LEGENDA

www.montenegro.travel
KOORDINATE POČETNE TAČKE

N 43° 9′ 19.03″ Durmitorski prsten

E 019° 7′ 16.22″
Panoramski pogled lijevo/desno
Ruta počinje u centru Žabljaka.
Panoramski put: Vrijedi posjetiti
Alternativni putevi do Durmitorskog prstena su i putevi
R-16 (iz Plužina) ili M-6 (iz Šavnika). Planinarska staza Ćurevac

Planinarska staza Jezero

www.panoramski.putevi.montenegro.travel
VAŽNI BROJEVI TELEFONA
Planinarska staza (ostale)
Uživajte i srećan put! Montenegro Call-Center: 0 8000 1300
Hitna pomoć: 112 Nacionalni park (granica)
doživljaj koji ćete dugo pamtiti. Policija: 122
planinarske avanture, ali će u svakom slučaju predstavljati Pomoć na putu/ Vidikovac
Šavnika ili Plužina ili kao početna tačka za mnogobrojne Auto moto savez Crne Gore: 19807 Parkiralište
van kao jednodnevni izlet, da npr. krenete iz Žabljaka, Gorska služba spasavanja
Obilazak „Durmitorskog prstena“ moze biti organizo- Crne Gore: +382 (0) 40 256 084 Restoran/
prirode „Piva“ čeka na vas. lokal
prirodom Nacionalnog parka „Durmitor“ i Parka
76 km (83 km sa vidikovcem Ćurevac), sa fascinantnom Benzinska stanica
netaknuti predio na sjeveru Crne Gore. Kružni put dug Vrh
panoramskih ruta u regionu. Otkrijte ovaj jedinstveni
„Durmitorski prsten“ je jedna od najimpresivnijih Crkva
divljih i romantičnih planina na sjeveru zemlje. Spomenik
kriće vam mnogo toga od bajkovite jadranske obale, do
beskrajno zanimljive zemlje. Četiri predložene rute ot- Ski lift

Centar za posjetioce
prirodu, nevjerovatno raznolike predjele i kulture ove
Panoramski putevi Crne Gore vode vas kroz raskošnu
DOBRODOŠLI Izdavac: Mapa - podaci:
Ministarstvo održivog razvoja © OpenStreetMap contributors,
i turizma Crne Gore Ministarstvo održivog razvoja i
turizma Crne Gore

Tiraž: Koncept i dizajn:

5.000 primjeraka, DEQOM Germany
1. izdanje 2018. www.deqom.com

PANORAMSKI PUTEVI

PANORAMSKI PUTEVI
Besplatna mapa

DURMITORSKI PRSTEN
 AUDIO VODIČ

Audio vodič za pametne te-

lefone nudi vam zanimljive
informacije o „Durmitorskom
prstenu“. Aplikacija je dostup-
na za iOS, Android i Windows
telefone. Informacije o ruti i GPS
podatke možete preuzeti na slede-
ćem linku:

www.panoramski.putevi.montenegro.travel.
Pogled sa Ćurevca (1.625 mnv) na kanjon rijeke Tare Pogled na Sedlo

PRAKTIČNI SAVJETI NACIONALNI PARK DURMITOR PARK PRIRODE PIVA ĆUREVAC sivne su i padine Crvene grede (2.164 mnv). Četinarska OD TRSE DO PIŠČA
šuma na obroncima planine sprečava pogled sa puta na
Panoramski put „Durmitorski prsten”, asfaltiran je čita- Nacionalni park Durmitor je osnovan 1952. godine i Park prirode Piva osnovan je 2015. godine i prvi je park Iako možda ne želite da planinarite, svakako bi trebalo Jablan jezero. Ime je dobilo po cvijetu jablan koji u pro- Malo selo Trsa je idealno mjesto za kratki predah na ruti
vom dužinom. Uski, krivudavi, planinski put, vodi vas prostire se na teritoriji pet opština: Žabljak, Pljevlja, ovog tipa u Crnoj Gori. Zaštićeno područje obuhvata da svratite do Ćurevca. Vec sa parkinga uživaćete u ljeće cvjeta na obodima jezera. „Durmitorskog prstena“. Polovinu puta ste savladali i ov-
do 1950 mnv. Šavnik, Plužine i Mojkovac. 325  km2 i omiljeno je mjesto za odmor zbog svog ra- zadivljujućem pogledu na kanjon rijeke Tare. Pratite dje imate priliku da nešto pojedete. Ko ne planira ovu
znolikog pejzaža i prirodnih ljepota u njemu. Pejza- 3 km asfaltni put u pravcu Tepaca i Nadgore do parkinga Put na kraju prelazi preko prevoja između Velikog rutu kao dnevnu turu, ovdje može i da prenoći, a prije
Zimi je, zbog vremenskih prili- Obuhvata površinu od 32.519  ha. Od 1980. godine se žem dominiraju vrhovi Pivske planine kao što su Bioč (naplatne rampe za ulazak u nacionalni park). Planina- (2.104 mnv) i Malog (1.953 mnv) Štuoca, koji se još nazi- toga možete da idete na planinarenje, vozite planinski
ka, uglavnom zatvoren. Ide- nalazi pod zaštitom UNESCO-a. Osnovna odlika reljefa (2.397 mnv), Maglić (2.386 mnv) i Volujak (2.336 mnv). rska staza do Ćurevca (1.625 mnv) je duga oko 1,1 km va i kapijom ka Maloj Crnoj Gori, nalazi se na 1.952 mnv bicikl ili da jašete konje.
alan period za posjetu je od durmitorskog područja jeste prostrana visoravan na Ovdje možete naći preko 1.500 vrsta biljaka i 2.000 vrsta (laka ruta) i za nju je potrebno isplanirati sat vremena. i predstavlja najvišu tačku na Durmitorskom prstenu.
maja do oktobra, međutim, 1.500 mnv, koju presjecaju duboke kanjonske doline i sa pečuraka. Kamenita staza, koja je na pojedinim mjestima do- Iza šume nalazi se selo Pišče i tu se pogled
uvijek se informišite o tome koje se uzdižu brojni planinski vrhovi od kojih je 48 na sta uska, prolazi obodom kanjona Tare. Tokom NASTAVLJAMO DALJE KA MALOJ CRNOJ GORI pruža sve do horizonta. U Pišču živi oko
da li je i tada cjelokupna ruta preko 2.000 mnv. U šumama parka prirode žive razne vrste ži- kišnog vremena, staza može biti klizava i tada 20 stanovnika. U ovom dijelu Pivske
prohodna. Nakon zimskih votinja, između ostalog: medvjedi, divlje Panoramski put prolazi ispod Velikog Štuoca, samom planine možete vidjeti zelene pašnjake
Najniža tačka na prostoru Nacionalnog parka nalazi je potrebno biti posebno oprezan. Ćurevac ivicom kanjona Tare. Ruta dalje vodi krivudavim putem
mjeseci i kiše može doći do svinje, srne i tetrijebi. Posjetioci koriste vas dočekuje sa panoramskim pogledom sa ljekovitim biljem i cvijećem, koji se
odrona i oštećenja puta, pa po- se ispod vrela „Nozdruć“ 506  mnv, dok najvišu tačku park za planinarenje, vožnju planinskog kroz šume. Na oštrom zavoju na kraju stižete do sela ljeti pretvaraju u tzv. „cvijetno more“.
predstavlja vrh Bobotov kuk 2.523 mnv. Postoje različita od 360 stepeni i lijepim pogledom na Mala Crna Gora. Ime Mala Crna Gora potiče iz vremena
sebno vodite računa kada budete bicikla ili rafting. Postoji i široka Taru i selo Tepca. Nazad se vraćate istim Pored puta nalazi se crkva Svetog Jovana
vozili kroz kanjon Sušice. Takođe, ruta nije preporučljiva objašnjenja kako je nastao naziv Durmitor. Nejasno ponuda drugih aktivnosti kao što su turske vladavine i tada nije imalo nikakve veze sa ime- koja je izgrađena u vrijeme vladavine kra-
je da li je ime izvedeno iz keltskog „dru-mi-tore“, što putem. nom zemlje. Zvaničan naziv utvrđen je tek od 1950. go-
za velike kampere (duže od 7m, šire od 2,30m i visočije zip line, pecanje, jahanje ili kanjoning. lja Nikole. Ovdašnje stanovništvo se oduvi-
od 2.90 m). Vozači manjih kampera i prikolica moraju znači „voda sa planine“, ili pak potiče od latinske riječi dine. Od te godine selo pripada opštini Žabljak i tek tada jek bavilo gajenjem ovaca. Ovaj predio je posebno
„dormire“, što se može prevesti kao „planina na kojoj Informacije o trenutnim cije- KANJON RIJEKE TARE je imenu dodata riječ „Mala“.
biti iskusni u vožnji uskim planinskim putevima. U poznat po proizvodnji ovčjeg sira i kajmaka.
oba smjera „Durmitorskog prstena“ postavljena je bogovi spavaju“. nama ulaznica za Park priro- Kanjon Tare je impresivno čudo prirode.
de možete naći na sljedećem linku Mala Crna Gora je poznata po tome da su zimi putevi
odgovarajuća signalizacija. U Nacionalnom parku postoji preko 1.600 vrsta biljaka. On je najdublji kanjon u Evropi i nakon Ve- ka selu neprohodni čime su stanovnici sela mjesecima KROZ PLANINE DO SEDLA
http://www.en.parkpiva.me/cjenovnik likog kanjona u SAD-u važi za drugi kanjon
Preporučujemo da u obilazak rute U njemu postoji više ekosistema i on je stanište za oko odsječeni od ostatka zemlje. Nerijetko se desi da u ovom Put vas sada vodi uzbrdo i sa desne strane vam se pru-
50 vrsta sisara i 173 vrste ptica. U šumama Nacionalnog po dubini u svijetu. kraju padne snijeg visine i 2 m, a zbog jakog vjetra for-
krenete u smjeru suprotnom od ŽABLJAK ža pogled na Pirni do, gdje se krajolik pretvara u „more
kazaljke na satu. Za kampere parka žive lisice, srne, kune, mrki medvjedi, vukovi i Visinska razlika između oboda i dna kanjona iznosi do miraju se nameti i do 10 m visine. od stijena“, sve dok ne stignete do Todorovog dola
preporučujemo da rutu pređete druge vrste. Strme strane planina su idealan životni pro- Žabljak je centar Durmitorskog kraja. Nalazi se na 1.300 m. Ovaj kanjon dužine 78 km formirala je rijeka Tara. na 1.800  mnv. Na kraju doline se uzdiže vrh Prutaš
stor za divokoze, kao i rijetke ptice kao što su suri orao, 1.456 mnv i time je gradsko naselje na najvišoj nadmo- Sada u ovom selu tokom cijele godine živi samo
u smjeru kazaljke na satu. Zbog njene kristalno čiste vode ova rijeka se još naziva i 14 stanovnika. Ljudi u selu isključivo žive od (2.393 mnv). Posebno impresivne su formacije stijena u
Pratite braon putokaze sa logom sivi soko, jastreb, veliki i mali tetrijeb. rskoj visini u jugoistočnoj Evropi. Gradsko jezgro ima „suzom Evrope“. Sa svojih 145 km, to je i najduža rijeka ovom kraju. Kolizijom dvije tektonske ploče dno mora iz
nešto manje od 2.000, a opština oko 3.500 stanovnika. Po stočarstva. Crkva Svetog spasa kod seo-
„Panoramic roads“ i brojem 2. Durmitor karakteriše veliki broj u Crnoj Gori. Jedinstvena priroda ovog područja je skog groblja potiče iz 1889. godine. vremena Jure se uzdiglo u ogromne planine. Tako su na-
predanju, Iliri i Kelti su nekada živjeli na ovom podru- posebno blago koje čuva kanjon Tare. Na obodima stale Dinarske planine, na kojima se jasno mogu vidjeti
Na panoramskom putu ne postoje geoloških specifičnosti. To su na čju. Kasnije su došli Rimljani i Sloveni. U XV vijeku
primjer 18 glečerskih jezera, koja rijeke nalazi se veliki broj endemičnih i reliktnih KANJON SUŠICE različiti slojevi tla.
benzinske stanice, zato blagovremeno kraj su osvojili Turci. Tek 1878. godine Žabljak i vrsta biljaka. Posebno impresivni su crni borovi
obezbijedite dovoljne količine goriva. se još i nazivaju „gorske oči“. Iz durmitorski kraj su postali dio Crne Gore. Vrh Sedlena greda (2.227  mnv) ili kako se još naziva
748 izvora izvire kristalno čista u rezervatu Crna poda koji su visoki do 50 m i Neposredno nakon Male Crne
Možete koristiti benzinske pumpe u Žabljaku, Šavniku ili stari preko 400 godina. U stijenama i šumama Gore možete napraviti pauzu kako „Sedlo bogova“ svojom impresivnom ljepotom oduzima
Plužinama. Imajte na umu da se meteorološki uslovi na voda. Po kazivanju, današnji naziv potiče od riječi dah. Prevoj Sedlo se nalazi na 1.907 mnv i predstavlja
žaba. Ime Žabljak se koristi od 1870. godine. duž rijeke nastanjeno je 130 vrsta ptica. Od biste uživali u 15 km dugom i do
planini razlikuju od vremenskih uslova u drugim djelovima Na Durmitoru u Velikoj kali- 1977. godine kanjon Tare je dio UNESCO pro- 700 m dubokom kanjonu Sušice. prolaz za naš panoramski put. On je jedan od naj-
zemlje. Obezbijedite odjeću prikladnu vremenskim U tom vremenu su izgrađene i crkva Svetog posjećenijih vidikovaca sa kojeg se pogled pru-
ci, nalazi se mali glečer „De- preobraženja i škola. Samo naselje se razvilo grama „Čovjek i biosfera“. Pazite da se ne okliznete i pa-
uslovima i sredstva za zaštitu od sunca. Ako idete na beli namet“ koji je jedan od dnete: Padine su veoma strme! ža na okolna jezera, Stožinu i vrh Šljemena.
planinarenje, unaprijed se informišite o vremenskim tek u posljednjih 100 do 150 godina. Tokom Tarom su, 1932. godine, po prvi put plovili kanui Sa istog mjesta počinju planinarske staze u
najjužnijih glečera u Evropi. Drugog svjetskog rata na Žabljaku i okolini
uslovima i obezbijedite odgovarajuću opremu. od izvorišta do ušća rijeke Pive. Danas je rafting tura Put dalje vodi nizbrdo do doli- pravcu Bobotovog kuka, Sedlene grede i
Na području Nacionalnog vođene su žestoke borbe i grad je skoro u pot- Tarom jedna od najpopularnijih aktivnosti za turiste ne. Na dnu doline možete poći do drugih okolnih planinskih vrhova.
PRAVILA SAOBRAĆAJA KOJA VAŽE U parka nalaze se 304 speleološka punosti bio uništen. Grad je postepeno obna- koji dolaze iz cijelog svijeta. Sušičkog jezera. Tokom ljetnjih mjeseci
CRNOJ GORI objekta, od kojih su 186 jame i 118 vljan i razvio se u turistički centar, prije svega ovo jezero se potpuno isuši. POVRATAK U ŽABLJAK
pećine. Jama na „Vjetrenim brdima“ zbog ljetnje svježine i zimskih sportova. OD BOSAČE DO ŠTUOCA
• Svjetla na vozilu moraju biti uključena i danju. je duboka 897 m i predstavlja najdublju NEDAJNO Od Sedla put ide nizbrdo. Neposredno ispod
Žabljak je jedan od centara zimskih sportova u zemlji. Malo selo Bosača, sa samo 10 stanovnika nalazi se na markantnog vrha Stožine počinje 6,2  km
• U vozilu morate imati: jamu na Balkanu. Žičare u ski centru Savin kuk vode do 2.213 mnv, gdje
› Prsluk sa svjetlosno reflektujućim osobinama oko 1.600 mnv na padinama Štuoca i važi za prostorno Selo Nedajno nalazi se na Pivskoj planini. Trenutno dugačka kružna staza „Jezero“ (čiji obilazak traje
Informacije o cijenama ulaznica za Nacionalni park vas očekuju staze za sve uzraste. Za skijaše - početnike najviše selo na Balkanu. Ovdje je napravljena prva žičara 10 stanovnika živi u ovom selu. Tu ćete naći mjesto za oko 3 sata). Ona prolazi pored živopisnih malih jezera
› Komplet za prvu pomoć i porodice idealna je Javorovača koja se nalazi u blizini
› U zavisnosti od vremenskih prilika, zimsku možete naći na sljedećem linku: u regionu, pa je selo nekada bilo centar zimskih sporto- predah i osvježenje, a iznad sela se nalazi crkva Svetog Pošćenske doline.
http://nparkovi.me/cjenovnik-durmitor/. centra grada. Iz centra Žabljaka možete za kratko vrije- va, gdje su se organizovala i skijaška takmičenja. Jovana, sagrađena 1927. godine.
opremu odnosno lanci za snijeg me stići pješke do Nacionalnog parka „Durmitor“. Sva- Posljednji dio rute ide magistralom od Šavnika ka Ža-
• Dozvoljena količina alkohola u krvi 0,3 promila. Ulaznice možete kupiti direktno kod čuvara na parkira- kako treba posjetiti i Crno jezero oko koga vodi 3,6 km Na putu ka vrhu planine, sa desne strane prolazite po- Posle sela Nedajno počinje gusta šuma Milogora kroz bljaku i ponovo nudi pogled na panoramu durmitorskog
• Najveća dozvoljena brzina je: lištima (npr. Sedlo, Ćurevac, Prutaš), duž Durmitorskog duga edukativna staza (koju možete obici za oko 1 sat). red tradicionalnog restorana „Momčilov grad“, dok vam koju vodi panoramski put. Neposredno prije Trse, na li- masiva, sa Savinim kukom (2.313 mnv) u centru pažnje,
› 50 km/h u naselju prstena. se lijevo pruža panorama durmitorskih planina. Impre- jevoj strani, nalazi se crkva Svetog Đorđa. prije nego što se ruta završi u centru Žabljaka.
› 80 km/h izvan naselja

Pogled na Sedlo Na Sušičkom jezeru Todorov do i Prutaš (2.393 mnv) Visoravan kod Pišča – u pozadini: Bioč i Maglić Kanjon Sušice kod Male Crne Gore Planinarska staza za Ćurevac Kod Nedajnog: Pogled u kanjon Sušice