You are on page 1of 73

AutoCAD Civil 3D 2010

Yeni Özellikler

Düzenlemiş olduğumuz bu kaynak AutoCAD Civil 3D 2010’un yeni özellikleri için hazırlanmıştır.

Amaç, versiyon yeniliklerini daha rahat takip edebilmenizdir.

Civil 3D 2010’un yeni özelliklerini dört ana grupta toplayabiliriz:

1 Kullanıcı Arayüzü

2 Oluşturma ve Düzenleme

3 Görüntüleme ve Görselleştirme

4 Veri Yönetimi

Hazırlayan: Songül Bilge

Mimar, Ürün Sorumlusu

Turan Güneş Bul. 571.Cad.

No:27 Çankaya ANKARA

Tel: 0312 490 52 25

www.prota.com.tr
İçerik
1 Kullanıcı Arayüzü 4

Menüler ve Ribbon 4
Ribbon 4

Application Menu 6

Quick Access Komut Çubuğu 8

InfoCenter 9

İpuçları (Tooltips) 9
Nesne ve Ribbon İpuçları 9

Nesne Özellikleri (Object Properties) 12


Properties Paletleri 12

Özellikleri Eşleştirme (Match Properties) 14

Prospector 14
Nesne Seçimi (Select Objects) 14

2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme 16

Yatay Güzergahlar ve Profiller 16


Yatay Güzergah Tipleri 16

Offset Güzergah 17

Curb Return Güzergah 18

Genişlemeler (Widenings) 20

Offset ve Curb Return Profilleri 22

Nesnelerden Güzergah Oluşturma 25

Koridor Modelleme 25
Koridor İsmi 25

View/Edit Corridor Section Komutu 26

Section Override’lar 26

Koridor Region’ları 26

Sınırlar (Boundaries) 29

Kavşak Tasarımı 30
Create Intersection Sihirbazı 30

AutoCAD Civil 3D 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  1


Mimari Veri 35
Building Site Nesnesi 35

Parseller 38
Parsel Yerleşimi 38

Boru Şebekeleri 40
Storm Sewers ile Import & Export 40

Boru Şebekesi Kataloğu 41

Hidrolik ve Hidroloji 43
Hydraflow Eklentileri 43

Arazi Modeli Verisi 44


Sınırı Kırpma (Clip Boundary) 44

Eğrilerden Polyline Elde Etme 45

Survey Verisi 45
Survey Verisini Import Etme 45

Import Events 48

API 49
.NET API 49

3 Görüntüleme ve Görselleştirme 50

Yatay Güzergahlar 50
Yatay Güzergah Maskeleri 50

Etiketler 50
Etiket Çizgileri 50

Profil ve Kesit Etiketleri 52

Bant Etiketleri 53

Eğri Etiketleri 55

Expression’lar 56

Profil ve Kesit Görünümleri 57


Hidrolik & Enerji Eğim Çizgileri 57

Projected Nesneler 58

Profil Tarama 61

Profil Kotunu Kilitleme 62

2  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri AutoCAD Civil 3D


Quantity Takeoff 64
Quantity Takeoff Yöneticisi 64

Boru ve Koridor Pay Item’ları 66

Raporlar 67

4 Veri Yönetimi 71

Proje Yönetimi 71
Data Shortcut’lar 71

AutoCAD Civil 3D 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  3


1 Kullanıcı Arayüzü

Menüler ve Ribbon
o Ribbon
Ribbon, AutoCAD Civil 3D’de komutlara ulaşmanın yeni bir yoludur. Çizim penceresinin
üzerinde yer alan ribbon, komut ve kontrollere tek bir noktadan erişim sağlar. Sıklıkla kullanılan
komutlar ribbonda ilgili gruplar altında toplanmıştır. Böylelikle komutları bulmak ve kullanmak
daha kolay hale getirilmiştir.

Herhangi bir nesne seçildiğinde, o nesneyle ilgili komut ve kontrolleri içeren sekmeler
görüntülenir (sağ tuş menülerine benzer şekilde). Örneğin, boru nesnesi seçildiğinde Pipe
Networks isimli sekme aktif hale gelecektir.

Farklı nesne tipleri seçildiğinde Multiple sekmesi görüntülenir.

Hangi nesne tipi seçili olursa olsun, aynı anda farklı bir sekmeyi aktif hale getirebilirsiniz.
Seçtiğiniz nesne ile ilgili sekme gelmezse, Modify sekmesinde ilgili nesnenin ismini
seçebilirsiniz. Modify sekmesi, önceki versiyonlardaki menüler gibi, nesne ile ilgili komutlara
erişmenizi sağlar.

Ribbon, bazı düzenleme komutları için özelleştirilmiş sekmeleri görüntüler. Örneğin, koridor
kesitlerini düzenlerken Section Editor sekmesi görüntülenir.

4  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 1 Kullanıcı Arayüzü


Daha önce standart komut çubuklarında yer alan komut ve kontrollere artık ribbondan
ulaşabilirsiniz. Örneğin, Feature Line sekmesinde yer alan bir butonu tıklayarak feature
line’larla ilgili geometri ve kot düzenleme komutlarına erişebilirsiniz.

Bazı komutlar hala komut çubuğu tipindeki diyalog kutuları şeklinde mevcuttur (örneğin,
grading komutları). Transparent Commands ve Transparent Command Filters adındaki komut
çubukları yine mevcuttur.

Help’in ana sayfasında istediğiniz komutun nerede yer aldığı ile ilgili bilgi veren Where is my
Command? aracı yer alır.

Where is my Command? aracı, herhangi bir komutun önceki versiyonlarda hangi menüde yer
aldığını belirtir ve yeni yeri ile ilgili bilgiler verir.

1 Kullanıcı Arayüzü 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  5


o Application Menu
Application Menu, File menüsünde yer alan yeni çizim oluştur, aç, kaydet, export et, baskı al

gibi komutları içerir. Application Menu’ye sol üstte yer alan Application Menü butonu
ile erişebilirsiniz.

Burada yer alan komutların alt menüleri otomatik olarak görüntülenir.

6  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 1 Kullanıcı Arayüzü


Açık olan çizimlere ve daha önceki çizimlerinize Application Menu butonundan erişebilir ve
önizleme yapabilirsiniz.

Application Menu’de yer alan arama kısmından istediğiniz komut için arama yapabilirsiniz. İlgili
olabilecek komutlar listelenir. Listede gelen komutları çalıştırabilir veya listelenen komutların
Application Menu, Quick Access komut çubuğu veya ribbondaki yerini görebilirsiniz.

1 Kullanıcı Arayüzü 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  7


o Quick Access Komut Çubuğu
Quick Access komut çubuğu sıklıkla kullanılan komutlara ulaşmayı sağlar.

Quick Access komut çubuğunu istediğiniz gibi özelleştirebilirsiniz. Default olarak gelen
komutlardan istemediklerinizi kaldırabilir veya en sık kullandığınız komutları ekleyebilirsiniz.

Quick Access komut çubuğunun sağ tarafındaki ok ile birçok düzenleme yapabilirsiniz.
Örneğin, default olarak gelen komutları geçici olarak kapatabilirsiniz. Show Below the Ribbon
seçeneği, Quick Access komut çubuğunu ribbonun altına taşımanızı sağlar. Show Menu Bar ile
menülerin açık olup olmamasını ayarlayabilirsiniz. More Commands ile istediğiniz komutları
Quick Access komut çubuğuna getirebilirsiniz.

8  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 1 Kullanıcı Arayüzü


Quick Access komut çubuğunun üzerinde sağ tuş yaparak komutu çubuktan tamamen
kaldırabilir veya komutların arasına separatör koy gibi düzenleme araçlarına ulaşabilirsiniz.

o InfoCenter
InfoCenter kısmına herhangi bir kelime veya cümle yazarak arama yaptığınızda birçok bilgi
kaynağına ulaşabilir veya Help’te ilgili sayfanın açılmasını sağlayabilirsiniz.

Ayrıca, yazılımla ilgili son dakika gelişmeleri takip etmenizi sağlayan Communication Center ve
Subscription Center’a buradan erişebilirsiniz.

İpuçları (Sooltips)
o Nesne ve Ribbon İpuçları
Çizim nesneleri, Toolspace başlıkları ve ribbon kontrolleri için yeni ve geliştirilmiş ipuçları
görüntülenir.

Herhangi bir nesneye yaklaşınca, ilk olarak imlece en yakın iki nesne ile ilgili bilgi gelir.

1 Kullanıcı Arayüzü 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  9


Bir iki saniye sonra en fazla dört ek nesne ile ilgili bilgi görüntülenir.

İmlecinizi direkt nesnenin üzerine getirdiğiniz zaman nesne ile ilgili bilgiler gelir.

Çizim ekranındaki kısa bilgiler sadece imlece yakın olan nesneler için gelir. Uzakta bir nesne ile
ilgili bilgi almak için Inquiry aracını kullanabilirsiniz.

Toolspace’de imlecinizi başlıkların üzerine veya yakınına götürdüğünüzde kısa bilgiler gelir.

Ribbon bilgileri, komut veya kontrol ile ilgili kısa açıklama şeklindedir. Birkaç saniye sonra daha
detaylı bilgi gelir.

10  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 1 Kullanıcı Arayüzü


Herhangi bir komutun üzerinde iken klavyeden F1 tuşuna bastığınızda, direkt o komutla ilgili
Help sayfasına ulaşabilirsiniz.

İpuçlarını kapatabilir veya nasıl görüneceklerini ayarlayabilirsiniz. İpuçlarıyla ilgili ayar yapmak
için Options komutunun Display sekmesindeki Show ToolTips ve Show Rollover ToolTips
seçeneklerini kullanabilirsiniz.

Herhangi bir nesne tipi için ipuçlarını ayarlamak isterseniz, Toolspace’in Settings sekmesinde
nesne tipi üzerinde sağ tuş yapıp Edit Feature Settings komutunu çalıştırın. Gelen diyalog
kutusunda, General kısmındaki Show Tooltips ve New Entity Tooltip State ayarları nesne
ipuçları ile ilgili ayar yapmanızı sağlar.

1 Kullanıcı Arayüzü 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  11


Ayrıca, herhangi bir civil nesnesinin özellikler diyalog kutusunda Information sekmesinde yer
alan Show tooltips ayarını açıp kapatabilirsiniz. Bu şekilde nesne ile ilgili ipuçlarının gelip
gelmemesini ayarlayabilirsiniz.

Nesne Özellikleri (Object Properties)


o Properties Paletleri
Properties paleti ile artık daha fazla civil özelliğini görebilir ve düzenleyebilirsiniz.

Örneğin, yatay güzergahın stilini değiştirmek, bağlı olduğu site ismini, güzergah uzunluğunu
veya tasarım hızı bilgisini görmek ve değiştirmek için kullanabilirsiniz. Ayrıca herhangi bir
etiket ve etiket grubunu değiştirebilir veya stilde değişiklik yapabilirsiniz.

Properties dört kategori halinde düzenlenmiştir: Information, General, Data ve Geometry.

12  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 1 Kullanıcı Arayüzü


Properties paletini View sekmesinden açabilirsiniz.

Ayrıca, herhangi bir nesne seçildiğinde direkt ribbondan ulaşabilirsiniz.

Quick Properties paleti, seçili nesne veya nesne seti ile ilgili sıklıkla kullanılan özellikleri
listeler.

QPMODE sistem değişkeni 1 ise, herhangi bir nesne seçildiğinde otomatik olarak gelir.

1 Kullanıcı Arayüzü 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  13


Customize User Interface editörü (CUI) ile Quick Properties paletini özelleştirebilir ve hangi
bilgilerin hangi sıralama ile geleceğini ayarlayabilirsiniz.

o Özellikleri Eşleştirme (Match Properties)


Match Properties komutu ile, tıpkı AutoCAD nesnelerinde olduğu gibi, bir civil nesnesinin stil
ve görünüm özelliklerini diğer civil nesnelerine aktarabilirsiniz.

Örneğin, bir etiket stilinin özelliklerini tek bir aşamada diğer etiketlere atayabilirsiniz.

Match Properties komutuna Home sekmesinden veya MATCHPROP komutu ile ulaşabilirsiniz.

Prospector
o Nesne Seçimi (Select Objects)
Toolspace’in Prospector sekmesini kullanarak çizim ekranında yer alan nesneleri artık
seçebilirsiniz. Herhangi bir nesneyi seçmek için sağ tuş yapıp Select deyin.

14  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 1 Kullanıcı Arayüzü


Çizim dosyasında özellikle birkaç nesnenin üst üste bindiği durumlarda bu şekilde nesneyi
seçmek çok daha kolay olacaktır. Örneğin, koridoru seçmeye çalışırken yanlışlıkla koridor
yüzeyinin seçildiği durumlarda, koridoru Prospector’dan kolaylıkla seçebilirsiniz.

1 Kullanıcı Arayüzü 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  15


2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme

Yatay Güzergahlar ve Profiller


o Yatay Güzergah Sipleri
Yatay güzergahların artık Tip özelliği var. Güzergah tipleri ile güzergahların, Prospector’da
özellik ve kullanımlarına göre otomatik olarak düzenlenmesi sağlanır.

Örneğin, yolun kenarı için Offset güzergah tipini kullanabilirsiniz. Bu şekilde orta aks
güzergahından belirli mesafe uzaklıkta oluşturulur ve orta aks güzergahındaki değişikliklere
otomatik olarak cevap verir.

Güzergah tipleri Centerline, Offset, Curb Return ve Miscellaneous’tur. Güzergah tipi ihtiyaca
göre sonradan da değiştirilebilir.

Toolspace Prospector’da güzergahlar bu dört tipe göre organize edilir.

Daha önceki versiyonlarda oluşturulmuş olan güzergahlara, otomatik olarak Centerline tipi
atanır.

16  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme


o Offset Güzergah
Artık orta aks güzergahına paralel olan dinamik Offset güzergah oluşturabilirsiniz. Orta aks
güzergahında yapılan değişiklikler Offset güzergaha otomatik olarak yansır.

Yeni Create Intersection sihirbazı ile kavşağın otomatik olarak bir parçası olan dinamik Offset
güzergahlar oluşturulabilir.

Offset güzergah oluştururken, önce ana güzergah seçilir, sonra kilometre aralığı ve ana
güzergaha olan mesafesi girilir. Aynı anda birden fazla Offset güzergah oluşturulması söz
konusu ise, her iki taraf için adetleri girilir.

2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  17


Dinamik Offset güzergahın güncellenme modu statik yapılırsa, ana güzergahta yapılan
değişiklikler Offset güzergaha yansımaz. Güncellenme modu yine dinamik hale getirilirse,
Offset güzergah tekrar ana güzergahla bağlantılı hale gelir ve statik modundayken yapılmış
olan değişiklikler ortadan kalkar.

o Curb Return Güzergah


Yeni Curb Return güzergah ile kavşaklarda kurb dönüşünün dış kenarı tanımlanır. Yeni Create
Intersection sihirbazı ile otomatik olarak kurb dönüşleri oluşturulabilir.

Curb Return güzergahlar bağlandıkları güzergah uçları ile ilgili kot bilgisini içerir ve profilde
kenarları birleştirmek ve kaynaştırmak için yöntem sağlar. Güzergahlarda ve kavşağın diğer
elemanlarında değişiklik olduğu zaman otomatik olarak güncellenirler.

18  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme


Curb Return güzergahlar Toolspace’de Alignments altında Curb Return Alignments kısmında
yer alırlar.

Kavşakta dönüş için kullanılan Curb Return güzergah veya genişlemelerin geometrisine grip
noktaları ile müdahale edebilirsiniz. Ayrıca, nesne seçili iken ribbonda veya sağ tuşta gelen
düzenleme komutlarını kullanabilirsiniz.

2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  19


Curb Return güzergahı statik hale çevirirseniz, ana güzergahta yapılan değişiklikler Curb
Return güzergaha yansımaz.

o Genişlemeler (Widenings)
Yeni Create Widening komutu, otobüs duraklarının ve dönüşlerin oluşturulması gibi işlemleri
kolaylaştırır.

Güzergahta genişleme (widening) yapmak için başlangıç ve bitiş kilometreleri ve genişleme


değeri belirlenir.

20  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme


Offset tipi güzergah için belirlenen değer ile genişleme yapılır ve genişleme ile ilgili
parametreler güzergahın özelliklerine eklenir.

Offset güzergahı olmayan herhangi bir güzergaha genişleme yapıldığında, komut yeni bir
dinamik Offset güzergah oluşturur.

Genişleme yapıldıktan sonra, genişleme ile ilgili parametreleri değiştirmek için Properties
paletini, grip noktalarını, ribbon veya sağ tuş komutlarını kullanabilirsiniz.

2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  21


Kavşağın parçası olan Curb Return güzergaha genişleme yapılırsa, kavşakta değişiklik
olduğunda Curb Return ve genişleme otomatik olarak güncellenir.

o Offset ve Curb Return Profilleri


Intersection nesnesi oluşturma aşamasında Offset ve Curb Return güzergahları kullanarak ilgili
profilleri de otomatik olarak oluşturabilirsiniz. Profiller, default olarak, intersection nesnesine
dinamik olarak bağlantılı oluşur.

Dinamik Offset ve Curb Return profiller, Create Intersection sihirbazının Geometry Details
aşamasında oluşturulur.

22  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme


Offset veya Curb Return profilleri Toolspace Prospector’da ilgili Offset veya Curb Return
güzergahlarının altında görünür.

Offset profil dinamik ise intersection nesnesinde yapılan değişiklikler profile otomatik olarak
yansır. Dinamik Offset veya Curb Return profilleri oluşturmanın tek yolu Create Intersection
komutudur.

Curb Return profil, hem kurbun hem de kurba gelen ve giden yol kenarlarının kot bilgisini taşır.

Kurba gelen ve giden kenarları gösteren kısımlar Offset güzergahlara dinamik olarak bağlıdır.
Intersection nesnesinde herhangi bir değişiklik yapıldığında, Curb Return profil otomatik
olarak güncellenir.

2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  23


Dinamik bir Curb Return profilini genelde normal bir profil gibi düzenleyebilirsiniz (grip
noktaları dahil olmak üzere). Örneğin, düşey some noktaları (PVI) ve kurblar ekleyebilirsiniz.
Yalnız her iki ucu Offset tipi profillerin kotlarına daima bağlı kalır.

Offset veya Curb Return profilleri statik hale getirip manuel olarak müdahale edebilirsiniz. Bu,
intersection nesnesi ile olan dinamik bağlantıyı ortadan kaldırır.

24  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme


o Nesnelerden Güzergah Oluşturma
AutoCAD Civil 3D 2010’da, Create Alignment From Polyline komutu Create Alignment From
Objects olarak değiştirilmiştir.

Güzergahı oluştururken, polyline’lara ek olarak, artık çizgileri ve yayları da kullanabilirsiniz.


İşlem sırasında güzergahın yönünü belirleyebilirsiniz.

Koridor Modelleme
o Koridor İsmi
Koridor bölümleri için isim şablonu tanımlayabilirsiniz.

2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  25


Koridoru oluştururken, koridor isminin sağındaki butona basarak ilgili isim ayarlarına
ulaşabilirsiniz. Aynı şekilde koridor için baseline veya region oluştururken isim şablonları
tanımlayabilirsiniz.

o View/Edit Corridor Section Komutu


View/Edit Corridor Section kontrolleri artık komut çubuğu yerine ribbonun Section Editor
sekmesinde gelir.

o Section Override’lar
Yeni gelen bir View/Edit Corridor Section seçeneği ile bir tipkesitin tip kesit parçalarına
tanımlanan tüm override’ları kaldırabilirsiniz.

o Koridor Region’ları
Koridor özelliklerinde yer alan Select region from drawing butonu ile herhangi bir region’ı
çizimde seçebilirsiniz. Uzun bir region listesi söz konusu olduğunda bu özellik çok işinize
yarayacaktır.

26  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme


Ribbonun Corridor sekmesinde veya sağ tuş ile gelen Edit region komutunu çalıştırınca koridor
üzerinde seçilen region highlight olur.

Yeni Isolate region komutu seçili olan region dışındaki region’ları gizlemenizi sağlar. Show all
regions komutu ile gizlenen region’ları tekrar görünür yapabilirsiniz.

Koridor özellikleri diyalog kutusunda seçili olan region, çizim penceresinde highlight gözükür.

Corridor Feature Settings ayarlarına bağlı olarak, Corridor Properties diyalog kutusunda
seçilen baseline, yatay hedef veya tip kesitlerin çizim ekranında highlight gözükmesi
sağlanabilir. Ayarları yapmak için Toolspace’in Settings sekmesinde Corridor üzerinde sağ tuş
yapıp Edit Feature Settings komutunu çalıştırın. Gelen diyalog kutusunda, Region Highlight
Graphics kısmındaki seçenekler ilgili ayarları yapmanızı sağlar.

2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  27


Corridor Properties diyalog kutusunda herhangi bir region’a zoom veya pan yap diyebilirsiniz.

Herhangi bir region tarafından kullanılan tip kesiti değiştirdiğinizde, eski tip kesit için
tanımlanan arazi hedefleri otomatik olarak yeni tip kesitin arazi hedefleri olarak atanır. Her iki
tip kesit için arazi hedefi aynı arazi modeli olmalıdır. Eğer tip kesitte birden fazla hedef arazi
söz konusu ise arazi hedeflerinin yeniden tanımlanması gerekir.

28  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme


o Sınırlar (Boundaries)
Komplex koridor yüzeyleri için artık kolaylıkla dış sınır (outer boundary) oluşturabilirsiniz.

Örneğin, cul-de-sac’lar için birden fazla baseline’a ihtiyaç olur. Koridor yüzeyini
oluşturduğunuzda sınırının yol geometrisinin dışına taştığını görürsünüz.

Yeni gelen Corridor extents as outer boundary seçeneği ile koridorun en dış hatları koridor
baseline’ları ile otomatik olarak ilişkilendirilir ve oluşturulan koridor yüzeyinin sınırı koridor
sınırı ile örtüşür.

2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  29


Yeni gelen Create Boundary From Corridor komutu ise koridor sınırını kapalı polygon olarak
elde etmenizi sağlar.

Kavşak Sasarımı
o Create Intersection Sihirbazı
Yeni gelen Create Intersection Sihirbazı, kavşak tasarımı işlemini bir sihirbaz aracılığıyla
yapmanızı sağlar. Sihirbaz sayesinde otomatik olarak,

o dinamik Offset güzergah ve profilleri


o dinamik Curb Return güzergah ve profilleri
o kavşak modelini

oluşturabilirsiniz.

30  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme


Create Intersection komutu, iki güzergahın kesiştiği noktayı ve ana yolun hangisi olacağını
sorar ve sonra sihirbazı görüntüler. Sihirbaz, genel kavşak özelliklerinin, geometri detaylarının
ve koridor seçeneklerinin belirlendiği üç sayfadan oluşur.

Sihirbaz ile, kavşakta uygulanacak olan çatı eğiminin tipi belirlenir.

o Primary Road Crown Maintained seçeneğinde öncelik ana yola verilir.


o All Crowns Maintaned seçeneğinde her iki orta aksın üst noktası kullanılır.

Geometry Details sayfasında, ana güzergahlara ve intersection nesnesine dinamik olarak bağlı
olan Offset ve Curb Return güzergahlar oluşturulabilir. İlgili dinamik profiller, otomatik olarak
ana yolla kesiştikleri noktalara bağlanır.

2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  31


Sihirbaz ile Offset ve Curb Return güzergahların parametrelerine erişebilirsiniz. Örneğin,
dönüş için tasarlanan Offset güzergahın genişliğini veya kurb tipini belirleyebilirsiniz.

Intersection nesnesinin her parçası (quadrant) için kurb dönüş parametreleri girilir ve istenirse
genişletme uygulanır.

Offset ve Curb Return parametrelerine Prospector’daki Intersection kısmından, sağ tuş


komutlarından ve ribbondan ulaşabilirsiniz.

Kavşakları oluştururken veya düzenlerken görsel ipuçlarından faydalanabilirsiniz. Intersection


diyalog kutularında gelen bu görseller sayesinde düzenlediğiniz parametrenin neresi olduğunu
rahatlıkla takip edebilirsiniz.

32  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme


Çizim penceresinde, kavşakları düzenlerken aşağıdaki gibi geçici grafikler görüntülenir.

Ayrıca, intersection diyalog kutularında, kavşakta yer alan kilit nesnelerden birini seçtiğiniz
zaman, ilgili nesne çizim penceresinde highlight olur.

Corridor Regions sayfasında kavşak alanı için koridor oluşturulur. Yeni bir koridor oluşturabilir
veya mevcut koridora region’lar ekleyebilirsiniz. Arazi hedefi tanımlanabilen tip kesitlerle
kavşak koridorları oluşturulur.

2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  33


Kavşak koridorunu oluşturan kontrollere erişebilmek için dönüş profillerinin oluşturulmuş
olması gerekir.

Corridors sayfası gerekli koridor region’larını ve region’larda kullanılan tüm tip kesitleri listeler.
Kesit tipleri kavşak tipinin seçimine dayalıdır. Kullanılan tip kesitleri değiştirebilir veya önceden
hazırlanmış bir tip kesit setini import edebilirsiniz.

Kavşağı oluşturduğunuzda, yeni bir intersection nesnesi Prospector’da Intersections kısmına


eklenir. Intersection nesnesi ilişkilendirildiği parçalarla dinamik bağlantısını korur. Örneğin,

34  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme


kesişen yolları grip noktaları ile düzenlediğinizde, intersection nesnesi otomatik olarak
güncellenir.

Kavşak için özel bir sembol kullanır. Intersection nesnesinin özelliklerine intersection nesnesi
veya ilgili parçalarından herhangi birinin üzerinde sağ tuş yaparak ulaşabilirsiniz.

Mimari Veri
o Building Site Nesnesi
AutoCAD Revit Architecture’da oluşturulmuş olan bina modelini import edip çizim birimlerini
ve koordinatlarını kullanarak tasarımınızda doğru yere oturtabilirsiniz. Import işleminden
sonra, model çizime Building Site nesnesinin parçası olarak eklenir.

Import Building Site sihirbazı ile

o building site ismini düzenleyebilir ve Revit dosyasının içeriği için önizleme yapabilir,
o Revit dosyasında kullanılan birimlerle çizimdeki birimlerin eşleşmesini sağlayabilir,
o bina modelinin katmanını belirleyebilir,
o bina modeli için stil seçebilir,
o çağırma noktasını onaylayabilir veya değiştirebilirsiniz.

2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  35


Bina modelini import ettikten sonra, Building Site nesnesini Prospector’da görebilirsiniz. Diğer
nesnelerde olduğu gibi buradan nesnenin özelliklerine erişebilir veya çizim ekranında
yakınlaşabilirsiniz.

Building Site nesnesini seçtiğiniz zaman alttaki item view kısmında genel model özellikleri
görüntülenir. Daha fazla detay görmek için, Building Model nesnesinin altındaki Utilities,
Roofs, Doors ve Floors gibi alt başlıkları seçebilirsiniz.

Planda, bina modelinin dış hat gibi 2 boyutlu özellikleri görünür. 3 boyutlu bakışta bina
modelinin çatı, duvar, kapı ve pencere gibi elemanları görüntülenir.

36  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme


Plan bakışında bina modelini seçtiğiniz zaman, düzenleme gripleri ortaya çıkar. Bu griplerle
binanın tanımlanma noktası ve utility bağlantılarını düzenleyebilirsiniz. Aynı gripler 3 boyutlu
bakışta da gelir.

2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  37


Parseller
o Parsel Yerleşimi
Parselleri oluştururken,

o belirlenen minimum ön cephe mesafesini (minimum frontage) kullanabilir,


o minimum ve maximum genişlik ve derinlikleri verebilir,
o üstteki parametreleri aynı anda kullanabilirsiniz.

Parselleri tasarlarken, alan ve ön cephe mesafesi gibi bazı parametreler gerekli olduğu için
Parcel Layout Tools diyalog kutusu otomatik olarak büyür.

Diyalog kutusunun alt kısmında seçtiğiniz parametre ile ilgili grafik görüntü gelir.

38  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme


Parsel yerleşim araçlarını kullanırken geçici grafikler görüntülenir.

Slide Line – Create seçeneği ile Slide Angle ve Slide Direction oluşturma komutlarını aynı anda
kullanabilirsiniz. Aynı durum Slide Line – Edit seçeneği için geçerlidir.

2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  39


Boru Şebekeleri
o Storm Sewers ile Import & Export
Ribbonda yer alan yeni bir komutla Hydraflow Storm Sewers eklentisinden bir veya daha fazla
boru şebekesini import edebilirsiniz.

Storm Sewers eklentisinden boru şebekesi import ederken, gelen parçalar eşdeğer Civil 3D
parçaları ile otomatik olarak eşleştirilir. Her bir parça veya parça listesi için özel bir eşleştirme
yapabilir veya default eşleştirmeyi kullanabilirsiniz.

Ayrıca Civil 3D’den boru şebekesi bilgisini *.stm uzantılı olarak export edebilir, Storm Sewers
eklentisinde bu dosyayı açıp hidroloji analizi ve düzenleme yapabilirsiniz. Storm Sewers
eklentisini kullanarak, boru şebekesine hidrolik eğim çizgisi (HGL) ve enerji eğim çizgisi (EGL)
gibi bilgileri ekleyebilirsiniz.

40  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme


LandXML ile import veya export ederken, yeni ayarlar sayesinde Storm Sewers eklentisinde
boru şebekesi bilgisinin nasıl kullanılacağını kontrol edebilirsiniz.

o Boru Şebekesi Kataloğu


Boru şebekesi kataloğuna yeni tipler ve parça ölçüleri eklendi. Örneğin;

o HDPE (High Density Polyethylene)


o Corrugated HDPE
o Corrugated Metal

Ayrıca, beton, PVC gibi borulara yeni ölçüler eklendi.

2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  41


Yeni bir eliptik boru (Concrete Horizontal Elliptical Arch Pipe) eklendi.

Aşağıdaki yeni inlet/outlet baca tipleri eklendi:

o Concrete Flared End Section


o Concrete Rectangular Winged Headwall
o CMP (Corrugated Metal Pipe) Rectangular End Section

Artık aktif parça kataloğunda yer alan tüm parçaların ve ilgili ölçülerin listesini elde
edebilirsiniz. Bu liste boru şebekesi ile ilgili bilgileri import veya export ederken işinize
yarayacaktır.

42  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme


Hidrolik ve Hidroloji
o Hydraflow Eklentileri
Direkt AutoCAD Civil 3D’nin içinden Storm Sewers, Hydrographs ve Express eklentilerine
erişebilirsiniz. Eklentiler kurulu ise ribbondan çalıştırabilirsiniz.

Eklentileri kurunca artık masaüstünde kısayolları oluşmuyor.

Storm Sewers eklentisi, hidrolik eğim çizgisi (HGL) ve enerji eğim çizgisi (EGL) gibi hidrolik
özellik bilgilerini Civil 3D’nin pipe network nesnesine eklemenizi sağlar.

Storm Sewers ile analiz ve düzenleme yapmak için, önce EditInStormSewers komutu ile boru
şebekesi bilgisini *.stm dosyası olarak export etmelisiniz. Daha sonra Storm Sewers eklentisini
çalıştırıp stm uzantılı dosyayı açabilirsiniz.

Hydraflow eklentilerini kullanırken artık metrik birimlerle çalışabilirsiniz. Yeni Units butonu
Hydrographs ve Express eklentilerinde birimleri düzenlemenizi sağlar. Storm Sewers
eklentisinde ise Options menüsünde yer alan Units komutunu kullanabilirsiniz.

2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  43


Ek olarak, eklentilerde kullanılan ve oluşturulan tüm parçalar metrik olarak da hazırlanmıştır.

Storm Sewers’da oluşturulan HGL ve EGL bilgisini Civil 3D profil görünümlerinde


görüntüleyebilir ve etiketleyebilirsiniz.

Arazi Modeli Verisi


o Sınırı Kırpma (Clip Boundary)
Import edilen TIN, LandXML, grid ve koridor yüzeyleri için artık data clip tipi sınır (boundary)
oluşturabilirsiniz.

Böylelikle arazi modeline eklenen bilgiler sınır poligonu ile sınırlandırılmış olur.

44  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme


o Eğrilerden Polyline Elde Etme
Insert to Drawing komutu ile arazi eğri bilgisini polyline’lara dönüştürebilirsiniz.

Örneğin, çiziminiz eğri bilgisi olarak sadece koordinatların listesini içeriyor olabilir.
Prospector’da item view ile, eğri bilgisini seçip AutoCAD polyline’ları olarak getirebilirsiniz.
Daha sonra polyline düzenleme komutlarını kullanarak eğrileri düzenleyebilirsiniz.

Survey Verisi
o Survey Verisini Import Etme
Artık import edilen veriyi kod setleri olarak saklayabilirbilirsiniz. Veriyi FBK uzantılı field book
dosyasından, LandXML dosyasından, nokta dosyasından veya çizimdeki noktalardan import
edebilirsiniz.

Oluşturulan kod setleri Toolspace Survey sekmesinde Linework Code Sets kısmına eklenir.

2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  45


Her set, survey nokta açıklamasında kullanılan kod bilgisini ve noktanın diğer noktalarla olan
bağlantı bilgilerini içerir.

Yeni gelen Import Survey Data komutu, field book, LandXML ve nokta dosyalarındaki veya
çizimdeki noktalardan survey veritabanına veri import etmenizi sağlayan Import Survey Data
sihirbazını başlatır.

46  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme


Field book veya LandXML dosyasını sihirbazda yer alan browse seçeneği ile seçip import
edebilirsiniz. Sihirbazda yeni bir survey veritabanı ve ağı oluşturabilir, survey veritabanı
ayarlarını düzenleyebilirsiniz.

Sihirbazdaki import seçenekleri, kod setini ve başka seçenekleri belirleyebileceğiniz birçok yeni
ayar içerir.

Sihirbazı kullanarak ASCII nokta dosyasını import edebilirsiniz.

ASCII nokta dosyası import edildiğinde, Toolspace Prospector’da Point Groups kısmına yeni bir
nokta grubu eklenir.

2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  47


Import Survey Data sihirbazını kullanarak çizimde yer alan noktaları ister kontrol noktaları
olarak, ister başka şekilde import edebilirsiniz. Points from Drawing seçeneğini seçtikten sonra
tüm noktaları, nokta aralığı ve nokta grubu seçebilir veya manuel olarak seçim yapabilirsiniz.

Nokta dosyası import ettiğinizde veya çizimde noktaları seçtiğinizde de veritabanı, ağ ve


import seçeneklerini belirleyebilirsiniz.

o Import Events
Eğer import ettiğiniz survey verisinde kodlama hataları varsa, yeni Import Events kısmı ile
veriyi kolaylıkla düzenleyebilir ve güncelleyebilirsiniz.

Import Survey Data sihirbazı veya Import komutu ile veri import ettiğinizde, Toolspace Survey
sekmesinde survey veritabanına yeni bir Import Event eklenir. Burada import komutu ile
bağlantılı olan ağlar, figürler ve survey noktaları listelenir.

48  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme


Import Event ile survey nokta açıklamalarını istediğiniz gibi düzenleyebilir ve güncelleme
yaparak kodlama hatalarının giderilmesini sağlayabilirsiniz.

API
o .NET API
AutoCAD Civil 3D’yi veya özel uygulamaları geliştirmek için yeni .NET API’ı kullanabilirsiniz.
.NET API ile Alignment, Style, Setting, Profile ve Pipe Network bölümlerine müdahale edilebilir.

Geliştirmeler için “how to” bilgisi ve hem COM hem de .NET API için kod örnekleri içeren yeni
.NET API Reference ve Developer’s Guide’dan faydalanabilirsiniz.

2 Oluşturma, Çizme ve Düzenleme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  49


3 Görüntüleme ve Görselleştirme

Yatay Güzergahlar
o Yatay Güzergah Maskeleri
Yeni güzergah maskeleme özelliği ile güzergah geometrisinin ve etiketlerinin gözükmeyeceği
bölgeler tanımlayabilirsiniz. Plan bakışında görüntülemek istemediğiniz güzergah parçaları
olduğunda bu komutu kullanabilirsiniz.

Güzergah maskeleri tanımlamak için Alignment Properties komutunun Masking sekmesi


kullanılır. Yeni bir maske eklerken, ilgili başlangıç ve bitiş kilometrelerini komut satırında
girebilir veya çizim penceresinde tıklayabilirsiniz. Eğer seçtiğiniz kilometre güzergahın
başlangıç veya bitiş kilometresi ise, maskeleme bölgesinin başlangıç veya bitişini ilgili
kilometreye kilitleyebilirsiniz.

Etiketler
o Etiket Çizgileri
Yeni düzenleme gripleri, çizgileri olan etiketlerde (leader) görünüm ve pozisyonla ilgili daha
fazla kontrol sunar.

Örneğin, yeni bir grip (Add vertex) ile yeni bir köşe eklenebilir.

50  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 3 Görüntüleme ve Görselleştirme


Bir başka yeni grip etiketin ucunu (tail) taşımayı sağlar. Etiket özelliklerini kullanarak etiket
çizgilerinin tamamını veya uç kısmını gizleyebilirsiniz.

Her grip için yapılan değişiklikleri kaldıran bir reset butonu mevcuttur. Reset leader isimli grip
noktasına iki kez tıklarsanız, etiket sürükleme yapılmamış orjinal pozisyonuna döner.

3 Görüntüleme ve Görselleştirme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  51


o Profil ve Kesit Etiketleri
Yeni gelen staggering özelliği ile profil ve kesit etiketlerinin üst üste binmesini
engelleyebilirsiniz.

Bu özelliği kullanabileceğiniz profil etiketleri şunlardır:

o Eğimin değiştiği noktalar (Grade Break)


o Ana ve ara kilometreler (Major/Minor Station)
o Yatay geometri noktaları (Horizontal Geometry Point)

Bu özelliği kullanabileceğiniz kesit etiketleri şunlardır:

o Ana ve ara uzaklıklar (Major/Minor Offsets)


o Eğimin değiştiği noktalar (Grade Break)

Staggering özelliğinin kullanılıp kullanılmayacağı, kullanılacaksa nasıl kullanılacağı etiket


özelliklerinde belirlenir. Burada staggering özelliğinin uygulanacağı etiketler için pozisyonlarını
(sağa, sola kaydır gibi) ve etiket çizgisinin ölçülerini ayarlayabilirsiniz.

Staggering özelliği aynı tipteki etiketler için geçerlidir. Farklı tipteki etiketlerin üst üste bindiği
durumlarda uygulanmaz.

52  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 3 Görüntüleme ve Görselleştirme


o Bant Etiketleri
Profil ve kesit bantlarında yer alan etiketleri düzenlemek artık daha kolay.

Bantta yer alan tüm etiketleri seçmek için banttaki etiketlerden herhangi birini seçebilirsiniz.
Bantta yer alan tek bir etiketi seçmek için Ctrl tuşuna basarak etiketi tıklayın.

Seçili etiketleri silmek için Delete tuşuna basın.

Sağ tuş ile etiket düzenleme komutlarına erişebilirsiniz.

Grip noktalarını kullanarak bant etiketinin yerini değiştirebilir ve diğer etiketlerde olduğu gibi
etiket çizgisinin yerini veya geometrisini düzenleyebilirsiniz.

3 Görüntüleme ve Görselleştirme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  53


Bant etiketlerinin üst üste binmemesi için staggering seçeneklerini kullanabilirsiniz. Staggering
seçeneğini kullandığınızda banttaki tüm etiketler gerektiği kadar kayacaktır.

Profil ve kesit bantlarında ana ve ara aralıkları artık etiketleyebilirsiniz. Match major/minor
increments to vertical grid intervals seçeneği ile Grid’de kullanılan aralıklarla bantta
kullanılan aralıkları eşleştirebilirsiniz.

54  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 3 Görüntüleme ve Görselleştirme


o Eğri Etiketleri
Eğri çizgilerini maskeleyerek eğri etiketlerinin görünümünü kontrol edebilirsiniz.

Maskeleme yapmak için eğri etiket stilinde yazılar için Background Mask özelliğini true yapın.

Maskenin ölçüsü ve şekli Border kısmındaki ayarlar ile belirlenir. Çerçeve şekli çizimde
gözükmese de, diğer ayarlar maskeleme için kullanılır.

3 Görüntüleme ve Görselleştirme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  55


o Expression’lar
Etiketler için oluşturulan matematiksel tanımlamalara yeni işlemler eklenmiştir:

o ~ Yaklaşık (Approximately equal to)


o <~ Küçük veya yaklaşık (Less than or approximately equal to)
o >~ Büyük veya yaklaşık (Greater than or approximately equal to)
o & Boolean “ve” (And butonu)
o Boolean “veya” (Or butonu)

56  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 3 Görüntüleme ve Görselleştirme


Profil ve Kesit Görünümleri
o Hidrolik & Enerji Eğim Çizgileri
Boru şebekeleri için HGL ve EGL (hidrolik ve enerji) çizgilerini profil görünümlerinde
görüntüleyebilir ve etiketleyebilirsiniz. HGL ve EGL bilgileri Storm Sewers eklentisi ile boru
şebekelerine eklenir ve boru şebekeleri Civil 3D’ye import edilirken bu bilgiler de import edilir.

HGL ve EGL çizgilerinin boru şebekeleri ile ilgili profil görünümünde gözüküp gözükmeyeceği
boru parçası stilinde ayarlanır.

Hidrolik ve enerji ile ilgili bilgileri boru etiketlerine yazdırabilirsiniz. Boru etiket stiline HGL ve
EGL özelliklerini ekleyebilirsiniz.

3 Görüntüleme ve Görselleştirme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  57


o Projected Nesneler
Plandaki belirli nesneleri artık profil ve kesit görünümlerinde görüntüleyebilirsiniz. Projected
objects özelliği Civil 3D ve AutoCAD nesnelerinin profil ve kesit görünümündeki diğer
nesnelerle olan ilişkisini görmenizi sağlar.

Projected nesneler dinamik olarak ana nesneye bağlı oldukları için, planda yapılan değişiklikleri
hemen görmenizi sağlar. Profil görünümünde projected nesnenin kotunu değiştirebilirsiniz.
Projected 3D polyline ve feature line’lar için, profil görünümünde yapılan değişiklikler plan
görünümüne de yansır.

Projected object olarak kullanabileceğiniz nesneler şunlardır: noktalar, feature line’lar, survey
figure’lar, multi-view bloklar, 3 boyutlu katı nesneler (solid, 2 boyutlu solid değil) ve 3D
polyline’lar.

58  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 3 Görüntüleme ve Görselleştirme


Örnek olarak, koridor tasarımı ile ilgili bir profil görünümünde, mevcut yolu simgeleyen COGO
noktaları ve elektrik direklerini simgeleyen multi-view blokları görüntüleyebilirsiniz.

Görünüme nesneyi eklerken, nesne stilini, etiket stilini ve nesnenin kotu ile ilgili istediğiniz
seçeneği seçebilirsiniz.

Örneğin, nesneye herhangi bir arazi modelinin veya profilin kotunu atayabilir veya kot değerini
manuel olarak girebilirsiniz.

Project edilmiş nesnenin kotunu sonradan değiştirebilirsiniz.

Örneğin, eklemiş olduğunuz 3D polyline’nın kot değerini grip noktalarını kullanarak


değiştirebilirsiniz.

3 Görüntüleme ve Görselleştirme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  59


Kesit görünümlerine, 3D polyline ve feature line gibi doğrusal nesneler projected objects olarak
eklendiğinde, bu nesnelerin kesit çizgileri ile çakıştıkları noktalar özel bir sembolle gösterilir.
Örneğin, aşağıdaki örnekte, koridor üzerinde gelen semboller parsel sınırını ve çit hattını
simgeler.

Projected nesnenin özelliklerini görmek için Properties paletini kullanabilirsiniz.

60  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 3 Görüntüleme ve Görselleştirme


Section View ve Profile View Properties diyalog kutularında yeni gelen Projections sekmesini
kullanarak projected nesnenin stilini veya kotunu düzenleyebilir ve yeni projected nesneler
ekleyebilirsiniz.

o Profil Tarama
İki profil ile sınırlanmış alanlara tarama yapabilirsiniz. Örneğin, mevcut arazi ile kırmızı hat
arasında kalan kazı ve dolgu alanlarını tarayabilirsiniz.

3 Görüntüleme ve Görselleştirme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  61


Profile View Properties diyalog kutusunda Hatch sekmesini kullanarak görünüme taramalar
ekleyebilirsiniz. Kazı veya dolgu ile, veya mevcut bir quantity takeoff kriteri ile tarama alanını
belirleyebilirsiniz. Shape stili ile tanımladığınız alanlara desen ve renk uygulayabilirsiniz.

o Profil Kotunu Kilitleme


Bir kırmızı hattı başka bir profille veya bir nesne ile çakıştığı noktada kilitleyebilirsiniz.
Kesişimleri tasarlarken, tali yol profilinin ana yolun kotlarını yakalaması istendiğinde bu özellik
çok işinize yarayacaktır. Create Intersection sihirbazı otomatik olarak kilitler, siz de ihtiyaç
duyduğunuzda manuel olarak kilit koyabilirsiniz.

Aşağıdaki kavşak tasarımı örneğinde, tali yolun ana yola denk gelen üç noktası (PVI noktaları)
otomatik olarak kilitlenmiştir. Kilitlenen noktalar ile tali yol kotlarının ana yolun orta noktası ile
sol ve sağ kenarlarını tutması sağlanmış.

62  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 3 Görüntüleme ve Görselleştirme


Kilitlenmiş olan düşey some noktası (PVI), belirli bir kot ve kilometreye fiks edilmiş olur. Some
noktasından önceki ve sonraki parçaların özellikleri de dahil olmak üzere, some noktasının
yerini değiştirecek hiçbir parametreye müdahale edemezsiniz.

Profili seçip kilit şeklindeki grip noktasını tıklayarak veya Profile Grid View penceresinde kilit
sembolünü tıklayarak kilidi açabilirsiniz. Eğer kavşağın parçası olan dinamik olarak
oluşturulmuş bir kilidi açmak isterseniz, onaylamanız için ayrıca bir uyarı gelir.

Kavşağı tasarlarken otomatik olarak konan kilitlere ek olarak, arazi kotuna, belirli bir feature
line’a veya COGO noktaya göre pozisyonu korumak için some noktalarına manuel olarak kilit
koyabilirsiniz.

Some noktasına manuel olarak kilit koymak için, Profile Grid View penceresinde ilgili kilit
sembolünü tıklayın.

3 Görüntüleme ve Görselleştirme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  63


Quantity Takeoff
o Quantity Sakeoff Yöneticisi
Yeni Quantity Takeoff Yöneticisi metrajların hesaplanması ve raporlanması için merkezi bir
başlangıç noktası sunar. Pay item özellikleri ile iş birimi veya malzeme bazında fiyatlandırma
bilgisi ekleyebilirsiniz. Bu özellik yeni bir tasarım yaparken ya da mevcut tasarımı
değiştirdiğinizde, tekrar manuel olarak bilgi ekleme gerekliliğini de ortadan kaldırır.

Quantity Takeoff Yöneticisi ile pay item listelerini import edip düzenleyebilir, nesnelere veya
alanlara bunları atayabilir ve özet şeklinde veya detaylı raporları alabilirsiniz.

Quantity Takeoff Yöneticisi, bir kamu kuruluşunun, her parça için hazırlamış olduğu, parça
numarası, spesifikasyonu ve tahmini bedel bilgilerini içeren ana listeyi (genellikle CSV veya
XML dosyasıdır) import etmenize olanak sağlar. Ayrıca kendi listenizi de hazırlayabilirsiniz.

Listeyi düzenlemek için bir kategori dosyası da kullanabilirsiniz.

64  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 3 Görüntüleme ve Görselleştirme


Sıralama ve filtreleme kontrolleri ile;

o kategorizasyonu kapatıp açabilir,


o kelime veya pay item değerine göre filtreleyebilir,
o pay item bilgilerini Favorilerim (Favourites) kategorisine ekleyebilir,
o pay item atanmış olan nesneleri veya tam tersini çizimde highlight edebilirsiniz.

AutoCAD çizgilerine ve bloklarına, veya kapalı şekillere bir veya daha fazla pay item bilgisi
atayabilirsiniz.

Çizimde, pay item atanmış bir nesnenin üzerinde gezindiğinizde, pay item bilgisini gösteren bir
ipucu gelir.

3 Görüntüleme ve Görselleştirme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  65


o Boru ve Koridor Pay Item’ları
Quantity Takeoff Yöneticisi ile manuel olarak pay item’ları atayabileceğiniz gibi, Civil 3D’nin
boru şebekelerine ve koridorlara otomatik olarak pay item bilgisi eklemesini sağlayabilirsiniz.

Boru şebekesi parça listesi ile boru ve bacalara pay item’ları atayabilirsiniz. Değeri atadıktan
sonra parçayı çizime eklediğinizde, pay item bilgisini içerir. Mevcut boru şebekesinin
parçalarına pay item atamak için Quantity Takeoff Yöneticisi’nde yer alan manuel atama
kontrollerini kullanabilirsiniz.

Koridor alanlarına ve doğrusal özelliklerine pay item atamak için code set stilleri kullanılır.
Code set stilinde yer alan yeni bir özellik, koridor linklerine ve noktalarına pay item’lar

66  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 3 Görüntüleme ve Görselleştirme


atamanızı sağlar. Koridora pay item bilgisi atamak için, koridor nesnesinin ve baseline’ların
code set stilini değiştirin, veya yeni bir koridor oluştururken code set stilini belirleyin.

Pay item’ları atadıktan sonra aşağıdakileri hesaplamak için Civil 3D’nin metraj raporlama
özelliğini kullanabilirsiniz:

o Kapalı koridor alanları için kümülatif hacimler (asfalt, çakıl, toprak gibi malzemeler
için)
o Doğrusal adetler (korkuluk ve bordür taşları gibi malzemeler için)
o Feature line uzunluğuna bağlı parça adetleri (ek bir formül kullanılarak hesaplanır)

o Raporlar
İki tip metraj raporu hazırlayabilirsiniz: özet rapor (her pay item toplamı için) ve parça bazında
detaylı rapor (her parça ayrı bir satırda gösterilir).

Her ikisi için, sonuçları aşağıdaki bilgilere göre sınırlayabilirsiniz:

o Güzergah kilometre aralıklarıyla ilişkili parçalarla


o Seçtiğiniz pay item setleriyle

Detaylı raporlarda, her parça için kilometre ve aksa olan uzaklık değerini görüntüleyebilirsiniz.

3 Görüntüleme ve Görselleştirme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  67


Raporlama özelliği, sonuçları XML, CSV, HTML ve düz yazı olmak üzere birçok formatta
görüntülemenizi ve kaydetmenizi sağlar.

Raporu oluşturduktan sonra, çizime AutoCAD tablosu olarak ekleyebilir veya export
edebilirsiniz.

68  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 3 Görüntüleme ve Görselleştirme


Koridor feature line’ı için pay item bilgisinin nasıl hesaplanacağı ile ilgili bir formül
oluşturabilirsiniz. Örneğin, belirlenen aralıklarda yol işaretleri veya korkuluk dikmeleri için veya
hesap birimlerini dönüştüren formüller ekleyebilirsiniz.

Formül eklemek için, koridor feature line’larına atanan pay item’lar düzenlenir (Corridor
Properties’de Feature Lines sekmesinde).

Pay item formülleri oluşturmayla ilgili kontroller expression ve design check’lerinkine benzer.
Yalnız, pay item formülleri FOR uzantılı ayrı bir dosyaya kaydedilir. Çizimi başka bir kullanıcıya
verdiğiniz zaman, hesapları görebilmesi için formül dosyasını da vermeniz gerekir.

3 Görüntüleme ve Görselleştirme 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  69


70  www.prota.com.tr  2010 Yenilikleri 3 Görüntüleme ve Görselleştirme
4 Veri Yönetimi

Proje Yönetimi
o Data Shortcut’lar
Data Shortcut’lar Toolspace Prospector’da hem Active Drawing View, hem de Master View
seçili iken görüntülenir.

4 Veri Yönetimi 2010 Yenilikleri  www.prota.com.tr  71

You might also like