ൈവ ം

ഹ ദ് ബഷീർ
(1908–1994)
1908 ജ വരി 19–ന് ൈവ ം താ ിൽ തലേയാലപറ ിൽ ജനി .
തലേയാല റ ി മലയാളം ളി ം ൈവ ം ഇംഗ്ലിഷ് ളി ം പഠി . ഇ ്യൻ
നാഷനൽ േകാൺഗ്ര ിൽ േചർ ് സ്വാത ് യസമര ിന് െറ ഭാഗമായി
േകാഴിേ ാ നട ഉ സത്യഗ്രഹ ിൽ പ െകാ . അതിന് െറ േപരിൽ
മർ ന ിനിരയാ ക ം ജയിൽശി അ ഭവി ക ം െച . പ വർഷേ ാളം
ഇ ്യെയാ ാെക സ രി ; പി ീട് ആഫ്രി , അേറബ്യ ട ിയ രാജ്യ ളി ം.
ബാല കാലസഖി, പാ ു ായുെട ആട്,
ന് റു ാെ ാരാേന ാർ ്! എ ീ തികൾ ഇ ്യയിെല പ്രധാന
ഭാഷകളിെലല്ലാം തർ മെച പ്രസി െ ിയി ്. മതിലുകൾ,
ശബ്ദ ൾ, േ പമേലഖനം എ ീ തിക ം വൻപഴം ഉൾെ െട 16 കഥക െട
ഒ സമാഹാര ം ഓറിയന് റ് േലാ മാൻ ഇംഗ്ലിഷിൽ പ്രസി ീകരി . സാഹിത്യ
അ ാദമി െട ം േകരള സാഹിത്യ അ ാദമി െട ം െഫേല്ലാഷി ് ലഭി ി ്.
ഇ ്യാഗവെ ന് റ് പ മശ്രീ നകി ആദരി . 1994 ൈല 5–ന് നിര്യാതനായി.
ൈവ ം ഹ ദ് ബഷീറിന് െറ ഞ ൾ പ്രസി ീകരി തികൾ

േനാവല്
അ രാഗ ിന് െറ ദിന ൾ, ആനവാരി ം െപാൻ രി ം, ജീവിതനിഴൽ ാ കൾ,
താരാ െപഷ്യൽസ്, ന് ാെ ാരാേന ാർ ്!, പാ ാ െട ആട്,
േപ്രമേലഖനം, േപ്രംപാ , ബാല്യകാലസഖി, മതി കള് , മരണ ിന് െറ നിഴലിൽ,
മാ ിക , ീ കളി ാരന് െറ മകൾ, ശ ൾ, ലെ പ്രധാന ദിവ്യൻ

കഥകള്
ആന ട, ഒ ഭഗവ ഗീത ം െറ ലക ം, ഓർ റി ്, ചിരി മര ാവ,
ജ ദിനം, ‘നീലെവളി ’ ം മ ് പ്രധാന കഥക ം, പാവെ വ െട േവശ്യ,
ബഷീറിന് െറ 10 കഥകൾ, മി െട അവകാശികൾ, വി ിക െട സ്വർ ം, വിശ ്,
വിശ്വവിഖ്യാതമായ ്, ശി ിടി ൻ, സ്വാത ് യസമരകഥകൾ

നാടകം
കഥാബീജം

േലഖന ള്
അനർഘനിമിഷം, ജീവിതം ഒര ഗ്രഹം, ധർ രാജ്യം

േചാേദ ാ രം, ക ുകൾ

േന ം ണ ം, ബഷീർ എ തിയ ക കൾ, ബഷീറിന് െറ ക കൾ

സ്മരണ
എം.പി. േപാൾ, ഓർ െട അറകൾ

പഭാഷണം
െചവിേയാർ ക! അ ിമകാഹളം

തിര ഥ
ഭാർ വീനിലയം

ബാലസാഹിത ം
സര് യ ം

പലവക
യാ ഇലാഹീ!

•
ബഷീർ സ ർ തികൾ (ര വാല്യ ൾ)
MALAYALAM LANGUAGE
Ntuppuppākkorānendārnnu!

LITERATURE /NOVEL
by Vaikom Muhammad Basheer

Rights Reserved
First Published February 1951
First DCB Edition March 1979
33rd impression February 2016

Cover photograph
Punalur Rajan

PUBLISHERS
D C Books, Kottayam 686 001
Kerala State, India
Literature News Portal: www.dcbooks.com
Online Bookstore: www.onlinestore.dcbooks.com
e-bookstore: ebooks.dcbooks.com
Customercare: customercare@dcbooks.com , 9846133336

DISTRIBUTORS
DC Books-Current Books

D C BOOKS LIBRARY CATALOGUING IN PUBLICATION DATA

Muhammad Basheer, Vaikom.
Ntuppuppakkoranendarnnu/Vaikom Muhammad Basheer.
104p., 18cm.
ISBN 81-7130-260-2.
1. Malayalam novel. I. Title.
8M3*-dc22.
*(This is local variation of DDC number for Malayalam literature:
Ntuppuppakkoranendarnnu.)

No part of this publication may be reproduced, or transmitted in any form or by

any means, without prior written permission of the publisher.

ISBN 81-7130-260-2

797/15-16-Sl.No. 15129-dcb235-(33)3000-1657-02-16-Itc17.0-prr-r(t)pp-d(t)jo
 കഥകള്

ഇദാ പാക്യമർഗ്!
‘ഇബ് ലീസ് എ പഹയൻ!’
‘ഞാൻ...ഞാൻ എ പറ ഹ രി രാജാ ാ ം മ ം എവിെട?’
പഴയ ര െമതിയടികൾ
കാ വീശി — ഇല വീണില്ല
ഒ വി െട കര ിൽ!
ക സ്
‘ക ാ ി പേറ േയ്യല!’
‘ന് റ കരളില് േവതന!’
കിനാ ക െട കാലം
തിയ തല റ സംസാരി
ന് റു ാ ാെ ാരാേന ാർ ്
 ഇദാണു പാക മർഗ്!

അ
േനകായിരം വർഷ ൾ നട േപാെലയാണ്. എ ാെണ വ ാൽ,
െച കാലം വളെര ര ാണേല്ലാ. അവിടം തൽ പല ം സംഭവി .
അെതാെ ഒ തമാശമ ിേല പാ ് ഓർമി ാൻ കഴി .
പ യായ ജീവിതം. എ ം ഇെതല്ലാം െപാ ളറിയാൻ കഴിയാ അ തംതെ .
ഒ ം ആ േട ം പിടിയിലല്ലേല്ലാ. എ െചയ് ം? വി ി കരയാൻ േതാ ം;
ദയം റ െപാ ി ിരി ാ ം. ചിരിയാണേല്ലാ കര ിലിേന ാൾ അധികം
നല്ലത്? ഓർേ ാർ മ ഹസി ാം.
ആെര ം പാ േവദനി ി ി ില്ല. ഒ എ ിെനേ ാ ം
േദ്രാഹി ി ിെല്ല പറയാം. റ ല് ആലമീനായ ത രാന് െറ ികളിൽ
ഒ ിേന ം അവൾ െവ ി ില്ല. െച ം തേ എല്ലാ ജീവജാല േളാ ം
ഇ മായി . ആദ്യമായി അവൾ േ ഹി ട ിയത് ഒ ആനെയയാണ്.
ഒരി ം അതിെന അവൾ ക ി ില്ല. എ ാ ം േ ഹി . അതിെന ി അവൾ
േകൾ ത് ഇപ്രകാരമാണ്:
അ വൾ ് ഏതാ ് ഏ വയ ായി ാ ം. അെല്ല ിൽ എ ്. അതിൽ
കയില്ല. ആ കാല ് അവ െട േനർ ് ഒ നിേരാധനാ ഇറ ി. ബാ ാ െട
വകയല്ല, ഉ ാ േടത്. സംഗതി മെ ാ മല്ല. ഇസ്ലാമീ ളാെണ ി ം
അയൽപ ളിെല പിേ മായി ട ത്? ിൽ അവ മായി യാെതാ
ഇടപാ ം പാടില്ല. എ ാ കാരണം? േലാക പ്രസി മായ ആ രഹസ്യം ഉ ാ
അവേളാ പറ :
‘ൻറ െപാ ് പാ ാ, നീ ആനമ ാരിന് െറ ാര േമാ ട
ാരേമാളാ! നിൻ ാേ ഒരാേന ാർ ്! ബല്യ ഒര് െകാ നാന!’
‘ൻറ ാര ആേന!’ എ വൾ അ തൽ ത ാൻ റി പറ ി ്.
അ മായി കളി ാണ് പാ വളർ ത്. എ െവ ാൽ അതിന് െറ
ഓർമ മായി അവളാ ഓടി വലിയ െക ിട ിന് െറ ന ി കളി ം. അവ െട
ക ി ം കാതി ം ൈകയി ം കാലി ം സ്വർണാഭരണ ൾ—ഉ ിരി പ
്. ഇ ിരി പ ായം, തല മറ ിരി ത് കസ കവണിെകാ ാണ്.
അവൾ െവ താെണ ി ം അവളിൽ ഒ ക ്. ആേരാ ം
പറ ി ിെല്ല ി ം അവെള അ േവദനി ി . അവ െട കവിളിൽ ഒ െചറിയ
ക മ ്.
അ ഭാഗ്യമ കാെണ ് പാ അറി ത് അവ െട
പതി ാലാമെ വയ ിലാണ്. അേ ാൾ അവെള െക ി ാൻ ശ പിറാ
ആേലാചനകൾ നട െകാ ിരി യായി . െക ാൻ വ െച ൻ
ആരാെണ ് അറി ടാ. ആരായാെല ്?
‘അ ഞാൻ െബ തി ം!’ പാ മന ി റ . െക ി ാ സ്ലിം
വനിത െവ ില ശരിയല്ല. അല്ലാ ം അല്ലാ വിന് െറ പ്രവാചകനായ
ഹ ദ് നബി ം അ സംബ മായി വല്ല ം പറ ി േ ാ എ ്
പാ റി ടാ. എ ാ ം നാ നട സരി പാടില്ല.
അന്യ ഷ ാ െട ി ം സ്ലിം ീകൾ േപായി ടാ. നെ െച മായി
കാല ് പാ േപായി ്. അ േപായതല്ല. അന്യ ഷ ാെര
ക ി െ മാത്രം. ആെര ി ം അവൾ െന ഓർമ ഒ മില്ല.
ഉെ ിൽതെ അ ീകെള ി മാത്രമാണ്.
‘അവെരാെ കാഫ്രി ികളാർ ്!’ എ മാത്രേമ പാ ്
അവെര ി പറയാ ള . േലാക ിൽ ര വർഗേമ . ഇസ്ലാ ം കാഫി ം.
െപ ായാ ം ആണായാ ം മരി കഴി ാൽ കാഫിെറല്ലാം നരക ിൽ േപാ ം.
അവെരല്ലാം െത ിയ രാണ്. ഇസ്ലാമ് അവെര അ കരി ാൽ
നരകപാപികളായി ീ ം. പാ ക കാഫ്രി ികൾ പ ി ടം
മി ാരായി . ബാ ാ അവെള ചമയി ി നദിയിൽ ളി ി ാൻ
െകാ േപാ േ ാഴാണ് അവെര ക ി ത്. പ ണ ളിൽ നി വ ളി
താമസി പണ ാ െട മ െള ം പാ ക ി ്. അവർ ്
ആർ ംതെ പാ ് ഉ ിടേ ാളം െപാൻപ ളില്ല. പല ം
അവെള അ യേയാെട േനാ ക ി ്. അവെള ി ാണി ് ‘ആ
െപെ ാേ താ?’ എ േചാദി ം േക ി ്. അേ ാെഴാെ ഭയഭ ി
ബ മാനേ ാെട ആെര ി ം പറ ം:
‘വ നടിമ ാ ാട േമാള്, പാ : ആന മ ാരിന് െറ േമാട േമാള്!’
‘ഞ ട താ ാ ാ ാട േമാളാണേല്ലാ?’ എ ം ചിലർ പറ ം.
‘നീ ഒ ് ചിരി , പാ ,’ എ ം പറ ാണ് പ ി ടം മി മാരായ
കാഫ്രി ികൾ അവ െട ം ത്. അവെര പാ ് ഇ മാണ്.
കാഫ്രി ികളാെണ ി ം അവർ നല്ല മണ ്. അവെരല്ലാം
സാരി ാരികളാണ്. അവർെ ല്ലാം ബ്ലൗെസ ായ ്. അതിന് െറ അടിയിൽ
േബാഡീെസ ന പ ായ ം. പിെ അവർ തലയിൽ ം ടിയി ്. ചിലർ
പാ െട ടിയിൽ ൾ തി കിെ ാ ം. അവരിൽ ചിലർ അവ െട
കവിളിെല ക മ ക് ിെയ തായി ഭാവി ം. അതിെലാ മല്ല അവൾ
രസം േതാ ിയത്. അവ േട മാതിരി സാരി ം ബ്ലൗ ം അതിനടിയിെല ആ ന
പ ായ ം അവൾ ം േവണം. ബാ ാേയാട് അവൾ അ പറ ക ം െച .
അേ ാൾ ആ മി മാർ ചിരി . അതിൽ ഒ ി പറ :
‘ പാ വ താവെ !’
വ താവണം! അ െന അവൾെ ാരാഗ്രഹം ജനി . വ താവണം!
 ‘എ ളാ ഉ ാ ഞാ താകാൻ േപാണത്?’ അ െന അവൾ ഉ ാേയാ
േചാദി .
ഉ ാ സംഗതി േചാദി േ ാൾ അവൾ ഉ സത്യം അ റ പറ േപായി.
ഉ ാ അേ ാൾ അവെള േപടിെ ി:
‘ൻറ പാ , ഞ െതാ ം പാ ില്ല! കാഫ്രി ികട ലിബാസ്!
കാഫ്രിേനാട് ഞ എതിര് കാണി ണം!’
‘േനരാ േമാേള,’ ബാ ാ പറ : ‘ഞ ത് േവ ാ താ!’
േവ ാ താെണ ിൽ േവ ാ താണ്! ബാ ാ െട വാ ിന്
എതിർവാ ില്ല. ഇസ് ലാമിന് െറ വിധിയ സരി ാണേല്ലാ ജീവിതം? വ നടിമ ാ ാ
എ പറ ിട ് േ ഹ ം ബ മാന ്. നാ പ്രമാണിയാണ്.
‘പ ിൈ ാന ാര’നാണ്. നാ ിേല ം െപാ ാരനാണ്. തല എേ ാ ം
മി സമായി വടി ിരി ം. താടി ം മീശ ം വിധിയ സരി ് അരി വടി ി ്
കത്രി ി ാ ം. മീശ െട ര ം പിരി െകാ നാ ി െവേ ം. മാത്രേമ
ഉ ാ . വളെര നീള ‘കശ േനര്യത്’ നീള ിൽ അലസമായി അ െന
േതാളിലിേ ം. ചിലേ ാൾ അതിന് െറ അ ം നില കിട ് ഇഴ െ ിൽ
പിറെക നട വർ അെത ഭ ിേയാെട ഉയർ ി ിടി െകാ ം. ബാ ാ
അെതാ ം അറിയാറില്ല. നീ നിവർ ് അ െന നട േപാ ം. ബാ ാ ൈക,
കാൽ, ഖം, വായ്, തല, െചവി, എല്ലാം ക കി െവടി ായി ൈദവെ നമ രി .
ൈദവം എേ ാ ം എവിെട ്. േലാക ളായ എല്ലാ േലാക ളി ം, ആ
ൈദവെ വണ ക. നമ രി ക. അ േനരേ തിൽ ഒ േനരെ ം നി ാരം
ഒഴി ാറില്ല. റംസാൻ മാസ ിൽ ദിവസ ം ബാ ാ ആഹാര ം െവ ം
ഉേപ ി ് േനാ പിടി ം. വിധിയ സരി സ ാ െകാ ം. ബാ ാ
ഹ ി േപാകണെമ ്. അത് പാ െട കല്യാണ ി േശഷേമ
ഉ ാ .
കല്യാണ ാര്യം അ െന കി വ . വീ ിെല ം സദ്യേപാെലയാണ്.
അെ െക െവ ില േവണം. ബാ ാ വലിയ കാരനല്ല.
ഉ ാ വലിയ കാരിയാണ്. ഉ ാ ് ഒ ദിവസ ിൽ ഒ തളി െവ ില
എ ി ം േവണം. ം വർ മാനം പറ ി മാണ് ഉ ാ െട പ്രധാന േജാലി.
െവ ിലെ ല്ല ിന് െറ അ ് എല്ലാ ആഭരണ മണി ് കസ ത ം
പ ായ മി ്, പ കി ് െമ ായിൽ ഉ ാ ഇരി ം.
നില ിറ ാറില്ല. െമതിയടി റേ ഉ ാ നട . ഉ ാ െട ആന െട
െകാ െകാ താണ് ഉ ാ െട െമതിയടി െട ടകൾ ര ം. െമതിയടി എേ ാ ം
അ ായിരി ം.
ാ ം വർ മാനം േകൾ ാ ംമ ം ധാരാളം െപ ാ ം. ഉ ാ
വർ മാനം ട ം. അധികം വിഷയ ളില്ല. ഒ കിൽ പാ .
അെല്ല ിൽ ബാ ാ െട െപ ാരായ ഏ മാമിമാർ. മി േ ാ ം
പാ െട കവിളി ക മ കാ വിഷയം.
 ‘ഇദാ പാക്യമർഗ്!’ ഉ ാ പറ ം: ‘ ാ ഒ ാ േവാ? ആനമ ാരിന് െറ
ാരേമാട ാര േമാളാ!’ തെ േമാ, ഉ ാ പറ ം: ‘ഞാ അ ് െപ ി ്
പടേ ാ ം ്നബീം േനർ ാ ം ഒ ിേന തെ ാ ്.’ പിെ ട ം
പാ െട ആഭരണ ൾ തടവിയി ാണ്: ‘പറ െപേ , ഇതിേന ി ം
നേല്ലാണം നട േ ?’ അ കഴി പറ ത് അപം േദഷ്യ ിലാണ്:
‘പിെ ......കല്യാണ ിന് ഇബെട ബാ ാട ാര് ടീെല്ല ി ം
പാ ാെട കല്യാണം നട ം. ആനമ ാരിന് െറ ാരേമാട ാര
േമാളാ!’ അ െന വിഷയം അവസാനി േ ാൾ എെ ി ം പറയാൻ ഉ ാ
െപ ളിൽ ഒ ിേയാ പറ ം:
‘പറ െപേ !’
െപ ൾ പറ ം. അ െന െപ ളിൽ നി ് പാ ഒ
നാ വർ മാനം േക . പാ െയ അ േ ാഭി ി . അവെള അ
വ്യസനി ി . അവെള അ േദഷ്യെ ി.
പാ േക േ ാഭകരമായ വാർ ഇതാണ്:
അയൽപ ളി ം ആ നാ ി മി എല്ലാ വീ കളി ം നാ ം അ ം
വയ ായ പിേ ്. ഒ തിയ തല റ അ െന വ ! അതിൽ
പാ വഴ ില്ല. പേ , അവ െട േപ കൾ! അതാ
പാ െയ േ ാഭി ി ത്. െവ ം മ കാര്, മീൻപി ാര്, സാധാരണ
പി ാര് എ േവ നാ ിെല രിപ ം സ്ലിം വീ കളി ം ഓേരാ
പാ മാ ്. ഓേരാ അടിമമാ ്. ഓേരാ താ മാ ്. ഓേരാ
മ ാ മാ ം!
േലാകാേലാക െട സ്ര ാേവ! എ ാ െചയ് ക? നാണ ം
മാന െ ിൽ......അവർ ് ൾ േവെറ േപരി െട? എ ാൽ,
പാ ് ഒ േലാകരഹസ്യം അ മന ിലായി ായി ില്ല. പണ ം
പ്രശ ി വ െട േപര് അ ര ം ഇല്ലാ പാവെ വർ ഉപേയാഗി ം. അ
നാ നട ാണ്. പണ ാ െടേയാ പ്രശ ി വ േടെയാ േപര് അതില്ലാ വർ
ഉപേയാഗി െട നിയമെമാ മില്ല. അ െനെയ ി ം ഐശ്വര്യ ം യശ ം
ഉ ാെയ ിേലാ?
പാ ് അ ശരിയായി േതാ ിയില്ല. എ ാെണ െവ ാൽ അവൾ
േലാക ിെല ഏക പാ യാണ്. അവ െട ബാ ാ േലാക ിെല ഏക
വ നടിമയാണ്! അവ െട ഉ ാ േലാക ിെല ഏക താ യാണ്! അവ െട
ഉ ാ േലാക ിെല ഏക ആനമ ാരാണ്!
സംഗതി ഈ വിധമിരിെ പാ ഇെതാ ം അ മി ാൻ
േപാ ില്ല. അവൾ വിവരം മ െപ ൾ േകൾെ ഉ ാേയാ പറ . എ
തെ മല്ല, േദഷ്യേ ാെട, സ ടേ ാെട േചാദി ം െച :
‘ഞ ട േപെര ിനാ അവെരെ എ ണത്?’
ഉ ാ ചിരി . മ െപ ൾെ ാ േതാ ിയെത .
 പാ റി ടാ. ഉ ാ പറ :
‘െക ി ാേ ാണ െപ ാ! േശായി ണ േകേ ാ?’ എ ി ാ, ‘േനാ ്!’ എ ം
പറ ് അവ െട കവിളിെല ക മ െതാ . അേ ാൾ അവൾ മന ിലായി.
നാ ം അ ം വയ ായ ണ ് പീ ിറി പാ മാർ ് ഒ ിെന ി ം
കവിളിൽ ക മ തായി േക ി ില്ല. ഉ ാ മ െപ േളാ േചാദി ക ം
അവർ ഇെല്ല പറ ക ം െച . എ ാ ക മ ക് ഇല്ലാ ത്?
ഉ ാ േചാദി :
‘അയിന് െറ െനേറാ ാ?’
ക മ കിന് െറ നിറം ക ാണേല്ലാ, പാ പറ :
‘ക ദ്.’
ഉ ാ േചാദി :
‘നിൻ ാെട ആേനന് െറ െനേറാ ാർ ്?’
പാ ക ി ിെല്ല ി ം ഓർ േനാ ി. സാധാരണ ആന െട നിറം
ക ാണ്. അവൾ പറ :
‘ക ദ്!’
ഉ ാ േചാദി :
‘നിന് െറ െനേറാ ാ?’
പാ നല്ലവ ം െവ താണേല്ലാ. അവൾ പറ :
‘െബ ദ്!’
ഉ ാ േചാദി :
‘െബ നിന് െറ ക ല് കർ മർെഗാ ാേയ ാ?’
പാ ് സംഗതി െട ഗൗരവം മന ിലായി! പഴയ പ്രതാപം,
ഐശ്വര്യം. ചരിത്ര ിന് െറ തിള ം. സർവ രഹസ്യ ം ദാ, വ്യ മായി റ
കിട ! അവൾ സേ ാഷ ം അഭിമാന ം േതാ ി! കിരീട ം െചേ ാ ം
സിംഹാസന ം മഹാസാമ്രാജ്യ ം ഉ ായി എ മ ിലാണ്. അവൾ പറ :
‘ൻ ാെ ാരാേന ാർ ്!’
ഉ ാ െമതിയടി െതാ െകാ പറ :
‘ബല്യ ഒര് െകാ നാന!’
 ‘ഇബ് ലീസ് എ പഹയന് !’

പാ െട കല്യാണ ി ഒ ൾ ഉഷാറായി അ െന
നട വ കാല ് അവൾ ര വാർ കൾ േക .
ഉ ാ െട ആ വലിയ െകാ നാന ആ േപെര െകാ ി ്! അതിലവൾ
സ ടം േതാ ി. ആനേയാ േദഷ്യ ം ഉ ായി.
‘ ംെക ആേന!’ എ വൾ പറക ം െച . എ ാൽ േദഷ്യം
അധികദിവസം നീ നി ില്ല. ആന െകാ ആ േപ ം കാഫ്രീ ളായ
ആന ാരായി ! അത് ഒെരാ സ്ലിമിെനെയ ി ം െകാ ി ില്ല. ഇസ്ലാമായ
ആന ാർ അതി ായി േ ാ എ ് പാ ് അറി ടാ. ഉ ാ
പറ :
‘അത് അസെലാ ആേനർ ്!’
എ ാെണ െവ ാൽ ഉ ാ െട ൈകയിൽ നി പഴ ം ശർ ര ം അ
വാ ി തി ം. ഉ ാ പറ :
‘നിന് െറ ബാ ാ എ െക ാ ത് അയിന് െറ െപാറ ് േകറിയാ!’
അ തം! പാ വിചാരി . അവെള െക ാൻ വ െച ൻ...
ഏെത ി ം ആന റ ായിരി േമാ വ ത്?
അവെള ആർ ്......എ ിന്......െക ി ? അ െന ഒ ം പാ
വിചാരി ില്ല. അവെള െക ി ഉടെന ബാ ാ മ ് ഹ ി േപാ ം. അത്
അേറബ്യയിലാണ്. അവിെട, മ ം എ ണ്യ ല ാണ് ഹ ദ് നബി
ജനി ത്. അവിെട കഅ്ബ എ ണ്യ ആരാധനാലയ ്. ഈ േലാക ിെല
ആദ്യെ പ ിയാണിത്. പ പേ ഉ താണ്. ഇബ്രാഹിം നബിയാണ് അ
ി ണിയി ത്. പാ െട ബാ ാ പ ിെയാ ം പണിയി ി ില്ല.
ഹ ് എ ണ്യകർമം െച കഴി വ ാൽ പിെ ബാ ാെയ ‘ഹാജി
വ നടിമ’െയേ ാ, ‘വ നടിമ ഹാജി’ എേ ാ വിളി ം. പാ ാ േചാദി :
‘ഉ ാ േപാണേ ാ?’
ഉ ാ േചാദി :
‘എവട?’
‘ഹ ിന്?’
ഉ ാ പറ :
‘േപാെണാ ്!’
 അെതാ തിയ വാർ യാണ്. പാ പറ :
‘അ ... എേ ം െകാ േപാണം!’
ഉ ാ ചിരി . ഉ ാ പറ :
‘അെതാെ നിന് െറ െക ിെയാേനാട് പറ!’
അവള ് നാണി േപായി. അവെളാ ം മി ിയില്ല. പേ , അവെള െക ാൻ
വ ത് ആരാണ്? െച ാരേനാ വയ േനാ? ക േതാ െവ േതാ? ഒ ം
അവൾ റി ടാ. ആേരാ ഒരാൾ വ ്. ആര്?
െപ ായി പിറ ാൽ ഏെത ി ം ഒരാണിന് കല്യാണം കഴി െകാ ം.
ഹ ദ് നബി േട ം അ ഹാബിമാ േട ം കാലം തേ ഉ പതിവാണ്.
അവർ ം ഇതായി ിരി ണം പതിവ്. പ ്... പ ്... മാ ഷ ല ിന് െറ
ആരംഭ ിൽ ആദംനബി ഹവ്വാ ബീബിെയ െക ി. ആദംനബി ം ഹവ്വാബീബി ം
ബാ ാ ം ഉ ാ ം ഉ ായി ില്ല. ആയതിനാൽ അവ െട വിവാഹം
നട ിെ ാ ത് റ ൽ ആലമീനായ ത രാനാണ്. ആദംനബി ം ഹവ്വാ
ബീബി മാണ് ഇ േലാക ി വ െട ം മരി േപായവ െട ം... ആദ്യെ
ഉ ാ ം ബാ ാ ം. അവർ ് മിയിൽ മ ഷ്യ ായി ില്ല. ആദം
നബി ം ഹവ്വാബീബി ം എത്ര േകാടി വർഷ ൾ ാണ് ഈ മിയിൽ
ജീവി ി െത ് പാ റി ടാ. ആദം നബി േശഷം ഈ
േലാക ിൽ േകാടി ണ ി നബിമാ ായി... അവരിൽ ഇ പ ി അേ ാളം
പ്രവാചക ാ െട േപ കേള ർ ആനി ള . േഗാള ി ായ ജനവിഭാഗ െട
അ േ െ ല്ലാം ഓേരാ പ്രവാചക ാെര അയ ി ്. ഉപേദ ാ ൾ: ഹ്,
ഇബ്രാഹിം, ദാ ദ്, സ, ഈസാ, ഹ ദ്...
ഹ ദ് നബി ഒ വിലെ പ്രവാചകനാണ്. ഇനി നബിമാരാ ം
ഉ ാ തല്ല. ഹ ദ് നബിേയാ ടി എല്ലാം നിറവടി ആയിരി .
ഹ ദ് നബി െട മക െട േപര് ഫാ ിമ എ ായി . പാ എ ം
ആ കൾ പറ ം. ഫാ ിമാബീവിെയ ഖലീഫാ അലി ാണ് ഹ ദ് നബി കല്യാണം
കഴി െകാ ത്.
അലി വലിയ ധീര വീര രപരാക്രമിയായി . ൽഫ ാർ എ ല ഒ
വാ ായി അലി ്. റ ല് ആലമീനായ ത രാന് െറ ആ പ്രകാരം അലി ആ
വാൾ കടലിൽ എറി . എല്ലാ മ ്യ േട ം ക ് അത് അ . അതാണ്
മീനിന് െറ എല്ലാം ക ് ര വശ ം അ തായി കാ ത്. അ ത ാണ്
മീൻ ഇസ്ലാമിന് ‘ഹലാൽ’ ആയത്. ഖലീഫാ അലി ് മിയിെല ജലാശയ ളിൽ
െചകള മീൻ ഉ ായി ിേല്ല? കടലിേല വാൾ എറിയാൻ ൈദവം
പറ തായി ാണേല്ലാ പറ ത്. ൈദവം പറ േമാ? ഐതിഹ്യമായി വരാം.
സത്യേമത്, െപായ് ഏത്? പാ ് അറി ടാ. പ ിയിൽ െവ
സ്ലിയാ ാ െട ‘വ അസ്’ എ രാപ്രസംഗ ളിൽ േക താണ്. അെതാെ
ശരിയാെണ ് ഉ ാ പറ ി ്.
പാ ാ വിചാരി . അവെള െക ാൻ വ െച ൻ വലിയ ‘ ജാഇ’
ആയിരി േമാ? ഒ ം അറി ടാ. ആേരാ േചാദി ം? പിെ ഒ ളളത്...
പറ െചയ് ക. െകാ സ്വീകരി ക ഇതാണ് ഒ സ്ലിം വതി െട
കടമ. ഇത് പാ ാ മന ിലാ ിയി ്. ഇ സംബ മായി റ ൽ
ആലമീനായ ത രാ ം അവന് െറ റ ലായ ഹ ദ് നബി ം എ കപി ി ്?
അർഥം അറി െട ി ം അവൾ ർ ആൻ ഓതീ ്. അവ െട ബാ ാ ം ഉ ാ ം
ഓതീ ്. അവ െട ഉ ാ ആയ ആനമ ാ ം ർ ആൻ ഓതീ ്. എ ാണ്
അതിൽ പറ െത ് ആർ ം അറി ടാ. േലാക ിെല മര െളല്ലാം
േപനയാ ി, േലാക ിെല സ ദ്ര െളല്ലാം മഷിയാ ി ർ ആന് െറ അർഥം
എ കയാെണ ിൽ ഒരധ്യായ ിന് െറ അർഥം എ തി ീ ം ് മാമര ൾ തീർ
േപാ ം. സ ദ്രെമല്ലാം വ ിേ ാ ം! ർ ആൻ പരി ഗ്ര മാണ്. അതിൽ
എല്ലാ ്. അത് ആ ം എ തിയതല്ല. റ ൽ ആലമീനായ ത രാൻ
ൈദവ തനായ ജിബ് രീൽ എ മലക ◌് വഴി ഹ ദ് നബി ് േറെ
ഇറ ിെ ാ താണ്. നബി നാപ വയ ായേ ാൾ, മ ിന ിെല
ഹീറാ ഹയിൽ ധ്യാന ിൽ ഇ േ ാഴാണ് ആദ്യമായി ജിബ് രീൽ എ
ൈദവ തൻ വ പറ െകാ ത്. വായി ക, എ ം വായന ം പഠി ക.
അതാ ദിവ്യെവളിപാ കളായ ർ ആനിന് െറ ട ം. നബി ് എ ം വായന ം
അറി ടായി . എ ി ം നബി െട മാ ഭാഷയിലാണ് ർ ആൻ. അത്
അറബാണ്. നബി അ യായികൾ പറ െകാ ് ഒ ക ിന് െറ എല്ലായ
െവ ൈക ിയി ം ഈ ന െട ഓല ി ം കലി ം മ ം
എ തി െവ . അേറബ്യ എെ ാ രാജ്യ െ ് പാ ാ േക ി ്.
അവിെട മ ം, മദീനം എ ര ണ്യ ല ്. മ ് ഹ ദ് നബി ജനി ;
മരണെ ം അട ിയിരി ം മദീന ാണ്. അവിെട ഹ ദ് നബി െട
കബറിട ്. ഹ ി േപാ വർ കബറിടം സ ർശി ം.
ബാ ാ ം ഉ ാ ം ഹ ി േപാ േ ാൾ മദീന ം േപാ ം. അവ െട െട
േപാകാൻ പാ ാെയ െക ആൾ സ തി േമാ? ഇ െന അവൾ ചി ി .
രാ ം പക ം പാ ാ ഇ തെ ഓർ ം. അ െനയിരിെ ഒ ദിവസം
ബാ ാ വളെര േ ാഭി തായി അവൾ ക . ബാ ാ െട ക കൾ വ . ബാ ാ
ചിരി .
‘കളി പടി ണവര്!’ ബാ ാ പറ : ‘വ നടിേമട് കളി പടി ണവര്!
പടേ ാന് േറം ്നബീന് േറം േനർ ാരീേടം ഒദവി ഒ ായി വ നടിേമട് അവ
കളി പടി ം!’
എ കളിയാെണ ് പാ ാ ് അേ ാൾ മന ിലായില്ല. ഒ തിയ
േക ടി ബാ ാ െട േപരിൽ െകാ ി ്. ‘പ ിൈ ാന’ ാര്യ ിനാണ്.
സ ദായ ിന് െറ േനതാവാകണം! അതാ പ്ര ം. പ ി െട ഭരണകാര്യ ൾ
ബാ ാ േനാ ാൻ അവകാശമില്ലേത്ര!
അവകാശം പിെ ആർ ാണ്? നാ ിെല പ്രമാണിയാണ് എവിേട ം എ ം
‘പ ിൈ ാന’ ാരൻ. പ്രമാണിയാകണെമ ിൽ എേ ാ ം പണം േവണം.
പാ ാ െട ബാ ായാണ് നാ ിെല ഏ ം ിയ പണ ാരൻ. ഒ ിലധികം
പണ ാ െ ിൽ ‘പ ിൈ ാന’ ിന് എേ ാ ം വഴ ാ ം. അടിപിടി ം
െകാലപാതക ം ഉ ാ ം. പിെ േകസായി. അ െന നട ം. പ ി
ഉ ിടെ ല്ലാം മി േ ാ ം േക ്. അെതല്ലാം ഇബ് ലീസ് എ പഹയന് െറ
പണിയാെണ ് പാ ാ റിയാം. ഇബ് ലീസ് ഇല്ലായി െ ിൽ
േലാക ിൽ യാെതാ ഴ ം ഉ ാ കയില്ലായി . ആരാണ് ഇബ് ലീസ് എ
പഹയൻ?
ഇബ് ലീസ് എ പഹയെന ി പാ ആദ്യമായി േകൾ ത്
പ ിയിൽവ ാണ്. അ വൾ പ ിയിൽ നി രി ാൻ േപായതല്ല. സ്ലിം ീ ്
ഷ ാേരാെടാ ം പ ിയിൽ േപായി നി രി ാൻ പാടില്ലേത്ര! അ വൾ
പ ിയിൽ േപായത് പതി േപാെല ‘വ അസ്’ എ പറ രാപ്രസംഗം
േകൾ ാനാണ്. ഒ സല്യാര് വ അസ് പറ ായി . പ ി െട ിൽ ഒ
വശ ് ഒ പ ൽ ഇ ി ായി . ീകൾ ിരി ാനാണ്. അവിെട ഇ ാൽ
ഒ ം കാണാൻ വയ്യായി . ആ പ ലിൽ ഇ ാണ് പാ ാ
ൈഷ ാനായ ഇബ് ലീസ് എ പഹയെന ി േക ത്. സ് ല്യാ ാ െട
പ ിയിൽ െവ രാപ്രസംഗ ളിൽ നി ാണ് സ്ലിം സ ദായം മതകാര്യ ൾ
മി േ ാ ം പഠി ത്. സ് ല്യാർ ഉ ിൽ ഈണ േ ാെട ഇബ് ലീസിെന ി
പറ . അ വ ം പാ ാ നല്ല ഓർമ ്:
ഇബ് ലീസ് എ പഹയൻ ആരംഭ ിൽ അതിപ്രധാനിയായ ഒ മലക്
ആയി . ൈദവ തൻ. റ ൽ ആലമീനായ ത രാന് െറ തി സ ിധിയിൽ
സ്വർഗ ില െന കഴി വ കാല ് ഒ സംഭവ ായി.
മി െട ം മ ം ി ാണ്. ഐതിഹ്യം ഇ െന േപാ :
എല്ലാ ി ം ് അല്ലാ ഹ ദ് നബി െട ഒളിവിെന ി . ഈ അറിവ്
എവിെട നി കി ി? ർ ആനിൽ ഉ തല്ല. സ്ലിയാ ാേരാട് ആ ം
േചാദി ി ില്ല. േക വിശ്വസി ം. ഏതായാ ം ഒളിവിന് െറ ി േശഷം
അന േകാടി ഗ ൾ കഴി േപായി. പി ീട് മിേയ ം ന ത്ര േള ം
ര്യച ാേര ം ി . എല്ലാ പ്രപ േള ം. ഹ ദ് നബി െട
ഒളിവിന് െറ ി വിയർ ിൽ നി ് മ ജീവജാല െള ി . അതിൽ
ആദ്യെ മ ഷ്യനായത് ആദം നബിയാണ്!
ഹ ദ് നബി െട ഒളിവ് ആദംനബിവഴി േകാടി ണ ി പ്രവാചക ാർ വഴി
ഹ്, ഇബ്രാഹിം, സ, ഈസാ എ ീ നബിമാരി െട അ ല്ല െട കിൽ എ ി.
അ ല്ല െട ം ആമീന െട ം മകനായി ഹ ദ് ജനി എ ാണ് ഐതിഹ്യം.
ഈ ഐതിഹ്യം എ െന ഉ ായി? ഹ ദ് നബി ് എ പ്രേത്യകത?
േഗാള ിൽ മ ഷ്യരാശി ഉ ായതി േശഷം, പറ ിേല്ല േകാടി ണ ി
പ്രവാചക ാ ായി ്. അവരിൽ ഒരാൾ മാത്രമാണ് ഹ ദ് നബി. ഞാൻ
നി െളേ ാെല ഒ മ ഷ്യൻ മാത്രമാണ് എ ് ഹ ദ് നബി പറ ി ്.
പ്രേത്യകത ഒ മില്ല. അേ ാൾ ഈ ആദി ി െട ഐതിഹ്യം? ആേരാ
േചാദി ാനാണ്? സ്ലിം ജനതയിൽ െറ അധികം േപർ വിശ്വസി . അ െന
േപാ ം. േചാദ്യമില്ല. േക െതല്ലാം വിശ്വസി ം. ബാ ാ ം ഉ ാ ം
 പാ ാ ം വിശ്വസി .
ആദമിെന ി ി ് മെ ല്ലാ ജീവജാല േളാ ം, ിൽ മലക്, ജി ്
എ ിവേരാ ം ആദമിെന വണ ാൻ പറ . അതിൽ ആ പ്രധാനിയായ മലക്
മാത്രം വണ ിയില്ല. കാരണം, മല കെള ി ിരി ത് തിയ്യാലാണ്.
മ ഷ്യനായ ആദമിന് െറ ി മ െകാ മാണ്.
മ െകാ ി തിെന തിയ് െകാ ി ത് വണ ശരിയാേണാ?
ഇതാണ് ആ മലക് പ്രധാനി പറ ന്യായം. ഏതായാ ം അ സരണേ ടിന്
റ ൽ ആലമീനായ ത രാൻ ആ മല ിെന ശി ി . സ്വർഗ ിൽനി
ബഹി തനായി.
അവനാണ് ൈഷ ാനായ ഇബ് ലീസ് എ പഹയൻ.
പാ ാ ് ഇബ് ലീസിെന ി േവെറ ം ചിലതറിയാം.
ൻ ൈവരാഗ്യം െവ െകാ ് അവൻ ആദി മാതാ പിതാ ളായ ആദം
നബിേയ ം ഹവ്വാ ബീബിേയ ം മിയിൽ െവ വഴി െത ി ാൻ ശ്രമി . അതി
േശഷം എല്ലാ ജീവജാല േള ം, വിേശഷി ് സ്ലിംജനതെയ, വഴിെത ി ്
കാഫിറാ ി നരകപാപികളാ ാൻ പാ െപ െകാ ിരി യാണ്. അവൻ പേല
േവഷ ി ം നട ം. എല്ലാ ഭാഷക ം സംസാരി ം. ഏ പ ം അവൻ
ൈകെ ാ ം. അവന് െറ ഭാഗ ് ആ ക ാവണം. അതാണവന് െറ ഉേ ശ്യം.
അതി ം ഒ കാരണ ്.
ഇത് പാ ാ െട ബാ ാ പറ േക ി താണ്. ഇസ്ലാമിന് ഒ
പ്രേത്യക േവഷ േല്ലാ? ആണാെണ ിൽ വർ ഇട വശം െവ
ണം! തല െമാ യാ ണം. പാട ിന് വര െവ മാതിരി താടി അ റ ം
ഇ റ ം ക ിെകാ വടി നിർ ണം. െപ ാെണ ിൽ കാ ി
അലി ിടണം. ായം ഇടണം. തലയിൽ ത ം ഇടണം. ടി ചീകാം. പേ ,
വക െവ ത്!
ഇതിെനതിരായി ആയിെട ഒ സ്ലിം വാവ് പ്രവർ ി . അയാൾ ടി
വളർ ി, േക്രാ െച . അ വക ം െവ !
ബാ ാ ആ െച ാരെന വിളി ി ് ഒ ാെനെ ാ ് ടി വടി ി കള .
എ ിന്? ടി ആ ി ? എ ി ി ? ആ ം േചാദി കയില്ല. ടി
വടി ി കള ി ് വ നടിമ പറ :
‘വ നടിേമന് െറ ഹ് ഒ ടേ ാളം കാലം പടേ ാന് േറം നബീന് േറം
ഒതേ ാ ായി ് ഇസ്ലാം ദീദിെന െപാളി ാൻ വ നടിമ സ തി േകല!’
എ ാെണ െവ ാൽ ടി വളർ ി േക്രാ െചയ്യി ത് ഇബ് ലീസിന് െറ
രാണ്! കാഫ് രീ ൾ! അ െകാ ് ി ണം. അവൻ തലയിൽ കയറിയിരി ം.
അതിനാ െതാ ി. െതാ ിയിെല്ല ിൽ തലയിൽ െക ിയാ ം മതി. ഒ മിെല്ല ി ം
തലയിൽ െക ത് ഒര ാണ്. േയാഗ്യത!
എ ാൽ, ബാ ാ െതാ ി ഇ കേയാ തലയിൽ െക കേയാ െചയ്യാറില്ല.
നി രി േ ാൾ മാത്രം ബാ ാ തല മറ ം. ഇട സമയ ് ഇബ് ലീസ്
ബാ ാ െട തലയിൽ കയറി ഇരി േമാ? അ െന സംശയ ി വകയില്ല.
വ നടിമ െട അ വരാൻ ഇബ് ലീസ് ൈധര്യെ േമാ?
എ ായാ ം പാ ാ എേ ാ ം തല മറ ം. ഉ ാ ം തല മറ ം. ടി
ചീകാ െ ി ം അത് കാഫ്രി ികെളേ ാെല വക െവ ാറില്ല.
എല്ലാം സ്ലിയാ ാർ രാപ്രസംഗ ളിൽ പറ െകാ േപാെല
‘ ിഫ ിൽ’ ജീവി വ . ആർ ം ഒരറി മില്ല. എ ം വായന മറി ടാ.
ഗ്ര ്. അത് അറബിഭാഷയിലാണ്. അറബി ഭാഷ പഠി വരാണ്
സ്ലിയാ ാർ. അവർ പറ വിശ്വസി ക. അവെര അ സരി ക. അവർ
പറ ത ം. അവർ പറ െകാ ഒ സംഗതി ബാ ാ പറ . അ
വിശ ിെന ിയാണ്. ബാ ാ പറ :
ആദിയിൽ ി േശഷം എല്ലാ ജീവജാല െട ം ആ ാ േളാട്
അല്ലാഹ് േചാദി :
‘നി െട സ്ര ാവാര്?’
എല്ലാം പറ :
‘ഞ ൾ സ്ര ാവില്ല!’
‘അല്ലാഹ് എല്ലാ ിേന ം ശി ി . അേനക വിധ ിൽ ശി ി . അേനക
കാലം ശി ി .’
എ ി ം ആ ം സ തി ില്ല.
ഒ വിൽ എല്ലാ ി ം റ ൽ ആലമീനായ ത രാൻ വിശ ിന് െറ കഠിന ശി
െകാ !. അ െന അ ത ാണ് വിശ ായത്! അ വിശ ിന് െറ ശി
െകാ ടെന എല്ലാം സ തി :
‘അല്ലാ വാ ഞ െട സ്ര ാവ്!’
അ െ ആ സ തപത്രം ഒ കല്ലിന് െറ ഉ ിലാ ി. ഇനി ആ കല് ക്യാമം
എ പറ അവസാന നാളിൽ ആ ാ െള വി രി േ ാൾ സാ ിയായി
എ െ ം. ആ കല്ലിന് െറ േപരാണ് ഹജ ൽ അസ് വദ്. ആ ക കല് മ ളള
കഅ്ബയി ്. അത് കഅബം പ്രദ ിണം െവ േ ാൾ എത്ര പ്രാവശ്യമായി,
എ റിയാൻ അടയാള ി േവ ി മാത്രം െവ െവ െമാ ക കല്ലാെണ ം
പറ . ഏതായാ ം ഹ ് െചയ്യാൻ േപാ വർ അ െതാ െമാ ്.
ബാ ാ ം ഉ ാ ം അ െതാ ് െമാ ാതിരി യില്ല. പാ ാ ് ഹ ിന്
േപാകാ ം ആ കല് െതാ ് െമാ ാ ം സാധി േമാ? എെ ി ം ഴ ം
വ കയാെണ ിൽ അത് ഇബ് ലീസ് എ പഹയന് െറ പണിയായിരി ം. ൈദവ ി
മഹാശ നായ ഒ എതിരാളി! അവൻ മാ ഷ ലെ ർമാർഗ ിേല നയി .
നാശ ിേല ്... അവൻ ഴ ം അടി ടി ഉ ാ ക ം െച !
‘റ ൽ ആലമീനായ ത രാേന!’ പാ ാ പ്രാർഥി ം: ‘ഇബ് ലീസ്
എ പഹയന് െറ ശർറിൽ നി ം ഞ െള ഒഴിവാ േണ!’
 ‘ഞാൻ...ഞാൻ എ ു പറ ഹ രി
രാജാ ാരും മ ം എവിെട?’

പാ ാ ചമെ ാ ി ഇരി യാണ്. ൈകയി ം കാലി ം ൈമലാ ി ഇ

വ ി ് ക കളിൽ ‘ റമയി ’ ക ി ്—അ തകരമായ ഒ പ്രതീ യിൽ
അ െന കഴി വ .
‘ആരാ വ ത്!’
ആദ്യമാദ്യം കല്യാണം ഒ തമാശേപാെലയാണ് അവൾ േതാ ിയത്.
െവ ില ി വ ി ് ‘കാര്യ ി’യാകാം. കാ കളിൽ െപാ ലി ിടാം.
ഉ ാബാ ാമാേരാ ടി ഹ ി േപാകാം. പേ ... അതിന്... ആ വ
ആൺപിറേ ാൻ സ തി േമാ?
എ ാൽ െക ാൻ വ ആൺപിറേ ാ ാെരാ ം ആനമ ാ െട പ്രിയെ
മക െട പ്രിയെ മകൾ േചർ തല്ല! ചിലർ പണം േപാരാ; ചില െട ലം
അത്ര ിയതല്ല!
അ െന ദിവസ ൾ നീ ി. നീ ിേ ാ . പാ ാ പ്രായം
ടി ടി വരികയാണ്. അേ ാഴേ ം അവൾ െചറിയ ഒരാഗ്രഹം. അത െന
വ്യ മായി ഒ മില്ല. മന ിെലേ ാ ഒ വിഷമംേപാെല. െക ാൻ േപാ
ആൺപിറേ ാെന േ ി അവൾെ ാ കാണണം. ക ാൽ മതി.
എ ാൽ, ഈ ആഗ്രഹം അവൾ ആെര ം അറിയി ില്ല. േപാ ണംേകടേല്ല?
സ്ലിംവനിതകൾ ് ഒ ം േചർ തല്ല. എ ി ം ആ ആഗ്രഹം അടി ടി
വളർ വരികയാണ്. ാ ഇ സ്വ ം കാ കയല്ലാെത അവൾ
െചയ്യാെന ്? വീ ിൽ അ ാ േവല ാരിക ്. വലിയ ശ േകാലാഹലമാണ്.
ഇട ിട ് ഉ ാ െട ‘െമതിയടി’ െട ‘േ ാ! േ ാ!’ ശ ം േകൾ ാം. അ റ ്
ബാ ാ േട ം. അവിെട വളെര ആ ൾ ടിയി ്. അവെര ാ പറ ത്?
അവൾ മന ിലാ വിഷയ ളല്ല. േകാടതി, വ ീല ാര്, എതിർ
സാ ികൾ, ൈക ലി—അ െന എെ ല്ലാേമാ. ചിലേ ാൾ അവ െട
കല്യാണ ാര്യ ം വ ം. അവ െട ഓേരാ അ ം അ ശ്രദ് ധി ാൻ ശ്രമി ം.
പേ , അവൾ ന ാൻ വയ്യ. പാ ാ അന ിയാൽ േലാകം അറി ം.
അതിലവൾ നാണ ്. അവൾ ശ്വാസം കഴി ാൽ ടി ‘ക് േലാ’!’ എ
ശ ാ ം. നട കയാെണ ിൽ പിെ പറേയ ! ‘ക് േലാം!’ ച് േലാം! പ് േലാം!’
എ ാണ്. ഇത്ര അധികം ആഭരണ െള ിന്? ഇതാെര കാണി ാൻ? േവണെമ ിൽ
െറ അഴി െവ ാം. പേ , െപ കാണാൻ വ െപ ൾ എേ ാഴാണ്
കയറിവ െത റി ടാ. സ്വർണാഭരണ ൾ റ കാ
േപാ ണംേകടേല്ല?
വ െപ െളാെ െപാ ിൽ ിയാണ് വ ത്. എല്ലാം കാര്യ ികൾ.
എെ ല്ലാം േചാദ്യ ളാണവർ േചാദി ത്! സംശയ െട ബഹളം... ചിലർ
അവ െട വായ് െപാളി േനാ ിയി ്. പെല്ലല്ലാം ശരി േ ാ? ഉ ത്
തി താേണാ?
അവ െട പല് കൾെ ാ ി ം േകടില്ല. ശരി പല് കൾ രമായി
എല്ലാം തെ ്.
പിെ ചിലർ ് പാ ാ െപാ ിയാേണാ എ റിയണം. അെല്ല ിൽ
അവൾ റി േ ാ എ റിയണം. അതിനവർ ഓേരാ േചാദ്യ ൾ േചാദി ം:
‘ഞ െള പട താര്?’ ഒ ി േചാദി .
പാ പറ :
‘അല്ലാഹ്.’
പ്രപ ളായ പ്രപ െള ം ജീവജാല ളായ എല്ലാ ജീവജാല െള ം
ി ത് അല്ലാഹ് ആണേല്ലാ.
‘ക്യാമ ിന് െറ അടയാള ൾ എെ ല്ലാം?’
േലാകാവസാന ിന് െറ അടയാള ൾ എെ ല്ലാമാെണ ാണ്. ഈ േലാകം
ഒരി ൽ നശി ം. അത് േനരെ അറി തി ചില അടയാള ്. അത്
പാ ാ വി രി പറ ം... താണവർ ഉയ ം. ഉയർ വർ താ ം. ണകൾ
െപ ം. ൈദവവിശ്വാസം േപാ ം. മത ൾ ഇല്ലാതാ ം. മാതാപിതാ െള
അ സരി ില്ല. ാെര വണ കില്ല. തിർ വെര പരിഹസി ം. ീകൾ ്
അട െമാ ം നാണ ം ഇല്ലാതാ ം. ആർ ം ആേര ം ബ മാനം
കാ കില്ല. ആ ം ആേര ം വിശ്വസി ില്ല. േ ഹം ഇല്ലാതാ ം. പക
െപ ം. കാഠിന്യം അധികരി ം. രാജാ ാ ം ഭരണാധികാരിക ം മഹാ
ക് ര ാരാ ം. േലാകം അട ി ഭരി ാൻ േമാഹം െപ ം. സർവനാശകാരികളായ
ആ ധ േളാെട േഘാരേഘാരമായ ദ് ധ ാ ം... അേ ാ ം േലാകം
നശി ില്ല. ഇ നശി ി ാൻ അല്ലാ വി മാത്രേമ കഴി . ക്യാമം
അ തി െറ അധികം വർഷ ൾ തെ മ ഷ്യർ മറവി എ
സംഭ്രമജനകമായ അവ യിൽ െപ ഴ ം... ആയിെട ഒ ദിവസം ര്യൻ ഉദി
ഉടെന മ ഷ്യർ അവരവ െട പ്ര ി േപാ വാൻ ഒ ിനി മേധ്യ
െപെ െ ാ ശ ം വളെര നീള ിൽ, ഉ ിൽ േലാകവാസികൾ േകൾ ം.
‘ആഹാ... ഇെതെ ാ ശ ം?’ എ വർ അ തെ ം... അതാണ്
അവസാന ിന് െറ ർ എ കാഹളം!
ഇസ്രാഫീൽ എ മലക് ആണ് ഈ ശ ാ ത്. അെതാ
ഴലിൽ ടിയാണ്. ആ ഴലിന് േലാക ി എല്ലാ ജീവജാല െട ം എ ം
അ സരി ് ദ്വാര ്... ആ ശ ൾ േക മ ഷ്യർ നാനാ ഭാഗ ളിൽനി ം
ഓേരാേരാ ല ളിൽ ഒ മി ടി പരിഭ്രമേ ാെട േചാദി ം:
 ‘ഇെതവിെട നി വ ?’
ആ ശ ൾ ക്രേമണ വർധി വർധി ് ഇടിെവ ംവ ം കഠിനമായി ീ ം.
ജീവജാല ൾ പരിഭ്രാ ചി രായി അല ം. ശ ൾ പിെ ം
േഘാരേഘാരമാ ം. മ ഷ്യ ം മ ജീവജാല ം ഓേരാ ാ ം േ ാെട ം മരി
വീ വാൻ ട ം. മി ം. െപാ ിെ റി ം. സ ദ്ര െളല്ലാം െവ ി ത ്
രാജ്യ ളിൽ കയ ം. മലക ം പർവത ം ല ം ല ം കഷണ ളായി
െപാ ിെ റി ം. െകാ ാ ളവാ ം. േലാക ിൽനി തീ നിേ ഷം
അണ േപാ ം. ന ത്ര ം ര്യച ാ ം ത തകർ ്
കരിയായിേ ാ ം. എല്ലാം നശി ം. സൗര ഥ ം, അണ് ഡകടാഹ ം... ഒ ം
അവേശഷി ില്ല. എല്ലാം തകർ െപാടി പാറിേ ാ ം. അന മായ ന്യത.
ന്യത... ഒ വിൽ... ഒ വിൽ റ ൽ ആലമീനായ ത രാൻ മാത്രം അവേശഷി ം.
അേ ാൾ അവൻ പറ ം:
‘ഞാൻ... ഞാെന പറ ഹ രി രാജാ ാ ം മ ം എവിെട?’
ന്യത, മഹാ ന്യത.
ഈ വിധം േകാടാ േകാടി ഗ ൾ അവൻ മാത്രമായി കഴി ം...... പി ീ ം
മിെയ ി ം. ന ത്ര ം ര്യച ാ ാ ം. എല്ലാ ആ ാ േള ം
വീ ം ഉയർ െ ം. പിെ ശി , ര ... എല്ലാം വിശദമായി പാ ാ
പറ േകൾ ി ം. അവൾ ിെതല്ലാം കാണാ ാഠം തെ യാണ്.
ഇ െന േചാദ്യ ൾ േചാദി ം അവെള പരിേശാധി ം അവെള
കാണാൻ വ ം... മക േവ ി; അെല്ല ിൽ ആ ള േവ ി.
അവൾ ം ഒ ാ ള ായി െ ിൽ...! ഒരി ൽ അവൾ ം ചില
വീ കളിൽ കയറിെ ചില േചാദ്യ ൾ േചാദി ് വലിയ
‘കാര്യ ി’യാവാമായി . ഒ സ്ലിം വനിത ് അറിേയ െതല്ലാം
അവൾ റിയാം. ഈണ േ ാെട അവൾ ർആൻ ഓ ം. ർആൻ
അല്ലാ വിന് െറ വചന ളാണേല്ലാ. ർ ആൻ െതാടണെമ ിൽ േദഹം ി
വ ണം. അതിന് ഒ കിൽ ളി ണം; അെല്ല ിൽ ‘ഒ ’ എ ണം. അതി
ചില അറ വാക്യ ൾ ഉ രി െകാ ് ൈകകൾ, വായ്, ്, ഖം, െചവികൾ,
നി ക, പാദ ൾ—ഇത്ര ം പ്രാവശ്യം ജല ിൽ ക കണം. പിെ
അവൾ നി രി ാനറിയാം. ബഹ്, ർ, അസർ, മഗ് രിബ്, ഇശാ —ഇ െന
അ തവണ. അ ശ്യനായ സ്ര ാവിന് െറ ിൽനി പ്രാർഥന. ഇ ടാെത
‘ഇസ്ലാം കാര്യം’, ‘ഈമാൻ കാര്യം’ ഇെതല്ലാം അവൾ റിയാം. അവെള
േതാപി വാൻ ആർ ം സാധ്യമല്ല െപ കാണാൻ വ വരിൽ ഒ കാര്യ ി
േചാദി :
‘ആയിഷാബീബി ആരാർ ്?’
പാ ാ പറ :
‘ ്നബീന് െറ ബീടര്!’
ഹ ദ് നബി െട ഭാര്യമാരിൽ ഒരാളായി ആയിഷാബീബി.
 ‘ആയിഷാബീബീന് െറ കാ ീ േ ാ?’
‘ ീ ്.’
‘എേത്രലി ് ഒ ാർ ്?’
പാ ാ പറ :
‘ ബർ ീ ് ജിബ് രീൽ (അൈല ലാം) െ ാല െകാ വ ് റ ൽ
സല്ലല്ലാ അൈലഹി വസല്ലമിന് െറ കയ്യീ െകാ ്. ്നബി അത്
ആയിഷാബീബീട കാതിലി ്!’
അവ െട കാ കളിൽ െ ാലയല്ല ഇ ിരി ത്. ര ി ം ടി
ഇ പെ ാ സ്വർണ വളയ ്. അതിൽ ഓേരാ ി ം സ്വർണ ിന് െറ
േലാലമായ െചറിയ ആലിലമാതിരി ഇ പ ിെയാ ് അരിശല ം. അെതല്ലാം കാ
ത ിയാൽ െച ശ േ ാെട അന ം.
അവ െട ത കാതിൽ ര െപാൻ ‘ത ’ക ്. അതി ് ി ിട
ര െപാൻ ‘അരിശല’കൾ. ക ിൽ െപാൻമാലകൾ റെമ ഒ തടിയൻ െപാൻ
പീ ി . ഉ ാ െട ക ി മാതിരി താലി ില്ല. അത് കല്യാണ ി േശഷേമ
ഇ . അവ െട ൈകകളിൽ െപാ ിന് െറ ‘കി ാ ള’ക ്. വിരലിൽ േമാതിര ്.
അത് ബാ ാ ഇ ിരി മാതിരി ത ാ ിന് െറയല്ല. ഇസ്ലാമായ
ആൺ േ ാ ാർ തനി സ്വർണം ഉപേയാഗി ാൻ പാടില്ല.
പാ ാ െട വിരലി േമാതിരം ക ിസ്വർണമാണ്. ആന ൻ
േമാതിരമാണത്. അവ െട അരയിൽ െപാ ിന് െറ ട ്. അതിൽ ധാരാളം ‘ഏല ം
ക േ ം’ ഉ ്. പിെ അവ െട കാ കളിൽ ഉ െപാ യായ െപാ ൻ െപാൻ
‘െശല ’ ്. അതിനക നി ാണ് നട ാൽ ശ ള് അധികമായി േകൾ ത്.
അതിന് െറ അക ് എ ാെണ ് അവൾ റി ടാ. െപാൻതരികേളാ,
മൺതരികേളാ... എേ ാ ഉ ്.
അതാ നട േ ാൾ ശ ാ ത്.
അവൾ ാ ഇരി ം. വിശ ാെതയാണ് അവൾ ഉ ത്. ഉറ ം
വരാെതയാണ് അവൾ കിട ത്.
അവൾ ആ വലിയ െക ിട ിന് െറ ന നിലാ രാത്രികളിൽ നി ം.
മന ിൽ േനരിയതായ ഒ വിഷാദം. അതിെന ാ കാരണം? പാ ാ ്
അറി ടാ. അവൾ വിചാരി ം, ാ േതാ ലാണിത്. അവൾ
േവ െതല്ലാ ്. എ ി വൾ ന ത്ര ൾ നിറ ആകാശ േനാ ി
മ ഹസി ാൻ തി ം. ഉ ാ അകേ വിളി ം. അവിെട അ െന നി ാൻ
പാടില്ല! ആെര ി ം കാ കിേല്ല?
‘ആഹാജ ് ആരാ ഉ ാ?’
ഉ ാ പറ ം:
‘ഇഫ് രീ ം ജി ം ൈഷ ാ ം!’
ആകാശ ടി പറ േപാ വല്ല അ ശ്യ ജീവിക ം അവെള
കെ ിേലാ?
കാ േപാെല ആകാശം ന്യമല്ല! മലക്, ജി ്, ഇഫ് രീ ്, ൈഷ ാൻ
— ടാെത ഇബ് ലീെസ പഹയ ം ആകാശ ടി പറ േപാ ം. അ െന
േപാ േപാ ിൽ പാ ാെയ കാ കയാെണ ിൽ— ചിലർ േമാഹി ്
അവ െട േദഹ ം!
അവൾ അകേ േപാ ം.
‘മ ഷ്യേരാ, മലകേളാ, ജിേ ാ ആെര ി ം അവെള കാ തിൽ അവൾ
വിേരാധമില്ല. എ ാ ം അവെളാ സ്ലിം വനിതയേല്ല?
അവെളാ തട കാരിയാണ്. കാ ം െവളി ം അവൾ പാടില്ല. അവൾ
വി ിെ ാ . ായ ൾ പാകമല്ലാെത വ . അവൾ എെ ല്ലാേമാ
കിനാ കൾ ക ണ . അതാേരാ ം പറയ തല്ല. അവ െട ഓേരാ
അ വിേന ം അ പിടി ി . ഇ െന കിനാ കളി െട പാ
ഇ പ ിെയാ ാമെ വയ ിെല ി. അേ ാഴേ ം അവ െട ജീവിത ിൽ
വ്യ മായി ചില സംഭവി കയാണ്.
അവ െട െപാൻപ െളല്ലാം ബാ ാ അഴി വാ ി . ഉ ാ േട ം എ .
എല്ലാം ിവി ് േകസ് നട കയാണ്!
പാ ാ െട കാ ക ം ക ം അര ം ൈകകാ ക ം ഒഴി . എ ം
ബാ ാ ം പരിവാര ം കേ രിയിലാണ്. േകസ് നട , ഒ വിൽ ഒ
ന ിന് െറ വ ിലായി. േകസ് ബാ ാ േദാഷമായി വിധി !
അപമാന ം പരാജയ ം. അ െന അവർ േപാേക ി വ ിരി !
എേ ാ ്?
ഒ സ ്യ, അ ് േനരേ നിലാ ം ഉദി െപാ ി.
ജനി വളർ വീടിേനാട് പാ അവസാന യാത്ര ം പറ . അവർ
ഇറ ി. നീ നിവർ ് ബാ ാ ്, ഖ ം നി ് ക ീേരാെട ഉ ാ പിറെക.
യാെതാ വികാര ം ടാെത പാ എല്ലാ ി ം പിറെക. ജന ൾ
കാൺെക െപാ നിര ിൽ അവർ ഇറ ി. പ ി െട അ ടി അവർ
നദീവ െ ി.
േലാക ിെനാ ം സംഭവി ി ില്ല. പേ ... അവ െട തം, വർ മാനം,
ഭാവി... എല്ലാം തകർ േപായിരി . എ ാ ം... നിലാെവളി ിൽ നദി ം
മണൽ റ ം െതളി കിട ... െവ ിൽ ആ കൾ ളി ... മണൽ റ ്
ചിലർ ടിയി ് ചിരി ല്ലസി െവടി പറ ...... േലാക ിെനാ ം
സംഭവി ി ില്ല. പേ , വ നടിമ െട ം ഭാര്യ െട ം മക െട ം ജീവിതം ആെക
തകർ മ ിലായി.
േലാക ിെനാ ം സംഭവി ി ില്ല.
പാ ഉ ാബാ ാമാ െട പിറെക എേ ാെ റിയാെത നട േപായി.
അവ െട കാ കൾ ഴ : േദഹം തളർ . എ ി ം അ ത ൾ നിറ േലാകം.
ജന ന്യമായ െപ വഴി.
നിലാവി െട അവൾ പിറെക നട . ല ്യം എവിെടയാണ്? ഈ രാത്രി
അവസാനി കയിേല്ല?
 പഴയ ര ു െമതിയടികൾ

പാ ാ ് എെ ില്ലാ സേ ാഷമാ േതാ ിയത്. പ്രതികാരേമാ

പ്രതിേഷധേമാ നിറ സേ ാഷം. സംഭവി ിരി വലിയ ഒരാപ ാണ്.
എ ാ ം ജന െള കാണാം. ദ് ധവാ ശ്വസി ാം, ര്യപ്രകാശ ിൽ നി ാം,
നിലാെവളി ിൽ ാം, ഓടാം, ചാടാം, പാ പാടാം. പാെ ാ ം അറി െട ി ം
— എ ി ം അവൾ സ്വാത ് യ ്. മലക്, ജി ്, ഇഫ് രീ ്, ഇൻസ്— ആ ം
വരെ !
അ തെമേ പറേയ . ആ ം വ ില്ല! പണമില്ലാ വെര ആർ
േവണം?
ആ വിശ്വാസ ിൽ പാ ാ ് അടി റ നി ാൻ കഴി ില്ല.
പണമിെല്ല ി ം അവളിൽ വത്വ ്, സൗ ര്യ ്. ചില ഷ ാർ അവളിൽ
താൽപര്യം കാണി ട ി. ചിലര് അവെള േനാ ി ക ി ം! ചിലര് നാണയ ൾ
കാണി ം.
അെതാ ം നല്ലതിനെല്ല ് അവൾ റിയാം. നാശ ിേല വിളി!
അവേരാെട ാ െചയ് ക? അവൾ ആ െട ം ശ്ര യിൽെ ടാെത ളിമര വ ിൽ
വ ിരി ം. അ മെല്ല ിൽ ആ ൽെ ായ് ക ്.
അെതാ ക ംനീല, ഇ , ജല ര ാണ്. നിറെയ െവ ം വ മായ
ആ ൽ ൾ. ജലേ ാ പ ിേ ർ കിട പ നിറമാർ മി ം
ഇലകൾ. വിരി നിര െള ത കി വ ർമ ഇള ാ ്.
അവള െന ഇരി ം. അന മായ ആകാശം. വലിയ േലാകം.
വീ െതാ തെ . അത് വീടാെണ ് പാ ാ
േതാ ി ട ീ ില്ല. െതാലി െപാളി മാതിരി, െവ ം െച ല് െകാ പഴയ ഒ
െച വീട്. ര റി ം ഒര ള ്. ൈവേ ാൽ േമ താണ്. അതിന് െറ റ ്
െനല് കൾ ഇട ിെട കിളിർ പ യായി നി ്.
വീടി ിൽ സാമാന ൾ അധികമില്ല. ര പാ ം തലയണക ം.
എല്ലാവ േട ം വ ൾ െവ ാ ഒ െപ ി. പിെ ര മെ വിള ്.
അ ളയിൽ ര മൺകല ം ചില ാൻ ച ിക ം; ഉ ാേനാ ക ി
ടി ാേനാ ഉ െതാ ി ിക ്.
ടി ാ ം തി ാ ം നെ െഞ മാണ്.
പഴയ വീ ിൽനി ് ഒ ം െകാ േപാ ി ില്ല. െവ ൈ േയാെടയേല്ല
േപാ ത്? എ ാൽ ഉ ാ െട ആ വലിയ െകാ നാന െട െകാ ിന് െറ ട
ഉ ാ െട പഴയ ര െമതിയടികൾ ഉ ാ എ െനേയാ െകാ േപാ . േപാ േ ാൾ
ഉ ാ െട ൈകയി ായി േ ാ എ ് പാ ാ റി ടാ.
ആ െമതിയടി റ ാണ് ഉ ാ െട നട ്. എേ ാ ം കലപലാ എെ ി ം
പറയണം. വായ് നിറെയ ാ ം ഉ ായിരി ണം.
ബാ ാ ാതായി, െപെ നര ക ം െച . അധികം വർ മാന ം
പറയാറില്ല. എ മല്ലാെത ഏേതാ അ ശ്യല ്യ ിൽ േനാ ിെ ാ ിരി ം.
ഓർ ാൻ പല േല്ലാ. മഹാസാമ്രാജ്യം േപായമാതിരി സംഭവ ൾ.
‘അെതാെ പടേ ാന് േറം, ്നബീന് േറം, േനർ ാരിേടം വിതി.’ ബാ ാ
പറ ം: ‘ഒര് േനരെ നി ാരം ഞാൻ ഒയി ി ില്ല. ഒ േനായിെ ി ം ബി ി ില്ല.’
പിെ ഇ െന സംഭവി െത ാ? പാ ാ മന ിലായി. ഒ ം
സംഭവി ി ില്ല. അെല്ല ിൽ സംഭവ ിന് െറ ം ആരിലാണ്? ബാ ാെയ
െ ാൻ അവൾ മന വ ില്ല. ഉ ാ ം മാമിമാ ം മാമാമാ ം
ാരായി അവൾ കണ ാ ില്ല. വി ർ ആൻ െതാ ക സാ ി
പറ പ്രമാണികെള ം എ െനയാ ാരാ ക? മ ഷ്യരിൽ ആരി ം
തെ പാ ാ ം ക ില്ല. യഥാർഥ വാളി ൈഷ ാനായ ഇബ് ലീസ്
എ പഹയനാണ്!
പാ എ ം പ്രാർഥി ം:
‘റ ൽ ആലമീനായ ത രാേന, ഇ ിെയ ി ം ഞ െള ഇബ് ലീസ് എ
പഹയന് െറ ഉപദ്രവ ീ ് ല ി േണ!’
അല്ലാെത എ െചയ് ം? അവെനെ ാ െപാ തി ിയിരി . ആ
പഹയൻ െച ത് ഇതാണ്.
പാ ാ െട ബാ ാ ൈകവശം െവ ് അ ഭവി െകാ ി
െത ിൻേതാ ക ം െനപാട ം ബാ ാ െട സ്വ മായി ില്ല. ആ വലിയ വീ ം
എല്ലാംതെ ബാ ാ ം ബാ ാ െട ഏ സേഹാദരികൾ ം ടി ഉ തായി .
‘രാ രാ ാനം ഉ ാന കാളവ ീേ ി കേ രീ െകാ േപായി ഞ ട ആ ള
വ നടിമ ഞ ൾ ംെകാട ഒ ത് ത ാൻ എ ി േമടി ്!’ എ ് ഏ മാമിമാ ം
േചർ ബാ ാ െട േപരിൽ േക െകാ .
‘അദിനിെ ന് െറ ാര ഉ ാ എയിതി താ!’ എ ് പാ ാ െട
ബാ ാ വാദി . േക വളെര െകാല്ല ൾ നീ നി . ര ഭാഗ നി ം പണം
വളെര അധികം ഇറ ി. െകേ മ ാരായ വ ീല ാർ േക വാദി . ര ം
ജയി ാൻ േവ ി പ ിയായ പ ികളിൽ എല്ലാം േനർ േനർ .
ിയവാള ാ െട കബ കൾ െച പ്രാർഥി . പണം െകാ .
പ ികളിൽ െകാടി ം ച ന ട ം നട ി. അതി ം റേമ ര ഭാഗ ം വലിയ
േയാഗ്യ ാർ ക സാ ികളായി വ . േകസ െന വ നടിമ ണമായി
വരികയായി . അേ ാഴാണ് ഒ ഴ ം െപാ ിവ ത്.
വ നടിമ െട ഉ ാ ഭ്രാ ായി ! ിര ിേയാെട അല്ല
എ തിെ ാ ത്. എ ാൽ, മരി മ ടി േപായ ആ ീെയ വിളി െകാ വ
 ിൽ കയ ി വി രി ാൻ സാധി േമാ? സാ ികൾ വ .
‘വ നടിേമന് െറ ഉ ാ ് െപരാെ ാ ാർ ്!’
അവർ അ െന പറ . ഉ ായി െ ി ം ഇല്ലായി െ ി ം
വ നടിമ െട ഉ ാ െട സ്വ ിന് വ നടിമ െട സേഹാദരികൾ ം
അവകാശമിേല്ല? ഴ മറി ആ േക ിെന ി പാ ാ വലിയ
പിടിപാെടാ മില്ല. എല്ലാം ൈഷ ാനായ ഇബ് ലീസ് എ പഹയന് െറ
പണിയാെണ മാത്രേമ അവൾ റി . എ െനയായാ ം േക ബാ ാ
േദാഷമായി വിധി . ‘പ ിൈ ാന’േ ി ം ‘പിരാ ്’ േക ി ം മ മായി
വളെരയധികം ല ൾ കട ിൽ േപായി. ബാ ാ ് അവസാനം കി ിയ
വഴിവ ി ആ കീ രയിടമാണ്.
അതിൽ ആ െചറിയ ൈവേ ാൽ േമ വീ ം നാലട ാ മര ം ഒൻപ െത ം
ഒ കിണ ം ഒ വാള ളി മര ം അതിരിൽ ഒ വലിയ ആ ൽെ ാ മാ ത്.
അത് ആദ്യം ക േ ാൾ പാ ാ വളെര സേ ാഷം േതാ ി.
ഒരാ ൽെപാ . അവൾ ആദ്യമായി കാ കയാണ്. െവ ം വ മായി വളെര
ൾ. അവൾ അെതല്ലാം എ ിേനാ ം. ഒര ം തൽ എ ിവ േ ാൾ ഉ ാേയാ
ബാ ാേയാ ആെര ി ം എ ിെന ി ം വിളി ം. എ െന ം അെത ി ീർ ാൻ
സാധി ി ില്ല. എ ി ം മേനാഹരമായ കാ യാണ്. എ ാൽ, അതിന് െറ ഭംഗിയിൽ
ഒ ഭയ രത...ഒ അറ ്... ഇെതാ ം വ്യ മല്ല.
അവിെട ഒ സംഭവ ായി. അതി േശഷം അവൾ ളി ാൻ േപാ ത്
അ രയിട ി കിണ ിന ാണ്. അവിെട ഒ െക ിട ്. അതില െന
ആൾതാമസമില്ല. ളി താമസി ാൻ വ വർ വല്ലേ ാ േമ താമസി .
അേ ാൾ അവൾ അേ ാ േപാ കില്ല. അവിടെ കിണ ിെല െവ ി നല്ല
ത ്. അതിന് െറ അ ് ഒ ിയിൽ ല്ല പടർ കിട ്. അതിൽ
നിറെയ ഗ െവ ളാണ്. അവൾ അത് ഒ െപ ിെയ ം.
തലയിൽ ടാറില്ല. ഇസ്ലാമായ െപൺപിറേ ാ ാർ ് ടാേമാ
എ വൾ റി ടാ. എ ാ ം അവൾ ല്ല ഇ മാണ്. ാ അവിെട ഇ ്
അവള വാഴവ ിയിൽ മാല േകാർ ം. അവിെട ഇരി ാ ം ഒ ഖ ്.
ഒരന മില്ല. ആ മില്ല. ൻവശ ്, താ യിലാ േറാഡ്. അതിന റ ്
െനൽ ാട ളാണ്. അതിന റെ ാ ാ നദി. അവിെട േപായി
ളി ണെമ ിൽ നാ വഴിെയ േപാകണം. െക ി ാൻ പ്രായം കഴി ിരി
സ്ലിംെപെ െന നാ വഴിെയ േപാ ം? പിെ താമസി ിടെ
കിണ ിലാെണ ിൽ അവിെട മറ ം െതാറ മില്ല.
അ െകാ ് ഒ ദിവസം പാ ാ വിചാരി . ആ ൽെപാ യിൽ ഒ
ളി ാം. ആ ം കാ ക മില്ല. അെതാ ഉ തിരി സമയമാണ്. നല്ല
ഒ ാംന െവയി ായി . അവൾ ി േതാർ മായിെ ് ായം
ഒ കണ ിൽ ഊരി ൽ കിടിയിലി . എ ി ് േതാർ ി ഴി
ായ ിന് െറ റ ി .
സാവധാന ിൽ െവ ിലിറ ി. ലനീരായേ ാൾ അവൾ ി. ടർ ്
ര ിയി ് േദഹെമല്ലാം േത ാൻ ട ി. യാ ികമായി െവ ിൽ
േനാ ിയേ ാൾ ി ം നീ ം വ ം റ ഒ ക സാധനം അവ െട
സമീപേ തിയായി വ !
‘പടേ ാെന, ക !’
പാ ാ േവഗ ിൽ കര കയറി േതാർ ി. ടയിെലേ ാ ക ത്...
േനാ ിയേ ാൾ അവൾ ആെക ഴ ി. അറ വിറ േപായി. ഒര അവ െട ടയിൽ
കടി ിരി ! ര തലെകാ ം!
‘ഉ ാേയ! ബാ ാേയ! ഓടിവാേയാ! എ കടി ് െകാല്ലേണ! ഓടിവാേയാ!
എല്ലാ ം ഓടിവാേയാ!’ എ റവിളി ണെമ ് പാ ാ േതാ ി.
പേ , അവൾ ായം ഇ ി ില്ല ം ഉ ി ില്ല! എ െചയ് ം?
അവൾ ക െവ ് അറ വിറ ് അ െന നി . അ വീർ വരികയാണ്.
അത് ഒര ം വി തടിയനായി ി ിട േ ാൾ വിഷമം അധികരി . അന േ ാൾ
അത് ന മായ ടയിൽ മി സമായി ഉര ം. േഹാ...അവൾ പല് ം കടി ് അ െന
നി . അ ഒ ഉ യായി താെഴ വീണേ ാൾ അവൾ നി ിേ ായി!
ടയിൽ േചാര പ ിയിരി . കിനി ്. അവൾ ഒ ൈക െവ ം േകാരി
ടയിെല േചാര ക കി ള .
ക െയ എ ാ െചയ് ക?
അവൾ േദഷ്യ ം അറ ്. അതിെന ഒ പാ ചീ പറയണെമ ്.
എ ചീ യാ പറ ക?
‘ഇബ് ലീേസ, ന് റ േചാര നീ മ ം ടി ്,’ എ പറ ി ് അവൾ അതിെന
െകാല്ലാൻ വിചാരി . പേ , സാധ്യമല്ല. അ ് ഉ ാ ം ബാ ാ ം കാ ം.
െപ േയാ ആണ േയാ എ റി ടാ. മ ം കാ ം. അല്ലാഹ് ി താണ്.
പാ ാേയ ം ി ത് അല്ലാ വാണ്. അേ ാേഴാ? െകാല്ലാൻ
പാടില്ല. പാപമാണ്. േദാഷം. ഹിംസ അ ത്.
എ ായാ ം െപാ േ ാെ . അതിന് െറ വീ ിേല വിേ ാം. ര െ ടെ .
േപാ.
‘അേ , നീ ി ആേര ടി ് േചാര ടി ത്, േകേ ാ? േചാര ടി ാേല നീ മരി ്
െചല് പടേ ാൻ നിെ നരക ീ ം, േകേ ാ!’ എ ം പറ ് അവൾ ആ
സൽപ്ര ി തിർ . അവെളാ കെ ് അതിെന േനാവി ാെത, പ െ
േതാ ി െവ ിലി . അ വീഴാൻ കാ നി േപാെല, ‘കപ്!’ എെ ാ
ശ േ ാെട വലിയ വരാൽ മൽസ്യം അതിെന െവ ിയ വി ി ള !
പാ ാ േനാ േ ാൾ ഒ ല്ല, രെ ്: ‘െക ിേയാ ം
െക ിേയാ ം!’ തെ മല്ല, ‘ േളള ം ഒ ്!’ വ െപാടി ൾ. നീല
ജല ിൽ മി വ മഷി രികൾേപാെല.
‘നീ എ ിനാ വരാേല അതിെന െവ ി ണി ിേയത്? േദാേഷാേല്ല?’
അതിെന പിടി മ ഷ്യർ തി േദാഷമായി പാ ാ
േതാ ിയില്ല! അവളാ വരാൽ ംബെ േനാ ിനി . തീെര േ ഹമില്ലാ
ക കൾ. ര ിന് േറ ം ചികിളവഴി െവ ം േപാ ്: അത് ‘അലിയാർത ട
ൽ ്കാർ എ ബാള് െകാ താ!’
അതിെല ആ തടിയൻവരാൽ അവെള േനാ . പാ ാെയ കി ിയാ ം
‘കപ്’ എ െവ ിവി ി ള ം!
അവൾ ടി ചി ി ഉട തീർ ് ഉണ ിെ ാ ് ആ ൽ െപാ െയ ആകമാനം
ഒ േനാ ി.
െളല്ലാം പേ ടി െവ ം വ ം തെ ... പേ , അതിന് െറ അടിയിൽ
മ ഷ്യ െട േചാര ടി അ ക ം അ കെള െവ ിവി വരാ ക ം
ഉ േ ാൾ— ആ ൽ ൾ യാെതാ േ ാഭ ം ടാെത...അെതല്ലാം അവെള
േനാ ി മ ഹസി െകാ േകാക്രി കാ േപാെല... അ െന അവൾ നി േ ാൾ
വ , ആ ൽെ ാ യിെല മെ ാ താമസ ാരൻ.
ഒ വലിയ നീർേ ാലി ാ ാണ്! അേതാ ളവേനാ? അടിവശം െവ .
ഒരാ ലിലയിൽ ര കയറി തല െവ ിലാ ി കിട . െപെ ് ഉളി ചാ
മാതിരി എ ിേനേയാ അ പിടി െകാ തല െപാ ി . പാവെ ഒ
പരൽമീനാണ്! അ കര ില്ല; മി ിയില്ല. അ വള ക ം വാ വിറ ി ക ം
െചയ് . അതിെന യാെതാ േ ാഭ ം ടാെത വി ിയി ് നീർേ ാലി
െ മാതിരി ത്ര ിൽ കിട കയാണ്. അ െതവിെട?
പാ ാ ി േനാ ിയേ ാൾ േവെറ താമസ ാർ: ആമ,
പ ി, കരിമീൻ, തവള—എെ ല്ലാം തരം ജീവികളാണ്!
ആ ൽ ൾ ാ മ ഹസി ! ആെക ടി വല്ലാ ഒ സൗ ര്യ ം
ഒ ഭീകരത ്, ആ െപാ ്.
ആ ക പിടി ി േശഷം പാ ാ ആ ൽെ ാ െട അ
േപാ ത് തെ േ ഹി ക ം േപടി ി ക ം... െചയ് ഒ സഖി െട
അ െ മാതിരിയാണ്.
അവൾ േജാലി ഒ മില്ല, പിടി േജാലി െ ി ം െചയ്യാൻ
അറി ടാ. ില്ലാ സ്വാത ് യം അവൾ ്. എ ാൽ, ഈ
സ്വാത ് യം എ ി െകാ ാം? അവൾ ് ആഹാരം പാകെ ാൻ േപായി ്, തീ
പിടി ി ാൻ േപാ ം അറി ടാ. ഉ ാ ം അതിൽ വലിയ വശമില്ല.
ബാ ാ വളെര ി ി ആഹാര ി െകാ വരണം. അ പാകെ ക ം
േവണം.
‘െപ ായി െപറ ാ തീ പിടി ി ാെന ി ം അറീണം.’ ബാ ാ പറ ം.
അ േകൾ േ ാൾ പാ ാ നാണി ളിേ ാ ം. പേ , ബാ ാ
പറ ത് ഉ ാേയാടാണ്. ഉ ാ ആ പഴയ െമതിയടി റ ് ‘േ ാ, േ ാ’
നട െകാ പറ ം:
‘ഞാ ആനമ ാരിന് െറ ാരേമാളാ.’
 ബാ ാ ഒ ം പറകയില്ല.
ഉ ാ െട ൈക െവ ം ഒഴി െകാ ിെല്ല ിൽ ഉ ാ ഉ കില്ല. അ െന
ഇരി ം.
ബാ ാ േദഷ്യേ ാെട േനാ ം. പാ ാ ഉ ാ െട ൈക െവ ം
ഒഴി െകാ ം. ഉ ാ പറ ം:
‘നിന് ാെ ാരാേന ാർ ്; ബല്യ ഒര് െകാ നാന!’
ബാ ാ ഒ ം പറ കയില്ല; ഉ ാ െട വർ മാനം അധികമാ േ ാൾ
െകാ ാ ് ഉ ിൽ അട ിെ ാെ വ ം ബാ ാ പ െ പറ ം:
‘എടീ നിന് െറ നാെവാ ട ്!’
ഉ ാ േചാദി ം:
‘ഇേല്ലല് ി വലി േക േവാ? ഞാ ആനമ ാരിന് െറ ാരേമാളാ; ഇനി
െലയിനെസാ ്.’
ഉ ാ ് എ പറയാ ം ൈലസൻ ്!
‘ന് റ െപാ ാ ഒ ാ ഇരി.’ പാ ാ പറ ം.
‘ഹറാ റേ ാേള,’ ഉ ാ പറ ം: ‘നീ ഒ ാകാേ ായ കാരേണാ!’
അേ ാൾ പാവെ ഇബ് ലീസല്ല വാളി! പാ ാ ഓർ
വിഷാദേ ാെട മ ഹസി ം. എ ാൽ, അധികകാലം അവൾ മ ഹസി ാൻ
കഴി ില്ല. ഭീതി അവ െട ഉ ിൽ കട കഴി ; ബാ ാ എേ ാഴാണ് ഉ ാെയ
െകാല് ക?
 കാ വീശി — ഇല വീണി

മ
ഷ്യർ ഇ െന ആയി ീ ത് എ െകാ ാണ്? എത്ര ആേലാചി ി ം
പാ ാ പിടി കി ില്ല. െറ അ വയ ാ േ ാൾ ഭാര്യ ം
ഭർ ാ ം ത ിൽ ക ടാെത വ െത െകാ ാണ്? എല്ലാം
ഉ ാബാ ാമാ ം ഇ െനയാേണാ? ത ിൽ കടി കീറാൻ േപാ േപാെല.
സൗമ്യമായ വാ കളില്ല. വാ കൾ ഘന ി ൈവരാഗ്യേ ാെട. ക് രത.
തീെര േ ഹമില്ല. അ േനാ ിയിരി േ ാൾ... ചിലേ ാൾ പാ ാ ചിരി
വ ം. പേ , അവൾ ചിരി ാറില്ല. ജീവിതം ആെക ടി താ മാറായിരി .
ആരാ രവാദി? എ ാ കാരണം? ആേരാ േചാദി ം? േനരാംവ ം ആഹാരം
കഴി ാെനാ മില്ല, വ െട കാര്യമാെണ ിൽ പറേയ . ഇ ിരി
തെ ഇ ി ്... അ തെ ക കി കി... എല്ലാം നര േപാെല
ആയി ീർ ിരി . ഇതിെനല്ലാം ആെരയാ െ േ ത്?
ഏ ം രസ ത്, അവർ സഹായികളാ മില്ല. ആ ം ശ്ര ി ാ
ജീവികൾ! പ്രതാപ ിന് െറ ആ പഴയ കാല ് എത്ര ആൾ ാ ായി !
നാ ി ഏ പീറ ം അവേരാ ര ബ ം ഭാവി ി .
‘ബേകെലാ മാമായാ.’ അെല്ല ിൽ ബേകെലാ െകാ ാ യാ.’
ദാ ഒ വിൽ, ‘ബേകൽ’ ആ മില്ല! ഈ മഹാപ്രപ ിൽ, അവർ േപ ം
മാത്രേമ . എ ാലീ േപര്... ബാ ാെയ ഉ ാ ക ടാ. െതാ തിെനല്ലാം
ം പറ ം. ശകാരി ക ം െചയ് ം. അ പ െ െയാ മല്ല. നാ വഴിെയ
േപാ വർ േകൾെ യാണ്. നാെടാ ് ജന ൾ പരിഹസി ം, ചിരി ം. എ ാ
െച ? ബാ ാ ് ഓേരാ തിയ പരിഹാസേ ക പിടി ാനാണ് ഉ ാ െട
ശ്രമം. അ െന ‘െച ീനടിമ’ എ േപര് ബാ ാ ് ഉ ാ ഇ .
ബാ ാ െച ീൻ ക വടം െച ി ില്ല. അധികം പണം ട ില്ലാ
െതാഴി കളാണ് ബാ ാ െച േനാ ത്. ഇട െ ാരി ൽ ഉണ മീൻ
ക വട ിൽ ഏർെ . ബാ ാ തി മായി ല്ല. ആെള നാ ം, പരിസര ം നാ ം.
ഉണ െ രവാ, സ്രാവ്, ഐല, ചാള എ മ ി— ഇ െന ചിലത്. അെതല്ലാം
യിലാ ി ബാ ാ തലയിൽ െവ െകാ േപായി െരെയ ാേ ാ ഉ ച യിൽ
വി ം. പ്രതാപശാലിയായി വ നടിമ. രാജകീയ ഭാവം... തിരിെക വ േ ാൾ
അരി ം മ ം റേമ ാ ി പ മീ ം െകാ േപാ ം. പെ ാെ
പാ ാ മീ ം ിയി ; ഇറ ി ം ിയി . പിെ ിെ ആയേ ാൾ
ര ം ാെതയായി. തനി പ റി.
 ആ ൽെപാ യിെല വരാൽ, ക െയ െവ ിവി ിയതി േശഷമാണ് മീൻ
ാതായത്. ബാ ാ മീൻക വടം മതിയാ ി ആടറ ട ിയേ ാൾ അവൾ
ഇറ ി ം ാതായി. അ മാ ിെവ ിരി ആ ലയിെല അടയാ ആ
ക കൾ... അതിെലാ ായി ല്ല. എ ാ ം അ മന ിൽ വലിയ വിഷമം
ഉ ാ . മീേനാ ഇറ ിേയാ െവ േവവി ശരിെ ി െകാ തിന് അവൾ
വിേരാധമില്ല. പേ , അവൾ ഉ േനാ കിെല്ല മാത്രം. വല്ല പ്രകാര ി ം
െവ വിള ിെ ാ ാൻ അവൾ വശമാ ി ഴി . ബാ ാ െവ ിെന എണീ
പല് ം േത ് പ്രഭാതപ്രാർഥനയായ ബഹ് നി രി കഴി േ ാൾ അവൾ ഒ
പാത്രം ക ംചായ തയ്യാറാ ിയി ാ ം. ബാ ാ അ ം ടി ് ‘ബി ീം’ െചാല്ലി
ൈദവാ ഗ്രഹേ ാെട നീ നിവർ നട േപാ ം. ൈകയിൽ െറ പാ െട
കാ ം ഉ ാ ം. െര എ ാേ ാ ഉ ആ ച യിൽെ വല്ല വാഴ ലേയാ
കിഴേ ാ േചനേയാ അട ാേയാ േത ാേയാ എെ ി ം വാ ി വി ാനാണ്.
‘െച ീനടിമ പവ ാറാൻ േപാേയാടി?’ എ ം േചാദി െകാ ാണ് ഉ ാ
എണീ ത്. പവൻ!...പ ് അത് ഒ പാ ക ി താണ്... അേ ാഴേ ം
കാ െയല്ലാം കര ് േനരെമാെ െവ ് െവയിെല ം വീണിരി ം. ഉ ാ
പട വേനാ ം പിണ മാണ്. നി ാരെമാ മില്ല. എ ി പ്രാർഥി ?
‘ഓ... ഒ ിരി നി രി താ. അ ് ്... എടീ ഹറാ റേ ാെള, െവ ം
അന ിേയാ?’
െവ ം ടാ ി ഇ ി ായിരി ം. പാ ാ പറ ം:
‘ െവ ം അന ീെ ാ ാ!’
െവ മിെല്ല ിൽ ഉ ാ ളി കയില്ല. പ ് പ്രതാപ ിന് െറ കാല
െവ ിലാണേല്ലാ ളി ി ത്. അ െകാ ് ദിവസ ം പാ ാ
െവ ം ടാ ി ഇേ ം. എ ാൽ, അതി ് ം. ഒ കിൽ ട്
അധികമായിേ ായി; അെല്ല ിൽ റവ്. ളി കഴി ാൽ ഉ ാ ് അല ിയ
വ ം ധരി ണം; ധാരാളം പാ ം പ സാര ം േചർ കൻ ചായ ം, െനയ്
ര ിയ തടിയൻ പ ിരി ം േവണം. വ ൾ ഉ ത്, ബാ ാ േട ം ഉ ാ േട ം
അവ േട ം സ ്യ േ ി ി ി േതാര ി ി ായിരി ം. ളി
കഴി ാൽ ഉ ാ ് ഉ ാ േടത് എ െകാ ം. പിെ ചായ േട ം
പലഹാര ിന് േറ ം കാര്യമാെണ ിൽ... പന ര േചർ
ക ംചായയായിരി ം. ചായയിൽ മ ര ി പകരം ഉ േചർ ടി ാെമ ത്
പാ ാ െട ക പിടി മാണ്. ഉ ാ ് അെതാ ം ഇ മല്ല. േവെറ
കി ാൻ വഴിയില്ലാ െകാ ്, ‘ഹറാ റേ ാേള, നീ ഒ ാകാേ ായ കാരേണാ!’
എ ം പറ ് അ വലി ടി ം. ആദ്യമാദ്യം ച ി നില ടി
െപാ ി മായി . ദിവസ ം മൺച ി വാ ാൻ പണം േവേ ? ബാ ാ ഒരി ൽ
പറ :
‘ഇ ി അവ ് െശരേ െ ാ ാ മതി.’
ഉ ാ അ വാവി കര േപായി. ഉ ാ പറ :
 ‘മയ്യ ീേന, േനർ ാേര, േക െണാേ ാ? ്നബിേയ, േക െണാേ ാ?
ആനമ ാരിന് െറ ാരേമാ ് െശരേ െ ാ ാ മതീ ്!’
അതി ം പാ ാെയ ഉ ാ ചീ പറ ം:
‘നീ പാക്യേദാഷിയാ; നിന് െറയാ മർഗ് പാക്യേ ടിന് റതാ!’
അവ െട കവിളി ആ ക മ ി റി കളയാൻ സാധി േമാ?
ബാ ാ െട ക കൾ മ ം. കഠിനമായ േദഷ്യേ ാെട ബാ ാ പ െ ,
‘എടീ താ ാ!’ എ വിളി ം. ആ ശ ിൽ ഒ ഭീഷണി ്. ഉ ാ
മി ാതിരി ം. ബാ ാ റേ ിറ ിയാൽ പിെ ഉ ാ ട കയായി:
‘ഹറാ റേ ാേള! എേ ാ ീ! അവരാതീ!’ നി കാലപാ ് കടി ം! നിന് െറ
തലെവ ം ക ളാ...’
ഈ വിധമാ പറ ിൽ. െപ ത യാണ്... വഴിേയ േപാ പിേ ര്
ിവിളി ം. പാ ാ പറ ം:
‘ഉ ാ ഒ ് പദ ് റ!’
‘ഒറ േറവടീ! ഇനി ് െലയിനെസാ ടീ ഒറ േറൻ!’
അ െന ഉ ാ എേ ാ ഒ ദിവസം ഉറെ റ കയായി . അ േക വ
ബാ ാ ാ ഇരി ാൻ പറ . ഉ ാ ാ ിയില്ല. ബാ ാ വീ ം പറ .
എ ി ് ക ം മ ി ് ബാ ാ എണീ െച ...
അ ക ് ഉ ാ പരിഹാസേ ാെട ചിരി . ഉ ാ ഈണ ിൽ പറ :
‘െച ീനടിമ ആനമ ാരിന് െറ ാരേമാള േപടി ി ാൻ ബ ്!’ എ പറ
തീർ ില്ല. അതി ് ഒ ഭയ ര സംഭവം നട :
ബാ ാ െട വല ൈക ഉ ാ െട ഹൽ ി പിടി . െതാ യിെല ആ പിടി ം
ശ ിേയാെട കി. ഉ ാ ക റി . പല് െഞരി െകാ ് ബാ ാ പ െ
പറ :
‘നീ മരി!’... ഭാര്യ ം ഭർ ാ ം!
ഒ െകാ ിെന എ വ ം ഉ ാെയ ബാ ാ ഒ ൈ െകാ ് ക ി
പിടി െപാ ി. എ ി ് താെഴ ഇ . ഉ ാ െട െമതിയടി ര ം ച ി െവളിയിലി .
ഉ ാ അന മില്ലാെത കിട !
ഇത്ര ം െഞാടിയിടെകാ സംഭവി . പാ ാ ംഭി നി േപായി.
േലാകെമല്ലാം ഇ േപാെല ം ആഴേമറിയ ഒ ഴിയിേല വൾ വീ
േപായ േപാെല ം... ഉ ാെയ ബാ ാ ദാ െകാ ി ിരി ! അവൾ നാ
െപാ ിയില്ല. ശ മില്ലാെത അവൾ നി കര .
ബാ ാ പറ :
‘മകേള, കേര !’
പാ ാ േ ാൾ രാജ്യ ില്ലാ കര ിെലാെ വ . അവൾ നി
കര . ദയംെപാ ി ര . റ ൽ ആലമീൻ! പ്രപ െട എല്ലാം
സ്ര ാേവ! എെ ാെ യാ സംഭവി ാൻ േപാ ത്?
 അടി ടി വിപ ് ആ ം സഹായമില്ല. തനി ായിരി . ഉ ാ േപായി...
ഉടെന ബാ ാെയ ം ൈക വില െവ ് േപാലീ കാർ െകാ േപാ ം!
പാ ാ ്, ഇനി ആ മില്ല. ഉ ാ െട മയ്യ ്... ആെര ി െമാെ
വ ളി ി ് വ ിൽ ‘ഖഫൻ’ െപാതി ് മയ്യ ക ിലായ
‘സേ ാ ി’ൽ െവ ് ‘ലാ ഇലാഹ ഇല്ലല്ലാഹ്! ലാ ഇലാഹ ഇല്ലല്ലാഹ്!’ എ
ം േചർ മ ി െകാ ് മ െകാ േപായി പ ിയിെല മയ്യ പറ ിൽ
കബറട ം െചയ് ം... പിെ ?... അവൾ തനി ്. ഒ ം ചി ി ാൻ വയ്യ.
പാ െട ക കൾ കാണാതായി. അവൾ വാവി കര . യാ ഇലാഹീ!
ൈദവേമ!
‘അ ാ ം ബാ ാ ഇ െച േല്ലാ!’
‘മകേള,’ ബാ ാ പറ : ‘കരയാെത നീ എറാ േപായിരി.’
പാ ാ ഒ കണ ിൽ ഇറയ െച ം പിടി നി .
ഒ ാ ാെത പിെ ം അവൾ വളെര കര . ഒ സമാധാന ം വ ില്ല.
അ െന നി േ ാൾ അവൾ ‘ഷ റ ൽ ൻതഹാ’െയ ി ഓർ .
അ സ്വർഗ ിലാണ്, ഷ റ ൽ ൻതഹാ എ ് ആ മഹാ ിന് െറ
േപര്. ആ മഹാ ിന് െറ വ ിൽ നി ് നദികൾ റെ ്.
സ്വർഗ ിൽനി നദികൾ. ൈനൽ, ൈടഗ്രീസ്, ഫ്ര ീസ്. ഇെതാെ
പറ ിെ ഫലം? ഷ റ ൽ ൻതഹാേപാ ര ളായ ഐതിഹ്യ ൾ!
ഓർ ാൻ രസ ്. എല്ലാ മത ളി ് ഇ രം ഐതിഹ്യ ൾ ഭ ജനം
വിശ്വസി . ഇെതല്ലാം അവൾ പ ിയിൽ നി േക ‘വ അസ്’ എ ഒ
രാപ്രസംഗ ിൽ നി മന ിലാ ിയതാണ്. ആ ിെല ഇലകളിൽ എല്ലാ
ജീവജാല െട ം േപ ക ്. കാ ടി േ ാൾ ആ ഇലകളിൽ ചില വീ ം. വീ
ഇലയിൽ േപെര തിയി ജീവി മരി ം. ചില ഇല കാലമായി
പ തെ യായിരി ം വീ ത്. ചില പ ം, ചില ിെല ം വീ ം.
ഉ ാ െട േപെര തിയ ഇല... എ വൾ ഓർ േ ാൾ അക നി ് ഉ ാ െട
ശ ം േക :
‘പടേ ാേന!’ ഉ ാ പറ കയാണ്: ‘എനി ാ ല്ല മയ്യ ീേന *
ഇനി ാ ല്ല!’
പാ ാ െട സ ടെമല്ലാം േപായി. അവൾ ഓർ :
കാ വീശി— ഇല വീണില്ല!
പാ ാ അകേ െച . ഉ ാ എണീ ിരി യാണ്. അവെള
ക േ ാൾ െന ടി കരയാൻ ട ി.
‘ഉ ാ ാ ഇരി!’ എ ം പറ ് പാ ാ അ െച .
അേ ാൾ ഉ ാ ഈണ േ ാെട പറ ട ി. അെതാ പാ േപാെലയാണ്.
ഉ ാ പറ :
‘തടകടിേയാ തടക്! മയ്യ ീേന തടക്, നബിേയ തടക്! തടകടിേയാ തടക്!’
 പ്രവാചകനായ ഹ ദ് നബിയാണ്, നബി.
എവിെട തടകാനാെണ ് പാ ാ മന ിലായില്ല. അവൾ േചാദി :
‘എവിേട ാ?’
ഉ ാ ഈണ േ ാെട ട ി:
‘ൈകേ ല്, കാേലല്, കേയ്യല്.’
‘നീ മാറിേ !’ ബാ ാ അ െച ് ഉ ാെയ തടകി. ബാ ാ പറ :
‘ പാ ാ, നീ എറാ ് േപായിരി.’
അവൾ ഇറയേ േപാ .
അക നി ് ‘വ ം’ പറ ി ം മ ം േക . ഇട ് ഉ ാ േചാദി :
‘എെ െ ാ ി േവെറ െക ാനാണേല്ല?’
അതിന് ബാ ാ എ പറ െവ ് പാ ാ ശ്ര ി ില്ല. അവൾ
ിറ ി ാ അ മി ം നട . അേ ാൾ െറ ഉ ിൽ ബാ ാ പറ
േക :
‘ഞ െ ല്ലാരി ം ഇ തൗബ െചയ്യണം.’
െച േപായ െത ിന് റ ൽ ആലമീനായ ത രാേനാ െപാ തി േപ ി ക.
േമലിൽ െത െചയ്യാതിരി ക. അ നല്ല കാര്യമാണ്. പേ , ആ വീ ിൽ തൗബ
ഇല്ല. മി ് എല്ലാ സ്ലിം വീ കളി ം അ ായിരി ം. അറബിയിലാണ് അത്.
അറബി മലയാള ിൽ സല്യാ ാർ എ തി അ ടി വി ി ്. ഏെത ി ം
വീ ിൽനി ബാ ാ അ വാ ി െകാ വ ം.
പാ ാ അ െന നട േ ാൾ ഉ ാ ം ബാ ാ ം ടി
വരാ യിേല വ . ഉ ാ പറ കയാണ്:
‘എേ ം, െകായ ം ഇേ ം േമണം.’
ബാ ാ അ ളിേ െകാ ് പാ ാേയാ പറ :
‘േമാേള, ഉ ാ ളി ാൻ നീ ഉ ിണി െവ ം േകാരി ടാ ്.’
ബാ ാ എ ി െവളിയിൽ ഇറ ിേ ായി.
പാ ാ െവ ം േകാരിെയാഴി ടാ ിെ ാ ിരി േ ാൾ ബാ ാ
എവിെടനിേ ാ എ ം ഴ ം ഇ മായി വ . ഉ ാ എ ം ഴ ം മ ം ര ി
ളി ാൻ ട േ ാൾ ബാ ാ േപായി. പാ ാ േചാദി :
‘ഉ ാ, െചെ ാ ളി െ ?’
ഉ ാ സ തി ! അവൾ േതാർ ം ളി കഴി ാൽ മാ ാ വ ം
പാള ം കയ മായി ഇറ ി.
ആ ഇറ ം അവ െട ജീവിത ിൽ ഒ തിയ അധ്യായം റ ാൻ േപാ
എെ ാ ം പാ ാ അറി ില്ല. ഉ ാ പറ :
‘അധികം താമസി ത്, േകേ ാ?’
അവൾ പറ :
 ‘ഇല്ല. ഞാ ഇ ം ബരാം.’
അവൾ നട . അേ ാ ം? അവൾ വിചാരി : കാ വീശിയേ ാൾ ഇല
വീ േപായി െ ിൽ...’
അവൾ ഉ െനാ പ്രാർഥി :
‘റ ൽ ആലമീനായ ത രാേന! കാ വീശിയാ ം ഞ ട ആരിേടം എല
ബീയി േല്ല!’

* ഈ ‘മയ്യ ീൻ’ എ ഹി ീൻ അ ൽ ഖാദർജിലാനിയാണ്. ഒ ണ്യ ഷൻ. െറ ാ കൾ

മരി . ബാ ാദിേലാ മേ ാ ആണ് കബറട ിയിരി ത്. ഇ േപാെല െറ അധികംേപ ്. ഇവർ
വല്ലതി ം കഴി േ ാ? ർ ആനി െട അല്ലാഹ് പറ : ഞാൻ ആ േട ം പാർശ േകൾ വനല്ല.
 ഒരു കുരുവിയുെട കര ിൽ!

പാ ാ െവ തെ ഒ വി െട കര ിൽ േക . െറ അ
െച േ ാൾ അവൾ കാ ക ം െച . ര വികൾ ത ിൽ
െകാ പിടി . അതിൽ ഒ വല്ലാെത നിലവിളി കയാണ്!
അവെര ിനാ വഴ ി ത്? പാ ാ ‘ !’ ‘ !’ ‘ ർർ!’
എെ ല്ലാം ഒ ാ ി. അേ ാൾ അ ര ം പറ െരേ ായി.
ആ ൽെപാ െട അ ടി അ രയിട ിേല വലിയ
െത ിൻപാല ിൽ അവൾ കയറിയേ ാൾ വികൾ ര ം ളിമര ിലി
വീ ം െകാ പിടി ക . തെ മല്ല, ഒ കര ക ംെചയ് ്.
പ റാ ിെ ാ േപാ േകാഴി ിെനേ ാെല,
സഹായ ിനഭ്യർഥി കയാണ്! അവൾ വലിയ വിഷമം േതാ ി. അവൾ പാള ം
കയ ം താെഴ ഇ ി ് ഓടിെ :
‘ ിനാ വയ ിടണത്? ായിരി!’ എ ് അവൾ വളെര സാധ്യതേയാെട
പറ േനാ ി. വികൾ ാ ില്ല. രൗദ്രതേയാെട ഒ മെ ാ ിെന
െകാ കയാണ്. വളെര െചറിയ പ ികളാെണ ി ം എെ ാ വലിയ ്!
സ്വത മായ പ ികൾ ത ിൽ വഴ ി ത് ആദ്യമായി ല്ല അവൾ കാ ത്.
പ കൾ, കാ കൾ, ൈമനകൾ എ ിവ െട െകാ പിടി ം വഴ ം ക ി ്.
ഭാര്യാഭർ വഴ ാേണാ? േകാഴികൾ ത ിൽ െകാ പിടി േ ാൾ ഏെത ി ം
ഒ ിെന ആെര ി ം പിടി മാ ം. അ െന െച ിെല്ല ിൽ െകാ ിെ ാ ി
ഒ ിെന െകാല് ം. പാ ാ വീ ം പറ :
‘പറ ാ േക ്േകേല? ായിരി! ിനാ അയിന െകാ ണത്?’
ആ വഴ ിൽ ഒര ാ ം ഇടെപ ായി . അതാ ളി െട തടിയിൽ
പ ിയി ് ‘ സ് സ്’ എ വില ായി .
അ ാേനാ പാ ാ പറ :
‘പറ ാ േക ്േകല!’
പ ിക െട കാര്യ ിൽ പ ികളല്ലാ വർ ഇടെപ ശരിയല്ല
എെ ാ പ ഷമായ ഉപേദശെമേ ാണം ഒ മരംെകാ ി ഒ ചില . എ ിെ ാ
െത ിന് െറ പ ് ഒ െച േപാെല ഇ ... ക , ക !’ എ
െകാ ി ള ട ി. വികൾ പറ മെ ാ ിലി വഴ ാരംഭി .
െകാ െകാ ത് ദയനീയമായ നിലവിളിേയാെട വീ ം പറ ം താഴ ്
ഉണ ിലകൾ നിറ അഗാധമായ കാ േതാ ിൽ െച വീ ! ര ൈക ം
വിടർ ി മിെയ അവസാനമായി അവശനായി ആലിംഗനം െചയ് ഒ
മ ഷ്യജീവിെയേ ാെല, ആ പാവെ വി അതിന് െറ ര ചിറ ക ം വി ി
കമി കിട കയാണ്.
‘േനായിേ !’ പാ ാ ദയം െനാ പറ : ‘എെ ാ
കാണി ലാണീ കാ ിേയ!’
അവൾ േതാടിന് െറ വ ിൽ െച . താഴേ ിറ ിെ േനാ ാൻ ഒ
വഴി മില്ല. അതിന് െറ ജീവൻ േപായി ാ േമാ? അതിന് െറ വായിൽ ഒ ി
െവ ം ഇ ി െകാ ാൽ അെതാ പേ , ജീവി മായിരി ാം. എ ാൽ,
അതിന് െറ േപെര തിയ ഷ റ ൽ ൻ തഹാ െട െകാ ് ഇല വീ കാ േമാ! ആ
ം എത്ര വ തായിരി ണം! എ മാത്രം ഇലകളായിരി ം അതി ത്!
എല്ലാ ഇലക ം ഒ േപാെല ആയിരി യില്ല. എ ിന് െറ േപെര തിയത്
ിലയായിരി ം. അതിേന ാൾ വ തായിരി ം വി െട േപെര തിയത്.
ആന െട േപെര തിയി തായിരി ം വലിയ ഇല, പാ ാ കട
ക ി ില്ല. അ െകാ ാണ് ആനെയ ാൾ വലിയ ജീവിയായ തിമിംഗല ിന് െറ
കാര്യം ഓർ ാ ത്. അവ െട ഉ ാ െട ആന െട േപെര തിയ ഇല ഉണ ി
ഷ റ ൽ ൻതഹാ െട വ ിൽതെ വീ കിട ായിരി ണം.
അെതാ പേ , െപാടി ് സ്വർഗ ിെല മ ിൽ േചർ കാ േമാ?
സ്വർഗ ിൽ മ ാേണാ ഉ െത ് പാ ാ റി ടാ. അവൾ
േതാ ിന് െറ വ ി ഒ പാണൽ െചടിയിൽ പിടി െകാ ് പ െ
താഴേ ിറ ാൻ ഭാവി ം ചവി ിയി ക ം പിടി ി പാണ ം
എല്ലാം ടി ‘ക െപാതിേനാ ്’ അവൾ മറി താഴേ വീണ ം ഒ മി
കഴി .
എന് െറ റേ ! എ ം പറ ാണ് അവൾ വീണത്. എവിെടല്ലാേമാ ത ക ം
കീ ക ം ക ം െച . കീറിയത് ഇടെ ൈകയിെല ിനടിയിലാണ്. അവിെട
നി നല്ലേപാെല േചാര വ ായി . അെതാ ം അേ ാൾ അവൾ
അറി ില്ല. അവൾ ക ി ം ദാഹ ം വിഷമ ം. വീണപടി അവൾ ആ
വിെയ എ . അവൾ എണീ ി . അതിന് െറ ജീവൻ േപായി ഴി
എ വൾ േതാ ി. അതി ശകലം െവ ം െകാ േനാ ിയാേലാ? അേ ാൾ
അവൾ േചാര ഒലി ക .
‘നീ കാരണം കെയല്ലാം കീറിേ ായി’ എ ം പറ ് ഇട ൈക െട
വിര കൾെകാ ് അതിന് െറ കൾ പ െ പിളർ ി. വല ൈക െട
വിരലിൽ ഒ ി േചാര എ ് അതിന് െറ വായിൽ ഇ ി െകാ .
എ ി തിന് െറ ചിറ കൾ ശരി െവ . അതിെന പ െ തിരി ് അതിന് െറ വയർ
ക േ ാൾ ‘റേബ... െക ിേയാളാണ്!’ എ വൾ അ ം വി പറ േപായി. േലശം
മ ക ി ാട മാതിരിയാണ് അതിന് െറ വയ ിെല െതാലി. ടക െട ഇടയി െട
വ്യ മായി ര െച കൾ അവൾ ക . ബാ ാ ഉ ാെയ ക ി പിടി
െഞ ിെ ാല്ലാൻ േപായേപാെല...... ഓ....... അവൾ േചാദി :
‘െക ിേയാൻ വി എ ിനാ െക ിേയാ വീന
െകാ ിെ ാല്ലാേ ായത്?’
അേ ാ ം അതിന് െറ ജീവൻ േപായി ില്ലാ എ വൾ മന ിലായി. അതിന് െറ
ക കൾ റ തെ യിരി . ക കളി െട അതിന് െറ ജീവെന അവൾ ക .
അവൾ സാവധാനം എണീ . അേ ാൾ കളിൽ േതാടിന് െറ വ ് ഒ
െച ാരൻ നിൽ ത് അവൾ ക ില്ല. കര കയറാൻ മാർഗം കാണാെത
അവൾ പരിഭ്രമി . േതാ ി െട ഒ കാൽ നാഴിക നട ാൽ പാട െച ് ഇറ ാം.
അ െന വ ശരിയല്ല. നാ വഴിേയ വേര ിവ ം. എ ാ വഴി? അ െന
നിൽ േ ാഴാണ് അവൾ ശ ം േക ത്. അവൾ േപടി ില്ല. ക േപായി!
അപരിചിതനായ ഒരാണിന് െറ േചാദ്യം:
‘ വി ജീവ േ ാ?’
ആരിത്? അവൾ മി ിയില്ല. േക ിെല്ല വിചാരിേ ാെ . എെ ാ
േപാ ണംേകടാണ്. അവൾ ഖം നി ് നില േനാ ിെ ാ നി .
കരിയിലകളിൽ വീ കിട അവ െട േചാര െട ി ം ഒ അ റ് എ കൾ
ടീെ ാ ്; േചാര ടി കയാണ്.
‘കര കയറാൻ വേയ്യ?’ വീ ം കളിൽ നി ് ശ ം.
കര കയറാൻ വിഷമ ്. എ ാ ം എ ാ പറ ക? അവൾ സത്യം പറ :
‘െമഷമം.’
‘വിഷമമാേണാ?’
‘ഹെത.’ അ െന പറ ശരിയാേയാ? േലാകരറി ാൽ എ പറ ം?
െക ി ാൻ പ്രായം കഴി ിരി ഒ സ്ലിം െപ ്, ക ി ം േക ി മില്ലാ
ഒരാൺപിറ വേനാ വർ മാനം പറ . അേതാർ േ ാൾ പാ ാ
ആെക ക ് ഇല്ലാതായിേ ായി. അ െന നിൽ േ ാൾ മ വശ ചില
ക കൾ അടർ വീ ത് അവൾ ക . ഇറ ി വരികയാണ്!... െവ ം
െവ ഷർ ം ധരി ഒ വാവ്. ഇടെ ൈക ിൽ െപാ ിന് െറ ഒ വാ ്.
ടി േക്രാ െച ിരി .
അത്രേയ അവൾ കാണാൻ കഴി . പാണൽ െചടികളിൽ പിടി ് പ െ
ഇറ ി വരികയാണ്. അവൾ വീണമാതിരി വീഴിേല്ല? റേ , ി േണ... അ െന
ഉൾ തർ േയാെട അവൾ നി .
‘ഈ വയ ിനിട ് നിെ േ ാെലാ െപ ിെന ഞാൻ ക ി ില്ല!
അ തകരമായ പ്ര ി... എ ാ വി െടേപര്? ഇത്ര ം കിത െകാ ് ആ
െച ാരൻ പറ . െപാടി മീശ ം ചിരി ക ക ളള ഒരാളാണ്, അവേളാളം
െവ തല്ല. അവ െട േപരാ േചാദി െത േ ശി ് അവൾ പറ :
‘ പാ !’
‘ പാ ാ എ ാണേല്ല േപര്?’
‘ഹെത.’
‘െകാ ാം,’ ആ െച ാരൻ പറ : ‘ പാ ാ െട
േചാരയാണേല്ല ആ ഇലയിെലല്ലാം കിട ത്?’
‘ഹെത,’ എ പറ കഴി േ ാൾ ിന് െറ താെഴ വി ൽ ട ി. അവൾ
ൈക തിരി േനാ ി, എേ ാ കേല്ലാ ിേയാ െകാ കീറിയതാണ്. േചാര
ഒ ്.
‘േനാ െ .’ ആ െച ാരൻ പറ : ‘ൈക കളിേല യർ ി ിടി .
േചാര േപാകാതിരി െ .’
എ ി ് ആ െച ാരൻ ഷർ ിന് െറ േപാ ിൽ നി ് വാല എ ായി
നീള ിൽ കീറിയി ് എല്ലാം ടി ഏ െക ി: എ ി ് േപാ ിൽനി ് ഒ
സിഗറ െപ ി എ ് അതിൽനി ് ഒ സിഗറെ ്, അതിന് െറ കടലാസ് െപാളി
കയില വ ം ഉ ം ൈകയിലി .
‘കയ്യപം താ ,’ എ പറ . അവൾ ൈക അപം താ ി. അയാൾ റിവിൽ
കയില െവ പ െ അമർ ി. അവ െട ലകൾ ആ ആൺപിറ വന് െറ
േദഹെ ാൻ െതാേ െമ ഭയ ് അവൾ അത് ഉ ിേല ്
‘എ ളി’ ാെന വ ം അപം വള . അേ ാൾ ശകലം വിഷമേ ാെട ഒ
സംഗതി അവൾ ക . അതിൽ അവൾ സ ട ം േതാ ി. ആ െച ാരന് െറ
ഇട ൈകയിൽ െച വിരലില്ല! അ റി കള മാതിരി... അെത െന േപായി?...
അവൾ േചാദി ില്ല.
അയാൾ േചാദി :
‘നീ േ ാ?’
‘ഹില്ല.’
‘തീെര?’
‘ഉ ിണി .’
‘ ം, സാരമില്ല. കയ് നന ത്. ര ദിവസം കഴി േ ാൾ റി
കരി ിരി ം.’ എ ം പറ ് ആ െച ാരൻ വരി െക ി. അതി േശഷം ഒ
സിഗറ ക ി വലി െകാ േചാദി . ചിരി െകാ ാണ്:
‘ പാ ാ കളിേലെ െന കയ ം?’
പാ ാ വഴി ഒ ം ക ില്ല. എ ി ം അവൾ പരിഭ്രമേമാ
േപടിേയാ േതാ ിയില്ല. നല്ല ളി േ ാൾ തീ െട അ നി േപാെല...
എേ ാ, അ െനയാണ് അവൾ േതാ ിയത്.
‘ വിെയ കാണെ .’
അവൾ ൈക റ . വി ന ിേയാ േ ഹേമാ എേ ാ പ്രകടി ി ഒ
െച ശ േ ാെട കളിേല പറ േപായി!
‘ പാ ാ പറ ാൻ കഴി േമാ?’
‘ഹില്ല.’
‘എ ാൽ, ന ചിറ ാ ാം!’ എ ം പറ െകാ ് ആ െച ാരൻ
പാ ാ െട വല ൈക പിടി െകാ ്, മാടിൽ ടി കയറി. ‘ഭയെ േട ,
േപാേ ാ .’ എെ ല്ലാം ഇട പറ ായി . ഇത്ര വിഷമമില്ലാെത
എ െന കയറാൻ കഴി എ വൾ റി ടാ. ഒ പ്രകാര ിൽ
അ ത മാണ്. അവർ കളിൽ െച േ ാൾ അയാൾ, ‘എ ാലിനി പാ
െപാ േ ാ !’ എ പറ ി ് ചിരി െകാ േതാ ിേല പ െ ചാടി ഓടി
ഇറ ി മറ .
പാ പി ീ േപാ ത് കിനാവിെല മാതിരിയാണ്. അവ െട
ഓേരാ അ ം ഖകരമായ െവളി േ ാെട പ്രകാശി തായി അവൾ
േതാ ി; ഉ നിറെയ സേ ാഷ ം.
അവൾ പാള ം കയ ം വ ം എ െകാ ് അ രയിട ിൽ കയറി
കിണ കരയിൽ െച . ളി തി ് അവൾ െറ അധികം ല്ല ൾ
െപ ിെയ ് ഒരിലയിൽ ി. അതി േശഷം ായം ഊരി. േതാർ ം
അഴി െവ . െക ിവ ി ടി അഴി ി . എ ി ് പാ പാള
കിണ ിേല ിറ ി. അ െവ ിൽ െതാടാറായേ ാൾ േനരേ ക ആ
െച ാരെന അവൾ ഓർ . ‘ൈക നന ത്,’ എ വാ കളാണ്.
അതിശയെമേ പറേയ : ആ സമയ ് അവൾ നാണി ക ക ം പാള ം
കയ ം പരിഭ്രമ ിനിട ് കിണ ിലി ് അവൾ േവഗ ിൽ വ ൾ
വലി വാരിെയ ് മാ കൾ മറ െകാ നി ിരി ക ം െച !
എ െകാെ ാൽ ആൺപിറ വൻ ആ ര െട വാതിൽ റ ിറ ി.
‘ഓ...... പാ ! ളി യാണ്, അേല്ല?’ അയാൾ പറ :
‘ഞാനിതറി ില്ല. എനി റ െവ ം േവ ിയി . ഞാൻ ഇേ ാ െ
െപാ െ ാ ാം. എനി ് ഒ ഗ്ലാസ് െവളളം േവണം.’
പാ പ െ പറ :
‘പാേളം കയ ം െകണ ി േപായി!’
‘എ ്? പാള ം കയ ം...?’
‘െകണ ി േപായി.’
അേ ാൾ ആ െച ാരൻ ചിരി െകാ കിണ ിേല േനാ ി.
‘ഇനി എ െന ളി ം?’ അയാൾ േചാദി . പാ ഒ ം
പറ ില്ല. പാള ം കയ മില്ലാെത വീ ിേല െച ാൽ ഉ ചീ പറ ക ം
െചയ് ം!
ആ ആൺപിറ വൻ മട ി ി പ െ കിണ ിന് െറ അര ാൺവഴി
ഇറ ി പാള ം കയ ം എ െകാ വ . അയാൾ ഒ പാത്രം െകാ വ
െവ ം എ െകാ േപാ വഴി പറ :
‘ പാ ളിേ ാ ; ആ റിവ് നന ത്.’
ആ െച ാരൻ വീ ിൽ കയറി വാതിലട . അവൾ ായം ഇ ം ഉ ്
പാള ം കയ ം േതാർ ം എ വീ ിേല പ െ നട . അവൾ വീ ിൽ െച
െവ ം േകാരി ഒഴി ളി . അവൾ ആ വാവിെന ി ഓർ . നാണംെകാേ ാ
എേ ാ േദഹ ം ഖ െമാെ ക മാതിരി. ആ മ ഷ്യൻ ആര്? ആ വീ ിൽ
എ െന വ ?
അ രാത്രി അവൾ ഉ ില്ല. േചാദി േ ാൾ അവൾ പറ : ‘ ് േബ ാ!’
ബാ ാ േചാദി േ ാൾ അവൾ പറ : ‘ന് റ കരളില് േവതന!’
അ െന എല്ലാവ ം ടി രാത്രി െട നി തയിൽ ‘തൗബാ’
െചയ് തിനിട ം ‘ പാ ആ അന്യനായ വാവിെന ി വിചാരി .
തൗബാ െചയ് േ ാൾ രാത്രി െറ കട ി . മെ വിള ി ിലി ്
കി ാ േനാ ി ബാ ായാ തൗബാ െചാല്ലിെ ാ ത്. പ്രപ ളായ
എല്ലാ പ്രപ െള ം ി ... ജീവജാല ളായ എല്ലാ ജീവജാല െട ം
അധിനായകനായ... പരഹിതനായ ക ണാമയേനാട് ജീവികൾ രാത്രി െട
നി തയിലി പ്രാർഥി . ബാ ാ പറ ത് ഉ ാ ം അവ ം ഭ ിേയാെട
ഏ പറ . ഓേരാ വാക്യ ം ശ ിൽ, േപ ം ഉ വി . ജീവികൾ
റ ൽ ആലമീനായ ത രാേനാ മാ േപ ി കയാണ്.
ബാ ാ ഭ ിേയാെട ട ി:
‘ഞ െട ത രാേന...... ഞ െളല്ലാവ ം നിേ ാ െപാ ലിെന േത
ത രാേന. എല്ലാ െച േദാശ ിെനെ ാ ം, എല്ലാ ബേ ാശ ിെനെ ാ ം,
െവളിവിൽ െച േദാശ ിെനെ ാ ം, മറ െച േദാശ ിെനെ ാ ം േകതി ്
േപടി ് തൗബാ െച മട െ ൻ ത രാേന.’ അ െന ട ി, േമലിൽ
െത െചയ് കയിെല്ല ം, ‘കൽബിെന ഒ വാസാ ’ ഇബ് ലീസ് എ
പഹയന് െറ ഉപദ്രവ ിൽ നി ര നകണെമ ഭ്യർഥി ം, എല്ലാവേര ം
അവസാനം ഫിർദൗസ് എ സ്വർഗ ിൽ അകം കട ി, നിന് െറ
തിർ ായി െന ം ആദരവാ * യ നബിത െട ല്യാണ ിെന ം ഞ െള
ര ക െകാ കാ വാ ം അതിൽ വാ ം ഏ േമ ം ഉദവി െശയ്യണം
ത രാേന!’ എ ് ഭ ിനിർഭരമായ ‘ആമീൻ’ പറ ിേലാ െട അവസാനി ി .
അതി േശഷം െറ ദിവസേ ് ഉ ാ വലിയ ബഹളെമാ ം ിയില്ല.
‘ആ േനാെ ാ ായ മകളാ’ എെ ാെ േ ഹേ ാെട പറെ ി ം ഉ ാ
വീ ം ഹാലിള ം ട ി. ചീ പറ ിലായി. വഴ ായി. ബാ ാേയ ം േതാ ിയ
പറ ം. ബാ ാെയ ിപിടി ി ാൻ ചീ പറ ത് പാ ാെയയാണ്.
അതിന് അവൾ എെ ി ം പറ ാൽ ഉടെന ട ം:
‘അതാടീ നിെ ആ ം െക ിെ ാ േപാകാ ത്! നീ ഇരി ്
പിടി ണേത, നീ പാക്യേതാഷി ആയി ാ. എ െക ി േത പതി ാലാമെ
വയ ിലാ. നിന ി ം വയ ് ഇ പ ് ര ായി. ഇ പ ് ര ്!’
ബാ ാ പറ ം:
‘െനനെ ാ . ാ ഇരി ാേവാ— പടേ ാന് െറ േബ ്യ ഒെ ി അവട
കല്യാണം ഇെ ാല്ലംതെ നട ം. ഞാെ ന േനാ ് െണാ ്.’
‘ഓ, ഇബെളെ ാ രണ്!’
ഉ ാ െട അഭിപ്രായ ിൽ പാ െയ െക ാൻ ആ ം വരികയില്ല!
‘എ ് ക ് ാ ബരാൻ?’
 ഒ മില്ല. ീധനം െകാ ാൻ വല്ല േ ാ? സ്വർണാഭരണ േളാ
വ േളാ വല്ല േ ാ?
ബാ ാ പറ ം:
‘ആെര ി ം ബ ം!’
ആരാ വ ത്? ദയം ക ഒ ചി യാണത്. എ ാ ം ആ
വ ാെല ്? വീ ിൽ ഒ ഖ മില്ല. എേ ാ ം ശകാരമാണ്; ശാപമാണ്. ഉ ാ ്
എ ി ം ഏതി ം ചാടി യറി അഭിപ്രായം പറയണം. നാ ിൽ എ നട തി ം
ഉ ാേയാടാേലാചി ണം! പേ , ആ ം ആേലാചി ാറില്ല. ഉ ാ ഇ
സർവേര ം ചീ പറ ം. വഴിേയ േപാ പിേ ര് ഉ ാെയ കളിയാ ം. പിെ
ബാ ാ അവേരാ വഴ ിടണം. ഇെല്ല ിൽ ഉ ാ ആ പഴയ െമതിയടി റ ിറ ി
െചല് ം. അവ െട ബാ ാ ഉ ാമാേര ം— എല്ലാ ിേന ം ചീ പറ ം.
എല്ലാ ി ം ഉ ാ ൈലസൻ ്. പ ിഭരണ ിൽ ഉ ാ ം ൈകേവണം.
പ ിയിൽ ‘ഖ ീബി’ െനേയാ ‘ ക്രി’െയേയാ മാ ണെമ ിൽ ഉ ാേയാ േചാദി ി
േവണം. പേ , ആ ം േചാദി ാറില്ല. ഉ ാ ഇ ് ന െ േപായ പഴയ
പ്രതാപം ഓർ ് എല്ലാവേര ം ചീ പറ ം.
ബാ ാ പറ ം:
‘െനനെ ാ ാതിരി ാേവാ?’
‘ഇ ിേല്ല െച ീനടിമ ി വലി േക േവാ?’
‘എടീ!’ ബാ ാ െട ആ ശ ം േനാ ം...
പാ ഇ വിറ ം: എ ാ സംഭവി ാൻ േപാ ത്? അവൾ
പ െ വിളി ം:
‘ബാ ാ!’
ബാ ാ അവെള ഃഖേ ാെട േനാ ം. ഒ ം മി ാെത െവളിയിൽ ഇറ ി
നട ം. വീ ിൽ ൈസ്വരം േവണമേല്ലാ.
ഉ ാ ം ബാ ാ ം ത ിൽ വീ ം ക ടാതായിരി ... എ ാണി െന
സംഭവി ത്? അവള െന ഇരി ം. ആ െച ാരെന ി ഓർ ം.
കാ ില്ല. എവിെട െപാ ള ? എവിെടനി വ ? േപെര ്? എ ജാതി?
ഒ ം അറി ടാ. ജീവിത ിൽ ഒരി ൽ ക ിയ നല്ല മ ഷ്യൻ. ആ ഖം.
ആ മ ഹാസം. ന െ ആ വിരൽ... എ െകാേ ാ എേ ാ, െപാ േപായ ആ
വിരലിെന ി എേ ാ ം അവൾ ഓർ ം. ന്യമായ ആ വീട്, കിണ കരയിൽ
നിറെയ നി ല്ല. ബാ ി ആ വിശാലമായ പറ ിൽ ഒ മില്ല. കരി
നി ല് മാത്രം. അ ാതനായ ആ െച ാരൻ െക ിെ ാ ത്
പാ അഴി േനാ ി. എല്ലാം കരി ് ഉണ ിയിരി !
എല്ലാം പഴയ ചരിത്ര ിന് െറ െവ ം ഓർമേപാെലയായി.
അ െന ദിവസ ൾ കഴി വ േ ാൾ ആ പറ ം ര ം ആേരാ വില
വാ ിയിരി തായി േക . ആരാണ്? പേ , ര ദിവസം കഴി േ ാൾ
വ്യസനേ ാെട അവൾ മന ിലാ ി. െര എ ാ കാരാേരാ ആണ്. ളി
താമസി ാൻ വ വരാണ്. േപ ്. കാഫ്രീ ളാണ്. ഒ തിർ ആ ം ഒ
തിർ െപ ം. പിെ പത്രാ കാരിയായ ഒ െകാ കാഫ്രി ി ം!
പാ ആെക േവദനി . ഒ നി ഹായത ഭാഗ്യേദാഷിയാണവൾ.
ക ക ദയേ ാെട അവൾ സ്ര ാവിേനാ പറ ം:
‘യാറ ൽ ആലമീൻ!’
പ്രപ ളായ എല്ലാ പ്രപ േട ം സ ാേവ! എ മാത്രം.
നിറ ി വി ആകാം കേളാെട അവൾ അ െന നി ം.
എ ാണവ െട അഭിലാഷം?
ഭാവി എ ്?

* ണ്യം െച ആ ാ െളല്ലാം ഒ വിൽ സ്ര ാവിെന േനരിൽ കാ െമ ്. കാ െമ ാേണാ?

‘എ ിേല മട ം’ എ ാണ്. അേനകമേനകം പ്രവാചക ാരിൽ ഹ ദ് നബി ് ഒ
സ്വർഗീയകല്യാണം! ഈ സ്വർഗീയ കല്യാണ അറിവ് എവിെടനി ്? ാ കൾ ാ കളായി സ്ലിം
േലാക ിൽ അധിക ം വിശ്വസി വിശ്വസി . േചാദ്യം െച വർ ഉ ായി . േചാദ്യം
െചയ് വർ ഇേ ാ ്.
 ക ബു സ്

ഒ
ദിവസം ഉ ് അയൽപ െ പത്രാ കാരിയായ െകാ കാഫ്രി ി
ആ ൽെ ാ െട അ നി സാരി ം ബ്ലൗ ം അഴി വ ത്
പാ ക .
ആ െച ാരി േബാഡീ ം പാവാട മായി നി കയാണ്.
‘ഓ, ായ ിന് റടീ പ ായം... ിന് റടീ... േഹാ!’ എ ് പാ
മന ിൽ വിചാരി . ഉടൻ അവൾെ ാ ക ി ായി.
പടേ ാെന, ആ െകാ കാഫ്രി ി ളി ാേ ാക് േകണ്! ക കടി െകാല് ം!
പാ ഇറ ി ഓടി. അവ െട ടി അഴി േപായി. എ ി ം അവൾ
ഓടി. ‘ ളി േല്ല! ളി േല്ല!’ എ ം പറ കിത െകാ ് ആ െച ാരി െട
അരിക ് അവൾ െച :
ആ െകാ കാഫ്രി ി യാെതാ േ ാഭ ം കാണി ാെത പാ ാേയാ
പറ :
‘ േസ!... ളി േല്ല, ളി േല്ല എ പറയണം!’
പാ ഒ ം പറ ില്ല. ഹ ടി! എ ാൽ, ക കടി െകാല്ലെ !
െഹാ... ‘ ളി േല്ല, ളി േല്ല’ എ പറയണം! ‘ ളി േല്ല, ളി േല്ല’
പറ ാെല ാ? അവ െട ഒ നാ സ് കേ ാ! പാ വിചാരി :
കാഫ്രി ികെളല്ലാം ഇ െനയായിരി ം! പത്രാസ്! പേ , പഴയ ഓർമകൾ
അവളി ായി: പ ് െകാ ാളിൽ ബാ ാ അവെള ചമയി ി നദിയിൽ
ളി ി ാൻ െകാ േപാ രംഗം. അെ ാെ ആ മി സ് കാഫ്രി ികെളല്ലാം
വളെര േ ഹേ ാെടയാ െപ മാറിയി ളളത്. ഇവ ം അവെരേ ാെല
സംസാരി യാെണ ി ം... അവേര ാൾ പത്രാ കാരിയാണ്. പാ ാ
വരാലിെന േനാ ാനായി ആ ൽെപാ െട വ േ നീ ി.
‘േഹാ... എത്ര നല്ല ടി!’ പത്രാ കാരി പറ കയാണ്: ‘ഓ, ക മ ം!
രിയാേണ!’ എ ം പറ ് പത്രാ കാരി ബ്ലൗ ധരി ്, സാരി ി
പാ ാ െട അരിക െച . എ ി ഗൗരവ ിൽ േചാദി :
‘ രീ! ഈ ആ ൽെപാ യിൽ ളി കാര്യ ിൽ െപാ ജന െടേമൽ
വല്ല നിേരാധന ഉ ര േ ാ?’
പാ ാ പറ :
‘ന് റ േപര് രീ ല്ല!’
 ‘ രിേയാ!’ ആ പത്രാ കാരി ചിരി : ‘ േസ, രി എ പറയണം.
ആെ , േപെര ാ?’
‘ പാ ാ.’
‘ഹാ, മേനാഹരമായ േപര്! ഹ ദ് നബിെസല്ലല്ലാ അൈലഹിസല്ലം
അവർക െട മകൾ ഫാ ിമ െട— അതിരി െ ഈ ആ ൽെപാ യിൽ
ളി ാെല ാ?’
‘ക കടി ം!’
‘ ീയ േയാ ഷന േയാ?’
‘െക ിേയാ ം െക ിേയാ ം ഒ ാർ ്. ഒെ െ കടി ് േചാര ം ടി ്
കള ്!’ പാ ടർ : ‘ന് റ േചാര ം ടി ് ബീർ ക േ ന
ബരാല് െബ ി ി! ഇതിലി നീർേ ാലീം കാരാേമം ഒ ്.’ അതി േശഷം
പാ ാെയ ക കടി സംഭവം േ ാഭേ ാെട അവൾ വർണി . വീർ
അ ടയിൽ ി ിട ഭാഗം വ േ ാൾ പത്രാ കാരി വിറ ക ം ക
റി ക ം െച . ‘ബ്ഓ!’ എ ാന അമ േപാെല ശ ാ ി.
‘ഞാനായി െവ ിൽ,’ പത്രാ കാരി പറ : ‘നിലവിളി ് സർവ മ ഷ്യേര ം
ഇവിെട വ മായി . ഒ വിൽ േബാധംെക വീ ക ം െചയ് മായി !’
പാ ാ നിലവിളി ില്ലേല്ലാ! േബാധം െക വീ മില്ല! അതിൽ
അവൾ വലിയ അ േതാ ി. അവൾ ളി െട വ ിേല നട . ഒ പ
വാള ളി കിട ക . അവളെത . െതാലി െപാ ി ്, െറ എ വായിലി .
പത്രാ കാരി അവ െട അ െച ്, ‘എ ാ വാള ളിയാേണാ തി ത്?’
എ േചാദി ..
‘ഹെത.’ ളി എല്ലാ െപ ൾ ം ഇ മായിരി േമാ? പാ ാ
സംശയമാണ്. എ ി ം അവൾ േചാദി :
‘േബേണാ?’
‘ഒ ് കഷണം ത !’ എ പത്രാ കാരി പറ േ ാൾ അവ െട
വായിൽ െവ ം നിറ നി െ ് പാ ാ േതാ ി!
പാ ാ വലിയ ഒ കഷണം െകാ . പത്രാ കാരി അ വാ ി തി .
സാധാരണ െപ ൾ വാള ളി തി രീതിയിലല്ല. ക കൾ ാ കേയാ
ഖ േ ാഭ ൾ വ കേയാ െച ില്ല പത്രാ കാരി കാഫ്രി ി േവാെട
അ കി ിയപാെട വി ി ള !
പാ അ തേ ാെട പറ :
‘ ാ ാടില്ല!’
‘വി ിയാെല ാ?’
‘ബയ ിെ ട ് കി ം! ബല്യ മരവാ ം!’
പത്രാ കാരി പറ :
‘എന് െറ വയ ിൽ കരി ല്ലി ാ ം ദഹി േപാ ം! എന് െറ
പ്രായ ിന് േറതാെണ ാണ് െപാ ജനസംസാരം!’
പാ ാ ഒ വലിയ കഷണം ടി െകാ ി േചാദി :
‘എത്ര ബയെ ാ ്?’
‘പതിേനഴ്.’
‘ഇനി ്,’ പാ ാ പറ : ‘ഉ ാ പേറണത് ഇ പ ് രെ ാ.’
‘ബാ ാ പറ േതാ?’
പാ ാ ഒ ം മി ിയില്ല.
‘എ ാ േസ ഒ ം മി ാ ത്?’
‘െ ിനാ േസ ബിളി േണ?’
‘ േസ, അ െനയല്ല. എെ എ ിനാ േസ എ വിളി ത്?’ എ
േചാദി ണം. എ ിനാെണേ ാ േസ എ വിളി ത്? എനി റി ടാ.
മഹിളാര ളായ എല്ലാ മഹിളാര േള ം ക സ് എ വിളി ാം.
അ െകാ ് എന് െറ ഇ ാ ാ എെ ‘ക സ്’ എ ാ വിളി ത്—
ഇ ാ ാ! നബി(സ.അ.)... കാഫ്രി ി എ ാ ഇ െനെയാെ പറ ത്?
‘അ െന ഞാൻ മന ിലാ ിയത്, െപ ിന് െറ പര്യായമാണ് ക സ്.
പിെ എന് െറ ഇ ാ ാ എെ ‘ ാ ി’ എ ം വിളി ം.’
‘ഇ ാന് െറ േപെര ് ാ?’
‘നിസാർ അഹ് ദ്?’
നിസാർ അഹ് ദ്... െപ ിന് െറ േപെര ് ാ?’
പവ്വ കാരി പറ :
‘ആയിഷാ.’
‘നി ് എ ് ജാതിയാ?’
പവ്വ കാരി സാരി ാരി പറ :
‘ സ്ലിം!’
യാറ ൽ ആലമീൻ! പാ േചാദി :
‘ഞ ട മാതിരിയാ?’
‘അല്ല; ഞ ൾ ശരിയായ ഇസ്ലാമീ ളാണ്!’
ശരിയായ ഇസ്ലാമീ ൾ...! കാ ര ം ി അലി ി ി ില്ല! ത കാതിൽ
െപാ ിന് െറ ര ്! ഉ ിരി ത് സാരിയാണ്! ഇ ിരി ബ്ലൗസ്
എ ായമാണ് അതിന് െറ അടിയിൽ ഒ ് പ ായ ്!
‘േപെര ് ാ പറേ ?’
‘ആയിഷാ. േവണെമ ിൽ ആയിഷാബീബി എേ ാ, ബീഗം ആയിഷാ എേ ാ
വിളി ാം. ആയിഷാ ബാ എ ം വിളി ാം! േകാേളജിൽ എെ ആയിഷാബീബി
എ ാ വിളി ത്. വീ ിൽ എന് െറ ബാ ാ ം ഉ ാ ം ആയിഷാ എ വിളി ം.
ഞാൻ പറ ിേല്ല ഇ ാ ാ എെ വിളി ത് ‘ ാ ി’ എ ാണ്. ‘ക സ്’
എ ം വിളി ം.’
ആയിഷ! ഹ നബി െട ‘വീട ’െട േപരാണ്! റേ !
പാ അ രേ ാെട േനാ ി. ഇെതെ ാരിസ്ലാമീ ളാണ്?
പാ േചാദി :
‘ആ െമാക ് ടീല്ലാ തേല ടിെയാ ആ റേ ാന് ...?’
ആയിഷ പറ . പറ ത് പാ െയ കളിയാ മാതിരി:
‘ന് റ ബാ ... പിെ , ആ സാരി ാരിന് െറ ഉ ാ.’ അതി േശഷം ആയിഷ
േചാദി :
‘ആ െപാ ാരൻ ് ാ െട ബാ ായാേണാ?’
‘ഹെത.’
‘രാ ം പക ം കലപലാ ശ ം ഉ ാ ത്?’
‘ഉ ാ.’
ആയിഷാ േചാദി :
‘അെത ിനാ ഇത്രയധികം ഉ ിൽ വർ മാനം പറ ത്?
അയൽപ ാർ കിട റ ാൻ സാധി യില്ലേല്ലാ! സ്ലിം ീകൾ അട ം
ഒ മില്ലാെത ഇ െന െപാ ശല്യ ാരി ആ നല്ലതാേണാ?’
പാ ഒ ം പറ ില്ല.
ആയിഷ േചാദി :
‘ ് ാ െട ഉ ാ എ ിനാ ഞ െട ി െവ മില്ലാ ആ െചറിയ
േതാ ിൽ വ െവളി ിരി ത്!’
‘അത് ഞ ലാ ് രി നാ വയീ ഇരി ം. പകലായി ാ!’
‘അ െകാ ാം! മ ഷ്യർ നട ാ നാ വഴിയിൽ ക െചയ്
െകാ ാം! ഈ നാ ിൽ എല്ലാവ ം നാ വഴിയിലാേണാ...?’
പാ പറ :
‘ഹെത.’
വീ കളിൽ ക ാ ിയാെല ാ?’
പാ ഒ ം പറ ില്ല.
ആയിഷ പറ :
‘പിെ ... ലാ ് രി എ പറയ ത്. രാത്രി എ പറ .’
പാ പറ :
‘രാ ് രി.’
‘േഹാ, അ െനയല്ല. ത്രിേ ാഷ് എ വാ ിേല്ല, അതിെല ത്രി, പറ ,
രാത്രി.’
 ‘രാത്രി’ എ പറ ി ് പാ േചാദി : നി ട ബീെടബിെട?’
‘നി െട വീെടവിെടയാണ്? എ േചാദി . ശരി. അ െന േചാദി
എ തെ ഇരി െ . അേ ാൾ എ ാ പറ ക? സത്യം േവണമേല്ലാ പറയാൻ?
ഞ ൾ സ്വ മായി വീടില്ല. എ ാൽ പ ണ ിൽ ഒ വീ താ ം. അ
ഞ ൾ നട പണയമാണ്. ഞ ൾ അതിൽ േദഹ ി ി ്. അവിെട പല
വിധ ി ഒ മാ കൾ, ഒ േപരകൾ, സേ ാ , ജാതി, ക ര, ചാ , ല്ല, േറാസ്
എ േവ കാ ാ ം ാ മായി അേനകം ൾ, െചടികൾ,
വല്ലികൾ.’
അ കഴി ് വീടിന് െറ വർണനയാണ്: ‘ഓ േമ ഒ ര നില മാളിക.
അതിന് െറ ം മ മതിൽെ ്. വീടിന് െറ േഗ ് നീല ായമി താണ്. വീ ിെല
ഓേരാ റിയി ം ഇല ്ട്രിക് വിള ക ്. പിെ ഞ ൾ ് േറഡിേയാ ്.’
‘അെദ ാ?’ എ ് പാ േചാദി . ബാ ി എല്ലാം അവൾ
മന ിലായി. െഞ ിയാൽ െതളി ‘എൽ ീ ിന് െറ െബള ്’ അവൾ ക ി ്.
േറഡിേയാ എ ാെണ ് അവൾ മന ിലായില്ല.
ആയിഷ പറ :
‘അെതാ െപ ിയാണ്. അതി െട ഒ പാട്, ഒ പാ രാജ്യ ളിെല പാ ക ം
വർ മാന ം േകൾ ാം.’
‘മ ് ് േക ാേവാ?’
ആയിഷ പറ :
‘അേറബ്യ, ടർ ി, ഇറാൻ, അ ഗാനി ാൻ, റഷ്യ, ആഫ്രി , മദ്രാസ്,
ജർമനി, അേമരി , സി ർ, ഡൽഹി, കറാ ി, ലാ ർ, ൈമ ർ, ഇംഗ്ല ്,
ൈകേറാ, ആേ ലിയ, കൽ , സിേലാൺ— എ േവ ാ, േലാക ിെല മി
ല ളിൽ നി ം േകൾ ാം.
പാ ാ ് അെത ാെണ ശരി മന ിലായില്ല. എ ാെണ ി ം
‘പവ ’ െറ ടിേ ായി. അവൾ ഒ തകർ ൻ േചാദ്യം േചാദി :
‘നി ട ബീ ി ബാള ളി ഒേ ാ?’
‘ഇല്ല!’
പിെ ാ വാള ളിയേല്ല പ്രധാനം! പാ േചാദി :
‘ക േസ... നി ് ആേന ാർേ ാ?’
‘ഇല്ല!’
‘ പാ അഭിമാനേ ാെട പറ :
‘ന് ാെ ാരാേന ാർ ്!— ബല്യ ഒര് െകാ നാന!’
ആയിഷ അഭിമാനേ ാെട പറ :
‘എന് െറ ഉ ാ ് ഒ കാളവ ി ായി . അതിലേ ഹം സാമാന ൾ
ലി കയ ിെ ാ േപായി കടകളി ം വീ കളി ം െകാ മായി . ആ
വ ിെകാ ് എന് െറ ബാ ാെയ അേ ഹം എം.എ. വെര പഠി ി ... എ ി ി ് ാ,
നി െട ആ വലിയ െകാ നാന എവിെട?’
‘അദ് ച ്— മരി േപായി!’ ഇസ്ലാമിന് െറ ആനയായ െകാ ് മരി േപായി
എേ ാ മൗ ായിേ ായി എേ ാ േവണം പറയാൻ. ഇസ്ലാമ് മരി േ ാൾ ‘മരി ’
എ ം കാഫിർ മരി േ ാൾ ‘ച ’ എ ം േവണം പറയാൻ.
ആയിഷ േചാദി :
‘അ ച േപാേയാ?’
പാ പറ :
‘മരി േപായി. അദ് നാ കാഫ്രീ െള െകാ ്!’
‘െവ ം നാെല ിെനേയാ? ഇസ്ലാമിെന എത്ര െകാ ?’
‘ഒ ഒ ്േനം െകാ ില്ല. അദ് അെസലാ ആേനർ ്!’
‘അ െനയാ സത്യെമ ിൽ,’ ആയിഷ ചിരി െകാ പറ ,
‘സ്വർഗ ിൽ ആ െകാ നാന ് കൽ, കരട്, ്, മാണി ാ നാ
മാളികകൾ കി മേല്ലാ?’
എ ാെണ വ ാൽ ഇഹ ിൽ ണ്യംെച വർ ് പര ിൽ പേല
ഖസൗകര്യ ം ലഭി ം. ഐതിഹ്യപ്രകാരം കാഫ്രിെന കാ ം ഒ
ണ്യകർമമാണ്!
പാ പറ :
‘ഞ െ ാ ിരി െമാതെലാ ാർ ്!’
‘എ ി െതല്ലാം എവിെട?’
‘േപായി’ എ മാത്രേമ അവൾ റി .
ആയിഷ േചാദി :
‘ബാ ാ ് എ േജാലി?’
‘കേ ാടം.’
‘എ കേ ാടം?’
‘ക ം കടിയ ം.’
‘ബാ ാ െട േപെര ്?’
‘വ നടിമ.’
‘ഉ ാ െട േപര്?’
‘ ്താ .’
ആയിഷ പറ :
‘എന് െറ ബാ ാ േകാേളജ് പ്ര റാണ്. േപര് ൈസ ൽ ആബിദീൻ. ഉ ാ െട
േപര് ഹാജറാബീവി. ഇ ാ ാ െട േപര് നിസാർ അഹ് ദ്, അേ ഹം കവിയാണ്.
അേ ഹം കവിതെയ ത് മിയിലാണ്. മര ം ം കാ ം
കിഴ ക മായി ീ ം അേ ഹ ിന് െറ കവിതകൾ! ആയിഷാ ് അ െന നിസാർ
അഹ് ദിെന ി വളെര പറയാ ്. അവൾ ടർ : അേ ഹം പ്രപ േള ം
അതിെല ഈ മിേയ ം ഇതി ം ഉ ാ ാ മായ എല്ലാ ിേന ം
േ ഹി . വലിയ ി ം െമന ഒ ... ഭയ ര മ ഷ്യനാണ്.’
പാ ാ ് അതിെലാ ി ം അത്ര വലിയ രസം േതാ ിയില്ല.
വിേശഷി ് ആ േപ കൾ, ൈസ ൽ ആബിദീൻ, നിസാർ അഹ് ദ്... അ രെമാ ം
ഇസ്ലാമിന് േറതായി അവൾ േക ി ില്ല. മ ാര്, അടിമ, അ , െകാ ്പേരാ, ി,
െകാ ി, ിയാലി, ബാവാ, ാ , പ ്, ൈമതിൻ, അവറാൻ, പരീത്,
പരീ ി, ബാവ ്, ൈസദാലി, േച , മയി , ബീരാൻ, ിെ ാ ്, അ ില്—
എെ ല്ലാം അവൾ േക ി ്. പേ , നിസാർ അഹ് ദ്!... വ റി
േചാര ക ം, പിരി ിയ െകാ ൻമീശ ം, െന നിറെയ ക േരാമ
ഭയ ര പിടലിവ ാരനായ ഒ െന െന െന അവൾ മന ിൽ ക . അവൾ
േചാദി :
‘ ാ ീന് െറ ഇ ാ ാ എ വ ം?’
‘നാെളേയാ മ ാേളാ— ഏതായാ ം ് ാ െട ഉ ാേയാ േനരെ
പറേ ്, ഞ െട ിന് െറ െതാ വ ി ് െവളി ിറ െത ്.
നാ കിേല്ല? ഇ ാ ാ വ ാൽ വലിയ വഴ ാ ം!’
പാ ാ ന ി. ഉ ാേയാെട െന പറ ം? എ െന പറയാതിരി ം!
അവൾ പ െ മന ിൽ പ്രാർഥി : ‘പടേ ാെന, ാ ീന് െറ ഇ ാന വ േല്ല
വ ാ വയെ ാ ാ ം!’
ആ ഭയ ര മ ഷ്യൻ!
ആയിഷ േചാദി :
‘ ് ാ െട വിവാഹം കഴിേ ാ?’
പാ ാ പറ :
‘ന് െറ ബിബാഗം കയി ില്ല. ാ ീന് റത് കയിേ ാ?’
‘ക േസ!... ാ ി എ പറയണം. എന് െറ വിവാഹം കഴി ി ില്ല.
ബി.എ. പാ ായി കഴി ം. എ ാൽതെ ം എന് െറ ഇ ാ ാ െട
കല്യാണ ി േശഷേമ ഉ ാ . ആ മഹാ പ ിയ െപ ിെന ഇ വെര
ക കി ിയില്ല. വളെര ആേലാചനകൾ വ . ഞാൻ പറ ിേല്ല അേ ഹം വലിയ
െമന ാരനാണ്: െപ ി മാത്രമല്ല, വീടി ം െമന േവണം. അേ ഹ ി
െക പറ ഒ ബി.എ. ാരി െട വീ ിൽ അേ ഹം െച ി . ഒരി ൽ.
അേ ഹ ി ടി ാൻ െവ ം െകാ ഗ്ലാസി മീൻനാ ായി !
അ െകാ ് ആ വിവാഹാേലാചന തകർ േപായി.’
പാ േചാദി :
‘ ാ ീന് െറ ഇ ാ ാ മീൻ േകേല?’
‘അേ ഹം െപാ േവ പ റി ാരനാണ്. ഇറ ി ം മീ ം ചിലേ ാൾ ം.
ൈക ം മ ം േസാ ി ക ം. അതിന് െറ ഉ നാ ം വീ ിൽ പാടിെല്ല ാണ്
അേ ഹ ിന് െറ കപന. പറ ിേല്ല, വലിയ െമന ാരൻ; സ്ലിം എ ാൽ,
ി എ ം ടി അർഥ െ ാണ് അേ ഹം പറ ത്. തെ മല്ല,
അേ ഹം കല്യാണം കഴി െപ ി ചില ണവിേശഷ ൾ ഉ ായിരി ണം.
അവൾ ൗരം െചയ്യാൻ പഠി ിരി ണം. ഡാൻ െചയ്യാൻ അറിയണം. അല ്,
സംഗീതം, ചിത്രെമ ്, സാഹിത്യം, ശി പരിചരണം ഇതിെലല്ലാം
നി ണയായിരി ണം. പിെ പാചക ൈന ണ്യം, എ പറ ാൽ, ബിരിയാനി,
പ രി ം ഇറ ി ം, ൈനേ ാറ്, െപാേറാ ാ, ഇ , സാ ാറ്, ഓലൻ, അവിയൽ,
കാളൻ, െമ ര ി, പായസം എ േവ നിയാവി സർവവിധ തീ ി ടി
സാധന ൾ ഉ ാ ാൻ അറി ിരി ണം. ഇതി ം റേമ കിള, േവലിെക ്,
മ മട്, െചടികൾ ം ൾ ം മ ം േവ വളം പാകെ ൽ ഇ ം
അറി ിരി ണം. ഇ െന എല്ലാവിധ ണ അ തെ ിെന ക പിടി
വിവാഹം െച െകാ ാൻ ഉ ാ ം ബാ ാ ം പറ ി ്!’
ഇത്ര ം േക േ ാൾ പാ ാ െട ഭാവനയിൽ നിസാർ അഹ് ദ്
ഒ ടി ഭയ രനായി, അയാേളാ േദഷ്യ ം േതാ ി. ആയിഷേയാ ം േദഷ്യം
േതാ ി. ഇ ാ ാ അ പറ ; ഇ ാ ാ ഇ പറ ... ഓ, ഒരി ാ ാ!
ആയിഷാ ടർ :
‘എന് െറ ഇ ാ ാെയേ ാെല ഒരാെള... േകൾ േണാ? ഒ ദിവസം രാത്രി
ഇ ാ ാ ചാ കേസരയിൽ വായി െകാ കിട കയായി . അേ ഹ ിന് െറ
ൈക േമശവലി ിന് െറ ഒ വശ ി ഞാൻ ക ില്ല. ഞാന വലി ട .
എേ ാ െഞരി തായി ഞാൻ േക . ഞാൻ േനാ ിയേ ാൾ— എനി
േബാധേ ായി: ഇ ാ ാ െട ഇട ൈക െട െച വിരൽ െഞരി
േപായി !’
പാ െഞ ിേ ായി. എ തെ യല്ല, അവൾ വിള ക ംെച !
അവൾ േചാദി :
‘െഹ ി ്?’
ആയിഷ പറ :
‘ഇ ാ ാ അന ിയില്ല. എേ ാ പറ , മീശെവ െചറിയ കത്രിക
എ െകാ വരാൻ. ഞാന െകാ െച . ഇ ാ ാ ആ കത്രികെകാ
ചത േപായ വിരൽ റി കള !’ ഇത്ര ം പറ ി ് ആയിഷ പറ :
‘ഞാൻ േപാ . ഞ ൾ താമസി ിട ് വ േ ാ?’
പാ അ േക ില്ല. അവൾ അ െന തരി നി .
ആയിഷ വീ ം േചാദി :
‘വ േ ാ?’
‘എ െട?’
‘ക െസ, ഞ ൾ താമസി ിട ്.’
‘ഞാ ഉ ാട് േശായി ി ബരാം.’ അവൾ വീ ിൽ െച ് ഉ ാേയാ പറ :
 ‘ഉ ാ, അ ട താമസി ണവേര ഇസ്ലാമീ ളാ. ഞാൻ അവിേട േപാെ ?’
‘േപാടീ, ഹറാ റേ ാേള!’ ഉ ാ പറ : ‘ഇസ്ലാമീ ള്! അവര്
കാഫ്രീ ളാ.’
‘അല് .’ അവൾ പറ , ‘ഇസ്ലാമീ ളാ. േനായിേ അ ടെ ആയിഷാ
ഞ െട ളിേ ാ ീ നിെ ാ ്.’
ഉ ാ േനാ ി. ഉ ാ ക ! സാരി ാരി! കാ ീ ില്ല! ഉ ാ പറ :
‘മയ്യ ീേന, ബദരീ േള, അതിസ്ലാമാ?’
‘അേത ഉ ാ, പ റ. ഞാെനാ ് േപാെ അവര് താമസി ണട ്?’
‘നീ ഞ ട അ ഹ ് ് െബളീ േപായാ നീ ഇന് െറ േമാളല്ല. അദ് വയ്
െപാ േ ാണം!’
പാ ഇറ ിെ ് ആയിഷാേയാ പറ :
‘ഞാ ാളവരാം.’
‘ഇെ ാ?’
പാ പറ :
‘ഉ ിണി േജാലിെയാ ്. െവ ം േകാരീടണം. നാള ഞാ പയി
ബാള ളീം െകാ ബരാം.’
ആയിഷ േപായി.
അ രാത്രി വളെര കഴി ി ം പാ ാ ് ഉറ ം വ ില്ല.
ആയിഷാ െട ഇ ാ ാെയ വ െത ് അവൾ േനരേ പട വേനാ
പ്രാർഥി താണ്! ഇേ ാൾ മറിെ െന പറ ം?
ഒ വിൽ അവൾ മന െനാ പ്രാർഥി :
‘ന് റ പടേ ാെന, ാ ിന് െറ ഇ ാ ാ...’
 ‘ക ാ ി പേറ േ ല!’

വ
ലിയ െകാ നാന ായി ആനമ ാരിന് െറ ാര മകളായ
താ തീർ തെ പറ :
‘അവര് ഇസ്ലാമീ ളല്ല! ആനമ ാരിന് െറ ാരേമാളാ പേറണത്—
അവർ ഇസ്ലാമീ ളല്ല!’
പാ ബാ ാ െട ഖേ േനാ ം. ബാ ാ ഒ ം പറകയില്ല.
ഉ ാ ട ം:
‘ക്യാമം അ തിന് െറ അടയാളം കേ ാ?’
േലാകം അവസാനി ാൻ േപാ തിന് െറ അടയാളമാണ് ആയിഷാ ം അവ െട
ബാ ാ ം ഉ ാ ം!
‘ആ െപ റേ ാ ി തേല െവ ിരി ണേ — !’
ആയിഷ െട ഉ ാ ടിെ ിൽ ടിയി ്. അത് ഇസ്ലാമി
േചർ താേണാ?
‘പിെ ആ െപെ ാ ിന് െറ േകാലം കേ ാ, ടിേയ ര വാലാ ി
േതാേളെ ാട െന ി ിരി ണ്!’
ആയിഷാ അവ െട ടിെകാ പല കസറ ക ം കാണി ാ ്: അവൾ മഹാ
കി ിയാണ്. അവൾ ഓ ം, ചാ ം, ം, ഡാൻ െചയ് ം, പാ പാ ം. ഒ ദിവസം
ആ ൽ െപാ െട അ നി ് ഭ ിപാരവശ്യേ ാെട അവൾ ഒ പാ പാടി.
പാ വിചാരി ത് പടേ ാേനാട് എേ ാ അേപ ി കയാെണ ാണ്.
പിെ അവൾ വിചാരി : വല്ല ‘ൈബ ്’ ആയിരി ം. അേതാ ‘െക ്’ പാേ ാ.
എ ാെണ വൾ മന ിലായില്ല. അവ ം ഭ ിേയാ ടി ര ൈക ം ഉയർ ി.
‘ആമീൻ!’ പിടി . തീർ േ ാൾ ‘ആമീൻ’ എ പറക ം െച . ആയിഷ ചിരി ില്ല,
മ േപാെല കാണി . പേ , അ ചിരി അട കയായി എ
പി ീടവൾ മന ിലായി. അവൾ േചാദി :
‘അെയ ാണ്?’
ആയിഷ പറ :
‘എേ ാ േചാദി േല്ല. ഞാൻ തിക ം അ . ആ മഹാൻ വ േ ാൾ
േചാദി . അേ ഹമാണ് ഇതിന് െറ കർ ാവ്. എ ഭാഷയാെണ ് ആർ ം ഒ
പിടിയില്ല. ഞ െട േകാേളജിെല െപൺ ികൾ േഘാഷയാത്രയിൽ ഉഗ്രമായി
പാടി അലറാൻ അേ ഹം നിർമി താണ്. ഞ ളിത് േകാേളജിെല േഘാഷയാത്രയിൽ
പാ ക ം െച .’
‘ ാ ി പാടിയ ഞാനാമീൻ പിടി ്!’
‘ഞാൻ ക !’
‘ആമീൻ പിടി തിന് േദാേഷാേ ാ?’
‘ക േസ, ണമല്ലാെത യാെതാ േദാഷ മില്ല!’
‘എ ാ ഒ ് ട പാട്, നല്ല യശെലാ ്.’
‘എ ാൽ ഭ ിേയാെട ഇ േ ാ . മന ി എല്ലാ വിചാര ം മാ ക.
മന മാ ണം. എ ി ശ്ര ി ക! െകാടിെയല്ലാം പിടി െകാ ് െകാേളജ്
െപൺ ിക െട ഒ വലിയ േഘാഷയാത്രയിൽ അവർ— എ െവ ാൽ ഞ ൾ—
ഗംഭീരമായി പാടിെ ാ േപാ കയാെണ വിചാരി !’
‘ബിജാരി ്.’
‘ശരി, േകൾ ക!’ അവൾ പാടി:
‘േഹാ... േഹാ... േഹാ...’
ിനി ഹാലി ലി ാേ ാ
സ ിനി ബാലി ാപീ
ഹാലി മാണി ലി േല്ലാ
സ ര ബാ ലീപീ
ിനി ഹീല ാേലാ
ഫാന ലാ ിടി ജിംബാേലാ
ഹാ... ഹാ...ഹാ!...
േഹാ... േഹാ... േഹാ...!’
എ ി ് ആയിഷാ ടർ പറ :
‘ഇതിേ ാൾ എല്ലാം ശരിയാെണെ നി വിശ്വാസമില്ല. ചില വാ കൾ
വി േപായി ിേല്ല എ ഞാൻ സംശയി . വല്ല ം വി േപായി െ ിൽ
അേ ഹം ന െള തല് ം!’
പാ േചാദി :
‘ ാ ീന് െറ ഇ ാ ാ അറീണെത െന?’
‘അറി െത െന എേ ാ? െകാ ാം! അേ ഹം വ ാ ടെന എെ
വിളി ം: ‘ ാ ീ! ഇവിെട വ . ഈ വര ക നി !’ ഞാനാ വര ക നി ം.
ഇ ാ ാ പറ ം: ‘പാ !’ പാടിയിെല്ല ിൽ എെ അ ര ായിരം കഷണമാ ം.
എ ി ര ായിരം കിളികൾ െകാ ം. അതി േശഷം ആ കിളികെള എല്ലാം
ഇ ാ ാ െവടിവ െകാല് ം. എ ി ് അതിെന എല്ലാം െപാരി തി ം!’
‘അ ് തി േ ?’
ബി ി െചാല്ലി അ ് ഹലാലാ ി േവണമേല്ലാ തി ാൻ?
 ‘ േസ?’ ആയിഷ പറ , ‘എേ േ ാ ഒ നല്ല െപ ിെന െകാ ി
കാര്യമാണീ പറ ത്! ഹഫ് ക വന് ഒ േവണേമാ?’
േവദഗ്ര മായ ർആൻ േമാ ി തിന് േദഹ ി
ഉ ായിരി ണെമ ില്ലേല്ലാ! ഇ െന പല ം ആയിഷ പറ ം. ചിലേ ാൾ ചില
പത്ര ൾ െകാ വ േപടിെ വാർ കൾ പാ ാെയ വായി
േകൾ ി ം. ആ കടലാ ിൽ ആ ഭയ ര സംഭവം ഉെ ് പാ ാ
വിശ്വസി ാൻ... ആ വിധം അവൾ നി ം. ആയിഷ ആ ലം ി ാണി ്
ഒരി ൽ ടി വായി േകൾ ി ം. പാ ാ ് അെതാര തമാണ്. അവൾ
അ പറ ക ം െചയ് ം. അ െന ഒ സ ർഭ ിൽ ആയിഷ േചാദി :
‘ ് ാെയ എ ാ എ ം വായന ം പഠി ി ാ ത്? ഒ പാ
സ്വ ായി േല്ലാ?’
ശരിയാണ്, ഒ പാ സ്വ ായി . സ്ലിം എ ം വായന ം
പഠിേ മാണ്. ഒ ി ം വിഷമം ഉ ായി ില്ല. അ ് എ ം വായന ം
പഠി ട ിയി െ ിൽ... ഇ ് ആയിഷെയ ാൾ അറി ാ മായി ...
എല്ലാ ി ം ഇ േ ാൾ മാ ം ഉ ാ മായി . ബാ ാ ം ഉ ാ ം
എ െകാ ത് െച ില്ല? അവർ എ െകാ ് എ ം വായന ം പഠി ില്ല?
െകാ നാന ായി ആനമ ാർ എ താ ം വായി ാ ം പഠി ി േ ാ?
പാമരരായ തല റകൾ!
അ രാത്രി അവൾ അത് ഓർ : എ െകാ വെള വിദ്യാഭ്യാസം
െചയ്യി ി ില്ല! കിട ായിൽ കിട െകാ ് ഇ ളി െട അവൾ ബാ ാേയാ
േചാദി :
‘ ാ ബാ ാ... ... എയി ് പടി ി ാ ത്?’
ബാ ാ ഒ ദീർഘനിശ്വാസം മാത്രം െച . ഉ ാ പറ :
‘െയ ് പടി ി നി ാ കാഫറാ ാ ത് എ ാെണ ാേണാ നീ
േശായി ത്?’
എ ം വായന ം പഠി ാൽ... അറി ായാൽ... ഇസ്ലാമായി ജീവി ാൻ
സാധ്യമല്ല! ശരിയാേണാ ഇത്? വായി ക! ഈ വാ ാേത്ര ർ ആനിൽ—
ആദ്യമായി വ ത്!
ചി ി തേല്ലാ! പിേ ദിവസം പാ ാ ആയിഷേയാ േചാദി .
ആയിഷ ചിരി ! അറിവില്ലാ െട ഒ േപാ ്...അറിവില്ലാ വള കയാണ്!
അറി വള ംേപാെല. വളർ ിയാൽ േവ ം േവ ാ ം വള ം! ആയിഷ
പറ :
‘േനാ ്, ഇസ്ലാമിന് അറി ായിരി ണം. അറിവില്ലാ വർ
ഹ ീ ളാണ്. ഇസ്ലാമ്, ഹ ാേണാ?’
ഇസ്ലാമ് മ തയാേണാ? അെല്ല പാ ാ ന ായി അറിയാം.
എ ി ം... അവൾ േചാദി :
‘കാഫ്രീ േളാ ‘മാ ’ കാണി േ ?’
 കാഫ്രീ േളാട് എതി കാണി ണം!
‘േനരാണ്.’ ആയിഷ പറ . ‘കാഫർ കാ കൾെകാ നട േ ാൾ ഇസ്ലാമ്
തലെകാ നട ണം! കാഫർ ളി ക ം പല് േത ക ം െചയ് െകാ ്,
ഇസ്ലാമ്, ളി ത്; പല് േത ത്. കാഫർ വാ െ ാ തി െകാ ്
ഇസ്ലാമ്...’
‘ ാ ഇരി ാ ീ?’ പാ ാ പരിഭവേ ാെട പറ : ‘ഇ എ ിനാ
കളി ി ണത്?’
‘ േസ, ക േസ, അല്ലാഹ് ം ഹ ദ് നബി ം കപി ി തിൽ ഈ
‘മാ കാണി ൽ’ യാെതാ മില്ല!’
പാ ാ േചാദി :
‘ആദി ം അല്ലാഹ് പട താേരണ്?’
‘അറി ടാ.’ ആയിഷാ പറ : ‘മ ഷ്യരിലാെണ ിൽ ആദം നബിേയ ം
ഹവ്വാ ബീബിേയ ം.’
‘ ഹ ദ് നബീന അേല്ല?’
‘ഇതാ പറ ? ർ ആനിൽ പറ ത്, ആദംനബിെയ ആെണ ാണ്.
അതാ ന ൾ വിശ്വസിേ ത്. േക േകൾവിയി ം െക കഥകളി ം
വിശ്വസി ത്. സ്ലിമായി ജീവി ണം. നല്ല മ ഷ്യരായിരി ണം.
ി വരായിരി ണം. ആേരാഗ്യ വരായിരി ണം. ജീവിത ിൽ സൗ ര്യം
പാലി ണം. മ വെര േവദനി ി ത്. പക, ക് രത— ഒഴിവാ ണം.
സത്യസ ത േവണം. പ്രപ സ്ര ാവായ അല്ലാ വിൽ വിശ്വാസം േവണം.
അല്ലാ വിന് െറ തനായ നബിയിൽ വിശ്വാസം േവണം. മ ഷ്യർ ്
ആ ാ െ ം, മരണാന ര ജീവിത െ ം ൈദവ ത ാ െ ം... ഇ െന
െറ കാര്യ ്. തി േയാടാ ‘മാ ’ കാണിേ ത്. ഇെതാെ
െചയ് വരാണ് സ്ലിമീ ൾ. കാ ണ്യ ിന് െറ മതമാണ് ഇസ്ലാം. ഇനി ം
ക സി സംശയം വല്ല േ ാ?’
‘ ാ ീ ഇസ്ലാമി !’
‘െതാ േപാക ത്! കരി േപാ ം! ക േസ— ക ം ം ഉ വർ
േവ ിയാണ് ൾ. സ്ലിമിന് മണ ി ാം. തലയിൽ ടാം. തൽ ഇ ാ
പറ ത ം!’
പേ , നിസാർ അഹ് ദ് വ ഉടേന ബാ ാ നിസാർ അഹ് ദിന് െറ
ക െവ ാൻ വലിയ വാ ി എ . അതിന് ഉ ാ ആയി കാരണം.
നിസാർ അഹ് ദ് ഒ വലിയ വന മായി ാ വ ത്. അത് എവിെട നി ്
എ െന െകാ വ എ പാ റി ടാ. അധിക ം
പഴ ാ െച ളായി . പിെ ധാരാളം െത ംൈതകൾ. ാ
കിട ആ െവളി റ ് ഒെരാ ദിവസംെകാ ്, ഒ വനമായി മാറി; െളല്ലാം
വരിെയാ ി ് ഒേര അകല ിൽ.
 അ വിെട ഒ ബഹളമായി . നിസാർ അഹ് ദ്, അയാ െട ബാ ാ പിെ
ആയിഷ, ഇത്ര ം േപര് ഒ മി ് ആ െവയില േവല െചയ് ക േ ാൾ
പാ ് അ തം േതാ ി.
‘േല്ല കേ ാ ഉ ാ!’ പാ ഉ ാെയ വിളി . ഉ ാ െമതിയടി റ
കയറി ‘േ ാ’ ‘േ ാ’ വാതി ൽ വ . ഉ ാ പറ :
‘ഓ, അവരി ് െപരാ ്!’ എ ം പറ ് അകേ േപായി. അവർ
ഭ്രാ ാെണ ് പാ േതാ ിയില്ല, അ തം േതാ ി എ മാത്രം.
മിയിൽ േവല െചയ് സ്ലിമീ െള അവൾ ക ി ില്ല. ഇസ്ലാമി
പറ ി ക വടമാെണ ാണ് അവ െട വിശ്വാസം. പിെ
അത്യാവശ്യ ി വല്ല െവ കേയാ കിള കേയാ—അെതാെ േവല ാർ
െചയ് ം. അല്ലാെത സ്വ മായി സ്ലിം െചയ് ക.... അതാദ്യമായി അവൾ
കാ കയാണ്.
അവൾ മന ിെലാ വിഷമം. അവ െട പറ ാ കിട കയാണ്. പല ം
െവ പിടി ി ാൻ ല ്. അവൾെ ാ ആ ള ഉ ായി െ ിൽ! പേ ,
അവെളെ ാ ് ഒ കഴി മില്ല. നിസാർ അഹ് ദിന് െറ വര പ്രമാണി ്
പാ ചിലെതല്ലാം െച ി ായി . പറ ി ായി ച ചവെറല്ലാം
അടി ി തീ ഇ . അ ള വാതി ൽ കിട മീനിന് െറ െച െലല്ലാം
അടി വാരി ള . ര കെമല്ലാം അടി വാരി ിയാ ി. വീടിന് െറ ൻവശ
ിയി കീറ ഴ ണികെളല്ലാം എ ക ി കള . ഇതിെനാെ റേമ
അവേള െ അവൾ ഭംഗിയാ ി. ഈ േകാലാഹല െളല്ലാം ക േ ാൾ ഉ ാ
പറ :
‘ ാടീ െനന ീ ഹാെലള ം?’
‘ൈകയിെല റി ണ ിേയാ?’ എ ാണ് പാ െയ േ ാൾ നിസാർ
അഹ് ദ് ആദ്യമായി േചാദി ത്.
‘ഒണ ി,’ എ ് പാ പറ . എ ാ ം ഇത്രകാലം അത്
ഓർ ി േല്ലാ! അ തെമേ പറേയ . പാ ് ഒ പതർ ം
സംഭ്രമ ം പിടിെപ . അ , നിസാർ അഹ് ദ് ര ാമ വ തി േ ാ പിേ ാ
എ വൾ റി ടാ. അ െകാ ് നിസാർ അഹ് ദ് ‘എേ ാൾ’ പറ എ ്
ഓർ ാൻ കഴി ില്ല. എ പറ എ വ്യ മായി ഓർ ാൻ കഴി ം. എ
െച എ ം.
നിസാർ അഹ് ദ് പാ ാ െട വീ ിൽ ഒ ക ാ ി. പ ടി
നീള ിൽ നാലടി വീതിയിൽ ഒ അരയാൾ താ യി ഒ ഴി. അ െവ ിയത്
നിസാർ അഹ് ദാണ്. എ െചയ്യണെമ റിയാ െകാ ് ബാ ാ ് ഒ ം
സഹായി ാൻ കഴി ില്ല. അ വീ ിൽ നി ം െര പറ ിന് െറ
ലയിലായി െകാ ് നിസാർ അഹ് ം ബാ ാ ം പറ വർ മാന ൾ
അവൾ േകൾ ാൻ കഴി ില്ല. നിസാർ അഹ് ദ് െവയില നി വിയർ
പണി െചയ് കയായി . അേ ാൾ ബാ ാ വ പറ :
 ‘േമാേള, ഉ ിണി െവേ ാെടേ , അമ ടി ാനാ.’
പാ അക േപായി. ഒ െചറിയ കഷണം േസാ ി ര പാത്ര ൾ
ക കി. എ ി വൾ മണ േനാ ി. വല്ല ചീ മണ േ ാ? ഒ മില്ല. അവൾ
െവ ം െകാ വ െകാ . ബാ ാ അ െകാ േപായി. െവ ം ടി തി
നിസാർ അഹ് ദ് ആ പാത്രം ത്ര ിൽ മണ ി േനാ ിയി ാ ടി ത്.
അ െന െച എ ് പാ സേ ാഷേ ാെട സത്യംെചയ്യാൻ
കഴി ം.
ക സിന് െറ പണി ർ ിയായേ ാൾ പാ അ െച ക . ഒ
െചറിയ േവലി ക ഒ െചറിയ േതാട്. അതിൽ ര പാലം. മെ ല്ലാം ഒ
വശ ിയി ്. അതിൽ ഒ ചിര . ‘െവളി ിറ ി ഴി ാൽ മ ി ടണം.
അതിനാ ചിര .’ ആയിഷ പറ , ‘കാലക്രമ ിൽ ഈ ഴി ം. അേ ാൾ
േവെറാ ാ ണം.’
‘ഇ ഞ േനരേ േതാ ീല്ല.’ ബാ ാ പറ : ‘ഇ െന എല്ലാ വീ ി ം
ഒ ാർെ ി നാറാെത നട ാർ ്.’
ആ സംഭവ ി േശഷം ബാ ാ ് നിസാർ അഹ് ദിെന വളെര ഇ മായി.
അേതാെട സംശയ ം വർധി . ഒ ം േചാദ്യ ്. ക്യാമം അ
വ കയേല്ല? ജന ൾ ഇത്ര അഹ ാരിക ം ാ മായി ീരാൻ കാരണെമ ്?
നിസാർ അഹ് ദ് പറ ം:
‘എനി റി ടാ. ജനി ാൽ ഒരി ൽ മരി െമ ന റിയാം. ഞാ ം
മരി ം. അവി ം മരി ം. എല്ലാവ ം മരി ം. എല്ലാ ആ ാ ം
മരണ ിന് െറ ചി അറി ം, എ ാണ് ർ ആനി ത്. ഇ േപാെല ഈ േലാക ം
ഒരി ൽ നശി ം. അ െകാെ ാ? നശി േ ാൾ നശി െ : അ വെര
സേ ാഷേ ാെട ജീവി ണം. ജന ൾ ് േബാധമില്ലാ െകാ ാണ്
അഹ ാരിക ം ാ മായി ീ ത്. അ യ ം പക െമാെ
എല്ലാവർ മില്ലേല്ലാ. നല്ലവഴി തിരി വിടാൻ ആ േവണം. പിെ മ വർ
ചീ യാെണ വിചാരം കള ി ന ാ ാൻ ശ്രമി ണം.’
അേ ാൾ ബാ ാ േവെറാ സംശയം:
‘ ർ ാ ിെന ന ാ ാൻ ഒ േവാ?’
‘അെത ാ?’
‘അ ാതിരി െവേഷാ മ േഷെരാ ്. ൻ, ക വ, െകാര ്— ഇതിന് െറ
ഒ െസാബാവെഗാണം ഒേ ാേരം ഞ ക ിെ ാ ്.’
‘അതിെനെയാെ െമ ി മ ഷ്യ െട െചാപടി നിർ ിേല്ല?’
‘എ ാ ം...?’
അ െന അവർ, ര േപ ം മി ാതി ് ആേലാചി ം.
ഒരി ൽ ഉ ാ േചാദി :
‘അയ േത, ആ കാെടാെ എ ിനാ െവ പിടി ി ണത്?’
 പാ വാതിലിന് െറ മറവിൽ ഇ െകാ ് മന ിൽ പറ :
‘അയ െത ല്ല, നിസാർ അഹ് ദ് എ ാ േപര്.’
നിസാർ അഹ് ദ് പറ :
‘അെതാ ം കാടല്ല. ര െകാല്ല ി ിൽ നി ൾെ ല്ലാം നല്ല
മാ ഴം, േപര , ൈകത , സേ ാ , ക ര — എല്ലാം തരാം.’
ഉ ാ േചാദി :
‘അയ തിന് െറ ഉ ാ എ ാ ഇ ാ വരാ ത്?’
ആയിഷ പറ :
‘ഉ ാ േപടിയാണ്, ഇ ാളെ വഴ ി േശഷം.’
എല്ലാവ ം ഓർേ ാർ ചിരി .
അത് നിസാർ അഹ് ദ് വ തിന് െറ പിേ ദിവസേമാ മേ ാ ആണ്. വ
എ റി ഉടെന പാ ാ ഭയ ം സേ ാഷ ം േതാ ി.
േതാ ിയി കരൾേവദന അധികരി ം െച . തെ മല്ല, ഊണിൽ ചി
റ . അവൾ ീണി ാ ം ട ി. ആധി!...അ െന ഇരി േ ാൾ അ
സംഭവി .
നിസാർ അഹ് ം ആയിഷ ം ടി ൾ ം മ ം െവ ം
ഒഴി കയായി .
അെതല്ലാം േനാ ിെ ാ ് എ ാൽ, അെതാ ം ശ്ര ി യല്ല, െ
ല് പറി യാണ്, എ ഭാവ ിൽ പാ ിരി യായി . സമയം
എത്രയായി എ വൾ ് അറി ടാ. ര്യൻ ളിമര ിന് െറ േനെര കളിൽ
വ ി ായി . പതി േപാെല െവളി ിറ ീ ഉ ാ െചറിയ േതാ ിൽ നി കര
കയറി.
നിസാർ അഹ് ദ് വിളി :
‘േഹായി! ഒ പറയെ !’
ഉ ാ ഹാലിള േ ാെട തിരി നി .
നിസാർ അഹ് ദ് കാര്യം പറ : അവ െട ിൽ െച ി ക സ്
െചയ് ശരിയല്ല. നാ കിേല്ല?
ഉ ാ േചാദി :
‘നീ ആേരാടാ ശംഷാരി ണെത റിയാേവാ?’
പാ വിളി :
‘ഉ ാ ാ േപാര്!’
ഉ ാ നിസാർ അഹ് ദിേനാ േചാദി :
‘നീ ഞ ള എ െശയ് ം?’
നിസാർ അഹ് ദ് ചിരി .
ഉ ാ വിറ െകാ പറ :
 ‘െപ ് ട െപാറ ് െമ ി േകറാ രേണാ?’
ബാ ാ വ േ ാൾ ഉ ാ പറ :
‘െകട ്േകലാ! മയ്യ ീേന െകട ്േകലാ!’
‘ ാണ്?’
‘ഉളി ് േനാ ി! ഞാനാ േതാ ീ ബ ് ഉളി ് േനാ ി! മയ്യ ീെന
െകട ്േകലാ!’
‘ആര്?’ ബാ ാ െട ക കൾ വ .
ഉ ാ പറ :
‘അമൻ!’
‘എമൻ?’ ബാ ാ വാ ിെയ േ ിറ ി: ‘കയി ് ഞാെബ ം;
എമനാ?’
‘അേ തി ബ ് താമസി ണ െശാ ൻ!’ എ പറ തീ ം ്,
‘അെ ലാ അൈല ം’ എ ് സലാം െചാല്ലിെ ാ ് നിസാർ അഹ് ദ്
വ .
ബാ ാ ആ േക്രാ ി ം വല വശംെവ ് ഉ ിരി ി ം േനാ ി.
എ ി ം കഠിനമായ േകാപേ ാെട സലാം മട ി:
‘വ അൈല ലാം!’
നിസാർ അഹ് ദ് പറ :
‘ഞ ൾ നി െട അയൽപ താമസി വരാണ്. ബാ ാ ം ഉ ാ ം
എന് െറ സേഹാദരി ം ഞാ ്.’
‘നി ളിസ്ലാമാ?’
‘അെത!’
‘എ ിസ്ലാമ്?’
‘മതസംബ മായി ന പിെ വർ മാനം പറയാം. ഞ ൾ
ആെര ി മാകെ : ഹി ളാെണ വിചാരി . അെല്ല ിൽ
ക്രി ്യാനികളാെണ വിചാരി . എ ാെണ ി ം ഞ െട ിന് െറ
അ വ ി ്...?’
‘ഇ ാ ഒളി േനാ േവാ?’
‘ബാ ാ,’ പാ അക നി വിളി . ‘ബാ ാ.’
‘എ ാ മകേള?’
‘ഉ ാ പറ ത്,’ എ ് പാ പറ തീ േ ഉ ാ അവ െട
വായ് െപാ ി ിടി . ‘ഹറാ റേ ാേള! നീ ന് െറ മാനം ല ീര്! ഞാ നിന് െറ
ഉ ായാ! ആനമ ാരിന് െറ ാരേമാള്!’
പാ ൈക തറി വി വി .
‘ഉ ാ െനാേണ പേറണത്.’ അവൾ ഉറ പറ .
 ‘ഹറാ റ േത! മയ്യ ീേന! ഞാനിവെള െപ േല്ലാ!’
‘എ ാ മകേള?’ ബാ ാ കയറിവ .
‘ഇനി ് ക ാ ി പേറ േയ്യല!’ പാ പറ . ‘ഉ ാ െനാേണ
പേറണത്!’
‘ പാ ാ!’ ഉ ാ പറ , ‘നിൻ ാെ ാരാേന ാർ ്!— ബല്യ
ഒര് െകാ നാന!’
‘എ ാ ം ഇനി ് ക ാ ി പേറ േയ്യല!’
‘എ ാ മകേള?’ ബാ ാ േചാദി :
പാ പറ :
‘ഉ ാ െനാേണ പേറണത്. അവിെട ആ പറ ി നിേ ാ ് ‘േഹായി’ എ
ബിളി ്. അ ് ് ഞ ട ിന് റ ബ ി െബളിെ റ ണ ശരിയാേണാ
േശായി ്. അതിന് ഉ ാ െബഹ ്. അേത്ര ഒ ാെയാ ്.’
ഉ ാ പറ :
‘ഇനി ാ ല്ല!’
‘ ്താ ാ! നി ഞാൻ കശണം കശണമാ ം!’
‘എേ ാ െകാേ ര്! ാ, കയി ് ക ിേ ാ! മയ്യ ീേന ക ് ക ിേ ാ!
ബദരീ േള ക ക ിേ ാ! ഇനി ാ ല്ല!’
ഉ ാ കര െകാ താെഴയി . ബാ ാ െവളിയിൽ ഇറ ിെ . നിസാർ
അഹ് ദിേനാട് വളെര സൗമ്യതയിൽ പറ :
‘ഞ പാവ ളാ! ഇ എ ് െശയ് ം?’
നിസാർ അഹ് ദ് പറ :
‘ഞ ം പാവ ളാണ്. ഞ ൾ സ്വ മായി ലെമാ മില്ല.
പ ണ ിൽ ഞ ൾ താമസി ത് വാടക ാണ്. ഇേ ാൾ ഞ ൾ ലം വാ ി,
എനി ഷിയിലാ താൽപര്യം.’
ബാ ാ പറ :
‘ഞ ള് സാമതി ണ ഈ െപേരം പറ ം ഞ ട െസാ മാണ്. എ ാ ം
ഞ ള് ഒര് വയീം കാണ് ണില്ല. േനാ ്. പറ ില് വല്ല മേറം െതാേറം ഒേ ാ?
ഇ ാ ില് അതികമനേസ ം സ ിയ കയി ാ ക സി േപാേണ. നാ വയീ ഞ ട
െക ിേയാ ം േമാ ം ക സി േപാണത്. േപാണത് — ാ ് െവ ാ ഞ ള് ഒര്
സിതീെലാെ കയി വരാ. ഞ ള് കാ എണീ ി േ ാര് ഇ ാ
എണീ ്േകല! അവ േട എേട ഞ ട െക ിേയാ ം േമാ ം െച ് നാ വയീ ഇരി ്
െബളിെ റ ണ ശരിയാേണാ?’
നിസാർ അഹ് ദ് പറ :
‘നാ വഴി മ ഷ്യർ മല ത്ര വിസർജനം െചയ്യാ തല്ലേല്ലാ?
നട ാ താണ്. ിേകടാ ത്. നാ ത്.’
 ‘പിെ ഞ െളേ ാെല മ േഷെര ് െചയ് ം?’
‘അതിന് വീ കളിൽ ക ാ ണം. വലിയ പണെ ലെവാ മില്ല.
ഒരെ മടല് ഓല ം ഒര ാ പ ം െറ കയ ം േവണം. ഒ മൺെവ ിേയാ
ാേയാെകാ ് ഒ മണി പണിേയ ള . ഒ െകാല്ലേ ് പിെ
ി െ ാ മില്ല. മ ഷ്യർ എ െകാ ാണി െചയ്യാ ത്? വലിയ
നഗര ളിലാെണ ിൽ ലമിെല്ല വിചാരി ാം. ഇവിെട അതല്ലേല്ലാ നില.
മേനാഹരമായ ഗ്രാമം. നല്ല െതളിനീർ നിറ വിശാലമായ ആറ്. ഇവിെട
സ്ലി ം ക്രി ്യാനി ം ഹി ം —ഒ ാൽ ജനവിഭാഗ ം ക സിൽേ ാ ത്
ആ കിലാണ്. ടി ാ ം ളി ാ ം ഉപേയാഗി െവ ം. ചിലർ അതിേല ്
വിസർജി ! ഞാൻ െറ ിയ ആളാണ്. മേനാഹരമായ കടൽ ീരം. വിശാലമായ
െവ മണൽ നിറ ബീ ്, കാെല ാൻ സാധി കയില്ല. െപ ം ആ ം
എല്ലാ ജാതി ാ ം മല ത്ര വിസർജനം െചയ് ത് അവിെടയാണ്. ഭയ രമായ
നാ സേ തം! മ ഷ്യർ എ െകാ ് ഇ െന ആ ? മ വർ ് അ ഖ ം
ഉപദ്രവ ം ഉ ാ ാെത ജീവി ാൻ കഴി മേല്ലാ. ഇടവഴികളിൽ ടി നട ാൻ
ഒ േമാ? ക െചയ് . േവ േവാളം ല ്. ഇവിെട ഞാൻ പറ
േപാെല ഒ െചയ്യാേമാ? ഒരെ പ ം െറ കയ ം ഒ മൺെവ ി ം റ ്
ഓല ം—ഇത്ര ം സാധന ൾ ഉ ാ ാേമാ?’
‘അതിെനാ ം െവശമമില്ല.’
‘എ ാൽ, അ െകാ വ ി ് എെ വിളി .’
നിസാർ അഹ് ദ് താമസ ലേ ് േപായി. ഉടെന ബാ ാ സാധന ൾ
െകാ വരാൻ േപായി. അേ ാൾ ഉ ാ പാ ാേയാ പറ :
‘നീ ന് റ േമാളല്ല!’
പാ ഒ ം മി ിയില്ല.
ഉ ാ പറ :
‘നിെ ഞാെ തല്ല.’
പാ ഒ ം മി ിയില്ല.
ഉ ാ പറ :
‘ഹറാെന റ േത, നിന് െറ ബായിെല ാ?’
പാ ഒ ം മി ിയില്ല.
ഉ ാ േചാദി :
‘െനനെ േ ാട് ിയാെല ാ, കേയ്യല ബള ഊരിേ ാ േവാ?’
പാ പറ :
‘ന് റ കേയ്യ ബള ഇല്ല?’
ഉ ാ േചാദി :
‘ ാ ം നിന് െറ െപാ ാര ഉ ായാേണാ ബലത്, അമേനാ?’
 പാ ഒ ം മി ിയില്ല.
ഉ ാ പറ :
‘ഇ െച ീനടിേമട െ ാ എവിെട ായി? ഇ േ ാ? അമന് റ ര ്
പയ ം േക െച ീനടിമ ് പാടി! ഓേലം പ ം എ ിനാ കബ െപര
െക ാേനാ?’
മരി കബറട ിയി ്, അതിന് െറ കളിൽ െചറിയ ര െക ി ഒ മാസം ര േപര്
ഇ ് രാ ം പക ം ർ ആൻ വായി . മരി േപായ ആ െട ആ ാവി
േമാ ിന് അതിനാേണാ ഓല ം പ ം കയ ം?
പാ മി ിയില്ല.
ഉ ാ േചാദി :
‘നീ അമന് േവ ി സാ ി പറേ ിനാ?’
പാ ാ മി ിയില്ല.
‘നിന് െറ ാര ഉ ാട മാനം ല ി ാ ാടില്ലാർേ ാ?’
പാ പറ :
‘ഇനി ക ാ ി പേറ േയ്യല!’
‘ ാണടീ പറ ാല്; നിന് െറ കയിേ ല മാല ഊരിേ ാ േവാ?’
‘ന് റ കയിേ മാല ഇല്ല!’
‘പിെ എ ാർെ ടീ പറ ാല്?’
‘ബാ ാ ബാ ിെകാ ് കയി ് െവ ീ െ ിേലാ?’
‘ഞ െ ാ? അമൻ ചാ ം!’
‘ബാ ാന േപാലീസ് കാര് പിടിേ ാ േപായി തല്ലിെ ാ ി െ ിേലാ?’
ഉ ാ െറ സമയേ ് ഒ ം മി ിയില്ല. െറ കഴി ്, ‘പടേ ാേന
േനരാർ ്!’ എ ം പറ ് പാ ാ െട അരിക െച .
‘ന് റ െപാ ാരേമാള്! നീ ഞ ്ട ംബം ല ി ്!.....ന് റ േമാെ ാ െകാെറ
െദവസായി ് ചീണം?’
‘ന് റ കരളില് േവതേന ഉ ാ!’
‘പടേ ാേന, ബല്ല ഇഫ് രീേ ാ ജിേ ാ ന് റ േമാ ് ടിേയാ?’
അ ശ്യജീവികൾ േമാഹി ടാമേല്ലാ!
 ‘ന് റ കരളില് േവതന!’

പാ ാ ് എ ാ പിണ െത ് അവൾ തെ അറി ടാ.

പ ിയിെല ഖ ീബിെനെ ാ ് ബാ ാ ഒ ചരട് ‘മ ിരി’ ി ് െകാ വ ്
അവ െട ക ിൽ െക ി. അതി ം റേമ ഒ സല്യാ െട വക ഒ
േക മാതിരി ഒ ഏല ം അവ െട ക ിൽ ്. അവളിൽ ടിയിരി
‘ഇഫ് രീ ്’ എ ി ം േപാ ില്ല! ഒ ദിവസം ആയിഷ വ പറ : നിസാർ
അഹ് ദ് പറ തായി ാണ്. അേ ാൾ പാ ാ ് വളെര കാര്യമായി
േതാ ി. അവ െട ഓേരാ അ ം ശ്ര ി . പേ , ആയിഷാ പറ േക േ ാൾ
അവെള കളിയാ കയാെണ ് പാ ാ ് മന ിലായി. അവൾ പറ .
‘േപാ ാ ി!’
ആയിഷ പറ :
‘ഏ ൈഷ ാ ം േപാ ം; ജി ം േപാ ം. പിെ ഇഫ് രീ ിന് െറ
കാര്യമാെണ ിൽ പറയാ മില്ല! ാ അ ക ിൽ െക ി ിെ ാ
നട ാൽ മതി. ഇ ാ ാ െട ആ വലിയ കൽെ ിയിലാണ്, എ ാ െകാ വരെ ?’
പാ പറ :
‘ക േസ, ായിരി!’
ഉടെന അവൾ ഃഖ ം ഉ ായി.
ആയിഷ കാര്യമായി േചാദി :
‘ ് ാ ് എ പ ി?’
‘ന് െറ കരളില് േവതന!’
ളാ ഉ തല്ല; നിറ ി വി ലാണ്. ായി കരയാൻ
േതാ ം; ഉടെന ചിരി ാ ം. കരി ിലിേന ാൾ അധികം അവൾ ി ം ചിരിയാണ്.
ഉ ിലല്ല. ഓർ മ ഹസി ക. അേ ാൾ വി ിെ ാ ി കരയാ ം േതാ ം.
നിസാർ അഹ് ദിെന കാ േ ാൾ അവ െട കവി കൾ െപാ െപാ ക ം
മാറിട ൾ ഘനമായി വി ക ം െചയ് ം. നിസാർ അഹ് ദിേനാ പരിഭവ ിൽ
‘െ ിനാ േനാ ണത്?’ എ േചാദി ാൽ െകാ ാെമ ്. പേ , പിെ
നിസാർ അഹ് ദ് േനാ ിെല്ല ിേലാ? അ െന േനാ ീ ില്ല. അവെള
േനാ ണെമ ്. കാണാൻ പ ിയ ല ് അവൾ െച നി ം. ‘ഞാൻ
ിവിറ െപ ാൻ വ ് നി േകേല്ല?’ എ വൾ തെ ാൻ പറ ം.
എെ ി ം കാരണ ാ ി അവൾ അ വീ ിൽ െചല് ം. ‘തീ’ ഒ പ്രധാന
കാരണമാണ്. അതെല്ല ിൽ ‘ഉ ്’. അ മെല്ല ിൽ ആയിഷ. അവൾ ഏ കാരണം
പറ െച ാ ം സൗകര്യ ി നിസാർ അഹ് ദിെന കാണാറില്ല. ഒ കിൽ
ം ന ാ . അെല്ല ിൽ ൾ െവ ം ഒഴി . ം ഇതി മാത്രം
ന ാ ാൻ എ ാ ത്? നിറെയ ത മണൽ വിരി താണ്. അതിന് െറ ി ം
െ ടികൾ നിറ കഴി . അതെല്ല ിൽ വായന! ‘ ാണ് ഇത്ര ബായി ണത്?’
അവൾ തെ ാൻ േചാദി ം.
അെ ാ ദിവസം പാ േനാ േ ാൾ ഒ മര വ ിൽ നിസാർ
അഹ് ദ് കിട കയാണ്; ചാ കേസരയിൽ. മടിയിൽ ഒ ക ്. ാ
കിട .
അവ െട ദയം ഖകരമായ േടാെട ഉ കി ട ി. നിസാർ അഹ് ദിന് െറ
ക കൾ ആകാശ ാണ്. പല വർണ ളി േമഘ ൾ പടി ാെറ ച വിൽ.
പറ േപാ പ ിക െട റ ളിൽ തിള മ പ്രതിഫലി .
അവൾ തിയായി. അ വൾ െവളള വ ൾ ധരി . വളെര നാൾ
ഉപേയാഗി ാതി െകാ ് ആ െവ ായം േദഹ ് ഇ ി ിടി കിട .
തലയിൽ േനർമ ത ം. അ െന ഉ െ ാ ിയത് എ ിെന വൾ റി ടാ.
ക ാടിയിൽ അവൾ അവെള െ വളെര േനരം ക . കൺേപാളകൾ േനരിയ
ഒ നീലിമ ്. കവിളിെല ക മ ക് അ നെ ാ േപാെല ജ്വലി .
െതളിേവറിയ വലിയ മിഴികളാൽ അവൾ അവെള േനാ ി. അവൾ മ ഹസി . അവൾ
കര ിൽ വ . അവൾ ചിരി .
ഖം സാധാരണ മ ിൽ ആ ിയി ് അവൾ അയൽപ േ നട . ദയം
ന ായി ടി ായി .
നിസാർ അഹ് ദിന് െറ േനാ ം അവളിൽ പതി , സേ ാഷകരമായ ഒ
േനാ ം!
അവൾ തീ വാ ി. ആയിഷേയാേടാ അവ െട ഉ ാേയാേടാ വർ മാനം പറയാൻ
പാ നി ില്ല. േവഗം തിരി വ വഴി ് നിസാർ അഹ് ദ് വിളി :
‘ഓയി!’
ആ വിളി അവ െട ആ ാവി െട ഒ മി ൽ പായി . േ ാ ് ഒരടിേപാ ം
െവ ാൻ കഴിയാെത അവൾ നി േപായി. അവൾ ക ിൽ േതാ ി. അവൾ ഭയം
േതാ ി. അവൾ പരിഭ്രമം േതാ ി, അവൾ സേ ാഷം േതാ ി... ഈ എല്ലാ
വികാര േളാെട അവൾ േനാ ി.
നിസാർ അഹ് ദ് എണീ െച .
‘എനി ശകലം തീ േവണം’ എ ം പറ ് തീെ ാ ി അ വാ ി. എ ി ്
ഒ സിഗറ ക ി .
‘ പാ ാ,’ നിസാർ അഹ് ദ് പറ : ‘ന െട ആ വിയിെല്ല, അത്
എന് െറ അ വ ് പാ ാ ഖമാേണാ എ േചാദി . ഞാൻ പറ .
‘ഏേതാ ഇഫ് രീ ിെന ഓടി ാൻ അവെളാ ‘ ്േകസ്’ ക ിൽ
െക ി ിെ ാ നട കയാണ്!’
‘തീ താ!’
 ‘ പാ ാ!’
‘ഓ.’
‘നിനെ പ ി?’
‘ന് റ കരളില് േവതന!’
‘അതിന് അ ക ിൽ െക ിയാൽ മാ േമാ?’
‘തീ താ!’
‘നീ എ പഠി ി ിേല്ല?’
‘ പഠി ി ില്ല.’
‘നാെള തൽ ആയിഷേയാ പഠി ി ാൻ പറ . പറ േമാ?’
‘ ാ ി കളി ി ം!’
‘ ാ ി നിെ കളി ി ്യാെണ ിൽ, ഞാൻ അവെള ര ായിരം
കഷണമാ ി....’
‘േമ ; ാ ിന ഒ ം െചയ്യ ! തീ താ!’
‘ ാ ിേയാ ഞാൻ പറയാം, േകേ ാ?’
ഒ കണ ിൽ അവൾ തീ വാ ി. ഓടണെമ േതാ ി. അവൾ പ െ
നട േപായി. േലാകം ഒ െവളി ിൽ ളി നിൽ കയാണ്. എല്ലാ ി ം
ഭംഗി അധികരി േപാെല. അവൾെ ല്ലാ ിേനാ ം തൽ തൽ േ ഹം. ഒ
എ ് അവെള കടി േ ാൾ േവദനേയാെട എ ിേനാട് പാ പറ :
‘ കടി ം േപാെല നീ എല്ലാേരം കടി േല്ല!’ അവളതിെന ളളിെയ
താെഴ വ . അവൾ രാത്രി ഏ ം മേനാഹരമായി േതാ ി. ഉ ാ ം, ബാ ാ ം
ർ ം വലി റ ിയി ം അവൾ ് ഉറ ം വ ില്ല. അവൾ നിസാർ അഹ് ദിെന
ഓർ മ ഹസി . പരിഭവം പറ . തലയണയിൽ ി. ‘െനാേ ാ?’ ആ
േചാദ്യേ ാെട അവ െട ക ക ം നിറ . ഉടെന മ ഹസി ക ം െച .
അ െനയ െന അവൾ ഉറ ി. നിസാർ അഹ് ദിെന സ്വ ം ക . അവർ ഒ മി
നട കയാണ്.
പിേ ദിവസം ഉ ് ഊ കഴി ് അ െന നിൽ േ ാൾ ആയിഷ
ൈകയിൽ വലിയ ഒ പ ം ക ിൽ ഒ ര ക മായി വ ്
ഗൗരവ ിൽ പാ ാെയ വിളി . എ ിനാെണ ് അവൾ
മന ിലായില്ല. ളി വ ിൽ ിെ ാ േപായി പ െകാ ് ആയിഷ വ ിൽ
ഒ വര വര .
‘ഒ ന ായി നിൽ !’ അവൾ ആ ാപി .
‘ ിനാ ാ ി?’ എ േചാദി ി ് പാ അതിൽ കയറി നി .
‘വല ൈക നീ !’ ആയിഷ വീ ം ആ ാപി .
‘ തല്ലാനാ?’
‘നീ !’
 പാ ൈക നീ ി. ആയിഷ ആ ൈകയിൽ ഒ െപൻസി ം ഒ
േനാ ം ഒ ബാലപാഠ ം െവ െകാ .
‘ഞാൻ ഇ തൽ നാഥയാണ്.’ ആയിഷ പറ .
പാ ചിരി .
ആയിഷ പറ :
‘ഞാൻ അറിയാ ഒ രഹസ്യ ം എന് െറ ശിഷ്യ ായിരി ത്! എല്ലാം
റ പറേ ാ . അതി േശഷമാണ് പഠി ി ൽ! എന് െറ സേഹാദരെന
പറ ആ മഹാ ം ഭവതി മായി......എ ാണ്?’
‘ ാ ഇരി, ാ ി?’
‘ റ പറ േ ാ, അടി കി ണേമാ? ക സിെന ഞാൻ അ ് നാലായിരം
കഷണമാ ം. പറ .’
‘േപാ ാ ീ!’
‘പറ !’
‘ ാണ്?’
‘എന് െറ ഇ ാ ാ ം ് ാ മായി എ ാ ബ ം?’
പാ ാെയ േനാവി ാൻ േപാ േപാെല അവൾ പറ :
‘ ാതിരി ാ ി.’
ആയിഷ െറ സമയം മി ാതി . എ ി േചാദി :
‘ ് ാ ഡാൻസ് െചയ്യാൻ അറിയാേമാ?’
അെത ാെണ വൾ റി ടാ.
‘ റിയാ ാട് ല്ല.’ അവൾ പറ .
‘ ൗരം, അല ്, പാചകവിദ്യ, ചിത്രെമ ്... ഇ വല്ല ം അറിയാേമാ?’
‘ ാ ഇരി ാ ി! റിയാ ാട് ല്ല. ാ ി ് പടി ി ാെല ാ?’
‘എ ാൽ, േകേ ാ . ഷ ാെരേ ാെല ക ൾ ഈ നിയാവിൽ േവെറ
ഇല്ല.’
‘ ാ ഇരി ാ ി. അ െന പേറേല്ല!’ പാ ാ ് ആയിഷാ െട
ശ്ര െയ തിരി വിടാൻ ഒ വിഷയം കി ി. ര ് എ കൾ ടി ച ഒരീ െയ
ല്ലിന് െറ റ ടി വലി െകാ േപാ . പാ പറ :
‘ ാ ീ, ഇ ഷ റ ൽ ഹാെട ഒര് െകാെ ല വീ കാ ം, േനായിേ !’
ആയിഷ പറ :
‘ഗൗരവ വിഷയെ ിയാണ് ഇേ ാൾ സംസാരി ത്. ് ാ ്
എ പഠി ണേമാ?’
‘പടി ണം!’
‘ശരി, എ ാൽ, േചാദി തിന് ശരിയായ സമാധാനം പറ . എന് െറ
ഇ ാ ാെയ എേ ാൾ പരിചയെ ?’
‘ എയി ് പടി ീ ാ ി!’
‘ ് ാ ഞാ മായേല്ല ആദ്യമായി ഇ മായത്?’
‘ഹല്ല ാ ി.’ പാ പറ .
‘എ ്?’ ആയിഷ അ തേ ാെട േചാദി : ‘ഞാ മായെല്ലേ ാ?’
‘ഹല്ല.’
‘അ പറ .’
‘ഞാ ളി ാ നി ട കിണ േര ്. ാ ീം മ ബരണതി ്. ഒ
െദവസം െക ിേയാ വി െക ിേയാ വീന െകാ ിെ ാല്ലാേ ായി. അ
െകാ ിേയാ വി േതാ ി വീണ്. അയിന േനാ ാേ ായ ഞാ ം േതാ ി വീണ്, ന് റ
കയീം മ ി ീറി ഒ ിരി േചാര വ ് ഞാെ ാറ ് േചാര െക ിേയാ വി
െകാ ്. അയിന് െറ വയ ി ര ് െമാേ ാർ ്. അ ാ ീന് െറ ഇ ാ !’
‘ഇ ാ ?’
‘ ാ ീ, അവട ഒ ാർ ്. അ ി ് േതാ ി എറ ി വ ്, ന് റ ൈക െവ െക ി.
േതാ ീ ് കേരേ ി. ളി നന െത പറ ്.’
‘എ ി വിേയാ?’
‘പറ ് അയിന് റ വീ ി േപായി.’
‘ഓ, ഇതാണേല്ല?’ ആയിഷ ത ാൻ പറ : ‘ഓ ഇതാണേല്ല
പാ െച അ ത ത്യം!’
‘ ാണ് ാ ീ?’
‘ഓ, ഒ മില്ല!’ ആയിഷ പറ : ‘ആ ൾ എ പറ
ക കെള ി—’
‘ ായിരി ാ ി? അ െന പറയാേവാ?’
‘ഇനി എന് െറ േമാൾ എെ തല്ലി ട ം. അതി ം എനി
വിധി െ ാ േതാ ത്. ‘അേ ാ ം ആയിഷാ ബീവി േ രവദനയായി
കാണെ !’ എ ് േലാകം പറ ം!’
‘ ാണ് ാ ീ?’
‘ഞാൻ പഠി ി ാൻ േപാ . ശ്ര ി ക!’
ആയിഷ നില ് ‘ബ’ എെ ാര രെമ തി.
‘ ി േനാ ; ഈ ജാതി ആ ി േ ാ എ േനാ ്!’ എ ം പറ ്
അവൾ ൽ കിടിയിൽ മലർ കിട .
പാ ക ിെല ം േനാ ി. കാ ില്ല. ഒ വിൽ അവളത്
ക ിന് െറ റ നി തെ ക പിടി !
ആയിഷ എണീ .
‘അവന് െറ േപരാ ‘ബ.’ ആ അ ര ിന് െറ േപെര ്?’
 പാ പറ :
‘ബ.’
‘ബ’ െകാ ട ഒ വാ പറ .’
‘ബയീ.’
‘ േസ! ക േസ ‘വഴി’ െയ പറയണം.’
‘വഴി!’
‘അേ ാൾ അതിൽ ബാ േ ാ?’
‘ഹില്ല.’
‘എ ാൽ ഒ ് ആേലാചി പറ .’
‘ബയിതന ാ!’
‘വ തന ാ എ പറ .’
പാ അ െന എ പഠി ാൻ ട ി. രാ ം പക ം അവൾ
അ ്വാനി . ഉ ാേയ ം ബാ ാേയ ം അവൾ അതറിയി ില്ല. ഉ ാ ക ാൽ ചീ
പറ െമ വൾ റിയാം. ഉ ായാെണ ിൽ െപെ നി ാര ം ട ി! വലിയ
പ്രാർ നയാണ്. നി ാര ായിൽ നിെ ണീ ാറില്ല. അവിെട ഇ െകാ ാണ്
വീ കാര്യ െളാെ അേന്വഷി ത്. പാ അ ളയിലി ം
കിട ായിലി ം പഠി ട ി. അവൾെ േ ാ ം സംശയ ാ ം. അവൾ
അയൽപ േ െചല് ം. അവൾ ആെക മ രിമേയാെട ജ്വലി ം. ഒ ദിവസം
ആയിഷ െട ഉ ാ എേ ാ ഒ വിെയ ി േചാദി .
ആവൾ ആെക മ േപായി!
‘ മ കേ ാ?’ ആയിഷ പറ .
അേ ാൾ അവൾ കര ിൽ വ . ആയിഷ െട ഉ ാ ചിരി െകാ ്
പാ ാ െട തല തടവി.
‘നീ ടി ചീകാറിേല്ല?’ ആയിഷ െട ഉ ാ േചാദി .
പാ പറ :
‘ഉ ാ പേറണത് അ െന ടി േകാതിയാ കാഫ്രി ിയായിേ ാ െവ ്!’
ആയിഷ െട ഉ ാ ചിരി . അവർ ഒ ചീർെ ് പാ ാ െട ടി
ന േവ വക ചീകി. അവ െട ഖം ജ്വലി . ആയിഷ െട ഉ ാ അവ െട ടി
ഭംഗിയായി െക ിെ ാ .
ആയിഷ ല്ല ൾ െപ ിെ ാ വ ് പാ ാ െട ടിെ ിൽ
തി കി.
‘തേല ഇബ് ലീസ് േക േവാ,’ പാ േചാദി .
‘െച വിേയാ േചാദി !’
‘േപാ ാ ീ!’
അവൾ നാണി ം സേ ാഷി ം വീ ിേല െച . ഉ ാ എ വായി
േചാദി :
‘എ ാടീ ഹറാ റേ ാേള, ഈ കാ ിേയ? നിന് െറ തേലെല ാ?’
പാ മി ിയില്ല.
ഉ ാ എണീ ് അവ െട ടി പിടി ഴി ് െളല്ലാം െഞ ി വലിെ റി .
‘അവര് കാണി ണേപാെല നീ കാണി . ആ െപെ ാ ിന് െറ ഉ ാേയ
കാേള ി ാരനാർ ്. തിരിേ ാ? നീ ആനമ ാരിന് െറ ാരേമാട
ാരേമാളാ! നിൻ ാെ ാരാേന ാർ ്!— ബല്യ ഒര് െകാ നാന!’
പാ ഒ ം പറ ില്ല. അ തെ അവൾ േവെറാ വാർ ം
അറി . അവ െട കല്യാണം ഉടെന നട ം! ബാ ാ െച െന
അേന്വഷി ്!
അവൾ ന ി, അവ െട വായിൽ െവ മില്ലാതായി. അവൾ വിളറി അ െന
നി .
ഉ ാ പറ :
‘ന് റ അ വാസം ടാെത ഈ അതിർ ഹ ് ് നീ െബളീേ ാഹരത്!’
അവ െട ക ം െചവി ം െകാ ിയട . ‘യാ റ ൽ ആലമീൻ,’ എ പറ ്
അവൾ േബാധം െക വീ .
‘മയ്യ ീേന! ്നബിേയ! എന് െറ ാര മക ് എ ് െപണ ്?’ ഉ ാ
ചാടി എണീ . ബാ ാ വ . െവളളംതളി! വീശൽ! ആെക ടി ബഹളം!
പാ ക റ എണീ ി . ഉ ാ ബാ ാമാെര അവൾ
റി േനാ ി. അവേളാ േചാദി ാെത, അവ െട അഭിപ്രായം അറിയാെത
അവൾെ ാ ഭർ ാവിെന ഉ ാ ിയിരി !
‘മകേള, പാ ാ!’ ബാ ാ വിളി .
അവൾ മി ിയില്ല.
ഉ ാ േചാദി :
‘ന് റ ാരമക ് െഹ ് െപണ ്?’
പാ മി ിയില്ല.
‘മയ്യ ീേന, വല്ലൈഷ ാ ം ടിയാരി ം!’ ഉ ാ പറ .
പാ െപാ ി ിരി ; നിർ ാെത അവൾ ചിരി . പിെ അവൾ
കര ; നിർ ാെത ദയം െനാ ് അവൾ കര . രാത്രി വളെര അതിക്രമി ി ം,
േലാകെമല്ലാം ഉറ ിയി ം അവൾ കര ിൽ നിർ ിയില്ല.
അവൾ കിട െകാ ് ജാലക ി െട േനാ ി.
ഭീമാകാരമായ ക എ കാലി വലയിൽ ി ിട
പ്രകാശബി ളാേണാ ന ത്രേകാടികൾ?
 കിനാവുകള െട കാലം

പ
കല് വ . രാത്രിയാ . വ്യ മായി ഒ ം പാ ാ റി ടാ.
ഊണില്ല. ഉറ മില്ല. എല്ലാം ഒ കിനാ േപാെല. ആെരല്ലാേമാ വ .
എെ ാെ േയാ േചാദി . അവൾ ഉണർ ിരി േ ാ, അേതാ
ഉറ കയാേണാ? ആയിഷേയാ മേ ാ എേ ാ േചാദി . ആവർ ി ാവർ ി
േചാദി . അവളതി സമാധാനം പറ ായി . പി ീ ം അേത േചാദ്യം.
അവളതിന് ദയം െനാ ് ഉ ിൽ പറ :
‘ ാ ീ, െക ി ാേ ാണ്!’
പി ീ ക ീരാണ്. ക ീരിന് െറ കടൽ! അവളതിൽ െപാ ി ിട യാണ്.
ഇ േലാക ിന് െറ എ ിയ അ നി െച ീ െപാ . അത്
േര്യാദയമാണ്. പേ , കാ കൾ കര ില്ല. കിളികൾ ചില ില്ല. ആ കൾ
സംസാരി ്. ഉ ാ ം ബാ ാ മാണ്. പിെ ം ആേരാ ഉ ്. അ
േര്യാദയമല്ല! ഴിയിൽ കനൽ കൾ. അതിന് െറ ി ം
മൺച ികളിൽ െച തിരികൾ ക . പാ ാെയ ഒ പലകയിൽ
അതിന ായി ഇ ിയിരി യാണ്. സമീപ തെ ൈകയിൽ ര മായി
ഒരാൺപിറേ ാ ്.
ൈഷ ാൻ ‘ഒയി ’ സ്ലിയാരാണ്!
പാ ാ ജീവിത ിൽ ആദ്യമായി േദഷ്യം വ . ഉഗ്രമായ േദഷ്യം,
അവൾെ ാരാനേയേ ാെല അമറണെമ േതാ ി. ഒ ക വാെയേ ാെല
അലറണെമ േതാ ി; ചാടിെയണീ ് എല്ലാ ിേന ം കടി കീ ക!
അവൾ അ െന ഇ . നെല്ലാ വാസന; സ്ലിയാർ അവ െട തല ഴി ്
എെ ല്ലാേമാ തീയിലി . ിൽ ിരി ം ച ന ്. സ്ലിയാർ ഹ്,
ഫല, ഹല എെ ാെ ‘മ ിരി ’യാണ്. ൈഷ ാൻ ഒഴി ! ഇഫ് രീ ്, ജി ്,
ഹാനി അ െന പേല ൈഷ ാേന ം ഒഴി ി പ്രസി മായ രലാണത്!
അ െകാ വെള അടി ം. ടി ി ിടി ് അവ െട റ ം
ടയി െമാെ അടി ം! അ െനയാണ് ൈഷ ാൻ ഒഴി ി ത്. അ െകാ ം
ൈഷ ാൻ ഒഴി ിെല്ല ിൽ ളകര ക ിൽ േത ം! തീ നൽ ൈകെവ യിൽ
െവ ം. അേ ാൾ ശ് ര് എ െതാലി കരി ം. തലേ ാ തൽ ഉ ം കാ വെര
േവദനി ം! ഓ— േവദനി െ . ഉ ാ ം ബാ ാ ം േവദനി ി ാൻ
അ വദി ിരി .
‘ബാ ാ, തല്ലെ പറ!’
 സ്ലിയാർ ഒ ം പറ ില്ല. ബാ ാ ം ഒ ം പറ ില്ല. ഉ ാ ം ഒ ം
പറ ില്ല.
‘ ാ ീ, തല്ലാേ ാെണ പറ! അ െന അവ െട മന ിൽ പറ .
ആേരാ പറയാനാണ് ആയിഷേയാ ം പറ ത്?’
‘ആരാെണ പറ?’ സ്ലിയാർ ആ ാപി : ‘ ടീരി ണത് ആരാെണ പറ.’
ടീ െ ിൽ ആരാെണ പറയാം! വല്ലവ ം ടീ േ ാ?
സ്ലിയാർ വീ ം േചാദി . ാമെ തവണ രലാണ് േചാദി ത്. പിെ
അവൾ ് നല്ല ഓർമയില്ല. സ്ലിയാർ പേ ാ പ േ ാ അടി . അവൾ കര .
വാവി കര . രൽ പിടി പറി ് അവൾ ഒടി . അവള തീയിലി . എേ ാെ ി ം
ഓടിേ ാകണെമ േതാ ി. അവൾ ഓടിയില്ല. തീ ്വാല െട ിന ്
നിസാർ അഹ് ദ് നി !
നിസാർ അഹ് ദ് അവെള വാരിെയ താേണാ? അേതാ, നിസാർ
അഹ് ദിന് െറ അ േ ് അവൾ ഓടിെ താേണാ?
നിസാർ അഹ് ദാണ് അവെള താ ിെയ വരാ യിൽ കയറി ര ക
പായിൽ കിട ിയത്. പിെ ക റ േ ാൾ നല്ല പകലാണ്.
പാ ് ആയിഷ ഇരി ്. ആയിഷ െട ഉ ാ ്.
പാ ാ െട ഉ ാ എേ ാ അര െകാ വ ് അവ െട െന ിയിൽ
ര ി. അതി നല്ല ത ്. അവ െട ി െട റേ വ കാ ി നല്ല
്. തീയാേണാ?
അവ െട ബാ ാ ആ റിയിേല കയറിവ . ആയിഷ ം അവ െട ഉ ാ ം
എണീ മാറി. ബാ ാ േചാദി :
‘മകേള, ക ി േവേണാ?’
ഒ ം േവ ; വിശ ം ദാഹ മില്ല.
‘എന് െറ മകെളത്ര െദവേസാെയേ ാ വല്ല ം കഴി ി ്?’ ബാ ാ ഃഖേ ാെട
പറ കയാണ്. ഓ... എ ി ഃഖി ണം? അവൾ മരി ാൻ േപാ കയാണ്. കാ
വീശി ട ി! കാ വീശി ട ി... ഇല ഇേ ാൾ വീ ം? സത്യമായ കാ വീ ്.
ഇലകൾ പാ . മര ൾ ി . മരണ ിന് െറ കാ ായിരി ാം. മരണ ിന് െറ
തൻ വ കഴിേ ാ? േലാകം അവസാനി ാൻ േപാകയാണ്. ഇസ്രാഫീൽ എ
മലക് ർ എ ഴൽ ഊതി ട ിയിരി ാം. ഒ നാൾ അ ിരി !
ൾ കടപറി വീ ക ം പർവത ൾ ി കർ െപാടിയായി....
േഗാളം ന്യമാകാൻ േപാ കയാേണാ?
മഴ െപയ് ്. മ ിന് െറ മണം. ആ കൾ വർ മാനം പറ
ചിരി െകാ േപാ . പകലാണ്. പ ിന് െറ കര ിൽ േകൾ . അതിെന
കാണാൻ വയ്യ. എ ി ം അത് ആകാശ െന വി ി ിടി ചിറ കൾ
അന ാെത പറ കയാണ്. റിയിൽ രാ മല്ല, പക മല്ല. അവൾ ന ാൻ
വയ്യ. സർവാംഗം േവദനി . ആേരാ അവെള െവ ി േപാെല.
പതിനായിരം െകാ കഷണ ളാ ി കയാണ്. കിളികൾ വിതറി
ഇ െകാ ാനായിരി ം. കിളികൾ അ െന െകാ ിവി ി െകളെകളയായി പറ
േപാ ം. പിെ ...?
‘ പാ ാ!’ ആേരാ വിളി . ആരാണത്? അവൾ ക റ .
അവ െട ഉ ് ആളിേ ായി. നിസാർ അഹ് ദിന് െറ ബാ ാ! റിയിൽ വ
നി കയാണ്. അേ ഹം പറ :
‘ഇതിൽ കാ ം െവളി ം കട ണം. ആ ജനൽ അട ി ിരി െത ിന്?’
അേ ഹം ജനൽ റ . കാ ം െവളി ം അക കട കയാണ്: െവളി ിന്
എെ ാ െവളി ം!
‘ പാ ാ!’ അേ ഹം വീ ം വിളി . ‘ഓ!’ എ വൾ വിളിേക . പേ ,
ശ ം െപാ ിേയാ എേ ാ. അേ ഹം ഇറയ ിറ ി ബാ ാേയാെടെ ാെ േയാ
പറ കയാണ്. എ ാണത്? വയ്യ; ക റ െന കിട ാൻ വയ്യ.
ഉണർ ിരി തിേന ാൾ നല്ലത് ഉറ മാണ്. ഉറ ം ക കടലാണ്. അവൾ
അതിൽ അലി േച കയാണ്. അ ം വയ്യ. െവളി ം! എവിെടെയ ി ം ഒ
പി ം േവണം. ആലംബമില്ലാെത ജീവി സാ ്യമല്ല. അവെളാ മാണ്.
മിയിൽ െന നി കയാണ്. ടിെയല്ലാം േവ കളാണ്. ൈകകാ കൾ എല്ലാം
ിന് െറ ശിഖര ളാണ്. ധാരാളം ഇലക ം ം ഉ ായി ട ിയിരി .
ര പ ികൾ ാൻ േപാ . അത് എ പ ികളാണ്?
‘ പാ ാ!’ ആേരാ അവെള ി വിളി . ആരാണത്?
എവിെടെവേ ാ പ േക ി ശ ം. ആലസ്യേ ാെട അവൾ ക റ .
ആരാണത്? ഓ......നിസാർ അഹ് ദ്!
‘ പാ ാ!’ നിസാർ അഹ് ദ് വിളി . എ ി പറ :
‘നീ എണീ ി ് ഇത ടി ്. ൈക താണ്. എ ാ ം മ ര െ
വിചാരിേ ാ . ചി േനാ .’
മ േവെ പറയണെമ ് അവൾ േതാ ി. അതി ് നിസാർ
അഹ് ദ് അവെള താ ി എണീ ി ി ി. െവളള ഴിയൻപി ാണ ിൽ എേ ാ
ക ദ്രാവകം അവെളെ ാ ടി ി . എ ിെ െ ല്ലാേമാ പറ . അവളതി
സമാധാനം പറയാൻ ഭാവി േ ാൾ നിസാർ അഹ് ദിെന ക ില്ല. ഉ ാ
െപാടിയരി ി അവെളെ ാ ടി ി കയാണ്. ഉ ാ േചാദി :
‘െനന ് ആയിഷാന് െറ ഉ ാ ടിെക ണേപാെല ടി െക േണാ!’
പാ ാ പറ :
‘ഞാ രി ാേ ാണ്.’
ഉ ാ പറ :
‘ന് റ ാരേമാള െന പേറേല്ല. നിന് െറ കല്യാണ ാേര്യാെ നി യി
കഴി ്.’
പാ പറ :
 ‘ ഇ െക ി ! ഞാ രി ാേ ാണ്!’
‘ഞാൻ മരി ാൻ േപാ , എ പറയണം’ എ ം പറ ് ചിരി െകാ ്
ആയിഷ കട വ . അവൾ േചാദി :
‘മ ി മ ര ായി േ ാ?’
‘േപാ ാ ീ!’
‘ക സിന് ഒരാള് മ െകാ ാേല ടി !’
‘ ായിരി ാ ി!’ അവള െന കിട . ദയ ിൽ േതനാണ്. അവൾ ആെക
മ രമായി മാറിയിരി . അവൾ ചി ായി. വിശ ം ദാഹ ായി.
ആ േട ം സഹായം ടാെത എണീ ിരി ാം. പ െ നട ക ം െചയ്യാം.
അ െന വ േ ാൾ ഒ ദിവസം ആയിഷ പറ :
‘ക സിെന െക ി ാൻ േപാണത് ആെരെ ാ ാെണ റിയാേമാ?’
‘ ായിരി ാ ീ!’
‘േനാ ! ആരാെണ റിയാേമാ?’
 പുതിയ തലമുറ സംസാരി ു ു

പാ ാെയ നിസാർ അഹ് ദ് വിവാഹം െച ത് ഒ രാത്രിയാണ്. അ

പകൽ നാ മണിേയാട േ ാൾ രസകരമായ ഒ സംഭവ ായി:
നി ാഹ് കഴി ാനായി പ ിയിെല ഖ ീബിെന ണി ാൻ ബാ ാ
േപായിരി യായി . നാ ിെല മി വീ കളി ം കല്യാണ ാര്യം അറിയിെ ി ം
ആെര ം ണി ായില്ല. സദ്യവ േളാ ആേഘാഷേമാ ഒ ം
ഇല്ലായി . ഒ ം േവെ ാണ് നിസാർ അഹ് ദിന് െറ ബാ ാഉ ാമാർ
പറ ത്. വാശിയിൽ വലിയ സദ്യകൾ നട ി ധനം പാഴാ ി പാ രായ
സ്ലിം ംബ ൾ ധാരാളമായി എവിെട ്. അേതാർ ന ്.
അെ േപര് ് ൈനേ ാർ തയ്യാറാ ായി . തിയ െപ ി
ഉ ടവക ം അവർതെ വാ ി ി ായി . എെ ല്ലാമാണെത ്
പാ ാ റി ായി ില്ല. ളി പിടി ് അേ ാ െചല്ലാൻ ആയിഷ
പറ . ളി കഴി േ ാൾ ആയിഷ വ ് അവെള ിെ ാ േപായി.
അേ ാ െച പാ ായല്ല റേ വ ത്. അവൾ പാവാട
ഉ ി . േബാഡീസ് ഇ ി . ബ്ലൗസ് ധരി ി . പ സാരി ം ിയി .
ടി ഭംഗിയായി െക ിെവ ് ം ടിയി . സാരി െട ഒ െകാ തല
മറ ി . അതി ം റേമ അവൾ െചരി ക ം ഇ ി . ഒ റി റിയിൽ
അേ ാ മിേ ാ ം നട ി ... നട പഠി ി ി ാണ് പാ ാെയ വീ ിേല
വി ത്.
നിസാർ അഹ് ദ് പറ :
‘ നിയ ത്. ശരി നിവർ ്, ധീരതേയാെട നട േപാ .’
അ െന പാ വീ ിേല വ .
അവൾ ആെക ജ്വലി . ആ ക മ മി ി. ആ അ തകാ കാണാൻ
വഴിയിൽ ഒ പാ പിേളള ടിയി . ഉ ാ െമതിയടി റ
നി ായി . ഒ െചറിയ ബഹള ിന് െറ മ ം അവൾ ക . എെ ാെ േയാ
വർ മാന ൾ നട ്. ഒ ം അവൾ വ്യ മായി േക ില്ല.
ഉ ാ പിേ േരാ േചാദി :
‘എ ാ ബക കേള!’
വക കളായ പാ ാമാ ം, താ ാമാ ം അടിമക ം
മ ാ ക ം പറ :
‘ !’
 ഉ ാ തിയ തല റേയാ േചാദി :
‘ബക കെള ാ പറേ ?’
പിേ പറ :
‘ ല് !’
ഉ ാ േറ ഹാലിള ം ട ി. ഉ ാ പറ :.
‘നി െള കാലപാ കടി ം!’
‘െമ േമ!’
‘പ ികേള!’
‘െപ േ !’
ഉ ാ പറ :
‘ഞാ ഒലേ ടി ം!’
പാ െരെവേ പറ :
‘ഉ ാ ായിരി. ഉ ാ വല്ല ം പറ ാൽ അവ െട ബാ ാമാ വഴ ി
വ ം!’
‘ബര ടീ!’ ഉ ാ ഉ ിൽ നാെടാ ം േകൾ വിധ ിൽ പറ : ‘നി
അവര ഒ ് കാണെ ! ആനമ ാരിന് െറ ാരേമാട ാരേമാള അവര ഒ ്
കാണെ ! നിൻ ാേ ഒരാേന ാർ ്!—ബല്യ ഒര് െകാ നാന.’
‘അദ് യ്യാേനർ ്,’ ഒലി ഖേ ാ ം െചാറി പിടി ൈകകേളാ ം
ടിയ ക ഒ ഴം െപാ ഒ അടിമ പറ :
‘ യ്യാന! യ്യാന!’
താ ാ ് സഹി ാൻ കഴി േമാ? മഹാ പ്രതാപ ിന് െറ
ചരിത്രസൗധം തകർ ിരി ! രപരാക്രമി ആയി സാ ാൽ ആനമ ാർ
സാഹി ിന് െറ ഉഗ്ര ം നാ കാഫ്രീ െള െകാ വ ം അസ വ മായ ആ
വലിയ െകാ നാന... െ മ ക െട വ ിൽ െപാടിമ ിൽ വ ഴിക െട ന ്
കിട ക കെളേ ാ െചറിയ ഴിയാന ആയി െവ ്!
‘പടേ ാേന! താ െന ടി േപ ി . ‘ ംെക ഈ
വക കട തല െതറി ീര്!’
അ തെമേ പറേയ . െട തല െതറി ില്ല. ഇടി ീ വീണില്ല.
കാലപാ ം കടി ില്ല. ഒ ം സംഭവി ില്ല. അവർ ഒ ട ം ആ ളാദേ ാെട
ആർ വിളി :
‘ആനമ ാരിന് െറ ബല്യെകാ നാന...... യ്യാേനർ ്!....... യ്യാന!’
താ തലതിരി ിൽ േതാ ി. ശ്വാസം കഴി ാൻ വിഷമം േനരി .
െഞാടിയിടെകാ ജീവിതം വ ം അവ െട ിൽ ടി കട േപായി. എല്ലാ
പ്രതാപ ം.....ര ൈക ം തലയിൽ െവ െകാ ് അവർ താെഴ ഇ .
പാ ഉ ാ െട അരിക വ . േളാ േചാദി :
 ‘എ ാ േള?’
ൾ പറ :
‘ ! !’
‘എ ാ?’
‘െപ േ !’
‘എ ാണ്?’
ൾ പറ :
‘ യ്യാന! യ്യാന!’
‘എ യ്യാന!’ പാ ാ ് ഒ ം മന ിലായില്ല. അവൾ വിചാരി :
വല്ല പിേ ം ഴിയാനെയ ിടി ് ഉ ാ െട െചവിയിലി ായിരി െമ ്. അവൾ
ഉ ാ െട അരിക ി ി േചാദി :
‘എ ാ ാ?’
ഉ ാ ഒ ം പറ ില്ല. എ പറയാനാണ്? രാതന ചരിത്ര ൾ ഒെ
ക ി രി െപാടി ളിയായിരി േ ാ...! ഇനി എ ി േവ ി ജീവി ണം?
പാ വീ ം േചാദി . പരമ രിയായി നിൽ
പാ ാെയ േനാ ി. േയാഗ്യനായ നിസാർ അഹ് ദിെന ഓർ .
േശാഭനമായ ഭാവിയിേല ൈദവാ ഗ്രഹേ ാെട കാെല െവ ിേ . റ ൽ
ആലമീനായ ത രാൻ എല്ലാം േനെരയാ ം. ചരിത്രം ചരിത്രം തെ യാണ്... ഉ ാ
ഒ വിൽ ക ീേരാെട ഗ ഗദേ ാെട പാ ാേയാ പറ :
‘നിൻ ാട... ബല്യെകാ നാന... യ്യാേനർ ്! യ്യാന!’
മംഗളം
ഭം