9ο Μαθητικό Συνέδριο Πληροφορικής – Απρίλιος 2017

Ένας διαδικτυακός τόπος παρουσίασης των πιο σπουδαίων

τεχνολογικών επιτευγμάτων των αρχαίων Ελλήνων
Ασπρίδης Νικόλαος1, Μάγκας Στυλιανός2, Παλλάδας Στέργιος3, Μεχρνταντιάν Κλειώ-Αικατερίνη4,
Σταρόβα Ευαγγελία5, Σπανόπουλος Χρήστος6, Τσιγκουριώτη Γεωργία7, Ταξιάρχη Μαρία-Ελένη8,
Τσόη Βασιλική9, Τσόχα Ευαγγελία10, Οικονόμου Νικόλαος11, Μπραζιώτη Δέσποινα12, Κύρμος
Άγγελος13, Νικολάου Κυριάκος14, Μόσχου Πολύβια15, Αργυρίου Κατερίνα16, Τσιφτσή Άρτεμις17

1..17 Μαθητές Ά Γυμνασίου, Ελληνικό Κολλέγιο Θεσσαλονίκης

Κωνσταντίνος Παρασκευόπουλος
Καθηγητής Πληροφορικής (ΠΕ19)
Ελληνικό Κολλέγιο Θεσσαλονίκης
diparaske@gmail.com

Περίληψη
Μια πολύ βασική πλευρά της ζωής των αρχαίων Ελλήνων, λιγότερο ίσως γνωστή από την αρχαία Ελληνική
φιλοσοφία και θρησκεία ή τη στρατιωτική ιστορία των αρχαίων Ελλήνων, είναι η τεχνολογία. Ένας
πολιτισμός δεν προσπελαύνεται χωρίς την κατανόηση βασικών κοινωνικών φαινομένων όπως η Οικονομία
και η Τεχνολογία που την στηρίζει. Φαίνεται όμως ότι αυτή η Τεχνολογία των αρχαίων Ελλήνων δεν ήταν
πρώτη στις προτιμήσεις των μελετών, ούτε και περιέχεται στη διδασκαλία της αρχαιοελληνικής Ιστορίας
στα σχολεία. Αυτή η έλλειψη αναφορών μας ώθησε στο να κάνουμε τη δική μας έρευνα και να
καταγράψουμε τα πιο σπουδαία τεχνολογικά επιτεύγματα των αρχαίων ελλήνων. Στόχος μας ήταν να
σχεδιάσουμε και να δημιουργήσαμε ένα διαδικτυακό τόπο για να παρουσιάσουμε όλες τις εξελίξεις της
τεχνολογίας, τις τομές και τα επιτεύγματα που άλλαξαν ριζικά τη ζωή των ανθρώπων σε όλα τα επίπεδα:
στην παραγωγή, στην κατανάλωση τροφής, στην ένδυση, στις συνθήκες διαβίωσης, στην επιστήμη και τον
πολιτισμό.
Λέξεις κλειδιά: διαδικτυακός τόπος, τεχνολογία, αρχαίοι έλληνες.

1. Εισαγωγή
Την ώρα που η προσφορά των αρχαίων Ελλήνων στους τομείς της λογικής σκέψης, της επιστήμης και των
καλών τεχνών παραμένει αξεπέραστη, η ιστορία της αρχαιοελληνικής τεχνολογίας παραμένει σε μεγάλο
μέρος της άγνωστη στο ευρύτερο κοινό. Η ενδελεχής μελέτη της αρχαιοελληνικής, λατινικής και αραβικής
γραμματείας και των λιγοστών σχετικών αρχαιολογικών ευρημάτων υποδεικνύουν έναν κόσμο γεμάτο από
τεχνολογίες αιχμής. Κοχλίες και περικόχλια, οδοντωτοί τροχοί, κανόνες, τροχαλίες, ιμάντες, αλυσίδες και
βαλβίδες επιστρατεύτηκαν για να δώσουν πρακτική εφαρμογή στις θεωρίες των πρωτοπόρων μαθηματικών,
γεωγράφων, αστρονόμων και φιλοσόφων της εποχής. Η ελληνική τεχνολογία απλώθηκε πάνω σε όλους
τους τομείς της επιστήμης και αφορούσε, πέρα από τα θρυλικά αυτόματα, τα αστρονομικά ρολόγια
(αστρολάβος, τετράντας κ.λπ.) και τους μετρητικούς μηχανισμούς (διόπτρες, αλφάδια, οδόμετρα, ναυτικά
δρομόμετρα, ποδοκίνητους τόρνους, παντογράφους, γωνιόμετρα, ανεμολόγια, τρύπανα, εσωτερικούς
σπειροτόμους κ.λπ.), σε ιατρική τεχνολογία («Πυουλκός», η σύριγγα δηλαδή), αγροτική (ελαιοτριβεία,
μύλοι, πρέσες λαδιού και άροτρα), υφαντική («Αργαλειός της Πηνελόπης»), αθλητική (Ύσπληγα και

1
 9ο Μαθητικό Συνέδριο Πληροφορικής – Απρίλιος 2017

Ιππάφεση), μηχανική (γερανοί, ανυψωτικά μηχανήματα, πολύσπαστα, βαρούλκα, σύνδεσμοι, γόμφοι και
εμπόλια), υδραυλική (Κηλώνιον, αλυσιδωτές αντλίες, υδραυλικοί τροχοί, πυροσβεστικές αντλίες, φυσερά
και αεραντλίες), αλλά και τηλεπικοινωνίες (Πυρσεία και Φρυκτωρίες, υδραυλικοί και ακουστικοί
τηλέγραφοι, κρυπτογραφικοί δίσκοι), πολιορκητικές συσκευές (Αιωρούμενος Κριός του Γήρα, Χελώνη
Επίχωσης του Διάδη, Ελέπολις του Επιμάχου, Σαμβύκη του Δαμίου, Φλογοβόλο των Βοιωτών,
Γαστραφέτης, αλλά και τα πάμπολλα είδη καταπέλτη).
Το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που επιδείξαμε για τα παραπάνω τεχνολογικά επιτεύγματα των αρχαίων ελλήνων,
ώθησε τους καθηγητές μας να συζητήσουν μαζί μας ένα σχέδιο εργασίας ώστε να ασχοληθούμε
εκτενέστερα με το θέμα αυτό. Η ιδέα για τη δημιουργία του δικού μας διαδικτυακού τόπου για αυτά τα
θαυμαστά επιτεύγματα, ήταν πολύ ελκυστική, και όπως αποδείχτηκε τελικά, γέμισε ευχάριστα και
δημιουργικά τον ελεύθερό μας χρόνο.

2.Συγκέντρωση πηγών
Πριν να ξεκινήσουμε τη σχεδίαση και την κατασκευή του διαδικτυακού μας τόπου, ψάξαμε και βρήκαμε
πληροφορίες για τα τεχνολογικά επιτεύγματα των αρχαίων ελλήνων. Μετά από έρευνα στο διαδίκτυο και σε
βιβλία που υπέδειξαν οι καθηγητές μας, καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι έπρεπε να χωριστούν σε
κατηγορίες ανάλογα με την χρησιμότητά τους. Οι κατηγορίες τις οποίες σκεφτήκαμε ήταν οι εξής:
 Τα ωρολόγια
 Τα αυτόματα
 Οι τεχνολογίες του αρχαίου ελληνικού θεάτρου
 Η υδραυλική τεχνολογία
 Τα ανυψωτικά μηχανήματα
 Μετρητικά όργανα, εργαλεία και μηχανές
 Τεχνολογία τηλεπικοινωνιών
 Αστρονομικά όργανα
 Τεχνολογία πολέμου
 Αθλητική τεχνολογία
 Ιατρική τεχνολογία
 Ναυτική τεχνολογία
 Μουσικά όργανα
 Παιχνίδια
Αφού δημιουργήσαμε τις κατηγορίες των τεχνολογικών επιτευγμάτων, σειρά είχε η αναζήτηση
πληροφοριών για κάθε ένα από αυτά. Ο κάθε μαθητής έψαξε, βρήκε και προσκόμισε στο μάθημα, το όνομα
μίας εφεύρεσης για κάθε μία από τις παραπάνω κατηγορίες. Στη συνέχεια οι καθηγητές μας δημιούργησαν
ομάδες των δύο ατόμων στις οποίες ανατέθηκε η αναζήτηση πληροφοριών για μία εφεύρεση. Για να είναι οι
πληροφορίες πλήρεις και ομοιόμορφες, μας δόθηκε μία φόρμα συμπλήρωσης στοιχείων για τις εφευρέσεις
που μας είχαν ανατεθεί. Οι πληροφορίες που έπρεπε να βρούμε για κάθε εφεύρεση, ήταν το όνομα του
εφευρέτη (εάν υπάρχει), μία φωτογραφία, πληροφορίες για τον τρόπο λειτουργίας, αλλά και διάφορες άλλες
ιστορικές πληροφορίες που εμείς θα κρίναμε ενδιαφέρουσες. Η συμπλήρωση των στοιχείων στη φόρμα
έγινε με ηλεκτρονικό τρόπο, ενώ η αποστολή της στους καθηγητές μας έγινε μέσα από την πλατφόρμα
τηλεκπαίδευσης του σχολείου, μέσα στα χρονικά πλαίσια που είχαν προκαθοριστεί.
Μόλις οι καθηγητές μας έλαβαν τις φόρμες όλων των ομάδων, έκαναν τις απαραίτητες διορθώσεις όπου
ήταν αναγκαίο και τις έστειλαν πίσω στις ομάδες. Έχοντας τώρα όλες οι ομάδες διορθωμένες τις φόρμες με
τα στοιχεία των υπολογιστικών μηχανών, περάσαμε στην δεύτερη φάση της εργασίας μας, τη μετατροπή
των πληροφοριών που είχαμε συγκεντρώσει σε υπερκείμενο, δηλαδή σε σελίδες HTML.

3.Δημιουργία υπερκειμένου με την HTML

Έχοντας κάνει ήδη μερικά μαθήματα της γλώσσας HTML στο σχολείο και γνωρίζοντας ήδη τη δομή ενός
HTML εγγράφου καθώς και τις βασικές ετικέτες (tags), η διαδικασία μετατροπής, των πληροφοριών που
είχαμε συγκεντρώσει στην προηγούμενη φάση, σε υπερκείμενο, ήταν εύκολη υπόθεση.

2
 9ο Μαθητικό Συνέδριο Πληροφορικής – Απρίλιος 2017

Η δημιουργία του διαδικτυακού τόπου που θα φιλοξενούσε τις πληροφορίες για τα τεχνολογικά
επιτεύγματα, ξεκίνησε με συζήτηση στην τάξη σχετικά με τον τρόπο οργάνωσης των ιστοσελίδων.
Αποφασίσαμε ότι κάθε εφεύρεση θα έπρεπε να προβάλλεται σε ξεχωριστή σελίδα, ενώ όλες οι εφευρέσεις
θα έπρεπε να είναι ταξινομημένες στις αντίστοιχες κατηγορίες που είχαμε σκεφτεί προηγουμένως.
Καταλήξαμε ότι ο διαδικτυακός μας τόπος θα έπρεπε να διαθέτει μία αρχική σελίδα, με εισαγωγικό κείμενο
σχετικά με τα τεχνολογικά επιτεύγματα των αρχαίων ελλήνων αλλά και επιλεγμένες ενότητες για διάβασμα.
Στην αρχική όπως και σε όλες τις ιστοσελίδες, θα έπρεπε να εμφανίζεται ο τίτλος του διαδικτυακού τόπου.
Κάθε κατηγορία αποφασίσαμε ότι θα έπρεπε να αντιστοιχεί σε μία ιστοσελίδα από την οποία θα μπορεί ο
επισκέπτης να επιλέξει την εφεύρεση για την οποία ενδιαφέρεται. Οι διαθέσιμες εφευρέσεις κάθε
κατηγορίας θα εμφανίζονται σε κάθετο μενού στο αριστερό μέρος της σελίδας, ενώ στο δεξιό μέρος της
σελίδας, θα πρέπει υπάρχει ελεύθερος χώρος για την προβολή της καρτέλας της επιλεγμένης κάθε φορά
εφεύρεσης.
Στη συνέχεια οι καθηγητές μας έγραψαν τον απαραίτητο κώδικα HTML και δημιούργησαν τις απαραίτητες
σελίδες και μενού, με σκοπό τη δημιουργία των απαραίτητων μηχανισμών στον διαδικτυακό τόπο ώστε να
φιλοξενηθούν οι καρτέλες των τεχνολογικών επιτευγμάτων που εμείς θα κατασκευάζαμε. Στη συνέχεια μας
δόθηκαν λεπτομερείς οδηγίες για το πώς θα κατασκευάσουμε τις καρτέλες των εφευρέσεων, μετατρέποντας
ουσιαστικά τις πληροφορίες που είχαμε συγκεντρώσει στην προηγούμενη φάση, σε υπερκείμενο
χρησιμοποιώντας ετικέτες της HTML.
Κάθε ομάδα δημιούργησε μία ιστοσελίδα, χρησιμοποιώντας βασικές ετικέτες της HTML για να επισημάνει
τις επικεφαλίδες, τις παραγράφους, τις λίστες και τις εικόνες. Όλες οι ιστοσελίδες που δημιουργήθηκαν
είχαν την ίδια δομή, ώστε οι πληροφορίες να παρουσιάζονται με ομοιόμορφο τρόπο. Επίσης, κάθε ομάδα
αναζήτησε και κατέβασε από το διαδίκτυο μία φωτογραφία της εφεύρεσης, τύπου jpeg. Η φωτογραφία
τοποθετήθηκε στον ίδιο φάκελο μαζί με την ιστοσελίδα της καρτέλας, και μετονομάστηκε σε tech.jpg.
Τέλος, όλες οι ομάδες συμπιέσαμε σε ένα φάκελο zip, τη φωτογραφία μαζί με την ιστοσελίδα, ονομάσαμε
το συμπιεσμένο φάκελο με το όνομα του τεχνολογικού επιτεύγματος, και το στείλαμε στους καθηγητές μας
χρησιμοποιώντας την πλατφόρμα τηλεκπαίδευσης του σχολείου. Οι καθηγητές μας τοποθέτησαν το αρχείο
της φωτογραφία και αυτό της ιστοσελίδας, μέσα στην δομή του διαδικτυακού τόπου που ήδη είχαν
δημιουργήσει και ανέβασαν όλα τα αρχεία με ftp στον διαδικτυακό τόπο του σχολείου, κάνοντάς τα
προσβάσιμα στη διεύθυνση: http://www.hellenic-college.gr/works/ancient-tech/.
Το αποτέλεσμα, μας άφησε απόλυτα ικανοποιημένους και σίγουρα μας αποζημίωσε για τις πολλές ώρες
εργασίας που αφιερώσαμε.

Ευχαριστίες
Θα θέλαμε να εκφράσουμε τις ευχαριστίες μας στον καθηγητή πληροφορικής του Ελληνικού Κολλεγίου
Θεσσαλονίκης, κ. Κωνσταντίνο Παρασκευόπουλο για την καθοδήγηση τόσο στην έρευνα για τη συλλογή
ιστορικών στοιχείων όσο και στην εκμάθηση της γλώσσα HTML.

Βιβλιογραφία
1. www.kotsanas.com, Kotsanas museum of Ancient Greek Technology
2. Παρασκευόπουλος Κ. (2014). Εισαγωγή στην HTML 5 - Εργαστηριακές Σημειώσεις, Θεσσαλονίκη,
Ελληνικό Κολλέγιο Θεσσαλονίκης.