ağlayan çocukları
takipteyken bir veli beni şikayet etti
yetkililere, sporculara yardım ettiğimi
sanarak! Yine bir veli kızının rakibini
sakinleştirmeye çalışırken ona kazan-
ma tüyoları verdiğimi düşünerek üze-
rime yürüdü! Hırslı, ama ezici hırsa
sahip veliler o sırada çocukları yerine
yarışıyor gibiydiler ve istedikleri gibi
gitmediğinde maç, onları yiyecek gibi
bekliyorlardı kapı önlerinde. Çocuğu-
nu ya da sporcusunu şiddetle azarlayıp
kaba kuvvet uygulayanlara bile tanık
oldum…
Bunların yanı sıra çok güzel sah-
nelere de tanık oldum, çok güzel in-
sanlarla da tanıştım. Çok şanslıydım
MK
Kahraman Olgaç ya da Ali İpek gibi
insanlarla sohbet edebildiğim için.
Sporcusunu kaybetti diye azarlayan-
ların yanı sıra, “Maç bitti, birazdan
bakarız nerelerde hata yaptığına. Sen
şimdi söyle bakalım rakibin nereden
geliyormuş, arkadaş oldun mu onun-
la?” diye sporcusunu rahatlatıp turnuva
ortamlarının sosyal açıdan yararlarını
göstermeye çalışanlar da vardı. Onlar-
la uzun uzun konuşup minnetimi dile
getirdim çocuklar adına. Birbirimizin
iletişim numaralarını alıp sürekli görüş
alış verişinde bulunduk.
Satranç bireysel sporlar arasında
belki de en karışık, en fazla emek har-
canması gerekeni. Zihinsel performans
dışında pek çok faktör rol oynuyor ba-
şarıda. Her yaş dönemi farklı özellik-
ler barındırıyor içinde. Ancak onlarda
bile genelleme yapmak yanlış, bireysel
farklılıklar çok fazla. İlk yıllarda uzun
raporlar hazırlayıp, o yaş döneminin
özelliklerine de yer veriyordum yazı-
larımda. Artık internet sağ olsun, her
türlü bilgiye anında ulaşılabileceği dü-
şüncesiyle, onlara hiç girmeyeceğim.
Ancak tek bir yerin altını çizeceğim; o
da, her okuduğunuzun mutlaka o sırada
çocuğunuzda / sporcunuzda olamaya-
bileceği. O yaş döneminin özelliklerini
incelediğinizde çocuğunuzun / sporcu-
nuzun onun daha ilerisinde ya da ge-
risinde olduğunu fark edebilirsiniz. Bu
sizi telaşlandıracak bir konu olmasın
lütfen. Her çocuk her alanda “normal”
olmayabilir. Önemli olan iyi bir göz-
lemci olmanız ve onu doğru tanımaya,
anlamaya çalışmanız…
Bunları yaparken de iş doğal olarak
velilerimize ve çalıştırıcılarımıza düşü-
yor. Artık işler çok değişti, herkes psi-
kolojinin ne denli önemli olduğunun
farkında (düzenli spor psikoloğu ile
çalışan çocuklarımız bile var). Çocuk-
larımızı teknik açıdan ne çok bilgiyle
donatırsak donatalım, onların uyku ve
beslenme düzeni iyi değilse, psikolojik
51
MK YORUM OCAK 2017
açıdan ters giden bir şeyler varsa, başarı mun yapısı ne denli bu spora uygun?” lak vermeden, onları anlamaya çalışma-
beklemek ütopik olabiliyor. Ve bu sis- Satrancın yararları saymakla bitmez, dan ilerleyebilmemiz olası değil. Bunu
temin turnuva öncesinde kurulmuş ol- doğru. Ancak turnuva ortamlarındaki yaparken veli ve çalıştırıcının da işbirli-
ması gerekiyor, turnuva sırasında değil! gerilimli havayı solumadan da çocu- ği içinde olması ön koşul. Farklı dilden
ğumuzu bu yararlardan nasiplendire- konuşulmamalı sporcuyla. Onunla ilgi-
Turnuvalarda sporcu ve velilerle ko- biliriz. En başta kendi çocuğumdan lenen ebeveyn de aynı dili konuşmalı,
nuştuğumda eğer sonuç kayıpsa hemen örnek verebilirim yanlış anlaşılmaları çalıştırıcısı da.
işi psikolojiye bağlayanlar da var. İn- önlemek adına. Ben bu işe başladığım-
sanların öncelikle yapılması gerekenleri da kızım da satranç oynuyordu ve ça- Çalıştırıcılara da çok büyük sorum-
ne ölçüde gerçekleştirerek turnuvaya lıştırıcısı da hala ulusal takıma oyuncu luluklar düşüyor. Her biri ayrı bir dün-
katıldıklarını kendilerine itiraf etmele- hazırlayan bir arkadaşımdı. Ancak onu ya olan sporculardan oluşan bir galaxiye
ri gerekiyor. Yeterince çalıştım mı? Bir turnuvaya davet ettiğimde öyle bir or- sahip çalıştırıcı arkadaşlarım. Hepsinin
sporcu olarak yeme ve uyku düzenime tamdan hoşlanmadığını söyledi ve ben ayrı kişilik yapısı, farklı davranış kalıp-
dikkat ettim mi? Bedensel aktiviteler- de diretmedim. Hala satranç oynuyor ları var. İşe sporcu ahlakını aşılamakla
le kendimi destekledim mi? Bu soru- kendine sağladığı yararlardan ötürü, başlayacak olan çalıştırıcı, iyi bir göz-
lar sorulmadan her kayıpta “psikolojik”
damgasını vurmamak gerek. Sporcu ya
da veli ile konuştuğumda en çok kar-
şılaştığım yakınma yeme düzeni ya da
düzensizliği (!) üzerine. “N’apiim ho-
cam yemiyor.” Zaten o sırada ona bu
eğitimi veremezsiniz, evinizdeyken ve-
rip öyle getireceksiniz turnuvaya sayın
veliler. Özellikle küçük yaş sporcuları
için çok önemli olan bu basamaklar
sistemli bir çalışmayla aşılabilir ve aşıl-
malı da. Diğer türlü özellikle yurtdışı
şampiyonalarında sporcular açlıkla baş
etmeye çalışmaktan maçlara yoğun-
laşamayabiliyorlar. Aynı durum uyku
düzeni için de geçerli. Uykusunu iyi
alamayan bir sporcudan dikkati yo-
ğunlaştırma üzerine kurulu bu spordan
verim beklemek de çok kolay değil. Ve
tabi ki bedeni çalıştıran egzersizler…
Aramıza yıllar önce katılan kondisyo- Sağlıklı bir iletişimle açamayacağımız kilit yok… Bunun da tek yolu onları yürekten dinlemek,
ner arkadaşımız hayretler içinde kal- anlamaya çalışmak.
mıştı bizim sporcuları gördüğünde.
Sistemli bir çalışma sonrası hepsinin ancak hiçbir turnuvaya katılmadı… lem ve aileden aldığı doğru bilgilerle
yaşam tarzı değişti, çok daha sağlıklı Aşırı duygusallık ya da çevre baskısını sporcusu hakkında gerekli bilgi hazine-
olarak sürdürüyorlar artık yaşamlarını. fazlaca üstünde hissetme vb. nedenler- sine sahip olacak. Onu çok iyi tanıya-
den dolayı da bazı çocuklarımız zorla- cak ki, maçlarda nasıl motive edeceğini
Bütün bunları çözdük, şimdi sıra nabiliyor turnuva ortamlarında. Onları bilecek, yenilgilerde tekrar ayağa kalk-
geldi sporcu psikolojisine… stresle başa çıkma yolları konusunda masını sağlayabilecek. Satranç sporcu-
eğitmedikçe böyle büyük bir organi- su için belki de en büyük dezavantaj,
Sorunları birlikte çözebilmek…
zasyona girdirmenin yanlış olduğunu onun üzüntü ya da sinirini sürdürme
En başta kişilik yapısı üzerine bir- düşünmekteyim. Her çocuk farklı, her lüksüne sahip olmayışı. Uzun soluk-
kaç söz söylemek istiyorum. Lütfen çocuk özel. Onları özel yapan şey duy- lu turnuvalarda kimi zaman günde iki
öncelikle sorun kendinize; “Çocuğu- gusal, zihinsel donanımları. Onlara ku- tura katılmak durumunda olan sporcu,

52
OCAK 2017
Sorunları birlikte çözebilmek…
ilk maçının yenilgi sinirini ne yazık
ki ertesi güne taşıyamaz, taşımamalı.
Her ne yaşandıysa analizini çalıştırıcısı
yaptırıp, onu tekrar motive edip ikinci
maçına girdirebilmeli. İşte bu ve ben-
zeri nedenlerle çalıştırıcı arkadaşlarım
sporcularını çok iyi tanımalı…
Turnuvalarda sıklıkla karşılaştığım
sorunlardan biri de gerçekçi olmayan
beklentiler… Küçük yaş sporcularımız-
da alınan il birinciliği sonrası, Türkiye
Yaş Gruplarında da direkt birincilik
beklentisi gelişebiliyor doğal olarak.
Ancak bu çocuk küçük bir yerde ya-
şamını sürdürüyorsa, turnuvanın ka-
labalığı bile onu ürkütebiliyor. Ya da
sporcu henüz hazır değilken derece
beklentisiyle-korkuları göz önüne alın-
maksızın-turnuvaya sokulabiliyor. Be-
lirli hedefler koyulması bu işin olmazsa
olmazlarından ve motivasyon için de
çok gerekli ön koşullardan. Ancak bu
hedeflerin küçük yaş sporcularında onu
en iyi tanıyan çalıştırıcı ile koyulma-
sı en doğrusu. Bazı zamanlarda büyük
YORUM
hayal kırıklıkları çocuğun satrançtan
soğumasına bile neden olabiliyor.
Çocuklarımızla ilgili beklentileri
belirlerken kendinizi de anımsayarak
yola çıkın lütfen. O yaşlarda kendinizi
düşünün… Belki satrancı da, onun ge-
rektirdiği unsurları da bilmiyordunuz.
Hatta belki hala satranç bilmeyip, dı-
şarıda sanki yaşamsal öneme sahip bir
ameliyat sonrası duygusal durumlarda
çocuğunuzu bekliyorsunuz. Onu anla-
yabilmenizin yolu onun yaşadıklarını
yaşamanızdan geçiyor-ki ne yaparsanız
yapın siz o değilsiniz, onun yaşında de-
ğilsiniz, nasıl o sizi tam anlayamıyorsa
siz de onu tam olarak anlayamayabilir-
siniz! Yıllar önce bir küçük sporcunun
beden dilinin önemini kendi sözcükle-
riyle ne de güzel anlattığını anımsıyo-
rum. Minik sporcum maçı kaybetmiş,
dışarıda onu bekleyen velisinin kıza-
cağından emin, “Ağzı kızmadım diyor
ama yüzü öyle söylemiyor…” Onu an-
lamaya çalışın derken işte bunlardan
söz ediyorum. Duygularını anlamaya
MK
çalışın, o minik bedenin, yüreğin, bey-
nin nasıl çaba harcadığını anlamaya
çalışın. Empati kurun onunla. Eğer
kendinizi bunu yapmaya hazır hisset-
miyorsanız, bırakın başka biri karşılasın
onu maç çıkışı. Onunla karşılaştığınız-
da da gerçekleri ifade edin, rol yap-
mayın. Çocukların sezgisel yönlerinin
sizden daha güçlü olduğu gerçeğinden
yola çıkarak, diliniz de aynı şeyi söy-
lesin yüreğiniz de. Diğer türlü çocu-
ğunuzun size olan güveni de sarsılmış
olacak. Ona rol modellerin yaşamların-
dan kesitler anlatın. Kaybetmenin ona
öğrettiklerinden söz edin. Anlaşıldığını
fark etmek onun için en büyük kazanç
olacak inanın.
Sporcularımızın sonuç odaklı değil
de gerçekten severek, zevk alarak sat-
ranç oynamaları bizim için çok önemli.
Zaten severek yapılan işlerde yetenek
de devreye girecek ve başarı ardı sıra
gelecektir. Herkesin sürekli başarılı ol-
ması, hep zirvede kalması da her zaman
olası değil. İniş çıkışlar kaçınılmaz. Her
şey bir tarafa, sınavlar ülkesinde yaşa-
yan çocuklarımızın sorumlulukları dü-
şünüldüğünde (okul, ödevler, sınavlar,
merkezi sınavlar, projeler, kurslar, etüt-
ler vb…) onların ne kadar ağır yükler
taşıdıkları da gözler önünde. Onların
yükünü hafifletebilmek için haydi anne
babalar, kolları sıvayalım. Çalıştırıcı ar-
kadaşlarım, sizler de!
Onlardan öğreneceğimiz daha çok
şey var!
Bunun da tek yolu onları yürekten
dinlemek, anlamaya çalışmak. Sağlık-
lı bir iletişimle açamayacağımız kilit
yok…
2017 Türkiye Yaş Grupları
Şampiyonası’nın hepimiz için sağlıklı,
doyurucu ve güzel deneyimlerle dolu
geçmesini diliyorum.
Sağlıcakla kalın.
53
MK
Oyuncuların sağlığı ve güvenliği
Oyuncular, masada, oyun sırasında hastalanabilirler. Ya öteden beri var olan hastalıkları baş göster-
miştir ya da yeni ortaya çıkan bir rahatsızlık oluşmuştur. Katılımcıların sağlığı ve güvenliğiyle ilgili
bu alanda alınacak önlemler çok önemlidir.
Tahsin Aktar
Uluslararası Hakem-Organizatör
tahsin.aktar@tsf.org.tr
Organizasyon süresince, oyun-
cu, antrenör, hakem ve diğer katı-
lımcıların sağlığı ve güvenlikleri çok
önemlidir. Olası sağlık sorunlarına
çözüm sağlanması amacıyla bir dizi
önlem alınırken güvenlik konuları
için de olanaklar ve ortamlar hazır-
lanır. Bu amaçla görevlendirmeler
yapılır. FIDE oyun kurallarına göre
de, (madde 12.2.c) “… İyi bir oyun
ortamını ve bunun sürekliliğini sağ-
lar…” denilerek, bu konuda da hake-
me, sağlık ve güvenlikle ilgili geniş
anlamda görev verilmiş olduğu dahi
düşünülebilir. Hakem bu düzenleme-
leri kendisi yapmayacaktır muhakkak
ki. Organizasyon yönetimi önlemleri
alacak, olanakları hazırlayacaktır. Sağ-
lık ve güvenlik boyutu ele alındığında
‘ortamın satranç oynamaya elverişli
olmaması’ gerekçesinin önemli sayıla-
bilecek sorunları ve itirazları peşinden
sürükleyeceği unutulmamalıdır. Sağlık
ve güvenlik önlemlerinin alınmadığı
bir etkinlikte satranç saatlerinin çalış-
tırılması sakıncalıdır.
Sağlık hizmetleri
Katılımcıların profiline göre dok-
tor, hemşire, tıp teknisyeni gibi sağlık
54
KURALLARA DAİR
görevlilerinden en az birinin yarışma
yerinde görevlendirilmesi gereklidir.
Bazen de bunların tamamından olu-
şan bir ekiple bu hizmet sürdürülür.
Oyuncuların içine düşebilecekleri ka-
ramsarlık gibi olumsuz tablodan arın-
malarına yardımcı olabilecek psikolog
da görevlendirilebilir. Sağlık hizmeti,
gerektiğinde, donanımlı bir ambu-
lansla desteklenmelidir. Kalabalık or-
tamlarda sağlık görevlisi oldukları ko-
layca anlaşılması için sağlık hizmetini
sağlayan görevliler, bu hizmeti yürüt-
tüklerini belirtir özel giysileriyle görev
yapmalıdırlar. Organizasyon yönetimi
sağlık görevlilerinin görev kapsamı ve
çalışma düzeni konularında görev ta-
nımları hazırlamalıdır. Oyuncuların,
özellikle uzun süren maçlar sırasında,
karşılaşabilecekleri sağlık sorunlarına
anında çözüm üretebilmek için oyun-
ların oynandığı salonun çok yakının-
da geçici bir sağlık birimi kurulması
gerekecektir. Organizasyon boyunca
tüm katılımcıların baş gösterecek sağ-
lık sorunlarının nasıl giderileceği, bu
hizmetlerin hangi anlayış ve düzende
sağlanacağına yönergelerde veya da-
nışma bülteninde açıklıkla yer veril-
melidir.
Katılımcıların sağlığının çok
önemli olduğun gerçeğinden ve öne-
minden hareketle organizasyon ala-
nında koruyucu sağlık önlemleri de
OCAK 2017
mutlaka alınmalı ve bu önlemler iz-
lenmelidir. Organizasyon boyunca her
ortam için iklimlendirme sisteminin
normal değerler içeren düzeyde çalış-
ması sağlanmalı, sağlığa uygunluk ko-
şulları yerine getirilmelidir. Özellikle
tuvaletler sürekli temiz tutulurken
diğer temizlik önlemlerine de özen
gösterilmelidir. Toplu yemek organi-
zasyonu hizmeti sağlanıyorsa, sindi-
rimi kolay ve hazırlanışıyla tüketilişi
arasında geçecek süreçte bakteri ve dış
ortamlardan etkilenmeyecek bir ye-
mek listesi oluşturulmalıdır.
Katılımcıların, organizasyon alanı
dışında planlı bir etkinliğe katılmaları
durumunda da önlemler alınmalı, sü-
reç kontrol altında tutulmalıdır. Sağlık
görevlileri, gerekiyorsa, organizasyon
alanı dışında da görev yapacak biçim-
de donatılmalıdır. Oyuncular, masada,
oyun sırasında hastalanabilirler. Ya
öteden beri var olan hastalıkları baş
göstermiştir ya da yeni ortaya çıkan
bir rahatsızlık oluşmuştur. Bu oyuncu-
lar, zaman geçirmeden, organizasyon
alanında oluşturulan geçici sağlık bi-
rimine ulaştırılmalıdır. Bu durumdaki
oyuncuların “…oyuna devam etmek
istiyorum...“ türünden söylemleri ka-
bul edilmemelidir. Buradaki görevli-
lerin uygulamaları ve önerileri doğ-
rultusunda oyuncunun sağlık gelişimi
izlenmelidir. Bu sırada oyuncu yalnız
OCAK 2017
olmamalı, bir hakem veya bir organi-
zasyon görevlisi hasta oyuncuyla bir-
likte olmalıdır. Bu tür iş ve işlemlerin
nasıl yürüyeceği, böylesi durumlarda
hasta oyuncuyla kimin birlikte olacağı
gibi ayrıntılar önceden planlanmalıdır.
Başhakem ve organizasyon yöneticisi
bu tür bir durum karşısında hazır ol-
malı, bir kriz oluşmadan önlem alın-
ması için uyum eğitiminde bu konu da
ele alınmalıdır. Hakemler de aydınla-
tılarak uygulamanın nasıl olacağı ko-
nusunda bilgilendirilmelidirler.
Masada, oyun sırasında hastalan-
dığını bildiren veya açıkça bu yönde
belirtiler gösteren oyuncuların oy-
nanmakta olan maçları ne olacaktır?
Var olan uluslararası uygulamalara
bakarak, diğer sporlarda olan durum-
lara benzer bir uygulama geliştirmek
gerekir. FIDE Satranç Kurallarının
önsözü ve FIDE Turnuva Kuralları da
bunu işaret eder. Benzer durumlardan
hareketle doğru karar vermek hake-
min ve organizasyon yöneticilerinin
işidir.
Hastalanan ve geçici sağlık biri-
mine gönderilen her katılımcı için bir
hasta izleme formu oluşturulmalıdır.
Bu formda hastanın ülkesi, ili, kulübü
gibi kimlik bilgileri, sağlık birimine
başvurduğu ve ayrıldığı saat, doktorun
hasta için verdiği karar, tedavi şekli ve
kullanılacak ilaçlar yer almalıdır. Has-
ta, bir sağlık kurumuna gönderilmişse
o merkezden de protokol kayıtları bir
rapor olarak istenmelidir. Bütün bu
belgeler, raporlar hakem veya organi-
zasyon dosyasına eklenmelidir.
Organizasyonun karşılamadığı
sağlık giderleri için varsa önce katı-
lımcının sağlık sigortası kullanılmalı-
dır.
KURALLARA DAİR
Güvenlik Hizmetleri
Organizasyon yerine varıştan ayrı-
lış anına kadar geçen sürede; yarışma
yerinde, otel ve eklentilerinde, gezi
ve incelemelerde sağlanacak güvenlik
ve bu alanda alınacak önlemler çok
önemlidir. Oyuncu, görevli ve diğer
katılımcılara dışarıdan sergilenebile-
cek kötü amaçlı davranışlar, katılım-
cıların birbirleriyle olan ilişkilerindeki
aşırılıklar güvenlik görevlilerinin gö-
rev tanımlarındaki temel işlevi yansı-
tır. Oluşturulacak görev tanımlarında
bu görevlilerin yetki ve sorumlulukla-
rıyla, sorumlu oldukları alan-yer açık
ve net biçimde belirlenmelidir. Bu ça-
lışma, organizasyon yöneticisi tarafın-
dan planlanır. Plan doğrultusunda gö-
revlilerle uyum eğitimleri yapılmalıdır.
Güvenlik hizmetini yerine getirecek
görevliler, genel kolluk görevlileri ola-
bileceği gibi özel güvenlik birimleri de
olabilmektedir. Organizasyon alanının
çevresi, salon giriş-çıkışları ve sosyal
ortamlar özellikle kontrol ve güvenlik
altında tutulması gereken yerlerdir.
Görevliler giyim kuşam konusun-
da öngörülen biçimde davranmalı,
kişisel bakımlarını son derece uygun
ölçülerde sergilemelidirler.
Hiçbir biçimde ve yerde, kesinlik-
le, ‘güvenlik görevlisi’ iş tanımında yer
almayan fonksiyon ve yetkiler kulla-
nılmamalıdır. Bu görevlilerin temel
işlevleri, düzenin sağlanmasıdır.
Tribünler, giriş-çıkış kapıları, mer-
diven ve asansörlerin olduğu kısımlar,
güvenlik görevlilerinin başlıca görev
yeridir. Görev yerlerinde karşılarında
bulunan kişilere yüksek ve kaba bir ses
tonuyla seslenilmez, fiziki olarak do-
kunulmaz. Tribün, bekleme alanları,
fuaye veya salon içerisinde yüksek ses-
MK
le konuşan, konuşulmaması gereken
yerlerde konuşan kişiler uyarılır.
Görev alanı itibariyle özellik gös-
teren yerler dışında, diğer güvenlik
görevlilerinin üzerlerinde savunma
amaçlı kullanabilecekleri silah, jop,
sprey, kelepçe gibi teçhizat olmamalı-
dır. Ana giriş kapılarına duyarlı kapı,
x-ray cihazı, el detektörü gibi alet ve
cihazlarla yapılacak uygulamada, ya-
saklanmış delici, kesici, yırtıcı metal
ve silahlarla bu amaçla kullanılabile-
ceği öngörülen diğer tehlikeli madde-
ler, kim oldukları ve hangi amaç için
bulundurulduğuna bakılmaksızın, ya-
rışma yerine alınmaz. Kapılarda katı-
lımcıların kayıt kartlarının kontrolleri
yapılır, giriş serbestisi olmayan kart
sahipleri, kim olduğu, hangi görevde
olduğu dikkate alınmadan geri çevrilir.
Organizasyon yönetimi, cep te-
lefonu, tablet, bilgisayar gibi iletişim
cihazlarını belirlenmiş alanlarda bu-
lundurulmasını yasaklamışsa; görevli-
ler, yasak kapsamındaki cihazların bu
alanlarda bulundurulmasını engeller-
ler. Tribünlerde bilgisayar gibi iletişim
cihazlarını kullananlar, cep telefonuyla
konuşanlar uyarılır. Bu cihazların mu-
hakkak kapatılması sağlanır.
Resmi veya özel koruma bulundu-
ran kişiler için, korumalardan sadece
birinin ilgili prosedüre göre yarışma
alanına girişine izin verilir. Ancak, si-
lahlı kişiler tribün ve yarışma salonuna
hiçbir biçimde giremez.
Görevliler, olumsuz ve aykırı du-
rumları organizasyon yöneticisine de
haber verirler.
Kaynak: ‘Formasyon ve Organizasyon Bil-
gisi’ Kasım 2014 / IA&IO Tahsin AKTAR
55
MK SATRANÇ VE SANAT OCAK 2017

Vezir
Bu hamle kızlarımız için: Şah!
Mavikale'nin bu sayısında, satranca odaklanan bir gerilim filmini tanıtacağım: Vezir

Prof. Dr. Ergin Çiftçi

mutsuz anları kesip çıkartmış, geriye
bir peri masalı kalmıştır. Açılış müziği
Sporcu
erginciftci@gmail.com
bitince yavaşça gerçek dünyaya döneriz;
rüya gibi bir hayatın kâbusa dönüşüne
tanıklık ederiz.
Filmin Künyesi Terörle mücadele timinde görev-
Türkçe adı Vezir li bir polis memuru olan Daanish Ali,
karısı Ruhana ve kızı Rooni ile Delhi
Orijinal adı Wazir sokaklarında arabasıyla seyir halinde-
dir. Daanish Ali, bir mağazaya giren
İngilizce adı 64 Squares karısını beklerken tesadüfen azılı suçlu
Rameez’i görür. Suçluyu takibe başla-
Yönetmen Bejoy Nambiar yan Daanish Ali, küçük kızını da teh-
likeye atmıştır. Çıkan çatışmada küçük
Yapım yılı 2016
kız hayatını kaybeder. Olaydan kendi-
Yapımcı sini sorumlu tuttuğu yetmezmiş gibi
Hindistan
ülke benzer şekilde düşünen karısı Ruhana
Orijinal dil Hintçe da kendisini terk eder.
Vezir filminin afişi.
Daanish Ali, Rameez dâhil olmak
Süresi 103 dakika üzere kızını yaşamdan koparan çatış-
Satranç Okulu’nun tek satranç us-
manın sorumlularından öcünü alın-
Eserin yazarı Vidhu Vinod Chopra tası, tekerlekli iskemleye mahkûm olan
ca yaşamak için bütün gerekçelerini
Pandit Omkarnath Dhar’a Panditji
Oyuncular Amitabh Bachchan, John de yitirdiğini anlar. Yalnız, amaçsız ve
Abraham, Farhan Akhtar, olarak da hitap edilmektedir. Panditji
anlamsız bir hayat kalmıştır elinde.
Aditi Rao Hydari, Neil Ni- iki bacağını ve karısını yıllar önce ge-
tin Mukesh, Manav Kaul, Kızının mezarı başında yaşamına son
çirdiği bir trafik kazasında kaybetmiş,
Mazel Vyas, Anjum Shar- vermeye karar verir. Tam da bu sırada
ma hayata uzun zaman biricik kızı Nina ile
mezarlığa gelen ve duruma tanıklık
tutunmuştur. Kızı Nina’nın da geçen yıl
eden gizemli bir kişi intiharın gerçek-
Yaş sınırı 12 Yaş ve üzeri merdivenden düşme sonucu ölümüyle
leşmesini önlemiş olur. Daanish Ali,
yapayalnız kalmış, kızının bu cüzdan-
IMDB Puanı 7.3 yüzünü görmediği bu gizemli kişinin
da kalan fotoğraflarıyla teselli bulmaya
olay yerinde düşürdüğü cüzdanı bulur.
çalışmıştır. Panditji, kızının fotoğrafla-
Perde mutluluğun doruklarında Cüzdanda genç bir kadının çocukluk-
rını geri getirdiği için Daanish Ali’ye
Hintli bir genç çift ile açılır. Erkek tan itibaren farklı yaşlarda çekilmiş fo-
minnettardır. Nina artık yaşamamasına
yakışıklı, kız alımlıdır, aşkları da bir o toğrafları dikkat çekicidir. Cüzdandaki
karşın bütün hayatını doldurmaktadır.
kadar görkemli. Günün birinde bir de kimlikten elde ettiği ismin izini süren
İşte, okulun küçük öğrencilerinin bir
güzel kızları olur. Mutlulukları ancak Daanish Ali, çocuklar tarafından kapısı
taraftan satranç öğrenirken bir taraftan
filmlerde olabilecek kadar abartılmıştır; sıkça çalınan bir mekâna gelir: Nina’nın
da provasını yaptıkları satranç konulu
sanki yönetmen yaşanması kaçınılmaz Satranç Okulu!
bu piyes bile Nina’nın anısınadır. Kü-

56
OCAK 2017
Daanish Ali, Nina’nın Satranç Okulu’nda çocuklarla satranç oynuyor.
çük bir piyonu canlandıran, piyon ka-
dar küçücük bir çocuk bu sırada repli-
ğini çalışmaktadır: “Güçlü şahı nasıl alt
edebilirim ki!”
Daanish Ali, kızının satranç öğren-
mek için bu okula gelmeye başladığını
ancak yalnızca iki derse katılabildiğini
öğrenir. Kızının bir zamanlar atmosfe-
rini soluduğu bu mekân onun için bir
anda kutsiyet kazanmış gibidir. Pandit-
ji, küçük kızın iki derse rağmen oyunu
çok kolay bulacak kadar yetenekli oldu-
ğunu fark etmiştir. Daanish Ali de bu
durumu onaylar: “Evet, satrançta beni
hep yenerdi!” Panditji gülümser; “Son
gidişinde ‘Babamı göndereyim, ona da
satranç öğret, çünkü zavallı adam çok
zayıf ’ demişti… Buraya gelip çocuklar-
la satranç oyna. Göreceksin, kızınla oy-
nuyor gibi, hissedeceksin, tıpkı benim
gibi.”
Daanish Ali, Panditji’nin yüreklen-
dirmesiyle satrancını ilerletmek için
okula gitmeye başlar. Gerçekten de
çocukların alay etmesine neden olacak
kadar zayıf bir oyuncudur (Diyagram
1). Panditji de Daanish Ali’ye destek
olur. Zamanla bu çabanın meyveleri
görülür; Daanish Ali giderek çocuklara
karşı oyun kazanmaya başlar.
Panditji, çocukların sahneye koya-
SATRANÇ VE SANAT
cağı “Piyon ve Şah” piyesi için Daanish
Ali’nin dansçı olan karısı Ruhana’yı da
okula getirmeyi başarır. Aynı mekânı
kullanmaya başlayan eşler arasındaki
buzlar da zamanla eriyecektir.
Giderek “Piyon ve Şah” adlı piyesin
konusu anlatıcının ağzından öğrenilir:
Evvel zaman içinde, satranç ülkesinde
zavallı bir piyon yaşardı. Bütün satranç
taşları onu severdi. Fakat bir gün, kötü
Panditji (solda), Daanish Ali’ye satranç çalıştırıyor.
MK
şah onu ağlattı. Gözü yaşlı piyon Yaratı-
cı’sına gitti: “Tanrım, kötü şahı nasıl alt
edebilirim? Yolunu göster bana!” Tanrı
dedi ki: “Küçük piyon, sen satrancın teme-
lisin. Doğru hamleleri yaparsan bir vezir
olursun!” Tanrı’nın öğüdünü dinleyen pi-
yon, cesur bir kale ile arkadaş oldu. Kale
sakin bir arkadaştı, ama arkadaşı inciti-
lirse deliye dönerdi. Piyon, kaleyi serbest
bırakmak için, son hamlesinde kendini
feda etti. Böylece Kale kötü şahı mat ede-
bilecekti…
Bu süreçte kızlarının yasını tutan
iki adam arasındaki dostluk da ilerler.
Panditji bir gün aniden alınan intika-
mın kızının acısını hafifletip hafiflet-
mediğini sorar; Kendisinin de intikam
almak istediği bir kişinin var olduğunu
söyler! Kızı Nina, ülkenin önemli ba-
kanlarından Yazaad Qureshi’nin küçük
kızına satranç öğretmek üzere gittiği
evde merdivenden düşerek hayatını
kaybetmiştir. Olayın aslında bir cina-
yet olduğuna inanan ve bundan bakanı
sorumlu tutan Panditji, davanın aydın-
latılması için Daanish Ali’den yardım
ister.
57
MK
Daanish Ali, Yazaad Qureshi’nin
ilginç yaşam öyküsünü keşfeder: Ücra
bir köyde yoksul bir dokumacı olarak
yaşarken teröristlerin saldırısına uğ-
ramış, köyden bir tek kendisi ve kızı
Ruhi sağ kurtulabilmiştir. Ülke çapın-
da yankı yaratan bu olaydan sonra barış
mesajları veren bir halk kahramanına
dönüşen Yazaad Qureshi, politikaya
girmiş ve hızla yükselerek önemli bir
bakan olmuştur. Yazaad Qureshi, aile-
sini kaybettiği saldırıdan sorumlu tut-
tuğu Rameez için Daanish Ali’ye min-
nettarlığını ifade eder. Ancak Daanish
Ali’nin yalnızca Nina olayının peşinde
olduğunu öğrenir. Bu olayın üstüne gi-
dilmesine öfkelenen Yazaad Qureshi,
bu akıl dışı ithamdan vazgeçmeleri için
Daanish Ali ve Panditji’yi uyarır. An-
cak ikilinin tutumlarını değiştirmeme-
si bakanın oyuna “vezirini” sürmesine
neden olur. Vezir çok güçlü bir taştır
ve tahtadaki bütün dengeleri değiştire-
cektir. Tehdit ve saldırı dozunu giderek
arttıran vezir hamleleriyle Panditji’nin
hayatını kaybetmesine neden olur. Da-
anish Ali bu saldırganlığı cezasız bırak-
mayacağına yemin edecek ancak oyna-
nan satranç kombinezonunun ne kadar
karmaşık olduğunu perde inmeden he-
men önce fark edebilecektir.
Vezir, Hintli yönetmen, yapımcı ve
senaryo yazarı Vidhu Vinod Chopra’nın
eserine dayanıyor. Chopra’nın senar-
yoyu ilk olarak 2001’de gün yüzüne
çıkardığı, Dustin Hoffman gibi ünlü
“Piyon ve Şah” piyesi izleyici önüne çıkıyor.
58
SATRANÇ VE SANAT
Küçük piyon Yaratıcı’sına yakarıyor: “Tanrım, kötü şahı nasıl alt edebilirim?”
oyuncuların yer aldığı bir Hollywood
filmi olarak kendi yönetmenliğinde
gerçekleştirmeyi planladığı ancak çe-
şitli nedenlerle bu fikrinden vazgeçtiği
söylentiler arasında. Yıllar sonra aynı
senaryo için kamera arkasına geçen
Hintli yönetmen Bejoy Nambiar, Ve-
zir ile satranç teması kullanan gerilim
filmleri zincirine parlak bir halka ek-
liyor. Birbirinden güzel satranç takım-
larının sahnelerini bezediği film izle-
yiciyi hemen içine çekiyor. Bollywood
sinemasının güçlü aktörleri Amitabh
Bachchan ve Farhan Akhtar sayesinde
filmin tansiyonu hiç düşmüyor. Yönet-
men, kimi zaman nefesini tutmak zo-
OCAK 2017
runda kalan izleyiciyi bir solukta inen
perdeyle buluşturuyor.
Vezir, kahramanlarını satranç taş-
larıyla özdeşleştirerek heyecanlı bir
satranç partisi izlediğimiz hissine ka-
pılmamızı sağlıyor: Bakan Yazaad Qu-
reshi kötü Şah, onun amaçlarına uygun
hareket eden gizemli adamı güçlü Ve-
zir, engelli satranç ustası Panditji zaval-
lı bir Piyon ve zamanla satrancını ge-
liştiren Daanish piyonu kollayan Kale
olarak öne çıkan önemli figürler oluyor.
Yönetmen, ikisi de kötü insanların ey-
lemleri nedeniyle kızını kaybeden iki
kahramanın farklı yollardan intikam
alma çabasını anlatırken adeta satranç
bilgisinin getirdiği farkı da vurguluyor.
Bütün bu olumlu yönlerine karşın
film satrançsever izleyiciye doyurucu
satranç konumları sunamıyor. Daanish
Ali’nin satranç okulundaki ilk oyunun-
da maça yoğunlaşamadığı ve sevimli
küçük bir kıza kolayca mat olduğu gö-
rülür (Diyagram 1). Bu sahne incelen-
diğinde satranç tahtasının ters olduğu,
şah ve vezirin yanlış yerleştirildiği fark
edilir. Kale piyonunun feda edilmesi ile
kalenin açılan hatta daha etkili olma-
sının anlatıldığı sahnede de uygunsuz
OCAK 2017 SATRANÇ VE SANAT MK
Diyagram 2

XABCDEFGHY
8rsn-wqkvlntr(
7zplzppzp-zpp'
6-zp-+-zp-+&
5+-+-+-+-%
4-zP-+N+-+$
3+-zP-zP-+-#
2P+-zPLzP-zP"
1tR-vLQmK-sNR!
xabcdefghy
wKe1,Qd1,Ne4,g1,Bc1,e2,Ra1,h1,Pa2,b4,c3,d2,e3,f2,h2/bKe8,Qd8,Nb8,g8,Bb7,f
Bollywood’un efsanevi aktörü Amitabh Bachchan, satranç ustası Panditji rolünde bir kez daha devleşiyor. 8,Ra8,h8,Pa7,b6,c7,d7,e7,f6,g7,h7

Pandit Omkarnath Dhar - Daanish Ali

bir konum kullanılmıştır (Diyagram 2 yordu. O acılı zaman boyunca umutsuz Siyah hamlededir.
ve 3). Filmin ana temasının gösterildiği bir kombinezonu sabırla örmüşlerdi.
 Kale için açık hat
bu konumda bile aşikâr bir hata yapıl- Satranç, her zamanki gibi sabrı ve eme-
oluşturmak için yapılan piyon fedası
mış olması filmin önemli bir satranç ği karşılıksız bırakmamış, bir kez daha aslında oyunun kaybedilmesine yol
danışmanlığı almadığını gösteriyor. gönül yaralarına merhem olmuştu. Sat- açacak kadar hatalı bir hamle.
ranç oyuncularının yaşamları sonlansa
Hindistan’ın Delhi ve Keşmir böl-
da satranç sürecekti, birbirinden güzel Diyagram 3
gelerinde geçen Vezir, satranca odakla-
taşlar arasında sürekli yeniden yaşam
nan bir başka Hint filmi olan Satyajit
Ray'in Satranç Oyuncuları’nı hatırla-
bulan ölümsüz bir ruh gibi. XABCDEFGHY
mamıza neden oluyor. Vezir, pek çok Filmden Diyagramlar 8rsn-wqkvlntr(
açıdan, daha önce bu sayfalarda tanıtı- Diyagram 1 7zplzppzp-zp-'
lan ülkedaşının gerisinde kalıyor. Buna
karşın, izleyiciye sunduğu satranç ta- XABCDEFGHY 6-zp-+-zp-+&
kımlarının zenginliği açısından, Vezir
8rsnlmkqvl-tr( 5+-+-+-+p%
bir boy öne geçiyor. Film bu açıdan 4-zP-+N+-+$
zengin bir satranç müzesini andırıyor. 7zp-zppzpp+p'
6-zp-+-snp+& 3+-zP-zP-+-#
Güzel bir satranç filmi daha sona
eriyor. Satranç ustası Panditji’nin ina- 5+N+-+-+-% 2P+-zPLzP-zP"
nılmaz kombinezonunun aklımda 4-+-+-+-+$ 1tR-vLQmK-sNR!
bıraktığı leziz tat, beynimin kıvrımla-
3+-wQP+-+-# xabcdefghy
rında sakince dolaşıyor. Bütün taşla- wKe1,Qd1,Ne4,g1,Bc1,e2,Ra1,h1,Pa2,b4,c3,d2,e3,f2,h2/bKe8,Qd8,Nb8,g8,Bb7,f
rını feda ederek tuzağa çektiği rakip 2PzPP+PzPPzP" 8,Ra8,h8,Pa7,b6,c7,d7,e7,f6,g7,h5

şahın, görkemli ordusunun çaresiz Pandit Omkarnath Dhar - Daanish Ali

bakışları altında, bir piyon hamlesiyle
1tR-vLK+LsNR!
Beyaz hamlededir.
mat olmayı beklediği o eşsiz konumla- xabcdefghy
rı hatırlıyorum. Satranç aşığı kızlarını wKd1,Qc3,Nb5,g1,Bc1,f1,Ra1,h1,Pa2,b2,c2,d3,e2,f2,g2,h2/bKd8,Qe8,Nb8,f6,Bc8
Bh5+ ve mata çare yok.
kaybetmiş bu iki adam başlangıçta ne ,f8,Ra8,h8,Pa7,b6,c7,d7,e7,f7,g6,h7
[1... 
kadar perişan görünüyordu! Onlar için Satranç Okulu Öğrencisi – Daanish Ali 
zaman kolayca akıp gitmeyecek, sürekli
yenilenen bir organlarını parça parça Siyah hamlededir. Kaynaklar
koparıp durmakla geçecek gibi görünü-  1. http://www.imdb.com/title/tt0315642/
(Erişim tarihi: 31.12.2016)

59
MK
2015 Emektarlar Avrupa Dördüncüsü
Salih Muratoğlu
2009, 2011, 2013, 2015 ve 2016 Emektarlar Türkiye Şampiyonu
Fatma Yılmaz
Uluslararası Hakem ve Antrenör
fyakademi@gmail.com
Fatma Yılmaz: Biz sizi 2009, 2011,
2013, 2015 ve 2016 emektarlar Türkiye
şampiyonu, emektar milli takımımızın
güçlü oyuncusu olarak tanıyor ve sizi
sizin sözlerinizle daha yakından tanı-
mak istiyoruz. Kimdir Salih Muratoğ-
lu? Yaşınız, eğitiminiz, işiniz aileniz...
Salih Muratoğlu: 1942 Sırbistan
Sancak’ta doğdum. Doğduğum yer
adını Osmanlı İmparatorlu’ğunun son
sancağı olmasından alıyor ve hala ko-
ruyor.
Büyük dedelerimiz 1700’ler-
de Türkiye’den din görevlisi olarak
Sırbistan’a gitmişler. Bu nedenle ba-
bam bizlerin Türkiye’de, ata toprakla-
rımızda büyümemizi istedi ve 1958’de
İstanbul’a döndük.
Eğitimim yarıda kaldı ne yazık ki
öğretmen okulunu yarıda bıraktım ve
fotoğrafçılığa başladım. Evliyim, dört
çocuğum var. Beş de torunum.
Çocuklarımdan satrançla ilgilenen
olmadı. Ailede hepimizin boyu uzun
bu nedenle de çocuklarım bedensel
sporlara yöneldiler, başarılı da oldular.
Meslek olarak da ikisi doktorluğu,
ikisi öğretmenliği seçti. Bir de söyle-
mek isterim ki bugün çocuklarım bir
60
SÖYLEŞE SÖYLEŞE
yerlere gelmişlerse bu tamamen tütün
emekçisi olan eşimin başarısıdır, benim
değil. Bu nedenle de eşime müteşekki-
rim. Başarı onun, benim değil.
  Satranca kimin aracılığıyla ne
zaman başladınız?
Benim çocukluğumda Doğu Bloku
ülkelerinde satranca çok önem verili-
yordu. Askere giden gençlere satranç
öğretiliyor olmalı ki bir amcamın oğlu
1950’de askere gidiyor ve orada satranç
öğreniyor. Onun sayesinde köyümü-
ze satranç geldi ve kendisi bıkmadan
yorulmadan hepimize satranç öğretti.
Ben de böylece satranca başlamış ol-
dum. Daha sonraki yıllarda Üsküp’te
ortaokulda okurken fırsat buldukça ku-
lüpte satranç oynadım.
Büyüklerimiz bizim aslen Kon-
yalı olduğumuzu söylerlerdi. Babam
OCAK 2017
Sırbistan’da yaşadığımız dönemde
Türkiye’yi, anavatanını hep özlüyordu.
Bu nedenle de 1958’de ailecek
Türkiye’ye geldik. Türkiye geldikten bir
süre sonra babam genç yaşta kanser-
den ölünce çalışmak zorunda kaldım
ve böylece satrancı rafa kaldırdım de-
mesem de ikinci plana atmak zorunda
kaldığım kesin.
Sırbistan’da turnuvaya katılmamış-
tım. İstanbul’a yerleşip Türkçeyi öğren-
dikten sonra satranç kulübü arayışına
girdim ve İSD’yi buldum. Zaman za-
man oraya giderdim. Orada Selim Pa-
lavan, Mubin Boysan, Nevzat Süer gibi
değerli satranççılarla, ağabeylerimle ta-
nışma, dostça oyunlar oynama fırsatım
oldu.
1970’ten başlayarak turnuvalara ka-
tılmaya başladım. Birçok kez İstanbul
İl Birinciliği Seçmeleri’nde oynadım.
Birçok kez de seçmelerde birinci ol-
dum ancak finallerde bir şey yapamı-
yordum. Bu durum emekliliğime kadar
sürdü. Emekli olduktan sonra, yanlış
olmasın, 1997 ya da 1998’de İstanbul
birincisi oldum.
İstanbul birincisi olsam da ben
satrancı hep amatör ruhla oynadım,
büyük hedeflerim de olmadı ama ben
satranç oynarken hep mutlu oldum.
50 yaşımdan sonra teoriye yönel-
dim. Teoriyi öğrendikten sonra da daha
iyi oynadım. İstanbul birinciliği de
böyle geldi. Yine o 1997’de günümüzün
Süper Lig’ine denk düşen 1. Lig’de

1980’ler Pendik Spor Kulübü (Salih Muratoğlu sol başta).
oynayan Konya Yapı Spor’da oynadım.
Takım arkadaşlarım sırasıyla Feridun
Öney, Halil Başören, Ümit Akçay,
kadın masasında Fatmanur Öney ve
Sevinç Dalak vardı. Genç masalarda
kimlerin oynadığını hatırlamıyorum.
Takım olarak birinci olduk. Ben de bi-
reyselde 3. masa birincisi oldum.
Gelelim Emektarlara…
2014 hariç ilk yıldan beri Emek-
tarlarda oynuyorum. 2009, 2011, 2013,
2015 ve 2016’da Türkiye birincisi ol-
dum.
2007’den beri de tüm Avrupa şam-
piyonalarında oynadım. Avrupa Şam-
piyonalarındaki en iyi derecem 2015
Avrupa dördüncülüğüm. Bu başarı be-
nim için çok değerli çünkü Capridash
ve Vasikov’la berabere kaldım. Vasikov
3. oldu, ben 4. oldum.
Satranç size neler kazandırdı?
Satranç benim mutluluk kaynağım.
Evliliğimizin ilk yıllarında bile tatil
yerine hep satrancı tercih ediyordum.
Eşim bu duruma çok kızıyordu ve bir
gün “Neden satranç?” diye sorduğunda
SÖYLEŞE SÖYLEŞE
“Ben satrancı da seni de çok seviyorum
bu nedenle ömür boyu biz üçümüz bir
arada yaşayacağız dedim. 51 yıldır bir
aradayız. Eşim de satrançla mutlu ol-
duğumu gördükçe daha çok satranç ya-
rışmasına katılayım diye uğraşıyor.
Zaman zaman ben de kendi kendi-
me sorarım, bunca yıldır oynuyorum,
satranç bana ne kazandırdı diye. Her
şeyden önce sevgi kazandırdı. Satranç
sayesinde insanları daha fazla sevdim.
Sabır, hoşgörü, yengi, yenilgi, daha fazla
dost… Rekabet ve dostluğun bir arada
yürüyebileceğini öğrendim. Doğru dü-
şünmeyi öğrendim, her şeyden önem-
lisi satrancın felsefesini öğrendim. Bu
da bana neyi yapmamam, neyi yapmam
ve nasıl yapmam konusunda kılavuzluk
etti.
Bu kadar sevdiğiniz bir alan sat-
ranç. Peki, satrançtaki gelişmeleri ta-
kip edebiliyor musunuz?
Bire bir hepsini takip etmem müm-
kün değil elbette ama 1960’larla hatta
1990’larla günümüz arasında inanılmaz
farklılıklar var, bu farklılıkları ancak
yaşayan bilir. Bu nedenle günümüzde-
MK
ki çalışmaları gururla takip ediyorum.
Federasyonumuz gencecik ama kısa
zamanda inanılmaz başarılar gösterdi.
Tüm başkanların katkısı var elbette
ama ben en büyük gelişmeyi son yıllar-
da görüyorum belki de patlama noktası
son yıllara denk geldi. Her yaştan şam-
piyonlarımız var.
TSF’nin ısrarlı eğitim seferberliği
işe yaradı, okullara girdi. Böyle olunca
da hızlı bir gelişme oldu, sanki geçmiş
başka ülkelerde yaşanmış gibi. Geçmiş-
te satranç dendiğinde müdürler adeta
kötü bir şeyden söz ediyormuşuz gibi
satranççıları kovalıyordu. Günümüzde
durum değişti, satranç ders oldu, ders
olunca halka indi, bir şey halka inince o
iş başarılacak demektir.
Turnuvalara katılım açısından bak-
tığımızda da ülkemiz satrancı zor gün-
lerden bugüne geldi. 1990’lar öncesi ile
sonrası çok farklı. Federasyon devlete
bağlanmadan Olimpiyatlara, Balkani-
adlara bile katılamazken günümüzde
uluslararası düzeyde katıldığımız tur-
nuvaların sayısını bilmiyorum. 90’a ka-
dar turnuvaya katılanların sayısı 50’yi
geçmezken günümüzde bu sayı yüzler-
ce. Hatta her yaştaki satranççıları top-
larsak binlerce…
Şampiyonlarımız var, Artık Avrupa-
lılar bizimle eşleşince kolay rakip geldi
diye sevinemiyorlar. Sovyetler Birliği 2.
Dünya Savaşı yıllarında bile oyuncu-
larını korudu ve başarıyı yakaladı, tüm
Avrupa’da durum böyle. Bulgaristan,
Yugoslavya aynı ekolün ülkeleri, bir ara
Yunanistan üst sıralara çıktı, şimdi sıra
bizde. Başarıyı yakaladık ve sürdürece-
ğiz. Sürdürebilmek için de:
Ülkemiz satrancın ne olduğunu bil-
meli, satranççı kadar satranca da saygı
duymalı. Sokakta satranç fili bulduğun-
da satrancın parçası diye düşünmeli ve
etrafta satranççı aramalı. Kısacası sat-
ranç kültürü gelişmeli. Kendisi satranç
oynamasa da satranççı gibi davranmalı.
61
MK
Yerli olmayan zarar verir, yerli sahip
çıkar, korur. Bu satranç için de böy-
le. Ben isterim ki ülkemizde herkes
her şeyin yerlisi olsun, zarar vermesin,
sahip çıksın. Satranca da… Bu da za-
manla, kültürle olacak şey elbette.
Kültür de bence sevgiyle gelişir.
Sevdiğiniz sürece zarar veremezsiniz.
Sevdiğiniz insanı, dalı kıramaz, sevdiği-
niz çiçeği koparamaz, bir dilim ekmeği
atamazsınız. Sevdiğiniz sürece mutlu
olursunuz, mutluysanız insanlarda açık
aramaz, kimseye zarar veremezsiniz.
Kültür demişken Sırbistan ile
Türkiye’yi satranç birikimi ve kültürü
yönünden karşılaştırır mısınız?
İki ayrı zamanda bu değerlendir-
meyi yapmak mümkün. 2000 öncesi
Sırbistan çok üstündü ama 2000 son-
rası Türkiye’nin daha üstün olduğu-
nu düşünüyorum. Devletin desteği
çok önemli, Türkiye’de devlet satrancı
destekliyor ve devletin desteğini alan
gençlerin başarısı ortada.
Bu nedenle de Belgrad ve Novisad
iyi olsa da bir bütün olarak hem ulus-
lararası başarılarda hem turnuvalarda
hem de organizasyonda Türkiye çok
önde.
Böyle olmasına rağmen Türkiye’de
satranç kültürü tam oluşmuş ve yerleş-
miş değil. Sadece Sırbistan’a değil di-
ğer pek çok ülkeye baktığımız zaman
satranç açılışından kapanışına tam bir
seramoniye dönüşebiliyor. Cumhur-
başkanı gelip sessiz sedasız maçları
izleyebiliyor. Bütün bunlar da satran-
ca verilen değeri gösteriyor. Onun için
yetkiler açılışta ve kapanışta gelip spor-
cuları onurlandırmalı. Unutmamak ge-
rek ki önemsenmek insanı mutlu eder.
Satrancı önemsemek de hem satranççı-
ları mutlu eder hem de satrancın geliş-
mesine katkı sağlar. Kültür böyle böyle
oluşur.
Satranç başarısıyla birlikte satranç
62
SÖYLEŞE SÖYLEŞE OCAK 2017
kültürünün de oluşması için bu kadar TSF çocukları, antrenörleri, velileri,
gelişmenin olduğu bir dönemde ailele- hakemleri desteklesin, bizler de elimiz-
re, eğitmenlere, sporculara hatta TSF den geleni TSF’ye sunalım.
yöneticilerine önerileriniz nedir?
Çocuk psikolojisine bu kadar önem
Aileler, çocuklarını desteklesinler. veriyorsunuz, siz eğitmenlik yaptınız
Madalya için değil, çocukları sevdi- mı?
ği için, çocuklarının gelişimine katkı İstek Vakfı’nda ve Bosna Sancak
sağladığı için çocuklarını satranca yö- Satranç Derneği’nde eğitmenlik yap-
neltsinler. Çocuk severse başarı zaten tım. Hatta o yıllarda Özge Yalçın adlı
gelecektir. bir öğrencim Kübra Öztürk’ün arkasın-
dan ikinci olmuştu.
Eğitmenler, aileyle diyalog içinde
olsunlar, çocukları sadece satrançta de- Peki, satranç yöneticiliği yaptınız
ğil psikolojik olarak da takip etsinler, mı ya da yapmak ister misiniz?
desteklesinler. Satranç eğitmenleriyle
ilgili ülkemizde yanlış bir kanı olduğu 20 yıl Pendik Bosna Sancak Kültür
düşüncesindeyim. Sanki iyi bir satranç Derneği’nde yöneticilik yaptım. Tur-
sporcusunun iyi bir satranç antrenörü nuvalar, dersler vb. Ancak son yıllarda
olduğu zannediliyor. Ama gerçek öyle manevi olarak kendimi sorumlu hisset-
değil. İyi bir satranç sporcusu iyi bir sem de görevli hissetmiyorum.
satranç antrenörü anlamına gelmeyebi- Satranç yazarlığınız var mı?
lir. Satranç antrenörleri mutlaka ehliyet
sahibi olmalı, pedagojik formasyon al- Yok, çünkü Türkçemin yeterli oldu-
mış olmalı. ğunu düşünmüyorum. Sırpçam daha
iyi.
Bu hakemler için de geçerli. Satranç
bilmeyen, sporcu psikolojisinden anla- Yeniden genel satranca dönelim.
mayan hakemler var. Hakemler de bu
alandaki eksiklerini gidermeli. Çok üst
düzeyli oyuncu olmasalar da belli dü-
zeyde oyun güçleri olmalı, oyun sonu-
nu bilmeliler ve sporcu psikolojisinden
anlamalılar.
Bu nedenle TSF’ye bu alanlarda
da çok iş düşüyor: Hem oyunculuktan
gelen ve antrenörlük yapmak isteyen
sporcuları hem de hakemleri hem sat-
ranç bilgisi hem de spor psikolojisi yö-
nünden desteklemeli, eğitmeli.
Sporcular, sevdikleri için satranç
oynasınlar, kendilerine katkı sağladığı-
nın bilincinde olarak, sabırla çalışsınlar.
Başarının madalyada olmadığını, her
oyunun kendileri için madalyadan çok
daha değerli olduğunu bilsinler. Yene-
bilirler, yenilebilirler bunlar önemli de-
ğil, önemli olan kararlı olmak, azmet- 1997 Konya Yapı Spor’la Lig Birinciliği
mek. Bunları yaparlarsa zaten başarı madalyasını dönemin TSF Başkanı Emrahan
gelir. Halıcı’dan alırken.
OCAK 2017
Salih Muratoğlu, 2016 Türkiye Emektarlar şampiyonluk kupasını TSF Başkanı Gülkız
Tulay’ın elinden alırken.
Dünya satrancından beğendiğiniz
isimler?
Mikhail Tal, Kotov… Kotov’un sat-
ranç felsefesini çok önemsiyorum. “Her
satranççı önce kendini tanımalı ve ona
göre satrancını belirlemeli.”
Türkiye satrancından kimlerle ilgili
neler demek istersiniz?
Tanıdığım, sevdiğim pek çok sat-
ranç ustası ağabeyim, arkadaşım var
ama ben öncelikle Nevzat Süer’i an-
mak isterim. Tam bir satranç emektarı,
imkansızlıklar içinde çalıştı, saygıyla
anıyorum. Satranç Emektarları Selim
Palavan, Savran Tekeli, fedarasyonun
bütün başkanları… İyi ki vardınız da
satrancımız bu güne geldi.
Ayrıca Selim Palavan, Mübin
Boysan, Siracettin Bilyap, İsmet İb-
rahimoğlu, Kahraman Olgaç, Hayri
Özbilen, Demir Büyüközkaya, İsmail
Doğantuğ, Uluğ Nutku, Ali İpek hepsi
bir birinden değerli satranç ustaları…
SÖYLEŞE SÖYLEŞE
Peki, saydığınız isimlerle ilgili bir
sözcük ya da bir cümleyle ne demek
istersiniz?
Selim Palavan, beyefendi; Mubin
Boysan, yıldırım satranç; Siracettin
Bilyap, kültür; Kahraman Olgaç, mev-
ki sevdalısı, ısrarcı, mücadeleci; Hayri
Özbilen, dürüstlük; Demir Büyüköz-
kaya, hoşgörü, yardımseverlik; İsmail
Doğantuğ, pimpirikli; Uluğ Nutku,
filozof; Ali İpek, sevgimden başka bir
kategoriye sokamam.
Daha genç nesilden ise neredeyse
bütün illerden tanıdıklarım var.
Samsundan Asılkefeli’ler, İzmir’den
Yakup Erturan, Enis Bilyap, Van’dan
Cahit Türkoğlu, Siirt’ten İhsan Kılıç,
Antalya’dan Yavuz Kemaloğlu, eski
İstanbullu yeni Fethiyeli Cem Pe-
kün, Diyarbakır’dan İbrahim Tofan,
Mersin’den Aydın Duman…
Kadın satranççılardan Betül Cemre
Yıldız, Kübra Öztürk başarılı satranç-
MK
çılarımız… Umarım daha da yükselir-
ler ve GM olarak satranç tarihimizdeki
yerlerini alırlar.
Sayamadığım satranççılar beni
bağışlasın çünkü o kadar çoklar ki…
Daha da çok olsunlar ama hepsini bu-
rada saymam mümkün değil. Bu vesi-
leyle saydığım sayamadığım bütün sat-
ranççılara buradan sevgi ve saygılarımı
iletmek isterim.
Yeniden size dönelim, oyunlarınız
dediğimizde sizde iz bırakanlar?
Avrupa dördüncülüğüme büyük
katkısı olduğu için Dünya Bayanlar
Şampiyonu Nona Gaprindashvili ve
GM Evgeni Vasiukov ile yaptığım
maçlar benim için çok değerli:
Salih Muratoğlu -
Nona Gaprindashvili
15th ch-Euro Seniors +65 Eretria-
GRE, 2015
1.d4 c5 2.c3 ¤f6 3.¤f3 e6 4.e3 d5
5.¥e2 ¤c6 6.0-0 ¥d6 7.¤bd2 0-0
8.£c2 e5 9.dxe5 ¤xe5 10.¤xe5 ¥xe5
11.¤f3 ¥c7 12.¦d1 £e7 13.c4 dxc4
14.£xc4 ¤e4 15.¥d2 ¥d7 16.¥e1
¥c6 17.a4 ¦fd8 18.b4 ¦xd1 19.¥xd1
¦d8 20.bxc5 £xc5 21.£xc5 ¤xc5
22.¤d4 ¥e8 23.¥c2 ¥e5 24.¥c3 ¥f6
Rakibim burada beraberlik teklif
ediyor, seve seve kabul ediyorum. ½-½
Evgeni Vasiukov - Salih Muratoğlu
15th ch-Euro Seniors +65 Eretria-
GRE, 2015
1.e4 c6 2.d4 d5 3.e5 ¥f5 4.h4 h6
5.g4 ¥e4 6.f3 ¥h7 7.h5 e6 8.¥d3
¥xd3 9.£xd3 £a5+ 10.¤d2 c5 11.c3
cxd4 12.¤b3 £a6 13.£xa6 ¤xa6
14.cxd4 ¤b4 15.¦h2 ¦c8 16.¢d1
b6 17.¥e3 ¤e7 18.a3 ¤a6 19.¤e2
¤c6 20.¦c1 ¢d7 21.f4 g6 22.hxg6
fxg6 23.f5 gxf5 24.gxf5 exf5 25.¤g3
¤e7 26.¦xc8 ¢xc8 27.¥g5 ¤g6
28.¥f6 ¦h7 29.¤xf5 ¢d7 30.¥g5
63
MK SÖYLEŞE SÖYLEŞE OCAK 2017
h5 31.¤e3 ¢e6 32.¤d2 ¤c7 33.¤f3
¥e7 34.¦g2 ¢d7 35.¥f6 ¤f4 36.¦f2
¤ce6 37.¤g5 ¤xg5 38.¦xf4 ¤e6
39.¦h4 ¢c6 40.¥xe7 ¦xe7 41.¤f5
¦h7 42.¢d2 ¢d7 43.¢e3 ¦h8 44.a4
¦h7 45.b4 a6 46.¢d3 ¦f7 ½-½
Bir de galip geldiğim ve üzüldüğüm
maçım… 1993 Türkiye Şampiyonası.
Turnuvanın son turu, Ali İpek ile eş-
leştim. Gerilerdeydim. Hakan Erdoğan
– Can Arduman eşleşti. Arduman ve
İpek şampiyon adayı. Can Arduman
maçı berabere, biz oynuyoruz. Ali ka-
zanırsa Türkiye şampiyonu, berabere
kalırsa şampiyonluk eşitlik bozmalara
kalacak. Ama benim pozisyonum iyi
yine de berabere teklif etse kabul ede-
ceğim, teklif etmedi ben gittikçe iyi
pozisyona geçtim ve ne yazık ki maçı
kazandım ama sevinemedim. Maçımız
bitince Can Arduman bana sarıldı ve Ali İpek’le 1975
şampiyonluğu kendisine kazandırdığı-
mı söyledi. Grünfeld oynamıştım işte o
maçım: muş, siz de sevinememişsiniz ama biz İhtiyarlık olgunluk demek…
bu anınızla bir kez daha Ali İpek’i sev- Sevgi olduğu sürece sorun yok, kötü
Ali İpek - Salih Muratoğlu giyle anmış olduk. düşünce insanı hasta ediyor. Bendeki
Türkiye Şampiyonası, 1993 sevgi çoban sevgisi gibi… Hani çoban,
Söyleşimizin sonlarına yaklaşırken kuzusunu özleyince oturur ağlar ya ben
1.d4 ¤f6 2.c4 g6 3.¤c3 d5 4.cxd5 satranç dışı hobileriniz desem? de öyleyim: Bir çiçeğe, bir ağaca, bir
¤xd5 5.e4 ¤xc3 6.bxc3 ¥g7 7.¥c4
Kitap okumayı seviyorum. Bir haf- kuzuya yoğun sevgiler besleyebilirim.
0-0 8.¤e2 c5 9.¥e3 £c7 10.¦c1 ¤d7
ta on günde bir kitap bitiririm, bitire- Bu insanlar için de geçerli… Bütün
11.0-0 a6 12.a4 e6 13.f3 ¦e8 14.£d2
mezsem eksiklik hissediyorum. Kitap insanlara önerim ise sevmek için ihtiyar
¤b6 15.¥b3 c4 16.¥c2 ¤d7 17.¥h6 olmayı beklemesinler. Etraflarına seve-
b6 18.e5 £d8 19.¦ce1 ¥b7 20.¤g3 okurken de kendimi şanslı hissedi-
yorum çünkü okuduklarım uzun süre cen baksınlar, görecekler ki dünyamız-
£e7 21.¥e4 ¥d5 22.¥g5 £a3 da sevilecek çok şey var, kendileri de
23.¦a1 £f8 24.h4 h6 25.¥e3 ¦ed8 hafızamda kalıyor hatta bu okudukla-
rım benliğimde yer ediyor diyebilirim. dahil…
26.h5 ¥xe4 27.fxe4 g5 28.£e2 b5
29.¤h1 £e7 30.¤f2 f6 31.exf6 ¤xf6 Terzilik ve ayakkabıcılıktan da anlarım Bu güzel söyleşi için okuyucuları-
32.e5 ¤d5 33.¥c1 ¤xc3 34.£c2 ama sevmedim. Fotoğrafçılık zaten mız ve kendim adına çok teşekkür ede-
b4 35.¤g4 ¦xd4 36.¤f6+ ¥xf6 mesleğim. rim. İnanıyorum ki söyleşimizi okuyan
37.¦xf6 ¦d3 38.¥xg5 £c5+ 39.¢h1 Kendi kendime yazarım. Anı, anek- satrançseverler hem hayata, hem sat-
hxg5 40.¦af1 ¦a7 41.¦f8+ ¢g7 dot vb. ama bunları yayınlamayı düşün- ranca hem de kendilerine daha bir sev-
42.¦8f3 ¦ad7 43.¦g3 ¤e4 44.¦g4 müyorum. giyle bakacaklar. İyi ki söyleşi önerisini
£d4 45.¢h2 £xe5+ 46.¢g1 £d4+ kabul ettiniz, iyi ki varsınız ve daha
47.¢h2 b3 48.£c1 ¦e3 49.£b1 ¦d5 Bilgisayarı sevmem, daktilo sesini nice güzel yıllarda sağlıkla, mutlulukla
50.£c1 ¦f5 51.¦d1 b2 52.£c2 £c3 severim, belki de ta gençliğimden gelen var olun.
53.¦d7+ ¢f6 54.£d1 ¦d3 55.¦xd3 daktilom Maria ile ilgilidir bu daktilo
£xd3 56.£e1 b1£ 0-1 sevdam. Ben de dergide bana yer ayırdığınız
için çok teşekkür ederim. İyi dilekleri-
Ali İpek için gerçekten üzücü ol- Son olarak eklemek istedikleriniz? niz için siz de sağ olun.

64